|
ISSN 1977-1002 |
||
|
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117 |
|
|
||
|
Wydanie polskie |
Informacje i zawiadomienia |
Rocznik 65 |
|
Spis treści |
Strona |
|
|
|
||
|
|
PARLAMENT EUROPEJSKI
|
|
|
I Rezolucje, zalecenia i opinie |
|
|
|
REZOLUCJE |
|
|
|
Parlament Europejski |
|
|
|
Wtorek, 14 września 2021 r. |
|
|
2022/C 117/01 |
||
|
2022/C 117/02 |
||
|
2022/C 117/03 |
||
|
2022/C 117/04 |
||
|
|
Czwartek, 16 września 2021 r. |
|
|
2022/C 117/05 |
||
|
2022/C 117/06 |
||
|
2022/C 117/07 |
||
|
2022/C 117/08 |
||
|
2022/C 117/09 |
||
|
2022/C 117/10 |
||
|
2022/C 117/11 |
||
|
2022/C 117/12 |
||
|
2022/C 117/13 |
||
|
2022/C 117/14 |
||
|
2022/C 117/15 |
||
|
2022/C 117/16 |
||
|
2022/C 117/17 |
||
|
|
ZALECENIA |
|
|
|
Parlament Europejski |
|
|
|
Czwartek, 16 września 2021 r. |
|
|
2022/C 117/18 |
|
|
II Komunikaty |
|
|
|
KOMUNIKATY INSTYTUCJI, ORGANÓW I JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH UNII EUROPEJSKIEJ |
|
|
|
Parlament Europejski |
|
|
|
Wtorek, 14 września 2021 r. |
|
|
2022/C 117/19 |
|
|
III Akty przygotowawcze |
|
|
|
Parlament Europejski |
|
|
|
Wtorek, 14 września 2021 r. |
|
|
2022/C 117/20 |
||
|
2022/C 117/21 |
||
|
2022/C 117/22 |
||
|
2022/C 117/23 |
||
|
|
Środa, 15 września 2021 r. |
|
|
2022/C 117/24 |
||
|
2022/C 117/25 |
||
|
2022/C 117/26 |
||
|
2022/C 117/27 |
||
|
2022/C 117/28 |
||
|
2022/C 117/29 |
||
|
|
Czwartek, 16 września 2021 r. |
|
|
2022/C 117/30 |
||
|
2022/C 117/31 |
||
|
2022/C 117/32 |
||
|
2022/C 117/33 |
||
|
2022/C 117/34 |
|
Skróty i symbole
(Wskazana procedura opiera się na podstawie prawnej zaproponowanej w projekcie aktu) Poprawki Parlamentu: Nowe fragmenty tekstu zaznacza się wytłuszczonym drukiem i kursywą . Fragmenty tekstu, które zostały skreślone, zaznacza się za pomocą symbolu ▌ lub przekreśla. Zmianę brzmienia zaznacza się przez wyróżnienie nowego tekstu wytłuszczonym drukiem i kursywą i usunięcie lub przekreślenie zastąpionego tekstu. |
|
PL |
|
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/1 |
PARLAMENT EUROPEJSKI
SESJA 2021–2022
Posiedzenia od 13 do 16 września 2021 r.
TEKSTY PRZYJĘTE
I Rezolucje, zalecenia i opinie
REZOLUCJE
Parlament Europejski
Wtorek, 14 września 2021 r.
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/2 |
P9_TA(2021)0366
Prawa osób LGBTIQ w UE
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 września 2021 r. w sprawie praw osób LGBTIQ w UE (2021/2679(RSP))
(2022/C 117/01)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej (TUE), w szczególności jego art. 2 i 3, oraz Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 8, 10, 18 i 21, |
|
— |
uwzględniając Kartę Praw Podstawowych Unii Europejskiej (Kartę), w szczególności jej art. 7, 9, 21, art. 24 ust. 2 i 3 oraz art. 45, |
|
— |
uwzględniając europejską konwencję praw człowieka, w szczególności jej art. 8 dotyczący prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego oraz art. 14 i protokół nr 12 w sprawie zakazu dyskryminacji, |
|
— |
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając Europejską kartę społeczną podpisaną w Turynie 18 października 1961 r., |
|
— |
uwzględniając Konwencję ONZ o prawach dziecka, |
|
— |
uwzględniając rezolucję nr 2239 (2018) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z 10 października 2018 r. w sprawie życia prywatnego i rodzinnego: osiągnięcie równości bez względu na orientację seksualną (1), |
|
— |
uwzględniając rezolucję nr 2048 (2015) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z 22 kwietnia 2015 r. w sprawie dyskryminacji osób transpłciowych w Europie (2), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, zmieniająca rozporządzenie (EWG) nr 1612/68 i uchylająca dyrektywy 64/221/EWG, 68/360/EWG, 72/194/EWG, 73/148/EWG, 75/34/EWG, 75/35/EWG, 90/364/EWG, 90/365/EWG i 93/96/EWG (3), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 12 listopada 2020 r. pt. „Unia równości: strategia na rzecz równości osób LGBTIQ na lata 2020–2025” (COM(2020)0698), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Rady 2000/78/WE z 27 listopada 2000 r. ustanawiającą ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (4), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 11 marca 2021 r. w sprawie ogłoszenia UE strefą wolności osób LGBTI (5), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 18 grudnia 2019 r. w sprawie dyskryminacji osób LGBTI i nawoływania do nienawiści do nich w sferze publicznej, w tym stref wolnych od LGBTI (6), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 14 lutego 2019 r. w sprawie przyszłości wykazu działań na rzecz osób LGBTI (2019–2024) (7), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 17 września 2020 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie stwierdzenia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez Rzeczpospolitą Polską zasady praworządności (8), |
|
— |
uwzględniając wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 5 czerwca 2018 r. w sprawie Relu Adrian Coman i in. przeciwko Inspectoratul General pentru Imigrări i Ministerul Afacerilor Interne (9) oraz z 23 kwietnia 2020 r. w sprawie NH przeciwko Associazione Avvocatura per i diritti LGBTI – Rete Lenford (10), a także opinię rzecznik generalnej J. Kokott z 15 kwietnia 2021 r. w sprawie V.M.M. przeciwko Stolichna Obsthina, Rayon „Pancharevo” (11), |
|
— |
uwzględniając wyroki TSUE w sprawach Maruko, Römer i Hay (12) oraz wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC) w sprawie Taddeucci i McCall (13), |
|
— |
uwzględniając art. 227 ust. 2 Regulaminu, |
|
A. |
mając na uwadze, że prawa osób LGBTIQ są prawami człowieka; |
|
B. |
mając na uwadze, że Komisja Petycji otrzymała kilka petycji, w których wyrażono zaniepokojenie dyskryminacją, jakiej osoby LGBTIQ, a w szczególności pary osób tej samej płci i tęczowe rodziny, doświadczają w całej UE; |
|
C. |
mając na uwadze, że w petycjach tych wzywa się z jednej strony do zagwarantowania tęczowym rodzinom tych samych praw rodzinnych co rodzinom tworzonym przez pary różnej płci i ich dzieci we wszystkich państwach członkowskich, a w szczególności prawa do swobodnego przemieszczania się na terytorium UE i wzajemnego uznawania ich związków i rodzicielstwa, a z drugiej strony do zastosowania środków przeciwko Polsce, która narusza zasady niedyskryminacji, równości i wolności słowa i gdzie przyjęto także „Samorządowe Karty Praw Rodzin” oraz rezolucje określające gminy i regiony jako wolne od „ideologii LGBTI” (tzw. strefy wolne od LGBTI); |
|
D. |
mając na uwadze, że 22 marca 2021 r. Komisja Petycji zorganizowała warsztaty na temat praw osób LGBTI+ w UE, podczas których przedstawiono badanie zlecone w imieniu komisji przez Departament Tematyczny Parlamentu Europejskiego ds. Praw Obywatelskich i Spraw Konstytucyjnych zatytułowane „Obstacles to the Free Movement of Rainbow Families in the EU” [Przeszkody w swobodnym przemieszczaniu się tęczowych rodzin w UE]; |
|
E. |
mając na uwadze, że z wyżej wymienionego badania wynika, iż w 2021 r. tęczowe rodziny nadal napotykają poważne przeszkody w swobodnym przemieszczaniu się w UE, co ma negatywny wpływ na dobro dzieci, oraz że przy wykonywaniu kompetencji UE w odniesieniu do swobodnego przemieszczania się obywateli UE i członków ich rodzin instytucje UE mogłyby podjąć działania w celu usunięcia tych przeszkód; mając na uwadze, że rodzice transpłciowi, których dokumenty tożsamości nie są uznawane po przekroczeniu granicy, mogą utracić wszelkie więzi prawne z dziećmi, co poważnie wpływa na dobro dzieci; |
|
F. |
mając na uwadze, że art. 21 TFUE stanowi, że każdy obywatel Unii ma prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich; |
|
G. |
mając na uwadze, że Unia Europejska musi zwalczać wykluczenie społeczne i dyskryminację; |
|
H. |
mając na uwadze, że prawo do równego traktowania i niedyskryminacji stanowi prawo podstawowe zapisane w Traktatach UE i Karcie oraz że należy zapewnić jego pełne poszanowanie; mając na uwadze, że równość i ochrona mniejszości należą do wartości UE zapisanych w art. 2 TUE, które UE rozwija poprzez inicjatywy i działania w ramach „Unii równości”; |
|
I. |
mając na uwadze, że we wrześniu 2020 r. w orędziu o stanie Unii przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen podkreśliła – odnosząc się do potrzeby wzajemnego uznawania więzi rodzinnych w UE – że „jeżeli jest się rodzicem w jednym kraju, jest się rodzicem w każdym kraju”; |
|
J. |
mając na uwadze, że na mocy prawa międzynarodowego i Traktatów UE wszystkie państwa członkowskie podjęły zobowiązania i zadania związane z poszanowaniem, gwarantowaniem, ochroną oraz stosowaniem praw podstawowych; |
|
K. |
mając na uwadze, że choć UE poczyniła postępy w sprawie małżeństw i związków cywilnych, praw osób LGBTIQ do adopcji i ochrony prawnej przed dyskryminacją, nawoływaniem do nienawiści i przestępstwami z nienawiści, odnotowano również kroki wstecz, takie jak wroga retoryka wybranych w wyborach polityków, gwałtowny wzrost przemocy na tle homofobicznym i transfobicznym oraz ogłoszenie tzw. stref wolnych od LGBTI; |
|
L. |
mając na uwadze, że osoby LGBTIQ nadal doświadczają dyskryminacji i przemocy w Europie; mając na uwadze, że mapa Rainbow Europe z 2021 r., będąca coroczną analizą porównawczą ILGA-Europe, ujawnia powszechną i niemal całkowitą stagnację w zakresie praw człowieka przysługujących osobom LGBTIQ, szczególnie w odniesieniu do uznawania przepisów prawa rodzinnego w całej Europie, oraz ukazuje, że w tym roku nie nastąpiła ani jedna zmiana prawna lub polityczna mająca pozytywny wpływ na osoby LGBTIQ; |
|
M. |
mając na uwadze, że w badaniu z 2019 r. Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) stwierdziła, że w UE następuje wzrost dyskryminacji ze względu na orientację seksualną, tożsamość płciową, ekspresję płciową i cechy płciowe; |
|
N. |
mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich osoby LGBTIQ wciąż spotykają się z dyskryminacją w zakresie ochrony socjalnej, zabezpieczenia społecznego, opieki zdrowotnej, edukacji oraz dostępności i możliwości nabywania towarów i innych usług dostępnych publicznie, w tym mieszkań; mając na uwadze, że horyzontalna dyrektywa w sprawie niedyskryminacji, która mogłaby częściowo wypełnić tę lukę dotyczącą ochrony poza rynkiem pracy, pozostaje od ponad 10 lat zablokowana w Radzie; |
|
O. |
mając na uwadze, że nie wszystkie państwa członkowskie UE zapewniają osobom LGBTIQ ochronę prawną przed dyskryminacją; |
|
P. |
mając na uwadze, że nie istnieją przepisy unijne dotyczące uznawania między państwami członkowskimi orzeczeń w sprawie rodzicielstwa ani przepisy unijne mające na celu rozwiązywanie konfliktów w tym zakresie; mając na uwadze, że niektóre państwa członkowskie nie uznają małżeństw osób tej samej płci zawartych w innym państwie członkowskim do celów prawa krajowego innych niż uzyskanie dokumentu pobytowego; mając na uwadze, że niektóre państwa członkowskie, które zezwalają parom tej samej płci na zawarcie małżeństwa, wydają się niechętne uznawaniu zarejestrowanych partnerów tej samej płci z innych państw członkowskich; mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich parom tej samej płci mającym dzieci można odmówić prawnego uznania ich za rodziców własnych dzieci (14); mając na uwadze, że rodzicom transpłciowym często odmawia się prawnego uznania płci podczas przekraczania granic, co powoduje, że organy graniczne nie uznają ich za rodziców ich własnych dzieci; |
|
1. |
z zadowoleniem odnotowuje, że 12 listopada 2020 r. Komisja Europejska przyjęła strategię na rzecz równości osób LGBTIQ na lata 2020–2025 (COM(2020)0698) – pierwszą taką strategię w historii – przewidującą, że do 2022 r. podjęte zostaną dwa kluczowe działania: inicjatywa ustawodawcza w celu ochrony praw tęczowych rodzin oraz aktualizacja wytycznych z 2009 r. dotyczących swobodnego przemieszczania się; |
|
2. |
wyraża głębokie zaniepokojenie dyskryminacją tęczowych rodzin, w tym dzieci, w UE oraz tym, że osoby należące do tych rodzin są pozbawiane praw ze względu na orientację seksualną, tożsamość płciową lub cechy płciowe rodziców lub partnerów; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby zlikwidowały tę dyskryminację i usunęły przeszkody w korzystaniu z podstawowego prawa do swobodnego przemieszczania się na terytorium UE; |
|
3. |
podkreśla, że trzeba dążyć do tego, by osoby LGBTIQ dysponowały pełnią praw podstawowych w całej UE, i przypomina, że instytucje i państwa członkowskie UE mają obowiązek stać na straży tych praw zgodnie z Traktatami i Kartą, a także prawem międzynarodowym; |
|
4. |
podkreśla, że UE musi przyjąć wspólne podejście do uznawania jednopłciowych małżeństw i związków partnerskich; wzywa państwa członkowskie, aby w szczególności wprowadziły odpowiednie przepisy zapewniające wszystkim rodzinom pełne poszanowanie prawa do życia prywatnego i rodzinnego bez dyskryminacji oraz możliwość swobodnego przemieszczania się, co obejmuje środki ułatwiające uznawanie płci prawnej rodziców transpłciowych; |
|
5. |
przypomina, że prawo UE ma pierwszeństwo przed wszelkiego rodzaju prawem krajowym, w tym przed sprzecznymi z nim przepisami konstytucyjnymi, i dlatego państwa członkowskie nie mogą powoływać się na niekonstytucyjność małżeństw jednopłciowych lub na konstytucyjną ochronę „moralności” lub „porządku publicznego”, by ograniczyć – z naruszeniem praw tęczowych rodzin przenoszących się na ich terytorium – podstawowe prawo do swobodnego przemieszczania się osób w UE; |
|
6. |
z całą stanowczością potępia fakt, że dotąd nie przyjęto wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną (15), przedłożonego 2 lipca 2008 r.; wzywa Radę do zatwierdzenia tego wniosku; podkreśla, że impas ten stanowi niewłaściwy sygnał ze strony instytucji unijnych, sugerujący, że przymykają one oko na poważną dyskryminację w państwach członkowskich UE i pozwalają na jej trwanie; |
|
7. |
wzywa Komisję, aby zadbała, by wszystkie państwa członkowskie UE respektowały prawną ciągłość więzi rodzinnych między członkami tęczowych rodzin przenoszącymi się na ich terytorium z innego państwa członkowskiego, przynajmniej we wszystkich przypadkach, w których wymaga tego europejska konwencja praw człowieka; |
|
8. |
wzywa Komisję, aby zaproponowała przepisy zobowiązujące wszystkie państwa członkowskie, by uznawały, do celów prawa krajowego, osoby dorosłe wymienione w akcie urodzenia wydanym w innym państwie członkowskim za rodziców prawnych dziecka, bez względu na płeć prawną lub stan cywilny tych osób, a także zobowiązujące wszystkie państwa członkowskie, by uznawały, do celów prawa krajowego, małżeństwa lub zarejestrowane związki partnerskie zawarte w innym państwie członkowskim we wszystkich sytuacjach, w których małżonkowie lub zarejestrowani partnerzy mają prawo do równego traktowania zgodnie z orzecznictwem ETPC; podkreśla, że ważne jest, by akty urodzenia były uznawane we wszystkich państwach członkowskich niezależnie od płci rodziców, gdyż gwarantowałoby to, że dzieci nie staną się bezpaństwowcami po przeprowadzce do innego państwa członkowskiego; |
|
9. |
popiera zobowiązanie Komisji do wystąpienia z inicjatywą ustawodawczą mającą na celu rozszerzenie wykazu przestępstw wymagających działania na szczeblu UE o przestępstwa z nienawiści i mowę nienawiści, w tym przeciwko osobom LGBTIQ, a także do przedstawienia wniosku w sprawie wzajemnego uznawania rodzicielstwa i ewentualnych środków wspierających wzajemne uznawanie jednopłciowych związków partnerskich przez państwa członkowskie; wzywa przyszłe prezydencje Rady, aby priorytetowo traktowały te kwestie w swoich programach; |
|
10. |
wzywa Komisję, aby podjęła konkretne działania w celu zapewnienia swobody przemieszczania się wszystkim rodzinom, w tym rodzinom tęczowym, zgodnie z wyrokiem w sprawie Coman i Hamilton (16), w myśl którego termin „współmałżonek” stosowany w dyrektywie w sprawie swobodnego przemieszczania się ma zastosowanie również do partnerów tej samej płci; zwraca się do Komisji, aby zbadała, czy państwa członkowskie stosują się do wyroku w sprawie Coman i Hamilton, a wobec państw, które się do niego nie stosują, podjęła działania w celu egzekwowania prawa na podstawie art. 258 TFUE; wzywa Komisję do podjęcia takich działań wobec Rumunii w związku z aktualnym nieprzestrzeganiem przez nią tego wyroku oraz brakiem środków odwoławczych, który zmusił powoda do wniesienia sprawy do ETPC; |
|
11. |
zwraca się do Komisji, aby w przyszłych wytycznych dotyczących swobodnego przemieszczania się zawarła uściślenia gwarantujące, że dyrektywa 2000/78/WE będzie czytana w świetle wyroków TSUE w sprawach Maruko, Römer oraz Hay oraz wyroku ETPC w sprawie Taddeucci i McCall, które wymagają od państw członkowskich zakazania wszelkiej dyskryminacji par osób tej samej płci w odniesieniu do zatrudnienia, szkolenia zawodowego lub wszelkich innych obszarów wchodzących w zakres przedmiotowy dyrektywy; |
|
12. |
wzywa Komisję, aby przedłożyła wniosek dotyczący przeglądu art. 2 ust. 2 lit. b) dyrektywy 2004/38/WE, w szczególności w celu zniesienia warunku „jeżeli ustawodawstwo przyjmującego państwa członkowskiego uznaje równoważność między zarejestrowanym związkiem partnerskim a małżeństwem”, tak by zapewnić zgodność z art. 21 Karty; |
|
13. |
wzywa Komisję, aby w przyszłych wytycznych dotyczących swobodnego przemieszczania się – w celu zapewnienia prawidłowego stosowania prawa w tym zakresie – zaapelowała do państw członkowskich o konsekwentne wdrażanie dyrektywy 2004/38/WE bez dyskryminacji między beneficjentami tej dyrektywy, takimi jak pary osób różnej płci i pary osób tej samej płci, sprecyzowała, że odniesienia do określeń „partner”, „rodzic”, „dziecko”, „bezpośredni zstępny” lub „bezpośredni wstępny” nie mogą dyskryminować tęczowych rodzin, zagwarantowała tęczowym rodzinom, które korzystają z prawa do swobodnego przemieszczania się w UE, prawo do łączenia rodzin na równi z parami osób różnej płci, a także zagwarantowała, że ocena sytuacji osobistej par mająca na celu „ułatwienie” przyjęcia na terytorium danego państwa niezarejestrowanego partnera obywatela Unii będzie wolna od dyskryminacji ze względu na orientację seksualną; |
|
14. |
zwraca się do Komisji, aby zajęła się dyskryminacją społeczności LGBTIQ w Polsce i na Węgrzech, tak by skłonić te państwa członkowskie do prawidłowego stosowania i przestrzegania prawodawstwa UE w tej dziedzinie; wzywa Radę do wznowienia dyskusji na temat postępowań na podstawie art. 7 TUE przeciwko Polsce i Węgrom, w tym w odniesieniu do praw osób LGBTIQ; przypomina swoje stanowisko z 17 września 2020 r. i wzywa Komisję, aby w pełni wykorzystywała dostępne narzędzia – w szczególności przyspieszone postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego i wnioski do Trybunału Sprawiedliwości o zastosowanie środków tymczasowych, a także instrumenty budżetowe – w celu eliminacji wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez Polskę i Węgry wartości, na których opiera się Unia; wzywa Komisję, aby stale i regularnie informowała Parlament oraz ściśle z nim współpracowała; |
|
15. |
zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich. |
(1) Rezolucja nr 2239 (2018) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy.
(2) Rezolucja nr 2048 (2015) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy.
(3) Dz.U. L 158 z 30.4.2004, s. 77.
(4) Dz.U. L 303 z 2.12.2000, s. 16.
(5) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0089.
(6) Dz.U. C 255 z 29.6.2021, s. 7.
(7) Dz.U. C 449 z 23.12.2020, s. 146.
(8) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0225.
(9) Sprawa C 673/16, Coman, EU:C:218:385.
(10) Sprawa C-507/18, NH, EU:C:2020:289.
(11) Sprawa C 490/20, V.M.A, EU:C:2021:296.
(12) Sprawa C-267/06, Maruko, EU:C:2008:179; Sprawa C-147/08, Römer, EU:C:2011:286; sprawa C-267/12, Hay, EU:C:2013:823.
(13) ETPC Taddeucci i McCall przeciwko Włochom, nr 51361/09.
(14) „Obstacles to the Free Movement of Rainbow Families in the EU” [Przeszkody w swobodnym przemieszczaniu się tęczowych rodzin w UE], badanie zlecone przez Departament Tematyczny Parlamentu Europejskiego ds. Praw Obywatelskich i Spraw Konstytucyjnych na wniosek Komisji Petycji, 2021 r. Obstacles to the Free Movement of Rainbow Families in the EU (europa.eu).
(15) COM(2008)0426.
(16) Wyrok z dnia 5 czerwca 2018 r. w sprawie Coman, C-673/16, EU:C:2018:385.
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/7 |
P9_TA(2021)0367
Ku dostosowanej do przyszłych wyzwań żegludze śródlądowej w Europie
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 września 2021 r. ku dostosowanej do przyszłych wyzwań żegludze śródlądowej w Europie (2021/2015(INI))
(2022/C 117/02)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 25 lutego 2021 r. zatytułowany „Evaluation of Directive 2005/44/EC on Harmonised River Information Services (RIS)” [Ocena dyrektywy 2005/44/WE w sprawie zharmonizowanych usług informacji rzecznej (RIS)] (SWD(2021)0050), |
|
— |
uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z 24 lutego 2021 r. zatytułowany „Evaluation of the 2013 Urban Mobility Package” [Ocena funkcjonowania Pakietu dotyczącego mobilności w miastach z 2013 r.] (SWD(2021)0047), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 9 grudnia 2020 r. zatytułowany „Strategia na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności – europejski transport na drodze ku przyszłości” (COM(2020)0789) i towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji (SWD(2020)0331), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 11 grudnia 2019 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (COM(2019)0640), |
|
— |
uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z 18 września 2018 r. zatytułowany „Mid-term progress report on the implementation of the NAIADES II action programme for the promotion of inland waterway transport (covering the period 2014-2017)” [Śródokresowe sprawozdanie dotyczące postępów w realizacji programu działania NAIADES II na rzecz promowania żeglugi śródlądowej (obejmującego lata 2014–2017)] (SWD(2018)0428), |
|
— |
uwzględniając białą księgę Komisji z 28 marca 2011 r. pt. „Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu” (COM(2011)0144), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2397 z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych w żegludze śródlądowej (1), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1629 z dnia 14 września 2016 r. ustanawiającą wymagania techniczne dla statków żeglugi śródlądowej (2), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/94/UE z dnia 22 października 2014 r. w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych (3), a także jej przyszły przegląd, |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1315/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej (4) (rozporządzenie TEN-T), a także jego przyszły przegląd, |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Rady 92/106/EWG z dnia 7 grudnia 1992 r. w sprawie ustanowienia wspólnych przepisów dla niektórych rodzajów transportu kombinowanego towarów pomiędzy państwami członkowskimi (5), a także jej przyszły przegląd, |
|
— |
uwzględniając dyrektywę 2005/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie zharmonizowanych usług informacji rzecznej (RIS) na śródlądowych drogach wodnych we Wspólnocie (6), |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z 21 października 2020 r. w sprawie względów politycznych, które należy wziąć pod uwagę w przeznaczonym dla europejskiego sektora transportu towarowego planie pandemicznym i awaryjnym na wypadek innego poważnego kryzysu, |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z 5 czerwca 2020 r. w sprawie unijnego sektora transportu wodnego – perspektywy na przyszłość: działania na rzecz unijnego sektora transportu wodnego, który będzie neutralny pod względem emisji dwutlenku węgla, bezwypadkowy, zautomatyzowany i konkurencyjny, |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z 15 listopada 2018 r. pt. „Żegluga śródlądowa – dostrzeżmy jej potencjał i promujmy ją!”, |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 27 kwietnia 2021 r. w sprawie środków technicznych i operacyjnych na rzecz skuteczniejszego i bardziej ekologicznego transportu morskiego (7), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 15 stycznia 2020 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (8), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 14 lutego 2019 r. w sprawie NAIADES II – programu działań na rzecz żeglugi śródlądowej (9), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 22 listopada 2016 r. w sprawie uwolnienia potencjału pasażerskiego transportu wodnego (10), |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Transportu i Turystyki (A9-0231/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że unijny sektor transportu wodnego, w tym żegluga śródlądowa, ma znaczenie strategiczne dla integralności dostaw i konkurencyjności portów UE; mając na uwadze, że 75 % żeglugi śródlądowej ma charakter transgraniczny, a zatem koordynacja ma zasadnicze znaczenie dla rynku wewnętrznego; |
|
B. |
mając na uwadze, że państwa europejskie dysponują rozmaitymi dużymi i mniejszymi żeglownymi drogami wodnymi oraz różnymi flotami statków żeglugi śródlądowej, co sprawia, że żegluga śródlądowa jest bardzo dogodna i przydatna do transportu różnych rodzajów i dużych ilości ładunków do różnych miejsc przeznaczenia drogą wodną; |
|
C. |
mając na uwadze, że żegluga śródlądowa jest zasadniczym elementem przejścia na zrównoważony transport multimodalny, lecz zarazem boryka się ona ze znacznymi wyzwaniami; mając na uwadze, że śródlądowe drogi wodne obsługują obecnie bardzo niewielką część transportu towarowego w UE (6,1 %), podczas gdy udział przewozów drogowych wynosi 76,3 %, a kolejowych 17,6 %; mając na uwadze, że obecny udział żeglugi śródlądowej jest zdecydowanie zbyt mały i potrzebne jest jego radykalne zwiększenie, aby ograniczyć zagęszczenie ruchu drogowego, poprawić bezpieczeństwo, obniżyć emisje i zapewnić bardziej zrównoważony system transportu w ogólnym ujęciu; mając na uwadze, że pilnie potrzebne są dalsze działania zmierzające do osiągnięcia celu polegającego na znacznym zmniejszeniu udziału transportu drogowego w lądowym przewozie ładunków, który to udział wynosi obecnie 76,3 %, na rzecz transportu kolejowego i wodnego śródlądowego; mając na uwadze, że niezbędne jest zatem powiązanie nowych zrównoważonych rynków o obiegu zamkniętym i rynków energii z żeglugą śródlądową; |
|
D. |
mając na uwadze, że dalszy rozwój sektora żeglugi śródlądowej jest jednym z niezbędnych warunków budowy inteligentnej, zrównoważonej i konkurencyjnej europejskiej sieci transportowej; mając na uwadze, że obecnie europejskie drogi wodne są mozaiką odcinków żeglownych i nieżeglownych, a zatem przesunięcie międzygałęziowe jest utrudnione ze względu na wąskie gardła, brakujące połączenia i zawodność dróg wodnych o biegu swobodnym; mając na uwadze, że śródlądowe drogi wodne, jako jeden z najbardziej przyjaznych dla środowiska rodzajów transportu o w dużej mierze niewykorzystanym dodatkowym potencjale przewozu znacznych ilości towarów w Unii Europejskiej, mogą odegrać zasadniczą rolę w realizacji celów klimatycznych UE; |
|
E. |
mając na uwadze, że łączny udział transgranicznych przewozów towarowych śródlądowymi drogami wodnymi wynosi 54 % w korytarzu Ren–Alpy, 35 % w korytarzu Morze Północne–Morze Śródziemne i 38 % w korytarzu Morze Północne–Morze Bałtyckie; mając na uwadze, że ważne jest przyspieszenie ukończenia sieci bazowej żeglugi śródlądowej TEN-T oraz połączeń z siecią kompleksową; |
|
F. |
mając na uwadze, że ruch na europejskich drogach wodnych jest uzależniony od niezakłóconych i sprawnych połączeń transgranicznych, w związku z czym realizacja sieci bazowych TEN-T do 2030 r. jest kwestią o najwyższym znaczeniu; |
|
G. |
mając na uwadze, że już w 2011 r. w białej księdze Komisji na temat transportu podkreślono fakt, że konieczne jest zwiększenie udziału europejskich śródlądowych dróg wodnych w modalnej strukturze transportu w Europie, oraz mając na uwadze, że od tego czasu nie osiągnięto wystarczających postępów; |
|
H. |
mając na uwadze, że w sektorze żeglugi śródlądowej panuje powszechna zgoda co do tego, że ekologizacja ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia długoterminowej konkurencyjności tego sektora i umożliwienia mu odgrywania istotnej, niezawodnej i wiarygodnej roli w przesunięciu międzygałęziowym; mając na uwadze że w sektorze trwają szerokie dyskusje na temat sposobów sfinansowania tej transformacji ekologicznej; mając na uwadze, że nadszedł czas na bardziej konkretne działania, narzędzia i środki, aby przyczynić się do wprowadzenia tych aspiracji w życie; |
|
I. |
mając na uwadze, że niewystarczające inwestycje infrastrukturalne doprowadziły do powstania zaległości; mając na uwadze, że odpowiedniej jakości infrastruktura jest podstawą i trzonem działającego z powodzeniem sektora żeglugi śródlądowej; mając na uwadze, że zwiększanie przepustowości ma swoje granice oraz że w równej mierze należy skupić się na poprawie efektywności i zapewnieniu stałej niezawodności sektora; |
|
J. |
mając na uwadze, że znaczna część transportu towarowego na unijnych śródlądowych drogach wodnych ma związek z portami morskimi; mając na uwadze, że zarówno porty morskie, jak i śródlądowe odgrywają ważną rolę jako multimodalne węzły transportowe zapewniające połączenia z innymi rodzajami transportu, które mogą również przejmować ładunki; mając na uwadze, że w związku z tym ważne i wymagane przez wytyczne TEN-T jest, aby porty morskie i śródlądowe były ze sobą dobrze połączone i miały dobre połączenia z głębią lądu; zauważa, że porty śródlądowe powinny stać się węzłami energetycznymi na potrzeby zrównoważonych paliw alternatywnych; |
|
K. |
mając na uwadze, że susza i zmiana klimatu to dwa z głównych problemów, z którymi boryka się europejska żegluga śródlądowa; mając na uwadze, że w szeregu regionów Europy żegluga śródlądowa poważnie ucierpiała w wyniku długotrwałej suszy w 2018 r., kiedy poziom wody był skrajnie niski; mając na uwadze, że skutki tej suszy na Renie i jego dopływach, w górnym i środkowym biegu Dunaju oraz w górnym i środkowym biegu Łaby były niszczące; mając na uwadze, że w Niemczech doprowadziło to do spadku produkcji przemysłowej o 5 mld EUR; mając ponadto na uwadze, że śródlądowe obszary wodne w północnej Europie zazwyczaj zamarzają podczas najsurowszych miesięcy zimowych, co zakłóca ruch; |
|
L. |
mając na uwadze, że przesunięcie międzygałęziowe z dróg na śródlądowe drogi wodne dotyczy nie tylko transportu towarowego, lecz także osobowego – zwłaszcza w obszarach miejskich; mając na uwadze, że ponieważ 50 % ludności UE mieszka blisko morza lub nad rzekami, transport pasażerski śródlądowymi drogami wodnymi oferuje alternatywę przyjazną dla środowiska pod względem zarówno zużycia energii, jak i emisji hałasu; mając na uwadze, że przyczynia się to również do zmniejszenia zagęszczenia ruchu w przepełnionych sieciach drogowych oraz stanowi alternatywę dla rozbudowy infrastruktury drogowej na obszarach gęsto zaludnionych; |
|
M. |
mając na uwadze, że rejsy wycieczkowe po rzekach, promy, statki wycieczkowe, taksówki wodne i wahadłowy transport wodny odgrywają ważną rolę w europejskiej turystyce i powinny stać się bardziej ekologiczną opcją dla turystyki i transportu publicznego w regionach i miastach, które mają dostęp do żeglownych rzek, kanałów i jezior, dzięki czemu także mobilność miejska stałaby się bardziej zrównoważona i wydajna; mając na uwadze, że powinna to uwzględniać kompleksowa strategia na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności; |
|
N. |
mając na uwadze, że śródlądowy transport wodny towarów odegra – wraz z koleją – kluczową rolę w realizacji celów Zielonego Ładu w zakresie przesunięcia międzygałęziowego w transporcie towarowym; mając na uwadze, że należy włączać oba te rodzaje transportu do łańcuchów dostaw i zapewnić ich większą dostępność; |
|
O. |
mając na uwadze, że żegluga śródlądowa mogłaby odgrywać ważną rolę do celów transportu morskiego pod względem zwiększania cyfryzacji oraz zapewnienia skali dla bezemisyjnych rozwiązań napędowych, takich jak elektryfikacja i wodór; |
|
P. |
mając na uwadze, że procedury uzyskania certyfikatu dla statków z napędem wodorowym są nadal długotrwałe, mając na uwadze, że w przypadku szeregu statków z napędem wodorowym (o dokładnie takiej samej charakterystyce technicznej) konieczne jest złożenie osobnego wniosku dla każdego statku; mając na uwadze, że tego rodzaju obciążenia administracyjne zniechęcają do inwestycji prywatnych, a tym samym hamują postęp technologiczny i poprawę efektywności kosztowej; |
|
Q. |
mając na uwadze, że transformacja energetyczna jest także wyzwaniem dla sektora żeglugi śródlądowej, chociaż żegluga ta stanowi jeden z najbardziej przyjaznych dla środowiska rodzajów transportu; mając na uwadze, że ważne jest uwzględnienie roli wykonawców w całym łańcuchu dostaw, aby zwiększyć uzasadnienie biznesowe zrównoważonych inwestycji w sektorze żeglugi śródlądowej; |
|
R. |
mając na uwadze, że flota żeglugi śródlądowej musi zostać zmodernizowana i dostosowana do postępu technicznego w celu dalszej poprawy efektywności środowiskowej statków; mając na uwadze, że technologie bezemisyjne nie są jeszcze gotowe do wykorzystania w sektorze żeglugi śródlądowej w odpowiedniej skali ze względu na niski stopień dojrzałości technicznej, brak infrastruktury i niekonurencyjne ceny; |
|
S. |
mając na uwadze, że sektor żeglugi śródlądowej zapewniał nieprzerwaną dystrybucję towarów podstawowych podczas pandemii COVID-19, przy czym w niektórych jego segmentach odnotowywano nawet szczytowe natężenie ruchu, co dowiodło elastyczności i odporności tego rodzaju transportu; |
Przesunięcie międzygałęziowe w transporcie towarowym: od transportu drogowego do żeglugi śródlądowej
|
1. |
apeluje do Komisji o inicjatywę, która pozwoli UE wysunąć się na czoło w dziedzinie ekologii, skuteczności i cyfryzacji, oraz o oparcie się przy jej opracowywaniu na istniejących programach, takich jak NAIADES, by wspierać wszystkie zainteresowane strony w sektorze transportu wodnego, a także w innych rodzajach transportu, w szczególności transportu kolejowego, i stwarzać dla nich zachęty do wspólnej pracy na rzecz zrównoważonej przyszłości społecznej, nie zapominając o wspieraniu przedsiębiorczości, ochronie pracowników i konkurencyjności całego sektora; podkreśla, że śródlądowe drogi wodne stanowią doskonały rodzaj transportu towarów pochodzących z nowych rynków gospodarki o obiegu zamkniętym oraz że koordynacja transportowych, środowiskowych i przemysłowych strategii politycznych ma kluczowe znaczenie dla wykorzystania tych możliwości; |
|
2. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do lepszego uwzględnienia faktu, że działający w sektorze żeglugi śródlądowej to często rodziny z dziećmi na pokładzie, oraz do inwestowania w odpowiednią infrastrukturę rozmieszczoną regularnie wzdłuż szlaków wodnych, aby zapewnić godne warunki życia w drodze; |
|
3. |
apeluje do Komisji o przedstawienie wniosków dotyczących ram zarządzania i regulacji zgodnych z kolejnym programem działania NAIADES, zapewniających na szczeblu UE harmonizację i normalizację żeglowności, statków i kwalifikacji załóg o odpowiedniej jakości; zwraca uwagę, że takie ramy powinny ułatwiać koordynację inwestycji, programów działania i różnych organów zaangażowanych w rozwój żeglugi śródlądowej, w tym administracji państw członkowskich, agencji UE, koordynatorów TEN-T, komisji ds. rzek i komitetów normalizacyjnych; podkreśla możliwość określenia potencjalnego przesunięcia międzygałęziowego w transporcie towarów na śródlądowe drogi wodne za pośrednictwem programu działania NAIADES III; podkreśla, że takie przesunięcie międzygałęziowe i lepsza koordynacja między polityką przemysłową i transportową pomogłyby w osiągnięciu celów Zielonego Ładu, co wymagałoby od niemal wszystkich sektorów przemysłu przejścia zrównoważonej transformacji opartej na obiegu zamkniętym; |
|
4. |
z zadowoleniem przyjmuje wyrażony przez Komisję w kompleksowej strategii na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności zamiar przesunięcia większej ilości towarów z dróg do żeglugi śródlądowej i morskiej bliskiego zasięgu, w tym regionalny, miejski i międzymiastowy transport towarów; podkreśla jednak znaczny niewykorzystany potencjał i możliwości rozwoju żeglugi śródlądowej; w związku z tym wzywa Komisję do regularnego oceniania i zwiększania ambicji w zakresie celów związanych z przesunięciem międzygałęziowym w żegludze śródlądowej oraz do czerpania korzyści z tego sektora; wzywa ponadto Komisję, by wspierała korzystanie z wzorcowych praktyk w dziedzinie włączania usług żeglugi śródlądowej do multimodalnych łańcuchów logistycznych; podkreśla, że potrzebne są inwestycje w bardziej elastyczne i innowacyjne projekty statków oraz w ekologizację istniejącej floty żeglugi śródlądowej, rozwój m.in. statków przystosowanych do rzek i innych dojrzałych, zrównoważonych rozwiązań, aby zapewnić bardziej konkurencyjną i zrównoważoną alternatywę dla transportu drogowego; |
|
5. |
podkreśla, że coraz więcej regularnych inwestycji w rozwój, aktualizację i modernizację fizycznej i cyfrowej infrastruktury śródlądowych dróg wodnych, takiej jak śluzy, mosty i interoperacyjne wdrażanie technologii cyfrowych ponad granicami, ma kluczowe znaczenie dla zwiększenia konkurencyjności sektora, zapobiegania jego upadkowi, poprawy jego długoterminowej wydajności, niezawodności i przewidywalności ponad granicami, umożliwienia wysokiej jakości żeglowności oraz ułatwienia przesunięcia międzygałęziowego, przy jednoczesnym poszanowaniu kwestii różnorodności biologicznej i mających zastosowanie przepisów prawa ochrony środowiska, takich jak ramowa dyrektywa wodna (11) i dyrektywy środowiskowe (12); wzywa Komisję, aby ułatwiła wymianę najlepszych praktyk między państwami członkowskimi, zwracając szczególną uwagę na uwzględnienie potrzeb dotyczących fauny i flory w projektach infrastrukturalnych; |
|
6. |
apeluje do państw członkowskich o pełne wywiązanie się z obowiązku ukończenia sieci bazowej śródlądowych dróg wodnych TEN-T do 2030 r., a do Komisji i koordynatorów TEN-T o zwiększenie nadzoru w tym zakresie; wzywa państwa członkowskie do wyeliminowania brakujących połączeń, rozwiązania problemu wąskich gardeł i promowania odpowiedniej jakości infrastruktury fizycznej i cyfrowej; podkreśla w szczególności potrzebę zwiększenia inwestycji w odpowiednią infrastrukturę multimodalną w portach i połączenie portów śródlądowych z głębią lądu, takich jak bezproblemowe połączenia kolejowe i terminale, oraz potrzebę zwiększenia pojemności magazynowej, aby ułatwić konkurencyjny transport multimodalny w Europie i poprawić wydajność łańcucha dostaw; |
|
7. |
uważa za konieczne, by wprowadzić dwupoziomowe podejście sieciowe, przewidujące uzupełnienie obecnej sieci bazowej śródlądowych dróg wodnych siecią kompleksową śródlądowych dróg wodnych, aby wzmocnić żeglugę śródlądową; zauważa, że należy rozważyć włączenie do sieci kompleksowej żeglownych dróg wodnych, które mają połączenie z portami morskimi i nie należą do klasy IV, lecz oferują potencjał ograniczenia negatywnych środowiskowych efektów zewnętrznych, w tym zatorów komunikacyjnych; podkreśla zatem potrzebę rozszerzenia sieci TEN-T, aby włączyć nowe odcinki śródlądowych dróg wodnych do sieci bazowej i kompleksowej, w celu utworzenia nowych multimodalnych węzłów transportowych; |
|
8. |
uważa, że ważne jest dostrzeżenie niewykorzystanego potencjału mniejszych dróg wodnych w celu poprawy bezpośredniej konkurencyjności wobec transportu drogowego, dzięki zapewnieniu szczegółowej, kompleksowej i rozbudowanej sieci, która będzie aktualizowana i żeglowna; apeluje do Komisji, by uwzględniała nie tylko duże drogi wodne, lecz aby włączyła mniejsze drogi wodne do transformacji cyfrowej; |
|
9. |
podkreśla znaczny potencjał modernizacji łączących dróg wodnych i kanałów, w szczególności w regionach, które przez dziesięciolecia cierpiały ze względu na niewystarczające inwestycje w infrastrukturę śródlądowych dróg wodnych; |
|
10. |
wzywa państwa członkowskie do sprawienia, aby wszystkie zainteresowane strony uczestniczyły w multidyscyplinarnym procesie planowania nowych projektów żeglugowych i prac konserwacyjnych, tak aby wypracować rozwiązania akceptowalne dla wszystkich zgodnie z przepisami UE; |
|
11. |
zauważa, że transport wodny potrzebuje bardziej skutecznej, niezawodnej, bezpiecznej i odpornej na zmianę klimatu sieci infrastruktury, aby lepiej rozwiązać problem powodzi i niskiego poziomu wody, który będzie się jedynie pogłębiał ze względu na skutki zmiany klimatu; ubolewa nad faktem, że problemy dotykające sektor żeglugi śródlądowej spowodowane powodziami i niskim poziomem wody nie zostały dotychczas należycie uwzględnione, oraz stwierdza, że kluczowe jest zapewnienie żeglowności; podkreśla w związku z tym potrzebę podjęcia spójnych działań, takich jak dostosowanie floty, w tym typ statków, wielkość floty i zdolności rezerwowe, optymalizacja projektu statków, uwzględnienie wszechstronności statków żeglugi śródlądowej, lepsze zarządzanie infrastrukturą i jej rozwój, usprawnienie informowania o poziomie wody i prognoz w tym zakresie, współpraca z koleją w okresach niskiego poziomu wody, sporządzanie umów czarterowych na czas określony w odniesieniu do statków, które są w stanie działać okresach niskiego poziomu wody, wdrożenie narzędzi cyfrowych i zwiększenie zdolności magazynowania w portach; apeluje do Komisji i państw członkowskich o opracowanie planów walki z problemem niskiego poziomu wody oraz podkreśla potrzebę koordynacji w tym celu; |
|
12. |
podkreśla, że ważne jest wykorzystanie danych i usług kosmicznych do celów usług żeglugi śródlądowej, aby zadbać o bezpieczniejszy, bardziej zrównoważony, efektywny i konkurencyjny sektor; uważa w szczególności, że w przeglądzie dyrektywy w sprawie inteligentnych systemów transportowych (13) i w innych inicjatywach ustawodawczych na rzecz inteligentnej mobilności należy uwzględnić w szczególności nowe usługi programów Galileo i Copernicus oraz europejski system wspomagania satelitarnego (EGNOS); |
Ekologizacja żeglugi śródlądowej
|
13. |
podkreśla znaczenie zajęcia się transformacją energetyczną w sposób racjonalny pod względem kosztów i dostępny, przy jednoczesnym uznaniu różnorodności rodzajów statków, poprzez szybkie zwiększenie dostępności i rozpowszechnienia niejednorodnego koszyka czystych paliw alternatywnych, infrastruktury paliw alternatywnych i metod napędu w żegludze, przy zastosowaniu podejścia sieciowego i zgodnie z zasadą neutralności technologicznej; uznaje ponadto wykorzystanie wszystkich łatwych do wdrożenia wariantów w celu ograniczenia emisji z żeglugi śródlądowej, w tym paliw pomostowych i systemów przejściowych; ponownie podkreśla, że transformacja energetyczna w żegludze śródlądowej ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r.; |
|
14. |
zwraca uwagę, że brakuje gotowych do wprowadzenia na rynek rozwiązań neutralnych dla klimatu i że w związku z tym władze powinny mieć prawo do finansowania budowania zdolności, aby pomóc sektorowi w uzyskaniu dostępu do finansowania i wsparciu go w dążeniu do neutralności klimatycznej; podkreśla znaczenie dalszego zachęcania do realizacji projektów badawczo-rozwojowych w zakresie paliw i technologii, które znacznie zmniejszają wpływ na klimat i środowisko, aby szybko zwiększyć skalę floty i stworzyć łańcuchy dostaw i korzyści skali; zauważa potencjał sektora żeglugi śródlądowej jako platformy testowej i katalizatora pozytywnych efektów zewnętrznych dla sektora żeglugi morskiej; apeluje zatem do Komisji o opracowanie realistycznego planu działania na rzecz dalszego ograniczenia emisji zanieczyszczeń i gazów cieplarnianych w celu dekarbonizacji sektora żeglugi śródlądowej, a jednocześnie zagwarantowania konkurencyjności, niezawodności i bezpieczeństwa; |
|
15. |
podkreśla szczególną rolę, jaką śródlądowe drogi wodne powinny odgrywać w unijnej strategii w zakresie wodoru, zarówno w kwestii zaopatrzenia żeglugi śródlądowej w czyste paliwo, jak i ze względu na kluczowe znaczenie śródlądowych dróg wodnych i portów dla czystej i efektywnej dystrybucji wodoru w unijnych sieciach transportowych i klastrach przemysłowych; |
|
16. |
podkreśla, że alternatywy, które znacznie ograniczają wpływ na klimat i środowisko, powinny stać się powszechnie dostępne, bardziej przystępne cenowo i atrakcyjne finansowo w porównaniu z napędami konwencjonalnymi; podkreśla potrzebę przyspieszenia korzystania z tych alternatywnych rozwiązań poprzez, na przykład, zapewnienie realistycznego udziału procentowego w mieszance w oparciu o ocenę skutków, która obejmuje analizę cyklu życia paliw, i zgodnie z unijnymi kryteriami zrównoważonego rozwoju, a także poprzez stabilność regulacyjną i wsparcie finansowe, w tym przyznawanie zachęt podatkowych przez państwa członkowskie; uważa ponadto, że państwa członkowskie powinny mieć możliwość ustanowienia malejącej lub zerowej stawki podatku od korzystania z energii elektrycznej pobieranej z lądu i innych zrównoważonych rozwiązań; wzywa ponadto Komisję do wspierania i szerokiego zachęcania do korzystania z odpowiednich instrumentów finansowych w celu upowszechnienia zrównoważonych paliw i technologii alternatywnych; |
|
17. |
wzywa Komisję do oceny możliwości opracowania unijnego systemu znakowania emisji dla żeglugi śródlądowej, który zapewniłby łatwo dostępne informacje na temat efektywności energetycznej statków, sprzyjałby efektywności energetycznej i stworzył stabilne środowisko dla podejmowania decyzji inwestycyjnych, co powinno prowadzić do realnego uzasadnienia biznesowego i zwrotu z inwestycji dla przewoźników; podkreśla, że program ten musi mieć na celu skuteczne ograniczenie emisji i wsparcie sektora przez zapewnienie lepszego dostępu do finansowania, pożyczek i gwarancji odpowiednio do wyników w zakresie emisji, poprawę monitorowania emisji i zapewnienie korzyści przez stworzenie dla władz portowych zachęt do różnicowania opłat za korzystanie z infrastruktury portowej, i ostatecznie zwiększenie atrakcyjności sektora jako całości; apeluje do Komisji o zapewnienie praktycznego przewodnika i zestawu narzędzi w odniesieniu do możliwości w obszarze zrównoważonych paliw oraz technologii statków żeglugi śródlądowej i morskiej bliskiego zasięgu, aby wesprzeć właścicieli statków w podejmowaniu decyzji; podkreśla, że należy przy tym skupić się na typach statków żeglugi śródlądowej i morskiej bliskiego zasięgu ze względu na ich podobną charakterystykę techniczną; |
|
18. |
zwraca uwagę, że modułowa konstrukcja statków zapewnia elastyczność, przewidywalność i oszczędności kosztów; podkreśla w związku z tym, że znormalizowane komponenty oraz standardowe projektowanie i budowa statków stanowią dobry punkt wyjścia, który można wykorzystywać na różne sposoby (cross-modality), a ponadto ułatwiają wyposażanie w nowo pojawiające się na rynku bardziej zrównoważone systemy napędu; podkreśla, że oprócz korzyści dla środowiska konstrukcja modułowa może prowadzić do oszczędności kosztów i pomóc w zmniejszeniu ryzyka dzięki przewidywalnemu procesowi produkcji i budowy, w związku z czym należy do niej zachęcać i ją promować; |
|
19. |
uważa, że biorąc pod uwagę nasze cele klimatyczne, sektor żeglugi jest w stanie oferować bardziej zrównoważony transport wytrzymujący próbę czasu; podkreśla, że Komisja i organy krajowe powinny odgrywać łączącą i koordynującą rolę na tym etapie rozwoju, a także współpracować ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, w tym użytkownikami śródlądowych dróg wodnych i przemysłem stoczniowym; zachęca państwa członkowskie do wdrażania projektów pilotażowych wykorzystujących innowacyjne rozwiązania, takie jak wymienne zbiorniki na akumulatory; podkreśla w tym kontekście pilną potrzebę wsparcia innowacji, unijnego planu finansowania, ułatwienia certyfikacji i zezwoleń na korzystanie z paliw alternatywnych; |
|
20. |
podkreśla w związku z tym, jak ważne w procesie transformacji energetycznej są porty oraz ich specjalistyczne stocznie, w których odbywa się budowa, konwersja i modernizacja statków; apeluje zatem do Komisji i państw członkowskich, aby przeznaczyły odpowiednie finansowanie i podjęły inwestycje w celu zapewnienia wystarczającej przepustowości i odpowiedniej infrastruktury w portach, co ułatwi odnowienie floty i transformację energetyczną w sektorze żeglugi; podkreśla ponadto, że rozwój alternatywnych źródeł energii na potrzeby statków wymaga odpowiedniej nabrzeżnej infrastruktury zasilania i tankowania; |
|
21. |
podkreśla, że ekologizacja floty powinna koncentrować się nie tylko na rozwiązaniu problemu emisji gazów cieplarnianych, ale także na ograniczeniu zanieczyszczenia rzek; podkreśla w związku z tym, jak ważne jest zapewnienie w portach urządzeń do zrzutu ścieków oraz promowanie wykorzystania innowacyjnej farby przeciwporostowej i zaawansowanej technologii konserwacji kadłuba, jak np. dronów podwodnych; wzywa Komisję, aby zaproponowała ramy zarządzania do celów monitorowania zanieczyszczenia zlewni rzek, co ułatwi koordynację unijnych i krajowych środków, inwestycji i programów działania; |
|
22. |
podkreśla, że ważne jest zapewnienie solidnego i przekrojowego gospodarowania zasobami wodnymi, co wiąże się z zarządzaniem systemami hydraulicznymi, wspieraniem rozwoju energii wodnej, zagwarantowaniem wody do różnych celów i ochroną różnorodności biologicznej; podkreśla w związku z tym, że gospodarka wodna powinna obejmować podmioty z sektora transportu, energii, rolnictwa, przemysłu i ochrony środowiska; |
Cyfryzacja i żegluga autonomiczna
|
23. |
zauważa, że daleko idąca cyfryzacja i gromadzenie danych mogą przyczynić się do czystszego środowiska i większego bezpieczeństwa na pokładzie, a także zapewnić bardziej efektywne trasy, mniejsze zagęszczenie ruchu w portach oraz lepszą komunikację i wymianę informacji między statkami, portami i infrastrukturą; zwraca uwagę, że cyfryzacja mogłaby przynieść znaczne korzyści pod względem bezpieczeństwa i efektywności energetycznej w zakresie gromadzenia i analizy danych dotyczących sektora żeglugi śródlądowej, przyczyniając się do dalszej redukcji emisji; apeluje o strategię na rzecz rozwoju i wdrożenia technologii cyfrowych i zautomatyzowanych w sektorze żeglugi śródlądowej, która to strategia powinna określać zarówno normy interoperacyjności między rodzajami transportu i ponad granicami, jak też wymagane działania badawcze i finansowanie, w tym w drodze szczegółowych zaproszeń do składania wniosków na podstawie programu „Horyzont Europa”; podkreśla w związku z tym potrzebę zaktualizowania norm technicznych w Europejskim Komitecie ds. Opracowywania Norm w Żegludze Śródlądowej (CESNI) oraz dalszej harmonizacji usług informacji rzecznej (RIS), która uprościłaby procedury regulacji żeglugi śródlądowej, ograniczyłaby problemy wynikające z różnych interpretacji norm technicznych i braku porównywalnych danych oraz umożliwiłaby szybki rozwój i wdrażanie innowacyjnych rozwiązań; podkreśla potrzebę przygotowania wspólnych ram interoperacyjnej wymiany danych między różnymi rodzajami transportu; |
|
24. |
apeluje do Komisji, aby możliwie jak najwcześniej zapewniła zharmonizowane cyfrowe użycie i akceptację elektronicznych dokumentów załogi i statku w całej UE, co umocni monitorowanie warunków socjalnych i warunków zatrudnienia, zwiększy efektywność i atrakcyjność żeglugi śródlądowej oraz jej bezproblemową interakcję i integrację z innymi rodzajami transportu oraz zwiększy interoperacyjność systemów wymiany danych w całym łańcuchu dostaw; podkreśla, że brak odpowiedniego wypoczynku pracowników pokładowych może skutkować znacznymi zagrożeniami dla bezpieczeństwa; podkreśla w związku z tym, że zasadnicze znaczenie ma zdolność kontrolna do wiarygodnego cyfrowego odczytu, zapisu i generowania w czasie rzeczywistym danych dotyczących czasu pracy i odpoczynku pracowników pokładowych; |
|
25. |
podkreśla potrzebę szybkiego wdrożenia rozporządzenia w sprawie elektronicznych informacji dotyczących transportu towarowego (eFTI) (14), aby umożliwić przewoźnikom szybką, łatwą i odbywającą się w formacie cyfrowym wymianę informacji z organami egzekwowania prawa; |
|
26. |
zauważa, że integracja i harmonizacja danych to kluczowe narzędzie zarządzania aktywami, wzmacniające niezawodność żeglugi śródlądowej i zwiększające jej wykorzystanie w łańcuchach logistycznych; zauważa, że niezbędne jest połączenie danych z inteligentną infrastrukturą, aby umożliwić efektywne planowanie i komunikację z innymi rodzajami transportu i w ten sposób ułatwić wprowadzenie multimodalności i systemów synchromodalnych; zauważa potencjał zintegrowanych platform danych pod względem większych korzyści w zakresie przejrzystości, dotyczących np. śledzenia i kontroli, a także w zakresie efektywności, np. dotyczących planowania trasy i zarządzania aktywami; |
|
27. |
podkreśla, że ważne jest gromadzenie danych dotyczących europejskiego systemu logistycznego w koordynacji z zainteresowanymi stronami w związku z przygotowaniem wniosku dotyczącego przeglądu dyrektywy w sprawie transportu kombinowanego (15) i innych środków prowadzących do bardziej efektywnego planowania logistyki i wykorzystania infrastruktury fizycznej; wzywa ponadto Komisję, aby przedstawiła intermodalny przegląd przepływu towarów i kontenerów trafiających do Europy, a także tras, którymi towary trafiają do miejsc przeznaczenia, co mogłoby być korzystne przy opracowaniu skutecznej polityki na rzecz przesunięcia modalnego; uważa, że stymulowanie przesunięcia modalnego należy traktować priorytetowo, gdyż obecnie kontenery nie zawsze są efektywnie transportowane z portu morskiego w głąb lądu, co skutkuje wyższymi kosztami i dłuższym czasem podróży; apeluje do Komisji o przeprowadzenie oceny wartości dodanej wykorzystania algorytmów i sztucznej inteligencji w transporcie kontenerów w głąb lądu z myślą o optymalnym planowaniu i obsłudze w tym celu; |
|
28. |
podkreśla, że ważne jest wzajemne powiązanie istniejących ram polityki transportowej w jej wymiarze cyfrowym oraz zapewnienie dostępności danych dotyczących transportu multimodalnego w jednym punkcie dostępu w trosce o wzrost wydajności transportu towarów drogą wodną oraz w celu zapewnienia interoperacyjności danych z innymi rodzajami transportu; wzywa zatem Komisję do przedstawienia planu działania UE na rzecz cyfrowej infrastruktury transportu multimodalnego umożliwiającej wymianę danych i interoperacyjność w celu stworzenia najpóźniej do 2035 r. synchromodalnego, podłączonego do internetu i zautomatyzowanego systemu transportu; uważa, że potrzebna jest specjalna struktura zarządzania do celów stałego i regularnego monitorowania, oceny i doskonalenia, aby wykorzystywane były najbardziej aktualne technologie i innowacje; |
|
29. |
zwraca uwagę, że potrzebne są zachęty do rozwoju multimodalnych cyfrowych platform portowych; apeluje w związku z tym o utworzenie projektu z europejską wartością dodaną dotyczącego żeglowności i multimodalnego połączenia korytarzy żeglugi śródlądowej TEN-T; |
|
30. |
podkreśla ogromny potencjał żeglugi śródlądowej w zakresie autonomicznych podróży drogą wodną i podkreśla, że większa automatyzacja przybliża rzeczywistość transportu synchromodalnego w Europie; apeluje do Komisji, na podstawie oceny skutków i szerokich konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, o rozważenie niezbędnych zmian we wszystkich powiązanych przepisach z myślą o ułatwieniu upowszechniania żeglugi autonomicznej, w szczególności w odniesieniu do obowiązków załogi w sytuacjach nagłych lub w przypadku awarii systemu, do wyjaśnienia kwestii odpowiedzialności w razie wystąpienia szkód oraz, bardziej ogólnie, aspektów bezpieczeństwa autonomicznych statków, w celu osiągnięcia pewnego poziomu harmonizacji i upowszechnienia technologii na szczeblu UE; zwraca zatem uwagę, że konieczny jest europejski plan działania na rzecz inteligentnych i autonomicznych systemów żeglugi śródlądowej, który powinien wspierać przyszłościowo zorientowane przepisy, badania naukowe, projekty pilotażowe, laboratoria terenowe oraz opracowywanie i pomyślne wprowadzanie autonomicznych statków, inteligentnych portów i interoperacyjności cyfrowej opartej na inteligentnych systemach transportowych, a także zapewnić wprowadzenie zdalnego sterowania statkami oraz zdalnego zarządzania śluzami; podkreśla w związku z tym, że potrzebna jest inteligentna infrastruktura oraz niezbędne jest szkolenie, podnoszenie i zmiana kwalifikacji załóg, co mogłoby być wspierane w ramach segmentu „Inwestycje społeczne i umiejętności” programu InvestEU; zwraca w związku z tym uwagę na wartościowy wkład norm CESNI odnoszących się do załóg, statków i technologii informacyjnej; wzywa Komisję do nadania priorytetowego znaczenia cyfryzacji, harmonizacji i szybkim korzyściom (wymiana bezpapierowa) żeglugi śródlądowej, tworząc podstawy dla autonomicznego sektora; |
|
31. |
podkreśla że bezpieczna i chroniona autonomiczna żegluga wymaga znormalizowanej wymiany informacji wykraczającej poza pozycję anteny statku, obejmującej m.in. położenie statku, kontur kadłuba oraz modyfikacje dróg wodnych, w celu zarządzania autonomicznymi operacjami, zapobiegania potencjalnym kolizjom między statkami znajdującymi się na tym samym torze wodnym, a także zapewnienia kapitanom najbardziej aktualnych informacji o torze wodnym; kładzie nacisk na potencjał rozwiązań kosmicznych jako czynników sprzyjających żegludze śródlądowej oraz na użyteczny wkład unijnych programów kosmicznych Galileo, EGNOS i Copernicus w tym zakresie; |
Dostosowane do przyszłych wyzwań porty: węzły energetyczne i o obiegu zamkniętym
|
32. |
podkreśla rolę portów śródlądowych jako strategicznych, multimodalnych węzłów w systemie logistycznym; podkreśla w związku z tym, że porty śródlądowe, jak i porty morskie, powinny być skutecznie połączone z głębią lądu, w szczególności za pomocą infrastruktury kolejowej, oraz powinny być wyposażone w obiekty przeładunkowe, przy czym należy skupić się na połączeniach, tam gdzie to możliwe, z siecią bazową i kompleksową TEN-T; popiera zacieśnianie współpracy i tworzenie klastrów przez porty morskie i śródlądowe; |
|
33. |
podkreśla, że porty morskie są ważne dla umożliwienia przesunięcia modalnego w kierunku żeglugi śródlądowej; zauważa, że lepsze łączenie ładunków w żegludze śródlądowej ułatwi efektywniejszy transport wodny śródlądowy do i z portów morskich; podkreśla, że ścisła współpraca między różnymi portami morskimi i śródlądowymi oraz wszystkimi zainteresowanymi stronami w łańcuchu logistycznym, np. w dziedzinie zrównoważonego rozwoju, stwarza dalsze możliwości poprawy pod względem kosztów i efektywności operacyjnej oraz przynosi korzyści rozwojowi regionalnemu i zatrudnieniu; |
|
34. |
apeluje do Komisji o dopilnowanie, by porty śródlądowe utrzymały istniejące połączenia kolejowe oraz by państwa członkowskie nadawały pierwszeństwo modernizacji kolejowej sieci przewozów towarowych, aby zapewnić intermodalne przepływy transportowe między śródlądowymi drogami wodnymi a koleją; |
|
35. |
podkreśla, że przy rozmieszczaniu infrastruktury paliw alternatywnych podczas opracowywania potencjalnych dróg w kierunku neutralnego dla klimatu sektora żeglugi śródlądowej należy brać pod uwagę potencjalny popyt i charakterystykę rynkową danego portu; podkreśla w związku z tym, że europejska strategia wprowadzania paliw alternatywnych do użytku multimodalnego i przemysłowego w ramach przeglądu TEN-T i dyrektywy 2014/94/UE w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych powinna opierać się na podejściu sieciowym, które zapewni efektywnie zaplanowaną infrastrukturę w oparciu o charakterystykę potencjalnego popytu rynkowego w danym porcie i w głębi lądu oraz w razie potrzeby wzdłuż szlaków wodnych, zgodnie z zasadą neutralności technologicznej; podkreśla ponadto potencjał elastycznego systemu infrastruktury, takiego jak wykorzystanie ruchomych generatorów energii, i wzywa Komisję do oceny elastycznych rozwiązań w zakresie dystrybucji i dostaw paliwa, na przykład systemów wynajmu statków; |
|
36. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zwiększyły synergie między infrastrukturą śródlądowych dróg wodnych a transeuropejskimi sieciami energetycznymi, co ułatwi transformację energetyczną żeglugi śródlądowej i wesprze rozwój portów jako węzłów energetycznych; podkreśla w związku z tym potrzebę lepszego zintegrowania infrastruktury śródlądowych dróg wodnych z europejską siecią energetyczną, aby ułatwić zasilanie energią elektryczną z lądu; podkreśla również potencjał śródlądowych dróg wodnych pod względem transportu paliw alternatywnych; podkreśla konieczność budowy infrastruktury elektrycznej w europejskich portach śródlądowych w celu przyjęcia w przyszłości statków o źródłach energii elektrycznej oraz zwiększenia skali i modernizacji urządzeń i sprzętu dostępnych podczas postoju w porcie, a także ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i zanieczyszczenia powietrza w portach i na otaczających je obszarach, zgodnie z celem zerowego poziomu zanieczyszczenia w porcie; |
|
37. |
podkreśla, że ważne jest zajęcie się kwestią płynności ruchu w portach przez zagwarantowanie wystarczającej pojemności miejsc postoju i obszarów oczekiwania dla statków żeglugi śródlądowej; |
|
38. |
podkreśla potencjał śródlądowych dróg wodnych pod względem transportu towarów i odpadów niebezpiecznych, co wymaga inwestycji w odpowiednią i bezpieczną infrastrukturę i statki, a także wykwalifikowanej siły roboczej; podkreśla obiecującą rolę portów w gospodarce o obiegu zamkniętym oraz szczególny potencjał śródlądowych dróg wodnych w transporcie towarów pochodzących z nowych rynków o obiegu zamkniętym; wzywa zatem Komisję do ustanowienia silniejszego powiązania między gospodarką o obiegu zamkniętym a polityką w zakresie żeglugi śródlądowej; wzywa ponadto Komisję do opracowania środków wspierających działania w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym w portach oraz do promowania koncepcji oceny cyklu życia w celu zainicjowania dialogu i zachęcania portów śródlądowych do opracowania zintegrowanych systemów zarządzania m.in. wodą, energią, odpadami, budynkami, planowaniem przestrzennym i miejskimi obszarami zielonymi, aby uwolnić ich potencjał w zakresie przekształcenia się w węzły czystej energii o obiegu zamkniętym; |
Kształcenie i szkolenie, warunki pracy oraz badania naukowe i innowacje
|
39. |
podkreśla potrzebę unowocześnienia kształcenia i szkolenia w zakresie żeglugi śródlądowej, z naciskiem na rozwój umiejętności ekologicznych i cyfrowych oraz na przezwyciężenie barier językowych, by tworzyć atrakcyjne miejsca pracy dla młodych ludzi i kobiet, poświęcając należytą uwagę wysokim i zharmonizowanym standardom socjalnym i standardom bezpieczeństwa oraz poziomom kwalifikacji; popiera w związku z tym dalszy rozwój norm CESNI w celu zapewnienia niezbędnych umiejętności członków załóg statków żeglugi śródlądowej; podkreśla, że potrzebne są obowiązkowe, ustawiczne i regularne programy szkoleniowe dla wszystkich członków załóg, w tym kursy w ramach wymiany międzynarodowej, aby promować podnoszenie i zmianę kwalifikacji, optymalną mobilność pracowników i bezpieczeństwo w całym sektorze; podkreśla, że potrzebne są standardy bezpieczeństwa i zdrowia zgodne z zasadą bezwypadkowości; wzywa ponadto państwa członkowskie do właściwego wdrożenia do 17 stycznia 2022 r. dyrektywy (UE) 2017/2397 w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych w żegludze śródlądowej; |
|
40. |
podkreśla znaczenie zagwarantowania dobrych warunków pracy i godziwych wynagrodzeń w żegludze śródlądowej; apeluje do państw członkowskich o odpowiednie zabezpieczenie społeczne wszystkich pracowników pokładowych zgodnie z unijnym prawem socjalnym; podkreśla, że w sektorze żeglugi śródlądowej potrzebne jest jednoznaczne prawo pracy i prawo dotyczące zabezpieczenia społecznego; podkreśla, że należy zagwarantować ochronę socjalną i prawa członków załogi pochodzących z Europy i z państw trzecich; |
|
41. |
zwraca uwagę na znaczenie dalszej współpracy i synergii między różnymi inicjatywami w zakresie badań naukowych i innowacji oraz odpowiednimi instytutami dzięki dzieleniu się wiedzą, danymi, know-how i najlepszymi praktykami oraz dzięki udostępnianiu na publicznej platformie przeglądu bieżących projektów; |
|
42. |
podkreśla potrzebę zachęcania do realizacji projektu dotyczącego rozwoju innowacyjnych statków żeglugi śródlądowej i odpowiedniej infrastruktury portowej w ramach partnerstwa w sprawie transportu wodnego programu „Horyzont Europa”; |
Unijny plan finansowania
I. Możliwości finansowania za pośrednictwem istniejących unijnych instrumentów finansowania
|
43. |
podkreśla możliwości oferowane przez już istniejące unijne instrumenty finansowania na rzecz ekologizacji i cyfryzacji europejskiego sektora żeglugi śródlądowej, takie jak instrument „Łącząc Europę”, program „Horyzont Europa”, europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne, w tym Fundusz Spójności, a także Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF); podkreśla potrzebę uruchomienia tych instrumentów w celu ukończenia sieci bazowej i kompleksowej TEN-T, finansowania inwestycji w rozwój i rozpowszechnianie zrównoważonych paliw alternatywnych i alternatywnych systemów napędu statków oraz niezbędnej infrastruktury, aby umożliwić inteligentną synergię między transportem, energią, łagodzeniem zmiany klimatu i przystosowywaniem się do niej oraz cyfryzacją, a także zapewnić modernizację i odporność śródlądowych dróg wodnych; podkreśla jednak, że te instrumenty finansowania nie zawsze są odpowiednie dla MŚP, przedsiębiorstw rodzinnych i innych mikroprzedsiębiorstw, ponieważ mniejsze projekty mogą się nie kwalifikować do finansowania; podkreśla ponadto potrzebę zapewnienia jasności w odniesieniu do zrównoważonego finansowania i prywatnych inwestycji w żeglugę śródlądową; |
|
44. |
przypomina, że transformacja energetyczna ku neutralności klimatycznej to wyzwanie technologiczne i finansowe dla sektora żeglugi śródlądowej, który wymaga odpowiedniego wsparcia; uważa w związku z tym, że państwa członkowskie muszą wykorzystać RRF jako wyjątkową możliwość finansowania śródlądowych dróg wodnych, łączącą krótkoterminowe efekty odbudowy gospodarczej z długoterminowymi korzyściami z ukierunkowanych inwestycji w infrastrukturę i żeglugę; |
|
45. |
wzywa Komisję, aby zwiększyła swoje zasoby wewnętrzne w obszarze żeglugi śródlądowej i wdrażania programu NAIADES, w tym zasoby ludzkie, dostosowując je do ambicji Zielonego Ładu związanych z tym sektorem, przesunięcia modalnego i kompleksowej strategii na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności; |
|
46. |
podkreśla ponadto, że zasadnicze znaczenie mają inwestycje w infrastrukturę żeglugi śródlądowej w portach morskich i w ich pobliżu; kładzie nacisk na potrzebę ścisłej współpracy wszystkich zainteresowanych stron w logistycznym łańcuchu wartości; |
II. Potrzeba unijnego funduszu na rzecz żeglugi śródlądowej
|
47. |
podkreśla, że droga do neutralności klimatycznej w sektorze żeglugi śródlądowej i pożądana transformacja energetyczna doprowadzą do luki w finansowaniu na kwotę blisko 10 mld EUR (16), której sektor nie jest w stanie pokryć sam; podkreśla ponadto brak uzasadnienia biznesowego dla prywatnych właścicieli statków, aby inwestować w technologie napędu, które znacznie ograniczają wpływ na klimat i środowisko; podkreśla, że należy w tym celu zmobilizować wsparcie publiczne i inwestycje prywatne; |
|
48. |
podkreśla, że na sektor żeglugi śródlądowej składają się głównie MŚP, przedsiębiorstwa rodzinne i mniejsze porty, co utrudnia dokonywanie kosztownych inwestycji służących osiągnięciu celów Zielonego Ładu; uważa zatem, że należy poprawić skalowalność wymaganych inwestycji, znacznie zmniejszyć obciążenia administracyjne i zwiększyć dostęp do finansowania; |
|
49. |
wzywa zatem Komisję do stworzenia specjalnego unijnego funduszu na rzecz żeglugi śródlądowej do celów transformacji w stronę modelu zrównoważonego, w tym punktu kompleksowej obsługi, który będzie udzielał wsparcia i pomocy w łatwo dostępny sposób oraz będzie umożliwiał łączenie projektów w jeden wniosek, co zwiększy szanse na finansowanie; podkreśla, że taki fundusz powinien uzupełniać fundusze rezerwowe utworzone na mocy rozporządzenia (UE) nr 546/2014 (17) o znaczne dodatkowe wkłady finansowe z unijnych i krajowych instrumentów finansowania, a także innych inwestycji publicznych i prywatnych, w celu wykorzystania dodatkowych inwestycji ze strony przemysłu oraz uporania się z obecną luką inwestycyjną w zakresie finansowania zrównoważonej transformacji; podkreśla, że fundusz ten powinien również przewidywać możliwość łączenia z finansowaniem z instrumentu „Łącząc Europę”, europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, w tym Funduszu Spójności, a także instrumentami finansowania Europejskiego Banku Inwestycyjnego; |
|
50. |
podkreśla, że ten specjalny fundusz powinien skupiać się na modernizacji i odnowie statków mającej na celu poprawę ich efektywności energetycznej oraz wspierać inwestycje w innowacyjne i energooszczędne technologie oraz w infrastrukturę portową, zwłaszcza we wdrażanie paliw alternatywnych, co pomoże w osiągnięciu celów Europejskiego Zielonego Ładu, zrównoważonej odbudowy gospodarki oraz stworzenia bardziej zrównoważonego system transportu jako całości; |
|
51. |
wzywa Komisję do oceny zasadności włączenia do funduszu nowego europejskiego systemu złomowania i modernizacji floty, z należytym uwzględnieniem emisji w cyklu życia danych statków, aby ułatwić szybkie przejście na neutralność klimatyczną; zwraca uwagę na potrzebę uwzględnienia warunków, w których odbywa się złomowanie, i podkreśla, że zasadnicze znaczenie ma obieg zamknięty; |
III. Finansowanie przez Europejski Bank Inwestycyjny
|
52. |
przypomina, że Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) zapewnia finansowanie w formie atrakcyjnych pożyczek, w tym dla przemysłu stoczniowego; uważa jednak, że wykorzystanie i skuteczność finansowania ze strony EBI zależy od jego dostępności i w związku z tym kładzie nacisk na to, by:
|
|
53. |
apeluje do Komisji i państw członkowskich o staranne monitorowanie inwestycji państw spoza UE w portach europejskich, z uwagi na ich rolę w europejskiej infrastrukturze strategicznej jako węzłów multimodalnych, głównych węzłów energetycznych i klastrów przemysłowych; |
Transport pasażerski, mobilność w miastach, nawodna logistyka miejska i turystyka
|
54. |
z zadowoleniem przyjmuje opublikowaną niedawno przez Komisję ocenę pakietu dotyczącego mobilności w miastach z 2013 r. (18); podkreśla w związku z tym, że oczekiwane rezultaty pakietu na rzecz mobilności w miastach, a mianowicie zmniejszenie emisji CO2 i emisji zanieczyszczeń powietrza, rozładowanie zatorów komunikacyjnych i zmniejszenie liczby ofiar wypadków drogowych na obszarach miejskich, nie zostały jednakowo osiągnięte w całej UE; w związku z tym wzywa Komisję, by zachęcała państwa członkowskie i miasta do uwzględniania w miarę możliwości w ich planach zrównoważonej mobilności miejskiej publicznego transportu wodnego, logistyki miejskiej i lokalnej dystrybucji towarów jako bezpiecznego, zrównoważonego i wydajnego środka transportu oraz do skuteczniejszego gromadzenia przez nie danych na temat mobilności w miastach; podkreśla ponadto potrzebę umieszczania informacji o środkach transportu publicznego drogą wodną na cyfrowych platformach mobilności, takich jak mobilność jako usługa, a także w aplikacjach obsługujących dostawę towarów; |
|
55. |
zwraca uwagę na niewykorzystany potencjał śródlądowych dróg wodnych na obszarach miejskich, pokazany w kompleksowej strategii na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności; podkreśla, że obszary miejskie stają się coraz bardziej zagęszczone i że budowa nowej infrastruktury drogowej nie zawsze jest opłacalna; wzywa Komisję do włączenia transportu wodnego do celu strategii na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności, jakim jest lepsze wykorzystanie śródlądowych dróg wodnych w miastach, oraz do przedstawienia konkretnych propozycji mających na celu wzmocnienie logistyki na naszych śródlądowych drogach wodnych i uwzględnienie końcowych dostaw rowerami towarowymi, co przyczyni się do przesunięcia modalnego; wzywa w związku z tym Komisję do usprawnienia gromadzenia danych dotyczących mobilności w miastach w odniesieniu do wodnego transportu pasażerskiego i towarowego oraz podkreśla potencjał żeglugi śródlądowej na końcowym odcinku podróży (ostatni kilometr) w zrównoważonej logistyce miejskiej; |
|
56. |
podkreśla fakt, że dane liczbowe za 2019 r. dotyczące popytu na przewozy pasażerskie wykazały, że europejski sektor rejsów rzecznych, w tym statków wycieczkowych i usług promowych, był w dobrym stanie przed pandemią COVID-19; zauważa jednak, że w pierwszej połowie 2020 r. sektor ten uległ niemal całkowitemu zastojowi ze względu na obecną sytuację sanitarną, która miała negatywne skutki gospodarcze i spowodowała trudności finansowe dla przedsiębiorstw, oraz że nadal nie ma pewności, czy ruch pasażerski powróci do normalnego poziomu w 2021 r. (19); wzywa zatem Komisję do włączenia śródlądowej turystyki wodnej do przygotowywanej agendy europejskiej dla turystyki 2050, aby promować uzasadnienie biznesowe dla zrównoważonego, innowacyjnego i odpornego ożywienia turystyki rzecznej, z uwzględnieniem korzyści gospodarczych turystyki rzecznej na regiony portowe pod względem wartości dodanej, tworzenia miejsc pracy i dochodów portów; |
|
57. |
podkreśla, że należy nadal analizować potencjał śródlądowych dróg wodnych pod względem żeglugi rekreacyjnej i innych rodzajów aktywności nadwodnej, co stymulowałoby wzrost gospodarczy, zapewniłoby nowe możliwości zatrudnienia i pobudziłoby turystykę w odnośnych regionach; |
|
58. |
wzywa państwa członkowskie, aby zatwierdziły międzynarodowy certyfikat obsługi jednostek rekreacyjnych przez przyjęcie rezolucji nr 40 Komitetu ds. Transportu Lądowego Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ, w celu umożliwienia transgranicznego uznawania licencji oraz ułatwienia żeglugi rekreacyjnej w Europie; |
o
o o
|
59. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji. |
(1) Dz.U. L 345 z 27.12.2017, s. 53.
