(2)

Produktem, którego dotyczy możliwe obejście, są niektóre elementy złączne ze stali nierdzewnej oraz ich części pochodzące z Chińskiej Republiki Ludowej, obecnie objęte kodami CN 7318 12 10 , 7318 14 10 , 7318 15 30 , 7318 15 51 , 7318 15 61 i 7318 15 70 (zwane dalej „produktem objętym postępowaniem”).

(3)

Dochodzeniem objęty jest taki sam produkt jak ten określony w poprzednim motywie, ale wysyłany z Malezji, Tajlandii i Filipin, bez względu na to, czy zgłoszony jako pochodzący z Malezji, Tajlandii i Filipin, objęty obecnie tymi samymi kodami CN co produkt objęty postępowaniem („produkt objęty dochodzeniem”).

(4)

Środkami obecnie obowiązującymi, które być może są obchodzone, są środki antydumpingowe wprowadzone rozporządzeniem wykonawczym Rady (UE) nr 2/2012 (2) w następstwie przeglądu wygaśnięcia dotyczącego środków wprowadzonych rozporządzeniem Rady (WE) nr 1890/2005 (3).

(5)

Komisja posiada wystarczające dowody prima facie wskazujące na to, iż środki antydumpingowe wprowadzone względem przywozu niektórych elementów złącznych ze stali nierdzewnej oraz ich części pochodzących z Chińskiej Republiki Ludowej są obchodzone poprzez dokonywanie przeładunku w Malezji, Tajlandii i na Filipinach.

(6)

Komisja posiada następujące dowody prima facie:

(7)

Po wprowadzeniu środków względem produktu objętego postępowaniem nastąpiła istotna zmiana w strukturze handlu obejmującego wywóz z Chińskiej Republiki Ludowej, Malezji, Tajlandii i Filipin do Unii, bez wystarczającego powodu lub uzasadnienia tej zmiany innego niż nałożenie cła.

(8)

Wymieniona zmiana w strukturze handlu wydaje się wynikać z przeładunku niektórych elementów złącznych ze stali nierdzewnej oraz ich części pochodzących z Chińskiej Republiki Ludowej dokonywanego w Malezji, Tajlandii i na Filipinach.

(9)

Ponadto dowody wskazują na fakt, że skutki naprawcze obowiązujących środków antydumpingowych wprowadzonych względem produktu objętego postępowaniem są osłabiane zarówno w odniesieniu do ilości, jak i ceny. Wydaje się, że znaczne wielkości przywozu produktu objętego dochodzeniem zastąpiły przywóz produktu objętego postępowaniem. Ponadto istnieją wystarczające dowody na to, że przywóz produktu objętego dochodzeniem dokonywany jest po cenach znacznie niższych od ceny niewyrządzającej szkody ustalonej w dochodzeniu, które doprowadziło do wprowadzenia obowiązujących środków, skorygowanych w celu uwzględnienia wzrostu cen surowców.

(10)

Wreszcie, Komisja posiada wystarczające dowody prima facie wskazujące na to, iż ceny produktu objętego dochodzeniem są cenami dumpingowymi w odniesieniu do wartości normalnej ustalonej poprzednio dla produktu objętego postępowaniem, skorygowanych w celu uwzględnienia wzrostu cen surowców.

(11)

Jeżeli podczas dochodzenia zidentyfikowane zostaną praktyki objęte art. 13 rozporządzenia podstawowego, mające na celu obejście środków antydumpingowych przez Malezję, Tajlandię i Filipiny, inne niż przeładunek, dochodzenie może objąć również te praktyki.

(12)

W związku z powyższym Komisja stwierdza, iż istnieją wystarczające dowody uzasadniające wszczęcie dochodzenia zgodnie z art. 13 rozporządzenia podstawowego oraz poddanie rejestracji przywozu produktu objętego dochodzeniem, zgłoszonego lub niezgłoszonego jako pochodzący z Malezji, Tajlandii i Filipin, zgodnie z art. 14 ust. 5 rozporządzenia podstawowego.

(13)

W celu uzyskania informacji uznanych za niezbędne dla dochodzenia Komisja prześle kwestionariusze do znanych eksporterów/producentów oraz znanych zrzeszeń eksporterów/producentów w Malezji, Tajlandii i na Filipinach, do znanych eksporterów/producentów oraz znanych zrzeszeń eksporterów/producentów w Chińskiej Republice Ludowej, do znanych importerów i znanych zrzeszeń importerów w Unii oraz do władz Chińskiej Republiki Ludowej, Malezji, Tajlandii i Filipin. Informacje, w stosownych przypadkach, mogą pochodzić również od przemysłu unijnego.

(14)

W każdym przypadku wszystkie zainteresowane strony powinny niezwłocznie skontaktować się z Komisją, ale nie później niż w terminie określonym w art. 3 niniejszego rozporządzenia, oraz wystąpić o kwestionariusz w terminie określonym w art. 3 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, biorąc pod uwagę fakt, że termin określony w art. 3 ust. 2 niniejszego rozporządzenia dotyczy wszystkich zainteresowanych stron.

(15)

Władze Chińskiej Republiki Ludowej, Malezji, Tajlandii i Filipin zostaną powiadomione o wszczęciu dochodzenia.

(16)

Wszystkie zainteresowane strony niniejszym wzywa się do przedstawienia swoich opinii na piśmie oraz do dostarczenia dowodów potwierdzających zgłaszane fakty. Ponadto Komisja może przesłuchać zainteresowane strony, pod warunkiem że wystąpiły one z wnioskiem o przesłuchanie na piśmie, wskazując szczególne powody, dla których powinny zostać wysłuchane.

(17)

Zgodnie z art. 13 ust. 4 rozporządzenia podstawowego przywóz produktu objętego dochodzeniem może zostać zwolniony z wymogu rejestracji lub podlegania środkom, jeżeli nie stanowi on obejścia środków.

(18)

Ponieważ możliwe obchodzenie środków występuje poza Unią, zgodnie z art. 13 ust. 4 rozporządzenia podstawowego zwolnienia mogą zostać przyznane malezyjskim, tajlandzkim i filipińskim producentom niektórych elementów złącznych ze stali nierdzewnej oraz ich części, którzy mogą wykazać, że nie są powiązani (4) z jakimkolwiek producentem objętym wymienionymi środkami (5), oraz w odniesieniu do których ustalono, że nie uczestniczą w praktykach mających na celu obejście środków antydumpingowych, określonych w art. 13 ust. 1 i 2 rozporządzenia podstawowego. Producenci zainteresowani otrzymaniem zwolnienia powinni przedłożyć wniosek należycie poparty dowodami w terminie wskazanym w art. 3 ust. 3 niniejszego rozporządzenia.

(19)

Zgodnie z art. 14 ust. 5 rozporządzenia podstawowego przywóz produktu objętego dochodzeniem powinien zostać poddany rejestracji w celu dopilnowania, aby, jeśli w wyniku dochodzenia zostanie stwierdzone obejście środków, cło antydumpingowe mogło być pobrane w odpowiedniej wysokości z mocą wsteczną od dnia rejestracji przywozu wysyłanego z Malezji, Tajlandii i Filipin.

(20)

W celu zapewnienia dobrej administracji należy określić terminy, w których:

(21)

Należy zwrócić uwagę na fakt, iż korzystanie z większości praw proceduralnych ustanowionych w rozporządzeniu podstawowym jest uwarunkowane zgłoszeniem się przez stronę w terminie wyznaczonym w art. 3 niniejszego rozporządzenia.

(22)

W przypadkach, w których zainteresowana strona odmawia dostępu do niezbędnych informacji, nie dostarcza ich w określonych terminach albo znacznie utrudnia dochodzenie, istnieje możliwość dokonania ustaleń potwierdzających lub zaprzeczających na podstawie dostępnych faktów, zgodnie z art. 18 rozporządzenia podstawowego.

(23)

W przypadku ustalenia, że zainteresowana strona dostarczyła nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd informacje, informacje te nie są brane pod uwagę, a ustalenia mogą być dokonywane na podstawie dostępnych faktów.

(24)

Jeżeli zainteresowana strona nie współpracuje lub współpracuje jedynie częściowo i z tego względu ustalenia opierają się na dostępnych faktach zgodnie z art. 18 rozporządzenia podstawowego, wynik może być mniej korzystny dla wymienionej strony niż w przypadku, gdyby strona ta współpracowała.

(25)

Dochodzenie zostanie zamknięte, zgodnie z art. 13 ust. 3 rozporządzenia podstawowego, w terminie dziewięciu miesięcy począwszy od daty opublikowania niniejszego rozporządzenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

(26)

Należy zauważyć, iż wszelkie dane osobowe zgromadzone podczas niniejszego dochodzenia będą traktowane zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (6).

(27)

Należy również zauważyć, że w przypadku napotkania przez zainteresowane strony problemów związanych z korzystaniem z prawa do obrony strony te mogą wystąpić o interwencję urzędnika Dyrekcji Generalnej ds. Handlu pełniącego rolę rzecznika praw stron. Pośredniczy on w kontaktach między zainteresowanymi stronami i służbami Komisji, zapewniając, w stosownych przypadkach, mediację w kwestiach proceduralnych związanych z ochroną interesów stron podczas postępowania, w szczególności w odniesieniu do spraw dotyczących dostępu do akt, poufności, przedłużenia terminów oraz rozpatrywania pisemnych lub ustnych oświadczeń lub uwag. Dodatkowe informacje i dane kontaktowe zainteresowane strony mogą uzyskać na stronach internetowych rzecznika praw stron w Dyrekcji Generalnej ds. Handlu (http://ec.europa.eu/trade/tackling-unfair-trade/hearing-officer/index_en.htm),

(1)

Po otrzymaniu informacji wskazujących, że w 1993 r. i w latach następnych udzielono pomocy przedsiębiorstwom w prefekturach Kastoria i Ewia w kontekście renegocjacji długów, Komisja, w piśmie z dnia 27 maja 2003 r., wystąpiła do władz greckich o przedstawienie w terminie czterech tygodni tekstu podstawy prawnej dla przedmiotowego działania, wraz z wszelkimi pozostałymi informacjami niezbędnymi do przeprowadzenia analizy zgodnie z art. 87 i 88 Traktatu WE (3).

(2)

Pismem z dnia 10 lipca 2003 r. zarejestrowanym dnia 17 lipca 2003 r. Stałe Przedstawicielstwo Grecji przy Unii Europejskiej przekazało Komisji pismo władz greckich z prośbą o przedłużenie o jeden miesiąc okresu, o którym mowa w motywie 1.

(3)

Pismem z dnia 4 sierpnia 2003 r. zarejestrowanym dnia 6 sierpnia 2003 r. Stałe Przedstawicielstwo Grecji przy Unii Europejskiej przekazało Komisji informacje, których żądała Komisja w piśmie z dnia 27 maja 2003 r.

(4)

Po przeanalizowaniu informacji ustalono, że pomoc przyznano bez zatwierdzenia Komisji. W konsekwencji Komisja podjęła decyzję o wszczęciu sprawy dotyczącej niezgłoszonej pomocy, zarejestrowanej pod numerem NN 153/03.

