ZAWIADOMIENIE KOMISJI

Wytyczne dotyczące zamknięcia programów operacyjnych przyjętych do celów pomocy z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury oraz programów współpracy transgranicznej w ramach Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA II) (2014–2020)

(2022/C 474/01)

Niniejsze zawiadomienie Komisji zastępuje zawiadomienie Komisji opublikowane uprzednio w  Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej C 417 z 14 października 2021 r.

Biorąc pod uwagę znaczenie terminowego i skutecznego zamknięcia programów operacyjnych zatwierdzonych do celów pomocy z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (w tym programów współpracy w ramach celu „Europejska współpraca terytorialna”), Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury na okres programowania od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2020 r., w tym programów korzystających ze środków REACT-EU, konieczne jest zapewnienie odpowiednich wytycznych dotyczących zamknięcia tych programów zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 (1) oraz aktami prawnymi o zasięgu ogólnym przyjętymi na jego podstawie.

Wytyczne te dotyczą również programów współpracy transgranicznej w ramach Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA II). Rozporządzenie wykonawcze IPA odnosi się ogólnie do RWP lub w szczególności do niektórych jego przepisów. Niniejsze wytyczne mają zatem również zastosowanie do programów współpracy transgranicznej IPA II, chyba że określono inaczej.

W świetle doświadczeń związanych z zamknięciem okresów programowania 2000–2006 i 2007–2013 w wytycznych proponuje się uproszczone procedury mające na celu wykorzystanie najlepszych praktyk określonych podczas zamknięcia tych poprzednich okresów.

W wytycznych uwzględniono bezprecedensowy kryzys związany z COVID-19, który miał miejsce w latach 2020 i 2021, i agresję wojskową Federacji Rosyjskiej na Ukrainę 24 lutego 2022 r., a także powiązany wpływ na realizację programu.

Celem wytycznych jest ułatwienie procesu zamknięcia dzięki zapewnieniu ram metodycznych, zgodnie z którymi powinno nastąpić zamknięcie do celów rozliczenia finansowego pozostających do spłaty zobowiązań budżetowych Unii w drodze płatności salda końcowego na rzecz państwa członkowskiego w odniesieniu do programu lub umorzenia bądź odzyskania kwot nienależnie wypłaconych przez Komisję na rzecz państwa członkowskiego.

Wprowadzenie systemu corocznej analizy i zatwierdzania zestawień wydatków przełożyło się na znaczne uproszczenie procedury zamknięcia. Ostateczne zamknięcie programu powinno zatem opierać się wyłącznie na dokumentach dotyczących ostatniego roku obrachunkowego i końcowym sprawozdaniu z wdrażania lub ostatnim rocznym sprawozdaniu z wdrażania.

ZASTRZEŻENIE PRAWNE: Niniejsze wytyczne są dokumentem roboczym przygotowanym przez służby Komisji. Na podstawie obowiązującego prawa Unii przedstawiono w nich wskazówki techniczne dla pracowników i organów zaangażowanych w zamknięcie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności oraz Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury. Niniejsze wytyczne pozostają bez uszczerbku dla wykładni dokonanej przez Trybunał Sprawiedliwości i Sąd.

Spis treści

1.

ZASADY OGÓLNE

4

2.

MOŻLIWOŚĆ WCZESNEGO ZAMKNIĘCIA

4

3.

PRZYGOTOWANIE DO ZAMKNIĘCIA

5

3.1.

Zmiana programów

5

3.2.

Składanie wniosków/powiadamianie w odniesieniu do dużych projektów i ich zmian

5

4.

ZARZĄDZANIE FINANSAMI

6

4.1.

Anulowanie zobowiązań

6

4.2.

Rozliczenie początkowych i rocznych płatności zaliczkowych

6

4.3.

Obliczanie salda końcowego

6

4.4.

Księgowanie nadprogramowych wydatków

7

5.

WSKAŹNIKI I RAMY WYKONANIA W MOMENCIE ZAMKNIĘCIA

8

5.1.

Przedstawianie wartości osiągnięcia wskaźników produktu

9

5.2.

Wpływ ram wykonania na zamknięcie programów

9

6.

REALIZACJA NIEKTÓRYCH OPERACJI W FAZACH ROZDZIELONYCH MIĘDZY DWA OKRESY PROGRAMOWANIA

10

7.

OPERACJE NIEFUNKCJONUJĄCE

12

8.

OPERACJE, W SPRAWIE KTÓRYCH TRWA POSTĘPOWANIE KRAJOWE, LUB OPERACJE ZAWIESZONE W WYNIKU POSTĘPOWANIA SĄDOWEGO LUB ODWOŁANIA ADMINISTRACYJNEGO O SKUTKU ZAWIESZAJĄCYM

13

9.

WYDATKI, W SPRAWIE KTÓRYCH TOCZĄ SIĘ DOCHODZENIA OLAF, KTÓRYCH DOTYCZĄ SPRAWOZDANIA OLAF LUB AUDYTY KOMISJI LUB EUROPEJSKIEGO TRYBUNAŁU OBRACHUNKOWEGO

14

10.

NIEPRAWIDŁOWOŚCI

14

10.1.

Postępowanie z nieprawidłowościami w ostatnim roku obrachunkowym

14

10.2.

Kwoty, które mają być odzyskane, i nieściągalne należności

14

10.3.

Ryzyko wystąpienia nieprawidłowości prowadzące do przeprowadzenia przez instytucje odpowiedzialne za program dodatkowych weryfikacji wydatków zadeklarowanych już Komisji

15

10.4.

Kwoty odzyskane po zamknięciu

15

11.

SKŁADANIE DOKUMENTÓW ZAMKNIĘCIA

16

11.1.

Termin złożenia dokumentów zamknięcia

16

11.2.

Zmiana dokumentów zamknięcia po upływie terminu ich złożenia

16

11.3.

Dostępność dokumentów

16

12.

TREŚĆ DOKUMENTÓW ZAMKNIĘCIA

17

12.1.

Końcowe sprawozdanie z wdrażania

17

12.1.1.

Sprawozdawczość dotycząca dużych projektów

18

12.1.2.

Zatwierdzanie i terminy

18

12.2.

Zestawienie wydatków

18

12.2.1.

Analiza i zatwierdzanie

18

12.3.

Deklaracja zarządcza i roczne podsumowanie

19

12.4.

Opinia audytowa i sprawozdanie z kontroli

19

12.4.1.

Instrumenty finansowe

19

12.4.2.

Wiarygodność danych

20

12.4.3.

Wydatki publiczne wypłacone na rzecz beneficjentów

20

13.

PŁATNOŚĆ SALDA KOŃCOWEGO

20

14.

KWESTIE ZGODNOŚCI Z PRAWEM I PRAWIDŁOWOŚCI

20

ZAŁĄCZNIK I

21

ZAŁĄCZNIK II

22

ZAŁĄCZNIK III

23

ZAŁĄCZNIK IV

24

1.   ZASADY OGÓLNE

Programy operacyjne w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego („EFRR”) (2) (w tym programy współpracy w ramach celu „Europejska współpraca terytorialna”) (3), Europejskiego Funduszu Społecznego („EFS”) (4), Funduszu Spójności (5) (zwanych dalej „funduszami”) oraz Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury („EFMRA”) (6) realizowane zgodnie z RWP w okresie programowania 2014–2020 (7), a także programy współpracy transgranicznej w ramach Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA II) oparte na rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 231/2014 (8) i realizowane zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 447/2014 (9), zamyka się zgodnie z niniejszymi wytycznymi.

Zamknięcie takich programów wiąże się z rozliczeniem finansowym pozostających do spłaty zobowiązań budżetowych Unii w drodze płatności salda końcowego na rzecz państwa członkowskiego (10) (11) w odniesieniu do danego programu lub umorzenia bądź odzyskania kwot nienależnie wypłaconych przez Komisję państwu członkowskiemu. Zamknięcie programów pozostaje bez uszczerbku dla uprawnień Komisji do dokonywania korekt finansowych na mocy odpowiednich przepisów rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów.

2.   MOŻLIWOŚĆ WCZESNEGO ZAMKNIĘCIA

Państwa członkowskie mogą wystąpić z wnioskiem o wcześniejsze zamknięcie, pod warunkiem że przeprowadziły wszystkie działania związane z realizacją programu. W tym celu za ostatni rok obrachunkowy programu należy uznać wcześniejszy rok obrachunkowy niż rok trwający od dnia 1 lipca 2023 r. do dnia 30 czerwca 2024 r. Jeżeli Komisja zaakceptuje taki wniosek, państwo członkowskie musi złożyć dokumenty zamknięcia określone w art. 141 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów („dokumenty zamknięcia”) (12) do dnia 15 lutego roku następującego po danym roku obrachunkowym. Wcześniejsze zamknięcie powinno się odbyć zgodnie ze wszystkimi zasadami ustanowionymi w odniesieniu do zamknięcia.

3.   PRZYGOTOWANIE DO ZAMKNIĘCIA

3.1.   Zmiana programów

Aby zapewnić właściwą realizację programów i terminowe przygotowanie zamknięcia, państwa członkowskie powinny do dnia 30 września 2023 r. przedłożyć wnioski w sprawie zmian programów (13), w tym zmian planów finansowych w celu przesunięcia środków między osiami priorytetowymi tego samego programu w ramach tej samej kategorii regionu i tego samego funduszu. Pozwoli to na przyjęcie decyzji przed upływem ostatecznego terminu kwalifikowalności, tj. przed dniem 31 grudnia 2023 r. Państwa członkowskie powinny przedłożyć Komisji zmienione tabele finansowe w przypadku przesunięć nieistotnych zgodnie z art. 30 ust. 5 i 6 rozporządzenia RWP (14) oraz w przypadku zmian dotyczących stopy współfinansowania zgodnie z art. 30 ust. 7 RWP (15) przed ostatecznym terminem kwalifikowalności, tj. 31 grudnia 2023 r.

W programach współpracy transgranicznej w ramach IPA II wprowadza się zmiany zgodnie z art. 31 ust. 5 rozporządzenia wykonawczego IPA II. Zmiany programu wymagające formalnej decyzji Komisji należy przedłożyć do dnia 30 września 2023 r. W odniesieniu do przesunięć między priorytetami zastosowanie ma art. 31 ust. 5A rozporządzenia wykonawczego IPA II. Takie przesunięcia należy zgłosić do 31 grudnia 2023 r.

Przesunięcia zasobów REACT-EU, o których mowa w art. 92a RWP (16), między EFRR a EFS, zgodnie z art. 92b ust. 5 akapit dziesiąty RWP (17), mogą mieć zastosowanie wyłącznie do bieżącego roku lub do przyszłych lat w planie finansowym. Wszelkie wnioski w sprawie zmian planów finansowych wpływających na zasoby dostępne na potrzeby programowania na lata 2021 i 2022, obejmujące przesunięcie między EFRR a EFS, należy składać do dnia 15 listopada danego roku, aby zapewnić czas wystarczający na przyjęcie decyzji przed dniem 31 grudnia. Roczne zobowiązania budżetowe na dany rok nie mogą być zmieniane po dniu 31 grudnia tego roku.

3.2.   Składanie wniosków/powiadamianie w odniesieniu do dużych projektów i ich zmian (18)

Ponieważ duże projekty wiążą się ze znacznymi kwotami funduszy, a zatem mają znaczenie dla całościowych wyników programów, państwa członkowskie powinny złożyć wniosek lub przekazać powiadomienie na potrzeby zatwierdzenia dużego projektu lub jego zmiany do dnia 30 września 2023 r. Pozwoli to na przyjęcie decyzji przed upływem ostatecznego terminu kwalifikowalności, tj. przed dniem 31 grudnia 2023 r.

Składanie wniosków i przekazywanie powiadomień dotyczących dużych projektów musi odbywać się zgodnie z procedurami określonymi w art. 102 i 103 RWP oraz z wymogami informacyjnymi określonymi w art. 101 RWP, rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2015/207 (19) oraz rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) nr 1011/2014 (20).

Wnioski o zmianę dużych projektów muszą być składane zgodnie z tą samą procedurą, która jest stosowana w przypadku pierwotnego powiadomienia lub wniosku przekazanego Komisji (odpowiednio art. 102 ust. 1 lub art. 102 ust. 2 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów). Zmiany dużych projektów obejmują wnioski dotyczące podziału projektów na fazy, zmian dużych projektów, które mają być zakończone w okresie programowania 2014–2020, oraz anulowania dużych projektów.

4.   ZARZĄDZANIE FINANSAMI

4.1.   Anulowanie zobowiązań

Niewykorzystane zobowiązania związane z ostatnim rokiem okresu programowania zostaną anulowane w trakcie jego zamykania (21). Część zobowiązań nadal otwarta na dzień 31 grudnia 2023 r. zostanie anulowana, jeżeli którykolwiek z dokumentów zamknięcia nie zostanie przedłożony Komisji do dnia 15 lutego 2025 r. lub 1 marca 2025 r., jeżeli termin ten zostanie przedłużony przez Komisję (22).

Zgodnie z art. 92b ust. 8 akapit drugi RWP (23) programy, do których państwa członkowskie alokują zasoby REACT-EU, obejmują okres do dnia 31 grudnia 2022 r., z zastrzeżeniem ust. 4 tego artykułu. Niewykorzystane zobowiązania związane z zasobami REACT-EU również zostaną anulowane w trakcie zamykania programów (24).

4.2.   Rozliczenie początkowych i rocznych płatności zaliczkowych

Komisja przeprowadzi rozliczenie początkowych płatności zaliczkowych wypłaconych państwom członkowskim nie później niż w momencie zamknięcia programu (25). Dotyczy to również dodatkowych płatności zaliczkowych wypłacanych z zasobów REACT-EU (26).

Kwoty wypłacone w ramach początkowych płatności zaliczkowych mogą zostać rozliczone jedynie w odniesieniu do zadeklarowanych wydatków kwalifikowalnych. Rozliczanie początkowych płatności zaliczkowych może jednak rozpocząć się, gdy tylko program otrzyma w drodze płatności maksymalny wkład z funduszy określony w decyzji Komisji zatwierdzającej program. W takim przypadku wydatki kwalifikowalne uwzględnione w zestawieniach wydatków zostaną wykorzystane przez Komisję, po obliczeniu kwoty obciążającej fundusze i EFMRA, w pierwszej kolejności do rozliczenia rocznych płatności zaliczkowych, a następnie Komisja przystąpi do rozliczenia początkowych płatności zaliczkowych. Rozliczenie będzie prowadzone według programu, funduszu i kategorii regionu po zatwierdzeniu zestawień wydatków.

Kwoty nieodzyskane przez Komisję w 2020 r. w odniesieniu do zestawień wydatków przedłożonych w 2020 r. będą rozliczane lub odzyskiwane w momencie zamknięcia (27). Uwzględnienie takich kwot nastąpi przy obliczaniu salda końcowego programu.

4.3.   Obliczanie salda końcowego

Za ostatni rok obrachunkowy, tak jak za każdy inny rok obrachunkowy, Komisja zrefunduje 90 % kwoty ujętej we wniosku państwa członkowskiego, stosując stopy dofinansowania właściwej dla każdego priorytetu do wydatków kwalifikowanych poniesionych w ramach tego priorytetu uwzględnionych we wnioskach o płatność okresową, pod warunkiem że w programie są dostępne zobowiązania i z zastrzeżeniem dostępności środków.

Komisja określi kwotę obciążającą fundusze polityki spójności oraz EFMRA w ostatnim roku obrachunkowym zgodnie z art. 139 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów. W art. 139 ust. 6 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów ustanowiono, że na podstawie zatwierdzonego zestawienia wydatków Komisja oblicza kwotę obciążającą fundusze polityki spójności oraz EFMRA w danym roku obrachunkowym, biorąc pod uwagę zarówno kwoty ujęte w zestawieniu wydatków, jak i całkowitą kwotę płatności dokonanych przez Komisję w tym roku obrachunkowym.

Po obliczeniu kwoty obciążającej fundusze i EFMRA Komisja rozliczy roczne lub początkowe płatności zaliczkowe. Zgodnie z art. 139 ust. 7 akapit drugi RWP (28) kwoty, które podlegają odzyskaniu w odniesieniu do zestawień wydatków przedłożonych w 2020 r., lecz które nie zostały odzyskane przez Komisję, będą rozliczane lub odzyskiwane w momencie zamknięcia.

Zgodnie z art. 130 ust. 3 RWP (29) wkład z funduszy lub z EFMRA realizowany poprzez płatności salda końcowego nie może przekraczać:

—	na poziomie priorytetu w podziale na fundusz oraz na kategorię regionu, — o więcej niż 15 % wkładu z funduszy lub z EFMRA dla każdego priorytetu w podziale na fundusz oraz na kategorię regionu, jak określono w decyzji Komisji o przyjęciu programu;

—	na poziomie programu, — zadeklarowanych kwalifikowalnych wydatków publicznych; lub — wkładu z każdego funduszu i każdej kategorii regionów na rzecz każdego programu, jak określono w decyzji Komisji o przyjęciu programu; w zależności od tego, która wartość jest niższa.

