ISSN 1977-1002

Dziennik Urzędowy

Unii Europejskiej

C 347

European flag  

Wydanie polskie

Informacje i zawiadomienia

Rocznik 65
9 września 2022


Spis treści

Strona

 

 

PARLAMENT EUROPEJSKI
SESJA 2021–2022
Posiedzenia od 8 do 11 marca 2022 r.
TEKSTY PRZYJĘTE

1


 

I   Rezolucje, zalecenia i opinie

 

REZOLUCJE

 

Parlament Europejski

 

Wtorek, 8 marca 2022 r.

2022/C 347/01

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2022 r. w sprawie kurczącej się przestrzeni działania społeczeństwa obywatelskiego w Europie (2021/2103(INI))

2

2022/C 347/02

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2022 r. w sprawie roli kultury, edukacji, mediów i sportu w walce z rasizmem (2021/2057(INI))

15

2022/C 347/03

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2022 r. w sprawie polityki spójności jako instrumentu zmniejszania różnic w opiece zdrowotnej i zacieśniania transgranicznej współpracy w dziedzinie zdrowia (2021/2100(INI))

27

2022/C 347/04

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2022 r. w sprawie roli polityki spójności w promowaniu innowacyjnej i inteligentnej transformacji oraz regionalnych połączeń teleinformatycznych (2021/2101(INI))

37

 

Środa, 9 marca 2022 r.

2022/C 347/05

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB811 (BCS-GH811-4), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D077486/02 – 2021/3057(RSP))

48

2022/C 347/06

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowany rzepak 73496 (DP-Ø73496-4), składających się z niego lub z niego wyprodukowanych (D077485/02 – 2021/3058(RSP))

55

2022/C 347/07

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie obcych ingerencji we wszystkie procesy demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym dezinformacji (2020/2268(INI))

61

2022/C 347/08

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. zawierająca wnioski dla Komisji dotyczące programów obywatelstwa i ułatwień pobytowych dla inwestorów (2021/2026(INL))

97

2022/C 347/09

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie kontaktu z obywatelami: prawo do składania petycji, prawo do zwracania się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Europejska Inicjatywa Obywatelska (2020/2275(INI))

110

 

Czwartek, 10 marca 2022 r.

2022/C 347/10

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie nowych strategicznych ram UE dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy po 2020 r. (w tym lepszej ochrony pracowników przed narażeniem na szkodliwe substancje, stres w pracy i urazy spowodowane powtarzalnymi ruchami) (2021/2165(INI))

122

2022/C 347/11

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie uwzględniania aspektu płci w Parlamencie Europejskim – sprawozdanie roczne za 2020 r. (2021/2039(INI))

139

2022/C 347/12

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie trzeciego unijnego planu działania w sprawie równości płci (2021/2003(INI))

150

2022/C 347/13

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie praworządności i konsekwencji wyroku TSUE (2022/2535(RSP))

168

2022/C 347/14

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie europejskich ram podatku u źródła (2021/2097(INI))

172

2022/C 347/15

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej – roczna analiza zrównoważonego wzrostu gospodarczego na 2022 r. (2022/2006(INI))

181

2022/C 347/16

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie sytuacji dziennikarzy i obrońców praw człowieka w Meksyku (2022/2580(RSP))

187

2022/C 347/17

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie Mjanmy/Birmy – rok po zamachu stanu (2022/2581(RSP))

191

2022/C 347/18

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie niszczenia dziedzictwa kulturowego w Górskim Karabachu (2022/2582(RSP))

198

2022/C 347/19

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie sprawozdania na temat obywatelstwa UE z 2020 r. Wzmacnianie pozycji obywateli i ochrona ich praw (2021/2099(INI))

202

2022/C 347/20

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. zawierająca zalecenia dla Komisji w sprawie sprawiedliwego i prostszego opodatkowania wspierającego strategię odbudowy gospodarczej (działania następcze PE w związku z lipcowym planem działania Komisji i jej 25 inicjatywami w dziedzinie VAT, opodatkowania przedsiębiorstw i opodatkowania osób fizycznych) (2020/2254(INL))

211


 

III   Akty przygotowawcze

 

Parlament Europejski

 

Wtorek, 8 marca 2022 r.

2022/C 347/21

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 138/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do regionalnych rachunków ekonomicznych dla rolnictwa (COM(2021)0054 – C9-0020/2021 – 2021/0031(COD))

223

2022/C 347/22

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników w następstwie wniosku złożonego przez Hiszpanię – EGF/2021/006 ES/Cataluña automotive (COM(2022)0020 – C9-0015/2022 – 2022/0010(BUD))

224

2022/C 347/23

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EGF/2022/000 TA 2022 – Pomoc techniczna z inicjatywy Komisji) (COM(2022)0025 – C9-0025/2022 – 2022/0015(BUD))

228

 

Środa, 9 marca 2022 r.

2022/C 347/24

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2008/118/WE i dyrektywę (UE) 2020/262 (wersja przekształcona) w odniesieniu do sklepów wolnocłowych znajdujących się we francuskim terminalu Eurotunelu (COM(2021)0817 – C9-0016/2022 – 2021/0418(CNS))

231

2022/C 347/25

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie projektu dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w zakresie stawek podatku od wartości dodanej (14754/2021 – C9-0456/2021 – 2018/0005(CNS))

232

 

Czwartek, 10 marca 2022 r.

2022/C 347/26

P9_TA(2022)0067
Ogólny unijny program działań w zakresie środowiska do 2030 r. ***I
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ogólnego unijnego programu działań w zakresie środowiska do 2030 r. (COM(2020)0652 – C9-0329/2020 – 2020/0300(COD))
P9_TC1-COD(2020)0300
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 10 marca 2022 r. w celu przyjęcia decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/… w sprawie ogólnego unijnego programu działań w zakresie środowiska do 2030 r.

233

2022/C 347/27

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie powołania Komisji Specjalnej ds. Pandemii COVID-19: wyciągnięte wnioski i zalecenia na przyszłość – obowiązki, skład liczbowy i kadencja (2022/2584(RSO))

234

2022/C 347/28

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie powołania, kompetencji, składu liczbowego i długości kadencji Komisji Specjalnej ds. Obcych Ingerencji we Wszystkie Procesy Demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym Dezinformacji (INGE 2) (2022/2585(RSO))

238

2022/C 347/29

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie powołania komisji śledczej w celu zbadania stosowania oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego służącego inwigilacji oraz określenia przedmiotu dochodzenia, a także zakresu odpowiedzialności, składu liczbowego i czasu trwania mandatu komisji (2022/2586(RSO))

241

2022/C 347/30

Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 10 marca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie baterii i zużytych baterii, uchylającego dyrektywę 2006/66/WE i zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/1020 (COM(2020)0798 – C9-0400/2020 – 2020/0353(COD))

245


Skróty i symbole

*

Procedura konsultacji

***

Procedura zgody

***I

Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie

***II

Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie

***III

Zwykła procedura ustawodawcza: trzecie czytanie

(Wskazana procedura opiera się na podstawie prawnej zaproponowanej w projekcie aktu)

Poprawki Parlamentu:

Nowe fragmenty tekstu zaznacza się wytłuszczonym drukiem i kursywą . Fragmenty tekstu, które zostały skreślone, zaznacza się za pomocą symbolu ▌ lub przekreśla. Zmianę brzmienia zaznacza się przez wyróżnienie nowego tekstu wytłuszczonym drukiem i kursywą i usunięcie lub przekreślenie zastąpionego tekstu.

PL

 


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/1


PARLAMENT EUROPEJSKI

SESJA 2021–2022

Posiedzenia od 8 do 11 marca 2022 r.

TEKSTY PRZYJĘTE

 


I Rezolucje, zalecenia i opinie

REZOLUCJE

Parlament Europejski

Wtorek, 8 marca 2022 r.

9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/2


P9_TA(2022)0056

Kurcząca się przestrzeń działania społeczeństwa obywatelskiego w Europie

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2022 r. w sprawie kurczącej się przestrzeni działania społeczeństwa obywatelskiego w Europie (2021/2103(INI))

(2022/C 347/01)

Parlament Europejski,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej (TUE) i Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej (zwaną dalej „Kartą”),

uwzględniając europejską konwencję praw człowieka (EKPC),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/692 z dnia 28 kwietnia 2021 r. ustanawiające program „Obywatele, równość, prawa i wartości” oraz uchylające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1381/2013 i rozporządzenie Rady (UE) nr 390/2014 (1),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii (rozporządzenie w sprawie warunkowości) (2),

uwzględniając komunikat Komisji z 20 lipca 2021 r. pt. „Sprawozdanie na temat praworządności z 2021 r. Sytuacja w zakresie praworządności w Unii Europejskiej” (COM(2021)0700),

uwzględniając wytyczne Komisji z 23 września 2020 r. w sprawie wdrożenia przepisów UE dotyczących definiowania procederu ułatwiania bezprawnego wjazdu, tranzytu i pobytu oraz zapobiegania temu procederowi (3),

uwzględniając sprawozdanie grupy Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego ds. praw podstawowych i praworządności z czerwca 2020 r. pt. „National developments from a civil society perspective, 2018–2019” [„Zmiany na szczeblu krajowym z perspektywy społeczeństwa obywatelskiego, lata 2018–2019”],

uwzględniając sprawozdanie Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) pt. „Wyzwania stojące przed organizacjami społeczeństwa obywatelskiego działającymi na rzecz praw człowieka w UE” opublikowane 17 stycznia 2018 r., biuletyny dotyczące wpływu pandemii COVID-19 na prawa podstawowe w UE opublikowane w 2020 r., a także inne sprawozdania, dane i narzędzia, w szczególności system informacji Unii Europejskiej o prawach podstawowych (EFRIS),

uwzględniając sprawozdanie FRA z 22 września 2021 r. pt. „Protecting civic space in the EU” [Ochrona przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego w UE],

uwzględniając wspólne wytyczne Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka (ODIHR) Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) oraz Komisji Weneckiej z 1 stycznia 2015 r. w sprawie wolności zrzeszania się,

uwzględniając sprawozdanie Rady Europy z 11 lutego 2019 r. zatytułowane „Kurcząca się przestrzeń działania społeczeństwa obywatelskiego: wpływ na młodych ludzi i ich organizacje”,

uwzględniając wytyczne OBWE/ODIHR i Komisji Weneckiej z 8 lipca 2019 r. w sprawie wolności pokojowego zgromadzania się,

uwzględniając wytyczne Organizacji Narodów Zjednoczonych z 23 września 2020 r. w sprawie ochrony i promowania przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego,

uwzględniając Deklarację ONZ z 9 grudnia 1998 r. o przynależnych jednostkom, grupom i podmiotom społecznym prawie i obowiązku propagowania i ochrony powszechnie uznanych praw człowieka oraz podstawowych wolności,

uwzględniając uwagę ogólną nr 34 Komitetu Praw Człowieka ONZ z 12 września 2011 r. w sprawie art. 19: Wolność opinii i wypowiedzi,

uwzględniając uwagę ogólną nr 37 Komitetu Praw Człowieka ONZ z 17 września 2020 r. w sprawie art. 21: Prawo do pokojowych zgromadzeń,

uwzględniając Konwencję Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska z 25 czerwca 1998 r. (konwencja z Aarhus) oraz decyzję VII/9 z 21 października 2021 r. w sprawie mechanizmu szybkiego reagowania umożliwiającego reagowanie na sytuacje związane z art. 3 ust. 8 konwencji z Aarhus,

uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2250 (2015), 2419 (2018) i 2535 (2020) w sprawie młodzieży, pokoju i bezpieczeństwa,

uwzględniając deklarację ONZ o obrońcach praw człowieka z 1998 r.,

uwzględniając zalecenie Komitetu Ministrów Rady Europy dla państw członkowskich z 10 października 2007 r. dotyczące statusu prawnego organizacji pozarządowych w Europie,

uwzględniając oświadczenie Komisarz Praw Człowieka Rady Europy z 16 maja 2019 r. zatytułowane „Let’s defend LGBTI defenders” [Brońmy obrońców osób LGBTI],

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (EKES) z 20 marca 2019 r. pt. „Odporna demokracja dzięki silnemu i zróżnicowanemu społeczeństwu obywatelskiemu”,

uwzględniając opinię EKES-u z 19 października 2017 r. pt. „Finansowanie organizacji społeczeństwa obywatelskiego przez UE”,

uwzględniając sprawozdanie roczne za 2020 r. sporządzone przez organizacje partnerskie Platformy Rady Europy na rzecz ochrony dziennikarstwa i bezpieczeństwa dziennikarzy,

uwzględniając komunikat Komisji z 2 grudnia 2020 r. pt. „Strategia na rzecz wzmocnienia stosowania Karty praw podstawowych w UE” (COM(2020)0711),

uwzględniając komunikat Komisji z 3 grudnia 2020 r. w sprawie europejskiego planu działania na rzecz demokracji (COM(2020)0790),

uwzględniając swoją rezolucję z 3 października 2017 r. w sprawie stawienia czoła kurczeniu się przestrzeni działania społeczeństwa obywatelskiego w krajach rozwijających się (4),

uwzględniając swoją rezolucję z 19 kwietnia 2018 r. w sprawie konieczności ustanowienia instrumentu na rzecz wartości europejskich wspierającego organizacje społeczeństwa obywatelskiego, które propagują wartości podstawowe w Unii Europejskiej na poziomie lokalnym i krajowym (5),

uwzględniając swoją rezolucję z 14 listopada 2018 r. w sprawie potrzeby utworzenia kompleksowego mechanizmu UE na rzecz ochrony demokracji, praworządności i praw podstawowych (6),

uwzględniając swoją rezolucję z 7 października 2020 r. w sprawie ustanowienia unijnego mechanizmu na rzecz demokracji, praworządności i praw podstawowych (7),

uwzględniając swoją rezolucję z 13 listopada 2020 r. w sprawie wpływu środków stosowanych w odpowiedzi na pandemię COVID-19 na demokrację, praworządność i prawa podstawowe (8),

uwzględniając swoją rezolucję z 25 listopada 2020 r. w sprawie wzmocnienia wolności mediów: ochrona dziennikarzy w Europie, nawoływanie do nienawiści, dezinformacja i rola platform (9),

uwzględniając swoją rezolucję z 26 listopada 2020 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw podstawowych w Unii Europejskiej – sprawozdanie roczne za lata 2018–2019 (10),

uwzględniając swoją rezolucję z 24 czerwca 2021 r. w sprawie sprawozdania Komisji na temat praworządności z 2020 r. (11),

uwzględniając swoją rezolucję z 17 lutego 2022 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie statusu europejskich stowarzyszeń transgranicznych i organizacji niekomercyjnych (12),

uwzględniając swoją rezolucję z 11 listopada 2021 r. w sprawie wzmocnienia demokracji oraz wolności i pluralizmu mediów w UE – niewłaściwe wykorzystywanie postępowań cywilnych i karnych do uciszania dziennikarzy, organizacji pozarządowych i społeczeństwa obywatelskiego (13),

uwzględniając art. 54 Regulaminu,

uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Prawną,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A9-0032/2022),

A.

mając na uwadze, że Unia opiera się na wartościach zapisanych w art. 2 TUE i że wartości te są wspólne dla państw członkowskich; mając na uwadze, że art. 11 ust. 2 TUE i art. 15 ust. 1 TFUE podkreślają znaczenie dialogu obywatelskiego dla realizacji celów Unii;

B.

mając na uwadze, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego to organizacje nienastawione na zysk, niezależne od instytucji publicznych i interesów komercyjnych, których działalność przyczynia się do realizacji wartości określonych w art. 2 TUE i praw podstawowych UE; mając na uwadze, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego mogą przyjmować różne formy, takie jak stowarzyszenia i fundacje; mając na uwadze, że obrońcy praw człowieka, działacze i grupy nieformalne są również kluczowymi podmiotami w społeczeństwie obywatelskim;

C.

mając na uwadze, że tylko dzięki intersekcjonalnemu podejściu można zrozumieć i skutecznie eliminować trudności, jakich doświadczają obywatele, gdy biorą czynny udział w społeczeństwie obywatelskim;

D.

mając na uwadze, że wiele organizacji społeczeństwa obywatelskiego walczy o przetrwanie i boryka się z problemami z finansowaniem, co może poważnie zmniejszać ich skuteczność i zdolność do wypełniania zadań;

E.

mając na uwadze, że przestrzeń społeczeństwa obywatelskiego odnosi się do ram prawnych i politycznych, w których ludzie i grupy mogą w znaczący sposób uczestniczyć w życiu politycznym, gospodarczym, społecznym i kulturalnym swoich społeczeństw, korzystając z prawa do wyrażania poglądów, prawa do informacji oraz prawa do gromadzenia się, zrzeszania się i prowadzenia dialogu między sobą oraz z władzami;

F.

mając na uwadze, że wolność myśli i wolność wypowiedzi, również w przestrzeni internetowej, stanowią podstawę każdego wolnego i demokratycznego społeczeństwa; mając na uwadze, że aktywizm obywatelski stanowi istotę prawdziwie funkcjonującej demokracji, która zapewnia ochronę i poszanowanie praw mniejszości; mając na uwadze, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego powinny mieć prawo do uczestnictwa w sprawach będących przedmiotem debaty politycznej i publicznej niezależnie od tego, czy reprezentują stanowisko zgodne z polityką administracji rządowej czy też opowiadają się za zmianą przepisów;

G.

mając na uwadze, że wolność zrzeszania się jest jedną z najważniejszych podstaw demokratycznego i pluralistycznego społeczeństwa, ponieważ pozwala obywatelom działać wspólnie w dziedzinach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania i przyczyniać się do właściwego funkcjonowania życia publicznego; mając na uwadze, że wolność zrzeszania się obejmuje nie tylko zdolność do powołania lub rozwiązania stowarzyszenia, ale również zdolność do prowadzenia działalności takiego stowarzyszenia bez nieuzasadnionej ingerencji ze strony państwa; mając na uwadze, że niezbędnym elementem działalności każdego stowarzyszenia jest zdolność do pozyskiwania, zabezpieczania i wykorzystywania środków; mając na uwadze, że zakaz lub rozwiązanie stowarzyszenia powinno zawsze być środkiem ostatecznym, a takie decyzje powinny podlegać środkom odwoławczym;

H.

mając na uwadze, że prawo do pokojowych zgromadzeń jest kamieniem węgielnym demokracji i jest niezbędne dla tworzenia tolerancyjnego i pluralistycznego społeczeństwa, w którym mogą pokojowo współistnieć grupy społeczne o różnych przekonaniach, praktykach lub politykach; mając na uwadze, że ograniczenia pokojowych zgromadzeń i ich nadzorowanie muszą być zgodne z prawem, zasadą konieczności, proporcjonalności i niedyskryminacji;

I.

mając na uwadze, że prawo do informacji stanowi warunek wstępny dla świadomej debaty publicznej i pociągania władz i instytucji publicznych do odpowiedzialności;

J.

mając na uwadze, że wolność wypowiedzi i dostęp do informacji zostały ograniczone w niektórych państwach członkowskich, często pod pretekstem zwalczania dezinformacji dotyczącej COVID-19; mając na uwadze, że działania na rzecz zwalczania terroryzmu lub mowy nienawiści nie powinny prowadzić do nieuzasadnionych ograniczeń wolności wypowiedzi; mając na uwadze, że strategiczne powództwa zmierzające do stłumienia debaty publicznej (SLAPP) były również wykorzystywane do ataków na organizacje społeczeństwa obywatelskiego, obrońców praw człowieka i aktywistów działających na rzecz ochrony środowiska, praworządności, praw osób LGBTIQ+ i praw kobiet w wielu państwach członkowskich; mając na uwadze, że skutkują one poważnym ograniczeniem wolności wypowiedzi i aktywizmu publicznego;

K.

mając na uwadze, że wolność zrzeszania się jest uszczuplana w niektórych państwach członkowskich przez reformy, w wyniku których organizacjom społeczeństwa obywatelskiego grozi wyrejestrowanie lub które wprowadzają nadmiernie uciążliwe procedury administracyjne, w tym między innymi niewłaściwe stosowanie środków na rzecz przeciwdziałania praniu pieniędzy lub polityki ograniczające prawo do angażowania się w rzecznictwo;

L.

mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich wprowadzono ograniczenia, których zamierzonym celem jest ograniczenie przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego i którym towarzyszy nękanie prawne, administracyjne i podatkowe, kryminalizacja i negatywna retoryka mająca na celu piętnowanie i delegitymizację organizacji społeczeństwa obywatelskiego oraz pozbawienie ich zdolności do prowadzenia legalnej działalności; mając na uwadze, że mowa nienawiści, zarówno w internecie, jak i poza nim, nękanie i ataki słowne i fizyczne pochodzą również od podmiotów niepaństwowych; mając na uwadze szczególne narażenie organizacji społeczeństwa obywatelskiego i obrońców praw człowieka zajmujących się praworządnością, przejrzystością i korupcją, prawami kobiet, w tym zdrowiem seksualnym i reprodukcyjnym oraz prawami w tej dziedzinie, kwestiami środowiskowymi oraz ochroną mniejszości i praw osób LGBTIQ+ oraz wolnością mediów i wolnością wypowiedzi, a także organizacji udzielających pomocy migrantom i osobom ubiegającym się o azyl oraz zaangażowanych w operacje poszukiwawcze i ratownicze;

M.

mając na uwadze, że ograniczenia dotyczące przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego w krajach sąsiadujących mają również konsekwencje dla stanu społeczeństwa obywatelskiego w UE i wywierają na niego wpływ;

N.

mając na uwadze, że obostrzenia, działania odwetowe i nadzorcze są ukierunkowane zwłaszcza na niektóre krajowe organizacje społeczeństwa obywatelskiego, które pełnią rolę organizacji strażniczych, w szczególności przez udział w monitorowaniu i zgłaszaniu naruszeń praw i wolności, rzecznictwie i rozwiązywaniu sporów prawnych;

O.

mając na uwadze, że Komisarz Praw Człowieka Rady Europy opisała sytuację obrońców praw osób LGBTIQ+ w Europie jako niepokojącą, stwierdzając wiele przypadków nękania w internecie i poza nim, brutalnych napaści, kampanii nienawiści i gróźb śmierci w państwach członkowskich i krajach sąsiadujących; mając na uwadze, że tendencja ta jest powiązana z traktowaniem innych grup mniejszościowych jako kozła ofiarnego i stoi w sprzeczności z zasadą, w myśl której wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swojej godności i praw;

P.

mając na uwadze, że dobre relacje między państwem a jego obywatelami oznaczają, że wszyscy obywatele, w tym dzieci i młodzież, powinni mieć możliwość uczestniczenia w debatach i wpływania na politykę publiczną; mając na uwadze, że demokracja będzie prosperować tylko wtedy, gdy wszyscy będą wierzyli w systemy demokratyczne, a instytucje będą wiarygodne dla obywateli;

Q.

mając na uwadze, że niektóre państwa członkowskie ograniczyły możliwości angażowania się przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego w działalność polityczną; mając na uwadze, że w innych państwach członkowskich oskarżenia o polityczny charakter organizacji społeczeństwa obywatelskiego stały się narzędziem stygmatyzacji i delegitymizacji tych organizacji; mając na uwadze, że delegitymizacja organizacji społeczeństwa obywatelskiego w niektórych państwach członkowskich może wydawać się powiązana z państwowymi lub medialnymi kampaniami oszczerstw; mając na uwadze, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego zgłaszają dyskryminujące i restrykcyjne praktyki finansowania w niektórych państwach członkowskich;

R.

mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich przyjęto strategie polityczne i praktyki wywołujące efekt mrożący przestrzeń społeczeństwa obywatelskiego, aby wytworzyć autocenzurę i zniechęcić podmioty obywatelskie do korzystania z przysługujących im praw; mając na uwadze, że takie strategie często łączą nieprecyzyjne przepisy, które pozostawiają organom publicznym dużą swobodę decyzyjną, z nieproporcjonalnie wysokimi sankcjami; mając na uwadze, że sama perspektywa zastosowania tych środków może być wystarczająca, by skłonić do autocenzury, bez rzeczywistej potrzeby ich stosowania;

S.

mając na uwadze, że w większości państw członkowskich prawo do pokojowych zgromadzeń zostało ograniczone ze względu na niezbędne zasady dystansu społecznego; mając na uwadze, że w ostatnich latach niektóre państwa członkowskie przyjęły przepisy ograniczające prawo do pokojowego zgromadzania się oraz wprowadziły wymagania dotyczące wydawania pozwoleń i zgłaszania; mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich zwiększają się uprawnienia organów ścigania, co wywołuje obawy co do ich konieczności i proporcjonalności;

T.

mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich przepisy nadzwyczajne przyjęte w odpowiedzi na kryzys zdrowotny są wykorzystywane jako pretekst do arbitralnego ograniczania podstawowych praw i wolności oraz tłumienia społeczeństwa obywatelskiego i innych głosów sprzeciwu; mając na uwadze, że w odniesieniu do tych środków w niektórych przypadkach ustalono, że nie spełniają one wymagań dotyczących konieczności, proporcjonalności, ograniczeń czasowych i niedyskryminacji, co oznacza, że wszelkie ograniczenia praw podstawowych i wolności wynikające z tych środków nie mogą być uznane za uzasadnione i zgodne z prawem; mając na uwadze, że pomimo roli odgrywanej przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego w terenie nie przeprowadzono z nimi konsultacji podczas opracowywania środków nadzwyczajnych;

U.

mając na uwadze, że szerzeniu się pandemii COVID-19 towarzyszyło bezprecedensowe zaangażowanie organizacji społeczeństwa obywatelskiego w dostarczanie rozwiązań w czasie pandemii i udzielanie wsparcia osobom znajdującym się w trudnej sytuacji; mając na uwadze, że w czasie pandemii organizacje młodzieżowe wywierały pozytywny wpływ na zwalczanie dezinformacji i zwiększanie zaufania do instytucji publicznych; mając na uwadze, że odpowiednie finansowanie w perspektywie długoterminowej i wsparcie instytucjonalne dla społeczeństwa obywatelskiego przynoszą wartość dodaną w czasie kryzysu;

V.

mając na uwadze, że pojawienie się zorganizowanych przez rząd organizacji pozarządowych, których celem jest bezwzględne wspieranie politycznej legitymacji rządzących oraz wspieranie rządu w debatach publicznych i realizacji celów politycznych i które przedstawiają się przy tym jako głos niezależny, stanowi jedną z najpoważniejszych form ataku na organizacje społeczeństwa obywatelskiego, zagrażając ich istnieniu poprzez osłabianie aktywnej postawy obywatelskiej i pozbawiając je finansowania ze środków publicznych;

W.

mając na uwadze, że chociaż organizacje społeczeństwa obywatelskiego w coraz większym stopniu prowadzą działalność gospodarczą i wnoszą wkład w gospodarkę społeczną, nie podjęto żadnych kroków legislacyjnych, aby odblokować ich działalność na szczeblu UE; mając na uwadze, że pomimo konkretnego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) zasada niedyskryminacji i swobodnego przepływu kapitału w odniesieniu do darowizn transgranicznych nadal nie jest powszechnie stosowana w państwach członkowskich;

X.

mając na uwadze, że udział organizacji społeczeństwa obywatelskiego w kształtowaniu prawa i polityki powinno się ułatwiać za pomocą ram politycznych, które umożliwią tym organizacjom prowadzenie dialogu z władzami publicznymi; mając na uwadze, że pomimo postępów na szczeblu krajowym i unijnym dialog obywatelski często nadal stanowi proces o charakterze doraźnym;

Y.

mając na uwadze, że finansowanie zagraniczne stało się celem ataków prawnych i politycznych w niektórych państwach członkowskich; mając na uwadze, że ograniczenia nakładane na organizacje społeczeństwa obywatelskiego otrzymujące finansowanie zagraniczne są sprzeczne z prawem Unii, a mianowicie z art. 63 TFUE dotyczącym swobodnego przepływu kapitału i z Kartą; mając na uwadze, że w wyroku w sprawie C-78/18 (14) TSUE orzekł, że rozpatrywana ustawa narusza swobodny przepływ kapitału oraz wolność zrzeszania się;

Z.

mając na uwadze, że Unia zaangażowała się w proces w ramach Europejskiego Zielonego Ładu i transformacji cyfrowej; mając na uwadze, że proces ten będzie wymagał istnienia zdrowej przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego, aby umożliwić obywatelom i społecznościom dotkniętym jego skutkami komunikowanie swoich interesów, dyskutowanie o rozwiązaniach politycznych i wypracowywanie nowych umów społecznych;

1.

potwierdza kluczową rolę organizacji społeczeństwa obywatelskiego w realizacji i ochronie wartości Unii określonych w art. 2 TUE oraz w formułowaniu i wdrażaniu prawa, polityk i strategii UE, w tym w walce ze zmianą klimatu, transformacji cyfrowej i odbudowie po pandemii COVID-19; podkreśla ich kluczowy wkład w świadomą debatę publiczną, wyrażanie aspiracji obecnych w społeczeństwie, udzielanie głosu osobom słabszym i zmarginalizowanym, zapewnianie dostępu do zasadniczych usług, dostarczanie wiedzy specjalistycznej w dziedzinie kształtowania polityki, promowanie aktywnego obywatelstwa, działanie w charakterze szkół demokracji oraz pełnienie nieodzownej roli organizacji strażniczych sprawujących demokratyczną kontrolę nad instytucjami państwowymi i zapewniających odpowiedzialność za działania publiczne i wykorzystanie środków publicznych; uznaje w związku z tym, że przestrzeń obywatelska jest nieodłącznym elementem demokracji, praworządności i praw podstawowych; podkreśla, że w związku z tym Unia powinna zobowiązać się do ochrony i rozwoju przestrzeni obywatelskiej na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim;

2.

podkreśla, że aby organizacje społeczeństwa obywatelskiego mogły się rozwijać, przestrzeń społeczeństwa obywatelskiego musi być sprzyjającym i bezpiecznym środowiskiem, wolnym od nadmiernej ingerencji, zastraszania, nękania i efektów mrożących, zarówno ze strony podmiotów państwowych, jak i niepaństwowych; przypomina państwom członkowskim o ich pozytywnym obowiązku zapewnienia sprzyjających warunków dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego, w tym dostępu do przejrzystych mechanizmów finansowania i mechanizmów dialogu obywatelskiego, zgodnie z międzynarodowymi standardami praw człowieka w zakresie wolności zrzeszania się, wypowiedzi i zgromadzeń, co potwierdzono również w Karcie; podkreśla znaczenie pluralizmu mediów dla zapewnienia, by organizacje społeczeństwa obywatelskiego mogły docierać do opinii publicznej i dzięki temu wnosić wkład do debaty publicznej;

3.

ostrzega przed degradacją przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego w całej UE w związku z polityką utrudniającą działalność organizacji społeczeństwa obywatelskiego, ich dostęp do trwałego finansowania oraz możliwości ich udziału w procesie decyzyjnym; potępia wszelkie formy nękania, oczerniania, stygmatyzacji i kryminalizacji organizacji społeczeństwa obywatelskiego oraz traktowania ich jak kozła ofiarnego; podkreśla płynące z tych działań zagrożenia dla aktywnego obywatelstwa i wyrażania krytycznych opinii, co osłabia debatę publiczną, a w związku z tym podważa same podstawy demokracji;

4.

zauważa, że pandemia COVID-19 jeszcze bardziej uwypukliła wiele istniejących wyzwań, przed którymi stoją organizacje społeczeństwa obywatelskiego, o czym świadczy sprawozdanie FRA z 2021 r., w którym stwierdzono, że 57 % organizacji krajowych i lokalnych oświadczyło, że sytuacja uległa „pogorszeniu” lub „znacznemu pogorszeniu” w porównaniu z poprzednimi latami; zauważa z zaniepokojeniem, że niektóre rządy wykorzystały pandemię do ograniczenia przestrzeni obywatelskiej i przyjęcia kontrowersyjnych przepisów i środków dyskryminujących, które nie zawsze są związane z pandemią, podczas gdy zdolność społeczeństwa do mobilizacji była ograniczona, w tym zdolność do udziału w debacie publicznej oraz wolność słowa, zgromadzeń i zrzeszania się;

5.

zgadza się z Komisją, że gdy przestrzeń działania społeczeństwa obywatelskiego kurczy się, jest to oznaką zagrożenia dla praworządności; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja poddała kontroli środowisko dla społeczeństwa obywatelskiego w ramach rocznego sprawozdania na temat praworządności, w którym słusznie wskazano, że praworządność nie może funkcjonować bez dynamicznego społeczeństwa obywatelskiego działającego w bezpiecznym i sprzyjającym środowisku; wzywa zatem Komisję, by nasiliła i uporządkowała monitorowanie sytuacji dotyczącej przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego w państwach członkowskich, tworząc „europejski wskaźnik przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego” w oparciu o istniejące ramy pomiaru tej przestrzeni oraz poświęcając jej pełnoprawny rozdział zawierający zalecenia dla poszczególnych krajów w rocznym sprawozdaniu na temat praworządności, które powinno również w pełni uwzględniać prawa podstawowe; wzywa Komisję, by systematycznie wykorzystywała sprawozdania FRA oraz by odwoływała się do niej w zakresie doradztwa metodycznego;

6.

z zadowoleniem przyjmuje uznanie przez Komisję znaczenia społeczeństwa obywatelskiego w wielu obszarach polityki i strategiach UE oraz w programach finansowania; podkreśla jednak, że fragmentaryczny charakter tego podejścia skutkuje niewielką skutecznością w poprawie sytuacji organizacji społeczeństwa obywatelskiego w terenie;

7.

wzywa zatem Komisję do przyjęcia kompleksowej strategii na rzecz społeczeństwa obywatelskiego w celu ochrony i rozwoju przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego w Unii, łączącej wszystkie istniejące narzędzia, wypełniającej luki w monitorowaniu, wsparciu i ochronie oraz wyrażającej rzeczywiste polityczne uznanie dla kluczowej roli, jaką odgrywają organizacje społeczeństwa obywatelskiego w realizacji demokratycznych wartości i polityki, przy jednoczesnym wyraźnym powiązaniu narzędzi monitorowania i sprawozdawczości z mechanizmami egzekwowania UE, by zapewnić terminowe i skuteczne działania następcze; wzywa Komisję, by zbadała inicjatywy służące wzmocnieniu sieci wsparcia dostępnych dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego;

8.

uważa, że w tej strategii na rzecz społeczeństwa obywatelskiego należy określić zbiór konkretnych środków, które zapewnią ochronę i wzmocnienie przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego, w tym w drodze następujących działań:

a)

wprowadzenia minimalnych standardów dotyczących środowiska prawnego i administracyjnego dla społeczeństwa obywatelskiego;

b)

wprowadzenia statusu europejskich stowarzyszeń transgranicznych i organizacji niekomercyjnych;

c)

ustanowienia punktów kontaktowych między europejskimi instytucjami i społeczeństwem obywatelskim;

d)

zapewnienia stałego dostępu do debat politycznych i ustalania programu działań na szczeblu Unii zgodnie z Traktatami UE i regulaminami instytucji UE;

e)

zwiększenia dostępu do monitorowania unijnych polityk i wykonywania budżetu Unii;

f)

rozszerzenia elastycznego dostępu do unijnego finansowania;

9.

wzywa Radę i Komisję, by zadbały o spójność polityki wewnętrznej i zewnętrznej Unii w odniesieniu do ochrony i zapewniania przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego, w tym przez przyjęcie wewnętrznych wytycznych dotyczących obrońców praw człowieka, które będą odpowiadać wytycznym dotyczącym działań zewnętrznych UE;

Sprzyjające otoczenie regulacyjne i polityczne wolne od efektów mrożących, gróźb i ataków

10.

podkreśla, że zdolność organizacji społeczeństwa obywatelskiego do działania zależy od istnienia sprzyjających warunków prawnych i politycznych, a w szczególności od korzystania z wolności zrzeszania się, pokojowych zgromadzeń i wypowiedzi oraz prawa do uczestnictwa w życiu publicznym; wzywa państwa członkowskie do zagwarantowania korzystania z tych praw zgodnie z prawem i standardami europejskimi i międzynarodowymi, w tym z europejską konwencją praw człowieka, zaleceniem Komitetu Ministrów Rady Europy z 28 listopada 2018 r. dla państw członkowskich w sprawie potrzeby wzmocnienia ochrony i promowania przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego w Europie, Międzynarodowym paktem praw obywatelskich i politycznych, Deklaracją ONZ o obrońcach praw człowieka oraz wytycznymi ONZ w sprawie ochrony i promowania przestrzeni obywatelskiej, a także do skorzystania z możliwości zwrócenia się do Komisji Weneckiej o opinię w sprawie planowanych przepisów;

11.

przypomina o znaczeniu niezależnego, bezstronnego, profesjonalnego i odpowiedzialnego dziennikarstwa dla informowania o działalności organizacji społeczeństwa obywatelskiego, zarówno w mediach prywatnych, jak i publicznych, a także o znaczeniu dostępu do informacji publicznych jako kluczowych filarów państw demokratycznych, które opierają się na praworządności;

12.

ubolewa nad rosnącą koncentracją własności mediów kosztem pluralizmu, niezależności i sprawiedliwej publicznej reprezentacji idei i działań organizacji społeczeństwa obywatelskiego. przypomina, że niezależne i odpowiedzialne dziennikarstwo oraz dostęp do pluralistycznych informacji to najważniejsze filary demokracji, a działania i wkład społeczeństwa obywatelskiego mają decydujące znaczenie dla rozwoju demokracji; wzywa państwa członkowskie, aby zapewniły i utrzymały niezależność mediów od nacisków politycznych i gospodarczych oraz zagwarantowały pluralizm i przejrzystość mediów; wzywa Komisję do zaproponowania ogólnounijnych przepisów dotyczących własności mediów w uzupełnieniu zasad przejrzystości własności mediów jako minimalnych wymogów w ramach przyszłego aktu o wolności mediów, aby zwiększyć pluralizm mediów;

13.

uważa, że wkład organizacji społeczeństwa obywatelskiego w jednolity rynek i gospodarkę społeczną, a także ich rola w urzeczywistnianiu strategii politycznych UE i wartości określonych w art. 2 TUE są mocnym argumentem za usunięciem barier dla ich działalności na szczeblu UE; wzywa zatem Komisję do adekwatnej reakcji za pomocą środków, obejmujących wnioski ustawodawcze, służących osiągnięciu tego celu; podkreśla, że takie prawodawstwo nie tylko zapewniłoby podstawową ochronę organizacji społeczeństwa obywatelskiego, ale również mogłoby stworzyć równe warunki działania, dzięki czemu organizacje te mogłyby w pełni wykorzystać swój potencjał;

14.

wzywa Komisję do uwzględnienia w ocenach skutków systematycznej kontroli przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego, ze wskazaniem precyzyjnych kryteriów stanowiących o uznaniu danej przestrzeni za sprzyjającą dla społeczeństwa obywatelskiego, opartych na międzynarodowych standardach praw człowieka w zakresie wolności zrzeszania się, wypowiedzi i zgromadzeń, co potwierdzono również w Karcie, aby zapobiec negatywnym skutkom planowanego prawodawstwa dla przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego; wzywa Komisję do wprowadzenia we współpracy ze społeczeństwem obywatelskim niezbędnych zabezpieczeń i opracowania projektu wytycznych dotyczących wdrażania przez państwa członkowskie w przypadku stwierdzenia zagrożeń;

15.

wzywa Komisję, by w równym stopniu dokonywała przeglądu i monitorowała wdrażanie prawa UE w celu zagwarantowania, że nie będzie miało negatywnych skutków dla przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego, oraz by zapewniła niezbędne środki zaradcze w przypadku stwierdzenia takich skutków; wzywa państwa członkowskie do przyjęcia podobnych środków zaradczych na szczeblu krajowym;

16.

wzywa Komisję, by wykorzystała uprawnienia przysługujące jej na mocy Traktatów do przedstawienia wniosku dotyczącego unijnych przepisów eliminujących luki i rozwiązujących problemy doświadczane przez podmioty społeczeństwa obywatelskiego w całej Unii, w tym minimalnych standardów w sprawie rejestracji, działalności i finansowania organizacji społeczeństwa obywatelskiego oraz zabezpieczeń proceduralnych przed powództwami typu SLAPP, oraz by określiła wytyczne, jak wykorzystywać prawo UE do lepszej ochrony społeczeństwa obywatelskiego;

17.

uważa, że statut unijnych stowarzyszeń transgranicznych i organizacji niekomercyjnych mógłby stanowić dodatkową ochronę dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego, które napotykają nadmierne przeszkody podczas rozpoczynania i prowadzenia działalności;

18.

wzywa państwa członkowskie, by przestrzegały prawa do pokojowych zgromadzeń i ułatwiały korzystanie z niego, przy czym prawo to może być ograniczane wyłącznie z zastrzeżeniem zasad konieczności i proporcjonalności, zgodnie z obowiązującym prawodawstwem; ostrzega przed rozszerzeniem uprawnień organów ścigania w dziedzinie policyjnego zabezpieczania zgromadzeń w niektórych państwach członkowskich; potępia wszelkie nieproporcjonalne użycie siły wobec protestujących, a także ich kryminalizację, ściganie i nadzór; apeluje do państw członkowskich o natychmiastowe uchylenie przepisów, które nasilają stosowanie przemocy wobec demonstrantów lub ograniczają wolność demonstracji; wzywa Komisję do wydania wytycznych dotyczących ochrony wolności pokojowych zgromadzeń zarówno w czasie stanu zagrożenia zdrowia, jak i w normalnych okolicznościach;

19.

zwraca uwagę, że od początku pandemii znaczna część aktywności społeczeństwa obywatelskiego przeniosła się do internetu; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia wolności wypowiedzi, do zwalczania wszelkich form nawoływania do nienawiści oraz do podnoszenia świadomości na temat mowy nienawiści i zagrożeń, jakie stanowi ona dla demokracji i osób fizycznych, w tym w szczególności w internetowych serwisach społecznościowych;

20.

ostrzega przed szkodliwym wpływem polityki i retoryki wywołującej efekt mrożący przestrzeń społeczeństwa obywatelskiego; wzywa Komisję, aby uczyniła analizę efektów mrożących kluczowym aspektem rocznego sprawozdania na temat praworządności, przyjęła za podstawę sprawę C-78/18 w celu zakwestionowania środków mających skutek zniechęcający w odniesieniu do korzystania z praw zawartych w Karcie, jeżeli możliwe jest podobne podejście, oraz by wnioskowała o środki tymczasowe, aby uniknąć nieodwracalnych szkód w czasie trwania kontroli sądowej;

21.

potępia fakt, że przedstawiciele organizacji społeczeństwa obywatelskiego w niektórych państwach członkowskich doświadczają fizycznych i słownych ataków, nękania i zastraszania zarówno w internecie, jak i poza nim, bezpośrednio w związku z prowadzoną działalnością; ubolewa ponadto, że skutki dla zdrowia psychicznego tych przedstawicieli mogą obejmować wypalenie, depresję, „traumę wywołaną przez niesienie pomocy” i „zmęczenie współczuciem” oraz że psychologiczny wpływ, jaki na przedstawicieli organizacji społeczeństwa obywatelskiego może mieć ich praca, nie jest wystarczająco badany; podkreśla, że dzieci i młodzież są szczególnie narażone, ponieważ mogą nie zgłaszać aktów nienawiści i molestowania ze względu na brak wiedzy na temat definicji molestowania oraz sposobów zgłaszania takiego problemu oraz podmiotów, którym należy go zgłaszać;

22.

potępia wszelkie groźby i ataki wobec organizacji społeczeństwa obywatelskiego i obrońców praw człowieka ze strony podmiotów państwowych i powiązanych z państwem, w tym negatywną i piętnującą retorykę, traktowanie ich jak kozła ofiarnego oraz nękanie prawne, sądowe, administracyjne i podatkowe, a także potępia brak ochrony organizacji społeczeństwa obywatelskiego i obrońców praw człowieka przez podmioty państwowe przed takimi atakami i groźbami; w równym stopniu potępia wszelkie przypadki ataków i gróźb ze strony podmiotów niepaństwowych, w tym m.in. SLAPP;

23.

jest zaniepokojony niskim poziomem zgłaszania ataków i gróźb wobec organizacji społeczeństwa obywatelskiego na szczeblu krajowym; wzywa państwa członkowskie do jednoznacznego potępienia takich aktów, przyjęcia skutecznych środków zapobiegawczych i systematycznego, szybkiego, dokładnego i bezstronnego prowadzenia dochodzeń w sprawie wszelkich związanych z nimi zarzutów oraz inwestowania w programy szkoleniowe dla organów władzy, by mogły lepiej zajmować się takimi przypadkami; wzywa Komisję, by uzupełniła te procesy, przedstawiając zalecenia i ułatwiając wymianę najlepszych praktyk;

24.

podkreśla, że dobra współpraca społeczeństwa obywatelskiego, policji i właściwych instytucji ma kluczowe znaczenie, by wyeliminować niedociągnięcia i wypracować najlepsze praktyki dotyczące ochrony aktywistów, społeczeństwa obywatelskiego i samej demokracji;

25.

wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu nasilenia przemocy i nienawiści wobec organizacji i aktywistów działających na rzecz mniejszości religijnych lub przeciw rasizmowi, w dziedzinie feminizmu i praw osób LGBTIQ+;

26.

przypomina, że traktowanie organizacji społeczeństwa obywatelskiego zajmujących się prawami kobiet i pracujących z mniejszościami i słabszymi grupami, takimi jak osoby LGBTIQ+, jako kozła ofiarnego nie jest jednorazowym zdarzeniem, lecz stopniową i celową likwidacją praw podstawowych chronionych na mocy art. 2 TUE i stanowi część szerszej strategii politycznej kampanii antygenderowych; wzywa państwa członkowskie, by zachowały szczególną ostrożność w przypadku inicjatyw dążących do ograniczania nabytych praw, które zostały opracowane z myślą o zapobieganiu dyskryminacji i ochronie przed dyskryminacją oraz propagowaniu równości;

27.

wzywa Komisję, by uwzględniła odniesienia do ataków na obrońców praw człowieka w sprawozdawczości prowadzonej na podstawie decyzji ramowej w sprawie zwalczania pewnych form i przejawów rasizmu i ksenofobii, podczas monitorowania i oceny przepisów i narzędzi UE służących ochronie praw ofiar przestępstw oraz podczas przeglądu przepisów UE dotyczących zwalczania mowy nienawiści i przestępstw z nienawiści;

28.

zauważa, że Unia nie posiada obecnie skutecznych procedur umożliwiających odpowiednie reagowanie na zgłaszane przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego zagrożenia dla standardów demokratycznych i przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego w państwach członkowskich; wzywa do utworzenia unijnego mechanizmu ostrzegania umożliwiającego organizacjom społeczeństwa obywatelskiego i obrońcom praw człowieka zgłaszanie ataków, rejestrowanie ostrzeżeń, stworzenie mapy tendencji oraz zapewnianie ofiarom terminowego i ukierunkowanego wsparcia; uważa, że taki mechanizm usprawniłby również sprawozdawczość na szczeblu Unii, wniósłby wkład w doroczną ocenę Komisji dotyczącą praworządności i przyczyniłby się do poprawy wymiany informacji z ogółem społeczeństwa europejskiego;

29.

wyraża głębokie ubolewanie z powodu odrzucenia zarówno przez Komisję, jak i Radę inicjatywy Parlamentu w sprawie wprowadzenia unijnego mechanizmu na rzecz demokracji, praworządności i praw podstawowych, regulowanego porozumieniem międzyinstytucjonalnym między Parlamentem, Komisją i Radą; przypomina, że monitorowanie przestrzeni społeczeństwa obywatelskiego jest ściśle powiązane z demokracją i prawami podstawowymi oraz że mechanizm monitorowania wartości wymienionych w art. 2 TUE stanowi najlepsze narzędzie pozwalające podejść całościowo do tej kwestii;

30.

wzywa Komisję, by wykorzystała przysługujące jej uprawnienia wykonawcze wobec państw członkowskich, które nadmiernie ograniczają przestrzeń społeczeństwa obywatelskiego z naruszeniem przepisów UE, w tym przez wszczynanie postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, stosowanie ram na rzecz praworządności, nowego rozporządzenia w sprawie warunkowości oraz procedury określonej w art. 7 TUE; wzywa Komisję do zapewnienia aktywnego udziału społeczeństwa obywatelskiego i znaczącego wkładu w te procesy oraz do zapewnienia odpowiedniej ochrony uzasadnionych interesów odbiorców końcowych i beneficjentów;

31.

utrzymuje, że państwa członkowskie nie powinny kryminalizować rejestracji, działalności, finansowania i transgranicznego przemieszczania się organizacji społeczeństwa obywatelskiego ani w inny sposób negatywnie na nie wpływać; jest w związku z tym zaniepokojony interpretacją przepisów UE w niektórych państwach członkowskich, co może prowadzić do kryminalizacji działań organizacji społeczeństwa obywatelskiego i obrońców praw człowieka, zwłaszcza w dziedzinie migracji, często w sprzeczności z wytycznymi Komisji; zwraca się do państw członkowskich o położenie kresu bezprawnej kryminalizacji i ściganiu działań poszukiwawczo-ratowniczych oraz wzywa Komisję do aktywnego monitorowania odnośnych państw członkowskich i podejmowania wobec nich działań w tym zakresie; przypomina również, że wszystkie podmioty zajmujące się migrantami ze względów humanitarnych i zaangażowane w działania poszukiwawczo-ratownicze muszą przestrzegać ogólnych zasad prawa międzynarodowego i prawa dotyczącego praw człowieka oraz obowiązujących przepisów europejskich i krajowych zgodnych z tymi zasadami;

Trwały i niedyskryminujący dostęp do zasobów

32.

zauważa, że do wyzwań związanych z finansowaniem, przed którymi stoją organizacje społeczeństwa obywatelskiego, należą: brak wystarczających źródeł finansowania, uciążliwe procedury administracyjne poprzedzające dostęp do finansowania, brak przejrzystości i sprawiedliwości w przyznawaniu środków oraz restrykcyjne kryteria kwalifikowalności;

33.

zwraca uwagę na konkluzje rezolucji ONZ nr 2535 (2020), w szczególności dotyczące faktu, że zwiększone uczestnictwo młodzieży jest nieodzowne dla tworzenia i utrzymywania pokojowych społeczeństw;

34.

podkreśla zarówno potencjalny, jak i rzeczywisty znaczący i pozytywny wkład młodzieży w wysiłki na rzecz demokratycznych i pokojowych społeczeństw; w związku z tym wzywa państwa członkowskie, by zwiększyły inwestycje w młodzież i organizacje młodzieżowe; ponadto apeluje o odpowiednie finansowanie programu Erasmus+, podkreślając jego rolę w tworzeniu demokratycznej Europy;

35.

wzywa Komisję do określenia istniejących przeszkód i zaproponowania kompleksowego zestawu środków i zaleceń, aby zapewnić długoterminowe, przewidywalne, odpowiednie i wspomagające działalność finansowanie organizacji społeczeństwa obywatelskiego, w tym finansowanie ich działalności operacyjnej związanej z rzecznictwem i monitorowaniem; podkreśla, że w finansowaniu organizacji społeczeństwa obywatelskiego przez UE należy unikać środków o charakterze biurokratycznym;

36.

uważa, że otwartość i przejrzystość mają zasadnicze znaczenie dla ustanowienia rozliczalności organizacji społeczeństwa obywatelskiego oraz zaufania publicznego do nich, pod warunkiem że celem jest zapewnienie prawdziwej kontroli publicznej oraz że wymagania dotyczące sprawozdawczości pozostają niezbędne i proporcjonalne; potępia wszelkie przypadki nadużyć środków służących przejrzystości w celu stygmatyzowania określonych organizacji społeczeństwa obywatelskiego;

37.

podkreśla znaczenie zapewnienia uzupełniających źródeł finansowania, w tym ze strony instytucji publicznych na wszystkich szczeblach, prywatnych, charytatywnych i indywidualnych darczyńców, ze składek członkowskich i dochodów generowanych w wyniku działalności gospodarczej, a także ze źródeł lokalnych, regionalnych i krajowych, ponieważ mogłoby to pomóc organizacjom społeczeństwa obywatelskiego w uodpornieniu się na wszelkie ewentualne ograniczenia rządowe dotyczące finansowania zewnętrznego; apeluje do państw członkowskich i UE o poprawę otoczenia prawnego organizacji społeczeństwa obywatelskiego i ułatwienie im dostępu do różnorodnych źródeł finansowania, w tym finansowania prywatnego i zagranicznego; podkreśla, że finansowanie publiczne powinno obejmować wszystkie rodzaje działań społeczeństwa obywatelskiego, w tym rzecznictwo, rozwiązywanie sporów prawnych i działalność strażniczą, edukację i zwiększanie świadomości, świadczenie usług oraz budowanie zdolności i koalicji, które promują i chronią wartości unijne określone w art. 2 TUE; wzywa państwa członkowskie i UE, by wyszły poza finansowanie projektów i zapewniły finansowanie podstawowej infrastruktury i wieloletnie cykle finansowania w celu zapewnienia stabilności społeczeństwa obywatelskiego;

38.

potępia wszelkie formy dyskryminacji na tle politycznym lub z wszelkich innych względów podczas przydziału środków publicznych oraz wynikające z tego efekty mrożące; wzywa państwa członkowskie, by zapewniły jasne, przejrzyste i niedyskryminujące procedury w tym zakresie; potępia wszelkie formy ograniczeń w dostępie do finansowania, zwłaszcza wobec organizacji społeczeństwa obywatelskiego i aktywistów działających na rzecz ochrony praw kobiet, osób LGBTIQ+, mniejszości, migrantów i uchodźców;

39.

podkreśla, że kampanie organizacji społeczeństwa obywatelskiego dotyczące konkretnych kwestii nie powinny podlegać ograniczeniom finansowania pod pretekstem tego, że pokrywają się z wyborami lub innymi kampaniami politycznymi; zauważa, że często fundusze dostępne dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego wymagają współfinansowania, co z kolei może oznaczać, że beneficjent musi zgromadzić część wymaganych środków z innych źródeł, co mogłoby być szkodliwe dla projektu lub działalności organizacji; w związku z tym uważa, że udział wymaganego współfinansowania powinien być racjonalnie ograniczony oraz że należy wziąć pod uwagę różne sposoby monetyzacji;

40.

wyraża ubolewanie z powodu zlecania przez organy publiczne zadań z zakresu służby publicznej organizacjom społeczeństwa obywatelskiego w dziedzinach takich jak mieszkalnictwo, zdrowie, edukacja i azyl, wykracza to bowiem poza zrównoważoną współpracę organów publicznych z organizacjami nienastawionymi na zysk, które mają dobre doświadczenie w pracy z zainteresowanymi osobami i na ich rzecz, i nie towarzyszy temu wsparcie tych organizacji w postaci wystarczających dodatkowych zasobów; podkreśla, że takie praktyki outsourcingu wykorzystują zasoby społeczeństwa obywatelskiego do wypełniania obowiązków państw i nie pozostawiają bardzo potrzebnej przestrzeni dla publicznego udziału organizacji społeczeństwa obywatelskiego poprzez działania w zakresie rzecznictwa, strategicznych powództw i edukacji publicznej;

41.

jest poważnie zaniepokojony pojawieniem się zorganizowanych przez rząd organizacji pozarządowych oraz związanymi z nimi dyskryminacyjnymi i często nieprzejrzystymi praktykami finansowania publicznego; ostrzega przed ich szkodliwym wpływem na demokrację, pluralizm i różnorodność w społeczeństwie obywatelskim oraz na postrzeganie prawomocności organizacji społeczeństwa obywatelskiego, a tym samym na gotowość obywateli do angażowania się w aktywne obywatelstwo; wzywa państwa członkowskie do kontroli i działań wobec grup nawołujących do nienawiści wbrew obowiązującym przepisom prawa; podkreśla, że mogą one zakłócać debatę publiczną, co może podważać samą istotę demokracji;

42.

wzywa Komisję, by określiła warunki i procedury w celu zagwarantowania, że fundusze unijne przeznaczone dla społeczeństwa obywatelskiego, objęte zarówno zarządzaniem bezpośrednim, jak i dzielonym, będą przyznawane wyłącznie organizacjom, które są całkowicie niezależne od jakiegokolwiek rządu i w pełni przestrzegają wartości UE określonych w art. 2 TUE; wzywa Komisję do zajęcia się zarzutami dotyczącymi dyskryminacyjnego podziału funduszy UE między organizacje społeczeństwa obywatelskiego oraz do podjęcia odpowiednich działań w celu dopilnowania, by finansowanie UE nie wspierało zorganizowanych przez rząd organizacji pozarządowych;

43.

z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie programu „Obywatele, równość, prawa i wartości” ze zwiększonym budżetem w wysokości 1,55 mld EUR na lata 2021–2027 i uznaje, że jest to znacząca odpowiedź na wyzwania, których doświadcza społeczeństwo obywatelskie w UE, oraz pierwszy krok w kierunku stworzenia bardziej systemowych ram pomocy na rzecz organizacji społeczeństwa obywatelskiego w UE; wzywa Komisję do aktywnego konsultowania się z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego przy określaniu programów prac i mechanizmów finansowania, aby zapewnić przejrzystość, elastyczność i przyjazność dla użytkownika; z zadowoleniem przyjmuje mechanizmy ponownego przyznawania środków w ramach komponentu „Wartości Unii”; podkreśla, że istotne jest zabezpieczenie wystarczającego finansowania dla działalności strażniczej, rzecznictwa i rozwiązywania sporów prawnych, a także budowania zdolności, ponieważ działania te zwiększają wkład organizacji społeczeństwa obywatelskiego w ochronę wartości i praw podstawowych UE; wzywa Komisję, by zagwarantowała, że zostaną przeznaczone środki na wsparcie organizacji społeczeństwa obywatelskiego w wykonywaniu zadań i ról przypisanych im w poszczególnych obszarach polityki sektorowej; apeluje o zapewnienie szczególnego finansowania kryzysowego i praktycznego wsparcia dla podmiotów obywatelskich i obrońców praw człowieka, którym zagraża naruszenie ich praw podstawowych;

44.

wzywa Komisję, by podwoiła wysiłki służące zwiększeniu uczestnictwa organizacji społeczeństwa obywatelskiego w programie „Obywatele, równość, prawa i wartości” i innych centralnie zarządzanych funduszach, w tym przez dalsze uproszczenie, stosowanie bardziej elastycznych kryteriów kwalifikowalności oraz ukierunkowane informacje i szkolenia; wzywa Komisję, by ściślej monitorowała praktyki państw członkowskich i wydała zalecenia, by zwiększyć uczestnictwo organizacji społeczeństwa obywatelskiego w programach objętych zarządzaniem dzielonym; wzywa Komisję, by w większym stopniu angażowała i szkoliła organizacje społeczeństwa obywatelskiego w zakresie monitorowania, jak wydatkowane są fundusze UE na szczeblu państw członkowskich;

45.

uważa, że wsparcie budżetowe dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego należy nie tylko zaplanować, ale również promować i wspierać we wszystkich programach UE; ubolewa, że europejski pakiet na rzecz odbudowy nie jest ukierunkowany szczególnie na organizacje społeczeństwa obywatelskiego, oprócz biznesu oraz małych i średnich przedsiębiorstw; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zapewniły zaangażowanie organizacji społeczeństwa obywatelskiego na wszystkich etapach wdrażania i monitorowania krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności oraz innych funduszy objętych zarządzaniem dzielonym, a także by zbadały, czy krajowe plany odbudowy wspierają potrzeby w zakresie finansowania organizacji społeczeństwa obywatelskiego; wzywa Komisję do zadbania o to, by wycofanie finansowania na mocy rozporządzenia w sprawie warunkowości lub na mocy warunków ujętych w funduszach i programach w ramach wieloletnich ram finansowych lub Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, w których poszanowanie praworządności i zasady niedyskryminacji jest warunkiem wstępnym otrzymania finansowania, nie miało negatywnego wpływu na organizacje społeczeństwa obywatelskiego poprzez zapewnienie specjalnych sposobów przekazywania finansowania organizacjom społeczeństwa obywatelskiego dostosowanym do środowiska, w którym działają;

46.

wzywa Komisję do zagwarantowania, że fundusze unijne będą przyznawane wyłącznie organizacjom, które są całkowicie niezależne od jakiegokolwiek rządu i w pełni przestrzegają wartości UE;

47.

potępia podejmowane przez niektóre państwa członkowskie próby nakładania ograniczeń na finansowanie zagraniczne oraz związaną z tym propagowaną przez nie narrację polityczną i środki podejmowane w celu piętnowania lub nękania organizacji społeczeństwa obywatelskiego; przypomina, że TSUE orzekł, że naruszają one swobodny przepływ kapitału oraz wolność zrzeszania się; wzywa Komisję, by nadal wszczynała postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w tym zakresie oraz by systematycznie składała wnioski o zarządzenie środków tymczasowych; wzywa Komisję, by sporządziła mapę ograniczeń finansowania zagranicznego w całej Unii z myślą o zapewnieniu skutecznego przestrzegania zasad potwierdzonych przez TSUE we wszystkich państwach członkowskich;

48.

podkreśla znaczenie zachęt podatkowych dla zwiększenia darowizn prywatnych; zachęca państwa członkowskie, by dalej rozwijały takie systemy; wzywa Komisję, by sporządziła mapę najlepszych praktyk i wydała zalecenia; uznaje znaczenie przestrzegania krajowych przepisów w dziedzinie opodatkowania oraz walki z praniem pieniędzy przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego, lecz podkreśla, że nie można nadużywać tych przepisów ani przejrzystości w odniesieniu do finansowania ogólnie, by utrudniać działalność organizacji społeczeństwa obywatelskiego lub wywoływać efekt mrożący na ich członkach i darczyńcach;

49.

przypomina, że międzynarodowe standardy dotyczące wolności zrzeszania się nakładają na władze obowiązek stosowania domniemania na korzyść swobody pozyskiwania i otrzymywania finansowania przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego z dowolnych źródeł oraz domniemania legalności prowadzonej przez nie działalności, a ograniczenia są możliwe, jeżeli są przewidziane prawem, służą realizacji jednego lub większej liczby uzasadnionych celów oraz jeżeli jest to konieczne w społeczeństwie demokratycznym do osiągnięcia tych celów;

50.

wzywa Komisję, by wydała wytyczne dotyczące zasady niedyskryminacji i swobodnego przepływu kapitału w odniesieniu do darowizn transgranicznych; podkreśla, że zbliżenie definicji pożytku publicznego umożliwiłoby wzajemne uznawanie i równe traktowanie pod względem darowizn transgranicznych i korzyści związanych ze statusem pożytku publicznego; wzywa do zdefiniowania na szczeblu UE pojęcia pożytku publicznego, ponieważ taka definicja przyczyniłaby się do zwiększenia liczby darowizn transgranicznych, umożliwiając wzajemne uznawanie statusu pożytku publicznego i równe traktowanie pod względem związanych z nim korzyści; zachęca Komisję, by ustanowiła środki na rzecz zniesienia przeszkód dla transgranicznej działalności filantropijnej i zapewniła równe traktowanie darowizn transgranicznych zgodnie z orzeczeniami TSUE;

Dialog obywatelski i udział w kształtowaniu polityki

51.

podkreśla znaczenie dialogu obywatelskiego w świadomym kształtowaniu polityki i zaznacza, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego odgrywają kluczową rolę jako pośrednicy między obywatelami a władzami na wszystkich szczeblach, zapewniając zorganizowany dialog; podkreśla ważną rolę organizacji społeczeństwa obywatelskiego w konsekwentnych kontaktach z obywatelami, w tym zmarginalizowanymi lub słabszymi grupami społecznymi, oraz uznaje ich wiedzę fachową, nadaje im kluczową rolę w dialogu obywatelskim i podkreśla ich rolę we wzmacnianiu pozycji osób najmniej zaangażowanych w uczestnictwo i wyrażaniu ich obaw, przy jednoczesnym sprawowaniu demokratycznej kontroli nad działaniami publicznymi i zapewnianiu rozliczalności za nie;

52.

z zadowoleniem przyjmuje pozytywne kroki poczynione w niektórych państwach członkowskich w ramach nowych strategii na rzecz dialogu obywatelskiego i komitetów doradczych reprezentujących społeczeństwo obywatelskie; potępia jednak praktyki umyślnego osłabiania udziału organizacji społeczeństwa obywatelskiego, takie jak wykluczanie tych organizacji z procesów publicznych, stosowanie niejasnych przepisów zbiorczych i przyspieszonych procesów parlamentarnych z pominięciem obowiązków przeprowadzenia konsultacji i debaty;

53.

przypomina, że pilna konieczność wprowadzenia środków związanych z COVID-19 często jeszcze bardziej ograniczyła dostęp organizacji społeczeństwa obywatelskiego do procesu decyzyjnego; odnotowuje jednak wysiłki podejmowane w szeregu państw członkowskich, aby przeciwdziałać temu zjawisku;

54.

wyraża ubolewanie, że dialog obywatelski często pozostaje procesem doraźnym; wzywa państwa członkowskie do opracowania spójnych ram politycznych, które zapewnią uporządkowane, przewidywalne i długoterminowe procesy, integracyjny udział i systematyczny przegląd, oraz do przeznaczenia odpowiednich środków, w tym na szkolenia urzędników; wzywa Komisję do przedstawienia zaleceń sporządzonych w ścisłej współpracy ze społeczeństwem obywatelskim w oparciu o analizę istniejących praktyk;

55.

uważa, że wszystkie instytucje UE powinny przeprowadzić przegląd warunków współpracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego zgodnie z art. 11 TUE, aby zapewnić otwarty, przejrzysty, konstruktywny i regularny dialog ze społeczeństwem obywatelskim na równych zasadach z pozostałymi zainteresowanymi stronami; zwraca się do Komisji o rozważenie przedstawienia porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie dialogu obywatelskiego między wszystkimi głównymi instytucjami, obejmującego wszystkie obszary polityki Unii oraz procesy przekrojowe, takie jak między innymi orędzie o stanie Unii lub Konferencja w sprawie przyszłości Europy;

56.

w tym kontekście uważa, że przewodnicząca Parlamentu Europejskiego mogłaby wyznaczyć jednego z wiceprzewodniczących do prowadzenia otwartego, przejrzystego i regularnego dialogu ze społeczeństwem obywatelskim; zachęca grupy polityczne, by opracowały własne struktury dialogu obywatelskiego;

57.

wzywa w szczególności Komisję, aby w procesie konsultacji przywróciła równowagę między przedstawicielami interesów korporacyjnych a przedstawicielami innych interesów, takich jak prawa pracownicze, prawa socjalne i ochrona środowiska, a także by przewidziała zabezpieczenia przed nieuczciwymi praktykami lobbingowymi stojącymi w sprzeczności z uczciwym i przejrzystym dialogiem;

58.

wzywa państwa członkowskie, wszystkie instytucje UE, a Komisję w szczególności, aby zapewniły ścisłe konsultacje ze społeczeństwem obywatelskim w trakcie przygotowywania lub przeglądu przepisów, które mogą potencjalnie wpływać na przestrzeń społeczeństwa obywatelskiego i wolności obywatelskie;

59.

przyjmuje do wiadomości przyznanie wiceprzewodniczącemu Komisji odpowiedzialności za utrzymywanie otwartego, przejrzystego i regularnego dialogu ze społeczeństwem obywatelskim; podkreśla, że dialog obywatelski należy nadal wprowadzać w życie; zwraca się w szczególności do Komisji o rozważenie utworzenia w każdej dyrekcji generalnej specjalnych punktów kontaktowych, aby umożliwić społeczeństwu obywatelskiemu utrzymywanie bliskich kontaktów z wiceprzewodniczącym Komisji; uważa, że należy zapewnić znaczącą rolę różnorodnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego za pomocą przejrzystego procesu wyboru w grupach ekspertów i forach doradczych wspierających Komisję oraz zwrócić szczególną uwagę na organizacje społeczeństwa obywatelskiego występujące w imieniu słabszych i niedostatecznie reprezentowanych grup;

60.

wzywa Komisję, aby wykorzystała proces definiowania programów krajowych wykorzystujących fundusze UE oraz wdrażania przez państwa członkowskie strategii i planów działania UE, by zachęcać państwa członkowskie do wprowadzenia skutecznych mechanizmów uczestnictwa organizacji społeczeństwa obywatelskiego i dialogu obywatelskiego; apeluje o zwiększenie uczestnictwa społeczeństwa obywatelskiego w procesie europejskiego semestru i monitorowaniu europejskiego pakietu na rzecz odbudowy;

61.

z zadowoleniem przyjmuje Europejski Rok Młodzieży jako okazję, by dalej promować uczestnictwo i dialog obywatelski w demokratycznym społeczeństwie;

62.

zobowiązuje się do zapewnienia rzetelnych działań następczych w odniesieniu do niniejszego sprawozdania oraz wzywa Komisję i Radę, by przyjęły podobne zobowiązanie;

o

o o

63.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

(1)  Dz.U. L 156 z 5.5.2021, s. 1.

(2)  Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 1.

(3)  Dz.U. C 323 z 1.10.2020, s. 1.

(4)  Dz.U. C 346 z 27.9.2018, s. 20.

(5)  Dz.U. C 390 z 18.11.2019, s. 117.

(6)  Dz.U. C 363 z 28.10.2020, s. 45.

(7)  Dz.U. C 395 z 29.9.2021, s. 2.

(8)  Dz.U. C 415 z 13.10.2021, s. 36.

(9)  Dz.U. C 425 z 20.10.2021, s. 28.

(10)  Dz.U. C 425 z 20.10.2021, s. 107.

(11)  Dz.U. C 81 z 18.2.2022, s. 27.

(12)  Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0044.

(13)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0451.

(14)  Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 18 czerwca 2020 r., Komisja Europejska przeciwko Węgrom, ECLI:EU:C:2020:476.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/15


P9_TA(2022)0057

Rola kultury, edukacji, mediów i sportu w walce z rasizmem

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2022 r. w sprawie roli kultury, edukacji, mediów i sportu w walce z rasizmem (2021/2057(INI))

(2022/C 347/02)

Parlament Europejski,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności motyw drugi, czwarty, piąty, szósty i siódmy jego preambuły, a także jego art. 2, art. 3 ust. 3 akapit drugi i art. 6,

uwzględniając art. 10 i 19 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej art. 2, 3, 4, 5 i 21,

uwzględniając Europejski filar praw socjalnych, w tym trzecią zasadę równości szans, i powiązany plan działania,

uwzględniając dyrektywę Rady 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r. wprowadzającą w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne (1) (dyrektywa o równości rasowej),

uwzględniając dyrektywę Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającą ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (2),

uwzględniając utworzenie w czerwcu 2016 r. Unijnej Grupy Wysokiego Szczebla ds. Zwalczania Rasizmu, Ksenofobii i Innych Form Nietolerancji,

uwzględniając komunikat Komisji z dnia wtorek, 22 maja 2018 r. pt. „Budowa silniejszej Europy: rola polityki dotyczącej młodzieży, edukacji i kultury” (COM(2018)0268),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 18 września 2020 r. pt. „Unia równości: Unijny plan działania przeciwko rasizmowi na lata 2020–2025” (COM(2020)0565),

uwzględniając komunikat Komisji z 3 grudnia 2020 r. pt. „Europejskie media w cyfrowej dekadzie – Plan działania na rzecz wsparcia odbudowy i transformacji” (COM(2020)0784),

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/13/UE z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych) (3),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/817 z dnia 20 maja 2021 r. ustanawiające „Erasmus+”: unijny program na rzecz kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu (4),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/818 z czwartek, 20 maja 2021 r. ustanawiające program „Kreatywna Europa” (2021–2027) (5),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/888 z dnia 20 maja 2021 r. ustanawiające program „Europejski Korpus Solidarności” (6),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/692 z dnia 28 kwietnia 2021 r. ustanawiające program „Obywatele, równość, prawa i wartości” (7),

uwzględniając europejską konwencję praw człowieka,

uwzględniając zalecenie Rady z 12 marca 2021 r. w sprawie równouprawnienia, włączenia i partycypacji Romów (8),

uwzględniając decyzję ramową Rady 2008/913/WSiSW z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwalczania pewnych form i przejawów rasizmu i ksenofobii za pomocą środków prawnokarnych (9),

uwzględniając sprawozdanie Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej na temat praw podstawowych z dnia 9 czerwca 2020 r. oraz jej drugie badanie dotyczące mniejszości i dyskryminacji w UE z dnia 5 grudnia 2017 r., a także powiązane sprawozdanie i streszczenie zatytułowane „Being Black in the EU” z 23 listopada 2018 r. i 15 listopada 2019 r., w których opisano doświadczenia związane z dyskryminacją rasową i przemocą na tle rasowym wśród osób pochodzenia afrykańskiego w UE,

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 12 listopada 2020 r. pt. „Unia równości: strategia na rzecz równości osób LGBTIQ na lata 2020–2025” (COM(2020)0698),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2021 r. pt. „Unia równości: strategia na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami na lata 2021–2030” (COM(2021)0101),

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 15 listopada 2018 r. w sprawie planu prac w dziedzinie kultury na lata 2019–2022 (10),

uwzględniając unijne ramy strategiczne na rzecz równouprawnienia, włączenia społecznego i udziału Romów na lata 2020–2030 z dnia 7 października 2020 r.,

uwzględniając komunikat Komisji z 5 października 2021 r. pt. „Strategia UE w sprawie zwalczania antysemityzmu i wspierania życia żydowskiego (2021–2030)” (COM(2021)0615),

uwzględniając rezolucję z 19 czerwca 2020 r. w sprawie protestów antyrasistowskich po śmierci George’a Floyda (11),

uwzględniając zalecenie Rady z 22 maja 2018 r. w sprawie promowania wspólnych wartości, edukacji włączającej i europejskiego wymiaru nauczania (12),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 marca 2019 r. w sprawie praw podstawowych osób pochodzenia afrykańskiego i czarnoskórych Europejczyków w Europie (13),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 września 2020 r. w sprawie wdrażania krajowych strategii integracji Romów: zwalczanie negatywnych postaw wobec osób pochodzenia romskiego w Europie (14),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie praw dziecka w świetle strategii UE na rzecz praw dziecka (15),

uwzględniając postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego wszczęte przez Komisję w związku z nieprzestrzeganiem dyrektywy w sprawie równości rasowej w odniesieniu do dyskryminacji dzieci romskich w edukacji (postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego nr 20142174, 20152025 i 20152206),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1057 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające program Europejski Fundusz Społeczny Plus (ESF+) (16),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 23 listopada 2021 r. w sprawie polityki UE w dziedzinie sportu: ocena i możliwe kierunki dalszych działań (17),

uwzględniając wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego zharmonizowane przepisy dotyczące sztucznej inteligencji (akt w sprawie sztucznej inteligencji) i zmieniającego niektóre akty ustawodawcze Unii (COM(2021)0206),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 listopada 2021 r. w sprawie Europejskiego obszaru edukacji: wspólne całościowe podejście (18),

uwzględniając badanie sporządzone w październiku 2021 r. przez Departament Tematyczny ds. Polityki Strukturalnej i Polityki Spójności Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Wewnętrznej w sprawie roli kultury, edukacji, mediów i sportu w walce z rasizmem,

uwzględniając zalecenia utworzonej w Radzie Europy Europejskiej Komisji przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji dotyczące polityki ogólnej, w szczególności zalecenie nr 10 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie zwalczania rasizmu i dyskryminacji w oświacie i procesie edukacji,

uwzględniając plan działania Komisji Europejskiej przeciwko rasizmowi i nietolerancji na rzecz rzeczywistej równości z 27 września 2019 r.,

uwzględniając szóstą ocenę Komisji dotyczącą Kodeksu postępowania w zakresie zwalczania nielegalnego nawoływania do nienawiści w internecie,

uwzględniając cel 10. wśród celów zrównoważonego rozwoju ONZ – zmniejszenie nierówności w obrębie państw i między nimi,

uwzględniając Konferencję w sprawie przyszłości Europy,

uwzględniając zalecenia Europejskiej Grupy Regulatorów ds. Audiowizualnych Usług Medialnych z października 2021 r. w sprawie nowego kodeksu praktyk postępowania w zakresie dezinformacji,

uwzględniając art. 54 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Kultury i Edukacji (A9-0027/2022),

A.

mając na uwadze, że dyskryminacja i rasizm naruszają godność ludzką, szanse życiowe, dobrobyt, dobrostan, a często także bezpieczeństwo; mając na uwadze, że stereotypy rasistowskie utrwalają się z każdym kolejnym pokoleniem; mając na uwadze, że dyskryminacja ze względu na pochodzenie rasowe lub etniczne jest w UE zakazana; mając na uwadze, że migranci, uchodźcy i osoby ubiegające się o azyl są narażeni na rasizm i zachowania dyskryminacyjne;

B.

mając na uwadze, że według Agencji Praw Podstawowych UE (19) dyskryminacja rasowa i prześladowanie są nadal powszechne w całej Unii Europejskiej; mając na uwadze, że w szczególności mniejszości rasowe, religijne i etniczne są zbyt często narażone na nękanie, przemoc, profilowanie rasowe i etniczne, w tym przez organy egzekwowania prawa, oraz na nawoływanie do nienawiści, zarówno w internecie, jak i poza nim; mając na uwadze, że większość incydentów o podłożu rasistowskim i ksenofobicznym motywowanych nienawiścią nie jest zgłaszana przez ofiary (20); mając na uwadze, że mniejszości rasowe i etniczne w UE zmagają się z dyskryminacją strukturalną, a w niektórych przypadkach z segregacją w niektórych obszarach życia codziennego, takich jak mieszkalnictwo, opieka zdrowotna, zatrudnienie, edukacja i wymiar sprawiedliwości;

C.

mając na uwadze, że plan działania UE na rzecz zwalczania rasizmu na lata 2020–2025 dotyczy rasizmu strukturalnego jako zachowań o charakterze dyskryminacyjnym, które mogą być zakorzenione w instytucjach społecznych, finansowych i politycznych i tym samym wpływać na sprawowanie władzy i podejmowanie decyzji politycznych;

D.

mając na uwadze, że Biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka definiuje dyskryminację strukturalną jako zasady, normy, procedury oraz wzorce postaw i zachowań w instytucjach i innych strukturach społecznych, które stanowią przeszkody dla grup lub jednostek w osiąganiu tych samych praw i możliwości dostępnych dla większości społeczeństwa;

E.

mając na uwadze, że migranci, uchodźcy, osoby ubiegające się o azyl polityczny oraz członkowie mniejszości rasowych, religijnych i etnicznych mają ograniczony dostęp do rynku pracy i często są ofiarami wyzysku pracowniczego;

F.

mając na uwadze, że gromadzenie danych dobrej jakości okazało się jednym z najskuteczniejszych sposobów analizy problemów społecznych – zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym – i jest przydatne w formułowaniu, dostosowywaniu, monitorowaniu i opracowywaniu strategii politycznych opartych na dowodach w celu rozwiązania tych problemów;

G.

mając na uwadze, że niektóre osoby kształtujące opinię publiczną i niektórzy politycy w całej UE popierają postawy rasistowskie i ksenofobiczne, przyczyniając się w ten sposób do tworzenia klimatu społecznego, który stanowi podatny grunt dla rasizmu, dyskryminacji i przestępstw z nienawiści; mając na uwadze, że klimat ten jest dodatkowo podsycany przez ruchy ekstremistyczne, takie jak ruchy faszystowskie i skrajnie prawicowe, które próbują podzielić nasze społeczeństwa; mając na uwadze, że takie działania są sprzeczne ze wspólnymi europejskimi wartościami oraz ideałami demokracji i równości, do których przestrzegania zobowiązały się wszystkie państwa członkowskie;

H.

mając na uwadze, że wiele grup mniejszościowych musi liczyć się z przemocą ze strony policji, w tym w postaci kar zbiorowych i profilowania rasowego; mając na uwadze konieczność przyjęcia konkretnych środków służących przeciwdziałaniu temu zjawisku; mając na uwadze, że ze względu na niedociągnięcia w zakresie praworządności i wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych ofiary przemocy ze strony policji nie mają wystarczającej ochrony ani dostępu do wymiaru sprawiedliwości i często spotykają się z prześladowaniem ze strony władz państwowych; mając na uwadze, że rasizm wobec mniejszości etnicznych i rasowych prowadzi do przemocy i zabójstw;

I.

mając na uwadze, że sposób, w jaki ludzie są przedstawiani w mediach, niezależnie od ich pochodzenia rasowego lub etnicznego, może wzmacniać negatywne stereotypy o konotacjach rasowych; mając na uwadze, że sektor kultury i media mają potencjał w zakresie promowania integracji i zwalczania rasizmu oraz walki z takimi stereotypami;

J.

mając na uwadze, że konieczne jest nasilenie walki z rasizmem i dyskryminacją obecnymi w internecie i poza nim w naszych społeczeństwach, zarówno z jawnymi, jak i ukrytymi formami tych zjawisk, oraz że jest to wspólną powinnością; mając na uwadze, że Unia Europejska i jej państwa członkowskie muszą nadal analizować kwestię rozwiązania problemów rasizmu strukturalnego i dyskryminacji doświadczanych przez wiele grup mniejszościowych, zobowiązać się do zwalczania tych zjawisk i kontynuować prace w tym zakresie;

K.

mając na uwadze, że dezinformacja jest często wymierzona w mniejszości i prowokuje niepokoje społeczne; mając na uwadze, że niezależne i pluralistyczne media, które promują wyważony w swojej wymowie przekaz medialny, przyczyniają się do budowania społeczeństw integracyjnych;

L.

mając na uwadze, że solidarność i poszanowanie życia ludzkiego i innych ludzi to wartości przekazywane z pokolenia na pokolenie; mając na uwadze, że edukacja szkolna odgrywa kluczową rolę w tym procesie;

M.

mając na uwadze, że dostęp do edukacji i poziom wykształcenia jest problemem dla społeczności rasowych w całej Europie; mając na uwadze, że segregacja w edukacji nadal stanowi istotny problem w Europie; mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich nadal dochodzi do segregacji dzieci w szkołach oraz że nadal stosowane są dyskryminacyjne praktyki polegające na umieszczaniu dzieci z mniejszości etnicznych i rasowych w szkołach dla dzieci z niepełnosprawnością intelektualną;

N.

mając na uwadze, że szkoły mogą odgrywać ważną rolę w dostarczaniu uczniom doświadczeń związanych z wartością różnorodności, w promowaniu integracji, zwalczaniu rasizmu oraz ograniczaniu stereotypów i uprzedzeń rasowych;

O.

mając na uwadze, że dzieci i ludzie młodzi powinni dostrzegać, że są reprezentowani we wszystkich dziedzinach życia społeczeństwa, w tym w edukacji, którą otrzymują, w klubach kulturalnych i sportowych oraz w zajęciach, w których uczestniczą, a także w internecie i w mediach, z których korzystają;

P.

mając na uwadze, że chociaż sport odgrywa kluczową rolę w życiu społecznym, kulturalnym i edukacyjnym, jest w stanie łączyć ludzi najrozmaitszych ras, grup etnicznych i religii i może być wykorzystywany do łączenia społeczności i promowania takich wartości jak równość, dostępność i szacunek, to w kontekście imprez sportowych i ogólnie sportu wielokrotnie dochodziło do incydentów na tle rasistowskim w całej Europie i pojawiało się wiele wyzwań związanych z rasizmem; mając na uwadze, że należy identyfikować i zwalczać radykalizację w grupach związanych ze sportem;

Q.

mając na uwadze, że negatywne skutki pandemii COVID-19 w nieproporcjonalny sposób dotknęły osoby należące do mniejszości rasowych i etnicznych, tworząc, uwypuklając i pogłębiając nierówności w obszarach takich jak kultura, media, edukacja i sport; mając na uwadze, że w czasie pandemii COVID-19 znacznie wzrosła liczba przypadków nękania i przestępstw motywowanych nienawiścią;

Kontekst ogólny

1.

podkreśla, że rasizm istnieje we wszystkich obszarach naszego życia codziennego i może przybierać różne formy; wzywa do przyjęcia podejścia „zero tolerancji” w tym względzie; przyznaje, że różne grupy, społeczności i osoby doświadczają rasizmu, ksenofobii i dyskryminacji; przyznaje, że każda forma rasizmu ma własną specyfikę oraz, że niektóre formy rasizmu są bardziej widoczne w niektórych państwach członkowskich, między innymi ze względu na czynniki historyczne lub polityczne;

2.

przyjmuje do wiadomości plan działania UE przeciwko rasizmowi; z zadowoleniem przyjmuje włączenie specjalnego rozdziału poświęconego edukacji oraz konkretne odniesienia do mediów, sportu i kultury; wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyjęcia całościowego podejścia oraz do zapewnienia wystarczających środków finansowych i zasobów na realizację zobowiązań wynikających z planu bez narażania na szwank finansowania istniejących programów i działań, przy jednoczesnym poszanowaniu wartości europejskich;

3.

wzywa Komisję do zadbania o to, by koordynator ds. przeciwdziałania rasizmowi dysponował odpowiednimi zasobami oraz by wszystkie dyrekcje generalne działały na rzecz włączenia kwestii równości rasowej do głównego nurtu wszystkich strategii politycznych UE;

4.

oczekuje na ocenę istniejących ram prawnych UE służących zwalczaniu dyskryminacji, rasizmu, ksenofobii i innych rodzajów nietolerancji; wzywa Komisję, by przeprowadziła ocenę wdrożenia tych ram, określiła, w jaki sposób można je ulepszyć w razie potrzeby, oraz by uczestniczyła w regularnym dialogu i wymianie najlepszych praktyk z państwami członkowskimi i zainteresowanymi stronami, w szczególności tymi, które reprezentują interesy osób dotkniętych rasizmem i dyskryminacją rasową;

5.

przypomina, że krajowe plany działania są skutecznym narzędziem reagowania na rasizm, dyskryminację rasową i etniczną oraz związaną z nią nietolerancję w państwach członkowskich, ponieważ umożliwiają podjęcie konkretnych działań w odpowiedzi na konkretne sytuacje; ubolewa, że tylko 15 państw członkowskich ma takie plany (21); wzywa Komisję do opublikowania planowanych wspólnych przewodnich zasad dotyczących krajowych planów działania przeciwko rasizmowi i dyskryminacji rasowej, a także innych narzędzi promowania działań na szczeblu krajowym; apeluje, by plany te obejmowały konkretne cele odzwierciedlające pełną różnorodność społeczeństwa w dziedzinie kultury, edukacji, mediów i sportu; uważa w związku z tym za konieczne gromadzenie i wymianę dobrych praktyk między państwami członkowskimi w celu ułatwienia opracowywania przez nie krajowych planów działania oraz wspierania wymiany doświadczeń między agencjami krajowymi;

6.

z zadowoleniem przyjmuje publikację i wdrożenie szczegółowych wytycznych UE w sprawie gromadzenia danych dotyczących równości opartych na pochodzeniu rasowym lub etnicznym zgodnie z definicją zawartą w dyrektywie w sprawie równości rasowej, określonych tam jako dane dobrowolne i anonimowe oraz zapewniające ochronę danych osobowych, samookreślenie i konsultacje z zainteresowanymi społecznościami; wzywa państwa członkowskie do dostosowania krajowych statystyk oraz usunięcia przeszkód w systematycznym gromadzeniu wysokiej jakości, wiarygodnych, zdezagregowanych i specyficznych dla poszczególnych krajów danych dotyczących równości, do ułatwiania takiego gromadzenia i – w stosownych przypadkach – do usprawniania go w celu zidentyfikowania przyczyn rasizmu i dyskryminacji i podjęcia działań na rzecz zwalczania tych zjawisk oraz w celu wspierania strategii politycznych opartych na dowodach zarówno na szczeblu krajowym, jak i unijnym; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wykorzystania tych danych do opracowania strategii politycznych w zakresie sprawiedliwości rasowej oraz do publicznego udostępniania tych informacji, przy pełnym poszanowaniu podstawowego prawa do prywatności, ochrony danych osobowych i odpowiednich przepisów UE, w tym dyrektywy w sprawie równości rasowej, ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (22) i proponowanego rozporządzenia o prywatności i łączności elektronicznej (23), a także odpowiednich krajowych ram prawnych;

7.

z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie na rzecz różnorodności i włączenia społecznego w ramach programów „Erasmus+”, „Kreatywna Europa”, „Europejski Korpus Solidarności”, programu „Obywatele, równość, prawa i wartości”, inicjatywy „Nowy europejski Bauhaus”, EFS+ i europejskiej gwarancji dla młodzieży; podkreśla potrzebę systematycznego monitorowania i analizowania wkładu każdego z tych programów w walkę z rasizmem oraz opracowania przeglądu dobrych praktyk; wzywa Komisję do dopilnowania, by niedawno opublikowane strategie włączenia społecznego były włączane do wszystkich odpowiednich unijnych programów oraz inicjatyw w zakresie edukacji, kultury, mediów i sportu, a także do monitorowania ich wdrażania i skuteczności;

8.

z zadowoleniem przyjmuje uznanie przez Komisję potrzeby przekrojowego podejścia do kształtowania polityki; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia wdrożenia odpowiednich celów dotyczących przeciwdziałania rasizmowi we wszystkich obszarach polityki;

9.

z zaniepokojeniem odnotowuje brak porozumienia w Radzie w kwestii wniosku Komisji z dnia 2 lipca 2008 r. dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną (24); wzywa państwa członkowskie do jak najszybszego wypracowania wspólnego stanowiska w tej sprawie; wspiera Komisję w zachęcaniu do osiągania postępów na drodze do jednomyślności wymaganej do przyjęcia tego wniosku w Radzie;

10.

zachęca do dalszej współpracy między Europejską Komisją przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji, organami ds. równości w państwach członkowskich, organizacjami pozarządowymi, rządami i zainteresowanymi stronami, szczególnie tymi, które reprezentują interesy osób i grup dotkniętych rasizmem i dyskryminacją rasową; wzywa w szczególności państwa członkowskie do pełnego wdrożenia zaleceń Europejskiej Komisji przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji;

11.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia wsparcia dla Sojuszu Cywilizacji ONZ w celu wzmocnienia międzynarodowego, międzykulturowego i międzyreligijnego dialogu i współpracy;

12.

podkreśla, że ograniczony dostęp do technologii i infrastruktury cyfrowej w edukacji, kulturze, mediach i sporcie grozi powstaniem nowej formy dyskryminacji i nierówności, którą Komisja i państwa członkowskie muszą się niezwłocznie i we właściwy sposób zająć;

13.

wzywa państwa członkowskie do zorganizowania infolinii, organów mediacyjnych i szkoleń dla personelu w celu odpowiedniego reagowania na przemoc lub inne incydenty o charakterze rasowym lub etnicznym w edukacji, kulturze, mediach i sporcie oraz zgłaszania takich przypadków;

14.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania wzmocnionej strategii wspierania integracji osób z obszarów wiejskich, górskich i odizolowanych, zwłaszcza ludzi młodych i kobiet, w dziedzinie edukacji, kultury, mediów i sportu, przy jednoczesnym rozwijaniu lokalnej i dostosowanej infrastruktury oraz inwestowaniu w nią;

15.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania spójnego planu działania w celu właściwego przeciwdziałania ryzyku dyskryminacji pracowników mobilnych, a w szczególności ich dzieci, w tym ograniczonego dostępu do wysokiej jakości edukacji, kultury, mediów i sportu;

Kultura

16.

zwraca uwagę, że w społeczeństwach europejskich obserwuje się rosnącą różnorodność kulturową oraz coraz większy udział ludności urodzonej w innych krajach i jej potomków; uważa, że kultura, edukacja i sport mają fundamentalne znaczenie dla promowania społeczeństwa otwartego i przyjaznego dla wszystkich; uważa, że ważne jest uznanie wkładu i spuścizny tych osób w europejską kulturę i wiedzę na przestrzeni wieków;

17.

przyznaje, że rasizm jest głęboko zakorzeniony w społeczeństwie i powiązany z jego korzeniami kulturowymi, dziedzictwem i normami społecznymi; podkreśla w związku z tym ważną rolę, jaką kultura może i musi odegrać w zwalczaniu dyskryminacji i rasizmu oraz w promowaniu włączenia społecznego, różnorodności, równości i tolerancji; podkreśla znaczenie promowania kształcenia międzykulturowego;

18.

zwraca uwagę na ogromny wkład różnych społeczności w różnorodność kulturową i językową Europy;

19.

ubolewa, że istnieją przeszkody utrudniające mniejszościom uczestnictwo w kulturze, takie jak stereotypy, uprzedzenia, segregacja i gettoizacja; wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania inicjatyw mających na celu bardziej zróżnicowany udział społeczności i jednostek rasowych w sektorze kultury, w szczególności poprzez wykorzystanie finansowania ze wszystkich odpowiednich programów w celu usunięcia takich barier; wzywa do zwiększenia wsparcia dla istniejących kanałów oraz do rozwoju sieci wsparcia i działań informacyjnych, zwłaszcza dla osób mieszkających na obszarach podmiejskich i wiejskich, w regionach najbardziej oddalonych i innych obszarach w niekorzystnym położeniu;

20.

wzywa państwa członkowskie do podjęcia inicjatyw zachęcających osoby o różnym pochodzeniu rasowym i etnicznym do udziału w wydarzeniach kulturalnych, takich jak systemy bonów lub podobne inicjatywy;

21.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do poprawy monitorowania i oceny, w tym poprzez testowanie, udostępnianie i wymianę narzędzi partycypacyjnych i najlepszych praktyk, które mogą zademonstrować skuteczność promowania włączenia społecznego, niedyskryminacji i zwalczania rasizmu za pośrednictwem kultury, a także pomóc w tworzeniu strategii politycznych bardziej sprzyjających włączeniu społecznemu;

22.

wzywa państwa członkowskie i odpowiednie zainteresowane strony do promowania różnorodności w instytucjach kulturalnych na szczeblu pracowników i kadry kierowniczej poprzez wprowadzenie kryteriów kwalifikowalności i przyznawania dotacji w organizacjach otrzymujących środki publiczne oraz do dopilnowania, aby wszyscy pracownicy byli wynagradzani od początku kariery zawodowej;

23.

z zadowoleniem przyjmuje prace grupy roboczej w ramach otwartej metody koordynacji składającej się z pochodzących z państw członkowskich ekspertów ds. równości płci w sektorze kultury i sektorze kreatywnym; wzywa państwa członkowskie do włączenia do kolejnego planu prac w dziedzinie kultury grupy roboczej w ramach otwartej metody koordynacji składającej się pochodzących z państw członkowskich ekspertów ds. zwalczania rasizmu poprzez sztukę i kulturę; wzywa tę grupę roboczą w ramach otwartej metody koordynacji do opracowania badania na temat roli sektora kultury i sektora kreatywnego w promowaniu równości rasowej w tych sektorach;

24.

z zadowoleniem przyjmuje włączenie najbardziej potrzebujących osób i miejsc jako jedną z osi strategicznych nowego europejskiego Bauhausu; wnosi o uwzględnienie w tej inicjatywie włączenia społecznego migrantów w celu zapewnienia im równych szans;

25.

zdecydowanie popiera uznanie przez niektóre państwa członkowskie potrzeby restytucji dóbr kultury i artefaktów państwom ich pochodzenia, ponieważ przyczyni się to do promowania wzajemnego poszanowania i wzajemnego zrozumienia dziedzictwa kulturowego drugiej strony, a także do zwiększenia jego wartości, zwłaszcza poprzez powszechny dostęp do tych dóbr i artefaktów; wzywa do przeprowadzenia niezbędnych badań, analiz i wymian w celu ustanowienia spójnych programów restytucji dóbr kultury i artefaktów państwom ich pochodzenia lub innym właściwym instytucjom kulturalnym, wskazanym przez państwo pochodzenia, zgodnie z odpowiednimi konwencjami międzynarodowymi w sprawie ochrony dziedzictwa kulturowego; zachęca Komisję do ułatwiania dialogu w celu promowania wymiany najlepszych praktyk między państwami członkowskimi, państwami trzecimi, muzeami i innymi instytucjami kulturalnymi;

Edukacja

26.

uznaje kluczową rolę edukacji i szkoleń w przeciwdziałaniu rasizmowi strukturalnemu i dyskryminacji, budowaniu społeczeństw integracyjnych, przełamywaniu uprzedzeń i stereotypów oraz promowaniu tolerancji, zrozumienia i różnorodności; podkreśla rolę nowego europejskiego obszaru edukacji w zwalczaniu wszelkich form dyskryminacji w szkole i poza nią, a zwłaszcza w tworzeniu wysokiej jakości przestrzeni edukacyjnych sprzyjających włączeniu społecznemu;

27.

podkreśla, że niektóre elementy historii europejskiej, w tym kolonializm, niewolnictwo i ludobójstwo, w szczególności Holokaust, wraz z innymi przejawami rasizmu nadal mają trwały wpływ na dzisiejsze społeczeństwo, w tym na systemy edukacji i opracowywanie programów nauczania; proponuje dokonanie przeglądu programów nauczania w celu przedstawienia historii naszych społeczeństw za pomocą ukierunkowanego i umieszczonego w szerszym kontekście podejścia, aby lepiej zrozumieć jej związek z teraźniejszością i starać się wyeliminować stereotypy prowadzące do dyskryminacji, którą dziś obserwujemy;

28.

podkreśla potrzebę przewidzenia w programach nauczania historii dużo więcej miejsca na obiektywną i opartą na faktach naukę o różnych ideologiach rasowych lub etnicznych, ich formach i źródłach, w tym o niewolnictwie, kolonializmie i faszyzmie, oraz o niewłaściwym wykorzystaniu nauki do ich uzasadnienia, a także o ich konsekwencjach i ewentualnych pozostałościach w obecnych czasach;

29.

zachęca państwa członkowskie do tworzenia warunków do opracowywania zróżnicowanych i integracyjnych programów nauczania oraz narzędzi lub działań edukacyjnych w celu zapewnienia, by te i inne kluczowe materiały obejmowały autorów, historyków, naukowców, artystów i inne osoby z różnych grup rasowych i etnicznych;

30.

podkreśla rolę edukacji we promowaniu postaw obywatelskich i wspólnych wartości, którymi są wolność, tolerancja i niedyskryminacja; podkreśla znaczenie tworzenia synergii między edukacją obywatelską w całej Europie a polityką UE przeciwko rasizmowi i dyskryminacji; zachęca państwa członkowskie, aby w celu promowania spójności kładły większy nacisk na naukę o historii UE; uważa, że elementy te powinny stanowić integralną część programów edukacji obywatelskiej;

31.

wzywa państwa członkowskie do promowania języka, kultury i historii mniejszości w programach nauczania, muzeach i innych formach ekspresji kulturowej i historycznej oraz do uznania ich wkładu kulturowego w dziedzictwo kulturowe Europy; wzywa państwa członkowskie do opracowania spójnych i jednolitych środków na rzecz promowania, wspierania i promowania sztuki i kultury grup rasowych i etnicznych oraz do badania i zachowania materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego społeczności tradycyjnych, a także do zagwarantowania odpowiedniego finansowania tych działań;

32.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania wielojęzyczności jako ważnego narzędzia zbliżania ludzi;

33.

podkreśla znaczenie zapewnienia odpowiedniego wsparcia dzieciom pracowników mobilnych w państwach członkowskich, aby umożliwić im naukę języka ojczystego i poznanie kultury ich kraju i nowego kraju zamieszkania w celu zapewnienia lepszej integracji;

34.

wzywa do pogłębienia badań nad wspólnymi naukami humanistycznymi, historią, filozofią, językami i literaturą, co może pomóc w promowaniu ducha zgody europejskiej; apeluje o zastosowanie w programach nauczania historii ukierunkowanego podejścia do historii społeczności rasowych i etnicznych żyjących w Europie, aby promować szerszą i opartą w większym stopniu na faktach perspektywę historii europejskiej i światowej oraz przyczynić się do lepszego zrozumienia interakcji między różnymi kontynentami przed kolonizacją europejską, w jej trakcie i po niej; apeluje, aby w książkach historycznych podkreślano wkład społeczności rasowych w rozwój i kształtowanie dzisiejszej Europy;

35.

wzywa państwa członkowskie, aby aktywnie zwalczały uprzedzenia w podręcznikach szkolnych, narzędziach edukacyjnych, filmach i programach dotyczących bieżących wydarzeń skierowanych do dzieci i młodzieży oraz w sporcie; wzywa państwa członkowskie do uwzględnienia tych celów w realizacji Europejskiego Roku Młodzieży 2022;

36.

zdecydowanie potępia praktykę segregacji rasowej i etnicznej w szkołach, która nadal istnieje w Europie; ostrzega, że takie praktyki prowadzą do marginalizacji, wczesnego kończenia nauki, niskiego współczynnika skolaryzacji i tworzenia równoległych przestrzeni społecznych oraz że utrwalają one dyskryminację strukturalną i utrudniają równy dostęp do wysokiej jakości życia; wzywa wszystkie państwa członkowskie do wprowadzenia lub wzmocnienia strategii politycznych sprzyjających włączeniu społecznemu, aby zapobiec umieszczaniu zmarginalizowanych grup osób uczących się od edukacji przedszkolnej po szkolnictwo wyższe, celowo lub nie, w oddzielnych szkołach, instytucjach edukacyjnych lub klasach, do promowania włączenia społecznego z gwarancją równych szans dla wszystkich oraz do zapewnienia wszystkim dzieciom równego dostępu do wysokiej jakości edukacji i zajęć pozalekcyjnych, w tym do kultury i sportu; zachęca państwa członkowskie do aktywnego promowania integracji dzieci z grup mniejszości w szkołach i społecznościach lokalnych oraz do ochrony świeckiego charakteru edukacji publicznej, przy jednoczesnym poszanowaniu tożsamości kulturowej i religijnej;

37.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia działań mających na celu wspieranie dzieci należących do mniejszości rasowych i etnicznych oraz ze środowisk w niekorzystnej sytuacji społeczno-ekonomicznej na ich ścieżce rozwoju, pomagając im w uczestniczeniu na wysokim poziomie w zajęciach pozaszkolnych (np. sztuka i sport), zapewniając im dostęp do szkół zaspokajających ich szczególne potrzeby, zapewniając wysokiej jakości możliwości kształcenia i udostępniając niezbędne środki finansowe;

38.

wzywa państwa członkowskie do zagwarantowania każdemu dziecku prawa do edukacji oraz do wprowadzenia środków mających na celu przeciwdziałanie wczesnemu kończeniu nauki i zapobieganie temu zjawisku, a także do zapewnienia równego dla obu płci dostępu do wysokiej jakości edukacji włączającej od wczesnego dzieciństwa po okres dojrzewania; wzywa Komisję do opracowania nowych instrumentów finansowych lub podprogramów, które powinny uzupełniać działania państw członkowskich w celu zapewnienia ukierunkowanego i dostosowanego wsparcia na rzecz wysokiej jakości edukacji dla dzieci w wieku od trzech lat, które doświadczają skrajnego ubóstwa i nie kwalifikują się do istniejących lub przyszłych inicjatyw finansowych UE w dziedzinie edukacji i włączenia społecznego, takich jak Erasmus+, gwarancja dla dzieci czy EFS+;

39.

uznaje znaczenie edukacji dzieci i młodzieży w celu uświadomienia im negatywnych skutków nietolerancji oraz rozwijania ich zdolności krytycznego myślenia; podkreśla potrzebę zadbania o to, by edukacja w zakresie praw człowieka rozpoczynała się od najmłodszych lat, a materiały edukacyjne uwzględniały różnorodność i pluralizm społeczeństwa i nie zawierały żadnych treści rasistowskich;

40.

wzywa Komisję, by wspierała badania nad systemami wczesnego ostrzegania i skutecznymi metodami nauczania w celu zwalczania rasizmu i dyskryminacji w szkołach, z uwzględnieniem najlepszych praktyk z całej Europy oraz by promowała rozpowszechnianie wyników w celu wyeliminowania nękania na tle rasowym;

41.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia pracownikom dydaktycznym należącym do mniejszości rasowych i etnicznych równego i sprawiedliwego dostępu do zadań dydaktycznych i edukacyjnych na wszystkich poziomach systemu edukacji oraz do wprowadzenia środków zapewniających ochronę zarówno nauczycieli, jak i osób uczących się przed dyskryminacją rasową w systemie szkolnictwa;

42.

potępia dyskryminację strukturalną tysięcy dzieci uchodźców w Europie, które mają niewielki dostęp do edukacji lub są pozbawione takiego dostępu; stwierdza, że odseparowane klasy w ośrodkach recepcyjnych, często prowadzone przez wolontariuszy, nie mogą zastąpić nauki szkolnej; apeluje, by obowiązkowa edukacja dzieci będących uchodźcami w systemie szkolnictwa kraju przyjmującego stała się warunkiem wstępnym otrzymania finansowania unijnego w obszarze migracji;

43.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia nauczycielom odpowiednich szkoleń, bez względu na ich przedmiot nauczania i specjalizację, wiek uczniów lub rodzaj instytucji, w celu wyposażenia ich w umiejętności i kompetencje kulturowe niezbędne do promowania włączenia społecznego oraz zwalczania dyskryminacji w systemie edukacji; apeluje o zapewnienie wszystkim nauczycielom i osobom pracującym z młodzieżą czasu na udział we wstępnym szkoleniu nauczycieli i ustawicznym szkoleniu zawodowym koncentrującym się na nauczaniu w środowisku wielokulturowym i wielorasowym, w tym w szkoleniach na temat nieświadomych uprzedzeń; wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia programów uczenia się przez całe życie dla urzędników służby cywilnej i państwowych sił bezpieczeństwa, w szczególności w celu wyeliminowania zachowań rasistowskich i ksenofobicznych;

44.

przypomina, że systemy sztucznej inteligencji przeznaczone do wykorzystania w kształceniu i szkoleniu zawodowym, a także w procesach rekrutacji kadry nauczycielskiej są w niektórych przypadkach uznawane za „wysokie ryzyko”; apeluje o przeprowadzanie odpowiednich ocen ryzyka przed zastosowaniem takich narzędzi;

45.

podkreśla znaczenie działań związanych z pamięcią o przeszłości w ramach programu „Obywatele, równość, prawa i wartości”, a także potrzebę odpowiedniego finansowania i widoczności projektów mających na celu upamiętnianie, badanie i edukację w zakresie decydujących wydarzeń w najnowszej historii Europy oraz podnoszenie świadomości obywateli europejskich na temat ich wspólnej historii, kultury, dziedzictwa kulturowego i wartości, a tym samym poprawę zrozumienia przez nich Unii, jej początków, celu i różnorodności;

46.

przyznaje, że programy na rzecz mobilności, takie jak Erasmus+, są cennym narzędziem w rozwoju edukacyjnym, społecznym, osobistym i zawodowym oraz przyczyniają się do budowania zrozumienia dla innych osób; zachęca do stałego wspierania takich programów;

47.

podkreśla wartość edukacji obywatelskiej w UE dla wzajemnego zrozumienia i spójności społecznej, o czym są przekonani również obywatele, którzy wnieśli wkład w Konferencję w sprawie przyszłości Europy i co zostanie również uwzględnione we wnioskach z konferencji, które mają zostać opublikowane w tym roku;

48.

podkreśla, że ważne jest uznawanie kształcenia pozaformalnego i nieformalnego, a także automatyczne uznawanie dyplomów i kwalifikacji, jako kluczowych narzędzi otwierania możliwości dla osób z grup rasowych i etnicznych, zwalczania rasizmu strukturalnego i dyskryminacji oraz wspierania różnorodności;

49.

uznaje, że, w zdobywaniu wykształcenia ważne jest posiadanie wzorów do naśladowania; zachęca do utworzenia ogólnoeuropejskiej platformy osób i grup osób wywodzących się ze środowisk mniejszości rasowych i etnicznych, które mogłyby dzielić się swoimi doświadczeniami z osobami uczącymi się;

50.

podkreśla znaczenie podnoszenia świadomości ogółu społeczeństwa i opinii publicznej na temat zróżnicowanego charakteru naszych społeczeństw za pomocą materiałów edukacyjnych i innych materiałów informacyjnych;

51.

wzywa państwa członkowskie do unikania cięć w budżecie przeznaczonym na programy edukacyjne, ponieważ mogłoby to ograniczyć zakres dyskusji na temat świadomości międzykulturowej i przeciwdziałania rasizmowi (25);

52.

podkreśla znaczenie finansowanych przez UE programów społecznych, w szczególności programów w zakresie posiłków szkolnych, czy integracji dzieci i młodzieży w niekorzystnej sytuacji społecznej;

Media

53.

podkreśla znaczenie reprezentacji i różnorodności w rozwoju społeczeństw integracyjnych; przypomina, że media ponoszą odpowiedzialność za odzwierciedlanie społeczeństw w całej ich różnorodności i ubolewa nad brakiem różnorodności rasowej i etnicznej w wielu mediach; wzywa sektor kultury i sektor mediów do unikania praktyk powielających lub wzmacniających negatywne stereotypy dotyczące mniejszości etnicznych i rasowych oraz zachęca je do pokazywania członków tych mniejszości w pozytywnych rolach; wzywa odpowiednie zainteresowane strony do zajęcia się kwestią różnorodności i reprezentacji w swoich organizacjach, w tym poprzez wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za różnorodność i wdrażanie inicjatyw mających na celu poprawę umiejętności pracowników sektora mediów w kwestiach różnorodności i włączenia społecznego w celu lepszego odzwierciedlenia niezależnego i pluralistycznego charakteru ich zadań;

54.

z zadowoleniem przyjmuje prowadzoną przez Komisję kampanię informacyjną i uświadamiającą mającą na celu wspieranie różnorodności w sektorze audiowizualnym, zarówno w internecie, jak i poza nim; wzywa do skupienia się w tej kampanii na różnorodności i historii społeczności rasowych i innych zmarginalizowanych społeczności oraz do podkreślania w niej, w jaki sposób osiągnięcie sprawiedliwości rasowej może przyczynić się do powstania bardziej spójnej, pokojowej i demokratycznej Europy dla wszystkich;

55.

z zadowoleniem przyjmuje powierzenie Europejskiemu Obserwatorium Mediów Cyfrowych zadania polegającego na walce z dezinformacją i działaniami wymierzonymi w społeczności mniejszościowe; podkreśla pilną potrzebę położenia większego nacisku na rozwój krytycznego myślenia, umiejętności korzystania z mediów i umiejętności cyfrowych w programach edukacyjnych; podkreśla, że kampanie i inicjatywy na rzecz umiejętności korzystania z mediów mogą odgrywać decydującą rolę w ograniczaniu przekazów treści stanowiących dyskryminację rasową, rozpowszechnianych za pomocą dezinformacji; podkreśla, że niezbędne jest zapewnienie młodym ludziom narzędzi analitycznych i narzędzi operacyjnych do identyfikowania i zwalczania rozpowszechniania nawoływania do nienawiści w internecie;

56.

wzywa Komisję do zapewnienia pełnej i prawidłowej transpozycji do prawa krajowego państw członkowskich definicji nawoływania do nienawiści w internecie lub poza nim i kryminalizacji przestępstw z nienawiści, a w razie potrzeby do wszczynania postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego;

57.

z zadowoleniem przyjmuje 6. ocenę Kodeksu postępowania w zakresie zwalczania nielegalnego nawoływania do nienawiści w internecie oraz postępy poczynione w usuwaniu takiego nawoływania; ubolewa jednak, że choć średni wskaźnik liczby powiadomień rozpatrywanych w ciągu 24 godzin pozostaje wysoki (81 %), zmalał on od 2020 r. (90,4 %), oraz że średni wskaźnik usuwania spadł do 62,5 % w porównaniu z latami 2019 i 2020; wzywa Komisję do dalszej współpracy z platformami w celu wyeliminowania nawoływania do nienawiści w internecie oraz do poprawienia wskaźników usuwania, przejrzystości i informacji zwrotnych dla użytkowników;

58.

wyraża zaniepokojenie wzrostem nawoływania do nienawiści i dezinformacji w oparciu o sztuczną inteligencję i algorytmy, które również rozpowszechniają treści rasistowskie i dyskryminujące; zauważa, że nawoływanie do nienawiści i dezinformacja mają natychmiastowe destrukcyjne skutki dla naszych społeczeństw; wzywa do podjęcia wysiłków w celu przeciwdziałania tym działaniom, w szczególności przez projektowanie sztucznej inteligencji i specjalnych algorytmów, których ostatecznym celem jest ograniczenie fali nawoływania do nienawiści i dezinformacji oraz złagodzenie skutków takiej fali;

59.

zauważa powszechne stosowanie języka angielskiego przy projektowaniu, wdrażaniu i wykorzystywaniu sztucznej inteligencji, w tym w filtrach treści; ostrzega, że nawoływanie do nienawiści w internecie jest również praktykowane w innych językach, w przypadku których filtry treści są mniej skuteczne; apeluje o stosowanie środków mających na celu zwalczanie nawoływania do nienawiści we wszystkich językach;

60.

z zadowoleniem przyjmuje praktykę stosowaną przez niektórych międzynarodowych dostawców usług audiowizualnych, polegającą na umieszczaniu przed przekazami medialnymi informacji o treściach szkodliwych i rasistowskich; popiera rozwój takich praktyk w europejskiej sferze audiowizualnej;

61.

zauważa, że w niektórych państwach członkowskich istnieją organy regulacyjne dla sektora audiowizualnego uprawnione do nakładania sankcji na programy propagujące treści dyskryminacyjne lub rasistowskie; zachęca państwa członkowskie do przyznania ich agencjom regulacyjnym takich uprawnień; wzywa do zapewnienia Europejskiej Grupie Regulatorów ds. Audiowizualnych Usług Medialnych dostępu do zasobów umożliwiających właściwą koordynację działań agencji krajowych w zakresie gromadzenia i wymiany dobrej jakości danych, a także w zakresie monitorowania takich zadań; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby zawiesiły unijne i krajowe finansowanie mediów, które według właściwych organów regulacyjnych naruszają normy prawne w związku z propagowaniem nawoływania do nienawiści i ksenofobii;

62.

potępia rasistowską retorykę niektórych środków masowego przekazu, które stygmatyzują społeczności rasowe, na przykład poprzez wskazywanie migrantów jako źródła różnych problemów gospodarczych i społecznych oraz nieproporcjonalne informowanie o przestępstwach popełnianych przez migrantów; wzywa państwa członkowskie do podjęcia skutecznych środków w celu zapobiegania szerzeniu przez media stygmatyzującej retoryki, nawoływania do nienawiści, fałszywych narracji i negatywnych obrazów poszczególnych grup etnicznych lub rasowych, używanych głównie do celów odczłowieczenia takich grup;

63.

podkreśla, że konieczne jest zwiększenie odpowiedzialności platform internetowych i sieci społecznościowych za walkę z rozpowszechnianiem nawoływania do nienawiści na tle rasowym wobec migrantów i mniejszości;

Sport

64.

podkreśla, że kluby i federacje sportowe mają do odegrania kluczową rolę w walce z rasizmem, w tym poprzez podnoszenie świadomości; przypomina, że sport, a w szczególności sport zespołowy, jest siłą napędową włączenia społecznego, równości i promowania wartości UE, jak określono w rozporządzeniu w sprawie programu Erasmus+; z zadowoleniem przyjmuje przyznanie funduszy unijnych i krajowych, aby umożliwić osobom żyjącym w ubóstwie, w szczególności mniejszościom i dzieciom, uczestnictwo w sporcie;

65.

zauważa, że walka z rasizmem jest wymieniona w rocznym programie prac programu Erasmus+ na 2022 r. jako jeden z priorytetów dla partnerstw w zakresie sportu w ramach działania podstawowego 2 oraz że inicjatywy na rzecz sportu masowego mające na celu włączenie społeczne i zwalczanie rasizmu mogą być finansowane w ramach nowego systemu partnerstw na małą skalę; wzywa Komisję do oceny tych inicjatyw i systematycznego monitorowania liczby i rodzaju projektów sportowych koncentrujących się przede wszystkim na zwalczaniu rasizmu, a także kwot przeznaczonych na te projekty; wzywa Komisję do promowania włączenia migrantów i osób należących do mniejszości rasowych i etnicznych do klubów sportu masowego;

66.

z zadowoleniem przyjmuje wysiłki organizacji pozarządowych i organizacji lokalnych w różnych państwach członkowskich na rzecz wykorzystywania sportu jako sposobu zbliżania ludzi i pielęgnowania wspólnych wspomnień w celu promowania szacunku i integracji; wzywa Komisję do opracowania bazy najlepszych praktyk w zakresie wychowania fizycznego i mediów w celu wspierania ich rozwoju w UE;

67.

uznaje, że należy zwrócić większą uwagę na reprezentację różnych grup w sporcie ogólnie i na stanowiskach kierowniczych w organizacjach sportowych, w tym kobiet i osób o mniejszych szansach, takich jak uchodźcy, mniejszości etniczne i rasowe oraz społeczność LGBTIQ; wzywa międzynarodowe, europejskie i krajowe organy zarządzające sportem oraz zainteresowane strony do wdrożenia środków na rzecz różnorodności i włączenia społecznego, w szczególności w celu zajęcia się kwestią niewielkiej liczby kobiet i przedstawicieli mniejszości etnicznych na stanowiskach kierowniczych i w zarządach; wzywa państwa członkowskie, by opracowały włączające strategie w zakresie sportu i udostępniły wystarczające środki finansowe, aby zapewnić wszystkim dostęp do sportu, bez względu na pochodzenie etniczne, rasę, niepełnosprawność lub pochodzenie społeczno-ekonomiczne;

68.

podkreśla potrzebę stosowania podejścia „zero tolerancji” do rasizmu, nawoływania do nienawiści, przemocy i innych zachowań rasistowskich w sporcie oraz wzywa Komisję, państwa członkowskie i federacje sportowe do opracowania środków zapobiegających takim incydentom, przewidzenia skutecznych sankcji oraz wprowadzenia środków wspierających ofiary i środków zapobiegających atakom na sportowców, którzy potępiają rasizm lub bronią różnorodności;

69.

wzywa Komisję do opracowania zaleceń lub wytycznych dotyczących sportu w celu zwalczania rasizmu w sporcie na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim oraz do promowania integracji i poszanowania na wszystkich szczeblach sportu, w tym osób potrzebujących specjalnej odzieży; zachęca organizacje sportowe i zainteresowane strony na wszystkich szczeblach do aktywnego udziału w pracach nad kodeksem, do podpisania go i włączenia go do swoich statutów; zachęca organizacje do upowszechniania wiedzy o takim kodeksie i jego treści wśród członków i wśród rodzin oraz wśród ogółu społeczeństwa;

o

o o

70.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

(1)  Dz.U. L 180 z 19.7.2000, s. 22.

(2)  Dz.U. L 303 z 2.12.2000, s. 16.

(3)  Dz.U. L 95 z 15.4.2010, s. 1.

(4)  Dz.U. L 189 z 28.5.2021, s. 1.

(5)  Dz.U. L 189 z 28.5.2021, s. 34.

(6)  Dz.U. L 202 z 8.6.2021, s. 32.

(7)  Dz.U. L 156 z 5.5.2021, s. 1.

(8)  Dz.U. C 93 z 19.3.2021, s. 1.

(9)  Dz.U. L 328 z 6.12.2008, s. 55.

(10)  Dz.U. C 460 z 21.12.2018, s. 12.

(11)  Dz.U. C 362 z 8.9.2021, s. 63.

(12)  Dz.U. C 195 z 7.6.2018, s. 1.

(13)  Dz.U. C 108 z 26.3.2021, s. 2.

(14)  Dz.U. C 385 z 22.9.2021, s. 104.

(15)  Dz.U. C 474 z 24.11.2021, s. 146.

(16)  Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 21.

(17)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0463.

(18)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0452.

(19)  Agencja Praw Podstawowych UE, Drugie Badanie Unii Europejskiej na temat mniejszości i dyskryminacji, Romowie – wybrane wyniki, 6 grudnia 2017 r.; Drugie Badanie Unii Europejskiej na temat mniejszości i dyskryminacji: Muzułmanie – wybrane ustalenia, 21 września 2017 r.; Doświadczenia i postrzeganie antysemityzmu – Drugie badanie na temat dyskryminacji i przestępstw z nienawiści kierowanych przeciwko Żydom w UE, 10 grudnia 2018 r.; Drugie Badanie Unii Europejskiej na temat mniejszości i dyskryminacji: Romowie – wybrane ustalenia, 29 listopada 2016 r.; Drugie Badanie Unii Europejskiej na temat mniejszości i dyskryminacji: Sytuacja osób czarnoskórych w UE, 23 listopada 2018 r.

(20)  Tamże.

(21)  Sytuacja w 2019 r. według sprawozdania Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) z dnia 9 czerwca 2020 r.

(22)  Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1.

(23)  Wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poszanowania życia prywatnego oraz ochrony danych osobowych w łączności elektronicznej (COM(2017)0010).

(24)  COM(2008)0426.

(25)  Rola kultury, edukacji, mediów i sportu w walce z rasizmem, Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej Parlamentu Europejskiego, Departament Tematyczny ds. Polityki Strukturalnej i Polityki Spójności, październik 2021 r., s. 13.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/27


P9_TA(2022)0058

Polityka spójności: zmniejszanie różnic w opiece zdrowotnej i zacieśnianie transgranicznej współpracy w dziedzinie zdrowia

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2022 r. w sprawie polityki spójności jako instrumentu zmniejszania różnic w opiece zdrowotnej i zacieśniania transgranicznej współpracy w dziedzinie zdrowia (2021/2100(INI))

(2022/C 347/03)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 168 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), który wymaga wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego przy określaniu i wdrażaniu wszystkich polityk i działań Unii, oraz zachęca do współpracy między państwami członkowskimi w celu zwiększenia komplementarności ich usług zdrowotnych w regionach przygranicznych,

uwzględniając art. 174 TFUE dotyczący wzmocnienia spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej Unii,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (1),

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/24/UE z dnia 9 marca 2011 r. w sprawie stosowania praw pacjentów w transgranicznej opiece zdrowotnej (2) (dyrektywa w sprawie transgranicznej opieki zdrowotnej), w szczególności jej art. 168,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1304/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1081/2006 (3),

uwzględniając badanie Komisji na temat współpracy transgranicznej zatytułowane „Capitalising on existing initiatives for cooperation in cross-border regions” [Wykorzystanie doświadczeń z dotychczasowych inicjatyw na rzecz współpracy w regionach transgranicznych] opublikowane w marcu 2018 r. (4),

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Regionów z dnia 14 października 2020 r. w sprawie wdrożenia i przyszłych perspektyw transgranicznej opieki zdrowotnej (5),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 listopada 2020 r. zatytułowany „Budowanie Europejskiej Unii Zdrowotnej: Zwiększenie odporności UE na transgraniczne zagrożenia zdrowia” (COM(2020)0724),

uwzględniając sprawozdanie Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) z dnia 19 listopada 2020 r. zatytułowane „»Health at a Glance: Europe 2020« [Zdrowie i opieka zdrowotna w zarysie: Europa 2020]”,

uwzględniając swoje stanowisko w pierwszym czytaniu z dnia 9 marca 2021 r. w sprawie wniosku Komisji dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia Programu działań Unii w dziedzinie zdrowia na lata 2021–2027 oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 282/2014 (Program UE dla zdrowia) (6),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/522 z dnia 24 marca 2021 r. w sprawie ustanowienia Programu działań Unii w dziedzinie zdrowia (Program UE dla zdrowia) na lata 2021–2027 oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 282/2014 (7),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/695 z dnia 28 kwietnia 2021 r. ustanawiające Program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” oraz zasady uczestnictwa i upowszechniania obowiązujące w tym programie oraz uchylające rozporządzenia (UE) nr 1290/2013 i (UE) nr 1291/2013 (8),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1058 z dnia 24 czerwca 2021 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności (9),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1059 z dnia 24 czerwca 2021 r. w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących celu „Europejska współpraca terytorialna” (Interreg) wspieranego w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz instrumentów finansowania zewnętrznego (10),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów) (11),

uwzględniając badanie z 2021 r. dotyczące współpracy transgranicznej w dziedzinie opieki zdrowotnej, zlecone przez Komisję Rozwoju Regionalnego (12),

uwzględniając wytyczne Komisji w sprawie europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych na lata 2014–2020,

uwzględniając art. 54 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju Regionalnego (A9-0026/2022),

A.

mając na uwadze, że brak podstawowej infrastruktury, dobrze wyszkolonego personelu i wysokiej jakości usług w regionach na poziomie NUTS 2 (regiony liczące od 800 000 do 3 mln mieszkańców), w których PKB na mieszkańca jest niższe niż 75 % średniej UE-27, oraz w regionach w okresie przejściowym, w których PKB na mieszkańca wynosi od 75 % do 90 % średniej UE-27, poważnie utrudnia równy dostęp do opieki zdrowotnej i jest głównym powodem, dla którego wysokiej jakości infrastruktura zdrowotna oraz odpowiedni i dobrze wyszkolony personel medyczny powinny być priorytetem dla wszystkich rządów krajowych i regionalnych;

B.

mając na uwadze, że wybuch pandemii COVID-19 uwidocznił kluczowe znaczenie sektora zdrowia i zwiększył presję na systemy opieki zdrowotnej i na pracowników służby zdrowia, a jednocześnie obnażył słabości i niedostatki systemów opieki zdrowotnej oraz rozbieżności i nierówności w opiece zdrowotnej między państwami członkowskimi i w ich obrębie, w szczególności w regionach przygranicznych, najbardziej oddalonych i wiejskich, w tym w regionach słabo zaludnionych;

C.

mając na uwadze, że dzięki inicjatywie inwestycyjnej w odpowiedzi na koronawirusa (CRII) i inicjatywy inwestycyjnej „plus” w odpowiedzi na koronawirusa (CRII+) polityka spójności stanowiła pierwszą linię obrony przed pandemią COVID-19, co dowodzi, że polityka ta może znacząco przyczynić się do zmniejszenia nierówności zdrowotnych poprzez wspieranie postępów w zakresie e-zdrowia, e-medycyny i innych form cyfryzacji, która – choć jest źródłem nowych możliwości – wymaga odpowiedniego sprzętu, by opanować każdą konkretną sytuację, oraz wyszkolonego personelu medycznego, by sprostać każdej konkretnej sytuacji;

D.

mając na uwadze, że standardy świadczenia opieki zdrowotnej w UE nadal są prerogatywą państw członkowskich i bardzo różnią się w zależności od regionu, co rodzi nierówności; mając na uwadze, że regiony poziomu NUTS 2 o PKB na mieszkańca niższym niż 75 % średniej UE–27 absolutnie nie są w stanie przeznaczyć takich środków na opiekę zdrowotną na mieszkańca jak bardziej rozwinięte regiony;

E.

mając na uwadze, że instrumenty unijne służące kompensowaniu niektórych z tych trudności ograniczają się głównie do „miękkiego prawa”, co powoduje ogólne niedostatki; mając na uwadze, że potrzebne jest bardziej ustrukturyzowane podejście na szczeblu Unii uzupełnione solidniejszymi i bardziej kompleksowymi ramami prawnymi oraz prawnie wiążącymi środkami działania, by zacieśnić współpracę i usprawnić koordynację między państwami członkowskimi, lepiej chronić zdrowie obywateli oraz skutecznie wyeliminować istniejące różnice w opiece zdrowotnej;

F.

mając na uwadze, że Komisja wspiera współpracę transgraniczną w dziedzinie opieki zdrowotnej za pomocą licznych badań i inicjatyw finansowanych z funduszy strukturalnych, w tym poprzez Interreg;

G.

mając na uwadze, że współpraca transgraniczna w zakresie opieki zdrowotnej wymaga wsparcia i zaangażowania szerokiego grona partnerów, instytucji społecznych i medycznych, zakładów ubezpieczeń zdrowotnych i organów publicznych, które powinny się zająć barierami w przekraczaniu granic w takich obszarach jak swobodny przepływ osób, informacje, różne systemy podatkowe i systemy zabezpieczenia społecznego oraz uznawanie kwalifikacji pracowników służby zdrowia, a także przeszkodami, z którymi borykają się zakłady opieki zdrowotnej;

H.

mając na uwadze, że prawo dostępu do wysokiej jakości opieki zdrowotnej, w tym do opieki profilaktycznej, jest częścią Europejskiego filaru praw socjalnych i powinno również przysługiwać osobom mieszkającym na obszarach transgranicznych, które stanowią 40 % terytorium UE, są zamieszkane przez prawie jedną trzecią ludności UE i na ogół osiągają gorsze wyniki gospodarcze niż inne regiony w państwach członkowskich – w szczególności mowa tu o obszarach transgranicznych o mniejszej gęstości zaludnienia i wrażliwej gospodarce, takich jak regiony wiejskie, oddalone, najbardziej oddalone i wyspiarskie;

I.

mając na uwadze, że wzmocnienie polityki spójności jest konieczne, by zmniejszyć dysproporcje w standardach opieki zdrowotnej w UE;

J.

mając na uwadze, że wydatki na opiekę zdrowotną w UE stanowią prawie 10 % PKB, a osoby zatrudnione w sektorach związanych ze zdrowiem stanowią 15 % siły roboczej w UE; mając na uwadze, że między państwami członkowskimi i ich regionami nadal utrzymują się znaczne różnice pod względem poziomu wydatków na opiekę zdrowotną oraz dostępności lekarzy i innych pracowników służby zdrowia;

K.

mając na uwadze, że poważne wyludnianie się regionów przygranicznych, szczególnie odpływ młodzieży i wykwalifikowanych pracowników, wskazuje na brak perspektyw gospodarczych w tych regionach i sprawia, że są one mniej atrakcyjne pod względem zatrudnienia w sektorze zdrowia; mając na uwadze, że jednym z najistotniejszych problemów, jeśli chodzi o stabilność europejskich systemów opieki zdrowotnej, jest brak zasobów ludzkich w ramach godziwej opieki zdrowotnej, czy to z powodu ograniczonej liczby studentów, czy to z braku perspektyw zawodowych;

L.

mając na uwadze, że w okresie obowiązywania dwóch ostatnich wieloletnich ram finansowych (WRF) inwestycje z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) w sektor zdrowia były częstsze w mniej rozwiniętych państwach członkowskich i regionach poziomu NUTS 2 o PKB na mieszkańca niższym niż 75 % średniej UE–27, zwykle skupiając się na modernizacji usług zdrowotnych, podczas gdy inwestycje z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) ułatwiały dostęp do opieki zdrowotnej i były częstsze w krajach borykających się ze szczególnymi wyzwaniami pod względem dostępu do przystępnych cenowo, zrównoważonych usług wysokiej jakości;

M.

mając na uwadze, że odpowiedzialność za opiekę zdrowotną spoczywa obecnie przede wszystkim na państwach członkowskich, ponieważ to one kontrolują organizację i finansowanie usług opieki zdrowotnej oraz praktyk medycznych;

N.

mając na uwadze, że wśród priorytetów planu Next Generation EU figuruje cyfryzacja oraz odporność systemów opieki zdrowotnej;

O.

mając na uwadze, że transgraniczna opieka zdrowotna to jeden z obszarów polityki i dziedzin interwencji, w których występują największe bariery prawne i pozaprawne wynikające z istotnych różnic między systemami krajowymi;

P.

mając na uwadze, że Europejska Unia Zdrowotna powinna sprzyjać ściślejszej współpracy, koordynacji i wymianie wiedzy na temat zdrowia między państwami członkowskimi i właściwymi zainteresowanymi stronami oraz przyczyniać się do nich, a także zwiększać zdolność UE do walki z transgranicznymi zagrożeniami zdrowia;

Zmniejszanie różnic w opiece zdrowotnej za pomocą polityki spójności

1.

podkreśla, że w ramach polityki spójności UE inwestuje w zdrowie będące kluczowym atutem w rozwoju regionalnym, konwergencji społecznej i konkurencyjności regionów, aby zmniejszyć dysproporcje gospodarcze i społeczne;

2.

zwraca uwagę, że dostęp do usług publicznych ma kluczowe znaczenie dla 150 milionów mieszkańców wewnętrznych obszarów przygranicznych i jest często utrudniony przez liczne bariery prawne i administracyjne; apeluje zatem do Komisji i państw członkowskich o maksymalne wzmożenie wysiłków na rzecz usunięcia tych barier, szczególnie w odniesieniu do usług zdrowotnych, transportu, edukacji, mobilności pracowników i środowiska;

3.

jest zdania, że UE powinna opracować strategiczne i zintegrowane podejście do poważnych chorób, łącząc różnorodne środki z kilku funduszy, w tym z Funduszu Spójności; podkreśla potrzebę powielenia modelu europejskiego planu walki z rakiem, by rozwiązywać inne problemy zdrowotne, takie jak choroby psychiczne i choroby układu krążenia;

4.

zwraca uwagę na wzrost przypadków chorób i zaburzeń psychicznych, szczególnie od czasu wybuchu pandemii COVID-19; wzywa Komisję do jak najszybszego zaproponowania nowego europejskiego planu działania na rzecz zdrowia psychicznego, opartego na modelu europejskiego planu walki z rakiem, z wykorzystaniem wszystkich dostępnych instrumentów, w tym polityki spójności, w formie kompleksowego planu zawierającego środki i cele, które nikogo nie pozostawią samemu sobie;

5.

uważa, że odbudowa po pandemii COVID-19 stanowi okazję do stworzenia silniejszych i bardziej odpornych systemów opieki zdrowotnej poprzez wykorzystanie instrumentów polityki spójności; wspiera Komisję w tworzeniu dobrze funkcjonującej Europejskiej Unii Zdrowotnej, aby uwolnić ogromny potencjał współpracy w dziedzinie zdrowia;

6.

podkreśla, że świadczenie opieki zdrowotnej w wielu regionach na poziomie NUTS 2, w których PKB na mieszkańca jest niższy niż 75 % średniej UE-27, w regionach w okresie przejściowym, w których PKB na mieszkańca wynosi od 75 % do 90 % średniej UE-27, na obszarach wiejskich i na obszarach o niskiej gęstości zaludnienia nie dorównuje w jednolity sposób standardom usług dostępnych w bardziej rozwiniętych częściach UE; podkreśla, że potrzebna jest dalsza konwergencja i współpraca w tym zakresie między państwami członkowskimi i Unią, zwłaszcza w formie inwestycji w ramach polityki spójności; wzywa zatem Komisję i państwa członkowskie do współpracy przy ustanawianiu minimalnych standardów, zarówno dla infrastruktury zdrowotnej, jak i dla usług zdrowotnych, oraz do posłużenia się funduszami unijnymi, by zapewnić równy dostęp do minimalnych standardów jakości we wszystkich regionach, a zwłaszcza by rozwiązać palące problemy na obszarach przygranicznych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do łączenia zadań i zasobów, aby osiągnąć ten cel;

7.

przypomina o znaczącym udziale polityki spójności za pośrednictwem EFS i EFRR w planowanych inwestycjach w sektorze zdrowia w ostatnim okresie programowania (2014–2020), który to udział wyniósł dotychczas około 24 mld EUR i miał na celu poprawę dostępu do usług, a także rozwój wyspecjalizowanej infrastruktury i zdolności w dziedzinie opieki zdrowotnej, aby zmniejszyć nierówności pod względem stanu zdrowia i dostępu do opieki zdrowotnej;

8.

uważa, że inwestycje w innowacje w dziedzinie opieki zdrowotnej, w systemy opieki zdrowotnej oraz w wykwalifikowanych i dostatecznie licznych pracowników służby zdrowia zmniejszą nierówności w zakresie zdrowia i w dalszym ciągu będą przyczyniać się do znacznej poprawy życia codziennego obywateli i do wydłużenia średniego trwania życia; podkreśla istotną rolę organów unijnych, krajowych i regionalnych w dbaniu o skuteczniejszy udział wielu różnych zakładów opieki zdrowotnej; podkreśla ponadto potrzebę bezpośredniej współpracy, działań i projektów z wykorzystaniem instrumentów polityki spójności między państwami członkowskimi, między regionami oraz w ich obrębie w celu ustanowienia procedur ukierunkowanych na zmniejszenie obciążeń biurokratycznych dla pacjentów i rozwiązanie jak największej liczby problemów związanych z ubezpieczeniem zdrowotnym w regionach transgranicznych;

9.

wzywa państwa członkowskie do należytego uznania pozytywnego wkładu prywatnego sektora opieki zdrowotnej oraz do zadbania w ramach prac nad kolejnymi programami spójności o to, by były dostępne dostateczne środki na prywatne projekty w zakresie infrastruktury i usług zdrowotnych;

10.

zaleca, by przy ustalaniu polityki w zakresie opieki zdrowotnej na szczeblu regionalnym, krajowym i unijnym podchodzić do polityki zdrowotnej, społecznej i gospodarczej w sposób adaptowalny i dostosowany do indywidualnych potrzeb, aby usprawnić dialog, synergię i planowane inwestycje z funduszy strukturalnych i innych odnośnych programów UE, takich jak Interreg, co miałoby polegać na początkowym etapie na dostarczaniu sprzętu medycznego, wymianie personelu medycznego i na transferach pacjentów między placówkami szpitalnymi, które są w stanie sprostać niezaspokojonym potrzebom zdrowotnym i społecznym obywateli;

11.

podkreśla, że europejskie sieci referencyjne (ESR) mogłyby poprawić dostęp do opieki zdrowotnej w przypadku chorób rzadkich i wieloczynnikowych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia stałego wsparcia i lepszych zasobów ESR i krajowym ośrodkom wiedzy specjalistycznej w zakresie chorób rzadkich i wieloczynnikowych, a także do objęcia zakresem prac ESR innych dziedzin, takich jak poważne oparzenia i programy przeszczepiania narządów; wzywa Komisję do zbadania możliwości ustanowienia specjalnego funduszu w ramach polityki spójności, aby zagwarantować sprawiedliwy dostęp do zatwierdzonych metod leczenia chorób rzadkich;

12.

wzywa państwa członkowskie do uwzględnienia przy ustalaniu polityki w zakresie opieki zdrowotnej specyfiki regionów transgranicznych i prawa pacjenta do wyboru, a także do posłużenia się instrumentami spójności, by rozwinąć regionalną infrastrukturę zdrowotną i stworzyć procedury, które umożliwią pacjentom wybór usług medycznych w regionie po obu stronach granicy, niezależnie od państwa zamieszkania;

13.

sugeruje, by Komisja powołała europejską radę konsultacyjną ds. zdrowia z udziałem krajowych, regionalnych i lokalnych organów rządowych oraz innych zainteresowanych stron, która propagowałaby lepsze użytkowanie funduszy europejskich oraz opracowywała skuteczne i zharmonizowane sposoby rozwiązywania wspólnych problemów w dziedzinie zdrowia publicznego;

14.

apeluje o większą synergię i komplementarność w ramach poszczególnych programów polityki spójności, by zmniejszyć dysproporcje regionalne – w szczególności w ramach programu „Horyzont Europa”, który powinien generować nowy kapitał wiedzy, oraz Programu UE dla zdrowia – jak najlepiej wykorzystując tę nową wiedzę z korzyścią dla obywateli i systemów opieki zdrowotnej;

15.

wzywa Komisję, by w pełni korzystała ze swoich kompetencji w zakresie polityki zdrowotnej, by wspierać władze krajowe i regionalne we wzmacnianiu systemów opieki zdrowotnej, promowaniu dalszego ujednolicania standardów opieki zdrowotnej w celu zmniejszenia nierówności zdrowotnych w państwach członkowskich i między nimi oraz w ułatwianiu wymiany najlepszych praktyk między państwami członkowskimi, szczególnie w odniesieniu do praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego, w tym poprzez wykorzystywanie w stosownych przypadkach Programu UE dla zdrowia i Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+);

16.

podkreśla znaczenie polityki spójności w zwalczaniu nierówności płci w opiece zdrowotnej i promowaniu priorytetów zdrowotnych związanych z płcią zawartych w strategii UE na rzecz równouprawnienia płaci na lata 2020–2025, w tym praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego;

17.

wzywa Komisję, by dzięki strategiom dotyczącym zdrowia i opieki promowała łączenie leczenia i opieki medycznej w taki sposób, aby pacjent znajdował się w centrum uwagi oraz aby unikać powielania działań, niedostatku lub braku opieki, zwłaszcza w przypadku pacjentów z przewlekłymi chorobami lub osób starszych, przy czym należy czerpać w szczególności z doświadczeń zdobytych w programach transgranicznych;

18.

zwraca uwagę, że w ramach oceny ogółu finansowanych projektów strukturalnych i wskaźników referencyjnych w dziedzinie zdrowia konieczne jest dokonywanie przeglądu dalszych wyników poszczególnych projektów w zakresie zdrowia, co umożliwi śledzenie ich rezultatów i dokonywanie bieżących analiz ich skuteczności oraz posłuży wyciąganiu właściwych wniosków, aby usprawnić programowanie i realizację tych projektów w przyszłości, w tym z myślą o poszerzeniu zbioru dobrych praktyk stworzonego przez Komisję;

19.

podkreśla, jak ważne jest dalsze tworzenie kompleksowej infrastruktury zdrowotnej i maksymalne zredukowanie istniejących dysproporcji; przypomina, że polityka spójności może znacząco przyczynić się do tworzenia infrastruktury zdrowotnej w każdej części UE, zwłaszcza w regionach na poziomie NUTS 2, w których PKB na mieszkańca jest niższy niż 75 % średniej UE-27, oraz w regionach w okresie przejściowym, w których PKB na mieszkańca wynosi od 75 % do 90 % średniej UE-27, dzięki czemu powstaną wysokiej jakości, w pełni wyposażone i odporne systemy opieki zdrowotnej w całej UE, które będą lepiej chronić zdrowie obywateli; podkreśla ponadto potrzebę stworzenia dobrze działającej sieci współpracy transgranicznej między państwami członkowskimi i ich regionami, która mogłaby skutecznie reagować na obecne i przyszłe wyzwania w obszarze zdrowia publicznego;

20.

wzywa do wykorzystywania funduszy w ramach polityki spójności na rozwój na całym terytorium UE wyspecjalizowanych w konkretnych chorobach centrów doskonałości, które objęłyby również kraje sąsiadujące i przyczyniłyby się do transgranicznej współpracy w zakresie opieki zdrowotnej; przypomina w tym kontekście o potrzebie korzystania ze wszystkich istniejących instrumentów unijnych, takich jak Program UE dla zdrowia i program „Horyzont Europa”, z uwzględnieniem ich synergii, aby wspierać rozwój sieci takich centrów równomiernie rozmieszczonych na całym terytorium UE;

21.

podkreśla, że mieszkańcy obszarów przygranicznych, wiejskich oraz regionów najbardziej oddalonych często napotykają przeszkody w równym dostępie do opieki zdrowotnej, które ograniczają w ich przypadku możliwość otrzymania potrzebnej opieki, zwłaszcza mowa tu o podstawowej infrastrukturze zdrowotnej, wykwalifikowanych i dostatecznie licznych pracownikach służby zdrowia i o dostępie do niezbędnych leków; podkreśla, że aby dostateczny dostęp do infrastruktury zdrowotnej stał się faktem oraz aby zostali otoczeni potrzebną im odpowiednią opieką zdrowotną, wysokiej jakości usługi powinny być dostępne i świadczone w odpowiednim czasie; podkreśla ponadto szczególną sytuację w zakresie dostępu do opieki zdrowotnej w regionach przygranicznych na zewnętrznych granicach UE i na jej obrzeżach, gdzie obywatele Unii już obecnie borykają się z licznymi problemami;

22.

zauważa, że koszty transportu są jedną z przyczyn wzrostu cen leków i sprzętu klinicznego dla szpitali i ośrodków zdrowia w regionach najbardziej oddalonych, regionach oddalonych i regionach o niskiej gęstości zaludnienia, które muszą również radzić sobie z długim czasem dostawy, co oznacza, że regionalne służby zdrowia muszą mieć większą zdolność przechowywania dużych zapasów i unikania niedoborów; uznaje zatem, że Unia powinna wypracować sposoby rozwiązania tych problemów;

23.

podkreśla, że równy dostęp do opieki zdrowotnej polepszy również włączenie społeczne, w tym w przypadku osób z niepełnosprawnościami lub osób znajdujących się w innej niekorzystnej sytuacji, oraz podniesie poziom ich ochrony socjalnej; zauważa, że sprzyjanie dostępności usług w zakresie zdrowia psychicznego mogłoby się również przyczynić do zwiększenia zatrudnienia i do likwidacji ubóstwa w regionach słabiej rozwiniętych;

24.

podkreśla znaczenie uruchomienia funduszy europejskich, by zwiększyć inwestycje w profilaktykę chorób oraz w propagowanie zdrowego stylu życia i aktywnego starzenia się, aby zapobiec przedwczesnemu obciążaniu systemów opieki zdrowotnej; podkreśla znaczenie wspierania kampanii podnoszących świadomość społeczną, szczególnie wśród ludzi młodych, na temat korzyści płynących z prowadzenia zdrowego stylu życia, a także znaczenie wspierania rozwoju programów badań przesiewowych w celu wczesnego wykrywania poważnych chorób;

25.

uważa, że aby przezwyciężyć główne przeszkody w równym dostępie do opieki zdrowotnej na obszarach wiejskich, należy powszechnie wykorzystywać zaawansowane technologie, takie jak e-zdrowie, chirurgia wspomagana robotem czy drukowanie przestrzenne, jako integralną część koncepcji inteligentnych wsi, w trosce o łatwiejszy dostęp do opieki zdrowotnej, jej większą wydajność i lepszą jakość; podkreśla znaczenie wykorzystania programów spójności UE do sprawniejszego wdrażania rozwiązań cyfrowych oraz do udzielania pomocy technicznej organom administracji publicznej, zakładom ubezpieczeń i innym podmiotom działającym w sektorze opieki zdrowotnej zajmującym się kwestiami współpracy transgranicznej; podkreśla zatem potrzebę zapewnienia dostępu do szybkiego internetu na obszarach wiejskich i oddalonych, promowania umiejętności cyfrowych wśród wszystkich grup wiekowych na tych obszarach oraz wyposażenia służby zdrowia na obszarach wiejskich i oddalonych w zasoby niezbędne do świadczenia skutecznej opieki zdrowotnej online, takiej jak e-medycyna, i do przechowywania danych klinicznych w bezpieczny i ujednolicony sposób; zaleca opracowanie trwałej, porównywalnej transgranicznej bazy danych oraz mapowanie podmiotów działających w dziedzinie transgranicznej opieki zdrowotnej, aby uwidocznić realia transgraniczne i stworzyć nowe możliwości;

26.

podkreśla zasługi europejskiego podejścia do walki z pandemią wirusa COVID-19 dzięki wspólnym zakupom, zapasom i innym środkom; wzywa do dalszego stosowania i rozwijania tego podejścia z wykorzystaniem instrumentów polityki spójności w odniesieniu do innych wspólnych zakupów sprzętu medycznego i wspólnych metod leczenia, takich jak szczepionki zapobiegające nowotworom, np. przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV), szczepionki przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B oraz sprzęt ratunkowy, aby zwiększyć przystępność cenową i dostęp do leczenia;

27.

wzywa do przyjęcia w ramach polityki spójności ambitnych środków zgodnych z przepisami obowiązującymi w UE, by złagodzić znaczący brak wykwalifikowanych i dostatecznie licznych pracowników służby zdrowia na obszarach przygranicznych i wiejskich, w szczególności polegających na pomaganiu tym pracownikom i ich rodzinom w osiedlaniu się na tych obszarach, stwarzaniu możliwości dalszego szkolenia zawodowego i specjalizacji oraz na zapewnieniu dobrych warunków pracy, co zachęciłoby ich do otwarcia lub przejęcia praktyki na tych obszarach;

28.

zwraca uwagę, że zrównoważone długoterminowe inwestycje w personel służby zdrowia są obecnie jeszcze pilniejsze ze względu na poważne skutki gospodarcze, społeczne i zdrowotne kryzysu związanego z COVID-19; podkreśla szczególną potrzebę inwestowania w wystarczającą liczbę pracowników służby zdrowia, w edukację za pośrednictwem EFS+ oraz potrzebę finansowanie specjalizacji i subspecjalizacji pracowników służby zdrowia w państwach członkowskich i regionach zmagających się z drenażem mózgów; wzywa państwa członkowskie borykające się z problemem drenażu mózgów w sektorze opieki zdrowotnej do dania pierwszeństwa w ramach polityki spójności inwestycjom w poprawę środowiska pracy personelu medycznego;

29.

wzywa do wykorzystywania funduszy w ramach polityki spójności do poprawy środowiska pracy i zwiększenia atrakcyjności sektora opieki zdrowotnej dla pracowników służby zdrowia, aby ułatwić realizację strategii mających na celu przyciągnięcie i utrzymanie personelu medycznego w regionach na poziomie NUTS 2, w których PKB na mieszkańca jest niższy niż 75 % średniej UE-27, w regionach w okresie przejściowym, w których PKB na mieszkańca wynosi od 75 % do 90 % średniej UE-27, oraz na obszarach wiejskich o niskiej gęstości zaludnienia i mniej zamożnych, co uzupełni krajowe i regionalne strategie polityczne mające na celu zapewnienie odpowiedniej siły roboczej w służbie zdrowia w całej UE; wzywa do zwiększenia roli władz lokalnych i regionalnych, szczególnie w regionach transgranicznych, w tworzeniu i w realizacji programów i projektów polityki spójności, które istotnie wpływają na zmniejszanie nierówności w zakresie zdrowia;

30.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia prawdziwej współpracy w dziedzinie transgranicznej opieki zdrowotnej, aby zagwarantować poszanowanie praw pacjentów zgodnie z dyrektywą w sprawie transgranicznej opieki zdrowotnej, a także większą dostępność i lepszą jakość usług;

31.

zwraca uwagę, że kryzys związany z COVID-19 ukazał potrzebę liczniejszych inwestycji w zwiększenie gotowości, zdolności reagowania i odporności systemów opieki zdrowotnej, a jednocześnie potrzebę współpracy transgranicznej w całej UE, oraz że w związku z tym kluczowe dla przezwyciężenia tego kryzysu i jego katastrofalnych skutków społeczno-gospodarczych są solidarność, stabilność i równość;

32.

podkreśla, że kryzys związany z COVID-19 pokazał, jak ważne w leczeniu pacjentów, w prowadzeniu badań nad lekami i szczepionkami oraz w dystrybucji szczepionek są partnerstwa publiczno-prywatne; uważa, że należy odnotować korzyści materialne wynikające z wykorzystywania środków unijnych do wspierania projektach badawczych i rozwojowych w dziedzinie zdrowia realizowanych w ramach partnerstw publiczno-prywatnych;

33.

podkreśla potrzebę stworzenia platformy internetowej z udziałem odpowiednich zainteresowanych stron, aby zachęcić do wymiany najlepszych praktyk i dyskusji na temat transgranicznej opieki zdrowotnej;

34.

uważa, że pandemia COVID-19 stanowi historyczny moment zmiany paradygmatu w przypadku inwestycji w systemy opieki zdrowotnej i w przyszłe zdolności pracowników; wzywa do ustanowienia silnej i odpowiednio finansowanej Europejskiej Unii Zdrowotnej, aby zacieśnić współpracę i koordynację między państwami członkowskimi, wzmocnić publiczne systemy opieki zdrowotnej, lepiej chronić zdrowie obywateli oraz skutecznie wyeliminować utrzymujące się od dawna różnice w jakości i dostępności opieki zdrowotnej;

Współpraca transgraniczna w dziedzinie zdrowia – wkład programów Interreg i inne możliwości

35.

zachęca do skorzystania z funduszy NextGenerationEU i |Funduszu Spójności do radykalnego zwiększenia zdolności cyfrowych systemów opieki zdrowotnej; podkreśla potrzebę zwiększenia interoperacyjności systemów informatycznych, co w ogromnej mierze ułatwi transgraniczne świadczenie usług w zakresie e-zdrowia, szczególnie usług telemedycznych;

36.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do spożytkowania instrumentów polityki spójności do promowania cyfryzacji systemów zarządzania lekami w europejskich szpitalach, w tym systemów identyfikowalności, aby ograniczyć błędy w stosowaniu leków, usprawnić komunikację między zakładami opieki zdrowotnej i uprościć procedury; wzywa do wdrożenia i rozwoju europejskiej infrastruktury usług cyfrowych w dziedzinie e-zdrowia (eHDSI), w tym jednolitej europejskiej cyfrowej kartoteki pacjenta, która zapewniłaby obywatelom szybki dostęp do odpowiednich usług medycznych w całej UE;

37.

wzywa Komisję do stworzenia europejskiego wykazu leków podstawowych oraz do zapewnienia ich dostępności i przystępności cenowej poprzez utrzymywanie zapasów, wspólne negocjacje cenowe i wspólne zamówienia z wykorzystaniem instrumentów UE, w tym instrumentów przewidzianych w ramach polityki spójności;

38.

podkreśla, że wiele regionów przygranicznych ma już zarówno doświadczenie we współpracy w dziedzinie zdrowia, jak i odpowiednie struktury, i że regiony te powinny je w pełni wykorzystywać w duchu europejskiej solidarności;

39.

podkreśla znaczenie mobilności pacjentów i transgranicznego dostępu do bezpiecznej opieki zdrowotnej wysokiej jakości w UE; podkreśla, że pacjenci często nie mogą korzystać z usług opieki zdrowotnej w sąsiednich krajach ze względu na rozbieżne systemy zwrotu kosztów, a pracownicy transgraniczni zmagają się z niejasnymi zasadami w zakresie opodatkowania i świadczeń socjalnych, ponieważ państwa członkowskie dysponują różnymi systemami zabezpieczenia społecznego; zdecydowanie zachęca zatem do promowania konkretnych pośredników, takich jak strefy zorganizowanego dostępu do transgranicznej opieki zdrowotnej, europejskie ugrupowania współpracy terytorialnej, obserwatoria zdrowia lub inne sieci wspierające koordynację transgranicznej współpracy w dziedzinie opieki zdrowotnej wspólnie z władzami lokalnymi, regionalnymi i krajowymi; podkreśla, że usprawnienie transgranicznej opieki zdrowotnej może przynieść korzyści pacjentom dzięki umożliwieniu równego dostępu do usług zdrowotnych i do infrastruktury w innych państwach członkowskich lub w regionach przygranicznych, w tym do diagnostyki i badań klinicznych, w oparciu o zasadę „najłatwiejszego, najbliższego, najlepszego i najszybszego” dostępu; apeluje o bardziej efektywne formy transportu pacjentów do najbliższych placówek transgranicznych, dostrzegając fakt, że pokonanie wszystkich barier prawnych i administracyjnych wciąż nastręcza trudności i że wyeliminować by je mogło przyszłe rozporządzenie w sprawie mechanizmu eliminowania barier prawnych i administracyjnych w kontekście transgranicznym;

40.

podkreśla znaczenie wprowadzonych niedawno w ramach polityki spójności środków mających na celu zwalczanie skutków pandemii COVID-19, a mianowicie inicjatywy inwestycyjnej w odpowiedzi na koronawirusa (CRII), inicjatywy inwestycyjnej „plus” w odpowiedzi na koronawirusa (CRII+) oraz Wsparcia na rzecz odbudowy służącej spójności oraz terytoriom Europy (REACT-EU); podkreśla ponadto, że podobne środki znalazły się w rozporządzeniu (UE) 2021/1060;

41.

zdecydowanie zaleca udoskonalenie i rozpowszechnianie uproszczonych informacji przeznaczonych dla pacjentów transgranicznych i transgranicznego personelu opieki zdrowotnej w formie podręcznika dla pacjentów lub za pośrednictwem regionalnych transgranicznych punktów kontaktowych;

42.

dostrzega liczne udane transgraniczne projekty w dziedzinie zdrowia w całej Europie oraz podkreśla, że należałoby oprzeć się na zdobytych w trakcie ich realizacji doświadczeniach, by inteligentnie korzystać z istniejących projektów w ramach polityki spójności dzięki dalszemu zacieśnianiu i wspieraniu współpracy transgranicznej w tej dziedzinie z korzyścią dla wszystkich obywateli UE; podkreśla ponadto, że ważne jest wyciąganie wniosków z udanych projektów w niektórych regionach przygranicznych i ich dalsze wykorzystywanie;

43.

uznaje znaczenie inwestowania w programy współpracy transgranicznej, które odpowiadają potrzebom i trudnościom zidentyfikowanym w regionach przygranicznych i które są przykładami zarządzania transgranicznego – tak istotnego w sytuacjach kryzysowych – takie jak służby ratunkowe działające w regionach po obu stronach granicy; podkreśla kluczową rolę, jaką inwestycje w wysokiej jakości usługi odgrywają w budowaniu odporności społecznej i w pomaganiu obywatelom w radzeniu sobie z kryzysami gospodarczymi, zdrowotnymi i społecznymi; wzywa Komisję i państwa członkowskie do nadania pierwszeństwa inwestycjom w sektor opieki zdrowotnej w regionach przygranicznych opartym na skutecznym łączeniu inwestycji w infrastrukturę, innowacje, kapitał ludzki, dobra administracja i zdolności instytucjonalne;

44.

podkreśla znaczenie współpracy transgranicznej w dziedzinie zdrowia dla wszystkich regionów europejskich oraz potrzebę znalezienia rozwiązań w zakresie transgranicznej opieki zdrowotnej, w szczególności dla regionów przygranicznych, których mieszkańcy przekraczają granicę każdego dnia; zauważa, że wysoki poziom współpracy między regionami przygranicznymi jest konieczny do zapewnienia niezbędnych usług;

45.

apeluje, by w ramach projektów, które będą finansowane z programów Interreg w nowym okresie programowania, oraz w ramach projektów skierowanych do słabszych grup społecznych i do grup zmarginalizowanych w większym stopniu koncentrować się na pacjentach oraz na priorytetach zdrowotnych związanych z płcią określonych w unijnej strategii na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025, w tym na prawach i zdrowiu reprodukcyjnym i seksualnym;

46.

uważa, że środki finansowe dostępne w ramach celu „Europejska współpraca terytorialna” powinny być wykorzystywane do tworzenia funkcjonalnych transgranicznych usług zdrowia publicznego, a nie tylko jako instrument tworzenia niepowiązanych z innymi placówek służby zdrowia; podkreśla ponadto, że projekty w ramach programu Interreg powinny zawierać wyraźny element funkcjonalności transgranicznej; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by wsparły stworzenie kompleksowego wspólnego planu terytorialnego w zakresie usług opieki zdrowotnej dla obszarów przygranicznych;

47.

przypomina, że programy Interreg stały się ważnym instrumentem służącym rozwiązywaniu problemów typowych dla obszarów przygranicznych, promowaniu współpracy między partnerami ponad granicami oraz rozwijaniu potencjału europejskich obszarów przygranicznych;

48.

podkreśla, że w ostatnim okresie obowiązywania programu Interreg (V A) współpraca transgraniczna w dziedzinie zdrowia miała na celu m.in. ułatwienie transgranicznej mobilności pacjentów i pracowników służby zdrowia, zwiększenie innowacyjności oraz ułatwienie dostępu do wysokiej jakości opieki zdrowotnej dzięki korzystaniu ze wspólnego sprzętu, wspólnych usług i wspólnych placówek na obszarach transgranicznych oraz opierała się na projektach, które obejmowały działania w zakresie szkoleń (38 %), leczenia i diagnostyki (22 %) oraz wyposażenia (17 %);

49.

wzywa do finansowania projektów ułatwiających transgraniczne umowy zdrowotne, w ramach których pacjenci będą się przemieszczać, leczyć i dokonywać swobodnego wyboru lekarza lub innego pracownika służby zdrowia;

50.

podkreśla, że aby inicjatywa dotycząca usług transgranicznej publicznej opieki zdrowotnej się powiodła, Komisja i państwa członkowskie powinny gromadzić istotne dane na temat charakteru barier prawnych i pozaprawnych w każdym regionie przygranicznym oraz wspierać poświęcone konkretnym politykom analizy sposobów ich przezwyciężania;

51.

wzywa Komisję do zadbania o to, by istniejące organy koordynujące ułatwiały transgraniczne leczenie oparte na produktach leczniczych terapii zaawansowanej oraz zapewniały pacjentom w całej UE sprawiedliwy dostęp do innowacyjnych metod leczenia; wzywa państwa członkowskie do skutecznego i terminowego wydawania zezwoleń na dostęp do tych innowacyjnych metod leczenia za granicą oraz do przyspieszenia procesu zwrotu kosztów pacjentom;

52.

uważa, że centra doskonałości mogłyby w jeszcze większym stopniu pobudzać zawieranie coraz liczniejszych umów transgranicznych oraz że w rezultacie takie centra mogłyby zyskać na znaczeniu i przynosić korzyści polegające na poprawie ogólnych warunków zdrowotnych, przyczyniając się do wydłużenia średniej długości życia obywateli UE;

53.

wzywa Komisję, państwa członkowskie i regiony, by zachęcały do lepszego zarządzania transgraniczną opieką zdrowotną, ponieważ pacjenci w UE wciąż napotykają poważne trudności i przeszkody w dostępie do opieki zdrowotnej w innych państwach członkowskich, a jedynie mniejszość potencjalnych pacjentów jest świadoma swojego prawa do korzystania z transgranicznej opieki zdrowotnej; wzywa Komisję i państwa członkowskie do lepszego rozpowszechniania informacji i do rozważenia stosownej ogólnounijnej kampanii, by zapoznać obywateli z przysługującymi im prawami i sposobami dostępu do transgranicznej opieki zdrowotnej; przypomina, jak ważne jest finansowanie cyfryzacji i inwestycji w publiczne systemy informacyjne oraz w integrację systemów informacyjnych i systemów danych, aby zwiększyć dostępność i ułatwić użytkowanie;

54.

wzywa Komisję do przeprowadzenia kompleksowej oceny ram współpracy między systemami ubezpieczeń w UE i do zbadania potencjalnych wąskich gardeł i niedociągnięć, z którymi borykają się pacjenci poszukujący usług medycznych na terytorium innego państwa członkowskiego, a także barier administracyjnych uniemożliwiających obywatelom korzystanie z transgranicznej opieki zdrowotnej, oraz do wskazania, w jaki sposób można by wykorzystać instrumenty polityki spójności do rozwiązania ewentualnych problemów;

55.

podkreśla, że brak skoordynowanego transgranicznego systemu ubezpieczeń zdrowotnych zniechęca pacjentów do szukania możliwości leczenia za granicą w przypadku, gdy nie stać ich na opłacenie kosztów opieki z góry, zanim otrzymają zwrot kosztów z ubezpieczenia;

56.

uważa, że wymiana wiedzy i upowszechnianie praktyk za pomocą Interreg przyczynią się do wzmocnienia mechanizmów gotowości i reagowania ponad granicami, które stały się niezmiernie istotne w dobie kryzysu spowodowanego pandemią;

57.

jest przekonany, że programy Interreg mogą przyczynić się do wspólnych usług w zakresie zdrowia publicznego oraz zainicjować inne inicjatywy transgraniczne, ponieważ promowanie takiej bliskości jest w znacznym stopniu zgodne z celem zrównoważonego rozwoju ekologicznego;

58.

podkreśla, że pewna liczba projektów finansowanych z Interreg przyczyniła się do walki z COVID-19 w regionach transgranicznych w całej UE, na przykład poprzez mobilność pracowników służby zdrowia i pacjentów pod intensywną opieką medyczną oraz poprzez dostawy sprzętu medycznego i środków ochrony indywidualnej, wykonywanie testów PCR ponad granicami oraz wymianę informacji lub oferowanie porad prawnych; podkreśla zatem znaczenie niewielkich projektów transgranicznych, które zbliżają ludzi i w ten sposób rodzą nowe możliwości zrównoważonego rozwoju lokalnego i transgranicznej współpracy w dziedzinie zdrowia; zauważa jednak, że zamykanie granic w obrębie UE podczas pandemii negatywnie wpłynęło na mobilność pacjentów i pracowników służby zdrowia, a informacje o danych dotyczących zakażeń, szczepień lub warunków transferu pacjentów nie były wystarczająco ujednolicone między państwami członkowskimi, przez co spowolniły wspólną reakcję epidemiologiczną na COVID-19, powodowały dezorientację i utrudniały współpracę regionalną między najbardziej dotkniętymi regionami;

59.

jest głęboko przekonany, że ze względu na różnice między regionami transgranicznymi konieczne są rozwiązania dostosowane do potrzeb i podejście lokalne, co jest jednym z warunków wstępnych zrównoważonego rozwoju lokalnego;

60.

wzywa państwa członkowskie oraz władze regionalne i lokalne do skorzystania w pełni z elastyczności oferowanej przez programy polityki spójności określone w rozporządzeniu (UE) 2021/1060 oraz programy Interreg, by przezwyciężyć obecny kryzys związany z COVID-19;

61.

w kontekście pandemii COVID-19 wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspólnego wspierania – poprzez politykę spójności i Program UE dla zdrowia – rozwoju strategii, protokołów i procedur reagowania na szczeblu krajowym i unijnym, aby umożliwić lepszą współpracę w razie przyszłych sytuacji zagrożenia zdrowia publicznego;

62.

uważa, że transgraniczna współpraca w dziedzinie zdrowia w ramach polityki spójności nie będzie w pełni możliwa bez wzajemnego uznawania dyplomów i kwalifikacji w dziedzinie usług medycznych we wszystkich państwach członkowskich; wzywa Komisję do zaproponowania ram umożliwiających automatyczne uznawanie poziomu dyplomów ukończenia studiów wyższych na szczeblu europejskim w oparciu o decyzję podpisaną w 2015 r. przez państwa Beneluksu;

63.

wzywa państwa członkowskie do lepszego wykorzystywania umów dwustronnych i do zawierania porozumień o współpracy, by usunąć bariery blokujące transgraniczną opiekę zdrowotną;

o

o o

64.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym państw członkowskich.

(1)  Dz.U. L 166 z 30.4.2004, s. 1.

(2)  Dz.U. L 88 z 4.4.2011, s. 45.

(3)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 470.

(4)  Röhrling, I., Habimana, K., Groot, W. i in., Capitalising on existing initiatives for cooperation in cross-border regions, Dyrekcja Generalna ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności, Komisja Europejska, 2018.

(5)  Dz.U. C 440 z 18.12.2020, s. 10.

(6)  Dz.U. C 474 z 24.11.2021, s. 179.

(7)  Dz.U. L 107 z 26.3.2021, s. 1.

(8)  Dz.U. L 170 z 12.5.2021, s. 1.

(9)  Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 60.

(10)  Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 94.

(11)  Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 159.