(5)

Pismem z dnia 21 czerwca 2004 r. (4) Komisja poinformowała Grecję o swojej decyzji o wszczęciu postępowania przewidzianego w art. 88 ust. 2 Traktatu WE (C 23/04) (zwanym dalej „wszczęciem pierwszego postępowania”).

(6)

Decyzja Komisji o wszczęciu postępowania została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (5). Komisja wezwała zainteresowane strony do przedstawienia uwag dotyczących przedmiotowej pomocy.

(7)

Komisja nie otrzymała żadnych uwag od zainteresowanych stron trzecich.

(8)

Pismem z dnia z 13 lipca 2004 r. zarejestrowanym dnia 19 lipca 2004 r. Stałe Przedstawicielstwo Grecji przy Unii Europejskiej wystąpiło o jednomiesięczne przedłużenie okresu przyznanego władzom greckim na przedstawienie odpowiedzi na wszczęcie pierwszego postępowania.

(9)

W faksie z dnia 6 sierpnia 2004 r. Komisja udzieliła żądanego przedłużenia terminu.

(10)

W piśmie z dnia 9 sierpnia 2004 r. zarejestrowanym dnia 10 sierpnia 2004 r. Stałe Przedstawicielstwo Grecji przy Unii Europejskiej przekazało Komisji odpowiedź władz greckich dotyczącą wszczęcia pierwszego postępowania.

(11)

W trakcie analizy informacji przekazanych przez władze greckie w piśmie z dnia 4 sierpnia 2003 r. ustalono, że przedmiotowa pomoc, oprócz prefektur Kastoria i Ewia, dotyczyła również prefektur Florina i Kilkis. W konsekwencji Komisja wystąpiła do władz greckich o dodatkowe informacje dotyczące tych kolejnych programów pomocy, wysyłając faks z dnia 22 kwietnia 2004 r.

(12)

W piśmie z dnia 26 maja 2004 r. Stałe Przedstawicielstwo Grecji przy Unii Europejskiej wystąpiło o przedłużenie o jeden miesiąc okresu przydzielonego władzom greckim na przedstawienie wyżej wspomnianych informacji dodatkowych.

(13)

W faksie z dnia 7 czerwca 2004 r. Komisja udzieliła żądanego przedłużenia terminu.

(14)

Pismem z dnia 1 lipca 2004 r. zarejestrowanym tego samego dnia Stałe Przedstawicielstwo Grecji przy Unii Europejskiej przekazało Komisji informacje, których żądała Komisja w faksie z dnia 22 kwietnia 2004 r.

(15)

Po przeanalizowaniu informacji ustalono, że pomoc przyznano bez zatwierdzenia Komisji. W konsekwencji Komisja podjęła decyzję o wszczęciu sprawy dotyczącej niezgłoszonej pomocy, zarejestrowanej pod numerem NN 70/04.

(16)

Pismem z dnia 9 czerwca 2005 r. (7) Komisja poinformowała Grecję o swojej decyzji o wszczęciu postępowania przewidzianego w art. 88 ust. 2 Traktatu WE w odniesieniu do środków pomocy przyznanych w prefekturach Florina i Kilkis (C 20/05) (zwanym dalej „wszczęciem drugiego postępowania”).

(17)

Decyzja Komisji o wszczęciu postępowania została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (8). Komisja wezwała zainteresowane strony do przedstawienia uwag dotyczących przedmiotowej pomocy.

(18)

Komisja nie otrzymała żadnych uwag od zainteresowanych stron trzecich.

(19)

Pismem z dnia z 24 czerwca 2005 r. zarejestrowanym dnia 28 czerwca 2005 r. Stałe Przedstawicielstwo Grecji przy Unii Europejskiej wystąpiło o dwumiesięczne przedłużenie okresu przyznanego władzom greckim na przedstawienie odpowiedzi na wszczęcie drugiego postępowania.

(20)

W faksie z dnia 13 lipca 2005 r. Komisja udzieliła żądanego przedłużenia terminu.

(21)

W piśmie z dnia 18 sierpnia 2005 r. zarejestrowanym dnia 24 sierpnia 2005 r. Stałe Przedstawicielstwo Grecji przy Unii Europejskiej przekazało Komisji odpowiedź władz greckich dotyczącą wszczęcia drugiego postępowania.

(22)

W czasie analizy informacji przekazanych przez władze greckie w piśmie z dnia 1 lipca 2004 r. ustalono, że pomoc przydzielano również w prefekturach innych niż te, w odniesieniu do których wszczęto pierwsze dwa postępowania. W konsekwencji Komisja wystąpiła do władz greckich o dodatkowe informacje dotyczące tych środków pomocy, wysyłając faks dnia 12 listopada 2004 r.

(23)

W piśmie z dnia 13 grudnia 2004 r. zarejestrowanym dnia 15 grudnia 2004 r. Stałe Przedstawicielstwo Grecji przy Unii Europejskiej wystąpiło do Komisji Europejskiej o przedłużenie o jeden miesiąc okresu przydzielonego władzom greckim na przedstawienie wyżej wspomnianych informacji dodatkowych.

(24)

W faksie z dnia 6 stycznia 2005 r. Komisja udzieliła żądanego przedłużenia terminu.

(25)

Pismem z dnia 27 stycznia 2005 r. zarejestrowanym dnia 1 lutego 2005 r. Stałe Przedstawicielstwo Grecji przy Unii Europejskiej przekazało Komisji informacje, których żądała Komisja w piśmie z dnia 12 listopada 2004 r.

(26)

Po przeanalizowaniu informacji ustalono, że pomoc przyznano bez zatwierdzenia Komisji. W konsekwencji Komisja podjęła decyzję o wszczęciu sprawy dotyczącej niezgłoszonej pomocy, zarejestrowanej pod numerem NN 20/05.

(27)

Pismem z dnia 22 grudnia 2005 r. (10) Komisja poinformowała Grecję o swojej decyzji o wszczęciu postępowania przewidzianego w art. 88 ust. 2 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy przyznanej w prefekturach Rodopy, Evros, Ksanti i Dodekanez oraz na wyspach Lesbos, Samos i Chios (C 50/05) (zwanym dalej „wszczęciem trzeciego postępowania”).

(28)

Decyzja Komisji o wszczęciu postępowania została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (11). Komisja wezwała zainteresowane strony do przedstawienia uwag dotyczących przedmiotowej pomocy.

(29)

Komisja nie otrzymała żadnych uwag od zainteresowanych stron trzecich.

(30)

Pismem z dnia 23 stycznia 2006 r. zarejestrowanym dnia 25 stycznia 2006 r. Stałe Przedstawicielstwo Grecji przy Unii Europejskiej wystąpiło o trzymiesięczne przedłużenie okresu przyznanego władzom greckim na przedstawienie odpowiedzi na wszczęcie trzeciego postępowania.

(31)

W faksie z dnia 3 lutego 2006 r. Komisja udzieliła żądanego przedłużenia terminu.

(32)

W piśmie z dnia 10 maja 2006 r., którego przyjęcie zarejestrowano dnia 11 maja 2006 r., Stałe Przedstawicielstwo Grecji przy Unii Europejskiej przekazało Komisji odpowiedź władz greckich dotyczącą wszczęcia trzeciego postępowania.

(33)

Po ponownym przeanalizowaniu wszystkich przedstawionych podstaw prawnych w faksie z dnia 12 stycznia 2011 r. Komisja wystąpiła do władz greckich o przedstawienie w terminie jednego miesiąca dalszych wyjaśnień dotyczących przedmiotowej pomocy.

(34)

W e-mailu z dnia 7 lutego 2011 r. Stałe Przedstawicielstwo Grecji przy Unii Europejskiej wystąpiło do Komisji o przedłużenie wyżej wspomnianego terminu o kolejne 40 dni robocze.

(35)

W faksie z dnia 17 lutego 2011 r. Komisja udzieliła przedłużenia terminu o 20 dni robocze.

(36)

W e-mailach z dnia 15 marca 2011 r. i z dnia 29 marca 2011 r. Stałe Przedstawicielstwo Grecji przy Unii Europejskiej przekazało Komisji wyjaśnienia, o których mowa powyżej.

(37)

W decyzji ministerialnej nr 69836/B1461 z dnia 30 września 1993 r. przewiduje się zamianę wszystkich (zapadalnych i niezapadalnych) długów, na dzień 30 czerwca 1993 r. wynikających z wszelkiego rodzaju kredytów (na aktywa obrotowe i środki trwałe) w drachmie lub walutach obcych udzielonych przedsiębiorstwom przemysłowym i rzemieślniczym utworzonym i prowadzącym działalność w prefekturach Kastoria i Ewia, niezależnie od lokalizacji ich zarejestrowanej siedziby głównej, jak również wynikających z gwarancji bankowych w drachmie lub walutach obcych wystawionych w imieniu wspomnianych przedsiębiorstw, na nowy kredyt podlegający spłacie w okresie dziesięciu lat w równych sześciomiesięcznych ratach całkowitych (kapitał plus odsetki) lub w równych sześciomiesięcznych ratach kapitałowych (amortyzacja prosta) z odsetkami naliczanymi co sześć miesięcy według stopy stosowanej do restrukturyzacji w tym czasie (stopa mająca zastosowanie do nowego kredytu to stopa stosowana w odniesieniu do ostatnich dwunastomiesięcznych obligacji skarbowych wyemitowanych przed rozpoczęciem każdego okresu naliczania odsetek od kredytu, powiększona o dwa punkty procentowe, przy zastosowaniu obniżki w wysokości dziesięciu punktów procentowych w ciągu pierwszych pięciu lat obciążającej rachunek założony zgodnie z ustawą nr 128/75 (12).

(38)

Ewentualnie wspomniane wyżej przedsiębiorstwa mogą przez okres pięciu lat korzystać ze zniżki oprocentowania w wysokości dziesięciu punktów procentowych w odniesieniu do swoich niespłaconych długów w drachmie lub walutach obcych na dzień 30 czerwca 1993 r. związanych z inwestycjami w środki trwałe lub aktywa obrotowe.

(39)

Przedsiębiorstwa muszą stać się rentowne po restrukturyzacji (co oznacza, że ich sytuacja była do pewnego stopnia trudna); to kryterium było weryfikowane przez banki.

(40)

W decyzjach ministerialnych nr 2035824/5887 z dnia 1 czerwca 1994 r., 2045909/7431/0025 z dnia 26 sierpnia 1994 r., 2071670/11297 z dnia 9 listopada 1994 r. oraz 72742/B1723 z dnia 8 grudnia 1994 r. dostosowuje się okresy karencji i obniżki oprocentowania związane z nowymi kredytami i zabezpiecza się te ostatnie poprzez gwarancję państwa.

(41)

W decyzji ministerialnej nr 66336/B1398 z dnia 14 września 1993 r. przewiduje się te same środki pomocy i warunki, które opisano w motywie 37. Przewiduje się w niej również udzielenie gwarancji państwa na kapitał i odsetki restrukturyzowanego zadłużenia przedsiębiorstw przemysłowych i rzemieślniczych w prefekturach Florina i Kilkis, jak również pokrycie przez państwo zaległych odsetek na dzień 31 grudnia 1992 r. z tytułu kredytów udzielonych na aktywa obrotowe lub inwestycyjne tych przedsiębiorstw, w ramach limitów budżetowych zgodnie z ustawą nr 128/75.