Zasoby REACT-EU stanowią zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel, które, zgodnie z art. 21 ust. 1 rozporządzenia (UE, Euratom) 2018/1046 (30), wykorzystuje się na finansowanie szczególnych pozycji wydatków. Zasoby REACT-EU ujęte są w specjalnych liniach budżetowych, odrębnych od linii budżetowych EFRR i EFS niezwiązanych z REACT-EU. Nie jest zatem możliwe zastosowanie między nimi 15 % elastyczności, gdyż oznaczałoby to zmianę zobowiązania budżetowego po zakończeniu roku, w którym go dokonano. W związku z tym w przypadku REACT-EU 15 % elastyczność będzie miała zastosowanie wyłącznie między priorytetami REACT-EU tego samego funduszu w ramach tego samego programu, np. między dwoma priorytetami EFRR w ramach REACT-EU.

Kwota należna do zapłaty/odzyskania obliczona zgodnie z wyjaśnionymi powyżej zasadami będzie stanowić saldo końcowe programu.

Przykład zastosowania 15-proc. elastyczności i uzupełnienia do wydatków publicznych w ramach obliczania salda końcowego dla danego programu przedstawiono w załączniku IV do niniejszych wytycznych.

4.4.   Księgowanie nadprogramowych wydatków

Księgowanie nadprogramowych wydatków jest praktyką, którą stosują państwa członkowskie, deklarując Komisji wydatki kwalifikowalne przekraczające maksymalny wkład z funduszu określony w decyzji Komisji o przyjęciu programu.

Ponieważ wnioski o płatność mają charakter kumulacyjny wyłącznie w obrębie danego roku obrachunkowego, jeżeli w ramach priorytetu osiągnięto maksymalny wkład z funduszy określony w decyzji Komisji o przyjęciu programu przed ostatnim rokiem obrachunkowym, wydatki zadeklarowane Komisji, które przekraczają maksymalny wkład z funduszy w ramach danego priorytetu, nie będą przeniesione na następny rok obrachunkowy.

Instytucje certyfikujące mogą zatem zdecydować, że kwoty ujęte w systemie księgowym w roku obrachunkowym zostaną zadeklarowane Komisji w kolejnym roku obrachunkowym lub w ostatnim roku obrachunkowym do celów zamknięcia.

Uwzględniając powyższe uwagi, jeżeli państwa członkowskie chcą, aby ich zaksięgowane nadprogramowe wydatki były dostępne w ostatnim roku obrachunkowym, mogą nie deklarować ich Komisji w dowolnym roku obrachunkowym przed ostatnim rokiem obrachunkowym i wykorzystać je, uwzględniając potrzeby programu. Państwa członkowskie mogą rozważyć zadeklarowanie zaksięgowanych nadprogramowych wydatków wyłącznie w ostatnim roku obrachunkowym, z wyjątkiem sytuacji gdy:

—	muszą zadeklarować je we wcześniejszym roku obrachunkowym, aby zastąpić wykryte nieprawidłowe kwoty (w granicach wkładu z funduszy lub z EFMRA dla priorytetu); lub

—	zmieniają plan finansowy programu, aby zwiększyć wkład z funduszy lub EFMRA w odniesieniu do priorytetu, w ramach którego zaksięgowano nadprogramowe wydatki, zgodnie z zasadami mającymi zastosowanie do zmian w programie.

Jeżeli zaksięgowane nadprogramowe wydatki nie są potrzebne przed ostatnim rokiem obrachunkowym, państwa członkowskie zadeklarowałyby takie wydatki Komisji, w tym wydatki poniesione i opłacone przez beneficjentów podczas poprzedniego roku obrachunkowego, dopiero w ostatnim roku obrachunkowym (lub na wcześniejszym etapie, jeżeli państwo członkowskie decyduje się na wczesne zamknięcie). Zaksięgowane nadprogramowe wydatki zadeklarowane Komisji w ostatnim roku obrachunkowym będą uwzględnione w momencie zamknięcia i po nim, aby zastąpić nieprawidłowe kwoty (zadeklarowane w którymkolwiek roku obrachunkowym, w tym w ostatnim roku obrachunkowym) i w ramach 15 % elastyczności zgodnie z art. 130 ust. 3 RWP (31). Nie naruszając przepisów art. 145 ust. 7 RWP (32), państwa członkowskie mogą zastąpić nieprawidłowe kwoty wykryte po złożeniu zestawienia wydatków za ostatni rok obrachunkowy/po zamknięciu, wykorzystując zaksięgowane nadprogramowe wydatki.

5.   WSKAŹNIKI I RAMY WYKONANIA W MOMENCIE ZAMKNIĘCIA

W momencie zamknięcia EFMRA dane na temat wskaźników należy przekazać w ostatnim rocznym sprawozdaniu z wdrażania programu, korzystając z szablonów tabel 1, 2 i 3 przedstawionych w załączniku do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1362/2014 (33).

W momencie zamknięcia EFRR, EFS i Funduszu Spójności dane na temat wskaźników produktu i rezultatu należy przekazać w końcowym sprawozdaniu z wdrażania programu, korzystając z szablonów tabel 1, 2, 3 i 4 przedstawionych w załączniku V (34) do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/207. W kolumnie „Uwagi” państwa członkowskie powinny wyjaśnić (w razie potrzeby) wartości osiągnięte w 2023 r., szczególnie w przypadkach, gdy znacznie się różnią od ustalonych celów (tj. występuje odchylenie powyżej 20 %). Dane na temat wskaźników wybranych na potrzeby ram wykonania należy zgłosić w tabeli 5 załącznika V (35) do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/207.

Wymaga się od państw członkowskich, aby włączyły do końcowego sprawozdania z wdrażania następujące informacje i wskaźniki:

—	łącznie (w ujęciu rocznym w przypadku EFS): wartości wskaźników produktu i rezultatu do 2023 r. włącznie. W przypadku EFRR i Funduszu Spójności wartości wskaźników produktu, a w przypadku EFS – wskaźników produktu i rezultatu – będą odnosiły się do operacji współfinansowanych w ramach programu;

—	wszelkie kwestie mające wpływ na wykonanie programu, w tym osiągnięcie celów;

—

(w odniesieniu do EFRR i Funduszu Spójności) wartości wskaźników rezultatu programów za 2023 r. zaczerpnięte ze statystyk albo pochodzące ze źródeł informacji specyficznych dla danego priorytetu (takich jak badania) w określonych momentach. Wartości takie muszą obejmować wkład z programu i wpływ innych czynników. Odnoszą się one do wszystkich potencjalnych beneficjentów (ta sama jednostka analizy jak w przypadku definicji wartości bazowej).

Zaleca się państwom członkowskim, aby nie korygowały celów końcowych po 2022 r., z wyjątkiem przypadków, w których zmiana wynika ze zmian w alokacji dla danego priorytetu lub podziału niektórych operacji na fazy. Komisja oceni osiągnięcie celów, uwzględniając informacje dostarczone w końcowym sprawozdaniu z wdrażania programu, w tym elementy i czynniki, które mogły w znaczący sposób wpłynąć na osiągnięcie ustanowionych celów.

5.1.   Przedstawianie wartości osiągnięcia wskaźników produktu

Wartości osiągnięcia wskaźników produktu przedstawione w końcowym sprawozdaniu z wdrażania lub w ostatnim rocznym sprawozdaniu z wdrażania programu w odniesieniu do EFMRA powinny odnosić się do produktów, które dostarczono dzięki operacjom wspieranym w ramach programu. Chociaż wartości osiągnięcia wskaźnika powinny odpowiadać sytuacji z dnia 31 grudnia 2023 r., w praktyce w dokumentach tych można przedstawić produkty ze współfinansowanych operacji do dnia przedłożenia końcowego sprawozdania z wdrażania lub ostatniego rocznego sprawozdania z wdrażania programu w odniesieniu do EFMRA. Instytucje audytowe programu powinny podjąć decyzję co do wiarygodności danych dotyczących wykonania w rocznym sprawozdaniu z kontroli w ostatnim roku obrachunkowym.

W odniesieniu do operacji podzielonych na fazy (zob. sekcja 6 niniejszych wytycznych) w końcowym sprawozdaniu z wdrażania programu można przedstawić wyłącznie produkty, które rzeczywiście dostarczono w fazie ujętej w okresie programowania 2014–2020. Inne produkty (wraz z powiązanymi wydatkami) należy przedstawić w ramach okresu programowania 2021–2027.

W odniesieniu do operacji niefunkcjonujących (zob. sekcja 7 niniejszych wytycznych) w końcowym sprawozdaniu z wdrażania programu należy przedstawić wyłącznie produkty, które rzeczywiście dostarczono, na podstawie wydatków zadeklarowanych w ramach programu. W niektórych przypadkach będzie to oznaczało, że nie zostaną przedstawione żadne produkty. Produkty dostarczone w ramach operacji niefunkcjonujących będą oceniane po dniu 15 lutego 2027 r., który jest dla państw członkowskich terminem na fizyczne zakończenie lub pełne wdrożenie takich operacji i sprawienie, że przyczynią się one do osiągnięcia celów odpowiednich priorytetów.

5.2.   Wpływ ram wykonania na zamknięcie programów

Komisja oceni osiągnięcie docelowych wartości wskaźników w ramach wykonania na podstawie wartości przedstawionych w końcowym sprawozdaniu z wdrażania lub w ostatnim rocznym sprawozdaniu z wdrażania programu w odniesieniu do EFMRA.

Państwa członkowskie mogą zaproponować korektę celów końcowych poprzez zmianę w programie w należycie uzasadnionych przypadkach, np. w razie istotnej zmiany uwarunkowań gospodarczych, środowiskowych i na rynku pracy oraz gdy zmiana wynika ze zmian w alokacji dla danego priorytetu (36). Państwa członkowskie mogą zaproponować korektę celów końcowych poprzez zmianę w programie w należycie uzasadnionych przypadkach, np. w razie istotnej zmiany uwarunkowań gospodarczych, środowiskowych i na rynku pracy oraz gdy zmiana wynika ze zmian w alokacji dla danego priorytetu Państwa członkowskie mogą zaproponować korektę celów końcowych poprzez zmianę w programie w przypadku podziału niektórych operacji na fazy zgodnie z sekcją 6 niniejszych wytycznych.

W przypadku, gdy osiągnięcie celów końcowych za pomocą wyłącznie wskaźników finansowych, wskaźników produktu i kluczowych etapów wdrażania zakończyło się poważnym niepowodzeniem, może to prowadzić do zastosowania korekt finansowych, jeżeli spełnione są warunki określone w art. 22 ust. 7 RWP (37). Poważne niepowodzenie ocenia się zgodnie z kryteriami określonymi w art. 6 ust. 3 i 4 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 215/2014 (38).

Jeżeli instytucja odpowiedzialna za program zdecyduje o włączeniu do programu operacji niefunkcjonujących, brak produktów może mieć niekorzystny wpływ na osiągnięcie celów końcowych wybranych do ram wykonania. Jeżeli z powodu operacji niefunkcjonujących ujętych w programie osiągnięcie celów końcowych wybranych do ram wykonania zakończy się poważnym niepowodzeniem, przeprowadzenie przez państwo członkowskie fizycznego zakończenia lub pełnego wdrożenia takich operacji i zapewnienie, aby przyczyniły się one do osiągnięcia celów odpowiednich priorytetów do dnia 15 lutego 2027 r., będzie traktowane jako działanie naprawcze służące osiągnięciu celów końcowych, o których mowa w art. 22 ust. 7 RWP. Odbywa się to pod warunkiem, że przedmiotowe operacje dostarczą niezbędne produkty w dodatkowym okresie przyznanym na podstawie sekcji 7 niniejszych wytycznych. W przypadku niedostarczenia produktów do dnia 15 lutego 2027 r. można zastosować korektę finansową.

Jeżeli skutkiem podziału niektórych operacji na fazy jest poważne niepowodzenie w osiągnięciu celów końcowych wybranych do ram wykonania, Komisja może zdecydować o zastosowaniu korekty finansowej na podstawie art. 22 ust. 7 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów.

Zgodnie z art. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 480/2014 (39) określanie korekt finansowych będzie się odbywało na podstawie stawki zryczałtowanej z uwzględnieniem współczynnika wykonania/absorpcji, tj. średniego poziomu wykonania dla wszystkich wskaźników produktu i kluczowych etapów wdrażania wybranych do ram wykonania w ramach danego priorytetu podzielonego przez poziom wykonania wskaźnika finansowego wybranego do tych ram wykonania w ramach danego priorytetu. Zgodnie z art. 3 ust. 2 tego samego rozporządzenia delegowanego należy zastosować stawkę ryczałtową korekty do wkładu z funduszu określonego na podstawie deklarowanych przez państwo członkowskie wydatków w ramach danego priorytetu. Na podstawie art. 3 ust. 4 tego rozporządzenia delegowanego stawka korekty finansowej wynikającej z zastosowania stawki ryczałtowej nie może być nieproporcjonalna.

Zgodnie z art. 92b ust. 13 lit. c) RWP (40) wymogi dotyczące rezerwy wykonania i stosowania ram wykonania nie mają zastosowania do zasobów REACT-EU.

6.   REALIZACJA NIEKTÓRYCH OPERACJI W FAZACH ROZDZIELONYCH MIĘDZY DWA OKRESY PROGRAMOWANIA

Niniejsza sekcja oparta jest na art. 118 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 (41), który określa warunki wyboru operacji stanowiącej drugą fazę operacji wybranej do wsparcia i rozpoczętej na mocy rozporządzenia (UE) nr 1303/2013, oraz na art. 118a rozporządzenia (UE) 2021/1060, który określa warunki dotyczące „operacji realizowanych w fazach, które zostały wybrane do wsparcia przed dniem 29 czerwca 2022 r. na podstawie rozporządzenia (UE) nr 1303/2013” oraz rozporządzeń dotyczących poszczególnych funduszy (42) (43).

W momencie złożenia dokumentów zamknięcia operacje powinny być fizycznie zakończone lub w pełni wdrożone i przyczyniać się do osiągnięcia celów odpowiednich priorytetów. Ponieważ czasami trudno jest jednak dostosować realizację operacji do okresu programowania, w celu zapewnienia zakończenia operacji i przyczynienia się do osiągnięcia celów politycznych, zgodnie z art. 118 rozporządzenia (UE) 2021/1060 możliwy jest podział operacji na fazy objęte okresem programowania 2021–2027 (z wyjątkiem instrumentów finansowych), pod warunkiem spełnienia wszystkich następujących warunków:

—	operacja nie była współfinansowana z funduszy lub z EFMRA w ramach okresu programowania 2007–2013;

—	łączny koszt obu faz operacji przekracza 5 mln EUR;

—	operacja ma dwie określone fazy z finansowego punktu widzenia;

—	istnieje szczegółowa i pełna ścieżka audytu dotycząca wydatków gwarantująca niedeklarowanie Komisji dwukrotnie tych samych wydatków;

—	druga faza operacji kwalifikuje się do współfinansowania z EFRR, EFS+, Funduszu Spójności lub EFMRA (44) w ramach okresu programowania 2021–2027 i jest zgodna ze wszystkimi mającymi zastosowanie przepisami dotyczącymi okresu programowania 2021–2027;

—	państwo członkowskie zobowiązuje się w końcowym sprawozdaniu z wdrażania przedłożonym zgodnie z art. 141 RWP lub w kontekście EFMRA w ostatnim rocznym sprawozdaniu z wdrażania zakończyć drugą i ostatnią fazę podczas okresu programowania 2021–2027.

Podobnie, niezależnie od art. 118 rozporządzenia (UE) 2021/1060, operacje, które zostały wybrane do wsparcia i rozpoczęły się przed 29 czerwca 2022 r. na podstawie RWP i rozporządzeń dotyczących poszczególnych funduszy (45), uznaje się za kwalifikujące się do wsparcia również na podstawie rozporządzenia (UE) 2021/1060 i odpowiednich rozporządzeń dotyczących poszczególnych funduszy w okresie programowania 2021–2027 (46) zgodnie z art. 118a tego rozporządzenia (47). W związku z tym obie fazy tych projektów podzielonych na fazy podlegają wszystkim warunkom kwalifikowalności okresu programowania 2014–2020. Przepisy dotyczące koncentracji tematycznej funduszy na lata 2021–2027 pozostają niezmienione.

Na zasadzie odstępstwa od art. 73 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) 2021/1060 instytucja zarządzająca (48) może podjąć decyzję o przyznaniu wsparcia takim operacjom na podstawie rozporządzenia (UE) 2021/1060, pod warunkiem że spełnione są następujące warunki:

—	łączny koszt obu faz operacji przekracza 1 mln EUR;

—	operacja ma dwie fazy możliwe do określenia z finansowego punktu widzenia;

—	istnieje szczegółowa i pełna ścieżka audytu dotycząca wydatków gwarantująca niedeklarowanie Komisji dwukrotnie tych samych wydatków;

—	operacja wchodzi w zakres działań zaprogramowanych w ramach odpowiedniego celu szczegółowego i jest przypisana do rodzaju interwencji zgodnie z załącznikiem I do rozporządzenia (UE) 2021/1060 (49);

—	państwo członkowskie zobowiązuje się w końcowym sprawozdaniu z wdrażania przedłożonym zgodnie z art. 141 RWP lub w kontekście EFMRA w ostatnim rocznym sprawozdaniu z wdrażania zakończyć drugą i ostatnią fazę podczas okresu programowania 2021–2027.

Państwa członkowskie powinny przedłożyć wraz z końcowym sprawozdaniem z wdrażania (lub, w przypadku EFMRA, ostatnim rocznym sprawozdaniem z wdrażania) wykaz wszystkich operacji podzielonych na fazy (zgodnie z art. 118 lub 118a rozporządzenia (UE) 2021/1060), korzystając z szablonu przedstawionego w załączniku I do niniejszych wytycznych.

