ZALECENIE RADY

z dnia 8 grudnia 2022 r.

w sprawie wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem: cele barcelońskie na 2030 r.

(2022/C 484/01)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 292 w związku z jego art. 153 ust. 1 lit. i),

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

Aby usunąć przeszkody zniechęcające kobiety do uczestnictwa w rynku pracy, w 2002 r. Rada Europejska w Barcelonie ustanowiła cele do osiągnięcia do 2010 r., a mianowicie dotyczące wczesnej edukacji i opieki nad dziećmi: osiągnięcie wskaźnika uczestnictwa we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem na poziomie 33 % w przypadku dzieci poniżej 3 lat oraz na poziomie 90 % w przypadku dzieci od 3 lat do wieku rozpoczęcia obowiązku szkolnego (1). Choć w średnim ujęciu na poziomie Unii Europejskiej cele barcelońskie zostały osiągnięte, istnieją znaczące różnice między państwami członkowskimi oraz w ich obrębie, zwłaszcza w przypadku dzieci z gospodarstw domowych o niższych dochodach oraz w przypadku najmłodszej grupy wiekowej.

(2)

Celem niniejszego zalecenia jest zachęcenie państw członkowskich do zwiększenia uczestnictwa we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem, dostępnej, przystępnej cenowo i wysokiej jakości, przy jednoczesnym uwzględnieniu zapotrzebowania na wczesną edukację i opiekę nad dzieckiem oraz zgodnie z krajowymi modelami świadczenia takich usług, by ułatwić uczestnictwo kobiet w rynku pracy oraz wspierać rozwój społeczny i poznawczy wszystkich dzieci, a w szczególności dzieci znajdujących się w trudnej sytuacji lub pochodzących ze środowisk defaworyzowanych.

(3)

Obowiązki w zakresie opieki nad dziećmi, zwłaszcza bardzo małymi, znacznie ograniczają uczestnictwo kobiet w rynku pracy. W 2021 r. w badaniu aktywności ekonomicznej ludności (LFS) 27,9 % kobiet biernych zawodowo wskazało, że zajmowanie się dziećmi lub osobami dorosłymi wymagającymi opieki było głównym powodem, dla którego nie poszukiwały zatrudnienia, podczas gdy w przypadku mężczyzn było to tylko 8,0 %. W 2019 r., przed pandemią, odsetek ten wynosił odpowiednio: 32,6 % oraz 7,6 % (2). W tym samym czasie wskaźnik zatrudnienia osób mających dzieci w wieku poniżej 6 lat wynosił 90,1 % w przypadku mężczyzn i 67,2 % w przypadku kobiet. Wypełnianie nieodpłatnych obowiązków opiekuńczych powstrzymuje od uczestnictwa w rynku pracy około 7,7 mln kobiet w Europie, a dla porównania – tylko 450 tys. mężczyzn. Nieproporcjonalny udział kobiet w pracy opiekuńczej jest również jedną z głównych przyczyn luki płacowej między kobietami a mężczyznami (3).

(4)

Kobiety są również bardziej skłonne dostosowywać swoje modele pracy do obowiązków opiekuńczych. Ma to trwały wpływ na ich karierę zawodową i na lukę płacową i emerytalną między kobietami a mężczyznami. Zatrudnione kobiety poświęcają codziennie średnio 90 minut więcej niż pracujący mężczyźni na prace domowe oraz bezpośrednie czynności opiekuńcze. Przeciwdziałanie luce w zatrudnieniu między kobietami a mężczyznami ma wyraźne uzasadnienie, ponieważ przyczynia się do wzrostu gospodarczego i może przynieść pozytywne skutki pod względem wydajności. Wywiera także, co jest powszechnie uznawane, pozytywny wpływ na ograniczanie ubóstwa i na włączenie społeczne oraz stanowi jedno z rozwiązań problemu kurczących się zasobów pracy.

(5)

Dostępność przystępnych cenowo, wysokiej jakości usług opiekuńczych ma znaczący korzystny wpływ na sytuację zatrudnienia opiekunów, w szczególności kobiet. W miarę jak w całej Unii zwiększyła się dostępność wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, luka w zatrudnieniu między kobietami a mężczyznami zmniejszyła się z 17,7 punktów procentowych w 2002 r. do 10,8 punktów procentowych w 2021 r. W ostatnich latach postępy uległy jednak zahamowaniu.

(6)

W Europejskim filarze praw socjalnych podkreśla się znaczenie równości płci, równowagi między życiem zawodowym a prywatnym oraz wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem jako kluczowych celów Unii. Stwierdza się w nim, że należy zapewnić i wspierać równość traktowania i szans kobiet i mężczyzn we wszystkich dziedzinach, w tym w odniesieniu do uczestnictwa w rynku pracy, warunków zatrudnienia i możliwości rozwoju kariery. Uznaje się w nim również prawo dzieci do dostępu do wysokiej jakości i przystępnych cenowo usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, prawo dzieci do ochrony przed ubóstwem oraz prawo dzieci ze środowisk defaworyzowanych do szczególnych środków służących zwiększeniu równości szans.

(7)

W planie działania na rzecz filaru proponuje się, aby do 2030 r. co najmniej 78 % ludności w wieku od 20 do 64 lat miało zatrudnienie. Aby to osiągnąć, w planie działania wyznaczono także cel polegający na zmniejszeniu co najmniej o połowę w porównaniu z poziomem z 2019 r. luki w zatrudnieniu między kobietami a mężczyznami, między innymi w drodze zwiększenia dostępu do formalnej wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem. W planie działania uznaje się, że zwiększenie dostępu do formalnej wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem przyczyniłoby się do wzrostu uczestnictwa kobiet w rynku pracy i lepszego godzenia życia zawodowego, rodzinnego i prywatnego.

(8)

Istnieją znaczne rozbieżności między państwami członkowskimi w sposobie udzielania wsparcia rodzicom. W niektórych państwach członkowskich większy nacisk kładzie się na oferowanie systemów urlopów rodzicielskich, objętych odpowiednim wynagrodzeniem lub zasiłkiem, trwających przez okres co najmniej pierwszych 12 miesięcy życia dziecka, dzięki czemu wskaźnik wykorzystania urlopu rodzicielskiego jest bardzo wysoki. Inne państwa członkowskie koncentrują się bardziej na świadczeniu usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem na rzecz jak najmłodszych dzieci. W tej drugiej grupie państw członkowskich dzieci zazwyczaj uczestniczą we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem już w pierwszym roku życia, a urlop rodzicielski objęty wynagrodzeniem lub zasiłkiem nie przekracza minimum wymaganego przez prawo Unii. Nowy cel dotyczący dzieci poniżej 3 lat określony w niniejszym zaleceniu ma służyć osiągnięciu równowagi między tymi rozbieżnymi podejściami. W świetle powyższego dla grupy dzieci w wieku poniżej 3 lat ogólnym celem jest 45-procentowy wskaźnik uczestnictwa i wszystkie państwa członkowskie powinny dążyć do jego osiągnięcia.

(9)

Nie oczekuje się jednak, że państwa członkowskie, w których przedmiotowy odsetek sytuuje się poniżej poprzedniego celu wynoszącego 33 %, osiągną poprzedni lub nowy cel do 2030 r. Zamiast tego zaleca się, by zwiększyły wskaźnik uczestnictwa o co najmniej określony odsetek, który odzwierciedla sytuację wyjściową danego zainteresowanego państwa członkowskiego i istniejący w nim model korzystania z urlopu rodzicielskiego. Powinno to realistycznie umożliwić tym państwom członkowskim zbliżenie się do celu wynoszącego 45 %. Oczekuje się, że państwa członkowskie, które są dalej od osiągnięcia tego celu, dołożą większych starań, aby nadrobić zaległości.

(10)

Biorąc pod uwagę znaczne wahania wskaźników uczestnictwa w wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem z roku na rok oraz fakt, że dane za 2021 r. nadal odzwierciedlają wpływ pandemii COVID-19 w niektórych państwach członkowskich, jako punkt odniesienia dla określenia minimalnego wzrostu uczestnictwa we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem w przypadku państw członkowskich, które nie osiągnęły jeszcze poprzedniego celu, wybrano średni wskaźnik uczestnictwa we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem w ciągu ostatnich pięciu lat przed przyjęciem niniejszego zalecenia (według danych EU-SILC).

(11)

Na poziomie Unii istnieje już szereg zaleceń i dyrektyw w obszarze równości płci i warunków pracy, które dotyczą pewnych kwestii istotnych dla celów barcelońskich. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 (4) ustanawia ramy zrównoważonego wykorzystania urlopu rodzicielskiego i elastycznych modeli organizacji pracy, a także urlopów opiekuńczych przez kobiety i mężczyzn.

(12)

W wielu unijnych inicjatywach podkreśla się, jak ważna dla dzieci jest wczesna edukacja i opieka nad dzieckiem. Niniejsze zalecenie opiera się na następujących inicjatywach w zakresie polityki: rezolucji Rady w sprawie strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia na rzecz europejskiego obszaru edukacji i w szerszej perspektywie (2021–2030) (5) obejmującej unijny cel zakładający, że co najmniej 96 % dzieci w przedziale wiekowym od 3 lat do wieku rozpoczęcia obowiązku szkolnego na poziomie szkoły podstawowej powinno uczestniczyć we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem; zaleceniu Rady z dnia 22 maja 2019 r. w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem (6) pomagającym państwom członkowskim udoskonalić usługi wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem oraz podkreślającym, że takie usługi muszą sprzyjać włączeniu i charakteryzować się dostępnością, przystępnością cenową i wysoką jakością; komunikacie Komisji pt. „Strategia UE na rzecz praw dziecka” (7) obejmującym szereg kluczowych działań, które mają zostać podjęte przez Komisję w celu lepszego wsparcia i ochrony praw dziecka, oraz uznającym korzystną rolę wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem w poznawczym i społecznym rozwoju dzieci; a także zaleceniu Rady z dnia 14 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia europejskiej gwarancji dla dzieci (8) mającym na celu zapewnienie, aby dzieci zagrożone ubóstwem lub wykluczeniem społecznym miały bezpłatny i skuteczny dostęp do kluczowych usług, w tym wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, we wszystkich regionach, także na obszarach oddalonych i wiejskich.

(13)

Inwestując w usługi wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, państwa członkowskie powinny uwzględniać nie tylko samą liczbę dostępnych miejsc, ale szereg aspektów takich jak intensywność uczestnictwa (pod względem liczby godzin), odsetek dzieci zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym uczestniczących we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem, a także dostępność, przystępność cenową i jakość świadczonych usług. W niniejszym zaleceniu określono zatem środki ukierunkowane na te aspekty.

(14)

Aby ułatwić uczestnictwo głównych opiekunów – przede wszystkim kobiet – w rynku pracy, liczba godzin, które dziecko spędza w placówce wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, powinna być wystarczająca, aby umożliwić rodzicom znaczące zaangażowanie w pracę zarobkową. Należy zachęcać do tego uczestnictwa, mając na względzie nadrzędny interes dziecka, a jednocześnie pozwolić na wybór co do równowagi między życiem zawodowym a prywatnym i co do korzystania z usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem sprzyjający równości płci. W przypadku gdy dzieci nie uczęszczają w pełnym wymiarze czasu do placówki wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, oboje rodzice powinni korzystać z praw do urlopu rodzicielskiego oraz elastycznej organizacji pracy przewidzianych w dyrektywie (UE) 2019/1158, takich jak zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy, ruchomy czas pracy i praca zdalna, aby zapewnić równy podział obowiązków opiekuńczych, a ponadto wraz z wiekiem dziecka należy wydłużać czas jego uczestnictwa. Biorąc pod uwagę, jak ważny jest ten aspekt, wraz z ogólnym wskaźnikiem uczestnictwa we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem należy także monitorować intensywność uczestnictwa (pod względem liczby godzin) we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem.

(15)

Ponadto kobiety o niskim poziomie umiejętności zawodowych, migrantki, kobiety z gospodarstw domowych o niskich dochodach mające dzieci i kobiety samotnie wychowujące dzieci napotykają więcej barier w dostępie do szkolenia i znalezienia pracy oraz więcej czynników zniechęcających je do podjęcia lub ponownego podjęcia zatrudnienia z powodu ograniczeń finansowych i niefinansowych utrudniających uczestnictwo ich dzieci we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem. Promowanie większego uczestnictwa dzieci znajdujących się w trudnej sytuacji i dzieci pochodzących ze środowisk defaworyzowanych we włączającej wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem miałoby korzystny wpływ na szanse powrotu ich matek do pracy. Pomogłoby to również kobietom w lepszym godzeniu życia zawodowego, rodzinnego i prywatnego.

(16)

Rodzice z niepełnosprawnościami i rodzice dzieci z niepełnosprawnościami napotykają na szczególne bariery i wyzwania w zakresie dostępu do rynku pracy. Ułatwienie uczestnictwa dzieci z niepełnosprawnościami w ogólnodostępnej wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem, w stosownych przypadkach, przy uwzględnieniu rodzaju i stopnia niepełnosprawności, specjalistycznej oceny i nadrzędnego interesu dziecka, może pomóc ich rodzicom w lepszym godzeniu życia zawodowego, rodzinnego i prywatnego.