(42)

Decyzja nr 66336/B1398 z dnia 14 września 1993 r. została zmieniona decyzją nr 30755/B1199 z dnia 21 lipca 1994 r., decyzją nr 60029/B1541 z dnia 23 września 1994 r., decyzją nr 72742/B1723 z dnia 8 grudnia 1994 r., decyzją nr 236/B22 z dnia 4 stycznia 1995 r., decyzją nr 8014/B285 z dnia 28 lutego 1995 r., decyzją nr 44678/B1145 z dnia 3 lipca 1995 r., decyzją nr 44446/B1613 z dnia 24 grudnia 1996 r., decyzją nr 40410/B1678 z dnia 9 grudnia 1997 r., decyzją nr 10995/B546 z dnia 24 marca 1999 r., decyzją nr 12169/B736 z dnia 22 marca 2000 r. oraz decyzją nr 35913/B2043 z dnia 24 października 2000 r. Na mocy tych poszczególnych decyzji zmienia się czas trwania kredytów, okresy karencji oraz obniżki stopy procentowej w odniesieniu do nowych kredytów, jak również wydłuża się okres, po którym zapadalne stają się niespłacone raty.

(43)

Przedsiębiorstwa muszą stać się rentowne po restrukturyzacji (co oznacza, że ich sytuacja była do pewnego stopniu trudna); to kryterium było weryfikowane przez banki.

(44)

W decyzji ministerialnej nr 1648/B.22/13.1.1994 przewiduje się, co następuje:

(45)

Przedsiębiorstwa muszą stać się rentowne po restrukturyzacji (co oznacza, że ich sytuacja była do pewnego stopnia trudna); to kryterium było weryfikowane przez banki.

(46)

Decyzję ministerialną nr 1648/B.22/13.1.1994 zmieniono wielokrotnie następującymi decyzjami ministerialnymi: nr 14237/B.664/6.4.1994, 235/B.21/4.1.1995, 44678/B.1145/3.7.1995, 14946/B.566/30.4.1996, 44446/B.1613/24.12.1996, 32576/B.1282/9.10.1997 (13), 11362/B.472/7.4.1997, 40412/B.1677/9.12.1997 (14), 42998/B.2026/15.12.1998, 19954/B.957/7.6.1999, 10123/B.507/17.3.1999, 6244/B.270/18.2.2000 oraz 35913/B.2043/24.10.2000 (15). Na mocy wszystkich poszczególnych decyzji dostosowuje się parametry techniczne, takie jak obniżki oprocentowania, okresy karencji, czas trwania kredytów oraz okresy, po których zapadalne stają się niespłacone raty.

(47)

W decyzji nr 2003341/683/0025/17.2.94 przyznaje się gwarancję państwa na kredyty na aktywa obrotowe udzielone począwszy od dnia 1 kwietnia 1993 r. przedsiębiorstwom przemysłowym, rzemieślniczym i górniczym, gospodarstwom przemysłowej hodowli zwierząt, firmom hotelarskim oraz firmom żeglugowym, utworzonym w prefekturach Ksanti, Rodopy i Ewros, niezależnie od lokalizacji ich zarejestrowanej siedziby głównej, do całkowitej kwoty 100 000 000 GRD (293 470 EUR) na przedsiębiorstwo, jak również na długi (kapitał i odsetki) wynikające z restrukturyzacji pozostającej do wykonania w dniu 31 grudnia 1993 r. długów wynikających ze starych kredytów udzielonych zgodnie z przepisami wspólnej decyzji nr 1648/G.G.54/B.22/13.1.94.

(48)

Decyzję ministerialną nr 2003341/683/0025/17.2.94 zmieniono wielokrotnie następującymi decyzjami ministerialnymi: nr 2022973/3968/0025/18.5.94, 2043231/6673/0025/11.7.95, 2030175/4446/0025/10.6.1996, 2087184/49/0025/11.7.97, 2016123/2133/0025/6.3.1998, 2090373/11216/0025/1.6.98 (16), 2/21857/0025/7.10.1999, 2/14774/0025/31.5.2000, 2/82257/0025/18.12.2000, 2/7555/0025/25.5.2001, 2/61352/0025/31.1.2002 i 2/64046/0025/2003/28.1.2004. Na mocy wszystkich poszczególnych decyzji przyznaje się gwarancję państwa w przypadku zastosowania środków przewidzianych poszczególnymi decyzjami zmieniającymi decyzję ministerialną nr 1648/B.22/13.1.1994 (zob. motyw 46).

(49)

W zakresie wyżej wspomnianej listy, w decyzji ministerialnej nr 2/82257/0025/18.12.2000 przewiduje się, że aby obowiązywały jej przepisy, przedsiębiorstwa muszą być rentowne w ujęciu całkowitym (a nie po restrukturyzacji, tak jak ma to miejsce w przypadku innych decyzji ministerialnych, o których mowa w niniejszej decyzji), co z góry oznacza brak trudnej sytuacji.

(50)

W decyzji ministerialnej nr 2041901/16.5.1989 przyznaje się obniżkę oprocentowania w wysokości trzech punktów procentowych, która obciąża wspólny rachunek założony zgodnie z ustawą nr 128/75, od niespłaconych sald z tytułu kredytów na aktywa obrotowe udzielonych począwszy od dnia 1 kwietnia 1989 r. przedsiębiorstwom handlowym i rzemieślniczym mającym zarejestrowaną siedzibę główną w prefekturach Ewros, Lesbos, Samos, Chios i Dodekanez.

(51)

W decyzji nr 2078809/10.10.89 przyznaje się obniżkę oprocentowania w wysokości trzech punktów procentowych, która obciąża wspólny rachunek założony zgodnie z ustawą nr 128/75, od niespłaconych sald z tytułu kredytów na aktywa obrotowe udzielonych począwszy od 1 kwietnia 1989 r. przedsiębiorstwom handlowym i rzemieślniczym mającym zarejestrowaną siedzibę główną w prefekturach Rodopy, Ksanti i Samos.

(52)

Na mocy decyzji ministerialnych nr 9034/B.289/10.2.2003 i 37497/B.1232/2.6.2003 poszerza się przepisy decyzji, o których mowa w pkt 50 i 51, określając zakres i niektóre parametry techniczne związane z przewidzianymi obniżkami oprocentowania.

(53)

W odniesieniu do przedmiotowych programów pomocy Komisja ma wątpliwości nie tylko co do nieobecności pomocy państwa, ale również co do zgodności z rynkiem wewnętrznym pomocy, która w opinii Komisji faktycznie istnieje.

(54)

Pierwsze postępowanie wszczęto z następujących powodów:

(55)

Drugie postępowanie wszczęto z następujących powodów:

(56)

Trzecie postępowanie wszczęto z następujących powodów:

(57)

W piśmie z dnia 9 sierpnia 2004 r. władze greckie złożyły następujące oświadczenia:

(58)

Pismem z dnia 18 sierpnia 2005 r. władze greckie przedstawiły następujące argumenty, z których większość została już przytoczona w odpowiedzi władz greckich na wszczęcie pierwszego postępowania (zob. motyw poprzedni):

(59)

W piśmie z dnia 10 maja 2006 r. władze greckie przedstawiły następujące argumenty:

(60)

W pismach z dnia 15 i 29 marca 2011 r. władze greckie przede wszystkim podały terminy wygaśnięcia pierwotnych decyzji ministerialnych dotyczących przedmiotowych programów. Terminy te są następujące:

(61)

Władze greckie następnie wskazały, że kryterium dotyczące rentowności przedsiębiorstw po restrukturyzacji nie jest jedynym analizowanym czynnikiem; dokonano raczej ogólnej oceny rentowności przedsiębiorstw przed i po restrukturyzacji.

(62)

Pisma zawierają również tabele wskazujące ekwiwalent dotacji przedmiotowych środków pomocy otrzymany przez każde przedsiębiorstwo beneficjenta celem zilustrowania odsetka przedsiębiorstw, w przypadku których środki pomocy mogły się mieścić w ramach programu de minimis. Władze greckie zwracają jednak uwagę, że w odniesieniu do środków pomocy przyznanych na mocy decyzji ministerialnych 2041901/16-5-1989 (prefektury Ksanti, Rodopy i Ewros, Samos, Lesbos, Chios i Dodekanez) oraz 1648/B.22/13.1.94 (Ksanti, Rodopy i Ewros) dostępne dane odnoszą się jedynie do lat 2004–2007. Dane podane dla środków pomocy przyznanych na mocy decyzji ministerialnej nr 69836/B1461 (prefektury Kastoria i Ewia) odnoszą się do lat 1993–1998, a dla środków przyznanych na mocy decyzji ministerialnej nr 66336/B/398/14-9-1993 (prefektury Florina i Kilkis) odnoszą się do lat 1993–2001. O dane te zwrócono się do instytucji kredytowych, z których niektóre nie udzieliły odpowiedzi. Władze greckie uważają jednak, że zebrane dane są zbliżone do całkowitej kwoty przyznanej pomocy, gdyż banki, które udzieliły odpowiedzi, są głównymi wierzycielami przedmiotowych prefektur. Zdaniem władz greckich analiza danych pokazuje, że przedmiotowa pomoc znajduje się poniżej pułapu pomocy de minimis w 73,55 %–99,46 % przypadków, w zależności od rozpatrywanego trzyletniego okresu i rozpatrywanej decyzji.

(63)

Wreszcie władze greckie twierdzą, że przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją, przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych nie kwalifikowały się do pomocy oraz że określenie „przedsiębiorstwa górnicze” w rzeczywistości oznacza przedsiębiorstwa zajmujące się wydobyciem marmuru i kamienia.

(64)

Zgodnie z art. 107 ust. 1 Traktatu wszelka pomoc przyznana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna z funkcjonowaniem rynku wewnętrznego w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi. W ujęciu bezwzględnym przedmiotowe środki pomocy odpowiadają powyższej definicji w tym sensie, że są one przyznawane przez państwo lub przy użyciu zasobów państwowych, są przeznaczone dla określonych przedsiębiorstw (przedsiębiorstw w sektorach rolnym, rzemieślniczym, przemysłowym, hotelarskim, wydobywczym – zob. motyw 63 – oraz żeglugowym w wyżej wspomnianych prefekturach) oraz sprzyjają tym przedsiębiorstwom poprzez takie środki, jak restrukturyzacja kredytów, zmniejszenie wielkości rat poprzez wydłużenie okresu spłaty, obniżki stóp procentowych i udzielanie gwarancji, oraz mogą mieć wpływ na wymianę handlową (23) i zakłócać konkurencję (24).