Państwa członkowskie zobowiązują się przy tym do dopilnowania, aby operacje wymienione w wykazie w załączniku I do niniejszych wytycznych funkcjonowały, tj. były fizycznie zakończone lub w pełni wdrożone i przyczyniały się do osiągnięcia celów odpowiednich priorytetów w terminie wyznaczonym na przedłożenie pakietu dokumentów dotyczących poświadczenia wiarygodności dotyczącego ostatniego roku obrachunkowego okresu programowania 2021–2027. Podzieloną w ten sposób na fazy operację postrzega się jako całość i uznaje się ją jako zakończoną dopiero wtedy, gdy obie fazy są fizycznie zakończone lub w pełni wdrożone i przyczyniły się do osiągnięcia celów odpowiednich priorytetów. Niezakończenie operacji podzielonej na fazy zgodnie z planem może prowadzić do zastosowania korekt finansowych względem obu faz operacji.

Aby formalnie ubiegać się o podział dużego projektu na fazy, państwa członkowskie powinny przedłożyć lub zgłosić duży projekt, w którym przewiduje się podział na fazy realizowane w dwóch okresach programowania, albo wniosek w sprawie zmiany dużego projektu zatwierdzonego już w latach 2014–2020 (zob. sekcja 3.2 niniejszych wytycznych).

Zgodnie z sekcją 11.2 niniejszych wytycznych wykazu operacji realizowanych w fazach przedłożonego wraz z końcowym sprawozdaniem z wdrażania (lub, w przypadku EFMRA, ostatnim rocznym sprawozdaniem z wdrażania) na podstawie szablonu z załącznika I do niniejszych wytycznych nie można zmieniać po terminie przewidzianym na złożenie dokumentów zamknięcia, z wyjątkiem przypadku, gdy Komisja zażąda wprowadzenia zmiany, lub w przypadkach, gdy zmiany dotyczą błędów pisarskich.

7.   OPERACJE NIEFUNKCJONUJĄCE

Jak wskazano powyżej, w momencie złożenia dokumentów zamknięcia państwa członkowskie muszą dopilnować, aby wszystkie operacje (w tym operacje z okresu programowania 2007–2013 realizowane w fazach) w programie były funkcjonujące, tj. aby były fizycznie zakończone lub w pełni wdrożone i przyczyniały się do osiągnięcia celów odpowiednich priorytetów (50).

Zachęca się państwa członkowskie do wykluczenia z zestawienia wydatków za ostatni rok obrachunkowy poniesionych i opłaconych wydatków dotyczących operacji, które nie zostały fizycznie zakończone lub w pełni wdrożone lub nie przyczyniły się do osiągnięcia celów odpowiednich priorytetów („operacji niefunkcjonujących”). Państwa członkowskie mogą jednak zdecydować o włączeniu takich wydatków do zestawienia wydatków za ostatni rok obrachunkowy, pod warunkiem że:

—	łączny koszt każdej operacji niefunkcjonującej przewyższa 1 mln EUR; oraz

—	łączne poświadczone wydatki zadeklarowane Komisji za operacje niefunkcjonujące nie przekraczają 20 % łącznych kwalifikowalnych wydatków (unijnych i krajowych) przeznaczonych w wyniku decyzji na program.

Włączając wydatki za operacje niefunkcjonujące do zestawienia wydatków za ostatni rok obrachunkowy, państwo członkowskie zobowiązuje się do fizycznego zakończenia lub pełnego wdrożenia wszystkich takich operacji niefunkcjonujących i do dopilnowania, aby przyczyniły się one do osiągnięcia celów odpowiednich priorytetów najpóźniej do dnia 15 lutego 2027 r., oraz do zwrócenia przedmiotowych kwot do budżetu UE, jeżeli operacje te będą do tego dnia niefunkcjonujące.

Państwa członkowskie powinny przedłożyć wraz z końcowym sprawozdaniem z wdrażania (lub, w przypadku EFMRA, ostatnim rocznym sprawozdaniem z wdrażania) wykaz operacji niefunkcjonujących ujętych w programie, korzystając z szablonu przedstawionego w załączniku II do niniejszych wytycznych. Państwa członkowskie powinny monitorować operacje niefunkcjonujące i do dnia 15 lutego 2027 r. powinny dostarczyć Komisji niezbędne informacje dotyczące fizycznego zakończenia lub pełnego wdrożenia takich operacji niefunkcjonujących i przyczynienia się przez nie do osiągnięcia celów odpowiednich priorytetów.

Jeżeli do dnia 15 lutego 2027 r. operacje będą niefunkcjonujące, państwa członkowskie, uwzględniając stan zakończenia i wdrożenia, a także osiągnięcie ogólnych celów operacji, powinny przekazać Komisji kwoty wymagające korekty wraz z uzasadnieniem sposobu obliczenia tych kwot. Po otrzymaniu takich informacji Komisja przejdzie do odzyskiwania przedmiotowych kwot. Wszelkie nieprawidłowe kwoty mogą zostać zastąpione zaksięgowanymi nadprogramowymi wydatkami (w miarę dostępności).

Jeżeli Komisja nie zgadza się z obliczeniami kwot przeznaczonych do korekty, może zdecydować o wszczęciu procedury korekty finansowej.

Ponadto jeżeli operacje nie są fizycznie zakończone lub w pełni wdrożone lub nie przyczyniają się do osiągnięcia celów odpowiednich priorytetów w powyższym terminie, może to prowadzić do zastosowania korekty finansowej dotyczącej poważnego niepowodzenia w osiągnięciu celów końcowych wybranych do ram wykonania (51).

8.   OPERACJE, W SPRAWIE KTÓRYCH TRWA POSTĘPOWANIE KRAJOWE, LUB OPERACJE ZAWIESZONE W WYNIKU POSTĘPOWANIA SĄDOWEGO LUB ODWOŁANIA ADMINISTRACYJNEGO O SKUTKU ZAWIESZAJĄCYM

Przed złożeniem dokumentów zamknięcia państwa członkowskie powinny zdecydować, czy chcą wykluczyć z zestawienia wydatków za ostatni rok obrachunkowy wszystkie wydatki za jakiekolwiek operacje, w sprawie których trwa postępowanie krajowe, lub operacje zawieszone w wyniku postępowania sądowego lub odwołania administracyjnego o skutku zawieszającym, lub część takich wydatków.

Przykłady trwających postępowań krajowych obejmują postępowania prowadzone przez inne organy krajowe niż instytucje odpowiedzialne za program (takie jak postępowania policji, postępowania wstępne lub przygotowawcze), których wynik może wpłynąć na zgodność z prawem i prawidłowość wydatków.

Zawieszenie operacji w wyniku postępowania sądowego lub odwołania administracyjnego nie powoduje przedłużenia końcowej daty ponoszenia wydatków kwalifikowalnych określonej w art. 65 ust. 2 RWP (52).

Nie można zadeklarować żadnych wydatków w odniesieniu do operacji zawieszonych w wyniku postępowania sądowego lub odwołania administracyjnego o skutku zawieszającym po przedłożeniu ostatecznego wniosku o płatność okresową za ostatni rok obrachunkowy.

Jeżeli państwo członkowskie nie wykluczy z zestawienia wydatków za ostatni rok obrachunkowy operacji, w sprawie których trwa postępowanie krajowe, lub operacji zawieszonych w wyniku postępowania sądowego lub odwołania administracyjnego o skutku zawieszającym, powinno ono przedłożyć wraz z końcowym sprawozdaniem z wdrażania wykaz takich operacji, wykorzystując szablon przedstawiony w załączniku III do niniejszych wytycznych.

Państwa członkowskie muszą poinformować (53) Komisję o wyniku postępowań krajowych, postępowań sądowych i odwołań administracyjnych. Po ustaleniu nieprawidłowości Komisja przejdzie do odzyskiwania przedmiotowych kwot. Wszelkie nieprawidłowe kwoty mogą zostać zastąpione zaksięgowanymi nadprogramowymi wydatkami (w miarę dostępności).

9.   WYDATKI, W SPRAWIE KTÓRYCH TOCZĄ SIĘ DOCHODZENIA OLAF, KTÓRYCH DOTYCZĄ SPRAWOZDANIA OLAF LUB AUDYTY KOMISJI LUB EUROPEJSKIEGO TRYBUNAŁU OBRACHUNKOWEGO

Przed złożeniem dokumentów zamknięcia zachęca się państwa członkowskie do wyłączenia z zestawienia wydatków za ostatni rok obrachunkowy wydatków, których dotyczą potencjalne nieprawidłowości zidentyfikowane w toczących się dochodzeniach OLAF (jeżeli państwa członkowskie wiedzą na tym etapie o takich dochodzeniach i takich wydatkach), w sprawozdaniach OLAF lub audytach Komisji lub Europejskiego Trybunału Obrachunkowego. Jeżeli państwo członkowskie kwestionuje takie wnioski lub kwoty wydatków, o których mowa, i włącza przedmiotowe wydatki do zestawienia wydatków, Komisja będzie kontynuować postępowanie kontradyktoryjne, które może prowadzić do zastosowania korekty finansowej. Bez uszczerbku dla art. 145 ust. 7 RWP (54) wszelkie nieprawidłowe kwoty mogą zostać zastąpione zaksięgowanymi nadprogramowymi wydatkami (w miarę dostępności).

10.   NIEPRAWIDŁOWOŚCI

Zestawienie wydatków za którykolwiek rok obrachunkowy, w tym za ostatni rok obrachunkowy, musi zawierać na poziomie każdego priorytetu i, w stosownych przypadkach, na poziomie funduszu i kategorii regionu:

—	kwoty wycofane i odzyskane w roku obrachunkowym;

—	kwoty, które zostaną odzyskane na koniec roku obrachunkowego;

—	środki odzyskane zgodnie z art. 71 RWP; oraz

—	nieściągalne należności (55).

Format zgłaszania kwot wycofanych i odzyskanych, kwot, które mają być odzyskane, środków odzyskanych zgodnie z podstawie art. 71 RWP i nieściągalnych należności określono we wzorze zestawienia wydatków przedstawionym w załączniku VII do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1011/2014 (odpowiednio dodatki 2, 3, 4 i 5) (56).

10.1.   Postępowanie z nieprawidłowościami w ostatnim roku obrachunkowym

Biorąc pod uwagę, że ostateczny wniosek o płatność należy złożyć do dnia 31 lipca 2024 r., nie jest możliwe przedłożenie Komisji żadnego kolejnego wniosku o płatność, a wszelkich koniecznych odliczeń (niezależnie od faktu, że mogą one odnosić się do wydatków zadeklarowanych we wcześniejszych latach obrachunkowych) należy dokonać na zestawieniu wydatków z ostatniego roku obrachunkowego i przedstawić zgodnie ze wzorem zestawienia wydatków, szczególnie z dodatkami 1, 2 i 8 do wspomnianego rozporządzenia.

Nie dotyczy to kwot, które mają być odzyskane, nieściągalnych należności ani kwot, o których mowa w sekcjach 8 i 9 niniejszych wytycznych, co do których państwo członkowskie zdecydowało, że pozostawi wydatki, których one dotyczą, w zestawieniu wydatków.

Gdy państwo członkowskie zdecyduje na podstawie art. 137 ust. 2 RWP (57) o wykluczeniu z zestawienia wydatków za ostatni rok obrachunkowy z uwagi na trwającą ocenę ich zgodności z prawem i prawidłowości, jeżeli wydatki takie zostaną następnie uznane za zgodne z prawem i prawidłowe, nie można ich ponownie zadeklarować, gdyż nie będzie żadnych kolejnych wniosków o płatność okresową, w których można by było je zawrzeć.

10.2.   Kwoty, które mają być odzyskane, i nieściągalne należności

W zestawieniach wydatków za ostatni rok obrachunkowy państwa członkowskie mogą przedstawić kwoty, które mają być odzyskane, i nieściągalne należności wiążące się z wydatkami zadeklarowanymi nie tylko we wcześniejszych latach obrachunkowych, lecz również w ostatnim roku obrachunkowym (58). Państwa członkowskie mogą również przedstawić w zestawieniach wydatków za ostatni rok obrachunkowy kwoty, które stały się kwotami do odzyskania lub nieściągalnymi należnościami po zakończeniu ostatniego roku obrachunkowego, lecz przed złożeniem dokumentów zamknięcia.

Komisja wykluczy kwoty przedstawione jako kwoty, które mają być odzyskane, i nieściągalne należności z obliczania salda końcowego (59).

Komisja zdecyduje, czy zwrócić przedstawione kwoty z budżetu Unii, opierając się na wyniku procedury odzyskania lub na ocenie Komisji w związku z nieściągalnymi należnościami, zgodnie z procedurą ustaloną w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2016/568 (60). Kwoty przedstawione w dodatkach 3 i 5 zestawienia wydatków odnoszące się do wydatków zadeklarowanych w ostatnim roku obrachunkowym należy również włączyć do dodatku 1 zestawienia wydatków, aby umożliwić ich możliwy przyszły zwrot z budżetu Unii, oczekując na wyniki takich procedur lub ocen.

Państwo członkowskie powinno jak najwcześniej poinformować Komisję o wyniku toczącej się procedury odzyskania.

Jeżeli państwo członkowskie stwierdzi, że należy obciążyć budżet Unii nieściągalnymi należnościami, powinno przedłożyć Komisji wniosek w celu potwierdzenia takiej konkluzji, korzystając z formularza przedstawionego w załączniku do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2016/568. Komisja ustali, czy należy obciążyć budżet Unii nieściągalnymi należnościami zgodnie z przepisami ustalonymi w art. 3 tego samego rozporządzenia. Dotyczy to nieściągalnych należności ujętych w dodatku 5 („należności nieściągalne”) do zestawienia wydatków programu przedstawionym w załączniku VII do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1011/2014, a także kwot ujętych w dodatku 3 („kwoty, które zostaną odzyskane”) do tego samego załącznika jako kwoty do odzyskania, które mogą się stać nieściągalnymi należnościami po przedłożeniu zestawienia wydatków za ostatni rok obrachunkowy.

10.3.   Ryzyko wystąpienia nieprawidłowości prowadzące do przeprowadzenia przez instytucje odpowiedzialne za program dodatkowych weryfikacji wydatków zadeklarowanych już Komisji

Jeżeli wykryto ryzyko wystąpienia nieprawidłowości, które prowadzi do przeprowadzenia przez instytucje odpowiedzialne za program dodatkowych weryfikacji wydatków zadeklarowanych już Komisji, organy krajowe muszą dotrzymać następujących terminów:

—

w odniesieniu do wydatków odliczanych od zestawienia wydatków za rok obrachunkowy poprzedzający ostatni rok obrachunkowy zgodnie z art. 137 ust. 2 RWP dodatkowe weryfikacje należy zakończyć w terminie umożliwiającym zadeklarowanie wydatków najpóźniej w ostatecznym wniosku o płatność okresową za ostatni rok obrachunkowy, który należy złożyć do dnia 31 lipca 2024 r.;

—

w przypadku ryzyka wystąpienia nieprawidłowości prowadzących do przeprowadzenia dodatkowych weryfikacji wydatków zadeklarowanych w ostatnim roku obrachunkowym decyzję dotyczącą zgodności z prawem i prawidłowości tych wydatków, a zatem decyzję co do tego, czy zachować je w zestawieniu wydatków za ostatni rok obrachunkowy, czy je z niego odliczyć, należy podjąć w momencie złożenia zestawienia wydatków, który mija z dniem 15 lutego 2025 r. lub 1 marca 2025 r., jeżeli Komisja przyzna przedłużenie terminu.

10.4.   Kwoty odzyskane po zamknięciu

Jeżeli państwo członkowskie stwierdziło po zamknięciu programu nieprawidłowości związane z wydatkami włączonymi do zestawienia wydatków, należy zwrócić do budżetu Unii kwoty odzyskane po zamknięciu. Wszelkie nieprawidłowe kwoty mogą zostać zastąpione zaksięgowanymi nadprogramowymi wydatkami (w miarę dostępności).

11.   SKŁADANIE DOKUMENTÓW ZAMKNIĘCIA

11.1.   Termin złożenia dokumentów zamknięcia

Dokumenty zamknięcia należy złożyć do dnia 15 lutego 2025 r. (61) (z wyjątkiem ostatniego rocznego sprawozdania z wdrażania EFMRA, które należy złożyć do dnia 31 maja 2024 r. (62)). Zgodnie z art. 63 ust. 7 rozporządzenia finansowego Komisja może na wniosek zainteresowanego państwa członkowskiego wydłużyć termin do dnia 1 marca 2025 r.

Komisja automatycznie anuluje część zobowiązań, które pozostają otwarte na dzień 31 grudnia 2023 r., jeżeli któryś z dokumentów zamknięcia nie zostanie przekazany Komisji do dnia 15 lutego 2025 r. (lub 1 marca 2025 r., jeżeli Komisja przyzna przedłużenie terminu) (63). W takim przypadku zamknięcie programu odbędzie się na podstawie dostępnych informacji.

Niezłożenie żadnych dokumentów zamknięcia może wskazywać na poważną wadę w systemie zarządzania i kontroli dotyczącym programu stanowiącą zagrożenie dla już wypłaconego wkładu Unii na rzecz programu. W takich przypadkach Komisja może zdecydować o nałożeniu korekty finansowej.

11.2.   Zmiana dokumentów zamknięcia po upływie terminu ich złożenia

Państwa członkowskie nie mogą dokonywać zmian w żadnych dokumentach zamknięcia po upływie terminu ich złożenia, z wyjątkiem przypadku, gdy Komisja zażąda wprowadzenia zmiany, lub w przypadkach, gdy zmiany dotyczą błędów pisarskich.