(17)

Uczestnictwo we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem przynosi dzieciom liczne korzyści. Istnieją dowody na to, że zapewnienie dobrej jakości wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem odgrywa zasadniczą rolę w poprawie rozwoju poznawczego, społecznego i edukacyjnego dzieci od najmłodszych lat. Według zalecenia Rady w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem uczestnictwo we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem może być skutecznym narzędziem pozwalającym wyrównać szanse edukacyjne dzieci znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, takich jak dzieci z niepełnosprawnościami lub dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych, dzieci w gospodarstwach domowych zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, w tym w monoparentalnych gospodarstwach domowych, dzieci ze środowisk migracyjnych, dzieci-uchodźcy, dzieci romskie i z innych grup mniejszościowych, dzieci zamieszkałe w regionach wiejskich i oddalonych o niewystarczającej infrastrukturze w zakresie opieki, a także dzieci objęte pieczą zastępczą.

(18)

W zaleceniu Rady w sprawie ustanowienia europejskiej gwarancji dla dzieci oraz w zaleceniu Rady w sprawie równouprawnienia, włączenia i partycypacji Romów (9) podkreśla się, że równy dostęp do dobrej jakości, włączającej wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem ma kluczowe znaczenie dla przerwania dziedziczenia wykluczenia społecznego oraz dla zapewnienia równych szans dzieciom znajdującym się w niekorzystnych sytuacjach. W europejskiej gwarancji dla dzieci zaleca się państwom członkowskim przedstawienie krajowych planów wdrażających to zalecenie w terminie dziewięciu miesięcy od jego przyjęcia. Jednak wskaźniki uczestnictwa w przypadku dzieci znajdujących się w niekorzystnych sytuacjach są znacznie niższe, zwłaszcza w przypadku najmłodszych dzieci, co może prowadzić w późniejszych latach do osiągania gorszych efektów edukacyjnych oraz do częstszego wczesnego kończenia nauki, w szczególności w przypadku dzieci romskich lub dzieci ze środowisk migracyjnych, a także dzieci pozbawionych opieki rodzicielskiej. Ważne jest zatem, aby wyeliminować różnice między poziomem uczestnictwa tych dzieci we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem a poziomem uczestnictwa ogólnej populacji dzieci. Należy również zwrócić uwagę na zmniejszenie różnic w poziomie uczestnictwa między najwyższym a najniższym kwintylem dochodów. Uczestnictwo we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem jest też istotne dla dzieci uciekających przed wojną w Ukrainie oraz innych dzieci ubiegających się o ochronę w Unii lub korzystających z takiej ochrony. Wszystkim dzieciom potencjalnie narażonym na zagrożenia należy zapewnić równy dostęp do ogólnodostępnych usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem wolnych od segregacji.

(19)

Podobnie dzieci z niepełnosprawnościami mają prawo do uczestnictwa w ogólnodostępnej wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem na równi z innymi. Połowa dzieci z niepełnosprawnościami znajduje się wyłącznie pod opieką rodziców. Dlatego ważne jest zapewnienie, aby wczesna edukacja i opieka nad dzieckiem była dostępna i włączająca, i by była połączona z ukierunkowanymi środkami, które pomagają zaspokoić szczególne potrzeby, w tym ze środkami polegającymi na znoszeniu barier i przeciwdziałaniu segregacji, na wyposażaniu personelu w niezbędne kompetencje lub zatrudnianiu wyspecjalizowanego personelu w celu zaspokojenia indywidualnych potrzeb i, w razie potrzeby, na zindywidualizowanych programach nauczania.

(20)

Szczególną uwagę należy zwrócić na zlikwidowanie luki w uczestnictwie dzieci zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, a także dzieci z niepełnosprawnościami lub dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych, w systemach wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, w przypadkach gdy krajowe organy ds. społecznych, zdrowotnych i edukacyjnych odpowiadają oddzielnie za poszczególne segmenty wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem.

(21)

Wczesna edukacja i opieka nad dzieckiem musi charakteryzować się wysoką jakością, by uczestnictwo w niej przynosiło dzieciom korzyści. Choć nie ma jednego sposobu na określenie i ocenę jakości we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem, jej istota leży w jakości interakcji między osobami dorosłymi a dziećmi, bez względu na obowiązujący system tej edukacji i opieki. Państwa członkowskie powinny zapewnić wysokiej jakości wczesną edukację i opiekę nad dzieckiem, biorąc pod uwagę różne elementy określone w zaleceniu w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, w tym dostępność usług, kwalifikacje i warunki pracy personelu, program nauczania, monitorowanie i ocenę, a także zarządzanie i finansowanie usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem. Szczególnie istotnymi elementami są np. proporcja między liczbą personelu a liczbą dzieci, kwalifikacje personelu i ciągłe szkolenie zawodowe.

(22)	Jakość wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem jest też ważnym czynnikiem budującym zaufanie między rodzicami a instytucjami zapewniającymi edukację i opiekę, a więc ważnym czynnikiem, który sprzyja większemu uczestnictwu we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem.

(23)

Kolejnym istotnym aspektem wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem jest dostępność. Obejmuje ona odpowiednią infrastrukturę i odpowiednią liczbę dostępnych miejsc oraz godziny otwarcia, a także dostosowanie do specjalnych potrzeb rodziców oraz pomoc w przejściu złożonych procedur administracyjnych. Wsparcie w zakresie procedur administracyjnych powinno być udzielane w różnej formie, w tym poprzez wsparcie językowe i cyfrowe, zwłaszcza dla grup w trudnej sytuacji lub ze środowisk defaworyzowanych, np. dla osób, które nie potrafią korzystać z narzędzi cyfrowych lub nie mają do nich dostępu. Obejmuje to również dostępność dla osób z niepełnosprawnościami, w tym dla dzieci, rodziców i personelu, zgodnie z Konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych i z wymogami dostępności określonymi w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/882 (10).

(24)

Dostępność obejmuje także uproszczenie procedur i profesjonalizację personelu i wyspecjalizowanych pracowników, aby odpowiednio wspierać dzieci z niepełnosprawnościami lub dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych i inne grupy w trudnej sytuacji w ramach ogólnodostępnych placówek, wolnych od segregacji. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby bariery utrudniające korzystanie z usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem zostały usunięte i aby zapobiegano powstawaniu takich barier, w tym dla osób z niepełnosprawnościami, oraz aby usługi wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem były prawdziwie włączające.

(25)

W działaniach dotyczących dostępności należy uwzględnić nierówności terytorialne. Długi czas dojazdu związany z odległością, brakiem lub ograniczonymi możliwościami połączeń transportowych bądź zatorami komunikacyjnymi może stanowić przeszkodę dla uczestnictwa, w szczególności w przypadku dzieci z niepełnosprawnościami lub dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Obszary wiejskie i oddalone są w szczególnie niekorzystnej sytuacji z powodu niedoboru lokalnych usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem. Takie dysproporcje terytorialne mogą spowodować pogłębienie problemów związanych z przystępnością cenową. Dlatego ważne jest, by w planach mobilności wziąć pod uwagę różne profile osób korzystających z usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, a także by przy zbieraniu danych na potrzeby oceny i monitorowania uwzględnić kwestię zasięgu terytorialnego.

(26)

W wielu państwach członkowskich wysokie koszty wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem wciąż stanowią poważną barierę dla uczestnictwa. Z danych Eurostatu wynika, że w wielu państwach czynnik kosztowy odgrywa znaczącą rolę przy podejmowaniu decyzji o niekorzystaniu z usług formalnej opieki nad dziećmi, w szczególności w przypadku gospodarstw domowych zagrożonych ubóstwem. Według unijnego badania dochodów i warunków życia ludności z 2016 r. 13 % rodziców nie korzysta z opieki nad dziećmi z powodu kosztów, a 11 % ma umiarkowane lub duże trudności, by pozwolić sobie na korzystanie z niej. W przypadku gospodarstw domowych zagrożonych ubóstwem odsetki te są ponad dwukrotnie wyższe i wynoszą odpowiednio 28 % i 27 %. Badania naukowe dowodzą, że wysokiej jakości wczesna edukacja i opieka nad dzieckiem przynosi znaczne korzyści gospodarcze, społeczne, edukacyjne i rozwojowe. Zapewnienie przystępnej cenowo wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem przynosi korzyści, jeśli chodzi o zaspokojenie potrzeb kobiet w zakresie podnoszenia i zmiany kwalifikacji i o ułatwienie uczestnictwa kobiet w rynku pracy; a niesie to za sobą pozytywne długoterminowe skutki dla edukacji od wczesnego wieku, torując drogę do pozytywnego podejścia do uczenia się w ciągu całego życia, oddziałującego nie tylko na same dzieci, ale całe społeczeństwo. Państwa członkowskie powinny zatem zapewnić, aby koszty wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem były proporcjonalne do dochodów gospodarstwa domowego i nie stanowiły bariery dla korzystania z tych usług. Powinny też brać pod uwagę inne koszty związane z uczestnictwem we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem, takie jak koszty transportu oraz potrzebnej odzieży i sprzętu.

(27)

Jednym ze sposobów odpowiedniego zapewnienia dostępnej i przystępnej cenowo wysokiej jakości wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem jest wprowadzenie ustawowego prawa do takich usług, dzięki czemu organy publiczne gwarantują miejsce dla wszystkich dzieci, których rodzice o to wystąpią, bez względu na ich status zatrudnienia, status społeczno-ekonomiczny czy sytuację rodzinną. W większości państw członkowskich takie ustawowe prawo już obowiązuje, ale objęty nim przedział wiekowy jest bardzo różny. W najlepszym wypadku nie powinno być przerwy między końcem urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego i rodzicielskiego, objętego odpowiednim wynagrodzeniem lub zasiłkiem, a ustawowym prawem do miejsca w placówce wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem.

(28)

Zwiększenie oferty wysokiej jakości, dostępnej i przystępnej cenowo wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem dla rodzin oraz poprawa warunków pracy i wynagrodzeń w tym sektorze powinny przynieść korzyści gospodarcze. Jednocześnie można zoptymalizować stabilność budżetową w zakresie nakładów na wczesną edukację i opiekę nad dzieckiem, oceniając wpływ na finanse publiczne oraz regularnie monitorując i stale zwiększając opłacalność ekonomiczną, w oparciu o najlepsze praktyki, w tym efektywne planowanie mechanizmów finansowania spójnych z ogólną stabilnością finansów publicznych.

(29)

Łatwy i równy dostęp, bez dyskryminacji, do odpowiednich informacji online i offline na temat wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem jest niezwykle ważny dla wszystkich rodziców, niezależnie od składu i statusu rodziny, co obejmuje związki partnerskie, zgodnie z prawem krajowym. Dotyczy to informacji o prawie do odpowiednich usług i o ich dostępności, sposobach dostępu do takich usług, a także – w stosownych przypadkach – o zasadach kwalifikowalności do wsparcia finansowego.

(30)

Brak wiedzy na temat praw rodziców i dzieci do wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem oraz na temat znaczenia tych usług dla przyszłych osiągnięć edukacyjnych stanowi dodatkową przeszkodę w korzystaniu z nich, co wpływa na uczestnictwo kobiet w rynku pracy. Odpowiednie i szczegółowe informacje dla rodziców powinny umożliwiać podejmowanie dobrze przemyślanych, świadomych decyzji dotyczących opcji opieki.

(31)

W wielu państwach w sektorze wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem występują niedobory personelu. Problem ten można rozwiązać za pomocą wielorakich strategii, takich jak poprawa warunków pracy, perspektyw kariery zawodowej i wynagrodzenia, poprzez zapewnianie możliwości regularnego podnoszenia i zmiany kwalifikacji, opracowanie kreatywnych strategii rekrutacji oraz poprzez zachęcanie różnych grup niedostatecznie reprezentowanych, np. mężczyzn lub osób z różnych środowisk kulturowych, jak np. migranci i uchodźcy, do dołączenia do kadry wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem. Niedoborom personelu mógłby pomóc zaradzić mechanizm prostego i szybkiego uznawania kwalifikacji. Zalecenie Komisji (UE) 2022/554 (11) podejmuje na przykład kwestię dostępu osób uciekających przed wojną w Ukrainie do zawodów regulowanych.

(32)

Promowanie sprawiedliwych warunków pracy personelu wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem powinno przyczynić się do przyciągnięcia nowych pracowników, a jednocześnie zapewnienia, aby osoby pracujące w tym sektorze chciały i były w stanie pozostać na swoich stanowiskach aż do emerytury. Może też przyczynić się do zaradzenia problemowi segregacji płciowej w tym sektorze. W tym kontekście wytyczne strategiczne MOP w sprawie promowania godnej pracy dla personelu wczesnej edukacji (12) zawierają wskazówki co do możliwego wdrożenia zaleceń dotyczących doskonalenia zawodowego i rozwoju kariery, odpowiedniego wynagrodzenia, w tym równości wynagrodzeń, i zrównoważonych warunków zatrudnienia i pracy, a także wspierania dialogu społecznego w tym sektorze.