(65)

Władze greckie chciały wykazać, że przedmiotowe środki pomocy mogły podlegać programowi de minimis i dlatego nie stanowiły pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. Jednak, abstrahując od faktu, że zasada de minimis nie miała zastosowania we wszystkich rozpatrywanych sektorach w okresie obowiązywania decyzji ministerialnych stanowiących podstawę prawną przedmiotowych programów pomocy (to był w istocie jeden z powodów wszczęcia przedmiotowych postępowań), dane są niekompletne, co potwierdziły same władze greckie (zob. motyw 62). Co więcej, kwoty pomocy w ramach zasady de minimis różniły się między sektorami (nie są one jednakowe w sektorze przemysłowym i sektorze rolnym), a przekazane tabele wskazują, że władze greckie nie miały wystarczającej wiedzy o tej różnicy. Wreszcie Komisja zwraca uwagę, że pomimo twierdzeń władz greckich, że przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją, przetwarzaniem i wprowadzaniem na obrotu produktów rolnych nie kwalifikowały się do otrzymania przedmiotowych środków pomocy, wyżej wspomniane tabele w wyraźny sposób pokazują, że niektóre przedsiębiorstwa z tych sektorów w rzeczywistości otrzymały pomoc uznawaną za podlegającą programowi de minimis, nawet pomimo tego, że wyraźnie przekraczały dopuszczalny pułap.

(66)

Komisja przypomina, że uznaje się, że wszelka pomoc indywidualna przyznana w ramach programu pomocy, która w momencie przyznania spełniała warunki określone w obowiązującym rozporządzeniu de minimis, stanowi pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu.

(67)

Gdy władze greckie po raz pierwszy przyznały przedmiotowe środki pomocy w sektorze rolnym, nie istniały żadne unijne przepisy dotyczące pomocy w ramach zasady de minimis.

(68)

Pierwsze przyjęte przepisy w tym względzie były ujęte w rozporządzeniu (WE) nr 1860/2004 (25).

(69)

Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1860/2004, które odnosi się do podstawowej produkcji rolnej oraz do przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych, pomoc nieprzekraczająca pułapu 3 000 EUR w przeliczeniu na beneficjenta w okresie trzech lat nie ma wpływu na wymianę handlową między państwami członkowskimi, nie zakłóca ani nie grozi zakłóceniem konkurencji i dlatego nie podlega art. 107 ust. 1 Traktatu.

(70)

Zgodnie z art. 5 rozporządzenia (WE) nr 1860/2004, rozporządzenie to stosuje się do pomocy przyznanej przed jego wejściem w życie, jeżeli spełnia ona warunki określone w art. 1 i 3 tego rozporządzenia.

(71)

Dnia 1 stycznia 2008 r. rozporządzenie (WE) nr 1860/2004 zostało zastąpione rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1535/2007 z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy de minimis w sektorze produkcji rolnej (26), w którym podnosi się kwotę pomocy de minimis do 7 500 EUR w przeliczeniu na beneficjenta w okresie trzech lat budżetowych, niezależnie od formy pomocy ani od założonego celu, w granicach maksymalnej kwoty przypadającej na państwo członkowskie odpowiadającej 0,75 % produkcji rocznej.

(72)

W art. 6 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1535/2007 przewiduje się, że „niniejsze rozporządzenie stosuje się do pomocy przyznanej przed dniem 1 stycznia 2008 r. przedsiębiorstwom sektora produkcji rolnej, pod warunkiem że spełnia ona warunki ustanowione w art. 1–4, z wyjątkiem wymogu wyraźnego odesłania do niniejszego rozporządzenia, o którym mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy”. Rozporządzenie to stosuje się jednak tylko do podstawowej produkcji rolnej.

(73)

Jeżeli chodzi o przetwarzanie i wprowadzanie do obrotu produktów rolnych, zasada de minimis mająca zastosowanie ze skutkiem od dnia 1 stycznia 2007 r. jest określona w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis (27).

(74)

W art. 2 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1998/2006 ustala się, że do kwoty 200 000 EUR w przeliczeniu na beneficjenta w okresie trzech lat budżetowych pomoc nie ma wpływu na wymianę handlową między państwami członkowskimi, nie zakłóca ani nie grozi zakłóceniem konkurencji i dlatego nie podlega art. 107 ust. 1 Traktatu.

(75)

W art. 5 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1998/2006 przewiduje się, że „niniejsze rozporządzenie stosuje się do pomocy przyznanej przed jego wejściem w życie podmiotom gospodarczym działającym w sektorze transportu oraz podmiotom gospodarczym prowadzącym działalność w zakresie przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych, jeżeli pomoc taka spełnia wszystkie warunki określone w art. 1 i art. 2 …”.

(76)

W konsekwencji Komisja nie uzna za pomoc państwa pomocy przyznanej na mocy przeanalizowanych decyzji ministerialnych, jeżeli pomoc ta nie przekracza następujących poziomów w przeliczeniu na beneficjenta:

(77)

Komisja przypomina jednak, że przedsiębiorstwa zagrożone nie kwalifikują się w odniesieniu do przepisów rozporządzeń (WE) nr 1998/2006 i (WE) nr 1535/2007.

(78)

W sektorach innych niż sektor rolny (oznacza to w tym przypadku inne sektory wymienione w tej decyzji, z wyjątkiem sektora żeglugowego, które zostaną omówione w motywach 80 i 81 poniżej (28)), zasada de minimis określona w komunikacie Komisji z dnia 20 maja 1992 r. – Wspólnotowe wytyczne dotyczące pomocy na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw (29) (zwane dalej „wytycznymi z 1992 r.”), miała zastosowanie w czasie, gdy przyznawane były przedmiotowe środki pomocy. W komunikacie przewidziano, że „jednorazowe płatności pomocy nieprzekraczające 50 000 ECU na określony rodzaj wydatków oraz programy, w ramach których kwota pomocy, którą otrzymać może dane przedsiębiorstwo na określony rodzaj wydatków w okresie trzech lat, jest ograniczona do tej kwoty, nie muszą być zgłaszane na mocy art. 93 ust. 3 [Traktatu WE] (30), o ile przyznanie pomocy lub program zawierają wyraźny warunek przewidujący, że dodatkowa pomoc przyznana temu samemu przedsiębiorstwu na ten sam rodzaj wydatków z innych źródeł finansowania lub w ramach innych programów nie może doprowadzić do tego, aby całkowita kwota pomocy, którą otrzymuje przedsiębiorstwo, osiągnęła poziom wyższy niż 50 000 ECU”. Zasada ta została następnie zmieniona w komunikacie Komisji z 1996 r. w sprawie pomocy państwa udzielanej na zasadzie de minimis (31) (zwanym dalej „komunikatem z 1996 r.”), w którym ustalono kwotę pomocy de minimis na 100 000 ECU za ten sam okres, a następnie w rozporządzeniu (WE) nr 69/2001, w którym ustalono tę kwotę na 100 000 EUR za ten sam okres.

(79)

Ze względu na terminy wygaśnięcia analizowanych programów (z których ostatni przypadał na dzień 31 grudnia 2005 r.) oraz niestosowanie przepisów z mocą wsteczną w odniesieniu do sektorów wymienionych w motywie 78 Komisja nie uzna za pomoc państwa pomocy przyznanej na mocy analizowanych decyzji, która nie przekracza poniższych kwot w przeliczeniu na beneficjenta:

(80)

Wreszcie w przypadku sektora stoczniowego zasada de minimis ma zastosowanie dopiero od wejścia w życie rozporządzenia (WE) nr 69/2001.

(81)

W konsekwencji Komisja nie uzna za pomoc państwa pomocy przyznanej na mocy analizowanych decyzji ministerialnych, która nie przekracza kwoty 100 000 EUR w przeliczeniu na beneficjenta i na okres trzech lat w okresie od dnia 2 lutego 2001 r. do dnia 30 czerwca 2007 r., jeżeli w momencie przyznania pomocy była ona zgodna ze stosownymi przepisami rozporządzenia (WE) nr 69/2001.

(82)

Komisja nie może przyjąć pozostałych argumentów wysuwanych przez władze greckie na uzasadnienie nieobecności pomocy państwa z następujących powodów, ważnych w odniesieniu do wszystkich kwestii, w przypadku których argumenty te były przytaczane:

(83)

W świetle wszystkich powyższych elementów Komisji może tylko stwierdzić, że środki pomocy, które nie mieszczą się w zakresie i nie są zgodne z podstawowymi warunkami przyznania pomocy de minimis określonymi w motywach 68–81, w istocie mieszczą się w zakresie art. 107 ust. 1 Traktatu.

(84)

Jednak w sytuacjach przewidzianych w art. 107 ust. 2 i 3 Traktatu niektóre rodzaje pomocy można, w drodze odstępstwa, uznać za zgodne z rynkiem wewnętrznym.

(85)

W rozpatrywanej sprawie konieczne jest przeanalizowanie, w kontekście każdego wszczętego postępowania, które wyłączenie może mieć zastosowanie w każdym z przedmiotowych sektorów (zachowując rozróżnienie między sektorem rolnym a pozostałymi sektorami).

(86)

Uwzględniając charakter udzielonej pomocy, jedynym wyłączeniem, jakie można przytoczyć na wykazanie jej zgodności z rynkiem wewnętrznym, jest wyłączenie przewidziane w art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu, zgodnie z którym za zgodną ze wspólnym rynkiem można uznać pomoc przeznaczoną na ułatwianie rozwoju niektórych form działań gospodarczej lub niektórych regionów gospodarczych, o ile nie zmienia ona warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem.

(87)

Ponieważ przedmiotowa pomoc jest pomocą niezgłoszoną, aby niniejsze wyłączenie znalazło zastosowanie, istotne jest, aby była ona zgodna z przepisami dotyczącymi pomocy państwa obowiązującymi w momencie udzielania pomocy. Zgodnie z informacjami podanymi przez władze greckie, przedmiotowy program trwał od dnia 30 czerwca 1993 r. do dnia 30 czerwca 2003 r. Zgodność przedmiotowego programu z rynkiem wewnętrznym zostanie zatem zbadana w świetle przepisów regulujących pomoc państwa obowiązujących w tym okresie.

(88)

Jednym z powodów, na których oparto decyzję Komisji o wszczęciu postępowania przewidzianego w art. 108 ust. 2 Traktatu, było to, że pomoc była w rzeczywistości przeznaczona dla zagrożonych przedsiębiorstw. W tym względzie władze greckie wskazały w piśmie z dnia 9 sierpnia 2004 r., że kryterium „rentowności po restrukturyzacji” nie miało absolutnie żadnego wpływu na ogólną ocenę rentowności przedsiębiorstwa przeprowadzoną przez instytucję kredytową, gdyż decyzję dotyczącą kwalifikowalności do restrukturyzacji podjęto bezpośrednio po przeprowadzeniu analizy rentowności. Argument ten powtórzono w pismach z dnia 15 i 29 marca 2011 r. (zob. motyw 61).

(89)

Komisja uważa, że powyższe wyjaśnienie nie pozwala jej wykluczyć możliwości, że pomoc została przydzielona zagrożonym przedsiębiorstwom, ponieważ nawet jeżeli decyzję dotyczącą kwalifikowalności do restrukturyzacji podjęto bezpośrednio po przeprowadzeniu analizy rentowności, jak twierdzą władze greckie, sama analiza skupiła się na perspektywach w zakresie rentowności beneficjentów po restrukturyzacji. Oznacza to, że możliwe jest, iż wnioskodawcy mogli przeżywać trudności w momencie przeprowadzania analizy, ale jednak mogli być dopuszczeni do programu, ponieważ instytucja przeprowadzająca analizę przewidywała możliwy powrót do rentowności po restrukturyzacji długów (Komisja podkreśliła również te fakty w pkt 23 swojej decyzji o wszczęciu postępowania przewidzianego w art. 108 ust. 2 Traktatu, gdyż odniesiono się w preambule do decyzji ministerialnej nr 2045909/7931/0025 do potrzeby wspierania przedsiębiorstw mających problemy z przepływem środków pieniężnych w prefekturach Kastoria i Ewia).