11.3.   Dostępność dokumentów

Zgodnie z art. 140 ust. 1 RWP (64) bieg okresu przechowywania dotyczącego dostępności dokumentów może zostać przerwany w przypadku wszczęcia postępowania prawnego albo na należycie uzasadniony wniosek Komisji.

Jeżeli państwo członkowskie zdecydowało się na podzielenie operacji między dwa okresy programowania (zgodnie z sekcją 6 niniejszych wytycznych), Komisja zwróci się z wnioskiem o przerwanie biegu okresu przechowywania dotyczące pierwszej fazy takiej operacji aż do momentu rozpoczęcia okresu przechowywania dotyczącego drugiej fazy tej operacji zgodnie z art. 140 ust. 1 akapit czwarty RWP.

Jeżeli państwo członkowskie zdecydowało się na wykorzystanie dodatkowego czasu przyznanego przez Komisję, aby fizycznie zakończyć lub w pełni wdrożyć operacje niefunkcjonujące i dopilnować, aby przyczyniły się one do osiągnięcia celów odpowiednich priorytetów (zgodnie z sekcją 7 niniejszych wytycznych), Komisja, zgodnie z art. 140 ust. 1 akapit czwarty, zwróci się z wnioskiem o przerwanie biegu okresu przechowywania dotyczącego takiej operacji do momentu zgłoszenia jej Komisji jako operacji funkcjonującej, tj. fizycznie zakończonej lub w pełni wdrożonej i przyczyniającej się do osiągnięcia celów odpowiednich priorytetów.

Przerwanie znajduje uzasadnienie w fakcie, że służby Komisji lub Europejski Trybunał Obrachunkowy mogą zweryfikować lub poddać audytowi ogólną kwalifikowalność i funkcjonowanie całej operacji (obu faz) dopiero po jej zamknięciu.

12.   TREŚĆ DOKUMENTÓW ZAMKNIĘCIA

12.1.   Końcowe sprawozdanie z wdrażania

Końcowe sprawozdanie z wdrażania programów wspieranych ze środków EFRR, EFS i Funduszu Spójności musi zawierać informacje określone w art. 50 ust. 2 i 5 (w odniesieniu do celu „Inwestycje na rzecz wzrostu i zatrudnienia”, celu „Europejska współpraca terytorialna” i programów IPA II) (65) oraz art. 111 ust. 3 RWP (w odniesieniu do celu „Inwestycje na rzecz wzrostu i zatrudnienia”) (66).

Strukturę końcowego sprawozdania z wdrażania przedstawiono w załączniku V (cel „Inwestycje na rzecz wzrostu i zatrudnienia”) i załączniku X (cel „Europejska współpraca terytorialna”) do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/207 (67).

Zgodnie z art. 92b ust. 7) akapit trzeci RWP (68) państwa członkowskie informują w końcowym sprawozdaniu z wdrażania o tym, w jaki sposób wykorzystały dodatkowe początkowe płatności zaliczkowe z zasobów REACT-EU, aby sprostać wyzwaniom migracyjnym wynikającym z agresji wojskowej ze strony Federacji Rosyjskiej, oraz o wkładzie tych dodatkowych początkowych płatności zaliczkowych w odbudowę gospodarki.

Państwa członkowskie informują również w końcowym sprawozdaniu z wdrażania o spełnieniu warunku określonego w art. 98 ust. 4 akapit czwarty RWP (69), zgodnie z którym w przypadku gdy program ma odrębną oś priorytetową służącą finansowaniu operacji służących sprostaniu wyzwaniom migracyjnym wynikającym z agresji wojskowej ze strony Federacji Rosyjskiej z wykorzystaniem elastyczności przewidzianej w art. 98 ust. 4 akapit pierwszy i drugi RWP, co najmniej 30 % alokacji finansowej tej osi priorytetowej przeznacza się na operacje, w których beneficjentami są władze lokalne i organizacje społeczeństwa obywatelskiego działające w społecznościach lokalnych. Jeżeli warunek ten nie jest spełniony, refundacja dokonana przez Komisję w ramach danej osi priorytetowej zostaje proporcjonalnie zmniejszona, aby zapewnić przestrzeganie tego warunku przy obliczaniu salda końcowego do wypłaty na rzecz programu.

Końcowe sprawozdanie z wdrażania powinno dodatkowo zawierać:

—	wykaz wszystkich operacji podzielonych na fazy wraz z kwotą wydatków kwalifikowalnych dotyczących pierwszej fazy, poniesionych w okresie programowania 2014–2020, zgodnie z sekcją 6 niniejszych wytycznych. Wykaz ten należy sporządzić zgodnie z wzorem określonym w załączniku I do wytycznych;

—	wykaz wszystkich operacji niefunkcjonujących zgodnie z sekcją 7 do niniejszych wytycznych. Wykaz ten należy sporządzić zgodnie ze wzorem określonym w załączniku II do wytycznych;

—

wykaz wszystkich operacji, w sprawie których trwa postępowanie krajowe, lub operacji zawieszonych w wyniku postępowania sądowego lub odwołania administracyjnego o skutku zawieszającym, zgodnie z sekcją 8 niniejszych wytycznych. Wykaz ten należy sporządzić zgodnie ze wzorem określonym w załączniku III do wytycznych.

W odniesieniu do programów wspieranych z EFMRA nie wymaga się przedkładania końcowego sprawozdania z wdrażania. Zamiast tego do dnia 31 maja 2024 r. należy złożyć ostatnie roczne sprawozdanie z wdrażania (które powinno w stosownych przypadkach zawierać tabele przedstawione w załącznikach I, II i III do niniejszych wytycznych) i zawrzeć w nim informacje określone w art. 50 ust. 2 RWP oraz art. 114 rozporządzenia (UE) nr 508/2014. Strukturę takiego rocznego sprawozdania z wdrażania przedstawiono w załączniku do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1362/2014.

12.1.1.   Sprawozdawczość dotycząca dużych projektów (70)

Włączając do końcowego sprawozdania z wdrażania duży projekt (tabela 12 załącznika V do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/207), państwo członkowskie potwierdza, że duży projekt jest fizycznie zakończony lub w pełni wdrożony i przyczynia się do osiągnięcia celów odpowiednich priorytetów. Duże projekty, które są niefunkcjonujące lub które są podzielone na fazy, należy przedstawić zgodnie z sekcjami 6 i 7 niniejszych wytycznych.

W tabeli 12 w kolumnie „Uwagi” państwa członkowskie powinny wskazać, czy duży projekt wdrożono zgodnie z dokumentami przedłożonymi Komisji jej powiadomieniem na podstawie art. 102 lub 103 RWP, które to dokumenty lub powiadomienie stanowią podstawę decyzji Komisji zatwierdzającej wkład finansowy dla projektu w formie decyzji lub dorozumianej umowy. Państwa członkowskie powinny opisać i wyjaśnić wszelkie odstępstwa we wdrażaniu dużego projektu w porównaniu z treścią wspomnianych powyżej dokumentów.

Komisja oceni zgodność wdrażanego dużego projektu z przedłożoną dokumentacją lub powiadomieniem (i, w stosownych przypadkach, decyzją Komisji zatwierdzającą przyznanie wkładu finansowego). Komisja uwzględni przy tym przyczyny i skutki wszelkiej niezgodności wdrażanego dużego projektu z dokumentacją leżącą u podstaw zatwierdzenia przez Komisję, i może nałożyć korektę finansową.

12.1.2.   Zatwierdzanie i terminy

Komisja przeanalizuje końcowe sprawozdanie z wdrażania i poinformuje państwo członkowskie o swoich uwagach w ciągu pięciu miesięcy od dnia jego otrzymania (71). W przypadku gdy Komisja nie przekaże uwag w tym terminie, sprawozdanie uznaje się za przyjęte.

Państwa członkowskie będą miały dwa miesiące na odniesienie się do uwag Komisji na temat końcowego sprawozdania z wdrażania. Na wniosek państwa członkowskiego Komisja może przedłużyć ten termin o kolejne dwa miesiące. Końcowe sprawozdanie z wdrażania zostanie zaakceptowane, jeżeli Komisja nie będzie miała żadnych uwag, lub jeżeli odpowiednio odniesiono się do wszystkich uwag Komisji.

12.2.   Zestawienie wydatków

Zestawienie wydatków za ostatni rok obrachunkowy, tak jak w przypadku każdego innego roku obrachunkowego, musi zawierać informacje określone w art. 137 ust. 1 RWP. Strukturę zestawienia wydatków przedstawiono w załączniku VII do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1011/2014. Należy je przygotować, uwzględniając szczególne wymogi dotyczące ostatniego roku obrachunkowego (zob. w szczególności sekcja 10 powyżej).

12.2.1.   Analiza i zatwierdzanie

Analiza i zatwierdzanie zestawienia wydatków za ostatni rok obrachunkowy podlega tym samym zasadom, co zasady ustanowione w odniesieniu do analizy i zatwierdzania zestawienia wydatków za każdy inny rok obrachunkowy.

Do dnia 31 maja 2025 r. Komisja zastosuje procedury dotyczące analizy i zatwierdzania zestawienia wydatków za ostatni rok obrachunkowy oraz poinformuje państwo członkowskie o tym, czy zatwierdza zestawienie jako kompletne, rzetelne i prawdziwe (72).

12.3.   Deklaracja zarządcza i roczne podsumowanie

Strukturę deklaracji zarządczej za ostatni rok obrachunkowy, tak jak za każdy inny rok obrachunkowy, przedstawiono w załączniku VI do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/207 (73).

12.4.   Opinia audytowa i sprawozdanie z kontroli

Strukturę opinii audytowej za ostatni rok obrachunkowy, tak jak za każdy inny rok obrachunkowy, przedstawiono w załączniku VIII do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/207 (74).

Strukturę sprawozdania z kontroli za ostatni rok obrachunkowy, tak jak za każdy inny rok obrachunkowy, przedstawiono w załączniku IX do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/207 (75).

Jeżeli wspólny system zarządzania i kontroli ma zastosowanie do więcej niż jednego programu, państwo członkowskie może zdecydować o dostarczeniu wymaganych informacji w jednym sprawozdaniu z kontroli obejmującym wszystkie odnośne programy.

Sprawozdanie z kontroli za ostatni rok obrachunkowy powinno również zawierać:

—	informacje na temat otwartych ustaleń audytów przeprowadzonych przez służby Komisji lub Europejski Trybunał Obrachunkowy, które należy przedstawić w sekcji 8 sprawozdania z kontroli „Inne informacje”;

—	gwarancję zgodności z prawem i prawidłowości wydatków w ramach instrumentów finansowych (art. 41 i 42 RWP);

—	gwarancję wiarygodności danych związanych ze wskaźnikami;

—	gwarancję, że kwota wydatków publicznych wypłacona na rzecz beneficjentów jest co najmniej równa wkładowi z funduszy polityki spójności i z EFMRA wypłaconemu państwu członkowskiemu przez Komisję (art. 129 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów (76)).

12.4.1.   Instrumenty finansowe (77)

W odniesieniu do instrumentów finansowych instytucje audytowe programu powinny otrzymać gwarancję, że końcowe kwoty zadeklarowane w momencie zamknięcia były kwalifikowalne. Informacje te należy przedstawić w sekcji 9 „Ogólny poziom pewności” sprawozdania z kontroli i, w stosownych przypadkach, w innych sekcjach sprawozdania (szczególnie w sekcjach 4 „Audyty systemu” i 5 „Audyty operacji”).

W odniesieniu do instrumentów finansowych, w przypadku których wnioski o płatność okresową składane są stopniowo (transze zaliczek) (78), kwalifikowalność wydatków odnoszących się do ostatniej transzy, jak również do 15 % kwot ujętych we wcześniejszych transzach, może nie podlegać wcześniejszym audytom operacji. Przed złożeniem zestawienia wydatków za ostatni rok obrachunkowy instytucje audytowe programu powinny uzyskać gwarancję co do zgodności z prawem i prawidłowości takich wydatków. Nie jest jednak konieczne, aby ostateczny odbiorca zakończył wdrażanie inwestycji wspieranej w ramach instrumentu finansowego do dnia złożenia dokumentów zamknięcia. Instytucje audytowe programu powinny przedstawić sposób, w jaki uzyskały taką gwarancję, i przekazać Komisji potwierdzenie co do kwalifikowalności łącznych wydatków w ramach instrumentów finansowych zgodnie z art. 42 RWP w sprawozdaniu z kontroli za ostatni rok obrachunkowy.

W odniesieniu do instrumentów finansowych w momencie zamknięcia zaleca się, aby instytucja audytowa programu obejmowała pozostałą populację wydatków kwalifikowalnych nieujętych wcześniej podczas audytów operacji. Nie jest konieczne prowadzenie w momencie zamknięcia audytu wszystkich instrumentów finansowych, żadnego instrumentu finansowego nie należy jednak wykluczać z doboru losowego. Ponadto instytucje audytowe programu mogą zdecydować o pogrupowaniu wybranych instrumentów finansowych do celów swoich audytów, pod warunkiem że otrzymane wyniki będą miały zastosowanie do wszystkich instrumentów finansowych w grupie.

Instytucje audytowe programu powinny przeprowadzić audyt próby statystycznej inwestycji i kosztów zarządzania oraz opłat za zarządzanie i mogą traktować takie wydatki jako dodatkowy okres doboru próby, aby wykorzystać wyniki przeprowadzonych wcześniej audytów (79).

12.4.2.   Wiarygodność danych

Instytucje audytowe programu powinny podjąć decyzję co do wiarygodności danych dotyczących wskaźników w rocznym sprawozdaniu z kontroli w ostatnim roku obrachunkowym, w tym decyzję dotyczącą oceny kluczowego wymogu 6 „Wiarygodny system gromadzenia, rejestrowania i przechowywania danych do celów monitorowania, ewaluacji, zarządzania finansowego, kontroli i audytu, obejmujący połączenia z systemami elektronicznej wymiany danych z beneficjentami” określonego w tabeli 1 w załączniku IV do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 480/2014 (80). Taka ocena kluczowego wymogu 6 powinna zawierać potwierdzenie, że przedstawione Komisji dane zagregowane są poprawne.

12.4.3.   Wydatki publiczne wypłacone na rzecz beneficjentów

Instytucja certyfikująca powinna dopilnować, aby jej obliczenia dotyczące końcowego sprawozdania finansowego były zgodne z art. 129 RWP. Krajowa instytucja audytowa powinna włączyć tę kwestię do swojego audytu zestawienia wydatków za ostatni rok obrachunkowy i przedstawić uzyskane gwarancje w rozdziale 6 końcowego sprawozdania z kontroli.

13.   PŁATNOŚĆ SALDA KOŃCOWEGO

Saldo końcowe jest wypłacane nie później niż w terminie trzech miesięcy od dnia zatwierdzenia zestawienia wydatków z ostatniego roku obrachunkowego lub w terminie jednego miesiąca od daty przyjęcia końcowego sprawozdania z wdrażania, zależnie od tego, która data jest późniejsza (81).

Pozostaje to bez uszczerbku dla uprawnień Komisji do wstrzymania biegu terminu płatności salda końcowego lub zawieszenia takich płatności.

14.   KWESTIE ZGODNOŚCI Z PRAWEM I PRAWIDŁOWOŚCI

Po płatności salda końcowego i zamknięciu programu Komisja może podnieść kwestie związane ze zgodnością z prawem i prawidłowością transakcji leżących u podstaw wydatków w zatwierdzonych zestawieniach wydatków.

Zamknięcie programu pozostaje bez uszczerbku dla prawa Komisji do nałożenia korekt finansowych zgodnie z art. 85, 144 i 145 RWP (82) i – dodatkowo w przypadku EFMRA – art. 105 rozporządzenia (UE) nr 508/2014.

---

(1)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 320) („RWP”).

(2)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1301/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i przepisów szczególnych dotyczących celu „Inwestycje na rzecz wzrostu i zatrudnienia” oraz w sprawie uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 289).

(3)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1299/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących wsparcia z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach celu „Europejska współpraca terytorialna” (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 259).

(4)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1304/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1081/2006 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 470).

(5)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1300/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1084/2006 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 281).

(6)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 508/2014 z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (WE) nr 2328/2003, (WE) nr 861/2006, (WE) nr 1198/2006 i (WE) nr 791/2007 oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1255/2011 (Dz.U. L 149 z 20.5.2014, s. 1).

(7)  Zgodnie z art. 92b ust. 8 akapit drugi RWP, zmienionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/2221 z dnia 23 grudnia 2020 r. zmieniającym rozporządzenie (UE) nr 1303/2013 w odniesieniu do zasobów dodatkowych i przepisów wykonawczych w celu zapewnienia pomocy na wspieranie kryzysowych działań naprawczych w kontekście pandemii COVID-19 i jej skutków społecznych oraz przygotowania do ekologicznej i cyfrowej odbudowy gospodarki zwiększającej jej odporność (REACT-EU) (Dz.U. L 437 z 28.12.2020, s. 30), programy, na które państwa członkowskie przydzielają zasoby REACT-EU, będą obejmować okres do 31 grudnia 2022 r., z zastrzeżeniem ust. 4 tego artykułu.

(8)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 231/2014 z dnia 11 marca 2014 r. ustanawiające Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA II) (Dz.U. L 77 z 15.3.2014, s. 11) („rozporządzenie IPA II”).