(12)  Departament Tematyczny ds. Polityki Strukturalnej i Polityki Spójności, Cross-border cooperation in healthcare [Współpraca transgraniczna w dziedzinie opieki zdrowotnej], Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej Unii Europejskiej, Parlament Europejski, 2021.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/37


P9_TA(2022)0059

Polityka spójności: promowanie innowacyjnej i inteligentnej transformacji oraz regionalnych połączeń teleinformatycznych

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2022 r. w sprawie roli polityki spójności w promowaniu innowacyjnej i inteligentnej transformacji oraz regionalnych połączeń teleinformatycznych (2021/2101(INI))

(2022/C 347/04)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 174 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczący wzmocnienia spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej Unii,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (1) (rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów), a w szczególności jego pierwszy cel polityczny określony w art. 5,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1058 z dnia 24 czerwca 2021 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności (2),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1059 z dnia 24 czerwca 2021 r. w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących celu „Europejska współpraca terytorialna” (Interreg) wspieranego w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz instrumentów finansowania zewnętrznego (3),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1057 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające Europejski Fundusz Społeczny Plus (EFS+) oraz uchylające rozporządzenie (UE) nr 1296/2013 (4),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/2221 z dnia 23 grudnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1303/2013 w odniesieniu do zasobów dodatkowych i przepisów wykonawczych w celu zapewnienia pomocy na wspieranie kryzysowych działań naprawczych w kontekście pandemii COVID-19 i jej skutków społecznych oraz przygotowanie do ekologicznej i cyfrowej odbudowy gospodarki zwiększającej jej odporność (REACT-EU) (5),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1056 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (6),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/523 z dnia 24 marca 2021 r. ustanawiające Program InvestEU i zmieniające rozporządzenie (UE) 2015/1017 (7),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/694 z dnia 29 kwietnia 2021 r. ustanawiające program „Cyfrowa Europa”, (rozporządzenie w sprawie programu „Cyfrowa Europa”) (8), którego celem jest wspieranie transformacji cyfrowej w UE,

uwzględniając instrument odbudowy NextGenerationEU,

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 lutego 2020 r. zatytułowany „Kształtowanie cyfrowej przyszłości Europy” (COM(2020)0067),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 9 marca 2021 r. zatytułowany „Cyfrowy kompas na 2030 r.: europejska droga w cyfrowej dekadzie” (COM(2021)0118),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 marca 2020 r. zatytułowany „Strategia MŚP na rzecz zrównoważonej i cyfrowej Europy” (COM(2020)0103),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 grudnia 2019 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (COM(2019)0640),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 1 lipca 2020 r. zatytułowany „Europejski program na rzecz umiejętności służący zrównoważonej konkurencyjności, sprawiedliwości społecznej i odporności” (COM(2020)0274),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 30 września 2020 r. zatytułowany „Plan działania w dziedzinie edukacji cyfrowej na lata 2021–2027 – Nowe podejście do kształcenia i szkolenia w epoce cyfrowej” (COM(2020)0624),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 30 czerwca 2021 r. zatytułowany „Długoterminowa wizja dla obszarów wiejskich UE – W kierunku silniejszych, lepiej skomunikowanych, odpornych i zamożnych obszarów wiejskich do 2040 r.” (COM(2021)0345),

uwzględniając sprawozdania Komisji z 2020 r. dotyczące indeksu gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego,

uwzględniając badanie Departamentu Tematycznego ds. Polityki Strukturalnej i Polityki Spójności z dnia 15 czerwca 2018 r. pt. „Agenda cyfrowa i polityka spójności”,

uwzględniając deklarację zobowiązań w sprawie kobiet w środowisku cyfrowym z dnia 9 kwietnia 2019 r., podpisaną przez ministrów UE i przedstawicieli państw członkowskich oraz Norwegii i Zjednoczonego Królestwa,

uwzględniając Deklarację berlińską z dnia 8 grudnia 2020 r. w sprawie społeczeństwa cyfrowego i administracji cyfrowej opartej na wartości,

uwzględniając badanie Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn z 16 października 2020 r. pt. „Gender Equality Index 2020: Digitalisation and the future of work” [Wskaźnik równouprawnienia płci 2020: cyfryzacja a przyszłość pracy],

uwzględniając zalecenie Rady Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) w sprawie łączności szerokopasmowej, zmienione w dniu 24 lutego 2021 r.,

uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z 2 października 2020 r. w sprawie COVID-19, jednolitego rynku, polityki przemysłowej, kwestii cyfrowych oraz stosunków zewnętrznych, a w szczególności w sprawie transformacji cyfrowej,

uwzględniając projekt konkluzji Rady z dnia 11 grudnia 2020 r. w sprawie cyfryzacji na rzecz środowiska,

uwzględniając projekt konkluzji Rady z dnia 7 kwietnia 2021 r. w sprawie telepracy w kontekście pracy zdalnej,

uwzględniając połączony plan miasta Brukseli dotyczący telepracy i klimatu,

uwzględniając badanie Departamentu Tematycznego ds. Polityki Gospodarczej, Naukowej i Jakości Życia z dnia 30 kwietnia 2021 r. pt. „The impact of teleworking and digital work on workers and society: Special focus on surveillance and monitoring, as well as on mental health of workers” [Wpływ telepracy i pracy cyfrowej na pracowników i społeczeństwo, ze szczególnym uwzględnieniem nadzoru i monitorowania, jak również zdrowia psychicznego pracowników],

uwzględniając inicjatywę Komisji w sprawie unijnego działania na rzecz inteligentnych wsi,

uwzględniając badanie Departamentu Tematycznego ds. Polityki Strukturalnej i Polityki Spójności z 30 września 2020 r. pt. „EU Lagging Regions: state of play and future challenges” [Regiony UE słabiej rozwinięte: aktualna sytuacja i przyszłe wyzwania],

uwzględniając deklarację Cork 2.0 z dnia 5 i 6 września 2016 r. zatytułowaną „Lepsze życie na obszarach wiejskich”,

uwzględniając wspólne badanie Komitetu Regionów i Komisji z 18 stycznia 2018 r. pt. „Innovation camp methodology handbook: realising the potential of the entrepreneurial discovery process for territorial innovation and development” [Podręcznik metodologii obozów innowacji: uwolnienie potencjału procesu przedsiębiorczego odkrywania na rzecz innowacji terytorialnych i rozwoju terytorialnego] (9),

uwzględniając irlandzką politykę rozwoju obszarów wiejskich na lata 2021–2025 zatytułowaną „Przyszłość naszych obszarów wiejskich” i jej ukierunkowanie na telepracę na obszarach wiejskich,

uwzględniając sprawozdanie Europejskiej Fundacji na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy z 28 września 2020 r. pt. „Living, working and COVID-19” [Życie, praca i COVID-19],

uwzględniając badanie Komisji z sierpnia 2019 r. zatytułowane „The changing nature of work and skills in the digital age” (10),

uwzględniając dokument roboczy Komisji z grudnia 2018 r. zatytułowany „The Geography of EU Discontent” (11),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 maja 2021 r. w sprawie kształtowania cyfrowej przyszłości Europy: usunięcie barier w funkcjonowaniu jednolitego rynku cyfrowego i lepsze wykorzystywanie AI z korzyścią dla europejskich konsumentów (12),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 stycznia 2020 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (13),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 marca 2021 r. w sprawie polityki spójności i regionalnych strategii środowiskowych w walce ze zmianą klimatu (14),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 maja 2021 r. w sprawie odwrócenia tendencji demograficznych w regionach UE za pomocą instrumentów polityki spójności (15),

uwzględniając art. 54 Regulaminu,

uwzględniając pismo Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju Regionalnego (A9-0010/2022),

A.

mając na uwadze, że ambicją UE jest realizacja skutecznej polityki cyfrowej, która umożliwi wszystkim obywatelom i przedsiębiorstwom osiągnięcie zrównoważonej i dostatniej cyfrowej przyszłości we wszystkich regionach;

B.

mając na uwadze, że transformacja cyfrowa musi być sprawiedliwa i sprzyjać włączeniu społecznemu, tworzyć możliwości oraz promować równość, jakość życia, konkurencyjność regionalną i modernizację gospodarki;

C.

mając na uwadze, że transformacja cyfrowa musi iść w parze z trwającą transformacją ekologiczną, które razem określa się mianem dwojakiej transformacji; mając na uwadze, że nie należy lekceważyć społecznego wymiaru tej kwestii;

D.

mając na uwadze, że nowoczesna gospodarka wiąże się z wprowadzeniem nowych modeli biznesowych zgodnych z trendami opisywanymi jako czwarta rewolucja przemysłowa, które odpowiadać będą współczesnym wyzwaniom transformacji cyfrowej i ekologicznej;

E.

mając na uwadze, że regiony europejskie, w których występuje największa potrzeba zrównoważonej transformacji, to zasadniczo regiony o wysokim poziomie ubóstwa i wykluczenia; mając na uwadze, że potrzebne są zdecydowane działania i inwestycje na rzecz szybkiej odbudowy, które powinny koncentrować się na łagodzeniu gospodarczych i społecznych skutków pandemii, wznowieniu działalności gospodarczej, wspieraniu zrównoważonego rozwoju, transformacji ekologicznej i cyfrowej oraz wdrażaniu zasad politycznych Europejskiego filaru praw socjalnych, aby poprawić konkurencyjność Europy;

F.

mając na uwadze, że nowe wieloletnie ramy finansowe wraz z instrumentem NextGenerationEU stanowią największy w historii pakiet stymulacyjny w UE i przyczynią się do odbudowy bardziej ekologicznej, bardziej cyfrowej i odporniejszej UE po pandemii COVID-19; mając jednocześnie na uwadze, że nowa polityka spójności stanowi bezprecedensową okazję dla państw członkowskich do pobudzenia cyfryzacji, ponieważ wymaga przeznaczenia minimalnych kwot na transformację cyfrową oraz spełnienia określonych warunków, by otrzymać finansowanie, jak określono w ramach inwestycyjnych polityki spójności na lata 2021–2027;

G.

mając na uwadze, że w UE nadal istnieje przepaść cyfrowa pod względem geograficznym, wieku, płci, poziomu wykształcenia, statusu społeczno-ekonomicznego i dochodów, co uniemożliwia niektórym osobom fizycznym i przedsiębiorstwom czerpanie korzyści z transformacji cyfrowej; mając na uwadze, że ta przepaść cyfrowa może jeszcze bardziej odizolować regiony, w których wystąpił niż demograficzny, przyczyniając się do braku równowagi terytorialnej UE;

H.

mając na uwadze, że poziom zasięgu łączy szerokopasmowych w Europie pokazuje, iż nadal potrzebne są znaczne inwestycje, zwłaszcza na obszarach wiejskich, gdzie 10 % gospodarstw domowych nie jest podłączonych do żadnej stałej sieci, 41 % nie korzysta z żadnych szybkich technologii szerokopasmowych, a jedynie 59 % ma dostęp szerokopasmowy nowej generacji (co najmniej 30 Mb/s), w porównaniu z 87 % gospodarstw domowych w pozostałej części UE (16); mając na uwadze, że oprócz słabej łączności z ICT obszary wiejskie i peryferyjne często doświadczają innych problemów strukturalnych, takich jak brak infrastruktury i usług, niskie dochody lub brak zasobów edukacyjnych i dóbr kultury, co skłania wysoko wykwalifikowane osoby do przenoszenia się na bardziej obiecujące obszary (drenaż mózgów) (17); mając na uwadze, że fundusze UE powinny ułatwiać zapewnienie podstawowej infrastruktury, aby sprostać wyzwaniom demograficznym;

I.

mając na uwadze, że małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) stanowią trzon gospodarki europejskiej, reprezentują 99 % wszystkich przedsiębiorstw w UE i zatrudniają około 100 mln osób; mając na uwadze, że odpowiadają one za ponad połowę europejskiego PKB i mają kluczowe znaczenie nie tylko dla osiągnięcia dwojakiej transformacji UE w kierunku zrównoważonej i cyfrowej gospodarki, ale również dla zapewnienia wartości dodanej w każdym sektorze gospodarki; mając jednak na uwadze, że tylko 17 % MŚP z powodzeniem włączyło technologie cyfrowe do swoich przedsiębiorstw, w porównaniu z 54 % dużych przedsiębiorstw; mając na uwadze, że niektóre gałęzie przemysłu i sektory tradycyjne, takie jak budownictwo, przemysł rolno-spożywczy, tekstylia i stal, pozostają w tyle pod względem transformacji cyfrowej (18);

J.

mając na uwadze, że choć pandemia COVID-19 doprowadziła do masowego rozwoju telepracy i pracy mobilnej z wykorzystaniem ICT (TICTM) (19), co zapewnia doskonałe możliwości pod względem dalszej decentralizacji miejsc pracy z ośrodków miejskich do mniejszych miast, przedmieść i na obszary wiejskie, nadal istnieją wyraźne różnice w zdolności do telepracy między wysoko i nisko opłacanymi pracownikami, pracownikami umysłowymi i fizycznymi oraz między płciami (20); mając na uwadze, że telepraca i praca mobilna z wykorzystaniem ICT oraz cyfryzacja usług przy spełnieniu określonych warunków mogą ułatwić bardziej zrównoważony rozkład geograficzny zatrudnienia i ludności;

K.

mając na uwadze, że aby przyczynić się do wdrażania Europejskiego filaru praw socjalnych, EFS+ powinien wspierać inwestycje w kapitał ludzki i systemy w dziedzinie zatrudnienia, edukacji i włączenia społecznego, a tym samym wspierać poprawę jakości, inkluzywność, skuteczność systemów edukacji i szkoleń oraz ich dostosowanie do potrzeb rynku pracy, w tym promowanie cyfrowego uczenia się i rozwój zawodowy pracowników dydaktycznych; mając na uwadze, że takie działanie wspierałoby spójność gospodarczą, terytorialną i społeczną zgodnie z art. 174 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

L.

mając na uwadze, że doświadczenia z czasu pandemii COVID-19 pokazały, jak istotny jest rozwój infrastruktury cyfrowej dla funkcjonowania gospodarki i społeczeństw, w tym w zakresie publicznej opieki zdrowotnej, edukacji oraz administracji publicznej; mając na uwadze, że pandemia uwypukliła także wiele dotychczasowych problemów na obszarach wiejskich i uwydatniła niekorzystną sytuację tych regionów, w szczególności w zakresie możliwości cyfrowych, jakości i świadczenia usług opieki zdrowotnej, edukacji, dostępu do sieci szerokopasmowych, odporności łańcuchów wartości i umiejętności cyfrowych;

M.

mając na uwadze, że chociaż w europejskim programie na rzecz umiejętności wyznaczono cel, zgodnie z którym do 2025 r. 70 % dorosłej ludności UE ma posiadać co najmniej podstawowe umiejętności cyfrowe, to według Komisji 42 % ludności UE nadal nie posiada podstawowych umiejętności cyfrowych, zaś 37 % pracowników wciąż nie posiada ich w wystarczającym stopniu; mając na uwadze, że nadal istnieją poważne różnice między regionami w zakresie umiejętności ICT; mając na uwadze, że kobiety są zdecydowanie niedostatecznie reprezentowane w sektorze ICT w UE, ponieważ zajmują jedynie 17 % (21) specjalistycznych stanowisk w dziedzinie ICT, rzadziej posiadają specjalistyczne umiejętności cyfrowe i pracują w dziedzinach związanych z ICT; mając na uwadze, że w 2019 r. mniej niż 25 % przedsiębiorstw w UE-27 zapewniło swoim pracownikom szkolenia w zakresie ICT, przy czym między państwami członkowskimi występują znaczne różnice (22); mając na uwadze, że różnice w traktowaniu kobiet i mężczyzn utrzymują się w szczególności w przypadku przedsiębiorstw typu start-up, a 91 % całkowitego kapitału zainwestowanego w europejskie technologie w 2020 r. zostało przeznaczonych dla zespołów złożonych wyłącznie z mężczyzn (23);

N.

mając na uwadze, że rozwój sektora ICT oraz działania wspierające innowacje są również niezbędne do wsparcia cyfryzacji gospodarczej i społecznej w ujęciu ogólnym, a w szczególności cyfryzacji w sektorach przemysłu;

O.

mając na uwadze, że cyfryzacji usług publicznych musi towarzyszyć poszanowanie prawa do prywatności i ochrona danych osobowych zgodnie z przepisami ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (24);

Polityka spójności na lata 2021–2027 i wyzwania dwojakiej transformacji

1.

z zadowoleniem przyjmuje pakiet dotyczący polityki spójności na lata 2021–2027 oraz jego pierwszy cel polityczny (CP 1) koncentrujący się na rozwoju „bardziej konkurencyjnej i inteligentnej Europy dzięki wspieraniu innowacyjnej i inteligentnej transformacji gospodarczej oraz regionalnej łączności cyfrowej” (25);

2.

podkreśla rolę, jaką nowa polityka spójności może odegrać w realizacji dwojakiej transformacji, cyfrowej i ekologicznej; podkreśla, że aspekty nowej polityki spójności dotyczące cyfryzacji i innowacji będą miały kluczowe znaczenie dla umożliwienia zrównoważonej i inkluzywnej transformacji społeczeństwa w dążeniu do bardziej społecznej i konkurencyjnej gospodarki oraz osiągnięcia do 2030 r. celów Europejskiego Zielonego Ładu i Cyfrowej Dekady Europy; podkreśla potrzebę dobrej i przystępnej cenowo infrastruktury cyfrowej wraz ze środkami służącymi rozwijaniu umiejętności cyfrowych wszystkich grup użytkowników, do czego powinno również zachęcać elastyczne i uzupełniające wdrażanie różnych rodzajów wsparcia i finansowania;

3.

przypomina, że wsparcie za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Funduszu Spójności w ramach CP 1 jest dostępne dla państw członkowskich w celu dokonywania inwestycji w innowacje zgodnie z koncepcją inteligentnej specjalizacji; wzywa władze krajowe i regionalne do ulepszenia podejścia do inteligentnej specjalizacji poprzez skupienie się na najbardziej obiecujących obszarach i projektach pod względem możliwości innowacji i zrównoważonego rozwoju;

4.

podkreśla znaczenie koncepcji inteligentnych wsi dla sprostania wyzwaniom cyfrowym i związanym z klimatem w UE i przyjmuje z zadowoleniem włączenie tej koncepcji do przyszłej wspólnej polityki rolnej (WPR) oraz polityki spójności i polityki regionalnej; nalega, aby państwa członkowskie uwzględniły podejście oparte na inteligentnych wsiach w swoich programach polityki spójności na szczeblu krajowym i regionalnym;

5.

przypomina, że zgodnie z rozporządzeniem w sprawie EFRR i Funduszu Spójności państwa członkowskie są zobowiązane przeznaczyć co najmniej 8 % swoich zasobów na inwestycje na rzecz zatrudnienia i wzrostu gospodarczego w celu osiągnięcia zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich; ubolewa, że nie udało się jeszcze ustalić podobnego przydziału środków dla obszarów wiejskich; zauważa w związku z powyższym, że zgodnie z rozporządzeniem szczególną uwagę należy zwrócić na przeciwdziałanie zmianom środowiskowym i zmianie klimatu oraz na wykorzystanie potencjału technologii cyfrowych do celów innowacji, a tym samym umożliwić władzom regionalnym skoncentrowanie finansowania na zrównoważonym rozwoju obszarów miejskich;

6.

przypomina, że rozporządzenie w sprawie programu „Cyfrowa Europa” stanowi, że współdziałanie tego instrumentu z EFRR i Funduszem Spójności musi przyczynić się do rozwoju i wzmocnienia regionalnych i lokalnych ekosystemów innowacji, transformacji przemysłowej oraz transformacji cyfrowej społeczeństwa i administracji publicznej;

7.

wzywa Radę i Komisję do wyznaczenia ambitniejszych celów w zakresie rozwoju cyfrowego wszystkich regionów UE oraz apeluje o opracowanie europejskiego planu działania na rzecz cyfryzacji dla wszystkich regionów, zawierającego średnioterminowe cele i środki na rok 2025 oraz konkretne zalecenia dla UE i państw członkowskich, aby osiągnąć wymierne rezultaty do 2030 r;

8.

podkreśla potrzebę zadbania o to, by procesy cyfryzacji należycie uwzględniały specyfikę regionalną i szczególne potrzeby regionów; przypomina, że uniwersalne podejście może pogłębić istniejącą przepaść między regionami i terytoriami o różnych poziomach rozwoju;

9.

przypomina o znaczeniu zapewnienia spójności między licznymi inicjatywami i programami UE na rzecz cyfryzacji, a także znaczenie tworzenia synergii między tymi rozwiązaniami a instrumentami polityki spójności, aby maksymalnie zwiększyć możliwości w tej dziedzinie; wzywa państwa członkowskie do wzięcia pod uwagę, że inwestycje w cyfryzację powinny obejmować cel wzrostu zgodny ze strategiami zrównoważonego rozwoju gospodarczego, a jednocześnie należy unikać powielania działań;

10.

stwierdza, że efektywny system mobilności jest jednym z warunków wstępnych regionalnego rozwoju gospodarczego, spójności terytorialnej i rozwoju potencjału regionów; podkreśla, że należy zatem zapewnić niezbędne środki finansowe na rozwój i utrzymanie zrównoważonych środowiskowo i przystępnych cenowo połączeń transportowych, które mogłyby zachęcić starsze pokolenie do dłuższej pracy w rolnictwie i przyciągnąć młodych ludzi z ośrodków regionalnych do pracy na wsi;

11.

podkreśla, że słabiej rozwinięte regiony UE stoją w obliczu szczególnych wyzwań; wzywa Komisję do udzielenia tym regionom dostosowanej do potrzeb pomocy ukierunkowanej na wzmocnienie zdolności administracyjnych, wiedzy, w tym wiedzy specjalistycznej opartej na technologii, w celu zapewnienia pomyślnego wejścia ich gospodarek i społeczeństw w coraz bardziej cyfrową przyszłość;

12.

z zadowoleniem przyjmuje stanowisko Rady wspierające zidentyfikowane przez Komisję „dwojakie wyzwanie” związane z transformacją ekologiczną i cyfrową; podkreśla, że dwojaka transformacja może zapewnić nowe ekologiczne i cyfrowe miejsca pracy niezbędne dla odbudowy gospodarczej po pandemii COVID-19, i jest przekonany, że aspekt cyfrowy będzie miał zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia ambitnych celów Europejskiego Zielonego Ładu i celów zrównoważonego rozwoju ONZ zgodnie ze strategią cyfrową UE „Kształtowanie cyfrowej przyszłości Europy”;

13.

podkreśla potrzebę wspierania rozwoju rozwiązań cyfrowych nie tylko w zapobieganiu zmianie klimatu, takich jak ograniczenie emisji gazów cieplarnianych dzięki zasobooszczędnemu gospodarowaniu zasobami cyfrowymi i inteligentnym innowacjom, ale również w celu przystosowania się do zmiany klimatu; podkreśla potrzebę opracowania cyfrowych narzędzi i aplikacji ostrzegawczych w celu ograniczenia negatywnych skutków klęsk żywiołowych, takich jak powodzie, lawiny błotne, fale upałów i pożary lasów;

Przezwyciężanie luk cyfrowych

14.

wzywa Komisję do zadbania o to, by przyszłe obserwatorium obszarów wiejskich gromadziło kompleksowe i aktualne dane na temat przepaści cyfrowej, aby wesprzeć państwa członkowskie w określaniu potrzeb ich regionów i miast; uważa, że podstawowe znaczenie ma dysponowanie aktualnymi informacjami na temat postępów w cyfryzacji we wszystkich regionach europejskich, i wzywa Komisję do dostarczenia danych dotyczących indeksu gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego na poziomie NUTS 2;

15.

podkreśla, że istnieją dwa aspekty przepaści cyfrowej: infrastruktura i przepustowość, że ich pochodzenie jest różne oraz że należy do nich stosować różne strategie polityczne dostosowane do ich specyfiki;

16.

z zaniepokojeniem odnotowuje utrzymującą się przepaść cyfrową w państwach członkowskich i między nimi; jest szczególnie zaniepokojony przepaścią cyfrową między obszarami miejskimi i wiejskimi pod względem jakości i przystępności cenowej sieci szerokopasmowych (26); przypomina w szczególności, że przyszłe inwestycje w ramach EFRR-FS powinny w dalszym ciągu przyczyniać się do rozwoju szybkich sieci infrastruktury cyfrowej; podkreśla w związku z tym potrzebę priorytetowego traktowania obszarów wiejskich;

17.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zapewniły wsparcie i pomoc istniejącym platformom i projektom z dziedziny włączającej i sprawiedliwej cyfryzacji jako narzędziom pozwalającym wszystkim obszarom UE, w tym obszarom oddalonym i wiejskim, wkroczyć w XXI wiek;

18.

zauważa, że istnieje krytyczna przepaść w zakresie umiejętności cyfrowych między osobami dorosłymi mieszkającymi na obszarach wiejskich a osobami mieszkającymi w miastach, która dotyczy zwłaszcza osób o niskich dochodach, kobiet i osób starszych; zauważa, że podział ten jest szczególnie widoczny w niektórych państwach członkowskich i pogłębia istniejące trudności ze znalezieniem pracy na obszarach wiejskich; wzywa państwa członkowskie do inwestowania w ukierunkowane działania w zakresie podnoszenia kwalifikacji i w dziedzinie edukacji, aby zaradzić problemowi luk cyfrowych, oraz podkreśla, że luki te są związane m.in. z brakiem dostępu do sieci o dużej przepływności;

19.

odnotowuje z dużym zainteresowaniem cyfrowy kompas Komisji, który będzie miał na celu przełożenie ambicji cyfrowych UE na 2030 r. na konkretne cele w czterech głównych sektorach: umiejętności, bezpieczna i zrównoważona infrastruktura cyfrowa, cyfrowa transformacja przedsiębiorstw oraz cyfryzacja usług publicznych; zwraca się do Komisji o regularne składanie sprawozdań z postępów poczynionych w tych czterech obszarach;

20.

jest przekonany, że cyfryzacja stanowi okazję do poprawy jakości życia i wspierania możliwości edukacyjnych, tworzenia miejsc pracy, innowacji i zwiększenia dostępności usług publicznych w regionach wiejskich i słabiej rozwiniętych i pomaga w ten sposób odwrócić tendencje do wyludniania tych obszarów i przeciwdziałać drenażu mózgów;

21.

z zadowoleniem przyjmuje cel programu polityki cyfrowej na 2030 r., jakim jest zapewnienie objęcia siecią 5G wszystkich zaludnionych obszarów w UE do końca dekady; wzywa Komisję do promowania w przyszłym prawodawstwie środków ułatwiających wdrażanie sieci 5G na obszarach wiejskich, w szczególności poprzez ograniczenie lub usunięcie uciążliwych procedur administracyjnych;

22.

podkreśla potrzebę przezwyciężenia utrzymującej się przepaści cyfrowej między obszarami wiejskimi i miejskimi oraz wykorzystania potencjału łączności i cyfryzacji na obszarach wiejskich poprzez opracowanie strategii horyzontalnej; wzywa państwa członkowskie do wykorzystania zasobów polityki spójności, WPR i NextGenerationEU do opracowania i wdrożenia koncepcji inteligentnych wsi w okresie po 2020 r., która przyczyni się do cyfryzacji, wzmocnienia potencjału gospodarczego, innowacji i włączenia społecznego na obszarach wiejskich oraz wzmocnienia pozycji społeczności wiejskich poprzez dostosowane do potrzeb projekty mające na celu poprawę łączności i infrastruktury szerokopasmowej; przypomina jednak, że strategie cyfryzacji należy dostosować do kontekstu wiejskiego i wdrożyć przy zaangażowaniu i aktywnym udziale samych społeczności wiejskich oraz przy zastosowaniu technologii cyfrowych i robotyki w rolnictwie; podkreśla, że cel na 2030 r., jakim jest przejście na zrównoważone rolnictwo, można osiągnąć poprzez promowanie nowych technologii, badań naukowych i innowacji oraz ciągłe przekazywanie wiedzy na obszary wiejskie;

23.

wzywa państwa członkowskie do jak najpełniejszego i jak najskuteczniejszego wykorzystania środków finansowych dostępnych zarówno w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, jak NextGenerationEU, aby zapewnić regionom ukierunkowane wsparcie potrzebne do nadrobienia zaległości i przezwyciężenia przepaści cyfrowej na obszarach wiejskich i pomiędzy pokoleniami; ponadto wzywa państwa członkowskie do wspierania wdrażania sieci o bardzo dużej przepływności za pomocą odpowiednich systemów finansowania publicznego na obszarach, na których nie przyczynia się do tego rynek, oraz do zapewnienia międzysektorowych i kompleksowych rozwiązań, takich jak inteligentne wsie i centra innowacji na obszarach wiejskich; popiera wysiłki na rzecz promowania cyfryzacji poprzez wzmocnienie koncentracji tematycznej w polityce spójności, przy jednoczesnym promowaniu współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym lub innymi bankami rozwoju; zwraca uwagę na ryzyko pogłębienia nierówności związane z niezapewnieniem odpowiedniego wsparcia obszarom znajdującym się w najbardziej niekorzystnej sytuacji, których zdolności do efektywnego planowania i wydatkowania środków często są słabsze pomimo największych potrzeb;

24.

apeluje również o pełne wdrożenie instrumentu „Łącząc Europę”, którego nowy instrument finansowania technologii cyfrowych wraz z większa transgraniczną łącznością cyfrową odegrają kluczową rolę w eliminowaniu przepaści gospodarczej, społecznej i terytorialnej, oferując europejskim regionom i obszarom wiejskim niezliczone nowe możliwości;

Sprzyjająca włączeniu społecznemu i sprawiedliwa cyfryzacja

25.

podkreśla potrzebę zrównoważonego procesu cyfryzacji sprzyjającego włączeniu społecznemu, który jest sprawiedliwy społecznie i gospodarczo oraz nie pozostawia nikogo w tyle; podkreśla, że wsparcie w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych powinno przyczyniać się do rozwoju potencjału cyfrowego i innowacji w sektorze MŚP, tak aby zwiększyć zdolności i umiejętności cyfrowe ludności, a także powinno wspierać integrację ze społeczeństwem cyfrowym oraz sprzyjać spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej we wszystkich regionach UE, ze szczególnym uwzględnieniem regionów słabiej rozwiniętych;

26.

wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, aby cyfryzacji usług publicznych towarzyszyły środki zwiększające możliwość dostępu obywateli do internetu bez dyskryminacji, ograniczeń lub ingerencji; przypomina, że warunkiem udanej transformacji cyfrowej jest stabilne i przystępne cenowo połączenie internetowe o dużej przepływności;

27.

podkreśla wyzwania, przed którymi stoją regiony peryferyjne Europy, w tym wyspy, w zakresie łączności cyfrowej; uważa, że łączność cyfrowa jest jednym z podstawowych filarów każdej strategii na rzecz europejskich wysp; wzywa do dalszych działań, aby transformacja cyfrowa sprzyjała włączeniu społecznemu wszystkich społeczności lokalnych;

28.

zauważa z zaniepokojeniem, że zwiększone wykorzystanie rozwiązań cyfrowych oraz TICTM w wyniku pandemii COVID-19 pogłębiło istniejące wcześniej nierówności spowodowane przepaścią cyfrową między grupami ludności; podkreśla jednak, że pod pewnymi warunkami cyfryzacja może również przynieść korzyści grupom znajdującym się w trudnej sytuacji społecznej i ekonomicznej oraz grupom marginalizowanym; zwraca uwagę na fakt, że wykluczone cyfrowo osoby narażone są na podwójne wykluczenie, ponieważ mogą również napotkać trudności w dostępie do edukacji, rynku pracy lub podstawowych usług publicznych; podkreśla, że w szczególności inteligentne wsie mogłyby służyć jako praktyczne rozwiązanie w ramach działań służących zwiększaniu oferty usług dostępnych na obszarach wiejskich, a tym samym zmniejszać istniejące nierówności;

29.

podkreśla, że pandemia COVID-19 uwydatniła znaczenie rozwiązań cyfrowych, zwłaszcza telepracy; nalega, aby Komisja zaproponowała dyrektywę w sprawie minimalnych standardów i warunków uczciwej telepracy, aby chronić zdrowie i bezpieczeństwo pracowników oraz zapewnić godne warunki pracy, w tym dobrowolny charakter tej formy pracy, poszanowanie godzin pracy, urlop, równowagę między życiem zawodowym a prywatnym i inne prawa cyfrowe w miejscu pracy, takie jak prawo do bycia offline i ochronę prywatności pracowników, w tym poprzez zakaz zdalnego monitorowania lub jakiejkolwiek innej formy śledzenia cyfrowego, a także wykorzystywania sztucznej inteligencji w procesach rekrutacji, przy uwzględnieniu umowy ramowej europejskich partnerów społecznych w sprawie cyfryzacji;

30.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o opracowanie globalnej strategii, która uwzględniałaby całościową perspektywę na wszystkich szczeblach w celu rozwiązania problemu nierówności społecznych i dyskryminacji związanych z cyfryzacją oraz telepracą i pracą hybrydową, z myślą o wzmocnieniu ich pozytywnych skutków;

31.

uważa, że wzmocnienie pozycji obywateli, konsultacje z odpowiednimi zainteresowanymi stronami i zaangażowanie władz lokalnych mają kluczowe znaczenie zarówno dla właściwego planowania, jak i dla pomyślnego wdrożenia regionalnych strategii cyfrowych;

Cyfryzacja małych i średnich przedsiębiorstw oraz usług publicznych

32.

wzywa do podjęcia działań następczych w związku z planem działania na rzecz administracji elektronicznej z dwoma nadrzędnymi celami: zapewnienie skutecznej transformacji cyfrowej i ograniczenie biurokracji, a tym samym podniesienie jakości życia obywateli za pomocą środków poprawiających dostęp obywateli do usług publicznych we wszystkich państwach członkowskich oraz środków zwiększających przejrzystość, oraz ustanowienie środków mających na celu zwiększenie umiejętności cyfrowych pracowników sektora publicznego; podkreśla, że te działania następcze powinny uwzględniać wiele wniosków wyciągniętych z pandemii COVID-19, która sprawiła, że usługi administracji publicznej funkcjonują niemal wyłącznie przez internet;

33.

zauważa, że pandemia COVID-19 pokazała, iż wzrost wykorzystania TICTM zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym, sprawił, że nasze społeczeństwo stało się bardziej podatne na cyberataki; przypomina, że zdalny dostęp do sieci sektora prywatnego lub publicznego wymaga nowych rozwiązań w zakresie cyberbezpieczeństwa;

34.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, by dążyły do szybszych postępów na rzecz cyfryzacji usług publicznych, w tym szkół, uczelni wyższych, instytutów badawczych, transportu publicznego, administracji elektronicznej i skutecznego zarządzania;

35.

zauważa, że pandemia COVID-19 przyspieszyła rozwój elektronicznych usług publicznych i rozwiązań w zakresie e-zdrowia; podkreśla potrzebę zajęcia się luką w umiejętnościach cyfrowych wśród pracowników służby zdrowia oraz konieczność wzmocnienia pozycji pacjentów, zwłaszcza osób starszych i obywateli znajdujących się w niekorzystnej sytuacji społecznej, tak aby mogli korzystać z cyfrowej opieki zdrowotnej; ostrzega, że niektóre osoby, które mogą mieć mniejsze możliwości korzystania z potrzebnych im technologii lub które w mniejszym stopniu mogą sobie na nie pozwolić, takie jak osoby starsze lub znajdujące się w niekorzystnej sytuacji społecznej, mogą pozostać w tyle; zwraca uwagę na potrzebę inwestycji publicznych w obszarach takich jak zasoby ludzkie, cyfrowe oferty publiczne i proaktywne środki wsparcia, aby zapewnić wszystkim niedyskryminacyjny, szybki i wysokiej jakości dostęp do cyfrowych usług publicznych, w tym usług zdrowotnych; podkreśla w tym kontekście potrzebę uwypuklenia znaczenia promowania i wzmacniania działań w zakresie edukacji i rozwoju umiejętności cyfrowych, zwłaszcza na obszarach wiejskich; podkreśla potrzebę uwolnienia pełnego potencjału nowych narzędzi, technologii i rozwiązań cyfrowych na rzecz zdrowego społeczeństwa;

36.

uznaje, że obecnie ważniejsze jest niż kiedykolwiek, by zapewnić uczciwą i zrównoważoną pod względem społecznym pracę oraz rzeczywisty udział pracowników w kształtowaniu warunków pracy – w przypadku platform cyfrowych i wszystkich innych sektorów – oraz, że pracownicy muszą mieć demokratyczny wpływ na zarządzanie pracą; podkreśla, że korzyści płynące z transformacji cyfrowej muszą być dzielone szeroko i sprawiedliwie, a pracownicy sektora cyfrowego muszą mieć takie same prawa i warunki pracy jak pracownicy innych sektorów; wzywa Komisję, by zaproponowała dyrektywę w sprawie godnych warunków pracy i praw w gospodarce cyfrowej;

37.

podkreśla kluczową rolę przedsiębiorców, mikroprzedsiębiorstw i MŚP w tworzeniu godnych miejsc pracy, zrównoważonego wzrostu gospodarczego i rozwoju obszarów wiejskich oraz uważa, że inwestycje publiczne w ramach polityki spójności i innych instrumentów przyczynią się do większej spójności społecznej, gospodarczej i terytorialnej we wszystkich regionach UE; podkreśla, że dostęp do finansowania stanowi jeden z najpilniejszych problemów wielu mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw oraz że różne rodzaje MŚP wymagają zindywidualizowanego wsparcia i zachęt na szczeblu unijnym, krajowym, regionalnym i lokalnym, w zależności od ich sytuacji i poziomu technologii; wzywa regiony do ustanowienia strategii innowacji ukierunkowanych na MŚP, dostosowanych do ich strategii inteligentnej specjalizacji w obszarze badań naukowych i innowacji;

38.

ubolewa nad faktem, że zdecydowana większość MŚP w UE nie wdrożyła jeszcze w pełni transformacji cyfrowej; wzywa Komisję do dopilnowania, by państwa członkowskie wykorzystywały swoje programy operacyjne w celu ukierunkowania działań na MŚP w obszarach o niższym poziomie rozwoju cyfrowego;

39.

zauważa, że handel elektroniczny ma ogromny potencjał dla wiejskich MŚP i lokalnych producentów, ponieważ zwiększa ich zasięg i zmniejsza bariery charakterystyczne dla regionów zmagających się z poważnymi i trwałymi wyzwaniami geograficznymi lub demograficznymi; wzywa regiony i państwa członkowskie UE do opracowania projektów pilotażowych i strategii cyfryzacji w celu włączenia handlu elektronicznego do modeli biznesowych MŚP na obszarach wiejskich;

40.

dostrzega potencjał cyfryzacji w zakresie łączności między przedsiębiorstwami, zwłaszcza MŚP, i podkreśla pozytywny wpływ cyfryzacji na świadczenie usług społecznych, takich jak inteligentne rozwiązania transportowe, usługi w dziedzinie e-zdrowia, usługi w zakresie bankowości internetowej oraz rozwiązania dydaktyczne dostosowane do potrzeb osób uczących się znajdujących się w niekorzystnej sytuacji; przypomina o znaczeniu jednoczesnego kształcenia w zakresie umiejętności cyfrowych, aby nikt nie został pominięty;

41.

przypomina, że rozporządzenie w sprawie programu „Cyfrowa Europa” stanowi, że synergie między tym programem a EFRR-FS powinny przyczynić się do rozwoju i wzmocnienia regionalnych i lokalnych ekosystemów innowacji, transformacji przemysłowej oraz transformacji cyfrowej społeczeństwa i administracji publicznej;

42.

podkreśla stanowisko Trybunału Obrachunkowego (27) w sprawie EFRR-FS, a mianowicie, że MŚP dostarczają innowacyjne rozwiązania takich wyzwań jak zmiana klimatu, zasobooszczędność i spójność społeczna oraz przyczyniają się do rozpowszechniania tych innowacji wśród wszystkich regionów Europy, a zatem są nieodzowne dla przejścia UE na zrównoważoną gospodarkę cyfrową;

43.

zauważa z zaniepokojeniem, że zarówno przedsiębiorstwa typu start-up, jak i MŚP o ugruntowanej pozycji borykają się z brakiem wykwalifikowanych pracowników, i podkreśla, że niedobór wykwalifikowanej siły roboczej jest szczególnie dotkliwy w przypadku umiejętności związanych z cyfryzacją i nowymi technologiami, ponieważ 35 % siły roboczej (28) posiada niskie umiejętności cyfrowe lub nie posiada takich umiejętności; uważa, że należy podjąć inicjatywy mające na celu wspieranie MŚP stojących przed szczególnymi wyzwaniami oraz rozwijanie takich kompetencji i umiejętności pracowników, które mają zasadnicze znaczenie dla nowoczesnej gospodarki, w tym w zakresie przyciągania i zatrzymywania talentów cyfrowych, przy jednoczesnym wspieraniu elastycznych umiejętności cyfrowych oraz możliwości podnoszenia i zmiany kwalifikacji dla wszystkich, niezależnie od statusu zatrudnienia, wieku, wykształcenia lub zawodu;

44.

podkreśla, że istotne jest zwiększenie liczby innowacyjnych przedsiębiorstw przez zapewnienie dostępu do nowych technologii, dostosowanie do standardów Przemysłu 4.0 i zrównoważonej gospodarki, mobilizację kapitału prywatnego, rozwój zasobów ludzkich i wspieranie inicjatyw na rzecz inteligentnych miast;

Promowanie umiejętności przydatnych w epoce cyfrowej

45.

podkreśla potrzebę wypełnienia luk w zakresie umiejętności cyfrowych w całej UE, tak aby wszystkie osoby fizyczne i przedsiębiorstwa mogły jak najlepiej wykorzystać transformację cyfrową; wzywa do stopniowego wdrażania opracowanego przez Komisję planu działania w dziedzinie edukacji cyfrowej na lata 2021–2027 w celu promowania lepszych umiejętności w zakresie cyfryzacji, co zapewniłoby wszystkim, w tym przedsiębiorcom, możliwości kształcenia, szkolenia i zatrudnienia; podkreśla kluczową rolę państw członkowskich oraz instytucji rządowych i samorządowych na szczeblu regionalnym we wspieraniu władz wiejskich w kształtowaniu i zapewnianiu włączenia cyfrowego poprzez ochronę danych obywateli oraz wzmocnienie pozycji obywateli i lokalnych przedsiębiorstw dzięki dostępowi do danych; podkreśla, że kompetencje cyfrowe i umiejętność korzystania z mediów należy rozwijać przez całe życie, zaczynając już w młodym wieku; wzywa Komisję, by zachęcała do wspierania programów i inicjatyw edukacyjnych w zakresie kompetencji cyfrowych i umiejętności korzystania z mediów w szkołach, szkołach zawodowych i na uniwersytetach; w tym kontekście przypomina o znaczeniu EFS+ dla finansowania projektów, które wspierają pracowników lub osoby bezrobotne w zdobywaniu nowych zdolności, z uwagi na to, że do celów tego funduszu należy zapewnianie tym osobom nowych kompetencji na potrzeby doskonalenia na zajmowanym stanowisku pracy (upskilling) lub na innych stanowiskach (reskilling); uważa, że należy wdrożyć hybrydowe modele nauczania, aby zapewnić dostęp do podnoszenia kwalifikacji osobom mającym podstawowe umiejętności cyfrowe lub nieposiadającym tych umiejętności;

46.

z zadowoleniem przyjmuje zalecenie zawarte we wzmocnionej gwarancji dla młodzieży, aby osoby niekształcące się, niepracujące ani nieszkolące się zostały poddane ocenie umiejętności cyfrowych, a w przypadku stwierdzenia luk otrzymały szkolenie w celu zwiększenia tych umiejętności;

47.

zwraca uwagę na krytyczną przepaść w zakresie umiejętności cyfrowych między osobami mieszkającymi na obszarach wiejskich a osobami mieszkającymi w miastach, a także między pokoleniami; zauważa ponadto nieproporcjonalnie dużą popularność telepracy i mobilności z wykorzystaniem ICT wśród mieszkających w miastach, dobrze wykształconych pracowników sektora usług o wysokich umiejętnościach cyfrowych; zauważa brak możliwości nabywania umiejętności cyfrowych na obszarach wiejskich; wzywa państwa członkowskie i Komisję do wykorzystania EFS+ i EFRR do przyjęcia środków mających na celu wyeliminowanie tej nierównowagi i zapewnienie możliwości zatrudnienia w regionach zagrożonych wyludnieniem; zauważa, że inteligentne wsie mogłyby służyć jako praktyczne rozwiązanie, ponieważ stosowane przez nie oddolne podejście cyfrowe obejmuje cyfrowe narzędzia uczenia się;

48.

podkreśla, że promowanie i rozwój e-umiejętności odgrywa zasadniczą rolę w budowaniu większego potencjału pracowniczego na rynku pracy, służy włączeniu społecznemu, wspiera dywersyfikacje technologiczną i stwarza możliwości zatrudnienia, zwłaszcza na obszarach wiejskich i w regionach słabiej rozwiniętych; zachęca Komisję, by wzmocniła działania służące wyeliminowaniu luk w umiejętnościach cyfrowych poprzez docieranie do wszystkich zainteresowanych stron za pośrednictwem koalicji na rzecz umiejętności cyfrowych i zatrudnienia;

49.

zauważa, że EFS+, o którym mowa w ramach celu polityki 4 (CP 4) rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów, obejmuje szczególny cel uwzględniający umiejętności cyfrowe, włączenie i systemy szkolenia, w tym w formie walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego;

50.

podkreśla, że europejski program na rzecz umiejętności wymaga inwestycji w infrastrukturę o dużym oddziaływaniu społecznym, w tym w infrastrukturę cyfrową, za pośrednictwem EFRR-FS i programu InvestEU; podkreśla potrzebę inwestowania w infrastrukturę cyfrową za pośrednictwem EFRR-FS i programu InvestEU, który opiera się na inicjatywach promujących umiejętności cyfrowe, takich jak Plan działania w dziedzinie edukacji cyfrowej na lata 2021–2027;

51.

podkreśla, że podejmowanie problemu zmian demograficznych jest podstawowym wyzwaniem dla UE; która powinna nadać mu priorytet przy opracowywaniu i wdrażaniu programów; przypomina w związku z tym, że jednym z głównych celów określonych w EFRR-FS na lata 2021–2027 jest wspieranie obszarów miejskich i wiejskich o niekorzystnych warunkach geograficznych lub demograficznych, przy czym państwa członkowskie muszą przydzielać wsparcie finansowe UE na projekty promujące rozwój cyfrowy w odnośnych regionach oraz połączenia teleinformatyczne; przypomina w związku z tym, że należy szczególnie wspierać obszary na poziomie NUTS 3 lub klastry lokalnych jednostek administracyjnych o gęstości zaludnienia poniżej 12,5 mieszkańca na kilometr kwadratowy lub o średnim rocznym spadku liczby ludności wynoszącym ponad 1 % w latach 2007–2017, które to obszary powinny podlegać szczególnym ocenom regionalnym i krajowym;

52.

z zadowoleniem przyjmuje uruchomienie Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji oraz skupienie się na szkoleniach i umiejętnościach; docenia fakt, że fundusz te umożliwia inwestycje w infrastrukturę społeczną, taką jak ośrodki szkoleniowe, a celem jest stworzenie lepszych możliwości zatrudnienia i wysokiej jakości zatrudnienia we wszystkich regionach przechodzących transformację w kierunku neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r., a także podkreśla jednocześnie potrzebę poświęcenia szczególnej uwagi umiejętnościom cyfrowym; wzywa Komisję do oceny potrzeby i wykonalności zmienionego Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji w celu sprostania obecnym wyzwaniom;

53.

wzywa państwa członkowskie i ich instytucje zarządzające do ułatwienia i uproszczenia dostępu obszarów wiejskich do funduszy NextGenerationEU i europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych; uważa, że należy zadbać o to, by wszystkie odpowiednie podmioty instytucjonalne były uważnie monitorowane przy wykorzystywaniu funduszy NextGenerationEU oraz europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych na szczeblu terytorialnym, aby zapewnić sprawiedliwy podział środków między regiony;

54.

wyraża zaniepokojenie, że wiele przetargów publicznych dotyczących programów cyfrowych zostanie rozstrzygniętych w drodze zaproszenia do składania wniosków, co może zmniejszyć możliwości dostępu obszarów wiejskich do środków z instrumentu NextGenerationEU oraz europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, ponieważ tradycyjnie mają one mniejsze możliwości budowania zdolności i otrzymują słabsze wsparcie techniczne w zakresie programowania i wydatkowania unijnych środków finansowych;

55.

wzywa Komisję i Radę do szybkiego wdrożenia konkluzji Rady w sprawie praw człowieka, uczestnictwa i dobrostanu osób starszych w dobie cyfryzacji, w tym do stworzenia „platformy uczestnictwa i wolontariatu po zakończeniu życia zawodowego” oraz do sprzyjania wymianie międzypokoleniowej i więziom międzypokoleniowym;

o

o o

56.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Komitetowi Regionów i państwom członkowskim.

(1)  Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 159.

(2)  Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 60.

(3)  Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 94.

(4)  Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 21.

(5)  Dz.U. L 437 z 28.12.2020, s. 30.

(6)  Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 1.

(7)  Dz.U. L 107 z 26.3.2021, s. 30.

(8)  Dz.U. L 166 z 11.5.2021, s. 1.

(9)  Rissola G., Kune H. i Martinez P., Innovation Camp Methodology Handbook: Realising the potential of the Entrepreneurial Discovery Process for Territorial Innovation and Development, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg.

(10)  Arregui Pabollet, E i in., The Changing nature of work and skills in the digital age [Zmieniający się charakter pracy i umiejętności w epoce cyfrowej], Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg.

(11)  Dijkstra, L., Poelman, H., Rodríguez-Pose, A., The Geography of EU Discontent [Geografia niezadowolenia w UE] Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg.

(12)  Dz.U. C 15 z 12.1.2022, s. 204.

(13)  Dz.U. C 270 z 7.7.2021, s. 2.

(14)  Dz.U. C 494 z 8.12.2021, s. 26.

(15)  Dz.U. C 15 z 12.1.2022, s. 125.

(16)  Dokument roboczy służb Komisji z 11 czerwca 2020 r. pt. „Indeks gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego (DESI) na 2020 r.” (SWD(2020)0111).

(17)  SWD(2020)0111.

(18)  Negreiro, M., Madiega, T., Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, Digital Transformation, czerwiec 2019 r.

(19)  Projekt konkluzji Rady w sprawie telepracy w kontekście pracy zdalnej, pkt 17.

(20)  Dokument roboczy Komisji z maja 2020 r. zatytułowany „Teleworkability and the COVID-19 crisis: a new digital divide?” [Możliwość wykonywania telepracy a kryzys związany z COVID-19: nowa przepaść cyfrowa?].

(21)  Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn, „Work-life balance in the ICT sector – Women in the ICT sector” [Równość między życiem zawodowym a prywatnym w sektorze ICT – kobiety w sektorze ICT].

(22)  Wspólne Centrum Badawcze Komisji, dokument programowy, Telework in the EU before and after the COVID-19: where we were, where we head to [Telepraca w UE przed pandemią COVID-19 i po niej: gdzie byliśmy, dokąd zmierzamy], 2020.

(23)  The State of European Tech report 2020 [Sprawozdanie na temat stanu technologii europejskiej za 2020 r.].

(24)  Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1.

(25)  Art. 5 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) 2021/1060.

(26)  Negreiro, M., Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, „The growth of digital health technologies during the pandemic”, [Rozwój cyfrowych technologii w dziedzinie ochrony zdrowia w czasie pandemii] kwiecień 2021 r.

(27)  Europejski Trybunał Obrachunkowy, komunikat prasowy pt. „European funding for boosting SME competitiveness being probed by EU auditors” [Audytorzy UE badają europejskie finansowanie na rzecz zwiększenia konkurencyjności MŚP], 14 października 2020 r.

(28)  „EU actions to address low digital skills” [Działania UE na rzecz rozwiązania problemu niskich umiejętności cyfrowych], Europejski Trybunał Obrachunkowy, luty 2021.


Środa, 9 marca 2022 r.

9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/48


P9_TA(2022)0062

Genetycznie zmodyfikowana bawełna GHB811 (BCS-GH811-4)

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB811 (BCS-GH811-4), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D077486/02 – 2021/3057(RSP))

(2022/C 347/05)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB811 (BCS-GH811-4), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D077486/02,

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (1), w szczególności jego art. 7 ust. 3 i art. 19 ust. 3,

uwzględniając fakt, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania przeprowadzonego 11 stycznia 2022 r.,

uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (2),

uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z 8 lipca 2021 r. opublikowaną 16 sierpnia 2021 r. (3),

uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje zawierające sprzeciw wobec zatwierdzania organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) (4),

uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 Regulaminu,

uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

A.

mając na uwadze, że 19 września 2018 r. przedsiębiorstwo BASF Agricultural Solutions Belgium NV z siedzibą w Belgii, będące oddziałem BASF SE mającego siedzibę w Niemczech, złożyło w imieniu przedsiębiorstwa BASF Agricultural Solutions Seed US LLC z siedzibą w Stanach Zjednoczonych („wnioskodawca”) zgodnie z art. 5 i 17 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 wniosek o wprowadzenie do obrotu żywności, składników żywności i paszy zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB811 („genetycznie zmodyfikowana bawełna”) oraz produktów składających się z niej lub z niej wyprodukowanych; mając na uwadze, że wniosek ten odnosił się również do wprowadzenia do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę lub składających się z niej do zastosowań innych niż żywność i pasza, z wyjątkiem uprawy;

B.

mając na uwadze, że EFSA wydał 8 lipca 2021 r. pozytywną opinię w sprawie zezwolenia dotyczącego genetycznie zmodyfikowanej bawełny i opublikował ją 16 sierpnia 2021 r.;

C.

mając na uwadze, że genetycznie zmodyfikowaną bawełnę opracowano, aby nadać jej tolerancję na glifosat i herbicydy z grupy inhibitorów HPPD (5); mając na uwadze, że do herbicydów z grupy inhibitorów HPPD należą herbicydy takie jak: izoksaflutol, mezotrion i tembotrion;

D.

mając na uwadze, że choć w Europie konsumpcja oleju z nasion bawełny przez ludzi jest stosunkowo niewielka, olej taki można znaleźć w wielu różnych produktach spożywczych, np. w sosach sałatkowych, majonezach, drobnych wyrobach piekarniczych, kremach czekoladowych do smarowania oraz chipsach; mając na uwadze, że bawełna podawana jest zwierzętom głównie w formie makuchów z nasion bawełny i mączki z nasion bawełny lub jako pełnotłuste nasiona bawełny (6); mając na uwadze, że w postaci mąki bawełnianej bawełna jest również spożywana przez ludzi;

Brak oceny herbicydów uzupełniających

E.

mając na uwadze, że rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 503/2013 (7) zawiera wymóg przeprowadzenia oceny, czy oczekiwane praktyki rolnicze mają wpływ na wyniki badanych punktów końcowych; mając na uwadze, że zgodnie z tym rozporządzeniem wykonawczym ma to szczególne znaczenie dla roślin odpornych na herbicydy;

F.

mając na uwadze, że w wielu badaniach wykazano, iż uprawa roślin genetycznie zmodyfikowanych tolerujących herbicydy prowadzi do większego stosowania herbicydów uzupełniających, co w dużej mierze spowodowane jest pojawieniem się chwastów odpornych na herbicydy (8); mając na uwadze, że w konsekwencji należy się spodziewać, iż genetycznie zmodyfikowana bawełna będzie narażona na wyższe i powtarzające się dawki glifosatu i herbicydów z grupy inhibitorów HPPD, wskutek czego w zbiorach może znaleźć się więcej pozostałości;

G.

mając na uwadze, że EFSA stwierdził w listopadzie 2015 r., iż jest mało prawdopodobne, aby glifosat był rakotwórczy, a Europejska Agencja Chemikaliów uznała w marcu 2017 r., że nie ma podstaw, by zaliczyć go do substancji rakotwórczych; mając na uwadze, że z kolei Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem, wyspecjalizowana agencja Światowej Organizacji Zdrowia ds. badań nad rakiem, w 2015 r. zaliczyła glifosat do substancji prawdopodobnie rakotwórczych dla ludzi; mając na uwadze, że szereg najnowszych wzajemnie zweryfikowanych badań naukowych potwierdza możliwe działanie rakotwórcze glifosatu (9);

H.

mając na uwadze, że według EFSA brakuje danych toksykologicznych, które umożliwiłyby przeprowadzenie oceny ryzyka dla konsumentów w odniesieniu do szeregu produktów rozpadu glifosatu istotnych w przypadku upraw zmodyfikowanych genetycznie odpornych na działanie glifosatu (10);

I.

mając na uwadze, że według zharmonizowanej klasyfikacji i zgodnie z oznakowaniem zatwierdzonym przez Unię izoksaflutol działa bardzo toksycznie na organizmy wodne i podejrzewa się, że działa szkodliwie na dziecko w łonie matki (11); mając na uwadze, że w ocenie ryzyka na genetycznie zmodyfikowanej bawełnie zastosowano wyłącznie izoksaflutol; mając jednak na uwadze, że herbicydy z grupy inhibitorów HPPD obejmują szereg herbicydów, w tym mezotrion, który według EFSA można uznać za mający właściwości zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego (12);

J.

mając na uwadze, że według niezależnej analizy naukowej (13) prawdopodobne jest, że ze względu na sposób działania aktywnych składników herbicydów uzupełniających stosowanie tych herbicydów wywoła reakcje stresowe w roślinach, a tym samym wpłynie na ekspresję genów i sam skład roślin;

K.

mając na uwadze, że ocena pozostałości herbicydów i produktów ich rozpadu na roślinach zmodyfikowanych genetycznie nie wchodzi w zakres kompetencji panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie („panel EFSA ds. GMO”), w związku z czym procedura wydawania zezwoleń na GMO nie obejmuje takiej oceny; mając na uwadze, że jest to podejście problematyczne, ponieważ sama modyfikacja genetyczna może wpływać na sposób, w jaki roślina zmodyfikowana genetycznie rozkłada herbicydy uzupełniające, oraz na skład, a tym samym toksyczność produktów rozpadu („metabolitów”) (14);

Uwagi właściwych organów państw członkowskich

L.

mając na uwadze, że podczas trzymiesięcznego okresu konsultacji państwa członkowskie zgłosiły EFSA wiele krytycznych uwag (15); mając na uwadze, że w krytycznych uwagach zauważono między innymi, że na podstawie przedstawionych dowodów nie można wyciągnąć wniosków co do oceny porównawczej zmodyfikowanej genetycznie bawełny ani na temat jej bezpieczeństwa, że uprawa zmodyfikowanej genetycznie bawełny wiąże się ze zwiększonym narażeniem podmiotów gospodarczych w państwach trzecich na glifosat, którego wpływ na zdrowie jest obecnie przedmiotem sporu, ale może być niekorzystny, że dostarczone informacje i dane toksykologiczne są niewystarczające oraz że plan monitorowania nie odnosi działań w zakresie monitorowania do odpowiednich celów w zakresie ochrony;

Upholding the Union’s international obligations

M.

mając na uwadze, że w sprawozdaniu specjalnej sprawozdawczyni Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. prawa do żywności z 2017 r. stwierdzono, że szczególnie w krajach rozwijających się niebezpieczne pestycydy mają katastrofalne skutki dla zdrowia (16); mając na uwadze, że cel zrównoważonego rozwoju ONZ („SDG”) 3.9 ma na celu znaczne zmniejszenie do 2030 r. liczby zgonów i chorób spowodowanych niebezpiecznymi chemikaliami oraz zanieczyszczeniem i skażeniem powietrza, wody i gleby (17); mając na uwadze, że zezwolenie na przywóz genetycznie zmodyfikowanej bawełny zwiększyłoby popyt na tę roślinę uprawną, poddawaną działaniu glifosatu i herbicydów z grupy inhibitorów HPPD, a tym samym narażenie pracowników i środowiska w państwach trzecich; mając na uwadze, że ryzyko zwiększonego narażenia pracowników i środowiska jest szczególnie niepokojące w przypadku zmodyfikowanych genetycznie upraw odpornych na herbicydy, gdyż w uprawach tych stosuje się większe ilości takich środków;

N.

mając na uwadze, że według recenzowanego badania opublikowanego w 2020 r. Roundup, jeden z najczęściej stosowanych na świecie herbicydów na bazie glifosatu, może powodować utratę bioróżnorodności, czyniąc ekosystemy bardziej podatnymi na zanieczyszczenia i zmiany klimatu (18);;

O.

mając na uwadze, że w zrecenzowanym badaniu naukowym przeprowadzonym w Meksyku w 2021 r. wykazano fizjologiczne, metaboliczne i ekologiczne skutki introgresji transgenów (19) w dzikiej bawełnie i stwierdzono, że m.in. ekspresja genów cp4-epsps (opornych na glifosat) w dzikiej bawełnie w warunkach naturalnych zmieniała poziomy wydzielania nektaru ekstrafloralnego, a tym samym jego związek z różnymi gatunkami mrówek, a także szkody dla zwierząt roślinożernych (20); mając na uwadze, że w badaniu stwierdzono, że „Jeżeli chcemy zachować na miejscu podstawową pulę genową dzikich gatunków spokrewnionych, musimy pracować nad określeniem procesów ekologicznych i ewolucyjnych, na które wpływ ma istnienie i trwałość tych transgenów w ich populacjach” oraz że „po wykryciu tych genów można szybko opracować strategie łagodzące mające zmniejszyć skalę szkód”; mając na uwadze, że najskuteczniejszą strategią łagodzenia introgresji transgenów i związanego z nią ryzyka dla dzikich populacji i różnorodności biologicznej, zgodnie z zasadą ostrożności, byłoby przede wszystkim unikanie uprawy roślin transgenicznych;

P.

mając na uwadze, że Unia jest stroną Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej, w myśl której strony ponoszą odpowiedzialność za zapewnienie, aby działalność w ramach ich jurysdykcji lub pod ich kontrolą nie powodowała szkody w środowisku innych państw (21); mając na uwadze, że nie należy zezwalać na przywóz zmodyfikowanej genetycznie bawełny, ponieważ jej uprawa i wynikająca z niej introgresja transgenów mogą zaburzyć równowagę subtelnych interakcji ekologicznych w ekosystemach dzikiej bawełny;

Q.

mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 genetycznie zmodyfikowana żywność lub pasza nie może szkodliwie wpływać na zdrowie ludzi i zwierząt ani na środowisko naturalne, a przy sporządzaniu decyzji Komisja musi brać pod uwagę wszelkie istotne przepisy prawa Unii oraz inne uzasadnione czynniki istotne dla sprawy; mając na uwadze, że takie uzasadnione czynniki powinny obejmować zobowiązania Unii wynikające z celów zrównoważonego rozwoju ONZ, porozumienia klimatycznego z Paryża i CBD ONZ;

Niedemokratyczny proces podejmowania decyzji

R.

mając na uwadze, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania 11 stycznia 2022 r., co oznacza, że zezwolenie nie zostało poparte kwalifikowaną większością głosów państw członkowskich;

S.

mając na uwadze, że Komisja przyznaje, iż sytuacja, w której nadal wydaje ona zezwolenia na wprowadzanie GMO bez uzyskania poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich, jest problematyczna, oraz że sytuacja taka jest wyjątkiem, jeśli chodzi ogólnie o wydawanie zezwoleń na wprowadzanie produktów, ale stała się normą w procesie podejmowania decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy;

T.

mając na uwadze, że w trakcie ósmej kadencji Parlament Europejski przyjął łącznie 36 rezolucji, w których sprzeciwił się wprowadzeniu do obrotu GMO do zastosowania w żywności i paszy (33 rezolucje) oraz do uprawy w Unii (3 rezolucje); mając na uwadze, że w dziewiątej kadencji Parlament Europejski przyjął już 23 sprzeciwy wobec wprowadzania GMO do obrotu; mając na uwadze, że nie uzyskano poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich dla zezwolenia na wprowadzenie żadnego z tych GMO; mając na uwadze, że powody, dla których państwa członkowskie nie popierają zezwoleń, obejmują brak poszanowania zasady ostrożności w procesie wydawania zezwoleń oraz obawy naukowe związane z oceną ryzyka;

U.

mając na uwadze, że Komisja nadal wydaje zezwolenia na GMO, mimo że sama stwierdziła niedemokratyczność tego procesu, a także mimo braku poparcia ze strony państw członkowskich i mimo sprzeciwu Parlamentu;

V.

mając na uwadze, że żadna zmiana w prawie nie jest konieczna, by Komisja mogła nie zatwierdzić GMO, jeżeli w komitecie odwoławczym kwalifikowana większość państw członkowskich nie opowie się za zatwierdzeniem (22);

1.

uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji wykracza poza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003;

2.

uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji jest niespójny z prawem Unii, gdyż nie odpowiada celowi rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zakładającemu – zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 (23) – stworzenie podstawy do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, zdrowia i dobrostanu zwierząt, środowiska naturalnego oraz interesów konsumentów w związku z genetycznie zmodyfikowaną żywnością i paszą, przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego;

3.

wzywa Komisję do wycofania projektu decyzji wykonawczej;

4.

ponownie wzywa Komisję, by nie wydawała zezwoleń na GMO odporne na herbicydy, dopóki w poszczególnych przypadkach nie zostaną szczegółowo zbadane zagrożenia dla zdrowia wynikające z pozostałości herbicydów, co wymaga pełnej oceny pozostałości po opryskach upraw zmodyfikowanych genetycznie herbicydami uzupełniającymi oraz oceny produktów ich rozpadu i wszelkich efektów skojarzonych, w tym z samą rośliną zmodyfikowaną genetycznie;

5.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w skierowanym do posłów piśmie z 11 września 2020 r. Komisja w końcu przyznała, iż przy podejmowaniu decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie GMO należy uwzględniać zasady zrównoważonego rozwoju (24); wyraża jednak głębokie rozczarowanie faktem, że po tej dacie Komisja wciąż zezwalała na przywóz GMO do Unii mimo sprzeciwu ze strony Parlamentu i większości państw członkowskich;

6.

wzywa EFSA, aby żądał danych o wpływie spożycia żywności i paszy pochodzących z genetycznie zmodyfikowanych roślin na mikrobiom jelitowy;

7.

ponownie apeluje do Komisji o uwzględnianie zobowiązań Unii wynikających z umów międzynarodowych, takich jak paryskie porozumienie klimatyczne, Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej i cele zrównoważonego rozwoju ONZ; ponawia apel o to, by projektom aktów wykonawczych towarzyszyło uzasadnienie wyjaśniające, w jaki sposób zapewnia się w nich przestrzeganie zasady „nie szkodzić” (25);

8.

podkreśla, że poprawki przyjęte przez Parlament Europejski 17 grudnia 2020 r. do wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 182/2011 (26), które stanowią podstawę negocjacji z Radą, przewidują, że Komisja nie może zezwalać na GMO, jeżeli nie popiera tego większość kwalifikowana państw członkowskich; nalega, aby Komisja szanowała to stanowisko, i wzywa Radę do kontynuowania prac i przyjęcia w trybie pilnym ogólnego podejścia w odniesieniu do tego dossier;

9.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1)  Dz.U. L 268 z 18.10.2003, s. 1.

(2)  Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.

(3)  Opinia naukowa panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie dotycząca oceny genetycznie zmodyfikowanej bawełny GHB811 przeznaczonej do stosowania w żywności i paszy, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO-ES-2018/154), https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/6781;

(4)  W ósmej kadencji Parlament przyjął 36 rezolucji zawierających sprzeciw wobec zezwolenia na wprowadzanie GMO. Ponadto w dziewiątej kadencji Parlament przyjął następujące rezolucje:

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0028);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0029);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 i DAS-40278-9 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2019)0030);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0054);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 89788 (MON-89788-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0055);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 oraz subkombinacje MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 i NK603 × DAS-40278-9, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2019)0056);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy, cztery lub pięć modyfikacji Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 i GA21 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0057);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 maja 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87708 × MON 89788 × A5547-127, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0069);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × NK603 oraz genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę łączącą dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 87427, MON 89034, MIR162 i NK603, składających się z tych odmian kukurydzy lub z nich wyprodukowanych oraz uchylającej decyzję wykonawczą Komisji (UE) 2018/1111 na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0291);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję SYHT0H2 (SYN-ØØØH2-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0292);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 × MON 87460 × MON 89034 × MIR162 × NK603 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 87427, MON 87460, MON 89034, MIR162 i NK603 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2020)0293);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0365);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × MON 87411 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie lub trzy modyfikacje MON 87427, MON 89034, MIR162 i MON 87411 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0366);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MIR604 (SYN-IR6Ø4-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0367);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 88017 (MON-88Ø17-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0368).

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 (MON-89Ø34-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0369);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB614 × T304-40 × GHB119, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003(Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0080);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZIR098 (SYN-ØØØ98-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0081);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję DAS-81419-2 × DAS–44406–6, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0334);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę 1507 × MIR162 × MON810 × NK603 oraz rodzaje genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy łączące dwie lub trzy modyfikacje 1507, MIR162, MON810 i NK603, produktów składających się z wymienionych rodzajów genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0335);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę Bt 11 (SYN-BTØ11-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0336);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 lutego 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję GMB151 (BCS-GM151-6), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0024);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 lutego 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB614 (BCS-GHØØ2-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0025).

(5)  Opinia EFSA, s. 1.

(6)  Opinia naukowa panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie dotycząca oceny genetycznie zmodyfikowanej bawełny GHB614× T304-40 × GHB119 przeznaczonej do stosowania w żywności i paszy oraz do importu i przetwarzania, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO-NL-2014-122), Dziennik EFSA 2018; 16(7):5349, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.2903/j.efsa.2018.5349 s. 22.

(7)  Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 503/2013 z dnia 3 kwietnia 2013 r. w sprawie wniosków o zatwierdzenie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz zmieniające rozporządzenia Komisji (WE) nr 641/2004 i (WE) nr 1981/2006 (Dz.U. L 157 z 8.6.2013, s. 1).

(8)  Zob. na przykład Bonny, S., „Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact” [Zmodyfikowane genetycznie rośliny i chwasty tolerujące herbicydy a herbicydy – przegląd i wpływ], Environmental Management, styczeń 2016, 57(1). s. 31–48, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 oraz Benbrook, C.M., „Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. – the first sixteen years” [Wpływ zmodyfikowanych genetycznie upraw na stosowanie pestycydów w USA – pierwsze szesnaście lat], Environmental Sciences Europe; 28 września 2012 r., tom 24(1), https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24

(9)  Zob. na przykład https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1383574218300887,

https://academic.oup.com/ije/advance-article/doi/10.1093/ije/dyz017/5382278,

https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0219610, i

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6612199/

(10)  Wnioski EFSA z wzajemnej weryfikacji oceny ryzyka stwarzanego przez pestycydy, dotyczącej substancji czynnej glifosat, Dziennik EFSA 2015; 13(11):4302, s. 3, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/4302

(11)  https://echa.europa.eu/substance-information/-/substanceinfo/100.114.433

(12)  Wnioski EFSA z wzajemnej weryfikacji oceny ryzyka stwarzanego przez pestycydy, dotyczącej substancji czynnej mezotrion. Dziennik EFSA 2016; 14(3):4419, s. 3, https://doi.org/10.2903/j.efsa.2016.4419

(13)  Komentarz Testbiotechu na temat opinii naukowej dotyczącej oceny genetycznie zmodyfikowanej bawełny GHB881 przeznaczonej do stosowania w żywności i paszy, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO-ES-2018-154/154), przez BASF,

https://www.testbiotech.org/content/testbiotech-comment-cotton-ghb881

(14)  Ma to istotnie miejsce w przypadku glifosatu, co stwierdzono w uzasadnionej opinii EFSA pt. „Przegląd obowiązujących najwyższych poziomów pozostałości glifosatu zgodnie z art. 12 rozporządzenia (WE) nr 396/2005”, Dziennik EFSA 2018; 16(5):5263, s. 12, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/5263

(15)  Uwagi państw członkowskich dostępne za pośrednictwem rejestru pytań EFSA: https://www.efsa.europa.eu/en/register-of-questions

(16)  https://www.ohchr.org/EN/Issues/Food/Pages/Pesticides.aspx

(17)  https://www.un.org/sustainabledevelopment/health/

(18)  https://www.mcgill.ca/newsroom/channels/news/widely-used-weed-killer-harming-biodiversity-320906

(19)  Introgresja transgenów to stała integracja transgenów z upraw transgenicznych w naturalną populację poprzez zapylenie krzyżowe.

(20)  Vázquez-Barrios, V., Boege, K., Sosa-Fuentes, T.G., Rojas, P., Wegier, A.,. „Ongoing ecological and evolutionary consequences by the presence of transgenes in a wild cotton population”: [Bieżące konsekwencje ekologiczne i ewolucyjne obecności transgenów w populacji dzikiej bawełny], Scientific Reports 11, 2021, 1959, https://doi.org/10.1038/s41598-021-81567-z

(21)  Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej, art. 3: https://www.cbd.int/convention/articles/?a=cbd-03

(22)  Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011 Komisja „może przyjąć”, a nie „przyjmuje” zezwolenie, jeżeli w komitecie odwoławczym kwalifikowana większość państw członkowskich nie opowie się za zezwoleniem (art. 6 ust. 3).

(23)  Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1).

(24)  https://tillymetz.lu/wp-content/uploads/2020/09/Co-signed-letter-MEP-Metz.pdf

(25)  Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 15 stycznia 2020 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (Dz.U. C 270 z 7.7.2021, s. 2), ust. 102.

(26)  Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0364.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/55


P9_TA(2022)0063

Genetycznie zmodyfikowany rzepak 73496 (DP-Ø73496-4)

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowany rzepak 73496 (DP-Ø73496-4), składających się z niego lub z niego wyprodukowanych (D077485/02 – 2021/3058(RSP))

(2022/C 347/06)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowany rzepak 73496 (DP-Ø73496-4), składających się z niego lub z niego wyprodukowanych (D077485/02 ,

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie zmodyfikowanej genetycznie żywności i paszy (1), w szczególności jego art. 7 ust. 3 i art. 19 ust. 3,

uwzględniając rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 503/2013 z 3 kwietnia 2013 r. w sprawie wniosków o zatwierdzenie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 oraz zmieniające rozporządzenia Komisji (WE) nr 641/2004 i (WE) nr 1981/2006 (2),

uwzględniając fakt, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania przeprowadzonego 11 stycznia 2022 r.,

uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (3),

uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z 5 maja 2021 r. opublikowaną 17 czerwca 2021 r. (4),

uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje zawierające sprzeciw wobec zatwierdzania organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) (5),

uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 Regulaminu,

uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

A.

mając na uwadze, że w dniu 15 maja 2012 r. przedsiębiorstwo Pioneer Overseas Corporation z siedzibą w Belgii w imieniu przedsiębiorstwa Pioneer Hi-Bred International Inc. z siedzibą w Stanach Zjednoczonych („wnioskodawca”) zwróciło się zgodnie z art. 5 i 17 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 do właściwego organu Niderlandów z wnioskiem dotyczącym wprowadzenia do obrotu żywności, składników żywności i paszy zawierających genetycznie zmodyfikowany rzepak 73496 („genetycznie zmodyfikowany rzepak”), składających się z niego lub z niego wyprodukowanych; mając na uwadze, że wniosek dotyczył również wprowadzenia do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowany rzepak 73496 lub składających się z niego i przeznaczonych do zastosowań innych niż żywność i pasza, z wyjątkiem uprawy;

B.

mając na uwadze, że 5 maja 2021 r. EFSA wydał pozytywną opinię w sprawie zezwolenia na genetycznie zmodyfikowany rzepak, którą to opinię opublikowano 17 czerwca 2021 r.;

C.

mając na uwadze, że genetycznie zmodyfikowany rzepak jest odporny na glifosat (6) poprzez ekspresję białka acetylotransferazy glifosatu GAT4621;

Brak oceny herbicydów uzupełniających

D.

mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym (UE) nr 503/2013 należy ocenić, czy przewidywane praktyki rolnicze mają wpływ na wyniki badanych punktów końcowych; mając na uwadze, że w myśl tego rozporządzenia wykonawczego jest to szczególnie istotne w przypadku roślin odpornych na herbicydy;

E.

mając na uwadze, że według licznych badań uprawa roślin genetycznie zmodyfikowanych tolerujących herbicydy prowadzi do częstszego stosowania herbicydów uzupełniających, co w dużej mierze spowodowane jest pojawieniem się chwastów odpornych na herbicydy (7); mając na uwadze, że należy się w związku z tym spodziewać stosowania w uprawie genetycznie zmodyfikowanego rzepaku większych i częstych dawek glifosatu, a tym samym obecności w zbiorach większej ilości jego pozostałości i produktów rozpadu („metabolity”);

F.

mając na uwadze, że w listopadzie 2015 r. EFSA stwierdził, iż mało prawdopodobne jest, aby glifosat był rakotwórczy, a w marcu 2017 r. Europejska Agencja Chemikaliów uznała, że nie ma podstaw, by zaliczyć go do substancji rakotwórczych; mając na uwadze, że z kolei Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem, wyspecjalizowana agencja Światowej Organizacji Zdrowia ds. badań nad rakiem, w 2015 r. zaliczyła glifosat do substancji prawdopodobnie rakotwórczych dla ludzi; mając na uwadze, że szereg najnowszych recenzowanych badań naukowych potwierdza możliwe działanie rakotwórcze glifosatu (8);

G.

mając na uwadze, że według EFSA brakuje danych toksykologicznych pozwalających na ocenę ryzyka dla konsumentów ze strony metabolitów N-acetylo-glifosatu i N-acetylu AMPA, które są istotne w przypadku zastosowania w przywożonych do Unii genetycznie zmodyfikowanych odmianach roślin tolerujących glifosat (9);

H.

mając na uwadze, że ocenę pozostałości herbicydów i produktów ich rozpadu wykrytych w roślinach genetycznie zmodyfikowanych uznaje się za wykraczającą poza zakres kompetencji panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie i że w związku z tym nie dokonuje się jej w ramach procedury zatwierdzania GMO; mając na uwadze, że to podejście jest problematyczne, gdyż sama modyfikacja genetyczna może wpływać na sposób, w jaki dana roślina genetycznie zmodyfikowana rozkłada herbicydy uzupełniające, oraz na skład, a tym samym toksyczność metabolitów (10);

Uwagi właściwych organów państw członkowskich

I.

mając na uwadze, że podczas trzymiesięcznego okresu konsultacji państwa członkowskie zgłosiły EFSA wiele krytycznych uwag (11); mając na uwadze, że wśród krytycznych uwag znajduje się opinia, że podejścia metodologiczne stosowane w ocenie ryzyka genetycznie zmodyfikowanego rzepaku różnią się w niektórych przypadkach od podejść zalecanych w wytycznych EFSA, co oznacza, że ocena ryzyka wykazuje wyraźne braki i że nie można wyciągnąć zdecydowanych wniosków dotyczących bezpieczeństwa, że reprezentatywność miejsc badań dla różnych warunków środowiskowych występujących podczas komercyjnej produkcji wyrobów z oleju rzepakowego przywożonych do Unii nie została wystarczająco udowodniona, że poziom pozostałości z obróbki glifosatem i metabolitów glifosatu w genetycznie zmodyfikowanym rzepaku nie został oceniony, że bezpieczeństwo genetycznie zmodyfikowanego rzepaku nie może zostać potwierdzone bez informacji na temat stężenia glifosatu, glifosatu N-acetylowego i jego metabolitów oraz że nie ma dowodów na nietoksyczność glifosatu;

Wypełnianie zobowiązań międzynarodowych Unii

J.

mając na uwadze, że w sprawozdaniu specjalnej sprawozdawczyni Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) ds. prawa do żywności z 2017 r. stwierdzono, że szczególnie w krajach rozwijających się niebezpieczne pestycydy mają katastrofalne skutki dla zdrowia (12); mając na uwadze, że cel zrównoważonego rozwoju ONZ 3.9 zakłada znaczne zmniejszenie do 2030 r. liczby zgonów i chorób spowodowanych niebezpiecznymi chemikaliami oraz zanieczyszczeniem i skażeniem powietrza, wody i gleby (13); mając na uwadze, że zezwolenie na przywóz genetycznie zmodyfikowanego rzepaku zwiększyłoby popyt na tę roślinę uprawną, poddawaną działaniu glifosatu, a tym samym narażenie pracowników i środowiska w państwach trzecich; mając na uwadze, że ryzyko zwiększonego narażenia pracowników i środowiska jest szczególnie niepokojące w przypadku zmodyfikowanych genetycznie upraw odpornych na herbicydy, gdyż w uprawach tych stosuje się większe ilości takich środków;

K.

mając na uwadze, że według recenzowanego badania opublikowanego w 2020 r. Roundup, jeden z najczęściej stosowanych na świecie herbicydów na bazie glifosatu, może powodować utratę bioróżnorodności, czyniąc ekosystemy bardziej podatnymi na zanieczyszczenia i zmiany klimatu (14);

L.

mając na uwadze, że Unia jest stroną Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej, w myśl której strony ponoszą odpowiedzialność za zapewnienie, aby działalność w ramach ich jurysdykcji lub pod ich kontrolą nie powodowała szkody w środowisku innych państw (15);

M.

mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 genetycznie zmodyfikowana żywność lub pasza nie może szkodliwie wpływać na zdrowie ludzi i zwierząt ani na środowisko naturalne, a przy sporządzaniu decyzji Komisja musi brać pod uwagę wszelkie istotne przepisy prawa Unii oraz inne uzasadnione czynniki istotne dla sprawy; mając na uwadze, że takie uzasadnione czynniki powinny obejmować zobowiązania Unii wynikające z celów zrównoważonego rozwoju ONZ, porozumienia klimatycznego z Paryża i Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej;

Niedemokratyczny proces podejmowania decyzji

N.

mając na uwadze, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania w dniu 11 stycznia 2022 r., co oznacza, że zezwolenie nie zostało poparte kwalifikowaną większością głosów państw członkowskich;

O.

mając na uwadze, że Komisja przyznaje, iż sytuacja, w której nadal wydaje ona zezwolenia na wprowadzanie GMO bez uzyskania poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich, jest problematyczna, oraz że sytuacja taka jest wyjątkiem, jeśli chodzi ogólnie o wydawanie zezwoleń na wprowadzanie produktów, ale stała się normą w procesie podejmowania decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy;

P.

mając na uwadze, że w trakcie ósmej kadencji Parlament przyjął łącznie 36 rezolucji, w których sprzeciwił się wprowadzeniu do obrotu GMO: do zastosowania w żywności i paszy (33 rezolucje) oraz do uprawy w Unii (3 rezolucje); mając na uwadze, że w dziewiątej kadencji Parlament Europejski przyjął już 23 sprzeciwów wobec wprowadzania GMO do obrotu; mając na uwadze, że nie uzyskano poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich dla zezwolenia na wprowadzenie żadnego z tych GMO; mając na uwadze, że powody, dla których państwa członkowskie nie popierają zezwoleń, obejmują brak poszanowania zasady ostrożności w procesie wydawania zezwoleń oraz obawy naukowe związane z oceną ryzyka;

Q.

mając na uwadze, że Komisja nadal wydaje zezwolenia na GMO, mimo że sama stwierdziła niedemokratyczność tego procesu, a także mimo braku poparcia ze strony państw członkowskich i mimo sprzeciwu Parlamentu;

R.

mając na uwadze, że żadna zmiana w prawie nie jest konieczna, by Komisja mogła nie zatwierdzić GMO, jeżeli w komitecie odwoławczym kwalifikowana większość państw członkowskich nie opowie się za zatwierdzeniem (16);

1.

uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji wykracza poza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003;

2.

uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji jest niespójny z prawem Unii, gdyż nie odpowiada celowi rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zakładającemu – zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 (17) – stworzenie podstawy do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, zdrowia i dobrostanu zwierząt, środowiska naturalnego oraz interesów konsumentów w związku z genetycznie zmodyfikowaną żywnością i paszą, przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego;

3.

wzywa Komisję do wycofania projektu decyzji wykonawczej;

4.

ponownie wzywa Komisję, by nie wydawała zezwoleń na GMO odporne na herbicydy, dopóki w poszczególnych przypadkach nie zostaną szczegółowo zbadane zagrożenia dla zdrowia wynikające z pozostałości herbicydów, co wymaga pełnej oceny pozostałości po opryskach upraw zmodyfikowanych genetycznie herbicydami uzupełniającymi oraz oceny produktów ich rozpadu i wszelkich efektów skojarzonych, w tym z samą rośliną zmodyfikowaną genetycznie;

5.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w skierowanym do posłów piśmie z 11 września 2020 r. Komisja w końcu przyznała, iż przy podejmowaniu decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie GMO należy uwzględniać zasady zrównoważonego rozwoju (18); jest jednak głęboko rozczarowany faktem, że od tego czasu Komisja wciąż zezwala na przywóz GMO do Unii mimo sprzeciwu Parlamentu i większości państw członkowskich;

6.

wzywa EFSA, aby żądał danych o wpływie spożycia żywności i paszy pochodzących z genetycznie zmodyfikowanych roślin na mikrobiom jelitowy;

7.

ponownie apeluje do Komisji o uwzględnianie zobowiązań Unii wynikających z umów międzynarodowych, takich jak paryskie porozumienie klimatyczne, Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej i cele zrównoważonego rozwoju ONZ; ponawia apel o to, by projektom aktów wykonawczych towarzyszyło uzasadnienie wyjaśniające, w jaki sposób zapewnia się w nich przestrzeganie zasady „nie szkodzić” (19);

8.

podkreśla, że poprawki przyjęte przez Parlament Europejski 17 grudnia 2020 r. do wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 182/2011 (20), które stanowią podstawę negocjacji z Radą, przewidują, że Komisja nie może zezwalać na GMO, jeżeli nie popiera tego większość kwalifikowana państw członkowskich; nalega, aby Komisja szanowała to stanowisko, i wzywa Radę do kontynuowania prac i przyjęcia w trybie pilnym ogólnego podejścia w odniesieniu do tego dossier;

9.

zobowiązuje przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1)  Dz.U. L 268 z 18.10.2003, s. 1.

(2)  Dz.U. L 157 z 8.6.2013, s. 1.

(3)  Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.

(4)  Opinia naukowa panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie dotycząca oceny genetycznie zmodyfikowanego rzepaku 73496 przeznaczonego do stosowania w żywności i paszy, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO-NL-2012/109), Dziennik EFSA 2021; 19(4):6424,

https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/6610

(5)  W ósmej kadencji Parlament przyjął 36 rezolucji przeciwko zatwierdzaniu GMO, a w dziewiątej kadencji przyjął następujące rezolucje:

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0028);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0029);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 i DAS-40278-9 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2019)0030);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0054);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 89788 (MON-89788-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0055);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 oraz subkombinacje MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 i NK603 × DAS-40278-9, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2019)0056);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy, cztery lub pięć modyfikacji Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 i GA21 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0057);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 maja 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87708 × MON 89788 × A5547-127, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0069);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × NK603 oraz genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę łączącą dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 87427, MON 89034, MIR162 i NK603, składających się z tych odmian kukurydzy lub z nich wyprodukowanych oraz uchylającej decyzję wykonawczą Komisji (UE) 2018/1111 na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0291);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję SYHT0H2 (SYN-ØØØH2-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0292);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 × MON 87460 × MON 89034 × MIR162 × NK603 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 87427, MON 87460, MON 89034, MIR162 i NK603 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2020)0293);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0365);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × MON 87411 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie lub trzy modyfikacje MON 87427, MON 89034, MIR162 i MON 87411 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0366);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MIR604 (SYN-IR6Ø4-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0367);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 88017 (MON-88Ø17-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0368);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 (MON-89Ø34-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0369);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB614 × T304-40 × GHB119, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0080);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZIR098 (SYN-ØØØ98-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0081);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję DAS-81419-2 × DAS–44406–6, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0334);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę 1507 × MIR162 × MON810 × NK603 oraz rodzaje genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy łączące dwie lub trzy modyfikacje 1507, MIR162, MON810 i NK603, produktów składających się z wymienionych rodzajów genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0335);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę Bt 11 (SYN-BTØ11-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0336);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 lutego 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję GMB151 (BCS-GM151-6), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0024);

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 lutego 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB614 (BCS-GHØØ2-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0025).

(6)  Opinia EFSA, s. 1.

(7)  Zob. na przykład Bonny, S., „Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact” [Genetycznie zmodyfikowane rośliny i chwasty tolerujące herbicydy a herbicydy: przegląd i wpływ], Environmental Management, styczeń 2016 r., 57(1). S. 31–48, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 oraz Benbrook, C.M., „Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. – the first sixteen years” [Wpływ genetycznie zmodyfikowanych upraw na stosowanie pestycydów w USA – pierwsze szesnaście lat], Environmental Sciences Europe; 28 września 2012 r., tom 24(1), https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24

(8)  Zob. na przykład https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1383574218300887,

https://academic.oup.com/ije/advance-article/doi/10.1093/ije/dyz017/5382278,

https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0219610 i

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6612199/

(9)  Wnioski EFSA z wzajemnej weryfikacji oceny ryzyka stwarzanego przez pestycydy dotyczącej substancji czynnej glifosat, Dziennik EFSA 2015; 13(11):4302, s. 3, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/4302

(10)  Ma to istotnie miejsce w przypadku glifosatu, co stwierdzono w uzasadnionej opinii EFSA pt. „Review of the existing maximum residue levels for glyphosate according to Article 12 of Regulation (EC) No 396/2005” [Przegląd obowiązujących najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości glifosatu zgodnie z art. 12 rozporządzenia (WE) nr 396/2005], Dziennik EFSA 2018; 16(5):5263, s. 12, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/5263

(11)  Uwagi państw członkowskich dostępne za pośrednictwem rejestru pytań EFSA: https://www.efsa.europa.eu/en/register-of-questions

(12)  https://www.ohchr.org/EN/Issues/Food/Pages/Pesticides.aspx

(13)  https://www.un.org/sustainabledevelopment/health/

(14)  https://www.mcgill.ca/newsroom/channels/news/widely-used-weed-killer-harming-biodiversity-320906

(15)  Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej, art. 3: https://www.cbd.int/convention/articles/?a=cbd-03

(16)  Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011 Komisja „może przyjąć”, a nie „przyjmuje” zezwolenie, jeżeli w komitecie odwoławczym kwalifikowana większość państw członkowskich nie opowie się za zezwoleniem (art. 6 ust. 3).

(17)  Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1).

(18)  https://tillymetz.lu/wp-content/uploads/2020/09/Co-signed-letter-MEP-Metz.pdf

(19)  Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 15 stycznia 2020 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (Dz.U. C 270 z 7.7.2021, s. 2), ust. 102.

(20)  Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0364.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/61


P9_TA(2022)0064

Obce ingerencje we wszystkie procesy demokratyczne w Unii Europejskiej

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie obcych ingerencji we wszystkie procesy demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym dezinformacji (2020/2268(INI))

(2022/C 347/07)

Parlament Europejski,

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej (zwana dalej „Kartą”), w szczególności jej art. 7, 8, 11, 12, 39, 40, 47 i 52,

uwzględniając Kartę Narodów Zjednoczonych, w szczególności jej art. 1 i 2,

uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych nr 2131 z dnia 21 grudnia 1965 r. pt. „Deklaracja w sprawie niedopuszczalności ingerowania w wewnętrzne sprawy państw i ochrony ich niezależności i suwerenności”,

uwzględniając Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w szczególności jej art. 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 16 i 17, oraz Protokół do tej konwencji, w szczególności jego art. 3,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 23 listopada 2016 r. w sprawie unijnej komunikacji strategicznej w celu przeciwdziałania propagandzie stron trzecich przeciwko Unii (1) oraz zalecenie z dnia 13 marca 2019 r. dotyczące podsumowania działań podjętych przez ESDZ dwa lata po sprawozdaniu Parlamentu w sprawie unijnej komunikacji strategicznej w celu przeciwdziałania wrogiej propagandzie stron trzecich (2),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 czerwca 2018 r. w sprawie cyberobrony (3),

uwzględniając wspólne komunikaty Komisji i wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 5 grudnia 2018 r. pt. „Plan działania na rzecz zwalczania dezinformacji” (JOIN(2018)0036) i z dnia 14 czerwca 2019 r. pt. „Sprawozdanie z realizacji planu działania przeciwko dezinformacji” (JOIN(2019)0012),

uwzględniając wspólny dokument roboczy służb z dnia 23 czerwca 2021 r. na temat piątego sprawozdania z postępu prac w sprawie wdrażania wspólnych ram dotyczących przeciwdziałania zagrożeniom hybrydowym z 2016 r. oraz wspólnego komunikatu z 2018 r. w sprawie zwiększenia odporności i wzmocnienia zdolności reagowania na zagrożenia hybrydowe (SWD(2021)0729),

uwzględniając europejski plan działania na rzecz demokracji (COM(2020)0790),

uwzględniając komunikat Komisji z 3 grudnia 2020 r. pt. „Europejskie media w cyfrowej dekadzie – plan działania na rzecz wsparcia odbudowy i transformacji” (COM(2020)0784),

uwzględniając pakiet aktu prawnego o usługach cyfrowych,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 października 2021 r. w sprawie europejskich mediów w dekadzie cyfrowej – plan działania na rzecz wsparcia odbudowy i transformacji (4),

uwzględniając kodeks postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji z 2018 r. oraz wytyczne z 2021 r. w sprawie wzmocnienia kodeksu postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji (COM(2021)0262), a także zalecenia dotyczące nowego kodeksu postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji wydane przez Europejską Grupę Regulatorów ds. Audiowizualnych Usług Medialnych w październiku 2021 r.,

uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 9/2021 pt. „Dezinformacja w UE – pomimo podejmowanych wysiłków problem pozostaje nierozwiązany”,

uwzględniając wniosek Komisji z dnia 16 grudnia 2020 r. dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie odporności podmiotów krytycznych (COM(2020)0829) oraz proponowany załącznik do dyrektywy,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/452 z dnia 19 marca 2019 r. ustanawiające ramy monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Unii (5) (rozporządzenie w sprawie monitorowania BIZ) oraz wydane w marcu 2020 r. wytyczne dotyczące rozporządzenia w sprawie monitorowania BIZ (C(2020)1981),

uwzględniając wspólny komunikat Komisji oraz wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 16 grudnia 2020 r. pt. „Strategia UE w zakresie cyberbezpieczeństwa na cyfrową dekadę” (JOIN(2020)0018),

uwzględniając artykuły Komisji Prawa Międzynarodowego dotyczące odpowiedzialności państw za czyny niezgodne z prawem międzynarodowym,

uwzględniając wniosek Komisji z dnia 16 grudnia 2020 r. dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa na terytorium Unii, uchylającej dyrektywę (UE) 2016/1148 (COM(2020)0823),

uwzględniając opublikowany w marcu 2021 r. zestaw unijnych narzędzi służących ograniczeniu ryzyka w zakresie cyberbezpieczeństwa w sieciach 5G,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/881 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie ENISA (Agencji Unii Europejskiej ds. Cyberbezpieczeństwa) oraz certyfikacji cyberbezpieczeństwa w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 526/2013 (6),

uwzględniając badania, briefingi i dogłębne analizy zlecone przez Komisję Specjalną ds. Obcych Ingerencji we Wszystkie Procesy Demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym Dezinformacji (INGE),

uwzględniając wysłuchanie Frances Haugen z 8 listopada 2021 r. zorganizowane przez Komisję Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów we współpracy z innymi komisjami,

uwzględniając swoją rezolucję z 7 października 2021 r. w sprawie stanu zdolności cyberobronnych UE (7),

uwzględniając cele zrównoważonego rozwoju ONZ, w szczególności cel nr 16 zakładający promowanie pokojowych i inkluzywnych społeczeństw z myślą o zrównoważonym rozwoju,

uwzględniając orędzie o stanie Unii i list intencyjny z 2021 r.,

uwzględniając sprawozdanie sekretarza generalnego ONZ z dnia 10 września 2021 r. pt. „Nasza wspólna agenda”,

uwzględniając wspólny komunikat Komisji oraz wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 10 czerwca 2020 r. pt. „Walka z dezinformacją wokół COVID-19 – dajemy dojść do głosu faktom” (JOIN(2020)0008),

uwzględniając decyzję Rady z dnia 15 listopada 2021 r. w sprawie zmiany systemu sankcji wobec Białorusi, poszerzenia kryteriów umieszczania konkretnych osób i firm na liście sankcyjnej, które organizują lub wspomagają ataki hybrydowe białoruskiego reżimu i instrumentalnie traktują ludzi,

uwzględniając swoją decyzję z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie powołania, kompetencji, składu liczbowego i długości kadencji Komisji Specjalnej ds. Obcych Ingerencji we Wszystkie Procesy Demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym Dezinformacji, określającą jej kompetencje, skład liczbowy i długość kadencji (8), przyjętą zgodnie z art. 207 Regulaminu,

uwzględniając art. 54 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Specjalnej ds. Obcych Ingerencji we Wszystkie Procesy Demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym Dezinformacji (A9-0022/2022),

A.

mając na uwadze, że obce ingerencje stanowią poważne naruszenie powszechnych wartości i zasad, na których opiera się Unia, takich jak godność człowieka, wolność, równość, solidarność, poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności, demokracja i praworządność;

B.

mając na uwadze, że obce ingerencje, manipulacja informacjami i dezinformacja stanowią naruszenie podstawowych wolności wypowiedzi i informacji, zapisanych w art. 11 Karty i zagrażają tym wolnościom, a także procesom demokratycznym w UE i jej państwach członkowskich, np. organizacji wolnych i uczciwych wyborów; mając na uwadze, że celem obcych ingerencji jest zniekształcanie lub fałszywe przedstawianie faktów, sztuczne wyolbrzymianie jednostronnych argumentów, dyskredytowanie informacji w celu degradacji dyskursu politycznego i ostatecznie podważenie zaufania do systemu wyborczego, a zatem do samego procesu demokratycznego;

C.

mając na uwadze, że Rosja zaangażowała się w dezinformację o niespotykanej napastliwości i skali zarówno w tradycyjnych mediach, jak i na platformach mediów społecznościowych, aby w przededniu agresywnej wojny przeciwko Ukrainie i w trakcie agresji, którą Rosja rozpoczęła 24 lutego 2022 r., wprowadzać w błąd własnych obywateli w kraju i społeczność międzynarodową, co dowodzi, że nawet informacja może być bronią;

D.

mając na uwadze, że wszelkie przeciwdziałanie obcym ingerencjom i manipulacji informacjami samo musi respektować podstawowe wolności wypowiedzi i informacji; mając na uwadze, że Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) odgrywa kluczową rolę w ocenie przestrzegania praw podstawowych, w tym art. 11 Karty, aby uniknąć nieproporcjonalnych działań; mając na uwadze, że podmioty przeprowadzające obcą ingerencję i dopuszczające się manipulowania informacjami wykorzystują te swobody z korzyścią dla siebie, w związku z czym konieczne jest zintensyfikowanie zapobiegawczej walki z zagraniczną ingerencją i manipulowaniem informacjami, ponieważ demokracja zależy od podejmowania przez ludzi świadomych decyzji;

E.

mając na uwadze, że, jak wskazują dowody, działające w złych intencjach i autorytarne państwowe i niepaństwowe podmioty zagraniczne, takie jak Rosja, Chiny i in., wykorzystują manipulowanie informacjami i inne metody w celu ingerowania w procesy demokratyczne w UE; mając na uwadze, że ataki te, stanowiące część strategii wojny hybrydowej i będące pogwałceniem prawa międzynarodowego, wprowadzają w błąd i oszukują obywateli oraz wpływają na ich zachowania wyborcze, pogłębiają debaty prowadzące do podziałów, dzielą, polaryzują i wykorzystują podatność społeczeństw na zagrożenia, promują nawoływanie do nienawiści, pogarszają sytuację słabszych grup społecznych, które są bardziej narażone na dezinformację, zakłócają integralność demokratycznych wyborów i referendów, wzbudzają nieufność do rządów krajowych, władz publicznych i liberalnego porządku demokratycznego, a ich celem jest destabilizacja demokracji europejskiej, a zatem stanowią poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa i suwerenności UE;

F.

mając na uwadze, że obce ingerencje to sposób postępowania zagrażający wartościom, procedurom demokratycznym, procesom politycznym, bezpieczeństwu państw i obywateli oraz zdolności radzenia sobie w wyjątkowych sytuacjach lub mogący wywierać negatywny wpływ; mając na uwadze, że takie ingerencje mają charakter manipulacyjny oraz są prowadzone i finansowane w sposób celowy i skoordynowany; mając na uwadze, że podmiotami odpowiedzialnymi za taką ingerencję, w tym ich pełnomocnikami na ich własnym terytorium i poza nim, mogą być podmioty państwowe lub niepaństwowe, a w ich zagranicznej ingerencji często pomagają im współsprawcy polityczni w państwach członkowskich, którzy czerpią korzyści polityczne i gospodarcze z faworyzowania strategii zagranicznych; mając na uwadze, że ze względu na wykorzystanie krajowych popleczników przez podmioty zagraniczne oraz na ich współpracę z krajowymi sojusznikami zatarciu ulega granica między ingerencją obcą a krajową;

G.

mając na uwadze, że taktyka obcej ingerencji przyjmuje wiele postaci, w tym dezinformowania, zatajania informacji, manipulowania platformami mediów społecznościowych, ich algorytmami, regulaminami i systemami reklamowymi, cyberataków, operacji typu hack-and-leak w celu uzyskania informacji o wyborcach i wpłynięcia na legalność procesu wyborczego, gróźb wobec dziennikarzy, badaczy, polityków i członków organizacji społeczeństwa obywatelskiego oraz nękania takich osób, potajemnych darowizn i pożyczek na potrzeby politycznych partii, kampanii sprzyjających określonym kandydatom, organizacji i mediów, fałszywych lub popleczniczych mediów i organizacji, przejmowania i kooptacji elit, tzw. brudnych pieniędzy, fikcyjnych osób lub tożsamości, presji na autocenzurę, nadużywania narracji historycznych, religijnych i kulturowych, nacisków na instytucje edukacyjne i kulturalne, przejmowania kontroli nad infrastrukturą krytyczną, wywierania presji na cudzoziemców mieszkających w UE, wykorzystywania migrantów i szpiegostwa; mając na uwadze, że taktyki te są często ze sobą łączone, aby uzyskać lepszy efekt;

H.

mając na uwadze, że manipulowanie informacjami i rozpowszechnianie dezinformacji może służyć interesom gospodarczym podmiotów państwowych i niepaństwowych oraz ich popleczników, a także prowadzić do zależności gospodarczej, która może być wykorzystywana do celów politycznych; mając na uwadze, że w świecie niekinetycznej konkurencji międzynarodowej obce ingerencje mogą być głównym narzędziem destabilizacji i osłabiania przeciwników lub zwiększania własnej przewagi konkurencyjnej poprzez tworzenie kanałów wpływu, zależności w łańcuchu dostaw, szantaż lub przymus; mając na uwadze, że dezinformacja powoduje bezpośrednie i pośrednie szkody gospodarcze, które nie są systematycznie oceniane;

I.

mając na uwadze, że informacja wprowadzająca w błąd jest weryfikowalną nieprawdziwą informacją, która nie ma na celu wyrządzenia szkody, natomiast dezinformacja jest weryfikowalną nieprawdziwą informacją celowo tworzoną, prezentowaną lub rozpowszechnianą w celu wyrządzenia szkody lub wywołania potencjalnie destrukcyjnych skutków dla społeczeństwa poprzez oszukanie opinii publicznej, lub uzyskania zamierzonego zysku gospodarczego;

J.

mając na uwadze, że konieczne jest ustalenie w UE wspólnych i szczegółowych definicji oraz metodologii, aby poprawić wspólne zrozumienie zagrożeń i opracować odpowiednie standardy UE w celu skuteczniejszego demaskowania i reagowania; mając na uwadze, że Europejska Służba Działań Zewnętrznych wykonała znaczną pracę w tej dziedzinie; mając na uwadze, że definicje te muszą gwarantować odporność na ingerencję zewnętrzną i poszanowanie praw człowieka; mając na uwadze, że niezwykle ważna jest współpraca z partnerami o podobnych poglądach, prowadzona w ramach odpowiednich forów międzynarodowych, nad wspólnymi definicjami obcej ingerencji, aby ustanowić międzynarodowe normy i standardy; mając na uwadze, że UE powinna przodować w ustanawianiu jasnych międzynarodowych zasad demaskowania obcej ingerencji;

Potrzeba skoordynowanej strategii przeciwko obcym ingerencjom

K.

mając na uwadze, że próby ingerencji zagranicznej na całym świecie nasilają się i stają się coraz bardziej systemowe i wyrafinowane, ponieważ opierają się na powszechnym wykorzystaniu sztucznej inteligencji i zmniejszają możliwość wskazania podmiotu inicjującego;

L.

mając na uwadze, że obowiązkiem UE i jej państw członkowskich jest obrona wszystkich obywateli i całej infrastruktury, a także ich systemów demokratycznych przed próbami obcych ingerencji; mając na uwadze, że, jak się jednak wydaje, UE i jej państwom członkowskim brakuje odpowiednich i wystarczających środków umożliwiających im lepsze zapobieganie takim zagrożeniom, ich wykrywanie, demaskowanie i przeciwdziałanie im oraz karanie za ich tworzenie;

M.

mając na uwadze, że wśród wielu decydentów oraz obywateli w ogóle panuje ogólny brak świadomości, jaka jest rzeczywista sytuacja pod tym względem, co może w sposób niezamierzony przyczyniać się do powstawania kolejnych podatności; mając na uwadze, że kwestia kampanii dezinformacyjnych nie znajduje się na pierwszym miejscu agendy europejskich decydentów; mając na uwadze, że wysłuchania i prace komisji specjalnej INGE przyczyniły się do publicznego uznania i kontekstualizacji tych kwestii oraz z powodzeniem ukształtowały europejską debatę na temat ingerencji zagranicznych; mając na uwadze, że długotrwałe obce działania dezinformacyjne już przyczyniły się do pojawienia się rodzimych źródeł dezinformacji;

N.

mając na uwadze, że przejrzyste monitorowanie przez organy instytucjonalne i niezależnych analityków i weryfikatorów informacji stanu obcych ingerencji w czasie rzeczywistym, skuteczna koordynacja ich działań oraz wymiana informacji mają zasadnicze znaczenie dla możliwości podjęcia właściwych działań, nie tylko w celu podania informacji o trwających atakach, lecz także przeciwdziałania im; mając na uwadze, że podobne zainteresowanie należy okazać mapowaniu społeczeństwa i identyfikowaniu jego najbardziej narażonych i podatnych grup na obce manipulacje i dezinformację oraz eliminowaniu przyczyn tych podatności;

O.

mając na uwadze, że najważniejszy priorytet obrony UE, tj. odporność i przygotowanie obywateli UE na obce ingerencje i manipulowanie informacjami, wymaga długoterminowego podejścia obejmującego całość społeczeństwa, począwszy od edukacji i podnoszenia świadomości problemów na wczesnym etapie;

P.

mając na uwadze, że niezbędna jest współpraca i koordynacja na wszystkich szczeblach administracji i we wszystkich sektorach między państwami członkowskimi, na poziomie UE i z krajami o podobnych poglądach oraz ze społeczeństwem obywatelskim i sektorem prywatnym w celu identyfikowania podatności, wykrywania ataków i neutralizowania ich skutków; mając na uwadze, że istnieje pilna potrzeba zsynchronizowania postrzegania zagrożeń z bezpieczeństwem narodowym;

Budowanie odporności przez orientację sytuacyjną, umiejętność korzystania z mediów i informacji, pluralizm mediów, niezależne dziennikarstwo i edukację

Q.

mając na uwadze, że orientacja sytuacyjna, solidne systemy demokratyczne, stabilna praworządność, prężne społeczeństwo obywatelskie oraz wczesna ocena ostrzeżeń i zagrożeń to pierwsze kroki w kierunku przeciwdziałania manipulowaniu informacjami i ingerencjom; mając na uwadze, że mimo wszystkich postępów w poprawianiu świadomości obcych ingerencji wiele osób, w tym decydentów i urzędników aktywnych w obszarach mogących być celem ingerencji, nadal nie ma świadomości potencjalnego ryzyka związanego z obcymi ingerencjami i sposobów reagowania na nie;

R.

mając na uwadze, że odznaczające się wysoką jakością, finansowane w zrównoważony i przejrzysty sposób i niezależne media informacyjne i profesjonalne dziennikarstwo mają zasadnicze znaczenie dla wolności i pluralizmu mediów oraz praworządności, a zatem stanowią podporę demokracji i najlepszy sposób przeciwdziałania dezinformacji; mając na uwadze, że niektóre podmioty zagraniczne wykorzystują wolność zachodnich mediów do rozpowszechniania dezinformacji; mając na uwadze, że w erze cyfrowej profesjonalne media i tradycyjne dziennikarstwo, jako wysokiej jakości źródła informacji, stają przed wyzwaniami; mając na uwadze, że wysokiej jakości kształcenie i szkolenia dziennikarzy w UE i poza jej terytorium są niezbędne w celu zapewniania cennych analiz dziennikarskich oraz wysokich standardów redakcyjnych; mając na uwadze, że UE musi nadal wspierać dziennikarstwo w środowisku cyfrowym; mając na uwadze, że komunikacja oparta na dowodach naukowych powinna odgrywać ważną rolę;

S.

mając na uwadze, że media publiczne cieszące się niezależnością redakcyjną są niezbędne i niezastąpione w zapewnianiu ogółowi społeczeństwa bezstronnych usług informacyjnych wysokiej jakości i należy je chronić przed ich przejmowaniem w złych zamiarach oraz wzmacniać jako podstawowy filar walki z dezinformacją;

T.

mając na uwadze, że do celów analizy obcych ingerencji poszczególne zainteresowane strony i instytucje stosują różne metody i definicje – wszystkie o różnych stopniach kompleksowości, a także mając na uwadze, że te różnice mogą mieć niekorzystny wpływ na prowadzenie porównywalnego monitorowania, analizy i oceny poziomu zagrożenia, przez co wspólne działanie jest utrudnione; mając na uwadze, że istnieje potrzeba opracowania unijnej definicji i metodyki, aby poprawić wspólną analizę zagrożeń;

U.

mając na uwadze, że adekwatne podejście do problemu wymaga uzupełnienia terminologii skupiającej się na treści, takiej jak fałszywe lub wprowadzające w błąd informacje i dezinformacja, o terminologię odnoszącą się do zachowań; mając na uwadze, że terminologia ta powinna być zharmonizowana i z uwagą stosowana;

V.

mając na uwadze, że szkolenie w zakresie umiejętności korzystania z mediów i umiejętności cyfrowych oraz podnoszenie świadomości zarówno dzieci, jak i dorosłych to ważne narzędzia zwiększania odporności obywateli na próby ingerencji w przestrzeni informacyjnej oraz unikania manipulacji i polaryzacji; mając na uwadze, że ogólnie społeczeństwa umiejące korzystać z mediów są bardziej odporne na obce ingerencje; mając na uwadze, że metody pracy dziennikarskiej, takie jak konstruktywne dziennikarstwo, mogłyby przyczynić się do zwiększenia zaufania obywateli do dziennikarstwa;

W.

mając na uwadze, że manipulowanie informacjami może przyjmować wiele form, takich jak rozpowszechnianie dezinformacji i całkowicie fałszywych informacji, zniekształcanie faktów, narracji i opinii, zatajanie niektórych informacji lub opinii, prezentowanie informacji bez kontekstu, manipulowanie uczuciami ludzi, szerzenie mowy nienawiści, propagowanie pewnych opinii kosztem innych oraz nękanie w celu uciszenia i represjonowania; mając na uwadze, że jednym z celów manipulacji informacjami jest stworzenie chaosu prowadzącego do utraty zaufania obywateli do starych i nowych „strażników dostępu” do informacji; mając na uwadze, że granica między wolnością wypowiedzi a propagowaniem mowy nienawiści i dezinformacji jest bardzo cienka i nie należy jej naruszać;

X.

mając na uwadze, że między innymi Azerbejdżan, Chiny, Turcja i Rosja atakują dziennikarzy i przeciwników w Unii Europejskiej, jak w przypadku azerbejdżańskiego blogera i opozycjonisty Mahammada Mirzaliego w Nantes czy tureckiego dziennikarza Erka Acarera w Berlinie;

Y.

mając na uwadze, że istnieją konkretne dowody na to, że kampanie dezinformacyjne kwestionujące ideały demokratyczne i prawa podstawowe są ukierunkowane na procesy demokratyczne UE i ingerują w nie; mając na uwadze, że dezinformacja związana z tematami obejmującymi m.in. płeć, LGBTIQ+, zdrowie i prawa seksualne i reprodukcyjne oraz mniejszości jest formą dezinformacji, która zagraża prawom człowieka, narusza prawa cyfrowe i polityczne oraz bezpieczeństwo i ochronę osób korzystających z tych praw, a także jest źródłem rozłamów i braku jedności wśród państw członkowskich; mając na uwadze, że podczas kampanii wyborczych kobiety będące kandydatkami politycznymi są zwykle w nieproporcjonalnej skali celem seksistowskich narracji, co prowadzi do zniechęcenia kobiet do udziału w procesach demokratycznych; mając na uwadze, że autorzy takich kampanii dezinformacyjnych pod przykrywką promowania tradycyjnych lub konserwatywnych wartości zawierają strategiczne sojusze z lokalnymi partnerami w celu uzyskania dostępu do lokalnych danych wywiadowczych i według doniesień otrzymują miliony euro w postaci finansowania zagranicznego;

Z.

mając na uwadze, że poza instytucjami państwowymi dziennikarze, liderzy opinii i sektor prywatny, a także każdy segment społeczeństwa i każda osoba mają do odegrania ważną rolę polegającą na identyfikowaniu i powstrzymywaniu rozpowszechniania dezinformacji, a także na ostrzeganiu zagrożonych osób w swoim otoczeniu; mając na uwadze, że społeczeństwo obywatelskie, środowisko akademickie i dziennikarze już w znacznym stopniu przyczyniają się do podnoszenia świadomości społecznej i zwiększania odporności społecznej, w tym również we współpracy z partnerami w krajach partnerskich;

AA.

mając na uwadze, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego reprezentujące głosy mniejszości i organizacje praw człowieka w całej Europie pozostają niedofinansowane, mimo że odgrywają kluczową rolę w podnoszeniu świadomości i zwalczaniu dezinformacji; mając na uwadze, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego powinny dysponować odpowiednimi zasobami, aby odgrywać swoją rolę w ograniczaniu wpływu obcych ingerencji;

AB.

mając na uwadze, że kiedy zaczyna być rozpowszechniana dezinformacja, ważne jest posiadanie w odpowiednim czasie łatwego dostępu do informacji opartych na faktach i pochodzących z wiarygodnych źródeł;

AC.

mając na uwadze, że szybkie wykrywanie ataków w ramach obcej ingerencji i prób manipulowania infosferą jest niezbędne dla przeciwdziałania im; mając na uwadze, że analiza danych wywiadowczych UE i orientacja sytuacyjna zależą od gotowości państw członkowskich do wymiany informacji; mając na uwadze, że przewodnicząca Komisji zaproponowała rozważenie utworzenia Wspólnego Centrum Orientacji Sytuacyjnej UE; mając na uwadze, że zapobieganie i proaktywne środki, w tym wczesne identyfikowanie treści i zdrowy ekosystem informacyjny, to znacznie skuteczniejsze środki niż późniejsze działania związane ze sprawdzaniem faktów i dementowaniem informacji, które to działania mają mniejszy zasięg niż pierwotna dezinformacja; mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie nie mają obecnie wystarczających zdolności do podejmowania takich środków; mając na uwadze, że nowe narzędzia analityczne oparte na sztucznej inteligencji, takie jak litewski Debunk.eu, mogłyby pomóc w wykrywaniu ataków, wymianie wiedzy i informowaniu opinii publicznej;

AD.

mając na uwadze, że dezinformacji sprzyja słaba lub fragmentaryczna narracja na szczeblu krajowym lub unijnym, spolaryzowane i emocjonalne debaty, wykorzystywanie słabych punktów i uprzedzeń w społeczeństwie i wśród pojedynczych osób, a także mając na uwadze, że dezinformacja zakłóca debatę publiczną dotyczącą wyborów i inne procesy demokratyczne oraz może utrudnić obywatelom podejmowanie właściwych decyzji;

Obce ingerencje z wykorzystaniem platform internetowych

AE.

mając na uwadze, że platformy internetowe mogą być łatwo dostępnymi i przystępnymi cenowo narzędziami dla podmiotów angażujących się w manipulowanie informacjami i inne ingerencje, takie jak nawoływanie do nienawiści i nękanie, szkodzenie zdrowiu i bezpieczeństwu naszych społeczności online, uciszanie oponentów, szpiegostwo lub rozpowszechnianie dezinformacji; mając na uwadze, że jak dowiedziono, ich funkcjonowanie zachęca do spolaryzowanych i skrajnych opinii kosztem informacji opartych na faktach; mając na uwadze, że platformy również mają swoje interesy i przy przetwarzaniu informacji mogą nie zachowywać neutralności; mając na uwadze, że niektóre platformy internetowe w dużym stopniu korzystają z systemu, który wzmacnia podziały, ekstremizm i polaryzację; mając na uwadze, że przestrzeń internetowa stała się równie ważna dla naszej demokracji jak przestrzeń fizyczna i w związku z tym wymaga odpowiednich zasad;

AF.

mając na uwadze, że platformy przyspieszyły i pogłębiły rozprzestrzenianie się błędnych informacji i dezinformacji w bezprecedensowy sposób stwarzający wyzwania; mając na uwadze, że platformy internetowe kontrolują przepływ informacji i reklam w internecie oraz projektują i stosują algorytmy w celu kontrolowania tych przepływów, a także mając na uwadze, że platformy nie działają w przejrzysty sposób, nie posiadają odpowiednich procedur weryfikowania tożsamości, używają niejasnej i nieprecyzyjnej terminologii oraz nie udzielają informacji lub udzielają bardzo niewiele informacji na temat kształtu, zastosowania i oddziaływania algorytmów; mając na uwadze, że uzależniający element algorytmów platform internetowych stworzył poważny problem zdrowia publicznego, na który należy zareagować; mając na uwadze, że platformy internetowe powinny być odpowiedzialne za szkodliwe skutki swoich usług, ponieważ niektóre platformy były świadome wad swoich algorytmów, w szczególności ich roli w rozpowszechnianiu treści dzielących, ale nie zajęły się nimi w celu maksymalizacji zysków, co ujawnili sygnaliści;

AG.

mając na uwadze, że w odpowiedzi na rosyjską agresywną wojnę przeciwko Ukrainie premierzy Estonii, Łotwy, Litwy i Polski wystosowali 27 lutego 2022 r. pismo do dyrektorów generalnych platform mediów społecznościowych należących do gigantów technologicznych (Twitter, Alphabet, YouTube i Meta), wzywające ich m.in., aby zawiesili konta włączające się w zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości i gloryfikujące je, wzmocnili moderowanie treści w języku rosyjskim i ukraińskim, w pełni i natychmiast zdemonetyzowali wszystkie konta rozpowszechniające dezinformację prowadzone przez rządy Rosji i Białorusi, a także aby pomagały użytkownikom usiłującym znaleźć wiarygodne informacje na temat wojny w Ukrainie;

AH.

mając na uwadze, że mają miejsce ingerencje i prowadzi się kampanie manipulowania informacjami wymierzone we wszystkie środki mające zapobiegać rozprzestrzenianiu się COVID-19, w tym szczepienia w całej UE, a platformy internetowe nie zdołały skoordynować swoich wysiłków w walce z takimi działaniami i mogły nawet przyczynić się do ich upowszechnienia; mając na uwadze, że taka dezinformacja może zagrażać życiu, zniechęcając ludzi do szczepienia lub promując fałszywe leczenie; mając na uwadze, że pandemia zaostrzyła systemową walkę między demokracją a autorytaryzmem, skłaniając autorytarne podmioty państwowe i niepaństwowe, takie jak Chiny i Rosję, do stosowania szerokiej gamy jawnych i ukrytych instrumentów w celu destabilizacji ich demokratycznych odpowiedników; mając na uwadze, że w dokumentach dotyczących Facebooka (Facebook Papers) ujawniono, iż platforma nie radzi sobie z dezinformacją związaną ze szczepionkami, w tym w języku angielskim; mając na uwadze, że sytuacja jest jeszcze gorsza w przypadku dezinformacji związanej ze szczepionkami w językach innych niż angielski; mając na uwadze, że kwestia ta dotyczy wszystkich platform;

AI.

mając na uwadze, że liczni dostawcy zarejestrowani w UE sprzedają nieprawdziwe polubienia, komentarze i udostępnienia oraz fałszywych obserwujących każdemu podmiotowi pragnącemu sztucznie zwiększyć swoją widoczność online; mając na uwadze, że prawie niemożliwe jest wskazanie uzasadnionego zastosowania takich usług, podczas gdy do ich szkodliwych zastosowań zalicza się manipulowanie wyborami i innymi procesami demokratycznymi, propagowanie oszustw, negatywne recenzje produktów konkurencji, oszukiwanie reklamodawców oraz tworzenie fałszywej publiczności wykorzystywanej do kształtowania konwersacji, do osobistych ataków i sztucznego wyolbrzymiania pewnych punktów widzenia, które w przeciwnym razie nie zwróciłyby uwagi; mając na uwadze, że obce reżimy, takie jak Rosja i Chiny, wykorzystują te narzędzia internetowe na masową skalę, aby wpłynąć na debatę publiczną w krajach europejskich; mając na uwadze, że dezinformacja może destabilizować demokrację europejską;

AJ.

mając na uwadze, że platformy społeczne oraz urządzenia i aplikacje cyfrowe gromadzą i przechowują ogromne ilości bardzo szczegółowych i często wrażliwych danych osobowych na temat każdego użytkownika; mając na uwadze, że takie dane można wykorzystać do przewidywania tendencji w zakresie zachowania, nasilenia błędu poznawczego i ukierunkowania procesu decyzyjnego; mając na uwadze, że takie dane są wykorzystywane do celów handlowych; mając na uwadze powtarzające się wycieki danych, które osłabiają bezpieczeństwo ofiar takich wycieków, i fakt, że dane można sprzedać na czarnym rynku; mając na uwadze, że takie bazy danych mogą być kopalniami złota dla działających w złych intencjach podmiotów, które chcą zaatakować określone grupy lub osoby;

AK.

mając na uwadze, że ogólnie platformy internetowe są projektowane w sposób zapewniający, by wybór opcji nieudostępniania danych nie był intuicyjny oraz był bardziej kłopotliwy i czasochłonny niż wybór opcji ich udostępniania;

AL.

mając na uwadze, że platformy internetowe są zintegrowane z większością obszarów naszego życia, a rozpowszechnianie informacji na platformach może mieć ogromy wpływ na nasze myślenie i zachowanie, np. w zakresie naszych preferencji wyborczych, wyborów gospodarczych i społecznych oraz wyboru źródeł informacji, a także mając na uwadze, że dokonywane decydujące wybory o znaczeniu publicznym są obecnie w rzeczywistości uwarunkowane interesami handlowymi przedsiębiorstw prywatnych;

AM.

mając na uwadze, że algorytmiczne mechanizmy selekcjonowania i inne cechy platform mediów społecznościowych są zaprojektowane z myślą o maksymalizacji zaangażowania; mając na uwadze, że regularne są doniesienia o tym, iż cechy te sprzyjają promowaniu treści polaryzujących, radykalizujących i dyskryminacyjnych oraz utrzymaniu użytkowników w kręgach o podobnych poglądach; mając na uwadze, że prowadzi to do stopniowej radykalizacji użytkowników platform, a także do kondycjonowania i zanieczyszczania zbiorowych procesów dyskusyjnych, a nie do ochrony procesów demokratycznych i jednostek; mając na uwadze, że nieskoordynowana działalność platform doprowadziła do rozbieżności w ich działaniach i umożliwiła rozprzestrzenianie się dezinformacji między platformami; mając na uwadze, że model biznesowy polegający na zarabianiu pieniędzy poprzez rozpowszechnianie polaryzujących informacji i projektowanie algorytmów sprawia, że platformy są łatwym celem manipulacji przez wrogie podmioty zagraniczne; mając na uwadze, że platformy mediów społecznościowych można by zaprojektować w inny sposób, aby wspierać zdrowszą internetową sferę publiczną;

AN.

mając na uwadze, że tworzenie materiałów audio i wideo typu deepfake staje się coraz łatwiejsze wraz z pojawieniem się niedrogich i łatwych w użyciu technologii, a upowszechnianie się takich materiałów bardzo szybko staje się coraz większym problemem; mając jednak na uwadze, że obecnie 90 % badań dotyczy opracowywania materiałów typu deepfake, a tylko 10 % ich wykrywania;

AO.

mając na uwadze, że systemy samoregulacji, takie jak kodeks postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji z 2018 r., poprawiły sytuację; mając jednak na uwadze, że poleganie na dobrej woli platform nie działa ani nie jest skuteczne, a także dostarczyło niewiele wiarygodnych danych na temat ich ogólnego wpływu; mając ponadto na uwadze, że platformy podjęły indywidualne działania o różnym stopniu i różnym skutkach, co doprowadziło do powstania „tylnych drzwi” umożliwiających dalsze rozpowszechnianie treści w innych miejscach pomimo ich usunięcia; mając na uwadze, że aby kodeks postępowania miał wystarczający wpływ na środowisko internetowe, musi istnieć jasny zestaw zasad i sankcji;

AP.

mając na uwadze, że europejski plan działania na rzecz demokracji ma na celu wzmocnienie kodeksu postępowania z 2018 r. i wraz z aktem o usługach cyfrowych stanowi próbę odejścia od samoregulacji, a także ma na celu wprowadzenie większej liczby gwarancji i skuteczniejszej ochrony dla użytkowników, zwiększenie autonomii i przezwyciężenie bierności w odniesieniu do oferowanych usług, wprowadzenie środków wymagających większej przejrzystości i rozliczalności od przedsiębiorstw oraz wprowadzenie większej liczby obowiązków dla platform;

AQ.

mając na uwadze, że obecne działania przeciwko kampaniom dezinformacyjnym na platformach internetowych nie są skuteczne ani zniechęcające oraz w dalszym ciągu umożliwiają platformom propagowanie treści dyskryminacyjnych i zamieszczanych w złym zamiarze;

AR.

mając na uwadze, że w porównaniu z treściami anglojęzycznymi platformy przeznaczają znacznie mniejsze zasoby na zarządzanie treściami w rzadziej używanych językach, a nawet w szeroko używanych językach innych niż angielski;

AS.

mając na uwadze, że stosowane przez platformy procedury składania skarg i odwołań są ogólnie nieodpowiednie;

AT.

mając na uwadze, że w ostatnich miesiącach kilka dużych podmiotów zastosowało się do zasad cenzury, np. podczas rosyjskich wyborów parlamentarnych we wrześniu 2021 r., kiedy Google i Apple usunęły ze swoich sklepów w Rosji aplikację Smart Voting;

AU.

mając na uwadze, że ze względu na brak przejrzystości w odniesieniu do algorytmicznych wyborów dokonywanych przez platformy niemożliwa jest weryfikacja twierdzeń ze strony platform, dotyczących tego, co robią lub efektów działań podejmowanych przez nie, aby przeciwdziałać manipulowaniu informacjami i ingerencji; mając na uwadze, że istnieją rozbieżności między deklarowanymi efektami działań platform w rocznych samoocenach a ich rzeczywistą skutecznością, jak wykazano w ujawnionych niedawno dokumentach dotyczących Facebooka;

AV.

mając na uwadze, że ze względu na nieprzejrzysty charakter reklamy ukierunkowanej internetowe reklamy renomowanych marek, niekiedy nawet instytucji publicznych, trafiają w dużych ilościach na strony internetowe zachęcające do terroryzmu i zawierające nawoływanie do nienawiści i dezinformację, a tym samym finansują rozwój takich stron internetowych bez wiedzy czy zgody reklamodawców;

AW.

mając na uwadze, że rynek reklamy internetowej jest kontrolowany przez niewielką liczbę dużych przedsiębiorstw zajmujących się technologiami reklamowymi, które dzielą między siebie rynek, przy czym największymi graczami są Google i Facebook; mając na uwadze, że tak wysoka koncentracja rynku na niewielu przedsiębiorstwach wiąże się z poważnym brakiem równowagi sił; mając na uwadze, że stosowanie technik typu clickbait i zdolność tych nielicznych podmiotów do określenia, jakie treści przynoszą zyski, a jakie nie, mimo że stosowane algorytmy nie są w stanie odróżnić dezinformacji od zwykłych treści informacyjnych, stanowi zagrożenie dla zróżnicowanych mediów; mając na uwadze, że ukierunkowany rynek reklamy jest bardzo nieprzejrzysty; mając na uwadze, że przedsiębiorstwa zajmujące się technologiami reklamowymi zmuszają marki do przyjmowania konsekwencji za swoje zaniedbania w zakresie monitorowania miejsc umieszczania reklam;

Infrastruktura krytyczna i sektory strategiczne

AX.

mając na uwadze, że zarządzanie zagrożeniami dla infrastruktury krytycznej, zwłaszcza stwarzanymi przez zsynchronizowaną, złośliwą strategię hybrydową, wymaga skoordynowanych, wspólnych wysiłków we wszystkich sektorach, na różnych szczeblach – UE, krajowym, regionalnym i lokalnym – i w różnych terminach;

AY.

mając na uwadze, że Komisja przedstawiła wniosek w sprawie nowej dyrektywy mającej na celu zwiększenie odporności podmiotów krytycznych świadczących usługi kluczowe w UE, obejmujący proponowany wykaz nowych typów infrastruktury krytycznej; mając na uwadze, że wykaz usług zostanie przedstawiony w załączniku do dyrektywy;

AZ.

mając na uwadze, że postępująca globalizacja podziału pracy i łańcuchów produkcji doprowadziła do niedoborów produkcji i kwalifikacji w głównych sektorach w całej Unii; mając na uwadze, że doprowadziło to do znacznego uzależnienia UE od przywozu zza granicy wielu podstawowych produktów i aktywów, które mogą mieć wbudowane luki w zabezpieczeniach; mając na uwadze, że odporność łańcucha dostaw powinna być jednym z priorytetów decydentów w UE;

BA.

mając na uwadze, że bezpośrednie inwestycje zagraniczne, czyli inwestycje państw trzecich i przedsiębiorstw zagranicznych, w strategicznych sektorach w UE, ale również na obszarach sąsiadujących, takich jak Bałkany Zachodnie, w szczególności nabywanie przez Chiny struktur o znaczeniu krytycznym, są w ostatnich latach źródłem coraz większego zaniepokojenia, zwłaszcza jeśli wziąć pod uwagę rosnące znaczenie powiązania handlu z bezpieczeństwem; mając na uwadze, że inwestycje te stwarzają ryzyko powstania zależności gospodarczych i mogą prowadzić do utraty wiedzy w kluczowych sektorach produkcyjnych i przemysłowych;

BB.

mając na uwadze, że otwarta strategiczna autonomia UE wymaga kontroli nad europejską infrastrukturą strategiczną; mając na uwadze, że Komisja i państwa członkowskie wyrażają rosnące zaniepokojenie kwestią bezpieczeństwa i kontroli w odniesieniu do technologii i infrastruktury w Europie;

Obce ingerencje w procesy wyborcze

BC.

mając na uwadze, że działające w złych zamiarach podmioty, które starają się ingerować w procesy wyborcze, wykorzystują otwartość i pluralizm naszych społeczeństw jako strategiczną podatność, aby atakować procesy demokratyczne i osłabiać odporność UE i jej państw członkowskich; mając na uwadze, że właśnie w kontekście procesów wyborczych obca ingerencja staje się bardziej niebezpieczna, gdy obywatele wykazują ponownie zainteresowanie i są bardziej zaangażowani w konwencjonalny udział w życiu politycznym;

BD.

mając na uwadze, że szczególny charakter obcych ingerencji w procesy wyborcze oraz wykorzystywanie w tym celu nowych technologii, a także ich potencjalne skutki stanowią szczególnie niebezpieczne zagrożenie dla demokracji; mając na uwadze, że obca ingerencja w procesy wyborcze wykracza daleko poza tzw. wojnę informacyjną w mediach społecznościowych i obejmuje faworyzowanie konkretnych kandydatów, hakowanie i wykorzystywanie baz danych w celu uzyskania dostępu do informacji o zarejestrowanych wyborcach i bezpośredniej ingerencji w normalne funkcjonowanie, konkurencyjność i legalność procesu wyborczego; mając na uwadze, że obca ingerencja ma na celu wzbudzenie wątpliwości i niepewności oraz osłabienie zaufania, a nie tylko zmianę wyniku wyborów, czyli również delegitymizację całego procesu wyborczego;

Potajemne finansowanie działalności politycznej przez podmioty i darczyńców zza granicy

BE.

mając na uwadze, że, jak pokazuje solidny zestaw dowodów, podmioty zagraniczne aktywnie ingerują w demokratyczne funkcjonowanie UE i jej państw członkowskich, w szczególności podczas wyborów i referendów, poprzez operacje potajemnego finansowania;

BF.

mając na uwadze, że na przykład Rosja, Chiny i inne reżimy autorytarne przekazały ponad 300 mln USD do 33 krajów, aby ingerować w procesy demokratyczne, a inne podmioty, takie jak Iran i Wenezuela, a także podmioty z Bliskiego Wschodu i związane ze skrajną prawicą w USA, również były zaangażowane w ukryte finansowanie; mając na uwadze, że tendencja ta wyraźnie nasila się; mając na uwadze, że połowa tych przypadków dotyczy ingerencji Rosji w Europie; mając na uwadze, że korupcja i pranie pieniędzy to źródła finansowania politycznego z autorytarnych państw trzecich;

BG.

mając na uwadze, że narzędzia medialne stworzone przez zagranicznych darczyńców w nieprzejrzysty sposób stały się bardzo skuteczne w gromadzeniu dużej liczby obserwatorów i generowaniu zaangażowania;

BH.

mając na uwadze, że takie operacje finansują ekstremistyczne, populistyczne i antyeuropejskie partie oraz pewne inne partie i jednostki lub ruchy dążące do pogłębienia rozdrobnienia społecznego oraz podważenia legitymacji europejskich i krajowych organów publicznych; mając na uwadze, że przyczyniło się to do zwiększenia zasięgu tych partii i ruchów;

BI.

mając na uwadze, że Rosja dąży do nawiązania kontaktów z partiami, osobistościami i ruchami, aby wykorzystać podmioty w instytucjach UE do legitymizacji rosyjskich stanowisk i popleczniczych rządów, lobbowania na rzecz złagodzenia sankcji i łagodzenia skutków izolacji międzynarodowej; mając na uwadze, że podmioty takie jak Wolnościowa Partia Austrii (Freiheitliche Partei Österreichs), francuskie Zjednoczenie Narodowe (Rassemblement National) i włoska Liga Północna (Lega Nord) podpisały umowy o współpracy z Jedną Rosją, partią prezydenta Rosji Władimira Putina, i stoją teraz wobec zarzutów medialnych, że są skłonne zaakceptować finansowanie polityczne z Rosji; mając na uwadze, że inne partie europejskie, takie jak niemiecka Alternatywa dla Niemiec (Alternative für Deutschland – AfD), węgierski Fidesz i Jobbik oraz Brexit Party w Zjednoczonym Królestwie, mają rzekomo również bliskie kontakty z Kremlem, a AfD i Jobbik pracowały także jako tzw. obserwatorzy wyborów podczas wyborów kontrolowanych przez Kreml, na przykład w Doniecku i Ługańsku na wschodniej Ukrainie, w celu monitorowania i legitymizacji wyborów sponsorowanych przez Rosję; mając na uwadze, że ustalenia dotyczące bliskich i regularnych kontaktów między rosyjskimi urzędnikami a przedstawicielami grupy secesjonistów katalońskich w Hiszpanii, a także między rosyjskimi urzędnikami a największym prywatnym darczyńcą w ramach kampanii na rzecz brexitu (Vote Leave) wymagają dogłębnego dochodzenia i stanowią część szerszej strategii Rosji polegającej na wykorzystywaniu każdej okazji do manipulowania dyskursem w celu szerzenia destabilizacji;

BJ.

mając na uwadze, że Grupa Państw przeciwko Korupcji (GRECO) Rady Europy i Komisja Wenecka przedstawiły już szeroko zakrojone zalecenia mające na celu zmniejszenie możliwości ewentualnej ingerencji podmiotów zagranicznych poprzez finansowanie polityczne;

BK.

mając na uwadze, że prawa wyborcze, w szczególności przepisy dotyczące finansowania działalności politycznej, nie są wystarczająco dobrze skoordynowane na szczeblu UE, a zatem umożliwiają podmiotom zagranicznym stosowanie nieprzejrzystych metod finansowania; mając na uwadze, że definicja prawna darowizn na cele polityczne jest zbyt wąska, co pozwala na przekazywanie zagranicznych wkładów rzeczowych w Unii Europejskiej;

BL.

mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich internetowa reklama polityczna nie podlega przepisom dotyczącym reklamy politycznej poza internetem; mając na uwadze poważny brak przejrzystości internetowej reklamy politycznej uniemożliwiający organom regulacyjnym egzekwowanie limitów wydatków i zapobieganie nielegalnym źródłom finansowania, co może mieć katastrofalne skutki dla integralności naszych systemów wyborczych;

BM.

mając na uwadze, że brak przejrzystości finansowania tworzy środowisko dla korupcji, która często towarzyszy zagranicznemu finansowaniu i zagranicznym inwestycjom;

BN.

mając na uwadze, że rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 1141/2014 z dnia 22 października 2014 r. w sprawie statusu i finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych (9) podlega przeglądowi mającemu na celu osiągnięcie wyższego poziomu przejrzystości pod względem finansowania działalności politycznej;

BO.

mając na uwadze, że w ostatnich latach wzrosła rola fundacji politycznych, które w większości przypadków odgrywają pozytywną rolę w polityce i umacnianiu demokracji, ale czasami mogą stać się bardziej nieprzewidywalnym narzędziem finansowania w złych zamiarach i pośredniej ingerencji;

BP.

mając na uwadze, że nowoczesne technologie i zasoby cyfrowe, takie jak kryptowaluta, są wykorzystywane do ukrywania nielegalnych transakcji finansowych podmiotów politycznych i partii politycznych;

Cyberbezpieczeństwo i odporność na cyberataki

BQ.

mając na uwadze, że w ostatnich latach coraz częściej dochodzi do cyberataków i cyberincydentów kierowanych przez wrogie podmioty państwowe i niepaństwowe; mając na uwadze, że w przypadku niektórych cyberataków, takich jak globalne kampanie mailowe typu phishing ukierunkowany, wymierzone w strategiczne struktury przechowywania szczepionek, oraz cyberataków na Europejską Agencję Leków (EMA), Europejski Urząd Nadzoru Bankowego, parlament norweski i niezliczone inne podmioty ustalono, że przeprowadzone zostały przez wspierane przez państwo grupy hakerów, powiązane głównie z rządami Rosji i Chin;

BR.

mając na uwadze, że Unia Europejska jest zaangażowana w stosowanie obowiązującego prawa międzynarodowego w cyberprzestrzeni, w szczególności Karty Narodów Zjednoczonych; mając na uwadze, że wrogie podmioty zagraniczne wykorzystują brak silnych międzynarodowych ram prawnych w dziedzinie cyberbezpieczeństwa;

BS.

mając na uwadze, że państwa członkowskie zacieśniły współpracę w dziedzinie cyberobrony w ramach stałej współpracy strukturalnej (PESCO), w tym poprzez utworzenie zespołów szybkiego reagowania na cyberincydenty; mając na uwadze, że w Europejskim programie rozwoju przemysłu obronnego włączono do programów prac wywiad, bezpieczną komunikację i cyberobronę; mając na uwadze, że obecna zdolność do przeciwdziałania zagrożeniom cybernetycznym jest ograniczona ze względu na ubóstwo zasobów ludzkich i finansowych, np. w obrębie infrastruktury krytycznej takiej jak szpitale; mając na uwadze, że w ramach programu „Cyfrowa Europa” (10) UE zobowiązała się do zainwestowania 1,6 mld EUR w zdolności reagowania i wdrożenie narzędzi cyberbezpieczeństwa dla administracji publicznej, przedsiębiorstw i osób fizycznych, a także we współpracę między sektorem publicznym a prywatnym;

BT.

mając na uwadze, że luki w zdolnościach i strategiach UE w dziedzinie cyberprzestrzeni oraz ich fragmentacja stają się coraz większym problemem, jak zauważył Europejski Trybunał Obrachunkowy (11); mając na uwadze, że unijny zestaw narzędzi dla dyplomacji cyfrowej, ustanowiony w maju 2019 r., pokazał wartość dodaną wspólnej unijnej reakcji dyplomatycznej na szkodliwe działania w cyberprzestrzeni; mając na uwadze, że 30 lipca 2020 r. Rada po raz pierwszy podjęła decyzję o nałożeniu środków ograniczających na osoby, podmioty i organy odpowiedzialne za różne cyberataki lub w nie zaangażowane;

BU.

mając na uwadze, że zagraniczne podmioty państwowe wykorzystują na dużą skalę i nielegalnie programy inwigilacji, takie jak Pegasus, przeciwko dziennikarzom, działaczom na rzecz praw człowieka, naukowcom, urzędnikom rządowym i politykom, w tym głowom państw europejskich; mając na uwadze, że państwa członkowskie również korzystały z oprogramowania szpiegowskiego do celów inwigilacji;

Ochrona państw członkowskich UE oraz unijnych instytucji, agencji, delegatur i misji

BV.

mając na uwadze, że ze względu na swój wielonarodowy i zdecentralizowany charakter instytucje UE, w tym jej misje i operacje, stają się coraz częściej celem dla działających w złych intencjach podmiotów zagranicznych i są przez nie wykorzystywane do powodowania podziałów w UE; mając na uwadze ogólny brak kultury bezpieczeństwa w instytucjach UE, mimo iż stanowią one wyraźny cel; mając na uwadze, że Parlament, jako demokratycznie wybrana instytucja UE, stoi w obliczu szczególnych wyzwań; mając na uwadze, że kilka przypadków pokazało, iż instytucje UE wydają się podatne na infiltrację z zagranicy; mając na uwadze, że należy zapewnić bezpieczeństwo pracowników UE;

BW.

mając na uwadze, że priorytetem jest zapewnienie solidnych i spójnych procedur zarządzania kryzysowego; mając na uwadze, że należy zaoferować dodatkowe szkolenia w celu zwiększenia gotowości personelu;

BX.

mając na uwadze, że kilka instytucji stało się ostatnio celem cyberataków, co uwypukla potrzebę silnej współpracy międzyinstytucjonalnej w zakresie wykrywania, monitorowania i dzielenia się informacjami podczas cyberataków lub w celu zapobiegania im, również podczas misji i operacji w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony UE (WPBiO); mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie powinny organizować regularne wspólne ćwiczenia w celu identyfikowania słabych punktów i podejmowania niezbędnych środków;

Ingerencja podmiotów globalnych za pośrednictwem przejmowania elit, narodowych diaspor, uniwersytetów i wydarzeń kulturalnych

BY.

mając na uwadze, że szereg polityków, w tym byłych europejskich polityków i urzędników wysokiego szczebla jest zatrudnianych lub nakłanianych do współpracy przez zagraniczne przedsiębiorstwa państwowe lub prywatne kontrolowane przez autorytarne państwa, z uwagi na wiedzę posiadaną przez takie osoby i kosztem interesów obywateli UE i jej państw członkowskich;

BZ.

mając na uwadze, że niektóre państwa, zwłaszcza Rosja i Chiny, ale również Arabia Saudyjska i inne kraje Zatoki Perskiej, są szczególnie aktywne w zakresie przejmowania i pozyskiwania elit; można tu odnotować, że np. były kanclerz Niemiec Gerhard Schröder i były premier Finlandii Paavo Lipponen podjęli współpracę z Gazpromem, aby przyspieszyć proces składania wniosków w związku z projektami Nord Stream 1 i 2, była austriacka minister spraw zagranicznych Karin Kneissl została członkiem zarządu przedsiębiorstwa Rosneft, były premier Francji François Fillon został członkiem zarządu firmy Zaroubejneft, były premier Francji Jean-Pierre Raffarin aktywnie angażuje się w promowanie chińskich interesów we Francji, były czeski komisarz Štefan Füle pracował dla CEFC China Energy, były premier Finlandii Esko Aho obecnie zasiada w zarządzie kontrolowanego przez Kremlin banku Sberbank, były francuski minister do spraw stosunków z Parlamentem Jean-Marie Le Guen jest członkiem zarządu Huawei France, były premier Belgii Yves Leterme jest współprzewodniczącym chińskiego funduszu inwestycyjnego ToJoy; wielu innych polityków i urzędników wysokiego szczebla przyjmuje podobne funkcje;

CA.

mając na uwadze, że strategie lobbingu ekonomicznego mogą łączyć się z celami obcych ingerencji; mając na uwadze, że zgodnie ze sprawozdaniem OECD na temat lobbingu w XXI wieku (12) jedynie USA, Australia i Kanada wdrożyły przepisy uwzględniające obce wpływy; mając na uwadze poważny brak prawnie wiążących przepisów w sprawie unijnego rejestru działalności lobbingowej oraz egzekwowania go, co praktycznie uniemożliwia śledzenie lobbingu spoza UE; mając na uwadze, że nie ma obecnie możliwości monitorowania w państwach członkowskich działań lobbystów, którzy wpływają na prawodawstwo i politykę zagraniczną za pośrednictwem Rady Europejskiej; mając na uwadze, że przepisy dotyczące lobbingu w UE koncentrują się głównie na kontaktach bezpośrednich i nie uwzględniają całego ekosystemu różnych rodzajów lobbingu istniejącego w Brukseli; mając na uwadze, że kraje takie jak Chiny i Rosja, ale również Katar, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Turcja, dokonały znaczących inwestycji w działalność lobbingową w Brukseli;

CB.

mając na uwadze, że próby instrumentalizacji słabszych grup, w tym narodowych mniejszości i diaspory mieszkających na terytorium UE, stanowią ważny element strategii obcych ingerencji;

CC.

mając na uwadze, że różne podmioty państwowe, takie jak rządy rosyjski, chiński i, w mniejszym stopniu, turecki, usiłują zwiększać swoje wpływy przez tworzenie i wykorzystywanie instytucji kulturalnych, edukacyjnych (np. przez dotacje i stypendia) i religijnych w państwach członkowskich UE, mając na celu zdestabilizowanie europejskiej demokracji i rozszerzenie kontroli nad Europą Wschodnią i Środkową; mając na uwadze, że rzekoma trudna sytuacja mniejszości narodowej była w przeszłości wykorzystywana przez Rosję jako pretekst do bezpośredniej interwencji w państwach trzecich;

CD.

mając na uwadze, że istnieją dowody rosyjskiej ingerencji i manipulowania informacjami w internecie w wielu liberalnych demokracjach na całym świecie, w tym m.in. w związku z referendum w sprawie brexitu w Zjednoczonym Królestwie oraz wyborami prezydenckimi we Francji i USA, a także dowody praktycznego wsparcia na rzecz ekstremistycznych, populistycznych i antyeuropejskich partii oraz pewnych innych partii i osób w całej Europie, w tym m.in. we Francji, Włoszech, w Niemczech i Austrii; mając na uwadze, że trzeba w większym stopniu wspierać badania naukowe i edukację, aby móc zrozumieć dokładny wpływ obcych ingerencji na konkretne wydarzenia, takie jak brexit i wybór prezydenta Trumpa w 2016 r.;

CE.

mając na uwadze, że kontrolowane przez państwo i nadające na Zachodzie rosyjskie sieci Sputnik i RT oraz zachodnie media będące w pełni lub częściowo własnością rosyjskich lub chińskich podmiotów prawnych i osób fizycznych biorą czynny udział w działalności dezinformacyjnej wymierzonej w demokracje liberalne; mając na uwadze, że Rosja ucieka się do rewizjonizmu historycznego, próbuje na nowo napisać historię sowieckich zbrodni i promuje sowiecką nostalgię wśród podatnej na nią ludności w Europie Środkowej i Wschodniej; mając na uwadze, że krajowym nadawcom w Europie Środkowej i Wschodniej trudno jest konkurować z treściami telewizyjnymi nadawanymi w języku rosyjskim, które są finansowane przez rząd rosyjski; mając na uwadze, że istnieje ryzyko braku równowagi we współpracy między chińskimi i zagranicznymi mediami, biorąc pod uwagę, że chińskie media są głosem Komunistycznej Partii Chin na szczeblu krajowym i zagranicznym;

CF.

mając na uwadze, że na całym świecie otwarto ponad 500 centrów Konfucjusza, w tym ok. 200 w Europie, oraz że Instytuty Konfucjusza i Klasy Konfucjańskie wykorzystywane są przez Chiny jako narzędzie ingerencji w UE; mając na uwadze znaczne ograniczanie wolności nauki w Instytutach Konfucjusza; mając na uwadze, że uniwersytety i programy kształcenia są celem masowego finansowania ze strony podmiotów zagranicznych, w szczególności z Chin lub Kataru, jak w przypadku Uniwersytetu Fudan w Budapeszcie;

CG.

mając na uwadze, że UE nie posiada obecnie niezbędnego zestawu narzędzi, aby zaradzić przejmowaniu elit i przeciwdziałać tworzeniu kanałów oddziaływania, w tym w instytucjach UE; mając na uwadze wciąż nikłe zdolności w zakresie orientacji sytuacyjnej i ograniczone narzędzia kontrwywiadu na szczeblu UE oraz znaczną zależność od gotowości podmiotów krajowych do udostępniania informacji;

Odstraszanie, demaskowanie i zbiorowe środki zaradcze, w tym sankcje

CH.

mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie nie posiadają obecnie specjalnego systemu sankcji w związku z obcymi ingerencjami i kampaniami dezinformacji organizowanymi przez zagraniczne podmioty państwowe, a zatem podmioty takie mogą bezpiecznie zakładać, że mogą prowadzić kampanie destabilizacji wymierzone w UE bez żadnych konsekwencji;

CI.

mając na uwadze, że zapewnienie jednoznacznej identyfikacji źródła dezinformacji i ataków propagandowych, w tym publiczne wskazywanie sprawców, ich sponsorów i zamierzonych celów, a także ocena wpływu tych ataków na zamierzonych odbiorców stanowią pierwsze kroki w kierunku skutecznej obrony przed takimi działaniami;

CJ.

mając na uwadze, że UE powinna wzmocnić swoje narzędzia odstraszania, a także narzędzia umożliwiające demaskowanie tych ataków i ich klasyfikowanie jako zgodnych lub niezgodnych z prawem międzynarodowym w celu ustanowienia skutecznego systemu sankcji, aby działające w złej intencji podmioty zagraniczne musiały ponosić koszty i konsekwencje swoich decyzji; mając na uwadze, że skupienie uwagi na osobach fizycznych może nie być wystarczające; mając na uwadze możliwość stosowania innych narzędzi, takich jak środki dotyczące handlu, w celu ochrony europejskich procesów demokratycznych przed atakami hybrydowymi wspieranymi przez państwo; mając na uwadze, że środki odstraszające muszą być stosowane w sposób przejrzysty, z wszelkimi należnymi gwarancjami; mając na uwadze, że ataki hybrydowe są skalibrowane tak, aby celowo nie przekraczały progu określonego w art. 42 ust. 7 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) i art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego;

Globalna współpraca i multilateralizm

CK.

mając na uwadze, że działania organizowane w złej intencji przez zagraniczne podmioty państwowe i niepaństwowe dotykają wielu różnych partnerów demokratycznych na całym świecie; mając na uwadze, że demokratyczni sojusznicy polegają na swojej zdolności do połączenia sił w zbiorowej reakcji;

CL.

mając na uwadze, że kraje przystępujące do UE na Bałkanach Zachodnich szczególnie mocno odczuwają ataki w formie obcych ingerencji i kampanii dezinformacyjnych ze strony Rosji, Chin i Turcji, takich jak rosyjskie kampanie ingerencyjne podczas procesu ratyfikacji porozumienia znad Prespy w Macedonii Północnej; mając na uwadze, że Chiny i Rosja wykorzystały pandemię COVID-19 na Bałkanach Zachodnich do destabilizacji tych krajów i zdyskredytowania UE; mając na uwadze, że oczekuje się, iż kraje kandydujące i potencjalne kraje kandydujące przyłączą się do inicjatyw UE mających na celu zwalczanie obcych ingerencji;

CM.

mając na uwadze, że partnerzy i sojusznicy o podobnych poglądach wciąż nie wypracowali wspólnego rozumienia i wspólnych definicji w odniesieniu do charakteru występujących zagrożeń; mając na uwadze, że sekretarz generalny ONZ wzywa do opracowania globalnego kodeksu postępowania w celu promowania integralności informacji publicznej; mając na uwadze, że Konferencja w sprawie przyszłości Europy jest ważną platformą dyskusji na ten temat;

CN.

mając na uwadze, że potrzebne są: globalna, wielostronna współpraca i wsparcie między partnerami o podobnych poglądach na rzecz przeciwdziałania obcym ingerencjom podejmowanym w złych intencjach; mając na uwadze, że inne demokracje, takie jak Australia czy Tajwan, wypracowały zaawansowane umiejętności i strategie; mając na uwadze, że Tajwan odgrywa wiodącą rolę w walce z manipulowaniem informacjami, głównie ze strony Chin; mając na uwadze, że sukces tajwańskiego systemu opiera się na współpracy między wszystkimi instytucjami rządowymi, a także na współpracy z niezależnymi organizacjami pozarządowymi specjalizującymi się w weryfikacji informacji i w umiejętnościach korzystania z mediów, a także z platformami mediów społecznościowych, takimi jak Facebook, oraz na promowaniu umiejętności korzystania z mediów przez wszystkie pokolenia, obalaniu dezinformacji i ograniczaniu rozprzestrzeniania się zmanipulowanych wiadomości; mając na uwadze, że komisja specjalna INGE odbyła trzydniową oficjalną misję na Tajwanie w celu omówienia dezinformacji i obcej ingerencji w wybory;

Potrzeba skoordynowanej strategii UE przeciwko obcym ingerencjom

1.

wyraża głębokie zaniepokojenie coraz większą skalą i coraz lepszym przygotowaniem obcych ingerencji i prób manipulowania informacjami, w przeważającym stopniu realizowanych przez Rosję i Chiny i wymierzonych we wszystkie elementy demokratycznego funkcjonowania Unii Europejskiej i jej państw członkowskich;

2.

z zadowoleniem przyjmuje ogłoszenie 27 lutego 2022 r. przez przewodniczącą Komisji ogólnounijnego zakazu dla rosyjskich mediów propagandowych, takich jak Sputnik TV, RT (dawniej Rosja Today) i innych rosyjskich organów dezinformacyjnych, których jedynym celem jest osłabienie i podzielenie opinii publicznej w UE i unijnych decydentów; apeluje o dalsze środki w tym zakresie;

3.

apeluje, by Komisja zaproponowała, a współustawodawcy i państwa członkowskie poparli, wielopoziomową, skoordynowaną i międzysektorową strategię, a także odpowiednie zasoby finansowe, z myślą o zapewnieniu UE i jej państwom członkowskim odpowiednich strategii politycznych na rzecz prognozowania i odporności oraz narzędzi odstraszania, umożliwiających im przeciwdziałanie wszelkim zagrożeniom hybrydowym i atakom organizowanym przez obce podmioty państwowe i niepaństwowe; uważa, że strategia ta powinna opierać się na:

a)

wspólnych terminologiach i definicjach, jednolitej metodologii, ocenach i ocenach skutków ex post przyjętych dotychczas przepisów, na wspólnym systemie wywiadowczym oraz zrozumieniu, monitorowaniu, w tym wczesnym ostrzeganiu, oraz orientacji sytuacyjnej w zakresie przedmiotowych kwestii,

b)

konkretnych strategiach politycznych umożliwiających budowanie odporności obywateli UE zgodnie z wartościami demokratycznymi, w tym poprzez wspieranie społeczeństwa obywatelskiego,

c)

odpowiednich zdolnościach zakłócania i obrony,

d)

reakcjach dyplomatycznych i odstraszających, w tym na unijnym zestawie narzędzi służących przeciwdziałaniu obcym ingerencjom i działaniom w zakresie wywierania wpływu, w tym operacjom hybrydowym, poprzez odpowiednie środki, np. identyfikowanie i wskazywanie sprawców, sankcje i środki zaradcze, a także na globalnych partnerstwach na rzecz wymiany praktyk i promowania międzynarodowych norm odpowiedzialnego zachowania państwa;

4.

podkreśla, że wszystkie środki służące zapobieganiu i przeciwdziałaniu obcej ingerencji, a także jej wykrywaniu, demaskowaniu i sankcjonowaniu muszą być projektowane w sposób respektujący i propagujący prawa podstawowe, w tym zdolność obywateli UE do komunikowania się w sposób bezpieczny, anonimowy i nieobjęty cenzurą, wolny od nadmiernej ingerencji wszelkich podmiotów zagranicznych;

5.

uważa, że strategia ta powinna bazować na opartym na ocenie ryzyka, obejmującym całość społeczeństwa i administracji rządowej podejściu, uwzględniającym w szczególności następujące obszary:

a)

budowanie odporności UE przez orientację sytuacyjną, umiejętność korzystania z mediów i informacji, pluralizm mediów, niezależne dziennikarstwo i edukację,

b)

obce ingerencje z wykorzystaniem platform internetowych,

c)

infrastruktura krytyczna i sektory strategiczne,

d)

obce ingerencje podczas procesów wyborczych,

e)

potajemne finansowanie działalności politycznej przez podmioty i darczyńców z zagranicy,

f)

cyberbezpieczeństwo i odporność na cyberataki,

g)

ochrona państw członkowskich UE oraz unijnych instytucji, agencji, delegatur i misji,

h)

ingerencja podmiotów globalnych za pośrednictwem przejmowania elit, narodowych diaspor, uniwersytetów i wydarzeń kulturalnych,

i)

odstraszanie, demaskowanie ataków i zbiorowe środki zaradcze, w tym sankcje,

j)

globalna współpraca i multilateralizm;

6.

wzywa w szczególności UE i jej państwa członkowskie do zwiększenia zasobów i środków przeznaczonych dla organów i organizacji w całej Europie i na całym świecie (takich jak ośrodki analityczne i weryfikatorzy informacji), których zadaniem jest monitorowanie sytuacji i podnoszenie świadomości na temat powagi zagrożeń, w tym dezinformacji; podkreśla kluczową rolę UE w szerszym znaczeniu strategicznym; wzywa UE i jej państwa członkowskie do wzmocnienia zdolności prognozowania i interoperacyjności, aby były dobrze przygotowane do przewidywania zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje, zapobiegania im i ograniczania ich, a także by wzmocniły ochronę swoich strategicznych interesów i infrastruktury oraz zaangażowały się w wielostronną współpracę i koordynację w celu osiągnięcia wspólnego rozumienia tej kwestii na odpowiednich forach międzynarodowych; wzywa Radę do Spraw Zagranicznych do regularnego omawiania kwestii obcej ingerencji;

7.

wyraża zaniepokojenie przytłaczającym brakiem świadomości, w tym wśród obywateli i urzędników rządowych, tego, jak poważne są zagrożenia stwarzane obecnie przez obce reżimy autorytarne i inne podmioty działające w złym zamiarze, które obierają za cel wszystkie szczeble i segmenty społeczeństwa europejskiego, zmierzają do podważenia praw podstawowych i legitymacji władz publicznych oraz pogłębienia podziałów politycznych i społecznych, a w niektórych przypadkach nawet do wyrządzenia obywatelom UE szkód zagrażających życiu;

8.

wyraża zaniepokojenie brakiem norm oraz właściwych i wystarczających środków umożliwiających wskazywanie sprawców aktów obcej ingerencji i reagowanie na nie, co zapewnia działającym w złej intencji podmiotom atrakcyjne warunki, czyli niewielkie koszty, małe ryzyko i duże korzyści, gdyż ryzyko poniesienia kary za działania jest obecnie bardzo niskie;

9.

apeluje do Komisji, aby w ocenie skutków ex ante przeprowadzanej przed przedstawieniem nowych wniosków uwzględniała w stosownych przypadkach kwestie obcych ingerencji i manipulacji informacjami, w dążeniu do włączenia przeciwdziałania obcym ingerencjom i manipulacji informacjami w główny nurt kształtowania polityki UE; proponuje, aby ESDZ i Komisja przeprowadzały regularne przeglądy odporności i ocenę rozwoju zagrożeń oraz ich wpływu na obowiązujące przepisy i strategie polityczne;

10.

apeluje do Komisji, aby przeanalizowała ustanowione niedawno instytucje krajowe, takie jak stanowisko krajowego koordynatora walki z obcymi ingerencjami w Australii, komitet bezpieczeństwa wspierający rząd i ministerstwa w Finlandii, agencja ds. ochrony ludności, nowa agencja obrony psychologicznej oraz krajowe centrum ds. chińskich w Szwecji, nowa państwowa agencja Viginum we Francji, krajowe centrum cyberbezpieczeństwa na Litwie oraz międzyagencyjna grupa zadaniowa ds. koordynacji w zakresie dezinformacji na Tajwanie, w celu ustalenia, czego możemy się nauczyć z tych najlepszych praktyk i czy podobne struktury można utworzyć na szczeblu UE; zachęca Komisję do wspierania wymiany informacji i najlepszych praktyk w tym zakresie między państwami członkowskimi; podkreśla, jak ważne są proaktywne podejście i proaktywne instrumenty, w tym komunikacja strategiczna, ponieważ umożliwiają realizację polityki UE i polityki krajowej w wypowiedziach i działaniach; apeluje do Komisji, aby zapewniła odpowiednie szkolenia w zakresie nauki o danych oraz aby utworzyła w swoich strukturach jeden organ monitorujący kwestie manipulacji informacjami;

11.

wyraża zaniepokojenie licznymi brakami i lukami prawnymi w obowiązujących przepisach i strategiach politycznych na szczeblu UE i krajowym, mających na celu wykrywanie obcych ingerencji oraz zapobieganie i przeciwdziałanie im;

12.

zauważa, że UE finansuje szereg długoterminowych projektów i programów ukierunkowanych na przeciwdziałanie dezinformacji na szczeblu technologicznym, prawnym, psychologicznym i informacyjnym; wzywa Komisję, aby przeprowadziła ocenę skutków tych projektów i programów oraz ich stosowania;

13.

apeluje do Komisji o ustanowienie grupy zadaniowej podlegającej V. Jourovej, wiceprzewodniczącej Komisji ds. Wartości i Przejrzystości, i zlecenie jej kontrolowania obowiązujących przepisów i strategii politycznych z myślą o identyfikacji luk, które mogą zostać wykorzystane przez podmioty działające w złej intencji, a także wzywa Komisję do zaradzenia tym lukom; podkreśla, że struktura ta powinna współpracować z innymi instytucjami UE i państwami członkowskimi na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym oraz ułatwiać wymianę najlepszych praktyk; wzywa Komisję i ESDZ, by rozważyły utworzenie niezależnego europejskiego centrum ds. zagrożeń ingerencjami i integralności informacyjnej dysponującego odpowiednimi zasobami, które powinno identyfikować, analizować i dokumentować operacje manipulacji informacjami i zagrożenia ingerencjami wobec UE jako całości, zwiększać orientację sytuacyjną, rozwijać wyspecjalizowane centrum wiedzy poprzez służenie jako platforma koordynacji działań ze społeczeństwem obywatelskim, sektorem przedsiębiorstw oraz instytucjami unijnymi i krajowymi, a także podnosić świadomość społeczną, m.in. poprzez regularne sprawozdania na temat zagrożeń systemowych; podkreśla, że utworzenie takiego nowego niezależnego i dysponującego odpowiednimi zasobami europejskiego centrum ds. zagrożeń ingerencjami i integralności informacyjnej umożliwiłoby sprecyzowanie i zwiększenie roli zespołu StratCom ESDZ i jego grup zadaniowych jako strategicznego organu służb dyplomatycznych UE, a także zapobiegłoby powielaniu działań; podkreśla, że mandat StratCom ESDZ powinien koncentrować się na strategicznym opracowywaniu kierunków polityki zagranicznej z myślą o przeciwdziałaniu istniejącym i pojawiającym się wspólnym zagrożeniom oraz wzmacnianiu współpracy z partnerami międzynarodowymi w tej dziedzinie; zwraca uwagę, że StratCom ESDZ mógłby realizować te działania w ścisłej współpracy z nowo utworzonym europejskim centrum ds. zagrożeń ingerencjami i integralności informacyjnej i nową grupą zadaniową Komisji;

14.

wzywa instytucje UE i państwa członkowskie do umożliwienia społeczeństwu obywatelskiemu odgrywania aktywnej roli w przeciwdziałaniu obcym ingerencjom; apeluje, aby na wszystkich szczeblach i we wszystkich segmentach społeczeństwa europejskiego ustanowiono systemy wzmacniające odporność organizacji i obywateli na obce ingerencje, aby umożliwić im wykrywanie ataków w porę i jak najskuteczniejsze przeciwdziałanie im, również dzięki edukacji i podnoszeniu świadomości, z uwzględnieniem unijnych ram praw podstawowych oraz w sposób przejrzysty i demokratyczny; wskazuje w tym kontekście na najlepsze praktyki i podejście obejmujące całe społeczeństwo, stosowane na Tajwanie; wzywa decydentów, by zapewnili społeczeństwu obywatelskiemu odpowiednie narzędzia i specjalne fundusze do badania, ujawniania i zwalczania obcych wpływów;

Budowanie odporności UE przez orientację sytuacyjną, umiejętność korzystania z mediów i edukację

15.

podkreśla, że instytucje UE i państwa członkowskie potrzebują rzetelnych, solidnych i wzajemnie powiązanych systemów wykrywania, analizowania, śledzenia i mapowania przypadków podejmowania przez zagraniczne podmioty państwowe i niepaństwowe prób ingerencji w procesy demokratyczne, w celu rozwijania orientacji sytuacyjnej i jasnego zrozumienia, jak muszą zachowywać się UE i jej państwa członkowskie, aby odstraszać od takich aktów i przeciwdziałać im; apeluje o regularne badania socjologiczne i sondaże w celu monitorowania odporności i umiejętności korzystania z mediów, a także zrozumienia poparcia społecznego dla najpowszechniejszych narracji dezinformacyjnych i postrzegania tych narracji;

16.

podkreśla, że równie ważne jest, aby wnioski płynące z takiej analizy nie były znane wyłącznie grupom specjalistów ds. obcych ingerencji, lecz aby były w miarę możliwości otwarcie udostępniane szerszym segmentom społeczeństwa, zwłaszcza osobom sprawującym wrażliwe funkcje, dzięki czemu wszyscy będą mieć świadomość rodzaju zagrożeń i będą w stanie unikać ryzyka;

17.

podkreśla, że konieczne jest rozwijanie wspólnej metodologii wzmacniania orientacji sytuacyjnej, wczesnego ostrzegania i oceny zagrożeń, systematycznego gromadzenia dowodów i wykrywania na czas manipulacji środowiskiem informacyjnym, a także opracowanie standardów technicznej identyfikacji źródła ataku, na przykład w odniesieniu do autentyczności treści, aby zapewnić skuteczną reakcję;

18.

podkreśla, że konieczne jest, aby UE, we współpracy z państwami członkowskimi i w drodze wielostronnych działań na odnośnych forach międzynarodowych, opracowała konceptualną definicję zagrożenia ingerencją, przed jakim stoi UE; podkreśla, że ta definicja musi odzwierciedlać taktykę, techniki, procedury i narzędzia stosowane do opisania wzorców zachowań państwowych i niepaństwowych podmiotów stwarzających zagrożenia, które dziś obserwujemy; wzywa Komisję do zaangażowania w ten proces Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) w celu dopilnowania, by w tych konceptualnych definicjach nie było miejsca dla dyskryminacji, nierówności lub uprzedzeń;

19.

podkreśla, że dyplomacja publiczna i komunikacja strategiczna stanowią niezbędne elementy stosunków zewnętrznych UE i ochrony demokratycznych wartości UE; apeluje do instytucji UE, aby nadal rozwijały i wzmacniały ważną działalność działu StratCom ESDZ i jego grup zadaniowych, Centrum Analiz Wywiadowczych UE (INTCEN), Komórki UE ds. Syntezy Informacji o Zagrożeniach Hybrydowych, Dyrekcji ds. Wywiadu w Sztabie Wojskowym UE oraz systemu wczesnego ostrzegania, a także ugruntowaną współpracę na szczeblu administracyjnym między ESDZ, Komisją i Parlamentem, stworzoną przez Komisję sieć przeciw dezinformacji, administracyjną grupę zadaniową Parlamentu przeciwko dezinformacji, bieżącą współpracę z NATO, G-7, społeczeństwem obywatelskim i sektorem prywatnym w zakresie działań wywiadowczych, analiz, wymiany najlepszych praktyk oraz podnoszenia świadomości obcych ingerencji i manipulacji informacjami; z zadowoleniem przyjmuje sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 9/2021 pt. „Dezinformacja w UE – pomimo podejmowanych wysiłków problem pozostaje nierozwiązany”; wzywa ESDZ i Komisję do opublikowania szczegółowego harmonogramu realizacji zaleceń Trybunału;

20.

podkreśla, że trzeba wzmocnić wysiłki na rzecz stałego monitorowania, szczególnie na długo przed wyborami, referendami lub innymi ważnymi procesami politycznymi w całej Europie;

21.

apeluje do państw członkowskich o pełne wykorzystanie tych zasobów przez wymianę odpowiednich danych wywiadowczych z INTCEN i aktywniejszy udział w systemie wczesnego ostrzegania; jest zdania, że współpraca w zakresie analiz i wywiadu w UE i z NATO wymaga jeszcze większego pogłębienia oraz że należy zwiększyć jej przejrzystość i demokratyczną rozliczalność, w tym poprzez dzielenie się informacjami z Parlamentem;

22.

z zadowoleniem odnotowuje przedstawiony przez przewodniczącą Komisji Ursulę von der Leyen pomysł ustanowienia wspólnego centrum orientacji sytuacyjnej, z myślą o wzmocnieniu prognozy strategicznej i otwartej strategicznej autonomii UE, i oczekuje dodatkowych wyjaśnień dotyczących jego struktury i misji; podkreśla, że takie centrum wymagałoby aktywnej współpracy z odpowiednimi służbami Komisji, ESDZ, Radą i Parlamentem oraz władzami krajowymi; przypomina jednak, jak ważne jest unikanie powielania prac i dublowania już istniejących struktur UE;

23.

przypomina o potrzebie zapewnienia ESDZ rozszerzonego i wyraźnie zdefiniowanego mandatu i niezbędnych zasobów dla działu ds. komunikacji strategicznej, grup zadaniowych i analizy informacji, aby mógł on monitorować sytuację i przeciwdziałać manipulacji informacjami i ingerencjom poza zagranicznymi źródłami obecnie objętymi działalnością trzech grup zadaniowych, a także dążyć do szerszego zasięgu geograficznego przez zastosowanie podejścia opartego na ocenie ryzyka; pilnie apeluje o wdrożenie przez ESDZ odpowiednich zdolności w celu przeciwdziałania manipulacji informacjami i ingerencjom ze strony Chin, w szczególności przez powołanie specjalnego zespołu ds. Dalekiego Wschodu; podkreśla ponadto, że należy znacznie wzmocnić wiedzę specjalistyczną i zdolności językowe w odniesieniu do Chin i innych regionów ważnych ze względów strategicznych, zarówno w ESDZ i państwach członkowskich, jak i w instytucjach UE w ogóle, oraz wykorzystywać informacje ze źródeł otwartych, które obecnie są niedostatecznie używane;

24.

podkreśla znaczenie docierających w wiele miejsc, konkurencyjnych i pluralistycznych mediów, niezależnych dziennikarzy, weryfikatorów informacji i badaczy, a także silnych mediów publicznych dla ożywionej i swobodnej debaty demokratycznej; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy gromadzenia, szkolenia i wspierania na inne sposoby organizacji niezależnych dziennikarzy, weryfikatorów informacji i badaczy, takich jak Europejskie Obserwatorium Mediów Cyfrowych oraz Europejski Funduszu na rzecz Demokracji, w całej Europie, a w szczególności w regionach najbardziej zagrożonych; głęboko ubolewa, że Europejskie Obserwatorium Mediów Cyfrowych nie obejmuje państw bałtyckich; z zadowoleniem przyjmuje również inicjatywy mające na celu ustanowienie łatwo rozpoznawalnych wskaźników wiarygodności dziennikarstwa i weryfikacji informacji, takich jak inicjatywy zapoczątkowane przez Reporterów bez Granic; wzywa Komisję do przeciwdziałania monopolistycznej własności środków masowego przekazu;

25.

pochwala niezbędne badania oraz liczne kreatywne i udane inicjatywy na rzecz umiejętności korzystania z mediów, umiejętności cyfrowych i podnoszenia świadomości, realizowane przez osoby fizyczne, szkoły, uniwersytety, organizacje medialne, instytucje publiczne i organizacje społeczeństwa obywatelskiego;

26.

wzywa UE i państwa członkowskie do przeznaczenia źródeł unijnego finansowania publicznego na rzecz niezależnych weryfikatorów informacji, badaczy, wysokiej jakości mediów i dziennikarzy śledczych oraz organizacji pozarządowych prowadzących badania i dochodzenia w sprawie manipulacji informacjami i ingerencji, propagujących umiejętność korzystania z mediów i informacji, umiejętności cyfrowe, a także inne środki wzmacniania pozycji obywateli, a także prowadzących badania nad sposobami znaczącego pomiaru skuteczności szkolenia w zakresie umiejętności korzystania z mediów i informacji oraz umiejętności cyfrowych, podnoszenia świadomości, demaskowania fałszywych informacji i komunikacji strategicznej;

27.

wzywa do wzmocnienia profesjonalnych i pluralistycznych mediów i zapewnienia wydawcom godziwego wynagrodzenia za wykorzystywanie ich treści w internecie; podkreśla, że szereg krajów na całym świecie podejmuje kroki w celu dopilnowania, aby media dysponowały odpowiednimi zasobami finansowymi; ponawia swój apel o utworzenie stałego unijnego funduszu mediów informacyjnych i w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę „News”, w tym nowe możliwości finansowania sektora mediów oraz umiejętności korzystania z mediów i informacji w ramach programu „Kreatywna Europa” na lata 2021–2027; zauważa jednak, że źródła finansowania mogą stwarzać zależności lub wywierać wpływ na niezależność mediów; podkreśla w związku z tym, jak ważna jest przejrzystość finansowania mediów; uważa, że aby chronić pluralizm mediów, trzeba publiczne ujawniać informacje na temat podmiotów posiadających lub kontrolujących media, przekazujących im środki finansowe i treści oraz płacących za treści dziennikarskie;

28.

podkreśla, że trzeba skonsolidować analizy, sprawozdania dotyczące incydentów oraz oceny zagrożeń publicznych w oparciu o wiedzę wywiadowczą w zakresie manipulacji informacją i ingerencji, a także udostępniać te informacje społeczeństwu; w związku z tym proponuje utworzenie ogólnounijnej bazy danych na temat przypadków obcych ingerencji zgłaszanych przez organy UE i państw członkowskich; podkreśla, że informacje na temat tych incydentów mogłyby być udostępniane, w stosownych przypadkach, organizacjom społeczeństwa obywatelskiego i opinii publicznej we wszystkich językach UE;

29.

apeluje do wszystkich państw członkowskich, aby włączały do swoich programów nauczania, od wczesnych lat po edukację dorosłych, włącznie ze szkoleniem nauczycieli i badaczy, umiejętność korzystania z mediów i umiejętności cyfrowe, a także edukację na temat demokracji, praw podstawowych, historii najnowszej i polityki światowej oraz myślenie krytyczne i zaangażowanie obywatelskie; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia wsparcia dla edukacji historycznej i badań nad tym, w jaki sposób obce ingerencje i dawny totalitaryzm wpłynęły ogólnie na społeczeństwo, a w szczególności na wydarzenia demokratyczne na dużą skalę;

30.

apeluje do instytucji UE i państw członkowskich, na wszystkich szczeblach administracji, o identyfikację sektorów zagrożonych próbami ingerencji oraz o zapewnienie pracownikom tych sektorów regularnych szkoleń i ćwiczeń dotyczących sposobów wykrywania i unikania prób ingerencji oraz podkreśla, że dla takich wysiłków korzystny byłby ustandaryzowany format ustanowiony przez UE; zaleca oferowanie kompleksowych modułów szkoleń wszystkim urzędnikom; w związku z tym z zadowoleniem odnotowuje szkolenie oferowane posłom i posłankom oraz personelowi przez administrację Parlamentu; zaleca dalsze rozwijanie tego szkolenia;

31.

podkreśla potrzebę podnoszenia świadomości na temat obcych ingerencji we wszystkie warstwach społeczeństwa; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy podejmowane przez ESDZ, Komisję i administrację Parlamentu, takie jak szkolenia i wydarzenia podnoszące świadomość dla dziennikarzy, nauczycieli, influencerów, studentów, starszych obywateli i gości, zarówno offline, jak i online, w Brukseli i we wszystkich państwach członkowskich UE, oraz zaleca ich dalsze rozwijanie;

32.

apeluje do państw członkowskich, administracji UE i organizacji społeczeństwa obywatelskiego o dzielenie się najlepszymi praktykami dotyczącymi szkoleń i podnoszenia świadomości w zakresie umiejętności korzystania z mediów i informacji, zgodnie z tym, co przewidziano w dyrektywie o audiowizualnych usługach medialnych (13); wzywa Komisję, aby organizowała te wymiany najlepszych praktyk we współpracy z grupą ekspertów ds. umiejętności korzystania z mediów; podkreśla, że państwa członkowskie powinny szybko i odpowiednio wdrożyć zmienioną dyrektywę;

33.

wzywa instytucje UE do opracowania kodeksu etyki zawierającego wytyczne dla władz publicznych i przedstawicieli politycznych na temat korzystania z platform i sieci mediów społecznościowych; uważa, że niezbędne jest zachęcanie do odpowiedzialnego korzystania z takich platform i sieci w celu zwalczania manipulacji i informacji wprowadzających w błąd pochodzących ze sfery publicznej;

34.

apeluje do UE i jej państw członkowskich o wdrażanie dostosowanych programów na rzecz podnoszenia świadomości oraz umiejętności korzystania z mediów i informacji, w tym dla diaspor i mniejszości, oraz apeluje do Komisji o ustanowienie systemu łatwego udostępniania materiałów w językach mniejszości, w celu ograniczenia kosztów tłumaczeń i trafiania do możliwie największej liczby osób; wzywa regiony i gminy do przejęcia wiodącej roli, ponieważ ważne jest dotarcie do obszarów wiejskich i do różnych grup demograficznych;

35.

podkreśla, że zasadniczą reakcją na próby obcych ingerencji jest obrona najważniejszych grup docelowych, w które próby te są wymierzone; podkreśla, że potrzebne są ukierunkowane działania, dzięki zharmonizowanym ramom prawnym UE, przeciwko szerzeniu dezinformacji i mowy nienawiści w kwestiach związanych z płcią, osobami LGBTIQ+, mniejszościami i uchodźcami; wzywa Komisję do opracowania i wdrożenia strategii mających na celu powstrzymanie finansowania osób i grup, które aktywnie rozpowszechniają zmanipulowane informacje lub uczestniczą w manipulacji informacjami, często na temat wspomnianych grup lub tematów, i które robią to, aby podzielić społeczeństwo; wzywa do prowadzenia pozytywnych kampanii informacyjnych dotyczących tych kwestii i podkreśla, że potrzebne są szkolenia uwzględniające aspekt płci;

36.

dostrzega, że ataki i kampanie dezinformacyjne wykorzystujące aspekt płci są często stosowane jako część szerszej strategii politycznej w celu podważenia równego uczestnictwa w procesach demokratycznych, w szczególności w odniesieniu do kobiet i osób LGBTIQ+; podkreśla, że dezinformacja na temat osób LGBTIQ+ podsyca nienawiść, zarówno w internecie, jak i poza nim, i powoduje zagrożenie życia; domaga się przeprowadzenia badań dotyczących dezinformacji w internecie z perspektywy intersekcjonalnej oraz nadzorowania zmian wprowadzanych przez platformy w celu reagowania na kampanie dezinformacyjne wykorzystujące aspekt płci w internecie; domaga się zwrócenia większej uwagi na dezinformację opartą na płci przez opracowanie systemów wczesnego ostrzegania, za pomocą których można zgłaszać i identyfikować kampanie dezinformacyjne wykorzystujące aspekt płci;

37.

apeluje do Komisji, aby przedstawiła nadrzędną strategię na rzecz umiejętności korzystania z mediów i informacji, ze szczególnym naciskiem na zwalczanie manipulacji informacjami;

38.

z zadowoleniem przyjmuje powołanie grupy ekspertów do spraw zwalczania dezinformacji i promowania umiejętności cyfrowych w drodze edukacji i szkoleń, która skoncentruje się między innymi na myśleniu krytycznym, szkoleniu nauczycieli i zapobieganiu manipulacjom informacjami, demaskowaniu zmanipulowanych informacji i weryfikowaniu faktów oraz angażowaniu uczniów; wzywa Komisję do przedstawienia rezultatów prac tej grupy ekspertów oraz do wdrożenia jej konkluzji;

39.

podkreśla znacznie komunikacji strategicznej dla walki z najbardziej rozpowszechnionymi narracjami antydemokratycznymi; apeluje o poprawę komunikacji strategicznej UE w celu zwiększenia jej zasięgu zarówno wśród obywateli, jak i za granicą; podkreśla, że wszystkie organizacje demokratyczne muszą bronić demokracji, przestrzegać praworządności oraz ponosić wspólną odpowiedzialność za zaangażowanie obywateli, przy wykorzystaniu ich preferowanych języków i platform;

40.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia skutecznych publicznych kampanii komunikacyjnych dotyczących pandemii COVID-19, aby rozpowszechniać dokładne i terminowe informacje w celu zwalczania informacji wprowadzających w błąd, w szczególności na temat szczepionek;

41.

wyraża głębokie zaniepokojenie rozpowszechnianiem się zagranicznej propagandy, pochodzącej głównie z Moskwy i Pekinu oraz Ankary i tłumaczonej na języki lokalne, np. mylnie prezentowanych jako dziennikarstwo treści medialnych sponsorowanych przez RT, Sputnik, Anadolu, CCTV, Global Times, Xinhua, TRT World i Komunistyczną Partię Chin, które to treści powielane są przez prasę; utrzymuje, że takich kanałów nie można uznawać za prawdziwe media, a w związku z tym nie powinny one korzystać z praw i ochrony przysługujących mediom demokratycznym; jest równie zaniepokojony tym, jak takie narracje przeniknęły do prawdziwego dziennikarstwa; podkreśla, że trzeba podnosić świadomość na temat rosyjskich i chińskich kampanii dezinformacyjnych, które uderzają w demokratyczne wartości i dzielą UE, ponieważ stanowią one główne źródło dezinformacji w Europie; wzywa Komisję do rozpoczęcia badania dotyczącego minimalnych standardów mediów jako podstawy do ewentualnego wycofywania licencji w przypadku naruszeń przepisów; apeluje do Komisji o włączenie ustaleń z badania do przyszłego prawodawstwa, takiego jak ewentualny akt prawny dotyczący wolności mediów; zauważa, że zagraniczne podmioty ingerujące mogą fałszywie przedstawiać się jako dziennikarze; uważa, że w takich przypadkach powinna istnieć możliwość nakładania sankcji na taką osobę lub organizację, na przykład poprzez jej wskazywanie i zawstydzanie, umieszczanie na czarnej liście wydarzeń prasowych lub cofnięcie akredytacji medialnej;

42.

jest głęboko zaniepokojony atakami, nękaniem, przemocą i groźbami wobec dziennikarzy, obrońców praw człowieka i innych osób ujawniających obcą ingerencję i zaznacza, że może to również zagrozić ich niezależności; wzywa Komisję do szybkiego zaproponowania konkretnych i ambitnych wniosków dotyczących bezpieczeństwa wszystkich tych osób, w tym instrumentu przeciwko strategicznemu powództwu zmierzającemu do stłumienia debaty publicznej (SLAPP) oraz wsparcia gospodarczego, prawnego i dyplomatycznego, zgodnie z zapowiedzią zawartą w europejskim planie działania na rzecz demokracji; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje zalecenie Komisji (UE) 2021/1534 z dnia 16 września 2021 r. w sprawie zapewnienia ochrony i bezpieczeństwa dziennikarzom i innym pracownikom sektora mediów oraz wzmocnienia ich pozycji w Unii Europejskiej (14); wzywa państwa członkowskie do skutecznej ochrony dziennikarzy i innych pracowników mediów za pomocą narzędzi ustawodawczych i nieustawodawczych;

43.

podkreśla potrzebę angażowania decydentów lokalnych i regionalnych odpowiedzialnych za strategiczne decyzje w obszarach wchodzących w zakres ich kompetencji, takich jak infrastruktura, cyberbezpieczeństwo, kultura i edukacja; podkreśla, że lokalni i regionalni politycy oraz lokalne i regionalne organy często są w stanie identyfikować niepokojące procesy na wczesnym etapie, i zwraca uwagę, że ustalenie i wdrożenie odpowiednich przeciwśrodków często wymaga wiedzy lokalnej;

44.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o ustanowienie kanałów komunikacji i stworzenie platform, które umożliwią przedsiębiorstwom, organizacjom pozarządowym i osobom fizycznym, w tym członkom diaspory, padającym ofiarą manipulacji informacjami lub ingerencji zgłaszanie takich przypadków; apeluje do państw członkowskich o wspieranie osób, które są ofiarami ataków oraz osób, które wiedzą o takich atakach lub są poddawane presji;

Obce ingerencje z wykorzystaniem platform internetowych

45.

z zadowoleniem przyjmuje proponowany przegląd kodeksu postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji, a także wnioski dotyczące aktu o usługach cyfrowych, aktu o rynkach cyfrowych i innych środków związanych z europejskim planem działania na rzecz demokracji, ponieważ mogą to być skuteczne narzędzia zwalczania obcej ingerencji; zaleca, aby podczas ostatecznego czytania tych tekstów uwzględniono aspekty omawiane w pozostałej części niniejszej sekcji;

46.

podkreśla, że wolność wypowiedzi nie może być błędnie interpretowana jako wolność angażowania się online w działalność, która jest nielegalna offline, jak nękanie, mowa nienawiści, dyskryminacja rasowa, terroryzm, przemoc, szpiegostwo i groźby; podkreśla, że platformy muszą nie tylko przestrzegać prawa kraju, w którym prowadzą działalność, lecz także działać zgodnie z własnymi warunkami, zwłaszcza jeśli chodzi o szkodliwe treści w internecie; wzywa platformy do wzmożenia wysiłków na rzecz zapobiegania ponownemu pojawianiu się nielegalnych treści identycznych z tymi, które zostały zidentyfikowane jako nielegalne i usunięte;

47.

podkreśla, że trzeba przede wszystkim kontynuować badania nad intensyfikacją dezinformacji i obcej ingerencji w internecie oraz wprowadzić ogólnounijne przepisy zapewniające znacznie większe i istotne poziomy przejrzystości, monitorowania i rozliczalności w odniesieniu do operacji prowadzonych przez platformy internetowe i do dostępu do danych przysługującego osobom do niego uprawnionym, w szczególności w kontekście algorytmów i reklam internetowych; wzywa przedsiębiorstwa mediów społecznościowych do prowadzenia bibliotek reklamowych;

48.

wzywa do wprowadzenia regulacji i podjęcia działań w celu zobowiązania platform, zwłaszcza tych, które stwarzają ryzyko systemowe dla społeczeństwa, do dołożenia starań w celu ograniczenia manipulacji informacjami i ingerencji, na przykład poprzez stosowanie oznaczeń wskazujących prawdziwych autorów prowadzących dane konta, ograniczanie zasięgu kont regularnie wykorzystywanych do rozpowszechniania dezinformacji lub regularne naruszających warunki platformy, zawieszanie i, w razie potrzeby i w oparciu o jasne przepisy, usuwanie nieautentycznych kont wykorzystywanych do skoordynowanych kampanii ingerencyjnych lub demonetyzację stron rozpowszechniających dezinformację, ustanawianie środków ograniczających ryzyko ingerencji wynikające ze skutków ich algorytmów, modeli reklam, systemów rekomendacji i technologii sztucznej inteligencji, a także sygnalizowanie treści dezinformacyjnych w publikacjach i komentarzach; przypomina, że środki te należy wdrożyć w sposób przejrzysty i rozliczalny;

49.

wzywa Komisję do pełnego uwzględnienia przyjętych w czerwcu 2021 r. wytycznych Rady Europy w sprawie najlepszych praktyk opracowywania skutecznych ram prawnych i proceduralnych dla mechanizmów samoregulacji i współregulacji moderacji treści;

50.

apeluje o pełne i skuteczne wdrożenie ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (15), które ogranicza ilość danych użytkowników, które mogą przechowywać platformy, a także czas, przez jaki takie dane mogą być wykorzystywane, zwłaszcza w przypadku platform i aplikacji wykorzystujących bardzo prywatne lub wrażliwe dane, np. komunikatorów oraz aplikacji zdrowotnych, finansowych i randkowych oraz małych grup dyskusyjnych; wzywa platformy pełniące rolę strażnika dostępu do powstrzymania się od łączenia danych osobowych z danymi osobowymi pochodzącymi z innych usług oferowanych przez strażnika dostępu lub z danymi osobowymi pochodzącymi z usług świadczonych przez osoby trzecie, aby równie łatwo jak zgadzać się można było nie zgadzać się na przechowywanie i udostępnianie danych oraz aby umożliwić użytkownikom wybranie, czy chcą otrzymywać spersonalizowane reklamy internetowe; z zadowoleniem przyjmuje wszelkie wysiłki na rzecz zakazu stosowania technik mikrotargetowania w reklamach politycznych, w szczególności, ale nie wyłącznie, technik opartych na wrażliwych danych osobowych, takich jak pochodzenie etniczne, przekonania religijne lub orientacja seksualna, i zwraca się do Komisji o rozważenie rozszerzenia zakazu mikrotargetowania na reklamę tematyczną;

51.

apeluje o wiążące zasady UE zobowiązujące platformy do współpracy z właściwymi organami, aby regularnie testować systemy oraz określać, oceniać i łagodzić ryzyko manipulacji informacjami i ingerencji w informacje oraz podatności, z jakim wiąże się korzystanie z usług platform, co obejmuje sposób, w jaki projekt ich usług i zarządzanie nimi przyczyniają się do tego ryzyka; apeluje o wiążące zasady UE zobowiązujące platformy do ustanowienia systemów monitorowania sposobu korzystania z ich usług, np. monitorowania w czasie rzeczywistym najmodniejszych i najpopularniejszych postów w podziale na kraje, aby wykrywać manipulacje informacjami i ingerencje w informacje oraz zgłaszać właściwym organom podejrzenia dotyczące ingerencji, a także o zasady zwiększające koszty ponoszone przez podmioty, które umożliwiają przymykanie oka na wszelkie takie działania ułatwiane przez ich systemy;

52.

wzywa platformy internetowe, aby przeznaczyły odpowiednie zasoby na zapobieganie szkodliwym obcym ingerencjom, a także na zapewnienie lepszych warunków pracy, opieki psychologicznej i sprawiedliwych wynagrodzeń dla moderatorów treści; wzywa duże platformy mediów społecznościowych, aby przedstawiały szczegółowe sprawozdania w podziale na kraje na temat zasobów przeznaczonych na weryfikację informacji w poszczególnych krajach, działalność badawczą, moderowanie treści, w tym zdolności zasobów ludzkich i AI w poszczególnych językach, oraz współpracę z lokalnym społeczeństwem obywatelskim; podkreśla, że platformy te muszą podjąć skuteczniejsze kroki, by przeciwdziałać dezinformacji na mniejszych i mniej rentowych rynkach w UE;

53.

wzywa platformy mediów społecznościowych, aby w pełni respektowały równość wszystkich obywateli UE niezależnie od języka używanego przy projektowaniu ich usług, narzędzi i mechanizmów monitorowania, a także w środkach służących większej przejrzystości i bezpieczniejszemu środowisku internetowemu; podkreśla, że odnosi się to nie tylko do wszystkich urzędowych języków narodowych i języków regionalnych, ale również do języków dużych diaspor w UE; podkreśla, że usługi te powinny być również dostępne dla osób z ubytkiem słuchu;

54.

postuluje wyraźne i czytelne oznaczanie materiałów typu deepfake zarówno dla użytkowników platform, jak i w metadanych treści, aby badacze i weryfikatorzy informacji byli w stanie lepiej identyfikować takie materiały; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy mające zwiększyć autentyczność i identyfikowalność treści, takie jak opracowanie znaków wodnych i norm autentyczności oraz wprowadzenie norm globalnych;

55.

postuluje uregulowanie serwisów oferujących narzędzia i usługi manipulacji mediami społecznościowymi, takie jak zwiększanie zasięgu kont lub treści za pomocą sztucznego uczestnictwa lub nieautentycznych profili; podkreśla, że takie uregulowanie musi opierać się na dogłębnej ocenie obecnych praktyk i związanych z nimi zagrożeń oraz powinno zapobiegać wykorzystywaniu tych usług do ingerencji politycznej przez podmioty działające w złej wierze;

56.

zwraca uwagę na potrzebę przejrzystości w odniesieniu do rzeczywistych osób fizycznych lub prawnych stojących za treściami lub kontami internetowymi, pragnących publikować reklamy; apeluje do platform, aby wprowadziły mechanizmy pozwalające wykrywać i zawieszać, w szczególności, nieautentyczne konta powiązane ze skoordynowanymi operacjami wywierania wpływu; podkreśla, że praktyki te nie powinny naruszać zdolności do zachowania anonimowości w internecie, która ma kluczowe znaczenie dla ochrony dziennikarzy, aktywistów, społeczności zmarginalizowanych i osób znajdujących się w trudnej sytuacji (np. sygnalistów, dysydentów i politycznych oponentów reżimów autokratycznych), a ponadto powinny dopuszczać istnienie kont o charakterze satyrycznym i humorystycznym;

57.

podkreśla, że większa odpowiedzialność za usuwanie treści nie może prowadzić do arbitralnego usuwania treści legalnych; apeluje o ostrożność, jeśli chodzi o całkowite zawieszanie kont rzeczywistych osób fizycznych lub masowe stosowanie zautomatyzowanych filtrów; odnotowuje z zaniepokojeniem arbitralne decyzje platform dotyczące kasowania kont urzędników wybieranych; podkreśla, że konta te powinny być likwidowane wyłącznie na podstawie jasnych przepisów opartych na wartościach demokratycznych, przekładających się na politykę biznesową i egzekwowanych przez niezależny nadzór demokratyczny, oraz że musi istnieć w pełni przejrzysty proces obejmujący prawo do odwołania;

58.

apeluje o wiążące zasady zobowiązujące platformy do tworzenia łatwo dostępnych i skutecznych kanałów komunikacji dla osób lub organizacji pragnących zgłosić nielegalne treści, naruszenie warunków korzystania z usług, dezinformacje lub obce ingerencje lub manipulacje, w stosownych przypadkach umożliwiające oskarżonym osobom udzielenie odpowiedzi, zanim podjęte zostaną jakiekolwiek działania ograniczające, a także o ustanowienie bezstronnych, przejrzystych, szybkich i dostępnych procedur wyjaśniających i odwoławczych dla ofiar treści zamieszczanych w internecie, osób zgłaszających treści oraz osób fizycznych lub organizacji dotkniętych decyzją o zamieszczeniu etykiety, ograniczeniu widoczności, wyłączeniu dostępu do konta lub jego zawieszeniu bądź o ograniczeniu dostępu do dochodów z reklam; zaleca, aby platformy mediów społecznościowych wyznaczyły specjalny punkt kontaktowy dla każdego państwa członkowskiego i tworzyły grupy zadaniowe w związku z każdymi ważnymi wyborami odbywającymi się we wszystkich państwach członkowskich;

59.

postuluje, aby zasady prawne zapewniały przejrzystość wobec użytkowników i ogółu społeczeństwa, np. zobowiązywały platformy do stworzenia publicznych i łatwych do przeszukiwania archiwów reklam internetowych, zawierających m.in. informacje do kogo są kierowane reklamy i kto za nie zapłacił, oraz treści moderowanych i usuniętych, do ustanowienia środków samoregulacji oraz do zapewnienia właściwym organom krajowym, zweryfikowanym badaczom powiązanym z instytucjami akademickimi, mediom, organizacjom społeczeństwa obywatelskiego oraz międzynarodowym organizacjom reprezentującym interes publiczny wszechstronnego i znaczącego dostępu do informacji o projekcie oraz o wykorzystaniu i wpływie algorytmów; uważa, że należy zharmonizować wskaźniki stosowane w tych bibliotekach, aby umożliwić analizy przekrojowe platform i ograniczyć obciążenia administracyjne dla platform;

60.

apeluje, aby położyć kres modelom biznesowym, które polegają na zachęcaniu ludzi do dłuższego pozostawania na platformach poprzez dostarczanie im wciągających treści; wzywa organy decydujące o prawodawstwie i platformy, aby pilnowały – korzystając z ludzkich moderatorów i audytora będącego osobą trzecią – żeby algorytmy nie promowały nielegalnych, ekstremistycznych, dyskryminacyjnych lub radykalizujących treści, lecz raczej oferowały użytkownikom różnorodne perspektywy oraz priorytetowo traktowały i promowały treści oparte na faktach i nauce, w szczególności gdy dotyczą ważnych kwestii społecznych, takich jak zdrowie publiczne i zmiana klimatu; uważa, że systemy rankingowe oparte na zaangażowaniu i uzależnieniu stwarzają systemowe zagrożenie dla naszego społeczeństwa; wzywa Komisję, aby zajęła się aktualną kwestią zachęt cenowych, które często przewidują o wiele niższe ceny za taką samą liczbę wyświetleń silnie targetowanych reklam o stwarzających podziały treściach niż w przypadku mniej targetowanych reklam o treściach sprzyjających integracji społecznej;

61.

apeluje o modyfikowanie algorytmów, aby wstrzymywać propagowanie treści pochodzących z nieautentycznych kont i kanałów, które sztucznie stymulują rozpowszechnianie szkodliwych zagranicznych manipulacji informacjami; apeluje o modyfikowanie algorytmów tak, by nie promowały treści stwarzających podziały i wywołujących gniew; podkreśla, że UE musi wprowadzić środki, które prawnie zobowiążą przedsiębiorstwa z branży mediów społecznościowych, aby w możliwie największym stopniu zapobiegały rozprzestrzenianiu się dezinformacji po jej wykryciu, oraz że w przypadku gdy platformy nie stosują się do wymogu usunięcia dezinformacji, muszą ponosić konsekwencje;

62.

podkreśla, że potrzebna jest udoskonalona faza testowa oraz systematyczny przegląd konsekwencji stosowania algorytmów, w tym sposobu, w jaki kształtują one debatę publiczną i wpływają na wyniki polityczne, oraz jak nadaje się treściom priorytet; podkreśla, że podczas takiego przeglądu należy również badać, czy platformy są w stanie dotrzymać gwarancji zawartych w odpowiednich warunkach korzystania z usług i czy wprowadziły wystarczające zabezpieczenia, aby zapobiegać skoordynowanym nieautentycznym zachowaniom na dużą skalę będących wynikiem manipulowania treściami zamieszczanymi na platformach;

63.

wyraża zaniepokojenie średnią kwotą dochodów z reklam w wysokości 65 mln EUR, która przepływa każdego roku do około 1 400 stron internetowych zawierających dezinformacje, skierowanych do obywateli UE (16); podkreśla, że reklamy internetowe – czasami nawet instytucji publicznych – trafiają na szkodliwe strony internetowe propagujące mowę nienawiści i dezinformację, a zatem finansują takie strony, bez zgody czy nawet wiedzy odnośnych reklamodawców; zauważa, że pięć przedsiębiorstw, w tym Google Ads, płaci 97 % tych dochodów z reklam i odpowiada za wybór stron internetowych wydawców wyszczególnionych w ich katalogach, a zatem może decydować, które treści podlegają monetyzacji; uważa za niedopuszczalne, że algorytmy, które rozdzielają fundusze reklamowe, stanowią dla ogółu społeczeństwa kompletną czarną skrzynkę; wzywa Komisję, aby wykorzystała narzędzia polityki konkurencji i przepisy antymonopolowe do zapewnienia funkcjonalnego rynku i zlikwidowania tego monopolu; wzywa te podmioty, aby zapobiegły finansowaniu stron internetowych zawierających dezinformacje przez ich usługi reklamowe; wyraża uznanie dla organizacji zajmujących się podnoszeniem wiedzy o tej niepokojącej kwestii; podkreśla, że reklamodawcy powinni mieć prawo wiedzieć, gdzie zamieszczane są ich reklamy i który pośrednik przetwarzał ich dane, i decydować o tym; postuluje ustanowienie procesu mediacji, który umożliwi reklamodawcom uzyskanie refundacji, gdy ich reklamy zostaną umieszczone na stronach internetowych propagujących dezinformacje;

64.

podkreśla, że zaktualizowany kodeks postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji, akt o usługach cyfrowych, akt o rynkach cyfrowych i inne środki związane z europejskim planem działania na rzecz demokracji będą wymagać po ich przyjęciu skutecznego mechanizmu przeglądu, oceny i sankcji, aby możliwa była regularna ocena ich wdrożenia na szczeblu krajowym i unijnym, identyfikacja i bezzwłoczna eliminacja luk prawnych oraz nakładanie sankcji za niewłaściwe stosowanie i niewywiązywanie się z zobowiązań; domaga się w związku z tym silnych i dysponujących odpowiednimi zasobami koordynatorów ds. usług cyfrowych w każdym państwie członkowskim, a także wystarczających zasobów, aby umożliwić służbom egzekwowania w Komisji realizację zadań przydzielonych im na mocy aktu o usługach cyfrowych; podkreśla ponadto, że należy dopilnować, aby platformy internetowe były poddawane niezależnym audytom certyfikowanym przez Komisję; zauważa, że audytorzy, aby zachować niezależność, nie mogą być finansowani przez poszczególne platformy;

65.

apeluje w związku z tym o zdefiniowanie w drodze współregulacji obiektywnych kluczowych wskaźników efektywności, aby zapewnić weryfikowalność działań podejmowanych przez platformy i ich skutków; podkreśla, że te kluczowe wskaźniki efektywności powinny obejmować wskaźniki właściwe dla danego kraju, takie jak odbiorcy, do których skierowana jest dezinformacja, zaangażowanie (wskaźnik klikalności itp.), finansowanie weryfikacji informacji i badań w poszczególnych krajach, a także występowanie i siła krajowych związków ze społeczeństwem obywatelskim;

66.

wyraża głębokie zaniepokojenie brakiem przejrzystości przeglądu kodeksu postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji, gdyż dyskusja została w dużej mierze zastrzeżona dla sektora prywatnego i Komisji; ubolewa, że podczas opracowywania przeglądu kodeksu postępowania nie skonsultowano się w odpowiedni sposób z Parlamentem Europejskim, w szczególności z komisją specjalną INGE, i z niektórymi innymi zainteresowanymi stronami;