(90)

Pomoc dla zagrożonych przedsiębiorstw podlega szeregowi przepisów. W momencie wejścia w życie decyzji ministerialnej nr 69836/B1461, zgodnie z polityką Komisji ten rodzaj pomocy w sektorze rolnym uznawano za pomoc operacyjną, którą można było uznać za zgodną z rynkiem wewnętrznym jedynie, jeżeli spełnione były następujące trzy warunki:

(91)

W piśmie z dnia 9 sierpnia 2004 r. władze greckie dowodziły, że decyzja nr 69836/B1451 i jej późniejsze zmiany dotyczyły ogólnie przedsiębiorstw przetwórczych i nie odnosiły się szczegółowo do przedsiębiorstw zajmujących się przetwarzaniem produktów rolnych objętych rozporządzeniami (EWG) nr 866/90, (WE) nr 951/97 i (WE) nr 1257/1999; że cała Grecja jest regionem celu 1; i że przedsiębiorstwa, które inwestowały i dlatego otrzymały pomoc z Ministerstwa Rozwoju Obszarów Wiejskich i Gospodarki Żywnościowej, nie były w stanie korzystać z restrukturyzacji długów, ponieważ tego nie przewidziano. Ponadto władze greckie dodały, że jeżeli chodzi o całkowitą wartość ekwiwalentu dotacji restrukturyzacji, w większości przypadków przyznano jedynie niewielkie kwoty pomocy i że restrukturyzacja odnosiła się do poprzednich kredytów i tym samym inwestycji, które już zostały dokonane.

(92)

Przede wszystkim wyjaśnienia przedstawione przez władze greckie nie są wystarczające, aby Komisja mogła wykluczyć możliwość, że niektóre przedsiębiorstwa zajmujące się przetwarzaniem produktów rolnych otrzymały pomoc na mocy decyzji ministerialnej nr 69836/B1451 i jej późniejszych zmian, ponieważ fakt, że nie wskazano szczegółowo wyżej wspomnianych przedsiębiorstw, nie musi oznaczać, że nie należą one do ogólnej kategorii przedsiębiorstw przetwórczych (przedsiębiorstw przemysłowych) mieszczących się w zakresie decyzji.

(93)

W odniesieniu do zgodności z warunkami, o których mowa w motywie 90, Komisja stwierdza, że decyzja nr 69836/B1451 i jej późniejsze zmiany dotyczyły restrukturyzacji kredytów inwestycyjnych lub kredytów na aktywa obrotowe.

(94)

W odniesieniu do restrukturyzacji kredytów inwestycyjnych Komisja, na podstawie informacji przekazanych przez władze greckie, stwierdza, że spełniono warunki, o których mowa w motywie 90 lit. a), ponieważ przedmiotowe kredyty dotyczyły już dokonanych inwestycji.

(95)

Ponadto Komisja stwierdza, że spełniony został drugi warunek alternatywny, o którym mowa w motywie 90 lit. c), ponieważ przedsiębiorstwa beneficjenci muszą być uznane za rentowne po restrukturyzacji na podstawie oceny dokonanej przez instytucje finansowe.

(96)

Jednak informacje będące w dyspozycji Komisji nie są wystarczające do stwierdzenia ponad wszelką wątpliwość, że spełniony został warunek, o którym mowa w motywie 90 lit. b), ponieważ władze greckie wyjaśniały w piśmie z dnia 9 sierpnia 2004 r., że przedsiębiorstwa zajmujące się przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych podlegały między innymi przepisom rozporządzeń (EWG) nr 866/90 i (WE) nr 951/97 i że rozporządzenia te były stosowane zgodnie z zawartymi w nich przepisami, co oznacza, że pomoc mogła już zostać przyznana na poziomie maksymalnej intensywności przewidzianej w powyższych rozporządzeniach (75 % dla regionów celu 1, co ma zastosowanie do całej Grecji) oraz że jest możliwe, że działanie przedmiotowego programu mogło, w wyniku kumulacji pomocy, skutkować przekroczeniem tej intensywności.

(97)

Jeżeli chodzi o restrukturyzację kredytów na aktywa obrotowe, program nie mógł być zastosowany zgodnie ze wszystkimi warunkami określonymi w motywie 90, ponieważ w pierwszym warunku (lit. a)) wyraźnie stwierdza się, że kredyt musi być związany z inwestycjami.

(98)

W 1997 r. warunki wymienione w motywie 90 zastąpiono przepisami komunikatu Komisji – wspólnotowymi wytycznymi dotyczącymi pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw (zwanymi dalej „wytycznymi z 1997 r.”) (37). W pkt 4.4 wspomnianych wyżej wytycznych przewiduje się, że: „W odniesieniu do sektora rolnego niniejsze wytyczne wejdą w życie dnia 1 stycznia 1998 r. w przypadku nowych środków pomocy państwa. W przypadku istniejących środków pomocy państwa wejście w życie nastąpi w tym samym terminie lub, w przypadku gdy Komisja wszczęła postępowanie zgodnie z art. 93 ust. 2 Traktatu [WE] przeciwko jednemu lub kilku państwom członkowskim w tym kontekście, wówczas, gdy Komisja podejmie ostateczną decyzję odnośnie do danego(-ych) państwa (państw) członkowskiego(-ich) zgodnie z art. 93 ust. 2 Traktatu [WE]”.

(99)

W wytycznych z 1997 r., całkowicie nowych w odniesieniu do sektora rolnego, przewidywano między innymi:

(100)

Państwom członkowskim pozwolono wnioskować o to, aby te przepisy rolne były stosowane zamiast przepisów zawartych w wytycznych z 1997 r. dla sektorów innych niż sektor rolny (dla tych sektorów obowiązywały rygorystyczne warunki, szczególnie w odniesieniu do planu restrukturyzacji oraz wkładu beneficjenta w restrukturyzację – zob. sekcja b) motywy 109–121 poniżej, „Sektor nierolny”).

(101)

W piśmie z dnia 9 sierpnia 2004 r. władze greckie nie przedstawiły żadnych informacji, które mogłyby umożliwić Komisji ustalenie, że program pomocy został dostosowany w celu zapewnienia zgodności z tymi przepisami oraz że tym samym pomoc udzielona w przedmiotowym okresie była udzielona zgodnie z warunkami określonymi w wytycznych z 1997 r., tj. albo z warunkami opisanymi w 99 lit. b) powyżej, albo z warunkami określonymi dla sektorów innych niż rolny (przedłożenie planu restrukturyzacji w celu odzyskania rentowności na podstawie realistycznych założeń w uzasadnionym przedziale czasowym, złagodzenie wpływu na konkurencję, odpowiednie uwzględnienie zasady jednorazowej pomocy (zasady „pierwszy i ostatni raz”), ograniczenie zdolności produkcyjnych w przypadku strukturalnej nadmiernej zdolności produkcyjnej w danym sektorze oraz pomoc proporcjonalna do kosztów i korzyści restrukturyzacji, która również obejmuje społeczne koszty restrukturyzacji).

(102)

Wytyczne z 1997 r. zastąpiono dnia 9 października 1999 r. wspólnotowymi wytycznymi dotyczącymi pomocy państwa na rzecz wspomagania i restrukturyzacji przedsiębiorstw przeżywających trudności (zwanymi dalej „wytycznymi z 1999 r.”) (38). W pkt 6.3 wytycznych z 1999 r. stwierdza się, że „Państwa członkowskie powinny dostosować swoje dotychczasowe programy pomocy na rzecz ratowania i restrukturyzacji, które będą obowiązywać po 30 czerwca 2000 r., tak aby uczynić je po tej dacie zgodnymi z [tymi] wytycznymi”. Ponadto „w celu umożliwienia Komisji sprawowania kontroli nad tym dostosowaniem, państwa członkowskie przekażą jej do dnia 31 grudnia 1999 r. listę tych wszystkich programów. Powinny następnie, do dnia 30 czerwca 2000 r., przekazać Komisji wystarczające informacje umożliwiające jej sprawdzenie, czy programy zostały zmienione zgodnie z [tymi] wytycznymi”.

(103)

Wytyczne z 1999 r. również obejmowały konkretną sekcję dotyczącą restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw w sektorze rolnym. W porównaniu z wytycznymi z 1997 r. w tej sekcji podano definicję strukturalnej nadmiernej zdolności produkcyjnej w sektorze, ograniczono wyłączenie, o którym mowa w motywie 99 lit. b), do przedsiębiorstw w sektorze produkcji podstawowej (czego skutkiem było to, że podsektor przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych automatycznie stanął przed wymogiem ograniczenia zdolności produkcyjnych) oraz wprowadzono warunek jednorazowej pomocy, co oznaczało, że pomoc na rzecz restrukturyzacji mogła być udzielona tylko jeden raz.

(104)

W piśmie z dnia 9 sierpnia 2004 r. władze greckie nie przedstawiły żadnych informacji, które mogłyby umożliwić Komisji ustalenie, że program pomocy został dostosowany w celu zapewnienia zgodności z tymi przepisami oraz że tym samym pomoc udzielona w przedmiotowym okresie była przyznana zgodnie z odpowiednimi warunkami określonymi w wytycznych z 1999 r., innymi słowy, po przedłożeniu planu restrukturyzacji zakładającego zamknięcie zdolności produkcyjnych w przypadku strukturalnej nadmiernej zdolności produkcyjnej, z zastosowaniem w razie konieczności ograniczonego wyłączenia, o którym mowa w motywie 103, oraz w oparciu o zasadę jednorazowej pomocy.

(105)

Kolejnym czynnikiem wpływającym na podjęcie przez Komisję decyzji o wszczęciu postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu jest kwestia zgodności jakiejkolwiek pomocy przyznanej w formie gwarancji. Władze greckie poczyniły szereg uwag w piśmie z dnia 9 sierpnia 2004 r. (zob. motyw 57 lit. c) i g)). Komisja uważa jednak, że do tych uwag należy się odnieść w sposób następujący:

(106)

Wobec powyższych wyraźnych ustaleń Komisja uważa, że gwarancje stanowiły, w czasie trwania przedmiotowego programu, element pakietu instrumentów służących przyznaniu pomocy zagrożonym przedsiębiorstwom i w konsekwencji ich zgodność jest powiązana z procesem restrukturyzacji jako całością, w odniesieniu do którego, co zostało w wystarczający sposób wykazane w analizie w motywach 94–104, władze greckie nie przedstawiły wystarczających informacji do wyjaśnienia wątpliwości wyrażonych przez Komisję w momencie wszczynania postępowania przewidzianego w art. 108 ust. 2 Traktatu (takie ustalenia dotyczące gwarancji stosują się jednakowo do trzech postępowań, o których mowa w niniejszej decyzji, oraz do wszystkich wymienionych sektorów, z wyjątkiem gwarancji przewidzianych w decyzji ministerialnej nr 2/82257/0025 z dnia 18 grudnia 2000 r., które będą przeanalizowane oddzielnie w świetle zastosowanego kryterium rentowności – rentowności przed restrukturyzacją długów).