(9)  Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 447/2014 z dnia 2 maja 2014 r. w sprawie szczegółowych zasad wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 231/2014 ustanawiającego Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA II) (Dz.U. L 132 z 3.5.2014, s. 32) („rozporządzenie wykonawcze IPA II”).

(10)  W przypadku programów współpracy wspieranych ze środków EFRR w ramach celu „Europejska współpraca terytorialna” oraz programów współpracy transgranicznej wspieranych ze środków IPA II „państwo członkowskie”, o którym mowa w niniejszych wytycznych, należy rozumieć jako państwo członkowskie, w którym mieści się instytucja zarządzająca.

(11)  Zgodnie z art. 138 ust. 1 Umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Dz.U. C 384I z 12.11.2019, s. 1), („umowa o wystąpieniu”), w odniesieniu do realizacji programów i działań Unii, na które przeznaczono środki zgodnie z WRF 2014–2020 lub poprzednią perspektywą finansową, mające zastosowanie prawo Unii, w tym przepisy dotyczące korekt finansowych i rozliczania rachunków, nadal ma zastosowanie do Zjednoczonego Królestwa po dniu 31 grudnia 2020 r. aż do zamknięcia tych programów i działań Unii, chyba że Wspólny Komitet przyjmie środki techniczne zgodnie z art. 138 ust. 5 umowy o wystąpieniu. Należy jednak zauważyć, że postanowienia niniejszych wytycznych dotyczące zasobów REACT-EU nie mają zastosowania do Zjednoczonego Królestwa, zgodnie z art. 154 akapit piąty rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów, zmienionego rozporządzeniem (UE) 2020/2221.

(12)  Art. 141 RWP ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 5 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(13)  Art. 30 ust. 1 RWP.

(14)  Zmienione rozporządzeniem (UE) 2020/460 z dnia 30 marca 2020 r. oraz rozporządzeniem (UE) 2022/2039 FAST–CARE.

(15)  Zmienione rozporządzeniem (UE) 2022/2039 FAST–CARE.

(16)  Zmienione rozporządzeniem (UE) 2020/2221.

(17)  Zmienione rozporządzeniem (UE) 2020/2221.

(18)  Duże projekty nie mają zastosowania w przypadku programów wspieranych z EFMRA. Z programów EWT i IPA II nie wspiera się dużych projektów.

(19)  Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/207 z dnia 20 stycznia 2015 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 w odniesieniu do wzoru sprawozdania z postępów, formatu dokumentu służącego przekazywaniu informacji na temat dużych projektów, wzorów wspólnego planu działania, sprawozdań z wdrażania w ramach celu „Inwestycje na rzecz wzrostu i zatrudnienia”, deklaracji zarządczej, strategii audytu, opinii audytowej i rocznego sprawozdania z kontroli oraz metodyki przeprowadzania analizy kosztów i korzyści, a także zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1299/2013 w odniesieniu do wzoru sprawozdań z wdrażania w ramach celu „Europejska współpraca terytorialna” (Dz.U. L 38 z 13.2.2015, s. 1).

(20)  Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 1011/2014 z dnia 22 września 2014 r. ustanawiające szczegółowe przepisy wykonawcze do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 w odniesieniu do wzorów służących do przekazywania Komisji określonych informacji oraz szczegółowe przepisy dotyczące wymiany informacji między beneficjentami a instytucjami zarządzającymi, certyfikującymi, audytowymi i pośredniczącymi (Dz.U. L 286 z 30.9.2014, s. 1).

(21)  Art. 86 ust. 2 RWP; ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 4 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(22)  Art. 86 ust. 4 i art. 136 ust. 2 RWP; mają zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 4 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(23)  Zmienione rozporządzeniem (UE) 2020/2221.

(24)  Art. 92b ust. 5 akapit piąty RWP, zmienionego rozporządzeniem (UE) 2020/2221.

(25)  Art. 82 RWP; ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(26)  Art. 92b ust. 7 akapit trzeci rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów, zmienionego rozporządzeniem (UE) 2020/2221.

(27)  Art. 139 ust. 7 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów, zmienionego rozporządzeniem (UE) 2020/460 z dnia 30 marca 2020 r.; ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 5 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(28)  Zmienione rozporządzeniem (UE) 2020/460 z dnia 30 marca 2020 r.

(29)  Zmienione rozporządzeniem (UE) 2020/558 z dnia 23 kwietnia 2020 r. oraz rozporządzeniem (UE) 2022/2039 FAST–CARE. ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(30)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012 (Dz.U. L 193 z 30.7.2018, s. 1) („rozporządzenie finansowe”).

(31)  Zmienione rozporządzeniem (UE) 2020/558 z dnia 23 kwietnia 2020 r. oraz rozporządzeniem (UE) 2022/2039 FAST–CARE.

(32)  Ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(33)  Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 1362/2014 z dnia 18 grudnia 2014 r. ustanawiające zasady dotyczące uproszczonej procedury zatwierdzania niektórych zmian programów operacyjnych finansowanych w ramach Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz przepisy dotyczące formatu i prezentacji rocznych sprawozdań z realizacji tych programów (Dz.U. L 365 z 19.12.2014, s. 124).

(34)  Tabele 1 i 2 w załączniku X do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/207 w odniesieniu do EWT i IPA II (na podstawie art. 42 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego IPA II).

(35)  Tabela 3 w załączniku X do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/207 w odniesieniu do EWT i IPA II.

(36)  Pkt 5 załącznika II do RWP; ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 34 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego IPA II oraz art. 8 ust. 2 akapit pierwszy lit. b) ppkt (v) EWT.

(37)  Art. 22 ust. 7 i art. 144 ust. 4 RWP; drugi z nich ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(38)  Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 215/2014 z dnia 7 marca 2014 r. ustanawiające zasady wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego w zakresie metod wsparcia w odniesieniu do zmian klimatu, określania celów pośrednich i końcowych na potrzeby ram wykonania oraz klasyfikacji kategorii interwencji w odniesieniu do europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (Dz.U. L 69 z 8.3.2014, s. 65). Art. 6 rozporządzenia (UE) nr 215/2014 ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 34 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego IPA II oraz art. 8 ust. 2 akapit pierwszy lit. b) ppkt (v) EWT.

(39)  Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 480/2014 z dnia 3 marca 2014 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (Dz.U. L 138 z 13.5.2014, s. 5). Art. 2 i 3 rozporządzenia (UE) nr 480/2014 ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 34 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego IPA II oraz art. 8 ust. 2 akapit pierwszy lit. b) ppkt (v) EWT.

(40)  Zmienione rozporządzeniem (UE) 2020/2221.

(41)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 159), zmienione rozporządzeniem (UE) 2022/2039 FAST–CARE).

(42)  Rozporządzenia, o których mowa w przypisach 2–6.

(43)  Nie mają one zastosowania do programów współpracy transgranicznej w ramach Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA II).

(44)  W ramach okresu programowania 2021–2027 zmieniono tytuł Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (EFMR) na Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury (EFMRA).

(45)  Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1300/2013, (UE) nr 1299/2013 oraz (UE) nr 2014/508.

(46)  Art. 118a rozporządzenia (UE) 2021/1060, wprowadzony rozporządzeniem (UE) 2022/2039 FAST–CARE).

(47)  Zmienione rozporządzeniem (UE) 2022/2039 FAST–CARE.

(48)  Komitet monitorujący w przypadku europejskiej współpracy terytorialnej [i IPA II].

(49)  Zmienione rozporządzeniem (UE) 2022/2039 FAST–CARE.

(50)  Operacja, która spełniała wymóg określony w art. 71 RWP, ale nie jest już funkcjonująca w momencie zamknięcia programu, nie powinna zostać uznana za operację niefunkcjonującą.

(51)  Art. 22 ust. 7 RWP.

(52)  W art. 43 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego IPA II określono ostateczny termin kwalifikowalności wydatków poniesionych w ramach programów współpracy transgranicznej IPA II na dzień 31 grudnia 2023 r.

(53)  Bez uszczerbku dla obowiązków dotyczących zgłaszania nieprawidłowości zgodnie z rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2015/1970 z dnia 8 lipca 2015 r. uzupełniającym rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 przepisami szczegółowymi dotyczącymi zgłaszania nieprawidłowości w odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (Dz.U. L 293 z 10.11.2015, s. 1). Rozporządzenie (UE) 2015/1970, oparte na art. 122 ust. 2 RWP, ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(54)  Ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(55)  Art. 137 ust. 1 lit. b) RWP.

(56)  Załącznik VII, oparty na art. 137 ust. 3 RWP, ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 5 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(57)  Ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 5 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(58)  Aby umożliwić państwom członkowskim skorzystanie z możliwości przewidzianej w RWP polegającej na zadeklarowaniu kwot, które mają być odzyskane, jako nieściągalnych w momencie zamknięcia lub po zamknięciu, w odniesieniu do kwot, które mają być odzyskane, związanych z ostatnim rokiem obrachunkowym okresu programowania.

(59)  Skutkiem tego będą niższe kwoty do wypłacenia lub rozliczenia w przypadkach dodatniego salda końcowego lub wyższa kwota do odzyskania w przypadkach, w których saldo końcowe stanowi odzyskanie środków.

(60)  Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2016/568 z dnia 29 stycznia 2016 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 w odniesieniu do warunków i procedur stosowanych w celu ustalenia, czy kwoty, których nie można odzyskać, mają być zwracane przez państwa członkowskie, w przypadku Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (Dz.U. L 97 z 13.4.2016, s. 1). Rozporządzenie (UE) 2016/568, oparte na art. 122 ust. 2 RWP, ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(61)  Art. 138 i art. 141 ust. 1 RWP oraz art. 63 ust. 5 rozporządzenia finansowego. Przepisy RWP mają zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 5 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(62)  Art. 114 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 508/2014 z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylającego rozporządzenia Rady (WE) nr 2328/2003, (WE) nr 861/2006, (WE) nr 1198/2006 i (WE) nr 791/2007 oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1255/2011 (Dz.U. L 149 z 20.5.2014, s. 1).

(63)  Art. 136 ust. 2 RWP; ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 4 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(64)  Ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 5 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(65)  Ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 42 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(66)  Art. 14 rozporządzenia w sprawie ETW, ma również zastosowanie do IPA II na podstawie art. 42 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(67)  Ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 42 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(68)  Zmienione rozporządzeniem (UE) 2022/613 z dnia 12 kwietnia 2022 r.

(69)  Zmienione rozporządzeniem (UE) 2022/2039 FAST–CARE. Art. 98 ma zastosowanie wyłącznie do celu „Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia”.

(70)  Duże projekty nie mają zastosowania w przypadku programów wspieranych z EFMRA. Z programów EWT i IPA II nie wspiera się dużych projektów.

(71)  Art. 50 ust. 7 RWP; ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 42 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego IPA II, odnoszącego się z kolei do art. 50 RWP.

(72)  Art. 139 RWP; ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 5 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(73)  Załącznik VI, oparty na art. 125 ust. 4 RWP, ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 37 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(74)  Załącznik VIII, oparty na art. 127 ust. 5 RWP, ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 37 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(75)  Załącznik IX, oparty na art. 127 ust. 5 RWP, ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 37 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(76)  Ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(77)  Nie dotyczy programów EWT i nie ma zastosowania do programów współpracy transgranicznej w ramach IPA II.

(78)  Art. 41 RWP.

(79)  W odniesieniu do instrumentów finansowych ustanowionych na podstawie art. 38 ust. 1 lit. a) i c) RWP oraz do instrumentów finansowych ustanowionych na podstawie lit. b) tego samego artykułu wdrożonych przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) lub inną międzynarodową instytucję finansową, koszty zarządzania i opłaty za zarządzanie naliczane przez EBI/Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI) lub inną międzynarodową instytucję finansową są poddawane audytowi prowadzonemu przez zewnętrznych audytorów EBI/EFI. Ponadto wszelkie koszty zarządzania i opłaty za zarządzanie naliczane przez pośredników finansowych wybranych na szczeblu krajowym przez EFI w odniesieniu do pożyczek i instrumentów kapitałowych są sprawdzane przez zewnętrznych audytorów EBI/EFI.

(80)  Załącznik IX, oparty na art. 144 ust. 6 RWP, ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(81)  Art. 141 ust. 2 RWP; ma zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 5 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

(82)  Te trzy przepisy mają zastosowanie do IPA II na podstawie art. 46 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego IPA II.

Brak sprzeciwu wobec zgłoszonej koncentracji

(Sprawa M.10349 – AMAZON / MGM)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2022/C 474/02)

W dniu 15 marca 2022 r. Komisja podjęła decyzję o niewyrażaniu sprzeciwu wobec powyższej zgłoszonej koncentracji i uznaniu jej za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Decyzja ta została oparta na art. 6 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1). Pełny tekst decyzji dostępny jest wyłącznie w języku angielskim i zostanie podany do wiadomości publicznej po uprzednim usunięciu ewentualnych informacji stanowiących tajemnicę handlową. Tekst zostanie udostępniony:

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—	w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=pl) jako dokument nr 32022M10349. Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do prawa Unii Europejskiej.

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1.

Brak sprzeciwu wobec zgłoszonej koncentracji

(Sprawa M.10800 – AHLSELL / SANISTAL)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2022/C 474/03)

W dniu 10 listopada 2022 r. Komisja podjęła decyzję o niewyrażaniu sprzeciwu wobec powyższej zgłoszonej koncentracji i uznaniu jej za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Decyzja ta została oparta na art. 6 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1). Pełny tekst decyzji dostępny jest wyłącznie w języku angielskim i zostanie podany do wiadomości publicznej po uprzednim usunięciu ewentualnych informacji stanowiących tajemnicę handlową. Tekst zostanie udostępniony:

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—	w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=pl) jako dokument nr 32022M10800. Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do prawa Unii Europejskiej.

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1.

Brak sprzeciwu wobec zgłoszonej koncentracji

(Sprawa M.10897 – PREDICA / VAUBAN / TELEFONICA / BLUEVIA)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2022/C 474/04)

W dniu 25 listopada 2022 r. Komisja podjęła decyzję o niewyrażaniu sprzeciwu wobec powyższej zgłoszonej koncentracji i uznaniu jej za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Decyzja ta została oparta na art. 6 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1). Pełny tekst decyzji dostępny jest wyłącznie w języku angielskim i zostanie podany do wiadomości publicznej po uprzednim usunięciu ewentualnych informacji stanowiących tajemnicę handlową. Tekst zostanie udostępniony:

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—	w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=pl) jako dokument nr 32022M10897. Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do prawa Unii Europejskiej.

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1.

Brak sprzeciwu wobec zgłoszonej koncentracji

(Sprawa M.10943 – ENEL / CVC CAPITAL PARTNERS / GRIDSPERTISE)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2022/C 474/05)

W dniu 28 listopada 2022 r. Komisja podjęła decyzję o niewyrażaniu sprzeciwu wobec powyższej zgłoszonej koncentracji i uznaniu jej za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Decyzja ta została oparta na art. 6 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1). Pełny tekst decyzji dostępny jest wyłącznie w języku angielskim i zostanie podany do wiadomości publicznej po uprzednim usunięciu ewentualnych informacji stanowiących tajemnicę handlową. Tekst zostanie udostępniony:

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—	w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=pl) jako dokument nr 32022M10943. Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do prawa Unii Europejskiej.

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1.

Brak sprzeciwu wobec zgłoszonej koncentracji

(Sprawa M.10955 – KIRK / LFI / ATP / FERROSAN MEDICAL DEVICES)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2022/C 474/06)

W dniu 5 grudnia 2022 r. Komisja podjęła decyzję o niewyrażaniu sprzeciwu wobec powyższej zgłoszonej koncentracji i uznaniu jej za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Decyzja ta została oparta na art. 6 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1). Pełny tekst decyzji dostępny jest wyłącznie w języku angielskim i zostanie podany do wiadomości publicznej po uprzednim usunięciu ewentualnych informacji stanowiących tajemnicę handlową. Tekst zostanie udostępniony:

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—	w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=pl) jako dokument nr 32022M10955. Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do prawa Unii Europejskiej.

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1.

Brak sprzeciwu wobec zgłoszonej koncentracji

(Sprawa M.10931 – OPENTEXT / MICRO FOCUS)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2022/C 474/07)

W dniu 6 grudnia 2022 r. Komisja podjęła decyzję o niewyrażaniu sprzeciwu wobec powyższej zgłoszonej koncentracji i uznaniu jej za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Decyzja ta została oparta na art. 6 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1). Pełny tekst decyzji dostępny jest wyłącznie w języku angielskim i zostanie podany do wiadomości publicznej po uprzednim usunięciu ewentualnych informacji stanowiących tajemnicę handlową. Tekst zostanie udostępniony:

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—	w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=pl) jako dokument nr 32022M10931. Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do prawa Unii Europejskiej.

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1.

Konkluzje Rady w sprawie walki z bezkarnością w odniesieniu do zbrodni popełnionych w związku z rosyjską wojną napastniczą przeciwko Ukrainie

(2022/C 474/08)

I.   Wprowadzenie

Niezwłocznie po tym, jak doszło do zbrojnej napaści – 24 lutego 2022 r. – Rada Europejska z całą mocą potępiła niczym niesprowokowaną i nieuzasadnioną wojnę napastniczą Rosji przeciwko Ukrainie stanowiącą rażące naruszenie prawa międzynarodowego i zasad Karty Narodów Zjednoczonych oraz powodującą – na masową skalę – ofiary śmiertelne i obrażenia wśród ludności cywilnej.