(2) Dz.U. L 252 z 16.9.2016, s. 118.
(3) Dz.U. L 307 z 28.10.2014, s. 1.
(4) Dz.U. L 348 z 20.12.2013, s. 1.
(5) Dz.U. L 368 z 17.12.1992, s. 38.
(6) Dz.U. L 255 z 30.9.2005, s. 152.
(7) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0131.
(8) Dz.U. C 270 z 7.7.2021, s. 2.
(9) Dz.U. C 449 z 23.12.2020, s. 154.
(10) Dz.U. C 224 z 27.6.2018, s. 29.
(11) Dz.U. L 327 z 22.12.2000, s. 1.
(12) Dyrektywa siedliskowa (Dz.U. L 206 z 22.7.1992, s. 7) oraz dyrektywa ptasia (Dz.U. L 20 z 26.1.2010, s. 7).
(13) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/40/UE z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie ram wdrażania inteligentnych systemów transportowych w obszarze transportu drogowego oraz interfejsów z innymi rodzajami transportu (Dz.U. L 207 z 6.8.2010, s. 1).
(14) Dz.U. L 249 z 31.7.2020, s. 33.
(15) Dz.U. L 368 z 17.12.1992, s. 38.
(16) Development Centre for Ship Technology and Transport Systems (DST), Assessment of technologies in view of zero-emission IWT [Centrum Rozwoju Techniki Okrętowej i Systemów Transportowych (DST), Ocena technologii na potrzeby bezemisyjnej żeglugi śródlądowej], część ogólnego badania Centralnej Komisji Żeglugi na Renie pt. Financing the energy transition towards a zero-emission European IWT sector [Finansowanie transformacji energetycznej ku bezemisyjnemu europejskiemu sektorowi żeglugi śródlądowej], sprawozdanie nr 2293, s. 95.
(17) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 546/2014 z dnia 15 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 718/1999 w sprawie polityki w zakresie zdolności przewozowych floty wspólnotowej w celu wspierania żeglugi śródlądowej (Dz.U. L 163 z 29.5.2014, s. 15).
(18) Dokument roboczy służb Komisji z 24 lutego 2021 r. (SWD(2021)0047).
(19) Centralna Komisja Żeglugi na Renie, Market observation report 2020: inland navigation in Europe [Sprawozdanie z obserwacji rynku w 2020 r.: żegluga śródlądowa w Europie], wrzesień 2020 r.
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/18 |
P9_TA(2021)0368
W kierunku silniejszego partnerstwa z regionami najbardziej oddalonymi UE
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 września 2021 r. w kierunku silniejszego partnerstwa z regionami najbardziej oddalonymi UE (2020/2120(INI))
(2022/C 117/03)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając art. 349 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), |
|
— |
uwzględniając Agendę na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i cele zrównoważonego rozwoju przyjęte przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 25 września 2015 r., |
|
— |
uwzględniając porozumienie przyjęte 12 grudnia 2015 r. w Paryżu na 21. Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu (COP21) („porozumienie paryskie”), w szczególności jego art. 7 ust. 2 i art. 11 ust. 2, w których uznaje się lokalny, niższy niż krajowy i regionalny wymiar zmiany klimatu i działań w dziedzinie klimatu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie specjalne Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) pt. „Globalne ocieplenie o 1,5 oC”, jego 5. sprawozdanie oceniające oraz sprawozdanie podsumowujące, a także jego sprawozdanie specjalne dotyczące zmiany klimatu i gruntów oraz sprawozdanie specjalne dotyczące oceanów i kriosfery w zmieniającym się klimacie, |
|
— |
uwzględniając umowę zawartą 15 kwietnia 2021 r. między Unią Europejską a Organizacją Państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku, |
|
— |
uwzględniając nowe wieloletnie ramy finansowe (WRF) Unii Europejskiej na lata 2021–2027 zatwierdzone przez Parlament Europejski i Radę w grudniu 2020 r., |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 24 lutego 2021 r. pt. „Budując Europę odporną na zmianę klimatu – nowa Strategia w zakresie przystosowania do zmiany klimatu” (COM(2021)0082) oraz związaną z nim ocenę wpływu i podatności regionów najbardziej oddalonych Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 20 maja 2020 r. pt. „Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030 – Przywracanie przyrody do naszego życia” (COM(2020)0380), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, Komitetu Regionów i Europejskiego Banku Inwestycyjnego z 23 marca 2020 r. w sprawie wdrażania komunikatu Komisji pt. „Silniejsze i odnowione partnerstwo strategiczne z regionami najbardziej oddalonymi UE” (COM(2020)0104), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 11 grudnia 2019 r. pt. „Europejski Zielony Ład” (COM(2019)0640), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 24 października 2017 r. pt. „Silniejsze i odnowione partnerstwo strategiczne z regionami najbardziej oddalonymi UE” (COM(2017)0623), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 20 czerwca 2012 r. pt. „Najbardziej oddalone regiony Unii Europejskiej: w kierunku partnerstwa na rzecz inteligentnego, trwałego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2012)0287), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 17 października 2008 r. pt. „Regiony najbardziej oddalone atutem Europy” (COM(2008)0642), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 12 września 2007 r. pt. „Strategia w sprawie regionów najbardziej oddalonych: osiągnięcia i plany na przyszłość” (COM(2007)0507), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 26 maja 2004 r. pt. „Ściślejsze partnerstwo dla regionów najbardziej oddalonych” (COM(2004)0343), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 5 marca 2020 r. dotyczący strategii na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025 (COM(2020)0152), |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z 23 października 2020 r. w sprawie unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030, |
|
— |
uwzględniając Konwencję Narodów Zjednoczonych o różnorodności biologicznej, |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z 19 listopada 2019 r. w sprawie oceanów i mórz, |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Regionów z 10 grudnia 2020 r. w sprawie sprawozdania Komisji Europejskiej w sprawie wdrażania odnowionego partnerstwa strategicznego z regionami najbardziej oddalonymi UE (2021/C 37/10), |
|
— |
uwzględniając oświadczenia przewodniczących regionów najbardziej oddalonych, w szczególności deklarację przyjętą na XXV. Konferencji Przewodniczących Regionów Najbardziej Oddalonych Unii Europejskiej, która odbyła się na Majotcie 26–27 listopada 2020 r., |
|
— |
uwzględniając wspólną deklarację Konferencji Przewodniczących Regionów Najbardziej Oddalonych Unii Europejskiej (CPOR) wydaną na posiedzeniu międzysesyjnym 3 maja 2021 r.; |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 17 kwietnia 2020 r. w sprawie skoordynowanych działań UE na rzecz walki z pandemią COVID-19 i jej skutkami (1), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 15 stycznia 2020 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (2), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 13 czerwca 2018 r. w sprawie polityki spójności i gospodarki o obiegu zamkniętym, |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 28 listopada 2019 r. w sprawie alarmującej sytuacji klimatycznej i środowiskowej (3), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 14 marca 2019 r. w sprawie zmiany klimatu – europejska, długofalowa i zgodna z porozumieniem paryskim wizja strategiczna na rzecz dobrze prosperującej, nowoczesnej, konkurencyjnej i neutralnej dla klimatu gospodarki (4), |
|
— |
uwzględniając badanie Parlamentu Europejskiego z 2021 r. dotyczące polityki spójności i zmiany klimatu, |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 6 lipca 2017 r. w sprawie promowania spójności i rozwoju w regionach najbardziej oddalonych Unii: wykonanie art. 349 TFUE (5), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 27 kwietnia 2017 r. w sprawie zarządzania flotami rybackimi w regionach najbardziej oddalonych (6), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 26 lutego 2014 r. w sprawie optymalnego rozwijania potencjału regionów najbardziej oddalonych poprzez tworzenie synergii między funduszami strukturalnymi i innymi programami Unii Europejskiej (7), |
|
— |
uwzględniają rezolucję z 18 kwietnia 2012 r. w sprawie roli polityki spójności w najbardziej oddalonych regionach Unii Europejskiej w kontekście strategii „Europa 2020” (8), |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju Regionalnego (A9-0241/2021), |
|
A. |
mając na uwadze znaczenie Europejskiego Zielonego Ładu, zasady „nie czyń poważnych szkód”, celów zrównoważonego rozwoju i porozumienia paryskiego; |
|
B. |
mając na uwadze znaczenie zasad określonych w Europejskim filarze praw socjalnych, w tym jego wkład w eliminowanie nierówności, promowanie równouprawnienia i uwzględnianie aspektu płci; |
|
C. |
przypominając, że regiony najbardziej oddalone są związane z trzema państwami członkowskimi, że obecnie jest ich dziewięć – Gujana Francuska, Gwadelupa, Reunion, Majotta, Martynika i Saint-Martin (Francja), Azory i Madera (Portugalia) oraz Wyspy Kanaryjskie (Hiszpania) – że są one rozmieszczone na dwóch oceanach – Oceanie Atlantyckim i Oceanie Indyjskim – oraz że zamieszkuje je ponad 4,8 mln osób; |
|
D. |
podkreślając, że 80 % europejskiej różnorodności biologicznej występuje w europejskich regionach najbardziej oddalonych oraz krajach i terytoriach zamorskich i że terytoria te mają strategiczną wartość z punktu widzenia geopolitycznej ochrony różnorodności biologicznej na świecie; |
|
E. |
podkreślając, że regiony najbardziej oddalone zwiększają morski wymiar Unii Europejskiej, oferując jej największą na świecie przestrzeń morską oraz ponad 25 mln km2 obszarów wyłącznej strefy ekonomicznej (w.s.e.) oraz duże możliwości gospodarcze; |
|
F. |
wyrażając niepokój, że w regionach najbardziej oddalonych zanieczyszczenie morza jest większe niż w jakimkolwiek innym regionie kontynentalnym Europy z powodu ich wyspiarskiego charakteru, co ma wpływ na ich rozwój z punktu widzenia ochrony środowiska i gospodarki; |
|
G. |
stwierdzając z ubolewaniem, że wskaźnik wczesnego kończenia nauki wśród młodzieży w wieku od 18 do 24 lat w regionach najbardziej oddalonych przekracza 20 %, co znacznie przewyższa średnią 10 % odnotowaną w Unii Europejskiej (9); |
|
H. |
uznając, że regiony najbardziej oddalone cechuje niezwykłe bogactwo kulturowe, które przyczynia się do wywierania przez Europę wpływu i wzmacnia jej „siłę przekonywania” na świecie, oraz że w komunikacie Komisji przyjętym w 2017 r. uznano kulturę za ważny aspekt i element zróżnicowania między regionami najbardziej oddalonymi; |
|
I. |
stwierdzając z ubolewaniem, że kryzys związany z COVID-19 niepokojąco wyeksponował gospodarki regionów najbardziej oddalonych, które już wcześniej były podatne na zagrożenia, oraz że kryzys ten, a także brexit przyniosą długoterminowe skutki społeczne, gospodarcze, środowiskowe, terytorialne i kulturowe dla regionów najbardziej oddalonych; |
|
J. |
oceniając, że kryzys zdrowotny pogłębił również niestabilność regionalnych usług zdrowotnych w regionach najbardziej oddalonych, powodując narzucenie dość rygorystycznych środków walki z pandemią w tych regionach; |
|
K. |
obawiając się, że obecny kryzys związany z pandemią może mieć wpływ na liczne sektory niebieskiej gospodarki, a zwłaszcza na turystykę przybrzeżną i morską; |
TYTUŁ 1: Utrwalenie postępów, przeciwdziałanie podatności na zagrożenia i wykorzystanie atutów, tak by regiony najbardziej oddalone znalazły się w centrum działań unijnych
|
1. |
z zadowoleniem przyjmuje sprawozdanie Komisji z marca 2020 r. zawierające wstępny przegląd realizacji wzmocnionego i odnowionego partnerstwa strategicznego z regionami najbardziej oddalonymi zainicjowanego w październiku 2017 r. oraz wysiłki na rzecz wdrożenia tego partnerstwa poczynione zarówno w regionach najbardziej oddalonych, jak i w zainteresowanych państwach członkowskich oraz w instytucjach europejskich; wzywa również do utrwalenia tych postępów w nowej strategii UE na rzecz tych regionów; |
|
2. |
podkreśla liczne postępy osiągnięte w odniesieniu do regionów najbardziej oddalonych w nowych WRF na lata 2021–2027, zarówno na poziomie budżetowym, jak i legislacyjnym poprzez odpowiednie dostosowanie funduszy strukturalnych i programów horyzontalnych, i z zadowoleniem przyjmuje dodatkowe środki na rzecz regionów najbardziej oddalonych w ramach europejskiego planu odbudowy gospodarczej pt. „Next generation EU”; podkreśla, że należy stosować art. 349 TFUE w związku z art. 7, aby umożliwić stosowanie zróżnicowanego podejścia do regionów najbardziej oddalonych w stosowaniu prawa UE, przy pełnym uwzględnieniu specyfiki i ograniczeń strukturalnych tych regionów, zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości z 15 grudnia 2015 r.; |
|
3. |
z zadowoleniem odnotowuje przedłużenie i utrzymanie do 2027 r. kilku odstępstw podatkowych dla regionów najbardziej oddalonych (podatek AIEM („Arbitrio sobre Importaciones y Entregas de Mercancías en las Islas Canarias”, mający zastosowanie do Wysp Kanaryjskich), podatek od dokowania, obniżone stawki podatku od likierów, rumu i napojów spirytusowych na Azorach i Maderze oraz od rumu tradycyjnego w departamentach zamorskich (DOM)); przypomina o znaczeniu utrzymania mechanizmów opartych na art. 349 TFUE dla regionów najbardziej oddalonych, które muszą pogodzić podwójną potrzebę ochrony lokalnej produkcji i zwalczania wysokich kosztów życia, przy jednoczesnym zapewnieniu obywatelom regionów najbardziej oddalonych odpowiednich informacji na temat wdrażania tych środków; |
|
4. |
zachęca służby Komisji, ale także władze krajowe i regionalne, do znalezienia równowagi między uzasadnioną i niezbędną kontrolą wykorzystania funduszy UE a uproszczeniem i poprawą elastyczności przepisów administracyjnych niezbędnymi do ich modernizacji i optymalizacji, aby zachęcić do podejmowania inicjatyw lokalnych; |
A. Uporządkowana reakcja na problemy regionów najbardziej oddalonych w UE
|
5. |
pragnie, by w instytucjach europejskich uporządkowania reakcja na problemy regionów najbardziej oddalonych polegała na przyjęciu przekrojowego i zintegrowanego podejścia do realiów i wyzwań w regionach najbardziej oddalonych we wszystkich dziedzinach europejskiej polityki publicznej; |
|
6. |
zwraca się do Komisji, aby zgodnie z powierzoną jej rolą strażniczki Traktatów zadbała o to, by Dział ds. Regionów Najbardziej Oddalonych w DG REGIO stał na straży właściwego stosowania art. 349 TFUE, oraz by rozważyła utworzenie pełnoprawnej dyrekcji współpracującej bezpośrednio z referentami ds. regionów najbardziej oddalonych w innych dyrekcjach generalnych; |
|
7. |
wzywa Radę do powołania specjalnego komitetu ds. regionów najbardziej oddalonych, wzorowanego na Specjalnym Komitecie ds. Rolnictwa, który czuwałby nad uwzględnianiem priorytetów i realiów regionów najbardziej oddalonych w różnych inicjatywach i prawodawstwie europejskim; |
|
8. |
wzywa do powołania stałego sprawozdawcy ds. regionów najbardziej oddalonych, co pozwoli Parlamentowi Europejskiemu czuwać w większej mierze nad właściwym stosowaniem art. 349 TFUE w europejskich strategiach publicznych; |
B. Lepsza komunikacja i informacja
|
9. |
domaga się opracowania prawdziwej strategii komunikacyjnej mającej na celu w szczególności zaangażowanie osób młodych i informowanie ich o możliwościach oferowanych przez Unię, a także podnoszenie ich świadomości na temat użyteczności Europy na co dzień; wzywa do utworzenia biur Komisji w każdym regionie najbardziej oddalonym, zważywszy na to, że wiele z tych regionów to archipelagi, a ich terytoria składają się z licznych wysp, które dzieli duża odległość; |
|
10. |
zaleca lepsze wykorzystanie różnych platform wymiany między administracjami, takich jak program TENEX-REGIO PEER 2 PEER dla funduszy spójności, program TENEX-EIR PEER 2 PEER w kwestiach środowiskowych czy europejska platforma zainteresowanych stron gospodarki o obiegu zamkniętym; |
|
11. |
proponuje, by stworzyć program Erasmus dla administracji zarządzających funduszami europejskimi w regionach najbardziej oddalonych, aby zapewnić wymianę najlepszych praktyk i przykładów w celu optymalnego wykorzystania funduszy spójności; |
|
12. |
podkreśla znaczenie strony internetowej (10) zawierającej dane statystyczne dotyczące regionów najbardziej oddalonych (Eurostat), opracowanej we współpracy ze służbami statystycznymi Portugalii, Hiszpanii i Francji oraz regionów najbardziej oddalonych; wyraża ubolewanie, że brakuje danych dotyczących Saint-Martin, co uniemożliwia przeprowadzenie kompleksowych i porównawczych analiz wszystkich regionów najbardziej oddalonych; wzywa Komisję, a w szczególności Eurostat, do gromadzenia wiarygodnych, zagregowanych i aktualnych danych z wszystkich regionów najbardziej oddalonych, co pozwoli na przeprowadzanie analiz sektorowych, a także do oceny skutków wdrażania polityki europejskiej w regionach najbardziej oddalonych; |
C. Budowanie przyszłości
|
13. |
wzywa do włączenia regionów najbardziej oddalonych w większej mierze do dyskusji na forum konferencji w sprawie przyszłości Europy, w szczególności za pośrednictwem Konferencji Przewodniczących Regionów Najbardziej Oddalonych, aby wzbogacić konferencję o punkt widzenia regionów najbardziej oddalonych i zapewnić skuteczne stosowanie art. 349 TFUE w różnorodnych przyszłych programach i strategiach politycznych Unii Europejskiej; |
|
14. |
podkreśla, że dialog z obywatelami jest podstawowym elementem w budowaniu bliskości i stałych kontaktów między regionami najbardziej oddalonymi a instytucjami unijnymi; wzywa zatem Komisję do pogłębienia tego dialogu, w szczególności w regionach najbardziej oddalonych; |
|
15. |
wzywa Komisję do udziału w pracach nad nową strategią na rzecz regionów najbardziej oddalonych, która odpowiadałaby realiom i potrzebom lokalnym i odzwierciedlała zalecenia Parlamentu Europejskiego oraz która opierałaby się na poszanowaniu specyfiki, konsolidacji dorobku prawnego i optymalizacji istniejących rozwiązań, na innowacji i waloryzacji regionów najbardziej oddalonych jako „terytoriów oferujących rozwiązania”; |
|
16. |
zaleca, by zdefiniować prawdziwy plan działania tego nowego partnerstwa strategicznego, w którym uczestniczyłyby główne zainteresowane strony, w tym krajowe, regionalne i lokalne władze publiczne, podmioty gospodarcze i społeczne, społeczeństwo obywatelskie, społeczność akademicka i organizacje pozarządowe; |
|
17. |
wzywa do jak najszybszego wdrożenia nowej strategii i związanego z nią planu działania, aby wspomóc ożywienie gospodarcze i społeczne regionów najbardziej oddalonych; |
TYTUŁ 2: Inwestowanie w godziwe miejsca pracy, wzmacnianie solidarności i priorytetowe działania na rzecz młodzieży
|
18. |
zdaje sobie sprawę, że regiony najbardziej oddalone oferują Unii możliwości tworzenia projektów pilotażowych w obliczu wyzwań społeczno-gospodarczych i klimatycznych, lecz dynamika ta wymaga, by szybciej nadrobić zaległości związane z utrudnieniami strukturalnymi oraz skonsolidować i chronić narzędzia kompensujące utrudnienia strukturalne związane z oddaleniem i charakterem wyspiarskim, które to narzędzia są niezbędne do pełnej i sprawiedliwej integracji regionów najbardziej oddalonych z obszarem europejskim; |
A. Umacnianie solidarności
|
19. |
wzywa Komisję, państwa członkowskie i regiony najbardziej oddalone, by uznały walkę z ubóstwem, bezrobociem i wykluczeniem społecznym – w tym osób z niepełnosprawnościami – za priorytety europejskiej solidarności, a jednocześnie by inwestowały w kształcenie i szkolenie oraz w przyszłe projekty koncentrujące się na innowacjach, zwłaszcza społecznych, restrukturyzacji i dywersyfikacji; |
|
20. |
uważa, że w ramach polityki spójności należy poświęcić większą uwagę kobietom mieszkającym w regionach najbardziej oddalonych oraz promować równouprawnienie płci i wdrażanie europejskiej strategii na rzecz równouprawnienia płci w regionach najbardziej oddalonych; |
|
21. |
podkreśla kluczową rolę gospodarki społecznej i solidarnej w regionach najbardziej oddalonych, która wspiera władze regionalne i lokalne w rozwiązywaniu problemów wynikających z ich oddalenia, ubóstwa i wykluczenia społecznego oraz w tworzeniu miejsc pracy i rozwijaniu inicjatyw w tych regionach, zgodnie z poszczególnymi strategiami europejskimi; opowiada się za uznaniem tych realiów na szczeblu europejskim oraz za bezpośrednim dostępem tego niedochodowego sektora działalności do dotacji europejskich; |
B. Ochrona zdrowia
|
22. |
podkreśla, że szczególna sytuacja regionów najbardziej oddalonych sprawia, iż są one bardziej narażone na niektóre globalne wydarzenia, takie jak pandemia COVID-19; wzywa zatem do wyciągnięcia wszelkich możliwych wniosków z tego kryzysu oraz do uwzględnienia szczególnych warunków panujących w regionach najbardziej oddalonych w przypadku wystąpienia tego rodzaju wydarzeń w przyszłości; |
|
23. |
proponuje, by stworzyć centrum badawcze zajmujące się zakaźnymi chorobami tropikalnymi oraz chorobami szczególnie rozpowszechnionymi w regionach najbardziej oddalonych, takimi jak cukrzyca, otyłość czy niektóre nowotwory, a także by przeznaczyć niezbędne środki finansowe w celu uzupełnienia braków w opiece zdrowotnej w tych regionach; |
|
24. |
sugeruje uruchomienie projektu pilotażowego na wzór działania przygotowawczego BEST w celu wsparcia prac nad roślinami leczniczymi w regionach najbardziej oddalonych; |
C. Młodzież: priorytet pod względem działań i rezultatów
|
25. |
podkreśla, że w regionach najbardziej oddalonych siła młodzieży jest często niedocenianym atutem i że atut ten należy uznać za priorytet w tworzeniu konkretnych rozwiązań przez uruchomienie na dużą skalę europejskich funduszy na rzecz kształcenia, szkolenia i wsparcia oraz godziwych, dobrej jakości mieszkań i zatrudnienia dla młodzieży; |
|
26. |
podkreśla w tym względzie konieczność priorytetowego traktowania inwestycji w edukację na wszystkich poziomach i w kształcenie ustawiczne w regionach najbardziej oddalonych, aby przeciwdziałać przedwczesnemu kończeniu nauki; wzywa Komisję, aby uznała edukację za „kluczowy cel” rozwoju regionów najbardziej oddalonych i by udzielała organom regionalnym i lokalnym pomocy w opracowywaniu polityki publicznej, która motywowałaby osoby młode i oferowała im atrakcyjne możliwości kształcenia, szkolenia, podnoszenia i zmiany kwalifikacji na szczeblu lokalnym i regionalnym, w tym umiejętności cyfrowych, zarówno w ramach nauczania bezpośredniego, jak i na odległość, tak by osoby te zdobyły powszechnie uznawane kompetencje; |
|
27. |
zachęca do uruchomienia funduszy europejskich w celu stworzenia z jednej strony „kampusów doskonałości” na obszarach geograficznych regionów najbardziej oddalonych dzięki promowaniu wzajemnych powiązań między szkołami, uniwersytetami i ośrodkami szkoleniowymi w tych regionach, a z drugiej – ośrodków badań naukowych w celu prowadzenia szerzej zakrojonych badań nad różnorodnością biologiczną regionów najbardziej oddalonych i jej lepszego poznania; |
|
28. |
mając na względzie stopę bezrobocia wśród młodzieży w regionach najbardziej oddalonych, przypomina o konieczności opracowania specjalnych narzędzi, w szczególności w ramach inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych; z zadowoleniem przyjmuje zatem utworzenie dodatkowego przydziału środków dla regionów najbardziej oddalonych w ramach EFS+ na lata 2021–2027 i wzywa zainteresowane regiony do wykorzystania tego nowego źródła finansowania w celu wspierania umiejętności przystosowania zawodowego, mobilności i szkoleń w regionach najbardziej oddalonych; |
|
29. |
wzywa Komisję do wspierania zatrudnienia osób młodych w regionach najbardziej oddalonych przez utworzenie cyfrowego pojedynczego punktu kontaktowego we współpracy z sektorem prywatnym, uniwersytetami i władzami lokalnymi, aby pomagać w poszukiwaniu pierwszej pracy oraz zakładaniu lub przejmowaniu przedsiębiorstw w regionach najbardziej oddalonych; |
D. Większe uwzględnienie realiów regionów najbardziej oddalonych w programie ERASMUS+
|
30. |
domaga się, by przy wdrażaniu programu Erasmus+ przyznano maksymalną pomoc studentom z regionów najbardziej oddalonych, w razie konieczności zwiększono środki finansowe w celu pokrycia rzeczywistych kosztów podróży, a także by promowano mobilność w państwach trzecich na obszarze geograficznym, kulturowym i historycznym każdego regionu najbardziej oddalonego oraz wymianę wewnątrz regionów najbardziej oddalonych; |
|
31. |
podkreśla również, że kluczowe znaczenie ma zwiększenie udziału regionów najbardziej oddalonych we wszystkich działaniach w ramach programu Erasmus+ oraz promowanie szeroko zakrojonej wymiany w dziedzinie współpracy i mobilności między instytucjami edukacyjnymi, społecznymi i sportowymi; |
TYTUŁ 3: Rozwijanie zrównoważonego i sprawiedliwego wzrostu gospodarczego, upowszechnianie zielonej i niebieskiej gospodarki oraz tworzenie nowych zawodów w dążeniu do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r.
|
32. |
podkreśla znaczenie zachęcania do podejmowania inicjatyw lokalnych poprzez wspieranie wszystkich przedsiębiorstw produkcyjnych w regionach najbardziej oddalonych, ze szczególnym uwzględnieniem bardzo małych, małych i średnich przedsiębiorstw, a także sektora turystyki, rzemiosła, przemysłu, budownictwa i technologii cyfrowych; podkreśla, że potrzebne są innowacyjne, odporne i zrównoważone inwestycje; |
|
33. |
zachęca regiony najbardziej oddalone do przyłączenia się do sieci „Local 2030” i do opracowania tabel wyników dotyczących zrównoważonego rozwoju, aby skuteczniej dzielić się rozwiązaniami; |
|
34. |
podkreśla, że należy zwiększyć atrakcyjność zawodów związanych z rolnictwem, hodowlą, rybołówstwem, morzem i ochroną środowiska w regionach najbardziej oddalonych ze względu na ich strukturyzujący charakter na poziomie gospodarczym, społecznym i środowiskowym, przy czym należy szczególnie wspierać najmłodszych; |
A. Polityka rolna a zielona gospodarka
|
35. |
podkreśla potrzebę uwzględnienia specyfiki i modeli rolnictwa regionów najbardziej oddalonych w planach strategicznych i zarządzaniu programami rozwoju obszarów wiejskich WPR w celu bardziej zregionalizowanego i elastyczniejszego podejścia; |
|
36. |
wzywa do utrzymania, a nawet wzmocnienia specjalnych środków i przydziałów finansowych w ramach programu POSEI, aby osiągnąć cele takie jak samowystarczalność żywnościowa, transformacja agroekologiczna, ekologiczny wzrost, dywersyfikacja i zdolność reagowania na kryzysy rynkowe w regionach najbardziej oddalonych; przypomina, że w przeciwieństwie do innych płatności w ramach WPR kwoty w ramach programu POSEI nie zostały zaktualizowane w związku z inflacją; |
|
37. |
stwierdza, że program POSEI ma zasadnicze znaczenie dla wspierania spójności gospodarczej i społecznej w Unii, dla zachowania środowiska wiejskiego i przeciwdziałania wyludnianiu się regionów najbardziej oddalonych, i podkreśla w związku z tym, że Komisja pozytywnie oceniła program POSEI; |
|
38. |
stwierdza, że zniesienie systemu kwot i cen gwarantowanych zapoczątkowane w ramach reformy wspólnej organizacji rynku cukru z 2005 r. osłabiło pozycję producentów trzciny cukrowej z regionów najbardziej oddalonych; podkreśla, że trzeba utrwalić wszystkie specyficzne środki wprowadzone na mocy art. 349 TFUE, aby zapewnić trwałą konkurencyjność tej branży; domaga się wprowadzenia mechanizmu wsparcia plantatorów trzciny cukrowej na wypadek spadku światowych cen cukru; |
|
39. |
wzywa Komisję do zwiększenia środków budżetowych przeznaczonych na kampanie służące promowaniu, popularyzowaniu i docenianiu unijnych systemów jakości, w szczególności dotyczące:
|
|
40. |
popiera strategię „Od pola do stołu”, która dodatkowo ogranicza stosowanie środków ochrony roślin w UE, lecz podkreśla, że trzeba uwzględniać specyfikę upraw tropikalnych i subtropikalnych w regionach najbardziej oddalonych oraz wspomagać transformację; |
|
41. |
przypomina ponadto, że ważne jest, by w przypadku regionów najbardziej oddalonych utrzymać współfinansowanie z EFRROW na poziomie 85 %, w szczególności aby przywrócić, chronić i zwiększyć różnorodność biologiczną w rolnictwie i leśnictwie oraz wspierać rozwój obszarów wiejskich w regionach najbardziej oddalonych; |
B. Polityka rybołówstwa a niebieska gospodarka
|
42. |
potwierdza fundamentalne znaczenie niebieskiej gospodarki w regionach najbardziej oddalonych i dla nich; wzywa do wprowadzenia rozwiązań opartych na zasobach przyrody i podkreśla, że trzeba respektować równowagę między zasobami oceanicznymi a rozwojem działalności morskiej; |
|
43. |
wzywa Komisję, aby opracowała projekty pilotażowe w regionach najbardziej oddalonych, skoncentrowane na niebieskiej gospodarce i szkoleniach w tym zakresie w celu nadania tym regionom wiodącej pozycji w zarządzaniu oceanami, a także aby wspierała innowacje i badania naukowe, w tym w dziedzinie materiałów hydrobiodegradowalnych, z myślą o przejściu na gospodarkę o obiegu zamkniętym, jednak bez uznawania tych materiałów za remedium na zanieczyszczenie mórz; |
|
44. |
wzywa do wzmocnienia szczególnych środków w ramach wspólnej polityki rybołówstwa za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury (EFMRA) z myślą o osiągnięciu niezależności żywnościowej i wspieraniu niebieskiego wzrostu regionów najbardziej oddalonych, w szczególności dzięki skutecznym i pragmatycznym rozwiązaniom dotyczącym transportu produktów rybołówstwa z regionów najbardziej oddalonych, tak by docierały one na chłonne rynki szybko i z zachowaniem optymalnej jakości; |
|
45. |
wyraża zaniepokojenie stanem floty rybackiej – niekiedy zniszczonej i przestarzałej – w regionach najbardziej oddalonych oraz wpływem tego zagrożenia na rybaków i środowisko; przypomina, że w regionach najbardziej oddalonych działalność połowowa opiera się w dużej mierze na praktykach tradycyjnych, w związku z czym ubolewa, że modernizacji floty łodziowej w tych regionach nie można wspierać z EFMRA na lata 2021–2027, gdy istnieje równowaga między zdolnością połowową a uprawnieniami do połowów w regionach najbardziej oddalonych (przestrzeganie maksymalnego podtrzymywalnego połowu); |
|
46. |
apeluje do Komisji, by pomogła państwom członkowskim w usprawnieniu gromadzenia danych naukowych niezbędnych do spełnienia warunków kwalifikujących do pomocy państwa na odnowienie flot rybackich w regionach najbardziej oddalonych; |
|
47. |
przypomina, że zgodnie z art. 29d rozporządzenia w sprawie EFMR Komisja zobowiązała się do sporządzenia sprawozdania śródokresowego na temat rozdziału dotyczącego regionów najbardziej oddalonych (rozdział V) oraz do przeanalizowania, czy potrzebne jest samodzielne rozporządzenie w sprawie rybołówstwa w tych regionach; |
|
48. |
wzywa Komisję i Radę, aby ustanowiły, począwszy od 2027 r., instrument wsparcia podobny do programu POSEI dla sektora morskiego i rybackiego w regionach najbardziej oddalonych, tak by zagwarantować finansowanie szczególnych potrzeb tych regionów; |
|
49. |
przypomina o konieczności ochrony regionów najbardziej oddalonych przy zawieraniu umów połowowych z państwami trzecimi; |
C. Zrównoważona turystyka
|
50. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby zdecydowanie wspierały sektor turystyki w regionach najbardziej oddalonych w celu promowania ożywienia gospodarczego i zrównoważonego wzrostu oraz skutecznie przeprowadziły niezbędną transformację społeczną, środowiskową i cyfrową tego sektora, w szczególności w odniesieniu do MŚP; |
|
51. |
ponownie stwierdza, że trzeba postawić na zrównoważoną turystykę przez wspieranie innowacyjnych projektów pilotażowych promujących bardziej ekologiczne i cyfrowe rozwiązania, skoncentrowanych na wykorzystaniu i respektowaniu naturalnego potencjału regionów za pośrednictwem projektów ekoturystycznych; |
|
52. |
apeluje, by ostatecznie stworzono jednolite oznakowanie europejskie dotyczące zrównoważonej turystyki, które uwzględniałoby również aspekty dotyczące jakości, dostępności i włączenia społecznego, ze szczególnym uwzględnieniem regionów najbardziej oddalonych; |
D. Środowisko, różnorodność biologiczna, klimat i energia
|
53. |
z zadowoleniem odnotowuje, że Zielony Ład i unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030 uwzględniają wyjątkowy potencjał regionów najbardziej oddalonych pod względem bioróżnorodności; |
|
54. |
zdecydowanie popiera promowanie celów zrównoważonego rozwoju wyznaczonych przez ONZ oraz zasady „nie czyń poważnych szkód” w rozumieniu art. 17 rozporządzenia (UE) 2020/852 (11) w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje; |
|
55. |
z zaniepokojeniem odnotowuje, że w regionach najbardziej oddalonych wzrasta częstość i gwałtowność zjawisk pogodowych bezpośrednio związanych ze zmianą klimatu, i ponownie stwierdza, że potrzebne są zdecydowane działania na wszystkich szczeblach w celu koordynacji inwestycji niezbędnych do przystosowania się do tych zwiększonych zagrożeń klimatycznych, zapewnienia odporności na nie oraz zapobiegania im; zaleca większą mobilizację Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności; |
|
56. |
przypomina, że szczególne wyzwania dla regionów najbardziej oddalonych – np. podnoszenie się poziomu mórz, podnoszenie się temperatury mórz i coraz częstsze trzęsienia ziemi oraz powodzie – wymagają, by uwzględnić tę specyfikę w unijnych przepisach ramowych, a także, w razie potrzeby, wprowadzać odstępstwa i zachęty finansowe i techniczne; |
|
57. |
podkreśla, że wdrażanie strategii na rzecz różnorodności biologicznej w regionach najbardziej oddalonych musi być skoordynowane z wysiłkami na rzecz zrównoważonego rozwoju tamtejszych sektorów rolnictwa, leśnictwa, rybołówstwa i akwakultury; |
|
58. |
zachęca do tworzenia nowych zawodów związanych ze środowiskiem oraz do wspierania podmiotów lokalnych zaangażowanych w ochronę różnorodności biologicznej i środowiska, w szczególności stowarzyszeń i organizacji pozarządowych, a w związku z tym zachęca to wzmocnienia zasady partnerstwa; |
|
59. |
apeluje, aby nowe centrum wiedzy o różnorodności biologicznej przewidziane w unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 lepiej uwzględniało dane ze wszystkich europejskich podmiotów zamorskich oraz opracowało wersję planu odbudowy zasobów przyrodniczych Unii na potrzeby regionów zamorskich; |
|
60. |
wzywa Komisję i odpowiednie państwa członkowskie do promowania i aktywnego wspierania realizacji celów dotyczących ochrony i odbudowy zasobów przyrodniczych w regionach najbardziej oddalonych oraz opowiada się za utworzeniem w regionach najbardziej oddalonych transregionalnej sieci na rzecz ochrony przyrody; |
|
61. |
zwraca uwagę, że masowe opuszczanie najbardziej odizolowanych części regionów najbardziej oddalonych przez osoby młode negatywnie wpływa na potencjał w zakresie gospodarki leśnej i zwiększa ryzyko pożarów ze względu na niedostateczne zarządzanie tymi zasobami oraz rozprzestrzenianie się inwazyjnych gatunków roślin; wzywa do opracowania systemów ochrony środowiska, w szczególności przez przeciwdziałanie wyludnieniu, przyciąganie i zatrzymywanie większej liczby osób w takich miejscach oraz wspieranie działalności związanej ze zrównoważonym rolnictwem i przyrodą; |
|
62. |
z zadowoleniem odnotowuje, że program LIFE obejmuje inicjatywę BEST; zaleca, aby przyznać co najmniej 8 mln EUR rocznie na inicjatywę BEST, tak by wspomóc regiony we wdrażaniu nowej unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności, która to strategia wymaga, by co najmniej 30 % obszarów lądowych i morskich miało status obszarów chronionych; sugeruje przeprowadzenie oceny skutków ewentualnego objęcia francuskich regionów najbardziej oddalonych siecią „Natura 2000” w celu określenia najwłaściwszych narzędzi ochrony różnorodności biologicznej i środowiska w tych regionach; |
|
63. |
potwierdza, że celem regionów najbardziej oddalonych jest uzyskanie niezależności energetycznej, oraz zdecydowanie popiera cel zakładający pozyskiwanie 100 % energii ze źródeł odnawialnych w tych regionach dzięki stopniowemu wycofaniu paliw kopalnych i bardziej intensywnemu wykorzystaniu rosnącego potencjału energii z trwałych źródeł odnawialnych, w tym na pełnym morzu, zgodnie z porozumieniem paryskim i z europejskim zobowiązaniem do osiągnięcia neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla najpóźniej do 2050 r. i celów klimatycznych do 2030 r.; |
|
64. |
domaga się wspierania poprawy efektywności energetycznej budownictwa w regionach najbardziej oddalonych; podkreśla specyfikę dostępu do certyfikowanych materiałów i związane z tym ograniczenia; potwierdza znaczenie Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i React-EU, z których finansowane są przemiany w regionach najbardziej oddalonych; |
E. Zintegrowana i dowartościowana gospodarka o obiegu zamkniętym
|
65. |
podkreśla, że gospodarka o obiegu zamkniętym, cel zakładający całkowitą eliminację zanieczyszczeń, efektywność energetyczna i ochrona różnorodności biologicznej powinny być podstawowymi zasadami tej nowej strategii realizowanej wspólnie z regionami najbardziej oddalonymi i prowadzić do bardziej zrównoważonych praktyk z myślą o ochronie terytoriów, rozwoju gospodarczym, zatrudnieniu i spójności; |
|
66. |
domaga się od Komisji, aby zaproponowała silne wspomaganie regionów najbardziej oddalonych, tak by propagować nowy zrównoważony model ekonomiczny, ze strukturyzującymi inicjatywami służącymi rozwijaniu gospodarki o obiegu zamkniętym i promowaniu ekologicznych miejsc pracy i nowych ekologicznych zawodów; |
|
67. |
podkreśla, że polityka gospodarowania odpadami w regionach najbardziej oddalonych musi obejmować gospodarkę o obiegu zamkniętym; zaleca opracowywanie innowacyjnych sposobów redukcji i odzysku odpadów w regionach najbardziej oddalonych; zwraca uwagę na złożoność i koszty gospodarowania odpadami w regionach najbardziej oddalonych, które potrzebują wsparcia na rzecz inwestycji infrastrukturalnych w celu, by promować przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym; |
|
68. |
wzywa również Komisję, aby utworzyła w regionach najbardziej oddalonych centrum walki z zanieczyszczeniem mórz w celu wspierania budowy infrastruktury służącej zbieraniu i przetwarzaniu odpadów morskich; |
|
69. |
wzywa Komisję, aby w ramach programu „Horyzont Europa” ogłosiła zaproszenia do składania wniosków dotyczących projektów badawczych dla regionów najbardziej oddalonych, w ślad za wynikami programu „Horyzont 2020”; |
TYTUŁ 4: Przystosowanie się do wyzwań i szans zglobalizowanego świata
|
70. |
przypomina, że regiony najbardziej oddalone mają wielki potencjał i konkretne atuty, które mogą przynieść korzyści całej Unii, i że Europa musi postawić na te regiony i na ich współpracę z krajami położonymi w ich sąsiedztwie, aby promować swoje wartości demokratyczne oraz cele środowiskowe i społeczne; |
|
71. |
wzywa Komisję do opracowania i promowania strategii makroregionalnych dla regionów najbardziej oddalonych na ich obszarach geograficznych, przy jednoczesnym zbadaniu wszystkich możliwości lepszej praktycznej koordynacji jednoczesnych interwencji różnych funduszy UE (tj. EFRR, decyzji w sprawie krajów i terytoriów zamorskich oraz instrumentu „Globalny wymiar Europy” (Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej); |
|
72. |
wzywa też Komisję do uwzględnienia regionów najbardziej oddalonych w makroregionalnej strategii na rzecz regionu Oceanu Atlantyckiego przez włączenie tematów bardziej dostosowanych do tych regionów; |
|
73. |
zachęca do rozwijania nowego komponentu w nowym programie INTERREG poświęconego współpracy z regionami najbardziej oddalonymi; |
|
74. |
podkreśla, że trzeba przyspieszyć, stymulować i promować rozwój projektów współpracy między poszczególnymi regionami najbardziej oddalonymi, aby wykorzystać sytuację geostrategiczną i geoekonomiczną tych regionów oraz prowadzić wymianę najlepszych praktyk; |
A. Sprawiedliwa i dostosowana polityka konkurencji
|
75. |
kładzie nacisk na konieczność ochrony gospodarek regionów najbardziej oddalonych przed agresywnymi praktykami handlowymi, takimi jak traktowanie ich rynków jako rynków zbytu dla nadwyżek towarów oraz nadużywanie pozycji monopolistycznych; |
|
76. |
wzywa Komisję, aby przy wdrażaniu polityki konkurencji należycie uwzględniała specyfikę regionów najbardziej oddalonych, w szczególności ich oddalenie od kontynentu europejskiego oraz niewielki rozmiar ich rynków, oraz podkreśla przydatność odstępstw dotyczących pomocy państwa dla tych regionów; |
|
77. |
przyjmuje z zadowoleniem dostosowanie europejskich przepisów o pomocy państwa do warunków kryzysowych wynikających z pandemii COVID-19; apeluje do Komisji, aby rozważyła możliwość utrzymania na stałe niektórych wyjątkowych środków dla regionów najbardziej oddalonych, równocześnie z kontynuacją środków już przewidzianych dla tych regionów w ogólnym rozporządzeniu w sprawie wyłączeń grupowych (12) i w wytycznych dotyczących pomocy państwa do celów regionalnych; |
|
78. |
domaga się utworzenia specjalnego statusu dla przedsiębiorstw z regionów najbardziej oddalonych, aby zwiększyć ich konkurencyjność, zwłaszcza w przestrzeni regionalnej; |
B. Transport i przeciwdziałanie izolacji
|
79. |
utrzymuje, że regiony najbardziej oddalone borykają się z poważnymi ograniczeniami związanymi z oddaleniem, niskim poziomem połączeń, zależnością od portów morskich i lotniczych oraz ukształtowaniem terenu; uważa, że konieczne jest prowadzenie polityki transportowej w pełni dostosowanej do realiów regionów najbardziej oddalonych w ramach EFRR i instrumentu „Łącząc Europę”; wzywa również Komisję, aby zrealizowała program POSEI w dziedzinie transportu jako dodatkowe narzędzie w celu zrekompensowania tych skumulowanych niedogodności i strat; |
|
80. |
podkreśla konieczność konsolidacji i rozwoju połączeń morskich i lotniczych między regionami najbardziej oddalonymi, w ich obrębie, a także z kontynentem europejskim i sąsiadującymi państwami trzecimi, aby zwiększać dostępność tych regionów; |
|
81. |
podkreśla, że trzeba zachęcać do korzystania w tych regionach z bardziej zrównoważonych i mniej zanieczyszczających środków transportu, promując rozwiązania zastępujące energię ze źródeł kopalnych; |
|
82. |
podziela europejską wolę zapewnienia ekologicznego transportu morskiego i innowacyjnej działalności portowej w celu zmniejszenia śladu węglowego i środowiskowego w UE oraz apeluje, aby regiony najbardziej oddalone korzystały z tych rozwiązań; |
|
83. |
podkreśla, że trzeba zminimalizować koszty transportu osób i towarów, aby zagwarantować stosowanie zasady ciągłości i spójności terytorialnej, a także równe szanse wszystkich obywateli; apeluje o utrzymanie cen transportu lotniczego (do i z regionów najbardziej oddalonych), lądowego (wewnętrznie, między miastami) i morskiego (między regionami i między wyspami); w związku z tym uważa, że w systemie handlu uprawnieniami do emisji CO2 należy rozważyć odstępstwa dla regionów najbardziej oddalonych zarówno w odniesieniu do transportu morskiego, jak i lotniczego, a także, w razie potrzeby, zachęty finansowe i techniczne; |
|
84. |
apeluje, aby w ramach instrumentu „Łącząc Europę” Komisja opublikowała zaproszenie do składania wniosków skierowane specjalnie do regionów najbardziej oddalonych z dostosowanymi kryteriami kwalifikowalności, tak aby można było zapewnić wsparcie dla alternatywnej i zrównoważonej infrastruktury zaopatrzenia w paliwa w głównych portach tych regionów, a także dla mobilności miejskiej i lotnictwa; |
|
85. |
wzywa również Komisję, aby podczas przeglądu rozporządzenia (UE) nr 1315/2013 w sprawie transeuropejskiej sieci transportowej (13) uwzględniła kwestie dotyczące regionów najbardziej oddalonych, zapewniając wzajemne połączenia między siecią bazową a siecią kompleksową oraz łagodząc ramy koncepcyjne dotyczące autostrad morskich; |
|
86. |
uważa, że Komisja powinna zapewnić wsparcie techniczne, aby ułatwić regionom najbardziej oddalonym dostęp do finansowania europejskiego, w szczególności w odniesieniu do projektów związanych z Zielonym Ładem i z budową rozległej infrastruktury w ramach Programu InvestEU; |
C. Technologie cyfrowe i kosmiczne
|
87. |
z zadowoleniem przyjmuje wniosek dotyczący programu „Cyfrowa Europa”, który ma przyczynić się do zwiększenia łączności i do poprawy umiejętności cyfrowych w regionach najbardziej oddalonych; wzywa Komisję do zapewnienia wsparcia technicznego niezbędnego do utworzenia w regionach najbardziej oddalonych europejskich ośrodków innowacji cyfrowej, jak przewidziano w programie „Cyfrowa Europa”; |
|
88. |
podkreśla, że koniecznie trzeba zagwarantować łączność cyfrową regionów najbardziej oddalonych zgodnie z Europejską agendą cyfrową, jako narzędzie rozwoju gospodarczego i równości szans w wysoce cyfrowym świecie; |
|
89. |
zwraca uwagę, że satelity zapewniają nieprzerwaną łączność i bardzo wysoką przepustowość, co ma zasadnicze znaczenie dla pokonania przepaści cyfrowej, w szczególności w regionach najbardziej oddalonych; zwraca się zatem do Komisji o aktualizację strategii kosmicznej dla Europy, z uwzględnieniem szczególnych środków na rzecz regionów najbardziej oddalonych; |
D. Polityka handlowa
|
90. |
zobowiązuje Komisję, aby zadbała, by regiony najbardziej oddalone w pełni korzystały z umów międzynarodowych (umów o partnerstwie gospodarczym, umów o wolnym handlu itd.) między Unią a państwami trzecimi, powołując grupę zadaniową ds. wpływu polityki handlowej na regiony najbardziej oddalone, która to grupa skutecznie dbałaby o udział tych regionów, w tym przedstawicieli poszczególnych branż z tych regionów; |
|
91. |
zwraca się do Komisji o przeprowadzenie badania mierzącego łączny wpływ umów handlowych z państwami trzecimi na rozwój społeczno-gospodarczy regionów najbardziej oddalonych; |
|
92. |
wzywa do przestrzegania europejskich norm środowiskowych i społecznych w umowach handlowych z państwami trzecimi oraz apeluje o zagwarantowanie przestrzegania tych umów za pomocą skutecznych środków operacyjnych; |
|
93. |
zauważa, że zawieranie licznych umów handlowych z państwami trzecimi, które wytwarzają te same produkty rolne przeznaczone na eksport co regiony najbardziej oddalone, lecz przy innych warunkach społecznych i środowiskowych, może zakłócać konkurencję i zmienić podział rynku, zagrażając konkurencyjności wspólnotowych producentów tych towarów; |
|
94. |
apeluje o zróżnicowane traktowanie na korzyść produktów z regionów najbardziej oddalonych we wszystkich ponownych negocjacjach dotyczących umów o partnerstwie gospodarczym i umów o wolnym handlu w celu osiągnięcia właściwej równowagi między ochroną wrażliwych produktów rolnych a obroną ofensywnych interesów Unii, przez ustanowienie klauzul ochronnych, okresów przejściowych i odpowiednich kwot dla produktów z tych regionów, a także, w niektórych przypadkach, wyłączenie produktów najbardziej wrażliwych, takich jak cukry specjalne; |
|
95. |
przypomina, że we wspólnym oświadczeniu trzech instytucji, załączonym do rozporządzenia w sprawie mechanizmu stabilizacyjnego po przystąpieniu Ekwadoru do umowy między UE a Peru i Kolumbią, przewidziano, że Komisja przeanalizuje zmiany na rynkach po wygaśnięciu tego mechanizmu, a w przypadku pogorszenia się sytuacji europejskich producentów bananów podejmie działania po konsultacji z zainteresowanymi stronami; |
|
96. |
zaleca, aby główny urzędnik ds. egzekwowania przepisów handlowych (Chief Trade Enforcement Officer) przeprowadził specjalną kontrolę w celu zapobieżenia sytuacjom dyskryminującym dla regionów najbardziej oddalonych, oraz wzywa do stosowania zasady zgodności w odniesieniu do przywozu produktów ekologicznych z państw trzecich; |
E. Promowanie rozwoju kulturalnego
|
97. |
podkreśla, że regiony najbardziej oddalone są ambasadorami rozszerzenia strefy wpływów Unii i stanowią prawdziwą szansę dla polityki zewnętrznej Unii ze względu na swą bliskość i bezpośrednie stosunki z wieloma państwami trzecimi; |
|
98. |
podkreśla korzyści płynące z położenia geostrategicznego niektórych regionów najbardziej oddalonych na Atlantyku i z ich więzi historycznych z kontynentem amerykańskim i wyspiarskimi państwami Karaibów; zaleca wykorzystanie uprzywilejowanej pozycji tych terytoriów do ożywienia stosunków międzynarodowych Unii Europejskiej w tym regionie; |
|
99. |
przypomina, że kultura jest filarem rozwoju osobowego i wzajemnego wzbogacania; uważa, że należy lepiej wspierać wymianę kulturalną; |
|
100. |
apeluje, by w regionach najbardziej oddalonych chroniono i wspierano języki regionalne, które stanowią zarówno bogactwo kulturowe, jak i wektor integracji oraz wymiany makroregionalnej; |
F. Polityka migracyjna
|
101. |
z zaniepokojeniem odnotowuje oddziaływanie przepływów migracyjnych w regionach najbardziej oddalonych; wyraża zaniepokojenie sytuacją małoletnich migrantów pozbawionych opieki przebywających w regionach najbardziej oddalonych i wzywa do stosowania najwyższych, odpowiednio dostosowanych norm humanitarnych przyjmowania tych osób małoletnich; podkreśla, że potrzebne jest humanitarne podejście umożliwiające skuteczne zarządzanie przepływami migracyjnymi zgodnie z nowym paktem o migracji i azylu oraz wartościami UE; |
|
102. |
apeluje o uruchomienie zasobów Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, a także dodatkowych specjalnych funduszy w celu udzielenia większego wsparcia państwom członkowskim, których regiony najbardziej oddalone znajdują się pod silną presją migracyjną; |
o
o o
|
103. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Komitetowi Regionów, państwom członkowskim oraz Konferencji Przewodniczących Regionów Najbardziej Oddalonych. |
(1) Dz.U. C 316 z 6.8.2021, s. 2.