(33)

Opieka nad dziećmi nie kończy się z chwilą rozpoczęcia przez nie nauki w szkole podstawowej. Potrzeby w zakresie opieki nad dziećmi w wieku szkolnym również mogą powodować ograniczenie uczestnictwa kobiet w rynku pracy oraz ich godzin pracy, jeżeli w kontekście krajowych systemów szkolnictwa brakuje odpowiednich, dobrej jakości i przystępnych cenowo rozwiązań dotyczących opieki pozaszkolnej i podczas wakacji i ferii. W sytuacji braku możliwości opieki nad starszymi dziećmi dostępność wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem dla młodszego rodzeństwa nie pozwoli na uczestnictwo rodziców w rynku pracy, co z kolei może wpłynąć na korzystanie z tych usług przez młodsze dzieci. Państwa członkowskie powinny zatem zapewnić odpowiednią, dobrej jakości i przystępną cenowo opiekę pozaszkolną. Zaleca się, aby środki podejmowane przez państwa członkowskie obejmowały, w stosownych przypadkach, ofertę nadzorowanego odrabiania lekcji i pomocy w pracy domowej dla wszystkich dzieci, w tym dzieci ze środowisk defaworyzowanych.

(34)

Równowaga między życiem zawodowym a prywatnym w dalszym ciągu stanowi wyzwanie dla wielu rodziców, zwłaszcza kobiet. Trudności w godzeniu obowiązków zawodowych i opiekuńczych są poważną przeszkodą, która ma wpływ na niedostateczną reprezentację kobiet na rynku pracy. W tym kontekście stereotypy płci często rzutują na role kobiet i mężczyzn w zakresie opieki. Nierównowaga między kobietami a mężczyznami w sprawowaniu opieki umacnia z kolei stereotypy płci dotyczące zawodów i ról zarówno mężczyzn, jak i kobiet.

(35)

Należy wyeliminować tę utrzymującą się lukę opiekuńczą w kontekście płci, w szczególności przez zachęcanie ojców do korzystania z urlopu ojcowskiego, rodzicielskiego i z elastycznej organizacji czasu pracy, w stosownych przypadkach, czemu powinien towarzyszyć bardziej wyrównany podział obowiązków opiekuńczych w obrębie pary w odniesieniu do pracy zarobkowej i pracy nieodpłatnej (13). Wdrożenie dyrektywy (UE) 2019/1158 powinno wzmocnić prawa pracowników mających obowiązki opiekuńcze do urlopu ojcowskiego i rodzicielskiego i do ubiegania się o elastyczną organizację czasu pracy. Dalsze działania należy skupić na upowszechnianiu wiedzy na temat tych nowych praw oraz na monitorowaniu, czy pracownicy mogą z nich w pełni korzystać, nie doświadczając przy tym niekorzystnego traktowania w pracy.

(36)

Oprócz innych środków służących godzeniu życia zawodowego, rodzinnego i prywatnego należy w razie potrzeby promować elastyczne rozwiązania w zakresie korzystania z wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem. Na przykład osoby zatrudnione mające obowiązki opiekuńcze odniosłyby korzyści z dostępu do uzupełniających usług opieki nad dziećmi, takich jak wczesne godziny otwarcia, zapewnione posiłki i późne godziny zamknięcia placówek.

(37)

Aby lepiej zrozumieć potrzeby i ograniczenia w zakresie opieki, państwa członkowskie powinny zapewnić dostępność odpowiednich danych o wystarczającym poziomie szczegółowości, wiarygodności i porównywalności. Zważywszy, że dyrektywa (UE) 2019/1158 nie zawiera szczegółowych przepisów dotyczących gromadzenia danych, dane te powinny obejmować korzystanie z urlopu ojcowskiego i rodzicielskiego, z uwzględnieniem podręcznika metodyki dotyczącego ram wskaźników równowagi między życiem zawodowym a prywatnym opracowanego przez Komitet ds. Zatrudnienia i Komitet Ochrony Socjalnej z myślą o wsparciu odpowiedniego monitorowania i oceny tej dyrektywy.

(38)

Postępy we wdrażaniu niniejszego zalecenia powinny być regularnie monitorowane w kontekście europejskiego semestru, rocznego sprawozdania na temat równości płci w Unii Europejskiej oraz portalu monitorowania strategii na rzecz równouprawnienia płci. W tym celu państwa członkowskie powinny w szczególności wspierać Komisję w ewentualnym opracowaniu i obliczeniu wskaźników służących do pomiaru luki opiekuńczej w kontekście płci (która oznacza różnicę pod względem czasu poświęcanego na opiekę przez kobiety i mężczyzn), a także luki płacowej między kobietami a mężczyznami i wykorzystania czasu na pracę zarobkową i pracę nieodpłatną, z myślą o lepszym zrozumieniu wzajemnych zależności między tymi elementami, co umożliwi kształtowanie polityki równości płci i polityki społecznej opartych na dowodach. Państwa członkowskie powinny też kontynuować wysiłki w celu opracowywania i realizacji reform w sektorze wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, wykorzystując przy tym jak najlepiej wsparcie Komisji, m.in. za pośrednictwem Instrumentu Wsparcia Technicznego, poprzez wymianę dobrych praktyk, stosowanie odpowiednich procesów i metodologii, gromadzenie danych, zaangażowanie interesariuszy, a także bardziej skuteczną i efektywną koordynację międzyinstytucjonalną oraz planowanie, przydzielanie i doskonalenie zawodowe zasobów ludzkich w sektorze wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem.

(39)

Sformułowanie „wczesna edukacja i opieka nad dzieckiem” należy rozumieć zgodnie z definicją zawartą w zaleceniu Rady w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem jako odnoszące się do każdego uregulowanego uzgodnienia zapewniającego edukację i opiekę dzieciom od urodzenia do wieku rozpoczęcia obowiązku szkolnego – niezależnie od miejsca, finansowania, godzin otwarcia lub programu – i obejmującego opiekę zapewnianą przez placówki opieki nad dziećmi i przez dziennego opiekuna, opiekę finansowaną ze środków prywatnych i publicznych oraz wychowanie przedszkolne.

(40)	Aby ocenić wpływ niniejszego zalecenia, Komisja we współpracy z państwami członkowskimi powinna monitorować postępy w jego wdrażaniu i regularnie składać Radzie sprawozdania na ten temat,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:

CEL I ZAKRES STOSOWANIA

1.

Celem niniejszego zalecenia jest zachęcenie państw członkowskich do zwiększenia, stosownie do ich sytuacji krajowej, uczestnictwa w dostępnej, przystępnej cenowo i wysokiej jakości wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem, aby ułatwić i propagować uczestnictwo kobiet w rynku pracy, a także wzmocnić rozwój społeczny i poznawczy oraz sukces edukacyjny dzieci, w szczególności tych znajdujących się w trudnej sytuacji lub pochodzących ze środowisk defaworyzowanych.

2.

Niniejsze zalecenie dotyczy wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem przeznaczonej dla wszystkich dzieci.

WSKAŹNIKI DOTYCZĄCE WCZESNEJ EDUKACJI I OPIEKI NAD DZIECKIEM

3.

a) Zaleca się, aby państwa członkowskie zapewniały wysokiej jakości usługi wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem zgodnie z kompetencjami krajowymi, poziomem korzystania z urlopu rodzicielskiego i modelami świadczenia wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, dążąc do tego, aby do 2030 r. co najmniej 45 % dzieci poniżej 3 lat uczestniczyło we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem, według danych EU-SILC. Niezależnie od akapitu pierwszego zaleca się, aby państwa członkowskie, które nie osiągnęły jeszcze określonego w 2002 r. celu dotyczącego uczestnictwa we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem dla wspomnianej grupy wiekowej wynoszącego 33 %, zwiększyły uczestnictwo do 2030 r. o co najmniej określoną wartość procentową w stosunku do ich obecnego wskaźnika uczestnictwa wskazaną w ppkt (i) oraz (ii) niniejszego punktu. Obecny wskaźnik uczestnictwa oblicza się jako średni wskaźnik uczestnictwa we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem wśród dzieci poniżej 3 lat osiągnięty w latach 2017–2021, według danych EU-SILC. Zaleca się, aby państwa członkowskie zwiększyły uczestnictwo we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem względem swoich aktualnych wskaźników uczestnictwa w następujący sposób: (i) o co najmniej 90 % – w przypadku państw członkowskich, których wskaźnik uczestnictwa jest niższy niż 20 %; albo (ii) o co najmniej 45 % lub co najmniej do poziomu, w którym osiągną wskaźnik uczestnictwa wynoszący 45 % – w przypadku państw członkowskich, w których wskaźnik uczestnictwa wynosi od 20 % do 33 %. b) Zaleca się, aby państwa członkowskie zapewniły wysokiej jakości usługi wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem dla dzieci w wieku od trzech lat, tak by do 2030 r. osiągnąć cel uzgodniony w rezolucji Rady w sprawie strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia na rzecz europejskiego obszaru edukacji i w szerszej perspektywie (2021–2030) (14), zgodnie z którym co najmniej 96 % dzieci w przedziale wiekowym od 3 lat do wieku rozpoczęcia obowiązku szkolnego na poziomie szkoły podstawowej powinno uczestniczyć we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem.

WSKAŹNIK INTENSYWNOŚCI UCZESTNICTWA

4.

Zaleca się, aby państwa członkowskie wspierały poziom dostępności usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, który jest zgodny z dobrostanem i rozwojem dziecka oraz umożliwia znaczące uczestnictwo rodziców, zwłaszcza matek, w rynku pracy, a jednocześnie pozwala na wybór co do opcji korzystania przez rodziców z usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem sprzyjający równości płci.

5.

Zaleca się, aby państwa członkowskie podjęły działania mające na celu udostępnianie usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem w sposób umożliwiający uczestnictwo dzieci w wymiarze co najmniej 25 godzin tygodniowo.

6.

Zaleca się, aby państwa członkowskie propagowały dostępność usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem lub usług uzupełniających przed zwykłymi godzinami pracy i po ich zakończeniu, stosownie do przypadku, tak by uwzględnić czas na dojazd i zapewnić pełną zgodność opieki nad dziećmi z dobrostanem dziecka oraz godzinami pracy rodziców i ich potrzebą godzenia życia zawodowego, rodzinnego i prywatnego.

WŁĄCZENIE DZIECI ZE ŚRODOWISK DEFAWORYZOWANYCH, DZIECI Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI I DZIECI O SZCZEGÓLNYCH POTRZEBACH LUB O SPECJALNYCH POTRZEBACH EDUKACYJNYCH

7.

Niniejszym zaleca się, by państwa członkowskie: a) wprowadziły ukierunkowane środki, aby umożliwić i zwiększyć uczestnictwo we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem dzieci ze środowisk defaworyzowanych, w tym dzieci zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym lub dzieci ze środowisk migracyjnych, i dzieci z niewystarczającą znajomością języka nauczania, a także dzieci z niepełnosprawnościami lub dzieci o szczególnych potrzebach lub o specjalnych potrzebach edukacyjnych; b) podjęły niezbędne kroki w celu wyeliminowania różnic w poziomie uczestnictwa we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem między dziećmi zagrożonymi ubóstwem lub wykluczeniem społecznym a ogólną populacją dzieci; c) dążyły do zwiększenia, w stosownych przypadkach, uczestnictwa w ogólnodostępnej wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem dzieci z niepełnosprawnościami, dzieci o szczególnych potrzebach lub o specjalnych potrzebach edukacyjnych; a także d) wspierały programy szkoleń dla personelu wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, mających na celu wspieranie ich w oferowaniu wysokiej jakości wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem dzieciom ze środowisk defaworyzowanych, w tym dzieciom zagrożonym ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, a także dzieciom z niepełnosprawnościami i dzieciom o szczególnych potrzebach lub o specjalnych potrzebach edukacyjnych.

JAKOŚĆ

8.

Niniejszym zaleca się państwom członkowskim zapewnienie, by: a) usługi wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem dla wszystkich dzieci charakteryzowały się wysoką jakością w celu przyczynienia się do zdrowego rozwoju fizycznego, społecznego, emocjonalnego, poznawczego i edukacyjnego dzieci i do ich dobrostanu oraz w celu zwiększenia zaufania rodziców do tych usług; oraz by b) krajowe lub regionalne ramy jakości, do których opracowania zachęca się państwa członkowskie w myśl zalecenia Rady w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, obejmowały świadczenie usług dla dzieci z obu grup wiekowych objętych niniejszym zaleceniem. Krajowe ramy jakości powinny w szczególności przewidywać: — odpowiednie proporcje między liczbą personelu a liczbą dzieci oraz odpowiednią wielkość grup, stosownie do wieku dzieci oraz wszelkich rodzajów niepełnosprawności lub specjalnych potrzeb edukacyjnych – zwłaszcza w przypadku systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, w których występuje rozdział – z myślą o tym, by uniknąć luk w opiece; — wsparcie profesjonalizacji całego personelu wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, w tym przez podniesienie wymaganego poziomu kształcenia formalnego oraz zapewnienie stałego doskonalenia zawodowego (w tym wiedzy na temat praw dziecka) dzięki odpowiedniej ofercie szkolenia dostępnej w ciągu całego życia; a także — środowisko zapewniające bezpieczeństwo, pielęgnację i opiekę, wysokiej jakości program nauczania i możliwości uczenia się dostosowane do szczególnych potrzeb każdej kategorii dzieci i każdej grupy wiekowej, a także przestrzeń społeczną, kulturalną i fizyczną oferującą wiele możliwości pozwalających dzieciom na rozwijanie swojego potencjału.

ROZKŁAD TERYTORIALNY

9.

