20.12.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 337/1

(1)

Państwa członkowskie miały dobre doświadczenia odnośnie do programów pomocy zwrotnej na poziomie operacyjnym w okresie programowania 2000–2006, w związku z czym przedłużyły one obowiązywanie tych programów lub rozpoczęły realizację programów pomocy zwrotnej w obecnym okresie programowania 2007–2013. Niektóre z państw członkowskich włączyły również opis tych programów do swych dokumentów programowych, zatwierdzonych przez Komisję.

(2)

W rozporządzeniu Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającym przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności (3) ustanowiono instrumenty inżynierii finansowej, a także szczegółowe obszary i zakres ich interwencji. Programy pomocy zwrotnej realizowane przez państwa członkowskie w formie dotacji podlegających zwrotowi oraz linii kredytowych zarządzanych przez instytucje zarządzające za pomocą instytucji pośredniczących nie są jednak ani odpowiednio objęte przepisami dotyczącymi instrumentów inżynierii finansowej, ani innymi przepisami rozporządzenia (WE) nr 1083/2006. Zgodnie z art. 11 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1081/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego (4), w którym przewidziano już możliwość udzielenia pomocy w formie dotacji podlegających zwrotowi, należy zatem zmienić rozporządzenie (WE) nr 1083/2006, tak aby była w nim przewidziana możliwość współfinansowania pomocy zwrotnej z funduszy strukturalnych. Zmiana ta powinna objąć dotacje podlegające zwrotowi oraz linie kredytowe zarządzane przez instytucję zarządzającą za pomocą instytucji pośredniczących, które są instytucjami finansowymi.

(3)

Mając na względzie fakt, iż zasoby finansowe dostępne w ramach pomocy zwrotnej są w całości lub w części zwracane przez beneficjentów, niezbędne jest wprowadzenie stosownych przepisów dotyczących ponownego wykorzystania zwróconej pomocy zwrotnej do tego samego celu lub zgodnie z celami mającego zastosowanie programu, tak aby zagwarantować właściwe inwestowanie zwróconych funduszy oraz możliwie najefektywniejsze wykorzystanie pomocy unijnej.

(4)

Niezbędne jest sprecyzowanie zasady, że przepisy dotyczące dużych projektów, projektów generujących dochód oraz trwałości operacji nie powinny mieć zastosowania do instrumentów inżynierii finansowej, ponieważ przepisy te zostały przewidziane dla innych rodzajów operacji.

(5)

Konieczne jest poprawienie przejrzystości procesu wdrożenia oraz zapewnienie właściwego monitorowania wdrażania instrumentów inżynierii finansowej przez państwa członkowskie oraz Komisję, m. in. aby umożliwić państwom członkowskim dostarczanie Komisji właściwych informacji odnośnie do rodzaju wdrożonych instrumentów oraz odpowiednich działań podjętych w ramach tych instrumentów w państwach członkowskich. Dlatego też należy wprowadzić przepis dotyczący sprawozdawczości odnoszącej się do instrumentów inżynierii finansowej. Sprawozdawczość taka umożliwiłaby Komisji lepszą ocenę całościowej skuteczności instrumentów inżynierii finansowej oraz przedstawienie podsumowania postępów na szczeblu Unii i państw członkowskich.

(6)

Aby zapewnić zgodność z art. 61 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (5), deklaracja wydatków przedstawiana Komisji powinna zawierać wszelkie informacje niezbędne do przygotowywania przez Komisję przejrzystych sprawozdań dających prawdziwy obraz aktywów Unii oraz wykonania budżetu. W tym celu dodatek do każdej deklaracji wydatków powinien zawierać informacje na temat kwoty całkowitych wydatków poniesionych na cele tworzenia lub wniesienia wkładu do instrumentów inżynierii finansowej, a także na temat zaliczek wypłaconych beneficjentom w ramach pomocy publicznej. Dla celów pewności prawnej i spójności format dodatku powinien być określony w załączniku do rozporządzenia (WE) 1083/2006. Jednak w praktyce gromadzenie danych wymaganych w dodatku powinno odbywać się na poziomie krajowym i, o ile pozwalają na to obowiązujące ramy prawne, nie powinno prowadzić do zmiany krajowych systemów komputerowych.

(7)

Zmiany odnoszące się do form i ponownego wykorzystania pomocy zwrotnej, jak również do wyłączenia stosowania przepisów – dotyczących dużych projektów, projektów generujących dochód oraz trwałości operacji – do operacji objętych art. 44 (instrumenty inżynierii finansowej) mają na celu zapewnienie większej pewności i przejrzystości prawnej w zakresie aktualnej praktyki w tych dziedzinach z mocą od początku okresu kwalifikowalności określonego w rozporządzeniu (WE) nr 1083/2006. Zmiany te powinny zatem obowiązywać z mocą wsteczną od początku obecnego okresu programowania 2007–2013.

(8)

Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 1083/2006,

1)

w art. 2 dodaje się punkty w brzmieniu:

„8)   »dotacja podlegająca zwrotowi«: bezpośredni wkład finansowy w formie darowizny, który podlega częściowemu bądź całkowitemu zwrotowi bez odsetek.;

9)   »linia kredytowa«: mechanizm finansowy udostępniony beneficjentowi, pozwalający mu na korzystanie z wkładu finansowego, który podlega całkowitemu bądź częściowemu zwrotowi, w odniesieniu do wydatków ponoszonych przez beneficjenta i potwierdzonych opłaconymi fakturami lub dokumentami księgowymi o równorzędnej wartości dowodowej.”;

2)

w tytule III rozdział II dodaje się sekcję w brzmieniu:

„SEKCJA 3A

Pomoc zwrotna

Artykuł 43a

Formy pomocy zwrotnej

1.   W ramach danego programu operacyjnego z funduszy strukturalnych można finansować pomoc zwrotną w formie:

2.   Deklarację wydatków związanych z pomocą zwrotną składa się zgodnie z art. 78 ust. 1–5.

Artykuł 43b

Ponowne wykorzystanie pomocy zwrotnej

Kwota pomocy zwrotnej zwróconej podmiotowi, który jej udzielił, lub innej właściwej instytucji państwa członkowskiego musi być ponownie wykorzystana w tym samym celu lub zgodnie z celami odpowiedniego programu operacyjnego. Państwa członkowskie zapewniają odpowiednie zaksięgowanie – w systemie rachunkowości właściwego podmiotu lub instytucji – kwoty zwróconej pomocy zwrotnej.”;

3)

dodaje się artykuł w brzmieniu:

„Artykuł 44a

Niestosowanie niektórych przepisów

Do operacji objętych art. 44 nie stosuje się art. 39, 55 i 57.”;

4)

w art. 67 wprowadza się następujące zmiany:

5)

dodaje się artykuł w brzmieniu:

„Artykuł 78a

Wymóg podawania w deklaracji wydatków dodatkowych informacji dotyczących instrumentów inżynierii finansowej i zaliczek wypłaconych beneficjentom

Dodatek do każdej deklaracji wydatków przedkładanej Komisji, w formacie określonym w załączniku V, zawiera następujące informacje dotyczące całkowitych wydatków określonych w deklaracji wydatków:

6)

tekst zawarty w załączniku do niniejszego rozporządzenia dodaje się jako załącznik V do rozporządzenia (WE) nr 1083/2006.