67.

ubolewa nad utrzymującym się samoregulacyjnym charakterem kodeksu postępowania, ponieważ samoregulacja jest niewystarczająca, jeśli chodzi o ochronę społeczeństwa przed próbami ingerencji i manipulacji; jest zaniepokojony, że zaktualizowany kodeks postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji może nie zapewnić odpowiedzi na przyszłe wyzwania; wyraża zaniepokojenie z powodu silnego oparcia wytycznych w sprawie wzmocnienia kodeksu postępowania na wniosku Komisji dotyczącym aktu o usługach cyfrowych; apeluje o podjęcie szybkich działań mających zapewnić, by kodeks postępowania zawierał wiążące zobowiązania dla platform, żeby zagwarantować gotowość UE przed następnymi wyborami lokalnymi, regionalnymi, krajowymi i europejskimi;

68.

wzywa UE do ochrony i pobudzania dialogu w społeczności technologicznej oraz wymiany informacji na temat zachowań i strategii platform społecznościowych; uważa, że jedynie otwarta społeczność technologiczna może uodpornić opinię publiczną na ataki, manipulacje i ingerencje; apeluje o zbadanie możliwości ustanowienia publiczno-prywatnego ośrodka wymiany i analizy (ISAC) ds. dezinformacji, którego członkowie identyfikowaliby, oznaczali i udostępniali informacje o zagrożeniach treściami dezinformacyjnymi oraz ich dostawcach zgodnie z klasyfikacją zagrożenia; uważa, że mogłoby to zapewnić wkład w unijny system wczesnego ostrzegania i mechanizm G-7 oraz byłoby korzystne dla mniejszych podmiotów dysponujących ograniczonymi zasobami; apeluje również o ogólnosektorowy standard dotyczący dezinformacji dla usług reklamowych i internetowych usług monetyzacji, aby demonetyzować szkodliwe treści, oraz postuluje, aby standard ten był także stosowany przez internetowe systemy płatnicze i platformy handlu elektronicznego oraz podlegał audytowi przez stronę trzecią;

69.

podkreśla, że kodeks musi funkcjonować jako skuteczne narzędzie do czasu wejścia w życie aktu o usługach cyfrowych; uważa, że już w kodeksie należy wprowadzić niektóre obowiązki przewidziane w akcie o usługach cyfrowych oraz zobowiązać sygnatariuszy do wdrożenia szeregu przepisów tego aktu dotyczących dostępu badaczy i regulatorów do danych oraz przejrzystości reklam, w tym przejrzystości systemu algorytmicznego i systemu rekomendacji; wzywa sygnatariuszy, aby poddali zgodność z tymi obowiązkami kontroli przez niezależnego audytora, oraz domaga się opublikowania tych sprawozdań z audytu;

70.

ubolewa z powodu braku przejrzystości procesu monitorowania zgodności z kodeksem, a także z powodu terminu przeglądu kodeksu, który zakończy się przed ukończeniem prac przez komisję specjalną INGE; zauważa, że do wiadomości publicznej należy przekazywać co najmniej porządki obrad, uwagi końcowe i listy obecności; wzywa sygnatariuszy, aby złożyli w Parlamencie oświadczenia na temat ich zobowiązań związanych z kodeksem oraz sposobu wywiązywania się z tych zobowiązań w przeszłości i przyszłości;

71.

uważa, że niezależne organy regulacyjne ds. mediów, takie jak Europejska Grupa Regulatorów ds. Audiowizualnych Usług Medialnych, mogłyby odegrać kluczową rolę w monitorowaniu i egzekwowaniu kodeksu;

72.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek dotyczący ustanowienia grupy zadaniowej określonej w wytycznych Komisji w sprawie wzmocnienia kodeksu; nalega, by Komisja zaprosiła do udziału w tej grupie zadaniowej przedstawicieli Parlamentu, krajowych regulatorów i inne zainteresowane strony, w tym społeczeństwo obywatelskie i społeczność naukową;

Infrastruktura krytyczna i sektory strategiczne

73.

uważa, że infrastruktura krytyczna, z uwagi na jej wzajemnie powiązany i transgraniczny charakter, jest w coraz większym stopniu podatna na ingerencje zewnętrzne, i sądzi, że obecnie obowiązujące ramy wymagają przeglądu; z zadowoleniem przyjmuje zatem wniosek Komisji w sprawie nowej dyrektywy mającej zwiększyć odporność podmiotów krytycznych świadczących usługi kluczowe w Unii Europejskiej;

74.

zaleca, aby państwa członkowskie zachowały uprawnienia do identyfikowania podmiotów krytycznych, ale koordynacja na szczeblu UE jest konieczna po to, żeby:

a)

wzmocnić kanały połączeń i komunikacji wykorzystywane przez wiele podmiotów, w tym w celu zapewnienia ogólnego bezpieczeństwa misji i operacji UE,

b)

wspierać właściwe organy w państwach członkowskich za pośrednictwem Grupy ds. Odporności Podmiotów Krytycznych i zapewniać zróżnicowany udział zainteresowanych stron, a zwłaszcza skuteczne zaangażowanie małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), organizacji społeczeństwa obywatelskiego i związków zawodowych,

c)

propagować wymianę najlepszych praktyk nie tylko między państwami członkowskimi, ale również na szczeblu regionalnym i lokalnym, w tym z Bałkanami Zachodnimi, oraz między właścicielami i operatorami infrastruktury krytycznej, m.in. poprzez komunikację międzyagencyjną, w celu wykrywania niepokojących sytuacji na wczesnym etapie i opracowywania odpowiednich środków zaradczych,

d)

wdrożyć wspólną strategię reagowania na cyberataki na infrastrukturę krytyczną;

75.

zaleca, aby rozszerzyć wykaz podmiotów krytycznych o cyfrową infrastrukturę wyborczą i systemy kształcenia, z uwagi na ich zasadnicze znaczenie, jeśli chodzi o zagwarantowanie długoterminowego funkcjonowania i stabilności UE i jej państw członkowskich, a także aby dopuścić elastyczność podczas podejmowania decyzji o dodaniu do wykazu nowych sektorów strategicznych, które należy objąć ochroną;

76.

apeluje o przyjęcie nadrzędnego unijnego podejścia, aby poradzić sobie z problemem zagrożeń hybrydowych dla procesów wyborczych, oraz o poprawę koordynacji i współpracy między państwami członkowskimi; apeluje do Komisji o krytyczną ocenę zależności od platform i infrastruktury danych w kontekście wyborów; uważa, że brakuje nadzoru demokratycznego nad sektorem prywatnym; apeluje o bardziej demokratyczny nadzór nad platformami, w tym o odpowiedni dostęp właściwych organów do danych i algorytmów;

77.

zaleca, aby obowiązki wynikające z proponowanej dyrektywy, w tym oceny zagrożeń, ryzyka i podatności w skali UE i poszczególnych krajów, odzwierciedlały najnowszy rozwój sytuacji i były realizowane przez Wspólne Centrum Badawcze we współpracy z centrum INTCEN ESDZ; podkreśla, że należy zapewnić tym instytucjom wystarczające zasoby, aby mogły one przedstawić najnowocześniejszą analizę, z silnym nadzorem demokratycznym, co nie powinno wykluczać uprzedniej oceny przez FRA w celu zadbania o poszanowanie praw podstawowych;

78.

uważa, że aby zapobiec przejęciu dużych części infrastruktury krytycznej UE i krajów kandydujących przez państwa i przedsiębiorstwa spoza UE, jak w przypadku greckiego portu w Pireusie oraz, obecnie, chińskich inwestycji w kable podmorskie w Morzu Bałtyckim, Śródziemnym i Arktycznym, UE i jej państwa członkowskie muszą zapewnić alternatywne sposoby finansowania krajom kandydującym do UE z Bałkanów Zachodnich i innym potencjalnym krajom kandydującym, w których państwa trzecie wykorzystują BIZ jako narzędzie geopolityczne do zwiększania efektu dźwigni tych krajów; przyjmuje w związku z tym z zadowoleniem rozporządzenie w sprawie monitorowania BIZ jako ważne narzędzie koordynacji działań państw członkowskich dotyczących inwestycji zagranicznych oraz apeluje o silniejsze ramy regulacyjne i bardziej zdecydowane egzekwowanie tych ram, aby zagwarantować, że BIZ wpływające negatywnie na bezpieczeństwo UE, zgodnie z rozporządzeniem, będą blokowane, oraz że instytucje UE otrzymają więcej kompetencji w zakresie monitorowania BIZ; postuluje rezygnację z zasady najniższej oferty w rządowych decyzjach inwestycyjnych; wzywa wszystkie państwa członkowskie, które nie mają mechanizmów monitorowania inwestycji, do ustanowienia takich środków; uważa, że ramy prawne powinny być lepiej powiązane z niezależnymi analizami prowadzonymi przez krajowe i unijne instytuty lub inne odpowiednie zainteresowane strony, takie jak ośrodki analityczne, aby określić i ocenić przepływy BIZ; uważa, że właściwe mogłoby też być uwzględnienie w tych ramach innych sektorów strategicznych, takich jak 5G i inne technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT), aby ograniczyć zależność UE i jej państw członkowskich od dostawców wysokiego ryzyka; podkreśla, że podejście to powinno mieć zastosowanie w równej mierze do krajów kandydujących i potencjalnych krajów kandydujących;

79.

uważa, że UE stoi przed większymi wyzwaniami ze względu na brak inwestycji w przeszłości, co przyczyniło się do jej zależności od zagranicznych dostawców technologii; zaleca zabezpieczenie łańcuchów produkcji i dostaw infrastruktury krytycznej i materiałów krytycznych w UE; uważa, że dążenie UE do otwartej autonomii strategicznej i suwerenności cyfrowej jest ważne i stanowi właściwy kierunek działania; podkreśla, że zgodnie z oczekiwaniami UE ma wdrożyć nowe narzędzia, aby wzmocnić swoją pozycję geopolityczną, w tym instrument chroniący przed wymuszaniem; uważa, że europejski akt prawny o mikroczipach zapowiedziany przez Komisję zagwarantuje, że części o zasadniczym znaczeniu dla produkcji mikroczipów wytwarzane będą w UE, co jest ważnym krokiem na drodze do ograniczenia zależności od państw trzecich, takich jak Chiny i USA; uważa, że inwestycje w produkcję mikroczipów muszą być skoordynowane w całej Unii i realizowane na podstawie analizy strony popytu, co pozwoli uniknąć wyścigu po krajowe dotacje publiczne i rozdrobnienia jednolitego rynku; apeluje zatem do Komisji, aby ustanowiła specjalny europejski fundusz na rzecz półprzewodników, który mógłby wspierać tworzenie bardzo potrzebnej wykwalifikowanej siły roboczej oraz rekompensować wyższe koszty zakładania obiektów produkcyjnych i projektowych w UE; uznaje Tajwan za ważnego partnera w zwiększaniu produkcji półprzewodników w UE;

80.

apeluje o dalszy rozwój europejskich sieci infrastruktury danych i dostawców usług odpowiadających europejskim normom bezpieczeństwa, takich jak GAIA-X, jako ważny krok w kierunku stworzenia realnych alternatyw dla obecnych dostawców usług i w kierunku otwartej, przejrzystej i bezpiecznej gospodarki cyfrowej; podkreśla, że należy wzmocnić MŚP i zapobiec kartelizacji rynku usług w chmurze; przypomina, że ośrodki przetwarzania danych stanowią infrastrukturę krytyczną; wyraża zaniepokojenie wpływem państw trzecich i ich przedsiębiorstw na rozwój GAIA-X;

81.

podkreśla, że integralność, dostępność i poufność publicznych sieci łączności elektronicznej, takich jak internetowa sieć szkieletowa i podmorskie kable komunikacyjne, mają zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby zapobiegały sabotażowi i szpiegostwu w tych sieciach komunikacyjnych oraz promowały stosowanie interoperacyjnych, bezpiecznych standardów routingu, żeby zapewnić integralność i solidność sieci i usług łączności elektronicznej, również za pośrednictwem niedawnej strategii Global Gateway;

82.

wzywa Komisję, aby zaproponowała działania pozwalające zbudować sieć bezpiecznych, zrównoważonych i sprawiedliwych dostaw surowców wykorzystywanych do produkcji kluczowych komponentów i technologii, w tym baterii i sprzętu, 5G i późniejszych technologii oraz produktów chemicznych i farmaceutycznych, i jednocześnie podkreśla znaczenie światowego handlu, współpracy międzynarodowej z pełnym poszanowaniem praw pracowniczych i środowiska naturalnego oraz egzekwowania międzynarodowych norm społecznych i norm zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do wykorzystania zasobów; przypomina, że trzeba przyznać konieczne środki finansowe na badania i rozwój w celu znalezienia odpowiednich substytutów w przypadku zakłóceń w łańcuchach dostaw;

Obce ingerencje w procesy wyborcze

83.

domaga się uznania ochrony całego procesu wyborczego za jedną z najważniejszych kwestii bezpieczeństwa unijnego i narodowego, gdyż wolne i uczciwe wybory są głównym elementem procesu demokratycznego; wzywa Komisję, aby opracowała lepsze ramy reagowania w celu przeciwdziałania obcej ingerencji w procesy wyborcze, które to ramy powinny obejmować między innymi bezpośrednie kanały komunikacji z obywatelami;

84.

podkreśla, że trzeba wspierać odporność społeczną na dezinformację w trakcie procesów wyborczych, w tym w sektorze prywatnym i akademickim, oraz przyjąć całościowe podejście, w którym należy stale zajmować się tą ingerencją, począwszy od programów edukacji szkolnej po techniczną integralność i niezawodność głosowania, także za pomocą środków strukturalnych pozwalających zaradzić hybrydowemu charakterowi ingerencji; apeluje w szczególności o opracowanie planu, aby przygotować się do wyborów europejskich w 2024 r., obejmującego strategię, szkolenia i zwiększanie świadomości europejskich partii politycznych i ich personelu, a także wzmocnione środki bezpieczeństwa, aby zapobiegać obcym ingerencjom;

85.

uważa, że wprowadzanie w błąd i dezinformacja za pośrednictwem mediów społecznościowych stają się coraz większym problemem dla uczciwości wyborów; uważa, że platformy mediów społecznościowych powinny dopilnować wdrażania i właściwego funkcjonowania strategii, aby chronić uczciwość wyborów; wyraża zaniepokojenie niedawnymi ustaleniami, że podmioty działające w złych zamiarach zatrudniają przedsiębiorstwa prywatne do zakłócania wyborów, rozpowszechniania fałszywych narracji i propagowania wirusowych teorii spiskowych, głównie za pośrednictwem mediów społecznościowych; apeluje o szczegółowe zbadanie, jak przeciwdziałać zjawisku dezinformacji na wynajem, gdyż staje się ono coraz bardziej wyszukane i powszechne w każdej części świata;

86.

podkreśla ogromne znaczenie misji obserwacji wyborów, które dostarczają istotnych informacji i wydają konkretne zalecenia, aby zwiększyć odporność systemu wyborczego i pomóc w przeciwdziałaniu obcej ingerencji w procesy wyborcze; apeluje o usprawnienie i wzmocnienie procesów wyborczych, przy czym misje obserwacji wyborów są kluczowym instrumentem w walce z coraz częstszym wykorzystywaniem nieuczciwych i sfałszowanych procesów wyborczych przez nieliberalne reżimy, które chcą zachować pozory demokracji; podkreśla w związku z tym, że trzeba ponownie ocenić i zaktualizować narzędzia i metody stosowane podczas międzynarodowej obserwacji wyborów, aby stawić czoła nowym trendom i zagrożeniom, co obejmuje walkę z fałszywymi obserwatorami wyborów, wymianę najlepszych praktyk z partnerami o podobnych poglądach oraz ściślejszą współpracę z odpowiednimi organizacjami międzynarodowymi, takimi jak Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) i Rada Europy, oraz wszystkimi właściwymi podmiotami w ramach Deklaracji zasad międzynarodowej obserwacji wyborów i Kodeksu postępowania międzynarodowych obserwatorów wyborów; podkreśla, że udział posłów do PE w niezatwierdzonych misjach obserwacji wyborów podważa wiarygodność i reputację Parlamentu Europejskiego; przyjmuje z zadowoleniem i zaleca pełne wdrożenie procedury Zespołu ds. Wspierania Demokracji i Koordynacji Wyborów stosowanej w „przypadkach indywidualnej nieoficjalnej obserwacji wyborów przez posłów do Parlamentu Europejskiego” (przyjętej 13 grudnia 2018 r.), przewidującej wykluczenie posłów do PE z oficjalnych delegacji Parlamentu zajmujących się obserwacją wyborów na czas trwania mandatu;

Potajemne finansowanie działalności politycznej przez darczyńców zagranicznych

87.

podkreśla, że choć nadal istnieje potrzeba lepszego zrozumienia wpływu potajemnego finansowania działalności politycznej na, przykładowo, tendencje antydemokratyczne w Europie, niemniej zagraniczne finansowanie działalności politycznej w drodze potajemnych operacji stanowi poważne naruszenie rzetelności demokratycznego funkcjonowania UE i jej państw członkowskich, w szczególności w okresach wyborczych, a tym samym jest sprzeczne z zasadą wolnych i uczciwych wyborów; podkreśla zatem, że angażowanie się we wszelkie potajemne działania finansowane przez zagraniczne podmioty, mające wywierać wpływ na europejskie lub krajowe procesy polityczne, należy uznać za nielegalne we wszystkich państwach członkowskich; zauważa w związku z tym, że kraje takie jak Australia wprowadziły przepisy zakazujące obcych ingerencji w politykę;

88.

potępia to, że ekstremistyczne, populistyczne, antyeuropejskie partie i niektóre inne partie i osoby są powiązane z próbami ingerencji w procesy demokratyczne Unii i są wyraźnie współwinne takich prób, a także wyraża zaniepokojenie, że partie te są wykorzystywane jako głos podmiotów dokonujących obcych ingerencji, aby legitymizować ich autorytarne rządy; domaga się pełnego wyjaśnienia stosunków politycznych i ekonomicznych między tymi partiami i osobami a Rosją; uważa stosunki te za bardzo niewłaściwe oraz potępia współudział, który, motywowany osiągnięciem celów politycznych, może narazić UE i jej państwa członkowskie na ataki obcych mocarstw;

89.

wzywa państwa członkowskie, aby podczas kolejnej harmonizacji przepisów krajowych wyeliminowały następujące luki i wprowadziły zakaz darowizn zagranicznych:

a)

wkłady niepieniężne ze strony podmiotów zagranicznych na rzecz partii politycznych, fundacji, osób piastujących stanowiska publiczne lub wybranych urzędników, w tym pożyczki finansowe od wszelkich osób prawnych lub fizycznych spoza UE i Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) (z wyjątkiem wyborców europejskich), anonimowe darowizny powyżej określonego progu oraz brak limitów wydatków na kampanie polityczne, co umożliwia wywieranie wpływu poprzez duże darowizny; politycy, podmioty polityczne lub partie polityczne, którym zaoferowano lub którzy przyjęli wsparcie finansowe lub wkład niepieniężny od podmiotu zagranicznego, muszą być zobowiązani zgłosić to właściwym organom i informację tę należy z kolei podać na szczeblu UE, aby umożliwić monitoring w skali UE;

b)

podstawionych darczyńców posiadających obywatelstwo danego kraju (17): przejrzystość w odniesieniu do darczyńców będących osobami fizycznymi lub prawnymi musi być egzekwowana za pomocą deklaracji zgodności poświadczających status darczyńcy, a także przyznania komisjom wyborczym większych uprawnień w zakresie egzekwowania; darowizny pochodzące z terytorium UE, które przekraczają określony minimalny próg, powinny być rejestrowane w urzędowym rejestrze publicznym oraz powiązane z osobą fizyczną, oraz należy ustalić pułap darowizn od osób prywatnych i prawnych (oraz dotacji) na rzecz partii politycznych;

c)

firmy przykrywki i krajowe spółki zależne zagranicznych spółek dominujących (18): należy zakazać firm przykrywek oraz ustanowić bardziej efektywne wymogi dotyczące ujawniania pochodzenia środków finansowych otrzymywanych od spółek dominujących; finansowanie i darowizny na rzecz partii politycznych, które wykraczają poza określony próg, muszą zostać zarejestrowane w centralnym rejestrze publicznym wraz z oficjalną nazwą i adresem, które można powiązać z istniejącą osobą, i państwa członkowskie powinny gromadzić te informacje; wzywa Komisję, aby zapewniła organom w państwach członkowskich prawo do badania źródeł finansowania w celu weryfikacji informacji pochodzących od krajowych spółek zależnych, oraz rozwiązała problem braku wystarczających danych w rejestrach krajowych, zwłaszcza w sytuacjach, gdy wykorzystywana jest sieć firm przykrywek;

d)

organizacje non-profit i strony trzecie (19), koordynowane przez podmioty zagraniczne i tworzone z myślą o wywieraniu wpływu na procesy wyborcze: należy rozważyć wprowadzenie w całej UE bardziej jednolitych zasad i przejrzystości w odniesieniu do organizacji zamierzających finansować działalność polityczną z myślą o wywieraniu bezpośredniego wpływu na procesy wyborcze, takie jak kampanie wyborcze i referendalne; takie zasady nie powinny uniemożliwiać organizacjom non-profit i stronom trzecim otrzymywania finansowania na kampanie tematyczne; zasady zapewniające przejrzystość finansowania lub darowizn muszą mieć zastosowanie również do fundacji politycznych;

e)

internetowe reklamy polityczne nie podlegają zasadom dotyczącym reklamy telewizyjnej, radiowej i drukowanej i zwykle są nieuregulowane na poziomie UE: istnieje zatem potrzeba zakazania reklam kupowanych przez podmioty pochodzące spoza UE i EOG oraz zagwarantowania pełnej przejrzystości w odniesieniu do zakupu internetowej reklamy politycznej przez podmioty z obszaru UE; podkreśla, że trzeba zapewnić znacznie większą przejrzystość i demokratyczną rozliczalność, jeśli chodzi o korzystanie z algorytmów; z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź nowego wniosku ustawodawczego Komisji w sprawie przejrzystości sponsorowanych treści politycznych, zgodnie z propozycją zawartą w europejskim planie działania na rzecz demokracji, który to wniosek powinien zapobiec fragmentacji powodowanej przez 27 różnych zbiorów przepisów krajowych dotyczących internetowych reklam politycznych oraz zagwarantuje, że partie UE będą mogły prowadzić kampanie internetowe przed wyborami europejskimi, a zarazem ograniczy ryzyko obcej interwencji i pozwoli przeanalizować, które zasady przyjęte dobrowolnie przez partie polityczne w poszczególnych państwach członkowskich i główne platformy mediów społecznościowych mogłyby stać się zasadami dla wszystkich w UE; wzywa UE i państwa członkowskie, aby zaktualizowały krajowe przepisy dotyczące reklam politycznych, nienadążające za konsekwentnym przechodzeniem na środki cyfrowe jako główne środki komunikacji politycznej; wzywa Komisję, aby zaproponowała, jak demokratycznie zdefiniować społeczne reklamy polityczne, aby położyć kres sytuacji, w której prywatne platformy nastawione na zysk decydują, co ma tematykę społeczną, a co nie;

f)

należy wdrożyć monitorowanie wydatków wyborczych za pośrednictwem niezależnych audytorów oraz terminowo udostępniać im informacje na temat wydatków i darowizn, dzięki czemu zmniejszy się ryzyko wystąpienia np. konfliktów interesów i lobbingu związanego z finansami politycznymi; przy ustanawianiu proaktywnego ujawniania informacji należy przyznać instytucjom odpowiedzialnym za regulacje finansowe jasny mandat oraz zdolność, zasoby i uprawnienia do prowadzenia dochodzeń i kierowania spraw do ścigania;

90.

apeluje zatem do Komisji, aby przeprowadziła analizę potajemnego finansowania w UE i przedstawiła konkretne wnioski, które pozwoliłyby wyeliminować wszystkie luki prawne umożliwiające nieprzejrzyste finansowanie partii i fundacji politycznych lub osób zajmujących wybieralne stanowiska ze źródeł znajdujących się w państwach trzecich, oraz zaproponowała wspólne unijne normy, które miałyby zastosowanie do krajowych ordynacji wyborczych we wszystkich państwach członkowskich; uważa, że państwa członkowskie powinny dążyć do wprowadzenia jasnych wymogów w zakresie przejrzystości finansowania partii politycznych oraz zakazu darowizn pochodzących spoza UE i EOG na rzecz partii politycznych i poszczególnych polityków, z wyjątkiem wyborców europejskich mieszkających poza UE i EOG, oraz określić jasną strategię dotyczącą systemu sankcji; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby ustanowiły organ UE ds. kontroli finansowej w celu zwalczania nielegalnych praktyk finansowych oraz ingerencji ze strony Rosji i innych reżimów autorytarnych; podkreśla, że trzeba wprowadzić zakaz przekazywania darowizn lub finansowania z wykorzystaniem nowych technologii, gdyż wyjątkowo trudno jest je prześledzić; zwraca się do państw członkowskich i Komisji, aby przyznały agencjom ds. nadzoru większe zasoby i silniejszy mandat z myślą o uzyskaniu danych lepszej jakości;

91.

zobowiązuje się do dopilnowania, by wszystkie organizacje non-profit, ośrodki analityczne, instytuty i organizacje pozarządowe, które w trakcie prac parlamentarnych wnoszą wkład w opracowywanie polityki UE lub odgrywają rolę doradczą w procesie stanowienia prawa, były w pełni przejrzyste, niezależne i wolne od konfliktów interesów pod względem ich finansowania i własności;

92.

z zadowoleniem odnotowuje trwający przegląd rozporządzenia (UE, Euratom) nr 1141/2014 w sprawie statusu i finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych; popiera wszystkie działania zmierzające do osiągnięcia wyższego poziomu przejrzystości w zakresie finansowania europejskich partii i fundacji politycznych, w szczególności przed wyborami europejskimi w 2024 r., w tym zakaz wszelkich darowizn pochodzących spoza UE i z anonimowych źródeł, z wyjątkiem diaspory z państw członkowskich UE, oraz darowizn pochodzących spoza UE, których nie można udokumentować kontraktem, umowami o świadczenie usług lub opłatami związanymi z przynależnością do europejskiej partii politycznej, przy czym należy dopuścić składki członkowskie od krajowych partii członkowskich spoza UE i OEG na rzecz europejskich partii politycznych; wzywa europejskie i krajowe partie polityczne, aby zobowiązały się do zwalczania obcych ingerencji i rozpowszechniania dezinformacji, podpisując kartę zawierającą konkretne zobowiązania w tym względzie;

93.

podkreśla, że wdrożenie wielu zaleceń GRECO i Komisji Weneckiej Rady Europy wzmocniłoby odporność systemu politycznego państw członkowskich i Unii jako całości na zagraniczne wpływy finansowe;

Cyberbezpieczeństwo i odporność na cyberataki

94.

apeluje do instytucji UE i państw członkowskich o bezzwłoczne zwiększenie inwestycji w strategiczne zdolności i możliwości UE w zakresie wykrywania i ujawniania obcych ingerencji oraz przeciwdziałania im, takie jak AI, bezpieczna komunikacja oraz infrastruktura danych i chmury, aby poprawić cyberbezpieczeństwo UE, przy zapewnieniu poszanowania praw podstawowych; wzywa Komisję, aby również inwestowała więcej w wiedzę cyfrową i techniczną wiedzę specjalistyczną w UE, w celu lepszego zrozumienia systemów cyfrowych używanych w całej UE; wzywa Komisję, aby przeznaczyła dodatkowe zasoby ludzkie, materialne i finansowe na zdolności w zakresie analizy cyberzagrożeń, tj. INTCEN ESDZ, oraz cyberbezpieczeństwo instytucji, organów i agencji UE, tj. ENISA i zespół reagowania na incydenty komputerowe w instytucjach, organach i agencjach UE (CERT-UE), oraz cyberbezpieczeństwo państw członkowskich; ubolewa z powodu braku współpracy i harmonizacji między państwami członkowskimi w kwestiach cyberbezpieczeństwa;

95.

z zadowoleniem przyjmuje wnioski Komisji dotyczące nowej strategii w zakresie cyberbezpieczeństwa oraz nowej dyrektywy w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa w całej Unii Europejskiej, uchylającej dyrektywę (UE) 2016/1148 (20) (NIS 2); zaleca, aby wynik końcowy trwających prac nad wnioskiem uwzględniał niedociągnięcia dyrektywy NIS z 2016 r., zwłaszcza przez wzmocnienie wymogów dotyczących bezpieczeństwa, rozszerzenie zakresu, utworzenie ram europejskiej współpracy i wymiany informacji, wzmocnienie zdolności państw członkowskich w obszarze cyberbezpieczeństwa, rozwój współpracy publiczno-prywatnej, wprowadzenie bardziej rygorystycznych wymogów w zakresie egzekwowania oraz przekazanie odpowiedzialności za cyberbezpieczeństwo kadrze kierowniczej najwyższego szczebla w europejskich podmiotach o kluczowym znaczeniu dla naszego społeczeństwa; podkreśla, że aby zmniejszyć liczbę słabych punktów we wspólnym cyberbezpieczeństwie UE, należy osiągnąć powszechny wysoki poziom cyberbezpieczeństwa we wszystkich państwach członkowskich UE; podkreśla, że najważniejszą potrzebą jest zapewnienie odporności systemów informacyjnych, i w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje sieć organizacji łącznikowych do spraw kryzysów cyberbezpieczeństwa (CyCLONe); opowiada się za dalszym promowaniem działań OBWE służących budowaniu zaufania w cyberprzestrzeni;

96.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji zawarty w dyrektywie NIS 2 dotyczący przeprowadzania skoordynowanych ocen ryzyka dla bezpieczeństwa krytycznych łańcuchów dostaw – w duchu unijnego zestawu narzędzi 5G – z myślą o lepszym uwzględnieniu ryzyka związanego na przykład z wykorzystaniem oprogramowania i sprzętu produkowanego przez przedsiębiorstwa znajdujące się pod kontrolą obcych państw; wzywa Komisję do opracowywania globalnych standardów 6G i reguł konkurencji, zgodnie z europejskimi wartościami demokratycznymi; apeluje do Komisji, aby propagowała wymianę informacji między instytucjami UE a organami krajowymi na temat wyzwań, najlepszych praktyk i rozwiązań związanych ze środkami należącymi do unijnego zestawu narzędzi; uważa, że UE powinna inwestować więcej w swoje zdolności w zakresie technologii 5G i post-5G, aby ograniczyć zależność od zagranicznych dostawców;

97.

podkreśla, że cyberprzestępczość nie ma granic, oraz wzywa UE, aby zintensyfikowała działania w skali międzynarodowej mające skutecznie jej przeciwdziałać; wskazuje, że UE powinna odegrać rolę lidera w opracowywaniu międzynarodowego traktatu o cyberbezpieczeństwie, ustanawiającego międzynarodowe normy w zakresie cyberbezpieczeństwa w celu zwalczania cyberprzestępczości;

98.

podkreśla, że UE, NATO i partnerzy międzynarodowi o podobnych poglądach muszą zwiększyć pomoc w zakresie cyberbezpieczeństwa dla Ukrainy; z zadowoleniem przyjmuje wstępne rozmieszczenie ekspertów z finansowanego w ramach PESCO zespołu szybkiego reagowania na cyberincydenty i wzywa do pełnego wykorzystania unijnego systemu cybersankcji wobec osób, podmiotów i organów odpowiedzialnych za cyberataki na Ukrainę lub zaangażowanych w nie;

99.

z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź przygotowania aktu dotyczącego cyberodporności, który uzupełniałby europejską politykę cyberobrony, gdyż cyberprzestrzeń i obronność są wzajemnie powiązane; apeluje o zwiększenie inwestycji w europejskie zdolności i koordynację w zakresie cyberobrony; zaleca wspieranie budowy cyberzdolności u naszych partnerów za pośrednictwem unijnych misji szkoleniowych lub cybermisji cywilnych; podkreśla potrzebę harmonizacji i standaryzacji szkoleń związanych z cyberprzestrzenią i apeluje o strukturalne finansowanie UE w tej dziedzinie;

100.

potępia masowe i nielegalne wykorzystywanie oprogramowania szpiegowskiego Pegasus stworzonego przez NSO Group przez podmioty publiczne w państwach takich jak: Maroko, Arabia Saudyjska, Węgry, Polska, Bahrajn, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Azerbejdżan, przeciwko dziennikarzom, obrońcom praw człowieka i politykom; przypomina, że Pegasus to tylko jeden z wielu przykładów programów niewłaściwie wykorzystywanych przez podmioty państwowe do nielegalnej inwigilacji niewinnych obywateli; potępia również inne państwowe operacje szpiegowskie wymierzone w europejskich polityków; nakłania Komisję, aby sporządziła wykaz oprogramowania do nielegalnej inwigilacji oraz stale aktualizowała ten wykaz; wzywa UE i państwa członkowskie, aby korzystały z tego wykazu do zapewnienia w pełni należytej staranności w zakresie praw człowieka oraz właściwej weryfikacji eksportu europejskiej technologii inwigilacji i pomocy technicznej oraz weryfikacji importu do państw członkowskich stwarzającego wyraźne zagrożenie dla praworządności; postuluje ponadto utworzenie unijnego Citizens’ Lab, podobnego do laboratorium, które powstało w Kanadzie, składającego się z dziennikarzy, ekspertów ds. praw człowieka i ekspertów w dziedzinie deasemblacji złośliwego oprogramowania i zajmującego się wykrywaniem i ujawnianiem bezprawnego korzystania z oprogramowania do nielegalnej inwigilacji;

101.

apeluje do UE o przyjęcie solidnych ram regulacyjnych w tej dziedzinie, zarówno w UE, jak i na szczeblu międzynarodowym; z zadowoleniem przyjmuje w związku z tym decyzję Biura Przemysłu i Bezpieczeństwa Departamentu Handlu USA o umieszczeniu NSO Group Technologies na czarnej liście, co powoduje, że firma ta nie może otrzymywać amerykańskich technologii;

102.

wyraża zaniepokojenie, iż UE współpracuje w sprawach sądowych i związanych ze ściganiem przestępstw z państwami trzecimi, które miały kontakty z NSO Group i używały oprogramowania szpiegującego Pegasus do szpiegowania obywateli Unii; domaga się dodatkowych zabezpieczeń i zwiększonej kontroli demokratycznej takiej współpracy;

103.

wzywa Komisję, aby przyjrzała się inwestycjom UE w NSO Group Technologies i przyjęła ukierunkowane środki wobec obcych państw wykorzystujących oprogramowanie do szpiegowania obywateli UE lub osób posiadających status uchodźcy w krajach UE;

104.

wyraża zaniepokojenie, że dziennikarze i działacze demokratyczni mogą być nielegalnie inwigilowani oraz nękani przez reżimy autorytarne, przed którymi starali się uciec, nawet na terytorium UE, i uważa, że stanowi to poważne naruszenie podstawowych wartości Unii oraz praw podstawowych jednostki, zapisanych w Karcie praw podstawowych, europejskiej konwencji praw człowieka (EKPC) oraz Międzynarodowym pakcie praw obywatelskich i politycznych; ubolewa nad brakiem wsparcia prawnego dla ofiar tego oprogramowania szpiegowskiego;

105.

wskazuje na pilną potrzebę wzmocnienia ram ustawodawczych w taki sposób, aby pociągnąć do odpowiedzialności tych, którzy dystrybuują takie oprogramowanie, używają go i niewłaściwie wykorzystują do nielegalnych i niedozwolonych celów; odnosi się w szczególności do sankcji nałożonych 21 czerwca 2021 r. na Aleksandra Szatrowa, dyrektora generalnego białoruskiego przedsiębiorstwa produkującego oprogramowanie do rozpoznawania twarzy wykorzystywane przez reżim autorytarny, na przykład do identyfikowania protestujących członków opozycji politycznej; wzywa Komisję, aby zapobiegała wykorzystywaniu lub finansowaniu w UE nielegalnych technologii inwigilacji; apeluje do UE i państw członkowskich o współpracę z rządami państw trzecich, by wyeliminować represyjne praktyki i przepisy w dziedzinie cyberbezpieczeństwa i walki z terroryzmem, z zachowaniem zwiększonej kontroli demokratycznej; domaga się przeprowadzenia przez właściwe organy UE dochodzenia w sprawie nielegalnego wykorzystywania oprogramowania szpiegującego w UE i eksportu takiego oprogramowania z UE, a także wyciągnięcia konsekwencji wobec państw członkowskich i krajów stowarzyszonych, w tym krajów uczestniczących w programach UE, które zakupiły i stosowały takie oprogramowanie szpiegujące oraz z których je wyeksportowano, aby w nielegalny sposób wykorzystywać je przeciwko dziennikarzom, obrońcom praw człowieka, prawnikom i politykom;

106.

apeluje o ambitny przegląd dyrektywy o e-prywatności (21) w celu wzmocnienia poufności komunikacji i danych osobowych podczas korzystania z urządzeń elektronicznych, bez obniżania poziomu ochrony zapewnianego przez tę dyrektywę, a także bez uszczerbku dla odpowiedzialności państw członkowskich za zapewnianie bezpieczeństwa narodowego; podkreśla, że organy publiczne powinny być zobowiązane do ujawniania zagrożeń wykrytych w urządzeniach informatycznych; apeluje do UE i państw członkowskich o dalszą koordynację działań na podstawie dyrektywy dotyczącej ataków na systemy informatyczne (22), tak aby nielegalny dostęp do systemów informatycznych i nielegalne przechwytywanie zdefiniowano jako przestępstwa karane odpowiednimi sankcjami; przypomina, że każde naruszenie poufności ze względów bezpieczeństwa narodowego musi odbywać się w sposób zgodny z prawem oraz w wyraźnych i prawnie uzasadnionych celach w społeczeństwie demokratycznym, z zastrzeżeniem absolutnej konieczności i proporcjonalności, jak tego wymagają EKPC i Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej;

Ochrona państw członkowskich UE oraz unijnych instytucji, agencji, delegatur i misji

107.

podkreśla, że unijne instytucje, organy, agencje, delegatury, misje oraz sieci operacyjne, budynki i personel stanowią cel dla wszystkich typów zagrożeń i ataków hybrydowych ze strony zagranicznych podmiotów państwowych, a zatem wymagają należytej ochrony, przy czym szczególną uwagę należy zwrócić na zasoby, obiekty i działania ESDZ za granicą oraz na bezpieczeństwo personelu UE oddelegowanego do państw niedemokratycznych o represyjnych reżimach; apeluje o ustrukturyzowaną reakcję misji WPBiO na te zagrożenia, a także o bardziej konkretne wsparcie dla tych misji za pośrednictwem komunikacji strategicznej; dostrzega stałe nasilanie się inicjowanych przez państwa ataków wymierzonych w instytucje, organy i agencje UE, w tym w EMA, a także w instytucje i organy publiczne państw członkowskich;

108.

wzywa do gruntownego i okresowego przeglądu wszystkich służb, sieci, wyposażenia i sprzętu instytucji, organów, agencji, delegatur, misji i operacji UE w celu wzmocnienia ich odporności na zagrożenia dla cyberbezpieczeństwa i wykluczenia potencjalnie niebezpiecznych programów i urządzeń, takich jak te opracowane przez Kaspersky Lab; wzywa instytucje UE i państwa członkowskie do zapewnienia należytych wytycznych i bezpiecznych narzędzi dla personelu; kładzie nacisk na potrzebę podnoszenia świadomości w zakresie korzystania z bezpiecznych usług i sieci w instytucjach i organach administracji, w tym podczas misji; dostrzega korzyści w wymiarze zaufania i bezpieczeństwa wynikające z sieciowych systemów operacyjnych opartych na otwartym oprogramowaniu, które są powszechnie stosowane przez sojusznicze agencje wojskowe i rządowe;

109.

podkreśla, jak ważna jest skuteczna, terminowa i ścisła koordynacja między poszczególnymi instytucjami, organami i agencjami UE specjalizującymi się w cyberbezpieczeństwie, takimi jak CERT-UE, wraz z pełnym rozwojem jego zdolności operacyjnych, a także ENISA i mająca powstać wspólna jednostka ds. cyberprzestrzeni, która zapewni skoordynowaną reakcję na wielkoskalowe zagrożenia dla cyberbezpieczeństwa w UE; z zadowoleniem przyjmuje trwającą zorganizowaną współpracę między CERT-UE a ENISA; z zadowoleniem przyjmuje również utworzenie w ramach INTCEN unijnej grupy roboczej ds. cyberwywiadu w celu zacieśnienia strategicznej współpracy wywiadowczej; docenia niedawne inicjatywy podejmowane przez sekretariaty generalne instytucji UE w celu rozwijania wspólnych zasad dotyczących informacji i cyberbezpieczeństwa;

110.

oczekuje na dwa wnioski Komisji dotyczące rozporządzeń ustanawiających normatywne ramy bezpieczeństwa i cyberbezpieczeństwa we wszystkich instytucjach, organach i agencjach UE oraz jest zdania, że rozporządzenia te powinny obejmować budowanie zdolności i odporności; apeluje do Komisji i państw członkowskich o przydzielenie dodatkowych funduszy i zasobów na cyberbezpieczeństwo instytucji UE, aby sprostać wyzwaniom stale zmieniającego się krajobrazu zagrożeń;

111.

oczekuje na sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego z audytu cyberbezpieczeństwa, spodziewane na początku 2022 r.;

112.

wzywa do przeprowadzenia szczegółowego dochodzenia w sprawie zgłoszonych przypadków infiltracji pracowników instytucji UE z zagranicy; wzywa do dokonania przeglądu i ewentualnej rewizji procedur dotyczących zasobów ludzkich, w tym kontroli przed rekrutacją, w celu wyeliminowania luk prawnych umożliwiających infiltrację zagraniczną; wzywa organy zarządzające Parlamentu do usprawnienia procedur poświadczania bezpieczeństwa dla pracowników oraz do zaostrzenia zasad i kontroli dostępu do jego pomieszczeń, aby uniemożliwić osobom ściśle powiązanym z zagranicznymi interesami dostęp do poufnych spotkań i informacji; wzywa władze belgijskie, aby dokonały przeglądu i aktualizacji krajowych ram przeciwdziałania szpiegostwu, aby umożliwić skuteczne wykrywanie, ściganie i karanie przestępców; apeluje o podjęcie podobnych działań w innych państwach członkowskich, aby chronić instytucje i agencje UE na ich terytorium;

113.

apeluje do wszystkich instytucji UE o podnoszenie świadomości wśród ich personelu przez należyte szkolenie i wytyczne w celu ograniczania cybernetycznych i niecybernetycznych zagrożeń dla bezpieczeństwa oraz zapobiegania i przeciwdziałania im; apeluje o obowiązkowe i regularne szkolenia w obszarze bezpieczeństwa i ICT dla całego personelu (w tym stażystów) oraz posłów do PE; apeluje o regularne i specjalne mapowanie i przeprowadzanie ocen ryzyka zagranicznych wpływów w instytucjach;

114.

podkreśla, że w przypadkach manipulacji informacjami potrzebne są odpowiednie procedury zarządzania kryzysowego, w tym systemy ostrzegania funkcjonujące między szczeblami administracji i sektorami, aby zagwarantować wzajemną wymianę informacji oraz zapobiegać rozpowszechnianiu się zmanipulowanych informacji; z zadowoleniem przyjmuje w związku z tym system wczesnego ostrzegania i procedurę wczesnego ostrzegania ustanowioną przed wyborami europejskimi w 2019 r., a także procedury stosowane przez administracje Komisji i Parlamentu w celu ostrzegania o ewentualnych przypadkach wpływających na instytucje lub procesy demokratyczne UE; apeluje do administracji UE o nasilenie monitorowania, między innymi przez ustanowienie centralnego repozytorium i narzędzia do śledzenia incydentów, oraz o opracowanie wspólnego zestawu narzędzi, aktywowanego w razie ostrzeżenia przekazanego przez system wczesnego ostrzegania;

115.

domaga się wprowadzenia obowiązkowych zasad dotyczących przejrzystości w przypadku podróży oferowanych przez obce państwa i podmioty urzędnikom instytucji UE, w tym posłom do PE, asystentom parlamentarnym i doradcom grup, a także urzędnikom krajowym, przy czym zasady te powinny obejmować ujawnianie co najmniej następujących informacji; nazwy sponsorujących podmiotów, kosztów podróży i podanych powodów; przypomina, że takich zorganizowanych podróży nie można uznawać za oficjalne delegacje Parlamentu, oraz domaga się rygorystycznych sankcji w przypadku nieprzestrzegania tej zasady; podkreśla, że nieformalne grupy przyjaźni mogą podważać pracę oficjalnych organów Parlamentu, a także osłabiać jego reputację i spójność jego działań; wzywa organy decyzyjne Parlamentu do zwiększenia przejrzystości i rozliczalności tych grup oraz do egzekwowania obecnych zasad i podjęcia koniecznych środków w przypadku niewłaściwego wykorzystywania tych grup przyjaźni przez państwa trzecie; zwraca się do kwestorów o opracowanie i prowadzenie dostępnego i aktualnego rejestru grup przyjaźni i oświadczeń;

Ingerencja podmiotów globalnych za pośrednictwem przejmowania elit, narodowych diaspor, uniwersytetów i wydarzeń kulturalnych

116.

potępia wszelkie rodzaje przejmowania elit oraz technikę kooptacji urzędników najwyższego szczebla oraz byłych polityków UE, stosowaną przez przedsiębiorstwa zagraniczne powiązane z rządami czynnie zaangażowanymi w ingerencje wymierzone w UE, a także ubolewa nad brakiem narzędzi i rozwiązań z zakresu egzekwowania, które są potrzebne, aby zapobiegać takim praktykom; uważa, że ujawnianie informacji poufnych uzyskanych w okresie sprawowania funkcji publicznych lub urzędniczych, kosztem strategicznych interesów UE i jej państw członkowskich, powinno mieć konsekwencje prawne i pociągać za sobą surowe sankcje, w tym natychmiastowe zwolnienie z pracy i/lub wykluczenie z rekrutacji przez instytucje w przyszłości; uważa, że oświadczenia o dochodach i majątku takich osób powinny być publicznie dostępne;

117.

apeluje do Komisji, aby wspierała i koordynowała działania zapobiegające przejmowaniu elit, np. uzupełniając i wdrażając bezwyjątkowe egzekwowanie okresu karencji po zakończeniu sprawowania urzędu dla komisarzy UE i innych wysokich rangą urzędników służby cywilnej UE wraz z uwzględnieniem obowiązku sprawozdawczości po upływie takiego okresu, tak aby położyć kres praktyce „drzwi obrotowych”, oraz ustrukturyzowanych zasad walki z przejmowaniem elit na szczeblu UE; wzywa Komisję, by oceniła, czy istniejące wymogi dotyczące karencji nadal spełniają swoją rolę; podkreśla, że byli unijni politycy i urzędnicy służby cywilnej powinni zgłaszać próby nawiązania kontaktu przez obce państwo specjalnemu organowi nadzorczemu i powinni otrzymywać ochronę przysługującą sygnalistom; wzywa wszystkie państwa członkowskie do stosowania i harmonizacji okresów karencji dla ich przywódców politycznych oraz do zapewnienia, że dysponują one środkami i systemami zobowiązującymi urzędników publicznych do deklarowania ich działalności zewnętrznej, zatrudnienia, inwestycji, aktywów oraz prezentów lub korzyści o znacznej wartości, które mogą prowadzić do konfliktu interesów;

118.

wyraża zaniepokojenie zintegrowanymi strategiami lobbingu, łączącymi interesy przemysłowe z obcymi celami politycznymi, w szczególności gdy sprzyjają one interesom państwa autorytarnego; apeluje zatem, aby instytucje UE zreformowały rejestr służący przejrzystości, w tym przez wprowadzenie bardziej rygorystycznych zasad dotyczących przejrzystości, mapowanie zagranicznego finansowania na rzecz lobbingu związanego z UE, a także wprowadzenie pozycji umożliwiającej identyfikację finansowania pochodzącego od obcych rządów; apeluje o skuteczną współpracę w tej sprawie między wszystkimi instytucjami UE; uważa australijski system na rzecz przejrzystości wpływów zagranicznych za dobrą praktykę wartą naśladowania;

119.

wzywa państwa członkowskie, aby rozważyły ustanowienie systemu rejestracji wpływów zagranicznych oraz utworzenie zarządzanego przez rządy rejestru działań podejmowanych na rzecz lub w imieniu obcego państwa, zgodnie z dobrą praktyką stosowaną przez demokracje o podobnych poglądach;

120.

jest zaniepokojony próbami kontrolowania diaspor mieszkających na terytorium UE przez obce państwa autorytarne; zwraca uwagę na zasadniczą rolę, jaką odgrywa chiński Zjednoczony Front, będący departamentem odpowiedzialnym bezpośrednio przed Komitetem Centralnym Komunistycznej Partii Chin i mającym za zadanie koordynację strategii zewnętrznej ingerencji Chin przez ścisłą kontrolę nad Chińczykami i chińskimi przedsiębiorstwami za granicą; zwraca uwagę na doświadczenia Australii i Nowej Zelandii w radzeniu sobie ze Zjednoczonym Frontem;

121.

zdecydowanie potępia wysiłki Kremla mające na celu instrumentalne wykorzystywanie mniejszości w państwach członkowskich UE poprzez wdrażanie tzw. programów wsparcia rodaków, w szczególności w państwach bałtyckich i w krajach wschodniego sąsiedztwa, w ramach geopolitycznej strategii reżimu Putina, której celem jest dzielenie społeczeństw w UE, a także realizacja koncepcji „rosyjskiego świata”, służącej uzasadnieniu ekspansjonistycznych działań reżimu; zauważa, że wiele rosyjskich „prywatnych fundacji”, „prywatnych przedsiębiorstw”, „organizacji medialnych” i „organizacji pozarządowych” jest albo własnością państwa, albo ma ukryte powiązania z państwem rosyjskim; podkreśla, że przy nawiązywaniu dialogu z rosyjskim społeczeństwem obywatelskim niezwykle ważne jest rozróżnienie między organizacjami, które nie ulegają wpływom rosyjskich władz, a tymi, które mają powiązania z Kremlem; przypomina, że istnieją również dowody na rosyjskie ingerencje i manipulacje w wielu innych zachodnich liberalnych demokracjach, a także na aktywne wsparcie dla sił ekstremistycznych i podmiotów o radykalnych poglądach w celu promowania destabilizacji Unii; zauważa, że Kreml na szeroką skalę wykorzystuje kulturę, w tym muzykę popularną, treści audiowizualne i literaturę, jako część swojego ekosystemu dezinformacji; ubolewa nad podejmowanymi przez Rosję próbami nieuznania w pełni historii sowieckich zbrodni i wprowadzenia w zamian nowej rosyjskiej narracji;

122.

jest zaniepokojony podejmowanymi przez rząd turecki próbami wywierania wpływu na osoby o tureckich korzeniach w celu wykorzystania diaspory jako przekaźnika dla stanowisk Ankary i dzielenia społeczeństw europejskich, w szczególności za pośrednictwem Prezydencji dla Turków za Granicą oraz Pokrewnych Społeczności (YTB); potępia jawne próby wykorzystania przez Turcję tureckiej diaspory w Europie do zmiany przebiegu wyborów;

123.

potępia wysiłki Rosji zmierzające do wykorzystania napięć etnicznych na Bałkanach Zachodnich, aby zaognić konflikty i dzielić społeczności, co może doprowadzić do destabilizacji całego regionu; wyraża zaniepokojenie podejmowanymi przez Kościół prawosławny w krajach takich jak Serbia, Czarnogóra oraz Bośnia i Hercegowina, zwłaszcza jej część składowa Republika Serbska, próbami promowania Rosji jako obrońcy tradycyjnych wartości rodzinnych i umacniania stosunków między państwem a kościołem; jest zaniepokojony, że Węgry i Serbia pomagają Chinom i Rosji w realizacji ich celów geopolitycznych; zaleca organizowanie dialogu ze społeczeństwem obywatelskim Bałkanów Zachodnich i sektorem prywatnym, aby koordynować działania antydezinformacyjne w regionie, z naciskiem na badania i analizy oraz włączenie wiedzy fachowej na szczeblu regionalnym; apeluje do Komisji, aby rozbudowała infrastrukturę potrzebną do wypracowania opartych na dowodach reakcji na krótko- i długoterminowe zagrożenia dezinformacyjne na Bałkanach Zachodnich; wzywa ESDZ, aby zmieniła swoje stanowisko na bardziej proaktywne, koncentrując się na budowaniu wiarygodności UE w regionie, a nie na jej obronie, na rozszerzaniu monitorowania prowadzonego przez grupę zadaniową StratCom, aby skupić się na transgranicznych zagrożeniach dezinformacyjnych pochodzących z krajów położonych na Bałkanach Zachodnich i sąsiadujących z nimi;

124.

podkreśla potrzebę zwiększenia wsparcia dla krajów Partnerstwa Wschodniego przez UE i jej państwa członkowskie, w szczególności prowadząc współpracę w dziedzinie budowania odporności państw i społeczeństw na dezinformację i rosyjską propagandę państwową, aby przeciwdziałać strategicznemu osłabianiu i fragmentacji ich społeczeństw i instytucji;

125.

jest zaniepokojony eksterytorialnym stosowaniem środków przymusu wynikających z nowej ustawy o bezpieczeństwie narodowym Hongkongu i chińskiej ustawy o przeciwdziałaniu zagranicznym sankcjom, w połączeniu z umowami o ekstradycji zawartymi przez Chiny z innymi krajami, co umożliwia Chinom prowadzenie działań odstraszających na dużą skalę wobec krytycznie nastawionych osób niebędących obywatelami Chin, czego przykładem jest niedawna sprawa przeciwko dwóm duńskim parlamentarzystom, a także chińskie kontrsankcje przeciwko pięciu posłom do PE, Podkomisji Praw Człowieka Parlamentu Europejskiego, trzem posłom z państw członkowskich UE, Komitetowi Politycznemu i Bezpieczeństwa Rady UE, dwóm europejskim naukowcom i dwóm europejskim ośrodkom analitycznym w Niemczech i Danii; wzywa wszystkie państwa członkowskie, by sprzeciwiły się ekstradycji i odmówiły jej przeprowadzenia, a w stosownych przypadkach zapewniły zainteresowanym osobom odpowiednią ochronę, aby zapobiec potencjalnym naruszeniom praw człowieka;

126.

wyraża zaniepokojenie liczbą europejskich uniwersytetów, szkół i ośrodków kulturalnych zaangażowanych w partnerstwa z podmiotami chińskimi, w tym z Instytutami Konfucjusza, co umożliwia kradzież wiedzy naukowej i sprawowanie ścisłej kontroli nad wszystkimi tematami związanymi z Chinami w dziedzinie badań naukowych i nauczania, co narusza konstytucyjną zasadę ochrony wolności i autonomii akademickiej, a także nad wyborem działań kulturalnych mających związek z Chinami; obawia się, że takie działania mogą doprowadzić do utraty wiedzy na temat kwestii związanych z Chinami, pozbawiając UE niezbędnych kompetencji; wyraża zaniepokojenie np. sponsorowaniem w 2014 r. Biblioteki Chińskiej Kolegium Europejskiego przez Biuro Informacyjne Rady Państwa chińskiego rządu (23); jest głęboko zaniepokojony chińskimi próbami nacisku np. na muzeum w Nantes i ocenzurowania jego działalności w związku z wystawą poświęconą Czyngis-Chanowi, zaplanowaną pierwotnie na 2020 r. (24); zwraca się do Komisji, by ułatwiała wymianę dobrych praktyk między państwami członkowskimi, aby przeciwdziałać obcym ingerencjom w sektor kultury i edukacji;

127.

wyraża zaniepokojenie przypadkami ukrytego finansowania badań naukowych prowadzonych w Europie, w tym chińskimi próbami podkradania talentów za pomocą planu „Tysiąc talentów” i stypendiów Instytutu Konfucjusza, a także celowym łączeniem wojskowych i cywilnych projektów naukowych za pomocą chińskiej strategii fuzji cywilno-wojskowej; zwraca uwagę na próby podpisania przez chińskie instytucje szkolnictwa wyższego protokołów ustaleń z instytucjami partnerskimi w Europie zawierających klauzule utrwalające chińską propagandę lub wspierające stanowisko Komunistycznej Partii Chin lub inicjatywy polityczne, takie jak inicjatywa „Jeden pas i jeden szlak”, omijając w ten sposób i podważając oficjalne stanowiska rządów poszczególnych krajów; zwraca się do instytucji kulturalnych, akademickich i pozarządowych o poprawę przejrzystości w odniesieniu do wpływu Chin i wzywa je do upublicznienia wszelkich kontaktów i współpracy z rządem chińskim i związanymi z nim organizacjami;

128.

potępia podjętą przez rząd węgierski decyzję o otwarciu filii Uniwersytetu Fudan, przy jednoczesnym zamknięciu Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego w Budapeszcie; wyraża zaniepokojenie coraz większą zależnością finansową europejskich uniwersytetów od Chin i innych obcych państw, biorąc pod uwagę ryzyko przepływu wrażliwych danych, technologii i wyników badań do obcych państw oraz konsekwencje, jakie zależność ta może to mieć dla wolności akademickiej; podkreśla, jak ważna jest wolność akademicka w walce z dezinformacją i działaniami związanymi z wywieraniem wpływu; zachęca te instytucje, aby przed zawarciem nowych umów partnerskich z zagranicznymi podmiotami przeprowadzały szczegółowe oceny podatności na zagrożenia; podkreśla, że kadra akademicka powinna być przeszkolona w zakresie informowania o ukrytym finansowaniu lub wpływie za pośrednictwem specjalnej linii interwencyjnej oraz że osoby zgłaszające powinny zawsze otrzymywać ochronę przysługującą sygnalistom; apeluje do Komisji i państw członkowskich o zapewnienie, by środki na badania o znaczeniu geopolitycznym prowadzone na uniwersytetach europejskich pochodziły ze źródeł europejskich; apeluje do Komisji, aby zaproponowała przepisy mające na celu zwiększenie przejrzystości zagranicznego finansowania uniwersytetów oraz organizacji pozarządowych i ośrodków analitycznych, np. przez obowiązkowe deklaracje darowizn, analizy due diligence w odniesieniu do ich strumieni finansowania oraz ujawnianie finansowania, wkładów niepieniężnych i dotacji od podmiotów zagranicznych; wzywa organy państw członkowskich, by przyjęły skuteczne przepisy dotyczące zagranicznego finansowania instytucji szkolnictwa wyższego, w tym rygorystyczne pułapy i wymogi sprawozdawcze;

129.

podkreśla, że podobne zagrożenia dla bezpieczeństwa i związane z kradzieżą własności intelektualnej istnieją w sektorze prywatnym, gdzie pracownicy mogą mieć dostęp do kluczowych technologii i do tajemnic przedsiębiorstwa; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zachęcały zarówno instytucje akademickie, jak i sektor prywatny do tworzenia kompleksowych programów bezpieczeństwa i zgodności z przepisami, w tym do przeprowadzania specjalnych przeglądów bezpieczeństwa w przypadku nowych umów; zauważa, że w przypadku niektórych profesorów lub pracowników prowadzących badania i prace nad produktami o kluczowym znaczeniu uzasadnione mogą być zwiększone ograniczenia w dostępie do systemów i sieci, a także poświadczenia bezpieczeństwa;

130.

zauważa, że zmieniona dyrektywa w sprawie niebieskiej karty (25), która ułatwia wykwalifikowanym migrantom spoza UE przyjazd do Unii, umożliwia na przykład chińskim i rosyjskim przedsiębiorstwom mającym siedzibę w Europie sprowadzanie wykwalifikowanych migrantów z ich krajów; zwraca uwagę, że może to utrudnić państwom członkowskim sprawowanie kontroli nad napływem tych obywateli, co może prowadzić do ryzyka obcych ingerencji;

131.

odnotowuje coraz większą liczbą Instytutów Konfucjusza zakładanych na całym świecie, w szczególności w Europie; zauważa, że Centrum Edukacji Językowej i Współpracy, znane wcześniej jako siedziba Instytutu Konfucjusza lub Hanban (Biuro Międzynarodowej Rady Języka Chińskiego), odpowiedzialne za program Instytutów Konfucjusza na całym świecie, jest częścią chińskiego partyjno-państwowego systemu propagandy; apeluje do państw członkowskich i Komisji o wsparcie niezależnych kursów języka chińskiego bez zaangażowania państwa chińskiego lub powiązanych organizacji; uważa, że niedawno ustanowione Krajowe Centrum Chińskie w Szwecji może służyć jako ważny przykład zwiększenia niezależnych kompetencji na temat Chin w Europie;

132.

uważa ponadto, że Instytuty Konfucjusza stanowią platformę lobbingową dla chińskich interesów gospodarczych oraz pole działania dla chińskich służb wywiadowczych i rekrutacji agentów i szpiegów; przypomina, że wiele uniwersytetów postanowiło zaprzestać współpracy z Instytutami Konfucjusza ze względu na ryzyko szpiegostwa i ingerencji, jak np. uniwersytety w Düsseldorfie w 2016 r., Brukseli (VUB i ULB) w 2019 r. oraz w Hamburgu w 2020 r., a także wszystkie uniwersytety w Szwecji; apeluje, by więcej uniwersytetów zastanowiło się nad swoją obecną współpracą, aby upewnić się, że nie narusza ona wolności akademickiej; wzywa państwa członkowskie, by ściśle monitorowały nauczanie, badania i inne działania prowadzone w Instytutach Konfucjusza, a w przypadku gdy domniemane szpiegostwo lub ingerencja są poparte jasnymi dowodami, aby podjęły działania egzekwujące, by chronić europejską suwerenność gospodarczą i polityczną, w tym poprzez odmowę finansowania lub cofnięcie licencji stowarzyszonym instytutom;

133.

zauważa, że obcą ingerencję mogą również stanowić wpływy w instytucjach religijnych i ich instrumentalizacja, czego przykładem są rosyjskie wpływy w kościołach prawosławnych, szczególnie w Serbii, Czarnogórze, Bośni i Hercegowinie, zwłaszcza w jej części składowej Republice Serbskiej, Gruzji i do pewnego stopnia w Ukrainie, w tym przez wywoływanie podziałów wśród miejscowej ludności, rozwijanie tendencyjnego pisarstwa historycznego oraz promowanie agendy antyunijnej, a także wpływy tureckiego rządu wywierane za pośrednictwem meczetów we Francji i w Niemczech oraz wpływy saudyjskie wywierane za pośrednictwem meczetów salafickich w całej Europie, które promują radykalny islam; apeluje do Komisji i państw członkowskich o zapewnienie lepszej koordynacji w zakresie ochrony instytucji religijnych przed obcymi ingerencjami oraz do ustalenia limitu finansowania i zwiększenia jego przejrzystości; apeluje do państw członkowskich, by ściśle monitorowały działania prowadzone w instytucjach religijnych, a w stosownych przypadkach, popartych dowodami, podjęły działania, w tym poprzez odmowę finansowania lub cofnięcie licencji stowarzyszonym instytucjom;

134.

wzywa ESDZ do opracowania badania na temat rozprzestrzenienia i wpływu podmiotów państwowych działających w złej wierze w europejskich ośrodkach analitycznych, na uniwersytetach, w organizacjach religijnych i instytucjach medialnych; wzywa wszystkie instytucje UE i państwa członkowskie, aby współpracowały z zainteresowanymi stronami i ekspertami oraz prowadziły z nimi systematyczny dialog, by dokładnie określić i monitorować obce wpływy w sferze kultury, szkolnictwa wyższego i religii; apeluje o szersze dzielenie się treściami przez europejskich nadawców krajowych, w tym nadawców z krajów sąsiadujących;

135.

jest zaniepokojony doniesieniami o obcej ingerencji w europejskie systemy sądownicze; zwraca szczególną uwagę na wykonywanie przez europejskie sądy rosyjskich wyroków wobec przeciwników Kremla; wzywa państwa członkowskie, aby podnosiły świadomość pracowników wymiaru sprawiedliwości i współpracowały ze społeczeństwem obywatelskim, by zapobiegać nadużywaniu przez obce rządy międzynarodowej współpracy sądowej oraz europejskich trybunałów i sądów; apeluje do ESDZ, by zleciła przeprowadzenie badania na temat powszechności i wpływu obcych ingerencji w europejskie postępowania sądowe; zauważa, że w oparciu o to badanie konieczne może być zaproponowanie zmian w wymogach dotyczących przejrzystości i finansowania postępowań sądowych;

Odstraszanie, demaskowanie i zbiorowe środki zaradcze, w tym sankcje

136.

uważa, że systemy sankcji ustanowione niedawno przez UE, takie jak środki ograniczające podejmowane w związku z cyberatakami zagrażającymi Unii i jej państwom członkowskim (26) oraz globalny system sankcji UE za naruszenia praw człowieka (27) (europejska ustawa Magnickiego), przyjęte odpowiednio 17 maja 2019 r. oraz 7 grudnia 2020 r., wykazały swoją wartość dodaną, zapewniając UE cenne narzędzia odstraszania; wzywa Komisję do przedstawienia wniosku ustawodawczego w sprawie przyjęcia nowego systemu sankcji tematycznych w celu przeciwdziałania poważnym aktom korupcji; przypomina, że systemy sankcji za cyberataki i za naruszenia praw człowieka zastosowano dwukrotnie, odpowiednio w 2020 i 2021 r.; wzywa do nadania trwałego charakteru systemowi sankcji w odpowiedzi na cyberataki oraz apeluje do państw członkowskich o udostępnianie wszelkich dowodów i informacji wywiadowczych zgromadzonych na potrzeby utworzenia wykazu sankcji za cyberataki;

137.

apeluje do UE i jej państw członkowskich o dalsze przeciwdziałanie obcym ingerencjom, w tym zakrojonym na szeroką skalę kampaniom dezinformacyjnym, zagrożeniom hybrydowym i wojnie hybrydowej, przy pełnym poszanowaniu wolności wyrazu i informacji, w tym przez ustanowienie systemu sankcji; uważa, że powinno to obejmować wprowadzenie międzysektorowych i asymetrycznych ram sankcji, a także sankcji dyplomatycznych, zakazów podróży, zamrożenia aktywów i odebrania obcokrajowcom i członkom ich rodzin pozwoleń na pobyt w UE w związku z próbami obcych ingerencji, które to sankcje powinny być jak najprecyzyjniej wymierzone w decydentów i organy odpowiedzialne za agresywne działania, nie prowadząc do powstania sytuacji „wet za wet”, zgodnie z art. 29 TUE i art. 215 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) (środki ograniczające) oraz w ścisłej integracji z filarami wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii (WPZiB) i WPBiO; apeluje do państw członkowskich, by uczyniły obce i krajowe ingerencje oraz dezinformację stałym punktem porządku obrad Rady do Spraw Zagranicznych; apeluje do UE, aby zdefiniowała, czym jest niezgodne z prawem międzynarodowym działanie oraz by w następstwie tej nowej definicji przyjęła minimalne progi dla uruchomienia środków przeciwdziałania, czemu towarzyszyć powinna ocena skutków w celu zagwarantowania pewności prawnej; zauważa, że Rada powinna mieć możliwość decydowania o sankcjach związanych z obcymi ingerencjami większością głosów, a nie jednomyślnie; jest zdania, że kraje zaangażowane w obce ingerencję i manipulację informacjami w celu zdestabilizowania sytuacji w UE powinny ponieść koszty swoich decyzji oraz konsekwencje gospodarcze, wizerunkowe lub dyplomatyczne; apeluje do Komisji i wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa o przedstawienie konkretnych propozycji w tym zakresie;

138.

nalega, aby, dążąc zarazem do ochrony procesów demokratycznych, praw człowieka i wolności zdefiniowanych w traktatach, w systemie sankcji zwrócono szczególną uwagę na wpływ wszelkich nakładanych sankcji na prawa i wolności podstawowe, aby zapewnić poszanowanie Karty praw podstawowych, a także by zachowano przejrzystość co do powodów podjęcia decyzji o nałożeniu sankcji; podkreśla potrzebę zwiększenia przejrzystości na szczeblu UE w odniesieniu do zakresu i wpływu sankcji na osoby powiązane, takie jak obywatele UE i przedsiębiorstwa;

139.

uważa, że podczas gdy charakter ataków hybrydowych zmienia się, groźba, jaką stanowią one dla wartości UE i jej państw członkowskich, ich fundamentalnych interesów, bezpieczeństwa, niezależności i integralności, a także dla wzmocnienia i poparcia demokracji, praworządności, praw człowieka, zasad prawa międzynarodowego i podstawowych wolności, może być znaczna pod względem skali ataków, ich rodzaju lub skumulowanego efektu; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że europejski plan działania na rzecz demokracji przewiduje, iż Komisja i ESDZ wspólnie opracują zestaw narzędzi służących przeciwdziałaniu obcym ingerencjom i operacjom związanym z wywieraniem wpływu, w tym operacjom hybrydowym, oraz jednoznacznemu demaskowaniu złośliwych ataków stron trzecich i państw trzecich przeciwko UE;

140.

zauważa, że coraz szersze jest międzynarodowe zrozumienie poważnego oddziaływania niektórych obcych ingerencji na procesy demokratyczne oraz ich wpływu na korzystanie z praw i wywiązywanie się z obowiązków; odnotowuje w związku z tym zmiany wprowadzone w 2018 r. australijską ustawą o zmianie ustawodawstwa w zakresie bezpieczeństwa narodowego (szpiegostwo i obce ingerencje), mające na celu kryminalizację potajemnych i wprowadzających w błąd działań podmiotów zagranicznych zamierzających ingerować w procesy polityczne lub rządowe, wpływać na prawa lub obowiązki bądź wspierać działalność wywiadowczą obcego rządu, przez ustanowienie nowych przestępstw, takich jak „celowa obca ingerencja”;

141.

ma świadomość, że zgodnie z art. 21 ust. 3 TUE Unia musi zapewnić spójność między poszczególnymi dziedzinami swoich działań zewnętrznych oraz ich spójność z innymi strategiami politycznymi, zdefiniowanymi w traktatach; zauważa w związku z tym, że obcych ingerencji, w tym zagrożenia, jakie stanowią zagraniczni terroryści i grupy terrorystyczne mające wpływ na osoby pozostające w UE, dotyczyła także dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/541 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie zwalczania terroryzmu (28);

142.

podkreśla, że w celu wzmocnienia ich oddziaływania sankcje należy nakładać zbiorowo, w miarę możliwości w koordynacji z partnerami o podobnych poglądach, ewentualnie z udziałem organizacji międzynarodowych i w sposób sformalizowany w umowie międzynarodowej, rozważając także inne rodzaje reakcji na ataki; zwraca uwagę, że kraje kandydujące i potencjalne kraje kandydujące powinny również przyłączyć się do tych sankcji, aby dostosować się do unijnej WPZiB; odnotowuje ważną pracę wykonaną przez NATO w dziedzinie zagrożeń hybrydowych i przypomina w związku z tym komunikat ze spotkania NATO z 14 czerwca 2021 r., w którym potwierdzono, że decyzja o tym, kiedy cyberatak powoduje uruchomienie art. 5 Traktatu północnoatlantyckiego, będzie podejmowana w trybie indywidualnym przez Radę Północnoatlantycką oraz że wpływ istotnych skumulowanych działań cybernetycznych prowadzonych w złej intencji może być w pewnych okolicznościach uznany za równoważny atakowi zbrojnemu (29); podkreśla, że UE i NATO powinny przyjąć bardziej dalekowzroczne i strategiczne podejście do zagrożeń hybrydowych, skupiające się na motywach i celach przeciwników, a także powinny wyjaśnić, w jakich przypadkach UE jest lepiej przygotowana do radzenia sobie z zagrożeniem oraz jaka jest komparatywna przewaga jej zdolności; przypomina, że kilka państw członkowskich UE nie należy do NATO, ale mimo to współpracuje z NATO, na przykład za pośrednictwem programu Partnerstwa dla Pokoju (PfP) i inicjatywy partnerstwa na rzecz interoperacyjności (PII), w związku z czym podkreśla, że wszelka współpraca UE-NATO musi pozostawać bez uszczerbku dla polityki bezpieczeństwa i obrony państw członkowskich UE nienależących do NATO, w tym tych, które prowadzą politykę neutralności; podkreśla znaczenie wzajemnej pomocy i solidarności zgodnie z art. 42 ust. 7 TUE i art. 222 TFUE oraz wzywa UE, by opracowała konkretne scenariusze uruchomienia tych artykułów w przypadku hipotetycznego cyberataku; wzywa UE i wszystkie państwa członkowskie do powiązania tej kwestii z innymi aspektami stosunków utrzymywanych z państwami odpowiedzialnymi za ingerencje i kampanie dezinformacyjne, w szczególności Rosją i Chinami;

Globalna współpraca i multilateralizm

143.

dostrzega, że wiele krajów demokratycznych na całym świecie stoi w obliczu podobnych operacji destabilizacyjnych prowadzonych przez obce podmioty państwowe i niepaństwowe;

144.

zwraca uwagę na potrzebę globalnej i wielostronnej współpracy na odpowiednich forach międzynarodowych między krajami o podobnych poglądach na te kwestie o zasadniczym znaczeniu, w formie partnerstwa opartego na wspólnym zrozumieniu i wspólnych definicjach, w celu ustanowienia międzynarodowych norm i zasad; podkreśla znaczenie ścisłej współpracy ze Stanami Zjednoczonymi i innymi państwami o podobnych poglądach dla modernizacji organizacji wielostronnych; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje szczyt na rzecz demokracji i oczekuje, że jego wynikiem będą konkretne propozycje i działania mające na celu wspólne stawienie czoła największym zagrożeniom, przed którymi stoją obecnie demokracje;

145.

uważa, że, opierając się na wspólnej orientacji sytuacyjnej, partnerzy o podobnych poglądach powinni wymieniać się najlepszymi praktykami oraz ustalać wspólne reakcje na globalne, ale także wspólne, krajowe wyzwania, takie jak sankcje zbiorowe, ochrona praw człowieka i standardów demokratycznych; wzywa UE, by przewodniczyła debacie na temat prawnych skutków obcych ingerencji, promowała wspólne międzynarodowe definicje i zasady demaskowania oraz opracowała międzynarodowe ramy reakcji na ingerencję w wybory w celu ustanowienia Globalnego kodeksu postępowania w zakresie wolnych i odpornych procesów demokratycznych;

146.

apeluje do UE i jej państw członkowskich o rozważenie odpowiednich formatów międzynarodowych, które umożliwiłyby partnerstwo i współpracę między partnerami o podobnych poglądach; wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby zainicjowały na szczeblu ONZ proces przyjęcia globalnej konwencji w celu promowania i obrony demokracji, ustanawiającej wspólną definicję obcych ingerencji; wzywa UE, by zaproponowała globalny zestaw narzędzi obrony demokracji, który miałby zostać włączony do konwencji i obejmowałby wspólne działania i sankcje w celu przeciwdziałania obcym ingerencjom;

147.

z zadowoleniem przyjmuje deklarację NATO z 14 czerwca 2021 r., w której dostrzega się coraz poważniejsze wyzwanie, jakie stanowią zagrożenia cybernetyczne i hybrydowe oraz inne zagrożenia niesymetryczne, w tym kampanie dezinformacyjne, a także wykorzystanie w złej intencji coraz bardziej zaawansowanych powstających i przełomowych technologii; z zadowoleniem przyjmuje postępy we współpracy między UE a NATO w dziedzinie cyberobrony; z zadowoleniem przyjmuje utworzenie przez Litwę regionalnego centrum obrony cybernetycznej z udziałem Stanów Zjednoczonych i krajów Partnerstwa Wschodniego; popiera ściślejszą współpracę z krajami partnerskimi w dziedzinie cyberobrony zarówno w zakresie wymiany informacji, jak i pracy operacyjnej; z zadowoleniem przyjmuje rozmowy między Stanami Zjednoczonymi a UE na temat wielostronnych kontroli wywozu produktów służących do cyberinwigilacji na forum Rady ds. Handlu i Technologii;

148.

z zadowoleniem odnotowuje podjęte już inicjatywy, w szczególności na szczeblu administracyjnym, na rzecz dzielenia się wiedzą na temat ataków hybrydowych, w tym kampanii dezinformacyjnych, w czasie rzeczywistym, takie jak ustanowiony przez ESDZ system wczesnego ostrzegania, częściowo otwarty dla krajów o podobnych poglądach, ustanowiony przez grupę G-7 mechanizm szybkiego reagowania oraz Połączony Pion Wywiadu i Bezpieczeństwa NATO;

149.

podkreśla, że globalna współpraca powinna opierać się na wspólnych wartościach znajdujących odzwierciedlenie we wspólnych projektach, angażujących organizacje międzynarodowe, takie jak OBWE i UNESCO, i budujących zdolności demokratyczne oraz trwały pokój i bezpieczeństwo w krajach stojących w obliczu podobnych zagrożeń obcymi ingerencjami; apeluje do UE o ustanowienie europejskiego funduszu na rzecz demokratycznych mediów, wspierającego niezależne dziennikarstwo w krajach objętych procesem (potencjalnego) rozszerzenia i europejskiego sąsiedztwa oraz w krajach kandydujących i potencjalnych krajach kandydujących; zwraca uwagę na praktyczne potrzeby, takie jak zdobycie technicznego sprzętu roboczego, które regularnie zgłaszają niezależni dziennikarze z krajów sąsiadujących;

150.

podkreśla pilną potrzebę zwalczania informacji wprowadzających w błąd i dezinformacji na temat klimatu; z zadowoleniem przyjmuje wysiłki podczas COP26 na rzecz przyjęcia powszechnej definicji informacji wprowadzających w błąd i dezinformacji dotyczących klimatu oraz określenia działań w celu ich zwalczania; apeluje o wykorzystanie modeli takich jak Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu w celu stworzenia globalnego kodeksu postępowania w zakresie dezinformacji, procesu, który stanowiłby podstawę porozumienia paryskiego w sprawie dezinformacji;

151.

podkreśla, jak ważne jest zapewnienie jasnej perspektywy krajom kandydującym i potencjalnym krajom kandydującym oraz wspieranie krajów partnerskich i sąsiadujących, takich jak kraje Bałkanów Zachodnich oraz kraje należące do wschodniego i południowego sąsiedztwa UE, ponieważ takie kraje, jak Rosja, Turcja i Chiny usiłują wykorzystywać je jako laboratorium manipulacji informacjami i wojny hybrydowej w celu osłabienia UE; uważa, że Stany Zjednoczone są ważnym partnerem w walce z obcymi ingerencjami, kampaniami dezinformacyjnymi i zagrożeniami hybrydowymi w tych regionach; jest szczególnie zaniepokojony rolą odgrywaną przez Serbię i Węgry w szerokim rozpowszechnianiu dezinformacji w sąsiednich krajach; podkreśla, że UE powinna wspierać te kraje i współpracować z nimi, jak przewidziano w rozporządzeniu w sprawie ISWMR (30); uważa, że jej działania mogą przybrać formę promowania wartości dodanej UE i pozytywnego wpływu UE w regionie, finansowania projektów mających na celu zapewnienie wolności mediów, wzmocnienie społeczeństwa obywatelskiego i praworządności oraz zacieśnianie współpracy w zakresie umiejętności korzystania z mediów, technologii cyfrowych i informacji, przy jednoczesnym poszanowaniu suwerenności tych krajów; wzywa do zwiększenia zdolności ESDZ w tym zakresie;

152.

zachęca UE i jej państwa członkowskie do pogłębienia współpracy z Tajwanem w przeciwdziałaniu operacjom zakłócającym i kampaniom dezinformacyjnym prowadzonym przez nieprzychylnie nastawione państwa trzecie, w tym do dzielenia się najlepszymi praktykami oraz wspólnymi podejściami do wspierania wolności mediów i dziennikarstwa, do pogłębiania współpracy w zakresie cyberbezpieczeństwa i cyberzagrożeń, uświadamiania obywateli i podnoszenia ogólnego poziomu umiejętności cyfrowych wśród ludności w celu wzmacniania odporności naszych systemów demokratycznych; popiera pogłębioną współpracę między właściwymi europejskimi i tajwańskimi agencjami rządowymi, organizacjami pozarządowymi i ośrodkami analitycznymi w tej dziedzinie;

153.

apeluje do Parlamentu, aby aktywnie promował narrację UE oraz by odgrywał wiodącą rolę w promowaniu wymiany informacji i omawiał najlepsze praktyki z parlamentami partnerskimi na całym świecie, wykorzystując swoją rozległą sieć delegacji międzyparlamentarnych, a także inicjatywy demokratyczne i wsparcie koordynowane przez jego Zespół ds. Wspierania Demokracji i Koordynacji Wyborów; podkreśla, jak ważna jest ścisła współpraca z parlamentarzystami z krajów trzecich za pomocą dostosowanych do potrzeb projektów wspierających europejską perspektywę krajów kandydujących i potencjalnych krajów kandydujących;

154.

apeluje do ESDZ o wzmocnienie roli delegatur UE i misji UE w dziedzinie WPBiO w państwach trzecich, aby zwiększyć ich zdolność do wykrywania i demaskowania kampanii dezinformacyjnych organizowanych przez zagraniczne podmioty państwowe oraz finansowania projektów edukacyjnych wzmacniających wartości demokratyczne i prawa podstawowe; zdecydowanie zaleca utworzenie z inicjatywy ESDZ Centrum Komunikacji Strategicznej w celu nawiązania współpracy strukturalnej w zakresie zwalczania dezinformacji i obcych ingerencji, które powinno mieć siedzibę w Tajpej; wzywa ponadto delegatury UE, aby wniosły wkład do walki UE z dezinformacją przez przetłumaczenie odpowiednich decyzji UE, takich jak rezolucje Parlamentu w trybie pilnym, na język ich delegowanego kraju;

155.

apeluje, aby kwestię obcych ingerencji prowadzonych w złej intencji uwzględniono w przygotowywanym kolejnym Kompasie strategicznym UE;

156.

apeluje o utworzenie w Parlamencie Europejskim trwałego rozwiązania instytucjonalnego w celu monitorowania realizacji tych zaleceń, tak aby przeciwdziałać obcym ingerencjom i dezinformacji w UE w usystematyzowany sposób, poza obecnym mandatem komisji specjalnej INGE; apeluje o lepszą zinstytucjonalizowaną wymianę informacji między Komisją, ESDZ i Parlamentem za pośrednictwem tego organu;

o

o o

157.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1)  Dz.U. C 224 z 27.6.2018, s. 58.

(2)  Dz.U. C 23 z 21.1.2021, s. 152.

(3)  Dz.U. C 28 z 27.1.2020, s. 57.

(4)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0428.

(5)  Dz.U. L 79 I z 21.3.2019, s. 1.

(6)  Dz.U. L 151 z 7.6.2019, s. 15.

(7)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0412.

(8)  Dz.U. C 362 z 8.9.2021, s. 186.

(9)  Dz.U. L 317 z 4.11.2014, s. 1.

(10)  https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/cybersecurity/

(11)  https://www.eca.europa.eu/Lists/ECADocuments/ BRP_CYBERSECURITY/BRP_CYBERSECURITY_PL.pdf

(12)  Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, „Lobbying in the 21st Century: Transparency, Integrity and Access” [Działalność lobbingowa w XXI w.: Przejrzystość, uczciwość i dostęp], 2021 r., OECD Publishing, Paryż, dostępne tu: https://doi.org/10.1787/c6d8eff8-en

(13)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/13/UE z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych, Dz.U. L 95 z 15.4.2010, s. 1.

(14)  Dz.U. L 331 z 20.9.2021, s. 8.

(15)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE, Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1.

(16)  https://www.europarl.europa.eu/cmsdata/232164/revised_Agenda%20item%207_Clare%20Melford_GDI_Deck_EU-Ad-funded_Disinfo.pdf

(17)  Osoba, która przekazuje pod swoim nazwiskiem w charakterze darowizny na rzecz partii politycznej lub kandydata pieniądze innej osoby.

(18)  Omawiana luka prawna obejmuje dwa różne zjawiska: firmy przykrywki, które nie prowadzą rzeczywistej działalności gospodarczej i służą wyłącznie ukrywaniu źródeł finansowania; oraz krajowe spółki zależne zagranicznych spółek dominujących, wykorzystywane do zasilania pieniędzmi środowisk politycznych.

(19)  Organizacje non-profit i strony trzecie nie mają obowiązku ujawniania tożsamości darczyńców, ale w wielu państwach członkowskich UE zezwala im się na finansowanie partii politycznych i kandydatów.

(20)  Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa na terytorium Unii, uchylającej dyrektywę (UE) 2016/1148, (COM(2020)0823).

(21)  Dyrektywa 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotycząca przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej, Dz.U. L 201 z 31.7.2002, s. 37.

(22)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/40/UE z dnia 12 sierpnia 2013 r. dotycząca ataków na systemy informatyczne i zastępująca decyzję ramową Rady 2005/222/WSiSW, Dz.U. L 218 z 14.8.2013, s. 8.

(23)  https://www.coleurope.eu/events/official-inauguration-china-library

(24)  https://www.chateaunantes.fr/en/expositions/mongole-son-of-the-sky-ans-steps-genghis-khan-and-the-birth-of-an-empire/

(25)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1883 z dnia 20 października 2021 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu zatrudnienia w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji oraz uchylenia dyrektywy Rady 2009/50/WE, Dz.U. L 382 z 28.10.2021, s. 1.

(26)  https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=OJ%3AL%3A2019%3A129I%3ATOC

(27)  https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=OJ:L:2020:410I:TOC

(28)  Dz.U. L 88 z 31.3.2017, s. 6.

(29)  https://www.nato.int/cps/en/natohq/news_185000.htm

(30)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/947 z dnia 9 czerwca 2021 r. ustanawiające Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – Globalny wymiar Europy, zmieniające i uchylające decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 466/2014/UE oraz uchylające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1601 i rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 480/2009, Dz.U. L 209 z 14.6.2021, s. 1.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/97


P9_TA(2022)0065

Przyznawanie obywatelstwa i prawa pobytu w zamian za inwestycje

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. zawierająca wnioski dla Komisji dotyczące programów obywatelstwa i ułatwień pobytowych dla inwestorów (2021/2026(INL))

(2022/C 347/08)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 225 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 4 ust. 3 i art. 49 Traktatu o Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 21 ust. 1 i 2, art. 77 ust. 2 lit. a), art. 79 ust. 2 oraz art. 80, 82, 87, 114, 311, 337 i 352 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej art. 7, 8 i 20,

uwzględniając Europejską Konwencję Ochrony Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, a w szczególności jej art. 8,

uwzględniając dyrektywę Rady 2003/86/WE z dnia 22 września 2003 r. w sprawie prawa do łączenia rodzin (1) („dyrektywa dotycząca łączenia rodzin”)

uwzględniając dyrektywę Rady 2003/109/WE z dnia 25 listopada 2003 r. dotyczącą statusu obywateli państw trzecich będących rezydentami długoterminowymi (2) („dyrektywa w sprawie pobytu długoterminowego”),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1806 z dnia 14 listopada 2018 r. wymieniające państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu (3),

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniającą rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylającą dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/60/WE oraz dyrektywę Komisji 2006/70/WE (4),

uwzględniając kryteria kopenhaskie i zbiór przepisów Unii (dorobek), które kraj kandydujący musi przyjąć, wdrożyć i egzekwować, aby kwalifikować się do przystąpienia do Unii, w szczególności rozdziały 23 i 24,

uwzględniając wezwania do usunięcia uchybienia z dnia 20 października 2020 r. wystosowane przez Komisję do Cypru i Malty, uruchamiające postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w odniesieniu do ich programów obywatelstwa dla inwestorów,

uwzględniając pismo Komisji do Bułgarii z dnia 20 października 2020 r., w którym uwypuklono zastrzeżenia dotyczące programu obywatelstwa dla inwestorów i zwrócono się o dalsze informacje,

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 23 stycznia 2019 r. zatytułowane „Programy obywatelstwa i ułatwienia pobytowe dla inwestorów w Unii Europejskiej”,

uwzględniając prezentację Komisji z dnia 20 lipca 2021 r. dotyczącą pakietu czterech wniosków ustawodawczych mających na celu wzmocnienie przepisów UE w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie obywatelstwa UE na sprzedaż (5), z dnia 26 marca 2019 r. w sprawie przestępstw finansowych, uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania (6), z dnia 18 grudnia 2019 r. w sprawie praworządności na Malcie po ujawnieniu najnowszych informacji w sprawie morderstwa Daphne Caruany Galizii (7), z dnia 10 lipca 2020 r. w sprawie kompleksowej unijnej polityki zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu – plan działania Komisji i dalszy rozwój sytuacji (8), z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie strategii UE w zakresie unii bezpieczeństwa (9) oraz z dnia 29 kwietnia 2021 r. w sprawie zabójstwa Daphne Caruany Galizii i praworządności na Malcie (10),

uwzględniając badanie przygotowane przez Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego z dnia 17 października 2018 r. zatytułowane „Citizenship by Investment (CBI) and Residency by Investment (RBI) schemes in the EU” [Programy przyznawania obywatelstwa w zamian za inwestycje (CBI) i prawa pobytu w zamian za inwestycje (RBI) w UE],

uwzględniając badanie przygotowane przez Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego z dnia 22 października 2021 r. zatytułowane „Avenues for EU action in citizenship and residence by investment schemes – European added value assessment” [Drogi unijnych działań dotyczących programów obywatelstwa i prawa pobytu dla inwestorów – ocena europejskiej wartości dodanej] („badanie EAVA EPRS”),

uwzględniając badanie z lipca 2018 r. przygotowane dla Komisji przez Milieu Ltd zatytułowane „Factual analysis of Member States Investors’ Schemes granting citizenship or residence to third-country nationals investing in the said Member State – Study Overview” [Analiza rzeczowa programów państw członkowskich dla inwestorów, które przyznają obywatelstwo lub prawo pobytu obywatelom państw trzecich inwestującym w danym państwie członkowskim – przegląd badania],

uwzględniając działania w tym obszarze prowadzone przez Grupę Monitorowania Demokracji, Praworządności i Praw Podstawowych (DRFMG) powołaną przez Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, w szczególności jej wymiany opinii między innymi z Komisją, środowiskiem akademickim, społeczeństwem obywatelskim i dziennikarzami z 19 grudnia 2019 r., 11 września 2020 r. i 4 grudnia 2020 r., oraz jej wizytę na Malcie 19 września 2018 r.,

uwzględniając art. 47 i 54 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A9-0028/2022),

A.

mając na uwadze, że przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen, przed zatwierdzeniem jej przez Parlament, wyraziła w Wytycznych politycznych na następną kadencję Komisji Europejskiej (2019–2024) (11) poparcie dla prawa inicjatywy ustawodawczej dla Parlamentu i zobowiązała się do przedstawienia w odpowiedzi aktu ustawodawczego, gdy Parlament przyjmie rezolucję, w której zwróci się do Komisji o przedłożenie wniosku ustawodawczego;

B.

mając na uwadze, że przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen w orędziu o stanie Unii z dnia 16 września 2020 r. stwierdziła: „Będę nadal broniła tej zasady oraz integralności naszych europejskich instytucji, zarówno pod względem nadrzędności prawa europejskiego, jak i wolności prasy, niezawisłości sądów czy sprzedaży tzw. »złotych paszportów«. Wartości europejskie nie są na sprzedaż”;

C.

mając na uwadze, że kilka państw członkowskich prowadzi programy obywatelstwa (CBI) i ułatwień pobytowych (RBI) dla inwestorów, za pośrednictwem których przyznają obywatelstwo lub status rezydenta obywatelom państw trzecich przede wszystkim ze względów finansowych w formie „pasywnych” inwestycji kapitałowych; mając na uwadze, że programy takie jak CBI/RBI określają minimalne wymogi dotyczące fizycznej obecności lub nie określają ich wcale oraz oferują przyspieszony proces uzyskania obywatelstwa lub statusu rezydenta w państwie członkowskim w porównaniu ze standardowymi procedurami; mając na uwadze, że okresy rozpatrywania wniosków w poszczególnych państwach członkowskich istotnie różnią się między sobą (12); mając na uwadze, że łatwość uzyskania obywatelstwa lub pobytu w ramach takich programów wyraźnie kontrastuje z przeszkodami, jakie napotykają osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową, które legalnie migrują lub wnioskują o naturalizację, korzystając z standardowych procedur;

D.

mając na uwadze, że programy CBI wywierają wpływ na wszystkie państwa członkowskie, ponieważ decyzja jednego państwa członkowskiego o przyznaniu obywatelstwa w zamian za inwestycje oznacza automatyczne nadanie praw, które mają zastosowanie również w stosunku do innych państw członkowskich, w szczególności prawa do swobodnego przemieszczania się, prawa do głosowania i kandydowania w wyborach lokalnych i europejskich, prawa do ochrony konsularnej poza Unią w przypadku braku reprezentacji przez państwo przyznające obywatelstwo, a także prawa dostępu do rynku wewnętrznego w celu prowadzenia działalności gospodarczej; mając na uwadze, że programy CBI i RBI realizowane przez poszczególne państwa członkowskie również generują znaczące efekty zewnętrzne, takie jak korupcja i ryzyko prania pieniędzy, dla innych państw członkowskich; mając na uwadze, że te efekty zewnętrzne uzasadniają przyjęcie regulacji przez Unię;

E.

mając na uwadze, że obywatelstwo Unii to wyjątkowy i podstawowy status nadawany obywatelom Unii dodatkowo względem obywatelstwa krajowego oraz że odzwierciedla ono jedno z najważniejszych osiągnięć integracji Unii, tj. przyznanie obywatelom w całej Unii równych praw;

F.

mając na uwadze, że nadawanie obywatelstwa krajowego stanowi prerogatywę państw członkowskich, musi ona jednak być wykonywana w dobrej wierze, w duchu wzajemnego szacunku, w przejrzysty sposób, zgodnie z zasadą lojalnej współpracy i z pełnym poszanowaniem prawa Unii; mając na uwadze, że Unia uchwaliła środki w celu harmonizacji dróg legalnej migracji do Unii oraz praw związanych z pobytem, takie jak dyrektywa w sprawie pobytu długoterminowego;

G.

mając na uwadze, że prowadzenie programów CBI skutkuje utowarowieniem obywatelstwa Unii; mając na uwadze, że utowarowienie praw narusza wartości Unii, w szczególności równość; mając na uwadze, że drogi legalnej migracji do Unii oraz prawa związane z pobytem są już objęte prawem Unii, np. w dyrektywie w sprawie pobytu długoterminowego;

H.

mając na uwadze, że w Bułgarii oraz na Cyprze i Malcie obowiązują obecnie przepisy, które umożliwiają funkcjonowanie programów CBI; mając na uwadze, że rząd Bułgarii przedstawił propozycję przepisów mających na celu zakończenie programu CBI w tym kraju; mając na uwadze, że rząd Cypru ogłosił w dniu 13 października 2020 r., że zawiesi swój program CBI; mając na uwadze, że rząd Cypru ogłosił, iż zakończył rozpatrywanie wszystkich oczekujących na rozpatrzenie wniosków o obywatelstwo cypryjskie otrzymanych przed listopadem 2020 r.; mając na uwadze, że niektóre inne państwa członkowskie także nagradzają dużych inwestorów obywatelstwem nadawanym w ramach procedur nadzwyczajnych;

I.

mając na uwadze, że Bułgaria, Cypr, Estonia, Grecja, Hiszpania, Irlandia, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niderlandy, Portugalia i Włochy prowadzą obecnie programy RBI obejmujące minimalne poziomy inwestycji od 60 000 EUR (Łotwa) do 1 250 000 EUR (Niderlandy); mając na uwadze, że przyciąganie inwestycji jest zwykle stosowaną metodą utrzymania dobrze funkcjonujących gospodarek państw członkowskich, ale nie powinno stwarzać zagrożeń dla bezpieczeństwa prawnego ani zagrożeń dla bezpieczeństwa obywateli Unii;

J.

mając na uwadze, że według szacunkowych danych zawartych w badaniu EAVA EPRS od 2011 r. do 2019 r. w ramach programów CBI/RBI zatwierdzono 42 180 wniosków, a ponad 132 000 osób, w tym członkowie rodzin wnioskodawców z państw trzecich, uzyskało ułatwienia pobytowe lub obywatelstwo w państwach członkowskich na podstawie tych programów, podczas gdy łączny poziom inwestycji szacuje się na 21,4 mld EUR (13);

K.

mając na uwadze, że wnioski w ramach programów CBI/RBI są często rozpatrywane z pomocą pośredników komercyjnych, którzy mogą otrzymywać procent opłaty za wniosek; mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich pośrednicy komercyjni odegrali pewną rolę w opracowaniu i promowaniu programów CBI/RBI;

L.

mając na uwadze, że Komisja wszczęła postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego wobec Cypru i Malty, zarzucając tym państwom, że przyznawanie obywatelstwa Unii za wcześniej określoną opłatę lub inwestycje bez powiązań z danymi państwami członkowskimi podważa istotę obywatelstwa Unii;

M.

mając na uwadze, że programy CBI i RBI są w różnym stopniu źródłem zagrożeń, w tym ryzyka korupcji, prania pieniędzy, zagrożeń dla bezpieczeństwa, unikania opodatkowania, zakłóceń równowagi makroekonomicznej, presji na sektor nieruchomości, zmniejszając tym samym dostęp do mieszkań, oraz erozji integralności rynku wewnętrznego; mając na uwadze, że ciężko jest oszacować te ryzyka z powodu ograniczonych informacji i niedostatecznej przejrzystości i obecnie ryzyka te nie są wystarczająco zarządzane, co skutkuje osłabioną weryfikacją i brakiem kompleksowej analizy względem wnioskodawców w ramach programów CBI/RBI w państwach członkowskich; mając na uwadze, że należy odpowiednio oceniać wszystkie te zagrożenia i zwiększyć przejrzystość wdrażania tych programów i ich skutków;

N.

mając na uwadze, że badania sugerują, iż państwa członkowskie posiadające programy CBI/RBI są bardziej niż pozostałe narażone na ryzyka związane z tajemnicą finansową i korupcją;

O.

mając na uwadze, że obowiązujące prawo unijne nie przewiduje systematycznego korzystania z unijnych wielkoskalowych systemów informatycznych, aby przeprowadzić wywiad środowiskowy wnioskodawców w ramach programów CBI/RBI; mając na uwadze, że obowiązujące przepisy unijne i krajowe nie wymagają prowadzenia żadnych procedur weryfikacji przed nadaniem obywatelstwa lub prawa pobytu w ramach programu CBI/RBI; mając na uwadze, że państwa członkowskie nie zawsze korzystają z baz danych, stosują szczegółowe procedury lub udostępniają wyniki kontroli i procedur;

P.

mając na uwadze, że Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) wydała wytyczne dotyczące ograniczania obchodzenia wspólnego standardu do wymiany informacji w drodze nadużywania programów CBI/RBI (14);

Q.

mając na uwadze, że celem inicjatywy Komisji dotyczącej ustanowienia grupy ekspertów ds. programów obywatelstwa i ułatwień pobytowych dla inwestorów było uzgodnienie wspólnego zestawu kontroli bezpieczeństwa, jednakże grupa ta nie zaproponowała takiego wspólnego zestawu kontroli bezpieczeństwa; mając na uwadze, że grupa ta nie spotkała się od 2019 r.;

R.

mając na uwadze, że niektóre państwa trzecie ujęte w załączniku II do rozporządzenia (UE) 2018/1806, których obywatele są zwolnieni z obowiązku posiadania wizy do Unii, prowadzą programy CBI charakteryzujące się niskimi wymogami dotyczącymi pobytu lub brakiem takich wymogów oraz słabymi kontrolami bezpieczeństwa, w szczególności w odniesieniu do przepisów w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy; mając na uwadze, że programy CBI są reklamowane jako „złote paszporty”, a ich wyraźnym celem jest ułatwianie ruchu bezwizowego do Unii; mając na uwadze, że niektóre kraje kandydujące prowadzą podobne programy przewidujące dodatkową oczekiwaną korzyść w postaci przyszłego członkostwa w Unii;

S.

mając na uwadze, że beneficjenci programów CBI/RBI, uzyskawszy nowe prawo pobytu lub nowy status obywatelstwa, zaczynają od tej chwili korzystać ze swobody przemieszczania się (15) w strefie Schengen;

T.

mając na uwadze, że prawo państw trzecich umożliwiające obywatelom zmianę nazwiska stwarza ryzyko, gdyż obywatele państw trzecich mogą uzyskać obywatelstwo państwa trzeciego w ramach programu CBI, a następnie zmienić swoje nazwisko i przyjeżdżać do Unii pod tym nowym nazwiskiem;

U.

mając na uwadze, że 15 października 2021 r. władze cypryjskie ogłosiły, iż odbiorą obywatelstwo 39 inwestorom zagranicznym i sześciu członkom ich rodzin, którzy stali się obywatelami Cypru na podstawie programu CBI; mając na uwadze, że nieco ponad połowa z 6 779 paszportów wydanych przez Cypr na podstawie programu w latach 2007–2020 została wydana bez wystarczającego wywiadu środowiskowego wnioskodawców (16);

V.

mając na uwadze, że w 2019 r. Komisja stwierdziła, że brakuje jasnych danych statystycznych dotyczących otrzymanych, przyjętych i odrzuconych w ramach programów CBI/RBI wniosków lub są one niewystarczające;

W.

mając na uwadze, że programy RBI mają bardzo szczególny charakter; mając na uwadze, że wszelkie zmiany w prawie unijnym wprowadzane dla osób, które ubiegają się o zezwolenie na pobyt na podstawie programów RBI, powinny być ukierunkowane na ten konkretny rodzaj zezwolenia i nie powinny mieć negatywnego wpływu na prawa osób takich jak studenci, pracownicy i członkowie rodzin, które ubiegają się o inne rodzaje zezwolenia na pobyt; mając na uwadze, że wyższe poziomy kontroli bezpieczeństwa w odniesieniu do wnioskodawców na podstawie programu RBI nie powinny mieć zastosowania do tych, którzy ubiegają się o prawo pobytu w ramach istniejących już w prawie unijnym programów pobytu;

X.

mając na uwadze, że rząd Czarnogóry postanowił kontynuować swój program CBI, chociaż zasygnalizował znaczenie jak najszybszego, pełnego i skutecznego wycofania się z tego programu; wzywa rząd Czarnogóry do niezwłocznego działania w tym kierunku;

1.

uważa, że systemy przyznawania obywatelstwa na podstawie inwestycji finansowych (programy CBI), znane również jako „złote paszporty”, są kwestionowane z etycznego, prawnego i gospodarczego punktu widzenia i stwarzają szereg poważnych zagrożeń dla bezpieczeństwa obywateli Unii, takich jak te wynikające z prania pieniędzy i korupcji; uważa, że brak wspólnych zasad i zharmonizowanych przepisów regulujących systemy przyznawania prawa pobytu na podstawie inwestycji finansowych (programy RBI) może również stwarzać takie zagrożenia dla bezpieczeństwa, wpływać na swobodny przepływ osób w strefie Schengen i przyczyniać się do podważania integralności Unii;

2.

przypomina swoje stanowisko, zgodnie z którym programy CBI/RBI nieodłącznie wiążą się z szeregiem poważnych zagrożeń i powinny zostać wycofane z wszystkich państw członkowskich (17); powtarza, że od czasu wydania rezolucji z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie obywatelstwa UE na sprzedaż działania podjęte przez Komisję i państwa członkowskie były niewystarczające;

3.

uważa, że programy CBI podważają istotę obywatelstwa Unii, które stanowi jedno z najważniejszych osiągnięć integracji Unii, przyznające wyjątkowy i podstawowy status obywatelom Unii, w tym prawo do głosowania w wyborach europejskich i lokalnych;

4.

uważa, że obywatelstwo Unii nie stanowi towaru, który można oferować na rynku lub sprzedawać, i nigdy nie było ujmowane jako takie w Traktatach;

5.

przyznaje, że regulowanie nadawania obywatelstwa stanowi przede wszystkim kompetencję państwa członkowskiego, ale podkreśla, że kompetencję tę należy wykonywać w dobrej wierze, w duchu wzajemnego szacunku, w przejrzysty sposób, z kompleksową analizą i odpowiednią kontrolą, zgodnie z zasadą lojalnej współpracy i z pełnym poszanowaniem prawa Unii (18); uważa, że w przypadku gdy państwa członkowskie nie przestrzegają w pełni tych norm i zasad, uprawomocnia to podjęcie działań przez Unię; uważa, że kompetencje Unii mogą zapewne także wynikać z art. 21 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w odniesieniu do niektórych aspektów prawa państw członkowskich dotyczącego obywatelstwa (19);

6.

uważa, że korzystne warunki i przyspieszone procedury ustanowione dla inwestorów w ramach programów CBI/RBI, w porównaniu z warunkami i procedurami dla innych obywateli państw trzecich pragnących uzyskać ochronę międzynarodową, prawo pobytu lub obywatelstwo, są dyskryminujące, nie są sprawiedliwe oraz podważają spójność unijnego dorobku prawnego w sprawie azylu i migracji;

7.

uważa, że programy CBI należy odróżnić od programów RBI z uwagi na różnice pod względem natężenia ryzyka, jakie stwarzają, i w związku z tym wymagają dostosowanych unijnych strategii ustawodawczych i politycznych; dostrzega powiązanie między programami RBI a obywatelstwem, gdyż uzyskane prawo pobytu może ułatwiać dostęp do obywatelstwa;

8.

zauważa, że trzy państwa członkowskie posiadają programy CBI, a mianowicie Bułgaria (mimo że bułgarski rząd złożył projekt wniosku ustawodawczego, aby zakończyć program CBI), Cypr i Malta, oraz że 12 państw członkowskich posiada programy RBI, przewidujące różne kwoty i opcje inwestowania oraz rozbieżne normy kontroli i procedury; ubolewa, że te rozbieżności mogą prowadzić do konkurowania o wnioskodawców przez państwa członkowskie oraz grozić równaniem w dół pod względem obniżania norm weryfikacji i ograniczania kompleksowej analizy, aby promować korzystanie z programów (20);

9.

uważa, że rola pośredników w opracowywaniu i promowaniu programów CBI/RBI, a także w przygotowywaniu indywidualnych wniosków, często bez zapewnienia przejrzystości lub rozliczalności, stanowi konflikt interesów skłaniający do nadużyć, w związku z czym wymaga rygorystycznych i wiążących regulacji względem takich pośredników, wykraczających poza samoregulację i kodeksy postępowania; zwraca się o zaprzestanie świadczenia usług pośredników w programach CBI;

10.

potępia brak kompleksowych kontroli bezpieczeństwa, procedur weryfikacji i kompleksowych analiz w państwach członkowskich, które wdrożyły programy CBI/RBI; ubolewa, że państwa członkowskie nie zawsze sprawdzają dostępne unijne bazy danych i nie wymieniają się informacjami na temat wyników takich kontroli i procedur, co umożliwia składanie kolejnych wniosków w ramach programów CBI/RBI w całej Unii; wzywa państwa członkowskie do podejmowania wyżej wymienionych działań; uważa, że organy państw członkowskich muszą dysponować odpowiednimi procedurami weryfikacji wnioskodawców CBI/RBI, ponieważ państwa są odpowiedzialne za przyznawanie praw pobytu i obywatelstwa, a organy państw członkowskich nie mogą polegać na wywiadach środowiskowych i kompleksowych analizach przeprowadzanych przez pośredników i inne podmioty niepaństwowe, chociaż państwa członkowskie mogą wykorzystywać istotne informacje pochodzące od niezależnych podmiotów niepaństwowych; jest zaniepokojony doniesieniami, że w niektórych państwach członkowskich wnioski o obywatelstwo były przyjmowane, mimo że kandydaci nie spełniali wymogów bezpieczeństwa;

11.

ubolewa, że grupa ekspertów ds. programów obywatelstwa i ułatwień pobytowych, składająca się z przedstawicieli państw członkowskich, nie uzgodniła wspólnego zestawu kontroli bezpieczeństwa, co miała zrobić do końca 2019 r.; uznaje, że niemożność uzgodnienia wspólnego zestawu kontroli bezpieczeństwa potwierdza ograniczenia związane z przyjęciem metody międzyrządowej w odniesieniu do tej kwestii, i podkreśla potrzebę podjęcia działań przez Unię;

12.

ubolewa, że wymogi dotyczące pobytu w celu kwalifikowania się do programów RBI/CBI państw członkowskich nie zawsze obejmują nieprzerwaną i faktyczną obecność fizyczną oraz trudno jest je monitorować, a tym samym mogą przyciągać wnioskodawców działających w złej wierze, którzy nabywają obywatelstwo krajowe wyłącznie, aby uzyskać dostęp do terytorium Unii i jej rynku wewnętrznego bez żadnego powiązania z danym państwem członkowskim;

13.

wzywa państwa członkowskie do skutecznego egzekwowania niezbędnego pobytu fizycznego obywateli państw trzecich, którzy chcą uzyskać status rezydenta długoterminowego na podstawie dyrektywy w sprawie pobytu długoterminowego bez spełnienia warunku nieprzerwanego i legalnego pobytu, wymaganego na mocy tej dyrektywy;

14.

z zadowoleniem przyjmuje postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego wszczęte przez Komisję w październiku 2020 r. wobec Cypru i Malty, dotyczące ich programów CBI; wzywa Komisję do przyspieszenia tych postępowań, ponieważ mogłyby one jeszcze bardziej wyjaśnić, w jaki sposób można zająć się programami CBI, by uzupełnić proponowane tu działania legislacyjne, oraz do wszczęcia w uzasadnionych przypadkach postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego wobec państw członkowskich posiadających programy RBI; wzywa Komisję, by uważnie monitorowała, składała sprawozdania i podejmowała działania w odniesieniu do wszystkich programów CBI/RBI w Unii;

15.

uważa, że unijne prawo dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy stanowi kluczowy element zwalczania zagrożeń stwarzanych przez programy CBI/RBI; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że pakiet przygotowanych przez Komisję wniosków ustawodawczych z dnia 20 lipca 2021 r. dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu odnosi się do programów RBI, w szczególności przez promowanie włączenia pośredników do wykazu podmiotów zobowiązanych; uważa jednak, że nadal występować będą luki, na przykład podmioty publiczne rozpatrujące wnioski CBI/RBI nie będą ujęte w wykazie podmiotów zobowiązanych;

16.

zauważa, że wnioski w ramach programów CBI/RBI szczególnie trudno jest monitorować i oceniać, gdy obejmują wspólne wnioski odnoszące się do różnych członków rodziny; zauważa, że w ramach niektórych krajowych programów RBI prawo pobytu może być przyznawane na podstawie powiązań rodzinnych, osobistych lub innego rodzaju powiązań z głównymi wnioskodawcami; zauważa, że prawa do łączenia rodzin na mocy dyrektywy dotyczącej łączenia rodzin mają zastosowanie po uzyskaniu statusu rezydenta w państwie członkowskim, tym samym członkowie rodziny uzyskują możliwość wjazdu do Unii bez dalszych szczegółowych kontroli, standardowo wymaganych na podstawie programów RBI;

17.

odnotowuje ryzyko stwarzane przez państwa trzecie, które posiadają programy CBI oraz korzystają z ruchu bezwizowego do Unii (21), ponieważ obywatele państw trzecich mogą kupić obywatelstwo tych państw trzecich jedynie po to, aby uzyskać możliwość wjazdu do Unii bez żadnej dodatkowej kontroli; podkreśla, że ryzyko jest większe w przypadku krajów kandydujących do Unii posiadających programy CBI/RBI (22), ponieważ jednym z czynników w tym przypadku mogą być oczekiwane korzyści z przyszłego członkostwa w Unii i obowiązującego w jej granicach ruchu bezwizowego;

18.

uważa, że w świetle szczególnego ryzyka stwarzanego przez programy CBI i ich nieodłącznego braku zgodności z zasadą lojalnej współpracy, co potwierdzają prowadzone przez Komisję przeciwko dwóm państwom członkowskim postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, programy CBI powinny zostać w pełni wycofane we wszystkich państwach członkowskich, i zwraca się do Komisji o przedłożenie przed upływem obecnego mandatu wniosku dotyczącego stosownego aktu, który mógłby opierać się na art. 21 ust. 2, art. 79 ust. 2, art. 114 lub art. 352 TFUE;

19.

jest zdania, że stopniowe wycofywanie programów CBI będzie wymagało okresu przejściowego, oraz uważa, że programy CBI/RBI stanowią niewłaściwą działalność rynkową oraz rodzą poważne konsekwencje dla Unii i państw członkowskich, w związku z czym uzasadniony jest wkład finansowy w budżet Unii w przypadku zarówno programów CBI, jak i RBI, w przypadku programów CBI do czasu ich całkowitego wycofania, jako konkretne wyrażenie solidarności wynikające między innymi z art. 80 TFUE; postuluje w związku z tym, by Komisja w 2022 r., na podstawie art. 311 TFUE, złożyła wniosek dotyczący ustanowienia nowej kategorii zasobów własnych Unii, obejmującej „mechanizm dostosowania CBI i RBI”, który nakładałby opłatę stanowiącą znaczną część inwestycji w państwach członkowskich w ramach programów CBI/RBI, racjonalnie oszacowaną na podstawie wszystkich zidentyfikowanych w odniesieniu do tych programów negatywnych dla Unii efektów zewnętrznych;

20.

uważa, że wkład systemów CBI/RBI w gospodarkę realną państw członkowskich jest ograniczony w zakresie tworzenia miejsc pracy, innowacji i wzrostu, oraz że istotne inwestycje są dokonywane bezpośrednio na rynku nieruchomości lub w fundusze; uważa, że duże inwestycje związane z programami CBI/RBI mogą wywierać wpływ na stabilność finansową, w szczególności w małych państwach członkowskich, w których wpływy mogą stanowić dużą część PKB lub inwestycji zagranicznych (23); postuluje, by Komisja złożyła w 2022 r., na podstawie art. 79 ust. 2 oraz art. 80, 82, 87 i 114 TFUE, wniosek dotyczący aktu, który obejmowałby przepisy na szczeblu Unii w sprawie inwestycji na podstawie programów RBI, aby wzmocnić ich wartość dodaną dla gospodarki realnej oraz zapewnić powiązania z priorytetami odbudowy gospodarczej Unii;

21.

zwraca się do Komisji o przedłożenie, przed upływem swego obecnego mandatu, wniosku dotyczącego rozporządzenia, uzupełnionego w razie potrzeby przez inne akty ustawodawcze, który to wniosek mógłby być oparty o art. 79 ust. 2 oraz art. 80, 82, 87 i 114 TFUE, kompleksowo regulowałby różne aspekty programów RBI w celu zharmonizowania norm i procedur oraz wzmocnienia walki z przestępczością zorganizowaną, praniem pieniędzy, korupcją i uchylaniem się od opodatkowania i obejmował co najmniej następujące elementy:

a)

wzmocnioną kompleksową analizę i rygorystyczny wywiad środowiskowy dotyczący wnioskodawców oraz, w razie konieczności, również członków ich rodzin, w tym sprawdzanie pochodzenia ich środków finansowych, obowiązkowe kontrole w ramach wielkoskalowych systemów informatycznych Unii w przestrzeni sprawiedliwości i spraw wewnętrznych oraz procedury weryfikacji w państwach trzecich;

b)

regulację, odpowiednią certyfikację i kontrolę pośredników, a także ograniczenie ich działalności oraz zaprzestanie świadczenia przez nich usług w programach CBI;

c)

zharmonizowanie zasad i obowiązków państw członkowskich dotyczących przekazywania Komisji informacji na temat ich programów RBI i wniosków składanych w ich ramach;

d)

minimalne wymogi dotyczące pobytu fizycznego i minimalne aktywne zaangażowanie w inwestycję, jakość inwestycji, ich wartość dodaną i wkład w ekonomię jako warunki uzyskania zezwolenia na pobyt na podstawie programów RBI;

e)

mechanizm monitorowania ex post, aby sprawdzać, czy wnioskodawcy, którzy pomyślnie przeszli procedurę, ciągle spełniają wymogi prawne programów RBI;

22.

zwraca się do Komisji o zapewnienie i utrzymanie wysokich standardów regulacyjnych, zarówno w odniesieniu do programów CBI, jak i programów RBI, w razie zastosowania kompleksowych regulacji do programów RBI przed całkowitym zniesieniem programów CBI;

23.

z zadowoleniem przyjmuje zapowiedziane przez państwa członkowskie zobowiązanie do podjęcia kroków w celu ograniczenia sprzedaży obywatelstwa Rosjanom powiązanym z rządem rosyjskim; wzywa wszystkie państwa członkowskie, aby zaprzestały ze skutkiem natychmiastowym realizacji programów CBI i RBI w przypadku wszystkich wnioskodawców rosyjskich; nalega na państwa członkowskie, aby ponownie oceniły wszystkie zatwierdzone wnioski złożone w ciągu ostatnich kilku lat przez obywateli rosyjskich, wykorzystując przy tej ocenie wszystkie możliwości przewidziane w prawie krajowym i unijnym w celu zapewnienia, aby żaden obywatel rosyjski powiązany z reżimem Putina w sposób finansowy, biznesowy lub inny nie zachował swojego obywatelstwa ani prawa pobytu lub aby korzystanie z tych praw przez taką osobę zostało tymczasowo zablokowane; wzywa Komisję, aby zweryfikowała takie ponownie przeprowadzane przez państwa członkowskie oceny oraz by w trybie pilnym przedstawiła wniosek ustawodawczy w sprawie całkowitego zakazu programów CBI i zakazu programów RBI dla obywateli rosyjskich objętych ukierunkowanymi środkami;

24.

postuluje, by Komisja ujęła w swoim wniosku ukierunkowane zmiany istniejących aktów prawnych Unii, które mogłyby pomóc odwieść państwa członkowskie od ustanowienia szkodliwych programów RBI, przez wzmocnienie aktów prawnych w dziedzinie przeciwdziałania praniu pieniędzy i wzmocnienie stosownych postanowień dyrektywy w sprawie pobytu długoterminowego;

25.

wnioskuje, by Komisja wywarła presję, w takim stopniu, jak jest to możliwe, w celu zapewnienia, by państwa trzecie, które wdrożyły programy CBI/RBI oraz korzystają z ruchu bezwizowego, zgodnie z załącznikiem II do rozporządzenia (UE) 2018/1806, zniosły swoje programy CBI i zreformowały programy RBI, żeby dostosować je do prawa i norm Unii, oraz postuluje, by Komisja złożyła w 2022 r., na podstawie art. 77 ust. 2 lit. a) TFUE, wniosek dotyczący aktu, który zmieniłby rozporządzenie (UE) 2018/1806 w tej kwestii; zauważa, że w ramach zmienionej metodologii rozszerzenia Unii kwestie związane z programami CBI/RBI uznaje się za złożone i są one rozpatrywane w różnych klastrach i rozdziałach negocjacyjnych; podkreśla znaczenie stopniowego i starannego dostosowania przez kraje kandydujące i potencjalne kraje kandydujące do prawa unijnego dotyczącego takich programów; proponuje, aby w kryteriach akcesyjnych uwzględnić zaprzestanie programów CBI i uregulowanie programów RBI;

26.

przypomina przewodniczącej Komisji o jej zaangażowaniu wobec prawa inicjatywy ustawodawczej Parlamentu i o jej zobowiązaniu się do nadawania dalszego biegu ustawodawczego sprawozdaniom w kwestiach legislacyjnych przygotowywanym przez Parlament z własnej inicjatywy, zgodnie z zasadami prawa unijnego zawartymi w Wytycznych politycznych na następną kadencję Komisji Europejskiej (2019–2024); oczekuje zatem, że Komisja podejmie dalsze działania w związku z niniejszą rezolucją w postaci konkretnych wniosków ustawodawczych;

27.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji oraz wniosków zawartych w załączniku Komisji i Radzie.

(1)  Dz.U. L 251 z 3.10.2003, s. 12.

(2)  Dz.U. L 16 z 23.1.2004, s. 44.

(3)  Dz.U. L 303 z 28.11.2018, s. 39.

(4)  Dz.U. L 141 z 5.6.2015, s. 73.

(5)  Dz.U. C 482 z 23.12.2016, s. 117.

(6)  Dz.U. C 108 z 26.3.2021, s. 8.

(7)  Dz.U. C 255 z 29.6.2021, s. 22.

(8)  Dz.U. C 371 z 15.9.2021, s. 92.

(9)  Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 140.

(10)  Dz.U. C 506 z 15.12.2021, s. 64.

(11)  „Unia, która mierzy wyżej – Mój program dla Europy – Wytyczne polityczne na następną kadencję Komisji Europejskiej (2019–2024)” kandydatki na przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen, https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/political-guidelines-next-commission_pl.pdf

(12)  Badanie EAVA EPRS, tabela 9, s. 28–29.

(13)  Badanie EAVA EPRS.

(14)  Preventing abuse of residence by investment schemes to circumvent the CRS [Zapobieganie nadużywaniu statusu rezydenta przez programy inwestycyjne w celu obchodzenia CRS], OECD, 19 lutego 2018 r., oraz Corruption Risks Associated with Citizen- and Resident-by-Investment Schemes [Ryzyko korupcji związane z programami obywatelstwa i ułatwień pobytowych dla inwestorów], OECD, 2019 r.

(15)  Ponieważ Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Irlandia i Rumunia nie są państwami strefy Schengen, obywatel państwa trzeciego posiadający zezwolenie na pobyt wydane przez którekolwiek z tych państw członkowskich nie korzysta automatycznie ze swobody przemieszczania się w obrębie strefy Schengen.

(16)  https://agenceurope.eu/en/bulletin/article/12814/25.

(17)  Rezolucje Parlamentu Europejskiego z dnia 18 grudnia 2019 r. w sprawie praworządności na Malcie po ujawnieniu najnowszych informacji w sprawie morderstwa Daphne Caruany Galizii, z dnia 10 lipca 2020 r. w sprawie kompleksowej unijnej polityki zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu – plan działania Komisji i dalszy rozwój sytuacji, z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie strategii UE w zakresie unii bezpieczeństwa oraz z dnia 29 kwietnia 2021 r. w sprawie zabójstwa Daphne Caruany Galizii i praworządności na Malcie.

(18)  Zob. uzasadnienie wykorzystane przez Komisję w postępowaniu w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego wobec Malty i Cypru w odniesieniu do ich programów obywatelstwa dla inwestorów (https://ec.europa.eu/ commission/presscorner/detail/en/ip_20_1925) oraz orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej: wyrok Trybunału z dnia 7 lipca 1992 r., Mario Vicente Micheletti i inni przeciwko Delegación del Gobierno en Cantabria, C-369/90, ECLI:EU:C:1992:295; wyrok Trybunału z dnia 11 listopada 1999 r., Państwo belgijskie przeciwko Fatna Mesbah, C-179/98, ECLI:EU:C:1999:549; wyrok Trybunału z dnia 20 lutego 2001 r., The Queen przeciwko Secretary of State for the Home Department, ex parte: Manjit Kaur, C-192/99, ECLI:EU:C:2001:106; wyrok Trybunału z dnia 2 marca 2010 r., Janko Rottman przeciwko Freistaat Bayern, C-135/08, ECLI:EU:C:2010:104; oraz wyrok Trybunału z dnia 12 marca 2019 r., M.G. Tjebbes i inni przeciwko Minister van Buitenlandse Zaken, C-221/17, ECLI:EU:C:2019:189.

(19)  Badanie EAVA EPRS, s. 43–44.

(20)  Badanie EAVA EPRS, s. 57; Preventing abuse of residence by investment schemes to circumvent the CRS [Zapobieganie nadużywaniu statusu rezydenta przez programy inwestycyjne w celu obchodzenia CRS], OECD, 19 lutego 2018 r.

(21)  Antigua i Barbuda, Dominika, Grenada, Saint Kitts i Nevis oraz Saint Lucia.

(22)  Serbia, Albania, Turcja, Czarnogóra i Macedonia Północna.

(23)  Badanie EAVA EPRS, s. 36–39.


ZAŁĄCZNIK DO REZOLUCJI:

WNIOSKI DOTYCZĄCE KOMPLEKSOWEGO PAKIETU LEGISLACYJNEGO

Wniosek 1: ogólnounijne stopniowe wycofywanie programów CBI do 2025 r.

Należy ustanowić ogólnounijny i wyposażony w mierzalne cele system powiadamiania, mający zastosowanie wyłącznie do istniejących programów i wykluczający, by w jego ramach uprawomocniono nowe programy, który będzie dotyczył maksymalnej liczby obywatelstw przyznawanych w ramach programów CBI w państwach członkowskich, przy czym liczba ta będzie maleć każdego roku i osiągnie zero w 2025 r., co spowoduje, że programy CBI zostaną całkowicie wycofane. Takie stopniowe wycofywanie pozwoli państwom członkowskim, które prowadzą programy CBI, na znalezienie alternatywnych sposobów przyciągania inwestycji i wsparcia swoich finansów publicznych. Takie wycofywanie jest zgodne z wcześniejszym stanowiskiem Parlamentu wyrażonym w kilku rezolucjach i jest konieczne w świetle istotnych wyzwań, jakie programy CBI stanowią dla zasady lojalnej współpracy na podstawie Traktatów (art. 4 ust. 3 TUE).

Wniosek ten mógłby opierać się na art. 21 ust. 2, art. 79 ust. 2 oraz, jako że programy CBI wpływają na rynek wewnętrzny, na art. 114 TFUE.

Wniosek 2: kompleksowe rozporządzenie obejmujące wszystkie programy RBI w Unii

Aby uwzględnić specyfikę i powszechne występowanie programów RBI w państwach członkowskich, konieczne są specjalne unijne uregulowania prawne w formie rozporządzenia. Takie rozporządzenie zapewni unijną harmonizację, ograniczy ryzyka stwarzane przez programy RBI oraz obejmie programy RBI monitoringiem unijnym, co ulepszy przejrzystość i zasady zarządzania. Jest to także środek mający na celu zniechęcenie państw członkowskich do ustanawiania szkodliwych programów RBI.

Rozporządzenie powinno obejmować unijne normy i procedury, które dotyczą wzmocnionej kompleksowej analizy oraz rygorystycznego wywiadu środowiskowego dotyczącego wnioskodawców i źródeł ich majątku. W szczególności organy państw członkowskich powinny przeprowadzić strukturalną kontrolę wszystkich wnioskodawców z wykorzystaniem wszelkich stosownych krajowych, unijnych i międzynarodowych baz danych, przy jednoczesnym poszanowaniu standardów w zakresie praw podstawowych. Należy zapewnić niezależną weryfikację złożonych dokumentów, pełny wywiad środowiskowy na podstawie wszystkich akt policyjnych oraz udziału w zakończonych i trwających postępowaniach w sprawach cywilnych i karnych, osobiste rozmowy z wnioskodawcami, a także szczegółową weryfikację sposobu, w jaki wnioskodawca zdobył swój majątek, i powiązania tego majątku ze zgłoszonymi dochodami. Czas trwania procedury powinien wystarczyć na prawidłowe przeprowadzenie kompleksowej analizy, a przypadku wprowadzenia w błąd lub oszustwa – na unieważnienie z mocą wsteczną decyzji pozytywnie rozpatrujących wniosek.

Należy zakazać praktyki składania wspólnych wniosków dotyczących jednocześnie zarówno głównego wnioskodawcy, jak i członków jego rodziny: należy zezwalać jedynie na indywidualne wnioski podlegające indywidualnym i rygorystycznym kontrolom, z uwzględnieniem powiązań między wnioskodawcami. Rygorystyczne kontrole powinny obowiązywać również w przypadku, gdy na podstawie przepisów dotyczących łączenia rodzin lub innych podobnych przepisów o nadanie prawa pobytu mogą występować członkowie rodziny wnioskodawców, których wniosek został rozpatrzony pozytywnie.

Ważną część rozporządzenia, uzupełnioną w razie potrzeby przez inne akty legislacyjne, powinny stanowić regulacje dotyczące pośredników. Należy uwzględnić następujące kwestie:

a)

procedurę udzielania pośrednikom licencji na szczeblu Unii obejmującą szczegółową procedurę przewidującą kompleksową analizę i audyt przedsiębiorstwa pośrednika, jego właścicieli i powiązanych przedsiębiorstw. Licencja powinna podlegać odnowieniu co dwa lata i zostać ujęta w publicznym unijnym rejestrze pośredników. W przypadku zaangażowania we wnioski pośredników państwa członkowskie powinny mieć możliwość rozpatrywania tych wniosków tylko wówczas, gdy są one przygotowane przez pośredników posiadających unijną licencję. Wnioski o licencję należy przedkładać Komisji, którą podczas kontroli i prowadzenia procedury powinny wspierać właściwe organy, urzędy i agencje Unii;

b)

szczególne przepisy w sprawie działalności pośredników. Przepisy te powinny obejmować szczegółowe zasady dotyczące wywiadów środowiskowych, kompleksowej analizy i kontroli bezpieczeństwa, które pośrednicy mają przeprowadzić wobec wnioskodawców;

c)

ogólnounijny zakaz praktyk marketingowych w odniesieniu do programów RBI, które wykorzystują flagę Unii lub wszelkie inne symbole związane z Unią na jakichkolwiek materiałach, stronach internetowych lub dokumentach lub które wiążą programy RBI z wszelkimi korzyściami związanymi z Traktatami i unijnym dorobkiem prawnym;

d)

jasne przepisy w sprawie przejrzystości pośredników i ich właścicieli;

e)

środki antykorupcyjne i zasady przeprowadzania kompleksowych analiz do zastosowania przez pośrednika, w tym odpowiednie wynagrodzenie personelu, zasada dwóch par oczu (każdy etap sprawdzany przez co najmniej dwie osoby) oraz przepisy w sprawie drugiej opinii podczas przygotowywania wniosków i przeprowadzania kontroli wniosków, a także rotacja personelu pod względem krajów pochodzenia wnioskodawców na podstawie programów RBI;

f)

zakaz łączenia konsultacji z rządami w sprawie ustanowienia i utrzymywania programów RBI z zaangażowaniem w przygotowywanie wniosków. Takie połączenie rodzi konflikt interesów i tworzy niewłaściwe zachęty. Ponadto pośrednicy nie powinni mieć możliwości samodzielnego wdrażania programów RBI dla organów państw członkowskich, lecz ich działanie powinno być ograniczone do pośredniczenia w indywidualnych wnioskach i wyłącznie w sytuacji, gdy poszczególni wnioskodawcy zwracają się do nich. Działalność publiczna pośredników powinna być organizacyjnie oddzielona od ich innych działalności i zgodna pod względem przejrzystości ze wszystkimi wymogami prawnymi i kodeksami postępowania na szczeblu unijnym i krajowym;

g)

ramy monitorowania, dochodzeń i sankcji w celu zapewnienia przestrzegania rozporządzenia przez pośredników. Właściwe organy porządku publicznego powinny być w stanie przeprowadzać tajne dochodzenia, w tym, występować jako potencjalni wnioskodawcy. Sankcje powinny obejmować odstraszające grzywny i powinny, w przypadku ponownego naruszenia, prowadzić do uchylenia unijnej licencji na działalność.

Należy wprowadzić obowiązek przekazywania Komisji przez państwa członkowskie informacji na temat ich programów RBI. Państwa członkowskie powinny przedkładać Komisji szczegółowe roczne sprawozdania na temat ogólnych elementów instytucjonalnych i zarządczych ich programów oraz stosowanych metod monitoringu. Powinny także przekazywać informacje na temat indywidualnych wniosków, w tym o odrzuconych i zatwierdzonych wnioskach i o przyczynach zatwierdzenia lub odrzucenia, takich jak niezgodność z przepisami dotyczącymi przeciwdziałaniu praniu pieniędzy. Dane statystyczne powinny obejmować podział wnioskodawców według ich kraju pochodzenia oraz informacje dotyczące członków rodziny i osób pozostających na utrzymaniu, którzy nabyli prawa za pośrednictwem wnioskodawcy w ramach programów RBI. Komisja powinna upubliczniać te sprawozdania roczne, usuwając w razie potrzeby część danych zgodnie z przepisami o ochronie danych i Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej, oraz publikować wraz z tymi sprawozdaniami rocznymi ich ocenę.

Należy ustanowić zarządzany na poziomie unijnym system wstępnego powiadamiania wszystkich innych państw członkowskich i Komisji oraz konsultowania się z nimi przed przyznaniem prawa pobytu w ramach programów RBI. Jeśli państwa członkowskie nie wyrażą sprzeciwu w ciągu 20 dni, będzie to oznaczać, że nie są przeciwne przyznaniu prawa pobytu (1). Umożliwiłoby to wszystkim państwom członkowskim wykrywanie podwójnych lub kolejnych wniosków oraz przeprowadzanie kontroli w krajowych bazach danych. W ciągu tych 20 dni Komisja powinna także przeprowadzać, we współpracy z właściwymi organami, urzędami i agencjami (w tym za pośrednictwem oficerów łącznikowych w państwach trzecich), końcowe kontrole wniosków na szczeblu Unii w oparciu o właściwe unijne i międzynarodowe bazy danych, a także dalsze kontrole bezpieczeństwa i wywiady środowiskowe. Na tej podstawie Komisja powinna wydawać opinię dla państwa członkowskiego. Przyznawanie prawa pobytu na podstawie programów RBI powinno pozostać kompetencją państw członkowskich. Komisja powinna przekazać wszelkie istotne informacje, aby pomóc wskazać, w jakich przypadkach te same osoby złożyły kilka odrzuconych wniosków.

Od państw członkowskich należy wymagać, by skutecznie sprawdzały fizyczny pobyt na ich terytorium, także poprzez ustanowienie wymogu minimalnego czasu przebywania, oraz by prowadziły dokumentację tego pobytu, do której mogą mieć wgląd Komisja i agencje Unii. Kontrole powinny obejmować osobiste spotkania raportujące co najmniej dwa razy do roku oraz wizyty w miejscu zamieszkania danych osób.

Aby zwalczać unikanie opodatkowania, należy wprowadzić szczególne unijne środki, które zapobiegają obchodzeniu wspólnego standardu do wymiany informacji w ramach programów RBI i im przeciwdziałają, w szczególności przez wzmocnioną wymianę informacji między organami podatkowymi i jednostkami analityki finansowej (FIU) (2).

Należy wprowadzić przepisy w sprawie rodzajów inwestycji wymaganych na podstawie programów RBI. Zdecydowana większość wymaganych inwestycji powinna obejmować inwestycje produkcyjne w realną gospodarkę, zgodnie z obszarami priorytetowymi ekologicznej i cyfrowej działalności gospodarczej. Inwestycje w nieruchomości, fundusze inwestycyjne, fundusze powiernicze bądź w obligacje państwowe lub inwestycje w postaci płatności bezpośrednio do budżetów państw członkowskich powinny stanowić niewielką część inwestowanej kwoty. Ponadto wszelkie płatności bezpośrednio do budżetu państw członkowskich powinny być ograniczone, aby nie uzależniać budżetów od tego źródła, a Komisja powinna zwrócić się do państw członkowskich o ocenę takich płatności w kontekście europejskiego semestru.

Rozporządzenie mogłoby opierać się na art. 79 ust. 2 oraz art. 80, 82, 87 i, jako że programy RBI wpływają na rynek wewnętrzny, na art. 114 TFUE.

Jeżeli nowe rozporządzenie lub jakikolwiek inny akt ustawodawczy dotyczący programów RBI wejdzie w życie przed całkowitym wycofaniem programów CBI, wszystkie zasady mające zastosowanie do programów RBI będą miały zastosowanie również do programów CBI, aby kontrole programów CBI nie były mniej rygorystycznie niż programy RBI.

Wniosek 3: nowa kategoria zasobów własnych Unii, obejmująca „mechanizm dostosowania CBI i RBI”

Jako że wszystkie państwa członkowskie i instytucje Unii są narażone na ryzyko i koszty związane z programami CBI i RBI prowadzonymi przez niektóre państwa członkowskie, uzasadniony jest wspólny mechanizm, oparty na odpowiednich danych i informacjach, aby skompensować negatywne skutki programów CBI i RBI. Ponadto wartość sprzedaży obywatelstwa lub wiz państw członkowskich jest nieodłącznie powiązana z unijnymi prawami i wolnościami, które z nich wynikają. Dzięki ustanowieniu mechanizmu dostosowania CBI i RBI negatywne skutki ponoszone przez wszystkie państwa członkowskie są kompensowane przez sprawiedliwy wkład do budżetu Unii. Jest to kwestia solidarności między państwami członkowskimi posiadającymi programy CBI i RBI a innymi państwami członkowskimi i instytucjami Unii. Aby mechanizm ten był skuteczny, opłata uiszczana na rzecz Unii powinna zostać ustalona na poziomie znaczącego odsetka inwestycji dokonanych w państwach członkowskich w ramach programów CBI/RBI, przy uwzględnieniu wszystkich negatywnych efektów zewnętrznych stwierdzonych w ramach tych programów;

Mechanizm mógłby zostać ustanowiony na podstawie art. 311 TFUE, który przewiduje, że „Unia pozyskuje środki niezbędne do osiągnięcia swoich celów i należytego prowadzenia swoich polityk”, w tym może „ustanawiać nowe lub uchylać istniejące kategorie zasobów własnych”. Dalsze środki wykonawcze mogłyby zostać przyjęte w formie rozporządzenia. Podobna sytuacja miała miejsce w przypadku wprowadzonych od 1 stycznia 2021 r. zasobów własnych opartych na tworzywach sztucznych. Opcja ta obejmuje dosyć czasochłonny proces formalnego przyjęcia decyzji w sprawie zasobów własnych, powiązany z odpowiednimi krajowymi wymogami konstytucyjnymi dotyczącymi jej zatwierdzenia. Można ją powiązać z podstawą prawną ujętą w art. 80 TFUE, który przewiduje zasadę „solidarności i sprawiedliwego podziału odpowiedzialności między państwami członkowskimi, w tym również na płaszczyźnie finansowej”, także w obszarze imigracji.

Wniosek 4: ukierunkowany przegląd aktów prawnych w obszarze przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu

Komisja podjęła pożądany krok, wyraźnie włączając programy RBI do pakietu wniosków ustawodawczych z 20 lipca 2021 r., które mają zmienić akty prawne dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu, w szczególności w odniesieniu do pośredników. Należy uwzględnić trzy dalsze elementy:

a)

uwzględnienie organów publicznych zaangażowanych w rozpatrywanie wniosków w ramach programu RBI w wykazie podmiotów zobowiązanych na mocy aktów prawnych w obszarze przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, w szczególności na podstawie art. 3 pkt 3 wniosku dotyczącego rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu (2021/0239(COD));

b)

szerszą wymianę informacji między organami państw członkowskich, a w szczególności między FIU, na temat wnioskodawców w ramach programów RBI na mocy aktów prawnych w obszarze przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu;

c)

Wzmocnione, zgodnie z zaleceniami OECD, kompleksowe analizy, które ograniczają ryzyka związane z programami RBI, nałożone na wszystkie zaangażowane w ten proces podmioty zobowiązane.

Wniosek 5: ukierunkowany przegląd dyrektywy w sprawie pobytu długoterminowego

Komisja, przy okazji składania oczekiwanych wniosków dotyczących przeglądu dyrektywy w sprawie pobytu długoterminowego, powinna ograniczyć obywatelom państw trzecich, którzy uzyskali ułatwienia pobytowe na podstawie programu RBI, możliwość korzystania z bardziej uprzywilejowanego traktowania w oparciu o tę dyrektywę. W tym celu należy zmienić art. 13 dyrektywy w sprawie pobytu długoterminowego i ograniczyć zakres jej zastosowania przez wyraźne wykluczenie beneficjentów programów RBI.

Komisja powinna podjąć kroki konieczne do zapewnienia, by programy RBI nie służyły obchodzeniu wymogu legalnego i nieprzerwanego pobytu przez okres pięciu lat przewidzianego w art. 4 ust. 1 dyrektywy dotyczącej pobytu długoterminowego, w tym przez zapewnienie, by państwa członkowskie egzekwowały dokładniejsze kontrole i obowiązki raportowania względem wnioskodawców w ramach programów RBI.

Wniosek 6: zapewnienie, by państwa trzecie nie prowadziły szkodliwych programów RBI/CBI

Programy CBI państw trzecich należy włączyć do rozporządzenia (UE) 2018/1806 jako szczególny element, który należy wziąć pod uwagę podczas podejmowania decyzji o umieszczeniu danego państwa trzeciego w załącznikach do tego rozporządzenia, tj. jako jeden z czynników uwzględnianych w decyzji w sprawie państw trzecich, których obywatele są zwolnieni z obowiązków wizowych. Powinien być on także ujęty w określonym w art. 8 tego rozporządzenia mechanizmie zawieszającym zwolnienie z obowiązku wizowego oraz w planowanym monitorowaniu.

Do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Wizowy (kodeks wizowy) (3) należy dodać nowy artykuł dotyczący współpracy z państwami trzecimi przy wycofywaniu ich programów CBI i dostosowywaniu ich programów RBI do nowego rozporządzenia zaproponowanego w ramach wniosku 2 powyżej.

W przypadku krajów kandydujących i potencjalnych krajów kandydujących istotną część kryteriów przystąpienia powinny stanowić całkowite wycofywanie programów CBI i rygorystyczna regulacja programów RBI.


(1)  Podobnie do systemu ustanowionego w art. 22 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Wizowy (kodeks wizowy) (Dz.U. L 243 z 15.9.2009, s. 1).

(2)  Zob. Preventing abuse of residence by investment schemes to circumvent the CRS [Zapobieganie nadużywaniu statusu rezydenta przez programy inwestycyjne w celu obchodzenia CRS], OECD, 19 lutego 2018 r.; dyrektywa Rady 2014/107/UE z dnia 9 grudnia 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania (Dz.U. L 359 z 16.12.2014, s. 1).

(3)  Dz.U. L 243 z 15.9.2009, s. 1.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/110


P9_TA(2022)0066

Kontakt z obywatelami: prawo do składania petycji, prawo do zwracania się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich i europejska inicjatywa obywatelska

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie kontaktu z obywatelami: prawo do składania petycji, prawo do zwracania się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Europejska Inicjatywa Obywatelska (2020/2275(INI))

(2022/C 347/09)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 10 i 11 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE),

uwzględniając art. 24 i 227 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), będące wyrazem znaczenia przywiązywanego w tym traktacie do prawa obywateli i osób mieszkających w UE do informowania Parlamentu o swoich obawach,

uwzględniając art. 228 TFUE dotyczący roli i funkcji Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich,

uwzględniając przyjęty przez Radę środek ustanawiający Zmienione ramy UE wymagane na mocy art. 33 ust. 2 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych,

uwzględniając art. 11, 41, 42, 43 i 44 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej dotyczące prawa do składania petycji do Parlamentu Europejskiego,

uwzględniając postanowienia TFUE dotyczące postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, w szczególności art. 258 i 260,

uwzględniając swoje rezolucje w sprawie prac Komisji Petycji,

uwzględniając art. 222, 230 i 216 Regulaminu,

uwzględniając art. 10 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 20 TFUE dotyczący prawa do kierowania petycji do Parlamentu Europejskiego, odwoływania się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich oraz zwracania się do instytucji i organów doradczych Unii w jednym z języków Traktatów oraz otrzymywania odpowiedzi w tym samym języku,

uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego 94/262/EWWiS, WE, Euratom z dnia 9 marca 1994 r. w sprawie przepisów i ogólnych warunków regulujących wykonywanie funkcji Rzecznika Praw Obywatelskich (1),

uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie działalności Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/788 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej (2),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1042 z dnia 15 lipca 2020 r. ustanawiające środki tymczasowe dotyczące terminów mających zastosowanie do etapów zbierania, weryfikacji i badania przewidzianych w rozporządzeniu (UE) 2019/788 w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej w związku z wystąpieniem epidemii COVID-19 (3),

uwzględniając art. 54 Regulaminu,

uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Spraw Konstytucyjnych,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Petycji (A9-0018/2022),

A.

mając na uwadze, że art. 10 ust. 3 TUE stanowi, iż „każdy obywatel ma prawo uczestniczyć w życiu demokratycznym Unii” oraz że „decyzje są podejmowane w sposób jak najbardziej otwarty i zbliżony do obywatela”;

B.

mając na uwadze, że Komisja Petycji odgrywa rolę ochronną służącą zapewnieniu, aby UE przestrzegała Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych w kształtowaniu polityki i działań prawodawczych na szczeblu UE; mając na uwadze, że w zmienionych ramach na szczeblu Unii przyjętymi przez Radę podczas jej 3513. posiedzenia w dniu 16 stycznia 2017 r. do utworzenia unijnych ram wyznaczono Komisję Petycji Parlamentu wraz z Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich, Agencją Praw Podstawowych UE i Europejskim Forum Osób Niepełnosprawnych;

C.

mając na uwadze, że zwiększenie udziału obywateli i przejrzystości na szczeblu UE ma kluczowe znaczenie dla zniwelowania postrzeganej przepaści między UE i jej obywatelami a organizacjami przedstawicielskimi;

D.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 44 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej prawo do składania petycji do Parlamentu Europejskiego stanowi jedno z praw podstawowych obywateli Unii;

E.

mając na uwadze, że w stosunku do całkowitej liczby ludności Unii liczba otrzymanych petycji pozostała raczej umiarkowana, co potwierdza konieczność podjęcia znacznych wysiłków i wdrożenia dostosowanych środków w celu zwiększenia świadomości społecznej i osiągnięcia znaczącej poprawy w zakresie korzystania z prawa do składania petycji; mając na uwadze, że rocznie do Parlamentu Europejskiego wpływa średnio około 1 200 petycji;

F.

mając na uwadze, że o ile liczba petycji złożonych do Parlamentu Europejskiego osiągnęła najwyższą wartość w 2013 r., obecnie wykazuje ona tendencję spadkową; mając na uwadze, że duża liczba obywateli europejskich nie wie o przysługującym im prawie prawo do składania petycji;

G.

mając na uwadze, że kryteria dopuszczalności petycji są sformułowane w art. 227 TFUE i art. 226 Regulaminu Parlamentu Europejskiego, które zawierają wymóg, aby petycje były składane przez obywateli UE lub osoby mające miejsce zamieszkania w UE, których bezpośrednio dotyczą sprawy objęte zakresem działalności UE;

H.

mając na uwadze, że procedura petycji Parlamentu ma najbardziej otwarty i przejrzysty charakter w Unii, co pozwala osobom składającym petycje na uczestniczenie w jego działaniach, w tym w obradach komisji i w wysłuchaniach;

I.

mając na uwadze, że Komisja Petycji analizuje i rozpatruje każdą petycję oraz że jest jedyną komisją zaangażowaną w codzienny dialog z obywatelami;

J.

mając na uwadze, że z prawa do składania petycji często korzystają osoby prywatne;

K.

mając na uwadze, że wzmocnienie prawa do składania petycji można osiągnąć jedynie poprzez poprawę zdolności instytucji UE i państw członkowskich do terminowego i skutecznego rozwiązywania kwestii podnoszonych przez składających petycje, zapewniając jednocześnie pełną ochronę podstawowych praw obywateli;

L.

mając na uwadze, że niektóre petycje są uznawane za niedopuszczalne ze względu na brak informacji lub brak zrozumienia przez obywateli zakresu kompetencji Unii Europejskiej;

M.

mając na uwadze, że Komisja nadal nie przekazuje wyczerpujących informacji na temat liczby petycji, które doprowadziły do wszczęcia postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego lub do jakichkolwiek innych działań ustawodawczych lub nieustawodawczych;

N.

mając na uwadze, że konieczny jest przegląd Regulaminu Parlamentu, aby ulepszyć odpowiednie zasady dotyczące procesu składania petycji w celu zwiększenia widoczności petycji i działań podejmowanych w następstwie ich złożenia, w tym w ramach działalności plenarnej Parlamentu, aby skuteczniej włączać kwestie poruszane w petycjach do priorytetów agendy politycznej UE;

O.

mając na uwadze, że Komisja oparła swoją strategię rozpatrywania petycji na swoim komunikacie z 2016 r. zatytułowanym „Prawo Unii: lepsze wyniki dzięki lepszemu stosowaniu”, który nie zawiera przepisów ustanawiających procedury administracyjne ani praktyk dotyczących petycji;

P.

mając na uwadze, że TFUE podkreśla rolę obywatelstwa Unii i usprawnia demokratyczne funkcjonowanie Unii, stanowiąc między innymi, że każdy obywatel ma prawo uczestniczyć w życiu demokratycznym Unii poprzez korzystanie z europejskiej inicjatywy obywatelskiej (EIO);

Q.

mając na uwadze, że należy podkreślić znaczenie EIO w kształtowaniu unijnych inicjatyw politycznych i rozwoju polityki UE;

R.

mając na uwadze, że obywatele mają Unii prawo do zwrócenia się do Komisji o bezpośrednie przedłożenie wniosku dotyczącego aktu prawnego Unii w celu wykonania traktatów;

S.

mając na uwadze, że UE musi zagwarantować obywatelom, ze szczególnym uwzględnieniem specjalnych potrzeb osób z niepełnosprawnością, prawo do aktywnego uczestnictwa w demokratycznych działaniach Unii Europejskiej w którymkolwiek z języków urzędowych UE, aby uniknąć wszelkiego rodzaju dyskryminacji i promować wielojęzyczność;

T.

mając na uwadze, że EIO przyczynia się w ten sposób do rozwoju demokratycznego funkcjonowania Unii poprzez uczestnictwo obywateli w jej życiu demokratycznym i politycznym; mając na uwadze, że inicjatywę tę należy traktować jako jeden ze środków umożliwiających obywatelom zwracanie uwagi instytucji Unii na pewne kwestie i skłonienie ich do stanowienia prawa w sprawach wchodzących w zakres kompetencji UE i wpływających na obywateli, do których to środków należą przede wszystkim dialog ze stowarzyszeniami przedstawicielskimi i społeczeństwem obywatelskim, konsultacje z zainteresowanymi stronami, prawo do składania petycji i prawo do złożenia skargi do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich;

U.

mając na uwadze, że wraz z wejściem w życie w dniu 1 stycznia 2020 r. rozporządzenia (UE) 2019/788 w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej (EIO) stała się ona bardziej dostępna i łatwiejsza do wdrożenia dla organizatorów, w szczególności dzięki tłumaczeniu inicjatyw na wszystkie języki urzędowe UE;

V.

mając na uwadze, że Komisja wskazała na pewne trudności związane z wdrożeniem rozporządzenia (UE) nr 211/2011 (4) oraz że nowe rozporządzenie (UE) 2019/788 ma na celu szczegółowe uregulowanie tych problemów w odniesieniu do skuteczności instrumentu, jakim jest EIO, oraz do poprawy jego funkcjonowania; mając na uwadze, że jego wdrożenie należy ocenić skutecznie i terminowo; mając na uwadze, że w każdym razie Komisja powinna przedstawić formalne sprawozdanie najpóźniej do dnia 1 stycznia 2024 r., a następnie co cztery lata”;

W.

mając na uwadze, że do realizacji tych celów i osiągnięcia pełnego potencjału EIO niezbędne są procedury i warunki wymagane do EIO, które gwarantują należytą analizę przez Komisję inicjatyw ważnych w rozumieniu art. 14 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2019/788 oraz jej właściwą odpowiedź na te inicjatywy; mając na uwadze, że Komisja jest prawnie zobowiązana do przedstawienia ewentualnych działań, jakie zamierza podjąć w odniesieniu do ważnej EIO oraz do podania powodów podjęcia lub niepodjęcia działania, co powinna uczynić w jasny, zrozumiały i szczegółowy sposób; mając na uwadze, że do stwierdzenia ważności EIO i jej przedłożenia Komisji konieczne jest zebranie co najmniej miliona podpisów z co najmniej jednej czwartej państw członkowskich; mając na uwadze, że z uwagi na światową pandemię COVID-19 rozporządzenie (UE) 2020/1042 zwiększyło elastyczność terminów dotyczących etapów zbierania, weryfikacji i badania deklaracji poparcia poprzez wprowadzenie środków tymczasowych; mając na uwadze, że na mocy aktów wykonawczych Komisji przedłużono stosowanie tych środków; mając na uwadze, że to rozporządzenie ma charakter wyłącznie tymczasowy i ma zastosowanie jedynie do końca 2022 r., czyli do daty, do której indywidualne systemy zbierania deklaracji online przewidziane w art. 11 rozporządzenia (UE) 2019/788 zostaną wycofane;

X.

mając na uwadze, że organizacja i wspieranie EIO jest prawem politycznym przysługującym obywatelom Unii, a także jednym w swoim rodzaju narzędziem ustalania priorytetów demokracji uczestniczącej w UE, umożliwiającym obywatelom aktywny udział w projektach i procesach, które ich dotyczą; mając na uwadze, że do tej pory zgłoszono sześć ważnych EIO, ostatnio inicjatywy „Minority SafePack” (Pakiet bezpieczeństwa dla mniejszości) i End the Cage Age (Koniec Epoki Klatkowej) oraz że Komisja odpowiedziała na wszystkie te inicjatywy; mając na uwadze, że inicjatywy te były pierwszymi EIO, nad którymi odbyła się debata w Parlamencie po wejściu w życie nowego rozporządzenia (UE) 2019/788, zgodnie z nowo wprowadzonym art. 222 ust. 8 Regulaminu Parlamentu; mając na uwadze, że w konsekwencji Parlament przyjął rezolucje odpowiednio w grudniu 2020 r. i czerwcu 2021 r. znaczną większością głosów wynoszącą odpowiednio 76 % i 82 % oddanych głosów;

Y.

mając na uwadze, że Komisja Petycji otrzymała 107 wniosków o podjęcie EIO, z których 83 uznano za kwalifikowalne i dopuszczono do rejestracji, a postępowanie w przypadku sześciu z nich zakończyło się pomyślnie;

Z.

mając na uwadze, że jednym z priorytetowych celów UE musi być wzmocnienie legitymacji demokratycznej jej instytucji oraz zapewnienie pełnej przejrzystości procesów decyzyjnych UE, a także skuteczna ochrona praw podstawowych obywateli i zwiększenie zaangażowania obywateli w kształtowanie programu politycznego UE za pomocą wzmocnionych, skuteczniejszych i bardziej przejrzystych instrumentów uczestnictwa obywatelskiego;

AA.

mając na uwadze, że na mocy art. 20, 24 i 228 TFUE oraz art. 43 Karty Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich uprawniony jest do przyjmowania skarg dotyczących przypadków niewłaściwego administrowania w działaniach instytucji, organów lub jednostek organizacyjnych Unii, z wyłączeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wykonującego funkcje sądowe;

AB.

mając na uwadze, że dochodzenia Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczą przede wszystkim przejrzystości i odpowiedzialności, kultury obsługi, prawidłowego sprawowania władzy dyskrecjonalnej i poszanowania praw proceduralnych;

AC.

mając na uwadze, że w 2020 r. obchodzono 25. rocznicę utworzenia urzędu Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich; mając na uwadze, że od momentu rozpoczęcia działalności Biuro Rzecznika rozpatrzyło 57 000 skarg prowadzących do ponad 7 600 dochodzeń;

AD.

mając na uwadze, że prawo do składania petycji, prawo do zwracania się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich i EIO są narzędziami partycypacji, które zachęcają do przejrzystości, demokracji uczestniczącej i aktywnego obywatelstwa europejskiego;

Prawo do składania petycji

1.

przypomina, że prawo do składania petycji jest najstarszym instrumentem bezpośredniego uczestnictwa obywatelskiego na szczeblu unijnym oraz najprostszym i najbardziej bezpośrednim sposobem, w jaki obywatel może skontaktować się z instytucjami Unii, przedstawić swoje poglądy na temat prawodawstwa i decyzji strategicznych podejmowanych na szczeblu Unii, jak również złożyć skargi dotyczące luk prawnych i niewłaściwego wdrażania; przypomina, że liczba otrzymanych petycji w stosunku do populacji UE pozostaje skromna oraz że istnieją znaczne różnice między państwami członkowskimi, regionami i językami, jeśli chodzi o korzystanie z prawa do składania petycji; uważa, że ukierunkowane kampanie informacyjne i edukacja obywatelska w zakresie praw związanych z obywatelstwem UE mogą dotrzeć do szerszej populacji i przynieść wymierne rezultaty w podnoszeniu świadomości na temat praw obywatelskich na szczeblu UE; podkreśla, że Komisja Petycji dysponuje szerokim wachlarzem instrumentów, a mianowicie sporządzaniem sprawozdań i rezolucji, wysłuchaniami publicznymi, warsztatami tematycznymi i misjami informacyjnymi, za pomocą których można odpowiedzieć na obawy obywateli i zachęcić Parlament Europejski, pozostałe instytucje europejskie i władze krajowe do podjęcia działań; wzywa Komisję Petycji do zacieśnienia współpracy z parlamentami narodowymi oraz do stworzenia partnerstwa umożliwiającego wymianę najlepszych praktyk;

2.

przypomina, że sposób, w jaki traktowane są kwestie poruszane w petycjach, ma decydujący wpływ na obywateli, jeśli chodzi o skuteczne przestrzeganie prawa do składania petycji zapisanego w traktatach UE, a także na opinię, jaką instytucje Unii mają wśród obywateli;

3.

wyraża ubolewanie, że odmowa podjęcia działań przez Komisję w sprawie kwestii przedstawionych w indywidualnych petycjach stanowi naruszenie obecnych postanowień traktatów UE dotyczących prawa do składania petycji, ponieważ nie ogranicza się do kwestii o znaczeniu strategicznym lub odzwierciedlających problemy strukturalne;

4.

wzywa Komisję do zmiany jej obecnego podejścia strategicznego w zakresie terminowego rozpatrywania petycji, ponieważ skutkuje ono pozostawieniem bez rozpatrzenia m.in. kwestii dotyczących poważnych naruszeń prawa UE szkodliwych dla ochrony praw obywateli;

5.

wzywa Parlament i Komisję do przyjęcia wiążącego porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie rozpatrywania petycji w celu zapewnienia jasnych, przewidywalnych i przejrzystych ram prawnych służących konsekwentnemu wdrażaniu prawa do składania petycji ustanowionego w traktatach UE i skutecznej ochronie podstawowych praw obywateli;

6.

podkreśla, że prawo do składania petycji jest kluczowym elementem demokracji uczestniczącej; wzywa w tym kontekście Radę i Komisję do traktowania prawa do składania petycji jako podstawowego narzędzia komunikacji między obywatelami i instytucjami Unii, a także jako istotnego elementu przejrzystych i demokratycznych rządów na szczeblu unijnym;

7.

przypomina, że wielu obywateli europejskich jest pozbawionych prawa do składania petycji, ponieważ ich platformy nie spełniają norm dostępności i wymogów określonych w art. 33 ust. 2 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych;

8.

zauważa, że aby sprostać oczekiwaniom obywateli korzystającym z prawa do składania petycji w celu rozwiązania indywidualnych problemów, konieczne są znaczne usprawnienia w granicach określonych traktatami UE, aby uniknąć sytuacji, w których obywatele czują się rozczarowani instytucjami UE; zachęca do lepszego informowania obywateli na temat prawa do składania petycji oraz do współpracy z władzami państw członkowskich w celu pełnej ochrony praw obywateli wynikających z przepisów unijnych; zwraca się do instytucji UE, by w informacjach na temat prawa do składania petycji przedstawiły jasne wytyczne i systematycznie propagowały ten instrument;

9.

uważa, że ważne jest różnicowanie środków komunikacji i podnoszenie świadomości obywateli, w ścisłej współpracy ze stowarzyszeniami krajowymi i lokalnymi, poprzez kampanie informacyjne i stałą debatę publiczną na temat obszarów działania Unii; uważa, że zasadne jest rozwijanie interaktywnych forów internetowych, na których obywatele mogą się wzajemnie informować, dyskutować i swobodnie wypowiadać, w szczególności ukierunkowanych na młodych odbiorców;

10.

zwraca uwagę, że frustracja składających petycje z powodu braku rzeczywistych rozwiązań ich problemów może prowadzić do nabrania dystansu do instytucji UE, a także do poczucia eurosceptycyzmu z powodu braku odpowiedzi;

11.

wzywa do stosowania wspólnych kryteriów przy rozpatrywaniu różnych petycji w celu zagwarantowania standardowego i spójnego traktowania petycji oraz unikania arbitralnego lub stronniczego wykorzystywania wniosków obywateli; podkreśla, że brak jednorodności w rozpatrywaniu petycji może powodować dezorientację wśród składających petycje i ogólnie skutkować ograniczoną wolą korzystania z prawa do składania petycji przez obywateli;

12.

ponownie stwierdza w tym kontekście, że zbyt wąska i niespójna wykładnia art. 51 Karty osłabia zaufanie obywateli do UE; wzywa Komisję do przedstawienia środków, które zagwarantują spójne i szerokie stosowanie przepisów art. 51, i proponuje, by zająć się tą kwestią podczas Konferencji w sprawie przyszłości Europy;

13.

przypomina, że prawo do składania petycji stwarza możliwości zwrócenia uwagi instytucji Unii na ewentualne błędy lub naruszenia bądź nieprawidłowe wdrażanie prawa unijnego, zarówno w konkretnych przypadkach, jak i w wymiarze systemowym; podkreśla potencjał indywidualnych petycji jako narzędzia stosowania i ulepszania prawa UE; wzywa Komisję, by jako strażniczka traktatów poświęcała więcej uwagi kwestiom poruszanym w petycjach, zwłaszcza tych indywidualnych, oraz by dopilnowała, aby stały się one powodem odpowiednich dochodzeń, tak aby można było dokonać rzeczywistej poprawy w zakresie prawidłowego stosowania prawa UE w całej Unii; podkreśla, że w tych przypadkach, w których Komisja nie posiada uprawnień ustawodawczych, musi ona skutecznie wykorzystywać możliwość działania poprzez zapewnienie koordynacji lub wsparcia w celu udzielenia rzetelnej odpowiedzi na problemy i potrzeby osób składających petycje;

14.

zauważa, że wiele petycji dotyczących COVID-19 zostało rozpatrzonych przez Komisję Petycji głównie w trybie pilnym; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja Petycji szybko i skutecznie rozpatruje petycje w okresie poważnego kryzysu, co jest warunkiem koniecznym dla zaufania obywateli do instytucji europejskich;

15.

przypomina, że prawo do składania petycji jest istotnym elementem unijnego obywatelstwa; wyraża głębokie ubolewanie z powodu pominięcia prawa do składania petycji w komunikacie Komisji dotyczącym sprawozdania na temat obywatelstwa Unii z 2020 r. i europejskiego planu działania na rzecz demokracji; uważa, że w ten sposób zmarnowano okazję do zwiększenia widzialności jednego z elementów obywatelstwa europejskiego; apeluje do Komisji o uwzględnianie prawa do składania petycji w jej dokumentach strategicznych;

16.

wzywa do przeprowadzenia szczegółowej analizy, która pozwoliłaby poznać przyczyny spadku liczby zarejestrowanych petycji w ostatnich latach; wzywa Komisję do koordynacji z Komisją Petycji w celu przeprowadzenia badania mającego na celu wykrycie głównych przeszkód napotykanych przy korzystaniu z prawa do składania petycji, a także ewentualnych problemów komunikacyjnych; wzywa do wdrożenia niezbędnych mechanizmów w celu usunięcia ewentualnych niedociągnięć i problemów stwierdzonych w badaniu;

17.

krytykuje Komisję za brak odpowiedniego systemu gromadzenia informacji na temat petycji i ich związku z postępowaniami w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego lub aktami prawnymi UE, co potwierdzają również braki w rocznych sprawozdaniach Komisji z kontroli stosowania prawa UE, które odnoszą się do petycji w sposób bardzo ogólny;

18.

zwraca się do Komisji, by monitorowała oraz co roku przygotowywała analizę i sprawozdanie z rozpatrzonych petycji oraz zadbała, by wyniki tej analizy były uwzględniane w procesie podejmowania decyzji politycznych na szczeblu Komisji; wzywa Komisję do skrócenia czasu potrzebnego na udzielenie odpowiedzi na uwagi Parlamentu dotyczące petycji;

19.

zachęca Radę i państwa członkowskie, by wykazały aktywne zaangażowanie i udział w rozpatrywaniu petycji oraz debatach i reagowały na kwestie poruszane przez osoby składające petycje na szczeblu unijnym, w szczególności przez kierowanie petycji do właściwych i odpowiedzialnych organów, zapewnienie odpowiedniego monitorowania i udział w debatach parlamentarnych;

20.

zwraca uwagę na potrzebę zapewnienia odpowiedniego monitorowania petycji w pracach parlamentarnych i legislacyjnych; przypomina, że petycje można uważać za strategiczne narzędzie wspierania prawa inicjatywy ustawodawczej Parlamentu Europejskiego zapisanego w art. 225 TFUE, pozwalające na usuwanie luk i niespójności w prawie Unii, na które zwrócono uwagę w petycjach, w celu zapewnienia pełnej ochrony praw obywateli;

21.

wzywa instytucje UE i komisje parlamentarne, a także państwa członkowskie do lepszej współpracy z Komisją Petycji, aby udzielać osobom składającym petycje skutecznych odpowiedzi i realizować ich wnioski; uważa, że obecność i zaangażowanie przedstawicieli państw członkowskich podczas rozpatrywania petycji w komisji ma w tym względzie zasadnicze znaczenie; w tym kontekście wzywa Komisję, by unikała odpowiadania w sposób ogólnikowy i udzielała osobom składającym petycje ukierunkowanych i dostosowanych do ich potrzeb odpowiedzi na ich petycje i wnioski;

22.

zwraca się ogólnie do społeczeństwa obywatelskiego, by korzystało w pełni z możliwości wprowadzania zmian strategicznych i ustawodawczych na szczeblu Unii stwarzanych przez prawo do składania petycji; zachęca organizacje społeczeństwa obywatelskiego do lepszego wykorzystywania petycji jako instrumentów demokracji bezpośredniej w celu przekazywania instytucjom europejskim swoich obaw, a także powiadamiania o ewentualnych przypadkach nieprzestrzegania prawa unijnego;

23.

wzywa Konferencję w sprawie przyszłości Europy do zastanowienia się i przeprowadzenia debaty na temat prawa do składania petycji oraz do przeanalizowania, wraz z członkami społeczeństwa, sposobów poprawy wiedzy na temat prawa do składania petycji i dostępu do niego w celu przekształcenia go w bardziej demokratyczny i użyteczny instrument dla obywateli i mieszkańców UE, umożliwiający im bezpośredni kontakt z instytucjami UE i przekazywanie ich skarg; wzywa Konferencję w sprawie przyszłości Europy do przedstawienia sugestii dotyczących poprawy wdrażania prawa do składania petycji na szczeblu UE;

24.

wzywa do zwiększenia roli Komisji Petycji, która jako jedyna z komisji parlamentarnych bezpośrednio komunikuje się z obywatelami, w Parlamencie i w jej stosunkach międzyinstytucjonalnych; podkreśla w związku z tym konieczność przydzielenia komisji PETI większej liczby pracowników i większych zasobów z uwagi na szeroki zakres jej prac;

25.

apeluje do pozostałych komisji, by terminowo włączały się w starania Parlamentu o szybsze i skuteczniejsze reagowanie na obawy obywateli oraz by uwzględniały w bieżących pracach legislacyjnych problemy podnoszone przez składających petycje; apeluje do pozostałych komisji, by uwzględniały petycje związane z ich obszarami kompetencji w codziennych działaniach ustawodawczych Parlamentu i by w formalny i konkretny sposób reagowały na oczekiwania wyrażone w petycjach obywateli;

26.

uważa, że sieć petycji jest niezbędnym narzędziem ułatwiającym monitorowanie petycji w ramach prac parlamentarnych i legislacyjnych, a także promującym wymianę informacji i dobrych praktyk między jej członkami, zarówno na poziomie technicznym, jak i politycznym; uważa, że sieć ta powinna wzmocnić dialog i współpracę z Komisją i innymi instytucjami Unii Europejskiej;

27.

zważywszy że zgodnie z wytycznymi (5) komisja parlamentarna, poproszona o opinię, przed podjęciem decyzji o wydaniu lub niewydaniu opinii rozważy znaczenie prawa do składania petycji i obciążenie pracą legislacyjną, oraz że zasada ta pochodzi sprzed traktatu lizbońskiego i odzwierciedla dawne postrzeganie znaczenia petycji w pracach parlamentarnych, wzywa do aktualizacji wytycznych, aby zapewnić Komisji Petycji i innym komisjom uprawnienia niezbędne do skutecznego wykonywania ich pracy;

28.

wnioskuje o przeprowadzenie badania Eurobarometr dotyczącego wiedzy obywateli Unii na temat prawa do składania petycji do Parlamentu Europejskiego w celu zebrania danych umożliwiających przeprowadzenie dostępnej kampanii informacyjnej na dużą skalę; uważa, że regularne przeprowadzanie w całej Unii badań statystycznych na podstawie sondaży transgranicznych przyczynia się do zwiększenia świadomości instytucji europejskich na temat problemów obywateli;

29.

wzywa do utworzenia wspólnej bazy danych Parlamentu i Komisji w celu zapewnienia przejrzystej i opartej na współpracy wymiany informacji na temat wszystkich działań następczych Komisji podjętych w związku z petycjami, w tym projektów pilotażowych UE i postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, wniosków ustawodawczych i wszelkich innych aktów UE;

30.

zachęca do aktywniejszego promowania prawa do składania petycji oraz portalu petycji Parlamentu w mediach społecznościowych, kampaniach informacyjnych i szkoleniach dla dziennikarzy oraz powiązania tego portalu z renomowanymi portalami petycji wykorzystywanymi przez obywateli do uzyskania wsparcia na szczeblu europejskim i krajowym;

31.

zachęca Radę i Komisję, by powiązały swoje witryny internetowe i platformę Konferencji w sprawie przyszłości Europy z portalem petycji oraz by promowały wspomniany portal za pośrednictwem swoich kanałów, w tym przedstawicielstw Komisji w państwach członkowskich, które należy zachęcać do współpracy z biurami kontaktowymi Parlamentu Europejskiego;

32.

apeluje o usprawnienie portalu internetowego petycji, tak aby stał się bardziej widoczny dla opinii publicznej, bardziej przyjazny dla użytkownika, łatwiejszy i bardziej intuicyjny w nawigacji i dostępny dla wszystkich obywateli, w szczególności dla osób z niepełnosprawnościami; wzywa do usprawnienia funkcji analizy danych w bazie danych „ePetition”, aby ułatwić wyszukiwanie wcześniejszych petycji dotyczących tej samej sprawy w całym systemie „ePetition”; apeluje o uproszczenie procesu udzielania poparcia przez obywateli dla petycji złożonej przez portal internetowy, co umożliwiłoby lepsze wykorzystanie obywatelskiego prawa do składania petycji;

33.

zauważa, że osoby składające petycje nie mają dostępu w czasie rzeczywistym do informacji na temat stanu zaawansowania procesu rozpatrywania ich petycji; apeluje w związku z tym o publiczne udostępnianie większego zakresu informacji i umieszczanie ich w portalu internetowym petycji, na przykład o stanie zaawansowania procesu rozpatrywania petycji i odnośnych postępowań wszczętych w innych instytucjach; zwraca się o zwiększenie synergii między portalem i wewnętrzną bazą danych Parlamentu w celu sprzyjania większej przejrzystości w rozpatrywaniu petycji;

34.

zachęca do zbierania większego zakresu informacji na temat profilu osób składających petycje, z pełnym poszanowaniem ochrony danych osobowych, w celu zidentyfikowania tych grup, które są niedostatecznie reprezentowane pod względem korzystania z prawa do składania petycji, oraz w celu skierowania do nich dostosowanych kampanii informacyjnych;

Funkcja Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich

35.

przypomina o znaczeniu prawa każdego obywatela i każdej osoby fizycznej lub prawnej mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Unii do składania do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich skarg dotyczących przypadków niewłaściwego administrowania w instytucjach Unii; uważa, że skargi składane do Rzecznika przez obywateli stanowią istotny element demokracji uczestniczącej i legitymacji procesu decyzyjnego Unii; przypomina, że prawo do zwracania się do Rzecznika zwiększa zaangażowanie obywateli i ich zaufanie do instytucji unijnych, ponieważ sprzyja przejrzystości i dobrej administracji instytucji i organów UE;

36.

wzywa do rozwoju roli Rzecznika, który mógłby działać z inicjatywy własnej i udzielać wsparcia w walce z problemami systemowymi w unijnej administracji oraz pracować na rzecz dobrego administrowania, czyli przestrzegania najwyższych norm przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii; uważa w tym kontekście, że rola Rzecznika jest obecnie ważniejsza niż kiedykolwiek wcześniej, mając na uwadze, że europejska administracja zajmuje za pośrednictwem swoich jednostek organizacyjnych coraz ważniejsze miejsce w życiu obywateli w dziedzinach takich jak środowisko, migracja i zdrowie;

37.

przypomina, że Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich może przedstawiać zalecenia, propozycje rozwiązań i sugestie ulepszeń w celu rozwiązania problemu związanego z różnymi przypadkami niewłaściwego administrowania; zauważa, że jeżeli skarga nie wchodzi w zakres kompetencji Rzecznika, Rzecznik może doradzić skarżącemu skierowanie jej do innego organu lub do Komisji Petycji; zwraca uwagę, że w 2020 r. Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich rozpatrzył ponad 1 400 skarg, które wykraczały poza zakres jego kompetencji, głównie ze względu na fakt, że nie dotyczyły działań związanych z administracją UE;

38.

wzywa Rzecznika, by jeszcze uważniej monitorował sposób wydatkowania środków europejskich i budżetu oraz by sprawdzał, czy interesy Unii nie są zagrożone przez naruszenia praworządności, jakiekolwiek naruszenia zasad i wartości UE, korupcję lub konflikty interesów, w szczególności przy realizacji planu odbudowy „Next Generation EU”; podkreśla, że przestrzeganie praworządności jest podstawowym warunkiem dostępu do funduszy europejskich; jest zdania, że uzależnienie dostępu od przestrzegania praworządności oraz fakt, że Unia Europejska nie dopuszcza ustępstw w odniesieniu do swoich wartości, zwiększają zaufanie obywateli do Unii i pokazują zdecydowane zaangażowanie UE w dbanie o jakość demokracji na całym jej terytorium;

39.

przypomina, że kontakty z Rzecznikiem Praw Obywatelskich należą do obowiązków, które Regulamin Parlamentu Europejskiego powierza Komisji Petycji;

40.

z zadowoleniem przyjmuje niedawne zmiany w Statucie Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich, które harmonizują wykonywanie funkcji Rzecznika z przepisami Traktatu z Lizbony i dodatkowo wzmocnią prawo obywateli i osób mieszkających w Unii do złożenia skargi dotyczącej niewłaściwego administrowania, w szczególności w dziedzinie ochrony sygnalistów, molestowania i konfliktu interesów w instytucjach, organach i agencjach Unii; przypomina, że nowy statut precyzuje również warunki, na jakich Rzecznik może prowadzić dochodzenia z własnej inicjatywy, oraz że Rzecznik ma możliwość współpracy z organami państw członkowskich oraz z instytucjami, organami i agencjami Unii; w tym kontekście jest głęboko przekonany, że Rzecznikowi Praw Obywatelskich należy przyznać zwiększony budżet, zapewniając mu niezbędne zasoby, aby mógł skutecznie radzić sobie ze zwiększonym obciążeniem pracą i kontynuować kompetentną pracę w służbie obywateli europejskich; wzywa instytucje, organy i agencje europejskie do zastosowania się do zaleceń Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczących przejrzystości i innych kwestii etycznych;

41.

przypomina, że obywatele UE mają prawo dostępu do dokumentów instytucji UE; gratuluje Rzecznikowi godnych uwagi postępów w kwestii dostępu do dokumentów UE, w szczególności zastosowania przyśpieszonej procedury rozpatrywania takich wniosków; zwraca się do współustawodawców o zastosowanie się do zaleceń Rzecznika Praw Obywatelskich w odniesieniu do rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 (6) w sprawie publicznego dostępu do dokumentów oraz o zachęcenie do jego przeglądu; Uznaje, że przegląd rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 jest priorytetem w celu zagwarantowania pełnej przejrzystości i pełnego publicznego dostępu do dokumentów będących w posiadaniu instytucji UE; podkreśla znaczenie misji Rzecznika Praw Obywatelskich w dziedzinie przejrzystości dla demokracji europejskiej, w szczególności w zakresie dostępności dokumentów dla obywateli europejskich, aby umożliwić im pełne korzystanie z prawa do informacji i zwiększyć zaufanie obywateli do inicjatyw europejskich; zachęca Rzecznika do dalszych działań w tej dziedzinie, mając na uwadze, że możliwość uzyskania dostępu do dokumentów w odpowiednim terminie i w 24 językach urzędowych UE ma zasadnicze znaczenie dla zagwarantowania odpowiedniego uczestnictwa obywateli i społeczeństwa obywatelskiego w procesie decyzyjnym;

42.

gratuluje Rzecznikowi Praw Obywatelskich pracy włożonej w propagowanie wielojęzyczności wśród obywateli oraz opublikowania zbioru zaleceń dla administracji UE w sprawie używania języków urzędowych UE w kontaktach z obywatelami; zalecenia te zawierają wskazówki, w jaki sposób i kiedy należy komunikować się w poszczególnych językach w celu ochrony różnorodności językowej UE;

43.

przypomina, że jednym ze sposobów poprawy postrzegania UE przez obywateli jest uczynienie jej bardziej zrozumiałą i przejrzystą dla nich; uważa, że Rada powinna kontynuować prace nad poprawą swojej przejrzystości i zachęca ją do wdrożenia niektórych zaleceń wielokrotnie wydawanych przez Parlament i Rzecznika Praw Obywatelskich;

44.

uważa, że zasadnicze znaczenie ma stałe dostarczanie obywatelom Unii odpowiednich informacji na temat roli i zakresu działalności Rzecznika oraz jego wpływu na rozwój instytucji unijnych; zachęca Rzecznika do dalszego rozpowszechniania informacji na temat wyników dochodzeń, które doprowadziły do zwiększenia przejrzystości unijnych negocjacji handlowych, upublicznienia wyników badań klinicznych leków badanych w Unii, wdrożenia mechanizmów skarg dla osób ubiegających się o azyl oraz zaostrzenia zasad etyki zawodowej mających zastosowanie do komisarzy europejskich;

45.

zwraca się do Rzecznika o dalsze rozwijanie europejskiej sieci rzeczników w celu promowania prawa do zwracania się do rzecznika zarówno na poziomie krajowym, jak i europejskim, oraz o utrzymanie jej obecności w sieci i dostrzeganie realiów, w których żyją obywatele w poszczególnych krajach; uważa za konieczne wzmocnienie interakcji i wymiany dobrych praktyk między krajowymi i regionalnymi rzecznikami praw obywatelskich oraz z Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich, aby obywatele byli lepiej informowani o przysługujących im prawach i mieli większą wiedzę na temat składania skarg;

Europejska inicjatywa obywatelska

46.

podkreśla, że EIO stanowi jedyny swoim rodzaju instrument demokracji uczestniczącej oraz narzędzie o podstawowym znaczeniu; podkreśla, że europejska inicjatywa obywatelska stanowi wyjątkową okazję dla obywateli Unii do określenia i wprowadzenia do europejskiego programu politycznego kwestii lub spraw, które ich niepokoją, do wyrażenia swoich aspiracji i wezwania UE do działania i stanowienia prawa, oraz że należy zachęcać do korzystania z niej i wspierać ją wszelkimi dostępnymi środkami; przypomina w związku z tym obowiązki spoczywające na Komisji i państwach członkowskich na mocy rozporządzenia (UE) 2019/788, w szczególności dotyczące szerzenia wśród obywateli Unii wiedzy na temat istnienia, celów i funkcjonowania EIO oraz udzielania pomocy i praktycznego wsparcia organizatorom EIO; uważa w tym względzie, że należy wyjaśnić wkład Parlamentu w wypełnianie przez Komisję obowiązków w dziedzinie komunikacji;

47.

wzywa Komisję do większego zaangażowania się w prace ważnych europejskich inicjatyw obywatelskich i zaradzenia brakowi działań następczych o charakterze legislacyjnym, tak aby osiągnąć cel, jakim jest wzmocnienie legitymacji demokratycznej Unii poprzez zwiększenie udziału obywateli w jej życiu demokratycznym i politycznym; uważa zatem, że Komisja powinna wykazać się szczerą rozwagą i zaangażowaniem w spełnianie oczekiwań obywateli w odniesieniu do ważnych EIO;

48.

przypomina, że tylko kilka udanych EIO doczekało się odpowiednich działań następczych ze strony Komisji;

49.

uważa, że dla europejskiej demokracji niezbędne jest, aby obywatele mogli przyczyniać się do wykonywania ustawodawczych prerogatyw Unii i bezpośrednio uczestniczyć w inicjowaniu wniosków ustawodawczych; wzywa zatem Komisję do przeprowadzenia dogłębnej oceny propozycji każdej ważnej EIO oraz do wywiązania się w pełni ze spoczywającego na niej prawnego obowiązku szczegółowego określenia powodów podjęcia lub zaniechania działań, co powinna uczynić w jasny, zrozumiały i szczegółowy sposób; przypomina o spoczywającym na Parlamencie obowiązku oceny każdej ważnej EIO i środków podejmowanych przez Komisję zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) 2019/788 i art. 222 ust. 9 Regulaminu Parlamentu, zwłaszcza gdy Komisja nie przedkłada żadnych takich wniosków lub ich nie wdraża;

50.

wzywa do dalszego wzmacniania roli Parlamentu oraz do zacieśniania jego powiązań z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego w odniesieniu do konkretnych ważnych EIO i ich wdrażania przez Komisję; uważa, że w szczególnych przypadkach, w których Komisja nie publikuje swoich zamiarów w wyznaczonym terminie, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) 2019/788, lub w komunikacie stwierdza, że nie zamierza podejmować działań w odniesieniu do EIO spełniającej wymogi proceduralne – czyli inicjatywy, która jest zgodna z prawem pierwotnym UE i nie stoi w sprzeczności z wartościami Unii określonymi w art. 2 TUE oraz z prawami zapisanymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej – Parlament może podjąć decyzję o sporządzeniu w związku z EIO sprawozdania ustawodawczego z własnej inicjatywy (INL) zgodnie z art. 222 Regulaminu; wzywa Komisję, by po przyjęciu takiego INL przez Parlament przyjęła na siebie zobowiązanie do przedłożenia wniosku ustawodawczego; uważa, że gdyby taki przypadek miał miejsce, Komisja powinna przeprowadzić ponowną gruntowną ocenę swojej pierwotnej odpowiedzi, zapewniając w ten sposób pełne poszanowanie INL Parlamentu; apeluje o zmianę rozporządzenia (UE) 2019/788, aby zachęcić Komisję do przedkładania wniosków dotyczących aktu prawnego, z zastrzeżeniem że przedstawiona EIO spełnia odpowiednie wymogi;

51.

wzywa Komisję do wyraźnego informowania opinii publicznej o podziale kompetencji między Unią a państwami członkowskimi, aby upewnić się, że EIO dotyczą tematów i kwestii, które wchodzą w zakres kompetencji Komisji do proponowania aktów prawnych, a także do udzielania organizatorom praktycznych i terminowych porad dotyczących sporządzania EIO oraz do odpowiedniego korzystania z możliwości częściowej rejestracji EIO; podkreśla, że w niedawnych EIO wzywano UE do szybszego podjęcia większej liczby działań, zwłaszcza w dziedzinie ochrony środowiska, zdrowia, dobrostanu zwierząt oraz praw obywatelskich i politycznych – np. inicjatywy „Minority SafePack” i „Koniec Epoki Klatkowej”, które uzyskały bardzo duże poparcie; w związku z tym ponownie podkreśla, że należy zastosować jak najobszerniejszą wykładnię ram uprawnień Komisji do przedstawiania wniosków dotyczących aktu prawnego;

52.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja Europejska przeprowadziła seminaria informacyjne oraz zorganizowała w 2020 r. tydzień europejskiej inicjatywy obywatelskiej, który zgromadził przedstawicieli instytucji, członków społeczeństwa obywatelskiego oraz organizatorów wcześniejszych i obecnych inicjatyw w celu przeanalizowania możliwości ulepszenia tego narzędzia; uważa jednak, że EIO nadal jest mało znana; wzywa zatem Komisję do zwiększenia widoczności w mediach tego narzędzia uczestnictwa, zgodnie z art. 18 rozporządzenia (UE) 2019/788;

53.

zwraca się do Komisji o kompleksową ocenę środków tymczasowych w rozporządzeniu (UE) 2020/1042, ze szczególnym uwzględnieniem wydłużenia okresów zbierania i jego wpływu na zdolność organizatorów do mobilizowania wsparcia dla ich EIO, w celu zaplanowania m.in. procesu przeglądu rozporządzenia (UE) 2019/788; uważa, że jeżeli ocena ta dostarczy dowodów na pozytywne skutki, można by przewidzieć rozszerzenie tych środków tymczasowych na dłuższy okres;

54.

apeluje do Komisji o ulepszenie narzędzia EIO, by ułatwić uczestnictwo obywateli, mając na uwadze, że niewiele EIO zakończyło się sukcesem polegającym na zainicjowaniu aktów prawodawczych; w związku z tym podkreśla środki określone w rozporządzeniu (UE) 2019/788 mające na celu poprawę sposobu, w jaki obywatele Unii mogą korzystać z przysługującego im prawa do poparcia EIO, i wzywa do oceny wdrożenia tych środków; wzywa Komisję, by w kolejnym sprawozdaniu na temat obywatelstwa UE przeprowadziła dogłębną ocenę korzystania z tego prawa oraz by przedstawiła środki ustawodawcze i nieustawodawcze, które można by wprowadzić w celu dalszej poprawy korzystania z tego prawa;

55.

jest zdania, że sposób formułowania oficjalnych odpowiedzi Komisji na udane inicjatywy obywatelskie może w znacznym stopniu wpłynąć na to, jak instrument ten jest oceniany przez obywateli, oraz że w przypadku każdej udanej inicjatywy konieczne są większe wysiłki i bardziej rozważna analiza, aby zapewnić, że Komisja odpowiednio przemyśli propozycje obywateli;

56.

akcentuje potrzebę stworzenia stałych mechanizmów umożliwiających uczestnictwo obywateli w procesie decyzyjnym UE;

57.

podkreśla potrzebę ustanowienia odpowiedniego mechanizmu działań następczych w przypadku nieskutecznych EIO w celu poważnej i skutecznej oceny wkładu obywateli, w tym przekierowania obywateli do Komisji Petycji, ponieważ brak sprawczości może prowadzić do braku zaangażowania; podkreśla wzmocnioną rolę, jaką Komisja Petycji musi odgrywać w całym procesie wysłuchania; wzywa Komisję, by współdziałała w odpowiednim terminie z Parlamentem po stwierdzeniu ważności EIO, aby Parlament mógł w pełni wykorzystać trzymiesięczny okres na organizację publicznych wysłuchań przez właściwe komisje oraz by przygotować debaty plenarne i rezolucje dotyczące ważnych EIO; podkreśla, że celem dłuższych ram czasowych na mocy rozporządzenia (UE) 2019/788, w których Komisja powinna odpowiedzieć na ważne EIO, jest przede wszystkim umożliwienie Komisji pełnego uwzględnienia opinii i stanowisk na temat EIO wyrażonych na etapie badania oraz należyte uwzględnienie możliwych wariantów wniosków dotyczących aktów prawnych;

58.

z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do ulepszenia i wzmocnienia forum europejskiej inicjatywy obywatelskiej, co jest również obowiązkiem prawnym wynikającym z rozporządzenia (UE) 2019/788; nalega, aby forum zapewniało organizatorom praktyczne wskazówki i wsparcie prawne oraz służyło jako narzędzie budowania zdolności do inicjowania, wspierania i utrzymywania EIO na etapie zbierania deklaracji poparcia, a także promowało europejskie inicjatywy obywatelskie jako narzędzia angażowania obywateli w demokratyczne życie Unii;

59.

wzywa Konferencję w sprawie przyszłości Europy do umożliwienia obywatelom bezpośredniego udziału w dyskusjach dotyczących skuteczności wdrażania EIO i jej obecnych ram prawnych oraz promowania EIO jako użytecznego narzędzia umożliwiającego obywatelom udział we wdrażaniu polityki publicznej Unii;

60.

podkreśla, że Konferencja w sprawie przyszłości Europy jest okazją do lepszego zrozumienia potrzeby uczestnictwa w programie Unii i wobec tego mogłaby umożliwić analizę sposobu poprawy i realizacji procesu uczestnictwa obywatelskiego; podkreśla, że Konferencja będzie nowym impulsem w europejskiej dyskusji na temat wzmocnienia demokracji, w szczególności EIO; wzywa Komisję, by zachęcała obywateli, których propozycje przestawione w ramach Konferencji w sprawie przyszłości Europy nie zostały uwzględnione we wnioskach Komisji, do wykorzystania wszystkich instrumentów będących do ich dyspozycji, w tym EIO;

Podsumowanie

61.

podkreśla rolę tych trzech instrumentów partycypacji polegającą na zachęcaniu obywateli i osób mieszkających w Unii do zaangażowania i ułatwianiu go, co pozwoli osiągnąć konkretny, bezpośredni wpływ na program polityczny UE; wzywa do utworzenia i promowania szeroko zakrojonej i dostępnej międzyinstytucjonalnej strony internetowej będącej punktem kompleksowej obsługi dla obywateli UE (oraz aplikacji, która powinna być łatwa w użyciu) w celu dostarczenia informacji na temat wszystkich praw i instrumentów demokratycznych, które umożliwiają obywatelom bezpośredni udział w procesie decyzyjnym na szczeblu UE i wpływ na ten proces; uważa, że taka platforma kompleksowej obsługi nie tylko zwiększyłaby wiedzę obywateli na temat ich praw, ale także sprzyjałaby komplementarności różnych instrumentów;

62.

podkreśla, że regularne gromadzenie informacji na tematy interesujące obywateli oraz dotyczące kwestii często poruszanych w petycjach, dochodzeniach Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich i europejskich inicjatywach obywatelskich, umożliwiłoby szybsze znajdowanie rozwiązań, a jednocześnie zapewniło spójność polityk UE, przynosząc korzyści dla obywateli;

63.

uważa za niezbędne przeprowadzenie analizy problemów w komunikacji między instytucjami europejskimi a obywatelami, które powodują, że mechanizmy uczestnictwa obywatelskiego nie są w pełni wykorzystywane przez Europejczyków; wzywa do przeznaczenia niezbędnych środków na rozpowszechnianie wśród ogółu społeczeństwa informacji o istnieniu i funkcjonowaniu tych narzędzi;

64.

apeluje o zwiększenie świadomości publicznej na temat wspomnianych trzech instrumentów partycypacji, zwłaszcza wśród osób młodych, aby uczynić z nich skuteczne i przydatne narzędzia uczestnictwa demokratycznego; podkreśla, że wszystkie instytucje europejskie powinny zmaksymalizować swoje wysiłki w zakresie komunikacji na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym, aby jak najwięcej obywateli wiedziało o trzech instrumentach, a mianowicie EIO, skargach do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich i prawie do składania petycji, oraz by zachęcano do udziału w nich; podkreśla znaczenie wspierania obywateli, zarówno na szczeblu europejskim, jak i lokalnym, za pośrednictwem centrów informacyjnych Europe Direct i Domów Europejskich (7), w składaniu petycji, EIO i skarg do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich;

65.

podkreśla kluczową rolę edukacyjną, jaką podmioty świata akademickiego mają do odegrania w zapewnianiu europejskiej edukacji obywatelskiej; wzywa państwa członkowskie do nauczania uczniów szkół podstawowych i średnich oraz wyższych o trzech instrumentach uczestnictwa UE, aby byli oni świadomi procesu decyzyjnego UE i znali sposoby aktywnego uczestnictwa; wzywa Komisję Europejską do wzmocnienia celów programu Erasmus+ dotyczących aktywnego udziału młodych ludzi w życiu demokratycznym, w szczególności poprzez działania edukacyjne mające na celu rozwijanie kompetencji obywatelskich i zrozumienie polityk europejskich; przypomina, że zaangażowanie obywatelskie młodzieży ma zasadnicze znaczenie dla przyszłości wszystkich demokracji;

66.

podkreśla znaczenie zapewnienia osobom z niepełnosprawnościami pełnego dostępu do wszystkich różnych instrumentów, które UE udostępnia obywatelom, w szczególności poprzez systematyczne tłumaczenie ustne i pisemne na język migowy i język łatwy do czytania i zrozumienia;

67.

wzywa instytucje UE do zajęcia się wyzwaniami stojącymi przed słabszymi grupami osób, które są niedostatecznie reprezentowane i nie są w stanie zająć się swoimi sprawami, oraz do włączenia ich w proces decyzyjny;

68.

wzywa Komisję, by włączyła trzy instrumenty partycypacji do procesu wdrażania strategii Unii Europejskiej na rzecz młodzieży na lata 2019–2027 „Angażowanie, łączenie i wzmacnianie pozycji osób młodych: nowa strategia UE na rzecz młodzieży”, w szczególności w obszarach działania „angażowanie” i „łączenie”;

69.

przypomina, że unijna polityka komunikacji wielojęzycznej, a także publikowanie informacji i dokumentów we wszystkich językach urzędowych UE, jest istotnym elementem komunikacji z obywatelami i angażowania obywateli ze wszystkich państw członkowskich, które muszą zostać wzmocnione; podkreśla jej znaczenie dla lepszego komunikowania się z obywatelami za pośrednictwem wszystkich kanałów komunikacji, w tym mediów społecznościowych, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb osób z niepełnosprawnościami; z zadowoleniem przyjmuje wytyczne opublikowane przez Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich zapewniające instytucjom instrukcje opracowywania polityki językowej w sposób najbardziej przyjazny dla obywatela;

70.

nalega na konieczność przedyskutowania w Parlamencie roli i składu liczbowego Komisji Petycji; zwraca uwagę, że lepsze uwzględnienie postulatów obywateli można osiągnąć tylko wtedy, gdy za działania następcze odpowiedzialny będzie właściwy organ; podkreśla, że obecnie Komisja Petycji nie jest wystarczająco duża ani nie posiada wystarczających uprawnień, aby zaspokoić zapotrzebowanie obywateli na jej pomoc;

71.

podkreśla potrzebę zajęcia się niedociągnięciami unijnego systemu petycji, z uwzględnieniem specjalnych potrzeb osób z niepełnosprawnościami, aby wykorzystać w pełni jego potencjał demokratyczny i rolę w ustalaniu programów działania; wzywa instytucje UE, by wykorzystały swoje zasoby do zwiększenia atrakcyjności tego narzędzia i promowania uczestnictwa obywateli w procesie stanowienia prawa Unii; w związku z tym podkreśla potrzebę przeznaczenia większych środków unijnych na promowanie mechanizmów partycypacji;

72.

podkreśla, że aby zwiększyć uczestnictwo obywateli, muszą oni otrzymywać jasne wskazówki ułatwiające wybór najbardziej odpowiedniego narzędzia partycypacji w odpowiedzi na ich problemy; uważa, że należy poznać przeszkody, jakie obywatele, a w szczególności Europejczycy z niepełnosprawnościami, napotykają przy składaniu petycji do Parlamentu, skargi do Rzecznika i inicjatywy do Komisji, i zaradzić tym utrudnieniom;

73.

podkreśla poza tym, że należy przyjrzeć się skutecznym EIO i petycjom, które wywołały masową reakcję w mediach lub zostały zbadane przez Komisję lub Parlament, aby zidentyfikować efektywne strategie oraz najlepsze praktyki, które można wykorzystać jako narzędzia nauki w przyszłości;

74.

podkreśla znaczenie przejrzystości w procesie rozpatrywania skarg i inicjatyw obywatelskich; wzywa Komisję do podjęcia niezbędnych kroków w celu zapewnienia pełnej przejrzystości; wyraża poparcie dla działań Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich mających na celu znaczne zwiększenie przejrzystości i odpowiedzialności wobec obywateli UE wszystkich instytucji i organów Unii;

75.

jest głęboko przekonany, że dostęp obywateli do dokumentów instytucji europejskich jest podstawą demokracji uczestniczącej; podkreśla w związku z tym potrzebę przejrzystości i rozliczalności instytucji wobec obywateli;

76.

podkreśla, że debata na temat przyszłości UE powinna doprowadzić do udoskonalenia instrumentów uczestnictwa obywatelskiego, które umożliwią stworzenie Unii bardziej demokratycznej, przejrzystej i otwartej na swoich obywateli;

o

o o

77.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Rzecznikowi Praw Obywatelskich, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz ich rzecznikom praw obywatelskich lub odpowiadającym im organom.