Zaleca się, by państwa członkowskie zajęły się trudnościami w dostępie dzieci i ich rodzin do odpowiedniej placówki edukacji i opieki poprzez zapewnienie wystarczającego zasięgu terytorialnego usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem. W tym celu zaleca się, aby państwa członkowskie w szczególności: a) organizowały świadczenie usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem równomiernie na obszarach miejskich i wiejskich, w zamożnych i defaworyzowanych środowiskach i w regionach najbardziej oddalonych, biorąc pod uwagę struktury krajowe i specyficzne cechy poszczególnych obszarów, w tym zagęszczenie populacji dzieci i rozkład populacji dzieci według wieku, przy pełnym poszanowaniu zasad desegregacji i niedyskryminacji oraz przy ścisłej współpracy władz lokalnych i regionalnych; a także b) uwzględniały, w stosownych przypadkach, potrzebę rozsądnego czasu dojazdu, w tym dla rodziców korzystających z aktywnej mobilności i transportu publicznego, przy organizowaniu wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem lub opracowywaniu polityki dotyczącej lokalizacji usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem.

PRZYSTĘPNOŚĆ CENOWA

10.

W przypadku dzieci innych niż dzieci objęte zaleceniem Rady w sprawie ustanowienia europejskiej gwarancji dla dzieci, które to dzieci powinny korzystać z bezpłatnego i skutecznego dostępu do wysokiej jakości usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, zgodnie z definicją zawartą w tym zaleceniu, zaleca się państwom członkowskim zapewnienie, by koszty netto wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem były racjonalnie proporcjonalne do pozostałych wydatków i dochodu do dyspozycji gospodarstwa domowego, ze zwróceniem szczególnej uwagi na gospodarstwa domowe o niskich dochodach, w tym monoparentalne. W szczególności zachęca się państwa członkowskie, by: a) zmniejszały wydatki ponoszone przez rodziców; a także b) wprowadziły w stosownych przypadkach ruchomą skalę opłat, które byłyby proporcjonalne do dochodów rodziny, lub opłatę maksymalną za wczesną edukację i opiekę nad dzieckiem.

DOSTĘPNOŚĆ

11.

Zaleca się, aby państwa członkowskie stale usuwały przeszkody w równym dostępie do wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem dla wszystkich dzieci w sposób niedyskryminacyjny. W tym kontekście szczególną uwagę należy zwrócić na: a) zapewnienie rozwiązań dla rodziców pracujących w niestandardowych godzinach, aby mogli lepiej godzić życie zawodowe, rodzinne i prywatne przy jednoczesnym dbaniu o dobrostan dziecka; b) uwzględnienie szczególnych potrzeb osób samotnie wychowujących dzieci, wśród których to osób większość stanowią kobiety; c) poprawę dostępu do wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem bez względu na status rodziców na rynku pracy, ale w sposób spójny z zachęcaniem do podejmowania pracy; d) zapewnienie dostępności budynków, infrastruktury, wsparcia środowiskowego i transportu, jak również materiałów edukacyjnych i narzędzi cyfrowych rodzicom i dzieciom z niepełnosprawnościami lub dzieciom o specjalnych potrzebach edukacyjnych; e) oferowanie skutecznego wsparcia oraz odpowiednich informacji i komunikacji w zakresie edukacji i opieki rodzicom i dzieciom z niepełnosprawnościami lub o specjalnych potrzebach edukacyjnych, a także rodzicom i dzieciom w trudnej sytuacji, oraz usuwanie barier językowych i kulturowych, w tym barier stojących przed dziećmi ze środowisk migracyjnych, tak aby umożliwić dzieciom uczestnictwo w ogólnodostępnych placówkach wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, włączających i wolnych od segregacji; f) proaktywne udzielanie wsparcia i jasnych informacji na temat korzyści płynących z uczestnictwa w systemie wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem oraz o istniejących możliwościach, zasadach kwalifikowalności i procedurach administracyjnych związanych z dostępem do usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem wszystkim rodzicom na niedyskryminacyjnych zasadach, niezależnie od składu i statusu rodziny; a także g) udzielanie pomocy w zakresie procedur administracyjnych przy zapisywaniu dzieci do placówek, zwłaszcza rodzicom w trudnej sytuacji lub pochodzącym ze środowisk defaworyzowanych.

12.

Zaleca się, by państwa członkowskie wprowadziły ustawowe prawo do wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem. Przy ustalaniu dolnej granicy wieku w przypadku tego ustawowego prawa zaleca się, by państwo członkowskie wzięło pod uwagę dostępność i czas trwania urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego i rodzicielskiego, objętych odpowiednim wynagrodzeniem lub zasiłkiem, dążąc do uniknięcia przerwy między końcem takiego urlopu a początkiem wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem.

USŁUGI UZUPEŁNIAJĄCE I OPIEKA POZASZKOLNA

13.

Oprócz zapewniania usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem zaleca się, by państwa członkowskie zapewniały kompleksowe podejście do opieki nad dziećmi, biorąc pod uwagę potrzeby w zakresie opieki nad dziećmi w różnym wieku, w tym w wieku szkolnym, poprzez wspieranie przystępnej cenowo, dostępnej, wysokiej jakości opieki pozaszkolnej dla wszystkich dzieci uczęszczających do szkoły podstawowej (obejmującej czas po szkole i podczas wakacji i ferii), w tym dla dzieci z niepełnosprawnościami lub dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych, przy uwzględnieniu krajowego systemu organizacji nauki szkolnej i wakacji. Zaleca się, by państwa członkowskie włączyły do tych usług, w stosownych przypadkach, pomoc w pracy domowej dla wszystkich dzieci, w tym w szczególności dzieci ze środowisk defaworyzowanych lub dzieci znajdujących się w trudnej sytuacji.

ŚWIADOMOŚĆ PRAW

14.

Zaleca się, by państwa członkowskie propagowały wśród rodziców wiedzę o przysługujących im prawach, w tym w stosownych przypadkach o prawie do miejsca w placówce wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, biorąc pod uwagę fakt, że różne tradycje i środowiska mogą wpływać na wiedzę o systemie wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, postrzeganie tego systemu i zaufanie do niego.

15.

Zachęca się państwa członkowskie do proaktywnego informowania rodziców o możliwościach, korzyściach i kosztach korzystania z wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem oraz – w stosownych przypadkach – o dostępnym wsparciu finansowym. Powinno się przy tym uwzględnić: a) potrzeby rodziców w zakresie informacji dotyczących wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, biorąc pod uwagę ich różnorodne umiejętności, zdolności, status społeczno-ekonomiczny i ewentualne niepełnosprawności; a także b) konieczność zapewnienia, by informacje były łatwo dostępne zarówno w internecie, jak i poza nim, biorąc także pod uwagę różne potrzeby językowe oraz dostępność narzędzi cyfrowych.

16.

Zaleca się, by państwa członkowskie wprowadziły skuteczne, bezstronne i dostępne procedury składania skarg, umożliwiające zgłaszanie problemów lub incydentów właściwym organom.

WARUNKI PRACY I UMIEJĘTNOŚCI PERSONELU

17.

Zaleca się, by państwa członkowskie wspierały wysokiej jakości zatrudnienie i sprawiedliwe warunki pracy personelu wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, w szczególności przez promowanie dialogu społecznego i rokowań zbiorowych oraz wspieranie atrakcyjnych wynagrodzeń, odpowiedniej organizacji pracy, wysokich standardów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz równości i niedyskryminacji w tym sektorze, przy jednoczesnym poszanowaniu autonomii partnerów społecznych.

18.

Zaleca się, by państwa członkowskie zajęły się kwestią potrzeb w zakresie umiejętności i problemem niedoboru pracowników w sektorze wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, w szczególności przez podjęcie następujących działań: a) usprawnienie początkowego i dalszego kształcenia i szkolenia w celu wyposażenia obecnych i przyszłych pracowników wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem w niezbędne umiejętności i kompetencje; b) tworzenie ścieżek kariery w sektorze wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, w tym przez podnoszenie kwalifikacji, zmianę kwalifikacji oraz usługi w zakresie informacji i poradnictwa; c) oferowanie atrakcyjnego statusu zawodowego i możliwości kariery pracownikom wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem; d) stosowanie środków przeciwdziałających stereotypom płci i segregacji płciowej i zwiększających atrakcyjność pracy w tym sektorze zarówno dla mężczyzn, jak i dla kobiet, a także e) w stosownych przypadkach – rozwój sieci zawodowych na potrzeby osób zatrudnionych w sektorze wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem.

ELIMINOWANIE LUKI OPIEKUŃCZEJ W KONTEKŚCIE PŁCI

19.

Zaleca się, by państwa członkowskie zachęcały do równego podziału opieki nad dziećmi między rodzicami, stosując następujące działania: a) zwalczanie stereotypów płci i zachęcanie – w tym za pośrednictwem kampanii informacyjnych – do zrównoważonego uczestnictwa obojga rodziców w obowiązkach opiekuńczych na równych prawach, a także b) promowanie i wspieranie dostępności i korzystania na równi przez kobiety i mężczyzn z przyjaznej rodzinie organizacji pracy oraz korzystania z urlopów rodzicielskich przez oboje rodziców, zwłaszcza mężczyzn, w ciągu całego życia zawodowego.

ZARZĄDZANIE I GROMADZENIE DANYCH

20.

Zaleca się, by państwa członkowskie zajęły się należytym i skutecznym zarządzaniem polityką w zakresie wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, w szczególności przez podjęcie następujących działań: a) zapewnienie ścisłej współpracy między różnymi instytucjami odpowiedzialnymi za kształtowanie polityki a usługodawcami wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem oraz wspieranie współpracy z innymi instytucjami kształtującymi politykę i usługodawcami odpowiedzialnymi za wczesny rozwój i edukację dzieci, a także b) mobilizowanie i gospodarne wykorzystanie odpowiedniego i stabilnego finansowania na rzecz wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, m.in. za pomocą unijnych funduszy i instrumentów, a także prowadzenie polityki sprzyjającej zrównoważonemu finansowaniu usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem w sposób spójny z ogólną stabilnością finansów publicznych.

21.

Zaleca się, by w stosownych przypadkach państwa członkowskie rozwijały lub usprawniały gromadzenie danych dotyczących: a) uczestnictwa dzieci we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem, w regularnych odstępach czasu i przy zastosowaniu odpowiedniej wielkości próby w badaniach, zdezagregowanych według wieku i, w miarę możliwości, według płci, w tym z odniesieniem do dzieci znajdujących się w trudnej sytuacji lub dzieci ze środowisk defaworyzowanych; b) różnicy pod względem czasu poświęcanego na pracę zarobkową i pracę nieodpłatną między kobietami a mężczyznami mającymi obowiązki opiekuńcze, najlepiej z wykorzystaniem badań budżetu czasu na podstawie standardu wyznaczonego przez zharmonizowane europejskie badania budżetu czasu; c) wykorzystania urlopu rodzicielskiego – w formie danych zdezagregowanych według płci, przy wykorzystaniu danych administracyjnych w sposób zharmonizowany dla UE oraz przy zastosowaniu ram wskaźników równowagi między życiem zawodowym a prywatnym opracowanych przez wspólną podgrupę roboczą Komitetu ds. Zatrudnienia (EMCO) i Komitetu Ochrony Socjalnej (SPC); d) warunków pracy personelu wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, z uwzględnieniem aspektów, o których mowa w zaleceniach 17 i 18, a także e) niedoborów we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem oraz dostępności, przystępności cenowej i jakości usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem – w regularnych odstępach czasu, rozkładu terytorialnego usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, w tym na obszarach oddalonych i wiejskich, w szczególności w celu dokonania oceny różnic terytorialnych.

22.

Zaleca się, by państwa członkowskie zwiększyły wysiłki w celu zapewnienia porównywalności danych na poziomie Unii i wystarczającego stopnia ich szczegółowości.

WDRAŻANIE, MONITOROWANIE I OCENA

23.

Zaleca się, by państwa członkowskie poinformowały Komisję o zestawie środków wprowadzonych lub planowanych w celu wdrożenia niniejszego zalecenia w terminie 18 miesięcy od jego przyjęcia, opierających się, w odpowiednich przypadkach, na istniejących krajowych strategiach lub planach. W stosownych przypadkach można odnieść się do sprawozdań składanych w ramach istniejących mechanizmów sprawozdawczych, takich jak otwarta metoda koordynacji, europejski semestr i inne odpowiednie unijne mechanizmy programowania i sprawozdawczości.