(2) Dz.U. C 270 z 7.7.2021, s. 2.
(3) Dz.U. C 28 z 27.1.2020, s. 40.
(4) Dz.U. C 232 z 16.6.2021, s. 28.
(5) Dz.U. C 334 z 19.9.2018, s. 168.
(6) Dz.U. C 298 z 23.8.2018, s. 92.
(7) Dz.U. C 285 z 29.8.2017, s. 58.
(8) Dz.U. C 258 E z 7.9.2013, s. 1.
(9) https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/demography_report_2020_n.pdf
(10) https://ec.europa.eu/eurostat/cache/RCI/#?vis=outermost.population=fr
(11) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088 (Dz.U. L 198 z 22.6.2020, s. 13).
(12) Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz.U. L 187 z 26.6.2014, s. 1).
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/30 |
P9_TA(2021)0369
Nowe podejście do strategii morskiej na rzecz Oceanu Atlantyckiego
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 września 2021 r. w sprawie nowego podejścia do strategii morskiej na rzecz Oceanu Atlantyckiego (2020/2276(INI))
(2022/C 117/04)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając art. 174, art. 225 i art. 349 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 23 lipca 2020 r. zatytułowany „Nowe podejście do strategii morskiej na rzecz Oceanu Atlantyckiego – plan działania na rzecz Oceanu Atlantyckiego 2.0: zaktualizowany plan działania na rzecz zrównoważonej, odpornej i konkurencyjnej niebieskiej gospodarki w regionie Oceanu Atlantyckiego Unii Europejskiej” (COM(2020)0329) |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 maja 2020 r. zatytułowany „Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030: Przywracanie przyrody do naszego życia” (COM(2020)0380), |
|
— |
uwzględniając porozumienie przyjęte podczas 21. Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu (COP 21) w Paryżu 12 grudnia 2015 r. (porozumienie paryskie) (1), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 grudnia 2019 r. zatytułowany „Europejski Zielony Ład” (COM(2019)0640), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 stycznia 2020 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (2), |
|
— |
uwzględniając pierwszy plan działania na rzecz Oceanu Atlantyckiego z 13 maja 2013 r. (COM(2013)0279) oraz jego przegląd śródokresowy z 23 lutego 2018 r. (SWD(2018)0049), |
|
— |
uwzględniając strategie Unii Europejskiej z 10 czerwca 2009 r. dla regionu Morza Bałtyckiego (COM(2009)0248), z 8 grudnia 2010 r. dla regionu Dunaju (COM(2010)0715), z 28 lipca 2015 r. dla regionu alpejskiego (COM(2015)0366) oraz z 17 czerwca 2014 r. dla regionu adriatycko-jońskiego (COM(2014)0357) oraz rezolucje w sprawie tych strategii (3), |
|
— |
uwzględniając Konwencję o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (4), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (dyrektywa ptasia) (5) oraz dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (dyrektywa siedliskowa) (6), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie 15 posiedzenia Konferencji Stron (COP15) Konwencji o różnorodności biologicznej (7), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (8), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1059 z dnia 24 czerwca 2021 r. w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących celu „Europejska współpraca terytorialna” (Interreg) wspieranego w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz instrumentów finansowania zewnętrznego (9), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1380/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie wspólnej polityki rybołówstwa, zmieniające rozporządzenia Rady (WE) nr 1954/2003 i (WE) nr 1224/2009 oraz uchylające rozporządzenia Rady (WE) nr 2371/2002 i (WE) nr 639/2004 oraz decyzję Rady 2004/585/WE (10), |
|
— |
uwzględniając wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 508/2014 (COM(2018)0390), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 28 listopada 2019 r. w sprawie alarmującej sytuacji klimatycznej i środowiskowej (11), |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Regionów z dnia 19 marca 2021 r. w sprawie komunikatu Komisji zatytułowanego „Nowe podejście do strategii na rzecz Oceanu Atlantyckiego – plan działania na rzecz Oceanu Atlantyckiego 2.0: zaktualizowany plan działania na rzecz zrównoważonej, odpornej i konkurencyjnej niebieskiej gospodarki w regionie Oceanu Atlantyckiego Unii Europejskiej”, |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 marca 2021 r. w sprawie opracowania strategii UE na rzecz zrównoważonej turystyki (12), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie misji Komisji „Zdrowe oceany, morza, wody przybrzeżne i śródlądowe” z dnia 21 września 2020 r. zatytułowane „Misja Starfish 2030: odbudujmy nasze oceany i zasoby wodne do 2030 r.”, |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wdrażania strategii makroregionalnych UE, |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 marca 2011 r. w sprawie europejskiej strategii na rzecz regionu Oceanu Atlantyckiego (13), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 września 2012 r. w sprawie strategii na rzecz obszaru atlantyckiego w ramach polityki spójności UE (14), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 20 maja 2014 r. w sprawie zarządzania strategiami makroregionalnymi (COM(2014)0284), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 stycznia 2011 r. w sprawie wkładu polityki regionalnej w zrównoważony wzrost w ramach strategii „Europa 2020” (COM(2011)0017), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/52/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. zmieniającą dyrektywę 2011/92/UE w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko (15), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 17 maja 2021 r. w sprawie nowego podejścia do zrównoważonej niebieskiej gospodarki w UE – przekształcenie niebieskiej gospodarki UE na rzecz zrównoważonej przyszłości (COM(2021)0240), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. ustanawiającą ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego (dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej) (16), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim (17), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (18), |
|
— |
uwzględniając badanie z dnia 15 stycznia 2015 r. przeprowadzone przez Dyrekcję Generalną ds. Polityki Wewnętrznej (Departament Tematyczny B ds. Polityki Strukturalnej i Polityki Spójności) zatytułowane „Nowa rola makroregionów w europejskiej współpracy terytorialnej”, |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając opinie Komisji Transportu i Turystyki oraz Komisji Rybołówstwa, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju Regionalnego (A9-0243/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że obszar atlantycki poważnie odczuwa skutki społeczno-gospodarcze COVID-19, jak i negatywne konsekwencje brexitu; |
|
B. |
mając na uwadze, że obszar atlantycki jest największym basenem morskim w Unii Europejskiej; |
|
C. |
mając na uwadze, że turystyka przybrzeżna i morska jest głównym źródłem zatrudnienia w regionie Oceanu Atlantyckiego oraz że szczególnie ucierpiała ona z powodu kryzysu społeczno-gospodarczego wywołanego pandemią COVID-19; |
|
D. |
mając na uwadze, że kryzys klimatyczny i podnoszenie się poziomu mórz mają poważne konsekwencje dla wszystkich wybrzeży morskich i wysp Oceanu Atlantyckiego, których środowisko, zarówno lądowe, jak i morskie, jest wrażliwe i unikalne; |
|
E. |
mając na uwadze, że europejski obszar atlantycki obejmuje Maderę, Azory i Wyspy Kanaryjskie, Gujanę Francuską, Martynikę, Gwadelupę i Saint-Martin, jako obszary najbardziej oddalone, oraz że nowy plan działania na rzecz obszaru atlantyckiego powinien uwzględniać wszystkie te regiony i zacieśniać współpracę z państwami i terytoriami zamorskimi Oceanu Atlantyckiego oraz państwami atlantyckimi spoza UE i ich regionami; |
|
F. |
mając na uwadze, że w 2015 r. całkowite PKB obszaru atlantyckiego wyniosło 2 175 bln EUR, co stanowi 15 % PKB UE (19); |
|
G. |
mając na uwadze, że strategia atlantycka powinna obejmować wymierną i niewymierną wymianę z państwami i terytoriami zamorskimi Oceanu Atlantyckiego oraz państwami atlantyckimi spoza UE, przy czym podstawą tej wymiany są unijne regiony atlantyckie, w tym regiony najbardziej oddalone; |
|
H. |
mając na uwadze, że nowa unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030, przegląd dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii (20) oraz niebieska gospodarka stanowią najważniejsze elementy w przechodzeniu na wysoce efektywną energetycznie gospodarkę, z uwzględnieniem wzmocnionych kryteriów zrównoważoności; |
|
I. |
mając na uwadze, że oceany odgrywają zasadniczą rolę w przystosowaniu się do zmiany klimatu; |
|
J. |
mając na uwadze, że zdrowe oceany oraz ich ochrona i restytucja ich ekosystemów są niezbędne dla ludzkości, gdyż regulują klimat, wytwarzają tlen w atmosferze ziemskiej, stanowią siedlisko różnorodności biologicznej, są źródłem światowego bezpieczeństwa żywnościowego, zdrowia ludzkiego oraz działalności gospodarczej obejmującej rybołówstwo, transport, przemysł stoczniowy, handel, turystykę, gastronomię, energię odnawialną, badania naukowe i produkty zdrowotne; |
|
K. |
mając na uwadze, że strategia „Od pola do stołu” ma na celu ustanowienie sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego; |
|
L. |
mając na uwadze istotną rolę portów i transportu we wspieraniu zrównoważonego rozwoju i przejściu na gospodarkę bezemisyjną opartą na odnawialnych źródłach energii; |
|
M. |
mając na uwadze, że unijna gospodarka morska powinna również przyczyniać się do przeciwdziałania utracie różnorodności biologicznej i degradacji środowiska oraz do osiągnięcia celów nowej unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030; |
|
N. |
mając na uwadze, że celem zmienionego planu działania na rzecz Oceanu Atlantyckiego 2.0 jest uwolnienie potencjału niebieskiej gospodarki w obszarze Oceanu Atlantyckiego, z jednoczesną ochroną ekosystemów morskich i wkładem w przystosowanie się do zmiany klimatu i łagodzenie jej skutków; |
|
O. |
mając na uwadze, że edukacja i szkolenia w obszarze niebieskich umiejętności, wspólne projekty badawcze oraz zwiększanie świadomości społecznej na temat potencjału i wrażliwości oceanu jako środowiska naturalnego przyczynią się do sukcesu strategii; |
|
P. |
mając na uwadze, że w planie działania na rzecz Oceanu Atlantyckiego 2.0 nie zawarto odniesienia do atlantyckich regionów najbardziej oddalonych, które zwiększają morski i atlantycki wymiar Unii Europejskiej; |
Bilans strategii atlantyckiej od 2013 r.
|
1. |
podkreśla pracę wykonaną przez wszystkie podmioty lokalne, regionalne, krajowe i unijne, a w szczególności przez grupę ds. strategii na rzecz Atlantyku; |
|
2. |
z zaniepokojeniem odnotowuje skutki brexitu i pandemii COVID-19 w rejonach morskich i przybrzeżnych obszaru atlantyckiego; zauważa, że może to zagrażać spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej tych terytoriów, co z kolei wiąże się z poważnym ryzykiem przyspieszenia ich wyludniania; |
|
3. |
uważa, że plan działania na rzecz Oceanu Atlantyckiego z 2013 r. przyczynił się do bardziej kompleksowego zrozumienia, co dzieje się w całym regionie atlantyckim; jednak ze względu na swój szeroki zakres miał on ograniczony wpływ na priorytety i w ograniczonym stopniu wspierał przygotowanie odnośnych projektów; |
|
4. |
podkreśla wysiłki na rzecz wspierania międzynarodowego wymiaru strategii atlantyckiej, zwłaszcza poprzez pomyślną realizację deklaracji z Galway z 24 maja 2013 r. w sprawie współpracy w rejonie Oceanu Atlantyckiego i deklaracji z Belém z 14 lipca 2017 r. w sprawie współpracy atlantyckiej na rzecz badań i innowacji; przypomina, że międzynarodowy wymiar planu działania na rzecz Oceanu Atlantyckiego z 2013 r. oraz wsparcie dla jego realizacji pomagają zrozumieć stałe zmiany zachodzące w Oceanie Atlantyckim, a także ich wpływ na różne społeczności nadbrzeżne; |
|
5. |
z żalem odnotowuje, że uzyskane całościowe wyniki były wysoce nieadekwatne względem potencjału planu działania, i ubolewa nad brakiem przydziału środków budżetowych i złożonością systemu zarządzania tym planem; |
|
6. |
zwraca uwagę, że 1 200 nowych projektów morskich i inwestycje Komisji (21) o wartości blisko 6 mld EUR nie wynikają w całości z atlantyckiego planu działania z 2013 r.; z zadowoleniem przyjmuje jednak fakt, że strategia atlantycka przyciągnęła niektóre z tych inwestycji i projektów, albo była dla nich była źródłem inspiracji; ubolewa ponadto, że jedynie około 30 % wszystkich projektów to projekty transnarodowe (22) i że przegląd śródokresowy nie obejmuje rzeczywistego przeglądu projektów wdrożonych w ramach strategii; uważa, że regiony atlantyckie zostały zaangażowane w zbyt małym stopniu w zarządzanie tą strategią; |
|
7. |
ubolewa nad faktem, że choć w strategii atlantyckiej z 2013 r. uwzględniono sektory zrównoważonego rybołówstwa i akwakultury, pominięto je w dużym stopniu w ocenie śródokresowej Komisji z 2017 r.; |
NOWY PLAN DZIAŁANIA 2.0: ZALECENIA DOTYCZĄCE USPRAWNIEŃ
Uwagi ogólne
|
8. |
z zadowoleniem przyjmuje przegląd planu działania i zauważa postępy związane z zarządzaniem nim; ubolewa jednak nad różnymi utrzymującymi się nieprawidłowościami; |
|
9. |
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w nowym planie działania bardziej rygorystycznie określono priorytety w porównaniu z planem działania na rzecz obszaru Oceanu Atlantyckiego na lata 2013–2020; wzywa także do podjęcia działań wynikających bezpośrednio ze strategii w praktyce; sugeruje wprowadzenie konkretnych planów działania lub celów pośrednich dla każdego celu ostatecznego, aby zapewnić bardziej szczegółowe zdefiniowanie działań i ułatwić ich ocenę; |
|
10. |
ubolewa, że w budżecie UE nie przeznaczono żadnych środków na plan działania na rzecz Oceanu Atlantyckiego; zaleca, aby istniejące programy i możliwości finansowania w WRF na lata 2021–2027, takie jak program Interreg, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, instrument „Łącząc Europę” i „Horyzont Europa”, promowały przetargi na projekty związane z wielowymiarowymi wyzwaniami i możliwościami regionów atlantyckich; |
|
11. |
podkreśla znaczenie zwiększenia synergii między różnymi funduszami, strategiami i programami UE, a w szczególności programami zarządzanymi bezpośrednio oraz programami krajowymi i regionalnymi, w celu wsparcia zrównoważonej, solidnej i konkurencyjnej niebieskiej gospodarki w regionach atlantyckich; wzywa Komisję, by rozważyła oznaczanie projektów, które są zgodne z różnymi priorytetami i celami tej nowej strategii, aby ułatwić ich finansowanie z odnośnych programów i funduszy unijnych; wzywa zaangażowane państwa członkowskie i regiony do uwzględniania strategii w programach i funduszach dotyczących polityki spójności, które odnoszą się do tych regionów; |
|
12. |
ma nadzieję, że strategia będzie sprzyjać wspólnemu planowaniu i rozwijaniu sektorów niebieskiej gospodarki i na obszarze atlantyckim z zastosowaniem najlepszych praktyk w kwestii opartego na współpracy, inkluzywnego i międzysektorowego planowania przestrzennego obszarów morskich; chciałby, aby kwestie środowiskowe i klimatyczne oraz bioróżnorodność stały się centralnym elementem tej strategii i przyczyniły się do osiągnięcia celów Unii w zakresie klimatu i energii oraz do wsparcia energii z morskich źródeł odnawialnych, takiej jak energia pływów i fal oraz morska energia wiatrowa; |
|
13. |
podkreśla znaczenie upowszechniania finansowania ze środków unijnych wśród potencjalnych beneficjentów; wzywa także Komisję do wydania jasnego i uproszczonego przewodnika po wszystkich istniejących możliwościach finansowania; wzywa ponadto Komisję, by rozważyła oznaczanie projektów, aby uwidocznić ich europejski wymiar w oczach społeczeństwa; |
Regiony najbardziej oddalone i wyspy
|
14. |
ubolewa nad faktem, że wyspy państw członkowskich na Oceanie Atlantyckim, w szczególności w regionach najbardziej oddalonych, zostały tylko zdawkowo wspomniane w nowej strategii atlantyckiej, mimo że obszary te są w dużej mierze zależne od niebieskiej gospodarki pod względem zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego i są źródłem dużej części różnorodności biologicznej w UE; |
|
15. |
przypomina, że regiony najbardziej oddalone nadają UE prawdziwie atlantycki wymiar i że pełne włączenie tych regionów do strategii jest warunkiem jej powodzenia; dlatego należy je wspierać; przypomina, że należy wziąć pod uwagę ich charakter wyspiarski, oddalenie i niewielkie rozmiary, zgodnie z art. 349 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, tak aby wesprzeć prawdziwą integrację społeczną, gospodarczą i terytorialną, a także ich niepowtarzalny potencjał i płynące z nich szczególne korzyści, takie jak geostrategiczne położenie; |
|
16. |
podkreśla znaczenie opracowania strategii mających na celu zwalczanie ograniczeń regionów atlantyckich wynikających z ich oddalenia lub niskiej gęstości zaludnienia, w szczególności na wyspach należących do państw członkowskich i w regionach najbardziej oddalonych, poprzez promowanie bardziej zrównoważonych połączeń transportowych, położenie kresu uzależnieniu tych regionów od dostaw energii dzięki wykorzystaniu energii ze źródeł odnawialnych, takiej jak energia słoneczna, energia pływów i energia wiatrowa, oraz poprzez rozwój skoordynowanych sieci informacyjnych; |
Przemysł i miejsca pracy
|
17. |
zaleca, aby opracować strategię przemysłową na szczeblu atlantyckim, tak aby zdecydowanie uwzględnić w niej solidną zrównoważoność środowiskową i składnik społeczno-gospodarczy niebieskiej gospodarki; proponuje także, aby w planie działania skupić się na rozwoju sztandarowych gałęzi przemysłu, a także na istotnych politykach sektorowych właściwych dla obszaru atlantyckiego lub obszarów, na których dodatkowe zacieśnienie współpracy wokół basenu morskiego mają największy potencjał; |
|
18. |
apeluje, aby w strategii położono zdecydowany nacisk na tworzenie miejsc pracy wysokiej jakości; uważa, że w nowej strategii atlantyckiej nie zabezpieczono należycie zasad Europejskiego filaru praw socjalnych; jest zdania, że należy wzmocnić wymiar społeczny strategii; domaga się ambitnego programu socjalnego, aby przeciwdziałać ubóstwu i wykluczeniu społecznemu oraz wspierać tworzenie miejsc pracy wysokiej jakości, a także w szczególności szkolenie i dostęp młodych ludzi do zawodów związanych z morzem, w obszarach takich jak budowa i naprawa statków, akwakultura i rybołówstwo; |
Zrównoważone rybołówstwo
|
19. |
żałuje, że w strategii nie wspomniano o zrównoważonym rybołówstwie i akwakulturze, choć sektory te odgrywają istotną rolę społeczno-gospodarczą i środowiskową wzdłuż wybrzeża Atlantyku i w regionach najbardziej oddalonych; wzywa do uwzględnienia tego kluczowego sektora niebieskiej gospodarki w nowej strategii zgodnie z komunikatem Komisji z dnia 17 maja 2021 r. w sprawie nowego podejścia do zrównoważonej niebieskiej gospodarki w UE; uważa, że odniesienie do tych sektorów powinno zawsze wiązać się z zastosowaniem ekosystemowego podejścia do gospodarki morskiej; |
|
20. |
ostrzega przed zgubnymi skutkami przełowienia; podkreśla także, że państwa członkowskie i regiony obszaru atlantyckiego muszą podjąć skuteczną współpracę, aby zwalczać nieraportowane nielegalne połowy; |
|
21. |
podkreśla znaczenie współpracy między Komisją, państwami leżącymi u wybrzeży Atlantyku i agencjami w zakresie ochrony zasobów rybnych, osiągnięcia maksymalnego podtrzymywalnego połowu i położenia kresu przełowieniu; |
|
22. |
podkreśla, że nowy plan działania na rzecz Oceanu Atlantyckiego 2.0 powinien promować większą synergię ze strategią „Od pola do stołu” i strategią na rzecz bioróżnorodności 2030, tak aby wesprzeć zrównoważoną pod względem środowiskowym, społecznym i gospodarczym, odporną i konkurencyjną niebieską gospodarkę w obszarze atlantyckim; |
|
23. |
zauważa, że wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z UE może zasadniczo zmienić zarówno działalność połowową statków UE na Oceanie Atlantyckim, jak i tradycyjną dynamikę w tym regionie; |
Zrównoważona turystyka
|
24. |
zwraca uwagę na potrzebę rozwoju zrównoważonej inteligentnej turystyki wysokiej jakości, jako że jest ona kluczowym sektorem niebieskiej gospodarki, i oczekuje, że Parlament i Komisja uruchomią projekt pilotażowy w tym obszarze; apeluje do Komisji o zapewnienie, by plan działania na rzecz Oceanu Atlantyckiego 2.0 był odpowiednio skoordynowany ze strategią w zakresie turystyki przybrzeżnej i morskiej, oraz wzywa do natychmiastowego przeprowadzenia ponownej oceny tej strategii; wzywa ponadto Komisję i państwa członkowskie do opracowania nowych form turystyki morskiej i przybrzeżnej, które zwiększą wartość tych obszarów dzięki zróżnicowaniu oferowanych atrakcji przy jednoczesnej ochronie tych obszarów przez zwalczanie szkodliwego wpływu turystyki masowej na linię brzegową, środowisko i dziedzictwo kulturowe; podkreśla znaczenie gospodarki o obiegu zamkniętym w sektorze turystyki dla rozwoju bardziej zrównoważonych praktyk, które będą sprzyjać rozwojowi lokalnemu i lokalnemu zatrudnieniu przez cały rok; zauważa znaczący potencjał turystyki gastronomicznej związany w szczególności z produktami rybołówstwa i akwakultury; |
|
25. |
podkreśla znaczenie REACT-EU, które może umożliwić regionom atlantyckim nowy start dzięki zrównoważonej turystyce przybrzeżnej, innowacjom i infrastrukturze portowej; przypomina, że należy stworzyć, dostosować lub zmodernizować istniejącą szczególną infrastrukturę morską, taką jak dodatkowe obiekty nawigacyjne i rekreacyjne; |
Filar I – Porty jako bramy i ośrodki niebieskiej gospodarki
|
26. |
podkreśla znaczenie wzmocnienia roli portów atlantyckich i potrzebę inwestycji w inteligentną infrastrukturę oraz wagę rozwoju i zrównoważonego zarządzania portami, w tym portami ekologicznymi; podkreśla zasadniczą i strategiczną rolę portów jako bram UE, platform logistycznych, ośrodków turystyki, zasobów do generowania i przechowywania energii oraz przemysłu; zauważa potrzebę szybkiego przyjęcia środków, które umożliwią portom ochronę przed skutkami zmiany klimatu, w szczególności podnoszenia się poziomu mórz; |
|
27. |
wzywa Komisję, państwa członkowskie i ich regiony do wspierania innowacyjnych i zrównoważonych projektów środowiskowych i społeczno-gospodarczych, takich jak instalacja „zielonej” morskiej infrastruktury załadowczej, w sektorach gospodarki morskiej na Oceanie Atlantyckim, w portach i wokół nich, wzdłuż wybrzeży Oceanu Atlantyckiego i na terenach nadmorskich; |
|
28. |
apeluje do Komisji, aby uwzględniła w nowym planie działania na rzecz obszaru Oceanu Atlantyckiego więcej środków wspierających połączenia między portami i lotniskami, o ile to możliwe dzięki zwiększeniu ich zrównoważoności, a także rozwój w głębi lądu dzięki wykorzystaniu połączeń multimodalnych; ubolewa nad utrzymywaniem się problemów związanych z interoperacyjnością transportu kolejowego w korytarzu atlantyckim; |
|
29. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do ukończenia priorytetowych projektów objętych transeuropejską siecią transportową (TEN-T) korytarza atlantyckiego, zwłaszcza na obszarach transgranicznych oraz w kontekście przyszłych wytycznych dotyczących TEN-T i instrumentu „Łącząc Europę” (2021–2027), a także do promowania pełnego rozwoju autostrad morskich TEN-T łączących wyspy ze stałym lądem, oraz do inwestowania w nie; |
|
30. |
apeluje do Komisji i regionów atlantyckich o rozwój strategii na rzecz usuwania wąskich gardeł kolejowych, dalszy rozwój szybkich połączeń kolejowych i równoczesną modernizację konwencjonalnych linii kolejowych, zapewniając transgraniczną ciągłość połączeń, o opracowanie planów przesunięcia multimodalnego w kierunku zrównoważonych środków transportu, o rozwój atlantyckiej autostrady kolejowej, połączenia kolejowo-portowe oraz połączenie ich z innymi głównymi korytarzami TEN-T, w szczególności korytarzami Morze Śródziemne, Morze Północne – Morze Śródziemne i Ren – Alpy, a także z innymi liniami korytarza atlantyckiego, z uwzględnieniem celów Europejskiego Zielonego Ładu i unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030; z zadowoleniem odnotowuje plany dostosowania korytarzy morskich między Europą a Irlandią w następstwie brexitu, a w szczególności włączenie Irlandii do korytarza atlantyckiego; |
|
31. |
z zadowoleniem przyjmuje działania krajowych i regionalnych zainteresowanych stron na rzecz utrzymania i zwiększenia poziomu bezpieczeństwa infrastruktury dzięki wdrożeniu odpowiednich przepisów, współpracy i dzieleniu się najlepszymi praktykami; |
|
32. |
wzywa Komisję, aby zwiększyła dekarbonizację transportu morskiego jako sposobu promowania inwestycji na rzecz zwiększenia zrównoważonego rozwoju; wzywa Komisję i sektor transportu morskiego do oceny korzyści płynących z ustanowienia unijnego partnerstwa na rzecz transportu morskiego w celu wspierania innowacji w sektorze, przyczynienia się do dekarbonizacji, stworzenia infrastruktury do załadunku, magazynowania i dostaw paliw alternatywnych w portach i terminalach towarowych, a także do opracowania planów gospodarowania odpadami dla portów atlantyckich; |
Filar II – Przyszłościowe „niebieskie” umiejętności oraz wiedza na temat oceanów
|
33. |
podkreśla potrzebę stworzenia sieci obejmujących uniwersytety i centra kształcenia w dziedzinie badań i szkoleń związanych z tematyką morską i z zainteresowaniem odnotuje możliwości oferowane przez program Erasmus+ na lata 2021–2027 dzięki nowym inicjatywom europejskich sojuszy uniwersyteckich i centrów doskonałości zawodowej; zachęca do dalszego rozwoju sieci Europejskich Niebieskich Szkół; podkreśla, że szczególne kształcenie i szkolenie w dziedzinie niebieskiej gospodarki, w tym za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, przyczyniłyby się do podniesienia świadomości na temat ekosystemów morskich i potrzeby ich ochrony przez rozwiązanie problemu odpadów morskich; |
|
34. |
podkreśla ważną rolę zapobiegania wczesnemu przerwaniu nauki oraz wagę kształcenia formalnego i pozaformalnego w ulepszaniu umiejętności społeczności morskich; zachęca także do wysiłków, by skoordynować działania różnych odnośnych sektorów w celu wspierania inkluzywnego i konkurencyjnego niebieskiego wzrostu; |
|
35. |
podkreśla znaczenie uruchomienia projektów pilotażowych w regionie atlantyckim w dziedzinie gospodarki morskiej i wiedzy, w regionach najbardziej oddalonych i innych, z udziałem uniwersytetów, ośrodków badawczych i szkół morskich; |
|
36. |
z zadowoleniem przyjmuje zwiększenie intensywności badań w dziedzinie biotechnologii morskiej ze względu na ich potencjalne zastosowanie w przemyśle i medycynie; przypomina, że innowacyjne projekty i inicjatywy mogą przyczynić się do rozwoju zdolności badawczych, tworzenia sieci kontaktów i dzielenia się najlepszymi praktykami; |
Filar III – Energia z morskich źródeł odnawialnych
|
37. |
z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy na rzecz szybszego dostosowania do zmiany klimatu oraz osiągnięcia celu neutralności kontynentu pod względem emisji dwutlenki węgla do 2050 r., takie jak atlantycki sojusz na rzecz umiejętności oraz zachęty wspierające budowanie infrastruktury do pozyskiwania energii z morskich i śródlądowych źródeł odnawialnych; podkreśla znaczenie współpracy między państwami leżącymi u wybrzeży Atlantyku w dziedzinie badań i rozwoju w nowych sektorach energii ze źródeł odnawialnych, takich jak energia słoneczna, energia pływów i fal oraz energia wiatrowa; ubolewa nad dalszym słabym rozwojem w zakresie energii z morskich źródeł odnawialnych w regionie atlantyckim; |
|
38. |
zwraca uwagę, że zreorganizowana niebieska gospodarka w obszarze atlantyckim może przyczynić się do przejścia na czystą energię dzięki wykorzystaniu rosnącego potencjału odnawialnych źródeł energii na morzu oraz bardziej zrównoważonemu zarządzaniu przestrzenią morską zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem, w którym podkreśla się zasadniczą rolę produkcji energii ze źródeł odnawialnych na morzu dla przejścia na gospodarkę neutralną dla klimatu; |
Filar IV – Zdrowy ocean i odporne wybrzeża
|
39. |
ubolewa, że w planie działania na rzecz Oceanu Atlantyckiego 2.0 i jego filarach nie wspomniano o wdrożeniu podejścia ekosystemowego do gospodarki morskiej zgodnie z wymogami dyrektywy ramowej w sprawie strategii morskiej (23), oraz wskazuje, że powinno ono mieć zastosowanie do wszystkich rodzajów działalności wchodzących w skład niebieskiej gospodarki; |
|
40. |
popiera badanie dna oceanu i wzywa Komisję i regiony atlantyckie, by w ramach filaru IV planu działania wsparły duży wspólny projekt oczyszczenia Oceanu Atlantyckiego i jego dna, badania oceanograficzne i obserwacje dna oceanu oraz zrównoważone środki zapobiegania zanieczyszczeniom; apeluje w tym kontekście, o większą liczbę działań w zakresie środków innowacji morskich przyczyniających się do ochrony i dekarbonizacji morskich zasobów, takich jak obniżenie emisji dwutlenku węgla przez statki; |
|
41. |
uważa, że gospodarka o obiegu zamkniętym powinna obejmować zbieranie odpadów morskich i ponowne wprowadzanie ich do gospodarki; wzywa Komisję do wsparcia budowy ośrodków zbierania i przetwarzania tworzyw sztucznych i innych odpadów morskich, w szczególności w atlantyckich regionach najbardziej oddalonych, które zmagają się z poważnymi skutkami odpadów przynoszonych przez prądy morskie; apeluje o ustanowienie w jednym z atlantyckich regionów najbardziej oddalonych ośrodka przeciwdziałania zanieczyszczeniu morza i zwalczania zanieczyszczenia; |
|
42. |
apeluje do Komisji i państw członkowskich oraz ich regionów o poprawę zdolności zapobiegania ryzyku i zarządzania nim w razie wypadków na morzu i lądzie oraz klęsk żywiołowych; wzywa Komisję do ścisłej współpracy z Europejską Agencją Bezpieczeństwa Morskiego, aby wspierać państwa członkowskie w ograniczaniu zagrożeń środowiskowych związanych z żeglugą oraz w poprawie ogólnej zrównoważoności i bezpieczeństwa sektora morskiego; |
|
43. |
z zadowoleniem przyjmuje zawarte w planie działania na rzecz Oceanu Atlantyckiego 2.0 odniesienie do mapowania i ochrony lub rekultywacji przybrzeżnych terenów podmokłych jako część celu 6 dotyczącego osiągnięcia większej odporności wybrzeży; wzywa Komisję do dopilnowania, aby na tych obszarach istniały skuteczne plany zarządzania; |
|
44. |
podkreśla znaczenie specjalnych programów Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego/Interreg ukierunkowanych w szczególności na łagodzenie zmiany klimatu i przystosowanie się do niej oraz na ocenę zagrożeń hydrogeologicznych na obszarach przybrzeżnych i terenach podmokłych oraz zapobieganie takim zagrożeniom; |
|
45. |
wzywa Komisję do opracowania we współpracy z Międzynarodową Organizacją Morską ambitnych inicjatyw oraz planu działania dotyczącego dekarbonizacji statków w oparciu o dogłębną ocenę skutków; |
|
46. |
apeluje do Komisji i państw członkowskich o tworzenie rozległych stref chronionych i podkreśla znaczenie ochrony wszystkich gatunków morskich; podkreśla, że chronione obszary morskie nie tylko chronią ekosystemy morskie, ale również odgrywają rolę w łagodzeniu zmiany klimatu i przystosowywaniu się do niej oraz przyczyniają się do zdrowia i odporności oceanów; ponawia apel Komisji zawarty w strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 r. dotyczący objęcia ochroną co najmniej 30 % obszarów morskich w UE, w tym za pomocą obszarów odbudowy stad ryb, przewidzianych w ramach wspólnej polityki rybołówstwa, i zapewnienia wysokiego poziomu ochrony dla co najmniej 10 % wód UE (24); |
|
47. |
podkreśla znaczenie wzajemnego dostosowania wysiłków Komisji i państw członkowskich na rzecz poprawy zdrowia oceanów i zarządzania nimi oraz promowania zrównoważonego zarządzania ich zasobami, jak określono w deklaracjach z Galway i Belém; |
|
48. |
podkreśla znaczenie sprawozdania dotyczącego planu działania na rzecz Oceanu Atlantyckiego pt. „Misja Starfish 2030: odbudujmy nasze oceany i zasoby wodne”; apeluje także o środki wsparcia i koordynację z państwami członkowskimi i ich regionami przy wdrażaniu polityk zmierzających do osiągnięcia pięciu celów ogólnych: wiedzy, regeneracji, zerowego zanieczyszczenia, dekarbonizacji i zarządzania; |
Zarządzanie
|
49. |
z zadowoleniem przyjmuje większy udział regionów atlantyckich w zarządzaniu strategią atlantycką, możliwość zapraszania przez delegacje krajowe swoich regionów do udziału w komitetach strategicznych ds. prac nad strategią atlantycką oraz włączenie Konferencji Peryferyjnych Regionów Nadmorskich jako doradcy; w tym kontekście zwraca uwagę, że regiony, miasta i gminy przybrzeżne mogą znacząco przyczynić się do realizacji tego planu działania; |
|
50. |
zachęca do włączenia przedstawicieli wszystkich zainteresowanych regionów do delegacji krajowych oraz do zaproszenia atlantyckich terytoriów zamorskich i państw atlantyckich spoza UE do udziału w strategii; |
|
51. |
przypomina udany model strategii alpejskiej pod względem struktury zarządzania; |
|
52. |
proponuje, aby co najmniej raz do roku organizować spotkania między państwami członkowskimi i regionami zaangażowanymi w strategię, Komisją, Parlamentem i wszystkimi zainteresowanymi stronami, by usprawnić koordynację i zapewnić częste monitorowanie środków zastosowanych przez każdy z regionów; uważa, że należy zapewnić większą widoczność nowej struktury zarządzania i przyszłych spotkań; |
|
53. |
zaleca, aby strony strategii atlantyckiej oraz członkowie komitetu monitorującego program Interreg dotyczący obszaru Oceanu Atlantyckiego ustalili wspólne cele i procedury podejmowania decyzji, tak aby usprawnić wdrażanie rozwiązań służących podejmowaniu regionalnych wyzwań dotyczących innowacji, zasobooszczędności, środowiska i kultury, co przyczyni się do wsparcia rozwoju regionalnego i zrównoważonego rozwoju; podkreśla, że program Interreg dotyczący obszaru Oceanu Atlantyckiego nie ma zdolności administracyjnych ani finansowych, aby stać się jedynym źródłem finansowania projektów objętych strategią atlantycką; |
|
54. |
wzywa Komisję, by w odniesieniu do celów szczegółowych strategii atlantyckiej skupiła się na najsłabiej rozwiniętych obszarach regionu atlantyckiego; uważa, że bardzo ważne jest zwiększenie liczby przetargów na specjalistyczne projekty w regionach atlantyckich, w tym projekty transatlantyckie na małą, średnią i dużą skalę, w dziedzinie mniej zaawansowanych priorytetów społeczno-gospodarczych strategii atlantyckiej; przypomina w tym kontekście, jak ważne jest, by w pełni przestrzegać zasady partnerstwa, zgodnie z którą partnerzy społeczno-gospodarczy i inne zainteresowane strony biorą udział w sporządzaniu programów polityki spójności w regionach atlantyckich, również w celu zapewnienia lepszego planowania i realizacji projektów w terenie; |
|
55. |
wzywa państwa członkowskie, aby we współpracy z organami regionalnymi i lokalnymi, a także z innymi zainteresowanymi podmiotami, bardziej zaangażowały się i wdrożyły wspólne projekty strategiczne; podkreśla znaczenie strategicznych sektorów objętych tym planem działania, takich jak sektor transportu, energii, zrównoważonej turystyki, ochrony środowiska, zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych, a także badań naukowych i edukacji; |
|
56. |
uważa, że organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną środowiska, których działalność jest bezpośrednio związana z morzem, powinny być bardziej zaangażowane w tworzenie, promowanie i realizację nowych projektów w dziedzinie edukacji i w innych sektorach, takich jak ochrona ekosystemów Atlantyku i różnorodności biologicznej; |
|
57. |
wzywa strony strategii na rzecz Atlantyku do opracowania, przy wsparciu Komisji, specjalnej platformy informacyjnej, która służyłaby do wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk mających znaczenie dla planu działania na rzecz Oceanu Atlantyckiego 2.0; |
|
58. |
domaga się, by Komisja dokonała przeglądu obecnej strategii w związku z poważnymi niedociągnięciami, które stwierdzono; |
W kierunku makroregionu atlantyckiego
|
59. |
przypomina, że w swoich konkluzjach z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wdrożenia strategii makroregionalnych UE Rada potwierdziła otwartość na utworzenie nowych makroregionów; wzywa Radę Europejską do upoważnienia Komisji do ustanowienia modelu makroregionu atlantyckiego, który wzmocniłby włączenie władz regionalnych i rolę atlantyckich regionów najbardziej oddalonych w zarządzaniu strategią atlantycką, realizowałby ambitne projekty na rzecz obszaru Oceanu Atlantyckiego, zapewniłby lepszą koordynację wykorzystania funduszy UE w regionach, a także działałby w sposób zintegrowany, koncentrując się na synergii między wymiarem morskim a spójnością gospodarczą, społeczną i terytorialną; |
|
60. |
wzywa Komisję do przeprowadzenia dogłębnej analizy korzyści dla państw członkowskich i ich regionów, które wynikają z wdrożenia makroregionu atlantyckiego; analiza ta powinna służyć sprostaniu wspólnym wyzwaniom, przed którymi stoją te regiony; wzywa Komisję do uwzględnienia specyfiki regionów najbardziej oddalonych w planie działania oraz w analizie dotyczącej utworzenia makroregionu atlantyckiego; podkreśla także potrzebę należytego uwzględnienia ich specyfiki poprzez opracowanie dla każdego basenu – Morza Karaibskiego, Amazonki i Makaronezji – specjalnych strategii ukierunkowanych na szczególne wyzwania regionów najbardziej oddalonych, tak aby zagwarantować, że żaden region nie zostanie pominięty; |
o
o o
|
61. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, państwom członkowskim i parlamentom regionalnym Francji, Irlandii, Portugalii i Hiszpanii zaangażowanym w realizację strategii, a także Komitetowi Regionów i Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu. |
(1) Dz.U. L 282 z 19.10.2016, s. 4.
(2) Dz.U. C 270 z 7.7.2021, s. 2.
(3) Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 lutego 2011 r. w sprawie wdrożenia strategii UE na rzecz regionu naddunajskiego (Dz.U. C 188 E z 28.6.2012, s. 30); Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 września 2016 r. w sprawie strategii UE na rzecz regionu alpejskiego, Dz.U. C 204 z 13.6.2018, s. 57; oraz rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 28 października 2015 r. w sprawie strategii UE dla regionu adriatycko-jońskiego (Dz.U. C 355 z 20.10.2017, s. 23).
(4) Dz.U. L 75 z 19.3.2015, s. 4.
(5) Dz.U. L 206 z 22.7.1992, s. 7.
(6) Dz.U. L 20 z 26.1.2010, s. 7.
(7) Dz.U. C 270 z 7.7.2021, s. 94.
(8) Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 159.
(9) Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 94.
(10) Dz.U. L 354 z 28.12.2013, s. 22.
(11) Dz.U. C 232 z 16.6.2021, s. 28.
(12) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0109.
(13) Dz.U. C 199 E z 7.7.2012, s. 95.
(14) Dz.U. C 353 E z 3.12.2013, s. 122.
(15) Dz.U. L 124 z 25.4.2014, s. 1.
(16) Dz.U. L 164 z 25.6.2008, s. 19.
(17) Dz.U. L 288 z 6.11.2007, s. 27.
(18) Dz.U. L 197 z 21.7.2001, s. 30
(19) Badanie Komisji z grudnia 2017 r. zatytułowane „Study feeding into the mid-term review of the implementation of the Atlantic Action Plan” [Badanie uzupełniające śródokresowy przegląd wrażania planu działania na rzecz Oceanu Atlantyckiego].
(20) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 82).
(21) Komisja Europejska, „The Atlantic Strategy and the 2013-2020 Action Plan” [Strategia atlantycka i plan działania na lata 2013–2020], wg stanu z dnia 20 lipca 2021 r., dostępny pod adresem: https://atlanticstrategy.eu/en/atlantic-strategy-glance/atlantic-strategy.
(22) Badanie Komisji z grudnia 2017 r. zatytułowane „Study feeding into the mid-term review of the implementation of the Atlantic Action Plan” [Badanie uzupełniające śródokresowy przegląd wdrażania planu działania na rzecz Oceanu Atlantyckiego].
(23) Z art. 1 tej dyrektywy wynika, że podejście ekosystemowe musi być stosowane w sposób gwarantujący, że „zbiorowy nacisk wywierany przez tego typu działalność utrzymywany jest na poziomie umożliwiającym osiągnięcie dobrego stanu ekologicznego środowiska i że możliwości ekosystemów morskich reagowania na zmiany wywołane przez człowieka nie są zagrożone, umożliwiając jednocześnie trwałe użytkowanie zasobów i usług morskich przez obecne i przyszłe pokolenia”.
(24) W unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 przewidziano objęcie ochroną prawną co najmniej 30 % unijnych obszarów lądowych i 30 % unijnych obszarów morskich oraz wprowadzenie korytarzy ekologicznych (co oznacza dodatkowe 4 % obszarów lądowych i 19 % obszarów morskich w porównaniu z obecną sytuacją). Ponadto wprowadzono na jej mocy ścisłą ochronę 10 % obszarów lądowych i 10 % obszarów morskich UE (obecnie tylko 3 % obszarów lądowych i mniej niż 1 % obszarów morskich podlega ścisłej ochronie).
Czwartek, 16 września 2021 r.
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/40 |
P9_TA(2021)0382
Nowa strategia UE–Chiny
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. w sprawie nowej strategii UE–Chiny (2021/2037(INI))
(2022/C 117/05)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając wspólny komunikat Komisji i wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z 12 marca 2019 r. pt. „UE-Chiny – perspektywa strategiczna” (JOIN(2019)0005), |
|
— |
uwzględniając dialog między UE a Chinami rozpoczęty w 1995 r. na temat praw człowieka oraz 37. rundę tego dialogu, która odbyła się 1 i 2 kwietnia 2019 r. w Brukseli, |
|
— |
uwzględniając zapoczątkowane w 2003 r. partnerstwo strategiczne UE–Chiny, |
|
— |
uwzględniając Strategiczny program współpracy UE–Chiny 2020, |
|
— |
uwzględniając globalną strategię na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej z czerwca 2016 r., |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) 2020/1998 (1) oraz decyzję Rady (WPZiB) 2020/1999 (2) z dnia 7 grudnia 2020 r. w sprawie środków ograniczających stosowanych w sytuacji poważnych pogwałceń i naruszeń praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z 28 lipca 2020 r. w sprawie Hongkongu, |
|
— |
uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka w Chinach, zwłaszcza rezolucje z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie pracy przymusowej i sytuacji Ujgurów w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur (3), z dnia 18 kwietnia 2019 r. w sprawie Chin, w szczególności sytuacji mniejszości religijnych i etnicznych (4), z dnia 4 października 2018 r. w sprawie masowych arbitralnych zatrzymań Ujgurów i Kazachów w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur (5), z dnia 12 września 2018 r. w sprawie stanu stosunków między UE a Chinami (6) oraz z dnia 15 grudnia 2016 r. w sprawie tybetańskiej akademii buddyjskiej Larung Gar i Ilhama Tohtiego (7), |
|
— |
uwzględniając swoje poprzednie rezolucje i zalecenia w sprawie Hongkongu, zwłaszcza rezolucję z dnia 19 czerwca 2020 r. w sprawie ustawy Chińskiej Republiki Ludowej o bezpieczeństwie narodowym Hongkongu i konieczności obrony wysokiego stopnia autonomii Hongkongu przez UE (8), rezolucję z dnia 21 stycznia 2021 r. w sprawie represji wobec opozycji demokratycznej w Hongkongu (9) oraz zalecenie z dnia 13 grudnia 2017 r. dla Rady, Komisji i wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa dotyczące Hongkongu 20 lat po jego przekazaniu Chińskiej Republice Ludowej (10), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 listopada 2020 r. w sprawie przeglądu polityki handlowej UE (11), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 maja 2021 r. w sprawie chińskich kontrsankcji wobec podmiotów z UE oraz posłów do PE i do parlamentów państw członkowskich (12), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 stycznia 2021 r. w sprawie konektywności i stosunków UE–Azja (13), |
|
— |
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka (PDPC) oraz inne traktaty i instrumenty ONZ dotyczące praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa z 1948 r., |
|
— |
uwzględniając Protokół z 2014 r. do Konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy z 1930 r. dotyczącej pracy przymusowej, którego Chiny nie podpisały, |
|
— |
uwzględniając Ramową konwencję ONZ w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) i porozumienie paryskie, które weszło w życie 4 listopada 2016 r., |
|
— |
uwzględniając Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawie morza (UNCLOS) podpisaną 10 grudnia 1982 r. i obowiązującą od 16 listopada 1994 r., |
|
— |
uwzględniając raport z 25 listopada 2020 r. pt. „NATO 2030: United for a New Era” [NATO 2030 – zjednoczeni z myślą o nowej epoce] autorstwa grupy analitycznej powołanej przez sekretarza generalnego NATO, |
|
— |
uwzględniając czternasty chiński plan pięcioletni oraz zasady podwójnego obrotu i bezpiecznych łańcuchów dostaw, |
|
— |
uwzględniając art. 36 konstytucji Chińskiej Republiki Ludowej gwarantujący wszystkim obywatelom prawo do wolności wyznania oraz jej art. 4, w którym zapisano prawa „narodowości mniejszościowych”, |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Handlu Międzynarodowego, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych (A9-0252/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że w strategicznych ramach dotyczących praw człowieka i demokracji Unia deklaruje, że będzie propagować prawa człowieka, demokrację, i praworządność we wszystkich bez wyjątku dziedzinach swoich działań zewnętrznych oraz że prawa człowieka będą dla UE centralnym elementem stosunków ze wszystkimi państwami trzecimi, również z jej partnerami strategicznymi; |
|
B. |
mając na uwadze, że dzięki silnemu wzrostowi gospodarczemu i asertywnemu programowi polityki zagranicznej, w szczególności strategii inwestycyjnej oraz polityce działania w wymiarze globalnym, strategii „Made in China 2025” i inicjatywie „Jeden pas i jeden szlak”, Chiny potwierdzają swoją wzmocnioną globalną rolę zarówno jako potęga gospodarcza, jak i jako podmiot polityki zagranicznej, co jest dla UE źródłem poważnych wyzwań politycznych, gospodarczych, technologicznych i w zakresie bezpieczeństwa, które mają z kolei poważne i długotrwałe konsekwencje dla porządku światowego i stanowią poważne zagrożenie dla multilateralizmu opartego na zasadach i dla podstawowych zasad demokratycznych; |
|
C. |
mając na uwadze, że Chińska Republika Ludowa jest jednolitym, jednopartyjnym państwem komunistycznym, rządzonym przez Komunistyczną Partię Chin (KPCh) oddaną marksizmowi–leninizmowi; mając na uwadze, że jako taka nie podziela wartości demokratycznych, takich jak wolność jednostki, wolność słowa i wolność religii; |
|
D. |
mając na uwadze, że Chiny coraz wyraźniej aspirują do bardziej globalnej roli, ponieważ prezydent Chin Xi Jinping otwarcie obiecał w swoim sprawozdaniu przedstawionym na 19. zjeździe Partii Komunistycznej w 2017 r., że do 2049 r. Chiny staną się światowym liderem pod względem wszechstronnej siły narodowej i wpływów międzynarodowych; |
|
E. |
mając na uwadze, że wieloletnia tradycja demokratyczna w Hongkongu, Makau i na Tajwanie pokazuje, że demokracja jest wartością dla narodu chińskiego; |
|
F. |
mając na uwadze, że w Makau po zakazaniu ceremonii upamiętniających rocznicę masakry na placu Tiananmen i po wywarciu presji na organizacje medialne, by przyjęły prochińską linię redakcyjną, tego lata chińskie władze wykluczyły 21 kandydatów, z których większość to członkowie ruchów prodemokratycznych, z udziału w następnych wyborach parlamentarnych; |
|
G. |
mając na uwadze, że Chiny naruszają prawa człowieka, uchylając się przed swoimi dwustronnymi i wielostronnymi zobowiązaniami w tym obszarze; mając na uwadze, że Chiny regularnie przedkładały Radzie Praw Człowieka ONZ rezolucje, których celem było uczynienie z „suwerenności, nieingerencji i wzajemnego poszanowania” podstawowych zasad niepodlegających negocjacjom i mających pierwszeństwo względem propagowania i ochrony praw człowieka jednostek; mając na uwadze, że Chiny prowadzą systemowe prześladowania Ujgurów, Tybetańczyków, Mongołów i innych mniejszości etnicznych, obrońców praw człowieka, działaczy społecznych, grup religijnych, dziennikarzy oraz osób składających petycje i protestujących przeciwko niesprawiedliwości, a także coraz bardziej tłumią wszystkie głosy sprzeciwu i opozycji, zwłaszcza w Hongkongu; mając na uwadze, że środki dobrej woli i niewiążące zobowiązania nie były wystarczające, aby zwiększyć zaangażowanie Chin w poszanowanie wartości, które mają podstawowe znaczenie dla UE; |
|
H. |
mając na uwadze, że niedawny wyjazd korespondentów zagranicznych z Chin oraz uznanie przez władze chińskie Klubu Korespondentów Zagranicznych za „nielegalną organizację” to ostatnie z długiej listy coraz częstszych przypadków nękania zagranicznych dziennikarzy i utrudniania im pracy i że dziennikarze ci zostali ostatecznie wydaleni z Chin; mając na uwadze, że stanowi to część działań dążących do nadzorowania wypowiedzi na temat Chin na całym świecie i określania, jakiego rodzaju wypowiedzi i dyskusje są dozwolone na szczeblu globalnym, i że działania te należy postrzegać jako element zagrożenia totalitarnego; |
|
I. |
mając na uwadze, że w związku z ostatnimi wydarzeniami i globalnymi wyzwaniami, przed jakimi stawiają nas Chiny, ujawniły się ograniczenia aktualnej strategii UE–Chiny, którą należy zaktualizować; |
|
J. |
mając na uwadze, że Parlament wezwał Komisję do rozpoczęcia analizy zakresu i oceny skutków w celu możliwie najszybszego formalnego rozpoczęcia negocjacji z Tajwanem; |
|
K. |
mając na uwadze, że od rozpoczęcia w 2014 r. przez rząd chiński kampanii „mocnego uderzenia przeciwko brutalnemu terroryzmowi” sytuacja Ujgurów i innych, głównie muzułmańskich, mniejszości etnicznych w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur gwałtownie się pogorszyła; mając na uwadze, że ponad milion osób jest więzionych w obozach detencyjnych, zwanych ośrodkami „reedukacji politycznej” lub „szkoleniowymi”, w których Ujgurzy są ofiarami systemowej pracy przymusowej, tortur, wymuszonych zaginięć, masowej inwigilacji, wymazania kultury i religii, przymusowej sterylizacji (w przypadku kobiet), przemocy seksualnej oraz łamania praw reprodukcyjnych i rozdzielania rodzin; mając na uwadze, że w wyniku analizy prawnej stwierdzono, iż przestępstwa te stanowią zbrodnie przeciwko ludzkości, nawet domniemane ludobójstwo, zgodnie z międzynarodowymi ramami prawnymi; mając na uwadze, że kilka parlamentów narodowych przyjęło podobne stanowiska; |
|
L. |
mając na uwadze, że globalny system sankcji UE za naruszenia praw człowieka umożliwia UE nakładanie środków ograniczających na określone osoby, podmioty i organy, w tym państwa i podmioty niepaństwowe, odpowiedzialne za poważne naruszenia i łamanie praw człowieka, zaangażowane w nie lub powiązane z nimi; mając na uwadze, że 22 marca 2021 r. cztery osoby i jeden podmiot z Chin bezpośrednio odpowiedzialne za poważne naruszenia praw człowieka w Regionie Autonomicznym Sinciang-Ujgur zostały umieszczone na liście osób fizycznych i podmiotów objętych tymi środkami ograniczającymi; mając na uwadze, że w odpowiedzi na te środki Chiny nałożyły kontrsankcje na dziesięciu Europejczyków i cztery podmioty europejskie, w tym pięciu posłów do Parlamentu Europejskiego i dwa organy instytucjonalne UE, Podkomisję Praw Człowieka Parlamentu Europejskiego oraz Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa Rady Unii Europejskiej, a także na dwóch naukowców europejskich, dwa ośrodki analityczne w Niemczech i fundację Alliance of Democracies w Danii; mając na uwadze, że chińskie sankcje nie miały uzasadnienia prawnego i podstawy prawnej oraz były ukierunkowane bezpośrednio nie tylko na odnośne osoby i podmioty, ale także na całą Unię Europejską; mając na uwadze, że sankcje są wyraźnie próbą zniechęcenia UE do kontynuowania prac i działań przeciwko łamaniu praw człowieka w Chinach; |
1.