(1)  Dz.U. L 113 z 4.5.1994, s. 15.

(2)  Dz.U. L 130 z 17.5.2019, s. 55.

(3)  Dz.U. L 213 z 17.7.2020, s. 7.

(4)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 211/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie inicjatywy obywatelskiej (Dz.U. L 65 z 11.3.2011, s. 1).

(5)  Konferencja Przewodniczących Komisji Parlamentu Europejskiego, Wytyczne dotyczące rozpatrywania petycji przez komisje stałe, 14 lipca 1998 r., PE225.233.

(6)  Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43).

(7)  „Maison de l’Europe” w języku francuskim, https://www.maisons-europe.eu/


Czwartek, 10 marca 2022 r.

9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/122


P9_TA(2022)0068

Nowe strategiczne ramy UE dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy po 2020 r.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie nowych strategicznych ram UE dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy po 2020 r. (w tym lepszej ochrony pracowników przed narażeniem na szkodliwe substancje, stres w pracy i urazy spowodowane powtarzalnymi ruchami) (2021/2165(INI))

(2022/C 347/10)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 3 Traktatu o Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 153 i 168 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

uwzględniając art. 3 Europejskiej karty społecznej Rady Europy,

uwzględniając art. 3 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

uwzględniając konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy,

uwzględniając cele zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych na 2030 r., w szczególności cel 8.8 dotyczący ochrony praw pracowniczych oraz promowania bezpiecznego środowiska pracy,

uwzględniając Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, której stronami są UE i wszystkie jej państwa członkowskie,

uwzględniając sprawozdanie Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) zatytułowane „AR6 Climate change 2021: The Physical Science Basis” [6. sprawozdanie z oceny – Zmiana klimatu 2021: uzasadnienie na gruncie nauk fizycznych].

uwzględniając europejskie ramy działania Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w zakresie zdrowia psychicznego na lata 2021–2025 (1),

uwzględniając dyrektywę Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającą ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (2),

uwzględniając komunikat Komisji z 3 lutego 2021 r. zatytułowany „Europejski plan walki z rakiem” (COM(2021)0044),

uwzględniając komunikat Komisji z 28 czerwca 2021 r. zatytułowany „Strategiczne ramy UE dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na lata 2021–2027 – Bezpieczeństwo i higiena pracy w zmieniającym się świecie pracy” (COM(2021)0323),

uwzględniając opinię grupy ekspertów Komisji Europejskiej w dziedzinie efektywnych sposobów inwestowania w zdrowie z 23 czerwca 2021 r. zatytułowaną „Supporting mental health of health workforce and other essential workers” [Wspieranie zdrowia psychicznego pracowników sektora zdrowia i innych niezbędnych pracowników],

uwzględniając Europejski filar praw socjalnych, w szczególności jego zasady 5–10, ogłoszone wspólnie 17 listopada 2017 r. przez Parlament, Radę i Komisję,

uwzględniając plan działania Komisji w sprawie Europejskiego filaru praw socjalnych z 4 marca 2021 r.,

uwzględniając deklarację Rady Europejskiej z Porto z 8 maja 2021 r.,

uwzględniając konkluzje Rady z października 2019 r. w sprawie gospodarki dobrobytu, w których podkreślono znaczenie promowania zdrowia psychicznego w miejscu pracy,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 20 października 2021 r. zatytułowaną „Bezpieczeństwo i zdrowie w pracy – strategiczne ramy UE (2021–2027)”,

uwzględniając unijne ramy działania na rzecz zdrowia i dobrostanu psychicznego przyjęte na konferencji końcowej w sprawie wspólnego działania na rzecz zdrowia i dobrostanu psychicznego 21–22 stycznia 2016 r. (3),

uwzględniając strategię UE na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami na lata 2021–2030,

uwzględniając pierwsze wspólne sprawozdanie z wykonania umowy ramowej partnerów społecznych w sprawie cyfryzacji (2021 r.),

uwzględniając wytyczne Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (EU-OSHA) z 24 kwietnia 2020 r. zatytułowane „COVID-19: powrót do miejsca zatrudnienia – dostosowywanie środowiska pracy i ochrona pracowników”,

uwzględniając sprawozdanie EU-OSHA z 22 października 2021 r. zatytułowane „Telework and health risks in the context of the COVID-19 pandemic: evidence from the field and policy implications [Telepraca i zagrożenia dla zdrowia w kontekście pandemii COVID-19: faktyczne dane i skutki w zakresie polityki].

uwzględniając swoją rezolucję z 11 września 2018 r. w sprawie metod reintegracji pracowników na stanowiska pracy wysokiej jakości po poważnym urazie lub chorobie (4),

uwzględniając swoją rezolucję z 19 czerwca 2020 r. w sprawie ochrony pracowników transgranicznych i sezonowych w Unii w kontekście kryzysu wywołanego COVID-19 (5),

uwzględniając swoją rezolucję z 17 grudnia 2020 r. w sprawie silnej Europy socjalnej na rzecz sprawiedliwej transformacji (6),

uwzględniając swoją rezolucję z 21 stycznia 2021 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie prawa do bycia offline (7),

uwzględniając swoją rezolucję z 16 września 2021 r. w sprawie uczciwych warunków pracy, praw i ochrony socjalnej osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych – nowe formy zatrudnienia związane z rozwojem cyfrowym (8),

uwzględniając swoją rezolucję z 20 października 2021 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniami związanymi z azbestem (9),

uwzględniając art. 54 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A9-0023/2022),

A.

mając na uwadze, że przy określaniu i wdrażaniu wszystkich strategii politycznych i działań Unii należy zapewnić wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego;

B.

mając na uwadze, że według konstytucji WHO „zdrowie jest stanem zupełnej pomyślności fizycznej, umysłowej i społecznej, a nie jedynie brakiem choroby lub ułomności” (10);

C.

mając na uwadze, że według WHO „zdrowie psychiczne to stan dobrego samopoczucia, dzięki któremu jednostka realizuje swój potencjał, może radzić sobie z normalnymi napięciami życia codziennego, produktywnie pracować i wnosić wkład w życie swej społeczności” (11);

D.

mając na uwadze, że w 2018 r. w UE-27 doszło do ponad 3 300 wypadków śmiertelnych i 3,1 mln wypadków bez ofiar śmiertelnych; mając na uwadze, że ponad 200 000 pracowników umiera co roku z powodu chorób związanych z pracą (12); mając na uwadze, że dane te nie uwzględniają wypadków wynikających z pracy nierejestrowanej, zatem z dużym prawdopodobieństwem można przypuszczać, że rzeczywiste liczby są znacznie wyższe od oficjalnych statystyk (13); mając na uwadze, że według Europejskiej Fundacji na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy (Eurofound) w 2017 r. 20 % miejsc pracy w Europie było niskiej jakości i w dużym stopniu zagrażało zdrowiu fizycznemu lub psychicznemu pracowników; mając na uwadze, że 14 % pracowników było narażonych na wysoki poziom ryzyka psychospołecznego (14); mając na uwadze, że 23 % europejskich pracowników uważa, że ich bezpieczeństwo lub zdrowie jest zagrożone z powodu ich pracy; mając na uwadze, że w 2015 r. w europejskim badaniu warunków pracy (EWCS) za „ambitne” uznano 21 % miejsc pracy w Europie (15); mając na uwadze, że prace w terenie w ramach EWCS wstrzymano w 2020 r. z powodu wybuchu pandemii COVID-19, ale wznowiono je w lipcu 2021 r. i wyniki mają zostać opublikowane pod koniec 2022 r.;

E.

mając na uwadze, że ryzyko urazów związanych z pracą jest ponad trzykrotnie wyższe w przypadku pracowników, którzy pracowali na swoim stanowisku przez okres krótszy niż cztery tygodnie, niż w przypadku pracowników, którzy pracowali na swoim stanowisku dłużej niż rok (16);

F.

mając na uwadze, że nie wszystkie państwa odnotowują taki sam spadek liczby wypadków i ofiar śmiertelnych w miejscu pracy;

G.

mając na uwadze, że europejski plan walki z rakiem ma na celu zmniejszenie obciążeń związanych z leczeniem nowotworów dla pacjentów, ich rodzin oraz systemów opieki zdrowotnej; mając na uwadze, że nowotwory są główną przyczyną zgonów związanych z pracą, odpowiadając za 52 % wszystkich zgonów związanych z pracą w UE; mając na uwadze, że czynniki rakotwórcze przyczyniają się rokrocznie do około 100 000 zgonów z powodu nowotworów pochodzenia zawodowego w miejscu pracy (17); mając na uwadze, że różne agencje, zainteresowane strony oraz WHO zidentyfikowały od 50 do 70 substancji lub grup substancji w priorytetowych wykazach czynników rakotwórczych, mutagenów i substancji reprotoksycznych w miejscu pracy, dla których potrzebne są wiążące wartości dopuszczalne; mając na uwadze, że w miejscu pracy pracownicy mogą być narażeni na działanie mieszanek substancji, co może zwiększać ryzyko dla zdrowia, działać niekorzystnie na układ rozrodczy, w tym obniżać płodność lub powodować niepłodność, a także wpływać negatywnie na rozwój płodu i laktację;

H.

mając na uwadze, że narażenie na azbest powoduje około 88 000 zgonów w Europie każdego roku, odpowiadając za 55–75 % przypadków raka płuc pochodzenia zawodowego, oraz mając na uwadze, że azbest jest główną przyczyną raka płuc, odpowiadając za 45 % przypadków (18); mając na uwadze, że według szacunków wskaźniki umieralności wynikające z tego narażenia będą nadal wzrastać do końca lat. 20. i początku lat 30. XXI w. (19); mając na uwadze, że pomimo obowiązującego od 2005 r. zakazu stosowania azbestu w UE azbest jest wciąż obecny w wielu budynkach administracyjnych, szkołach, domach, elementach infrastruktury, obiektach transportu publicznego i sieciach wodociągowych; mając na uwadze, że 80 % nowotworów pochodzenia zawodowego rozpoznawanych w państwach członkowskich ma związek z azbestem;

I.

mając na uwadze, że wszystkie czynniki takie jak promieniowanie, stres, organizacja pracy i warunki pracy powiązano z nowotworami pochodzenia zawodowego; mając na uwadze, że nowotwór skóry stanowi jedną z najczęstszych chorób zawodowych, na którą zachorowalność wzrasta z powodu różnych czynników, w tym zmiany klimatu, a tylko niewielki odsetek nowotworów skóry związanych z pracą uznaje się w Europie za chorobę zawodową; mając na uwadze, że osoby pracujące na wolnym powietrzu, zwłaszcza w takich sektorach jak rolnictwo, leśnictwo, budownictwo i turystyka, są narażone na znaczne ryzyko wystąpienia nieczerniakowego nowotworu złośliwego skóry ze względu na wysoki poziom ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe (UVR); mając na uwadze, że pracownicy sektora opieki zdrowotnej i ratownictwa, np. pielęgniarki i strażacy, którzy odgrywają zasadniczą rolę, jeżeli chodzi o gotowość na sytuacje kryzysowe i reagowanie na nie, są również narażeni na podobne ryzyko, a także na dodatkowy stres związany ze zwiększonym obciążeniem pracą, który może zwiększyć ryzyko psychospołeczne; mając na uwadze, że nie istnieje jeszcze wspólne europejskie podejście do zapobiegania narażeniu na promieniowanie UV (20); mając na uwadze, że obecnie brakuje wiarygodnych i porównywalnych danych na poziomie UE dotyczących narażenia w miejscu pracy na czynniki ryzyka zachorowania na raka (21); mając na uwadze, że około 2 % obciążenia związanego z chorobami nowotworowymi w UE można przypisać promieniowaniu jonizującemu oraz że narażenie na radon i produkty jego rozpadu w pomieszczeniach jest drugą główną przyczyną raka płuc w Europie (22) (23);

J.

mając na uwadze, że zmiana klimatu już wywarła i będzie nadal wywierać szkodliwy wpływ na zdrowie ludzi, bezpieczeństwo w pracy oraz warunki pracy; mając na uwadze, że zgodnie z najnowszym sprawozdaniem IPCC na warunki pracy w coraz większym stopniu będą miały wpływ istotne zmiany warunków pogodowych, takie jak fale upałów i intensywne opady deszczu; mając na uwadze, że zwiększone narażenie na wysokie temperatury w miejscu pracy pogłębia ryzyko wystąpienia udaru cieplnego, odwodnienia, zmęczenia, braku koncentracji i powikłań chorób przewlekłych; mając na uwadze, że na choroby zawodowe powiązane z czynnikami biologicznymi wpływa także zmiana klimatu, gdyż na przykład rosnące temperatury mogą wpływać na rozmieszczenie geograficzne wektorów czynników biologicznych (kleszczy, komarów), co ułatwia rozprzestrzenianie się nowych chorób w regionach; mając na uwadze, że zasadnicze znaczenie ma dostosowanie systemu pracy w sposób uwzględniający skutki zmiany klimatu (24);

K.

mając na uwadze, że dobre środowisko pracy pod względem psychospołecznym zwiększa dobrostan psychiczny i fizyczny pracowników; mając na uwadze, że ryzyko psychospołeczne może wynikać z nieodpowiedniego planowania i organizacji pracy oraz zarządzania nią, a także z osłabionego kontekstu społecznego pracy, oraz może wywoływać negatywne skutki psychologiczne, fizyczne i społeczne, takie jak stres, lęk, wypalenie i depresja, które stanowią drugą co do wielkości grupę samodzielnie zgłaszanych problemów zdrowotnych związanych z pracą (25); mając na uwadze, że stres związany z pracą może istotnie zwiększać ryzyko wywołania i pogłębienia się zaburzeń układu mięśniowo-szkieletowego, chorób serca, chorób autoimmunologicznych oraz reumatycznych lub przewlekłych chorób zapalnych (26); mając na uwadze, że według Eurofound i EU-OSHA 25 % pracowników w Europie doświadcza nadmiernego stresu związanego z pracą; mając na uwadze, że 51 % pracowników w UE twierdzi, że stres jest powszechny w ich miejscu pracy, a prawie 80 % kadry kierowniczej wyraża obawy związane ze stresem zawodowym (27), co pokazuje, że ryzyko psychospołeczne dotyczy większości firm (28); mając na uwadze, że ponad połowa wszystkich straconych dni roboczych w UE jest spowodowana stresem związanym z pracą (29); mając na uwadze, że podejścia i przepisy dotyczące ryzyka psychospołecznego różnią się znacznie w poszczególnych państwach członkowskich; mając na uwadze, że na zdrowie i dobrostan psychiczny europejskiej ludności może pozytywnie wpłynąć zwrócenie uwagi na strategie wdrażane w miejscu pracy; mając na uwadze, że zapobieganie problemom psychicznym i promowanie zdrowia psychicznego przyczyniłyby się także do ograniczenia powiązanych zachowań stanowiących zagrożenie dla zdrowia, takich jak spożywanie alkoholu, używanie narkotyków i tytoniu, brak aktywności fizycznej i uboga dieta; mając na uwadze, że wyższe poziomy dobrostanu psychologicznego i fizycznego są bezpośrednio związane z lepszymi wynikami w miejscu pracy;

L.

mając na uwadze, że miejsca pracy odgrywają ważną rolę w obszarze zdrowia publicznego, zależnie od swoich zasobów logistycznych, pod względem promowania zdrowych stylów życia, zachęcania do uprawiania sportu i aktywności fizycznej oraz promowania zdrowia we wszystkich jego aspektach na większą skalę wśród pracowników;

M.

mając na uwadze, że kompetencje zdrowotne odgrywają zasadniczą rolę w przygotowaniu się na zagrożenia dla zdrowia i łagodzeniu ich skutków oraz przyczynianiu się do lepszego zrozumienia przez społeczeństwo środków przeciwdziałania i lepszej oceny ryzyka poszczególnych zagrożeń dla zdrowia;

N.

mając na uwadze, że pandemia COVID-19 uwidoczniła potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony pracowników, w tym ich zdrowia psychicznego; mając na uwadze, że uwypukliła ona znaczenie inwestycji w zdrowie publiczne; mając na uwadze, że pandemia COVID-19 spowodowała szybki wzrost pracy zdalnej, a prawie połowa wszystkich pracowników w UE pracowała co najmniej częściowo (30) z domu podczas lockdownów, podejmując jednocześnie zwiększone obowiązki opiekuńcze; mając na uwadze, że dowiedziono, iż praca zdalna ma silny wpływ na organizację czasu pracy, zwiększając elastyczność i ciągłą dostępność pracowników (31), co często prowadzi do konfliktu między życiem prywatnym a pracą; mając na uwadze, że oczekuje się, że praca zdalna i telepraca upowszechnią się w większym stopniu niż przed kryzysem związanym z COVID-19, a nawet staną się jeszcze popularniejsze (32); mając na uwadze, że praca zdalna stanowiła bufor podczas kryzysu i umożliwiła utrzymanie miejsc pracy, które mogłyby w przeciwnym wypadku ulec utracie (33); mając na uwadze, że telepraca zapewnia pracownikom także swobodę w dostosowywaniu czasu i harmonogramu pracy do własnych potrzeb osobistych i rodzinnych (34); mając na uwadze, że niektóre badania sugerują, iż postrzeganie pracy zdalnej znacznie poprawiło się od początku pandemii, co z kolei przełożyło się na ogólne preferowanie pracy hybrydowej (35);

O.

mając na uwadze, że osoby, które regularnie pracują z domu, z dwa razy większym prawdopodobieństwem mogą pracować więcej niż 48 godzin tygodniowo i odpoczywać krócej niż 11 godzin między dniami roboczymi; mając na uwadze, że prawie 30 % telepracowników potwierdza, że pracuje w czasie wolnym codziennie lub kilka razy w tygodniu (w przypadku osób pracujących z biura jest to mniej niż 5 %), a telepracownicy częściej pracują również w nieregularnych godzinach; mając na uwadze, że ryzyko psychospołeczne stanowi najważniejsze ryzyko dla zdrowia związane z telepracą (36); mając na uwadze, że częstsze korzystanie z telepracy doprowadziło również do częstszego występowania problemów fizycznych, takich jak zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego w związku z siedzącym trybem życia, złymi warunkami ergonomicznymi, długimi godzinami pracy i stresem związanym z pracą;

P.

mając na uwadze, że zmieniający się rynek pracy może mieć potencjalny wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracy oraz na warunki pracy poprzez zmiany demograficzne, wprowadzanie nowych technologii, takich jak nanotechnologie i sztuczna inteligencja, a także generacje istniejących narzędzi lub maszyn, obecność nowych substancji i produktów chemicznych oraz nowe rodzaje miejsc pracy; mając na uwadze, że pracownicy przechodzą na pracę za pośrednictwem platform internetowych, nietradycyjne formy pracy lub niestandardowe zatrudnienie;

Q.

mając na uwadze, że kryzys związany z COVID-19 ukazał trudną sytuację pracowników zatrudnionych na warunkach niestandardowych, w tym osób pracujących za pośrednictwem cyfrowych platform pracy i osób samozatrudnionych; mając na uwadze, że odsetek osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych będzie się z dużym prawdopodobieństwem nadal zwiększać; mając na uwadze, że osoby samozatrudnione są wykluczone z zakresu stosowania strategicznych ram dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, gdyż nie są objęte unijnym prawodawstwem w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy; mając na uwadze, że osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych mogą być narażone na większe ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa, które nie ogranicza się do zdrowia fizycznego, ale może także wpływać na zdrowie psychospołeczne z powodu nieprzewidywalnego czasu pracy, intensywności pracy, konkurencyjnego środowiska, przeciążenia informacjami i izolacji; mając na uwadze, że zarządzanie algorytmiczne stwarza nowe wyzwania dla przyszłości pracy, gdyż może nakładać na pracowników nadmierną presję pod względem szybkości i wydajności; mając na uwadze, że ten styl zarządzania może stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa drogowego osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych w sektorze transportu i dostaw, w szczególności rowerzystów jako niechronionych uczestników ruchu drogowego, a także zagrażać bezpieczeństwu innych użytkowników dróg; mając na uwadze, że kobiety pracujące za pośrednictwem platform internetowych, w szczególności kierowczynie pojazdów bądź sprzątaczki lub opiekunki w domach prywatnych, mogą być bardziej narażone na ryzyko przemocy i molestowania seksualnego mogą niechętnie zgłaszać takie przypadki ze względu na brak odpowiednich ku temu narzędzi, brak kontaktu z osobą zarządzającą oraz strach przed negatywną oceną i utratą pracy w przyszłości; mając na uwadze, że w pracy za pośrednictwem platform internetowych przypadki molestowania seksualnego i przemocy są zgłaszane rzadko (37);

R.

mając na uwadze, że pandemia COVID-19 pokazała, iż miejsca pracy mogą być głównymi ośrodkami rozprzestrzeniania się zakażeń; mając na uwadze, że niepewność warunków pracy i życia pracowników sezonowych w Europie, w szczególności w sektorze rolnictwa, była już dobrze udokumentowana przed wybuchem pandemii COVID-19 (38); mając na uwadze, że pojawiły się niepokojące raporty na temat łamania praw pracowników transgranicznych i sezonowych w kontekście warunków pracy i życia, które pokazały, że sytuacja tych pracowników uległa dalszemu pogorszeniu w czasie pandemii; mając na uwadze, że pracownicy zatrudnieni na krótki okres są często zakwaterowani zbiorowo, co utrudnia ograniczanie kontaktów osobistych i zwiększa ryzyko zakażenia; mając na uwadze, że duże ogniska zakażeń COVID-19 wystąpiły w takich sektorach jak przetwórstwo żywności; mając na uwadze, że niepewne formy zatrudnienia, takie jak praca tymczasowa, fikcyjne samozatrudnienie lub praca w łańcuchach podwykonawstwa, regularnie wykluczają pracowników z usług i szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP); mając na uwadze, że celem Europejskiego Urzędu ds. Pracy jest zapewnienie sprawiedliwej mobilności pracowników poprzez wspieranie państw członkowskich i Komisji w skutecznym stosowaniu i egzekwowaniu prawa Unii dotyczącego mobilności pracowników oraz koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w UE, w tym zgłaszanie podejrzewanych nieprawidłowości, takich jak naruszenia warunków pracy oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, jeżeli podczas wykonywania swoich zadań dowiedzą się o takich nieprawidłowościach;

S.

mając na uwadze, że profilaktyka, zwiększanie świadomości, działania w zakresie dobrostanu oraz promowanie kultury bezpieczeństwa i higieny pracy mogą doprowadzić do poprawy zdrowia pracowników oraz pojawienia się nowych możliwości zatrudnienia i wolontariatu;

T.

mając na uwadze, że inspekcje pracy odgrywają ważną rolę we wdrażaniu polityki w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy na szczeblu regionalnym i lokalnym; mając na uwadze, że zgodnie z zaleceniem MOP jeden inspektor pracy powinien przypadać na 10 000 pracowników, aby zapewnić skuteczność i terminowość kontroli w celu wyeliminowania wszelkich form nadużyć; mając na uwadze, że według badania EU-OSHA 88 % pracodawców twierdzi, że przestrzeganie przepisów stanowi główny powód, dla którego zarządzają bezpieczeństwem i higieną pracy (39);

U.

mając na uwadze, że pandemia COVID-19 postawiła niezwykle wysokie wymogi przed pracownikami służby zdrowia; mając na uwadze, że wymagające środowisko pracy oraz obawy dotyczące bezpieczeństwa osobistego i bezpieczeństwa rodziny doprowadziły do negatywnych skutków psychologicznych; mając na uwadze, że pracownicy służby zdrowia częściej doświadczają stanów lękowych i depresji niż pracownicy w innych sektorach (40); mając na uwadze, że Unia Europejska musi wyciągnąć wnioski z kryzysu związanego z COVID-19 oraz wdrożyć skuteczny system koordynacji działań podejmowanych w reakcji na wszelkiego rodzaju przyszłe zagrożenia dla zdrowia publicznego, między innymi w odniesieniu do profilaktyki, gotowości na sytuacje nadzwyczajne i opracowania planów działania na wypadek wystąpienia takich sytuacji w pracy;

V.

mając na uwadze, że pandemia COVID-19 uwypukliła różnice w sytuacji kobiet i mężczyzn i pogłębiła je; mając na uwadze, że większość niezbędnych pracowników pierwszego kontaktu w takich sektorach jak ochrona zdrowia, usługi społeczne, edukacja i opieka to kobiety; mając na uwadze, że w szczytowym momencie pandemii kobiety te pracowały w zwiększonym wymiarze czasu i skarżyły się na trudności z pogodzeniem życia zawodowego i prywatnego; mając na uwadze, że chociaż zawody te są uznawane za kluczowe, nadal są jednymi z najbardziej niedocenianych i najgorzej opłacanych zawodów w UE; mając na uwadze, że kobiety są szczególnie narażone na kryzys związany z COVID-19 i są poważniej dotknięte jego skutkami gospodarczymi i społecznymi (41);

W.

mając na uwadze, że ważne jest zastosowanie perspektywy płci do bezpieczeństwa i higieny pracy, gdyż pracownicy mogą być bardziej narażeni i podatni na różne typy substancji lub zagrożenia w zależności od ich płci; mając na uwadze, że w kontekście prawa do bycia offline należy uwzględnić problematykę płci;

X.

mając na uwadze, że rozwiązanie problemu narażenia na działanie substancji niebezpiecznych i inne czynniki ryzyka w miejscu pracy ma szczególne znaczenie dla przeciwdziałania nierównościom w zakresie zdrowia, ponieważ niektóre kategorie pracowników znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji mogą być w większym stopniu narażone na takie czynniki ryzyka; mając na uwadze, że w kontekście kryzysu spowodowanego pandemią COVID-19 szczególnie narażone na zagrożenia są osoby z niepełnosprawnościami, osoby młode i osoby starsze; mając na uwadze, że osoby te mogą ucierpieć w niewspółmiernym stopniu i mogą wymagać szczególnego wsparcia, co należy uwzględnić w strategii bezpieczeństwa i higieny pracy w odpowiedzi na pandemię; mając na uwadze, że osoby z niepełnosprawnościami lub chorobami przewlekłymi oraz osoby powracające do zdrowia po urazie lub chorobie mogą wymagać indywidualnego wsparcia i dostosowania miejsca pracy, jeśli chcą uczestniczyć w rynku pracy; mając na uwadze, że badania pokazują, iż grupy te są narażone na wysokie ryzyko rozwoju problemów w zakresie zdrowia psychicznego; mając na uwadze, że brak przepisów dotyczących dostosowania miejsca pracy i racjonalnych usprawnień, w tym procedur ewakuacji w sytuacjach awaryjnych, w szczególności w przypadku pracowników z niepełnosprawnościami, może powodować obciążenia fizyczne, psychiczne i psychologiczne, które mogą zagrozić zdrowiu i bezpieczeństwu tych pracowników, zwłaszcza gdy nie zapewniono jeszcze pełnej dostępności narzędzi cyfrowych związanych z pracą dla osób z niepełnosprawnościami;

Y.

mając na uwadze, że w Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, która weszła w życie w UE w 2011 r., stwierdzono, że „Państwa Strony podejmą skuteczne i odpowiednie środki, uwzględniając wsparcie wzajemnie udzielane sobie przez osoby niepełnosprawne oraz wsparcie udzielane przez inne osoby, w celu umożliwienia osobom niepełnosprawnym uzyskania i utrzymania możliwie największej niezależności, pełnych zdolności fizycznych, intelektualnych, społecznych i zawodowych oraz pełnej integracji i udziału we wszystkich aspektach życia społeczeństwa”, oraz „uznają prawo osób niepełnosprawnych do pracy, na zasadzie równości z innymi osobami; obejmuje to prawo do możliwości zarabiania na życie poprzez pracę swobodnie wybraną lub przyjętą na rynku pracy oraz w otwartym, integracyjnym i dostępnym dla osób niepełnosprawnych środowisku pracy”;

Z.

mając na uwadze, że zdaniem Eurofound (42) obywatele Unii nie dysponują równymi warunkami pod względem możliwości powrotu do pracy podczas urazu lub choroby bądź po urazie lub chorobie; mając na uwadze, że tylko jedna trzecia pracowników w UE, których codzienne działania są poważnie lub w pewnym stopniu ograniczone chorobą przewlekłą, zgłasza, że ich miejsca pracy zostały dostosowane do ich problemów zdrowotnych; mając na uwadze, że Eurofound wskazał także, iż pracownicy z niższym poziomem wykształcenia i wykonujący zawody wymagające niskich umiejętności nie tylko z większym prawdopodobieństwem mogą cierpieć na choroby przewlekłe i doświadczać ograniczeń w codziennym życiu, ale także z mniejszym prawdopodobieństwem mogą korzystać z dostosowań w miejscu pracy;

AA.

mając na uwadze, że w ostatnich latach znacznie wzrosła wiedza naukowa na temat narażenia na różne zagrożenia; mając na uwadze, że w związku z tym należy zaktualizować unijny wykaz chorób zawodowych; mając na uwadze, że w zaleceniu 2003/670/WE z 19 września 2003 r. dotyczącym europejskiego wykazu chorób zawodowych (43) Komisja Europejska zaleca, aby państwa członkowskie jak najszybciej wprowadziły do prawa krajowego przepisy wykonawcze i administracyjne dotyczące chorób zawodowych uprawniających do odszkodowania; mając na uwadze, że państwa członkowskie powinny zagwarantować prawem krajowym, by każdy pracownik miał prawo do odszkodowania w związku z chorobą zawodową, jeśli cierpi z powodu dolegliwości, których zawodowe źródło i charakter można udowodnić; mając na uwadze, że obecny brak harmonizacji uznawania chorób zawodowych może prowadzić do dyskryminacji niektórych pracowników w UE, w przypadku gdy dany kraj ma wyższy lub niższy poziom uznawania chorób zawodowych;

AB.

mając na uwadze, że wysokie normy bezpieczeństwa i higieny pracy, równowaga między życiem zawodowym a prywatnym, środowisko pracy dostosowane do wieku, niższe wymagania ilościowe i autonomia pod względem czasu pracy mogłyby umożliwiać osobom starszym dobrowolne pozostanie na rynku pracy i zachęcać je do tego; mając na uwadze, że należy zwrócić szczególną uwagę na potrzeby pracowników na stanowiskach bardzo wymagających pod względem fizycznym lub psychicznym;

AC.

mając na uwadze, że do kolizji pojazdów silnikowych związanych z pracą dochodzi w miejscu pracy oraz podczas jazdy związanej z pracą, głównie z wykorzystaniem pojazdów służbowych; mając na uwadze, że wypadki drogowe (śmiertelne i bez ofiar śmiertelnych) związane z pracą są zgłaszane w różny sposób w poszczególnych państwach członkowskich, co utrudnia opracowywanie danych statystycznych na temat wypadków drogowych związanych z pracą; mając na uwadze, że według szacunków wypadki drogowe związane z pracą odpowiadają za od około jednej czwartej do ponad jednej trzeciej wszystkich zgonów związanych z pracą; mając na uwadze, że nie istnieje zharmonizowana definicja śmierci w wypadku drogowym związanym z pracą; mając na uwadze, że istnieje kilka ogólnoeuropejskich celów w zakresie zmniejszenia śmiertelności na drogach, ale żaden z nich nie dotyczy bezpośrednio wypadków drogowych związanych z pracą;

AD.

mając na uwadze, że tradycyjne ryzyka dla zdrowia takie jak dźwiganie ciężkich ładunków, hałas, niewygodna pozycja podczas pracy lub powtarzające się ruchy rąk i ramion nadal są zagrożeniem dla wielu pracowników, co podkreślono w piątym badaniu warunków pracy Eurofoundu (44); mając na uwadze, że czynniki ryzyka wystąpienia chorób reumatycznych i chorób układu mięśniowo-szkieletowego w miejscu pracy obejmują wibracje, podnoszenie ciężkich przedmiotów, pracę z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe oraz używanie maszyn i sprzętu ciężkiego; mając na uwadze, że spośród wszystkich schorzeń choroby reumatyczne i choroby układu mięśniowo-szkieletowego prowadzą do największej utraty wydajności (45);

AE.

mając na uwadze, że związane z pracą choroby układu krążenia i układu oddechowego są drugim najczęstszym czynnikiem przyczyniającym się do zgonów związanych z pracą; mając na uwadze, że wysokie wymagania psychologiczne, przeciążenie pracą, długi czas pracy, zaburzenia psychiczne, brak pewności zatrudnienia i brak aktywności fizycznej są bezpośrednio powiązane z tymi chorobami (46);

AF.

mając na uwadze, że przedsiębiorcy powinni traktować zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy nie tylko jako obowiązek prawny, ale także etyczny i społeczny;

1.

z zadowoleniem przyjmuje strategiczne ramy Komisji, w szczególności wprowadzenie podejścia „wizja zero” do wypadków i chorób związanych z pracą, w tym przyszły nowy wskaźnik w ramach tablicy wskaźników społecznych dotyczący wypadków śmiertelnych w pracy; ubolewa jednak, że poziom ambicji strategii dotyczącej BHP nie odpowiada celowi „wizja zero”, i wzywa Komisję do przedłożenia wniosków na miarę tej ambicji; apeluje o opracowanie planu działania na rzecz zmniejszenia liczby wypadków i zgonów w miejscu pracy, popartego odpowiednim finansowaniem unijnym i krajowym, tak by państwa członkowskie mogły zrealizować cel, jakim jest brak ofiar śmiertelnych; podkreśla, że „wizja zero” nie powinna prowadzić do zaniżania liczby wypadków i chorób związanych z pracą; wzywa Komisję do uwzględnienia w podejściu „wizja zero” wszystkich urazów i wypadków, a także obrażeń natury fizycznej i psychicznej; wzywa Komisję i państwa członkowskie do poświęcenia dużo więcej uwagi strategiom zapobiegawczym, takim jak na przykład wzmocnienie inspektoratów pracy, krajowych służb ds. BHP oraz dialogu społecznego, w celu zadbania o to, by wszyscy pracownicy – niezależnie od rodzaju i wielkości pracodawcy – mieli prawo do najwyższego możliwego poziomu ochrony w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; domaga się ambitnego wdrażania i monitorowania nowych strategicznych ram dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy na lata 2021–2027, także w świetle skutków pandemii COVID-19; wzywa do regularnego aktualizowania ram strategicznych oraz do doskonalenia obecnych strategii krajowych zgodnie z ewolucją rynków pracy oraz dwojaką transformacją – cyfrową i ekologiczną; uważa, że ścisła współpraca z partnerami społecznymi i działania ustawodawcze są potrzebne w odniesieniu do różnych aspektów polityki UE dotyczącej bezpieczeństwa i higieny pracy w celu uzupełnienia szerokiej gamy miękkich środków przewidzianych w celu urzeczywistnienia podejścia „wizja zero”; apeluje o zwrócenie szczególnej uwagi na partycypację pracowników i ściślejsze konsultacje z partnerami społecznymi w ramach podejścia „wizja zero”; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że szczyt w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w 2023 r. będzie się skupiał w szczególności na postępach w ramach „wizji zero”;

2.

wzywa Komisję do zwiększenia poziomu ambicji europejskiego planu walki z rakiem, jeżeli chodzi o walkę z nowotworami pochodzenia zawodowego; wzywa do aktualizacji dyrektywy 2004/37/WE w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy (47) w sposób ciągły i zgodnie z ambitnym harmonogramem, między innymi poprzez niezwłoczne ustanowienie dopuszczalnych wartości narażenia zawodowego dla co najmniej 25 dodatkowych substancji priorytetowych, po przedstawieniu planu działania i do końca 2022 r., po konsultacji z Komitetem Doradczym ds. Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Miejscu Pracy; podkreśla w związku z tym potrzebę zapewnienia przez Komisję wystarczającej liczby pracowników, w tym w odpowiednich działach i organach; podkreśla, że utworzenie kompleksowych rejestrów krajowych dla wszystkich państw członkowskich mogłoby umożliwić ogólnoeuropejskie gromadzenie danych na temat wszystkich istotnych czynników rakotwórczych; apeluje o ścisłą współpracę między instytucjami UE, właściwymi agencjami, państwami członkowskimi i odpowiednimi zainteresowanymi stronami, a także o silne zaangażowanie partnerów społecznych w aktywne wykorzystywanie zgromadzonych danych do przygotowywania koniecznych środków ustawodawczych i nieustawodawczych, aby walczyć z nowotworami pochodzenia zawodowego; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia wszystkim pracownikom prawa do zaprzestania pracy w obliczu bezpośredniego zagrożenia i wyjątkowo niebezpiecznych warunków pracy, zgodnie z praktykami krajowymi;

3.

z zadowoleniem przyjmuje zawarte w dyrektywie 2004/37/WE zobowiązanie Komisji do dokonania przeglądu dopuszczalnych wartości narażenia dla ołowiu, jego związków i diizocyjanianów; zauważa, że Komitet ds. Oceny Ryzyka (RAC) Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA) zaleca ustalenie atmosferycznej wartości dopuszczalnej na poziomie 4 μg/m3 i biologicznej wartości dopuszczalnej na poziomie 150 μg ołowiu na litr krwi, co stanowi krok w dobrym kierunku, jednak proponowana biologiczna wartość dopuszczalna nie chroni odpowiednio kobiet, a w szczególności kobiet w ciąży (48); wzywa Komisję do zadbania o to, by wszelkie wnioski dotyczące zmiany dopuszczalnych wartości narażenia dla ołowiu jego związków gwarantowały jednakowy poziom ochrony wszystkim pracownikom, niezależnie od ich płci; z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do dodania substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego jako kategorii substancji wzbudzających szczególnie duże obawy w ramach rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 (49) (rozporządzenie REACH), a także do sklasyfikowania ich w ramach rozporządzenia (WE) nr 1272/2008 (50) (rozporządzenie CLP); podkreśla, że przepisy UE powinny chronić pracowników przed narażeniem na działanie substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego; zwraca uwagę, że automatyzacja i robotyzacja niektórych czynności może istotnie zmniejszyć ryzyko narażenia pracowników na czynniki rakotwórcze w miejscach pracy; podkreśla potrzebę podjęcia dalszych działań w celu zapobiegania nowotworom pochodzenia zawodowego związanym z pracą na nocną zmianę, ich wykrywania i lepszego rozpoznawania; wzywa Komisję do zwrócenia szczególnej uwagi na grupy, które są szczególnie narażone na niebezpieczne substancje chemiczne, takie jak pracownicy w sektorze chemicznym i rolnym, oraz grupy szczególnie wrażliwe, takie jak kobiety w ciąży lub karmiące piersią;

4.

z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do przedstawienia w 2022 r. wniosku ustawodawczego, który ograniczy narażenie pracowników na azbest; wzywa Komisję do zwiększenia poziomu ambicji i przedstawienia europejskiej strategii na rzecz usunięcia całego azbestu zgodnie z rezolucją Parlamentu zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniami związanymi z azbestem; wzywa Komisję do wykazania się ambicją w działaniach mających na celu usunięcie całego azbestu, do zmiany dyrektywy 2009/148/WE (51) w odniesieniu do minimalnych wymogów dotyczących certyfikowanych szkoleń pracowników narażonych na azbest oraz do aktualizacji w trybie priorytetowym dopuszczalnej wartości narażenia dla azbestu, którą należy ustalić na poziomie 0,001 włókien/cm3 (1 000 włókien/m3); wzywa Komisję do przedstawienia wniosku dotyczącego unijnej dyrektywy ramowej w sprawie krajowych strategii usuwania azbestu; wzywa Komisję do aktualizacji dyrektywy 2010/31/UE (52) w zakresie obowiązkowej kontroli budynków, a następnie usuwania azbestu i innych substancji niebezpiecznych przed rozpoczęciem prac remontowych, a tym samym do zakazu uszczelniania i hermetyzacji materiałów zawierających azbest, które z technicznego punktu widzenia mogą zostać usunięte; apeluje do Komisji, aby przedstawiła wniosek ustawodawczy, który uwzględnia obowiązujące przepisy krajowe, jak również ocenę skutków najbardziej efektywnych modeli obowiązkowej kontroli budynków, obejmującej diagnostykę powierzchniowej obecności azbestu przez profesjonalny podmiot o odpowiednich kwalifikacjach i zezwoleniach, przeprowadzanej przed sprzedażą lub wynajmem budynków, a także określa minimalne wymogi dla świadectw dotyczących azbestu dla budynków wybudowanych przed 2005 r. lub przed rokiem wprowadzenia równoważnego krajowego zakazu stosowania azbestu; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia sprawniejszego uznawania chorób azbestozależnych za choroby zawodowe i przyznawania odszkodowań wszystkim narażonym pracownikom w celu ochrony zdrowia pracowników budowlanych i innych pracowników w ramach transformacji ekologicznej; wzywa do stosowania w miarę możliwości analitycznej transmisyjnej mikroskopii elektronowej (ATEM) lub podobnie zaawansowanych metod liczenia włókien;

5.

uważa, że dyrektywa Rady 89/391/EWG w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy (53) może nie okazać się wystarczająco skuteczna dla świata pracy w XXI wieku i w kontekście najnowszych zmian na rynkach pracy, w tym oceny ryzyka psychospołecznego i zarządzania nim; uważa w związku z tym, że należy ją uzupełnić w celu wzmocnienia tego aspektu; przypomina apel Parlamentu do Komisji o włączenie prawa do bycia offline do ram strategicznych dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, a w szczególności o opracowanie nowych środków psychospołecznych w kontekście tych ram; w związku z tym wzywa Komisję do zwiększenia poziomu ambicji strategicznych ram dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy; apeluje do Komisji, aby w porozumieniu z partnerami społecznymi zaproponowała dyrektywę w sprawie zagrożeń psychospołecznych i dobrostanu w miejscu pracy, mającej na celu skuteczne zapobieganie zagrożeniom psychospołecznym w miejscu pracy, takim jak lęk, depresja, wypalenie zawodowe i stres, w tym zagrożenia wynikające z problemów strukturalnych, takich jak organizacja pracy (tj. złe zarządzanie, złe planowanie pracy lub niewłaściwe dopasowanie wiedzy i umiejętności pracowników do wyznaczonych zadań); wzywa Komisję i państwa członkowskie do stworzenia mechanizmów zapobiegania takim zagrożeniom oraz reintegracji pracowników dotkniętych tymi problemami w miejscu pracy, a także do przejścia z interwencji na poziomie indywidualnym do podejścia organizacyjnego, zgodnie z ogólnymi zasadami dotyczącymi hierarchii środków zapobiegawczych ujętymi w dyrektywie 89/391/EWG; wzywa Komisję do przygotowania wytycznych dotyczących minimalnej liczby personelu służb medycyny pracy wymaganej do zapewnienia odpowiedniego nadzoru higieny pracy (54); uważa, że ochrona i promowanie zdrowia psychicznego powinny stanowić integralną część planów gotowości w zakresie BHP na wypadek przyszłych kryzysów zdrowotnych; podkreśla, że szczególną uwagę należy zwrócić na zdrowie psychiczne pracowników służby zdrowia i innych pracowników o krytycznym znaczeniu; z zadowoleniem przyjmuje w tym względzie wkład grupy ekspertów w dziedzinie efektywnych sposobów inwestowania w zdrowie (EXPH) w opinię w sprawie wspierania zdrowia psychicznego pracowników służby zdrowia i innych pracowników o krytycznym znaczeniu; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia odpowiednich działań następczych i wdrażania tych zaleceń;

6.

podkreśla znaczenie zapewniania pracownikom odpowiednich możliwości dochodzenia odszkodowania w przypadku chorób zawodowych; wzywa Komisję, aby w porozumieniu z partnerami społecznymi dokonała przeglądu zalecenia Komisji z 2003 r. w sprawie europejskiego wykazu chorób zawodowych, dodając do niego takie choroby jak zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego związane z pracą, zaburzenia zdrowia psychicznego związane z pracą, w szczególności depresja, wypalenie zawodowe, lęk i stres, wszystkie choroby azbestozależne i nowotwory skóry oraz reumatyczne i przewlekłe zapalenia; wzywa Komisję do przekształcenia tego zalecenia, po konsultacji z partnerami społecznymi, w dyrektywę ustanawiającą minimalny wykaz chorób zawodowych i określającą minimalne wymogi dotyczące ich uznawania i odpowiedniego odszkodowania dla dotkniętych nimi osób;

7.

podkreśla, że kobiety zmagają się z coraz większymi wyzwaniami, jeżeli chodzi o zdrowie i dobrostan w miejscu pracy, w szczególności w sektorze zdrowia i opieki; z zadowoleniem przyjmuje wzmocnienie przez Komisję podejścia do bezpieczeństwa i higieny pracy uwzględniającego aspekt płci; wzywa Komisję i państwa członkowskie do uwzględnienia perspektywy płci i różnic między płciami we wszystkich środkach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy; wzywa Komisję do oparcia przyszłej inicjatywy ustawodawczej w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy ze względu na płeć wobec kobiet i przemocy domowej na porozumieniu ramowym dotyczącym nękania i przemocy w miejscu pracy; wzywa Komisję i państwa członkowskie do dopilnowania, aby środki zapobiegawcze i ochronne mające na celu wyeliminowanie przemocy, dyskryminacji i molestowania w świecie pracy, w tym przemocy i molestowania ze strony osób trzecich (tj. ze strony klientów, odwiedzających lub pacjentów), w stosownych przypadkach miały zastosowanie niezależnie od przyczyny molestowania oraz by nie ograniczały się do przypadków dyskryminacji; wzywa rządy państw członkowskich do ratyfikowania konwencji MOP nr 190 i zalecenia nr 206 dotyczącego przemocy i molestowania, aby wdrożyć niezbędne przepisy i środki polityczne w celu zakazania przemocy i molestowania w miejscu pracy, zapobiegania mu i zwalczania go;

8.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania strategii, które pomogą przygotować się na starzenie się siły roboczej, zwiększenie liczby pracowników cierpiących na choroby przewlekłe oraz konieczność dostosowania miejsc pracy do potrzeb pracowników z niepełnosprawnościami, aktywnego wspierania reintegracji i niedyskryminacji oraz dostosowania warunków pracy osób z niepełnosprawnościami lub osób cierpiących na choroby przewlekłe oraz osób powracających po chorobach; podkreśla potrzebę zdefiniowania i wdrożenia dostosowanych i indywidualnych strategii w celu ułatwienia pracownikom powrotu do zdrowia i rehabilitacji; podkreśla, że takie strategie powinny obejmować promowanie edukacji, szkoleń i uczenia się przez całe życie wśród osób w każdym wieku, a także większą równowagę między życiem zawodowym i prywatnym oraz sprzyjanie wymianom międzypokoleniowym w miejscu pracy; podkreśla, że szczególną uwagę należy zwrócić na osoby będące opiekunami;

9.

apeluje do Komisji, by w ramach unijnej strategii na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami na lata 2021–2030, przedstawiła jasne i ambitne wytyczne dla państw członkowskich i pracodawców dotyczące dostosowywania miejsc pracy do potrzeb osób z niepełnosprawnościami i racjonalnych usprawnień miejsc pracy dla tych osób; wzywa Komisję do dokonania ambitnego przeglądu dyrektywy 2000/78/WE w sprawie równego traktowania w tym zakresie; podkreśla, że równie ważne jest zwrócenie uwagi na sytuację pracowników cierpiących na choroby przewlekłe;

10.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby w strategiach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy zwróciły szczególną uwagę na młodych pracowników, zwłaszcza na pracowników w wieku poniżej 18 lat; przypomina, że według danych statystycznych osoby w wieku 18–24 lat z większym prawdopodobieństwem mogą ulec poważnemu wypadkowi w pracy niż starsze osoby dorosłe ze względu na brak wystarczającego doświadczenia, szkoleń i nadzoru, słabą znajomość swoich praw i obowiązków pracodawcy, nieuznawanie ich potrzeb przez pracodawcę i narażenie na niepewne warunki pracy, co prowadzi do rozwoju chorób zawodowych w młodym wieku lub na dalszym etapie życia (55);

11.

przypomina, że osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych mogą być narażeni na zwiększone ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa zarówno w przypadku pracy na miejscu, jak i pracy za pośrednictwem platform internetowych; podkreśla, że ryzyko to nie ogranicza się do zdrowia fizycznego, ale także może wpływać na zdrowie psychospołeczne z powodu nieprzewidywalnego czasu pracy, intensywności pracy, konkurencyjnego środowiska, przeciążenia informacjami i izolacji, które stanowią nowe czynniki ryzyka; z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący dyrektywy w sprawie poprawy warunków pracy osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych; podkreśla, że wszystkie osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych powinny mieć prawo do odszkodowania w przypadku wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz powinny być objęte ochroną socjalną, w tym ubezpieczeniem na wypadek choroby i inwalidztwa, poprzez wprowadzenie wzruszalnego domniemania stosunku pracy dla osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych, zgodnie z definicjami krajowymi określonymi w odpowiednich przepisach państw członkowskich lub układach zbiorowych; przypomina w związku z tym o swoich zaleceniach przedstawionych w rezolucji z 16 września 2021 r. w sprawie uczciwych warunków pracy, praw i ochrony socjalnej osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych – nowe formy zatrudnienia związane z rozwojem cyfrowym,

12.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do dopilnowania, aby wszyscy pracownicy, którzy mają umowę o pracę lub pozostają w stosunku pracy określonym w prawie krajowym, układach zbiorowych lub praktyce, w tym pracownicy zatrudnieni na umowach niestandardowych (56), a także osoby faktycznie i fikcyjnie samozatrudnione oraz pracownicy mobilni, byli objęci przepisami i strategiami politycznymi w zakresie BHP; podkreśla kluczową rolę negocjacji zbiorowych w zapewnianiu wysokich norm bezpieczeństwa i higieny pracy; podkreśla, że europejskie i międzynarodowe prawa człowieka gwarantują wszystkim pracownikom prawo do organizowania, tworzenia i przystąpienia do związku zawodowego, angażowania się w negocjacje zbiorowe, podejmowania działań zbiorowych na rzecz obrony ich praw oraz korzystania z ochrony na mocy układów zbiorowych, niezależnie od ich statusu zatrudnienia (57);

13.

wzywa Komisję do włączenia kwestii zdrowia i bezpieczeństwa do wszystkich odpowiednich unijnych strategii i polityk dotyczących transformacji ekologicznej i cyfrowej, w tym sztucznej inteligencji; zaznacza, że rozwiązania oparte na sztucznej inteligencji w miejscu pracy muszą być etyczne, antropocentryczne, przejrzyste i sprawiedliwe oraz nie mogą powodować żadnych negatywnych skutków dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników; wzywa Komisję, aby po konsultacjach z partnerami społecznymi rozważyła przedstawienie inicjatywy ustawodawczej w celu wyjaśnienia kwestii odpowiedzialności za BHP w kontekście systemów sztucznej inteligencji i nowych metod pracy; podkreśla, że do wprowadzenia i stosowania sztucznej inteligencji w miejscu pracy niezbędne jest kształcenie i szkolenie pracowników oraz środki zapewniające skuteczne strategie w zakresie BHP; podkreśla, że sztuczna inteligencja i cyfryzacja w sposób wiarygodny ułatwiają synergię między człowiekiem a maszyną oraz oferują korzyści gospodarcze i społeczne, a także nowe możliwości dla przedsiębiorstw, ale także budzą obawy w zakresie BHP związane m.in. z pojawieniem się nowych form monitorowania pracowników i zarządzania nimi w oparciu o gromadzenie dużych ilości danych w czasie rzeczywistym, które mogą prowadzić do problemów prawnych, regulacyjnych i etycznych; domaga się w szczególności wprowadzenia zabezpieczeń przed negatywnym wpływem zarządzania algorytmicznego na zdrowie i bezpieczeństwo pracowników; algorytmy stosowane w obszarze pracy muszą być przejrzyste, niedyskryminacyjne i etyczne oraz że decyzje algorytmiczne muszą być rozliczalne, zaskarżalne i, w stosownych przypadkach, odwracalne, a w związku z tym muszą podlegać nadzorowi ze strony człowieka; podkreśla rolę partnerów społecznych w przewidywaniu pojawiającego się ryzyka zawodowego wynikającego z rozwoju przełomowych technologii;

14.

przypomina, że zmiana klimatu bezpośrednio wpływa na zdrowie obywateli; przypomina, że nasilenie ekstremalnych zdarzeń pogodowych doprowadzi do większej liczby urazów fizycznych oraz że zmiana klimatu może również zwiększyć ryzyko raka skóry, narażenia na pył i zagrożeń psychospołecznych; stwierdza, że nieodpowiednia organizacja pracy także może pogarszać sytuację; podkreśla rolę partnerów społecznych w przewidywaniu pojawiającego się ryzyka zawodowego z powodu zmiany klimatu; przypomina, że zdrowie i bezpieczeństwo pracowników stanowi kompetencję UE oraz że zgodnie z dyrektywą 89/391/EWG pracowników należy chronić przed wszelkimi zagrożeniami, w tym pojawiającymi się zagrożeniami; wzywa Komisję do dokładnej i pilnej oceny nowych i pojawiających się zagrożeń związanych ze zmianą klimatu dla bezpieczeństwa i higieny pracy, aby lepiej chronić pracowników przed narażeniem na wyższe temperatury, naturalne promieniowanie UV oraz inne powiązane zagrożenia i zagrożenia dla bezpieczeństwa;

15.

apeluje o wzmocnienie ochrony przed narażeniem na promieniowanie UV na szczeblu UE, zwłaszcza w ramach przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy dla osób pracujących na zewnątrz; wzywa w związku z tym Komisję do zmiany dyrektywy 2006/25/WE w sprawie narażenia pracowników na ryzyko spowodowane czynnikami fizycznymi (sztucznym promieniowaniem optycznym) (58) oraz włączenia do jej zakresu promieniowania słonecznego; wzywa Komisję, by oceniła wdrożenie i skuteczność obecnych środków ochrony pracowników narażonych na promieniowanie jonizujące, takich jak załogi linii lotniczych, pracownicy elektrowni jądrowych, pracownicy odnośnych zakładów przemysłowych, badacze oraz pracownicy służby zdrowia i pracownicy weterynaryjni pracujący w sektorze radiologii, radioterapii lub medycyny nuklearnej, a także by dokonała przeglądu tych środków, jeżeli to konieczne, w celu określenia proporcjonalnych środków;

16.

wzywa Komisję do ustanowienia mechanizmu wczesnego ostrzegania w ramach obecnej struktury międzyinstytucjonalnej, aby wykrywać, gdzie potrzebne są dostosowania i zmiany istniejących dyrektyw w zakresie BHP, które dotyczą stale zmieniających się obszarów i na które mogą mieć wpływ na przykład nowe dane naukowe dotyczące produktów niebezpiecznych lub zmiany rynków pracy i warunków pracy w ramach dwojakiej transformacji cyfrowej i ekologicznej; podkreśla szczególną potrzebę zaangażowania w ten mechanizm sektorowych partnerów społecznych, gdyż oni jako pierwsi doświadczają tych zmieniających się sytuacji;

17.

wzywa państwa członkowskie do opracowania krajowych strategii politycznych gwarantujących, że bezpieczeństwo i higiena pracy stanowić będą zasadniczą część zamówień publicznych;

18.

wzywa Komisję do promowania szerszej kwestii godnej pracy w przyszłych umowach handlowych UE oraz do zapewnienia, by normy bezpieczeństwa i higieny pracy były odpowiednio brane pod uwagę jako część wiążących zobowiązań w obszarze norm pracy i standardów społecznych; wzywa Komisję do wspierania krajów kandydujących w dostosowywaniu ich ram prawnych do dorobku prawnego UE w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy; wzywa Komisję i państwa członkowskie do ścisłej współpracy z MOP i WHO w celu promowania prawa do bezpiecznych i zdrowych warunków pracy na podstawie ram MOP dotyczących podstawowych zasad i praw w pracy oraz w celu zapewnienia poszanowania tych zasad przez podmioty w globalnych łańcuchach wartości; z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji dotyczący zaproponowania ogólnounijnego zakazu dotyczącego produktów wyprodukowanych w ramach pracy przymusowej;

19.

z zadowoleniem przyjmuje wzmocnienie współpracy z krajami partnerskimi UE, organizacjami regionalnymi i międzynarodowymi oraz innymi forami międzynarodowymi w celu podniesienia norm bezpieczeństwa i higieny pracy na całym świecie; wzywa Komisję do aktywnego zaangażowania się we wspieranie włączenia prawa do bezpiecznych i zdrowych warunków pracy do ram MOP dotyczących podstawowych zasad i praw w pracy;

20.

uważa, że w regionach transgranicznych należy promować wspólne szkolenia transgraniczne i wymianę najlepszych praktyk dla pracowników służby zdrowia i pracowników zajmujących się zdrowiem publicznym;

Plan gotowości na przyszłe kryzysy zdrowotne: wnioski wyciągnięte z pandemii COVID-19 i jej wpływu na pracę

21.

podkreśla, że konieczne jest wyciągnięcie wniosków z pandemii COVID-19 oraz zwiększenie gotowości na potencjalne przyszłe kryzysy zdrowotne; popiera apel do państw członkowskich o opracowanie planów gotowości na przyszłe kryzysy w ramach krajowych strategii dotyczących BHP, w konsultacji z partnerami społecznymi, w tym w odniesieniu do wdrażania unijnych wytycznych i narzędzi; podkreśla potrzebę skutecznych unijnych mechanizmów koordynacji tych planów; uważa, że skuteczniejsze przekazywanie zweryfikowanych informacji powinno stanowić podstawę każdego planu gotowości w dziedzinie zdrowia; uważa, że ochrona i promowanie zdrowia psychicznego powinny stanowić integralną część planów gotowości w obszarze BHP na przyszłe kryzysy zdrowotne, oraz podkreśla, że należy zwrócić szczególną uwagę na zdrowie psychiczne pracowników służby zdrowia i innych niezbędnych pracowników; z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji dotyczący przeprowadzenia szczegółowej oceny skutków pandemii oraz wydajności unijnych i krajowych ram BHP, aby w ścisłej współpracy z podmiotami zdrowia publicznego opracować procedury na wypadek sytuacji nadzwyczajnych oraz wytyczne dotyczące szybkiego zastosowania, wdrożenia i monitorowania środków w potencjalnych przyszłych kryzysach zdrowotnych; wzywa państwa członkowskie do zwrócenia szczególnej uwagi na regiony transgraniczne w celu zacieśnienia współpracy; uważa, że ogłoszenie sytuacji zagrożenia zdrowia publicznego w Unii, o którym mowa w przyszłym rozporządzeniu (59) w sprawie poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia, powinno wiązać się z wdrożeniem, w sposób skoordynowany przez UE, środków przewidzianych w krajowych planach gotowości w obszarze BHP państw członkowskich;

22.

przypomina o zobowiązaniu Komisji do oceny zapotrzebowania na dalsze działania w celu poprawy funkcjonowania istniejących unijnych ram regulacyjnych w zakresie BHP oraz zmiany dyrektywy 2000/54/WE w sprawie czynników biologicznych w miejscu pracy; wzywa Komisję do niezwłocznego przeprowadzenia ukierunkowanego przeglądu tej dyrektywy w oparciu o wnioski z pandemii Covid-19, aby zapewnić większą gotowość, lepsze reagowanie i większą odporność w przypadku kryzysu zdrowotnego we wszystkich miejscach pracy; podkreśla, że w wyniku tego przeglądu dyrektywa powinna umożliwiać odpowiednie reagowanie na sytuacje pandemiczne, a także ułatwiać opracowywanie krajowych planów działania na wypadek wybuchu pandemii oraz przygotowanie przez pracodawcę pisemnych instrukcji, w różnych językach, na temat ryzyka dla BHP, środków sanitarnych i organizacji pracy dla wszystkich pracowników w przypadku wybuchu pandemii; z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji, aby włączyć COVID-19 do zalecenia dotyczącego europejskiego wykazu chorób zawodowych;

23.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby priorytetowo traktowały i odpowiednio finansowały intensyfikację badań i gromadzenia danych – zarówno na szczeblu unijnym, jak i krajowym – dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, w szczególności przyczyn i skutków zagrożeń dla zdrowia psychicznego, zagrożeń psychospołecznych i ergonomicznych, a także zaburzeń układu mięśniowo-szkieletowego, chorób układu krążenia w miejscu pracy, nowotworów pochodzenia zawodowego i przewlekłych chorób zapalnych w różnych sektorach, a także aby przeprowadziły szczegółową ocenę problemów, a także wpływu zmieniającego się świata pracy, w tym możliwości i wyzwań dotyczących zdrowia i bezpieczeństwa w kontekście pracy zdalnej oraz prawa do bycia offline, w celu przeanalizowania wpływu płci, wieku i niepełnosprawności; wzywa Komisję do wprowadzenia – w następstwie tych badań, po konsultacji z partnerami społecznymi – środków ustawodawczych i nieustawodawczych chroniących zdrowie i bezpieczeństwo pracowników;

24.

wzywa Komisję do przeprowadzenia dodatkowych badań dotyczących ekonomicznych kosztów wykluczenia pod względem zdrowotnym i w miejscu pracy;

25.

apeluje do Komisji o przedstawienie ram prawnych w celu ustanowienia minimalnych wymogów dotyczących pracy zdalnej w całej Unii, a zarazem o dopilnowanie, by nie wpłynęły one negatywnie na warunki zatrudnienia telepracowników; zwraca uwagę, że ramy te należy opracować w porozumieniu z państwami członkowskimi i europejskimi partnerami społecznymi, przy pełnym poszanowaniu krajowych modeli rynku pracy i z uwzględnieniem umów ramowych partnerów społecznych w sprawie telepracy i cyfryzacji; podkreśla, że ramy te powinny doprecyzować warunki pracy, w tym w odniesieniu do dostarczania sprzętu, korzystania z niego i odpowiedzialności za niego, obejmować zarówno istniejące, jak i nowe narzędzia cyfrowe, a także dopilnować, by taka praca była wykonywana na zasadzie dobrowolności oraz by prawa, równowaga między życiem zawodowym a prywatnym, obciążenie pracą i standardy pracy telepracowników były takie same jak w przypadku osób pracujących na porównywalnych stanowiskach na miejscu w zakładzie pracy; podkreśla, że taka inicjatywa ustawodawcza powinna opierać się na kompleksowej ocenie, w tym ocenie ryzyka psychospołecznego związanego z praktykami e-pracy i pracy zdalnej oraz z zacieraniem się granic między środowiskami pracy; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia środków dotyczących dostępności i technologii inkluzywnych dla osób z niepełnosprawnościami przechodzących na telepracę lub biorących udział w zdalnym szkoleniu zawodowym;

26.

wzywa Komisję do zaproponowania, w porozumieniu z partnerami społecznymi, dyrektywy w sprawie minimalnych norm i warunków w celu zapewnienia wszystkim pracownikom możliwości skutecznego korzystania z prawa do bycia offline oraz uregulowania kwestii korzystania z istniejących i nowych narzędzi cyfrowych do celów zawodowych zgodnie z rezolucją Parlamentu z 21 stycznia 2021 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie prawa do bycia offline i z uwzględnieniem porozumienia ramowego partnerów społecznych w sprawie cyfryzacji;

27.

z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do zmodernizowania ram ustawodawczych dotyczących BHP przez przegląd dyrektywy 89/654/EWG (60) i dyrektywy 90/270/EWG (61) w sprawie minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy i przy pracy z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe; wzywa Komisję do podniesienia poziomu ambicji w tym względzie i niezwłocznego zaproponowania bardziej wszechstronnej i kompleksowej unijnej dyrektywy w sprawie zapobiegania zaburzeniom układu mięśniowo-szkieletowego i chorobom reumatycznym związanym z pracą oraz zarządzania nimi, a państwa członkowskie wzywa do intensyfikacji badań i gromadzenia danych; wzywa Komisję do zadbania o to, by dyrektywa ta obejmowała wszystkie czynniki ryzyka związane z pracą, które mogą skutkować reumatycznymi lub przewlekłymi chorobami zapalnymi bądź chorobami układu mięśniowo-szkieletowego, takie jak podnoszenie ciężkich ładunków, powtarzające się ruchy, wibracje lub przebywanie przez długi czas w pozycji stojącej bądź siedzącej; przypomina, że pracownicy płci żeńskiej są bardziej narażeni na ryzyko zaburzeń układu mięśniowo-szkieletowego; przypomina Komisji, że wniosek dotyczący zaburzeń układu mięśniowo-szkieletowego związanych z pracą musi w wysokim stopniu uwzględniać aspekt płci w kontekście oceny i leczenia tych chorób oraz zapobiegania im; wzywa Komisję Europejską i państwa członkowskie, aby rozważyły wprowadzenie elastycznych godzin pracy dla osób cierpiących na zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego, choroby reumatyczne lub chroniczne stany zapalne; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zajęcia się ryzykiem zawodowym związanym z chorobami układu krążenia;

28.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby zachęcały przedsiębiorstwa do działania na rzecz promowania zdrowia pracowników, z wykorzystaniem dostępnych im zasobów logistycznych, poprzez wydawanie zaleceń dotyczących zdrowego stylu życia, zachęcanie do aktywności fizycznej dzięki zapewnieniu dostępu do specjalnych stref w zakładzie pracy lub ułatwianiu dostępu do specjalnych struktur zewnętrznych, zachęcanie do tworzenia wewnętrznych zespołów sportowych, zapewnianie garaży rowerowych, zachęcanie do właściwego odżywiania dzięki zapewnieniu zdrowych, zrównoważonych i zróżnicowanych potraw w stołówce firmowej i dystrybutorach napojów, wprowadzenie oznakowania zachęcającego pracowników, by utrzymywali strefy wokół wejść i wyjść wolne od szkodliwych substancji, np. od dymu papierosowego, oraz poprzez wszelkie inne działania edukacyjne, które mogą służyć temu celowi, takie jak promowanie Europejskiego kodeksu walki z rakiem; zwraca uwagę na pozytywny wpływ odpowiedniego kształcenia i szkolenia kierowników i pracowników odpowiedzialnych za personel na zapobieganie ryzyku psychospołecznemu i mobbingowi; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zadbania o to, by kierownicy i pracownicy odpowiedzialni za personel przeszli odpowiednie szkolenia, w tym szkolenie dotyczące zapobiegania ryzyku psychospołecznemu i kursy dotyczące przeciwdziałania mobbingowi przed podjęciem obowiązków w miejscu pracy; wzywa państwa członkowskie i partnerów społecznych do podejmowania inicjatyw służących podnoszeniu kwalifikacji przedstawicieli i kierownictwa w zakresie PHP zgodnie z prawem i praktyką krajową; wzywa państwa członkowskie, by wspierały aktywne angażowanie pracowników we wdrażanie środków zapobiegawczych w zakresie BHP oraz zapewniały przedstawicielom ds. BHP dostęp do zaawansowanych szkoleń;

29.

przypomina o licznych naruszeniach praw pracowników podczas pandemii COVID-19, zwłaszcza praw pracowników mobilnych, w tym transgranicznych, sezonowych i migrujących, którzy byli narażeni na niezdrowe lub niebezpieczne warunki życia i pracy, takie jak nieodpowiednie lub przepełnione miejsca zakwaterowania, i którym nie przekazywano odpowiednich informacji na temat przysługujących im praw; ponawia swój apel do Komisji o pilne podjęcie działań w celu poprawy warunków dotyczących zatrudnienia, pracy, zdrowia i bezpieczeństwa pracowników mobilnych i migrujących, takich jak pracownicy transgraniczni, delegowani i sezonowi, między innymi poprzez przyjrzenie się roli agencji pracy tymczasowej, agencji rekrutacyjnych, innych pośredników i podwykonawców, aby zidentyfikować luki w ochronie w świetle zasady równego traktowania oraz szczególnych wyzwań dla zdrowia i bezpieczeństwa, przed jakimi stoją pracownicy mobilni i migrujący, takich jak dostęp do odpowiedniego sprzętu i udogodnień, wysokiej jakości zakwaterowania, bezpiecznego transportu i przyzwoitych posiłków (62), oraz wyjść naprzeciw potrzebie zmiany obowiązujących ram ustawodawczych, a także zapewnić odporność na skutki pandemii, uwzględniając wnioski wyciągnięte z pandemii COVID-19; wzywa Komisję i państwa członkowskie do dopilnowania, aby zakwaterowanie pracowników, gdy jest ono organizowane przez pracodawcę, było bezpieczne, godne i spełniało minimalne standardy; podkreśla, że zadaniem Europejskiego Urzędu ds. Pracy jest pomoc państwom członkowskim i Komisji w skutecznym stosowaniu i egzekwowaniu prawa UE w zakresie mobilności pracowników oraz koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w UE; podkreśla potrzebę rozważenia przeglądu mandatu Europejskiego Urzędu ds. Pracy w kontekście oceny, która ma zostać przeprowadzona w 2024 r., aby uwzględnić przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy; wzywa EU-OSHA i Europejski Urząd ds. Pracy, aby współpracowały ze sobą w działaniach wspierających Komisję i państwa członkowskich w poprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, w szczególności pracowników mobilnych i migrujących; wzywa Komisję do zbadania, w jaki sposób narzędzia cyfrowe mogą pomóc we wzmacnianiu transgranicznego egzekwowania norm bezpieczeństwa i higieny pracy względem wszystkich pracowników mobilnych, w tym osób samozatrudnionych i pracowników mobilnych niebędących obywatelami UE, których obejmują unijne przepisy dotyczące wewnątrzunijnej mobilności pracowników; wzywa Komisję, aby w ścisłej współpracy z Europejskim Urzędem ds. Pracy i po dokonaniu odpowiedniej oceny przedstawiła wniosek ustawodawczy dotyczący europejskiego dowodu zabezpieczenia społecznego dla wszystkich pracowników mobilnych i obywateli państw trzecich objętych przepisami UE dotyczącymi mobilności wewnątrzunijnej, który zapewniłby właściwym organom krajowym i partnerom społecznym instrument służący poprawie egzekwowania przepisów UE dotyczących mobilności pracowników i koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego na rynku pracy w sprawiedliwy i skuteczny sposób w celu zapewnienia równych warunków działania w UE, w tym w odniesieniu do ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników mobilnych, zgodnie z rezolucją Parlamentu z 25 listopada 2021 r. w sprawie wprowadzenia europejskiego dowodu zabezpieczenia społecznego w celu poprawy cyfrowego egzekwowania praw w zakresie zabezpieczenia społecznego i sprawiedliwej mobilności (63);

30.

podkreśla potrzebę uwzględnienia kwestii BHP w zamówieniach publicznych i w związku z tym wzywa państwa członkowskie do przedstawienia krajowych strategii politycznych, które by to zagwarantowały; wzywa Komisję do dzielenia się najlepszymi praktykami dotyczącymi uwzględniania kwestii BHP w przepisach w sprawie zamówień publicznych oraz włączania klauzul dotyczących BHP do prawa krajowego zgodnie z dyrektywą w sprawie zamówień publicznych;

Wdrażanie i egzekwowanie

31.

podkreśla zasadniczą rolę krajowych inspektoratów pracy w zapewnianiu zgodności z prawodawstwem dotyczącym bezpieczeństwa i higieny pracy oraz w zapobieganiu chorobom i urazom związanym z pracą; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia odpowiedniego finansowania krajowym inspektoratom pracy oraz do wdrożenia zalecenia MOP, zgodnie z którym jeden inspektor pracy powinien przypadać na 10 000 pracowników, tak aby zapewnić skuteczność i terminowość kontroli i wyeliminować wszelkie formy nadużyć; wzywa Komisję do przygotowania analizy dotyczącej tego, w jaki sposób krajowe inspektoraty pracy przeprowadzają inspekcje i jaki jest zakres tych inspekcji, między innymi w kontekście liczby wykrytych naruszeń i nakładania skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających kar, a także do przedstawienia wyników tej analizy, tak aby określić zdolność krajowych inspektoratów pracy do egzekwowania obowiązujących przepisów dotyczących BHP z myślą o zapewnieniu w równym stopniu wystarczającej ochrony; apeluje do Komisji o powołanie w ramach Komitetu Doradczego ds. Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Miejscu Pracy specjalnej trójstronnej grupy roboczej ds. egzekwowania przepisów, której zadaniem będzie śledzenie prac związanych z tą analizą; wzywa Komisję i państwa członkowskie do uwzględnienia norm bezpieczeństwa i higieny pracy we wszystkich strategiach politycznych, a także do usprawnienia środków zapobiegawczych i egzekwowania istniejących przepisów i zasad dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy; podkreśla rolę partnerów społecznych i krajowych służb ds. bezpieczeństwa i higieny pracy w tym względzie; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia lepszej koordynacji, współpracy i szkoleń na szczeblu europejskim;

32.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia odpowiedniego finansowania szkoleń z zakresu BHP i odnośnej infrastruktury, a także do zapewnienia wszystkim pracownikom dostępu do takich szkoleń i infrastruktury, aby zapobiegać wypadkom i chorobom w pracy; podkreśla potrzebę ścisłej współpracy w tym względzie z partnerami społecznymi;

33.

wzywa Komisję do wyeliminowania różnic między krajowymi przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy, które prowadzą do nieuczciwej konkurencji nie tylko na rynku wewnętrznym, ale również w stosunkach z państwami trzecimi;

34.

wzywa Komisję do zainicjowania procesu oceny pracy służb ds. BHP oraz wniosków wyciągniętych w obszarze świadczenia zewnętrznych usług w zakresie BHP od czasu wprowadzenia art. 7 ust. 3 dyrektywy 89/391/EWG; wzywa Komisję do opracowania zaleceń dotyczących poprawy świadczenia zewnętrznych usług w zakresie BHP na poziomie krajowym, aby lepiej zapobiegać ryzyku w miejscu pracy;

35.

wzywa państwa członkowskie do przekazywania informacji na temat celów ustanowionych w krajowych strategiach dotyczących BHP oraz zapewniania odpowiedniego finansowania, aby wspierać realizację tych celów; podkreśla, że partnerzy społeczni powinni być w pełni zaangażowani we wdrażanie krajowych planów dotyczących BHP lub w procesy związane z tymi planami; podkreśla potrzebę zaangażowania partnerów społecznych oraz przedstawicieli ds. bezpieczeństwa i higieny w miejscu pracy w opracowywanie, wdrażanie i egzekwowanie ram ustawodawczych dotyczących BHP; wzywa Komisję do rozpoczęcia badań naukowych dotyczących koncepcji i praktyk umożliwiających większe zaangażowanie pracowników i ich przedstawicieli w związkach zawodowych i radach pracowniczych we wszystkie etapy oceny ryzyka oraz strategie BHP na poziomie przedsiębiorstwa, a także do uruchomienia finansowanych programów zwiększania uczestnictwa pracowników w działaniach przedsiębiorstw w obszarze BHP; wzywa państwa członkowskie do zniesienia wszelkich przepisów krajowych, które utrudniają rokowania zbiorowe, w tym do zapewnienia związkom zawodowym dostępu do miejsc pracy do celów organizacji, wymiany informacji i konsultacji, wzmacniania reprezentacji pracowników oraz zapewniania w ten sposób odpowiednich norm bezpieczeństwa i higieny w miejscu pracy;

36.

podkreśla, że pakiet dotyczący mobilności i związane z nim inicjatywy, w tym wytyczne Komisji dotyczące czasu prowadzenia pojazdu i czasu odpoczynku, mogą poprawić bezpieczeństwo i higienę pracy; wzywa państwa członkowskie do wzmocnienia nadzoru drogowego i zapewnienia zgodności z tymi przepisami, w tym do dopilnowania, aby pracodawcy zapewniali kierowcom odpowiednie harmonogramy pracy, tak by zapobiec nadmiernemu obciążeniu pracą, a tym samym zwiększyć bezpieczeństwo ruchu drogowego; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby w krajowych strategiach bezpieczeństwa ruchu drogowego określiły jasne cele dotyczące zmniejszenia liczby śmiertelnych ofiar wypadków przy pracy; wzywa Komisję do przedstawienia podobnych inicjatyw w celu poprawy sytuacji w zakresie BHP w sektorze lotnictwa i gospodarki morskiej; wzywa Komisję do zadbania o to, by państwa członkowskie przedstawiały sprawozdania i statystyki dotyczące wypadków drogowych związanych z pracą;

37.

podkreśla, że odpowiednia ochrona przysługuje wszystkim pracownikom, niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa, oraz że wsparcia należy udzielać przede wszystkim mikroprzedsiębiorstwom i MŚP, aby pomóc im w prawidłowym stosowaniu przepisów BHP; podkreśla rolę EU-OSHA w zapewnianiu mikroprzedsiębiorstwom i MŚP odpowiednich narzędzi i standardów potrzebnych im do oceny ryzyka dla ich pracowników i do wdrożenia odpowiednich środków zapobiegawczych; uważa, że należy wzmocnić EU-OSHA w celu lepszego promowania zdrowych i bezpiecznych miejsc pracy w całej Unii oraz dalszego rozwijania inicjatyw na rzecz poprawy działań profilaktycznych w miejscu pracy we wszystkich sektorach działalności;

o

o o

38.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1)  Projekt rezolucji w sprawie europejskich ram działania WHO w zakresie zdrowia psychicznego na lata 2021–2025, siedemdziesiąte pierwsze posiedzenie Komitetu Regionalnego dla Europy, 13–15 września 2021 r.

(2)  Dz.U. L 303 z 2.12.2000, s. 16.

(3)  https://ec.europa.eu/research/participants/data/ref/h2020/other/guides_for_applicants/h2020-SC1-BHC-22-2019-framework-for-action_en.pdf

(4)  Dz.U. C 433 z 23.12.2019, s. 9.

(5)  Dz.U. C 362 z 8.9.2021, s. 82.

(6)  Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 75.

(7)  Dz.U. C 456 z 10.11.2021, s. 161.

(8)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0385.

(9)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0427.

(10)  https://www.who.int/about/governance/constitution

(11)  Nota informacyjna WHO pt. „Mental health: strengthening our response” [Zdrowie psychiczne: wzmocnienie naszej reakcji], marzec 2018 r. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/mental-health-strengthening-our-response

(12)  Komunikat prasowy Komisji Europejskiej pt. „Bezpieczeństwo i higiena pracy w zmieniającym się środowisku pracy”, 28 czerwca 2021 r., https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/IP_21_3170

(13)  Eurostat, statystyka wypadków przy pracy, listopad 2020 r.

(14)  Eurofound, Szóste europejskie badanie warunków pracy – sprawozdanie ogólne (aktualizacja z 2017 r.), Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg, 2017 r.

(15)  Różne kategorie jakości miejsc pracy sugerują, że sytuacja jest bardziej zniuansowana niż prosty podział na miejsca pracy wysokiej i niskiej jakości. Analiza przypisuje pracowników do pięciu profili jakości pracy: „ambitne” miejsca pracy (obejmujące 21 % pracowników); „bezproblemowe” miejsca pracy (25 %); „aktywne fizyczne” miejsca pracy (21 %); miejsca pracy „pod presją” (13 %); oraz miejsca pracy „niskiej jakości” (20 %). Wzorzec punktacji w zakresie jakości pracy różni się między profilami, co wzmacnia założenie, że jakość miejsc pracy obejmuje różne wymiary.

(16)  https://www.safetyandhealthmagazine.com/articles/14053-new-workers-higher-risk

(17)  „Międzynarodowe porównanie kosztów wypadków i chorób związanych z pracą”, EU-OSHA, 2017 r.

(18)  Takala J., dokument roboczy pt. „Eliminating occupational cancer in Europe and globally” [Eliminowanie nowotworów pochodzenia zawodowego w Europie i na świecie] (2015), s. 6.

(19)  „Global Asbestos Disaster” [Globalna katastrofa azbestowa], International Journal of Environmental Research and Public Health, 2018.

(20)  https://www.euractiv.com/section/health-consumers/infographic/the-economic-impact-of-non-melanoma-skin-cancer-on-the-society-and-the-welfare-system/

(21)  EU-OSHA, badanie dotyczące narażenia pracowników na czynniki rakotwórcze, 20 maja 2020 r.

(22)  Nota informacyjna WHO pt. „Radon a zdrowie”, 2 lutego 2021 r.. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/radon-and-health

(23)  Parlament Europejski, DG IPOL, Jak skuteczniej walczyć z rakiem w Europie? Jak robić więcej i działać szybciej, lipiec 2020 r. https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2020/642388/IPOL_STU(2020)642388_PL.pdf

(24)  IPCC, szóste sprawozdanie oceniające, regionalny arkusz informacyjny – Europa. https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/downloads/factsheets/IPCC_AR6_WGI_Regional_Fact_Sheet_Europe.pdf

(25)  Eurostat, Self-reported work-related health problems and risk factors – key statistics [Samodzielnie zgłaszane problemy zdrowotne związane z pracą – kluczowe dane statystyczne], wrzesień 2021 r.

(26)  EU OSHA, Musculoskeletal disorders: association with psychosocial risk factors at work [Zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego – związek z psychospołecznymi czynnikami ryzyka w miejscu pracy], 2021.

(27)  Eurofound i EU-OSHA (2014), Zagrożenia psychospołeczne w Europie: Występowanie i strategie profilaktyki, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg, 2014.

(28)  EU-OSHA „Psychosocial risks and stress at work” [Ryzyko psychospołeczne i stres w pracy], https://osha.europa.eu/en/themes/psychosocial-risks-and-stress

(29)  EU OSHA, OSH figures: stress at work – facts and figures [BHP: stres w pracy – fakty i liczby], 2009.

(30)  Eurofound, Living, working and COVID-19 [Życie, praca a COVID-19], Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg, 2020.

(31)  Eurofound i Międzynarodowe Biuro Pracy, Praca w dowolnym czasie i miejscu oraz jej wpływ na świat pracy, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg, i Międzynarodowe Biuro Pracy, Genewa, 2017.

(32)  Europejski Instytut Związków Zawodowych, Teleworking in the aftermath of the Covid-19 pandemic: enabling conditions for a successful transition [Telepraca w następstwie pandemii COVID-19: warunki podstawowe dla udanej transformacji], 2021.

(33)  Eurofound i Wspólne Centrum Badawcze Komisji Europejskiej, Ostatnie wydarzenia: lockdowny związane z COVID 19 a zmiany na rynku pracy, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg, 2021.

(34)  Eurofound, „Telepraca i mobilna praca wykorzystująca technologie informacyjno-komunikacyjne: elastyczna organizacja pracy w erze cyfrowej”, seria: Nowe formy zatrudnienia, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg, 2020.

(35)  Microsoft Work Trend Index, „The next great disruption is hybrid work – are we ready?” [Następny wielki przełom to praca hybrydowa – czy jesteśmy gotowi?], 2021.

(36)  EU-OSHA, Telework and health risks in the context of the COVID-19 pandemic: evidence from the field and policy implications [Telepraca i zagrożenia dla zdrowia w kontekście pandemii COVID-19: faktyczne dane i skutki w zakresie polityki]., Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg, 2021.

(37)  Międzynarodowa Organizacja Pracy, „World Employment and Social Outlook 2021: The role of digital labour platforms in transforming the world of work” [Prognozy na temat zatrudnienia i perspektyw społecznych na świecie na 2021 r. – rola cyfrowych platform pracy w przekształcaniu świata pracy] https://www.ilo.org/global/research/global-reports/weso/2021/lang--en/index.htm

https://eige.europa.eu/publications/gender-equality-index-2020-digitalisation-and-future-work

(38)  Europejska Konfederacja Związków Zawodowych, nota informacyjna pt. „National measures targeting seasonal workers to address labour shortages (particularly in the agricultural sector)” [Krajowe środki ukierunkowane na pracowników sezonowych w celu rozwiązania problemu niedoborów siły roboczej (szczególnie w sektorze rolnym)], 29 maja 2020 r. https://www.etuc.org/sites/default/files/publication/file/2020-05/Covid-19%20Briefing%20Seasonal%20Workers%20Final_updated%2029%20May%202020.pdf

(39)  EU-OSHA, Trzecie europejskie badanie przedsiębiorstw na temat nowych i pojawiających się zagrożeń (ESENER 3), 2019. https://www.enshpo.eu/pdfs/news01.pdf

(40)  da Silva Neto, AM i in., „Psychological effects caused by the COVID-19 pandemic in health professionals: A systematic review with meta-analysis” [Psychologiczne skutki pandemii COVID-19 dla pracowników służby zdrowia: przegląd systematyczny z metaanalizą], Progress in neuropsychopharmacology & biological psychiatry. 10 stycznia 2021 r.

(41)  Parlament Europejski „Wpływ pandemii COVID-19 na sytuację kobiet (infografiki)”, 1 marca 2021 r., https://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/society/20210225STO98702/wplyw-pandemii-covid-19-na-sytuacje-kobiet-infografiki; Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn https://eige.europa.eu/covid-19-and-gender-equality/essential-workers

(42)  Eurofound, artykuł prasowy pt. „Just one in three workers with limiting chronic disease in adapted workplace” [Tylko co trzeci pracownik z chorobą przewlekłą utrudniającą funkcjonowanie ma odpowiednio dostosowane miejsce pracy], 15 października 2019 r., https://www.eurofound.europa.eu/news/news-articles/just-one-in-three-workers-with-limiting-chronic-disease-in-adapted-workplace

(43)  Dz.U. L 238 z 25.9.2003, s. 28.

(44)  Eurofound, europejskie badanie warunków pracy 2021, https://www.eurofound.europa.eu/surveys/2021/european-working-conditions-survey-2021)

(45)  https://eular.org/myUploadData/files/eular_vision_paper_on_eu_health_policy_branded.pdf

(46)  Niedhammer I, Bertrais S, Witt K (2021), „Psychosocial work exposures and health outcomes: a meta-review of 72 literature reviews with meta-analysis” [Psychospołeczny wpływ pracy i skutki zdrowotne: metaprzegląd 72 przeglądów piśmiennictwa wraz z metaanalizą], Scand J Work Environ Health 2021; 47(7):489–508.

(47)  Dyrektywa 2004/37/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy (Dz.U. L 158 z 30.4.2004, s. 50).

(48)  Europejski Instytut Związków Zawodowych, Occupational Exposure Limits (OELs) for lead and lead compounds & equality of treatment of women and men at work [Dopuszczalne wartości narażenia zawodowego dla ołowiu i związków ołowiu a równe traktowanie kobiet i mężczyzn w pracy], 14 grudnia 2020 r.

(49)  Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) (Dz.U. L 396 z 30.12.2006, s. 1).

(50)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (Dz.U. L 353 z 31.12.2008, s. 1).

(51)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/148/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie azbestu w miejscu pracy (Dz.U. L 330 z 16.12.2009, s. 28).

(52)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (Dz.U. L 153 z 18.6.2010, s. 13).

(53)  Dz.U. L 183 z 29.6.1989, s. 1.

(54)  Zalecenie MOP nr 171 dotyczące usług w zakresie ochrony zdrowia w miejscu pracy https://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=NORMLEXPUB:12100:0::NO::P12100_INSTRUMENT_ID:312509

(55)  https://osha.europa.eu/en/themes/young-workers

(56)  https://www.ilo.org/global/topics/non-standard-employment/lang--en/index.htm

(57)  Artykuł 23 Powszechnej deklaracji praw człowieka stanowi, że „każdy człowiek ma prawo do tworzenia związków zawodowych i do przystępowania do związków zawodowych dla ochrony swych interesów”; Konwencja MOP nr 87 z 1948 r. dotycząca wolności związkowej i ochrony praw związkowych i konwencja MOP nr 98 dotycząca stosowania zasad prawa organizowania się i rokowań zbiorowych.

(58)  Dyrektywa 2006/25/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie minimalnych wymagań w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa dotyczących narażenia pracowników na ryzyko spowodowane czynnikami fizycznymi (sztucznym promieniowaniem optycznym). Dz.U. L 114 z 27.4.2006, s. 38

(59)  Wniosek Komisji z 11 listopada 2020 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia oraz uchylającego decyzję nr 1082/2013/UE (COM(2020)0727). Parlament przyjął poprawki do tego wniosku 14 września i 11 listopada 2021 r. (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0377 i P9_TA(2021)0449).

(60)  Dyrektywa Rady 89/654/EWG z dnia 30 listopada 1989 r. dotycząca minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w miejscu pracy (Dz.U. L 393 z 30.12.1989, s. 1).

(61)  Dyrektywa Rady 90/270/EWG z dnia 29 maja 1990 r. w sprawie minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe (Dz.U. L 156 z 21.6.1990, s. 14).

(62)  https://www.ilo.org/global/about-the-ilo/newsroom/news/WCMS_075505/lang--en/index.htm

(63)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0473.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/139


P9_TA(2022)0072

Uwzględnianie aspektu płci w Parlamencie Europejskim – sprawozdanie roczne za 2020 r.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie uwzględniania aspektu płci w Parlamencie Europejskim – sprawozdanie roczne za 2020 r. (2021/2039(INI))

(2022/C 347/11)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 2 i 3 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 8, 10 i 19 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 21 i 23 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

uwzględniając Konwencję Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (konwencja stambulska), która weszła w życie 1 sierpnia 2014 r.,

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 5 marca 2020 r. pt. „Unia równości: strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025” (COM(2020)0152),

uwzględniając wniosek Komisji z dnia 2 lipca 2008 r. dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną (COM(2008)0426 – horyzontalna dyrektywa antydyskryminacyjna),

uwzględniając wniosek Komisji z dnia 14 listopada 2012 r. dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów niewykonawczych spółek, których akcje są notowane na giełdzie, i odnośnych środków (COM(2012)0614 – dyrektywa w sprawie kobiet w zarządach),

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającą dyrektywę Rady 2010/18/UE (1) (dyrektywa w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym),

uwzględniając sprawozdanie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego z 2021 r. pt. „Uwzględnianie aspektu płci w budżecie UE – czas, by za słowami poszły czyny” – sprawozdanie specjalne nr 10 z 2021 r.,

uwzględniając sprawozdanie Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 17 grudnia 2018 r. w sprawie godności w pracy w instytucjach i agencjach UE,

uwzględniając badanie Biura Analiz Parlamentu Europejskiego (EPRS) z 2021 r. pt. „Uwzględnianie aspektu płci w Parlamencie Europejskim: aktualna sytuacja”,

uwzględniając badanie z 2021 r. zlecone przez Departament Tematyczny ds. Praw Obywatelskich i Spraw Konstytucyjnych Parlamentu na wniosek Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (FEMM) pt. „Gender equality: Economic value of care from the perspective of the applicable EU funds” [Równouprawnienie płci: ekonomiczna wartość opieki z perspektywy odpowiednich funduszy UE],

uwzględniając wydaną w 2021 r. broszurę zatytułowaną „Kobiety w Parlamencie Europejskim”,

uwzględniając warsztaty z 16 marca 2021 r. zorganizowane na wniosek komisji FEMM pod hasłem „Uwzględnianie aspektu płci w unijnym pakiecie na rzecz odbudowy”,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 marca 2003 r. w sprawie uwzględniania aspektu płci w Parlamencie Europejskim (2),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 18 stycznia 2007 r. w sprawie zintegrowanego podejścia do równouprawnienia kobiet i mężczyzn w ramach prac komisji (3),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 kwietnia 2009 r. w sprawie zintegrowanego podejścia do kwestii równouprawnienia kobiet i mężczyzn w ramach prac komisji i delegacji (4),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 maja 2009 r. w sprawie uwzględniania tematyki płci w stosunkach zewnętrznych UE oraz w procesie budowania pokoju i ugruntowywania tożsamości narodowej (5),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 stycznia 2019 r. w sprawie uwzględniania aspektu płci w Parlamencie Europejskim (6),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 24 listopada 2016 r. w sprawie przystąpienia UE do Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (7),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 28 listopada 2019 r. w sprawie przystąpienia UE do konwencji stambulskiej i innych środków przeciwdziałania przemocy ze względu na płeć (8),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 października 2017 r. w sprawie przeciwdziałania molestowaniu i wykorzystywaniu seksualnemu w UE (9),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 września 2018 r. w sprawie środków na rzecz zapobiegania mobbingowi i molestowaniu seksualnemu w pracy, przestrzeni publicznej i życiu politycznym w UE, a także zwalczania tych zjawisk (10),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 stycznia 2021 r. w sprawie europejskiej strategii na rzecz równouprawnienia płci (11),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie potrzeby stworzenia osobnego składu Rady do spraw równości płci (12),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 listopada 2020 r. w sprawie oceny wyborów europejskich (13),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 stycznia 2021 r. w sprawie perspektywy płci w okresie kryzysu związanego z COVID-19 oraz w okresie pokryzysowym (14),

uwzględniając art. 54 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A9-0021/2022),

A.

mając na uwadze, że równouprawnienie płci jest jedną z podstawowych zasad UE; mając na uwadze, że uwzględnianie aspektu płci jest powszechnie uznaną strategią służącą zapewnieniu włączenia perspektywy płci do wszystkich strategii, programów i środków na etapie ich projektowania, wdrażania i oceny z myślą o promowaniu równouprawnienia płci i zwalczaniu dyskryminacji; mając na uwadze, że aspekt płci występuje wszędzie, również w dziedzinach, które nie znajdują się w centrum uwagi, takich jak podatki, handel i transformacja ekologiczna; mając na uwadze, że osiągnięcie równouprawnienia płci wymaga podejścia przekrojowego łączącego wszystkie obszary prac Parlamentu;

B.

mając na uwadze, że pomimo postępów w zakresie równouprawnienia płci w niektórych obszarach kobiety nadal doświadczają dyskryminacji ze względu na płeć w sferze publicznej i prywatnej oraz że nadal istnieje wiele możliwości poprawy, w tym w kwestii fragmentarycznego uwzględniania aspektu płci we wszystkich obszarach polityki i instytucjach na szczeblu unijnym i krajowym;

C.

mając na uwadze, że dyskryminacja ze względu na płeć często zbiega się z innymi rodzajami dyskryminacji z innych powodów, co prowadzi do wielorakich i złożonych przejawów dyskryminacji określonych grup, które to przejawy wchodzą jednocześnie w interakcję w taki sposób, że stają się nierozłączne;

D.

mając na uwadze, że środki uwzględniające problematykę płci obejmują m.in. parytety, środki na rzecz równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, politykę przeciwdziałania molestowaniu, procedury rekrutacyjne uwzględniające aspekt płci, ocenę wpływu w aspekcie płci, wskaźniki dotyczące płci, sporządzanie budżetu z uwzględnieniem aspektu płci, uwzględnianie aspektu płci w ocenach prowadzonych w celu przyjęcia prawodawstwa uwzględniającego aspekt płci, stosowanie języka neutralnego płciowo oraz komunikację uwzględniającą aspekt płci;

E.

mając na uwadze, że według definicji OECD równowaga płci to „sprawiedliwy podział możliwości życiowych i zasobów między kobiety i mężczyzn lub równa reprezentacja kobiet i mężczyzn”;

F.

mając na uwadze, że Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE) definiuje segregację poziomą jako „koncentrację kobiet i mężczyzn w różnych sektorach i zawodach”;

G.

mając na uwadze, że postępy w zwalczaniu molestowania seksualnego i przemocy seksualnej po trzech latach działalności ruchu #MeToo są niewystarczające i wciąż pozostaje wiele do zrobienia w instytucjach UE i poza nimi; mając na uwadze, iż z badań wynika, że molestowanie jest częstsze, niż się powszechnie uważa, i że wiele przypadków nie jest zgłaszanych;

H.

mając na uwadze, że aspekt płci należy również stosować w procesie budżetowym; mając na uwadze, że sporządzanie budżetu z uwzględnieniem aspektu płci służy nie tylko finansowaniu inicjatyw wyraźnie dotyczących równouprawnienia płci, lecz także zrozumieniu wpływu decyzji budżetowych i politycznych na równouprawnienie płci oraz odpowiedniemu dostosowaniu wydatków i dochodów publicznych; mając na uwadze, że zasoby budżetowe i świadczone usługi powinny być przydzielane na podstawie określenia potrzeb w oparciu o dane, w tym dane jakościowe dotyczące wpływu na płeć;

I.

mając na uwadze, że Europejski Trybunał Obrachunkowy zwrócił uwagę, że cykl budżetowy UE nie uwzględnia w wystarczającym stopniu równouprawnienia płci; mając na uwadze, że Europejski Trybunał Obrachunkowy zalecił Komisji, aby oceniła, czy plany odbudowy i zwiększania odporności państw członkowskich uwzględniają równość płci, i przedstawiła odnośne sprawozdanie;

J.

mając na uwadze, że wszystkie instytucje UE kierują się Traktatami i strategią UE na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025; mając na uwadze, że Parlament powinien stanowić dla innych organów parlamentarnych przykład promowania równouprawnienia płci, wyciągać wnioski z najlepszych praktyk innych organów parlamentarnych w zakresie uwzględniania aspektu płci w ich strukturach i procesach oraz brać pod uwagę dobre przykłady uwzględniania aspektu płci w sektorze publicznym i prywatnym oraz w społeczeństwie obywatelskim; mając na uwadze, że uwzględnianie aspektu płci nie zostało jeszcze w pełni włączone do praktyk i przepisów Parlamentu (15); mając na uwadze, że udział kobiet w wysłuchaniach zorganizowanych przez większość komisji parlamentarnych od początku bieżącej kadencji do listopada 2020 r. wynosił poniżej 50 %; mając na uwadze, że w przypadku Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Komisji Rybołówstwa, Komisji Petycji oraz Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych odsetek ten wynosił poniżej 25 %;

K.

mając na uwadze, że pandemia COVID-19 poważnie wpłynęła na równowagę między życiem zawodowym a prywatnym w Parlamencie, a dzięki narzędziom cyfrowym często wydłużały się godziny pracy zarówno posłów, jak i pracowników; mając na uwadze, że praca z domu nie jest zastępczą formą opieki nad dziećmi; mając na uwadze, że Parlament, jako pracodawca i instytucja będąca wzorem do naśladowania dla całego społeczeństwa, ma do dyspozycji zmotywowany personel i zdrowe otoczenie pracy, a pracownicy powinni mieć możliwość zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym przez cały okres ich kariery zawodowej;

Uwagi ogólne

1.

potwierdza swoje zdecydowane zaangażowanie na rzecz równouprawnienia płci i popiera uwzględnianie aspektu płci jako jedno z oficjalnych podejść politycznych służących zapewnieniu równouprawnienia płci; wyraża ubolewanie w związku z fragmentarycznym uwzględnianiem aspektu płci w poszczególnych dziedzinach polityki i instytucjach na szczeblu UE; podkreśla, że równouprawnienie płci to wspólna odpowiedzialność, wymagająca podejmowania działań przez wszystkie instytucje, państwa członkowskie i agencje UE, we współpracy ze społeczeństwem obywatelskim i organizacjami kobiet, partnerami społecznymi i sektorem prywatnym;

2.

podkreśla, że kobiety stanowią połowę populacji, w związku z czym są narażone na różne formy dyskryminacji krzyżowej; podkreśla, że środki służące zapewnieniu równouprawnienia płci muszą obejmować podejście przekrojowe, aby nie pozostawić nikogo w tyle i wyeliminować wszelkie formy dyskryminacji, w tym formy dyskryminacji krzyżowej; podkreśla także potrzebę tworzenia procesów partycypacyjnych angażujących wszystkie odpowiednie podmioty i łączących podejścia odgórne i oddolne;

3.

z zadowoleniem przyjmuje rosnącą liczbę kobiet zaangażowanych w politykę, ale podkreśla, że daleko nam do osiągnięcia parytetu płci oraz że kobiety będące osobami publicznymi, np. polityczki i działaczki, często doświadczają nękania mającego na celu zniechęcenie ich do obecności w życiu publicznym i w sferach decyzyjnych; zaznacza, że bez udziału kobiet w podejmowaniu decyzji nie da się stworzyć feministycznego prawodawstwa i feministycznej polityki, których celem jest zapewnienie równouprawnienia płci we wszystkich dziedzinach; przypomina o znaczeniu środowiska pracy uwzględniającego aspekt płci dla poprawy reprezentacji kobiet na wszystkich szczeblach Parlamentu, w tym w grupach politycznych i w biurach posłów do PE;

4.

zwraca uwagę na brak danych ilościowych i jakościowych na temat uwzględniania aspektu płci w instytucjach UE dotyczących kwestii innych niż liczba kobiet na różnych stanowiskach; wzywa zatem do opracowania kompleksowych statystyk dotyczących płci i zobowiązuje się do tworzenia wskaźników jakościowych dotyczących równouprawnienia płci w celu gromadzenia dodatkowych danych segregowanych według kryterium płci w dążeniu do dalszej poprawy sytuacji w zakresie równouprawnienia płci;

5.

z zadowoleniem przyjmuje zestaw narzędzi EIGE służący do oceny uwzględniania przez parlamenty problematyki płci, skoncentrowany na pięciu kluczowych obszarach, którymi należy się zająć: równe szanse zdobycia mandatu parlamentarnego, równe szanse wywierania wpływu na parlamentarne procedury pracy, poświęcenie odpowiedniej uwagi kwestiom będącym przedmiotem zainteresowania i zastrzeżeń kobiet w programie prac parlamentarnych, tworzenie prawodawstwa uwzględniającego aspekt płci oraz wypełnianie symbolicznej funkcji parlamentu;

6.

wyraża zadowolenie, że wszystkie komisje Parlamentu przyjęły plany działania w sprawie równości płci; zwraca jednak uwagę na brak monitorowania i wdrażania tych planów; wzywa zatem komisje, aby monitorowały swoje plany działania w sprawie równości płci, tak by mierzyć postępy i zapewnić realizację tych planów; podkreśla, że sieć Parlamentu Europejskiego ds. uwzględniania aspektu płci odpowiada za wprowadzanie podejścia uwzględniającego aspekt płci w otoczeniu komisji i delegacji oraz w ich pracy;

7.

wyraża zadowolenie w związku nowym przepisem Regulaminu Parlamentu przyjętym w 2019 r., nakładającym obowiązek przyjęcia planu działania w sprawie równości płci w celu uwzględniania perspektywy płci we wszystkich działaniach Parlamentu, na wszystkich szczeblach i na wszystkich etapach; wyraża zadowolenie z przyjęcia planu działania w sprawie równości płci w lipcu 2020 r. oraz harmonogramu jego wdrożenia w kwietniu 2021 r.; zwraca się o przygotowanie sprawozdań regularnie monitorujących postępy we wdrażaniu planu działania w sprawie równości płci; ubolewa, że plan działania w sprawie równości płci i jego harmonogram nie są dostępne publicznie oraz że większość zawartych w nich środków została sformułowana jako zasady bez wskazania jasnych celów i obowiązków, co świadczy o braku zaangażowania politycznego w ich realizację;

8.

wzywa do jeszcze ściślejszej współpracy strukturalnej między wszystkimi instytucjami UE przy uwzględnianiu aspektu płci w celu skuteczniejszego osiągnięcia równouprawnienia płci; uważa, że Parlament i grupy polityczne powinny połączyć siły w celu zwiększenia równouprawnienia płci i walki z ruchami antyfeministycznymi i antygenderowymi, które zawsze są antydemokratyczne, zarówno w Europie, jak i na świecie;

Możliwości pełnienia mandatu lub podjęcia pracy w Parlamencie

9.

odnotowuje, że odsetek posłanek do PE nieznacznie spadł w porównaniu z końcem ubiegłej kadencji – z około 39,6 % do 39,1 %; z zadowoleniem przyjmuje jednak przywództwo Parlamentu w tej dziedzinie, w tym jego postępy w zakresie reprezentacji politycznej kobiet, która jest wyższa niż średnia 30,4 % w parlamentach państw członkowskich i znacznie wyższa od światowej średniej wynoszącej 25,2 % w parlamentach narodowych; z zadowoleniem odnotowuje, że niektóre państwa członkowskie i partie polityczne wprowadziły zasady zapewniające równowagę płci na listach wyborczych, i podkreśla potrzebę zapewnienia równowagi płci poprzez wprowadzenie list w systemie suwakowym lub innych porównywalnych metod przy okazji zbliżającego się przeglądu prawa wyborczego UE (16), tak by kandydatki miały równe szanse, by zostać wybranymi;

10.

zachęca wszystkie państwa członkowskie, aby przy opracowywaniu zmian w ordynacjach wyborczych wzięły pod uwagę potrzebę zadbania o to, by parlamenty uwzględniały aspekt płci; ponadto zachęca krajowe partie polityczne do wprowadzenia parytetów przy podejmowaniu decyzji w sprawie kandydatów do wyborów, nawet jeśli prawo tego nie przewiduje; wzywa, aby w tym celu dzielić się mechanizmami wsparcia i najlepszymi praktykami z partiami politycznymi; podkreśla, że aby zapewnić kandydatury kobiece, wewnętrzna organizacja i wewnętrzne procedury partii muszą uwzględniać aspekt płci przez włączenie środków takich jak wyraźne uregulowanie równouprawnienia płci w przepisach partyjnych, ustanowienie parytetów płci na stanowiskach decyzyjnych lub istnienie dobrze funkcjonujących forów lobbingu, rzecznictwa i dyskusji, w tym ugrupowań lub komisji złożonych z kobiet;

11.

ubolewa nad brakiem procedur rekrutacji w Parlamencie uwzględniających aspekt płci i zwraca się do służb i grup politycznych Parlamentu o dążenie do wprowadzenia tych procedur w celu uniknięcia dyskryminacji i zwiększenia obecności kobiet w dziedzinach, w których są one niedostatecznie reprezentowane, zarówno w administracji, jak i w grupach politycznych; domaga się przyjęcia konkretnych środków w celu wypełnienia tej luki;

Możliwości wpływania na procedury pracy Parlamentu

12.

z zadowoleniem przyjmuje pełną równowagę płci w Prezydium Parlamentu, w którym 8 z 14 wiceprzewodniczących i 2 z 5 kwestorów to kobiety; zwraca jednak uwagę, że kobiety przewodniczą lub współprzewodniczą tylko 3 z 7 grup politycznych, 8 z 25 komisji oraz 15 z 43 delegacji Parlamentu; wzywa do poprawy równowagi płci wśród przewodniczących komisji, delegacji i grup politycznych; z zadowoleniem przyjmuje zmianę art. 213 ust. 1 Regulaminu Parlamentu, zgodnie z którą należy zapewnić równowagę płci w składzie prezydium każdej komisji; ubolewa jednak, że zmiana ta wejdzie w życie dopiero wraz z rozpoczęciem pierwszej sesji plenarnej po następnych wyborach do Parlamentu, które odbędą się w 2024 r.;

13.

wzywa do zapewnienia równowagi płci na wszystkich szczeblach podczas posiedzeń plenarnych oraz prac komisji i delegacji, w tym przy wyznaczaniu koordynatorów, sprawozdawców i kontrsprawozdawców oraz przydzielaniu czasu wystąpień; apeluje o wprowadzenie odpowiednich zmian do Regulaminu;

14.

postuluje wprowadzenie środków przeciwdziałających segregacji poziomej, tak aby zapewnić równowagę płci w poszczególnych komisjach oraz położyć kres sytuacji, w której osobom danej płci powierza się określone zakresy kompetencji, przy czym dziedziny o większej obecności kobiet są mniej cenione;

15.

wzywa grupy polityczne i ich sekretariaty do ustanowienia przepisów wewnętrznych i innych odpowiednich środków, takich jak kodeksy postępowania i narzędzia uwzględniania aspektu płci, szkolenia i monitorowanie w celu zapewnienia równouprawnienia płci w ich wewnętrznym funkcjonowaniu, zwłaszcza w odniesieniu do mianowania oraz podziału ról i obowiązków; wzywa do udostępnienia grupom politycznym przewodników i porad dotyczących najlepszych praktyk – w tym szkoleń dla pracowników i posłów w zakresie uwzględniania aspektu płci – tak aby mogły one lepiej zrozumieć i wdrożyć koncepcję uwzględniania aspektu płci w ich wewnętrznym funkcjonowaniu;

16.

wzywa właściwe dyrekcje generalne do zadbania o to, aby autorów badań wybierano w sposób zrównoważony pod względem płci;

17.

zwraca uwagę, że pomimo wszystkich postępów i wysiłków nie osiągnięto jeszcze równouprawnienia płci na wszystkich szczeblach zarządzania w administracji Parlamentu; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że na szczeblu dyrektorów osiągnięto parytet, ale ubolewa, że kobiety stanowią jedynie 23,1 % dyrektorów generalnych i 39,3 % kierowników działów; w związku z tym wyraża uznanie dla celu administracji Parlamentu, jakim jest zatrudnienie 50 % kobiet na stanowiskach kierowniczych średniego i wyższego szczebla oraz 40 % kobiet na najwyższych stanowiskach kierowniczych w administracji do 2024 r.; wzywa do priorytetowego traktowania kobiet przy zatrudnianiu wówczas, gdy są one niedostatecznie reprezentowane, a kandydaci posiadają takie same kompetencje; podkreśla potrzebę budowania i wzmacniania wiedzy specjalistycznej na temat płci na szczeblu kierowniczym; wzywa do realizacji programów mentorskich;

18.

domaga się, by w celu zapewnienia przejrzystości wynagrodzeń gromadzić dane dotyczące pionowej i poziomej reprezentacji pracowników grup politycznych oraz zanonimizowane dane na temat różnic w wynagrodzeniach asystentów posłów, pracowników grup politycznych i pracowników administracji;

19.

domaga się systematycznego gromadzenia danych w rozbiciu na płeć dotyczących odsetka pracowników Parlamentu zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu; wzywa do podjęcia działań na podstawie istniejących danych (17), aby zniwelować znaczny brak równowagi i ocenić, czy Parlament może służyć dodatkowym wsparciem, gdyby pracownicy chcieli powrócić do pracy w pełnym wymiarze czasu;

20.

podkreśla, że molestowanie w miejscu pracy stanowi poważny atak na zdrowie psychiczne i fizyczne danej osoby, co powoduje, że może ona nie czuć się bezpiecznie w miejscu pracy, a w niektórych przypadkach uniemożliwia jej wykonywanie pracy; zauważa, że kobiety są narażone na molestowanie seksualne o wiele bardziej niż mężczyźni; uważa, że pomimo wszystkich starań, które dotychczas podjęto, aby zapewnić politykę zerowej tolerancji wobec molestowania, w Parlamencie nadal zdarzają się przypadki molestowania seksualnego i należy zwiększyć wysiłki na rzecz zapobiegania molestowaniu seksualnemu; w związku z tym ponawia apel o wdrożenie następujących środków w celu poprawy polityki przeciwdziałania molestowaniu:

a)

publikowanie zewnętrznej oceny przeprowadzonej w ramach komitetu doradczego rozpatrującego skargi dotyczące nękania psychicznego lub molestowania seksualnego z udziałem posłów do Parlamentu Europejskiego;

b)

przeprowadzenie przez zewnętrznych kontrolerów wybranych w przejrzystej procedurze niezależnej oceny istniejącego w Parlamencie komitetu rozpatrującego skargi dotyczące nękania psychicznego lub molestowania seksualnego wśród pracowników, pod kątem jego skuteczności oraz, w razie potrzeby, wprowadzenie wszelkich zmian, które należy zaproponować jak najszybciej i przed końcem obecnej kadencji w celu zapewnienia niezależności od wpływów politycznych i równowagi płci oraz uniknięcia konfliktów interesów w istniejących strukturach;

c)

zapewnienie bardziej wszechstronnej i całościowej analizy skarg i środków zaradczych oraz zmiana składu komitetu doradczego i komitetu rozpatrującego skargi dotyczące nękania psychicznego lub molestowania seksualnego wśród pracowników w celu zadbania o to, aby niezależni eksperci posiadający udokumentowaną wiedzę fachową w zakresie rozwiązywania problemów związanych z molestowaniem w miejscu pracy, w tym lekarze, terapeuci i eksperci prawni, byli oficjalnymi członkami posiadającymi pełne prawo głosu;

d)

wprowadzenie obowiązkowych szkoleń na temat przeciwdziałania molestowaniu dla wszystkich posłów i ułatwienie dostępu do nich, w tym poprzez udostępnienie szkoleń we wszystkich językach urzędowych lub tłumaczenie ustne oraz ukierunkowanie działań informacyjnych na poszczególne delegacje i grupy polityczne;

e)

wprowadzenie obowiązkowych szkoleń na temat polityki Parlamentu na rzecz przeciwdziałania molestowaniu dla wszystkich osób pracujących w budynkach Parlamentu, które to szkolenia zapewnią im narzędzia umożliwiające rozpoznawanie i zgłaszanie wszelkich form molestowania, w tym w szczególności molestowania seksualnego, a także dostosowane do potrzeb informacje o dostępnych strukturach wsparcia, co sprawi, że struktury te będą bardziej znane i łatwo dostępne;

21.

zobowiązuje się do zagwarantowania posłom, pracownikom grup politycznych, akredytowanym asystentom parlamentarnym i pracownikom administracji dobrej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, np. przez przyjęcie godzin pracy sprzyjających takiej równowadze, a także współpracę z Komisją i Radą w celu wypracowania wspólnego rozwiązania w odniesieniu do posiedzeń z udziałem trzech instytucji; domaga się przeglądu środków na rzecz równowagi między życiem zawodowym a prywatnym w celu poprawy i wzmocnienia obecnych ram, przy jednoczesnym uwzględnieniu między innymi skutków telepracy w następstwie pandemii COVID-19 i zrównoważeniu elastycznych struktur pracy z wymogami dobrze funkcjonującego i silnego Parlamentu;

22.

wzywa do zwiększenia wymiaru nieprzenoszalnego urlopu macierzyńskiego i ojcowskiego dla pracowników Parlamentu po przyjściu na świat dziecka do łącznie sześciu miesięcy na każdego rodzica w pierwszym roku; zaznacza, że sześciomiesięczny urlop rodzicielski powinien być dostępny w ciągu pierwszych trzech lat życia dziecka; ubolewa, że pracownicy instytucji UE korzystający z urlopu rodzicielskiego otrzymują jedynie stały dodatek, a nie 100 % wynagrodzenia, co jest głównym czynnikiem zniechęcającym do korzystania z tego urlopu; apeluje o pełne wynagrodzenie za urlop rodzicielski; z zadowoleniem przyjmuje świadczenia dostępne dla rodzin pracowników Parlamentu;

23.

domaga się w szczególności uznania urlopów macierzyńskich, ojcowskich i rodzicielskich dla posłów do Parlamentu Europejskiego w drodze zmiany Statutu posła do Parlamentu Europejskiego; zwraca się ponadto o wdrożenie rozwiązań gwarantujących posłom możliwość kontynuowania pracy podczas urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego lub rodzicielskiego, takich jak utrzymanie możliwości głosowania zdalnego podczas urlopu lub zbadanie możliwości tymczasowego zastępstwa, co zagwarantowałoby, że wyborcy będą nadal reprezentowani podczas urlopu posła oraz że posłowie nie będą pod presją natychmiastowego powrotu do pracy; zaznacza, że decyzja o skorzystaniu z tymczasowego zastępstwa należałaby do danego posła;

24.

wzywa służby Parlamentu Europejskiego do zbadania wpływu menopauzy na życie zawodowe pracownic Parlamentu; zaznacza, że powinno to opierać się na faktach i obejmować wytyczne na temat poradnictwa medycznego i dotyczącego trybu życia w przypadku objawów związanych z wiekiem średnim i menopauzą, z wykorzystaniem wytycznych krajowych i międzynarodowych; wzywa do uwzględnienia menopauzy w polityce zarządzania zwolnieniami chorobowymi i obecnością;

Znaczenie perspektywy płci w działalności parlamentarnej

25.

z zadowoleniem przyjmuje prace komisji FEMM, Grupy Wysokiego Szczebla ds. Równości Płci i Różnorodności oraz sieci ds. uwzględniania aspektu płci jako wiodących organów gwarantujących uwzględnianie aspektu płci w Parlamencie; apeluje jednak o ściślejszą i bardziej ustrukturyzowaną współpracę i koordynację między tymi organami, zwłaszcza w nadzwyczajnych okolicznościach, takich jak kryzys związany z COVID-19 i jego następstwa, poprzez regularne posiedzenia służące wymianie informacji i wydawaniu wspólnych sprawozdań tematycznych;

26.

z zadowoleniem przyjmuje nową inicjatywę Konferencji Przewodniczących Delegacji, by poprosić wszystkie delegacje o wyznaczenie członków odpowiedzialnych za uwzględnianie aspektu płci, i wyraża uznanie dla współpracy sieci ds. uwzględniania aspektu płci z posłami odpowiedzialnymi za kwestie związane z płcią i różnorodnością w delegacjach;

27.

wzywa do wpisania postanowień dotyczących sieci ds. uwzględniania aspektu płci do Regulaminu, aby odzwierciedlić jej rolę w promowaniu uwzględniania aspektu płci w działaniach komisji i delegacji parlamentarnych; domaga się przeznaczenia zasobów niezbędnych do wykonywania jej funkcji i opracowania odpowiednich zaleceń; wzywa do wprowadzenia stałego punktu dyskusji w porządkach obrad komisji;

28.

z zadowoleniem przyjmuje dostosowane do potrzeb Parlamentu szkolenia organizowane przez EIGE dla posłów do Parlamentu na temat ocen wpływu w aspekcie płci i sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci; zachęca do ściślejszej współpracy z EIGE przez regularne organizowanie szkoleń na temat uwzględniania aspektu płci skierowanych do posłów, pracowników grup politycznych, asystentów parlamentarnych, służb parlamentarnych i personelu sekretariatów komisji; przypomina o znaczeniu oferowania programów dostosowanych do konkretnych potrzeb i wiedzy zarówno na szczeblu politycznym, jak i administracyjnym;

29.

wskazuje, że komisja FEMM jako pełnoprawna komisja odpowiedzialna za prawa kobiet i równouprawnienie płci pracuje nad wieloma kwestiami horyzontalnymi, które często wiążą się z pracami innych komisji; odnotowuje, że włączanie sugestii komisji FEMM w formie opinii lub poprawek kształtuje się różnie w poszczególnych komisjach; z zadowoleniem przyjmuje zawarte w planie działania zobowiązanie do gromadzenia, za pośrednictwem odpowiednich służb i organów, jasnych wskaźników służących do pomiaru, czy wkład komisji FEMM jest uwzględniany w pracach innych komisji oraz w ostatecznym stanowisku Parlamentu; wzywa do systematycznego, przejrzystego i odpowiedzialnego monitorowania uwzględniania sugestii komisji FEMM, co jest kluczowe do zapewnienia właściwego wdrożenia zasady równouprawnienia płci i uwzględniania aspektu płci;

30.

podkreśla znaczenie poprawek, które komisja FEMM przedstawia w swoich opiniach, aby zapewnić uwzględnianie aspektu płci; w kontekście sprawozdań z własnej inicjatywy zwraca się o poprawę współpracy między komisjami przy ustalaniu harmonogramu w celu zapewnienia wystarczającego czasu między udostępnieniem projektu sprawozdania komisji przedmiotowo właściwej a głosowaniem w komisji, aby komisja FEMM mogła przedstawić swoje stanowisko w formie poprawek do projektu sprawozdania; podkreśla, że posłowie należący do sieci ds. uwzględniania aspektu płci są odpowiedzialni za uwzględnianie aspektu płci w swoich komisjach; ubolewa, że jak dotąd prace te mają charakter bardzo doraźny, i uważa, że powinny być realizowane w bardziej strukturalny sposób;

31.

apeluje, by podczas wszystkich wyjazdów komisji i delegacji dbano o równowagę płci oraz by analizowano aspekty równouprawnienia i praw kobiet; wzywa ponadto, aby w programach wyjazdów przewidywano spotkania z organizacjami działającymi na rzecz równouprawnienia płci;

32.

z zadowoleniem przyjmuje zawarte w planie działania w sprawie równości płci oraz zobowiązanie do zadbania o to, by wszystkie komisje i inne organy organizujące wysłuchania, warsztaty i konferencje obejmowały panele zrównoważone pod względem płci i ekspertów wykwalifikowanych do zbadania wymiaru równości płci i praw kobiet w konkretnym obszarze zainteresowania; zwraca się o wyznaczenie jasnych celów z myślą o wdrożeniu tego przepisu;

33.

z zadowoleniem przyjmuje Tydzień Równości Płci, który odbył się po raz pierwszy w Parlamencie w 2020 r. i w ramach którego wszystkie komisje i delegacje parlamentarne zostały zaproszone do zorganizowania wydarzeń dotyczących równości płci w swoich obszarach kompetencji; z zadowoleniem przyjmuje kontynuację tej udanej inicjatywy oraz fakt, że w edycji 2021 r. wzięło udział 16 komisji i 6 delegacji oraz że zorganizowano 21 wydarzeń; wzywa wszystkie organy Parlamentu, w tym komisje i delegacje, które jeszcze tego nie uczyniły, do przyłączenia się do tej inicjatywy, która regularnie podnosi świadomość i zacieśnia współpracę;

34.

zwraca się do sieci ds. uwzględniania aspektu płci, Grupy Wysokiego Szczebla ds. Równości Płci i Różnorodności oraz komisji FEMM, Komisji Budżetowej i Komisji Kontroli Budżetowej, by opracowały i przyjęły specjalne wytyczne dotyczące uwzględniania aspektu płci i sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci;

35.

z zadowoleniem przyjmuje badanie EPRS na temat uwzględniania aspektu płci w Parlamencie; zwraca jednak uwagę, że EPRS musi regularnie powtarzać to badanie na podstawie ilościowych i jakościowych danych statystycznych dotyczących płci oraz danych segregowanych według kryterium płci, które powinny być systematycznie gromadzone i udostępniane przez służby Parlamentu w ramach planu działania i harmonogramu w sprawie równości płci;

36.

z zadowoleniem przyjmuje tłumaczenie wytycznych dotyczących języka neutralnego płciowo na wszystkie języki urzędowe UE; ubolewa nad brakiem wdrożenia tych wytycznych i zwraca się o dodatkowe działania informacyjne i specjalne szkolenia dla prawników lingwistów Parlamentu; postuluje regularny przegląd wytycznych i ich tłumaczeń w celu zagwarantowania, że odzwierciedlają one zmiany we wszystkich językach i pozostają rzetelne;

37.

zobowiązuje się do zapewnienia wystarczającego przydziału środków finansowych i zasobów kadrowych na uwzględnianie aspektu płci oraz poprawę spójności i koordynacji między różnymi organami zajmującymi się równouprawnieniem płci i różnorodnością w Parlamencie;

Przyjmowanie aktów prawnych uwzględniających problematykę płci

38.

podkreśla znaczenie ocen wpływu w aspekcie płci dla opracowywania wniosków ustawodawczych i ocen inicjatyw ustawodawczych uwzględniających aspekt płci; ubolewa, że Komisja rzadko uwzględnia wpływ w aspekcie płci w swoich ocenach skutków oraz że w wytycznych Komisji dotyczących oceny skutków wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2021–2027 zalecono uwzględnianie równouprawnienia płci w procesie kształtowania polityki tylko wtedy, gdy jest to „proporcjonalne”; zwraca się do Komisji, by zmieniła podejście, prowadziła i publikowała ocenę wpływu każdego wniosku ustawodawczego w aspekcie płci oraz wyraźnie uwzględniała we wnioskach cele i wskaźniki skuteczności działania związane z płcią; zobowiązuje się do przeprowadzenia oceny wpływu w aspekcie płci w odniesieniu do każdego sprawozdania ustawodawczego z własnej inicjatywy w celu uwzględnienia perspektywy płci; zobowiązuje się do poszukiwania nowych metod i narzędzi służących lepszemu uwzględnianiu aspektu płci w procesie legislacyjnym;

39.

ubolewa, że ogólnie rzecz ujmując, aspekt płci nie został jeszcze uwzględniony w całym budżecie UE, a wkład budżetu w osiągnięcie równouprawnienia płci nie jest odpowiednio monitorowany; wzywa do systematycznego uwzględniania aspektu płci w budżecie UE; podkreśla, że perspektywę płci musi należy włączyć na wszystkich szczeblach procesu budżetowego, aby wykorzystać dochody i wydatki do osiągania celów równouprawnienia płci; z zadowoleniem przyjmuje działania przewidziane w harmonogramie planu działania Parlamentu w sprawie równości płci, dotyczące sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci, i wzywa do ich jak najszybszej realizacji;

40.

pochwala negocjatorów Parlamentu za włączenie uwzględniania aspektu płci jako zasady horyzontalnej do WRF na lata 2021–2027; z zadowoleniem przyjmuje w szczególności zobowiązanie Komisji do wprowadzenia najpóźniej do końca 2022 r. metodyki obliczania odnośnych wydatków na programy finansowane w WRF na lata 2021–2027; wzywa Komisję do zwiększenia rozliczalności i przejrzystości budżetowej, do zastosowania nowej metodyki do wszystkich unijnych programów finansowania oraz do wdrożenia sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci przy okazji śródokresowego przeglądu WRF; apeluje do Komisji o podjęcie działań w odpowiedzi na zalecenia Europejskiego Trybunału Obrachunkowego w tym zakresie;

41.

z zadowoleniem odnotowuje, że w rozporządzeniu w sprawie Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności zawarto ogólny cel, jakim jest łagodzenie społecznych i gospodarczych skutków kryzysu związanego z COVID-19, w szczególności dla kobiet, oraz wymóg wyjaśnienia, w jaki sposób środki przewidziane w krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności przyczynią się do równouprawnienia płci (18); ubolewa jednak, że nie uwzględniono apelu komisji FEMM o włączenie do planów krajowych specjalnego rozdziału poświęconego równouprawnieniu płci; podkreśla, że sprawozdawczości dotyczącej aspektu płci i uwzględniania aspektu płci nie można zastąpić jedynie monitorowaniem społecznym i inwestycjami społecznymi; uważa, że równouprawnienie płci zasługuje na własną metodykę uwzględniania w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, i przypomina, że EIGE opracował odpowiednią metodykę;

42.

wzywa Komisję do ścisłego monitorowania wdrażania Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, w szczególności w odniesieniu do istniejących przepisów związanych z równouprawnieniem płci, oraz do zawarcia odpowiednich wskaźników w tablicy wyników na rzecz odbudowy i zwiększania odporności w celu monitorowania wpływu planów krajowych na równouprawnienie płci oraz kwot środków finansowych przydzielonych i wydanych na wsparcie tego celu; podkreśla potrzebę uwzględnienia równouprawnienia płci w strukturze zarządzania gospodarczego UE i w europejskim semestrze;

43.

ubolewa, że w szeregu unijnych programów finansowania o znacznym potencjale w zakresie równouprawnienia płci, np. w europejskich funduszach strukturalnych i inwestycyjnych, wspólnej polityce rolnej czy programie Erasmus, nie uwzględniono skutecznie aspektu równouprawnienia płci;

44.

zaznacza, że dialog społeczny jest kluczowym instrumentem dla wszystkich stron zaangażowanych w procesy decyzyjne, a zatem ma zasadnicze znaczenie dla poprawy równouprawnienia płci we wszystkich instytucjach UE;

45.

wzywa Komisję do wzmocnienia ram instytucjonalnych wspierających uwzględnianie aspektu płci oraz do przełożenia zobowiązania do uwzględniania aspektu płci na konkretne działania; zwraca się do Komisji o przyjęcie planu realizacji uwzględniania aspektu płci w każdym obszarze polityki;

46.

ubolewa, że Komisja nie ma pełnoprawnej strategii dotyczącej szkoleń z zakresu uwzględniania aspektu płci i oferuje personelowi tylko jedno, nieobowiązkowe szkolenie wprowadzające; apeluje do Komisji o opracowanie strategii szkoleniowej w zakresie uwzględniania aspektu płci, zapewnienie dostępności szkoleń dla wszystkich pracowników oraz pełne wykorzystanie narzędzi i wiedzy fachowej EIGE w zakresie uwzględniania aspektu płci;

47.

wzywa Komisję do prowadzenia systematycznego podziału danych według płci przy ich gromadzeniu oraz do uwzględniania aspektu płci przy ocenie programów UE i sprawozdawczości na ich temat; wzywa Komisję, aby uwzględniała w przyszłych wnioskach ustawodawczych wymóg systematycznego gromadzenia danych segregowanych według kryterium płci i odpowiednich wskaźników równouprawnienia płci w odniesieniu do wszystkich programów, a także by uwzględniała wymogi w zakresie monitorowania i oceny w aspekcie płci; podkreśla znaczenie monitorowania i oceny uwzględniających aspekt płci w dążeniu do lepszego osiągnięcia celów w zakresie uwzględniania aspektu płci;

48.

ubolewa nad brakiem zaangażowania Rady w tworzenie prawodawstwa uwzględniającego aspekt płci i ponawia apele o odblokowanie ratyfikacji przez UE konwencji stambulskiej, horyzontalnej dyrektywy antydyskryminacyjnej, która zapewni uwzględnienie wymiaru przekrojowego przy zwalczaniu dyskryminacji ze względu na płeć, oraz dyrektywy w sprawie kobiet w zarządach;

49.

apeluje do państw członkowskich o pełną transpozycję i wdrożenie dyrektywy w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym oraz wzywa Komisję do jej skutecznego monitorowania;

50.

ponawia apel do Rady i Rady Europejskiej o ustanowienie składu Rady ds. równouprawnienia płci, ponieważ UE potrzebuje platformy międzyrządowej wymiany informacji na temat równouprawnienia płci oraz formalnego forum dla ministrów i sekretarzy stanu odpowiedzialnych za równouprawnienie płci w celu lepszego uwzględniania aspektu płci we wszystkich politykach i prawodawstwie UE, rozwijania dialogu i współpracy między państwami członkowskimi, wymiany najlepszych praktyk i przepisów, odblokowania negocjacji w sprawie głównych dossier związanych z równouprawnieniem płci, zapewnienia wspólnej reakcji na ogólnounijne problemy oraz dopilnowania, by kwestie te były omawiane na najwyższym szczeblu politycznym;

51.

wzywa do lepszego i skuteczniejszego uwzględniania aspektu płci podczas Konferencji w sprawie przyszłości Europy poprzez zwiększoną koordynację między właściwymi organami parlamentarnymi w celu wzmocnienia wymiaru płci w wynikach prac grup roboczych oraz debatach i wnioskach przedstawianych na sesji plenarnej konferencji;

52.

apeluje ponadto o środki zapewniające uwzględnianie aspektu płci oraz o konkretne ukierunkowane środki na rzecz osiągnięcia równouprawnienia płci, takie jak prawodawstwo, zalecenia i strategie polityczne dotyczące walki przemocą ze względu na płeć, przejrzystości wynagrodzeń i opieki;

Równouprawnienie płci i różnorodność w symbolicznym wymiarze funkcjonowania Parlamentu

53.

zaznacza, że Parlament, który uwzględnia aspekt płci, powinien być wyczulony i zwracać uwagę na symboliczne treści przekazywane w instytucji i przez nią za pośrednictwem strategii komunikacyjnej i projektowania przestrzeni fizycznej; domaga się większych wysiłków w tych dziedzinach;

54.

domaga się przyjęcia konkretnych celów, by zapewnić równowagę płci przy okazji nadawania nazw budynkom, salom i innym lokalom Parlamentu Europejskiego oraz zmiany tych nazw;

55.

z zadowoleniem przyjmuje zawarte w harmonogramie zobowiązanie do przeprowadzenia analizy pomieszczeń przeznaczonych do opieki nad dziećmi w budynkach Parlamentu, w tym pomieszczeń do karmienia piersią, i domaga się zobowiązania do ich ponownego zaprojektowania, gdy jest to konieczne, po tym jak zostanie przedstawiona uzgodniona uprzednia analiza ich obecnego stanu;

56.

domaga się przeprowadzenia analizy rozmieszczenia i projektowania toalet w Parlamencie, aby ocenić potrzebę dostosowania ich do wymogów każdej płci, w tym za pomocą środków takich jak wprowadzenie toalet bez oznaczenia płci oraz zwiększenie liczby toalet z indywidualnymi pojemnikami na odpady i umywalkami, aby ułatwić korzystanie z kubeczków menstruacyjnych i innych produktów sanitarnych;

57.

zwraca się o dokonanie przeglądu strategii komunikacyjnej Parlamentu, w tym za pomocą takich środków jak ustanowienie protokołu upamiętniania ofiar kobietobójstwa i zmiana strony internetowej Parlamentu, tak aby zawierała ona w głównym menu specjalną sekcję poświęconą równouprawnieniu płci, istotne informacje na temat kluczowych dossier, takich jak proces ratyfikacji konwencji stambulskiej przez UE, oraz aktualizację informacji na temat historii i składu Parlamentu z perspektywy płci;

Uwagi podsumowujące

58.

ponawia apel o przeprowadzenie audytu (19) w celu określenia bieżącej sytuacji pod względem równouprawnienia płci i uwzględniania aspektu płci, a także o przedstawienie zaleceń dotyczących zarówno politycznych, jak i administracyjnych aspektów działalności Parlamentu; sugeruje, że audyt ten powinien obejmować wszystkie obszary i wskaźniki wymienione w opracowanym przez EIGE narzędziu służącym do oceny uwzględniania przez parlamenty aspektu płci i zidentyfikować zasady, które ułatwiają lub blokują równouprawnienie płci w każdym z analizowanych obszarów, w celu ich aktualizacji w planie działania Parlamentu w sprawie równości płci i jego harmonogramie; wzywa do ujęcia w tym audycie oceny wpływu w aspekcie płci dotyczącej wdrożenia stałego wymogu dotyczącego równowagi płci we wszystkich strukturach parlamentarnych, w tym w komisjach, delegacjach i misjach;

59.

wskazuje, że niektóre obszary objęte planem działania w sprawie równości płci i jego harmonogramem są nierozerwalnie związane z polityczną organizacją grup, w związku z czym wymagają debaty politycznej z udziałem wszystkich grup; wzywa do utworzenia tymczasowej grupy roboczej Konferencji Przewodniczących, w której skład weszliby przedstawiciele każdej grupy politycznej i której przewodniczyliby stali sprawozdawcy Parlamentu ds. uwzględniania aspektu płci; grupa ta kierowałaby pracami w tej dziedzinie, wdrażałaby niniejszą rezolucję i działałaby w stosownych przypadkach w koordynacji z Grupą Wysokiego Szczebla ds. Równości Płci i Różnorodności, Prezydium PE, komisją FEMM oraz siecią ds. uwzględniania aspektu płci; zachęca grupy polityczne do powołania tej grupy roboczej do połowy 2022 r.;

o

o o

60.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania rezolucji Radzie i Komisji.

(1)  Dz.U. L 188 z 12.7.2019, s. 79.

(2)  Dz.U. C 61 E z 10.3.2004, s. 384.

(3)  Dz.U. C 244 E z 18.10.2007, s. 225.

(4)  Dz.U. C 184 E z 8.7.2010, s. 18.

(5)  Dz.U. C 212 E z 5.8.2010, s. 32.

(6)  Dz.U. C 411 z 27.11.2020, s. 13.

(7)  Dz.U. C 224 z 27.6.2018, s. 96.

(8)  Dz.U. C 232 z 16.6.2021, s. 48.

(9)  Dz.U. C 346 z 27.9.2018, s. 192.

(10)  Dz.U. C 433 z 23.12.2019, s. 31.

(11)  Dz.U. C 456 z 10.11.2021, s. 208.

(12)  Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 150.

(13)  Dz.U. C 425 z 20.10.2021, s. 98.

(14)  Dz.U. C 456 z 10.11.2021, s. 191.

(15)  Ahrens, P., „Working against the tide? Institutionalizing Gender Mainstreaming in the European Parliament” [Pod prąd? Instytucjonalizacja upowszechniania aspektu płci w Parlamencie Europejskim], Gendering the European Parliament: Structures, Policies, and Practices, red. P. Ahrens i A. L. Rolandsen, Rowman & Littlefield International, 2019 r., s. 85–101.

(16)  Zgodnie z art. 223 TFUE i prawem wyborczym UE określonym w Akcie wyborczym z 1976 r. dotyczącym wyborów przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich z 1976 r., zmienionym w 2002 r. (Dz.U. L 278 z 8.10.1976, s. 5).

(17)  Zgromadzonych w broszurze z 2021 r. zatytułowanej „Kobiety w Parlamencie Europejskim”.

(18)  Dz.U. L 57 z 18.2.2021, s. 17.

(19)  Dz.U. C 323 z 11.8.2021, s. 33.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/150


P9_TA(2022)0073

Trzeci unijny plan działania w sprawie równości płci

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie trzeciego unijnego planu działania w sprawie równości płci (2021/2003(INI))

(2022/C 347/12)

Parlament Europejski,

uwzględniając Konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet z 18 grudnia 1979 r. oraz zalecenie ogólne Komitetu ONZ ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet (CEDAW) nr 30 w sprawie roli kobiet w zapobieganiu konfliktom, podczas konfliktów oraz w środowisku pokonfliktowym z 18 października 2013 r.,

uwzględniając deklarację pekińską i pekińską platformę działania z 1995 r. przyjęte na Czwartej Światowej Konferencji w sprawie Kobiet oraz rezultaty konferencji przeglądowych,

uwzględniając Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych i jej wejście w życie w UE 21 stycznia 2011 r. zgodnie z decyzją Rady 2010/48/WE z dnia 26 listopada 2009 r. w sprawie zawarcia przez Wspólnotę Europejską Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych (1),

uwzględniając sprawozdanie Komisji z 3 marca 2021 r. pt. „Unia równości: strategia na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami na lata 2021–2030” (COM(2021)0101),

uwzględniając Agendę na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 przyjętą we wrześniu 2015 r. i zawarte w niej cele zrównoważonego rozwoju, w szczególności cele nr 1, 4, 5, 8, 10 i 17,

uwzględniając Konwencję nr 100 Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) dotyczącą jednakowego wynagrodzenia dla pracujących mężczyzn i kobiet za pracę jednakowej wartości z 1951 r.,

uwzględniając Konwencję nr 111 MOP dotyczącą dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu z 1958 r.,

uwzględniając Konwencję nr 190 MOP w sprawie eliminacji przemocy i molestowania w miejscu pracy z 2019 r.,

uwzględniając zalecenie MOP nr 202 z 2012 r. w sprawie minimum ochrony socjalnej,

uwzględniając czwartą Konwencję genewską o ochronie osób cywilnych podczas wojny z 12 sierpnia 1949 r.,

uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 (2000), 1820 (2008), 1888 (2009), 1889 (2009), 1960 (2010), 2106 (2013), 2122 (2013), 2242 (2015), 2467 (2019) i 2493 (2019) w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa,

uwzględniając Konwencję Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej z 11 maja 2011 r. (konwencja stambulska),

uwzględniając Konwencję Rady Europy w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi z 16 maja 2005 r. i Konwencję o ochronie dzieci przed seksualnym wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych z 25 października 2007 r.,

uwzględniając Międzynarodową Konferencję na temat Ludności i Rozwoju (ICPD), która odbyła się w Kairze w 1994 r., oraz jej program działania, a także wnioski z jej konferencji przeglądowych, i szczyt w Nairobi w 2019 r. (ICPD+25) z okazji 25. rocznicy konferencji w Kairze,

uwzględniając program działań z Addis Abeby przyjęty na Trzeciej Międzynarodowej Konferencji w sprawie Finansowania Rozwoju w lipcu 2015 r.,

uwzględniając „Spotlight”, wspólną inicjatywę UE i ONZ na rzecz wyeliminowania wszelkich form przemocy wobec kobiet i dziewcząt,

uwzględniając art. 2 i art. 3 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 8, art. 153 ust. 1 i art. 208 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 23 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

uwzględniając globalną strategię na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej z czerwca 2016 r.,

uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Bezpieczeństwa z 25 listopada 2020 r. pt. „Trzeci unijny plan działania w sprawie równości płci – ambitny program na rzecz równouprawnienia płci i wzmocnienia pozycji kobiet w działaniach zewnętrznych UE 2021–2025” (GAP III) (JOIN(2020)0017) oraz towarzyszący mu wspólny dokument roboczy służb Komisji pt. „Cele i wskaźniki do oceny wdrażania trzeciego planu działania w sprawie równości płci (2021–25)” (SWD(2020)0284),

uwzględniając komunikat Komisji z 11 grudnia 2019 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (COM(2019)0640),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/522 z dnia 24 marca 2021 r. w sprawie ustanowienia Programu działań Unii w dziedzinie zdrowia („Program UE dla zdrowia”) na lata 2021–2027 oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 282/2014 (2),

uwzględniając dokument programowy Sekretarza Generalnego ONZ pt. „The Impact of COVID-19 on Women” [Skutki COVID-19 dla kobiet] opublikowany 9 kwietnia 2020 r.,

uwzględniając sprawozdanie Funduszu Ludnościowego ONZ (UNFPA) zatytułowane „Impact of the COVID-19 Pandemic on Family Planning and Ending Gender-based Violence, Female Genital Mutilation and Child Marriage” [Wpływ pandemii COVID-19 na planowanie rodziny i położenie kresu przemocy ze względu na płeć, okaleczaniu narządów płciowych kobiet i dziecięcym małżeństwom] opublikowane 27 kwietnia 2020 r.,

uwzględniając rozpoczętą w listopadzie 2020 r. globalną strategię Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na rzecz eliminacji raka szyjki macicy jako problemu zdrowia publicznego,

uwzględniając komunikat Komisji z 5 marca 2020 r. pt. „Unia równości: strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025” (COM(2020)0152),

uwzględniając Wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka,

uwzględniając unijny plan działania na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa na lata 2019–2024 z 5 lipca 2019 r.,

uwzględniając Forum Pokolenia Równości, które odbyło się w Meksyku od 29 do 31 marca 2021 r. i w Paryżu od 30 czerwca do 2 lipca 2021 r., a także ogłoszone tam zobowiązania do przyspieszenia postępów w osiąganiu równości płci na całym świecie, a także globalny plan przyspieszenia działań na rzecz równości płci oraz nowe porozumienie w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa oraz operacji humanitarnych, zainicjowane w wyniku forum,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/947 z dnia 9 czerwca 2021 r. ustanawiające Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – Globalny wymiar Europy (3),

uwzględniając rezolucję z 31 maja 2018 r. w sprawie wdrożenia wspólnego dokumentu roboczego służb Komisji (SWD(2015)0182) pt. „Równość płci i wzmocnienie pozycji kobiet: odmiana losu dziewcząt i kobiet w kontekście stosunków zewnętrznych UE w latach 2016–2020 (4),

uwzględniając rezolucję z 12 lutego 2020 r. w sprawie strategii UE mającej położyć kres okaleczaniu żeńskich narządów płciowych na świecie (5),

uwzględniając rezolucję z 13 lutego 2020 r. w sprawie priorytetów UE na 64. sesję Komisji ONZ ds. Statusu Kobiet (6),

uwzględniając rezolucję z 23 października 2020 r. w sprawie równouprawnienia płci w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa UE (7),

uwzględniając rezolucję z 21 stycznia 2021 r. w sprawie perspektywy płci w okresie kryzysu związanego z COVID-19 oraz w okresie pokryzysowym (8),

uwzględniając rezolucję z 21 stycznia 2021 r. w sprawie zniwelowania przepaści cyfrowej między kobietami a mężczyznami: kobiety w sektorze cyfrowym (9),

uwzględniając rezolucję z 24 czerwca 2021 r. w sprawie 25. rocznicy Międzynarodowej Konferencji na temat Ludności i Rozwoju (ICPD25) (szczyt w Nairobi) (10),

uwzględniając rezolucję z 24 czerwca 2021 r. w sprawie sytuacji w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz praw w tej dziedzinie w UE w kontekście zdrowia kobiet (11),

uwzględniając art. 54 Regulaminu,

uwzględniając opinie przedstawione przez Komisję Spraw Zagranicznych, Komisję Handlu Międzynarodowego i Komisję Budżetową,

uwzględniając wspólne sprawozdanie Komisji Rozwoju oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A9-0025/2022),

A.

mając na uwadze, że równouprawnienie płci jest wartością popieraną przez Unię Europejską oraz podstawowym i powszechnym prawem człowieka;

B.

mając na uwadze, że przemoc ze względu na płeć we wszystkich jej formach, zwłaszcza kobietobójstwo, jest najbardziej skrajną formą nierówności płci; mając na uwadze, że przemoc ze względu na płeć należy rozumieć jako ekstremalną formę dyskryminacji i naruszenie praw człowieka;

C.

mając na uwadze, że konieczna jest obrona praw kobiet oraz zwalczanie wszelkich form wykorzystywania, przemocy, ucisku i nierówności między kobietami a mężczyznami; mając na uwadze, że zapobieganie przemocy ze względu na płeć wymaga kwestionowania norm płciowych, które utrwalają nierówności, oraz przyjmowania i wdrażania, między innymi, skutecznych środków ustawodawczych i reform;

D.

mając na uwadze, że przemoc ze względu na płeć jest zarówno przyczyną, jak i skutkiem nierówności strukturalnych oraz braku równego podziału władzy; mając na uwadze, że zwalczanie przemocy wymaga zrozumienia jej przyczyn i czynników przyczyniających się do jej występowania; mając na uwadze, że różnice w traktowaniu kobiet i mężczyzn są głęboko zakorzenione w społeczeństwie i oparte na stereotypach płciowych; mając na uwadze, że angażowanie mężczyzn i chłopców w działania na rzecz równości płci stanowi zarówno cel, jak i warunek wstępny osiągnięcia trwałej i efektywnej równości;

E.

mając na uwadze, że przemoc wobec kobiet i dziewcząt przyjmuje różne, niewykluczające się wzajemnie formy, w tym cyberprzemocy; mając na uwadze, że według szacunków ponad połowa (58 %) z 14 tys. kobiet i dziewcząt w 31 krajach była nękana i atakowana w internecie;

F.

mając na uwadze, że kobiety, których tożsamość i podatność na zagrożenia charakteryzuje się intersekcjonalnością, są w większym stopniu narażone na przemoc i molestowanie;

G.

mając na uwadze, że inicjatywa „Spotlight” została podjęta przez UE i ONZ w celu zwalczania przemocy, w tym przemocy seksualnej, wobec kobiet i dziewcząt;

H.

mając na uwadze, że wykorzystywanie seksualne stanowi poważną formę przemocy i wyzysku dotykającą przede wszystkim kobiety i dziewczęta; mając na uwadze, że UE powinna wspierać kraje partnerskie, aby zwiększyły finansowanie wsparcia społecznego oraz dostępu do usług publicznych dla ofiar handlu ludźmi lub wykorzystywania seksualnego, ze wsparciem psychologicznym i socjalnym zapewnianym przez specjalistów, a także wprowadziły wyspecjalizowane usługi ukierunkowane na pełną społeczną i gospodarczą integrację kobiet i dziewcząt znajdujących się w trudnej sytuacji, aby uwolnić je od wykorzystywania seksualnego;

I.

mając na uwadze, że dostęp do usług ochrony zdrowia oraz praw i zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego musi być powszechny; mając na uwadze, że prawa w zakresie zdrowia, w szczególności zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, są prawami podstawowymi kobiet i należy je wzmacniać, a nie w jakikolwiek sposób osłabiać czy odbierać; mając na uwadze, że rozpowszechnia się narracja, która zagraża ochronie praw seksualnych i reprodukcyjnych zarówno w UE, jak i poza jej terytorium;

J.

mając na uwadze, że kobiety w całej swojej różnorodności doświadczają krzyżowej dyskryminacji strukturalnej ze względu na rasę, pochodzenie etniczne, religię lub przekonania, niepełnosprawność, stan zdrowia, status społeczno-ekonomiczny, pochodzenie społeczne, wiek, klasę, status uchodźcy lub imigracyjny, orientację seksualną i tożsamość płciową, co należy uznać za tymczasowe bariery dla pełnego korzystania z praw podstawowych;

K.

mając na uwadze, że w globalnej wiedzy i zarządzaniu zasadnicze znaczenie ma gromadzenie zdezagregowanych i mierzalnych danych na temat nierówności płci, z uwzględnieniem czynników przekrojowych;

L.

mając na uwadze, że prawa kobiet i dziewcząt są zagrożone, a przestrzeń dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego, zwłaszcza broniących praw kobiet, a także dla organizacji feministycznych i oddolnych, kurczy się w wielu krajach zarówno wewnątrz, jak i poza UE; mając na uwadze, że na całym świecie obserwuje się niepokojący atak na prawa kobiet i osób LGBTQI+, wiążący się z ograniczeniami dotyczącymi zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego i związanych z nimi praw oraz zakazywaniem edukacji seksualnej i badań nad płcią kulturową;

M.

mając na uwadze, że wzmacnianie pozycji organizacji społeczeństwa obywatelskiego broniących praw kobiet i dziewcząt w krajach partnerskich oraz przekazywanie im odpowiedniego finansowania mają kluczowe znaczenie w tworzeniu nowych postaw społecznych i osiąganiu porozumienia w obszarze równości płci; mając na uwadze, że aktywny udział organizacji kobiecych działających w terenie jest niezbędny dla pomyślnego wdrażania GAP III;

N.

mając na uwadze, że kobiety i dziewczęta odczuwają nieproporcjonalnie częściej skutki coraz częstszych sytuacji nadzwyczajnych, wynikających między innymi z konfliktów zbrojnych, klęsk żywiołowych i zmiany klimatu;

O.

mając na uwadze, że pandemia COVID-19 i środki izolacji mają poważne konsekwencje dla kobiet i dziewcząt oraz pogłębiają istniejące nierówności płci, zwłaszcza w dostępie do edukacji i opieki zdrowotnej, w szczególności w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, i zakłócają równowagę między życiem zawodowym i prywatnym; mając na uwadze, że prowadzi to do wzrostu przemocy uwarunkowanej płcią oraz nierówności społecznych i gospodarczych;

P.

mając na uwadze, że kobiety niewspółmiernie bardziej odczuwają skutki pandemii; mając na uwadze, że około 70 % pracowników socjalnych i pracowników służby zdrowia walczących na pierwszej linii z COVID-19, zarówno pielęgniarek, lekarzy, jak i osób sprzątających, to kobiety; mając na uwadze, że kobiety, które pracowały z domu, były bezrobotne lub pracowały w niepełnym wymiarze czasu pracy, znalazły się pod jeszcze większą presją, gdyż nadal wykonują większość obowiązków domowych i związanych z opieką rodzinną; mając na uwadze, że jak wskazują dostępne dane, liczba kobiet, które padły ofiarą przemocy lub molestowania, wzrosła w czasie izolacji spowodowanej COVID-19;

Q.

mając na uwadze, że liczba kobiet w dziedzinach związanych z nauką, technologią, inżynierią i matematyką (STEM) jest niedostateczna;

R.

mając na uwadze, że równa reprezentacja, udział i wpływ kobiet i mężczyzn w życiu politycznym to warunek wstępny prawdziwie demokratycznego społeczeństwa; mając na uwadze, że konstruktywny udział kobiet i dziewcząt w zapobieganiu konfliktom i ich rozwiązywaniu oraz w odbudowie zwiększa trwałość pokoju;

S.

mając na uwadze, że zwalczanie nierówności będzie odgrywać zasadniczą rolę w odbudowie po pandemii; mając na uwadze, że uczestnictwo, reprezentacja i przywództwo dziewcząt i kobiet powinny mieć pierwszorzędne znaczenie podczas opracowywania, wdrażania i oceny takich środków;

T.

mając na uwadze, że osiągnięcie poszanowania godności ludzkiej i równości płci nadal stanowi wyzwanie; mając na uwadze, że żaden kraj na świecie nie jest bliski osiągnięcia równości płci przed 2030 r.;

U.

mając na uwadze, że GAP III powinien stanowić ramy dla aktywnego wkładu działań zewnętrznych UE w zwalczanie nierówności płci; mając na uwadze potrzebę pełnego wdrożenia GAP III jako kluczowego instrumentu powstrzymującego dyskryminację i marginalizację oraz chroniącego godność kobiet i dziewcząt i ich prawa, opowiadającego się za uwzględnianiem kwestii płci we wszystkich międzynarodowych programach współpracy oraz za włączeniem równości płci do krajowych planów i strategii, we współpracy z partnerami lokalnymi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego;

V.

mając na uwadze, że należy przyjąć bardziej strategiczne i systematyczne podejście do współpracy między UE i państwami członkowskimi w kwestiach dotyczących płci w krajach partnerskich; mając na uwadze, że misje i delegatury UE odgrywają ważną rolę we wdrażaniu GAP III oraz że wiedza fachowa personelu delegatur i misji ma duże znaczenie dla jego pomyślnej realizacji; mając na uwadze, że Komisja powinna zapewniać delegaturom pomoc techniczną w pierwszym etapie wdrażania planów na szczeblu krajowym (CLIPs – ang. country level implementation plans);

1.

przyjmuje z zadowoleniem nowy trzeci Plan działania UE w sprawie równości płci na lata 2021–2025 oraz zawarty w nim apel o równość płci na świecie, oraz traktuje go jako kontynuację prac, wyciąganie wniosków i wykorzystywanie doświadczeń i sukcesów GAP II; przyjmuje z zadowoleniem ulepszenia, zobowiązania i wszechstronne cele GAP III, w szczególności przekształcenie go z dokumentu roboczego we wspólny komunikat, zgodnie z wnioskiem Parlamentu Europejskiego z rezolucji z 23 października 2020 r. w sprawie równości płci w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa UE;

2.

przyjmuje z zadowoleniem integracyjny charakter procesu konsultacji podjętych podczas opracowywania GAP III oraz uwzględnienie w nim zaleceń Parlamentu, państw członkowskich i punktów kontaktowych UE ds. równouprawnienia płci, w szczególności organizacji społeczeństwa obywatelskiego działających na rzecz praw kobiet;

3.

ubolewa, że Rada nie osiągnęła jednomyślności w sprawie konkluzji ze względu na sprzeciw ze strony czterech państw członkowskich wobec słowa „gender”, co utrudnia formalne zatwierdzenie planu działania; podkreśla, że świadczy to dobitnie o kwestionowaniu równouprawnienia płci i praw kobiet; ponawia apel o ustanowienie nowego składu Rady ds. równości płci obejmującego unijnych ministrów i sekretarzy stanu odpowiedzialnych za równość płci, aby ułatwić uwzględnianie aspektu płci we wszystkich obszarach polityki UE, w tym w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa oraz polityce rozwojowej; wzywa do wysiłków na rzecz wypracowania wspólnego stanowiska UE oraz do zdecydowanych działań w celu jednoznacznego potępienia ataków na równouprawnienie płci;

4.

zwraca uwagę, że UE ma do odegrania ważną rolę w dążeniu do osiągnięcia równości płci na świecie poprzez wspieranie krajów partnerskich w zwalczaniu dyskryminacji ze względu na płeć; wzywa UE do dawania przykładu i apeluje do sześciu państw członkowskich, które nadal nie ratyfikowały i nie wdrożyły konwencji stambulskiej, aby uczyniły to w możliwie najkrótszym czasie; apeluje do Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ), aby w dialogu politycznym z krajami partnerskimi Rady Europy zachęcała do ratyfikacji konwencji stambulskiej;

5.

zdecydowanie potępia wycofanie się Turcji z konwencji stambulskiej; uważa, że wypowiedzenie konwencji stambulskiej stanowi kolejny krok poddający w wątpliwość status Turcji jako kraju kandydującego do UE;

Skuteczniejsze zaangażowanie Unii i wydajne wdrażanie

6.

apeluje o priorytetowe traktowanie i pełne wdrożenie GAP III we wszystkich działaniach zewnętrznych Unii, z zastosowaniem podejścia transformacyjnego z punktu widzenia równości płci i intersekcjonalnego, zarówno pod względem zasięgu geograficznego GAP III, jak i obszarów podejmowanych działań, a także o włączenie aspektu płci do wszystkich obszarów działań zewnętrznych, zarówno handlu, polityki rozwoju, pomocy humanitarnej, bezpieczeństwa, jak i branż takich jak energetyka i rolnictwo; powtarza, że działania mające na celu wdrożenie GAP III muszą kierować się koniecznością wyeliminowania przyczyn nierówności płci i umożliwiać merytoryczny udział i włączenie mężczyzn, kobiet i grup znajdujących się w trudnym położeniu, oraz że ograniczone fundusze i zbyt mała liczba personelu to podstawowe przeszkody w realizacji unijnych celów dotyczących równości płci i uwzględniania aspektu płci; powtarza, że wszelkie starania zmierzające do osiągnięcia celów GAP III muszą uwzględniać różnorodność kobiet, w tym: przypomina, że GAP III powinien zapewniać spójność polityki na rzecz rozwoju w drodze systematycznych ocen wpływu w aspekcie płci, aby unikać wszelkich negatywnych skutków unijnej polityki dla praw kobiet i dziewcząt oraz równości płci; apeluje do Komisji o przekazanie koniecznych narzędzi praktycznych i politycznych w celu zapewnienia łatwego stosowania zasad GAP III w działaniach i praktyce; wzywa UE do ambitnego promowania wśród partnerów zewnętrznych, z którymi UE stara się współpracować, takich celów, które doprowadzą do poszanowania praw człowieka i rzeczywistej równości płci;

7.

apeluje o szeroko zakrojony i kompleksowy program szkoleniowy wspierający wdrażanie GAP III, w szczególności na temat uwzględniania aspektu płci, sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci i ocen wpływu w aspekcie płci, a także na temat przemocy ze względu na płeć; podkreśla potrzebę inwestowania w wiedzę, zasoby i wewnętrzne doświadczenie w dziedzinie równości płci w delegaturach UE, aby ułatwić im odpowiednie wdrażanie GAP III; domaga się, by programy szkoleniowe były dostosowane w jak największym stopniu do kontekstu lokalnego i krajowego, w którym wdrażany jest GAP III; domaga się, by kursy szkoleniowe i oferowane narzędzia były bezpłatnie i łatwo dostępne zainteresowanym partnerom lokalnym;

8.

podkreśla potrzebę regularnej, zewnętrznej i niezależnej oceny wyników GAP III, na każdym szczeblu i na każdym etapie, w odniesieniu do założonych i mierzalnych celów, a także potrzebę uwzględniania w sposób przejrzysty i inkluzywny wkładu społeczeństwa obywatelskiego, organizacji pozarządowych i innych zainteresowanych stron w terenie; apeluje o systematyczne i szczegółowe analizy w dziedzinie płci oraz stosowanie wskaźników i statystyk uwzględniających płeć i z podziałem według płci; nalega, aby ocena GAP III zawierała ocenę wdrażania wszystkich unijnych strategii politycznych mających znaczenie w działaniach zewnętrznych UE; domaga się, by GAP III obejmował przejrzyste narzędzia śledzenia łącznej wielkości wydatków na równość płci i analizy wpływu jakościowego tych inicjatyw z punktu widzenia promowania równości płci; oczekuje niezwłocznego dodania brakujących konkretnych i mierzalnych poziomów bazowych, wskaźników, działań i celów do dokumentu roboczego, a także odpowiednich planów działania i harmonogramów względem wszystkich celów; podkreśla znaczenie programowania instrumentu „Globalny wymiar Europy”, który stwarza wyjątkową okazję do operacjonalizacji celów GAP III;

9.

apeluje do misji i delegatur UE, państw członkowskich, krajów partnerskich oraz do władz regionalnych i lokalnych o ścisłą współpracę na rzecz realizacji GAP III z wykorzystaniem wszystkich dostępnych narzędzi dyplomatycznych i programowych, w oparciu o odpowiednie wytyczne opracowane i udostępniane w delegaturach; przypomina o kluczowym znaczeniu punktów kontaktowych ds. równości płci i wzywa do zwiększenia ich roli i widoczności; przyjmuje z zadowoleniem wprowadzenie CLIPs i nalega, aby wszystkie były podawane do wiadomości publicznej i tłumaczone, co ułatwi dostęp do nich lokalnemu społeczeństwu obywatelskiemu i lokalnym organizacjom;

10.

apeluje do Komisji o stymulowanie synergii z ONZ, krajami partnerskimi i międzynarodowymi zainteresowanymi stronami, aby wspólnie realizować i osiągać międzynarodowe cele związane z równością płci wyrażone w Agendzie 2030 i jej celach zrównoważonego rozwoju, deklaracji pekińskiej i jej platformie działania, a także programie działania ICPD oraz jej konferencjach przeglądowych;

11.

wzywa do nawiązania bliskich kontaktów z lokalnymi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, zwłaszcza działającymi na rzecz obrony praw kobiet i dziewcząt, w tym ze społeczności znajdujących się w trudnej sytuacji, oraz z ministerstwami, władzami regionalnymi i lokalnymi w krajach partnerskich, aby zwiększyć skuteczność i odpowiedzialność kraju za wdrażanie GAP III i CLIPs; wzywa ponadto do corocznego dialogu strategicznego i politycznego z Parlamentem Europejskim na temat wdrażania GAP III, z udziałem zainteresowanych stron, w szczególności władz lokalnych, społeczeństwa obywatelskiego i organizacji kobiecych; ponawia apel do misji i delegatur UE o konstruktywny dialog z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego oraz o wymianę poglądów i przekazywanie informacji na temat sposobu wykorzystania ich wkładu oraz zastosowania go w strategiach na rzecz równości płci;

12.

z zadowoleniem przyjmuje nacisk położony w GAP III na osoby młode, które są siłą napędową zmian; wzywa UE do zadbania o to, by kobiety i dziewczęta, a także organizacje działające na rzecz praw kobiet i organizacje oddolne, w szczególności kierowane przez dziewczęta i młodzież, oraz podmioty działające na pierwszej linii pomocy humanitarnej kierowane przez kobiety, uczestniczyły w znaczący sposób i odgrywały wiodącą rolę we wdrażaniu GAP III w ich krajach poprzez finansowanie i szkolenia; przypomina o roli i wartości dodanej wiedzy eksperckiej i długofalowego zaangażowania lokalnych działaczy, organizacji oddolnych lub innych ekspertów i interesariuszy zaangażowanych w problematykę płci w kontekście lokalnym, tak aby projekty dotyczące płci były dostosowane do lokalnej sytuacji społeczno-ekonomicznej i kulturalnej;

13.

wzywa do ściślejszej i systematycznej współpracy między zainteresowanymi stronami zaangażowanymi we wdrażanie GAP III, w tym między dyrekcjami generalnymi Komisji; zdecydowanie zachęca państwa członkowskie i delegatury UE do uznania władz regionalnych i lokalnych za kluczowe podmioty polityki rozwojowej, gdyż stanowią one szczebel demokratyczny najbliższy obywatelom i są najlepiej przygotowane do promowania równości płci i zrównoważonego rozwoju; podkreśla potrzebę ścisłej współpracy ze społecznościami wiejskimi i lokalnymi liderami w celu zwiększenia zasięgu programów równości płci;

14.

apeluje o włączenie szczegółowego celu dotyczącego finansowania organizacji na rzecz praw kobiet i społeczeństwa obywatelskiego; apeluje o wieloletnie, elastyczne, bezpośrednie, odpowiednie i wystarczające fundusze dla lokalnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego i sieci wszelkiego rodzaju, zwłaszcza tych, które działają na rzecz obrony praw kobiet, dziewcząt i innych znajdujących się w trudnym położeniu społeczności, a także organizacji praw człowieka działających na rzecz poprawy ram prawnych w poszczególnych krajach; wzywa Komisję do przedstawienia uproszczonych mechanizmów i praktyk finansowania, aby umożliwić mniejszym, oddolnym organizacjom dostęp do funduszy UE przeznaczonych na wspieranie równouprawnienia płci; potępia wszelkie formy represji wobec działaczek feministycznych, w tym obrończyń praw człowieka, i wzywa wszystkie rządy do ochrony i wspierania społeczeństwa obywatelskiego oraz do współpracy z nim;

15.

podkreśla, że obrończynie praw człowieka są szczególnie narażone na zagrożenia, zwłaszcza na obszarach objętych konfliktami oraz w sytuacjach konfliktowych i pokonfliktowych; z zadowoleniem przyjmuje apel o współpracę z obrończyniami praw człowieka i promowanie bezpiecznego środowiska dla nich oraz apeluje do Komisji o ich ochronę za pomocą odpowiednich działań i mechanizmów, z przydziałem specjalnych zasobów delegaturom UE;

16.

apeluje do delegatur UE o rygorystyczne wdrażanie Wytycznych UE w sprawie obrońców praw człowieka wobec działaczy broniących praw kobiet, w szczególności w odniesieniu do obowiązku zgłaszania organów rządowych odpowiedzialnych za naruszanie praw człowieka, oraz o oferowanie działaczom profesjonalnej pomocy prawnej w razie potrzeby; wzywa wiceprzewodniczącego Komisji/wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa do składania Parlamentowi corocznych sprawozdań z wdrażania Wytycznych UE w sprawie obrońców praw człowieka;

17.

podkreśla, że skuteczne wdrażanie GAP III wymaga wystarczającego finansowania w unijnym procesie programowania; pilnie apeluje o ściślejszą koordynację GAP III z innymi inicjatywami, takimi jak „Spotlight”, których budżet powinien wzrosnąć, a konkretne wyniki powinny się poprawić, zgodnie z niedawną oceną śródokresową oraz w oparciu o wnioski wyciągnięte z nowego kontekstu wynikającego z pandemii COVID-19; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę „Spotlight” i jej cel, jakim jest wyeliminowanie wszelkich form przemocy wobec kobiet i dziewcząt; domaga się ponownego przydziału funduszy na inicjatywę „Spotlight” po zakończeniu obecnego programu w 2022 r. oraz przedłużenia programu na cały okres obowiązywania wieloletnich ram finansowych i rozszerzenia go na podregiony;

18.

podkreśla, że cel zrównoważonego rozwoju nr 5 zakłada osiągnięcie równości płci i wzmocnienie pozycji wszystkich kobiet i dziewcząt oraz że ten cel musi zostać włączony przekrojowo do różnych dziedzin, w których UE ma kompetencje do działania; wyraża ubolewanie, że cel zrównoważonego rozwoju nr 5 jest jednym z trzech najgorzej finansowanych celów; odnotowuje z zadowoleniem, że równość płci jest uznawana w GAP III za przekrojowy priorytet działań zewnętrznych UE w jej polityce i pracach programowych; powtarza, że istnieje potrzeba odpowiedniego uwzględniania aspektu płci we wszystkich sektorach działań zewnętrznych UE oraz że priorytety programu „Globalny wymiar Europy” w krajach partnerskich oraz inicjatywy Drużyna Europy powinny być transformacyjne z punktu widzenia równości płci zgodnie z GAP III, zwłaszcza w przypadku pomocy humanitarnej;

19.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 85 % wszystkich nowych działań zewnętrznych płeć będzie musiała być uwzględniona jako ważny lub główny cel; z zadowoleniem przyjmuje cel Komisji, zgodnie z którym głównym przedmiotem 5 % nowych programów działań zewnętrznych ma być równość płci; z zadowoleniem przyjmuje również uwzględnienie co najmniej jednego działania na kraj, mającego za główny cel równość płci; przypomina, że cel na poziomie 5 % został już osiągnięty w 2019 r. oraz domaga się włączenia do GAP III bardziej ambitnych celów, zwiększonego wsparcia i konkretnego finansowania przeznaczonego na inicjatywy ukierunkowane na kwestie płci; apeluje, aby w każdym kraju przeznaczano 20 % oficjalnej pomocy rozwojowej na programy, których jednym z głównych celów jest równouprawnienie płci; domaga się ustanowienia szczegółowego celu, zgodnie z którym 85 % finansowania z tytułu oficjalnej pomocy rozwojowej UE trafi do programów, których głównym lub ważnym celem jest równość płci; w związku z tym oczekuje, że UE i państwa członkowskie zobowiążą się do niewykorzystywania oficjalnej pomocy rozwojowej na projekty, które mogłyby zaszkodzić osiągnięciom w zakresie równouprawnienia płci lub nawet je zlikwidować; podkreśla, że wyznaczone cele powinny być również przedstawione w ujęciu ilościowym z podaniem kwot, a nie tylko w ujęciu procentowym,

20.

wzywa Komisję i ESDZ do dawania przykładu i skoncentrowania się na własnych strukturach wewnętrznych; podkreśla znaczenie przywództwa uwzględniającego aspekt płci dla osiągnięcia równości płci i właściwego wdrożenia GAP III; przyjmuje z zadowoleniem zobowiązanie do zapewnienia równowagi płci w kierownictwie ESDZ oraz w zewnętrznych służbach Komisji, delegaturach UE i misjach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO); ubolewa jednak, że ESDZ jest daleka od osiągnięcia celu, jakim jest 50 % kobiet na stanowiskach kierowniczych, oraz domaga się od obecnego wysokiego przedstawiciela i wiceprzewodniczącego pełnego wdrożenia równości płci na wszystkich szczeblach zgodnie z planem; przyjmuje z zadowoleniem zobowiązanie do wprowadzenia szkoleń dotyczących równości płci i GAP III dla całego kierownictwa w głównej siedzibie i delegaturach UE oraz domaga się, by były obowiązkowe i by objęto nimi cały personel pracujący w obszarze działań zewnętrznych UE;

21.

zauważa, że ESDZ powinna przejąć wiodącą rolę w uczynieniu płci kluczowym elementem działań zewnętrznych oraz że powinna zachęcać delegatury UE do przyjęcia podobnego podejścia na szczeblu krajów partnerskich i wspierać je politycznie; podkreśla, że pisma określające zadania i opisy stanowisk pracy szefów delegatur powinny zawierać konkretną wzmiankę o równości płci, wdrażaniu GAP III, a także znaczeniu systematycznej współpracy delegatur UE i państw członkowskich oraz wzajemnych konsultacji w celu pełnego włączenia GAP i jego intersekcjonalnego, opartego na prawach człowieka i transformacyjnego z punktu widzenia równości płci podejścia do planowania wieloletnich programów indykatywnych; przyjmuje z zadowoleniem wyrażone w GAP III zobowiązanie do zadbania, by wszystkie służby zewnętrzne delegatur UE i siedziby głównej miały doradców ds. problematyki płci/osoby lub punkty kontaktowe ds. problematyki płci, ale podkreśla, że osoby na tych stanowiskach muszą być zatrudnione w pełnym wymiarze czasu pracy i dysponować wystarczającymi zasobami do realizacji zadań; apeluje ponownie o powoływanie doradców ds. problematyki płci także w misjach wojskowych WPBiO;

22.

wzywa Komisję i ESDZ, aby gromadziły odpowiednie dane dotyczące kadr, segregowane według kryterium płci, w celu oceny m.in. liczby nominacji, wstępnie zakwalifikowanych kandydatów, wyboru, przedłużenia umowy i długości okresu zatrudnienia oraz śledzenia postępów, a także aby systematycznie przeprowadzały rozmowy z kobietami i osobami należącymi do grup w niekorzystnej sytuacji na temat powodów rezygnacji ze stanowisk;

23.

wyraża ubolewanie, że ważna kwestia różnorodności jest przyporządkowana do stanowiska doradcy ESDZ ds. płci i różnorodności, i wzywa ESDZ, aby nadała niezbędną rangę zarówno równości płci, jak i Agendzie ONZ dotyczącej kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, a także różnorodności i włączeniu społecznemu, oraz aby utworzyła osobne stanowisko dla każdego z tych obszarów, a także wzmocniła te funkcje, ich mandaty, zasoby i uprawnienia; wzywa, aby w każdej dyrekcji ESDZ powołano specjalnego doradcę ds. problematyki płci, podlegającego bezpośrednio doradcy ESDZ ds. płci i różnorodności, oraz aby zachęcano personel tych dyrekcji do ścisłej współpracy z Europejskim Instytutem ds. Równości Kobiet i Mężczyzn;

24.

podkreśla, że równouprawnienie płci jest prawem człowieka kluczowym dla zrównoważonego rozwoju i inteligentnej gospodarki, przynoszącym korzyści zarówno kobietom, jak i mężczyznom, w całej ich różnorodności, w tym społeczności LGBTQI+; zauważa, że różnice w traktowaniu kobiet i mężczyzn pogłębiają inne formy nierówności; zauważa, że nierówności mają poważne konsekwencje społeczno-gospodarcze dla całego społeczeństwa i że podmioty niechętne zmianom powinny brać to pod uwagę; powtarza, że zobowiązania UE będą skuteczniejsze, jeśli działania UE będą opierać się na podejściu intersekcjonalnym do równości płci; ponawia apel, by wszystkie działania UE uwzględniały krzyżujące się tożsamości i dostrzegały, że kobiety i dziewczęta w całej ich różnorodności nie są w równym stopniu dotknięte nierównościami płci;

25.

przyjmuje z zadowoleniem potraktowanie intersekcjonalności jako podstawowej zasady GAP III, ale ubolewa nad brakiem celów, wskaźników i szczególnych działań na potrzeby jej wdrażania; podkreśla zaangażowanie Komisji i ESDZ na rzecz ochrony osób LGBTQI+ i umożliwiania im dochodzenia ich praw na całym świecie;

26.

z zadowoleniem przyjmuje zawarte w GAP III odniesienie do potencjału tkwiącego w procesie przystąpienia do UE związanego z promowaniem równości płci w krajach kandydujących i potencjalnych krajach kandydujących; podkreśla potrzebę wyraźnego dialogu merytorycznego i wydatnej pomocy technicznej w celu włączenia kwestii równości płci do polityki rozszerzenia i polityki sąsiedztwa; apeluje do Komisji i ESDZ o dalsze wykorzystywanie negocjacji akcesyjnych jako środka nacisku, aby rozszerzenie przyniosło korzyści kobietom;