NINIEJSZYM Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE ZAMIERZENIA KOMISJI, BY:

24

a) usprawnić regularne dostarczanie danych poprzez udostępnienie na stronie internetowej Eurostatu oraz na portalu monitorowania strategii na rzecz równouprawnienia płci danych dotyczących: (i) dalszego podziału, według wieku i, w stosownych przypadkach, według kwintyla dochodów gospodarstwa domowego, dzieci uczestniczących we wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem, a także według intensywności (liczby godzin) uczestnictwa, oraz wskaźnika uczestnictwa dzieci zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym; (ii) przedziałów ufności dla głównego wskaźnika badania EU-SILC „Dzieci objęte formalną opieką lub edukacją” oraz innych istotnych wskaźników wraz z odsetkami uczestnictwa, aby zapewnić porównywalność w czasie i między państwami, a także (iii) bardziej kompleksowych informacji dotyczących gromadzonych danych, zwłaszcza w odniesieniu do programów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, co do których zdefiniowano wskaźniki; b) uruchomić finansowanie unijne w celu wsparcia krajowych reform i inwestycji w dziedzinie wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem. c) zbadać możliwość opracowania dalszych wskaźników we współpracy z Komitetem ds. Zatrudnienia i Komitetem Ochrony Socjalnej oraz w ścisłej współpracy z Komitetem ds. Edukacji i stałą grupą ds. wskaźników i benchmarków, a także dążyć do ułatwienia wymiany dobrych praktyk i wzajemnego uczenia się między państwami członkowskimi, a także działań w zakresie budowania zdolności technicznych, oraz nadal wspierać państwa członkowskie w ich wysiłkach na rzecz opracowania i wdrożenia reform w dziedzinie wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, w szczególności za pośrednictwem strategicznych ram współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia oraz Instrumentu Wsparcia Technicznego. d) zachęcać unijne agencje, takie jak Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn i Eurofound, do regularnego gromadzenia danych, opracowywania wskaźników i przeprowadzania analiz dotyczących luki opiekuńczej w kontekście płci, luki płacowej między kobietami a mężczyznami, wykorzystania czasu na pracę zarobkową i pracę nieodpłatną oraz aktywności indywidualnej i społecznej kobiet i mężczyzn mających obowiązki opiekuńcze, a także dotyczących rozwiązań w zakresie organizacji pracy w ciągu ich życia zawodowego. e) Monitorować wdrażanie niniejszego zalecenia w kontekście rocznego sprawozdania na temat równości płci w Unii oraz istniejących ustaleń europejskiego semestru, przy wsparciu Komitetu ds. Zatrudnienia i Komitetu Ochrony Socjalnej, oraz – w przypadku dzieci w wieku powyżej 3 lat – w kontekście Monitora Kształcenia i Szkolenia.

25.

Przedstawić Radzie w terminie pięciu lat sprawozdanie z postępów poczynionych w związku z niniejszym zaleceniem.

---

(1)  Rada Europejska w Barcelonie, 15 i 16 marca 2002 r. (2002), SN 100/1/02 REV1.

(2)  Baza danych Eurostatu LFSA_IGAR, Care of adults with disabilities or children and other family or personal reasons [Opieka nad osobami dorosłymi z niepełnosprawnościami lub nad dziećmi oraz inne przyczyny rodzinne lub osobiste], odsetek ludności biernej zawodowo, ale poszukującej pracy, grupa wiekowa 15–64 lat.

(3)  Sprawozdanie Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE): Gender inequalities in care and consequences on the labour market [Nierówności płci w kontekście opieki i konsekwencje na rynku pracy], 12953/20 ADD 1.

(4)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylająca dyrektywę Rady 2010/18/UE (Dz.U. L 188 z 12.7.2019, s. 79).

(5)  Dz.U. C 66 z 26.2.2021, s. 1.

(6)  Zalecenie Rady z dnia 22 maja 2019 r. w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem (Dz.U. C 189 z 5.6.2019, s. 4).

(7)  Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów pt. „Strategia UE na rzecz praw dziecka” (COM(2021) 142 final z 24 marca 2021, s. 1).

(8)  Zalecenie Rady (UE) 2021/1004 z dnia 14 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia europejskiej gwarancji dla dzieci (Dz.U. L 223 z 22.6.2021, s. 14).

(9)  Zalecenie Rady z dnia 12 marca 2021 r. w sprawie równouprawnienia, włączenia i partycypacji Romów (Dz.U. C 93 z 19.3.2021, s. 1).

(10)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/882 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie wymogów dostępności produktów i usług (Dz.U. L 151 z 7.6.2019, s. 70).

(11)  Zalecenie Komisji (UE) 2022/554 z dnia 5 kwietnia 2022 r. w sprawie uznawania kwalifikacji osób uciekających z Ukrainy przed rosyjską inwazją (Dz.U. L 107 I z 6.4.2022, s. 1).

(12)  Międzynarodowa Organizacja Pracy, „Meeting of Experts on Policy Guidelines on the promotion of decent work for early childhood education personnel” [Spotkanie ekspertów poświęcone wytycznym strategicznym na rzecz promowania godnej pracy dla personelu wczesnej edukacji], dostępne pod adresem: https://www.ilo.org/sector/Resources/codes-of-practice-and-guidelines/WCMS_236528/lang--en/index.htm.

(13)  Konkluzje Rady pt. „Eliminowanie luki płacowej ze względu na płeć: waloryzacja i podział pracy zarobkowej i nieodpłatnej pracy opiekuńczej”, 13584/20.

(14)  Dz.U. C 66 z 26.2.2021, s. 1.

ZALECENIE EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO

z dnia 13 grudnia 2022 r.

udzielane Radzie Unii Europejskiej w sprawie zewnętrznych biegłych rewidentów Oesterreichische Nationalbank

(EBC/2022/44)

(2022/C 484/02)

RADA PREZESÓW EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając Statut Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego, w szczególności art. 27 ust. 1,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

Sprawozdania finansowe Europejskiego Banku Centralnego (EBC) oraz krajowych banków centralnych państw członkowskich, których walutą jest euro, podlegają badaniu prowadzonemu przez niezależnych zewnętrznych biegłych rewidentów rekomendowanych przez Radę Prezesów EBC i zatwierdzanych przez Radę Unii Europejskiej.

(2)

Zgodnie z art. 37 ust. 1 austriackiej federalnej ustawy o Oesterreichische Nationalbank zgromadzenie ogólne Oesterreichische Nationalbank wybiera jednego zewnętrznego biegłego rewidenta i jednego zastępczego zewnętrznego biegłego rewidenta na wieloletni okres nie dłuższy niż pięć lat. Zastępczy zewnętrzny biegły rewident uzyskuje mandat do działania jedynie w razie niemożności przeprowadzenia badania przez zewnętrznego biegłego rewidenta.

(3)

Mandaty Ernst & Young Wirtschaftsprüfungsgesellschaft m.b.H., obecnego zewnętrznego biegłego rewidenta Oesterreichische Nationalbank, oraz Deloitte Audit Wirtschaftsprüfungs GmbH, obecnego zastępczego zewnętrznego biegłego rewidenta, wygasają po przeprowadzeniu badania za rok obrachunkowy 2022. Niezbędne jest zatem wyznaczenie zewnętrznego biegłego rewidenta na okres od roku obrachunkowego 2023.

(4)

Oesterreichische Nationalbank wybrał na swojego zewnętrznego biegłego rewidenta na lata obrachunkowe 2023–2027 spółkę BDO Austria GmbH Wirtschaftsprüfungs- und Steuerberatungsgesellschaft. Oesterreichische Nationalbank wybierze swojego zastępczego zewnętrznego biegłego rewidenta w późniejszym terminie,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:

Zaleca się wyznaczenie spółki BDO Austria GmbH Wirtschaftsprüfungs- und Steuerberatungsgesellschaft na zewnętrznego biegłego rewidenta Oesterreichische Nationalbank na lata obrachunkowe 2023-2027.

Brak sprzeciwu wobec zgłoszonej koncentracji

(Sprawa M.10913 – SADCO / HACP / JV)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2022/C 484/03)

W dniu 9 grudnia 2022 r. Komisja podjęła decyzję o niewyrażaniu sprzeciwu wobec powyższej zgłoszonej koncentracji i uznaniu jej za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Decyzja ta została oparta na art. 6 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1). Pełny tekst decyzji dostępny jest wyłącznie w języku angielskim i zostanie podany do wiadomości publicznej po uprzednim usunięciu ewentualnych informacji stanowiących tajemnicę handlową. Tekst zostanie udostępniony:

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—	w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=pl) jako dokument nr 32022M10913. Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do prawa Unii Europejskiej.

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1.

Konkluzje w sprawie sprawozdania specjalnego nr 19/2022 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego: Unijne zamówienia szczepionek przeciwko COVID-19 – Mimo początkowych trudności zapewniono wystarczające ilości dawek, lecz proces zamówień nie został odpowiednio przeanalizowany

(2022/C 484/04)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ:

---

(1)  Załącznik do decyzji Komisji C(2020) 4192 final z dnia 18 czerwca 2020 r.

(2)  COM(2021) 577 final

(3)  2021/0294 (NLE)

(4)  2022/0162 (COD)

Konkluzje w sprawie szczepień jako jednego z najskuteczniejszych narzędzi zapobiegania chorobom i poprawy zdrowia publicznego

(2022/C 484/05)

Wprowadzenie

Szczepienia są uważane za jedno z najbardziej skutecznych narzędzi z dziedziny zdrowia publicznego służących zapobieganiu chorobom zakaźnym i łagodzeniu ich najbardziej szkodliwych skutków. Szczepienia są istotne nie tylko dla dzieci, ale również w perspektywie całego życia. Powstanie szczepionek stanowiło zwrot w historii medycyny i miało znaczny wpływ na zdrowie publiczne. Szczepienia zapobiegają wielu chorobom, tym samym zmniejszając obciążenie dla systemów zdrowia i redukując liczbę zgonów o około 3,5 – 5 mln rocznie (1). Dzięki szczepieniom zlikwidowano ospę prawdziwą.

Dziś jednak szczepienia są ofiarą własnego sukcesu. Część ludzi nie dostrzega już skutków chorób zakaźnych, które przestały występować dzięki programom szczepień, a duża liczba ludzi w związku z tym kwestionuje nawet znaczenie szczepionek. Wskaźniki wyszczepienia w wielu regionach UE spadają znacznie poniżej zalecanych poziomów. W takich okolicznościach łatwo może nastąpić powrót chorób zakaźnych. Przykładem jest tu epidemia odry, która wybuchła w ostatnich latach w wielu krajach Europy.

Gotowość ludzi do przyjmowania bezpiecznych, skutecznych, zalecanych i dostępnych szczepionek zmniejsza się od kilku dekad. Opór przed szczepieniami jest wymieniany przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) wśród 10 największych zagrożeń dla zdrowia na świecie. Jest to problem, którego charakterystyka zależy również od kontekstu, kraju i rodzaju danej szczepionki; dlatego stanowi on szczególne wyzwanie. Nie ma uniwersalnego rozwiązania dla wszystkich i konieczne są ciągłe wysiłki na rzecz poprawy dialogu z obywatelami, zrozumienia ich obaw i opracowania dostosowanych strategii szczepionkowych, wraz z ukierunkowanymi kampaniami komunikacyjnymi.

Pandemia COVID-19 jeszcze bardziej podkreśliła skalę i zakres tego problemu. Na opór przed szczepieniami przeciwko COVID-19 duży wpływ miały rozmaite czynniki, wśród których dominująca rola przypadła postrzeganiu bezpieczeństwa i skuteczności szczepionki. W niektórych państwach członkowskich UE kampanie na rzecz szczepienia się przeciwko COVID-19 nie doprowadziły co prawda do osiągnięcia bardzo wysokich wskaźników szczepień, niemniej w pewnych częściach Unii Europejskiej rezultaty były imponujące.

Z pozytywnych informacji – pandemia doprowadziła również do wypracowania pewnej liczby istotnych rozwiązań i narzędzi, z których możemy korzystać już dzisiaj. Znaczne postępy poczyniono na przykład w cyfryzacji dzięki gromadzeniu i wymianie danych na szczeblu unijnym oraz wprowadzeniu unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID; było to przełomowe ustanowienie globalnego standardu w ramach środków z zakresu zdrowia publicznego służących powstrzymaniu rozprzestrzeniania się pandemii. Przygotowanie strategii UE dotyczącej szczepionek przeciwko COVID-19 (2), a następnie ustanowienie Urzędu ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia (HERA) również stanowią duży krok naprzód w zapewnianiu rozwoju, zamówień, zakupu i dystrybucji medycznych środków przeciwdziałania na szczeblu UE, takich jak szczepionki i środki terapeutyczne. Innym równie ważnym osiągnięciem jest powołanie Europejskiej Unii Zdrowotnej, która ma na celu wzmocnienie gotowości kluczowych agencji na wypadek sytuacji kryzysowej i reagowania tych agencji.

Z doświadczenia pandemii COVID-19 musimy nauczyć się zapewniać odpowiednią gotowość na przyszłe kryzysy zdrowia publicznego. W tym względzie napływy wysiedleńców do UE mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego, po pierwsze i przede wszystkim dla samych grup tych osób, jak również dla państw członkowskich, które powinny uwzględnić wszystkie te osoby w swoich strategiach szczepionkowych, zgodnie z przepisami krajowymi. Ponadto powinniśmy się skupić na wpływie zmiany klimatu na zdrowie publiczne, który może być dalekosiężny i potencjalnie zmieniać zakresy przenoszenia chorób zakaźnych, w szczególności chorób wektorowych, takich jak choroby wywoływane przez hantawirusy, kleszczowe zapalenie mózgu, neuroborelioza z Lyme i malaria.

Pamiętając o tym, państwa członkowskie powinny przyspieszyć wspólne wysiłki, korzystając z zalecenia Rady w sprawie ściślejszej współpracy w zakresie przeciwdziałania chorobom zwalczanym drogą szczepień z 2018 r (3). i doświadczeń wyniesionych z ostatnich lat pandemii COVID-19.