zaleca wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki Bezpieczeństwa i Radzie:|
a) |
opracowanie bardziej asertywnej, kompleksowej i spójnej strategii UE–Chiny, która będzie łączyć wszystkie państwa członkowskie i kształtować stosunki z Chinami w interesie UE jako całości, stawiając w centralnym punkcie obronę naszych wartości i promując wielostronny porządek oparty na zasadach; podkreśla, że strategia musi uwzględniać wieloaspektowy charakter stosunków UE z Chinami; podkreśla, że Chiny są partnerem UE do współpracy i negocjacji, ale także konkurentem gospodarczym i rywalem systemowym w coraz liczniejszych dziedzinach; |
|
b) |
zaproponowanie, aby strategia ta była oparta na sześciu filarach:
|
Otwarty dialog i współpraca w kwestii globalnych wyzwań
|
2. |
wzywa wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela do zadbania o to, by nowa strategia UE–Chiny zaangażowała Chiny w oparty na zasadach i ukierunkowany na interesy dialog na temat globalnych wyzwań, takich jak prawa człowieka (poprzez opracowanie ambitnej, całościowej i ukierunkowanej na wyniki strategii UE na rzecz praw człowieka w Chinach, w ramach tej nowej strategii UE–Chiny), środowisko i zmiana klimatu, rozbrojenie jądrowe, promowanie odbudowy gospodarczej po pandemii COVID-19, walka ze światowymi kryzysami zdrowotnymi oraz reforma konkretnych organizacji wielostronnych; apeluje, aby dialog ten opierał się na podstawowych zasadach i interesach UE oraz by dążono w nim do realizacji głównych celów zewnętrznego zaangażowania UE; podkreśla, że współpraca między obydwoma partnerami pomoże stawić czoła globalnym problemom; przypomina, że Chiny pozostają ważnym partnerem UE; |
|
3. |
popiera intensywniejszy dialog i głębszą współpracę z Chinami w zakresie pokoju i bezpieczeństwa; uznaje znaczenie współpracy z Chinami niedopuszczenia, by Afganistan stał się nową bazą terrorystyczną, i zniechęcania Korei Północnej do kontynuowania programu jądrowego; popiera dążenie do współpracy w zakresie zrównoważonego rozwoju, wkładu w pomoc humanitarną i pomoc w przypadku klęsk żywiołowych, a także w zakresie kwestii środowiskowych, przestrzeni kosmicznej i lotniczej, nauki, technologii i innowacji, przy jednoczesnym pełnym nacisku na wolność badań; podkreśla, że te dialogi i współpraca muszą opierać się na wspólnym zobowiązaniu do otwartości i wspólnego działania w sposób przejrzysty, sprawiedliwy i równy w ramach międzynarodowego systemu opartego na zasadach, przy jednoczesnym zapewnieniu ochrony europejskich interesów i wartości oraz rozwijaniu zdolności Europy do konkurowania z Chinami tam, gdzie to konieczne; |
|
4. |
zwraca uwagę, że niektóre dziedziny współpracy, takie jak ICT oraz przestrzeń kosmiczna i lotnicza, mogą mieć podwójne zastosowanie i być wykorzystywane przeciwko obywatelom chińskim i przeciwko Zachodowi; |
|
5. |
podkreśla, że istotne jest, by zachęcać Chiny do zaangażowania w przeciwdziałanie zmianie klimatu i w inne kwestie środowiskowe poprzez wzmocnienie partnerstwa UE–Chiny w tej dziedzinie, oraz podkreśla, że należy dopilnować, by zarówno UE, jak i Chiny wypełniały zobowiązania podjęte w porozumieniu paryskim; podkreśla, jak ważne jest wdrożenie przez UE mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2; odnotowuje, że w ciągu ostatnich trzech dekad Chiny potroiły swoje emisje dwutlenku węgla i obecnie emitują 27 % światowych gazów cieplarnianych; podkreśla potrzebę zapewnienia spójności między ogłoszonymi globalnymi ambicjami Chin w dziedzinie walki ze zmianą klimatu a wpływem na środowisko ich strategii inwestycyjnych w kraju i za granicą; wzywa rząd chiński do powstrzymania się od eksportu swoich mocy produkcyjnych związanych z węglem do państw trzecich, zwłaszcza w ramach koncepcji „Jeden pas i jeden szlak”; |
|
6. |
wzywa do organizowania raz w roku i regularnego oceniania ukierunkowanych na wyniki dialogów na temat praw człowieka, a także apeluje o solidną analizę porównawczą postępów poczynionych w ramach dialogów dwustronnych w ujęciu bardziej ogólnym, aby zagwarantować, że wymiany te przynoszą rzeczywiste pozytywne skutki dla praw człowieka i obrońców praw człowieka w Chinach; zwraca się o omawianie w przejrzysty sposób wyników dotyczących analizy porównawczej oraz postępu, stagnacji lub pogorszenia sytuacji; domaga się regularnego podnoszenia kwestii praw człowieka na najwyższym szczeblu politycznym, zarówno na szczytach UE–Chiny, jak i na szczeblu państw członkowskich; wzywa ponadto do prowadzenia równoległego dialogu dotyczącego praw człowieka z udziałem dyplomatów UE i państw członkowskich, chińskiej diaspory, wolnych i niezależnych organizacji pozarządowych, naukowców i prawodawców, mającego na celu lepsze zrozumienie chińskiego systemu i opracowanie skuteczniejszych strategii wpływania na postęp w obszarze praw człowieka w Chinach; podkreśla, że te dialogi na temat praw człowieka powinny obejmować następujące kwestie (ale nie mogą się do nich ograniczać): wolności mediów i wolności prasy, prawa mniejszości, w tym w regionach Sinciang, Mongolia Wewnętrzna i Tybet, oraz swobodny dostęp do tych regionów, w tym dla dyplomatów i dziennikarzy, sytuacja w Hongkongu, wolność słowa, prawa pracownicze, prawo do zgromadzania się, wolność religii lub przekonań oraz ogólnie stan praworządności w Chinach; z zadowoleniem przyjmuje mianowanie nowego specjalnego wysłannika UE ds. promowania wolności religii lub przekonań poza Unią Europejską i apeluje, aby nowy specjalny wysłannik był aktywnie zaangażowany we wspieranie wszystkich znajdujących się w trudnej sytuacji grup i podmiotów religijnych, w tym muzułmanów, chrześcijan i buddystów, których dotykają prześladowania w Chinach kontynentalnych i Hongkongu; wzywa właściwe instytucje UE do wykorzystania tych dialogów na temat praw człowieka do zgłaszania indywidualnych przypadków; jest nadal głęboko zaniepokojony dalszym przetrzymywaniem obywatela Szwecji i wydawcy Gui Minhaia; wzywa UE i państwa członkowskie do podjęcia interwencji na najwyższym szczeblu w celu zapewnienia natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich więźniów politycznych; wyraża zaniepokojenie z powodu systematycznego łamania praw człowieka w Chinach i potępia wszystkie przypadki arbitralnych aresztowań oraz tłumienia swobodnego przepływu informacji i wolności wypowiedzi; |
|
7. |
wzywa UE do zaangażowania się w dialog z Chinami na temat możliwych sposobów poprawy, w przejrzystej formie, zdolności wstępnego reagowania na choroby zakaźne, które mogą doprowadzić do rozwoju epidemii lub pandemii, z uwzględnieniem systemów rozpoznawania, mapowania ryzyka i wczesnego ostrzegania, aby zapewnić lepszą globalną gotowość do reagowania na pandemie; ponadto wzywa Chiny do umożliwienia przeprowadzenia niezależnego i przejrzystego dochodzenia dotyczącego źródeł i rozprzestrzenienia się SARS-COV-2; |
|
8. |
popiera rozszerzenie kontaktów między narodami po obu stronach oraz wzajemne wizyty studenckie, ale zachęca państwa członkowskie do lepszego monitorowania wpływu ingerencji chińskiego rządu w wolność akademicką; |
Zwiększone zaangażowanie na rzecz uniwersalnych wartości, norm międzynarodowych i praw człowieka
|
9. |
z całą mocą potępia nałożone przez chińskie władze bezpodstawne i arbitralne sankcje, stanowiące atak na wolność słowa, wolność nauki oraz międzynarodowe zaangażowanie na rzecz powszechnych praw człowieka i ich zrozumienie; wzywa władze chińskie, by zniosły te nieuzasadnione sankcje; uważa, że sankcje nałożone przez władze chińskie jeszcze bardziej osłabiają zaufanie i utrudniają współpracę dwustronną; |
|
10. |
podkreśla, że proces analizy i ratyfikacji kompleksowej umowy inwestycyjnej między UE a Chinami (CAI) nie może się rozpocząć, dopóki nie zostaną zniesione chińskie sankcje wobec posłów do Parlamentu Europejskiego i instytucji UE; |
|
11. |
w tym kontekście zwraca uwagę na swoją rezolucję z dnia 20 maja 2021 r. w sprawie chińskich kontrsankcji; zgodnie ze swoją rezolucją z dnia 20 maja 2021 r. w sprawie chińskich kontrsankcji i z art. 21 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) apeluje do Komisji, aby wykorzystała wszystkie dostępne jej narzędzia oraz debatę nad CAI do wywarcia nacisku z myślą o poprawie ochrony praw człowieka i wsparcia społeczeństwa obywatelskiego w Chinach; wzywa Chiny do podjęcia konkretnych działań w celu położenia kresu innym naruszeniom praw człowieka w Chinach, takim jak praca przymusowa i systematyczne prześladowanie Ujgurów i innych mniejszościowych grup turkijskich muzułmanów, Tybetańczyków, chrześcijan i innych wspólnot i kościołów religijnych, a także do przestrzegania międzynarodowych zobowiązań wobec Hongkongu wynikających ze wspólnej deklaracji chińsko-brytyjskiej i ustawy zasadniczej Hongkongu poprzez zawieszenie planowanych reform systemu wyborczego Hongkongu i uwolnienie prodemokratycznych legislatorów i działaczy; wzywa również Chiny do przestrzegania ustawy zasadniczej Makau, która będzie obowiązywać do 2049 r., oraz postanowień wspólnej deklaracji chińsko-portugalskiej (14), zapobiegających jakiejkolwiek ingerencji w krajowe procesy wyborcze i funkcjonowanie mediów; |
|
12. |
podkreśla, że przed określeniem swojego stanowiska Parlament weźmie pod uwagę sytuację w zakresie praw człowieka w Chinach, w tym w Hongkongu; ponownie wyraża bardzo głębokie zaniepokojenie poszczególnymi przypadkami łamania praw człowieka w Chinach i przypomina, że pełne poszanowanie uniwersalnych wartości, niezależnie od różnic między oboma systemami, ma zasadnicze znaczenie; |
|
13. |
apeluje do Chin, aby przestrzegały standardów międzynarodowych, również w odniesieniu do wpływu ich działań na klimat, środowisko, bioróżnorodność, ubóstwo, zdrowie, prawa pracownicze i prawa człowieka; wzywa Chiny, by w dążeniu do promowania zrównoważonego handlu i rozwoju podjęły konkretne działania na rzecz ratyfikacji i wdrożenia czterech zaległych podstawowych konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) oraz Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych; wyraża ubolewanie, że niektóre przedsiębiorstwa międzynarodowe, zwłaszcza z sektora odzieżowego i tekstylnego, stały się przedmiotem powszechnego bojkotu, po tym jak wyraziły zaniepokojenie doniesieniami o pracy przymusowej w Sinciangu i podjęły decyzję o odcięciu się od łańcuchów dostaw z Sinciangu, oraz zdecydowanie potępia przymus polityczny, jaki wywiera na te przedsiębiorstwa rząd chiński; ponownie zwraca się do Komisji i Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ), aby szybko sfinalizowały dokument doradczy dla przedsiębiorstw na temat łańcucha dostaw, zawierający wytyczne dotyczące narażenia na ryzyko związane ze stosowaniem pracy przymusowej Ujgurów oraz zapewniający wsparcie w pilnym wskazaniu alternatywnych źródeł dostaw; |
|
14. |
podkreśla potrzebę zapewnienia skutecznego i efektywnego stosowania przepisów dotyczących rynku wewnętrznego, a także wszelkich ram należytej staranności lub zakazu importu produktów pochodzących z pracy przymusowej, aby wykluczyć podmioty bezpośrednio lub pośrednio zaangażowane w łamanie praw człowieka w Sinciangu, działające na rynku wewnętrznym UE; ponadto wzywa europejskie przedsiębiorstwa w Chinach do przeprowadzenia, w ramach ich odpowiedzialności korporacyjnej, dokładnego dochodzenia w sprawie wykorzystywania pracy przymusowej w ich łańcuchach dostaw; |
|
15. |
wzywa Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka do wszczęcia niezależnych dochodzeń prawnych w sprawie domniemanego ludobójstwa, domniemanych zbrodni przeciwko ludzkości i naruszeń praw człowieka, w tym programów pracy przymusowej odbywających się w kilku regionach Chin, oraz wzywa UE i jej państwa członkowskie do udzielenia politycznego wsparcia i uzyskania wsparcia międzynarodowego dla takiego dochodzenia; wzywa władze chińskie do umożliwienia swobodnego, znaczącego i nieograniczonego dostępu do tego regionu; jest głęboko zaniepokojony doniesieniami o programach pracy w Tybecie, które chińskie władze określają również jako „obozy szkolenia zawodowego”; wzywa Chiny do wypełnienia zobowiązań wynikających z prawa krajowego i międzynarodowego w dziedzinie poszanowania praw człowieka, w tym praw mniejszości w Sinciangu, Tybecie i Mongolii Wewnętrznej; |
|
16. |
krytycznie odnosi się do faktu, że w Chinach drastycznie ogranicza się wolność słowa, zrzeszania się i prasy; wyraża ubolewanie z powodu prześladowań politycznych, jakich doświadczyło wielu dziennikarzy przebywających obecnie na wygnaniu; wzywa Chiny do zapewnienia wszystkim dziennikarzom swobody wykonywania swojej pracy, bez przeszkód i obawy przed represjami; podkreśla, że należy zapewnić wolność prasy i mediów; zwraca się do UE o wspieranie wolności słowa i wolnych mediów w Chinach poprzez utworzenie Europejskiego Funduszu na rzecz Demokratycznych Mediów w celu wspierania niezależnego dziennikarstwa; |
|
17. |
wzywa Komisję do pilnego przedstawienia proponowanych obowiązkowych ram należytej staranności w zakresie praw człowieka oraz do wsparcia starań na rzecz przyjęcia podobnego instrumentu w ramach ONZ; |
|
18. |
wzywa Komisję, by przekazała władzom chińskim swoje zaniepokojenie nowym zarządzeniem nr 15, które jeszcze bardziej ogranicza ludzi religijnych i ich przywódców; |
|
19. |
wzywa państwa członkowskie do pełnego wdrożenia pakietu środków uzgodnionych po wprowadzeniu ustawy o bezpieczeństwie narodowym Hongkongu w lipcu 2020 r. oraz do przeglądu ich polityki azylowej, migracyjnej, wizowej i pobytowej wobec mieszkańców Hongkongu; wzywa wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela i Radę do dokonania oceny i aktualizacji konkluzji w sprawie Hongkongu; wzywa do podjęcia w razie potrzeby ukierunkowanych środków w ramach globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka, aby zaradzić represjom w Hongkongu; wzywa ponadto Chiny do uchylenia ustawy o bezpieczeństwie narodowym narzuconej Hongkongowi w czerwcu 2020 r.; wzywa te państwa członkowskie, które nadal mają obowiązujące traktaty ekstradycyjne z Chinami i Hongkongiem, do zawieszenia poszczególnych ekstradycji, jeżeli ekstradycja danej osoby naraża ją na tortury lub okrutne, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo karanie, jeżeli osoba ta byłaby oskarżona z powodów politycznych, w innych sytuacjach, w których mniejszości etniczne, przedstawiciele prodemokratycznej opozycji w Hongkongu i ogólnie dysydenci zostaliby objęci sankcjami, a także wszędzie tam, gdzie naruszałoby to zobowiązania UE wynikające z europejskiej konwencji praw człowieka; |
|
20. |
zaleca, aby przywódcy UE i państw członkowskich odrzucili zaproszenia na zimowe igrzyska olimpijskie w Pekinie, jeżeli sytuacja w zakresie praw człowieka w Chinach i Hongkongu nie poprawi się, a przed tym wydarzeniem nie odbędzie się żaden szczyt/dialog wysokiego szczebla UE–Chiny dotyczący praw człowieka i przynoszący widoczne rezultaty; |
|
21. |
ubolewa z powodu wsparcia udzielanego przez Chiny najbardziej opresyjnym reżimom na świecie, w szczególności w Syrii, Iranie i Korei Północnej, ale również w Wenezueli i na Kubie; |
Analiza i identyfikacja zagrożeń, słabych stron i wyzwań
|
22. |
uważa, że przyszła strategia UE wobec Chin powinna zapewnić narzędzia i dane niezbędne do przeciwdziałania zagrożeniom politycznym, gospodarczym, społecznym i technologicznym wywołanym przez Chiny, w tym w związku z koncepcją „Jeden pas i jeden szlak”, strategią podwójnego obrotu, 14. planem pięcioletnim oraz strategiami „Made in China 2025”, „China Standards 2035” i „16 + 1”, jak również z modernizacją wojskową i budowaniem zdolności, a także do zaradzenia skutkom tych działań dla otwartej autonomii strategicznej Unii oraz dla wielostronnego ładu opartego na zasadach; zauważa, że istnieje pilna potrzeba zapewnienia woli politycznej i zasobów do wdrożenia strategii UE na rzecz konektywności; apeluje o lepszą koordynację między unijną strategią na rzecz konektywności a inicjatywą Blue Dot Network w celu zapewnienia zrównoważonej alternatywy dla inicjatywy „Jeden pas i jeden szlak”; z zadowoleniem przyjmuje porozumienie przywódców G7 w sprawie rozwijania partnerstwa na rzecz lepszego odbudowywania świata (inicjatywa Build Back Better World, B3W) jako alternatywy dla chińskiej inicjatywy „Jeden pas i jeden szlak”; wzywa państwa członkowskie i instytucje UE do przyjęcia tej inicjatywy i wniesienia do niej wkładu; |
|
23. |
wzywa Komisję do zlecenia ogólnounijnego audytu, w podziale na państwa członkowskie, dotyczącego zależności UE od Chin w niektórych strategicznie ważnych i krytycznych sektorach, w tym w odniesieniu do dostaw produktów farmaceutycznych, w miarę możliwości zarówno na szczeblu krajowym, jak i niższym niż krajowy, w oparciu o niedawną kompleksową analizę pt. „Strategic dependencies and capacities” [Strategiczne zależności i zdolności] (SWD(2021)0352), w której określono plany ograniczenia ryzyka związanego z niepożądanymi zależnościami, przy jednoczesnym utrzymaniu ogólnych stosunków z Chinami, jak najbardziej wzajemnych i wyważonych oraz zgodnych z wartościami i priorytetami strategicznymi UE; |
|
24. |
wzywa Komisję i Radę do opracowania mechanizmów spójnego reagowania na te zagrożenia, w szczególności poprzez:
|
|
25. |
podkreśla, że dwustronne i nieskoordynowane zaangażowanie niektórych państw członkowskich w relacje z Chinami oraz nieinformowanie Komisji o podpisywaniu protokołów ustaleń z państwami trzecimi przynoszą efekty odwrotne do zamierzonych oraz szkodzą pozycji UE na świecie i przewadze negocjacyjnej, którą posiadają państwa członkowskie UE w negocjacjach, kiedy działają jako Unia, a nie niezależne podmioty państwowe; zwraca się do państw członkowskich UE o powstrzymanie się od podpisywania takich protokołów ustaleń bez konsultacji z Radą i Komisją; wzywa do ustanowienia mechanizmu koordynacji na szczeblu UE w celu rozwiązania takich problemów; przypomina art. 24 TUE, w którym stwierdza się, że „państwa członkowskie popierają, aktywnie i bez zastrzeżeń, politykę zewnętrzną i bezpieczeństwa Unii w duchu lojalności i wzajemnej solidarności” oraz że „powstrzymują się od wszelkich działań, które byłyby sprzeczne z interesami Unii lub mogłyby zaszkodzić jej skuteczności jako spójnej sile w stosunkach międzynarodowych”; |
|
26. |
podkreśla, że realizacja strategii UE–Chiny oraz krajowych strategii i polityk dotyczących Chin powinna być regularnie koordynowana przez instytucje UE, państwa członkowskie, różne dyrekcje generalne Komisji i Parlament Europejski, aby zapewnić kompleksową i spójną politykę, która pozwoli uniknąć podziału na odrębne obszary polityki; uważa, że polityka powinna być również skoordynowana z podmiotami regionalnymi i lokalnymi, które rozwijają i utrzymują powiązania z Chinami; |
|
27. |
wyraża zaniepokojenie z powodu coraz częstszych ataków hybrydowych, chińskiego szpiegostwa przemysłowego i kradzieży w cyberprzestrzeni ukierunkowanych na europejskie przedsiębiorstwa; podkreśla, jak ważne jest wzmocnienie zdolności sektora prywatnego i publicznego w zakresie cyberbezpieczeństwa; wzywa do ściślejszej współpracy i ustanowienia systemu mającego na celu położenie kresu szkodliwym działaniom w cyberprzestrzeni ze strony Chin, w tym cyberatakom, przymusowym transferom technologii, cyberszpiegostwu i wykorzystującej cyberprzestrzeń kradzieży własności intelektualnej; podkreśla, że należy wspierać ściślejszą współpracę z NATO i państwami G7 w celu zwalczania zagrożeń hybrydowych, w tym cyberataków, oraz kampanii dezinformacyjnych pochodzących z Chin, w tym poprzez umożliwienie państwom członkowskim nakładania na zasadzie dobrowolności zbiorowych środków zaradczych, nawet jeżeli charakter ataków nie jest wystarczająco poważny, aby uruchomić art. 5 traktatu NATO lub art. 42 ust. 7 TUE; |
|
28. |
wzywa Komisję, by wspierała i koordynowała działania mające na celu przeciwdziałanie zagranicznemu finansowaniu przez Chiny naszych procesów demokratycznych, w tym strategii zagarniania zasobów przez elity i technice pozyskiwania urzędników najwyższego szczebla i byłych polityków unijnych; |
|
29. |
wyraża zaniepokojenie asertywną, a niekiedy wręcz agresywną presją dyplomatyczną ze strony chińskich władz, np. wobec przewodniczącego Senatu Republiki Czeskiej; zwraca uwagę, że instytucje UE nie mogą pod żadnym pozorem okazać uległości wobec presji, zagrożeń lub cenzury ze strony chińskich podmiotów; jest zaniepokojony nadmierną presją chińskich urzędników na badaczy i pracowników naukowych pracujących nad kwestiami związanymi z Chinami w całej UE, w tym na działalność Instytutów Konfucjusza w UE; |
Budowanie partnerstwa z partnerami o podobnych poglądach
|
30. |
apeluje do wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela, by koordynował prowadzone przez Unię z partnerami o podobnych poglądach działania w zakresie ochrony praw człowieka i wspierania społeczeństwa w Chinach, Hongkongu i Makau, a także diaspory chińskiej na całym świecie, oraz w zakresie obrony liberalnej demokracji na świecie, zwłaszcza w Hongkongu i na Tajwanie, przy czym celem tych działań ma być również zaangażowanie Chin w poszanowanie prawa międzynarodowego, prawa do demonstracji publicznych jako sposobu korzystania z wolności wypowiedzi i wolności zgromadzeń, wolności żeglugi, w tym na Morzu Południowochińskim i Morzu Wschodniochińskim, wolności przelotu i pokojowego rozwiązywania sporów; podkreśla ponadto, że takie partnerstwa i współpraca wielostronna z partnerami o podobnych poglądach powinny obejmować wszystkie elementy i środki wyszczególnione w nowej strategii UE–Chiny; |
|
31. |
wyraża poważne zaniepokojenie z powodu asertywnej i ekspansywnej polityki Chin na Morzu Południowochińskim, Morzu Wschodniochińskim oraz w Cieśninie Tajwańskiej, w szczególności z powodu trwających prowokacji wojskowych Chin wobec Tajwanu; podkreśla, że status quo w Cieśninie Tajwańskiej i wolność żeglugi w regionie Indo-Pacyfiku mają kluczowe znaczenie dla UE i jej państw członkowskich; podkreśla sprzeciw wobec wszelkich jednostronnych działań mogących prowadzić do eskalacji napięcia i naruszenia status quo; zachęca do konstruktywnego rozwoju stosunków po obu stronach Cieśniny Tajwańskiej i podkreśla, że żadnych zmian w tych stosunkach nie można dokonywać wbrew woli obywateli Tajwanu; podziela obawy Japonii i Stanów Zjednoczonych dotyczące nowego prawa w Chinach, które upoważnia statki chińskiej straży przybrzeżnej do użycia broni wobec statków zagranicznych, które naruszą obszary uważane przez Chiny za wchodzące w skład ich terytorium; wzywa UE do zajęcia się tymi kwestiami zarówno w nowej strategii UE–Chiny, jak i w strategii UE na rzecz współpracy w regionie Indo-Pacyfiku, a także do rozwinięcia wielostronnej wymiany dyplomatycznej w celu zapewnienia pokojowego rozstrzygania sporów i kontrowersji zgodnie z prawem międzynarodowym, w tym Konwencją Narodów Zjednoczonych o prawie morza; |
|
32. |
wzywa państwa członkowskie do zaangażowania się w ściślejszą współpracę z innymi podmiotami demokratycznymi o podobnych poglądach, takimi jak USA, Kanada, Zjednoczone Królestwo, Japonia, Indie, Korea Południowa, Australia, Nowa Zelandia i Tajwan, oraz wzywa ESDZ i państwa członkowskie do priorytetowego traktowania i wzmocnienia partnerstwa strategicznego z ASEAN i Unią Afrykańską; |
|
33. |
uważa, że zasadnicze znaczenie dla UE ma rozwijanie i promowanie ambitnych i dynamicznych stosunków transatlantyckich z rządem USA, opartych na naszej wspólnej historii oraz wspólnych wartościach i interesach, w ramach dialogu transatlantyckiego na temat Chin obejmującego również wymiar parlamentarny; podkreśla, jak ważne jest partnerstwo między UE i USA dla utrzymania i uwydatnienia zjednoczonej siły liberalnych światowych demokracji, również poprzez naszą pracę w organizacjach wielostronnych; podkreśla w związku z tym, że nowy dialog UE–USA w sprawie Chin powinien być jednym z mechanizmów wspierania naszych wspólnych interesów i przezwyciężania naszych różnic oraz reformowania organizacji wielostronnych w ramach ładu opartego na zasadach; uważa, że UE powinna nadal wzmacniać swoją autonomię operacyjną i odporność na zagrożenia zewnętrzne; |
|
34. |
podkreśla, że UE powinna zachować czujność w związku ze zmieniającą się rolą Chin i ich rosnącym globalnym wpływem w organizacjach wielostronnych, w tym ONZ, której są one drugim co do wielkości płatnikiem, oraz że należy zapewnić lepszą koordynację między państwami członkowskimi i partnerami o podobnych poglądach na rzecz połączenia sił globalnych liberalnych demokracji w celu przeciwdziałania tym zmianom; zauważa, że większe zaangażowanie rządu Chin w instytucjach międzynarodowych i wielostronnych, takich jak Organizacja Narodów Zjednoczonych, Światowa Organizacja Handlu (WTO), Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Interpol, Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa, Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny czy Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO), w tym w podmiotach ustalających normy, ma na celu przekształcenie norm, standardów i praktyk na całym świecie, aby wspierać strategię geopolityczną i interesy gospodarcze Chin w perspektywie długoterminowej; ubolewa, że cenzura prowadzona obecnie przez Chiny na szczeblu krajowym jest obecnie stosowana między innymi na forum ONZ i ma na celu manipulowanie procedurami, aby zmniejszyć kontrolę nad postępowaniem Chin, w szczególności w odniesieniu do sytuacji muzułmańskiej ludności ujgurskiej i innych mniejszości muzułmańskich pochodzenia tureckiego; wzywa UE do współpracy z partnerami o podobnych poglądach w celu przeciwdziałania tym zjawiskom; |
|
35. |
podkreśla, że z Chin pochodzi największa liczba uczestników misji pokojowych spośród pięciu stałych członków Rady Bezpieczeństwa ONZ, lecz Chiny odmówiły przyjęcia sekcji rozdziału VII Karty Narodów Zjednoczonych oraz filaru dotyczącego obowiązku ochrony (R2P); podkreśla, że UE włączyła R2P do swoich działań zewnętrznych; |
|
36. |
wzywa do ściślejszej współpracy UE z NATO wobec związanych z Chinami wyzwań dotyczących bezpieczeństwa; popiera propozycję NATO dotyczącą opracowania politycznej strategii przygotowania się na zbliżającą się perspektywę świata, w którym Chiny będą światowym supermocarstwem; domaga się, aby strategia ta opierała się na różnych scenariuszach rozwoju stosunków z Chinami, w tym by uwzględniała możliwość dalszego pogorszenia się stanu bezpieczeństwa na Morzu Południowochińskim, oraz wzywa do dialogu i koordynacji z krajami uczestniczącymi w czterostronnym dialogu na temat bezpieczeństwa; z zadowoleniem przyjmuje wysiłki NATO na rzecz ścisłego monitorowania konsekwencji zwiększonej fizycznej obecności Chin w Arktyce i Afryce pod względem bezpieczeństwa; zaleca wystarczające uwzględnienie współpracy UE i NATO w kwestii wyzwań pod względem bezpieczeństwa związanych z Chinami podczas opracowywania Strategicznego kompasu UE i oceny koncepcji strategicznej NATO; |
|
37. |
z zadowoleniem przyjmuje wyrażony przez Radę zamiar wzmocnienia strategicznego zainteresowania, obecności i działania Unii w regionie Indo-Pacyfiku poprzez uruchomienie nowej unijnej strategii współpracy w regionie Indo-Pacyfiku oraz nowej strategii na rzecz konektywności; zwraca uwagę, że każda taka nowa strategia powinna być zgodna ze strategią UE–Chiny; |
|
38. |
uważa, że Komisja powinna w odpowiednim czasie przedstawiać kompleksowe sprawozdania na temat umowy o kompleksowym regionalnym partnerstwie gospodarczym (RCEP) – największej światowej umowy o wolnym handlu – w celu oceny rozwoju sytuacji w terenie; jest szczególnie zainteresowany wpływem na strategiczne interesy UE takich kwestii jak ustanawianie norm w regionie Azji i Pacyfiku oraz postanowienia dotyczące reguł pochodzenia; zauważa, że choć UE nie jest stroną RCEP, umowa ta wywrze na nią wpływ; podkreśla, że RCEP nie zawiera postanowień dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju, w tym norm pracy i norm społecznych ani celów środowiskowych i klimatycznych; |
|
39. |
w kontekście dynamiki regionalnej przypomina znaczenie stosunków handlowych i gospodarczych między UE a Tajwanem, w tym w sprawach związanych z multilateralizmem i WTO, technologią i zdrowiem publicznym, a także zasadniczej współpracy w obszarze krytycznych dostaw, takich jak półprzewodniki; przypomina, że Tajwan jest pełnoprawnym członkiem WTO; ponawia swój apel i wzywa Komisję i Radę do przejścia na dwustronną umowę inwestycyjną z Tajwanem oraz do pilnego rozpoczęcia oceny skutków, konsultacji społecznych i analizy dotyczącej możliwości zawarcia umowy z władzami tajwańskimi; |
|
40. |
wzywa Komisję do przedstawienia konkretnych wniosków i działań w celu ułatwienia pełnego uczestnictwa Tajwanu jako obserwatora posiedzeń, mechanizmów i działań WHO, ICAO oraz UNFCCC; |
Wspieranie otwartej autonomii strategicznej, w tym w stosunkach handlowych i inwestycyjnych
|
41. |
podkreśla, że warunki dotyczące inwestycji i handlu same w sobie nie wystarczą, aby przeciwdziałać chińskiej asertywności; uważa, że UE powinna zwiększyć autonomię strategiczną poprzez zajęcie się innymi aspektami stosunków UE–Chiny, zwłaszcza suwerennością cyfrową i technologiczną; w tym kontekście podkreśla, że należy inwestować w innowacje i badania oraz opracować konkurencyjną i suwerenną strategię przemysłową w obszarach obejmujących między innymi mikroprocesory i produkcję półprzewodników, wydobycie metali ziem rzadkich, przetwarzanie w chmurze i technologię telekomunikacyjną, aby zmniejszyć zależność UE od Chin, zawsze z myślą o zapewnieniu lepszej koordynacji tej polityki z polityką innych demokracjami liberalnymi o podobnych poglądach, przy czym należy jednocześnie zbadać możliwości wspólnego gromadzenia zasobów i tworzenia nowych synergii; |
|
42. |
zauważa, że w 2020 r., w kontekście pandemii COVID-19, Chiny po raz pierwszy stały się największym partnerem UE w handlu towarami, a bilans handlowy jeszcze się pogorszył na niekorzyść UE; przypomina jednak, że Stany Zjednoczone to nadal największy partner UE w handlu towarami i usługami łącznie; zauważa, że rosnąca potęga gospodarcza Chin i ich przewidywany wzrost wywrą znaczący wpływ na rozwój sytuacji gospodarczej na świecie w następnej dekadzie; zwraca uwagę, że z różnych powodów wzajemne inwestycje są nadal niższe, niż mogłyby być, i przyznaje, że region ten ma duże możliwości gospodarcze; uważa, że wielkość handlu między Chinami a UE sprawi, że potrzebne będą ramy oparte na zasadach i wartościach i że ramy te muszą być zakorzenione w normach międzynarodowych; podkreśla, że przestrzeganie praw człowieka jest warunkiem wstępnym angażowania się w stosunki handlowe i inwestycyjne z UE, i wzywa Chiny, aby wypełniały zobowiązania międzynarodowe i zobowiązały się do przestrzegania praw człowieka; |
|
43. |
podkreśla kluczową rolę Parlamentu Europejskiego we wspólnej polityce handlowej UE, w negocjacjach międzynarodowych oraz w nadzorowaniu, kontroli, ratyfikacji i monitorowaniu wdrażania umów handlowych i inwestycyjnych; podkreśla potrzebę terminowego i właściwego konsultowania się z Komisją Handlu Międzynarodowego oraz wzywa Komisję i Radę do kontynuowania częstych rozmów i sporządzania kompleksowych sprawozdań, odzwierciedlających rozwój sytuacji w zakresie dwustronnego handlu i inwestycji UE–Chiny; |
|
44. |
podkreśla znaczenie strategicznych stosunków handlowych i inwestycyjnych UE z Chinami oraz apeluje do państw członkowskich i instytucji UE o jednolite stanowisko i skoordynowane działania wobec Chin; uważa, że inicjatywy inwestycyjne w formacie 16+1 nie mogą podważać jedności UE ani przynosić skutków odwrotnych do zamierzonych, jeśli chodzi o prezentowanie jednolitego stanowiska; |
|
45. |
wzywa Komisję do przeanalizowania zależności gospodarczych UE w strategicznych sektorach, takich jak surowce krytyczne, z których część znajduje się wyłącznie w Chinach, oraz podkreśla pilną potrzebę zwiększenia odporności europejskich łańcuchów dostaw; wzywa do podjęcia wysiłków na rzecz dywersyfikacji i konsolidacji dostępu UE do kluczowych zasobów strategicznych niezbędnych do napędzania dwojakich motorów wzrostu UE, ze szczególnym naciskiem na 30 elementów zawartych w czwartym, zaktualizowanym wykazie surowców krytycznych w 2020 r.; przypomina ogólny cel UE polegający na budowaniu otwartej autonomii strategicznej w ramach wspólnej polityki handlowej; ponownie podkreśla rosnące znaczenie związku między handlem a bezpieczeństwem w międzynarodowej polityce handlowej UE; |
|
46. |
wzywa do większej przejrzystości, spójności i koordynacji między państwami członkowskimi w kwestiach związanych z dwustronnymi projektami i transakcjami inwestycyjnymi, w szczególności w zakresie bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) w aktywa strategiczne i infrastrukturę krytyczną; zwraca uwagę na powiązania między zależnościami gospodarczymi a zewnętrznymi naciskami politycznymi na szczeblu państw członkowskich; przypomina o znaczeniu wzmocnienia w przyszłości rozporządzenia unijnego w sprawie monitorowania BIZ, aby blokować wszelkie potencjalne inwestycje, które mogłyby stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku publicznego w UE, w szczególności przedsiębiorstw kontrolowanych przez państwo; wzywa państwa członkowskie, które nie mają jeszcze krajowego mechanizmu monitorowania, do jego pilnego przyjęcia zgodnie z wytycznymi Komisji z marca 2020 r.; |
|
47. |
jest przekonany, że dwustronne stosunki handlowe i inwestycyjne między UE a Chinami mają strategiczne znaczenie i powinny opierać się na zasadach, a ich podstawą powinny być wielostronny system handlowy i zasada wzajemności; przypomina, że choć istnieją niepokojące tendencje w zakresie gospodarczego decouplingu, w ogólnych stosunkach handlowych i inwestycyjnych konieczne jest bardziej asertywne egzekwowanie zobowiązań i ich przestrzeganie; apeluje do Chin, aby odgrywały bardziej aktywną i odpowiedzialną rolę w WTO i innych inicjatywach wielostronnych, dostosowując swoją potęgę gospodarczą do poziomu rozwoju, oraz by w pełni przestrzegały wszystkich zobowiązań w ramach WTO i zobowiązań międzynarodowych; apeluje do Komisji i władz chińskich o ścisłą współpracę przy reformie zbioru zasad WTO w celu wspierania bardziej zrównoważonego rozwoju, promowania zielonej transformacji i rewolucji cyfrowej oraz zapewnienia stabilności i pewności prawa na arenie handlu międzynarodowego; |
|
48. |
niepokoi się coraz większym brakiem równowagi w dwustronnych stosunkach gospodarczych i handlowych między UE a Chinami; podkreśla, że przywrócenie równowagi i wyrównanie warunków działania leży w żywotnym interesie UE; uważa, że Chiny i UE muszą zapewnić równe warunki działania i zbudować owocne stosunki mimo różnic między swoimi systemami gospodarczymi; podkreśla w tym względzie trwające w UE prace nad udoskonaleniem zestawu narzędzi handlowych, uznając jednocześnie potrzebę prowadzenia otwartego dialogu na temat wspólnych wyzwań, takich jak światowa walka ze zmianą klimatu; podkreśla pilną potrzebę uzupełnienia przez UE szeregu środków autonomicznych, w tym bardziej rygorystycznego rozporządzenia unijnego w sprawie monitorowania BIZ, prawodawstwa dotyczącego subsydiów zagranicznych, które wywołują zakłócenia na rynku wewnętrznym, szybkiego przyjęcia asertywnego i skutecznego międzynarodowego instrumentu regulującego zamówienia publiczne, środków dotyczących eksportu technologii podwójnego zastosowania, skutecznego instrumentu przeciwdziałania przymusowi, pakietu przepisów dotyczących zrównoważonego ładu korporacyjnego oraz przepisów dotyczących łańcucha dostaw z obowiązkowymi wymogami w zakresie należytej staranności, które powinny również przewidywać zakaz przywozu towarów pochodzących z pracy przymusowej; uważa, że za konieczne należy uznać dodatkowe ukierunkowane środki w ramach globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka; |
|
49. |
ponownie wyraża głębokie zaniepokojenie wieloma przeszkodami, które utrudniają europejskim przedsiębiorstwom dostęp do chińskiego rynku i prowadzenie na nim działalności; obawia się, że chińska strategia podwójnego obrotu, o której mowa w 14. planie pięcioletnim, pogorszy jeszcze warunki prowadzenia działalności gospodarczej dla przedsiębiorstw z UE; ponownie wyraża szczególne zaniepokojenie zakłócającymi rynek praktykami, takimi jak dotacje przemysłowe, uprzywilejowane traktowanie chińskich przedsiębiorstw państwowych, kradzież własności intelektualnej, przymusowe transfery technologii i lokalizacja danych, nadwyżką mocy produkcyjnych w sektorach takich jak przemysł stalowy i wynikającym z niej dumpingiem wywozowym oraz innymi nieuczciwymi praktykami handlowymi, a także ogólnie rosnącą ingerencją polityczną w otoczenie biznesowe, w tym w sektor prywatny; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zacieśnienia współpracy z partnerami na szczeblu WTO mającymi podobne zapatrywania, aby opracować wspólne podejście do zwalczania tych nieuczciwych praktyk handlowych Chin; z zadowoleniem przyjmuje dialog UE–USA na temat Chin jako środek współpracy w takich dziedzinach jak wzajemność, multilateralizm, praktyki zakłócające rynek oraz gospodarka i inne kwestie strukturalne, w przypadku których koordynacja UE–USA może przynieść wartość dodaną; jest przekonany o istotnym znaczeniu rzetelnego informowania na temat zmian legislacyjnych i regulacyjnych na rynku chińskim, biorąc pod uwagę ich nieprzejrzysty charakter i fakt, że steruje nimi państwo; przypomina w tym kontekście o znaczeniu częstych i otwartych dyskusji z instytucjami UE, Izbą Handlową Unii Europejskiej w Chinach i wszystkimi naszymi partnerami na miejscu; |
|
50. |
uważa, że należy w szczególności omówić negatywne skutki związane z handlem wynikające z zakłóceń spowodowanych przez światową nadwyżkę mocy produkcyjnych w sektorach takich jak stal i aluminium oraz ewentualne środki zaradcze, jak również, że należy rozwiązać kwestię subsydiów przemysłowych na szczeblu WTO; wzywa Chiny, aby ponownie zaangażowały się w prace globalnego forum ds. nadwyżki mocy produkcyjnych w przemyśle stalowym w celu wyeliminowania nadwyżki i przywrócenia równych warunków działania; zauważa, że – pomimo planów Chin dotyczących zamknięcia przestarzałych zakładów produkcyjnych i modernizacji produkcji – przez cztery lata z rzędu odnotowano rekordowy poziom rocznej produkcji stali surowej; zachęca władze chińskie do wywiązania się z zobowiązań dotyczących ograniczenia produkcji stali surowej; |
|
51. |
przypomina w tym kontekście o powiązaniach między handlem, patentami i normami; uważa, że normalizacja i elementy normatywne rosnącej konkurencji międzynarodowej mają zasadnicze znaczenie dla polityki handlowej UE i powinny być jednym z kluczowych filarów jej strategicznej polityki przemysłowej; przypomina, że normalizacja jest oceniana jako dziedzina, w której Chiny sygnalizują zamiary odcięcia się od ogólnego trendu i decouplingu; podkreśla, że walka z podrabianiem jest jednym z głównych priorytetów działań UE w zakresie handlowych aspektów ochrony własności intelektualnej; wyraża zaniepokojenie, że przeważająca część towarów podrobionych i pirackich trafiających do UE, zarówno pod względem wartości, jak i ilości, pochodzi z Chin; podkreśla, że umowa UE–Chiny w sprawie oznaczeń geograficznych stanowi pierwszy krok w walce z podrabianiem towarów, i apeluje do Komisji o wzmożenie starań na rzecz ochrony własności intelektualnej UE, w tym patentów; jest zaniepokojony coraz powszechniejszą praktyką chińskich sądów polegającą na przypisywaniu sobie ogólnoświatowej jurysdykcji w odniesieniu do określania sprawiedliwych, rozsądnych i niedyskryminujących warunków udzielania licencji na standardowe patenty niezbędne do spełnienia normy, a także uniemożliwianiu przedsiębiorstwom kwestionowania ich orzeczeń; podkreśla, że ta praktyka jest równoznaczna z przyzwoleniem na to, by chińskie przedsiębiorstwa nie płaciły godziwej ceny za korzystanie ze standardowych patentów niezbędnych do spełnienia normy, i zagraża europejskiej działalności badawczej; zwraca się do Komisji o interwencję w tej sprawie u władz chińskich; apeluje o poświęcenie większej uwagi naruszeniom w dziedzinie cyfryzacji i komunikacji we wszystkich właściwych organach, w tym w Międzynarodowym Związku Telekomunikacyjnym ONZ, wraz z partnerami UE o podobnych zapatrywaniach, w szczególności ze Stanami Zjednoczonymi; apeluje o wzmożone dyskusje polityczne na temat skutków chińskich inicjatyw, takich jak „Made in China 2025” lub, w coraz istotniejszym zakresie, „China Standards 2035”; w tym kontekście jest zaniepokojony rosnącym autorytaryzmem cyfrowym Chin oraz ich staraniami, aby propagować swój model zarządzania cyfrowego na całym świecie; podkreśla potrzebę zawarcia porozumienia WTO w sprawie handlu elektronicznego w ramach wspólnego oświadczenia, w celu promowania podstawowej otwartości i równych warunków działania z Chinami; |
|
52. |
wzywa do zwrócenia większej uwagi na europejskie MŚP, które nawiązują stosunki handlowe i inwestycyjne z Chinami, i z zadowoleniem przyjmuje wsparcie Komisji dla inicjatyw przyjaznych MŚP, takich jak portal Access2Markets, narzędzie do samooceny reguł pochodzenia (ROSA) czy centrum pomocy dla MŚP na temat praw własności intelektualnej w Chinach; |
|
53. |
odnotowuje, że co do zasady zawarto na szczeblu politycznym kompleksową umowę inwestycyjną między UE a Chinami (CAI), i uznaje wysiłki Komisji na rzecz wyeliminowania niedociągnięć związanych z asymetrią dostępu do rynku, równymi szansami i zrównoważonym rozwojem poprzez zaangażowanie oparte na zasadach; przypomina jednak, że stosunki handlowe nie odbywają się w próżni; |
|
54. |
apeluje do Komisji, aby skonsultowała się z Parlamentem przed podjęciem jakichkolwiek kroków zmierzających do zawarcia i podpisania tej umowy; wzywa Chiny do podjęcia konkretnych działań na rzecz ratyfikacji i wdrożenia podstawowych konwencji MOP nr 29 i 105 dotyczących pracy przymusowej; podkreśla, że Chiny zobowiązały się także do skutecznego wdrożenia ratyfikowanych przez siebie konwencji MOP i dążenia do ratyfikacji innych „aktualnych” podstawowych konwencji MOP; |
|
55. |
zauważa, że 26 państw członkowskich UE jest związanych z Chinami dwustronnymi umowami inwestycyjnymi starego typu; |
|
56. |
przypomina jednak, że sama CAI nie rozwiąże wszystkich problemów utrudniających nasze stosunki gospodarcze i polityczne, a zatem należy ją rozpatrywać w kontekście udoskonalonego, bardziej asertywnego unijnego zestawu instrumentów jednostronnych; podkreśla, że Parlament Europejski będzie dokładnie kontrolował umowę, w tym sekcję dotyczącą zrównoważonego rozwoju; |
|
57. |
podkreśla, że właściwe wdrożenie i skuteczne egzekwowanie byłyby kluczowymi czynnikami decydującymi o użyteczności i sukcesie umowy pod względem niwelowania asymetrii strukturalnych w stosunkach handlowych i inwestycyjnych; podkreśla rolę i znaczenie ustrukturyzowanych i częstych kontaktów z biurem głównego urzędnika Komisji ds. egzekwowania przepisów handlowych w wysiłkach na rzecz oceny przyszłego wdrożenia tej umowy, o ile zostanie przyjęta; przypomina i podkreśla w tym kontekście znaczenie dyplomacji parlamentarnej jako czynnika ułatwiającego wzajemne zrozumienie, przejrzystą komunikację i szczery dialog; |
|
58. |
z zadowoleniem przyjmuje wejście w życie umowy UE–Chiny w sprawie oznaczeń geograficznych i ponownie podkreśla, jak ważne jest jej skuteczne wdrożenie i egzekwowanie na rynkach obu stron; z zadowoleniem przyjmuje przewidywane włączenie w zakres obecnej umowy dodatkowych 350 nazw oznaczeń geograficznych z obu stron; zwraca uwagę, że ta ograniczona umowa w sprawie oznaczeń geograficznych mogłaby posłużyć za wzór i podstawę przyszłych umów w sprawie oznaczeń geograficznych; podkreśla kluczową rolę, jaką główny urzędnik ds. egzekwowania przepisów handlowych będzie odgrywał w monitorowaniu i poprawie przestrzegania umowy; wzywa tego urzędnika, by niezwłocznie reagował na przypadki niewłaściwego wdrożenia umowy; |
|
59. |
podkreśla, że Chiny mają jeszcze przed sobą długą drogę, zanim staną się gospodarką wolnorynkową, z uwagi na bardzo wysoki stopień wpływu państwa na gospodarkę i na decyzje przedsiębiorstw dotyczące cen, kosztów, produkcji i nakładów; w tym kontekście apeluje do Chin o przyjęcie bardziej liberalnych środków wobec chińskich i zagranicznych przedsiębiorstw działających w kraju; |
|
60. |
wzywa do zwiększenia finansowania projektów rozwoju sieci 5G i badań nad technologiami 6G, sztuczną inteligencją i technologią dużych zbiorów danych, aby zapewnić bezpieczeństwo sieci w przyszłości i zwiększyć suwerenność cyfrową, co będzie miało zasadnicze znaczenie dla cyfryzacji i wzrostu gospodarczego, ale również dla wypełnienia luki technologicznej w stosunkach z Chinami oraz wyeliminowania ryzyka, na które mogą być narażeni członkowie NATO i jej partnerzy w związku z integracją chińskiej technologii 5G w sieciach telekomunikacyjnych, ponieważ takie działania mogłyby doprowadzić do osłabienia przyszłości rządów demokratycznych; ponadto wzywa do przyjęcia skoordynowanej strategii UE w zakresie cyberbezpieczeństwa oraz do zwiększenia zdolności państw członkowskich w tej dziedzinie, między innymi aby lepiej chronić się przed zagrożeniami dla krytycznej infrastruktury UE pochodzącymi z państw trzecich, w tym Chin; |
|
61. |
podkreśla, jak istotne jest, by we współpracy z kluczowymi partnerami strategicznymi, którzy podzielają liberalne i demokratyczne wartości UE, pracować nad przepisami dotyczącymi sztucznej inteligencji oraz nad ramami etycznymi i odpowiedzialnością cywilną w odniesieniu do systemów sztucznej inteligencji i powiązanych z nimi technologii, które to przepisy i ramy pobudzają ukierunkowane na człowieka i uwzględniające prywatność innowacje; podkreśla, że systemy scoringu obywateli są niezgodne z podstawowymi wartościami UE; podkreśla potrzebę ochrony praw jednostki przez UE; w związku z tym podkreśla, że takie strategie polityczne i narzędzia nadzoru pod żadnym pozorem nie powinny być stosowane w UE; w związku z tym podkreśla, że UE musi dążyć do ograniczenia ponadnarodowego zasięgu cyfrowych represji i przeciwdziałania im; |
Obrona i propagowanie podstawowych europejskich interesów i wartości poprzez przekształcenie UE w bardziej skuteczny podmiot geopolityczny
|
62. |
uważa, że UE powinna kontynuować wysiłki, aby stać się skuteczniejszym podmiotem geopolitycznym poprzez zapewnienie bardziej zjednoczonego podejścia geopolitycznego państw członkowskich, a także poprzez wspieranie swojej strategicznej autonomii i zdolności oraz prowadzenie współpracy z USA i innymi partnerami o podobnych poglądach; |
|
63. |
podkreśla, że udana europejska polityka sąsiedztwa przesądza o zdolności UE do objęcia roli podmiotu działającego w wymiarze globalnym; ostrzega przed rosnącą rolą Chin w bezpośrednim sąsiedztwie UE, w tym w krajach kandydujących; wzywa do przyjęcia strategicznego podejścia na szczeblu UE, aby stawić czoła działaniom Chin za pośrednictwem inwestycji, pożyczek i działalności biznesowej w krajach sąsiadujących, zwłaszcza na Bałkanach Zachodnich; wzywa w szczególności do aktywnego zaangażowania UE w zapewnienie tym krajom realnej alternatywy dla chińskich inwestycji; |
|
64. |
zwraca uwagę, że należy wzmocnić narzędzia służące UE do obrony, a także zwiększyć jej zdolności do ochrony interesów za granicą i do odgrywania bardziej proaktywnej, konsekwentnej i strategicznej roli w bezpośrednim sąsiedztwie oraz dopilnować, by podejście geopolityczne państw członkowskich cechowała jedność; |
|
65. |
uważa, że Konferencja w sprawie przyszłości Europy powinna stanowić forum debaty na temat działań zewnętrznych UE, na przykład na temat ochrony praw człowieka, oraz forum dyskusji na temat sposobów osiągnięcia otwartej autonomii strategicznej; podkreśla, jak ważne jest omówienie kwestii związanych z usprawnieniem i umocnieniem wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE, na przykład poprzez nadanie wysokiemu przedstawicielowi / wiceprzewodniczącemu silniejszego mandatu do działania w imieniu UE w kwestiach polityki zewnętrznej i do podjęcia niezbędnych kroków w celu wprowadzenia głosowania większością kwalifikowaną w niektórych obszarach spraw zagranicznych; wzywa do zacieśnienia współpracy w dziedzinie obronności między państwami członkowskimi w celu wzmocnienia europejskich strategicznych zdolności obronnych, a także utworzenia pełnoprawnej Europejskiej Unii Obrony, która obejmowałaby europejskie zdolności wojskowe; |
|
66. |
podkreśla potrzebę odpowiedniego upoważnienia ESDZ do działania i udostępnienia jej środków niezbędnych do monitorowania chińskich operacji dezinformacyjnych i przeciwdziałania tym operacjom, w tym utworzenia specjalnej dalekowschodniej grupy zadaniowej StratCom skoncentrowanej na dezinformacji pochodzącej z Chin; wzywa Chiny do zaprzestania stosowania zawoalowanych środków manipulacji w odniesieniu do debaty publicznej w UE; zachęca Komisję do opracowania ogólnounijnego systemu regulacyjnego, aby zapobiec nabywaniu europejskich przedsiębiorstw medialnych przez przedsiębiorstwa medialne finansowane lub kontrolowane przez rządy państw trzecich, z myślą o ochronie niezależnych i wolnych mediów w UE; proponuje zróżnicowanie mediów chińskojęzycznych w Europie poprzez zachęcanie do współpracy między mediami europejskimi a partnerami międzynarodowymi, takimi jak Tajwan; podkreśla ponadto pilną potrzebę znacznego zwiększenia potencjału eksperckiego w ESDZ i ogólnie w Komisji w odniesieniu do Chin; |
|
67. |
zwraca uwagę na znaczenie niezależnych studiów i badań naukowych dotyczących Chin na uniwersytetach, w ośrodkach analitycznych, instytucjach badawczych i szkołach w całej UE, nieobjętych chińskim wsparciem finansowym i niepozostających pod wpływem Chin, aby zapewnić integralność nauki i wolność słowa; w związku z tym wzywa UE do opracowania programu finansowania badań naukowych i szkoleń językowych związanych z Chinami w UE; |
|
68. |
zwraca uwagę na potrzebę wprowadzenia niezależnych od wpływu Komunistycznej Partii Chin programów nauczania kultury, języka i polityki Chin, na przykład w drodze bliższych stosunków ze środowiskiem akademickim i społeczeństwem Tajwanu; |
|
69. |
wzywa Komisję do uwzględnienia i ujęcia w swojej strategii szybko rosnącego zainteresowania Chin Arktyką oraz zaangażowania Chin w tym regionie; apeluje o przygotowanie do zapewnienia swobody żeglugi na arktycznym odcinku Północnej Drogi Morskiej; odnotowuje inwestycje Chin w badania i infrastrukturę strategiczną w Arktyce i zwraca uwagę, że UE nie powinna utracić ważnej pozycji w tym istotnym regionie; |
o
o o
|
70. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, a także, tytułem informacji, rządowi Chińskiej Republiki Ludowej. |
(1) Dz.U. L 410 I z 7.12.2020, s. 1.
(2) Dz.U. L 410 I z 7.12.2020, s. 13.
(3) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0375.
(4) Dz.U. C 158 z 30.4.2021, s. 2.
(5) Dz.U. C 11 z 13.1.2020, s. 25.
(6) Dz.U. C 433 z 23.12.2019, s. 103.
(7) Dz.U. C 238 z 6.7.2018, s. 108.
(8) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0174.
(9) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0027.
(10) Dz.U. C 369 z 11.10.2018, s. 156.
(11) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0337.
(12) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0255.
(13) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0016.
(14) Wspólna deklaracja Chin i Portugalii z dnia 13 kwietnia 1987 r. w sprawie Makau.
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/53 |
P9_TA(2021)0385
Uczciwe warunki pracy, prawa i ochrona socjalna osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych – nowe formy zatrudnienia związane z rozwojem cyfrowym
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. w sprawie uczciwych warunków pracy, praw i ochrony socjalnej osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych – nowe formy zatrudnienia związane z rozwojem cyfrowym (2019/2186(INI))
(2022/C 117/06)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1150 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie propagowania sprawiedliwości i przejrzystości dla użytkowników biznesowych korzystających z usług pośrednictwa internetowego (1), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej (2), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/770 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów o dostarczanie treści cyfrowych i usług cyfrowych (3), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, RODO) (4), |
|
— |
uwzględniając Europejski filar praw socjalnych, |
|
— |
uwzględniając zalecenie Rady z dnia 8 listopada 2019 r. w sprawie dostępu pracowników i osób samozatrudnionych do ochrony socjalnej (5), |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z dnia 24 października 2019 r. pt. „Przyszłość pracy: Unia Europejska promuje deklarację wydaną z okazji stulecia Międzynarodowej Organizacji Pracy” (6), |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z dnia 13 czerwca 2019 r. pt. „Zmieniający się świat pracy: refleksje o nowych formach pracy oraz ich skutkach dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników” (7), |
|
— |
uwzględniając wniosek Komisji z dnia 15 grudnia 2020 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie jednolitego rynku usług cyfrowych (akt o usługach cyfrowych) i zmieniającego dyrektywę 2000/31/WE (COM(2020)0825), |
|
— |
uwzględniając wniosek Komisji z dnia 15 grudnia 2020 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie kontestowalnych i uczciwych rynków w sektorze cyfrowym (akt o rynkach cyfrowych) (COM(2020)0842), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 4 marca 2021 r. zatytułowany „Plan działania dotyczący Europejskiego filaru praw socjalnych” (COM(2021)0102), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 lutego 2020 r. zatytułowany „Europejska strategia w zakresie danych” (COM(2020)0066), |
|
— |
uwzględniając białą księgę Komisji Europejskiej z dnia 19 lutego 2020 r. zatytułowaną „W sprawie sztucznej inteligencji – Europejskie podejście do doskonałości i zaufania” (COM(2020)0065), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 stycznia 2020 r. zatytułowany „Silna Europa socjalna na rzecz sprawiedliwej transformacji” (COM(2020)0014), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 czerwca 2016 r. zatytułowany „Europejski program na rzecz gospodarki dzielenia się” (COM(2016)0356), |
|
— |
uwzględniając dokument konsultacyjny Komisji z dnia 24 lutego 2021 r. zatytułowany „First phase consultation of social partners under Article 154 TFEU on possible action addressing the challenges related to working conditions in platform work” [Konsultacje na pierwszym etapie z partnerami społecznymi na mocy art. 154 TFUE w sprawie możliwych działań w celu sprostania wyzwaniom związanym z warunkami pracy za pośrednictwem platform internetowych] (C(2021)1127), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 stycznia 2021 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie prawa do bycia offline (8), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie silnej Europy socjalnej na rzecz sprawiedliwej transformacji (9), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 października 2020 r. w sprawie politycznych strategii społecznych i na rzecz zatrudnienia w strefie euro w 2020 r. (10), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 października 2020 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie ram aspektów etycznych sztucznej inteligencji, robotyki i powiązanych z nimi technologii (11), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 października 2020 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie aktu prawnego o usługach cyfrowych: poprawa funkcjonowania jednolitego rynku (12), |
|
— |
uwzględniając swoje stanowisko z dnia 10 lipca 2020 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie wytycznych dotyczących polityki zatrudnienia państw członkowskich (13), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 października 2019 r. w sprawie polityki zatrudnienia i polityki społecznej w strefie euro (14), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 stycznia 2017 r. w sprawie Europejskiego filaru praw socjalnych (15), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 czerwca 2017 r. w sprawie Europejskiego programu na rzecz gospodarki dzielenia się (16), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 czerwca 2017 r. w sprawie platform internetowych i jednolitego rynku cyfrowego (17), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 lipca 2017 r. w sprawie warunków pracy i niepewności zatrudnienia (18), |
|
— |
uwzględniając pismo z dnia 10 września 2019 r. określające zadania komisarza Nicolasa Schmita oraz uwzględniając program prac Komisji na 2021 r., |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 18 września 2020 r. zatytułowaną „Uczciwe warunki pracy w gospodarce platform”, |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Regionów z dnia 5 grudnia 2019 r. zatytułowaną „Europejskie ramy rozwiązań regulacyjnych w odniesieniu do gospodarki współpracy”, |
|
— |
uwzględniając umowę ramową europejskich partnerów społecznych w sprawie cyfryzacji z czerwca 2020 r. (19), |
|
— |
uwzględniając zalecenie Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) nr 198 dotyczące stosunku pracy, |
|
— |
uwzględniając badanie Komisji z dnia 13 marca 2020 r. zatytułowane „Study to gather evidence on the working conditions of platform workers” [Badanie służące zebraniu informacji na temat warunków pracy osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych], |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Wspólnego Centrum Badawczego (JRC) Komisji zatytułowane „The changing nature of work and skills in the digital age” [Zmieniający się charakter pracy i umiejętności w epoce cyfrowej], |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie JRC Komisji zatytułowane „Platform Workers in Europe” [Osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych w Europie], |
|
— |
uwzględniając badanie pt. „The platform economy and precarious work” [Gospodarka platformowa a niepewne formy zatrudnienia], opublikowane 11 września 2020 r. przez Dyrekcję Generalną ds. Polityki Wewnętrznej Unii Europejskiej (20), |
|
— |
uwzględniając badanie pt. „The social protection of workers in the platform economy [Ochrona socjalna pracowników w gospodarce platform], opublikowane 7 grudnia 2017 r. przez Dyrekcję Generalną ds. Polityki Wewnętrznej Unii Europejskiej (21), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Cedefopu z dnia 24 września 2020 r. zatytułowane „Developing and matching skills in the online platform economy” [Rozwój i dopasowanie umiejętności w gospodarce platformowej], |
|
— |
uwzględniając notę informacyjną Cedefopu z dnia 30 lipca 2020 r. zatytułowaną „Online working and learning in the coronavirus era” [Praca i nauka online w erze koronawirusa], |
|
— |
uwzględniając badanie Eurofound z dnia 24 września 2018 r. zatytułowane „Employment and working conditions of selected types of platform work” [Zatrudnienie i warunki pracy wybranych rodzajów pracy za pośrednictwem platform internetowych], |
|
— |
uwzględniając dokument orientacyjny Eurofoundu z dnia 23 września 2019 r. zatytułowany „Platform work: Maximising the potential while safeguarding standards?” [Praca za pośrednictwem platform internetowych: maksymalizacja potencjału przy jednoczesnym utrzymaniu standardów?], |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie z badania Eurofoundu z dnia 21 września 2020 r. zatytułowane „Back to the future: Policy pointers from platform work scenarios” [Powrót do przyszłości: wskazówki polityczne wynikające ze scenariuszy pracy za pośrednictwem platform internetowych], |
|
— |
uwzględniając internetowe repozytorium gospodarki platformowej Eurofoundu (22), |
|
— |
uwzględniając badanie Europejskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (EU-OSHA) z dnia 7 listopada 2017 r. zatytułowane „Protecting Workers in the Online Platform Economy: An overview of regulatory and policy developments in the EU” [Ochrona pracowników w gospodarce platform internetowych: przegląd zmian przepisów i strategii politycznych w UE], |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie MOP z dnia 23 lutego 2021 r. zatytułowane „World Employment and Social Outlook 2021: The role of digital labour platforms in transforming the world of work” [Prognozy na temat zatrudnienia i perspektyw społecznych na świecie na 2021 r. – rola cyfrowych platform pracy w przekształcaniu świata pracy], |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie MOP z dnia 20 września 2018 r. zatytułowane „Digital labour platforms and the future of work: Towards decent work in the online world” [Cyfrowe platformy pracy a przyszłość pracy: w kierunku godnej pracy w świecie online], |
|
— |
uwzględniając Deklarację na rzecz przyszłości pracy z okazji stulecia MOP z dnia 21 czerwca 2019 r., |
|
— |
uwzględniając wskaźnik równouprawnienia płci za 2020 r. opracowany przez Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn: cyfryzacja a przyszłość pracy, |
|
— |
uwzględniając sprawozdania Data & Society z lutego 2019 r. zatytułowane „Workplace Monitoring & Surveillance” [Monitorowanie i nadzorowanie miejsc pracy] oraz „Algorithmic Management in the Workplace” [Zarządzanie algorytmiczne w miejscu pracy], |
|
— |
uwzględniając badanie zatytułowane „Data subjects, digital surveillance, AI and the future of work” [Osoby, których dotyczą dane, nadzór cyfrowy, sztuczna inteligencja i przyszłość pracy] opublikowane 23 grudnia 2020 r. przez Dyrekcję Generalną ds. Analiz Parlamentarnych (23), |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Transportu i Turystyki, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A9-0257/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że pojęcie „osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych” odnosi się do osób fizycznych wykonujących pracę lub świadczących usługi, z większym lub mniejszym zakresem kontroli, za pośrednictwem cyfrowej platformy pracy; mając na uwadze, że w związku z tym może ono obejmować zarówno pracowników, jak i osoby faktycznie samozatrudnione; |
|
B. |
mając na uwadze, że pojęcie „cyfrowej platformy pracy” odnosi się do przedsiębiorstwa, które pośredniczy, zachowując większą lub mniejszą kontrolę, w świadczeniu usług na żądanie, zamawianych przez klientów indywidualnych lub korporacyjnych oraz wykonywanych bezpośrednio lub pośrednio przez osoby fizyczne, niezależnie od tego, czy usługi te są świadczone w terenie czy online, albo które oferuje takie usługi; |
|
C. |
mając na uwadze, że pojęcie „pracy za pośrednictwem platform internetowych” odnosi się do pracy wykonywanej i usług świadczonych na żądanie i za wynagrodzeniem przez osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych, niezależnie od ich statusu zatrudnienia, typu cyfrowych platform pracy (w terenie lub online) czy poziomu wymaganych umiejętności; |
|
D. |
mając na uwadze, że brakuje wystarczających i aktualnych ogólnoeuropejskich danych na temat pracy za pośrednictwem platform internetowych, a także mając na uwadze, że metodologia gromadzenia danych różni się w poszczególnych państwach członkowskich, co utrudnia określenie zakresu takiej pracy i liczby pracowników, których ona dotyczy; mając na uwadze, że dalszy rozwój pracy za pośrednictwem platform internetowych na rynku pracy uważa się za wysoce prawdopodobny; |
|
E. |
mając na uwadze, że praca za pośrednictwem platform internetowych może tworzyć miejsca pracy, zwiększać wybór, zapewniać dodatkowe dochody i zmniejszać bariery utrudniające wejście na rynek pracy; mając na uwadze, że praca za pośrednictwem platform internetowych może ułatwiać elastyczność i optymalizację zasobów oraz stwarzać możliwości zarówno dla osób pracujących na cyfrowych platformach pracy lub za ich pośrednictwem, jak i dla klientów, a także dopasowanie popytu na usługi do ich podaży; mając na uwadze, że innowacje w zakresie narzędzi cyfrowych stanowią warunek wstępny pracy za pośrednictwem platform internetowych oraz mogą przyczyniać się do wzrostu w czasach kryzysu i ożywienia gospodarczego; mając na uwadze, że praca za pośrednictwem platform internetowych może przynosić korzyści studentom i osobom, które chcą łączyć naukę z pracą, a także tworzyć dostęp do zatrudnienia dla młodzieży niekształcącej się, niepracującej ani nieszkolącej się (NEET) oraz dla osób o niższym poziomie umiejętności; |
|
F. |
mając na uwadze, że praca za pośrednictwem platform internetowych nie może w żadnym wypadku ograniczać się do przewozu osób lub dostaw żywności, ponieważ obejmuje ona także zadania profesjonalne, prace związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego i mikrozadania; |
|
G. |
mając na uwadze, że praca za pośrednictwem platform internetowych ułatwia dostęp do rynku pracy poprzez nowoczesne formy zatrudnienia oraz zachęca do rozwoju technologii, aby ułatwiać korzystanie z platform i przybliżać je zarówno przedsiębiorstwom, jak i konsumentom; |
|
H. |
mając na uwadze, że praca za pośrednictwem platform internetowych budzi również obawy związane z niepewnością i złymi warunkami pracy, brakiem dostępu lub trudnym dostępem do odpowiedniej ochrony socjalnej, nieuczciwą konkurencją, pracą nierejestrowaną, rozdrobnionymi i nieprzewidywalnymi dochodami i harmonogramami pracy, brakiem mechanizmów rozwiązywania sporów, pracą poniżej kwalifikacji i brakiem awansu zawodowego, a także brakiem środków bezpieczeństwa i higieny pracy, zwłaszcza w przypadku osób o niższych kwalifikacjach pracujących za pośrednictwem platform internetowych w terenie oraz pracowników wykonujących mikrozadania, co ponownie uwypuklił kryzys związany z COVID-19; mając na uwadze, że do tej sytuacji przyczynia się błędna klasyfikacja pracowników jako osób samozatrudnionych; |
|
I. |
mając na uwadze, że kryzys związany z COVID-19 zwrócił uwagę na rolę, jaką odgrywają osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych w zapewnianiu ciągłości działania dla tysięcy małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w całej UE dzięki pełnieniu funkcji bardzo potrzebnego pośrednika między kluczowymi sektorami, takimi jak przemysł spożywczy i transportowy, a konsumentami, oraz że model platform umożliwił stałe dochody niektórym osobom pracującym za pośrednictwem platform internetowych; mając na uwadze, że ponad 60 % mieszkańców Unii deklaruje, iż nawet po wyjściu z kryzysu COVID-19 nie zamierza zaprzestać korzystania z usług online, w tym np. z możliwości zamawiania posiłków przez internet (24); mając na uwadze, że pracownicy zatrudnieni w niestandardowych systemach są bardziej narażeni na ryzyko zdrowotne niż pracownicy zatrudnieni w standardowych systemach (25), a w szczególności osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych są często narażone na ryzyko zdrowotne i związane z bezpieczeństwem ze względu na charakter wykonywanej pracy – np. rowerzyści, którzy są narażonymi użytkownikami dróg i często pracują w niekorzystnych i trudnych warunkach pogodowych oraz pod presją prędkości i wydajności; mając na uwadze, że praca za pośrednictwem platform internetowych nie powinna prowadzić do niepewności, braku bezpieczeństwa lub zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa; mając na uwadze, że osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych, które utraciły dochody z powodu pandemii, często nie kwalifikowały się do środków wsparcia dochodu, co uwypukliło ich brak dostępu do ochrony socjalnej; mając na uwadze, że osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych w terenie ponoszą zwiększone ryzyko zakażenia COVID-19; |
|
J. |
mając na uwadze, że jeśli wyżej wspomniane zagrożenia nie zostaną odpowiednio uwzględnione, mogą one narazić na szwank cały europejski model społecznej gospodarki rynkowej i cele Europejskiego filaru praw socjalnych; mając na uwadze, że postępy technologiczne mogą także zapewniać rozwiązania służące dostosowaniu europejskiego modelu społecznego do rzeczywistości XXI wieku; |
|
K. |
mając na uwadze, że w 2019 r. cyfrowe platformy pracy na świecie uzyskały przychody w wysokości co najmniej 52 mld USD; mając na uwadze, że około 70 % przychodów koncentrowało się w zaledwie dwóch krajach – Stanach Zjednoczonych (49 %) i Chinach (22 %) – podczas gdy udział ten był znacznie mniejszy w Europie (11 %) i innych regionach (18 %) (26); |
|
L. |
mając na uwadze, że praca za pośrednictwem platform internetowych obejmuje różne realia i charakteryzuje się znaczną niejednolitością wykonywanych działań; mając na uwadze, że istnieją różne kategorie pracy za pośrednictwem platform internetowych, takie jak praca online lub w terenie, wymagająca wysokiego lub niskiego poziomu umiejętności, opłacana za zadanie lub za godzinę, wykonywana jako zajęcie dodatkowe lub podstawowe, oraz że profile osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych i rodzaje platform są bardzo zróżnicowane; mając jednak na uwadze, że według Eurofoundu (27) w 2017 r. praca do wykonania w terenie w usługach profesjonalnych, usługach dostawczych i transporcie pasażerskim oraz usługach dla gospodarstw domowych stanowiła najbardziej rozpowszechnioną charakterystykę pracy za pośrednictwem platform internetowych w wybranych państwach członkowskich; |
|
M. |
mając na uwadze, że większość osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych ma inną pracę lub inne źródło dochodów; mając na uwadze, że osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych często są słabo opłacane, ale niektóre mają stosunkowo dobre dochody; mając na uwadze, że pracownicy gospodarki platformowej często są młodsi i lepiej wykształceni niż ogół społeczeństwa (28); |
|
N. |
mając na uwadze, że osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych są zazwyczaj klasyfikowane jako osoby formalnie samozatrudnione, niezależnie od ich rzeczywistej sytuacji zawodowej, a jednocześnie często nie posiadają poziomu niezależności zawodowej charakterystycznego dla osób samozatrudnionych; mając zatem na uwadze, że wiele osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych nie korzysta z równoważnej ochrony socjalnej, praw pracowniczych lub przepisów w sprawie zdrowia i bezpieczeństwa zapewnianych przez umowę o pracę lub stosunek pracy w odnośnych państwach członkowskich; mając na uwadze, że cyfrowe platformy pracy nie opłacają w takich przypadkach składek na ubezpieczenie społeczne; mając na uwadze, że niewielki odsetek osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych ma status pracownika lub pracownika tymczasowego; mając na uwadze, że wiele orzeczeń sądowych i decyzji administracyjnych, w tym sądów krajowych najwyższej instancji i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), dotyczących pracy za pośrednictwem platform internetowych w terenie, w szczególności w sektorze transportu i dostawy żywności w wielu państwach członkowskich, potwierdziło istnienie stosunku pracy między platformami a osobami pracującymi za ich pośrednictwem, opartego na ich działalności i związku z ich platformą, wraz z wynikającymi z tego prawami i uprawnieniami; mając na uwadze, że pracownicy powinni dysponować prostymi środkami umożliwiającymi wyjaśnienie i potwierdzenie ich statusu zatrudnienia i nie powinni być zmuszani do dochodzenia swoich praw na drodze sądowej; |
|
O. |
mając na uwadze, że błędne klasyfikowanie niektórych osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych jako samozatrudnionych, spotykane w przypadku tego typu pracy, powoduje niepewność i pozbawia pracowników dostępu do praw pracowniczych, ochrony socjalnej, uprawnień i stosowania odpowiednich przepisów; mając na uwadze, że w przyszłości coraz więcej sektorów, takich jak dostawy, transport, zasoby ludzkie, zdrowie, opieka nad dziećmi, usługi osobiste i domowe oraz turystyka, prawdopodobnie znajdzie się pod wpływem pracy za pośrednictwem platform internetowych lub podobnych modeli zatrudnienia oraz cyfryzacji; mając na uwadze, że rozwój technologii cyfrowych w wielu sektorach, a zwłaszcza w handlu i usługach internetowych, niesie ze sobą możliwości i zagrożenia dla przedsiębiorstw i pracowników; |
|
P. |
mając na uwadze, że nowe formy pracy powinny mieć zrównoważony i sprawiedliwy charakter, a praca za pośrednictwem platform internetowych powinna kierować się wartościami Unii, etyką i podejściem ukierunkowanym na człowieka, w którym technologia cyfrowa pozostaje narzędziem; mając w tym względzie na uwadze, że zapewnienie wszystkim Europejczykom umiejętności cyfrowych ma nadrzędne znaczenie w kontekście transformacji cyfrowej; |
|
Q. |
mając na uwadze, że wysoki stopień elastyczności docenia się jako jedną z największych zalet pracy za pośrednictwem platform internetowych; |
|
R. |
mając na uwadze, że państwa członkowskie wypracowały różne podejścia, co doprowadziło do rozdrobnionych przepisów i inicjatyw o negatywnych skutkach dla pracowników, przedsiębiorstw, w tym platform, oraz konsumentów w wyniku spowodowanej tym niepewności; mając na uwadze, że potrzebna jest inicjatywa ustawodawcza na szczeblu europejskim, aby przezwyciężyć wynikającą z tego niepewność prawną, zapewnić i wzmocnić prawa osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych, ich warunki pracy i dostęp do ochrony socjalnej, wspierać innowacyjny potencjał zrównoważonych modeli pracy za pośrednictwem platform internetowych oraz zapewnić równe warunki działania względem „tradycyjnych” podmiotów gospodarczych; mając na uwadze, że większość platform działa w różnych państwach członkowskich UE i często nie ma siedziby w kraju, w którym wykonują czynności pracownicy tych platform; |
|
S. |
mając na uwadze, że na szczeblu europejskim nie istnieje definicja pojęcia „pracownika”, podczas gdy orzecznictwo TSUE ustanowiło kryteria określania statusu pracownika i osoby samozatrudnionej; mając na uwadze, że cechy zatrudnienia, które pozwalają na uznanie go za stosunek pracy lub umowę o pracę, różnią się w poszczególnych państwach członkowskich i należą do kompetencji krajowych; mając na uwadze, że specjalny „trzeci status” osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych jeszcze bardziej zakłóciłby konkurencję między cyfrowymi platformami pracy a przedsiębiorstwami działającymi w tradycyjnej gospodarce, zwłaszcza MŚP, i nie byłby zgodny z krajowymi klasyfikacjami pracowników i osób rzeczywiście samozatrudnionych w państwach członkowskich, co wiązałoby się z nieprzewidywalnymi konsekwencjami prawnymi, administracyjnymi i sądowymi, a także powodowałoby wysokie ryzyko segmentacji rynków pracy; mając na uwadze, że osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych powinny być klasyfikowane jako pracownicy lub osoby rzeczywiście samozatrudnione, zależnie od ich faktycznej sytuacji, oraz powinny korzystać z odpowiednich praw i warunków; mając na uwadze, że domniemanie wzruszalne istnienia stosunku pracy ułatwiłoby prawidłową klasyfikację osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych w połączeniu z odwróceniem ciężaru dowodu, co oznacza, że w przypadku gdy pracownicy kwestionują klasyfikację ich statusu zatrudnienia w postępowaniu sądowym lub administracyjnym, to strona, którą uważa się za pracodawcę, musi udowodnić, że nie istnieje stosunek pracy zgodnie z krajowymi definicjami określonymi w ustawodawstwie lub układach zbiorowych danego państwa członkowskiego; mając na uwadze, że domniemanie wzruszalne istnienia stosunku pracy nie może prowadzić do automatycznego zakwalifikowania wszystkich osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych jako pracowników; |
|
T. |
mając na uwadze, że należy zapewnić stosowanie istniejących przepisów, w szczególności dyrektywy w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy oraz rozporządzenia w sprawie propagowania sprawiedliwości i przejrzystości dla użytkowników biznesowych korzystających z usług pośrednictwa internetowego; |
|
U. |
mając na uwadze, że MŚP są filarem europejskiej gospodarki i stanowią 99 % wszystkich przedsiębiorstw w UE; |
|
V. |
mając na uwadze, że praca za pośrednictwem platform internetowych powiela zróżnicowanie sytuacji kobiet i mężczyzn występujące na ogólnym rynku pracy, jak na przykład zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć i segregację płciową w zawodach lub sektorach (29); mając na uwadze, że praca za pośrednictwem platform internetowych może być okazją do zwiększenia udziału kobiet w sile roboczej; mając jednak na uwadze, że reprezentacja kobiet i mężczyzn różni się w zależności od rodzaju usług i platform, przy czym mężczyźni są częściej reprezentowani w pracy za pośrednictwem platform internetowych o większej autonomii pracy, a kobiety częściej wykonują bardziej niepewną pracę za pośrednictwem platform internetowych o ograniczonej autonomii pracy; mając na uwadze, że osoby posiadające istotne obowiązki opiekuńcze i rodzinne znajdują się w związku z tym w niekorzystnej sytuacji, co może wiązać się z negatywnymi konsekwencjami, w szczególności dla kobiet (30); mając na uwadze, że kobiety pracujące za pośrednictwem platform internetowych, w szczególności będące kierowcami oraz świadczące usługi sprzątania i opieki w domach prywatnych, są narażone na molestowanie seksualne i przemoc ze względu na płeć (31) oraz mogą powstrzymywać się przed zgłaszaniem tych przypadków ze względu na brak narzędzi do ich zgłaszania, brak kontaktu z osobą zarządzającą oraz strach przed negatywnymi ocenami i utratą pracy w przyszłości; |
|
W. |
mając na uwadze, że od pojawienia się tego zjawiska praca za pośrednictwem platform internetowych przybiera na sile, do czego przyczynił się rozwój technologii cyfrowych w ostatnich latach, zapewniając pracownikom, klientom i przedsiębiorstwom nowe możliwości oraz wybory pod względem miejsca, czasu, elastyczności i częstotliwości ich stosunków, w tym pracy i świadczenia usług; mając na uwadze, że według globalnego sprawozdania MOP dla większości pracowników stacjonarnych i jednej trzeciej pracowników internetowych praca za pośrednictwem cyfrowych platform pracy stanowi główne źródło dochodu, przy czym odsetek ten jest wyższy w krajach rozwijających się i w przypadku kobiet (32); mając jednak na uwadze, że w UE nadal stanowi ona niewielki odsetek ogólnego rynku pracy, przy czym szacuje się, że 11 % pracowników w UE świadczyło usługi za pośrednictwem cyfrowych platform pracy w terenie lub online przynajmniej raz, a w 2019 r. dla 1,4 % z nich było to główne zajęcie (33); mając na uwadze, że korzyści z cyfryzacji powinny być dzielone równo i na dużą skalę między platformami, pracownikami, klientami i całym społeczeństwem; mając na uwadze, że konieczne są silne zabezpieczenia w celu zagwarantowania, że praca za pośrednictwem platform internetowych zapewnia godne warunki pracy, i zapobieżenia segmentacji rynku pracy; |
|
X. |
mając na uwadze, że platformy działające jako pracodawcy muszą wywiązywać się ze wszystkich obowiązków pracodawców i obowiązków sektorowych; |
|
Y. |
mając na uwadze, że cyfrowe platformy pracy wykorzystują narzędzia takie jak aplikacje, algorytmy i sztuczna inteligencja jako część swojego modelu biznesowego w celu dopasowania podaży do popytu i zarządzania w różnym stopniu pracownikami; mając na uwadze, że zarządzanie algorytmiczne stwarza nowe wyzwania dla przyszłości pracy i może prowadzić do braku równowagi władzy i nieprzejrzystości procesu decyzyjnego, a także do kontroli i nadzoru opartego na technologii, co może pogłębiać praktyki dyskryminacyjne i wiązać się z zagrożeniami dla prywatności, zdrowia i bezpieczeństwa pracowników oraz godności człowieka (34); mając na uwadze, że zarządzanie algorytmiczne musi być w pełni przejrzyste i podlegać nadzorowi ludzkiemu, aby pracownicy mogli w razie potrzeby kwestionować decyzje za pomocą skutecznych procedur, oraz nie może opierać się na stronniczych zbiorach danych dotyczących płci, pochodzenia etnicznego lub orientacji seksualnej, tak aby uniknąć ryzyka dyskryminacji w wynikach; mając na uwadze, że grupy bardziej podatne na zagrożenia, takie jak kobiety, mniejszości i osoby z niepełnosprawnościami, są bardziej narażone na stronniczość w ocenie (35); |
|
Z. |
mając na uwadze, że w środowisku pracy za pośrednictwem platform internetowych szczególnie wrażliwa jest kwestia pracy nieodpłatnej; |
|
AA. |
mając na uwadze, że tworzenie spółdzielni mogłoby stanowić ważny instrument oddolnej organizacji pracy za pośrednictwem platform internetowych oraz mogłoby sprzyjać konkurencji między platformami; |
|
AB. |
mając na uwadze, że istnieje duże zapotrzebowanie na zintegrowane rozwiązania transportowe oparte na szerokim wachlarzu usług, kładące nacisk na system, a nie na jego komponenty, oraz mając na uwadze, że platformy mogą odgrywać rolę w ułatwianiu mobilności jako usługi (MaaS), logistyki jako usługi (LaaS) i mobilności opartej na współpracy; mając na uwadze, że taka cyfryzacja mogłaby oferować duże możliwości stworzenia zrównoważonego, innowacyjnego i multimodalnego sektora transportu, m.in. poprzez innowacje w transporcie publicznym; mając na uwadze, że perspektywiczne ramy dla firm platformowych muszą również uwzględniać potencjalne problemy środowiskowe i zdrowotne oraz maksymalizować efektywność mobilności i że w związku z tym należy przeprowadzić dogłębną ocenę oddziaływania platform na środowisko w dziedzinie transportu i turystyki, biorąc pod uwagę, że wiedza na temat ich pozytywnych i negatywnych skutków jest niewystarczająca; |
|
AC. |
mając na uwadze, że powstawanie coraz większej liczby cyfrowych platform pośredniczących i platform współpracy powoduje głębokie przekształcenia w sektorze transportu osób i towarów, w szczególności poprzez świadczenie nowych usług dla przedsiębiorstw i osób prywatnych, rozwój transportu multimodalnego, poprawę połączeń ze strefami odizolowanymi, wzmocnienie mobilności miejskiej czy też optymalizację zarządzania przepływami; |
|
AD. |
mając na uwadze, że szybka łączność bezprzewodowa i stacjonarna ma zasadnicze znaczenie dla dalszego rozwoju cyfrowych usług transportowych; mając na uwadze, że UE ustanawia standardy regulacyjne dotyczące korzystania z usług i produktów cyfrowych, tak jak to miało miejsce w przypadku RODO i europejskiej strategii cyfrowej, ale pozostaje w tyle, jeśli chodzi o tworzenie konkurencyjnych warunków dla rozwoju i wzrostu nowych przedsiębiorstw i platform cyfrowych w UE; |
Europejskie ramy prawne
|
1. |
zauważa, że obecne ramy europejskie są niezadowalające, i ubolewa nad faktem, że instrumenty prawne UE często nie mają zastosowania do wielu osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych z powodu ich błędnej klasyfikacji i nie uwzględniają wystarczająco nowych realiów świata pracy; podkreśla potrzebę poprawy warunków pracy wszystkich osób pracujących za pośrednictwem cyfrowych platform pracy, w tym osób rzeczywiście samozatrudnionych; jest zaniepokojony, że ta fragmentacja może stawiać wiele osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych w niepewnej sytuacji prawnej, co powoduje, że pracownicy ci korzystają z mniejszej liczby praw lub z bardziej ograniczonych praw niż te, które powinny być zagwarantowane wszystkim pracownikom; uważa, że nieodpowiednie regulacje mogą prowadzić do różnych interpretacji, tym samym skutkując nieprzewidywalnością, a w rezultacie negatywnie wpływać zarówno na przedsiębiorstwa, jak i na pracowników; |
|
2. |
zauważa, że znaczenie pojęć „pracownik” i „osoba samozatrudniona” nie jest jednolicie zdefiniowane we wszystkich państwach członkowskich; zauważa ponadto, że granica między tymi dwoma pojęciami bywa niejednoznaczna w przypadku nowych form pracy i że niektóre osoby samozatrudnione lub pracownicy są wobec tego narażeni na ryzyko błędnej klasyfikacji i nie mogą korzystać z praw związanych z ich statusem; w związku z tym uważa, że pracownicy cyfrowych platform pracy powinni mieć takie same prawa i taki sam dostęp do ochrony socjalnej na równi z pracownikami spoza platform należącymi do tej samej kategorii, przy pełnym poszanowaniu różnorodności krajowych modeli rynku pracy, autonomii partnerów społecznych i kompetencji krajowych; |
|
3. |
podkreśla ponadto, że osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych w różnych państwach członkowskich lub łączące standardowe zatrudnienie z pracą za pośrednictwem platform internetowych w różnych państwach członkowskich mogą podlegać zupełnie innym przepisom w przypadku takiej samej pracy; |
|
4. |
uważa, że należy pilnie zająć się tą niepewnością prawną dla dobra pracowników, przedsiębiorstw, w tym platform, oraz konsumentów; uważa, że we wszelkich propozycjach należy uznać różnorodność platform i osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych oraz różne ustawodawstwa krajowe w obszarze pracy, zabezpieczenia społecznego i systemów ochrony zdrowia, potrzebę zrównoważonych modeli cyfrowych platform pracy oraz poszanowanie statusu osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych, które są rzeczywiście samozatrudnione; jest zdania, że powinny istnieć europejskie ramy, oparte na kompleksowej ocenie skutków i konsultacjach z odpowiednimi podmiotami, które chroniłyby pracę za pośrednictwem platform internetowych, oferując godne warunki pracy, a jednocześnie przeciwdziałałyby niepewnym formom pracy za pośrednictwem platform internetowych i które mogłyby zostać uzupełnione ustawodawstwem krajowym lub układami zbiorowymi; podkreśla, że wszelkie inicjatywy ustawodawcze UE powinny wspierać innowacje, tworzenie nowych modeli biznesowych, spółdzielni, przedsiębiorstw typu start-up oraz MŚP, a także godnych miejsc pracy; podkreśla, że możliwości i elastyczne warunki pracy oferowane przez cyfrowe platformy pracy powinny być nadal możliwe, o ile nie naruszają ochrony socjalnej i praw pracowniczych; |
|
5. |
zauważa, że przypadki błędnej klasyfikacji są najbardziej rozpowszechnione na cyfrowych platformach pracy, które w dużej mierze organizują – bezpośrednio lub za pomocą algorytmu – warunki i wynagrodzenie za pracę za pośrednictwem platform internetowych; wzywa Komisję, aby w celu ułatwienia prawidłowego klasyfikowania osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych wprowadziła do swojego przyszłego wniosku domniemanie wzruszalne istnienia stosunku pracy dla tych pracowników, zgodnie z krajowymi definicjami określonymi w ustawodawstwie państw członkowskich lub w układach zbiorowych, w połączeniu z przeniesieniem ciężaru dowodu i ewentualnie dodatkowymi środkami; podkreśla zatem, że ilekroć osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych kwestionują klasyfikację swojego statusu zatrudnienia w postępowaniu sądowym przed sądem lub organem administracyjnym zgodnie z ustawodawstwem i praktyką krajową, to na stronie, którą uważa się za pracodawcę, spoczywa obowiązek udowodnienia, że nie istnieje stosunek pracy; podkreśla, że domniemanie wzruszalne istnienia stosunku pracy nie może prowadzić do automatycznego zakwalifikowania wszystkich osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych jako pracowników; uważa, że klasyfikacja pracowników powinna opierać się na faktach związanych z rzeczywistym wykonywaniem pracy i kryteriami, zgodnie z ustawodawstwem krajowym, a nie na opisie tego stosunku przez strony; podkreśla, że takie domniemanie wzruszalne gwarantuje, iż pracownicy, którzy są rzeczywiście samozatrudnieni, mogą nimi pozostać i nadal mieć dostęp do pracy za pośrednictwem platform; ponadto wzywa Komisję, aby sprecyzowała, że nie można rozważać ustanowienia nowego unijnego tzw. trzeciego statusu pomiędzy pracownikiem a osobą samozatrudnioną, ponieważ nie pomogłoby to w rozwiązaniu obecnych problemów i grozi dalszym rozmyciem już pomieszanych pojęć, oraz aby zapewniła, że osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych będą klasyfikowane albo jako pracownicy, albo jako osoby samozatrudnione, zgodnie z prawem krajowym; |
|
6. |
podkreśla, że ustawodawstwo w państwach członkowskich i na szczeblu europejskim nie nadąża za transformacją cyfrową, co prowadzi do braku regulacji dotyczących nowych metod zatrudnienia oraz wywiera bezpośredni wpływ na prawa pracownicze i funkcjonowanie platform internetowych; |
|
7. |
podkreśla, że wszelkie regulacje dotyczące platform internetowych muszą uwzględniać zasadę pomocniczości i różne podejścia państw członkowskich, z uwagi na istniejące różnice między platformami – od liczby pracowników po zakres, w jakim zabezpieczają prawa pracownicze – oraz muszą oprzeć się próbie czasu i dotrzymać kroku transformacji cyfrowej; |
|
8. |
z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji dotyczący przedstawienia do końca 2021 r. wniosku w sprawie inicjatywy ustawodawczej mającej na celu poprawę warunków pracy osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych, jak zapowiedziano w Planie działania dotyczącym Europejskiego filaru praw socjalnych, poprzedzonego dwuetapowymi konsultacjami z partnerami społecznymi; wzywa Komisję, aby – jeżeli partnerzy społeczni nie wyrażą chęci rozpoczęcia procesu przewidzianego w art. 155 TFUE i na podstawie wniosków z konsultacji społecznych – przedstawiła wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych w celu zagwarantowania praw wszystkim takim osobom oraz uwzględnienia specyfiki takiej pracy, aby zapewnić sprawiedliwe i przejrzyste warunki pracy, zagwarantować zdrowe i bezpieczne środowisko pracy, zapewnić dostęp do odpowiedniej i przejrzystej ochrony socjalnej, a także ich prawa do organizowania się, do tworzenia związków zawodowych, swobodnego wstępowania do nich i bycia przez nie reprezentowanym oraz do negocjowania układów zbiorowych, dostępu do szkoleń i umiejętności, jak również zapewnienia ochrony danych zgodnie z RODO oraz przejrzystego, etycznego i niedyskryminacyjnego zarządzania algorytmicznego, przy jednoczesnym zapewnieniu równych szans we wszystkich państwach członkowskich i stworzeniu przewidywalnego i stabilnego otoczenia biznesowego, które sprzyja inwestycjom i innowacjom; |
|
9. |
wzywa Komisję do uznania statusu cyfrowych platform pracy jako pracodawców, agencji pracy (tymczasowej) lub pośredników, związanych z określonym sektorem działalności, aby zapewnić wywiązanie się ze wszystkich obowiązków wynikających z danego statusu, między innymi pod względem składek na ubezpieczenie społeczne, odpowiedzialności za zdrowie i bezpieczeństwo, odpowiedzialności za płatność podatku dochodowego, należytej staranności i społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, a także zachować równe warunki działania względem innych przedsiębiorstw działających w sektorze; |
|
10. |
podkreśla potrzebę skuteczniejszego zwalczania fikcyjnego samozatrudnienia za pomocą dyrektywy, tak aby objąć nią osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych, które spełniają warunki charakterystyczne dla stosunku pracy opartego na rzeczywistym wykonywaniu pracy, a nie na opisie tego stosunku przez strony; |
|
11. |
podkreśla, że główny wpływ wywierany przez platformy internetowe nie ogranicza się do korzyści oferowanych konsumentom, ale ma charakter wielkoskalowy dla całego łańcucha dostaw, w tym dostawców, producentów, dystrybutorów i konsumentów, oraz jako taki musi zostać uwzględniony w omawianych przepisach; |
Uczciwe i przejrzyste warunki pracy
|
12. |
wzywa Komisję, aby badając sposoby poprawy warunków pracy:
|
|
13. |
wzywa Komisję do zbadania zakresu, w jakim obowiązujące prawo Unii ma zastosowanie do rynku cyfrowych platform pracy, oraz do zapewnienia odpowiedniego wdrożenia i egzekwowania; apeluje do państw członkowskich, aby we współpracy z partnerami społecznymi i innymi właściwymi podmiotami dokonały oceny – w sposób proaktywny oparty na logice przewidywania – konieczności modernizacji obowiązujących przepisów, łącznie z systemami zabezpieczenia społecznego, tak aby nadążały za zmianami technologicznymi, a jednocześnie zapewniały ochronę pracowników; apeluje do Komisji i państw członkowskich o skoordynowanie systemów zabezpieczenia społecznego w celu zagwarantowania możliwości przenoszenia świadczeń i sumowania okresów zgodnie z prawem Unii i przepisami krajowymi; |
Zdrowe i bezpieczne środowisko pracy
|
14. |
podkreśla, że osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych mogą być narażone na zwiększone ryzyko związane ze zdrowiem i bezpieczeństwem zarówno w przypadku pracy za pośrednictwem platform internetowych w terenie (takie jak wypadki drogowe lub obrażenia fizyczne powodowane przez maszyny lub chemikalia), jak i online (na przykład związane z ergonomią stanowisk komputerowych), które nie ogranicza się do zdrowia fizycznego, ale może także wpływać na zdrowie psychospołeczne, przy czym nieprzewidywalne godziny pracy, intensywność pracy, konkurencyjne środowisko (systemy ocen, zachęty do pracy w postaci premii), przeciążenie informacjami i izolacja to pojawiające się czynniki ryzyka; podkreśla, że we wniosku Komisji należy zająć się kwestią bezpieczeństwa i higieny pracy osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych zgodnie z europejskimi ramami prawnymi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz umożliwić im korzystanie z przysługujących im praw, w tym prawa do bycia offline, zgodnie z wdrożeniem umowy ramowej europejskich partnerów społecznych w sprawie cyfryzacji, tak aby nie były z tego powodu pokrzywdzone; podkreśla, że wszystkie osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych w terenie muszą być wyposażone w odpowiednie środki ochrony indywidualnej, a osoby pracujące w sektorze transportu i dostaw muszą mieć zagwarantowane ubezpieczenia wypadkowe; podkreśla, że cyfrowe platformy pracy muszą wdrożyć zabezpieczenia w celu ochrony osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych przed przemocą i molestowaniem, w tym przemocą ze względu na płeć, oraz ustanowić skuteczne mechanizmy zgłaszania; |
|
15. |
uważa, że wszystkim osobom pracującym za pośrednictwem platform internetowych powinno przysługiwać odszkodowanie w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz należy im zapewnić ochronę socjalną, w tym ubezpieczenie zdrowotne i inwalidzkie; w związku z tym przyjmuje z zadowoleniem inicjatywy niektórych cyfrowych platform pracy mające na celu zapewnienie, na pierwszym etapie, ubezpieczenia oraz środków bezpieczeństwa i higieny pracy do czasu ustanowienia ram legislacyjnych, oraz podkreśla ważną rolę, jaką w tym kontekście mogą odgrywać układy zbiorowe; |
Odpowiednia i przejrzysta ochrona socjalna
|
16. |
zdecydowanie uważa, że formalny i skuteczny zasięg, adekwatność i przejrzystość systemów ochrony socjalnej powinny mieć zastosowanie do wszystkich pracowników, w tym do osób samozatrudnionych; wzywa państwa członkowskie, aby w całości i niezwłocznie wdrożyły zalecenie Rady z dnia 8 listopada 2019 r. w sprawie dostępu pracowników i osób samozatrudnionych do ochrony socjalnej oraz przyjęły środki w celu zapewnienia ochrony socjalnej osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych; wzywa Komisję do kontrolowania postępów państw członkowskich w ramach zaleceń dla poszczególnych krajów będących częścią europejskiego semestru; |
|
17. |
przypomina, że ochrona socjalna stanowi sieć bezpieczeństwa opartą na solidarności, która jest korzystna nie tylko dla poszczególnych osób, ale i dla społeczeństwa jako całości; podkreśla, że osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych napotykają wyjątkowe trudności ze spełnieniem wymogów kwalifikowalności i z zakwalifikowaniem się do świadczeń z zabezpieczenia społecznego, co z kolei wpływa na ich perspektywy na przyszłość oraz na stabilność finansową i solidarność systemów zabezpieczenia społecznego; uważa, że osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych powinny mieć dostęp do wszystkich gałęzi zabezpieczenia społecznego zgodnie ze swoim statusem; przypomina w szczególności, jak ważne jest, aby państwa członkowskie zapewniły, a w razie potrzeby rozszerzyły dostęp do ochrony socjalnej dla osób samozatrudnionych pracujących za pośrednictwem platform internetowych, w tym osób zmieniających status na rynku pracy lub posiadających oba statusy, aby zagwarantować możliwość przenoszenia zgromadzonych praw i uprawnień socjalnych, oraz do systemów obejmujących świadczenia macierzyńskie i równoważne świadczenia rodzicielskie, a także świadczenia z tytułu bezrobocia, wypadku, opieki długoterminowej, niepełnosprawności, choroby, opieki zdrowotnej i starości; |
Reprezentacja i prawa do rokowań zbiorowych
|
18. |
przypomina, że wolność zrzeszania się i prawo do rokowań zbiorowych są podstawowymi prawami wszystkich pracowników, i uważa, że dyrektywa w sprawie osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych powinna zapewnić skuteczność, pełne stosowanie i egzekwowanie tych praw; jest zaniepokojony występowaniem braku równowagi i symetrii w relacjach między cyfrowymi platformami pracy a pracownikami, którzy często nie mają indywidualnej siły przetargowej, by wynegocjować sprawiedliwe warunki; zauważa ponadto, że istnieją także kwestie praktyczne, takie jak brak wspólnych środków komunikacji i możliwości spotkań online lub osobiście, które mogą w praktyce uniemożliwić reprezentację zbiorową; zwraca również uwagę na potencjał innowacyjnego podejścia do otwierania nowych możliwości dialogu społecznego i organizacji poprzez rozwiązania cyfrowe; wzywa Komisję do uwzględnienia tych przeszkód w swoim wniosku; podkreśla, że osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych oraz platformy muszą być odpowiednio zorganizowane i reprezentowane, aby ułatwić dialog społeczny i rokowania zbiorowe; |
|
19. |
podkreśla, że formy prawne spółdzielni mogłyby stanowić ważne narzędzie na potrzeby oddolnej organizacji pracy za pośrednictwem platform internetowych, które mogłoby także wywierać pozytywny wpływ na demokrację wewnętrzną i wzmocnienie pozycji pracowników; |
|
20. |
ubolewa nad trudnościami prawnymi w zakresie reprezentacji zbiorowej, z jakimi borykają się osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych, i jest świadomy, że osoby samozatrudnione są zasadniczo uznawane za „przedsiębiorstwa” i jako takie podlegają zakazowi porozumień ograniczających konkurencję; w tym kontekście uznaje opublikowaną przez Komisję wstępną ocenę skutków (37) oraz planowaną inicjatywę mającą na celu usuniecie tej przeszkody, oprócz inicjatywy ustawodawczej mającej na celu poprawę warunków pracy osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych, przy jednoczesnym poszanowaniu istniejących systemów rokowań zbiorowych; jest przekonany, że prawo konkurencji UE nie może utrudniać poprawy warunków pracy (w tym ustalania wynagrodzenia) i ochrony socjalnej osób samozatrudnionych pracujących za pośrednictwem platform internetowych poprzez rokowania zbiorowe, i wzywa Komisję do wyjaśnienia, że układy zbiorowe wykraczają poza zakres prawa konkurencji, aby zapewnić tym osobom możliwość zrzeszania się w związkach zawodowych i prowadzenia rokowań zbiorowych oraz zagwarantować lepszą równowagę siły przetargowej i sprawiedliwszy rynek wewnętrzny; |
Szkolenia i umiejętności
|
21. |
podkreśla znaczenie szkolenia, a w szczególności konieczność zapewnienia przez cyfrowe platformy pracy osobom pracującym za ich pośrednictwem szkolenia w zakresie korzystania z ich strony internetowej lub aplikacji, wykonywanych zadań oraz bezpieczeństwa i higieny pracy; podkreśla ponadto, że osobom pracującym za pośrednictwem platform internetowych, a zwłaszcza tym o niższych kwalifikacjach, platformy powinny zapewnić dostęp do dalszego szkolenia umożliwiającego podnoszenie kwalifikacji i przekwalifikowanie, aby poprawić ich szanse na zatrudnienie i ścieżki kariery; apeluje o ułatwienie uznawania, walidacji i możliwości przenoszenia wyników w dziedzinie uczenia się pozaformalnego i nieformalnego, ale także w dziedzinie uznawania umiejętności nabytych podczas pracy za pośrednictwem platform internetowych; uważa w związku z tym, że osobom pracującym za pośrednictwem platform internetowych, które uczestniczyły w takich szkoleniach, należy wydawać „świadectwo doświadczenia”, które można by umieszczać na indywidualnych kontach edukacyjnych; wzywa w tym względzie Komisję do uwzględnienia kwestii kształcenia i szkolenia osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych w przyszłych wnioskach dotyczących europejskiego podejścia do mikrokwalifikacji i indywidualnych rachunków szkoleniowych; zwraca uwagę na niektóre partnerstwa strategiczne ustanowione przez platformy w celu zapewnienia dostępu do szkoleń dla osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych (takich jak kursy językowe, spersonalizowany coaching i coaching za pośrednictwem środków wideo), aby umożliwić im dalszy rozwój kariery; uważa, że takie najlepsze praktyki powinny być wdrażane przez wszystkie platformy we wszystkich sektorach; |
|
22. |
podkreśla, że kompetencje cyfrowe są niezwykle ważne; uważa, że inwestycje w kształcenie zawodowe i uczenie się przez całe życie są niezbędne do zapewnienia, że unijna siła robocza będzie wyposażona we właściwe umiejętności potrzebne w erze cyfrowej; apeluje do państw członkowskich o dostosowanie systemów kształcenia i szkolenia do cyfrowego rynku pracy z myślą o promowaniu umiejętności i kompetencji cyfrowych oraz wspieraniu przedsiębiorczości; podkreśla, że gospodarka platform pracy dotychczas rozwija się głównie na obszarach miejskich; wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia działań w celu zwalczania przepaści cyfrowej i zapewnienia dostępu do usług cyfrowych dla wszystkich; podkreśla w tym kontekście, jak ważne jest rozwijanie sieci szerokopasmowej 5G na obszarach wiejskich; |
|
23. |
podkreśla potrzebę zapewnienia osobom pracującym za pośrednictwem platform internetowych takiego samego dostępu do uczenia się przez całe życie, z jakiego korzystają pracownicy w gospodarce tradycyjnej, zgodnie z krajowym prawem i praktyką, a jednocześnie zachęcania do innowacji, promowania konkurencyjnego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz gwarantowania równych warunków działania dla przedsiębiorstw; |
Algorytmy i zarządzanie danymi
|
24. |
uważa, że stosowanie algorytmów w pracy powinno być przejrzyste, niedyskryminujące, godne zaufania i etyczne względem pracowników; podkreśla, że algorytmiczna przejrzystość i niedyskryminacja powinny mieć zastosowanie do przydzielania i dystrybucji zadań, ustalania cen, reklam, ocen i interakcji; ponadto zaznacza, że funkcje zarządzania algorytmicznego, w szczególności przydzielanie zadań, oceny, procedury dezaktywacji i ustalanie cen, a także wszelkie ich zmiany, powinny być w zrozumiały sposób wyjaśniane i komunikowane w jasny i aktualny sposób oraz powinny być częścią dialogu społecznego, z poszanowaniem tajemnic przedsiębiorstwa zgodnie z dyrektywą (UE) 2016/943, w szczególności jej motywami 13 i 18 oraz art. 3 i 5; podkreśla, że wszystkie decyzje algorytmiczne muszą być etyczne, wytłumaczalne, zaskarżalne i w odpowiednich przypadkach odwracalne, a także podkreśla znaczenie regularnych kontroli przeprowadzanych w tym zakresie przez odpowiednie organy zgodnie z prawem krajowym, aby zapobiec generowaniu błędnych wyników przez sztuczną inteligencję; powtarza, że wszelkie decyzje algorytmiczne muszą być podejmowane z poszanowaniem prawa do tego, aby nie podlegać decyzji opartej wyłącznie na zautomatyzowanym przetwarzaniu, które wynika z art. 22 ust. 1 RODO, co oznacza konieczność nadzoru przez człowieka; podkreśla, że praktyki zachęcające, takie jak premie nadzwyczajne, lub karzące, takie jak oceny wpływające na czas pracy i prowadzące do przydzielania mniejszej ilości pracy, nie mogą prowadzić do ryzykownych zachowań lub zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa, w tym dla zdrowia psychicznego; jest przekonany, że algorytmy niedyskryminacyjne to takie, które zapobiegają uprzedzeniom płciowym, rasowym i innym uprzedzeniom społecznym w wyborze i traktowaniu różnych grup oraz nie wzmacniają nierówności i stereotypów; |
|
25. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby zapewniły odpowiednią ochronę praw i dobrostanu osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych w takich kwestiach jak niedyskryminacja, prywatność, autonomia i godność człowieka przy stosowaniu sztucznej inteligencji i zarządzania algorytmicznego, w tym narzędzi przewidywania i oznaczania służących do przewidywania zachowań, oprogramowania do monitorowania postępów w czasie rzeczywistym i śledzenia czasu, zautomatyzowanych zachęt dotyczących zachowania oraz nieuzasadnionych praktyk nadzoru; podkreśla, że pracowników należy zawsze poinformować i skonsultować się z nimi przed zastosowaniem takich urządzeń i praktyk; uważa, że należy zachęcać do szkoleń twórców algorytmów w kwestiach etycznych, przejrzystości i przeciwdziałania dyskryminacji; |
|
26. |
wyraża zaniepokojenie niewystarczającym poszanowaniem praw własności intelektualnej do utworów osób samozatrudnionych pracujących za pośrednictwem platform internetowych oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozwiązania tego problemu i zapewnienia odpowiedniego egzekwowania mających zastosowanie przepisów; |
|
27. |
uważa, że pracowników należy informować o ocenach wystawianych przez klientów; podkreśla, że pracownicy powinni mieć prawo do kwestionowania braku płatności oraz przeanalizowania tego zakwestionowania przez pracownika platformy; |
|
28. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia, że czas oczekiwania i dostępności na platformie będzie traktowany jako czas pracy osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych w ramach stosunku pracy; |
|
29. |
przypomina, że wszystkie platformy internetowe muszą zapewnić pełną zgodność z prawem Unii, w tym przepisami dotyczącymi niedyskryminacji i ochrony danych; podkreśla, że osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych – a za ich zgodą ich przedstawiciele – powinny mieć pełny dostęp do wszystkich danych dotyczących ich własnej działalności, rozumieć, w jaki sposób przetwarzane są ich dane osobowe, być informowane o wszelkich klasyfikacjach lub ocenach pracowników przez platformę, które mogą mieć wpływ na ich warunki zatrudnienia lub pracy, oraz mieć prawo do eksportowania swoich ocen; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia, by osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych miały skuteczne prawo do przenoszenia danych, zgodnie z art. 20 i 88 RODO; uważa, że należy zbadać możliwość wprowadzenia przenośnego certyfikatu umiejętności, informacji zwrotnych od klientów i ratingów reputacji, uznawanego między podobnymi platformami; |
|
30. |
zauważa, że charakter pracy za pośrednictwem platform internetowych i brak zdefiniowanego miejsca pracy może prowadzić do podnajmowania kont pracowników i pracy nierejestrowanej; uważa, że należy zagwarantować wiarygodne procesy weryfikacji tożsamości użytkowników platform bez obowiązkowego przetwarzania danych biometrycznych; |
|
31. |
podkreśla, że ewentualne korzyści wynikające z działalności platform pracy w internecie ze względu na ich większą wydajność w stosunku do tradycyjnego rynku pracy powinny być uzyskiwane w oparciu o uczciwą konkurencję; podkreśla, że w celu zapewnienia równych warunków działania dla platform pracy i tradycyjnych przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP, gospodarka platformowa musi – jak każda inna gospodarka – płacić podatki i składki na ubezpieczenia społeczne, a także przestrzegać przepisów dotyczących zatrudnienia i praw socjalnych; podkreśla konieczność odpowiedniego dostosowania w razie potrzeby odnośnych strategii politycznych; |
|
32. |
wzywa Komisję do zadbania, aby osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych i na podstawie wszelkich podobnych form zatrudnienia opartych na innowacjach technologicznych zostały uwzględnione we wnioskach dotyczących ustanowienia europejskiego numeru zabezpieczenia społecznego, a także aby do pracy za pośrednictwem platform internetowych były stosowane w niedyskryminujący sposób sprawiedliwe przepisy w sprawie mobilności; |
|
33. |
przyznaje, że gospodarka platform pracy może być wykorzystywana w celach społecznych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania modeli gospodarki społecznej w gospodarce platform pracy i do wymiany najlepszych praktyk w tym zakresie, gdyż przedsiębiorstwa społeczne okazały się bardziej odporne podczas kryzysu związanego z COVID-19; |
Inne zalecenia
|
34. |
przypomina, że znaczna liczba platform pracuje nad wdrożeniem wewnętrznych regulaminów i programów, aby tworzyć bezpieczniejsze środowisko dla swoich pracowników, i uważa, że działania unijne i krajowe w terenie powinny wspierać takie praktyki; wzywa Komisję, by po gruntownej ocenie skutków rozważyła ustanowienie europejskiego znaku jakości, który byłby przyznawany platformom stosującym dobre praktyki w odniesieniu do osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych, aby użytkownicy, pracownicy i konsumenci mogli podejmować świadome decyzje, i który wyróżniałby platformy oferujące wysokiej jakości warunki pracy i przejrzyste systemy oparte na układach zbiorowych i wysokim stopniu przejrzystości; |
|
35. |
zauważa, że dane dotyczące liczby osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych, a także ich podziału według sektorów, są nadal fragmentaryczne; wzywa Komisję, by we współpracy z państwami członkowskimi gromadziła solidne i porównywalne dane na temat osób pracujących za pośrednictwem platform internetowych, aby uzyskać bardziej precyzyjny obraz skali działalności cyfrowych platform pracy i pogłębić wiedzę na temat warunków pracy i zatrudnienia tych osób, w tym zakresu zabezpieczenia społecznego i przedziału dochodów; |
|
36. |
wzywa krajowe publiczne służby zatrudnienia i europejską sieć służb zatrudnienia (EURES) do lepszej komunikacji na temat możliwości oferowanych przez platformy pracy; |
|
37. |
wzywa państwa członkowskie do wspierania innowacyjnych form pracy za pośrednictwem platform internetowych zgodnie z przepisami unijnymi i krajowymi oraz wzywa Komisję do odzwierciedlenia wysokiej jakości warunków pracy w przygotowywanych ramach prawnych oraz do utrzymania elastyczności przy jednoczesnym zapewnieniu praw pracowników; |
|
38. |
wzywa państwa członkowskie do zadbania, by osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych miały możliwość odmowy realizacji zlecenia poza godzinami lub dniami odniesienia lub jeżeli nie zostały one poinformowane o zleceniu zgodnie z minimalnym okresem powiadomienia, bez ponoszenia negatywnych konsekwencji tej odmowy; |
|
39. |
jednocześnie zachęca Komisję i państwa członkowskie, by rozważyły innowacyjne, skuteczne i korzystne społecznie rozwiązania transgraniczne, zapewniające ochronę i zabezpieczenie społeczne; |
|
40. |
podkreśla, że zagwarantowanie poszanowania praw pracowników jest podstawowym elementem zrównoważonej polityki turystycznej; podkreśla coraz ważniejszą rolę platform cyfrowych i gromadzenia danych w działalności turystycznej; podkreśla w związku z tym fundamentalną rolę, jaką gromadzenie danych dotyczących pracowników platform będzie miało w realizacji prawdziwie zrównoważonych projektów turystycznych, które sprawią, że inwestycje turystyczne i miejsca pracy przyniosą korzyści lokalnym społecznościom i pracownikom, ułatwiając jednocześnie sprawiedliwy podział zysków; |
|
41. |
przypomina, że kobiety stanowią jedynie 22 % pracowników branży transportowej, a także stanowią mniejszość wśród pracowników platform w sektorach transportu i turystyki, przy czym niepotwierdzone dowody wskazują na to, że kobiety pracujące za pośrednictwem platform internetowych w sektorze transportu mają gorsze warunki zatrudnienia i pracy niż wykonujący taką samą pracę mężczyźni; |
o
o o
|
42. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji. |
(1) Dz.U. L 186 z 11.7.2019, s. 57.
(2) Dz.U. L 186 z 11.7.2019, s. 105.
(3) Dz.U. L 136 z 22.5.2019, s. 1.
(4) Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1.
(5) Dz.U. C 387 z 15.11.2019, s. 1.
(6) https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-13436-2019-INIT/pl/pdf
(7) https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-9686-2019-INIT/pl/pdf
(8) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0021.
(9) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0371.
(10) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0284.
(11) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0275.
(12) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0272.
(13) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0194.
(14) Dz.U. C 202 z 28.5.2021, s. 35.
(15) Dz.U. C 242 z 10.7.2018, s. 24.
(16) Dz.U. C 331 z 18.9.2018, s. 125.
(17) Dz.U. C 331 z 18.9.2018, s. 135.
(18) Dz.U. C 334 z 19.9.2018, s. 88.
(19) https://www.etuc.org/system/files/document/file2020-06/Final%2022%2006%2020_Agreement%20on%20Digitalisation%202020.pdf
(20) Badanie – „The platform economy and precarious work” [Gospodarka platformowa a niepewne formy zatrudnienia], Parlament Europejski, Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej Unii Europejskiej, Departament Tematyczny A – Polityka Gospodarcza, Naukowa i Jakość Życia, 11 września 2020 r.
(21) Badanie – „The social protection of workers in the platform economy [Ochrona socjalna pracowników w gospodarce platform], Parlament Europejski, Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej Unii Europejskiej, Departament Tematyczny A – Polityka Gospodarcza, Naukowa i Jakość Życia, 7 grudnia 2017 r.
(22) https://www.eurofound.europa.eu/data/platform-economy
(23) Badanie – „Data subjects, digital surveillance, AI and the future of work” [Osoby, których dotyczą dane, nadzór cyfrowy, sztuczna inteligencja i przyszłość pracy], Parlament Europejski, Dyrekcja Generalna ds. Analiz Parlamentarnych, Dział Prognoz Naukowych, 23 grudnia 2020 r.
(24) https://www.dw.com/pl/ue-chce-lepiej-chroni%C4%87-pracuj%C4%85cych-za-po%C5%9Brednictwem-platform-cyfrowych/a-56676431
(25) Howard, J., „Nonstandard work arrangements and worker health and safety” [Niestandardowe formy zatrudnienia a zdrowie i bezpieczeństwo pracowników], American Journal of Industrial Medicine, tom 60, wydanie 1, 2016 r., s. 1–10.
(26) MOP, Prognozy na temat zatrudnienia i perspektyw społecznych na świecie na 2021 r., „The role of digital labour platforms in transforming the world of work” [Rola cyfrowych platform pracy w przekształcaniu świata pracy], s. 20.
(27) https://www.eurofound.europa.eu/sites/default/files/ef_publication/field_ef_document/ef18001en.pdf
(28) Badanie – „The social protection of workers in the platform economy [Ochrona socjalna pracowników w gospodarce platform], Parlament Europejski, Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej Unii Europejskiej, Departament Tematyczny A – Polityka Gospodarcza, Naukowa i Jakość Życia, 7 grudnia 2017 r., s. 34, https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2017/614184/IPOL_STU(2017)614184_EN.pdf
(29) Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE), wskaźnik równouprawnienia płci za 2020 r.: cyfryzacja a przyszłość pracy, s. 14.
(30) EIGE, wskaźnik równouprawnienia płci za 2020 r.: cyfryzacja a przyszłość pracy, s. 98–99.
(31) EIGE, wskaźnik równouprawnienia płci za 2020 r.: cyfryzacja a przyszłość pracy, s. 114.
(32) MOP, Prognozy na temat zatrudnienia i perspektyw społecznych na świecie na 2021 r.: „The role of digital labour platforms in transforming the world of work” [Rola cyfrowych platform pracy w przekształcaniu świata pracy], s. 22.
(33) Wspólne Centrum Badawcze Komisji Europejskiej, „Platform workers in Europe: Evidence from the COLLEEM survey [Osoby pracujące za pośrednictwem platform internetowych w Europie: dowody na podstawie badania COLLEEM] (2018) oraz „New evidence on platform workers in Europe: Results from the second COLLEEM survey [Nowe informacje o osobach pracujących za pośrednictwem platform internetowych w Europie: wyniki drugiego badania COLLEEM] (2020).
(34) Workplace Monitoring & Surveillance [Monitorowanie i nadzorowanie miejsc pracy], Data & Society, Mateescu, A., Nguyen, A., dokument wyjaśniający: luty 2019 r.
(35) Sprawozdanie w sprawie wskaźnika równouprawnienia płci za 2020 r., Cyfryzacja a przyszłość pracy, s. 99.
(36) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/943 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych (tajemnic przedsiębiorstwa) przed ich bezprawnym pozyskiwaniem, wykorzystywaniem i ujawnianiem, Dz.U. L 157 z 15.6.2016, s. 1.
(37) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/ALL/?uri=PI_COM%3AAres%282021%29102652
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/67 |
P9_TA(2021)0386
Zawód rybaka w przyszłości
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. w sprawie zawodu rybaka w przyszłości – przyciąganie nowego pokolenia pracowników do branży rybackiej i tworzenie miejsc pracy w społecznościach nadbrzeżnych (2019/2161(INI))
(2022/C 117/07)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając art. 3 ust. 2 i 3 Traktatu o Unii Europejskiej, art. 4 ust. 2 lit. a), d) i k) oraz art. 9, 153 i 174 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), |
|
— |
uwzględniając art. 349 TFUE, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 24 października 2017 r. pt. „Silniejsze i odnowione partnerstwo strategiczne z regionami najbardziej oddalonymi UE” (COM(2017)0623), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Rady (UE) 2017/159 z dnia 19 grudnia 2016 r. wdrażającą Umowę w sprawie wdrożenia Konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej pracy w sektorze rybołówstwa z 2007 r. zawartą dnia 21 maja 2012 r. między Generalną Konfederacją Spółdzielni Rolniczych przy Unii Europejskiej (COGECA), Europejską Federacją Pracowników Transportu (ETF) oraz Stowarzyszeniem Krajowych Organizacji Przedsiębiorstw w Sektorze Rybołówstwa w Unii Europejskiej (Europêche) (1), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1380/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie wspólnej polityki rybołówstwa (2), |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 25 września 2019 r. zatytułowaną „Społeczny wymiar rybołówstwa” (opinia rozpoznawcza) (3), |
|
— |
uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie prawa morza (UNCLOS), |
|
— |
uwzględniając Międzynarodową konwencję o bezpieczeństwie życia na morzu (SOLAS), |
|
— |
uwzględniając Konwencję o Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO), |
|
— |
uwzględniając konwencję ustanawiającą Międzynarodową Organizację Pracy (MOP), |
|
— |
uwzględniając Międzynarodową konwencję torremolińską o bezpieczeństwie statków rybackich podpisaną w 1977 r., |
|
— |
uwzględniając protokół torremoliński z 1993 r. i porozumienie kapsztadzkie z 2012 r. aktualizujące i zmieniające konwencję torremolińską, |
|
— |
uwzględniając Międzynarodową konwencję o wymaganiach w zakresie wyszkolenia, wydawania świadectw oraz pełnienia wacht dla załóg statków rybackich (konwencja STCW-F) z 1995 r., |
|
— |
uwzględniając dokument Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) z 2001 r. nr 966 pt. „Bezpieczeństwo na morzu jako integralna część zarządzania rybołówstwem”, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) z 2020 r. dotyczące stanu rybołówstwa i akwakultury na świecie, |
|
— |
uwzględniając konwencję 188 MOP z 2007 r. dotyczącą pracy w sektorze rybołówstwa, |
|
— |
uwzględniając dobrowolne wytyczne IMO z 2005 r. dotyczące projektowania, budowy i wyposażenia małych statków rybackich, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Europêche, Cogeca „Rybołówstwo” i ETF z grudnia 2000 r. zatytułowane „Wzajemne uznawanie certyfikatów w sektorze rybołówstwa morskiego w Europie” (sprawozdanie Bénodet), |
|
— |
uwzględniając roczny przegląd wypadków i incydentów morskich z 2019 r., przygotowany przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Morskiego (EMSA), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komitetu Naukowo-Technicznego i Ekonomicznego ds. Rybołówstwa (STECF) z 26 września 2019 r. w sprawie danych społecznych dotyczących sektora rybołówstwa (STECF 19-03), |
|
— |
uwzględniając roczne sprawozdanie gospodarcze STECF za 2019 r. dotyczące floty rybackiej UE (STECF 19-06) oraz roczne sprawozdanie gospodarcze za 2020 r. dotyczące floty rybackiej UE (STECF 20-06), |
|
— |
uwzględniając wnioski z opublikowanego w lipcu 2018 r. badania Departamentu Tematycznego Parlamentu ds. Polityki Strukturalnej i Polityki Spójności pt. „Szkolenie rybaków”, |
|
— |
uwzględniając szczegółową analizę Departamentu Tematycznego ds. Polityki Gospodarczej, Naukowej i Jakości Życia pt. „Zakres unijnego prawa pracy: kto (nie) jest objęty kluczowymi dyrektywami?” opublikowaną w październiku 2020 r., |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 lutego 2014 r. w sprawie przyjęcia szczególnych środków w zakresie wspólnej polityki rybołówstwa mających na celu zwiększenie roli kobiet (4), |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Rybołówstwa (A9-0230/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że wspólna polityka rybołówstwa (WPRyb) musi zapewnić zrównoważony charakter rybołówstwa i akwakultury pod względem społecznym, gospodarczym i środowiskowym w perspektywie długoterminowej, przy czym do tego celu należy dążyć nieustannie, aby podtrzymać atrakcyjność zatrudnienia w sektorze; mając na uwadze, że w celu osiągnięcia zrównoważonego rozwoju społecznego polityka rybołówstwa powinna obejmować i poprawiać warunki pracy, zdrowie i bezpieczeństwo, szkolenia, włączenie społeczne i odpowiedni poziom życia; mając na uwadze, że w wielu społecznościach i regionach rybackich UE społeczne znaczenie sektorów rybołówstwa i akwakultury jest większe niż ich bezpośredni wkład gospodarczy; |
|
B. |
mając na uwadze, że kryzys w dziedzinie zdrowia publicznego oraz zakłócenia w handlu i na rynku spowodowane pandemią COVID-19 dotknęły rybaków w całej Europie; mając na uwadze, że pomimo zagrożeń dla bezpieczeństwa i niskich cen ryb rybacy nie zaprzestali połowów i dostarczają wysokiej jakości żywność; mając na uwadze, że podczas kryzysu związanego z COVID-19 rybaków uznano za podstawowych pracowników, którzy wykonują zawody kluczowe dla zapewnienia ważnych dostaw żywności; mając na uwadze, że instytucje UE muszą poświęcać rybakom – jako przedstawicielom niezbędnego zawodu – szczególną uwagę nie tylko ze względu na odgrywaną przez nich rolę, ale także na znaczenie bezpieczeństwa żywnościowego Unii; |
|
C. |
mając na uwadze, że w ciągu ostatnich kilku lat w rybołówstwie w całej Europie nastąpiły poważne zmiany strukturalne, a także przeprowadzono restrukturyzację ze znacznymi redukcjami floty, co przyniosło skutki społeczne zarówno dla rybaków, jak i dla społeczności rybackich; mając na uwadze, że konieczność podnoszenia świadomości jest coraz większa oraz że należy zwracać większą uwagę na społeczny wymiar rybołówstwa, np. poddawać ocenie skutki społeczne w ramach ocen oddziaływania wniosków politycznych dotyczących WPRyb; |
|
D. |
mając na uwadze, że należy przyjąć kompleksowe podejście uwzględniające różne strategie i polityki unijne, w tym unijną strategię na rzecz bioróżnorodności 2030 i Strategię „Od pola do stołu”; |
|
E. |
mając na uwadze, że należy uwzględnić również zmiany demograficzne w Europie; |
|
F. |
mając na uwadze, że obecny brak systematycznych kompleksowych danych i regularnych analiz naukowych dotyczących społecznych aspektów WPRyb utrudnia kształtowanie polityki rybołówstwa; mając na uwadze, że dzięki tym danym można by promować rybołówstwo jako satysfakcjonującą drogę zawodową oraz jako sposób przyczynienia się do utrzymania społeczności nadbrzeżnych i przyciągania młodych ludzi do tego zawodu; |
|
G. |
mając na uwadze, że rybołówstwo, łącznie z akwakulturą, w skali światowej dostarcza żywność miliardom ludzi, oraz mając na uwadze, że według FAO sektor ten jest ważnym źródłem zatrudnienia i dochodów zapewniającym utrzymanie 10–12 % światowej populacji; mając ponadto na uwadze, że według szacunków kolejne 140 mln miejsc pracy jest związanych z pozostałą częścią łańcucha wartości rybołówstwa, w szczególności z przetwarzaniem i sprzedażą produktów rybołówstwa; |
|
H. |
mając na uwadze, że według sprawozdania STECF 19-03 kobiety stanowiły 5,4 % całkowitej liczby zatrudnionych we flocie łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego w całej UE, natomiast we flocie działającej na dużą skalę ich udział wyniósł 1,9 %, a we flocie dalekomorskiej 2,3 %; mając jednak na uwadze, że kobiety stanowią większość siły roboczej w niektórych rodzajach działalności rybackiej lub działalności zbliżonej do hodowli, takiej jak ręczne zbieranie skorupiaków, oraz mając na uwadze, że istotna wykonywana przez kobiety praca, która podtrzymuje inne aktywności w sektorze, np. puszkowanie i przetwarzanie, pakowanie, wyrób sieci, rozładunek i czyszczenie ryb, nie jest rejestrowana; mając na uwadze, że istnieją braki w danych różnych państw członkowskich, co sprawia, że praca kobiet i ich znaczny wkład w sektorze – który sam nadal nie jest wystarczająco uznawany – są niewidoczne; |
|
I. |
mając na uwadze, że według najnowszych danych Eurostatu (5) w 2017 r. w unijnej branży rybackiej zatrudnionych było łącznie około 180 000 osób, z czego około jedna trzecia w sektorze akwakultury; mając na uwadze, że z tej liczby 41 000 osób było zatrudnionych w podstawowym sektorze rybołówstwa w Hiszpanii, a kolejne 29 000 we Włoszech, 21 000 w Grecji, 20 000 we Francji i 14 700 w Portugalii; mając na uwadze, że chociaż w 2017 r. udział Włoch, Grecji i Portugalii w unijnej produkcji rybnej wynosił jedynie 11 %, te trzy państwa członkowskie zapewniały 35,9 % miejsc pracy; mając na uwadze w tym kontekście, że Hiszpania, Francja i Portugalia są państwami członkowskimi posiadającymi regiony najbardziej oddalone, które wzmacniają ich wymiar morski i w których sektor rybołówstwa odgrywa istotną rolę społeczno-gospodarczą; |
|
J. |
mając na uwadze, że dane statystyczne opublikowane przez Eurostat (6) w 2019 r. pokazują, że w 2018 r. w sektorze „rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa” ogółem 14,4 % pracowników było w wieku co najmniej 65 lat, a także mając na uwadze, że jest to sektor, w którym zatrudnionych jest najwięcej osób z tej grupy wiekowej; mając na uwadze, że chociaż odsetek pracowników w tej grupie wiekowej systematycznie spada od 2008 r., faktyczna liczba pracowników z tej grupy wiekowej nie zmniejszyła się w takim samym stopniu; |
|
K. |
mając na uwadze, że sektor rybołówstwa odgrywa kluczową rolę w dostarczaniu ryb ogółowi społeczeństwa i utrzymywaniu równowagi żywnościowej państw członkowskich i w UE oraz mając na uwadze, że sektor ten w znacznym stopniu przyczynia się do dobrobytu społeczno-gospodarczego społeczności obszarów przybrzeżnych, rozwoju lokalnego, zatrudnienia, tworzenia i utrzymania działalności gospodarczej, zarówno na wcześniejszych, jak i na późniejszych etapach łańcucha produkcji, a także do zachowania lokalnych tradycji kulturowych; |
|
L. |
mając na uwadze, że poza uwzględnieniem specyfiki działalności rybackiej wynikającej z jej struktury społecznej, z formy wprowadzania do obrotu oraz ze strukturalnych i przyrodniczych nierówności między regionami rybackimi konieczne jest uwzględnienie znacznych różnic między flotami, segmentami floty, odławianymi gatunkami, narzędziami połowowymi, wydajnością, preferencjami konsumentów i spożyciem ryb na mieszkańca w państwach członkowskich; |
|
M. |
mając na uwadze, że gromadzenie wskaźników społecznych dla floty rybackiej UE, akwakultury i przemysłu przetwórstwa rybnego wprowadzono rozporządzeniem (UE) 2017/1004 w sprawie ustanowienia unijnych ram gromadzenia danych, zarządzania nimi i ich wykorzystywania w sektorze rybołówstwa oraz w sprawie wspierania doradztwa naukowego w zakresie WPRyb; mając na uwadze, że począwszy od 2018 r. należy co trzy lata gromadzić zmienne społeczne obejmujące: zatrudnienie według płci, zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy (EPC) według płci, nieodpłatną pracę według płci, zatrudnienie według wieku, zatrudnienie według poziomu wykształcenia, zatrudnienie według narodowości, zatrudnienie według statusu zatrudnienia, EPC krajowe ogółem; |
|
N. |
mając na uwadze, że według sprawozdania STECF na temat danych społecznych w sektorze rybołówstwa UE (19-03) w 2017 r. we flocie rybackiej UE zatrudnionych było około 150 000 osób, co odpowiada około 99 000 EPC; mając na uwadze, że większość pracowników floty rybackiej UE stanowili mężczyźni – 96 %, a kobiety stanowiły 4 %; mając na uwadze, że według zgłoszonych danych wiekowych największy odsetek – 58 % – zatrudnionych we flocie rybackiej UE stanowiły osoby z grupy wiekowej 40–64 lat, następnie z grupy wiekowej 25–39 lat – 26 %, kolejne 7 % stanowiły osoby w wieku powyżej 65 lat, 5 % z grupy wiekowej 15–24 lat, a w przypadku 4 % rybaków wiek był nieznany; mając na uwadze znaczne zróżnicowanie profili wiekowych między poszczególnymi państwami członkowskimi: w Estonii 31 % rybaków miało ponad 65 lat, natomiast w wielu innych państwach członkowskich do tej grupy wiekowej należał jedynie bardzo niski odsetek populacji rybaków (1 % w Belgii i Niemczech oraz 2 % w Finlandii); |
|
O. |
mając na uwadze, że w 2017 r. 52 % osób zatrudnionych we flocie rybackiej UE miało niskie wykształcenie, 24 % – wykształcenie średnie i 4 % – wyższe; mając na uwadze, że poziom wykształcenia był nieznany dla stosunkowo wysokiego odsetka pracowników w sektorze rybołówstwa (20 % pracowników), co może świadczyć o tym, że kwestia ta jest postrzegana jako wrażliwa; mając na uwadze, że odnotowano znaczne różnice w poziomie wykształcenia między poszczególnymi państwami członkowskimi: jedynie 1 % portugalskich rybaków ma wykształcenie wyższe, podczas gdy w Szwecji odnośny odsetek wynosi 21 %; |
|
P. |
mając na uwadze, że w 2017 r. większość osób – 86 % – zatrudnionych w rybołówstwie w UE pracowało we flocie rybackiej własnego kraju, następnie 8 % było obywatelami państw spoza UE/EOG, w przypadku 3 % zatrudnionych obywatelstwo było nieznane, 3 % pochodziło z innych państw UE i 0,1 % – z EOG; mając na uwadze, że odsetek obywateli pracujących we flotach innych państw członkowskich był znacząco zróżnicowany: 27 % osób zatrudnionych we flocie irlandzkiej nie było obywatelami Irlandii, a 36 % osób zatrudnionych we flocie belgijskiej nie było obywatelami Belgii; mając na uwadze, że tymczasem 94 % pracowników włoskiej floty urodziło się we Włoszech, 99 % pracowników portugalskiej floty było obywatelami Portugalii, a wszystkie osoby zatrudnione we flocie bułgarskiej to Bułgarzy; |
|
Q. |
mając na uwadze, że 61 % osób zatrudnionych we flocie rybackiej UE w 2017 r. było pracownikami, a 36 % właścicielami statków, przy czym zmienną dotyczącą statusu zatrudnienia cechuje duże zróżnicowanie w zależności od państwa członkowskiego – pracownicy stanowili 100 % we flocie Belgii i tylko 28 % we flocie Szwecji; |
|
R. |
mając na uwadze, że mimo to większość państw członkowskich i partnerów gospodarczych UE z sektora rybołówstwa często przywołuje niepewność dochodów z działalności połowowej w niektórych segmentach rynku, co wpływa negatywnie na zainteresowanie młodych ludzi rybołówstwem, nasila się i utrudnia podtrzymanie działalności oraz powoduje utratę miejsc pracy w społecznościach nadbrzeżnych; |
|
S. |
mając na uwadze, że niezależnie od tego większość państw członkowskich i partnerów gospodarczych UE z sektora rybołówstwa często odwołuje się do braku zainteresowania młodych ludzi rybołówstwem; ten brak zainteresowania został po raz pierwszy stwierdzony co najmniej dwadzieścia lat temu i stwarza dodatkowe trudności w branży jako całości, a także pogłębia problemy społeczne w społecznościach nadbrzeżnych kontynentu i w regionach zamorskich; |
|
T. |
mając na uwadze, że należy uznać i wziąć pod uwagę szczególne cechy charakterystyczne i strukturalne ograniczenia regionów najbardziej oddalonych; podkreśla, że sektor rybołówstwa ma istotne znaczenie dla sytuacji społeczno-gospodarczej, zatrudnienia i propagowania spójności gospodarczo-społecznej tych regionów, oraz że istnieje potencjał wzrostu zatrudnienia w zrównoważonej niebieskiej gospodarce; podkreśla, że w związku ze swoim położeniem geograficznym regiony najbardziej oddalone mają uprzywilejowaną pozycję, jeżeli chodzi o możliwość monitorowania i kontroli obszarów przybrzeżnych i oceanicznych, a UE powinna tę pozycję wykorzystać do w działaniach na rzecz zwalczania nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów (NNN); |
|
U. |
mając na uwadze, że w unijnym rozporządzeniu w sprawie połowów NNN (7) uwzględnia się jedynie nielegalnie złowione ryby, a nie gwarantuje się wprowadzenia zakazu obejmującego również ryby, których połowy wiążą się z poważnymi naruszeniami prawa pracy i łamaniem podstawowych praw człowieka na pokładzie statku rybackiego; |
|
V. |
mając na uwadze, że według FAO przetrwanie rybaków zależy od ich statków, a rodzaje ryzyka różnią się w zależności od rodzaju połowów, łowisk i warunków pogodowych, wielkości statku, posiadanego sprzętu i zadań każdego rybaka; mając na uwadze, że na większych statkach narzędzia połowowe i inny ciężki sprzęt stwarzają znaczne ryzyko śmierci lub obrażeń załogi, podczas gdy na małych jednostkach może wystąpić duże ryzyko przewrócenia się statku podczas wyciągania dużego połowu, zalania statku podczas sztormu lub staranowania go przez większą jednostkę; mając na uwadze, że z każdą poszczególną działalnością połową i wielkością statku wiążą się w związku z tym różne zagrożenia dla bezpieczeństwa; |
|
W. |
mając na uwadze, że jeśli chodzi o wypadki i incydenty na morzu, ze wszystkich statków morskich najczęściej tracone są statki rybackie, chociaż rybołówstwo nie jest działalnością, która generuje najwięcej wypadków; mając na uwadze, że w 2018 r. odnotowano 40 % wzrost liczby incydentów z udziałem statków rybackich; |
|
X. |
mając na uwadze, że co roku w sektorze rybołówstwa umiera 32 tysiące osób, nie licząc tysięcy osób będących ofiarami mniej lub bardziej poważnych wypadków; mając na uwadze ponadto, że wśród osób wykonujących tę trudną pracę – jak podkreślają również organizacje branżowe – odnotowano w ostatnich latach niepokojący wzrost zachorowań na choroby zawodowe; |
|
Y. |
mając zatem na uwadze, że rybołówstwo to ciężka pod każdym względem praca, która wiąże się z poważnymi zagrożeniami dla zdrowia i bezpieczeństwa rybaków; mając na uwadze, że MOP potwierdziła to w konwencji z 2007 r. i zaapelowała do ratyfikujących ją państw o zapewnienie osobom zatrudnionym w tym sektorze bezpieczeństwa i godnych warunków pracy; |
|
Z. |
mając na uwadze, że pomimo wzrostu liczby incydentów liczba ofiar śmiertelnych wypadków i incydentów na statkach rybackich wykazuje tendencję spadkową, przy czym zdecydowana większość incydentów jest skutkiem czynnika ludzkiego (62,4 %), natomiast drugą najczęstszą przyczyną są awarie systemów/sprzętu (23,2 % incydentów); mając na uwadze, że trzy najczęściej zgłaszane, związane z działaniem człowieka czynniki wpływające na wypadki na statkach rybackich to brak świadomości zasad bezpieczeństwa, a także brak wiedzy i nieodpowiednie metody pracy personelu pokładowego; mając na uwadze, że nie można zająć się wszystkimi tymi czynnikami w oderwaniu od kwestii dochodów z działalności połowowej; |
|
AA. |
mając na uwadze, że w 2019 r. 64,9 % statków floty rybackiej UE-28 miało co najmniej 25 lat (8), a średni wiek całej floty wynosił 29,9 lat (9), co oznacza, że bardzo duża część floty jest stara, co sprawia, że nie można po tej flocie spodziewać się najlepszych warunków bezpieczeństwa i eksploatacji, oraz że wzrasta ryzyko prowadzenia działalności, a sama działalność staje się bardziej kosztowna; |
|
AB. |
mając na uwadze, że kwestie bezpieczeństwa (a działalność rybacka jest powszechnie uznawana za ryzykowny zawód), żmudny charakter pracy na łodziach rybackich, nieprzewidywalne dochody, a także brak gwarancji stabilnego i regularnego wynagrodzenia stanowią istotne czynniki braku zainteresowania rybołówstwem wśród młodych ludzi, co utrudnia wymianę pokoleń w branży rybackiej i stawia pod znakiem zapytania jej przyszłość; |
|
AC. |
mając na uwadze, że brak standaryzacji w zakresie świadectw i podstawowego wyszkolenia rybaków, a także niewystarczającą współpracę między państwami członkowskimi w zakresie wzajemnego uznawania świadectw i podstawowego wyszkolenia rybaków uznano za przeszkodę już dwadzieścia lat temu, a mimo to problem ten nadal nie został rozwiązany; |
|
AD. |
mając na uwadze, że wyniki gospodarcze floty UE ogólnie wskazują na poprawę dochodów oraz roczny wzrost zysków i średnich wynagrodzeń rybaków od 2013 r., jeżeli brać pod uwagę całość floty; mając na uwadze, że przy analizie sytuacji poszczególnych państw członkowskich, uwzględniającej basen morski i flotę rybacką, w zależności od rodzaju floty i dostępnych kwot, tendencje te okazują się wcale nie być uniwersalne, a w szczególności nie znajdują odzwierciedlenia w trendach obserwowanych w unijnej flocie łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego; |
|
AE. |
mając na uwadze, że podczas gdy stan stad ryb w UE ogólnie się poprawia, to według rocznego sprawozdania gospodarczego STECF za 2019 r. liczba statków rybackich, zdolność połowowa i bezpośrednie zatrudnienie generowane przez ten sektor z roku na rok stale maleją; |
|
AF. |
mając na uwadze, że znaczna część rybaków w niektórych państwach członkowskich ma niskie i nieregularne dochody, które powodują niestabilność ich sytuacji i nie zapewniają im wystarczającej ochrony socjalnej; mając na uwadze, że stanowi to kolejny czynnik zmniejszający atrakcyjność rybołówstwa wśród młodych ludzi; |
|
AG. |
mając na uwadze, że pytanie postawione w sprawozdaniu Bénodet opublikowanym w 2000 r. i zatytułowanym: „Ryby pochodzą z morza, ale skąd będą pochodzić przyszli rybacy?” można po minionych dwudziestu latach przeformułować bardziej szczegółowo: „Ryby pochodzą z morza, a rybacy są strażnikami ryb i mórz, ale jak będziemy mogli uzupełniać ich braki i skąd będą pochodzić przyszli rybacy?”; |
|
AH. |
mając na uwadze należy podkreślić możliwości podniesienia poziomu życia, jakie stworzyła i może nadal tworzyć działalność morska i rybacka; |
|
AI. |
mając na uwadze, że młodzi ludzie, którzy chcą rozpocząć własną działalność jako rybacy, napotykają poważne przeszkody, zwłaszcza związane z systemem przydziału uprawnień do połowów i wpływem, jaki ma on na ceny statków rybackich; |
|
AJ. |
mając na uwadze, że do 31 grudnia 2022 r. Komisja powinna przedstawić Parlamentowi i Radzie sprawozdanie ze stosowania WPRyb; |
Poprawa w zakresie gromadzenia informacji i tworzenia profili ludności czynnej zawodowo w sektorze rybołówstwa
|
1. |
podkreśla, że konieczna jest poprawa sposobu regularnego i systematycznego gromadzenia i udostępniania na szczeblu UE oraz w podziale na państwa członkowskie informacji na temat ludności czynnej zawodowo w sektorze rybołówstwa i produkcji akwakultury oraz w całym łańcuchu wartości; |
|
2. |
zwraca uwagę, że agregowanie danych statystycznych w dużym sektorze „rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa” może ukrywać lub maskować sytuacje i różnice, co ma negatywny wpływ na każdy z tych sektorów; podkreśla, że chociaż każdy z nich to sektor produkcji podstawowej, ich działalność nie jest ze sobą powiązana, a w przypadku rybołówstwa nie odbywa się nawet w tym samym środowisku ani obszarze geograficznym; |
|
3. |
przypomina, że podobnie jak w przypadku zarządzania zasobami i siedliskami, najlepsza wiedza naukowa, oparta na wiarygodnych, aktualnych danych z szerszych przedziałów czasowych, w sposób ujednolicony i we wszystkich państwach członkowskich, ma kluczowe znaczenie w zarządzaniu zmianami społecznymi w tym sektorze i ich monitorowaniu, co dotyczy w szczególności zmian w zatrudnieniu, bez których nie będzie możliwe kontynuowanie i pełne wdrożenie jednego z trzech propagowanych w ramach WPRyb filarów zrównoważonego rozwoju – filaru społecznego; |
|
4. |
zwraca uwagę, że informacje udostępnione przez różne organy wydają się wskazywać na starzenie się załóg rybackich UE, ale podobnie jak w przypadku zarządzania rybołówstwem i dostosowywania wprowadzanych środków, zarządzanie działaniami, ich monitorowanie i wdrażanie powinno być zróżnicowane w zależności od obszaru geograficznego, floty rybackiej i używanych narzędzi połowowych; |
|
5. |
apeluje do Komisji, zwłaszcza do Eurostatu, i państw członkowskich, aby uwzględniły tendencje w zatrudnieniu nie tylko w odniesieniu do całkowitej liczby miejsc pracy, lecz także w odniesieniu do poziomu wyszkolenia i struktury wiekowej oraz płci osób pracujących w sektorze rybołówstwa i akwakultury, a w miarę możliwości również w łańcuchu wartości rybołówstwa i akwakultury, oraz opracowywały dane w tym zakresie o podobnym stopniu szczegółowości do tych, które istnieją w celu monitorowania w określony sposób działalności gospodarczej i wyników tego sektora; |
|
6. |
z zadowoleniem przyjmuje pierwsze sprawozdanie STECF w sprawie danych społecznych dotyczących sektora rybołówstwa UE zawierające kompleksowy przegląd danych społecznych zebranych w oparciu o unijne ramy gromadzenia danych; podkreśla potrzebę uwzględnienia wniosków zawartych w tym pierwszym sprawozdaniu i w związku z tym apeluje, aby w przyszłych sprawozdaniach STECF na temat danych społecznych doprecyzować obecne wskaźniki społeczne, w związku z tym, że wymagane jest odpowiednie określenie, kogo należy uznawać za część siły roboczej w sektorze rybołówstwa, a także, aby zawrzeć nowe elementy do analizy, włączyć wskaźniki powiązane z nadrzędnymi celami społecznymi do WPRyb, w szczególności wskaźniki dotyczące ochrony pracowników, kształcenia i szkolenia, zarobków i bezpieczeństwa, a także uwzględnić odpowiednią skalę geograficzną, niższą niż szczebel krajowy, ze względu na konieczność poznania realiów regionalnych, a nawet lokalnych; |
|
7. |
z zadowoleniem przyjmuje utworzenie przez urząd statystyczny UE, Eurostat, we współpracy z urzędami statystycznymi Portugalii, Hiszpanii i Francji oraz ich regionami najbardziej oddalonymi strony internetowej zawierającej dane z regionów najbardziej oddalonych (10); ubolewa jednak nad faktem, że jeszcze nie są dostępne na niej dane na temat sektora rybołówstwa, biorąc pod uwagę znaczenie tej działalności w strukturze gospodarczej tych regionów; wzywa Komisję, a w szczególności Eurostat, do gromadzenia rzetelnych i aktualnych informacji na temat niebieskiej gospodarki, takich jak rozwój zatrudnienia w sektorze rybołówstwa, zmiany średniego wynagrodzenia rybaków, poziom wykształcenia, udział płci i grup wiekowych, a także dane dotyczące zakresu i wyników tej działalności w regionach najbardziej oddalonych; |
Poprawa w zakresie warunków pracy i życia na pokładzie w celu zwiększenia bezpieczeństwa
|
8. |
zwraca uwagę, że chociaż warunki bezpieczeństwa na pokładzie poprawiły się, zwłaszcza na większych statkach, liczba incydentów i wypadków zarejestrowanych przez EMSA w 2018 r. wzrosła o 40 % w porównaniu z rokiem poprzednim, mimo że w ostatnich latach liczba ofiar śmiertelnych systematycznie spada; |
|
9. |
zwraca uwagę, że sama EMSA jest odpowiedzialna za interweniowanie i gromadzenie danych dotyczących wypadków i incydentów morskich z udziałem statków rybackich o długości powyżej 15 m lub w sytuacjach, gdy statki o długości poniżej 15 m biorą udział w wypadkach z udziałem statków objętych zakresem dyrektywy 2009/18/WE (11), co oznacza, że liczba wypadków i incydentów z udziałem statków rybackich z pewnością będzie wyższa niż wynikałoby to z danych dostępnych w rocznych sprawozdaniach EMSA; |
|
10. |
zauważa, że połowy NNN w strefach morskich UE stanowią nieuczciwą konkurencję dla rybaków europejskich; |
|
11. |
wzywa Komisję, aby wspierała organy krajowe w nabywaniu systemów, które umożliwią im identyfikację i zgłaszanie połowów NNN; |
|
12. |
podkreśla, że zawodową działalność morską, zwłaszcza rybołówstwo, uważa się za wysoce ryzykowną, a sytuację tę pogarsza fakt, że 85 % statków UE to statki o całkowitej długości poniżej 12 m, które wykorzystuje się w łodziowym rybołówstwie przybrzeżnym. Są one narażone na większe ryzyko w razie niekorzystnych warunków pogodowych i przy połowach blisko brzegu; |
|
13. |
podkreśla, że na łodziach wykorzystywanych w rybołówstwie przybrzeżnym może być trudniej zapewnić pracownikom bezpieczeństwo i poprawić warunki pracy, a znaczna część floty jest już przestarzała, co niesie dodatkowe ryzyko; podkreśla, że statki te są szczególnie narażone na poważne zjawiska meteorologiczne związane ze zmianą klimatu; podkreśla potrzebę podjęcia trwałych i skoordynowanych działań na wszystkich szczeblach i we wszystkich strategiach politycznych w celu łagodzenia skutków zmiany klimatu i zwiększania zdolności przystosowywania się do tych skutków, a także w celu wzmacniania odporności, a jednocześnie zagwarantowania warunków bezpieczeństwa rybaków; |
|
14. |
przypomina, że regiony przybrzeżne, a w szczególności regiony najbardziej oddalone, są zależne od rybołówstwa ze względów historycznych, że już teraz odczuwają skutki zmiany klimatu i powinny korzystać ze wsparcia finansowego w celu łagodzenia tych skutków, dostosowania się do nich i zwalczania ich, a także w celu ugruntowania miejsc pracy w sektorze rybołówstwa i rozwoju zrównoważonej niebieskiej gospodarki przy tworzeniu nowych miejsc pracy; |
|
15. |
podkreśla, że mimo międzynarodowych i unijnych dążeń do poprawy warunków bezpieczeństwa na statkach, w szczególności na statkach rybackich, międzynarodowe konwencje, w których określa się zasady i systemy ochrony statków i osób na pokładzie, mają zastosowanie przede wszystkim do większych statków, mimo że w wielu państwach członkowskich obowiązują przepisy krajowe dotyczące bezpieczeństwa i warunków pracy na mniejszych łodziach; |
|
16. |
wyraża zaniepokojenie odstępstwami przewidzianymi na mocy konwencji międzynarodowych dla małych statków w zakresie niewiążących norm pracy i bezpieczeństwa, które to odstępstwa mogą doprowadzić do tego, że ogólne warunki życia i pracy będą mniej korzystne dla rybaków pracujących w niektórych segmentach floty i będą różne w zależności od państwa członkowskiego; w związku z tym wzywa Komisję i państwa członkowskie do szybkiego podjęcia zgodnych działań w celu zastosowania podobnych standardowych warunków i wspierania wszystkich statków rybackich w spełnianiu tych warunków, gdyż statki te stanowią podstawowy filar gospodarki i tożsamości małych społeczności przybrzeżnych; |
|
17. |
przypomina, że warunków pracy i życia na pokładzie nie można rozpatrywać w oderwaniu od warunków bezpieczeństwa; jest zdania, że odpowiednia modernizacja statków oraz dobre warunki pracy i życia na statkach przyczyniają się do poprawy bezpieczeństwa prowadzenia operacji połowowych, podobnie jak czas odpoczynku rybaków, co ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo rybaków, ponieważ duży odsetek wypadków i incydentów na statkach rybackich nadal spowodowany jest błędem człowieka popełnianym na skutek zmęczenia bądź braku wiedzy lub przeszkolenia; |
|
18. |
uważa, że zagwarantowanie dostępnego i dostosowanego środowiska pracy, w tym w sektorze rybołówstwa i akwakultury, w celu ponownej integracji na rynku pracy zarówno aktywnych, jak i byłych rybaków i innych pracowników sektora rybołówstwa dotkniętych niepełnosprawnością doprowadziłoby do większej integracji społecznej i pomogłoby stworzyć więcej zachęt do generowania dochodów w tym sektorze i w społecznościach rybackich; |
|
19. |
zwraca uwagę, że osoby pracujące na morzu, w tym rybacy, są często wyłączone z zakresu unijnych i krajowych ram prawnych dotyczących pracy, zważywszy że wiele przepisów nie ma zastosowania do realiów działalności tych pracowników; zwraca uwagę, że skoro nie ma możliwości stosowania ogólnych przepisów prawa pracy, ponieważ dochód rybaków zależy od połowów zgodnych z dostępnymi kwotami, należy dopilnować, aby marynarzom, a zwłaszcza rybakom, którzy często są również właścicielami statków, zagwarantować przestrzeganie podstawowych praw wynikających z przepisów kodeksu pracy, z uwzględnieniem wyżej wymienionych okoliczności oraz specyfiki sektora przybrzeżnego i tradycyjnego łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego; |
|
20. |
przypomina o prawie rybaków do zrzeszania się i wykorzystywania rokowań zbiorowych jako sposobu na poprawę warunków pracy; |
|
21. |
zwraca uwagę, że w zależności od używanego narzędzia połowowego, wielkości statku, obszaru działalności i warunków pogodowych rybołówstwo wiąże się z różnymi czynnikami ryzyka dotyczącymi warunków pracy i życia, które należy uwzględnić na pokładzie; |
|
22. |
przypomina o krokach podjętych na arenie międzynarodowej, w szczególności w ramach protokołu torremolińskiego (z 1993 r.) i porozumienia kapsztadzkiego (z 2012 r.), w celu zmiany i ulepszenia konwencji torremolińskiej (z 1977 r.), którą ustanowiono, aby zapewnić bezpieczeństwo statków rybackich, a także zwraca uwagę, że nawet po zmniejszeniu wymagań w 2012 r. wspomniana konwencja nadal nie obowiązuje, oraz wzywa wszystkie państwa członkowskie, które jeszcze nie ratyfikowały konwencji torremolińskiej, do uczynienia tego; przypomina, że protokół został transponowany do prawodawstwa UE dyrektywą Rady 97/70/WE ustanawiającą zharmonizowany system bezpieczeństwa dla statków rybackich o długości 24 metrów i większej (12); |
|
23. |
z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie dobrowolnych wytycznych IMO z 2005 r. dotyczących projektowania, budowy i wyposażenia małych statków rybackich, zwraca jednak uwagę, że jako dobrowolne wytyczne mogą one służyć jedynie jako wskazówki oraz że żadne prawne zobowiązanie ani standaryzacja podstawowych norm nie ma zastosowania do statków wykorzystywanych do łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego; podkreśla, że niektóre państwa członkowskie przyjęły przepisy dotyczące budowy, bezpieczeństwa i warunków pracy na małych statkach rybackich oraz zaleca harmonizację tych przepisów na szczeblu UE; |
|
24. |
przypomina, że ostatecznym celem WPRyb jest doprowadzenie to tego, by działalność połowowa była zrównoważona pod względem społecznym, środowiskowym i gospodarczym; podkreśla, że poprawa warunków życia rybaków poprzez poprawę warunków pracy, życia i bezpieczeństwa to jeden z elementów promowania zatrudnienia i rozwoju w społecznościach przybrzeżnych, a także przyciągania młodych ludzi i sprzyjania wymianie pokoleń niezbędnej do przetrwania tej działalności, która jest również źródłem zdrowej żywności; |
|
25. |
podkreśla, że dzięki skutecznemu zajęciu się zachodzącymi obecnie zmianami, takimi jak ekspansja produkcji energii morskiej, a także dzięki skutecznemu wdrażaniu chronionych obszarów morskich i pełnemu egzekwowaniu obowiązku wyładunku, można wpłynąć na atrakcyjność tego sektora dla młodych pokoleń; wzywa państwa członkowskie do przeznaczenia funduszy europejskich na wspieranie miejsc pracy, promowanie zrównoważonego rybołówstwa i dalsze działania na rzecz promowania równouprawnienia płci w tym sektorze; |
|
26. |
apeluje do Komisji i państw członkowskich o zapewnienie najwyższych standardów bezpieczeństwa, pracy i życia na statkach rybackich, niezależnie od ich wielkości; |
|
27. |
przypomina państwom członkowskim, że termin transpozycji dyrektywy (UE) 2017/159, która włącza konwencję MOP nr 188 (MOP C 188) do ram prawnych Unii, upłynął 15 listopada 2019 r.; przypomina, że z uwagi na dużą liczbę rybaków prowadzących działalność na własny rachunek w UE oraz fakt, że dyrektywa nie obejmuje większości z nich, państwa członkowskie muszą ratyfikować konwencję MOP nr 188, aby zapewnić uczciwą konkurencję między wszystkimi rybakami; |
|
28. |
wzywa państwa członkowskie do pilnej ratyfikacji konwencji MOP nr 188, aby zapewnić równe warunki działania między przedsiębiorstwami rybackimi na całym świecie, zwłaszcza ze względu na silny międzynarodowy wymiar sektora rybołówstwa; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia środków niezbędnych do transpozycji tej konwencji do prawa krajowego i jej skutecznego stosowania oraz, w stosownych przypadkach, przekazania zadań związanych z inspekcją i wydawaniem dokumentów przedsiębiorstwom klasyfikacyjnym, z uwagi na obecne problemy z koordynacją tych funkcji w niektórych krajach; |
|
29. |
wzywa Komisję do jak najszybszego przedłożenia wniosku dotyczącego dyrektywy uzupełniającej w sprawie przepisów dotyczących kontroli i egzekwowania, tak jak miało to miejsce w przypadku transportu morskiego, z myślą o wprowadzeniu zharmonizowanego systemu inspekcji; |
|
30. |
podkreśla, że przy opracowywaniu mechanizmów opieki społecznej trzeba uwzględnić uciążliwość pracy rybaków, na przykład przez zagwarantowanie rybakom prawa wcześniejszego niż w przypadku przeciętnych pracowników przejścia na emeryturę bez niekorzystnych konsekwencji; |
|
31. |
wyraża zadowolenie, że nowy Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury (EFMRA) przyczyni się w znacznym stopniu do poprawy warunków pracy, życia i bezpieczeństwa na statkach UE i poprawi te warunki bez zwiększania zdolności połowowej, ze szczególnym uwzględnieniem statków wykorzystywanych do rybołówstwa łodziowego i przybrzeżnego; podkreśla, że EFMRA przyczynia się do zrównoważonego charakteru rybołówstwa i niebieskiej gospodarki, wnosząc wkład w realizację celu zrównoważonego rozwoju ONZ nr 14; |
|
32. |
apeluje o włączenie do wspólnej polityki rybołówstwa nadrzędnych celów społecznych równolegle z celami środowiskowymi, uznając, że dobrostan pracowników na statkach rybackich ma zasadnicze znaczenie dla przyszłości sektora rybołówstwa; |
|
33. |
podkreśla wyraźną sprzeczność między WPRyb a wymogami określonymi w przepisach socjalnych, takich jak konwencja MOP nr 188, transponowana do prawodawstwa UE dyrektywą (UE) 2017/159; podkreśla, że zgodnie z tymi aktami prawnymi istnieje wymóg zwiększenia miejsca na statku, obowiązkowy dla statków o długości 24 metrów lub większej, podczas gdy sektor rybołówstwa nie może zwiększać miejsca na statku; podkreśla sprzeczność między koniecznością przestrzegania przez państwa członkowskie norm określonych w konwencji MOP nr 188 a przepisami WPRyb, które uniemożliwiają spełnienie tego obowiązku; wzywa Komisję, aby określiła alternatywne metody pomiaru zdolności połowowej w kontekście EFMRA i potwierdza, że należy zezwolić na zwiększenie pojemności brutto statków, jeżeli dodatkowa przestrzeń stanowi odpowiedź na potrzebę poprawy bezpieczeństwa i komfortu załóg (nazywaną też pojemnością ze względów socjalnych lub względów bezpieczeństwa), oraz że działania te powinny kwalifikować się do finansowania; podkreśla, że przestrzeń na statku przeznaczona na kuchnię, kabiny, toalety lub pomieszczenia rekreacyjne nie ma nic wspólnego ze zdolnością statku do znajdowania, połowu lub przechowywania ryb, a tym samym zdolnością połowową; |
|
34. |
przypomina, że średni wiek statków w europejskiej flocie wynosi 23 lata, a w przypadku małych statków może nawet przekraczać 40 lat; podkreśla, że przyszły EFMRA powinien obejmować strategię modernizacji floty bez zwiększania zdolności połowowej; |
|
35. |
podkreśla ponadto potrzebę regularnego monitorowania i zapewniania jednolitych i systematycznych informacji statystycznych na szczeblu UE na temat incydentów i wypadków z udziałem statków nieobjętych zakresem dyrektywy 2009/18/WE, ponieważ tylko poprzez monitorowanie i ocenę zmian tych danych, według obszarów geograficznych, flot i używanych narzędzi połowowych, możliwe będzie znalezienie rozwiązań umożliwiających poprawę sytuacji oraz ograniczenie występowania takich wypadków i zapobieganie im, zwłaszcza jeśli chodzi o lokalne i przybrzeżne statki rybackie; |
|
36. |
sugeruje, aby w tym kontekście Komisja rozważyła rozszerzenie misji EMSA i dała jej dodatkowe możliwości prowadzenia tego monitorowania i regularnego przedstawiania informacji na ten temat; |
|
37. |
uważa ponadto, że należy zapewnić dodatkowe warunki dla utrzymania działalności połowowej i zapewnienia wymiany pokoleń w sektorze, w tym poprzez inwestycje w modernizację infrastruktury portowej; |
Poprawa w zakresie szkolenia i zapewnienie uznawania takiego szkolenia na szczeblu UE
|
38. |
podkreśla, że sprawozdanie Bénodet, w którym określono problemy dotyczące braku zainteresowania młodych ludzi rybołówstwem i zwrócono uwagę na różnorodność i złożoność systemów szkolenia i certyfikacji rybaków w poszczególnych państwach członkowskich, wydaje się zapomniane oraz że przez minione dwadzieścia lat nie dokonano żadnych znaczących zmian; podkreśla potrzebę harmonizacji i zatwierdzania wymogów i procedur szkolenia marynarzy i rybaków na szczeblu UE, a także procedur i przepisów dotyczących przyjęcia na pokład; |
|
39. |
zwraca uwagę, że przepływ pracowników między państwami członkowskimi, a nawet z państw trzecich do UE, stale rośnie oraz że jakakolwiek pokoleniowa wymiana siły roboczej w rybołówstwie, do której ten przepływ pracowników może doprowadzić, jest nadal utrudniona ze względu na brak standaryzacji systemów szkoleń i certyfikacji dla rybaków; podkreśla potrzebę zatwierdzenia tych systemów na szczeblu UE i dostosowania ich do wymogów konwencji STCW i STCW-F; |
|
40. |
podkreśla, że sytuacja ta ma wyraźnie negatywny wpływ na swobodny przepływ osób, który jest podstawową zasadą UE zawartą w wielu postanowieniach traktatowych; |
|
41. |
zwraca uwagę, że nawet jeśli rybak z państwa spoza UE posiada świadectwa pracy uznawane na danym obszarze połowowym, państwu członkowskiemu trudno jest umożliwić tej osobie dostęp do tej samej pracy w innym państwie członkowskim; |
|
42. |
podkreśla, że w innych dziedzinach działalności morskiej, zarówno rekreacyjnej, jak i zawodowej, poczyniono znaczne postępy w kierunku międzynarodowego uznawania wyszkolenia, niezależnie od kraju, w którym zostało ono zdobyte, a jedyne, czego potrzeba, to zacieśnienie współpracy w celu uznawania podstawowego szkolenia zapewnianego w szkołach lub instytucjach edukacyjnych, które są częścią uznanych na szczeblu międzynarodowym krajowych systemów edukacji każdego państwa członkowskiego lub państwa trzeciego; |
|
43. |
zauważa, że zgodnie z konwencją STCW-F z 1995 r. IMO ustanawia szereg podstawowych norm dotyczących szkoleń i warunków bezpieczeństwa, w tym minimalne wymagania dotyczące wyszkolenia w zakresie bezpieczeństwa w odniesieniu do wszystkich rodzajów i rozmiarów statków rybackich; zwraca uwagę, że chociaż konwencja ta obowiązuje od września 2012 r., ma ona zastosowanie tylko w tych krajach, które ją ratyfikowały; wzywa wszystkie państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, do ratyfikowania tej konwencji; |
|
44. |
przypomina, że wzajemne uznawanie kwalifikacji i certyfikatów w dziedzinie bezpieczeństwa morskiego w UE zwiększy mobilność personelu i atrakcyjność zawodów związanych z morzem dla młodego pokolenia; jest zdania, że uznawanie certyfikatów nie powinno wiązać się z nadmiernymi obciążeniami finansowymi i biurokratycznymi; |
|
45. |
zauważa, że chociaż Unia Europejska włączyła do swojego dorobku prawnego protokół torremoliński z 1993 r. za pomocą dyrektywy 97/70/WE oraz konwencję dotyczącą pracy w sektorze rybołówstwa z 2007 r. za pomocą dyrektywy (UE) 2017/159, jak dotąd nie działała ona tak szybko i energicznie, jeśli chodzi o szkolenia w zakresie bezpieczeństwa; przypomina, że decyzja (UE) 2015/799 (13) upoważniająca państwa członkowskie do stania się stroną konwencji STCW-F lub przystąpienia do niej okazała się nieskuteczna, biorąc pod uwagę, że liczba państw, które ratyfikowały konwencję lub przystąpiły do niej pozostaje niska; przypomina, że dyrektywa (UE) 2017/159 zobowiązuje państwa członkowskie do przyjęcia przepisów dotyczących szkolenia i certyfikacji rybaków; podkreśla w związku z tym, że prawodawstwo Unii dotyczące szkolenia rybaków w zakresie bezpieczeństwa powinno wykraczać poza to, co zapisano w konwencji STCW-F, m.in. również przez wprowadzenie norm dla wszystkich statków rybackich o długości poniżej 24 metrów, które stanowią większość floty rybackiej Unii; wzywa Komisję, aby przedstawiła wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie transpozycji konwencji STCW-F do dorobku prawnego Unii w celu zakończenia wdrażania w prawie UE uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym minimalnych norm bezpieczeństwa na morzu podczas połowów; |
|
46. |
zwraca uwagę, że chociaż zdobycie praktycznej wiedzy i praktycznego doświadczenia zawodowego stanowi solidną podstawę, która pozostaje ważna dla szkolenia rybaków w wielu państwach członkowskich, formalne świadectwa stanowią jedyną gwarancję właściwej oceny niezbędnej wiedzy i doświadczenia praktycznego; zauważa, że formalne świadectwo nie tylko podnosi osobisty status rybaków, lecz także stanowi formę społecznego uznania dla tego zawodu; |
|
47. |
podkreśla znaczenie zapewnienia pracownikom sektora rybołówstwa, zwłaszcza osobom młodym i osobom zainteresowanym taką pracą, sprawiedliwego i inkluzywnego dostępu do doradztwa, wysokiej jakości staży, a także kształcenia zawodowego i szkoleń, aby tym samym umożliwić im dostosowanie się do nowych tendencji rynkowych, takich jak żywność ekologiczna, krótkie łańcuchy dostaw, turystyka specjalistyczna oraz sprzedaż i promocja lokalnych produktów za pośrednictwem nowych technologii); utrzymuje, że odpowiednia i ściśle określona edukacja i szkolenie są niezbędne, aby zachęcać młodych ludzi do podtrzymywania działalności w zakresie połowów przybrzeżnych i związanych z nimi tradycji; |
|
48. |
popiera stworzenie stowarzyszenia młodych rybaków europejskich w celu promowania wymiany pokoleniowej w sektorze rybołówstwa oraz reprezentowania i łączenia młodych rybaków i ich organizacji w całej Unii; wzywa Komisję, aby poparła mobilizację środków budżetowych na realizację projektów służących osiągnięciu tego celu; |
|
49. |
zauważa, że chociaż fundusze europejskie zostały zainwestowane w placówki dydaktyczne i szkoły zapewniające zaawansowane szkolenie zawodowe i świadectwa w niebieskiej gospodarce, jej najstarszy sektor działalności, rybołówstwo, nadal ma trudności z uzyskaniem akceptacji w takich placówkach, z wyjątkiem regionalnych lub krajowych programów kształcenia lub szkolenia, przy braku uznawania zdobytego wykształcenia na szczeblu europejskim; podkreśla potrzebę dążenia do standaryzacji i akredytacji szkoleń dla rybaków w UE oraz do współpracy między państwami członkowskimi; w tym celu wzywa do pełnego wykorzystania środków EFMRA i Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+); |
|
50. |
z zadowoleniem przyjmuje, że Europejski Fundusz Społeczny (EFS) jest szeroko wykorzystywany do rewitalizacji obszarów przybrzeżnych i wiejskich; przypomina, że rybaków należy wspierać w kwestii kontynuowania kariery zawodowej na lądzie, jeżeli z powodów zdrowotnych, zmian na rynku pracy lub ze względu na inne czynniki nie mogą kontynuować pracy na morzu; uważa, że fundusze unijne, zwłaszcza EFS, powinny wspierać rybaków w sprawnej transformacji zawodowej, w tym również poprzez uczenie się przez całe życie; |
|
51. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby ustanowiły wspólne podstawy dla standardowego systemu szkolenia i certyfikacji dla różnych kategorii rybaków, co umożliwi szybkie uznawanie na szczeblu europejskim świadectw uzyskanych w poszczególnych państwach członkowskich; uważa, że należy także uwzględnić procedurę uznawania świadectw uzyskanych poza Unią zgodną z europejskim systemem uznawania szkoleń, co ułatwiłoby przemieszczanie się rybaków w obrębie UE; |
|
52. |
zauważa, że dyrektywa 2005/36/WE (14) w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych nie ustanawia znormalizowanego poziomu wyszkolenia i certyfikacji dla wszystkich rybaków i utrudnia przemieszczanie się rybaków między państwami członkowskimi; przypomina, że chociaż Unia wprowadziła w oparciu o konwencję STCW szczegółowe, odmienne zasady uznawania świadectw kwalifikacyjnych marynarzy, jak dotąd Komisja nie zaproponowała specjalnych, przewidzianych w konwencji STCW-F przepisów dotyczących uznawania świadectw kwalifikacyjnych rybaków; w związku z tym wzywa Komisję do zaproponowania specjalnych środków służących uznawaniu świadectw kwalifikacyjnych rybaków zgodnie z postanowieniami konwencji STCW-F, nie tylko w odniesieniu do europejskich rybaków, ale również do obywateli państw spoza UE, które ratyfikowały konwencję STCW-F lub przystąpiły do niej; |
|
53. |
zwraca uwagę, że celem EFMRA jest przyczynienie się do pełnego wdrożenia WPRyb, aby to jednak osiągnąć, rybacy muszą być odpowiednio przeszkoleni i posiadać odpowiednie świadectwa, co wymaga przeznaczenia części środków na szkolenia i certyfikację obecnych i przyszłych rybaków; zwraca uwagę, że administracyjne obciążenia związane z EFMR doprowadziły do ograniczeń w wykorzystywaniu funduszy na szkolenia, w szczególności w przypadku rybaków prowadzących działalność na małą skalę, oraz że nowy EFMRA będzie musiał przezwyciężyć te trudności, aby skutecznie przyczynić się do szkolenia załóg; |
|
54. |
podkreśla potrzebę dopilnowania, by dane dotyczące wykonania EFMRA i EFS+ określały dokładny budżet wykorzystywany przez każde państwo członkowskie na zaspokajanie regionalnych potrzeb w zakresie kształcenia, szkolenia, zatrudnienia i włączenia społecznego; |
|
55. |
zwraca uwagę, że choć wzrastają wymogi wobec osób chcących podjąć pracę na pokładzie statku, to oferta szkoleniowa jest ograniczona, co czasami sprawia, że statek nie może wypłynąć, ponieważ załoga musi uczestniczyć w obowiązkowym szkoleniu na lądzie; apeluje do UE o pomoc w usprawnieniu szkoleń i o ułatwienie prowadzenia szkoleń na pokładzie przez promowanie szkoleń zdalnych z wykorzystaniem nowych technologii; |
|
56. |
podkreśla, że wiedza i innowacje mają zasadnicze znaczenie dla inteligentnego, odpornego i zrównoważonego wzrostu w sektorze rybołówstwa; |
|
57. |
biorąc pod uwagę nowe miejsca pracy, które mogą powstać w niebieskiej gospodarce, gospodarce o obiegu zamkniętym oraz turystyce rybnej i gastronomicznej, interesująca byłaby ocena zapotrzebowania na szkolenia w nowych zawodach, jak to miało miejsce w sektorze żeglugi morskiej; |
Zapewnienie równości płci w dostępie do działalności połowowej i prowadzeniu jej
|
58. |
zwraca uwagę, że chociaż dostępne dane statystyczne wskazują, że kobiety stanowią tylko 12 % zatrudnionych w produktywnej działalności rybackiej, wiele statków, w szczególności tych wykorzystywanych do łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego, działa jako małe przedsiębiorstwa rodzinne, w których wszelkie niezbędne wsparcie logistyczne i administracyjne jest często zapewniane w sposób nieformalny przez kobiety, które oficjalnie nie podejmują żadnej innej formy zatrudnienia; |
|
59. |
podkreśla, że trzeba zagwarantować rybakom dostęp do szkoleń i certyfikacji, zwłaszcza w przypadku zatrudnienia sezonowego i w niepełnym wymiarze godzin; |
|
60. |
zwraca uwagę, że są państwa członkowskie, w których taka nieformalna działalność pomocnicza nie generuje żadnego wynagrodzenia, świadczeń socjalnych, uprawnień emerytalnych ani zasiłku chorobowego dla kobiet zajmujących się nią, oraz że w przypadku zawieszenia, tymczasowego przerwania lub zakończenia eksploatacji takich statków jedynie oficjalnie uznana siła robocza jest uprawniona do świadczeń socjalnych, co tylko zwiększa istniejące nierówności między pracownikami; podkreśla, że państwa członkowskie powinny w pełni i formalnie uznać pracę zawodową tych kobiet, doceniając ich rolę i włączając je do krajowych systemów zabezpieczenia społecznego; |
|
61. |
zaznacza, że działania mające na celu zainteresowanie młodych osób działalnością rybacką muszą gwarantować równowagę płci i uwzględniać rolę kobiet w całym sektorze rybołówstwa, począwszy od łowienia ryb po zarządzanie statkami, akwakulturę, sprzedaż i przetwórstwo produktów rybołówstwa, a także rolę kobiet w nauce i czynnościach administracyjnych; |
|
62. |
wzywa Komisję do uruchomienia inicjatyw mających na celu uznanie pracy kobiet w sektorze rybołówstwa i zabezpieczenie równego wynagrodzenia dla obu płci; przypomina, że strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025 wymaga, aby na wspieranie działań promujących udział kobiet w rynku pracy i godzenie życia zawodowego z prywatnym, promowanie inwestycji w placówki opieki, wspieranie przedsiębiorczości kobiet i zwalczanie segregacji płciowej przeznaczano odpowiednie fundusze UE; |
|
63. |
uważa, że nie ma powodu, aby wykluczać kobiety z tego zawodu lub utrudniać im dostęp do niego, a potwierdzeniem tego przekonania jest rosnąca liczba członków załóg i kapitanów płci żeńskiej pracujących na statkach rybackich; zauważa, że na szczęście istnieje szereg bardzo aktywnych stowarzyszeń reprezentujących kobiety zatrudnione w sektorze rybołówstwa, zwłaszcza w komitetach doradczych UE ds. rybołówstwa i w stowarzyszeniach sektorowych; |
|
64. |
z zadowoleniem przyjmuje utworzenie w niektórych państwach UE kobiecych stowarzyszeń w sektorze rybołówstwa; wzywa UE i państwa członkowskie do wsparcia promowania i tworzenia nowych stowarzyszeń w celu zapewnienia kobietom większej widoczności i pomocy; |
|
65. |
uważa, że chociaż rola kobiet w sektorze rybołówstwa jest często nieformalna, należy zapewnić im uznanie, odpowiednie wynagrodzenie oraz rozliczenie z gospodarczego i społecznego punktu widzenia; zwraca uwagę, że lepsze informacje na temat ich działalności i środki służące poprawie ich statusu i podniesieniu ich rangi pomogą nie tylko zwiększyć ich awans osobisty i społeczny, ale także wyjaśnić ich rolę w sektorze rybołówstwa; |
|
66. |
uważa, że obecne zasady pomiaru pojemności poważnie utrudniają dostęp kobiet do sektora, ponieważ aby zagwarantować im prywatność i dobre samopoczucie, potrzebne są oddzielne kabiny, toalety i prysznice; |
|
67. |
nalega, aby Komisja i państwa członkowskie wdrożyły środki mające na celu podniesienie kwalifikacji kobiet zaangażowanych w niebieską gospodarkę, zwłaszcza w rybołówstwo, połów skorupiaków, akwakulturę i przemysł konserwowy oraz promowały oficjalne uznanie ich wkładu w łańcuch wartości przemysłu morskiego; uważa ponadto, że należy dopilnować, aby finansowanie z EFMRA w ramach przewidzianych na lata 2021–2027 i kolejne w znaczący sposób przyczyniało się do równego traktowania kobiet w sektorze morskim i rybackim dzięki przeznaczeniu środków w szczególności na działania mające na celu poprawę ich warunków życia, pracy i bezpieczeństwa na statkach rybackich oraz zapewnienie wprowadzenia niezbędnych zmian w tym celu; |
Promowanie zawodowej działalności połowowej i wymiany pokoleń w sektorze
|
68. |
przypomina, że UE, największy jednolity rynek produktów rybołówstwa, odpowiada za zaledwie 6 % całkowitych połowów światowych i jest w dużym stopniu zależna od importu produktów rybołówstwa i akwakultury z państw spoza UE; zwraca uwagę, że część tego importu pochodzi z przedsiębiorstw i statków z kapitałem europejskim; |
|
69. |
zwraca uwagę, że normy WPRyb należą do najbardziej rygorystycznych i wnoszą istotny wkład w zrównoważenie środowiskowe, gospodarcze i społeczne oraz że chociaż nadal jest wiele do poprawy, postępy dokonane w ostatnich dziesięcioleciach pokazują, co można zrobić, by zmierzać w tym kierunku, przyczyniając się z jednej strony do trwałości zasobów rybnych i siedlisk, a z drugiej strony do zwiększenia wynagrodzeń rybaków i właścicieli statków; |
|
70. |
podkreśla, że promowanie wysokich standardów w obszarze zrównoważenia środowiskowego i społecznego sektora rybołówstwa – obok innych czynników – ma kluczowe znaczenie dla zainteresowania branżą rybacką nowego pokolenia rybaków i zapewnienia długoterminowej stabilności gospodarczej w tym sektorze; |
|
71. |
apeluje do UE, aby zbadała wartość, jaką środki takie jak zakładanie sztucznych raf w wyłącznych strefach ekonomicznych Unii mają dla ochrony życia morskiego; |
|
72. |
podkreśla, że stopniowe zmniejszanie wsparcia UE dla tego sektora w kolejnych wieloletnich ramach finansowych, w szczególności przez ograniczenie środków wspierających sektor rybołówstwa oraz wspólną organizację rynków, jest jednym z czynników przyczyniających się do pogorszenia sytuacji sektora; w związku z tym ponownie podkreśla, że należy znacznie zwiększyć fundusze UE przeznaczone dla sektora rybołówstwa; |
|
73. |
zwraca się do Komisji i państw członkowskich, by dołożyły niezbędnych starań na rzecz utrzymania i wzmocnienia mechanizmów i środków wsparcia, w szczególności środków finansowych, w celu promowania koncentracji podaży, zwłaszcza przez skuteczne wsparcie ustanawiania i funkcjonowania organizacji producenckich, w szczególności w odniesieniu do tradycyjnego rybołówstwa przybrzeżnego prowadzonego na niewielką skalę; |
|
74. |
podkreśla, że programy operacyjne muszą – przy odpowiednim wsparciu finansowym – zachęcać organizacje producenckie do bezpośredniego wprowadzania produktów na rynek, rozwijając łańcuch wartości, co jest jednym ze sposobów podniesienia wartości produkcji i zwiększenia wartości dodanej produktów rybołówstwa; |
|
75. |
wzywa Komisję, aby w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi ustanowiła i wdrożyła mechanizmy wspierania tradycyjnego łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego na małą skalę, które umożliwią rozwiązanie konkretnych problemów w tej części sektora; |
|
76. |
podkreśla znaczenie tworzenia lokalnych rynków pochodzenia produktów rybołówstwa i rynków produktów tradycyjnych szczególnej jakości, opartych na targach, małych przedsiębiorstwach handlowych oraz sektorze restauracyjnym, jako sposobu na zwiększenie wartości dodanej lokalnych produktów rybołówstwa i sprzyjanie rozwojowi lokalnemu; |
|
77. |
wzywa Komisję do zbadania możliwości stosowania wzmocnionych mechanizmów w celu sprzyjania wprowadzaniu na rynek przetworzonych produktów rybołówstwa o większej wartości dodanej, w szczególności konserw, na wzór określonych produktów rolnych, a także programów zapewniających promocję unijnych produktów rybołówstwa poza granicami Unii, zwłaszcza ich reklamowanie podczas targów i konkursów międzynarodowych; |
|
78. |
podkreśla znaczenie sektora rybołówstwa dla sytuacji społeczno-gospodarczej, zatrudnienia i wspierania spójności społeczno-gospodarczej regionów najbardziej oddalonych, charakteryzujących się gospodarkami napotykającymi stałe trudności strukturalne i mającymi niewielkie możliwości dywersyfikacji działalności gospodarczej; w tym kontekście uważa za konieczne utrzymanie i wzmocnienie wsparcia UE na rzecz sektora rybołówstwa w tych regionach, w szczególności mając na celu rekompensatę dodatkowych kosztów generowanych ze względu na lokalizację na obszarach najbardziej oddalonych, ponoszonych przy wprowadzaniu do obrotu niektórych produktów rybołówstwa pochodzących z określonych regionów najbardziej oddalonych; podkreśla specyfikę łańcuchów wartości w sektorze rybołówstwa w regionach najbardziej oddalonych i popiera potrzebę szczególnego wsparcia w celu wzmocnienia tych łańcuchów i ułatwienia dostępu do rynków, co oprócz ponownego wprowadzenia Programu szczególnych opcji na rzecz regionów oddalonych i wyspiarskich (POSEI) w obszarze rybołówstwa mogłoby przyczynić się do utworzenia programu POSEI-Transport w celu wspierania tworzenia i funkcjonowania niektórych szlaków handlowych; |
|
79. |
podkreśla potrzebę zapewnienia ciągłości działalności połowowej, wymiany pokoleń i większego uznania społecznego dla tego sektora oraz jego znaczenia dla trwałych dostaw zdrowej żywności dla Europejczyków – żywności pochodzącej z racjonalnych ekologicznie siedlisk; |
|
80. |
podkreśla znaczący wkład rybaków w rozwój wiedzy naukowej, zarówno poprzez ich bezpośredni udział w gromadzeniu danych dotyczących połowów oraz współpracę z naukowcami poprzez dostarczanie do celów naukowych dodatkowych informacji na temat stanu środowiska morskiego, gatunków i siedlisk oraz ich ochrony; |
|
81. |
zwraca uwagę, że szkolenie rybaków może odgrywać ważną rolę, jeżeli chodzi o dalsze zaangażowanie w ochronę przyrody, większy wkład działalności rybackiej w tę dziedzinę oraz wspieranie wdrażania i stosowania bardziej zrównoważonych technik połowowych, spójnych z celami zrównoważonej eksploatacji zasobów ustanowionymi we wspólnej polityce rybołówstwa (WPRyb); |
|
82. |
przypomina, że rozwój potencjału innowacji i badań morskich w regionach najbardziej oddalonych ma kluczowe znaczenie dla pobudzenia wzrostu niebieskiej gospodarki w tych regionach; dodaje ponadto, że zwiększenie udziału regionów najbardziej oddalonych w międzynarodowych sieciach badawczych angażujących działające w tych regionach uniwersytety, które posiadają wiedzę na temat ich unikalnych cech, może pomóc tym regionom w umacnianiu ich systemów innowacji i tworzeniu miejsc pracy; wzywa Komisję Europejską do podjęcia wysiłków w celu zapewnienia tym regionom odpowiednich środków do skutecznego badania i wykorzystywania różnorodności biologicznej; |
|
83. |
zwraca uwagę na cel wspólnej polityki rybołówstwa, tj. promowanie połowów selektywnych, a także na cel UE dotyczący osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r.; odnotowuje rozwój niskoemisyjnej floty kutrów i innowacyjnych technik połowowych, które przyczyniają się zarówno do osiągnięcia celów na 2050 r., jak i celów w zakresie połowów selektywnych; wzywa ponadto Komisję, by zachęcała do tych zmian i traktowała je w sposób priorytetowy w celu zapewnienia sektorowi perspektyw dzięki innowacjom; |
|
84. |
odnotowuje wspólne prace przemysłu stoczniowego i nauki nad tzw. podejściem „trzy razy zero”: zero emisji, zero odpadów i zerowe wypadków na pokładzie, zgodnie z którym flota europejska, w tym statki wykorzystywane w rybołówstwie łodziowym, może przejść z głównie ekonomicznego projektowania statków na wydajniejsze i bardziej zrównoważone projektowanie o obiegu zamkniętym; |
|
85. |
zauważa, że przy zapewnieniu odpowiedniego wyszkolenia i konkretnych umiejętności rybacy mogliby w jeszcze większym stopniu przyczynić się do rozwoju wiedzy naukowej poprzez gromadzenie i rejestrację danych środowiskowych in situ, zapewniając weryfikację danych uzyskanych w drodze obserwacji zdalnej za pomocą satelitów i innych instrumentów; podkreśla, że w ramach dążenia do tego celu ważną rolę w szkoleniu rybaków odgrywają uniwersytety i ośrodki badań morskich we współpracy ze szkołami morskimi; podkreśla, że w 2019 r. flota unijna, składająca się z ponad 81 000 statków rybackich różnej wielkości, zapewniła niezrównaną liczbę platform, które niemal codziennie gromadziły dane dotyczące połowów i inne dane morskie; zauważa, że jest to instrument, który można i należy, stosując odpowiednie zachęty, wykorzystać do gromadzenia jeszcze większej ilości danych dotyczących mórz Europy i świata; wzywa oficjalne organy naukowe i doradcze ds. rybołówstwa, takie jak Międzynarodowa Rada Badań Morza (ICES) lub STECF, aby w większym stopniu wykorzystywały dane zgromadzone przez flotę wspólnotową; |
|
86. |
zwraca uwagę, że zaangażowanie młodych ludzi i wymiana pokoleń nie tylko zapewnią ciągłość tej najstarszej działalności niebieskiej gospodarki, ale także utrzymają ludność na obszarach przybrzeżnych i okolicznych obszarach wiejskich, co pozwoli zachować dziedzictwo kulturowe wielu społeczności przybrzeżnych; uważa za bardzo istotne, aby młode pokolenia były lepiej poinformowane i świadome kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem, w oparciu o nową wiedzę, oraz konieczności udziału wszystkich w rozwiązywaniu problemu zmiany klimatu i przeciwdziałaniu tej zmianie, która w największym stopniu oddziałuje na morza i obszary przybrzeżne na całej planecie; |
|
87. |
uważa, że sektor rybołówstwa byłby bardziej atrakcyjny dla większej liczby młodych ludzi, gdyby był powiązany z innymi sektorami wschodzącymi, np. turystyką, i byłby przez nie uzupełniany; w związku z tym wzywa państwa członkowskie i ich regiony do ograniczenia biurokracji związanej z turystyką rybacką jako źródłem dochodów; wzywa ponadto Komisję do promowania w ramach istniejących programów UE linii wsparcia na rzecz odtworzenia materialnego i niematerialnego dziedzictwa związanego z różnymi rodzajami działalności morskiej, zachowania tożsamości społeczności nadbrzeżnych i zwiększenia ich wykorzystania w turystyce; |
|
88. |
zauważa, że ochrona środowiska jest sprawą coraz większej troski dla młodych ludzi w Europie; podkreśla, że dla przyciągnięcia młodych rybaków duże znaczenie ma zrównoważone zarządzanie rybołówstwem; apeluje o promowanie połowów o niskim wpływie jako sposobu nie tylko na zmniejszenie wpływu rybołówstwa na środowisko morskie, ale również na przyciągnięcie do tej działalności nowych pokoleń rybaków; |
|
89. |
zwraca uwagę, że w turystyce rybackiej istnieje znaczny niewykorzystany potencjał; |
|
90. |
podkreśla, że należy włączać rybaków we wspólne i oparte na społeczności planowanie przestrzenne obszarów morskich z myślą o zrównoważonym rozwoju i ochronie środowiska morskiego; |
|
91. |
podkreśla znaczenie podstawowej wiedzy o morzach i oceanach, która musi promować umiejętności cyfrowe i cyfryzację działalności połowowej; podkreśla, że pomimo poprawy umiejętności starszych użytkowników, aplikacje są łatwiejsze i bardziej intuicyjne dla młodszych pokoleń, jeśli chodzi o gromadzenie i rejestrowanie danych w ramach nowego rozporządzenia w sprawie kontroli, które jest obecnie w trakcie przeglądu, lub wykorzystanie nowych zastosowań i urządzeń w celu poprawy bezpieczeństwa, warunków pracy i dobrostanu rybaków na morzu; |
|
92. |
z zadowoleniem przyjmuje strategiczne zmiany w UE, zwłaszcza transformację ekologiczną i cyfrową, która ma przyczynić się do ochrony istniejących miejsc pracy i tworzenia nowych miejsc pracy wysokiej jakości na obszarach w dużej mierze uzależnionych od rybołówstwa i jeszcze bardziej pobudzać ich rozwój gospodarczy; podkreśla znaczenie ochrony tradycyjnych zawodów w sektorze rybołówstwa, przy zrównoważonej transformacji, z myślą o zapobieżeniu utracie wartości dodanej, jaką jest doświadczenie zgromadzone przez starszych rybaków; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wprowadzenia systemów uczenia się przez całe życie, aby na bieżąco aktualizować wiedzę i tworzyć nowe możliwości dla wszystkich grup wiekowych; |
|
93. |
zwraca uwagę, że poprawa stanu ochrony zasobów rybnych zwiększyła produktywność rybaków i ich średnie wynagrodzenia, a także doprowadziła do zmniejszenia emisji dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych; zauważa, że rybacy w coraz większym stopniu angażują się w zbiórkę wszystkich odpadów morskich, w tym między innymi zgubionych lub porzuconych narzędzi połowowych, oraz że należy uznać, wspierać i należycie wynagradzać ich wkład ekologiczny w tym zakresie; zwraca w związku z tym uwagę na możliwość wsparcia tworzenia nowych działań i dodatkowych źródeł dochodów związanych ze zbieraniem odpadów morskich oraz wsparcia wdrażania Europejskiej strategii na rzecz tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamkniętym; |
|
94. |
podkreśla, że zrównoważone zarządzanie zasobami rybnymi i ustalanie kwot połowowych zgodnie z celem, jakim jest odbudowa i zachowanie stad powyżej poziomów biomasy umożliwiających uzyskanie maksymalnego podtrzymywalnego połowu, mają kluczowe znaczenie dla stworzenia środowiska gospodarczego, w którym młodzi ludzie będą wystarczająco przeświadczeni, że warto dokonać niezbędnych inwestycji, by zostać rybakiem; |
|
95. |
podkreśla potrzebę stworzenia przez państwa członkowskie zachęt gospodarczych i infrastruktury portowej niezbędnych do właściwego zbierania i recyklingu odpadów i tworzyw sztucznych zbieranych przez młodych rybaków, dzięki którym rybacy ci mogliby uzyskiwać korzyści finansowe uzupełniające te pochodzące z głównej działalności; |
|
96. |
wzywa państwa członkowskie, aby zgodnie z art. 17 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013 w sprawie WPR przy przydzielaniu uprawnień do połowów, którymi dysponują, stosowały również kryteria związane z wiekiem; |
|
97. |
wyraża zadowolenie z faktu, że nowy EFMRA na lata 2021–2027 zapewni pomoc i wsparcie młodym rybakom, którzy po raz pierwszy kupują statek lub angażują się w przedsiębiorstwo rybackie; podkreśla potrzebę przyciągnięcia młodych ludzi nie tylko do rybołówstwa morskiego, ale także do zarządzania przedsiębiorstwami rybackimi i akwakultury, co pozwoli zapewnić wymianę pokoleń w całym sektorze; wzywa państwa członkowskie do promowania tej wymiany poprzez usuwanie barier i wspieranie osób, które chcą rozpocząć karierę w sektorze rybołówstwa, oraz do rozwiązania problemów takich jak wysokie początkowe koszty rozpoczęcia działalności gospodarczej, metody przydziału uprawnień do połowów, niestabilność dochodów, równouprawnienie płci i niepewność co do czasu trwania kariery; |
|
98. |
przypomina o konieczności przyznania odpowiednich środków w celu zapewnienia sektorowi i jego pracownikom rekompensaty gospodarczej i społecznej w celu zrównoważenia nakładanych środków ochrony zasobów lub pomocy w tymczasowym zaprzestaniu działalności w celu zarządzania zasobami, jako środka służącego ochronie dochodów z rybołówstwa; proponuje w związku z tym, aby w ramach EFMRA wspierano utworzenie funduszu kompensacji wynagrodzeń, który obejmowałby wszystkie utracone zarobki i obejmował okresy, w których obowiązuje zakaz połowów, oraz aby okresy te były traktowane jako rzeczywisty czas pracy do celów świadczeń emerytalnych i innych świadczeń z tytułu zabezpieczenia społecznego; popiera ponadto ustanowienie gwarantowanej płacy minimalnej; |
|
99. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania działań na rzecz dialogu społecznego między stronami, w szczególności w następujących dziedzinach: a) szkolenie młodych przedsiębiorców z sektora rybołówstwa; b) doskonalenie zawodowe i podnoszenie kwalifikacji z myślą o zrównoważonym rybołówstwie; c) szerzenie wiedzy na temat dobrych praktyk połowowych; d) bezpieczeństwo i ochrona życia ludzkiego na morzu; e) zdrowie i bezpieczeństwo pracowników na pokładzie; |
|
100. |
zwraca uwagę, że inwestycje w wymianę pokoleniową powinny pozostać priorytetowym zadaniem Unii Europejskiej, że jednym z głównych sukcesów naszego wspólnego projektu jest samowystarczalność żywnościowa oraz że stopniowe starzenie się rybaków stanowi realne zagrożenie w tym kontekście; |
|
101. |
uważa, że przedmiotem szczególnej uwagi i wsparcia powinno być łodziowe rybołówstwo przybrzeżne prowadzone na małą skalę, potencjalnie mniej drapieżne i bardziej zrównoważone nie tylko pod względem biologicznego zarządzania zasobami, ale także ze społeczno-gospodarczego punktu widzenia; |
|
102. |
zwraca uwagę, że wymiana pokoleń, obejmująca napływ do sektora dobrze wyszkolonych rybaków dysponujących wiedzą z zakresu najnowszych technologii, procedur i metod zapewniania trwałości zasobów, jest również sposobem, w jaki UE może przyczynić się do globalnego ruchu na rzecz zwalczania, ograniczania i eliminowania połowów NNN; |
|
103. |
uważa, że wymiana pokoleń i dywersyfikacja działalności nadal stanowią wyzwanie, w związku z czym w ramach EFMRA należy podjąć działania na rzecz promowania szkolenia zawodowego i rozwoju kariery zawodowej, a także zwiększenia dochodów i bezpieczeństwa zatrudnienia; |
|
104. |
zwraca uwagę na konieczność poprawy wizerunku sektora, w tym roli kobiet, warunków pracy, życia i bezpieczeństwa na pokładzie w celu przyciągnięcia nowych pokoleń, a także na konieczność poprawy procedur uznawania świadectw połowowych w związku z istniejącymi przeszkodami dla swobody przemieszczania się rybaków między państwami członkowskimi oraz zwraca uwagę na zapotrzebowanie na siłę roboczą w tym sektorze, gdyż są to czynniki będące przyczyną najmowania do pracy rybaków z państw spoza UE, którzy są w niektórych przypadkach zatrudniani nielegalnie; |
|
105. |
uważa, że zgodnie z opinią Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie społecznego wymiaru rybołówstwa zasadnicze znaczenie ma opracowanie ogólnych zasad i praktycznych wytycznych dla sprawiedliwych usług na rynku pracy w sektorze rybołówstwa, ponieważ rybacy spoza UE są istotni dla utrzymania działalności w tym sektorze w kilku regionach; podkreśla w związku z tym, że Komisja i państwa członkowskie powinny propagować wytyczne dotyczące godnego zatrudnienia rybaków migrujących opracowane w 2020 r. przez europejskich partnerów społecznych w sektorze rybołówstwa; |
|
106. |
apeluje do Komisji i Rady UE o korzystanie z polityki handlowej, aby zapewnić stosowanie podobnych norm zrównoważonego rozwoju środowiskowego i społecznego zarówno do podmiotów europejskich, jak i zagranicznych, i o otwieranie rynku wewnętrznego wyłącznie na produkty zgodne z wymogami; zauważa, że w przeciwnym razie UE, nagradzając tych, którzy niewiele zrobili dla zrównoważonego rozwoju zasobów rybnych i sprawiedliwego traktowania rybaków, wysłałaby wspólnocie międzynarodowej niewłaściwy sygnał; |
|
107. |
potępia sytuację, w której rybacy są w praktyce pozbawieni prawa do głosowania, w tym w wyborach do Parlamentu Europejskiego, ponieważ przebywają na pełnym morzu; wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, aby członkowie załóg, którzy są obywatelami UE i znajdują się na pokładzie, byli w stanie skutecznie głosować w różnych procedurach wyborczych; |
|
108. |
zauważa, że łodziowe rybołówstwo przybrzeżne prawdopodobnie pozwala rybakom zachować lepszą równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, w związku z czym podkreśla, że należy promować ramy regulacyjne chroniące rybołówstwo łodziowe; |
|
109. |
postuluje wdrożenie nowych programów spójności społecznej; z zadowoleniem przyjmuje projekty pilotażowe dotyczące dochodu podstawowego na obszarach przybrzeżnych UE o najniższym PKB na mieszkańca, w tym w regionach najbardziej oddalonych; |
|
110. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby zwiększały w Europie – zwłaszcza w wśród młodszych pokoleń, w tym w szkołach i agencjach pośrednictwa pracy – świadomość społeczną na temat znaczenia działalności połowowej jako sektora rozwoju kariery zawodowej; podkreśla również wkład rybaków w zaopatrzenie w żywność w Europie, w ochronę i zachowanie oceanów i życia morskiego oraz kulturę i styl życia społeczności przybrzeżnych, a tym samym w walkę z uprzedzeniami, jakoby rybacy byli drapieżnikami zainteresowanymi wyłącznie eksploatacją zasobów i niezważającymi na to, co przyniesie przyszłość; |
|
111. |
przypomina, że europejskie floty spełniają jedne z najsurowszych standardów na świecie pod względem bezpieczeństwa, warunków pracy, miejsc pracy wymagających wysokich kwalifikacji, ochrony środowiska i różnorodności biologicznej, a także zmniejszają do minimum pozostawiany przez siebie ślad, a poprzez udzielanie wsparcia i pomocy na rzecz rozwoju nowych technologii nadzoru i ciągłe dostosowania do nowych i wymagających przepisów dowiodły, iż traktują te kwestie priorytetowo, a we wspólnej polityce rybołówstwa przez dziesięciolecia uwzględniano konieczność racjonalnego gospodarowania gatunkami, choć europejskie strategie polityczne wciąż wymagają usprawnień; |
|
112. |
zachęca Komisję Europejską do opracowania, we współpracy z państwami członkowskimi i ich regionami przybrzeżnymi, zdecydowanej strategii promowania europejskich ryb, wraz z odpowiednim wsparciem finansowym, przy skupieniu się w szczególności na gatunkach mniej poszukiwanych i o mniejszej wartości handlowej, w celu zwiększenia ich wartości, a jednocześnie zapobieżenia skoncentrowaniu nakładu połowowego na tych gatunkach, które mają większą wartość i w związku z tym są bardziej narażone na przełowienie; |
|
113. |
podkreśla znaczenie zwiększenia inwestycji w badania naukowe, modernizację i innowacje, które będą korzystne dla młodych rybaków i społeczności nadbrzeżne; |
|
114. |
podkreśla, że należy propagować i wspierać dekarbonizację floty rybackiej, która obecnie zależy w 100 % od paliw kopalnych, aby sektor rybołówstwa mógł faktycznie wnieść wkład w realizację Europejskiego Zielonego Ładu i aby pomóc młodym pokoleniem w dostępie do sektora rybołówstwa za pomocą innowacyjnych inicjatyw; |
|
115. |
uznaje rybaków za dostawców żywności i podstawowych pracowników, którzy nawet podczas katastroficznych zdarzeń, takich jak pandemia COVID-19, nadal zapewniali w trudnych warunkach codzienne wyładunki; podkreśla znaczące skutki gospodarcze i społeczne pandemii COVID-19 oraz potrzebę przeznaczenia przez państwa członkowskie wystarczających środków z funduszy europejskich na wsparcie utrzymania i tworzenia miejsc pracy w sektorze rybołówstwa i w niebieskiej gospodarce; |
|
116. |
zwraca uwagę na wpływ wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z UE na sektor rybołówstwa, w szczególności w regionach przybrzeżnych, na których działają dotknięte floty rybackie; zaznacza, że skutki te będą dotyczyć nie tylko statków i rybaków, lecz całej społeczności i zatrudnienia na tych obszarach; |
|
117. |
podkreśla w związku z tym, że wymiana pokoleń musi uwzględniać cele Europejskiego Zielonego Ładu oraz potrzebę zapewnienia transformacji cyfrowej również w niebieskiej gospodarce; zauważa, że oznacza to nie tylko przyciąganie młodych ludzi do rybołówstwa, lecz także dopilnowanie, by mieli oni odpowiednią wiedzę i właściwe wyszkolenie, oferowanie im atrakcyjnych perspektyw kariery i możliwości poprawy ich sytuacji osobistej – zwłaszcza dzięki podniesieniu i ustabilizowaniu ich dochodów – oraz przyczynienia się do spójności ich lokalnych społeczności, zwłaszcza w najbardziej odizolowanych regionach przybrzeżnych oraz w regionach z mniejszymi możliwościami zatrudnienia, oraz umożliwianie im pracy na rzecz zmian gospodarczych, społecznych i środowiskowych na tych obszarach, przy jednoczesnym wzmacnianiu roli kobiet w tym sektorze poprzez zwiększenie mobilności i możliwości zatrudnienia w całej UE bez trudności ani ograniczeń związanych z uznawaniem ich umiejętności i wyszkolenia; uważa, że wymiana pokoleń nie może prowadzić do starć między pokoleniami i powinna obejmować rybaków w każdym wieku, zapewniając równowagę w transformacji ekologicznej i cyfrowej, aby nie dopuścić do utraty spuścizny doświadczenia; |
|
118. |
przypomina, że kolejne pokolenie europejskich rybaków przyczyni się nie tylko do zwiększenia w przyszłości konkurencyjności unijnego sektora rybołówstwa, ale również do zapewnienia dostaw żywności w Europie w nadchodzących latach; |
|
119. |
wzywa Komisję do zajęcia się w następnym sprawozdaniu w sprawie wdrażania WPRyb aspektami i żądaniami zawartymi w niniejszej rezolucji; |
|
120. |
stwierdza, że dzięki tej rezolucji mamy niepowtarzalną okazję, aby docenić tych, którzy będą przyszłością strategicznie istotnego europejskiego sektora rybołówstwa, oraz pokazać Europie, jaką drogą należy podążać: więcej młodych rybaków, lepsze rybołówstwo i lepsze praktyki; |
o
o o
|
121. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Komitetowi Społeczno-Ekonomicznemu, Komitetowi Regionów oraz rządom i parlamentom państw członkowskich. |
(1) Dz.U. L 25 z 31.1.2017, s. 12.
(2) Dz.U. L 354 z 28.12.2013, s. 22.
(3) Dz.U. C 14 z 15.1.2020, s. 67.
(4) Dz.U. C 285 z 29.8.2017, s. 150.
(5) https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Fishery_statistics#The_factors_of_production
(6) https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3217494/10166544/KS-02-19%E2%80%91681-EN-N.pdf/c701972f-6b4e-b432-57d2-91898ca94893
(7) Rozporządzenie Rady (WE) nr 1005/2008 z dnia 29 września 2008 r. ustanawiające wspólnotowy system zapobiegania nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom oraz ich powstrzymywania i eliminowania, zmieniające rozporządzenia (EWG) nr 2847/93, (WE) nr 1936/2001 i (WE) nr 601/2004 oraz uchylające rozporządzenia (WE) nr 1093/94 i (WE) nr 1447/1999, Dz.U. L 286 z 29.10.2008, s. 1.
(8) Na podstawie stosunku liczby statków powyżej 25 lat do całkowitej liczby statków: https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/submitViewTableAction.do
(9) https://ec.europa.eu/fisheries/facts_figures_en?qt-facts_and_figures=2
(10) https://ec.europa.eu/eurostat/cache/RCI/#?vis=outermost.population&lang=en
(11) Dz.U. L 131 z 28.5.2009, s. 114.
(12) Dz.U. L 34 z 9.2.1998, s. 1.
(13) Decyzja Rady (UE) 2015/799 z dnia 18 maja 2015 r. upoważniająca państwa członkowskie do zostania stronami, w interesie Unii Europejskiej, Międzynarodowej konwencji Międzynarodowej Organizacji Morskiej o wymaganiach w zakresie wyszkolenia, wydawania świadectw oraz pełnienia wacht dla załóg statków rybackich. Dz.U. L 127 z 22.5.2015, s. 20.
(14) Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (Dz.U. L 255 z 30.9.2005, s. 22).
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/84 |
P9_TA(2021)0387
Plany i działania mające na celu przyspieszenie transformacji ku innowacjom bez wykorzystywania zwierząt w badaniach naukowych, testach regulacyjnych i edukacji
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. w sprawie planów i działań mających na celu przyspieszenie transformacji ku innowacjom bez wykorzystywania zwierząt w badaniach naukowych, testach regulacyjnych i edukacji (2021/2784(RSP))
(2022/C 117/08)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając art. 13 i 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/63/UE z dnia 22 września 2010 r. w sprawie ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych (1), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów („rozporządzenie REACH”) (2), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (3), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 528/2012 z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie udostępniania na rynku i stosowania produktów biobójczych (4), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczące produktów kosmetycznych (5), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 maja 2018 r. w sprawie ogólnoświatowego zakazu testowania kosmetyków na zwierzętach (6), |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z 15 marca 2021 r. pt. „Unijna strategia w zakresie zrównoważonych chemikaliów: czas na rezultaty” (6941/21), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji z 5 lutego 2020 r. pt. „Sprawozdanie z 2019 r. dotyczące informacji statystycznych na temat wykorzystania zwierząt do celów naukowych w państwach członkowskich Unii Europejskiej w latach 2015–2017” (COM(2020)0016), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 30 września 2020 r. w sprawie nowej europejskiej przestrzeni badawczej (EPB) na rzecz badań naukowych i innowacji (COM(2020)0628), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 25 listopada 2020 r. w sprawie strategii farmaceutycznej dla Europy (COM(2020)0761), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 11 grudnia 2019 r. zatytułowany „Europejski Zielony Ład” (COM(2019)0640), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 27 maja 2020 r. zatytułowany „Decydujący moment dla Europy: naprawa i przygotowanie na następną generację” (COM(2020)0456), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 lipca 2020 r. w sprawie strategii w zakresie chemikaliów na rzecz zrównoważoności (7), |
|
— |
uwzględniając specjalne badanie Eurobarometr nr 340 w sprawie nauki i technologii, |
|
— |
uwzględniając drugie sprawozdanie okresowe z konsultacji internetowych w sprawie przyszłości Europy oraz najważniejsze wnioski przedstawione w następstwie dialogów obywatelskich i konsultacji obywatelskich, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 3 czerwca 2015 r. w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Stop wiwisekcji” (C(2015)3773), |
|
— |
uwzględniając art. 132 ust. 2 i 4 Regulaminu, |
|
A. |
mając na uwadze, że w dyrektywie 2010/63/UE w sprawie ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych wyznaczono ostateczny cel polegający na tym, aby „procedury przeprowadzane na żywych zwierzętach […] zostały zastąpione tak szybko, jak tylko będzie to możliwe z naukowego punktu widzenia”, oraz podkreślono, że wykorzystywanie zwierząt do takich celów powinno być brane pod uwagę wyłącznie wtedy, gdy brak jest metod niewymagających wykorzystania zwierząt; mając jednak na uwadze, że według ostatnich danych z 2018 r. od czasu wejścia w życie tej dyrektywy liczba zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych zmieniła się w niewielkim stopniu; |
|
B. |
mając na uwadze, że dyrektywa wymaga przejrzystości przy wykorzystywaniu zwierząt w nauce i ma zastosowanie do wykorzystywania zwierząt we wszystkich dziedzinach, od badań podstawowych po badania stosowane, opracowywanie leków i badania bezpieczeństwa chemikaliów; mając na uwadze, że nadal brakuje przejrzystości; mając na uwadze, że wszystkie państwa członkowskie wprowadziły ją do ustawodawstwa krajowego oraz mając na uwadze, że wszystkie sektorowe akty prawne, takie jak przepisy dotyczące produktów farmaceutycznych, żywności lub chemikaliów, muszą być zgodne z celami dyrektywy, co oznacza, że żywe zwierzęta powinno się wykorzystywać tylko wtedy, gdy nie istnieją odpowiednie alternatywy dostępne obecnie; mając na uwadze, że dostosowanie to jest niezbędne, by chronić zdrowie ludzi i zwierząt oraz środowisko; |
|
C. |
mając na uwadze, że wcześniejsze testy na zwierzętach przyczyniły się do postępów w opracowywaniu metod leczenia chorób ludzi, a także wyrobów medycznych, znieczulenia i bezpiecznych szczepionek, w tym szczepionek przeciwko COVID-19, a także odegrały rolę w dziedzinie zdrowia zwierząt; |
|
D. |
mając na uwadze, że w 2017 r. odnotowano 9,58 mln przypadków wykorzystywania zwierząt do celów naukowych; mając na uwadze, że głównym celem były badania (69 %), a następnie zastosowanie regulacyjne w celu spełnienia wymogów prawnych (23 %) i rutynowa produkcja (5 %); mając na uwadze, że spośród testów przeprowadzonych do celów regulacyjnych większość dotyczyła produktów leczniczych przeznaczonych dla ludzi (61 %), a następnie weterynaryjnych produktów leczniczych (15 %) i chemikaliów przemysłowych (11 %) (8); mając na uwadze, że w niektórych częściach UE do takich testów wykorzystuje się zwierzęta z rzędu naczelnych oraz że co roku do celów naukowych wykorzystuje się wiele innych rodzajów zwierząt; mając na uwadze, że w ciągu jednego roku na potrzeby testów na zwierzętach hoduje się i uśmierca aż do 12 mln (9) zwierząt, przy czym nie są one wykorzystywane w faktycznych doświadczeniach; |
|
E. |
mając na uwadze, że zwiększa się zestaw narzędzi testowania niewymagających wykorzystywania zwierząt i może on posłużyć do lepszego zrozumienia chorób i szybszego odkrywania skutecznych metod leczenia; mając na uwadze, że do tego zestawu narzędzi należą na przykład nowa technologia „narząd na chipie”, zaawansowane symulacje komputerowe, hodowle 3-D komórek ludzkich do testowania leków oraz inne nowoczesne modele i technologie; |
|
F. |
mając na uwadze, że Wspólne Centrum Badawcze Komisji (JRC) przygotowało szereg sprawozdań zawierających wykaz i opis zaawansowanych modeli niewymagających wykorzystywania zwierząt w siedmiu kategoriach chorób, aby przyspieszyć rozwój tych technologii; mając jednak na uwadze, że unijne inicjatywy dotyczące badań naukowych, innowacji i edukacji powinny być w pełni dostosowane do priorytetów określonych w tych przeglądach; |
|
G. |
mając na uwadze, że choć formalne zachęcanie do stosowania metod niewymagających wykorzystywania zwierząt jest specyficzne dla UE, istnieją przeszkody biurokratyczne utrudniające ich akceptację, ich stosowanie nie jest właściwie egzekwowane, a finansowanie ich rozwoju jest nadal niewystarczające; |
|
H. |
mając na uwadze, że obywatele europejscy konsekwentnie opowiadają się za zaprzestaniem wykorzystywania zwierząt do celów naukowych; |
|
I. |
mając na uwadze, że w Komisji Dyrekcja Generalna ds. Środowiska, Dyrekcja Generalna ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności, Dyrekcja Generalna ds. Rynku Wewnętrznego, Przemysłu, Przedsiębiorczości i MŚP, Dyrekcja Generalna ds. Badań Naukowych i Innowacji oraz JRC są odpowiedzialne za różne aspekty badań i testów na zwierzętach, brakuje jednak formalnego mechanizmu koordynacji, który zapewniałby aktywne, spójne i oparte na synergii podejście do pełnego zastąpienia zwierząt; |
|
J. |
mając na uwadze, że Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) i Europejska Agencja Leków (EMA) wprowadziły strategie mające aktywnie ograniczać i zastępować testy na zwierzętach, ale Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA) wciąż musi wdrożyć strategię redukcji i zastąpienia oraz utrzymuje, iż konieczne są natychmiastowe ukierunkowane inwestycje, aby opracować skuteczne metody toksykologii prognostycznej niewymagające wykorzystania zwierząt i bezpośrednio wspierać cele regulacyjne; |
|
K. |
mając na uwadze, że pozytywny wpływ na dobrostan zwierząt w UE przełomowego unijnego zakazu testowania kosmetyków na zwierzętach wykazał, że stopniowe wycofywanie testów na zwierzętach jest wykonalne bez narażania na szwank rozwoju sektora kosmetycznego; mając jednak na uwadze, że nadal istnieją wymogi regulacyjne dotyczące dalszego testowania na zwierzętach pod kątem wpływu na pracowników pracujących ze składnikami chemicznymi wykorzystywanymi wyłącznie w kosmetykach oraz ich wpływu na środowisko; mając jednak na uwadze, że wyznaczenie jasnych terminów stopniowego wycofywania takich testów w UE pobudza innowacje w unijnych przedsiębiorstwach na poziomie handlu światowego i cieszy się poparciem społecznym; |
|
L. |
mając na uwadze, że zastąpienie testów na zwierzętach zaawansowanymi metodami niewymagającymi wykorzystywania zwierząt będzie konieczne, by osiągnąć ambitne cele Komisji w zakresie zdrowia i środowiska określone w planie odbudowy NextGenerationEU i w Europejskim Zielonym Ładzie, oraz mając na uwadze, że jeżeli dostępne są już zatwierdzone alternatywne metody bez wykorzystania zwierząt, muszą one mieć pierwszeństwo; |
|
M. |
mając na uwadze, że niektóre z państw członkowskich przyjęły krajowe środki wykonawcze zapewniające wysoki poziom ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych, podczas gdy inne stosują jedynie wymogi minimalne określone w dyrektywie 2010/63/UE; |
1.
wzywa Komisję do poprawy koordynacji, aby osiągnąć cel określony w dyrektywie 2010/63/UE dzięki powołaniu międzywydziałowej grupy zadaniowej wysokiego szczebla obejmującej wszystkie kluczowe dyrekcje generalne i agencje, współpracującej z państwami członkowskimi i odpowiednimi zainteresowanymi stronami z myślą o opracowaniu ogólnounijnego planu działania, którego celem będzie aktywne wycofywanie procedur wykorzystywania żywych zwierząt do celów naukowych i regulacyjnych, ich udoskonalenie i zastępowanie, tak szybko, jak jest to możliwe z naukowego punktu widzenia i bez obniżania poziomu ochrony zdrowia ludzi i środowiska, przy jednoczesnym rozwoju alternatywnych technologii i wszystkich instrumentów niezbędnych do zmian; podkreśla, że należy określić jasny i ambitny harmonogram i wykaz celów pośrednich, aby zachęcić do postępów;
2.
podkreśla, że dotychczasowe wykorzystanie badań na zwierzętach znacznie przyczyniło się do postępów w leczeniu wielu chorób u ludzi i odegrało rolę w zakresie zdrowia zwierząt, oraz podkreśla, że chociaż ostatecznym celem jest stopniowe wycofywanie wykorzystywania zwierząt do celów naukowych, metody niewymagające wykorzystania zwierząt nie są jeszcze dostępne we wszystkich obszarach badań naukowych; podkreśla też, że istnieją przypadki, w których ze względu na niedostępność metod niewymagających wykorzystania zwierząt doświadczenia na zwierzętach są nadal potrzebne do uzyskania wiedzy naukowej w procesie długiego poszukiwania skutecznego środka zaradczego w przypadku niektórych chorób; podkreśla, że Wspólne Centrum Badawcze uznaje, że silne uzależnienie od testów na zwierzętach może utrudnić postęp w niektórych dziedzinach badań nad chorobami (10), w których modele zwierzęce nie uwzględniają kluczowych cech chorób ludzkich, oraz uważa, że przejście na modele alternatywne mogłoby umożliwić nowe przełomowe rozwiązania; uznaje ponadto, że doświadczenia na zwierzętach przeprowadzane wtedy, gdy metody niewymagające wykorzystania zwierząt są niedostępne, muszą odbywać się jedynie w optymalnych warunkach, które minimalizują ból, stres i cierpienie oraz chronią dobrostan zwierząt;
3.
podkreśla, że plan działania powinien obejmować ambitne i osiągalne cele, cele w zakresie redukcji i harmonogram, które należy ustalić w ramach nadrzędnego celu redukcji i zastąpienia, aby zachęcić do zmian, wraz z konkretnymi i skoordynowanymi działaniami uzupełnionymi o wskaźniki, jak te stosowane do innych obszarów polityki UE, oraz wykorzystywać jako punkt odniesienia unijną bazę danych statystycznych ALURES, prowadząc do bezwzględnego i trwałego zmniejszenia liczby zwierząt wykorzystywanych w całej UE do celów naukowych;
4.
podkreśla, że plan ten powinien obejmować m.in. propozycje lepszego wdrażania i egzekwowania istniejących inicjatyw, w tym dobrze funkcjonujący system kontroli;
5.
podkreśla, że konieczne jest pogłębienie europejskiej przestrzeni badawczej, a plan powinien wykorzystywać badania prowadzone dotychczas w UE oraz uwzględniać mechanizmy preferencyjnego finansowania metod niewymagających wykorzystania zwierząt we wszystkich inicjatywach UE w zakresie badań naukowych i innowacji, ponieważ takie metody alternatywne wiążą się z dodatkowymi kosztami i potrzebami inwestycyjnymi; zwraca zatem uwagę na potrzebę zwiększonego i ukierunkowanego finansowania w ramach programu „Horyzont Europa” zaawansowanych modeli niewymagających wykorzystania zwierząt; wzywa Komisję, Radę i państwa członkowskie, aby udostępniły wystarczające średnio- i długoterminowe środki finansowe na szybkie opracowanie, zatwierdzenie i zastosowanie alternatywnych metod testowania zastępujących metody testowania wykorzystujące zwierzęta, zwłaszcza w przypadku kluczowych toksykologicznych punktów końcowych; wzywa Komisję do pełnego wdrożenia jej zobowiązania do grupowania substancji i stosowania ogólnych ocen ryzyka jako ważnych środków służących lepszej ochronie zdrowia ludzkiego i ograniczeniu testów na zwierzętach;
6.
wzywa Komisję, aby w porozumieniu z właściwymi agencjami, w szczególności ECHA i EFSA, wyznaczyła cele w zakresie redukcji poprzez bardziej proaktywne wdrażanie obowiązujących przepisów dotyczących bezpieczeństwa chemikaliów i innych produktów, a także by wspierała cele w zakresie redukcji poprzez wykorzystanie w pełni połączonej i interoperacyjnej unijnej bazy danych bezpieczeństwa chemicznego; przypomina, że art. 13 rozporządzenia REACH wymaga aktualizacji wymogów dotyczących metod testowania niezwłocznie po udostępnieniu metod niewymagających wykorzystania zwierząt;
7.
podkreśla, że w realizację planu może być aktywnie zaangażowany sektor prywatny, w szczególności przedsiębiorstwa chcące przejść na modele niewymagające wykorzystania zwierząt, a także przedsiębiorstwa typu start-up, które rozwijają i doskonalą takie modele poprzez udział we wspólnych podejściach do stopniowej rezygnacji z testów na zwierzętach; uważa, że organy rządowe muszą odgrywać rolę koordynującą i nawiązać pozytywny i konstruktywny dialog z sektorem, co umożliwi oddolne rozwiązania; apeluje o lepiej skoordynowane, międzysektorowe i ogólnounijne podejście we wszystkich państwach członkowskich i wszystkich agencjach UE, w tym za sprawą międzysektorowego Europejskiego Partnerstwa na rzecz Alternatywnego Podejścia do Testów na Zwierzętach;
Kształcenie i szkolenie
|
8. |
wzywa Komisję, aby współpracowała z państwami członkowskimi z myślą o nadawaniu priorytetu działaniom służącym kształceniu, szkoleniu i przekwalifikowaniu naukowców, badaczy i techników w zakresie stosowania zaawansowanych modeli niewymagających wykorzystania zwierząt i dzielenia się najlepszymi praktykami, a także nad podnoszeniem świadomości na temat zatwierdzonych modeli niewymagających wykorzystywania zwierząt zarówno wśród ekspertów ds. oceny bezpieczeństwa, jak i wśród osób zaangażowanych w ocenę wniosków dotyczących projektów i przyznawanie finansowania; |
|
9. |
podkreśla potrzebę ustawicznego szkolenia i kształcenia, tak aby w laboratoriach i wśród właściwych organów zagwarantować możliwie jak największą znajomość alternatyw i procesów; |
|
10. |
zwraca uwagę, że instytucje akademickie mają do odegrania kluczową rolę w promowaniu w dyscyplinach naukowych metod alternatywnych wobec testowania na zwierzętach oraz w rozpowszechnianiu nowej wiedzy i praktyk, które są dostępne, lecz nie zawsze powszechnie stosowane; |
|
11. |
podkreśla konieczność działań w strukturach międzynarodowych, aby przyspieszyć zatwierdzanie i przyjmowanie metod alternatywnych, zapewnić transfer wiedzy i wsparcie finansowe państwom trzecim, w których naukowcy mogą nie znać metod alternatywnych, a ośrodkom badawczym może brakować niezbędnej infrastruktury badawczej; |
o
o o
|
12. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania rezolucji Radzie i Komisji. |
(1) Dz.U. L 276 z 20.10.2010, s. 33.
(2) Dz.U. L 396 z 30.12.2006, s. 1.
(3) Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 1.
(4) Dz.U. L 167 z 27.6.2012, s. 1.
(5) Dz.U. L 342 z 22.12.2009, s. 59.
(6) Dz.U. C 41 z 6.2.2020, s. 45.
(7) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0201.
(8) Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady: sprawozdanie z 2019 r. dotyczące informacji statystycznych na temat wykorzystania zwierząt do celów naukowych w państwach członkowskich Unii Europejskiej w latach 2015–2017, s. 16 (COM(2020)0016).
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52020DC0016&from=PL
(9) Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące wdrażania dyrektywy 2010/63/UE w sprawie ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych w państwach członkowskich Unii Europejskiej, s. 7 (SWD(2020)0015).
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52020DC0015&from=PL
(10) Dura, Adelaide; Gribaldo, Laura; Deceuninck, Pierre (2021): EURL ECVAM Review of non-animal models in biomedical research – Neurodegenerative Diseases (Przegląd modeli bez udziału zwierząt w badaniach biomedycznych – choroby neurodegeneracyjne). Komisja Europejska, Wspólne Centrum Badawcze (JRC) [Dataset] PID: http://data.europa.eu/89h/a8fd26ef-b113-47ab-92ba-fd2be449c7eb
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/88 |
P9_TA(2021)0388
Uznanie przemocy ze względu na płeć za nową dziedzinę przestępczości wśród wymienionych w art. 83 ust. 1 TFUE
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. zawierające zalecenia dla Komisji w sprawie uznania przemocy ze względu na płeć za nową dziedzinę przestępczości wśród wymienionych w art. 83 ust. 1 TFUE (2021/2035(INL))
(2022/C 117/09)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając art. 2 oraz art. 3 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając art. 8, 10 i 19, art. 83 ust. 1 oraz art. 225 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej art. 1–4, 6–8, 10–12, 21, 23–26, 47 i 49, |
|
— |
uwzględniając sprawozdania z monitorowania poszczególnych krajów przedstawione przez Grupę Ekspertów do spraw Przeciwdziałania Przemocy wobec Kobiet i Przemocy Domowej, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 5 marca 2020 r. pt. „Unia równości: strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025”, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 24 czerwca 2020 r. pt. „Strategia UE w zakresie praw ofiar (2020–2025)”, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 12 listopada 2020 r. pt. „Unia równości: strategia na rzecz równości osób LGBTIQ na lata 2020–2025”, |
|
— |
uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 25 listopada 2020 r. pt. „Trzeci unijny plan działania w sprawie równości płci (GAP III) – Ambitny program na rzecz równouprawnienia płci i wzmocnienia pozycji kobiet w działaniach zewnętrznych UE”, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 24 marca 2021 r. pt. „Strategia UE na rzecz praw dziecka”, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 kwietnia 2021 r. pt. „Strategia UE w zakresie zwalczania handlu ludźmi na lata 2021–2025”, |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/36/UE z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz ochrony ofiar, zastępującą decyzję ramową Rady 2002/629/WSiSW (1), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/99/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie europejskiego nakazu ochrony (2), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/29/UE z dnia 25 października 2012 r. ustanawiającą normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw oraz zastępującą decyzję ramową Rady 2001/220/WSiSW (3), |
|
— |
uwzględniając cel zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych nr 5 dotyczący równości płci, |
|
— |
uwzględniając Zalecenie Ogólne nr 33 Komitetu ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet z dnia 3 sierpnia 2015 r. w sprawie dostępu kobiet do wymiaru sprawiedliwości, |
|
— |
uwzględniając Zalecenie Ogólne nr 35 Komitetu ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet z dnia 14 lipca 2017 r. w sprawie przemocy wobec kobiet ze względu na pleć, aktualizujące Zalecenie Ogólne nr 19, |
|
— |
uwzględniając opublikowane w 2014 r. sprawozdanie Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej pt. „Violence against women: an EU-wide survey” [Przemoc wobec kobiet. Badanie na poziomie Unii Europejskiej], |
|
— |
uwzględniając opublikowane w 2021 r. sprawozdanie Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej pt. „Crime, safety and victims’ rights” [Przestępczość, bezpieczeństwo i prawa ofiar], |
|
— |
uwzględniając europejską Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, |
|
— |
uwzględniając Konwencję Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, |
|
— |
uwzględniając deklarację pekińską i pekińską platformę działania, przyjęte podczas Czwartej Światowej Konferencji w sprawie Kobiet w dniu 15 września 1995 r., oraz późniejsze dokumenty końcowe przyjęte na posiedzeniach specjalnych Organizacji Narodów Zjednoczonych Pekin + 5 (2000 r.), Pekin + 10 (2005 r.), Pekin + 15 (2010 r.) i Pekin + 20 (2015 r.), |
|
— |
uwzględniając glosariusz Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn, |
|
— |
uwzględniając uzgodnione wnioski z sześćdziesiątej piątej sesji Komisji Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Statusu Kobiet, która odbyła się w dniach 15–26 marca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając przepisy instrumentów prawnych Organizacji Narodów Zjednoczonych w dziedzinie praw człowieka, w szczególności dotyczących praw kobiet, oraz inne instrumenty Organizacji Narodów Zjednoczonych dotyczące przemocy wobec kobiet, w tym Deklarację Narodów Zjednoczonych o likwidacji przemocy wobec kobiet z dnia 20 grudnia 1993 r., |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie priorytetów oraz zarysu ram nowej polityki UE w dziedzinie walki z przemocą wobec kobiet (4), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 lutego 2014 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie zwalczania przemocy wobec kobiet (5), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 września 2017 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (6), |
|
— |
uwzględniając rezolucję z dnia 13 lutego 2019 r. w sprawie pogorszenia sytuacji w zakresie praw kobiet i równouprawnienia w UE (7), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 28 listopada 2019 r. w sprawie przystąpienia UE do konwencji stambulskiej i innych środków przeciwdziałania przemocy ze względu na płeć (8), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 listopada 2020 r. w sprawie faktycznego zakazu aborcji w Polsce (9), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 stycznia 2021 r. w sprawie perspektywy płci w okresie kryzysu związanego z COVID-19 oraz w okresie pokryzysowym (10), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 stycznia 2021 r. w sprawie europejskiej strategii na rzecz równouprawnienia płci (11), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 lutego 2021 r. w sprawie wdrożenia dyrektywy 2011/36/UE w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz ochrony ofiar (12), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 lutego 2021 r. w sprawie przyszłych wyzwań w dziedzinie praw kobiet w Europie po ponad 25 latach od uchwalenia deklaracji pekińskiej i pekińskiej platformy działania (13), |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa opublikowane dnia 10 grudnia 2018 r., |
|
— |
uwzględniając notę Organizacji Narodów Zjednoczonych pt. „COVID-19 and Ending Violence Against Women and Girls” [COVID-19 a położenie kresu przemocy wobec kobiet i dziewcząt], opublikowaną w 2020 r. (14), |
|
— |
uwzględniając opinię prawną rzecznika generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przedstawioną dnia 11 marca 2021 r. w sprawie Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, mającą na celu wyeliminowanie niepewności prawnej dotyczącej możliwości i sposobu podpisania i ratyfikowania przez Unię tej konwencji (15), |
|
— |
uwzględniając art. 47 i 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając wspólne posiedzenia Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia zgodnie z art. 58 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A9-0249/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że równość kobiet i mężczyzn jest centralną wartością Unii zapisaną w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) i uznaną w art. 23 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „Kartą”); mając na uwadze, że prawo do równego traktowania i niedyskryminacji stanowi prawo podstawowe zapisane w Traktatach i Karcie; mając na uwadze, że wyeliminowanie przemocy mężczyzn wobec kobiet i dziewcząt stanowi warunek niezbędny do osiągnięcia prawdziwej równości kobiet i mężczyzn; |
|
B. |
mając na uwadze, że art. 8 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) zobowiązuje Unię do tego, by we wszystkich swoich działaniach zmierzała do zniesienia nierówności oraz wspierania równości mężczyzn i kobiet; |
|
C. |
mając na uwadze, że przemoc ze względu na płeć, zarówno w internecie, jak i poza nim, oraz brak dostępu do odpowiedniej ochrony są najjaskrawszym przejawem dyskryminacji ze względu na płeć i stanowią naruszenie zapisanych w Karcie praw podstawowych, takich jak prawo do poszanowania godności ludzkiej, prawo do życia, prawo do integralności fizycznej i psychicznej, zakaz tortur i nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, zakaz niewolnictwa i pracy przymusowej, prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego oraz prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego; |
|
D. |
mając na uwadze, że zgodnie z art. 83 ust. 1 akapit trzeci TFUE w zależności od rozwoju przestępczości Rada może przyjąć decyzję określającą inne dziedziny szczególnie poważnej przestępczości o wymiarze transgranicznym, w związku z rodzajem lub skutkami takich przestępstw lub ze szczególną potrzebą wspólnego ich zwalczania; |
|
E. |
mając na uwadze, że przyjmując taką decyzję na mocy art. 83 ust. 1 akapit trzeci TFUE, Rada stanowi jednomyślnie po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego; |
|
F. |
mając na uwadze, że Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE) oraz Konwencja Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (zwana dalej „konwencją stambulską”) definiują przemoc wobec kobiet ze względu na płeć jako przemoc skierowaną przeciwko kobiecie ponieważ jest kobietą lub przemoc, która dotyka kobiety w nieproporcjonalnie większym stopniu; mając na uwadze, że „przemoc wobec kobiet” oznacza każdy akt przemocy ze względu na płeć, który powoduje lub może prowadzić do fizycznej, seksualnej, psychologicznej lub ekonomicznej szkody lub cierpienia kobiet, w tym również groźby takich aktów, przymus lub arbitralne pozbawianie wolności, zarówno w życiu publicznym, jak i prywatnym; |
|
G. |
mając na uwadze, że osoby LGBTIQ+ są również ofiarami przemocy ze względu na płeć z powodu swojej płci, tożsamości płciowej, ekspresji płciowej i cech płciowych; |
|
H. |
mając na uwadze, że przemoc ze względu na płeć wobec osób LGBTIQ+ obejmuje przemoc fizyczną, przemoc psychologiczną, przymusowe małżeństwa, przemoc seksualną, w tym gwałt „korekcyjny” i molestowanie seksualne, okaleczanie narządów płciowych kobiet i osób interseksualnych, przymusową sterylizację osób transpłciowych i interseksualnych, tzw. przestępstwa „honorowe”, terapię konwersyjną, mowę nienawiści zarówno w internecie, jak i poza nim, nękanie i molestowanie, ubóstwo społeczno-ekonomiczne oraz akty przemocy zdarzające się w rodzinie lub gospodarstwie domowym; |
|
I. |
mając na uwadze, że zgodnie z konwencją stambulską płeć społeczno-kulturową definiuje się jako „społecznie skonstruowane role, zachowania, działania i atrybuty, które dane społeczeństwo uznaje za odpowiednie dla kobiet lub mężczyzn”, co przypomina, że wiele form przemocy wobec kobiet wynika z nierówności między kobietami a mężczyznami, jeśli chodzi o władzę; |
|
J. |
mając na uwadze, że wyrażenie „w całej ich różnorodności” używane w niniejszej rezolucji przypomina o stanowisku, zgodnie z którym kobiety, mężczyźni i osoby niebinarne należą do kategorii niejednorodnych, w tym między innymi ze względu na rasę, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub społeczne, język, religię lub przekonania, poglądy polityczne lub wszelkie inne poglądy, przynależność do mniejszości narodowej, majątek, urodzenie, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną, tożsamość płciową, ekspresję płciową lub cechy płciowe, stan zdrowia, stan cywilny, status migranta lub uchodźcy; mając na uwadze, że wyrażenie to potwierdza zobowiązanie do niepozostawiania nikogo w tyle i do osiągnięcia równego pod względem płci wymiaru Europy dla wszystkich; mając na uwadze, że bez podejścia intersekcjonalnego nie da się poczynić prawdziwych postępów w zakresie równouprawnienia płci; |
|
K. |
mając na uwadze, że przemoc ze względu na płeć jest zakorzeniona w stereotypach dotyczących płci, strukturach heteropatriarchalnych i asymetriach władzy oraz nierównościach o charakterze strukturalnym i instytucjonalnym; mając na uwadze, że przemoc ze względu na płeć dotyczy wszystkich obszarów społeczeństwa; |
|
L. |
mając na uwadze, że przemoc ze względu na płeć jest wymierzona w kobiety i dziewczęta w całej ich różnorodności oraz osoby LGBTIQ+, stymulowana żądzą ukarania osób postrzeganych jako wykraczające poza społeczne normy hierarchii płci, ekspresji płciowej i binarnych systemów podziału płci; mając na uwadze, że celem przemocy ze względu na płeć jest ustanowienie, narzucenie lub utrwalenie nierówności płci oraz wzmocnienie norm i stereotypów dotyczących płci; |
|
M. |
mając na uwadze, że EIGE definiuje kobietobójstwo jako zabójstwo kobiet i dziewcząt ze względu na ich płeć; mając na uwadze, że kobietobójstwo może przybierać rozmaite formy, w tym morderstw kobiet w wyniku przemocy w związkach intymnych, zabójstw kobiet i dziewcząt ze względu na ich płeć, orientację seksualną, tożsamość płciową, ekspresję płciową lub cechy płciowe, a także okaleczania narządów płciowych kobiet i osób interseksualnych oraz tzw. „zabójstw honorowych”; mając na uwadze, że kobietobójstwo stanowi skrajny przejaw istniejących form przemocy wobec kobiet i ostateczny akt przemocy doświadczanej w nieustannej spirali przemocy; mając na uwadze, że wiele rodzajów kobietobójstwa nie jest uwzględnianych w oficjalnych danych liczbowych i pozostaje niezauważonych; |
|
N. |
mając na uwadze, że narażenie na akty przemocy w związkach intymnych, tak fizycznej, jak i seksualnej lub psychologicznej, ma poważny wpływ na dzieci i utrwala nadużycia w kolejnych pokoleniach, ponieważ dzieci będące świadkami przemocy w związkach intymnych wobec matki lub jednego z rodziców z większym prawdopodobieństwem doświadczą takiej przemocy w późniejszym życiu, zarówno w charakterze ofiar, jak i sprawców; mając na uwadze, że przepisy chroniące godność dziecka i uznające dziecko jako ofiarę w takich przypadkach odgrywają kluczową rolę w ochronie zarówno kobiet, jak i dzieci będących ofiarami; mając na uwadze, że przepisy dotyczące pieczy nad dzieckiem należy opracowywać w sposób uniemożliwiający przyznanie prawa pieczy nad dzieckiem sprawcom przemocy w związkach intymnych; |
|
O. |
mając na uwadze, że przemoc ze względu na płeć obejmuje różne typy przemocy, w tym przemoc w związkach intymnych i przemoc domową; mając na uwadze, że EIGE, podobnie jak konwencja stambulska, definiuje przemoc domową jako wszelkie akty przemocy fizycznej, seksualnej, psychologicznej lub ekonomicznej zdarzające się w rodzinie lub gospodarstwie domowym, niezależnie od biologicznych lub prawnych powiązań rodzinnych, lub między byłymi lub obecnymi małżonkami lub partnerami, niezależnie od tego, czy sprawca i ofiara dzielą miejsce zamieszkania, czy nie; |
|
P. |
mając na uwadze, że przemoc ze względu na płeć w internecie i molestowanie seksualne w internecie mają charakter transgraniczny; mając na uwadze, że przemoc przybierająca postać cyberprzemocy, w tym molestowanie w internecie, nękanie w internecie, cyberstalking, seksistowska mowa nienawiści, ujawnianie zdjęć o treściach seksualnych bez zgody, upublicznianie danych osobowych w celu dręczenia, kradzież tożsamości lub hakowanie w nieproporcjonalny sposób dotykają kobiety i dziewczęta; |
|
Q. |
mając na uwadze, że przemoc wobec kobiet i dziewcząt stanowi jedno z najbardziej rozpowszechnionych naruszeń praw kobiet w Europie; mając na uwadze, że badania prowadzone przez Unię wykazały, że jedna na trzy kobiety w Unii (co stanowi 62 mln kobiet) po ukończeniu 15. roku życia doświadczyła w swoim życiu przemocy fizycznej lub seksualnej, a co druga kobieta (55 %) doświadczyła molestowania seksualnego; mając na uwadze, że Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podaje, że na całym świecie prawie jedna trzecia kobiet (27 %) w wieku 15–49 lat pozostających w związku zgłosiła, że padła ofiarą jakiejś formy przemocy fizycznej lub seksualnej ze strony partnera; mając na uwadze, że WHO podaje, że sprawcami aż 38 % wszystkich morderstw kobiet na świecie są ich partnerzy; |
|
R. |
mając na uwadze, że brakuje aktualnych, kompleksowych i porównywalnych zdezagregowanych danych dotyczących wszystkich form przemocy ze względu na płeć w całej Unii; mając na uwadze, że brak porównywalnych danych wynika również z braku harmonizacji definicji związanych z przemocą ze względu na płeć; mając na uwadze, że kompleksowe i porównywalne zdezagregowane dane są nieodzowne do dokumentowania przemocy ze względu na płeć oraz jej przyczyn; mając na uwadze, że Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej opublikowała swoje ostatnie badanie na temat przemocy wobec kobiet w 2014 r., a nowsze dane nie są dostępne; |
|
S. |
mając na uwadze, że przemoc ze względu na płeć powoduje ogromne koszty dla europejskich społeczeństw, zarówno pod względem utraty produkcji gospodarczej, jak i świadczenia usług, w tym opieki zdrowotnej, usług prawnych, społecznych i specjalistycznych; mając jednak na uwadze, że najwyższe koszty ponoszą ofiary przemocy ze względu na płeć, które muszą trwale żyć z emocjonalnym piętnem tych traumatycznych doświadczeń; mając na uwadze, że działania Unii powinny kierować się dobrem ofiar przemocy ze względu na płeć; |
|
T. |
mając na uwadze, że na skutek kryzysu związanego z COVID-19 nastąpił dramatyczny wzrost liczby przypadków przemocy ze względu na płeć, zwłaszcza przemocy w związkach intymnych, w tym przemocy fizycznej i psychologicznej, kontroli przemocowej i przemocy w internecie; mając na uwadze, że europejskie państwa członkowskie Światowej Organizacji Zdrowia odnotowały 60-procentowy wzrost liczby zgłoszeń alarmowych od kobiet doświadczających przemocy ze strony partnera; mając na uwadze, że środki izolacji utrudniły ofiarom przemocy w związkach intymnych zwrócenie się o pomoc, ponieważ często przebywają one w izolacji ze sprawcami i mają ograniczony dostęp do usług wsparcia, a niewystarczające struktury i zasoby wsparcia pogłębiły tę już istniejącą „ukrytą” pandemię; |
|
U. |
mając na uwadze, że edukacja ma do odegrania kluczową rolę w zapobieganiu przemocy ze względu na płeć, w szczególności przez kwestionowanie negatywnych norm społecznych będących siłą napędową tego zjawiska oraz wspieranie młodzieży w rozpoznawaniu aktów tej przemocy, reagowaniu na nie i zapobieganiu im; |
|
V. |
mając na uwadze utrzymujący się niski poziom zgłaszania przypadków przemocy ze względu na płeć w Unii; mając na uwadze, że dwie trzecie ofiar przemocy ze względu na płeć nie zgłasza przypadków tej przemocy władzom (16); |
|
W. |
mając na uwadze, że według EIGE wtórna wiktymizacja, zwana również rewiktymizacją, występuje wtedy, gdy ofiara doznaje dalszych szkód nie bezpośrednio na skutek czynu zabronionego, lecz ze względu na sposób postępowania instytucji i innych osób z ofiarą; mając na uwadze, że według EIGE „wtórna wiktymizacja może być powodowana na przykład wielokrotnym kontaktem ofiary ze sprawcą, wielokrotnymi przesłuchaniami w zakresie tych samych faktów, stosowaniem nieodpowiedniego języka lub nietaktownymi uwagami wszystkich osób mających kontakt z ofiarami”; |
|
X. |
mając na uwadze, że aktów przemocy ze względu na płeć mogą dokonywać osoby znajdujące się w pozycji władzy związanej ze sprawowaniem nadzoru, w tym w zakładach karnych, placówkach zdrowia psychicznego, ośrodkach detencyjnych, placówkach opieki społecznej i obozach dla uchodźców; mając na uwadze, że przeludnienie, wysoki poziom stresu i brak prywatności również mogą prowadzić do przemocy ze względu na płeć; mając na uwadze, że dopilnowanie, by funkcjonariusze policji zostali specjalnie wyszkoleni, tak by nabyli umiejętności miękkich polegających na uważnym wysłuchaniu, zrozumieniu wszystkich kobiet, które doświadczyły przemocy ze względu na płeć, i okazywaniu im szacunku, może przyczynić się do zaradzenia problemowi niskiego poziomu zgłaszania, rewiktymizacji oraz do stworzenia bezpieczniejszego środowiska dla osób, które doświadczyły przemocy ze względu na płeć; |
|
Y. |
mając na uwadze, że zapewnienie przystępnego cenowo i bezpiecznego dostępu do niezależnego wymiaru sprawiedliwości jest niezbędne dla promowania bezpieczniejszego środowiska dla wszystkich osób, które doświadczyły przemocy ze względu na płeć; mając na uwadze, że skuteczne rozwiązanie problemu przemocy ze względu na płeć wiąże się z ustanowieniem programów szkoleń dla zaangażowanych w ten proces specjalistów, takich jak pracownicy społeczni, podmioty świadczące opiekę zdrowotną, funkcjonariusze organów ścigania, osoby zatrudnione w wymiarze sprawiedliwości, aby potrafili identyfikować przemoc ze względu na płeć, podejmować w związku z nią stosowne działania i reagować na nią; |
|
Z. |
mając na uwadze, że poziom karalności sprawców przemocy wobec kobiet, w szczególności przemocy seksualnej, w tym gwałtu i napaści na tle seksualnym, jest niedopuszczalnie niski we wszystkich państwach członkowskich, co ukazuje systematyczne braki w sposobie postępowania organów ścigania w odniesieniu do przemocy ze względu na płeć, oraz mając na uwadze, że sytuacja ta skutkuje następnie rozpowszechnieniem kultury bezkarności i wywiera istotny negatywny wpływ na równouprawnienie płci i zwalczanie przemocy ze względu na płeć; |
|
AA. |
mając na uwadze, że przemoc seksualna stanowi element nieustannej spirali dyskryminacji i przemocy ze względu na płeć, które mają ścisły związek z utrzymującymi się nierównościami i szerszymi atakami na równouprawnienie płci oraz prawa człowieka kobiet i dziewcząt; |
|
AB. |
mając na uwadze, że konwencja stambulska stanowi najbardziej wszechstronny instrument w Europie służący zwalczaniu określonych form przemocy mężczyzn wobec kobiet i dziewcząt oraz przemocy domowej; mając na uwadze, że konwencja stambulska ustanawia kompleksowe ramy środków prawnych i politycznych służących zapobieganiu takiej przemocy, wspieraniu ofiar i karaniu sprawców; |
|
AC. |
mając na uwadze, że kampanie dezinformacyjne podważające równość płci blokują też postęp w kwestii eliminacji przemocy wobec kobiet, jak miało to miejsce w odniesieniu do konwencji stambulskiej, budząc sprzeciw opinii publicznej i prowadząc do godnych ubolewania decyzji politycznych w niektórych państwach członkowskich; |
|
AD. |
mając na uwadze, że konwencję stambulską podpisały wszystkie państwa członkowskie, a 21 dokonało jej ratyfikacji; mając na uwadze, że Bułgaria, Czechy, Węgry, Łotwa, Litwa i Słowacja nie ratyfikowały jeszcze konwencji stambulskiej; mając na uwadze oświadczenie Polski dotyczące zamiaru wypowiedzenia konwencji stambulskiej; mając na uwadze niechlubny precedens w postaci wypowiedzenia konwencji stambulskiej przez Turcję; mając na uwadze, że Unia nie ratyfikowała jeszcze konwencji stambulskiej; |
|
AE. |
mając na uwadze, że naruszenia praw kobiet mają charakter międzynarodowy, ogólnoeuropejski i transgraniczny; mając na uwadze, że kobiety i dziewczęta w Europie oraz inne ofiary przemocy ze względu na płeć nie są objęte takim samym poziomem ochrony przed przemocą w Unii ze względu na różnice między krajowymi ramami legislacyjnymi oraz mechanizmami ochrony i zapobiegania; |
|
AF. |
mając na uwadze, że działania Unii mające na celu wyeliminowanie przemocy wobec kobiet i dziewcząt oraz innych form przemocy ze względu na płeć wymagają, aby Komisja prowadziła kilka równoległych akcji, zarówno ustawodawczych, jak i nieustawodawczych, w tym przedstawiła wniosek w sprawie określenia przemocy ze względu na płeć jako dziedziny przestępczości spełniającej kryteria określone w art. 83 ust. 1 TFUE, a jednocześnie przedstawiła wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie przemocy ze względu na płeć, przyjmując ten artykuł za podstawę prawną; |
|
AG. |
mając na uwadze, że zwalczanie przemocy ze względu na płeć stanowi kluczowy priorytet unijnej strategii na rzecz równouprawnienia płci oraz działań zewnętrznych Unii; mając na uwadze, że w swoim programie prac na 2021 r. Komisja zapowiedziała nowy wniosek ustawodawczy mający na celu zapobieganie przemocy ze względu na płeć i zwalczanie jej w oparciu o art. 82, 83 i 84 TFUE, a także specjalny wniosek w sprawie rozszerzenia zawartego w art. 83 ust. 1 akapit drugi TFUE wykazu dziedzin szczególnie poważnej przestępczości o wymiarze transgranicznym, tak aby uwzględnić w nim wszelkie formy przestępstw z nienawiści i mowę nienawiści; mając na uwadze, że zwalczanie przemocy ze względu na płeć stanowi jeden z priorytetów przewodniczącej Komisji (17); |
Przyczyny i skutki przemocy ze względu na płeć oraz zapewnienie całościowego podejścia do zapobiegania tej przemocy
|
1. |
potępia wszelkie formy przemocy wobec kobiet i dziewcząt w całej ich różnorodności oraz inne formy przemocy ze względu na płeć, takie jak przemoc wobec osób LGBTIQ+ ze względu na płeć, tożsamość płciową, ekspresję płciową lub cechy płciowe, które to zjawiska uznaje się za odnoszące się do różnych aktów przemocy zarówno w internecie, jak i poza nim, które prowadzą, lub mogą prowadzić, do powstania szkody fizycznej, seksualnej, psychologicznej lub ekonomicznej lub cierpienia; |
|
2. |
podkreśla, że ze względu na środki izolacji i ograniczania kontaktów personalnych w okresie pandemii COVID-19 zaobserwowano niepokojący wzrost liczby przypadków przemocy ze względu na płeć, której ofiarą padają kobiety i dziewczęta w całej Unii, w tym przemocy w związkach intymnych, przemocy fizycznej, seksualnej, ekonomicznej i psychologicznej, kontroli przemocowej i cyberprzemocy, co powoduje ogromne zapotrzebowanie na usługi wsparcia dla ofiar; |
|
3. |
nalega, aby w kontekście przemocy wobec kobiet definicja „kobiet” obejmowała dziewczęta poniżej 18. roku życia; |
|
4. |
potępia kobietobójstwo jako najbardziej skrajną formę przemocy ze względu na płeć wobec kobiet i dziewcząt; podkreśla, że kobietobójstwo stanowi bardzo poważne naruszenie praw człowieka i że na poziomie Unii należy opracować plan zapobiegania przemocy i zwalczania jej, a także wykrywania sytuacji zagrożenia oraz wspierania i ochrony ofiar; |
|
5. |
podkreśla, że przemoc wobec kobiet i inne formy przemocy ze względu na płeć są nadal objęte milczeniem, a są wynikiem ciągle dającego się zauważyć historycznie nierównego dostępu do władzy i środków, a także nierównego ich podziału, co doprowadziło do zdominowania i dyskryminacji kobiet przez mężczyzn, a także przemocy skierowanej przeciwko osobom LGBTIQ+ mającej przemożny wpływ na ofiary tej przemocy, ich rodziny i społeczności; |
|
6. |
z zadowoleniem przyjmuje ruch #MeToo, będący symbolem głosu kobiet łamiących mur milczenia wokół molestowania seksualnego i przemocy seksualnej wobec kobiet w całej ich różnorodności we wszystkich grupach wiekowych, sektorach i lokalizacjach; potępia fakt, że w niektórych państwach ofiary molestowania seksualnego i przemocy seksualnej coraz częściej są oskarżane o zniesławienie, a nawet na tej podstawie skazywane, co prowadzi do powstania efektu mrożącego, rewiktymizacji i uciszania kobiet, które odważą się mówić o tym, co je spotkało; |
|
7. |
uznaje, że postępy poczynione w kierunku równości są wynikiem trudnej feministycznej walki z globalnym uciskiem kobiet i dziewcząt; |
|
8. |
podkreśla, że sytuację tę pogarszają nierówności społeczne i gospodarcze, a także znaczne zmniejszenie dostępnego finansowania, zwłaszcza w czasach kryzysów, które doprowadziły do różnic w wynagrodzeniach i emeryturach kobiet i mężczyzn, feminizacji niepewnego zatrudnienia i do bardziej niestabilnych warunków życia kobiet; podkreśla, że te nierówności i zaburzenia równowagi władzy mają charakter przekrojowy i globalny, są powszechne na całym terytorium Unii i nie ograniczają się do konkretnych państw członkowskich; |
|
9. |
podkreśla, że sztywne normy dotyczące płci oparte na stereotypach patriarchalnych przyczyniają się do dyskryminacji i podległości kobiet, w tym lesbijek, kobiet biseksualnych, transpłciowych i interseksualnych, prowadzą do większego narażenia na przemoc ze względu na płeć osób, które nie wpisują się w te stereotypy, a także przyczyniają się do niewidoczności przemocy doświadczanej przez gejów oraz mężczyzn biseksualnych i interseksualnych; |
|
10. |
podkreśla znaczenie uwzględnienia i promowania – w drodze edukacji – równego statusu i stosunków władzy między mężczyznami i kobietami oraz między chłopcami i dziewczętami oraz wyeliminowania uprzedzeń i związanych z płcią stereotypów prowadzących do szkodliwych norm społecznych dotyczących płci; ubolewa z powodu wysokiej liczby przypadków przemocy skierowanej przeciwko kobietom w całej ich różnorodności, w tym przeciwko lesbijkom, kobietom biseksualnym, transpłciowym, a także osobom transpłciowym, interseksualnym i niebinarnym; |
|
11. |
podkreśla szeroki zakres skutków psychicznych, jakie przemoc ze względu na płeć wywołuje u ofiar, łącznie ze stresem, poczuciem braku bezpieczeństwa lub bezbronności, problemami z koncentracją, niepokojem, atakami paniki, izolacją społeczną, niską samooceną, depresją, zespołem stresu pourazowego, brakiem zaufania i poczucia kontroli, a także strachem, lub nawet myślami samobójczymi; podkreśla znaczenie świadczenia usług w zakresie zdrowia psychicznego dla ofiar tych przestępstw – usług, które często są również świadczone przez organizacje pozarządowe i podmioty społeczeństwa obywatelskiego; |
|
12. |
przypomina, że przemoc ze względu na płeć ma również skutki społeczne, gospodarcze i demokratyczne, takie jak brak dostępu do zatrudnienia, izolacja, wycofanie z życia publicznego lub pozbawienie środków materialnych lub finansowych, które to skutki wzmacniają niekorzystną pozycję kobiet; podkreśla, że przemoc ze względu na płeć jest stosowana jako forma kontroli przemocowej nad kobietami, która uniemożliwia równość kobiet i mężczyzn, mobilność społeczną, upodmiotowienie ekonomiczne kobiet i wykonywanie przez nie praw przysługujących im jako obywatelkom Unii, w tym pełne uczestnictwo w życiu obywatelskim i swobodny rozwój własnego życia bez doświadczania przemocy; |
|
13. |
podkreśla szkodliwe skutki ekonomiczne, jakie przemoc ze względu na płeć i wynikające z niej problemy w zakresie zdrowia psychicznego mogą mieć dla ofiar, w tym ich zdolności do poszukiwania zatrudnienia, a także obciążenie finansowe, jakie ponoszą w związku z podjęciem kroków prawnych, oraz zwraca uwagę, że szacowane roczne koszty społeczne związane z przemocą ze względu na płeć (290 mld EUR, przy czym koszty cybernękania i cyberstalkingu osiągają kwotę między 49 a 89,3 mld EUR) przekraczają szacowane roczne koszty szczególnie poważnych przestępstw wymienionych w art. 83 ust. 1 akapit drugi TFUE (18); |
|
14. |
podkreśla, że konwencja stambulska pozostaje międzynarodowym standardem i kluczowym narzędziem eliminowania przemocy ze względu na płeć dzięki stosowaniu całościowego i skoordynowanego podejścia, które stawia prawa ofiar w centrum uwagi i zajmuje się tymi kwestiami z wielu perspektyw; ponawia swój apel o zakończenie procesu ratyfikacji konwencji stambulskiej przez Unię w oparciu o szeroką akcesję oraz podkreśla wagę ratyfikacji konwencji przez Bułgarię, Czechy, Węgry, Łotwę, Litwę i Słowację; z zaniepokojeniem odnotowuje podejmowane w niektórych państwach członkowskich próby rozpowszechniania dezinformacji na temat konwencji stambulskiej, takie jak zaprzeczanie istnieniu przemocy ze względu na płeć; potępia coraz większe upowszechnienie się takiej dezinformacji w Europie, które przyczynia się do trudności związanych z ochroną praw kobiet; |
|
15. |
zwraca uwagę, że konwencję stambulską należy rozumieć jako minimalną normę na rzecz wyeliminowania przemocy ze względu na płeć oraz że Unia powinna dążyć do jeszcze bardziej zdecydowanych i skuteczniejszych środków ustawodawczych w tej kwestii; przypomina, że takie nowe środki ustawodawcze powinny być w każdym wypadku spójne z prawami i obowiązkami określonymi w konwencji stambulskiej i stanowić dopełnienie procesu jej ratyfikacji; wzywa państwa członkowskie, by uwzględniły zalecenia Grupy Ekspertów do spraw Przeciwdziałania Przemocy wobec Kobiet i Przemocy Domowej i udoskonaliły swoje ustawodawstwo krajowe w celu jego lepszego dostosowania do postanowień konwencji stambulskiej z myślą o zapewnieniu właściwego wdrożenia i egzekwowania; |
|
16. |
zwraca uwagę, że ataki na prawa kobiet i dziewcząt i równouprawnienie płci negatywnie wpływają na zwalczanie przemocy ze względu na płeć; potępia działania ruchów antygenderowych i antyfeministycznych w Europie i na świecie, które systematycznie atakują prawa kobiet i osób LGBTIQ+, w tym prawa seksualne i reprodukcyjne, oraz których celem jest uchylenie obowiązujących przepisów zapewniających ich ochronę, co zagraża poszanowaniu praw człowieka i praworządności; potępia wszelką dezinformację umyślnie rozpowszechnianą na temat konwencji stambulskiej oraz innych narzędzi i inicjatyw na rzecz zwalczania przemocy wobec kobiet w Unii, gdyż dezinformacja ta utrudnia ochronę kobiet przed przemocą; wzywa Komisję do dopilnowania, by organizacje społeczeństwa obywatelskiego otrzymujące wsparcie i finansowanie z Unii nie promowały dyskryminacji ze względu na płeć; |
|
17. |
wzywa Komisję do zwiększenia i zagwarantowania długoterminowego finansowania przeznaczonego na zapobieganie przemocy wobec kobiet i dziewcząt oraz innym formom przemocy ze względu na płeć i zwalczanie ich za pośrednictwem programu „Obywatele, równość, prawa i wartości”, w tym wsparcia dla organizacji schronisk i innych organizacji społeczeństwa obywatelskiego prowadzących działalność w tym obszarze; podkreśla znaczenie zastosowania punktów odniesienia i wskaźników w celu pomiaru postępów; |
|
18. |
podkreśla istnienie istotnych różnic między definicją prawną i traktowaniem przemocy ze względu na płeć w poszczególnych państwach członkowskich; zwraca uwagę, że sytuacja ta znacznie utrudnia realizację działań ustawodawczych Unii mających na celu zwalczanie przemocy ze względu na płeć, w tym dyrektyw 2012/29/UE, 2011/36/UE i 2011/99/UE; |
|
19. |
podkreśla znaczenie działań zapobiegawczych na rzecz zwalczania przemocy wobec kobiet i dziewcząt; zauważa, że w ramach tych działań potrzebne jest bardziej skoncentrowane podejście w całym wymiarze sprawiedliwości oraz w szkołach i opiece zdrowotnej w celu minimalizowania ryzyka przemocy i zapobiegania jej; |
|
20. |
domaga się działań mających na celu zajęcie się podstawowymi przyczynami różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn, w tym przeciwdziałania seksizmowi, patriarchalnym normom, stereotypom i wartościom dotyczącym płci; ubolewa z powodu braku badań i wiedzy będących fundamentem skutecznego kształtowania polityki i stanowienia prawa w obszarze zapobiegania przemocy ze względu na płeć; wzywa zatem EIGE i Eurostat do działania jako ośrodki wiedzy w dziedzinie przemocy wobec dziewcząt w Unii; podkreśla, że przemoc mężczyzn wobec kobiet zaczyna się od przemocy chłopców wobec dziewcząt; w związku z tym uważa, że działania zapobiegawcze należy rozpocząć w młodym wieku; podkreśla, że równouprawnienie płci powinno zajmować centralne miejsce w edukacji i apeluje o środki edukacyjne skierowane do młodych ludzi i realizowane wraz z nimi, w tym informacje dostosowane do wieku, kompleksową edukację seksualną, rozwój relacji bez przemocy, szkolenia w zakresie samoobrony kobiet w kontekście wdrażania art. 12 ust. 6 konwencji stambulskiej i pkt 125 lit. g) celu strategicznego D.1 pekińskiej platformy działania, a także bardziej ogólne działania na rzecz zwalczania segregacji, nierówności płci i dyskryminacji; |
|
21. |
podkreśla, że ataki na prawa kobiet i równouprawnienie płci często stanowią jeden z wymiarów szerszego zjawiska, jakim jest pogorszenie stanu demokracji, praworządności i praw podstawowych, a w związku z tym wzywa Komisję i Radę do uwzględnienia naruszeń praw kobiet i osób LGBTIQ+ w kontekście trwających postępowań na mocy art. 7 TUE; |
|
22. |
podkreśla, że niezbędne są ogólnounijne kampanie uświadamiające, obejmujące informacje mające na celu kształtowanie wiedzy młodszych obywateli Unii w dziedzinie równości płci oraz na temat skutków przemocy ze względu na płeć w internecie i poza nim, które to kampanie wspierałyby wysiłki na rzecz zapewnienia kobietom i dziewczętom możliwości swobodnego i bezpiecznego życia we wszystkich sferach; |
|
23. |
wzywa Komisję do współpracy z państwami członkowskimi w celu zapewnienia skutecznego uwzględnienia przemocy ze względu na płeć w krajowych programach nauczania; z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji dotyczącą ogólnounijnjej kampanii w dziedzinie stereotypów płciowych w ramach strategii na rzecz równouprawnienia płci oraz zobowiązanie Komisji dotyczące „edukacji chłopców i dziewcząt od wczesnych lat na temat równouprawnienia płci i wspierania rozwoju relacji bez przemocy”, gdyż mają one kluczowe znaczenie dla skutecznego zapobiegania przemocy; |
|
24. |
podkreśla znaczenie promowania współpracy między państwami członkowskimi w podejmowaniu problemu przemocy ze względu na płeć, gdyż dzięki tej współpracy państwa członkowskie prowadzące skuteczną politykę będą mogły również podzielić się swoimi doświadczenia w drodze wymiany najlepszych praktyk; |
|
25. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do poprawy regularnej dostępności i porównywalności wysokiej jakości zdezagregowanych danych na temat wszystkich form przemocy ze względu na płeć na poziomie Unii i na poziomie krajowym oraz do harmonizacji systemów zbierania danych między państwami członkowskimi dzięki współpracy z Eurostatem, Agencją Praw Podstawowych Unii Europejskiej i EIGE; uważa, że wysokiej jakości dane będą niezbędne do określenia jasnych i wymiernych celów na rzecz wyeliminowania przemocy ze względu na płeć; z zadowoleniem przyjmuje ogłoszenie nowego ogólnounijnego badania Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej na temat częstotliwości występowania wszystkich form przemocy wobec kobiet i tendencji w tym zakresie; |