27.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w GAP III podjęto kwestię ogromnego narażenia migrujących kobiet i dziewcząt na zagrożenia; wzywa, aby zwrócono szczególną uwagę na sytuację kobiet i dziewcząt będących w podróży, na szlakach migracyjnych lub w obozach, w szczególności wzywa, aby zapewniono im dostęp do wody, urządzeń sanitarnych i higieny, praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego oraz opieki zdrowotnej nad matkami;

Siedem obszarów działania

Eliminacja wszelkich form przemocy ze względu na płeć

28.

przyjmuje z zadowoleniem fakt, że pierwszy obszar zaangażowania GAP III koncentruje się na eliminowaniu wszystkich form przemocy ze względu na płeć; apeluje o bardziej zdecydowaną, skoordynowaną i systemową walkę z kobietobójstwem i wszelkimi rodzajami przemocy wobec kobiet i dziewcząt w internecie i poza nim, w szczególności w sytuacjach konfliktowych i nadzwyczajnych, w których kobiety i dziewczęta są bardziej podatne na zagrożenia, i skupienie się na kobietach i dziewczętach, które z większym prawdopodobieństwem mogą paść ofiarami przemocy, takich jak kobiety i dziewczęta z niepełnosprawnościami; podkreśla potrzebę współpracy z krajami partnerskimi w celu kryminalizacji wszelkich form przemocy ze względu na płeć;

29.

domaga się pilnych działań, aby wyeliminować przyczyny przemocy wobec kobiet i dziewcząt w oparciu o podejście transformacyjne z punktu widzenia równości płci i intersekcjonalne, w szczególności biorąc pod uwagę znaczny wzrost liczby przypadków kobietobójstwa i innych form przemocy ze względu na płeć w warunkach pandemii; przyjmuje z zadowoleniem, że Komisja koncentruje się na promowaniu prewencji przez kwestionowanie szkodliwych norm płciowych; podkreśla w tym względzie, że zasadnicze znaczenie ma współpraca z krajami partnerskimi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego w zwalczaniu stereotypów płciowych w każdym aspekcie życia społecznego; wzywa delegatury UE i państwa członkowskie do wykorzystania wszelkich możliwych środków dyplomatycznych w celu promowania przyjmowania przepisów przewidujących strukturalne równouprawnienie płci w każdym aspekcie;

30.

przypomina, że obowiązkowe szkolenia dla całego personelu ESDZ, Komisji, delegatur UE oraz misji i operacji WPBiO powinny obejmować kompleksowe programy identyfikowania ofiar przemocy seksualnej lub przemocy ze względu na płeć podczas konfliktów, a także programy prewencyjne, będące uzupełnieniem szkoleń dla całego personelu UE, w tym personelu wojskowego i policyjnego; wzywa UE do wywierania wszelkich możliwych nacisków, aby dopilnować, by sprawcy masowych gwałtów podczas działań wojennych byli zgłaszani, identyfikowani, stawiani przed sądem i karani zgodnie z międzynarodowym prawem karnym; przypomina, że statut rzymski zapewnia stałe ramy prawne pozwalające w szerokim zakresie traktować przemoc seksualną i przemoc ze względu na płeć jako zbrodnię przeciwko ludzkości, i w związku z tym wzywa UE do aktywnego wspierania niezależnej i podstawowej działalności Międzynarodowego Trybunału Karnego zarówno pod względem politycznym, jak i finansowym; z zadowoleniem przyjmuje włączenie przemocy seksualnej i przemocy ze względu na płeć jako kryteriów uzasadniających sankcje do globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka i zachęca państwa członkowskie do skutecznego korzystania z tego systemu;

31.

podkreśla, że przymusowe i dziecięce małżeństwa stanowią naruszenie praw człowieka i szczególnie narażają dziewczęta na przemoc i wykorzystywanie; przypomina, że okaleczanie żeńskich narządów płciowych jest w skali międzynarodowej uznawane za naruszenie praw człowieka, przy czym jego ofiarami jest 200 mln dzieci na całym świecie i 500 tys. w samej UE, a co roku co najmniej trzy miliony dziewcząt są narażone na okaleczenie narządów płciowych; podkreśla, że okaleczanie żeńskich narządów płciowych i przymusowe małżeństwa naruszają godność kobiet; wzywa do zintegrowania środków mających na celu zapobieganie okaleczaniu żeńskich narządów płciowych oraz przymusowym małżeństwom, w szczególności w sytuacjach konfliktowych i nadzwyczajnych i uświadamianie wszystkim istnienia tego problemu; apeluje do Komisji o zadbanie o spójne długofalowe podejście, które zmierza do położenia kresu okaleczaniu żeńskich narządów płciowych zarówno w UE, jak i poza nią, dzięki lepszym synergiom między wewnętrznymi i zewnętrznymi programami UE; ponawia apel o włączenie środków prewencji okaleczania żeńskich narządów płciowych do wszystkich obszarów polityki w działaniach zewnętrznych;

32.

przypomina, że kobiety i dziewczęta stanowią większość ofiar handlu ludźmi i wykorzystywania seksualnego; apeluje o silniejsze przywództwo i monitorowanie ze strony Komisji i państw członkowskich oraz o zacieśnienie współpracy międzynarodowej w celu wyeliminowania wyżej wymienionych szkodliwych praktyk skutkujących tymi formami niewolnictwa; przypomina, że ryzyko narażenia kobiet na handel ludźmi i seksualne wykorzystywanie zwiększa się w czasach trudności gospodarczych, konfliktów zbrojnych i sytuacji kryzysowych; wzywa do dalszego włączania walki z handlem kobietami i dziewczętami do celów GAP III oraz do zwiększenia synergii ze strategią UE w zakresie zwalczania handlu ludźmi (2021–2025);

Zapewnić kobietom dostęp do ochrony zdrowia oraz prawa seksualne i reprodukcyjne

33.

potwierdza, że prawa i zdrowie reprodukcyjne i seksualne są prawami człowieka i stanowią podstawowe elementy godności ludzkiej i wzmocnienia pozycji kobiet; jest zaniepokojony wrogością wobec równości płci i praw kobiet oraz nasileniem się mizoginistycznej retoryki konserwatywnej i wzrostem liczby zorganizowanych grup, w tym wyznaniowych, co grozi m.in. osłabieniem dostępu do praw i usług zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego zarówno w Unii Europejskiej, jak i poza nią; podkreśla, że wycofywanie przepisów dopuszczających w sprawie aborcji podważa ochronę zdrowia, praw i godności kobiet oraz stwarza większe ryzyko dla kobiet w najtrudniejszej sytuacji społecznej i gospodarczej; zauważa, że UE powinna być wiodącym przykładem na całym świecie pod względem promowania praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego, wolnego od przymusu, przemocy, dyskryminacji i nadużyć; apeluje zatem do wszystkich państw członkowskich o zapewnienie powszechnego dostępu do praw i usług zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego na swoich terytoriach;

34.

ubolewa nad faktem, że w wielu regionach świata dostęp do zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, w tym do bezpiecznej i legalnej aborcji, zaczął być poważnie ograniczany i często uznawany za przestępstwo; podkreśla ponadto, że głównymi ofiarami są kobiety ubogie, mieszkające na obszarach wiejskich i należące do mniejszości; zwraca uwagę na potrzebę skupienia się na wszystkich grupach wiekowych, w tym na dziewczętach i młodszych kobietach, oraz zapewnienia im odpowiednich informacji, edukacji i dostępu do praw i usług zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego, w tym do opieki prenatalnej, bezpiecznej i legalnej aborcji oraz antykoncepcji; podkreśla znaczenie dalszego kwestionowania dyskryminujących norm, które utrudniają kobietom, dziewczętom i osobom LGBTQI+ korzystanie z przysługujących im praw i zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, a także poddawania w wątpliwość stereotypów, które prowadzą do dyskryminacji marginalizowanych kobiet podczas porodu;

35.

podkreśla znaczenie poprawy dostępności metod antykoncepcji w krajach partnerskich, zwłaszcza dla nastoletnich dziewcząt; stwierdza, że wszystkie kobiety i nastoletnie dziewczęta mają prawo do dokonywania własnych, swobodnych i świadomych wyborów dotyczących ich praw i zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego; przypomina, że jakość opieki zdrowotnej nad matkami jest ważnym wyznacznikiem rozwoju kraju; uważa, że UE powinna pomagać krajom partnerskim w przestrzeganiu prawa do zdrowia w kontekście ciąży i porodu poprzez tworzenie przyzwoitych usług macierzyńskiej opieki zdrowotnej, które skutecznie zmniejszają śmiertelność noworodków i zgony związane z komplikacjami podczas porodu;

36.

apeluje, by w związku z udzielaniem pomocy humanitarnej przez UE i państwa członkowskie w GAP III priorytetowo traktowano kwestie równości płci oraz zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz praw w tym zakresie, a także rozliczalność, dostęp do wymiaru sprawiedliwości i możliwość dochodzenia roszczeń za naruszenia praw seksualnych i reprodukcyjnych oraz przemoc ze względu na płeć, zarówno pod względem organizowania szkoleń dla podmiotów udzielających pomocy humanitarnej, jak i finansowania;

37.

apeluje, aby w GAP III przywiązywać większą wagę do zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego oraz praw w tej dziedzinie, biorąc pod uwagę poważne konsekwencje, jakie pandemia przyniosła kobietom i dziewczętom w krajach partnerskich, oraz do koordynowania i przydzielania im odpowiedniego, elastycznego, stałego i ukierunkowanego finansowania podczas programowania Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – „Globalny wymiar Europy”; zwraca się do Komisji, ESDZ i państw członkowskich, aby w unijnym procesie programowania działań zewnętrznych, w tym we wspólnym programowaniu, priorytetowo traktowały prawa i zdrowie reprodukcyjne i seksualne; podkreśla kluczową rolę organizacji pozarządowych jako usługodawców oraz orędowników praw i zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego;

38.

przypomina znaczenie praw i zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego w odniesieniu do ciała i autonomii kobiet oraz nalega, aby prawa i zdrowie seksualne i reprodukcyjne były traktowane jako zasadniczy problem zdrowia publicznego i były powszechnie dostępne bez dyskryminacji; apeluje o powszechny dostęp do kompleksowej i dostosowanej do wieku edukacji seksualnej, skutecznej antykoncepcji, zapobiegania HIV i zakażeniom przenoszonym drogą płciową oraz bezpiecznej i legalnej aborcji; apeluje, aby programy kompleksowej edukacji seksualnej dotyczyły związków międzyludzkich, orientacji seksualnej, równouprawnienia płci, norm płciowych, zapobiegania przemocy ze względu na płeć i problematyki wyrażania zgody, a także by dostarczały informacje na temat okresu dojrzewania, cyklu menstruacyjnego, ciąży i porodu, antykoncepcji i zapobiegania chorobom przenoszonym drogą płciową;

39.

podkreśla potrzebę uwzględnienia wieku w działaniach związanych z prawami i ze zdrowiem reprodukcyjnym i seksualnym, na przykład przez zapewnienie dostępnych i przyjaznych młodzieży informacji i usług; podkreśla, że UE powinna promować włączanie tych kwestii przez kraje partnerskie do krajowych planów zdrowia publicznego; apeluje do UE i państw członkowskich, by zobowiązały się do realizacji celów GAP III dotyczących praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego oraz do przygotowania planów wdrażania na szczeblu krajowym, które nadają priorytet prawom i zdrowiu reprodukcyjnemu i seksualnemu;

40.

podkreśla potrzebę zachęcania do dostępu do edukacji na wszystkich poziomach i we wszystkich kontekstach w celu ograniczenia wczesnych małżeństw, ciąż u nastolatek i zależności ekonomicznej; apeluje o wzmożenie wysiłków na rzecz zapobiegania absencji w celu umożliwienia dziewczętom, które zostały matkami, powrotu do szkoły, zdobycia wykształcenia i wejścia na rynek pracy;

41.

apeluje o walkę z absencją dziewcząt w szkole podczas miesiączki dzięki poprawie warunków sanitarnych, usług higienicznych i dostępu do miejsc ułatwiających dbałość o higienę podczas menstruacji w szkołach oraz poprzez przeciwdziałanie ubóstwu menstruacyjnemu i stygmatyzacji w tym obszarze, w tym w ramach działań z udziałem kobiet, dziewcząt, mężczyzn i chłopców; apeluje o większą synergię między programami dotyczącymi zdrowia, praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego oraz usług wodnych, sanitarnych i higienicznych w szkołach a osobistym wsparciem dla dziewcząt;

42.

przypomina o istniejących nierównościach i dysproporcjach międzysektorowych między kobietami i mężczyznami w dostępie do opieki zdrowotnej i jej jakości, zwracając uwagę na brak opieki zdrowotnej i usług uwzględniających aspekt płci; apeluje o powszechny dostęp do profilaktyki, diagnostyki, opieki i leczenia chorób kobiecych, takich jak endometrioza i rak szyjki macicy, oraz chorób przenoszonych drogą płciową, takich jak HIV, oraz o dostęp do informacji o nich; apeluje do UE o wsparcie realizacji globalnej strategii WHO na rzecz szybszej eliminacji raka szyjki macicy;

43.

wzywa kraje partnerskie do odpowiedniego finansowania i wzmacniania systemów zdrowia publicznego oraz do prowadzenia badań naukowych nad zdrowiem kobiet na całym świecie w celu poszerzenia wiedzy na temat płci społeczno-kulturowej i płci biologicznej w dziedzinach profilaktyki, diagnostyki, leczenia i prowadzenia badań; ponadto wzywa do uświadamiania społeczeństwa w kwestiach zdrowotnych związanych z płcią;

44.

podkreśla, że państwa członkowskie muszą przyjąć politykę w dziedzinie zdrowia publicznego, w której szczególny nacisk kładzie się na promocję zdrowia i zapobieganie chorobom przez zagwarantowanie powszechnej i wysokiej jakości opieki zdrowotnej oraz zapewnienie zasobów niezbędnych do rozwiązania poważnych problemów zdrowia publicznego;

Wspieranie praw ekonomicznych i społecznych oraz równości, a także zapewnienie wzmocnienia pozycji kobiet i dziewcząt

45.

ponownie podkreśla, że kryzys oraz gospodarcze i społeczne konsekwencje wynikające z pandemii COVID-19 w sposób nieproporcjonalny wpływają na dostęp kobiet do rynku pracy; podkreśla znaczenie i potrzebę wspierania przez UE rozwoju i włączania międzysektorowego wymiaru płci do wszystkich planów odbudowy COVID-19 w krajach partnerskich oraz do inicjatyw „Drużyna Europy”; zwraca uwagę na potrzebę zareagowania w sposób uwzględniający aspekt płci na COVID-19 podczas wdrażania GAP III, aby wziąć pod uwagę wyjątkową sytuację kobiet i dziewcząt oraz stymulować możliwości po wyjściu z kryzysu; wzywa Komisję do włączenia wymiaru płci do głównego nurtu polityki oraz do uwzględnienia działań transformacyjnych z punktu widzenia równości płci we wszystkich środkach związanych z pandemią COVID-19 w krajach partnerskich, w tym w planach i środkach naprawczych, oraz do wspierania projektów, w tym projektów finansowych, w taki sposób, by uwzględniały one równość płci; podkreśla, że nowe formy finansowania, takie jak obligacje celowe gender bonds, mogłyby ożywić gospodarki krajowe, a jednocześnie wzmocnić pozycję kobiet;

46.

jest zdania, że praca ma kluczowe znaczenie w przeciwdziałaniu nierównościom; popiera rokowania zbiorowe jako środek nie tylko poprawy warunków pracy, lecz również przeciwdziałania nierównościom między mężczyznami i kobietami;

47.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja zamierza wymagać przestrzegania odpowiednich konwencji MOP i ONZ dotyczących równości płci w planowanym przeglądzie rozporządzenia w sprawie ogólnego systemu preferencji taryfowych; apeluje do Komisji o skuteczne włączenie kwestii równości płci do wszystkich rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju oraz o dopilnowanie, by handel i inwestycje nie pogłębiały nierówności płci; podkreśla, że wszystkie oceny skutków związane z handlem powinny uwzględniać stanowisko organizacji społeczeństwa obywatelskiego;

48.

podkreśla, że wsparcie finansowe dla kobiet musi iść w parze ze szkoleniem, dostępem do informacji, rozwijaniem umiejętności i uświadamianiem kobiet na temat ich podstawowych praw;

49.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o współpracę z krajami partnerskimi w zapobieganiu molestowaniu kobiet w pracy i przeciwdziałaniu mu, a także w promowaniu ratyfikacji Konwencji MOP w sprawie eliminacji przemocy i molestowania w miejscu pracy (nr 190);

50.

apeluje, aby GAP III służył promowaniu działalności gospodarczej kobiet oraz ich dostępu do niezbędnych narzędzi gospodarczych i społecznych oraz zasobów i ochrony socjalnej, w szczególności w sytuacjach nadzwyczajnych; podkreśla znaczenie uczestnictwa kobiet w gospodarce na całym świecie dla zrównoważonego rozwoju i trwałego oraz włączającego wzrostu gospodarczego, ściśle powiązanego z globalnym dążeniem do eliminacji ubóstwa ustanowionym w celach zrównoważonego rozwoju; apeluje do Komisji i państw członkowskich o wspieranie i promowanie mechanizmów ochrony socjalnej uwzględniających aspekt płci, w tym transferów gotówkowych, aby zwiększyć zdolność krajów partnerskich do reagowania na kryzysy i wstrząsy zewnętrzne;

51.

wzywa UE i kraje partnerskie do przyjęcia środków mających na celu zwiększenie szans kobiet na znalezienie zatrudnienia i zapewnienie im godziwych miejsc pracy, dostępu do finansowania i możliwości biznesowych, w tym poprzez wspieranie lokalnych organizacji kierowanych przez kobiety oraz zachęcanie ich do uczestnictwa w związkach zawodowych; podkreśla znaczenie zwiększania dostępu na przykład do mikrokredytów w celu ułatwiania i wspierania kreatywności i przedsiębiorczości kobiet na mniejszą skalę;

52.

podkreśla potrzebę uwzględnienia komplementarności innych działań, by zapewnić ich skuteczność, takich jak wolność od przemocy uwarunkowanej płcią, dostęp do godnej pracy oraz przystępnej cenowo opieki nad dziećmi i osobami starszymi; wzywa UE i jej państwa członkowskie do wzmocnienia pozycji i ochrony matek i ojców na całym świecie oraz do współpracy z krajami partnerskimi w celu zagwarantowania odpowiedniego urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego i rodzicielskiego, a także do przyjęcia praktycznych środków w celu zapewnienia tej ochrony, obok inwestycji w opiekę nad dziećmi i usługi edukacyjne;

53.

podkreśla, że UE powinna wspierać opracowanie wiążącego instrumentu na rzecz przedsiębiorczości i praw człowieka w ramach ONZ, aby w pełni zagwarantować możliwość korzystania z praw człowieka i praw kobiet;

54.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o współpracę z krajami partnerskimi w celu finansowania i promowania środków, które będą ukierunkowane na rozwiązanie problemu nieproporcjonalnego obciążenia kobiet pracą nieodpłatną, oraz w celu wspierania działań ułatwiających pracownicom przejście z gospodarki nieformalnej do formalnej; podkreśla, że kobiety i mężczyźni powinni w równym stopniu dzielić się niepłatną opieką i obowiązkami domowymi; apeluje o podjęcie konkretnych kroków w celu uznania, ograniczenia i redystrybucji niepłatnej opieki i pracy w gospodarstwie domowym;

55.

apeluje o aktywne promowanie roli kobiet i ich wkładu w gospodarkę i społeczeństwo, a także o uznanie ich praw obywatelskich i ustawowych, w tym prawa do posiadania własności, dostępu do kredytów bankowych i prawa do udziału w życiu gospodarczym i politycznym, przede wszystkim poprzez promowanie polityki makroekonomicznej uwzględniającej problematykę płci; ubolewa nad faktem, że prawo do równego wynagrodzenia za taką samą pracę o takiej samej wartości nie jest zagwarantowane w wielu sytuacjach, zarówno w UE, jak i poza nią, nawet jeśli jest ono zapisane w prawie, i podkreśla, że należy zająć się podstawową przyczyną tej dyskryminacji;

56.

podkreśla, że zasadnicze znaczenie ma zaangażowanie sektora prywatnego w osiąganie celów ustanowionych w GAP III oraz pociąganie go do odpowiedzialności w przypadku naruszania praw kobiet podczas działań biznesowych; apeluje do Komisji o włączenie perspektywy płci do przyszłego wniosku ustawodawczego w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw;

57.

podkreśla, że wzmocnienie pozycji gospodarczej i społecznej kobiet ma kluczowe znaczenie dla zrównoważonego rozwoju i wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu; apeluje o podjęcie globalnych wysiłków na rzecz dostępu dziewcząt i kobiet do wysokiej jakości edukacji i szkoleń rozwijających umiejętności, a także skutecznych narzędzi przyczyniających się do uzyskania dla nich dostępu do rynku pracy, w szczególności w sytuacjach nadzwyczajnych i w warunkach wysiedleń; zdecydowanie zaleca krajom partnerskim zwiększenie inwestycji w wysokiej jakości edukację włączającą, przy wsparciu z budżetu UE; podkreśla, że unijne wsparcie budżetowe, którego skuteczność w obszarze edukacji została wykazana, pozostaje preferowaną metodą umożliwiającą dostęp do edukacji włączającej o wysokiej jakości we wszystkich krajach rozwijających się; z zadowoleniem przyjmuje zamiar zwiększenia całkowitej kwoty finansowania dla edukacji przez przeznaczenie 10 % budżetu pomocy humanitarnej na finansowanie edukacji w sytuacjach nadzwyczajnych;

58.

podkreśla potrzebę wspierania znacznych inwestycji w usługi zdrowotne i edukacyjne, przystępne cenowo mieszkania oraz bezpieczny, przystępny cenowo i dostępny transport publiczny, zarówno na obszarach wiejskich, jak i miejskich, aby uwzględnić potrzeby ludności oraz zapewnić wkład w niezależność, równość i emancypację kobiet; przypomina, że szczególną uwagę należy poświęcić tym kwestiom w krajach niestabilnych i po konfliktach, gdzie UE będzie również realizować projekty rozwojowe, aby pomóc w rozwiązaniu problemu braku mieszkań, ziemi i praw własności dla kobiet;

59.

wyraża zaniepokojenie wzrostem przepaści cyfrowej między kobietami a mężczyznami w wielu krajach, co utrudnia równy dostęp do informacji i usług cyfrowych; podkreśla znaczenie promowania umiejętności cyfrowych, a także dostępu do narzędzi cyfrowych i ich przystępności cenowej oraz dostępu do rynku pracy; apeluje o zwiększenie ukierunkowanego finansowania i stypendiów, aby umożliwić kobietom i dziewczętom dostęp do szkolnictwa wyższego i szkoleń zawodowych, w szczególności z myślą o promowaniu edukacji cyfrowej i technicznej dziewcząt oraz udziału kobiet w dziedzinach STEM, a także aby wspierać projekty realizowane przez kobiety; z zadowoleniem przyjmuje determinację GAP III, by zniwelować przepaść cyfrową między płciami, aby umożliwić transformację cyfrową rzeczywiście sprzyjającą włączeniu społecznemu;

60.

przypomina, że kobiety, zwłaszcza te, które borykają się z dyskryminacją krzyżową, mogą napotykać trudności w dostępie do usług cyfrowych i powiązanej infrastruktury; wzywa do zapewnienia kobietom i dziewczętom, zwłaszcza tym mieszkającym na obszarach wiejskich i oddalonych, lepszego, powszechnego, bezpiecznego i pewnego dostępu do narzędzi cyfrowych i szkoleń z zakresu korzystania z nich;

61.

podkreśla potrzebę wspierania świadczenia usług publicznych i prywatnych za pomocą uwzględniających aspekt płci kanałów cyfrowych, technologii i usług (administracja elektroniczna, cyfrowe usługi finansowe), które zwiększą włączenie i uczestnictwo kobiet i dziewcząt w społeczeństwie; wzywa państwa członkowskie, by zajęły się problemem wykluczenia cyfrowego wszystkich słabszych grup społecznych oraz zapewniły im dostęp do edukacji w dziedzinie technologii informacji i komunikacji, uwzględniając jednocześnie różne czynniki warunkujące dostęp kobiet do edukacji, a także tworząc bezpłatne cyfrowe punkty dostępu;

62.

apeluje do UE o wsparcie modernizacji i cyfryzacji administracji krajów partnerskich, w szczególności w celu sprawienia, by wszystkie te kraje posiadały wiarygodne rejestry stanu cywilnego, w których odnotowuje się każde narodziny;

63.

przyznaje, że sytuacje nadzwyczajne, takie jak konflikty zbrojne i kryzysy gospodarcze oraz sytuacje związane z przesiedleniami, zagrażają kształceniu i szkoleniu kobiet i dziewcząt; ponownie podkreśla, że dostęp kobiet do źródeł utrzymania i możliwości zatrudnienia jest poważnie utrudniony w sytuacjach nadzwyczajnych i trudnych, w związku z czym podkreśla znaczenie przyznawania niezbędnych środków finansowych w takich przypadkach, zwłaszcza lokalnym organizacjom kierowanym przez kobiety i istniejącym strukturom, w celu poprawy struktur zapewniających odpowiedni rozwój ich edukacji, umiejętności i dostępu do miejsc pracy w perspektywie długoterminowej;

64.

zauważa, że brak bezpieczeństwa żywnościowego dotyka kobiety asymetrycznie i że są one w nieproporcjonalnie mniejszym stopniu właścicielami gruntów, zwierząt gospodarskich i innych aktywów; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania celu, jakim jest osiągnięcie równości płci w sektorze żywności i rolnictwa, oraz możliwości finansowych i dostępu do szkoleń w celu wzmocnienia pozycji kobiet w rolnictwie; zwraca uwagę na znaczenie wspierania krajów partnerskich w przeprowadzaniu reform prawnych, politycznych i instytucjonalnych, aby zagwarantować kobietom równe prawa do zasobów gospodarczych, w szczególności dostęp do ziemi i innych form własności oraz kontrolę nad nimi;

65.

wzywa UE do promowania polityki gospodarczej i handlowej zgodnej z celami zrównoważonego rozwoju i celami GAP III; przypomina swoje poprzednie stanowisko w sprawie handlu i płci przedstawione w rezolucji z dnia 13 marca 2018 r. w sprawie równouprawnienia płci w umowach handlowych zawieranych przez UE (12); apeluje do UE o dalsze wspieranie i wprowadzanie strategii handlowych zmniejszających różnice społeczno-gospodarcze i zapewniających wysoki poziom ochrony i poszanowania podstawowych wolności i praw człowieka, w tym równości płci;

66.

z zadowoleniem odnotowuje, że w GAP III wzywa się do promowania równości płci za pośrednictwem polityki handlowej UE; wzywa Komisję, Radę i ESDZ, aby promowały i wspierały włączanie do wszystkich unijnych umów handlowych i inwestycyjnych specjalnego rozdziału poświęconego aspektowi płci, zawierającego zobowiązania do wspierania równouprawnienia płci i wzmacniania pozycji kobiet; apeluje do Komisji o uwzględnienie wpływu w aspekcie płci w ocenach ex ante i ex post unijnej polityki handlowej i umów handlowych;

67.

podkreśla swoje wcześniejsze stanowisko, w którym apelował, by w zbliżającym się odnowieniu układu o stowarzyszeniu UE–Chile uwzględnić specjalny rozdział dotyczący handlu i równości płci oraz wzmocnienia pozycji kobiet; z zainteresowaniem odnotowuje poczynione w negocjacjach postępy w odniesieniu do rozdziału dotyczącego handlu i płci;

68.

przypomina swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie praw człowieka oraz norm społecznych i środowiskowych w międzynarodowych umowach handlowych (13),

69.

zaważa, że polityka handlowa nie jest neutralna płciowo i że potrzebne jest lepsze gromadzenie danych segregowanych według kryterium płci, wraz z jasnymi wskaźnikami, aby odpowiednio oceniać różne skutki polityki handlowej dla kobiet i mężczyzn; ponownie wzywa UE i jej państwa członkowskie do czerpania inspiracji z zestawu narzędzi opracowanego przez Konferencję Narodów Zjednoczonych do spraw Handlu i Rozwoju oraz do uwzględnienia w ocenach skutków ex ante i w ocenach ex post wpływu polityki handlowej i umów handlowych UE na kwestię płci w poszczególnych krajach i sektorach; wzywa Komisję do współpracy z partnerami międzynarodowymi, takimi jak WTO, oraz z władzami i organizacjami lokalnymi w celu gromadzenia danych, analizowania wpływu handlu na kobiety oraz przekładania danych na konkretne propozycje mające na celu poprawę roli kobiet w systemie handlu międzynarodowego oraz promowanie inkluzywnego wzrostu gospodarczego; podkreśla, że zacieśnienie współpracy między organizacjami międzynarodowymi, takimi jak WTO, Międzynarodowe Centrum Handlu i ONZ, oraz utworzenie sieci obejmujących środowiska akademickie, organizacje społeczeństwa obywatelskiego i parlamenty może sprzyjać wymianie najlepszych praktyk i metod gromadzenia danych, a także uwzględnianiu perspektywy płci w handlu; nalega, by obecność zagadnień dotyczących płci nie ograniczała się do rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju;

70.

wzywa Komisję, by aktywnie zaangażowała się w prace niedawno utworzonej nieformalnej grupy roboczej WTO ds. handlu i płci z myślą o przyjęciu podczas 12. konferencji ministerialnej zdecydowanej deklaracji, która mogłaby posłużyć za plan realizacji deklaracji z Buenos Aires z 2017 r.; podkreśla, że nieformalna grupa robocza ds. handlu i płci stanowi pierwszy krok w kierunku stworzenia w ramach WTO bardziej stałej platformy do omawiania kwestii związanych z handlem i płcią; wzywa Komisję, by dalej aktywnie angażowała się, wraz z innymi członkami WTO, w prace nieformalnej grupy roboczej oraz by zbadała możliwość powołania stałej grupy roboczej;

71.

przypomina, że apelował do Komisji o to, by skład wewnętrznych grup doradczych był zrównoważony pod względem płci, by ich rola w zakresie monitorowania została jeszcze bardziej rozszerzona oraz by w ramach każdej umowy o wolnym handlu ustanawiano komisję ds. handlu i płci w celu identyfikacji niedociągnięć;

72.

wzywa Komisję do starannej oceny wpływu umów handlowych na sektory, w których pracuje duży odsetek kobiet, takie jak sektor odzieżowy i rolnictwo na małą skalę; przypomina, że kryzys gospodarczy wywołany przez COVID-19 silnie dotknął te sektory i zwiększył ryzyko pogłębienia nierówności oraz nasilenia dyskryminacji i wykorzystywania pracujących kobiet;

73.

wzywa Komisję do zapewnienia dostępności wystarczających środków oraz do ujawnienia przyznanych środków, do promowania podstawowej wartości, jaką jest równość płci, w polityce handlowej i inwestycyjnej oraz do dbania o to, by sekretariaty instytucji UE odpowiedzialne za politykę handlową i negocjacje handlowe dysponowały wiedzą i zdolnościami technicznymi umożliwiającymi uwzględnianie perspektywy płci w całym procesie negocjacji handlowych i formułowania polityki, dzięki wyznaczeniu punktów kontaktowych ds. równouprawnienia płci w instytucjach i delegaturach UE;

74.

wzywa do włączenia do wszystkich rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju możliwych do wyegzekwowania przepisów opartych na przestrzeganiu podstawowych standardów pracy i odpowiednich konwencji MOP, w szczególności Konwencji nr 189 dotyczącej osób pracujących w gospodarstwie domowym, Konwencji nr 156 MOP dotyczącej pracowników mających obowiązki rodzinne, Konwencji nr 111 dotyczącej dyskryminacji (zatrudnienie i wykonywanie zawodu), Konwencji nr 100 dotyczącej jednakowego wynagrodzenia oraz Konwencji nr 190 w sprawie eliminacji przemocy i molestowania w miejscu pracy, a także apeluje o włączenie tych konwencji do listy konwencji uwzględnianych podczas przeglądu GSP+;

75.

z zadowoleniem przyjmuje międzynarodowe porozumienie robocze Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej (ISO/IWA 34) w sprawie globalnych definicji związanych z przedsiębiorczością kobiet, które ma na celu ułatwienie kształtowania polityki, gromadzenia danych i dostępu do budowania zdolności, finansowania i rynków z myślą o wzmocnieniu pozycji gospodarczej kobiet;

76.

z zadowoleniem przyjmuje dotychczasowe osiągnięcia w dziedzinie równości płci w polityce kredytowej Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) oraz wzywa EBI do zwiększenia wysiłków, w szczególności zaś do uwzględniania w jak największym stopniu celów polityki GAP III w mandacie dotyczącym udzielania pożyczek zewnętrznych;

77.

podkreśla, że EBI oraz inne właściwe europejskie instytucje finansowe na rzecz rozwoju należy w pełni dostosować do założeń GAP III; apeluje do EBI o uwzględnianie celów GAP III podczas udzielania wsparcia przedsiębiorstwom w krajach partnerskich poprzez przeprowadzanie ocen skutków dla każdego projektu finansowanego przez EBI oraz wzywa do stałego monitorowania operacji na miejscu;

Wsparcie uczestnictwa i przywództwa kobiet, dziewcząt i młodych kobiet

78.

podkreśla znaczenie przywództwa i udziału kobiet i dziewcząt na wszystkich szczeblach procesu decyzyjnego oraz podkreśla, że równy udział kobiet w życiu publicznym i politycznym ma zasadnicze znaczenie dla dobrego zarządzania i kształtowania polityki; podkreśla znaczenie reprezentacji kobiet po obu stronach stołu negocjacyjnego na wszystkich szczeblach działań zewnętrznych; powtarza, że gdy kobiety i dziewczęta są w równym stopniu liderkami, całe społeczności korzystają z lepszych i trwalszych rozwiązań; stwierdza, że kobiety są niedostatecznie reprezentowane na wszystkich szczeblach życia politycznego i publicznego, a postęp w tej dziedzinie jest powolny;

79.

apeluje o finansowanie programów zachęcających kobiety do szkoleń, obywatelskiego zaangażowania i uczestnictwa, w tym wspierających podejścia partycypacyjne na szczeblu społeczności oraz szczególne działania edukacyjne dla dziewcząt i młodych kobiet, ponieważ to one najbardziej cierpią z powodu dyskryminacji; wzywa do włączenia kobiet na wszystkich szczeblach podejmowania decyzji, rządzenia, przewodnictwa i sprawowania władzy za pośrednictwem reform administracji publicznej, programów i działań takich jak tworzenie sieci kontaktów, wymiana, mentoring i sponsorowanie, a także opowiada się za włączeniem lokalnych organizacji działających na rzecz praw kobiet i organizacji udzielających pomocy humanitarnej kierowanych przez kobiety do struktur koordynacji pomocy humanitarnej i podejmowania decyzji;

Zaangażowanie kobiet w procesy na rzecz pokoju i bezpieczeństwa

80.

podkreśla rolę kobiet i społeczeństwa obywatelskiego w promowaniu dialogu, budowaniu koalicji i mediacjach na rzecz pokoju oraz proponowaniu odmiennych sposobów rozumienia i urzeczywistniania pokoju i bezpieczeństwa, w szczególności w zapobieganiu konfliktom, rozwiązywaniu ich i odbudowie po nich; apeluje do Unii Europejskiej o wspieranie większego uczestnictwa kobiet w procesach na rzecz utrwalania i budowania pokoju oraz o wspomaganie i uznawanie młodych kobiet, dziewcząt i obrończyń praw człowieka za główną siłę napędową zmian, a także o wspieranie ich i chronienie; podkreśla, że poszanowanie i pełna realizacja praw człowieka w przypadku kobiet stanowią podstawę demokratycznego i integracyjnego społeczeństwa;

81.

z zadowoleniem przyjmuje włączenie unijnego planu działania na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa do GAP III i apeluje o jego skuteczne wdrożenie; podkreśla ważną rolę istniejących i udanych lokalnych inicjatyw na rzecz budowania pokoju prowadzonych przez kobiety i obrończynie praw człowieka oraz wzywa UE do wspierania, wzmacniania i systematycznego włączania tych inicjatyw do konsultacji dotyczących budowania pokoju, a także koordynacji i podejmowania decyzji;

82.

wzywa ESDZ do przeprowadzania systematycznej analizy konfliktów z uwzględnieniem perspektywy płci w oparciu o analizę dotyczącą płci i analizę konfliktów uwzględniającą aspekt płci, w szczególności w odniesieniu do misji i operacji WPBiO oraz działań w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju; podkreśla, że należy zapewnić wystarczające środki na gromadzenie i pogłębianie specjalistycznej wiedzy UE oraz jej zdolności do analizy ryzyka i konfliktów z uwzględnieniem perspektywy płci, co powinno obejmować zwrócenie szczególnej uwagi na równość płci i zapewnienie znaczącego udziału kobiet i grup w niekorzystnej sytuacji;

83.

zwraca uwagę, jak ważne jest powiązanie koncepcji bezpieczeństwa ludzkiego i podejścia uwzględniającego problematykę płci; wzywa UE, aby wykorzystała koncepcję bezpieczeństwa ludzkiego, którą określono w rezolucji nr 66/290 Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz w jego agendzie „Kobiety, pokój i bezpieczeństwo”; nalega, by koncepcja bezpieczeństwa koncentrowała się na życiu ludzkim i jego ochronie przed takimi zagrożeniami, jak przemoc, brak edukacji, opieki zdrowotnej, żywności czy niezależności ekonomicznej; wzywa Komisję, ESDZ i państwa członkowskie, aby rozwijały i propagowały program ONZ w zakresie rozbrojenia; kładzie nacisk na prowadzenie feministycznej polityki zagranicznej w zakresie rozbrojenia i nieproliferacji;

84.

zwraca uwagę, że kobiety są w nieproporcjonalnie większym stopniu narażone na przemoc seksualną związaną z konfliktami oraz inne bezkarnie popełniane naruszenia praw człowieka, co oznacza też większe ryzyko stania się ofiarą handlu ludźmi; podkreśla potrzebę zapewnienia kobietom i dziewczętom, które padły ofiarą przemocy seksualnej w strefach i krajach objętych konfliktem, odpowiedniej i całościowej opieki i leczenia, a także skutecznego i szybkiego zadośćuczynienia; zauważa, że system ten działa już tam, gdzie został zastosowany, i pomaga również w ponownej integracji społecznej tych ofiar; przypomina o znaczeniu zwalczania stygmatyzacji ofiar; domaga się ciągłości wsparcia dla środków, których celem jest dostarczanie kobietom w sytuacjach konfliktu i w sytuacjach nadzwyczajnych pakietów pomocowych w zakresie praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego poprzez finansowanie i wspomaganie organizacji pierwszego kontaktu i organizacji prowadzonych przez kobiety;

85.

przypomina, że kobiety są nieproporcjonalnie częściej dotknięte konfliktami zbrojnymi; ubolewa nad wykorzystywaniem przemocy seksualnej jako narzędzia wojny oraz domaga się jej pilnego zwalczania, a także zapobiegania bezkarności poprzez pociągnięcie sprawców do odpowiedzialności; podkreśla również, że kobiety są często pierwszymi ofiarami wysiedleń ludności w strefach konfliktów i często cierpią z powodu utraty niezależności ekonomicznej oraz braku dostępu do edukacji i rzetelnych usług w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego; podkreśla potrzebę zapewnienia dostępu do edukacji i zatrudnienia ludności wysiedlonej w wyniku konfliktu lub klęski żywiołowej; apeluje do Komisji i państw członkowskich o współpracę z krajami partnerskimi i ich siłami zbrojnymi w celu zapewnienia odpowiedniego egzekwowania Konwencji genewskiej o ochronie osób cywilnych podczas wojny, ze szczególnym naciskiem na zapobieganie przemocy seksualnej i karanie jej sprawców;

86.

wyraża ubolewanie, że w GAP III nie uwzględniono dziedzictwa kulturowego w różnych krajach oraz roli kobiet w jego ochronie i rozwoju; wzywa Komisję i ESDZ, aby opracowały programy mające na celu ochronę i uznanie dziedzictwa kulturowego i tradycji wypracowanych przez kobiety, które to elementy często pozostają niezauważone, zwłaszcza w całym cyklu konfliktu;

Operacje humanitarne uwzględniające aspekt płci

87.

ubolewa, że w wydanym niedawno komunikacie Komisji w sprawie operacji humanitarnych UE: nowe wyzwania, te same zasady (COM(2021)0110) nie uwzględnia się w wystarczającym stopniu perspektywy płci w kontekście pomocy humanitarnej; wzywa Komisję do przedstawienia bardziej konkretnych wniosków dotyczących poszczególnych wydatków, programów, śledzenia i oceny działań związanych z płcią w kontekście pomocy humanitarnej oraz do opracowania środków służących dalszemu rozwijaniu dostosowanych i skutecznych działań humanitarnych UE uwzględniających aspekt płci, z uwzględnieniem możliwości, jakie trojakie podejście oparte na powiązaniu pomocy humanitarnej, rozwoju i pokoju stwarza dla ochrony praw kobiet i dziewcząt oraz promowania równouprawnienia płci we wszystkich kontekstach;

Budowa zielonego i cyfrowego społeczeństwa

88.

z zadowoleniem przyjmuje włączenie do GAP III priorytetowego obszaru dotyczącego zmiany klimatu, biorąc pod uwagę, że zmiana klimatu nie jest neutralna pod względem płci, ponieważ wzmacnia istniejące różnice w traktowaniu kobiet i mężczyzn, zwłaszcza w odniesieniu do osób ubogich, młodych i ludów tubylczych, szczególnie w niestabilnych środowiskach; docenia determinację Unii w uwzględnianiu wymiaru płci w zielonej transformacji, biorąc pod uwagę międzysektorowy i nieproporcjonalnie większy wpływ zmiany klimatu na kobiety i dziewczęta, zwłaszcza w krajach rozwijających się; podkreśla konieczność włączenia, wysłuchania i wzmocnienia pozycji kobiet i dziewcząt przy opracowywaniu i wdrażaniu skutecznych metod łagodzenia skutków zmian klimatu i przystosowywania się do nich w krajach partnerskich, a tym samym zapewnienia transformacyjnych z punktu widzenia równości płci i skutecznych działań na rzecz klimatu; wzywa UE do dawania przykładu poprzez niezwłoczne uwzględnienie perspektywy płci i celów w zakresie równouprawnienia płci w Europejskim Zielonym Ładzie i związanych z nim inicjatywach;

89.

przypomina, że równość płci jest warunkiem wstępnym zrównoważonego rozwoju i osiągnięcia uczciwej i sprawiedliwej transformacji, która nie pozostawia nikogo bez pomocy; przypomina w związku z tym o swoim apelu, by w ślad za Europejskim Zielonym Ładem szybko podążała dyplomacja w zakresie Zielonego Ładu, która systematycznie uwzględni perspektywę płci społeczno-kulturowej i międzysektorową oraz zaangażuje kobiety i dziewczęta, w tym kobiety tubylcze, w proces podejmowania strategicznych decyzji dotyczących dostosowania do zmian klimatu;

90.

podkreśla, że kobiety i kobiece organizacje przodują pod względem znajdowania rozwiązywań i dostarczania eksperckiej wiedzy o rolnictwie, klimacie, energii i zachowaniu różnorodności biologicznej oraz stoją na czele walki ze zmianą klimatu; apeluje o wspieranie ich za pomocą adekwatnego i elastycznego dofinansowania, przepisów i szerszego dostępu do gruntów i zasobów, a także poprzez współpracę z sektorem prywatnym i finansowym; przypomina o znaczeniu przystosowania uwzględniającego aspekt płci, w tym rolnictwa przyjaznego klimatowi, zmniejszania ryzyka związanego z klęskami żywiołowymi, gospodarki o obiegu zamkniętym i zrównoważonego zarządzania zasobami naturalnymi;

91.

apeluje o ułatwianie kobietom i dziewczętom dostępu do narzędzi cyfrowych oraz szkoleń w tym zakresie, a także do promowania zatrudniania ich w zawodach związanych z nauką, technologią, inżynierią i matematyką (STEM);

92.

podkreśla, że sieci społecznościowe są źródłem dyskryminacji i molestowania ze względu na płeć; podkreśla, że rządy powinny zwiększyć wysiłki na rzecz lepszego uregulowania tych sieci oraz platform cyfrowych w celu zwalczania przemocy w sieci i cybernękania na tle płciowym; dostrzega, że stanowi to główną przeszkodę w dostępie kobiet i dziewcząt do środowiska cyfrowego i ich uczestnictwa online oraz poważnie ogranicza uczestnictwo dziewcząt i kobiet w polityce, zwłaszcza w przypadku kobiet i dziewcząt o tożsamościach intersekcjonalnych, które zgłaszają wyższe wskaźniki nękania w sieci; domaga się ukierunkowanych mechanizmów ochrony dla kobiet w internecie oraz większego zaangażowania kobiet w projektowanie, produkcję i rozwój sztucznej inteligencji w celu walki z utrwalaniem się stereotypów i uprzedzeń związanych z płcią; apeluje o egzekwowanie odpowiednich przepisów prawa karnego, aby przeciwdziałać nadużyciom w internecie, groźbom, molestowaniu seksualnemu i rozpowszechnianiu prywatnego wizerunku bez zgody;

93.

zauważa, że handel elektroniczny może przyczynić się do połączenia większej liczby kobiet prowadzących przedsiębiorstwa z rynkami międzynarodowymi; wzywa jednak Komisję do pomocy kobietom w korzystaniu z nowych technologii, takich jak blockchain, które ze względu na partnerski charakter, anonimowość i skuteczność mogą pomóc niektórym kobietom w pokonaniu pewnych dyskryminujących barier prawnych i kulturowych w handlu, poprawić ich dostęp do finansowania i pomóc im w integracji z globalnymi łańcuchami wartości;

Tworząc prawdziwe pokolenie równości

94.

ponownie podkreśla przewodnią rolę, jaką Unia powinna odgrywać na szczeblu wielostronnym na rzecz feministycznej dyplomacji w celu realizacji międzynarodowych umów dotyczących praw kobiet i dziewcząt oraz wzmocnienia ich pozycji; wzywa UE, jej państwa członkowskie, Komisję i ESDZ do zobowiązania się do poczynienia postępów w kierunku feministycznej polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i rozwoju, która wiąże się z wizją transformacyjną z punktu widzenia równości płci, oraz do uczynienia równouprawnienia płci kluczowym elementem ich działań zewnętrznych i priorytetów;

95.

z zadowoleniem przyjmuje obietnicę wyasygnowania 33 mld EUR złożoną przez rządy na całym świecie, sektor prywatny i społeczeństwo obywatelskie na Forum Pokolenia Równości w Paryżu; apeluje o skuteczny i międzynarodowy system rozliczalności oraz oczekuje od Komisji corocznego kontrolowania przyjętych przez nią zobowiązań i ich konkretnego wdrażania w praktyce;

96.

przypomina, że Komisja zobowiązała się przeznaczyć 4 mld EUR z budżetu zewnętrznego na rzecz kobiet i dziewcząt oraz zwiększyć finansowanie organizacji kobiecych; wzywa do doprecyzowania tych zobowiązań, ich odpowiedniego monitorowania i przełożenia na realia, a także do ustanowienia jasnego poziomu bazowego i celów;

97.

przypomina, że dialog międzypokoleniowy oraz włączenie i angażowanie mężczyzn i chłopców w zapewnianie równości płci są kluczowe dla sukcesu przemian społecznych i stworzenia prawdziwego pokolenia równości;

98.

z zadowoleniem przyjmuje, że w GAP III uznano znaczenie aktywnego angażowania mężczyzn i chłopców w celu promowania zmian w postawach społecznych, a w rezultacie szerszych zmian strukturalnych; podkreśla, jak ważne jest stworzenie praktycznych sposobów, aby zaangażować mężczyzn i chłopców jako podmioty wprowadzające zmiany przez ustanowienie dodatkowych wskaźników i celów związanych z zaangażowaniem mężczyzn i chłopców, oraz zadbanie o to, by GAP III przyniósł pozytywne rezultaty także dla nich;

o

o o

99.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji i wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa.

(1)  Dz.U. L 23 z 27.1.2010, s. 35.

(2)  Dz.U. L 107 z 26.3.2021, s. 1.

(3)  Dz.U. L 209 z 14.6.2021, s. 1.

(4)  Dz.U. C 76 z 9.3.2020, s. 168.

(5)  Dz.U. C 294 z 23.7.2021, s. 8.

(6)  Dz.U. C 294 z 23.7.2021, s. 58.

(7)  Dz.U. C 404 z 6.10.2021, s. 202.

(8)  Dz.U. C 456 z 10.11.2021, s. 191.

(9)  Dz.U. C 456 z 10.11.2021, s. 232.

(10)  Dz.U. C 81 z 18.2.2022, s. 63.

(11)  Dz.U. C 81 z 18.2.2022, s. 43.

(12)  Dz.U. C 162 z 10.5.2019, s. 9.

(13)  Dz.U. C 99 E z 3.4.2012, s. 31.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/168


P9_TA(2022)0074

Praworządność i konsekwencje wyroku ETS

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie praworządności i konsekwencji wyroku TSUE (2022/2535(RSP))

(2022/C 347/13)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 2, art. 3 ust. 1, art. 4 ust. 3, art. 6, 7, 13, art. 14 ust. 1, art. 16 ust. 1, art. 17 ust. 1, 3 i 8, art. 19 ust. 1 akapit drugi i art. 49 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), a także art. 265, 310, 317 i 319 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii (1) (rozporządzenie w sprawie warunkowości w zakresie praworządności),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 marca 2021 r. w sprawie stosowania rozporządzenia (UE, Euratom) 2020/2092 – mechanizm warunkowości w zakresie praworządności (2),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 czerwca 2021 r. w sprawie sytuacji w zakresie praworządności w Unii Europejskiej i stosowania rozporządzenia (UE, Euratom) 2020/2092 w sprawie warunkowości (3),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie opracowania wytycznych dotyczących stosowania ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii (4),

uwzględniając złożoną w dniu 29 października 2021 r. skargę na bezczynność w sprawie C-657/21, Parlament Europejski przeciwko Komisji, która toczy się obecnie przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE),

uwzględniając sprawozdania Komisji na temat praworządności z dnia 30 września 2020 r. (COM(2020)0580) oraz z dnia 20 lipca 2021 r. (COM(2021)0700),

uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej przyjęte dnia 11 grudnia 2020 r.,

uwzględniając stosowne orzecznictwo TSUE oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka,

uwzględniając wyroki TSUE z dnia 16 lutego 2022 r. w sprawach C-156/21 i C-157/21 (5),

uwzględniając orzeczenie TSUE z 3 czerwca 2021 r. w sprawie C-650/18 oddalające skargę Węgier na rezolucję Parlamentu z 12 września 2018 r. uruchamiającą procedurę stwierdzenia istnienia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez państwo członkowskie wartości, na których opiera się Unia Europejska (6),

uwzględniając postanowienie TSUE z dnia 14 lipca 2021 r. i jego wyrok z dnia 15 lipca 2021 r. (7), w którym stwierdzono, że system dyscyplinarny sędziów w Polsce jest niezgodny z prawem UE,

uwzględniając swoją rezolucję z 12 września 2018 r. w sprawie wniosku wzywającego Radę do stwierdzenia, zgodnie z art. 7 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej, istnienia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez Węgry wartości, na których opiera się Unia (8),

uwzględniając uzasadniony wniosek Komisji z 20 grudnia 2017 r., złożony zgodnie z art. 7 ust. 1 TUE, w sprawie praworządności w Polsce: wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie stwierdzenia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez Rzeczpospolitą Polską zasady praworządności (COM(2017)0835),

uwzględniając rezolucję z 1 marca 2018 r. w sprawie decyzji Komisji o zastosowaniu art. 7 ust. 1 TUE w związku z sytuacją w Polsce (9),

uwzględniając pisma z dnia 17 listopada 2021 r. skierowane przez Komisję do Polski i Węgier na podstawie art. 6 ust. 4 rozporządzenia w sprawie warunkowości w zakresie praworządności,

uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu i załącznik VI do Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że Unia Europejska opiera się na wartościach zapisanych w art. 2 TUE, którymi są: poszanowanie godności osoby ludzkiej, wolność, demokracja, równość, praworządność oraz poszanowanie praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości;

B.

mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem w sprawie warunkowości w zakresie praworządności zasadę praworządności należy rozumieć w świetle wartości i zasad zapisanych w art. 2 TFUE, w tym praw podstawowych i niedyskryminacji; jest zdania, że Komisja powinna wykorzystać wszystkie dostępne jej narzędzia, w tym rozporządzenie w sprawie warunkowości w zakresie praworządności, aby przeciwdziałać uporczywym naruszeniom demokracji i praw podstawowych w całej Unii, w tym atakom na wolność mediów i dziennikarzy, migrantów, prawa kobiet, prawa osób LGBTIQ oraz wolność zrzeszania się i zgromadzeń; wzywa Komisję do podjęcia działań i uwzględnienia tego przy stosowaniu rozporządzenia w sprawie warunkowości w zakresie praworządności;

C.

mając na uwadze, że każde wyraźne ryzyko poważnego naruszenia przez państwo członkowskie wartości zapisanych w art. 2 TUE nie dotyczy wyłącznie tego państwa członkowskiego, w którym ryzyko to się urzeczywistnia, lecz wywiera również wpływ na pozostałe państwa członkowskie, na ich wzajemne zaufanie, a także na charakter samej Unii i na wynikające z prawa Unii podstawowe prawa obywateli;

D.

mając na uwadze, że wartości zawarte w art. 2 TUE definiują samą tożsamość Unii Europejskiej jako wspólnego porządku prawnego, w związku z czym Unia Europejska musi być w stanie bronić tych wartości w granicach uprawnień przyznanych jej na mocy Traktatów;

E.

mając na uwadze, że rozporządzenie w sprawie warunkowości w zakresie praworządności weszło w życie 1 stycznia 2021 r. i od tego dnia wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich;

F.

mając na uwadze, że w rozporządzeniu dotyczącym warunkowości w zakresie praworządności jasno określono jego stosowanie, cel i zakres; mając na uwadze, że zgodnie z art. 17 ust. 1 TUE Komisja czuwa „nad stosowaniem Traktatów i środków przyjmowanych przez instytucje na ich podstawie”;

G.

mając na uwadze, że nieobecność przewodniczącej Komisji podczas debaty plenarnej 16 lutego 2022 r. dowodzi braku poszanowania obowiązku Komisji, by traktować priorytetowo w stosunku do innych wydarzeń lub zaproszeń swoją obecność na posiedzeniach plenarnych Parlamentu, na które jest zaproszona, przewidzianego w porozumieniu ramowym w sprawie stosunków między Parlamentem Europejskim a Komisją Europejską (10);

H.

mając na uwadze, że w swoim oświadczeniu prasowym 16 lutego 2022 r. przewodnicząca Ursula von der Leyen ogłosiła, że Komisja, biorąc pod uwagę wyroki TSUE, „w najbliższych tygodniach [przyjmie] wytyczne obejmujące wyjaśnienia co do sposobu stosowania tego mechanizmu w praktyce”;

I.

mając na uwadze, że stosowanie rozporządzenia w sprawie warunkowości w zakresie praworządności nie jest uzależnione od przyjęcia wytycznych, które nie są częścią rozporządzenia, a także mając na uwadze, że żadne wytyczne nie mogą podważać intencji współprawodawców ani zmieniać zakresu tekstu rozporządzenia, rozszerzać go lub zawężać;

J.

mając na uwadze, że rozporządzenie w sprawie warunkowości w zakresie praworządności ma na celu ochronę budżetu i interesów finansowych Unii przed skutkami naruszenia zasad praworządności;

K.

mając na uwadze, że nie do przyjęcia jest fakt, iż od grudnia 2021 r. Komisja i Rada odmawiają rozpoczęcia negocjacji w sprawie porozumienia międzyinstytucjonalnego dotyczącego jednolitego, opartego na dowodach i obejmującego całą UE mechanizmu na rzecz demokracji, praworządności i praw podstawowych, do czego Parlament wzywał w swojej inicjatywie ustawodawczej z 7 października 2020 r. (11);

L.

mając na uwadze, że nadal nie zostały spełnione trzy warunki wypłaty Polsce środków z Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, o których wspomniała przewodnicząca Komisji 19 października 2021 r.;

M.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 319 TFUE „Parlament Europejski, na zalecenie Rady, udziela Komisji absolutorium z wykonania budżetu”;

N.

mając na uwadze, że tocząca się na Ukrainie wojna przypomniała o naszym wspólnym obowiązku skutecznej ochrony, za pomocą wszelkich dostępnych nam środków, demokracji, praworządności i naszych wartości zapisanych w art. 2 TUE;

O.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 234 TFUE Parlament Europejski ma prawo głosować nad wnioskiem o wotum nieufności dla Komisji;

P.

mając na uwadze, że Komisja niestety postanowiła zastosować się do niewiążących konkluzji Rady Europejskiej z 11 grudnia 2020 r., mimo że „jest całkowicie niezależna”, a jej członkowie „nie zwracają się o instrukcje ani ich nie przyjmują od żadnego rządu, instytucji, organu lub jednostki organizacyjnej” (art. 17 ust. 3 TUE, art. 245 TFUE), a ponadto ponoszą „odpowiedzialność przed Parlamentem Europejskim” (art. 17 ust. 8 TUE) oraz czuwają „nad stosowaniem Traktatów i środków przyjmowanych przez instytucje na ich podstawie” (art. 17 ust. 1 TUE);

1.

z zadowoleniem przyjmuje wyroki TSUE z dnia 16 lutego 2022 r. (12) i jego wnioski, zgodnie z którymi mechanizm warunkowości w zakresie praworządności jest zgodny z prawem UE, co potwierdza stosowność podstawy prawnej, zgodność systemu z art. 7 TUE i zasadą pewności prawa, a także kompetencje UE w zakresie praworządności w państwach członkowskich, oraz wniosek, że skargi wniesione przez Węgry i Polskę przeciwko rozporządzeniu w sprawie warunkowości w zakresie praworządności powinny zostać oddalone;

2.

wzywa Komisję, by podjęła pilne działania i natychmiast zastosowała mechanizm warunkowości w zakresie praworządności przez wysłanie pisemnego powiadomienia zgodnie z art. 6 ust. 1 rozporządzenia w sprawie warunkowości w zakresie praworządności, i by poinformowała Parlament bezpośrednio po tym fakcie, oraz oczekuje, że powiadomienie obejmie wszystkie zdarzenia, do których ma zastosowanie to rozporządzenie, które miały miejsce w ciągu 14 miesięcy od jego wejścia w życie w styczniu 2021 r.; podkreśla, że nadszedł czas, aby Komisja wypełniła swoje obowiązki strażniczki Traktatów i natychmiast reagowała na obecne poważne naruszenia zasad praworządności w niektórych państwach członkowskich, co stanowi poważne zagrożenie dla interesów finansowych Unii w odniesieniu do sprawiedliwego, zgodnego z prawem i bezstronnego podziału funduszy UE, zwłaszcza tych objętych zarządzaniem dzielonym; ostrzega, że wszelkie dalsze opóźnienia mogą mieć poważne konsekwencje;

3.

podkreśla, że bezczynność i pobłażliwe podejście do struktur oligarchicznych oraz systemowe naruszanie praworządności osłabiają całą Unię Europejską i podważają zaufanie jej obywateli; podkreśla, że należy dopilnować, by pieniądze podatników nigdy nie trafiały do kieszeni tych, którzy podważają wspólne wartości UE;

4.

ubolewa nad nieodpowiednią reakcją Komisji na orzeczenia TSUE z dnia 16 lutego 2022 r., pomimo jej zobowiązania do sfinalizowania wytycznych w sprawie stosowania mechanizmu praworządności; przypomina jednak, że tekst rozporządzenia w sprawie warunkowości w zakresie praworządności jest jasny i nie wymaga żadnej dodatkowej interpretacji, by go stosować, oraz że współprawodawcy nie przekazali Komisji żadnych uprawnień w tym zakresie; podkreśla, że TSUE uznał w szczególności, że państwa członkowskie nie mogą utrzymywać, iż nie są w stanie określić z wystarczającą dokładnością zasadniczej treści rozporządzenia i jego wymogów; podkreśla w tym kontekście, że proces opracowywania wytycznych, które nie są prawnie wiążące i nie są częścią rozporządzenia, nie może w żadnym razie powodować dalszych opóźnień w stosowaniu rozporządzenia, a w szczególności zwraca uwagę, że Komisja ma obowiązek wdrażania przepisów UE niezależnie od kalendarza wyborczego w państwach członkowskich;

5.

zauważa, że w październiku 2021 r., zgodnie z art. 265 TFUE, Parlament wniósł do TSUE skargę przeciwko Komisji w związku z niepodjęciem przez nią działań i niestosowaniem rozporządzenia, o co zwrócono się w dwóch rezolucjach w 2021 r., na które Komisja udzieliła niezadowalających odpowiedzi, próbując grać na zwłokę; przypomina, że sprawa ta (13) znajduje się obecnie na etapie procedury pisemnej, podczas której zainteresowane strony – Komisja i Parlament – przedstawiają swoje argumenty na piśmie; ubolewa nad faktem, że Komisja nie odpowiedziała jeszcze na apel Parlamentu o uruchomienie art. 6 ust. 1 rozporządzenia i nie przesłała zainteresowanym państwom członkowskim pisemnych powiadomień, a jedynie, w listopadzie 2021 r., skierowała do Węgier i Polski wnioski o udzielenie informacji;

6.

ubolewa, że Rada nie jest zdolna do dokonania znaczących postępów w egzekwowaniu wartości Unii w procedurach, które toczą się na mocy art. 7 w odpowiedzi na zagrożenia dla wspólnych wartości europejskich w Polsce i na Węgrzech; podkreśla, że brak skutecznego wykorzystania przez Radę art. 7 TUE nadal podważa integralność wspólnych wartości europejskich, wzajemne zaufanie i wiarygodność Unii jako całości; wzywa prezydencję francuską i kolejne prezydencje Rady do regularnego organizowania wysłuchań; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje pierwsze wysłuchanie zwołane przez prezydencję francuską 22 lutego 2022 r. oraz drugie – zaplanowane na 30 maja 2022 r.; zaleca, aby w następstwie wysłuchań Rada kierowała do zainteresowanych państw członkowskich konkretne zalecenia, zgodnie art. 7 ust. 1 TUE, oraz by wskazywała terminy wykonania tych zaleceń;

7.

w związku z tym wzywa prezydencję francuską, by wypełniła swoje zobowiązanie na rzecz „Europy o ludzkim obliczu” oraz by zdecydowanie przyczyniła się do wzmocnienia praworządności i ochrony praw podstawowych zapisanych w programie prezydencji UE, w którym praworządność jest określana jako „podstawowy warunek wstępny prawidłowego funkcjonowania Unii”; wzywa prezydencję francuską, by wspierała szybkie i właściwe stosowanie i wdrażanie rozporządzenia w sprawie warunkowości w zakresie praworządności;

8.

podkreśla, że pogarszająca się w niektórych państwach członkowskich sytuacja w zakresie praworządności wymaga konstruktywnego dialogu na temat dalszego rozwoju unijnego zestawu narzędzi w zakresie praworządności;

9.

podkreśla, że podejmując wszelkie działania na mocy rozporządzenia, Komisja powinna zapewnić pełną przejrzystość i informować Parlament w pełni i terminowo, w przeciwieństwie do podejścia przyjętego przez Komisję przy wysyłaniu pism z prośbą o udzielenie informacji na podstawie rozporządzenia w listopadzie 2021 r.;

10.

wzywa Komisję do dopilnowania, aby w przypadku zastosowania sankcji w ramach mechanizmu warunkowości w zakresie praworządności, o którym mowa w art. 5 ust. 4 i 5 rozporządzenia, odbiorcy końcowi lub beneficjenci funduszy UE nie zostali pozbawieni korzyści płynących z funduszy UE;

11.

podkreśla, że mechanizm warunkowości w zakresie praworządności powinien mieć zastosowanie zarówno do budżetu Unii, jak i do NextGenerationEU; podkreśla ponadto, że zatwierdzenie planów krajowych w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności powinno być uzależnione od spełnienia wszystkich 11 kryteriów określonych w art. 19 rozporządzenia w sprawie Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności i w załączniku V do tego rozporządzenia; oczekuje od Komisji, że przed zatwierdzeniem umów o partnerstwie i programów polityki spójności wykluczy wszelkie ryzyko, że programy w ramach polityki spójności przyczynią się do niewłaściwego wykorzystywania funduszy UE lub do naruszania praworządności; wzywa Komisję do bardziej rygorystycznego stosowania rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów oraz rozporządzenia finansowego w celu zaradzenia dyskryminacyjnemu wykorzystywaniu funduszy unijnych, w szczególności z jakichkolwiek względów o charakterze politycznym;

12.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie i państwom członkowskim.

(1)  Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 1.

(2)  Dz.U. C 494 z 8.12.2021, s. 61.

(3)  Dz.U. C 67 z 8.2.2022, s. 86.

(4)  Dz.U. C 99 z 1.3.2022, s. 146.

(5)  Wyrok z dnia 16 lutego 2022 r., Węgry przeciwko Parlamentowi Europejskiemu i Radzie Unii Europejskiej, C-156/21, ECLI:EU:C:2022:97 oraz wyrok z dnia 16 lutego 2022 r., Rzeczpospolita Polska przeciwko Parlamentowi Europejskiemu i Radzie Unii Europejskiej, C-157/21, ECLI:EU:C:2022:98.

(6)  Wyrok z dnia 3 czerwca 2021 r., Węgry przeciwko Parlamentowi, C-650/18, ECLI:EU:C:2021:426.

(7)  Postanowienie Wiceprezesa Trybunału z dnia 14 lipca 2021 r., Komisja Europejska przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, C-204/21 R, ECLI:EU:C:2021:593 oraz wyrok z dnia 15 lipca 2021 r., Komisja Europejska przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, C-791/19, ECLI:EU:C:2021:596.

(8)  Dz.U. C 433 z 23.12.2019, s. 66.

(9)  Dz.U. C 129 z 5.4.2019, s. 13.

(10)  Dz.U. L 304 z 20.11.2010, s. 47.

(11)  Dz.U. C 395 z 29.9.2021, s. 2.

(12)  W sprawach C-156/21 i C-157/21, jak wspomniano powyżej.

(13)  C-657/21.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/172


P9_TA(2022)0075

Europejskie ramy podatku u źródła

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie europejskich ram podatku u źródła (2021/2097(INI))

(2022/C 347/14)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 12, 45, 49, 58, 63, 64, 65, 113, 115 i 116 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając wniosek Komisji z dnia 11 listopada 2011 r. dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wspólnego systemu opodatkowania stosowanego do odsetek oraz należności licencyjnych między powiązanymi spółkami różnych państw członkowskich (COM(2011)0714),

uwzględniając dyrektywę Rady 2011/96/UE z dnia 30 listopada 2011 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku spółek dominujących i spółek zależnych różnych państw członkowskich („dyrektywę w sprawie spółek dominujących i spółek zależnych”) (1),

uwzględniając dyrektywę Rady (UE) 2016/1164 z dnia 12 lipca 2016 r. ustanawiającą przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego (2), oraz dyrektywę Rady (UE) 2017/952 z dnia 29 maja 2017 r. zmieniającą dyrektywę (UE) 2016/1164 w zakresie rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych dotyczących państw trzecich (3),

uwzględniając dyrektywę Rady 2003/49/WE z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania stosowanego do odsetek oraz należności licencyjnych między powiązanymi spółkami różnych państw członkowskich („dyrektywę w sprawie odsetek i należności licencyjnych”) (4),

uwzględniając dyrektywę Rady 2014/107/UE z dnia 9 grudnia 2014 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania (5),

uwzględniając dyrektywę Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych (6),

uwzględniając wnioski Komisji z dnia 25 października 2016 r. w sprawie wspólnej podstawy opodatkowania osób prawnych (COM(2016)0685) oraz z dnia 25 października 2016 r. w sprawie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych (COM(2016)0683), pakiet dotyczący opodatkowania gospodarki cyfrowej (7), a także stanowisko Parlamentu w tej sprawie,

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 18 maja 2021 r. zatytułowany „Opodatkowanie działalności gospodarczej w XXI wieku” (COM(2021)0251),

uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu z dnia 11 września 2012 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wspólnego systemu opodatkowania stosowanego do odsetek oraz należności licencyjnych między powiązanymi spółkami różnych państw członkowskich (8),

uwzględniając swoje zalecenie dla Rady i Komisji z 13 grudnia 2017 r. przyjęte w następstwie dochodzenia w sprawie prania pieniędzy, unikania opodatkowania i uchylania się od opodatkowania (9),

uwzględniając działania następcze Komisji w stosunku do każdej z ww. rezolucji Parlamentu (10),

uwzględniając sprawozdanie Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych z dnia 23 września 2020 r. w sprawie systemów cum-ex, cum-cum i żądania zwrotu podatku u źródła,

uwzględniając zalecenie Komisji z dnia 19 października 2009 r. w sprawie procedur w zakresie ulg w podatku u źródła (11),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 listopada 2011 r. zatytułowany „Podwójne opodatkowanie w obrębie jednolitego rynku” (COM(2011)0712),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 15 lipca 2020 r. zatytułowany „Plan działania na rzecz sprawiedliwego i prostego opodatkowania wspierającego odbudowę gospodarczą” (COM(2020)0312),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 24 września 2020 r. zatytułowany „Unia rynków kapitałowych dla obywateli i przedsiębiorstw – nowy plan działania” (COM(2020)0590);

uwzględniając opublikowany przez Komisję kodeks postępowania w sprawie podatku u źródła z 2017 r.,

uwzględniając sprawozdanie Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego z 11 maja 2020 r. w sprawie systemów cum-ex, cum-cum i żądania zwrotu podatku u źródła,

uwzględniając sprawozdanie końcowe Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych z 23 września 2020 r. w sprawie przeglądu rozporządzenia MAR,

uwzględniając sprawozdanie Komisji z 24 marca 2017 r. zatytułowane „Przyspieszenie budowy unii rynków kapitałowych: zlikwidowanie krajowych barier dla przepływów kapitałowych” (COM(2017)0147),

uwzględniając badanie unijnego obserwatorium podatkowego z października 2021 r. zatytułowane „Revenue effects of the global minimum tax: country-by-country estimates” [Wpływ minimalnego globalnego podatku na dochody: dane szacunkowe według poszczególnych krajów],

uwzględniając badanie unijnego obserwatorium podatkowego z 22 listopada 2021 r. zatytułowane „New forms of tax competition in the European Union: An empirical investigation” [Nowe formy konkurencji podatkowej w Unii Europejskiej: analiza empiryczna],

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiające Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (12),

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 22 stycznia 2021 r. zatytułowany „Wytyczne dla państw członkowskich – plany odbudowy i zwiększania odporności” (SWD(2021)0012),

uwzględniając oświadczenie z 1 lipca 2021 r. wydane w ramach otwartych ram grupy G-20 / Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) w sprawie erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków (BEPS), dotyczące opartego na dwóch filarach rozwiązania w sprawie wyzwań podatkowych wynikających z cyfryzacji gospodarki,

uwzględniając projekt OECD dotyczący ulg podatkowych wynikających z umów i poprawy przestrzegania przepisów (TRACE),

uwzględniając przeprowadzoną przez Komisję wstępną ocenę skutków z 28 września 2021 r. dotyczącą inicjatywy zatytułowanej „Nowy unijny system na rzecz unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania nadużyciom podatkowym w obszarze podatku u źródła”,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie interpretacji prawa podatkowego i innych środków o podobnym charakterze lub skutkach (13),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 lipca 2016 r. w sprawie interpretacji prawa podatkowego i innych środków o podobnym charakterze lub skutkach (14),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 29 listopada 2018 r. w sprawie afery cum-ex: przestępstwa finansowego i luk w obowiązujących ramach prawnych (15),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 marca 2019 r. w sprawie przestępstw finansowych, uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania (16),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 stycznia 2021 r. w sprawie zmian w unijnym wykazie rajów podatkowych (17),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 września 2021 r. zatytułowaną „Wdrożenie wymogów UE dotyczących wymiany informacji podatkowych: postępy, wyciągnięte wnioski i przeszkody do pokonania” (18),

uwzględniając art. 54 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A9-0011/2022),

A.

mając na uwadze, że państwa członkowskie nadal tracą dochody podatkowe z powodu szkodliwych praktyk podatkowych, a szacunki dotyczące dochodów utraconych z powodu unikania opodatkowania przez przedsiębiorstwa wahają się od 36–37 mld EUR (19) do 160–190 mld EUR rocznie (20);

B.

mając na uwadze, że według niezależnych badań (21) państwa członkowskie UE tracą łącznie więcej dochodów z tytułu podatku od osób prawnych na rzecz innych państw członkowskich niż na rzecz państw trzecich;

C.

mając na uwadze, że wysokie przepływy należności licencyjnych, odsetek lub dywidend przez daną jurysdykcję wskazują na to, że zyski są przekierowywane wyłącznie, aby zmniejszyć obciążenie podatkowe;

D.

mając na uwadze, że struktury agresywnego planowania podatkowego można zebrać w trzy główne grupy: (i) należności licencyjne, (ii) wypłaty odsetek oraz (iii) ustalanie cen transferowych (22), co pokazuje znaczenie przepływów dochodów pasywnych w unikaniu opodatkowania i uchylaniu się od opodatkowania;

E.

mając na uwadze, że w otwartych ramach OECD/G20 w zakresie BEPS uzgodniono kluczowe elementy dwufilarowej reformy międzynarodowego systemu podatkowego, aby sprostać wyzwaniom wynikającym z cyfryzacji gospodarki, w tym minimalną efektywną stawkę podatku od osób prawnych w wysokości 15 %;

F.

mając na uwadze, że jak oszacowało unijne obserwatorium podatkowe, wdrożenie filaru II porozumienia OECD/G20 doprowadzi natychmiast w 27 państwach członkowskich do wzrostu dochodów podatkowych o 63,9 mld EUR;

G.

mając na uwadze, że podatki u źródła mogą ograniczyć ryzyko uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania, ale mogą prowadzić do podwójnego opodatkowania; mając na uwadze, że takie podatki stanowią dla państw członkowskich źródło dochodów do finansowania wydatków publicznych oraz stanowią skuteczne narzędzie zabezpieczenia krajowej podstawy opodatkowania i zwalczania przenoszenia zysków do jurysdykcji o niskich stawkach podatkowych;

H.

mając na uwadze, że zmiany na szczeblu UE i państw członkowskich w systemie podatków u źródła powinny być powiązane z istniejącymi i przyszłymi przepisami w sprawie zapobiegania unikaniu opodatkowania, takimi jak wdrażanie wyżej wymienionego porozumienia przez otwarte ramy OECD/G20 w zakresie BEPS;

I.

mając na uwadze, że oba systemy – cum-ex i cum-cum – wiążą się z odzyskaniem podatku od dywidend pobieranego u źródła, do którego beneficjenci nie byli uprawnieni, i według szacunków w latach 2000–2020 podatnicy ponieśli z tego tytułu łączne koszty w wysokości około 140 mld EUR; mając na uwadze, że większość tych żądań zwrotu uznano za nielegalne, a doniesienia o nich stanowią największy w historii skandal związany z oszustwami podatkowymi w Unii Europejskiej;

J.

mając na uwadze, że złożone, długotrwałe, kosztowne i niestandardowe procedury zwrotu zwiększają ryzyko oszustw podatkowych i systemów unikania opodatkowania, o czym świadczą doniesienia dotyczące cum-ex, a jednocześnie zwiększają obciążenie administracyjne dla inwestycji transgranicznych, zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) i inwestorów detalicznych, oraz mogą zniechęcać do inwestycji transgranicznych i tworzyć przeszkodę dla integracji rynku i rozwoju unii rynków kapitałowych;

K.

przypomina swoje stanowisko w sprawie unii rynków kapitałowych zawarte w rezolucji z dnia 8 października 2020 r. zatytułowanej „Dalszy rozwój unii rynków kapitałowych: poprawa dostępu do finansowania z rynków kapitałowych, w szczególności dla MŚP, oraz zwiększenie możliwości udziału inwestorów detalicznych” (23); mając na uwadze, że UE jest zobowiązana do ukończenia projektu unii rynków kapitałowych oraz do promowania prawdziwego rynku europejskiego, który zachęca do inwestycji transgranicznych; mając na uwadze, że Komisja ogłosiła cel zmniejszenia obciążeń podatkowych w przypadku inwestycji transgranicznych jako jeden z kluczowych punktów działania w komunikacie z 2020 r. zatytułowanym „Unia rynków kapitałowych dla obywateli i przedsiębiorstw – nowy plan działania”;

L.

mając na uwadze, że wprowadzone w przeszłości przez Komisję niewiążące środki mające na celu ułatwienie procedur ubiegania się o zwrot podatku, w tym kodeks postępowania w sprawie podatku u źródła oraz zalecenie w sprawie uproszczenia procedur ubiegania się o ulgi w transgranicznym podatku u źródła, przyniosły jedynie ograniczone rezultaty; mając na uwadze, że pakiet OECD dotyczący TRACE (24) również nie jest powszechnie stosowany;

M.

mając na uwadze, że Komisja oszacowała łączne koszty procedur zwrotu podatku u źródła na około 8,4 mld EUR w 2016 r., na co składały się głównie utracone ulgi podatkowe, koszty procedur żądania zwrotu podatku oraz koszty utraconych korzyści (25), co czyniło perspektywę inwestycji transgranicznych mniej atrakcyjną;

N.

mając na uwadze, że dyrektywa w sprawie odsetek i należności licencyjnych oraz dyrektywa w sprawie spółek dominujących i spółek zależnych zwalniają z podatku u źródła niektóre płatności transgraniczne, które mają miejsce w UE i są związane z odsetkami, należnościami licencyjnymi i dywidendami, aby wyeliminować podwójne opodatkowanie;

O.

mając na uwadze, że 26 lutego 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał orzeczenie w kilku sprawach dotyczących duńskiego systemu podatku u źródła od dywidend i odsetek wypłacanych przez przedsiębiorstwa duńskie przedsiębiorstwom w innych państwach członkowskich UE, co miało ważne konsekwencje dla stosowania dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych oraz dyrektywy w sprawie spółek dominujących i spółek zależnych; mając na uwadze, że sprawy te potwierdzają znaczenie wiarygodnych informacji na temat własności rzeczywistej i substancji biznesowej po stronie odbiorcy dochodów pasywnych;

P.

mając na uwadze, że jak przewidziano w motywie 3 dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych, „niezbędne jest zapewnienie, aby odsetki oraz należności licencyjne były opodatkowane w państwie członkowskim tylko raz”;

Q.

mając na uwadze, że od 2012 r. negocjacje w sprawie przeglądu dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych utknęły w martwym punkcie w Radzie z powodu rozbieżnych poglądów państw członkowskich na temat możliwości wprowadzenia skutecznej minimalnej stawki podatkowej dla opłat licencyjnych i odsetek; mając na uwadze, że Komisja uznaje, iż transpozycja drugiego filaru otwartych ram OECD/G20 w zakresie BEPS powinna utorować drogę do zatwierdzenia oczekującego na rozpatrzenie wniosku, który dotyczy przekształcenia dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych (26);

R.

mając na uwadze, że Komisja zobowiązała się do zaproponowania inicjatywy ustawodawczej dotyczącej wprowadzenia wspólnego, znormalizowanego, ogólnounijnego systemu ulg w podatku u źródła, któremu towarzyszyłby mechanizm wymiany informacji i współpracy między administracjami podatkowymi (27);

S.

mając na uwadze, że wysokie standardy współpracy między państwami członkowskimi w zakresie opodatkowania w granicach Traktatów i europejskich ram prawnych pozostają kluczowe dla ochrony i zabezpieczenia integralności jednolitego rynku;

Położenie kresu praktykom przenoszenia zysków

1.

zauważa, że pomimo ciągłych wysiłków występują duże różnice dotyczące stawek i procedur w zakresie ulg w systemie podatków u źródła w poszczególnych państwach członkowskich, co doprowadziło do powstania luk prawnych i braku pewności prawa; zauważa ponadto, że obecny system jest nadużywany w celu przenoszenia zysków, umożliwia agresywne planowanie podatkowe i stwarza niepożądane skutki podwójnego opodatkowania, a ponadto tworzy bariery dla inwestycji transgranicznych na jednolitym rynku;

2.

z zadowoleniem przyjmuje znaczne postępy poczynione w ostatnich latach w walce ze szkodliwymi praktykami podatkowymi, zarówno na szczeblu unijnym, jak i międzynarodowym, i podkreśla, że konieczne jest lepsze stosowanie obowiązujących przepisów oraz – w świetle coraz liczniejszych dowodów na przenoszenie zysków, szkodliwą konkurencję podatkową i oszustwa, zwłaszcza po doniesieniach cum-ex – że konieczne mogą być działania ustawodawcze, wraz z wysiłkami na rzecz usunięcia przeszkód podatkowych dla inwestycji transgranicznych;

3.

z zadowoleniem przyjmuje porozumienie osiągnięte dzięki otwartym ramom OECD/G20 w sprawie reformy opartej na dwóch filarach, w tym globalnej minimalnej efektywnej stawki podatku od osób prawnych; uważa, że jest to ważny krok, aby zakończyć praktykę przenoszenia zysków do jurysdykcji o niskich stawkach podatkowych, ograniczyć szkodliwą konkurencję podatkową między terytoriami oraz zapewnić, aby przedsiębiorstwa płaciły sprawiedliwą część podatku w każdej jurysdykcji; zauważa jednak, że porozumienie zawiera klauzule wyłączenia podatkowego oraz wyłączenie de minimis i że zakres jego stosowania skupia się na przedsiębiorstwach wielonarodowych, których skonsolidowane obroty globalne wynoszą co najmniej 750 mln EUR;

4.

wyraża zadowolenie, że 137 krajów i jurysdykcji poparło porozumienie w sprawie reformy dwóch filarów otwartych ram OECD/G20; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w porozumieniu uczestniczą wszyscy członkowie G-20, wszyscy członkowie OECD i wszystkie państwa członkowskie UE; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja przedstawiła wniosek ustawodawczy dotyczący wdrożenia zgodnie z porozumieniem drugiego filaru wkrótce po opracowaniu przez OECD modelowych zasad; wzywa Radę do szybkiego przyjęcia tych wniosków, przy uwzględnieniu stanowiska Parlamentu, tak aby weszły w życie w 2023 r.; uważa, że wprowadzenie minimalnych stawek do konkurencji podatkowej jest częścią wdrażania porozumienia międzynarodowego;

5.

przypomina, że podatki u źródła mogą stanowić środek obronny przyjmowany przez państwa członkowskie wobec krajów wymienionych w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych; apeluje do Komisji, aby rozważyła przedstawienie wniosku ustawodawczego, w którym usprawniono by przyjęcie skoordynowanych środków ochronnych wobec krajów wymienionych w wykazie, biorąc pod uwagę, że uznaniowe ich stosowanie przez poszczególne państwa członkowskie było mniej skuteczne niż oczekiwano; podkreśla w tym kontekście, że należy także uwzględnić wdrażanie porozumienia OECD/G20, w szczególności drugiego filaru;

6.

przypomina swój wcześniejszy apel do Komisji o przedstawienie wniosku ustawodawczego w sprawie ogólnounijnego podatku u źródła w celu dopilnowania, by płatności otrzymane na terytorium Unii podlegały opodatkowaniu co najmniej raz przed jej opuszczeniem (28); wzywa Komisję do uwzględnienia w wyżej wspomnianym wniosku zdecydowanych środków zapobiegających nadużyciom;

7.

zauważa, że prosty, spójny i sprawiedliwy system podatkowy jest kluczowym czynnikiem zwiększającym konkurencyjność UE; ubolewa, że erozja bazy podatkowej i przenoszenie zysków nadal występują i zachętą do nich jest brak wspólnego podatku u źródła od płatności wychodzących do państw trzecich oraz brak wspólnych zasad i procedur, które zapewniłyby efektywniejsze opodatkowanie wewnątrzunijnych przepływów dywidend, należności licencyjnych i odsetek, w tym brak możliwej minimalnej efektywnej stawki podatkowej; podkreśla, że zajęcie się kwestią przenoszenia zysków powinno być jednym z głównych zadań UE w nadchodzących latach;

8.

przypomina, że w kontekście europejskiego semestru i oceny krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności Komisja stwierdziła, że niezbędne są dalsze reformy, aby rozwiązać problem agresywnego planowania podatkowego w sześciu państwach członkowskich, w których brak stosowania podatków u źródła od płatności wychodzących lub ich ograniczone stosowanie mogą być nadużywane do agresywnego planowania podatkowego i nabywania korzyści umownych;

9.

wzywa Komisję do nalegania na wdrożenie zaleceń w kontekście europejskiego semestru oraz oceny krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności w odniesieniu do agresywnego planowania podatkowego, a w szczególności płatności odsetek, opłat licencyjnych i dywidend;

10.

podkreśla, że system obowiązujący na mocy dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych oraz dyrektywy w sprawie spółek dominujących i spółek zależnych, w połączeniu z brakiem wspólnych zasad i procedur zapewniających opodatkowanie wewnątrzunijnych przepływów dywidend, odsetek i należności licencyjnych, może umożliwiać, by opuściły one UE nieopodatkowane i przepłynęły do krajów trzecich o niskich stawkach podatkowych, co prowadzi do znacznych strat w dochodach; podkreśla potrzebę zajęcia się tą kwestią przynajmniej za pomocą przepisów przeciwdziałających erozji bazy podatkowej;

11.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do ustanowienia wspólnych i znormalizowanych ram opodatkowania u źródła, które upraszczają skomplikowaną sytuację inwestorów, powstrzymują wykorzystywanie istniejących umów o unikaniu podwójnego opodatkowania i gwarantują, że wszystkie dywidendy, odsetki, zyski kapitałowe, opłaty licencyjne, płatności z tytułu usług świadczonych w ramach wolnych zawodów i odpowiednie płatności z tytułu umów generowane w UE są opodatkowane według efektywnej stawki;

12.

przypomina swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu 11 września 2012 r. w sprawie przeglądu dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych; wyraża ubolewanie, że od 2012 r. negocjacje w sprawie przeglądu tej dyrektywy zostały zablokowane w Radzie z powodu rozbieżnych poglądów państw członkowskich na temat możliwości wprowadzenia skutecznej minimalnej stawki podatkowej dla opłat licencyjnych i odsetek; wzywa Radę, by szybko wznowiła i zakończyła negocjacje dotyczące dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych, uwzględniając wdrażany przez UE drugi filar;

13.

zauważa, że brak minimalnej efektywnej stawki podatkowej w odniesieniu do dywidend wypłacanych akcjonariuszom tworzy warunki, które mogą sprzyjać unikaniu opodatkowania; wzywa Komisję do przeanalizowania tej kwestii i do oceny najlepszych wariantów legislacyjnych w celu rozwiązania tego problemu, w tym możliwości zmiany dyrektywy w sprawie spółek dominujących i spółek zależnych;

14.

przypomina, że niedawne badania (29) pokazują duże różnice w stosowaniu podatku u źródła w państwach członkowskich UE – jego stawki wynoszą od 0 do 35 % – i wskazuje, że stawki podatku u źródła w umowach podatkowych są często niższe od stawek standardowych;

15.

zachęca wszystkie państwa członkowskie do zakończenia ratyfikacji wielostronnej konwencji służącej wdrożeniu środków związanych z konwencją podatkową w celu zapobiegania erozji bazy podatkowej i przenoszeniu zysków („MLI”); wzywa Komisję do włączenia tych norm konwencji MLI do reformy unijnego wykazu jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych oraz jego kryteriów;

16.

zachęca państwa członkowskie do przeglądu wszystkich umów podatkowych będących w mocy, podpisanych z państwami trzecimi, aby zapewnić zgodność z nowymi globalnymi normami; zwraca się do Komisji o zaproponowanie proporcjonalnych działań dla państw członkowskich dotyczących zawartych przez nie dwustronnych umów podatkowych w celu zapewnienia, by obejmowały one ogólne klauzule przeciwdziałania nadużyciom;

17.

zwraca się do Komisji, by oceniła możliwości opracowania wytycznych UE dotyczących negocjowania umów podatkowych między państwami członkowskimi a krajami rozwijającymi się w świetle zasady podlegania opodatkowaniu zawartej w drugim filarze;

Zaostrzenie walki z arbitrażem dywidendowym

18.

przypomina, że w październiku 2018 r. dochodzenie ujawniło, iż 11 państw członkowskich straciło nawet 55,2 mld EUR dochodów podatkowych w wyniku systemów cum-ex i cum-cum, a opublikowane w październiku 2021 r. nowe dochodzenie oszacowało straty dochodów publicznych w latach 2000-2020 na około 140 mld EUR; wyraża zaniepokojenie dalszym wykorzystywaniem tych systemów kosztem unijnych budżetów publicznych; wyraża zaniepokojenie informacjami na temat możliwego istnienia innych systemów o podobnie szkodliwych charakterze, takich jak cum-fake; zauważa, że niemiecki Trybunał Sprawiedliwości w Karlsruhe orzekł w lipcu 2021 r., że systemy cum-ex są nielegalne, a tym samym stanowią oszustwo podatkowe;

19.

odnotowuje dochodzenie i sprawozdanie końcowe Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) oraz Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EUNB) w sprawie systemów odzyskiwania podatku cum-ex, cum-cum i żądania zwrotu podatku u źródła, zgodnie z wnioskiem Parlamentu; wzywa Komisję, by przeprowadziła ocenę dostępnych środków przeciwdziałania tym systemom, mianowicie możliwość powiązania żądania zwrotu podatku z wypłatą odnośnej dywidendy, w szczególności za pomocą unikalnego identyfikatora lub przez powierzenie jednemu podmiotowi w każdym państwie członkowskim odpowiedzialności za pobór podatku u źródła i wydanie odpowiedniego zaświadczenia podatkowego, by nie można było wielokrotnie ubiegać się o zwrot podatku od tej samej wypłaty oraz by administracje podatkowe mogły łatwo wykryć nadużywanie procedur wnioskowania o zwrot;

20.

podkreśla, że doniesienia o cum-ex miały wpływ na integralność rynku i zaufanie inwestorów; wzywa Komisję, by zastanowiła się nad wnioskami zawartymi w sprawozdaniu końcowym ESMA w sprawie przeglądu rozporządzenia w sprawie nadużyć na rynku, by przeanalizowała, czy rozporządzenie to zostało naruszone, oraz by rozważyła, czy z tej perspektywy konieczne są zmiany w rozporządzeniu w sprawie nadużyć na rynku; podkreśla, że organy europejskie, w tym EUNB i ESMA, muszą wypełniać swoje obowiązki nadzorcze;

21.

wzywa Komisję, by zaproponowała środki zacieśnienia współpracy i zwiększenia wzajemnej pomocy między organami podatkowymi, organami nadzoru rynku finansowego oraz, w stosownych przypadkach, organami ścigania w kwestii wykrywania i ścigania systemów odzyskiwania podatku u źródła; podkreśla zalecenie ESMA (30) dla Komisji dotyczące usunięcia obecnych ograniczeń prawnych w zakresie wymiany informacji między organami nadzoru rynku finansowego a organami podatkowymi; wzywa Komisję, by w przyszłych wnioskach ustawodawczych zapewniła podstawy prawne dla wymiany istotnych informacji między tymi organami, w szczególności w celu sygnalizowania podejrzanych działań;

22.

podziela obawę ESMA, że systemy żądania zwrotu podatku u źródła rzadko mieszczą się wyłącznie w granicach UE (31), i w związku z tym podkreśla znaczenie stałej współpracy międzynarodowej w tej kwestii;

23.

podkreśla wysiłki Komisji i inicjatywy Parlamentu zmierzające do zacieśnienia współpracy podatkowej między państwami członkowskimi, takie jak program Fiscalis;

24.

podkreśla, że chociaż dyrektywa Rady 2014/107/UE ułatwiła wymianę informacji, istnieją inne przeszkody w wykrywaniu systemów cum-ex i cum-cum, takie jak opóźnienia w rozrachunku transakcji na papierach wartościowych, zakres wymiany informacji o zyskach kapitałowych i niewystarczająca spontaniczna wymiana informacji; przypomina swoje zalecenia zawarte w rezolucji z dnia 16 września 2021 r. zatytułowanej „Wdrożenie wymogów UE dotyczących wymiany informacji podatkowych: postępy, wyciągnięte wnioski i przeszkody do pokonania”;

25.

podkreśla, że należy wziąć pod uwagę rolę pośredników, i wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania odpowiednich środków, aby uniemożliwić im udział w ułatwianiu nadużyć podatkowych i unikaniu opodatkowania; przypomina, że w dyrektywie (UE) 2018/822 (DAC 6) wprowadzono zasady obowiązkowego ujawniania w odniesieniu do uzgodnień transgranicznych, tworząc obowiązek zgłaszania przez pośredników potencjalnie szkodliwych rozwiązań podatkowych; wzywa Komisję do oceny, w jakim stopniu przepisy te przyczyniły się do ujawnienia szkodliwych rozwiązań podatkowych, takich jak systemy cum-cum i cum-ex, oraz w jakim stopniu miały one skutek odstraszający;

26.

wzywa Komisję, by rozszerzyła obowiązkową wymianę informacji na systemy arbitrażu dywidendowego i wszystkie informacje o zyskach kapitałowych, w tym o przyznaniu zwrotu podatku od dywidend i zysków kapitałowych; ponadto wzywa Komisję do oceny wpływu rozszerzenia wymogów sprawozdawczych na transgraniczne ustalenia dotyczące zarządzania aktywami klientów będących osobami fizycznymi, z uwzględnieniem spowodowanego przez nie obciążenia administracyjnego; podkreśla w tych ramach znaczenie dokładnych i kompletnych informacji na temat własności rzeczywistej;

Zniesienie barier dla inwestycji transgranicznych na jednolitym rynku

27.

przyjmuje z dużym zadowoleniem zamiar Komisji dotyczący przedstawienia do końca 2022 r. wniosku, w którym będzie ustanowiony wspólny i zharmonizowany system mający zastosowanie do opodatkowania u źródła wraz z mechanizmem wymiany informacji i współpracy między administracjami podatkowymi państw członkowskich; wzywa Komisję, by, przy poszanowaniu kompetencji UE, dążyła do niwelowania rozbieżności w stawkach podatku u źródła w UE;

28.

wzywa, by taki wniosek uwzględniał potrzebę zharmonizowanego wdrażania, które powinno zastąpić umowy podatkowe między państwami członkowskimi; wzywa Komisję do opracowania wytycznych dla postanowień umownych, które mogłyby być stosowane przez państwa członkowskie w umowach dwustronnych z państwami trzecimi;

29.

przypomina, że Komisja zobowiązała się dokończyć tworzenie unii rynków kapitałowych; wzywa Komisję, aby w związku z tym do 2022 r. przeprowadziła ocenę skutków wdrożenia środków zawartych w planie działania uruchomionym w 2019 r.;

30.

zauważa, że zalecenie Komisji dotyczące wdrożenia dobrze funkcjonujących procedur w zakresie ulg od podatku u źródła lub, w razie braku takiej możliwości, ustanowienia szybkich i standardowych procedur zwrotu, które zostało wyrażone w zaleceniu Komisji z dnia 19 października 2009 r. w sprawie procedur w zakresie ulg w podatku u źródła, nie zostało dotychczas zadowalająco wdrożone przez państwa członkowskie;

31.

wzywa Komisję do przedstawienia wspólnej i ustandaryzowanej procedury UE dotyczącej zwrotu podatku u źródła dla wszystkich państw członkowskich; podkreśla, że taka harmonizacja byłaby szczególnie pomocna dla inwestorów detalicznych, którzy często rezygnują z procedur zwrotu z powodu nadmiernego obciążenia wynikającego z tych rozbieżności, a tym samym lepiej zapewniałaby równe warunki działania;

32.

wzywa Komisję, by wprowadziła w ramach tej harmonizacji między innymi przepisy o zwolnieniach podatkowych i prawach do odliczania podatku, a także standardowy format i procedurę żądania zwrotu, i by zajęła się kwestią obecnego braku jednolitej definicji „beneficjenta rzeczywistego”, brakiem dostosowania terminów składania wniosków i zwrotu oraz barierami językowymi; podkreśla znaczenie zapobiegania możliwym oszustwom w nowych ramach;

33.

uważa, że zwrot podatków u źródła jest procesem odbywającym się głównie w formie papierowej, co sprawia, że jest on nie tylko wolniejszy i bardziej uciążliwy dla podatników, utrudnia procedury zagranicznym inwestorom, ale także jest bardziej narażony na oszustwa; podkreśla, że właściwie funkcjonujące, łatwe w użyciu, szybkie, znormalizowane i cyfrowe procedury zwrotu podatku u źródła oraz lepsza współpraca między krajowymi administracjami podatkowymi mogą zmniejszyć obciążenie administracyjne, niepewność w inwestycjach transgranicznych i uchylanie się od opodatkowania, a jednocześnie przyspieszyć procedury zarówno dla inwestorów, jak i organów podatkowych, co stanowiłoby poprawę w stosunku do obecnej sytuacji;

34.

z uwagą przyjmuje do wiadomości potencjał zwiększenia wydajności systemu podatków u źródła w każdym państwie przez zastosowanie technologii rozproszonego rejestru (DLT), ale także ułatwiania sprawnej realizacji procedur między różnymi systemami krajowymi i zapobieganiu nadużyciom; wzywa Komisję w tym względzie, aby wzięła pod uwagę istniejące w państwach członkowskich rozwiązania cyfrowe, aby oceniła jak wykorzystać technologie blockchain, by zapobiec unikaniu opodatkowania i uchylaniu się od opodatkowania, przy jednoczesnym poszanowaniu unijnych przepisów o ochronie danych, oraz by rozważyła ustanowienie projektu pilotażowego; podkreśla jednak, że sama technologia nie może w pełni rozwiązać problemów wynikających z braku wspólnych ram;

35.

zwraca uwagę, że na mocy dyrektywy w sprawie spółek dominujących i spółek zależnych oraz dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych stopniowo zniesiono podatki u źródła od dywidend, odsetek i należności licencyjnych wypłacanych między powiązanymi spółkami w UE, które osiągają określone progi, aby zmniejszyć ryzyko podwójnego opodatkowania; zauważa, że od inwestorów poniżej tych progów nadal pobierane są podatki u źródła, a procedury zwolnienia z podatku lub ulgi podatkowej są w tym przypadku regulowane przez umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania;

36.

z zadowoleniem przyjmuje przedstawioną przez Komisję możliwość, by ustanowić pełnoprawny wspólny unijny systemu ulg od podatku u źródła, który mógłby być wiarygodnym rozwiązaniem w perspektywie długoterminowej; podkreśla, że przejście na tego rodzaju system nie może szkodzić walce z nadużyciami podatkowymi ani ułatwiać, bezpośrednio lub pośrednio, przenoszenia zysków do jurysdykcji o niskich stawkach podatkowych lub podwójnego nieopodatkowania; podkreśla, że w każdych okolicznościach warunkiem wstępnym do uzyskania ulgi u źródła musi być przestrzeganie przez państwo członkowskie prawa unijnego, które wdraża porozumienia zawarte w na szczeblu otwartych ram OECD/G20;

37.

przypomina o zasadzie OECD dotyczącej opodatkowania działalności gospodarczej w miejscu jej prowadzenia; wzywa Komisję i państwa członkowskie do przeanalizowania innych możliwości, takich jak alternatywny system „zwolnienia w miejscu rezydencji”, w którym wszystkie podatki u źródła zapłacone państwu członkowskiemu źródła byłyby rekompensowane ulgą podatkową przez państwo członkowskie rezydencji podatkowej, w którym deklarowany jest dochód, co zagwarantuje, że nie dojdzie do podwójnego opodatkowania, i ograniczy ryzyko nadużyć;

38.

odnotowuje inicjatywę OECD TRACE, która uprawnia upoważnionych pośredników do żądania zwrotu podatku u źródła od inwestycji portfelowych; przypomina, że tylko jedno państwo członkowskie wdrożyło TRACE; zachęca inne państwa do oceny wyników pod względem ograniczenia obciążenia administracyjnego, wpływu na dochody podatkowe i ryzyka oszustw podatkowych;

o

o o

39.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

(1)  Dz.U. L 345 z 29.12.2011, s. 8.

(2)  Dz.U. L 193 z 19.7.2016, s. 1.

(3)  Dz.U. L 144 z 7.6.2017, s. 1.

(4)  Dz.U. L 157 z 26.6.2003, s. 49.

(5)  Dz.U. L 359 z 16.12.2014, s. 1.

(6)  Dz.U. L 139 z 5.6.2018, s. 1.

(7)  Na pakiet składają się: komunikat Komisji z dnia 21 marca 2018 r. zatytułowany „Czas ustanowić nowoczesne, sprawiedliwe i skuteczne normy opodatkowania gospodarki cyfrowej” (COM(2018)0146), wniosek Komisji z dnia 21 marca 2018 r. dotyczący dyrektywy Rady ustanawiającej przepisy dotyczące opodatkowania osób prawnych, których obecność na rynku cyfrowym jest znacząca (COM(2018)0147), wniosek Komisji z dnia 21 marca 2018 r. dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od usług cyfrowych pobieranego od przychodów wynikających ze świadczenia niektórych usług cyfrowych (COM(2018)0148) oraz zalecenie Komisji z dnia 21 marca 2018 r. w sprawie opodatkowania osób prawnych, których obecność na rynku cyfrowym jest znacząca (C(2018)1650).

(8)  Dz.U. C 353 E z 3.12.2013, s. 196.

(9)  Dz.U. C 369 z 11.10.2018, s. 132.

(10)  Wspólne działania następcze z dnia 16 marca 2016 r. w sprawie wprowadzenia przejrzystości, koordynacji i konwergencji do polityki opodatkowania osób prawnych w Unii oraz rezolucje komisji TAXE 1, działania następcze z dnia 16 listopada 2016 r. w związku z rezolucją Parlamentu Europejskiego w sprawie interpretacji prawa podatkowego i innych środków o podobnym charakterze lub skutkach, działania następcze z kwietnia 2018 r. w związku z zaleceniem komisji PANA, działania następcze z dnia 26 marca 2019 r. w związku z rezolucją w sprawie afery cum-ex oraz działania następcze z dnia 27 sierpnia 2019 r. w związku z rezolucją komisji TAX3.

(11)  Dz.U. L 279 z 24.10.2009, s. 8.

(12)  Dz.U. L 57 z 18.2.2021, s. 17.

(13)  Dz.U. C 366 z 27.10.2017, s. 51.

(14)  Dz.U. C 101 z 16.3.2018, s. 79.

(15)  Dz.U. C 363 z 28.10.2020, s. 102.

(16)  Dz.U. C 108 z 26.3.2021, s. 8.

(17)  Dz.U. C 456 z 10.11.2021, s. 177.

(18)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0392.

(19)  Sprawozdanie Komisji z 18 maja 2021 r. zatytułowane „Annual report on taxation 2021” [Sprawozdanie roczne w sprawie opodatkowania za rok 2021].

(20)  Dover, R. i in., „Bringing transparency, coordination and convergence to corporate tax policies in the European Union, Part I: Assessment of the magnitude of aggressive corporate tax planning” [Zapewnienie przejrzystości, koordynacji i konwergencji w polityce opodatkowania osób prawnych w Unii Europejskiej. Część I: Ocena skali agresywnego planowania podatkowego w kontekście podatku od osób prawnych], Parlament Europejski, Dyrekcja Generalna ds. Analiz Parlamentarnych, Dział ds. Europejskiej Wartości Dodanej, wrzesień 2015 r.

(21)  Thomas Tørsløv, Ludvig Wier i Gabriel Zucman, „The Missing Profits of Nations” [Brakujące dochody narodowe], dokument roboczy 24701, czerwiec 2018 r., dostępny na stronie: https://www.nber.org/papers/w24701

(22)  https://ec.europa.eu/taxation_customs/system/files/2018-03/taxation_papers_71_atp_.pdf

(23)  Dz.U. C 395 z 29.9.2021, s. 89.

(24)  Uwagi wstępne Paula Gisby'ego z Accountancy Europe podczas wysłuchania publicznego w podkomisji FISC w Parlamencie Europejskim 27 października 2021 r.

(25)  Sprawozdanie Komisji z 24 marca 2017 r. zatytułowane „Przyspieszenie budowy unii rynków kapitałowych: zlikwidowanie krajowych barier dla przepływów kapitałowych” (COM(2017)0147),

(26)  Komunikat Komisji z 18 maja 2021 r. zatytułowany „Opodatkowanie działalności gospodarczej w XXI wieku” (COM(2021)0251).

(27)  Plan działania na rzecz sprawiedliwego i prostego opodatkowania wspierającego odbudowę gospodarczą.

(28)  Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lipca 2016 r. w sprawie interpretacji prawa podatkowego i innych środków o podobnym charakterze lub skutkach, ust. 26.

(29)  M. Van ’t Riet i A. Lejour, „A Common Withholding Tax On Dividend, Interest And Royalties In The European Union” [Wspólny podatek u źródła od dywidend, odsetek i należności licencyjnych w Unii Europejskiej], 2020 r.

(30)  Sprawozdanie końcowe Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych z 23 września 2020 r. w sprawie przeglądu rozporządzenia MAR, pkt 624.

(31)  Ibidem, pkt 617.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/181


P9_TA(2022)0076

Europejski semestr na rzecz koordynacji polityki gospodarczej – roczna analiza zrównoważonego wzrostu gospodarczego 2022

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej – roczna analiza zrównoważonego wzrostu gospodarczego na 2022 r. (2022/2006(INI))

(2022/C 347/15)

Parlament Europejski,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 121 ust. 2 i art. 136,

uwzględniając Protokół nr 1 do traktatów w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej,

uwzględniając Protokół nr 2 do traktatów w sprawie stosowania zasady pomocniczości i proporcjonalności,

uwzględniając Traktat o stabilności, koordynacji i zarządzaniu w unii gospodarczej i walutowej,

uwzględniając porozumienie paryskie w kontekście Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu i cele zrównoważonego rozwoju,

uwzględniając dyrektywę Rady 2011/85/UE z dnia 8 listopada 2011 r. w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw członkowskich (1),

uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) nr 1177/2011 z dnia 8 listopada 2011 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1467/97 w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu (2),

uwzględniając rozporządzenie (UE) nr 1173/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie skutecznego egzekwowania nadzoru budżetowego w strefie euro (3),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1174/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie środków egzekwowania korekty nadmiernych zakłóceń równowagi makroekonomicznej w strefie euro (4),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1175/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych (5),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1176/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie zapobiegania zakłóceniom równowagi makroekonomicznej i ich korygowania (6),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 472/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru gospodarczego i budżetowego nad państwami członkowskimi należącymi do strefy euro dotkniętymi lub zagrożonymi poważnymi trudnościami w odniesieniu do ich stabilności finansowej (7),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 473/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie wspólnych przepisów dotyczących monitorowania i oceny projektów planów budżetowych oraz zapewnienia korekty nadmiernego deficytu w państwach członkowskich należących do strefy euro (8),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii (9) (rozporządzenie w sprawie warunkowości w zakresie praworządności),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiające Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (10) (rozporządzenie w sprawie RRF),

uwzględniając komunikat Komisji z 27 maja 2020 r. zatytułowany „Decydujący moment dla Europy: naprawa i przygotowanie na następną generację” (COM(2020)0456),

uwzględniając komunikat Komisji z 2 czerwca 2021 r. pt. „Koordynacja polityki gospodarczej w 2021 r.: przezwyciężenie COVID-19, wspieranie odbudowy i modernizacja naszej gospodarki” (COM(2021)0500),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 4 marca 2021 r. zatytułowany „Plan działania na rzecz Europejskiego filaru praw socjalnych” (COM(2021)0102),

uwzględniając zobowiązanie społeczne z Porto podpisane 7 maja 2021 r. przez Radę, Komisję, Parlament i europejskich partnerów społecznych,

uwzględniając komunikat Komisji z 24 listopada 2021 r. pt. „Roczna analiza zrównoważonego wzrostu gospodarczego na 2022 r.” (COM(2021)0740),

uwzględniając sprawozdanie Komisji z 24 listopada 2021 r. zatytułowane „Sprawozdanie przedkładane w ramach mechanizmu ostrzegania 2022” (COM(2021)0741) oraz zalecenie Komisji z 24 listopada 2021 r. w sprawie zalecenia Rady w sprawie polityki gospodarczej w strefie euro (COM(2021)0742),

uwzględniając sprawozdanie Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego z 16 lutego 2021 r. zatytułowane „Financial stability implications of support measures to protect the real economy from the COVID-19 pandemic” [Skutki dla stabilności finansowej środków pomocowych stosowanych w celu ochrony gospodarki realnej w związku z pandemią COVID-19],

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z 27 maja 2020 r. zatytułowany „Określenie potrzeb Europy w zakresie odbudowy”,

uwzględniając europejską prognozę gospodarczą Komisji z jesieni 2021 r. opublikowaną 11 listopada 2021 r.,

uwzględniając ocenę Europejskiej Rady Budżetowej z 16 czerwca 2021 r. w sprawie kursu polityki budżetowej właściwego dla strefy euro w 2022 r.,

uwzględniając swoją rezolucję z 6 czerwca 2021 r. zatytułowaną „Opinia Parlamentu w sprawie prowadzonej obecnie przez Komisję i Radę oceny krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności”,

uwzględniając rezolucję z 13 listopada 2020 r. w sprawie planu inwestycyjnego na rzecz zrównoważonej Europy – jak finansować Zielony Ład,

uwzględniając sprawozdanie roczne Europejskiej Rady Budżetowej z 10 listopada 2021 r.,

uwzględniając swoją rezolucję z 8 lipca 2021 r. w sprawie przeglądu makroekonomicznych ram legislacyjnych w celu zwiększenia wpływu na gospodarkę realną Europy oraz poprawy przejrzystości procesu podejmowania decyzji i demokratycznej rozliczalności (11),

uwzględniając swoją rezolucję z 1 marca 2022 r. w sprawie agresji Rosji wobec Ukrainy (12),

uwzględniając art. 54 Regulaminu,

uwzględniając opinie przedstawione przez Komisję Budżetową oraz Komisję Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A9-0034/2022),

A.

mając na uwadze, że europejski semestr odgrywa ważną rolę w koordynacji polityki gospodarczej i budżetowej w państwach członkowskich, chroniąc tym samym makroekonomiczną stabilność unii gospodarczej i walutowej; mając na uwadze, że proces ten nie powinien ignorować celów Europejskiego filaru praw socjalnych i Europejskiego Zielonego Ładu, ani innych kwestii związanych z sektorem finansowym i opodatkowaniem; mając na uwadze, że włączenie tych kwestii nie powinno umniejszać głównie gospodarczego i fiskalnego charakteru semestru europejskiego;

B.

mając na uwadze, że według prognoz ekonomicznych Komisji z zimy stopa wzrostu PKB w 2022 r. wyniesie 4,0 % PKB na mieszkańca zarówno w strefie euro, jak i w UE-27, ale w 2023 r. ma spaść odpowiednio do 2,7 % dla strefy euro i 2,8 % dla UE-27;

C.

mając na uwadze, że w prognozach ekonomicznych Komisji z zimy wskazuje się na znaczną różnicę w tempie odbudowy między państwami członkowskimi w 2021 r., przy czym rozbieżności we wzroście PKB wahają się od 2,8 % do 13,7 %;

D.

mając na uwadze, że kryzys spowodowany pandemią COVID-19 doprowadził do wzrostu nierówności społecznych, terytorialnych, międzypokoleniowych, gospodarczych i związanych z płcią;

E.

mając na uwadze, że według prognoz ekonomicznych Komisji z zimy w 2021 r. średnia stopa bezrobocia spadła do 7,0 % w strefie euro i 6,4 % w UE-27;

F.

mając na uwadze, że bezprecedensowa recesja gospodarcza w 2020 r. oraz środki podjęte w odpowiedzi na pandemię spowodowały wzrost relacji długu publicznego do PKB w 2021 r. do 100 % w strefie euro i do 92,1 % w UE-27;

G.

mając na uwadze, że zwiększenie wydajności i globalnej konkurencyjności UE wymaga strukturalnych, zrównoważonych pod względem społecznym, sprzyjających wzrostowi i trwałych reform oraz odpowiedniego poziomu inwestycji;

H.

mając na uwadze, że odbudowa gospodarcza po pandemii wymaga szybkiego i skutecznego wdrożenia Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF); mając na uwadze, że wszystkie plany odbudowy i zwiększania odporności powinny uwzględniać każdy z sześciu filarów oraz ogólne i szczegółowe cele rozporządzenia w sprawie RRF, a także przestrzegać jego zasad horyzontalnych;

I.

mając na uwadze, że w procesie europejskiego semestru zidentyfikowano wyzwania związane z praworządnością;

J.

mając na uwadze, że aspekty związane z ewentualną przyszłością ram budżetowych UE zostały omówione w specjalnym sprawozdaniu z inicjatywy własnej Parlamentu Europejskiego;

K.

mając na uwadze, że aspekty zatrudnienia i aspekty społeczne rocznej analizy zrównoważonego wzrostu gospodarczego zostały omówione w podwójnym sprawozdaniu Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych Parlamentu Europejskiego zatytułowanym „Europejski semestr na rzecz koordynacji polityki gospodarczej: zatrudnienie i aspekty społeczne w rocznej strategii zrównoważonego wzrostu gospodarczego na 2022 r.

L.

mając na uwadze, że aspekty związane z wdrażaniem RRF zostaną omówione w specjalnym sprawozdaniu z inicjatywy własnej Parlamentu Europejskiego;

Perspektywy gospodarcze UE

1.

zauważa, że gospodarka europejska odbudowuje się szybciej, niż oczekiwano, po druzgocących skutkach globalnej pandemii COVID-19; podkreśla kluczowe znaczenie, jakie w łagodzeniu wpływu pandemii na gospodarkę europejską miały i nadal będą miały podjęte we właściwym czasie, innowacyjne interwencje polityczne;

2.

podkreśla, że konflikt w Ukrainie i surowe sankcje wobec Federacji Rosyjskiej nieuchronnie pociągną za sobą negatywne skutki dla gospodarki UE; wzywa Komisję do określenia i ułatwienia środków i sposobów radzenia sobie z gospodarczymi i społecznymi konsekwencjami sankcji;

3.

wyraża zaniepokojenie pojawiającymi się nowymi wariantami wirusa, lokalnymi lockdownami z powodu pandemii, wzrostem cen energii, presją inflacyjną, zakłóceniami po stronie podaży oraz pojawiającymi się niedoborami siły roboczej; zauważa, że zagrożenia te prowadzą do znacznego poziomu niepewności oraz mogą zaszkodzić perspektywom wzrostu gospodarczego w nadchodzących miesiącach i opóźnić przejście do bardziej zrównoważonej, cyfrowej, konkurencyjnej i gotowej na przyszłość gospodarki;

4.

zauważa, że według oczekiwań wszystkie państwa członkowskie osiągną swój poziom produkcji sprzed pandemii do końca 2022 r.; zwraca uwagę na fakt, że tempo ożywienia gospodarczego różni się w poszczególnych państwach członkowskich i regionach, a w 2021 r. wystąpiły znaczne różnice i dysproporcje między państwami członkowskimi; zauważa jednak, że w 2022 r. i 2023 r. spodziewany jest bardziej równomierny charakter odbudowy; podkreśla, że prognozowane stopy wzrostu dla UE w latach 2022 i 2023 są niższe niż przewidywany globalny wzrost PKB;

5.

przyznaje, że kryzys wywołany przez pandemię COVID-19 jest szczególnie dotkliwy dla przedsiębiorstw, głównie MŚP, działających w branży turystycznej, hotelarskiej i kulturalnej; podkreśla, że państwa członkowskie, które były bardziej zależne od tych usług, odczuły najdotkliwsze skutki gospodarcze;

6.

uznaje ideę solidarności europejskiej, która legła u podstaw RRF; zwraca uwagę, że przejrzyste i udane wdrożenie RRF przyczyni się do tego, by gospodarki i społeczeństwa UE stały się bardziej zamożne, zrównoważone, sprzyjające włączeniu społecznemu, konkurencyjne, odporne i lepiej przygotowane do przemian ekologicznych i cyfrowych, a także pomoże wspierać spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną;

Odpowiedzialne i zrównoważone polityki budżetowe

7.

zauważa, że ogólna klauzula wyjścia przewidziana w pakcie stabilności i wzrostu będzie nadal stosowana w 2022 r. i ma zostać zniesiona od 2023 r., pod warunkiem że wygaśnie uzasadnienie jej uruchomienia;

8.

uważa, że konieczny jest przegląd unijnych ram zarządzania gospodarczego; podziela opinię Europejskiej Rady Budżetowej, że potrzebny jest jasny plan przeglądu ram budżetowych, najlepiej przed zniesieniem ogólnej klauzuli wyjścia;

9.

odnotowuje, że Komisja zamierza przedstawić wytyczne dotyczące polityki budżetowej na okres poprzedzający dezaktywację ogólnej klauzuli wyjścia, odzwierciedlające zarówno specyficzną sytuację gospodarczą każdego państwa członkowskiego, jak i dyskusje na temat ram zarządzania gospodarczego; przypomina w związku z tym swoją rezolucję z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie przeglądu makroekonomicznych ram ustawodawczych;

10.

jest przekonany, że koordynacja krajowych polityk budżetowych ma kluczowe znaczenie dla planów odbudowy; zauważa, że ogólny kurs polityki budżetowej, biorąc pod uwagę budżety krajowe i RRF, ma pozostać wspierający w 2022 r., aby podtrzymać odbudowę i zagwarantować stopniową zmianę polityki budżetowej; zgadza się z Komisją, że państwa członkowskie o niskim lub średnim poziomie zadłużenia powinny realizować lub utrzymać wspierający kurs polityki budżetowej, a państwa członkowskie o wysokim poziomie zadłużenia powinny wykorzystywać RRF do finansowania dodatkowych inwestycji wspierających ożywienie gospodarcze, prowadząc jednocześnie rozważną politykę budżetową, która nie będzie jednak hamowała inwestycji publicznych niezbędnych do finansowania sektorów o znaczeniu strategicznym dla odbudowy i zwiększenia odporności europejskich gospodarek i społeczeństw; zgadza się z Komisją, że wszystkie państwa członkowskie powinny zachować lub w dużej mierze zachować swoje inwestycje finansowane ze środków krajowych;

11.

podkreśla, że zarówno dochody, jak i wydatki publiczne mają zasadnicze znaczenie dla zagwarantowania stabilności finansów publicznych; wzywa państwa członkowskie do podjęcia działań w celu walki z oszustwami podatkowymi, unikaniem opodatkowania, uchylaniem się od opodatkowania i praniem pieniędzy oraz do realizacji trwałych, społecznie zrównoważonych i sprzyjających wzrostowi reform;

Reformy strukturalne i inwestycje sprzyjające wzrostowi gospodarczemu, zrównoważone, sprzyjające włączeniu społecznemu i trwałe

12.

uważa, że kluczowa jest koordynacja krajowych działań w zakresie reform i inwestycji oraz wymiana najlepszych praktyk w celu zwiększenia konwergencji i odporności naszych gospodarek, promowania zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz poprawy ram instytucjonalnych w celu zwiększenia odpowiedzialności i rozliczalności na poziomie krajowym;

13.

podkreśla, że RRF stanowi dla wszystkich państw członkowskich bezprecedensową i wyjątkową okazję do zajęcia się kluczowymi wyzwaniami strukturalnymi i potrzebami inwestycyjnymi, w tym sprawiedliwą, ekologiczną i cyfrową transformacją; nalega, aby wszystkie plany odbudowy i zwiększania odporności uwzględniały wszystkie wymogi rozporządzenia w sprawie RRF, a w szczególności sześć filarów; podkreśla wzajemne powiązania między europejskim semestrem a RRF; wzywa państwa członkowskie, by jak najlepiej wykorzystały tę szansę oraz posłużyły się nią, by przekształcić swoje gospodarki i sprawić, by były one zrównoważone, bardziej konkurencyjne i odporne na przyszłe wstrząsy; podkreśla rolę Parlamentu Europejskiego we wdrażaniu RRF, jak zapisano w rozporządzeniu w sprawie RRF;

14.

przypomina, że RRF i każdy plan odbudowy i zwiększania odporności powinny w pełni przestrzegać rozporządzenia dotyczącego warunkowości w zakresie praworządności oraz że środki ustanowione w tych planach nie powinny stać w sprzeczności z wartościami UE zapisanymi w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej; podkreśla, że w tym celu Komisja musi zadbać o to, by żadne projekty ani środki nie były sprzeczne z tymi wartościami zarówno na etapie oceny, jak i realizacji, i zwraca się do niej o podjęcie odpowiednich działań w celu dokonania przeglądu;

15.

podkreśla, że pandemia COVID-19 wywarła znaczny wpływ na kobiety; podkreśla, że trzeba zwiększyć udział kobiet w gospodarce, w tym inkluzywny udział w gospodarce cyfrowej i transformacji cyfrowej, oraz zapewnić wzrost gospodarczy bardziej sprzyjający włączeniu społecznemu jako element rozwiązania problemu odbudowy po pandemii, co przyczyni się do zwiększenia zatrudnienia, dobrobytu gospodarczego i konkurencyjności w całej UE;

16.

zauważa, że wiele państw członkowskich musi zmagać się zarówno z nieoptymalnym poziomem inwestycji prywatnych i publicznych, jak i ze starymi i nowymi wyzwaniami strukturalnymi, które osłabiają ich potencjał wzrostu; podkreśla zatem, że stawienie czoła wyzwaniom strukturalnym oraz zwiększenie inwestycji prywatnych i publicznych ma kluczowe znaczenie dla trwałej odbudowy i stałego wzrostu; jest zdania, że wdrożenie reform mających usuwać stare i nowe słabości strukturalne jest kluczem nie tylko do poprawy zdolności do sprostania obecnym wyzwaniom, ale także do przeprowadzenia dwojakiej transformacji w sposób zrównoważony, sprawiedliwy i sprzyjający włączeniu społecznemu oraz do zmniejszenia nierówności społecznych; wskazuje na brak poczucia odpowiedzialności za własny rozwój na szczeblu krajowym jako jedną z głównych słabości we wdrażaniu reform mających rozwiązać problemy strukturalne;

17.

jest zaniepokojony faktem, że Komisja stwierdziła podatność na zagrożenia makroekonomiczne związane z zakłóceniami równowagi i nadmiernymi zakłóceniami równowagi w 12 państwach członkowskich; jest zaniepokojony, że charakter i źródło tych zakłóceń równowagi w państwach członkowskich pozostają w dużej mierze takie same jak przed pandemią oraz że pandemia może też pogłębiać zakłócenia równowagi i rozbieżności gospodarcze; wzywa państwa członkowskie do wykorzystania tej bezprecedensowej szansy, jaką stwarza RRF, aby znacznie ograniczyć istniejące zakłócenia równowagi makroekonomicznej, w szczególności przez włączenie ambitnych reform do krajowych planów wszystkich państw członkowskich; podkreśla, że rzetelne wykonanie jest niezbędne, aby w pełni skorzystać z tej możliwości;

18.

zauważa, że wysoki poziom długu publicznego może stać się elementem niestabilności makroekonomicznej, zwłaszcza jeżeli polityka pieniężna Europejskiego Banku Centralnego stanie się mniej akomodacyjna; podkreśla znaczenie odpowiednich ram regulacyjnych i strategii politycznych, które mogą łączyć redukcję relacji długu do PKB z odpowiednim poziomem inwestycji prywatnych i publicznych, które są w stanie zapewnić trwały wzrost gospodarczy, wysoką konkurencyjność i spójność społeczną;

19.

uznaje znaczenie procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej dla wskazywania zakłóceń równowagi makroekonomicznej w UE, zapobiegania im i usuwania ich; podkreśla, że niezbędne będą stałe monitorowanie i obserwacja, a państwa członkowskie powinny eliminować pojawiające się zakłócenia równowagi za pomocą reform zwiększających odporność gospodarczą i społeczną, a także promujących transformację cyfrową oraz ekologiczną i sprawiedliwą transformację; podkreśla, że Komisja odgrywa istotną rolę w pociąganiu rządów do odpowiedzialności w tym względzie;

20.

przypomina, że cykl europejskiego semestru stanowi dla państw członkowskich UE ugruntowane ramy koordynacji ich polityki budżetowej, gospodarczej, społecznej i zatrudnienia; podkreśla, że bez skoordynowanych wysiłków na rzecz wdrożenia transformacji cyfrowej i ekologicznej oraz bez rozwiązania pewnych kwestii związanych z sektorem finansowym, gospodarki europejskie mogą ponieść długotrwałe szkody, co podważy wszelkie próby promowania zrównoważonej i wiarygodnej polityki fiskalnej; w związku z tym wzywa Komisję do odpowiedniego uwzględnienia wszystkich tych elementów w przyszłych procesach europejskiego semestru, bez podważania obecnego podejścia opartego na polityce fiskalnej i budżetowej;

Bardziej demokratyczny europejski semestr

21.

podkreśla znaczenie podjęcia pełnej debaty i odpowiedniego zaangażowania zarówno parlamentów narodowych, jak i Parlamentu Europejskiego w proces semestru europejskiego; ponawia swój apel o wzmocnienie demokratycznej roli Parlamentu w ramach zarządzania gospodarczego oraz wzywa Radę i Komisję do należytego uwzględniania jego rezolucji;

22.

zwraca się do Komisji o informowanie w jednakowym stopniu zarówno Parlamentu, jak i Rady, jako współprawodawców, o wszystkich aspektach związanych ze stosowaniem unijnych ram zarządzania gospodarczego, w tym również na etapach przygotowawczych;

23.

zauważa, że Komisja, Rada oraz przewodniczący Eurogrupy powinni regularnie stawiać się przed właściwą komisją Parlamentu Europejskiego, aby udzielić informacji i wymienić poglądy na temat najnowszych wydarzeń gospodarczych i politycznych;

24.

wzywa do zaangażowanej koordynacji z partnerami społecznymi i innymi odpowiednimi zainteresowanymi stronami zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim, w celu wzmocnienia demokratycznej rozliczalności i przejrzystości;

o

o o

25.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

(1)  Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 41.

(2)  Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 33.

(3)  Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 1.

(4)  Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 8.

(5)  Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 12.

(6)  Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 25.

(7)  Dz.U. L 140 z 27.5.2013, s. 1.

(8)  Dz.U. L 140 z 27.5.2013, s. 11.

(9)  Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 1.

(10)  Dz.U. L 57 z 18.2.2021, s. 17.

(11)  Dz.U. C 99 z 1.2.2022, s. 191.

(12)  Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0052.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/187


P9_TA(2022)0078

Sytuacja dziennikarzy i obrońców praw człowieka w Meksyku

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie sytuacji dziennikarzy i obrońców praw człowieka w Meksyku (2022/2580(RSP))

(2022/C 347/16)

Parlament Europejski,

uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Meksyku,

uwzględniając Umowę o partnerstwie gospodarczym oraz koordynacji politycznej i współpracy między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Meksykańskimi Stanami Zjednoczonymi, z drugiej strony (1) (globalna umowa między UE a Meksykiem), która obowiązuje od 2000 r., oraz zmodernizowaną umowę,

uwzględniając dialog wysokiego szczebla między UE a Meksykiem dotyczący praw człowieka oraz dialog wysokiego szczebla dotyczący kwestii wielostronnych,

uwzględniając Wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka oraz wytyczne dotyczące wolności wypowiedzi w internecie i poza nim,

uwzględniając lokalne oświadczenie Unii Europejskiej, Norwegii i Szwajcarii z 15 lutego 2022 r. w sprawie zabójstwa dziennikarza Hebera Lópeza Vásqueza,

uwzględniając wspólne oświadczenie Międzyamerykańskiej Komisji Praw Człowieka, jej specjalnego sprawozdawcy ds. wolności wypowiedzi oraz Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka w Meksyku z 28 stycznia 2022 r. potępiające morderstwo Maríi de Lourdes Maldonado López,

uwzględniając oświadczenie Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka z 19 października 2020 r. pt. „Ekspert ONZ zwraca się do Meksyku o większą ochronę obrońców praw człowieka”,

uwzględniając Plan działania ONZ w sprawie bezpieczeństwa dziennikarzy oraz kwestii bezkarności z 2012 r.,

uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 16 grudnia 1966 r.,

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 10 grudnia 1948 r.,

uwzględniając art. 144 ust. 5 i art. 132 ust. 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że w Meksyku dramatycznie rośnie przemoc, naruszenia praw człowieka i ataki skierowane przeciwko dziennikarzom i obrońcom praw człowieka, w tym obrońcom środowiska, ludom i społecznościom tubylczym, a także obrońcom praw kobiet; mając na uwadze, że powszechna przemoc w Meksyku nadal się nasila, tak jak miało to miejsce podczas wyborów lokalnych i regionalnych w czerwcu 2021 r., oraz mając na uwadze, że sytuacja w zakresie praworządności znacznie się pogarsza; mając na uwadze, że bardzo niepokojąca liczba dziennikarzy i obrońców praw człowieka, zwłaszcza tych, którzy prowadzą dochodzenia w sprawie korupcji z udziałem urzędników publicznych lub ujawniają pracę przestępczych karteli narkotykowych, zwłaszcza na szczeblu lokalnym, doświadcza ostrzeżeń, nękania, pogróżek, gwałtów, napaści, przymusowych zaginięć, a nawet zabójstw i że są oni śledzeni przez organy rządowe lub grupy przestępcze; mając na uwadze, że 27 lutego 2022 r. w masowym zabójstwie życie straciło 17 osób;

B.

mając na uwadze, że według różnych organizacji pozarządowych i międzynarodowych Meksyk jest od dawna najbardziej niebezpiecznym i najbardziej śmiertelnym miejscem dla dziennikarzy poza oficjalną strefą wojny; mając na uwadze, że według Reporterów bez Granic w 2021 r. Meksyk trzeci rok z rzędu był najbardziej niebezpiecznym krajem na świecie dla dziennikarzy i zajmował 143. miejsce na 180 państw w światowym rankingu wolności prasy na 2021 r.;

C.

mając na uwadze, że 2022 r. oznacza najbardziej krwawy początek roku dla dziennikarzy w Meksyku, co najmniej sześcioma ofiarami śmiertelnymi; mając na uwadze, że María de Lourdes Maldonado López, Margarito Martínez, José Luis Gamboa, Heber López Vásquez i Roberto Toledo to tylko niektóre ofiary ataków na dziennikarzy i pracowników mediów; mając na uwadze, że dziennikarze pracują w złych warunkach, a wielu z nich nie ma dostępu do usług opieki zdrowotnej i psychicznej; mając na uwadze, że od czasu ostatnich wyborów prezydenckich w lipcu 2018 r. sytuacja pogorszyła się, a według oficjalnych źródeł zamordowano co najmniej 47 dziennikarzy;

D.

mając na uwadze, że według Ministerstwa Spraw Wewnętrznych od grudnia 2018 r. w Meksyku zginęło co najmniej 68 obrońców praw człowieka; mając na uwadze, że skala przemocy wobec kobiet i liczba przypadków kobietobójstwa są wysokie, a mimo pewnych kroków instytucjonalnych liczba zaginionych osób budzi ogromny niepokój;

E.

mając na uwadze, że prezydent Andrés Manuel López Obrador często używał retoryki populistycznej w codziennych briefingach prasowych, aby oczerniać i zastraszać niezależnych dziennikarzy, właścicieli mediów i działaczy; mając na uwadze, że retoryka nadużyć i stygmatyzacji tworzy atmosferę nieustającego niepokoju wobec niezależnych dziennikarzy; mając na uwadze, że pod pretekstem zwalczania fałszywych informacji rząd meksykański stworzył państwową platformę do stygmatyzacji i atakowania krytycznej prasy; mając na uwadze, że w lutym 2022 r. dziennikarze zorganizowali protesty w 13 z 32 stanów meksykańskich, domagając się większego bezpieczeństwa i dochodzeń w sprawie ataków na dziennikarzy;

F.

mając na uwadze, że od stycznia 2022 r. Federalny Mechanizm Ochrony Obrońców Praw Człowieka i Dziennikarzy wprowadził środki ochrony dla 1 518 osób – 1 023 obrońców praw człowieka i 495 dziennikarzy; mając na uwadze, że mechanizm cechują poważne braki pod względem kwoty finansowania i liczby dostępnych pracowników, deficyt odpowiedniego wsparcia, brak koordynacji z rządami państwowymi oraz opóźnienia w realizacji środków ochrony, co często pociąga za sobą ofiary; mając na uwadze, że zginęło co najmniej dziewięciu beneficjentów programu ochrony;

G.

mając na uwadze, że państwo meksykańskie pracuje nad stworzeniem krajowego systemu prewencji i ochrony obrońców praw człowieka i dziennikarzy, który będzie opierał się na ogólnej ustawie o zapobieganiu atakom na obrońców praw człowieka i dziennikarzy i ochronie przed tymi atakami oraz będzie obejmował przyjęcie krajowego modelu prewencji, stworzenie krajowych rejestrów ataków oraz wdrożenie krajowego protokołu ochrony;

H.

mając na uwadze, że zinstytucjonalizowana i powszechna korupcja, podsycana przez wadliwy system sądowy, powoduje powszechną bezkarność, a około 95 % zabójstw dziennikarzy nie kończy się pociągnięciem sprawców do odpowiedzialności; mając na uwadze, że jak wskazało Biuro Specjalnego Sprawozdawcy ds. Wolności Wypowiedzi Międzyamerykańskiej Komisji Praw Człowieka, bezkarność ta daje sygnał, że przemoc jest dopuszczalna, zachęca do popełniania kolejnych przestępstw i wywołuje efekt autocenzury; mając na uwadze, że rząd meksykański nie przeprowadził we właściwy sposób reform niezbędnych do ograniczenia przemocy i bezkarności, w tym w odniesieniu do przestępstw przeciwko dziennikarzom i obrońcom praw człowieka;

I.

mając na uwadze, że istnieją wyraźne przesłanki świadczące o tym, iż państwo meksykańskie korzystało z narzędzi do hakowania telefonów, służących zwalczaniu terroryzmu i karteli, w tym oprogramowania szpiegowskiego Pegasus, wobec dziennikarzy i obrońców praw człowieka;

J.

mając na uwadze, że w listopadzie 2020 r. Meksyk ratyfikował porozumienie z Escazú, które przewiduje zdecydowaną ochronę obrońców środowiska; mając na uwadze, że Meksyk powinien priorytetowo potraktować wdrożenie porozumienia;

K.

mając na uwadze, że niedawno przedstawiono Kongresowi niepokojący wniosek ustawodawczy mający na celu uniemożliwienie wszelkim organizacjom pozarządowym otrzymującym finansowanie zagraniczne prób wywierania wpływu na ustawodawstwo i udziału w strategicznych sporach sądowych;

L.

mając na uwadze, że szereg reform konstytucyjnych systemu wyborczego i sądownictwa – zainicjowanych przez administrację prezydenta Lópeza Obradora – budzi wątpliwości co do stabilności praworządności i pewności prawa;

M.

mając na uwadze, że partnerstwo strategiczne UE-Meksyk otworzyło drogę do zacieśnienia współpracy między UE a Meksykiem w kwestiach o globalnym znaczeniu, a w szczególności do pogłębionego dialogu oraz do większej koordynacji i rozwoju wzajemnej wymiany w takich obszarach jak bezpieczeństwo, prawa człowieka, reforma prawa wyborczego, rozwój regionalny oraz polityka handlowa i regulacyjna; mając na uwadze, że Meksyk i Unia Europejska wyznają wspólne wartości;

N.

mając na uwadze, że umowa ogólna między UE a Meksykiem zawiera klauzule dotyczące praw człowieka i demokracji, zwłaszcza w art. 1 i 39; mając na uwadze, że w 2020 r. dialog wysokiego szczebla UE-Meksyk na temat praw człowieka zakończył się porozumieniem w sprawie wspólnych prac w Meksyku mających na celu zwiększenie ochrony obrońców praw człowieka;

1.

potępia groźby wobec dziennikarzy i obrońców praw człowieka w Meksyku (w tym wobec obrońców środowiska oraz ludów i społeczności tubylczych), nękanie ich i zabójstwa; wzywa władze do przeprowadzenia szybkiego, gruntownego, niezależnego i bezstronnego dochodzenia w sprawie zabójstw, a w przypadku dziennikarzy i pracowników mediów – do uczynienia tego zgodnie z zatwierdzonym protokołem dochodzenia w sprawie przestępstw przeciwko wolności słowa;

2.

wyraża głębokie współczucie i solidarność ze wszystkimi ofiarami i ich rodzinami oraz składa im kondolencje; ponownie wyraża zaniepokojenie atmosferą braku bezpieczeństwa i wrogości, w obliczu której stają obrońcy praw człowieka i dziennikarze, oraz solidaryzuje się z nimi;

3.

podkreśla, że wolność słowa w internecie i poza nim oraz wolność prasy i wolność zgromadzeń stanowią kluczowe mechanizmy funkcjonowania zdrowej demokracji; wzywa władze meksykańskie, aby podjęły wszelkie niezbędne kroki w celu zapewnienia ochrony i stworzenia bezpiecznego otoczenia dla dziennikarzy i obrońców praw człowieka zgodnie z ustalonymi standardami międzynarodowymi, w tym poprzez zmierzenie się na szczeblu krajowym i federalnym z powszechną korupcją, nieodpowiednimi szkoleniami i zasobami, współudziałem niektórych urzędników i wadliwym systemem sądowym, co prowadzi do tak wysokich wskaźników bezkarności;

4.

z zaniepokojeniem odnotowuje systematyczną i surową krytykę stosowaną przez najwyższe instancje meksykańskiego rządu wobec dziennikarzy i ich pracy oraz potępia częste ataki na wolność mediów, a w szczególności na dziennikarzy i pracowników mediów; przypomina, że dziennikarstwo można uprawiać wyłącznie w otoczeniu wolnym od gróźb, agresji fizycznej, psychicznej czy moralnej lub innych aktów zastraszania i nękania, oraz wzywa władze meksykańskie, aby przestrzegały najwyższych standardów ochrony wolności słowa, wolności zgromadzeń i wolności wyboru oraz by chroniły je;

5.

wzywa władze, a w szczególności władze najwyższe, aby powstrzymywały się od wszelkiego przekazu, który mógłby piętnować obrońców praw człowieka, dziennikarzy i pracowników mediów, zaostrzyć atmosferę przeciwko nim lub zniekształcić ich kierunki dochodzenia; wzywa władze, aby publicznie podkreślały kluczową rolę, jaką w społeczeństwach demokratycznych odgrywają obrońcy praw człowieka i dziennikarze;

6.

wzywa rząd Meksyku, aby podjął konkretne, szybkie i skuteczne kroki służące umocnieniu instytucji krajowych, stanowych i lokalnych oraz by wdrożył zestaw pilnych, kompleksowych i spójnych strategii na rzecz zapobiegania, ochrony, zadośćuczynienia i rozliczalności, co umożliwi dalszą działalność obrońcom praw człowieka i dziennikarzom bez strachu przed represjami i bez ograniczeń, zgodnie z zaleceniami Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka i Międzyamerykańskiej Komisji Praw Człowieka; zaleca Meksykowi, aby uwzględniał aspekt płci w działaniach na rzecz bezpieczeństwa dziennikarzy i obrońców praw człowieka;

7.

apeluje, aby Federalny Mechanizm Ochrony Obrońców Praw Człowieka i Dziennikarzy wypełnił obietnicę dotyczącą zwiększenia finansowania i zasobów, którymi dysponuje, oraz by w jego ramach ustanowiono sprawniejsze procedury obejmujące obrońców praw i dziennikarzy jako beneficjentów, co pozwoli na ratowanie życia i zagwarantowanie bezpieczeństwa osobom zagrożonym, a także zapewnienie środków bezpieczeństwa ich rodzinom, współpracownikom i prawnikom; podkreśla, że w politykę ochrony publicznej powinny być skutecznie zaangażowane organy i instytucje rządowe każdego stanu oraz szczebla lokalnego;

8.

zachęca rząd meksykański do podjęcia działań na rzecz wzmocnienia instytucji państwowych i umocnienia praworządności z myślą o rozwiązaniu niektórych problemów strukturalnych leżących u podstaw naruszeń praw człowieka oraz wzywa, aby w proces ten zaangażowały się organizacje obywatelskie działające w dziedzinie praw człowieka; z zadowoleniem przyjmuje utworzenie Krajowej Komisji ds. Poszukiwań, której celem jest poszukiwanie masowych grobów w całym kraju oraz podejmowanie działań w celu obliczenia i opublikowania prawdziwej liczby osób zaginionych;

9.

wzywa rząd Meksyku, aby w pełni współpracował z organami ONZ oraz by wystosował stałe zaproszenie na wizytę dotyczące wszystkich specjalnych procedur Rady Praw Człowieka ONZ, w szczególności do specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. wolności opinii i wypowiedzi, a także by proaktywnie z nimi współpracował;

10.

z zadowoleniem przyjmuje niedawną wizytę Komitetu ONZ ds. Wymuszonych Zaginięć w Meksyku oraz uznanie przez rząd jurysdykcji komitetu do rozpatrywania spraw z Meksyku, co umożliwia rodzinom ofiar wnoszenie spraw do komitetu po tym, jak wyczerpały środki prawne na szczeblu krajowym;

11.

wzywa wszystkie państwa członkowskie, Europejską Służbę Działań Zewnętrznych i delegaturę UE w Meksyku, aby poruszały kwestię praw człowieka ze swoimi meksykańskimi rozmówcami oraz by umieszczały ochronę dziennikarzy i obrońców praw człowieka w centrum dialogu między UE a Meksykiem; wzywa delegaturę UE i państwa członkowskie, aby w pełni wdrożyły wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka i w sprawie wolności wypowiedzi w internecie i poza nim w celu zapewnienia wszelkiego odpowiedniego wsparcia dla pracy obrońców praw człowieka i dziennikarzy;

12.

podkreśla znaczenie Meksyku jako strategicznego partnera; przypomina, jak ważne są silne i zacieśnione stosunki między UE a Meksykiem, i potwierdza swoje zaangażowanie w ich wspieranie poprzez zmodernizowaną umowę globalną między UE a Meksykiem, która dodatkowo wzmacnia przepisy dotyczące praw człowieka oraz umożliwia UE i Meksykowi omawianie szeregu kwestii, takich jak prawa człowieka, ze społeczeństwem obywatelskim, w tym z dziennikarzami, obrońcami praw człowieka i innymi podmiotami na szczeblu wielostronnym;

13.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, państwom członkowskim, tymczasowej prezydencji Wspólnoty Państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów, sekretarzowi generalnemu Organizacji Państw Amerykańskich, Euro-Latynoamerykańskiemu Zgromadzeniu Parlamentarnemu oraz prezydentowi, rządowi i kongresowi Meksyku.

(1)  Dz.U. L 276 z 28.10.2000, s. 45.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/191


P9_TA(2022)0079

Mjanma/Birma – rok po zamachu stanu

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie Mjanmy/Birmy – rok po zamachu stanu (2022/2581(RSP))

(2022/C 347/17)

Parlament Europejski,

uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Mjanmy/Birmy, a mianowicie rezolucje z 7 lipca 2016 r. (1), 15 grudnia 2016 r. (2) i 14 września 2017 r. (3) w sprawie Mjanmy/Birmy, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji Rohingjów, z 14 czerwca 2018 r. sprawie sytuacji uchodźców należących do mniejszości Rohingja, w szczególności trudnej sytuacji dzieci (4), z 13 września 2018 r. w sprawie Mjanmy/Birmy, w szczególności w sprawie dziennikarzy Wa Lone i Kyaw Soe Oo (5), z 19 września 2019 r. w sprawie Mjanmy/Birmy, w szczególności sytuacji Rohingjów (6), z 11 lutego 2021 r. w sprawie sytuacji w Mjanmie/Birmie (7) oraz z 7 października 2021 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka w Mjanmie/Birmie, w tym sytuacji grup religijnych i etnicznych (8),

uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) 2022/238 z 21 lutego 2022 r. w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Mjanmie/Birmie (9),

uwzględniając konkluzje Rady z 22 lutego 2021 r. w sprawie Mjanmy/Birmy,

uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2021/711 z 29 kwietnia 2021 r. w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Mjanmie/Birmie (10),

uwzględniając wspólne oświadczenie wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa wydane w imieniu Unii Europejskiej oraz ministrów spraw zagranicznych Albanii, Australii, Kanady, Nowej Zelandii, Norwegii, Republiki Korei, Szwajcarii, Zjednoczonego Królestwa i Stanów Zjednoczonych z 1 lutego 2022 r. w sprawie rocznicy wojskowego zamachu stanu w Mjanmie/Birmie,

uwzględniając oświadczenia wysokiego przedstawiciela wydane w imieniu UE 31 stycznia 2022 r. w sprawie ciągłej eskalacji przemocy w Mjanmie/Birmie, 8 listopada i 6 grudnia 2021 r. w sprawie sytuacji w Mjanmie/Birmie, 13 października 2021 r. w sprawie wsparcia prac specjalnego wysłannika Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN) oraz 30 kwietnia 2021 r. w sprawie wyników spotkania przywódców ASEAN,

uwzględniając oświadczenie rzecznika Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych z 11 stycznia 2022 r. w sprawie ostatniego wyroku wydanego na radczynię stanu Aung San Suu Kyi,

uwzględniając Wytyczne UE w sprawie propagowania i ochrony wolności religii lub przekonań,

uwzględniając pięciopunktowy konsensus ASEAN z 24 kwietnia 2021 r.,

uwzględniając oświadczenie przewodniczącego ASEAN z 2 lutego 2022 r. w sprawie sytuacji w Mjanmie/Birmie,

uwzględniając oświadczenie Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka z 23 września 2021 r. w sprawie Mjanmy/Birmy oraz oświadczenie specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. sytuacji w zakresie praw człowieka w Mjanmie/Birmie z 22 września 2021 r.,

uwzględniając raport Biura Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka z 16 września 2021 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka w Mjanmie/Birmie,

uwzględniając oświadczenie Rady Bezpieczeństwa ONZ z 29 grudnia 2021 r. w sprawie sytuacji w Mjanmie/Birmie,

uwzględniając komunikat prasowy Rady Bezpieczeństwa ONZ z 2 lutego 2022 r. w sprawie sytuacji w Mjanmie/Birmie,

uwzględniając oświadczenie rzecznika sekretarza generalnego ONZ z 30 stycznia 2022 r. w sprawie sytuacji w Mjanmie/Birmie,

uwzględniając oświadczenie Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka z 28 stycznia 2022 r. w sprawie sytuacji w Mjanmie/Birmie,

uwzględniając raporty specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. sytuacji w zakresie praw człowieka w Mjanmie/Birmie, zwłaszcza raport z 22 lutego 2022 r. zatytułowany „Enabling Atrocities: UN Member States’ Arms Transfers to the Myanmar Military” [Umożliwianie okrucieństwa: transfery broni państw członkowskich ONZ dla wojska Mjanmy/Birmy],

uwzględniając wniosek z wysłuchań publicznych z 28 lutego 2022 r. dotyczący wstępnych zastrzeżeń wniesionych przez Mjanmę/Birmę w sprawie dotyczącej stosowania Konwencji w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa (Gambia przeciwko Mjanmie/Birmie),

uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 75/287 z 18 czerwca 2021 r. w sprawie sytuacji w Mjanmie/Birmie,

uwzględniając raport Biura ONZ ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej z grudnia 2021 r. zatytułowany „Humanitarian Needs Overview – Myanmar” [Przegląd potrzeb humanitarnych w Mjanmie/Birmie],

uwzględniając oświadczenie specjalnego wysłannika Sekretarza Generalnego ONZ ds. Mjanmy/Birmy z 27 grudnia 2021 r.,

uwzględniając sprawozdania Sekretarza Generalnego ONZ w sprawie Mjanmy/Birmy, sytuacji w zakresie praw człowieka muzułmańskiej mniejszości Rohingja oraz innych mniejszości w Mjanmie/Birmie,

uwzględniając raport Niezależnego Mechanizmu Dochodzeniowego dla Mjanmy/Birmy z 2021 r.,

uwzględniając sprawozdanie niezależnej międzynarodowej misji wyjaśniającej w sprawie Mjanmy/Birmy z 22 sierpnia 2019 r. w sprawie przemocy seksualnej i przemocy ze względu na płeć w Mjanmie/Birmie oraz wpływu konfliktów etnicznych w tym kraju w aspekcie płci,

uwzględniając sprawozdania Międzynarodowej Organizacji Pracy i Mechanizmu Nadzorczego dla Mjanmy/Birmy,

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

uwzględniając konwencje genewskie z 1949 r. i protokoły dodatkowe do nich,

uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa z 1948 r.,

uwzględniając art. 25 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych z 1966 r.,

uwzględniając art. 144 ust. 5 i art. 132 ust. 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że 1 lutego 2021 r. siły zbrojne Mjanmy, znane jako Tatmadaw – z wyraźnym pogwałceniem konstytucji Mjanmy/Birmy oraz wyników wyborów z listopada 2020 r. – aresztowały prezydenta Win Myinta i radczynię stanu Aung San Suu Kyi, a także najważniejszych członków rządu, w wyniku wojskowego zamachu stanu przejęły kontrolę nad władzą ustawodawczą, sądowniczą i wykonawczą oraz wprowadziły na okres jednego roku stan wyjątkowy; mając na uwadze, że w sierpniu 2021 r. głównodowodzący junty wojskowej Min Aung Hlaing ogłosił się premierem i oświadczył, że stan wyjątkowy zostanie przedłużony do sierpnia 2023 r.; mając na uwadze, że tylko Win Myint, jako prezydent Mjanmy, jest upoważniony na mocy konstytucji do wprowadzenia stanu wyjątkowego;

B.

mając na uwadze, że w reakcji na przewrót wojskowy w wielu miastach w Mjanmie odbyły się pokojowe protesty i demonstracje pod hasłami powrotu do demokracji; mając na uwadze, że uczestniczyły w nich różne ugrupowania, w tym Ruch Nieposłuszeństwa Obywatelskiego; mając na uwadze, że siły bezpieczeństwa użyły nadmiernej i śmiercionośnej siły wobec demonstrantów; mając na uwadze, że w reakcji na utrzymujący się powszechny opór Tatmadaw z każdym dniem nasilał przemoc;

C.

mając na uwadze, że powołano komitet reprezentujący Pyidaungsu Hluttaw (CRPH) oraz rząd jedności narodowej (NUG), które reprezentują demokratyczne postulaty ludności Mjanmy/Birmy;

D.

mając na uwadze, że 24 kwietnia 2021 r. przywódcy ASEAN spotkali się w Dżakarcie z głównodowodzącym junty wojskowej Min Aung Hlaingiem i osiągnęli pięciopunktowy konsensus; mając na uwadze, że do dzisiejszego dnia junta wojskowa nie podjęła żadnych działań w celu wdrożenia tego pięciopunktowego konsensusu; mając na uwadze, że od czasu przyjęcia pięciopunktowego konsensusu przemoc jeszcze nasiliła się i drastycznie wzrosła;

E.

mając na uwadze, że w maju 2021 r. junta wojskowa podjęła pierwsze kroki w kierunku rozwiązania partii politycznej Aung San Suu Kyi, która była członkiem rządu do zamachu stanu w lutym 2021 r.; mając na uwadze, że radczyni stanu Aung San Suu Kyi i prezydent Win Myint wciąż przebywają w więzieniu i otrzymali pierwsze wyroki z szeregu stawianych im zarzutów; mając na uwadze, że Aung San Suu Kyi została początkowo skazana na cztery lata więzienia, następnie jej kara została skrócona do dwóch lat, ale postawiono jej łącznie co najmniej kilkanaście zarzutów;

F.

mając na uwadze, że junta ma na swoim koncie zabójstwa, wymuszone zaginięcia, tortury oraz gwałty i inne przestępstwa seksualne; mając na uwadze, że od 1 lutego 2021 r. bezprawnie aresztowano lub umieszczono w areszcie domowym wielu polityków, urzędników rządowych, obrońców praw człowieka, przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, duchownych, pokojowych demonstrantów i pisarzy; mając na uwadze, że według ostatniego komunikatu prasowego Biura Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka z 28 stycznia 2022 r. od czasu zamachu stanu śmierć poniosło co najmniej 1500 osób, a władze wojskowe arbitralnie aresztowały co najmniej 11 787 osób; mając na uwadze, że według danych na dzień 21 stycznia 2022 r. junta uwięziła 649 członków opozycyjnej Narodowej Ligi na rzecz Demokracji, a 14 zmarło w trakcie zatrzymania lub krótko po nim; mając na uwadze, że według danych na dzień 4 marca 2022 r. sądy wojskowe skazały na śmierć 84 osoby; mając na uwadze, że od lutego 2021 r. do stycznia 2022 r. doszło do co najmniej 4924 starć i 1724 ataków na ludność cywilną;

G.

mając na uwadze, że junta wzięła na cel kobiety, stosując egzekucje pozasądowe, szeroko zakrojone arbitralne zatrzymania, napaści na tle seksualnym i przemoc ze względu na płeć; mając na uwadze, że ponad 2 000 osób zatrzymanych od 1 lutego 2021 r. to kobiety; mając na uwadze, że według stanu na grudzień 2021 r. siły bezpieczeństwa junty zabiły 94 kobiety podczas ataków, przesłuchań i protestów przeciwko juncie;

H.

mając na uwadze, że w Mjanmie/Birmie dochodzi do naruszeń wolności religii lub przekonań oraz innych praw człowieka mniejszości religijnych i etnicznych; mając na uwadze, że od początku zamachu stanu odnotowano ponad 35 udokumentowanych doniesień o atakach na kościoły i inne miejsca kultu oraz na osoby wierzące, w tym chrześcijan i muzułmanów;

I.

mając na uwadze, że jednocześnie wojsko nasiliło represje wobec mediów w Mjanmie/Birmie – coraz częściej dochodzi do arbitralnych aresztowań dziennikarzy i coraz więcej dziennikarzy jest więzionych i oskarżanych w celu uciszenia mediów i wyeliminowania wolności słowa; mając na uwadze, że junta w coraz większym stopniu korzysta z narzędzi nadzoru i cenzury poprzez ograniczenia dotyczące telekomunikacji i internetu; mając na uwadze, że 21 stycznia 2022 r. junta uwięziła 120 dziennikarzy i zabiła trzech, co stawia Mjanmę/Birmę na drugim miejscu na świecie pod względem liczby więzionych dziennikarzy; mając na uwadze, że wojsko oskarżyło 12 serwisów informacyjnych o przestępstwa lub cofnęło im licencje;

J.

mając na uwadze, że od czasu zamachu stanu zginęło co najmniej 27 działaczy związkowych, a 116 pracowników i związkowców zostało aresztowanych; mając na uwadze, że 16 organizacji zajmujących się prawami pracowniczymi uznano za nielegalne, a wiele z nich było zmuszonych zejść do podziemia, aby się chronić; mając na uwadze, że dwa tygodnie po zamachu stanu wojsko wprowadziło istotne zmiany do kodeksu karnego i kodeksu postępowania karnego, które stały się podstawowymi przepisami prawnymi wykorzystywanymi do oskarżania osób sprzeciwiających się reżimowi wojskowemu, w tym liderów związków zawodowych i obrońców praw pracowniczych;

K.

mając na uwadze, że junta składa się z tych samych sił, które rozpoczęły ludobójcze ataki w 2017 r. i które nadal stosują politykę ludobójstwa i segregacji wobec Rohingjów; mając na uwadze, że około 600 000 Rohingjów, którzy pozostają w stanie Arakan, jest obiektem dyskryminacyjnych praktyk i strategii politycznych, ich prawa podstawowe są systematycznie łamane, dochodzi do ich arbitralnych aresztowań, przetrzymuje się ich w przeludnionych obozach dla przesiedleńców wewnętrznych, a ich dostęp do edukacji i opieki zdrowotnej jest poważnie ograniczony; mając na uwadze, że ustawa o obywatelstwie Mjanmy/Birmy uznaje Rohingjów za „cudzoziemców” lub „zagranicznych rezydentów”, w związku z czym pozbawia ich obywatelstwa, co jeszcze potęguje ich trudną sytuację; mając na uwadze, że pomimo licznych apeli społeczności międzynarodowej prześladowania mniejszości Rohingja nie zakończyły się;

L.

mając na uwadze, że junta w Mjanmie/Birmie odmawia rzetelnego zbadania przypadków łamania praw człowieka ludności Rohingja i pociągnięcia sprawców do odpowiedzialności; mając na uwadze, że władze odmawiają współpracy z mechanizmami ONZ; mając na uwadze, że skłoniło to Międzynarodowy Trybunał Karny do wszczęcia dochodzenia w sprawie sytuacji mniejszości Rohingja;

M.

mając na uwadze, że od grudnia 2021 r. junta wojskowa zwiększyła liczbę ataków powietrznych na wioski w stanach zamieszkiwanych przez mniejszości etniczne, a wskutek tych ataków ucierpiało co najmniej 200 000 cywilów; mając na uwadze, że według ONZ w grudniu 2021 r. wojsko zabiło kilkanaście nieuzbrojonych osób, w tym pięciu małoletnich, których spalono żywcem;

N.

mając na uwadze, że sekretarz generalny ONZ ostrzegł, iż „ryzyko konfliktu zbrojnego na dużą skalę wymaga kolektywnego podejścia, aby zapobiec wielowymiarowej katastrofie w sercu Azji Południowo-Wschodniej i poza nią”;

O.

mając na uwadze, że ponad 453 000 nowo przesiedlonych osób, z których większość to kobiety i dzieci, nadal przebywa w strefach objętych konfliktem, do czego należy dodać kolejne 370 400 osób, które już przed lutym 2021 r. znajdowały się w sytuacji długotrwałego wysiedlenia, oraz prawie milion uchodźców z Mjanmy/Birmy, którzy przebywają w państwach sąsiadujących; mając na uwadze, że według szacunków ONZ 14,4 mln osób w Mjanmie/Birmie potrzebuje pomocy humanitarnej, z czego 5 mln to dzieci, a 13,3 mln to osoby zagrożone brakiem bezpieczeństwa żywnościowego i głodem, w porównaniu z 2,8 mln przed przejęciem władzy przez wojsko; mając na uwadze, że w grudniu 2021 r. Biuro ONZ ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej opublikowało plan działań humanitarnych na 2022 r., w którym stwierdzono, że potrzeba 826 mln USD, aby dotrzeć do 6,2 mln osób potrzebujących pomocy humanitarnej ratującej życie;

P.

mając na uwadze, że dostęp do pomocy humanitarnej i jej dystrybucja zostały poważnie ograniczone i celowo utrudnione przez reżim, który zniszczył infrastrukturę na obszarach znajdujących się w potrzebie, aresztował pracowników służby zdrowia, uniemożliwił dostęp do leków i tlenu oraz aresztował i zabił przywódców kościelnych i lokalnych wolontariuszy udzielających wsparcia humanitarnego;

Q.

mając na uwadze, że sytuacja humanitarna w Mjanmie/Birmie pogorszyła się również wskutek niedbałego podejścia junty do kryzysu związanego z COVID-19; mając na uwadze, że wojsko wykorzystało środki służące walce z COVID-19 do tego, by rozprawić się z działaczami prodemokratycznymi, obrońcami praw człowieka i dziennikarzami; mając na uwadze, że junta zamknęła szpitale i podjęła działania przeciwko pracownikom służby zdrowia, co doprowadziło do załamania systemu opieki zdrowotnej w sytuacji gwałtownego wzrostu zakażeń COVID-19 w całym kraju; mając na uwadze, że wojsko zniszczyło środki medyczne i sprzęt medyczny oraz okupuje dziesiątki placówek medycznych, co zmusiło ludność Mjanmy/Birmy do trzymania się z dala od tych placówek ze strachu przez aresztowaniem lub zastrzeleniem; mając na uwadze, że zatłoczone więzienia i ogólne zaniedbanie zdrowia więźniów przyczyniły się do wzrostu liczby zakażeń COVID-19;

R.

mając na uwadze, że Tatmadaw i jego generałowie bezprawnie pozyskują fundusze poprzez nielegalną sprzedaż drewna, kamieni szlachetnych, gazu i ropy naftowej oraz spotykają się z powszechnymi zarzutami o korupcję; mając na uwadze, że nie wprowadzono jeszcze odpowiednich środków należytej staranności w celu określenia źródeł kamieni szlachetnych kupowanych przez europejskie przedsiębiorstwa i konsumentów; mając na uwadze, że dochody z gazu ziemnego są największym źródłem dochodów walutowych wojska, a ich wartość szacuje się na 1 mld USD rocznie z tytułu ceł, podatków, opłat licencyjnych, taryf i innych zysków; mając na uwadze, że 19 międzynarodowych banków zainwestowało ponad 65 mld USD w 18 firm, które mają bezpośrednie i długotrwałe powiązania handlowe z wojskiem Mjanmy/Birmy lub z podmiotami państwowymi, które wojsko próbuje kontrolować w wyniku zamachu stanu;

S.

mając na uwadze, że 21 lutego 2022 r. UE ogłosiła przyjęcie dodatkowych sankcji wobec osób i podmiotów zaangażowanych w poważne naruszenia praw człowieka w Mjanmie/Birmie; mając na uwadze, że jeden z tych podmiotów – Myanmar Oil and Gas Enterprise (MOGE) jest przedsiębiorstwem państwowym, które od ubiegłorocznego zamachu stanu znalazło się pod kontrolą junty wojskowej; mając na uwadze, że odstępstwo od systemu sankcji wyraźnie umożliwia unijnym podmiotom naftowym i gazowym pozostającym w Mjanmie/Birmie przeprowadzanie transakcji finansowych z MOGE;

T.

mając na uwadze, że junta wojskowa otrzymuje myśliwce i pojazdy opancerzone z Chin i Rosji; mając na uwadze, że te samoloty i pojazdy wykorzystano przeciwko ludności cywilnej od czasu ubiegłorocznego zamachu stanu; mając na uwadze, że Serbia zezwoliła na eksport rakiet i artylerii dla wojska Mjanmy/Birmy; mając na uwadze, że Chiny i Rosja podjęły wiele wysiłków politycznych, wojskowych i gospodarczych mających na celu legitymizację junty; mając na uwadze, że oba te kraje mają powiązania z siłami zbrojnymi Mjanmy/Birmy, gdyż są największymi dostawcami broni do tego kraju; mając na uwadze, że oba te kraje wielokrotnie blokowały próby uzgodnienia deklaracji w sprawie sytuacji w Mjanmie/Birmie podejmowane przez Radę Bezpieczeństwa ONZ;

U.

mając na uwadze, że junta Mjanmy/Birmy wyraziła poparcie dla Putina w wojnie w Ukrainie;

V.

mając na uwadze, że specjalny sprawozdawca ONZ ds. sytuacji w zakresie praw człowieka w Mjanmie wskazał w oficjalnym oświadczeniu, że powszechne, systematyczne ataki wojska na ludność Mjanmy noszą znamiona zbrodni przeciwko ludzkości i zbrodni wojennych na mocy prawa międzynarodowego; mając na uwadze, że specjalny sprawozdawca ONZ jednoznacznie stwierdził, że architekci i sprawcy zamachu stanu i naruszeń powinni zostać pociągnięci do odpowiedzialności;

W.

mając na uwadze, że jak dotąd Komisja nie wszczęła jeszcze dochodzenia na podstawie art. 19 ust. 1 lit. a) rozporządzenia w sprawie GSP (11) w celu zawieszenia preferencji handlowych, z których korzysta Mjanma/Birma, o co wnioskował oficjalnie Parlament, przy poparciu zdecydowanej większości posłów, w czerwcu 2018 r., we wrześniu 2018 r., we wrześniu 2019 r., w lutym 2021 r. i w październiku 2021 r.;

1.

zdecydowanie potępia zamach stanu przeprowadzony 1 lutego 2021 r. przez Tatmadaw pod przywództwem głównodowodzącego Min Aung Hlainga, a także towarzyszące mu haniebne akty okrucieństwa, masowe zabójstwa i powszechne naruszenia praw człowieka wobec ludności Mjanmy/Birmy;

2.

wzywa Tatmadaw do pełnego poszanowania wyników demokratycznych wyborów z listopada 2020 r., przywrócenia rządu cywilnego i zakończenia stanu wyjątkowego; popiera CRPH, rząd jedności narodowej oraz Radę Konsultacyjną Jedności Narodowej (NUCC), które są jedynymi prawowitymi reprezentantami demokratycznych postulatów ludności Mjanmy/Birmy;

3.

wzywa wojsko Mjanmy/Birmy do natychmiastowego zaprzestania wszelkich aktów przemocy i ataków na ludność Mjanmy/Birmy we wszystkich częściach kraju, do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia Aung San Suu Kyi i wszystkich innych więźniów politycznych, w tym przywódców religijnych, oraz do podjęcia kroków w celu ustanowienia drogi do dialogu i pojednania ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, w tym z rządem jedności narodowej, CRPH i przedstawicielami wszystkich zaangażowanych grup etnicznych, przy jednoczesnym zapewnieniu pełnego poszanowania podstawowych wolności wypowiedzi, zrzeszania się i pokojowych zgromadzeń, a także wolności religii lub przekonań;

4.

jest zbulwersowany zbrodniami, jakich Tatmadaw dopuszcza się na grupach etnicznych i religijnych w Mjanmie/Birmie; zdecydowanie potępia ataki przeprowadzone przez armię w stanach Karen, Kaja, Kaczin, Szan i Czin, a także w regionach Magwe i Sagaing, które spowodowały masowe przesiedlenia, ofiary śmiertelne wśród cywilów, w tym dzieci, zniszczenie budynków sakralnych oraz inne naruszenia praw człowieka i prawa humanitarnego;

5.

ponownie potępia te przypadki łamania praw człowieka oraz systematyczne i powszechne ataki na ludność Rohingja; podkreśla, że UE będzie nadal dokładnie monitorować działania przywódców wojskowych wobec mniejszości, w tym Rohingjów;

6.

potępia prześladowania chrześcijan w Mjanmie/Birmie; wzywa Tatmadaw, by przestał zabijać i aresztować chrześcijan oraz ostrzeliwać i atakować kościoły; podkreśla, że społeczność międzynarodowa wyraziła głębokie zaniepokojenie brutalnymi atakami na wspólnoty chrześcijańskie w Mjanmie/Birmie;

7.

potępia wszelkie akty przemocy ze strony junty wobec obywateli, a także inne formy prześladowań, zwłaszcza obrońców praw człowieka, działaczy społeczeństwa obywatelskiego i dziennikarzy; ubolewa nad ograniczaniem prawa do wolności wypowiedzi i innych praw człowieka; wzywa juntę do zniesienia wszystkich ograniczeń dotyczących telekomunikacji i internetu, w tym blokowania stron internetowych niezależnych mediów i platform mediów społecznościowych;

8.

zdecydowanie potępia i odrzuca wszelką przemoc seksualną i przemoc ze względu na płeć, której dopuszcza się wojsko w ramach celowej strategii zastraszania, terroryzowania i karania ludności cywilnej, w tym mniejszości etnicznych; potępia wszelkie formy przemocy wobec kobiet, które stanowią poważne naruszenie praw człowieka oraz godności kobiet i dziewcząt;

9.

potępia coraz częstsze przypadki łamania praw pracowniczych, zwłaszcza w przemyśle konfekcyjnym, a także ataki na związki zawodowe i obrońców praw pracowniczych oraz ich nękanie; wzywa do natychmiastowego zaprzestania przemocy wobec pracowników i związków zawodowych oraz do ochrony praw związków zawodowych i ich członków, w tym prawa do swobodnego działania;

10.

potępia ataki władz wojskowych na pracowników i placówki służby zdrowia oraz ich reakcję na pandemię COVID-19; wzywa juntę do przywrócenia strategii zapobiegania rozprzestrzenianiu się wirusa i systemu ustalania kontaktów zakaźnych oraz do zapewnienia obywatelom dostępu do opieki zdrowotnej i szczepionek; zwraca się do Komisji o zwiększenie wsparcia w tym zakresie, w tym poprzez dostarczenie dawek szczepionek przeciwko COVID-19, oraz o zagwarantowanie, że dotrą one do obywateli Mjanmy/Birmy;

11.

ubolewa, że Rada Bezpieczeństwa ONZ nie omówiła projektu rezolucji w sprawie Mjanmy/Birmy, i wzywa państwa członkowskie UE oraz Europejską Służbę Działań Zewnętrznych do zwiększenia presji na Radę Bezpieczeństwa ONZ w celu osiągnięcia jedności w przyjmowaniu ukierunkowanych sankcji, w tym globalnego zakazu podróżowania oraz zamrożenia aktywów przywódców junty i konglomeratów będących własnością wojska, a także w celu nałożenia globalnego embarga na broń na Mjanmę/Birmę oraz zawieszenia wszelkich bezpośrednich i pośrednich dostaw, sprzedaży lub transferu broni i produktów podwójnego zastosowania, amunicji i innego sprzętu wojskowego i związanego z bezpieczeństwem, a także zapewnienia szkoleń lub innej pomocy wojskowej i w zakresie bezpieczeństwa; wzywa państwa członkowskie i kraje stowarzyszone do utrzymania embarga na bezpośrednie i pośrednie dostawy, sprzedaż i transfer, w tym tranzyt, transport i pośrednictwo, wszelkiej broni, amunicji oraz innego sprzętu i systemów wojskowych, sprzętu i systemów związanych z bezpieczeństwem i nadzorem, a także do zapewniania szkoleń, konserwacji oraz innej pomocy wojskowej i pomocy związanej z bezpieczeństwem; podkreśla potrzebę dalszego zbadania tej sytuacji przez Międzynarodowy Trybunał Karny;

12.

zdecydowanie potępia dostawy broni i sprzętu wojskowego dla Tatmadaw przez Chiny, Rosję i Serbię; podkreśla, że kraje, które – jak Chiny, Rosja i Serbia – dostarczają broń juncie Mjanmy/Birmy, są bezpośrednio odpowiedzialne za akty okrucieństwa popełniane przy użyciu tej broni;

13.

zdecydowanie potępia poparcie przez juntę Mjanmy/Birmy nielegalnej wojny prowadzonej przez Rosję w Ukrainie;

14.

jest zdania, że pięciopunktowy konsensus wypracowany na forum ASEAN nie przyniósł jeszcze żadnych rezultatów; wzywa ASEAN i jego członków, a zwłaszcza specjalnego wysłannika do Mjanmy/Birmy, do bardziej aktywnego wykorzystywania swojej szczególnej roli w tym kraju, do współpracy ze specjalnym wysłannikiem ONZ, do współpracy z wszystkimi zaangażowanymi stronami, zwłaszcza z rządem jedności narodowej, przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego, w szczególności kobiet i grup etnicznych, aby promować, jako plan minimum, skuteczne i konstruktywne wdrożenie pięciopunktowego konsensusu z myślą o trwałym i demokratycznym rozwiązaniu obecnego kryzysu w najbliższej przyszłości; ubolewa nad wizytą premiera Kambodży Hun Sena u wojskowego przywódcy Mjanmy/Birmy Min Aung Hlainga 7 stycznia 2022 r., która – jako pierwsza wizyta szefa rządu od czasu zamachu stanu przez juntę – nadała juncie legitymizację;

15.

wzywa wszystkie strony kryzysu w Mjanmie/Birmie do ułatwienia bezpiecznego i nieograniczonego dostępu do pomocy humanitarnej oraz do zapewnienia dostępu pracownikom organizacji humanitarnych; wzywa Komisję do zerwania stosunków roboczych z juntą w zakresie dostarczania pomocy humanitarnej, co zapobiegnie wykorzystywaniu przez nią pomocy humanitarnej jako broni; zwraca się do Komisji o przekierowanie i zwiększenie pomocy humanitarnej, w tym wsparcia w zakresie opieki zdrowotnej, za pośrednictwem kanałów transgranicznych, lokalnych sieci humanitarnych, usługodawców etnicznych oraz organizacji społeczności lokalnych i społeczeństwa obywatelskiego; zwraca się do Komisji, aby przeanalizowała, w jaki sposób można realizować projekty rozwojowe z udziałem tych grup i odpowiednio kierować pomoc rozwojową;

16.

potępia zawracanie uchodźców przez kraje sąsiadujące z powrotem do Mjanmy/Birmy, co jest sprzeczne z zasadą non-refoulement; wzywa kraje sąsiadujące, zwłaszcza Tajlandię, Indie i Chiny, do zapewnienia dostępu uchodźcom przekraczającym granicę; wzywa te rządy do zapewnienia organizacjom pomocowym i lokalnym organizacjom społeczeństwa obywatelskiego dostępu do obszarów, na których znajdują się osoby wewnętrznie przesiedlone wzdłuż granic z Mjanmą/Birmą;

17.

wzywa UE, państwa członkowskie i społeczność międzynarodową, aby niezwłocznie wypełniły swoje zobowiązania finansowe w ramach planu pomocy humanitarnej ONZ dla Mjanmy/Birmy na 2021 r.;

18.

z zadowoleniem przyjmuje cztery rundy sankcji UE za wojskowy zamach stanu i późniejsze represje; apeluje do Rady, aby w wykazie osób fizycznych i prawnych, podmiotów i organów objętych środkami ograniczającymi ujęła całą Państwową Radę Administracyjną (SAC), a nie jej poszczególnych członków; z zadowoleniem przyjmuje decyzję UE o dodaniu MOGE do wykazu podmiotów objętych sankcjami; wzywa Radę do cofnięcia odstępstwa, które wyraźnie umożliwia unijnym operatorom naftowym i gazowym pozostającym w Mjanmie/Birmie przeprowadzanie transakcji finansowych z MOGE, i wzywa państwa członkowskie, by nie stosowały tego odstępstwa; wzywa Komisję i państwa członkowskie UE do dopilnowania, aby wycofanie się przestrzegających sankcji unijnych przedsiębiorstw nie przyniosło korzyści juncie, zgodnie z wytycznymi ONZ dotyczącymi biznesu i praw człowieka, w tym poprzez wyjaśnienie, że udziały w przedsiębiorstwach nie mogą być sprzedawane ani przekazywane MOGE lub innym przedsiębiorstwom junty w ramach egzekwowania sankcji; podkreśla, że niezbędna jest dalsza międzynarodowa koordynacja z jurysdykcjami o zbieżnych poglądach; wzywa Radę, by kolejna runda sankcji objęła również rezerwy banku centralnego; podkreśla, że wymagałoby to zamrożenia aktywów i nałożenia zakazu międzynarodowych transferów finansowych na dwa państwowe banki: Myanmar Foreign Trade Bank i Myanmar Investment and Commercial Bank;

19.

wzywa UE i jej państwa członkowskie do zbadania wszystkich możliwości wymierzenia sprawiedliwości i pociągnięcia do odpowiedzialności za poważne zbrodnie międzynarodowe popełnione przez siły bezpieczeństwa, w tym zbrodnie przeciwko ludzkości popełnione w następstwie zamachu stanu, a także zbrodnie przeciwko ludzkości, zbrodnie wojenne i akty ludobójstwa popełnione w Arakan i innych stanach etnicznych na przestrzeni dziesięcioleci, poprzez wspieranie skierowania sprawy przez Radę Bezpieczeństwa ONZ do Międzynarodowego Trybunału Karnego, formalne popieranie sprawy wniesionej przez Gambię przeciwko Mjanmie/Birmie do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości dotyczącej Konwencji w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa, a także dalsze zapewnianie pełnego finansowania i wsparcia dla Niezależnego Mechanizmu Dochodzeniowego dla Mjanmy/Birmy;

20.

wzywa Komisję do ścisłego monitorowania, czy należy wszcząć dochodzenie w sprawie wycofania inicjatywy „Wszystko oprócz broni” w celu zawieszenia preferencji handlowych, które są korzystne dla Mjanmy/Birmy w określonych sektorach, w szczególności dla przedsiębiorstw należących do armii Mjanmy/Birmy, a także do należytego informowania Parlamentu o podejmowanych krokach;

21.

podkreśla, że lokalne i wielonarodowe przedsiębiorstwa działające w Mjanmie/Birmie muszą przestrzegać praw człowieka i zaprzestać umożliwiania sprawcom nadużyć; w związku z tym zdecydowanie wzywa przedsiębiorstwa z siedzibą w UE, aby zadbały o to, żeby nie mieć żadnych powiązań z siłami bezpieczeństwa Mjanmy/Birmy, ich poszczególnymi członkami lub podmiotami będącymi ich własnością lub przez nie kontrolowanymi, oraz upewniły się, że nie przyczyniają się one, bezpośrednio lub pośrednio, do tłumienia przez wojsko demokracji i praw człowieka;

22.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji prawowitemu prezydentowi i rządowi jedności narodowej Mjanmy/Birmy, komitetowi reprezentującemu Pyidaungsu Hluttaw, radczyni stanu Mjanmy/Birmy, Tatmadawowi, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Komisji, Radzie, rządom i parlamentom państw członkowskich UE, państwom członkowskim ASEAN, sekretarzowi generalnemu ASEAN, Komisji Międzyrządowej ASEAN ds. Praw Człowieka, sekretarzowi generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, specjalnemu sprawozdawcy ONZ ds. sytuacji w zakresie praw człowieka w Mjanmie/Birmie, Wysokiemu Komisarzowi Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców oraz Radzie Praw Człowieka ONZ.

(1)  Dz.U. C 101 z 16.3.2018, s. 134.

(2)  Dz.U. C 238 z 6.7.2018, s. 112.

(3)  Dz.U. C 337 z 20.9.2018, s. 109.

(4)  Dz.U. C 28 z 27.1.2020, s. 80.

(5)  Dz.U. C 433 z 23.12.2019, s. 124.

(6)  Dz.U. C 171 z 6.5.2021, s. 12.

(7)  Dz.U. C 465 z 17.11.2021, s. 135.

(8)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0417.

(9)  Dz.U. L 40 z 21.2.2022, s. 8.

(10)  Dz.U. L 147 z 30.4.2021, s. 17.