Usługi, programy i polityki w zakresie szczepień stanowią co prawda odpowiedzialność państw członkowskich, ale z uwagi na transgraniczny charakter chorób zakaźnych i wspólne wyzwania, z jakimi mierzą się krajowe programy szczepień, w szczególności w świetle pandemii COVID-19, migracji lub wystąpienia ospy małpiej, państwa członkowskie mogłyby zyskać na jeszcze bardziej skoordynowanym podejściu UE do zapobiegania rozprzestrzenianiu się epidemii i chorób zwalczanych drogą szczepień i ograniczania takiego rozprzestrzeniania.

Zwalczanie oporu przed szczepieniami: ryzyko związane z informacjami wprowadzającymi w błąd i dezinformacją i potrzeba zwiększenia zaufania do szczepień

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

1.

PRZYPOMINA, że zgodnie z art. 168 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), działanie Unii, które uzupełnia polityki krajowe, nakierowane jest na poprawę zdrowia publicznego, zapobieganie chorobom i dolegliwościom ludzkim oraz usuwanie źródeł zagrożeń dla zdrowia fizycznego i psychicznego.

2.

UZNAJE, że co prawda programy szczepień należą do odpowiedzialności państw członkowskich, lecz lepiej skoordynowane podejście UE może przynieść co do zasady wartość dodaną, z uwagi na transgraniczny charakter chorób zwalczanych drogą szczepień.

3.

STWIERDZA, że opór przed szczepieniami ma różne przyczyny. Odmienne sytuacje, takie jak rutynowe szczepienia dobrze znanymi szczepionkami czy szczepienia podczas kryzysów zdrowotnych, takich jak pandemia COVID-19, gdy stosuje się nowo opracowane szczepionki, wymagają odmiennych rozwiązań.

4.

UZNAJE, że pandemia COVID-19 wyraźnie pokazała zagrożenia i wyzwania, jakie dla naszych społeczeństw stwarzają informacje wprowadzające w błąd i dezinformacja. Infodemia – zbyt dużo informacji, w tym informacji fałszywych lub wprowadzających w błąd w środowisku cyfrowym i fizycznym podczas występowania choroby (4) – była jednym z kluczowych czynników, które spowodowały wzrost ryzyka dla zdrowia ludzkiego, systemów zdrowotnych i skutecznego zarządzania kryzysowego.

5.

PRZYPOMINA wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela przyjęty 5 grudnia 2018 r. uruchamiający Plan działania na rzecz zwalczania dezinformacji (5), komunikat Komisji pt. „Zwalczanie dezinformacji w internecie: podejście europejskie” (6) przyjęty 26 kwietnia 2018 r., komunikat Komisji pt. „Wytyczne w sprawie wzmocnienia kodeksu postępowania w zakresie dezinformacji” (7) przyjęty 26 maja 2021 r., komunikat Komisji pt. „Ściślejsza współpraca w zakresie przeciwdziałania chorobom zwalczanym drogą szczepień” (8) przyjęty 26 kwietnia 2018 r. i wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela pt. „Walka z dezinformacją wokół COVID-19 – dajemy dojść do głosu faktom” przyjęty 10 czerwca 2020 r (9).

6.

PRZYPOMINA konkluzje Rady w sprawie wzmacniania odporności i zwalczania zagrożeń hybrydowych, w tym dezinformacji w kontekście pandemii COVID-19 (10), zalecenie Rady w sprawie ściślejszej współpracy w zakresie przeciwdziałania chorobom zwalczanym drogą szczepień (11), w którym przywiązuje się szczególną wagę do kwestii oporu przed szczepieniami i dezinformacji, które odwracają uwagę społeczeństwa od korzyści płynących ze szczepień i wysuwają na pierwszy plan brak zaufania do nauki i lęk przed ewentualnymi skutkami ubocznymi, oraz PRZYJMUJE DO WIADOMOŚCI przygotowany przez Komisję Europejską harmonogram (12) służący wdrożeniu działań, do których wzywa wspomniane zalecenie, i realizowaniu kroków w ramach wspólnego działania w zakresie szczepień (13), przedstawiający zalecenia i konkretne narzędzia służące mocniejszej reakcji na wyzwania związane ze szczepieniami, w tym promowanie akceptacji szczepień.

7.

PRZYPOMINA sprawozdanie dla Komisji pt. „State of Vaccine Confidence in the EU+UK” opublikowane 11 grudnia 2020 r (14).

8.

PRZYPOMINA sprawozdanie pt. „Countering online vaccine misinformation in the EU” (Przeciwdziałanie informacjom wprowadzającym w błąd w internecie) opublikowane przez Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) 29 czerwca 2021 r. (15), badające bazę dowodową pod kątem sposobów przeciwdziałania w UE informacjom wprowadzającym w błąd w internecie, i PODKREŚLA rolę Europejskiego Portalu Informacji o Szczepieniach (16), prowadzonego przez ECDC, który przedstawia dokładne i zaktualizowane informacje na temat szczepień wraz z przeglądem unijnych mechanizmów zapewniających bezpieczeństwo i skuteczność szczepionek.

9.

PRZYPOMINA rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniające rozporządzenie (WE) nr 851/2004 ustanawiające Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (17) oraz Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE ogólną rolę i wkład Centrum, w tym w ułatwianie zwalczania informacji wprowadzających w błąd i dezinformacji dotyczących szczepień i zwiększanie zaufania do szczepień; wkład ten polega między innymi na prowadzeniu w trybie e-uczenia się kursów na temat sposobów przeciwdziałania w internecie informacjom wprowadzającym w błąd na temat szczepionek (18).

10.

Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE Program UE dla zdrowia, który ambitnie wspiera zapobieganie kryzysom w całej Unii i międzysektorowo, ze szczególnym naciskiem na poprawę wskaźników wyszczepienia w państwach członkowskich, w szczególności poprzez zapewnianie funduszy dostępnych na kampanie zwiększające wiedzę i działania komunikacyjne skierowane zarówno do opinii publicznej, jak i konkretnych grup, mając na celu zapobieganie oporowi przed szczepieniami, informacjom wprowadzającym w błąd i dezinformacji.

11.

Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE działania w ramach programu „Horyzont 2020” dotyczące zwalczania informacji wprowadzających w błąd i opracowywania narzędzi służących poprawie wskaźnika wyszczepienia i działania programu „Horyzont Europa” służące dostarczeniu dowodów w celu lepszego przeciwdziałania wprowadzaniu w błąd i dezinformacji.

12.

Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE Agendę na rzecz Szczepień 2030 (19), opublikowaną przez WHO 1 kwietnia 2020 r., której celem jest zaradzenie oporowi przed szczepieniami poprzez opracowanie solidnych, innowacyjnych strategii łagodzenia negatywnych skutków informacji wprowadzających w błąd na temat szczepionek i zmniejszenia ich rozprzestrzeniania.

13.

PODKREŚLA potrzebę ciągłego analizowania i publicznego komunikowania indywidualnych zagrożeń dotyczących szczepień i korzyści z nich płynących w różnych grupach ryzyka i wśród tych, którzy mają niewystarczające źródła informacji, np. z przyczyn o charakterze społecznym, kulturowym lub językowym.

14.

ZWRACA SIĘ DO PAŃSTW CZŁONKOWSKICH, BY: — Wykorzystywały wiedzę interdyscyplinarną (w tym ekspertów do spraw zdrowia publicznego, ekspertów do spraw e-zdrowia, specjalistów od komunikacji, ekspertów do spraw mediów społecznościowych i ekspertów do spraw nauk behawioralnych) do wzmacniania wysiłków na rzecz zwalczania informacji wprowadzających w błąd i dezinformacji i stosowania bardziej zdecydowanego, opartego na dowodach i bardziej strategicznego podejścia do komunikacji na temat szczepionek, zgodnie z którym informacje przekazywane przez zaangażowane strony są zharmonizowane.

15.

ZWRACA SIĘ DO KOMISJI, BY: — Nie dublując istniejących inicjatyw i minimalizując obciążenie administracyjne dla państw członkowskich, powołała forum eksperckie do spraw oporu przed szczepieniami, stanowiące platformę gromadzącą ekspertów z wszystkich stosownych dziedzin, którzy będą dyskutować, wymieniać się najlepszymi praktykami, realizować działania następcze w odniesieniu do wspólnego działania w zakresie szczepień wykraczające już poza ten projekt i, w szczególności, ułatwiać i przyspieszać komunikację z agencjami unijnymi z myślą o dostarczaniu wytycznych, jak zwiększyć wskaźniki wyszczepienia w całej Unii Europejskiej; — Wzmacniała, w odpowiednich przypadkach, koordynację między politykami UE dotyczącymi szczepień i zwalczania dezinformacji, tak by wspierać bardziej efektywne całościowe podejście, w tym poprzez wydanie komunikatu Komisji na temat zwalczania oporu przed szczepieniami; — Wraz z ECDC dostarczała państwom członkowskim, na wniosek, niewiążące, dostosowane zalecenia i wytyczne, jak zwalczać opór przed szczepieniami, uwzględniając krajowe okoliczności; — Na wniosek państw członkowskich oferowała doradztwo organom odpowiedzialnym za krajowe programy szczepień w tych państwach w odniesieniu do korzystania z wszystkich stosownych unijnych programów i instrumentów dotyczących ukierunkowanych kampanii szczepionkowych oraz doradztwo, jak oceniać te kampanie.

16.

ZWRACA SIĘ DO PAŃSTW CZŁONKOWSKICH I KOMISJI, BY: — Przygotowały ofertę szkoleniową (na temat komunikacji i mediów społecznościowych), aby umożliwić pracownikom służby zdrowia i ekspertom od komunikacji zdrowotnej lepsze poznanie efektywnych technik i narzędzi przeciwdziałania informacjom wprowadzającym w błąd i dezinformacji, w tym w internecie, opracowywania strategii komunikacyjnych lub zapewniania skutecznej komunikacji pomiędzy pracownikami służby zdrowia i obywatelami na temat korzyści płynących ze szczepień (wspólne podejmowanie decyzji), z udziałem koalicji na rzecz szczepień i stowarzyszeń pracowników służby zdrowia i stowarzyszeń studentów na szczeblu krajowym; — Promowały działania zwiększające świadomość na temat korzyści płynących ze szczepień, w tym poprzez partnerstwa z sektorem edukacyjnym, partnerami społecznymi i działania ukierunkowane na media, kładąc szczególny nacisk na odpowiedzialność i rolę platform mediów społecznościowych; — Wspierały polityki krajowe, które zapewnią wszystkim kwalifikującym się osobom sprawiedliwe, dostępne i atrakcyjne usługi szczepień, gwarantując, że szczepienia nie staną się straconą szansą.

Wzmacnianie współpracy UE w celu przygotowania się na nadchodzące wyzwania: korzystanie z najlepszych praktyk i zdobytych doświadczeń

17.

ODNOTOWUJE, że pandemia COVID-19 wywarła znaczący i bezprecedensowy wpływ na politykę szczepień na szczeblu europejskim i krajowym. Chociaż w niektórych państwach członkowskich akceptacja szczepień przeciwko COVID-19 była wysoka, w wielu z nich nie była ona wystarczająca. Przyspieszyło to również opracowywanie nowych narzędzi i rozwiązań, które UE może wykorzystać, aby zachęcić do współpracy w zakresie strategii i programów szczepionkowych.

18.

PODKREŚLA korzyści płynące ze ściślejszej współpracy UE w zakresie przeciwdziałania nieufności wobec szczepień i w zakresie poprawy wskaźnika wyszczepienia, zdając sobie sprawę, że negatywny wpływ na zaufanie społeczeństwa do szczepień mogą w niektórych przypadkach mieć znacząco różne podejścia, chociaż oparte na tych samych danych naukowych.

19.

PRZYWOŁUJE rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/953 z dnia 14 czerwca 2021 r. w sprawie ram wydawania, weryfikowania i uznawania interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID), które było wielkim sukcesem dla UE.

20.

PRZYWOŁUJE strategię UE dotyczącą szczepionek, na rzecz przyspieszenia opracowania, produkcji i wprowadzenia do obrotu szczepionek przeciwko COVID-19, przedstawioną przez Komisję 17 czerwca 2020 r., która to strategia umożliwiła państwom członkowskim wspólne zakupy oraz zabezpieczenie szybkiego dostępu do szczepionek przeciwko COVID-19.

21.

Z zadowoleniem PRZYJMUJE utworzenie Urzędu ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia (HERA), który w obszarze medycznych środków przeciwdziałania powinien przyczyniać się do poprawy gotowości i reagowania na poważne transgraniczne zagrożenia zdrowia oraz ściśle współpracować przy tym z państwami członkowskimi. Należy zwrócić uwagę na wyzwania związane z zaopatrzeniem w medyczne środki przeciwdziałania.

22.

ODNOTOWUJE, że międzynarodowa mobilność i migracja przyspieszyły, dlatego też współpraca w dziedzinie szczepień powinna zawsze mieć wymiar globalny.

23.

PRZYWOŁUJE przyjęty 23 marca 2022 r. komunikat Komisji pt. „Przyjmowanie osób uciekających przed wojną w Ukrainie: Przygotowanie Europy do zaspokojenia potrzeb”, w którym położono nacisk na konieczność zwiększenia wskaźnika wyszczepienia wśród wysiedlonych Ukraińców, ze zwróceniem szczególnej uwagi na programy szczepień dzieci.