(107)

Żaden z pozostałych argumentów wysuniętych przez władze greckie w piśmie z dnia 9 sierpnia 2004 r. (zastosowana stopa procentowa, kwestia istnienia lub w przeciwnym razie kwestia dodatkowych wydatków wynikających z decyzji ministerialnych stanowiących integralną część podstawy prawnej programu, częstotliwość naliczania odsetek) nie jest na tyle istotny, aby zmienić stanowisko Komisji nakreślone powyżej.

(108)

Ponieważ informacje przekazane przez władze greckie nie wyjaśniają wątpliwości wyrażonych przez Komisję w momencie wszczynania postępowania określonego w art. 108 ust 2 Traktatu, Komisja musi stwierdzić, że przedmiotowy program jest niezgodny ze wspólnym rynkiem.

(109)

Tak jak w przypadku sektora rolnego, Komisja musi przeanalizować przedmiotową pomoc w świetle przepisów mających zastosowanie do pomocy w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw.

(110)

W momencie wejścia w życie dekretu ministerialnego nr 69836/B1461, tj. dnia 1 października 1993 r., przedmiotowe przepisy określono w ósmym sprawozdaniu dotyczącym polityki konkurencji oraz w szczególności w jego pkt 177, 227 i 228.

(111)

W pkt 177 sprawozdania stwierdza się, że chociaż środki na rzecz ratowania mogą być potrzebne, aby dać oddech, w trakcie którego będzie można wypracować bardziej długoterminowe rozwiązania problemów przedsiębiorstwa, nie powinny one utrudniać jakichkolwiek niezbędnych redukcji zdolności produkcyjnych i tym samym powinny ograniczać się do przypadków, w których są wymagane dla rozwiązania dotkliwych problemów społecznych.

(112)

W pkt 227 sprawozdania stwierdza się, że pomoc na rzecz ratowania może być uzasadniona zgodnie z Traktatem, gdy jest związana z restrukturyzacją zmierzającą do przywrócenia danemu przedsiębiorstwu lub danym regionom długoterminowej rentowności oraz gdy stosuje się ją wystarczająco szczegółowo do danego regionu lub sektora przemysłowego, aby umożliwić ocenę jej skutków.

(113)

W pkt 228 sprawozdania objaśniono dalej stanowisko Komisji w odniesieniu do pomocy na rzecz ratowania oraz opisano pomoc na rzecz restrukturyzacji.

(114)

Pomoc na rzecz ratowania musi:

(115)

Pomoc na rzecz restrukturyzacji musi również być ściśle uzależniona od wdrożenia zdrowego programu restrukturyzacji lub konwersji oraz musi właściwie i skutecznie zmierzać do przywrócenia rentowności przedmiotowej produkcji, intensywność i kwota pomocy musi się ograniczać do bezwzględnego minimum niezbędnego do wsparcia przedsiębiorstwa podczas nieodzownego okresu przejściowego, zanim taki program przyniesie skutek, a tym samym przedmiotowy okres musi być ograniczony i wsparcie stopniowo redukowane.

(116)

Warunki te zastąpiono wspólnotowymi wytycznymi dotyczącymi pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw z 1994 r. (40), które weszły w życie dnia 23 grudnia 1994 r. (zwanymi dalej „wytycznymi z 1994 r.”), a następnie wytycznymi z 1997 r., które weszły w życie dnia 1 stycznia 1998 r., a następnie wytycznymi z 1999 r., które obowiązywały począwszy od dnia 1 lipca 2000 r., uwzględniając okres przejściowy przyznany państwom członkowskim w odniesieniu do programów pomocy (zob. motywy 98 i 102).

(117)

W wytycznych z 1994 r. potwierdzono politykę Komisji w odniesieniu do pomocy w celu ratowania (zob. motyw 114) oraz określono bardziej szczegółowo zawartość oraz konsekwencje planów restrukturyzacji, które mają zostać przedłożone (perspektywa odzyskania rentowności na podstawie realistycznych założeń w uzasadnionym przedziale czasowym, złagodzenie wpływu na konkurencję, odpowiednie uwzględnienie zasady jednorazowej pomocy, ograniczenie mocy produkcyjnych w przypadku strukturalnej nadmiernej zdolności produkcyjnej w przedmiotowym sektorze oraz pomoc proporcjonalna do kosztów i korzyści restrukturyzacji, która również obejmuje społeczne koszty restrukturyzacji).

(118)

W sektorach innych niż sektor rolny, w wytycznych z 1997 r., które są wynikiem regularnego przeglądu polityki Komisji w zakresie ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw, powtórzono treść wytycznych z 1994 r.

(119)

W wytycznych z 1999 r. zastosowano bardziej rygorystyczne warunki przyznawania pomocy w celu ratowania poprzez wprowadzenie określonych ram czasowych na przedłożenie planu restrukturyzacji. W zakresie restrukturyzacji wytyczne są o wiele bardziej restrykcyjne w przypadku MŚP i przewidują możliwość obowiązkowego ograniczenia zdolności produkcyjnych nawet w przypadku braku strukturalnej nadmiernej zdolności produkcyjnej w sektorze.

(120)

Ponieważ wyjaśnienia przedstawione przez władze greckie w piśmie z dnia 9 sierpnia 2004 r. dotyczą w równym stopniu sektorów rolnych i nierolnych, Komisja może jedynie wyciągnąć wniosek, jak to zrobiła w przypadku sektora rolnego, że żadna z informacji przedstawionych przez władze greckie nie pozwala Komisji ustalić, że spełniono poszczególne warunki określone w wytycznych z 1994 r., 1997 r. oraz 1999 r. (przytaczając tylko jeden przykład, nic nie wskazuje na to, że przedsiębiorstwa beneficjenci przedstawiły plan restrukturyzacji obejmujący niezbędne środki kompensacyjne). Ustalenie to dotyczy w równym stopniu zgodności z przepisami wymienionymi w ósmym sprawozdaniu dotyczącym polityki konkurencji.

(121)

Wobec braku dowodów zgodności z wyżej wymienionymi przepisami Komisja nie jest w stanie ustalić, że pomoc została przyznana po przedłożeniu planu restrukturyzacji, który obejmował wszystkie elementy wymagane na mocy różnych przepisów, o których mowa powyżej (w szczególności, perspektywę odzyskania rentowności na podstawie realistycznych założeń w uzasadnionym przedziale czasowym, złagodzenie wpływu na konkurencję, odpowiednie uwzględnienie zasady jednorazowej pomocy, ograniczenie zdolności produkcyjnych oraz pomoc proporcjonalną do kosztów i korzyści restrukturyzacji, która również obejmuje społeczne koszty restrukturyzacji). Dlatego też nierozstrzygnięte pozostają wątpliwości wyrażone przez Komisję w momencie wszczęcia postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu, a Komisja może tylko stwierdzić, że przedmiotowy program jest niezgodny ze wspólnym rynkiem.

(122)

W piśmie z dnia 18 sierpnia 2005 r. władze greckie twierdziły, że podstawowa decyzja regulująca przyznanie pomocy (decyzja ministerialna nr 66336/B.1398/1993) dotyczyła przedsiębiorstw przemysłowych i rzemieślniczych oraz że żaden z jej przepisów nie dotyczył przedsiębiorstw rolnych.

(123)

Komisja odnotowuje tę informację i tym samym uważa za niepotrzebne analizowanie przedmiotowego programu w świetle przepisów dotyczących pomocy państwa dla sektora rolnego w momencie przyznania pomocy.

(124)

Komisja, która w momencie wszczęcia postępowania uważała, że program był skierowany do zagrożonych przedsiębiorstw, gdyż w decyzji ministerialnej nr 66336/B.1398/1993 przewidziano, że przedsiębiorstwa muszą być rentowne po restrukturyzacji (co samo w sobie nie wykluczało możliwości, że przedsiębiorstwa przeżywały trudności, gdy przyjmowano je do programu pomocy), musi przeanalizować zgodność przedmiotowej pomocy w świetle przepisów dotyczących pomocy w celu ratowania i restrukturyzacji dla zagrożonych przedsiębiorstw obowiązujących w momencie przyznania pomocy.

(125)

Przepisami dotyczącymi pomocy na rzecz ratowania i restrukturyzacji dla zagrożonych przedsiębiorstw obowiązującymi w momencie przyznawania przedmiotowej pomocy były, w porządku chronologicznym, przepisy określone w pkt 177, 227 i 228 ósmego sprawozdania dotyczącego polityki konkurencji, wytycznych z 1994 r. oraz wytycznych z 1997 r.

(126)

Odnośnie do zgodności z przepisami określonymi w pkt 177, 227 i 228 ósmego sprawozdania dotyczącego polityki konkurencji oraz wytycznymi z 1994 r., 1997 r. oraz 1999 r., wyjaśnienia przedstawione przez władze greckie w piśmie z dnia 18 sierpnia 2005 r. są identyczne z tymi przytoczonymi na uzasadnienie przydzielania pomocy w prefekturach Kastoria i Ewia (argumenty władz greckich wyszczególnione w motywie 57 lit. a)–f) są takie same jak argumenty wymienione w motywie 56 lit. a)–e). Dlatego też analiza Komisji w motywach 110–121 dotyczy w równym stopniu przedmiotowej sprawy, co oznacza, że wątpliwości wyrażone przez Komisję w momencie wszczęcia postępowania określone w art. 108 ust. 2 Traktatu nie zostały usunięte oraz że Komisja może tylko stwierdzić, że przedmiotowy program jest niezgodny ze wspólnym rynkiem.

(127)

W piśmie z dnia 18 sierpnia 2005 r. władze greckie próbowały również uzasadnić przedmiotową pomoc tym, że prefektury Florina i Kilkis graniczą z byłą jugosłowiańską republiką Macedonii oraz że lokalne przedsiębiorstwa poniosły ogromne straty w wyniku wojny i niestabilnej sytuacji w regionie.

(128)

To odniesienie do zdarzeń nadzwyczajnych mogłoby dopuścić zastosowanie art. 107 ust. 2 lit. b) Traktatu, na mocy którego pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub zdarzeniami nadzwyczajnymi jest zgodna z rynkiem wewnętrznym. Władze greckie nie dostarczyły jednak dowodów na trudności, których w ich opinii przedsiębiorstwa w tych dwóch prefekturach doświadczyły, ani na ustalenie związku przyczynowo-skutkowego między tymi trudnościami a niestabilną sytuacją w regionie spowodowaną wydarzeniami w Jugosławii. Co więcej, Komisja nie ma żadnych informacji wskazujących, że zdarzenia wspomniane przez władze greckie mogły mieć opisane skutki przez cały okres trwania programu. Wreszcie Komisja zastanawia się, dlaczego program dotyczył tylko niektórych sektorów gospodarki w tych dwóch prefekturach, podczas gdy zdarzenia, o których mowa, powinny w logiczny sposób mieć wpływ na wszystkie miejscowe przedsiębiorstwa, niezależnie od sektora.