1 i 2 marca 2022 r. 39 państw-stron Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego („statutu rzymskiego”), w tym wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej, skierowało sprawę do Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK), zwracając się do prokuratora MTK o zbadanie sytuacji w Ukrainie. 2 marca 2022 r. prokurator MTK ogłosił, że wszczął dochodzenie w sprawie sytuacji w Ukrainie na podstawie wniosków otrzymanych od państw-stron. Następnie cztery inne państwa-strony zgłosiły sytuację na Ukrainie do MTK, tym samym łącznie uczyniły to 43 państwa-strony

W konkluzjach z 24 i 25 marca 2022 r. Rada Europejska stwierdziła, co następuje: „Rosja kieruje swoje ataki przeciwko ludności cywilnej i obiektom cywilnym, takim jak szpitale, placówki medyczne, szkoły i schrony. Te zbrodnie wojenne muszą się natychmiast zakończyć. Osoby za nie odpowiedzialne i im współwinne zostaną pociągnięte do odpowiedzialności zgodnie z prawem międzynarodowym”.

W konkluzjach z 30 i 31 maja 2022 r. Rada Europejska wezwała Rosję do natychmiastowego zaprzestania masowych ataków na ludność cywilną i cywilną infrastrukturę. Wskazała, że „akty okrucieństwa, których dopuszczają się siły rosyjskie, oraz cierpienie i zniszczenia, które powodują, są niewyobrażalne”. Wyraziła przy tym uznanie dla wszystkich, którzy pomagają w gromadzeniu dowodów i prowadzeniu dochodzeń w sprawie zbrodni wojennych i pozostałych najpoważniejszych zbrodni, i poparła intensywne prace prowadzone w tym względzie przez prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego. Z aprobatą przyjęła również pracę wykonywaną przez Prokuraturę Generalną Ukrainy, przy wsparciu finansowym i wsparciu w zakresie budowania zdolności udzielanym przez Unię Europejską i jej państwa członkowskie. Z zadowoleniem przyjęła utworzenie wspólnego zespołu dochodzeniowo-śledczego koordynowanego przez Eurojust, którego rola została wzmocniona, oraz wsparcie operacyjne zapewniane na bieżąco przez Europol.

W konkluzjach z 23 i 24 czerwca 2022 r. Rada Europejska podkreśliła, że „Rosja, Białoruś i wszyscy odpowiedzialni za zbrodnie wojenne i inne najpoważniejsze zbrodnie zostaną pociągnięci do odpowiedzialności za swoje działania, zgodnie z prawem międzynarodowym”.

W konkluzjach z 20 i 21 października 2022 r. Rada Europejska stwierdziła, co następuje: „Zbrodnie wojenne przeciwko ludności ukraińskiej, co do których jest coraz więcej dowodów, oraz ciągłe niszczenie infrastruktury cywilnej stanowią jaskrawe pogwałcenie prawa międzynarodowego. Unia Europejska powtarza, że jest zdecydowana doprowadzić do rozliczenia Rosji oraz wszystkich sprawców i współsprawców; potwierdza też swoje zdecydowane poparcie dla dochodzeń prowadzonych przez prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego. Rada Europejska dostrzega starania Ukrainy o zagwarantowanie rozliczalności, m.in. za zbrodnię agresji przeciwko Ukrainie. Zwraca się do wysokiego przedstawiciela i Komisji o zbadanie możliwości zapewnienia pełnej rozliczalności”.

Ponadto w konkluzjach z 20–21 października 2022 r. Rada Europejska zwróciła się do Komisji o przedstawienie opcji działania zgodnych z prawem unijnym i międzynarodowym, pozwalających wykorzystać zamrożone aktywa na wsparcie odbudowy Ukrainy. Rada Europejska przywołała w tym kontekście swoje konkluzje z 30 i 31 maja 2022 r. Odbudowa Ukrainy przyniosłaby korzyści także ofiarom zbrodni popełnionych w tym kraju.

Statut Rzymski Międzynarodowego Trybunału Karnego przypomina o tym, że najpoważniejsze zbrodnie, którymi zajmuje się międzynarodowa wspólnota jako całość, nie mogą pozostać bezkarne i że należy zapewnić ich skuteczne ściganie przez podejmowanie odpowiednich środków na poziomie krajowym oraz wzmocnienie współpracy międzynarodowej.

Zgodnie z prawem międzynarodowym (1) główna odpowiedzialność za prowadzenie dochodzeń i ściganie osób odpowiedzialnych za najpoważniejsze zbrodnie wagi międzynarodowej, o których mowa w art. 5 statutu rzymskiego, spoczywa na państwach.

W decyzji Rady 2011/168/WPZiB (2) przypomniano, że poważne zbrodnie podlegające jurysdykcji Międzynarodowego Trybunału Karnego stanowią przedmiot troski całej społeczności międzynarodowej, w tym w szczególności Unii i jej państw członkowskich, oraz potwierdzono determinację, by położyć kres bezkarności sprawców tych zbrodni, podejmując inicjatywy lub środki służące zapewnieniu realizowania zasady komplementarności na szczeblu krajowym i wzmacniając współpracę międzynarodową, by zapewnić skuteczne ściganie i osądzenie tych osób.

Unia Europejska i jej państwa członkowskie powinny w trybie pilnym podjąć wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia, aby w odniesieniu do osób popełniających najpoważniejsze zbrodnie wagi międzynarodowej w Ukrainie prowadzone były dochodzenia i by osoby te były ścigane i pociągane do odpowiedzialności przed sądem.

Rada dała już wyraz zadowoleniu z decyzji prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego o wszczęciu dochodzenia. Także właściwe organy różnych państw członkowskich rozpoczęły już dochodzenia w sprawie najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej, które według doniesień, popełniono w Ukrainie.

Aby zapewnić skuteczne prowadzenie dochodzeń w sprawie najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej i ich ściganie, konieczna jest wzmocniona współpraca i koordynacja między wszystkimi właściwymi organami na szczeblu międzynarodowym i krajowym, w szczególności w celu gromadzenia, przechowywania i zabezpieczania dowodów, które mogą być następnie wykorzystywane w sądzie.

Eurojust i Europol są kluczowymi podmiotami w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości. Obie agencje dysponują wiedzą fachową i doświadczeniem w zakresie wspierania dochodzeń i ścigania w odniesieniu do przestępstw transgranicznych, w tym najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej i powiązanych przestępstw, i są gotowe, w ramach swoich odpowiednich mandatów, przyczyniać się do skutecznej wymiany zgromadzonych dowodów. Eurojust i Europol koordynują swoje role i działania we wspieraniu dochodzeń w sprawie najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej.

30 maja 2022 r. przyjęto rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/838 w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) 2018/1727 w odniesieniu do zabezpieczania, analizy i przechowywania w Eurojuście dowodów dotyczących ludobójstwa, zbrodni przeciwko ludzkości, zbrodni wojennych oraz powiązanych przestępstw (3).

25 marca 2022 r. utworzono, z pomocą Eurojustu, wspólny zespół dochodzeniowo-śledczy, który ma koordynować dochodzenia w sprawie wszystkich zbrodni popełnionych przez Rosję podczas wojny z Ukrainą. Wspólny zespół dochodzeniowo-śledczy ma na celu zacieśnienie współpracy sądowej między właściwymi organami, na szczeblu krajowym i międzynarodowym, zaangażowanymi w prowadzenie dochodzeń w sprawie najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej i ich ściganie. W skład tego wspólnego zespołu dochodzeniowo-śledczego wchodziły początkowo ukraińskie, litewskie i polskie organy sądowe, a następnie dołączyły organy sądowe z Estonii, Łotwy, Słowacji i Rumunii. 25 kwietnia 2022 r. Urząd Prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego ogłosił zamiar uczestniczenia w tym zespole.

Aby ułatwić analizę informacji dotyczących możliwych dowodów najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej, Europol utworzył specjalny projekt analityczny dotyczący tego rodzaju zbrodni.

Należy również zwrócić odpowiednią uwagę na sytuację ofiar najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej. Oczekują one, że sprawiedliwość zostanie wymierzona.

Europejska sieć punktów kontaktowych dotyczących osób odpowiedzialnych za ludobójstwo, zbrodnie przeciw ludzkości oraz zbrodnie wojenne („sieć punktów kontaktowych ds. ścigania ludobójstwa”) dysponuje istotną wiedzą fachową w odniesieniu do najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej. Jest ona bardzo pomocna w ułatwianiu wymiany informacji, wiedzy, doświadczeń i sprawdzonych rozwiązań wśród krajowych praktyków (4).

21 września 2022 r. Eurojust, sieć punktów kontaktowych ds. ścigania ludobójstwa i Urząd Prokuratora MTK opublikowały wytyczne dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego zatytułowane „Dokumentowanie zbrodni międzynarodowych i naruszeń praw człowieka do celów zapewnienia odpowiedzialności karnej”.

Wsparcia na miejscu, w Ukrainie, udziela władzom ukraińskim misja doradcza UE w Ukrainie (EUAM Ukraine). Mandat misji EUAM Ukraine został zmieniony 13 kwietnia 2022 r. (5), aby – poprzez doradztwo strategiczne i szkolenie – zapewnić wsparcie ukraińskim organom zaangażowanym w prowadzenie dochodzeń i postępowań karnych w sprawie międzynarodowych przestępstw. Misja ściśle współpracuje w tej dziedzinie z Międzynarodowym Trybunałem Karnym i uczestniczy w działaniach grupy doradczej ds. masowych aktów okrucieństwa.

W związku z powyższym Rada przyjmuje następujące konkluzje:

II.   Rada wzywa państwa członkowskie, by:

a)

Przyjęły niezbędne środki legislacyjne w celu: i) pełnego wdrożenia definicji najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej i rodzajów odpowiedzialności zapisanych w statucie rzymskim; ii) umożliwienia wykonywania jurysdykcji uniwersalnej lub innych form jurysdykcji krajowej w odniesieniu do najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej popełnionych za granicą; oraz iii) umożliwienia ścisłej współpracy sądowej z Międzynarodowym Trybunałem Karnym, a także, w zakresie dozwolonym prawem krajowym, z innymi mechanizmami dochodzeniowymi lub mechanizmami rozliczalności, takimi jak Niezależna Międzynarodowa Komisja Śledcza w sprawie Ukrainy ustanowiona przez Radę Praw Człowieka ONZ, w tym, w stosownych przypadkach, w ramach wspólnego zespołu dochodzeniowo-śledczego.

b)	Udzielały wsparcia ukraińskiej Prokuraturze Generalnej w celu zwiększenia zdolności Ukrainy do prowadzenia dochodzeń w sprawie najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej i ich ścigania zgodnie ze standardami międzynarodowymi.

c)	Rozważyły aktywny udział w modelu rotacyjnym koordynowanym przez Międzynarodowy Trybunał Karny.

d)

Wzmocniły współpracę sądową między państwami członkowskimi oraz z Ukrainą, innymi państwami trzecimi, a także Międzynarodowym Trybunałem Karnym, w celu zapewnienia skutecznego prowadzenia dochodzeń w sprawie najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej i ich ścigania, w tym poprzez wspieranie międzynarodowej inicjatywy na rzecz wynegocjowania wielostronnego traktatu o wzajemnej pomocy prawnej i ekstradycji w ramach krajowego ścigania masowych aktów okrucieństwa.

e)

Ułatwiały wykorzystywanie wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych z udziałem właściwych organów państw członkowskich i innych zainteresowanych stron, takich jak Międzynarodowy Trybunał Karny, w celu zacieśnienia współpracy sądowej w indywidualnych przypadkach oraz usprawnienia skutecznego prowadzenia dochodzeń w sprawie najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej i ich ścigania na szczeblu krajowym i międzynarodowym.

f)	Współpracowały z grupą doradczą ds. masowych aktów okrucieństwa oraz ułatwiały, w stosownych przypadkach, ścisłą koordynację między grupą doradczą ds. masowych aktów okrucieństwa a wspólnym zespołem dochodzeniowo-śledczym utworzonym przez Ukrainę i niektóre państwa członkowskie.

g)

Zacieśniły współpracę z zainteresowanymi stronami z UE, takimi jak Eurojust, Europol, Europejska Sieć Sądowa, sieć punktów kontaktowych ds. ścigania ludobójstwa, EUAM Ukraine oraz sieć ekspertów krajowych ds. wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych („sieć JIT”), aby usprawnić skuteczne prowadzenie dochodzeń w sprawie najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej i ich ściganie.

h)	Jeszcze bardziej wzmacniały zdolności EUAM Ukraine poprzez oddelegowanie ekspertów krajowych dysponujących odpowiednią wiedzą fachową.

i)

W dalszym ciągu zapewniały odpowiednie wsparcie prawne, operacyjne i finansowe na rzecz tworzenia i właściwego funkcjonowania wyspecjalizowanych jednostek zajmujących się prowadzeniem dochodzeń w sprawie najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej i ich ściganiem na szczeblu krajowym w ramach organów właściwych w sprawach egzekwowania prawa, ścigania, wzajemnej pomocy prawnej i zbierania zeznań ofiar, a także, w stosownych przypadkach, w ramach służb imigracyjnych.

j)

Informowały krajowe organy sądowe prowadzące dochodzenia w sprawie najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej o kompetencjach przyznanych Eurojustowi na mocy rozporządzenia (UE) 2022/838 oraz zwracały uwagę na pomoc, jaką może zapewnić zarówno Eurojust, we współpracy z siecią punktów kontaktowych ds. ścigania ludobójstwa, jak i Europol, na rzecz szybkiego i efektywnego sprawdzania informacji i wykrywania potencjalnych powiązań między sprawami objętymi dochodzeniem w różnych państwach członkowskich.

k)

Usprawniały gromadzenie i wymianę informacji między właściwymi organami i zainteresowanymi stronami, które mają kontakt z ofiarami zbrodni wojennych, w oparciu o wiedzę fachową uzyskaną w szczególności przez sieć ds. wykluczenia działającą w ramach Agencji Unii Europejskiej ds. Azylu, sieć punktów kontaktowych ds. ścigania ludobójstwa i unijną platformę ds. praw ofiar.

l)	Przeznaczały odpowiednie zasoby na budowanie zdolności i działania szkoleniowe dla organów krajowych zaangażowanych w identyfikację ofiar i świadków najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej.

m)	Współpracowały z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, w tym za pośrednictwem unijnej platformy ds. praw ofiar, w szczególności w celu usprawnienia wymiany informacji i działań informacyjnych skierowanych do ofiar i poszkodowanych społeczności.

n)	Promowały, w stosownych przypadkach, współpracę z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego w zakresie gromadzenia dowodów dotyczących najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej oraz ułatwiały, w zakresie dozwolonym przez prawo krajowe, dopuszczalność takich dowodów w sądzie.

o)

Zwiększały świadomość członków ukraińskiej społeczności uchodźców na temat możliwości składania w państwach członkowskich zeznań dotyczących najważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej, których byli ofiarami lub świadkami, przy jednoczesnym uwzględnieniu szczególnie trudnej sytuacji takich osób i potrzeby wspierania ich.

p)	Wzmacniały uczestnictwo, informowanie i ochronę ofiar najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej w postępowaniu karnym, jak przewidziano w dyrektywie 2012/29/UE o prawach ofiar, w tym poprzez wymianę doświadczeń i sprawdzonych rozwiązań w odniesieniu do wspierania i ochrony ofiar.

III.   Rada wzywa Komisję, by:

a)

Kontynuowała ścisłą współpracę z prezydencją Rady, Europejską Służbą Działań Zewnętrznych, Sekretariatem Generalnym Rady i Międzynarodowym Trybunałem Karnym w celu zapewnienia koordynacji działań Unii i, w miarę możliwości, państw członkowskich na rzecz wspierania prowadzonych przez Prokuraturę Generalną Ukrainy działań zwiększających rozliczalność.

b)	Kontynuowała prace w ramach platformy ds. praw ofiar w celu podnoszenia świadomości na temat konieczności zapewnienia wsparcia i ochrony ofiarom najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej, zgodnie z ich szczególnymi potrzebami i zgodnie z dyrektywą o prawach ofiar.

c)

Wspierała specjalistyczne szkolenia i działania w zakresie budowania zdolności skierowane do organów ścigania, organów sądowych i innych właściwych organów, w oparciu o prace i wiedzę fachową istniejących podmiotów, takich jak Europejska Sieć Szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości (EJTN), Agencja Unii Europejskiej ds. Szkolenia w Dziedzinie Ścigania (CEPOL), EUAM Ukraine oraz istniejące programy szkoleniowe opracowane przez sieć punktów kontaktowych ds. ścigania ludobójstwa.

d)

Nasiliła wsparcie finansowe, logistyczne, techniczne i merytoryczne dostępne dla państw członkowskich w ich wysiłkach na rzecz efektywnego prowadzenia dochodzeń w sprawie najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej i gromadzenia dotyczących ich dowodów, w tym poprzez zwiększenie finansowania dla wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych.

e)	Promowała wymianę sprawdzonych rozwiązań, wiedzy i wiedzy fachowej za pośrednictwem sieci punktów kontaktowych ds. ścigania ludobójstwa, w tym poprzez programy wymiany i wizyty studyjne praktyków, oraz przydzielała na ten cel odpowiednie zasoby.

f)	Nadal wspierała krajowe i międzynarodowe mechanizmy dochodzeniowe i mechanizmy gromadzenia dowodów, w szczególności w odniesieniu do dowodów z pola walki.