24.

PRZYWOŁUJE wytyczne ECDC pt. „Względy operacyjne w zakresie zdrowia publicznego dotyczące zapobiegania chorobom zakaźnym i ich kontroli w kontekście agresji Rosji w Ukrainie”, opublikowane 8 marca 2022 r.

25.

ZWRACA UWAGĘ, że należy się spodziewać, iż na występowanie chorób zakaźnych w UE wpłyną również inne globalne problemy i kryzysy, zwłaszcza zmiana klimatu, która prawdopodobnie zwiększy przenoszenie kleszczowego zapalenia mózgu oraz innych chorób wektorowych, takich jak gorączka Zachodniego Nilu lub denga.

26.

DOCENIA przeprowadzone przez europejską sieć regulacyjną ds. leków prace dotyczące szczepionek, zapewnienia jakości, skuteczności i bezpieczeństwa leków w Unii Europejskiej. Prace tej sieci regulacyjnej wiążą się z tworzeniem sieci naukowych, prowadzeniem analiz porównawczych i ścisłą współpracą między właściwymi organami krajowymi, co przyczynia się do pogłębiania wiedzy naukowej na temat szczepionek i zwiększa wiarygodność wśród ludności europejskiej.

27.

ZWRACA SIĘ DO PAŃSTW CZŁONKOWSKICH, BY: — Promowały kampanie szczepień dorosłych w celu zapewnienia ochrony przed zaraźliwymi chorobami zakaźnymi, takimi jak odra, błonica, tężec lub zapalenie poliomyelitis, które mogą wiązać się z poważnymi skutkami; — Utrzymały kampanie szczepień dzieci i zapewniły ochronę przed zaraźliwymi chorobami zakaźnymi dzieciom, które nie są jeszcze chronione przez szczepienia, tj. prowadziły programy na rzecz uzupełniania zaległości w szczepieniach; — Wspierały cyfryzację systemu opieki zdrowotnej i przeanalizowały możliwości rozwijania zdolności placówek medycznych do przechowywania elektronicznych informacji na temat stanu zaszczepienia obywateli; — Budowały i utrzymywały odpowiednią siłę roboczą w sektorze opieki zdrowotnej zdolną do szybkiego i skutecznego reagowania na zagrożenia dla zdrowia, a także by poprawiały wskaźnik wyszczepienia wśród pracowników służby zdrowia stanowiący dla ogółu społeczeństwa dobry wzór w zakresie zdrowia; — Promowały edukację zdrowotną i kompetencje zdrowotne w perspektywie całego życia.

28.

ZWRACA SIĘ DO KOMISJI, BY: — Zapewniając jednocześnie ochronę danych dotyczących zdrowia, zbadała wartość dodaną i możliwości przezwyciężenia prawnych i technicznych barier dla interoperacyjności (sub-)krajowych systemów informacyjnych dotyczących szczepień, tam, gdzie takowe istnieją, dzięki możliwościom, jakie oferują obecne lub przyszłe mechanizmy transgranicznej wymiany danych dotyczących zdrowia, oraz by zbadała wartość dodaną cyfrowej wersji zaświadczeń o szczepieniu, uwzględniając przy tym doświadczenia z europejskimi infrastrukturami cyfrowymi i innymi istniejącymi narzędziami, takimi jak międzynarodowe świadectwo szczepienia lub profilaktyki. — Położyła szczególny nacisk na badania naukowe i innowacje oraz zbadała możliwości wspierania opracowywania nowych szczepionek przeciwko pojawiającym się lub powracającym zagrożeniom zakaźnym, ze szczególnym uwzględnieniem chorób wektorowych. — Zwróciła się do ECDC o aktualizację wytycznych w zakresie zdrowia publicznego dotyczących badań przesiewowych i szczepień w kierunku chorób zakaźnych u nowo przybyłych migrantów w UE/EOG, z uwzględnieniem istniejących krajowych wytycznych w zakresie zdrowia publicznego.

29.

ZWRACA SIĘ DO PAŃSTW CZŁONKOWSKICH I KOMISJI, BY: — Opracowały – w oparciu o dobre praktyki i doświadczenia zdobyte dzięki „narzędziu Bazaar” opracowanemu na potrzeby rady sterującej ds. zamówień szczepionek przeciwko COVID-19 – wirtualną bazę danych ułatwiającą, na zasadzie dobrowolności, wymianę informacji na temat ewentualnych nadwyżek i niedoborów podstawowych szczepionek, umożliwiając tym samym ewentualną odsprzedaż lub darowiznę między państwami członkowskimi. — W stosownych przypadkach korzystały z możliwości wspólnych zakupów szczepionek, przy jednoczesnym uwzględnieniu poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia uznanych na szczeblu Unii oraz rzeczywistych potrzeb państw członkowskich. — Wspierały europejską sieć regulacyjną ds. leków za pomocą dobrze wyposażonego i elastycznego mechanizmu służącego konsolidacji jej prac i zapewnieniu trwałości wkładu sieci w perspektywie długoterminowej.

---

(1)  https://www.who.int/health-topics/vaccines-and-immunization#tab=tab_

(2)  COM(2020) 245 final

(3)  COM(2018) 244 final

(4)  https://www.who.int/health-topics/infodemic#tab=tab_1

(5)  JOIN/2018/36 final

(6)  COM(2018) 236 final

(7)  COM(2021) 262 final

(8)  COM(2018) 245 final

(9)  JOIN/2020/8 final

(10)  ST 14064/20

(11)  COM(2018) 244 final

(12)  https://health.ec.europa.eu/system/files/2022-07/2019-2022_roadmap_en.pdf

(13)  https://eu-jav.com/

(14)  https://health.ec.europa.eu/system/files/2022-11/2020_confidence_rep_en.pdf

(15)  https://www.ecdc.europa.eu/en/news-events/ecdc-launches-report-countering-online-vaccine-misinformation-eueea

(16)  https://vaccination-info.eu/en

(17)  2020/0320(COD)

(18)  https://www.ecdc.europa.eu/en/news-events/e-learning-how-address-online-vaccination-misinformation

(19)  https://www.who.int/publications/m/item/immunization-agenda-2030-a-global-strategy-to-leave-no-one-behind

Kursy walutowe euro (1)

19 grudnia 2022 r.

(2022/C 484/06)

1 euro =

	Waluta	Kurs wymiany
USD	Dolar amerykański	1,0598
JPY	Jen	144,65
DKK	Korona duńska	7,4382
GBP	Funt szterling	0,87118
SEK	Korona szwedzka	11,0063
CHF	Frank szwajcarski	0,9884
ISK	Korona islandzka	151,90
NOK	Korona norweska	10,5025
BGN	Lew	1,9558
CZK	Korona czeska	24,233
HUF	Forint węgierski	403,18
PLN	Złoty polski	4,6853
RON	Lej rumuński	4,9107
TRY	Lir turecki	19,7676
AUD	Dolar australijski	1,5794
CAD	Dolar kanadyjski	1,4472
HKD	Dolar Hongkongu	8,2428
NZD	Dolar nowozelandzki	1,6632
SGD	Dolar singapurski	1,4378
KRW	Won	1 377,17
ZAR	Rand	18,3074
CNY	Yuan renminbi	7,3901
HRK	Kuna chorwacka	7,5395
IDR	Rupia indonezyjska	16 506,72
MYR	Ringgit malezyjski	4,6912
PHP	Peso filipińskie	58,649
RUB	Rubel rosyjski
THB	Bat tajlandzki	36,923
BRL	Real	5,6327
MXN	Peso meksykańskie	20,9743
INR	Rupia indyjska	87,5321

---

(1)  Źródło: referencyjny kurs wymiany walut opublikowany przez EBC.

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/07)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Belgię

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Belgia

Upamiętniane wydarzenie: Sektor opieki zdrowotnej w uznaniu wyjątkowego zaangażowania podczas pandemii COVID-19

Opis motywu: Motyw przedstawia w wewnętrznej części monety pracownika służby zdrowia. Po lewej stronie znajdują się słowa „Danke – Merci – Dank u” oraz różne piktogramy związane z sektorem opieki zdrowotnej, od góry – krzyż, stetoskop, serce, strzykawka, wózek inwalidzki i roztwór chemiczny. Po prawej stronie znajdują się inicjały projektanta motywu, Luca Luycxa. Z uwagi na to, że monety wybijać będzie Holenderska Mennica Królewska, u dołu motywu znajduje się znak mennicy w Utrechcie (różdżka Merkurego) oraz belgijski znak mincerski (herb gminy Herzele), kod państwa BE i rok emisji – 2022.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 2 000 000 szt.

Data emisji: wiosna 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/08)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Grecję

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Grecja

Upamiętniane wydarzenie: 200. rocznica uchwalenia pierwszej greckiej konstytucji

Opis motywu: Motyw przedstawia świątynię boga Asklepiosa w Epidauros z jego posągiem w centralnej części budowli. Wzór stanowi odwzorowanie rewersu medalu upamiętniającego Pierwsze Zgromadzenie Narodowe zwołane przez walczących o niepodległość Greków w Epidauros, który został przyznany członkom Zgromadzenia w czasie późniejszych rządów króla Ottona. Wzdłuż wewnętrznej krawędzi znajduje się tekst w języku greckim „REPUBLIKA GRECKA” i „PIERWSZA GRECKA KONSTYTUCJA”, a także daty „1822” i „2022”, palmeta (znak mennicy greckiej) i monogram artysty (George Stamatopoulos).

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 750 000 szt.

Data emisji: lipiec 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/09)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Hiszpanię

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Hiszpania

Upamiętniane wydarzenie: Pięćsetna rocznica pierwszego rejsu wokółziemskiego

Opis motywu: Wyprawa rozpoczęła się w Sewilli w 1519 r. i zakończyła w 1522 r., gdy załoga dotarła do portu po raz pierwszy opłynąwszy Ziemię. Motyw łączy w sobie dwa obrazy – w tle znajduje się kula ziemska, a na pierwszym planie portret Juana Sebastiana Elcano. Pod portretem znajdują się napisane wielkimi literami frazy „JUAN SEBASTIÁN ELCANO” i „PRIMUS CIRCUMDEDISTI ME” (Pierwszy, który mnie opłynąłeś), a na wysokości ramienia przedstawionej postaci znajduje się rok rozpoczęcia i zakończenia rejsu (1519-1522). Po prawej stronie widnieje zapisana wielkimi literami nazwa państwa emitującego „ESPAÑA” oraz rok wybicia „2022”. Po lewej stronie widnieje znak mennicy.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 1 000 000

Data emisji: Pierwszy kwartał 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/10)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Hiszpanię

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Hiszpania

Upamiętniany motyw: UNESCO: Park Narodowy Garajonay

Opis motywu: Park Narodowy Garajonay znajduje się na środku wyspy La Gomera, w archipelagu Wysp Kanaryjskich. Został on wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO jako wybitny, dobrze zachowany przykład lasu wawrzynolistnego, wyjątkowego ekosystemu stanowiącego żywą pozostałość starych lasów deszczowych i lasów klimatu umiarkowanego ciepłego, które zajmowały znaczną część Europy i Afryki Północnej w okresie trzeciorzędu.

Moneta przedstawia formację skalną „Roque de Agando” i fragment lasu wawrzynolistnego. Po prawej stronie u góry widnieje zapisane wielkimi literami słowo „ESPAÑA” oraz rok wybicia „2022”. U góry po prawej stronie widnieje znak mennicy.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 1 000 000 szt.

Data emisji: Pierwszy kwartał 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/11)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Estonię

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Estonia

Upamiętniane wydarzenie: 150. rocznica założenia Stowarzyszenia Literatów Estońskich

Opis motywu: Motyw przedstawia strony książki i końcówkę pióra. Na górze w półokręgu znajduje się napis „EESTI KIRJAMEESTE SELTS” oraz rok emisji „2022”. Napis na stronach książki brzmi: „KUI ME EI SAA SUUREKS RAHVAARVULT, PEAME SAAMA SUUREKS VAIMULT”, co w j. estońskim oznacza: „Jeżeli nie może być nas wielu, musimy być wielcy duchem”.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 1 000 000 szt.

Data emisji: Pierwszy kwartał 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/12)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Portugalię

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Portugalia

Upamiętniane wydarzenie: Setna rocznica pokonania południowego Atlantyku drogą powietrzną przez Gago Coutinho i Sacadurę Cabrala w 1922 r.

Opis motywu: Podróż odbyła się wyłącznie z wykorzystaniem wewnętrznych urządzeń nawigacyjnych, tj. zmodyfikowanego sekstantu ze sztucznym horyzontem. Motyw przedstawia jeden z trzech dwupłatowców Fairey III, które wykorzystano do wykonania lotu między Lizboną a Rio de Janeiro. Napis na wewnętrznej krawędzi brzmi „TRAVESSIA DO ATLÂNTICO SUL” (pol. PRZELOT NAD POŁUDNIOWYM ATLANTYKIEM). Poniżej samolotu widnieje napis „PORTUGAL 1922-2022”. Znakiem mennicy jest napis „CASA DA MOEDA”, portugalska nazwa mennicy.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 1 000 000 szt.