(129)

Biorąc pod uwagę te czynniki, Komisja nie widzi możliwości zastosowania art. 107 ust. 2 lit. b) Traktatu do przedmiotowego programu pomocy. Dlatego też Komisja może jedynie stwierdzić po raz kolejny, że przedmiotowy program jest niezgodny ze wspólnym rynkiem.

(130)

Biorąc pod uwagę fakt, iż Komisja wskazała w decyzji o wszczęciu postępowania, że w oparciu o dostępne informacje nie jest w stanie ustalić, czy dwie decyzje ministerialne z 1989 r. oraz kolejne (wyszczególnione w motywach 50–52 powyżej) stanowią niezależny program pomocy, czy też stanowią integralną część całego programu, który był analizowany w poszczególnych wszczynanych postępowaniach, oraz uwzględniając, że w piśmie z dnia 10 maja 2006 r. od władz greckich nie podano żadnego wyjaśnienia w tym względzie, zgodność z rynkiem wewnętrznym pomocy przewidzianej w badanych decyzjach ministerialnych będzie poddana osobnej ocenie. Gwarancje przewidziane w decyzji ministerialnej nr 2/82257/0025 z dnia 18 grudnia 2000 r. (zob. motyw 49) będą również poddane osobnej ocenie, gdyż w tej ostatniej decyzji przewiduje się, że przedsiębiorstwa beneficjenci muszą być rentowne, a nie rentowne po restrukturyzacji, tak jak w innych przypadkach, o których mowa.

(131)

W odniesieniu do decyzji ministerialnych, o których mowa w motywach 44–52, analiza będzie się składać z dwóch głównych części, części poświęconej sektorowi rolnemu i części poświęconej sektorowi nierolnemu, tak jak w przypadku programów analizowanych w dwóch pierwszych postępowaniach, jednak część dotycząca sektora nierolnego będzie podzielona na kilka podczęści – po pierwsze na sektor przemysłowy, hotelarski i rzemieślniczy, oraz po drugie na sektor żeglugowy. Sektor węglowy, którym również zajęto się, wszczynając postępowanie przewidziane w art. 108 ust. 2 Traktatu, nie będzie tu analizowany, ponieważ władze greckie wyjaśniły w pismach z dnia 15 i 29 marca 2011 r., że odpowiednia działalność wydobywcza dotyczyła marmuru i kamienia, co oznacza, że przedmiotowe przedsiębiorstwa mieszczą się w zakresie analizy sektora przemysłowego.

(132)

Komisja musi zbadać program w świetle przepisów mających zastosowanie do pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw, gdy pomoc została przyznana.

(133)

W odniesieniu do sektora rolnego odpowiednie przepisy wymieniono w motywie 90 i motywach 98–103. Biorąc pod uwagę, że przedmiotowy program wygasł dnia 31 grudnia 2005 r., wspólnotowe wytyczne dotyczące pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw z 2004 r. (41) (zwane dalej: „wytycznymi z 2004 r.”) należy dodać do listy obowiązujących przepisów; wytyczne z 2004 r. weszły w życie dnia 10 października 2004 r., zaostrzając warunki określone w wytycznych z 1999 r. (szczególnie poprzez potwierdzenie, że wkład beneficjanta w restrukturyzację musi być rzeczywisty i wolny od pomocy). Ponadto biorąc pod uwagę charakter beneficjentów (przedsiębiorstwa przemysłowej hodowli zwierząt oraz gospodarstwa mleczarskie), istnieją podstawy, by sądzić, że program mógł obejmować zarówno produkcję podstawową (jedynie chów zwierząt), jak i przetwarzanie/wprowadzanie do obrotu (na przykład gospodarstwa rolne z linią przetwórczą na miejscu).

(134)

W zakresie zgodności z samymi warunkami Komisja uważa, że w decyzji ministerialnej nr 1648/B22 z dnia 13 stycznia 1994 r. i jej późniejszych zmianach przewidziano restrukturyzację kredytów, które mogły być wykorzystane na inwestycje lub aktywa obrotowe.

(135)

Odnośnie do restrukturyzacji kredytów związanych z inwestycjami, władze greckie, w piśmie z dnia 10 maja 2006 r., nie przedstawiły żadnych informacji pozwalających Komisji potwierdzić, że restrukturyzowane kredyty były rzeczywiście związane z inwestycjami już dokonanymi. W rezultacie Komisja nie może uznać, że spełniony został warunek określony w motywie 90 lit. a).

(136)

Podobnie Komisja nie jest w stanie stwierdzić bez jakichkolwiek wątpliwości, na podstawie dostępnych informacji, że zapewniono pełną zgodność z warunkiem określonym w motywie 90 lit. b), gdyż Grecja nie podała w piśmie z dnia 10 maja 2006 r. żadnych szczegółów w związku z tą kwestią.

(137)

W odniesieniu do wymogu wymienionego w motywie 90 lit. c) Komisja uznaje, że spełniona została druga możliwość, gdyż przedsiębiorstwa beneficjenci musiały być rentowne po restrukturyzacji w oparciu o ocenę przeprowadzoną przez banki.

(138)

W odniesieniu do restrukturyzacji kredytów wykorzystanych na aktywa obrotowe przedmiotowy program nie mógł być również zastosowany zgodnie ze wszystkimi warunkami wymienionymi w motywie 90, gdyż pierwszy wymóg (motyw 90 lit. a)) szczegółowo określa, że kredyty muszą być związane z inwestycjami.

(139)

Jeżeli chodzi o pomoc przyznaną od dnia 1 stycznia 1998 r. do dnia obowiązywania wytycznych z 2004 r., analiza przeprowadzona w motywach 98–104 również dotyczy przedmiotu niniejszej sprawy, gdyż w piśmie z dnia 10 maja 2006 r. Grecja nie przedstawiła żadnych informacji pozwalających Komisji potwierdzić, że przedstawiono plan restrukturyzacji wraz z obowiązkowym wkładem w celu uzyskania przedmiotowej pomocy.

(140)

Wreszcie w odniesieniu do pomocy przyznanej od dnia obowiązywania wytycznych z 2004 r. Komisja może jedynie zwrócić uwagę, że w piśmie z dnia 10 maja 2006 r. Grecja nie przedstawiła żadnych faktów pozwalających Komisji potwierdzić, że przedstawiono plan restrukturyzacji wraz z obowiązkowym wkładem w celu uzyskania przedmiotowej pomocy. W rezultacie Komisja nie jest w stanie wyjaśnić wszystkich wątpliwości wyrażonych w momencie wszczęcia postępowania przewidzianego w art. 108 ust. 2 Traktatu i dlatego jest zmuszona stwierdzić, że przedmiotowy program jest niezgodny ze wspólnym rynkiem.

(141)

W piśmie z dnia 10 maja 2006 r. władze greckie chciały uzasadnić przedmiotową pomoc wojną w regionach sąsiednich. Grecja przyjęła pogląd, iż taki kontekst sprawił, że pomoc kwalifikowała się do wyłączenia na mocy art. 107 ust. 3 lit. a) i c) Traktatu (zob. motyw 59 lit. a)).

(142)

Komisja nie może zaakceptować tego argumentu z kilku powodów:

(143)

Komisja nie może wykazać, że zastosowanie ma art. 107 ust. 2 lit. b) Traktatu, z następujących powodów:

(144)

Jeżeli chodzi o pozostałe uwagi władz greckich zawarte w piśmie z dnia 10 maja 2006 r., Komisja podkreśla następujące kwestie (spostrzeżenia te, w wyjątkiem lit. b), odnoszą się również do wszystkich pozostałych sektorów ujętych we wszczętym postępowaniu).

(145)

Mając na uwadze powyższe względy, Komisja jest zmuszona stwierdzić, że przedmiotowy program pomocy jest niezgodny z rynkiem wewnętrznym.

(146)

Komisja musi przeanalizować przedmiotowy program w świetle przepisów regulujących pomoc w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw.

(147)

Tak jak w przypadku pomocy będącej przedmiotem pierwszych dwóch postępowań, przepisami mającymi zastosowanie do ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw w momencie przyznawania przedmiotowej pomocy były, w porządku chronologicznym, przepisy określone w pkt 177, 227 i 228 ósmego sprawozdania dotyczącego polityki konkurencji oraz w wytycznych z 1994 r., 1997 r. i 1999 r. W rozpatrywanym przypadku do powyższej listy należy dodać wytyczne z 2004 r., ponieważ w niektórych prefekturach przedmiotowy system wygasł dnia 31 grudnia 2005 r.

(148)

Informacje przesłane przez władze greckie w piśmie z dnia 10 maja 2006 r. i przedstawione w motywie 59 nie zawierają żadnych szczegółowych danych dotyczących zgodności z przepisami regulującymi ratowanie i restrukturyzację zagrożonych przedsiębiorstw. W rezultacie Komisja nie jest w stanie sprawdzić, czy zachowano zgodność z pkt 177, 227 i 288 ósmego sprawozdania dotyczącego polityki konkurencji oraz z wytycznymi z 1994 r., 1997 r., 1999 r. i 2004 r.

(149)

Dlatego też Komisja nie jest w stanie usunąć wszystkich wątpliwości wyrażonych przez siebie w momencie wszczynania postępowania przewidzianego w art. 108 ust. 2 Traktatu i w konsekwencji jest zmuszona stwierdzić, że przedmiotowy program pomocy jest niezgodny ze wspólnym rynkiem.

(150)

Zgodność przedmiotowego programu pomocy z rynkiem wewnętrznym będzie oceniona z dwóch punktów widzenia, z uwzględnieniem faktu, że pojęcie „sektor żeglugowy” obejmuje zarówno przemysł stoczniowy, jak i transport drogą wodną.

(151)

Komisja musi przeanalizować przedmiotowy program w świetle przepisów regulujących pomoc w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw.

(152)

Jeśli chodzi o przemysł stoczniowy, przepisami mającymi zastosowanie do pomocy w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw po wejściu w życie decyzji ministerialnej nr 1648/B.22 z dnia 13 stycznia 1994 r. są następujące przepisy:

(153)

W piśmie z dnia 10 maja 2006 r. władze greckie nie przekazały informacji, które pozwoliłyby Komisji stwierdzić, że przedmiotowy program pomocy był stosowany zgodnie z przepisami mającymi zastosowanie do pomocy w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw w tym sektorze. Dlatego też Komisja nie jest w stanie wyjaśnić wątpliwości, które wyraziła w momencie wszczynania postępowania przewidzianego w art. 108 ust. 2 Traktatu, i jest zmuszona stwierdzić, że przedmiotowy program pomocy jest niezgodny z rynkiem wewnętrznym.

(154)

Podobnie w odniesieniu do transportu morskiego Komisja przeanalizuje przedmiotowy program pomocy w świetle przepisów regulujących pomoc w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw.