IV.   Rada wzywa Eurojust, by:

a)	Nadal wprowadzał niezbędne środki w celu szybkiego wdrożenia rozporządzenia (UE) 2022/838 z myślą o zabezpieczaniu, analizie i przechowywaniu dowodów dotyczących najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej, o których mowa w tym rozporządzeniu, w centralnym systemie przechowywania.

b)	Nadal zapewniał materiały i wskazówki dotyczące sposobu gromadzenia i przekazywania dowodów dotyczących najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej.

c)	W dalszym ciągu zacieśniał, w miarę możliwości, współpracę z państwami trzecimi, z myślą o ułatwieniu gromadzenia i wymiany dowodów dotyczących najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej, zgodnie z mającymi zastosowanie ramami prawnymi.

V.   Rada wzywa Eurojust i Europol, by:

a)

W dalszym ciągu zacieśniały wzajemną współpracę, w oparciu o ich uzupełniające się role i zdolności operacyjne w zakresie wspierania dochodzeń w sprawie najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej – zgodnie z ich odpowiednimi mandatami, przy jednoczesnym dążeniu do unikania powielania wysiłków – tak aby mogły udzielać państwom członkowskim jeszcze lepszej pomocy w prowadzeniu dochodzeń w sprawie najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej i ich ściganiu.

b)	Informowały Radę o aktualnej sytuacji i przyszłych krokach w swojej współpracy w zakresie prowadzenia dochodzeń w sprawie najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej i ich ścigania.

VI.   Rada wzywa sieć punktów kontaktowych ds. ścigania ludobójstwa, by:

a)	Nadal rozwijała swoją wiedzę fachową w odniesieniu do najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej.

b)	W dalszym ciągu ułatwiała wymianę informacji, wiedzy, doświadczeń i sprawdzonych rozwiązań między krajowymi praktykami, zgodnie ze swoim mandatem.

VII.   Rada wzywa EUAM Ukraine, by:

a)	Nadal zwiększała wsparcie dla władz ukraińskich w celu ułatwienia prowadzenia dochodzeń w sprawie najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej i ich ścigania.

b)	W dalszym ciągu zacieśniała współpracę z Europolem, Eurojustem i CEPOL-em w celu zapewniania szkoleń i bezpośredniego wsparcia w zakresie prowadzenia dochodzeń w sprawie najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej i ich ścigania w Ukrainie.

VIII.   Rada wzywa odpowiednie instytucje Unii Europejskiej, by:

a)	Kontynuowały i wciąż usprawniały udzielanie skutecznej pomocy Ukrainie.

b)	Nadal wspierały państwa członkowskie w ich wysiłkach na rzecz efektywnego gromadzenia dowodów dotyczących najpoważniejszych zbrodni wagi międzynarodowej, a jednocześnie analizowały potencjalne synergie i unikały powielania działań.

c)	Zwiększyły wysiłki na rzecz przeciwdziałania dezinformacji i próbom pisania historii na nowo.

IX.   Rada wzywa Ukrainę, by:

Przystąpiła do statutu rzymskiego.

---

(1)  Zob. Rzymski Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego, Konwencja w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa z 1948 r.; cztery konwencje genewskie z 1949 r. i trzy protokoły dodatkowe; Konwencja haska z 1954 r. i jej drugi protokół dodatkowy; Międzynarodowa konwencja o zwalczaniu i karaniu zbrodni apartheidu z 1976 r.; Konwencja w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r.; Międzynarodowa konwencja o ochronie wszystkich osób przed wymuszonym zaginięciem z 2006 r.

(2)  Decyzja Rady 2011/168/WPZiB z dnia 21 marca 2011 r. w sprawie Międzynarodowego Trybunału Karnego, uchylająca wspólne stanowisko 2003/444/WPZiB (Dz.U. L 76 z 22.3.2011, s. 56).

(3)  Dz.U. L 148 z 31.5.2022, s. 1.

(4)  Decyzja Rady 2002/494/WSiSW z dnia 13 czerwca 2002 r. ustanawiająca europejską sieć punktów kontaktowych dotyczących osób odpowiedzialnych za ludobójstwo, zbrodnie przeciw ludzkości oraz zbrodnie wojenne (Dz.U. L 167 z 26.6.2002, s. 1); Decyzja Rady 2003/335/WSiSW z dnia 8 maja 2003 r. w sprawie wykrywania i karania ludobójstwa, zbrodni przeciw ludzkości i zbrodni wojennych (Dz.U. L 118 z 14.5.2003, s. 12).

(5)  Decyzja Rady (WPZiB) 2022/638 z dnia 13 kwietnia 2022 r. zmieniająca decyzję 2014/486/WPZiB w sprawie misji doradczej Unii Europejskiej na rzecz reformy cywilnego sektora bezpieczeństwa na Ukrainie (EUAM Ukraine) (Dz.U. L 117 z 19.4.2022 r., s. 38).

Kursy walutowe euro (1)

13 grudnia 2022 r.

(2022/C 474/09)

1 euro =

	Waluta	Kurs wymiany
USD	Dolar amerykański	1,0545
JPY	Jen	144,85
DKK	Korona duńska	7,4391
GBP	Funt szterling	0,85753
SEK	Korona szwedzka	10,8965
CHF	Frank szwajcarski	0,9869
ISK	Korona islandzka	151,10
NOK	Korona norweska	10,4679
BGN	Lew	1,9558
CZK	Korona czeska	24,287
HUF	Forint węgierski	409,65
PLN	Złoty polski	4,6938
RON	Lej rumuński	4,9298
TRY	Lir turecki	19,6649
AUD	Dolar australijski	1,5553
CAD	Dolar kanadyjski	1,4341
HKD	Dolar Hongkongu	8,2033
NZD	Dolar nowozelandzki	1,6464
SGD	Dolar singapurski	1,4288
KRW	Won	1 378,75
ZAR	Rand	18,6855
CNY	Yuan renminbi	7,3637
HRK	Kuna chorwacka	7,5495
IDR	Rupia indonezyjska	16 521,81
MYR	Ringgit malezyjski	4,6704
PHP	Peso filipińskie	58,852
RUB	Rubel rosyjski
THB	Bat tajlandzki	36,707
BRL	Real	5,5784
MXN	Peso meksykańskie	20,9435
INR	Rupia indyjska	87,2965

---

(1)  Źródło: referencyjny kurs wymiany walut opublikowany przez EBC.

Roczna aktualizacja wynagrodzeń i emerytur urzędników i innych pracowników UE oraz mających do nich zastosowanie współczynników korygujących (1) – za 2022 r.

(2022/C 474/10)

---

(1)  Sprawozdanie Eurostatu z dnia 28 października 2022 r. w sprawie rocznej aktualizacji wysokości wynagrodzeń i emerytur urzędników UE za rok 2022, zgodnie z art. 64 i 65 oraz załącznikiem XI do regulaminu pracowniczego urzędników i innych pracowników Unii Europejskiej, w ramach którego dostosowano, ze skutkiem od dnia 1 lipca 2022 r., wynagrodzenia czynnego personelu i świadczenia emerytalne oraz, ze skutkiem od 1 lipca 2022 r., współczynniki korygujące mające zastosowanie do wynagrodzeń czynnego personelu pracującego w wewnątrz- i pozaunijnych jednostkach, do świadczeń emerytalnych pracowników (zgodnie z państwem zamieszkania), a także do transferu emerytur (Ares(2022)7485371).

(2)  Rozporządzenie Rady (EWWiS, EWG, Euratom) nr 300/76 z dnia 9 lutego 1976 r. określające kategorie urzędników uprawnionych do pobierania dodatków za pracę zmianową oraz stawki i warunki ich przyznawania (Dz.U. L 38 z 13.2.1976, s. 1). Rozporządzenie uzupełnione rozporządzeniem (Euratom, EWWiS, EWG) nr 1307/87 (Dz.U. L 124 z 13.5.1987, s. 6).

(3)  Rozporządzenie Rady (EWG, Euratom, EWWiS) nr 260/68 z dnia 29 lutego 1968 r. ustanawiające warunki i procedurę stosowania podatku na rzecz Wspólnot Europejskich (Dz.U. L 56 z 4.3.1968, s. 8).

Roczna aktualizacja współczynników korygujących mających zastosowanie do wynagrodzeń urzędników, pracowników zatrudnionych na czas określony oraz pracowników kontraktowych Unii Europejskiej pełniących służbę w państwach trzecich (1)

(2022/C 474/11)

Państwo	Parytet gospodarczy lipiec 2022 r.	Kurs wymiany lipiec 2022 r (*1).	Współczynnik korygujący lipiec 2022  (*2)
Afganistan  (*3)
Albania	68,08	119,410	57,0
Algieria	93,80	153,500	61,1
Angola	872,8	452,977	192,7
Argentyna	112,9	130,663	86,4
Armenia	510,7	430,540	118,6
Australia	1,634	1,52560	107,1
Azerbejdżan	1,825	1,78789	102,1
Bangladesz	83,59	97,7555	85,5
Barbados	2,603	2,10791	123,5
Białoruś	2,179	3,58200	60,8
Benin	635,1	655,957	96,8
Boliwia	5,907	7,26725	81,3
Bośnia i Hercegowina	1,167	1,95583	59,7
Botswana	9,312	12,8866	72,3
Brazylia	5,159	5,51630	93,5
Burkina Faso	595,4	655,957	90,8
Burundi	2 118	2 142,91	98,8
Kambodża	4 098	4 298,50	95,3
Kamerun	585,5	655,957	89,3
Kanada	1,455	1,35130	107,7
Republika Zielonego Przylądka	75,85	110,265	68,8
Republika Środkowoafrykańska	669,4	655,957	102,0
Czad	617,1	655,957	94,1
Chile	654,6	958,614	68,3
Chiny	6,157	7,03820	87,5
Kolumbia	3 082	4 343,38	71,0
Kongo	714,7	655,957	109,0
Kostaryka	586,1	725,326	80,8
Kuba  (*1)	1,261	1,05170	119,9
Demokratyczna Republika Konga	2934	2 119,50	138,4
Dżibuti	214,2	187,203	114,4
Republika Dominikańska	46,43	57,6144	80,6
Ekwador  (*1)	0,938	1,05170	89,2
Egipt	14,8	19,7916	74,8
Salwador  (*1)	0,8715	1,05170	82,9
Erytrea	17,49	15,7755	110,9
Eswatini	11,10	16,9295	65,6
Etiopia	42,10	55,5546	75,8
Fidżi	1,677	2,32883	72,0
Gabon	696,1	655,957	106,1
Gambia	56,43	58,0200	97,3
Gruzja	2,571	3,09540	83,1
Ghana	7,019	7,61620	92,2
Grenlandia	8,598	7,43920	115,6
Gwatemala	8,420	8,16098	103,2
Gwinea	11 607	9 076,32	127,9
Gwinea Bissau	460,7	655,957	70,2
Gujana	212,6	220,180	96,6
Haiti	117,5	119,499	98,3
Honduras	23,26	25,6586	90,7
Hongkong	9,922	8,25320	120,2
Islandia	187,9	139,900	134,3
Indie	82,22	83,0370	99,0
Indonezja	11 466	15 612,6	73,4
Iran	100 442	44 171,4	227,4
Irak  (*3)
Izrael	4,208	3,63440	115,8
Wybrzeże Kości Słoniowej	572,1	655,957	87,2
Jamajka	178,9	159,461	112,2
Japonia	133,1	143,530	92,7
Jordania	0,7095	0,74566	95,2
Kazachstan	384,4	496,940	77,4
Kenia	125,6	123,735	101,5
Kosowo	0,5623	1	56,2
Kuwejt	0,2979	0,32214	92,5
Kirgistan	74,41	83,6105	89,0
Laos	9 551	15 763,8	60,6
Liban  (*3)
Lesotho	10,80	16,9295	63,8
Liberia	225,4	160,478	140,5
Libia  (*3)
Madagaskar	3 700	4 254,16	87,0
Malawi	746,6	1 079,01	69,2
Malezja	3,843	4,62720	83,1
Mali	607,6	655,957	92,6
Mauretania	31,62	37,8648	83,5
Mauritius	36,31	47,3136	76,7
Meksyk	14,34	21,1375	67,8
Mołdawia	16,13	20,2534	79,6
Mongolia	2 362	3 293,69	71,7
Czarnogóra	0,6066	1	60,7
Maroko	8,507	10,6027	80,2
Mozambik	75,60	67,5700	111,9
Mjanma	1 428	1 945,65	73,4
Namibia	13,14	16,9295	77,6
Nepal	95,19	132,330	71,9
Nowa Kaledonia	115,7	119,332	97,0
Nowa Zelandia	1,441	1,68710	85,4
Nikaragua	34,03	37,7087	90,2
Niger	501,8	655,957	76,5
Nigeria	397,3	441,345	90,0
Macedonia Północna	30,81	61,6950	49,9
Norwegia	13,26	10,3065	128,7
Pakistan	149,1	218,700	68,2
Panama  (*1)	1,156	1,05170	109,9
Papua-Nowa Gwinea	3,847	3,70317	103,9
Paragwaj	5007	7 213,66	69,4
Peru	3,684	3,97963	92,6
Filipiny	50,98	57,7730	88,2
Katar	4,379	3,82819	114,4
Rosja	84,07	53,8580	156,1
Rwanda	950,9	1 081,71	87,9
Wyspy Świętego Tomasza i Książęca	24,37	24,5000	99,5
Arabia Saudyjska	3,863	3,94388	97,9
Senegal	552,3	655,957	84,2
Serbia	73,76	117,429	62,8
Sierra Leone	13 593	13 833,2	98,3
Singapur	1,711	1,46070	117,1
Somalia  (*3)
Republika Południowej Afryki	11,25	16,9295	66,5
Korea Południowa	1 229	1 364,02	90,1
Sudan Południowy	256,3	521,049	49,2
Sri Lanka	230,4	382,425	60,2
Sudan  (*3)
Szwajcaria (Berno)	1,343	1,00050	134,2
Szwajcaria (Genewa)	1,343	1,00050	134,2
Syria  (*3)
Tajwan	26,41	31,1691	84,7
Tadżykistan	8,512	11,1115	76,6
Tanzania	2 494	2 431,71	102,6
Tajlandia	26,64	36,9250	72,1
Timor Wschodni  (*1)	0,8645	1,05170	82,2
Togo	627,6	655,957	95,7
Trynidad i Tobago	7,319	7,26330	100,8
Tunezja	2,405	3,22400	74,6
Turcja	7,340	17,4998	41,9
Turkmenistan	5,079	3,68095	138,0
Uganda	2 956	3 984,18	74,2
Ukraina	26,62	30,7674	86,5
Zjednoczone Emiraty Arabskie	3,625	3,86200	93,9
Zjednoczone Królestwo	0,9421	0,86461	109,0
Stany Zjednoczone (Nowy Jork)	1,195	1,05170	113,6
Stany Zjednoczone (San Francisco)	1,099	1,05170	104,5
Stany Zjednoczone (Waszyngton)	1,099	1,05170	104,5
Urugwaj	40,14	41,5190	96,7
Uzbekistan	8 342	11 383,1	73,3
Wenezuela  (*3)
Wietnam	18 459	24 441,5	75,5
Zachodni Brzeg – Strefa Gazy	4,208	3,63440	115,8
Jemen  (*3)
Zambia	16,72	18,0940	92,4
Zimbabwe  (*3)

---

(1)  Sprawozdanie Eurostatu z dnia 28 października 2022 r. w sprawie rocznej aktualizacji wysokości wynagrodzeń i emerytur urzędników UE za rok 2022, zgodnie z art. 64 i 65 oraz załącznikiem XI do regulaminu pracowniczego urzędników i innych pracowników Unii Europejskiej, w ramach którego dostosowano, ze skutkiem od dnia 1 lipca 2022 r., wynagrodzenia czynnego personelu i świadczenia emerytalne oraz, ze skutkiem od 1 lipca 2022 r., współczynniki korygujące mające zastosowanie do wynagrodzeń czynnego personelu pracującego w wewnątrz- i pozaunijnych jednostkach, do świadczeń emerytalnych pracowników (zgodnie z państwem zamieszkania), a także do transferu emerytur (Ares(2022)7485371).

Dalsze informacje dotyczące metodyki są dostępne na stronie internetowej Eurostatu („Statistics Database” > „Economy and finance” > „Prices” > „Correction coefficients”) („Bazy danych statystycznych” > „Ekonomia i finanse” > „Ceny” > „Współczynniki korygujące”) .

(*1)  1 EUR = x jednostek waluty krajowej (w przypadku Kuby, Ekwadoru, Salwadoru, Panamy i Timoru Wschodniego – USD).

(*2)  Bruksela i Luksemburg = 100.

(*3)  Brak danych ze względu na trudności związane z brakiem stabilności w tym kraju lub brak wiarygodnych danych.

Tymczasowa aktualizacja współczynników korygujących mających zastosowanie do wynagrodzeń urzędników, pracowników zatrudnionych na czas określony oraz pracowników kontraktowych Unii Europejskiej pełniących służbę w państwach trzecich (1)

(2022/C 474/12)

LUTY 2022 R.

Państwo	Parytet gospodarczy luty 2022 r.	Kurs wymiany luty 2022 r (*).	Współczynnik korygujący luty 2022 r (**).
Republika Środkowoafrykańska	693,0	655,957	105,6
Algieria	96,76	158,249	61,1
Sri Lanka	168,9	228,258	74,0
Turcja	5,970	15,1424	39,4
Haiti	112,9	113,097	99,8
Mołdawia	15,54	20,2731	76,7
Sudan Południowy	239,0	482,766	49,5

MARZEC 2022 R.