Data emisji: marzec 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/13)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Słowację

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Słowacja

Upamiętniane wydarzenie: Trzechsetna rocznica budowy pierwszego w Europie kontynentalnej atmosferycznego silnika parowego do napędu pomp odwadniających kopalnie

Opis motywu: Motyw przedstawia atmosferyczny silnik parowy do odprowadzania wody z kopalń zbudowany w górniczym mieście Nová Baňa w 1722 r. jako pierwszy tego rodzaju silnik w Europie kontynentalnej. Został on zaprojektowany i zbudowany przez angielskiego inżyniera Isaaca Pottera; faksymile jego podpisu umieszczono w układzie pionowym w dwóch wierszach w lewej dolnej części motywu. Po prawej stronie silnika, ponownie w układzie pionowym, znajduje się nazwa państwa emitującego „SLOVENSKO” oraz, po prawej stronie tej nazwy, lata „1722” i „2022” oddzielone kropką środkową. Obok lewej krawędzi wewnętrznej części monety umieszczono znak mennicy w Kremnicy (Mincovňa Kremnica), składający się z liter „MK” umieszczonych między dwoma stemplami, oraz, poniżej, stylizowane inicjały projektanta strony narodowej, Petera Valacha.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 1 000 000 szt.

Data emisji: październik 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/14)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Andorę

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Andora

Upamiętniane wydarzenie: Legenda o Karolu Wielkim

Opis motywu: Według legendy cesarz Karol Wielki założył Andorę w 805 r. i nadał jej mieszkańcom ich własny status prawny. Motyw na monecie nawiązuje do tej głęboko zakorzenionej w historii i kulturze Andory legendy. W tle motywu widoczne są góry i rzeka, reprezentujące piękne krajobrazy naszego kraju, oraz nazwa państwa emitującego „ANDORRA”. Na pierwszym planie motywu znajduje się częściowa reprodukcja znanego portretu cesarza Karola Wielkiego pędzla artysty Albrechta Dürera i rok emisji „2022”.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 70 000 szt.

Data emisji: Ostatni kwartał 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/15)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Andorę

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Andora

Upamiętniane wydarzenie: Dziesiąta rocznica wejścia w życie układu monetarnego między Andorą a Unią Europejską

Opis motywu: Elementy układanki (puzzle) różnych kształtów i rozmiarów przedstawione w dolnej części motywu symbolizują Księstwo Andory i państwa należące do Unii Europejskiej. W górnej części motywu gwiazdy otaczające symbol wspólnej waluty europejskiej oznaczają, że wszystkie one są częścią świata waluty euro. Obok nich widnieje nazwa państwa emitującego „ANDORRA” oraz upamiętniane lata – „2012” i „2022”.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 70 000 szt.

Data emisji: Ostatni kwartał 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/16)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Państwo Watykańskie

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Państwo Watykańskie

Upamiętniane wydarzenie: 125. rocznica urodzin papieża Pawła VI

Opis motywu: Motyw przedstawia postać papieża Pawła VI. Na górze po lewej stronie znajduje się wpisany w półokrąg napis „CITTÀ DEL VATICANO”, a po prawej stronie napis „PAPA PAOLO VI”. Po lewej stronie postaci wybito daty „1897” i „2022”, a pod nimi znajduje się znak mennicy „R”. W dole po lewej stronie widnieje pierwsza litera imienia i nazwisko artysty „D. LONGO”.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 84 000 szt.

Data emisji: marzec 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/17)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Państwo Watykańskie

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Państwo Watykańskie

Upamiętniane wydarzenie: 25. rocznica śmierci Matki Teresy z Kalkuty

Opis motywu: Motyw przedstawia portret matki Teresy z dzieckiem. Na górze, w półokręgu, znajduje się napis „MADRE TERESA DI CALCUTTA”, a u dołu – nazwa państwa emitującego „CITTÀ DEL VATICANO”. Po prawej stronie portretu znajduje się znak mennicy „R”, a pod nim daty „1997” i „2022”.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 84 000 szt.

Data emisji: wrzesień 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/18)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Estonię

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Estonia

Upamiętniany motyw: Ukraina i wolność

Opis motywu: Motyw przedstawia kłos pszenicy oraz sylwetkę kobiety trzymającej w dłoni ptaka. U góry po lewej widnieje napis: „SLAVA UKRAINI”. Na dole po lewej znajduje się nazwa państwa emitującego: „EESTI” i rok emisji: „2022”.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Szacowany nakład:2 000 000

Data emisji: Czwarty kwartał 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/19)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Finlandię

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Finlandia

Upamiętniany motyw: Badania na rzecz klimatu w Finlandii

Opis motywu: Motyw na monecie przedstawia stylizowany grzyb brodaczka (Usnea), którego struktura przypominająca korzenie rośliny stanowi centralny element wewnętrznej części monety. Na brzegach wewnętrznej części monety widnieją napisy: „BADANIA NA RZECZ KLIMATU” w języku fińskim po lewej stronie oraz „BADANIA NA RZECZ KLIMATU” w języku szwedzkim po prawej stronie. Na dole wewnętrznej części monety widnieje napis: „2022-FI”. Na górze wewnętrznej części monety znajduje się znak mennicy fińskiej.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 400 000

Data emisji: Jesień 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/20)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Finlandię

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Finlandia

Upamiętniane wydarzenie: Stulecie Fińskiego Baletu Narodowego

Opis motywu: Motyw przedstawia silne i płynne ruchy tańczącej osoby ubranej w lekką, powiewną tkaninę podkreślającą piękno i swobodę figury tanecznej. Motyw zawiera również rok emisji: „2022” oraz, na górze, oznaczenie państwa emitującego: „FI” oraz znak mennicy.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 400 000

Data emisji: Wiosna 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/21)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Luksemburg

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Luksemburg

Upamiętniane wydarzenie: Dziesiąta rocznica ślubu dziedzicznego wielkiego księcia Guillaume’a i dziedzicznej wielkiej księżnej Stéphanie

Opis motywu: Motyw przedstawia wizerunki dziedzicznego wielkiego księcia Guillaume’a i dziedzicznej wielkiej księżnej Stéphanie. W pobliżu podobizn znajdują się imiona ułożone w kształt półokręgu. Na lewo od daty rocznicy: „2022” widnieją dwie obrączki ślubne. W dolnej części motywu znajduje się słowo: „LËTZEBUERG”, wskazujące państwo emisji, oraz data zaślubin: „20. OKTOBER 2012” (20 października 2012). Monogram (litera „H” w koronie) jest znakiem wielkiego księcia Henryka.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 500 000

Data emisji: Kwiecień 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/22)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Maltę

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Malta

Upamiętniana organizacja: UNESCO Ħal Saflieni Hypogeum

Opis motywu: Motyw przedstawia element prehistorycznego obiektu. Po lewej stronie na górze znajduje się nazwa emitującego państwa „MALTA”, a poniżej rok emisji „2022”. Na dole widnieje napis: „ĦAL – SAFLIENI HYPOGEUM”, a poniżej napis: „4 000-2 500 BC”. Po prawej stronie na dole znajdują się inicjały twórcy motywu Noela Galei Basona „NGB”.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 192 000

Data emisji: Maj 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/23)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Maltę

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Malta

Upamiętniane wydarzenie: 22. rocznica rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 (2000) w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa.

Opis motywu: Motyw przedstawia trzy kobiece twarze. Od lewej strony na górze do lewej strony na dole widnieją napisy: „WOMEN”, „PEACE”, „SECURITY” (kobiety, pokój, bezpieczeństwo), rok emisji: „2022” oraz nazwa państwa emitującego: „MALTA”. W środku, pod twarzami, widnieją napisy: „UNSCR” i „1325”.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 65 500

Data emisji: Październik 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/24)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Litwę

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Litwa

Upamiętniane wydarzenie: Stulecie koszykówki w Litwie

Opis motywu: Motyw przedstawia obrys terytorium Litwy, w którego środku znajduje się boisko do gry w koszykówkę. Motyw symbolizuje fakt, że w Litwie gra się w koszykówkę już od 100 lat. Na monecie widnieją również napisy: „LIETUVA” (LITWA), „1922-2022” oraz znak litewskiej mennicy, która jest twórcą monety. Napisy i znak są ułożone w półokrąg wokół środka.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 750 000

Data emisji: Drugi kwartał 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/25)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Litwę

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Litwa

Upamiętniany motyw: Regiony etnograficzne Litwy - Suvalkija

Opis motywu: Motyw przedstawia byka w herbie. Herb jest ozdobiony z obu stron srebrnymi gałęziami dębu z żołędziami. Gałęzie są połączone od spodu srebrną wstęgą z napisem: „VIENYBĖ TEŽYDI” (NIECH KWITNIE JEDNOŚĆ). Gałęzie dębu symbolizują bogatą historię regionu sięgającą czasów pogaństwa w państwie litewskim. Byk był kiedyś najpospolitszym zwierzęciem regionu. Kompozycja jest otoczona na górze napisem: „LIETUVA” (LITWA) oraz rokiem emisji: „2022”, a na dole napisem: „SUVALKIJA” (SUWALSZCZYZNA) i znakiem mennicy litewskiej.

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 500 000

Data emisji: Czwarty kwartał 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Nowa strona narodowa obiegowych monet euro

(2022/C 484/26)

Strona narodowa nowej obiegowej monety okolicznościowej o nominale 2 euro emitowanej przez Łotwę

Obiegowe monety euro mają status prawnego środka płatniczego w całej strefie euro. W celu poinformowania ogółu społeczeństwa, a także podmiotów obracających monetami w ramach swojej działalności Komisja ogłasza opis wszystkich nowych wzorów monet euro (1). Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 10 lutego 2009 r. (2) państwom członkowskim strefy euro oraz państwom, które zawarły układ monetarny z Unią Europejską przewidujący emisję monet euro, przysługuje prawo do emisji okolicznościowych obiegowych monet euro, przy czym emisja ta musi spełniać określone warunki, a w szczególności monety muszą mieć nominał 2 euro. Monety okolicznościowe mają parametry techniczne zwykłych obiegowych monet o nominale 2 euro, lecz na ich stronie narodowej znajduje się wzór okolicznościowy mający istotne symboliczne znaczenie dla danego państwa lub całej Europy.

Państwo emitujące: Łotwa

Upamiętniany motyw: Stulecie banku Latvijas Banka – wiedza finansowa

Opis motywu: Wiedza finansowa to ważna umiejętność skutecznego stosowania różnych zdolności finansowych, w tym osobistego zarządzania finansami, planowania budżetu i inwestowania. Wiedza finansowa stanowi fundament naszej relacji z pieniędzmi i musimy uczyć się jej przez całe życie. Motyw przedstawia drzewo symbolizujące znaczenie wiedzy finansowej. W dolnej części monety widnieje rok emisji: „2022”, a na dole nazwa państwa emitującego: „LATVIJA” (ŁOTWA).

Na zewnętrznym otoku monety umieszczonych jest dwanaście gwiazd flagi europejskiej.

Planowany nakład: 415 000

Data emisji: Kwiecień-maj 2022 r.

---

(1)  Zob. Dz.U. C 373 z 28.12.2001, s. 1, zawierający odniesienie do wszystkich stron narodowych monet, które zostały wyemitowane w 2002 r.

(2)  Zob. konkluzje Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych z dnia 10 lutego 2009 r. i zalecenie Komisji z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych wytycznych dotyczących narodowych stron i emisji monet euro przeznaczonych do obiegu (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 52).

Informacje o zamknięciu łowisk przekazane przez państwa członkowskie

(2022/C 484/27)

Zgodnie z art. 35 ust. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 1224/2009 z dnia 20 listopada 2009 r. ustanawiającego unijny system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa (1) podjęto decyzję o zamknięciu łowiska, jak określono w tabeli poniżej:

Data i godzina zamknięcia łowiska	1.10.2022
Czas trwania	1.10.2022 r. – 31.12.2022 r.
Państwo członkowskie	Włochy
Kod grupy nakładu połowowego	EFF2/MED2_TR3
Grupa stad	Czerwona krewetka głębinowa w podobszarach geograficznych 8, 9, 10 i 11
Rodzaj(e) statków rybackich	Statki o długości całkowitej ≥ 18 i < 24 m
Numer referencyjny	13/TQ110

---

(1)  Dz.U. L 343 z 22.12.2009, s. 1

ZAWIADOMIENIE NA PODSTAWIE ART. 29 UST. 2 REGULAMINU PRACOWNICZEGO

Ogłoszenie o naborze na stanowisko zastępcy dyrektora generalnego w Dyrekcji Generalnej ds. Informatyki (grupa zaszeregowania AD 15), Bruksela

COM/2022/10422

(2022/C 484/28)

Komisja Europejska opublikowała ogłoszenie o naborze (nr ref. COM/2022/10422) na stanowisko zastępcy dyrektora generalnego w Dyrekcji Generalnej ds. Informatyki (grupa zaszeregowania AD 15).

Na poniższej stronie portalu Komisji Europejskiej można zapoznać się z tekstem ogłoszenia w 24 językach i zgłosić swoją kandydaturę: https://europa.eu/!Rqbd8Y

Zgłoszenie zamiaru koncentracji

(Sprawa M.10560 - SIKA / MBCC GROUP)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2022/C 484/29)

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1 („rozporządzenie w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw”).

(2)  Dz.U. C 234 z 17.6.2022, s. 5.

(3)  Dz.U. C 265 z 11.7.2022, s. 8.