20.12.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 337/5

(1)

Bezprecedensowy ogólnoświatowy kryzys finansowy i pogorszenie koniunktury gospodarczej miały istotny negatywny wpływ na wzrost gospodarczy i stabilność finansową oraz spowodowały znaczne pogorszenie sytuacji finansowej i gospodarczej wielu państw członkowskich. W szczególności niektóre państwa członkowskie doświadczają poważnych trudności lub są nimi zagrożone. Są to przede wszystkim problemy związane ze wzrostem gospodarczym i stabilnością finansową oraz z pogłębieniem się deficytu i zadłużenia, również z powodu międzynarodowej sytuacji gospodarczej i finansowej.

(2)

Chociaż podjęto już zdecydowane działania w celu zrównoważenia negatywnych skutków kryzysu, włącznie ze zmianami ram prawnych, powszechnie zaczyna być odczuwany wpływ kryzysu finansowego na gospodarkę realną, rynek pracy i obywateli. Presja na krajowe zasoby finansowe jest coraz większa i należy pilnie podjąć dalsze kroki łagodzące tę presję poprzez maksymalne i optymalne wykorzystanie środków z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności.

(3)

Na podstawie art. 122 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej przewidującego możliwość udzielenia pomocy finansowej Unii państwu członkowskiemu, które ma trudności lub jest istotnie zagrożone poważnymi trudnościami z racji nadzwyczajnych okoliczności pozostających poza jego kontrolą, rozporządzenie Rady (UE) nr 407/2010 z dnia 11 maja 2010 r. ustanawiające europejski mechanizm stabilizacji finansowej (3) ustanowiło europejski mechanizm stabilizacji finansowej w celu zachowania stabilności finansowej Unii.

(4)

Decyzją wykonawczą Rady 2011/77/UE (4) oraz decyzją wykonawczą Rady 2011/344/UE (5) taka pomoc finansowa została przyznana, odpowiednio, Irlandii i Portugalii.

(5)

Grecja doświadczała poważnych trudności związanych ze swoją stabilnością finansową jeszcze przed wejściem w życie rozporządzenia (UE) nr 407/2010. W związku z tym pomoc finansowa dla Grecji nie mogła opierać się na tym rozporządzeniu.

(6)

Umowa między pożyczkodawcami i umowa w sprawie pożyczki dla Grecji, zawarte w dniu 8 maja 2010 r. weszły w życie z dniem 11 maja 2010 r. Przewidziano, że umowa między pożyczkodawcami ma w pełni obowiązywać przez trzy lata okresu programowania, dopóki pozostaną jakiekolwiek niespłacone kwoty z tytułu umowy w sprawie pożyczki.

(7)

Rozporządzenie Rady (WE) nr 332/2002 z dnia 18 lutego 2002 r. ustanawiające instrument średnioterminowej pomocy finansowej dla bilansów płatniczych państw członkowskich (6) przewiduje, że Rada ma przyznać średnioterminową pomoc finansową, w przypadku gdy państwo członkowskie, które nie przyjęło euro, będzie miało poważne trudności lub będzie poważnie zagrożone trudnościami związanymi z jego bilansem płatniczym.

(8)

Decyzjami Rady 2009/102/WE (7), 2009/290/WE (8) i 2009/459/WE (9) przyznano taką pomoc finansową, odpowiednio, Węgrom, Łotwie i Rumunii.

(9)

Okres, w którym pomoc finansowa jest dostępna dla Irlandii, Węgier, Łotwy, Portugalii i Rumunii, określono w odnośnych decyzjach Rady. Okres, w którym pomoc finansowa była dostępna dla Węgier, zakończył się w dniu 4 listopada 2010 r.

(10)

Okres, w którym pomoc dla Grecji będzie dostępna na podstawie umowy między pożyczkodawcami i umowy w sprawie pożyczki, jest różny w zależności od każdego uczestniczącego w tych instrumentach państwa członkowskiego.

(11)

W dniu 11 lipca 2011 r. ministrowie finansów 17 państw członkowskich strefy euro podpisali Traktat ustanawiający europejski mechanizm stabilności. Na podstawie tego traktatu, będącego następstwem decyzji Rady Europejskiej 2011/199/UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilności dla państw członkowskich, których walutą jest euro (10), europejski mechanizm stabilności przejmie do 2013 r. zadania wykonywane obecnie przez Europejski Instrument Stabilności Finansowej i europejski mechanizm stabilizacji finansowej. W związku z tym europejski mechanizm stabilności powinien już teraz być wzięty pod uwagę w niniejszym rozporządzeniu.

(12)

W swych konkluzjach z dnia 23 i 24 czerwca 2011 r. Rada Europejska przychylnie przyjęła zamiar Komisji dotyczący wzmocnienia synergii pomiędzy programem pożyczkowym dla Grecji a unijnymi środkami finansowymi i wsparła wysiłki zmierzające do zwiększenia zdolności Grecji do absorbowania środków unijnych w celu stymulowania wzrostu i zatrudnienia, poprzez przeorientowanie uwagi na poprawę konkurencyjności i tworzenie miejsc pracy. Ponadto Rada Europejska z zadowoleniem i poparciem przyjęła przygotowywanie przez Komisję wraz z państwami członkowskimi obszernego programu pomocy technicznej dla Grecji. Niniejsza zmiana do rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 1996 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności (11) stanowi wkład w takie działania służące wzmocnieniu synergii.

(13)

Aby ułatwić zarządzanie finansowaniem Unii, przyspieszyć inwestycje w państwach członkowskich i regionach oraz poprawić dostępność finansowania w celu realizacji polityki spójności, należy – w uzasadnionych przypadkach, tymczasowo i bez uszczerbku dla okresu programowania na lata 2014–2020 – zezwolić na zwiększenie płatności okresowych i płatności salda końcowego z funduszy strukturalnych oraz Funduszu Spójności o kwotę odpowiadającą dziesięciu punktom procentowym powyżej poziomu współfinansowania mającemu zastosowanie dla każdej z osi priorytetowych w państwach członkowskich, które stoją w obliczu poważnych trudności związanych z ich stabilnością finansową i które zwróciły się z wnioskiem o skorzystanie z tego środka. W związku z tym odpowiednio zmniejszony zostanie wymagany wkład krajowy. Z racji tymczasowego charakteru takiego zwiększenia płatności i w celu zachowania pierwotnych poziomów współfinansowania jako punktu odniesienia do obliczania tymczasowo zwiększonych kwot, zmiany wynikające z zastosowania mechanizmu nie powinny być odzwierciedlone w planie finansowym zawartym w programie operacyjnym. Potrzebna może okazać się aktualizacja programów operacyjnych w celu skoncentrowania środków finansowych na kwestiach konkurencyjności, wzrostu i zatrudnienia oraz po to, by dostosować cele i założenia tych programów do zmniejszenia całkowitych dostępnych środków finansowych.

(14)

Państwo członkowskie składające do Komisji wniosek o skorzystanie z odstępstwa na podstawie art. 77 ust. 2 rozporządzenia 1083/2006 powinno w swoim wniosku wyraźnie sprecyzować datę początkową, od której – jego zdaniem – dane odstępstwo jest uzasadnione. Zainteresowane państwo członkowskie powinno w swoim wniosku przedłożyć wszystkie informacje konieczne do stwierdzenia, w oparciu o dane dotyczące jego sytuacji makroekonomicznej i fiskalnej, że brak jest środków na pokrycie wkładu krajowego. Powinno również wykazać, że zwiększenie płatności wynikające z odstępstwa jest niezbędne do zagwarantowania dalszej realizacji programów operacyjnych oraz że problemy ze zdolnością absorpcyjną utrzymują się nawet przy użyciu maksymalnych pułapów mających zastosowanie do poziomów współfinansowania określonych w załączniku III do rozporządzenia (WE) nr 1083/2006. Zainteresowane państwo członkowskie powinno również wskazać odniesienie do odpowiedniej decyzji Rady lub innego aktu prawnego, na mocy których kwalifikuje się ono do skorzystania z przedmiotowego odstępstwa. Komisja powinna zweryfikować prawidłowość przedłożonych informacji i powinna mieć 30 dni od daty przedłożenia wniosku na zgłoszenie jakichkolwiek zastrzeżeń. Aby przedmiotowe odstępstwo było skuteczne i mogło funkcjonować, należy przewidzieć domniemanie, zgodnie z którym wniosek państwa członkowskiego uznaje się za uzasadniony, jeżeli Komisja nie wniesie zastrzeżeń. Komisja powinna jednak mieć prawo – w drodze aktów wykonawczych – do przyjęcia decyzji w sprawie wszelkich zastrzeżeń do wniosku państwa członkowskiego; w takim przypadku Komisja powinna uzasadnić swoją decyzję.

(15)

Należy zatem odpowiednio zmienić zasady obliczania płatności okresowych i płatności salda końcowego w odniesieniu do programów operacyjnych w okresie, w którym państwa członkowskie otrzymują pomoc finansową przeznaczoną na wyeliminowanie poważnych trudności związanych z ich stabilnością finansową.

(16)

Należy zapewnić odpowiednią sprawozdawczość z wykorzystania zwiększonych kwot udostępnianych państwom członkowskim korzystającym z tymczasowego zwiększenia płatności okresowych i płatności salda końcowego zgodnie z odstępstwem wynikającym z art. 77 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1083/2006.

(17)

Po zakończeniu okresu, w którym pomoc finansowa była dostępna, oceny przeprowadzane zgodnie z art. 48 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1083/2006 mogą wymagać między innymi sprawdzenia, czy zmniejszenie krajowego współfinansowania nie prowadzi do znacznych rozbieżności z początkowo ustanowionymi celami. Takie oceny mogą prowadzić do zmiany programu operacyjnego.

(18)

Ponieważ bezprecedensowy kryzys dotykający międzynarodowe rynki finansowe oraz pogorszenie koniunktury gospodarczej, które miały istotny negatywny wpływ na stabilność finansową niektórych państw członkowskich, wymagają szybkiej reakcji w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom dla gospodarki jako całości, niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie możliwie jak najszybciej. Biorąc pod uwagę wyjątkową sytuację zainteresowanych państw członkowskich – powinno być ono stosowane z mocą wsteczną począwszy od roku budżetowego 2010 lub od dnia, w którym pomoc finansowa została udostępniona, w zależności od statusu wnioskującego państwa członkowskiego, w odniesieniu do okresów, w których państwa członkowskie otrzymywały pomoc finansową z Unii lub od innych państw członkowskich strefy euro w celu rozwiązania poważnych problemów związanych z ich stabilnością finansową.

(19)

W przypadku, gdy zgodnie z odstępstwem przewidzianym w art. 77 ust. 2 rozporządzeniu (WE) nr 1083/2006 przewidziane jest tymczasowe zwiększenie płatności okresowych lub płatności salda końcowego, należy je analizować również w kontekście ograniczeń budżetowych, z którymi zmagają się wszystkie państwa członkowskie, które powinny we właściwy sposób zostać odzwierciedlone w budżecie ogólnym Unii Europejskiej. Ponadto z uwagi na fakt, że głównym celem odnośnego mechanizmu jest przezwyciężenie obecnych trudności, powinien on mieć zastosowanie w ograniczonym okresie. W związku z tym stosowanie mechanizmu powinno się rozpocząć z dniem 1 stycznia 2010 r., a jego okres obowiązywania powinien być ograniczony do dnia 31 grudnia 2013 r.

(20)

Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 1083/2006,

20.12.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 337/9

(1)

Do dyrektywy Rady 2004/83/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie minimalnych norm dla kwalifikacji i statusu obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców jako uchodźców lub jako osoby, które z innych względów potrzebują międzynarodowej ochrony, oraz zawartości przyznawanej ochrony (3) należy wprowadzić szereg zasadniczych zmian. W trosce o jasność dyrektywę tę należy przekształcić.

(2)

Wspólna polityka azylowa, obejmująca wspólny europejski system azylowy, stanowi nieodłączny element realizacji celu Unii Europejskiej dotyczącego stopniowego tworzenia przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości otwartej dla wszystkich tych, którzy zmuszeni okolicznościami zasadnie szukają ochrony w Unii.

(3)

Rada Europejska na specjalnym posiedzeniu w Tampere w dniach 15 i 16 października 1999 r. uzgodniła podjęcie wysiłków na rzecz utworzenia wspólnego europejskiego systemu azylowego, opartego na pełnym i integralnym stosowaniu Konwencji genewskiej dotyczącej statusu uchodźców z dnia 28 lipca 1951 r. („konwencja genewska”), uzupełnionej protokołem nowojorskim z dnia 31 stycznia 1967 r. („protokół”), utrzymując w ten sposób zasadę non-refoulement i zapewniając, by nikt nie został odesłany i ponownie prześladowany.

(4)

Konwencja genewska i protokół stanowią fundamenty międzynarodowych regulacji prawnych dotyczących ochrony uchodźców.

(5)

Konkluzje z Tampere przewidują, że w ramach wspólnego europejskiego systemu azylowego należy w krótkim terminie zbliżyć przepisy o uznawaniu uchodźców i o zakresie statusu uchodźcy.

(6)

Konkluzje z Tampere przewidują także, iż przepisy dotyczące statusu uchodźcy należy uzupełnić o środki dotyczące uzupełniających form ochrony, oferujące odpowiedni status każdej osobie potrzebującej takiej ochrony.

(7)

Pierwsza faza tworzenia wspólnego europejskiego systemu azylowego została obecnie ukończona. W dniu 4 listopada 2004 r. Rada Europejska przyjęła program haski określający cele, które mają zostać osiągnięte w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w latach 2005–2010. W tym kontekście w programie haskim wezwano Komisję Europejską do zakończenia oceny aktów prawnych przyjętych w tej pierwszej fazie oraz do przedstawienia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie aktów i środków w ramach drugiej fazy, by zostały one przyjęte przed końcem 2010 r.

(8)

W przyjętym w dniach 15–16 października 2008 r. Europejskim pakcie o imigracji i azylu Rada Europejska stwierdziła, że pomiędzy państwami członkowskimi istnieją znaczne różnice w zakresie udzielania ochrony i jej form, oraz wezwała do zakończenia procesu utworzenia wspólnego europejskiego systemu azylowego, przewidzianego w programie haskim, a co za tym idzie, zapewnienia wyższego poziomu ochrony.

(9)

W programie sztokholmskim Rada Europejska powtórzyła swoje zaangażowanie w realizację celu, jakim jest utworzenie najpóźniej do 2012 r. wspólnej przestrzeni ochrony i solidarności, opartej na wspólnej procedurze azylowej i jednolitym statusie osób otrzymujących ochronę międzynarodową, zgodnie z art. 78 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).

(10)

W świetle wyników przeprowadzonych ocen należy na obecnym etapie potwierdzić zasady leżące u podstaw dyrektywy 2004/83/WE, a jednocześnie dążyć do większego zbliżenia przepisów dotyczących uznawania oraz zakresu ochrony międzynarodowej w oparciu o wyższe standardy.

(11)

Należy zmobilizować zasoby Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców oraz Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu, by odpowiednio wesprzeć wysiłki państw członkowskich we wdrażaniu norm określonych w drugiej fazie wspólnego europejskiego systemu azylowego, w szczególności tych państw członkowskich, których systemy azylowe znajdują się pod szczególną i niewspółmierną presją, zwłaszcza ze względu na ich położenie geograficzne lub sytuację demograficzną.

(12)

Głównym celem niniejszej dyrektywy jest po pierwsze to, by państwa członkowskie stosowały wspólne kryteria identyfikacji osób rzeczywiście potrzebujących ochrony międzynarodowej, a po drugie, by osoby takie miały dostęp do minimalnego poziomu świadczeń we wszystkich państwach członkowskich.

(13)

Zbliżenie przepisów dotyczących uznawania oraz zakresu statusu uchodźcy i ochrony uzupełniającej powinno pomóc ograniczyć wtórny przepływ wnioskodawców ubiegających się o ochronę międzynarodową między państwami członkowskimi, spowodowany wyłącznie różnicami w przepisach prawnych.

(14)

Państwa członkowskie powinny być uprawnione do wprowadzania lub utrzymywania przepisów korzystniejszych niż normy określone w niniejszej dyrektywie w odniesieniu do obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców ubiegających się o ochronę międzynarodową w danym państwie członkowskim, przy założeniu, że powodem złożenia takiego wniosku jest to, że zainteresowana osoba jest uchodźcą w rozumieniu art. 1 lit. A konwencji genewskiej lub osobą kwalifikującą się do otrzymania ochrony uzupełniającej.

(15)

Obywatele państw trzecich lub bezpaństwowcy, którzy są uprawnieni do przebywania na terytorium państw członkowskich nie z powodów związanych z potrzebą ochrony międzynarodowej, ale z powodów uznaniowych motywowanych współczuciem lub względami humanitarnymi, nie są objęci zakresem stosowania niniejszej dyrektywy.

(16)

Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. Celem niniejszej dyrektywy jest w szczególności zapewnienie pełnego poszanowania godności ludzkiej i prawa do azylu dla osób ubiegających się o azyl oraz towarzyszących im członków ich rodzin oraz wspieranie stosowania art. 1, 7, 11, 14, 15, 16, 18, 21, 24, 34 i 35 tej karty, w związku z czym należy odpowiednio wdrożyć niniejszą dyrektywę.

(17)

W odniesieniu do traktowania osób objętych zakresem stosowania niniejszej dyrektywy państwa członkowskie są związane zobowiązaniami wynikającymi z aktów prawa międzynarodowego, których są stronami, w tym w szczególności aktów zakazujących dyskryminacji.

(18)

Wdrażając niniejszą dyrektywę, państwa członkowskie powinny w pierwszym rzędzie dążyć do najlepszego zabezpieczenia interesów dziecka zgodnie z konwencją ONZ o prawach dziecka z 1989 r. Oceniając najlepsze zabezpieczenie interesów dziecka, państwa członkowskie powinny w szczególności uwzględniać zasadę jedności rodziny, dobro i rozwój społeczny małoletniego, względy bezpieczeństwa oraz opinię małoletniego, stosownie do jego wieku i dojrzałości.

(19)

Należy rozszerzyć pojęcie „członków rodziny”, uwzględniając różnorodne szczególne sytuacje zależności oraz zwracając szczególną uwagę na najlepsze zabezpieczenie interesów dziecka.

(20)

Niniejsza dyrektywa nie narusza Protokołu w sprawie prawa azylu dla obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, dołączonego do Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) i TFUE.

(21)

Uznanie statusu uchodźcy jest aktem deklaratoryjnym.

(22)

Konsultacje z Wysokim Komisarzem Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców mogą dostarczyć państwom członkowskim cennych wskazówek podczas określania statusu uchodźcy zgodnie z art. 1 konwencji genewskiej.

(23)

Jako wytyczne dla właściwych organów krajowych państw członkowskich w stosowaniu konwencji genewskiej należy ustanowić normy dotyczące definicji i zakresu statusu uchodźcy.

(24)

Konieczne jest wprowadzenie wspólnych kryteriów uznawania wnioskodawców ubiegających się o azyl za uchodźców w rozumieniu art. 1 konwencji genewskiej.

(25)

W szczególności konieczne jest wprowadzenie wspólnych pojęć „potrzeby ochrony powstałej po przybyciu do państwa członkowskiego”, „źródeł krzywdy i ochrony”, „ochrony wewnętrznej” oraz „prześladowania”, w tym „powodów prześladowania”.

(26)

Ochronę może zapewnić państwo lub spełniające warunki określone w niniejszej dyrektywie podmioty lub organizacje (w tym organizacje międzynarodowe), które kontrolują region lub większy obszar na terytorium danego państwa, jeżeli chcą one i mogą zapewnić ochronę. Taka ochrona powinna być skuteczna i mieć charakter nietymczasowy.

(27)

Wewnętrzna ochrona przed prześladowaniem lub poważną krzywdą powinna być faktycznie dostępna wnioskodawcy w części terytorium kraju jego pochodzenia, do której może on bezpiecznie i legalnie pojechać i uzyskać wstęp oraz w której, jak można zasadnie zakładać, może się on osiedlić. Jeżeli prześladowania lub wyrządzenia poważnej krzywdy dopuszcza się państwo lub jego przedstawiciele, to należy zakładać, że wnioskodawcy nie jest dostępna skuteczna ochrona. Jeżeli wnioskodawca jest małoletnim bez opieki, to elementem oceny, czy ochrona jest faktycznie dostępna, powinna być dostępność rozwiązań opiekuńczych najlepiej zabezpieczających interesy małoletniego bez opieki.

(28)

Podczas dokonywania oceny wniosków o ochronę międzynarodową składanych przez małoletnich państwa członkowskie powinny zwracać uwagę na formy prześladowania odnoszące się w szczególności do dzieci.

(29)

Jednym z warunków kwalifikowania się do otrzymania statusu uchodźcy w rozumieniu art. 1 lit. A konwencji genewskiej jest związek przyczynowy między powodami prześladowania takimi jak rasa, religia, narodowość, przekonania polityczne lub przynależność do szczególnej grupy społecznej a aktami prześladowania lub brakiem ochrony przed takimi aktami.

(30)

Równie konieczne jest wprowadzenie wspólnego pojęcia przynależności do szczególnej grupy społecznej jako powodu prześladowania. Definiując szczególną grupę społeczną, należy zwrócić należytą uwagę na aspekty związane z płcią wnioskodawcy, jeżeli mają one związek z uzasadnioną obawą wnioskodawcy przed prześladowaniem, w tym na tożsamość płciową i orientację seksualną, które to aspekty mogą być powiązane z określoną tradycją prawną i zwyczajami, prowadzącymi na przykład do okaleczania narządów płciowych, przymusowej sterylizacji czy przymusowej aborcji.

(31)

Działania sprzeczne z celami i zasadami Organizacji Narodów Zjednoczonych zostały wymienione w preambule oraz w art. 1 i 2 Karty Narodów Zjednoczonych i są między innymi odzwierciedlone w rezolucjach Organizacji Narodów Zjednoczonych dotyczących środków zwalczania terroryzmu, w których stwierdza się, że „działania, metody i praktyki terrorystyczne są sprzeczne z celami i zasadami Organizacji Narodów Zjednoczonych” i że „świadome finansowanie, planowanie oraz stymulowanie działań terrorystycznych jest także sprzeczne z celami i zasadami Organizacji Narodów Zjednoczonych”.

(32)

„Status”, o którym mowa w art. 14, może także obejmować status uchodźcy.

(33)

Należy także ustanowić normy dotyczące definicji oraz zakresu statusu osoby potrzebującej ochrony uzupełniającej. Ochrona uzupełniająca powinna mieć charakter komplementarny i dodatkowy wobec ochrony uchodźców przewidzianej w konwencji genewskiej.

(34)

Konieczne jest wprowadzenie wspólnych kryteriów, na podstawie których wnioskodawcy ubiegający się o ochronę międzynarodową będą uznawani za kwalifikujących się do otrzymania ochrony uzupełniającej. Kryteria takie powinny wynikać ze zobowiązań międzynarodowych określonych instrumentami ochrony praw człowieka i z praktyki obowiązującej w państwach członkowskich.

(35)

Ryzyko, na które jest narażona ogólnie ludność danego państwa lub jej część, zasadniczo nie stanowi samo w sobie indywidualnego zagrożenia, które można by uznać za poważną krzywdę.

(36)

Członkowie rodziny są zazwyczaj, z racji samego pokrewieństwa z uchodźcą, narażeni na akty prześladowania w sposób, który może stanowić podstawę nadania im statusu uchodźcy.

(37)

Pojęcie bezpieczeństwa narodowego i porządku publicznego dotyczy także przypadków, w których obywatel państwa trzeciego należy do ugrupowania wspierającego międzynarodowy terroryzm lub sam takie ugrupowanie wspiera.

(38)

Decydując o uprawnieniach do otrzymania świadczeń zapisanych w niniejszej dyrektywie, państwa członkowskie powinny należycie uwzględniać najlepsze zabezpieczenie interesów dziecka oraz szczególne sytuacje zależności od beneficjenta ochrony międzynarodowej w przypadku bliskich krewnych już przebywających w państwie członkowskim, a niebędących członkami rodziny tego beneficjenta. W szczególnych okolicznościach, jeżeli bliskim krewnym beneficjenta ochrony międzynarodowej jest żonaty małoletni lub zamężna małoletnia, którym nie towarzyszy jednak małżonek lub małżonka, to najlepszego zabezpieczenia interesów małoletniego można upatrywać w przebywaniu z rodziną, z której się wywodzi.

(39)

Odpowiadając na zawarty w programie sztokholmskim apel, by ustanowić jednolity status uchodźców i osób kwalifikujących się do ochrony uzupełniającej, należy, z zastrzeżeniem koniecznych i obiektywnie uzasadnionych odstępstw, przyznać beneficjentom statusu ochrony uzupełniającej takie same prawa i świadczenia, z jakich korzystają uchodźcy zgodnie z niniejszą dyrektywą, oraz stosować do nich takie same kryteria kwalifikowalności.

(40)

W granicach określonych przez zobowiązania międzynarodowe państwa członkowskie mogą postanowić, że przyznanie świadczeń dotyczących dostępu do zatrudnienia, opieki społecznej, opieki zdrowotnej oraz dostępu do ułatwień integracyjnych wymaga uprzedniego wydania zezwolenia na pobyt.

(41)

Aby beneficjenci ochrony międzynarodowej mogli skuteczniej korzystać z praw i świadczeń określonych w niniejszej dyrektywie, konieczne jest uwzględnienie ich specyficznych potrzeb i szczególnych trudności integracyjnych, którym muszą sprostać. Takie uwzględnienie zasadniczo nie powinno prowadzić do traktowania korzystniejszego niż przewidziane dla własnych obywateli, bez uszczerbku dla możliwości wprowadzenia lub utrzymania przez państwa członkowskie bardziej korzystnych norm.

(42)

W tym względzie niezbędne są starania służące przede wszystkim rozwiązaniu problemów, które beneficjentom ochrony międzynarodowej uniemożliwiają faktyczny dostęp do związanych z zatrudnieniem możliwości kształcenia i szkolenia zawodowego, a które są związane między innymi z ograniczeniami finansowymi.

(43)

Niniejsza dyrektywa nie ma zastosowania do świadczeń finansowych przyznawanych przez państwa członkowskie w celu promowania kształcenia.

(44)

Należy rozważyć szczególne środki mające skutecznie zaradzić trudnościom, które beneficjenci ochrony międzynarodowej napotykają w praktyce przy nostryfikacji zagranicznych dyplomów, świadectw lub innych dowodów potwierdzających formalne kwalifikacje, w szczególności z powodu braku dokumentacji oraz niemożliwości poniesienia kosztów związanych z procedurami uznawania.

(45)

W szczególności w celu uniknięcia trudności socjalnych celowe jest, aby w kontekście pomocy socjalnej beneficjentom ochrony międzynarodowej zapewnić odpowiednią opiekę społeczną i środki utrzymania bez dyskryminacji. W odniesieniu do opieki społecznej tryb i szczegółowe warunki oferowania podstawowych świadczeń beneficjentom statusu ochrony uzupełniającej powinno określać prawo krajowe. Możliwość ograniczenia takiej pomocy do świadczeń podstawowych należy rozumieć tak, by obejmowały one przynajmniej zapewnienie minimalnego dochodu, pomoc w przypadku choroby oraz pomoc dla kobiet w ciąży i osób wychowujących dzieci w takim zakresie, w jakim świadczenia takie przyznawane są obywatelom danego państwa członkowskiego zgodnie z prawem krajowym.

(46)

Beneficjentom ochrony międzynarodowej należy zapewnić dostęp do opieki zdrowotnej, zarówno w zakresie zdrowia fizycznego, jak i psychicznego.

(47)

W programach integracyjnych skierowanych do beneficjentów statusu uchodźców i statusu pomocy uzupełniającej należy w jak najszerszym zakresie uwzględniać ich specyficzne potrzeby i położenie, przy czym w stosownych przypadkach programy te powinny obejmować szkolenia językowe oraz udzielanie informacji o indywidualnych prawach i obowiązkach związanych z ich statusem ochrony w danym państwie członkowskim.

(48)

Wdrażanie niniejszej dyrektywy należy regularnie oceniać, biorąc pod uwagę w szczególności zmiany w międzynarodowych zobowiązaniach państw członkowskich pod względem zasady non-refoulement, zmiany na rynkach pracy w państwach członkowskich oraz rozwój wspólnych podstawowych zasad integracji.

(49)

Ponieważ cele niniejszej dyrektywy, mianowicie ustanowienie norm dotyczących udzielania ochrony międzynarodowej obywatelom państw trzecich i bezpaństwowcom przez państwa członkowskie, jednolitego statusu uchodźcy lub osoby kwalifikującej się do objęcia ochroną uzupełniającą oraz ustalenie zakresu udzielanej ochrony, nie mogą zostać w wystarczającym stopniu osiągnięte przez państwa członkowskie, ale ze względu ze względu na swoją skalę i skutki niniejszej dyrektywy mogą zostać lepiej osiągnięte na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 TUE. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w przywołanym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(50)

Zgodnie z art. 1 i 2 oraz 4a ust. 1 Protokołu (nr 21) w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii w sprawie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, który jest dołączony do TUE i TFUE, bez uszczerbku dla art. 4 tego protokołu, Zjednoczone Królestwo i Irlandia nie uczestniczą w przyjęciu niniejszej dyrektywy, nie są nią związane ani jej nie stosują.

(51)

Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu (nr 22) w sprawie stanowiska Danii, który jest dołączony do TUE i TFUE, Dania nie uczestniczy w przyjęciu niniejszej dyrektywy, nie jest nią związana ani jej nie stosuje.

(52)

Obowiązek transpozycji niniejszej dyrektywy do prawa krajowego powinien ograniczać się do tych przepisów, które wprowadzają merytoryczne zmiany względem dyrektywy 2004/83/WE. Obowiązek transpozycji przepisów, które nie uległy zmianie, wynika z tej dyrektywy.

(53)

Niniejsza dyrektywa powinna pozostawać bez uszczerbku dla obowiązków państw członkowskich pod względem określonego w załączniku I część B terminu transpozycji dyrektywy 2004/83/WE do prawa krajowego,

a)

„ochrona międzynarodowa” oznacza status uchodźcy lub status osoby potrzebującej ochrony uzupełniającej określony w lit. e) i g);

b)

„beneficjent ochrony międzynarodowej” oznacza osobę, której nadano status uchodźcy lub status osoby potrzebującej ochrony uzupełniającej określony w lit. e) i g);

c)

„konwencja genewska” oznacza Konwencję dotyczącą statusu uchodźców podpisaną w Genewie w dniu 28 lipca 1951 r., ze zmianami wprowadzonymi przez protokół nowojorski z dnia 31 stycznia 1967 r.;

d)

„uchodźca” oznacza obywatela państwa trzeciego, który na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu swojej rasy, religii, narodowości, przekonań politycznych lub przynależności do szczególnej grupy społecznej przebywa poza państwem swojego obywatelstwa i nie może lub nie chce z powodu tej obawy korzystać z ochrony tego państwa, lub bezpaństwowca, który przebywając z takich samych powodów jak wyżej poza państwem swojego dawnego miejsca zwykłego pobytu, nie może lub nie chce z powodu tej obawy powrócić do tego państwa i do którego nie ma zastosowania art. 12;

e)

„status uchodźcy” oznacza uznanie przez państwo członkowskie obywatela państwa trzeciego albo bezpaństwowca za uchodźcę;

f)

„osoba kwalifikująca się do otrzymania ochrony uzupełniającej” oznacza obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca, który nie kwalifikuje się do uznania go za uchodźcę, lecz co do którego wykazano zasadnie, że jeśli wróci do swojego kraju pochodzenia, a w przypadku bezpaństwowca – do państwa swojego dawnego miejsca zwykłego pobytu, może mu rzeczywiście grozić poważna krzywda określona w art. 15, i do którego nie ma zastosowania art. 17 ust. 1 i 2 oraz który nie może lub ze względu na takie ryzyko nie chce korzystać z ochrony tego państwa;

g)

„status osoby potrzebującej ochrony uzupełniającej” oznacza uznanie przez państwo członkowskie obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca za osobę kwalifikującą się do otrzymania ochrony uzupełniającej;

h)

„wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej” oznacza wniosek do państwa członkowskiego o ochronę złożony przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca, którego można uznać za osobę ubiegającą się o status uchodźcy lub status osoby potrzebującej ochrony uzupełniającej, a który nie występuje wyraźnie o inny rodzaj ochrony pozostający poza zakresem stosowania niniejszej dyrektywy i mogący stanowić przedmiot osobnego wniosku;

i)

„wnioskodawca” oznacza obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca, który złożył wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej, ale w odniesieniu do jego wniosku nie zapadła jeszcze prawomocna decyzja;

j)

„członkowie rodziny” oznaczają, o ile rodzina istniała już w kraju pochodzenia, niżej wymienionych członków rodziny beneficjenta ochrony międzynarodowej, którzy przebywają w tym samym państwie członkowskim w związku z wnioskiem o udzielenie ochrony międzynarodowej:

k)

„małoletni” oznacza obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca, który nie ukończył 18 lat;

l)

„małoletni bez opieki” oznacza małoletniego, który przybywa na terytorium państw członkowskich bez opieki osoby dorosłej odpowiedzialnej za niego z mocy prawa danego państwa członkowskiego lub z mocy praktyki stosowanej w danym państwie członkowskim, dopóki nie zostanie on faktycznie objęty opieką przez taką osobę; pojęcie to obejmuje również małoletniego, który zostaje pozbawiony opieki po przybyciu na terytorium państw członkowskich;

m)

„zezwolenie na pobyt” oznacza zezwolenie lub upoważnienie wydane przez organy państwa członkowskiego w formie przewidzianej prawem tego państwa i pozwalające obywatelowi państwa trzeciego lub bezpaństwowcowi na przebywanie na jego terytorium;

n)

„kraj pochodzenia” oznacza państwo(-a), którego(-ych) obywatelstwo posiada dana osoba, a w przypadku bezpaństwowców – państwo dawnego miejsca zwykłego pobytu.

a)

wszystkie istotne fakty odnoszące się do kraju pochodzenia w momencie podejmowania decyzji w sprawie wniosku, w tym również przepisy ustawowe i wykonawcze kraju pochodzenia oraz sposoby ich wykonywania;

b)

odpowiednie oświadczenia i dokumenty przedstawione przez wnioskodawcę, informujące, czy wnioskodawca doznał lub może doznać prześladowań lub poważnej krzywdy;

c)

indywidualną sytuację i osobiste uwarunkowania wnioskodawcy, w tym takie czynniki, jak jego przeszłość, płeć i wiek – by ocenić, czy w świetle osobistych uwarunkowań wnioskodawcy akty, których doświadczył lub na które mógłby zostać narażony, stanowią prześladowanie lub powodują poważną krzywdę;

d)

ustalenie, czy działalność wnioskodawcy od chwili opuszczenia kraju pochodzenia służyła wyłącznie lub głównie stworzeniu warunków koniecznych do ubiegania się o ochronę międzynarodową – by ocenić, czy taka działalność naraziłaby wnioskodawcę na prześladowanie lub poważną krzywdę, jeśli powróci on do tego kraju;

e)

ustalenie, czy od wnioskodawcy można by racjonalnie oczekiwać, że powinien skorzystać z ochrony innego państwa, na którego obywatelstwo mógłby się powołać.

a)

wnioskodawca poczynił rzeczywisty wysiłek, aby uzasadnić swój wniosek;

b)

wszystkie właściwe elementy będące w posiadaniu wnioskodawcy zostały przedstawione oraz złożono zadowalające wyjaśnienia co do braku innych istotnych elementów;

c)

oświadczenia wnioskodawcy zostały uznane za spójne i wiarygodne i nie są sprzeczne z dostępnymi szczegółowymi i ogólnymi informacjami mającymi znaczenie dla sprawy wnioskodawcy;

d)

wnioskodawca wystąpił o udzielenie ochrony międzynarodowej w najwcześniejszym możliwym terminie, chyba że może on wskazać zasadny powód, dlaczego tego nie zrobił; oraz

e)

stwierdzono ogólną wiarygodność wnioskodawcy.

a)

państwo;

b)

partie lub organizacje kontrolujące państwo lub znaczną część jego terytorium;

c)

podmioty niepubliczne, jeśli można wykazać, że podmioty wymienione w lit. a) i b), w tym organizacje międzynarodowe, nie mogą lub nie chcą udzielić ochrony przed prześladowaniem lub poważną krzywdą, zdefiniowanej w art. 7.

a)

państwo; lub

b)

strony lub organizacje, w tym organizacje międzynarodowe, kontrolujące państwo lub znaczną część jego terytorium;

a)

nie zachodzi uzasadniona obawa, że będzie on prześladowany, lub nie istnieje realne niebezpieczeństwo, że doświadczy on poważnej krzywdy; lub

b)

ma on dostęp do zdefiniowanej w art. 7 ochrony przed prześladowaniem lub poważną krzywdą;

a)

być na tyle poważny pod względem swojej istoty lub powtarzalności, by stanowić poważne naruszenie podstawowych praw człowieka, w szczególności praw, od których przestrzegania nie można się uchylić na mocy art. 15 ust. 2 europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności; lub

b)

być kumulacją różnych środków, w tym takich naruszeń praw człowieka, które są na tyle poważne, by oddziaływać na jednostkę w sposób podobny do określonego w lit. a).

a)

aktów przemocy fizycznej lub psychicznej, w tym aktów przemocy seksualnej;

b)

środków prawnych, administracyjnych, policyjnych lub sądowych, które same w sobie są dyskryminujące lub które są stosowane w sposób dyskryminujący;

c)

ścigania lub kar, które są nieproporcjonalne lub dyskryminujące;

d)

odmowy sądowego środka zaskarżenia, której skutkiem jest kara nieproporcjonalna lub dyskryminująca;

e)

ścigania lub kar za odmowę odbycia służby wojskowej podczas konfliktu, jeżeli odbycie służby wojskowej pociągałoby za sobą dokonywanie przestępstw lub czynów stanowiących podstawę wykluczenia określonych w art. 12 ust. 2;

f)

czynów wymierzonych w osoby określonej płci lub w dzieci.