Państwo	Parytet gospodarczy marzec 2022 r.	Kurs wymiany marzec 2022 (*)	Współczynnik korygujący marzec 2022 (**)
Rwanda	862,0	1 149,90	75,0
Mozambik	71,95	72,4150	99,4
Mali	584,6	655,957	89,1
Kolumbia	2 861	4 404,80	65,0

KWIECIEŃ 2022 R.

Państwo	Parytet gospodarczy kwiecień 2022 r.	Kurs wymiany kwiecień 2022 r (*).	Współczynnik korygujący kwiecień 2022 r (**).
Brazylia	4,802	5,28080	90,9
Sierra Leone	12 756	13 195,4	96,7
Etiopia	40,84	56,6299	72,1
Burundi	2 116	2 211,60	95,7
Ghana	6,321	7,81335	80,9
Sri Lanka	182,1	324,247	56,2
Turcja	6,384	16,3296	39,1
Rosja	82,85	96,0085	86,3
Kuba	1,190	1,11260	107,0
Salwador	0,8273	1,11260	74,4
Sudan Południowy	264,7	477,775	55,4
Bośnia i Hercegowina	1,166	1,95583	59,6
Mjanma	1 403	1 975,98	71,0

MAJ 2022 r.

Państwo	Parytet gospodarczy maj 2022 r.	Kurs wymiany maj 2022 r (*).	Współczynnik korygujący maj 2022 r (**).
Uganda	2 892	3 800,80	76,1
Rwanda	912,2	1 086,62	83,9
Botswana	8,948	12,8535	69,6
Ghana	6,667	7,58150	87,9
Trynidad i Tobago	7,246	7,47185	97,0
Sri Lanka	200,5	359,779	55,7
Turcja	6,718	15,5362	43,2
Argentyna	106,7	120,420	88,6
Gwinea	11 126	9 354,39	118,9
Jamajka	172,1	165,329	104,1
Panama	1,146	1,04850	109,3
Paragwaj	4 890	7 168,07	68,2
Sudan Południowy	282,8	450,738	62,7

CZERWIEC 2022 R.

Państwo	Parytet gospodarczy czerwiec 2022 r.	Kurs wymiany czerwiec 2022 r (*).	Współczynnik korygujący czerwiec 2022 r (**).
Tanzania	2 495	2 463,43	101,3
Eswatini	10,98	16,6480	66,0
Kenia	125,2	123,869	101,1
Gujana	209,0	223,085	93,7
Pakistan	148,5	213,970	69,4
Sri Lanka	222,2	384,892	57,7
Indie	82,10	83,4750	98,4
Mauretania	31,29	38,2667	81,8
Kolumbia	3 032	4 294,66	70,6
Kuba	1,252	1,07640	116,3
Iran	98 909	45 208,8	218,8

---

(1)  Sprawozdanie Eurostatu z dnia 3 listopada 2022 r. w sprawie tymczasowej aktualizacji współczynników korygujących mających zastosowanie do wynagrodzeń urzędników, pracowników zatrudnionych na czas określony oraz pracowników kontraktowych Unii Europejskiej pełniących służbę w pozaunijnych delegaturach UE zgodnie z art. 64 oraz załącznikami X i XI do regulaminu pracowniczego urzędników Unii Europejskiej i warunków zatrudnienia innych pracowników Unii Europejskiej (Ares(2022)7594855).

Dalsze informacje dotyczące metodyki są dostępne na stronie internetowej Eurostatu („Statistics Database” > „Economy and finance” > „Prices” > „Correction coefficients”) („Bazy danych statystycznych” > „Ekonomia i finanse” > „Ceny” > „Współczynniki korygujące”) .

(*)  1 EUR = x jednostek w walucie krajowej, z wyjątkiem USD dla: brak w tabeli powyżej.

(**)  Bruksela i Luksemburg = 100.

(*)  1 EUR = x jednostek w walucie krajowej, z wyjątkiem USD dla: brak w tabeli powyżej.

(**)  Bruksela i Luksemburg = 100.

(*)  1 EUR = x jednostek w walucie krajowej, z wyjątkiem USD dla: Kuba, Salwador

(**)  Bruksela i Luksemburg = 100.

(*)  1 EUR = x jednostek w walucie krajowej, z wyjątkiem USD dla: Panama

(**)  Bruksela i Luksemburg = 100.

(*)  1 EUR = x jednostek w walucie krajowej, z wyjątkiem USD dla: Kuba

(**)  Bruksela i Luksemburg = 100.

Sprawozdanie specjalne 27/2022: „Wsparcie UE na rzecz współpracy transgranicznej z państwami sąsiadującymi – udzielono cennej pomocy, lecz realizację działań rozpoczęto z dużym opóźnieniem, a ich koordynacja wymaga usprawnienia”

(2022/C 474/13)

Europejski Trybunał Obrachunkowy opublikował sprawozdanie specjalne 27/2022 pt. „Wsparcie UE na rzecz współpracy transgranicznej z państwami sąsiadującymi – udzielono cennej pomocy, lecz realizację działań rozpoczęto z dużym opóźnieniem, a ich koordynacja wymaga usprawnienia”.

Sprawozdanie to jest dostępne na stronie internetowej Europejskiego Trybunału Obrachunkowego: https://www.eca.europa.eu/pl/Pages/DocItem.aspx?did=62741, gdzie można zapoznać się z jego treścią lub pobrać je w formie pliku.

Zgłoszenie zamiaru koncentracji

(Sprawa M.10903 – CIRCLE K / SCHIBSTED / ELTON MOBILITY)

Sprawa, która może kwalifikować się do rozpatrzenia w ramach procedury uproszczonej

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2022/C 474/14)

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1 („rozporządzenie w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw”).

(2)  Dz.U. C 366 z 14.12.2013, s. 5.

Publikacja wniosku o rejestrację nazwy zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych

(2022/C 474/15)

Niniejsza publikacja uprawnia do zgłoszenia sprzeciwu wobec wniosku zgodnie z art. 51 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 (1) w terminie trzech miesięcy od daty niniejszej publikacji.

JEDNOLITY DOKUMENT

„Kangra tea”

Nr UE: PGI-IN-672 – 25.1.2008

ChNP ( ) ChOG (X)

1.   Nazwa lub nazwy [ChNP lub ChOG]

„Kangra tea”

2.   Państwo członkowskie lub państwo trzecie

Indie

3.   Opis produktu rolnego lub środka spożywczego

3.1.    Typ produktu

Klasa 1.8 – Inne produkty wymienione w załączniku I do Traktatu (przyprawy itp.)

3.2.    Opis produktu, do którego odnosi się nazwa podana w pkt 1

„Kangra tea” to rodzaj herbaty wytwarzanej z liści, pąków i delikatnych łodyg krzewu z gatunku Camellia sinensis uprawianego w dolinie Kangra (Himaćal Pradeś w Indiach).

W kontekście niniejszego wniosku pod nazwą „dolina Kangra” należy rozumieć obszar określony w pkt 4 niniejszego wniosku.

Główne właściwości liści herbaty „Kangra tea” to:

—	struktura wielożyłkowa,

—	wąskie liście.

„Kangra tea” wytwarza się z roślin wyhodowanych z materiału siewnego pochodzącego z doliny Kangra oraz z roślin innych wybranych odmian pochodzących z tego regionu.

W profilu aromatu „Kangra tea” można wyróżnić specyficzne nuty orzechów, golterii, drewna i kwiatów. Herbata „Kangra tea” pozostawia słodki posmak.

Napar z „Kangra tea” ma jasną barwę i intensywny bukiet.

Liście „Kangra tea” zawierają do 13 % katechin oraz do 3 % kofeiny i aminokwasów, takich jak teanina, glutamina i tryptofan.

Całkowita zawartość fenoli wynosi 198–230 mg/gm.

Całkowita zawartość przeciwutleniaczy wynosi 196–223 mg/gm.

Rodzaje herbaty wytwarzane w dolinie Kangra to: herbata zielona, oolong, biała i klasyczna czarna.

Poszczególne klasy „Kangra tea” są następujące:

—	Klasyczna czarna herbata „Kangra tea”: — SFTGFOP: Super Fine Tippy Golden Flowery Orange Pekoe — FTFGOP: Fine Tippy Flowery Golden Orange Pekoe — TGFOP: Tippy Golden Flowery Orange Pekoe — GFOP: Golden Flowery Orange Pekoe — GOF: Golden Orange Fannings — FOF: Flowery Orange Fannings

OP oznacza herbatę z całych liści. Oznaczenie to można dalej doprecyzować, wskazując właściwość danej herbaty, np. FOP oznacza herbatę o kwiatowym aromacie.

Klasa TGFOP oznacza herbatę z całych liści z dużą liczbą złotych pączków. Złote pączki otrzymuje się dzięki ostrożnemu zrywaniu delikatnych pączków na wierzchołkach (nierozwinięte liście) i starannemu procesowi produkcji, w wyniku którego otrzymuje się herbatę klasy Tippy Golden Flowery Orange Pekoe (TGFOP).

Herbaty typu Fanning to lekkie herbaty z liści pokruszonych opisywane w zależności od wyglądu i aromatu odpowiednio jako GOF (o złocistym zabarwieniu naparu) lub FOF (o kwiatowym aromacie).

—	Herbata „Kangra tea” typu oolong:

Herbatę oolong przygotowuje się poprzez częściową deaktywację enzymów w delikatnych pędach krzewu herbacianego.

—	Herbata biała „Kangra tea”:

Herbatę białą wytwarza się z pąków wierzchołkowych krzewu herbacianego; zwana jest powszechnie herbatą ze srebrnych pączków.

—

Herbata zielona „Kangra tea”: — Herbata z całych liści: Lachha (LACHHA), Young Hyson (YH) i Fine Young Hyson (FYH) — Herbata z liści łamanych (Broken): Mongra (MONGRA), Mashdana (MASHDANA), Gun Powder (GP), Hyson (H) i Fine Hyson (FH) — Herbata z pokruszonych liści (Fanning): Soumee (SOUMEE), Twanky (TWANKY) — Pył herbaciany (Dust): Dust (DUST)

Klasy herbaty z całych liści to herbaty Fine Young Hyson wytwarzane z delikatnie ręcznie zrywanych pędów.

Herbata Gun Powder nie stanowi klasy herbaty z liści łamanych. Ma formę niewielkich kulek powstających w czasie rolowania nagromadzonych pędów. Są one delikatnie rozdzielane, aby uzyskać herbatę o klasie „gun powder”.

Herbaty typu Fanning są również lekkimi herbatami.

Herbaty typu Dust mają konsystencję pyłu o wielkości nieco powyżej oczka sita o rozmiarze nr 20.

3.3.    Pasza (wyłącznie w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego) i surowce (wyłącznie w odniesieniu do produktów przetworzonych)

Herbata „Kangra tea” wytwarzana jest wyłącznie z liści, pąków i delikatnych łodyg krzewów herbacianych z gatunku Camellia sinensis uprawianych na obszarze Kangra określonym w pkt 4 niniejszego dokumentu.

Tego typu ograniczenia dotyczące odmian herbaty, z których można wytwarzać „Kangra tea”, nakłada się w celu zachowania integralności produktu, który od dziesięcioleci jest stale produkowany w regionie Kangra.

3.4.    Poszczególne etapy produkcji, które muszą odbywać się na wyznaczonym obszarze geograficznym

Uprawa, zbiory i przetwarzanie herbaty to trzy etapy, które powinny odbywać się na obszarze odniesienia.

3.5.    Szczegółowe zasady dotyczące krojenia, tarcia, pakowania itp. produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa

—

3.6.    Szczegółowe zasady dotyczące etykietowania produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa

Oznaczenie klas przeznaczone jest dla konsumentów końcowych. Klasy są podane na opakowaniach herbaty, tak aby konsumenci mogli dokonać rozróżnienia między poszczególnymi rodzajami jakościowymi herbaty „Kangra tea”.

Klasy „Kangra tea” opisane w pkt 3.2 są umieszczane na opakowaniu wraz z logo „Kangra tea”.

4.   Zwięzłe określenie obszaru geograficznego

Herbata „Kangra tea” jest wytwarzana na kilku obszarach położonych na zboczach pasma górskiego Dhauladhar w zachodnich Himalajach. Te obszary to:

—	Palampur, Baijnath, Kangra, Dharmshala w dystrykcie Kangra,

—	Jogindernagar w dystrykcie Mandi i

—	Bhatiyat w dystrykcie Chamba.

5.   Związek z obszarem geograficznym

Wniosek o rejestrację ChOG „Kangra tea” opiera się na właściwościach i jakości produktu.

5.1.    Specyfika obszaru geograficznego

Na obszarze Kangra, zgodnie z definicją zawartą w niniejszym wniosku, panują niezwykle specyficzne warunki geograficzne przeważające w zaśnieżonym paśmie górskim Dhauladhar w Himalajach. Wysokość jest bardzo specyficzną cechą tego obszaru, ponieważ wszystkie plantacje herbaty znajdują się na wysokości 900–1 400 m w wyżej wspomnianym paśmie górskim.

Na obszarze Kangra występują również intensywne roczne opady deszczu. Miasto Dharmshala i okoliczne tereny plasują się na drugim miejscu pod względem ilości opadów, po miejscowości Mawsynram w stanie Meghalaya w Indiach. Średnia roczna ilość opadów w Dharmshala wynosi 270–350 cm.

Herbatę „Kangra tea” wytwarza się tradycyjną metodą produkcji o wysokiej wydajności z użyciem całych liści, tj. herbata „Kangra tea” wytwarzana jest z całych liści i liści wzbogaconych smakowo o najwyższej zawartości polifenoli (katechin).

5.2.    Specyfika produktu

„Kangra tea” ma unikalny smak różniący się od smaku innych herbat na świecie. W porównaniu z innymi herbatami „Kangra tea” charakteryzuje się większą zawartością pirazyn (2,5-dimetylopyrazina, etylopyrazina, 2-etylo-6-metylopyrazina), które nadają jej orzechowy aromat, salicylanu metylu oraz α- i β-jonenów odpowiedzialnych za zapach golterii, drewna i kwiatów w profilu aromatu. Herbata „Kangra tea” pozostawia słodki posmak.

W porównaniu z innymi klasycznymi herbatami na świecie napar „Kangra tea” ma jaśniejszą barwę i intensywniejszy bukiet.

Intensywniejszy bukiet naparu uzyskuje się dzięki temu, że herbaty uprawiane w regionie Kangra wyróżniają się wyższą zawartością galusanu epigallokatechiny w profilach katechin. Wyższa zawartość galusanu epigallokatechiny w herbatach wynika z położenia geograficznego upraw.

Ponadto na podstawie profilowania genetycznego z użyciem markerów molekularnych kultywary herbaty z regionu Kangra uznano za oddzielną grupę.

5.3.    Związek przyczynowy zachodzący między charakterystyką obszaru geograficznego a jakością lub właściwościami produktu (w przypadku ChNP) lub szczególne cechy jakościowe, renoma lub inne właściwości produktu (w przypadku ChOG)

„Kangra tea” zasadniczo zawdzięcza swoją jakość, o której mowa powyżej, położeniu geograficznemu obszaru pochodzenia, tj. doliny Kangra leżącej u stóp pasma górskiego Dhauladhar w Himalajach. Herbata ma wspaniały i unikalny smak, za co w głównej mierze odpowiadają wyjątkowe warunki geoklimatyczne i kwaśne gleby o wartości pH 4–5,5.

Herbata „Kangra tea” zawdzięcza swój specyficzny pozostający w ustach posmak wysokiej zawartości galusanu epigallokatechiny w katechinach, która wynika z położenia geograficznego regionu Kangra. Region, którego współrzędne geograficzne to 32,1°N 76,27°E, położony jest na wysokości 900–1 400 m n.p.m. Plantacje są zasadniczo położone na zboczach, wartość pH gleby wynosi 4–5,5, a opady deszczu 270–350 cm. Wszystkie te czynniki mają wpływ na produkcję głównych i drugorzędnych związków fitochemicznych.

Rozwój związków odpowiedzialnych za specyficzny smak i słodki posmak wynika z syntezy związków azotu występujących w herbacie, a zależy on od wysokości regionu (900–1 400 m nad poziomem morza) i rocznych opadów (270–350 cm). Te specyficzne warunki klimatyczne sprzyjają rozwojowi szczególnego smaku i charakterystycznych związków.

Właściwości herbaty „Kangra tea”, a zwłaszcza zawartość katechin, są zapewniane dzięki tradycyjnej i wydajnej metodzie przetwarzania liści.

Historia „Kangra tea” sięga 1849 r. w epoce brytyjskiej, kiedy Dr. Jameson, ówczesny zarządca Botanical Tea Gardens, uznał region za dość odpowiedni do uprawy herbaty, a następnie rozpoczął pierwszą produkcję komercyjną w 1852 r. Wyrazem uznania doskonałości „Kangra tea” było uhonorowanie jej złotym i srebrnym medalem na międzynarodowych kongresach w Londynie i Amsterdamie w latach 1886 i 1895.

Dolina Kangra jest znana z produkcji wysokiej jakości herbaty (zielonej, klasycznej czarnej, białej i oolong) charakteryzującej się wyjątkowym bukietem słodkiego posmaku.

Odesłanie do publikacji specyfikacji produktu

—

---

(1)  Dz.U. L 343 z 14.12.2012, s. 1.