(11)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 978/2012 z dnia 25 października 2012 r. wprowadzające ogólny system preferencji taryfowych. Dz.U. L 303 z 31.10.2012, s. 1.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/198


P9_TA(2022)0080

Zniszczenie dziedzictwa kulturowego w Górskim Karabachu

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie niszczenia dziedzictwa kulturowego w Górskim Karabachu (2022/2582(RSP))

(2022/C 347/18)

Parlament Europejski,

uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Armenii i Azerbejdżanu,

uwzględniając rezolucję z 16 lutego 2006 r. w sprawie dziedzictwa kulturalnego w Azerbejdżanie (1),

uwzględniając rezolucję z 17 lutego 2022 r. w sprawie realizacji wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa – sprawozdanie roczne za 2021 r. (2),

uwzględniając wspólne oświadczenie przewodniczącej delegacji ds. stosunków z Zakaukaziem, stałego sprawozdawcy Parlamentu Europejskiego ds. Armenii i stałego sprawozdawcy Parlamentu Europejskiego ds. Azerbejdżanu z 9 grudnia 2021 r. w sprawie postanowień Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości z 7 grudnia 2021 r. w sprawach dotyczących stosunków między Armenią i Azerbejdżanem,

uwzględniając raporty Europejskiej Komisji przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji przy Radzie Europy,

uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z 18 marca 2020 r. pt. „Polityka Partnerstwa Wschodniego po 2020 r. – Wzmocnienie odporności: Partnerstwo Wschodnie, które służy wszystkim” (JOIN(2020)0007),

uwzględniając plan gospodarczo-inwestycyjny dla krajów Partnerstwa Wschodniego,

uwzględniając oświadczenie współprzewodniczących Grupy Mińskiej Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) z 11 listopada 2021 r., w którym przypomniano o konieczności ochrony zabytków i obiektów kultury w regionie,

uwzględniając postanowienia Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości (MTS) z 7 grudnia 2021 r.,

uwzględniając konkluzje Rady z 21 czerwca 2021 r. w sprawie podejścia UE do dziedzictwa kulturowego w konfliktach i kryzysach,

uwzględniając Konwencję UNESCO z 16 listopada 1972 r. w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego,

uwzględniając Deklarację UNESCO z 17 października 2003 r. dotyczącą celowego niszczenia dziedzictwa kulturowego,

uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 16 grudnia 1966 r.,

uwzględniając Europejską konwencję kulturalną, Europejską konwencję o ochronie dziedzictwa archeologicznego (poprawioną) oraz Konwencję ramową o ochronie mniejszości narodowych, których stronami są Armenia i Azerbejdżan,

uwzględniając Konwencję haską z 1954 r. o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, której stronami są Armenia i Azerbejdżan, oraz protokół do niej, mający zastosowanie do terytoriów okupowanych, a także drugi protokół w sprawie zwiększonej ochrony dóbr kultury, który zakazuje „wszelkich modyfikacji lub zmian przeznaczenia dóbr kultury z intencją ukrycia lub zniszczenia świadectw kultury lub dowodów historycznych albo naukowych”,

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 10 grudnia 1948 r.,

uwzględniając Międzynarodową konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej z 21 grudnia 1965 r.,

uwzględniając art. 144 ust. 5 i art. 132 ust. 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że niszczenie lub profanacja zabytków lub obiektów dziedzictwa kulturowego, religijnego lub narodowego narusza zasady Unii Europejskiej;

B.

mając na uwadze, że po zawieszeniu broni z 9 listopada 2020 r.1 456 zabytków, głównie ormiańskich, znalazło się pod kontrolą Azerbejdżanu; mając na uwadze, że podczas wojny w 2020 r. Azerbejdżan wyrządził umyślnie znaczne szkody obiektom dziedzictwa kulturowego Ormian, w szczególności podczas ostrzału kościoła w Gazanchi i katedry Najświętszego Zbawiciela w Szuszy, a także mając na uwadze zniszczenia, zmiany przeznaczenia i niszczenie innych kościołów i cmentarzy podczas konfliktu i po jego zakończeniu, takich jak kościół Najświętszej Maryi Panny w pobliżu miasta Dżyrakan (Dżebraił) i kościół św. Elizeusza w miejscowości Mataghis w Górskim Karabachu; mając na uwadze, że podczas wizyty w dwunastowiecznym ormiańskim kościele w Tsakuri prezydent Alijew obiecał usunąć znajdujące się w nim ormiańskie inskrypcje;

C.

mając na uwadze, że zgodnie z Deklaracją UNESCO dotyczącą celowego niszczenia dziedzictwa kulturowego z 2003 r. obiekty dziedzictwa kulturowego to ważny element tożsamości kulturowej społeczności, grup i jednostek, zapewniający spójność społeczną, dlatego ich celowe niszczenie może mieć negatywny wpływ na godność ludzką i prawa człowieka;

D.

mając na uwadze, że niszczenie miejsc, artefaktów i obiektów dziedzictwa kulturowego przyczynia się do wzrostu wrogości, wzajemnej nienawiści i uprzedzeń rasowych między społeczeństwami i w ich obrębie;

E.

mając na uwadze, że poszanowanie praw mniejszości, w tym ochrona ich dziedzictwa kulturowego, jest częścią europejskiej polityki sąsiedztwa; mając na uwadze, że celem europejskiej polityki sąsiedztwa jest partnerstwo z Armenią i Azerbejdżanem w oparciu o wspólne wartości;

F.

mając na uwadze, że ostatni konflikt zbrojny w Górskim Karabachu i jego sąsiedztwie zakończył się po zawarciu przez Armenię, Azerbejdżan i Rosję porozumienia w sprawie całkowitego zawieszenia broni w Górskim Karabachu i jego sąsiedztwie, podpisanego 9 listopada 2020 r. i obowiązującego od 10 listopada 2020 r.;

G.

mając na uwadze, że w Górskim Karabachu znajdują się liczne kościoły, meczety, chaczkary i cmentarze;

H.

mając na uwadze, że 7 grudnia 2021 r. MTS wskazał w swoim postanowieniu, że Azerbejdżan „powinien podjąć wszelkie niezbędne kroki, aby zapobiec aktom wandalizmu i profanacji obiektów armeńskiego dziedzictwa kulturowego, w tym, ale nie tylko, kościołów i innych miejsc kultu, zabytków, miejsc historycznych, cmentarzy i artefaktów, oraz karać za takie czyny”; mając na uwadze, że MTS nakazał Armenii i Azerbejdżanowi „podjęcie wszelkich niezbędnych działań, aby zapobiegać nawoływaniu do nienawiści rasowej i podżeganiu do niej”; mając na uwadze, że MTS nakazał Azerbejdżanowi „chronić przed przemocą i atakami wszystkie osoby zatrzymane w związku z konfliktem w 2020 r.”; mając na uwadze, że w swych postanowieniach MTS podkreślił, że „obie strony mają powstrzymać się od wszelkich działań, które mogłyby pogłębić lub przedłużyć spór przed Trybunałem lub utrudnić jego rozstrzygnięcie”;

I.

mając na uwadze, że UNESCO przypomniało o obowiązku ochrony obiektów dziedzictwa kulturowego, który spoczywa na państwach zgodnie z postanowieniami Konwencji haskiej z 1954 r. o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, i zaproponowało organizację niezależnej misji eksperckiej, aby sporządzić wstępny spis ważnych dóbr kultury, jako pierwszy krok w kierunku skutecznej ochrony dziedzictwa regionu;

J.

mając na uwadze, że ochrona obiektów dziedzictwa kulturowego odgrywa decydującą rolę w promowaniu trwałego pokoju, ponieważ sprzyja tolerancji, dialogowi międzykulturowemu i międzywyznaniowemu oraz wzajemnemu zrozumieniu, a także demokracji i zrównoważonemu rozwojowi;

K.

mając na uwadze, że dobra kultury mają istotną wartość kulturową, artystyczną, historyczną i naukową oraz muszą być chronione przed bezprawnym przywłaszczeniem, uszkodzeniem i zniszczeniem; mając na uwadze, że ormiańskie kościoły i klasztory to najstarsze chrześcijańskie obiekty sakralne na świecie i stanowią część wspólnego dziedzictwa ludzkości;

L.

mając na uwadze, że w postępowaniu przed MTS wysunięto poważne zarzuty dotyczące udziału władz Azerbejdżanu w niszczeniu cmentarzy, kościołów i zabytków historycznych w Górskim Karabachu;

M.

mając na uwadze, że długotrwały konflikt ma katastrofalny wpływ na obiekty dziedzictwa kulturowego w Górskim Karabachu i całym regionie; mając na uwadze, że w ciągu ostatnich 30 lat Azerbejdżan nieodwracalnie zniszczył obiekty dziedzictwa religijnego i kulturowego, zwłaszcza w Nachiczewańskiej Republice Autonomicznej, gdzie zdewastowano 89 ormiańskich kościołów, 20 tys. grobów i ponad 5 tys. nagrobków; mając na uwadze, że takie sytuacje miały również miejsce na dawnych obszarach walk zwróconych przez Armenię Azerbejdżanowi, jak prawie całkowite zniszczenie i ograbienie Ağdamu i Füzuli;

N.

mając na uwadze, że pierwsza wojna o Górski Karabach doprowadziła do dewastacji lub zniszczenia obiektów azerskiego dziedzictwa kulturowego, w tym miejsc kultury i kultu opuszczonych przez wewnętrznie przesiedlonych azerskich mieszkańców regionu; mając na uwadze, że miejsca te zostały całkowicie lub częściowo zniszczone, zaniedbane lub rozbierane, aby pozyskać materiał budowlany;

O.

mając na uwadze, że ślady ormiańskiego dziedzictwa kulturowego w regionie Górskiego Karabachu usuwa się nie tylko przez uszkadzanie i niszczenie tego dziedzictwa, ale również przez fałszowanie historii i próby przedstawienia go jako tzw. dziedzictwa Albanii Kaukaskiej; mając na uwadze, że 3 lutego 2022 r. minister kultury Azerbejdżanu Anar Karimow ogłosił utworzenie grupy roboczej odpowiedzialnej za usuwanie „fikcyjnych inskrypcji pozostawionych przez Ormian na albańskich świątyniach religijnych”;

1.

zdecydowanie potępia prowadzoną przez Azerbejdżan politykę wymazywania i negowania armeńskiego dziedzictwa kulturowego w Górskim Karabachu i jego sąsiedztwie, z naruszeniem prawa międzynarodowego i niedawnej decyzji MTS;

2.

dostrzega, że wymazywanie ormiańskiego dziedzictwa kulturowego to część szerszego wzorca systematycznej, państwowej polityki ormianofobii, rewizjonizmu historycznego i nienawiści do Ormian popieranej przez władze Azerbejdżanu, obejmującej dehumanizację, gloryfikację przemocy i roszczenia terytorialne wobec Republiki Armenii, które zagrażają pokojowi i bezpieczeństwu na Zakaukaziu;

3.

podkreśla, że dziedzictwo kulturowe ma wymiar uniwersalny jako świadectwo historii nierozerwalnie związanej z tożsamością narodów, i społeczność międzynarodowa musi je chronić i zachować dla przyszłych pokoleń; podkreśla znaczenie bogatego dziedzictwa kulturowego regionu; wzywa wszystkie państwa, aby podjęły niezbędne środki gwarantujące ochronę niematerialnego dziedzictwa kulturowego na terytoriach pod ich kontrolą; ubolewa, że konflikty w regionie Górskiego Karabachu doprowadziły do niszczenia, plądrowania i grabieży wspólnego dziedzictwa kulturowego, co jeszcze bardziej pogłębia brak zaufania i podsyca animozje;

4.

przypomina, że rewizjonizm historyczny oraz niszczenie i burzenie dziedzictwa kulturowego lub religijnego są sprzeczne z postanowieniem MTS z 7 grudnia 2021 r., a także z rezolucją Parlamentu z 20 maja 2021 r. (3);

5.

uznaje, podobnie jak Biuro Prokuratora MTS, że dziedzictwo kulturowe jest wyjątkowym i ważnym świadectwem kultury i tożsamości narodów oraz że degradacja i niszczenie dziedzictwa kulturowego, materialnego i niematerialnego, stanowi stratę dla społeczności, których to dotyczy, a także dla całej społeczności międzynarodowej;

6.

z zadowoleniem przyjmuje centralną rolę UNESCO w ochronie dziedzictwa kulturowego i promowaniu kultury jako instrumentu zbliżania ludzi i wspierania dialogu;

7.

z zadowoleniem przyjmuje propozycję UNESCO, aby wysłać niezależną misję ekspertów, i apeluje o jej bezzwłoczne wysłanie; podkreśla, że Azerbejdżan musi zapewnić nieograniczony dostęp do wszystkich obiektów dziedzictwa kulturowego, aby misja mogła sporządzić na miejscu ich spis i sprawdzić, co się z nimi stało;

8.

zdecydowanie nalega, aby Azerbejdżan umożliwił UNESCO dostęp do obiektów dziedzictwa na terytoriach znajdujących się pod jego kontrolą w celu przeprowadzenia inwentaryzacji, a także aby zapewnił ich ochronę; wzywa Azerbejdżan, aby dopilnował, żeby ormiańskie obiekty dziedzictwa kulturowego nie zostały przed misją oceniającą UNESCO w żaden sposób naruszone oraz żeby przed jakimikolwiek działaniami związanymi z tymi obiektami konsultowano się z ormiańskimi i międzynarodowymi ekspertami ds. dziedzictwa kulturowego, a także by byli oni ściśle zaangażowani w te działania; apeluje o pełną odbudowę tych i innych zburzonych obiektów oraz o większe zaangażowanie społeczności międzynarodowej, zwłaszcza UNESCO, w ochronę obiektów dziedzictwa światowego znajdujących się w regionie;

9.

wzywa UE, aby aktywnie uczestniczyła w działaniach mających chronić zagrożone dziedzictwo kulturowe w Górskim Karabachu, zwłaszcza aby wprowadziła mechanizmy ułatwiające misję informacyjną UNESCO; popiera wszelkie inicjatywy, w tym prywatne, które służą zachowaniu tego dziedzictwa; proponuje, by wykorzystać Centrum Satelitarne UE (Satcen) do dostarczania zdjęć satelitarnych, które pomogłyby ocenić zewnętrzny stan zagrożonego dziedzictwa w regionie;

10.

podkreśla, że do ochrony dziedzictwa historycznego i kulturowego trzeba podchodzić w szerszym kontekście rozstrzygnięcia konfliktu między Armenią a Azerbejdżanem oraz ostatecznego zdefiniowania statusu Górskiego Karabachu; w związku z tym wzywa Azerbejdżan, aby zrezygnował z maksymalistycznych celów, militarystycznego podejścia i roszczeń terytorialnych wobec Armenii oraz przystąpił w dobrej wierze do negocjacji pod auspicjami Grupy Mińskiej OBWE w sprawie ostatecznego statusu Górskiego Karabachu;

11.

podkreśla, że środki wskazane w postanowieniu MTS z 7 grudnia 2021 r. muszą zostać podjęte niezwłocznie; podkreśla, że społeczność międzynarodowa powinna natychmiast zajmować się wszelkimi nowymi przypadkami niszczenia lub modyfikacji dziedzictwa kulturowego;

12.

wzywa Azerbejdżan, aby w pełni wykonał tymczasową decyzję MTS, w szczególności „powstrzymał się od prześladowania osób używających języka armeńskiego, niszczenia ormiańskiego dziedzictwa kulturowego lub eliminowania w inny sposób historycznej obecności kulturalnej Armenii lub utrudniania Ormianom dostępu do kultury i korzystania z niej” oraz „odbudował lub zwrócił wszelkie armeńskie budynki i obiekty, artefakty lub przedmioty kulturalne i religijne”; podkreśla, że społeczność międzynarodowa powinna natychmiast zajmować się wszelkimi nowymi przypadkami niszczenia lub modyfikacji dziedzictwa kulturowego;

13.

ponawia apel do UE o włączenie klauzuli dotyczącej ochrony stanowisk archeologicznych i obiektów historycznych do planów działania leżących u podstaw partnerstwa między UE a Armenią i Azerbejdżanem, gdyż oba państwa uczestniczą w europejskiej polityce sąsiedztwa;

14.

podkreśla, że poszanowanie praw mniejszości, w tym dziedzictwa historycznego, religijnego i kulturowego, jest podstawowym warunkiem skutecznej realizacji europejskiej polityki sąsiedztwa oraz stworzenia warunków sprzyjających odbudowie powojennej, prawdziwemu pojednaniu i stosunkom dobrosąsiedzkim między Armenią a Azerbejdżanem;

15.

wzywa rządy Azerbejdżanu i Armenii, aby przy wsparciu społeczności międzynarodowej prowadziły skuteczne dochodzenia w sprawie wszystkich zarzutów dotyczących naruszeń prawa międzynarodowego, w tym ochrony dziedzictwa kulturowego;

16.

wzywa UE i państwa członkowskie, aby nadal wspierały prace organizacji międzynarodowych mające na celu ochronę dziedzictwa kulturowego i religijnego;

17.

wzywa UE i państwa członkowskie, aby nadal wspierały świadczenie pilnej pomocy humanitarnej;

18.

wzywa UE i państwa członkowskie, aby wspierały organizacje społeczeństwa obywatelskiego w Armenii i Azerbejdżanie, które rzeczywiście przyczyniają się do pojednania;

19.

wzywa UE, UNESCO, Radę Europy i OBWE, aby wspólnie popierały i wspierały działania mające na celu ochronę dziedzictwa kulturowego i religijnego;

20.

wzywa Komisję, aby wykorzystała wszystkie dostępne środki nacisku do zapobiegania aktom wandalizmu, niszczeniu lub modyfikacji dziedzictwa kulturowego w Górskim Karabachu;

21.

podkreśla, że wysiłki społeczności międzynarodowej na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego mają zasadnicze znaczenie dla stworzenia podstaw trwałego pokoju w regionie;

22.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącemu Komisji Europejskiej / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, rządowi i prezydentowi Armenii, rządowi i prezydentowi Azerbejdżanu, sekretarz generalnej Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, sekretarz generalnej Rady Europy, dyrektor generalnej UNESCO oraz sekretarzowi generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych.

(1)  Dz.U. C 290 E z 29.11.2006, s. 421.

(2)  Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0039.

(3)  Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 20 maja 2021 r. w sprawie jeńców wojennych pojmanych w czasie ostatniego konfliktu między Armenią i Azerbejdżanem (Dz.U. C 15 z 12.1.2022, s. 156).


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/202


P9_TA(2022)0081

Sprawozdanie na temat obywatelstwa UE z 2020 r.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie sprawozdania na temat obywatelstwa UE z 2020 r. Wzmacnianie pozycji obywateli i ochrona ich praw (2021/2099(INI))

(2022/C 347/19)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 2, 6 i 9–12 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) i art. 18–25 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

uwzględniając art. 21 i art. 39–46 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „Kartą”),

uwzględniając prawo do składania petycji w Parlamencie Europejskim, które zapisano w art. 24 ust. 2 i art. 227 TFUE oraz w art. 44 Karty,

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/38/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich (1) (dyrektywę w sprawie swobodnego przemieszczania się),

uwzględniając dyrektywę Rady 94/80/WE z dnia 19 grudnia 1994 r. ustanawiającą szczegółowe warunki wykonywania prawa głosowania i kandydowania w wyborach lokalnych przez obywateli Unii mających miejsce zamieszkania w państwie członkowskim, którego nie są obywatelami (2), oraz dyrektywę Rady 93/109/WE z dnia 6 grudnia 1993 r. ustanawiającą szczegółowe warunki wykonywania prawa głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego przez obywateli Unii mających miejsce zamieszkania w państwie członkowskim, którego nie są obywatelami (3);

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. ustanawiające Wspólnotowy Kodeks Wizowy (kodeks wizowy) (4),

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r. dotyczące jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej (5),

uwzględniając dyrektywę Rady 2003/109/WE z dnia 25 listopada 2003 r. dotyczącą statusu obywateli państw trzecich będących rezydentami długoterminowymi (6),

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 15 grudnia 2020 r. zatytułowane „Sprawozdanie na temat obywatelstwa UE z 2020 r. Wzmacnianie pozycji obywateli i ochrona ich praw” (COM(2020)0730),

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 15 grudnia 2020 r. na podstawie art. 25 TFUE w sprawie postępów w skutecznym korzystaniu z obywatelstwa Unii Europejskiej w latach 2016–2020 (COM(2020)0731),

uwzględniając wyniki konsultacji społecznych Komisji w sprawie praw obywatelskich w UE z 2020 r. oraz wyniki badania Eurobarometr Flash 485 poświęconego obywatelstwu i demokracji w Unii Europejskiej opublikowane w lipcu 2020 r., które wskazują, że w czasie pandemii COVID-19 wielu obywateli UE napotkało trudności w dostępie do opieki zdrowotnej, wsparcia w opiece nad dzieckiem, informacji na temat ograniczeń na granicach itd.,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 grudnia 2017 r. pt. „Sprawozdanie w sprawie obywatelstwa UE – 2017 r.: wzmocnienie praw obywateli w Unii demokratycznych przemian (7),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie stosowania postanowień Traktatu dotyczących obywatelstwa UE (8),

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 17 czerwca 2020 r. w sprawie skutków zmian demograficznych,

uwzględniając Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych,

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2102 z dnia 26 października 2016 r. w sprawie dostępności stron internetowych i mobilnych aplikacji organów sektora publicznego (9),

uwzględniając strategię Komisji na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami na lata 2021–2030,

uwzględniając dokument z dnia 27 stycznia 2021 r. zatytułowany „Zielona księga w sprawie starzenia się. Wspieranie solidarności i odpowiedzialności między pokoleniami” (COM(2021)0050),

uwzględniając raport informacyjny Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 20 marca 2019 r. pt. „Rzeczywiste prawa osób z niepełnosprawnościami do głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego”.

uwzględniając swoje rezolucje z dnia 24 listopada 2020 r. w sprawie systemu Schengen i środków podjętych w czasie kryzysu COVID-19 (10) oraz z dnia 17 września 2020 r. w sprawie COVID-19: koordynacja przez UE oceny sytuacji zdrowotnej i klasyfikacji ryzyka oraz konsekwencje dla Schengen i jednolitego rynku (11),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 czerwca 2020 r. w sprawie ochrony pracowników transgranicznych i sezonowych w Unii w kontekście kryzysu wywołanego COVID-19 (12),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 lipca 2020 r. w sprawie praw osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz ich rodzin w dobie kryzysu związanego z pandemią COVID-19 (13),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 24 listopada 2020 r. w sprawie zajęcia się poziomem bezdomności w UE (14),

uwzględniając swoje rezolucje z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Minority SafePack – milion podpisów za różnorodnością w Europie” (15) oraz z dnia 7 lutego 2018 r. w sprawie ochrony i niedyskryminacji mniejszości w państwach członkowskich UE (16),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 września 2021 r. w sprawie praw osób LGBTIQ w UE (17),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 października 2021 r. w sprawie ochrony osób z niepełnosprawnościami za pośrednictwem petycji: zdobyte doświadczenia” (18),

uwzględniając swoje rezolucje z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie działalności Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich – sprawozdanie roczne za 2019 r. (19) oraz z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie działalności Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich – sprawozdanie roczne za 2018 r. (20),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie wyniku działalności Komisji Petycji w roku 2019 (21),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 grudnia 2021 r. w sprawie prac Komisji Petycji w roku 2020 (22),

uwzględniając sprawozdanie Komisji Petycji Parlamentu Europejskiego (PETI) zatytułowany „Kontakt z obywatelami: prawo do składania petycji, prawo do zwracania się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich i europejska inicjatywa obywatelska” (A9-0018/2022),

uwzględniając sprawozdania komisji PETI w sprawie sprawozdania rocznego z działalności Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w 2020 r. (A9-0342/2021),

uwzględniając wysłuchania publiczne w sprawach związanych z obywatelstwem UE organizowane przez komisję PETI od 2018 r., w szczególności wysłuchanie z dnia 26 maja 2021 r. w sprawie stosunków międzyinstytucjonalnych w rozpatrywaniu petycji – rola Komisji; z dnia 29 października 2020 r. zatytułowane „Obywatelstwo Unii – umocnienie pozycji, integracja, udział” zorganizowane wspólnie z Komisją Prawną, Komisją Spraw Konstytucyjnych oraz Komisją Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (LIBE); z dnia 1 lutego 2018 r. zatytułowane „Prawa obywateli po brexicie” zorganizowane wspólnie z Komisją Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz komisją LIBE oraz z dnia 21 lutego 2018 r. zatytułowane „Europejska inicjatywa obywatelska – ocena wniosku Komisji dotyczącego nowego rozporządzenia w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej” zorganizowane wspólnie z Komisją Spraw Konstytucyjnych,

uwzględniając wysłuchanie publiczne z dnia 15 października 2020 r. w sprawie „Minority SafePack – milion podpisów za różnorodnością w Europie” zorganizowane przez Komisję Kultury i Edukacji oraz komisję LIBE we współpracy z komisją PETI,

uwzględniając międzyparlamentarne posiedzenie komisji z dnia 27 listopada 2018 r. zorganizowane wspólnie przez komisję PETI i Komisję Prawną, zatytułowane „Wzmacnianie pozycji parlamentów i egzekwowanie praw obywatelskich w kontekście wdrażania i stosowania prawa Unii”,

uwzględniając badania zlecone w latach 2019, 2020 i 2021 przez Departament Tematyczny ds. Praw Obywatelskich i Spraw Konstytucyjnych na wniosek komisji PETI zatytułowane „Wzmocnienie roli i wpływu petycji jako instrumentu demokracji uczestniczącej – wnioski wyciągnięte z perspektywy obywateli 10 lat po wejściu w życie Traktatu z Lizbony” (29 października 2021 r.), „Przeszkody w swobodnym przepływie tęczowych rodzin w UE” (8 marca 2021 r.), „Przeszkody w uczestnictwie w wyborach lokalnych i europejskich w UE” (15 września 2020 r.) oraz „Osiągnięcia Komisji Petycji w kadencji parlamentarnej 2014–2019 i wyzwania na przyszłość” (3 lipca 2019 r.),

uwzględniając warsztaty na temat praw osób LGBTI+ w UE oraz na temat praw osób z niepełnosprawnościami zorganizowane odpowiednio w dniach 22 marca 2021 r. i 28 października 2020 r. przez Departament Praw Obywatelskich i Spraw Konstytucyjnych na zlecenie komisji PETI,

uwzględniając Umowę o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (23) (zwaną dalej „umową o wystąpieniu”),

uwzględniając art. 54 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Petycji (A9-0019/2022),

A.

mając na uwadze, że obywatelstwo UE jest jednym z najbardziej namacalnych osiągnięć UE i nadaje obywatelom UE szereg praw podstawowych, w tym prawo do swobodnego przemieszczania się w UE, prawo do uczestniczenia w unijnym życiu demokratycznym oraz prawo do ochrony przed dyskryminacją przy jednoczesnym zapewnieniu równych szans;

B.

mając na uwadze, że brexit uwydatnił znaczenie praw obywatelskich w UE i ich zasadniczą rolę w codziennym życiu milionów obywateli UE oraz zwiększył świadomość w UE na temat potencjalnej utraty tych praw i związanych z tym skutków, co odzwierciedla duża liczba petycji złożonych przez obywateli UE zamieszkujących w Zjednoczonym Królestwie oraz obywateli Zjednoczonego Królestwa zamieszkujących w państwach członkowskich UE w sprawie konsekwencji brexitu dla ich statusu obywateli UE;

C.

mając na uwadze, że praworządność jest jedną z podstawowych wartości Unii oraz mając na uwadze, że ochrona praworządności gwarantuje poszanowanie praw podstawowych i demokracji;

D.

mając na uwadze, że swoboda przemieszczania się, dzięki której każdy obywatel UE może mieszkać, pracować lub studiować bądź mieć dostęp do opieki zdrowotnej w dowolnym państwie członkowskim, jest jednym z fundamentów UE;

E.

mając na uwadze, że aktywne obywatelstwo łatwiej jest zapewnić, jeśli zaspokojone są podstawowe potrzeby obywateli; mając na uwadze, że ochrona, jaką zapewniają płace minimalne, ma zatem ogromne znaczenie i stanowi warunek wstępny dla realizacji celu UE, jakim jest niepozostawianie nikogo w tyle;

F.

mając na uwadze, że osoby pracujące i żyjące w niepewnych warunkach często czują się marginalizowane i w mniejszym stopniu uczestniczą w życiu społecznym, społeczeństwie obywatelskim oraz wyborach, lub nie uczestniczą w nich wcale;

G.

mając na uwadze, że osoby bezdomne nie tylko żyją w niepewnych warunkach, ale również często mają nikły lub zerowy dostęp do informacji o przysługujących im prawach i narzędziach służących do obrony tych praw;

H.

mając na uwadze, że definicje grup szczególnie wrażliwych, znajdujących się w niekorzystnej sytuacji lub niedostatecznie reprezentowanych ogromnie różnią się w zależności od państwa członkowskiego i mogą nawet zależeć od bieżącej sytuacji politycznej i społecznej w danym państwie członkowskim;

I.

mając na uwadze, że wielu pracowników transgranicznych i sezonowych wykonuje pracę w trudnych, niezdrowych i niebezpiecznych warunkach z nikłym lub zerowym bezpieczeństwem zatrudnienia oraz zabezpieczeniem społecznym i dostępem do świadczeń społecznych na niewystarczającym lub zerowym poziomie; mając na uwadze, że wielu pracowników transgranicznych i sezonowych pochodzi ze szczególnie wrażliwych grup społecznych i regionów; mając na uwadze, że kryzys związany z COVID-19 pogłębił dotychczasową niepewność sytuacji wielu pracowników transgranicznych i sezonowych, co doprowadziło do powstania luk we wdrażaniu istniejącego prawodawstwa służącego ich ochronie;

J.

mając na uwadze, że pandemia COVID-19 przyniosła szereg bezprecedensowych wyzwań utrudniających swobodne przemieszczanie się w UE, a wiele państw członkowskich wprowadziło ograniczenia w podróżowaniu i kontrole na granicach wewnętrznych jako środki nadzwyczajne; mając na uwadze, że obywatele UE złożyli znaczną liczbę petycji, w których wyrazili poważne obawy dotyczące wpływu krajowych środków nadzwyczajnych na ich swobodę podróżowania, pracy i studiowania za granicą, a także na ich zdolność do budowania i utrzymywania transgranicznych więzi rodzinnych;

K.

mając na uwadze, że pandemia wywiera szczególnie negatywny wpływ na sytuację osób z niepełnosprawnościami i osób starszych, znacznie ograniczając ich zdolność do korzystania z przysługujących im praw;

L.

mając na uwadze, że komisja PETI otrzymała znaczną liczbę petycji, w których wyrażono obawy dotyczące dyskryminacji, jakiej doświadczają osoby LGBTIQ w UE, a w szczególności rodziny tęczowe (tj. rodziny, w których co najmniej jeden członek jest osobą LGBTIQ), gdy korzystają ze swobody przemieszczania się w UE, co ma negatywne skutki dla praw i interesów ich dzieci;

M.

mając na uwadze, że art. 21 Karty wyraźnie zakazuje wszelkiej dyskryminacji ze względu np. na płeć, rasę, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub społeczne, cechy genetyczne, język, religię lub przekonania, poglądy polityczne lub wszelkie inne poglądy, przynależność do mniejszości narodowej, majątek, urodzenie, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, jako podstawowy wyraz obywatelstwa UE; mając na uwadze, że stanowi to jednocześnie kluczowy element udanego egzekwowania swobody przemieszczania się, jak wynika ze wspomnianych petycji;

N.

mając na uwadze, że około 50 mln osób należy do mniejszości narodowej lub mniejszościowej wspólnoty językowej w UE; mając na uwadze, że Komisja nie podjęła żadnych kroków legislacyjnych w odpowiedzi na europejską inicjatywę obywatelską „Minority SafePack – milion podpisów za różnorodnością w Europie”, mimo iż inicjatywa ta uzyskała poparcie znacznej większości posłów do PE;

O.

mając na uwadze, że przyznanie i pozbawienie obywatelstwa pozostaje w zakresie kompetencji państw członkowskich;

P.

mając na uwadze, że – jak pokazały to petycje – przemieszczający się obywatele i mieszkańcy UE nadal napotykają trudności w korzystaniu z praw wyborczych ze względu na obciążenie administracyjne, biurokrację i bariery językowe w niektórych państwach członkowskich oraz dezinformację lub brak współpracy między organami niektórych państw członkowskich;

Q.

mając na uwadze, że osoby z niepełnosprawnościami nadal napotykają prawne, praktyczne i fizyczne przeszkody w skutecznym korzystaniu ze swojego prawa do głosowania i bycia wybieranym, a także prawa dostępu do informacji na temat przepisów i procedur wyborczych, programów wyborczych i debat w formatach przystosowanych do potrzeb osób z różnego rodzaju niepełnosprawnościami, a tym samym nadal są niedostatecznie reprezentowane w wyborach; mając na uwadze, że dane dotyczące udziału w wyborach grup niedostatecznie reprezentowanych są nadal ograniczone;

R.

mając na uwadze, że prawo obywateli UE do uczestnictwa w życiu demokratycznym UE nie ogranicza się do głosowania lub kandydowania w wyborach europejskich; mając na uwadze, że w traktatach przewidziano szereg narzędzi uczestnictwa, które mają na celu zachęcanie do bezpośredniego zaangażowania obywateli w sprawy UE, w tym prawo do składania petycji, prawo do zwracania się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich oraz prawo do zgłaszania europejskiej inicjatywy obywatelskiej;

S.

mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich UE bezpaństwowcy posiadający status rezydenta długoterminowego nie są w pełni angażowani w udział w życiu demokratycznym, a w szczególności są pozbawieni prawa do udziału w wyborach lokalnych lub europejskich; mając na uwadze, że Komisja nie przedstawiła zalecenia w sprawie zapewnienia większej równości mniejszościom bezpaństwowym, np. Romom, chociaż zostało to zaproponowane w europejskiej inicjatywie obywatelskiej „Minority SafePack – milion podpisów za różnorodnością w Europie”;

T.

mając na uwadze, że UE musi chronić obywateli UE zamieszkujących w Zjednoczonym Królestwie zgodnie z umową o wystąpieniu;

U.

mając na uwadze, że osoby starsze stanowią zaangażowaną grupę obywateli, którzy wnoszą istotny i cenny wkład do społeczeństwa przez uczestnictwo w wolontariacie, inicjatywach społecznych oraz wspieranie osób pozostających na utrzymaniu i opiekę nad nimi;

V.

mając na uwadze, że dostęp do towarów i usług, w tym usług publicznych, coraz częściej wymaga umiejętności cyfrowych;

W.

mając na uwadze, że transformacja cyfrowa niesie ze sobą zarówno możliwości, jak i zagrożenia dla wszystkich pokoleń, w szczególności dla osób starszych; mając na uwadze, że zmiany technologiczne mogą mieć negatywny wpływ na osoby starsze nieposiadające odpowiedniej wiedzy, umiejętności i dostępu do technologii cyfrowych; mając na uwadze, że w wyniku wprowadzenia rozwiązań cyfrowych, które nie uwzględniają potrzeb osób starszych, osoby te są często ofiarami dyskryminacji, przemocy, doświadczają izolacji i samotności, wykluczenia i ograniczenia autonomii;

1.

przyjmuje do wiadomości sprawozdanie Komisji pt. „Sprawozdanie na temat obywatelstwa UE z 2020 r. Wzmacnianie pozycji obywateli i ochrona ich praw” i z zadowoleniem przyjmuje stałe zaangażowanie Komisji w przestrzeganie praw obywateli UE, w tym poprzez regularną ocenę możliwości i barier w korzystaniu z praw obywatelskich osób należących do grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, w tym osób z niepełnosprawnościami i osób starszych; wyraża ubolewanie, że tylko 2 z 18 działań zaproponowanych przez Komisję mają charakter legislacyjny; podkreśla potrzebę kompleksowej oceny praw obywateli UE oraz ścisłego określenia konkretnych zobowiązań, działań i inicjatyw ustawodawczych na najbliższe trzy lata; podkreśla, że ostatecznym celem sprawozdawczości na temat obywatelstwa UE zgodnie z procedurą określoną w art. 25 TFUE ma być podjęcie konkretnych inicjatyw na rzecz konsolidacji praw i wolności obywatelskich określonych w statucie obywatelstwa UE, na wzór inicjatyw na rzecz Europejskiego filaru praw socjalnych, w tym podstawowych praw i wolności zapisanych w Karcie, wraz z prawami socjalnymi określonymi w Europejskim filarze praw socjalnych i wartościami ustanowionymi w art. 2 TUE, jako podstawowych elementów europejskiej „przestrzeni publicznej”, obejmującej między innymi model zarządzania adekwatny do tej przestrzeni publicznej, oparty na zasadach godności, wolności, praworządności, demokracji, pluralizmu, tolerancji, sprawiedliwości, solidarności, równości i niedyskryminacji, które zostałyby uwzględnione w przyszłej reformie traktatów;

2.

z zadowoleniem przyjmuje ponowne zwrócenie uwagi przez Komisję Europejską na poszanowanie praworządności w państwach członkowskich;

3.

podkreśla, że niezależne sądownictwo, dostęp do wymiaru sprawiedliwości, wolność wypowiedzi, wolność dostępu do informacji, ich otrzymywania i przekazywania oraz pluralizm mediów to kluczowe elementy praworządności; wzywa Komisję do ochrony tych podstawowych wartości UE, gdy są one naruszane przez państwa członkowskie;

4.

przypomina, że narzędzia ingerujące w prawo do prywatności i ochrony danych osobowych powinny nie tylko mieć podstawę prawną, ale także być konieczne i proporcjonalne, zgodnie z wymogami ogólnego rozporządzenia o ochronie danych i Karty;

5.

przypomina, że swoboda przemieszczania się, choć stanowi trzon unijnego projektu, została poważnie dotknięta bezprecedensowym kryzysem zdrowotnym spowodowanym pandemią COVID-19 i związanymi z nią krajowymi środkami nadzwyczajnymi, w tym ograniczeniami w podróżowaniu i tymczasowym przywróceniem kontroli na granicach wewnętrznych; ponownie podkreśla, że środki te wywarły znaczący negatywny wpływ na życie prywatne, pracę, rodziny oraz warunki gospodarcze i społeczne, o czym świadczy duża liczba petycji; zwraca uwagę, że wszystkie krajowe środki nadzwyczajne powinny być proporcjonalne do ich pierwotnego celu, jakim jest powstrzymanie rozprzestrzeniania się pandemii COVID-19; wzywa w związku z tym Komisję do dalszego monitorowania środków przeciwdziałania COVID-19 oraz ich wpływu na prawa obywatelskie w UE; wzywa państwa członkowskie do stopniowego wycofywania krajowych środków nadzwyczajnych, gdy tylko przestaną one być konieczne; podkreśla, że pandemia COVID-19 wywiera negatywny wpływ na dobrostan i zdrowie psychiczne obywateli, zwłaszcza młodzieży i osób starszych;

6.

przypomina, że wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z UE wywarło największy wpływ na obywateli UE zamieszkujących w Zjednoczonym Królestwie oraz obywateli Zjednoczonego Królestwa zamieszkujących w jednym z 27 państw członkowskich UE pod koniec okresu przejściowego; wzywa Komisję do ścisłego monitorowania prawidłowego wdrażania drugiej części umowy o wystąpieniu w odniesieniu do praw obywateli z myślą o pełnej i skutecznej ochronie praw obywateli, którzy skorzystali ze swobody przemieszczania się przed zakończeniem okresu przejściowego;

7.

wyraża zaniepokojenie licznymi przeszkodami, jakie wciąż napotykają tęczowe rodziny przy korzystaniu z prawa do przeniesienia się do innego państwa członkowskiego, wynikającymi z różnic w krajowych przepisach dotyczących uznawania par osób tej samej płci oraz filiacji w odniesieniu do tych osób; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wdrożenia zaleceń określonych w rezolucji Parlamentu Europejskiego w sprawie praw osób LGBTIQ w UE, w tym do zbadania, czy wszystkie państwa członkowskie stosują się do orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości z 5 czerwca 2018 r. w sprawie C-673/16, Relu Adrian Coman i in. przeciwko Inspectoratul General pentru Imigrări i Ministerul Afacerilor Interne (24) oraz do uwzględnienia tego orzeczenia w nadchodzącym przeglądzie wytycznych z 2009 r. w sprawie swobody przemieszczania się;

8.

ubolewa, że możliwości odwoławcze, którymi dysponują rodzice i dzieci w przypadku separacji lub rozwodu, nie są takie same w każdym państwie członkowskim, w związku z czym setki rodziców w UE zwróciły się do Komisji Petycji, apelując o wsparcie w transgranicznych sporach rodzinnych i przypadkach uprowadzenia dziecka przez jednego z rodziców; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wprowadzenia niedyskryminujących systemów monitorowania transgranicznych spraw dotyczących przyznania pieczy nad dzieckiem, przy zapewnieniu pełnego przestrzegania podstawowych praw dziecka;

9.

przypomina, że nie tylko znaczące wydarzenia na świecie wpływają na ograniczenie swobody przemieszczania się; zauważa z ubolewaniem, że – jak wynika z wielu petycji otrzymanych w tej sprawie – obywatele UE, rezydenci długoterminowi będący obywatelami innego państwa członkowskiego oraz członkowie rodzin obywateli UE będący obywatelami państw trzecich nadal napotykają przeszkody prawne, administracyjne i praktyczne przy przenoszeniu się do innego państwa członkowskiego, zwłaszcza jeśli chodzi o procedury dotyczące pobytu, sprawy cywilne lub społeczne, takie jak prawo rodzinne czy emerytury, koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego, dostęp do opieki zdrowotnej, ubezpieczenie zdrowotne, edukacja i systemy podatkowe, a także uznawanie kwalifikacji zawodowych; podkreśla, że przeszkody te często obejmują dyskryminujące wymogi administracyjne lub arbitralne wymogi dotyczące dokumentów, tj. dokumentów, które zazwyczaj nie są wydawane w innych państwach członkowskich; podkreśla, że przeszkody te często wynikają z braku jasnej definicji niektórych koncepcji zawartych w dyrektywie w sprawie swobody przemieszczania się, takich jak „pełne ubezpieczenie zdrowotne” oraz „wystarczające zasoby”; apeluje do Komisji, by poświęciła uwagę dyskryminacyjnym praktykom administracyjnym w państwach członkowskich, w szczególności na szczeblu lokalnym, w swoich działaniach monitorujących wdrażanie dyrektywy w sprawie swobody przemieszczania się, a także by podjęła niezbędne działania służące egzekwowaniu prawa w odniesieniu do takich praktyk i zapewniła w swoich zmienionych wytycznych wyjaśnienia dotyczące koncepcji, które nie zostały jasno zdefiniowane w dyrektywie w sprawie swobody przemieszczania się; wzywa ponadto Komisję i państwa członkowskie do promowania dalszej współpracy w sytuacjach, w których pracownicy otrzymują świadczenia i opłacają składki w różnych państwach członkowskich UE, przez zwiększenie transgranicznej wymiany informacji między różnymi organami ubezpieczeń społecznych, tak aby wszystkie składki mogły być należycie brane pod uwagę przy obliczaniu uprawnień emerytalnych;

10.

wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia środków koordynacji i współpracy, aby skutecznie rozwiązywać problemy związane z podwójnym opodatkowaniem rejestracji pojazdów, dyskryminacją podatkową i podwójnym opodatkowaniem w kontekście transgranicznym oraz do lepszego przystosowania do transgranicznej mobilności pracowników; uważa, że kwestie związane z podwójnym opodatkowaniem nie są w wystarczającym stopniu rozwiązane przez istniejące dwustronne konwencje podatkowe lub jednostronne działania państw członkowskich i wymagają podjęcia w najbliższym czasie uzgodnionych działań na szczeblu UE;

11.

z zadowoleniem przyjmuje zapowiedziany przez Komisję przegląd przepisów dotyczących ochrony konsularnej; zachęca Komisję, aby uwzględniła w przeglądzie ocenę dostępności ochrony konsularnej dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności; wzywa Komisję do zapewnienia pomocy obywatelom UE z niereprezentowanych państw członkowskich; wzywa Komisję i państwa członkowskie do przewidzenia prawa do ochrony konsularnej osób, którym państwo członkowskie wydało dokument podróży, nawet jeśli nie są one obywatelami tego państwa;

12.

przypomina, że płace minimalne są istotnym elementem dążeń mających na celu zapewnienie, by Europejski filar praw socjalnych został wdrożony i aby nikt nie został w tym procesie pominięty; podkreśla niepewne warunki, których doświadczają pracownicy transgraniczni i sezonowi, w szczególności od czasu kryzysu związanego z COVID-19; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zajęcia się podatnością migrujących pracowników transgranicznych i sezonowych na zagrożenia w kontekście kryzysu związanego z COVID-19 oraz do dopilnowania, by wszystkim pracownikom w UE przyznano wysoki poziom ochrony socjalnej oraz godziwe miejsca pracy z odpowiednim wynagrodzeniem, w tym przez zapewnienie skutecznego stosowania i egzekwowania prawa Unii dotyczącego mobilności pracowników oraz prawa do równego wynagrodzenia za taką samą pracę lub pracę takiej samej wartości; uważa, że podejście to ma kluczowe znaczenie dla zapobiegania marginalizacji obywateli UE, umożliwienia im pełnego i aktywnego uczestnictwa w naszych demokracjach oraz ochrony ich praw wynikających z obywatelstwa UE;

13.

zauważa, że brak mechanizmu wzajemnego uznawania statusu osoby z niepełnosprawnościami jest jedną z przyczyn trudności, z jakimi borykają się osoby niepełnosprawne w korzystaniu z prawa do swobodnego przemieszczania się, w dostępie do edukacji, zatrudnienia i dóbr kultury; popiera opracowanie wzajemnie uznawanej unijnej karty osoby niepełnosprawnej w celu zapewnienia w UE równego dostępu do niektórych świadczeń; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wprowadzenia unijnej karty osoby niepełnosprawnej w celu zagwarantowania osobom niepełnosprawnym swobody przemieszczania się;

14.

mając na uwadze, że należy wezwać wszystkie państwa członkowskie do ratyfikowania Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych i do podpisania Protokołu do tej Konwencji; w kontekście ratyfikacji tej konwencji wzywa Komisję do podjęcia niezbędnych środków, aby umożliwić osobom z niepełnosprawnościami pełne korzystanie z przysługujących im praw jako obywatelom UE, bez jakiejkolwiek dyskryminacji;

15.

jest zaniepokojony z powodu marginalizacji osób bezdomnych z uwagi na ich trudne warunki życia i brak informacji; apeluje do państw członkowskich o podjęcie działań w celu ochrony osób bezdomnych i ich praw oraz o kierowanie do osób bezdomnych kampanii informujących o tych działaniach, aby w ten sposób ułatwić ich włączenie w życie społeczne i polityczne oraz społeczeństwo obywatelskie;

16.

z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji, ogłoszony w sprawozdaniu na temat obywatelstwa UE z 2020 r., dotyczący aktualizacji dyrektyw w sprawie prawa do głosowania przysługującego korzystającym z prawa do przemieszczania się obywatelom UE w wyborach lokalnych i europejskich (dyrektywy Rady 94/80/WE i 93/109/WE); podkreśla w związku z tym pilną potrzebę usunięcia wszelkich barier i trudności w korzystaniu z prawa do głosowania przez mobilnych obywateli UE, w tym przez osoby z niepełnosprawnościami, zwiększenia i ułatwienia dostępu do informacji na temat wyborów lokalnych i europejskich i procedur głosowania (w miarę możliwości za pośrednictwem w pełni dostępnej, jednej, ogólnounijnej platformy informacyjnej), zachęcenia państw członkowskich, w szczególności na szczeblu lokalnym, do ułatwiania korzystania z prawa do głosowania przez mobilnych obywateli UE, a także zbadania i wdrożenia możliwości głosowania na odległość, w tym głosowania elektronicznego, aby zwiększyć i ułatwić uczestnictwo w życiu demokratycznym; podkreśla, że do celów głosowania zdalnego państwa członkowskie muszą zapewnić przejrzystość w projektowaniu i wdrażaniu systemów elektronicznych i internetowych, możliwość ręcznego lub elektronicznego ponownego liczenia głosów bez uszczerbku dla tajemnicy głosowania i ochrony danych osobowych zgodnie z mającym zastosowanie prawem Unii; przypomina, że w niektórych państwach członkowskich osoby z niepełnosprawnościami objęte różnymi środkami ochrony, jak np. opieka prawna, są automatycznie wykluczone z udziału w życiu politycznym, a przez to pozbawione prawa do głosowania; podkreśla potrzebę odejścia od tego drastycznego rozwiązania na rzecz wsparcia osób z niepełnosprawnościami w wybranych obszarach życia; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje deklarację Komisji dotyczącą współpracy z państwami członkowskimi i Parlamentem Europejskim w celu zagwarantowania politycznych praw osób z niepełnosprawnościami na równych zasadach z innymi osobami, a w szczególności zapewnienia możliwości korzystania z tego prawa podczas kolejnych wyborów europejskich;

17.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby w kontekście europejskiej sieci współpracy w zakresie wyborów wymieniały i promowały najlepsze praktyki dotyczące sposobów zaspokojenia szczególnych potrzeb wyborczych grup obywateli znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, aby zwiększyć ich udział w wyborach i zapewnić im możliwość skutecznego korzystania z prawa do głosowania w kolejnych wyborach europejskich; w związku z tym podkreśla, że niezbędne są kompleksowe dane na temat niewystarczająco reprezentowanych kategorii wyborców oraz uzgodnienie podstawowego zestawu wspólnych definicji grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, które to grupy obejmować mogą osoby LGBTIQ, migrantów i uchodźców, osoby pochodzące z gospodarstw domowych o niskich dochodach, mniejszości rasowe, etniczne lub językowe oraz osoby z niepełnosprawnościami;

18.

przypomina ponadto, że prawa wyborcze obywateli UE mieszkających za granicą często są przedmiotem petycji; odnotowuje, że kilka państw członkowskich pozbawia swoich obywateli prawa do głosowania w krajowych wyborach parlamentarnych, gdy przeprowadzą się oni do innego kraju UE; jest zdania, że pozbawienie praw wyborczych obywateli UE ze względu na ich miejsce zamieszkania za granicą, a także nieuznawanie ich prawa do głosowania w wyborach krajowych w kraju zamieszkania, może utrudniać swobodę przemieszczania się i może prowadzić do odbierania podstawowego prawa do uczestnictwa w życiu politycznym; podkreśla, że kilka państw członkowskich pozbawiło rezydentów długoterminowych będących obywatelami innego państwa członkowskiego UE prawa udziału w wyborach lokalnych i europejskich;

19.

podkreśla, że ponad 60 % respondentów, którzy wzięli udział w konsultacjach publicznych dotyczących sprawozdania na temat obywatelstwa UE z 2020 r., uznało, że działania na rzecz informowania obywateli o przysługujących im prawach jako obywatelom UE są niewystarczające; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by lepiej informowały obywateli UE o ich prawach i obowiązkach, w formatach dostępnych dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności, oraz by dopilnowały jednakowego przestrzegania tych praw zarówno w kraju pochodzenia, jak i w każdym innym państwie członkowskim; podkreśla, że istotne jest, by na szczeblu krajowym istniały strony internetowe objaśniające prawa obywateli UE oraz sposób, w jaki można się skontaktować z posłami do PE oraz śledzić ich sposób głosowania i podejmowane przez nich decyzje;

20.

mając na uwadze, że należy zachęcić państwa członkowskie do zwrócenia większej uwagi na edukację polityczną dotyczącą kwestii UE, m.in. praw obywateli Unii, w ich programach nauczania oraz do odpowiedniego dostosowania programów kształcenia nauczycieli; mając na uwadze, że państwa członkowskie powinny promować w ramach swoich systemach edukacyjnych wizyty grup szkolnych w instytucjach UE; mając na uwadze, że należy podkreślić, iż dostępne kształcenie odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu informacji przyszłym obywatelom;

21.

przyznaje, że obecna struktura unijnych ram uczestnictwa może powodować u obywateli wątpliwości co do tego, który kanał jest bardziej odpowiedni dla ich potrzeb, a tym samym zniechęcać ich do korzystania z dostępnych narzędzi komunikacji z instytucjami UE; apeluje do Komisji i państw członkowskich o wdrożenie odpowiednich narzędzi mających na celu zapewnienie, aby obywatele i mieszkańcy UE byli szeroko informowani o prawie do składania petycji do Parlamentu oraz o prawie do odwołania się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich jako środkach ochrony przysługujących im praw i zgłaszania naruszeń, zgodnie z art. 44 Karty i art. 227 TFUE;

22.

wzywa do utworzenia internetowego punktu kompleksowej obsługi centralizującego wszystkie unijne instrumenty uczestnictwa i oferującego – we wszystkich językach urzędowych UE i w formatach dostępnych dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności – informacje, porady i wsparcie w kwestii angażowania się w działania UE, co pomoże samym użytkownikom w ustaleniu i wykorzystaniu najbardziej odpowiedniego kanału, z myślą o tym, by zbliżyć obywateli do UE i zwiększyć ich udział w życiu demokratycznym; wyraża przekonanie, że taki punkt kompleksowej obsługi usprawniłby stosowanie różnych instrumentów partycypacyjnych, jednocześnie w pełni uwalniając ich potencjał;

23.

przypomina o swoim poparciu dla Konferencji w sprawie przyszłości Europy; zdecydowanie uważa, że konferencja stanowi okazję do oddolnego uczestnictwa w procesie demokratycznym UE; ponawia swój apel, aby w związku z konferencją powstały konkretne zalecenia, do których odniosą się instytucje, przekształcając je w działania; wzywa wszystkich uczestników konferencji do zapewnienia realnych działań następczych opierających się na wynikach konferencji;

24.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Rzecznikowi Praw Obywatelskich, rządom i parlamentom państw członkowskich, ich komisjom petycji oraz ich krajowym rzecznikom praw obywatelskich lub organom o podobnych kompetencjach.

(1)  Dz.U. L 158 z 30.4.2004, s. 77.

(2)  Dz.U. L 368 z 31.12.1994, s. 38.

(3)  Dz.U. L 329 z 30.12.1993, s. 34.

(4)  Dz.U. L 243 z 15.9.2009, s. 1.

(5)  Dz.U. L 338 z 23.12.2003, s. 1.

(6)  Dz.U. L 16 z 23.1.2004, s. 44.

(7)  Dz.U. C 369 z 11.10.2018, s. 11.

(8)  Dz.U. C 449 z 23.12.2020, s. 6.

(9)  Dz.U. L 327 z 2.12.2016, s. 1.

(10)  Dz.U. C 425 z 20.10.2021, s. 7.

(11)  Dz.U. C 385 z 22.9.2021, s. 159.

(12)  Dz.U. C 362 z 8.9.2021, s. 82.

(13)  Dz.U. C 371 z 15.9.2021, s. 6.

(14)  Dz.U. C 425 z 20.10.2021, s. 2.

(15)  Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 70.

(16)  Dz.U. C 463 z 21.12.2018, s. 21.

(17)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0366.

(18)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0414.

(19)  Dz.U. C 474 z 24.11.2021, s. 82.

(20)  Dz.U. C 270 z 7.7.2021, s. 105.

(21)  Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 168.

(22)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0507.

(23)  Dz.U. C 384 I z 12.11.2019, s. 1.

(24)  Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 5 czerwca 2018 r., Relu Adrian Coman i in. przeciwko Inspectoratul General pentru Imigrări i Ministerul Afacerilor Interne, C-673/16, EU:C:2018:385.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/211


P9_TA(2022)0082

Sprawiedliwe i prostsze opodatkowanie wspierające strategię odbudowy gospodarczej

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. zawierająca zalecenia dla Komisji w sprawie sprawiedliwego i prostszego opodatkowania wspierającego strategię odbudowy gospodarczej (działania następcze PE w związku z lipcowym planem działania Komisji i jej 25 inicjatywami w dziedzinie VAT, opodatkowania przedsiębiorstw i opodatkowania osób fizycznych) (2020/2254(INL))

(2022/C 347/20)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 225 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 15 lipca 2020 r. pt. „Plan działania na rzecz sprawiedliwego i prostego opodatkowania wspierającego odbudowę gospodarczą” (COM(2020)0312),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 15 lipca 2020 r. w sprawie dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych w UE i poza jej granicami (COM(2020)0313),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 7 kwietnia 2016 r. dotyczący planu działania w sprawie VAT pt. „W kierunku jednolitego unijnego obszaru VAT – czas na decyzje” (COM(2016)0148),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2021 r. pt. „Rok od wybuchu pandemii COVID-19: działania z zakresu polityki fiskalnej” (COM(2021)0105),

uwzględniając oczekujące na przyjęcie wnioski Komisji, dotyczące w szczególności wspólnej podstawy opodatkowania osób prawnych (CCTB), wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych (CCCTB) (1) oraz pakietu dotyczącego opodatkowania gospodarki cyfrowej (2), a także stanowiska Parlamentu Europejskiego w sprawie tych wniosków,

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 15 stycznia 2019 r. pt. „W kierunku skuteczniejszego i bardziej demokratycznego procesu podejmowania decyzji w dziedzinie polityki podatkowej UE” (COM(2019)0008),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 lutego 2020 r. zatytułowany „Kształtowanie cyfrowej przyszłości Europy” (COM(2020)0067),

uwzględniając otwarte ramy OECD/G-20 w zakresie planu działania w sprawie erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków (BEPS) z października 2015 r.,

uwzględniając sprawozdanie okresowe przyjęte w 2018 r. na szczeblu otwartych ram OECD/G-20 pt. „Tax Challenges Arising from Digitalisation” [„Wyzwania podatkowe wynikające z cyfryzacji”] oraz program prac na rzecz opracowania kompromisowego rozwiązania w odniesieniu do wyzwań podatkowych wynikających z cyfryzacji gospodarki przyjęty w maju 2019 r.,

uwzględniając sprawozdania na temat planów dotyczących filarów I i II przyjęte na szczeblu otwartych ram OECD/G-20 dnia 14 października 2020 r., jak również wyniki analizy ekonomicznej i oceny skutków przeprowadzonych przez OECD,

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 18 maja 2021 r. pt. „Opodatkowanie działalności gospodarczej w XXI wieku” (COM(2021)0251),

uwzględniając sprawozdanie roczne w sprawie opodatkowania za 2021 r. – przegląd polityki podatkowej w państwach członkowskich UE, DG TAXUD, z 18 maja 2021 r.,

uwzględniając sprawozdanie Międzynarodowego Funduszu Walutowego pt. „Taxing Multinationals in Europe” [„Opodatkowanie przedsiębiorstw wielonarodowych w Europie”], departamenty spraw europejskich i podatkowych, 2021, nr 21/12,

uwzględniając rezultaty różnych szczytów G-7, G-8 i G-20 poświęconych międzynarodowym kwestiom podatkowym,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 grudnia 2015 r. z zaleceniami dla Komisji dotyczącymi wprowadzenia przejrzystości, koordynacji i konwergencji do polityki opodatkowania osób prawnych w Unii (3),

uwzględniając rezolucje komisji specjalnych TAXE z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie interpretacji prawa podatkowego i innych środków o podobnym charakterze lub skutkach (TAX 1) (4), z dnia 6 lipca 2016 r. w sprawie interpretacji prawa podatkowego i innych środków o podobnym charakterze lub skutkach (TAX 2) (5) oraz z dnia 26 marca 2019 r. w sprawie przestępstw finansowych, uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania (TAX 3) (6),

uwzględniając rezolucję i zalecenie z dnia 13 grudnia 2017 r. w następstwie dochodzenia w sprawie prania pieniędzy, unikania opodatkowania i uchylania się od opodatkowania (PANA) (7),

uwzględniając sprawozdanie w sprawie wdrożenia wymogów UE dotyczących wymiany informacji podatkowych: postępy, wyciągnięte wnioski i przeszkody do pokonania (2020/2046(INI)),

uwzględniając sprawozdanie w sprawie reformy polityki UE w zakresie szkodliwych praktyk podatkowych (w tym reforma Grupy ds. Kodeksu Postępowania) (2020/2258(INI)),

uwzględniając art. 47 i 54 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A9-0024/2022),

A.

mając na uwadze, że bezprecedensowy wpływ kryzysu związanego z COVID-19 na gospodarkę i jego skala doprowadziły do zmniejszenia dochodów podatkowych i wzrostu zadłużenia oraz wydatków budżetowych w celu ochrony społeczeństwa i gospodarki oraz nadal powodują gwałtowny wzrost długu publicznego; mając na uwadze, że unikanie opodatkowania, oszustwa podatkowe i uchylanie się od opodatkowania zmniejszają dochody rządowe, a także naruszają stabilność finansów publicznych, systemów podatkowych i sprawiedliwość podatkową; mając na uwadze, że zasadnicze znaczenie ma walka z unikaniem opodatkowania i uchylaniem się od opodatkowania przy jednoczesnym utrzymaniu takiego jego poziomu, który wspiera zrównoważony wzrost gospodarki, a także ożywienie gospodarcze i społeczne Unii oraz pozwala reagować na długofalowe wyzwania, takie jak starzenie się społeczeństwa, transformacja ekologiczna i klimatyczna oraz cyfryzacja gospodarki, nie podważając przy tym odpowiednich dochodów podatkowych;

B.

mając na uwadze, że rozkład ciężaru podatków przesunął się z majątku na dochody, z kapitału na dochody z pracy i konsumpcję, z przedsiębiorstw wielonarodowych na małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) oraz z sektora finansowego na gospodarkę realną; obserwujemy także przesunięcie obciążenia podatkowego z bardziej mobilnych podatników na mniej mobilnych;

C.

mając na uwadze, że szybka odbudowa gospodarcza wymaga zdecydowanej reakcji gospodarczej i fiskalnej, w postaci reform i inwestycji, zapewniających między innymi: (i) skuteczne równe warunki działania dla podatników i przedsiębiorców, ograniczające lub eliminujące korzyści podatkowe, które niesprawiedliwie traktują MŚP, w tym mniej biurokracji, co pozwoli promować zarówno konkurencję i handel wewnętrzny, jak i handel na jednolitym rynku, wspierane przez proste, sprawiedliwsze, cyfrowe i bardziej przewidywalne otoczenie podatkowe; (ii) zabezpieczenie dochodów podatkowych państw członkowskich w celu sfinansowania odbudowy, przejście na gospodarkę bezemisyjną, zmniejszenie relacji długu do PKB i pobudzenie inwestycji oraz (iii) sprawiedliwe opodatkowanie przedsiębiorców i obywateli, sprzyjające zarówno przejrzystości i zaufaniu społecznemu, jak i uczciwej konkurencji, dzięki uzgodnionym standardom i skoordynowanym i cyfrowym systemom sprawozdawczości;

D.

mając na uwadze, że plan działania Komisji na rzecz sprawiedliwego i prostego opodatkowania wspierającego odbudowę gospodarczą („plan działania”) jest częścią szerszej unijnej strategii podatkowej w dziedzinie podatku od wartości dodanej (VAT), opodatkowania przedsiębiorstw i osób fizycznych; mając na uwadze, że plan działania zawiera dwutorowe podejście łączące działania na rzecz zwalczania oszustw podatkowych i uchylania się od opodatkowania oraz uproszczenia zmierzające do usunięcia niepotrzebnych przeszkód i obciążeń administracyjnych podatników, zwłaszcza obywateli i MŚP;

E.

mając na uwadze, że MŚP stanowią 99 % przedsiębiorstw w Unii i tworzą dwie trzecie miejsc pracy w sektorze prywatnym, jednak koszty przestrzegania przepisów podatkowych w ich przypadku stanowią 30 % ich obciążenia podatkowego, podczas gdy w przypadku dużych przedsiębiorstw to tylko 2 %;

F.

mając na uwadze, że istnieje potrzeba zwiększenia wzajemnego zaufania i zacieśnienia współpracy między organami podatkowymi państw członkowskich oraz wymiany najlepszych praktyk między państwami członkowskimi w odniesieniu do krajowych systemów sprawozdawczości;

G.

mając na uwadze, że w sprawozdaniu specjalnym Europejskiego Trybunału Obrachunkowego w sprawie wymiany informacji podatkowych w UE z 2021 r. (8) stwierdzono, że informacje wymieniane przez państwa członkowskie są nieaktualne, niedokładne i niekompletne;

H.

mając na uwadze, że obecne międzynarodowe przepisy dotyczące podatku od osób prawnych nie są już odpowiednie w kontekście cyfryzacji i globalizacji gospodarki; mając na uwadze, że rozwój cyfryzacji i coraz większa rola wartości niematerialnych i prawnych oraz wzrost ich udziału w łańcuchach wartości stwarzają perspektywy i wyzwania pod względem identyfikowalności operacji gospodarczych i zdarzeń powodujących powstanie obowiązku podatkowego, w tym z powodu nowych możliwości unikania opodatkowania, zwłaszcza gdy operacje mają charakter transgraniczny lub dochodzi do nich poza Unią;

I.

mając na uwadze, że opodatkowanie osób prawnych powinno podlegać zasadzie opodatkowania zysków w miejscu ich powstania, a bardziej ujednolicone i skoordynowane podejście do systemu opodatkowania osób prawnych w całej Unii mogłoby dodatkowo umożliwić zwalczanie nieuczciwej konkurencji spowodowanej szkodliwymi praktykami podatkowymi, które zakłócają funkcjonowanie jednolitego rynku oraz często prowadzą do niewłaściwej alokacji zasobów;

J.

mając na uwadze, że lepsza współpraca między Unią i krajowymi organami podatkowymi oraz większa przejrzystość opodatkowania osób prawnych może usprawnić pobór podatków i przestrzeganie przepisów oraz jest konieczna do wzmocnienia uczciwej konkurencyjności na jednolitym rynku, co usprawni pracę organów podatkowych; mając na uwadze, że stosowanie technologii i cyfryzacji skoncentrowane na bardziej efektywnym wykorzystaniu dostępnych danych może zwiększać wydajność i przejrzystość organów podatkowych oraz zmniejszać koszty przestrzegania przepisów i zwiększać zaufanie społeczne; mając na uwadze, że postępy w dziedzinie cyfryzacji, zarówno w przypadku podatników, jak i organów podatkowych, otwierają alternatywne możliwości systematycznego zwalczania niektórych oszustw podatkowych oraz mogą ułatwiać opodatkowanie mobilnych baz podatkowych;

Ogólne uwagi na temat planu działania Komisji na rzecz sprawiedliwego i prostego opodatkowania wspierającego odbudowę gospodarczą

1.

jest zadowolony z planu działania i popiera jego dokładne wdrożenie; zauważa, że większość z 25 działań dotyczy VAT, co jest właściwe ze względu na duże straty dochodów w tym obszarze oraz potrzebę wspierania przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP; uważa jednak, że w celu uzupełnienia konkretnych wniosków ustawodawczych należy przeprowadzić ocenę skutków, aby lepiej zrozumieć potencjalny wpływ na podatników i przedsiębiorców; przyjmuje z aprobatą niedawne porozumienie w sprawie stawek VAT w Radzie, jest jednak nadal zaniepokojony, że ostateczny system VAT nie uzyskał poparcia w Radzie; wzywa Komisję do analizy planu działania w świetle rozwoju sytuacji międzynarodowej na szczeblu Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)/G-20 oraz w świetle pandemii COVID-19;

2.

uważa, że niezwykle istotna jest decyzja Komisji o realizacji inicjatyw mających na celu wzmocnienie współpracy między organami podatkowymi i skuteczniejszą harmonizację przepisów proceduralnych na całym jednolitym rynku; przyjmuje z zadowoleniem inicjatywę Komisji dotyczącą unijnego programu współpracy w zakresie przestrzegania przepisów jako zachęty do ściślejszej współpracy między organami podatkowymi a przedsiębiorstwami oraz zaleca opracowanie jasnych zasad kwalifikowalności i funkcjonowania, a także ewentualne włączenie do programu podatku VAT; jest zadowolony z inicjatywy ustawodawczej Komisji dotyczącej wprowadzenia wspólnego, znormalizowanego, ogólnounijnego systemu ulg w podatku u źródła, któremu towarzyszyłby mechanizm wymiany informacji i współpracy między urzędami skarbowymi, i czeka na jej przedstawienie; w związku z tym wzywa Komisję, aby w reakcji na niedawną aferę cum-ex i globalne porozumienie podatkowe OECD/G-20 oceniła potencjalne korzyści płynące z minimalnej efektywnej stawki podatku u źródła; w związku z tym wzywa Komisję do wznowienia zablokowanego przeglądu dyrektywy Rady 2003/49/WE (9) (dyrektywa w sprawie odsetek i należności licencyjnych);

3.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji w sprawie unowocześnienia, uproszczenia i harmonizacji wymogów dotyczących VAT za pomocą sprawozdawczości opartej na transakcjach w czasie rzeczywistym i fakturowania elektronicznego; zauważa, że taka sprawozdawczość musi być przyjazna podatnikom, a jednocześnie umożliwiać administracjom podatkowym wgląd w różne transakcje w czasie rzeczywistym, ułatwiając zapobieganie oszustwom i działaniom ryzykownych podmiotów gospodarczych oraz ich wykrywanie; uważa, że wymogi sprawozdawcze i formularze podatkowe powinny być zbieżne we wszystkich państwach członkowskich; jest przekonany, że korzystanie z narzędzia do eksploracji danych – narzędzia do analizy sieci transakcji (TNA) – stanowi jedną z dostępnych możliwości ograniczenia oszustw podatkowych i wspiera dalszy rozwój tego narzędzia oraz wymianę najlepszych praktyk między państwami członkowskimi;

4.

przypomina, że środki podatkowe, tymczasowe lub inne, nie powinny zakłócać decyzji inwestycyjnych i powinny wspierać osiąganie celów Unii, zgodnie z art. 3 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej, w tym konkurencyjność europejskich przedsiębiorstw; podkreśla, że wymogi sprawozdawcze nie powinny prowadzić do nieproporcjonalnego wzrostu kosztów administracyjnych ponoszonych przez podmioty gospodarcze, zwłaszcza MŚP; zauważa, że aby skutecznie zaradzić utracie dochodów podatkowych, potrzebna może być lepsza jakość i ewentualnie większa ilość danych; nalega na przestrzeganie zasady, że wszelkie dane zebrane przez organy podatkowe od podatników, z poszanowaniem ich praw, muszą być przekazywane państwom członkowskim jednorazowo, z zachowaniem najwyższego poziomu bezpieczeństwa i z poszanowaniem przepisów o ochronie danych; zauważa potencjał danych i narzędzi cyfrowych, które mogą ograniczać biurokrację i upraszczać liczne obowiązki podatników, w szczególności deklaracje VAT i informacje podsumowujące, oraz stwierdza, że sztuczna inteligencja (AI) i oprogramowanie różnego rodzaju należy wykorzystywać do maksymalizacji skuteczności wykorzystania danych; zwraca uwagę na konieczność kontynuowania działań na rzecz zwiększenia współpracy administracyjnej między państwami członkowskimi, aby ograniczyć oszustwa i uchylanie się od opodatkowania; uważa, że skuteczniejszy system będzie wymagał nie tylko zwiększenia ilości wymienianych danych, ale również poprawy ich jakości;

5.

podkreśla, że różnorodność przepisów podatkowych państw członkowskich stanowi uciążliwe wyzwanie, zwłaszcza dla MŚP i przedsiębiorstw typu start-up działających lub chcących rozpocząć działalność na jednolitym rynku, ponieważ muszą radzić sobie z 27 różnymi systemami podatkowymi; uważa, że należy zwrócić należytą uwagę na wyższe koszty przestrzegania przepisów ponoszone przez MŚP; podkreśla, że MŚP nie powinny ponosić dodatkowych obciążeń finansowych z powodu różnych systemów krajowych, a korzyści płynące z jednolitego rynku powinny być im łatwo dostępne;

6.

podkreśla, że strategia trwałej odbudowy gospodarczej powinna brać pod uwagę trwałość aktualnie niskich stóp procentowych i wzrost inflacji w całej Unii; uważa, że obciążenia podatkowego nie należy przenosić z zysków kapitałowych na dochody z pracy, tak jak ma to miejsce obecnie; uważa w związku z tym, że należy poświęcić większą uwagę rosnącej liczbie pracowników mobilnych;

7.

ponownie podkreśla znaczenie funduszy instrumentu NextGenerationEU dla odbudowy gospodarczej Unii i zwraca uwagę na możliwość wykorzystania Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności do wprowadzenia reform fiskalnych i inwestycji prowadzących do sprawiedliwszego, bardziej zrównoważonego i w większym stopniu cyfrowego systemu fiskalnego; przypomina, że program Fiscalis na lata 2021–2027, którego budżet wynosi 269 mln EUR, ma na celu zwalczanie oszustw podatkowych i wspieranie poboru dochodów zasilających budżet Unii i państw członkowskich dzięki udzielanej krajowym organom podatkowym pomocy w nawiązywaniu współpracy na rzecz zwalczania oszustw podatkowych, uchylania się od opodatkowania i agresywnego planowania podatkowego;

8.

zauważa, że szacunkowa kwota dochodów utraconych w wyniku międzynarodowego uchylania się od opodatkowania przez osoby fizyczne to 46 mld EUR w 2016 r.; zauważa zakłócenia na jednolitym rynku spowodowane szkodliwymi praktykami podatkowymi, które stanowią szkodliwą konkurencję podatkową; zauważa, że oprócz planu działania Komisja opublikowała też komunikat w sprawie dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych w UE i poza jej granicami, w którym skupiono się na niezbędnej reformie unijnego Kodeksu postępowania w zakresie opodatkowania przedsiębiorstw oraz kryteriach zawartych w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy; ubolewa nad zastojem w obu tych kwestiach w Radzie; odnotowuje wynik posiedzenia Rady Ecofin z dnia 8 grudnia 2021 r.; ubolewa w związku z tym, że ministrowie finansów państw członkowskich nie mogli uzgodnić reformy unijnego kodeksu postępowania w zakresie opodatkowania przedsiębiorstw z 1997 r., i przypomina rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 7 października 2021 r. w sprawie reformy polityki UE w zakresie szkodliwych praktyk podatkowych (w tym reforma Grupy ds. Kodeksu Postępowania); ponownie wyraża poparcie dla zamiaru Komisji, aby rozszerzyć zakres działalności Grupy ds. Kodeksu Postępowania, tak aby objęła więcej systemów i ogólnych aspektów krajowych systemów opodatkowania osób prawnych, oraz zachęca Komisję do dalszego rozwijania mechanizmów koordynacji, takich jak procedury wzajemnej oceny w Grupie ds. Kodeksu Postępowania; zaleca uwzględnienie preferencyjnych systemów podatku dochodowego od osób fizycznych, takich jak specjalne systemy obywatelstwa lub środki, których celem jest przyciągnięcie bardzo mobilnych zamożnych osób fizycznych i tzw. nomadów cyfrowych, które potencjalnie prowadzą do znacznych zakłóceń jednolitego rynku; zwraca się do Komisji, aby na zbliżającym się sympozjum podatkowym w 2022 r. przeanalizowała zakłócenia na jednolitym rynku i zaproponowała proporcjonalne środki zaradcze;

Czynniki stymulujące zmiany

9.

jest zdania, że dokładniejsze oszacowanie łącznych strat podatkowych w Unii oraz gruntowniejsza analiza ich systemowych przyczyn ma zasadnicze znaczenie, ponieważ pozwoli opracować skuteczne metody efektywnego ograniczania strat podatkowych; podkreśla, że łatwiejszy dostęp do danych, dostarczanych zarówno przez przedsiębiorstwa, jak i administracje podatkowe, może w znacznym stopniu uwiarygodnić szacunki; podkreśla znaczenie bazy danych OECD dotyczącej opodatkowania osób prawnych oraz wkładu do niej państw członkowskich; nadal ubolewa, że Rada nie przekazała Parlamentowi Europejskiemu niezbędnych informacji w ramach sprawozdania z wdrażania dotyczącego prac DAC; podkreśla, że oszustwa związane z VAT, takie jak oszustwa karuzelowe, mają bezpośredni wpływ na zasoby własne oparte na VAT, a tym samym na strukturę dochodów Unii (10); podkreśla, że rodzaje oszustw związanych z VAT są bardzo liczne i mogą się dostosowywać do nowych ram prawnych, takich jak proponowany „system docelowy”; apeluje do Komisji, by zainicjowała skoordynowane działania państw członkowskich na rzecz ustanowienia wspólnego systemu gromadzenia danych statystycznych dotyczących oszustw karuzelowych; zwraca uwagę, że taki system mógłby opierać się na praktykach już stosowanych w niektórych państwach członkowskich; odnotowuje powstanie unijnego obserwatorium podatkowego i wzywa Komisję, aby przedstawiła niezależną ocenę dotychczasowych prac nad tym działaniem przygotowawczym zainicjowanym przez Parlament Europejski na bazie projektu pilotażowego w ramach rocznego budżetu Unii;

10.

przypomina, że przejrzystość, sprawiedliwość i pewność podatkowa oparta na wyraźnie określonych prawach i obowiązkach to główna zasada budowania wzajemnego zaufania między podatnikami a administracjami podatkowymi; popiera w tym kontekście sformalizowanie karty praw podatnika, większą spójność przepisów dotyczących rezydencji podatkowej dla osób fizycznych oraz ułatwioną wymianę informacji; uważa, że należy rozważyć dalszy rozwój skutecznego europejskiego mechanizmu rozstrzygania sporów oraz identyfikację luk występujących w tym mechanizmie; uważa, że wyniki rozstrzygnięć sporów powinny być udostępniane publicznie w formie podsumowania, w którym obok innych informacji istotnych, ale niebędących szczególnie chronionymi informacjami handlowymi, publikowana byłaby wynikająca z nich efektywna stawka podatkowa płacona przez podatnika;

11.

zauważa, że nowe formy organizacji pracy, takie jak telepraca, niosą ze sobą zarówno wyzwania, jak i możliwości dla pracowników i pracodawców; podkreśla pilną potrzebę dokładniejszego zdefiniowania pojęcia rezydencji podatkowej dla osób fizycznych w świetle nowych form organizacji pracy, które szybko się rozwinęły w związku z kryzysem wywołanym przez pandemię COVID-19; podkreśla, że państwa członkowskie nadal stosują różne kryteria do określania statusu rezydencji podatkowej, co stwarza ryzyko podwójnego opodatkowania lub braku opodatkowania; przypomina w związku z tym o planie działania, w którym zapowiedziano wniosek ustawodawczy Komisji w 2022/2023 r. wyjaśniający, gdzie podatnicy mają być uznawani do celów podatkowych za rezydentów, jeżeli prowadzą działalność transgraniczną w Unii; oczekuje na wniosek Komisji, który powinien mieć na celu uspójnienie określania rezydencji podatkowej w ramach jednolitego rynku;

12.

oczekuje, że zaproponowany przez Komisję wniosek w sprawie DAC8 rozszerzy automatyczną wymianę informacji o kryptoaktywach; przypomina w związku z tym o zaleceniach przyjętych przez Parlament Europejski i o których mowa w sprawozdaniu z wdrażania DAC; uważa, że pewność podatkowa zostałaby wzmocniona, gdyby państwa członkowskie osiągnęły porozumienie w sprawie interpretacji tego, jakie praktyki, zachęty i strategie podatkowe nie zakłócają jednolitego rynku; wzywa Komisję do przedstawienia analizy wytycznych lub innych środków, które mogłyby pomóc w osiągnięciu tego celu;

13.

z zadowoleniem przyjmuje działania podjęte przez Komisję w dziedzinie zapobiegania sporom dotyczącym podwójnego opodatkowania VAT i ich rozwiązywania;

14.

zauważa, że unijny proces decyzyjny nie promuje zmian, ponieważ polityka podatkowa jest prerogatywą krajową i podlega jednomyślności; przypomina, że art. 116 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) stanowi, że należy wyeliminować zakłócenia konkurencji na rynku wewnętrznym przez państw członkowskich; ubolewa, że obecna sytuacja czasami prowadzi do nierównego lub niespójnego stosowania przepisów podatkowych oraz do opóźnień w harmonizacji praktyk lub standardów podatkowych w całej Unii; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia bardziej zharmonizowanych i spójnych przepisów podatkowych oraz ich wdrażania, do ochrony jednolitego rynku oraz do zapewnienia stosowania zasady opodatkowania zysków w miejscu ich powstania; ubolewa nad faktem, że wnioski takie jak CCCTB, przegląd dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych oraz reforma Kodeksu postępowania w zakresie opodatkowania przedsiębiorstw nadal są zablokowane w Radzie;

15.

przypomina w związku z tym komunikat Komisji „W kierunku skuteczniejszego i bardziej demokratycznego procesu podejmowania decyzji w dziedzinie polityki podatkowej UE”; zauważa, że art. 116 TFUE, choć sugerowany w planie działania, nie został jeszcze wykorzystany w sprawach podatkowych, a umożliwiłby skuteczniejsze podejmowanie decyzji w Radzie; apeluje, by Komisja, Parlament Europejski i Rada dokładniej przeanalizowały w kontekście Konferencji w sprawie przyszłości Europy proces podejmowania decyzji dotyczących polityki podatkowej z punktu widzenia ochrony interesów finansowych Unii;

16.

podkreśla znaczenie szybkiej wymiany informacji między państwami członkowskimi w celu zwalczania oszustw podatkowych; przyjmuje z zadowoleniem wniosek w sprawie dalszego rozwoju sieci Eurofisc 2.0 zawarty w planie działania Komisji; zdecydowanie popiera sugestię Komisji, aby rozszerzyć ją na podatki bezpośrednie; wspiera dążenie do przekształcenia sieci Eurofisc w unijny ośrodek informacji podatkowej służący nie tylko do celów VAT; przypomina, że Eurofisc, jako unijna sieć ekspertów ds. zwalczania nadużyć finansowych musi – jeśli ma być skuteczna – zostać wzmocniona i zasilona finansowo, aby móc przeprowadzać wspólne analizy ryzyka, koordynować postępowania wyjaśniające i współpracę z Europejskim Urzędem ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), Europolem i Prokuraturą Europejską, w szczególności w obszarze badania oszustw związanych z VAT;

17.

oczekuje przeglądu dyrektywy Rady 2011/64/UE (11) zapowiedzianego w pakiecie Komisji na rzecz sprawiedliwego i prostego opodatkowania; zauważa, że duże różnice cenowe między państwami członkowskimi zachęcają do zakupów transgranicznych; odnotowuje ponadto pojawienie się nowych produktów, takich jak e-papierosy, podgrzewane wyroby tytoniowe i inne nowe produkty zawierające tytoń; oczekuje ambitnego przeglądu stawek, który przyspieszy osiągnięcie celów zdrowotnych;

Wyzwania w polityce podatkowej Unii w zakresie VAT

18.

zauważa, że obecny unijny system VAT jest wciąż zbyt złożony, zwłaszcza dla MŚP, i podatny na oszustwa, a jednocześnie generuje wysokie koszty przestrzegania przepisów dla podmiotów gospodarczych (12); zauważa, że w państwach członkowskich przyjmowane są różne środki zwalczania oszustw podatkowych; przypomina, że należy pilnie zająć się modernizacją systemu VAT i przejściem w kierunku spójniejszego systemu VAT w całej Unii (13);

19.

podkreśla, że rozwiązanie problemu luki w VAT i oszustw podatkowych powinno być pilnym priorytetem dla Unii i państw członkowskich w polityce gospodarczej po pandemii COVID-19; wyraża zaniepokojenie poziomem luki w VAT szacowanym na około 140 mld EUR w 2018 r., z czego 50 mld EUR dotyczy transgranicznego uchylania się od opodatkowania i transgranicznych oszustw podatkowych; zauważa z niepokojem, że według oceny Komisji luka w VAT może wzrosnąć do ponad 160 mld EUR z powodu kryzysu spowodowanego COVID-19; zauważa, że złożony charakter luki w VAT wymaga podjęcia wielu działań dostosowanych do konkretnych elementów czynników powodujących tę lukę;

20.

podkreśla, że obecny system VAT pozostaje rozdrobniony, co znacznie obciąża administracyjnie przedsiębiorstwa, w szczególności w przypadku operacji transgranicznych i MŚP, i zmniejsza korzyści płynące z obecności na jednolitym rynku, a także nakłada koszty na państwa członkowskie wynikające z ewentualnej utraty dochodów; zauważa, że Komisja w nowych wnioskach powinna uwzględnić specyficzne potrzeby MŚP i wyrównać warunki działania, w tym, między innymi, przez wprowadzenie w stosownych przypadkach wymogów opartych na progach;

21.

z zadowoleniem przyjmuje utworzenie unijnego punktu kompleksowej obsługi, które uprości przestrzeganie przepisów podatkowych, w szczególności dzięki zmniejszeniu niepewności na jednolitym rynku i redukcji kosztów operacji transgranicznych, co umożliwi transgranicznym podmiotom gospodarczym łatwiejsze wywiązywanie się z obowiązków w zakresie VAT od sprzedaży w ramach handlu elektronicznego w Unii; zachęca Komisję do oceny jak poszerzyć zakres usług punktów kompleksowej obsługi, zwłaszcza jeśli chodzi o transakcje B2C dotyczące towarów i transferu zapasów własnych, co pozwoli przedsiębiorstwom rejestrować się do celów podatku VAT tylko w jednym kraju; z zadowoleniem przyjmuje propozycję jednej rejestracji VAT;

22.

odnotowuje inicjatywę Komisji w sprawie przeglądu obecnego zwolnienia z podatku VAT usług finansowych i ubezpieczeń, w szczególności po wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa z Unii i zmianie przepisów krajowych w tej dziedzinie; podkreśla, że taki przegląd powinien zagwarantować, by przepisy dotyczące podatku VAT od usług finansowych były dostosowane do obecnej gospodarki cyfrowej, w tym branży Fintech, oraz by utrzymano równe warunki działania na szczeblu międzynarodowym dla przedsiębiorstw unijnych;

23.

zauważa, że w planie działania Komisja opisała przemyślany system podatkowy odgrywający ważną rolę we wspieraniu transformacji ekologicznej, który może pomóc w osiągnięciu celów Europejskiego Zielonego Ładu; w tym kontekście oczekuje na wniosek dotyczący przeglądu stawek VAT w zakresie zwolnień w transporcie pasażerskim, jak zapowiedziano w pakiecie Komisji na rzecz sprawiedliwego i prostego opodatkowania; podkreśla potrzebę zrównoważenia koszyka podatkowego, aby stopniowo zminimalizować odczuwany głównie przez zatrudnionych wpływ podatków obciążających zarobki oraz opracować sprawiedliwszy system podatkowy;

24.

z zaniepokojeniem odnotowuje, że niektóre państwa członkowskie zasadniczo nie zwalniają z podatku VAT darowizn w naturze, w wyniku czego przedsiębiorstwa niszczą towary konsumpcyjne, w szczególności te, które zostały zwrócone, mimo że takie zwolnienie jest możliwe na mocy dyrektywy Rady 2006/112/WE (14); wzywa Komisję do wydania wytycznych dla państw członkowskich, w których uściśli, że zwolnienia darowizn w naturze z podatku VAT są zgodne z obowiązującym prawem Unii w sprawie VAT, dopóki państwa członkowskie nie przyjmą wniosku Rady (COM(2018)0020, zwłaszcza art. 98 ust. 2);

25.

wzywa Komisję, aby przeanalizowała i zbadała możliwości wykorzystania technologii, na przykład AI i innych rodzajów oprogramowania, w celu zastosowania ich do sprawozdawczości VAT w czasie rzeczywistym lub zbliżonym do rzeczywistego w transakcjach B2B, z uwzględnieniem ochrony danych i poufności; zauważa, że najlepszy rezultat będzie można osiągnąć wtedy, gdy narzędzia analizy danych zostaną wprowadzone i wdrożone w ramach jednolitego rynku lub jeśli normy dotyczące takiej sprawozdawczości zostaną ustalone jednocześnie w całej Unii;

26.

przyjmuje z zadowoleniem rozpoczęcie w czerwcu 2021 r. działalności przez Prokuraturę Europejską;

27.

przyjmuje z zadowoleniem narzędzie analizowania sieci transakcji (TNA) i opowiada się za zacieśnieniem współpracy między członkami sieci Eurofisc w celu szybkiego wykrywania oszustw karuzelowych; wzywa Komisję, by podjęła kroki w kierunku skuteczniejszego wykorzystania narzędzia, jakim jest TNA, i skupiła się na jakości dostarczanych danych, ponieważ jest to kluczowe narzędzie w walce z oszustwami związanymi z podatkiem VAT; apeluje do Komisji o przegląd sposobu wykorzystania TNA przez państwa członkowskie i o udzielanie im pomocy we wprowadzeniu wskazówek dotyczących najlepszych praktyk; uważa, że w celu zmniejszenia kosztów przestrzegania przepisów ponoszonych przez podatników, przekazywane dane powinny być generowane przez zautomatyzowany, cyfrowy system raportowania danych od podatnika do organów podatkowych (15) (np. przez system e-fakturowania, o którym mowa w załączniku);

Trwające reformy międzynarodowego i unijnego systemu podatkowego

28.

zauważa zmniejszenie luki (16) wynikającej z unikania opodatkowania przez osoby prawne, szacowanej na około 35 mld EUR rocznie w porównaniu z poprzednimi szacunkami Komisji wynoszącymi 50–70 mld EUR przed wprowadzeniem środków przeciwko erozji bazy podatkowej i przenoszeniu zysków, oraz zwraca uwagę na korelację między poprawą a działaniami ustawodawczymi Komisji w zakresie zwalczania unikania opodatkowania; odnotowuje wdrożenie dyrektywy w sprawie przeciwdziałania unikaniu opodatkowania z 2019 r. i apeluje do Komisji o przygotowanie sprawozdania oceniającego jej wpływ i wdrożenie; podkreśla, że sytuacje, w których niektóre firmy wciąż są w stanie obniżyć swoje obciążenia podatkowe przez unikanie opodatkowania lub agresywne planowanie podatkowe, osłabiają uczciwą konkurencję na jednolitym rynku i często szkodzą konkurencyjności MŚP; przypomina, że luka podatkowa wynikająca z unikania opodatkowania przez osoby prawne może wynosić nawet 190 mld EUR (17), jeśli uwzględni się specjalne uregulowania podatkowe, nieskuteczność poboru i inne praktyki; podkreśla ponadto, że jednostronne specjalne systemy, takie jak niższe stawki podatku od osób prawnych dla niektórych podatników, mogą stanowić zagrożenie dla stabilnych podstaw opodatkowania w całej UE;

29.

podkreśla, że obecne globalne otoczenie podatkowe jest przestarzałe i można je w pełni zreformować jedynie na szczeblu globalnym; przyjmuje z zadowoleniem historyczne dwufilarowe porozumienie osiągnięte na szczeblu otwartych ram OECD/G-20 w sprawie przydziału praw do opodatkowania i stosowania minimalnej efektywnej stawki podatkowej w wysokości 15 % od globalnych zysków przedsiębiorstw wielonarodowych; uważa, że jest ono wyjątkową okazją, aby uczynić międzynarodową strukturę podatkową spójniejszą z rozwojem gospodarki poprzez dalsze przeciwdziałanie zakłóceniom uczciwej konkurencji na rynku, uwydatnionym podczas kryzysu związanego z COVID-19, co uwypukliło również problemy związane z opodatkowaniem dużych przedsiębiorstw wielonarodowych; zauważa, że porozumienie wymaga od wszystkich uczestników „zniesienia podatków od usług cyfrowych i innych odpowiednich podobnych środków (…) oraz zobowiązania się do niewprowadzania takich środków w przyszłości”; zauważa potrzebę skutecznego wdrożenia rozwiązania dwufilarowego w Unii i poza nią w celu zagwarantowania bardziej sprawiedliwego podziału zysków i praw do opodatkowania między państwami w odniesieniu do największych i najbardziej dochodowych przedsiębiorstw wielonarodowych; przyjmuje z zadowoleniem wniosek ustawodawczy Komisji z dnia 22 grudnia 2021 r. w sprawie wdrożenia obu filarów otwartych ram; wzywa Radę do szybkiego przyjęcia takich wniosków, aby porozumienie zaczęło obowiązywać do 2023 roku; przyjmuje z zadowoleniem wniosek Komisji w sprawie korzystania z firm przykrywek;

30.

zauważa, że niektóre państwa członkowskie podjęły jednostronne środki, które miały wpływ na negocjacje międzynarodowe; zauważa, że wielostronna konwencja będzie wymagała od wszystkich stron stopniowego wycofywania wszystkich podatków od usług cyfrowych i innych odpowiednich podobnych środków w odniesieniu do wszystkich przedsiębiorstw oraz do zobowiązania się do niewprowadzania takich środków przed końcem 2023 r.;

Utorowanie drogi dla nowego unijnego programu opodatkowania działalności gospodarczej

31.

przypomina, że przyszłe warianty polityki Unii i wybory polityczne w obszarze opodatkowania przedsiębiorstw powinny opierać się na sprawiedliwości, efektywności i przejrzystości podatkowej, nie zapominając o konieczności zagwarantowania stabilności dochodów podatkowych państw członkowskich, zważywszy na decydującą rolę rządów we wspieraniu trwałego ożywienia gospodarczego po kryzysie COVID-19, aby doprowadzić do sprawiedliwego podziału podatków dla wszystkich rodzajów przedsiębiorstw międzynarodowych, przy jednoczesnej redukcji kosztów przestrzegania przepisów przez podatników, zwłaszcza MŚP, oraz usunięciu źródeł zakłóceń działalności gospodarczej na jednolitym rynku, w handlu i inwestycjach;

32.

popiera uzasadnienie wniosku Komisji w sprawie ram BEFIT (Działalność gospodarcza w Europie: Ramy opodatkowania dochodu), zaplanowanego na 2023 r., z myślą o opracowaniu dla Unii nowego i jednolitego zbioru przepisów dotyczących podatków od osób prawnych, opartego na stosowaniu sprawiedliwej, kompleksowej i skutecznej formuły repartycji i wspólnej podstawy opodatkowania dochodów przedsiębiorstw, który to zbiór zagwarantuje przedsiębiorstwom jasność i przewidywalność, odzwierciedlając konsensus osiągnięty w negocjacjach w ramach filarów I i II OECD; przypomina, że wcześniejsze próby określenia przez Unię wspólnego zbioru przepisów uwzględniały trzy czynniki: pracę, aktywa i sprzedaż; uważa, że skupienie się na jednym czynniku miałoby niezrównoważony wpływ na dochody podatkowe państw członkowskich; wzywa Komisję do rozważenia środków, które ułatwiłyby wdrożenie przyszłego wniosku w sprawie BEFIT, w szczególności w przypadku MŚP;

33.

uważa jednak, że inicjatywa dotycząca BEFIT powinna być wspierana przez proces polityczny w zakresie budowania politycznego poparcia dla zmian oraz że inicjatywie powinna towarzyszyć dokładna ocena skutków w celu ukształtowania przyszłych wniosków, co powinno przyczynić się do osiągnięcia konsensusu między państwami członkowskimi; oczekuje szczegółowych informacji na temat inicjatywy BEFIT i w związku z tym wzywa Komisję do zainicjowania szeroko zakrojonego, pluralistycznego procesu konsultacji z zainteresowanymi stronami, państwami członkowskimi, w tym ich parlamentami narodowymi, oraz Parlamentem Europejskim, a także do podjęcia dialogu z ekspertami i obywatelami na temat zasad przewodnich przed opublikowaniem przez Komisję wniosku w sprawie BEFIT w 2023 r.; podkreśla, że wprowadzenie jednego zbioru zasad podatkowych znacznie ograniczy możliwości przenoszenia zysków za pomocą systemów planowania podatkowego i jednocześnie obniży koszty przestrzegania przepisów, w szczególności w przypadku transgranicznych operacji gospodarczych;

34.

stwierdza, że nowy program dotyczący podatku od osób prawnych zawiera mechanizm przeciwdziałania uprzywilejowaniu finansowania dłużnego w stosunku do kapitałowego, co pomaga we wzmacnianiu odporności przedsiębiorstw w potencjalnie niekorzystnych okolicznościach gospodarczych i eliminuje zachęty do stosowanie modelu finansowania działalności gospodarczej przede wszystkim przez zaciąganie kredytów; zwraca uwagę na zamiar Komisji, aby opracować wniosek w sprawie ulgi mającej na celu ograniczenie zjawiska uprzywilejowanego finansowania dłużnego i zwraca się do Komisji o przeprowadzenie dogłębnej oceny skutków i przepisy zdecydowanie zapobiegające unikaniu opodatkowania, aby zapobiegać wykorzystywaniu ulgi kapitałowej jako nowego narzędzia służącego erozji bazy podatkowej;

35.

popiera, do celów przejrzystości podatkowej, gromadzenie regularnie aktualizowanych danych na temat efektywnych stawek podatkowych od osób prawnych płaconych przez największe unijne przedsiębiorstwa od generowanych przez nie zysków w Unii; takie mapowanie należy wykorzystać do oceny skuteczności ram podatkowych oraz obowiązujących przepisów;

36.

zwraca się do Komisji o przedłożenie do 2022/2023 r. co najmniej jednego wniosku ustawodawczego w oparciu o zalecenia zawarte w załączniku do niniejszej rezolucji;

37.

uznaje, że skutki finansowe wymaganego wniosku muszą być pokryte z odpowiednich środków budżetowych;

o

o o

38.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji oraz zaleceń zawartych w załączniku Komisji i Radzie.

(1)  Wniosek z dnia 25 października 2016 r. dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wspólnej podstawy opodatkowania osób prawnych (CCTB), COM(2016)0685, oraz wniosek z dnia 25 października 2016 r. dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych (CCCTB) (COM(2016)0683).

(2)  Na pakiet składają się komunikat Komisji z dnia 21 marca 2018 r. pt. „Czas ustanowić nowoczesne, sprawiedliwe i skuteczne normy opodatkowania gospodarki cyfrowej” (COM(2018)0146), wniosek z dnia 21 marca 2018 r. dotyczący dyrektywy Rady ustanawiającej przepisy dotyczące opodatkowania osób prawnych, których obecność na rynku cyfrowym jest znacząca (COM(2018)0147), wniosek z dnia 21 marca 2018 r. dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od usług cyfrowych pobieranego od przychodów wynikających ze świadczenia niektórych usług cyfrowych (COM(2018)0148) oraz zalecenie Komisji z dnia 21 marca 2018 r. w sprawie opodatkowania osób prawnych, których obecność na rynku cyfrowym jest znacząca (C(2018)1650).

(3)  Dz.U. C 399 z 24.11.2017, s. 74.

(4)  Dz.U. C 366 z 27.10.2017, s. 51.

(5)  Dz.U. C 101 z 16.3.2018, s. 79.

(6)  Dz.U. C 108 z 26.3.2021, s. 8.

(7)  Dz.U. C 369 z 11.10.2018, s. 132.

(8)  Sprawozdanie specjalne nr 03/2021 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego z dnia 26 stycznia 2021 r. pt. „Wymiana informacji podatkowych w UE: solidne podstawy, niedociągnięcia we wdrażaniu”.

(9)  Dyrektywa Rady 2003/49/WE z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania stosowanego do odsetek oraz należności licencyjnych między powiązanymi spółkami różnych Państw Członkowskich (Dz.U. L 157 z 26.6.2003, s. 49).

(10)  Informacja dla komisji BUDG – zasoby własne UE (2020 r.) pod adresem https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2020/647459/IPOL_BRI(2020)647459_EN.pdf

(11)  Dyrektywa Rady 2011/64/UE z dnia 21 czerwca 2011 r. w sprawie struktury oraz stawek akcyzy stosowanych do wyrobów tytoniowych (Dz.U. L 176 z 5.7.2011, s. 24).

(12)  Zgodnie z badaniem przeprowadzonym przez Dział ds. Europejskiej Wartości Dodanej EPRS (wrzesień 2021 r.) lukę w VAT, z uwzględnieniem transgranicznego uchylania się od VAT i oszustw związanych z VAT, można oszacować na około 120 mld EUR w 2020 r., s. 42.

(13)  Zgodnie z badaniem przeprowadzonym przez Dział ds. Europejskiej Wartości Dodanej EPRS (wrzesień 2021 r.) szacunkowa wartość dodana rozszerzonej współpracy między państwami członkowskimi oraz pełne wdrożenie punktu kompleksowej obsługi może spowodować zmniejszenie luki w VAT o około 29 mld EUR oraz zmniejszenie kosztów przestrzegania przepisów dla przedsiębiorstw o około 10 mld EUR, s. 39.

(14)  Dyrektywa Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. L 347 z 11.12.2006, s. 1).

(15)  Propozycja rozważenia rezygnacji z istniejącej sprawozdawczości i ustanowienia zharmonizowanego systemu sprawozdawczości dla transakcji transgranicznych pozwoliłaby na łatwiejsze kojarzenie transakcji (co potwierdza badanie EPRS).

(16)  COM(2020)0312, s. 5. Istnieją inne szacunki, na przykład Parlamentu Europejskiego, wskazujące na straty z tytułu przestępstw finansowych, uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania w wysokości 190 mld EUR. Na podstawie kompleksowej pracy OECD w sprawozdaniu dotyczącym erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków (BEPS), działanie 11, wskazano, że globalne straty dochodów przed podjęciem decyzji o przyjęciu jakichkolwiek środków przeciwko erozji bazy podatkowej i przenoszeniu zysków wyniosły około 100–240 mld USD lub 0,35 procent światowego PKB. Zgodnie z obliczeniami Komisji Europejskiej na UE przypadało około 50–70 mld EUR, zanim państwa członkowskie uzgodniły dyrektywy w sprawie przeciwdziałania unikaniu opodatkowania (dyrektywy I i II).

(17)  Tamże.


ZAŁĄCZNIK DO REZOLUCJI:

ZALECENIA DOTYCZĄCE TREŚCI PROPONOWANEGO WNIOSKU

A.    Uproszczenie, obniżenie kosztów przestrzegania przepisów dla podatników

Zalecenie A1 – Jednolita procedura rejestracji VAT w UE i jednolity numer VAT w UE

Parlament Europejski wzywa Komisję do podjęcia działań mających na celu przyjęcie do 2023 r. jednolitej procedury rejestracji VAT w UE oraz jednolitego numeru VAT w UE.

Taka procedura powinna:

powodować zmniejszenie kosztów przestrzegania przepisów, zwłaszcza dla MŚP działających na jednolitym rynku, zaproponować jednakowy proces rejestracji VAT w całej Unii (z poszanowaniem różnych warunków rejestracji w państwach członkowskich);

zagwarantować łatwy dostęp do rejestracji i korzystanie z ujednoliconych platform internetowych, działających w ten sam sposób w całej Unii, w uzgodnionej minimalnej liczbie języków, aby umożliwić łatwiejsze korzystanie z nich w całej Unii.

Zalecenie A2 – Prostsze opodatkowanie dla spółek europejskich (SE) / MŚP

Parlament Europejski wzywa Komisję do wprowadzenia środków mających na celu dalsze obniżenie kosztów i złożoności opodatkowania MŚP i SE do 2023 r.

Komisja powinna zaproponować kilka inicjatyw, o których mowa w niniejszym sprawozdaniu, po czym powinny pojawić się konkretne propozycje wsparcia działalności MŚP po pandemii COVID-19.

Aby dalej wspierać SE i przedsiębiorstwa typu start-up, Parlament Europejski zwraca się do Komisji o dokonanie oceny opcji wprowadzenia unikalnego ogólnoeuropejskiego systemu podatku dochodowego dla SE i przedsiębiorstw typu start-up, aby zminimalizować koszty związane z przestrzeganiem przepisów podatkowych, zwłaszcza w przypadkach, gdy prowadzą one działalność w więcej niż jednym państwie członkowskim. System byłby opcjonalny dla SE (np. ograniczony obrotem) i mógłby opierać się na SE. Dochody podatkowe z systemu byłyby przydzielane państwom członkowskim według uzgodnionej formuły (np. na podstawie odsetka zatrudnionych rezydentów).

B.    Większa pewność dla podatników lub administracji podatkowych państw członkowskich

Zalecenie B1 – Mechanizm rozstrzygania sporów w przypadkach, w których co najmniej dwa państwa członkowskie roszczą sobie prawo do rezydencji podatkowej:

Parlament Europejski wzywa Komisję do wykorzystania doświadczeń i zidentyfikowania pozostałych luk w obowiązującej dyrektywie Rady (UE) 2017/1852 w sprawie mechanizmów rozstrzygania sporów w Unii Europejskiej oraz do zaproponowania skutecznego sposobu (sposobów) zaradzenia istniejącym konfliktom i niepewnościom dotyczącym rezydencji zarówno w przypadku osób fizycznych, jak i osób prawnych, stwarzającym ryzyko podwójnego opodatkowania lub nieopodatkowania. Wzywa Komisję, by do 2023 r. przedstawiła wnioski dotyczące definicji rezydencji podatkowej.

Parlament Europejski przypomina również, że wynik sporów powinien być udostępniany publicznie w formie streszczenia, zgodnie z procedurą określoną w art. 18 dyrektywy (UE) 2017/1852, i powinien obejmować efektywne stawki podatkowe. Określony system musi zapewniać, by terminy, odpowiednie do problemów, z jakimi borykają się podatnicy w związku ze sporem, dotyczące uzyskania decyzji, były prawnie wiążące i egzekwowane. Biorąc pod uwagę zmiany w gospodarce po pandemii COVID-19, w tym przejście na pracę zdalną, Komisja powinna jak najszybciej ocenić, czy obecne prawodawstwo jest wystarczające, aby zmniejszyć ryzyko podwójnego opodatkowania oraz, w razie potrzeby, przeprowadzić przegląd dyrektywy lub ewentualnie zaproponować nowe środki. Zauważono również, że dyrektywa nie jest wystarczająco znana i Komisja powinna dołożyć większych starań, aby obywatele wiedzieli, że mechanizm ten jest dostępny.

Zalecenie B2 – Rozszerzenie automatycznej wymiany informacji

Parlament Europejski wzywa Komisję do oceny konieczności i najlepszej metody rozszerzenia automatycznej wymiany informacji między państwami członkowskimi na kolejne kategorie dochodów i aktywów, takich jak kryptoaktywa (DAC8). Odkąd państwa członkowskie są prawnie zobowiązane do przesyłania danych tylko w odniesieniu do tych kategorii, dla których informacje są już dostępne, w konsekwencji wydaje się brakować informacji dotyczących niektórych kategorii dochodów i aktywów.

Zalecenie B3 – Wytyczne w sprawie pozytywnych bodźców podatkowych

Parlament Europejski wzywa Komisję, aby wydała wytyczne w sprawie zachęt podatkowych, które nie zakłócają funkcjonowania jednolitego rynku. Wynika to z faktu, że pewność podatkowa dla podatników i państw członkowskich zostałaby zwiększona, gdyby państwa członkowskie miały wspólną wiedzę na temat tego, jakie zachęty podatkowe przyczyniają się do poprawy wyników gospodarczych w Unii bez szkody dla jednolitego rynku.

C.    Zmniejszenie luki podatkowej i kosztów przestrzegania przepisów

Zalecenie C1 – Fakturowanie elektroniczne

Parlament Europejski wzywa Komisję Europejską do:

ustanowienia zharmonizowanego wspólnego standardu fakturowania elektronicznego w całej Unii, bezzwłocznie i do 2022 r., w celu zmniejszenia kosztów tworzenia rozdrobnionego, zróżnicowanego systemu w państwach członkowskich;

określenia roli fakturowania elektronicznego w sprawozdawczości w czasie rzeczywistym;

zbadania możliwości stopniowego wprowadzenia obowiązkowego fakturowania elektronicznego w całej Unii do 2023 r., z naciskiem na znaczne obniżenie kosztów przestrzegania przepisów, zwłaszcza dla MŚP. Wystawianie faktur powinno być administrowane wyłącznie przez państwowe/certyfikowane „systemy” przy zapewnieniu pełnej ochrony danych;

zbadania do 2023 r. możliwości dostarczania przez system częściowych (lub pełnych) danych/dokumentów dotyczących przestrzegania przepisów prawa podatkowego kwalifikującym się podatnikom, przy uwzględnieniu odpowiedzialności za zgodność tych deklaracji (lub ich części), zwłaszcza z punktu widzenia redukcji kosztów przestrzegania przepisów i ryzyka dla MŚP.

Zalecenie C2 – Alternatywne sposoby zmniejszenia luki w VAT

Parlament Europejski wzywa Komisję, mając na celu znaczne zmniejszenie luki w VAT w całej Unii, zwłaszcza w gospodarce po pandemii COVID-19, do zaproponowania środków, które znacznie ograniczyłyby zidentyfikowaną lukę w VAT, w szczególności lukę związaną ze zwolnieniem dotyczącym transgranicznego handlu unijnego. Wniosek ten może zostać zrealizowany do 2022–2023 r. w ramach jednej z następujących inicjatyw lub kilku z nich:

wznowienie inicjatywy dotyczącej ostatecznego systemu jako najbardziej naturalnego i skutecznego sposobu walki z oszustwami w zakresie podatku VAT, powodującymi znaczną roczną stratę;

uproszczenie obowiązków w zakresie VAT oraz otrzymywanie danych na potrzeby monitorowania i zwalczania oszustw podatkowych (1) w celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych związanych z VAT w handlu transgranicznym; wzywa Komisję do zaproponowania stopniowego, lecz szybkiego rozszerzenia zakresu usług platformy pojedynczego punktu kontaktowego z B2C na B2B, zwłaszcza w odniesieniu do dostaw B2C, w przypadku których płatnik VAT nie ma siedziby w państwie członkowskim, w którym VAT jest należny, w odniesieniu do niektórych usług B2B, gdy świadczone usługi są głównie usługami typu B2C, oraz w związku z art. 196 dyrektywy 2006/112/WE;

zorganizowanie i zaproponowanie standardu przekazywania online danych dotyczących (w pierwszej kolejności) transgranicznego handlu unijnego, najlepiej z wykorzystaniem danych z fakturowania elektronicznego (lub alternatywnego, ale z zachowaniem zasady, że dane muszą być przekazane tylko raz), w tym wydajnego i wysoce bezpiecznego scentralizowanego/zdecentralizowanego przetwarzania danych w celu wykrywania oszustw. Dane zastąpią wszystkie istniejące wymogi sprawozdawcze w tym obszarze i spowodują zmniejszenie ogólnych kosztów przestrzegania przepisów, zwłaszcza w przypadku MŚP. Gromadzone dane powinny być wykorzystywane z należytym poszanowaniem poufności i z uwzględnieniem wszystkich odpowiednich przepisów dotyczących ochrony danych. Można rozważyć zastosowanie technologii blockchain (lub alternatywnej), a systemy oparte na wspólnych normach unijnych mogłyby być obsługiwane przez prywatnych dostawców.

Zalecenie C3 – Jednolita zharmonizowana deklaracja podatkowa i punkt kompleksowej obsługi

Parlament Europejski wzywa Komisję do przedstawienia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej:

jednolitej i zharmonizowanej deklaracji dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) w celu wsparcia ram BEFIT w Unii. Znormalizowanego podejścia do treści i formatu deklaracji podatkowej, które można by wykorzystać w celu uproszczenia sporządzania deklaracji. Takie rozwiązanie przyczyniłoby się do uproszczenia sprawozdawczości w zakresie CIT oraz do ograniczenia konieczności zlecania na zewnątrz prac związanych z przestrzeganiem przepisów podatkowych, w szczególności w przypadku MŚP prowadzących transgraniczną działalność gospodarczą.

Zalecenie C4 – obserwatorium monitorujące i określające ilościowo tendencje w europejskim systemie podatkowym

W 2019 r. w toku działań przygotowawczych Parlament Europejski zainicjował uruchomienie unijnego obserwatorium podatkowego. Parlament Europejski wzywa Komisję do przedstawienia niezależnej oceny przeprowadzonych prac oraz do zaproponowania dalszych działań w związku z tą inicjatywą.

D.    Nowy skoordynowany europejski system podatku dochodowego od osób prawnych

Zalecenie D1 – Rozwiązanie problemu uprzywilejowania finansowania dłużnego w stosunku do kapitałowego

Komisja ogłosiła inicjatywę mającą na celu złagodzenie wywołanego przez podatek dochodowy uprzywilejowania finansowania dłużnego w stosunku do kapitałowego w decyzjach inwestycyjnych podejmowanych przez przedsiębiorstwa, spowodowanego możliwością odliczenia odsetek od finansowania dłużnego.

Parlament Europejski wzywa Komisję, aby:

przeprowadziła gruntowną ocenę skutków i dodała solidne klauzule zapobiegające unikaniu opodatkowania w przyszłym wniosku w sprawie ulgi mającej na celu ograniczenie zjawiska uprzywilejowania finansowania dłużnego; uznała, że takiemu uprzywilejowaniu można zaradzić, umożliwiając nowe odliczenie kosztów związanych z finansowaniem kapitałowym lub ograniczając możliwości odliczania odsetek; przypomina o redukcji zmniejszenia odliczenia nadwyżki kosztów finansowania zewnętrznego do maksymalnie 20 % zysków podatnika przed naliczeniem odsetek, opodatkowaniem, deprecjacją i amortyzacją (EBITDA), które jest innym rozwiązaniem służącym ograniczeniu zjawiska uprzywilejowania finansowania dłużnego.

Zalecenie D2 – Jednolity zbiór przepisów podatkowych dla Unii

Parlament Europejski wzywa Komisję, aby w przyszłej inicjatywie BEFIT:

przeanalizowała różne elementy składające się na rzeczywistą działalność gospodarczą przedsiębiorstw (sprzedaż, siła robocza, aktywa);

zainicjowała szerokie konsultacje z udziałem państw członkowskich, parlamentów krajowych i Parlamentu Europejskiego.

E.    Skuteczność administracji podatkowych, wymiana informacji podatkowych i jakość danych

Zalecenie E1 – Eurofisc 2.0

Parlament Europejski wzywa Komisję, aby:

wzmocniła unijną sieć ekspertów ds. zwalczania nadużyć finansowych Eurofisc i zapewniła jej wystarczające zasoby na skuteczne wykonywanie wspólnych analiz ryzyka, koordynację postępowań wyjaśniających i współpracę z Europejskim Urzędem ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), Europolem i Prokuraturą Europejską, w szczególności w obszarze badania oszustw związanych z VAT;

przedstawiła wniosek w sprawie Eurofisc 2.0. Przypomina zalecenia zawarte w rezolucji z dnia 16 września 2021 r. w sprawie wdrożenia wymogów UE dotyczących wymiany informacji podatkowych: postępy, wyciągnięte wnioski i przeszkody do pokonania. Zauważa, że sieć Eurofisc 2.0 mogłaby w znacznym stopniu przyczynić się do skutecznego wykorzystania przez administracje podatkowe wymienianych informacji podatkowych oraz do poprawy jakości wymienianych informacji.


(1)  Zgodnie z badaniem przeprowadzonym przez Dział ds. Europejskiej Wartości Dodanej EPRS scenariusz rozszerzonej współpracy – wymiana informacji + punkt kompleksowej obsługi wygeneruje europejską wartość dodaną w wysokości około 39 mld EUR.


III Akty przygotowawcze

Parlament Europejski

Wtorek, 8 marca 2022 r.

9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/223


P9_TA(2022)0053

Regionalne rachunki ekonomiczne dla rolnictwa ***I

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 138/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do regionalnych rachunków ekonomicznych dla rolnictwa (COM(2021)0054 – C9-0020/2021 – 2021/0031(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

(2022/C 347/21)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2021)0054),

uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 338 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9-0020/2021),

uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu oraz przekazane pismem z dnia 10 grudnia 2021 r. zobowiązanie przedstawiciela Rady do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 59 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (A9-0282/2021),

1.

przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.

zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;

3.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/224


P9_TA(2022)0054

Uruchomienie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji – wniosek EGF/2021/006 ES/Cataluña automotive – Hiszpania

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników w następstwie wniosku złożonego przez Hiszpanię – EGF/2021/006 ES/Cataluña automotive (COM(2022)0020 – C9-0015/2022 – 2022/0010(BUD))

(2022/C 347/22)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2022)0020 – C9-0015/2022),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/691 z dnia 28 kwietnia 2021 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EFG) oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 1309/2013 (1) („rozporządzenie w sprawie EFG”),

uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027 (2) („rozporządzenie w sprawie WRF”), w szczególności jego art. 8,

uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych (3), w szczególności jego pkt 9,

uwzględniając pismo przesłane przez Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A9-0038/2022),

A.

mając na uwadze, że Unia opracowała instrumenty ustawodawcze i budżetowe, aby zapewnić dodatkowe wsparcie pracownikom dotkniętym skutkami globalizacji oraz zmianami technologicznymi i środowiskowymi, takimi jak zmiany we wzorcach światowej wymiany handlowej, spory handlowe, znaczące zmiany w stosunkach handlowych Unii lub strukturze rynku wewnętrznego i kryzysy finansowe lub gospodarcze oraz przejście na gospodarkę niskoemisyjną, bądź zmianami będącymi konsekwencją cyfryzacji lub automatyzacji;

B.

mając na uwadze, że wkłady finansowe z Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EFG) powinny być ukierunkowane przede wszystkim na środki aktywnej polityki rynku pracy i zindywidualizowane usługi, które mają na celu szybką reintegrację beneficjentów prowadzącą do godnego i trwałego zatrudnienia, a jednocześnie przygotowanie ich do funkcjonowania w bardziej ekologicznej i cyfrowej gospodarce europejskiej;

C.

mając na uwadze, że Hiszpania złożyła wniosek EGF/2021/006 ES/Cataluña automotive o wkład finansowy z EFG w związku z 705 zwolnieniami w sektorze gospodarki zaklasyfikowanym (4) do działu 29 według NACE Rev. 2 (Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep) w regionie Cataluña (ES51) w Hiszpanii, zaliczanym do poziomu NUTS 2; okres odniesienia dla tego wniosku trwał od 1 stycznia do 1 lipca 2021 r.;

D.

mając na uwadze, że wniosek dotyczy 346 zwolnionych pracowników, którzy zaprzestali prowadzenia działalności w okresie odniesienia w sektorze gospodarki, podczas gdy 359 pracowników zostało zwolnionych przed okresem odniesienia lub po nim w następstwie tych samych wydarzeń, które spowodowały zaprzestanie działalności przez zwolnionych pracowników w okresie odniesienia, w związku z czym zostaną oni również uznani za kwalifikujących się beneficjentów;

E.

mając na uwadze, że wniosek opiera się na kryteriach interwencji określonych w art. 4 ust. 2 lit. b) rozporządzenia w sprawie EFG, zgodnie z którymi wymagane jest zaprzestanie działalności przez co najmniej 200 zwolnionych pracowników w sześciomiesięcznym okresie odniesienia w przedsiębiorstwach działających w tym samym sektorze gospodarki według klasyfikacji NACE Rev. 2 i zlokalizowanych w jednym regionie lub w dwóch sąsiadujących ze sobą regionach na poziomie NUTS 2 w państwie członkowskim;

F.

mając na uwadze, że 28 maja 2020 r. przedsiębiorstwo Nissan ogłosiło zamknięcie fabryki w Barcelonie, co spowodowało bezpośrednie zwolnienia ponad 2 500 osób i utratę 8 000 miejsc pracy wśród dostawców; mając na uwadze, że zwolnienia, o których mowa w niniejszym wniosku, dotyczą czterech powiatów w regionie Barcelony (Barcelonès, Alt Penedés, Baix Llobregat i Vallès Oriental), w których znajduje się duża liczba przedsiębiorstw w sektorze motoryzacyjnym; mając na uwadze, że liczba pracowników zwolnionych w wyniku procedury zwolnień grupowych w okresie od stycznia do czerwca 2021 r. w Katalonii (7 993 osób) przekracza już liczbę zwolnionych pracowników w całym 2020 r. (7 936 osób) i że liczba zlikwidowanych miejsc pracy w tym regionie wzrosła w latach 2018–2020;

G.

mając na uwadze, że środki z EFG nie mogą przekroczyć maksymalnej rocznej kwoty 186 000 000 EUR (w cenach z 2018 r.), zgodnie z art. 8 rozporządzenia w sprawie ERF;

1.

zgadza się z Komisją, że warunki określone w art. 4 ust. 2 lit. b) rozporządzenia w sprawie EFG zostały spełnione i że Hiszpanii przysługuje na mocy tego rozporządzenia wkład finansowy w wysokości 2 795 156 EUR, co stanowi 85 % łącznych kosztów wynoszących 3 288 419 EUR, na które składają się wydatki na zindywidualizowane usługi w wysokości 3 138 300 EUR oraz wydatki na wdrożenie EFG w wysokości 150 119 EUR (5);

2.

zauważa, że władze hiszpańskie złożyły wniosek 23 września 2021 r. oraz że Komisja zakończyła ocenę wniosku 20 stycznia 2022 r. i przekazała ją Parlamentowi tego samego dnia;

3.

odnotowuje, że wniosek dotyczy ogółem 705 zwolnionych pracowników, którzy zaprzestali działalności; ponadto zauważa, że Hiszpania oczekuje, iż 450 spośród wszystkich kwalifikujących się beneficjentów skorzysta ze środków pomocowych (beneficjenci objęci pomocą); podkreśla potrzebę przejrzystości na każdym etapie procedury i wzywa do zaangażowania partnerów społecznych we wdrażanie i ocenę pakietu usług;

4.

przypomina, że oczekuje się, iż zwolnienia spowodują poważne skutki społeczne dla Katalonii, gdzie przemysł motoryzacyjny jest trzecim co do wielkości sektorem (po branży chemicznej i spożywczej), zarówno pod względem obrotów, jak i zatrudnienia;

5.

zwraca uwagę, że 34,9 % beneficjentów objętych pomocą ma więcej niż 54 lata, 44,4 % to kobiety, a 50,4 % ma wykształcenie średnie I stopnia lub niższe; jest zdania, że profil wiekowy i poziom wykształcenia beneficjentów objętych pomocą stwarzają szczególne wyzwania w zakresie ponownego zatrudnienia, w związku z czym podkreśla, że trzeba należycie uwzględnić specyfikę wieku, poziomu wykształcenia i połączenia obu tych czynników przy wdrażaniu pakietu zindywidualizowanych usług;

6.

zauważa, że Hiszpania rozpoczęła świadczenie zindywidualizowanych usług na rzecz beneficjentów objętych pomocą 17 stycznia 2022 r., a zatem okres kwalifikowalności do otrzymania wkładu finansowego z EFG będzie trwał od 17 stycznia 2022 r. przez 24 miesiące po dacie wejścia w życie decyzji w sprawie finansowania;

7.

przypomina, że zindywidualizowane usługi, które mają zostać zapewnione zwolnionym pracownikom i stanowią 37,8 % wsparcia finansowego, obejmują następujące działania: warsztaty na temat metod poszukiwania pracy, poradnictwo zawodowe, szkolenia (kompetencje horyzontalne, przekwalifikowanie, doskonalenie zawodowe i staże, a także szkolenie zawodowe), wspieranie przedsiębiorczości, dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej, intensywna pomoc w poszukiwaniu pracy, w tym określanie lokalnych i regionalnych perspektyw zawodowych, poradnictwo po powrocie na rynek pracy i różne zachęty finansowe;

8.

wyraża zadowolenie w związku z tym, że skoordynowany pakiet zindywidualizowanych usług zaplanowano zgodnie z hiszpańską strategią gospodarki o obiegu zamkniętym (6), która musi opierać się na nietoksycznych cyklach materiałowych, i zgodnie ze strategią na rzecz zrównoważonego rozwoju Katalonii (7) oraz że wniosek o wkład z EFG został poparty przez przedstawicieli SOC (8), CIAC (9) i Agència per la Competitivitat de l’Empresa (ACCIÓ) (10) w ramach procesu, w którym uczestniczyli partnerzy społeczni (11); odnotowuje, że działania szkoleniowe powinny spełniać wymóg upowszechniania umiejętności wymaganych w cyfrowej epoce przemysłowej oraz w zielonej i zasobooszczędnej gospodarce, zgodnie z art. 7 ust. 2 rozporządzenia w sprawie EFG;

9.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że zachęty obejmują dopłaty (w wysokości do 20 EUR dziennie) do wydatków zwolnionych pracowników pełniących obowiązki opiekuńcze lub osób powracających do pracy (w wysokości 350 EUR miesięcznie, maksymalnie przez okres trzech miesięcy); podkreśla, że zachęta ta ma na celu wspieranie szybkiego ponownego zatrudnienia oraz zachęcenie starszych pracowników do pozostania na rynku pracy;

10.

podkreśla, że władze Hiszpanii potwierdziły, że działania kwalifikowalne nie są objęte pomocą z innych funduszy lub instrumentów finansowych Unii;

11.

przypomina, że aby zapewnić pełną dodatkowość środków, pomoc z EFG nie może zastępować działań, za które na mocy prawa krajowego lub umów zbiorowych odpowiedzialne są przedsiębiorstwa, ani też żadnych świadczeń lub praw beneficjentów środków z EFG;

12.

przypomina, że dekarbonizacja sektora transportu jest bliska; zauważa, że cyfrowa i ekologiczna transformacja będzie miała również wpływ na rynek pracy i oczekuje się, że w istotny sposób ukształtuje sektor motoryzacyjny; przypomina w tym kontekście o ważnej roli, jaką Unia powinna odgrywać w zapewnianiu kwalifikacji niezbędnych przy sprawiedliwej transformacji zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem; zdecydowanie opowiada się za tym, by w latach 2021–2027 EFG nadal okazywał solidarność z osobami będącymi w potrzebie oraz by nadal koncentrował się na wpływie restrukturyzacji na pracowników, i apeluje o to, by przy składaniu przyszłych wniosków zadbano o jak największą spójność polityki; uważa, że należy zwrócić szczególną uwagę na kształcenie zapewniające kwalifikacje, w tym szkolenie zawodowe oraz promowanie tzw. dualnego systemu kształcenia zawodowego, który okazał się skuteczny w kilku państwach członkowskich;

13.

zauważa, że spełniono wszystkie wymogi proceduralne; podkreśla potrzebę przejrzystości na każdym etapie procedury; z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie partnerów społecznych w prace grupy roboczej powołanej w celu określenia pakietu środków, w odniesieniu do których wnioskuje się o współfinansowanie z EFG, i wzywa do zaangażowania partnerów społecznych we wdrażanie i ocenę pakietu usług;

14.

zatwierdza decyzję załączoną do niniejszej rezolucji;

15.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do podpisania wraz z przewodniczącym Rady niniejszej decyzji i zapewnienia jej publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

16.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji wraz z załącznikiem Radzie i Komisji.

(1)  Dz.U. L 153 z 3.5.2021, s. 48.

(2)  Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 11.

(3)  Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 28.

(4)  Przedsiębiorstwa, których dotyczy wniosek: Aludyne Automotive Spain SLU, Bosch Sistemas de Frenado SLU, Continental Automotive Spain SA, Faurencia Interior Systems España SAU, Fico Transpar SA, Gruau Ibérica SLU, Magna Seating Spain SLU, Nobel Plastiques Iberia SA, Robert Bosch España (Castellet plant), U-Shin Spain SLU.

(5)  Zgodnie z art. 7 ust. 5 rozporządzenia w sprawie EFG.

(6)  https://www.miteco.gob.es/es/calidad-y-evaluacion-ambiental/temas/economia-circular/estrategia/

(7)  Estrategia para el desarrollo sostenible de Cataluña

(8)  Servei Públic d'Ocupació de Catalunya

(9)  Klaster przemysłu motoryzacyjnego Katalonii (CIAC)

(10)  ACCIÓ jest katalońską agencją ds. konkurencyjności przedsiębiorstw.

(11)  Comisiones Obreras, UGT, Fomento del Trabajo Nacional (FOMENT) i PIMEC (stowarzyszenie MŚP Katalonii).


ZAŁĄCZNIK

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników w następstwie wniosku złożonego przez Hiszpanię (EGF/2021/006 ES / Cataluña automotive)

(Tekst tego załącznika nie został powtórzony w tym miejscu, ponieważ odpowiada on końcowej wersji decyzji (UE) 2022/458.)


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/228


P9_TA(2022)0055

Uruchomienie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników – wniosek EGF/2022/000 TA 2022 – pomoc techniczna z inicjatywy Komisji

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 marca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EGF/2022/000 TA 2022 – Pomoc techniczna z inicjatywy Komisji) (COM(2022)0025 – C9-0025/2022 – 2022/0015(BUD))

(2022/C 347/23)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2022)0025 – C9-0025/2022),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/691 z dnia 28 kwietnia 2021 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EFG) i uchylenia rozporządzenia (UE) nr 1309/2013 (1) („rozporządzenie w sprawie EFG”),

uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027 (2), w szczególności jego art. 8,

uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych (3) („porozumienie międzyinstytucjonalne z 16 grudnia 2020 r.”), w szczególności jego pkt 9,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A9-0037/2022),

A.

mając na uwadze, że Unia opracowała instrumenty ustawodawcze i budżetowe w celu zapewnienia dodatkowego wsparcia pracownikom dotkniętym skutkami globalizacji oraz zmianami technologicznymi i środowiskowymi, takimi jak zmiany w strukturze światowego handlu, spory handlowe, istotne zmiany w stosunkach handlowych Unii lub w strukturze rynku wewnętrznego, oraz kryzysem finansowym lub gospodarczym, a także przejściem na gospodarkę niskoemisyjną bądź zmianami będącymi konsekwencją cyfryzacji lub automatyzacji;

B.

mając na uwadze, że pomoc Unii dla zwolnionych pracowników powinna być dynamiczna i powinno się jej udzielać jak najszybciej i jak najskuteczniej, z należytym uwzględnieniem porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 16 grudnia 2020 r. w odniesieniu do przyjęcia decyzji o uruchomieniu Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników;

C.

mając na uwadze, że Unia rozszerzyła zakres EFG przede wszystkim po to, aby zapewnić wsparcie finansowe w przypadku istotnych działań restrukturyzacyjnych, a tym samym zminimalizować skutki gospodarcze kryzysu związanego z COVID-19;

D.

mając na uwadze, że przyjęcie nowego rozporządzenia w sprawie EFG w 2021 r. jeszcze bardziej rozszerzyło zakres EFG na poważne przypadki restrukturyzacji spowodowane przejściem na gospodarkę niskoemisyjną bądź w wyniku cyfryzacji lub automatyzacji, a jednocześnie obniżyło próg wymagany do uruchomienia EFG z 500 zwolnionych pracowników do 200;

E.

mając na uwadze, że w art. 8 ust. 1 rozporządzenia Rady (UE, Euratom) 2020/2093 ustalono maksymalną roczną kwotę dla EFG na 186 mln EUR (w cenach z 2018 r.), a także mając na uwadze, że art. 11 ust. 1 rozporządzenia w sprawie EFG stanowi, że do 0,5 % tej kwoty można udostępnić na pomoc techniczną z inicjatywy Komisji;

F.

mając na uwadze, że w 2021 r. Komisja nie zwracała się o żadne wsparcie techniczne ze względu na niepewność dotyczącą ogólnych operacji, w szczególności zdarzeń, które wymagałyby fizycznej obecności, spowodowaną pandemią COVID-19;

G.

mając na uwadze, że pomoc techniczna może obejmować wydatki techniczne i administracyjne związane z wdrażaniem EFG, takie jak działania przygotowawcze, monitorowanie, kontrola, audyt i ocena, a także gromadzenie danych, w tym w odniesieniu do instytucjonalnych systemów informatycznych, działań komunikacyjnych oraz działań zwiększających widoczność EFG jako funduszu lub w odniesieniu do konkretnych projektów i innych środków pomocy technicznej;

H.

mając na uwadze, że proponowana kwota 290 000 EUR stanowi około 0,14 % maksymalnego rocznego budżetu dostępnego na EFG w 2022 r.;

1.

zgadza się na zaproponowane przez Komisję środki, które będą finansowane jako pomoc techniczna zgodnie z art. 11 ust. 1 i 4 oraz art. 12 ust. 2, 3 i 4 rozporządzenia w sprawie EFG;

2.

z zadowoleniem przyjmuje utworzenie specjalnej strony internetowej dla EFG i wzywa Komisję do jej regularnego aktualizowania i rozszerzania, aby zwiększyć widoczność europejskiej solidarności okazywanej przez EFG ogółowi społeczeństwa oraz poprawić przejrzystość działań Unii;

3.

z zadowoleniem przyjmuje nieustanną pracę nad znormalizowanymi procedurami dotyczącymi wniosków o wkład z EFG i zarządzania nimi z zastosowaniem funkcji systemu elektronicznej wymiany danych (wspólny system dzielonego zarządzania funduszami – SCF), który umożliwia uproszczenie i szybsze rozpatrywanie wniosków, a także lepszą sprawozdawczość;

4.

odnotowuje, że Komisja wykorzysta budżet dostępny na wsparcie administracyjne do odbycia posiedzeń grupy eksperckiej osób kontaktowych ds. EFG, w której skład wchodzi po jednym członku z każdego państwa członkowskiego, oraz do zorganizowania jednego seminarium z udziałem organów wykonawczych EFG i partnerów społecznych, aby wspierać tworzenie sieci kontaktów między państwami członkowskimi;

5.

wzywa Komisję do dalszego systematycznego zapraszania Parlamentu na te posiedzenia i seminaria zgodnie z odpowiednimi postanowieniami porozumienia ramowego w sprawie stosunków między Parlamentem a Komisją;

6.

wzywa Komisję do dostosowania – w stosownych przypadkach i w razie potrzeby – najlepszych praktyk opracowanych w czasie pandemii COVID-19, nie do ich całkowitego wyeliminowania, gdy pozwolą na to okoliczności pandemii, ale do wykorzystania ich jako podstawy lepszych metod pracy i wymiany;

7.

podkreśla potrzebę dalszego zwiększania ogólnej wiedzy o EFG i jego widoczności; zwraca uwagę, że cel ten można osiągnąć, jeżeli EFG będzie przedmiotem różnego rodzaju publikacji oraz działań audiowizualnych Komisji zgodnie z art. 11 ust. 1 rozporządzenia w sprawie EFG;

8.

przypomina wnioskującym państwom członkowskim o ich kluczowej roli w szerokim upowszechnianiu działań finansowanych z EFG wśród zainteresowanych beneficjentów, władz lokalnych i regionalnych, partnerów społecznych, mediów i ogółu społeczeństwa, jak stanowi art. 12 rozporządzenia w sprawie EFG;

9.

zatwierdza decyzję załączoną do niniejszej rezolucji;

10.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do podpisania wraz z przewodniczącym Rady niniejszej decyzji i zapewnienia jej publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

11.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji wraz z załącznikiem Radzie i Komisji.

(1)  Dz.U. L 153 z 3.5.2021, s. 48.

(2)  Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 11.

(3)  Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 28.


ZAŁĄCZNIK

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EGF/2022/000 TA 2022 – Pomoc techniczna z inicjatywy Komisji)

(Tekst tego załącznika nie został powtórzony w tym miejscu, ponieważ odpowiada on końcowej wersji decyzji (UE) 2022/457.)


Środa, 9 marca 2022 r.

9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/231


P9_TA(2022)0060

Sklepy wolnocłowe znajdujące się we francuskim terminalu Eurotunelu *

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2008/118/WE i dyrektywę (UE) 2020/262 (wersja przekształcona) w odniesieniu do sklepów wolnocłowych znajdujących się we francuskim terminalu Eurotunelu (COM(2021)0817 – C9-0016/2022 – 2021/0418(CNS))

(Specjalna procedura ustawodawcza – konsultacja)

(2022/C 347/24)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Radzie (COM(2021)0817),

uwzględniając art. 113 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, na mocy którego Rada skonsultowała się z Parlamentem (C9-0016/2022),

uwzględniając art. 82 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A9-0035/2022),

1.

zatwierdza wniosek Komisji;

2.

zwraca się do Rady o poinformowanie go, jeśli uzna ona za stosowne odejście od tekstu przyjętego przez Parlament;

3.

zwraca się do Rady o ponowne skonsultowanie się z Parlamentem, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzenie znaczących zmian do tekstu przyjętego przez Parlament;

4.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/232


P9_TA(2022)0061

Stawki podatku od wartości dodanej *

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie projektu dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w zakresie stawek podatku od wartości dodanej (14754/2021 – C9-0456/2021 – 2018/0005(CNS))

(Specjalna procedura ustawodawcza – ponowna konsultacja)

(2022/C 347/25)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt Rady (14754/2021),

uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Radzie (COM(2018)0020),

uwzględniając swoje stanowisko z dnia 3 października 2018 r. (1),

uwzględniając art. 113 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którym Rada ponownie skonsultowała się z Parlamentem (C9-0456/2021),

uwzględniając art. 82 i 84 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A9-0036/2022),

1.

zatwierdza projekt Rady;

2.

zwraca się do Rady o poinformowanie go, jeśli uzna ona za stosowne odejście od tekstu przyjętego przez Parlament;

3.

zwraca się do Rady o ponowne skonsultowanie się z Parlamentem, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzenie znaczących zmian do tekstu przyjętego przez Parlament;

4.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

(1)  Dz.U. C 11 z 13.1.2020, s. 211.


Czwartek, 10 marca 2022 r.

9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/233


P9_TA(2022)0067

Ogólny unijny program działań w zakresie środowiska do 2030 r. ***I

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ogólnego unijnego programu działań w zakresie środowiska do 2030 r. (COM(2020)0652 – C9-0329/2020 – 2020/0300(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

(2022/C 347/26)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2020)0652),

uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 192 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9-0329/2020),

uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 27 stycznia 2021 r. (1),

uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 5 lutego 2021 r. (2),

uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu oraz przekazane pismem z dnia 10 grudnia 2021 r. zobowiązanie przedstawiciela Rady do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 59 Regulaminu,

uwzględniając opinie przedstawione przez Komisję Transportu i Turystyki oraz Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A9-0203/2021),

1.

przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu (3);

2.

zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;

3.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

(1)  Dz.U. C 123 z 9.4.2021, s. 76.

(2)  Dz.U. C 106 z 26.3.2021, s. 44.

(3)  Niniejsze stanowisko zastępuje poprawki przyjęte dnia 8 lipca 2021 r. (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0352).


P9_TC1-COD(2020)0300

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 10 marca 2022 r. w celu przyjęcia decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/… w sprawie ogólnego unijnego programu działań w zakresie środowiska do 2030 r.

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, decyzji (UE) 2022/591.)


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/234


P9_TA(2022)0069

Utworzenie komisji specjalnej ds. pandemii COVID-19: wnioski i zalecenia na przyszłość

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie powołania „Komisji Specjalnej ds. Pandemii COVID-19: wyciągnięte wnioski i zalecenia na przyszłość” – obowiązki, skład liczbowy i kadencja (2022/2584(RSO))

(2022/C 347/27)

Parlament Europejski,

uwzględniając propozycję Konferencji Przewodniczących,

uwzględniając swoją rezolucję z 17 kwietnia 2020 r. w sprawie skoordynowanych działań UE na rzecz walki z pandemią COVID-19 i jej skutkami (1),

uwzględniając swoją rezolucję z 19 czerwca 2020 r. w sprawie sytuacji w strefie Schengen w kontekście pandemii COVID-19 (2),

uwzględniając swoją rezolucję z 19 czerwca 2020 r. w sprawie ochrony pracowników transgranicznych i sezonowych w Unii w kontekście kryzysu wywołanego COVID-19 (3),

uwzględniając swoją rezolucję z 10 lipca 2020 r. w sprawie unijnej strategii w zakresie zdrowia publicznego po pandemii COVID-19 (4),

uwzględniając swoją rezolucję z 17 września 2020 r. pt. „COVID-19: koordynacja przez UE oceny sytuacji zdrowotnej i klasyfikacji ryzyka oraz konsekwencje dla Schengen i jednolitego rynku (5),

uwzględniając swoją rezolucję z 13 listopada 2020 r. w sprawie wpływu środków stosowanych w odpowiedzi na pandemię COVID-19 na demokrację, praworządność i prawa podstawowe (6),

uwzględniając swoją rezolucję z 10 czerwca 2021 r. w sprawie podjęcia światowego wyzwania, jakim jest COVID-19: skutki odstępstwa od porozumienia WTO TRIPS dla państw rozwijających się w odniesieniu do szczepionek, leczenia oraz sprzętu i zwiększania zdolności produkcyjnych w związku z COVID-19 w krajach rozwijających się (7),

uwzględniając swoją rezolucję z 21 października 2021 r. w sprawie przejrzystości działań UE w zakresie opracowywania, zakupu i dystrybucji szczepionek przeciwko COVID-19 (8),

uwzględniając zestaw wniosków Komisji w sprawie Europejskiej Unii Zdrowotnej z 11 listopada 2020 r. oraz jej wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia (COM(2020)0727),

uwzględniając art. 207 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że rozprzestrzenianie się COVID-19 kosztowało życie wielu milionów osób w Europie i na świecie, spowodowało nieodwracalne szkody i doprowadziło do izolacji ponad miliarda ludzi w domach;

B.

mając na uwadze, że na szczeblu UE podjęto wiele działań, w tym w postaci unijnej strategii dotyczącej szczepionek i koordynacji wspólnej europejskiej reakcji;

C.

mając na uwadze, że Drużyna Europy to jeden z głównych uczestników światowej inicjatywy COVAX na rzecz równego i sprawiedliwego dostępu do szczepionek przeciwko COVID-19;

D.

mając na uwadze, że ze względu na wielkość kwoty finansowania przeznaczonego na przeciwdziałanie skutkom pandemii COVID-19 ważna jest przejrzystość i rozliczalność wydatków publicznych;

E.

mając na uwadze, że COVID-19 w nieproporcjonalny sposób dotknął kobiety, młodzież, osoby z niepełnosprawnościami i grupy szczególnie wrażliwe oraz pogłębił nierówności na świecie;

1.

podejmuje decyzję, by powołać „Komisję Specjalną ds. Pandemii COVID-19: wyciągnięte wnioski i zalecenia na przyszłość”, której zadaniem jest zbadanie, w jaki sposób europejska reakcja na pandemię i wyciągnięte z niej wnioski mogą przyczynić się do przyszłych działań w następujących obszarach:

Zdrowie

a)

reakcja UE, jej instytucji i agencji na pandemię w oparciu o pakiet dotyczący unii zdrowotnej, z myślą o wzmocnieniu zapobiegania kryzysom w UE, a także gotowości i reagowania UE na transgraniczne zagrożenia zdrowia;

b)

poziom koordynacji i solidarności między państwami członkowskimi oraz gotowość systemów opieki zdrowotnej do radzenia sobie z pandemią i przyszłymi transgranicznymi zagrożeniami zdrowia;

c)

wpływ pandemii na zdrowie, w tym na ciągłość opieki zdrowotnej i profilaktyki, badania przesiewowe, diagnozowanie, leczenie i monitorowanie chorób niezakaźnych, zdrowie psychiczne, przewlekły COVID-19 oraz zdrowie i prawa seksualne i reprodukcyjne;

d)

wpływ niedoboru pracowników w sektorze zdrowia na świadczenie opieki zdrowotnej oraz dostępność leków i wyrobów medycznych, w tym sprzętu ochronnego, oraz wpływ pandemii na usługi opiekuńcze, mieszkańców domów opieki, pracowników, opiekunów nieformalnych i osoby pozostające na ich utrzymaniu;

e)

wpływ pandemii na rozwój cyfrowej opieki zdrowotnej, telemedycyny i telekonsultacji, zdalnego monitorowania, urządzeń podłączonych do internetu, cyfrowych platform opieki zdrowotnej i aplikacji zdrowotnych;

f)

strategia UE dotyczącą szczepionek przeciwko COVID-19 oraz sposób, w jaki przyczyniła się ona do zapewnienia dostaw bezpiecznych i skutecznych szczepionek, w tym negocjacje umów zakupu z wyprzedzeniem i porozumień o wspólnych zakupach, przejrzystość i egzekwowanie umów i umów licencyjnych oraz produkcja, przechowywanie i dystrybucja szczepionek, a także kwestia odpowiedzialności prawnej i roli przemysłu farmaceutycznego w wyżej wymienionych obszarach, również w zakresie transferu technologii, aspektów ochrony patentowej i przejrzystości lobbingu;

g)

współpraca w zakresie naukowych i skoordynowanych środków zarządzania ryzykiem, w tym panel doradczy ds. COVID-19;

h)

rola i mandat Europejskiego Urzędu ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia (HERA), Europejskiej Agencji Leków (EMA) i Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) oraz rola strategii na rzecz środków terapeutycznych przeciwko COVID-19 w opracowywaniu dostępnych i przystępnych cenowo produktów;

i)

opór przed szczepieniami i rozpowszechnianie informacji wprowadzających w błąd w walce z pandemią oraz dodatkowe środki UE mające na celu przeciwdziałanie tym zjawiskom w przyszłości;

j)

wzajemne powiązania między zdrowiem zwierząt a zdrowiem ludzi, zwłaszcza w odniesieniu do chorób odzwierzęcych, zgodnie z podejściem „Jedno zdrowie”;

Skoordynowane podejście do poszanowania demokracji i praw podstawowych

k)

kwestia konieczności i proporcjonalności zamykania granic przez państwa członkowskie i innych ograniczeń dotyczących swobodnego przepływu osób i rynku wewnętrznego oraz sposoby unikania zbędnych ograniczeń w przyszłości, m.in. poprzez opracowanie wspólnego podejścia do środków dotyczących podróży;

l)

wpływ na prawa jednostki i prawa podstawowe grup społecznie wrażliwych oraz ogólnie wpływ pod względem nierówności;

m)

różne podejścia do opracowywania i wdrażania narzędzi technologicznych w walce z COVID-19, takich jak aplikacje służące do ustalania kontaktów zakaźnych i unijne cyfrowe zaświadczenie COVID;

n)

wykorzystywanie przez państwa członkowskie różnych zbiorów danych oraz wnioski, jakie należy wyciągnąć w odniesieniu do wykorzystywania tych danych i kryteriów, w szczególności rola zbiorów danych dostarczanych przez ECDC;

o)

demokratyczny nadzór nad reagowaniem na pandemię, w tym włączenie Parlamentu Europejskiego i parlamentów w państwach członkowskich w proces decyzyjny i przejrzystość, z uwzględnieniem prac grupy kontaktowej ds. COVID;

Skutki społeczne i gospodarcze

p)

wpływ pandemii na organizację pracy, telepracę i przyszłość pracy oraz konsekwencje pandemii związane z ubóstwem, nierównościami i wykluczeniem społecznym, a także wpływ pandemii na systemy ochrony socjalnej;

q)

rozwiązania mające na celu przezwyciężenie przeszkód utrudniających korzystanie z technologii cyfrowych oraz wzmocnienie działań mających na celu podnoszenie i zmianę kwalifikacji pracowników;

r)

wpływ na równouprawnienie płci, w tym na osoby zagrożone przemocą ze względu na płeć i przemocą domową, oraz skupienie się na uwzględnianiu perspektywy płci w zarządzaniu kryzysem w odpowiedzi na przyszłe transgraniczne zagrożenia zdrowia;

s)

wpływ pandemii na kształcenie i szkolenie oraz rozwój dzieci i młodzieży;

t)

środki mające na celu zapewnienie strategicznej autonomii UE w dziedzinie zdrowia oraz odporności łańcuchów dostaw, w tym w odniesieniu do produktów farmaceutycznych i medycznych o krytycznym znaczeniu oraz innych podstawowych towarów, a także wspieranie i dostosowywanie polityki UE w zakresie badań naukowych w dziedzinie zdrowia w celu zaradzenia obecnemu kryzysowi i zapobieżenia jego ponownemu pojawieniu się, przy czym działania te są ważnym elementem silnej polityki przemysłowej UE;

u)

wpływ na sektory najbardziej dotknięte pandemią, takie jak kultura, hotelarstwo, turystyka i transport, oraz szybkość i adekwatność reakcji UE;

UE i świat

v)

rola UE w zakresie zarządzania i koordynacji między państwami członkowskimi w odniesieniu do międzynarodowych aspektów pandemii, w tym w ramach Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), Światowej Organizacji Handlu (WTO) i innych wielostronnych inicjatyw, takich jak COVAX, oraz ewentualnego międzynarodowego traktatu w sprawie pandemii, przegląd Międzynarodowych przepisów zdrowotnych (IHR) oraz potrzeba zharmonizowanego podejścia do osób podróżujących do UE z państw trzecich;

w)

podejście do dyplomacji szczepionkowej i kwestia tego, w jakim stopniu przyczynia się ona do globalnej solidarności oraz powszechnego i równego dostępu do podstawowych produktów medycznych i szczepionek, a także przekonanie, że „Nikt nie będzie bezpieczny, dopóki wszyscy nie będą bezpieczni”;

x)

rola, jaką UE i jej państw członkowskich odegrać mogą w radzeniu sobie z nieodpowiednimi dostawami i nierównym dostępem do szczepionek przeciwko COVID-19 i produktów medycznych na całym świecie poprzez zajęcie się kwestią ich przystępności cenowej i dostępności, wąskimi gardłami w łańcuchu dostaw, barierami związanymi z handlem, kwestiami dotyczącymi infrastruktury, a także zapewnienie przejrzystości łańcucha dostaw, a także wiedzy eksperckiej i technicznej wiedzy fachowej;

2.

podkreśla, że komisje stałe Parlamentu powinny podejmować właściwe kroki w związku z zaleceniami komisji specjalnej;

3.

postanawia, że uprawnienia, personel oraz dostępne zasoby komisji stałych Parlamentu odpowiedzialnych za kwestie związane z przyjmowaniem, monitorowaniem i wdrażaniem prawodawstwa Unii odnoszącego się do obszarów kompetencji komisji specjalnej nie będą naruszane, a zatem pozostaną niezmienione; podkreśla potrzebę zapewnienia dobrej współpracy i przepływu informacji między komisją specjalną a właściwymi komisjami stałymi;

4.

postanawia, że jeżeli prace komisji specjalnej obejmą wysłuchania, podczas których przedstawiane będą dowody o charakterze poufnym lub zawierające dane osobowe, lub wymianę poglądów bądź wysłuchania z udziałem organów lub podmiotów na temat informacji poufnych, to posiedzenia odbywać się będą przy drzwiach zamkniętych; postanawia ponadto, że świadkowie i eksperci mają prawo wygłosić oświadczenie lub złożyć zeznanie przy drzwiach zamkniętych;

5.

postanawia, że porządki obrad, listy osób zaproszonych na publiczne posiedzenia i osób biorących w nich udział oraz protokoły tych posiedzeń będą podawane do wiadomości publicznej;

6.

postanawia, że dokumenty poufne otrzymane przez komisję specjalną będą poddawane ocenie na podstawie procedury określonej w art. 221 Regulaminu; postanawia ponadto, że te informacje mogą być wykorzystywane wyłącznie do sporządzenia końcowego sprawozdania komisji specjalnej;

7.

postanawia, że komisja specjalna liczyć będzie 38 członków;

8.

postanawia, że kadencja komisji specjalnej trwać będzie 12 miesięcy, a po upływie tego okresu komisja przedstawi Parlamentowi sprawozdanie zawierające, w stosownych przypadkach, zalecenia dotyczące działań lub inicjatyw, które należy podjąć.

(1)  Dz.U. C 316 z 6.8.2021, s. 2.

(2)  Dz.U. C 362 z 8.9.2021, s. 77.

(3)  Dz.U. C 362 z 8.9.2021, s. 82.

(4)  Dz.U. C 371 z 15.9.2021, s. 102.

(5)  Dz.U. C 385 z 22.9.2021, s. 159.

(6)  Dz.U. C 415 z 13.10.2021, s. 36.

(7)  Dz.U. C 67 z 8.2.2022, s. 64.

(8)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0435.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/238


P9_TA(2022)0070

Utworzenie Komisji Specjalnej ds. Obcych Ingerencji we Wszystkie Procesy Demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym Dezinformacji

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie powołania, kompetencji, składu liczbowego i długości kadencji Komisji Specjalnej ds. Obcych Ingerencji we Wszystkie Procesy Demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym Dezinformacji (INGE 2) (2022/2585(RSO))

(2022/C 347/28)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji Konferencji Przewodniczących,

uwzględniając komunikat Komisji w sprawie europejskiego planu działania na rzecz demokracji (COM(2020)0790),

uwzględniając pakiet dotyczący aktu o usługach cyfrowych, w tym wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie jednolitego rynku usług cyfrowych (akt o usługach cyfrowych) i zmieniającego dyrektywę 2000/31/WE (COM(2020)0825), a także wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie kontestowalnych i uczciwych rynków w sektorze cyfrowym (akt o rynkach cyfrowych) (COM(2020)0842),

uwzględniając swoją rezolucję z 20 października 2021 r. w sprawie europejskich mediów w dekadzie cyfrowej: plan działania na rzecz wsparcia odbudowy i transformacji (1),

uwzględniając kodeks postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji z 2018 r. oraz wytyczne z 2021 r. w sprawie wzmocnienia kodeksu postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji (COM(2021)0262), a także zalecenia dotyczące nowego kodeksu postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji wydane przez Europejską Grupę Regulatorów ds. Audiowizualnych Usług Medialnych w październiku 2021 r.,

uwzględniając wniosek Komisji z 16 grudnia 2020 r. dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie odporności podmiotów krytycznych (COM(2020)0829),

uwzględniając opublikowany w marcu 2021 r. zestaw unijnych narzędzi służących ograniczeniu ryzyka w zakresie cyberbezpieczeństwa w sieciach 5G,

uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 9/2021 pt. „Dezinformacja w UE – pomimo podejmowanych wysiłków problem pozostaje nierozwiązany”,

uwzględniając wspólny komunikat Komisji oraz wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z 10 czerwca 2020 r. pt. „Walka z dezinformacją wokół COVID-19 – dajemy dojść do głosu faktom” (JOIN(2020)0008),

uwzględniając sprawozdanie Komisji Specjalnej ds. Obcych Ingerencji we Wszystkie Procesy Demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym Dezinformacji (A9-0022/2022),

uwzględniając art. 207 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że obce ingerencje stanowią poważne naruszenie powszechnych wartości i zasad, na których opiera się UE, takich jak godność człowieka, wolność, równość, solidarność, poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności, demokracja i praworządność; mając na uwadze, że, jak wskazują dowody, działające w złych intencjach i autorytarne państwowe i niepaństwowe podmioty zagraniczne wykorzystują manipulowanie informacjami i inne metody w celu ingerowania w procesy demokratyczne w UE; mając na uwadze, że te ataki wprowadzają w błąd i oszukują obywateli oraz wpływają na ich zachowania wyborcze, pogłębiają debaty prowadzące do podziałów, dzielą, polaryzują i wykorzystują podatność społeczeństw na zagrożenia, promują nawoływanie do nienawiści, pogarszają sytuację słabszych grup społecznych, które są bardziej narażone na dezinformację, zakłócają integralność demokratycznych wyborów i referendów, wzbudzają nieufność do rządów krajowych, władz publicznych i liberalnego porządku demokratycznego, a ich celem jest destabilizacja europejskiej demokracji;

B.

mając na uwadze, że w okresie poprzedzającym napaść Rosji na Ukrainę, która miała miejsce 24 lutego 2022 r., a także w trakcie trwania agresji, Rosja przeprowadziła kampanię dezinformacyjną o niespotykanej napastliwości i skali w celu wprowadzenia w błąd własnych obywateli w kraju, jak i całej społeczności międzynarodowej;

C.

mając na uwadze, że próby ingerowania w funkcjonowanie demokracji w UE i jej państwach członkowskich, podejmowane przez podmioty państwowe z krajów trzecich i podmioty niepaństwowe, oraz wywieranie presji na wartości zapisane w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej za pośrednictwem ingerencji w złych zamiarach stanowią część szerszej destrukcyjnej tendencji, której doświadczają demokracje na całym świecie;

D.

mając na uwadze, że działające w złych zamiarach podmioty nadal starają się ingerować w procesy wyborcze oraz wykorzystują otwartość i pluralizm naszych społeczeństw, aby atakować procesy demokratyczne i osłabiać odporność UE i jej państw członkowskich;

E.

mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie nie posiadają obecnie specjalnego systemu sankcji w związku z obcymi ingerencjami i kampaniami dezinformacji organizowanymi przez zagraniczne podmioty państwowe, a zatem podmioty takie mogą bezpiecznie zakładać, iż mogą prowadzić kampanie destabilizacji wymierzone w UE bez żadnych konsekwencji;

F.

mając na uwadze, że brakuje wspólnej definicji i zrozumienia tego zjawiska, a w obowiązujących przepisach i strategiach politycznych na szczeblu UE i krajowym, mających na celu wykrywanie obcych ingerencji oraz zapobieganie i przeciwdziałanie im, wciąż istnieje wiele braków i luk;

G.

mając na uwadze, że prawdopodobnie w okresie poprzedzającym wybory lokalne, regionalne, krajowe oraz wybory do Parlamentu Europejskiego w 2024 r. obce ingerencje, dezinformacja oraz liczne ataki na demokrację i zagrożenia dla niej będą się nasilać i będą przeprowadzane w bardziej wyrafinowany sposób;

H.

mając na uwadze, że wcześniejsze zalecenia Parlamentu dotyczące przeciwdziałania szkodliwym obcym ingerencjom w procesy demokratyczne UE przyczyniły się do ogólnego zrozumienia w UE i zwiększenia świadomości na ten temat;

I.

mając na uwadze, że wysłuchania i prace komisji specjalnej INGE przyczyniły się do publicznego uznania i kontekstualizacji tych kwestii oraz z powodzeniem ukształtowały europejską debatę na temat obcych ingerencji;

J.

mając na uwadze, że istnieje potrzeba dalszego monitorowania tych zaleceń;

K.

mając na uwadze, że potrzebne są: globalna, wielostronna współpraca i wsparcie między partnerami o podobnych poglądach, w tym parlamentarzystami, na rzecz przeciwdziałania obcym ingerencjom podejmowanym w złych intencjach i dezinformacji; mając na uwadze, że demokracje rozwinęły zaawansowane umiejętności i strategie przeciwdziałania tym zagrożeniom;

1.

postanawia powołać Komisję Specjalną ds. Obcych Ingerencji we Wszystkie Procesy Demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym Dezinformacji (INGE 2), i przyznać jej następujące kompetencje:

a)

kontrola, we współpracy i porozumieniu z komisjami stałymi w odniesieniu do ich uprawnień i obowiązków wynikających z załącznika VI do Regulaminu, istniejących i planowanych przepisów oraz strategii politycznych w celu wykrycia ewentualnych luk, braków i nakładających się na siebie aspektów, które mogłyby zostać wykorzystane do szkodliwych ingerencji w procesy demokratyczne, w tym w odniesieniu do następujących kwestii:

(i)

strategii politycznych przyczyniających się do procesów demokratycznych w UE, odporności przez orientację sytuacyjną, umiejętności korzystania z mediów i informacji, pluralizmu mediów, niezależnego dziennikarstwa i edukacji,

(ii)

ingerencji z wykorzystaniem platform internetowych, w szczególności poprzez dogłębną ocenę odpowiedzialności i wpływu bardzo dużych platform internetowych na demokrację i procesy demokratyczne w UE,

(iii)

infrastruktury krytycznej i sektorów strategicznych,

(iv)

ingerencji podczas procesów wyborczych,

(v)

potajemnego finansowania działalności politycznej przez podmioty i darczyńców z zagranicy,

(vi)

cyberbezpieczeństwa i odporności na cyberataki, jeżeli mają one związek z procesami demokratycznymi,

(vii)

roli podmiotów niepaństwowych,

(viii)

wpływu ingerencji na prawa mniejszości i inne dyskryminowane grupy,

(ix)

ingerencji podmiotów globalnych za pośrednictwem przejmowania elit, narodowych diaspor, uniwersytetów i wydarzeń kulturalnych,

(x)

odstraszania, demaskowania ataków i zbiorowych środków zaradczych, w tym sankcji,

(xi)

sąsiedztwa i współpracy globalnej oraz multilateralizmu;

(xii)

ingerencji w UE i państwach trzecich podmiotów mających siedzibę w UE,

b)

opracowanie, w ścisłej współpracy z komisjami stałymi i zgodnie z metodami pracy komisji specjalnej INGE 1, propozycji, jak zaradzić tym brakom, aby zwiększyć odporność prawną UE i usprawnić ramy instytucjonalne UE,

c)

ścisła współpraca z innymi instytucjami UE, organami państw członkowskich, organizacjami międzynarodowymi, społeczeństwem obywatelskim oraz partnerami państwowymi i niepaństwowymi w państwach trzecich w celu wzmocnienia działań UE przeciwko zagrożeniom hybrydowym i dezinformacji, przy czym wszystkie publiczne działania specjalnej komisji INGE 2 będą zgodne z priorytetami określonymi w niniejszej decyzji,

d)

szczegółowe i rygorystyczne monitorowanie wdrażania sprawozdania komisji specjalnej INGE 1 wraz z oceną działań podjętych przez instytucje UE,

e)

przyczynianie się do ogólnej odporności instytucjonalnej na obce ingerencje, zagrożenia hybrydowe i dezinformację w okresie poprzedzającym wybory do Parlamentu Europejskiego w 2024 r.;

2.

postanawia, że jeżeli działalność komisji specjalnej obejmie przesłuchania, z których zeznania mają charakter poufny lub zawierają dane osobowe, lub obejmie wymianę poglądów lub wysłuchania z udziałem organów lub podmiotów na temat informacji poufnych, w tym badań naukowych lub ich części, którym przyznano status poufności zgodnie z art. 63 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 (2), to posiedzenia odbywać się będą przy drzwiach zamkniętych; postanawia ponadto, że świadkowie i eksperci mają prawo wygłosić oświadczenie lub złożyć zeznanie przy drzwiach zamkniętych;

3.

postanawia, że listy osób zaproszonych na publiczne posiedzenia i osób biorących w nich udział oraz protokoły z tych posiedzeń będą podawane do wiadomości publicznej;

4.

postanawia, że dokumenty poufne otrzymane przez komisję specjalną będą poddawane ocenie na podstawie procedury określonej w art. 221 Regulaminu; postanawia ponadto, że te informacje mogą być wykorzystywane wyłącznie do sporządzenia końcowego sprawozdania komisji specjalnej;

5.

postanawia, że komisja specjalna liczyć będzie 33 członków;

6.

postanawia, że czas trwania mandatu komisji specjalnej wynosi 12 miesięcy i że okres ten rozpoczyna bieg z dniem posiedzenia inauguracyjnego komisji;

7.

postanawia, że komisja specjalna – po przeanalizowaniu wykonania sprawozdania komisji specjalnej INGE 1 i obowiązujących przepisów oraz po zidentyfikowaniu luk, braków i nakładających się na siebie aspektów – określi odpowiednią podstawę prawną dla wszelkich niezbędnych aktów prawnych i przygotuje podstawy dla stałych rozwiązań instytucjonalnych UE w celu przeciwdziałania szkodliwym obcym ingerencjom i dezinformacji oraz, w razie potrzeby, zwróci się do Komisji o podjęcie konkretnych kroków instytucjonalnych sporządzając, zgodnie z art. 54 Regulaminu, sprawozdanie z własnej inicjatywy, w którym wezwie Komisję do przedłożenia odpowiedniego wniosku w tej sprawie.

(1)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0428.

(2)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 1).


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/241


P9_TA(2022)0071

Utworzenie komisji śledczej do zbadania zarzutów dotyczących wykorzystywania Pegasusa i innego podobnego oprogramowania szpiegującego do inwigilacji

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie powołania komisji śledczej w celu zbadania stosowania oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego służącego inwigilacji oraz określenia przedmiotu dochodzenia, a także zakresu odpowiedzialności, składu liczbowego i czasu trwania mandatu komisji (2022/2586(RSO))

(2022/C 347/29)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek złożony przez 290 posłów w sprawie powołania komisji śledczej w celu zbadania zarzutów naruszenia prawa Unii lub niewłaściwego administrowania w jego stosowaniu w odniesieniu do używania oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego służącego inwigilacji, instalowanego na urządzeniach mobilnych poprzez wykorzystanie luk informatycznych („równoważne oprogramowanie szpiegowskie”),

uwzględniając wniosek Konferencji Przewodniczących,

uwzględniając art. 226 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

uwzględniając decyzję 95/167/WE, Euratom, EWWiS Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji z dnia 19 kwietnia 1995 r. w sprawie szczegółowych przepisów regulujących egzekwowanie przez Parlament Europejski jego prawa do prowadzenia dochodzeń (1),

uwzględniając przywiązanie Unii Europejskiej do wartości i zasad wolności, demokracji oraz poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz praworządności, jak określono w preambule Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), a w szczególności w art. 2, 6 i 21 tego traktatu,

uwzględniając art. 4 ust. 2 TUE, który potwierdza wyłączną kompetencję państw członkowskich w zakresie utrzymania porządku publicznego i ochrony bezpieczeństwa narodowego,

uwzględniając art. 16 i 223 TFUE,

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej (zwana dalej „Kartą”), w szczególności jej art. 7, 8, 11, 21 i 47, w których uznaje się określone w niej prawa, wolności i zasady, takie jak poszanowanie życia prywatnego i rodzinnego oraz ochrona danych osobowych, wolność wypowiedzi i informacji, prawo do niedyskryminacji, a także prawo do skutecznego środka prawnego i dostępu do bezstronnego sądu, i które mają pełne zastosowanie do państw członkowskich przy wdrażaniu prawa Unii, a także jej art. 52 ust. 1, który dopuszcza pewne ograniczenia w korzystaniu z podstawowych praw i wolności,

uwzględniając dyrektywę 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotyczącą przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej) (2),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (3),

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/680 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępczości, prowadzenia postępowań przygotowawczych, wykrywania i ścigania czynów zabronionych i wykonywania kar, w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylającą decyzję ramową Rady 2008/977/WSiSW (4),

uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2019/797 z dnia 17 maja 2019 r. w sprawie środków ograniczających w celu zwalczania cyberataków zagrażających Unii lub jej państwom członkowskim (5), zmienioną decyzją Rady (WPZiB) 2021/796 z dnia 17 maja 2021 r. (6),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/821 z dnia 20 maja 2021 r. ustanawiające unijny system kontroli wywozu, pośrednictwa, pomocy technicznej, tranzytu i transferu produktów podwójnego zastosowania (7),

uwzględniając Akt dotyczący wyborów przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich (8),

uwzględniając Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w szczególności jej art. 8, 9, 13 i 17, oraz protokoły do tej konwencji,

uwzględniając Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka (9),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie realizowanych przez NSA amerykańskich programów nadzoru, organów nadzoru w różnych państwach członkowskich oraz ich wpływu na prawa podstawowe obywateli UE oraz na współpracę transatlantycką w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych (10), a także swoje zalecenia dotyczące wzmocnienia bezpieczeństwa informatycznego w instytucjach, organach i agencjach UE,

uwzględniając art. 208 Regulaminu,

A.

mając na uwadze niedawne doniesienia, że kilka krajów, w tym państwa członkowskie, wykorzystywało oprogramowanie szpiegowskie Pegasus do inwigilacji dziennikarzy, polityków, funkcjonariuszy organów ścigania, dyplomatów, prawników, przedsiębiorców, organizacji społeczeństwa obywatelskiego i innych podmiotów oraz że takie praktyki są niezwykle niepokojące i wydają się potwierdzać zagrożenia związane z nadużywaniem technologii inwigilacji do podważania praw człowieka i demokracji;

1.

podejmuje decyzję o powołaniu komisji śledczej w celu zbadania zarzutów naruszenia prawa Unii lub niewłaściwego administrowania w jego stosowaniu w odniesieniu do używania oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego, bez uszczerbku dla właściwości sądów krajowych lub unijnych;

2.

postanawia, że komisja śledcza będzie miała za zadanie:

zbadać zakres zarzutów naruszenia prawa Unii lub niewłaściwego administrowania w jego stosowaniu, wynikających z używania oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego, gromadzić informacje na temat zakresu, w jakim państwa członkowskie, w tym między innymi Węgry i Polska, lub państwa trzecie stosują natrętną inwigilację w sposób naruszający prawa i wolności zapisane w Karcie, a także ocenić poziom ryzyka, jakie stanowi to dla wartości zapisanych w art. 2 TUE, takich jak demokracja, praworządność i poszanowanie praw człowieka;

na potrzeby wykonywania swoich obowiązków – gromadzić i analizować informacje w celu potwierdzenia:

stosowania i funkcjonowania oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego oraz jego domniemanego negatywnego wpływu na prawa podstawowe zapisane w Karcie w przypadkach, w których państwa członkowskie wdrażały prawo Unii;

obowiązujących ram prawnych, w których państwa członkowskie nabyły i stosowały oprogramowanie Pegasus i równoważne oprogramowanie szpiegowskie;

czy organy państw członkowskich korzystały z oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego do celów politycznych, gospodarczych lub innych nieuzasadnionych celów inwigilacji dziennikarzy, polityków, funkcjonariuszy organów ścigania, dyplomatów, prawników, przedsiębiorców, organizacji społeczeństwa obywatelskiego lub innych podmiotów, co stanowi naruszenie prawa Unii i wartości zapisanych w art. 2 TUE lub praw zapisanych w Karcie;

czy stosowanie oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego wbrew prawu Unii miało negatywny wpływ na procesy demokratyczne w państwach członkowskich dotyczące wyborów na szczeblu lokalnym, krajowym i europejskim;

zarzutów naruszenia dyrektywy 2002/58/WE lub niewłaściwego administrowania w jej stosowaniu przez państwa członkowskie, wynikających z używania oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego, w szczególności w odniesieniu do zasady poufności komunikacji oraz zakazu słuchania, nagrywania, przechowywania lub innych rodzajów przejęcia lub nadzoru komunikatu i związanych z nim danych o ruchu osób;

czy stosowanie oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego przez państwa członkowskie stanowiło naruszenie dyrektywy (UE) 2016/680 i rozporządzenia (UE) 2016/679, doprowadziło do takich naruszeń lub je ujawniło;

czy Komisja posiadała dowody na stosowanie oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego przeciwko osobom;

czy państwa członkowskie zadbały o wystarczające zabezpieczenia instytucjonalne i prawne, aby uniknąć nielegalnego korzystania z oprogramowania szpiegowskiego, oraz czy osoby, które podejrzewają, że ich prawa zostały naruszone przez stosowanie oprogramowania szpiegowskiego, mają dostęp do skutecznego środka odwoławczego;

domniemanego niepodejmowania przez państwa członkowskie działań w odniesieniu do zaangażowania podmiotów w UE w opracowywanie, rozpowszechnianie lub finansowanie oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego, w tym łańcucha dostaw pod względem technologii i jej wykorzystania, w zakresie, w jakim narusza to prawo Unii, w tym rozporządzenie (UE) 2021/821, w tym w przypadku, gdy oprogramowanie szpiegowskie wprowadzane do obrotu w określonym celu (np. walka z terroryzmem) jest wykorzystywane w innym kontekście;

roli rządu Izraela i innych państw trzecich w dostarczaniu państwom członkowskim oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego;

czy stosowanie oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego przez organy państw członkowskich doprowadziło do przekazania danych osobowych państwom trzecim, w szczególności m.in. grupie NSO, a także rządom państw trzecich;

czy stosowanie oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego z bezpośrednim lub pośrednim udziałem podmiotów powiązanych z UE przyczyniło się do nielegalnego szpiegowania dziennikarzy, polityków, funkcjonariuszy organów ścigania, dyplomatów, prawników, przedsiębiorców, organizacji społeczeństwa obywatelskiego lub innych podmiotów w państwach trzecich oraz czy doprowadziło do łamania lub naruszeń praw człowieka budzących poważne obawy w odniesieniu do celów wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE oraz czy stosowanie takiego oprogramowania było sprzeczne z wartościami zapisanymi w art. 21 TUE i w Karcie praw podstawowych, a także z należytym uwzględnieniem Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka oraz innych praw zapisanych w międzynarodowym prawie dotyczącym praw człowieka;

czy istniały wystarczające podstawy do przyjęcia przez Radę środków ograniczających lub sankcji w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE wobec jednego lub większej liczby państw trzecich, w przypadku gdy decyzja przyjęta zgodnie z tytułem V rozdział 2 TUE przewidywała zerwanie lub ograniczenie stosunków gospodarczych lub finansowych, zgodnie z art. 215 ust. 1 TFUE;

czy stosowanie oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego przez państwa trzecie miało wpływ na prawa podstawowe zagwarantowane w prawie Unii oraz czy istnieją wystarczające podstawy, by Rada dokonała ponownej oceny wszelkich umów o współpracy międzynarodowej w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości zawartych z państwami trzecimi zgodnie z art. 218 TFUE;

przedstawić wszelkie zalecenia, jakie uzna za niezbędne w tym względzie;

przedstawić zalecenia dotyczące ochrony instytucji UE, jej członków i pracowników przed takim oprogramowaniem szpiegowskim;

3.

postanawia, że komisja śledcza przedstawi sprawozdanie końcowe w terminie 12 miesięcy od momentu przyjęcia niniejszej decyzji;

4.

postanawia, że komisja śledcza powinna uwzględnić w swoich pracach wszelkie istotne zmiany dotyczące kwestii należących do jej kompetencji, które to zmiany wystąpią w czasie trwania jej mandatu;

5.

podkreśla, że w celu zapewnienia dobrej współpracy i przepływu informacji między komisją śledczą a właściwymi komisjami stałymi i podkomisjami przewodniczący i sprawozdawca komisji śledczej mogą być zaangażowani w odpowiednie debaty komisji stałych i podkomisji i odwrotnie, w szczególności w przypadku wysłuchań komisji śledczej;

6.

postanawia, że zalecenia wydane przez komisję śledczą powinny być przekazywane odpowiednim komisjom stałym i podkomisjom w obszarach ich kompetencji określonych w załączniku VI do Regulaminu;

7.

postanawia, że komisja śledcza będzie liczyć 38 członków;

8.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do zapewnienia publikacji niniejszej decyzji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

(1)  Dz.U. L 113 z 19.5.1995, s. 1.

(2)  Dz.U. L 201 z 31.7.2002, s. 37.

(3)  Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1.

(4)  Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 89.

(5)  Dz.U. L 129 I z 17.5.2019, s. 13.

(6)  Dz.U. L 174 I z 18.5.2021, s. 1.

(7)  Dz.U. L 206 z 11.6.2021, s. 1.

(8)  Dz.U. L 278 z 8.10.1976, s. 5.

(9)  https://www.ohchr.org/Documents/Publications/GuidingPrinciplesBusinessHR_EN.pdf

(10)  Dz.U. C 378 z 9.11.2017, s. 104.


9.9.2022   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 347/245


P9_TA(2022)0077

Baterie i zużyte baterie ***I

Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 10 marca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie baterii i zużytych baterii, uchylającego dyrektywę 2006/66/WE i zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/1020 (COM(2020)0798 – C9-0400/2020 – 2020/0353(COD)) (1)

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

(2022/C 347/30)

Poprawka 1

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(2)

Baterie stanowią istotne źródło energii i są jednym z głównych czynników umożliwiających zrównoważony rozwój, zieloną mobilność, pozyskiwanie czystej energii i neutralność klimatyczną. Przewiduje się, że w najbliższych latach popyt na baterie gwałtownie wzrośnie, w szczególności w przypadku pojazdów elektrycznych w transporcie drogowym, w których baterie wykorzystuje się do celów trakcyjnych, czyniąc ten rynek coraz bardziej strategicznym na poziomie światowym. Nieustannie będą następować znaczące postępy naukowe i techniczne w dziedzinie technologii baterii. Mając na względzie strategiczne znaczenie baterii oraz w celu zapewnienia wszystkim zainteresowanym podmiotom pewności prawa i uniknięcia dyskryminacji, barier w handlu i zakłóceń na rynku baterii, konieczne jest określenie przepisów dotyczących parametrów zrównoważonego charakteru, wydajności, bezpieczeństwa, zbierania baterii oraz poddawania ich recyklingowi i ich drugiego cyklu życia, jak również informacji o bateriach. Niezbędne jest opracowanie zharmonizowanych ram regulacyjnych na potrzeby postępowania z bateriami, które są wprowadzane do obrotu w Unii, w całym ich cyklu życia.

(2)

Baterie stanowią istotne źródło energii i są jednym z głównych czynników umożliwiających zrównoważony rozwój, zieloną mobilność, pozyskiwanie czystej energii i neutralność klimatyczną. Przewiduje się, że w najbliższych latach popyt na baterie gwałtownie wzrośnie, w szczególności w przypadku pojazdów elektrycznych w transporcie drogowym i lekkich środków transportu , w których baterie wykorzystuje się do celów trakcyjnych, czyniąc ten rynek coraz bardziej strategicznym na poziomie światowym. Nieustannie będą następować znaczące postępy naukowe i techniczne w dziedzinie technologii baterii. Mając na względzie strategiczne znaczenie baterii oraz w celu zapewnienia wszystkim zainteresowanym podmiotom pewności prawa i uniknięcia dyskryminacji, barier w handlu i zakłóceń na rynku baterii, konieczne jest określenie przepisów dotyczących parametrów zrównoważonego charakteru, wydajności, bezpieczeństwa, zbierania baterii oraz poddawania ich recyklingowi i ich drugiego cyklu życia, jak również informacji o bateriach dla konsumentów i podmiotów gospodarczych . Niezbędne jest opracowanie zharmonizowanych ram regulacyjnych na potrzeby postępowania z bateriami, które są wprowadzane do obrotu w Unii, w całym ich cyklu życia.

Poprawka 2

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(2a)

Niezbędna jest także aktualizacja prawodawstwa unijnego w zakresie gospodarowania zużytymi bateriami oraz podjęcie środków mających na celu ochronę środowiska i zdrowia ludzkiego poprzez zapobieganie niekorzystnym skutkom wytwarzania odpadów i gospodarowania nimi lub ograniczanie tych skutków, poprzez ograniczanie wpływu wykorzystywania zasobów oraz poprzez poprawę efektywności użytkowania zasobów. Środki te mają kluczowe znaczenie dla przejścia na neutralną dla klimatu gospodarkę o obiegu zamkniętym i nietoksyczne środowisko oraz dla długoterminowej konkurencyjności i strategicznej autonomii Unii. Mogą one stworzyć istotne możliwości gospodarcze dzięki zwiększeniu synergii między gospodarką o obiegu zamkniętym a polityką energetyczną, klimatyczną, transportową, przemysłową i badawczą, a także chronić środowisko i ograniczyć emisje gazów cieplarnianych.

Poprawka 3

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 10

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(10)

Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do wszystkich rodzajów baterii i akumulatorów wprowadzanych do obrotu lub oddawanych do użytku w Unii osobno lub wmontowanych do urządzeń bądź w inny sposób dostarczanych wraz z elektrycznymi i elektronicznymi urządzeniami i pojazdami. Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie niezależnie od tego, czy bateria została zaprojektowana specjalnie dla danego produktu czy jest baterią ogólnego stosowania i bez względu na to, czy została wmontowana do produktu czy jest dostarczana razem z produktem, w którym ma być wykorzystywana bądź oddzielnie od niego.

(10)

Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do wszystkich rodzajów baterii i akumulatorów wprowadzanych do obrotu lub oddawanych do użytku w Unii osobno lub wmontowanych do urządzeń bądź w inny sposób dostarczanych wraz z elektrycznymi i elektronicznymi urządzeniami i pojazdami , niezależnie od tego, czy zostały wyprodukowane w Unii, czy przywiezione . Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie niezależnie od tego, czy bateria została zaprojektowana specjalnie dla danego produktu czy jest baterią ogólnego stosowania i bez względu na to, czy została wmontowana do produktu czy jest dostarczana razem z produktem, w którym ma być wykorzystywana bądź oddzielnie od niego.

Poprawka 4

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 12

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(12)

W ramach szerokiego zakresu rozporządzenia stosowne jest rozróżnienie różnych kategorii baterii według ich projektu i zastosowania, niezależnie do składu chemicznego baterii. Klasyfikację na baterie przenośne, z jednej strony, oraz baterie przemysłowe i akumulatory samochodowe, z drugiej strony, na podstawie dyrektywy 2006/66/WE należy dodatkowo rozszerzyć, aby odzwierciedlić nowe zmiany w stosowaniu baterii. Baterie, które są stosowane do celów trakcyjnych w pojazdach elektrycznych i na podstawie dyrektywy 2006/66/WE zaliczane są do kategorii baterii przemysłowych, stanowią dużą i zwiększającą się część rynku ze względu na szybki wzrost segmentu elektrycznych pojazdów transportu drogowego. W związku z tym właściwe jest zaklasyfikowanie tych baterii stosowanych do celów trakcyjnych jako nowej kategorii akumulatorów pojazdów elektrycznych. Baterie stosowane do celów trakcyjnych w innych pojazdach transportowych, w tym w transporcie kolejowym, wodnym i lotniczym, nadal należą do kategorii baterii przemysłowych na mocy niniejszego rozporządzenia. Rodzaj baterii przemysłowych obejmuje szeroką grupę baterii przeznaczonych do wykorzystania do działalności przemysłowej, infrastruktury komunikacyjnej, działalności rolniczej lub wytwarzania i dystrybucji energii elektrycznej. Oprócz tego niewyczerpującego wykazu przykładów za baterię przemysłową należy uznać każdą baterię, która nie jest ani baterią przenośną, ani akumulatorem samochodowym, ani akumulatorem pojazdu elektrycznego. Do celów niniejszego rozporządzenia baterie wykorzystywane do magazynowania energii w środowisku prywatnym lub domowym uznaje się za baterie przemysłowe. Ponadto w celu zapewnienia, aby wszystkie baterie stosowane w lekkich środkach transportu, takich jak elektryczne rowery i hulajnogi, były klasyfikowane jako baterie przenośne, konieczne jest doprecyzowanie definicji baterii przenośnych i wprowadzenie limitu masy takich baterii.

(12)

W ramach szerokiego zakresu rozporządzenia stosowne jest rozróżnienie różnych kategorii baterii według ich projektu i zastosowania, niezależnie do składu chemicznego baterii. Klasyfikację na baterie przenośne, z jednej strony, oraz baterie przemysłowe i akumulatory samochodowe, z drugiej strony, na podstawie dyrektywy 2006/66/WE należy dodatkowo rozszerzyć, aby odzwierciedlić nowe zmiany w stosowaniu baterii i ich zróżnicowanie na rynku . Baterie, które są stosowane do celów trakcyjnych w pojazdach elektrycznych i na podstawie dyrektywy 2006/66/WE zaliczane są do kategorii baterii przemysłowych, stanowią dużą i zwiększającą się część rynku ze względu na szybki wzrost segmentu elektrycznych pojazdów transportu drogowego. W związku z tym właściwe jest zaklasyfikowanie tych baterii stosowanych do celów trakcyjnych jako nowej kategorii akumulatorów pojazdów elektrycznych. Baterie stosowane do celów trakcyjnych w innych pojazdach transportowych, w tym w transporcie kolejowym, wodnym i lotniczym, nadal należą do kategorii baterii przemysłowych na mocy niniejszego rozporządzenia. Baterie stosowane do celów trakcyjnych w lekkich środkach transportu, takich jak rowery elektryczne i skutery elektryczne, nie zostały wyraźnie sklasyfikowane jako baterie na mocy dyrektywy 2006/66/WE, a stanowią znaczną część rynku ze względu na ich rosnące zastosowanie w zrównoważonej mobilności miejskiej. W związku z tym właściwe jest zaklasyfikowanie tych baterii stosowanych do celów trakcyjnych w lekkich środkach transportu jako nowej kategorii baterii, a mianowicie jako baterii do lekkich środków transportu. Rodzaj baterii przemysłowych obejmuje szeroką grupę baterii przeznaczonych do wykorzystania do działalności przemysłowej, infrastruktury komunikacyjnej, działalności rolniczej lub wytwarzania i dystrybucji energii elektrycznej. Oprócz tego niewyczerpującego wykazu przykładów za baterię przemysłową należy uznać każdą baterię, która nie jest ani baterią przenośną, ani akumulatorem samochodowym, ani baterią do lekkich środków transportu, ani akumulatorem pojazdu elektrycznego. Do celów niniejszego rozporządzenia baterie wykorzystywane do magazynowania energii w środowisku prywatnym lub domowym uznaje się za baterie przemysłowe.

Poprawka 5

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 13

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(13)

Baterie należy projektować i produkować w taki sposób, aby zoptymalizować ich wydajność, trwałość i bezpieczeństwo oraz zminimalizować ich ślad środowiskowy. Należy określić szczególne wymogi zrównoważonego charakteru baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania i akumulatorów pojazdów elektrycznych z magazynem wewnętrznym o pojemności powyżej 2 kWh , ponieważ baterie te stanowią segment rynku o największym przewidywanym wzroście w najbliższych latach.

(13)

Baterie należy projektować i produkować w taki sposób, aby zoptymalizować ich wydajność, trwałość i bezpieczeństwo oraz zminimalizować ich ślad środowiskowy. Należy określić szczególne wymogi zrównoważonego charakteru baterii przemysłowych , baterii do lekkich środków transportu i akumulatorów pojazdów elektrycznych, ponieważ baterie te stanowią segment rynku o największym przewidywanym wzroście w najbliższych latach.

Poprawka 6

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 15

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(15)

Aby chronić zdrowie ludzkie i środowisko oraz zmniejszyć obecność takich substancji w odpadach, należy ograniczyć stosowanie substancji niebezpiecznych w bateriach. W związku z tym oprócz ograniczeń przewidzianych w załączniku XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady (29) właściwe jest określenie ograniczenia stosowania rtęci i  kadmu w niektórych rodzajach baterii. Baterie stosowane w pojazdach, w przypadku których korzysta się ze zwolnienia na podstawie załącznika II do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE (30), należy wyłączyć z zakazu zawierania kadmu.

(15)

Aby chronić zdrowie ludzkie i środowisko oraz zmniejszyć obecność takich substancji w odpadach, należy ograniczyć stosowanie substancji niebezpiecznych w bateriach. W związku z tym oprócz ograniczeń przewidzianych w załączniku XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady (29) właściwe jest określenie ograniczenia stosowania rtęci , kadmu ołowiu w niektórych rodzajach baterii. Baterie stosowane w pojazdach, w przypadku których korzysta się ze zwolnienia na podstawie załącznika II do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE (30), należy wyłączyć z zakazu zawierania kadmu. Komisja ze wsparciem ze strony Agencji powinna dokonać całościowej i systemowej oceny substancji niebezpiecznych w bateriach. Ocena ta powinna w szczególności koncentrować się na substancjach chemicznych zawartych w bateriach i stosowanych w dużych ilościach na rynku, na ewoluujących i nowych składach chemicznych oraz na dostępności odpowiednich alternatyw dla kwasowo-ołowiowych baterii przemysłowych i kwasowo-ołowiowych akumulatorów samochodowych oraz dla przemysłowych baterii niklowo-kadmowych.

Poprawka 7

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 17

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(17)

Procedurę przyjmowania nowych i zmiany obecnych ograniczeń stosowania substancji niebezpiecznych w bateriach należy w pełni dostosować do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006. Aby zapewnić skuteczne podejmowanie decyzji, koordynację i zarządzanie powiązanymi aspektami technicznymi, naukowymi i administracyjnymi niniejszego rozporządzenia zgodnie ze swoimi stosownymi wytycznymi , Europejska Agencja Chemikaliów utworzona na mocy rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 („Agencja”) powinna wykonywać określone zadania w odniesieniu do oceny zagrożeń wynikających ze stosowania substancji w procesie wytwarzania i w wykorzystywaniu baterii, jak również zagrożeń, które mogą wystąpić po ich wycofaniu z użytku, a także oceny elementów społeczno-gospodarczych i analizy alternatyw. W związku z tym Komitety Agencji ds. Oceny Ryzyka i Analizy Społeczno-Ekonomicznej powinny ułatwiać wykonywanie niektórych zadań nałożonych na Agencję na mocy niniejszego rozporządzenia.

(17)

Procedurę przyjmowania nowych i zmiany obecnych ograniczeń stosowania substancji niebezpiecznych w bateriach należy w pełni dostosować do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006. Aby zapewnić skuteczne podejmowanie decyzji, koordynację i zarządzanie powiązanymi aspektami technicznymi, naukowymi i administracyjnymi niniejszego rozporządzenia , powinna istnieć dobra współpraca, koordynacja i wymiana informacji między państwami członkowskimi , Europejską Agencją Chemikaliów utworzoną na mocy rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 („Agencja”) , Komisją i zainteresowanymi stronami. Państwa członkowskie lub Agencja powinny wykonywać określone zadania w odniesieniu do oceny zagrożeń wynikających ze stosowania substancji w procesie wytwarzania i w wykorzystywaniu baterii, jak również zagrożeń, które mogą wystąpić po ich wycofaniu z użytku, a także oceny elementów społeczno-gospodarczych i analizy alternatyw zgodnie ze stosownymi wytycznymi Agencji . W związku z tym Komitety Agencji ds. Oceny Ryzyka i Analizy Społeczno-Ekonomicznej powinny ułatwiać wykonywanie niektórych zadań nałożonych na Agencję na mocy niniejszego rozporządzenia.

Poprawka 8

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 17 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(17a)

Aby zapewnić spójność niniejszego rozporządzenia z wszelkimi przyszłymi zmianami przepisów rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 lub z innymi przyszłymi przepisami Unii dotyczącymi kryteriów zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do niebezpiecznych substancji i chemikaliów, Komisja powinna ocenić, czy konieczna jest zmiana art. 6, art. 71 lub załącznika I do niniejszego rozporządzenia lub wszystkich tych przepisów. W celu zmiany tych przepisów należy w stosownym przypadku przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Poprawka 9

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 18

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(18)

Oczekiwany znaczny rozwój baterii w sektorach takich jak mobilność i magazynowanie energii powinien ograniczyć emisje dwutlenku węgla, jednak aby zmaksymalizować ten potencjał, konieczne jest, aby cały cykl życia tych baterii charakteryzował się niskim śladem węglowym. Zgodnie z wytycznymi pt. „Product Environmental Footprint Category Rules for High Specific Energy Rechargeable Batteries for Mobile Applications” [„Zasady dotyczące kategorii śladu środowiskowego produktu odnoszące się do baterii wielokrotnego ładowania o wysokim poziomie określonego zużycia energii do zastosowań mobilnych”] (31) zmiana klimatu jest drugą największą powiązaną kategorią skutków w przypadku baterii po wykorzystywaniu minerałów i metali. W związku z tym dokumentacji technicznej baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania i akumulatorów pojazdów elektrycznych z magazynem wewnętrznym o pojemności powyżej 2 kWh wprowadzanych do obrotu w Unii powinna towarzyszyć deklaracja dotycząca śladu węglowego , która, w stosownych przypadkach, powinna dotyczyć konkretnej partii produkcyjnej. Baterie są produkowane w partiach w określonych ilościach i określonych terminach . Warunkiem wstępnym wprowadzenia wymogu, aby dokumentacja techniczna baterii zawierała deklarację dotyczącą śladu węglowego, i późniejszego ustanowienia klas efektywności pod względem śladu węglowego, które umożliwią identyfikację baterii o ogólnym niskim śladzie węglowym, jest harmonizacja technicznych przepisów obliczania śladu węglowego wszystkich baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania i akumulatorów pojazdów elektrycznych z magazynem wewnętrznym o pojemności powyżej 2 kWh wprowadzanych do obrotu w Unii. Nie oczekuje się, że informacje i jasne wymogi dotyczące etykietowania w odniesieniu do śladu węglowego baterii same w sobie doprowadzą do zmiany zachowań niezbędnej do zapewnienia osiągnięcia unijnego celu dekarbonizacji sektorów mobilności i magazynowania energii, zgodnie z uzgodnionymi na szczeblu międzynarodowym celami dotyczącymi zmiany klimatu (32). W związku z tym wprowadzone zostaną maksymalne progi śladu węglowego w następstwie przeprowadzenia specjalnej oceny skutków służącej określeniu tych wartości. Proponując poziom maksymalnego progu śladu węglowego, Komisja uwzględni między innymi względny rozkład wartości śladu węglowego w bateriach na rynku, stopień postępów w ograniczaniu śladu węglowego baterii wprowadzanych do obrotu w Unii oraz skuteczny i potencjalny wkład tego środka w realizację celów Unii w zakresie zrównoważonej mobilności i neutralności klimatycznej do 2050 r. W celu zapewnienia przejrzystości w odniesieniu do śladu węglowego baterii i transformacji unijnego rynku w kierunku baterii o niższej emisyjności, niezależnie od miejsca ich produkcji, uzasadnione jest stopniowe i łączne zwiększanie wymogów dotyczących śladu węglowego. Dzięki tym wymogom uniknięcie emisji dwutlenku węgla w cyklu życia baterii przyczyni się do osiągnięcia unijnego celu, jakim jest osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. Może to umożliwić również wprowadzenie innych polityk na poziomie unijnym i krajowym, takich jak zachęty lub kryteria zielonych zamówień publicznych, ułatwiających produkcję baterii o niższym wpływie na środowisko.

(18)

Oczekiwany znaczny rozwój baterii w sektorach takich jak mobilność i magazynowanie energii powinien ograniczyć emisje dwutlenku węgla, jednak aby zmaksymalizować ten potencjał, konieczne jest, aby cały cykl życia tych baterii charakteryzował się niskim śladem węglowym. Zgodnie z wytycznymi pt. „Product Environmental Footprint Category Rules for High Specific Energy Rechargeable Batteries for Mobile Applications” [„Zasady dotyczące kategorii śladu środowiskowego produktu odnoszące się do baterii wielokrotnego ładowania o wysokim poziomie określonego zużycia energii do zastosowań mobilnych”] (31) emisje gazów cieplarnianych nasilające zmianę klimatu drugą pod względem wielkości – po wydobyciu i wykorzystywaniu minerałów i metali – powiązaną kategorią skutków w przypadku baterii . W związku z tym dokumentacji technicznej baterii przemysłowych , baterii do lekkich środków transportu akumulatorów pojazdów elektrycznych wprowadzanych do obrotu w Unii powinna towarzyszyć deklaracja dotycząca śladu węglowego. Warunkiem wstępnym wprowadzenia wymogu, aby dokumentacja techniczna baterii zawierała deklarację dotyczącą śladu węglowego, i późniejszego ustanowienia klas efektywności pod względem śladu węglowego, które umożliwią identyfikację baterii o ogólnym niskim śladzie węglowym, jest harmonizacja technicznych przepisów obliczania śladu węglowego wszystkich baterii przemysłowych , baterii do lekkich środków transportu akumulatorów pojazdów elektrycznych wprowadzanych do obrotu w Unii. Nie oczekuje się, że informacje i jasne wymogi dotyczące etykietowania w odniesieniu do śladu węglowego baterii same w sobie doprowadzą do zmiany zachowań niezbędnej do zapewnienia osiągnięcia unijnego celu dekarbonizacji sektorów mobilności i magazynowania energii, zgodnie z uzgodnionymi na szczeblu międzynarodowym celami dotyczącymi zmiany klimatu (32). W związku z tym wprowadzone zostaną maksymalne progi śladu węglowego w następstwie przeprowadzenia specjalnej oceny skutków służącej określeniu tych wartości. Proponując poziom maksymalnego progu śladu węglowego, Komisja uwzględni między innymi względny rozkład wartości śladu węglowego w bateriach na rynku, stopień postępów w ograniczaniu śladu węglowego baterii wprowadzanych do obrotu w Unii oraz skuteczny i potencjalny wkład tego środka w realizację celów Unii w zakresie zrównoważonej mobilności i neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r. W celu zapewnienia przejrzystości w odniesieniu do śladu węglowego baterii i transformacji unijnego rynku w kierunku baterii o niższej emisyjności, niezależnie od miejsca ich produkcji, uzasadnione jest stopniowe i łączne zwiększanie wymogów dotyczących śladu węglowego. Dzięki tym wymogom uniknięcie emisji dwutlenku węgla w cyklu życia baterii przyczyni się do osiągnięcia unijnych celów klimatycznych, w szczególności celu, jakim jest osiągnięcie neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r. Może to umożliwić również wprowadzenie innych polityk na poziomie unijnym i krajowym, takich jak zachęty lub kryteria zielonych zamówień publicznych, ułatwiających produkcję baterii o niższym wpływie na środowisko.

Poprawka 10

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 18 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(18a)

Progi dotyczące maksymalnego śladu węglowego w cyklu życia powinny być dostosowane do przyszłych wyzwań i stopniowo ewoluować odpowiednio do najlepszych dostępnych procesów produkcji i wytwarzania. Dlatego przyjmując akt delegowany określający maksymalny próg śladu węglowego w cyklu życia, Komisja Europejska powinna wziąć pod uwagę najlepsze dostępne procesy produkcji i wytwarzania oraz dopilnować, aby wybrane kryteria techniczne były zgodne z celem niniejszego rozporządzenia, jakim jest zapewnienie, aby baterie wprowadzane na rynek Unii gwarantowały wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego, bezpieczeństwa, mienia i środowiska.

Poprawka 11

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 19

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(19)

Niektóre substancje znajdujące się w bateriach, takie jak kobalt, ołów, lit czy nikiel, pozyskuje się z ograniczonych zasobów, które nie są łatwo dostępne w Unii, a niektóre są uznawane przez Komisję za surowce krytyczne. Jest to obszar, w którym Europa musi wzmocnić swoją strategiczną autonomię i zwiększyć odporność w ramach przygotowania się na potencjalne zakłócenia w dostawie spowodowane kryzysem zdrowotnym lub innymi kryzysami. Do osiągnięcia tego celu przyczyni się wzmocnienie zamkniętego obiegu i zwiększenie zasobooszczędności przy wzmożeniu recyklingu i odzyskiwania tych surowców.

(19)

Niektóre substancje znajdujące się w bateriach, takie jak kobalt, ołów, lit czy nikiel, pozyskuje się z ograniczonych zasobów, które nie są łatwo dostępne w Unii, a niektóre są uznawane przez Komisję za surowce krytyczne. Zgodnie ze strategią przemysłową Unii Europa musi wzmocnić swoją strategiczną autonomię , w tym ułatwić inwestycje w fabryki, które będą produkować baterie na masową skalę, i zwiększyć odporność w ramach przygotowania się na potencjalne zakłócenia w dostawie spowodowane kryzysem zdrowotnym lub innymi kryzysami. Do osiągnięcia tego celu przyczyni się wzmocnienie zamkniętego obiegu i zwiększenie zasobooszczędności przy wzmożeniu recyklingu i odzyskiwania tych surowców. Zastąpienie rzadkich surowców szerzej dostępnymi alternatywnymi materiałami, w tym surowcami odnawialnymi, również przyczyniłoby się do zwiększenia własnej produkcji baterii i strategicznej autonomii Unii. W związku z tym istotne jest, aby Unia i państwa członkowskie wspierały odpowiednie inicjatywy badawczo-rozwojowe.

Poprawka 12

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 21

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(21)

W celu uwzględnienia ryzyka związanego z dostawami kobaltu, ołowiu, litu i niklu oraz ocenienia ich dostępności należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do zmiany poziomów docelowych minimalnego udziału kobaltu, ołowiu, litu lub niklu pochodzącego z recyklingu obecnego w masach czynnych baterii.

(21)

W celu uwzględnienia ryzyka związanego z dostawami kobaltu, ołowiu, litu i niklu oraz ocenienia ich dostępności , a także w perspektywie postępu technicznego i naukowego, Komisja powinna ocenić, czy właściwe jest dokonanie przeglądu poziomów docelowych minimalnego udziału kobaltu, ołowiu, litu lub niklu pochodzącego z recyklingu obecnego w masach czynnych baterii oraz, w stosownym przypadku, przedłożyć w tym celu wniosek ustawodawczy .

Poprawka 13

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 21 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(21a)

W celu uwzględnienia zmian w technologiach produkcji baterii wpływających na rodzaje materiałów, które mogą być odzyskiwane, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do uzupełnienia niniejszego rozporządzenia poprzez włączenie dodatkowych surowców i odpowiednich poziomów docelowych do wykazu minimalnego udziału materiałów pochodzących z recyklingu obecnych w masach czynnych baterii.

Poprawka 14

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 22

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(22)

Aby zapewnić jednolite warunki wdrażania przepisów dotyczących obliczania i weryfikowania ilości kobaltu, ołowiu, litu lub niklu odzyskanego z odpadów obecnego masach czynnych baterii na model baterii i partię baterii na zakład produkcyjny oraz wymogów informacyjnych w zakresie dokumentacji technicznej, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze.

(22)

Aby zapewnić jednolite warunki w całej Unii w odniesieniu do deklaracji dotyczącej materiałów odzyskanych, która ma być dostarczana ujednoliconym formacie, oraz w odniesieniu do dokumentacji technicznej, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze do ustalenia formatu i dokumentacji technicznej dla deklaracji dotyczącej materiałów odzyskanych .

Poprawka 15

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 23

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(23)

Baterie wprowadzane do obrotu w Unii powinny być trwałe i wysoce wydajne. W związku z tym niezbędne jest określenie wymogów w zakresie wydajności i trwałości baterii przenośnych ogólnego stosowania , jak również baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania i akumulatorów pojazdów elektrycznych. W przypadku akumulatorów pojazdów elektrycznych nieformalna grupa robocza EKG ONZ ds. pojazdów elektrycznych i środowiska opracowuje wymogi dotyczące trwałości w pojeździe, dlatego w niniejszym rozporządzeniu odstępuje się od ustanowienia dodatkowych wymogów trwałości . Z kolei w obszarze baterii służących magazynowaniu energii istniejące metody pomiaru służące do badania wydajności i trwałości baterii uznaje się za niewystarczająco dokładne i reprezentatywne, aby umożliwiały wprowadzenie wymogów minimalnych. Wprowadzeniu minimalnych wymogów dotyczących wydajności i trwałości tych baterii powinny towarzyszyć dostępne odpowiednie zharmonizowane normy lub wspólne specyfikacje.

(23)

Baterie wprowadzane do obrotu w Unii powinny być trwałe i wysoce wydajne. W związku z tym niezbędne jest określenie wymogów w zakresie wydajności i trwałości baterii przenośnych, jak również baterii przemysłowych , baterii do lekkich środków transportu i akumulatorów pojazdów elektrycznych. W przypadku akumulatorów pojazdów elektrycznych nieformalna grupa robocza EKG ONZ ds. pojazdów elektrycznych i środowiska opracowuje wymogi dotyczące trwałości w pojeździe, dlatego niniejsze rozporządzenie powinno być spójne z jej wnioskami . Z kolei w obszarze baterii służących magazynowaniu energii istniejące metody pomiaru służące do badania wydajności i trwałości baterii uznaje się za niewystarczająco dokładne i reprezentatywne, aby umożliwiały wprowadzenie wymogów minimalnych. Wprowadzeniu minimalnych wymogów dotyczących wydajności i trwałości tych baterii powinny towarzyszyć dostępne odpowiednie zharmonizowane normy lub wspólne specyfikacje.

Poprawka 16

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 24

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(24)

W celu ograniczenia wpływu cyklu życia baterii na środowisko należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do zmiany parametrów wydajności i trwałości, jak również ustanowienia minimalnych wartości tych parametrów dla baterii przenośnych ogólnego stosowania oraz baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania.

(24)

W celu ograniczenia wpływu cyklu życia baterii na środowisko należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do zmiany parametrów wydajności i trwałości, jak również ustanowienia minimalnych wartości tych parametrów dla baterii przenośnych , baterii do lekkich środków transportu oraz baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania.

Poprawka 17

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 24 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(24a)

W celu zapewnienia spójności unijnych przepisów dotyczących wydajności elektrochemicznej i trwałości akumulatorów pojazdów elektrycznych ze specyfikacjami technicznymi nieformalnej grupy roboczej EKG ONZ ds. pojazdów elektrycznych i środowiska oraz w świetle postępu naukowo-technicznego należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do zmiany parametrów wydajności i trwałości oraz minimalnych wartości tych parametrów dla akumulatorów pojazdów elektrycznych.

Poprawka 18

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 25

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(25)

Niektóre baterie ogólnego stosowania nienadające się do powtórnego naładowania mogą wiązać się z nieefektywnym wykorzystaniem zasobów i energii. W celu zapewnienia, aby mniej baterii przenośnych ogólnego stosowania nienadających się do powtórnego naładowania o niskiej wydajności było wprowadzanych do obrotu, należy ustanowić obiektywne wymogi w zakresie wydajności i trwałości takich baterii, w  szczególności przypadku gdy z  oceny cyklu życia wynika , że alternatywne zastosowanie baterii wielokrotnego ładowania przyniosłoby ogólne korzyści dla środowiska.

(25)

Niektóre baterie ogólnego stosowania nienadające się do powtórnego naładowania mogą wiązać się z nieefektywnym wykorzystaniem zasobów i energii. Baterie nienadające się do powtórnego naładowania są jednak nadal stosowane w niektórych urządzeniach.  W celu zapewnienia, aby mniej baterii przenośnych ogólnego stosowania nienadających się do powtórnego naładowania o niskiej wydajności było wprowadzanych do obrotu, należy ustanowić obiektywne wymogi w zakresie wydajności i trwałości takich baterii . Komisja powinna ocenić , w  odniesieniu do określonych grup produktów, których stosowane są baterie nienadające się do powtórnego ładowania, na podstawie oceny cyklu życia, czy alternatywne zastosowanie baterii wielokrotnego ładowania przyniosłoby ogólne korzyści dla środowiska i czy w związku z tym należy stopniowo odchodzić od korzystania z baterii przenośnych ogólnego stosowania nienadających się do powtórnego naładowania . Powinna również istnieć możliwość uzupełnienia wymogów niniejszego rozporządzenia wymogami ustanowionymi w środkach wykonawczych na mocy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE  (1) dla poszczególnych produktów zasilanych bateriami.

Poprawka 19

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 26

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(26)

Zapewnienie, by baterie przenośne wmontowane do urządzeń podlegały właściwemu selektywnemu zbieraniu, przetwarzaniu i wysokiej jakości recyklingowi, gdy zostaną odpadami, wymaga obowiązywania przepisów gwarantujących możliwość ich usunięcia i wymiany w takich urządzeniach. Zużyte baterie powinny być wymienne również w celu przedłużenia żywotności urządzeń, których są częścią. Przepisy ogólne niniejszego rozporządzenia można uzupełnić wymogami dla konkretnych produktów zasilanych bateriami ustanowionymi na podstawie środków wykonawczych zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE (33). W przypadku gdy ze względów bezpieczeństwa w unijnym prawodawstwie określono bardziej szczegółowe wymogi dotyczące usuwania baterii z produktów (np. zabawek), zastosowanie mają te przepisy szczegółowe.

(26)

Zapewnienie, by baterie przenośne wmontowane do urządzeń podlegały właściwemu selektywnemu zbieraniu, przetwarzaniu i wysokiej jakości recyklingowi, gdy zostaną odpadami, wymaga obowiązywania przepisów gwarantujących możliwość ich usunięcia i wymiany w takich urządzeniach. Należy również ustanowić przepisy dotyczące baterii do lekkich środków transportu. Zużyte baterie powinny być wymienne również w celu przedłużenia żywotności urządzeń, których są częścią. Przepisy ogólne niniejszego rozporządzenia można uzupełnić wymogami dla konkretnych produktów zasilanych bateriami ustanowionymi na podstawie środków wykonawczych zgodnie z dyrektywą 2009/125/WE. W przypadku gdy ze względów bezpieczeństwa w unijnym prawodawstwie określono bardziej szczegółowe wymogi dotyczące usuwania baterii z produktów (np. zabawek), zastosowanie mają te przepisy szczegółowe. Należy również ustanowić przepisy zapewniające możliwość usunięcia i wymiany baterii przemysłowych, baterii do lekkich środków transportu, akumulatorów samochodowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych, z uwzględnieniem ich zróżnicowanego charakteru i szczególnych wymogów bezpieczeństwa.

Poprawka 20

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 26 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(26a)

Akumulatory samochodowe, akumulatory pojazdów elektrycznych i baterie przemysłowe powinny nadawać się do usunięcia i wymiany przez profesjonalne warsztaty. Należy ustanowić przepisy zapewniające możliwość usunięcia, wymiany i demontażu takich baterii. Istotne jest, aby możliwa była ocena bezpieczeństwa naprawionych baterii na podstawie dostosowanych do nich prób nieniszczących. W celu ułatwienia naprawy akumulatorów samochodowych, akumulatorów pojazdów elektrycznych i baterii przemysłowych należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do uzupełnienia niniejszego rozporządzenia o kryteria dotyczące możliwości usunięcia, wymiany i demontażu akumulatorów samochodowych, akumulatorów pojazdów elektrycznych i baterii przemysłowych. Aby stworzyć możliwość oceny bezpieczeństwa takich naprawionych baterii, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do określenia odpowiednich metod prób nieniszczących.

Poprawka 21

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 26 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(26b)

Aby jeszcze bardziej ograniczyć ilość odpadów, w przepisach wykonawczych dotyczących ekoprojektu dla poszczególnych produktów oraz w przyszłej inicjatywie dotyczącej zrównoważonych produktów należy promować interoperacyjność baterii, złączy i ładowarek do różnych rodzajów produktów.

Poprawka 22

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 26 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(26c)

Interoperacyjność ładowarek do określonych kategorii baterii mogłaby ograniczyć niepotrzebne odpady i koszty z korzyścią dla konsumentów i innych użytkowników końcowych. Powinna zatem istnieć możliwość ładowania akumulatorów pojazdów elektrycznych i baterii do lekkich środków transportu oraz baterii wielokrotnego ładowania wmontowanych do określonych kategorii sprzętu elektrycznego i elektronicznego za pomocą uniwersalnych ładowarek, które umożliwiają interoperacyjność każdej kategorii baterii. Niniejsze rozporządzenie powinno zatem zawierać przepisy zobowiązujące Komisję do oceny najlepszego sposobu wprowadzenia zharmonizowanych norm dotyczących uniwersalnych ładowarek, mających zastosowanie nie później niż od dnia 1 stycznia 2026 r. w odniesieniu do tych kategorii baterii. W stosownym przypadku do oceny należy dołączyć wniosek ustawodawczy.

Poprawka 23

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 27

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(27)

Niezawodne baterie mają podstawowe znaczenie dla funkcjonowania i bezpieczeństwa wielu produktów, urządzeń i usług. W związku z tym baterie należy projektować i produkować w sposób zapewniający ich bezpieczne funkcjonowanie i wykorzystywanie. Aspekt ten ma szczególne znaczenie w odniesieniu do stacjonarnych systemów magazynowania energii, których obecnie nie obejmuje unijne prawodawstwo. Należy zatem określić te parametry układów magazynowania energii , które powinny zostać uwzględnione w badaniach bezpieczeństwa.

(27)

Niezawodne baterie mają podstawowe znaczenie dla funkcjonowania i bezpieczeństwa wielu produktów, urządzeń i usług. W związku z tym baterie należy projektować i produkować w sposób zapewniający ich bezpieczne funkcjonowanie i wykorzystywanie , tak aby nie powodowały szkód dla ludzi, środowiska lub mienia . Aspekt ten ma szczególne znaczenie w odniesieniu do baterii w stacjonarnych systemach magazynowania energii, których obecnie nie obejmuje unijne prawodawstwo. Należy zatem określić te parametry, które powinny zostać uwzględnione w badaniach bezpieczeństwa dla tych baterii i uzupełnione odpowiednimi normami CEN, CENELEC i IEC .

Poprawka 24

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 28

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(28)

Aby przekazać użytkownikom końcowym przejrzyste, rzetelne i wyraźne informacje o bateriach i ich głównych właściwościach oraz zużytych bateriach w celu umożliwienia użytkownikom końcowym podjęcia świadomych decyzji przy zakupie i pozbywaniu się baterii, a podmiotom gospodarującym odpadami właściwe przetwarzanie zużytych baterii, na bateriach należy umieszczać etykiety. Etykiety umieszczane na bateriach powinny zawierać wszystkie niezbędne informacje na temat ich głównych właściwości, w tym ich pojemności i zawartości określonych substancji niebezpiecznych. Na potrzeby zapewnienia dostępności informacji w czasie informacje te należy udostępniać również za pośrednictwem kodów QR.

(28)

Aby przekazać użytkownikom końcowym przejrzyste, rzetelne i wyraźne informacje o bateriach i ich głównych właściwościach oraz zużytych bateriach w celu umożliwienia użytkownikom końcowym podjęcia świadomych decyzji przy zakupie i pozbywaniu się baterii, a podmiotom gospodarującym odpadami właściwe przetwarzanie zużytych baterii, na bateriach należy umieszczać etykiety. Etykiety umieszczane na bateriach powinny zawierać wszystkie niezbędne informacje na temat ich głównych właściwości, w tym ich pojemności , charakterystyki produkcji i zawartości określonych substancji niebezpiecznych. Na potrzeby zapewnienia dostępności informacji w czasie informacje te należy udostępniać również za pośrednictwem kodów QR , które powinny być zgodne z wytycznymi normy ISO IEC 18004. Kod QR wydrukowany lub wyryty na wszystkich bateriach powinien zapewniać dostęp do paszportu produktu baterii. Etykiety i kody QR powinny być dostępne dla osób z niepełnosprawnościami zgodnie z wymogami ustanowionymi w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/882  (1) .

Poprawka 25

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 29

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(29)

Informacje o wydajności baterii mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia, by użytkownicy końcowi jako konsumenci otrzymywali odpowiednie informacje we właściwym czasie, a w szczególności by mieli wspólną podstawę do porównania różnych baterii przed dokonaniem zakupu. Dlatego baterie przenośne ogólnego stosowania i akumulatory samochodowe należy oznaczyć etykietą zawierającą informacje dotyczące minimalnej średniej trwałości w konkretnych zastosowaniach. Ponadto należy wskazać użytkownikowi końcowemu właściwy sposób usunięcia zużytych baterii.

(29)

Informacje o wydajności baterii mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia, by użytkownicy końcowi , zwłaszcza konsumenci, otrzymywali odpowiednie informacje we właściwym czasie, a w szczególności by mieli wspólną podstawę do porównania różnych baterii przed dokonaniem zakupu. Dlatego baterie przenośne , baterie do lekkich środków transportu i akumulatory samochodowe należy oznaczyć etykietą zawierającą informacje dotyczące minimalnej średniej trwałości w konkretnych zastosowaniach oraz oczekiwanej żywotności . Ponadto należy wskazać użytkownikowi końcowemu właściwy sposób usunięcia zużytych baterii.

Poprawka 26

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 30

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(30)

Baterie przemysłowe wielokrotnego ładowania i akumulatory pojazdów elektrycznych z magazynem wewnętrznym o pojemności powyżej 2 kWh powinny zawierać system zarządzania baterią, w którym przechowywane są dane, tak aby użytkownik końcowy lub każda inna osoba trzecia działająca w jego imieniu mogli w dowolnym momencie ustalić stan zdrowia baterii i ich przewidywaną żywotność . Aby wykorzystać baterię do innych celów lub poddać ją regeneracji , dostępu do systemu zarządzania baterią należy udzielić w dowolnym momencie osobie, która nabyła baterię lub każdej osobie trzeciej działającej w jej imieniu na potrzeby przeprowadzenia oceny wartości końcowej baterii, ułatwienia ponownego użycia, wykorzystania do innych celów lub regeneracji baterii oraz do celów udostępnienia baterii niezależnym agregatorom prowadzącym elektrownie wirtualne w sieciach elektroenergetycznych, określonym w dyrektywie Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 (34). Wymóg ten powinien mieć zastosowanie oprócz prawa Unii w zakresie homologacji typu pojazdów, w tym specyfikacji technicznych, które mogą być wynikiem prac nieformalnej grupy roboczej EKG ONZ ds. pojazdów elektrycznych i środowiska nad dostępem do danych w pojazdach elektrycznych.

(30)

Baterie w stacjonarnych systemach magazynowania energii, baterie do lekkich środków transportu i akumulatory pojazdów elektrycznych zawierają system zarządzania baterią, w którym przechowywane są dane . Ten system zarządzania baterią powinien zawierać informacje dotyczące stanu zdrowia, bezpieczeństwa i przewidywanej żywotności baterii , tak aby użytkownik końcowy lub każda inna osoba trzecia działająca w jego imieniu mogli w dowolnym momencie ustalić te aspekty . Aby ułatwić ponowne użycie, wykorzystanie do innych celów lub regenerację baterii , dostępu do danych wyłącznie do odczytu z systemu zarządzania baterią , w tym niezbędnych funkcji umożliwiających zarządzanie usługami pojazd-sieć, należy udzielić w dowolnym momencie osobie, która nabyła baterię lub każdej osobie trzeciej działającej w jej imieniu, na potrzeby przeprowadzenia oceny wartości końcowej baterii, ułatwienia przygotowania do ponownego użycia, ponownego użycia, przygotowania do wykorzystania do innych celów, wykorzystania do innych celów lub regeneracji baterii oraz do celów udostępnienia baterii niezależnym agregatorom prowadzącym elektrownie wirtualne w sieciach elektroenergetycznych, określonym w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 (34). Akumulatory pojazdów elektrycznych i baterie do lekkich środków transportu, aby ich upowszechnianie i wykorzystanie w Unii było łatwiejsze, powinny mieć funkcję udostępniania w czasie rzeczywistym tylko do odczytu danych pokładowych dotyczących stanu zdrowia baterii, poziomu naładowania baterii, wartości zadanej mocy baterii i pojemności baterii. System zarządzania akumulatorami pojazdów elektrycznych powinien mieć również funkcję komunikacji, aby umożliwić inteligentne funkcje ładowania, takie jak ładowanie pojazd-sieć, pojazd-inny odbiornik, pojazd-pojazd, pojazd-powerbank i pojazd-budynek. Wymóg ten powinien mieć zastosowanie oprócz prawa Unii w zakresie homologacji typu pojazdów, w tym specyfikacji technicznych, które mogą być wynikiem prac nieformalnej grupy roboczej EKG ONZ ds. pojazdów elektrycznych i środowiska nad dostępem do danych w pojazdach elektrycznych. Specyfikacje techniczne oparte na ogólnych przepisach technicznych EKG ONZ, gdy zaczną obowiązywać w prawie Unii, należy uznać za punkt odniesienia dla danych dotyczących parametrów służących określeniu stanu zdrowia i przewidywanej żywotności baterii, które mają być zawarte w systemie zarządzania bateriami.

Poprawka 27

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 31

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(31)

Pomiaru szeregu wymogów specyficznych dla danego produktu wynikających z niniejszego rozporządzenia, w tym wymogów dotyczących wydajności, trwałości, wykorzystywania do innych celów i bezpieczeństwa należy dokonywać, stosując wiarygodne, dokładne i powtarzalne metody, w których uwzględnia się powszechnie uznane najnowocześniejsze metodyki dokonywania pomiarów i obliczeń. W celu zapewnienia, aby na rynku wewnętrznym nie występowały bariery w handlu, normy należy zharmonizować na poziomie Unii. Takie metody i normy powinny w jak największym możliwym stopniu uwzględniać rzeczywiste użytkowanie baterii, odzwierciedlać standardowy zakres zachowania konsumenta i być odporne na zamierzone i niezamierzone obchodzenie wymogów. Po przyjęciu odniesienia do takiej normy zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/ 2012  (35) i opublikowaniu go w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej ustala się domniemanie zgodności ze wspomnianymi wymogami specyficznymi dla danego produktu przyjętymi na podstawie niniejszego rozporządzenia, pod warunkiem że wyniki takich metod wykazują, że osiągnięto minimalne wartości określone dla tych istotnych wymogów. W przypadku braku opublikowanych norm w czasie stosowania wymogów specyficznych dla danego produktu Komisja powinna przyjąć w drodze aktów wykonawczych wspólne specyfikacje, a zgodność z takimi specyfikacjami powinna również uzasadniać domniemanie zgodności. Jeżeli w późniejszym czasie we wspólnych specyfikacjach zostaną wykryte braki, Komisja powinna w drodze aktów wykonawczych zmienić lub uchylić przedmiotowe wspólne specyfikacje.

(31)

Pomiaru szeregu wymogów specyficznych dla danego produktu wynikających z niniejszego rozporządzenia, w tym wymogów dotyczących wydajności, trwałości, wykorzystywania do innych celów i bezpieczeństwa należy dokonywać, stosując wiarygodne, dokładne i powtarzalne metody, w których uwzględnia się powszechnie uznane najnowocześniejsze metodyki dokonywania pomiarów , norm i obliczeń. W celu zapewnienia, aby na rynku wewnętrznym nie występowały bariery w handlu, normy należy zharmonizować na poziomie Unii. Takie metody i normy powinny w jak największym możliwym stopniu uwzględniać rzeczywiste użytkowanie baterii, odzwierciedlać standardowy zakres zachowania konsumenta i być odporne na zamierzone i niezamierzone obchodzenie wymogów. Po przyjęciu odniesienia do takiej normy zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/ 2012  (35) i opublikowaniu go w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej ustala się domniemanie zgodności ze wspomnianymi wymogami specyficznymi dla danego produktu przyjętymi na podstawie niniejszego rozporządzenia, pod warunkiem że wyniki takich metod wykazują, że osiągnięto minimalne wartości określone dla tych istotnych wymogów. Aby uniknąć dublowania norm, zmaksymalizować efektywność oraz uwzględnić najwyższą wiedzę fachową i najnowocześniejszą wiedzę, przypadku braku normy Komisja powinna starać się zwrócić o jej opracowanie do co najmniej jednej z europejskich organizacji normalizacyjnych. W przypadku braku opublikowanych norm w czasie stosowania wymogów specyficznych dla danego produktu lub w przypadku niezadowalającej reakcji ze strony stosownej europejskiej organizacji normalizacyjnej Komisja powinna w wyjątkowych, uzasadnionych przypadkach i po konsultacji z odpowiednimi zainteresowanymi stronami przyjąć w drodze aktów wykonawczych wspólne specyfikacje, a zgodność z takimi specyfikacjami powinna również uzasadniać domniemanie zgodności. Jeżeli w późniejszym czasie we wspólnych specyfikacjach zostaną wykryte braki, Komisja powinna w drodze aktów wykonawczych zmienić lub uchylić przedmiotowe wspólne specyfikacje.

Poprawka 28

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 31 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(31a)

Aktywny udział w pracach międzynarodowych komitetów normalizacyjnych jest ważnym strategicznym warunkiem wstępnym wprowadzenia przyszłych technologii na rynek. W niektórych przypadkach udział Unii w tych komitetach był niedostateczny. W związku z tym Komisja i państwa członkowskie powinny aktywnie wspierać prace europejskich przedsiębiorstw w takich międzynarodowych komitetach normalizacyjnych. Przed rozważeniem przyjęcia norm w prawodawstwie wtórnym Komisja powinna starannie ocenić prace wykonane na szczeblu międzynarodowym.

Poprawka 29

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 31 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(31b)

Komisja powinna zapewnić spójność zharmonizowanych norm i wspólnych specyfikacji w niniejszym rozporządzeniu, a także podczas przeglądu rozporządzenia (UE) nr 1025/2012.

Poprawka 30

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 32

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(32)

Aby zagwarantować skuteczny dostęp do informacji do celów nadzoru rynku, dostosować się do nowych technologii i zapewnić odporność na wypadek światowych kryzysów, takich jak pandemia COVID-19, należy umożliwić udzielanie informacji na temat zgodności z wszystkimi aktami Unii mającymi zastosowanie do baterii przez internet w formie jednej deklaracji zgodności UE.

(32)

Aby zagwarantować skuteczny dostęp do informacji do celów nadzoru rynku, dostosować się do nowych technologii i zapewnić odporność na wypadek światowych kryzysów, takich jak pandemia COVID-19, informacje na temat zgodności z wszystkimi aktami Unii mającymi zastosowanie do baterii mogą być przekazywane przez internet w formie jednej deklaracji zgodności UE.

Poprawka 31

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 35

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(35)

Wybrane moduły nie odzwierciedlają jednak niektórych szczególnych aspektów baterii i tym samym konieczne jest dostosowanie modułów wybranych do przeprowadzenia procedury oceny zgodności. W celu uwzględnienia nowatorskiego i złożonego wymiaru wymogów dotyczących zrównoważonego charakteru, bezpieczeństwa i  etykietowania określonych w niniejszym rozporządzeniu oraz na potrzeby zapewnienia zgodności baterii wprowadzanych do obrotu z wymogami prawnymi należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do celów zmiany procedur oceny zgodności poprzez dodanie etapów weryfikacji lub zmodyfikowanie modułu oceny na podstawie przemian następujących na rynku baterii lub w łańcuchu wartości baterii.

(35)

Wybrane moduły nie odzwierciedlają jednak niektórych szczególnych aspektów baterii i tym samym konieczne jest dostosowanie modułów wybranych do przeprowadzenia procedury oceny zgodności. W celu uwzględnienia nowatorskiego i złożonego wymiaru wymogów dotyczących zrównoważonego charakteru, bezpieczeństwa , etykietowania informowania określonych w niniejszym rozporządzeniu oraz na potrzeby zapewnienia zgodności baterii wprowadzanych do obrotu z wymogami prawnymi należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do celów zmiany procedur oceny zgodności poprzez dodanie etapów weryfikacji lub zmodyfikowanie modułu oceny na podstawie przemian następujących na rynku baterii lub w łańcuchu wartości baterii. Aby zapewnić zgodność ze zrównoważonymi wymogami oraz wypełnianie obowiązków w zakresie należytej staranności w łańcuchu wartości określonych w niniejszym rozporządzeniu, potrzebne są solidne procedury oceny zgodności.

Poprawka 32

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 38

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(38)

Ze względu na nowość i złożoność wymogów dotyczących zrównoważonego charakteru, bezpieczeństwa i  etykietowania baterii, a także w celu zapewnienia spójnego poziomu jakości wykonywania oceny zgodności baterii należy ustanowić wymogi mające zastosowane do organów notyfikujących uczestniczących w ocenie, notyfikacji i monitorowaniu jednostek notyfikowanych. W szczególności należy zapewnić, aby organ notyfikujący był obiektywny i bezstronny w odniesieniu do tej działalności. Ponadto organy notyfikujące powinny mieć obowiązek ochrony poufności informacji, które otrzymują, niemniej jednak powinny one mieć możliwość wymiany informacji na temat jednostek notyfikowanych z organami krajowymi, organami notyfikującymi z innych państw członkowskich oraz z Komisją w celu zapewnienia spójności w ocenie zgodności.

(38)

Ze względu na nowość i złożoność wymogów dotyczących zrównoważonego charakteru, wydajności, bezpieczeństwa i etykietowania baterii oraz wymogów informacyjnych , a także w celu zapewnienia spójnego poziomu jakości wykonywania oceny zgodności baterii należy ustanowić wymogi mające zastosowane do organów notyfikujących uczestniczących w ocenie, notyfikacji i monitorowaniu jednostek notyfikowanych. W szczególności należy zapewnić, aby organ notyfikujący był obiektywny i bezstronny w odniesieniu do tej działalności i posiadał wystarczającą liczbę kompetentnych pod względem technicznym członków personelu do wykonywania swoich zadań . Ponadto organy notyfikujące powinny mieć obowiązek ochrony poufności informacji, które otrzymują, niemniej jednak powinny one mieć możliwość wymiany informacji na temat jednostek notyfikowanych z organami krajowymi, organami notyfikującymi z innych państw członkowskich oraz z Komisją w celu zapewnienia spójności w ocenie zgodności.

Poprawka 33

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 39

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(39)

Istotne jest, by wszystkie jednostki notyfikowane realizowały swe zadania na takim samym poziomie oraz zgodnie z warunkami uczciwej konkurencji i autonomii. Z tego względu należy ustanowić wymogi wobec jednostek oceniających zgodność, które chcą otrzymywać notyfikacje, aby wykonywać działania związane z oceną zgodności. Wymogi te powinny mieć w dalszym ciągu zastosowanie jako warunek wstępny utrzymania kompetencji jednostki notyfikowanej. W celu zapewnienia autonomii jednostki notyfikowanej od jednostki tej oraz od zatrudnianego przez nią personelu należy wymagać utrzymania niezależności od podmiotów gospodarczych w łańcuchu wartości baterii oraz od innych przedsiębiorstw, w tym od stowarzyszeń przedsiębiorców oraz spółek dominujących i spółek zależnych. Na jednostce notyfikowanej powinien spoczywać obowiązek dokumentowania jej niezależności oraz przekazywania tej dokumentacji organowi notyfikującemu.

(39)

Istotne jest, by wszystkie jednostki notyfikowane realizowały swe zadania na takim samym poziomie oraz zgodnie z warunkami uczciwej konkurencji i autonomii. Z tego względu należy ustanowić wymogi wobec jednostek oceniających zgodność, które chcą otrzymywać notyfikacje, aby wykonywać działania związane z oceną zgodności. Wymogi te powinny mieć w dalszym ciągu zastosowanie jako warunek wstępny utrzymania kompetencji jednostki notyfikowanej. W celu zapewnienia autonomii jednostki notyfikowanej od jednostki tej oraz od zatrudnianego przez nią personelu należy wymagać utrzymania niezależności od podmiotów gospodarczych w łańcuchu wartości baterii oraz od innych przedsiębiorstw, w tym od stowarzyszeń przedsiębiorców oraz spółek dominujących i spółek zależnych. Na jednostce notyfikowanej powinien spoczywać obowiązek dokumentowania jej niezależności oraz przekazywania tej dokumentacji organowi notyfikującemu. Należy również wymagać rotacji zespołów i odpowiednich okresów karencji.

Poprawka 34

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 42

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(42)

Usługi świadczone przez jednostki notyfikowane w państwie członkowskim mogą dotyczyć baterii udostępnianych na rynku w całej Unii, dlatego należy zapewnić pozostałym państwom członkowskim i  Komisji możliwość wnoszenia sprzeciwu wobec jednostek notyfikowanych. W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze w celu zażądania od organu notyfikującego podjęcia działań naprawczych w przypadku, gdy jednostka notyfikowana nie spełnia wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu lub przestała je spełniać.

(42)

Usługi świadczone przez jednostki notyfikowane w państwie członkowskim mogą dotyczyć baterii udostępnianych na rynku w całej Unii, dlatego należy zapewnić pozostałym państwom członkowskim, Komisji , podmiotom gospodarczym i odpowiednim zainteresowanym stronom możliwość wnoszenia sprzeciwu wobec jednostek notyfikowanych . W trakcie postępowania wyjaśniającego Komisja powinna zasięgać porady unijnej jednostki badawczej wyznaczonej zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2019/1020 . W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze w celu zażądania od organu notyfikującego podjęcia działań naprawczych w przypadku, gdy jednostka notyfikowana nie spełnia wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu lub przestała je spełniać.

Poprawka 35

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 43

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(43)

W celu ułatwienia i przyśpieszenia procedury oceny zgodności, certyfikacji oraz – co za tym idzie – dostępu do rynku, a także mając na względzie nowość i złożoność wymogów dotyczących zrównoważonego charakteru, bezpieczeństwa i  etykietowania baterii, kluczowe znaczenie ma ciągły dostęp jednostek notyfikowanych do wszystkich niezbędnych przyrządów i pomieszczeń wykorzystywanych do badań oraz stosowanie przez te jednostki procedur bez tworzenia niepotrzebnych obciążeń dla podmiotów gospodarczych. Z tego samego powodu oraz w celu zapewnienia równego traktowania podmiotów gospodarczych konieczne jest, aby jednostki notyfikowane spójnie stosowały procedury oceny zgodności.

(43)

W celu ułatwienia i przyśpieszenia procedury oceny zgodności, certyfikacji oraz – co za tym idzie – dostępu do rynku, a także mając na względzie nowość i złożoność wymogów dotyczących zrównoważonego charakteru, bezpieczeństwa i  etykietowania baterii oraz wymogów informacyjnych , kluczowe znaczenie ma ciągły dostęp jednostek notyfikowanych do wszystkich niezbędnych przyrządów i pomieszczeń wykorzystywanych do badań oraz stosowanie przez te jednostki procedur bez tworzenia niepotrzebnych obciążeń dla podmiotów gospodarczych. Z tego samego powodu oraz w celu zapewnienia równego traktowania podmiotów gospodarczych konieczne jest, aby jednostki notyfikowane spójnie stosowały procedury oceny zgodności.

Poprawka 36

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 51

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(51)

Aby ułatwić komunikację między podmiotami gospodarczymi, organami nadzoru rynku i konsumentami, podmioty gospodarcze powinny, w ramach swoich danych kontaktowych, podawać oprócz adresu pocztowego również adres strony internetowej.

(51)

Aby ułatwić komunikację między podmiotami gospodarczymi, organami nadzoru rynku i konsumentami, podmioty gospodarcze powinny, w ramach swoich danych kontaktowych, podawać numer telefonu, adres pocztowy, adres poczty elektronicznej i adres strony internetowej.

Poprawka 37

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 52

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(52)

Niezbędne jest zapewnienie zgodności wprowadzanych na rynek Unii baterii z państw trzecich z wymogami niniejszego rozporządzenia – niezależnie od tego, czy baterie te są przywożone jako samodzielne baterie, czy też są zawarte w produktach – w szczególności zapewnienie poddania tych baterii przez wytwórców odpowiednim procedurom oceny zgodności. Należy zatem ustanowić przepisy dotyczące importerów, aby mieć pewność, że baterie, które importerzy wprowadzają do obrotu i oddają do użytku, spełniają wymogi niniejszego rozporządzenia oraz że organy krajowe mogą skontrolować oznakowanie CE na bateriach i dokumentację sporządzoną przez wytwórców.

(52)

Niezbędne jest zapewnienie zgodności wprowadzanych na rynek Unii baterii z państw trzecich z wymogami niniejszego rozporządzenia oraz z odpowiednimi przepisami Unii  – niezależnie od tego, czy baterie te są przywożone jako samodzielne baterie, czy też są zawarte w produktach – w szczególności zapewnienie poddania tych baterii przez wytwórców odpowiednim procedurom oceny zgodności. Szczególną uwagę należy zwrócić na zagwarantowanie solidności i niezależności kontroli przeprowadzanych przez stronę trzecią w odniesieniu do wymogów niniejszego rozporządzenia dotyczących procesu produkcji baterii. W związku z tym należy w pełni zagwarantować zgodność z deklaracją dotyczącą śladu węglowego, poziom zawartości materiałów z recyklingu, a także wypełnianie obowiązków należytej staranności w obszarze praw człowieka i ochrony środowiska określonych w niniejszym rozporządzeniu. Należy zatem ustanowić przepisy dotyczące importerów, aby mieć pewność, że baterie, które importerzy wprowadzają do obrotu i oddają do użytku, spełniają wymogi niniejszego rozporządzenia oraz że organy krajowe mogą skontrolować oznakowanie CE na bateriach i dokumentację sporządzoną przez wytwórców. Organy te, w szczególności podczas przeprowadzania kontroli produktów wprowadzanych na rynek Unii z państw trzecich, powinny zapewniać spójne egzekwowanie prawa Unii poprzez skuteczny i jednolity poziom kontroli, zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2019/1020.

Poprawka 38

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 53

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(53)

Wprowadzając baterię do obrotu lub oddając ją do użytku, każdy importer powinien podać na baterii swoją nazwę, zarejestrowaną nazwę handlową lub zarejestrowany znak towarowy oraz adres pocztowy. W przypadku gdy wielkość baterii uniemożliwia takie oznaczenie, należy wprowadzić wyjątki od tej zasady. Dotyczy to przypadków , w których importer musiałby otworzyć opakowanie, aby umieścić na baterii swoją nazwę i  adres, lub w  których bateria jest za mała , by umieścić na niej te informacje .

(53)

Wprowadzając baterię do obrotu lub oddając ją do użytku, każdy importer powinien podać na baterii swoją nazwę, zarejestrowaną nazwę handlową lub zarejestrowany znak towarowy oraz adres pocztowy , adres poczty elektronicznej i numer telefonu . W przypadku gdy wielkość baterii uniemożliwia takie oznaczenie, ponieważ bateria jest zbyt mała, aby umieścić na niej tę informację, należy wprowadzić wyjątki od tej zasady. Należy również przewidzieć wyjątki w przypadkach , w których importer musiałby otworzyć opakowanie, aby umieścić na baterii swoją nazwę i  inne dane kontaktowe. W tych wyjątkowych przypadkach importer powinien podać te informacje w dokumencie dołączonym do baterii lub w  inny łatwo dostępny sposób. Jeśli istnieje opakowanie , należy go użyć w celu podania tych informacji .

Poprawka 39

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 56

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(56)

Dystrybutorzy i  importerzy , ze względu na bliski związek z rynkiem, powinni być zaangażowani w zadania związane z nadzorem rynku, realizowane przez organy krajowe, oraz powinni być przygotowani do aktywnego udziału w wykonywaniu tych zadań poprzez dostarczanie tym organom wszystkich niezbędnych informacji dotyczących danych baterii.

(56)

Dystrybutorzy , importerzy dostawcy usług realizacji zamówień, w tym platformy handlowe , ze względu na bliski związek z rynkiem, powinni być zaangażowani w zadania związane z nadzorem rynku, realizowane przez organy krajowe, oraz powinni być przygotowani do aktywnego udziału w wykonywaniu tych zadań poprzez dostarczanie tym organom wszystkich niezbędnych informacji dotyczących danych baterii.

Poprawka 40

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 57

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(57)

Zapewnienie identyfikowalności baterii w całym łańcuchu dostaw upraszcza nadzór rynku i zwiększa jego skuteczność. Skuteczny system identyfikacji ułatwia organom nadzoru rynku realizację zadania polegającego na identyfikacji podmiotów gospodarczych, które wprowadziły do obrotu, udostępniły na rynku lub oddały do użytku baterie niespełniające wymogów. Podmioty gospodarcze powinny zatem być zobowiązane do przechowywania przez określony czas informacji na temat swoich transakcji dotyczących baterii.

(57)

Zapewnienie identyfikowalności baterii w całym łańcuchu dostaw upraszcza nadzór rynku i zwiększa jego skuteczność oraz zapewnia konsumentom przejrzystość . Skuteczny system identyfikacji ułatwia organom nadzoru rynku realizację zadania polegającego na identyfikacji podmiotów gospodarczych, które wprowadziły do obrotu, udostępniły na rynku lub oddały do użytku baterie niespełniające wymogów. Podmioty gospodarcze powinny zatem być zobowiązane do przechowywania przez określony czas informacji na temat swoich transakcji dotyczących baterii , w tym w formie elektronicznej .

Poprawka 41

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 59

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(59)

Tylko kilka krajów dostarcza te materiały i w niektórych przypadkach niskie standardy sprawowania rządów mogą pogorszyć problemy środowiskowe i społeczne. Wydobycie i rafinacja kobaltu i  niklu są związane z wieloma kwestiami społecznymi i środowiskowymi, w tym z potencjalnymi zagrożeniami dla środowiska i zdrowia ludzi. Chociaż skutki społeczne i środowiskowe produkcji grafitu naturalnego są mniej poważne, w jego wydobyciu duży udział ma działalność rzemieślnicza i na małą skalę, która odbywa się głównie w warunkach nieformalnych i może prowadzić do poważnych skutków dla zdrowia i środowiska, w tym braku odpowiedniego zamykania kopalni i braku rekultywacji, co prowadzi do zniszczenia ekosystemów i gleb. W przypadku litu oczekiwany wzrost jego wykorzystania w produkcji baterii prawdopodobnie będzie wywierał dodatkową presję na procesy ekstrakcji i rafinacji, dlatego należałoby włączyć lit do zakresu obowiązków w zakresie należytej staranności w łańcuchu dostaw . Spodziewany ogromny wzrost popytu na baterie w Unii nie powinien przyczyniać się do wzrostu takich zagrożeń środowiskowych i społecznych.

(59)

Tylko kilka krajów dostarcza te materiały i w niektórych przypadkach niskie standardy sprawowania rządów mogą pogorszyć problemy środowiskowe i społeczne. Wydobycie i rafinacja kobaltu , miedzi, niklu, żelaza boksytu są związane z wieloma kwestiami społecznymi i środowiskowymi, w tym z potencjalnymi zagrożeniami dla środowiska i zdrowia ludzi. Chociaż skutki społeczne i środowiskowe produkcji grafitu naturalnego są mniej poważne, w jego wydobyciu duży udział ma działalność rzemieślnicza i na małą skalę, która odbywa się głównie w warunkach nieformalnych i może prowadzić do poważnych skutków dla zdrowia i środowiska, w tym braku odpowiedniego zamykania kopalni i braku rekultywacji, co prowadzi do zniszczenia ekosystemów i gleb. W przypadku litu oczekiwany wzrost jego wykorzystania w produkcji baterii prawdopodobnie będzie wywierał dodatkową presję na procesy ekstrakcji i rafinacji, dlatego należałoby włączyć lit do zakresu obowiązków w zakresie należytej staranności w łańcuchu wartości baterii . Spodziewany ogromny wzrost popytu na baterie w Unii nie powinien przyczyniać się do wzrostu takich zagrożeń środowiskowych i społecznych za granicą .

Poprawka 42

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 60

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(60)

Niektóre z tych surowców, takie jak kobalt, lit i grafit naturalny, uznaje się za surowce krytyczne dla UE (38), a ich zrównoważone pozyskiwanie jest niezbędne dla odpowiedniego funkcjonowania unijnego ekosystemu baterii.

(60)

Niektóre z tych surowców, takie jak boksyt, kobalt, lit i grafit naturalny, uznaje się za surowce krytyczne dla UE (38), a ich zrównoważone pozyskiwanie jest niezbędne dla odpowiedniego funkcjonowania unijnego ekosystemu baterii.

Poprawka 43

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 62

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(62)

W Unii ogólne wymogi dotyczące należytej staranności dotyczące niektórych materiałów i metali wprowadzono rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/821 (39). Rozporządzenie to nie dotyczy jednak minerałów i materiałów wykorzystywanych do produkcji baterii.

(62)

Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka oraz wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych stanowią, że podmioty gospodarcze powinny zachowywać należytą staranność jako środek do sprostania ich społecznej odpowiedzialności w odniesieniu do praw człowieka i środowiska. W Unii ogólne wymogi dotyczące należytej staranności dotyczące niektórych materiałów i metali wprowadzono rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/821 (39). Rozporządzenie to nie dotyczy jednak minerałów i materiałów wykorzystywanych do produkcji baterii.

Poprawka 44

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 63

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(63)

W związku z tym, biorąc pod uwagę spodziewany wykładniczy wzrost popytu na baterie w UE, podmiot gospodarczy wprowadzający baterie do obrotu UE powinien ustanowić strategię w zakresie należytej staranności w łańcuchu dostaw. Należy zatem ustanowić wymogi w celu wyeliminowania zagrożeń społecznych i środowiskowych związanych z wydobyciem, przetwarzaniem i  handlem niektórymi surowcami do celów produkcji baterii.

(63)

Obowiązek szanowania praw człowieka, praw socjalnych, zdrowia ludzkiego i środowiska powinien odnosić się do całej działalności wytwórczej i innych powiązanych relacji biznesowych podmiotu gospodarczego w całym łańcuchu wartości baterii. W związku z tym, biorąc pod uwagę spodziewany wykładniczy wzrost popytu na baterie w UE oraz fakt , że wydobycie, przetwarzanie i sprzedaż niektórych surowców, chemikaliów i surowców wtórnych, które są wykorzystywane do produkcji baterii i pojawiają się procesie przetwarzania zużytych baterii, wiążą się ze szczególnym ryzykiem, należy ustanowić pewne wymogi dotyczące procesu należytej staranności w łańcuchu wartości baterii w celu wyeliminowania zagrożeń społecznych i środowiskowych związanych z wydobyciem, przetwarzaniem i  sprzedażą niektórych surowców, chemikaliów i surowców wtórnych do celów produkcji baterii , z przetwarzaniem zużytych baterii, z samym procesem produkcji, jak również ze wszystkimi innymi powiązanymi relacjami biznesowymi .

Poprawka 45

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 64

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(64)

Wprowadzając strategię w zakresie należytej staranności opartą na analizie ryzyka należy opierać się na uznanych na szczeblu międzynarodowym zasadach należytej staranności zawartych w dokumentach takich jak dziesięć zasad inicjatywy Global Compact (40), wytyczne dotyczące społecznej oceny cyklu życia produktów (41), Trójstronna deklaracja zasad dotyczących przedsiębiorstw wielonarodowych i polityki społecznej MOP (42) oraz wytyczne OECD dotyczące należytej staranności w celu odpowiedzialnego prowadzenia działalności gospodarczej (43), które odzwierciedlają wzajemne porozumienie między rządami i zainteresowanymi stronami, które to zasady należy dostosować do określonego kontekstu i okoliczności każdego podmiotu gospodarczego. Jeśli chodzi o wydobycie i przetwarzanie naturalnych zasobów mineralnych stosowanych w produkcji baterii oraz handel nimi, wytyczne OECD dotyczące należytej staranności w zakresie odpowiedzialnych łańcuchów dostaw minerałów z obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka (44) („wytyczne OECD dotyczące należytej staranności”) stanowią długotrwałe działanie rządów i zainteresowanych stron w celu ustanowienia dobrych praktyk w tej dziedzinie.

(64)

Wprowadzając proces w zakresie należytej staranności oparty na analizie ryzyka należy opierać się na uznanych na szczeblu międzynarodowym standardach i zasadach należytej staranności zawartych w dokumentach takich jak wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka, dziesięć zasad inicjatywy Global Compact (40), wytyczne dotyczące społecznej oceny cyklu życia produktów (41), Trójstronna deklaracja zasad dotyczących przedsiębiorstw wielonarodowych i polityki społecznej MOP (42) , wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych oraz wytyczne OECD dotyczące należytej staranności w celu odpowiedzialnego prowadzenia działalności gospodarczej (43), które odzwierciedlają wzajemne porozumienie między rządami i zainteresowanymi stronami, które to zasady należy dostosować do określonego kontekstu i okoliczności każdego podmiotu gospodarczego. Jeśli chodzi o wydobycie i przetwarzanie naturalnych zasobów mineralnych z obszarów wysokiego ryzyka stosowanych w produkcji baterii oraz handel nimi, wytyczne OECD dotyczące należytej staranności w zakresie odpowiedzialnych łańcuchów dostaw minerałów z obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka (44) („wytyczne OECD dotyczące należytej staranności”) stanowią uznane w skali międzynarodowej standardy dotyczące konkretnego ryzyka rażących naruszeń praw człowieka w związku z pozyskiwaniem niektórych surowców w kontekście konfliktu i handlem nimi oraz długotrwałe działanie rządów i zainteresowanych stron w celu ustanowienia dobrych praktyk w tej dziedzinie.

Poprawka 46

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 65

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(65)

Zgodnie z  wytycznymi OECD dotyczącymi należytej staranności  (45) należyta staranność jest ciągłym, proaktywnym i reaktywnym procesem, w ramach którego przedsiębiorstwa mogą zapewnić poszanowanie praw człowieka i nie przyczyniają się do konfliktów (46). Należyta staranność oparta na analizie ryzyka odnosi się do kroków, jakie przedsiębiorstwa powinny podjąć w celu zidentyfikowania i  wyeliminowania faktycznego lub potencjalnego ryzyka w celu zapobiegania niekorzystnym skutkom związanym z ich działalnością lub decyzjami dotyczącymi pozyskiwania lub łagodzenia tych skutków . Przedsiębiorstwo może ocenić ryzyko stwarzane przez jego działalność i stosunki oraz przyjąć środki ograniczające ryzyko zgodnie z odpowiednimi normami przewidzianymi w prawie krajowym i międzynarodowym, zaleceniami dotyczącymi odpowiedzialnego prowadzenia działalności przez organizacje międzynarodowe, narzędziami wspieranymi przez rząd, dobrowolnymi inicjatywami sektora prywatnego oraz wewnętrznymi strategiami i systemami przedsiębiorstwa. Podejście takie pomaga również w dostosowaniu zakresu operacji zapewnienia należytej staranności do rozmiaru działalności przedsiębiorstwa lub stosunków w łańcuchu dostaw.

(65)

Zgodnie z  ze standardami i zasadami ONZ, MOP i OCED należyta staranność jest ciągłym, proaktywnym i reaktywnym procesem, w ramach którego przedsiębiorstwa mogą zapewnić poszanowanie praw człowieka i  środowiska i nie przyczyniają się do konfliktów (46). Należyta staranność oparta na analizie ryzyka odnosi się do kroków, jakie przedsiębiorstwa powinny podjąć w celu zidentyfikowania , powstrzymywania łagodzenia niekorzystnych skutków związanych z ich działalnością lub decyzjami dotyczącymi pozyskiwania oraz w celu zapobiegania tym skutkom i rozliczania za nie. Podmioty gospodarcze powinny prowadzić świadome, skuteczne i rzeczowe konsultacje ze społecznościami dotkniętymi tymi skutkami. Przedsiębiorstwo może ocenić ryzyko stwarzane przez jego działalność i stosunki oraz przyjąć środki ograniczające ryzyko , które mogą obejmować żądanie dodatkowych informacji, negocjacje w celu naprawy sytuacji lub zawieszenie lub zaprzestanie współpracy z dostawcami, zgodnie z odpowiednimi normami przewidzianymi w prawie krajowym i międzynarodowym, zaleceniami dotyczącymi odpowiedzialnego prowadzenia działalności przez organizacje międzynarodowe, narzędziami wspieranymi przez rząd, dobrowolnymi inicjatywami sektora prywatnego oraz wewnętrznymi strategiami i systemami przedsiębiorstwa. Podejście takie pomaga również w dostosowaniu zakresu operacji zapewnienia należytej staranności do rozmiaru działalności przedsiębiorstwa lub stosunków w łańcuchu dostaw. Wymogi dotyczące należytej staranności w łańcuchu wartości baterii powinny mieć zastosowanie do każdego podmiotu gospodarczego, który wprowadza baterie na rynek europejski, w tym do platform internetowych.

Poprawka 47

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 65 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(65a)

Chociaż systemy należytej staranności w sektorze prywatnym mogą wspierać podmioty gospodarcze w ich działaniach związanych z należytą starannością, podmioty gospodarcze powinny być indywidualnie odpowiedzialne za wypełnianie obowiązków w zakresie należytej staranności w łańcuchu wartości baterii określonych w niniejszym rozporządzeniu.

Poprawka 48

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 65 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(65b)

Państwa członkowskie powinny zapewnić podmiotom gospodarczym, w szczególności małym i średnim przedsiębiorstwom, konkretną pomoc techniczną, tak aby mogły one spełniać wymogi należytej staranności w łańcuchu wartości baterii.

Poprawka 49

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 66

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(66)

Należy przyjąć lub zmienić obowiązkowe strategie w zakresie należytej staranności w łańcuchu dostaw oraz co najmniej odnieść się do najczęstszych kategorii ryzyka społecznego i środowiskowego. Powinno to obejmować obecne i przewidywalne skutki – z jednej strony dla życia społecznego, w szczególności praw człowieka, zdrowia i bezpieczeństwa ludzi, a także bezpieczeństwa i zdrowia w miejscu pracy oraz praw pracowniczych, a z drugiej strony dla środowiska, w szczególności dla zużycia wody, ochrony gleby, zanieczyszczenia powietrza i różnorodności biologicznej, w tym życia społeczności.

(66)

Należy przyjąć lub zmienić obowiązkowe strategie w zakresie należytej staranności w łańcuchu wartości baterii oraz co najmniej odnieść się do najczęstszych kategorii ryzyka społecznego i środowiskowego. Powinno to obejmować obecne i przewidywalne skutki – z jednej strony dla życia społecznego, w szczególności praw człowieka, zdrowia i bezpieczeństwa ludzi, a także bezpieczeństwa i zdrowia w miejscu pracy oraz praw pracowniczych, a z drugiej strony dla środowiska, w szczególności dla zużycia wody, ochrony gleby, zanieczyszczenia powietrza , zmiany klimatu i różnorodności biologicznej, w tym życia społeczności.

Poprawka 50

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 67

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(67)

Jeśli chodzi o kategorie ryzyka społecznego, strategia w zakresie należytej staranności powinna uwzględniać zagrożenia w łańcuchu dostaw baterii w odniesieniu do ochrony praw człowieka, w tym zdrowia ludzkiego, ochrony dzieci i równouprawnienia płci, zgodnie z międzynarodowym prawem dotyczącym praw człowieka (47). Strategia w zakresie należytej staranności powinna obejmować informacje na temat tego, w jaki sposób podmiot gospodarczy przyczynił się do zapobiegania naruszeniom praw człowieka, oraz na temat instrumentów stosowanych w strukturze biznesowej podmiotu w celu zwalczania korupcji i przekupstwa. Strategia w zakresie należytej staranności powinna również zapewniać prawidłowe wdrażanie przepisów podstawowych konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy (48) wymienionych w załączniku I do trójstronnej deklaracji MOP.

(67)

Jeśli chodzi o kategorie ryzyka społecznego, strategia w zakresie należytej staranności w łańcuchu wartości baterii powinna uwzględniać zagrożenia w łańcuchu wartości baterii w odniesieniu do ochrony praw człowieka, w tym zdrowia ludzkiego , praw ludności rdzennej , ochrony dzieci i równouprawnienia płci, zgodnie z międzynarodowym prawem dotyczącym praw człowieka (47). Strategia w zakresie należytej staranności w łańcuchu wartości baterii powinna obejmować informacje na temat tego, w jaki sposób podmiot gospodarczy przyczynił się do zapobiegania naruszeniom praw człowieka, oraz na temat instrumentów stosowanych w strukturze biznesowej podmiotu w celu zwalczania korupcji i przekupstwa. Strategia w zakresie należytej staranności w łańcuchu wartości baterii powinna również zapewniać prawidłowe wdrażanie przepisów podstawowych konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy (48) wymienionych w załączniku I do trójstronnej deklaracji MOP.

Poprawka 51

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 68

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(68)

W odniesieniu do kategorii ryzyka środowiskowego strategia w zakresie należytej staranności powinna uwzględniać ryzyko w łańcuchu dostaw baterii w odniesieniu do ochrony środowiska naturalnego i różnorodności biologicznej zgodnie z Konwencją o różnorodności biologicznej (49), która obejmuje również uwzględnienie społeczności lokalnych oraz ochronę i rozwój tych społeczności.

(68)

W odniesieniu do kategorii ryzyka środowiskowego strategia w zakresie należytej staranności w łańcuchu wartości baterii powinna uwzględniać ryzyko w łańcuchu wartości baterii w odniesieniu do ochrony środowiska naturalnego i różnorodności biologicznej zgodnie z Konwencją o różnorodności biologicznej (49), która obejmuje również uwzględnienie społeczności lokalnych oraz ochronę i rozwój tych społeczności. Powinna ona również uwzględniać zagrożenia związane ze zmianą klimatu, zgodnie z porozumieniem paryskim i jego celem, jakim jest ograniczenie globalnego ocieplenia do poziomu poniżej 1,5 stopnia Celsjusza w porównaniu z poziomem sprzed epoki przemysłowej, a także zagrożenia dla środowiska ujęte w innych konwencjach międzynarodowych dotyczących środowiska.

Poprawka 52

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 69

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(69)

Obowiązki w zakresie należytej staranności w łańcuchu dostaw dotyczące identyfikacji i łagodzenia ryzyka społecznego i środowiskowego związanego z surowcami wykorzystywanymi do produkcji baterii powinny przyczynić się do wdrożenia rezolucji nr 19 UNEP w sprawie zarządzania zasobami mineralnymi, w której uznano istotny wkład sektora górniczego w realizację Agendy 2030 i celów zrównoważonego rozwoju.

(69)

Obowiązki w zakresie należytej staranności w łańcuchu wartości baterii dotyczące identyfikacji i łagodzenia ryzyka społecznego i środowiskowego związanego z surowcami wykorzystywanymi do produkcji baterii powinny przyczynić się do wdrożenia rezolucji nr 19 UNEP w sprawie zarządzania zasobami mineralnymi, w której uznano istotny wkład sektora górniczego w realizację Agendy 2030 i celów zrównoważonego rozwoju.

Poprawka 53

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 69 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(69a)

Nawet jeśli dołożono należytej staranności, może dojść do powstania szkody. Podmioty gospodarcze powinny aktywnie naprawiać takie szkody, samodzielnie lub we współpracy z innymi podmiotami. Podmioty te powinny ponosić odpowiedzialność za wszelkie niekorzystne skutki, które one same lub podmioty, które kontrolują lub mogą kontrolować, spowodowały lub do których się przyczyniły. Osoby poszkodowane powinny mieć prawo do zadośćuczynienia za szkody i dostęp do wymiaru sprawiedliwości.

Poprawka 54

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 70

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(70)

Inne instrumenty prawne UE ustanawiające wymogi dotyczące należytej staranności w  łańcuchu dostaw powinny mieć zastosowanie , o ile w niniejszym rozporządzeniu nie ma szczegółowych przepisów o takim samym celu, charakterze i skutkach, które mogą zostać dostosowane w świetle przyszłych zmian legislacyjnych.

(70)

Inne instrumenty prawne UE ustanawiające wymogi dotyczące należytej staranności powinny mieć zastosowanie do przedsiębiorstw z UE i spoza UE, które zamierzają wprowadzać baterie do obrotu Unii, aby zapewnić równe warunki działania , o ile w niniejszym rozporządzeniu nie ma szczegółowych przepisów o takim samym celu, charakterze i skutkach, które mogą zostać dostosowane w świetle przyszłych zmian legislacyjnych.

Poprawka 55

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 71

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(71)

Aby dostosować się do rozwoju łańcucha wartości baterii, w tym zmian zakresu i charakteru stosownego ryzyka społecznego i środowiskowego, oraz do postępu naukowo-technicznego w odniesieniu do baterii i składów chemicznych baterii, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do celów zmiany wykazu surowców i kategorii ryzyka oraz wymogów dotyczących należytej staranności w łańcuchu dostaw .

(71)

Aby dostosować się do rozwoju łańcucha wartości baterii, w tym zmian zakresu i charakteru stosownego ryzyka społecznego i środowiskowego, oraz do postępu naukowo-technicznego w odniesieniu do baterii i składów chemicznych baterii, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do celów zmiany wykazu surowców i kategorii ryzyka oraz wymogów dotyczących należytej staranności w łańcuchu wartości baterii .

Poprawka 56

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 71 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(71a)

W przypadku przyjęcia w przyszłości przepisów Unii ustanawiających ogólne zasady zrównoważonego ładu korporacyjnego i należytej staranności Komisja powinna ocenić, czy te nowe przepisy unijne wymagają zmiany art. 39 ust. 2–5 lub załącznika X, lub obu tych elementów. W celu zmiany tych przepisów należy w stosownym przypadku przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Poprawka 57

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 72

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(72)

Zharmonizowane przepisy dotyczące gospodarowania odpadami są niezbędne, aby zapewnić, by we wszystkich państwach członkowskich producenci i inne podmioty gospodarcze byli objęci tymi samymi przepisami we wdrażaniu rozszerzonej odpowiedzialności producenta w odniesieniu do baterii. Maksymalizacja selektywnego zbierania zużytych baterii oraz zapewnienie, aby wszystkie zbierane baterie podlegały recyklingowi za pośrednictwem procesów, za pomocą których osiąga się minimalne poziomy wydajności recyklingu, są konieczne, by osiągnąć wysoki poziom odzysku materiałów. W ocenie dyrektywy 2006/66/WE ustalono, że jednym z jej niedociągnięć jest brak szczegółowości przepisów, który prowadzi do niejednorodnego wdrażania i powoduje powstawanie znaczących barier dla funkcjonowania rynków recyklingu oraz niższy od optymalnego poziom recyclingu. W związku z powyższym w bardziej szczegółowych i zharmonizowanych przepisach należy uwzględnić kwestię unikania zakłócania rynku zbierania, przetwarzania, recyklingu i unieszkodliwiania zużytych baterii, zapewnić jednolite wdrożenie wymogów w całej Unii i dalszą harmonizację jakości usług gospodarowania odpadami świadczonych przez podmioty gospodarcze oraz ułatwić wprowadzanie na rynek surowców wtórnych.

(72)

Zharmonizowane przepisy dotyczące gospodarowania odpadami są niezbędne, aby zapewnić, by we wszystkich państwach członkowskich producenci i inne podmioty gospodarcze byli objęci tymi samymi przepisami we wdrażaniu rozszerzonej odpowiedzialności producenta w odniesieniu do baterii oraz by zapewnić wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska w całej Unii. Rozszerzona odpowiedzialność producenta może przyczynić się do zmniejszenia ogólnego wykorzystania zasobów, w szczególności poprzez zmniejszenie liczby zużytych baterii oraz niekorzystnych skutków związanych z gospodarowaniem zużytymi bateriami . Maksymalizacja selektywnego zbierania zużytych baterii oraz zapewnienie, aby wszystkie zbierane baterie podlegały recyklingowi za pośrednictwem procesów, za pomocą których osiąga się minimalne poziomy wydajności recyklingu, są konieczne, by osiągnąć wysoki poziom odzysku materiałów. W ocenie dyrektywy 2006/66/WE ustalono, że jednym z jej niedociągnięć jest brak szczegółowości przepisów, który prowadzi do niejednorodnego wdrażania i powoduje powstawanie znaczących barier dla funkcjonowania rynków recyklingu oraz niższy od optymalnego poziom recyclingu. W związku z powyższym w bardziej szczegółowych i zharmonizowanych przepisach należy uwzględnić kwestię unikania zakłócania rynku zbierania, przetwarzania, recyklingu i unieszkodliwiania zużytych baterii, zapewnić jednolite wdrożenie wymogów w całej Unii i dalszą harmonizację jakości usług gospodarowania odpadami świadczonych przez podmioty gospodarcze oraz ułatwić wprowadzanie na rynek surowców wtórnych.

Poprawka 58

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 73

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(73)

Niniejsze rozporządzenie opiera się na przepisach dotyczących gospodarowania odpadami oraz ogólnych przepisach określonych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE (50), które należy dostosować w taki sposób, by odzwierciedlić szczególną sytuację dotyczącą baterii. Aby zbieranie zużytych baterii było jak najbardziej wydajne, ważne jest, aby jego organizacja przebiegała w ścisłym związku z miejscem, w którym baterie są sprzedawane w państwie członkowskim, oraz blisko użytkownika końcowego. Ponadto zużyte baterie można zbierać razem ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym oraz razem z pojazdami wycofanymi z eksploatacji, poprzez krajowe systemy zbierania utworzone na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/19/UE (51) oraz na podstawie dyrektywy 2000/53/WE. Mimo że w niniejszym rozporządzeniu określa się przepisy szczegółowe odnoszące się do baterii, konieczne jest przyjęcie spójnego i uzupełniającego podejścia, które będzie opierać się na istniejących strukturach gospodarowania odpadami i w ramach którego będą one harmonizowane. W związku z tym, aby skutecznie realizować rozszerzoną odpowiedzialność producenta dotyczącą gospodarowania odpadami, należy określić obowiązki w odniesieniu do państw członkowskich, w których baterie są udostępniane na rynku po raz pierwszy.

(73)

Niniejsze rozporządzenie opiera się na przepisach dotyczących gospodarowania odpadami oraz ogólnych przepisach określonych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE (50), które należy dostosować w taki sposób, by odzwierciedlić szczególny charakter zużytych baterii. Aby zbieranie zużytych baterii było jak najbardziej wydajne, ważne jest, aby jego organizacja przebiegała w ścisłym związku z miejscem, w którym baterie są sprzedawane w państwie członkowskim, oraz blisko użytkownika końcowego . Zużyte baterie powinny być zbierane oddzielnie od innych typów odpadów, takich jak metale, papier i tektura, szkło, tworzywa sztuczne, drewno, tekstylia i bioodpady . Ponadto zużyte baterie można zbierać razem ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym oraz razem z pojazdami wycofanymi z eksploatacji, poprzez krajowe systemy zbierania utworzone na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/19/UE (51) oraz na podstawie dyrektywy 2000/53/WE. Mimo że w niniejszym rozporządzeniu określa się przepisy szczegółowe odnoszące się do baterii, konieczne jest przyjęcie spójnego i uzupełniającego podejścia, które będzie opierać się na istniejących strukturach gospodarowania odpadami i w ramach którego będą one harmonizowane. W związku z tym, aby skutecznie realizować rozszerzoną odpowiedzialność producenta dotyczącą gospodarowania odpadami, należy określić obowiązki w odniesieniu do państw członkowskich, w których baterie są udostępniane na rynku po raz pierwszy.

Poprawka 59

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 76

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(76)

Producentów powinna dotyczyć rozszerzona odpowiedzialność producenta w zakresie gospodarowania produkowanymi przez nich bateriami na etapie wycofywania z eksploatacji. Odpowiednio powinni oni ponosić koszty zbierania , przetwarzania i recyklingu wszystkich zbieranych baterii, sprawozdawczości w zakresie baterii i zużytych baterii oraz przekazywania do użytkowników końcowych i podmiotów gospodarujących odpadami informacji na temat baterii, a także na temat odpowiedniego ponownego użycia zużytych baterii i gospodarowania takimi bateriami . Obowiązki dotyczące rozszerzonej odpowiedzialności producenta powinny mieć zastosowanie do wszystkich form dostawy, w tym sprzedaży na odległość. Producenci powinni mieć możliwość wykonywania tych obowiązków wspólnie poprzez organizacje odpowiedzialności producenta przejmujące odpowiedzialność w ich imieniu. Producenci lub organizacje odpowiedzialności producenta powinni mieć obowiązek posiadania zezwolenia oraz powinni dokumentować, że posiadają zasoby finansowe na pokrycie kosztów związanych z rozszerzoną odpowiedzialnością producenta. W stosownych przypadkach, aby uniknąć zakłócenia rynku wewnętrznego oraz zapewnić jednolite warunki różnicowania wkładów finansowych przekazywanych przez producentów na rzecz organizacji odpowiedzialności producenta, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze.

(76)

Producentów powinna dotyczyć rozszerzona odpowiedzialność producenta w zakresie gospodarowania produkowanymi przez nich bateriami na etapie wycofywania z eksploatacji. Powinna ona obejmować zbiór przepisów określających szczegółowe obowiązki operacyjne i finansowe producentów produktów, w których odpowiedzialność producenta jest rozszerzona na pokonsumencki etap cyklu życia produktu. Odpowiednio powinni oni ponosić co najmniej koszty , o których mowa w art. 8a ust. 4 lit. a) dyrektywy 2008/98/WE, w tym koszty organizacji selektywnej zbiórki, przygotowania do wykorzystania do innych celów i regeneracji , przetwarzania , przygotowania do ponownego użycia i recyklingu zużytych baterii, sprawozdawczości w zakresie baterii i zużytych baterii oraz kampanii uświadamiających mających na celu zachęcenie użytkowników końcowych do pozbywania się zużytych baterii w odpowiedni sposób . Obowiązki dotyczące rozszerzonej odpowiedzialności producenta powinny mieć zastosowanie do wszystkich form dostawy, w tym sprzedaży na odległość i sprzedaży przez internet . Producenci powinni mieć możliwość wykonywania tych obowiązków wspólnie poprzez organizacje odpowiedzialności producenta przejmujące odpowiedzialność w ich imieniu. Producenci lub organizacje odpowiedzialności producenta powinni mieć obowiązek posiadania zezwolenia oraz powinni dokumentować, że posiadają zasoby finansowe na pokrycie kosztów związanych z rozszerzoną odpowiedzialnością producenta. W stosownych przypadkach, aby uniknąć zakłócenia rynku wewnętrznego oraz zapewnić jednolite warunki różnicowania wkładów finansowych przekazywanych przez producentów na rzecz organizacji odpowiedzialności producenta, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze.

Poprawka 60

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 76 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(76a)

Wprowadzenie wymogów dotyczących odpowiedzialności producenta powinno przyczynić się do obniżenia kosztów i poprawienia wyników, a także do zapewnienia równych szans, w tym dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz przedsiębiorstw handlu elektronicznego, oraz do uniknięcia przeszkód w sprawnym funkcjonowaniu rynku wewnętrznego. Powinno ono również przyczynić się do uwzględnienia w cenach produktów kosztów ich wycofania z eksploatacji i tworzyć zachęty dla producentów, by przy projektowaniu swoich produktów przestrzegali przepisów dotyczących zrównoważonego rozwoju. Ogólnie rzecz biorąc, wymogi takie powinny poprawić zarządzanie programami rozszerzonej odpowiedzialności producenta i zwiększyć ich przejrzystość oraz ograniczyć możliwość wystąpienia konfliktu interesów między organizacjami odpowiedzialnymi za rozszerzoną odpowiedzialność producenta a podmiotami gospodarującymi odpadami, z którymi zawarły one umowy. Wymogi te powinny mieć zastosowanie zarówno do nowych, jak i istniejących systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta.

Poprawka 61

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 77

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(77)

Niniejsze rozporządzenie powinno regulować rozszerzoną odpowiedzialność producenta wyłącznie w odniesieniu do baterii, w związku z czym przepisy dotyczące systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta określone w dyrektywie 2008/98/WE nie powinny mieć zastosowania do baterii .

(77)

Niniejsze rozporządzenie powinno regulować rozszerzoną odpowiedzialność producenta wyłącznie w odniesieniu do baterii, w związku z czym należy je uznać za uzupełnienie przepisów dotyczących systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta określonych w dyrektywie 2008/98/WE , które należy rozumieć jako wymogi minimalne .

Poprawka 62

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 78

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(78)

Aby zapewnić wysoką jakość recyklingu w łańcuchach dostaw baterii, zwiększyć wykorzystanie wysokiej jakości surowców wtórnych oraz chronić środowisko, regułę powinien stanowić wysoki poziom zbierania i recyklingu zużytych baterii. Zbieranie zużytych baterii jest fundamentalnym i kluczowym krokiem w zamykaniu obiegu cennych materiałów zawartych w bateriach przez ich recykling oraz w utrzymaniu łańcucha wartości baterii wewnątrz Unii , ułatwiając tym samym dostęp do odzyskanych materiałów, które można ponownie wykorzystać do produkcji nowych produktów.

(78)

Aby zapewnić wysoką jakość recyklingu w łańcuchach wartości baterii, zwiększyć wykorzystanie wysokiej jakości surowców wtórnych oraz chronić środowisko, regułę powinien stanowić wysoki poziom zbierania i recyklingu zużytych baterii. Zbieranie zużytych baterii jest fundamentalnym i kluczowym krokiem w zamykaniu obiegu cennych materiałów zawartych w bateriach przez ich recykling oraz w utrzymaniu łańcucha wartości baterii wewnątrz Unii i zwiększeniu jej strategicznej autonomii w tym sektorze, ułatwiając dostęp do odzyskanych materiałów, które można ponownie wykorzystać do produkcji nowych produktów. Odpowiednie środki dotyczące zbierania, przetwarzania, przygotowania do ponownego użycia, przygotowania do wykorzystania do innych celów i recyklingu zużytych baterii powinny być zawarte w krajowych planach gospodarowania odpadami. Plany gospodarowania odpadami państw członkowskich powinny zatem zostać uaktualnione na podstawie przepisów ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu.

Poprawka 63

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 79

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(79)

Za finansowanie i organizację selektywnego zbierania zużytych baterii powinni odpowiadać producenci wszystkich baterii. Powinni oni prowadzić taką zbiórkę, ustanawiając sieć zbierania, która obejmie całe terytorium państw członkowskich, będzie blisko użytkownika końcowego oraz która nie będzie ukierunkowana wyłącznie na obszary i baterie, w przypadku których zbieranie przynosi zyski. Sieć zbierania powinna obejmować dystrybutora, uprawniony zakład przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz pojazdów wycofanych z eksploatacji, punkty zbierania odpadów oraz inne podmioty z ich własnej inicjatywy, takie jak organy publiczne i szkoły. Aby zweryfikować i poprawić wydajność sieci zbierania i kampanii informacyjnych, należy prowadzić regularne badania dotyczące składu, co najmniej na poziomie NUTS 2 (53), na temat zmieszanych odpadów komunalnych oraz zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego zbieranego w celu określenia liczby zużytych baterii przenośnych w nim zawartych.

(79)

Za finansowanie lub finansowanie i organizację selektywnego zbierania zużytych baterii powinni odpowiadać producenci wszystkich baterii. Powinni oni prowadzić taką zbiórkę, ustanawiając system zwrotu i sieć zbierania, która obejmie całe terytorium państw członkowskich, będzie blisko użytkownika końcowego oraz która nie będzie ukierunkowana wyłącznie na obszary i baterie, w przypadku których zbieranie przynosi zyski. Sieć zbierania powinna obejmować dystrybutora, uprawniony zakład przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz pojazdów wycofanych z eksploatacji, punkty zbierania odpadów oraz inne podmioty z ich własnej inicjatywy, takie jak organy publiczne i szkoły. Aby zweryfikować i poprawić wydajność sieci zbierania i kampanii informacyjnych, należy prowadzić regularne badania dotyczące składu, co najmniej na poziomie NUTS 2 (53), na temat zmieszanych odpadów komunalnych oraz zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego zbieranego w celu określenia liczby zużytych baterii przenośnych w nim zawartych.

Poprawka 64

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 81

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(81)

Biorąc pod uwagę wpływ na środowisko oraz utratę materiałów ze względu na zużyte baterie, które nie są zbierane osobno, a co za tym idzie nie są przetwarzane w sposób przyjazny dla środowiska, w odniesieniu do baterii przenośnych w dalszym ciągu powinien mieć zastosowanie docelowy poziom zbierania określony w dyrektywie 2006/66/WE i powinien on być stopniowo podnoszony. Niniejsze rozporządzenie zakłada, że baterie przenośne obejmują również baterie zasilające lekkie środki transportu. Ponieważ obecny wzrost sprzedaży tego rodzaju baterii utrudnia obliczenie ilości tych baterii wprowadzanych do obrotu zbieranych pod koniec ich cyklu życia , należy wyłączyć te baterie przenośne z obecnego poziomu zbierania baterii przenośnych. Wyłączenie to należy poddać przeglądowi wraz z celem dotyczącym zbierania zużytych baterii przenośnych, przy czym przegląd ten może również dotyczyć zmian w metodyce obliczania poziomu zbierania baterii przenośnych. Komisja przygotuje sprawozdanie stanowiące podstawę tych przeglądów .

(81)

Biorąc pod uwagę wpływ na środowisko oraz utratę materiałów ze względu na zużyte baterie, które nie są zbierane osobno, a co za tym idzie nie są przetwarzane w sposób przyjazny dla środowiska, w odniesieniu do baterii przenośnych w dalszym ciągu powinien mieć zastosowanie docelowy poziom zbierania określony w dyrektywie 2006/66/WE i powinien on być stopniowo podnoszony. Aby zmaksymalizować zbieranie ograniczyć ryzyko dla bezpieczeństwa , należy ocenić wykonalność i potencjalne korzyści wynikające z ustanowienia ogólnounijnego systemu kaucyjnego dla baterii, w szczególności dla baterii przenośnych ogólnego stosowania. Krajowe systemy kaucyjne nie powinny uniemożliwiać przyjęcia zharmonizowanego systemu ogólnounijnego.

Poprawka 65

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 82 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(82a)

Aby zaktualizować metodykę obliczania i weryfikacji docelowego poziomu zbierania zużytych baterii do lekkich środków transportu w celu odzwierciedlenia ilości, jaką można zebrać, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Kluczowe znaczenie ma utrzymanie lub podniesienie w nowej metodyce poziomu ambicji w zakresie ochrony środowiska, jeśli chodzi o zbieranie zużytych baterii, w porównaniu z istniejącą metodyką.

Poprawka 66

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 82 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(82b)

Komisja powinna również rozważyć wprowadzenie metodyki obliczeń do wyznaczania poziomu selektywnego zbierania w celu odzwierciedlenia ilości zużytych przenośnych baterii, jaką można zebrać. Kluczowe znaczenie ma utrzymanie lub podniesienie w nowej metodyce poziomu ambicji w zakresie ochrony środowiska, jeśli chodzi o zbieranie zużytych baterii, w porównaniu z istniejącą metodyką.

Poprawka 67

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 84

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(84)

Mając na względzie hierarchię postępowania z odpadami ustanowioną w art. 4 dyrektywy 2008/98/WE, w której priorytetami są zapobieganie, przygotowywanie do ponownego użycia i recykling, a także zgodnie z art. 11 ust. 4 dyrektywy 2008/98/WE oraz zgodnie z art. 5 ust. 3 lit. f) dyrektywy 1999/31/WE (54) zebranych baterii nie należy spalać ani składować na składowisku .

(84)

Mając na względzie hierarchię postępowania z odpadami ustanowioną w art. 4 dyrektywy 2008/98/WE, w której priorytetami są zapobieganie, przygotowywanie do ponownego użycia i recykling, a także zgodnie z art. 11 ust. 4 dyrektywy 2008/98/WE (54) oraz zgodnie z art. 5 ust. 3 lit. f) dyrektywy 1999/31/WE zebranych baterii nie należy poddawać przetwarzaniu na energię z odpadów ani operacjom trwałego składowania .

Poprawka 68

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 87

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(87)

Prowadzenie przetwarzania i recyklingu poza danym państwem członkowskim lub poza Unią powinno być możliwe wyłącznie wtedy, gdy przesyłanie zużytych baterii odbywa się zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1013/2006 (58) oraz rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1418/2007 (59), a także wtedy, gdy przetwarzanie i recykling spełniają wymogi mające zastosowanie w przypadku tego rodzaju odpadów zgodnie z ich klasyfikacją w zmienionej decyzji Komisji 2000/532/WE (60). Należy dokonać przeglądu tej zmienionej decyzji, aby odzwierciedlić wszystkie składy chemiczne baterii. Jeżeli takie przetwarzanie lub recykling odbywają się poza Unią, aby móc zaliczyć je na poczet poziomów wydajności recyklingu i celów dotyczących recyklingu, operator, w imieniu którego prowadzono przetwarzanie lub recykling, powinien być zobowiązany do sprawozdawczości w tym zakresie względem właściwego organu danego państwa członkowskiego oraz do udowodnienia, że przetwarzanie przebiega zgodnie z warunkami odpowiadającymi warunkom określonym w niniejszym rozporządzeniu. W celu określenia, jakie wymogi dotyczące takiego przetwarzania można uznać za równoważne, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do celów określenia szczegółowych przepisów obejmujących kryteria oceny równoważnych warunków.

(87)

Prowadzenie przetwarzania , przygotowania do ponownego użycia, przygotowania do wykorzystania do innych celów i recyklingu poza danym państwem członkowskim lub poza Unią powinno być możliwe wyłącznie wtedy, gdy przesyłanie zużytych baterii odbywa się zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1013/2006 (58) oraz rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1418/2007 (59), a także wtedy, gdy przetwarzanie i recykling spełniają wymogi mające zastosowanie w przypadku tego rodzaju odpadów zgodnie z ich klasyfikacją w zmienionej decyzji Komisji 2000/532/WE (60). Należy dokonać przeglądu tej zmienionej decyzji, aby odzwierciedlić wszystkie składy chemiczne baterii , m.in. dodać kody zużytych baterii litowo-jonowych, żeby ułatwić właściwe sortowanie zużytych baterii litowo-jonowych i sprawozdawczość w tym zakresie . Jeżeli takie przetwarzanie lub recykling odbywają się poza Unią, aby móc zaliczyć je na poczet poziomów wydajności recyklingu i celów dotyczących recyklingu, operator, w imieniu którego prowadzono przetwarzanie lub recykling, powinien być zobowiązany do sprawozdawczości w tym zakresie względem właściwego organu danego państwa członkowskiego oraz do udowodnienia na podstawie dokumentów zatwierdzonych przez właściwy organ państwa przeznaczenia , że przetwarzanie przebiega zgodnie z warunkami odpowiadającymi warunkom określonym w niniejszym rozporządzeniu oraz zgodnie z odpowiednimi wymogami w zakresie ochrony środowiska i zdrowia ludzkiego określonymi w innych przepisach Unii . W celu określenia, jakie wymogi dotyczące takiego przetwarzania można uznać za równoważne, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do celów określenia szczegółowych przepisów obejmujących kryteria oceny równoważnych warunków.

Poprawka 69

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 87 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(87a)

W przypadku gdy zużyte baterie są wywożone z Unii w celu przygotowania do ponownego użycia, przygotowania do wykorzystania do innych celów lub recyklingu, właściwe organy państw członkowskich powinny skutecznie korzystać z uprawnień przewidzianych w art. 50 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 1013/2006, aby wymagać dokumentów potwierdzających zgodność z wymogami określonymi w niniejszym rozporządzeniu. Właściwe organy państw członkowskich powinny mieć możliwość współpracy z innymi odpowiednimi podmiotami, takimi jak właściwe organy w państwie przeznaczenia, niezależne organy weryfikacyjne będące stroną trzecią lub organizacje odpowiedzialności producenta ustanowione w ramach systemów rozszerzonej odpowiedzialności producentów, które mogą przeprowadzać kontrole fizyczne i inne kontrole obiektów w państwach trzecich.

Poprawka 70

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 88

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(88)

Baterie przemysłowe oraz akumulatory pojazdów elektrycznych , które nie spełniają już swojego pierwotnego celu, do którego zostały wyprodukowane, można wykorzystywać do innych celów jako stacjonarne baterie do magazynowania energii. W związku z powstawaniem rynku drugiego cyklu życia używanych baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych oraz w celu wsparcia praktycznego zastosowania hierarchii postępowania z odpadami, należy zdefiniować przepisy szczegółowe w celu umożliwienia odpowiedzialnego wykorzystania używanych baterii do innych celów, uwzględniając jednocześnie zasadę ostrożności oraz zapewniając użytkownikom końcowym bezpieczeństwo używania takich baterii. Każda taka używana bateria powinna podlegać ocenie stanu zdrowia i dostępnej pojemności, aby zapewnić zrównoważony charakter korzystania z niej w jakimkolwiek innym celu niż pierwotny. W celu zapewnienia jednolitych warunków wdrażania przepisów związanych z oszacowaniem stanu zdrowia baterii, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze.

(88)

Baterie, które nie spełniają już swojego pierwotnego celu, do którego zostały wyprodukowane, można wykorzystywać do innych celów jako stacjonarne baterie do magazynowania energii. W związku z powstawaniem rynku drugiego cyklu życia używanych baterii oraz w celu wsparcia praktycznego zastosowania hierarchii postępowania z odpadami, należy zdefiniować przepisy szczegółowe w celu umożliwienia odpowiedzialnego wykorzystania używanych baterii do innych celów, uwzględniając jednocześnie zasadę ostrożności oraz zapewniając użytkownikom końcowym bezpieczeństwo używania takich baterii. Każda taka używana bateria powinna podlegać ocenie stanu zdrowia i dostępnej pojemności, aby zapewnić zrównoważony charakter korzystania z niej w jakimkolwiek innym celu niż pierwotny. Baterie, w przypadku których stwierdzono, że nadają się do wykorzystania w celu innym niż pierwotny, powinny w najlepszym przypadku być wykorzystane do innych celów.  W celu zapewnienia jednolitych warunków wdrażania przepisów związanych z oszacowaniem stanu zdrowia baterii, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze.

Poprawka 71

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 89

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(89)

Producenci i dystrybutorzy powinni być aktywnie zaangażowani w przekazywanie użytkownikom końcowym informacji, że baterie należy zbierać osobno, że dostępne są systemy zbierania oraz że użytkownicy końcowi pełnią ważną rolę w zapewnianiu optymalnego dla środowiska gospodarowania zużytymi bateriami. Zarówno jeżeli chodzi o ujawnianie informacji wszystkim użytkownikom końcowym, jak i o sprawozdawczość w odniesieniu do baterii, należy wykorzystywać nowoczesne technologie informatyczne. Informacje te należy przekazywać albo za pomocą klasycznych sposobów, takich jak kampanie na zewnątrz, plakaty, kampanie w mediach społecznościowych, albo za pomocą bardziej innowacyjnych sposobów, takich jak elektroniczny dostęp do stron internetowych przez kody QR umieszczone na bateriach.

(89)

Producenci i dystrybutorzy , w tym internetowe platformy handlowe, powinni być aktywnie zaangażowani w przekazywanie użytkownikom końcowym informacji, że baterie należy zbierać osobno, że dostępne są systemy zbierania oraz że użytkownicy końcowi pełnią ważną rolę w zapewnianiu optymalnego dla środowiska gospodarowania zużytymi bateriami , w szczególności poprzez wyjaśnienie, w jaki sposób bezpieczniejsze i czystsze strumienie odpadów mogą przyczynić się do ograniczenia wywozu odpadów do państw trzecich i zapewnienia zamkniętych obiegów materiałów w Unii . Zarówno jeżeli chodzi o ujawnianie informacji wszystkim użytkownikom końcowym, jak i o sprawozdawczość w odniesieniu do baterii, należy wykorzystywać nowoczesne technologie informatyczne. Informacje te należy przekazywać albo za pomocą klasycznych sposobów, takich jak kampanie na zewnątrz, plakaty, kampanie w mediach społecznościowych, albo za pomocą bardziej innowacyjnych sposobów, takich jak elektroniczny dostęp do stron internetowych przez kody QR umieszczone na bateriach , w sposób dostępny i zrozumiały .

Poprawka 72

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 90

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(90)

Aby umożliwić weryfikację zgodności z obowiązkami dotyczącymi zbierania i przetwarzania baterii, a także skuteczność tych obowiązków, konieczne jest, aby odpowiednie podmioty przedstawiały właściwym organom sprawozdania. Producenci baterii oraz inne zbierające baterie podmioty gospodarujące odpadami powinny w stosownych przypadkach składać za każdy rok kalendarzowy sprawozdanie obejmujące dane na temat sprzedanych baterii oraz na temat zebranych zużytych baterii. Jeżeli chodzi o przetwarzanie i recykling, obowiązki sprawozdawcze powinny spoczywać odpowiednio na podmiotach gospodarujących odpadami i na podmiotach zajmujących się recyklingiem.

(90)

Aby umożliwić weryfikację zgodności z obowiązkami dotyczącymi zbierania i przetwarzania baterii, a także skuteczność tych obowiązków, konieczne jest, aby odpowiednie podmioty przedstawiały właściwym organom sprawozdania. Producenci baterii oraz inne zbierające baterie podmioty gospodarujące odpadami powinny w stosownych przypadkach składać za każdy rok kalendarzowy sprawozdanie obejmujące dane na temat sprzedanych baterii oraz na temat zebranych zużytych baterii. Jeżeli chodzi o przetwarzanie i recykling, obowiązki sprawozdawcze powinny spoczywać odpowiednio na podmiotach gospodarujących odpadami i na podmiotach zajmujących się recyklingiem. Podmioty gospodarujące odpadami, które dokonują przetwarzania zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, powinny podlegać procedurze selekcji przeprowadzanej przez producentów danych baterii lub przez organizacje odpowiedzialności producenta działające w ich imieniu, zgodnie z art. 8 i 8a dyrektywy 2008/98/WE.

Poprawka 73

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 95

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(95)

W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1020 (62) określono przepisy dotyczące nadzoru rynku i kontroli produktów wprowadzanych na rynek Unii. W celu zapewnienia, aby produkty korzystające ze swobodnego przepływu towarów spełniały wymogi zapewniające wysoki poziom ochrony interesów publicznych, takich jak zdrowie i bezpieczeństwo ludzi oraz ochrona mienia i środowiska, wspomniane rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do baterii objętych niniejszym rozporządzeniem. W związku z tym należy odpowiednio zmienić rozporządzenie (UE) 2019/1020.

(95)

W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1020 (62) określono przepisy dotyczące nadzoru rynku i kontroli produktów wprowadzanych na rynek Unii. W celu zapewnienia, aby produkty korzystające ze swobodnego przepływu towarów spełniały wymogi zapewniające wysoki poziom ochrony interesów publicznych, takich jak zdrowie i bezpieczeństwo ludzi oraz ochrona mienia i środowiska, wspomniane rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do baterii objętych niniejszym rozporządzeniem , w tym baterii wyprodukowanych poza Unią i wprowadzanych na rynek unijny . W związku z tym należy odpowiednio zmienić rozporządzenie (UE) 2019/1020.

Poprawka 74

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 97

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(97)

Powinna istnieć procedura, w ramach której zainteresowane strony są informowane o środkach, które będą wdrażane w odniesieniu do baterii stanowiących zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa ludzi, mienia lub środowiska. Procedura ta powinna również umożliwiać organom nadzoru rynku w państwach członkowskich podejmowanie – we współpracy z zainteresowanymi podmiotami gospodarczymi – działań na wczesnym etapie w odniesieniu do takich baterii. W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze do przyjmowania aktów w celu określenia, czy krajowe środki w odniesieniu do niezgodnych baterii są uzasadnione.

(97)

Powinna istnieć procedura, w ramach której zainteresowane strony są informowane o środkach, które będą wdrażane w odniesieniu do baterii stanowiących zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa ludzi, mienia lub środowiska. Procedura ta powinna również umożliwiać organom nadzoru rynku w państwach członkowskich podejmowanie – we współpracy z zainteresowanymi podmiotami gospodarczymi – działań na wczesnym etapie w odniesieniu do takich baterii. W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze do przyjmowania aktów w celu szybkiego określenia, czy krajowe środki w odniesieniu do niezgodnych baterii są uzasadnione.

Poprawka 75

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 98

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(98)

Organy nadzoru rynku powinny mieć prawo wymagać od podmiotów gospodarczych podjęcia działań naprawczych na podstawie ustalenia, że albo bateria nie spełnia wymogów niniejszego rozporządzenia, albo podmiot gospodarczy narusza przepisy dotyczące wprowadzania do obrotu lub udostępniania na rynku baterii, lub też przepisy dotyczące zrównoważonego charakteru, bezpieczeństwa i  etykietowania lub należytej staranności w łańcuchu dostaw.

(98)

Organy nadzoru rynku powinny mieć prawo wymagać od podmiotów gospodarczych podjęcia działań naprawczych na podstawie ustalenia, że albo bateria nie spełnia wymogów niniejszego rozporządzenia, albo podmiot gospodarczy narusza przepisy dotyczące wprowadzania do obrotu lub udostępniania na rynku baterii, lub też przepisy dotyczące zrównoważonego charakteru, bezpieczeństwa , etykietowania informowania lub należytej staranności w łańcuchu dostaw.

Poprawka 76

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 98 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(98a)

Aby zapewnić skuteczność i spójność badań baterii w całej Unii w ramach nadzoru rynku ustanowionego rozporządzeniem (UE) 2019/1020, a także zapewnić niezależne doradztwo techniczne i naukowe w trakcie ocen baterii stwarzających zagrożenie, Komisja powinna wyznaczyć unijną jednostkę badawczą. Ponadto zgodność z unijnymi ramami prawnymi dotyczącymi baterii ustanowionymi niniejszym rozporządzeniem należy propagować również na szczeblu krajowym.

Poprawka 77

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 98 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(98b)

Swobodny przepływ towarów w Unii jest często hamowany przez bariery ustanowione na szczeblu krajowym, które utrudniają pełne urzeczywistnienie rynku wewnętrznego i ograniczają możliwości przedsiębiorstw w zakresie prowadzenia działalności i rozwoju, w szczególności MŚP, które stanowią podstawę gospodarki Unii. W związku z tym państwa członkowskie powinny w pełni korzystać z możliwości zawierania między sobą porozumień umożliwiających ustanowienie procedury arbitrażowej, aby szybko rozstrzygać spory powstałe w związku z dostępem do rynku wewnętrznego baterii.

Poprawka 78

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 99

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(99)

Sektor zamówień publicznych odgrywa ważną rolę w ograniczaniu wpływu na środowisko działalności człowieka oraz stymulowaniu transformacji rynku w kierunku bardziej zrównoważonych produktów. Instytucje zamawiające zgodnie z definicją określoną w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE (63) oraz w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/25/UE (64), a także podmioty zamawiające zgodnie z definicją określoną w dyrektywie 2014/25/UE powinny ponosić odpowiedzialność za wpływ na środowisko związany z zakupem baterii lub produktów zawierających baterie, aby propagować i stymulować rynek czystej i energooszczędnej mobilności oraz magazynowania energii, a tym samym przyczyniać się do osiągania celów unijnych polityk: środowiskowej, klimatycznej i energetycznej.

(99)

Sektor zamówień publicznych odgrywa ważną rolę w ograniczaniu wpływu na środowisko działalności człowieka oraz stymulowaniu transformacji rynku w kierunku bardziej zrównoważonych produktów. Instytucje zamawiające zgodnie z definicją określoną w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE (63) oraz w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/25/UE (64), a także podmioty zamawiające zgodnie z definicją określoną w dyrektywie 2014/25/UE powinny ponosić odpowiedzialność za wpływ na środowisko związany z zakupem baterii lub produktów zawierających baterie i zapewniać faktyczne przestrzeganie przez podmioty gospodarcze wymogów społecznych i środowiskowych , aby propagować i stymulować rynek czystej i energooszczędnej mobilności oraz magazynowania energii, a tym samym przyczyniać się do osiągania celów unijnych polityk: środowiskowej, klimatycznej i energetycznej. Ponadto ułatwienie MŚP dostępu do zamówień publicznych na rynku baterii i zachęcanie większej liczby zainteresowanych stron na szczeblu lokalnym i unijnym do przyłączenia się również znacząco przyczyniłoby się do osiągnięcia tych celów.

Poprawka 79

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 105

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(105)

Komisja powinna przyjmować akty wykonawcze mające natychmiastowe zastosowanie określające, czy dany środek krajowy przedsięwzięty w odniesieniu do zgodności baterii, która stanowi ryzyko, jest uzasadniony, gdy w należycie uzasadnionych przypadkach wymagają tego szczególnie pilne potrzeby związane z ochroną zdrowia i bezpieczeństwa ludzi, mienia lub środowiska.

(105)

Komisja powinna bez zwłoki przyjmować akty wykonawcze mające natychmiastowe zastosowanie określające, czy dany środek krajowy przedsięwzięty w odniesieniu do zgodności baterii, która stanowi ryzyko, jest uzasadniony, gdy w należycie uzasadnionych przypadkach wymagają tego szczególnie pilne potrzeby związane z ochroną zdrowia i bezpieczeństwa ludzi, mienia lub środowiska.

Poprawka 80

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 106

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(106)

Państwa członkowskie powinny ustanowić przepisy dotyczące kar mających zastosowanie w przypadku naruszenia niniejszego rozporządzenia i zapewnić egzekwowanie tych przepisów. Przewidziane kary powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

(106)

Państwa członkowskie powinny ustanowić przepisy dotyczące kar mających zastosowanie w przypadku naruszenia niniejszego rozporządzenia i zapewnić egzekwowanie tych przepisów. Przewidziane kary powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. W celu zapewnienia jednolitego egzekwowania przepisów w całej Unii należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do opracowania zharmonizowanych kryteriów lub wskazówek dotyczących kar oraz odszkodowań za szkody dla osób fizycznych.

Poprawka 81

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 109 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(109a)

Przy wdrażaniu niniejszego rozporządzenia należy brać pod uwagę skutki środowiskowe, społeczne i gospodarcze. Ponadto w celu zapewnienia równych warunków działania ważne jest, aby przy wdrażaniu niniejszego rozporządzenia w równym stopniu uwzględniać wszystkie odpowiednie dostępne technologie, pod warunkiem że technologie te umożliwiają zachowanie pełnej zgodności baterii z wszelkimi odpowiednimi wymogami określonymi w niniejszym rozporządzeniu. Poza tym nie należy nakładać nadmiernych obciążeń administracyjnych na podmioty gospodarcze, w szczególności na MŚP.

Poprawka 82

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 110

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(110)

Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, a mianowicie zagwarantowanie funkcjonowania rynku wewnętrznego , a jednocześnie zapewnienie spełniania przez baterie wprowadzone do obrotu wymagań zapewniających wysoki poziom ochrony zdrowia i bezpieczeństwa ludzi, mienia oraz środowiska, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na potrzebę harmonizacji możliwe jest lepsze jego osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest niezbędne dla osiągnięcia tego celu,

(110)

Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, a mianowicie zagwarantowanie funkcjonowania rynku wewnętrznego i zapewnienie , aby baterie wprowadzone do obrotu oraz operacje związane z zużytymi bateriami spełniały wymagania zapewniające wysoki poziom ochrony zdrowia i bezpieczeństwa ludzi, mienia oraz środowiska, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na potrzebę harmonizacji możliwe jest lepsze jego osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest niezbędne dla osiągnięcia tego celu,

Poprawka 83

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 1 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   W niniejszym rozporządzeniu ustanawia się wymogi w zakresie zrównoważonego charakteru , bezpieczeństwa, etykietowania oraz informacji, których spełnienie umożliwia wprowadzenie do obrotu lub oddanie do użytku baterii , jak również wymogi w zakresie zbierania, przetwarzania i recyklingu zużytych baterii.

1.   W niniejszym rozporządzeniu ustanawia się wymogi w zakresie zrównoważenia środowiskowego, gospodarczego i społecznego , bezpieczeństwa, etykietowania oraz informacji, których spełnienie umożliwia wprowadzenie do obrotu lub oddanie do użytku baterii.

Poprawka 84

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 1 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.     Ponadto w niniejszym rozporządzeniu ustanawia się środki służące ochronie środowiska i zdrowia ludzkiego poprzez zapobieganie powstawaniu odpadów w postaci zużytych baterii i niekorzystnym skutkom wytwarzania odpadów w postaci zużytych baterii i gospodarowania nimi oraz ograniczanie ilości takich odpadów, a także poprzez ograniczanie ogólnych skutków wykorzystania zasobów i poprawę efektywności takiego wykorzystania.

Poprawka 85

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 1 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do wszystkich baterii, a mianowicie do baterii przenośnych, akumulatorów samochodowych, akumulatorów pojazdów elektrycznych i baterii przemysłowych niezależnie od ich kształtu, pojemności, wagi, projektu, składu materiałowego, użycia lub przeznaczenia. Ma ono zastosowanie także do baterii wmontowanych do produktów lub dodanych do innych produktów.

2.   Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do wszystkich baterii, a mianowicie do baterii przenośnych, baterii do lekkich środków transportu, akumulatorów samochodowych, akumulatorów pojazdów elektrycznych i baterii przemysłowych niezależnie od ich kształtu, pojemności, wagi, projektu, składu materiałowego, użycia lub przeznaczenia. Ma ono zastosowanie także do baterii wmontowanych do produktów lub dodanych do innych produktów.

Poprawka 86

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 1 – ustęp 3 – litera b a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ba)

sprzęcie specjalnie przeznaczonym do zapewnienia bezpieczeństwa obiektów jądrowych, zgodnie z definicją w art. 3 dyrektywy Rady 2009/71/Euratom  (1a) .

Poprawka 87

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 1 – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a.     Z wyjątkiem rozdziału VII niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do baterii, co do których producent może udowodnić, że zostały wyprodukowane przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia.

Poprawka 88

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1)

„bateria” oznacza każde źródło energii elektrycznej wytwarzanej przez bezpośrednie przetwarzanie energii chemicznej i składające się z co najmniej jednego ogniwa baterii nienadającej się do powtórnego naładowania, ogniwa baterii wielokrotnego ładowania lub grup ogniw baterii;

1)

„bateria” oznacza każde źródło energii elektrycznej wytwarzanej przez bezpośrednie przetwarzanie energii chemicznej i składające się z co najmniej jednego ogniwa baterii nienadającej się do powtórnego naładowania, ogniwa baterii wielokrotnego ładowania lub grup ogniw baterii , takich jak zestawy baterii lub moduły baterii ;

Poprawka 89

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(6)

„bateria z magazynem wewnętrznym” oznacza baterię bez przyłączonych zewnętrznych urządzeń w celu magazynowania energii;

skreśla się

Poprawka 90

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 7 – tiret 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

nie jest przeznaczona do celów przemysłowych; oraz

nie jest przeznaczona wyłącznie do zastosowań przemysłowych; oraz

Poprawka 91

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 7 – tiret 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

nie jest akumulatorem pojazdów elektrycznych ani akumulatorem samochodowym;

nie jest baterią do lekkich środków transportu ani akumulatorem pojazdów elektrycznych, ani akumulatorem samochodowym;

Poprawka 92

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 8

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(8)

„baterie przenośne ogólnego stosowania” oznaczają baterie przenośne o następujących wspólnych formatach: 4,5 wolta (3R12), D, C, AA, AAA, AAAA, A23, 9 woltów (PP3);

(8)

„baterie przenośne ogólnego stosowania” oznaczają baterie przenośne o następujących wspólnych formatach: 4,5 wolta (3R12), ogniwa guzikowe, D, C, AA, AAA, AAAA, A23, 9 woltów (PP3);

Poprawka 93

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 9

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(9)

„lekkie środki transportu” oznaczają pojazdy kołowe posiadające silnik elektryczny o mocy mniejszej niż 750 watów, na których podróżni siedzą, kiedy pojazd się porusza , i  które mogą być napędzane samym silnikiem elektrycznym lub poprzez połączenie silnika i siły człowieka;

(9)

„bateria do lekkich środków transportu” oznacza każdą baterię w pojazdach , które mogą być napędzane samym silnikiem elektrycznym lub poprzez połączenie silnika i siły człowieka , w tym w posiadających homologację typu pojazdach należących do kategorii pojazdów określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 168/2013  (1a) , i o masie poniżej 25 kg ;

Poprawka 94

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 10

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(10)

„akumulator samochodowy” oznacza każdą baterię używaną wyłącznie rozrusznikach samochodowych , oświetleniu lub zapłonie samochodu ;

(10)

„akumulator samochodowy” oznacza każdą baterię używaną przede wszystkim rozrusznikach , oświetleniu lub zapłonie albo innych funkcjach pomocniczych samochodów i maszyn mobilnych nieporuszających się po drogach ;

Poprawka 95

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 11

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(11)

„bateria przemysłowa” oznacza każdą baterię zaprojektowaną do zastosowania przemysłowego, oraz każdą inną baterię z wyłączeniem baterii przenośnych, akumulatorów pojazdów elektrycznych i akumulatorów samochodowych;

(11)

„bateria przemysłowa” oznacza każdą baterię zaprojektowaną wyłącznie do zastosowania przemysłowego, oraz każdą inną baterię , w tym baterie w stacjonarnych systemach magazynowania energii, z wyłączeniem baterii przenośnych , baterii do lekkich środków transportu , akumulatorów pojazdów elektrycznych i akumulatorów samochodowych;

Poprawka 96

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 12

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(12)

„akumulator pojazdów elektrycznych” oznacza każdą baterię zaprojektowaną specjalnie w celu zapewniania trakcji do pojazdów hybrydowych i elektrycznych transporcie drogowym ;

(12)

„akumulator pojazdów elektrycznych” oznacza każdą baterię zaprojektowaną specjalnie w celu zapewniania energii do trakcji pojazdu kategorii L, przewidzianego w rozporządzeniu (UE) nr 168/2013, o masie powyżej 25 kg, lub do pojazdu kategorii M, N lub O, przewidzianego rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/858  (1a);

Poprawka 97

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 13

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(13)

„stacjonarny system magazynowania energii” oznacza baterię przemysłową wielokrotnego ładowania z magazynem wewnętrznym zaprojektowaną specjalnie w celu magazynowania energii elektrycznej oraz przekazywania energii elektrycznej do sieci, niezależnie od miejsca wykorzystania baterii i jej użytkownika;

(13)

„bateria w stacjonarnym systemie magazynowania energii” oznacza baterię przemysłową wielokrotnego ładowania zaprojektowaną specjalnie w celu magazynowania energii elektrycznej oraz przekazywania energii elektrycznej po podłączeniu do sieci energetycznej , niezależnie od miejsca wykorzystania baterii i jej użytkownika;

Poprawka 98

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 21

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(21)

„kod QR” oznacza kod matrycowy, który zawiera odnośnik do informacji na temat modelu baterii ;

(21)

„kod QR” oznacza kod matrycowy w formacie nadającym się do odczytu maszynowego , który zawiera odnośnik do informacji , zgodnie z wymogami niniejszego rozporządzenia ;

Poprawka 99

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 22

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(22)

„system zarządzania baterią” oznacza urządzenie elektroniczne, które kontroluje elektryczne i termiczne funkcje baterii lub zarządza nimi, które przechowuje dane na temat parametrów służących określeniu stanu zdrowia i oczekiwanej żywotności, określonych w załączniku VII, oraz zarządza takimi danymi oraz które komunikuje się z pojazdem lub sprzętem, w który wmontowano baterię;

(22)

„system zarządzania baterią” oznacza urządzenie elektroniczne, które kontroluje elektryczne i termiczne funkcje baterii lub zarządza nimi, aby wpłynąć na bezpieczeństwo, wydajność i okres użytkowania baterii, które przechowuje dane na temat parametrów służących określeniu stanu zdrowia i oczekiwanej żywotności, określonych w załączniku VII, oraz zarządza takimi danymi oraz które komunikuje się z pojazdem lub sprzętem, w który wmontowano baterię;

Poprawka 100

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 26 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(26a)

„przygotowanie do wykorzystania do innych celów” oznacza każdą czynność, podczas której części zużytej baterii lub cała zużyta bateria są przygotowywane w taki sposób, aby mogły zostać wykorzystane w celu lub zastosowaniu innym niż to, do którego bateria została pierwotnie zaprojektowana;

Poprawka 101

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 26 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(26b)

„regeneracja” oznacza każdą operację demontażu, odnowienia lub wymiany części składowych zużytych zestawów baterii, modułów baterii lub ogniw baterii w celu przywrócenia baterii poziomu wydajności i jakości równoważnego z poziomem wydajności i jakości nowej baterii, do pierwotnego lub innego celu;

Poprawka 102

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 38

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(38)

„organizacja odpowiedzialności producenta” oznacza podmiot prawny, który organizuje pod względem finansowym lub operacyjnym wypełnianie obowiązków w zakresie rozszerzonej odpowiedzialności producenta w imieniu kilku producentów;

(38)

„organizacja odpowiedzialności producenta” oznacza podmiot prawny, który organizuje pod względem finansowym lub finansowym i operacyjnym wypełnianie obowiązków w zakresie rozszerzonej odpowiedzialności producenta w imieniu kilku producentów;

Poprawka 103

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 39

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(39)

„zużyte baterie” oznaczają każdą baterię , która stanowi odpad w rozumieniu art. 3 pkt 1 dyrektywy 2008/98/WE;

(39)

„zużyte baterie” oznaczają każdą baterię lub ogniwo baterii objęte definicją odpadu w rozumieniu art. 3 pkt 1 dyrektywy 2008/98/WE;

Poprawka 104

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 40

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(40)

„ponowne użycie” oznacza całkowite lub częściowe bezpośrednie ponowne użycie baterii do pierwotnego celu, do którego została ona zaprojektowana;

(40)

„ponowne użycie” oznacza całkowite lub częściowe bezpośrednie ponowne użycie baterii niebędącej odpadem do tego samego celu, do którego została ona zaprojektowana;

Poprawka 105

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 41 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(41)

„substancja niebezpieczna” oznacza każdą substancję spełniającą kryteria klasyfikacji dla którejkolwiek z  poniższych klas lub kategorii zagrożeń określonych w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 1272/ 2008 Parlamentu Europejskiego i Rady  (67):

(41)

„substancja niebezpieczna” oznacza każdą substancję spełniającą kryteria klasyfikacji dla którejkolwiek z klas lub kategorii zagrożeń określonych w załączniku I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/ 2008  (67):

Poprawka 106

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 41 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

klasy zagrożenia 2.1–2.4, 2.6 i 2.7, 2.8 typy A i B, klasy 2.9, 2.10, 2.12, klasa 2.13 kategorie 1 i 2, klasa 2.14 kategorie 1 i 2 oraz klasa 2.15 typy A–F;

skreśla się

Poprawka 107

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 41 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

klasy zagrożenia 3.1–3.6, klasa 3.7 – działanie szkodliwe na funkcje rozrodcze i płodność lub na rozwój, klasa 3.8 – działanie inne niż narkotyczne, klasy 3.9 i 3.10;

skreśla się

Poprawka 108

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 41 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

klasa zagrożenia 4.1;

skreśla się

Poprawka 109

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 41 – litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d)

klasa zagrożenia 5.1;

skreśla się

Poprawka 110

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 36

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(36)

„należyta staranność w łańcuchu dostaw” oznacza obowiązki podmiotu gospodarczego, który wprowadza baterie przemysłowe wielokrotnego ładowania lub akumulatory pojazdów elektrycznych do obrotu , dotyczące jego systemu zarządzania, zarządzania ryzykiem, weryfikacji zewnętrznych przeprowadzanych przez jednostki notyfikowane oraz ujawniania informacji, mające na celu wskazywanie i eliminowanie faktycznego i możliwego ryzyka związanego z zaopatrzeniem, przetwarzaniem i handlem surowcami niezbędnymi do produkcji baterii;

(36)

„należyta staranność w łańcuchu wartości baterii” oznacza obowiązki podmiotu gospodarczego, który wprowadza baterie do obrotu, w odniesieniu do kategorii ryzyka społecznego i środowiskowego , dotyczące jego systemu zarządzania, zarządzania ryzykiem, weryfikacji zewnętrznych przeprowadzanych przez jednostki notyfikowane oraz ujawniania informacji, mające na celu wskazywanie i eliminowanie faktycznego i możliwego ryzyka związanego z zaopatrzeniem, przetwarzaniem i handlem surowcami , chemikaliami i surowcami wtórnymi niezbędnymi do produkcji baterii i przetwarzania zużytych baterii, związanego z jego działalnością produkcyjną i z powiązanymi relacjami biznesowymi, a także przeciwdziałanie temu ryzyku ;

Poprawka 111

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 36 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(36a)

„relacje biznesowe” oznaczają relacje między przedsiębiorstwem a jego jednostkami zależnymi i relacje handlowe przedsiębiorstwa w całym jego łańcuchu wartości obejmującym dostawców i podwykonawców, bezpośrednio związane z działalnością biznesową, produktami lub usługami tego przedsiębiorstwa;

Poprawka 112

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 36 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(36b)

„obszary wysokiego ryzyka” oznaczają obszary, na których zarządzanie i bezpieczeństwo są słabe lub nie istnieją, takie jak państwa upadłe, lub obszary, na których powszechnie i systematycznie dochodzi do naruszeń prawa międzynarodowego, w tym praw człowieka;

Poprawka 113

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Państwa członkowskie nie mogą – z powodów związanych ze zrównoważonym charakterem , bezpieczeństwem, etykietowaniem i wymogami informacyjnymi dotyczącymi baterii lub gospodarowania zużytymi bateriami objętymi niniejszym rozporządzeniem – zakazywać, ograniczać lub utrudniać udostępniania na rynku lub oddawania do użytku baterii zgodnych z niniejszym rozporządzeniem.

1.   Państwa członkowskie nie mogą – z powodów związanych ze zrównoważeniem społecznym i środowiskowym , bezpieczeństwem, etykietowaniem i wymogami informacyjnymi dotyczącymi baterii lub gospodarowania zużytymi bateriami objętymi niniejszym rozporządzeniem – zakazywać, ograniczać lub utrudniać udostępniania na rynku lub oddawania do użytku baterii zgodnych z niniejszym rozporządzeniem.

Poprawka 114

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Państwa członkowskie nie uniemożliwiają prezentacji baterii, które nie spełniają wymagań niniejszego rozporządzenia, podczas targów, wystaw, pokazów lub podobnych wydarzeń, pod warunkiem że w sposób widoczny zaznaczono, że takie baterie nie spełniają wymagań niniejszego rozporządzenia oraz że nie są przeznaczone do sprzedaży , dopóki nie zostanie zapewniona ich zgodność z niniejszym rozporządzeniem.

2.   Państwa członkowskie nie uniemożliwiają prezentacji baterii, które nie spełniają wymagań niniejszego rozporządzenia, podczas targów, wystaw, pokazów lub podobnych wydarzeń, pod warunkiem że w sposób widoczny zaznaczono, że takie baterie nie spełniają wymagań niniejszego rozporządzenia i nie mogą zostać udostępnione na rynku , dopóki nie zostanie zapewniona ich zgodność z niniejszym rozporządzeniem. Podczas pokazów odpowiedni podmiot gospodarczy podejmuje stosowne środki w celu zapewnienia bezpieczeństwa osób.

Poprawka 115

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wymogi w zakresie zrównoważonego charakteru, bezpieczeństwa, etykietowania i  wymogi informacyjne dotyczące baterii

Wymogi w zakresie zrównoważonego charakteru, bezpieczeństwa, etykietowania, wymogi informacyjne oraz związane z należytą starannością dotyczące baterii

Poprawka 116

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera b a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ba)

wymogi dotyczące należytej staranności określone w art. 39.

Poprawka 117

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.     W przypadku akumulatorów pojazdów elektrycznych i akumulatorów samochodowych wprowadzanych do obrotu jako zamienniki wadliwych akumulatorów stosuje się te same wymogi jak w przypadku akumulatorów wymienianych, zgodnie z zasadą „naprawiony jak wyprodukowany”.

Poprawka 118

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Jeżeli chodzi o wszelkie aspekty nieobjęte rozdziałami II i III, baterie nie mogą stanowić zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa ludzi oraz ich mienia ani dla środowiska.

2.   Jeżeli chodzi o wszelkie aspekty nieobjęte rozdziałami II i III oraz art. 39 , baterie nie mogą stanowić zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa ludzi oraz ich mienia ani dla środowiska.

Poprawka 119

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 1 – akapit 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Każde państwo członkowskie wyznacza również jeden punkt kontaktowy wśród właściwych organów, o których mowa w akapicie pierwszym, do celów komunikacji z Komisją zgodnie z ust. 3.

Poprawka 120

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Do [trzech miesięcy od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia] państwa członkowskie zgłaszają Komisji nazwy adresy właściwych organów wyznaczonych zgodnie z ust. 1. Państwa członkowskie niezwłocznie informują Komisję o wszelkich zmianach nazw adresów tych właściwych organów .

3.   Do [trzech miesięcy od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia] państwa członkowskie zgłaszają Komisji nazwę adres punktu kontaktowego wyznaczonego zgodnie z ust. 1. Państwa członkowskie niezwłocznie informują Komisję o wszelkich zmianach nazwy adresu punktu kontaktowego .

Poprawka 121

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 5 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

5a.     W ciągu sześciu miesięcy od jakiejkolwiek zmiany rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 lub od wejścia w życie przyszłych przepisów Unii dotyczących kryteriów zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do niebezpiecznych substancji i chemikaliów Komisja ocenia, czy taka zmiana lub przyszłe przepisy Unii wymagają zmiany niniejszego artykułu lub załącznika I do niniejszego rozporządzenia, lub obu, i przyjmuje, w stosownych przypadkach, akt delegowany zgodnie z art. 73 niniejszego rozporządzenia w celu odpowiedniej zmiany tych przepisów.

Poprawka 122

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 6 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

5b.     Do dnia 31 grudnia 2025 r. Komisja, wspierana przez Europejską Agencję Chemikaliów, dokonuje systematycznego przeglądu substancji niebezpiecznych w bateriach w celu zidentyfikowania potencjalnych zagrożeń dla zdrowia ludzkiego lub środowiska. W ocenie tej uwzględnia się zakres, w jakim stosowanie substancji niebezpiecznej jest niezbędne dla zdrowia, bezpieczeństwa lub ma zasadnicze znaczenie dla funkcjonowania społeczeństwa, jak również dostępność odpowiednich rozwiązań alternatywnych z punktu widzenia środowiska i zdrowia. W tym celu Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oraz rozważa zastosowanie stosownych środków, w tym przyjęcie aktów delegowanych, o których mowa w akapicie drugim.

Poprawka 123

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Ślad węglowy akumulatorów pojazdów elektrycznych i baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania.

Ślad węglowy akumulatorów pojazdów elektrycznych , baterii do lekkich środków transportu i baterii przemysłowych

Poprawka 124

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Akumulatorom pojazdów elektrycznych i  bateriom przemysłowym wielokrotnego ładowania z magazynem wewnętrznym o pojemności powyżej 2 kWh musi towarzyszyć dokumentacja techniczna obejmująca – dla każdego modelu baterii i  partii na zakład produkcyjny  – deklarację dotyczącą śladu węglowego sporządzoną zgodnie z aktem delegowanym, o którym mowa w akapicie drugim, oraz zawierającą co najmniej następujące informacje:

1.   Akumulatorom pojazdów elektrycznych, bateriom do lekkich środków transportu bateriom przemysłowym musi towarzyszyć dokumentacja techniczna obejmująca – dla każdego modelu baterii i  zakładu produkcyjnego  – deklarację dotyczącą śladu węglowego sporządzoną zgodnie z aktem delegowanym, o którym mowa w akapicie drugim, oraz zawierającą co najmniej następujące informacje:

Poprawka 125

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 1 – litera c a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ca)

informacje na temat wykorzystanych surowców, w tym udziału materiałów odnawialnych;

Poprawka 126

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 1 – litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d)

całkowity ślad węglowy baterii obliczony jako kg ekwiwalentu dwutlenku węgla;

d)

całkowity ślad węglowy baterii, obliczony jako kg ekwiwalentu dwutlenku węgla , i ślad węglowy baterii, obliczony jako kg ekwiwalentu dwutlenku węgla na 1 kWh całkowitej energii dostarczonej w przewidywanym okresie użytkowania przez system baterii ;

Poprawka 127

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wymóg odnoszący się do deklaracji dotyczącej śladu węglowego zawarty w akapicie pierwszym ma zastosowanie od dnia 1 lipca 2024 r. do akumulatorów pojazdów elektrycznych oraz baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania .

Wymóg odnoszący się do deklaracji dotyczącej śladu węglowego zawarty w akapicie pierwszym ma zastosowanie od dnia 1 lipca 2024 r. do akumulatorów pojazdów elektrycznych , baterii do lekkich środków transportu oraz baterii przemysłowych.

Poprawka 128

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 3 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Nie później niż dnia 1 lipca 2023 r. Komisja przyjmuje:

Nie później niż dnia 1 stycznia 2023 r. Komisja przyjmuje:

Poprawka 129

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 3 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

akt delegowany zgodnie z art. 73, aby uzupełnić niniejsze rozporządzenie poprzez ustanowienie metodyki obliczania całkowitego śladu węglowego baterii, o którym mowa w lit. d), zgodnie z kluczowymi elementami określonymi w załączniku II;

a)

akt delegowany zgodnie z art. 73, aby uzupełnić niniejsze rozporządzenie poprzez ustanowienie metodyki obliczania i weryfikowania śladu węglowego baterii, o którym mowa w lit. d), zgodnie z kluczowymi elementami określonymi w załączniku II.

Poprawka 130

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 73 w celu zmiany wymogów informacyjnych określonych w akapicie pierwszym.

Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 73 w celu zmiany wymogów informacyjnych określonych w akapicie pierwszym w związku z postępem naukowo-technicznym .

Poprawka 131

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 2 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Akumulatory pojazdów elektrycznych i  baterie przemysłowe wielokrotnego ładowania z magazynem wewnętrznym o pojemności powyżej 2 kWh są opatrzone widoczną, wyraźnie czytelną i nieusuwalną etykietą wskazującą klasę efektywności pod względem śladu węglowego, której odpowiada dana bateria.

Akumulatory pojazdów elektrycznych, baterie do lekkich środków transportu baterie przemysłowe są opatrzone widoczną, wyraźnie czytelną i nieusuwalną etykietą wskazującą ślad węglowy baterii, o którym mowa w ust. 1 lit. d), oraz klasę efektywności pod względem śladu węglowego, której odpowiada dana bateria.

Poprawka 132

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 2 – akapit 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wymogi dotyczące klasy efektywności pod względem śladu węglowego zawarte w akapicie pierwszym mają zastosowanie od dnia 1 stycznia 2026  r. do akumulatorów pojazdów elektrycznych oraz do baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania .

Wymogi dotyczące klasy efektywności pod względem śladu węglowego zawarte w akapicie pierwszym mają zastosowanie od 1 lipca 2025 r. do akumulatorów pojazdów elektrycznych , baterii do lekkich środków transportu oraz do baterii przemysłowych.

Poprawka 133

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 2 – akapit 4 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Nie później niż dnia 31 grudnia 2024 r. Komisja przyjmuje:

Nie później niż dnia 1 stycznia 2024 r. Komisja przyjmuje:

Poprawka 134

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 3 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Akumulatorom pojazdów elektrycznych i  bateriom przemysłowym wielokrotnego ładowania z magazynem wewnętrznym i  o  pojemności powyżej 2 kWh – dla każdego modelu baterii i partii na zakład produkcyjny – musi towarzyszyć dokumentacja techniczna, w której wskazano, że deklarowana wartość śladu węglowego w całym cyklu życia jest niższa od maksymalnego progu określonego w akcie delegowanym przyjętym przez Komisję zgodnie z akapitem trzecim.

Akumulatorom pojazdów elektrycznych, bateriom do lekkich środków transportu i bateriom przemysłowym energii nominalnej powyżej 2 kWh – dla każdego modelu baterii na zakład produkcyjny – musi towarzyszyć dokumentacja techniczna, w której wskazano, że deklarowana wartość śladu węglowego w całym cyklu życia jest niższa od maksymalnego progu określonego w akcie delegowanym przyjętym przez Komisję zgodnie z akapitem trzecim.

Poprawka 135

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 3 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wymóg dotyczący maksymalnego progu śladu węglowego w całym cyklu życia zawarty w akapicie pierwszym ma zastosowanie od dnia 1 lipca 2027 r. do akumulatorów pojazdów elektrycznych oraz do baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania .

Wymóg dotyczący maksymalnego progu śladu węglowego w całym cyklu życia zawarty w akapicie pierwszym ma zastosowanie od dnia 1 stycznia 2027 r. do akumulatorów pojazdów elektrycznych , baterii do lekkich środków transportu oraz do baterii przemysłowych o energii nominalnej powyżej 2 kWh .

Poprawka 136

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 3 – akapit 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Nie później niż dnia 1 lipca 2026  r. Komisja przyjmuje akt delegowany zgodnie z art. 73 w celu uzupełnienia niniejszego rozporządzenia poprzez określenie maksymalnego progu śladu węglowego w całym cyklu życia, o którym mowa w akapicie pierwszym. Przy przygotowaniu tego aktu delegowanego Komisja bierze pod uwagę właściwe kluczowe elementy określone w załączniku II.

Nie później niż dnia 1 lipca 2025  r. Komisja przyjmuje akt delegowany zgodnie z art. 73 w celu uzupełnienia niniejszego rozporządzenia poprzez określenie maksymalnego progu śladu węglowego w całym cyklu życia, o którym mowa w akapicie pierwszym. Przy przygotowaniu tego aktu delegowanego Komisja bierze pod uwagę właściwe kluczowe elementy określone w załączniku II.

Poprawka 137

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 3 – akapit 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wprowadzenie maksymalnego progu śladu węglowego w całym cyklu życia powoduje w razie potrzeby zmianę klasyfikacji klas efektywności pod względem śladu węglowego baterii, o których mowa w ust. 2.

Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 73 w celu zmiany maksymalnego progu śladu węglowego w całym cyklu życia, o którym mowa w akapicie pierwszym, na podstawie najnowszych dostępnych danych zgłoszonych zgodnie z ust. 1. Wprowadzenie maksymalnego progu śladu węglowego w całym cyklu życia powoduje w razie potrzeby zmianę klasyfikacji klas efektywności pod względem śladu węglowego baterii, o których mowa w ust. 2.

Poprawka 138

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a.     Do dnia 31 grudnia 2025 r. Komisja ocenia, czy wykonalne jest rozszerzenie wymogów określonych w niniejszym artykule na baterie przenośne oraz wymogu, o którym mowa w ust. 3 na baterie przemysłowe o energii nominalnej poniżej 2 kWh. W tym celu Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oraz rozważa zastosowanie stosownych środków, w tym przyjęcie wniosków ustawodawczych.

Poprawka 139

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Zawartość materiałów z recyklingu w bateriach przemysłowych, akumulatorach pojazdów elektrycznych i akumulatorach samochodowych

Zawartość materiałów z recyklingu w  bateriach przenośnych, bateriach do lekkich środków transportu, bateriach przemysłowych, akumulatorach pojazdów elektrycznych i akumulatorach samochodowych

Poprawka 140

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 1 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Od dnia 1 stycznia 2027  r. bateriom przemysłowym, akumulatorom pojazdów elektrycznych i akumulatorom samochodowym z magazynem wewnętrznym i o pojemności powyżej 2 kWh , które zawierają kobalt, ołów, lit lub nikiel w masie czynnej, musi towarzyszyć dokumentacja techniczna zawierająca informacje dotyczące ilości kobaltu, ołowiu, litu lub niklu odzyskanego z odpadów obecnego w masie czynnej w każdym modelu baterii i partii na zakład produkcyjny.

Od dnia 1 lipca 2025  r. bateriom przenośnym, z wyjątkiem baterii przenośnych ogólnego stosowania, bateriom do lekkich środków transportu, bateriom przemysłowym, akumulatorom pojazdów elektrycznych i akumulatorom samochodowym, które zawierają kobalt, ołów, lit lub nikiel w masie czynnej, musi towarzyszyć dokumentacja techniczna zawierająca informacje dotyczące ilości kobaltu, ołowiu, litu lub niklu odzyskanego z odpadów obecnego w masie czynnej w każdym modelu baterii na zakład produkcyjny.

Poprawka 141

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 1 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Do dnia 31 grudnia 2025  r. Komisja przyjmuje akt wykonawczy określający metodykę obliczania i weryfikacji ilości kobaltu, ołowiu, litu lub niklu odzyskanego z odpadów obecnego w masie czynnej w bateriach, o których mowa w akapicie pierwszym, oraz format dokumentacji technicznej. Wspomniany akt wykonawczy przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 74 ust. 3.

Do dnia 31 grudnia 2023 r. Komisja przyjmuje:

 

a)

akt delegowany zgodnie z art. 73 w celu uzupełnienia niniejszego rozporządzenia poprzez określenie metodyki obliczania i weryfikacji ilości kobaltu, ołowiu, litu lub niklu odzyskanego z odpadów obecnego w masie czynnej w bateriach, o których mowa w akapicie pierwszym;

 

b)

akt wykonawczy określający format i dokumentację techniczną dla deklaracji dotyczącej materiałów odzyskanych. Ten akt wykonawczy przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 74 ust. 3.

Poprawka 142

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 2 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Od dnia 1 stycznia 2030 r. bateriom przemysłowym, akumulatorom pojazdów elektrycznych i akumulatorom samochodowym z magazynem wewnętrznym i o pojemności powyżej 2 kWh , które zawierają kobalt, ołów, lit lub nikiel w masie czynnej, musi towarzyszyć dokumentacja techniczna, w której wykazano, że baterie te zawierają następujący minimalny udział kobaltu, ołowiu, litu lub niklu odzyskanego z odpadów obecnego w masie czynnej w każdym modelu baterii i partii na zakład produkcyjny:

2.   Od dnia 1 stycznia 2030 r. bateriom przenośnym, z wyjątkiem baterii przenośnych ogólnego stosowania, bateriom do lekkich środków transportu, bateriom przemysłowym, akumulatorom pojazdów elektrycznych i akumulatorom samochodowym, które zawierają kobalt, ołów, lit lub nikiel w masie czynnej, musi towarzyszyć dokumentacja techniczna, w której wykazano, że baterie te zawierają następujący minimalny udział kobaltu, ołowiu, litu lub niklu odzyskanego z odpadów obecnego w masie czynnej w każdym modelu baterii na zakład produkcyjny:

Poprawka 143

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 3 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Od dnia 1 stycznia 2035 r. bateriom przemysłowym, akumulatorom pojazdów elektrycznych i akumulatorom samochodowym z magazynem wewnętrznym i o pojemności powyżej 2 kWh , które zawierają kobalt, ołów, lit lub nikiel w masie czynnej, musi towarzyszyć dokumentacja techniczna, w której wykazano, że baterie te zawierają następujący minimalny udział kobaltu, ołowiu, litu lub niklu odzyskanego z odpadów obecnego w masie czynnej w każdym modelu baterii i partii na zakład produkcyjny:

3.   Od dnia 1 stycznia 2035 r. bateriom przenośnym, z wyjątkiem baterii przenośnych ogólnego stosowania, bateriom do lekkich środków transportu, bateriom przemysłowym, akumulatorom pojazdów elektrycznych i akumulatorom samochodowym, które zawierają kobalt, ołów, lit lub nikiel w masie czynnej, musi towarzyszyć dokumentacja techniczna, w której wykazano, że baterie te zawierają następujący minimalny udział kobaltu, ołowiu, litu lub niklu odzyskanego z odpadów obecnego w masie czynnej w każdym modelu baterii na zakład produkcyjny:

Poprawka 144

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.    Gdy jest to uzasadnione odpowiednie ze względu na dostępność kobaltu, ołowiu, litu lub niklu odzyskanego z odpadów lub ich brak Komisja jest uprawniona do przyjęcia do dnia 31 grudnia 2027 r. aktu delegowanego zgodnie z art. 73, aby zmienić poziomy docelowe określone w ust. 2 i 3.

4.    Po ustanowieniu metodyki, o której mowa w ust. 1, nie później niż dnia 31 grudnia 2027 r. Komisja ocenia, czy ze względu na istniejącą i prognozowaną na lata 2030 i 2035 dostępność kobaltu, ołowiu, litu lub niklu odzyskanego z odpadów lub ich brak , a także ze względu na postęp naukowo-techniczny należy zmienić poziomy docelowe określone w ust. 2 i 3. Komisja ocenia również, w jakim stopniu do osiągnięcia tych poziomów docelowych przyczyniają się odpady powstałe przed użyciem lub po zużyciu, oraz czy właściwe jest ograniczenie realizacji celów wyłącznie do odpadów po zużyciu. Na podstawie tej oceny Komisja przedkłada w stosownym przypadku wniosek ustawodawczy.

Poprawka 145

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

4a.     Jeżeli jest to uzasadnione zmianami w technologiach dotyczących baterii, wpływających na rodzaj materiałów, które mogą być odzyskiwane, Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 73, aby uzupełnić niniejsze rozporządzenie poprzez dodanie kolejnych surowców i poziomów docelowych do wykazów ustanowionych w ust. 2 i 3.

Poprawka 146

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wymogi dotyczące wydajności i trwałości baterii przenośnych ogólnego stosowania

Wymogi dotyczące wydajności i trwałości baterii przenośnych

Poprawka 147

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Od dnia 1 stycznia 2027 r. baterie przenośne ogólnego stosowania muszą spełniać wartości dotyczące parametrów wydajności elektrochemicznej i trwałości określonych w załączniku III, ustanowione w aktach delegowanych przyjętych przez Komisję zgodnie z ust. 2

1.   Od dnia 1 stycznia 2027 r. baterie przenośne muszą spełniać wartości dotyczące parametrów wydajności elektrochemicznej i trwałości określonych w załączniku III, ustanowione w aktach delegowanych przyjętych przez Komisję zgodnie z ust. 2

Poprawka 148

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – ustęp 2 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Do dnia 31 grudnia 2025 r. Komisja przyjmuje akt delegowany zgodnie z art. 73, aby uzupełnić niniejsze rozporządzenie poprzez ustanowienie minimalnych wartości parametrów wydajności elektrochemicznej i trwałości określonych w załączniku III, które baterie przenośne ogólnego stosowania mają osiągnąć.

Do dnia 1 lipca 2025 r. Komisja przyjmuje akt delegowany zgodnie z art. 73, aby uzupełnić niniejsze rozporządzenie poprzez ustanowienie minimalnych wartości parametrów wydajności elektrochemicznej i trwałości określonych w załączniku III, które baterie przenośne , w tym baterie przenośne ogólnego stosowania, mają osiągnąć.

Poprawka 149

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – ustęp 2 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 73 w celu zmiany parametrów wydajności elektrochemicznej i trwałości określonych w załączniku III w związku z postępem naukowo-technicznym.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 73 w celu zmiany minimalnych wartości i dodania dodatkowych parametrów wydajności elektrochemicznej i trwałości określonych w załączniku III w związku z postępem naukowo-technicznym.

Poprawka 150

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – ustęp 2 – akapit 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Przy przygotowywaniu aktu delegowanego, o którym mowa w akapicie pierwszym, Komisja rozważa potrzebę ograniczenia wpływu na środowisko w cyklu życia baterii przenośnych ogólnego stosowania oraz uwzględnienia właściwych norm międzynarodowych i systemów etykietowania. Komisja zapewnia również, aby przepisy określone w tym akcie delegowanym nie miały znacznego negatywnego wpływu na funkcjonalność tych baterii lub urządzeń, do których baterie te są wmontowywane, przystępność cenową i koszt dla użytkownika końcowego oraz konkurencyjność przemysłu. Na wytwórców przedmiotowych baterii i urządzeń nie może zostać narzucone nadmierne obciążenie administracyjne.

Przy przygotowywaniu aktu delegowanego, o którym mowa w akapicie pierwszym, Komisja rozważa potrzebę ograniczenia wpływu na środowisko w cyklu życia i zwiększenia zasobooszczędności baterii przenośnych oraz uwzględnienia właściwych norm międzynarodowych i systemów etykietowania. Komisja zapewnia również, aby przepisy określone w tym akcie delegowanym nie miały znacznego negatywnego wpływu na bezpieczeństwo i funkcjonalność tych baterii lub urządzeń, do których baterie te są wmontowywane, przystępność cenową i koszt dla użytkownika końcowego oraz konkurencyjność przemysłu.

Poprawka 151

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Do dnia 31 grudnia 2030  r. Komisja ocenia wykonalność środków w celu stopniowego wycofania baterii przenośnych ogólnego stosowania nienadających się do powtórnego naładowania w celu zminimalizowania ich wpływu na środowisko na podstawie metodyki oceny cyklu życia. W tym celu Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oraz rozważy zastosowanie stosownych środków, w tym przyjęcie wniosków ustawodawczych.

3.   Do dnia 31 grudnia 2027  r. Komisja ocenia wykonalność środków w celu stopniowego wycofania baterii przenośnych ogólnego stosowania nienadających się do powtórnego naładowania w celu zminimalizowania ich wpływu na środowisko na podstawie metodyki oceny cyklu życia i rozwiązań alternatywnych dla użytkowników końcowych . W tym celu Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oraz rozważy zastosowanie stosownych środków, w tym przyjęcie wniosków ustawodawczych dotyczących stopniowego wycofywania, ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu lub – jeżeli byłoby to korzystne dla środowiska – obu tych elementów .

Poprawka 152

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wymogi w zakresie wydajności i trwałości dotyczące baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania akumulatorów pojazdów elektrycznych

Wymogi w zakresie wydajności i trwałości dotyczące baterii przemysłowych , akumulatorów pojazdów elektrycznych baterii do lekkich środków transportu

Poprawka 153

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – ustęp 1 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Od dnia [12 miesięcy po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia] bateriom przemysłowym wielokrotnego ładowania i akumulatorom pojazdów elektrycznych z magazynem wewnętrznym i o pojemności powyżej 2 kWh musi towarzyszyć dokumentacja techniczna zawierająca wartości parametrów wydajności elektrochemicznej i trwałości określone w części A załącznika IV.

Od dnia [12 miesięcy po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia] bateriom przemysłowym , bateriom do lekkich środków transportu i akumulatorom pojazdów elektrycznych musi towarzyszyć dokumentacja techniczna zawierająca wartości parametrów wydajności elektrochemicznej i trwałości określone w części A załącznika IV.

Poprawka 154

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.     Do dnia 1 stycznia 2026 r. informacje na temat wydajności rzeczywistej i trwałości baterii przemysłowych, baterii do lekkich środków transportu oraz akumulatorów pojazdów elektrycznych, o których mowa w ust. 1, są udostępniane za pośrednictwem publicznie dostępnej części elektronicznego systemu wymiany informacji, o którym mowa w art. 64 i załączniku XIII. Informacje na temat wydajności i trwałości takich baterii są dostępne dla konsumentów przed zakupem.

Poprawka 155

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – ustęp 1 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1b.     Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 73 w celu zmiany parametrów wydajności elektrochemicznej i trwałości akumulatorów pojazdów elektrycznych określonych w załączniku IV w związku z postępem naukowo-technicznym.

Poprawka 156

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – ustęp 1 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1c.     Komisja przyjmuje akt delegowany zgodnie z art. 73 w celu zmiany parametrów wydajności elektrochemicznej i trwałości akumulatorów pojazdów elektrycznych określonych w załączniku IV w terminie 6 miesięcy od przyjęcia specyfikacji technicznych nieformalnej grupy roboczej EKG ONZ ds. pojazdów elektrycznych i środowiska, aby zapewnić spójność parametrów określonych w załączniku IV i specyfikacji technicznych EKG ONZ.

Poprawka 157

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Od dnia 1 stycznia 2026 r. baterie przemysłowe wielokrotnego ładowania z magazynem wewnętrznym o pojemności powyżej 2 kWh muszą spełniać minimalne wartości określone w akcie delegowanym przyjętym przez Komisję zgodnie z ust. 3 w odniesieniu do parametrów wydajności elektrochemicznej i trwałości określonych w części A załącznika IV.

2.   Od dnia 1 stycznia 2026 r. baterie przemysłowe , baterie do lekkich środków transportu akumulatory pojazdów elektrycznych muszą spełniać minimalne wartości dla danego rodzaju baterii określone w akcie delegowanym przyjętym przez Komisję zgodnie z ust. 3 w odniesieniu do parametrów wydajności elektrochemicznej i trwałości określonych w części A załącznika IV.

Poprawka 158

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – ustęp 3 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Do dnia 31 grudnia 2024 r. Komisja przyjmuje akt delegowany zgodnie z art. 73, aby uzupełnić niniejsze rozporządzenie poprzez ustanowienie minimalnych wartości parametrów wydajności elektrochemicznej i trwałości określonych w części A załącznika IV, które baterie przemysłowe wielokrotnego ładowania z magazynem wewnętrznym o pojemności powyżej 2 kWh muszą spełniać.

Do dnia 31 grudnia 2024 r. Komisja przyjmuje akt delegowany zgodnie z art. 73, aby uzupełnić niniejsze rozporządzenie poprzez ustanowienie minimalnych wartości parametrów wydajności elektrochemicznej i trwałości określonych w części A załącznika IV, które baterie do lekkich środków transportu, akumulatory pojazdów elektrycznych baterie przemysłowe muszą spełniać.

Poprawka 159

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – ustęp 3 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Przy przygotowywaniu aktu delegowanego, o którym mowa w akapicie pierwszym, Komisja rozważa potrzebę ograniczenia wpływu na środowisko w cyklu życia baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania z magazynem wewnętrznym i o pojemności powyżej 2 kWh i zapewnia, aby określone w nim wymogi nie miały znacznego negatywnego wpływu na funkcjonalność tych baterii lub urządzeń, do których baterie te są wmontowywane, ich przystępność cenową i konkurencyjność przemysłu. Na wytwórców przedmiotowych baterii i urządzeń nie może zostać narzucone nadmierne obciążenie administracyjne.

Przy przygotowywaniu aktu delegowanego, o którym mowa w akapicie pierwszym, Komisja rozważa potrzebę ograniczenia wpływu na środowisko w cyklu życia baterii przemysłowych , akumulatorów pojazdów elektrycznych i baterii do lekkich środków transportu i zapewnia, aby określone w nim wymogi nie miały znacznego negatywnego wpływu na funkcjonalność tych baterii lub urządzeń, do których baterie te są wmontowywane, ich przystępność cenową i konkurencyjność przemysłu.

Poprawka 160

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a.     Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 73 w celu zmiany minimalnych wartości wydajności elektrochemicznej i trwałości określonych w załączniku IV, w związku z postępem naukowo-technicznym, aby zapewnić synergie z wartościami minimalnymi, które mogą być wynikiem prac nieformalnej grupy roboczej EKG ONZ ds. pojazdów elektrycznych i środowiska, aby uniknąć zbędnego powielania działań. Zmiana minimalnych wartości wydajności elektrochemicznej i trwałości nie może prowadzić do obniżenia poziomu wydajności i trwałości akumulatorów pojazdów elektrycznych.

Poprawka 161

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Możliwość usuwania i wymiany baterii przenośnych

Możliwość usuwania iwymiany baterii przenośnych oraz baterii do lekkich środków transportu

Poprawka 162

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 1 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Baterie przenośne wmontowane w urządzenia muszą być łatwe do usunięcia i wymiany przez użytkownika końcowego lub przez niezależnych operatorów w okresie żywotności urządzenia, jeśli baterie mają krótszy okres trwałości niż urządzenie, lub co najmniej na koniec okresu trwałości urządzenia.

Do dnia 1 stycznia 2024 r. baterie przenośne wmontowane w urządzenia i baterie do lekkich środków transportu są projektowane w taki sposób, aby one mogły zostać łatwo i bezpiecznie usunięte i zastąpione za pomocą podstawowych i powszechnie dostępnych narzędzi oraz bez powodowania uszkodzeń w urządzeniu lub bateriach. Baterie przenośne muszą być łatwe do usunięcia i wymiany przez użytkownika końcowego , a baterie do lekkich środków transportu – do usunięcia i wymiany przez użytkownika końcowego lub przez niezależnych operatorów w okresie żywotności urządzenia, jeśli baterie mają krótszy okres trwałości niż urządzenie, lub co najmniej na koniec okresu trwałości urządzenia. Ogniwa baterii do lekkich środków transportu muszą być łatwe do usunięcia i wymiany przez niezależnych operatorów.

Poprawka 163

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 1 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Bateria jest łatwa do wymiany, gdy po jej usunięciu z urządzenia może być zastąpiona przez podobną baterię, bez wpływu na działanie lub wydajność tego urządzenia.

Bateria jest łatwa do wymiany, gdy po jej usunięciu z urządzenia lub lekkiego środka transportu może być zastąpiona kompatybilną baterią bez wpływu na działanie , wydajność i bezpieczeństwo tego urządzenia lub lekkiego środka transportu .

Poprawka 164

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 1 – akapit 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Baterie przenośne i baterie do lekkich środków transportu muszą być dostępne jako części zamienne urządzenia, które zasilają, przez co najmniej 10 lat od wprowadzenia do obrotu ostatniego egzemplarza modelu, po rozsądnej i niedyskryminacyjnej cenie dla niezależnych operatorów i użytkowników końcowych.

Poprawka 165

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.     Właściwy podmiot gospodarczy dostarcza jasne i szczegółowe instrukcje dotyczące usunięcia i wymiany w momencie zakupu urządzenia oraz udostępnia je na stałe na swojej stronie internetowej, w sposób łatwo zrozumiały dla użytkowników końcowych, w tym konsumentów, przez przewidywany okres użytkowania produktu.

Poprawka 166

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 1 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1b.     Oprogramowanie nie może służyć do utrudniania wymiany baterii przenośnej lub baterii do lekkich środków transportu bądź ich kluczowych komponentów na inną kompatybilną baterię lub kluczowe komponenty.

Poprawka 167

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 2 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

ze względu na bezpieczeństwo , wydajność, względy medyczne lub względy integralności danych niezbędna jest ciągłość zasilania wymagane jest stałe połączenie pomiędzy urządzeniem i baterią przenośną ; lub

a)

niezbędna jest ciągłość zasilania, a stałe połączenie pomiędzy urządzeniem a przenośną baterią jest wymagane ze względów bezpieczeństwa producent może udowodnić, że na rynku nie jest dostępna żadna alternatywa ;

Poprawka 168

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 2 – litera a a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

aa)

niezbędna jest ciągłość zasilania, a stałe połączenie pomiędzy urządzeniem a przenośną baterią jest wymagane ze względów medycznych lub związanych z integralnością danych i producent może udowodnić, że na rynku nie jest dostępna żadna alternatywa;

Poprawka 169

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 2 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

funkcjonowanie baterii jest możliwe tylko wtedy, gdy została ona wbudowana w strukturę urządzenia.

b)

funkcjonowanie baterii jest możliwe tylko wtedy, gdy została ona wbudowana w strukturę urządzenia i producent może udowodnić, że na rynku nie jest dostępna żadna alternatywa .

Poprawka 170

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 2 – akapit 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Właściwy podmiot gospodarczy informuje użytkowników końcowych w jasny i zrozumiały sposób w momencie zakupu urządzenia, w tym przez etykietowanie, o każdym przypadku, w którym stosuje się odstępstwo przewidziane w akapicie pierwszym. Przekazywane informacje wskazują przewidywaną żywotność baterii.

Poprawka 171

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Komisja przyjmuje wytyczne w celu ułatwienia zharmonizowanego stosowania odstępstw określonych w ust. 2.

3.    Nie później niż 12 miesięcy po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia Komisja przyjmuje wytyczne w celu ułatwienia zharmonizowanego stosowania odstępstw określonych w ust. 2.

Poprawka 172

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 11a

 

Możliwość wyjęcia i wymiany akumulatorów samochodowych, akumulatorów pojazdów elektrycznych i baterii przemysłowych

 

1.     Akumulatory samochodowe, baterie przemysłowe i akumulatory pojazdów elektrycznych muszą być łatwe do wyjęcia i wymiany, jeżeli okres użytkowania baterii jest krótszy niż okres użytkowania urządzenia lub pojazdu, w którym są używane, przez wykwalifikowanych, niezależnych operatorów, którzy mogą je bezpiecznie rozładować bez uprzedniego demontażu zestawu baterii.

 

2.     Baterie przemysłowe i akumulatory pojazdów elektrycznych projektuje się, w tym w odniesieniu do elementów łączących, mocujących i uszczelniających, tak aby umożliwić wyjęcie, wymianę i demontaż poszczególnych ogniw baterii lub innych kluczowych komponentów bez uszkodzenia baterii.

 

3.     Oprogramowanie nie może służyć do utrudniania wymiany baterii przemysłowych lub akumulatorów pojazdów elektrycznych bądź ich kluczowych komponentów na inną kompatybilną baterię lub kluczowe komponenty.

 

4.     Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 73 ustanawiających szczegółowe przepisy uzupełniające przepisy tego artykułu, poprzez określenie kryteriów możliwości wyjęcia, wymiany i demontażu akumulatorów samochodowych, akumulatorów pojazdów elektrycznych i baterii przemysłowych, z uwzględnieniem postępu technicznego i naukowego.

Poprawka 173

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 11b

Bezpieczeństwo naprawionych akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych, baterii do lekkich środków transportu i akumulatorów pojazdów elektrycznych

1.     Bezpieczeństwo naprawionych baterii samochodowych, baterii przemysłowych, baterii do lekkich środków transportu i akumulatorów pojazdów elektrycznych ocenia się na podstawie dostosowanych do nich badań nieniszczących.

2.     Komisja jest uprawniona zgodnie z art. 73 do przyjęcia aktów delegowanych w celu określenia odpowiednich metod badań, aby zapewnić bezpieczeństwo naprawionych baterii.

Poprawka 174

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 11c

Uniwersalne ładowarki

Do dnia 1 stycznia 2024 r. Komisja ocenia, jak najlepiej wprowadzić zharmonizowane normy dotyczące wspólnej ładowarki, które miałyby zastosowanie najpóźniej od 1 stycznia 2026 r., odpowiednio dla baterii wielokrotnego ładowania przeznaczonych do pojazdów elektrycznych, lekkich środków transportu, jak również baterii wielokrotnego ładowania stanowiących element określonych kategorii sprzętu elektrycznego i elektronicznego objętych dyrektywą 2012/19/UE.

Przeprowadzając ocenę, o której mowa w ust. 1, Komisja bierze pod uwagę wielkość rynku, ograniczenie ilości odpadów, dostępność oraz zmniejszenie kosztów ponoszonych przez konsumentów i innych użytkowników końcowych.

W tym celu Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oraz rozważy wprowadzenie stosownych środków, w tym przyjęcie wniosków ustawodawczych.

Ocena przeprowadzona przez Komisję pozostaje bez uszczerbku dla przyjęcia jakichkolwiek przepisów przewidujących wprowadzenie takich uniwersalnych ładowarek we wcześniejszym terminie.

Poprawka 175

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 12 – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Bezpieczeństwo stacjonarnych systemów magazynowania energii

Bezpieczeństwo baterii w stacjonarnych systemach magazynowania energii

Poprawka 176

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 12 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Do stacjonarnych systemów magazynowania energii dołącza się dokumentację techniczną, w której wskazano, że są one bezpieczne podczas ich zwykłego działania i korzystania z nich, w tym przedstawiono dowody na to, że zostały one z powodzeniem poddane testom pod kątem parametrów bezpieczeństwa określonych w załączniku V, do przeprowadzenia których należy stosować najnowocześniejsze metodyki przeprowadzania testów.

1.   Do baterii w stacjonarnych systemach magazynowania energii dołącza się dokumentację techniczną, w której wskazano, że są one bezpieczne podczas ich zwykłego działania i korzystania z nich, w tym przedstawiono dowody na to, że zostały one z powodzeniem poddane testom pod kątem parametrów bezpieczeństwa określonych w załączniku V, do przeprowadzenia których stosuje się najnowocześniejsze metodyki przeprowadzania testów.

Poprawka 177

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.    Od dnia 1 stycznia 2027 r. baterie oznacza się etykietą zawierającą informacje określone w części A załącznika VI.

1.    Po upływie … [24 miesięcy od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia] baterie oznacza się etykietą zawierającą informacje określone w części A załącznika VI oraz szczegółowe informacje wymagane na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1369 .

Poprawka 178

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Od dnia 1 stycznia 2027 r. baterie przenośne i akumulatory samochodowe są oznakowane etykietą zawierającą informacje na temat ich pojemności , a baterie przenośne są oznakowane etykietą zawierającą informacje o minimalnej średniej trwałości w określonych zastosowaniach.

2.   Od dnia 1 stycznia 2027 r. baterie przenośne , baterie do lekkich środków transportu i akumulatory samochodowe są oznakowane etykietą zawierającą informacje na temat ich nominalnej pojemności energetycznej oraz są oznakowane etykietą zawierającą informacje o minimalnej średniej trwałości w określonych zastosowaniach oraz przewidywanej żywotności wyrażone w liczbie cykli i lat kalendarzowych .

Poprawka 179

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.     Od dnia 1 stycznia 2023 r. przenośne baterie ogólnego stosowania nienadające się do powtórnego ładowania są oznaczane etykietą z informacją „nienadające się do powtórnego ładowania”.

Poprawka 180

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 3 – akapit 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W przypadku gdy wielkość baterii jest taka, że symbol byłby mniejszy niż 0,5 × 0,5  cm, baterii nie trzeba oznaczać, ale na opakowaniu należy nadrukować symbol o wymiarach co najmniej 1 × 1 cm.

W przypadku gdy wielkość baterii jest taka, że symbol byłby mniejszy niż 0,47 × 0,47  cm, baterii nie trzeba oznaczać, ale na opakowaniu należy nadrukować symbol o wymiarach co najmniej 1 × 1 cm.

Poprawka 181

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a.     Od dnia 1 lipca 2023 r. baterie są oznakowane symbolem wskazującym zharmonizowany kod kolorystyczny oparty na typie baterii i jej składzie chemicznym.

Poprawka 182

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 5 – litera – a a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

-

a a) od dnia 1 stycznia 2025 r. informacji określonych w załączniku VI część Aa;

Poprawka 183

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 5 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

od dnia 1 stycznia 2027 r. – w odniesieniu do baterii przenośnych i akumulatorów samochodowych – informacji, o których mowa w ust. 2;

b)

od dnia 1 stycznia 2027 r. – w odniesieniu do baterii przenośnych , baterii do lekkich środków transportu i akumulatorów samochodowych – informacji, o których mowa w ust. 2;

Poprawka 184

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 5 – litera b a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ba)

od dnia 1 stycznia 2023 r. – w odniesieniu do baterii przenośnych ogólnego stosowania – informacji, o których mowa w ust. 2a;

Poprawka 185

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 5 – litera e

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

e)

od [12 miesięcy po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia] – w odniesieniu do baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania i akumulatorów pojazdów elektrycznych  – do sprawozdania, o którym mowa w art. 39 ust. 6;

e)

od [12 miesięcy po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia] – w odniesieniu do wszystkich baterii – do sprawozdania, o którym mowa w art. 39 ust. 6;

Poprawka 186

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 5 – litera f

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

f)

od dnia 1 lipca 2024 r. – w odniesieniu do akumulatorów pojazdów elektrycznych i  baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania z magazynem wewnętrznym o pojemności powyżej 2 kWh  – do deklaracji dotyczącej śladu węglowego, o której mowa w art. 7 ust. 1;

f)

od lipca 2024 r. – w odniesieniu do akumulatorów pojazdów elektrycznych, baterii do lekkich środków transportu baterii przemysłowych – do deklaracji dotyczącej śladu węglowego, o której mowa w art. 7 ust. 1;

Poprawka 187

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 5 – litera g

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

g)

od dnia 1 stycznia 2026  r. – w odniesieniu do akumulatorów pojazdów elektrycznych i baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania z magazynem wewnętrznym i o pojemności powyżej 2 kWh  – do klasy efektywności pod względem śladu węglowego, o której mowa w art. 7 ust. 2;

g)

od dnia 1 lipca 2025  r. – w odniesieniu do akumulatorów pojazdów elektrycznych , baterii do lekkich środków transportu i baterii przemysłowych z magazynem wewnętrznym – do klasy efektywności pod względem śladu węglowego, o której mowa w art. 7 ust. 2;

Poprawka 188

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 5 – litera h

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

h)

od dnia 1 stycznia 2027  r. w odniesieniu do baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania , akumulatorów samochodowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych z magazynem wewnętrznym i o pojemności powyżej 2 kWh  – do informacji na temat ilości kobaltu, ołowiu, litu i niklu odzyskanego z odpadów i obecnego w masie czynnej w baterii, zgodnie z art. 8;

h)

od dnia 1 lipca 2025  r. w odniesieniu do baterii przenośnych, z wyjątkiem baterii przenośnych ogólnego stosowania, baterii do lekkich środków transportu, baterii przemysłowych , akumulatorów samochodowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych – do informacji na temat ilości kobaltu, ołowiu, litu i niklu odzyskanego z odpadów i obecnego w masie czynnej w baterii, zgodnie z art. 8;

Poprawka 189

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 5 – litera j a (new)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ja)

od 1 stycznia 2026 r. w odniesieniu do baterii do lekkich środków transportu, akumulatorów pojazdów elektrycznych i baterii przemysłowych – informacji zawartych w paszporcie baterii, o którym mowa w art. 65.

Poprawka 190

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

6.   Etykiety i kod QR, o których mowa w ust. 1–5, drukuje się lub graweruje na baterii w sposób widoczny, czytelny i trwały. W przypadku gdy nie jest to możliwe lub nie jest to uzasadnione z uwagi na charakter i rozmiar baterii, etykiety umieszcza się na opakowaniu oraz w dokumentach towarzyszących baterii.

6.   Etykiety i kod QR, o których mowa w ust. 1–5, drukuje się lub graweruje na baterii w sposób widoczny, czytelny i trwały. W przypadku gdy nie jest to możliwe lub nie jest to uzasadnione z uwagi na charakter i rozmiar baterii, etykiety umieszcza się na opakowaniu oraz w dokumentach towarzyszących baterii. W razie regeneracji lub ponownego wykorzystania baterii etykiety zastępuje się nową etykietą odzwierciedlającą nowy status baterii.

 

Jeżeli baterie są wbudowane w urządzenia, etykiety i kod QR, o których mowa w ust. 1a, 2, 3 i 5, są drukowane lub grawerowane na urządzeniach w sposób widoczny, czytelny i trwały.

 

Kod QR zapewnia również dostęp do publicznie dostępnej części paszportu baterii utworzonego zgodnie z art. 65.

Poprawka 191

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 6 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

6a.     Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 73, aby wprowadzić alternatywne rodzaje inteligentnych etykiet oprócz lub zamiast kodu QR lub w połączeniu z nim w związku z postępem technologicznym i naukowym.

Poprawka 192

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

7.   Do dnia 31 grudnia 2025 r. Komisja przyjmuje akty wykonawcze w celu ustanowienia zharmonizowanych specyfikacji dotyczących wymogów dotyczących etykietowania, o których mowa w ust. 1 i 2. Akty te przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 74 ust. 3.

7.   Do dnia 1 lipca 2025 r. Komisja przyjmuje akty wykonawcze w celu ustanowienia zharmonizowanych specyfikacji dotyczących wymogów dotyczących etykietowania, o których mowa w ust. 1 i 2 . W przypadku baterii przenośnych ogólnego stosowania takie etykietowanie obejmuje łatwo rozpoznawalną klasyfikację ich wydajności i trwałości . Akty te przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 74 ust. 3.

Poprawka 193

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 7 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

7a.     Do dnia 1 stycznia 2023 r. Komisja przyjmuje akty wykonawcze w celu ustanowienia zharmonizowanych specyfikacji w zakresie wymogów dotyczących etykietowania, o których mowa w ust. 3, w odniesieniu do zharmonizowanego kodu kolorystycznego. Akty te przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 74 ust. 3.

Poprawka 194

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 14 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Baterie przemysłowe wielokrotnego ładowania i  akumulatory pojazdów elektrycznych z magazynem wewnętrznym i o pojemności powyżej 2 kWh zawierają system zarządzania baterią, w  którym znajdują się dane o parametrach niezbędne do ustalenia stanu zdrowia i przewidywanej żywotności baterii, o których mowa w załączniku VII.

1.   Baterie w stacjonarnych systemach magazynowania energii,  akumulatory pojazdów elektrycznych i baterie do lekkich środków transportu, które zawierają system zarządzania baterią, przechowują tym systemie dane w czasie rzeczywistym o parametrach niezbędne do ustalenia stanu zdrowia , bezpieczeństwa i przewidywanej żywotności baterii, o których mowa w załączniku VII.

Poprawka 195

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 14 – ustęp 2 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Dostępu do danych w systemie zarządzania baterią, o którym mowa w ust. 1, udziela się na zasadzie niedyskryminacji w dowolnym momencie osobie prawnej lub fizycznej, która nabyła baterię zgodnie z prawem, lub każdej osobie trzeciej działającej w jej imieniu na potrzeby:

2.   Dostępu w trybie wyłącznie do odczytu do danych w systemie zarządzania baterią, o którym mowa w ust. 1 , i w bateriach przenośnych zawierających system zarządzania baterią , udziela się na zasadzie niedyskryminacji w dowolnym momencie osobie prawnej lub fizycznej, która nabyła baterię zgodnie z prawem, lub każdej osobie trzeciej działającej w jej imieniu na potrzeby:

Poprawka 196

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 14 – ustęp 2 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

ułatwienia ponownego użycia, wykorzystania do innych celów lub regeneracji baterii;

b)

ułatwienia przygotowania do ponownego użycia , ponownego użycia, przygotowania do wykorzystania do innych celów , wykorzystania do innych celów lub regeneracji baterii;

Poprawka 197

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 14 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.     Państwa członkowskie udostępniają dla akumulatorów pojazdów elektrycznych i baterii do lekkich środków transportu zawierających system zarządzania baterią dane w czasie rzeczywistym dotyczące stanu zdrowia baterii, poziomu naładowania baterii, wartości zadanej mocy baterii i pojemności baterii.

Poprawka 198

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 14 – ustęp 2 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2b.     Do dnia 1 stycznia 2024 r. system zarządzania akumulatorami pojazdów elektrycznych musi być zaprojektowany w taki sposób, aby mógł komunikować się z inteligentnymi systemami ładowania, w tym dzięki funkcjom ładowania V2G, V2L, V2V, pojazd-powerbank i V2H.

Poprawka 199

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 14 – ustęp 3 – akapit 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 73 w celu zmiany parametrów służących do ustalenia stanu zdrowia i przewidywanej żywotności baterii, jak przewidziano w załączniku VII, w związku z postępem technologicznym i naukowym, i zapewnienia synergii z parametrami, które mogą być wynikiem prac nieformalnej grupy roboczej EKG ONZ ds. pojazdów elektrycznych i środowiska.

Poprawka 200

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Dla celów zgodności i weryfikacji zgodności z wymogami określonymi w art. 9, 10, 12, 13 i art. 59 ust. 5 lit. a) niniejszego rozporządzenia pomiarów i obliczeń dokonuje się w drodze rzetelnej, dokładnej i powtarzalnej procedury uwzględniającej powszechnie uznane najnowocześniejsze metody, których wyniki uznaje się za charakteryzujące się niską niepewnością, w tym metody określone w normach, których numery referencyjne zostały opublikowane w tym celu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

1.   Dla celów zgodności i weryfikacji zgodności z wymogami określonymi w art. 9, 10, 11a, 12, 13 i art. 59 ust. 5 lit. a) niniejszego rozporządzenia pomiarów i obliczeń dokonuje się w drodze rzetelnej, dokładnej i powtarzalnej procedury uwzględniającej powszechnie uznane najnowocześniejsze metody, których wyniki uznaje się za charakteryzujące się niską niepewnością, w tym metody określone w normach, których numery referencyjne zostały opublikowane w tym celu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Poprawka 201

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   W przypadku baterii badanych zgodnie z normami zharmonizowanymi – lub ich częściami – do których odniesienie opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, domniemywa się, że spełniają one wymagania określone w art. 9, 10, 13 i art. 59 ust. 5 lit. a) w zakresie, w jakim wymagania te podlegają tym normom zharmonizowanym.

2.   W przypadku baterii badanych zgodnie z normami zharmonizowanymi – lub ich częściami – do których odniesienie opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, domniemywa się, że spełniają one wymagania określone w art. 9, 10, 13 i art. 59 ust. 5 lit. a) w zakresie, w jakim wymagania te podlegają tym normom zharmonizowanym lub ich częściom .

Poprawka 202

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 16 – ustęp 1 – akapit 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.    Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych ustanawiających wspólne specyfikacje dotyczące wymogów określonych w art. 9, 10, 12, 13, art. 59 ust. 5 lit. a) lub testów, o których mowa w art. 15 ust. 2, jeżeli:

1.    Po zasięgnięciu opinii odnośnych europejskich organizacji normalizacyjnych i europejskich organizacji zainteresowanych stron otrzymujących finansowanie z Unii na podstawie rozporządzenia (UE) nr 1025/2012 Komisja może wyjątkowych przypadkach przyjąć akty wykonawcze ustanawiające wspólne specyfikacje dotyczące wymogów określonych w art. 9, 10, 11a, 12, 13, art. 59 ust.5 lit.a) lub testów, o których mowa w art.15 ust. 2, jeżeli:

Poprawka 203

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 16 – ustęp 1 – akapit 1 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

Komisja zauważa nadmierne opóźnienia w przyjmowaniu norm zharmonizowanych, o które wnioskowano, lub uznaje, że odpowiednie normy zharmonizowane nie są wystarczające ; lub

b)

Komisja zauważa nadmierne opóźnienia w przyjmowaniu norm zharmonizowanych, o które wnioskowano, mianowicie polegające na przekroczeniu terminów określonych dla organizacji normalizacyjnej w zleceniu normalizacji, lub zasadnie uznaje, że odpowiednie normy zharmonizowane w niewystarczającym stopniu spełniają kryteria opisane w zleceniu normalizacji ; lub

Poprawka 204

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 16 – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a.     Komisja aktywnie wspiera przemysł Unii i zwiększa jego obecność w międzynarodowych organizacjach normalizacyjnych, dążąc do jak największej spójności między normami międzynarodowymi i europejskimi oraz promując powszechne stosowanie norm europejskich poza Unią.

Poprawka 205

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Przed wprowadzeniem baterii do obrotu lub oddaniem do użytku wytwórca lub jego upoważniony przedstawiciel zapewnia przeprowadzenie oceny zgodności produktu z wymogami rozdziałów II i III niniejszego rozporządzenia.

1.   Przed wprowadzeniem baterii do obrotu lub oddaniem do użytku wytwórca lub jego upoważniony przedstawiciel zapewnia przeprowadzenie oceny zgodności produktu z wymogami rozdziałów II i III oraz art. 39 niniejszego rozporządzenia.

Poprawka 206

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Ocenę zgodności baterii z wymogami określonymi w art. 6, 9, 10, 11 , 12 , 13 i 14 przeprowadza się zgodnie z procedurą określoną w części A załącznika VIII.

2.   Ocenę zgodności baterii z wymogami określonymi w art. 6, 9, 11, 13 i 14 przeprowadza się zgodnie z procedurą określoną w części A załącznika VIII.

Poprawka 207

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Ocenę zgodności baterii z wymogami określonymi w art. 7, 8 i 39 przeprowadza się zgodnie z procedurą określoną w części B załącznika VIII.

3.   Ocenę zgodności baterii z wymogami określonymi w art. 7, 8, 10, 12 i 39 przeprowadza się zgodnie z procedurą określoną w części B załącznika VIII.

Poprawka 208

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   Ewidencja i korespondencja związane z oceną zgodności baterii są prowadzone w języku urzędowym państwa członkowskiego, w którym siedzibę ma jednostka notyfikowana przeprowadzająca procedury oceny zgodności, o których mowa w ust. 1 i 2, lub w języku akceptowanym przez ten organ.

5.   Ewidencja i korespondencja związane z oceną zgodności baterii są prowadzone w języku urzędowym lub językach urzędowych państwa członkowskiego, w którym siedzibę ma jednostka notyfikowana przeprowadzająca procedury oceny zgodności, o których mowa w ust. 1 i 2, lub w języku akceptowanym przez ten organ.

Poprawka 209

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 5 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

5a.     Niniejszy artykuł zaczyna obowiązywać po 12 miesiącach od dnia opublikowania przez Komisję wykazu jednostek notyfikowanych, o którym mowa w art. 30 ust. 2.

Poprawka 210

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 18 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Deklaracja zgodności UE stwierdza, że wykazano spełnienie wymagań określonych w rozdziałach II i III.

1.   Deklaracja zgodności UE stwierdza, że wykazano spełnienie wymagań określonych w rozdziałach II i III i art. 39 .

Poprawka 211

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 18 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Deklaracja zgodności UE jest sporządzana według wzoru określonego w załączniku IX, zawiera elementy wyszczególnione w odpowiednich modułach przewidzianych w załączniku VIII oraz jest stale aktualizowana. Deklaracja jest tłumaczona na język lub języki wymagane przez państwo członkowskie, w którym bateria jest wprowadzana do obrotu lub oddana do użytku.

2.   Deklaracja zgodności UE może być wypełniona w formie elektronicznej, jest sporządzana według wzoru określonego w załączniku IX, zawiera elementy wyszczególnione w odpowiednich modułach przewidzianych w załączniku VIII oraz jest stale aktualizowana. Deklaracja jest tłumaczona na język lub języki wymagane przez państwo członkowskie, w którym bateria jest wprowadzana do obrotu , udostępniana na rynku lub oddawana do użytku.

Poprawka 212

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 21 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Państwa członkowskie notyfikują Komisji i pozostałym państwom członkowskim jednostki oceniające zgodność uprawnione do dokonywania oceny zgodności zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Państwa członkowskie notyfikują Komisji i pozostałym państwom członkowskim jednostki oceniające zgodność uprawnione do dokonywania oceny zgodności przeprowadzanej przez osoby trzecie zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Poprawka 213

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 23 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   Organ notyfikujący musi dysponować odpowiednią liczbą pracowników posiadających kompetencje do właściwego wykonywania swoich zadań.

5.   Organ notyfikujący musi dysponować odpowiednią liczbą pracowników posiadających kompetencje do właściwego wykonywania swoich zadań i dostatecznym finansowaniem .

Poprawka 214

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 25 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Jednostka oceniająca zgodność musi być stroną trzecią, funkcjonującą niezależnie od wszelkich powiązań biznesowych i  modelu baterii, który ocenia, a w szczególności od wytwórców baterii i ich partnerów handlowych, inwestorów posiadających udziały w zakładach wytwórców baterii oraz od innych jednostek notyfikowanych i ich stowarzyszeń przedsiębiorców, spółek dominujących lub spółek zależnych.

3.   Jednostka oceniająca zgodność musi być stroną trzecią, funkcjonującą niezależnie od wszelkich powiązań biznesowych i baterii, który ocenia, a w szczególności od wytwórców baterii i ich partnerów handlowych, inwestorów posiadających udziały w zakładach wytwórców baterii oraz od innych jednostek notyfikowanych i ich stowarzyszeń przedsiębiorców, spółek dominujących lub spółek zależnych.

Poprawka 215

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 25 – ustęp 6 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Jednostka oceniająca zgodność musi być zdolna do realizacji wszystkich działań związanych z oceną zgodności, o których mowa w załączniku VIII i w odniesieniu do których została notyfikowana, niezależnie od tego, czy dana jednostka oceniająca zgodność wykonuje te zadania samodzielnie, czy są one wykonywane w jej imieniu i na jej odpowiedzialność.

Jednostka oceniająca zgodność musi być zdolna do realizacji wszystkich zadań związanych z oceną zgodności, o których mowa w załączniku VIII i w odniesieniu do których została notyfikowana, niezależnie od tego, czy dana jednostka oceniająca zgodność wykonuje te zadania samodzielnie, czy są one wykonywane w jej imieniu i na jej odpowiedzialność.

Poprawka 216

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 25 – ustęp 6 – akapit 2 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

pracownikami wewnętrznymi posiadającymi wiedzę techniczną oraz wystarczające i odpowiednie doświadczenie do realizacji zadań związanych z oceną zgodności;

(Nie dotyczy polskiej wersji językowej)

Poprawka 217

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 25 – ustęp 6 – akapit 2 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

odpowiednimi politykami i stosownymi procedurami umożliwiającymi odróżnienie działań wykonywanych jako jednostka notyfikowana od wszelkiej innej działalności ;

c)

odpowiednimi politykami i stosownymi procedurami umożliwiającymi odróżnienie działań wykonywanych jako jednostka notyfikowana od wszelkich innych zadań ;

Poprawka 218

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 25 – ustęp 6 – akapit 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Jednostka oceniająca zgodność przez cały czas musi mieć dostęp do przyrządów i pomieszczeń wykorzystywanych do testów niezbędnych w przypadku każdej procedury oceny zgodności oraz każdego z modeli baterii będących przedmiotem notyfikacji.

Jednostka oceniająca zgodność przez cały czas musi mieć dostęp do informacji, przyrządów i pomieszczeń wykorzystywanych do testów niezbędnych w przypadku każdej procedury oceny zgodności oraz każdego z modeli baterii będących przedmiotem notyfikacji.

Poprawka 219

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 25 – ustęp 7 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

odpowiednią znajomość i zrozumienie wymogów określonych w rozdziałach II i III, mających zastosowanie norm zharmonizowanych, o których mowa w art. 15, oraz wspólnych specyfikacji, o których mowa w art. 16, a także stosownych przepisów unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego i przepisów krajowych;

c)

odpowiednią znajomość i zrozumienie wymogów określonych w rozdziałach II i III i w art. 39 , mających zastosowanie norm zharmonizowanych, o których mowa w art. 15, oraz wspólnych specyfikacji, o których mowa w art. 16, a także stosownych przepisów unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego i przepisów krajowych;

Poprawka 220

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 25 – ustęp 8 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Gwarantuje się bezstronność jednostki oceniającej zgodność, jej kierownictwa najwyższego szczebla i pracowników odpowiedzialnych za przeprowadzanie działań związanych z oceną zgodności.

Gwarantuje się bezstronność jednostki oceniającej zgodność, jej kierownictwa najwyższego szczebla i pracowników odpowiedzialnych za realizację zadań związanych z oceną zgodności.

Poprawka 221

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 25 – ustęp 8 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wynagrodzenie ścisłego kierownictwa jednostki oceniającej zgodność oraz jej pracowników odpowiedzialnych za realizację działań w ramach oceny zgodności nie może zależeć od liczby przeprowadzonych ocen zgodności ani od ich wyników.

Wynagrodzenie ścisłego kierownictwa jednostki oceniającej zgodność oraz jej pracowników odpowiedzialnych za realizację zadań w ramach oceny zgodności nie może zależeć od liczby przeprowadzonych ocen zgodności ani od ich wyników.

Poprawka 222

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 25 – ustęp 10

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

10.   Pracownicy jednostki oceniającej zgodność dochowują tajemnicy zawodowej w odniesieniu do wszystkich informacji uzyskanych podczas wykonywania działań związanych z oceną zgodności na podstawie załącznika VIII, nie dotyczy to jednak stosunków z właściwymi organami państwa członkowskiego, w którym realizowane są zadania. Prawa własności podlegają ochronie.

10.   Pracownicy jednostki oceniającej zgodność dochowują tajemnicy zawodowej w odniesieniu do wszystkich informacji uzyskanych podczas wykonywania zadań związanych z oceną zgodności na podstawie załącznika VIII, nie dotyczy to jednak stosunków z właściwymi organami państwa członkowskiego, w którym realizowane są zadania. Prawa własności podlegają ochronie.

Poprawka 223

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 25 – ustęp 11

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

11.   Jednostka oceniająca zgodność bierze udział w stosownej działalności normalizacyjnej oraz w  działalności grupy koordynującej jednostki notyfikowane, powołanej na podstawie art. 37, lub zapewnia informowanie o tej działalności swoich pracowników odpowiedzialnych za przeprowadzanie działań związanych z oceną zgodności, stosując jako ogólne wytyczne decyzje administracyjne i dokumenty opracowane w wyniku prac tej grupy.

11.   Jednostka oceniająca zgodność bierze udział w stosownej działalności normalizacyjnej oraz w  zadaniach grupy koordynującej jednostki notyfikowane, powołanej na podstawie art. 37, lub zapewnia informowanie o tej działalności swoich pracowników odpowiedzialnych za przeprowadzanie działań związanych z oceną zgodności, stosując jako ogólne wytyczne decyzje administracyjne i dokumenty opracowane w wyniku prac tej grupy.

Poprawka 224

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 28 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Do wniosku o notyfikację dołącza się opis działań związanych z oceną zgodności, modułów oceny zgodności określonych w załączniku VIII oraz modeli baterii, w odniesieniu do których jednostka oceniająca zgodność uważa się za kompetentną, jak również certyfikat akredytacji wydany przez krajową jednostkę akredytującą, potwierdzający, że dana jednostka oceniająca zgodność spełnia wymogi określone w art. 25.

2.   Do wniosku o notyfikację dołącza się opis działań związanych z oceną zgodności, modułu oceny zgodności określonych w załączniku VIII oraz modeli baterii, w odniesieniu do których jednostka oceniająca zgodność uważa się za kompetentną, jak również certyfikat akredytacji wydany przez krajową jednostkę akredytującą, potwierdzający, że dana jednostka oceniająca zgodność spełnia wymogi określone w art. 25.

Poprawka 225

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 32 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Komisja bada wszystkie przypadki, w których ma wątpliwości lub otrzymuje informację o wątpliwościach co do kompetencji jednostki notyfikowanej lub dalszego wywiązywania się przez tę jednostkę z nałożonych na nią obowiązków i zachowania zgodności z wymaganiami.

1.   Komisja bada wszystkie przypadki, w których ma wątpliwości lub otrzymuje informację o wątpliwościach , w szczególności od podmiotów gospodarczych i innych odpowiednich zainteresowanych stron, co do kompetencji jednostki notyfikowanej lub ciągłości wywiązywania się przez tę jednostkę z nałożonych na nią obowiązków i zachowania zgodności z wymaganiami.

Poprawka 226

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 32 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Komisja odpowiada za utrzymanie w tajemnicy wszystkich informacji szczególnie chronionych uzyskanych w trakcie dochodzenia.

3.   Komisja może zasięgać porad unijnej jednostki badawczej, o której mowa w art. 68a, oraz odpowiada za utrzymanie w tajemnicy wszystkich informacji szczególnie chronionych uzyskanych w trakcie dochodzenia.

Poprawka 227

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 33 – ustęp 2 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Jednostka notyfikowana wykonuje swoje zadania w sposób proporcjonalny, unikając zbędnych obciążeń dla podmiotów gospodarczych i należycie uwzględniając wielkość przedsiębiorstwa, sektor, w którym to przedsiębiorstwo działa, strukturę przedsiębiorstwa, stopień złożoności baterii, która ma zostać poddana ocenie, oraz masowy lub seryjny charakter procesu produkcji.

Jednostka notyfikowana przeprowadza oceny zgodności w sposób proporcjonalny, unikając zbędnych obciążeń dla podmiotów gospodarczych , w szczególności dla małych średnich przedsiębiorstw, i należycie uwzględniając wielkość przedsiębiorstwa, sektor, w którym to przedsiębiorstwo działa, strukturę przedsiębiorstwa, stopień złożoności baterii, która ma zostać poddana ocenie, oraz masowy lub seryjny charakter procesu produkcji.