(155)

Od momentu wejścia w życie decyzji ministerialnej nr 1648/B.22 z dnia 13 stycznia 1994 r. przpisami regulującymi pomoc w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw w sektorze żeglugowym były i pozostają następujące przepisy:

(156)

W piśmie z dnia 10 maja 2006 r. władze greckie ponownie nie przedstawiły żadnych informacji, które pozowliłyby Komisji stwierdzić, że przedmiotowy program pomocy był stosowany zgodnie z przepisami mającymi zastosowanie do pomocy w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw w tym sektorze. Dlatego też Komisja nie jest w stanie wyjaśnić wątpliwości, które wyraziła w momencie wszczynania postępowania przewidzianego w art. 108 ust. 2 Traktatu, i jest zmuszona stwierdzić, że przedmiotowy program pomocy jest niezgodny z rynkiem wewnętrznym.

(157)

W ramach postępowania przewidzianego w art. 108 ust. 2 Traktatu Komisja, nie posiadając wystarczających informacji, rozważyła dwie hipotezy:

(158)

W piśmie z dnia 10 maja 2006 r. Grecja stwierdziła, że w dwóch decyzjach ministerialnych wydanych w 1989 r. określono, że przedsiębiorstwa muszą być rentowne przed i po restrukturyzacji długów. Komisja nie może zaaprobować tego stwierdzenia, jako że po ponownym przeanalizowaniu okazuje się, że w żadnej z tych dwóch przedmiotowych decyzji nie określono, że przedsiębiorstwa muszą być rentowne przed i po restrukturyzacji długów. W konsekwencji Komisja oceni zgodność pomocy przewidzianej na mocy tych dwóch decyzji i ich zmian, bazując nie tylko na dwóch hipotezach nakreślonych w motywie 157, ale również nie wykluczając w przypadku drugiej hipotezy, że pomoc mogła zostać przyznana zagrożonym przedsiębiorstwom.

(159)

Jeżeli chodzi o pierwszą hipotezę przedstawioną w motywie 157, Komisja jest zmuszona stwierdzić, jeżeli powyższe dwie decyzje ministerialne wydane w 1989 r. i ich zmiany podlegają tym samym zasadom ramowym, które ustanowiono na mocy decyzji ministerialnych przywołanych w motywach 44–48, że analiza przeprowadzona w motywach 146–149 pozostaje słuszna, wyjaśnienia przedstawione przez Grecję w piśmie z dnia 10 maja 2006 r. nie usuwają wątpliwości, które Komisja wyraziła w momencie wszczynania postępowania przewidzianego w art. 108 ust. 2 Traktatu, i Komisja jest zmuszona stwierdzić, że przedmiotowy program pomocy jest niezgodny z rynkiem wewnętrznym.

(160)

Jeżeli chodzi o drugą hipotezę, należy rozpatrzeć dwa scenariusze: pomoc została przyznana zagrożonym przedsiębiorstwom lub pomoc została przyznana rentownym przedsiębiorstwom.

(161)

W przypadku pierwszego scenariusza analiza przeprowadzona w motywach 146–149 pozostaje słuszna, a wyjaśnienia przedstawione przez Grecję w piśmie z dnia 10 maja 2006 r. nie usuwają wątpliwości, które Komisja wyraziła w momencie wszczynania postępowania przewidzianego w art. 108 ust. 2 Traktatu i w konsekwencji Komisja jest zmuszona stwierdzić, że przedmiotowy system jest niezgodny z rynkiem wewnętrznym.

(162)

W przypadku drugiego scenariusza Komisja zwraca również uwagę, że wyjaśnienia Grecji zawarte w pismach z dnia 10 maja 2006 r., z dnia 15 marca 2011 r. i 29 marca 2011 r. nie pozwalają ustalić, czy kapitałem obrotowym utworzonym przy użyciu dotowanych kredytów finansowano kwalifikujące się inwestycje w rozumieniu unijnych przepisów dotyczących pomocy regionalnej (od momentu wejścia w życie decyzji ministerialnej nr 2041901 z dnia 16 maja 1989 r. obowiązującymi przepisami były komunikat Komisji w sprawie sposobu stosowania art. 92 ust. 3 lit. a) i c) do pomocy regionalnej (50), a następnie wytyczne w sprawie krajowej pomocy regionalnej z 1998 r. (51)). Wobec powyższego Komisja jest zmuszona stwierdzić, że przedmiotowy program pomocy jest niezgodny z rynkiem wewnętrznym.

(163)

W przypadku gdyby takim kapitałem obrotowym nie finansowano kwalifikujących się inwestycji w rozumieniu unijnych przepisów dotyczących krajowej pomocy regionalnej, Komisja musi sprawdzić, czy pomoc przyznana na utworzenie takiego kapitału, która w takiej sytuacji kwalifikuje się jako pomoc operacyjna, może być uznana za zgodną ze stosownymi zapisami unijnych przepisów dotyczących krajowej pomocy regionalnej. Biorąc to pod uwagę, Komisja pragnie podkreślić, że w gestii zainteresowanego państwa członkowskiego jest dopełnienie obowiązku współpracy z Komisją poprzez przedstawienie wszystkich elementów wymaganych do sprawdzenia przez Komisję zgodności przedmiotowej pomocy (52). Ponieważ informacje zawarte w poszczególnych pismach przesłanych przez Grecję nie pozwalają Komisji zweryfikować zgodności z unijnymi przepisami dotyczącymi krajowej pomocy regionalnej, Komisja może tylko stwierdzić, że przedmiotowy program pomocy jest niezgodny z rynkiem wewnętrznym.

(164)

Gwarancji przyznanej na mocy decyzji ministerialnej nr 2/82257/0025 z dnia 18 grudnia 2000 r. nie można uznać za instrument służący restrukturyzacji zagrożonego przedsiębiorstwa, podobnie jak to przewidziano w innych decyzjach, o których mowa w niniejszej decyzji, ponieważ w decyzji ministerialnej nr 2/82257/0025 określa się, że pomoc może być przyznana tylko przedsiębiorstwom rentownym, a nie przedsiębiorstwom, które stają się rentowne w wyniku restrukturyzacji długów. Dlatego też pomoc tę należy przeanalizować w świetle obowiązujących przepisów dotyczących pomocy państwa.

(165)

Od wejścia w życie decyzji ministerialnej nr 2/82257/0025 z dnia 18 grudnia 2000 r. do dnia 31 grudnia 2005 r. (termin wygaśnięcia programu), gwarancje podlegały komunikatowi z 2000 r.

(166)

Komunikat z 2000 r. stanowi, że Komisja musi ocenić zgodność pomocy związanej z udzieleniem gwarancji na podstawie przepisów mających zastosowanie do pozostałych form pomocy, a określonych w różnych ramach i wytycznych obowiązujących w przedmiotowych sektorach. Ponadto gwarancję można zaakceptować, jedynie jeżeli jej uruchomienie wiąże się, na podstawie zobowiązania umownego, z konkretnymi warunkami, które mogą obejmować obowiązkowe ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa beneficjenta lub inne podobne postępowanie.

(167)

W przedmiotowej sprawie władze greckie nie przedstawiły żadnych informacji dotyczących udzielonych gwarancji. W konsekwencji Komisja nie jest w stanie ocenić ich w świetle różnych przepisów mających zastosowanie w przedmiotowych sektorach ani ustalić, czy ten środek pomocy mógł przekroczyć maksymalne intensywności pomocy mające zastosowanie, w odpowiednich przypadkach, do przedsiębiorstw niebędących w trudnej sytuacji (ponadto Grecja, w swojej odpowiedzi na wszczęcie trzeciego postępowania, nie przekazała żadnych informacji dotyczących zgodności pomocy z różnych stosownymi przepisami).

(168)

W takich okolicznościach Komisja nie może stwierdzić, że pomoc przyznana w formie gwarancji na mocy decyzji ministerialnej nr 2/82257/0025 z dnia 18 grudnia 2000 r. jest zgodna z rynkiem wewnętrznym.

(169)

Komisja zwraca uwagę, że Grecja bezprawnie wdrożyła przedmiotowe środki pomocy z naruszeniem art. 108 ust. 3 Traktatu. Powyższa analiza pokazuje, że pomocy tej nie można uznać za zgodną z rynkiem wewnętrznym, ponieważ Grecja nie przedstawiła żadnych informacji dowodzących zgodności pomocy z różnymi przywoływanymi przepisami i dlatego Komisja nie jest w stanie rozwiać wątpliwości wyrażonych przez Komisję w momencie wszczynania kolejnych postępowań. W związku z tym Komisja przypomina, że w gestii zainteresowanego państwa członkowskiego jest dopełnienie obowiązku współpracy z Komisją poprzez przedstawienie wszystkich elementów wymaganych do sprawdzenia przez Komisję zgodności przedmiotowej pomocy.

(170)

Zgodnie z art. 14 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE (53), w przypadku gdy podjęte zostały decyzje negatywne w sprawach pomocy przyznanej bezprawnie, Komisja musi podjąć decyzję, że zainteresowane państwo członkowskie podejmie wszelkie konieczne środki w celu odzyskania pomocy od beneficjenta (w przedmiotowej sprawie od wszystkich przedsiębiorstw, które uzyskały korzyści wynikające z przepisów przeanalizowanych decyzji ministerialnych). Grecja musi podjąć wszelkie konieczne środki w celu odzyskania od beneficjentów pomocy przyznanej bezprawnie. Zgodnie z przepisami pkt 42 zawiadomienia Komisji „Zapewnienie skutecznego wykonania decyzji Komisji nakazujących państwom członkowskim odzyskanie pomocy przyznanej bezprawnie i niezgodnej ze wspólnym rynkiem” (54), Grecja ma termin czterech miesięcy od notyfikacji niniejszej decyzji na wykonanie decyzji. Kwoty pomocy do odzyskania muszą obejmować odsetki naliczone zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 794/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE (55).

(171)

Niniejsza decyzja musi być wykonana w trybie natychmiastowym, w szczególności w odniesieniu do odzyskania całkowitej pomocy indywidualnej przyznanej w ramach programu pomocy, z wyłączeniem indywidualnej pomocy przyznanej na konkretne projekty, które w momencie przyznania pomocy spełniały wszystkie warunki ustanowione w rozporządzeniu dotyczącym zasady de minimis lub dotyczącym wyłączenia mającym zastosowanie na mocy art. 1 i 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 994/98 z dnia 7 maja 1998 r. dotyczącego stosowania art. 92 i 93 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską do niektórych kategorii horyzontalnej pomocy państwa (56) lub na mocy programu pomocy zatwierdzonego przez Komisję.

(172)

W art. 15 rozporządzenia (WE) nr 659/1999 przewiduje się jednak, że uprawnienia Komisji w zakresie odzyskiwania pomocy podlegają okresowi przedawnienia. Okres przedawnienia rozpoczyna się w dniu, w którym bezprawnie przyznano pomoc beneficjentowi czy to w ramach pomocy indywidualnej, czy w ramach programu pomocy. Jakiekolwiek działanie podejmowane przez Komisję lub przez państwo członkowskie, działające na wniosek Komisji, w odniesieniu do pomocy przyznanej bezprawnie powoduje przerwanie okresu przedawnienia, a każde przerwanie powoduje, że okres przedawnienia zaczyna biec od początku.

(173)

W przedmiotowej sprawie Komisja, w celu odzyskiwania kwot pomocy, może cofnąć się do następujących dat: