ISSN 1977-1002

Dziennik Urzędowy

Unii Europejskiej

C 188
European flag  

Wydanie polskie

Informacje i zawiadomienia

Rocznik 66
30 maja 2023

Spis treści

Strona

 

I   Rezolucje, zalecenia i opinie

 

REZOLUCJE

 

Komitet Regionów

 

154. sesja plenarna KR-u, 15.3.2023–16.3.2023

2023/C 188/01

Rezolucja Europejskiego Komitetu Regionów – Wykorzystanie potencjału talentów w regionach Europy

1

2023/C 188/02

Rezolucja Europejskiego Komitetu Regionów – Inicjatywa na rzecz wzmacniania dialogu społecznego

6

 

OPINIE

 

Komitet Regionów

 

154. sesja plenarna KR-u, 15.3.2023–16.3.2023

2023/C 188/03

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Przyszłość Partnerstwa Wschodniego z perspektywy lokalnej i regionalnej

10

2023/C 188/04

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Cele i narzędzia na rzecz inteligentnych obszarów wiejskich w Europie

14

 

III   Akty przygotowawcze

 

Komitet Regionów

 

154. sesja plenarna KR-u, 15.3.2023–16.3.2023

2023/C 188/05

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Usługi krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych: zachowanie równowagi między potrzebami społeczności lokalnych, przedsiębiorców i podróżnych

19

2023/C 188/06

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Zrównoważone stosowanie pestycydów

43

2023/C 188/07

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie azbestu

70

2023/C 188/08

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Europejski akt o wolności mediów

79

PL

 

I Rezolucje, zalecenia i opinie

REZOLUCJE

Komitet Regionów

154. sesja plenarna KR-u, 15.3.2023–16.3.2023

30.5.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 188/1

Rezolucja Europejskiego Komitetu Regionów – Wykorzystanie potencjału talentów w regionach Europy

(2023/C 188/01)

EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW (KR),

Uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Wykorzystanie potencjału talentów w regionach Europy”.

Uwagi ogólne

1.

 Z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji Europejskiej w sprawie wykorzystania potencjału talentów w regionach Europy i popiera ogólne cele tej propozycji, ze szczególnym uwzględnieniem zapobiegania dysproporcjom i geograficznym podziałom między regionami i miastami wynikającym z ich wielkości i poziomu umiejętności osób w wieku produkcyjnym.

2.

 Podkreśla powagę wyzwania stojącego przed regionami, które mogą znaleźć się w pułapce niedoboru talentów. Obecnie dotyczy to 82 regionów w 16 państwach członkowskich (prawie 30 % ludności UE), które są poważnie dotknięte spadkiem liczby ludności w wieku produkcyjnym, niskim odsetkiem absolwentów wyższych uczelni oraz ujemnym bilansem mobilności ludności w wieku od 15 do 39 lat.

3.

 Z uznaniem przyjmuje mechanizm wspierania talentów i podkreśla swoje oczekiwania dotyczące szybkiego i skutecznego wdrożenia ośmiu propozycji na poziomie europejskim, lokalnym i regionalnym.

4.

 Uznaje, że miasta i regiony muszą szybko wykorzystać potencjał tych strategii w celu stworzenia dostosowanych do potrzeb, interoperacyjnych i ukierunkowanych na konkretny obszar ekosystemów przyciągania talentów. Jest to szczególnie istotne w przypadku regionów, które znajdują się w pułapce niedoboru talentów i są szczególnie dotknięte niskim współczynnikiem urodzeń, spadkiem liczby ludności w wieku produkcyjnym, niskim odsetkiem absolwentów wyższych uczelni oraz drenażem mózgów.

5.

 Podkreśla, że zmiany demograficzne, ich wieloaspektowe skutki i ich wpływ terytorialny zostały uwzględnione w kilku zaleceniach Konferencji w sprawie przyszłości Europy, w związku z którymi instytucje UE powinny podjąć działania następcze (w szczególności propozycja 47.7). Obywatele wezwali do opracowania specjalnych strategii politycznych, aby uniknąć drenażu mózgów z niektórych regionów i państw UE oraz zapobiec odpływowi europejskich talentów i siły roboczej do państw trzecich (propozycja 47.7), a także zapewnić zrównoważony rozwój i odporność demograficzną regionów słabiej rozwiniętych (propozycja 15.9).

6.

 Uważa, że regiony szczególnie dotknięte zieloną i cyfrową transformacją, takie jak regiony górnicze i wysokoemisyjne, a także regiony o rozwiniętym sektorze motoryzacyjnym, są głównymi kandydatami do mechanizmu wspierania talentów, ponieważ wielu pracowników będzie tam potrzebować podniesienia i zmiany kwalifikacji.

7.

 Wzywa władze lokalne i regionalne do wykorzystania Europejskiego Roku Umiejętności w celu wdrażaniu strategii przyciągania i zatrzymywania talentów na swoim obszarze. Europejski Rok Umiejętności służy promowaniu polityki w zakresie umiejętności i inwestycji społecznych w celu rozwiązania problemu niedoboru siły roboczej i zapewnienia lepiej wykwalifikowanej i zdolnej do dostosowania się siły roboczej w przyszłości. Organizacje młodzieżowe, w tym młodzieżówki partii politycznych na poziomie lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim, powinny być również ściśle zaangażowane w przekrojowe uwzględnianie problematyki młodzieży i spuścizny Europejskiego Roku Młodzieży.

8.

 W tym kontekście podkreśla znaczenie kształtowania polityki w oparciu o fakty, w tym podejmowania działań w zakresie prognoz strategicznych na odpowiednim poziomie regionalnym i lokalnym, a także stosowania ustalonej metodyki prognozowania w celu opracowania scenariuszy ukierunkowanych na konkretny obszar i przygotowania się na różne scenariusze przyszłości w zależności od układu różnych długoterminowych tendencji i czynników.

9.

 Podkreśla znaczenie specjalnych inwestycji w inicjatywy na rzecz równowagi między życiem zawodowym i prywatnym. Zachęca władze lokalne i regionalne do dzielenia się przykładami najlepszych praktyk w zakresie polityki przyjaznej rodzinie.

Wykorzystanie potencjału talentów przy wsparciu polityki ukierunkowanej na konkretny obszar

10.

 Podkreśla potrzebę wykorzystania potencjału programów mentorskich i promowania partnerstw między obszarami (miastami, obszarami wiejskimi lub całymi regionami) z uwzględnieniem zasad współpracy opartej na wielopoziomowym sprawowaniu rządów w celu wspierania kluczowej roli małych miast i wsi w zintegrowanym rozwoju terytorialnym.

11.

 Zaleca, aby Komisja Europejska zintensyfikowała wysiłki na rzecz zmniejszenia dysproporcji regionalnych poprzez wspieranie polityki ukierunkowanej na konkretny obszar wzmocnioną polityką spójności, która pozwoli sprostać wyzwaniu, jakim jest wykorzystanie potencjału talentów we wszystkich regionach UE. Zapewni to wszystkim regionom w Unii Europejskiej równe szanse na czerpanie korzyści z jednolitego rynku, co będzie miało pozytywny wpływ na konkurencyjność UE.

12.

 Opowiada się za tym, by oceny oddziaływania terytorialnego i weryfikacja wpływu polityki na rozwój obszarów wiejskich stały się skutecznymi narzędziami wdrażania zasady „nie szkodzić spójności” wprowadzonej przez Komisję Europejską w 8. sprawozdaniu w sprawie spójności (1). Zgodnie z tą zasadą „żadne działanie nie powinno utrudniać procesu konwergencji ani przyczyniać się do powstawania dysproporcji regionalnych”.

13.

 Sugeruje pogłębienie analizy w odniesieniu do regionów znajdujących się w pułapce niedoboru talentów lub zagrożonych wpadnięciem w nią, aby zdać sobie sprawę z różnorodności, wyzwań i możliwości w obrębie regionów. Odpowiedź polityczna powinna obejmować wszechstronny zestaw środków opracowanych i wdrożonych w ramach podejścia ukierunkowanego na konkretny obszar opartego na polityce spójności i uzupełnionego strategiami sektorowymi.

14.

 Przypomina, że europejski semestr – bardziej ukierunkowany na partnerstwo i wielopoziomowe sprawowanie rządów – powinien odgrywać aktywną rolę we wspieraniu niezbędnych reform, zwłaszcza na rynku pracy oraz w systemach kształcenia i szkolenia, tak aby stymulować rozwój talentów.

15.

 Podkreśla, że transformacje cyfrowa i ekologiczna, wymagające zasadniczego dostosowania umiejętności, mają obecnie wpływ na unijny rynek pracy pod względem jakościowym i ilościowym. Podnoszenie i zmiana kwalifikacji pracowników w celu przygotowania ich do nowych miejsc pracy lub nowych zadań w ramach istniejących zawodów, w połączeniu z nowymi metodami pracy i elastycznością przedsiębiorstw w dostosowywaniu się do nowych realiów i potrzeb społecznych, to cele strategiczne, które powinny być realizowane i propagowane przez organy publiczne na wszystkich szczeblach sprawowania rządów, zgodnie z zasadą pomocniczości.

16.

 Podkreśla potrzebę kontynuacji Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i opracowania przyszłego Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji 2.0, jako instrumentu zrównoważonej transformacji, w oparciu o perspektywę lokalną i regionalną oraz doświadczenia zdobyte podczas opracowywania i wdrażania terytorialnych planów sprawiedliwej transformacji. Niezbędne będą szczegółowe analizy w celu określenia najbardziej potrzebujących regionów i sektorów, a także powiązanych z nimi łańcuchów dostaw i siły roboczej.

17.

 Uważa, że konieczne jest wprowadzenie szeregu strategii politycznych dotyczących obszarów wiejskich w celu rozwiązania problemu wyludniania prowadzącego do utraty talentów, zwłaszcza w odniesieniu do obszarów najbardziej dotkniętych zmianą klimatu oraz do obszarów o trwałych trudnych warunkach przyrodniczych lub demograficznych, takich jak regiony najbardziej oddalone, wyspy oraz regiony oddalone od dużych ośrodków i odizolowane, w których dostęp do zasobów jest często bardziej ograniczony. Komitet przypomina, że przyszłość tych obszarów zależy od zatrzymywania i przyciągania młodych talentów, by młodzi ludzie realizowali tam swe cele życiowe, oraz od pełnego zaangażowania młodych osób w poszukiwanie rozwiązań lokalnych problemów.

18.

 Postuluje, aby edukacja i szkolenia były dostępne dla wszystkich grup wiekowych i społecznych, zarówno w trybie stacjonarnym, jak i zdalnym, a także aby dzielono się wiedzą na temat innowacyjnych podejść do procesów zdobywania umiejętności oraz rozwijano lokalne ośrodki życia społecznego zapewniające cały szereg usług, od bibliotek po pracę socjalną. Zgadza się również co do znaczenia poszerzania możliwości zatrudnienia i szkoleń oraz zachęcania do podejmowania środków mających na celu promowanie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym.

19.

 Uważa za konieczne wzmocnienie polityki publicznej na rzecz modernizacji gospodarstw rolnych i ich dostosowania do zmiany klimatu, a także zachęcającej młodych pracowników do podjęcia pracy w sektorze rolnym z myślą o rozwiązaniu problemu wymiany pokoleń. W tym celu należy ponownie rozważyć i wspierać dostęp do programów integracji społeczno-zawodowej, kształcenia, podnoszenia kwalifikacji i przekwalifikowania oferowanych na poziomie lokalnym oraz do oferty kulturalnej.

20.

 Podkreśla, że inteligentne wsie stwarzają nowe możliwości dywersyfikacji gospodarki wiejskiej i dostępu do rynku pracy, i zwraca się o intensywne wsparcie dla obszarów wiejskich w realizacji programu polityki do 2030 r., zwłaszcza w celu wzmocnienia umiejętności cyfrowych i edukacji cyfrowej, bezpiecznej i zrównoważonej infrastruktury cyfrowej, transformacji cyfrowej przedsiębiorstw i cyfryzacji usług publicznych. Z aprobatą przyjmuje uwzględnienie obszarów wiejskich w Europejskiej deklaracji praw i zasad cyfrowych w cyfrowej dekadzie.

21.

 Uznaje ważną rolę, jaką kobiety odgrywają na obszarach zagrożonych wyludnieniem, dlatego też promuje i wspiera działania mające na celu stworzenie równych szans dla kobiet w zakresie innowacyjnych, zrównoważonych i kreatywnych miejsc pracy i usług.

22.

 Podkreśla, że państwa członkowskie muszą zdecydowanie wspierać politykę sprzyjającą udziałowi dziewcząt i kobiet w edukacji STEAM (technologie informacyjno-komunikacyjne, nauki przyrodnicze, technologia, inżynieria, sztuka i matematyka) oraz zapewniać zachęty do tworzenia miejsc pracy w sektorach, w których można wykorzystać ich wiedzę.

23.

 Podkreśla, że wspieranie transformacji cyfrowej regionów znajdujących się w pułapce niedoboru talentów ma zasadnicze znaczenie, w tym z punktu widzenia silnej spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej. Proponuje wspieranie spójności cyfrowej jako celu Unii Europejskiej, tak aby stworzyć odpowiednią infrastrukturę cyfrową pozwalającą zagwarantować, że telepraca, e-usługi i edukacja cyfrowa będą dostępne dla wszystkich. Szczególną uwagę należy zwrócić na dostęp do narzędzi cyfrowych dla grup w trudnej sytuacji i słabszych grup społecznych.

24.

 Zauważa, że obywatele i przedsiębiorstwa w regionach przygranicznych Europy napotykają liczne przeszkody prawne i administracyjne, które utrudniają wzrost gospodarczy i współpracę transgraniczną. Podkreśla potrzebę stworzenia strefy Schengen bez granic dla wszystkich państw członkowskich, aby ułatwić mobilność studentów, pracowników i przedsiębiorstw, zwłaszcza w regionach przygranicznych.

25.

 Podkreśla rolę innowacji społecznych w opracowywaniu nowych pomysłów, usług i modeli w celu lepszego sprostania wyzwaniom społecznym, zwłaszcza w dziedzinie zatrudnienia, edukacji, umiejętności i włączenia społecznego, oraz ich wartość dodaną dla rozwoju społeczności i poprawy usług społecznych w terenie. W tym kontekście Komitet podkreśla potencjał gospodarki społecznej w dziedzinie szkolenia zawodowego, na uniwersytetach i na wszystkich poziomach kształcenia, a także w ramach aktywnej polityki zatrudnienia oraz w zakresie rozwoju umiejętności i kompetencji.

26.

 Zachęca do korzystania z finansowania z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus na innowacje społeczne w celu wzmocnienia zdolności innowacyjnych oraz ułatwienia transferu zwiększenia skali innowacyjnych rozwiązań.

Poprawa skuteczności kształcenia i reagowanie na potrzeby rynku pracy

27.

 Zauważa, że chociaż sytuacja w UE jest bardzo zróżnicowana, jednym z głównych wyzwań przy opracowywaniu i wdrażaniu nowych norm i praktyk w dziedzinie kształcenia i szkolenia jest to, na ile skutecznie odpowiadają one potrzebom rynku pracy. Niedobory kwalifikacji i niedopasowanie umiejętności pogłębiają dysproporcje terytorialne, co należy rozwiązać za pomocą dobrze zaprojektowanych, ukierunkowanych na konkretny obszar i odpowiednio finansowanych strategii politycznych.

28.

 Zauważa, że szybkie zmiany na rynku pracy stwarzają ryzyko utraty pracy przez coraz większą liczbę osób z powodu nieaktualnych lub brakujących umiejętności. Zaktualizowane umiejętności i dostęp do uczenia się przez całe życie są ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej, zwłaszcza ze względu na coraz większy wpływ sztucznej inteligencji na europejski rynek pracy i na masową automatyzację istniejących miejsc pracy. W związku z tym należy stosować całościowe i perspektywiczne podejście do rozwoju talentów osób z różnym wykształceniem i doświadczeniem zawodowym.

29.

 Uważa, że władze lokalne i regionalne muszą uwzględnić znaczenie uniwersytetów oraz organizatorów kształcenia i szkolenia zawodowego w stymulowaniu dynamicznych ekosystemów innowacji poprzez strategie inteligentnej specjalizacji oraz innowacje technologiczne i społeczne. Lokalne uniwersytety i politechniki mogą skutecznie wykorzystywać talenty, rozwijać klastry wiedzy i przyciągać przedsiębiorstwa do swoich macierzystych regionów, współpracując z nimi w ramach programów szkolenia pracowników w zakresie nowych umiejętności potrzebnych na danym obszarze. Jednocześnie władze publiczne muszą rozwijać partnerstwa z uniwersytetami, a także mieć świadomość potrzeby wspierania ich, m.in. poprzez inwestycje w lokalną infrastrukturę, w tym infrastrukturę cyfrową.

30.

 Podkreśla również potrzebę stworzenia warunków, w których MŚP i mikroprzedsiębiorstwa będą mogły stać się częścią ekosystemów innowacji, aby zoptymalizować ich ograniczone zasoby budżetowe i ludzkie. W związku z tym Komitet popiera pogląd Komisji, że MŚP mogą korzystać ze wsparcia centrum innowacji cyfrowych w zakresie innowacji i cyfryzacji.

Ukierunkowane skuteczniejsze przyciąganie, zatrzymywanie i mobilność talentów

31.

 Zauważa, że drenaż mózgów i powiązane zjawiska muszą być rozumiane i oceniane w UE w kontekście wielopoziomowego sprawowania rządów. W związku z tym zwraca uwagę na zagrożenie wynikające z drenażu mózgów dla długoterminowej trwałości projektu europejskiego, zwłaszcza tam, gdzie pogłębiają się różnice między regionami pochodzenia a regionami przyjmującymi. Proponuje, by władze lokalne i regionalne tworzyły lokalne sojusze angażujące wszystkie zainteresowane strony (władze publiczne, przedsiębiorstwa, uniwersytety, organizacje pozarządowe itp.) i przyczyniające się do opracowywania i wdrażania lokalnych strategii politycznych łagodzących drenaż mózgów oraz zachęcające partnerów społecznych do odgrywania aktywnej roli w rozwoju talentów.

32.

 W świetle coraz większych możliwości oferowanych przez pracę zdalną zachęca władze lokalne i regionalne do prowadzenia ukierunkowanych kampanii informacyjnych mających na celu promowanie życia poza gęsto zaludnionymi miastami, koncentrując się na różnych atrakcyjnych cechach regionów.

33.

 Zwraca uwagę, że tendencje demograficzne oznaczają, iż dla wielu regionów w Europie jedynym sposobem wypełnienia luk na ich rynkach pracy jest legalna migracja. Podkreśla, że innowacyjne przedsiębiorstwa szczególnie odczuwają rosnący niedobór siły roboczej. W związku z tym wzywa do pogłębienia dialogu między władzami regionalnymi, przedsiębiorstwami, uniwersytetami i organizacjami pozarządowymi, zwłaszcza w regionach przygranicznych. Opowiada się za przejrzystymi i sprawiedliwymi systemami imigracyjnymi, które reagują również na niedobory siły roboczej zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim.

34.

 Podkreśla, że opuszczanie przez młodych ludzi regionów charakteryzujących się emigracją ludności oznacza, w kontekście malejących współczynników urodzeń, nadzwyczajne utrudnienia dla mniejszych gmin, jeżeli chodzi o utrzymanie podstawowych usług publicznych i pobudzanie działalności gospodarczej na tych obszarach, a są to czynniki o zasadniczym znaczeniu dla zatrzymania i przyciągnięcia talentów.

35.

 Wzywa do wdrożenia strategicznego podejścia do integracji obywateli państw trzecich w UE jako potencjalnej siły napędowej lokalnego wzrostu gospodarczego. Komitet z zadowoleniem przyjmuje środki określone w pakiecie dotyczącym umiejętności i talentów, w tym uruchomienie nowego internetowego narzędzia poszukiwania pracy, pilotażowej inicjatywy w ramach unijnej puli talentów przeznaczonej specjalnie dla osób uciekających z Ukrainy oraz plan rozszerzenia jej na wykwalifikowanych pracowników spoza UE wyrażających zainteresowanie migracją do UE. Przyczyni się to do bardziej zrównoważonego i sprzyjającego włączeniu społecznemu podejścia do mobilności pracowników i do rozwiązań pochodzących z państw trzecich.

36.

 Podkreśla zalecenia obywateli sformułowane podczas Konferencji w sprawie przyszłości Europy, w tym zalecenie, by UE zachęcała państwa członkowskie do uproszczenia procesu przyjmowania i integracji legalnych migrantów oraz ich dostępu do unijnego rynku pracy, a także do zapewnienia lepszej interoperacyjności między różnymi właściwymi organami administracji, lepszej komunikacji, łatwiejszego uznawania kwalifikacji i skuteczniejszych narzędzi, takich jak dopasowywanie przez internet podaży umiejętności do popytu na nie.

37.

 Apeluje o możliwość przenoszenia statusu rezydenta długoterminowego UE przyznanego obywatelom państw trzecich w celu zapewnienia im skutecznej mobilności wewnątrzunijnej, co może poprawić ich perspektywy stania się wartościową częścią społeczeństwa europejskiego i pozwolić im uniknąć niepewnej pracy, a zamiast tego zająć miejsca pracy tam, gdzie jest zapotrzebowanie, a tym samym przyczynić się do zrównoważenia dysproporcji regionalnych.

38.

 Zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji Europejskiej, Parlamentowi Europejskiemu, szwedzkiej i hiszpańskiej prezydencji w Radzie UE oraz przewodniczącemu Rady Europejskiej.

Bruksela, dnia 16 marca 2023 r.

Vasco ALVES CORDEIRO

Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów

(1)  COM(2022) 34 final.

30.5.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 188/6

Rezolucja Europejskiego Komitetu Regionów – Inicjatywa na rzecz wzmacniania dialogu społecznego

(2023/C 188/02)

EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW (KR),

—

uwzględniając wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie wzmacniania dialogu społecznego w Unii Europejskiej (1),

—

uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Wzmacnianie dialogu społecznego w Unii Europejskiej: wykorzystanie jego pełnego potencjału do zarządzania sprawiedliwymi transformacjami” (2),

1.   

Przyjmuje z aprobatą inicjatywę Komisji Europejskiej na rzecz wzmacniania dialogu społecznego, ponieważ zmierza ona do umieszczenia dialogu społecznego w samym centrum procesu decyzyjnego na poziomie europejskim i krajowym, uwzględnia potrzebę silnie obecnego dialogu społecznego na wszystkich szczeblach oraz zapewnia wytyczne na temat najlepszych sposobów wzmacniania tego dialogu i rokowań zbiorowych.

2.   

Zwraca uwagę, że zgodnie z art. 152 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) Unia ułatwia dialog między partnerami społecznymi, szanując ich autonomię, natomiast Komisja jest odpowiedzialna za popieranie i ułatwianie europejskiego dialogu społecznego zgodnie z art. 154 TFUE. Inicjatywa Komisji stanowi również środek wdrażania zasady 8 Europejskiego filaru praw socjalnych, zgodnie z którą należy konsultować się z partnerami społecznymi w sprawie opracowywania i wdrażania polityki gospodarczej i społecznej oraz polityki zatrudnienia. Dlatego też KR uwypukla znaczenie takich synergii, kładąc nacisk na swój apel o większą przejrzystość, wielopoziomowe uczestnictwo, demokratyzację i znaczący udział partnerów społecznych w ramach procesu europejskiego semestru.

3.   

Jest zdania, że reformy rynku pracy na szczeblu krajowym muszą przyczyniać się do wdrażania Europejskiego filaru praw socjalnych. Oczekuje od Komisji, że pod kątem tych konkretnych aspektów przeanalizuje ona reformy rynku pracy opisane w krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności.

4.   

Zaznacza, że inicjatywa Komisji jest spójna z propozycjami Konferencji w sprawie przyszłości Europy, w szczególności z propozycją 13 dotyczącą dialogu społecznego i rokowań zbiorowych jako sposobu na stworzenie rynków pracy sprzyjających włączeniu społecznemu, a także z propozycją 39.5, zgodnie z którą należy zagwarantować odpowiednie mechanizmy i procesy dialogu obywatelskiego i społecznego na każdym etapie procesu decyzyjnego UE.

5.   

Uważa, że istnieje pilna potrzeba wzmocnienia dialogu społecznego na szczeblu unijnym, krajowym, lokalnym i sektorowym ze względu na wieloraką presję wynikającą z wpływu transformacji na zatrudnienie i ze spadku odsetka pracowników objętych układami zbiorowymi (z 66 % w 2000 r. do 56 % w 2019 r.).

6.   

Wskazuje, że pracownicy w mniejszych przedsiębiorstwach lub w sytuacjach niestandardowego zatrudnienia często albo nie są objęci układami zbiorowymi, albo nie są w nich dostatecznie reprezentowani. Zauważa także, że osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych w wielu przypadkach nie mogą korzystać ze swoich praw podstawowych do wolności zrzeszania się i rokowań zbiorowych, zwłaszcza ze względu na brak wspólnych środków komunikacji i możliwości spotykania się online lub osobiście (3).

7.   

Zwraca uwagę, że aby dialog społeczny stał się standardowym sposobem opracowywania przez UE i państwa członkowskie polityk mających wpływ na rynek pracy, musi być propagowany na szczeblu zarówno międzysektorowym, jak i sektorowym. Powinno to obejmować rokowania zbiorowe, wsparcie na rzecz budowania zdolności, aktywne propagowanie wartości dodanej dialogu społecznego oraz warunki umożliwiające zwiększenie zasięgu umów zbiorowych.

8.   

Podziela diagnozę Komisji, że dialog społeczny wnosi istotny wkład w zapewnianie sprawiedliwości społecznej, skuteczne zarządzanie kryzysowe – zwłaszcza podczas pandemii COVID-19 – oraz sprawiedliwe zarządzanie zmianami. Podczas pandemii partnerzy społeczni na szczeblu lokalnym i regionalnym odegrali zasadniczą rolę w dalszym świadczeniu podstawowych usług publicznych pomimo trudnej sytuacji gospodarczej i finansowej.

9.   

Zgadza się z opinią Komisji, że daleko jeszcze do osiągnięcia odpowiedniego stopnia dialogu społecznego w całej Europie. Przypomina, że sektorowy dialog społeczny, w tym na szczeblu lokalnym i regionalnym, jest podstawowym warunkiem zapewnienia szerokiego zasięgu negocjacji zbiorowych.

10.   

Wzywa państwa członkowskie do wdrożenia dyrektywy w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych (4), która zobowiązuje państwa członkowskie do dopilnowania, aby podczas udzielania i realizacji zamówień publicznych lub umów koncesji wykonawcy i ich podwykonawcy wywiązywali się z mających zastosowanie obowiązków w zakresie wynagrodzeń, prawa organizowania się oraz rokowań zbiorowych w sprawie ustalania wynagrodzeń.

11.   

Z aprobatą przyjmuje propozycję, aby wyznaczyć koordynatora ds. dialogu społecznego w każdej dyrekcji generalnej Komisji i zobowiązać się do większego angażowania międzysektorowych partnerów społecznych przed przyjęciem programu prac Komisji. Dzięki temu zapewniono by spójniejsze podejście w zakresie konsultacji z partnerami społecznymi i zadbano o należyte zasięganie opinii tych partnerów zgodnie z art. 154 TFUE.

12.   

Nalega, aby następstwem inicjatywy Komisji było stałe wsparcie administracyjne, finansowe, prawne i polityczne dla europejskich sektorowych partnerów społecznych oraz stowarzyszonych z nimi podmiotów krajowych we wzmacnianiu zdolności partnerów społecznych do udziału w dialogu społecznym na szczeblu zarówno krajowym, jak i europejskim, z jednoczesnym poszanowaniem ich autonomii, zasady pomocniczości i kompetencji państw członkowskich.

13.   

Podkreśla, że kapitalne znaczenie dla propagowania dialogu społecznego mają władze lokalne i regionalne, ponieważ lokalne i regionalne organy administracji publicznej zatrudniają ponad 12,3 mln pracowników, którzy świadczą szeroki wachlarz usług publicznych (5) i znajdują się najbliżej MŚP i lokalnej siły roboczej w regionach. Władze lokalne i regionalne, podobnie jak organizacje pracowników, znają lokalne uwarunkowania, co stanowi najlepszy warunek wstępny dialogu społecznego oraz trwałych i elastycznych porozumień. Państwa członkowskie powinny zatem zadbać o istnienie odpowiednich struktur dialogu społecznego, aby wspierać rokowania zbiorowe i stawiać czoła istotnym wyzwaniom związanym z zatrudnieniem w administracji lokalnej i regionalnej.

14.   

Wskazuje na istotne znaczenie europejskiego komitetu sektorowego dialogu społecznego ds. samorządów lokalnych i regionalnych (6) dla dopilnowania, by potrzeby, interesy i specyfika pracodawców lokalnych i regionalnych oraz ich pracowników zostały uwzględnione w prawodawstwie UE odnoszącym się do organizacji i do warunków pracy. Podkreśla też znaczącą pracę wykonaną do tej pory przez ten komitet w stosownych kwestiach, takich jak restrukturyzacja, cyfryzacja, migracja i przeciwdziałanie dyskryminacji, bezpieczeństwo i higiena pracy, walka z przemocą ze strony osób trzecich, równość płci itd., i apeluje, by partnerzy dialogu społecznego szerzej angażowali się we wdrażanie zaleceń.

15.   

Zwraca uwagę na odniesienie do przyjętego niedawno komunikatu Komisji „Wykorzystanie potencjału talentów w regionach Europy”, w którym stwierdza się, że zwiększanie zaangażowania partnerów społecznych w regionach, które znajdują się w pułapce niedoboru talentów lub mogą w nią wpaść, wydaje się kluczowe dla opracowywania rozwiązań ukierunkowanych na konkretny obszar z myślą o wspieraniu lepszych warunków pracy i odpowiednich wynagrodzeń oraz rozwiązaniu problemu niedoboru umiejętności i siły roboczej.

16.   

Wzywa europejskich partnerów społecznych do współdziałania z platformami konsultacyjnymi KR-u, takimi jak sieć regionalnych centrów (RegHubs) (7). W 2023 r. przeprowadzi ona konsultację dotyczącą m.in. dyrektywy w sprawie czasu pracy (8) – ta kwestia ma szczególne znaczenie dla europejskiego dialogu społecznego.

17.   

Dostrzega potrzebę przeanalizowania wpływu, jaki na dialog społeczny i procedury rokowań zbiorowych wywiera prywatyzacja usług publicznych tradycyjnie świadczonych przez władze krajowe, regionalne lub lokalne (energia, woda, transport, usługi pocztowe itp.). Ponownie wskazuje na potrzebę utrzymania dialogu społecznego i procedur rokowań zbiorowych, a także wprowadzenia środków w celu uniknięcia pogorszenia warunków pracy po zmianie właściciela.

18.   

Zwraca uwagę na rosnący odsetek przemocy ze strony osób trzecich, zwłaszcza wobec kobiet (9). Ta przemoc dotyka również pracowników zatrudnionych przez samorządy lokalne i regionalne z uwagi na dużą reprezentację kobiet w usługach świadczonych zazwyczaj przez władze lokalne i regionalne (takich jak opieka zdrowotna i usługi socjalne), a także ze względu na bliskość sprawców i ofiar przemocy ze strony osób trzecich.

19.   

Podkreśla znaczenie dialogu społecznego dla udoskonalania polityki i dialogu w obszarze migracji pracowników i zwraca w związku z tym uwagę na swoją opinię „Legalna migracja – Przyciąganie umiejętności i talentów do UE” (10) i na wspólne wytyczne dotyczące migracji i wzmocnienia przeciwdziałania dyskryminacji w samorządach lokalnych i regionalnych, przyjęte przez sektorowy komitet ds. dialogu społecznego na szczeblu władz lokalnych i regionalnych (11). W tym kontekście wskazuje na propozycję 41.1 Konferencji w sprawie przyszłości Europy dotyczącą rozpoczęcia w całej UE kampanii komunikacyjnej, której celem byłoby zwiększenie świadomości wśród unijnych przedsiębiorstw rekrutujących obywateli państw trzecich na temat istnienia europejskiej sieci służb zatrudnienia (EURES), unijnego portalu imigracyjnego i narzędzia UE do tworzenia profilu umiejętności obywateli państw trzecich. Ponadto Komisja powinna zachęcać państwa członkowskie, aby uprościły proces przyjmowania i integracji legalnych migrantów oraz ich dostęp do rynku pracy UE.

20.   

Domaga się, aby dołożono starań o równe traktowanie pracowników pochodzących z państw trzecich, zwłaszcza w zakresie warunków pracy, wolności zrzeszania się i przynależności oraz świadczeń socjalnych. Należy przy tym uwzględnić intersekcjonalne czynniki niekorzystnej sytuacji, na przykład związane z płcią, wiekiem, orientacją seksualną i tożsamością płciową, religią itd.

21.   

Zwraca uwagę, że Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) opowiada się za tym, by organy ds. pracy zajmowały się kwestią migracji pracowników w kooperacji z partnerami społecznymi w celu opracowania wiarygodnej i zrównoważonej polityki w zakresie migracji pracowników i przeciwdziałania dyskryminacji – polityki, która byłaby oparta na prawach i spójna, uwzględniałaby warunki lokalne i regionalne oraz mogłaby wnosić wkład w regionalne procesy włączenia.

22.   

Pozytywnie ocenia dalsze środki określone w pakiecie dotyczącym umiejętności i talentów, włączając w to stworzenie projektu pilotażowego UE dotyczącego talentów – skierowanego szczególnie do osób uciekających przed rosyjską agresją w Ukrainie – oraz unijnej puli talentów, a także plan, by rozszerzyć zakres tego projektu na uchodźców przebywających w UE. Zauważa, że podczas opracowywania tych narzędzi należy zdwoić wysiłki, aby uwzględnić również odpowiednie umiejętności miękkie, które mogą zapewnić osoby poszukujące pracy, oraz stworzyć sprawiedliwe, łatwo dostępne i przyjazne dla użytkownika systemy migracji pracowniczej, ponieważ nazbyt biurokratyczne procedury mogą ujemnie wpływać na dostęp uchodźców do rynku pracy, z czym z kolei może wiązać się rosnące ryzyko, że te osoby będą zmuszone do podejmowania pracy niskiej jakości i narażone na nadużycia i wyzysk.

23.   

Podkreśla rolę Europejskiego Urzędu ds. Pracy (ELA) w dbaniu o to, aby przepisy UE dotyczące mobilności pracowników i koordynacji zabezpieczenia społecznego były egzekwowane w sprawiedliwy, prosty i skuteczny sposób, m.in. dzięki udzielaniu informacji, uzgodnionym i wspólnym inspekcjom, wzmocnionej współpracy administracyjnej czy wspieraniu mobilności pracowników, zwłaszcza za pośrednictwem sieci EURES.

24.   

Wyraża zadowolenie, że do programu prac partnerów społecznych UE włączono kwestie związane z niedoborem wykwalifikowanej siły roboczej oraz najlepszymi sposobami zapewnienia sprawiedliwej transformacji. Uwypukla rolę regionów i miast jako pracodawców w tych dziedzinach i apeluje tym samym o zagwarantowanie ich odpowiedniej reprezentacji na stosownych spotkaniach międzybranżowych partnerów społecznych.

25.   

Pochwala zalecenie Rady w sprawie zapewnienia sprawiedliwej transformacji w kierunku neutralności klimatycznej, w którym wskazano na konieczność włączenia celów w zakresie sprawiedliwej transformacji do procesu kształtowania polityki na wszystkich szczeblach oraz na potrzebę zachęcania władz regionalnych i lokalnych, by odgrywały czynną rolę w opracowywaniu, wdrażaniu i monitorowaniu polityki sprawiedliwej transformacji oraz aktywnie angażowały partnerów społecznych na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, jednocześnie szanując ich autonomię.

26.   

Akcentuje kapitalną rolę władz lokalnych i regionalnych jako pracodawców i zachęca do aktywnego włączania ich w zapewnianie odpowiedniego udziału partnerów społecznych w realizacji polityki wspieranej przez Europejski Fundusz Społeczny Plus, a także w zapewnianiu specjalnie dla nich przeznaczonych programów budowania zdolności. W tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje wymóg przeznaczenia co najmniej 0,25 % funduszy na wspieranie budowania potencjału partnerów społecznych dla tych krajów, które otrzymały zalecenie krajowe dotyczące dialogu społecznego. Działania podejmowane wyłącznie na szczeblu państw członkowskich skutkują brakiem cennych synergii.

27.   

Zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji Europejskiej, Parlamentowi Europejskiemu, prezydencji szwedzkiej i hiszpańskiej w Radzie UE oraz przewodniczącemu Rady Europejskiej.

Bruksela, dnia 16 marca 2023 r.

Vasco ALVES CORDEIRO

Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów

(1)  COM(2023) 38 final.

(2)  COM(2023) 40 final.

(3)  Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Poprawa warunków pracy za pośrednictwem platform internetowych (Dz.U. C 375 z 30.9.2022, s. 45).

(4)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej (Dz.U. L 275 z 25.10.2022, s. 33).

(5)  Eurofound, Representativeness of the European social partner organisations: Local and regional government sector and social services, 2020.

(6)  Komitet sektorowego dialogu społecznego ds. samorządów lokalnych i regionalnych składa się z dwóch wzajemnie uznawanych sektorowych partnerów społecznych z sektora władz lokalnych i regionalnych: Rady Gmin i Regionów Europy (CEMR) i Europejskiej Federacji Związków Zawodowych Służb Publicznych (EPSU).

(7)  https://portal.cor.europa.eu/reghub/Pages/default.aspx

(8)  Dyrektywa 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotycząca niektórych aspektów organizacji czasu pracy (Dz.U. L 299 z 18.11.2003, s. 9).

(9)  https://www.etuc.org/en/document/safe-home-safe-work-final-report-national-country-studies

(10)  Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Legalna migracja: przyciąganie umiejętności i talentów do UE (Dz.U. C 79 z 2.3.2023, s. 59).

(11)  Baza tekstów dotyczących dialogu społecznego – Zatrudnienie, sprawy społeczne i włączenie społeczne – Komisja Europejska (europa.eu).

OPINIE

Komitet Regionów

154. sesja plenarna KR-u, 15.3.2023–16.3.2023

30.5.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 188/10

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Przyszłość Partnerstwa Wschodniego z perspektywy lokalnej i regionalnej

(2023/C 188/03)

Sprawozdawca:

Alin-Adrian NICA (RO/EPL)

Dokument źródłowy:

Opinia z inicjatywy własnej

I.   ZALECENIA POLITYCZNE

EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW (KR),

1.

 Mając na uwadze, że wojna prowadzona przez Rosję w Ukrainie, wspierana przez Białoruś, oraz ciągłe zagrożenie dla integralności terytorialnej Mołdawii i Gruzji wskazują na pilną potrzebę bardziej zdecydowanego wspierania przez UE wolnej i demokratycznej ścieżki rozwoju krajów sąsiadujących z UE.

2.

 Mając na uwadze, że państwa członkowskie UE i obecne kraje partnerskie z Europy Wschodniej (Armenia, Azerbejdżan, Gruzja, Republika Mołdawii i Ukraina) zobowiązały się do kontynuowania, odnowienia i wzmocnienia Partnerstwa Wschodniego, tak aby pozostało ono wiodącym forum i stanowiło ramy współpracy z krajami sąsiadującymi z UE na wschodzie.

3.

 Mając na uwadze, że najpotężniejszą długoterminową reakcją Europy na rosyjską inwazję będą wolne i demokratyczne państwa w Europie Wschodniej, Kaukazie Południowym i jeszcze dalej, dysponujące silnymi władzami regionalnymi i lokalnymi, dynamicznymi gospodarczo miastami i odpornymi społeczeństwami zaangażowanymi w przestrzeganie europejskich wartości.

4.

 Mając na uwadze, że wszystkie kraje partnerskie posiadające pełnię praw i obowiązków zapisanych w porozumieniach helsińskich i statutach założycielskich OBWE mogą swobodnie utrwalać perspektywę europejską, pod warunkiem że spełniają również kryteria kopenhaskie.

II.   PONOWNE ZDEFINIOWANIE PARTNERSTWA WSCHODNIEGO

5.

 Z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady Europejskiej z czerwca 2022 r. o przyznaniu Republice Mołdawii i Ukrainie statusu kraju kandydującego do UE oraz o uznaniu przyszłej europejskiej perspektywy Gruzji.

6.

 Pochwala znaczne postępy poczynione przez te trzy kraje – Gruzję, Mołdawię i Ukrainę – we wdrażaniu układów o stowarzyszeniu oraz pogłębionych i kompleksowych umów o wolnym handlu.

7.

 Z zadowoleniem przyjmuje wejście w życie w dniu 3 marca 2021 r. kompleksowej i wzmocnionej umowy o partnerstwie z Republiką Armenii, gdyż stanowi ona kamień milowy w stosunkach UE–Armenia.

8.

 Uważa, że „kwestie podstawowe” powinny pozostać wspólną podstawą zbliżania krajów Partnerstwa Wschodniego: wspólne zobowiązanie na rzecz wolności, demokracji, praworządności i praw człowieka, przy jednoczesnym kontynuowaniu prac nad wspólnymi celami, takimi jak promowanie równości płci, ochrona mniejszości i praw językowych, przeciwdziałanie zmianie klimatu, postępy w transformacji ekologicznej i cyfrowej, wspieranie silnego i niezależnego społeczeństwa obywatelskiego, zwiększanie odporności i dobrobytu oraz pogłębianie stosunków gospodarczych. Podkreśla, że stałe wsparcie dla białoruskiej opozycji demokratycznej na wszystkich szczeblach sprawowania rządów, a także wsparcie dla społeczeństwa obywatelskiego, mają zasadnicze znaczenie dla promowania wartości demokratycznych w tym kraju.

9.

 Zwraca uwagę na istotną rolę, jaką władze lokalne i regionalne mogą odegrać w obronie tych „kwestii podstawowych” w regionach i społecznościach lokalnych, a także w osiąganiu wspólnych celów, gwarantując jednocześnie przestrzeganie zasady pomocniczości UE poprzez zbliżenie do siebie lokalnych obywateli i Unii Europejskiej oraz jej wartości.

10.

 Podkreśla jednak, że konieczne jest ponowne określenie celów politycznych Partnerstwa Wschodniego i jego struktury wielostronnej, aby mogło się ono dalej rozwijać.

11.

 Uznaje, że po ponad dekadzie współpracy w ramach Partnerstwa Wschodniego priorytety poszczególnych krajów Partnerstwa są obecnie rozbieżne ze względu na różne potrzeby rozwojowe, priorytety krajowe i aspiracje integracyjne, ale również ze względu na stosowaną przez Rosję politykę agresji, destabilizującą taktykę i dezinformację. Dlatego też z niecierpliwością oczekuje wniosku Komisji Europejskiej dotyczącego oceny przyszłości Partnerstwa Wschodniego.

12.

 Uznaje, że Partnerstwo Wschodnie pozostaje odpowiednimi ramami, które nie wyczerpały w pełni swojego potencjału regionalnego i mogą nadal mieć znaczenie dla wszystkich partnerów, jeśli zostaną zreformowane w taki sposób, by określały cele względem UE dla poszczególnych krajów. Elastyczne formaty i narzędzia w obrębie tych ram powinny uzupełniać potrzeby zarówno nowych krajów kandydujących do UE, jak i innych partnerów, przy jednoczesnym zachowaniu wspólnych wartości i zasad, wzajemnych interesów i zobowiązań.

13.

 Zwraca uwagę, że Partnerstwo Wschodnie powinno być bardziej zorientowane na wyniki poprzez dostosowanie narzędzi i formatów działania do potrzeb partnerów, w tym poprzez wspieranie najbardziej zaawansowanych partnerów w ich dążeniu do członkostwa w UE.

14.

 Wzywa zarówno Komisję Europejską, jak i rządy krajów partnerskich do zaangażowania władz regionalnych i lokalnych w ustalanie priorytetów współpracy o oddziaływaniu terytorialnym (np. w zakresie efektywności energetycznej, środowiska i przystosowania się do zmiany klimatu, połączeń transportowych, decentralizacji i reformy administracji publicznej, wsparcia dla społeczeństwa obywatelskiego) oraz do włączenia tych władz do odpowiednich platform i paneli Partnerstwa Wschodniego, które powinny zostać rozszerzone na przedstawicieli CORLEAP-u.

15.

 Odnotowuje pozytywny wpływ współpracy w ramach Partnerstwa Wschodniego na życie zwykłych obywateli, ale podkreśla, że należy zwiększyć widoczność Partnerstwa i wkładu UE w oparciu o dotychczasowe osiągnięcia. Można to również osiągnąć dzięki systematycznej współpracy z władzami lokalnymi i regionalnymi oraz ich stowarzyszeniami w terenie.

16.

 Zauważa, że dla osiągnięcia celów Partnerstwa Wschodniego istotne znaczenie ma dalsze wspieranie samorządu lokalnego, który jest podstawowym filarem i fundamentem demokracji, i z zadowoleniem przyjmuje prace Kongresu Rady Europy w tej dziedzinie.

III.   ZALECENIA POLITYCZNE

17.

 Opowiada się za przyjęciem indywidualnego podejścia do celów Partnerstwa Wschodniego, aby odzwierciedlić różne potrzeby krajów kandydujących do UE, potencjalnych kandydatów i innych partnerów, ponieważ uniwersalne podejście nie ma już uzasadnienia. Potrzeby specyficzne dla danego kraju powinny być wyznaczane w sposób uwzględniający również szczególne interesy społeczności regionalnych i lokalnych.

18.

 Zaleca uelastycznienie zakresu geograficznego Partnerstwa Wschodniego, co umożliwi ściślejszą współpracę z krajami takimi jak pewne kraje w Azji Środkowej. Należy także określić obszary współpracy z krajami Bałkanów Zachodnich.

19.

 Zwraca uwagę, że wymiar związany z tworzeniem sieci regionalnych i lokalnych powinien zostać potwierdzony w ramach odnowionego Partnerstwa Wschodniego poprzez dialog polityczny (CORLEAP) i współpracę terytorialną. W tym kontekście Europejski Komitet Regionów i CORLEAP, za pośrednictwem swoich członków i partnerów, mogłyby przyczynić się do realizacji agendy terytorialnej Partnerstwa Wschodniego w formie partnerskiej współpracy i mechanizmów partnerskiego uczenia się.

20.

 Uznaje, że Partnerstwo skutecznie przyczyniło się do stworzenia ram dla szeregu projektów mających na celu dobre rządy i wzmocnienie społeczeństwa obywatelskiego. Uważa jednak, że działania na rzecz wzmocnienia odporności powinny zostać włączone do głównego nurtu polityki i że w tym celu należy zaoferować wszystkim szczeblom sprawowania rządów nowe narzędzia.

21.

 Wskazuje, że w ramach Partnerstwa Wschodniego należy ustanowić wielopoziomową platformę na rzecz lokalizacji celów zrównoważonego rozwoju. Osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju w regionie sprzyjałoby wprowadzeniu środków w zakresie energii na poziomie lokalnym oraz alternatywnych rozwiązań w celu stworzenia przyjaznych dla środowiska systemów niezależnych od rosyjskich zasobów energetycznych, przy jednoczesnej poprawie źródeł utrzymania i odporności społeczności lokalnych i ich obywateli.

22.

 Proponuje utworzenie wspólnego sekretariatu Partnerstwa Wschodniego, w którym UE i każdy z partnerów, włączając w to przedstawicieli poziomu lokalnego i regionalnego, byliby należycie reprezentowani i którego celem będzie mobilizowanie funduszy oraz określanie i kształtowanie projektów zgodnie z głównymi celami politycznymi Partnerstwa. Uważa, że wspólny sekretariat zwiększyłby odpowiedzialność członków za projekt oraz poprawił przejrzystość, koordynację i widoczność.

23.

 Zaleca niezwłoczne wdrożenie projektu wirtualnej Akademii Lokalnej i Regionalnej Administracji Publicznej (1) w celu wzmocnienia budowania zdolności władz lokalnych i regionalnych w ramach Partnerstwa Wschodniego, promowania przejrzystości i dobrych rządów, zwalczania korupcji oraz wspierania partnerów w przeprowadzaniu reform decentralizacyjnych.

24.

 Opowiada się za rozszerzeniem programów TAIEX i programów partnerskich na władze regionalne i lokalne w krajach Partnerstwa Wschodniego w celu poprawy ich zdolności administracyjnych. Rozszerzenie sieci zainteresowanych stron w ramach projektów partnerskich na władze regionalne i lokalne będzie miało korzystny wpływ i przyczyni się do łatwiejszej realizacji celów projektu.

25.

 Uważa, że specjalne przydziały finansowe przeznaczone dla władz lokalnych i regionalnych UE i Partnerstwa Wschodniego, które zostaną określone w ramach planu gospodarczo-inwestycyjnego dla Partnerstwa Wschodniego o wartości 17 mld EUR, pomogłyby w rozwijaniu współpracy transgranicznej i terytorialnej, w tym dzięki wykorzystaniu europejskich ugrupowań współpracy terytorialnej (EUWT), stymulując wymianę najlepszych praktyk i realizację projektów dostosowanych do potrzeb wyznaczonych celów terytorialnych.

26.

 Uważa, że Partnerstwo Wschodnie mogłoby w większym stopniu koncentrować się na praktycznych projektach i inicjatywach na rzecz poprawy konektywności partnerów Partnerstwa Wschodniego z UE, w szczególności w dziedzinie infrastruktury fizycznej (transport drogowy i kolejowy, elektryczność i kable cyfrowe, szlaki morskie, połączenia międzysystemowe itp.), a także na rzecz ich integracji z unijnym rynkiem cyfrowym i telekomunikacyjnym (np. zniesienie opłat roamingowych). Sugeruje zatem, aby zaoferować natychmiastowe możliwości sektorowej integracji gospodarczej, w tym działania na rzecz integracji z rynkiem wewnętrznym UE, oraz pomoc finansową w niespotykanej dotychczas skali i tempie, również poprzez pobudzanie przedsiębiorczości lokalnej i regionalnej, zwłaszcza wśród MŚP trzech krajów.

27.

 Wzywa do utworzenia platformy inwestycyjnej w ramach Partnerstwa Wschodniego, która łączyłaby wysiłki międzynarodowych instytucji finansowych i umożliwiałaby władzom lokalnym i regionalnym ułatwianie realizacji projektów w ramach Partnerstwa Wschodniego w zakresie budowania zdolności, pomocy technicznej i dobrych rządów, jako sposobu stymulowania zrównoważonego rozwoju terytorialnego, zapobiegania dysproporcjom społecznym i gospodarczym oraz wspierania lokalizacji i realizacji celów zrównoważonego rozwoju na danym obszarze.

28.

 Proponuje zatem opracowanie modelu inwestycji lokalnych w Partnerstwie Wschodnim, w oparciu o doświadczenia Banku Rozwoju Rady Europy i z myślą o finansowaniu szerokiej gamy projektów społecznych i gospodarczych realizowanych przez podmioty rządowe, lokalne i regionalne oraz instytucje publiczne.

29.

 Uważa, że krajom partnerskim należy zapewnić elastyczność w wyborze programów, które są dla nich najbardziej istotne, a jednocześnie w nadawaniu priorytetu programom skierowanym do organów lokalnych i regionalnych, co pozwoliłoby Europejskiemu Komitetowi Regionów odgrywać kluczową rolę w określaniu partnerów europejskich gotowych do dalszej współpracy ze ich odpowiednikami.

30.

 Zaleca priorytetowe traktowanie środków i projektów ukierunkowanych w szczególności na transformację ekologiczną i cyfrową oraz pobudzanie odbudowy społeczno-gospodarczej, a także wzywa do przyjęcia programu na rzecz odbudowy, odporności i reform na nadchodzącym szczycie szefów państw Partnerstwa Wschodniego.

31.

 Podkreśla fakt, że kraje partnerskie podpisały umowę o współpracy w celu przeciwdziałania pogarszaniu się stanu środowiska, ze szczególnym naciskiem na działania w dziedzinie klimatu, włączając w to energię i infrastrukturę, a także na zmniejszenie ilości odpadów i ochronę różnorodności biologicznej.

32.

 Zaznacza, że decentralizacja administracyjna i zwiększenie zakresu spraw publicznych zarządzanych przez władze lokalne w krajach partnerskich mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia i utrzymania powszechnej demokracji w celu zwiększenia uczestnictwa obywateli, w tym wspierania nowych metod konsultacji społecznych (panele obywatelskie, demokracja uczestnicząca), środków antykorupcyjnych, ochrony praw człowieka, wraz z prawami mniejszości, oraz poprawy systemów wymiaru sprawiedliwości przy jednoczesnym uwypukleniu podstawowych wartości UE.

33.

 Zaleca, by władze lokalne i regionalne Partnerstwa Wschodniego w dalszym ciągu angażowały się we współpracę ze wszystkimi partnerami – w tym z Radą Europy i Europejską Wspólnotą Polityczną – ukierunkowaną na wspieranie polityki rozwoju lokalnego wykraczającej poza politykę rozszerzenia UE.

Bruksela, dnia 15 marca 2023 r.

Vasco ALVES CORDEIRO

Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów

(1)  Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Władze lokalne i regionalne kształtujące przyszłe Partnerstwo Wschodnie (Dz.U. C 79 z 10.3.2020, s. 45).

30.5.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 188/14

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Cele i narzędzia na rzecz inteligentnych obszarów wiejskich w Europie

(2023/C 188/04)

Sprawozdawca:

Radim SRŠEŇ (CZ/EPL), burmistrz gminy Dolní Studénky

ZALECENIA POLITYCZNE

EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW (KR),

Wyzwania, przed którymi stoimy

1.

 Ponownie wyraża poparcie dla długoterminowej wizji dla obszarów wiejskich UE do 2040 roku (1), która będzie wspierać spójność terytorialną i tworzyć nowe możliwości, by przyciągać innowacyjne przedsiębiorstwa, gwarantować dostęp do wysokiej jakości miejsc pracy, promować nowe i lepsze umiejętności, zapewniać lepszą infrastrukturę i usługi oraz wzmacniać rolę zrównoważonego rolnictwa i działalności gospodarczej o zróżnicowanym profilu.

2.

 Jest zdania, że urzeczywistnienie neutralności emisyjnej do 2050 r. za pośrednictwem Europejskiego Zielonego Ładu ma zasadnicze znaczenie dla wzrostu dobrobytu europejskiego społeczeństwa, przy jednoczesnym utrzymaniu dobrych warunków życia w UE i wspieraniu innowacji, które doprowadzą do osiągnięcia tego celu i zapewnią konkurencyjność UE w skali globalnej.

3.

 Dostrzega, że pandemia COVID-19 i rosyjska agresja na Ukrainę ujawniły nadzwyczajną potrzebę odporności na wszystkich szczeblach w UE – w gminach, miastach, regionach i państwach członkowskich.

4.

 Sądzi, że kapitalne znaczenie dla osiągnięcia głównych celów europejskich ma wdrożenie szeregu sektorowych i przekrojowych strategii i polityk (2) łączących transformację ekologiczną i cyfrową w nowym kontekście geopolitycznym (3).

5.

 Wyraża przekonanie – w duchu deklaracji z Lednic (4) – że te wszystkie plany, działania i wsparcie mogą prowadzić do osiągnięcia wspólnego celu tylko wtedy, gdy zostaną potraktowane w sposób całościowy oraz wdrożone przy użyciu wszystkich dostępnych funduszy, polityk i narzędzi UE w taki sposób, by skorzystali na tym wszyscy mieszkańcy UE i całe terytorium UE.

6.

 Jest przekonany, że obszary wiejskie należy doceniać jako przestrzeń, bez której nie da się zapewnić długofalowego zrównoważonego rozwoju UE zgodnie z wyżej wymienionymi celami.

7.

 Podkreśla, że koncepcja inteligentnych wsi to nowatorska polityka UE i narzędzie rozwoju obszarów wiejskich, które może pomóc w ożywieniu tych obszarów, co jest podstawowym założeniem długoterminowej wizji dla obszarów wiejskich UE.

Obecna sytuacja pokazuje naszą podatność na zagrożenia

8.

 Dostrzega podatność UE na zagrożenia w obrębie wszystkich trzech filarów zrównoważonego rozwoju, którymi są: społeczeństwo, środowisko i gospodarka.

9.

 Zaznacza, że obszary wiejskie stanowią 80 % terytorium UE i zamieszkuje je 30 % ludności UE.

10.

 Stwierdza istnienie różnic między obszarami wiejskimi i miejskimi pod względem warunków życia.

11.

 Zauważa zagrożenia wynikające z potencjalnego niedoboru energii ze źródeł pozaeuropejskich, ze znacznej erozji gleby w szeregu krajów UE oraz potencjalnego braku wody.

12.

 Wskazuje na konieczność dostosowania terytorium UE do zmiany klimatu i na potrzebę zapewnienia różnorodności biologicznej oraz szerszego wykorzystania odnawialnych źródeł energii.

13.

 Zwraca uwagę, że wielu z tych fundamentalnych wyzwań stojących przed UE nie można sprostać inaczej niż poprzez odpowiednie wsparcie dla obszarów wiejskich, które jednak w dalszym ciągu jest niewystarczające.

14.

 Wyraża zaniepokojenie brakiem dostępu do cyfryzacji oraz niedostatkami infrastruktury i usług, co ogranicza rozwój gospodarczy obszarów wiejskich. Utrzymanie żywotności obszarów wiejskich wymaga zapewnienia warunków do telepracy i do zakładania przedsiębiorstw, w tym możliwości prowadzenia działalności w taki sam sposób jak w mieście. Stabilny dostęp do internetu wysokiej jakości umożliwiałby działanie na słabo zaludnionych obszarach przedsiębiorstw zaawansowanych technologicznie, intensywnie przetwarzających dane oraz produkcyjnych. Obecnie istnieją duże różnice w dostępie do internetu, ponieważ obszary wiejskie i słabo zaludnione pozostają daleko w tyle za obszarami miejskimi i miastami. Ważne jest, aby gminy i regiony mogły świadczyć usługi społeczne za pośrednictwem sieci szerokopasmowych lub mobilnych. Wymaga to lepszego zasięgu i wyższych prędkości transmisji w sieciach. Natomiast osoby mieszkające w gminach o złym dostępie do internetu są zagrożone wykluczeniem cyfrowym.

15.

 Przypomina, że pod wpływem transformacji cyfrowej zasadniczo zmienia się rynek pracy i że w 2040 r. 40 % ludności UE w wieku produkcyjnym będzie miało wyższe wykształcenie (5), a na rynku pracy będą przeważali członkowie „cyfrowego” pokolenia Y i Z.

16.

 Jest przekonany, że przykłady wdrażania koncepcji inteligentnych wsi pokazują istotne znaczenie tego nowego narzędzia zmian dla całościowego podejścia do ludzi i terytorium (6) – podejścia łączącego inteligentne gminy, inteligentne miasta i inteligentne regiony w obrębie inteligentnej UE.

Wezwanie do działania

17.

 Jest przekonany, że dobrobyt Unii Europejskiej zależy od jakości całego jej terytorium oraz od stworzenia porównywalnych warunków życia dla jej obywatelek i obywateli w każdym wieku w każdej części UE, niezależnie od ich poziomu wykształcenia i statusu społecznego.

18.

 Wzywa zatem Komisję Europejską i współprawodawców, aby kierowali się całościowym spojrzeniem na rozwój UE i przyjęli, że rozwój obszarów wiejskich jest niezwykle ważny dla wszystkich obywateli UE.

19.

 Zachęca instytucje UE, państwa członkowskie i regiony, aby w pełni wykorzystały potencjał koncepcji inteligentnych wsi jako świeżego, innowacyjnego narzędzia polityki europejskiej i rozwoju obszarów wiejskich. Transformacja cyfrowa i technologiczna niesie nowe wyzwania i możliwości, które pozwalają także zapewnić wyższą jakość życia i usług na obszarach wiejskich. Stanowi nową szansę na stworzenie zróżnicowanej gospodarki wiejskiej i ułatwienie dostępu do rynku pracy. Dzięki temu może pomóc sprostać współczesnym wyzwaniom demograficznym, zatrzymać młodych ludzi na obszarach wiejskich i odwrócić proces wyludniania się i drenażu mózgów.

20.

 Apeluje o większe wsparcie dla obszarów wiejskich na szczeblu UE i państw członkowskich, aby umożliwić rozwój inteligentnych wsi i sprawnie funkcjonujących powiązań między obszarami miejskimi i wiejskimi, ze szczególnym uwzględnieniem górskich, przygranicznych, najbardziej oddalonych, zagrożonych gospodarczo, społecznie i demograficznie obszarów wiejskich i wysp, które należy uznać za szczególnie narażone, tak aby warunki życia na wsi były jak najbardziej porównywalne z warunkami panującymi na obszarach miejskich, a obszary wiejskie uznawano za obszar kulturalny zarządzany z inteligentnych wsi o zróżnicowanej gospodarce, której integralną i istotną częścią będzie rolnictwo.

21.

 Podkreśla, że wszystkie strategie polityczne UE powinny zwiększać atrakcyjność tych obszarów, a także chronić na nich jakość życia i ludność wiejską, gwarantując równy dostęp do podstawowych usług oraz możliwości. Dotyczy to nie tylko polityki spójności, lecz również unijnej polityki rolnej, polityki jednolitego rynku, konkurencji, ochrony środowiska i energii i będzie musiało uwzględniać zmieniające się możliwości technologiczne i zachodzące w społeczeństwie przemiany, wywołane przez starania o osiągnięcie ogólnoeuropejskich celów.

22.

 Sugeruje, aby podczas tworzenia inteligentnych wsi zastosowano siedem następujących zasad:

—

zasada zmiany kierunku, kiedy zmieniające się narzędzia technologiczne pozwalają ludziom pracować zdalnie z domu lub z ich społeczności i korzystać z usług w domu,

—

zasada krótkich odległości, która prowadzi do lokalnej produkcji i konsumpcji, w oparciu o trzy zasady leżące u podstaw należytego zarządzania finansami (7),

—

zasada odporności ludzi, społeczności, lokalnej gospodarki oraz środowiska,

—

zasada jednego rozwiązania o kilku równoważnych skutkach, tj. podejścia całościowego,

—

zasada współpracy w celu wypracowania skutecznych rozwiązań, kiedy gminy łączą się ze sobą, aby rozwiązywać kwestie będące przedmiotem wspólnego zainteresowania, którego nie krępują granice administracyjne regionów,

—

zasada spójności i komplementarności, kiedy inteligentne wsie i inteligentne miasta w inteligentnych regionach rozwijają się poprzez współpracę na danym terytorium w wymiarze zarówno horyzontalnym, jak i wertykalnym, kiedy wyrównuje się szanse i osłabia napięcia,

—

zasada opartego na dowodach podejmowania decyzji dzięki otwartym danym i przejrzystości procedur, gdzie dane uzyskane przy wsparciu ze źródeł publicznych są udostępnione administracji publicznej, obywatelom i przedsiębiorcom w trosce o nowe rozwiązania na rzecz rozwoju dobrych warunków życia dla ludzi, społeczności i przedsiębiorstw.

23.

 Uważa, że takie podejście będzie wymagało szeregu nowych rozwiązań, dostosowanych do poszczególnych regionów i obszarów wiejskich, co oznacza również znaczące wsparcie dla innowacji, badań i rozwoju zarówno na szczeblu europejskim, jak i na szczeblu państw członkowskich.

24.

 Podkreśla, jak ważne jest, aby usługi były świadczone wszystkim obywatelom w każdym miejscu w UE w terminie, który zostanie określony w zależności od specyfiki poszczególnych obszarów wiejskich. Konieczne będzie wsparcie na badania i rozwój we wszystkich dziedzinach życia w zmieniającym się inteligentnym środowisku wiejskim.

25.

 Domaga się, aby budowano spełniającą to kryterium infrastrukturę, zważywszy, że rozwój infrastruktury transportu drogowego i kolejowego jest równie ważny jak rozwój sieci 5G i powiązanej infrastruktury cyfrowej.

26.

 Apeluje o intensywne wsparcie dla obszarów wiejskich z myślą o realizacji pierwszego programu polityki na 2030 r. (8), a zwłaszcza o wzmocnieniu umiejętności cyfrowych i edukacji cyfrowej, bezpiecznej i zrównoważonej infrastruktury cyfrowej, transformacji cyfrowej przedsiębiorstw i cyfryzacji usług publicznych. Z aprobatą przyjmuje uwzględnienie obszarów wiejskich w Europejskiej deklaracji praw i zasad cyfrowych w cyfrowej dekadzie (9).

27.

 Podkreśla, że trzeba zapobiegać powstawaniu społeczności i miejscowości wykluczonych cyfrowo, aby nie pogłębiać różnic w społeczeństwie.

28.

 Wzywa, aby wykorzystano wszystkie potencjalnie występujące na danym obszarze odnawialne źródła energii, do których można mieć realny dostęp, oraz aby mocno wspierano rozwój produkcji i zużycia energii w skali lokalnej (prosumenci).

29.

 Wnosi, aby wspierano energooszczędną budowę i renowację mieszkań na obszarach wiejskich w celu stworzenia dobrych warunków dla obecnych mieszkańców i dobrych warunków do przyjazdu nowych osób.

30.

 Apeluje, aby stworzono lepsze warunki, które będą sprzyjały rozwojowi zróżnicowanych małych i średnich przedsiębiorstw oraz dzięki którym przedsiębiorstwa typu start-up będą stawały się naturalną częścią rozwoju inteligentnych gmin na obszarach wiejskich.

31.

 Postrzega inicjatywę dotyczącą wsi przyjaznych start-upom (ang. start-up villages) jako ważny element rozwoju inteligentnych wsi w ich filarze gospodarczym.

32.

 Podkreśla, że równie ważne dla innowacji w całej UE, w tym na obszarach wiejskich, jest wdrażanie strategii inteligentnej specjalizacji.

33.

 Wzywa do rozwoju dobrej administracji, w tym cyfrowej administracji publicznej, która umożliwi mieszkańcom obszarów wiejskich zdalny dostęp do usług komunalnych, regionalnych i państwowych. Musi temu towarzyszyć uproszczenie wymogów administracyjnych.

34.

 Postuluje, aby edukacja była dostępna dla wszystkich grup wiekowych, zarówno w trybie stacjonarnym, jak i zdalnym, a także aby rozwijano lokalne ośrodki kultury zapewniające cały szereg usług, od bibliotek po pracę socjalną.

35.

 Wnosi, aby wysokiej jakości opieka zdrowotna i opieka społeczna była zdecentralizowana, wzajemnie powiązana i tak zorganizowana, aby ludzie mogli mieszkać w swoich domach przez całe życie.

36.

 Stwierdza, że bardzo pożyteczne jest rozwijanie możliwości telemedycyny, e-zdrowia w ogólności, a także nowych dziedzin (np. rzeczywistość wirtualna), które mogą pomagać w wielu sferach, od kształcenia zawodowego po opiekę społeczną.

37.

 Wnosi, aby zintegrowany system ratowniczy funkcjonował nie tylko w obrębie poszczególnych państw członkowskich, lecz także poprzez wzajemną współpracę transgraniczną, zwłaszcza na obszarach przygranicznych, co umożliwi szybkie reagowanie na sytuacje wyjątkowe.

38.

 Apeluje o wsparcie rozwoju nowoczesnego rolnictwa i biogospodarki (na obszarach przybrzeżnych objętych niebieską gospodarką) oraz o wsparcie odpowiedzialnego zarządzania surowcami i materiałami zgodnego z ideą gospodarki o obiegu zamkniętym. Wyraża przekonanie, że system rolno-leśny, inteligentne rolnictwo, akwaponika oraz inne dziedziny i praktyki będą ułatwiać pracę ludzi w rolnictwie, a także zwiększą samowystarczalność żywnościową Europy i pomogą w walce z erozją.

39.

 Wnosi, aby wziąć pod uwagę spodziewany wzrost liczby osób, które pracują w zawodach wymagających wysokich kwalifikacji bez względu na lokalizację (np. osób z sektora kreatywnego) i przenoszą się na obszary wiejskie.

40.

 Domaga się, aby wspierano nowe rozwiązania w tej dziedzinie przy założeniu, że nowy europejski Bauhaus odnosi się nie tylko do miast, ale także do tworzenia krajobrazu, w przypadku którego bierze się pod uwagę jego różnorodność, pamiętając o konieczności zachowania i rozwoju różnorodności biologicznej.

41.

 Wnosi, aby rozważyć finansowe następstwa faktu, że zdolność przystosowania się do zmiany klimatu oraz zachowanie różnorodności biologicznej i jakości lasów zależą przede wszystkim od inteligentnego rozwoju obszarów wiejskich. Zwraca uwagę na potencjał, jaki pod względem poprawy retencji wody w krajobrazie kryje w sobie zdecentralizowane uzdatnianie wody w niewielkich gminach.

42.

 Apeluje o stworzenie warunków do aktywnej mobilności (infrastruktura transportu niezmotoryzowanego), aby umacniać zdrowy styl życia lokalnych mieszkańców i umożliwiać dalszy rozwój zrównoważonej turystyki.

43.

 Wskazuje na zasadniczy wkład, jaki w rozwój inteligentnych wsi wnosi czysta mobilność autonomiczna.

44.

 Postuluje, aby dopilnowano, żeby praca środowiskowa była wspierana w sposób, który pozwoli chronić słabsze grupy ludności, zwłaszcza kobiety. Praca socjalna prowadzi do poprawy warunków życia zmarginalizowanych grup ludności na obszarach wiejskich i do poprawy perspektyw życiowych dzieci ze społeczności wykluczonych.

45.

 Podkreśla, że inteligentne wsie powinny stać się integralną częścią polityki rozwoju regionalnego i tworzyć synergię z istniejącymi narzędziami, np. LEADER/RLKS. W ramach tych prac władze i instytucje na wszystkich szczeblach powinny w bardziej całościowy sposób włączyć do swojego programowania lokalne grupy działania. Inteligentne wsie, potencjalnie zarządzane przez lokalne grupy działania, mogą zwiększać spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną.

46.

 Jest przekonany, że wspierając rozwój obszarów wiejskich za pomocą wyżej wymienionych środków, znacznie wzmocni się odporność Europy, zapewni się wyższą jakość życia nie tylko na tych obszarach, ale również w miastach w następstwie zmian zachodzących na obszarach wiejskich, zwiększy się konkurencyjność UE, poprawi jakość środowiska i umocni spójność społeczną.

47.

 Wskazuje, że skala wyzwań wymaga znaczącego skupienia zasobów finansowych i wszelkiego rodzaju działań na obszarach wiejskich, a także na rozwijaniu powiązań między obszarami miejskimi i wiejskimi. Uważa za konieczne powiązanie narzędzi rozwoju, zmniejszenie ich rozproszenia oraz wzmocnienie synergii między LEADER/RLKS, inicjatywami na rzecz inteligentnych wsi i lokalnymi grupami działania, z wykorzystaniem zróżnicowanego finansowania z wszystkich funduszy europejskich, w tym Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, planów WPR czy narzędzia NextGenerationEU. Wszystkie te instrumenty mają zasadnicze znaczenie dla wspierania spójnego rozwoju obszarów wiejskich.

48.

 Apeluje o stopniową zmianę kryteriów rozdziału wsparcia ze źródeł UE, tak aby uwzględnić odsetek terytorium zajmowany przez obszary wiejskie w UE oraz liczbę gmin na nich.

49.

 Wnosi, aby polityka spójności po 2027 r. obejmowała na szczeblu UE ukierunkowanie regionalne i konkretne środki przeznaczone na obszary wiejskie, z minimalnym progiem pomocy określonym w umowach partnerstwa. W świetle weryfikacji wpływu polityki na rozwój obszarów wiejskich i zgodnie z zasadą „nie szkodzić spójności” powinno to mieć również zastosowanie do innych polityk w budżecie UE, które mają wymiar terytorialny, w tym do wszelkich następców narzędzia Next Generation.

System monitorowania

50.

 Z aprobatą przyjmuje powołanie obserwatorium obszarów wiejskich w celu stworzenia wskaźników monitorowania rozwoju obszarów wiejskich, zważywszy, że dostępność danych na poziomie co najmniej NUTS 3 we wszystkich krajach UE ma zasadnicze znaczenie. Podkreśla, jak ważne jest, by państwa członkowskie przekazywały te dane co roku w otwartym formacie danych, dostępnym dla społeczeństwa, w tym dla środowiska naukowego.

51.

 Zwraca uwagę, że trzeba pilnie wyjść poza nową agendę terytorialną 2030 i długoterminową wizję dla obszarów wiejskich UE, aby wdrożyć europejski program na rzecz obszarów wiejskich, w ramach którego będzie można wykorzystać specyficzne wskaźniki w celu sprawdzenia wykorzystania funduszy strukturalnych w regionach objętych art. 174. Te wskaźniki powinny obejmować zarówno podstawowe wskaźniki dla całego terytorium obszarów wiejskich, np. w dziedzinie infrastruktury cyfrowej, jak i – w następnej kolejności – wskaźniki szczegółowe, uwzględniające specyficzną sytuację na poszczególnych obszarach, oparte na szczegółowych danych dotyczących regionów górskich, wysp, obszarów wiejskich, obszarów doświadczających kryzysu demograficznego i przemysłowego itp. Takie wskaźniki powinny być określane na poziomie subregionalnym (np. NUTS 3 i lokalnych jednostek administracyjnych), gdzie występują największe różnice w rozwoju, i być wykorzystywane podczas weryfikacji wpływu wszystkich polityk UE na rozwój obszarów wiejskich.

52.

 Zwraca się do Komisji, aby w sprawozdaniu z oceny wdrażania długoterminowej wizji dla obszarów wiejskich UE ujęła propozycje celów i wskaźników. Zachęca Komisję, aby zaproponowała, jak te cele można włączyć do istniejących unijnych systemów monitorowania (np. do europejskiego semestru).

53.

 Wzywa państwa członkowskie i regiony, aby współpracowały ze sobą przy opracowywaniu tych wskaźników i ich stosowaniu do pomiaru zmian na obszarach wiejskich.

54.

 Zdaje sobie sprawę z możliwości, jakie wynikają z systematycznego ciągłego gromadzenia danych, np. za pośrednictwem satelitów, i apeluje o właściwe wykorzystanie tych danych.

55.

 Ma świadomość, że jakości życia nie można oceniać tylko ilościowo. Dlatego domaga się wsparcia UE dla projektów badawczych, które doprowadzą do wypracowania innych – zwłaszcza jakościowych – wskaźników i metod umożliwiających analizę stanu i dynamiki rozwoju obszarów wiejskich, co pozwoli na całościowe spojrzenie na ten rozwój oraz wsparcie najskuteczniejszych interwencji w dalszy rozwój terytorium i społeczeństwa UE.

Bruksela, dnia 15 marca 2023 r.

Vasco ALVES CORDEIRO

Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów

(1)  COM(2021) 345 final.

(2)  Na przykład 8. program działań w zakresie środowiska, plan działania UE na rzecz eliminacji zanieczyszczeń, unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030, plan REPowerEU, cyfrowy kompas 2030, program polityki „Droga ku cyfrowej dekadzie” do 2030 r.

(3)  COM(2022) 289.

(4)  https://memportal.cor.europa.eu/Handlers/ViewDoc.ashx?doc=COR-2022-05357-00-00-DECL-TRA-PL.docx

(5)  Lutz, W., Goujon, A., Kc, S., Stonawski, M. i Stilianakis, N., Demographic and Human Capital Scenarios for the 21st Century: 2018 assessment for 201 countries, EUR 29113 EN, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg, 2018, ISBN 978-92-79-78024-0 (online), JRC111148.

(6)  Por. przykłady dobrych praktyk przedstawione na konferencji pt. „Innowacyjny region – szanse i wyzwania”, która odbyła się w Jeseníku w 2022 r. w ramach czeskiej prezydencji Rady Europejskiej: https://mmr.cz/en/microsites/pres/akce/cz-pres-konference-inovativni-region-prilezitosti.

(7)  Oszczędność, efektywność i skuteczność.

(8)  COM(2021) 574 final.

(9)  https://digital-strategy.ec.europa.eu/pl/library/european-declaration-digital-rights-and-principles

III Akty przygotowawcze

Komitet Regionów

154. sesja plenarna KR-u, 15.3.2023–16.3.2023

30.5.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 188/19

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Usługi krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych: zachowanie równowagi między potrzebami społeczności lokalnych, przedsiębiorców i podróżnych

(2023/C 188/05)

Sprawozdawca:

Roberto CIAMBETTI (EKR/IT), przewodniczący i członek Rady Regionu Wenecja Euganejska

Dokument źródłowy:

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie gromadzenia i udostępniania danych dotyczących usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i zmieniającego rozporządzenie (UE) 2018/1724

COM/2022/571 final

I.   ZALECANE POPRAWKI

Poprawka 1

Motyw 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

1)

Usługi krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych oferowane przez wynajmujących istnieją od wielu lat i stanowią uzupełnienie innych usług zakwaterowania takich jak hotele, hostele lub pensjonaty. W całej Unii odnotowuje się znaczny wzrost liczby usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych w wyniku rozwoju gospodarki opartej na platformach cyfrowych. Mimo że usługi krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych stwarzają wiele możliwości dla najemców, wynajmujących i całego ekosystemu turystycznego, ich szybki rozwój powoduje również powstanie obaw i wyzwań, w szczególności wśród społeczności lokalnych i organów publicznych. Jednym z głównych wyzwań jest brak wiarygodnych informacji na temat usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych, takich jak tożsamość wynajmującego, miejsce oferowania usług oraz czas ich trwania, co utrudnia władzom ocenę wpływu tych usług oraz opracowanie i egzekwowanie odpowiednich i proporcjonalnych rozwiązań politycznych.

1)

Usługi krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych oferowane przez wynajmujących istnieją od wielu lat i stanowią uzupełnienie innych usług zakwaterowania takich jak hotele, hostele lub pensjonaty. W całej Unii odnotowuje się znaczny wzrost liczby usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych w wyniku rozwoju gospodarki opartej na platformach cyfrowych. Niektóre platformy nie przestrzegają jednak prawodawstwa i zasad i nie działają w duchu współpracy. Mimo że usługi krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych stwarzają wiele możliwości dla najemców, wynajmujących i całego ekosystemu turystycznego, ich szybki rozwój powoduje również powstanie obaw i wyzwań, w szczególności wśród społeczności lokalnych i organów publicznych. Jednym z głównych wyzwań jest brak wiarygodnych informacji na temat usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych, takich jak tożsamość wynajmującego, miejsce oferowania usług oraz czas ich trwania, co utrudnia władzom ocenę wpływu tych usług oraz opracowanie i egzekwowanie odpowiednich i proporcjonalnych rozwiązań politycznych.

Poprawka 2

Motyw 3

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(3)

W tym celu należy ustanowić zharmonizowane przepisy dotyczące generowania i udostępniania danych na potrzeby usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych, aby organy publiczne uzyskały dostęp do większej ilości lepszej jakości danych dotyczących świadczenia tych usług, co z kolei powinno umożliwić im opracowanie i wdrożenie polityki dotyczącej takich usług w sposób skuteczny i proporcjonalny.

(3)

W tym celu należy ustanowić zharmonizowane przepisy dotyczące generowania i udostępniania danych na potrzeby usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych, aby organy publiczne uzyskały dostęp do większej ilości lepszej jakości danych dotyczących świadczenia tych usług, co z kolei powinno umożliwić im opracowanie i wdrożenie polityki dotyczącej takich usług w sposób skuteczny i proporcjonalny. Oznacza to utrzymanie możliwości dla platform przy jednoczesnym poszanowaniu celów polityki publicznej, takich jak dostępne i przystępne cenowo mieszkania oraz ochrona ośrodków miejskich, zwłaszcza w czasach, gdy warunki gospodarcze w Europie ulegają pogorszeniu. Usługi krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych za pośrednictwem platform oraz ich skutki nie mogą negatywnie wpływać na wysoki poziom akceptacji turystyki w regionach i miastach Europy ani pogarszać warunków życia w dzielnicach.

Poprawka 3

Motyw 5

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(5)

Niniejsze rozporządzenie nie ma na celu zapewnienia zgodności z przepisami celnymi ani podatkowymi i nie wpływa na kompetencje państw członkowskich w dziedzinie przestępczości. W związku z tym niniejsze rozporządzenie nie wpływa na kompetencje państw członkowskich lub Unii w tych dziedzinach ani na żadne przyjęte na podstawie takich kompetencji instrumenty prawa krajowego lub unijnego w zakresie dostępu do danych, ich udostępniania i wykorzystywania w tych obszarach. Należy zatem wykluczyć ewentualne przyszłe wykorzystanie danych osobowych przetwarzanych na podstawie rozporządzenia do celów egzekwowania prawa lub do celów podatkowych i celnych.

(5)

Niniejsze rozporządzenie nie ma na celu zapewnienia zgodności z przepisami celnymi ani podatkowymi i nie wpływa na kompetencje państw członkowskich w dziedzinie przestępczości. W związku z tym niniejsze rozporządzenie nie wpływa na kompetencje państw członkowskich lub Unii w tych dziedzinach ani na żadne przyjęte na podstawie takich kompetencji instrumenty prawa krajowego lub unijnego w zakresie dostępu do danych, ich udostępniania i wykorzystywania w tych obszarach. Należy zatem wykluczyć ewentualne przyszłe wykorzystanie danych osobowych przetwarzanych na podstawie rozporządzenia do celów egzekwowania prawa lub do celów podatkowych i celnych. We wszystkich aspektach prawodawstwa i egzekwowania termin „krajowy” zawsze obejmuje również szczebel regionalny, gminny i wiejski.

Poprawka 4

Motyw 9

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(9)

Procedury rejestracji umożliwiają właściwym organom gromadzenie informacji na temat wynajmujących i jednostek związanych z usługami krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych. Numer identyfikacyjny, który jest niepowtarzalnym identyfikatorem wynajmowanej jednostki, powinien zapewniać, aby dane gromadzone i udostępniane przez platformy mogły być właściwie przypisane do wynajmujących i jednostek. W przypadku gdy właściwe organy chcą otrzymywać dane od dostawców internetowych platform internetowych pośredniczących w najmie krótkoterminowym, powinny one wprowadzić lub utrzymać procedury rejestracji wynajmujących i ich jednostek na poziomie krajowym, regionalnym albo lokalnym.

(9)

Procedury rejestracji umożliwiają właściwym organom gromadzenie informacji na temat wynajmujących i jednostek związanych z usługami krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych. Numer identyfikacyjny, który jest niepowtarzalnym identyfikatorem wynajmowanej jednostki, powinien zapewniać, aby dane gromadzone i udostępniane przez platformy mogły być właściwie przypisane do wynajmujących i jednostek. W przypadku gdy właściwe organy chcą otrzymywać dane od dostawców internetowych platform internetowych pośredniczących w najmie krótkoterminowym, powinny one wprowadzić lub utrzymać procedury rejestracji wynajmujących i ich jednostek na poziomie krajowym, regionalnym albo lokalnym. Procedura rejestracji na mocy niniejszego rozporządzenia pozostaje bez uszczerbku dla ewentualnych innych obowiązków sprawozdawczych, na przykład w dziedzinie opodatkowania, rejestracji ludności i statystyk.

Uzasadnienie

Rozporządzenie nie powinno mieć wpływu na obowiązki sprawozdawcze nałożone na wynajmujących i platformy na podstawie innych przepisów lub zasad zgodnie z prawem Unii.

Poprawka 5

Motyw 12

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(12)

Państwa członkowskie powinny mieć możliwość wymagania od wynajmujących dodatkowych informacji i dokumentów potwierdzających zgodność z wymogami ustanowionymi przez prawo krajowe, takimi jak wymogi dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa oraz ochrony konsumentów. Państwa członkowskie mogą w szczególności, w celu zapewnienia równego dostępu i włączenia, wymagać od wynajmujących dostarczenia informacji dotyczących dostępności dla osób z niepełnosprawnościami jednostek oferowanych na potrzeby świadczenia usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych w odniesieniu do krajowych lub lokalnych wymogów w zakresie dostępności. Wszelkie wymogi powinny być jednak zgodne z zasadami niedyskryminacji i proporcjonalności, co oznacza, że muszą być odpowiednie i konieczne do osiągnięcia uzasadnionego celu regulacyjnego, oraz z Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i dyrektywą 2006/123/WE. Ponadto państwa członkowskie powinny mieć możliwość nałożenia na wynajmujących wymogów informacyjnych zgodnych z prawem Unii w odniesieniu do kwestii nieobjętych niniejszym rozporządzeniem, takich jak pobyty bez opłat, w tym w przypadku gdy uzgodnienia dotyczące przyjmowania dotyczą osób wymagających szczególnego traktowania, takich jak uchodźcy lub osoby korzystające z tymczasowej ochrony.

(12)

Państwa członkowskie powinny mieć możliwość wymagania od wynajmujących dodatkowych informacji i dokumentów potwierdzających zgodność z wymogami ustanowionymi przez prawo krajowe, takimi jak wymogi podatkowe, a także wymogi dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa oraz ochrony konsumentów. Państwa członkowskie mogą w szczególności, w celu zapewnienia równego dostępu i włączenia, wymagać od wynajmujących dostarczenia informacji dotyczących dostępności dla osób z niepełnosprawnościami jednostek oferowanych na potrzeby świadczenia usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych w odniesieniu do krajowych lub lokalnych wymogów w zakresie dostępności. Wszelkie wymogi powinny być jednak zgodne z zasadami niedyskryminacji i proporcjonalności, co oznacza, że muszą być odpowiednie i konieczne do osiągnięcia uzasadnionego celu regulacyjnego, oraz z Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i dyrektywą 2006/123/WE. Ponadto państwa członkowskie powinny mieć możliwość nałożenia na wynajmujących wymogów informacyjnych zgodnych z prawem Unii w odniesieniu do kwestii nieobjętych niniejszym rozporządzeniem, takich jak pobyty bez opłat, w tym w przypadku gdy uzgodnienia dotyczące przyjmowania dotyczą osób wymagających szczególnego traktowania, takich jak uchodźcy lub osoby korzystające z tymczasowej ochrony.

Poprawka 6

Motyw 16

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(16)

W art. 31 rozporządzenia (UE) 2022/2065 ustanowiono określone wymogi należytej staranności dla dostawców platform internetowych, które umożliwiają konsumentom zawieranie umów na odległość z przedsiębiorcami. Wymogi te mają zastosowanie do platform internetowych pośredniczących w najmie krótkoterminowym w odniesieniu do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych oferowanych przez wynajmujących, którzy kwalifikują się jako przedsiębiorcy. Sektor krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych charakteryzuje się jednak tym, że wynajmującymi są często osoby prywatne oferujące usługi krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych okazjonalnie, które niekoniecznie spełniają warunki pozwalające na zakwalifikowanie ich jako „przedsiębiorców” na mocy prawa Unii. W związku z tym zgodnie z koncepcją i celem „zgodności w fazie projektowania” zgodnie z art. 31 rozporządzenia (UE) 2022/2065 oraz w celu umożliwienia właściwym organom sprawdzenia, czy przestrzegane są mające zastosowanie obowiązki rejestracyjne, należy zastosować szczególne warunki zgodności w fazie projektowania w kontekście usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych, w tym usług oferowanych przez wynajmujących, którzy nie kwalifikują się jako przedsiębiorcy zgodnie z prawem Unii. Platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym powinny zapewniać, aby usługi nie były oferowane w przypadku braku numeru identyfikacyjnego, gdy wynajmujący oświadcza, że taki numer identyfikacyjny nadano. Nie powinno to być równoznaczne z nałożeniem na platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym obowiązku ogólnego monitorowania usług oferowanych przez wynajmujących za pośrednictwem ich platformy ani z ogólnym obowiązkiem ustalenia faktów, co ma na celu ocenę prawidłowości numeru identyfikacyjnego przed opublikowaniem oferty dotyczącej usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych.

(16)

W art. 31 rozporządzenia (UE) 2022/2065 ustanowiono określone wymogi należytej staranności dla dostawców platform internetowych, które umożliwiają konsumentom zawieranie umów na odległość z przedsiębiorcami. Wymogi te mają zastosowanie do platform internetowych pośredniczących w najmie krótkoterminowym w odniesieniu do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych oferowanych przez wynajmujących, którzy kwalifikują się jako przedsiębiorcy. Sektor krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych charakteryzuje się jednak tym, że wynajmującymi są często osoby prywatne oferujące usługi krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych okazjonalnie, które niekoniecznie spełniają warunki pozwalające na zakwalifikowanie ich jako „przedsiębiorców” na mocy prawa Unii. W związku z tym zgodnie z koncepcją i celem „zgodności w fazie projektowania” zgodnie z art. 31 rozporządzenia (UE) 2022/2065 oraz w celu umożliwienia właściwym organom sprawdzenia, czy przestrzegane są mające zastosowanie obowiązki rejestracyjne, należy zastosować szczególne warunki zgodności w fazie projektowania w kontekście usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych, w tym usług oferowanych przez wynajmujących, którzy nie kwalifikują się jako przedsiębiorcy zgodnie z prawem Unii. Platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym powinny zapewniać, aby usługi nie były oferowane w przypadku braku numeru identyfikacyjnego, gdy wynajmujący oświadcza, że taki numer identyfikacyjny nadano. Powinno się to wiązać z nałożeniem na platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym ogólnego obowiązku ustalenia faktów, co ma na celu ocenę prawidłowości numeru identyfikacyjnego przed opublikowaniem oferty dotyczącej usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych.

Uzasadnienie

Platformy powinny być zobowiązane do sprawdzania dokładności numeru identyfikacyjnego.

Poprawka 7

Motyw 18

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(18)

Właściwe organy, które chcą otrzymywać od platform internetowych pośredniczących w najmie krótkoterminowym informacje na temat działalności wynajmujących i posiadają systemy rejestracji, powinny mieć możliwość regularnego uzyskiwania danych dotyczących działalności od platform internetowych. Rodzaj danych, które można uzyskać, powinien być w pełni zharmonizowany i obejmować informacje na temat liczby dób, na które wynajęto zarejestrowaną jednostkę, liczby najemców, którzy przebywali w niej w ciągu jednej doby , numer identyfikacyjny i adres URL oferty dotyczącej danej jednostki, co jest potrzebne w celu ułatwienia identyfikacji wynajmującego i jednostki oferowanej na potrzeby świadczenia usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych , w przypadkach gdy brakuje numeru identyfikacyjnego lub jest on nieprawidłowy . Tym zobowiązaniem do podania danych dotyczących działalności, numeru identyfikacyjnego i adresu URL oferty dotyczącej danej jednostki objęto wyłącznie platformy internetowe, które skutecznie ułatwiają zawieranie bezpośrednich transakcji między wynajmującymi a najemcami, ponieważ wyłącznie te platformy są w stanie gromadzić takie dane jak liczba dób, na które dana jednostka jest wynajmowana, oraz liczba najemców, którzy przebywali w danej jednostce w ciągu jednej doby. Państwa członkowskie nie powinny utrzymywać ani wprowadzać środków, które wymagają od platform składania sprawozdań dotyczących dostawców usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i ich działalności odbiegających od tych określonych w niniejszym rozporządzeniu, chyba że prawo Unii stanowi inaczej.

(18)

Właściwe organy, które chcą otrzymywać od platform internetowych pośredniczących w najmie krótkoterminowym informacje na temat działalności wynajmujących i posiadają systemy rejestracji, powinny mieć możliwość regularnego uzyskiwania danych dotyczących działalności od platform internetowych. Rodzaj danych, które można uzyskać, powinien być w pełni zharmonizowany i obejmować informacje na temat liczby dób, na które wynajęto zarejestrowaną jednostkę, liczby najemców, dla których wynajęto ją na jedną dobę , numer identyfikacyjny i adres URL oferty dotyczącej danej jednostki . W przypadku gdy brakuje numeru identyfikacyjnego lub jest on nieprawidłowy, dane powinny również zawierać adres jednostki, w tym dokładny numer mieszkania , co jest potrzebne w celu umożliwienia identyfikacji wynajmującego i jednostki oferowanej na potrzeby świadczenia usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych. Tym zobowiązaniem do podania danych dotyczących działalności, numeru identyfikacyjnego i adresu URL oferty dotyczącej danej jednostki objęto wyłącznie platformy internetowe, które skutecznie ułatwiają zawieranie bezpośrednich transakcji między wynajmującymi a najemcami, ponieważ wyłącznie te platformy są w stanie gromadzić takie dane jak liczba dób, na które dana jednostka jest wynajmowana, oraz liczba najemców, którzy przebywali w danej jednostce w ciągu jednej doby. Państwa członkowskie nie powinny utrzymywać ani wprowadzać środków, które wymagają od platform składania sprawozdań dotyczących dostawców usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i ich działalności odbiegających od tych określonych w niniejszym rozporządzeniu, chyba że prawo Unii stanowi inaczej.

Uzasadnienie

W przypadkach, w których brakuje numeru identyfikacyjnego lub jest on nieprawidłowy, adres URL nie pomaga w identyfikacji wynajmującego ani jednostki. Należy podać dokładny adres wraz z numerem mieszkania.

Poprawka 8

Motyw 23

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(23)

Pojedyncze cyfrowe punkty dostępu powinny ułatwiać platformom internetowym pośredniczącym w najmie krótkoterminowym możliwość przeprowadzania wyrywkowej kontroli ważności numeru identyfikacyjnego lub dokładności oświadczeń, aby ograniczyć występowanie błędów i niespójności w zakresie przekazywania danych oraz zmniejszyć ich obciążenie regulacyjne. Mimo że pojedynczy cyfrowy punkt dostępu nie wymaga faktycznego przechowywania numeru identyfikacyjnego, powinien on umożliwiać przeprowadzanie wyrywkowych kontroli w sposób automatyczny za pomocą interfejsu programowania aplikacji pozwalającego na weryfikację numeru identyfikacyjnego z danymi wpisami w rejestrze poszczególnych procedur rejestracji w państwie członkowskim podłączonym do pojedynczego cyfrowego punktu dostępu albo ręcznie, na przykład poprzez wprowadzenie numeru identyfikacyjnego do interfejsu internetowego i otrzymanie potwierdzenia jego ważności. Platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym powinny móc swobodnie przeprowadzać dodatkowe kontrole za pomocą pojedynczego cyfrowego punktu dostępu. Państwa członkowskie powinny nadal egzekwować obowiązki rejestracji przy użyciu dostępnych im już narzędzi.

(23)

Pojedyncze cyfrowe punkty dostępu powinny ułatwiać platformom internetowym pośredniczącym w najmie krótkoterminowym możliwość przeprowadzania kontroli ważności numeru identyfikacyjnego lub dokładności oświadczeń, aby ograniczyć występowanie błędów i niespójności w zakresie przekazywania danych oraz zmniejszyć ich obciążenie regulacyjne. Mimo że pojedynczy cyfrowy punkt dostępu nie wymaga faktycznego przechowywania numeru identyfikacyjnego, powinien on umożliwiać przeprowadzanie wyrywkowych kontroli w sposób automatyczny za pomocą interfejsu programowania aplikacji pozwalającego na weryfikację numeru identyfikacyjnego z danymi wpisami w rejestrze poszczególnych procedur rejestracji w państwie członkowskim podłączonym do pojedynczego cyfrowego punktu dostępu albo ręcznie, na przykład poprzez wprowadzenie numeru identyfikacyjnego do interfejsu internetowego i otrzymanie potwierdzenia jego ważności. Platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym powinny móc swobodnie przeprowadzać dodatkowe kontrole za pomocą pojedynczego cyfrowego punktu dostępu. Państwa członkowskie powinny nadal egzekwować obowiązki rejestracji przy użyciu dostępnych im już narzędzi.

Uzasadnienie

Kontrole wyrywkowe nie są wystarczające. Numery identyfikacyjne mają określony format, można je automatycznie sprawdzać, co zmniejsza obciążenia.

Poprawka 9

Motyw 26

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(26)

Niezbędne są proporcjonalne, ograniczone i przewidywalne ramy na poziomie Unii na potrzeby przejrzystego udostępniania danych dotyczących działalności i numerów identyfikacyjnych, zgodnie z wymogami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (31). Aby osiągnąć ten cel, państwa członkowskie powinny wskazać właściwe organy na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, które ustanowiły lub utrzymują procedurę rejestracji, by zwracać się o dane dotyczące działalności do jednostek znajdujących się na ich terytorium. Takie dane należy przetwarzać wyłącznie do celów monitorowania przestrzegania procedur rejestracji lub wdrażania przepisów dotyczących dostępu do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i ich świadczenia. W tym ostatnim przypadku takie przetwarzanie powinno być dozwolone tylko wtedy, gdy dane przepisy są niedyskryminacyjne, proporcjonalne i zgodne z prawem Unii, w tym z przepisami dotyczącymi swobodnego przepływu usług, swobody przedsiębiorczości i przepisami dyrektywy 2006/123/WE. W celu zapewnienia zgodności z prawem Unii w zakresie ochrony danych we wszystkich przepisach dotyczących dostępu do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i ich świadczenia należy określić cel przetwarzania danych zgodnie z wymogami rozporządzenia (UE) 2016/679. Dane dotyczące działalności, nieobejmujące danych osobowych, są również istotne dla organów, które opracowują takie przepisy w ramach działań na rzecz promowania zrównoważonego ekosystemu turystycznego, w tym skutecznych i proporcjonalnych przepisów dotyczących dostępu do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i ich świadczenia. Okres zatrzymywania wynoszący maksymalnie jeden rok powinien umożliwić właściwym organom zapewnienie zgodności z zasadami i przepisami mającymi zastosowanie do wynajmujących lub dotyczącymi wynajmowanych jednostek oraz na potrzeby rozwoju polityki.

(26)

Niezbędne są proporcjonalne, ograniczone i przewidywalne ramy na poziomie Unii na potrzeby przejrzystego udostępniania danych dotyczących działalności i numerów identyfikacyjnych, zgodnie z wymogami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (31). Aby osiągnąć ten cel, państwa członkowskie powinny wskazać właściwe organy na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, które ustanowiły lub utrzymują procedurę rejestracji, by zwracać się o dane dotyczące działalności do jednostek znajdujących się na ich terytorium. Takie dane należy przetwarzać wyłącznie do celów monitorowania przestrzegania procedur rejestracji lub wdrażania przepisów dotyczących dostępu do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i ich świadczenia. W tym ostatnim przypadku takie przetwarzanie powinno być dozwolone tylko wtedy, gdy dane przepisy są niedyskryminacyjne, proporcjonalne i zgodne z prawem Unii, w tym z przepisami dotyczącymi swobodnego przepływu usług, swobody przedsiębiorczości i przepisami dyrektywy 2006/123/WE. Można założyć, że te przepisy zostały naruszone wyłącznie wtedy, gdy zostało to jednoznacznie stwierdzone przed sądem.  W celu zapewnienia zgodności z prawem Unii w zakresie ochrony danych we wszystkich przepisach dotyczących dostępu do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i ich świadczenia należy określić cel przetwarzania danych zgodnie z wymogami rozporządzenia (UE) 2016/679. Dane dotyczące działalności, nieobejmujące danych osobowych, są również istotne dla organów, które opracowują takie przepisy w ramach działań na rzecz promowania zrównoważonego ekosystemu turystycznego, w tym skutecznych i proporcjonalnych przepisów dotyczących dostępu do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i ich świadczenia. Okres zatrzymywania wynoszący maksymalnie jeden rok powinien umożliwić właściwym organom zapewnienie zgodności z zasadami i przepisami mającymi zastosowanie do wynajmujących lub dotyczącymi wynajmowanych jednostek oraz na potrzeby rozwoju polityki.

Poprawka 10

Motyw 34

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(34)

Komisja powinna okresowo oceniać niniejsze rozporządzenie i monitorować jego wpływ na świadczenie usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych zapewnianych dzięki platformom internetowym pośredniczącym w najmie krótkoterminowym w Unii. Ocena ta powinna obejmować wszelkie skutki dla dostawców platform internetowych pośredniczących w najmie krótkoterminowym oraz wszelkie skutki zwiększonej dostępności danych na temat zakresu i proporcjonalności przepisów krajowych, regionalnych i lokalnych dotyczących świadczenia usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych . W celu uzyskania szerokiego obrazu rozwoju sytuacji w sektorze ocena powinna uwzględniać doświadczenia państw członkowskich i odpowiednich zainteresowanych stron.

(34)

Komisja powinna okresowo oceniać niniejsze rozporządzenie i monitorować jego wpływ na świadczenie usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych zapewnianych dzięki platformom internetowym pośredniczącym w najmie krótkoterminowym w Unii. Ocena ta powinna obejmować wszelkie skutki dla dostawców platform internetowych pośredniczących w najmie krótkoterminowym oraz wszelkie skutki zwiększonej dostępności , użyteczności i jakości danych. W celu uzyskania szerokiego obrazu rozwoju sytuacji w sektorze ocena powinna uwzględniać doświadczenia właściwych organów państw członkowskich i odpowiednich zainteresowanych stron.

Uzasadnienie

Proporcjonalność przepisów jest zagwarantowana poprzez procedurę powiadamiania o przepisach krajowych, regionalnych i lokalnych zgodnie z dyrektywą usługową,

Poprawka 11

Art. 2 ustęp 2 i 3

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

2.   Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla:

2.   Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla:

a)

krajowych, regionalnych lub lokalnych przepisów regulujących dostęp do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych lub świadczenie takich usług przez wynajmujących, chyba że niniejsze rozporządzenie stanowi inaczej;

a)

krajowych, regionalnych lub lokalnych przepisów regulujących dostęp do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych lub świadczenie takich usług przez wynajmujących, chyba że niniejsze rozporządzenie stanowi inaczej;

b)

krajowych, regionalnych lub lokalnych przepisów dotyczących użytkowania lub zagospodarowania terenu, planowania przestrzennego lub norm budowlanych;

b)

krajowych, regionalnych lub lokalnych przepisów dotyczących użytkowania lub zagospodarowania terenu, planowania przestrzennego, norm budowlanych lub prawa mieszkaniowego ;

c)

prawa unijnego lub krajowego regulującego zapobieganie przestępczości, prowadzenie postępowań przygotowawczych, wykrywanie lub ściganie karne lub wykonywanie kar;

c)

prawa unijnego lub krajowego regulującego zapobieganie przestępczości, prowadzenie postępowań przygotowawczych, wykrywanie lub ściganie karne lub wykonywanie kar;

d)

prawa unijnego lub krajowego regulującego administrowanie podatkami, cłami i innymi należnościami oraz ich pobieranie, egzekwowanie i odzyskiwanie.

d)

prawa unijnego lub krajowego regulującego administrowanie podatkami, cłami i innymi należnościami oraz ich pobieranie, egzekwowanie i odzyskiwanie.

3.   Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla przepisów ustanowionych w innych aktach prawnych Unii regulujących inne aspekty świadczenia usług przez platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym oraz świadczenia usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych, w szczególności:

3.   Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla przepisów ustanowionych w innych aktach prawnych Unii regulujących inne aspekty świadczenia usług przez platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym oraz świadczenia usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych, w szczególności:

a)

rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1150 (37);

b)

rozporządzenie (UE) 2022/2065,

c)

rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/1925 (38);

d)

dyrektywy 2000/31/WE;

e)

dyrektywy 2006/123/WE;

f)

dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1535 (39);

g)

dyrektywy Rady (UE) 2010/24/UE (40); oraz

h)

dyrektywy Rady (UE) (41).

a)

rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1150 (37);

b)

rozporządzenia (UE) 2022/2065;

c)

rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/1925 (38);

d)

dyrektywy 2000/31/WE;

e)

dyrektywy 2006/123/WE;

f)

dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1535 (39);

g)

dyrektywy Rady (UE) 2010/24/UE (40);

h)

dyrektywy Rady (UE) 2011/16/UE (41); oraz

i)

rozporządzenia (UE) nr 692/2011 .

Uzasadnienie

Brakuje tu przepisów regulujących kwestie mieszkaniowe, np. przepisów dotyczących najmu oraz najmu socjalnego, jak również ważnego rozporządzenia UE zawierającego szczegółowe przepisy dotyczące statystyk.

Poprawka 12

Art. 3 pkt 2, 10 i 11

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

2)

„wynajmujący” oznacza osobę fizyczną lub prawną, która świadczy lub zamierza świadczyć – zawodowo lub niezawodowo – usługę krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych za opłatą za pośrednictwem platformy internetowej pośredniczącej w najmie krótkoterminowym;

2)

„wynajmujący” oznacza osobę fizyczną lub prawną, która świadczy lub zamierza świadczyć – zawodowo lub niezawodowo , stale lub tymczasowo i niezależnie od tego czy usługa najmu jest świadczona bezpośrednio czy za pośrednictwem przedsiębiorstwa zarządzającego turystyką lub przedsiębiorstwa marketingowego czy podobnego  – usługę krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych za opłata za pośrednictwem platformy internetowej pośredniczącej w najmie krótkoterminowym;

[…]

 

[…]

 

10)

„właściwy organ” oznacza organ państwa członkowskiego na szczeblu krajowym, regionalnym lub lokalnym, który jest właściwy do zarządzania procedurami rejestracji i ich egzekwowania lub do gromadzenia danych dotyczących usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych;

10)

„właściwy organ” oznacza organ państwa członkowskiego na szczeblu krajowym, regionalnym lub lokalnym, który jest właściwy do zarządzania procedurami rejestracji i ich egzekwowania lub do gromadzenia danych dotyczących usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych bądź organ odpowiedzialny za sprawdzanie zgodności z przepisami krajowymi dotyczącymi jednostki i wynajmującego, np. w dziedzinie planowania przestrzennego czy norm budowlanych ;

11)

„dane dotyczące działalności” oznaczają liczbę dób, na które jednostka jest wynajmowana, oraz liczbę najemców, którzy przebywali w danej jednostce w ciągu jednej doby ;

11)

„dane dotyczące działalności” oznaczają liczbę dób, na które jednostka jest wynajmowana, oraz liczbę najemców, którzy przebywali w danej jednostce w ciągu jednej doby ;

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 4 pkt 1 dyrektywy 2006/123/WE pojęcie „usługi” oznacza wszelką działalność gospodarczą prowadzoną na własny rachunek, zwykle świadczoną za wynagrodzeniem. Usługi najmu krótkoterminowego są „usługami” w rozumieniu dyrektywy usługowej i w związku z tym są objęte jej zakresem.

Poprawka 13

Art. 4 ustęp 2 i 5 (nowy akapit)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

2.   Państwa członkowskie zapewniają, aby:

2.   Państwa członkowskie zapewniają, aby:

a)

procedury rejestracji działały na podstawie oświadczeń składanych przez wynajmujących;

a)

procedury rejestracji działały na podstawie oświadczeń składanych przez wynajmujących;

b)

procedury rejestracji umożliwiały automatyczne i natychmiastowe nadanie numeru identyfikacyjnego konkretnej jednostce po przedłożeniu przez wynajmującego informacji, o których mowa w art. 5 ust. 1, oraz, w stosownych przypadkach, wszelkich dokumentów uzupełniających wymaganych na podstawie art. 5 ust. 2;

b)

procedury rejestracji umożliwiały automatyczne i natychmiastowe nadanie numeru identyfikacyjnego konkretnej jednostce po przedłożeniu przez wynajmującego informacji, o których mowa w art. 5 ust. 1, oraz, w stosownych przypadkach, wszelkich dokumentów uzupełniających wymaganych na podstawie art. 5 ust. 2;

c)

jednostka nie podlegała więcej niż jednej procedurze rejestracji;

c)

jednostka nie podlegała więcej niż jednej procedurze rejestracji w rozumieniu niniejszego rozporządzenia. Pozostaje to bez uszczerbku dla ewentualnych innych obowiązków sprawozdawczych zgodnie z prawem Unii, na przykład w dziedzinie opodatkowania, rejestracji ludności i statystyk .

d)

stosowane były środki techniczne umożliwiające aktualizację informacji i dokumentów przez wynajmującego;

d)

stosowane były środki techniczne umożliwiające aktualizację informacji i dokumentów przez wynajmującego;

e)

stosowane były środki techniczne umożliwiające ocenę ważności numerów identyfikacyjnych;

e)

stosowane były środki techniczne umożliwiające ocenę ważności numerów identyfikacyjnych , w którym to celu ustanawia się wspólną strukturę numerów identyfikacyjnych, jak przewiduje art. 11 ;

f)

stosowane były środki techniczne umożliwiające wynajmującemu usunięcie jednostki z rejestru, o którym mowa w ust. 3;

f)

stosowane były środki techniczne umożliwiające wynajmującemu usunięcie jednostki z rejestru, o którym mowa w ust. 3;

g)

wynajmujący oferujący usługi krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych za pośrednictwem platformy internetowej pośredniczącej w najmie krótkoterminowym byli zobowiązani do złożenia oświadczenia, czy oferowana jednostka znajduje się na obszarze, na którym ustanowiono lub stosuje się procedurę rejestracji, a jeśli tak, do podania numeru identyfikacyjnego.

g)

wynajmujący oferujący usługi krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych za pośrednictwem platformy internetowej pośredniczącej w najmie krótkoterminowym byli zobowiązani do złożenia oświadczenia, czy oferowana jednostka znajduje się na obszarze, na którym ustanowiono lub stosuje się procedurę rejestracji, a jeśli tak, do podania numeru identyfikacyjnego.

[…]

[…]

 

5.     W przypadku gdy zastosowanie ma system zezwoleń (wykaz w art. 13 ust. 1 lit. c)), wydanego numeru rejestracyjnego nie wolno użyć do udostępnienia jednostki na internetowej platformie wynajmu do czasu zakończenia procedury udzielania zezwolenia i uzyskania przez wynajmującego zezwolenia od właściwego organu na oferowanie krótkoterminowego najmu.

Poprawka 14

Art. 5 ustęp 1 i 2

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Informacje przedstawiane przez wynajmujących

Informacje przedstawiane przez wynajmujących

1.   Dokonując rejestracji na podstawie procedury rejestracji, o której mowa w art. 4, wynajmujący przedkłada w formie oświadczenia następujące informacje:

1.   Dokonując rejestracji na podstawie procedury rejestracji, o której mowa w art. 4, wynajmujący przedkłada w formie oświadczenia następujące informacje:

a)

w odniesieniu do każdej jednostki:

a)

w odniesieniu do każdej jednostki:

 

1)

adres jednostki;

2)

rodzaj jednostki;

3)

czy jednostka jest oferowana jako część lub w całość głównego lub drugiego miejsca zamieszkania wynajmującego, czy też do innych celów;

4)

maksymalna liczba najemców, którą może pomieścić jednostka;

 

1)

adres jednostki;

2)

rodzaj jednostki;

3)

czy jednostka jest oferowana jako część lub w całość głównego lub drugiego miejsca zamieszkania wynajmującego, czy też do innych celów;

4)

maksymalna liczba najemców, którą może pomieścić jednostka;

5)

czy jednostka podlega wymogowi uzyskania zezwolenia na świadczenie usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych, a jeśli tak, to czy wynajmujący otrzymał od odpowiednich organów takie zezwolenie, o ile taki wymóg uzyskania zezwolenia jest zgodny z prawem Unii;

b)

w przypadku, gdy wynajmujący są osobami fizycznymi:

b)

w przypadku, gdy wynajmujący są osobami fizycznymi:

 

1)

imię i nazwisko;

2)

krajowy numer identyfikacyjny lub, jeśli nie jest dostępny – inne informacje pozwalające na identyfikację tej osoby;

3)

adres;

4)

numer telefonu;

5)

adres poczty elektronicznej, który właściwy organ może wykorzystać do wymiany wiadomości w formie pisemnej;

 

1)

imię i nazwisko;

2)

krajowy numer identyfikacyjny lub, jeśli nie jest dostępny – inne informacje pozwalające na identyfikację tej osoby;

3)

adres;

4)

numer telefonu;

5)

adres poczty elektronicznej, który właściwy organ może wykorzystać do wymiany wiadomości w formie pisemnej;

c)

w przypadku, gdy wynajmujący są osobami prawnymi:

c)

w przypadku, gdy wynajmujący są osobami prawnymi:

 

1)

imię i nazwisko;

2)

krajowy numer identyfikacyjny działalności gospodarczej;

3)

imiona i nazwiska wszystkich pełnomocników;

4)

adres siedziby;

5)

numer telefonu pełnomocnika osoby prawnej;

6)

adres poczty elektronicznej, który właściwy organ może wykorzystać do wymiany wiadomości w formie pisemnej.

 

1)

imię i nazwisko;

2)

krajowy numer identyfikacyjny działalności gospodarczej;

3)

imiona i nazwiska wszystkich pełnomocników;

4)

adres siedziby;

5)

numer telefonu pełnomocnika osoby prawnej;

6)

adres poczty elektronicznej, który właściwy organ może wykorzystać do wymiany wiadomości w formie pisemnej.

2.   Państwa członkowskie mogą wymagać, aby do informacji przedłożonych zgodnie z ust. 1 dołączona była odpowiednia dokumentacja uzupełniająca.

2.   Państwa członkowskie mogą wymagać, aby do informacji przedłożonych zgodnie z punktami 1–4 lit. a) oraz ust. 1 lit. b) i c) dołączona była odpowiednia dokumentacja uzupełniająca. W odniesieniu do informacji, o których mowa w ust. 1 lit. a) pkt 5, jeżeli wynajmujący oświadcza, że jednostka podlega wymogowi uzyskania zezwolenia, lub jeżeli inne informacje, o których mowa w ust. 1, pozwalają na automatyczne ustalenie, że ma zastosowanie wymóg uzyskania zezwolenia, państwa członkowskie mogą żądać kopii zezwolenia lub informacji odsyłających do tego zezwolenia.

Uzasadnienie

Udostępnienie oferty przed wydaniem zezwolenia powinno być niezgodne z prawem. W przeciwnym razie naruszony zostałby sam cel systemów zezwoleń. W obszarach, w których istnieje wymóg uzyskania zezwolenia, można zażądać kopii zezwolenia lub informacji odsyłających do niego.

Poprawka 15

Art. 6 ustęp 5 (nowy ustęp)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

5.     W przypadku gdy właściwy organ, po weryfikacji zgodnie z ust. 1, stwierdzi, że mające zastosowanie przepisy państwa członkowskiego dotyczące dostępu do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i ich świadczenia stoją na przeszkodzie oferowaniu krótkoterminowego zakwaterowania w określonej jednostce, jest on uprawniony do zawieszenia ważności powiązanych numerów identyfikacyjnych i wydania nakazu wzywającego platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym do niezwłocznego usunięcia wszelkich ofert dotyczących danej jednostki lub danych jednostek lub zablokowania dostępu do tych ofert.

Uzasadnienie

Podjęcie środków powinno być również możliwe w przypadkach stwierdzenia naruszeń przepisów krajowych.

Poprawka 16

Art. 7

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Zgodność w fazie projektowania

Zgodność w fazie projektowania

1.   Platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym:

1.   Platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym:

a)

projektują i organizują swój interfejs internetowy w sposób wymagający od wynajmujących złożenia oświadczenia własnego na temat tego, czy jednostka oferowana na potrzeby świadczenia usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych znajduje się na obszarze, na którym ustanowiono lub stosuje się procedurę rejestracji;

a)

projektują, organizują i nieustannie aktualizują swój interfejs internetowy w  taki sposób , by wprowadzenie numeru identyfikacyjnego było obowiązkowe w przypadkach, gdy adres danej jednostki znajduje się na obszarze, na którym ustanowiono lub stosuje się procedurę rejestracji (wykaz w art. 13) ;

b)

w przypadku gdy wynajmujący oświadcza, że jednostka oferowana na potrzeby usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych znajduje się na obszarze, w odniesieniu do którego ustanowiono procedurę rejestracji lub na którym taka procedura ma zastosowanie – projektują i organizują swój interfejs internetowy w taki sposób, aby wynajmujący mogli umożliwić użytkownikom zidentyfikowanie jednostki za pomocą numeru identyfikacyjnego, oraz zapewniają, aby wynajmujący podali numer identyfikacyjny przed zezwoleniem na oferowanie usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych w odniesieniu do danej jednostki;

b)

w przypadku gdy wynajmujący oświadcza, że jednostka oferowana na potrzeby usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych znajduje się na obszarze, w odniesieniu do którego ustanowiono procedurę rejestracji lub na którym taka procedura ma zastosowanie – projektują i organizują swój interfejs internetowy w taki sposób , który zobowiązuje wynajmujących do umożliwienia użytkownikom zidentyfikowania jednostki za pomocą numeru identyfikacyjnego, oraz zapewniają, aby wynajmujący podali numer identyfikacyjny przed zezwoleniem na oferowanie usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych w odniesieniu do danej jednostki;

c)

podejmują rozsądne starania, aby przeprowadzić wyrywkowe kontrole oświadczeń wynajmujących dotyczące istnienia procedury rejestracji lub jej braku, z uwzględnieniem wykazu udostępnionego na podstawie art. 13 ust. 1 lit. a), oraz – jeżeli taka procedura istnieje – ważności numeru identyfikacyjnego podanego przez wynajmującego, w tym poprzez wykorzystanie funkcji oferowanych przez pojedyncze cyfrowe punkty dostępu, o których mowa w art. 10 ust. 2 lit. b) niniejszego rozporządzenia, po zezwoleniu na oferowanie przez wynajmującego usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych.

c)

podejmują rozsądne starania, aby przeprowadzić wyrywkowe kontrole co najmniej 20 % ofert na platformie, dotyczące istnienia procedury rejestracji lub jej braku, z uwzględnieniem wykazu udostępnionego na podstawie art. 13 ust. 1 lit. a), oraz – jeżeli taka procedura istnieje – ważności numeru identyfikacyjnego podanego przez wynajmującego, w tym poprzez wykorzystanie funkcji oferowanych przez pojedyncze cyfrowe punkty dostępu, o których mowa w art. 10 ust. 2 lit. b) niniejszego rozporządzenia, po zezwoleniu na oferowanie przez wynajmującego usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych.

2.   Platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym bezzwłocznie powiadamiają właściwe organy i wynajmujących o wynikach wyrywkowych kontroli, o których mowa w ust. 1 lit. c), dotyczących nieprawidłowych oświadczeń wynajmujących lub nieważnych numerów identyfikacyjnych.

2.   Platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym bezzwłocznie powiadamiają właściwe organy , jak również organ, o którym mowa w art. 14, i wynajmujących o wynikach wyrywkowych kontroli, o których mowa w ust. 1 lit. c), dotyczących nieprawidłowych oświadczeń wynajmujących lub nieważnych numerów identyfikacyjnych , a także liczby prawidłowych ofert .

3.   Platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym zawierają w określonej sekcji interfejsu internetowego, która jest bezpośrednio i łatwo dostępna, odniesienie do informacji udostępnianych przez państwa członkowskie na podstawie art. 17 ust. 1.

3.   Platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym zawierają w określonej sekcji interfejsu internetowego, która jest bezpośrednio i łatwo dostępna, odniesienie do informacji udostępnianych przez państwa członkowskie na podstawie art.  13 ust. 1 i 2 oraz art.  17 ust. 1.

Poprawka 17

Art. 9 ustęp 1 i 3 (nowy akapit)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Obowiązek przekazywania przez platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym danych dotyczących działalności i numerów identyfikacyjnych

Obowiązek przekazywania przez platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym danych dotyczących działalności i numerów identyfikacyjnych

1.   Jeżeli oferta dotyczy jednostki znajdującej się na obszarze objętym wykazem, o którym mowa w art. 13 ust. 1 lit. b), dostawcy platform internetowych pośredniczących w najmie krótkoterminowym gromadzą i co miesiąc przekazują do pojedynczego cyfrowego punktu dostępu w państwie członkowskim, w którym znajduje się dana jednostka, dane dotyczące działalności w odniesieniu do każdej jednostki, wraz z odpowiednim numerem identyfikacyjnym podanym przez wynajmującego oraz adresem URL oferty. Przekazywanie to odbywa się za pomocą środków łączności maszyna-maszyna.

1.   Jeżeli oferta dotyczy jednostki znajdującej się na obszarze objętym wykazem, o którym mowa w art. 13 ust. 1 lit. b), dostawcy platform internetowych pośredniczących w najmie krótkoterminowym gromadzą i co miesiąc przekazują do pojedynczego cyfrowego punktu dostępu w państwie członkowskim, w którym znajduje się dana jednostka, dane dotyczące działalności w odniesieniu do każdej jednostki, wraz z  adresem jednostki, w tym dokładnym numerem mieszkania, odpowiednim numerem identyfikacyjnym podanym przez wynajmującego oraz adresem URL oferty. Przekazywanie to odbywa się za pomocą środków łączności maszyna-maszyna.

[…]

 

3.     W przypadku gdy właściwy organ stwierdzi po przeprowadzeniu weryfikacji, że istnieją wyraźne i poważne wątpliwości co do poprawności i kompletności przekazywanych zbiorów danych, jest on uprawniony do wydania nakazu wzywającego platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym do skorygowania zbioru danych w rozsądnym terminie, który zostanie określony przez właściwy organ.

Poprawka 18

Art. 12 ustęp 2

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

2.   Dostęp do informacji przekazywanych na podstawie art. 9 przyznaje się właściwemu organowi wyłącznie wówczas, gdy przetwarzanie odbywa się w jednym z następujących zamierzonych celów:

2.   Dostęp do informacji przekazywanych na podstawie art. 9 przyznaje się właściwemu organowi wyłącznie wówczas, gdy przetwarzanie odbywa się w jednym z następujących zamierzonych celów:

a)

monitorowanie przestrzegania procedur rejestracji, o których mowa w art. 8;

a)

monitorowanie przestrzegania procedur rejestracji, o których mowa w art. 8;

b)

wdrażanie zasad dostępu do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i ich świadczenia , pod warunkiem że zasady te są niedyskryminacyjne, proporcjonalne i zgodne z prawem Unii.

b)

wdrażanie zasad dostępu do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i ich świadczenia;

 

c)

wykorzystanie informacji do sprawdzania zgodności z innymi przepisami krajowymi oraz – w zakresie, w jakim jest to konieczne – przekazywanie ich w kompletnej, nieanonimowej formie właściwym organom odpowiedzialnym za egzekwowanie tych przepisów (np. w dziedzinie planowania przestrzennego lub norm budowlanych).

Uzasadnienie

b)

Zob. poprawka do motywu 26.

c)

Zgodnie z art. 12 ust. 3 dane mogą być przekazywane innym organom bez możliwości identyfikacji poszczególnych jednostek i wynajmujących. Do egzekwowania przepisów potrzebne są indywidualne dane.

Poprawka 19

Art. 12 ustęp 4

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

4.   państwa członkowskie agregują dane dotyczące działalności uzyskane na podstawie art. 9 i przekazują je co miesiąc krajowym urzędom statystycznym i Eurostatowi do celów zestawiania danych statystycznych zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 223/2009 (1). Dane dotyczące działalności są agregowane na szczeblu krajowym, regionalnym i gminnym i zawierają informacje o całkowitej liczbie jednostek oraz o maksymalnej liczbie najemców, którą dana jednostka może pomieścić w każdym podziale geograficznym. Dane te są pogrupowane według rodzaju jednostki, jak opisano w art. 5 ust. 1 lit. a) niniejszego rozporządzenia. Państwa członkowskie wyznaczają krajową jednostkę odpowiedzialną za agregowanie danych dotyczących działalności i przekazywanie ich do krajowych urzędów statystycznych oraz Eurostatu.

4.   państwa członkowskie agregują dane dotyczące działalności uzyskane na podstawie art. 9 i przekazują je co miesiąc krajowym i – w stosownych przypadkach – regionalnym urzędom statystycznym i Eurostatowi do celów zestawiania danych statystycznych zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 223/2009 (1). Dane dotyczące działalności są agregowane na szczeblu krajowym, regionalnym i gminnym i zawierają informacje o całkowitej liczbie jednostek oraz o maksymalnej liczbie najemców, którą dana jednostka może pomieścić w każdym podziale geograficznym. Dane te są pogrupowane według rodzaju jednostki, jak opisano w art. 5 ust. 1 lit. a) niniejszego rozporządzenia. Dane te powinny być udostępniane władzom lokalnym i regionalnym na potrzeby kształtowania polityki oraz wspierania planowania, wdrażania i egzekwowania przepisów lokalnych. Państwa członkowskie wyznaczają krajową jednostkę odpowiedzialną za agregowanie danych dotyczących działalności i przekazywanie ich do krajowych urzędów statystycznych oraz Eurostatu.

Uzasadnienie

Ważne jest uwzględnienie odniesienia do statystyk regionalnych, a także podkreślenie, że władze lokalne i regionalne muszą również mieć wgląd w te dane.

Poprawka 20

Artykuł 13 ustęp 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Obowiązki w zakresie informowania

Obowiązki w zakresie informowania

1.   Państwa członkowskie sporządzają i udostępniają bezpłatnie następujące wykazy:

1.   Państwa członkowskie sporządzają i udostępniają bezpłatnie następujące wykazy:

a)

wykaz obszarów, na których na terytorium powyższych państw obowiązuje procedura rejestracji;

a)

wykaz obszarów, na których na terytorium powyższych państw obowiązuje procedura rejestracji;

b)

wykaz obszarów, w odniesieniu do których właściwe organy zwróciły się o dane do dostawców platform internetowych pośredniczących w najmie krótkoterminowym.

b)

wykaz obszarów, w odniesieniu do których właściwe organy zwróciły się o dane do dostawców platform internetowych pośredniczących w najmie krótkoterminowym;

 

c)

wykaz obszarów, na których na ich terytorium stosuje się system zezwoleń .

Uzasadnienie

Możliwy jest system zezwoleń mający zastosowanie na danym terytorium. Taki wykaz obszarów jest łatwy do sporządzenia przez państwa członkowskie i dostarcza użytecznych informacji zwłaszcza najmującym. Pomaga również uniknąć nielegalnych ofert.

Poprawka 21

Artykuł 15 ustęp 3

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

3.   Państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące kar mających zastosowanie w przypadku naruszeń art. 7 ust. 2 i 3 oraz art. 9 przez platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym. Państwa członkowskie zapewniają, aby kary te były skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

3.   Państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące kar mających zastosowanie w przypadku naruszeń a rt.  6, art.  7 ust. 1, 2 i 3 oraz art. 9 przez platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym i wynajmujących . Państwa członkowskie zapewniają, aby kary te były skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Uzasadnienie

Wynajmujący mogą również dopuścić się naruszeń. Należy wskazać wszystkie artykuły zawierające obowiązki. W ocenie skutków i uzasadnieniu podkreślono brak skutecznych i egzekwowalnych ram.

Poprawka 22

Art. 16

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Komitet

Komitet

1.   Komisję wspiera komitet. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

1.   Komisję wspiera komitet. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

2.   W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art.  4 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

2.   W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art.  5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

Uzasadnienie

Ze względu na ważne podejmowane decyzje procedura sprawdzająca powinna mieć zastosowanie do aktów wykonawczych.

Poprawka 23

Art. 18

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka

Ocena i przegląd

Ocena i przegląd

1.   Najpóźniej pięć lat od daty rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia Komisja przeprowadza ocenę niniejszego rozporządzenia i przedkłada Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu sprawozdanie dotyczące głównych ustaleń. Podstawę tego sprawozdania stanowią oceny przedstawione przez krajowe organy nadzoru zgodnie z art. 14.

1.   Najpóźniej pięć lat od daty rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia Komisja przeprowadza ocenę niniejszego rozporządzenia i przedkłada Parlamentowi Europejskiemu, Radzie , Europejskiemu Komitetowi Regionów i Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu sprawozdanie dotyczące głównych ustaleń. Podstawę tego sprawozdania stanowią oceny przedstawione przez krajowe organy nadzoru zgodnie z art. 14.

2.   Ocena dokonana na podstawie ust. 1 obejmuje w szczególności:

2.   Ocena dokonana na podstawie ust. 1 obejmuje w szczególności:

a)

wpływ niniejszego rozporządzenia na obowiązki nałożone na platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym;

a)

wpływ niniejszego rozporządzenia na obowiązki nałożone na platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym;

b)

wpływ niniejszego rozporządzenia na dostępność danych dotyczących świadczenia usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych oferowanych w Unii przez wynajmujących z wykorzystaniem platform internetowych pośredniczących w najmie krótkoterminowym oraz

b)

wpływ niniejszego rozporządzenia na dostępność danych dotyczących świadczenia usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych oferowanych w Unii przez wynajmujących z wykorzystaniem platform internetowych pośredniczących w najmie krótkoterminowym oraz

c)

w możliwym zakresie – wpływ niniejszego rozporządzenia na treść i proporcjonalność krajowych środków ustawodawczych, wykonawczych lub administracyjnych dotyczących dostępu do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i ich świadczenia, w tym w przypadku transgranicznego świadczenia tych usług.

c)

w możliwym zakresie – wpływ niniejszego rozporządzenia na treść i proporcjonalność krajowych środków ustawodawczych, wykonawczych lub administracyjnych dotyczących dostępu do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i ich świadczenia, w tym w przypadku transgranicznego świadczenia tych usług;

 

d)

ewaluację wpływu na władze lokalne i regionalne oraz na ich zdolność do opracowania strategii politycznych opartych na danych udostępnianych właściwym organom przez platformy . Należy również uwzględnić dostępność, jakość i użyteczność danych, to, jak funkcjonuje egzekwowanie prawa w wymiarze transgranicznym, a także współpracę administracyjną.

Uzasadnienie

Nawiązanie do Europejskiego Komitetu Regionów jest oczywiste, a dodanie tekstu w dalszej części ma na celu zapewnienie spójności z pkt 56.

II.   ZALECENIA POLITYCZNE

EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW (KR)

1.

 Z zadowoleniem przyjmuje publikację wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie gromadzenia i udostępniania danych dotyczących usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i zmieniającego rozporządzenie (UE) 2018/1724 (1) oraz jego główny cel, którym jest „zharmonizowanie i usprawnienie ram dotyczących generowania i udostępniania danych” oraz zwiększenie przejrzystości w tym sektorze, a tym samym zapewnienie lepszego monitorowania i rozliczalności.

2.

 Docenia wniosek mający na celu zwiększenie przejrzystości poprzez gromadzenie i udostępnianie danych, który jednocześnie umożliwia państwom członkowskim UE zachowanie kontroli nad regulacją sektora najmu krótkoterminowego, w tym nad normami dotyczącymi zdrowia i bezpieczeństwa, polityką mieszkaniową i kwestiami podatkowymi.

3.

 Podkreśla znaczenie sprawnie funkcjonującego jednolitego rynku, w tym jego wymiaru cyfrowego, co jest podstawą wzrostu gospodarczego Unii i zapewnia warunki niezbędne do prężnego rozwoju turystyki europejskiej. Przypomina konkluzje Rady 9707/19 z maja 2019 r., w których postuluje się „zapewnienie większej jasności w zakresie przepisów mających zastosowanie do nowych modeli biznesowych, w tym w zakresie usług krótkoterminowego najmu zakwaterowania w UE”.

4.

 Utrzymuje, że prawo władz lokalnych do regulowania celów interesu publicznego w sektorach, które leżą w ich gestii (np. mieszkalnictwo i miejskie planowanie przestrzenne), jest kluczowym elementem osiągania spójności i integralnym elementem pomocniczości.

5.

 Stwierdza, że europejskie ramy prawne są zgodne z poszanowaniem specyfiki lokalnej i regionalnej.

6.

 Oczekuje, że rozporządzenie zapewni jasny zbiór przepisów i obowiązków na szczeblu europejskim oraz udostępni szereg narzędzi i opcji, które miasta i regiony będą mogły zastosować w celu monitorowania sytuacji w terenie i wybrania strategii politycznych, które najbardziej odpowiadają ich szczególnym potrzebom.

Rola platform działających w ramach gospodarki współpracy w sektorze turystyki

7.

 Zaznacza, że turystyka jest sektorem strategicznym, narzędziem integracji i głównym motorem odbudowy społecznej i gospodarczej: przyczynia się do generowania ponad 10 % produktu krajowego brutto UE, zapewnia miejsca pracy 26 mln osób i odpowiada za 6 % całkowitego eksportu UE.

8.

 Przypomina, że turystyka dotkliwie ucierpiała wskutek pandemii COVID-19 i nie powróciła jeszcze do stanu sprzed 2020 r., mimo że dane z 2022 r. pokazują, że ten sektor odbudowuje się i że Europejczycy mają silne pragnienie odwiedzania innych krajów.

9.

 Odnotowuje, że usługi krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych (EN short-term accomodation rentals, STR) są istotną częścią ekosystemu turystycznego UE, o czym świadczy fakt, że najemcy rezerwują obecnie 29 % noclegów za pośrednictwem tych platform i że ta liczba rośnie.

10.

 Uznaje, że w wielu przypadkach krótkoterminowy najem jest pozytywną siłą napędową renowacji i rewitalizacji, nieruchomości w miastach i na przedmieściach, także z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju, przywracając do użytku dużą liczbę mieszkań, które w przeciwnym razie nie byłyby dostępne na rynku, oraz nieruchomości, które w przeciwnym razie byłyby opuszczone.

11.

 Podkreśla, że w 2019 r. ponad 512 mln noclegów w UE zostało zarezerwowanych za pośrednictwem jednej z czterech głównych platform działających w tym sektorze, co jest równoznaczne z pobytem średnio 1,4 mln najemców dziennie. Oznacza to, że co minutę rezerwowano około 90 pobytów, a każdego dnia – nieomal 130 tys. (2).

12.

 Odnotowuje, że oddziaływanie platform na szczeblu regionalnym UE jest nierównomierne.

13.

 Zwraca uwagę na utratę wartości dodanej ze względu na to, że wiele platform ma swoją siedzibę poza UE.

14.

 Biorąc pod uwagę, że w słabiej rozwiniętych regionach usługi krótkoterminowego najmu są specyfiką głównie obszarów wiejskich, UE powinna zapewnić wsparcie dla podmiotów oferujących krótkoterminowy najem w celu rozwijania ich zdolności cyfrowych, znajomości języków obcych i innych umiejętności związanych z turystyką z korzyścią dla współpracy z władzami lokalnymi. W tym względzie należy wspierać władze lokalne w celu wzmocnienia budowania zdolności podmiotów oferujących krótkoterminowy najem, zwiększenia zaufania między nimi, a tym samym przyczynienia się do ożywienia turystyki wiejskiej, która po pandemii COVID-19 stanowi wartość dodaną dla lokalnego i regionalnego rozwoju gospodarczego.

15.

 Podkreśla że w 2019 r., przed pandemią, w 42 miastach UE najemcy zarezerwowali ponad milion noclegów, przy czym każde z takich miast jak Paryż, Barcelona, Lizbona i Rzym przekroczyło 10 mln noclegów. Pandemia COVID-19 w latach 2020–2021 odbiła się w większym stopniu na turystyce miejskiej oraz na turystyce w miastach słynących ze sztuki, a także w miejscowościach wakacyjnych, których atutami są nasłonecznienie i plaże.

16.

 Ocenia pozytywnie fakt, że podróżni częściej interesują się obecnie mniejszymi miastami i społecznościami wiejskimi, i przyjmuje z zadowoleniem to, że odwiedzający coraz częściej wybierają miejsca z dala od tradycyjnych tras turystycznych. W związku z tym zdecydowanie popiera cel strategii UE na rzecz inteligentnej mobilności (3) polegający na podwojeniu ruchu kolei dużej prędkości w całej Europie. Jest przekonany, że nowoczesne i zrównoważone modele podróży jeszcze bardziej wzmocnią turystykę wiejską.

17.

 Podkreśla, że choć UE twierdzi, że jest najpopularniejszym kierunkiem turystycznym na świecie, ożywienie turystyki w UE w ciągu ostatnich dwóch lat następuje głównie w skali wewnętrznej i w obrębie Europy. By w większym stopniu wesprzeć obywateli europejskich podróżujących po UE, KR wzywa do wznowienia wysiłków na rzecz przywrócenia istniejących kolejowych przejść granicznych (nie działa 149 z 265 połączeń (4)) z myślą o promowaniu transportu bezemisyjnego oraz o ożywieniu sieci kolejowej UE i dostosowaniu jej do wyzwań XXI wieku, z jak największym wykorzystaniem najbardziej zaawansowanych technologii transportu kolejowego.

Wpływ na sektor mieszkaniowy

18.

 Dostrzega, że zwłaszcza gminy miejskie położone w obrębie dużych miast europejskich borykają się z rosnącym popytem na przystępne cenowo mieszkania dla obywatelek i obywateli, którzy pragną w nich uczyć się, pracować i mieszkać. Zapewnienie przystępnych cenowo mieszkań leży w interesie publicznym, który realizować muszą władze lokalne, wypracowując optymalne rozwiązania zapobiegające konfliktom z osobami mającymi interes w najmie lokali mieszkalnych dla turystów.

19.

 Zaznacza, że najem krótkoterminowy łączy dwa osobne rynki: mieszkaniowy i turystyczny, w związku z czym zachęty finansowe lub podatkowe do renowacji budynków mogą sprzyjać przebudowie budynków – z lokali mieszkalnych na turystyczne obiekty noclegowe – wraz z możliwością ich komercyjnego wykorzystania na niekorzyść mieszkańców, studentów i pracowników.

20.

 Każdy właściwy organ powinien decydować o tym, czy krótkoterminowy najem może mieć miejsce w budynkach mieszkań socjalnych.

21.

 Podkreśla, że tam, gdzie aktywnie działają platformy internetowe, ich wpływ na rynek nieruchomości jest znaczny (5), co prowadzi do wzrostu czynszów i cen nieruchomości, ograniczając dostępność zasobów budowlanych dla ludności lokalnej.

22.

 Podkreśla, że bardzo ważne jest, by przy przyznawaniu możliwości platformom uwzględniać cele polityki publicznej, takie jak zapewnienie dostępnych i przystępnych cenowo mieszkań oraz ochrona ośrodków miejskich, zwłaszcza w czasach, gdy warunki gospodarcze w Europie ulegają pogorszeniu. Usługi krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych za pośrednictwem platform oraz ich skutki nie mogą negatywnie wpływać na wysoki poziom akceptacji turystyki w regionach i miastach Europy ani pogarszać warunków życia w dzielnicach.

Udostępnianie danych

23.

 Stwierdza zatem, że zgodnie z przepisami o ochronie danych, obowiązkowe wymogi dotyczące udostępniania informacji przez platformy działające na rynku najmu krótkoterminowego mają wiążący charakter, gdyż władze muszą mieć dostęp do tych informacji, by zagwarantować dostępność przystępnych cenowo lokali mieszkalnych.

24.

 Wyraża zaniepokojenie trudnościami z udostępnieniem przez platformy organom publicznym informacji o krytycznym znaczeniu, choć pojawiają się sygnały, że są one skłonne pomóc samorządom lokalnym w podejmowaniu świadomych decyzji politycznych oraz w uproszczeniu stosowania i zrozumienia lokalnych przepisów.

25.

 Zwraca uwagę na obciążenia administracyjne spoczywające na organach publicznych, które otrzymują coraz więcej skarg od obywateli i są zmuszone badać doniesienia o nielegalnej działalności STR, by nałożyć kary. Stanowczo potępia to, że władze lokalne i regionalne muszą zwalczać nielegalne działania w sądach, aby zapewnić przestrzeganie obowiązujących przepisów.

26.

 Przypomina orzeczenie C-674/2020 (6) Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wedle którego nie jest sprzeczne z prawem UE nałożenie na usługodawców świadczących usługę pośrednictwa w najmie nieruchomości – a zwłaszcza na podmioty prowadzące platformę internetową pośredniczącą w najmie – obowiązku przekazywania właściwym organom podatkowym niektórych danych dotyczących transakcji związanych z turystycznymi obiektami zakwaterowania.

27.

 Zaznacza, że unijne prawo o handlu elektronicznym (dyrektywa 2000/31/WE (7)), które gwarantuje platformom prawo do zbiorczego świadczenia usług, nie zwalnia ich z lokalnych i regionalnych przepisów dotyczących gromadzenia danych podatkowych.

28.

 Przypomina jednak wyrok Trybunału Sprawiedliwości (C-390/18 (8)), w którym klasyfikuje się platformy jako podmioty świadczące usługę pośrednictwa, a nie jako dostawców zakwaterowania, i ostrzega, że nie można ich traktować jak internetowych agencji nieruchomości.

29.

 Zaznacza, że od 1 stycznia 2023 r. platformy będą musiały zacząć przekazywać organom podatkowym niektóre informacje na temat dochodów uzyskiwanych przez osoby wynajmujące za ich pośrednictwem lokale mieszkalne (dyrektywa (UE) 2021/514) (9). Oczekuje, że ten wymóg zwiększy przestrzeganie przepisów podatkowych i umożliwi organom publicznym skuteczniejsze ściganie nielegalnych podmiotów. Podkreśla w związku z tym znaczenie spójności między różnymi aktami prawnymi.

30.

 Wyraża nadzieję, że przepisy zawarte we wniosku dotyczącym rozporządzenia będą miały zastosowanie również do usług krótkoterminowego najmu, które odbywają się bez korzystania z platform internetowych, w celu przezwyciężenia ewentualnych nierówności w traktowaniu wynajmujących. Należy przy tym pamiętać, że usługi krótkoterminowego najmu świadczone bez użycia takich platform nie podlegają obowiązkom wynikającym z procedury rejestracji i mogą wymknąć się kontroli ze strony organów publicznych.

31.

 Ma nadzieję, że platformy wprowadzą – w porozumieniu z władzami krajowymi, regionalnymi i lokalnymi – procedury umożliwiające usuwanie z ich stron nielegalnych ofert.

32.

 Z myślą o współpracy z władzami lokalnymi podkreśla potrzebę zapewnienia wsparcia na rzecz budowania zdolności, rozwoju kompetencji cyfrowych i zwiększania możliwości podmiotów krótkoterminowego najmu z obszarów wiejskich i regionów słabiej rozwiniętych.

33.

 Wyraża zaniepokojenie, że wyznaczony w art. 12 ust. 3 wniosku dotyczącego rozporządzenia maksymalny okres przechowywania danych „nie dłużej niż przez rok” może okazać się niewystarczający i apeluje o wydłużenie go przynajmniej do dwóch lat.

Rozwiązania lokalne i regionalne

34.

 Podkreśla, że wiele miast i regionów w UE przedsięwzięło indywidualne środki w celu monitorowania lub ograniczenia usług STR w swych dzielnicach; obejmują one między innymi zredukowanie liczby dni, przez które dany lokal mieszkalny może zostać wynajęty, ściąganie podatków oraz zakaz STR w niektórych szczególnych rodzajach budynków lub na konkretnych obszarach.

35.

 Przypomina o potrzebie zapewnienia władzom krajowym, regionalnym i lokalnym szerokiej swobody określania odpowiednich przepisów dotyczących usług turystyczno-hotelarskich, w tym dotyczących obowiązkowej rejestracji, ograniczania zezwoleń, konkretnych strategii podziału na strefy oraz redukowania czasu STR, a także określania przepisów zapobiegających „turystyfikacji”, związanemu z nią wyludnianiu się ośrodków miejskich oraz spadkowi jakości życia mieszkańców na tych obszarach.

36.

 Ostrzega, że żadna interwencja nie powinna zakłócać rynku czy też promować określonej formy zakwaterowania kosztem innych. Powinna ponadto uwzględniać różnorodność rynków zajmujących się turystycznymi obiektami zakwaterowania i nie może skupiać się wyłącznie na miastach, gdyż platformy działają również na obszarach wiejskich i w miejscach znanych z nasłonecznienia i plaż wakacyjnych.

Przepisy dotyczące STR

37.

 Uważa, że obecna sytuacja charakteryzuje się brakiem jasności co do przepisów obowiązujących usługodawców STR oraz władze lokalne i regionalne. W związku z tym z zadowoleniem przyjmuje wniosek dotyczący rozporządzenia mającego usprawnić gromadzenie i udostępnianie informacji między platformami a władzami.

38.

 Odnotowuje, że przed publikacją wniosku szereg miast, regionów i państw członkowskich dążyło do uregulowania tego nowego sektora za pomocą różnych wymogów, takich jak ograniczenie liczby noclegów, systemy rejestracji i zezwoleń, podział na strefy i wydawanie licencji.

39.

 Podkreśla niewielką skuteczność tych środków z uwagi na brak współpracy ze strony platform działających w ramach gospodarki współpracy, jeśli chodzi o udostępnianie informacji na wniosek władz publicznych. Popiera zatem wybór rozporządzenia jako odpowiedniego instrumentu prawnego, który może zwiększyć przejrzystość i usprawnić przepływ danych.

40.

 Zdecydowanie potępia to, że Komisja Europejska uznała systemy rejestracji lub przepisy lokalne lub regionalne za „uciążliwe” oraz „nieefektywne i różniące się od siebie”.

41.

 Zaznacza, że 22 państwa członkowskie dysponują systemem rejestracji. Te systemy różnią się pod względem zasięgu, procedur, wymogów i mechanizmów stosowania, w tym pod względem stopnia współpracy, którego wymaga się od platform.

42.

 Przypomina, że decyzja o stworzeniu systemu rejestracji zgodnie z wnioskiem dotyczącym rozporządzenia należy do państw członkowskich i odnośnych organów. Stworzenie takiego systemu umożliwi im dostęp do danych.

43.

 Popiera propozycję Komisji Europejskiej dotyczącą wspierania rozwoju podobnych i interoperacyjnych systemów rejestracji na szczeblu UE, by zapewnić przestrzeganie spójnych przepisów dotyczących rejestracji przez wynajmujących i przez platformy w całej UE. Mogłoby to również obniżyć koszty administracyjne ponoszone przez stosowne organy. Jest zdania, że zgodność w fazie projektowania może być uwzględniona w procesie rejestracji.

44.

 Zakłada, że dzięki przedmiotowemu rozporządzeniu organy publiczne będą mogły opracować lepszą politykę zarządzania STR, która będzie sprzyjać bardziej ukierunkowanym i odpowiednim przepisom i ich skuteczniejszemu egzekwowaniu.

45.

 Wyraża jednak zaniepokojenie przewidzianymi kosztami administracyjnymi, które organy publiczne będą musiały pokryć w celu stworzenia systemów rejestracji i jednolitych portali cyfrowych.

46.

 Ostrzega, że koszty systemu rejestracji i połączeń z krajowym jednolitym portalem cyfrowym poniosą władze lokalne odpowiedzialne za dany obszar. Zaznacza, że dostosowanie się do nowego systemu może wymagać więcej czasu.

47.

 Podkreśla, że to państwa członkowskie (na poziomie władz krajowych, regionalnych lub lokalnych) są odpowiedzialne za określenie przepisów dotyczących dostępu do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i ich świadczenia. Nadal możliwe jest ustanowienie systemów zezwoleń dotyczących zapewnienia dostępu do usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych i ich świadczenia.

Udziały w rynku i wynajmujący

48.

 Apeluje o dalsze przeanalizowanie definicji oraz oczekuje opracowania jednolitego zestawu kryteriów w celu odróżnienia różnych rodzajów właścicieli (gospodarzy zawodowych i okazjonalnych) lub właścicieli, którzy powierzyli swoje nieruchomości zarządcom nieruchomości, by zagwarantować faktyczny dostęp do rynku i usunąć zbędne przeszkody w jego funkcjonowaniu, zwłaszcza z myślą o małych operatorach.

49.

 Podkreśla, że wniosek Komisji Europejskiej jest w pełni zgodny z zasadami pomocniczości i proporcjonalności. Stwarza on różne możliwości właściwym organom, przyznaje im prawo decydowania o ustanowieniu systemu rejestracji i nie koliduje z innymi przepisami leżącymi w interesie publicznym.

50.

 Wzywa do przeprowadzenia oceny rynku w celu oszacowania stopnia profesjonalizacji społeczności wynajmujących.

51.

 Wyraża nadzieję, że jeden numer identyfikacyjny będzie wystarczający do oszacowania liczby nieruchomości/jednostek, którymi zarządzają poszczególne osoby fizyczne lub prawne.

52.

 Zwraca się do Komisji Europejskiej, by we współpracy z państwami członkowskimi opublikowała sprawozdanie opisujące rynek i zawierające szacunki udziałów w rynku poszczególnych podmiotów, w tym konkretnych segmentów, takich jak: wynajmujący zawodowi i okazjonalni (ang. „peer-to-peer”); wynajmujący na obszarach wiejskich lub w małych miasteczkach oraz wynajmujący w ośrodkach turystycznych; podmioty i pośrednicy oferujący usługi transgraniczne w porównaniu z podmiotami i pośrednikami świadczącymi usługi lokalne, a także by aktualizowała informacje zawarte w ocenie skutków.

53.

 Stwierdza, że zawodowych zarządców nieruchomości przeznaczonych do najmu krótkoterminowego („przedsiębiorców”) powinny obowiązywać bardziej rygorystyczne przepisy niż zarządców okazjonalnych (ang. „peer-to-peer”).

Rejestracja

54.

 Zwraca się o wyjaśnienie, czy decyzja o stworzeniu systemu rejestracji (wraz z jednolitym portalem cyfrowym) należy wyłącznie do kompetencji na poziomie krajowym czy też może zostać podjęta również przez samorządy lokalne i regionalne w danym państwie członkowskim, jeżeli sobie tego życzą.

55.

 Docenia to, że w projekcie określono wspólne podejście do procedur rejestracji, zgodnie z którym każdej pojedynczej jednostce przyznano by jeden krajowy numer identyfikacyjny w celu zapewnienia większej przejrzystości i identyfikowalności.

56.

 Jest zaniepokojony tym, że proponowane przepisy umożliwiają automatyczne i natychmiastowe nadanie numeru identyfikacyjnego wynajmującym i rozpoczęcie przez nich działalności. Ma świadomość, że rejestracja nie jest równoznaczna z weryfikacją, lecz oczekuje bardziej szczegółowych informacji na temat tego, w jaki sposób właściwe organy mogą ograniczyć nadawanie numerów identyfikacyjnych na obszarach lub w jednostkach objętych lokalnymi przepisami zakazującymi działalności STR. Należy przynajmniej żądać, by już w momencie rejestracji trzeba było przedstawiać dowód na to, że posiada się prawo do rozporządzania daną jednostką.

57.

 Oczekuje, że w art. 6 jaśniej określone zostaną kary za nieprzestrzeganie przez platformy nakazu zawieszenia lub usunięcia nielegalnych ofert. Uważa, że rozporządzenie powinno wyraźnie stwierdzać, że właściwe organy państw członkowskich są uprawnione do nakładania kar na platformy, które nie przestrzegają obowiązujących przepisów.

Weryfikacja i ocena

58.

 Domaga się dalszego wyjaśnienia art. 7 ust. 1 lit. c), w którym zobowiązuje się platformy do podejmowania „rozsądnych starań, aby przeprowadzić wyrywkowe kontrole oświadczeń wynajmujących”. Sądzi, że takie określenia jak „rozsądne starania” oraz „wyrywkowe kontrole” mogą być zbyt mgliste i zależne od interpretacji. Jest zdania, że zadania związane z wyrywkową weryfikacją i zgłaszaniem wyników właściwym organom powinny być wykonywane co najmniej raz na kwartał.

59.

 Zaznacza, że procedura rejestracji na mocy rozporządzenia pozostaje bez uszczerbku dla ewentualnych innych obowiązków sprawozdawczych, na przykład w dziedzinie opodatkowania, rejestracji ludności i statystyk.

60.

 Uważa, że ocena, która ma mieć miejsce trzy lata po wejściu w życie rozporządzenia, musi zawierać również ewaluację wpływu na władze lokalne i regionalne oraz na ich zdolność do opracowania strategii politycznych opartych na danych udostępnianych właściwym organom przez platformy. Należy również uwzględnić dostępność, jakość i użyteczność danych, to, jak funkcjonuje egzekwowanie prawa w wymiarze transgranicznym, a także współpracę administracyjną.

61.

 Uważa, że w art. 7 rozporządzenia dotyczącym zgodności w fazie projektowania, projekt interfejsu powinien zapewniać wygenerowanie obowiązkowego pola w celu wskazania numeru identyfikacyjnego jednostki w umieszczanych na platformach ogłoszeniach dotyczących wynajmu krótkoterminowego. Generowanie tego obowiązkowego pola powinno odbywać się w sposób zautomatyzowany w momencie, gdy wynajmujący próbuje opublikować ofertę na obszarze objętym procedurą rejestracji, a nie na podstawie dobrowolnego oświadczenia wynajmującego. Zauważa też, że ponieważ art. 13 ust. 1 lit. a) zobowiązuje państwa członkowskie do prowadzenia aktualnych wykazów regionów, w których stosowana jest procedura rejestracji, platformy będą dysponowały środkami technicznymi umożliwiającymi przeprowadzenie tej weryfikacji w sposób zautomatyzowany, bez ponoszenia znacznych kosztów.

62.

 Ma wątpliwości, czy wystarczające jest wskazanie przez samych wynajmujących, czy oferowany lokal przeznaczony do najmu krótkoterminowego znajduje się na obszarze, na którym ustanowiono lub stosuje się procedurę rejestracji. Zamiast tego sugeruje, by zaprojektować interfejs w taki sposób, aby wpis numeru identyfikacyjnego był w takich przypadkach obowiązkowy.

Bruksela, dnia 15 marca 2023 r.

Vasco ALVES CORDEIRO

Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów

(31)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).

(31)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).

(37)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1150 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie propagowania sprawiedliwości i przejrzystości dla użytkowników biznesowych korzystających z usług pośrednictwa internetowego (Dz.U. L 186 z 11.7.2019, s. 57).

(38)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/1925 z dnia 14 września 2022 r. w sprawie kontestowalnych i uczciwych rynków w sektorze cyfrowym oraz zmiany dyrektyw (UE) 2019/1937 i (UE) 2020/1828 (akt o rynkach cyfrowych) (Dz.U. L 265 z 12.10.2022, s. 1).

(39)  Dyrektywa (UE) 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawiająca procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (tekst jednolity) (Dz.U. L 241 z 17.9.2015, s. 1).

(40)  Dyrektywa Rady 2010/24/UE z dnia 16 marca 2010 r. w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących podatków, ceł i innych obciążeń (Dz.U. L 84 z 31.3.2010, s. 1).

(41)  Dyrektywa Rady 2011/16/UE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania i uchylająca dyrektywę 77/799/EWG (Dz.U. L 64 z 11.3.2011, s. 1)

(37)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1150 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie propagowania sprawiedliwości i przejrzystości dla użytkowników biznesowych korzystających z usług pośrednictwa internetowego (Dz.U. L 186 z 11.7.2019, s. 57).

(38)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/1925 z dnia 14 września 2022 r. w sprawie kontestowalnych i uczciwych rynków w sektorze cyfrowym oraz zmiany dyrektyw (UE) 2019/1937 i (UE) 2020/1828 (akt o rynkach cyfrowych) (Dz.U. L 265 z 12.10.2022, s. 1).

(39)  Dyrektywa (UE) 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawiająca procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (tekst jednolity) (Dz.U. L 241 z 17.9.2015, s. 1).

(40)  Dyrektywa Rady 2010/24/UE z dnia 16 marca 2010 r. w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących podatków, ceł i innych obciążeń (Dz.U. L 84 z 31.3.2010, s. 1).

(41)  Dyrektywa Rady 2011/16/UE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania i uchylająca dyrektywę 77/799/EWG (Dz.U. L 64 z 11.3.2011, s. 1)

(1)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 223/2009 z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie statystyki europejskiej oraz uchylające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE, Euratom) nr 1101/2008 w sprawie przekazywania do Urzędu Statystycznego Wspólnot Europejskich danych statystycznych objętych zasadą poufności, rozporządzenie Rady (WE) nr 322/97 w sprawie statystyk Wspólnoty oraz decyzję Rady 89/382/EWG, Euratom w sprawie ustanowienia Komitetu ds. Programów Statystycznych Wspólnot Europejskich (Dz.U. L 87 z 31.3.2009, s. 164).

(1)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 223/2009 z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie statystyki europejskiej oraz uchylające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE, Euratom) nr 1101/2008 w sprawie przekazywania do Urzędu Statystycznego Wspólnot Europejskich danych statystycznych objętych zasadą poufności, rozporządzenie Rady (WE) nr 322/97 w sprawie statystyk Wspólnoty oraz decyzję Rady 89/382/EWG, Euratom w sprawie ustanowienia Komitetu ds. Programów Statystycznych Wspólnot Europejskich (Dz.U. L 87 z 31.3.2009, s. 164).

(1)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1724 z dnia 2 października 2018 r. w sprawie utworzenia jednolitego portalu cyfrowego w celu zapewnienia dostępu do informacji, procedur oraz usług wsparcia i rozwiązywania problemów, a także zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 1).

(2)  https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Short-stay_accommodation_offered_via_online_collaborative_economy_platforms

(3)  https://transport.ec.europa.eu/transport-themes/mobility-strategy_en

(4)  https://ec.europa.eu/regional_policy/en/information/publications/reports/2018/comprehensive-analysis-of-the-existing-cross-border-rail-transport-connections-and-missing-links-on-the-internal-eu-borders

(5)  https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0094119020300498

(6)  Sprawa C-674/20: Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Cour constitutionnelle (Belgia) w dniu 10 grudnia 2020 r. – Airbnb Ireland UC / Région de Bruxelles-Capitale (Dz.U. C 237 z 20.6.2022, s. 13), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A62020CA0674.

(7)  Dyrektywa 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym) (Dz.U. L 178 z 17.7.2000, s. 1), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/pl/ALL/?uri=CELEX:32000L0031

(8)  Sprawa C-390/18: Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 19 grudnia 2019 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez sędziego śledczego tribunal de grande instance de Paris – Francja) – postępowanie karne przeciwko X (Dz.U. C 61 z 24.2.2020, str. 8).

(9)  Dyrektywa Rady (UE) 2021/514 z dnia 22 marca 2021 r. zmieniająca dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (Dz.U. L 104 z 25.3.2021, s. 1).

30.5.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 188/43

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Zrównoważone stosowanie pestycydów

(2023/C 188/06)

Sprawozdawca:

Heinz-Joachim HÖFER (DE/PES), członek Rady Miasta Altenkirchen (Westerwald)

Dokument źródłowy:

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin i w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) 2021/2115

COM(2022) 305

I.   ZALECANE POPRAWKI

Poprawka 1

Motyw 5

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(5)

Aby zapewnić pełne osiągnięcie celów unijnych ram prawnych dotyczących zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin, należy je dostosować, ustanawiając w tym celu jaśniejsze i bezpośrednio stosowane przepisy dla poszczególnych podmiotów. Ponadto należy doprecyzować szereg przepisów, w tym przepisów dotyczących stosowania zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami, ograniczenia stosowania środków ochrony roślin oraz kontroli sprzętu używanego do wykonywania zabiegów z użyciem środków ochrony roślin. Należy zatem uchylić dyrektywę 2009/128/WE i zastąpić ją rozporządzeniem.

(5)

Aby zapewnić pełne osiągnięcie celów unijnych ram prawnych dotyczących zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin, należy je dostosować, ustanawiając w tym celu jaśniejsze i bezpośrednio stosowane przepisy dla poszczególnych podmiotów. Należy również wzmocnić kontrole graniczne w celu dopilnowania, by przywozy spełniały te same kryteria, które są wymagane na terytorium UE, tak by zapobiec wprowadzaniu na terytorium UE wszelkich produktów spożywczych, roślin i kwiatów poddanych działaniu środków ochrony roślin (pestycydy, fungicydy itp.) zakazanych w UE. Ponadto należy doprecyzować szereg przepisów, w tym przepisów dotyczących stosowania zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami, ograniczenia stosowania środków ochrony roślin oraz kontroli sprzętu używanego do wykonywania zabiegów z użyciem środków ochrony roślin. Należy zatem uchylić dyrektywę 2009/128/WE i zastąpić ją rozporządzeniem.

Poprawka 2

Motyw 9

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(9)

W sprawozdaniu końcowym z Konferencji w sprawie przyszłości Europy, opublikowanym w dniu 9 maja 2022 r., w odniesieniu do propozycji dotyczących rolnictwa, produkcji żywności, bioróżnorodności i ekosystemów oraz zanieczyszczenia obywatele zwracają się do Unii w szczególności o znaczne ograniczenie stosowania pestycydów i nawozów chemicznych, zgodnie z istniejącymi celami, przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego, a także o wsparcie badań mających na celu opracowanie bardziej zrównoważonych i opartych na przyrodzie alternatyw. Obywatele oczekują więcej badań i innowacji, w tym w zakresie rozwiązań technologicznych na rzecz zrównoważonej produkcji, odporności roślin i rolnictwa precyzyjnego, a także więcej komunikacji, systemów doradztwa oraz szkoleń organizowanych dla rolników i przez rolników, oraz domagają się od Unii ochrony owadów, w szczególności owadów rodzimych i owadów zapylających.

(9)

W sprawozdaniu końcowym z Konferencji w sprawie przyszłości Europy, opublikowanym w dniu 9 maja 2022 r., w odniesieniu do propozycji dotyczących rolnictwa, produkcji żywności, bioróżnorodności i ekosystemów oraz zanieczyszczenia obywatele zwracają się do Unii w szczególności o znaczne ograniczenie stosowania pestycydów i nawozów chemicznych, zgodnie z istniejącymi celami, przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego, a także o wsparcie badań mających na celu opracowanie bardziej zrównoważonych i opartych na przyrodzie alternatyw. Obywatele oczekują więcej badań i innowacji, w tym w zakresie rozwiązań technologicznych na rzecz zrównoważonej produkcji, odporności roślin i rolnictwa precyzyjnego, a także więcej komunikacji, systemów doradztwa oraz szkoleń organizowanych dla rolników i przez rolników, oraz domagają się od Unii ochrony owadów, w szczególności owadów rodzimych i owadów zapylających. Obywatele zalecają ponadto stosowanie zasady „zanieczyszczający płaci”, która powinna być również włączona do środków podatkowych.

Poprawka 3

Motyw 12

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(12)

Celem strategii „Od pola do stołu” jest osiągnięcie znaczącego postępu w ograniczaniu stosowania chemicznych środków ochrony roślin w sposób ekonomicznie opłacalny. Aby osiągnąć ten cel, konieczne jest ustalenie na szczeblu Unii i państw członkowskich wymiernych celów dotyczących ograniczenia stosowania chemicznych środków ochrony roślin i ryzyka z nimi związanego oraz stosowania bardziej niebezpiecznych środków ochrony roślin, aby monitorować postępy. Cele krajowe powinny być ustanowione przez prawo krajowe, aby zapewnić odpowiednie postępy i odpowiedzialność za ich realizację. Państwa członkowskie powinny osiągnąć te wiążące cele krajowe do 2030 r. Oczekuje się, że ograniczenie stosowania chemicznych środków ochrony roślin znacznie zmniejszy ryzyko dla bezpieczeństwa i higieny pracy użytkowników profesjonalnych.

(12)

Celem strategii „Od pola do stołu” jest osiągnięcie znaczącego postępu w ograniczaniu stosowania chemicznych środków ochrony roślin w sposób ekonomicznie opłacalny. Aby osiągnąć ten cel, konieczne jest ustalenie na szczeblu Unii i państw członkowskich wymiernych celów dotyczących ograniczenia stosowania chemicznych środków ochrony roślin i ryzyka z nimi związanego oraz stosowania bardziej niebezpiecznych środków ochrony roślin, aby monitorować postępy. Cele krajowe powinny być ustanowione przez prawo krajowe, aby zapewnić odpowiednie postępy i odpowiedzialność za ich realizację. Państwa członkowskie powinny osiągnąć te wiążące cele krajowe do 2030 r. Oczekuje się, że ograniczenie stosowania chemicznych środków ochrony roślin znacznie zmniejszy ryzyko dla bezpieczeństwa i higieny pracy użytkowników profesjonalnych , a także dla obywateli i konsumentów, w szczególności dla grup podatnych na zagrożenia .

Poprawka 4

Motyw 13a (nowy motyw)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

(13a)

W dokumencie roboczym służb Komisji w sprawie czynników zapewniających bezpieczeństwo żywnościowe Komisja Europejska przyznaje, że „gleba, woda, różnorodność biologiczna i powietrze to podstawowe wymogi dla produkcji żywności”, stwierdza, że „obecny model intensywnego rolnictwa o wysokich nakładach, oparty na pestycydach chemicznych, może stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa żywnościowego w perspektywie średnioterminowej ze względu na utratę różnorodności biologicznej, prawdopodobny wzrost występowania agrofagów, pogorszenie stanu gleb i utratę owadów zapylających, które mają zasadnicze znaczenie dla produkcji rolnej”, a ponadto podkreśla potrzebę wdrożenia celów w zakresie ograniczenia stosowania pestycydów z myślą o zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego w UE w perspektywie długoterminowej.

Uzasadnienie

Ograniczenie stosowania pestycydów jest konieczne w celu zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego.

Poprawka 5

Motyw 14

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(14)

Państwa członkowskie powinny opracować i opublikować krajowe plany działania. Aby krajowe plany działania państw członkowskich były skuteczne, powinny zawierać cele ilościowe, odniesienia do wiążących krajowych celów w zakresie ograniczenia stosowania do 2030 r., określonych w prawie krajowym, wraz z powiązanymi celami orientacyjnymi określonymi w krajowych planach działania, środki, harmonogramy i wskaźniki mające na celu zmniejszenie zagrożeń związanych ze stosowaniem pestycydów i ich wpływu na zdrowie ludzi i środowisko. Umożliwi to przyjęcie usystematyzowanego podejścia do wyznaczania ilościowych założeń i celów, wyraźnie powiązanych z krajowymi celami w zakresie ograniczenia stosowania do 2030 r. Aby monitorować zgodność z przepisami niniejszego rozporządzenia, państwa członkowskie powinny być również zobowiązane do składania corocznych sprawozdań z realizacji celów i dokładnych danych ilościowych odnoszących się do zgodności z przepisami dotyczącymi stosowania, szkoleń, sprzętu do wykonywania zabiegów i zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami.

(14)

Państwa członkowskie powinny opracować i opublikować krajowe plany działania. Aby krajowe plany działania państw członkowskich były skuteczne, powinny zawierać cele ilościowe, odniesienia do wiążących krajowych celów w zakresie ograniczenia stosowania do 2030 r., określonych w prawie krajowym, wraz z powiązanymi celami orientacyjnymi określonymi w krajowych planach działania, środki, harmonogramy i wskaźniki mające na celu zmniejszenie zagrożeń związanych ze stosowaniem pestycydów i ich wpływu na zdrowie ludzi i środowisko. Umożliwi to przyjęcie usystematyzowanego podejścia do wyznaczania ilościowych założeń i celów, wyraźnie powiązanych z krajowymi celami w zakresie ograniczenia stosowania do 2030 r. Aby monitorować zgodność z przepisami niniejszego rozporządzenia, państwa członkowskie powinny być również zobowiązane do składania corocznych sprawozdań z realizacji celów i dokładnych danych ilościowych odnoszących się do zgodności z przepisami dotyczącymi stosowania, szkoleń, sprzętu do wykonywania zabiegów i zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami. Komisja Europejska może, z pomocą grupy ekspertów złożonej z naukowców z dziedziny środowiska i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, przeprowadzać kontrolę ex post tych krajowych planów działania w celu zagwarantowania przejrzystości opinii.

Poprawka 6

Motyw 16

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(14)

Wdrażanie polityki i środków w zakresie zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin ma wpływ na środowisko, zdrowie publiczne oraz warunki pracy. Państwa członkowskie powinny zatem zapewnić społeczeństwu i partnerom społecznym wystarczające możliwości udziału w przygotowywaniu krajowych planów działania państw członkowskich i konsultowania się w stosownych przypadkach, zgodnie z dyrektywą 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (24).

(16)

Wdrażanie polityki i środków w zakresie zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin ma wpływ na środowisko, zdrowie publiczne oraz warunki pracy. Państwa członkowskie powinny zatem zapewnić samorządom w ramach ich kompetencji, społeczeństwu i partnerom społecznym wystarczające możliwości udziału w przygotowywaniu krajowych planów działania państw członkowskich i konsultowania się w stosownych przypadkach, zgodnie z dyrektywą 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (24).

Poprawka 7

Motyw 24

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(24)

W celu zapewnienia, aby środki ochrony roślin i związany z nimi sprzęt do wykonywania zabiegów były stosowane w sposób chroniący zdrowie ludzi i środowisko, należy określić ogólne wymogi dotyczące użytkowników profesjonalnych w odniesieniu do szkoleń wymaganych przy stosowaniu niektórych środków ochrony roślin lub sprzętu do wykonywania zabiegów, stosowania bardziej niebezpiecznych środków ochrony roślin oraz konieczności przestrzegania wymogów dotyczących kontroli profesjonalnie używanego sprzętu do wykonywania zabiegów.

(24)

W celu zapewnienia, aby środki ochrony roślin i związany z nimi sprzęt do wykonywania zabiegów były stosowane w sposób chroniący zdrowie ludzi i środowisko, należy określić ogólne wymogi dotyczące użytkowników profesjonalnych w odniesieniu do szkoleń wymaganych przy stosowaniu niektórych środków ochrony roślin lub sprzętu do wykonywania zabiegów, stosowania bardziej niebezpiecznych środków ochrony roślin oraz konieczności przestrzegania wymogów dotyczących kontroli profesjonalnie używanego sprzętu do wykonywania zabiegów. Jednocześnie należy zakazać stosowania chemicznych środków ochrony roślin przez użytkowników nieprofesjonalnych, którzy nie są wyszkoleni; pozwoli to uniknąć sytuacji, w których byłoby zagrożone bezpieczeństwo ludzi lub środowiska.

Poprawka 8

Motyw 24a (nowy motyw)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

(24a)

W celu zbadania wszelkich skutków stosowania środków ochrony roślin dla zdrowia ludzkiego i środowiska konieczne jest monitorowanie środowiska. Obecnie unijne wymogi w zakresie monitorowania koncentrują się wyłącznie na wodzie. Aby dokładnie ocenić, czy cele niniejszego rozporządzenia w zakresie zmniejszenia ryzyka związanego ze środkami ochrony roślin zostały osiągnięte, państwa członkowskie wprowadzają kompleksowe programy monitorowania występowania pozostałości substancji czynnych i ich metabolitów w środowisku, wodzie, zwierzętach i u ludzi.

Poprawka 9

Motyw 24b (nowy motyw)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

(24b)

W opracowanym przez Komisję Europejską planie wdrażania „Pakt na rzecz zdrowych gleb w Europie” odnotowano, że 83 % gleb rolnych w UE jest zanieczyszczonych pozostałościami pestycydów, podczas gdy intensyfikacja rolnictwa i nadmierne stosowanie pestycydów prawdopodobnie jeszcze bardziej pogorszy sytuację w przyszłości. Jako zagrożenia dla zdrowia gleby wskazuje się w szczególności wysoką trwałość pestycydów w glebie i ich toksyczność dla gatunków niebędących celem zwalczania. W związku z tym podczas wdrażania przepisów niniejszego rozporządzenia należy odpowiednio uwzględnić znaczenie ochrony gleby.

Poprawka 10

Motyw 25

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(25)

Stosowanie środków ochrony roślin może mieć szczególnie negatywny wpływ na niektóre obszary, które są często użytkowane przez ogół społeczeństwa lub grupy szczególnie wrażliwe, społeczności, w których żyją i pracują ludzie, oraz obszary wrażliwe pod względem ekologicznym, takie jak obszary Natura 2000 chronione zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE (33) i dyrektywą Rady 92/43/EWG (34). Jeżeli środki ochrony roślin są stosowane na obszarach użytkowanych przez ogół społeczeństwa, możliwość narażenia ludzi na takie środki ochrony roślin jest wysoka. Aby zapewnić ochronę zdrowia ludzi i środowiska, należy zakazać stosowania środków ochrony roślin na obszarach wrażliwych oraz w odległości do 3 metrów od takich obszarów. Odstępstwa od tego zakazu powinny być dopuszczalne tylko pod pewnymi warunkami i na podstawie indywidualnej oceny każdego przypadku.

(25)

Stosowanie środków ochrony roślin może mieć szczególnie negatywny wpływ na niektóre obszary, które są często użytkowane przez ogół społeczeństwa lub grupy szczególnie wrażliwe, społeczności, w których żyją i pracują ludzie, oraz obszary wrażliwe pod względem ekologicznym, takie jak obszary Natura 2000 chronione zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE (33) i dyrektywą Rady 92/43/EWG (34). Jeżeli środki ochrony roślin są stosowane na obszarach użytkowanych przez ogół społeczeństwa, możliwość narażenia ludzi na takie środki ochrony roślin jest wysoka. Aby zapewnić ochronę zdrowia ludzi i środowiska, należy zakazać stosowania środków ochrony roślin na obszarach wrażliwych oraz w odległości do 3 metrów od takich obszarów. Odstępstwa od tego zakazu powinny być dopuszczalne tylko pod pewnymi warunkami i na podstawie indywidualnej oceny każdego przypadku. Strefy buforowe należy powiększyć do 50 metrów w przypadku obszarów uczęszczanych głównie przez grupy szczególnie wrażliwe oraz w przypadku stosowania wysoce niebezpiecznych środków ochrony roślin. Odstępstwa od zakazu powinny być dozwolone wyłącznie w odniesieniu do środków ochrony roślin dopuszczonych zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2018/848 w celu kontynuacji istniejącej działalności rolniczej lub pod pewnymi ściśle określonymi warunkami i w indywidualnych przypadkach.

Uzasadnienie

Z badań naukowych wynika, że skuteczne strefy buforowe muszą mieć szerokość kilkuset metrów, aby zapobiec wprowadzaniu pestycydów. W niedawnym badaniu dotyczącym zanieczyszczenia pestycydami na publicznych placach zabaw stwierdzono, że prawie połowa placów zabaw jest zanieczyszczona co najmniej jednym pestycydem, a 1/4 z nich więcej niż jednym (w tym substancje zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego), i pokazano, że do uzyskania zerowego zanieczyszczenia pestycydami byłaby niezbędna odległość nawet 100 metrów. Badanie uzupełniające pokazuje, że środki łagodzące, które są nawet bardziej rygorystyczne niż proponowane przez KE trzy metry, nie wystarczyły, aby zapobiec narażeniu dzieci i ogółu społeczeństwa na niebezpieczne pestycydy.

Poprawka 11

Motyw 26

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(26)

Środowisko wodne i zasoby wody pitnej są szczególnie wrażliwe na działanie środków ochrony roślin. Aby zapewnić ochronę środowiska wodnego, należy zakazać stosowania środków ochrony roślin na obszarach wód powierzchniowych i w ich pobliżu. Państwa członkowskie powinny wprowadzić odpowiednie środki, aby uniknąć pogorszenia stanu wód powierzchniowych i podziemnych oraz wód przybrzeżnych i morskich, a także umożliwić osiągnięcie dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych, w celu ochrony środowiska wodnego i zasobów wody pitnej przed skutkami stosowania środków ochrony roślin. Ponadto ważne jest, aby użytkownicy profesjonalni zostali przeszkoleni w zakresie minimalizowania lub eliminowania stosowania niektórych środków ochrony roślin sklasyfikowanych jako „działa szkodliwie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki”, „działa bardzo toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki” lub „działa toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki”. Ważne jest również, aby użytkownicy profesjonalni zostali przeszkoleni w zakresie znaczenia przyznawania pierwszeństwa środkom ochrony roślin niskiego ryzyka lub alternatywnych metod niechemicznych, stosowania technologii ograniczania znoszenia cieczy roboczej oraz środków ograniczających ryzyko.

(26)

Środowisko wodne i zasoby wody pitnej są szczególnie wrażliwe na działanie środków ochrony roślin. Aby zapewnić ochronę środowiska wodnego, należy zakazać stosowania środków ochrony roślin na obszarach wód powierzchniowych i w ich pobliżu. Państwa członkowskie powinny wprowadzić odpowiednie środki, aby w przyszłości nie dopuścić do regularnie pojawiającego się nieakceptowalnego stężenia środowiskowego pestycydów , uniknąć dalszego pogorszenia stanu wód powierzchniowych i podziemnych oraz wód przybrzeżnych i morskich, a także umożliwić osiągnięcie dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych, w celu ochrony środowiska wodnego i zasobów wody pitnej przed skutkami stosowania środków ochrony roślin. W tym kontekście konieczne jest, aby dostawcy wody pitnej regularnie otrzymywali nieograniczony dostęp do wystarczająco podzielonych pod względem czasu i miejsca, właściwych dla substancji czynnych danych dotyczących stosowania pestycydów w strefach ochrony wód położonych na ich obszarze działania. Ponadto ważne jest, aby użytkownicy profesjonalni zostali przeszkoleni w zakresie minimalizowania lub eliminowania stosowania niektórych środków ochrony roślin sklasyfikowanych jako „działa szkodliwie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki”, „działa bardzo toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki” lub „działa toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki”. Ważne jest również, aby użytkownicy profesjonalni zostali przeszkoleni w zakresie znaczenia przyznawania pierwszeństwa środkom ochrony roślin niskiego ryzyka lub alternatywnych metod niechemicznych, stosowania technologii ograniczania znoszenia cieczy roboczej oraz środków ograniczających ryzyko.

Uzasadnienie

W związku z regularnym i szeroko rozpowszechnionym występowaniem pestycydów w wodach w stężeniach, które zgodnie z unijną procedurą udzielania zezwoleń w ogóle nie mogą występować w tej wysokości i pociągają przez to za sobą poważne negatywne skutki dla różnorodności biologicznej i gospodarki przyrody, podkreśla się konieczność podjęcia środków, które najpierw w ogóle stworzą akceptowalny stan faktyczny.

Dostawa wody pitnej jest realizowana w ważnym interesie ogólnym i należy umożliwić jej dostawcom nadzorowanie oraz zapewnianie jakości wody pitnej przy wykorzystaniu wszelkich potrzebnych do tego informacji.

Poprawka 12

Motyw 27

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(27)

Rolnictwo precyzyjne odnosi się do systemów zarządzania rolnictwem, w ramach których starannie dostosowuje się zarządzanie uprawami do warunków lokalnych, takich jak występujące na działkach rolnych. Stosowanie istniejących technologii, w tym wykorzystanie unijnych danych i usług satelitarnych (Galileo i Copernicus), może znacznie ograniczyć stosowanie pestycydów. Konieczne jest zatem stworzenie ram prawnych, które będą stanowiły zachętę do rozwoju rolnictwa precyzyjnego. Stosowanie środków ochrony roślin za pomocą statku powietrznego, w tym za pomocą samolotów, helikopterów i bezzałogowych statków powietrznych, jest zwykle mniej precyzyjne niż inne sposoby stosowania i dlatego może potencjalnie powodować niekorzystny wpływ na zdrowie ludzi i środowisko. Zabiegi z powietrza powinny być zatem zabronione, a ograniczone odstępstwa powinny być możliwe w poszczególnych przypadkach, gdy mają one mniej negatywny wpływ na zdrowie ludzi i środowisko niż jakakolwiek alternatywna metoda stosowania lub gdy nie ma innej wykonalnej alternatywnej metody przeprowadzenia zabiegu. Należy również zapisywać liczby zabiegów z powietrza wykonywanych na podstawie zezwoleń na wykonywanie zabiegów z powietrza, aby mieć jasne dane dotyczące tego, jaką liczbę zabiegów z powietrza, na które wydano zezwolenia, rzeczywiście wykonano.

(27)

Rolnictwo precyzyjne odnosi się do systemów zarządzania rolnictwem, w ramach których starannie dostosowuje się zarządzanie uprawami do warunków lokalnych, takich jak występujące na działkach rolnych. Stosowanie istniejących technologii, w tym wykorzystanie unijnych danych i usług satelitarnych (Galileo i Copernicus), może znacznie ograniczyć stosowanie pestycydów i związane z nimi ryzyko . Konieczne jest zatem stworzenie ram prawnych, które będą stanowiły zachętę do rozwoju rolnictwa precyzyjnego. Stosowanie środków ochrony roślin za pomocą statku powietrznego, w tym za pomocą samolotów, helikopterów i bezzałogowych statków powietrznych, jest zwykle mniej precyzyjne niż inne sposoby stosowania i dlatego może potencjalnie powodować niekorzystny wpływ na zdrowie ludzi i środowisko. Jednak dokonujący się w ostatnich latach rozwój technologiczny cechuje się wielką precyzyjnością i ogromnym potencjałem, jeśli chodzi o przyszłe innowacje i zastosowania. Zabiegi z powietrza powinny być zatem zabronione, a ograniczone odstępstwa powinny być możliwe w poszczególnych przypadkach, gdy mają one mniej negatywny wpływ na zdrowie ludzi i środowisko niż jakakolwiek alternatywna metoda stosowania lub gdy nie ma innej wykonalnej alternatywnej metody przeprowadzenia zabiegu. Udzielenie takiego odstępstwa powinno zawsze podlegać przeglądowi i ocenie z uwzględnieniem innowacji technologicznych związanych z rolnictwem precyzyjnym. Należy również zapisywać liczby zabiegów z powietrza wykonywanych na podstawie zezwoleń na wykonywanie zabiegów z powietrza, aby mieć jasne dane dotyczące tego, jaką liczbę zabiegów z powietrza, na które wydano zezwolenia, rzeczywiście wykonano.

Uzasadnienie

Skupienie się na samym stosowaniu pestycydów nie odniesie tu skutku.

Poprawka 13

Motyw 30

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(30)

Biorąc pod uwagę znaczenie doradztwa w zakresie stosowania środków ochrony roślin jako środka wspierającego ich stosowanie w sposób chroniący zdrowie ludzi i środowisko zgodnie z zasadami zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami, ważne jest, aby doradcy byli odpowiednio przeszkoleni.

(30)

Biorąc pod uwagę znaczenie doradztwa w zakresie stosowania środków ochrony roślin jako środka wspierającego ich stosowanie w sposób chroniący zdrowie ludzi i środowisko zgodnie z zasadami zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami, ważne jest, aby doradcy byli odpowiednio przeszkoleni oraz niezależni od przedsiębiorstw produkujących (lub wprowadzających do obrotu) te środki ochrony roślin .

Uzasadnienie

Należy uwzględnić zarówno producentów, jak i dystrybutorów pestycydów.

Poprawka 14

Motyw 31

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(31)

Sprzedaż środków ochrony roślin stanowi ważny element sieci dystrybucji, ponieważ umożliwia dystrybutorom udzielanie informacji niezbędnych do ich właściwego stosowania. Konkretne porady dotyczące zasad bezpieczeństwa dla zdrowia ludzi i dla środowiska powinny być dostępne dla nabywcy lub użytkownika końcowego w momencie sprzedaży, aby umożliwić udzielenie odpowiedzi na pytania, które ułatwią prawidłowe stosowanie danego środka ochrony roślin. Dla użytkowników nieprofesjonalnych w punktach sprzedaży powinny być dostępne ogólne informacje dotyczące bezpiecznego stosowania i przechowywania środków ochrony roślin oraz postępowania z nimi, a także usuwania opakowań po tych środkach, ponieważ użytkownicy ci zazwyczaj nie mają takiej samej wiedzy praktycznej jak użytkownicy profesjonalni.

(31)

Sprzedaż środków ochrony roślin stanowi ważny element sieci dystrybucji, ponieważ umożliwia dystrybutorom udzielanie informacji niezbędnych do ich właściwego stosowania. Konkretne porady dotyczące zasad bezpieczeństwa dla zdrowia ludzi i dla środowiska powinny być dostępne dla nabywcy lub użytkownika końcowego w momencie sprzedaży, aby umożliwić udzielenie odpowiedzi na pytania, które ułatwią prawidłowe stosowanie danego środka ochrony roślin. Dla użytkowników nieprofesjonalnych w punktach sprzedaży powinny być dostępne ogólne informacje dotyczące bezpiecznego stosowania i przechowywania środków ochrony roślin oraz postępowania z nimi, a także usuwania opakowań po tych środkach, ponieważ użytkownicy ci zazwyczaj nie mają takiej samej wiedzy praktycznej jak użytkownicy profesjonalni. W celu zachowania spójności, na mocy rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 należy zakazać wywozu z Unii Europejskiej zabronionych w Unii Europejskiej pestycydów i ich substancji czynnych.

Uzasadnienie

Oczywiste jest, że chemikalia, które nie mogą być już stosowane w UE z powodu szkodliwego wpływu na środowisko lub zdrowie człowieka, nie mogą być również wywożone z UE. Odnosi się to zarówno do pestycydów w postaci użytkowej, jak i do ich substancji czynnych samych w sobie.

Poprawka 15

Motyw 33a (nowy motyw)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

(33a)

Skuteczność środków ochrony roślin powinna być regularnie sprawdzana przez podmioty odpowiedzialne za ocenianie środków ochrony roślin i dopuszczanie ich do obrotu. W celu zmniejszenia stosowania pestycydów, jeżeli w obrębie populacji organizmów szkodliwych, do których odnosi się produkt, rozwinęła się odporność, należy mocno ograniczyć bądź cofnąć zezwolenie na stosowanie, aby nie pozostały na rynku produkty, które stały się nieskuteczne.

Uzasadnienie

W rolnictwie powinno się podejmować wszelkie możliwe środki, aby ograniczyć odporność i jej negatywne skutki, oraz zwracać uwagę na to, aby odporność nie prowadziła do zastąpienia jednego pestycydu drugim, jeszcze bardziej problematycznym dla człowieka lub środowiska.

Poprawka 16

Motyw 34

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(34)

Ze względu na ewentualne zagrożenia dla zdrowia ludzi i dla środowiska wynikające ze stosowania środków ochrony roślin społeczeństwo powinno mieć dostęp do lepszych informacji na temat ogólnych skutków stosowania takich środków poprzez programy podnoszenia świadomości, informacje przekazywane przez dystrybutorów i inne odpowiednie środki.

(34)

Ze względu na ewentualne zagrożenia dla zdrowia ludzi i dla środowiska wynikające ze stosowania środków ochrony roślin społeczeństwo powinno mieć dostęp do lepszych informacji , choćby na temat europejskiej procedury wydawania zezwoleń, zasadniczego braku zagrożenia dla środowiska i zdrowia przy prawidłowym stosowaniu dopuszczonych środków ochrony roślin oraz na temat ogólnych skutków stosowania takich środków, poprzez programy podnoszenia świadomości, informacje przekazywane przez niezależne lub państwowe podmioty zajmujące się kwestiami środowiskowymi bądź zdrowotnymi i inne odpowiednie środki.

Uzasadnienie

Tylko te podmioty mogą zapewnić przekazywanie istotnych informacji wolnych od konkretnych interesów.

Poprawka 17

Motyw 35

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(35)

Aby lepiej zrozumieć tendencje dotyczące przypadków ostrych i przewlekłych zatruć wynikających z narażenia osób na działanie środków ochrony roślin, każde państwo członkowskie powinno zebrać informacje na temat tych tendencji. Komisja powinna również monitorować ogólne tendencje na szczeblu Unii.

(35)

Aby lepiej zrozumieć tendencje dotyczące przypadków ostrych i przewlekłych zatruć wynikających z narażenia osób na działanie środków ochrony roślin, każde państwo członkowskie powinno zebrać informacje na temat tych tendencji. Komisja powinna również monitorować ogólne tendencje na szczeblu Unii. Należy przy tym przewidzieć zwłaszcza już prowadzone w niektórych państwach członkowskich badania przekrojowe w przypadku osób szczególnie narażonych (użytkowników) bądź wrażliwych grup (np. kobiet w ciąży, dzieci).

Uzasadnienie

Należy podać konkretne przypadki, aby odpowiednio podkreślić ważne chronione dobro, jakim jest zdrowie człowieka.

Poprawka 18

Motyw 35a (nowy motyw)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

(35a)

W celu zmniejszenia stosowania pestycydów łączone oddziaływanie pestycydów w mieszaninach na środowisko i zdrowie człowieka powinno zostać zbadane i znaleźć wyraźniejsze niż do tej pory odzwierciedlenie w praktyce udzielania pozwoleń na wprowadzanie do obrotu, co pozwoli zapewnić obywatelom istotne i przejrzyste informacje na temat ogólnych skutków stosowania tych produktów.

Uzasadnienie

Cały proces udzielania pozwoleń na wprowadzanie pestycydów do obrotu jest ukierunkowany na poszczególne substancje czynne bądź ich formy użytkowe. Tymczasem liczne badania wykazały możliwe zagrożenia dla środowiska i zdrowia człowieka związane z występującymi w kombinacji substancjami czynnymi, których to zagrożeń nie można ustalić w całości na podstawie danych dotyczących poszczególnych pestycydów.

Poprawka 19

Motyw 43

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(43)

W celu egzekwowania obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu państwa członkowskie powinny ustanowić przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadkach naruszenia niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić przestrzeganie tych przepisów. Przewidziane kary powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Istotne jest również, aby umożliwić państwom członkowskim odzyskanie kosztów związanych z wypełnianiem obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia za pomocą opłat lub należności, aby zapewnić właściwym organom dostęp do odpowiednich środków finansowych.

(43)

W celu egzekwowania obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu państwa członkowskie powinny ustanowić przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadkach naruszenia niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić przestrzeganie tych przepisów. Przewidziane kary powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Istotne jest również, aby umożliwić państwom członkowskim odzyskanie kosztów związanych z wypełnianiem obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia za pomocą opłat lub należności lub poprzez oparte na analizie ryzyka opodatkowanie środków ochrony roślin , tak aby zapewnić właściwym organom dostęp do odpowiednich środków finansowych.

Poprawka 20

Motyw 43a (nowy motyw)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

(43a)

Potrzebne są wystarczające środki finansowe na wdrożenie zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami. We wspieraniu wdrażania i przyswajania zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami oraz w uatrakcyjnianiu powiązanych środków dla rolników, np. poprzez zapewnienie rekompensat w przypadku udowodnionej utraty dochodów, może pomóc ustanowienie funduszu państwowego. Środki finansowe na ten fundusz mogłyby pochodzić m.in. z opartego na analizie ryzyka opodatkowania środków ochrony roślin, ze składek sprzedawców detalicznych lub z kar pieniężnych.

Poprawka 21

Artykuł 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

W niniejszym rozporządzeniu określa się zasady zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin poprzez ustalenie i osiągnięcie do 2030 r. celów w zakresie ograniczenia stosowania chemicznych środków ochrony roślin i ryzyka z nimi związanego , ustanawiając wymogi dotyczące stosowania, przechowywania, sprzedaży i unieszkodliwiania środków ochrony roślin oraz sprzętu do wykonywania zabiegów , przewidując szkolenia i podnoszenie świadomości oraz wdrożenie zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami.

Niniejsze rozporządzenie ma na celu zmniejszenie zagrożenia związanego ze stosowaniem pestycydów i wpływu ich stosowania na zdrowie ludzi i na środowisko oraz zmniejszenie zależności od pestycydów. Określa się w nim zasady zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin poprzez ustalenie i osiągnięcie do 2030 r. celów w zakresie ograniczenia stosowania chemicznych środków ochrony roślin i ryzyka z nimi związanego – dzięki promowaniu i wdrażaniu zintegrowanej ochrony roślin, opartej na niechemicznych podejściach i technikach zapobiegawczych i alternatywnych, dzięki zachęcaniu do przejścia na niskonakładowe systemy rolnicze, ustanowieniu wymogów dotyczących stosowania, przechowywania, sprzedaży i unieszkodliwiania środków ochrony roślin oraz sprzętu do wykonywania zabiegów, a także dzięki zapewnieniu ochrony pracowników, szkoleń, niezależnego doradztwa oraz podnoszenia świadomości.

Uzasadnienie

Dokładniejsze odzwierciedlenie celów omawianego rozporządzenia i skupienie się na ograniczaniu ryzyka i wdrażaniu alternatywnych praktyk w rolnictwie, których ostatecznym celem jest osiągnięcie zrównoważonego systemu żywnościowego.

Poprawka 22

Artykuł 3 punkt 16) litera a)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

a)

obszar użytkowany przez ogół społeczeństwa, taki jak park lub ogród publiczny, tereny rekreacyjne lub sportowe lub droga publiczna;

a)

obszar użytkowany przez ogół społeczeństwa, taki jak park lub ogród publiczny, tereny rekreacyjne lub sportowe, droga publiczna i wszelkie obszary mieszkalne ;

Poprawka 23

Artykuł 3 punkt 16) litera f) podpunkt (i)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(i)

każdy obszar chroniony na podstawie dyrektywy 2000/60/WE, w tym ewentualne strefy ochronne, jak również modyfikacje tych obszarów w następstwie wyników oceny ryzyka dla punktów poboru wody do spożycia na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/2184 (47);

(i)

każdy obszar chroniony na podstawie dyrektywy 2000/60/WE, w tym ewentualne strefy ochronne, jak również modyfikacje tych obszarów w następstwie wyników oceny ryzyka dla punktów poboru wody do spożycia na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/2184 (47) , z wyjątkiem stref narażonych na zanieczyszczenia azotanami, substancjami biogennymi i ściekami komunalnymi, które nie wchodzą w zakres definicji obszarów wrażliwych i do których przewidziane ograniczenia nie mają zastosowania ;

Poprawka 24

Artykuł 3 punkt 16) litera f) podpunkt (ii)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(ii)

tereny mające znaczenie dla Wspólnoty wymienione w wykazie, o którym mowa w art. 4 ust. 2 dyrektywy 92/43/EWG, oraz specjalne obszary ochrony wyznaczone zgodnie z art. 4 ust. 4 tej dyrektywy, a także obszary specjalnej ochrony sklasyfikowane zgodnie z art. 4 dyrektywy 2009/147/WE oraz wszelkie inne krajowe, regionalne lub lokalne obszary chronione zgłoszone przez państwa członkowskie do krajowego wykazu obszarów chronionych wyznaczonych na poziomie krajowym (CDDA);

(ii)

tereny mające znaczenie dla Wspólnoty wymienione w wykazie, o którym mowa w art. 4 ust. 2 dyrektywy 92/43/EWG, oraz specjalne obszary ochrony wyznaczone zgodnie z art. 4 ust. 4 tej dyrektywy, a także obszary specjalnej ochrony sklasyfikowane zgodnie z art. 4 dyrektywy 2009/147/WE oraz inne krajowe, regionalne lub lokalne obszary chronione, które zostały zgłoszone przez państwa członkowskie do wykazu obszarów chronionych wyznaczonych na poziomie krajowym (CDDA) i które wspomniane państwa członkowskie chcą włączyć do grupy obszarów objętych tym poziomem ochrony ;

Uzasadnienie

Aby skoncentrować ochronę na najistotniejszych obszarach wrażliwych, państwa członkowskie mogą rozważyć wykreślenie odniesień do tych obszarów z definicji obszarów wrażliwych zamieszczonej w rozporządzeniu w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów.

Poprawka 25

Artykuł 8 ustęp 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

1.   Do dnia … [Urząd Publikacji: proszę wstawić datę – 18 miesięcy od daty rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia] r. każde państwo członkowskie opracowuje i publikuje na stronie internetowej krajowy plan działania zawierający następujące informacje:

1.   Do dnia … [Urząd Publikacji: proszę wstawić datę – 18 miesięcy od daty rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia] r. każde państwo członkowskie opracowuje i publikuje na stronie internetowej krajowy plan działania zawierający następujące informacje:

a)

cele w zakresie ograniczenia stosowania przyjęte zgodnie z rozdziałem II do 2030 r.;

a)

sytuacja fitosanitarna w zakresie organizmów szkodliwych dla upraw oraz tendencje rozwojowe, ze wskazaniem obecności nowych organizmów;

b)

informacje dotyczące krajowych celów w zakresie ograniczenia stosowania do 2030 r., jak określono w art. 9;

b)

krajowe cele w zakresie ograniczenia stosowania przyjęte zgodnie z rozdziałem II do 2030 r.;

c)

szczegółowe informacje na temat planowanego postępu w odniesieniu do elementów istotnych dla wdrożenia niniejszego rozporządzenia, które wymieniono w części 2 załącznika II;

c)

informacje dotyczące krajowych celów w zakresie ograniczenia stosowania do 2030 r., jak określono w art. 9;

d)

link do odpowiednich części planów strategicznych WPR sporządzonych zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/2115, w których określono plany dotyczące zwiększenia powierzchni użytkowanych użytków rolnych zaangażowanej w rolnictwo ekologiczne oraz sposób, w jaki plany te przyczynią się do osiągnięcia celu określonego w komunikacie Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Strategia »Od pola do stołu« na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego” (1), polegającego na przeznaczeniu do 2030 r. 25 % powierzchni użytkowanych użytków rolnych przeznaczonej na rolnictwo ekologiczne;

d)

szczegółowe informacje na temat planowanego postępu w odniesieniu do elementów istotnych dla wdrożenia niniejszego rozporządzenia, które wymieniono w części 2 załącznika II;

e)

wykaz profesjonalnie używanego sprzętu do wykonywania zabiegów, w stosunku do którego państwo członkowskie stosuje różne wymogi dotyczące kontroli zgodnie z art. 32 ust. 1;

e)

link do odpowiednich części planów strategicznych WPR sporządzonych zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/2115, w których określono plany dotyczące zwiększenia powierzchni użytkowanych użytków rolnych zaangażowanej w rolnictwo ekologiczne oraz sposób, w jaki plany te przyczynią się do osiągnięcia celu określonego w komunikacie Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Strategia »Od pola do stołu« na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego” (1), polegającego na przeznaczeniu do 2030 r. 25 % powierzchni użytkowanych użytków rolnych przeznaczonej na rolnictwo ekologiczne;

f)

informacje na temat szacunkowych rocznych ilości środków ochrony roślin, które nielegalnie stosowano lub przejęto w wyniku działań mających na celu zwalczanie nadużyć finansowych w ciągu ostatnich trzech lat oraz wszelkich planowanych środków z tym związanych;

f)

wykaz profesjonalnie używanego sprzętu do wykonywania zabiegów, w stosunku do którego państwo członkowskie stosuje różne wymogi dotyczące kontroli zgodnie z art. 32 ust. 1;

g)

krajowe środki zachęcające do stosowania przez użytkowników profesjonalnych metod niechemicznych poprzez bodźce finansowe, zgodnie z przepisami Unii dotyczącym pomocy państwa;

g)

informacje na temat szacunkowych rocznych ilości środków ochrony roślin, które nielegalnie stosowano lub przejęto w wyniku działań mających na celu zwalczanie nadużyć finansowych w ciągu ostatnich trzech lat oraz wszelkich planowanych środków z tym związanych;

h)

planowane i przyjęte środki mające na celu wspieranie lub zapewnienie, poprzez wiążące wymogi ustanowione w prawie krajowym, innowacji oraz rozwoju i stosowania niechemicznych metod zwalczania agrofagów;

h)

krajowe środki zachęcające do stosowania przez użytkowników profesjonalnych metod niechemicznych poprzez bodźce finansowe, zgodnie z przepisami Unii dotyczącym pomocy państwa;

i)

inne planowane i przyjęte środki mające na celu wspieranie lub zapewnienie, poprzez wiążące wymogi ustanowione w prawie krajowym, zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin zgodnie z zasadami zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami, w tym z zasadami zawartymi w przepisach dotyczących poszczególnych upraw, jak określono w art. 15 ust. 1.

i)

planowane i przyjęte środki mające na celu wspieranie lub zapewnienie, poprzez wiążące wymogi ustanowione w prawie krajowym, innowacji oraz rozwoju i stosowania niechemicznych metod zwalczania agrofagów;

 

j)

inne planowane i przyjęte środki mające na celu wspieranie lub zapewnienie, poprzez wiążące wymogi ustanowione w prawie krajowym, zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin zgodnie z zasadami zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami, w tym z zasadami zawartymi w przepisach dotyczących poszczególnych upraw, jak określono w art. 15 ust. 1.

Każde państwo członkowskie bezzwłocznie powiadamia Komisję o pierwszej publikacji swojego krajowego planu działania.

Każde państwo członkowskie bezzwłocznie powiadamia Komisję o pierwszej publikacji swojego krajowego planu działania , aby Komisja Europejska mogła przeprowadzić kontrolę ex post tych planów .

Poprawka 26

Artykuł 9 ustęp 1 litera a)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

a)

wykaz co najmniej pięciu substancji czynnych, które w okresie trzech lat poprzedzających przyjęcie krajowego planu działania najsilniej wpłynęły na tendencje w zakresie ograniczania stosowania chemicznych środków ochrony roślin i ryzyka z nimi związanego oraz na stosowanie bardziej niebezpiecznych środków ochrony roślin, jak określono przy zastosowaniu metody określonej w załączniku I;

a)

wykaz co najmniej pięciu substancji czynnych, które w okresie trzech lat poprzedzających przyjęcie krajowego planu działania najsilniej negatywnie wpłynęły na tendencje w zakresie ograniczania stosowania chemicznych środków ochrony roślin i ryzyka z nimi związanego oraz na stosowanie bardziej niebezpiecznych środków ochrony roślin, jak określono przy zastosowaniu metody określonej w załączniku I;

Uzasadnienie

Sformułowanie jest niejasne. Istotne są tutaj w szczególności substancje czynne, które najbardziej przyczyniają się do tego, że zamierzone ograniczenie ryzyka nie jest wyraźniejsze.

Poprawka 27

Artykuł 13 ustęp 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Obowiązki użytkowników profesjonalnych i doradców w zakresie zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami

Obowiązki użytkowników profesjonalnych i doradców w zakresie zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami

1.    Aby zapobiec występowaniu organizmów szkodliwych lub zminimalizować ich negatywny wpływ, użytkownicy profesjonalni przed zastosowaniem chemicznych środków ochrony roślin najpierw stosują środki, które nie wymagają użycia chemicznych środków ochrony

1.    Użytkownicy profesjonalni zawsze stosują niechemiczne środki zapobiegawcze, takie jak odpowiednie praktyki agronomiczne. Jeżeli konieczne są interwencje, wówczas w celu zminimalizowania negatywnego wpływu organizmów szkodliwych ci użytkownicy najpierw stosują środki, które nie wymagają użycia chemicznych środków ochrony , zgodnie z hierarchią zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami . Chemiczne środki ochrony roślin mogą być stosowane tylko wtedy, gdy żaden inny niechemiczny środek zapobiegawczy ani połączenie takich środków nie okazały się skuteczne.

Poprawka 28

Artykuł 13 ustęp 2

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

2.   Z dokumentacji prowadzonej przez użytkownika profesjonalnego, o której mowa w art. 14 ust. 1, wynika, że uwzględnia on wszystkie poniższe możliwości:

2.   Z dokumentacji prowadzonej przez użytkownika profesjonalnego, o której mowa w art. 14 ust. 1, wynika, że przed użyciem chemicznych pestycydów zastosował on wszystkie odpowiednie środki z poniższego wykazu:

—

płodozmian,

—

szeroko zakrojony płodozmian obejmujący co najmniej cztery lata,

—

stosowanie nowoczesnych technik uprawy, w tym zwalczanie chwastów przed siewem lub sadzeniem roślin, termin i norma wysiewu, stosowanie wsiewek, uprawa współrzędna, uprawa bezorkowa, cięcie i siew bezpośredni,

—

zwiększone zróżnicowanie upraw, w tym mieszanie różnych odmian, uprawa współrzędna lub mieszana ,

—

stosowanie odmian odpornych lub tolerancyjnych oraz wysokiej jakości materiału siewnego i nasadzeniowego lub kwalifikowanego,

—

stosowanie nowoczesnych technik uprawy, w tym zwalczanie chwastów przed siewem lub sadzeniem roślin, termin i norma wysiewu, stosowanie wsiewek, uprawa współrzędna, niechemiczna uprawa bezorkowa, cięcie i siew bezpośredni,

—

stosowanie zrównoważonego nawożenia, wapnowania i nawadniania lub odwadniania,

—

stosowanie odmian odpornych lub tolerancyjnych oraz wysokiej jakości materiału siewnego i nasadzeniowego lub kwalifikowanego,

—

stosowanie środków higieny, takich jak regularne czyszczenie maszyn i sprzętu, by zapobiec rozprzestrzenianiu się organizmów szkodliwych,

—

regeneracyjne zarządzanie glebą, w tym wykorzystanie zielonego nawozu, nawożenie materiałem organicznym lub ściółkowanie,

—

ochrona i stwarzanie warunków dla występowania ważnych organizmów pożytecznych, w tym poprzez stosowanie korzystnych metod ochrony roślin lub wykorzystywanie ekologicznych struktur w miejscu produkcji i poza nim,

—

unikanie nadmiernego nawożenia i  wapnowania i  ograniczenie nawadniania lub odwadniania,

—

wykluczenie szkodników poprzez stosowanie konstrukcji chronionych, siatek i innych barier fizycznych.

—

stosowanie środków higieny, takich jak regularne czyszczenie maszyn i sprzętu, by zapobiec rozprzestrzenianiu się organizmów szkodliwych,

—

ochrona i stwarzanie warunków dla występowania ważnych organizmów pożytecznych, w tym poprzez stosowanie korzystnych metod ochrony roślin lub wykorzystywanie ekologicznych struktur w miejscu produkcji i poza nim,

—

wykluczenie szkodników poprzez stosowanie konstrukcji chronionych, siatek i innych barier fizycznych.

Poprawka 29

Artykuł 13 ustęp 3 litera c)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

c)

doradztwo osób o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych.

c)

doradztwo niezależnych osób o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych.

Uzasadnienie

W doradztwie należy zachować neutralność.

Poprawka 30

Artykuł 14

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Dokumentacja dotycząca środków zapobiegawczych i interwencji w zakresie ochrony upraw przeprowadzanych przez użytkowników profesjonalnych oraz porad dotyczących stosowania środków ochrony roślin

Dokumentacja dotycząca środków zapobiegawczych i interwencji w zakresie ochrony upraw przeprowadzanych przez użytkowników profesjonalnych oraz porad dotyczących stosowania środków ochrony roślin

1.   Jeżeli użytkownik profesjonalny wdraża środki zapobiegawcze lub przeprowadza interwencję, do elektronicznego rejestru dotyczącego stosowania zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami i środków ochrony roślin, o którym mowa w art. 16, obejmującego obszar, na którym użytkownik profesjonalny prowadzi działalność, wprowadza on następujące informacje:

1.   Jeżeli użytkownik profesjonalny przeprowadza interwencję (zapobiegawczą lub leczniczą) , do elektronicznego rejestru dotyczącego stosowania zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami i środków ochrony roślin, o którym mowa w art. 16, obejmującego obszar, na którym użytkownik profesjonalny prowadzi działalność, wprowadza on następujące informacje:

a)

wszelkie środki zapobiegawcze lub interwencje oraz przyczyny takiego środka zapobiegawczego lub interwencji, w tym identyfikację i ocenę poziomu występowania agrofagów , w przypadku gdy państwo członkowskie, w którym działa użytkownik profesjonalny, nie przyjęło w odniesieniu do danej uprawy ani obszaru żadnych przepisów dotyczących poszczególnych upraw;

a)

wszelkie środki zapobiegawcze lub kombinacja różnych środków (zapobiegawczych lub leczniczych) , w przypadku gdy państwo członkowskie, w którym działa użytkownik profesjonalny, nie przyjęło w odniesieniu do danej uprawy ani obszaru żadnych przepisów dotyczących poszczególnych upraw;

b)

wszelkie środki zapobiegawcze lub interwencje oraz przyczyny takiego środka zapobiegawczego lub interwencji, w tym identyfikację i ocenę poziomu występowania agrofagów , przeprowadzonych w odniesieniu do mierzalnych kryteriów określonych w mających zastosowanie przepisach, w przypadku gdy państwo członkowskie, w którym działa użytkownik profesjonalny, przyjęło w odniesieniu do danej uprawy i obszaru przepisy dotyczące poszczególnych upraw.

b)

wszelkie środki zapobiegawcze lub kombinacja różnych środków (zapobiegawczych lub leczniczych) , przeprowadzonych w odniesieniu do mierzalnych kryteriów określonych w mających zastosowanie przepisach, w przypadku gdy państwo członkowskie, w którym działa użytkownik profesjonalny, przyjęło w odniesieniu do danej uprawy i obszaru przepisy dotyczące poszczególnych upraw.

2.   Użytkownik profesjonalny wprowadza elektroniczny wpis do elektronicznego rejestru dotyczącego stosowania zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami i środków ochrony roślin, o którym mowa w art. 16, zawierający imię i nazwisko swojego doradcy oraz daty i treść porad udzielonych przez niego zgodnie z art. 26 ust. 3. Użytkownik profesjonalny udostępnia tę dokumentację na wniosek właściwego organu, o którym mowa w art. 15 ust. 2.

2.   Użytkownik profesjonalny wprowadza elektroniczny wpis do elektronicznego rejestru dotyczącego stosowania zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami i środków ochrony roślin, o którym mowa w art. 16, zawierający imię i nazwisko swojego doradcy oraz daty i treść porad udzielonych przez niego zgodnie z art. 26 ust. 3. Użytkownik profesjonalny udostępnia tę dokumentację na wniosek właściwego organu, o którym mowa w art. 15 ust. 2.

3.   Użytkownik profesjonalny prowadzi dokumentację stosowanych środków ochrony roślin zgodnie z art. 67 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 w elektronicznym rejestrze dotyczącym stosowania zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami i środków ochrony roślin, o którym mowa w art. 16. Użytkownik profesjonalny wprowadza również elektroniczny wpis zawierający informacje, czy zabieg przeprowadzono z wykorzystaniem sprzętu powietrznego czy naziemnego. W przypadku zabiegu z powietrza użytkownik profesjonalny wskazuje rodzaj używanego sprzętu.

3.   Użytkownik profesjonalny prowadzi dokumentację stosowanych środków ochrony roślin zgodnie z art. 67 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 w elektronicznym rejestrze dotyczącym stosowania zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami i środków ochrony roślin, o którym mowa w art. 16. Użytkownik profesjonalny wprowadza również elektroniczny wpis zawierający informacje, czy zabieg przeprowadzono z wykorzystaniem sprzętu powietrznego czy naziemnego. W przypadku zabiegu z powietrza użytkownik profesjonalny wskazuje rodzaj używanego sprzętu.

 

4.    Aby monitorować postępy w ograniczaniu ryzyka i niekorzystnego wpływu stosowania środków ochrony roślin na zdrowie ludzi i na środowisko, należy tak przekształcić system zharmonizowanych wskaźników ryzyka ustanowiony na podstawie dyrektywy (UE) 2009/128/WE, aby za jego sprawą faktycznie można było zająć się dwoma zamierzonymi celami ograniczenia stosowanej ilości środków ochrony roślin i związanego z nimi ryzyka. Przegląd systemu zharmonizowanych wskaźników ryzyka przeprowadza się w ramach art. 35 niniejszego rozporządzenia.

4.   Aby zapewnić jednolitą strukturę wpisów wprowadzanych przez użytkowników profesjonalnych do elektronicznego rejestru dotyczącego stosowania zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami i środków ochrony roślin zgodnie z ust. 1, 2 i 3, Komisja może – w drodze aktów wykonawczych – przyjąć standardowy szablon takich wpisów. Każdy taki szablon zawiera pola do celów wprowadzania wpisów, które należy przechowywać zgodnie z art. 67 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009, oraz wymaga użycia rozpoznawalnego identyfikatora. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 41 ust. 2.

5.   Aby zapewnić jednolitą strukturę wpisów wprowadzanych przez użytkowników profesjonalnych do elektronicznego rejestru dotyczącego stosowania zintegrowanego zarządzania ochroną przed szkodnikami i środków ochrony roślin zgodnie z ust. 1, 2 i 3, Komisja może – w drodze aktów wykonawczych – przyjąć standardowy szablon takich wpisów. Każdy taki szablon zawiera pola do celów wprowadzania wpisów, które należy przechowywać zgodnie z art. 67 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009, oraz wymaga użycia rozpoznawalnego identyfikatora. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 41 ust. 2.

Uzasadnienie

W dużym skrócie aktualna propozycja zharmonizowanego wskaźnika ryzyka pociąga za sobą następujące poważne problemy:

—

wszystkie dopuszczone do obrotu substancje czynne otrzymują taki sam współczynnik (tutaj 8), a występujące między nimi ogromne różnice w toksyczności są całkowicie ignorowane w dalszym przebiegu,

—

w obrębie grupy substancji z takim samym współczynnikiem korygującym zastosowana ilość jest zatem nagle ponownie kluczowa w kwestii tego, jak substancje z tej grupy wpływają ostatecznie na zharmonizowany wskaźnik ryzyka,

—

naturalna chronologiczność grup, do których należy pestycyd, wygląda następująco: aktualnie dopuszczone do obrotu -> kandydat do zastąpienia -> już niedopuszczone do obrotu, z czym idzie w parze coraz mniejsza ilość stosowana w rolnictwie. Przedstawione powyżej, związane z tą kolejnością ustalenie współczynników korygujących prowadzi w nieunikniony sposób do tego, że zharmonizowany wskaźnik ryzyka ostatecznie obliczony za pomocą właśnie tych współczynników może się pozornie tylko zmniejszać i że zmniejszanie to jest nawet jeszcze „przyspieszane” przez zwiększające się współczynniki korygujące.

Zharmonizowany wskaźnik ryzyka pokazuje pod tym względem często zmniejszające się ryzyko, które jednak jest uzasadnione jedynie jego konstrukcją. Sugerowane jest zmniejszające się ryzyko, które jednak w rzeczywistości w ogóle nie występuje lub przynajmniej nie musi występować. Ten stan rzeczy nie jest również w żaden sposób do pogodzenia z celami polityki UE w zakresie chemikaliów i Europejskiego Zielonego Ładu.

Poprawka 31

Artykuł 15 ustęp 7

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

7.   Co roku każde państwo członkowskie dokonuje przeglądu swoich przepisów dotyczących poszczególnych upraw i w razie potrzeby aktualizuje je, w tym w przypadku konieczności uwzględnienia zmian w dostępności narzędzi zwalczania organizmów szkodliwych.

7.   Co roku każde państwo członkowskie dokonuje przeglądu swoich przepisów dotyczących poszczególnych upraw i w razie potrzeby aktualizuje je, w tym w przypadku konieczności uwzględnienia zmian w dostępności narzędzi zwalczania organizmów szkodliwych , a co pięć lat przeprowadza przegląd dotyczący rozwoju odporności na zwalczanie w obrębie odnośnych populacji agrofagów .

Poprawka 32

Artykuł 16 ustęp 8 (nowy ustęp)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

8.     Prowadzenie dokumentacji powinno zostać rozszerzone na obszary nierolnicze, takie jak użycie pestycydów w lasach i w przestrzeni publicznej oraz wzdłuż dróg i linii kolejowych.

Poprawka 33

Artykuł 16 ustęp 9 (nowy ustęp)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

9.     Rejestry muszą być udostępniane publicznie przy jednoczesnym zapewnieniu ochrony danych osobowych. W istocie interes publiczny ma pierwszeństwo przed poufnością danych z uwagi na emisje do środowiska.

Poprawka 34

Artykuł 18 ustęp 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Stosowanie środków ochrony roślin na obszarach wrażliwych

Stosowanie środków ochrony roślin na obszarach wrażliwych

1.   Zabronione jest stosowanie wszelkich środków ochrony roślin na wszystkich obszarach wrażliwych oraz w odległości wynoszącej do trzech metrów od takich obszarów. Tej trzymetrowej strefy buforowej nie należy zmniejszać poprzez zastosowanie alternatywnych metod ograniczania ryzyka.

1.   Zabronione jest stosowanie wszelkich środków ochrony roślin na wszystkich obszarach wrażliwych oraz w odległości wynoszącej do trzech metrów od takich obszarów. Tej trzymetrowej strefy buforowej nie należy zmniejszać poprzez zastosowanie alternatywnych metod ograniczania ryzyka. W przypadku obszarów wrażliwych wykorzystywanych przez grupy szczególnie wrażliwe ta strefa buforowa wynosi 50 metrów. Również w przypadku stosowania najbardziej niebezpiecznych pestycydów przestrzega się 50-metrowej strefy buforowej.

Uzasadnienie

Z badań naukowych wynika, że skuteczne strefy buforowe muszą mieć szerokość kilkuset metrów, aby zapobiec wprowadzaniu pestycydów. W niedawnym badaniu dotyczącym zanieczyszczenia pestycydami na publicznych placach zabaw stwierdzono, że prawie połowa placów zabaw jest zanieczyszczona co najmniej jednym pestycydem, a 1/4 z nich więcej niż jednym (w tym substancje zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego), i pokazano, że do uzyskania zerowego zanieczyszczenia pestycydami byłaby niezbędna odległość nawet 100 metrów. Badanie uzupełniające pokazuje, że środki łagodzące, które są nawet bardziej rygorystyczne niż proponowane przez KE trzy metry, nie wystarczyły, aby zapobiec narażeniu dzieci i ogółu społeczeństwa na niebezpieczne pestycydy.

Poprawka 35

Artykuł 18 ustęp 2a (nowy ustęp)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

2a.     Państwa członkowskie określają jasną procedurę i metody rozwiązywania problemu występowania agrofagów na obszarach wrażliwych, wraz z dostępnymi alternatywnymi rozwiązaniami niechemicznymi, począwszy od zapobiegania, monitorowania, metod fizycznych i mechanicznych oraz kontroli biologicznej.

Poprawka 36

Artykuł 18 ustęp 3

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

3.   Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 właściwy organ wyznaczony przez państwo członkowskie może zezwolić użytkownikowi profesjonalnemu na stosowanie środka ochrony roślin na obszarze wrażliwym przez ograniczony okres z dokładnie określoną datą rozpoczęcia i zakończenia, który jest możliwie najkrótszy, ale nie przekracza 60 dni, pod warunkiem że spełnione są wszystkie poniższe warunki:

3.   Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 właściwy organ wyznaczony przez państwo członkowskie może zezwolić użytkownikowi profesjonalnemu na stosowanie środka ochrony roślin na obszarze wrażliwym przez ograniczony okres z dokładnie określoną datą rozpoczęcia i zakończenia, który jest możliwie najkrótszy, ale nie przekracza 90 dni, pod warunkiem że spełnione są wszystkie poniższe warunki:

a)

udowodnione zostało poważne i nadzwyczajne ryzyko rozprzestrzeniania się agrofagów kwarantannowych lub inwazyjnych gatunków obcych;

a)

udowodnione zostało poważne i nadzwyczajne ryzyko rozprzestrzeniania się agrofagów lub inwazyjnych gatunków obcych;

b)

nie istnieje żadna technicznie wykonalna alternatywna technika zwalczania o niższym ryzyku, która powstrzymałaby rozprzestrzenianie się agrofagów kwarantannowych lub inwazyjnych gatunków obcych.

b)

nie istnieje żadna technicznie wykonalna alternatywna technika zwalczania o niższym ryzyku, która powstrzymałaby rozprzestrzenianie się agrofagów lub inwazyjnych gatunków obcych.

Poprawka 37

Artykuł 19

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Specjalne środki na rzecz ochrony środowiska wodnego i wody pitnej

Specjalne środki na rzecz ochrony środowiska wodnego i wody pitnej

1.   Zabrania się stosowania wszelkich środków ochrony roślin na wszystkich wodach powierzchniowych i w odległości do 3 m od nich. Tej trzymetrowej strefy buforowej nie należy zmniejszać poprzez zastosowanie alternatywnych metod ograniczania ryzyka.

1.   Zabrania się stosowania wszelkich środków ochrony roślin na wszystkich wodach powierzchniowych i w odległości do 3 m od nich. Tej trzymetrowej strefy buforowej nie należy zmniejszać poprzez zastosowanie alternatywnych metod ograniczania ryzyka.

2.   Państwa członkowskie mogą ustanowić większy zasięg obowiązkowych stref buforowych przylegających do wód powierzchniowych.

2.   Państwa członkowskie mogą ustanowić większy zasięg obowiązkowych stref buforowych przylegających do wód powierzchniowych.

3.   Do dnia … [Urząd Publikacji: proszę wstawić datę rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia] r. państwa członkowskie wprowadzają odpowiednie środki, aby uniknąć pogorszenia stanu wód powierzchniowych i podziemnych oraz wód przybrzeżnych i morskich, a także umożliwić osiągnięcie dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych, w celu ochrony środowiska wodnego i zasobów wody pitnej przed wpływem środków ochrony roślin, aby osiągnąć co najmniej cele określone w dyrektywach 2000/60/WE, 2006/118/WE, 2008/105/WE, 2008/56/WE i (UE) 2020/2184.

3.   Do dnia [Urząd Publikacji: proszę wstawić datę rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia] państwa członkowskie wprowadzają odpowiednie środki, aby niezwłocznie powstrzymać już mające miejsce wprowadzanie pestycydów do środowiska powodujące nieakceptowalne stężenia środowiskowe, uniknąć dalszego pogorszenia stanu wód powierzchniowych i podziemnych oraz wód przybrzeżnych i morskich, a także umożliwić osiągnięcie dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych, w celu ochrony środowiska wodnego i zasobów wody pitnej przed skutkami stosowania środków ochrony roślin, aby osiągnąć co najmniej cele określone w dyrektywach 2000/60/WE, 2006/118/WE, 2008/105/WE, 2008/56/WE i (UE) 2020/2184.

 

4.     W tym kontekście konieczne jest, aby dostawcy wody pitnej regularnie otrzymywali nieograniczony dostęp do wystarczająco podzielonych pod względem czasu i miejsca, właściwych dla substancji czynnych danych dotyczących stosowania pestycydów w strefach ochrony wód położonych na ich obszarze działania. Takie dane powinny być również udostępniane w odpowiedniej formie ogółowi społeczeństwa.

5.     Stosowanie chemicznych środków ochrony roślin powinno być zabronione na powierzchniach bardzo przepuszczalnych lub innych obiektach znajdujących się w pobliżu wód powierzchniowych bądź podziemnych, lub na powierzchniach szczelnych o wysokim ryzyku spływu do wód bądź systemów kanalizacyjnych.

6.     Państwa członkowskie wyznaczają strefy ochronne wód powierzchniowych i podziemnych wykorzystywanych do poboru wody pitnej, w których stosowanie lub przechowywanie pestycydów jest zakazane.

Uzasadnienie

W związku z regularnym i szeroko rozpowszechnionym występowaniem pestycydów w wodach w stężeniach, które zgodnie z unijną procedurą udzielania zezwoleń w ogóle nie mogą występować w tej wysokości i pociągają przez to za sobą poważne negatywne skutki dla różnorodności biologicznej i gospodarki przyrody, podkreśla się konieczność podjęcia środków, które najpierw w ogóle stworzą akceptowalny stan faktyczny.

Dostawa wody pitnej jest realizowana w ważnym interesie ogólnym i należy umożliwić jej dostawcom nadzorowanie oraz zapewnianie jakości wody pitnej przy wykorzystaniu wszelkich potrzebnych do tego informacji.

Poprawka 38

Artykuł 19a (nowy artykuł)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

Rozszerzona odpowiedzialność producenta

 

1.     Państwa członkowskie podejmują środki w celu zapewnienia, aby producenci wprowadzający do obrotu wszystkie środki ochrony roślin ponosili rozszerzoną odpowiedzialność producenta.

 

2.     Państwa członkowskie zapewniają ustanowienie systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta dla wszystkich środków ochrony roślin, w tym ich metabolitów, zgodnie z art. 8 i 8a dyrektywy 2008/98/WE.

 

3.     Państwa członkowskie zapewniają, aby producenci środków ochrony roślin pokrywali koszty zgodnie z przepisami dotyczącymi rozszerzonej odpowiedzialności producenta zawartymi w dyrektywie 2008/98/WE oraz, o ile nie zostały one jeszcze uwzględnione, pokrywali następujące koszty:

 

a)

koszty inwestycji i koszty operacyjne ponoszone przez dostawców wody pitnej w celu zapewnienia zgodności z wartościami parametrycznymi dla pestycydów i ich metabolitów określonymi w części B załącznika 1 do dyrektywy (UE) 2020/2184;

b)

koszty gromadzenia i weryfikacji danych dotyczących produktów wprowadzanych do obrotu.

 

4.     Określone w ust. 3 koszty, które należy pokryć, nie przekraczają kosztów niezbędnych do gospodarnego świadczenia wskazanych w tych przepisach usług i są ustalane z zachowaniem przejrzystości między zainteresowanymi podmiotami.

 

5.     Państwa członkowskie zapewniają, aby wkład każdego producenta, o którym mowa w ust. 3, był określany na podstawie zagrożenia dla środowiska i zdrowia związanego ze środkami ochrony roślin wprowadzanymi do obrotu.

 

6.     Państwa członkowskie w jasny sposób określają role i obowiązki wszystkich odpowiednich zaangażowanych podmiotów.

 

7.     Każde państwo członkowskie zezwala producentom mającym siedzibę lub miejsce zamieszkania w innym państwie członkowskim, którzy wprowadzają produkty do obrotu w tym państwie członkowskim, na wyznaczenie osoby prawnej lub fizycznej mającej siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium tego państwa członkowskiego jako upoważnionego przedstawiciela do celów wypełniania na tym terytorium obowiązków producenta w zakresie systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta.

Poprawka 39

Artykuł 27 ustęp 3 litera a)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

a)

potencjalne zagrożenia dla zdrowia ludzi i dla środowiska spowodowane ostrymi lub przewlekłymi skutkami stosowania środków ochrony roślin;

a)

potencjalne zagrożenia dla zdrowia ludzi i dla środowiska spowodowane ostrymi lub przewlekłymi skutkami stosowania środków ochrony roślin;

aa)

potencjalne zagrożenia dla zdrowia ludzi i dla środowiska wynikające z łącznego stosowania środków ochrony roślin oraz brak danych dotyczących efektów kombinacji środków ochrony roślin, które nie są oceniane w związku ze stosowaniem środków ochrony roślin;

Poprawka 40

Artykuł 28 ustęp 2–4 (nowy ustęp)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

2.   Co roku do dnia 31 sierpnia każde państwo członkowskie przedkłada Komisji sprawozdanie zawierające następujące informacje:

2.   Co roku do dnia 31 sierpnia każde państwo członkowskie przedkłada Komisji sprawozdanie zawierające następujące informacje:

a)

liczba przypadków ostrych i przewlekłych zatruć wynikających z narażenia osób na działanie środków ochrony roślin w poprzednim roku kalendarzowym;

a)

liczba przypadków ostrych i przewlekłych zatruć wynikających z narażenia osób na działanie środków ochrony roślin w poprzednim roku kalendarzowym;

b)

informacje, o których mowa w ust. 1, dotyczące każdego przypadku zatrucia.

b)

informacje, o których mowa w ust. 1, dotyczące każdego przypadku zatrucia;

 

c)

liczba chorób zawodowych wywołanych stosowaniem środków ochrony roślin lub narażeniem na ich działanie w poprzednim roku.

3.   Komisja przyjmuje akty wykonawcze w celu ustanowienia wzoru przekazywania informacji i danych, o których mowa w ust. 2 niniejszego artykułu. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 41 ust. 2.

3.   Komisja przyjmuje akty wykonawcze w celu ustanowienia wzoru przekazywania informacji i danych, o których mowa w ust. 2 niniejszego artykułu. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 41 ust. 2.

 

4.     W odniesieniu do chorób zawodowych wywołanych stosowaniem środków ochrony roślin lub narażeniem na ich działanie w poprzednim roku:

 

a)

każde państwo członkowskie wyznacza właściwy organ odpowiedzialny za utworzenie systemu zgłaszania i uznawania chorób zawodowych wywołanych stosowaniem środków ochrony roślin lub narażeniem na ich działanie oraz systemu sprawiedliwych odszkodowań za te choroby;

 

b)

państwa członkowskie dopilnowują, aby wyznaczone organy dysponowały wystarczającym personelem i wystarczającymi zasobami do należytego wypełniania swoich zadań, w tym skutecznych kontroli;

 

c)

państwa członkowskie dopilnowują, aby wiążące krajowe dopuszczalne normy narażenia zawodowego (LEP[ES1]) były nadzorowane, przestrzegane i wykorzystywane podczas stosowania substancji czynnych zawartych w środkach ochrony roślin lub narażenia na ich działanie;

 

d)

państwa członkowskie dopilnowują, aby każdy użytkownik profesjonalny, łącznie z pracownikami, miał dostęp do dokumentacji urzędowej określającej rodzaj środka ochrony roślin stosowanego podczas jego pracy zawodowej i okres narażenia;

 

e)

pracodawcy muszą udostępnić wszystkim pracownikom, którzy są przez nich zatrudnieni, dokumentację urzędową określoną w ust. 4;

 

f)

państwa członkowskie dbają o wypełnienie obowiązku określonego w ust. 5 oraz stosują skuteczne, odstraszające i proporcjonalne kary za naruszenia tego wymogu;

 

g)

państwa członkowskie ułatwiają zgłaszanie chorób zawodowych związanych ze stosowaniem środków ochrony roślin lub narażeniem na ich działanie, tworząc dostępne i skuteczne mechanizmy zgłaszania;

 

h)

państwa członkowskie są zobowiązane, by zadbać o uznanie tych chorób i o stosowne odszkodowanie.

Poprawka 41

Artykuł 33a (nowy artykuł)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

Monitorowanie pozostałości pestycydów

1.     Państwa członkowskie wprowadzają rutynowe środki w celu realizacji konkretnych, reprezentatywnych programów monitorowania pozostałości substancji czynnych i ich metabolitów w zasobach wodnych, wodach gruntowych, glebie, powietrzu/pyle/opadach, faunie i florze oraz u ludzi.

2.     Istniejące programy i wskaźniki monitorowania są oceniane i w razie potrzeby dostosowywane, a nowe programy są odpowiednio przystosowywane w celu zapewnienia generowania odpowiednich danych z monitorowania. W razie konieczności państwa członkowskie wdrażają dodatkowe środki w celu zadbania o zgodność stosowania środków ochrony roślin z przepisami art. 4 i 29 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009.

3.     Wyniki programów monitorowania są przedkładane Komisji i publikowane na stronie internetowej, o której mowa w art. 8. Komisja analizuje wyniki i rozważa, czy konieczne są zmiany regulacyjne.

Poprawka 42

Artykuł 36 ustęp 2 litera a)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

a)

wskazać pięć substancji czynnych mających najbardziej znaczący wpływ na wynik;

a)

wskazać pięć substancji czynnych mających najbardziej znaczący negatywny wpływ na wynik;

Uzasadnienie

Jaśniejsze sformułowanie.

II.   ZALECENIA POLITYCZNE

EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW (KR),

1.

 Zdecydowanie popiera działania na rzecz ograniczenia użycia chemicznych środków ochrony roślin i związanego z nimi ryzyka oraz dążenie do zapewnienia zrównoważonych systemów żywnościowych. Trzeba jednak zadbać o to, by obowiązki określone w przepisach nie powodowały nadmiernych obciążeń administracyjnych.

2.

 Przypomina, że w swojej opinii na temat reformy WPR zaapelował, aby do 2027 r. określone ilościowo, mierzalne i dające się osiągnąć wspólne cele europejskie na rzecz krajowych planów strategicznych zostały włączone do rozporządzenia w sprawie WPR (1), przy czym użycie pestycydów w państwach członkowskich zmniejszy się o co najmniej 30 % w porównaniu do 2017 r.

3.

 Uważa, że Komisja Europejska powinna – za pomocą aktów delegowanych i zgodnie z art. 35 niniejszego rozporządzenia – pracować nad ciągłym, uporządkowanym przeglądem wskaźników, w ramach którego toksyczność należy rozpatrywać w wystarczającym oddzieleniu od ilości pestycydów, a szeroki przedział różnych działań toksycznych – który np. jak dotąd ma być uwzględniany w grupie zharmonizowanego wskaźnika ryzyka z takim samym współczynnikiem korygującym – należy przy tym uwzględniać w sposób różnicujący toksyczność.

4.

 Apeluje o przekazywanie krajowych planów działania Komisji, by mogła przeprowadzać ich kontrolę ex post, przy wsparciu grupy niezależnych ekspertów, do której należą przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego, co pozwoli zagwarantować przejrzystość metod.

5.

 Wzywa Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności, aby bardzo regularnie sprawdzał zezwolenia i skuteczność pestycydów dopuszczonych do obrotu, gdy tylko w populacjach agrofagów poddanych działaniu produktu zacznie występować odporność, co pozwoli uniknąć namnażania nieskutecznych i tym samym niepotrzebnych produktów.

6.

 Wzywa UE, aby finansowała projekty badawcze w zakresie nieznanego obecnie oddziaływania pestycydów występujących w połączeniu ze sobą na zdrowie ludzi i różnorodność biologiczną.

7.

 Odnotowuje, że w ciągu ostatnich 10 lat znacznie posunęły się do przodu prywatne i publiczne badania nad kontrolą biologiczną i zintegrowanym zarządzaniem ochroną przed szkodnikami i obecnie zapewniają one alternatywne rozwiązania w przypadku 40 % stosowania pestycydów syntetycznych. Chciałby, aby w programie badawczym Unii Europejskiej podkreślono jeszcze bardziej wsparcie dla tych programów, tak by do 2030 r. można było osiągnąć co najmniej cel polegający na ograniczeniu stosowania pestycydów o połowę.

8.

 Wzywa UE do wyraźnego przekształcenia podejścia opartego na zharmonizowanym wskaźniku ryzyka, tak aby obok ilości zdecydowanie uwzględnić w szczególności toksyczność. Wzywa UE do kompleksowej weryfikacji prognostycznego efektu zharmonizowanego wskaźnika ryzyka bądź stosowanego alternatywnie podejścia i do zagwarantowania, by redukcja obliczonej wielkości ryzyka również faktycznie prowadziła do redukcji negatywnego wpływu pestycydów na środowisko bądź na zdrowie człowieka. Wnosi, aby Komisja Europejska przeprowadziła przegląd w sposób uporządkowany, tak aby zapewnić uzyskanie wiarygodnych wyników na podstawie obowiązujących wskaźników.

9.

 Apeluje, aby zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 1 października 2019 r. Unia Europejska sfinansowała prowadzenie badań doświadczalnych w zakresie toksyczności długoterminowej pestycydów w ich całkowitej postaci użytkowej przed ich dopuszczeniem na rynek europejski.

10.

 Zwraca uwagę, że bezpieczeństwo żywnościowe nie może zostać zagrożone przez zbyt szybki proces adaptacji w kontekście obecnego kryzysu.

11.

 Przypomina, że ograniczenie użycia pestycydów i zmniejszenie toksyczności poprawiają odporność gospodarstw rolnych na kryzys gospodarczy, energetyczny i środowiskowy.

12.

 Zauważa ponadto, że obniżenie standardów zrównoważonej produkcji żywności na tle obecnego kryzysu mogłoby nie tylko spowodować powstanie kosztów środowiskowych, lecz również nasilić zmienność cen.

13.

 Wzywa państwa członkowskie, aby zwiększyły swoje środki wsparcia rolników w ograniczaniu użycia pestycydów i związanego z nimi ryzyka w ramach swoich planów strategicznych WPR.

14.

 Ubolewa, że Komisja Europejska proponuje, aby niezbędne środki finansowe pochodziły ze wspólnej polityki rolnej (WPR) przez okres pięciu lat, ale bez dodawania do funduszu żadnych nowych środków.

15.

 Wyraża ubolewanie, że zatwierdzone przez Komisję krajowe plany strategiczne charakteryzują się bardzo niskimi ambicjami odnośnie do ograniczenia ilości pestycydów i przede wszystkim związanego z pestycydami ryzyka oraz nie osiągną przez to celów, które postawiła sobie Europa.

16.

 Wzywa UE do wprowadzenia zakazu przywozu żywności, która jest poddawana działaniu pestycydów niedopuszczonych do obrotu w Europie i zagraża zdrowiu obywateli bądź środowisku, co pozwoli stworzyć uczciwe warunki konkurencji dla naszych producentów.

17.

 Apeluje do Komisji, by w celu zapewnienia zgodności z rozporządzeniem (WE) nr 1107/2009 (2), wprowadziła zakaz wywozu niedopuszczonych do obrotu pestycydów bądź ich substancji czynnych z Europy do państw trzecich.

18.

 Przypomina organom UE, że obywatele w ramach Konferencji w sprawie przyszłości Europy wezwali organy UE do zdecydowanych działań w celu wspierania i zagwarantowania rolnictwa bardziej przyjaznego dla środowiska i dla klimatu.

19.

 Przypomina o roli regionów i samorządów lokalnych w Europie we wdrażaniu Europejskiego Zielonego Ładu, zwłaszcza dzięki ich roli we wdrażaniu i nadzorowaniu WPR.

20.

 Wzywa samorządy lokalne i regionalne, by informowały swoich współobywateli o zagrożeniach związanych z używaniem pestycydów.

21.

 Apeluje o wprowadzenie zakazu sprzedaży najbardziej niebezpiecznych chemicznych środków ochrony roślin klientom niekomercyjnym.

22.

 Apeluje o wprowadzenie zakazu sprzedaży chemicznych środków ochrony roślin przez klientów niekomercyjnych.

23.

 Podkreśla prawo samorządów regionalnych i lokalnych w Europie do planowania na nowo ich terytorium przy uwzględnieniu zasady pomocniczości i proporcjonalności.

Bruksela, dnia 15 marca 2023 r.

Vasco ALVES CORDEIRO

Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów

(24)  Dyrektywa 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (Dz.U. L 197 z 21.7.2001, s. 30).

(24)  Dyrektywa 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (Dz.U. L 197 z 21.7.2001, s. 30).

(33)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (Dz.U. L 20 z 26.1.2010, s. 7).

(34)  Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dz.U. L 206 z 22.7.1992, s. 7).

(33)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (Dz.U. L 20 z 26.1.2010, s. 7).

(34)  Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dz.U. L 206 z 22.7.1992, s. 7).

(47)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/2184 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. L 435 z 23.12.2020, s. 1).

(47)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/2184 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. L 435 z 23.12.2020, s. 1).

(1)  Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Strategia »Od pola do stołu« na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego” [(2020) 381 final].

(1)  Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Strategia »Od pola do stołu« na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego” [(2020) 381 final].

(1)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2116 z dnia 2 grudnia 2021 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 (Dz.U. L 435 z 6.12.2021, s. 187).

(2)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 1).

30.5.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 188/70

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie azbestu

(2023/C 188/07)

Sprawozdawczyni:

Hanna ZDANOWSKA (PL/EPL), prezydent miasta Łodzi

Dokument źródłowy:

Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2009/148/WE w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem związanym z narażeniem na działanie azbestu w miejscu pracy

COM(2022) 489 final

I.   ZALECANE POPRAWKI

Poprawka 1

Motyw 3

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(3)

Azbest jest wysoce niebezpiecznym czynnikiem rakotwórczym, który nadal wywiera wpływ w różnych sektorach gospodarki, takich jak budownictwo i renowacja, górnictwo i przemysł wydobywczy, gospodarowanie odpadami i pożarnictwo, w których występuje wysokie ryzyko narażenia pracowników na jego działanie. Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/200865 włókna azbestowe sklasyfikowano jako substancje rakotwórcze 1 A. Wdychanie unoszących się w powietrzu włókien azbestowych może powodować poważne choroby, takie jak międzybłoniak i rak płuc, zaś od narażenia do pierwszych objawów choroby, która ostatecznie może kończyć się zgonem związanym z pracą, może upłynąć średnio 30 lat.

(3)

Azbest jest wysoce niebezpiecznym czynnikiem rakotwórczym, który nadal wywiera wpływ w różnych sektorach gospodarki, takich jak budownictwo i renowacja, górnictwo i przemysł wydobywczy, przemysł energetyczny, przemysł chemiczny, transport, gospodarowanie odpadami i pożarnictwo, w których występuje wysokie ryzyko narażenia pracowników na jego działanie. Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/200865 włókna azbestowe sklasyfikowano jako substancje rakotwórcze 1 A. Wdychanie unoszących się w powietrzu włókien azbestowych może powodować poważne choroby, takie jak międzybłoniak i rak płuc, zaś od narażenia do pierwszych objawów choroby, która ostatecznie może kończyć się zgonem związanym z pracą, może upłynąć średnio 30 lat.

Uzasadnienie

Uzupełnienie katalogu o sektory, w których azbest był często wykorzystywany i może obecnie stanowić zagrożenie dla zdrowia pracowników oraz mieszkańców.

Poprawka 2

Motyw 5

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(5)

Potrzeba działań w zakresie ochrony pracowników przed substancjami rakotwórczymi zyskała poparcie w europejskim planie walki z rakiem (1). Lepsza ochrona pracowników narażonych na działanie azbestu będzie również istotna w kontekście transformacji ekologicznej i wdrażania Europejskiego Zielonego Ładu, w tym w szczególności inicjatywy „Fala renowacji” (2). W zaleceniach obywateli sformułowanych w ramach Konferencji w sprawie przyszłości Europy (3) podkreślono również znaczenie, jakie mają sprawiedliwe warunki pracy, a w szczególności przegląd dyrektywy 2009/148/WE.

(5)

Potrzeba działań w zakresie ochrony pracowników przed substancjami rakotwórczymi zyskała poparcie w europejskim planie walki z rakiem (1). Lepsza ochrona pracowników narażonych na działanie azbestu oraz osób bezpośrednio i pośrednio narażonych w wyniku działalności zawodowej osób trzecich szczególnie w miejscach prowadzenia remontów, renowacji, rozbiórek i wyburzeń oraz składowisk odpadów azbestowych , będzie również istotna w kontekście transformacji ekologicznej i wdrażania Europejskiego Zielonego Ładu, w tym w szczególności inicjatywy „Fala renowacji” (2). W zaleceniach obywateli sformułowanych w ramach Konferencji w sprawie przyszłości Europy (3) podkreślono również znaczenie, jakie mają sprawiedliwe warunki pracy, a w szczególności przegląd dyrektywy 2009/148/WE.

Uzasadnienie

Pożądana przez wszystkich transformacja ekologiczna i realizacja ambicji UE w zakresie zwiększenia wskaźnika renowacji budynków w ramach fali renowacji mogą wpływać jednocześnie na zwiększenie narażenia na działanie azbestu – nie tylko pracowników budowlanych, ale także osób postronnych (mieszkańców sąsiednich budynków, osób postronnych).

Poprawka 3

Motyw 8

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(8)

W dyrektywie należy określić zaktualizowaną wartość dopuszczalną w świetle dostępnych informacji, w tym aktualnych danych naukowych i technicznych, w oparciu o dogłębną ocenę skutków społeczno-gospodarczych oraz dostępność protokołów i technik pomiaru poziomu narażenia w miejscu pracy. Informacje te powinny opierać się na opiniach Komitetu ds. Oceny Ryzyka (RAC) Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA), ustanowionego rozporządzeniem (WE) nr 1907/2006, oraz na opiniach Komitetu Doradczego ds. Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Miejscu Pracy (ACSH), ustanowionego decyzją Rady z dnia 22 lipca 2003 r. (1).

(8)

W dyrektywie należy określić zaktualizowaną wartość dopuszczalną w świetle dostępnych informacji, w tym aktualnych danych naukowych i technicznych, w oparciu o dogłębną ocenę skutków społeczno-gospodarczych oraz dostępność protokołów i technik pomiaru poziomu narażenia w miejscu pracy. Informacje te powinny opierać się na różnych wariantach przedstawionych w  opiniach Komitetu ds. Oceny Ryzyka (RAC) Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA), ustanowionego rozporządzeniem (WE) nr 1907/2006, oraz na opiniach Komitetu Doradczego ds. Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Miejscu Pracy (ACSH), ustanowionego decyzją Rady z dnia 22 lipca 2003 r. (1).

Uzasadnienie

W opiniach powyższych organów przedstawiono różne warianty związane z dopuszczalnymi wartościami narażenia zawodowego odnośnie do azbestu oraz zależności między narażeniem a ryzykiem.

Poprawka 4

Motyw 9

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(9)

Biorąc pod uwagę odnośną wiedzę naukową i zrównoważone podejście zapewniające odpowiednią ochronę pracowników na szczeblu UE przy jednoczesnym uniknięciu nieproporcjonalnych niekorzystnych skutków gospodarczych dla zainteresowanych podmiotów gospodarczych (w tym MŚP) oraz ich obciążenia , należy ustanowić zaktualizowaną wartość OEL równą 0,01 włókna na cm33 jako średnią ważoną w przeliczeniu na ośmiogodzinny okres odniesienia. To wyważone podejście opiera się na celu dotyczącym zdrowia publicznego, jakim jest niezbędne usuwanie azbestu w bezpieczny sposób. Rozważano również zaproponowanie wartości OEL, która uwzględniałaby aspekty ekonomiczne i techniczne, umożliwiające skuteczne usuwanie azbestu.

(9)

Biorąc pod uwagę odnośną wiedzę naukową i zrównoważone podejście zapewniające odpowiednią ochronę pracowników na szczeblu UE oraz działania realizowane już w niektórych państwach członkowskich UE, które potwierdzają wykonalność wdrożenia nowej wartości OEL , należy ustanowić zaktualizowaną wartość OEL równą 0,01 włókna na cm3 jako średnią ważoną w przeliczeniu na ośmiogodzinny okres odniesienia. Natomiast wartość OEL równa 0,002 włókna na cm3 ma zostać wdrożona w ciągu trzech lat od wejścia w życie niniejszej dyrektywy. To wyważone podejście opiera się na celu dotyczącym zdrowia publicznego, jakim jest usuwanie azbestu w bezpieczny sposób. Rozważano również zaproponowanie stopniowej redukcji wartości OEL, która uwzględniałaby aspekty ekonomiczne i techniczne, umożliwiające skuteczne usuwanie azbestu.

Uzasadnienie

Od 2016 r. w Holandii krajowa wartość OEL odnośnie do azbestu wynosi 0,002 włókien/cm3 (pomiar za pomocą skaningowej mikroskopii elektronowej SEM/EDXA). Ta wiążąca wartość dopuszczalna opiera się na sprawozdaniu niderlandzkiej rady ds. zdrowia z 2010 r., które posłużyło ECHA za podstawę do ustalenia zależności między narażeniem a ryzykiem.

Poprawka 5

Motyw 11

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(11)

Mikroskopia optyczna nie pozwala wprawdzie na policzenie najmniejszych włókien szkodliwych dla zdrowia, jednak mimo to jest obecnie najpowszechniej stosowaną metodą regularnych pomiarów występowania azbestu . Ponieważ pomiar wartości OEL równej 0,01 włókna na cm3 jest możliwy przy pomocy mikroskopu z kontrastem fazowym (PCM) , nie ma potrzeby wprowadzać okresu przejściowego dla wdrożenia zaktualizowanej wartości OEL . Zgodnie z opinią ACSH należy stosować bardziej nowoczesną i czułą metodykę opartą na mikroskopii elektronowej, przy jednoczesnym uwzględnieniu potrzeby zapewnienia odpowiedniego okresu dostosowania i większej harmonizacji na szczeblu UE różnych metodyk opartych na mikroskopii elektronowej.

(11)

Mikroskopia optyczna nie pozwala na policzenie najmniejszych włókien szkodliwych dla zdrowia i pomiar wartości OEL poniżej 0,01 włókna na cm3 nie jest możliwy przy pomocy mikroskopu z kontrastem fazowym (PCM). Zgodnie z opinią ACSH należy stopniowo wprowadzać bardziej nowoczesną i czułą metodykę opartą na mikroskopii elektronowej, przy jednoczesnym uwzględnieniu potrzeby dostosowania i większej harmonizacji na szczeblu UE różnych metodyk opartych na mikroskopii elektronowej.

Uzasadnienie

Zgodnie z opublikowaną w dniu 21 czerwca 2021 r. opinią RAC w sprawie naukowej oceny dopuszczalnych wartości narażenia zawodowego na działanie azbestu „obecnie PCM nie jest już uznawane za najnowocześniejszą metodę pomiaru azbestu w środowisku pracy”.

Poprawka 6

Motyw 14a (nowy)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

(14a)

Wzywa się państwa członkowskie do ujednolicenia krajowych norm i procedur rozpoznawania chorób azbestozależnych oraz wprowadzenia rejestru chorób azbestozależnych. Niezbędne jest objęcie specjalnym systemem opieki oraz leczenia chorób azbestozależnych wszystkich pracowników zatrudnionych (obecnie oraz w przeszłości) w branżach narażonych na ekspozycję na azbest, jak i członków ich rodzin oraz innych osób narażonych środowiskowo.

Uzasadnienie

Obecnie identyfikowane są tylko zawodowe choroby azbestozależne – brak kompleksowych i porównywalnych informacji z państw członkowskich nie pozwala na wiarygodne prognozowanie śmiertelności spowodowanej m.in międzybłoniakiem opłucnej, a także na prawidłowe szacowanie zagrożeń związanych z azbestem. Pogłębia to również dysproporcje w krajowych systemach odszkodowań. Dlatego tak ważne jest uzupełnienie polityki azbestowej w sferze zdrowia o rejestr chorób azbestozależnych (najczęściej źródłem informacji na temat liczby zachorowań z powodu chorób azbestozależnych są choroby zawodowe azbestozależne).

Poprawka 7

Motyw 16a (nowy)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

(16a)

Ze względu na długi okres utajenia chorób azbestozależnych oraz niskiej świadomości zagrożeń wynikających z ekspozycji na azbest KE niezwłocznie po wejściu w życie niniejszej dyrektywy, wspólnie z państwami członkowskimi przeprowadzać będzie okresowe, intensywne i dostosowane do odbiorcy kampanie informacyjno-edukacyjne dot. zagrożenia, jakie niesie za sobą kontakt z azbestem i właściwych form zabezpieczania się. Działania te powinny być kierowane do:

—

pracowników i ich rodzin,

—

pracodawców,

—

właścicieli i administratorów budynków,

—

władz lokalnych i regionalnych,

—

mieszkańców terenów, w których dominuje stara zabudowa,

—

służby zdrowia, aby zwiększyć świadomość i kompetencje radiologów, lekarzy pierwszego kontaktu w rozpoznawaniu oraz leczeniu chorób azbestozależnych.

Uzasadnienie

Pomimo zakazania w UE w 2005 r. stosowania azbestu oraz – wydawałoby się – powszechnej świadomości na temat zagrożeń związanych z azbestem wiedza faktyczna – zarówno pracowników i pracodawców (szczególnie z branż budowlanych), jak i samych mieszkańców, pracowników samorządowych czy spółdzielni/wspólnot mieszkaniowych jest niewielka.

Poprawka 8

Artykuł 1 punkt 4

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

4)

art. 7 ust. 6 akapit pierwszy otrzymuje brzmienie:

„Liczenie włókien jest dokonywane przy pomocy mikroskopu kontrastowo-fazowego (PCM) zgodnie z metodą zalecaną w 1997 r. przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) (*1) lub, w miarę możliwości, inną metodą dającą równoważne lub lepsze wyniki, taką jak metoda oparta na mikroskopii elektronowej (EM).

4)

art. 7 ust. 6 akapit pierwszy otrzymuje brzmienie:

„Liczenie włókien w okresie przejściowym jest dokonywane przy pomocy mikroskopu kontrastowo-fazowego (PCM) zgodnie z metodą zalecaną w 1997 r. przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) (*2) , podczas gdy wprowadzenie wartości OEL równej 0,002 włókna na cm33 będzie wymagało mikroskopii elektronowej (EM).

Uzasadnienie

Ponieważ mikroskopia optyczna nie pozwala na pomiar wartości OEL poniżej 0,01 włókna na cm3 za pomocą mikroskopu kontrastowo-fazowego, zgodnie z opinią ACSH należy stosować bardziej nowoczesną i czułą metodykę opartą na mikroskopii elektronowej.

Poprawka 9

Artykuł 1 punkt 4a (nowy)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

4a)

dodaje się art. 7 ust. 7 w brzmieniu:

„7.     Biorąc pod uwagę koszt wysokiej jakości sprzętu laboratoryjnego wykorzystywanego na potrzeby badania włókien azbestu zaleca się utworzenie w większych ośrodkach miejskich centrów certyfikacji, działających na zlecenie zainteresowanych stron, jak i w celach monitoringowych. Laboratoria przeprowadzające analizy azbestu muszą być akredytowane zgodnie z obowiązującymi standardami systemu zarządzania jakością dla laboratoriów badawczych.”;

Uzasadnienie

Konieczne jest zapewnienie funkcjonowania (a także współfinansowania) certyfikowanych laboratoriów wyposażonych w odpowiedni sprzęt do badania próbek. W ten sposób zmniejszy się obciążenie finansowe pracodawców, a także zapewni rzetelność badań. Akredytacja laboratoriów zgodnie ze standardami systemu zarządzania jakością będzie gwarancją ich kompetencji do przeprowadzania wiarygodnych analiz. Zapewni również jednolitą kontrolę laboratoriów we wszystkich państwach UE.

Poprawka 10

Artykuł 1 punkt 5

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

5)

art. 8 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 8

Pracodawcy zapewniają, aby żaden pracownik nie był narażony na działanie azbestu unoszącego się w powietrzu w stężeniu przekraczającym 0,01 włókna na cm3 jako średnia ważona w przeliczeniu na ośmiogodzinny okres odniesienia (TWA).”;

5)

art. 8 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 8

Pracodawcy zapewniają, aby żaden pracownik nie był narażony na działanie azbestu unoszącego się w powietrzu w stężeniu przekraczającym 0,01 włókna na cm3 jako średnia ważona w przeliczeniu na ośmiogodzinny okres odniesienia (TWA). Natomiast wartość OEL równa 0,002 włókna na cm3 ma zostać wdrożona w ciągu trzech lat od wejścia w życie niniejszej dyrektywy. ”;

Uzasadnienie

Proponowane dwuetapowe podejście do zmiany wiążącego poziomu wartości dopuszczalnej uwzględnia potrzebę przejściowego okresu na dostosowanie. Poza tym bardziej ambitna wartość OEL została wprowadzona w Holandii w 2016 r. i opiera się na sprawozdaniu niderlandzkiej rady ds. zdrowia z 2010 r., które posłużyło ECHA za podstawę do ustalenia zależności między narażeniem a ryzykiem.

Poprawka 11

Artykuł 1 punkt 6a (nowy)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

6a)

art. 15 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 15

Przed przeprowadzeniem robót rozbiórkowych lub prac związanych z usunięciem azbestu przedsiębiorstwa muszą przedstawić dokumenty potwierdzające formalnie zweryfikowane kompetencje swoje i swoich pracowników w tym zakresie (związane również z okresowymi szkoleniami), które zostaną ustalone zgodnie z krajowymi przepisami i/lub praktyką oraz zgodnie z wytycznymi UE, które zostaną opracowane przez Komisję Europejską we współpracy z trójstronnym Komitetem Doradczym ds. Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Miejscu Pracy (ACSH).”;

Uzasadnienie

Nie wymaga uzasadnienia.

II.   ZALECENIA POLITYCZNE

EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW (KR),

1.

 Z zadowoleniem przyjmuje prace Komisji Europejskiej nad przeglądem dyrektywy w sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie azbestu w miejscu pracy m.in. w celu zapobiegania nowej fali ofiar azbestu w trakcie realizacji ambitnych celów fali renowacji. Jednocześnie apeluje o dalsze podejmowanie działań na rzecz skutecznego i kompleksowego zapobiegania nowotworom związanym z pracą.

2.

 Zauważa, iż dyrektywa traktuje zagadnienie azbestu bardzo wycinkowo, ograniczając problem tylko do ochrony pracowników przed ryzykiem dla ich zdrowia i bezpieczeństwa, wynikającym z narażenia na działanie azbestu w miejscu pracy.

3.

 Wskazuje, że:

—

azbest w 80 % wykorzystywany był do produkcji materiałów budowlanych,

—

ponad 220 milionów budynków lub obiektów zostało wybudowanych na długo przed wprowadzeniem zakazu stosowania azbestu (znaczna ich część wciąż może zawierać azbest),

—

78 % nowotworów pochodzenia zawodowego rozpoznawanych w UE ma związek z azbestem,

—

średni czas od narażenia do wystąpienia pierwszych objawów to 30 lat,

—

szacuje się, że 4,1–7,3 mln pracowników jest obecnie narażonych na szkodliwe działanie włókien azbestu.

4.

 Zaleca podejście dwuetapowe, zgodnie z którym trzy lata po wprowadzeniu wiążącej wartości dopuszczalnej wynoszącej 0,01 włókna na cm3 wdrożona zostanie ambitniejsza wartość OEL wynosząca 0,002 włókna na cm3. Z tego samego względu wzywa do stopniowego zastępowania mikroskopii optycznej bardziej precyzyjną mikroskopią elektronową, odpowiednią do wykrywania azbestu w przypadku, gdy występują wartości OEL niższe niż 0,01 włókna na cm3.

5.

 Z niepokojem zauważa, że obecne tempo usuwania azbestu w UE jest dalece niezadowalające oraz różni się w poszczególnych krajach członkowskich, podobnie jak stosowane w nich strategie działania, sposoby inwentaryzacji i monitoringu oraz metody usuwania azbestu.

6.

 Apeluje, by Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA) lub – w stosownych przypadkach – inny właściwy organ europejski opracowały jednolite podejście do wykrywania produktów zawierających azbest. Pożądany byłby rejestr potencjalnych produktów zawierających azbest w celu ułatwienia państwom członkowskim ich wczesnego wykrywania. Z zadowoleniem przyjmuje również wniosek legislacyjny Komisji Europejskiej dotyczący kontroli, rejestracji i monitorowania występowania azbestu”. Celem tej inicjatywy ustawodawczej jest wypełnienie luki między działaniami krajowymi w tej dziedzinie. Wprowadzenie obowiązku kontroli i rejestracji azbestu w budynkach oraz opracowanie krajowych strategii usuwania azbestu powinno doprowadzić do wdrożenia skoordynowanego i porównywalnego podejścia w całej UE. W ten sposób zapewni się także bezpieczniejsze środowisko i wyższy poziom ochrony obywateli UE. Dyrektywa powinna również uwzględniać potrzebę ochrony służb ratunkowych (w tym strażaków, policji, lekarzy i ratowników) przed zagrożeniami związanymi z narażeniem na działanie azbestu poprzez stworzenie aktualnej i dostępnej bazy danych zawierającej wiarygodne dane na temat infrastruktury o potwierdzonej lub prawdopodobnej obecności azbestu.

7.

 Zauważa, że aby dyrektywa odniosła sukces, państwa członkowskie i instytucje UE powinny aktywnie angażować władze lokalne i regionalne na wszystkich etapach koordynacji i wdrażania znowelizowanej dyrektywy.

8.

 Popiera przyjęcie wspólnych ram UE w celu łatwiejszej identyfikacji, a następnie bezpiecznego usuwania azbestu zawartego w zasobach budowlanych UE. W projekcie opinii apeluje się do KE oraz krajów członkowskich o wypracowanie i zachęcanie do wdrażania wspólnego, systemowego i systematycznego podejścia w zakresie rozwiązywania problemu azbestu począwszy od sposobu inwentaryzacji, poprzez kampanie informacyjno-edukacyjne, programy wspierania mieszkańców, przedsiębiorców i samorządów w usuwaniu azbestu aż po rozwiązania w zakresie ochrony zdrowia i składowania azbestu).

9.

 Informuje z zaniepokojeniem, że w niektórych państwach członkowskich UE dopuszcza się samodzielny demontaż wyrobów azbestowych. Zaznacza, że ponieważ szkolenie pracowników ma zasadnicze znaczenie dla zapobiegania zagrożeniom związanym z narażeniem zawodowym na działanie azbestu, potrzebne są europejskie wytyczne dotyczące certyfikacji wymaganych umiejętności, aby zapewnić stosowanie tych samych norm w całej UE. W związku z tym apeluje o opracowanie europejskich wytycznych dotyczących certyfikacji umiejętności wymaganych od pracowników w celu bezpiecznego usuwania elementów zawierających azbest.

10.

 Apeluje do KE o stworzenie mechanizmów bezpiecznego przyspieszenia eliminacji azbestu poprzez zwiększanie świadomości, efektywniejszą edukację i zabezpieczanie pracowników oraz mieszkańców za pomocą skutecznych, atrakcyjnych i dostosowanych do odbiorców programów edukacyjno – informacyjnych (także wśród pracowników samorządów lokalnych i regionalnych oraz służby zdrowia).

11.

 Zauważa, że pożądana przez wszystkich transformacja ekologiczna i realizacja ambicji UE w zakresie zwiększenia wskaźnika renowacji budynków w ramach fali renowacji mogą wpływać jednocześnie na wzrost narażenia na działanie azbestu, w szczególności w przypadku pracowników budowlanych. Dlatego niezbędne jest wdrożenie rozwiązań skuteczniej monitorujących proces usuwania azbestu oraz objęcia go specjalnie do tego przeznaczonym systemem opieki oraz leczenia chorób azbestozależnych (dla pracowników aktualnie, jak również w przeszłości, zatrudnionych w branżach narażonych na ekspozycję na azbest).

12.

 Zwraca uwagę na potrzebę inicjowania i finansowego wspierania innowacyjnych działań ośrodków badawczo-rozwojowych na rzecz bezpiecznego składowania, konserwacji i przechowywania azbestu (np. w ramach programu „Horyzont”). W większości państw ciągle stosuje się magazynowanie na składowiskach odpadów niebezpiecznych bądź na specjalnych miejscach składowych dla odpadów azbestowych. Intensywniejsze usuwanie azbestu idzie w parze ze znacznym zwiększeniem powierzchni składowania tego niebezpiecznego minerału. Jednocześnie zaleca utworzenie sieci miast i regionów borykających się z tym problemem i skutkami występowania azbestu na ich terytorium. Chodzi o to, by rozwijać współpracę obejmującą wymianę praktyk i tworzenie partnerstw w celu realizacji wspólnych transnarodowych projektów badawczych współfinansowanych przez Unię Europejską.

13.

 Zauważa, że główną przyczyną wolnego tempa usuwania azbestu jest dofinansowywanie wyłącznie demontażu i unieszkodliwiania wyrobów azbestowych (szczególnie dachów eternitowych). Mieszkańcy często nie posiadają wystarczających środków finansowych na materiały budowlane i usługi związane z wymianą pokrycia dachowego i dlatego rezygnują z inwestycji. Istnieje konieczność wprowadzenia nowych mechanizmów dotacyjnych i zachęt (np. ulgi podatkowe, subwencje).

14.

 W celu ochrony pracowników narażonych na działanie azbestu i zminimalizowania wpływu azbestu na środowisko, przyłącza się do apelu o europejską strategię usuwania azbestu, która zapewniłaby zintegrowane podejście do różnych polityk oraz wdrożyłaby systemowe i skuteczne rozwiązania we wszystkich państwach członkowskich w zakresie inwentaryzacji, monitorowania, metod bezpiecznego usuwania, przechowywania i edukacji (szkolenia).

15.

 Podkreśla, że władze lokalne i regionalne potrzebują przyznania bezpośredniego dostępu do europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych na realizację planów bezpiecznego usuwania azbestu – bez bezpośredniego finansowania gmin i regionów nie osiągnie się skutecznego efektu.

16.

 Apeluje o ustanowienie ram finansowych opartych na wykorzystaniu funduszy (EFSI) w celu wsparcia właścicieli budynków i powiązania w ten sposób bezpiecznego usuwania azbestu z innymi politykami i programami publicznymi (takimi jak efektywność energetyczna, poprawa warunków życia, mieszkalnictwo socjalne, zapobieganie chorobom).

Bruksela, dnia 16 marca 2023 r.

Vasco ALVES CORDEIRO

Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów

(1)  https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52021DC0044

(2)  Fala renowacji: ekologizacja budynków, tworzenie miejsc pracy, poprawa jakości życia, COM(2020) 662, final.

(3)  Konferencja w sprawie przyszłości Europy: Sprawozdanie z wyników konferencji (maj 2022 r.) https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/new-push-european-democracy/conference-future-europe_pl.

(1)  https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52021DC0044

(2)  Fala renowacji: ekologizacja budynków, tworzenie miejsc pracy, poprawa jakości życia, COM(2020) 662, final.

(3)  Konferencja w sprawie przyszłości Europy: Sprawozdanie z wyników konferencji (maj 2022 r.) https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/new-push-european-democracy/conference-future-europe_pl.

(1)  Decyzja Rady z dnia 22 lipca 2003 r. ustanawiająca Komitet Doradczy ds. Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Miejscu Pracy (Dz.U. C 218 z 13.9.2003, s. 1).

(1)  Decyzja Rady z dnia 22 lipca 2003 r. ustanawiająca Komitet Doradczy ds. Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Miejscu Pracy (Dz.U. C 218 z 13.9.2003, s. 1).

(*1)  Określanie stężenia azbestu unoszącego się w powietrzu. Zalecana metoda, z użyciem mikroskopu optycznego z kontrastem fazowym (metoda filtru membranowego), WHO, Genewa 1997 (ISBN 92-4-154496-1).”;

(*2)  Określanie stężenia azbestu unoszącego się w powietrzu. Zalecana metoda, z użyciem mikroskopu optycznego z kontrastem fazowym (metoda filtru membranowego), WHO, Genewa 1997 (ISBN 92-4-154496-1).”;

30.5.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 188/79

Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Europejski akt o wolności mediów

(2023/C 188/08)

Sprawozdawca:

Mark SPEICH (DE/EPL), sekretarz stanu do spraw federalnych, europejskich i międzynarodowych oraz mediów (Nadrenia Północna-Westfalia)

Dokument źródłowy:

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego wspólne ramy dla usług medialnych na rynku wewnętrznym („europejski akt o wolności mediów”) i zmieniającego dyrektywę 2010/13/UE

COM(2022) 457 final

Zalecenie Komisji w sprawie wewnętrznych gwarancji niezależności redakcyjnej i przejrzystości własności w sektorze mediów

C(2022) 6536 final

I.   ZALECANE POPRAWKI

Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego wspólne ramy dla usług medialnych na rynku wewnętrznym („europejski akt o wolności mediów”) i zmieniającego dyrektywę 2010/13/UE

COM(2022) 457 final

Poprawka 1

Motyw 2

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(2)

Ze względu na wyjątkową rolę tych usług zasadniczą cechą prawidłowo funkcjonującego wewnętrznego rynku usług medialnych (lub „wewnętrznego rynku mediów”) jest ochrona wolności i pluralizmu mediów. Od początku nowego wieku rynek ten ulegał znacznym przemianom, stając się coraz bardziej cyfrowy i międzynarodowy. Oferuje on wiele możliwości gospodarczych, ale stoi również przed szeregiem wyzwań. Unia powinna pomóc sektorowi mediów w wykorzystaniu tych możliwości w ramach rynku wewnętrznego, a jednocześnie chronić wartości, takie jak ochrona praw podstawowych, które są wspólne dla Unii i jej państw członkowskich.

(2)

Z uwagi na wyjątkową rolę tych usług należy zwrócić szczególną uwagę na ochronę wolności i pluralizmu mediów na rynku wewnętrznym w odniesieniu do usług medialnych. Wewnętrzny rynek usług medialnych zmienił się zasadniczo w ostatnich dziesięcioleciach i stał się w coraz większym stopniu cyfrowy i międzynarodowy. Oferuje on wiele możliwości gospodarczych, ale stoi również przed szeregiem wyzwań. Unia powinna wspierać sektor mediów w korzystaniu z tych możliwości na rynku wewnętrznym, a jednocześnie działać na rzecz zapewnienia ochrony wspólnych wartości Unii i państw członkowskich, takich jak prawa podstawowe.

Uzasadnienie

Należy wziąć pod uwagę szczególną rolę mediów jako dobra gospodarczego i kulturowego, a także odpowiednie kompetencje Unii Europejskiej i jej państw członkowskich wynikające z tej roli.

Poprawka 2

Motyw 3

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(3)

W przestrzeni mediów cyfrowych ogół społeczeństwa i przedsiębiorstwa uzyskują dostęp do treści medialnych, które są natychmiast dostępne na ich urządzeniach osobistych, i coraz częściej korzystają z nich w kontekście transgranicznym. Globalne platformy internetowe działają jako punkty dostępu do treści medialnych, a ich modele biznesowe prowadzą do zakłócenia dostępu do usług medialnych oraz wzmacniają polaryzujące treści i dezinformację. Platformy te są również istotnymi dostawcami reklamy internetowej, co odciągnęło zasoby finansowe od sektora mediów, wpływając na jego stabilność finansowania, a w konsekwencji na różnorodność oferowanych treści. W związku z tym, że usługi medialne są oparte na wiedzy i kapitałochłonne, wymagają one skali, aby mogły pozostać konkurencyjne i rozwijać się na rynku wewnętrznym. W tym względzie szczególnie ważna jest możliwość oferowania usług w wymiarze transgranicznym i pozyskiwania inwestycji, w tym od innych państw członkowskich lub w innych państwach członkowskich.

(3)

W przestrzeni mediów cyfrowych ogół społeczeństwa i przedsiębiorstwa uzyskują dostęp do treści medialnych, które są natychmiast dostępne na ich urządzeniach osobistych, i coraz częściej korzystają z nich w kontekście transgranicznym. Globalne platformy internetowe i wyszukiwarki internetowe działają jako punkty dostępu do treści medialnych, a ich modele biznesowe prowadzą do zakłócenia dostępu do usług medialnych oraz wzmacniają polaryzujące treści i dezinformację. Platformy te są również istotnymi dostawcami reklamy internetowej, co odciągnęło zasoby finansowe od sektora mediów, wpływając na jego stabilność finansowania, a w konsekwencji na różnorodność oferowanych treści. Należy zatem odpowiednio zaangażować tych uczestników rynku, aby zapewnić niezależność i różnorodność mediów.  W związku z tym, że usługi medialne są oparte na wiedzy i kapitałochłonne, wymagają one skali, aby mogły pozostać konkurencyjne i rozwijać się na rynku wewnętrznym. W tym względzie możliwość oferowania usług w wymiarze transgranicznym i pozyskiwania inwestycji, w tym od innych państw członkowskich lub w innych państwach członkowskich , może być szczególnie ważna .

Jednak wzrost firm może jednocześnie skutkować ograniczeniem różnorodności treści i ofert na rynku krajowym oraz jeszcze bardziej zwiększyć presję na podmioty działające na rynku lokalnym lub regionalnym.

Uzasadnienie

Należy wziąć pod uwagę wszystkie istotne zmiany na rynku.

Poprawka 3

Motyw 4

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(4)

Wewnętrzny rynek usług medialnych jest jednak niewystarczająco zintegrowany. Szereg ograniczeń krajowych utrudnia swobodny przepływ w ramach rynku wewnętrznego. W szczególności różne krajowe przepisy i podejścia związane z pluralizmem mediów i niezależnością redakcyjną, niewystarczająca współpraca między krajowymi władzami lub organami regulacyjnymi , jak również nieprzejrzysty i niesprawiedliwy przydział publicznych i prywatnych zasobów gospodarczych utrudniają podmiotom działającym na rynku mediów prowadzenie i rozszerzenie działalności w wymiarze transgranicznym oraz skutkują nierównymi warunkami działania w całej Unii . Integralność wewnętrznego rynku usług medialnych może być również zagrożona przez dostawców, którzy systematycznie angażują się w działania dezinformacyjne, w tym w manipulację informacjami i ingerencje w informacje, oraz nadużywają swobód rynku wewnętrznego, w tym przez objętych kontrolą państwową dostawców usług medialnych finansowanych przez niektóre państwa trzecie.

(4)

Funkcjonujące krajowe przepisy i podejścia związane z pluralizmem mediów i niezależnością redakcyjną uwzględniają potrzeby na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, zgodnie z podstawowym obowiązkiem państw członkowskich polegającym na podejmowaniu odpowiednich środków w celu zapewnienia pluralizmu mediów . Wspólne minimalne standardy dotyczące opracowywania tych środków, ustalone z poszanowaniem suwerenności kulturowej państw członkowskich, będą najprawdopodobniej promować rynek wewnętrzny i zapobiegać niewłaściwym krajowym ograniczeniom swobodnego przepływu w ramach rynku wewnętrznego. W tym celu należy również usprawnić współpracę między krajowymi władzami lub organami regulacyjnymi . Nieprzejrzysty i niesprawiedliwy przydział publicznych i prywatnych zasobów gospodarczych skutkuje nierównymi warunkami działania , co może również zaszkodzić konkurencji w sektorze wydawniczym . Integralność wewnętrznego rynku usług medialnych może być również zagrożona przez dostawców, którzy systematycznie angażują się w działania dezinformacyjne, w tym w manipulację informacjami i ingerencje w informacje, oraz nadużywają swobód rynku wewnętrznego, w tym przez objętych kontrolą państwową dostawców usług medialnych finansowanych przez niektóre państwa trzecie.

Uzasadnienie

Należy odzwierciedlić odpowiednie kompetencje Unii Europejskiej i jej państw członkowskich.

Poprawka 4

Motyw 5

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(5)

Ponadto w odpowiedzi na wyzwania związane z pluralizmem mediów i wolnością mediów w internecie niektóre państwa członkowskie przyjęły środki regulacyjne, a inne państwa członkowskie prawdopodobnie to uczynią, co może grozić dalszym pogłębieniem rozbieżności w podejściach krajowych i ograniczeniem swobodnego przepływu na rynku wewnętrznym.

 

Uzasadnienie

Uznanie, że środki podejmowane zgodnie z krajową odpowiedzialnością i kompetencjami w celu ochrony pluralizmu mediów są przeszkodą dla rynku wewnętrznego wydaje się niewłaściwe.

Poprawka 5

Motyw 6

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(6)

Odbiorcy usług medialnych w Unii (osoby fizyczne będące obywatelami państw członkowskich lub korzystające z praw przyznanych im na mocy prawa Unii oraz osoby prawne mające siedzibę w Unii) powinni mieć możliwość skutecznego korzystania ze swobody odbioru wolnych i pluralistycznych usług medialnych na rynku wewnętrznym. Aby wesprzeć transgraniczny przepływ usług medialnych, należy zapewnić minimalny poziom ochrony odbiorcom usług na rynku wewnętrznym. Będzie to zgodne z prawem do otrzymywania i przekazywania informacji określonym w art. 11 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej („Karta”). Konieczna jest zatem harmonizacja niektórych aspektów przepisów krajowych dotyczących usług medialnych. W sprawozdaniu z wyników końcowych Konferencji w sprawie przyszłości Europy obywatele wezwali UE do dalszego wspierania niezależności i pluralizmu mediów, w szczególności przez przyjęcie prawodawstwa zawierającego obowiązujące w całej UE minimalne normy dotyczące zagrożeń dla niezależności mediów.

 

Uzasadnienie

Rozporządzenie powinno koncentrować się na kompetencjach Unii Europejskiej.

Poprawka 6

Motyw 7

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(7)

Do celów niniejszego rozporządzenia definicja usługi medialnej powinna ograniczać się do usług w rozumieniu Traktatu, a zatem powinna obejmować wszelkie formy działalności gospodarczej. Definicja ta nie powinna obejmować treści tworzonych przez użytkowników umieszczanych na platformie internetowej, chyba że stanowią one działalność zawodową świadczoną zwykle za wynagrodzeniem (czy to finansowym, czy też innego rodzaju). Z definicji tej należy również wykluczyć korespondencję czysto prywatną, taką jak wiadomości e-mail, a także wszelkie usługi, których głównym celem nie jest dostarczanie audycji audiowizualnych lub dźwiękowych ani publikacji prasowych, co oznacza, że treść ma jedynie charakter pomocniczy w stosunku do usługi, a nie jest jej głównym celem, jak np. reklamy lub informacje dotyczące produktu lub usługi dostarczane przez strony internetowe, które nie oferują usług medialnych. Definicja usługi medialnej powinna obejmować w szczególności audycje telewizyjne lub radiowe, audiowizualne usługi medialne na żądanie, podcasty audio lub publikacje prasowe. Z zakresu tej definicji należy wyłączyć komunikację instytucjonalną oraz dystrybucję materiałów informacyjnych lub promocyjnych przeznaczonych dla podmiotów publicznych lub prywatnych.

(7)

Do celów niniejszego rozporządzenia definicja usługi medialnej powinna ograniczać się do usług w rozumieniu Traktatu, a zatem powinna obejmować wszelkie formy transgranicznej działalności gospodarczej. Definicja ta nie powinna obejmować treści tworzonych przez użytkowników umieszczanych na platformie internetowej, chyba że stanowią one działalność zawodową świadczoną zwykle za wynagrodzeniem (czy to finansowym, czy też innego rodzaju). Z definicji tej należy również wykluczyć korespondencję czysto prywatną, taką jak wiadomości e-mail, a także wszelkie usługi, których głównym celem nie jest dostarczanie audycji audiowizualnych lub dźwiękowych ani publikacji prasowych, co oznacza, że treść ma jedynie charakter pomocniczy w stosunku do usługi, a nie jest jej głównym celem, jak np. reklamy lub informacje dotyczące produktu lub usługi dostarczane przez strony internetowe, które nie oferują usług medialnych. Definicja usługi medialnej powinna obejmować w szczególności audycje telewizyjne lub radiowe, audiowizualne usługi medialne na żądanie, podcasty audio lub publikacje prasowe. Z zakresu tej definicji należy wyłączyć komunikację instytucjonalną oraz dystrybucję materiałów informacyjnych lub promocyjnych przeznaczonych dla podmiotów publicznych lub prywatnych.

Uzasadnienie

Rozporządzenie powinno koncentrować się na kompetencjach Unii Europejskiej.

Poprawka 7

Motyw 10

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(10)

Reklamę państwową należy rozmieć jako szeroko pojęte działania promocyjne lub autopromocyjne podejmowane przez szeroki krąg organów lub podmiotów publicznych bądź na rzecz lub w imieniu takich organów lub podmiotów, przy czym takimi organami lub podmiotami mogą być rządy, władze lub organy regulacyjne, a także przedsiębiorstwa państwowe lub inne jednostki kontrolowane przez państwo w różnych sektorach, na poziomie krajowym lub regionalnym, lub terytorialny samorząd jednostki terytorialnej liczący ponad 1 mln mieszkańców. Definicja reklamy państwowej nie powinna jednak obejmować wiadomości alarmowych pochodzących od organów publicznych, które to wiadomości są niezbędne np. w przypadku klęsk żywiołowych lub sanitarnych, wypadków lub innych nagłych zdarzeń, które mogą spowodować szkody dla osób fizycznych.

(10)

Reklamę państwową należy rozmieć jako szeroko pojęte działania promocyjne lub autopromocyjne podejmowane przez szeroki krąg organów lub podmiotów publicznych bądź na rzecz lub w imieniu takich organów lub podmiotów, przy czym takimi organami lub podmiotami mogą być rządy, władze lub organy regulacyjne, a także przedsiębiorstwa państwowe lub inne jednostki kontrolowane przez państwo w różnych sektorach, na poziomie unijnym, krajowym lub regionalnym, lub terytorialny samorząd jednostki terytorialnej liczący ponad 100 tys. mieszkańców , przy czym kryterium liczby ludności należy rozpatrywać w związku z określeniem minimalnego rocznego progu wydatków. Definicja reklamy państwowej nie powinna jednak obejmować wiadomości alarmowych pochodzących od organów publicznych, które to wiadomości są niezbędne np. w przypadku klęsk żywiołowych lub sanitarnych, wypadków lub innych nagłych zdarzeń, które mogą spowodować szkody dla osób fizycznych , pod warunkiem że nie wiąże się to z niczym więcej niż zwrotem kosztów poniesionych przez dostawcę usług medialnych .

Uzasadnienie

Sama Unia Europejska powinna również podlegać wymogom przejrzystości. Jednocześnie próg 1 mln jest nierealistyczny w przypadku mniejszych państw członkowskich. Obniżenie progu liczby ludności i uwzględnienie go wraz z minimalnym progiem rocznych wydatków zmniejsza ryzyko luk w zakresie przejrzystości. Jednocześnie unika się tworzenia nieproporcjonalnych obciążeń administracyjnych związanych z wymogami w zakresie sprawozdawczości.

Poprawka 8

Motyw 11

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(11)

Aby umożliwić społeczeństwu czerpanie korzyści z wewnętrznego rynku mediów , konieczne jest nie tylko zagwarantowanie podstawowych wolności przewidzianych w Traktacie, ale także pewności prawa, której odbiorcy usług medialnych potrzebują do czerpania odpowiednich korzyści . Tacy odbiorcy powinni mieć dostęp do wysokiej jakości usług medialnych, które zostały stworzone przez dziennikarzy i redaktorów w sposób niezależny i zgodnie ze standardami dziennikarskimi, a zatem dostarczają wiarygodnych informacji, w tym treści informacyjnych i treści dotyczących spraw bieżących. Prawo to nie pociąga za sobą żadnego odpowiedniego obowiązku przestrzegania przez danego dostawcę usług medialnych standardów, które nie są wyraźnie określone prawnie. Takie wysokiej jakości usługi medialne są również antidotum na dezinformację, w tym zagraniczną manipulację informacjami i ingerencję w informacje.

(11)

Aby odpowiednio uwzględnić rolę usług medialnych jako dóbr kultury na rynku wewnętrznym , konieczne jest zagwarantowanie podstawowych wolności zapisanych w Traktacie, przy jednoczesnym zachowaniu różnorodności kulturowej Unii w świetle wynikającego z prawa podstawowego obowiązku zapewnienia różnorodności mediów i ochrony wolnego dostępu użytkowników do informacji . W tym celu należy podkreślić odpowiedzialność państw członkowskich za kształtowanie ich krajowych systemów medialnych, które powinny bazować na wspólnych wartościach, przy jednoczesnym poszanowaniu suwerenności kulturowej i różnych tradycji konstytucyjnych państw członkowskich.

Uzasadnienie

Należy odzwierciedlić odpowiednie kompetencje Unii Europejskiej i jej państw członkowskich.

Poprawka 9

Motyw 13

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(13)

Swobodny przepływ wiarygodnych informacji ma zasadnicze znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania wewnętrznego rynku usług medialnych . Dlatego też świadczenie usług medialnych nie powinno podlegać żadnym ograniczeniom sprzecznym z niniejszym rozporządzeniem lub innymi przepisami prawa Unii, takimi jak dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/13/UE przewidująca środki niezbędne do ochrony użytkowników przed nielegalnymi i szkodliwymi treściami . Ograniczenia mogłyby również wynikać ze środków stosowanych przez krajowe organy publiczne zgodnie z prawem Unii.

(13)

Należy w miarę możliwości zagwarantować swobodny przepływ wiarygodnych informacji. W związku z tym państwa członkowskie powinny być zobowiązane do zapewnienia odpowiednich ram prawnych i administracyjnych gwarantujących w skuteczny i odpowiedni sposób pluralizm i niezależność mediów w oparciu o swoje konstytucje krajowe i zgodnie z art. 11 i innymi prawami podstawowymi – w szczególności Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej – a mianowicie wolnością wypowiedzi i wolnością przedsiębiorczości, oraz przy poszanowaniu podstawowych wolności rynku wewnętrznego. Świadczenie usług medialnych nie powinno podlegać żadnym ograniczeniom , które podważałyby te podstawowe zasady i były sprzeczne z przepisami prawa Unii . Ograniczenia mogłyby również wynikać ze środków stosowanych przez krajowe organy zgodnie z prawem Unii.

Uzasadnienie

Należy odzwierciedlić odpowiednie kompetencje Unii Europejskiej i jej państw członkowskich.

Poprawka 10

Motyw 14

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(14)

Warunkiem wstępnym prowadzenia działalności przez dostawców usług medialnych oraz ich uczciwości zawodowej jest ochrona niezależności redakcyjnej. Niezależność redakcyjna jest szczególnie ważna dla dostawców usług medialnych dostarczających treści informacyjne i treści dotyczące spraw bieżących ze względu na ich społeczną rolę jako dobra publicznego. Dostawcy usług medialnych powinni mieć możliwość swobodnego prowadzenia działalności gospodarczej na rynku wewnętrznym i konkurowania na równych zasadach w coraz bardziej internetowym środowisku, w którym informacje przepływają ponad granicami.

(14)

Dostawcy usług medialnych powinni mieć możliwość jak najbardziej swobodnego prowadzenia działalności gospodarczej na rynku wewnętrznym i  zachowania w tym celu niezależności redakcyjnej oraz konkurowania na równych zasadach w coraz bardziej internetowym środowisku, w którym informacje przepływają ponad granicami.

Uzasadnienie

Należy odzwierciedlić odpowiednie kompetencje Unii Europejskiej i jej państw członkowskich. Ponadto wolność redakcyjną należy postrzegać jako element zapewnienia różnorodności mediów.

Poprawka 11

Motyw 18

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(18)

Szczególną rolę na wewnętrznym rynku mediów odgrywają media publiczne ustanowione przez państwa członkowskie, ponieważ w ramach swojej misji zapewniają one obywatelom i przedsiębiorstwom dostęp do wysokiej jakości informacji i bezstronnego przekazu medialnego. Media publiczne mogą być jednak szczególnie narażone na ryzyko ingerencji ze względu na ich instytucjonalną bliskość z państwem i otrzymywane finansowanie publiczne. Ryzyko to mogą zwiększać nierówne gwarancje związane z niezależnym zarządzaniem i wyważonym przekazem w mediach publicznych w całej Unii. Sytuacja ta może prowadzić do stronniczego lub niepełnego przekazu medialnego, zakłócać konkurencję na wewnętrznym rynku mediów i negatywnie wpływać na dostęp do niezależnych i bezstronnych usług medialnych. Konieczne jest zatem wprowadzenie gwarancji prawnych w odniesieniu do niezależnego funkcjonowania mediów publicznych w całej Unii, w oparciu o normy międzynarodowe opracowane w tym zakresie przez Radę Europy. Należy również zagwarantować, bez uszczerbku dla stosowania unijnych zasad pomocy państwa, że dostawcy usług medialnych realizujący misję publiczną będą mogli korzystać z wystarczającego i stabilnego finansowania umożliwiającego im wypełnianie ich misji, co zapewnia przewidywalność w ich planowaniu. Najlepiej byłoby, gdyby decyzje o takim finansowaniu i środki na ten cel były podejmowane w perspektywie wieloletniej, zgodnie z misją publiczną realizowaną przez dostawców usług medialnych, w celu uniknięcia wywierania potencjalnego nadmiernego wpływu w kontekście corocznych negocjacji budżetowych. Wymogi ustanowione w niniejszym rozporządzeniu nie wpływają na kompetencje państw członkowskich w zakresie zapewniania finansowania mediów publicznych, które to kompetencje zapisano w Protokole nr 29 w sprawie systemu publicznego nadawania w Państwach Członkowskich, załączonym do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

(18)

Szczególną rolę w zapewnianiu pluralizmu mediów odgrywają media publiczne ustanowione przez państwa członkowskie, ponieważ w ramach swojej misji zapewniają one obywatelom i przedsiębiorstwom dostęp do wysokiej jakości informacji i bezstronnego przekazu medialnego. Media publiczne mogą jednak mieć wpływ na świadczenie prywatnych usług medialnych na rynku wewnętrznym ze względu na ich instytucjonalną bliskość do państwa i otrzymywane finansowanie publiczne. Należy zatem wspierać tworzenie mediów publicznych przez państwa członkowskie, uwzględniając przy tym normy międzynarodowe opracowane w tym zakresie przez Radę Europy. Zarazem jednak należy określić w tym celu wspólne normy minimalne uwzględniające zasady rynku wewnętrznego, przy jednoczesnym poszanowaniu Protokołu nr 29 załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Wymogi ustanowione w niniejszym rozporządzeniu nie wpływają na kompetencje państw członkowskich w zakresie zapewniania finansowania mediów publicznych, które to kompetencje zapisano w Protokole nr 29 w sprawie systemu publicznego nadawania w Państwach Członkowskich, załączonym do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Uzasadnienie

Należy szanować szczególną rolę mediów publicznych w świetle protokołu amsterdamskiego.

Poprawka 12

Motyw 19

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(19)

Istotne jest, aby odbiorcy usług medialnych wiedzieli z całą pewnością, kto jest właścicielem mediów informacyjnych i kto za nimi stoi, tak aby mogli zidentyfikować i zrozumieć potencjalne konflikty interesów, co jest warunkiem wstępnym kształtowania świadomych opinii, a w konsekwencji aktywnego uczestnictwa w demokracji. Taka przejrzystość jest również skutecznym narzędziem ograniczania ryzyka ingerencji w niezależność redakcyjną. Konieczne jest zatem wprowadzenie wspólnych wymogów informacyjnych dla wszystkich odpowiednich dostawców usług medialnych w całej Unii, które to wymogi powinny obejmować proporcjonalne wymogi ujawniania informacji o własności. W tym kontekście nie powinno to mieć wpływu na środki wprowadzone przez państwa członkowskie na podstawie art. 30 ust. 9 dyrektywy (UE) 2015/849. Wymagane informacje powinny być ujawniane przez odpowiednich dostawców na ich stronach internetowych lub innym nośniku, który jest łatwo i bezpośrednio dostępny.

(19)

Istotne jest, aby odbiorcy usług medialnych wiedzieli z całą pewnością, kto jest właścicielem mediów informacyjnych i kto za nimi stoi, tak aby mogli zidentyfikować i zrozumieć potencjalne konflikty interesów, co jest warunkiem wstępnym kształtowania świadomych opinii, a w konsekwencji aktywnego uczestnictwa w demokracji. Taka przejrzystość jest również skutecznym narzędziem ograniczania ryzyka ingerencji w niezależność redakcyjną. Konieczne jest zatem wprowadzenie wspólnych wymogów informacyjnych dla wszystkich odpowiednich dostawców usług medialnych w całej Unii, które to wymogi powinny obejmować proporcjonalne wymogi ujawniania informacji o własności. Powinno to być zgodne z wymogami mającymi zasadniczo zastosowanie do audiowizualnych usług medialnych na mocy art. 30 ust. 9 dyrektywy (UE) 2015/849, ale bez uszczerbku dla środków podejmowanych przez państwa członkowskie w innych aspektach. Wymagane informacje powinny być ujawniane przez odpowiednich dostawców na ich stronach internetowych lub innym nośniku, który jest łatwo i bezpośrednio dostępny.

Uzasadnienie

Należy unikać sprzeczności z obowiązującym prawem.

Poprawka 13

Motyw 20

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(20)

Integralność mediów wymaga również proaktywnego podejścia do wspierania niezależności redakcyjnej przez przedsiębiorstwa mediów informacyjnych, w szczególności poprzez gwarancje wewnętrzne. Dostawcy usług medialnych powinni przyjąć proporcjonalne środki w celu zagwarantowania – po uzgodnieniu ogólnej linii redakcyjnej przez ich właścicieli i redaktorów – swobody redaktorów w podejmowaniu indywidualnych decyzji w toku ich działalności zawodowej. Cel polegający na ochronie redaktorów przed nadmierną ingerencją w ich decyzje podejmowane w ramach codziennej pracy w odniesieniu do określonych treści przyczynia się do zapewnienia równych warunków działania na wewnętrznym rynku usług medialnych oraz jakości takich usług. Cel ten jest również zgodny z prawem podstawowym do otrzymywania i przekazywania informacji określonym w art. 11 Karty. W świetle tych rozważań dostawcy usług medialnych powinni również zapewnić odbiorcom usług przejrzystość w odniesieniu do rzeczywistych lub potencjalnych konfliktów interesów.

(20)

Integralność mediów wymaga również proaktywnego podejścia do wspierania niezależności redakcyjnej przez przedsiębiorstwa mediów informacyjnych, w szczególności poprzez gwarancje wewnętrzne. Dostawcy usług medialnych powinni rozważyć podjęcie środków umożliwiających pracownikom redakcyjnym odpowiednią swobodę działania. Te środki mogą przyczynić się do poprawy warunków konkurencji na rynku wewnętrznym i jakości usług. Ten cel jest również zgodny z podstawowym prawem do otrzymywania i przekazywania informacji określonym w art. 11 Karty.

Uzasadnienie

Należy wziąć pod uwagę różne podejścia do wolności redakcyjnej.

Poprawka 14

Motyw 21

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(21)

Aby złagodzić obciążenia regulacyjne, mikrojednostki w rozumieniu art. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE (50) powinny być zwolnione z wymogów związanych z informacjami i  gwarancjami wewnętrznymi w celu zagwarantowania niezależności poszczególnych decyzji redakcyjnych. Ponadto dostawcy usług medialnych powinni mieć możliwość dostosowania gwarancji wewnętrznych do swoich potrzeb, w szczególności jeżeli są małymi i średnimi jednostkami w rozumieniu tego artykułu. Zalecenie, które towarzyszy niniejszemu rozporządzeniu, zawiera katalog dobrowolnych gwarancji wewnętrznych, które mogą zostać przyjęte w tym zakresie w przedsiębiorstwach medialnych. Niniejsze rozporządzenie nie powinno być interpretowane w sposób pozbawiający właścicieli prywatnych dostawców usług medialnych ich prerogatywy do określania strategicznych lub ogólnych celów oraz wspierania wzrostu i finansowej rentowności ich przedsiębiorstw. W tym względzie w niniejszym rozporządzeniu uznaje się, że cel polegający na wspieraniu niezależności redakcyjnej należy pogodzić z uzasadnionymi prawami i interesami prywatnych właścicieli mediów.

(21)

Aby złagodzić obciążenia regulacyjne, mikrojednostki w rozumieniu art. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE (50) powinny być zwolnione z wymogów związanych z informacjami i  środkami w celu wspierania niezależności poszczególnych decyzji redakcyjnych. Zalecenie, które towarzyszy niniejszemu rozporządzeniu, zawiera katalog dobrowolnych gwarancji wewnętrznych, które mogą zostać przyjęte w tym zakresie w przedsiębiorstwach medialnych. Niniejsze rozporządzenie nie powinno być interpretowane w sposób pozbawiający właścicieli prywatnych dostawców usług medialnych ich prerogatywy do określania strategicznych lub ogólnych celów oraz wspierania wzrostu i finansowej rentowności ich przedsiębiorstw. W tym względzie w niniejszym rozporządzeniu uznaje się, że cel polegający na wspieraniu niezależności redakcyjnej należy pogodzić z uzasadnionymi prawami i interesami prywatnych właścicieli mediów.

Uzasadnienie

Należy wziąć pod uwagę różne sposoby podejścia do wolności redakcyjnej.

Poprawka 15

Motyw 22

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(22)

Kluczowe znaczenie dla właściwego stosowania prawa medialnego w całej Unii mają niezależne krajowe władze lub organy regulacyjne. Krajowe władze lub organy regulacyjne, o których mowa w art. 30 dyrektywy 2010/13/UE, są najlepiej przygotowane do zapewnienia prawidłowego stosowania wymogów związanych ze współpracą regulacyjną i prawidłowo funkcjonującym rynkiem usług medialnych, przewidzianych w rozdziale III niniejszego rozporządzenia. Aby zapewnić spójne stosowanie niniejszego rozporządzenia i innych przepisów unijnego prawa medialnego, należy ustanowić niezależny organ doradczy na szczeblu unijnym skupiający takie władze lub organy i koordynujący ich działania. Europejska Grupa Regulatorów ds. Audiowizualnych Usług Medialnych (ERGA), ustanowiona dyrektywą 2010/13/UE, ma zasadnicze znaczenie dla wspierania spójnego wdrażania tej dyrektywy. Europejska Rada ds. Usług Medialnych („Rada”) powinna zatem opierać się na ERGA i zastąpić ją. Wymaga to ukierunkowanej zmiany dyrektywy 2010/13/UE w celu usunięcia jej art. 30b, w którym ustanowiono ERGA, oraz – w rezultacie – zastąpienia odniesień do ERGA i jej zadań. Wprowadzona w niniejszym rozporządzeniu zmiana dyrektywy 2010/13/UE jest w tym przypadku uzasadniona, ponieważ ogranicza się do przepisu, który nie musi być transponowany przez państwa członkowskie i jest skierowany do instytucji Unii.

(22)

Kluczowe znaczenie dla właściwego stosowania prawa medialnego w całej Unii mają niezależne krajowe władze lub organy regulacyjne. Krajowe władze lub organy regulacyjne, o których mowa w art. 30 dyrektywy 2010/13/UE , lub inne władze regulacyjne wyznaczone przez państwa członkowskie zgodnie z wymogami określonymi w art. 30 dyrektywy 2010/13/UE , są najlepiej przygotowane do zapewnienia prawidłowego stosowania wymogów związanych ze współpracą regulacyjną i prawidłowo funkcjonującym rynkiem usług medialnych, przewidzianych w rozdziale III niniejszego rozporządzenia. Aby zapewnić spójne stosowanie niniejszego rozporządzenia i innych przepisów unijnego prawa medialnego, należy ustanowić niezależny organ doradczy na szczeblu unijnym skupiający takie władze lub organy i koordynujący ich działania. Europejska Grupa Regulatorów ds. Audiowizualnych Usług Medialnych (ERGA), ustanowiona dyrektywą 2010/13/UE, ma zasadnicze znaczenie dla wspierania spójnego wdrażania tej dyrektywy. Europejska Rada ds. Usług Medialnych („Rada”) powinna zatem opierać się na ERGA i zastąpić ją. Wymaga to ukierunkowanej zmiany dyrektywy 2010/13/UE w celu usunięcia jej art. 30b, w którym ustanowiono ERGA, oraz – w rezultacie – zastąpienia odniesień do ERGA i jej zadań. Wprowadzona w niniejszym rozporządzeniu zmiana dyrektywy 2010/13/UE jest w tym przypadku uzasadniona, ponieważ ogranicza się do przepisu, który nie musi być transponowany przez państwa członkowskie i jest skierowany do instytucji Unii.

Uzasadnienie

Należy wziąć pod uwagę różne struktury nadzoru nad mediami.

Poprawka 16

Motyw 23

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(23)

W skład Rady powinni wchodzić wysocy rangą przedstawiciele krajowych władz lub organów regulacyjnych, o których mowa w art. 30 dyrektywy 2010/13/UE, wyznaczeni przez takie władze lub organy. W przypadku gdy państwa członkowskie mają kilka odpowiednich władz lub organów regulacyjnych, w tym na szczeblu regionalnym, należy wybrać wspólnego przedstawiciela w drodze odpowiednich procedur, a prawo do głosowania powinno przysługiwać tylko jednemu przedstawicielowi na państwo członkowskie . Nie powinno to wpływać na możliwość uczestnictwa w posiedzeniach Rady, w stosownych przypadkach, pozostałych krajowych władz lub organów regulacyjnych . Rada powinna mieć również możliwość zapraszania do udziału w swoich posiedzeniach , w porozumieniu z Komisją, ekspertów i obserwatorów, w tym w szczególności władz lub organów regulacyjnych z krajów kandydujących, potencjalnych krajów kandydujących, krajów EOG lub delegatów ad hoc z innych właściwych organów krajowych. Ze względu na wrażliwość sektora mediów i zgodnie z praktyką podejmowania decyzji przez ERGA opartą na jej regulaminie wewnętrznym Rada powinna przyjmować swoje decyzje większością dwóch trzecich głosów.

(23)

W skład Rady powinni wchodzić wysocy rangą przedstawiciele krajowych władz lub organów regulacyjnych, o których mowa w art. 30 dyrektywy 2010/13/UE, wyznaczeni przez takie władze lub organy. W przypadku gdy państwa członkowskie mają kilka odpowiednich władz lub organów regulacyjnych, w tym na szczeblu regionalnym, oraz systemy samoregulacji lub współregulacji, należy wybrać wspólnego przedstawiciela w drodze odpowiednich procedur, a w razie potrzeby należy ustanowić dodatkowe procedury dotyczące udziału organów regulacyjnych, zwłaszcza procedury samoregulacji lub współregulacji . Prawo do głosowania wyznaczonego przedstawiciela powinno być ograniczone do jednego przedstawiciela z każdego państwa członkowskiego. Rada powinna mieć również możliwość zapraszania do udziału w swoich posiedzeniach ekspertów i obserwatorów, w tym w szczególności władz lub organów regulacyjnych z krajów kandydujących, potencjalnych krajów kandydujących, krajów EOG lub delegatów ad hoc z innych właściwych organów krajowych Ze względu na wrażliwość sektora mediów i zgodnie z praktyką podejmowania decyzji przez ERGA opartą na jej regulaminie wewnętrznym Rada powinna przyjmować swoje decyzje większością dwóch trzecich głosów.

Uzasadnienie

Należy wziąć pod uwagę różne struktury nadzoru nad mediami.

Poprawka 17

Motyw 24

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(24)

Bez uszczerbku dla uprawnień przyznanych Komisji na mocy Traktatów istotne jest, aby Komisja i Rada ściśle ze sobą współpracowały. W szczególności Rada powinna aktywnie wspierać Komisję w realizacji jej zadań polegających na zapewnieniu spójnego stosowania niniejszego rozporządzenia oraz przepisów krajowych wdrażających dyrektywę 2010/13/UE. W tym celu Rada powinna w szczególności doradzać Komisji oraz wspierać ją w zakresie regulacyjnych, technicznych lub praktycznych aspektów związanych ze stosowaniem prawa Unii, propagować współpracę i skuteczną wymianę informacji, doświadczeń i najlepszych praktyk oraz sporządzać opinie w porozumieniu z Komisją lub na jej wniosek w przypadkach przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu. Aby skutecznie realizować swoje zadania, Rada powinna móc polegać na wiedzy specjalistycznej i zasobach ludzkich zapewnionego przez Komisję sekretariatu. Sekretariat Komisji powinien zapewnić Radzie wsparcie administracyjne i organizacyjne oraz pomóc jej w realizacji jej zadań.

(24)

Działalność Rady powinna być niezależna i odsunięta od wpływów politycznych. W związku z tym Komisja nie powinna mieć żadnego decydującego wpływu na prace Rady, poza przysługującymi jej uprawnieniami do zasięgania opinii Rady lub pełnienia roli strażniczki Traktatów. W szczególności Rada powinna aktywnie wspierać Komisję w realizacji jej zadań polegających na zapewnieniu jednolitego stosowania niniejszego rozporządzenia oraz wdrażania dyrektywy 2010/13/UE. W tym celu Rada powinna doradzać Komisji i ją wspierać, w szczególności w sprawie aspektów technicznych lub praktycznych istotnych dla stosowania prawa Unii, promować współpracę i skuteczną wymianę informacji, doświadczeń i najlepszych praktyk oraz przygotowywać opinie w przypadkach przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu. Aby skutecznie realizować swoje zadania, Rada powinna móc polegać na wiedzy specjalistycznej i zasobach ludzkich sekretariatu zapewnionego przez Komisję. Sekretariat zapewniany przez Komisję powinien wspierać Radę zarówno pod względem administracyjnym, jak i organizacyjnym, a także w wykonywaniu jej zadań. Sekretariat powinien dysponować wystarczającymi zasobami finansowymi i ludzkimi, aby zapewnić niezależność i pozarządowy charakter prac Rady. W swoich pracach merytorycznych sekretariat powinien być niezależny od Komisji i podlegać wyłącznie kierownictwu Rady, a mianowicie jej przewodniczącemu lub wiceprzewodniczącemu.

Uzasadnienie

Należy zapewnić niezależność prac Rady.

Poprawka 18

Motyw 26

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(26)

Aby zapewnić skuteczne egzekwowanie unijnego prawa medialnego, zapobiec ewentualnemu obchodzeniu obowiązujących przepisów medialnych przez nieuczciwych dostawców usług medialnych oraz uniknąć tworzenia dodatkowych barier na wewnętrznym rynku usług medialnych, należy zapewnić krajowym władzom lub organom regulacyjnym jasne, prawnie wiążące ramy umożliwiające im skuteczną i efektywną współpracę.

(26)

Skuteczna i wydajna współpraca między krajowymi władzami lub organami regulacyjnymi jest niezbędna do tego, by zapewnić skuteczne egzekwowanie unijnych środków dotyczących mediów, zapobiec ewentualnemu obchodzeniu obowiązujących przepisów przez nieuczciwych dostawców usług medialnych oraz uniknąć dodatkowych barier w świadczeniu usług medialnych na rynku wewnętrznym.

Uzasadnienie

Należy zachować obowiązującą hierarchię kompetencji.

Poprawka 19

Motyw 30

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(30)

Władze lub organy regulacyjne, o których mowa w art. 30 dyrektywy 2010/13/UE, posiadają szczególną praktyczną wiedzę specjalistyczną, która pozwala im skutecznie równoważyć interesy dostawców i odbiorców usług medialnych przy jednoczesnym zapewnieniu poszanowania wolności wypowiedzi. Ma to kluczowe znaczenie zwłaszcza w przypadku ochrony rynku wewnętrznego przed działalnością dostawców usług medialnych mających siedzibę poza Unią, którzy kierują swoje usługi do odbiorców w Unii, w przypadku gdy – między innymi z uwagi na kontrolę, jaką mogą sprawować nad nimi państwa trzecie – takie usługi mogą przynieść uszczerbek bezpieczeństwu publicznemu i obronie narodowej lub stworzyć ryzyko takiego uszczerbku. W związku z tym należy wzmocnić koordynację między krajowymi władzami lub organami regulacyjnymi w celu wspólnego zmierzenia się z ewentualnymi zagrożeniami dla bezpieczeństwa publicznego i obrony narodowej wynikającymi z takich usług medialnych oraz ustanowić ramy prawne, aby zapewnić skuteczność i ewentualną koordynację środków krajowych przyjętych zgodnie z unijnymi przepisami dotyczącymi mediów . W celu zapewnienia, aby usługi medialne zawieszone w niektórych państwach członkowskich na podstawie art. 3 ust. 3 i art. 3 ust. 5 dyrektywy 2010/13/UE nie były nadal świadczone za pośrednictwem satelitarnej stacji nadawczej lub innych środków w tych państwach członkowskich, należy również udostępnić mechanizm przyspieszonej wzajemnej współpracy i pomocy, aby zagwarantować skuteczność odpowiednich środków krajowych, zgodnie z prawem Unii. Ponadto konieczna jest koordynacja środków krajowych, które mogą zostać przyjęte w celu przeciwdziałania zagrożeniom dla bezpieczeństwa publicznego i obrony narodowej stwarzanym przez usługi medialne świadczone przez dostawców mających siedzibę poza Unią i skierowane do odbiorców w Unii, w tym umożliwienie Radzie wydawania, w porozumieniu z Komisją, opinii dotyczących takich środków, w stosownych przypadkach. W tym względzie należy ocenić zagrożenia dla bezpieczeństwa publicznego i obrony narodowej z uwzględnieniem wszystkich istotnych elementów faktycznych i prawnych, na szczeblu krajowym i europejskim. Pozostaje to bez uszczerbku dla kompetencji Unii wynikających z art. 215 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

(30)

Władze lub organy regulacyjne, o których mowa w art. 30 dyrektywy 2010/13/UE, posiadają szczególną praktyczną wiedzę specjalistyczną, która pozwala im skutecznie równoważyć interesy dostawców i odbiorców usług medialnych przy jednoczesnym zapewnieniu poszanowania wolności wypowiedzi. Ma to kluczowe znaczenie zwłaszcza w przypadku ochrony rynku wewnętrznego przed działalnością dostawców usług medialnych mających siedzibę poza Unią, którzy kierują swoje usługi do odbiorców w Unii, w przypadku gdy – między innymi z uwagi na kontrolę, jaką mogą sprawować nad nimi państwa trzecie – takie usługi mogą przynieść uszczerbek bezpieczeństwu publicznemu i obronie narodowej lub stworzyć ryzyko takiego uszczerbku. W związku z tym należy wzmocnić koordynację między krajowymi władzami lub organami regulacyjnymi w celu wspólnego zmierzenia się z ewentualnymi zagrożeniami dla bezpieczeństwa publicznego i obrony narodowej wynikającymi z takich usług medialnych. W celu zapewnienia, aby usługi medialne zawieszone w niektórych państwach członkowskich na podstawie art. 3 ust. 3 i art. 3 ust. 5 dyrektywy 2010/13/UE nie były nadal świadczone za pośrednictwem satelitarnej stacji nadawczej lub innych środków w tych państwach członkowskich, należy również udostępnić mechanizm przyspieszonej wzajemnej współpracy i pomocy, aby zagwarantować skuteczność odpowiednich środków krajowych, zgodnie z prawem Unii.

Uzasadnienie

Kompetencje Rady powinny koncentrować się na kwestiach transgranicznych.

Poprawka 20

Motyw 31

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(31)

Bardzo duże platformy internetowe pełnią dla wielu użytkowników rolę punktu dostępu do usług medialnych. Dostawcy usług medialnych, którzy ponoszą odpowiedzialność redakcyjną za swoje treści, odgrywają ważną rolę w rozpowszechnianiu informacji i korzystaniu ze swobodnego dostępu do informacji w internecie. Taka odpowiedzialność redakcyjna oznacza, iż oczekuje się od nich, że będą działać z należytą starannością i dostarczać wiarygodnych informacji z poszanowaniem praw podstawowych, zgodnie z wymogami regulacyjnymi lub samoregulacyjnymi, którym podlegają w państwach członkowskich. W związku z tym, również z uwagi na swobodny dostęp użytkowników do informacji, w przypadku gdy dostawcy bardzo dużych platform internetowych uznają, że treści dostarczane przez takich dostawców usług medialnych są niezgodne z ich warunkami korzystania z usług, a jednocześnie nie przyczyniają się do ryzyka systemowego, o którym mowa w art. 26 rozporządzenia (UE) 2022/XXX [aktu o usługach cyfrowych], powinni należycie uwzględnić wolność i pluralizm mediów, zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2022/XXX [aktem o usługach cyfrowych] i jak najwcześniej przedstawić niezbędne wyjaśnienia dostawcom usług medialnych jako swoim użytkownikom biznesowym w uzasadnieniu wydanym na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1150. Aby zminimalizować wpływ ewentualnego ograniczenia tych treści na swobodny dostęp użytkowników do informacji, bardzo duże platformy internetowe powinny dążyć do przedstawienia uzasadnienia przed wejściem w życie ograniczenia, bez uszczerbku dla ich obowiązków wynikających z rozporządzenia (UE) 2022/XXX [aktu o usługach cyfrowych]. W szczególności niniejsze rozporządzenie nie powinno uniemożliwiać dostawcy bardzo dużej platformy internetowej przyjęcia szybkich środków w celu zablokowania nielegalnych treści rozpowszechnianych za pośrednictwem jego usługi albo w celu zmniejszenia ryzyka systemowego związanego z rozpowszechnianiem niektórych treści za pośrednictwem jego usługi, zgodnie z prawem Unii, w szczególności na podstawie rozporządzenia (UE) 2022/XXX [aktu o usługach cyfrowych].

(31)

Bardzo duże platformy internetowe i bardzo duże wyszukiwarki internetowe pełnią dla wielu użytkowników rolę punktu dostępu do usług medialnych. Dostawcy usług medialnych, którzy ponoszą odpowiedzialność redakcyjną za swoje treści, odgrywają ważną rolę w rozpowszechnianiu informacji i korzystaniu ze swobodnego dostępu do informacji w internecie. Taka odpowiedzialność redakcyjna oznacza, iż oczekuje się od nich, że będą działać z należytą starannością i dostarczać wiarygodnych informacji z poszanowaniem praw podstawowych, zgodnie z wymogami regulacyjnymi lub samoregulacyjnymi, którym podlegają w państwach członkowskich. W związku z tym dostawcy bardzo dużych platform internetowych i bardzo dużych wyszukiwarek internetowych muszą również należycie uwzględniać swobodny dostęp użytkowników do informacji oraz wolność i pluralizm mediów zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2022/2065 [rozporządzenie o usługach cyfrowych]. Niniejsze rozporządzenie nie powinno uniemożliwiać dostawcy bardzo dużej platformy internetowej lub bardzo dużej wyszukiwarki internetowej podjęcia natychmiastowych działań zgodnie z prawem Unii, w szczególności z rozporządzeniem (UE) 2022/2065 [rozporządzenie o usługach cyfrowych], w celu rozwiązania problemu nielegalnych treści rozpowszechnianych za pośrednictwem jego usługi lub w celu ograniczenia ryzyka systemowego stwarzanego przez dystrybucję niektórych treści za pośrednictwem jego usługi.

Uzasadnienie

Należy wziąć pod uwagę ważną rolę głównych usług pośrednich pod względem zapewniania dostępności treści medialnych.

Poprawka 21

Motyw 32

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(32)

Z uwagi na oczekiwany pozytywny wpływ na swobodę świadczenia usług i wolność wypowiedzi uzasadnione jest ponadto, aby w przypadku gdy dostawcy usług medialnych przestrzegają pewnych norm regulacyjnych lub dotyczących samoregulacji, ich skargi na decyzje dostawców bardzo dużych platform internetowych były rozpatrywane priorytetowo i bez zbędnej zwłoki.

(32)

Biorąc pod uwagę oczekiwany pozytywny wpływ na swobodę świadczenia usług i wolność wypowiedzi, uzasadnione jest również, aby w przypadkach, w których dostawcy usług medialnych przestrzegają pewnych norm regulacyjnych lub dotyczących samoregulacji, ich treści lub oferty nie były łatwo blokowane, usuwane lub w inny sposób wykluczane z rozpowszechniania lub publikacji przez dostawcę platformy lub wyszukiwarkę internetową.

Uzasadnienie

Należy wziąć pod uwagę ważną rolę głównych usług pośrednich pod względem zapewniania dostępności treści medialnych.

Poprawka 22

Motyw 33

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(33)

W tym celu dostawcy bardzo dużych platform internetowych powinni zapewnić w swoim interfejsie internetowym funkcję umożliwiającą dostawcom usług medialnych złożenie oświadczenia, że spełniają oni określone wymogi, zachowując jednocześnie możliwość nieprzyjęcia takiego oświadczenia własnego , jeżeli uznają, że warunki te nie są spełnione. Dostawcy bardzo dużych platform internetowych mogą polegać na informacjach dotyczących przestrzegania tych wymogów, takich jak standard dotyczący odczytu maszynowego określony w inicjatywie na rzecz zaufania do dziennikarstwa lub innych odpowiednich kodeksach postępowania. Do ułatwienia skutecznego wdrożenia tej funkcji przydatne mogą być wytyczne Komisji, w tym wytyczne dotyczące sposobów angażowania odpowiednich organizacji społeczeństwa obywatelskiego w przegląd wspomnianych oświadczeń oraz wytyczne dotyczące konsultacji z organem regulacyjnym państwa siedziby, w stosownych przypadkach, które mogą też okazać się użyteczne w zapobieganiu wszelkim potencjalnym nadużyciom tej funkcji.

(33)

W tym celu dostawcy bardzo dużych platform internetowych lub bardzo dużych wyszukiwarek internetowych powinni zapewnić w swoim interfejsie internetowym funkcję umożliwiającą dostawcom usług medialnych złożenie oświadczenia, że spełniają oni określone wymogi oraz zadeklarowania, jakiemu nadzorowi podlegają , zachowując jednocześnie możliwość zweryfikowania takiego oświadczenia własnego , jeżeli uznają, że warunki te nie są spełnione. Dostawcy bardzo dużych platform internetowych mogą polegać na informacjach dotyczących przestrzegania tych wymogów, takich jak standard dotyczący odczytu maszynowego określony w inicjatywie na rzecz zaufania do dziennikarstwa lub innych odpowiednich kodeksach postępowania. Do ułatwienia skutecznego wdrożenia tej funkcji przydatne mogą być wytyczne Komisji, w tym wytyczne dotyczące sposobów angażowania odpowiednich organizacji społeczeństwa obywatelskiego w przegląd wspomnianych oświadczeń oraz wytyczne dotyczące konsultacji z organem regulacyjnym państwa siedziby, w stosownych przypadkach, które mogą też okazać się użyteczne w zapobieganiu wszelkim potencjalnym nadużyciom tej funkcji.

Uzasadnienie

Należy wziąć pod uwagę ważną rolę głównych usług pośrednich pod względem zapewniania dostępności treści medialnych, a także przyjąć z zadowoleniem wszelkie środki ułatwiające weryfikację zgodności z określonymi wymogami.

Poprawka 23

Motyw 35

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(35)

Dostawcy bardzo dużych platform internetowych powinni nawiązać kontakt z dostawcami usług medialnych, którzy przestrzegają norm dotyczących wiarygodności i przejrzystości i którzy uważają, że dostawcy bardzo dużych platform internetowych często nakładają ograniczenia na ich treści bez wystarczających podstaw, w celu znalezienia polubownego rozwiązania pozwalającego na zniesienie wszelkich nieuzasadnionych ograniczeń i uniknięcie ich w przyszłości. Dostawcy bardzo dużych platform internetowych powinni prowadzić taką wymianę w dobrej wierze, zwracając szczególną uwagę na ochronę wolności mediów i swobodny dostęp do informacji.

(35)

Dostawcy bardzo dużych platform internetowych powinni nawiązać kontakt z dostawcami usług medialnych, którzy przestrzegają norm dotyczących wiarygodności i przejrzystości i którzy uważają, że dostawcy bardzo dużych platform internetowych lub bardzo dużych wyszukiwarek internetowych często sprzeciwiają się ich treści bez wystarczających podstaw, w celu znalezienia polubownego rozwiązania pozwalającego na uniknięcie roszczeń w przyszłości. Dostawcy bardzo dużych platform internetowych powinni prowadzić taką wymianę w dobrej wierze, zwracając szczególną uwagę na ochronę wolności mediów i swobodny dostęp do informacji.

Uzasadnienie

Należy wziąć pod uwagę ważną rolę głównych usług pośrednich pod względem zapewniania dostępności treści medialnych.

Poprawka 24

Motyw 37

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(37)

Odbiorcy audiowizualnych usług medialnych powinni mieć możliwość efektywnego wyboru treści audiowizualnych, które chcą oglądać, zgodnie ze swoimi preferencjami. Ich wolność w tym obszarze mogą jednak ograniczać praktyki handlowe stosowane w sektorze mediów, tj. umowy dotyczące ustalania ważności treści zawierane między producentami urządzeń lub dostawcami interfejsów użytkownika kontrolujących dostęp do audiowizualnych usług medialnych takich jak telewizja hybrydowa oraz korzystanie z usług lub interfejsów zarządzających dostępem do takich usług i korzystaniem z nich – a dostawcami usług medialnych. Ważność treści można ustalać na przykład na ekranie głównym urządzenia, za pomocą skrótów dostępnych w ramach sprzętu komputerowego lub oprogramowania, aplikacji i obszarów wyszukiwania, co wpływa na zachowanie odbiorców, którzy mogą być nadmiernie zachęcani do wyboru określonych ofert mediów audiowizualnych kosztem innych. Odbiorcy usługi powinni mieć możliwość zmiany, w łatwy i przyjazny użytkownikowi sposób, domyślnych ustawień urządzenia lub interfejsu użytkownika kontrolującego dostęp do audiowizualnych usług medialnych i korzystanie z takich usług oraz zarządzającego dostępem do takich usług i korzystaniem z nich bez uszczerbku dla środków służących zapewnieniu odpowiedniej ekspozycji audiowizualnych usług medialnych świadczonych w interesie ogólnym, wprowadzanych na podstawie art. 7a dyrektywy 2010/13/WE w interesie uzasadnionym względami polityki publicznej.

(37)

Odbiorcy audiowizualnych usług medialnych powinni mieć możliwość efektywnego wyboru treści audiowizualnych, które chcą oglądać, zgodnie ze swoimi preferencjami. Ich wolność w tym obszarze mogą jednak ograniczać praktyki handlowe stosowane w sektorze mediów, tj. umowy dotyczące ustalania ważności treści zawierane między producentami urządzeń lub dostawcami interfejsów użytkownika kontrolujących dostęp do audiowizualnych usług medialnych takich jak telewizja hybrydowa oraz korzystanie z usług lub interfejsów zarządzających dostępem do takich usług i korzystaniem z nich – a dostawcami usług medialnych. Ważność treści można ustalać na przykład na ekranie głównym urządzenia, za pomocą skrótów dostępnych w ramach sprzętu komputerowego lub oprogramowania, aplikacji i obszarów wyszukiwania, co wpływa na zachowanie odbiorców, którzy mogą być nadmiernie zachęcani do wyboru określonych ofert mediów audiowizualnych kosztem innych. Odbiorcy usługi powinni mieć możliwość zmiany, w łatwy i przyjazny użytkownikowi sposób, domyślnych ustawień urządzenia lub interfejsu użytkownika kontrolującego dostęp do audiowizualnych usług medialnych i korzystanie z takich usług oraz zarządzającego dostępem do takich usług i korzystaniem z nich bez uszczerbku dla środków służących zapewnieniu odpowiedniej ekspozycji audiowizualnych usług medialnych świadczonych w interesie ogólnym, wprowadzanych zwłaszcza, ale nie tylko, na podstawie art. 7a dyrektywy 2010/13/WE w interesie uzasadnionym względami polityki publicznej.

Uzasadnienie

Nie należy ograniczać kompetencji państw członkowskich w zakresie zapewniania pluralizmu mediów.

Poprawka 25

Motyw 39

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(39)

Ważne jest również, aby Rada była uprawniona do wydania opinii , na wniosek Komisji, w sytuacjach, w których środki krajowe mogą wpływać na funkcjonowanie wewnętrznego rynku usług medialnych . Dotyczy to na przykład sytuacji, w której krajowy środek administracyjny jest skierowany do dostawcy usług medialnych świadczącego usługi w odniesieniu do co najmniej dwóch państw członkowskich , lub w sytuacji, w której dany dostawca usług medialnych ma znaczny wpływ na kształtowanie opinii publicznej w danym państwie członkowskim .

(39)

Ważne jest również, aby Rada była uprawniona do wydania opinii w sytuacjach, w których środki krajowe dotyczące usług medialnych mogą wpływać na funkcjonowanie rynku wewnętrznego . Dotyczy to na przykład sytuacji, w której krajowy środek administracyjny jest skierowany do dostawcy usług medialnych świadczącego usługi w odniesieniu do co najmniej dwóch państw członkowskich,

Uzasadnienie

Należy skupić się na kwestiach dotyczących rynku wewnętrznego.

Poprawka 26

Motyw 40

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(40)

Media mają decydujący wpływ na kształtowanie opinii publicznej i zwiększenie udziału obywateli w procesach demokratycznych. Z tego względu państwa członkowskie powinny zapewnić w krajowych systemach prawnych przepisy i procedury gwarantujące ocenę przypadków koncentracji na rynku mediów, które to przypadki mogłyby mieć istotny wpływ na pluralizm mediów lub niezależność redakcyjną. Takie przepisy i procedury mogą oddziaływać na swobodę świadczenia usług medialnych na rynku wewnętrznym, a więc muszą być odpowiednio sformułowane oraz przejrzyste, obiektywne, proporcjonalne i niedyskryminacyjne. Przez koncentrację na rynku mediów podlegającą wspomnianym przepisom należy rozumieć przypadki koncentracji, w wyniku których jeden podmiot kontroluje usługi medialne wywierające znaczny wpływ na kształtowanie opinii publicznej na danym rynku mediów, w danym podsektorze mediów lub w kilku różnych sektorach mediów w co najmniej jednym państwie członkowskim, lub też posiada znaczne udziały w takich usługach medialnych. Ważnym kryterium, które należy brać pod uwagę, jest ograniczenie przeciwstawnych opinii na danym rynku w wyniku koncentracji.

(40)

Media mają decydujący wpływ na kształtowanie opinii publicznej i zwiększenie udziału obywateli w procesach demokratycznych. Z tego względu państwa członkowskie powinny zapewnić w krajowych systemach prawnych przepisy i procedury gwarantujące ocenę przypadków koncentracji na rynku mediów, które to przypadki mogłyby mieć istotny wpływ na pluralizm mediów , w tym niezależność redakcyjną. Takie przepisy i procedury mogą oddziaływać na swobodę świadczenia usług medialnych na rynku wewnętrznym, a więc muszą być odpowiednio sformułowane oraz przejrzyste, obiektywne, proporcjonalne i niedyskryminacyjne. Przez koncentrację na rynku mediów podlegającą wspomnianym przepisom należy rozumieć przypadki koncentracji, w wyniku których jeden podmiot kontroluje usługi medialne wywierające znaczny wpływ na kształtowanie opinii publicznej na danym rynku mediów, w danym podsektorze mediów lub w kilku różnych sektorach mediów w co najmniej jednym państwie członkowskim, lub też posiada znaczne udziały w takich usługach medialnych. Ważnym kryterium, które należy brać pod uwagę, jest ograniczenie przeciwstawnych opinii na danym rynku w wyniku koncentracji.

Uzasadnienie

Należy skupić się na kwestiach dotyczących rynku wewnętrznego.

Poprawka 27

Motyw 41

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(41)

Krajowe władze lub organy regulacyjne posiadające określoną wiedzę specjalistyczną w obszarze pluralizmu mediów powinny brać udział w ocenie wpływu koncentracji na rynku mediów na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną , jeżeli same nie stanowią wyznaczonych władz lub organów. Z myślą o zwiększeniu pewności prawa i zapewnieniu, aby przepisy i procedury faktycznie służyły ochronie pluralizmu mediów i niezależności redakcyjnej, ważne jest, aby z góry określić obiektywne, niedyskryminacyjne i proporcjonalne kryteria zgłaszania i oceny wpływu koncentracji na rynku mediów na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną .

(41)

Krajowe władze lub organy regulacyjne posiadające określoną wiedzę specjalistyczną w obszarze pluralizmu mediów powinny oceniać wpływ koncentracji na rynku mediów na pluralizm mediów, jeżeli same nie stanowią wyznaczonych władz lub organów. Aby rzeczywiście chronić pluralizm mediów, trzeba z góry określić obiektywne, niedyskryminacyjne i proporcjonalne kryteria zgłaszania i oceny wpływu koncentracji na rynku mediów na pluralizm mediów.

Uzasadnienie

Krajowe władze lub organy regulacyjne są odpowiedzialne za ocenę koncentracji mediów w obrębie danego kraju.

Poprawka 28

Motyw 42

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(42)

Jeżeli koncentracja na rynku mediów stanowi koncentrację objętą zakresem stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (55), stosowanie niniejszego rozporządzenia lub wszelkich przepisów i procedur przyjętych przez państwa członkowskie na podstawie niniejszego rozporządzenia nie powinno mieć wpływu na stosowanie art. 21 ust. 4 rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004. Wszelkie środki wprowadzane przez wyznaczone lub zaangażowane krajowe władze lub organy regulacyjne na podstawie przeprowadzonej oceny wpływu koncentracji na rynku mediów na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną powinny mieć zatem na celu ochronę uzasadnionych interesów w rozumieniu art. 21 ust. 4 akapit trzeci rozporządzenia (WE) nr 139/2004 i powinny być zgodne z ogólnymi zasadami i innymi przepisami określonymi w prawie Unii.

(42)

Jeżeli koncentracja na rynku mediów stanowi koncentrację objętą zakresem stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (55), stosowanie niniejszego rozporządzenia lub wszelkich przepisów i procedur przyjętych przez państwa członkowskie na podstawie niniejszego rozporządzenia nie powinno mieć wpływu na stosowanie art. 21 ust. 4 rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004. Wszelkie środki wprowadzane przez wyznaczone lub zaangażowane krajowe władze lub organy regulacyjne na podstawie przeprowadzonej oceny wpływu koncentracji na rynku mediów na pluralizm mediów powinny mieć zatem na celu ochronę wolności i pluralizmu mediów, z uwzględnieniem istotnej roli niezależności redakcyjnej, jako uzasadnionych interesów w rozumieniu art. 21 ust. 4 akapit trzeci rozporządzenia (WE) nr 139/2004 i powinny być zgodne z ogólnymi zasadami i innymi przepisami określonymi w prawie Unii.

Uzasadnienie

Należy wyraźnie podkreślić znaczenie pluralizmu mediów.

Poprawka 29

Motyw 43

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(43)

Rada powinna być uprawniona do wydawania opinii na temat projektów decyzji lub opinii wyznaczonych lub zaangażowanych krajowych władz lub organów regulacyjnych, gdy podlegające zgłoszeniu przypadki koncentracji mogą mieć wpływ na funkcjonowanie wewnętrznego rynku mediów. Dotyczy to na przykład sytuacji, w których w takiej koncentracji bierze udział co najmniej jedno przedsiębiorstwo mające siedzibę w innym państwie członkowskim lub prowadzące działalność w co najmniej dwóch państwach członkowskich lub sytuacji, w których w wyniku koncentracji dostawcy usług medialnych wywierają znaczny wpływ na kształtowanie opinii publicznej na danym rynku mediów . Ponadto, jeżeli odpowiednie krajowe władze lub organy regulacyjne nie oceniły wpływu koncentracji na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną lub nie skonsultowały się z Radą w sprawie danej koncentracji na rynku mediów, w przypadku której uznaje się, że prawdopodobnie wpływa ona na funkcjonowanie wewnętrznego rynku usług medialnych, Rada powinna mieć możliwość wydania opinii na wniosek Komisji. W każdym przypadku Komisja zachowuje możliwość wydania własnej opinii w związku z opiniami sporządzonymi przez Radę.

(43)

Rada powinna być uprawniona do wydawania opinii na temat projektów decyzji lub opinii wyznaczonych lub zaangażowanych krajowych władz lub organów regulacyjnych, gdy podlegające zgłoszeniu przypadki koncentracji mogą mieć wpływ na funkcjonowanie wewnętrznego rynku mediów. Dotyczy to na przykład sytuacji, w których w takiej koncentracji bierze udział co najmniej jedno przedsiębiorstwo mające siedzibę w innym państwie członkowskim lub prowadzące działalność w co najmniej dwóch państwach członkowskich. Komisja powinna mieć możliwość wydania własnej opinii w związku z opiniami sporządzonymi przez Radę.

Uzasadnienie

Należy skupić się na kwestiach dotyczących rynku wewnętrznego.

Poprawka 30

Motyw 44

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(44)

Aby zapewnić pluralistyczne rynki mediów, krajowe władze lub organy i Rada powinny kierować się szeregiem kryteriów.  W szczególności należy brać pod uwagę wpływ na pluralizm mediów, w tym zwłaszcza wpływ na kształtowanie opinii publicznej, uwzględniając środowisko internetowe. Jednocześnie należy rozważyć, czy inne środki masowego przekazu zapewniające odmienne i alternatywne treści nadal współistniałyby na danym rynku lub rynkach, gdyby doszło do danej koncentracji na rynku mediów. Ocena gwarancji niezależności redakcyjnej powinna obejmować analizę ewentualnego ryzyka nadmiernej ingerencji ze strony uczestników przyszłej struktury własności lub zarządzania w indywidualne decyzje redakcyjne przejętej lub połączonej jednostki. Ponadto należy uwzględnić funkcjonujące lub planowane gwarancje wewnętrzne służące ochronie niezależności indywidualnych decyzji redakcyjnych podejmowanych w obrębie zainteresowanych przedsiębiorstw medialnych. W ocenie ewentualnych skutków należy również uwzględnić wpływ danej koncentracji na stabilność gospodarczą jednostki lub jednostek podlegających tej koncentracji oraz to, czy byłyby one stabilne gospodarczo w przypadku braku koncentracji, tj. czy byłyby w stanie w perspektywie średnioterminowej nadal świadczyć i dalej rozwijać na rynku rentowne, technologicznie dostosowane, wysokiej jakości usługi medialne z wykorzystaniem odpowiednich zasobów.

(44)

Aby zapewnić pluralistyczne rynki mediów, państwa członkowskie powinny określić szereg istotnych kryteriów, które należy wziąć pod uwagę.  W szczególności należy brać pod uwagę wpływ na pluralizm mediów, w tym zwłaszcza wpływ na kształtowanie opinii publicznej, uwzględniając środowisko internetowe. Przy decydowaniu o dopuszczalności połączenia należy wziąć pod uwagę, czy jednostki przejmujące i przejmowane pozostałyby rentowne bez połączenia, czy istnieją alternatywy zapewniające ich rentowność oraz czy możliwe i skuteczne są środki pozwalające na dalsze zapewnianie pluralizmu mediów pomimo połączenia.

Uzasadnienie

Należy jasno stwierdzić, że państwa członkowskie mają prawo i obowiązek decydowania o kryteriach, które są zgodne z ustalonymi zasadami.

Poprawka 31

Motyw 50

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(50)

Działania służące poprawie funkcjonowania wewnętrznego rynku usług medialnych powinny obejmować regularne monitorowanie ryzyka pod kątem funkcjonowania i odporności wewnętrznego rynku mediów. Takie monitorowanie powinno służyć zapewnieniu szczegółowych danych i ocen jakościowych dotyczących odporności wewnętrznego rynku usług medialnych , w tym jeżeli chodzi o stopień koncentracji rynku na poziomie krajowym i regionalnym oraz ryzyko zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje . Musi ono przebiegać niezależnie, na podstawie kompleksowego wykazu kluczowych wskaźników skuteczności działania opracowanych i regularnie aktualizowanych przez Komisję w porozumieniu z Radą. Ze względu na szybko zmieniający się charakter ryzyka i rozwój technologiczny na wewnętrznym rynku mediów monitorowanie powinno obejmować działania prognostyczne takie jak testy warunków skrajnych mające na celu ocenę przyszłej odporności wewnętrznego rynku mediów , ostrzeganie o podatności na zagrożenia w zakresie pluralizmu mediów i niezależności redakcyjnej oraz wsparcie działań na rzecz poprawy zarządzania, jakości danych i zarządzania ryzykiem. Monitorowanie powinno obejmować w szczególności poziom działalności i inwestycji transgranicznych , współpracę regulacyjną i zbieżność przepisów w zakresie regulacji mediów, przeszkody w świadczeniu usług medialnych, w tym w otoczeniu cyfrowym , a także przejrzystość i sprawiedliwość przydziału zasobów gospodarczych na wewnętrznym rynku mediów. W tym zakresie należy również brać pod uwagę szersze tendencje na wewnętrznym rynku mediów i na krajowych rynkach mediów, a także przepisy krajowe wpływające na dostawców usług medialnych . Ponadto w ramach monitorowania należy zapewnić przegląd środków wprowadzonych przez dostawców usług medialnych w celu zagwarantowania niezależności indywidualnych decyzji redakcyjnych, w tym środków zaproponowanych w towarzyszącym zaleceniu. Aby zapewnić najwyższe normy w zakresie takiego monitorowania, powinna w nim w odpowiedni sposób uczestniczyć Rada, która zrzesza podmioty posiadające wiedzę specjalistyczną w zakresie rynku mediów.

(50)

Działania służące poprawie funkcjonowania wewnętrznego rynku usług medialnych powinny obejmować regularne monitorowanie ryzyka pod kątem funkcjonowania i odporności wewnętrznego rynku mediów. Takie monitorowanie powinno służyć zapewnieniu szczegółowych danych i ocen jakościowych dotyczących odporności wewnętrznego rynku odnośnie do usług medialnych. Należy również uwzględnić rozwój sytuacji na szczeblu państw członkowskich, w szczególności w celu uwzględnienia interakcji między rynkiem wewnętrznym a rynkami krajowymi oraz wpływu na wolność i pluralizm mediów na różnych szczeblach. Musi ono przebiegać niezależnie, na podstawie kompleksowego wykazu kluczowych wskaźników skuteczności działania opracowanych i regularnie aktualizowanych przez Komisję w porozumieniu z Radą. Ze względu na szybko zmieniający się charakter ryzyka i rozwój technologiczny na wewnętrznym rynku mediów monitorowanie powinno obejmować działania prognostyczne takie jak testy warunków skrajnych mające na celu ocenę przyszłej odporności wewnętrznego rynku mediów oraz wsparcie działań na rzecz poprawy zarządzania, jakości danych i zarządzania ryzykiem. Monitorowanie powinno obejmować w szczególności poziom działalności i inwestycji transgranicznych, a także przejrzystość i sprawiedliwość przydziału zasobów gospodarczych na wewnętrznym rynku mediów. W tym zakresie należy również brać pod uwagę szersze tendencje na wewnętrznym rynku mediów i na krajowych rynkach mediów . Aby zapewnić najwyższe normy w zakresie takiego monitorowania, powinna w nim w odpowiedni sposób uczestniczyć Rada, która zrzesza podmioty posiadające wiedzę specjalistyczną w zakresie rynku mediów.

Uzasadnienie

Zadania Komisji powinny koncentrować się na aspektach związanych z rynkiem wewnętrznym. Powinno to koniecznie obejmować uwzględnienie rozwoju sytuacji na rynkach mediów w państwach członkowskich, w szczególności ze względu na to, że rynki te mogą wchodzić w interakcję z jednolitym rynkiem. Przegląd możliwych sytuacji podatności na zagrożenia i ostrzeganie o nich może również pomóc w opracowaniu odpowiednich środków ochrony wolności i pluralizmu mediów.

Poprawka 32

Motyw 51

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

(51)

W celu stworzenia podstawy do prawidłowego wdrożenia niniejszego rozporządzenia jego przepisy dotyczące niezależnych organów ds. mediów, Rady i wymaganych zmian w dyrektywie 2010/13/UE (art. 7–12 i 27 niniejszego rozporządzenia) powinny mieć zastosowanie po upływie 3 miesięcy od wejścia w życie tego aktu , natomiast wszystkie pozostałe przepisy niniejszego rozporządzenia będą miały zastosowanie po upływie 6 miesięcy od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia . W szczególności jest to konieczne do ustanowienia Rady w terminie zapewniającym skuteczne wdrożenie niniejszego rozporządzenia.

(51)

W celu stworzenia podstawy do prawidłowego wdrożenia niniejszego rozporządzenia jego przepisy powinny zasadniczo mieć zastosowanie po upływie 20 miesięcy od wejścia w życie tego aktu.

Uzasadnienie

W rozporządzeniu należy określić odpowiednie ramy czasowe z uwagi na to, że państwa członkowskie będą być może musiały dostosować swoje krajowe systemy regulacyjne.

Poprawka 33

Artykuł 1 ust. 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

1.   W niniejszym rozporządzeniu określa się wspólne przepisy dotyczące prawidłowego funkcjonowania wewnętrznego rynku usług medialnych, w tym ustanawia się Europejską Radę ds. Usług Medialnych, przy jednoczesnym zachowaniu jakości usług medialnych.

1.   W niniejszym rozporządzeniu określa się wspólne przepisy dotyczące prawidłowego funkcjonowania wewnętrznego rynku w odniesieniu do usług medialnych, w tym ustanawia się Europejską Radę ds. Usług Medialnych, przy jednoczesnym dążeniu do zachowania jakości usług medialnych.

2.     W niniejszym rozporządzeniu określa się – w zakresie niezbędnym do osiągnięcia celu określonego w ust. 1 – wspólne podstawowe zasady jako minimalne normy bezpiecznego i niezakłóconego funkcjonowania usług medialnych i działalności dziennikarzy, przy jednoczesnym zapewnieniu niezależności i pluralizmu mediów.

Uzasadnienie

Cel i zakres rozporządzenia powinny odzwierciedlać obszar kompetencji Unii Europejskiej, a zatem wyraźnie odnosić się do harmonizacji rynku wewnętrznego. Usługi medialne stanowią część rynku wewnętrznego. Nie należy jednak zakładać istnienia jednolitego „wewnętrznego rynku usług medialnych”, zwłaszcza że z punktu widzenia użytkownika nie można przypisać wszystkich rodzajów mediów do jednego rynku wewnętrznego, pomimo nieustającej konwergencji mediów. Ponadto, aby wyraźnie określić zakres rozporządzenia i doprecyzować jego cele, należy jasno stwierdzić, że celem tego aktu prawnego jest opracowanie wspólnych minimalnych norm dotyczących działalności dostawców usług medialnych oraz dziennikarek i dziennikarzy, a także promowanie działalności transgranicznej z myślą o niezależności i pluralizmie mediów.

Poprawka 34

Artykuł 1 ust. 2

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

2 .   Niniejsze rozporządzenie nie wpływa na przepisy określone w:

3.    Niniejsze rozporządzenie nie wpływa na przepisy określone w:

a)

dyrektywie 2000/31/WE;

b)

dyrektywie (UE) 2019/790;

[…]

a)

dyrektywie 2000/31/WE;

b)

dyrektywie 2010/13/UE, z wyjątkiem zmian wprowadzonych na mocy art. 27 niniejszego rozporządzenia;

c)

dyrektywie (UE) 2019/790;

[…]

Uzasadnienie

Należy zachować normę określoną w dyrektywie o audiowizualnych usługach medialnych (2010/13/UE). Tym samym uściśla się, że przepisy uzupełniające zawarte w przedmiotowym akcie prawnym również nie mają wpływu na wymogi określone w dyrektywie 2010/13/UE.

Poprawka 35

Artykuł 1 ust. 3

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

3.     Niniejsze rozporządzenie nie ma wpływu na możliwość przyjmowania przez państwa członkowskie bardziej szczegółowych przepisów w dziedzinach objętych rozdziałem II i rozdziałem III sekcja 5, pod warunkiem że takie przepisy są zgodne z prawem Unii.

4.     Państwa członkowskie mogą nadal zobowiązać dostawców usług medialnych podlegających ich jurysdykcji do przestrzegania bardziej szczegółowych lub surowszych przepisów w dziedzinach, które podlegają niniejszemu rozporządzeniu, pod warunkiem że takie przepisy są zgodne z prawem unijnym.

Uzasadnienie

Zgodnie z traktatami europejskimi suwerenność kulturalna, a tym samym kompetencje w zakresie regulacji mediów, należą do państw członkowskich. Unia Europejska musi szanować różnorodność kultur i ma jedynie kompetencje uzupełniające i wspierające w tej dziedzinie, która jest chroniona na mocy art. 167 w połączeniu z art. 6 lit. c) TFUE. W związku z tym, tak jak w przypadku dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych, nie należy przewidywać harmonizacji wykraczającej poza normy minimalne.

Poprawka 36

Artykuł 2 pkt 3

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

3)

„dostawca usług medialnych realizujący misję publiczną” oznacza dostawcę usług medialnych, któremu na mocy prawa krajowego powierzono realizację misji publicznej lub który otrzymuje krajowe środki publiczne na realizację takiej misji;

3)

„dostawca usług medialnych realizujący misję publiczną” oznacza dostawcę usług medialnych, któremu powierzono realizację misji publicznej i który otrzymuje krajowe środki publiczne na realizację takiej misji;

Uzasadnienie

Zapewnienie finansowania jest niezbędne do tego, by oferta dotycząca dostawy usług publicznych miała istotne znaczenie dla rynku wewnętrznego. Finansowanie jest także istotnym elementem mediów realizujących misję publiczną. Ponadto otwarty charakter terminu „misja” nie pozwala na racjonalne ograniczenie zakresu jego stosowania. Termin ten mógłby na przykład w nieuzasadniony sposób obejmować również prywatnych dostawców usług medialnych podlegających na mocy prawa wymogom dotyczącym pluralizmu.

Poprawka 37

Artykuł 2 pkt 10

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

10)

„dostawca bardzo dużej platformy internetowej” oznacza dostawcę platformy internetowej uznanej za bardzo dużą platformę internetową na podstawie art.  25 ust. 4 rozporządzenia (UE) 2022/ XXX [akt o usługach cyfrowych];

10)

„dostawca bardzo dużej platformy internetowej” oznacza dostawcę platformy internetowej uznanej za bardzo dużą platformę internetową na podstawie art.  33 ust. 4 rozporządzenia (UE) 2022/ 2065 [akt o usługach cyfrowych];

 

11)

„dostawca bardzo dużej wyszukiwarki internetowej” oznacza dostawcę wyszukiwarki internetowej uznanej za bardzo dużą wyszukiwarkę internetową na podstawie art. 33 ust. 4 rozporządzenia (UE) 2022/2065 [akt o usługach cyfrowych];

Uzasadnienie

Dodaje się definicję zawartą w akcie o usługach cyfrowych (1) w celu włączenia jej do art. 17.

Poprawka 38

Artykuł 2 pkt 15

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

15)

„reklama państwowa” oznacza zamieszczanie, publikację lub rozpowszechnianie w ramach dowolnej usługi medialnej promocyjnego lub autopromocyjnego przekazu, zwykle za opłatą lub w zamian za wszelkie inne wynagrodzenie, przez dowolny krajowy lub regionalny organ publiczny bądź na rzecz lub w imieniu takiego organu, przy czym takimi organami mogą być rządy krajowe, federalne lub regionalne, władze lub organy regulacyjne, a także przedsiębiorstwa państwowe lub inne jednostki kontrolowane przez państwo na szczeblu krajowym lub regionalnym, lub wszelki terytorialny samorząd jednostki terytorialnej liczącej ponad 1 mln mieszkańców;

15)

„reklama państwowa” oznacza zamieszczanie, publikację lub rozpowszechnianie w ramach dowolnej usługi medialnej promocyjnego lub autopromocyjnego przekazu, zwykle za opłatą lub w zamian za wszelkie inne wynagrodzenie, przez dowolny organ publiczny bądź na rzecz lub w imieniu takiego organu, przy czym takimi organami mogą być UE, rządy krajowe, federalne lub regionalne, władze lub organy regulacyjne, a także przedsiębiorstwa państwowe lub inne jednostki kontrolowane przez państwo na szczeblu krajowym lub regionalnym, lub wszelki terytorialny samorząd jednostki terytorialnej liczącej ponad 100 tys. mieszkańców , przy czym kryterium liczby ludności należy rozpatrywać w związku z określeniem minimalnego rocznego progu wydatków ;

Uzasadnienie

Jeśli chodzi o reklamę państwową, to należy również uwzględnić samą UE. Jednocześnie próg 1 mln jest nierealistyczny w przypadku mniejszych państw członkowskich. Obniżenie progu liczby ludności i uwzględnienie go wraz z minimalnym progiem rocznych wydatków zmniejsza ryzyko luk w zakresie przejrzystości. Jednocześnie unika się tworzenia nieproporcjonalnych obciążeń administracyjnych związanych z wymogami w zakresie sprawozdawczości.

Poprawka 39

Artykuł 3

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Prawa odbiorców usług medialnych

Odbiorcy usług medialnych w Unii mają prawo dostępu do różnorodnych treści informacyjnych i treści dotyczących spraw bieżących opracowanych z poszanowaniem redakcyjnej wolności dostawców usług medialnych z korzyścią dla dyskursu publicznego.

Zapewnienie wolności i pluralizmu mediów

Państwa członkowskie zapewnią, bez uszczerbku dla swoich krajowych przepisów konstytucyjnych oraz zgodnie z art. 11 i innymi prawami podstawowymi Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, a także z poszanowaniem podstawowych wolności rynku wewnętrznego, odpowiednie ramy legislacyjne i administracyjne gwarantujące skuteczny pluralizm i niezależność mediów, z uwzględnieniem również punktu widzenia użytkowników.

Uzasadnienie

Swobodny dostęp do informacji jest prawnie uznanym prawem podstawowym. Należy go jednak dokładniej zdefiniować i wyważyć z innymi interesami prawnymi. Zakres ustawowego prawa jest w tym względzie niejasny i musi być przedmiotem dalszej definicji prawnej. W odniesieniu do ofert składanych na rynkach lokalnych i regionalnych, znaczenie normy dla rynku wewnętrznego jest wątpliwe.

Natomiast państwa członkowskie mają prawo i obowiązek zapewnić różnorodność opinii i mediów, a tym samym kształtować swoje przepisy dotyczące mediów. Przy kształtowaniu tych przepisów są zobowiązane do przestrzegania podstawowych wolności rynku wewnętrznego w zakresie, w jakim dotyczą one transgranicznego świadczenia usług medialnych. W związku z tym, jak stwierdziła Komisja Europejska w swoich sprawozdaniach na temat praworządności, zdecydowana większość państw członkowskich posiada już skuteczne przepisy zapewniające zróżnicowany krajobraz medialny i niezależne media, zgodnie z europejskimi wartościami, standardami i celami. Nie powinno to jednak zmniejszać wysiłków państw członkowskich na rzecz dalszego wywiązywania się z podjętych zobowiązań z jak największym zaangażowaniem, zwłaszcza w przypadku ewidentnych braków w tej dziedzinie, tym bardziej, że zidentyfikowano już pewne mankamenty oraz negatywne tendencje w zakresie niezależności i różnorodności mediów.

Należy zatem podkreślić ten obowiązek w omawianym rozporządzeniu i umocować go prawnie, tak aby Unia i jej państwa członkowskie mogły wspólnie przeciwdziałać deficytom systemowym bez zakłócania funkcjonujących systemów medialnych.

Poprawka 40

Artykuł 4 ust. 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Prawa dostawców usług medialnych

1.    Dostawcy usług medialnych mają prawo prowadzić działalność gospodarczą na rynku wewnętrznym bez ograniczeń innych niż ograniczenia przewidziane w prawie Unii.

Niezależność mediów

1.    Państwa członkowskie przewidują odpowiednie środki, aby zapewnić, że dostawcy usług medialnych będą mogli prowadzić działalność gospodarczą na rynku wewnętrznym bez ograniczeń innych niż ograniczenia przewidziane w prawie Unii.

Uzasadnienie

Przewidziane w proponowanym rozporządzeniu prawo dostawców usług medialnych do prowadzenia działalności gospodarczej pozostaje niejasne i w związku z tym wydaje się prawie niemożliwe do wyegzekwowania. Jednak jeżeli na tej podstawie dostawcy usług medialnych mogliby dochodzić roszczeń bezpośrednio przed sądem, to mogliby zaskarżać wszelkie środki podjęte przez państwo członkowskie w odniesieniu do dostawcy usług medialnych, w tym wszystkie uzasadnione środki podjęte przez władze regulacyjne. Ze względu na to, że prawa dostawców usług medialnych i dziennikarzy, gwarantowane przez podstawowe prawa i wolności, muszą zostać doprecyzowane i jako takie stanowią część systemu prawnego danego państwa członkowskiego, należy zobowiązać państwa członkowskie do odpowiedniego przestrzegania tych praw.

Poprawka 41

Artykuł 4 ust. 2 lit. a)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

a)

w żaden sposób bezpośrednio ani pośrednio ingerować w politykę i decyzje redakcyjne dostawców usług medialnych ani próbować wywierać wpływ w tym zakresie;

a)

w żaden sposób bezpośrednio ani pośrednio ingerować w politykę i decyzje redakcyjne dostawców usług medialnych ani próbować wywierać wpływ w tym zakresie ; pozostaje to bez uszczerbku dla wymogów prawnych i ich egzekwowania służących realizacji celów leżących w interesie ogólnym, w szczególności odnośnie do różnorodności, nielegalnych treści lub ochrony małoletnich w mediach, lub odnośnie do definicji misji publicznej mediów publicznych ;

Uzasadnienie

Należy doprecyzować, że zakaz wywierania jakiegokolwiek wpływu na strategie redakcyjne lub decyzje dostawców usług medialnych nie obejmuje środków wprowadzanych przez krajowe organy regulacyjne mające na celu przestrzeganie lub egzekwowanie prawnie określonych wymogów, w szczególności dotyczących oferty dostawców usług medialnych.

Poprawka 42

Artykuł 5

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Gwarancje niezależnego funkcjonowania dostawców usług medialnych realizujących misję publiczną

Media publiczne

1.     Dostawcy usług medialnych realizujący misję publiczną zapewniają swoim odbiorcom pluralizm informacji i opinii w sposób bezstronny, zgodnie ze swoją misją publiczną.

1.     Państwa członkowskie mogą ustanawiać media publicznych służące ich potrzebom demokratycznym, społecznym i kulturalnym.

2.     Kierownik ds. zarządzania i członkowie zarządu dostawców usług medialnych realizujących misję publiczną są wyznaczani w drodze przejrzystej, otwartej i niedyskryminacyjnej procedury i na podstawie przejrzystych, obiektywnych, niedyskryminacyjnych i proporcjonalnych kryteriów określonych z góry w prawie krajowym.

2.     Finansowanie publicznych usług medialnych służy misji publicznej i uwzględnia potrzeby związane z realizacją tej misji. W tym celu państwa członkowskie ustanawiają mechanizmy zapewniające odpowiednie finansowanie w sposób przewidywalny oraz zgodność z misją określoną przez prawo lub na podstawie procedur ustanowionych przez prawo.

Okres sprawowania tych funkcji musi być określony w prawie krajowym i musi być adekwatny i wystarczający do zapewnienia skutecznej niezależności publicznego dostawcy usług medialnych. Odwołanie z takiego stanowiska przed końcem okresu jego sprawowania jest możliwe wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach, w których osoby na tych stanowiskach nie spełniają już prawnych warunków wykonywania swoich zadań przewidzianych w prawie krajowym lub dopuściły się nielegalnego postępowania lub poważnego przewinienia, których przypadki zdefiniowano z góry w prawie krajowym.

 

Decyzje o odwołaniu muszą być należycie uzasadnione, przekazane uprzednio zainteresowanym osobom i musi istnieć możliwość poddania ich kontroli sądowej. Podstawy odwołania podaje się do wiadomości publicznej.

 

3.     Państwa członkowskie zapewniają, aby dostawcy usług medialnych realizujący misję publiczną dysponowali odpowiednimi i stabilnymi zasobami finansowymi na potrzeby realizacji powierzonej im misji publicznej. Takie zasoby muszą gwarantować niezależność redakcyjną.

3.     Bez uszczerbku dla kompetencji państw członkowskich w zakresie powierzania, definiowania i organizowania misji publicznej, państwa członkowskie podejmują kroki w celu zapewnienia, aby usługi mediów publicznych uwzględniały potrzebę ochrony pluralizmu. W tym celu dostawcy usług publicznych powinni być w szczególności zobowiązani do przedstawiania jak najszerszego zakresu tematów i opinii w sposób wyważony oraz do przestrzegania w swoich relacjach zasad obiektywizmu i bezstronności.

4.     Państwa członkowskie wyznaczają co najmniej jedną niezależną władzę lub jeden niezależny organ odpowiedzialne za monitorowanie zgodności z ust. 1–3.

4.     Przy określaniu i organizowaniu mediów publicznych państwa członkowskie przewidują odpowiednie środki w celu zapewnienia niezależności redakcyjnej tych mediów oraz niezależności ich organów lub podmiotów nadzorujących.

Uzasadnienie

Działalność mediów publicznych, które ze względu na swój charakter funkcjonują na szczeblu krajowym i są częściowo zdecentralizowane w państwach członkowskich, ma jedynie ograniczony wpływ na rynek wewnętrzny. Ich wewnętrzna organizacja nie ma widocznego związku z tym rynkiem.

To państwa członkowskie są władne kształtować i definiować sektor mediów publicznych. W związku z tym przewidziane przepisy nie są zatem ani zgodne z kompetencjami Unii Europejskiej, ani wystarczająco elastyczne, aby sprostać potrzebom dostawców usług medialnych pełniących misję publiczną, które to potrzeby mogą ewoluować.

Biorąc pod uwagę prawo państw członkowskich do samodzielnego decydowania o strukturze, organizacji i finansowaniu swoich mediów publicznych, należy ugruntować zasadnicze wymogi dotyczące integracji mediów publicznych z rynkiem wewnętrznym. Te wymogi mają już zastosowanie do systemu publicznego nadawania na mocy protokołu amsterdamskiego. W związku z tym należy doprecyzować, że państwa członkowskie mają swobodę tworzenia i finansowania mediów publicznych w świetle swoich demokratycznych, społecznych i kulturalnych potrzeb.

Poprawka 43

Artykuł 6 ust. 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Obowiązki dostawców usług medialnych zapewniających treści informacyjne i treści dotyczące spraw bieżących

Obowiązki w zakresie przejrzystości spoczywające na dostawcach usług medialnych zapewniających treści informacyjne i treści dotyczące spraw bieżących

1.    Dostawcy usług medialnych zapewniający treści informacyjne i treści dotyczące spraw bieżących w łatwy i bezpośredni sposób udostępniają odbiorcom swoich usług następujące informacje:

1.    Państwa członkowskie zapewniają, by dostawcy usług medialnych zapewniający treści informacyjne i treści dotyczące spraw bieżących w łatwy, bezpośredni i stały sposób udostępniali odbiorcom swoich usług przynajmniej następujące informacje:

a)

swoją nazwę prawną i swoje dane do kontaktu;

a)

swoją nazwę prawną , adres geograficzny, pod którym mają siedzibę, i swoje dane do kontaktu , czyli przynajmniej swój adres poczty elektronicznej lub witryny internetowej, które pozwalają szybko skontaktować się z nimi w sposób bezpośredni i skuteczny;

b)

nazwę lub nazwy swoich bezpośrednich lub pośrednich właścicieli posiadających udziały pozwalające im na wywieranie wpływu na działalność i decyzje strategiczne;

b)

nazwę lub nazwy bezpośrednich lub pośrednich właścicieli posiadających udziały, które umożliwią wywieranie wpływu na działania i podejmowanie decyzji strategicznych;

c)

nazwę lub nazwy beneficjentów rzeczywistych w rozumieniu art. 3 pkt 6 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849.

c)

nazwę lub nazwy beneficjentów rzeczywistych w rozumieniu art. 3 pkt 6 dyrektywy (UE) 2015/849.

 

Przepis ten pozostaje bez uszczerbku dla środków dodatkowych zgodnie z art. 5 dyrektywy 2010/13/UE.

Uzasadnienie

Należy odpowiednio uznać rolę państw członkowskich.

Poprawka 44

Artykuł 6 ust. 2

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

2.   Nie naruszając przepisów krajowego prawa konstytucyjnego zgodnych z postanowieniami Karty, dostawcy usług medialnych zapewniający treści informacyjne i treści dotyczące spraw bieżących wprowadzają środki, które uznają za odpowiednie do zagwarantowania niezależności indywidualnych decyzji redakcyjnych. W szczególności takie środki służą:

a)

zagwarantowaniu redaktorom swobody podejmowania indywidualnych decyzji redakcyjnych w ramach działalności zawodowej oraz

b)

zapewnieniu ujawniania każdego faktycznego lub potencjalnego konfliktu interesów w przypadku jakiejkolwiek strony posiadającej udziały w przedsiębiorstwach będących dostawcami usług medialnych, który to konflikt interesów może wpływać na przekazywanie treści informacyjnych i treści dotyczących spraw bieżących.

2.   Nie naruszając przepisów krajowego prawa konstytucyjnego zgodnych z postanowieniami Karty, dostawcy usług medialnych zapewniający treści informacyjne i treści dotyczące spraw bieżących uwzględniają środki, które uznają za odpowiednie do zagwarantowania niezależności decyzji redakcyjnych.

Uzasadnienie

Zagwarantowanie wewnętrznej wolności mediów w rozumieniu wolności redakcyjnej nie jest bezwzględnym wymogiem wynikającym z praw podstawowych, nawet jeśli uwzględni się różne krajowe tradycje konstytucyjne. Niezależność personelu redakcyjnego, jako instrument zapewniający różnorodność, musi być postrzegana w sposób zróżnicowany. Ponadto istnieje pewien konflikt między tą niezależnością a samą swobodami przedsiębiorczości i wolnością mediów. Należy zatem skupić się na obowiązkach w zakresie przejrzystości, które umożliwiają użytkownikowi rozpoznawanie i klasyfikację potencjalnego kontekstu pewnych tendencji. Wszelkie dalsze środki dotyczące swobód redakcyjnych należy pozostawić mechanizmom samoregulacji.

Poprawka 45

Artykuł 7 ust. 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

1.   Za stosowanie rozdziału III niniejszego rozporządzenia odpowiadają krajowe władze lub organy regulacyjne, o których mowa w art. 30 dyrektywy 2010/13/UE.

1.   Za stosowanie rozdziału III niniejszego rozporządzenia odpowiadają krajowe władze lub organy regulacyjne, o których mowa w art. 30 dyrektywy 2010/13/UE w odniesieniu do świadczenia usługi lub treści audiowizualnej usługi medialnej w rozumieniu art. 1 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2010/13/UE . Krajowe władze lub organy regulacyjne, o których mowa w zdaniu 1, są również odpowiedzialne za stosowanie rozdziału III niniejszego rozporządzenia pod innymi względami, chyba że – i tylko w zakresie w jakim – państwo członkowskie wyznaczyło inne krajowe władze lub organy regulacyjne lub wprowadziło system samoregulacji lub współregulacji.

Uzasadnienie

Kompetencje właściwych organów na mocy dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych (2010/13/UE) (2) powinny wykraczać poza treści lub oferty audiowizualnych usług medialnych i filmów wideo stworzonych przez użytkownika, zgodnie z definicją zawartą w dyrektywie 2010/13/UE, tylko wtedy i tylko w takim zakresie, w jakim inne władze lub organy, w tym organy systemu samoregulacji, takie jak organy powszechnie wykorzystywane w prasie, nie są ustanowione na szczeblu krajowym w odniesieniu do innych sektorów mediów. W odniesieniu do wszystkich państwowych organów nadzorczych art. 7 ust. 2 stanowi, że zastosowanie mają wymogi dyrektywy 2010/13/UE w sprawie niezależnego nadzoru nad mediami, a także zasada wystarczającego finansowania.

Poprawka 46

Artykuł 10 ust. 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Struktura Rady

1.   W skład Rady wchodzą przedstawiciele krajowych władz lub organów regulacyjnych, o których mowa w art.  30 dyrektywy 2010/13/UE .

Struktura Rady

1.   W skład Rady wchodzą przedstawiciele krajowych władz lub organów regulacyjnych, o których mowa w art.  7 ust. 1 niniejszego rozporządzenia .

Uzasadnienie

W skład organu wchodzą przedstawiciele krajowych władz lub organów regulacyjnych odpowiedzialnych na mocy prawa krajowego za nadzór nad dostawcami usług medialnych. Zapis ten gwarantuje, że w skład organu wchodzą nie tylko władze lub organy odpowiedzialne za media audiowizualne. To z kolei zapewnia uwzględnienie zróżnicowanych obowiązków na szczeblu krajowym, które są w niektórych przypadkach podzielone zarówno pod względem funkcjonalnym, jak i geograficznym. W każdym przypadku władze lub organy publiczne są brane pod uwagę tylko wtedy, gdy spełniają wymogi określone w art. 30 dyrektywy 2010/13/UE.

Poprawka 47

Artykuł 10 ust. 3

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

3.   Jeżeli państwo członkowskie wyznaczyło więcej niż jedną krajową władzę regulacyjną lub więcej niż jeden krajowy organ regulacyjny, takie władze lub organy regulacyjne w razie potrzeby koordynują prace między sobą i wyznaczają wspólnego przedstawiciela, który wykonuje prawo głosu.

3.   Jeżeli państwo członkowskie wyznaczyło więcej niż jedną krajową władzę regulacyjną lub więcej niż jeden krajowy organ regulacyjny, takie władze lub organy regulacyjne , w tym systemy samoregulacyjne lub współregulacyjne, w razie potrzeby koordynują prace między sobą i wyznaczają wspólnego przedstawiciela, który wykonuje prawo głosu.

Uzasadnienie

Należy zaangażować organy samoregulacyjne lub współregulacyjne w ramach ich odpowiednich kompetencji.

Poprawka 48

Artykuł 10 ust. 4

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

4.   Radę reprezentuje jej przewodniczący. Rada wybiera spośród swoich członków przewodniczącego większością dwóch trzecich głosów oddanych przez członków, którzy mają prawo do głosowania. Kadencja przewodniczącego trwa dwa lata .

4.   Radę reprezentuje jej przewodniczący. Rada wybiera spośród swoich członków przewodniczącego oraz wiceprzewodniczącego większością dwóch trzecich głosów oddanych przez członków, którzy mają prawo do głosowania. Kadencja przewodniczącego i wiceprzewodniczącego trwa jeden rok . Przewodniczący i wiceprzewodniczący mogą zostać ponownie wybrani jeden raz na maksymalny okres jednego roku.

W przypadku gdy przewodniczący nie może wykonywać swoich obowiązków, wiceprzewodniczący w pełni wykonuje przysługujące mu uprawnienia przewodniczącego. Rada reguluje szczegóły w swoim regulaminie wewnętrznym.

Uzasadnienie

Podobnie jak w przypadku ERGA kadencja przewodniczącego powinna trwać jeden rok z możliwością jednokrotnego ponownego wyboru. Umożliwi to również zaangażowanie mniejszych krajowych organów regulacyjnych za pośrednictwem przewodniczącego.

Aby zapewnić zdolność Rady do działania, należy przewidzieć mianowanie wiceprzewodniczącego.

Poprawka 49

Artykuł 10 ust. 5

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

5.    Komisja wyznacza swojego przedstawiciela w Radzie. Przedstawiciel Komisji uczestniczy we wszystkich działaniach i posiedzeniach Rady, nie ma jednak prawa do głosowania. Przewodniczący Rady informuje Komisję o prowadzonych i planowanych działaniach Rady. Rada prowadzi konsultacje z Komisją podczas przygotowywania swojego programu prac i  opracowywania głównych dokumentów.

5.   Przewodniczący Rady informuje Komisję o prowadzonych i planowanych działaniach Rady. Rada umożliwia Komisji wniesienia wkładu w opracowywanie swojego programu prac i głównych dokumentów. Rada składa co roku sprawozdanie państwom członkowskim.

Uzasadnienie

Komisja niekoniecznie musi uczestniczyć we wszystkich posiedzeniach Rady – nieuczestniczenie w nich zapewni Radzie niezależność. Należy jednak przyznać Komisji podstawowe prawo do informacji. Ponadto Komisja powinna mieć możliwość zgłaszania uwag i sugestii na temat programu prac Rady. Informacje na temat prac Rady należy również udostępniać państwom członkowskim, ponieważ prace i ustalenia Rady mogą być interesujące dla państw członkowskich w kontekście dalszego rozwoju ich krajowych ram prawnych.

Poprawka 50

Artykuł 10 ust. 6

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

6.   Rada w porozumieniu z Komisją może zaprosić ekspertów i obserwatorów do udziału w jej posiedzeniach.

6.   Rada może zaprosić ekspertów , przedstawicieli Komisji i obserwatorów do udziału w jej posiedzeniach.

Uzasadnienie

Rada powinna mieć możliwość prowadzenia rozmów ze stronami trzecimi, w szczególności z ekspertkami i ekspertami, bez ubiegania się o zgodę Komisji. Rada powinna również rozważyć zaproszenie Komisji do udziału w jej posiedzeniach.

Poprawka 51

Artykuł 10 ust. 8

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

8.   Rada w porozumieniu z Komisją przyjmuje regulamin wewnętrzny większością dwóch trzecich głosów oddanych przez członków, którzy mają prawo do głosowania.

8.   Rada przyjmuje regulamin wewnętrzny większością dwóch trzecich głosów oddanych przez członków, którzy mają prawo do głosowania.

Przed podjęciem stosownej decyzji Rada umożliwia Komisji przedstawienie uwag.

Uzasadnienie

Aby zapewnić sobie niezależność, Rada przyjmuje własny regulamin wewnętrzny, tak jak ma to miejsce w przypadku ERGA. Nie powinno to wymagać zatwierdzenia przez Komisję. Jednak wydaje się rozsądne, by umożliwić Komisji wcześniejsze przedstawienie uwag na temat przepisów proceduralnych.

Poprawka 52

Artykuł 11 ust. 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Sekretariat Rady

1.   Komisja zapewnia obsługę sekretariatu na potrzeby Rady.

Sekretariat Rady

1.   Komisja zapewnia obsługę sekretariatu na potrzeby Rady oraz odpowiednie zasoby kadrowe i materialne . Personel sekretariatu podlega wyłącznie instrukcjom przewodniczącego; może on podlegać instrukcjom służbowym Komisji jedynie w takim zakresie, w jakim nie narusza to jego niezależności w wykonywaniu powierzonych mu obowiązków.

Uzasadnienie

Należy pozytywnie przyjąć zapowiedź wspierania przez sekretariat nowej Rady w wykonywaniu jej zadań.

Jednak sekretariat będzie mógł funkcjonować jedynie wtedy, gdy Komisja zapewni mu odpowiednie zasoby kadrowe i materialne. W celu utrzymania niezależnego i pozarządowego nadzoru, personel sekretariatu musi podlegać wyłącznie instrukcjom przewodniczącego Rady lub, w razie jego nieobecności, jej wiceprzewodniczącego. W odniesieniu do instrukcji służbowych, personel sekretariatu może podlegać instrukcjom Komisji jedynie w zakresie, w jakim nie narusza to jego niezależnego wykonywaniu obowiązków.

Poprawka 53

Artykuł 11 ust. 2

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

2.    Głównym zadaniem sekretariatu jest wkład w wykonywanie zadań Rady określonych w niniejszym rozporządzeniu i w dyrektywie 2010/13/UE.

 

Uzasadnienie

Ten ustęp jest zbędny w świetle ust. 3 i nie powinien być rozumiany jako rozszerzenie niezależnego zadania.

Poprawka 54

Artykuł 11 ust. 3

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

3.    Sekretariat zapewnia wsparcie administracyjne i organizacyjne na potrzeby działalności Rady. Sekretariat pomaga również Radzie w wykonywaniu jej zadań.

2.    Sekretariat zapewnia wsparcie administracyjne i organizacyjne na potrzeby działalności Rady. Na polecenie przewodniczącego sekretariat pomaga również Radzie w wykonywaniu jej zadań.

Uzasadnienie

Należy doprecyzować, że funkcja i rola sekretariatu polega wyłącznie na wspieraniu Rady i asystowaniu jej.

Poprawka 55

Artykuł 12 akapit pierwszy

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Zadania Rady

Bez uszczerbku dla uprawnień przyznanych Komisji w Traktatach Rada propaguje skuteczne i spójne stosowanie niniejszego rozporządzenia i  krajowych przepisów wdrażających dyrektywę 2010/13/UE w całej Unii. Rada:

Zadania Rady

Bez uszczerbku dla uprawnień przyznanych Komisji w Traktatach Rada propaguje skuteczne i spójne stosowanie niniejszego rozporządzenia i  spójne wdrażanie dyrektywy 2010/13/UE w całej Unii. Rada:

Uzasadnienie

W celu zachowania kompetencji państw członkowskich i utrzymania zasadniczo zdecentralizowanego nadzoru określonego przez państwa członkowskie, nie należy przewidzieć sprawowania przez Radę bezpośredniego nadzoru nad środkami krajowymi, gdyż wymagałoby to od Rady stosowania i interpretacji prawa krajowego. W odniesieniu do dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych (2010/13/UE) Rada powinna raczej ograniczyć się do jej wdrożenia. Odpowiada to art. 30b ust. 3 dyrektywy 2010/13/UE, który przewiduje „spójne wdrażanie niniejszej dyrektywy” jako zadanie ERGA. Należy kontynuować to podejście i odpowiednio je doprecyzować.

Poprawka 56

Artykuł 12 lit. b)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

b)

propaguje współpracę i skuteczną wymianę informacji, doświadczeń i najlepszych praktyk między krajowymi władzami lub organami regulacyjnymi w zakresie stosowania przepisów unijnych i krajowych mających zastosowanie do usług medialnych, w tym przepisów niniejszego rozporządzenia i dyrektywy 2010/13/UE, w szczególności przepisów art. 3, 4 i 7 tej dyrektywy;

b)

propaguje współpracę i skuteczną wymianę informacji, doświadczeń i najlepszych praktyk między krajowymi władzami lub organami regulacyjnymi w zakresie stosowania przepisów unijnych mających zastosowanie do usług medialnych, w tym przepisów niniejszego rozporządzenia i dyrektywy 2010/13/UE, w szczególności przepisów art. 3, 4 i 7 tej dyrektywy;

Uzasadnienie

Należy ograniczyć zadania Rady do przepisów UE i ich wdrażania w prawie krajowym – jej zadania nie powinny obejmować przeglądu stosowania prawa krajowego. Taki przegląd powinien być wyłącznie zadaniem krajowych organów regulacyjnych.

Poprawka 57

Artykuł 12 lit. c)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

c)

na wniosek udziela Komisji porad na temat regulacyjnych, technicznych lub praktycznych aspektów związanych ze spójnym stosowaniem niniejszego rozporządzenia i wdrożeniem dyrektywy 2010/13/UE, a także na temat innych kwestii odnoszących się do usług medialnych będących w zakresie jej kompetencji. Gdy Komisja zwraca się do Rady z wnioskiem o poradę lub opinię, może wskazać termin udzielenia odpowiedzi, uwzględniając pilność sprawy;

c)

udziela Komisji porad na temat technicznych lub praktycznych aspektów związanych ze spójnym stosowaniem niniejszego rozporządzenia i wdrożeniem dyrektywy 2010/13/UE, a także na temat innych kwestii odnoszących się do usług medialnych będących w zakresie jej kompetencji. Gdy Komisja zwraca się do Rady z wnioskiem o poradę lub opinię, może wskazać rozsądny termin udzielenia odpowiedzi, uwzględniając pilność sprawy; Jeżeli ustalenia Rady są przedmiotem interesu ogólnego, Rada powinna je udostępniać państwom członkowskim;

Uzasadnienie

Kwestie regulacyjne należą do kompetencji prawodawcy, a nie organu nadzoru, w związku z czym nie powinny być w tym przypadku włączane do zadań Rady. Ponadto ustalenia Rady, które są przedmiotem interesu ogólnego, powinny być również udostępniane państwom członkowskim, ponieważ mogą być dla nich istotne.

Poprawka 58

Artykuł 12 lit. e)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

e)

w porozumieniu z Komisją sporządza opinie dotyczące:

e)

sporządza opinie dotyczące:

 

(i)

wniosków o współpracę i wzajemną pomoc między krajowymi władzami lub organami regulacyjnymi, zgodnie z art. 13 ust. 7 niniejszego rozporządzenia;

 

(i)

wniosków o współpracę i wzajemną pomoc między krajowymi władzami lub organami regulacyjnymi, zgodnie z art. 13 ust. 7 niniejszego rozporządzenia;

 

(ii)

wniosków o wprowadzenie środków egzekucyjnych w przypadku braku porozumienia między wnioskującymi władzami lub organami a władzami lub organami, do których skierowano wniosek, w kwestii działań zalecanych na podstawie art. 14 ust.  4 niniejszego rozporządzenia;

 

(ii)

wniosków o wprowadzenie środków egzekucyjnych przez krajowe władze lub organy regulacyjne w przypadku braku porozumienia między wnioskującymi władzami lub organami a władzami lub organami, do których skierowano wniosek, na podstawie art. 14 ust.  3 niniejszego rozporządzenia;

 

(iii)

środków krajowych dotyczących dostawców usług medialnych mających siedzibę poza Unią, zgodnie z art. 16 ust. 2 niniejszego rozporządzenia;

 

(iii)

środków krajowych wprowadzanych przez krajowe władze lub organy regulacyjne dotyczących dostawców usług medialnych mających siedzibę poza Unią, zgodnie z art. 16 ust. 2 niniejszego rozporządzenia;

 

 

(iv)

czynników o których mowa w art. 21 ust. 3 niniejszego rozporządzenia, lub, na wniosek krajowych władz lub organów regulacyjnych, na temat wpływu podlegających zgłoszeniu przypadków koncentracji na rynku mediów na pluralizm mediów i funkcjonowanie rynku wewnętrznego, zgodnie z art. 21 ust. 4 niniejszego rozporządzenia.

Uzasadnienie

Aby zapewnić niezależność i polityczną neutralność nadzoru, Rada powinna mieć możliwość działania z własnej inicjatywy, a nie w porozumieniu z Komisją, w obszarze współpracy, środków egzekucyjnych oraz wobec dostawców usług będących osobami trzecimi. Należy również doprecyzować, że zadaniem Rady jest doradzanie krajowym władzom lub organom regulacyjnym w kwestiach praktycznych.

Ponadto konieczne są dalsze dostosowania w wyniku zmian w art. 14 i 21 przedmiotowego rozporządzenia.

Poprawka 59

Artykuł 12 lit. f)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

f)

na wniosek Komisji sporządza opinie dotyczące:

f)

na wniosek Komisji sporządza opinie dotyczące środków podejmowanych przez krajowe władze lub organy , które mogą wpływać na funkcjonowanie wewnętrznego rynku usług medialnych, zgodnie z art. 20 ust.  2 niniejszego rozporządzenia;

 

(i)

środków krajowych , które mogą wpływać na funkcjonowanie wewnętrznego rynku usług medialnych, zgodnie z art. 20 ust.  4 niniejszego rozporządzenia;

(ii)

przypadków koncentracji na rynku mediów, które mogą wpływać na funkcjonowanie wewnętrznego rynku usług medialnych, zgodnie z art. 22 ust. 1 niniejszego rozporządzenia;

 

Uzasadnienie

Zgodnie z proponowaną zmianą w art. 20 należy doprecyzować, że przegląd dotyczy wyłącznie środków podejmowanych przez krajowe władze regulacyjne i w związku z tym nie przewiduje się w nim żadnych środków ustawodawczych.

W związku z proponowanym skreśleniem art. 22 należy wprowadzić odpowiednią zmianę w lit. f) ppkt (ii).

Poprawka 60

Artykuł 12 lit. h)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

h)

pomaga Komisji w sporządzaniu wytycznych dotyczących:

h)

pomaga Komisji w sporządzaniu wytycznych dotyczących stosowania art. 23 ust. 1, 2 i 3 na podstawie art. 23 ust. 4 niniejszego rozporządzenia;

 

(i)

stosowania niniejszego rozporządzenia i przepisów krajowych transponujących dyrektywę 2010/13/UE, zgodnie z art. 15 ust. 2 niniejszego rozporządzenia;

(ii)

czynników, które należy brać pod uwagę przy stosowaniu kryteriów oceny wpływu koncentracji na rynku mediów na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną, zgodnie z art. 21 ust. 3 niniejszego rozporządzenia;

(iii)

stosowania art. 23 ust. 1, 2 i 3 na podstawie art. 23 ust. 4 niniejszego rozporządzenia;

 

Uzasadnienie

Zgodnie z proponowanymi zmianami w art. 15 ust. 2 i art. 21 ust. 3 przedmiotowego rozporządzenia należy skreślić lit. h) ppkt (i) oraz (ii).

Poprawka 61

Artykuł 13 ust. 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

1.   Krajowe władze lub organy regulacyjne mogą zwrócić się w dowolnym czasie z wnioskiem („organ wnioskujący”) o współpracę lub wzajemną pomoc do co najmniej jednej krajowej władzy regulacyjnej lub co najmniej jednego krajowego organu regulacyjnego („organ, do którego skierowano wniosek”) do celów wymiany informacji lub wprowadzenia środków istotnych z punktu widzenia spójnego i skutecznego stosowania niniejszego rozporządzenia lub krajowych środków transpozycji dyrektywy 2010/13/UE.

1.   Krajowe władze lub organy regulacyjne mogą zwrócić się w dowolnym czasie z wnioskiem („organ wnioskujący”) o współpracę lub wzajemną pomoc do co najmniej jednej krajowej władzy regulacyjnej lub co najmniej jednego krajowego organu regulacyjnego („organ, do którego skierowano wniosek”) do celów wymiany informacji lub wprowadzenia środków istotnych z punktu widzenia spójnego i skutecznego stosowania niniejszego rozporządzenia lub wdrażania dyrektywy 2010/13/UE.

Uzasadnienie

Zadaniem Rady powinno być udzielanie, na żądanie, pomocy w kwestiach związanych z wdrażaniem dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych (2010/13/UE), a nie w kwestiach związanych ze stosowaniem prawa krajowego transponującego tę dyrektywę. To ostatnie działanie może leżeć jedynie w gestii władz lub organów krajowych.

Poprawka 62

Artykuł 13 ust. 4

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

4.   Organ, do którego skierowano wniosek, może odmówić uwzględnienia wniosku tylko w następujących przypadkach:

4.   Organ, do którego skierowano wniosek, może odmówić uwzględnienia wniosku tylko w następujących przypadkach:

a)

gdy nie jest organem właściwym w przedmiocie wniosku lub środków, o których wprowadzenie wystąpiono;

a)

gdy nie jest organem właściwym w przedmiocie wniosku lub środków, o których wprowadzenie wystąpiono;

b)

gdy wykonanie wniosku stanowiłoby naruszenie niniejszego rozporządzenia, dyrektywy 2010/13/UE lub innych przepisów prawa Unii lub zgodnego z prawem Unii prawa państwa członkowskiego, któremu to prawu podlega organ, do którego skierowano wniosek.

b)

gdy wykonanie wniosku stanowiłoby naruszenie niniejszego rozporządzenia, dyrektywy 2010/13/UE lub innych przepisów prawa Unii lub zgodnego z prawem Unii prawa państwa członkowskiego, któremu to prawu podlega organ, do którego skierowano wniosek.

Organ, do którego skierowano wniosek, uzasadnia odmowę uwzględnienia wniosku.

Organ, do którego skierowano wniosek, uzasadnia odmowę uwzględnienia wniosku oraz, jeśli jest to konieczne i możliwe, podaje odniesienie do właściwego organu .

Uzasadnienie

W przypadku odmowy ze względu na właściwość, w miarę możliwości należy również wskazać organ, który jest właściwy z punktu widzenia organu odmawiającego. To umożliwi organowi wnioskującemu podjęcie bez dalszej zwłoki działań następczych w związku ze swoim wnioskiem.

Poprawka 63

Artykuł 13 ust. 5

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

5.   Organ, do którego skierowano wniosek, informuje organ wnioskujący o  osiągniętych rezultatach lub o postępach w stosowaniu środków wprowadzonych w związku z tym wnioskiem.

5.   Organ, do którego skierowano wniosek, bez zbędnej zwłoki informuje organ wnioskujący o  swej odmowie rozpatrzenia wniosku lub o stosowaniu środków wprowadzonych w związku z tym wnioskiem, a także o osiągniętych postępach i rezultatach .

Uzasadnienie

W celu zapewnienia skutecznej procedury należy doprecyzować, że organ, do którego skierowano wniosek, musi również dotrzymać odpowiednich ram czasowych w przypadku odrzucenia wniosku. Na początku należałoby poinformować o środkach podjętych przez organ, do którego skierowano wniosek. Następnie można by podjąć dalsze kroki.

Poprawka 64

Artykuł 13 ust. 6

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

6.     Organ, do którego skierowano wniosek, dokłada wszelkich starań, aby bez zbędnej zwłoki uwzględnić wniosek i podjąć działania w odpowiedzi na ten wniosek. Organ, do którego skierowano wniosek, przekazuje rezultaty pośrednie w terminie 14 dni kalendarzowych od otrzymania wniosku, a następnie regularnie informuje o postępach w wykonaniu wniosku. W przypadku wniosków o przyspieszoną współpracę lub wzajemną pomoc organ, do którego skierowano wniosek, uwzględnia wniosek i podejmuje działania w odpowiedzi na ten wniosek w terminie 14 dni kalendarzowych.

 

Uzasadnienie

Zapisy ust. 6 wydają się zbędne i nie wnoszą żadnej wartości dodanej w porównaniu z zapisem ust. 5, który już stanowi, że odmowa może być dokonana jedynie w ściśle określonych przypadkach. Przewidywany obowiązek dołożenia wszelkich starań, by podjąć stosowne działania, nie jest jasny i wydaje się niemożliwy do wyegzekwowania. Ponadto wyznaczone terminy wydają się zbyt sztywne i zbędne w zakresie, w jakim wykraczają poza warunek dotyczący uwzględnienia wniosku „bez zbędnej zwłoki”. Nie podważając wymogu dotyczącego skuteczności procedury i nie kwestionując powagi rozpatrywania wniosku przez władze lub organy, do których skierowano wniosek, należy niemniej zadbać o to, aby zwłaszcza organy nadzorcze o mniejszej strukturze również mogły prawidłowo wykonywać swoje obowiązki.

Poprawka 65

Artykuł 13 ust. 7

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

7.    Jeżeli organ wnioskujący nie uważa środków wprowadzonych przez organ, do którego skierowano wniosek, za wystarczające uwzględnienie wniosku i podjęcie wystarczających działań w odpowiedzi na ten wniosek, informuje o tym bez zbędnej zwłoki organ, do którego skierowano wniosek, wyjaśniając powody swojego stanowiska. Jeżeli organ, do którego skierowano wniosek, nie zgadza się z tym stanowiskiem lub nie ma reakcji ze strony organu, do którego skierowano wniosek, każdy z organów może skierować sprawę do Rady. W terminie 14 dni kalendarzowych od otrzymania tego zgłoszenia Rada wydaje, w porozumieniu z Komisją, opinię w sprawie zawierającą zalecane działania . Organ, do którego skierowano wniosek, dokłada wszelkich starań, aby uwzględnić opinię Rady.

6.    Jeżeli organ wnioskujący nie uważa środków wprowadzonych przez organ, do którego skierowano wniosek, za wystarczające uwzględnienie wniosku i podjęcie wystarczających działań w odpowiedzi na ten wniosek, informuje o tym bez zbędnej zwłoki organ, do którego skierowano wniosek, wyjaśniając powody swojego stanowiska. Jeżeli organ, do którego skierowano wniosek, nie zgadza się z tym stanowiskiem lub nie ma reakcji ze strony organu, do którego skierowano wniosek, każdy z organów może skierować sprawę do Rady. W terminie 14 dni kalendarzowych od otrzymania tego zgłoszenia Rada dąży do osiągnięcia polubownego rozwiązania z udziałem zainteresowanych władz lub organów regulacyjnych .

Uzasadnienie

Nie można jasno określić skutków opinii Rady. Ponadto, wydając opinię, Rada mogłaby ingerować w procedury podlegające odpowiednim przepisom krajowym, a interwencja Rady przeważałaby nad kompetencjami krajowych organów regulacyjnych. W związku z tym mechanizm rozstrzygania sporów wydaje się ogólnie bardziej odpowiedni i skuteczny. Podobny mechanizm został już przewidziany w art. 14 ust. 4 proponowanego rozporządzenia.

Poprawka 66

Artykuł 14 ust. 2

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

2.   Krajowe władze lub organy, do których skierowano wniosek, bez zbędnej zwłoki i w terminie 30 dni kalendarzowych informują wnioskujące krajowe władze lub organy o działaniach podjętych lub planowanych zgodnie z ust. 1.

2.   Krajowe władze lub organy, do których skierowano wniosek, bez zbędnej zwłoki informują wnioskujące krajowe władze lub organy o działaniach podjętych lub planowanych zgodnie z ust. 1.

Uzasadnienie

Wymóg dotyczący terminu wydaje się zbyt sztywny i w porównaniu z 14-dniowym terminem przewidzianym w art. 13 trudno jest go uzasadnić, biorąc pod uwagę, że należy zapewnić jak najszybszą procedurę. Dlatego także i w tym przypadku nie należy wyznaczać konkretnego terminu.

Poprawka 67

Artykuł 14 ust. 4

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

4.   Jeżeli w wyniku mediacji prowadzonej przez Radę nie znaleziono polubownego rozwiązania, wnioskujące krajowe władze lub organy lub krajowe władze lub organy, do których skierowano wniosek, mogą zwrócić się do Rady o wydanie opinii w tej sprawie. W swojej opinii Rada ocenia, czy władze lub organy, do których skierowano wniosek, zastosowały się do wniosku, o którym mowa w ust. 1. Jeżeli Rada uważa, że organy, do których skierowano wniosek, nie zastosowały się do takiego wniosku, zaleca działania mające na celu zastosowanie się do wniosku. Rada w porozumieniu z Komisją wydaje opinię bez zbędnej zwłoki.

4.   Jeżeli w wyniku mediacji prowadzonej przez Radę nie znaleziono polubownego rozwiązania, wnioskujące krajowe władze lub organy lub krajowe władze lub organy, do których skierowano wniosek, mogą zwrócić się do Rady o wydanie opinii w tej sprawie. W swojej opinii Rada ocenia, czy władze lub organy, do których skierowano wniosek, zastosowały się do wniosku, o którym mowa w ust. 1. Jeżeli Rada uważa, że organy, do których skierowano wniosek, nie zastosowały się do takiego wniosku, zaleca działania mające na celu zastosowanie się do wniosku. Rada wydaje opinię bez zbędnej zwłoki.

Uzasadnienie

Nie należy przewidywać koordynacji opinii z Komisją ze względu na ochronę neutralności i niezależności Rady. Zamiast tego należy zostawić w gestii Rady możliwość decydowania o tym, jakie dalsze działania należy podjąć w ramach procedury prowadzącej do osiągnięcia polubownego porozumienia. Ponadto powinien istnieć obowiązek informowania Komisji o osiągniętych wynikach i dalszych krokach.

Poprawka 68

Artykuł 14 ust. 5

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

5.     Krajowe władze lub organy, do których skierowano wniosek, bez zbędnej zwłoki i najpóźniej w terminie 30 dni kalendarzowych od otrzymania opinii, o której mowa w ust. 4, informują Radę, Komisję i wnioskujące władze lub organy o działaniach podjętych lub planowanych w związku z tą opinią.

5.     Rada informuje Komisję o osiągniętych rezultatach, w szczególności o działaniach podjętych lub planowanych przez krajowe władze lub organy, do których skierowano wniosek.

Uzasadnienie

Oprócz przestrzegania ogólnego prawa Komisji do uczestnictwa i do informacji, Rada powinna informować Komisję o wynikach postępowania pojednawczego, w szczególności o środkach podjętych lub planowanych przez władze, do których skierowano wniosek. Zapewni to przepływ informacji do Komisji zgodny z zasadami niezależności i neutralności państwa w zakresie nadzoru nad mediami, a jednocześnie umożliwi Komisji wypełnianie roli strażniczki Traktatów.

Poprawka 69

Artykuł 15 ust. 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

1.   Rada wspiera wymianę najlepszych praktyk między krajowymi władzami lub organami regulacyjnymi , konsultując się w stosownych przypadkach z zainteresowanymi stronami i pozostając w ścisłej współpracy z Komisją, w zakresie aspektów regulacyjnych, technicznych lub praktycznych istotnych dla spójnego i skutecznego stosowania niniejszego rozporządzenia oraz przepisów krajowych wdrażających dyrektywę 2010/13/UE.

1.   Rada wspiera wymianę najlepszych praktyk między krajowymi władzami lub organami regulacyjnymi w zakresie aspektów technicznych lub praktycznych istotnych dla spójnego i skutecznego stosowania niniejszego rozporządzenia oraz wdrażania dyrektywy 2010/13/UE.

Uzasadnienie

Wspieranie przez Radę wymiany między krajowymi władzami lub organami regulacyjnymi wydaje się użyteczne. Komisja może uczestniczyć w tej wymianie. Nie powinna jednak pełnić funkcji (współ)decydującej. Ponadto, podobnie jak to ujęto w art. 12, zadania Rady w odniesieniu do dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych (2010/13/UE) powinny być ograniczone do wdrożenia tej dyrektywy. Stosowanie prawa krajowego powinno pozostać w gestii krajowych władz i organów regulacyjnych.

Ponadto nie wydaje się konieczne, aby w tym kontekście Rada przeprowadzała ukierunkowane konsultacje z zainteresowanymi stronami. Zgodnie z art. 10 ust. 6 proponowanego rozporządzenia Rada ma prawo konsultować się z ekspertkami i ekspertami w trakcie swoich posiedzeń. Jednak dalszy rozwój prawodawstwa nie powinien być zadaniem Rady, która jako organ regulacyjny ds. mediów sama jest częścią władzy wykonawczej podlegającą stosownym regulacjom.

Poprawka 70

Artykuł 15 ust. 2

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

2.   W przypadku gdy Komisja wydaje wytyczne związane ze stosowaniem niniejszego rozporządzenia lub przepisów krajowych wdrażających dyrektywę 2010/13/UE, Rada wspiera ją, zapewniając wiedzę specjalistyczną na temat aspektów regulacyjnych, technicznych lub praktycznych , w szczególności w odniesieniu do:

2.   W przypadku gdy Komisja wydaje wytyczne związane ze stosowaniem niniejszego rozporządzenia lub przepisów krajowych wdrażających dyrektywę 2010/13/UE, Rada wspiera ją, zapewniając wiedzę specjalistyczną na temat aspektów technicznych lub praktycznych.

a)

odpowiedniej ekspozycji audiowizualnych usług medialnych świadczonych w interesie ogólnym zgodnie z art. 7a dyrektywy 2010/13/UE;

b)

udostępniania informacji o strukturze właścicielskiej dostawców usług medialnych, zgodnie z art. 5 ust. 2 dyrektywy 2010/13/UE.

 

Uzasadnienie

Wkład Rady powinien dotyczyć kwestii technicznych i praktycznych, podobnie jak ma to miejsce w przypadku ERGA na mocy art. 30b dyrektywy 2010/13/UE.

W art. 7a dyrektywy 2010/13/UE przewidziano wysoki stopień elastyczności państw członkowskich, jeśli chodzi o określanie wymogów dotyczących wyszukiwalności i co za tym idzie, eksponowania treści w ogólnym interesie publicznym. Kompetencje Komisji w zakresie wydawania wytycznych nie powinny podważać tego podejścia i realizowanych w jego ramach celów. Rada powinna mieć co najwyżej możliwość publikowania (niewiążących) opinii na temat danych empirycznych zgromadzonych za pośrednictwem krajowych władz lub organów regulacyjnych, które to opinie mogą być wykorzystywane jako wskazówka dla państw członkowskich do podjęcia działań.

Poprawka 71

Artykuł 16 ust. 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

1.   Rada koordynuje środki stosowane przez krajowe władze lub organy regulacyjne związane z rozpowszechnianiem usług medialnych świadczonych przez dostawców usług medialnych mających siedzibę poza Unią i skierowanych do grupy docelowej w Unii lub z dostępem do takich usług, w przypadku gdy takie usługi medialne przynoszą uszczerbek bezpieczeństwu publicznemu i obronie narodowej lub stwarzają poważne i groźne ryzyko takiego uszczerbku – między innymi z uwagi na kontrolę, jaką mogą sprawować nad nimi państwa trzecie.

1.   Rada koordynuje środki stosowane przez krajowe władze lub organy regulacyjne związane z rozpowszechnianiem usług medialnych świadczonych przez dostawców usług medialnych mających siedzibę poza Unią, lecz podlegających jurysdykcji państwa członkowskiego zgodnie z art. 2 ust. 4 dyrektywy 2010/13/UE, i skierowanych do grupy docelowej w Unii lub z dostępem do takich usług, w przypadku gdy takie usługi medialne przynoszą uszczerbek bezpieczeństwu publicznemu i obronie narodowej lub stwarzają poważne i groźne ryzyko takiego uszczerbku – między innymi z uwagi na kontrolę, jaką mogą sprawować nad nimi państwa trzecie.

Uzasadnienie

Należy z zadowoleniem przyjąć poprawę współpracy krajowych organów regulacyjnych w przypadkach, w których istnieje poważne i groźne ryzyko wyrządzenia szkody bezpieczeństwu publicznemu i obronności. Planowany nowy mechanizm powinien użytecznie uzupełniać mechanizmy przewidziane w dyrektywie o audiowizualnych usługach medialnych (2010/13/UE), tak aby zwiększyć jej skuteczność. Na przykład powinien on mieć zastosowanie w wypadku sytuacji o charakterze transgranicznym mającej wpływ na kilka państw członkowskich.

Dyrektywa 2010/13/UE przewiduje sprawowanie przez państwo członkowskie jurysdykcji w niektórych przypadkach, w których przedsiębiorstwo nie ma siedziby w Unii – na przykład wtedy, gdy sygnały z państw trzecich są przesyłane za pośrednictwem technicznego łącza „w górę” znajdującego się w danym państwie członkowskim UE. W takich przypadkach wymagana jest odpowiednia koordynacja między docelowym państwem członkowskim a państwem członkowskim sprawującym jurysdykcję nad dostawcą usług medialnych.

Jednak Rada nie powinna koordynować kwestii o ściśle krajowym charakterze. W związku z tym, jeżeli chodzi o ograniczanie sygnałów przekazywanych bezpośrednio spoza UE do państwa członkowskiego, nie ma potrzeby wprowadzania dodatkowych obowiązkowych mechanizmów współpracy, ponieważ państwa członkowskie mogą same wprowadzać środki egzekucyjne zgodnie z obowiązującą w danym momencie zasadą wprowadzania do obrotu. W tym względzie obowiązkowe odwołanie się do mechanizmu współpracy stanowiłoby raczej przeszkodę w egzekwowaniu przepisów i nadmiernie ograniczyłoby suwerenność działań państw członkowskich.

Poprawka 72

Artykuł 16 ust. 2

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

2.   Rada w porozumieniu z Komisją może wydawać opinie na temat odpowiednich środków krajowych zgodnie z ust. 1. Wszystkie właściwe organy krajowe, w tym krajowe władze lub organy regulacyjne, dokładają wszelkich starań, aby uwzględnić opinie Rady.

2.   Rada może , na wniosek krajowych władz lub organów regulacyjnych co najmniej dwóch zainteresowanych państw członkowskich, wydawać opinie na temat odpowiednich środków zgodnie z ust. 1.

Uzasadnienie

Rada powinna mieć możliwość wydawania zaleceń dotyczących działań. Nie powinny one podlegać koordynacji z Komisją, aby zapewnić niezależność i pozarządowy charakter nadzoru nad mediami. Rozpatrzenie zalecenia Rady przez krajowe władze lub organy regulacyjne może mieć miejsce wyłącznie pod warunkiem posiadania odpowiedniej podstawy prawnej ku temu. Bez takiego umocowania prawnego nie należy nakładać na krajowe władze lub organy regulacyjne żadnego obowiązku wdrożenia.

Poprawka 73

Artykuł 17

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Treści dostawców usług medialnych na bardzo dużych platformach internetowych

Treści dostawców usług medialnych na bardzo dużych platformach internetowych i w bardzo dużych wyszukiwarkach internetowych

1.    Dostawcy bardzo dużych platform internetowych zapewniają funkcję pozwalającą odbiorcom ich usług deklarować, że:

1.     Dostawcy bardzo dużych platform internetowych i dostawcy bardzo dużych wyszukiwarek internetowych przestrzegają prawa do wolności wypowiedzi i wolności mediów oraz w odpowiedni sposób przyczyniają się do pluralizmu mediów.

a)

są dostawcami usług medialnych w rozumieniu art. 2 pkt 2;

 

b)

są redakcyjnie niezależni od państw członkowskich i państw trzecich oraz

 

c)

podlegają wymogom regulacyjnym dotyczącym ponoszenia odpowiedzialności redakcyjnej w co najmniej jednym państwie członkowskim lub stosują się do mechanizmu współregulacyjnego lub samoregulacyjnego regulującego normy redakcyjne, powszechnie uznawanego i akceptowanego w odpowiednim sektorze mediów w co najmniej jednym państwie członkowskim.

 

2.    Jeżeli dostawca bardzo dużej platformy internetowej podejmie decyzję o  zawieszeniu świadczenia swoich usług pośrednictwa internetowego w odniesieniu do treści dostarczanych przez dostawcę usług medialnych, który złożył oświadczenie zgodnie z ust.  1 niniejszego artykułu, ze względu na to, że takie treści są niezgodne z jego warunkami korzystania z usług, przy czym treści te nie przyczyniają się do ryzyka systemowego, o którym mowa w art. 26 rozporządzenia (UE) 2022/ XXX [aktu o usługach cyfrowych], dostawca ten stosuje wszystkie możliwe środki w zakresie zgodnym z ich obowiązkami wynikającymi z prawa Unii, w tym z rozporządzenia (UE) 2022/ XXX [aktu o usługach cyfrowych], w celu przekazania danemu dostawcy usług medialnych uzasadnienia towarzyszącego tej decyzji, zgodnie z wymogami art. 4 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2019/1150, zanim zawieszenie stanie się skuteczne .

2.   Dostawcy bardzo dużych platform internetowych i bardzo dużych wyszukiwarek internetowych zapewniają funkcję pozwalającą odbiorcom ich usług deklarować, że:

 

a)

są dostawcami usług medialnych w rozumieniu art. 2 pkt 2;

 

b)

są redakcyjnie niezależni od państw członkowskich i państw trzecich oraz

 

c)

podlegają wymogom regulacyjnym dotyczącym ponoszenia odpowiedzialności redakcyjnej w co najmniej jednym państwie członkowskim lub stosują się do mechanizmu współregulacyjnego lub samoregulacyjnego regulującego normy redakcyjne, powszechnie uznawanego i akceptowanego w odpowiednim sektorze mediów w co najmniej jednym państwie członkowskim oraz

 

d)

podlegają nadzorowi niezależnych krajowych władz lub organów regulacyjnych lub nadzorowi mechanizmu samoregulacyjnego lub współregulacyjnego, z podaniem ich nazwy i danych do kontaktu. Dostawca bardzo dużej platformy internetowej lub dostawca bardzo dużej wyszukiwarki internetowej może zwrócić się do odpowiedniego organu nadzoru o potwierdzenie informacji przekazanych przez dostawcę usług medialnych.

3.    Dostawcy bardzo dużych platform internetowych wprowadzają wszystkie niezbędne środki techniczne i organizacyjne w celu zapewnienia, aby skargi składane na podstawie art. 11 rozporządzenia (UE) 2019/1150 przez dostawców usług medialnych, którzy złożyli oświadczenie zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu, były priorytetowo i niezwłocznie rozpatrywane i rozstrzygane.

3.    Jeżeli dostawca bardzo dużej platformy internetowej lub dostawca bardzo dużej wyszukiwarki internetowej pozwalającej rozpowszechniać programy bądź publikacje prasowe podejmie decyzję o  usunięciu bądź uniemożliwieniu dostępu do usługi lub treści dostarczanych przez dostawcę usług medialnych, który złożył oświadczenie zgodnie z ust.  2 niniejszego artykułu, lub postanowił ingerować w tę usługę lub w te treści w inny sposób ze względu na to, że taka usługa lub takie treści są niezgodne z jego warunkami korzystania z usług, przy czym ta usługa lub te treści nie przyczyniają się do ryzyka systemowego, o którym mowa w art. 26 rozporządzenia (UE) 2022/ 2065 (aktu o usługach cyfrowych), dostawca ten stosuje wszystkie możliwe środki w zakresie zgodnym z ich obowiązkami wynikającymi z prawa Unii, w tym z rozporządzenia (UE) 2022/ 2065 [aktu o usługach cyfrowych], w celu przekazania danemu dostawcy usług medialnych i właściwym zadeklarowanym władzom lub organom nadzorczym uzasadnienia towarzyszącego tej decyzji, zgodnie z wymogami art. 4 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2019/1150.

4.    W przypadku gdy dostawca usług medialnych, który złożył oświadczenie zgodnie z ust. 1, uważa, że dostawca bardzo dużej platformy internetowej często ogranicza lub zawiesza świadczenie swoich usług w odniesieniu do treści dostarczanych przez dostawcę usług medialnych bez wystarczających podstaw , dostawca bardzo dużej platformy internetowej podejmuje w dobrej wierze, na jego wniosek, konstruktywny i skuteczny dialog z dostawcą usług medialnych w celu znalezienia polubownego rozwiązania pozwalającego na zakończenie nieuzasadnionych ograniczeń lub zawieszeń oraz uniknięcie ich w przyszłości. Dostawca usług medialnych może powiadomić Radę o wyniku takiej wymiany.

4.    Jeżeli w ciągu 24 godzin dostawca usług medialnych przedstawi bardzo dużej platformie internetowej wystarczające podstawy do uznania, że odnośna usługa lub odnośne treści nie są niezgodne z jej warunkami korzystania z usług, platforma nie może wykonać swojej decyzji. Jeżeli, po należytym rozważeniu, bardzo duża platforma internetowa nadal uznaje daną usługę lub treść za niezgodne z jej warunkami korzystania z usług, ma ona prawo skierować sprawę do właściwych zadeklarowanych władz lub organów nadzorczych, które bez zbędnej zwłoki decydują o tym, czy ingerencja oparta na określonych przez platformę warunkach korzystania z usług jest zgodna z wolnością wypowiedzi i wolnością mediów. Do czasu podjęcia takiej decyzji platforma nie wykonuje zamierzonej decyzji.

 

Dostawcy bardzo dużych platform internetowych wprowadzają wszystkie niezbędne środki techniczne i organizacyjne w celu zapewnienia, aby skargi składane na podstawie art. 11 rozporządzenia (UE) 2019/1150 przez dostawców usług medialnych, którzy złożyli oświadczenie zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu, były priorytetowo i niezwłocznie rozpatrywane i rozstrzygane.

5.    Dostawcy bardzo dużych platform internetowych co roku udostępniają publicznie informacje dotyczące:

a)

liczby przypadków, w których nałożyły one jakiekolwiek ograniczenie lub zawieszenie ze względu na to, że treści dostarczane przez dostawcę usług medialnych, który złożył oświadczenie zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu, są niezgodne z ich warunkami korzystania z usług oraz

b)

podstaw nałożenia takich ograniczeń.

5.    W przypadku gdy dostawca usług medialnych, który złożył oświadczenie zgodnie z ust. 1, uważa, że dostawca bardzo dużej platformy internetowej często stwierdza niezgodność usługi lub treści dostarczanych przez dostawcę usług medialnych z jej warunkami korzystania z usług , dostawca bardzo dużej platformy internetowej podejmuje w dobrej wierze, na jego wniosek, konstruktywny i skuteczny dialog z dostawcą usług medialnych w celu znalezienia polubownego rozwiązania w przyszłości. Dostawca usług medialnych może powiadomić Radę o wyniku takiej wymiany.

6.    W celu ułatwienia spójnego i skutecznego wprowadzenia w życie niniejszego artykułu Komisja może wydać wytyczne w celu ustalenia formy i szczegółów deklaracji określonej w ust. 1.

6.    Dostawcy bardzo dużych platform internetowych co roku udostępniają publicznie informacje dotyczące:

 

a)

liczby przypadków, w których nałożyły one jakiekolwiek ograniczenie lub zawieszenie ze względu na to, że usługa lub treści dostarczane przez dostawcę usług medialnych, który złożył oświadczenie zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu, są niezgodne z ich warunkami korzystania z usług oraz

b)

podstaw nałożenia takich ograniczeń.

 

7.    W celu ułatwienia spójnego i skutecznego wprowadzenia w życie niniejszego artykułu Komisja może wydać wytyczne w celu ustalenia formy i szczegółów deklaracji określonej w ust. 1.

Uzasadnienie

Z uwagi na rosnące znaczenie usług pośrednich dla zapewnienia wyszukiwalności treści medialnych i dostępu do nich, a zwłaszcza z uwagi na znaczenie usług pośrednich dla ofert i treści zapewnianych przez regionalnych i lokalnych dostawców usług medialnych, bardzo duże platformy internetowe oraz bardzo duże wyszukiwarki internetowe powinny przyjąć na siebie szczególną odpowiedzialność w tym zakresie.

Ze względu na znaczącą pozycję rynkową bardzo dużych platform internetowych oraz bardzo dużych wyszukiwarek internetowych, ich ogólnie otwartą orientację, wysoki stopień zależności użytkowników od nich oraz uwzględnienie interesów operatorów platform i innych osób trzecich, prawo do decydowania o korzystaniu musi mieć swoje granice, wyznaczone nie tylko przez zasadę równości, która wymaga, aby przynajmniej wszystkie oferty były traktowane jednakowo, ale które wynikają także z gwarancji wolności i pluralizmu mediów. Wspomniane prawo do decydowania upoważnia platformę – po rozważeniu sprzecznych praw podstawowych i interesów stron oraz interesów osób trzecich, które należy uwzględnić – do wymagania od użytkowników przestrzegania określonych standardów komunikacyjnych na ogólnych warunkach, które wykraczają poza wymogi prawa karnego.

W celu nałożenia takich granic należy wprowadzić mechanizm uwzględniający istotną rolę usług medialnych i angażujący już istniejące krajowe organy nadzorcze w celu zapewnienia zgodności ze standardami prawnymi.

Poprawka 74

Artykuł 19 ust. 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Prawo do personalizacji audiowizualnej oferty medialnej

1.   Użytkownicy mają prawo do łatwej zmiany ustawień domyślnych dowolnego urządzenia lub interfejsu użytkownika kontrolującego dostęp do audiowizualnych usług medialnych i korzystanie z nich lub zarządzającego dostępem do takich usług i korzystaniem z nich w celu dostosowania audiowizualnej oferty medialnej do swoich zainteresowań lub preferencji zgodnie z prawem. Niniejszy przepis nie ma wpływu na krajowe środki transpozycji art. 7a dyrektywy 2010/13/UE.

Prawo do personalizacji audiowizualnej oferty medialnej

1.   Użytkownicy mają prawo do łatwej zmiany ustawień domyślnych dowolnego urządzenia lub interfejsu użytkownika kontrolującego dostęp do audiowizualnych usług medialnych i korzystanie z nich lub zarządzającego dostępem do takich usług i korzystaniem z nich w celu dostosowania audiowizualnej oferty medialnej do swoich zainteresowań lub preferencji zgodnie z prawem. Niniejszy przepis nie ma wpływu na krajowe środki transpozycji art. 7a dyrektywy 2010/13/UE ani na inne środki krajowe dotyczące znajdowalności usług medialnych lub treści w celu zapewnienia pluralizmu mediów .

Uzasadnienie

Uzupełnienie tekstu ma na celu zapewnienie, aby przepisy dotyczące wyszukiwalności były również ważne i by mogły być dalej rozwijane poza zakresem art. 7a dyrektywy 2010/13/UE o audiowizualnych usługach medialnych, ponieważ służą zapewnieniu pluralizmu.

Poprawka 75

Artykuł 20 ust. 2

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

2.     Każda procedura krajowa stosowana do celów przygotowania lub przyjęcia środka regulacyjnego lub administracyjnego, o którym mowa w ust. 1, podlega określonym z góry jasnym ramom czasowym.

 

Uzasadnienie

Podstawowa idea tego zapisu jest zrozumiała, ale stosowanie tej zasady we wszystkich przypadkach nie wydaje się właściwe. W szczególności jeśli chodzi o przygotowanie lub wydanie przepisu prawnego lub aktu administracyjnego w postępowaniach prowadzonych z urzędu w rozumieniu ust. 1, nie można wymagać określenia z góry ram czasowych bez dalszych uściśleń.

Poprawka 76

Artykuł 20 ust. 4

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

4.    Rada, na wniosek Komisji, sporządza opinię w sytuacjach, w których krajowy środek ustawodawczy, wykonawczy lub administracyjny może wpływać na funkcjonowanie wewnętrznego rynku usług medialnych. Po uzyskaniu opinii Rady i bez uszczerbku dla jej uprawnień wynikających z Traktatów Komisja może wydać własną opinię w tej sprawie. Opinie Rady i, w stosownych przypadkach, Komisji podaje się do wiadomości publicznej.

3.    Rada, na wniosek Komisji, sporządza opinię w sytuacjach, w których środek wprowadzony przez krajowe władze lub organy regulacyjne może wpływać na funkcjonowanie wewnętrznego rynku usług medialnych. Opinie Rady podaje się do wiadomości publicznej.

Uzasadnienie

Nie jest jasne, w jaki sposób odróżnia się środki ustawodawcze i administracyjne od środków regulacyjnych. Rada, złożona z przedstawicieli krajowych organów wykonawczych, które same podlegają przepisom krajowym, nie wydaje się odpowiednia do oceniania środków ustawodawczych.

Komisja powinna nadal pełnić rolę strażniczki Traktatów i odpowiednio konsultować się z Radą w kwestiach technicznych lub innych kwestiach zawodowych. Rada powinna zatem mieć możliwość, na wniosek Komisji, dokonania oceny środków wprowadzonych przez krajowe organy regulacyjne, jeżeli środki te mają wpływ na rynek wewnętrzny.

Poprawka 77

Artykuł 21 ust. 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Ocena koncentracji na rynku mediów

1.   Państwa członkowskie zapewniają w krajowych systemach prawnych przepisy materialne i proceduralne gwarantujące ocenę przypadków koncentracji na rynku mediów, które mogą mieć istotny wpływ na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną . Przepisy te:

Ocena koncentracji na rynku mediów

1.   Państwa członkowskie zapewniają w krajowych systemach prawnych przepisy materialne i proceduralne gwarantujące ocenę połączeń na rynku mediów w celu ochrony pluralizmu mediów. Te przepisy obejmują odpowiednie środki mające na celu zagwarantowanie pluralizmu mediów oraz jego utrzymanie i promowanie, przy jednoczesnym uwzględnieniu znaczenia niezależności redakcyjnej . Przepisy te:

Uzasadnienie

By uniknąć ograniczenia zakresu podstawowych wolności, należy doprecyzować zadanie państw członkowskich, by było jasne, że mogą one (i muszą) wprowadzać środki mające na celu ochronę pluralizmu mediów w kontekście prawa dotyczącego koncentracji mediów.

Poprawka 78

Artykuł 21 ust. 1 lit. b)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

b)

zawierają wymóg, aby uczestniczący w koncentracji na rynku mediów, która może mieć istotny wpływ na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną, zawiadomili o niej z wyprzedzeniem odpowiednie krajowe władze lub organy;

b)

zawierają wymóg, aby uczestniczący w koncentracji na rynku mediów, która może mieć istotny wpływ na pluralizm mediów , w tym niezależność redakcyjną, zawiadomili o niej z wyprzedzeniem odpowiednie krajowe władze lub organy;

Uzasadnienie

Wolność redakcyjna może być elementem ochrony pluralizmu mediów.

Poprawka 79

Artykuł 21 ust. 1 lit. d)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

d)

określają z góry obiektywne, niedyskryminacyjne i proporcjonalne kryteria notyfikacji koncentracji na rynku mediów, które mogłyby mieć znaczący wpływ na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną, oraz oceny wpływu koncentracji na rynku mediów na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną .

d)

określają z góry kryteria oceny wpływu koncentracji na rynku mediów na pluralizm mediów , w tym niezależność redakcyjną .

Uzasadnienie

Zgłaszanie połączeń wynika już z wymogów określonych w lit. b), natomiast wymogi ogólne (kryteria dotyczące zapewnienia, by przepisy były „obiektywne, niedyskryminacyjne i proporcjonalne” oraz „przejrzyste”) zostały już określone w lit. a). Ponadto wolność redakcyjna nie jest niezależnym kryterium, lecz ewentualnym elementem zapewnienia pluralizmu mediów.

Poprawka 80

Artykuł 21 ust. 1 lit. e) (nowa litera)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

e)

określają, z wyprzedzeniem i zgodnie z zasadami zawartymi w art. 3, kryteria lub wartości odniesienia służące identyfikacji i ustalaniu kryteriów przez właściwe krajowe władze lub organy regulacyjne, na podstawie których ocenia się dopuszczalność połączenia. Przy ustalaniu, czy połączenie jest dopuszczalne, uwzględnia się również to, czy jednostka przejmująca i przejmowana pozostałyby ekonomicznie rentowne w przypadku braku połączenia, czy istnieją alternatywy dla zapewnienia ich rentowności ekonomicznej, a także możliwość podjęcia działań na podstawie lit. f) oraz ich skuteczność.

Uzasadnienie

Państwa członkowskie powinny określić, z wyprzedzeniem i zgodnie z zasadami zawartymi w art. 3, kryteria lub wartości odniesienia służące identyfikacji i ustalaniu kryteriów przez właściwe krajowe władze lub organy regulacyjne, na podstawie których oceni się dopuszczalność danego połączenia.

Przy podejmowaniu decyzji, czy połączenie jest dopuszczalne, uwzględnia się również to, czy jednostki przejmujące i przejmowane pozostałyby rentowne bez połączenia, czy istnieją alternatywy zapewniające ich rentowność oraz czy środki określone w lit. f) są możliwe i skuteczne.

Poprawka 81

Artykuł 21 ust. 1 lit. f) (nowa litera)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

f)

określają z wyprzedzeniem środki lub wartości odniesienia służące identyfikacji i ustalaniu środków, które zgodnie z art. 3 mogą zostać nałożone na dany podmiot w przypadku połączenia w celu zapewnienia, utrzymania i promowania pluralizmu mediów oraz niezależności redakcyjnej.

Uzasadnienie

Państwa członkowskie powinny również z wyprzedzeniem określić środki lub kryteria dotyczące określania środków, które mogą zostać nałożone na dany podmiot w przypadku połączenia zgodnie z art. 3, w celu zapewnienia, zachowania i promowania pluralizmu mediów oraz niezależności redakcyjnej. Przy podejmowaniu decyzji, czy połączenie jest dopuszczalne, należy również rozważyć to, czy jednostki przejmujące i przejmowane pozostałyby rentowne w przypadku braku połączenia oraz czy istnieją alternatywy dla zapewnienia ich rentowności.

Poprawka 82

Artykuł 21 ust. 1 akapit ostatni

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Ocena , o  której mowa w niniejszym ustępie, jest odrębna od ocen z zakresu prawa konkurencji, w tym ocen przewidzianych w przepisach dotyczących kontroli połączeń. W stosownych przypadkach ocena ta nie narusza przepisów art. 21 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 139/2004.

Oceny i środki , o  których mowa w niniejszym ustępie, wykraczają poza oceny z zakresu prawa konkurencji, w tym oceny przewidziane w przepisach dotyczących kontroli połączeń. W stosownych przypadkach nie naruszają one przepisów art. 21 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 139/2004.

Uzasadnienie

Związek między ocenami uznanymi za odrębne jest do tej pory niejasny. Poprawka precyzuje, że przewidziana ocena zawierająca elementy zapewniające pluralizm wykracza poza kontrolę przeprowadzaną w ramach prawa konkurencji, a zatem może w razie potrzeby nad nią przeważyć, również pod względem rezultatów oceny.

Poprawka 83

Artykuł 21 ust. 2 akapit pierwszy

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

2.   W ocenie, o której mowa w ust. 1, uwzględnia się następujące elementy:

2.   W ocenie, o której mowa w ust. 1, należy w szczególności uwzględnić następujące elementy:

Uzasadnienie

Kryteria oceny, o której mowa w art. 21, powinny koncentrować się na aspektach związanych z ochroną różnorodności. Ocena powinna również uwzględniać to, czy istnieją (a jeśli tak, to jakie?) możliwości przeciwdziałania – za pomocą dodatkowych środków ochronnych – ograniczeniom pluralizmu mediów lub zagrożeniom w tym względzie, mogącym pojawić się w wyniku połączenia.

Poprawka 84

Artykuł 21 ust. 2 lit. a)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

a)

wpływ koncentracji na pluralizm mediów, w tym jej wpływ na kształtowanie opinii publicznej oraz na różnorodność podmiotów działających na rynku mediów, z uwzględnieniem środowiska internetowego oraz interesów, powiązań lub działalności stron w innych przedsiębiorstwach medialnych lub niemedialnych;

a)

wpływ koncentracji na pluralizm mediów na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym , w szczególności jej wpływ na swobodne kształtowanie opinii publicznej, na różnorodność podmiotów działających na rynku mediów i na różnorodność jego treści, w tym na niezależność ekonomiczną i redakcyjną oraz różnorodność dostawców usług, a także na dostępność usług i treści , z uwzględnieniem środowiska internetowego oraz interesów, powiązań lub działalności stron w innych przedsiębiorstwach medialnych lub niemedialnych;

Uzasadnienie

Trzeba jasno stwierdzić, że należy wziąć pod uwagę różne szczeble (nie tylko poziom europejski). Nie należy z góry przesądzać o hierarchii ważności poziomów. Należy podkreślić potrzebę swobodnego formułowania opinii. Trzeba też dodać, że oprócz zachowania różnorodności usług należy również utrzymać różnorodność treści i zwrócić szczególną uwagę na dostępność i znajdowalność, które są szczególnym wyzwaniem z punkt widzenia zapewnienia różnorodności, zwłaszcza w środowisku internetowym.

Poprawka 85

Artykuł 21 ust. 2 lit. c)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

c)

ustalenie, czy w przypadku braku koncentracji jednostka przejmująca i przejmowana pozostały stabilne gospodarczo oraz czy istnieją możliwe alternatywy zapewniające stabilność gospodarczą jednostki.

 

Uzasadnienie

Z punktu widzenia ochrony różnorodności stabilność gospodarcza nie jest najważniejszą kwestią, którą należy uwzględnić w ocenie połączenia. Aby konsekwentnie dążyć do zapewnienia pluralizmu, należy skupić się na konkurencji dziennikarskiej oraz na tym, czy lub jak można ją chronić lub wspierać środkami służącymi ochronie różnorodności mediów. Z punktu widzenia zapewnienia pluralizmu nie każde połączenie jest zawsze uzasadnione wtedy, gdyby dana spółka straciła rentowność bez połączenia i gdyby nie było innych alternatyw. Połączenie byłoby jednak uzasadnione wtedy, gdyby w przeciwnym razie pluralizm na rynku (jeszcze bardziej) ucierpiał.

Poprawka 86

Artykuł 21 ust. 3

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

3.    Komisja wspierana przez Radę może wydać wytyczne dotyczące czynników, które należy brać pod uwagę przy stosowaniu przez krajowe władze lub organy regulacyjne kryteriów oceny wpływu koncentracji na rynku mediów na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną .

3.    Rada może wydać opinie dotyczące czynników, które mogą być istotne przy stosowaniu elementów, o których mowa w ust. 2, by ocenić, w jaki sposób koncentracje na rynku mediów , które są istotne dla rynku wewnętrznego, wpływają na pluralizm mediów.

Uzasadnienie

Komisja nie powinna podejmować żadnych konkretnych środków ograniczających możliwość państw członkowskich w zakresie reagowania na potrzeby krajowe, regionalne lub lokalne przy stosowaniu i ważeniu różnych czynników.

Opinie Rady mogłyby stanowić wytyczne dla krajowych organów regulacyjnych odnośnie do sposobu reagowania na potrzeby krajowe, regionalne i lokalne w ramach kompetencji tych organów. Mogłyby także stanowić wytyczne dotyczące opracowywania środków krajowych. Należy jasno stwierdzić, że niniejsza opinia odnosi się jedynie do elementów, o których mowa w ust. 2, i nie obejmuje w sposób wyczerpujący oceny koncentracji w mediach. Umożliwi to organom krajowym dokonywanie oceny na podstawie innych niezbędnych kryteriów.

Poprawka 87

Artykuł 21 ust. 4

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

4.   Krajowe władze lub organy regulacyjne konsultują z Radą z wyprzedzeniem każdą opinię lub decyzję, którą zamierzają przyjąć, oceniając wpływ podlegających zgłoszeniu przypadków koncentracji na rynku mediów na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną , jeżeli koncentracje te mogą wpłynąć na funkcjonowanie rynku wewnętrznego.

4.   Krajowe władze lub organy regulacyjne informują Radę z wyprzedzeniem o podlegających zgłoszeniu przypadkach koncentracji na rynku mediów, jeżeli koncentracje te mogą wpłynąć na funkcjonowanie rynku wewnętrznego.

Krajowe władze lub organy regulacyjne mogą, przed podjęciem decyzji lub działania, zwrócić się do Rady o opinię na temat wpływu podlegających zgłoszeniu przypadków koncentracji na rynku mediów na pluralizm mediów i funkcjonowanie rynku wewnętrznego.

Uzasadnienie

Z punktu widzenia uprawnień regulacyjnych jedynie te połączenia lub koncentracje, które są istotne dla rynku wewnętrznego, powinny być zwolnione z wiążących wymogów określonych w art. 21. Pod każdymi innymi względami wymogi nie powinny wykraczać poza zalecenia.

Krajowe władze lub organy regulacyjne nie powinny być zobowiązane do konsultowania się z Radą. Z jednej strony umożliwi to zachowanie kompetencji organu krajowego, a z drugiej pozwoli uniknąć opóźniania procedur na szczeblu krajowym. Jednak właściwy krajowy organ regulacyjny powinien wskazywać Radzie odpowiednie przypadki koncentracji, aby była o nich informowana. Rada powinna mieć również prawo do zajmowania stanowiska we wszystkich przypadkach, które uzna za istotne dla rynku wewnętrznego.

Poprawka 88

Artykuł 21 ust. 5

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

5.    W terminie 14 dni kalendarzowych od zwrócenia się o konsultację, o której mowa w ust. 4, Rada sporządza opinię o skierowanym do niej projekcie opinii lub decyzji krajowej , uwzględniając elementy, o których mowa w ust. 2, i przekazuje tę opinię organowi konsultującemu oraz Komisji.

5.    W przypadku zwrócenia się do niej o opinię, Rada niezwłocznie sporządza opinię, uwzględniając elementy, o których mowa w ust. 2, i przekazuje tę opinię organowi konsultującemu oraz Komisji.

Uzasadnienie

Zaproponowane ramy czasowe wydają się sztywne i mogą być zbyt krótkie w przypadku złożonych spraw.

Poprawka 89

Artykuł 21 ust. 6

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

6.    Krajowe władze lub organy regulacyjne, o których mowa w ust. 4, uwzględniają w jak największym stopniu opinię, o której mowa w ust. 5. Jeżeli organ ten nie zastosuje się do opinii, całkowicie lub częściowo, przedstawia Radzie i Komisji Uzasadnienie swojego stanowiska w terminie 30 dni kalendarzowych od otrzymania opinii. Bez uszczerbku dla jej uprawnień wynikających z Traktatów Komisja może wydać własną opinię w tej sprawie.

6.   Bez uszczerbku dla jej uprawnień wynikających z Traktatów Komisja może wydać własną opinię w tej sprawie.

Uzasadnienie

Komisja powinna mieć możliwość ustosunkowania się do opinii. W tym kontekście nie wydaje się właściwe, by opinia miała wiążący skutek dla właściwego organu krajowego, ponieważ połączenie należy ostatecznie ocenić w kontekście prawa krajowego. Natomiast w swej roli strażniczki Traktatów Komisja ma prawo sprawdzać, czy istnieją odpowiednie przepisy oraz zapewniać ich stosowanie w świetle prawa Unii.

Poprawka 90

Artykuł 21 ust. 7 (nowy ustęp)

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

 

7.     Opinie Rady i, w stosownych przypadkach, Komisji podaje się do wiadomości publicznej.

Uzasadnienie

Przejęcie art. 22 ust. 3 w związku z poprawkami zaproponowanymi do art. 22.

Poprawka 91

Artykuł 22 ust. 1

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

Opinie na temat koncentracji na rynku mediów

1.   W przypadku braku oceny lub konsultacji zgodnie z art. 21 Rada , na wniosek Komisji, sporządza opinię na temat wpływu koncentracji na rynku mediów na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną, jeżeli koncentracja na rynku mediów może wpływać na funkcjonowanie wewnętrznego rynku usług medialnych. Rada opiera swoją opinię na elementach określonych w art. 21 ust. 2. Rada może zwrócić uwagę Komisji na koncentracje na rynku mediów, które mogą wpływać na funkcjonowanie wewnętrznego rynku usług medialnych.

Opinie na temat koncentracji na rynku mediów

1.   W przypadku braku oceny lub konsultacji zgodnie z art. 21 Rada sporządza opinię na temat wpływu koncentracji na rynku mediów na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną, jeżeli koncentracja na rynku mediów może wpływać na funkcjonowanie wewnętrznego rynku usług medialnych. Rada opiera swoją opinię na elementach określonych w art. 21 ust. 2. Rada może zwrócić uwagę Komisji na koncentracje na rynku mediów, które mogą wpływać na funkcjonowanie wewnętrznego rynku usług medialnych.

Uzasadnienie

Rada powinna mieć możliwość sporządzania opinii niezależnie, bez konieczności zwracania się do niej z takim wnioskiem przez Komisję.

Poprawka 92

Artykuł 24 ust. 2

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

2.   Organy publiczne, w tym rządy krajowe, federalne lub regionalne, władze lub organy regulacyjne, a także przedsiębiorstwa państwowe lub inne jednostki kontrolowane przez państwo na poziomie krajowym lub regionalnym, lub terytorialne samorządy jednostek terytorialnych liczących ponad 1 mln mieszkańców, udostępniają publicznie dokładne, kompleksowe, zrozumiałe, szczegółowe i coroczne informacje o swoich wydatkach na reklamę przeznaczonych na rzecz dostawców usług medialnych, które to informacje obejmują co najmniej następujące dane:

2.   Organy publiczne, w tym UE , rządy krajowe, federalne lub regionalne, władze lub organy regulacyjne, a także przedsiębiorstwa państwowe lub inne jednostki kontrolowane przez państwo na poziomie krajowym lub regionalnym, lub terytorialne samorządy jednostek terytorialnych liczących ponad 100 tys. mieszkańców , przy czym kryterium liczby ludności należy rozpatrywać w związku z określeniem minimalnego rocznego progu wydatków , udostępniają publicznie dokładne, kompleksowe, zrozumiałe, szczegółowe i coroczne informacje o swoich wydatkach na reklamę przeznaczonych na rzecz dostawców usług medialnych, które to informacje obejmują co najmniej następujące dane:

Uzasadnienie

Proponowana poprawka odpowiada definicji „reklamy państwowej” zawartej w art. 2.

Poprawka 93

Artykuł 25

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

1.   Komisja zapewnia niezależne monitorowanie wewnętrznego rynku usług medialnych, w tym ryzyka dla jego funkcjonowania i odporności oraz postępów w tym zakresie. Wyniki monitorowania są przedmiotem konsultacji z Radą.

1.   Komisja zapewnia niezależne monitorowanie wewnętrznego rynku w odniesieniu do usług medialnych pod względem ryzyka dla jego funkcjonowania i odporności oraz postępów w tym zakresie. Wyniki monitorowania są przedmiotem konsultacji z Radą.

2.   Komisja w porozumieniu z Radą określa kluczowe wskaźniki skuteczności działania, które mają być stosowane do monitorowania, o którym mowa w ust. 1.

2.   Komisja w porozumieniu z Radą określa kluczowe wskaźniki skuteczności działania, które mają być stosowane do monitorowania, o którym mowa w ust. 1.

3.   Monitorowanie obejmuje:

3.   Monitorowanie obejmuje:

a)

szczegółową analizę odporności rynków mediów wszystkich państw członkowskich, w tym w odniesieniu do poziomu koncentracji mediów oraz ryzyka zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje ;

a)

szczegółową analizę odporności rynków mediów wszystkich państw członkowskich, w tym w odniesieniu do poziomu koncentracji mediów;

b)

przegląd i perspektywiczną ocenę odporności wewnętrznego rynku usług medialnych jako całości;

b)

przegląd i perspektywiczną ocenę odporności wewnętrznego rynku usług medialnych jako całości.

c)

przegląd środków wprowadzonych przez dostawców usług medialnych w celu zagwarantowania niezależności indywidualnych decyzji redakcyjnych .

 

4.   Monitorowanie przeprowadza się corocznie, a jego wyniki udostępnia się publicznie.

4.   Monitorowanie przeprowadza się corocznie, a jego wyniki udostępnia się publicznie.

Uzasadnienie

Zadania Komisji powinny być ukierunkowane, zgodnie z jej kompetencjami, na aspekty rynku wewnętrznego jako całości. W tym kontekście ważnym elementem oceny może być również uwzględnienie rynków krajowych.

Poprawka 94

Artykuł 28 ust. 2

Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską

Poprawka KR-u

2.   Niniejsze rozporządzenie stosuje się od [ 6 miesięcy od daty wejścia w życie] r.

2.   Niniejsze rozporządzenie stosuje się od [ 20 miesięcy od daty wejścia w życie] r.

Art. 7–12 i 27 stosuje się jednak od [3 miesiące od daty wejścia w życie] r., a a rt.  19 ust. 2 stosuje się od [48 miesięcy od daty wejścia w życie] r.

Jednak art. 19 ust. 2 stosuje się od [48 miesięcy od daty wejścia w życie] r.

Uzasadnienie

Z uwagi na konieczność dalszej transpozycji rozporządzenia przez państwa członkowskie należy przedłużyć okres między wyznaczonym terminem jego stosowania a datą jego wejścia w życie.

II.   ZALECENIA POLITYCZNE

EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW (KR),

1.

 Zdecydowanie popiera wysiłki na rzecz ochrony wolności, pluralizmu i niezależności mediów, a także bezpieczeństwa dziennikarek i dziennikarzy, co ma zasadnicze znaczenie dla zachowania integralności europejskiej przestrzeni informacyjnej i zapewnienia funkcjonowania demokracji europejskiej na wszystkich szczeblach – regionalnym, lokalnym, krajowym i europejskim. W związku z tym Komitet odnotowuje cele określone w inicjatywie Komisji w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia ustanawiającego wspólne ramy dla usług medialnych na rynku wewnętrznym oraz towarzyszące wnioskowi zalecenie w sprawie wewnętrznych gwarancji niezależności redakcyjnej i przejrzystości własności w sektorze mediów.

2.

 Uważa, że zapewnienie silnych, pluralistycznych, opłacalnych ekonomicznie, innowacyjnych, niezależnych i wiarygodnych krajobrazów medialnych w Europie, które będą w stanie dotrzeć do wszystkich grup społecznych, ma zasadnicze znaczenie. Jest to bardzo ważne dla Unii Europejskiej i jej demokracji, a także dla obywatelek i obywateli, konsumentów i przedsiębiorstw.

3.

 Podkreśla potrzebę silnych wiążących wymogów w zakresie przejrzystości zawarte w art. 24 w odniesieniu do przydziału reklam państwowych. Uważa jednak, że wyłączenie jednostek terytorialnych liczących ponad 1 mln mieszkańców z wymogów nie ma zastosowania do szeregu mniejszych państw członkowskich UE, co stwarza de facto lukę prawną umożliwiającą uniknięcie przejrzystości. W związku z tym wzywa do znacznego obniżenia tego progu do 100 tys. mieszkańców. Ponadto zwraca się do Komisji o rozważenie kryterium liczby ludności w połączeniu z określeniem minimalnego progu rocznych wydatków.

4.

 Przypomina z całą mocą, że pomocniczość, proporcjonalność i wielopoziomowe sprawowanie rządów są kluczowymi zasadami i podstawowymi cechami funkcjonowania UE i jej demokratycznej rozliczalności. Zaznacza, że akt prawny w postaci dyrektywy lepiej służyłby realizacji tych zasad, a jednocześnie nadal przyczyniałby się do osiągnięcia celów inicjatywy.

5.

 Podkreśla, że w wielu państwach członkowskich regiony odgrywają rolę w regulowaniu oraz wspieraniu sektora mediów i sektora kultury, i ubolewa, że we wniosku dotyczącym rozporządzenia brakuje wyraźnego uznania tej kompetencji.

6.

 Ostrzega przed potencjalnymi negatywnymi skutkami nadmiernej regulacji dla ugruntowanych systemów medialnych w tych państwach członkowskich UE, w których zapewnia się wolność i pluralizm mediów. Dążąc w ramach inicjatywy do poprawy różnorodności i niezależności mediów nie należy szkodzić dobrze funkcjonującym systemom medialnym obecnym w większości państw członkowskich UE.

7.

 W związku z tym wzywa do zachowania ostrożności w podejmowaniu inicjatyw mających na celu harmonizację i centralizację regulacji mediów na szczeblu europejskim. Ta uwaga odnosi się zarówno do podziału kompetencji na szczeblu europejskim, jak i do zachowania różnorodności kulturowej w Unii Europejskiej, a także do tego, że przyjęcie perspektywy uwzględniającej wyłącznie rynek wewnętrzny może mieć potencjalny wpływ na pluralizm mediów, zwłaszcza na poziomie regionalnym i lokalnym.

8.

 Kwestionuje ponadto stosowność regulowania systemów medialnych wyłącznie na prawnej podstawie kompetencji w dziedzinie rynku wewnętrznego na mocy art. 114 TFUE, biorąc pod uwagę, że oprócz wymiaru rynkowego usługi medialne pełnią ważną funkcję w sektorze kultury, edukacji, a także w zakresie włączenia społecznego i ochrony wolności wypowiedzi.

9.

 Apeluje, aby w tym celu jasno określić, że ochrona wolności i pluralizmu mediów leży w gestii państw członkowskich oraz że należy uznać, iż cele te wykraczają poza zwykłe promowanie rynku wewnętrznego.

10.

 Ostrzega przed nakładaniem ograniczeń na zdolność państw członkowskich do stosowania innych lub surowszych przepisów w obszarach objętych rozporządzeniem. Nadal musi istnieć możliwość wprowadzenia dalej idących lub szczegółowych przepisów chroniących różnorodność mediów w ramach odpowiednich tradycji konstytucyjnych państw członkowskich, które to tradycje powinny w razie wątpliwości mieć pierwszeństwo przed względami gospodarki rynkowej.

11.

 Podkreśla, że nadzór w dziedzinie ochrony pluralizmu mediów musi być zgodny ze strukturą kompetencji. W zakresie, w jakim nadzór ten sprawowany jest w dziedzinach, które nie dotyczą wyłącznie rynku wewnętrznego, musi on w wystarczającym stopniu uwzględniać suwerenność kulturową państw członkowskich.

12.

 Zaznacza ponadto, że nadzór nad mediami na szczeblu europejskim pod kątem ochrony pluralizmu mediów, w tym niezależności redakcyjnej, nie może się pokrywać i że zamiast tego należy skutecznie realizować obowiązek i odpowiedzialność państw członkowskich w zakresie zagwarantowania pluralizmu mediów oraz zapewnić poszanowanie zasad dotyczących sprawowania niezależnego i wolnego od wpływów politycznych nadzoru nad mediami.

13.

 Uznaje potrzebę ściślejszej współpracy między władzami regulacyjnymi ds. mediów, jednak domaga się zwrócenia należytej uwagi na zapewnienie niezależności proponowanej Europejskiej Rady ds. Usług Medialnych od wpływów politycznych i biznesowych. Wnosi również o to, by skład Rady odzwierciedlał strukturę regulacyjną i tradycje istniejące w poszczególnych państwach członkowskich.

14.

 Wzywa do nałożenia konkretnych obowiązków na bardzo duże platformy internetowe, które to obowiązki wykraczałyby poza przedstawienie uzasadnienia przed nałożeniem ograniczenia, w celu ochrony materiałów dziennikarskich i redakcyjnych w sektorze internetowym.

15.

 Potwierdza swoje zobowiązanie do kontynuowania wysiłków na rzecz ochrony odporności demokratycznej, praworządności i praw podstawowych, w szczególności w świetle rosnących zagrożeń związanych z ingerencją w europejski porządek demokratyczny. Zdecydowanie popiera wszelkie wysiłki na rzecz zapewnienia otwartej, sprawiedliwej i pluralistycznej debaty politycznej.

Bruksela, dnia 16 marca 2023 r.

Vasco ALVES CORDEIRO

Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów

(50)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Dz.U. L 182 z 29.6.2013, s. 19).

(50)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Dz.U. L 182 z 29.6.2013, s. 19).

(55)  Rozporządzenie Rady (WE) nr 139/2004 z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw (rozporządzenie WE w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw) (Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1).

(55)  Rozporządzenie Rady (WE) nr 139/2004 z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw (rozporządzenie WE w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw) (Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1).

(1)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2065 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie jednolitego rynku usług cyfrowych oraz zmiany dyrektywy 2000/31/WE (akt o usługach cyfrowych) (Dz.U. L 277 z 27.10.2022, s. 1).

(2)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/13/UE z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych) (Dz.U. L 95 z 15.4.2010, s. 1).