Poprawka 228

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 33 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Jeżeli jednostka notyfikowana stwierdza, że wytwórca nie spełnił wymagań ustanowionych w  rozdziałach II i III, normach zharmonizowanych, o których mowa w art. 15, wspólnych specyfikacjach, o których mowa w art. 16, czy też w innych specyfikacjach technicznych, zobowiązuje ona wytwórcę do podjęcia stosownych działań naprawczych w związku z drugą i ostateczną decyzją w sprawie certyfikacji, chyba że niedociągnięcia nie mogą być naprawione, co uniemożliwia wydanie certyfikatu.

3.   Jeżeli jednostka notyfikowana stwierdza, że wytwórca nie spełnił wymagań ustanowionych w  rozdziale II lub III lub w art. 39 , normach zharmonizowanych, o których mowa w art. 15, wspólnych specyfikacjach, o których mowa w art. 16, czy też w innych specyfikacjach technicznych, zobowiązuje ona wytwórcę do podjęcia stosownych działań naprawczych w związku z drugą i ostateczną decyzją w sprawie certyfikacji, chyba że niedociągnięcia nie mogą być naprawione, co uniemożliwia wydanie certyfikatu.

Poprawka 229

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 35 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Jednostka notyfikowana przekazuje pozostałym jednostkom notyfikowanym prowadzącym podobne działania związane z oceną zgodności i zajmującym się tymi samymi bateriami odpowiednie informacje na temat kwestii, w przypadku których wyniki oceny zgodności były negatywne, oraz – na żądanie – również tych, w przypadku których były one pozytywne.

2.   Jednostka notyfikowana przekazuje pozostałym jednostkom notyfikowanym na mocy niniejszego rozporządzenia prowadzącym podobne działania związane z oceną zgodności i zajmującym się tymi samymi bateriami odpowiednie informacje na temat kwestii, w przypadku których wyniki oceny zgodności były negatywne, oraz – na żądanie – również tych, w przypadku których były one pozytywne.

Poprawka 230

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 36 – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wymiana doświadczeń

Wymiana doświadczeń i dobrych praktyk;

Poprawka 231

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 36 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Komisja organizuje wymianę doświadczeń między organami krajowymi państw członkowskich odpowiedzialnymi za strategię w zakresie notyfikacji.

Komisja organizuje wymianę doświadczeń i dobrych praktyk między organami krajowymi państw członkowskich odpowiedzialnymi za strategię w zakresie notyfikacji.

Poprawka 232

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 37 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Komisja zapewnia wprowadzenie i właściwą realizację koordynacji i współpracy między jednostkami notyfikowanymi, w formie sektorowego zespołu lub zespołów jednostek notyfikowanych.

Komisja zapewnia wprowadzenie i właściwą realizację koordynacji i współpracy między jednostkami notyfikowanymi na mocy niniejszego rozporządzenia , w formie sektorowego zespołu lub zespołów jednostek notyfikowanych.

Poprawka 233

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 38 – ustęp 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.    Wprowadzając baterię do obrotu lub oddając do użytku, w tym również na potrzeby własne wytwórcy, wytwórcy muszą zapewnić, aby baterię tę:

1.    W odniesieniu do wszystkich baterii wprowadzanych do obrotu na rynku unijnym lub oddawanych do użytku w Unii , w tym również na potrzeby własne wytwórcy, wytwórcy muszą zapewnić, aby baterię tę:

Poprawka 234

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 38 – ustęp 4 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W przypadku gdy jednemu użytkownikowi dostarczane jest kilka baterii jednocześnie, do danej partii lub przesyłki można jednak dołączyć jedną kopię deklaracji zgodności UE.

W przypadku gdy jednemu użytkownikowi dostarczane jest kilka baterii jednocześnie, do danej przesyłki można jednak dołączyć jedną kopię deklaracji zgodności UE.

Poprawka 235

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 38 – ustęp 8

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

8.   Wytwórcy umieszczają na opakowaniu baterii swoją nazwę, zarejestrowaną nazwą towarową lub zarejestrowany znak towarowy oraz umieszczają swój adres pocztowy i informacje do kontaktu w internecie. Adres pocztowy wskazuje pojedynczy punkt, w którym można skontaktować się z wytwórcą. Informacje te są podawane w języku łatwo zrozumiałym dla użytkowników końcowych i organów nadzoru rynku i muszą być jasne, zrozumiałe i czytelne.

8.   Wytwórcy umieszczają na opakowaniu baterii swoją nazwę, zarejestrowaną nazwą towarową lub zarejestrowany znak towarowy oraz umieszczają swój numer telefonu, adres poczty elektronicznej i informacje do kontaktu w internecie. Adres pocztowy wskazuje pojedynczy punkt, w którym można skontaktować się z wytwórcą. Informacje te są podawane w języku łatwo zrozumiałym dla użytkowników końcowych i organów nadzoru rynku i muszą być jasne, zrozumiałe i czytelne.

Poprawka 236

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 38 – ustęp 11

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

11.   Wytwórcy, którzy uznają lub mają podstawy, by uważać, że wprowadzone przez nich do obrotu lub oddane do użytku baterie są niezgodne z wymogami określonymi w rozdziałach II i III, niezwłocznie podejmują działania naprawcze niezbędne do zapewnienia zgodności baterii, ich wycofania z obrotu lub odzyskania, stosownie do okoliczności. Ponadto w przypadku gdy baterie stwarzają zagrożenie, wytwórcy niezwłocznie informują o tym organ krajowy państwa członkowskiego, w którym baterie zostały udostępnione na rynku, podając szczegółowe informacje dotyczące zwłaszcza niezgodności oraz wszelkich podjętych działań naprawczych.

11.   Wytwórcy, którzy uznają lub mają podstawy, by uważać, że wprowadzone przez nich do obrotu lub oddane do użytku baterie są niezgodne z wymogami określonymi w rozdziałach II i III, niezwłocznie podejmują działania naprawcze niezbędne do zapewnienia zgodności baterii, ich wycofania z obrotu lub odzyskania, stosownie do okoliczności. Ponadto w przypadku gdy uznają lub gdy są podstawy, by uważać, że baterie stwarzają zagrożenie, wytwórcy niezwłocznie informują o tym organ krajowy państwa członkowskiego, w którym baterie zostały udostępnione na rynku, podając szczegółowe informacje dotyczące zwłaszcza niezgodności oraz wszelkich podjętych działań naprawczych.

 

(Poprawka horyzontalna: zmiana „w przypadku gdy uznają lub gdy są podstawy, by uważać, że baterie stwarzają zagrożenie” ma zastosowanie do całego tekstu. Jej przyjęcie wiąże się z koniecznością wprowadzenia zmian w całym dokumencie).

Poprawka 237

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Zobowiązanie podmiotów gospodarczych wprowadzających do obrotu baterie przemysłowe wielokrotnego ładowania i akumulatory pojazdów elektrycznych z magazynem wewnętrznym i o pojemności powyżej 2 kWh do ustanowienia strategii w zakresie należytej staranności w łańcuchu dostaw

Zobowiązanie podmiotów gospodarczych wprowadzających do obrotu baterie do przeprowadzania analizy należytej staranności w łańcuchu wartości

Poprawka 238

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Od dnia [12 miesięcy po wejściu w życie rozporządzenia] podmiot gospodarczy wprowadzający do obrotu baterie przemysłowe wielokrotnego ładowania i akumulatory pojazdów elektrycznych z magazynem wewnętrznym i o pojemności powyżej 2 kWh jest zobowiązany do wywiązywania się ze spoczywających na nim obowiązków związanych z należytą starannością w łańcuchu dostaw , określonych w ust. 2–5 niniejszego artykułu oraz do przechowywania dokumentacji wykazującej wywiązywanie się z tych obowiązków, w tym wyników weryfikacji zewnętrznej przeprowadzonej przez jednostki notyfikowane.

1.   Od [12 miesięcy po wejściu w życie rozporządzenia] podmiot gospodarczy wprowadzający do obrotu baterie jest zobowiązany do wywiązywania się ze spoczywających na nim obowiązków związanych z należytą starannością w łańcuchu wartości , określonych w ust. 2–5 niniejszego artykułu oraz do przechowywania dokumentacji wykazującej wywiązywanie się z tych obowiązków, w tym wyników weryfikacji zewnętrznej przeprowadzonej przez jednostki notyfikowane.

Poprawka 239

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 2 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

przyjmuje i jednoznacznie przedstawia dostawcom i społeczeństwu politykę przedsiębiorstwa w zakresie łańcucha dostaw surowców wskazanych w załączniku X pkt 1;

a)

przyjmuje i jednoznacznie przedstawia dostawcom i społeczeństwu politykę przedsiębiorstwa w zakresie właściwej staranności dla łańcucha wartości baterii, w tym dotyczącą surowców wskazanych w załączniku X pkt 1 i kategorii ryzyka społecznego i środowiskowego określonych w załączniku X pkt 2 ;

Poprawka 240

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 2 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

uwzględnia w swojej polityce łańcucha dostaw normy zgodne z normami określonymi we wzorze polityki łańcucha dostaw przedstawionym w załączniku II do wytycznych OECD dotyczących należytej staranności ;

b)

uwzględnia w swojej polityce wartości łańcucha wartości normy zgodne z normami określonymi w uznanych na szczeblu międzynarodowym normach należytej staranności określonych w załączniku X pkt 3a ;

Poprawka 241

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 2 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

organizuje swoje wewnętrzne systemy zarządzania tak, aby wspierały należytą staranność w łańcuchu dostaw , przydzielając członkom kadry kierowniczej wyższego szczebla obowiązek nadzorowania procesu należytej staranności w łańcuchu dostaw oraz przechowywania dokumentacji przez co najmniej pięć lat;

c)

organizuje swoje wewnętrzne systemy zarządzania tak, aby wspierały należytą staranność w łańcuchu wartości , przydzielając członkom kadry kierowniczej wyższego szczebla obowiązek nadzorowania procesu należytej staranności w łańcuchu wartości oraz przechowywania dokumentacji przez co najmniej pięć lat;

Poprawka 242

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 2 – litera d – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d)

ustanawia i stosuje system kontroli i przejrzystości w całym łańcuchu dostaw , w tym łańcuch kontroli pochodzenia produktu lub system identyfikowalności, lub identyfikacji podmiotów działających na wyższym szczeblu łańcucha dostaw .

d)

ustanawia i stosuje system kontroli i przejrzystości w całym łańcuchu wartości , w tym łańcuch kontroli pochodzenia produktu lub system identyfikowalności, identyfikujący podmioty działające na wyższym szczeblu łańcucha wartości .

Poprawka 243

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 2 – litera d – akapit 2 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

System taki należy poprzeć dokumentacją zawierającą następujące informacje:

System taki należy poprzeć dokumentacją zawierającą co najmniej następujące informacje:

Poprawka 244

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 2 – litera d – akapit 2 – podpunkt iii a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(iiia)

gdy surowiec pochodzi z obszaru wysokiego ryzyka, w stosownych przypadkach dodatkowe informacje zgodnie ze szczegółowymi zaleceniami dla podmiotów gospodarczych działających na rynku wyższego szczebla określonymi w wytycznych OECD dotyczących należytej staranności, takie jak kopalnia pochodzenia, miejsca, w których surowce są konsolidowane, sprzedawane i przetwarzane oraz zapłacone podatki, opłaty i opłaty licencyjne;

Poprawka 245

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 2 – litera d – akapit 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

wymogi określone w obecnej lit. d) można wdrażać poprzez uczestnictwo w systemach kierowanych przez przemysł;

nie naruszając indywidualnej odpowiedzialności podmiotów gospodarczych za ich procesy należytej staranności, wymogi określone w obecnej lit. d) można wdrażać we współpracy z innymi podmiotami, w tym poprzez uczestnictwo w systemach kierowanych przez przemysł , uznanych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Poprawka 246

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 2 – litera e

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

e)

włącza politykę w zakresie łańcucha dostaw do umów i porozumień z dostawcami, w tym ich środki zarządzania ryzykiem;

e)

włącza politykę w zakresie łańcucha wartości do umów i porozumień z dostawcami, w tym ich środki zarządzania ryzykiem;

Poprawka 247

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 2 – litera f

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

f)

wprowadza mechanizm rozpatrywania skarg jako system wczesnego ostrzegania w związku z wiedzą o ryzyku lub zapewnia taki mechanizm w drodze uzgodnień dotyczących współpracy z innymi podmiotami gospodarczymi lub organizacjami, lub przez ułatwienie korzystania z usług zewnętrznego eksperta lub organu, jak np. rzecznika.

f)

wprowadza mechanizm rozpatrywania skarg jako system wczesnego ostrzegania w związku z wiedzą o ryzyku i jako mechanizm naprawczy zgodnie z Wytycznymi ONZ dotyczącymi biznesu i praw człowieka lub zapewnia takie mechanizmy w drodze uzgodnień dotyczących współpracy z innymi podmiotami gospodarczymi lub organizacjami, lub przez ułatwienie korzystania z usług zewnętrznego eksperta lub organu, jak np. rzecznika. Mechanizmy takie uwzględniają kryteria rozpatrywania skarg określone w Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka.

Poprawka 248

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 3 – akapit 1 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

określa i ocenia negatywne skutki związane z kategoriami ryzyka wymienionymi w załączniku X pkt 2 w swoim łańcuchu dostaw na podstawie informacji dostarczonych zgodnie z ust. 2, w świetle norm polityki łańcucha dostaw realizowanej przez ten podmiot;

a)

określa i ocenia negatywne skutki związane z kategoriami ryzyka , w tym wymienionymi w załączniku X pkt 2 w swoim łańcuchu wartości na podstawie informacji dostarczonych zgodnie z ust. 2, a także wszelkich innych istotnych informacji, które są publicznie dostępne lub dostarczone przez zaangażowane podmioty, w świetle norm polityki łańcucha wartości realizowanej przez ten podmiot;

Poprawka 249

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 3 – akapit 1 – litera b – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

wdraża strategię reagowania na zidentyfikowane czynniki ryzyka opracowaną tak, aby zapobiegać negatywnym skutkom lub ograniczać je przez:

b)

wdraża strategię reagowania na zidentyfikowane czynniki ryzyka opracowaną tak, aby zapobiegać negatywnym skutkom , ograniczać i eliminować je przez:

Poprawka 250

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 3 – akapit 1 – litera b – podpunkt i

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(i)

zgłaszanie wyznaczonym w tym celu członkom kadry kierowniczej wyższego szczebla ustaleń z oceny ryzyka w łańcuchu dostaw ;

(i)

zgłaszanie wyznaczonym w tym celu członkom kadry kierowniczej wyższego szczebla ustaleń z oceny ryzyka w łańcuchu wartości ;

Poprawka 251

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 3 – akapit 1 – litera b – podpunkt ii

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(ii)

przyjęcie środków zarządzania ryzykiem zgodnych z  załącznikiem II do wytycznych OECD dotyczących należytej staranności, z uwzględnieniem swoich zdolności do wywierania wpływu, a w stosownych przypadkach presji, na dostawców , którzy mogą najskuteczniej zapobiegać zidentyfikowanym czynnikom ryzyka lub ograniczać je;

(ii)

przyjęcie środków zarządzania ryzykiem zgodnych z  uznanymi na szczeblu międzynarodowym normami należytej staranności wymienionymi w załączniku X pkt 3a , z uwzględnieniem swoich zdolności do wywierania wpływu, a w stosownych przypadkach presji, na relacje biznesowe , które mogą najskuteczniej zapobiegać zidentyfikowanym czynnikom ryzyka lub ograniczać je;

Poprawka 252

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 3 – akapit 1 – litera b – podpunkt iii

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(iii)

wdrożenie planu zarządzania ryzykiem; monitorowanie i śledzenie wyników działań mających na celu ograniczenie ryzyka; składanie sprawozdań wyznaczonym do tego celu członkom kadry kierowniczej wyższego szczebla i rozważenie zawieszenia lub zakończenia współpracy z  dostawcą po nieudanych próbach ograniczenia ryzyka na podstawie odpowiednich ustaleń umownych zgodnie z ust. 2 akapit drugi powyżej ;

(iii)

wdrożenie planu zarządzania ryzykiem; monitorowanie i śledzenie wyników działań mających na celu ograniczenie ryzyka; składanie sprawozdań wyznaczonym do tego celu członkom kadry kierowniczej wyższego szczebla i rozważenie zawieszenia lub zakończenia współpracy z  relacją biznesową po nieudanych próbach ograniczenia ryzyka na podstawie odpowiednich ustaleń umownych zgodnie z ust. 2 akapit drugi;

Poprawka 253

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 3 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Jeżeli podmiot gospodarczy, o którym mowa w ust. 1, prowadzi działania mające na celu ograniczenie ryzyka, kontynuując lub tymczasowo zawieszając handel, przeprowadza on konsultacje z  dostawcami i zainteresowanymi stronami, których działania te dotyczą, w tym z organami administracji lokalnej i centralnej, organizacjami międzynarodowymi lub organizacjami społeczeństwa obywatelskiego oraz stronami trzecimi , których działania te dotyczą, a także uzgadnia strategię wymiernego ograniczenia ryzyka w ramach planu zarządzania ryzykiem.

Jeżeli podmiot gospodarczy, o którym mowa w ust. 1, prowadzi działania mające na celu ograniczenie ryzyka, kontynuując lub tymczasowo zawieszając handel, przeprowadza on konsultacje z  relacjami biznesowymi i zainteresowanymi stronami, których działania te dotyczą, w tym z organami administracji lokalnej i centralnej, organizacjami międzynarodowymi lub organizacjami społeczeństwa obywatelskiego oraz społecznościami , których działania te dotyczą, a także uzgadnia strategię wymiernego ograniczenia ryzyka w ramach planu zarządzania ryzykiem.

Poprawka 254

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 3 – akapit 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Podmiot gospodarczy, o którym mowa w ust. 1, określa i ocenia prawdopodobieństwo wystąpienia negatywnych skutków w zakresie kategorii ryzyka w swoim łańcuchu dostaw określonych w załączniku X pkt 2 na podstawie dostępnych sprawozdań z weryfikacji zewnętrznej przeprowadzonej przez jednostkę notyfikowaną, dotyczącej dostawców w tym łańcuchu oraz, w stosownych przypadkach, poprzez ocenę jego praktyk w zakresie należytej staranności. Wspomniane sprawozdania z weryfikacji są zgodne z ust. 4 akapit pierwszy. W przypadku braku takich sprawozdań z weryfikacji zewnętrznej dotyczących dostawców, podmiot gospodarczy, o którym mowa w ust. 1, określa i ocenia ryzyko w swoim łańcuchu dostaw w ramach własnego systemu zarządzania ryzykiem. W takich przypadkach podmiot gospodarczy, o którym mowa w ust. 1, przeprowadza zewnętrzną weryfikację w zakresie zachowania należytej staranności dotyczącą jego własnych łańcuchów dostaw za pośrednictwem jednostki notyfikowanej zgodnie z ust. 4 akapit pierwszy.

Podmiot gospodarczy, o którym mowa w ust. 1, określa i ocenia prawdopodobieństwo wystąpienia negatywnych skutków w zakresie kategorii ryzyka w swoim łańcuchu wartości określonych w załączniku X pkt 2 . Podmiot gospodarczy, o którym mowa w ust. 1 , określa i ocenia ryzyko swoim łańcuchu wartości ramach własnego systemu zarządzania ryzykiem.  W  takich przypadkach podmioty gospodarcze, o których mowa w  ust.  1, przeprowadzają zewnętrzną weryfikację dotyczącą ich własnych łańcuchów właściwej staranności za pośrednictwem jednostki notyfikowanej zgodnie z  ust.  4 akapit pierwszy. Podmiot gospodarczy może również wykorzystać dostępne sprawozdania z weryfikacji zewnętrznej przeprowadzonej przez jednostkę notyfikowaną, dotyczącej relacji biznesowych w tym łańcuchu oraz, w stosownych przypadkach, poprzez ocenę jego praktyk w zakresie należytej staranności. Wspomniane sprawozdania z weryfikacji są zgodne z ust. 4 akapit pierwszy.

Poprawka 255

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a.     Państwa członkowskie zapewniają obowiązywanie systemu odpowiedzialności, w ramach którego podmioty gospodarcze mogą, zgodnie z prawem krajowym, być pociągane do odpowiedzialności i stosować środki naprawcze w przypadku wszelkich szkód wynikających z potencjalnego lub rzeczywistego negatywnego wpływu na prawa człowieka, środowisko lub dobre rządy, który dane przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstwa znajdujące się pod ich kontrolą spowodowały lub do którego przyczyniły się przez działanie lub zaniechanie.

Poprawka 256

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 4 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.   Podmiot gospodarczy, o którym mowa w ust. 1, poddaje swoje strategie w zakresie należytej staranności w łańcuchu dostaw weryfikacji przez jednostkę notyfikowaną („weryfikacja zewnętrzna”).

4.   Podmiot gospodarczy, o którym mowa w ust. 1, poddaje swoją strategię i swoje praktyki w zakresie należytej staranności w łańcuchu wartości weryfikacji przez jednostkę notyfikowaną („weryfikacja zewnętrzna”).

Poprawka 257

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 4 – akapit 2 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

obejmuje swoim zakresem wszystkie rodzaje działalności, procesy i systemy wykorzystywane przez podmioty gospodarcze w celu wdrożenia ich wymogów dotyczących należytej staranności w łańcuchu dostaw zgodnie z ust. 2, 3 i 5;

a)

obejmuje swoim zakresem wszystkie rodzaje działalności, procesy i systemy wykorzystywane przez podmioty gospodarcze w celu wdrożenia ich wymogów dotyczących należytej staranności w łańcuchu wartości zgodnie z ust. 2, 3 i 5;

Poprawka 258

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 4 – akapit 2 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

ma na celu stwierdzenie zgodności praktyk dotyczących należytej staranności w łańcuchu dostaw podmiotów gospodarczych wprowadzających baterie do obrotu zgodnie z ust. 2, 3 i 5;

b)

ma na celu stwierdzenie zgodności praktyk dotyczących należytej staranności w łańcuchu wartości podmiotów gospodarczych wprowadzających baterie do obrotu zgodnie z ust. 2, 3 i 5; jak również, w stosownych przypadkach, ma na celu przeprowadzenie kontroli przedsiębiorstw oraz gromadzenie informacji od zainteresowanych stron;

Poprawka 259

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 4 – akapit 2 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

prowadzi do przedstawienia podmiotom gospodarczym wprowadzającym baterie do obrotu zaleceń dotyczących sposobów poprawy ich praktyk dotyczących należytej staranności w łańcuchu dostaw ;

c)

prowadzi do przedstawienia podmiotom gospodarczym wprowadzającym baterie do obrotu zaleceń dotyczących sposobów poprawy ich praktyk dotyczących należytej staranności w łańcuchu wartości ;

Poprawka 260

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   Podmiot gospodarczy, o którym mowa w ust. 1, na żądanie, udostępnia organom nadzoru rynku państwa członkowskiego wszelkie wyniki weryfikacji zewnętrznej zgodnie z ust. 4 lub dowód zgodności z systemem należytej staranności w łańcuchu dostaw , uznanym przez Komisję zgodnie z art. 72.

5.   Podmiot gospodarczy, o którym mowa w ust. 1, na żądanie, udostępnia organom nadzoru rynku państwa członkowskiego wszelkie wyniki weryfikacji zewnętrznej zgodnie z ust. 4 lub dowód zgodności z systemem należytej staranności w łańcuchu wartości , uznanym przez Komisję zgodnie z art. 72.

Poprawka 261

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 6 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

6.   Podmiot gospodarczy, o którym mowa w ust. 1, udostępnia swoim bezpośrednim nabywcom na niższym szczeblu łańcucha dostaw wszelkie informacje uzyskane i przechowywane zgodnie z jego strategią w zakresie należytej staranności w łańcuchu dostaw , z należytym uwzględnieniem tajemnicy przedsiębiorstwa i innych kwestii związanych z konkurencją.

6.   Podmiot gospodarczy, o którym mowa w ust. 1, udostępnia swoim bezpośrednim nabywcom na niższym szczeblu łańcucha dostaw wszelkie informacje uzyskane i przechowywane zgodnie z jego strategią w zakresie należytej staranności w łańcuchu wartości , z należytym uwzględnieniem tajemnicy przedsiębiorstwa i innych kwestii związanych z konkurencją.

Poprawka 262

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 6 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Podmiot gospodarczy, o którym mowa w ust. 1, corocznie, w jak najszerszym zakresie, w tym w internecie, podaje do wiadomości publicznej sprawozdanie dotyczące jego strategii w zakresie należytej staranności w łańcuchu dostaw . Sprawozdanie to określa działania podjęte przez ten podmiot gospodarczy w celu wypełnienia wymogów określonych w ust. 2 i 3, w tym ustalenia dotyczące znaczących niekorzystnych skutków w odniesieniu do kategorii ryzyka wymienionych w załączniku X pkt 2 oraz jakie działania podjęto w celu zaradzenia tym niekorzystnym skutkom, a także sprawozdanie podsumowujące weryfikacje zewnętrzne zgodnie z pkt 4, w tym nazwę jednostki notyfikowanej, z należytym uwzględnieniem tajemnicy przedsiębiorstwa i innych kwestii związanych z konkurencją.

Podmiot gospodarczy, o którym mowa w ust. 1, corocznie, w jak najszerszym zakresie, w tym w internecie, podaje do wiadomości publicznej sprawozdanie dotyczące jego strategii w zakresie należytej staranności w łańcuchu wartości, w szczególności w odniesieniu do surowców zawartych w każdym modelu baterii wprowadzanym do obrotu . Sprawozdanie to określa , w sposób łatwy do zrozumienia dla użytkowników końcowych i z wyraźnym wskazaniem danych modeli baterii, działania podjęte przez ten podmiot gospodarczy w celu wypełnienia wymogów określonych w ust. 2 i 3, w tym ustalenia dotyczące znaczących niekorzystnych skutków w odniesieniu do kategorii ryzyka wymienionych w załączniku X pkt 2 oraz jakie działania podjęto w celu zaradzenia tym niekorzystnym skutkom, a także sprawozdanie podsumowujące weryfikacje zewnętrzne zgodnie z pkt 4, w tym nazwę jednostki notyfikowanej, z należytym uwzględnieniem tajemnicy przedsiębiorstwa i innych kwestii związanych z konkurencją.

Poprawka 263

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

7.   Komisja opracowuje wytyczne dotyczące stosowania wymogów należytej staranności określonych w ust. 2 i 3 niniejszego artykułu w odniesieniu do ryzyka społecznego i środowiskowego, o którym mowa w załączniku X pkt 2, a w szczególności zgodnie z instrumentami międzynarodowymi, o których mowa w załączniku X pkt 3.

7.   Komisja opracowuje wytyczne dotyczące stosowania wymogów należytej staranności określonych w ust. 2 i 3 niniejszego artykułu w odniesieniu do ryzyka społecznego i środowiskowego, o którym mowa w załączniku X pkt 2, a w szczególności zgodnie z instrumentami międzynarodowymi, o których mowa w załączniku X pkt 3 i 3a .

Poprawka 264

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 7 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

7a.     Państwa członkowskie zapewniają podmiotom gospodarczym, w szczególności małym i średnim przedsiębiorstwom, szczególną pomoc techniczną do celów zapewnienia zgodności z wymogami dotyczącymi należytej staranności w łańcuchu wartości określonymi w niniejszym artykule. W zapewnianiu takiego wsparcia technicznego państwa członkowskie mogą być wspomagane przez krajowe ośrodki kompetencji w zakresie baterii ustanowione zgodnie z art. 68b.

Poprawka 265

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 7 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

7b.     Aby umożliwić państwom członkowskim zapewnienie zgodności z niniejszym rozporządzeniem w rozumieniu art. 69, państwa członkowskie są odpowiedzialne za przeprowadzanie odpowiednich kontroli.

 

Kontrole, o których mowa w akapicie pierwszym, przeprowadza się z zastosowaniem podejścia opartego na analizie ryzyka, w tym w przypadkach, gdy właściwy organ posiada istotne informacje dotyczące przestrzegania przepisów niniejszego rozporządzenia przez podmiot gospodarczy, na przykład na podstawie uzasadnionych wątpliwości wyrażonych przez osoby trzecie.

 

Kontrole, o których mowa w akapicie pierwszym, obejmują kontrole na miejscu, w tym w pomieszczeniach podmiotu gospodarczego.

 

Podmioty gospodarcze udzielają wszelkiej pomocy niezbędnej do ułatwienia przeprowadzenia kontroli, o których mowa w akapicie pierwszym, w szczególności jeśli chodzi o dostęp do pomieszczeń oraz przedstawianie dokumentacji i zapisów.

 

Aby zapewnić jasność zadań i spójność działań między właściwymi organami państw członkowskich, Komisja przygotowuje wytyczne wyszczególniające kroki, które powinny podjąć właściwe organy państw członkowskich prowadzące kontrole przewidziane w akapicie pierwszym. Wytyczne te obejmują w stosownych przypadkach szablony dokumentów ułatwiających wdrażanie niniejszego rozporządzenia.

 

Państwa członkowskie prowadzą dokumentację kontroli, o których mowa w akapicie pierwszym, w szczególności określającą charakter i wyniki takich kontroli, a także dokumentację dotyczącą wezwań do przeprowadzenia działań naprawczych wydanych na podstawie art. 69.

Poprawka 266

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 8 – litera a a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

aa)

zmiany wykazu instrumentów międzynarodowych w załączniku X w zgodnie ze zmianami na odpowiednich forach międzynarodowych;

Poprawka 267

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 8 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

zmiany obowiązków podmiotu gospodarczego, o którym mowa w ust. 1, określonych w ust. 2–4, w związku ze zmianami w rozporządzeniu (UE) 2017/821 oraz zmianami zaleceń dotyczących zachowania należytej staranności, określonych w załączniku I do wytycznych OECD dotyczących należytej staranności .

b)

zmiany obowiązków podmiotu gospodarczego, o którym mowa w ust. 1, określonych w ust. 2–4, w związku ze zmianami w rozporządzeniu (UE) 2017/821 oraz zmiany uznanych na szczeblu międzynarodowym instrumentów należytej staranności określonych w załączniku X pkt 3a .

Poprawka 268

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 8 – litera b a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ba)

ustanowienia i zmiany wykazu obszarów wysokiego ryzyka z uwzględnieniem wytycznych OECD dotyczących należytej staranności.

Poprawka 269

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 39 – ustęp 8 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

8a.     W przypadku przyjęcia w przyszłości prawodawstwa Unii ustanawiającego ogólne zasady zrównoważonego ładu korporacyjnego i należytej staranności przepisy określone w ust. 2–5 niniejszego artykułu i w załączniku X uznaje się za uzupełniające takie przyszłe prawodawstwo Unii.

 

W ciągu 6 miesięcy od wejścia w życie przyszłych przepisów Unii ustanawiających ogólne zasady zrównoważonego ładu korporacyjnego i należytej staranności Komisja ocenia, czy te nowe przepisy wymagają zmiany ust. 2–5 niniejszego artykułu lub załącznika X, lub obu tych elementów, i przyjmuje, w stosownych przypadkach, akt delegowany zgodnie z art. 73 w celu odpowiedniej zmiany tych przepisów.

 

Ten akt delegowany pozostaje bez uszczerbku dla obowiązków określonych w ust. 2–5 niniejszego artykułu lub w załączniku X, które odnoszą się do podmiotów gospodarczych wprowadzających baterie do obrotu. Wszelkie dodatkowe obowiązki w zakresie należytej staranności nałożone na podmioty gospodarcze, określone w tym akcie delegowanym, muszą zapewniać co najmniej taki sam poziom ochrony jak przewidziany w niniejszym rozporządzeniu, bez tworzenia nadmiernych obciążeń administracyjnych.

Poprawka 270

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 40 – ustęp 4 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.   Upoważniony przedstawiciel wykonuje zadania określone w upoważnieniu otrzymanym od wytwórcy. Upoważniony przedstawiciel na żądanie właściwego organu przedstawia mu kopię swojego upoważnienia. Upoważnienie umożliwia upoważnionemu przedstawicielowi co najmniej:

4.   Upoważniony przedstawiciel wykonuje zadania określone w upoważnieniu otrzymanym od wytwórcy. Upoważniony przedstawiciel dysponuje odpowiednimi środkami finansowymi i organizacyjnymi, by móc wykonywać zadania określone w pełnomocnictwie. Upoważniony przedstawiciel na żądanie właściwego organu przedstawia mu kopię swojego upoważnienia w jednym z języków Unii określonym przez właściwy organ . Upoważnienie umożliwia upoważnionemu przedstawicielowi co najmniej:

Poprawka 271

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 40 – ustęp 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

4a.     W przypadku gdy uznają lub gdy istnieją podstawy, by uważać, że bateria stwarza zagrożenie, upoważnieni przedstawiciele niezwłocznie informują o tym organy nadzoru rynku.

Poprawka 272

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 41 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Importerzy muszą wprowadzać do obrotu lub oddawać do użytku wyłącznie baterie zgodne z wymogami określonymi w rozdziałach II i III.

1.   Importerzy muszą wprowadzać do obrotu lub oddawać do użytku wyłącznie baterie zgodne z wymogami określonymi w rozdziałach II i III i art. 39 .

Poprawka 273

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 41 – ustęp 2 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W przypadku gdy importer uznaje lub ma powody, by uważać, że bateria nie jest zgodna z wymaganiami określonymi w rozdziale II i III, nie wprowadza on baterii do obrotu ani nie oddaje do użytku, dopóki nie zostanie zapewniona zgodność baterii. Ponadto jeżeli bateria stanowi zagrożenie, importer informuje o tym wytwórcę i organy nadzoru rynku.

W przypadku gdy importer uznaje lub ma powody, by uważać, że bateria nie jest zgodna z wymaganiami określonymi w rozdziale II i III i w art. 39 , nie wprowadza on baterii do obrotu ani nie oddaje do użytku, dopóki nie zostanie zapewniona zgodność baterii. Ponadto w przypadku gdy importer uzna lub ma powody, by uważać, że bateria stanowi zagrożenie, niezwłocznie informuje o tym wytwórcę i organy nadzoru rynku.

Poprawka 274

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 41 – ustęp 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

6.   Importerzy są zobowiązani, w stosownych przypadkach w odniesieniu do ryzyka, które stanowi bateria, w celu ochrony zdrowia ludzkiego i bezpieczeństwa konsumentów, do przeprowadzania badania próby baterii wprowadzanych do obrotu, badania skarg oraz, jeśli wystąpi taka konieczność, prowadzenia ich ewidencji, ewidencji baterii niezgodnych z wymaganiami i przypadków odzyskania baterii oraz informowania dystrybutorów o tego rodzaju działaniach w zakresie monitorowania.

6.   Importerzy są zobowiązani, w stosownych przypadkach w odniesieniu do ryzyka, które stanowi bateria, w celu ochrony zdrowia ludzkiego , środowiska i bezpieczeństwa konsumentów, do przeprowadzania badania próby baterii wprowadzanych do obrotu, badania skarg oraz, jeśli wystąpi taka konieczność, prowadzenia ich ewidencji, ewidencji baterii niezgodnych z wymaganiami i przypadków odzyskania baterii oraz informowania dystrybutorów o tego rodzaju działaniach w zakresie monitorowania.

Poprawka 275

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 41 – ustęp 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

7.   Importerzy, którzy uznają lub mają podstawy, by uważać, że wprowadzone przez nich do obrotu lub oddane do użytku baterie są niezgodne z wymogami określonymi w rozdziałach II i III, niezwłocznie podejmują działania naprawcze niezbędne do zapewnienia zgodności baterii, ich wycofania z obrotu lub odzyskania, stosownie do okoliczności. Ponadto w przypadku gdy baterie stwarzają zagrożenie, importerzy niezwłocznie informują o tym organ krajowy państwa członkowskiego, w którym baterie zostały udostępnione na rynku, podając szczegółowe informacje dotyczące zwłaszcza niezgodności oraz wszelkich podjętych działań naprawczych.

7.   Importerzy, którzy uznają lub mają podstawy, by uważać, że wprowadzone przez nich do obrotu lub oddane do użytku baterie są niezgodne z wymogami określonymi w rozdziałach II i III i art. 39 , niezwłocznie podejmują działania naprawcze niezbędne do zapewnienia zgodności baterii, ich wycofania z obrotu lub odzyskania, stosownie do okoliczności. Ponadto w przypadku gdy uznają lub mają podstawy, by uważać, że baterie stwarzają zagrożenie, importerzy niezwłocznie informują o tym organ krajowy państwa członkowskiego, w którym baterie zostały udostępnione na rynku, podając szczegółowe informacje dotyczące zwłaszcza niezgodności oraz wszelkich podjętych działań naprawczych.

Poprawka 276

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 42 – ustęp 2 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

wytwórca, upoważniony przedstawiciel wytwórcy, importer lub inni dystrybutorzy są zarejestrowani na terytorium państwa członkowskiego zgodnie z art. 46;

a)

producent jest zarejestrowany na terytorium państwa członkowskiego zgodnie z art. 46;

Poprawka 277

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 42 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   W przypadku gdy dystrybutor stwierdza lub ma powody podejrzewać, że bateria nie jest zgodna z wymogami określonymi rozdziałach II i III, nie udostępnia baterii na rynku, dopóki jej zgodność nie zostanie zapewniona. Ponadto jeżeli bateria stwarza zagrożenie, dystrybutor informuje o tym wytwórcę lub importera oraz odpowiednie organy nadzoru rynku.

3.   W przypadku gdy dystrybutor stwierdza lub ma powody podejrzewać, że bateria nie jest zgodna z wymogami określonymi rozdziałach II i III oraz art. 39 , nie udostępnia baterii na rynku, dopóki jej zgodność nie zostanie zapewniona. Ponadto w przypadku gdy dystrybutor stwierdza lub ma powody podejrzewać, że bateria stwarza zagrożenie, dystrybutor informuje o tym wytwórcę lub importera oraz odpowiednie organy nadzoru rynku.

Poprawka 278

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 42 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   Dystrybutorzy, którzy uznają lub mają podstawy, by uważać, że udostępnione przez nich na rynku baterie są niezgodne z wymogami określonymi w rozdziałach II i III, zapewniają podjęcie działań naprawczych niezbędnych do zapewnienia zgodności baterii, ich wycofania z obrotu lub odzyskania, stosownie do okoliczności. Ponadto w przypadku gdy bateria stwarza zagrożenie, dystrybutorzy niezwłocznie informują o tym organy krajowe państw członkowskich, w których baterie zostały udostępnione na rynku, podając szczegółowe informacje dotyczące zwłaszcza niezgodności oraz wszelkich podjętych działań naprawczych.

5.   Dystrybutorzy, którzy uznają lub mają podstawy, by uważać, że udostępnione przez nich na rynku baterie są niezgodne z wymogami określonymi w rozdziałach II i III i w art. 39 , zapewniają podjęcie działań naprawczych niezbędnych do zapewnienia zgodności baterii, ich wycofania z obrotu lub odzyskania, stosownie do okoliczności. Ponadto w przypadku gdy dystrybutorzy uznają lub mają podstawy, by uważać, że bateria stwarza zagrożenie, niezwłocznie informują o tym organy krajowe państw członkowskich, w których baterie zostały udostępnione na rynku, podając szczegółowe informacje dotyczące zwłaszcza niezgodności oraz wszelkich podjętych działań naprawczych.

Poprawka 279

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 42 – ustęp 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

6.   Dystrybutorzy – na uzasadniony wniosek organu krajowego – dostarczają w języku łatwo zrozumiałym dla tego organu wszelkie informacje i dokumentację techniczną niezbędne do wykazania zgodności danej baterii z wymogami określonymi w rozdziałach II i III. Informacje i dokumentacja techniczna są dostarczane w formie papierowej lub elektronicznej. Na żądanie właściwych organów krajowych, dystrybutorzy podejmują z nimi współpracę we wszelkich działaniach ukierunkowanych na usunięcie zagrożeń, jakie stwarzają baterie udostępnione przez nich na rynku.

6.   Dystrybutorzy – na uzasadniony wniosek organu krajowego – dostarczają temu organowi w języku łatwo dla niego zrozumiałym wszelkie informacje i dokumentację techniczną niezbędne do wykazania zgodności danej baterii z wymogami określonymi w rozdziałach II i III oraz art. 39 . Informacje i dokumentacja techniczna są dostarczane w formie papierowej lub elektronicznej. Na żądanie właściwych organów krajowych, dystrybutorzy podejmują z nimi współpracę we wszelkich działaniach ukierunkowanych na usunięcie zagrożeń, jakie stwarzają baterie udostępnione przez nich na rynku.

Poprawka 280

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 43 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Dostawcy usług realizacji zamówień zapewniają, aby warunki w czasie magazynowania, pakowania, adresowania lub wysyłki obsługiwanych przez nich baterii nie wpływały negatywnie na zgodność baterii z wymogami określonymi w rozdziałach II i  III .

Dostawcy usług realizacji zamówień , w tym internetowe platformy handlowe, zapewniają, aby warunki w czasie magazynowania, pakowania, adresowania lub wysyłki obsługiwanych przez nich baterii nie wpływały negatywnie na zgodność baterii z wymogami określonymi w rozdziałach II , III VII .

 

Bez uszczerbku dla obowiązków odpowiednich podmiotów gospodarczych określonych w rozdziale VI, dostawcy usług realizacji zamówień oprócz wymogu określonego w akapicie pierwszym wykonują zadania określone w art. 40 ust. 4 lit. d) i ust. 4a.

Poprawka 281

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 44 – ustęp 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Importer lub dystrybutor uważany jest do celów niniejszego rozporządzenia za wytwórcę i podlega obowiązkom wytwórcy zgodnie z art.  40 w przypadku , gdy :

Importer lub dystrybutor uważany jest do celów niniejszego rozporządzenia za wytwórcę i podlega obowiązkom wytwórcy zgodnie z art. 38 w przypadku wystąpienia jednej z następujących okoliczności :

Poprawka 282

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 44 – ustęp 1 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

bateria wprowadzona już do obrotu lub oddana do użytku jest zmodyfikowana przez tego importera lub dystrybutora w sposób mogący wpłynąć na zgodność z wymaganiami niniejszego rozporządzenia;

b)

bateria wprowadzona już do obrotu lub oddana do użytku jest zmodyfikowana przez tego importera lub dystrybutora w sposób mogący wpłynąć na zgodność z wymaganiami niniejszego rozporządzenia; lub

Poprawka 283

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 46 – ustęp 2 – akapit 2 – litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d)

rodzaj baterii, które producent zamierza po raz pierwszy udostępnić na rynku na terytorium państwa członkowskiego, mianowicie: baterie przenośne, baterie przemysłowe, akumulatory pojazdów elektrycznych lub akumulatory samochodowe;

d)

rodzaj baterii, które producent zamierza po raz pierwszy udostępnić na rynku na terytorium państwa członkowskiego, mianowicie: baterie przenośne, baterie do lekkich środków transportu, baterie przemysłowe, akumulatory pojazdów elektrycznych lub akumulatory samochodowe;

Poprawka 284

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 46 – ustęp 2 – akapit 2 – litera d a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

da)

skład chemiczny baterii, które producent zamierza po raz pierwszy udostępnić na rynku na terytorium państwa członkowskiego;

Poprawka 285

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 46 – ustęp 2 – akapit 2 – litera f – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

f)

informacje dotyczące tego, jak producent wypełnia swoje obowiązki określone w art. 47 oraz, odpowiednio, wymogi wynikające z art. 48 i  art.  49:

f)

informacje dotyczące tego, jak producent wypełnia swoje obowiązki określone w art. 47 oraz, odpowiednio, wymogi wynikające z art. 48 , 48a i 49:

Poprawka 286

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 46 – ustęp 2 – akapit 2 – litera f – podpunkt i – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(i)

w przypadku baterii przenośnych wymogi niniejszej lit. f) spełniane są przez przekazanie:

(i)

w przypadku baterii przenośnych i baterii do lekkich środków transportu wymogi niniejszej lit. f) spełniane są przez przekazanie:

Poprawka 287

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 46 – ustęp 2 – akapit 2 – litera f – podpunkt i – tiret 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

deklaracji wykazującej środki wdrożone przez producenta w celu spełnienia obowiązków producenta w zakresie odpowiedzialności określonych w art. 47, środki wdrożone w celu spełnienia obowiązku selektywnego zbierania określonego w art. 48 ust. 1 w odniesieniu do ilości baterii dostarczanych przez producenta oraz system zapewniający wiarygodność danych zgłaszanych właściwym organom;

deklaracji wykazującej środki wdrożone przez producenta w celu spełnienia obowiązków producenta w zakresie odpowiedzialności określonych w art. 47, środki wdrożone w celu spełnienia obowiązku selektywnego zbierania określonego w art. 48 ust. 1 i w art. 48a ust. 1 w odniesieniu do ilości baterii dostarczanych przez producenta oraz system zapewniający wiarygodność danych zgłaszanych właściwym organom;

Poprawka 288

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 46 – ustęp 2 – akapit 2 – litera f – podpunkt i – tiret 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

w stosownych przypadkach, nazwy i danych kontaktowych, w tym kodu pocztowego i miejscowości , nazwy ulicy i  numeru , kraju, numerów telefonu i faksu , adresu strony internetowej i adresu e-mail oraz krajowego numeru identyfikacyjnego organizacji odpowiedzialności producenta, której producent powierzył wykonywanie swoich obowiązków w zakresie rozszerzonej odpowiedzialności producenta, zgodnie z art. 47 ust. 2, w tym numeru w rejestrze handlowym lub równoważnego oficjalnego numeru rejestracyjnego organizacji odpowiedzialności producenta, w tym europejskiego lub krajowego numeru identyfikacyjnego podatnika organizacji odpowiedzialności producenta oraz upoważnienia udzielonego przez reprezentowanego producenta;

w stosownych przypadkach, nazwy i danych kontaktowych, w tym adresu pocztowego, numeru telefonu, adresu strony internetowej i adresu e-mail oraz krajowego numeru identyfikacyjnego organizacji odpowiedzialności producenta, której producent powierzył wykonywanie swoich obowiązków w zakresie rozszerzonej odpowiedzialności producenta, zgodnie z art. 47 ust. 2 i 4 , w tym numeru w rejestrze handlowym lub równoważnego oficjalnego numeru rejestracyjnego organizacji odpowiedzialności producenta, w tym europejskiego lub krajowego numeru identyfikacyjnego podatnika organizacji odpowiedzialności producenta oraz upoważnienia udzielonego przez reprezentowanego producenta;

Poprawka 289

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 46 – ustęp 2 – akapit 2 – litera f – podpunkt i – tiret 2 a (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

w przypadku gdy organizacja odpowiedzialności producenta reprezentuje więcej niż jednego producenta, wskazuje ona osobno, w jaki sposób każdy z reprezentowanych producentów wypełnia obowiązki określone w art. 47.

Poprawka 290

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 46 – ustęp 2 – akapit 2 – litera f – podpunkt ii – tiret 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

w stosownych przypadkach, krajowego numeru identyfikacyjnego organizacji odpowiedzialności producenta, której producent powierzył wykonywanie swoich obowiązków w zakresie rozszerzonej odpowiedzialności producenta, zgodnie z art. 47 ust. 2 i 4, w tym numeru w rejestrze handlowym lub równoważnego oficjalnego numeru rejestracyjnego organizacji odpowiedzialności producenta, w tym europejskiego lub krajowego numeru identyfikacyjnego podatnika organizacji odpowiedzialności producenta oraz upoważnienia udzielonego przez reprezentowanego producenta;

w stosownych przypadkach, nazwy i danych kontaktowych, w tym adresu pocztowego, numeru telefonu oraz adresu e-mail i adresu strony internetowej oraz krajowego numeru identyfikacyjnego organizacji odpowiedzialności producenta, której producent powierzył wykonywanie swoich obowiązków w zakresie rozszerzonej odpowiedzialności producenta, zgodnie z art. 47 ust. 2 i 4, w tym numeru w rejestrze handlowym lub równoważnego oficjalnego numeru rejestracyjnego organizacji odpowiedzialności producenta, w tym europejskiego lub krajowego numeru identyfikacyjnego podatnika organizacji odpowiedzialności producenta oraz upoważnienia udzielonego przez reprezentowanego producenta;

Poprawka 291

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 46 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.     Producenci będący dostawcami baterii za pomocą środków porozumiewania się na odległość muszą być zarejestrowani w państwie członkowskim, do którego sprzedają towary. Jeżeli tacy producenci nie są zarejestrowani w państwie członkowskim, do którego sprzedają towary, rejestruje się ich za pośrednictwem ich upoważnionego przedstawiciela.

Poprawka 292

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 46 – ustęp 3 – litera d a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

da)

może odmówić rejestracji przedstawionej przez producenta w przypadku niespełnienia lub niewystarczającego spełnienia obowiązku określonego w ust. 2.

Poprawka 293

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 46 – ustęp 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

4a.     Producenci baterii przekazują internetowym platformom handlowym informacje na temat ich rejestracji lub upoważnionego przedstawiciela w państwach członkowskich, do których sprzedają towary.

Poprawka 294

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 47 – ustęp 1 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

organizowania selektywnego zbierania zużytych baterii, zgodnie z art. 48 i art. 49, a następnie ich transportu, przygotowania do wykorzystania do innych celów lub regeneracji, przetwarzania i recyklingu, w tym zachowywania niezbędnych środków bezpieczeństwa, zgodnie z art. 56;

a)

pokrycia co najmniej kosztów, o których mowa w art. 8a ust. 4 lit. a) dyrektywy 2008/98/WE, w tym kosztów organizowania selektywnego zbierania zużytych baterii, zgodnie z art. 48 , art. 48a i art. 49, a następnie ich transportu, przygotowania do wykorzystania do innych celów lub regeneracji, przetwarzania , przygotowania do ponownego użycia i recyklingu, jak również zachowywania niezbędnych środków bezpieczeństwa, zgodnie z art. 56;

Poprawka 295

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 47 – ustęp 1 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

promowania selektywnego zbierania baterii, zgodnie z art. 48 ust. 1, w tym przez pokrywanie kosztów przeprowadzania badań w celu identyfikacji baterii, których użytkownicy końcowi pozbyli się w niewłaściwy sposób;

c)

promowania selektywnego zbierania baterii, zgodnie z art. 48 ust. 1, w tym przez pokrywanie kosztów gromadzenia danych oraz regularnego przeprowadzania badań w celu identyfikacji baterii, których użytkownicy końcowi pozbyli się w niewłaściwy sposób;

Poprawka 296

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 47 – ustęp 1 – litera d a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

da)

organizowania kampanii uświadamiających lub zachęt ekonomicznych, w tym tych wymienionych w załączniku IV a do dyrektywy 2008/98/WE, aby zachęcić użytkowników końcowych do pozbywania się zużytych baterii w sposób zgodny z udostępnionymi im zgodnie z art. 60 ust. 1 informacjami na temat zapobiegania powstawaniu odpadów w postaci zużytych baterii i gospodarowania nimi;

Poprawka 297

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 47 – ustęp 1 – litera e

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

e)

finansowania działań, o których mowa w lit. a) –d ).

e)

finansowania działań, o których mowa w lit. a) –da ).

Poprawka 298

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 47 – ustęp 3 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

posiadają niezbędne środki organizacyjne i  finansowe do wypełniania obowiązków w zakresie rozszerzonej odpowiedzialności producenta, o których mowa w ust. 1;

a)

posiadają niezbędne środki finansowe lub finansowe i organizacyjne do wypełniania obowiązków w zakresie rozszerzonej odpowiedzialności producenta, o których mowa w ust. 1;

Poprawka 299

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 47 – ustęp 4 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

były różnicowane , co najmniej według rodzaju i składu chemicznego baterii, a także, w stosownych przypadkach, uwzględniając w wytwarzaniu baterii możliwość wielokrotnego ładowania oraz poziom zawartości materiałów z recyklingu;

a)

były różnicowane zgodnie z kryteriami określonymi w art. 8a ust. 4 dyrektywy 2008/98/WE i według rodzaju i składu chemicznego baterii, a także, w stosownych przypadkach, uwzględniając w wytwarzaniu baterii możliwość wielokrotnego ładowania , trwałość oraz poziom zawartości materiałów z recyklingu , jak również możliwość ich regeneracji lub wykorzystania do innych celów oraz ich ślad węglowy ;

Poprawka 300

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 47 – ustęp 4 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

były korygowane w celu uwzględnienia wszelkich dochodów osiągniętych przez organizacje odpowiedzialności producenta z tytułu ponownego użycia i sprzedaży surowców wtórnych pochodzących z baterii i zużytych baterii;

b)

były korygowane w celu uwzględnienia wszelkich dochodów osiągniętych przez organizacje odpowiedzialności producenta z tytułu ponownego użycia , regeneracji, wykorzystania do innych celów i sprzedaży surowców wtórnych pochodzących z baterii i zużytych baterii;

Poprawka 301

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 47 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   W przypadku gdy, zgodnie z art. 48 ust. 2, art. 49 ust. 3, art. 53 ust. 1, art. 56 ust. 1 oraz z art. 61 ust. 1,2 i 3, działania w celu wypełnienia obowiązków określonych w ust. 1 lit. a)–d) wykonuje osoba trzecia niebędąca producentem ani organizacją odpowiedzialności producenta, koszty pokrywane przez producentów nie przekraczają kosztów niezbędnych do zapewniania realizacji tych działań w sposób racjonalny pod względem kosztów. Koszty te ustalane są w przejrzysty sposób między producentami a zainteresowanymi osobami trzecimi i korygowane w celu uwzględnienia wszelkich dochodów z tytułu ponownego użycia i sprzedaży surowców wtórnych pochodzących z baterii i zużytych baterii.

5.   W przypadku gdy, zgodnie z art. 48 ust.  2, art. 48a ust. 2, art. 49 ust. 3, art. 53 ust. 1, art. 56 ust. 1 oraz z art. 61 ust. 1, 2 i 3, działania w celu wypełnienia obowiązków określonych w ust. 1 lit. a)–d) wykonuje osoba trzecia niebędąca producentem ani organizacją odpowiedzialności producenta, koszty pokrywane przez producentów nie przekraczają kosztów niezbędnych do zapewniania realizacji tych działań w sposób racjonalny pod względem kosztów. Koszty te ustalane są w przejrzysty sposób między producentami a zainteresowanymi osobami trzecimi i korygowane w celu uwzględnienia wszelkich dochodów z tytułu ponownego użycia , regeneracji, wykorzystania do innych celów i sprzedaży surowców wtórnych pochodzących z baterii i zużytych baterii.

Poprawka 302

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 47 – ustęp 6 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

6.    Organizacje odpowiedzialności producenta składają do właściwego organu wniosek o udzielenie zezwolenia. Zezwolenia udziela się wyłącznie w przypadku wykazania, że środki wprowadzone przez organizację odpowiedzialności producenta są wystarczające do spełnienia obowiązków określonych w  niniejszym artykule w odniesieniu do ilości baterii udostępnionych po raz pierwszy na rynku na terytorium państwa członkowskiego przez producentów, w imieniu których działa ta organizacja. Właściwy organ sprawdza w regularnych odstępach czasu, czy nadal spełnione są warunki zezwolenia określone w ust. 1, 3, 4 i 5. Właściwe organy ustalają szczegóły procedury udzielania zezwoleń oraz tryb sprawdzania zgodności, w tym informacje, które w tym celu zobowiązani przekazać producenci .

6.    Producent lub organizacja odpowiedzialności producenta działająca w jego imieniu składa do właściwego organu wniosek o udzielenie zezwolenia. Zezwolenia udziela się wyłącznie w przypadku wykazania, że środki wprowadzone przez producenta lub organizację odpowiedzialności producenta są wystarczające oraz że posiada ona niezbędne środki finansowe lub finansowe i organizacyjne do spełnienia obowiązków określonych w  tym rozdziale w odniesieniu do ilości baterii udostępnionych po raz pierwszy na rynku na terytorium państwa członkowskiego przez producentów, w imieniu których działa ta organizacja , oraz że nie kolidują one z osiągnięciem docelowych poziomów w zakresie selektywnej zbiórki zużytych baterii, poziomu recyklingu i wydajności recyklingu określonych w niniejszym rozporządzeniu . Właściwy organ sprawdza w regularnych odstępach czasu, co najmniej co trzy lata, czy nadal spełnione są warunki zezwolenia określone w ust. 1, 3, 4 i 5. Zezwolenie może zostać cofnięte, jeżeli docelowe poziomy zbierania określone w art. 48 ust. 4 lub art. 48a ust. 5 nie osiągane lub jeżeli producent lub organizacja odpowiedzialności producenta narusza przepisy art . 49 ust. 1, 2 lub 3.

Poprawka 303

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 47 – ustęp 6 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Organizacje odpowiedzialności producenta powiadamiają właściwy organ bez zbędnej zwłoki o wszelkich zmianach w zakresie informacji zawartych we wniosku o udzielenie zezwolenia lub o wszelkich zmianach dotyczących warunków zezwolenia oraz o trwałym zaprzestaniu działalności.

Producent lub organizacja odpowiedzialności producenta działająca w jego imieniu powiadamia właściwy organ bez zbędnej zwłoki o wszelkich zmianach w zakresie informacji zawartych we wniosku o udzielenie zezwolenia lub o wszelkich zmianach dotyczących warunków zezwolenia oraz o trwałym zaprzestaniu działalności.

Poprawka 304

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 47 – ustęp 9 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

wskaźnik selektywnego zbierania zużytych baterii, poziom recyklingu i  osiągnięte poziomy wydajności recyklingu ustalone na podstawie ilości baterii udostępnionych na rynku po raz pierwszy w państwie członkowskim przez producentów należących do danej organizacji odpowiedzialności producenta;

c)

wskaźnik selektywnego zbierania zużytych baterii, poziom recyklingu, osiągnięte poziomy wydajności recyklingu i poziomy odzysku materiałów ustalone na podstawie ilości baterii udostępnionych na rynku po raz pierwszy w państwie członkowskim przez producentów należących do danej organizacji odpowiedzialności producenta;

Poprawka 305

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 47 – ustęp 9 – litera d a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

da)

procedurze wyboru podmiotów gospodarujących odpadami.

Poprawka 306

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 47 – ustęp 10 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

10a.     Gdy podmiot zajmuje się ponownym użyciem, wykorzystaniem do innych celów lub regeneracją baterii, rozszerzona odpowiedzialność producenta za baterię jest przenoszona z producenta na ten podmiot.

Poprawka 307

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 47 – ustęp 13

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

13.    Art. 8 i  8a dyrektywy 2008/98/WE nie mają zastosowania do baterii .

13.    Wymogi dotyczące rozszerzonej odpowiedzialności producenta oraz ogólnych minimalnych wymogów dotyczących systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta, określone w art.  8a dyrektywy 2008/98/WE , uznaje się za wymogi minimalne i uzupełnia się je przepisami określonymi w niniejszym rozporządzeniu .

Poprawka 308

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 48 – ustęp 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Producenci lub działające w ich imieniu organizacje odpowiedzialności producenta, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, zapewniają zbieranie wszystkich zużytych baterii przenośnych – niezależnie od ich charakteru, marki czy pochodzenia – na terytorium państwa członkowskiego, w którym udostępniają oni po raz pierwszy baterie na rynku. W tym celu:

1.   Producenci lub działające w ich imieniu organizacje odpowiedzialności producenta, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, zapewniają selektywne zbieranie wszystkich zużytych baterii przenośnych – niezależnie od ich charakteru , składu chemicznego , marki czy pochodzenia – na terytorium państwa członkowskiego, w którym udostępniają oni po raz pierwszy baterie na rynku. W tym celu:

Poprawka 309

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 48 – ustęp 1 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

ustanawiają oni punkty zbierania zużytych baterii przenośnych;

a)

ustanawiają oni punkty odbioru i zbierania zużytych baterii przenośnych;

Poprawka 310

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 48 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.    Od użytkowników końcowych nie będzie pobierana opłata przy pozbywaniu się zużytych baterii przenośnych w punktach zbierania, o których mowa w ust. 2, ani nie będą oni zobowiązani do zakupu nowej baterii.

3.    Użytkownicy końcowi mają możliwość pozbycia się zużytych baterii przenośnych w punktach zbierania, o których mowa w ust. 2, ani nie oni zobowiązani do zakupu nowej baterii , ani do tego, aby oddawana bateria była zakupiona od producentów, którzy zorganizowali punkty zbierania .

Poprawka 311

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 48 – ustęp 4 – akapit 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.   Producenci lub działające w ich imieniu organizacje odpowiedzialności producenta, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, osiągają i  trwale utrzymują co najmniej następujące docelowe poziomy zbierania zużytych baterii przenośnych, wyznaczone jako procent baterii przenośnych , z wyłączeniem baterii z lekkich środków transportu, udostępnionych na rynku po raz pierwszy w państwie członkowskim przez danego producenta lub zbiorowo przez producentów należących do organizacji odpowiedzialności producenta:

4.   Producenci lub działające w ich imieniu organizacje odpowiedzialności producenta, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, osiągają i  corocznie utrzymują co najmniej następujące docelowe poziomy zbierania zużytych baterii przenośnych, wyznaczone jako procent baterii przenośnych udostępnionych na rynku po raz pierwszy w państwie członkowskim przez danego producenta lub zbiorowo przez producentów należących do organizacji odpowiedzialności producenta:

Poprawka 312

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 48 – ustęp 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

4a.     Producenci lub działające w ich imieniu organizacje odpowiedzialności producenta, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, osiągają i corocznie utrzymują co najmniej następujące docelowe poziomy zbierania zużytych baterii przenośnych ogólnego stosowania, wyznaczone jako odsetek baterii przenośnych ogólnego stosowania udostępnionych na rynku po raz pierwszy w państwie członkowskim przez danego producenta lub zbiorowo przez producentów należących do organizacji odpowiedzialności producenta:

 

a)

45 % do dnia 31 grudnia 2023 r.;

b)

70 % do dnia 31 grudnia 2025 r.;

c)

80 % do dnia 31 grudnia 2030 r.

Poprawka 313

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 48 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 48a

 

Zbieranie zużytych baterii do lekkich środków transportu

 

1.     Producenci lub działające w ich imieniu organizacje odpowiedzialności producenta, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, zapewniają zbieranie wszystkich zużytych baterii do lekkich środków transportu – niezależnie od ich charakteru, składu chemicznego, marki czy pochodzenia – na terytorium państwa członkowskiego, w którym udostępniają oni po raz pierwszy baterie na rynku.

 

2.     Producenci zużytych baterii do lekkich środków transportu lub działające w ich imieniu organizacje odpowiedzialności producenta, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, odbierają bezpłatnie i bez zobowiązania użytkownika końcowego do zakupu nowej baterii ani do tego, aby zużyta bateria była zakupiona od tych producentów, wszystkie zużyte baterie do lekkich środków transportu – niezależnie od ich charakteru, składu chemicznego, marki czy pochodzenia – na terytorium państwa członkowskiego, w którym udostępniają oni po raz pierwszy baterie na rynku. W tym celu odbierają oni zużyte baterie do lekkich środków transportu od użytkowników końcowych lub z punktów odbioru i zbierania udostępnianych we współpracy z:

 

a)

dystrybutorami baterii do lekkich środków transportu zgodnie z art. 50 ust. 1;

 

b)

niezależnymi podmiotami zajmującymi się naprawą lekkich środków transportu;

 

c)

organami publicznymi lub osobami trzecimi gospodarującymi odpadami w ich imieniu zgodnie z art. 53.

 

3.     Ustalenia dotyczące odbioru wprowadzone zgodnie z ust. 2 obejmują całe terytorium państwa członkowskiego, z uwzględnieniem liczby ludności i gęstości zaludnienia, spodziewanej ilości zużytych baterii do lekkich środków transportu, dostępności i bliskości użytkowników końcowych. Ustalenia dotyczące odbioru nie są ograniczone do obszarów, na których zbiórka i późniejsze zagospodarowanie zużytych baterii do lekkich środków transportu są najbardziej opłacalne.

 

4.     Od użytkowników końcowych nie pobiera się opłaty przy pozbywaniu się zużytych baterii do lekkich środków transportu w punktach zbierania, o których mowa w ust. 2, w każdych okolicznościach mogą zwrócić wszelkie zużyte baterie do lekkich środków transportu w dowolnym punkcie zbierania i nie są zobowiązani do zakupu nowej baterii.

 

5.     Producenci lub działające w ich imieniu organizacje odpowiedzialności producenta, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, osiągają i corocznie utrzymują co najmniej następujące docelowe poziomy zbierania zużytych baterii do lekkich środków transportu, wyznaczone jako odsetek ilości baterii do lekkich środków transportu udostępnionych na rynku po raz pierwszy w państwie członkowskim przez danego producenta lub zbiorowo przez producentów należących do organizacji odpowiedzialności producenta:

 

a)

75 % do dnia 31 grudnia 2025 r.;

 

b)

85 % do dnia 31 grudnia 2030 r.

 

Producenci lub organizacje odpowiedzialności producenta działające w ich imieniu, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, wyznaczają poziom zbierania, o którym mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z aktem delegowanym przyjętym zgodnie z art. 55 ust. 2b.

 

6.     Punkty zbierania tworzone zgodnie z ust. 1 i 2 niniejszego artykułu nie podlegają wymogom rejestracji lub uzyskania zezwolenia przewidzianym w dyrektywie 2008/98/WE.

 

7.     Producenci lub organizacje odpowiedzialności producenta, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, zwracają się o udzielenie zezwolenia do właściwego organu, który sprawdza zgodność wprowadzonych ustaleń, aby zapewnić zgodność z niniejszym artykułem. W przypadku gdy organizacja odpowiedzialności producenta występuje z wnioskiem o zezwolenie, we wniosku wyraźnie wskazuje się reprezentowanych przez nią aktywnych producentów będących członkami tej organizacji.

 

8.     Organizacja odpowiedzialności producenta zapewnia poufność danych będących w jej posiadaniu w odniesieniu do informacji zastrzeżonych lub informacji, które można bezpośrednio przypisać poszczególnym producentom. Właściwy organ może w swoim zezwoleniu określić warunki, jakie należy spełnić w tym celu.

 

9.     Zezwolenie, o którym mowa w ust. 6, może być udzielone wyłącznie w przypadku wykazania, poprzez przedstawienie dowodów w postaci dokumentów, że spełniono wymogi określone w ust. 1, 2 i 3 niniejszego artykułu oraz że wprowadzono wszystkie ustalenia, dzięki którym możliwe jest osiągnięcie i trwałe utrzymanie co najmniej docelowego poziomu zbierania, o którym mowa w ust. 5. W przypadku gdy o zezwolenie występuje organizacja odpowiedzialności producenta, udziela się go w ramach zezwolenia, o którym mowa w art. 47 ust. 6.

 

10.     Właściwy organ ustala szczegóły procedury udzielania zezwolenia zgodnie z ust. 7 w celu zapewnienia zgodności z wymogami określonymi w ust. 1–4 niniejszego artykułu i art. 56. Obejmuje to wymóg sporządzenia raportu przez niezależnego eksperta w celu weryfikacji ex ante, czy ustaleń w kwestii zbierania poczynionych na podstawie niniejszego artykułu dokonano w sposób zapewniający zgodność z wymogami w nim zawartymi. Obejmuje to również terminy weryfikacji odpowiednich etapów oraz termin podjęcia decyzji przez właściwy organ, który nie może przekroczyć sześciu tygodni od złożenia kompletnej dokumentacji wniosku.

 

11.     Właściwy organ dokonuje regularnych przeglądów, co najmniej raz na trzy lata, w celu ustalenia, czy nadal spełnione są warunki udzielenia zezwolenia określone w ust. 7. Zezwolenie może zostać cofnięte w przypadku niespełnienia docelowego poziomu zbierania określonego w ust. 4 lub w przypadku istotnego naruszenia obowiązków określonych w ust. 1–3 przez producenta lub organizację odpowiedzialności producenta.

 

12.     Producent lub organizacja odpowiedzialności producenta działająca w jego imieniu, o ile została wyznaczona zgodnie z art. 47 ust. 2, powiadamia niezwłocznie właściwy organ o wszelkich zmianach w zakresie warunków objętych wnioskiem o udzielenie zezwolenia, o których mowa w ust. 7, lub o wszelkich zmianach dotyczących zasad udzielania zezwolenia, zgodnie z ust. 8, a także o trwałym zaprzestaniu działalności.

 

13.     Raz na pięć lat państwa członkowskie przeprowadzają badanie, co najmniej na poziomie NUTS 2, dotyczące składu zbieranych zmieszanych odpadów komunalnych oraz strumieni zbieranego zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego w celu określenia udziału zużytych baterii przenośnych. Pierwsze badanie zostanie przeprowadzone do dnia 31 grudnia 2023 r. Na podstawie uzyskanych informacji właściwe organy mogą, przy udzielaniu zezwolenia lub dokonywaniu przeglądu zezwolenia, zgodnie z ust. 7 i 10, wymagać podjęcia działań naprawczych przez producentów baterii przenośnych lub organizacje odpowiedzialności producenta na rzecz zwiększenia sieci powiązanych punktów zbierania oraz przeprowadzenia kampanii informacyjnych, zgodnie z art. 60 ust. 1, proporcjonalnie do udziału zużytych baterii przenośnych w zmieszanych odpadach komunalnych oraz strumieni zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego wykrytych w badaniu.

Poprawka 314

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Article 49 – ustęp – 1 (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

-1.     Producenci lub działające w ich imieniu organizacje odpowiedzialności producenta, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, zapewniają zbieranie wszystkich zużytych akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych – niezależnie od ich charakteru, składu chemicznego, marki czy pochodzenia – na terytorium państwa członkowskiego, w którym udostępniają oni po raz pierwszy baterie na rynku.

Poprawka 315

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Article 49 – ustęp 1 – akapit 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Producenci akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych lub organizacje odpowiedzialności producenta, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, odbierają wszystkie zużyte akumulatory samochodowe, baterie przemysłowe i akumulatory pojazdów elektrycznych odpowiednich rodzajów, które udostępnili oni po raz pierwszy na rynku na terytorium danego państwa członkowskiego, przy czym odbiór ten jest bezpłatny, nie zobowiązuje użytkownika końcowego do zakupu nowej baterii ani do tego, aby oddawana bateria była zakupiona od tych producentów. W tym celu zgadzają się odbierać zużyte akumulatory samochodowe, baterie przemysłowe i akumulatory pojazdów elektrycznych od użytkowników końcowych lub z punktów zbierania udostępnianych we współpracy z:

1.   Producenci akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych lub organizacje odpowiedzialności producenta, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, odbierają wszystkie zużyte akumulatory samochodowe, baterie przemysłowe i akumulatory pojazdów elektrycznych odpowiednich rodzajów, które udostępnili oni po raz pierwszy na rynku na terytorium danego państwa członkowskiego, przy czym odbiór ten jest bezpłatny, nie zobowiązuje użytkownika końcowego do zakupu nowej baterii ani do tego, aby oddawana bateria była zakupiona od tych producentów. W tym celu zgadzają się odbierać zużyte akumulatory samochodowe, baterie przemysłowe i akumulatory pojazdów elektrycznych od użytkowników końcowych lub z punktów odbioru i zbierania udostępnianych we współpracy z:

Poprawka 316

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Article 49 – ustęp 1 – akapit 1 – litera a a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

aa)

niezależnymi podmiotami zajmującymi się ponownym użyciem, regeneracją lub wykorzystywaniem do innych celów akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych oraz akumulatorów pojazdów elektrycznych;

Poprawka 317

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Article 49 – ustęp 1 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W przypadku gdy zużyte baterie przemysłowe wymagają uprzedniego demontażu w siedzibie prywatnych użytkowników niekomercyjnych, zobowiązanie producenta do odbioru tych baterii obejmuje pokrycie kosztu demontażu i zbierania zużytych baterii z siedzib tych użytkowników.

W przypadku gdy zużyte baterie przemysłowe wymagają uprzedniego demontażu w siedzibie prywatnych użytkowników niekomercyjnych, zobowiązanie producenta lub działających w jego imieniu organizacji odpowiedzialności producenta, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, do odbioru tych baterii obejmuje pokrycie kosztu demontażu i zbierania zużytych baterii z siedzib tych użytkowników.

Poprawka 318

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Article 49 – ustęp 3 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

zapewniają punkty zbierania, o których mowa w ust. 1, wyposażone w odpowiednią infrastrukturę do selektywnego zbierania zużytych akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych spełniającą obowiązujące wymogi bezpieczeństwa i pokrywają niezbędne koszty ponoszone przez te punkty zbierania w związku z działaniami dotyczącymi odbioru. Pojemniki do zbierania i tymczasowego przechowywania takich baterii w punkcie zbierania są dostosowane do ilości i niebezpiecznego charakteru zużytych akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych, które będą prawdopodobnie zbierane za pośrednictwem tych punktów zbierania;

a)

zapewniają punkty odbioru i zbierania, o których mowa w ust. 1, wyposażone w odpowiednią infrastrukturę do selektywnego zbierania zużytych akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych spełniającą obowiązujące wymogi bezpieczeństwa i pokrywają niezbędne koszty ponoszone przez te punkty odbioru i zbierania w związku z działaniami dotyczącymi odbioru. Pojemniki do zbierania i tymczasowego przechowywania takich baterii w punkcie zbierania są dostosowane do ilości i niebezpiecznego charakteru zużytych akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych, które będą prawdopodobnie zbierane za pośrednictwem tych punktów odbioru i zbierania;

Poprawka 319

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Article 49 – ustęp 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

4a.     Państwa członkowskie co roku gromadzą informacje, w tym uzasadnione szacunki, na temat ilości i kategorii baterii samochodowych, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych wprowadzonych do obrotu na ich rynkach, dostępnych do zbierania w porównaniu z ilościami zebranymi wszystkimi kanałami, przygotowanymi do ponownego użycia, poddanymi recyklingowi i odzyskanymi w danym państwie członkowskim oraz na temat baterii w wywożonych pojazdach/produktach przemysłowych, według masy i według składu chemicznego.

Poprawka 320

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Article 50 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Dystrybutorzy nieodpłatnie odbierają zużyte baterie od użytkownika końcowego, niezależnie od ich składu chemicznego lub pochodzenia, i nie wprowadzają obowiązku zakupu nowej baterii . Odbiór baterii przenośnych zapewniany jest w punkcie sprzedaży detalicznej dystrybutora lub w jego najbliższej okolicy. Odbiór zużytych akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych zapewniany jest w punkcie sprzedaży detalicznej dystrybutora lub w jego najbliższej okolicy. Obowiązek ten ogranicza się do rodzajów zużytych baterii, które dystrybutor oferował lub oferuje jako baterie nowe, oraz do baterii przenośnych w ilościach, których pozbywają się zazwyczaj użytkownicy końcowi niezawodowi.

1.   Dystrybutorzy nieodpłatnie odbierają zużyte baterie od użytkownika końcowego, niezależnie od ich składu chemicznego lub pochodzenia, i nie wprowadzają obowiązku , aby bateria była wcześniej zakupiona od tego samego dystrybutora . Odbiór baterii przenośnych zapewniany jest w punkcie sprzedaży detalicznej dystrybutora lub w jego najbliższej okolicy. Odbiór zużytych baterii do lekkich środków transportu, akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych zapewniany jest w punkcie sprzedaży detalicznej dystrybutora lub w jego najbliższej okolicy. Obowiązek ten ogranicza się do rodzajów zużytych baterii, które dystrybutor oferował lub oferuje jako baterie nowe, oraz do baterii przenośnych w ilościach, których pozbywają się zazwyczaj użytkownicy końcowi niezawodowi.

Poprawka 321

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 50 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Dystrybutorzy przekazują odebrane zużyte baterie producentom lub organizacjom odpowiedzialności producenta, które są odpowiedzialne za zbieranie tych baterii na mocy, odpowiednio, art. 48 i 49 lub podmiotowi gospodarującemu odpadami w celu ich przetwarzania lub recyklingu zgodnie z art. 56.

3.   Dystrybutorzy przekazują odebrane zużyte baterie producentom lub organizacjom odpowiedzialności producenta, które są odpowiedzialne za zbieranie tych baterii na mocy, odpowiednio, art. 48, 48 a i 49 lub podmiotowi gospodarującemu odpadami w celu ich przetwarzania lub recyklingu zgodnie z art. 56. Państwa członkowskie mogą ograniczyć możliwość przekazywania zużytych baterii przez dystrybutorów, w zależności od ich rodzaju, producentom lub organizacjom odpowiedzialności producenta, lub podmiotom gospodarującym odpadami. Państwa członkowskie dopilnowują, by takie ograniczenia nie miały negatywnego wpływu na systemy zbierania i recyklingu.

Poprawka 322

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 50 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.   Obowiązki wynikające z niniejszego artykułu mają zastosowanie, odpowiednio, do operatorów dostarczających baterie użytkownikom końcowym na podstawie umów zawieranych na odległość. Wspomniani operatorzy zapewniają dostateczną liczbę punktów zbierania obejmującą całe terytorium państwa członkowskiego, uwzględniając liczbę ludności i gęstość zaludnienia, oczekiwaną objętość zużytych akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych, dostępność i lokalizację w najbliższej okolicy użytkowników końcowych, umożliwiające użytkownikom zwrot baterii.

4.   Obowiązki wynikające z niniejszego artykułu mają zastosowanie, odpowiednio, do operatorów dostarczających baterie użytkownikom końcowym na podstawie umów zawieranych na odległość. Wspomniani operatorzy zapewniają dostateczną liczbę punktów zbierania obejmującą całe terytorium państwa członkowskiego, uwzględniając liczbę ludności i gęstość zaludnienia, oczekiwaną objętość zużytych baterii przenośnych, baterii do lekkich środków transportu, akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych, dostępność i lokalizację w najbliższej okolicy użytkowników końcowych, umożliwiające użytkownikom zwrot baterii.

Poprawka 323

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 50 – ustęp 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

4a.     W przypadku sprzedaży z dostawą dystrybutorzy oferują nieodpłatny odbiór zużytych baterii. Przy zamawianiu baterii użytkownik końcowy baterii jest informowany o zasadach odbioru zużytej baterii.

Poprawka 324

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 50 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 50a

Systemy kaucyjne dla baterii

Do dnia 31 grudnia 2025 r. Komisja ocenia wykonalność i potencjalne korzyści wynikające z ustanowienia ogólnounijnego systemu kaucyjnego dla baterii, w szczególności dla baterii przenośnych ogólnego stosowania. W tym celu Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oraz rozważy zastosowanie odpowiednich środków, w tym przyjęcie wniosków ustawodawczych. Państwa członkowskie podczas wdrażania krajowych systemów kaucyjnych dla baterii powiadamiają Komisję o tych środkach. Krajowe systemy kaucyjne nie uniemożliwiają przyjęcia zharmonizowanych systemów ogólnounijnych.

Poprawka 325

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 51 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Użytkownicy końcowi pozbywają się zużytych baterii w wyznaczonych punktach selektywnego zbierania ustanowionych przez producenta lub organizację odpowiedzialności producenta lub zgodnie z zawartymi z nimi szczegółowymi ustaleniami, zgodnie z art. 48 i 49.

2.   Użytkownicy końcowi pozbywają się zużytych baterii w wyznaczonych punktach selektywnego zbierania ustanowionych przez producenta lub organizację odpowiedzialności producenta lub zgodnie z zawartymi z nimi szczegółowymi ustaleniami, zgodnie z art. 48 , 48a i 49.

Poprawka 326

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 52 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Operatorzy zakładów przetwarzania odpadów podlegający dyrektywom 2000/53/WE i 2012/19/UE przekazują zużyte baterie pochodzące z przetwarzania pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego producentom odnośnych baterii lub organizacjom odpowiedzialności producenta działającym w ich imieniu, o ile zostały one wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2 niniejszego rozporządzenia, lub podmiotom gospodarującym odpadami celem ich przetwarzania lub recyklingu zgodnie z art. 56 niniejszego rozporządzenia. Operatorzy zakładów przetwarzania odpadów prowadzą ewidencję tych transakcji.

Operatorzy zakładów przetwarzania odpadów podlegający dyrektywom 2000/53/WE i 2012/19/UE przekazują zużyte baterie pochodzące z przetwarzania pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego producentom odnośnych baterii lub organizacjom odpowiedzialności producenta działającym w ich imieniu, o ile zostały one wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2 niniejszego rozporządzenia, lub upoważnionym podmiotom gospodarującym odpadami celem ich przetwarzania lub recyklingu zgodnie z art. 56 niniejszego rozporządzenia . Państwa członkowskie mogą ograniczyć możliwość przekazywania zużytych baterii przez operatorów zakładów przetwarzania odpadów podlegających dyrektywie 2000/53/WE lub dyrektywie 2012/19/UE, w zależności od ich rodzaju, albo producentom lub organizacjom odpowiedzialności producenta, albo innemu podmiotowi gospodarującemu odpadami. Państwa członkowskie dopilnowują, by takie ograniczenia nie miały negatywnego wpływu na systemy zbierania i recyklingu. Operatorzy zakładów przetwarzania odpadów prowadzą ewidencję tych transakcji.

Poprawka 327

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 53 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Zużyte baterie pochodzące od użytkowników prywatnych, niehandlowych można usuwać w punktach selektywnego zbierania ustanowionych przez publiczne organy gospodarowania odpadami.

1.   Zużyte baterie pochodzące od użytkowników prywatnych, niehandlowych można usuwać w punktach selektywnego zbierania ustanowionych przez publiczne organy gospodarowania odpadami. Publiczne organy gospodarowania odpadami, jeśli są ustanowione dla szczególnego typu baterii, nie odmawiają odbioru żadnych zużytych baterii tego typu, w tym baterii używanych ponownie, wykorzystywanych do innych celów i regenerowanych.

Poprawka 328

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 53 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Publiczne organy gospodarowania odpadami przekazują zebrane zużyte baterie producentom lub organizacjom odpowiedzialności producenta działającym w ich imieniu, o ile zostały one wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, lub podmiotom gospodarującym odpadami celem przetwarzania lub recyklingu tych zużytych baterii zgodnie z wymogami art. 56 lub sami przeprowadzają przetwarzanie i recykling zgodnie z wymogami art. 56.

2.   Publiczne organy gospodarowania odpadami przekazują zebrane zużyte baterie producentom lub organizacjom odpowiedzialności producenta działającym w ich imieniu, o ile zostały one wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, lub podmiotom gospodarującym odpadami celem przetwarzania lub recyklingu tych zużytych baterii zgodnie z wymogami art. 56 lub sami przeprowadzają przetwarzanie i recykling zgodnie z wymogami art. 56. Państwa członkowskie mogą ograniczyć możliwość przekazywania zużytych baterii przez publiczne organy gospodarowania odpadami, w zależności od ich rodzaju, albo producentom lub organizacjom odpowiedzialności producenta, albo podmiotowi gospodarującemu odpadami, lub możliwość samodzielnego przetwarzania i recyklingu. Państwa członkowskie dopilnowują, by takie ograniczenia nie miały negatywnego wpływu na systemy zbierania i recyklingu.

Poprawka 329

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 54 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Punkty dobrowolnego zbierania zużytych baterii przenośnych przekazują zużyte baterie przenośne producentom baterii przenośnych lub osobom trzecim działającym w ich imieniu, w tym organizacjom odpowiedzialności producenta lub podmiotom gospodarującym odpadami celem ich przetwarzania i recyklingu zgodnie z wymogami art. 56.

Punkty dobrowolnego zbierania zużytych baterii przenośnych przekazują zużyte baterie przenośne producentom baterii przenośnych lub osobom trzecim działającym w ich imieniu, w tym organizacjom odpowiedzialności producenta lub upoważnionym podmiotom gospodarującym odpadami celem ich przetwarzania i recyklingu zgodnie z wymogami art. 56. Państwa członkowskie mogą ograniczyć możliwość przekazywania przez punkty dobrowolnego zbierania zużytych baterii przenośnych tych zużytych baterii przenośnych albo producentom lub organizacjom odpowiedzialności producenta, albo podmiotowi gospodarującemu odpadami. Państwa członkowskie dopilnowują, by takie ograniczenia nie miały negatywnego wpływu na systemy zbierania i recyklingu.

Poprawka 330

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 55 – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Poziomy zbierania zużytych baterii przenośnych

Poziomy zbierania zużytych baterii przenośnych i zużytych baterii do lekkich środków transportu

Poprawka 331

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 55 – ustęp 1 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

65  % do dnia 31 grudnia 2025 r.;

b)

70 % do dnia 31 grudnia 2025 r.;

Poprawka 332

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 55 – ustęp 1 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

70  % do dnia 31 grudnia 2030 r.

c)

80  % do dnia 31 grudnia 2030 r.

Poprawka 333

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 55 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.     Państwa członkowskie muszą osiągnąć następujące minimalne docelowe poziomy zbierania zużytych baterii przenośnych ogólnego stosowania:

 

a)

45 % do dnia 31 grudnia 2023 r.;

 

b)

70 % do dnia 31 grudnia 2025 r.;

 

c)

80 % do dnia 31 grudnia 2030 r.

Poprawka 334

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 55 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.     Państwa członkowskie muszą osiągnąć następujące minimalne docelowe poziomy zbierania zużytych baterii do lekkich środków transportu:

 

a)

75 % do dnia 31 grudnia 2025 r.;

 

b)

85 % do dnia 31 grudnia 2030 r.

Poprawka 335

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 55 – ustęp 2 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2b.     Do dnia 31 grudnia 2023 r. Komisja przyjmuje akt delegowany zgodnie z art. 73, aby uzupełnić niniejsze rozporządzenie poprzez ustanowienie szczegółowych przepisów dotyczących obliczania i weryfikacji celów zbierania zużytych baterii z lekkich środków transportu, w celu odzwierciedlenia liczby zużytych baterii, jaką można zebrać.

Poprawka 336

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 55 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Komisja dokona przeglądu poziomu docelowego określonego w ust. 1 lit c) do dnia 31 grudnia 2030  r.  i w ramach tego przeglądu rozważy ustalenie poziomu docelowego dla baterii zasilających lekkie środki transportu, biorąc pod uwagę zmianę ich udziału w rynku, jako odrębny poziom docelowy lub w ramach przeglądu poziomu docelowego określonego w ust. 1 lit c) i w art. 48 ust. 4.  W przeglądzie tym można rozważyć wprowadzenie metodyki obliczeń do wyznaczania poziomu zbierania w celu odzwierciedlenia ilości zużytych baterii, jaką można zebrać. W tym celu Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z wyniku przeglądu, któremu w razie potrzeby towarzyszy wniosek ustawodawczy.

3.   Komisja dokona przeglądu poziomu docelowego określonego w ust. 1 lit. c) do dnia 31 grudnia 2024  r. W przeglądzie tym rozważa się wprowadzenie metodyki obliczeń do wyznaczania poziomu zbierania w celu odzwierciedlenia ilości zużytych baterii przenośnych , jaką można zebrać. W tym celu Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z wyniku przeglądu, któremu w razie potrzeby towarzyszy wniosek ustawodawczy.

Poprawka 337

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 55 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.     Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 73 w celu zmiany metodyki wyznaczania poziomu zbierania zużytych baterii przenośnych określonej w załączniku XI.

skreśla się

Poprawka 338

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 56 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Zebrane zużyte baterie nie są składowane ani spalane .

1.   Zebrane zużyte baterie nie są trwale składowane ani poddawane procesowi odzysku energii .

Poprawka 339

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 56 – ustęp 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

4a.     Państwa członkowskie mogą ustanowić systemy zachęt dla podmiotów gospodarczych, które osiągają lepsze wyniki niż odpowiednie wartości progowe określone w częściach B i C załącznika XII.

Poprawka 340

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 57 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Wszystkie zebrane zużyte baterie poddaje się procesowi recyklingu.

1.   Wszystkie zebrane zużyte baterie poddaje się procesowi przygotowania do ponownego użycia, przygotowania do wykorzystania do innych celów lub procesowi recyklingu , z wyjątkiem baterii zawierających rtęć, które są unieszkodliwiane w sposób niepowodujący żadnych negatywnych skutków dla zdrowia ludzkiego lub środowiska .

Poprawka 341

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 57 – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a.     W celu umożliwienia właściwego sortowania i sprawozdawczości w odniesieniu do zużytych baterii litowo-jonowych Komisja włącza zużyte baterie litowo-jonowe do wykazu odpadów, o którym mowa w decyzji 2000/532/WE, stosownie do przypadku.

Poprawka 342

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 57 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.   Komisja przyjmie do dnia 31 grudnia 2023 r. akt wykonawczy celem ustalenia szczegółowych zasad obliczania i weryfikacji poziomów wydajności recyklingu i odzysku materiałów. Akty te przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 74 ust. 3.

4.   Komisja przyjmie do dnia 31 grudnia 2023 r. akt delegowany zgodnie z art. 73 celem uzupełnienia niniejszego rozporządzenia przez ustalenie szczegółowych zasad obliczania i weryfikacji poziomów wydajności recyklingu i odzysku materiałów.

Poprawka 343

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 57 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.    Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych, zgodnie z art. 73, celu zmiany minimalnych poziomów odzyskanych materiałów w odniesieniu do zużytych baterii określonych w załączniku XII część B i C w świetle postępu naukowo-technicznego oraz nowopowstających technologii w zakresie gospodarowania odpadami.

5.    Do dnia 31 grudnia 2027 r. Komisja ocenia postępy zakresie wydajności recyklingu i poziomów odzyskanych materiałów w odniesieniu do zużytych baterii określonych w załączniku XII część B i C w świetle postępu naukowo-technicznego oraz nowopowstających technologii w zakresie gospodarowania odpadami , a także przedstawia sprawozdanie na ten temat. W stosownych przypadkach do sprawozdania dołącza się wniosek ustawodawczy mający na celu zwiększenie minimalnej wydajności recyklingu i poziomów odzyskanych materiałów.

Poprawka 344

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 57 – ustęp 5 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

5a.     Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych, zgodnie z art. 73, w celu rozszerzenia wykazu rodzajów składów chemicznych i materiałów stosowanych w bateriach określonych w załączniku XII część B i C w świetle postępu naukowo-technicznego oraz nowopowstających technologii w zakresie gospodarowania odpadami.

Poprawka 345

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 58 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Przetwarzanie i recykling mogą być dokonywane poza terytorium danego państwa członkowskiego lub poza obszarem Unii, pod warunkiem że przesyłanie zużytych baterii odbywa się zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1013/2006 i rozporządzeniem (WE) nr 1418/2007.

1.   Przetwarzanie , przygotowanie do ponownego użycia, przygotowanie do wykorzystania do innych celów i recykling mogą być dokonywane poza terytorium danego państwa członkowskiego lub poza obszarem Unii, pod warunkiem że przesyłanie zużytych baterii odbywa się zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1013/2006 i rozporządzeniem (WE) nr 1418/2007

Poprawka 346

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 58 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Zużyte baterie wywożone poza obszar Unii, zgodnie z ust. 1, podlegają uwzględnieniu w kontekście wypełnienia zobowiązań, wydajności i poziomów docelowych określonych w art. 56 i art. 57 wyłącznie w przypadku, gdy podmiot zajmujący się recyklingiem lub inny posiadacz odpadów wywożący zużyte baterie w celu przetwarzania i recyklingu może udowodnić , że przetwarzanie przeprowadzono w warunkach równorzędnych z wymogami niniejszego rozporządzenia.

2.   Zużyte baterie wywożone poza obszar Unii, zgodnie z ust. 1, podlegają uwzględnieniu w kontekście wypełnienia zobowiązań, wydajności i poziomów docelowych określonych w art. 56 i art. 57 wyłącznie w przypadku, gdy podmiot zajmujący się recyklingiem lub inny posiadacz odpadów wywożący zużyte baterie w celu przetwarzania , przygotowania do ponownego użycia, przygotowania do wykorzystania do innych celów i recyklingu przedstawi zatwierdzoną przez właściwy organ w miejscu przeznaczenia dokumentację potwierdzającą , że przetwarzanie przeprowadzono w warunkach równorzędnych z wymogami niniejszego rozporządzenia oraz z odpowiednimi wymogami w zakresie ochrony środowiska i zdrowia ludzkiego określonymi w innych przepisach unijnych .

Poprawka 347

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 58 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia, zgodnie z art. 73, aktu delegowanego ustanawiającego szczegółowe przepisy uzupełniające przepisy ust. 2 niniejszego artykułu, określając kryteria oceny warunków równorzędnych.

3.    Do dnia 1 lipca 2023 r . Komisja przyjmie , zgodnie z art. 73, akt delegowany ustanawiający szczegółowe przepisy uzupełniające przepisy ust. 2 niniejszego artykułu, określając kryteria oceny warunków równorzędnych.

Poprawka 348

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 59 – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wymogi związane z wykorzystaniem do innych celów i regeneracją baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych

Wymogi związane z wykorzystaniem do innych celów i regeneracją baterii do lekkich środków transportu, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych

Poprawka 349

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 59 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Niezależnym operatorom udziela się dostępu do systemu zarządzania baterią w bateriach przemysłowych wielokrotnego ładowania i akumulatorach pojazdów elektrycznych z magazynem wewnętrznym o pojemności powyżej 2 kWh , na równych warunkach, w celu oceny i ustalenia stanu zdrowia i pozostałej żywotności, zgodnie z parametrami określonymi w załączniku VII.

1.   Niezależnym operatorom udziela się dostępu , w trybie wyłącznie do odczytu, do systemu zarządzania baterią w bateriach do lekkich środków transportu oraz bateriach w stacjonarnych systemach magazynowania energii i akumulatorach pojazdów elektrycznych , a także w bateriach przenośnych zawierających system zarządzania baterią , na równych warunkach, w celu oceny i ustalenia stanu zdrowia i pozostałej żywotności, zgodnie z parametrami określonymi w załączniku VII.

Poprawka 350

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 59 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.     Wszystkie używane stacjonarne systemy magazynowania energii i akumulatory pojazdów elektrycznych podlegają ocenie w celu określenia, czy nadają się do ponownego użycia, wykorzystania do innych celów lub regeneracji. Jeżeli ocena wykaże, że takie baterie nadają się do ponownego użycia, są one ponownie wykorzystywane. Jeżeli ocena wykaże, że nie nadają się one do ponownego użycia, ale nadają się do wykorzystania do innych celów lub regeneracji, są one wykorzystywane do innych celów lub regenerowane.

Poprawka 351

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 59 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Niezależnym operatorom prowadzącym operacje wykorzystania do innych celów lub regeneracji udziela się odpowiedniego dostępu na równych warunkach, do informacji istotnych z punktu widzenia postępowania z bateriami przemysłowymi wielokrotnego ładowania i akumulatorami pojazdów elektrycznych lub z urządzeniami i pojazdami, w których takie baterie są wbudowane, a także z częściami składowymi takich baterii, urządzeń lub pojazdów, oraz z punktu widzenia ich badania, w tym w odniesieniu do aspektów bezpieczeństwa.

2.   Niezależnym operatorom prowadzącym operacje przygotowania do wykorzystania do innych celów, wykorzystania do innych celów lub regeneracji udziela się odpowiedniego dostępu na równych warunkach, do informacji istotnych z punktu widzenia postępowania z bateriami do lekkich środków transportu, bateriami przemysłowymi i akumulatorami pojazdów elektrycznych lub z urządzeniami i pojazdami, w których takie baterie są wbudowane, a także z częściami składowymi takich baterii, urządzeń lub pojazdów, oraz z punktu widzenia ich badania, w tym w odniesieniu do aspektów bezpieczeństwa.

Poprawka 352

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 59 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Operatorzy prowadzący operacje wykorzystania do innych celów lub regeneracji baterii zapewniają, aby badanie, testowanie wydajności, pakowanie i przemieszczanie baterii i ich części składowych były przeprowadzane zgodnie z odpowiednimi instrukcjami dotyczącymi kontroli jakości i bezpieczeństwa.

3.   Operatorzy prowadzący operacje przygotowania do wykorzystania do innych celów, wykorzystania do innych celów lub regeneracji baterii zapewniają, aby badanie, testowanie wydajności i bezpieczeństwa , pakowanie i przemieszczanie baterii i ich części składowych były przeprowadzane zgodnie z odpowiednimi instrukcjami dotyczącymi kontroli jakości i bezpieczeństwa.

Poprawka 353

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 59 – ustęp 4 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.   Operatorzy prowadzący operacje wykorzystania do innych celów lub regeneracji baterii zapewniają, aby bateria poddana operacji wykorzystania do innych celów lub regeneracji była zgodna z niniejszym rozporządzeniem, odpowiednimi wymogami dotyczącymi produktu, ochrony środowiska i ochrony zdrowia ludzkiego określonymi w innym prawodawstwie oraz z wymogami technicznymi odnoszącymi się do konkretnego celu użytkowania baterii w momencie jej wprowadzenia do obrotu.

4.   Operatorzy prowadzący operacje przygotowania do wykorzystania do innych celów, wykorzystania do innych celów lub regeneracji baterii zapewniają, aby bateria poddana operacji wykorzystania do innych celów lub regeneracji była zgodna z niniejszym rozporządzeniem, odpowiednimi wymogami dotyczącymi produktu, ochrony środowiska i ochrony zdrowia ludzkiego określonymi w innym prawodawstwie oraz z wymogami technicznymi odnoszącymi się do konkretnego celu użytkowania baterii w momencie jej wprowadzenia do obrotu.

Poprawka 354

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 59 – ustęp 4 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Bateria poddana operacji wykorzystania do innych celów lub regeneracji nie podlega obowiązkom określonym w art. 7 ust. 1, 2 i 3, art. 8 ust. 1, 2 i 3 , art. 10 ust. 1 i 2 oraz art. 39 ust. 1, jeżeli podmiot gospodarczy wprowadzający do obrotu baterię poddaną operacji wykorzystania do innych celów lub regeneracji jest w stanie wykazać, że przed bateria, przed poddaniem operacji wykorzystania do innych celów lub regeneracji, została wprowadzona do obrotu przed datami rozpoczęcia stosowania tych obowiązków zgodnie ze wspomnianymi artykułami.

Bateria poddana operacji wykorzystania do innych celów lub regeneracji nie podlega obowiązkom określonym w art. 7 ust. 1, 2 i 3, art. 8 ust. 1, 2 i 3 oraz art. 39 ust. 1, jeżeli podmiot gospodarczy wprowadzający do obrotu baterię poddaną operacji wykorzystania do innych celów lub regeneracji jest w stanie wykazać, że przed bateria, przed poddaniem operacji wykorzystania do innych celów lub regeneracji, została wprowadzona do obrotu przed datami rozpoczęcia stosowania tych obowiązków zgodnie ze wspomnianymi artykułami.

Poprawka 355

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 59 – ustęp 4 – akapit 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Operatorzy wprowadzający do obrotu baterie poddane operacji wykorzystania do innych celów lub regeneracji są uznawani za nowych producentów baterii, a tym samym rejestrowani zgodnie z art. 46, i ponoszą rozszerzoną odpowiedzialność producenta zgodnie z art. 47.

Poprawka 356

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 59 – ustęp 5 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   Aby udokumentować, że zużyta bateria poddana operacji wykorzystania do innych celów lub regeneracji nie jest już odpadem, posiadacz baterii przedstawia , na wniosek właściwego organu, następujące dowody:

5.   Aby udokumentować, że zużyta bateria poddana operacji wykorzystania do innych celów lub regeneracji nie jest już odpadem, operatorzy prowadzący operacje wykorzystania do innych celów lub regeneracji przedstawiają , na wniosek właściwego organu, następujące dowody:

Poprawka 357

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 60 – ustęp 1 – akapit 1 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

wkład użytkowników końcowych w zapobieganie powstawaniu odpadów, w tym informacje o dobrych praktykach w zakresie użytkowania baterii mających na celu przedłużenie okresu ich użytkowania oraz o możliwościach przygotowania ich do ponownego użycia;

a)

wkład użytkowników końcowych w zapobieganie powstawaniu odpadów, w tym informacje o dobrych praktykach i zalecenia w zakresie użytkowania baterii mających na celu przedłużenie okresu ich użytkowania oraz o możliwościach ich ponownego użycia, przygotowania do ponownego użycia , przygotowania do wykorzystania do innych celów, wykorzystania do innych celów oraz regeneracji ;

Poprawka 358

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 60 – ustęp 1 – akapit 1 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

systemy selektywnego zbierania, przygotowania do ponownego użycia i recyklingu dostępne w odniesieniu do zużytych baterii;

c)

systemy selektywnego zbierania, punkty odbioru i zbierania, systemy przygotowania do ponownego użycia , przygotowania do wykorzystania do innych celów, wykorzystania do innych celów, regeneracji i recyklingu dostępne w odniesieniu do zużytych baterii;

Poprawka 359

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 60 – ustęp 1 – akapit 1 – litera f

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

f)

wpływ substancji zawartych w bateriach na środowisko i na zdrowie ludzkie, w tym wpływ wynikający z niewłaściwego pozbywania się zużytych baterii takiego jak zaśmiecanie lub usuwanie ich jako nieposortowane odpady komunalne.

f)

wpływ substancji zawartych w bateriach , zwłaszcza substancji niebezpiecznych, na środowisko i na zdrowie ludzkie, w tym wpływ wynikający z niewłaściwego pozbywania się zużytych baterii takiego jak zaśmiecanie lub usuwanie ich jako nieposortowane odpady komunalne.

Poprawka 360

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 60 – ustęp 1 – akapit 2 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

w języku łatwo zrozumiałym dla konsumentów i  innych użytkowników końcowych, określonym przez dane państwo członkowskie.

b)

w języku łatwo zrozumiałym dla konsumentów, innych użytkowników końcowych i dostępnym dla osób z niepełnosprawnościami zgodnie z dyrektywą (UE) 2019/882 , określonym przez dane państwo członkowskie.

Poprawka 361

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 60 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Producent udostępnia dystrybutorom i operatorom, o których mowa w art. 50, 52 i 53, oraz innym podmiotom gospodarującym odpadami wykonującym działania w zakresie naprawy, regeneracji produktu, przygotowania do ponownego użycia, przetwarzania i recyklingu informacje dotyczące środków bezpieczeństwa i ochrony, w tym bezpieczeństwa pracy, mające zastosowanie do przechowywania i zbierania zużytych baterii.

2.   Producent udostępnia dystrybutorom i operatorom, o których mowa w art. 50, 52 i 53, oraz innym podmiotom gospodarującym odpadami wykonującym działania w zakresie naprawy, regeneracji produktu, przygotowania do ponownego użycia, przetwarzania i recyklingu informacje dotyczące części składowych i materiałów, z których wykonane są baterie, jak również informacje na temat lokalizacji wszystkich substancji niebezpiecznych w bateriach. Producenci udostępniają informacje dotyczące środków bezpieczeństwa i ochrony, w tym bezpieczeństwa pracy, mające zastosowanie do przechowywania i zbierania zużytych baterii.

Poprawka 362

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 60 – ustęp 3 – akapit 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Od momentu dostarczenia danego modelu baterii w obrębie terytorium państwa członkowskiego producenci udostępniają podmiotom gospodarującym odpadami prowadzącym działania w zakresie naprawy, regeneracji produktu, przygotowania do ponownego użycia, przetwarzania i recyklingu, drogą elektroniczną, na wniosek, w zakresie koniecznym do prowadzenia tych działań przez te podmioty, następujące szczegółowe informacje dotyczące danego modelu baterii w odniesieniu do właściwego i racjonalnego ekologicznie przetwarzania zużytych baterii:

3.   Od momentu dostarczenia danego modelu baterii w obrębie terytorium państwa członkowskiego producenci udostępniają podmiotom gospodarującym odpadami prowadzącym działania w zakresie naprawy, regeneracji produktu, przygotowania do ponownego użycia, przetwarzania i recyklingu, drogą elektroniczną, nieodpłatnie i na wniosek, w zakresie koniecznym do prowadzenia tych działań przez te podmioty, następujące szczegółowe informacje dotyczące danego modelu baterii w odniesieniu do właściwego i racjonalnego ekologicznie przetwarzania zużytych baterii:

Poprawka 363

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 60 – ustęp 3 – akapit 1 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

procesy zapewniające demontaż pojazdów i urządzeń w sposób umożliwiający usunięcie wmontowanych baterii;

a)

procesy zapewniające demontaż lekkich środków transportu, pojazdów i urządzeń w sposób umożliwiający usunięcie wmontowanych baterii;

Poprawka 364

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 60 – ustęp 3 – akapit 1 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

środki bezpieczeństwa i ochrony, w tym dotyczące bezpieczeństwa pracy, mające zastosowanie do przechowywania, transportu, przetwarzania i procesów recyklingu zużytych baterii.

b)

środki bezpieczeństwa i ochrony, w tym dotyczące bezpieczeństwa pracy i bezpieczeństwa przeciwpożarowego , mające zastosowanie do przechowywania, transportu, przetwarzania i procesów recyklingu zużytych baterii.

Poprawka 365

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 60 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.   Dystrybutorzy dostarczający baterie użytkownikom końcowym udostępniają w widoczny sposób w swoich punktach sprzedaży detalicznej oraz na swoich internetowych platformach handlowych informacje wymienione w ust. 1 i 2 oraz informacje dotyczące sposobu bezpłatnego zwrotu przez użytkowników końcowych zużytych baterii do odpowiednich punktów zbierania ustanowionych w punktach sprzedaży detalicznej lub w imieniu platformy handlowej. Obowiązek ten ogranicza się do rodzajów baterii, które dystrybutor lub sprzedawca detaliczny oferował lub oferuje jako baterie nowe.

4.   Dystrybutorzy dostarczający baterie użytkownikom końcowym udostępniają na stałe oraz łatwo dostępny i wyraźnie widoczny sposób w swoich punktach sprzedaży detalicznej i na swoich internetowych platformach handlowych , dla użytkowników końcowych baterii, informacje wymienione w ust. 1 i 2 oraz informacje dotyczące sposobu bezpłatnego zwrotu przez użytkowników końcowych zużytych baterii do odpowiednich punktów zbierania ustanowionych w punktach sprzedaży detalicznej lub w imieniu platformy handlowej. Obowiązek ten ogranicza się do rodzajów baterii, które dystrybutor lub sprzedawca detaliczny oferował lub oferuje jako baterie nowe.

Poprawka 366

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 60 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   Koszty ponoszone przez producenta na mocy art. 47 ust. 1 lit. e) pokazywane są osobno użytkownikowi końcowemu w punkcie sprzedaży nowej baterii. Wspomniane koszty nie mogą przekraczać jak najdokładniej oszacowanych faktycznie poniesionych kosztów.

5.   Koszty ponoszone przez producenta na mocy art. 47 ust. 1 lit. e) pokazywane są osobno użytkownikowi końcowemu w punkcie sprzedaży nowej baterii. Wspomniane koszty nie mogą przekraczać jak najdokładniej oszacowanych faktycznie poniesionych kosztów i nie mogą być dodawane do końcowego kosztu baterii ponoszonego przez konsumenta w punkcie sprzedaży .

Poprawka 367

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 61 – ustęp 1 – akapit 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Producenci baterii przenośnych lub organizacje odpowiedzialności producenta działające w ich imieniu, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, zgłaszają właściwemu organowi następujące informacje za każdy rok kalendarzowy, w podziale według składu chemicznego baterii , wyszczególniając ilości baterii zasilających lekkie środki transportu :

1.   Producenci baterii przenośnych lub organizacje odpowiedzialności producenta działające w ich imieniu, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, zgłaszają właściwemu organowi następujące informacje za każdy rok kalendarzowy, w podziale według składu chemicznego baterii:

Poprawka 368

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 61 – ustęp 1 – akapit 1 – litera a a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

aa)

liczbę baterii przenośnych ogólnego stosowania po raz pierwszy udostępnionych na rynku w państwie członkowskim, z wyłączeniem baterii przenośnych ogólnego stosowania, które opuściły terytorium takiego państwa członkowskiego w danym roku, zanim sprzedano je użytkownikom końcowym;

Poprawka 369

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 61 – ustęp 1 – akapit 1 – litera b a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ba)

liczbę zużytych baterii przenośnych ogólnego stosowania zebranych zgodnie z art. 48 obliczoną na podstawie metodyki określonej w załączniku XI;

Poprawka 370

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 61 – ustęp 1 – akapit 1 – litera d a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

da)

liczbę zebranych zużytych baterii przenośnych wywiezionych do państw trzecich w celu przetworzenia, przygotowania do ponownego użycia, przygotowania do wykorzystania do innych celów lub recyklingu.

Poprawka 371

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 61 – ustęp 1 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W przypadku gdy zużyte baterie przenośne są zbierane od dystrybutorów lub z innych punktów zbierania zużytych baterii przenośnych przez podmioty gospodarujące odpadami niebędące producentami ani organizacjami odpowiedzialności producenta działającymi w ich imieniu, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, podmioty te zgłaszają właściwemu organowi za każdy rok kalendarzowy ilość zebranych zużytych baterii przenośnych w podziale według składu chemicznego baterii , wyszczególniając ilości baterii zasilających lekkie środki transportu .

W przypadku gdy zużyte baterie przenośne są zbierane od dystrybutorów lub z innych punktów zbierania zużytych baterii przenośnych przez podmioty gospodarujące odpadami niebędące producentami ani organizacjami odpowiedzialności producenta działającymi w ich imieniu, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, podmioty te zgłaszają właściwemu organowi za każdy rok kalendarzowy ilość zebranych zużytych baterii przenośnych w podziale według składu chemicznego baterii.

Poprawka 372

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 61 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.     Producenci baterii do lekkich środków transportu lub organizacje odpowiedzialności producenta działające w ich imieniu, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, zgłaszają właściwemu organowi następujące informacje za każdy rok kalendarzowy, w podziale według składu chemicznego baterii, z wyszczególnieniem liczby baterii zasilających lekkie środki transportu:

 

a)

liczbę baterii do lekkich środków transportu udostępnionych po raz pierwszy na rynku na terytorium państwa członkowskiego, z wyłączeniem baterii do lekkich środków transportu, które w danym roku opuściły terytorium tego państwa członkowskiego przed ich sprzedażą użytkownikom końcowym;

 

b)

liczbę zużytych baterii do lekkich środków transportu zebranych zgodnie z art. 48a obliczona na podstawie metodyki w akcie delegowanym, który przyjmuje się zgodnie z art. 55 ust. 2b;

 

c)

docelowy poziom zbierania osiągnięty przez producenta lub organizację odpowiedzialności producenta działającą w imieniu swoich członków;

 

d)

ilość zebranych zużytych baterii do lekkich środków transportu dostarczonych w celu przetworzenia i recyklingu do autoryzowanych zakładów; oraz

 

e)

ilości baterii dostarczonych w celu ponownego użycia, wykorzystania do innych celów i regeneracji.

 

Jeżeli podmioty gospodarujące odpadami, inne niż producenci lub organizacje odpowiedzialności producenta działające w ich imieniu, o ile zostały wyznaczone zgodnie z art. 47 ust. 2, odbierają baterie do lekkich środków transportu od dystrybutorów lub z innych punktów odbioru i zbiórki zużytych baterii do lekkich środków transportu, zgłaszają one właściwemu organowi dla każdego roku kalendarzowego ilość zebranych baterii do lekkich środków transportu z podziałem według składu chemicznego, z wyszczególnieniem ilości baterii zasilających lekkie środki transportu.

 

Podmioty gospodarcze, o których mowa w akapicie pierwszym i drugim, przekazują właściwemu organowi dane, o których mowa w akapicie pierwszym, w terminie 4 miesięcy od końca roku sprawozdawczego, dla którego dane są gromadzone. Pierwszy okres sprawozdawczy dotyczy pierwszego pełnego roku kalendarzowego po przyjęciu aktu wykonawczego określającego format zgłaszania danych Komisji zgodnie z art. 62 ust. 5. Właściwe organy określają formaty i procedury, które należy wykorzystywać przy przekazywaniu danych.

Poprawka 373

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 61 – ustęp 2 – litera b a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ba)

liczbę baterii dostarczonych w celu ponownego użycia, wykorzystania do innych celów i regeneracji.

Poprawka 374

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 61 – ustęp 2 – litera b b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

bb)

liczbę zebranych zużytych akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych wywiezionych do państw trzecich w celu przetworzenia, przygotowania do ponownego użycia, przygotowania do wykorzystania do innych celów lub recyklingu.

Poprawka 375

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 61 – ustęp 3 – akapit 1 – litera b a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ba)

liczbę zebranych zużytych akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych wywiezionych do państw trzecich w celu przetworzenia, przygotowania do ponownego użycia, przygotowania do wykorzystania do innych celów lub recyklingu.

Poprawka 376

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 61 – ustęp 5 – akapit 1 – litera b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

liczbę zużytych baterii, w przypadku których rozpoczęto procesy recyklingu;

b)

liczbę zużytych baterii, w przypadku których rozpoczęto procesy przygotowania do wykorzystania do innych celów i recyklingu;

Poprawka 377

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 62 – ustęp 1 – akapit 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Państwa członkowskie podają do wiadomości publicznej w zagregowanym formacie w odniesieniu do każdego roku kalendarzowego następujące dane dotyczące baterii przenośnych, akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych zgodnie z rodzajami baterii i ich składami chemicznymi oraz, jeżeli chodzi o baterie przenośne, dane pozwalające na odrębną identyfikację baterii zasilających lekkie środki transportu:

Państwa członkowskie podają do wiadomości publicznej w zagregowanym formacie w odniesieniu do każdego roku kalendarzowego następujące dane dotyczące baterii przenośnych, baterii do lekkich środków transportu, akumulatorów samochodowych, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych zgodnie z rodzajami baterii i ich składami chemicznymi oraz, jeżeli chodzi o baterie przenośne, dane pozwalające na odrębną identyfikację baterii zasilających lekkie środki transportu:

Poprawka 378

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 62 – ustęp 1 – akapit 1 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

ilość zużytych baterii zebranych zgodnie z art. 48 i 49 obliczoną na podstawie metodyki określonej w załączniku XI;

b)

ilość zużytych baterii zebranych zgodnie z art. 48 , 48a i 49 obliczoną na podstawie metodyki określonej w załączniku XI;

Poprawka 379

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 64 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.     System służy do następujących celów:

 

a)

wspieranie organów nadzoru rynku w wykonywaniu ich zadań na mocy niniejszego rozporządzenia i właściwych aktów delegowanych, w tym w egzekwowaniu przepisów rozporządzenia przez te organy;

 

b)

dostarczanie społeczeństwu informacji na temat baterii wprowadzanych do obrotu oraz ich trwałości i spełnienia przez nie wymogów bezpieczeństwa, a także arkuszy informacyjnych o bateriach;

 

c)

dostarczanie Komisji i akredytowanym podmiotom gospodarczym zajmującym się regeneracją, powtórnym wykorzystaniem i recyklingiem aktualnych informacji na temat baterii.

Poprawka 380

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 64 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   System ten zawiera informacje i dane na temat baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania i akumulatorów pojazdów elektrycznych z magazynem wewnętrznym o pojemności powyżej 2 kWh , jak określono w załączniku XIII. Wspomniane informacje i dane można sortować i wyszukiwać, przestrzegając standardów otwartych do użytku przez osoby trzecie.

2.   System ten zawiera informacje i dane na temat baterii do lekkich środków transportu, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych, jak określono w załączniku XIII. Wspomniane informacje i dane można sortować i wyszukiwać, przestrzegając standardów otwartych do użytku przez osoby trzecie. System zawiera również regularnie aktualizowaną bazę danych wszystkich baterii objętych zakresem niniejszego rozporządzenia.

Poprawka 381

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 64 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Podmioty gospodarcze wprowadzające do obrotu baterię przemysłową wielokrotnego ładowania lub akumulator pojazdu elektrycznego z magazynem wewnętrznym podają do publicznej wiadomości drogą elektroniczną informacje, o których mowa w ust. 2, w formacie nadającym się do odczytu maszynowego, wykorzystując interoperacyjne i łatwo dostępne usługi danych w formacie określonym w ust. 5.

3.   Podmioty gospodarcze wprowadzające do obrotu baterię do lekkich środków transportu, baterię przemysłową lub akumulator pojazdu elektrycznego podają do publicznej wiadomości drogą elektroniczną informacje, o których mowa w ust. 2, w formacie nadającym się do odczytu maszynowego, wykorzystując interoperacyjne i łatwo dostępne usługi danych w formacie określonym w ust. 5.

Poprawka 382

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 64 – ustęp 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

4a.     System nie zastępuje ani nie zmienia obowiązków organów nadzoru rynku.

Poprawka 383

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 64 – ustęp 5 – akapit 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   Do dnia 31 grudnia 2024 r. Komisja przyjmuje akty wykonawcze w celu określenia :

5.   Do dnia 31 grudnia 2024 r. Komisja przyjmuje akt delegowany zgodnie z art. 73 w celu uzupełnienia niniejszego rozporządzenia przez określenie :

Poprawka 384

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 64 – ustęp 5 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Akty te przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 74 ust. 3.

skreśla się

Poprawka 385

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 65 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Do dnia 1 stycznia 2026 r. każda bateria przemysłowa i  każdy akumulator pojazdu elektrycznego wprowadzone do obrotu lub oddane do użytku , których pojemność przekracza 2 kWh, będzie posiadać elektroniczny wpis („paszport baterii”).

1.   Do dnia 1 stycznia 2026 r. każda bateria przemysłowa, każdy akumulator pojazdu elektrycznego i każda bateria do lekkich środków transportu wprowadzone do obrotu lub oddane do użytku będzie posiadać elektroniczny wpis („paszport baterii”).

Poprawka 386

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 65 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.    Paszport baterii jest powiązany z informacjami o podstawowych właściwościach każdego rodzaju i modelu baterii przechowywanymi w źródłach danych systemu ustanowionego na podstawie art. 64. Podmiot gospodarczy wprowadzający do obrotu baterię przemysłową lub akumulator pojazdu elektrycznego zapewnia, aby dane zawarte w paszporcie baterii były poprawne, kompletne i aktualne.

3.    W przypadku baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych paszport baterii jest powiązany z informacjami o podstawowych właściwościach każdego rodzaju i modelu baterii przechowywanymi w źródłach danych systemu ustanowionego na podstawie art. 64.Podmiot gospodarczy wprowadzający do obrotu baterię przemysłową lub akumulator pojazdu elektrycznego zapewnia, aby dane zawarte w paszporcie baterii były poprawne, kompletne i aktualne.

Poprawka 387

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 65 – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a.     W przypadku baterii do lekkich środków transportu paszport baterii zawiera informacje opisane w art. 13 ust. 5 lit. a)–d), i) i j) oraz zaktualizowane informacje na temat baterii powiązane ze zmianami jej statusu.

Poprawka 388

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 65 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.   Paszport baterii jest dostępny online za pośrednictwem systemów elektronicznych interoperacyjnych z systemem ustanowionym na podstawie art. 64.

4.   Paszport baterii jest dostępny online za pośrednictwem systemów elektronicznych , które są interoperacyjne z systemem ustanowionym na podstawie art. 64 oraz za pośrednictwem kodu QR, o którym mowa w art. 13 ust. 5 .

Poprawka 389

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 65 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   Paszport baterii umożliwia dostęp do informacji dotyczących wartości parametrów wydajności i trwałości, o których mowa w art. 10 ust. 1, gdy baterię wprowadzono do obrotu i gdy jej status uległ zmianie.

5.   Paszport baterii umożliwia dostęp do informacji dotyczących wartości parametrów wydajności i trwałości, o których mowa w art. 10 ust. 1, oraz informacji o stanie zdrowia baterii zgodnie z art. 14, gdy baterię wprowadzono do obrotu i gdy jej status uległ zmianie.

Poprawka 390

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 65 – ustęp 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

6.   Gdy zmiana statusu wynika z  działań naprawczych lub związanych z wykorzystaniem do innych celów, odpowiedzialność za wpis dotyczący baterii w paszporcie baterii przenosi się na podmiot gospodarczy, który uznaje się za podmiot wprowadzający baterię przemysłową lub akumulator pojazdu elektrycznego do obrotu lub który oddaje ją lub go do użytku.

6.   Gdy zmiana statusu wynika z  działań związanych z wykorzystaniem do innych celów lub regeneracją , odpowiedzialność za wpis dotyczący baterii w paszporcie baterii przenosi się na podmiot gospodarczy, który uznaje się za podmiot wprowadzający baterię przemysłową, akumulator pojazdu elektrycznego lub baterię do lekkich środków transportu do obrotu lub który oddaje ją lub go do użytku. Rejestr baterii wykorzystywanych do innych celów lub regenerowanych jest powiązany z rejestrem oryginalnego zastosowania baterii.

Poprawka 391

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 65 – ustęp 7 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

7.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych celem ustanowienia zasad dostępu do informacji i danych dostępnych za pośrednictwem paszportu baterii, ich udostępniania, zarządzania nimi oraz ich przeglądania, publikowania i ponownego wykorzystywania.

7.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 73 celem ustanowienia zasad dostępu do informacji i danych dostępnych za pośrednictwem paszportu baterii, ich udostępniania, zarządzania nimi oraz ich przeglądania, publikowania i ponownego wykorzystywania.

Poprawka 392

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 65 – ustęp 7 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Akty te przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 74 ust. 3.

skreśla się

Poprawka 393

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 66 – ustęp 1 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.    W przypadku gdy organy nadzoru rynku jednego państwa członkowskiego mają wystarczające powody, by sądzić, że dana bateria objęta niniejszym rozporządzeniem stwarza zagrożenie dla zdrowia ludzkiego lub bezpieczeństwa osób , mienia lub środowiska, dokonują one oceny tej baterii pod kątem spełnienia wszystkich odpowiednich wymagań określonych w niniejszym rozporządzeniu.

1.    Organy nadzoru rynku przeprowadzają odpowiednie kontrole baterii udostępnianych online i offline w wymaganym zakresie poprzez kontrole dokumentacji oraz, w stosownych przypadkach , kontrole fizyczne i laboratoryjne oparte na odpowiednich próbkach, pod kątem spełnienia wszystkich odpowiednich wymagań określonych w niniejszym rozporządzeniu. Organy nadzoru rynku mogą wysyłać baterie do unijnej jednostki badawczej, o której mowa w art. 68a, w celu przeprowadzenia takiej oceny.

Poprawka 394

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 66 – ustęp 1 – akapit 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Do dnia … [dwa lata po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia] Komisja przyjmuje akty wykonawcze ustanawiające jednolite warunki kontroli, kryteria określania częstotliwości kontroli oraz liczbę próbek do kontroli zgodnie z art. 11 ust. 4 rozporządzenia (UE) 2019/1020.

 

Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 74 ust. 3.

Poprawka 395

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 66 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.    W przypadku gdy organy nadzoru rynku uznają, że niezgodność z wymogami nie ogranicza się do ich terytorium krajowego, informują Komisję oraz pozostałe państwa członkowskie o wynikach oceny oraz o działaniach, których podjęcia zażądały od danego podmiotu gospodarczego.

2.    Organy nadzoru rynku informują Komisję oraz pozostałe państwa członkowskie o wynikach oceny oraz o działaniach, których podjęcia zażądały od danego podmiotu gospodarczego.

Poprawka 396

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 66 – ustęp 5 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

niespełnienia przez baterię wymogów określonych w rozdziale II lub III niniejszego rozporządzenia;

a)

niespełnienia przez baterię wymogów określonych w rozdziale II lub III lub art. 39 niniejszego rozporządzenia;

Poprawka 397

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 66 – ustęp 8 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

8a.     Konsumenci mają możliwość wprowadzania informacji na temat baterii stwarzających ryzyko dla konsumentów w oddzielnej sekcji wspólnotowego systemu szybkiego informowania (RAPEX) przewidzianego w art. 12 dyrektywy 2001/95/WE. Komisja należycie uwzględnia otrzymane informacje i w stosownych przypadkach zapewnia podjęcie działań następczych, włącznie z przekazywaniem informacji odpowiednim organom krajowym, stosownie do przypadku.

 

Komisja przyjmuje akt wykonawczy zgodnie z procedurą doradczą, o której mowa w art. 74 ust. 2, w celu określenia warunków przekazywania informacji, o których mowa w akapicie pierwszym, oraz przekazywania takich informacji właściwym organom krajowym w celu podjęcia działań następczych.

Poprawka 398

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 67 – ustęp 1 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   W przypadku gdy po zakończeniu procedury określonej w art. 66 ust. 3 i 4 zgłaszane są sprzeciwy wobec środka zastosowanego przez państwo członkowskie lub w przypadku gdy Komisja uzna, że środek krajowy jest sprzeczny z prawodawstwem Unii, Komisja niezwłocznie rozpoczyna konsultacje z państwami członkowskimi i zainteresowanym podmiotem gospodarczym lub zainteresowanymi podmiotami gospodarczymi oraz dokonuje oceny tego środka krajowego. Na podstawie wyników tej oceny Komisja postanawia w drodze aktu wykonawczego, czy środek krajowy jest uzasadniony.

1.   W przypadku gdy po zakończeniu procedury określonej w art. 66 ust. 3 i 4 zgłaszane są sprzeciwy wobec środka zastosowanego przez państwo członkowskie lub w przypadku gdy Komisja uzna, że środek krajowy jest sprzeczny z prawodawstwem Unii, Komisja niezwłocznie rozpoczyna konsultacje z państwami członkowskimi i zainteresowanym podmiotem gospodarczym lub zainteresowanymi podmiotami gospodarczymi oraz dokonuje oceny tego środka krajowego. Komisja kończy tę ocenę w terminie miesiąca. Na podstawie wyników tej oceny Komisja postanawia w drodze aktu wykonawczego, czy środek krajowy jest uzasadniony.

Poprawka 399

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 68 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   W przypadku gdy po przeprowadzeniu oceny na podstawie art. 67 ust. 1 państwo członkowskie stwierdzi, że bateria, pomimo zgodności z wymaganiami określonymi w rozdziałach II i III, stwarza zagrożenie dla zdrowia ludzkiego lub bezpieczeństwa osób, dla ochrony mienia lub dla środowiska, wzywa ono dany podmiot gospodarczy do podjęcia wszelkich stosownych środków w celu zapewnienia, aby taka bateria, w chwili wprowadzenia do obrotu, nie stwarzała już tego zagrożenia, w celu wycofania jej z rynku lub jej odzyskania w rozsądnym terminie, który jest współmierny do charakteru takiego zagrożenia.

1.   W przypadku gdy po przeprowadzeniu oceny na podstawie art. 67 ust. 1 państwo członkowskie stwierdzi, że bateria, pomimo zgodności z wymaganiami określonymi w rozdziałach II i III, stwarza zagrożenie lub może być w sposób uzasadniony uznana za stwarzającą zagrożenie dla zdrowia ludzkiego lub bezpieczeństwa osób, dla ochrony mienia lub dla środowiska, wzywa ono dany podmiot gospodarczy do podjęcia wszelkich stosownych środków w celu zapewnienia, aby taka bateria, w chwili wprowadzenia do obrotu, nie stwarzała już tego zagrożenia, w celu wycofania jej z rynku lub jej odzyskania w rozsądnym terminie, który jest współmierny do charakteru takiego zagrożenia.

Poprawka 400

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 68 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Państwo członkowskie niezwłocznie przekazuje informacje Komisji i pozostałym państwom członkowskim. Informacje obejmują wszelkie dostępne szczegóły, w szczególności dane konieczne do identyfikacji danych baterii, informacje na temat ich pochodzenia i łańcucha dostaw , charakteru występującego zagrożenia oraz rodzaju i okresu obowiązywania podjętych środków krajowych.

3.   Państwo członkowskie niezwłocznie przekazuje informacje Komisji i pozostałym państwom członkowskim. Informacje obejmują wszelkie dostępne szczegóły, w szczególności dane konieczne do identyfikacji danych baterii, informacje na temat ich pochodzenia i łańcucha wartości , charakteru występującego zagrożenia oraz rodzaju i okresu obowiązywania podjętych środków krajowych.

Poprawka 401

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 68 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 68a

Unijna jednostka badawcza

1.     Do dnia … [dwa lata po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia] Komisja wyznacza unijną jednostkę badawczą specjalizującą się w bateriach zgodnie z art. 21 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia (UE) 2019/1020.

2.     Unijna jednostka badawcza służy jako centrum kompetencji w zakresie:

a)

udzielania Komisji, w drodze odstępstwa od art. 21 ust. 6 lit. b) rozporządzenia (UE) 2019/1020, niezależnego doradztwa technicznego i naukowego w trakcie postępowań, o których mowa w art. 32 tego rozporządzenia, oraz w trakcie ocen, o których mowa w art. 67 ust. 1 i art. 68 ust. 4 tego rozporządzenia;

b)

przeprowadzania badania baterii na wniosek organów nadzoru rynku do celów oceny, o której mowa w art. 66 ust. 1.

Poprawka 402

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 68 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 68b

Krajowe centra kompetencji w zakresie baterii

1.     Organy nadzoru rynku uzgadniają z organizacjami reprezentującymi podmioty gospodarcze i ośrodkami badawczymi utworzenie krajowego centrum kompetencji w zakresie baterii w każdym państwie członkowskim.

2.     Krajowe centra kompetencji w zakresie baterii, o których mowa w ust. 1, prowadzą działania mające na celu promowanie zgodności, identyfikowanie niezgodności, podnoszenie świadomości oraz udzielanie wskazówek i porad technicznych w odniesieniu do wymogów niniejszego rozporządzenia. W stosownych przypadkach inne zainteresowane strony, takie jak organizacje reprezentujące użytkowników końcowych, mogą również uczestniczyć w działaniach krajowych centrów kompetencji w zakresie baterii.

3.     Zgodnie z art. 9 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2019/1020 organ nadzoru rynku i strony, o których mowa w ust. 1, dopilnowują, by działania prowadzone przez krajowe centrum kompetencji w zakresie baterii nie prowadziły do nieuczciwej konkurencji między podmiotami gospodarczymi i nie wpływały na obiektywność, niezależność i bezstronność stron.

Poprawka 403

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 69 – ustęp 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Nie naruszając art. 66, w przypadku gdy państwo członkowskie uzna, że bateria nieobjęta zakresem art. 68 jest niezgodna z niniejszym rozporządzeniem lub podmiot gospodarczy uchybił obowiązkowi określonemu w niniejszym rozporządzeniu, zobowiązuje ono dany podmiot gospodarczy do usunięcia odnośnych niezgodności. Takie niezgodności obejmują następujące sytuacje:

1.   Nie naruszając art. 66, w przypadku gdy państwo członkowskie uzna, że bateria nieobjęta zakresem art. 68 jest niezgodna z niniejszym rozporządzeniem lub podmiot gospodarczy uchybił obowiązkowi określonemu w niniejszym rozporządzeniu, zobowiązuje ono dany podmiot gospodarczy do usunięcia odnośnych niezgodności. Aby ułatwić realizację tego zadania, państwa członkowskie ustanawiają dla konsumentów łatwo dostępne kanały zgłaszania przypadków nieprzestrzegania przepisów. Takie niezgodności obejmują następujące sytuacje:

Poprawka 404

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 69 – ustęp 1 – litera k

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

k)

nie spełniono wymogów związanych ze strategią w zakresie należytej staranności w łańcuchu dostaw określonych w art. 39.

k)

nie spełniono wymogów związanych ze strategią w zakresie należytej staranności w łańcuchu wartości określonych w art. 39.

Poprawka 405

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 69 – ustęp 1 – litera k a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ka)

nie są spełnione wymogi dotyczące paszportów baterii, o których mowa w art. 65.

Poprawka 406

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 69 – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a.     Właściwym organom państw członkowskich przyznaje się uprawnienia dochodzeniowe zgodnie z art. 14 rozporządzenia (UE) 2019/1020 w celu przeprowadzenia odpowiednich kontroli, opartych na analizie ryzyka lub na podstawie otrzymanych informacji, w celu wykrycia ewentualnych niezgodności.

Poprawka 407

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 69 – ustęp 3 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3b.     Organy nadzoru rynku współpracują w celu zapewnienia transgranicznego egzekwowania niniejszego rozporządzenia zgodnie z przepisami określonymi w rozdziale VI rozporządzenia (UE) 2019/1020.

Poprawka 408

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 69 – ustęp 3 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3c.     Państwa członkowskie współpracują w ramach sieci egzekwowania prawa, aby wspierać się wzajemnie w postępowaniach w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w przypadku sprzedaży transgranicznej w Unii.

Poprawka 409

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 70 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Instytucje zamawiające, które zdefiniowano w art. 2 pkt 1 dyrektywy 2014/24/UE lub w art. 3 ust. 1 dyrektywy 2014/25/UE, oraz podmioty zamawiające, które zdefiniowano w art. 4 ust. 1 dyrektywy 2014/25/UE, dokonując zamówień na baterie lub produkty zawierające baterie w sytuacjach wchodzących w zakres wspomnianych dyrektyw, uwzględniają ich wpływ na środowisko całym cyklu życia w celu zapewnienia, by taki wpływ nabytych baterii był ograniczony do minimum.

1.   Instytucje zamawiające, które zdefiniowano w art. 2 pkt 1 dyrektywy 2014/24/UE lub w art. 3 ust. 1 dyrektywy 2014/25/UE, oraz podmioty zamawiające, które zdefiniowano w art. 4 ust. 1 dyrektywy 2014/25/UE, dokonując zamówień na baterie lub produkty zawierające baterie w sytuacjach wchodzących w zakres wspomnianych dyrektyw, dają pierwszeństwo bateriom najbardziej przyjaznym dla środowiska oparciu o ich cały cykl życia w celu zapewnienia, by taki wpływ nabytych baterii był ograniczony do minimum.

Poprawka 410

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 71 – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a.     Jeżeli państwo członkowskie jest zdania, że stosowanie substancji w produkcji baterii lub obecność substancji w bateriach, gdy są one wprowadzane do obrotu lub na dalszych etapach ich cyklu życia, w tym na etapie zużycia, stwarza zagrożenie dla zdrowia ludzkiego lub środowiska i że zagrożenie nie jest odpowiednio kontrolowane i musi być wyeliminowane, powiadamia Agencję o proponowanym przygotowaniu dokumentacji zgodnej z wymogami dotyczącymi dokumentacji w sprawie ograniczeń. Jeżeli dane zawarte w tej dokumentacji wykażą, że niezbędne jest podjęcie na obszarze całej Wspólnoty działań idących dalej niż obecnie stosowane środki, państwo członkowskie przedkłada dokumentację Agencji, aby umożliwić rozpoczęcie wprowadzania ograniczeń.

Poprawka 411

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 71 – ustęp 14 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

14a.     W ciągu 6 miesięcy od jakiejkolwiek zmiany rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 lub od wejścia w życie przyszłych przepisów unijnych dotyczących kryteriów zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do substancji niebezpiecznych i chemikaliów Komisja ocenia, czy ta zmiana rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 lub przyszłe przepisy unijne wymagają zmiany niniejszego artykułu, oraz przyjmuje, w stosownych przypadkach, akt delegowany zgodnie z art. 73 niniejszego rozporządzenia w celu odpowiedniej zmiany tych przepisów.

Poprawka 412

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 72 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.     Uznane mogą zostać jedynie systemy kierowane przez przemysł, które spełniają wymogi art. 39 i zostały zweryfikowane przez strony trzecie.

Poprawka 413

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 73– ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 6 ust. 2, art. 7 ust. 1, 2 i  3 , art. 9 ust. 2, art. 10 ust. 3, art.  12 ust. 2, art.  17 ust.  4 , art.  27 ust. 3, art. 39 ust. 8, art. 55 ust.  4 , art. 56 ust. 4, art. 57 ust.  6 , art. 58 ust. 3 i  art. 70 ust.  2 powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia [data wejścia w życie niniejszego rozporządzenia]. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu pięciu lat. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.

2.   Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 6 ust. 2, art. 6 ust. 5a, art. 7 ust. 1 akapit trzeci lit. a) , art. 7 ust. 1 akapit czwarty, art. 7 ust. 2 akapit czwarty lit. a), art. 7 ust. 3 akapit trzeci czwarty, art. 8 ust. 1 akapit drugi lit. a), art. 8 ust. 4a , art. 9 ust. 2 akapit drugi , art. 10 ust. 1b i 1c, art. 10 ust. 3 akapit pierwszy , art. 10 ust. 3a, art. 11a ust. 4, art. 11b ust. 2, art. 13 ust. 6a , art. 14 ust. 3 akapit 1a , art. 12 ust. 2, art. 17 ust. 4, art. 39 ust. 8 i 8a , art. 55 ust. 2b , art. 56 ust. 4, art. 57 ust. 4, art. 57 ust. 5a , art. 58 ust. 3 , art. 64 ust. 5, art. 65 ust. 7, art. 70 ust. 3, art. 71 ust. 14a i art. 76 ust. 1b powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia … [data wejścia w życie niniejszego rozporządzenia]. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu pięciu lat. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.

Poprawka 414

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 73 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Przekazanie uprawnień, o których mowa w art. 6 ust. 2, art. 7 ust. 1, 2 i  3 , art. 9 ust. 2, art. 10 ust. 3, art.  12 ust.  2 , art.  17 ust. 4, art.  27 ust. 3, art. 39 ust. 8, art. 55 ust.  4 , art. 56 ust. 4, art. 57 ust.  6 , art. 58 ust. 3 i  art. 70 ust.  2 , może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność już obowiązujących aktów delegowanych.

3.   Przekazanie uprawnień, o których mowa w art. 6 ust. 2, art. 6 ust. 5a, art. 7 ust. 1 akapit trzeci lit. a) , art. 7 ust. 1 akapit czwarty, art. 7 ust. 2 akapit czwarty lit. a), art. 7 ust. 3 akapit trzeci czwarty , art. 8 ust. 1 akapit drugi lit. a), art. 8 ust. 4a, art. 9 ust. 2 akapit drugi , art. 10 ust. 1b i 1c, art. 10 ust. 3 akapit pierwszy , art. 10 ust. 3a , art. 11a ust. 4, art. 11b ust. 2, art. 13 ust. 6a, art. 14 ust. 3 akapit 1a, art. 12 ust. 2, art. 17 ust. 4 , art. 39 ust. 8 i 8a , art. 55 ust. 2b , art. 56 ust. 4, art. 57 ust. 4, art. 57 ust. 5a , art. 58 ust. 3 , art. 64 ust. 5, art. 65 ust. 7, art. 70 ust. 3 , art. 71 ust. 14a i art. 76 ust. 1b może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność już obowiązujących aktów delegowanych.

Poprawka 415

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 73 – ustęp 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

6.   Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 6 ust. 2, art. 7 ust. 1, 2 i  3 , art. 9 ust. 2, art. 10 ust. 3, art.  12 ust. 2, art.  17 ust.  4 , art.  27 ust. 3, art. 39 ust. 8, art. 55 ust. 4, art.  56 ust. 4, art. 57 ust.  6 , art. 58 ust. 3 i art.  70 ust.  2 wchodzi w życie wyłącznie wówczas, gdy Parlament Europejski albo Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie lub jeśli przed upływem tego terminu zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

6.   Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 6 ust. 2, art. 6 ust. 5a, art. 7 ust. 1 akapit trzeci lit. a) , art. 7 ust. 1 akapit czwarty, art. 7 ust. 2 akapit czwarty lit. a), art. 7 ust. 3 akapit trzeci czwarty , art. 8 ust. 1 akapit drugi lit. a), art. 8 ust. 4a, art. 9 ust. 2 akapit drugi , art. 10 ust. 1b i 1c, art. 10 ust. 3 akapit pierwszy , art. 10 ust. 3a, art. 11a ust. 4, art. 11b ust. 2, art. 13 ust. 6a , art. 14 ust. 3 akapit 1a , art. 12 ust. 2, art. 17 ust. 4, art. 39 ust. 8 i 8 a , art. 55 ust. 2b, art. 56 ust. 4, art. 57 ust. 4, art. 57 ust. 5a , art. 58 ust. 3, art. 64 ust. 5, art. 65 ust. 7, art. 70 ust. 3 , art. 71 ust. 14a i art. 76 ust. 1b wchodzi w życie wyłącznie wówczas, gdy Parlament Europejski albo Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie lub jeśli przed upływem tego terminu zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

Poprawka 416

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 75 – ustęp 1 – punkt 2 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(2)

w załączniku I  do wykazu unijnych przepisów w sprawie harmonizacji dodaje się pkt 71 w brzmieniu :

(2)

w załączniku I  pkt 21 wykazu unijnych przepisów w sprawie harmonizacji otrzymuje brzmienie :

Poprawka 417

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 76 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Do 1 stycznia 2023 r. Komisja opracowuje zharmonizowane kryteria lub wytyczne dotyczące skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających kar oraz odszkodowań za szkody wyrządzone osobom fizycznym.

 

Kryteria te obejmują co najmniej następujące typy naruszeń:

 

składanie fałszywych oświadczeń w toku procedur oceny zgodności określonych w rozdziale IV oraz środków określonych w art. 66 i 68;

 

fałszowanie wyników badań do celów zgodności lub nadzoru rynku;

 

zatajanie danych lub specyfikacji technicznych, które mogłyby prowadzić do wycofania baterii lub jej części składowych z rynku lub do odmowy wydania lub do wycofania deklaracji zgodności.

Poprawka 418

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 76– ustęp 1 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Do dnia 1 stycznia 2023 r. Komisja przyjmuje akty delegowane zgodnie z art. 73, uzupełniające niniejsze rozporządzenie poprzez ustanowienie kryteriów dotyczących skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających kar oraz odszkodowań za szkody wyrządzone osobom fizycznym, obejmujących co najmniej naruszenia wymienione w ust. 1a.

Poprawka 419

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 77 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Do dnia 31 grudnia 2030 r. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące wykonania niniejszego rozporządzenia oraz jego wpływu na środowisko i na funkcjonowanie rynku wewnętrznego.

1.   Do dnia 31 grudnia 2030 r. , a następnie co 5 lat, Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące wykonania niniejszego rozporządzenia oraz jego wpływu na środowisko , zdrowie ludzi i na funkcjonowanie rynku wewnętrznego oraz przedkłada je i przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie .

Poprawka 420

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 77 – ustęp 2 – akapit 1 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

wymogów dotyczących należytej staranności w łańcuchu dostaw określonych w art. 39 i 72;

c)

wymogów dotyczących należytej staranności w łańcuchu wartości baterii określonych w art. 39 i 72;

Poprawka 421

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 77 – ustęp 2 – akapit 1 – litera d a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

da)

środków dotyczących identyfikacji podmiotów gospodarczych określonych w art. 45;

Poprawka 422

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 77 – ustęp 2 – akapit 1 – litera d b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

db)

naruszeń oraz skuteczności, proporcjonalności i odstraszającego charakteru kar, zgodnie z art. 76;

Poprawka 423

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 77 – ustęp 2 – akapit 1 – litera d c (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

dc)

analizy wpływu rozporządzenia na konkurencyjność i inwestycje w sektorze baterii oraz na obciążenie administracyjne.

Poprawka 424

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 77 – ustęp 2 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W stosownych przypadkach sprawozdaniu temu towarzyszy wniosek ustawodawczy dotyczący zmiany odpowiednich przepisów niniejszego rozporządzenia.

W stosownych przypadkach sprawozdaniu , o którym mowa w ust. 1, towarzyszy wniosek ustawodawczy dotyczący zmiany odpowiednich przepisów niniejszego rozporządzenia.

Poprawka 425

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 79 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 1 stycznia 2022 r .

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia … [6 miesięcy po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia] .

Poprawka 426

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik I – tabela – wiersz 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2a.

Ołów

Baterie przenośne nie zawierają wagowo powyżej 0,01  % ołowiu (wyrażonego jako ołów metaliczny), bez względu na to, czy są one wmontowane w urządzeniach.

Nr CAS 7439-92-1

 

Nr WE 231-100-4 i jej związki

 

Poprawka 427

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik II – punkt 1 – ustęp 1 – litera c a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ca)

„Ocena jakości danych” oznacza półilościową ocenę kryteriów jakości zbioru danych w oparciu o reprezentatywność technologiczną, reprezentatywność geograficzną, reprezentatywność związaną z czasem i precyzję. Za jakość danych przyjmuje się udokumentowaną jakość danych zbioru danych.

Poprawka 428

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik II – punkt 2 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Zharmonizowane zasady dokonywania obliczeń określone w art. 7 opierają się na zasadniczych elementach zawartych w niniejszym załączniku, są zgodne z najnowszą wersją metody Komisji odnoszącej się do śladu środowiskowego produktu (80) (PEF) i odpowiednimi zasadami dotyczącymi kategorii śladu środowiskowego produktu (PEFCR) (81) oraz odzwierciedlają postanowienia umów międzynarodowych i postęp naukowo-techniczny w dziedzinie oceny cyklu życia (82).

Zharmonizowane zasady dokonywania obliczeń określone w art. 7 opierają się na zasadniczych elementach zawartych w niniejszym załączniku, są zgodne z najnowszą wersją metody Komisji odnoszącej się do śladu środowiskowego produktu (80) (PEF) i odpowiednimi zasadami dotyczącymi kategorii śladu środowiskowego produktu (PEFCR) (81) oraz odzwierciedlają postanowienia umów międzynarodowych i postęp naukowo-techniczny w dziedzinie oceny cyklu życia (82). Opracowywanie i aktualizacja metod PEF oraz odpowiednich PEFCR powinny być otwarte i przejrzyste oraz obejmować odpowiednią reprezentację organizacji społeczeństwa obywatelskiego, środowisk akademickich i innych zainteresowanych stron.

Poprawka 429

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik II – punkt 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.

Wykorzystanie energii i rozliczanie zużycia energii

 

Do obliczania intensywności emisji dwutlenku węgla dla energii wykorzystywanej na różnych etapach cyklu życia baterii i w różnych procesach zgodnie z wykazem w pkt 4 wykorzystuje się dane dotyczące średniej emisji dwutlenku węgla w państwie, w którym dana działalność lub dany proces miały miejsce. Niższe współczynniki emisji stosuje jedynie w przypadkach, gdy podmiot gospodarczy może skutecznie udowodnić, że region, w którym miała miejsce określona działalność i który dostarczał energię podmiotowi gospodarczemu, lub jego indywidualne procesy lub dostawy energii są mniej emisyjne niż średnia danego państwa. Fakt ten należy udowodnić poprzez dowód, że energia pochodzi z tego regionu i jest mniej emisyjna, lub poprzez bezpośrednie połączenie z odnawialnym lub mniej emisyjnym źródłem energii lub umowę wykazującą związek czasowy i powiązanie geograficzne między dostawami energii a jej wykorzystaniem przez podmiot gospodarczy, co musi zostać potwierdzone oświadczeniem weryfikacyjnym strony trzeciej.

Poprawka 430

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik II – punkt 4 – ustęp 1 – tabela – wiersz 2

Tekst proponowany przez Komisję

Pozyskiwanie i przetwarzanie wstępne surowców

Obejmuje to wydobycie i obróbkę wstępną po produkcję ogniw i komponentów baterii (masa czynna, separator, elektrolit, obudowy, aktywne i pasywne komponenty baterii) oraz komponenty elektryczne/elektroniczne.


Poprawka

Pozyskiwanie i przetwarzanie wstępne surowców

Obejmuje to wydobycie i inne odnośne pozyskiwanie, obróbkę wstępną i transport wszelkich surowców i masy czynnej po produkcję ogniw i komponentów baterii (masa czynna, separator, elektrolit, obudowy, aktywne i pasywne komponenty baterii) oraz komponenty elektryczne/elektroniczne.

Poprawka 431

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik II – punkt 4 – akapit 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Etap użytkowania należy wyłączyć z obliczeń dotyczących śladu węglowego w całym cyklu życia , ponieważ wytwórcy nie mają bezpośredniego wpływu na ten etap, chyba że zostanie wykazane , że wybory dokonywane przez wytwórców baterii na etapie projektowania mogą przyczynić się do tego wpływu w sposób istotny .

Etap użytkowania można wyłączyć z obliczeń dotyczących śladu węglowego w całym cyklu życia jedynie w przypadku, gdy wytwórcy mogą skutecznie wykazać , że wybory dokonywane na etapie projektowania prowadzą do jedynie nieistotnego wpływu na ten etap .

Poprawka 432

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik II – punkt 5 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W szczególności wszystkie dane dotyczące działalności związane z anodą, katodą, elektrolitem, separatorem i obudową ogniwa baterii odnoszą się do określonego modelu baterii wyprodukowanego w określonym zakładzie produkcyjnym (tj. nie wolno stosować domyślnych danych dotyczących działalności). Dane dotyczące działalności w odniesieniu do określonego modelu baterii muszą być wykorzystane w połączeniu z odpowiednimi wtórnymi zbiorami danych zgodnymi ze śladem środowiskowym produktu.

W szczególności wszystkie dane dotyczące działalności związane z  surowcami, anodą, katodą, elektrolitem, separatorem i obudową ogniwa baterii odnoszą się do określonego modelu baterii wyprodukowanego w określonym zakładzie produkcyjnym (tj. nie wolno stosować domyślnych danych dotyczących działalności). Dane dotyczące działalności w odniesieniu do określonego modelu baterii muszą być wykorzystane w połączeniu z odpowiednimi wtórnymi zbiorami danych zgodnymi ze śladem środowiskowym produktu.

Poprawka 433

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik II – punkt 5 – ustęp 5 – tiret 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Etap pozyskiwania i przetwarzania wstępnego surowców

Etap pozyskiwania , w tym transportu, i przetwarzania wstępnego surowców

Poprawka 434

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik II – punkt 8 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W zależności od rozkładu wartości deklaracji dotyczących śladu węglowego w odniesieniu do baterii wprowadzonych do obrotu na rynku wewnętrznym UE, zostanie określona znacząca liczba klas efektywności, przy czym kategoria A jest najwyższą klasą z najmniejszym śladem węglowym, aby umożliwić rozróżnienie między produktami obecnymi na rynku.

W zależności od rozkładu wartości deklaracji dotyczących śladu węglowego i oceny jakości danych w odniesieniu do baterii wprowadzonych do obrotu na rynku wewnętrznym UE, zostanie określona znacząca liczba klas efektywności, przy czym kategoria A jest najwyższą klasą z najmniejszym śladem węglowym, aby umożliwić rozróżnienie między produktami obecnymi na rynku.

Poprawka 435

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik III – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Parametry baterii przenośnych ogólnego stosowania w zakresie wydajności elektrochemicznej i trwałości

Parametry baterii przenośnych w zakresie wydajności elektrochemicznej i trwałości

Poprawka 436

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik III – punkt 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.

Pojemność baterii, wielkość ładunku elektrycznego dostarczanego przez baterię w  określonych warunkach.

1.

Pojemność baterii, wielkość ładunku elektrycznego dostarczanego przez baterię w warunkach rzeczywistych .

Poprawka 437

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik III – punkt 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.

Okres trwałości (charakterystyka opóźnionego rozładowania), względne zmniejszenie minimalnego średniego czasu pracy po określonym czasie i w określonych warunkach.

3.

Okres trwałości (charakterystyka opóźnionego rozładowania), względne zmniejszenie minimalnego średniego czasu pracy , przy początkowo zmierzonej wydajności jako punktu odniesienia, po określonym czasie i w określonych warunkach.

Poprawka 438

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik IV – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wymogi w zakresie wydajności elektrochemicznej i trwałości w odniesieniu do baterii przemysłowych wielokrotnego ładowania i akumulatorów pojazdów elektrycznych

Wymogi w zakresie wydajności elektrochemicznej i trwałości w odniesieniu do baterii do lekkich środków transportu, baterii przemysłowych i akumulatorów pojazdów elektrycznych

Poprawka 439

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik IV – Część A – ustęp 1 – punkt 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.

Opór wewnętrzny (w Ω)  i  wzrost oporu wewnętrznego (w %).

3.

Opór wewnętrzny (w Ω), wzrost oporu wewnętrznego (w % ) i impedancja elektrochemiczna (w Ω ).

Poprawka 440

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik IV – Część A – ustęp 1 – punkt 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.

Wskazanie oczekiwanego cyklu życia baterii w warunkach, na które je zaprojektowano.

5.

Oczekiwany cykl życia baterii w warunkach odniesienia , na które je zaprojektowano , wyrażony w cyklach i latach kalendarzowych .

Poprawka 441

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik IV – Część A – ustęp 1 – punkt 5 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

5a.

Samorozładowanie.

Poprawka 442

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik IV – Część A – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

„Pojemność znamionowa” oznacza całkowitą liczbę amperogodzin (Ah), które można wykorzystać, gdy bateria jest w pełni naładowana w określonych warunkach.

„Pojemność znamionowa” oznacza całkowitą liczbę amperogodzin (Ah), które można wykorzystać, gdy bateria jest w pełni naładowana w określonych warunkach odniesienia .

Poprawka 443

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik IV – Część A – akapit 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

„Spadek pojemności” oznacza spadek w czasie i po zużyciu ładunku, który bateria może dostarczyć w warunkach napięcia znamionowego, w stosunku do pierwotnej pojemności znamionowej deklarowanej przez wytwórcę.

„Spadek pojemności” oznacza spadek w czasie i po zużyciu ładunku, który bateria może dostarczyć w warunkach napięcia znamionowego, w stosunku do pierwotnej pojemności znamionowej.

Poprawka 444

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik IV – Część A – akapit 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

„Moc” oznacza ilość energii, jaką bateria może dostarczyć w danym okresie czasu.

„Moc” oznacza ilość energii, jaką bateria może dostarczyć w danym okresie czasu w warunkach odniesienia .

Poprawka 445

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik IV – Część A – akapit 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

„Opór wewnętrzny” oznacza przeciwstawienie się przepływowi prądu w ogniwie lub baterii, czyli sumę oporu elektronicznego i oporu jonowego w udziale w całkowitym oporze efektywnym, łącznie z właściwościami indukcyjnymi/ w zakresie pojemności.

„Opór wewnętrzny” oznacza przeciwstawienie się przepływowi prądu w ogniwie lub baterii w warunkach odniesienia , czyli sumę oporu elektronicznego i oporu jonowego w udziale w całkowitym oporze efektywnym, łącznie z właściwościami indukcyjnymi/ w zakresie pojemności.

Poprawka 446

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik IV – Część A – akapit 7 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

„Samorozładowanie” oznacza zmniejszenie zmagazynowanego ładunku elektrycznego, gdy elektrody baterii nie są podłączone (na przykład gdy bateria jest przechowywana lub nieużywana) przez dłuższy czas (np. 48 h, 168 h, 720 h), co powoduje stopniowe zmniejszanie się naładowania baterii w czasie.

Poprawka 447

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik V – punkt 6 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

6.

Propagacja termiczna

6.

Ochrona przed propagacją termiczną

Poprawka 448

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik V – punkt 7 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

7.

Uszkodzenia mechaniczne spowodowane działaniem sił zewnętrznych (upadek i uderzenie).

7.

Ochrona przed uszkodzeniami mechanicznymi

Badania te symulują jedną lub więcej sytuacji, w których bateria przypadkowo spada lub uderza w nią ciężki przedmiot , a następnie nadal działa ona zgodnie z przeznaczeniem, do którego została zaprojektowana. Kryteria symulacji tych sytuacji powinny odzwierciedlać rzeczywiste użytkowanie.

Badania te symulują jedną lub więcej sytuacji, w których bateria jest przypadkowo narażona na naprężenia mechaniczne , a następnie nadal działa ona zgodnie z przeznaczeniem, do którego została zaprojektowana. Kryteria symulacji tych sytuacji powinny odzwierciedlać rzeczywiste użytkowanie.

Poprawka 449

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik V – punkt 9 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

9a.

Badanie ognioodporności

 

W badaniu ognioodporności baterię poddaje się działaniu ognia i ocenia się ryzyko wybuchu. Pomiar uwolnionej energii jest ważnym wskaźnikiem bezpieczeństwa.

Poprawka 450

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik V – punkt 9 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

9b.

Emisja gazów – pomiary substancji niebezpiecznych

 

Baterie mogą zawierać znaczne ilości potencjalnie niebezpiecznych materiałów, np. wysoce łatwopalne elektrolity, składniki żrące i toksyczne. W określonych warunkach szczelność baterii może zostać naruszona i może dojść do uwolnienia niebezpiecznych gazów. W związku z tym w badaniach symulujących nieodpowiednie stosowanie i niewłaściwe użycie należy wskazać i określić ilościowo substancje uwalniane z baterii.

Poprawka 451

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik VI – Część A– ustęp 1 – punkt 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.

data wprowadzenia do obrotu;

skreśla się

Poprawka 452

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik VI – Część A– ustęp 1 – punkt 5 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

5a.

masa baterii

Poprawka 453

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik VI – Część A– ustęp 1 – punkt 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

7.

substancje niebezpieczne zawarte w baterii, inne niż rtęć, kadm lub ołów;

7.

substancje niebezpieczne zawarte w baterii, których stężenie m/m przekracza 0,1  %, inne niż rtęć, kadm lub ołów;

Poprawka 454

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik VI – Część A– ustęp 1 – punkt 8

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

8.

surowce krytyczne zawarte w baterii

skreśla się

Poprawka 455

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik VI – Część A a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Aa.

Dodatkowe informacje o bateriach dostępne za pomocą kodu QR

 

1.

Data wprowadzenia do obrotu.

 

2.

Surowce krytyczne zawarte w baterii, których stężenie m/m przekracza 0,1  %.

 

3.

Informacje dotyczące zużycia energii elektrycznej, innych form energii oraz, w stosownych przypadkach, innych podstawowych zasobów podczas użytkowania.

Poprawka 456

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik VI – Część C – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Kod QR jest w 100 % czarny ma rozmiary, które są łatwe do odczytania przez powszechnie dostępne czytniki QR, takie jak te zintegrowane w przenośnych urządzeniach komunikacyjnych.

Kod QR ma kolor, który silnie kontrastuje z tłem, na którym jest umieszczony, i rozmiary, które są łatwe do odczytania przez powszechnie dostępne czytniki QR, takie jak te zintegrowane w przenośnych urządzeniach komunikacyjnych.

Poprawka 457

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik VIII – Część A – punkt 1 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wewnętrzna kontrola produkcji to procedura oceny zgodności, w której wytwórca wywiązuje się ze zobowiązań określonych w pkt 2, 3 i 4, a także zapewnia i oświadcza, że bateria spełnia wymagania określone w art. 6, 9, 10, 11 , 12 , 13 i 14 mające do nich zastosowanie.

Wewnętrzna kontrola produkcji to procedura oceny zgodności, w której wytwórca wywiązuje się ze zobowiązań określonych w pkt 2, 3 i 4, a także zapewnia i oświadcza, że bateria spełnia wymagania określone w art. 6, 9, 11, 13 i 14 mające do nich zastosowanie.

Poprawka 458

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik VIII – Część – punkt 1 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wewnętrzna kontrola produkcji oraz nadzorowana weryfikacja to procedura oceny zgodności, dzięki której wytwórca wywiązuje się ze zobowiązań określonych w pkt 2, 3, 4 i 5, a także zapewnia i oświadcza, że bateria spełnia mające zastosowanie wymagania określone w art. 7, 8 i 39.

Wewnętrzna kontrola produkcji oraz nadzorowana weryfikacja to procedura oceny zgodności, dzięki której wytwórca wywiązuje się ze zobowiązań określonych w pkt 2, 3, 4 i 5, a także zapewnia i oświadcza, że bateria spełnia mające zastosowanie wymagania określone w art. 7, 8 , 10, 12 i 39.

Poprawka 507

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik IX – punkt 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.

Przedmiot deklaracji (identyfikacja baterii umożliwiająca jej identyfikowalność): opis baterii.

4.

Przedmiot deklaracji (identyfikacja baterii umożliwiająca jej identyfikowalność, która, w odpowiednim przypadku, może zawierać obraz baterii ): opis baterii.

Poprawka 459

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 1 – litera a a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

aa)

żelazo;

Poprawka 460

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 1 – litera a b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ab)

miedź;

Poprawka 461

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 1 – litera a c (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ac)

boksyt;

Poprawka 462

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 2 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

powietrze;

a)

powietrze , w tym zanieczyszczenie powietrza ;

Poprawka 463

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 2 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

woda;

b)

woda , w tym dostęp do wody, zanieczyszczenie i ubytek wód słodkich, wody pitnej, oceanów i mórz ;

Poprawka 464

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 2 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

gleba;

c)

gleba , w tym zanieczyszczenie gleby spowodowane usuwaniem i przetwarzaniem odpadów ;

Poprawka 465

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 2 – litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d)

różnorodność biologiczna;

d)

różnorodność biologiczna , w tym szkody wyrządzone dzikiej faunie i florze, siedliskom przyrodniczym i ekosystemom ;

Poprawka 466

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 2 – litera d a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

da)

klimat, w tym emisja gazów cieplarnianych;

Poprawka 467

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 2 – litera d b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

db)

gospodarka odpadami, w tym szkody spowodowane przez praktyki związane z odpadami przeróbczymi

Poprawka 468

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 2 – litera i

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

i)

życie społeczne.

i)

życie społeczne , w tym życie społeczne ludności rdzennej;

Poprawka 469

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 2 – litera i a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ia)

dostęp do informacji, udział społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostęp do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska.

Poprawka 470

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 3 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

decyzję COP VIII/28 Konwencji o różnorodności biologicznej  – Dobrowolne wytyczne w sprawie różnorodności biologicznej – całościowa ocena skutków;

c)

Konwencję o różnorodności biologicznej, w tym decyzję COP VIII/28 – Dobrowolne wytyczne w sprawie różnorodności biologicznej – całościowa ocena skutków;

Poprawka 471

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 3 – litera c a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ca)

porozumienie paryskie ONZ;

Poprawka 472

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 3 – litera c b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

cb)

osiem podstawowych konwencji MOP określonych w Deklaracji Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej podstawowych zasad i praw w pracy;

Poprawka 473

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 3 – litera c c (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

cc)

wszelkie inne międzynarodowe konwencje dotyczące środowiska, które są wiążące dla Unii lub jej państw członkowskich,

Poprawka 474

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 3 – litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d)

Trójstronną deklarację zasad dotyczących przedsiębiorstw wielonarodowych i polityki społecznej MOP;

skreśla się

Poprawka 475

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 3 – litera e

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

e)

Wytyczne OECD dotyczące należytej staranności w celu odpowiedzialnego prowadzenia działalności gospodarczej; oraz

skreśla się

Poprawka 476

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 3 – litera f

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

f)

Wytyczne OECD dotyczące należytej staranności dla odpowiedzialnych łańcuchów dostaw minerałów z obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka.

skreśla się

Poprawka 477

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 3 – litera f a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

fa)

wszelkie inne międzynarodowe konwencje dotyczące praw człowieka, które są wiążące dla Unii lub jej państw członkowskich.

Poprawka 478

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik X – punkt 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a.

Uznane na szczeblu międzynarodowym zasady należytej staranności mające zastosowanie do wymogów należytej staranności określonych w art. 39 niniejszego rozporządzenia:

a)

Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka;

b)

Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych;

c)

Trójstronną deklarację zasad dotyczących przedsiębiorstw wielonarodowych i polityki społecznej MOP;

d)

Wytyczne OECD dotyczące należytej staranności w celu odpowiedzialnego prowadzenia działalności gospodarczej;

e)

Wytyczne OECD dotyczące należytej staranności dla odpowiedzialnych łańcuchów dostaw minerałów z obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka.

Poprawka 479

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik XI – punkt 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.

Producenci lub, jeżeli wyznaczono je zgodnie z art. 47 ust. 2, organizacje odpowiedzialności producenta działające w ich imieniu oraz państwa członkowskie obliczają poziom zbierania jako odsetek otrzymany w wyniku podzielenia masy zużytych baterii przenośnych , z wyłączeniem zużytych baterii pochodzących z lekkich środków transportu, odebranych zgodnie z odpowiednio art. 48 i art. 55, w danym roku kalendarzowym w danym państwie członkowskim przez średnią masę takich baterii, które producenci sprzedają bezpośrednio użytkownikom końcowym lub dostarczają osobom trzecim w celu sprzedania ich użytkownikom końcowym, w tym państwie członkowskim, w danym roku oraz w poprzednich dwóch latach kalendarzowych.

1.

Producenci lub, jeżeli wyznaczono je zgodnie z art. 47 ust. 2, organizacje odpowiedzialności producenta działające w ich imieniu oraz państwa członkowskie obliczają poziom zbierania jako odsetek otrzymany w wyniku podzielenia masy zużytych baterii przenośnych odebranych zgodnie z odpowiednio art. 48 i art. 55, w danym roku kalendarzowym w danym państwie członkowskim przez średnią masę takich baterii, które producenci sprzedają bezpośrednio użytkownikom końcowym lub dostarczają osobom trzecim w celu sprzedania ich użytkownikom końcowym, w tym państwie członkowskim, w danym roku oraz w poprzednich dwóch latach kalendarzowych.

Poprawka 480

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik XI – punkt 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.

Producenci lub, jeżeli wyznaczono je zgodnie z art. 47 ust. 2, organizacje odpowiedzialności producenta działające w ich imieniu oraz państwa członkowskie obliczają poziom zbierania jako odsetek otrzymany w wyniku podzielenia masy zużytych baterii przenośnych ogólnego stosowania odebranych zgodnie z odpowiednio art. 48 i 55, w danym roku kalendarzowym w danym państwie członkowskim przez średnią masę takich baterii, które producenci sprzedają bezpośrednio użytkownikom końcowym lub dostarczają osobom trzecim w celu sprzedania ich użytkownikom końcowym, w tym państwie członkowskim, w danym roku oraz w poprzednich dwóch latach kalendarzowych.

Poprawka 481

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik XI – punkt 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.

Producenci lub, jeżeli wyznaczono je zgodnie z art. 47 ust. 2, organizacje odpowiedzialności producenta działające w ich imieniu oraz państwa członkowskie obliczają roczną sprzedaż baterii przenośnych , z wyłączeniem baterii z lekkich środków transportu, użytkownikom końcowym w danym roku, jako masę takich baterii udostępnionych na rynku po raz pierwszy na terytorium danego państwa członkowskiego w danym roku, z wyłączeniem wszelkich baterii przenośnych, które opuściły terytorium tego państwa członkowskiego w danym roku przed sprzedaniem ich użytkownikom końcowym.

2.

Producenci lub, jeżeli wyznaczono je zgodnie z art. 47 ust. 2, organizacje odpowiedzialności producenta działające w ich imieniu oraz państwa członkowskie obliczają roczną sprzedaż baterii przenośnych użytkownikom końcowym w danym roku, jako masę takich baterii udostępnionych na rynku po raz pierwszy na terytorium danego państwa członkowskiego w danym roku, z wyłączeniem wszelkich baterii przenośnych, które opuściły terytorium tego państwa członkowskiego w danym roku przed sprzedaniem ich użytkownikom końcowym.

Poprawka 482

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik XI – punkt 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.

Producenci lub, jeżeli wyznaczono je zgodnie z art. 47 ust. 2, organizacje odpowiedzialności producenta działające w ich imieniu oraz państwa członkowskie obliczają roczną sprzedaż baterii przenośnych ogólnego stosowania użytkownikom końcowym w danym roku, jako masę takich baterii udostępnionych na rynku po raz pierwszy na terytorium danego państwa członkowskiego w danym roku, z wyłączeniem wszelkich baterii przenośnych ogólnego stosowania, które opuściły terytorium tego państwa członkowskiego w danym roku przed sprzedaniem ich użytkownikom końcowym.

Poprawka 483

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik XII – Część A – punkt 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.

Należy wprowadzić specjalne środki ostrożności i środki bezpieczeństwa do celów przetwarzania zużytych baterii litowych, które należy chronić przed narażeniem na zbyt wysoką temperaturę, działanie wody, zgniecenie lub uszkodzenie fizyczne podczas obróbki, sortowania i przechowywania.

4.

Należy wprowadzić specjalne środki ostrożności i środki bezpieczeństwa do celów przetwarzania zużytych baterii litowych, które należy chronić przed narażeniem na zbyt wysoką temperaturę, działanie wody, zgniecenie lub uszkodzenie fizyczne podczas obróbki i sortowania. Powinny one być przechowywane w suchym miejscu, nienarażonym na działanie wysokich temperatur, ognia lub bezpośredniego światła słonecznego, w normalnym położeniu, w dobrze wentylowanych pomieszczeniach, chronionych przed wodą i deszczem. Zużyte baterie litowe należy również przykryć gumową matą elektroizolacyjną. Miejsce przechowywania zużytych baterii litowych oznacza się znakiem ostrzegawczym i przechowuje się tylko te baterie, które są dostatecznie zaizolowane w celu zapobieżenia zwarciom .

Poprawka 484

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik XII – Część B – punkt 1 – litera b a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ba)

recykling 85 % średniej masy baterii niklowo-kadmowych;

Poprawka 485

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik XII – Część B – punkt 2 – litera b a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ba)

recykling + 85 % średniej masy baterii niklowo-kadmowych;

Poprawka 486

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik XII – Część B – punkt 2 – litera b b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

bb)

recykling 70 % średniej masy innych zużytych baterii.

Poprawka 487

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik XII – Część C – punkt 1 – litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d)

35 % w przypadku litu;

d)

70 % w przypadku litu;

Poprawka 488

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik XII – Część C – punkt 2 – litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d)

70 % w przypadku litu;

d)

90 % w przypadku litu;

Poprawka 489

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik XIII – punkt 1 – litera r a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ra)

Status baterii (pierwszy cykl życia, zużyta, naprawiona, wykorzystana do innych celów, poddana recyklingowi).


(1)  Sprawa została odesłana do komisji właściwej w celu przeprowadzenia negocjacji międzyinstytucjonalnych na podstawie art. 59 ust. 4 akapit czwarty Regulaminu (A9-0031/2022).

(29)  Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dz.U. L 396 z 30.12.2006, s. 1).

(30)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE z dnia 18 września 2000 r. w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U. L 269 z 21.10.2000, s. 34).

(29)  Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dz.U. L 396 z 30.12.2006, s. 1).

(30)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE z dnia 18 września 2000 r. w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U. L 269 z 21.10.2000, s. 34).

(31)  „Product Environmental Footprint Category Rules for High Specific Energy Rechargeable Batteries for Mobile Applications” [„Zasady dotyczące kategorii śladu środowiskowego produktu odnoszące się do baterii wielokrotnego ładowania o wysokim poziomie określonego zużycia energii do zastosowań mobilnych”] https://ec.europa.eu/environment/eussd/smgp/pdf/PEFCR_Batteries.pdf

(32)  Porozumienie paryskie (Dz.U. L 282 z 19.10.2016, s. 4) oraz Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, dostępna pod adresem: https://unfccc.int/resource/docs/convkp/conveng.pdf

(31)  „Product Environmental Footprint Category Rules for High Specific Energy Rechargeable Batteries for Mobile Applications” [„Zasady dotyczące kategorii śladu środowiskowego produktu odnoszące się do baterii wielokrotnego ładowania o wysokim poziomie określonego zużycia energii do zastosowań mobilnych”] https://ec.europa.eu/environment/eussd/smgp/pdf/PEFCR_Batteries.pdf

(32)  Porozumienie paryskie (Dz.U. L 282 z 19.10.2016, s. 4) oraz Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, dostępna pod adresem: https://unfccc.int/resource/docs/convkp/conveng.pdf

(1)   Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiająca ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią (Dz.U. L 285 z 31.10.2009, s. 10).

(33)   Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiająca ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią (Dz.U. L 285 z 31.10.2009, s. 10).

(1)   Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/882 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie wymogów dostępności produktów i usług (Dz.U. L 151 z 7.6.2019, s. 70.)

(34)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniająca dyrektywę 2012/27/UE (Dz.U. L 158 z 14.6.2019, s. 125).

(34)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniająca dyrektywę 2012/27/UE (Dz.U. L 158 z 14.6.2019, s. 125).

(35)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie normalizacji europejskiej, zmieniające dyrektywy Rady 89/686/EWG i 93/15/EWG oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/9/WE, 94/25/WE, 95/16/WE, 97/23/WE, 98/34/WE, 2004/22/WE, 2007/23/WE, 2009/23/WE i 2009/105/WE oraz uchylające decyzję Rady 87/95/EWG i decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1673/2006/WE (Dz.U. L 316 z 14.11.2012, s. 12).

(35)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie normalizacji europejskiej, zmieniające dyrektywy Rady 89/686/EWG i 93/15/EWG oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/9/WE, 94/25/WE, 95/16/WE, 97/23/WE, 98/34/WE, 2004/22/WE, 2007/23/WE, 2009/23/WE i 2009/105/WE oraz uchylające decyzję Rady 87/95/EWG i decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1673/2006/WE (Dz.U. L 316 z 14.11.2012, s. 12).

(38)  Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, Odporność w zakresie surowców krytycznych: wytyczanie drogi do większego bezpieczeństwa i bardziej zrównoważonego rozwoju (COM(2020)0474 final).

(38)  Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, Odporność w zakresie surowców krytycznych: wytyczanie drogi do większego bezpieczeństwa i bardziej zrównoważonego rozwoju (COM(2020)0474 final).

(39)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/821 z dnia 17 maja 2017 r. ustanawiające obowiązki w zakresie należytej staranności w łańcuchu dostaw unijnych importerów cyny, tantalu i wolframu, ich rud oraz złota pochodzących z obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka (Dz.U. L 130 z 19.5.2017, s. 1)

(39)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/821 z dnia 17 maja 2017 r. ustanawiające obowiązki w zakresie należytej staranności w łańcuchu dostaw unijnych importerów cyny, tantalu i wolframu, ich rud oraz złota pochodzących z obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka (Dz.U. L 130 z 19.5.2017, s. 1)

(40)   Dziesięć zasad inicjatywy Global Compact ONZ , dostępne pod adresem: https://www. unglobalcompact .org/ what-is-gc / mission / principles

(41)  Wytyczne UNEP dotyczące społecznej oceny cyklu życia produktów, dostępne pod adresem: https://www.lifecycleinitiative.org/wp-content/uploads/2012/12/2009%20-%20Guidelines%20for%20sLCA%20-%20EN.pdf

(42)   Trójstronna deklaracja zasad dotyczących przedsiębiorstw wielonarodowych i polityki społecznej MOP , dostępna pod adresem : https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_emp/---emp_ent/---multi/documents/publication/wcms_094386.pdf

(43)  OECD (2018), Wytyczne OECD dotyczące należytej staranności w celu odpowiedzialnego prowadzenia działalności gospodarczej, dostępne pod adresem: http://mneguidelines.oecd.org/OECD-Due-Diligence-Guidance-for-Responsible-Business-Conduct.pdf

(44)  OECD (2016), Wytyczne OECD dotyczące należytej staranności dla odpowiedzialnych łańcuchów dostaw minerałów z obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka, wydanie trzecie, OECD Publishing, Paryż, https://doi.org/10.1787/9789264252479-en

(40)   Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka , dostępne pod adresem https://www.ohchr.org/sites/default/files/documents/publications/guidingprinciplesbusinesshr_en.pdf

(41)  Wytyczne UNEP dotyczące społecznej oceny cyklu życia produktów, dostępne pod adresem: https://www.lifecycleinitiative.org/wp-content/uploads/2012/12/2009%20-%20Guidelines%20for%20sLCA%20-%20EN.pdf

(42)   Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, dostępne pod adresem http://mneguidelines.oecd.org/guidelines/

(43)  OECD (2018), Wytyczne OECD dotyczące należytej staranności w celu odpowiedzialnego prowadzenia działalności gospodarczej, dostępne pod adresem: http://mneguidelines.oecd.org/due-diligence-guidance-for-responsible-business-conduct.htm

(44)  OECD (2016), Wytyczne OECD dotyczące należytej staranności dla odpowiedzialnych łańcuchów dostaw minerałów z obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka, wydanie trzecie, OECD Publishing, Paryż, https://doi.org/10.1787/9789264252479-en

(45)   Wytyczne OECD dotyczących należytej staranności, s. 15.

(46)  OECD (2011), Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, Paryż; OECD (2006 r.), Narzędzie OECD służące podnoszeniu świadomości w zakresie ryzyka dla przedsiębiorstw wielonarodowych na słabo zarządzanych obszarach, Paryż; oraz Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka: wdrażanie dokumentu ramowego ONZ „Chronić, szanować, naprawiać” (sprawozdanie Johna Ruggie, specjalnego przedstawiciela Sekretarza Generalnego ONZ ds. respektowania praw człowieka przez korporacje transnarodowe i inne przedsiębiorstwa, A/HRC/17/31, 21 marca 2011 r.).

(46)  OECD (2011), Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, Paryż; OECD (2006 r.), Narzędzie OECD służące podnoszeniu świadomości w zakresie ryzyka dla przedsiębiorstw wielonarodowych na słabo zarządzanych obszarach, Paryż; oraz Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka: wdrażanie dokumentu ramowego ONZ „Chronić, szanować, naprawiać” (sprawozdanie Johna Ruggie, specjalnego przedstawiciela Sekretarza Generalnego ONZ ds. respektowania praw człowieka przez korporacje transnarodowe i inne przedsiębiorstwa, A/HRC/17/31, 21 marca 2011 r.).

(47)  W tym Powszechnej deklaracji praw człowieka, Międzynarodowego paktu praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych, Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, Konwencji o prawach dziecka i Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.

(48)  Osiem podstawowych konwencji to 1. Konwencja dotycząca wolności związkowej i ochrony praw związkowych z 1948 r. (nr 87), 2. Konwencja dotycząca stosowania zasad prawa organizowania się i rokowań zbiorowych z 1949 r. (nr 98), 3. Konwencja dotycząca pracy przymusowej lub obowiązkowej z 1930 r. (nr 29) (i protokół do niej z 2014 r.), 4. Konwencja dotycząca zniesienia pracy przymusowej z 1957 r. (nr 105), 5. Konwencja dotycząca najniższego wieku dopuszczenia do zatrudnienia z 1973 r. (nr 138), 6. Konwencja dotycząca zakazu i natychmiastowych działań na rzecz eliminowania najgorszych form pracy dzieci z 1999 r. (nr 182), 7. Konwencja dotycząca jednakowego wynagrodzenia z 1951 r. (nr 100), 8. Konwencja dotycząca dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu z 1958 r. (nr 111).

(47)  W tym Powszechnej deklaracji praw człowieka, Międzynarodowego paktu praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych, Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, Konwencji o prawach dziecka i Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych oraz oenzetowskiej Deklaracji o prawach ludności rdzennej .

(48)  Osiem podstawowych konwencji to 1. Konwencja dotycząca wolności związkowej i ochrony praw związkowych z 1948 r. (nr 87), 2. Konwencja dotycząca stosowania zasad prawa organizowania się i rokowań zbiorowych z 1949 r. (nr 98), 3. Konwencja dotycząca pracy przymusowej lub obowiązkowej z 1930 r. (nr 29) (i protokół do niej z 2014 r.), 4. Konwencja dotycząca zniesienia pracy przymusowej z 1957 r. (nr 105), 5. Konwencja dotycząca najniższego wieku dopuszczenia do zatrudnienia z 1973 r. (nr 138), 6. Konwencja dotycząca zakazu i natychmiastowych działań na rzecz eliminowania najgorszych form pracy dzieci z 1999 r. (nr 182), 7. Konwencja dotycząca jednakowego wynagrodzenia z 1951 r. (nr 100), 8. Konwencja dotycząca dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu z 1958 r. (nr 111).

(49)  Jak określono w Konwencji o różnorodności biologicznej, dostępnej pod adresem https://www.cbd.int/convention/text/, a w szczególności w decyzji COP VIII/28 „Dobrowolne wytyczne w sprawie różnorodności biologicznej – całościowa ocena skutków”, dostępnej pod adresem https://www.cbd.int/decision/cop/?id=11042.

(49)  Jak określono w Konwencji o różnorodności biologicznej, dostępnej pod adresem https://www.cbd.int/convention/text/, a w szczególności w decyzji COP VIII/28 „Dobrowolne wytyczne w sprawie różnorodności biologicznej – całościowa ocena skutków”, dostępnej pod adresem https://www.cbd.int/decision/cop/?id=11042.

(50)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy (Dz.U. L 312 z 22.11.2008, s. 3).

(51)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/19/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE) (Dz.U. L 197 z 24.7.2012, s. 38).

(50)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy (Dz.U. L 312 z 22.11.2008, s. 3).

(51)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/19/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE) (Dz.U. L 197 z 24.7.2012, s. 38).

(53)  Rozporządzenie (WE) nr 1059/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 maja 2003 r. w sprawie ustalenia wspólnej klasyfikacji Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NUTS) (Dz.U. L 154 z 21.6.2003, s. 1).

(53)  Rozporządzenie (WE) nr 1059/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 maja 2003 r. w sprawie ustalenia wspólnej klasyfikacji Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NUTS) (Dz.U. L 154 z 21.6.2003, s. 1).

(54)  Dyrektywa Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów (Dz.U. L 182 z 16.7.1999, s. 1).

(54)  Dyrektywa Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów (Dz.U. L 182 z 16.7.1999, s. 1).

(58)  Rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów (Dz.U. L 190 z 12.7.2006, s. 1).

(59)  Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1418/2007 z dnia 29 listopada 2007 r. dotyczące wywozu w celu poddania odzyskowi niektórych odpadów wymienionych w załączniku III lub IIIA rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady do pewnych państw, których nie obowiązuje decyzja OECD w sprawie kontroli transgranicznego przemieszczania odpadów (Dz.U. L 316 z 4.12.2007, s. 6).

(60)  2000/532/WE: Decyzja Komisji z dnia 3 maja 2000 r. zastępująca decyzję 94/3/WE ustanawiającą wykaz odpadów zgodnie z art. 1 lit. a) dyrektywy Rady 75/442/EWG w sprawie odpadów oraz decyzję Rady 94/904/WE ustanawiającą wykaz odpadów niebezpiecznych zgodnie z art. 1 ust. 4 dyrektywy Rady 91/689/EWG w sprawie odpadów niebezpiecznych (Dz.U. L 226 z 6.9.2000, s. 3).

(58)  Rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów (Dz.U. L 190 z 12.7.2006, s. 1).

(59)  Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1418/2007 z dnia 29 listopada 2007 r. dotyczące wywozu w celu poddania odzyskowi niektórych odpadów wymienionych w załączniku III lub IIIA rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady do pewnych państw, których nie obowiązuje decyzja OECD w sprawie kontroli transgranicznego przemieszczania odpadów (Dz.U. L 316 z 4.12.2007, s. 6).

(60)  2000/532/WE: Decyzja Komisji z dnia 3 maja 2000 r. zastępująca decyzję 94/3/WE ustanawiającą wykaz odpadów zgodnie z art. 1 lit. a) dyrektywy Rady 75/442/EWG w sprawie odpadów oraz decyzję Rady 94/904/WE ustanawiającą wykaz odpadów niebezpiecznych zgodnie z art. 1 ust. 4 dyrektywy Rady 91/689/EWG w sprawie odpadów niebezpiecznych (Dz.U. L 226 z 6.9.2000, s. 3).

(62)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1020 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie nadzoru rynku i zgodności produktów oraz zmieniające dyrektywę 2004/42/WE oraz rozporządzenia (WE) nr 765/2008 i (UE) nr 305/2011 (Dz.U. L 169 z 25.6.2019, s. 1).

(62)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1020 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie nadzoru rynku i zgodności produktów oraz zmieniające dyrektywę 2004/42/WE oraz rozporządzenia (WE) nr 765/2008 i (UE) nr 305/2011 (Dz.U. L 169 z 25.6.2019, s. 1).

(63)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylająca dyrektywę 2004/18/WE (Dz.U. L 94 z 28.3.2014, s. 65).

(64)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych, uchylająca dyrektywę 2004/17/WE (Dz.U. L 94 z 28.3.2014, s. 243).

(63)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylająca dyrektywę 2004/18/WE (Dz.U. L 94 z 28.3.2014, s. 65).

(64)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych, uchylająca dyrektywę 2004/17/WE (Dz.U. L 94 z 28.3.2014, s. 243).

(1a)   Dyrektywa Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiająca wspólnotowe ramy bezpieczeństwa jądrowego obiektów jądrowych (Dz.U. L 172 z 2.7.2009, s. 18).

(1a)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 168/2013 z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie homologacji i nadzoru rynku pojazdów dwu- lub trzykołowych oraz czterokołowców (Dz.U. L 60 z 2.3.2013, s. 52).

(1a)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/858 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie homologacji i nadzoru rynku pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz układów, komponentów i oddzielnych zespołów technicznych przeznaczonych do tych pojazdów, zmieniające rozporządzenie (WE) nr 715/2007 i (WE) nr 595/2009 oraz uchylające dyrektywę 2007/46/WE (Dz.U. L 151 z 14.6.2018, s. 1).

(67)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz.U. L 353 z 31.12.2008, s. 1).

(67)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz.U. L 353 z 31.12.2008, s. 1).

(80)  https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32013H0179&from=PL

(81)  https://ec.europa.eu/environment/eussd/smgp/pdf/PEFCR_guidance_v6.3.pdf

(82)  Zob https://ec.europa.eu/environment/eussd/smgp/dev_methods.htm

(80)  https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32013H0179&from=PL

(81)  https://ec.europa.eu/environment/eussd/smgp/pdf/PEFCR_guidance_v6.3.pdf

(82)  Zob. https://ec.europa.eu/environment/eussd/smgp/dev_methods.htm