a)

pojęcie rasy obejmuje w szczególności takie aspekty, jak kolor skóry, pochodzenie lub przynależność do szczególnej grupy etnicznej;

b)

pojęcie religii obejmuje w szczególności posiadanie przekonań teistycznych, nieteistycznych i ateistycznych, prywatne lub publiczne uczestniczenie lub nieuczestniczenie w formalnych – indywidualnych lub wspólnotowych – praktykach religijnych, inne czynności religijne czy wyrażane poglądy lub formy indywidualnych lub wspólnotowych zachowań opartych na wierzeniach religijnych lub nakazanych takimi wierzeniami;

c)

pojęcie narodowości nie ogranicza się do obywatelstwa lub jego braku, lecz obejmuje w szczególności przynależność do grupy określonej przez swoją kulturową, etniczną lub językową tożsamość, swoje wspólne korzenie geograficzne lub polityczne lub przez swoje powiązanie z mieszkańcami innego państwa;

d)

grupę uznaje się za szczególną grupę społeczną, jeśli w szczególności:

W zależności od sytuacji w kraju pochodzenia szczególna grupa społeczna może oznaczać grupę, u podstaw której leży wspólna cecha orientacji seksualnej. Orientacji seksualnej nie należy rozumieć jako obejmującej czyny uznawane za przestępcze w świetle prawa krajowego państw członkowskich. Aspektom płci, w tym tożsamości płciowej, poświęca się szczególną uwagę w celu określenia przynależności do szczególnej grupy społecznej lub zidentyfikowania cechy charakteryzującej taką grupę;

e)

pojęcie opinii politycznej obejmuje w szczególności posiadanie opinii, idei lub przekonania w kwestii dotyczącej podmiotów potencjalnie dopuszczających się prześladowania, określonych w art. 6, oraz ich polityki lub metod, bez względu na to, czy wnioskodawca działał zgodnie z tą opinią, ideą lub tym przekonaniem.

a)

dobrowolnie zwrócił się ponownie o ochronę do państwa, którego jest obywatelem; lub

b)

utraciwszy swoje obywatelstwo, dobrowolnie ponownie je przyjął; lub

c)

przyjął nowe obywatelstwo i korzysta z ochrony państwa, którego obywatelstwo przyjął; lub

d)

dobrowolnie ponownie zamieszkał w państwie, które opuścił lub poza którego granicami przebywał z obawy przed prześladowaniem; lub

e)

nie może dłużej odmawiać korzystania z ochrony państwa swojego obywatelstwa, albowiem ustały okoliczności, w związku z którymi został uznany za uchodźcę; lub

f)

będąc bezpaństwowcem, może powrócić do państwa swojego poprzedniego miejsca zwykłego pobytu, albowiem ustały okoliczności, w związku z którymi został uznany za uchodźcę.

a)

jest objęty zakresem stosowania art. 1 lit. D konwencji genewskiej odnoszącego się do ochrony lub pomocy otrzymywanej od organów lub agencji Organizacji Narodów Zjednoczonych innych niż Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców; jeśli taka ochrona lub pomoc ustały z jakichkolwiek powodów, a położenie takich osób nie zostało ostatecznie uregulowane zgodnie z odpowiednimi rezolucjami Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych, osoby takie kwalifikuje się tym samym do korzystania ze świadczeń określonych w niniejszej dyrektywie;

b)

jest uważany przez właściwe organy państwa, w którym się osiedlił, za osobę mającą prawa i obowiązki związane z posiadaniem obywatelstwa tego państwa lub posiadającą prawa i obowiązki im równorzędne.

a)

dokonał zbrodni przeciwko pokojowi, zbrodni wojennej, zbrodni przeciwko ludzkości w rozumieniu aktów międzynarodowych opracowanych w celu ustanowienia przepisów odnoszących się do tych zbrodni;

b)

popełnił poza państwem, które go przyjęło, poważne przestępstwo o charakterze niepolitycznym, zanim został przyjęty jako uchodźca, czyli zanim wydano mu zezwolenie na pobyt na podstawie nadanego statusu uchodźcy; szczególnie okrutne czyny, nawet jeśli zostały popełnione z rzekomo politycznych pobudek, można zakwalifikować jako poważne zbrodnie o charakterze niepolitycznym;

c)

jest winny czynów sprzecznych z celami i zasadami Organizacji Narodów Zjednoczonych określonymi w preambule i art. 1 i 2 Karty Narodów Zjednoczonych.

a)

dana osoba powinna była zostać wykluczona lub jest wykluczona z możliwości otrzymania statusu uchodźcy zgodnie z art. 12;

b)

dana osoba zniekształciła lub pominęła fakty, w tym posłużyła się fałszywymi dokumentami, co zadecydowało o nadaniu jej statusu uchodźcy.

a)

istnieją racjonalne podstawy, by uznać danego uchodźcę za zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa członkowskiego, w którym przebywa;

b)

dany uchodźca został skazany prawomocnym wyrokiem za szczególnie poważne przestępstwo i stanowi zagrożenie dla społeczności tego państwa członkowskiego.

a)

karę śmierci lub egzekucję; lub

b)

tortury lub nieludzkie lub poniżające traktowanie lub karanie wnioskodawcy w kraju jego pochodzenia; lub

c)

poważne indywidualne zagrożenie życia lub fizycznej integralności osoby cywilnej wynikające z masowej przemocy w sytuacjach międzynarodowych lub wewnętrznych konfliktów zbrojnych.

a)

dokonał zbrodni przeciwko pokojowi, zbrodni wojennej, zbrodni przeciwko ludzkości w rozumieniu aktów międzynarodowych opracowanych w celu ustanowienia przepisów odnoszących się do tych zbrodni;

b)

popełnił poważne przestępstwo;

c)

jest winny czynów sprzecznych z celami i zasadami Organizacji Narodów Zjednoczonych określonymi w preambule i art. 1 i 2 Karty Narodów Zjednoczonych;

d)

stanowi zagrożenie dla społeczności lub bezpieczeństwa państwa członkowskiego, w którym przebywa.

a)

po otrzymaniu statusu osoby potrzebującej ochrony uzupełniającej dana osoba powinna była zostać lub jest wykluczona z możliwości otrzymywania ochrony uzupełniającej zgodnie z art. 17 ust. 1 i 2;

b)

dana osoba zniekształciła lub pominęła fakty, w tym posłużyła się fałszywymi dokumentami, co zadecydowało o nadaniu jej statusu osoby potrzebującej ochrony uzupełniającej.

a)

istnieją racjonalne podstawy, by uznać danego uchodźcę za zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa członkowskiego, w którym przebywa; lub

b)

dany uchodźca został skazany prawomocnym wyrokiem za szczególnie poważne przestępstwo i stanowi zagrożenie dla społeczności tego państwa członkowskiego.

a)

z pełnoletnimi krewnymi; lub

b)

w rodzinie zastępczej; lub

c)

w ośrodkach specjalizujących się w kwaterowaniu małoletnich; lub

d)

w innych miejscach zakwaterowania odpowiednich dla małoletnich.

20.12.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 337/27