|
26. |
podkreśla, że w celu lepszego zrozumienia przemocy ze względu na płeć w Unii należy zapewnić, aby w ramach gromadzenia danych na poziomie interwencji organów ścigania uwzględniane były co najmniej następujące kategorie: a) płeć ofiary; b) płeć sprawcy; c) związek między ofiarą i sprawcą; d) istnienie wymiaru przemocy seksualnej; e) czy jest to przemoc uwarunkowana płcią, oraz f) inne cechy społeczno-demograficzne istotne dla analizy przekrojowej; podkreśla, że obok tych danych niezbędne jest dysponowanie ogólnymi danymi dotyczącymi liczby skarg, liczby i rodzajów wydanych nakazów ochrony, wskaźników skarg oddalonych i wycofanych, wskaźników ścigania i karalności oraz czasu rozpoznawania spraw, a także informacjami na temat wyroków skazujących nałożonych na sprawców oraz zadośćuczynienia dla ofiar, w tym odszkodowania, incydentów zgłaszanych pod numerami telefonów zaufania lub służbom zdrowotnym i społecznym zajmującym się przypadkami przemocy wobec kobiet, oraz badaniami reprezentacyjnymi; |
Przeciwdziałanie wszelkim formom przemocy ze względu na płeć
|
27. |
podkreśla potrzebę opracowania ukierunkowanych przepisów i strategii politycznych o podejściu przekrojowym w celu zajęcia się sytuacją ofiar przemocy ze względu na płeć, które doświadczają dyskryminacji krzyżowej ze względu na tożsamość płciową, ekspresję płciową lub cechy płciowe, a także na inne cechy, takie jak rasa, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub społeczne, cechy genetyczne, język, religia lub przekonania, poglądy polityczne i inne, przynależność do mniejszości narodowej, sytuację majątkową, urodzenie, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną, stan zdrowia, stan cywilny, status uchodźcy lub migranta; podkreśla, że należy uzupełnić kształtowanie polityki i prawa poprzez dodanie konkretnych i wymiernych zobowiązań, w tym odnoszących się do grup chronionych przed dyskryminacją na mocy prawa Unii oraz orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej; |
|
28. |
wzywa państwa członkowskie i Komisję, aby w obszarze swoich kompetencji zwalczały przemoc ze względu na płeć w celu zapewnienia, aby wszystkie inicjatywy ustawodawcze i nieustawodawcze miały na celu wyeliminowanie wszelkich form przemocy ze względu na płeć, w szczególności uwzględniając przemoc wobec kobiet w całej ich różnorodności oraz przemoc wobec osób LGBTIQ+ z powodu tożsamości płciowej, ekspresji płciowej i cech płciowych; przypomina, że Parlament już wcześniej zdecydowanie zachęcał państwa członkowskie do przyjmowania przepisów i strategii zakazujących terapii konwersyjnej, okaleczania narządów płciowych kobiet i osób interseksualnych oraz praktyk przymusowej sterylizacji; |
|
29. |
podkreśla, że przemoc ze względu na płeć stanowi poważne naruszenie praw człowieka i godności, mogące przybierać formę przemocy psychologicznej, fizycznej, seksualnej i ekonomicznej, i obejmuje między innymi kobietobójstwo, przemoc w związkach intymnych, molestowanie seksualne, cyberprzemoc, uporczywe nękanie, gwałt, wczesne i przymusowe zamążpójście, okaleczanie żeńskich narządów płciowych, przestępstwa popełniane w imię tzw. „honoru”, przymusową aborcję, przymusową sterylizację, wykorzystywanie seksualne i handel ludźmi, przemoc instytucjonalną, przemoc zastępczą, przemoc pośrednią i wtórną wiktymizację; |
|
30. |
przypomina, że handel ludźmi i wykorzystywanie seksualne stanowią formy przemocy ze względu na płeć wobec kobiet i dziewcząt oraz podkreśla znaczenie podejścia do handlu ludźmi z uwzględnieniem aspektu płci; |
|
31. |
potępia zjawiska przemocy zastępczej, będącej przemocą fizyczną lub psychologiczną, działaniami odwetowymi, upokarzaniem i prześladowaniem wobec osób wspierających ofiary przemocy ze względu na płeć; podkreśla, że czyny te utrudniają zapobieganie przemocy ze względu na płeć, wykrywanie jej, wspieranie i rehabilitację kobiet, które doświadczyły tej przemocy; |
|
32. |
wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu charakteru, rozmiarów i powagi przemocy ze względu na płeć i molestowania w miejscu pracy; z zadowoleniem przyjmuje w tym względzie niedawno przyjętą Konwencję Międzynarodowej Organizacji Pracy nr 190 w sprawie przemocy i molestowania w miejscu pracy oraz wzywa państwa członkowskie do jej bezzwłocznego ratyfikowania i wdrożenia; ponadto wzywa Komisję i państwa członkowskie do odpowiedniego uzupełnienia istniejących ram w celu wprowadzenia skutecznych środków zmierzających do zakazania przemocy i molestowania w miejscu pracy, a także środków zapobiegawczych, efektywnego dostępu do uwzględniających aspekt płci, bezpiecznych i skutecznych mechanizmów składania skarg i rozstrzygania sporów, szkoleń i kampanii informacyjnych w tym zakresie, środków wsparcia psychologicznego i środków odwoławczych; |
|
33. |
podkreśla, że cyberprzemoc, w tym molestowanie seksualne i nękanie psychiczne w internecie, nękanie w internecie, cyberstalking, ujawnianie zdjęć o treściach seksualnych bez zgody, seksistowska mowa nienawiści w internecie oraz nowe formy molestowania w internecie, takie jak wtargnięcia na wideokonferencje w celu nękania uczestników obraźliwymi i kontrowersyjnymi treściami lub groźby internetowe, stanowią formę przemocy ze względu na płeć; |
|
34. |
ubolewa, że cyberprzemoc w sposób nieproporcjonalny dotyka kobiety i dziewczęta oraz staje się coraz bardziej rozpowszechniona; przypomina, że cyberprzemoc ze względu na płeć stanowi spiralę i nieodłączny element przemocy stosowanej poza internetem, ponieważ obie formy przemocy są ze sobą powiązane; podkreśla, że cyberprzemoc zagraża postępom w zakresie równouprawnienia płci i ma skutek tłumiący, co jest szkodliwe dla demokratycznych zasad Unii; wyraża ubolewanie z powodu tego, że kobiety działające w sferze publicznej, takie jak polityczki, dziennikarki, artystki i działaczki często są celem cyberprzemocy ze względu na płeć, zmierzającej do zniechęcenia ich do obecności w życiu publicznym oraz w kręgach osób podejmujących decyzje; |
|
35. |
podkreśla transgraniczny charakter cyberprzemocy, w której sprawcy korzystają z platform lub telefonów komórkowych podłączonych do sieci państw członkowskich innych niż to, w których znajduje się ofiara, lub hostingowanych przez państwa członkowskie inne niż to, w którym znajduje się ofiara; podkreśla potrzebę przyjęcia przez Unię skoordynowanego podejścia w celu doprowadzenia do poprawy wyników w zakresie sprawnych i dostępnych narzędzi zgłaszania, skutecznych mechanizmów usuwania treści, a także skutecznej współpracy między platformami internetowymi i organami ścigania państw członkowskich w celu zwalczania przemocy ze względu na płeć w internecie w pełnej zgodności z prawami podstawowymi; |
|
36. |
wzywa państwa członkowskie i Komisję do przyjęcia szczególnych środków w celu wyeliminowania wszelkich form przemocy w internecie, która w sposób nieproporcjonalny dotyka kobiety i dziewczęta, a także do zajęcia się w szczególności rosnącą liczbą przypadków takiej przemocy podczas pandemii COVID-19, w tym poprzez odpowiednie szkolenia adresowane do funkcjonariuszy organów ścigania; |
|
37. |
przypomina, że naruszenia praw seksualnych i reprodukcyjnych, w tym przemoc seksualna, przemoc ginekologiczna i położnicza oraz szkodliwe praktyki ginekologiczne i położnicze stanowią – zgodnie ze strategią na rzecz równości osób LGBTIQ – formę przemocy ze względu na płeć skierowanej wobec kobiet i dziewcząt oraz osób transpłciowych i niebinarnych i mają negatywny wpływ na równouprawnienie płci; |
|
38. |
zachęca Komisję do promowania regularnej wymiany dobrych praktyk między państwami członkowskimi i zainteresowanymi stronami w odniesieniu do praw w dziedzinie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego w ramach wniosków dotyczących dodatkowych środków przeciwdziałania przemocy ze względu na płeć i zwalczania jej; |
|
39. |
podkreśla, że przymus reprodukcyjny i odmowa bezpiecznej i legalnej aborcji są również formami przemocy ze względu na płeć; podkreśla, że Europejski Trybunał Praw Człowieka kilkakrotnie orzekł, że restrykcyjne przepisy dotyczące aborcji i niewdrożenie stosownych środków naruszają przynależne kobietom prawa człowieka; podkreśla, że autonomia dziewcząt i kobiet oraz ich zdolność do podejmowania wolnych i niezależnych decyzji dotyczących ich ciała i życia są warunkami wstępnymi ich niezależności ekonomicznej, równości płci i eliminacji przemocy uwarunkowanej płcią; zdecydowanie potępia atak na prawa kobiet i równouprawnienie płci w Unii, w szczególności osłabienie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego kobiet oraz ich praw w tej dziedzinie, a także faktyczny zakaz bezpiecznej i legalnej aborcji w Polsce; |
|
40. |
ubolewa z powodu braków widocznych w systemie egzekwowania prawa, skutkujących niskim poziomem karalności w przypadkach przemocy ze względu na płeć wobec kobiet i dziewcząt oraz bezkarnością sprawców; wzywa wszystkie państwa członkowskie do zmiany definicji „przemocy seksualnej” i „gwałtu” w prawie krajowym, aby opierała się na braku zgody, jak określono w konwencji stambulskiej; |
|
41. |
wyraża zaniepokojenie z powodu seksualizacji dzieci, w szczególności seksualizacji dziewcząt przez mężczyzn; uważa, że konieczne jest wzmocnienie ochrony przewidzianej w przepisach kodeksów karnych dotyczących przestępstw seksualnych wobec dzieci, w szczególności w przypadkach, gdy sprawca lekceważy wiek dziecka; |
|
42. |
mając na uwadze, że kobiety i dziewczęta z niepełnosprawnościami są od dwóch do pięciu razy bardziej narażone na różne formy przemocy niż inne kobiety; podkreśla, że Unia – będąc stroną Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych – ma obowiązek podjęcia środków na rzecz zapewnienia niepełnosprawnym kobietom i dziewczętom pełnego poszanowania wszystkich praw człowieka i podstawowych wolności; zauważa, że Unia powinna poczynić postępy w tym kierunku, między innymi poprzez ratyfikację konwencji stambulskiej; |
|
43. |
podkreśla, że kobiety należące do mniejszości, w szczególności kobiety romskie i muzułmańskie, w tym kobiety noszące strój religijny, są w nieproporcjonalnie dużym stopniu dotknięte przemocą ze względu na płeć, zwłaszcza w przestrzeni publicznej, w miejscu pracy oraz w internecie; podkreśla, że problemem przemocy ze względu na płeć wobec kobiet romskich i muzułmańskich należy zająć się przy zastosowaniu intersekcjonalnego podejścia, uwzględniającego dyskryminację ze względu na płeć w połączeniu z dyskryminacją ze względu na religię i pochodzenie etniczne; |
|
44. |
zauważa, że Komisja musi zająć się szczególną sytuacją migrantek i chronić je przed przemocą na tle płciowym, w szczególności w przypadku przemocy w związkach intymnych, gdy status pobytu ofiary zależy od konkubinatu lub stanu cywilnego, i przypomina, że zgodnie z dyrektywą 2012/29/UE dostęp do odpowiedniej ochrony, usług wsparcia i skutecznych środków odwoławczych musi być dostępny dla wszystkich ofiar przemocy ze względu na płeć, w tym ofiarom przysługiwać musi prawo do otrzymywania informacji i prawo do udziału w postępowaniu karnym, a także że wszystkie prawa muszą mieć zastosowanie w sposób niedyskryminacyjny, także w odniesieniu do statusu pobytowego; |
|
45. |
podkreśla, że większość obecnie obowiązujących przepisów prawa migracyjnego i uchodźczego w Europie nie podejmuje problemu narażenia migrantek i uchodźczyń, co skutkuje między innymi większym narażeniem na doświadczenie przemocy ze względu na płeć podczas przemieszczania się, niebezpiecznymi warunkami przyjęć, niewystarczającymi środkami ochrony i brakiem dostępu migrantów do wymiaru sprawiedliwości w Unii; |
|
46. |
uważa, że przemoc w związkach intymnych stanowi przestępstwo przeciwko ofierze przemocy, ale również powinna być uznana za przestępstwo wobec każdego dziecka, które jest jej świadkiem, również ze względu na długotrwałe negatywne skutki na dobrostan i rozwój dziecka; potępia fakt, że dzieci sprawców przemocy wobec partnera często doświadczają złego traktowania, które jest formą wykorzystywania władzy i przemocy wobec matki, zjawiskiem znanym jako przemoc zastępcza, będącym formą przemocy motywowanej płcią; |
Ochrona, wsparcie i zadośćuczynienie
|
47. |
wzywa państwa członkowskie do podjęcia wszelkich niezbędnych środków w celu promowania i zapewniania wsparcia i odszkodowania kobietom i dziewczętom w całej ich różnorodności oraz wszystkim ofiarom przemocy ze względu na płeć, a także do zapewniania im ochrony przed wszelkimi formami przemocy; przypomina, że środki takie powinny być odpowiednie, przyznawane w odpowiednim czasie, całościowe i proporcjonalne do powagi doznanej krzywdy oraz określane z należytym uwzględnieniem potrzeb osób doświadczających krzyżowej dyskryminacji i przemocy; |
|
48. |
wzywa państwa członkowskie do przestrzegania konwencji stambulskiej i zapewnienia kobietom środków ochrony i wsparcia w oparciu o zrozumienie zjawiska przemocy wobec kobiet i przemocy w związkach intymnych, z uwzględnieniem praw człowieka i bezpieczeństwa ofiary, aby unikać w ten sposób przemocy instytucjonalnej wobec ofiar wynikającej z istnienia przepisów, praktyk administracyjnych lub praktyk w zakresie egzekwowania prawa lekceważących uwarunkowania płci, lub z braku wystarczającej wiedzy i odpowiednich procedur, które to czynniki mogą prowadzić do bezkarności sprawców oraz rewiktymizacji ofiar; |
|
49. |
wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, aby za ofiary przemocy ze względu na płeć w przypadkach przemocy w związkach intymnych uznawane były również dzieci oraz do priorytetowego zapewnienia ich godności i bezpieczeństwa; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje przepisy kryminalizujące narażanie dziecka na przemoc w bliskich związkach; wzywa ponadto państwa członkowskie do zapewnienia, aby przepisy dotyczące pieczy nad dzieckiem były zgodne z tą zasadą, to znaczy, by prawo pieczy nad dzieckiem nie było przyznawane rodzicowi będącemu sprawcą przemocy wobec partnera w związku intymnym; |
|
50. |
podkreśla, że państwa członkowskie mają obowiązek zapewnić odpowiednie wsparcie i usługi dla osób, które doświadczyły przemocy ze względu na płeć, dostosowane do konkretnych potrzeb, również w czasach kryzysu; przypomina w tym kontekście, że w celu zapewnienia kobietom ochrony istotne jest wspieranie niezależnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego i organizacji schronisk dla kobiet, które posiadają niezbędną wiedzę fachową; |
|
51. |
wzywa państwa członkowskie do zapewnienia ofiarom dostępu do usług wsparcia i usług podstawowych, w tym usług w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, a także do zagwarantowania tego dostępu również na obszarach wiejskich; zdecydowanie opowiada się za dostępnością usług publicznych na wszystkich etapach procesu zadośćuczynienia, w szczególności w odniesieniu do zapewnienia niezbędnego wsparcia psychologicznego, prawnego i wsparcia w poszukiwaniu zatrudnienia; |
|
52. |
wzywa państwa członkowskie i Komisję do działania na rzecz zwiększenia świadomości i zapewnienia dostępności informacji dla ofiar i sprawców przemocy ze względu na płeć we wszystkich językach UE, aby zagwarantować przestrzeganie praw ofiar podczas korzystania przez nie z podstawowego prawa do swobody przemieszczania się po Unii; |
|
53. |
mając na uwadze strukturalny kontekst dyskryminacji i nierówności, wzywa państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków w celu zapewnienia ofiarom równego dostępu do wymiaru sprawiedliwości i do niezależnego systemu sądowego dostępnego pod względem fizycznym, finansowym, społecznym i kulturowym dla wszystkich ofiar przemocy ze względu na płeć, oraz do zagwarantowania, by prawa ofiary znajdowały się w centrum uwagi, aby uniknąć dyskryminacji, traumatyzacji lub ponownej wiktymizacji podczas procedur sądowych, medycznych i policyjnych dzięki uwzględnieniu aspektu płci na wszystkich etapach tego procesu; |
|
54. |
z zaniepokojeniem podkreśla, że większość państw członkowskich nadal ma problemy z pełną lub prawidłową transpozycją dyrektywy 2012/29/UE lub z jej stosowaniem w praktyce, na co zwrócono uwagę w strategii Komisji w zakresie praw ofiar, oraz wzywa państwa członkowskie do należytego i pilnego przeprowadzenia pełnej i prawidłowej transpozycji tej dyrektywy; |
|
55. |
podkreśla, że niezaradzenie problemowi braku zaufania osób, które doświadczyły przemocy ze względu na płeć, do organów ścigania i systemu sądowego, oraz braku wiary w skuteczność działań tych organów stanowi istotny czynnik przyczyniający się do niskiego poziomu zgłaszania przypadków przemocy; wzywa państwa członkowskie do polepszenia zasobów i szkolenia praktyków i funkcjonariuszy organów ścigania, w tym sędziów, prokuratorów, pracowników sądowych, biegłych z zakresu kryminalistyki i wszystkich innych specjalistów zajmujących się ofiarami przemocy ze względu na płeć; wzywa państwa członkowskie do oceny możliwości stworzenia specjalnych sądów w tym celu; jest przekonany, że zapewnienie, by funkcjonariusze policji i sędziowie mieli większą wiedzę i umiejętności miękkie polegające na starannym wysłuchaniu, zrozumieniu wszystkich osób, które doświadczyły przemocy ze względu na płeć, i okazywaniu im szacunku przyczyni się do zaradzenia problemowi niskiego poziomu zgłaszania i rewiktymizacji oraz stworzy bezpieczniejsze środowisko dla osób, które doświadczyły przemocy ze względu na płeć; |
|
56. |
wzywa wszystkie państwa członkowskie do pełnego przestrzegania konwencji stambulskiej i przyjęcia programów leczenia ukierunkowanych na sprawców przemocy ze względu na płeć i przemocy domowej w celu zapobiegania dalszej przemocy, a także do dostarczania informacji na temat destrukcyjnych norm dotyczących płci, asymetrycznych stosunków władzy i wartości leżących u podstaw przemocy ze względu na płeć oraz zapewnienia, aby głównym przedmiotem troski były bezpieczeństwo i prawa człowieka ofiar; |
|
57. |
podkreśla znaczenie zapewnienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości wszystkim osobom, które doświadczyły przemocy ze względu na płeć w kontekście sporów, w tym dostępu do wysokiej jakości pomocy prawnej, a także zapewnienia pełnej odpowiedzialności sprawców wszystkich przestępstw ze względu na płeć popełnianych w związku ze sporami wobec kobiet i dziewcząt oraz mężczyzn i chłopców, przez uruchamianie procedur prawnych na szczeblu krajowym, regionalnym i międzynarodowym, w szczególności za pośrednictwem Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego; |
|
58. |
wzywa państwa członkowskie do pełnego wdrożenia dyrektyw 2011/99/UE, 2012/29/UE i 2011/36/UE; |
|
59. |
podkreśla, że brak unijnego aktu prawnego na rzecz zwalczania przemocy ze względu na płeć oraz rozbieżności między przepisami krajowymi poszczególnych państw członkowskich prowadzą do różnych poziomów ochrony osób, które doświadczyły takiej przemocy; |
|
60. |
z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do rozszerzenia pojęcia przestępstwa wyszczególnionego w art. 83 ust. 1 akapit drugi TFUE, aby obejmowało przestępstwa z nienawiści i mowę nienawiści; wzywa Komisję do uwzględnienia orientacji seksualnej, tożsamości płciowej, ekspresji płciowej i cech płciowych wśród przyczyn dyskryminacji szczegółowo objętych treścią tego artykułu; uważa, że jest to niezbędne do zapewnienia ochrony osób LGBTIQ+ w Unii; |
|
61. |
zwraca uwagę na znaczenie pełnego wykorzystania możliwości szkoleniowych dostępnych państwom członkowskim za pośrednictwem różnych programów, organów i jednostek organizacyjnych Unii oraz wzywa państwa członkowskie do zapewnienia stałych i skutecznych szkoleń obejmujących perspektywę płci i praw człowieka oraz normy międzynarodowe; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia ofiarom prawa do publicznej i wysokiej jakości pomocy prawnej przed rozpoczęciem postępowania sądowego i w jego trakcie; |
|
62. |
z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do przedstawienia w 2021 r. wniosku dotyczącego dyrektywy w celu zapobiegania przemocy ze względu na płeć i zwalczania jej, z myślą o wdrożeniu w ten sposób norm konwencji stambulskiej; podkreśla, że ta nowa dyrektywa musi być uzupełnieniem istniejących i przyszłych środków ustawodawczych i nieustawodawczych, a celem jest doprowadzenie do spójnych działań Unii w dziedzinie równouprawnienia płci oraz ostatecznej ratyfikacji konwencji stambulskiej; ponawia w związku z tym swój apel do Unii o ratyfikowanie konwencji stambulskiej; ponadto przypomina o zobowiązaniu Przewodniczącej Komisji do rozszerzenia pojęcia przestępstwa, aby obejmowało konkretne formy przemocy ze względu na płeć zgodnie z art. 83 ust. 1 TFUE; |
Kolejne kroki na poziomie Unii
|
63. |
podkreśla, że przemoc ze względu na płeć, zarówno w internecie, jak i poza nim, jest szczególnie poważnym przestępstwem i powszechnie występującym pogwałceniem praw podstawowych i wolności w Unii, któremu należy skuteczniej i z większą determinacją przeciwdziałać w oparciu o wspólną podstawę; podkreśla, że przemoc ze względu na płeć jest wynikiem mających wymiar transgraniczny społecznych i systemowych różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn; zwraca w szczególności uwagę na rosnącą liczbę dobrze zorganizowanych i mających charakter transgraniczny ruchów antygenderowych, antyfeministycznych i skierowanych przeciw osobom LGBTIQ+; uważa ponadto, że wymiar transgraniczny cyberprzemocy ze względu na płeć oraz ogromne skutki indywidualne, gospodarcze i społeczne przemocy ze względu na płeć we wszystkich państwach członkowskich potwierdzają potrzebę zwalczania przemocy ze względu na płeć w jej wielu wymiarach w oparciu o wspólną unijną podstawę; |
|
64. |
wzywa Unię do pilnego zajęcia się problemem rosnącej przemocy ze względu na płeć podczas pandemii COVID-19; w związku z tym wzywa Komisję do opracowania unijnego protokołu w sprawie przemocy ze względu na płeć w czasach kryzysu oraz do uwzględnienia usług ochrony ofiar, takich jak telefony zaufania, bezpieczne zakwaterowanie i usługi zdrowotne, jako „podstawowych usług” w państwach członkowskich, aby zapobiegać przemocy ze względu na płeć i wspierać ofiary przemocy podczas kryzysów takich jak pandemia COVID-19; |
|
65. |
podkreśla, że przyjęcie instrumentów regionalnych i międzynarodowych, takich jak konwencja stambulska, Deklaracja Narodów Zjednoczonych o likwidacji przemocy wobec kobiet i inne rezolucje Organizacji Narodów Zjednoczonych, również wskazuje na potrzebę wspólnego zwalczania wszelkich form przemocy ze względu na płeć; |
|
66. |
podkreśla, że szczególna potrzeba wspólnego zwalczania przemocy wobec kobiet i dziewcząt oraz innych form przemocy ze względu na płeć wynika również z konieczności ustanowienia norm minimalnych odnoszących się do określenia przestępstw oraz kar, w tym wspólnej definicji przemocy ze względu na płeć, a także norm minimalnych dotyczących kluczowych kwestii zapobiegania przestępstwom, niskiego poziomu zgłaszania, ochrony ofiar, wsparcia i zadośćuczynienia oraz ścigania sprawców; podkreśla, że przyjęte podejścia i poziomy zaangażowania państw członkowskich w zakresie zapobiegania przemocy ze względu na płeć i jej zwalczania znacznie się różnią i w związku z tym wspólne podejście przyczyniłoby się również do ścigania przestępstw w operacjach transgranicznych; |
|
67. |
zwraca się do Komisji o przedłożenie, na podstawie art. 83 ust. 1 akapit trzeci TFUE, wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie uznania przemocy ze względu na płeć za nową dziedzinę przestępczości spełniającą kryteria określone w tym artykule w oparciu o zalecenia zawarte w załączniku, oraz zwraca się do Komisji o wykorzystanie tej nowej dziedziny przestępczości jako podstawy prawnej dla całościowej i ukierunkowanej na ofiary dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady, z myślą o zapobieganiu wszelkim formom przemocy ze względu na płeć, zarówno w internecie, jak i poza nim, i zwalczaniu jej; |
|
68. |
wzywa Komisję, aby przedstawiła wniosek dotyczący kompleksowej dyrektywy w sprawie przemocy ze względu na płeć, która to dyrektywa wdrażałaby normy konwencji stambulskiej i inne normy międzynarodowe, takie jak zalecenia Komisji ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet w sprawie przemocy ze względu na płeć, oraz która obejmowałaby co najmniej następujące elementy:
|
|
69. |
wzywa Komisję do powołania koordynatora ds. zwalczania przemocy wobec kobiet i innych form przemocy ze względu na płeć; |
o
o o
|
70. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji oraz zaleceń zawartych w załączniku Komisji i Radzie. |
(1) Dz.U. L 101 z 15.4.2011, s. 1.
(2) Dz.U. L 338 z 21.12.2011, s. 2.
(3) Dz.U. L 315 z 14.11.2012, s. 57.
(4) Dz.U. C 296 E z 2.10.2012, s. 26.
(5) Dz.U. C 285 z 29.8.2017, s. 2.
(6) Dz.U. C 337 z 20.9.2018, s. 167.
(7) Dz.U. C 449 z 23.12.2020, s. 102.
(8) Dz.U. C 232 z 16.6.2021, s. 48.
(9) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0336.
(10) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0024.
(11) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0025.
(12) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0041.
(13) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0058.
(14) https://www.unwomen.org/en/digital-library/publications/2020/04/issue-brief-covid-19-and-ending-violence-against-women-and-girls
(15) https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?docid=238745&doclang=pl
(16) https://www.unwomen.org/en/what-we-do/ending-violence-against-women/facts-and-figures
(17) https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/political-guidelines-next-commission_en_0.pdf
(18) Przejściowa ocena europejskiej wartości dodanej (EAVA) EPRS w zakresie przemocy ze względu na płeć, s. 35.
ZAŁĄCZNIK DO REZOLUCJI:
DECYZJA RADY
w sprawie uznania przemocy ze względu na płeć za dziedzinę przestępczości spełniającą kryteria określone w art. 83 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 83 ust. 1,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
uwzględniając zgodę Parlamentu Europejskiego,
a także mając na uwadze, co następuje:
|
(1) |
Równość kobiet i mężczyzn leży u podstaw wartości unijnych i jest podstawową zasadą Unii zapisaną w Traktatach i uznaną w art. 23 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „Kartą”). Prawo do równego traktowania i niedyskryminacji stanowi prawo podstawowe zapisane w Traktatach i Karcie. Wyeliminowanie przemocy mężczyzn wobec kobiet i dziewcząt jest warunkiem niezbędnym do osiągnięcia prawdziwej równości kobiet i mężczyzn. |
|
(2) |
Artykuł 8 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) zobowiązuje Unię, by we wszystkich swoich działaniach zmierzała do zniesienia nierówności oraz wspierania równości mężczyzn i kobiet. |
|
(3) |
Zgodnie z art. 83 ust. 1 akapit trzeci TFUE Rada, w zależności od rozwoju przestępczości, może przyjąć decyzję określającą dodatkowe w stosunku do tych określonych w art. 83 ust. 1 akapit drugi TFUE dziedziny przestępczości, jako dziedziny szczególnie poważnej przestępczości o wymiarze transgranicznym, w związku z rodzajem lub skutkami takich przestępstw lub ze szczególną potrzebą ich wspólnego zwalczania. |
|
(4) |
Przyjmując taką decyzję na mocy art. 83 ust. 1 akapit trzeci TFUE, Rada stanowi jednomyślnie po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego. |
|
(5) |
Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE) oraz Konwencja Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (zwana dalej „konwencją stambulską”) definiują przemoc wobec kobiet ze względu na płeć jako przemoc skierowaną przeciwko kobiecie ponieważ jest kobietą, lub która dotyka kobiety w nieproporcjonalnie większym stopniu. W konwencji stambulskiej stwierdza się, że pod pojęciem przemocy wobec kobiet należy rozumieć każdy akt przemocy ze względu na płeć, który powoduje lub może prowadzić do fizycznej, seksualnej, psychologicznej lub ekonomicznej szkody lub cierpienia kobiet, w tym również groźby takich aktów, przymus lub arbitralne pozbawienie wolności, zarówno w życiu publicznym, jak i prywatnym. |
|
(6) |
Osoby LGBTIQ+ są również ofiarami przemocy ze względu na płeć z powodu swojej płci, tożsamości płciowej, ekspresji płciowej i cech płciowych. |
|
(7) |
Przemoc ze względu na płeć wobec osób LGBTIQ+ obejmuje przemoc fizyczną, przemoc psychologiczną, przymusowe małżeństwa, przemoc seksualną, w tym gwałt „korekcyjny” i molestowanie seksualne, okaleczanie narządów płciowych kobiet i osób interseksualnych, przymusową sterylizację osób transpłciowych i interseksualnych, tzw. przestępstwa „honorowe”, terapię konwersyjną, mowę nienawiści zarówno w internecie, jak i poza nim, nękanie i molestowanie, ubóstwo społeczno-ekonomiczne oraz akty przemocy zdarzające się w rodzinie lub gospodarstwie domowym z powodu tożsamości płciowej, ekspresji płciowej lub cech płciowych ofiary. |
|
(8) |
Przemoc ze względu na płeć jest zakorzeniona w stereotypach dotyczących płci, strukturach heteropatriarchalnych i asymetriach władzy oraz nierównościach o charakterze strukturalnym i instytucjonalnym. Przemoc ze względu na płeć dotyczy wszystkich obszarów społeczeństwa. |
|
(9) |
Zgodnie z konwencją stambulską płeć społeczno-kulturową definiuje się jako „społecznie skonstruowane role, zachowania, działania i atrybuty, które dane społeczeństwo uznaje za odpowiednie dla kobiet lub mężczyzn”, co przypomina, że wiele form przemocy wobec kobiet wynika z nierówności między kobietami a mężczyznami, jeśli chodzi o władzę. |
|
(10) |
Przemoc ze względu na płeć, zarówno w internecie, jak i poza nim, oraz brak dostępu do odpowiedniej ochrony są najjaskrawszym przejawem dyskryminacji ze względu na płeć i stanowią naruszenie zapisanych w Karcie praw podstawowych, takich jak prawo do poszanowania godności człowieka, prawo do życia, prawo do integralności fizycznej i psychicznej, zakaz tortur i nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, zakaz niewolnictwa i pracy przymusowej, prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego oraz prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego. |
|
(11) |
Przemoc ze względu na płeć, zarówno w internecie, jak i poza nim, jest szczególnie poważnym przestępstwem i powszechnie występującym pogwałceniem praw podstawowych i wolności w Unii, któremu należy skuteczniej i z większą determinacją przeciwdziałać w oparciu o wspólną podstawę. |
|
(12) |
Przyjęcie instrumentów regionalnych i międzynarodowych, takich jak konwencja stambulska, Deklaracja Narodów Zjednoczonych o likwidacji przemocy wobec kobiet i inne rezolucje Organizacji Narodów Zjednoczonych, wskazuje na potrzebę wspólnego zwalczania wszelkich form przemocy ze względu na płeć. |
|
(13) |
Szczególna potrzeba wspólnego zwalczania przemocy wobec kobiet i dziewcząt oraz innych form przemocy ze względu na płeć wynika również z konieczności ustanowienia norm minimalnych odnoszących się do określania przestępstw oraz kar, w tym wspólnej definicji przemocy ze względu na płeć, a także norm minimalnych dotyczących kluczowych kwestii zapobiegania przestępstwom, niskiego poziomu zgłaszania, ochrony ofiar, wsparcia i zadośćuczynienia oraz ścigania sprawców. Przyjęte podejścia i poziomy zaangażowania państw członkowskich w zakresie zapobiegania przemocy ze względu na płeć i jej zwalczania znacznie się różnią i w związku z tym wspólne podejście przyczyniłoby się również do ścigania przestępstw w operacjach transgranicznych. |
|
(14) |
Przemoc ze względu na płeć spełnia kryteria, w związku z którymi należy ją uznać za nową dziedzinę przestępczości na mocy art. 83 ust. 1 TFUE, |
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
Przemoc ze względu na płeć zostaje niniejszym uznana za dziedzinę przestępczości spełniającą kryteria określone w art. 83 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Artykuł 2
Niniejsza decyzja wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Sporządzono w Brukseli dnia […] r.
W imieniu Rady
Przewodniczący
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/104 |
P9_TA(2021)0389
Tłumienie przez rząd protestów i rządowe represje wobec obywateli na Kubie
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. w sprawie tłumienia przez rząd protestów i rządowych represji wobec obywateli na Kubie (2021/2872(RSP))
(2022/C 117/10)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Kuby, w szczególności rezolucję z 10 czerwca 2021 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka i sytuacji politycznej na Kubie (1), rezolucję z 28 listopada 2019 r. w sprawie Kuby – sprawa José Daniela Ferrera (2) oraz rezolucję z 5 lipca 2017 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, Umowy o dialogu politycznym i współpracy (PDCA) między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Kuby, z drugiej strony (3), |
|
— |
uwzględniając Umowę o dialogu politycznym i współpracy między Unią Europejską a Kubą, podpisaną 12 grudnia 2016 r. i tymczasowo stosowaną od 1 listopada 2017 r. (4), |
|
— |
uwzględniając formalny dialog dotyczący praw człowieka między UE a Kubą, odbywający się w ramach PDCA UE–Kuba, a w szczególności trzeci dialog z 26 lutego 2021 r., |
|
— |
uwzględniając oświadczenie w sprawie niedawnych wydarzeń na Kubie, wydane 29 lipca 2021 r. w imieniu Unii Europejskiej przez wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, |
|
— |
uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych oraz inne międzynarodowe traktaty i instrumenty dotyczące praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka, której Kuba jest sygnatariuszem, |
|
— |
uwzględniając pismo Komitetu ONZ ds. Wymuszonych Zaginięć zawierające wniosek o podjęcie pilnych działań i wezwanie do władz kubańskich do udzielenia odpowiedzi w sprawie 187 zaginionych osób, |
|
— |
uwzględniając oświadczenie wysokiej komisarz ONZ ds. praw człowieka Michelle Bachelet z 16 lipca 2021 r., w którym wezwała ona Kubę do uwolnienia zatrzymanych demonstrantów, |
|
— |
uwzględniając oświadczenie Międzyamerykańskiej Komisji Praw Człowieka (IACHR) i jej specjalnych sprawozdawców z 15 lipca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając Wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka oraz Wytyczne UE w sprawie praw człowieka dotyczące wolności wypowiedzi w internecie i poza nim, |
|
— |
uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej (5), a w szczególności jej art. 12 dotyczący wolności zgromadzania się i stowarzyszania się, |
|
— |
uwzględniając skargę z 8 września 2021 r. złożoną przez Kubańskie Obserwatorium Praw Człowieka (OCDH) do specjalnego przedstawiciela UE ds. praw człowieka Eamona Gilmore’a w sprawie represji stosowanych wobec demonstrantów, |
|
— |
uwzględniając konstytucję kubańską i kubański kodeks karny, |
|
— |
uwzględniając dekret z mocą ustawy nr 35 w sprawie telekomunikacji, technologii informacyjno-komunikacyjnych i wykorzystania widma radiowego oraz rezolucję nr 105 z 2021 r. dotyczącą rozporządzenia w sprawie krajowego modelu interwencji w odpowiedzi na cyberincydenty w Republice Kuby, |
|
— |
uwzględniając art. 144 ust. 5 oraz art. 132 ust. 4 Regulaminu, |
|
A. |
mając na uwadze, że 11 lipca 2021 r. tysiące Kubańczyków wyszły na ulice ponad 40 miast, aby pokojowo zaprotestować przeciwko chronicznym niedoborom leków i innych podstawowych towarów, ogólnej niewłaściwej reakcji na pandemię COVID-19 oraz systematycznemu ograniczaniu praw człowieka, w szczególności wolności wypowiedzi i zgromadzeń, przez władze kubańskie; mając na uwadze, że były to największe protesty na Kubie od tzw. powstania Maleconazo w 1994 r.; |
|
B. |
mając na uwadze, że kubańskie władze zareagowały skrajną przemocą i represjami wobec demonstrantów i obrońców praw człowieka; mając na uwadze, że prezydent Miguel Díaz-Canel wyraźnie wezwał wszystkich zwolenników rządu, w tym jednostki sił specjalnych, takie jak „Czarne Berety” – elitarny oddział Rewolucyjnych Sił Zbrojnych – do walki z pokojowymi demonstrantami, co zaostrzyło przemoc, sprawiło, że setki cywilów odniosło rany, i doprowadziło do przeszukań przez policję, aresztowań w domach demonstrantów i przemocy ze strony policji; |
|
C. |
mając na uwadze, że kubańskie władze przyjęły nowe metody represji, takie jak zawieszanie, cenzura i kontrola usług telekomunikacyjnych oraz nadzór nad nimi, co stanowi naruszenie prawa międzynarodowego praw człowieka, aby móc kontrolować i ukrywać poważne naruszenia praw człowieka, których się dopuszczają; mając na uwadze, że kubańskie władze muszą chronić i gwarantować prawa człowieka, takie jak wolność pokojowego zgromadzania się i wolność wypowiedzi, bez dyskryminacji ze względu na poglądy polityczne, a także przestrzegać międzynarodowych standardów praw człowieka z poszanowaniem zasad legalności, wyjątkowości, odpowiedzialności i konieczności; |
|
D. |
mając na uwadze, że dekret z mocą ustawy nr 35 aktualizuje kubańskie ramy prawne dotyczące procedur i warunków uzyskiwania wymaganych zezwoleń na użytkowanie krajowego widma radiowego i nakłada na operatorów telekomunikacyjnych obowiązek zawieszania, monitorowania, przechwytywania i kontrolowania użytkowników oraz przekazywania informacji o nich władzom kubańskim; mając na uwadze, że dekret ten jest uznawany na arenie międzynarodowej za nielegalny; mając na uwadze, że w rezolucji nr 105 ustanowiono rozporządzenie w sprawie ogólnie pojętych cyberincydentów, które gwarantuje ramy prawne ścigania osób fizycznych za szereg zarzutów oraz umożliwia nakładanie sankcji, konfiskowanie telefonów komórkowych i komputerów oraz przeprowadzanie przeszukań w domach, a nawet pozwala rządowi na ułatwianie wszczynania postępowań karnych w sprawie przestępstw wymienionych obecnie w kodeksie karnym, których definicje uznawane są na arenie międzynarodowej za nielegalne; mając na uwadze, że dekret z mocą ustawy nr 370, również uchwalony po zatwierdzeniu nowej konstytucji z 2019 r., ogranicza wolność wypowiedzi w sieciach społecznościowych; |
|
E. |
mając na uwadze, że reżim odciął dostęp do internetu na kilka dni, tak aby obywatele nie mogli publicznie zgłaszać aktów represji ani naruszeń praw człowieka, których doświadczali; mając na uwadze, że kubański minister spraw zagranicznych Bruno Rodríguez określił amerykańską próbę przywrócenia sygnału internetowego na wyspie mianem „agresji”; |
|
F. |
mając na uwadze, że IACHR i wysoka komisarz ONZ ds. praw człowieka potępiły represje stosowane przez państwo kubańskie oraz użycie siły w odpowiedzi na pokojowe protesty, zaapelowały o szybkie uwolnienie wszystkich osób zatrzymanych oraz wezwały rząd kubański do podjęcia dialogu w celu rozwiązania podstawowych kwestii społecznych; |
|
G. |
mając na uwadze, że według doniesień OCDH 5 września 2021 r. liczba osób zaginionych lub zatrzymanych od protestów z 11 lipca 2021 r. wynosiła 1 306, w tym 27 nieletnich; mając na uwadze, że inne doniesienia organizacji pozarządowych, takich jak Prisoners Defenders, wskazują, że w tym okresie zatrzymano ponad 5 tys. osób; mowa jest w nich o arbitralnych zatrzymaniach, zatrzymaniach bez prawa kontaktu, wymuszonych zaginięciach, wykorzystywaniu przestępców do kryminalizacji udziału w protestach, torturach i złym traktowaniu, nadzorze i areszcie domowym oraz przemocy wobec demonstrantów; mając na uwadze, że 15 lipca 2021 r. Komitet ONZ ds. Wymuszonych Zaginięć wszczął pilne działania na Kubie w odniesieniu do 187 spraw na mocy art. 30 konwencji w sprawie wymuszonych zaginięć (oficjalne pilne działania AU nr 1200–1386/2021); mając na uwadze, że pomimo pełnego wejścia w życie PDCA Kuba zajmuje szóste miejsce na świecie pod względem liczby pilnych działań w sprawie wymuszonych zaginięć, które należy podjąć od 2017 r.; |
|
H. |
mając na uwadze, że wśród zatrzymanych znalazło się wielu działaczy, dziennikarzy i przywódców opozycyjnych ruchów politycznych, m.in. José Daniel Ferrer, przywódca Unión Patriótica de Cuba (Patriotycznej Unii Kuby), którego miejsce pobytu jest dotychczas nieznane, a także nauczycieli, studentów i artystów, m.in. Luis Manuel Otero Alcántara z Movimiento San Isidro; mając na uwadze, że policja potwierdziła zgon Diubisa Laurencia Tejedy, który został postrzelony w plecy podczas protestu w Hawanie; |
|
I. |
mając na uwadze, że laureaci Nagrody im. Sacharowa nadal doświadczają systematycznych represji, w tym arbitralnych zatrzymań, nalotów i oblężeń w domach oraz agresji i arbitralnych kar, co zostało udokumentowane zarówno przez OCDH, jak i Centro Cubano de Derechos Humanos; mając na uwadze, że w ciągu ostatnich trzech miesięcy Kobiety w Bieli doświadczyły co najmniej 318 takich represyjnych działań: 60 w czerwcu, 142 w lipcu i 116 w sierpniu; mając na uwadze, że laureat Nagrody im. Sacharowa Guillermo Fariñas Hernández potwierdził powyższe informacje pochodzące od organizacji praw człowieka i oświadczył, że on także od lat doświadcza systematycznych represji, jego rozmowy telefoniczne są monitorowane, po opuszczeniu domu jest systematycznie zatrzymywany po przejściu zaledwie kilkuset metrów, a tylko we wrześniu został arbitralnie zatrzymany trzy razy, ostatnio 8 września 2021 r.; |
|
J. |
mając na uwadze, że procesy wielu osób były skrócone i nie zapewniały minimalnych gwarancji sprawiedliwości proceduralnej, a skazano je za różne rodzaje przestępstw, w tym terroryzm, zakłócanie porządku publicznego, pogardę, podżeganie do popełnienia przestępstwa i rozprzestrzenianie epidemii; mając na uwadze, że kilka osób spośród aresztowanych uznaje się za więźniów sumienia; |
|
K. |
mając na uwadze, że ponad 8 tys. osób jest również przetrzymywanych w więzieniach, mimo że nie można im przypisać żadnego przestępstwa, a 2,5 tys. osób skazano na pracę przymusową z tego samego powodu, przy czym wszystkie te osoby oskarżono o „zagrożenie dla społeczeństwa wynikające z tego, że mogą popełnić przestępstwo”, a zarzut ten opiera się wyłącznie na ich „zaobserwowanym zachowaniu sprzecznym z normami socjalistycznej moralności” (art. 72–84 kubańskiego kodeksu karnego); |
|
L. |
mając na uwadze, że 5 lipca 2017 r. Parlament wyraził zgodę na PDCA, pod warunkiem że na Kubie nastąpi wyraźna poprawa sytuacji w zakresie praw człowieka i demokracji; mając na uwadze, że Parlament wielokrotnie potępiał łamanie praw człowieka na Kubie i podkreślał, że narusza ona art. 1 ust. 5, art. 2 lit. c), art. 5, 22 i 43 PDCA; mając na uwadze, że na Kubie nie poczyniono konkretnych postępów pod względem ogólnych zasad i celów umowy polegających na poprawie sytuacji w zakresie praw człowieka, a także mając na uwadze, że, wręcz przeciwnie, kubański reżim nasilił represje oraz naruszenia praw pracowniczych i praw człowieka, przy czym wzrosła liczba więźniów politycznych; mając na uwadze, że PDCA nie spełniła swojego podstawowego celu, jakim jest poprawa sytuacji w zakresie podstawowych wolności na Kubie; |
|
M. |
mając na uwadze, że państwo kubańskie nadal systematycznie narusza prawa pracownicze i prawa człowieka pracowników służby zdrowia wyznaczonych do pracy w misjach medycznych za granicą, co według ONZ jest równoznaczne z współczesnym niewolnictwem; |
|
N. |
mając na uwadze, że w rezolucji z 10 czerwca 2021 r. Parlament przypomina Europejskiej Służbie działań Zewnętrznych, że udział społeczeństwa obywatelskiego w dialogu politycznym i projektach współpracy na mocy umowy to zasadniczy element PDCA oraz że należy niezwłocznie naprawić sytuację, w której społeczeństwo obywatelskie wyklucza się z funduszy współpracy lub z udziału w umowie, a umożliwia się udział i dostęp do funduszy współpracy tylko przedsiębiorstwom, w których państwo ma udziały lub które kontroluje, a taka sytuacja ma miejsce od momentu podpisania umowy; |
|
O. |
mając na uwadze, że PDCA zawiera klauzulę praw człowieka, tj. standardowy i zasadniczy element umów międzynarodowych zawieranych przez UE, umożliwiającą jej zawieszenie w razie naruszenia postanowień o prawach człowieka; |
|
P. |
mając na uwadze, że OCDH oficjalnie zwróciło się o zastosowanie nowego systemu sankcji Unii Europejskiej wobec osób fizycznych lub instytucji państwowych zaangażowanych w poważne naruszenia praw człowieka na Kubie; |
|
1. |
zdecydowanie potępia skrajne akty przemocy i represje wobec demonstrantów, obrońców praw człowieka, niezależnych dziennikarzy, artystów, dysydentów i przywódców politycznych opozycji, których dopuszcza się kubański rząd w następstwie protestów z 11 lipca 2021 r.; ubolewa nad tym, że doszło do ofiar śmiertelnych, i składa kondolencje krewnym ofiar; |
|
2. |
wzywa władze kubańskie do zaprzestania represji, uwolnienia wszystkich więźniów politycznych, więźniów sumienia i osób arbitralnie zatrzymanych wyłącznie za pokojowe manifestowanie wolności słowa i zgromadzeń oraz do zagwarantowania sprawiedliwości proceduralnej; potępia fakt, że reakcja rządu na te protesty obejmowała użycie „Czarnych Beretów” i grup cywilnych, które odpowiedziały na apel prezydenta Miguela Díaza-Canela o „obronę rewolucji”; |
|
3. |
ubolewa, że władze kubańskie wykorzystały falę zatrzymań w następstwie protestów z 11 lipca 2021 r. do kryminalizowania uzasadnionych, pokojowych i demokratycznych żądań obywateli, odzyskania kontroli, przywrócenia atmosfery strachu wśród ludności oraz uciszenia najbardziej charyzmatycznych przeciwników w kraju; |
|
4. |
wzywa do poszanowania praw człowieka laureatów Nagrody im. Sacharowa, którzy padają ofiarą ciągłych represji, i potępia arbitralne aresztowanie na ponad dwa miesiące José Daniela Ferrera, który został odizolowany od rodziny i którego miejsce pobytu jest nieznane; |
|
5. |
podkreśla, że władze kubańskie muszą absolutnie wsłuchiwać się w żądania dotyczące praw obywatelskich i politycznych, wolności i demokracji oraz reagować na nie, a także angażować się w pluralistyczny dialog narodowy o modernizacji i demokratyzacji kraju, tak aby podjąć wszelkie środki niezbędne do przeprowadzenia tak potrzebnych wewnętrznych reform gospodarczych i jednocześnie zapewnić przestrzeganie praw politycznych, obywatelskich, gospodarczych, społecznych i kulturalnych ludności oraz skuteczną reakcję na pandemię COVID-19; |
|
6. |
jest głęboko zaniepokojony ustaleniami Grupy Roboczej ONZ ds. Arbitralnych Zatrzymań dotyczącymi arbitralnego pozbawiania wolności na Kubie i ukazującymi systematyczny problem arbitralnych zatrzymań, co grupa robocza potwierdziła w sprawozdaniach nr 12/2017, 55/2017, 64/2017, 59/2018, 66/2018, 63/2019 i 4/2020; |
|
7. |
potępia władze kubańskie za brak poszanowania praw człowieka i wolności zapisanych w powszechnych konwencjach praw człowieka, w szczególności wolności zgromadzeń, prasy i wypowiedzi zarówno w internecie, jak i poza nim, a także za represje wobec wszelkich form demokratycznego wyrazu i brak przestrzeni dla pluralistycznego udziału obywateli w życiu politycznym; wzywa UE, aby je publicznie potępiła; ubolewa nad niedawnym przyjęciem dekretu z mocą ustawy nr 35 i rezolucji nr 105, które zapewniają liczne i zgodne z prawem możliwości kryminalizacji osób biorących udział w legalnych pokojowych protestach przez kontrolowanie środków telekomunikacji, co toruje drogę do nowych metod represji; wzywa władze kubańskie do dostosowania ram prawnych do prawa międzynarodowego oraz do uchylenia dekretu z mocą ustawy nr 35 i wszelkich innych przepisów ograniczających podstawowe wolności obywateli; |
|
8. |
jest zaniepokojony godną ubolewania sytuacją zatrzymanych i stałym brakiem warunków gwarantujących niezawisłość sądów; domaga się, aby zatrzymani mieli dostęp do sprawiedliwych procesów i możliwość poddania się niezależnej ocenie medycznej, aby otrzymywali odpowiednią żywność i wodę oraz mieli prawo do połączeń telefonicznych i regularnych wizyt rodzin, przyjaciół, dziennikarzy i dyplomatów; wzywa do przeprowadzenia skutecznych dochodzeń karnych i administracyjnych, aby zidentyfikować, oskarżyć i ukarać osoby odpowiedzialne za tortury i maltretowanie; |
|
9. |
wzywa władze kubańskie do zastosowania się do zaleceń IACHR a Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka do zaangażowania się w konstruktywny dialog z prawdziwym społeczeństwem obywatelskim; apeluje do Kuby o natychmiastowe umożliwienie specjalnemu sprawozdawcy ONZ ds. promocji i ochrony prawa do wolności wyrażania opinii oraz wolności wypowiedzi, specjalnemu sprawozdawcy ONZ ds. obrońców praw człowieka i niezależnym organizacjom praw człowieka wjazdu do kraju w celu udokumentowania sytuacji w zakresie praw człowieka oraz monitorowania i obserwowania zbliżających się procesów sądowych setek działaczy i zwykłych Kubańczyków, którzy pozostają w areszcie; wzywa UE do obserwowania tych procesów i odwiedzania więźniów politycznych w więzieniach; |
|
10. |
ubolewa, że pomimo PDCA stan demokracji nie poprawił się, a sytuacja w zakresie praw człowieka na Kubie nawet się pogorszyła; podkreśla, że od momentu wejścia umowy w życie Kuba systematycznie narusza jej podstawowe postanowienia; głęboko ubolewa nad brakiem zaangażowania i woli kubańskiego reżimu, by dążyć do osiągnięcia nawet minimalnych postępów w zakresie zmian lub otwartych kanałów, które mogłyby umożliwić zreformowanie ustroju; |
|
11. |
podkreśla, że wbrew PDCA kubańskim i niezależnym europejskim organizacjom społeczeństwa obywatelskiego systematycznie uniemożliwia się udział w dialogu o prawach człowieka między Kubą a Unią Europejską w szerszym kontekście dialogu dotyczącego praw człowieka w ramach PDCA, jak na przykład w dialogu, który odbył się 26 lutego 2021 r.; przypomina przy tej okazji, że każdy dialog między Unią Europejską a kubańskim społeczeństwem obywatelskim oraz możliwości finansowania muszą obejmować wszystkie organizacje społeczeństwa obywatelskiego bez żadnych ograniczeń; |
|
12. |
przypomina o swoim zdecydowanym poparciu dla wszystkich obrońców praw człowieka na Kubie i ich pracy; wzywa delegaturę UE i przedstawicielstwa państw członkowskich w tym kraju, aby znacznie zwiększyły poparcie dla prawdziwego i niezależnego społeczeństwa obywatelskiego w kontaktach z władzami kubańskimi oraz wykorzystały wszystkie dostępne instrumenty w celu wzmocnienia działań obrońców praw człowieka; |
|
13. |
uważa, że ostatnie represyjne działania władz kubańskich wobec obywateli wpisują się w ciągłe i systematyczne działania przeciwko więźniom sumienia, obrońcom praw człowieka, dysydentom, opozycjonistom, działaczom społeczeństwa obywatelskiego, artystom i dziennikarzom i wszystkie one dodatkowo naruszają PDCA; |
|
14. |
przypomina, że PDCA zawiera klauzulę praw człowieka, tj. standardowy i zasadniczy element umów międzynarodowych zawieranych przez UE, umożliwiającą zawieszenie umowy w razie naruszeń postanowień o prawach człowieka; wzywa Unię Europejską do uruchomienia art. 85 ust. 3b w celu natychmiastowego zwołania posiedzenia wspólnego komitetu w związku z naruszaniem umowy przez rząd kubański, które stanowi szczególnie pilną sprawę; |
|
15. |
wzywa Radę do jak najszybszego zastosowania przepisów unijnej ustawy Magnickiego (6) i przyjęcia sankcji wobec osób odpowiedzialnych za łamanie praw człowieka na Kubie; |
|
16. |
wyraża głębokie ubolewanie nad faktem, że władze kubańskie odmówiły zezwolenia delegacjom Parlamentu na wyjazd na Kubę, mimo że Parlament wyraził zgodę na zawarcie PDCA; wzywa władze do natychmiastowego wydania zezwolenia na wjazd delegacji do kraju; |
|
17. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji rządowi i Zgromadzeniu Narodowemu Władzy Ludowej Kuby, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Komisji, Specjalnemu Przedstawicielowi Unii Europejskiej ds. Praw Człowieka, rządom i parlamentom państw członkowskich, Wysokiemu Komisarzowi NZ ds. Praw Człowieka oraz rządom państw członkowskich Wspólnoty Państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów. |
(1) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0292.
(2) Dz.U. C 232 z 16.6.2021, s. 17.
(3) Dz.U. C 334 z 19.9.2018, s. 235.
(4) Dz.U. L 337 I z 13.12.2016, s. 3.
(5) Dz.U. C 326 z 26.10.2012, s. 391.
(6) Rozporządzenie Rady (UE) 2020/1998 z dnia 7 grudnia 2020 r. w sprawie środków ograniczających stosowanych w sytuacji poważnych pogwałceń i naruszeń praw człowieka, Dz.U. L 410 I z 7.12.2020, s. 1.
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/109 |
P9_TA(2021)0390
Sprawa obrońcy praw człowieka Ahmeda Mansoora w Zjednoczonych Emiratach Arabskich
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. w sprawie obrońcy praw człowieka Ahmeda Mansoora w Zjednoczonych Emiratach Arabskich (2021/2873(RSP))
(2022/C 117/11)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Zjednoczonych Emiratów Arabskich (ZEA), zwłaszcza rezolucję z dnia 4 października 2018 r. w sprawie Zjednoczonych Emiratów Arabskich, w szczególności sytuacji obrońcy praw człowieka Ahmeda Mansoora (1), |
|
— |
uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Josepa Borrella z 10 grudnia 2020 r. na posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych, w którym stwierdził, że prawa człowieka to DNA Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając oświadczenie rzecznika Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) z 1 stycznia 2019 r. w sprawie Ahmeda Mansoora, |
|
— |
uwzględniając oświadczenie ekspertów ONZ ds. praw człowieka z 12 czerwca 2018 r., w którym zaapelowali oni o natychmiastowe uwolnienie więzionego obrońcy praw człowieka Ahmeda Mansoora, oraz oświadczenie z 7 maja 2019 r. potępiające warunki jego przetrzymywania, |
|
— |
uwzględniając Arabską kartę praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając ustalenia dotyczące współpracy między ZEA a ESDZ z 2018 r., |
|
— |
uwzględniając ostatnią rundę dialogu dotyczącego praw człowieka między UE a ZEA, która odbyła się 9 czerwca 2021 r. w formacie wirtualnym, a także drugie spotkanie wyższych urzędników ministerstwa spraw zagranicznych i współpracy międzynarodowej ZEA oraz ESDZ, które odbyło się zdalnie 3 marca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania oraz Konwencję ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, których ZEA są stroną, |
|
— |
uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r., |
|
— |
uwzględniając Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych z 1966 r., |
|
— |
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r., |
|
— |
uwzględniając globalny system sankcji UE za naruszenia praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając wytyczne UE w sprawie wolności wypowiedzi, |
|
— |
uwzględniając wytyczne UE w sprawie tortur oraz innego okrutnego traktowania, |
|
— |
uwzględniając fakt, że w 2015 r. Ahmedowi Mansoorowi przyznano prestiżową Nagrodę Martina Ennalsa dla obrońców praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając fakt, że w 2020 r. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy przyznało Ludżajn al-Hazlul Nagrodę Praw Człowieka im. Václava Havla, |
|
— |
uwzględniając art. 144 ust. 5 i art. 132 ust. 4 Regulaminu, |
|
A. |
mając na uwadze, że 29 maja 2018 r. Ahmed Mansoor został skazany po rażąco niesprawiedliwym procesie na 10 lat więzienia przez sąd apelacyjny w Abu Zabi pod zarzutami związanymi z jego działalnością na rzecz praw człowieka; mając na uwadze, że 31 grudnia 2018 r. Federalny Sąd Najwyższy ZEA podtrzymał ten wyrok; mając na uwadze, że nałożono na niego również grzywnę w wysokości miliona dirhamów ZEA (232 475 EUR) oraz postanowiono, że po wyjściu na wolność pozostanie pod nadzorem przez trzy lata; |
|
B. |
mając na uwadze, że ministerstwo spraw zagranicznych i współpracy międzynarodowej ZEA stwierdziło w oświadczeniu z 29 marca 2017 r., że „Wydział Prokuratury ds. Przestępstw Elektronicznych wydał nakaz zatrzymania Ahmeda Mansoora pod zarzutem rozpowszechniania fałszywych i wprowadzających w błąd informacji w internecie w celu propagowania wrogości i sekciarstwa”; mając na uwadze, że w innych oświadczeniach władz ZEA wskazano, iż jedyną przyczyną jego zatrzymania były w rzeczywistości jego poglądy głoszone w internecie; mając na uwadze, że stawiane mu zarzuty opierają się na domniemanych naruszeniach ustawy o cyberprzestępczości, przyjętej przez ZEA w 2012 r.; mając na uwadze, że według Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka i Human Rights Watch został on skazany wyłącznie za propagowanie praw człowieka, w tym za tweety o niesprawiedliwości w jego kraju, udział w seminariach internetowych poświęconych prawom człowieka i wysyłanie wiadomości organizacjom pozarządowym zajmującym się prawami człowieka; |
|
C. |
mając na uwadze, że od czasu aresztowania w marcu 2017 r. Ahmed Mansoor pozostaje w odosobnieniu w więzieniu al-Sadr w Abu Zabi, gdzie pozbawiono go podstawowych artykułów i przysługujących mu praw więźnia, zgodnych z prawem ZEA i międzynarodowym prawem dotyczącym praw człowieka, w tym wzorcowymi regułami minimum ONZ postępowania z więźniami; mając na uwadze, że zakazano mu nawiązywania jakichkolwiek kontaktów z innymi więźniami i rodziną, z wyjątkiem czterech 30-minutowych wizyt żony oraz ograniczonych rozmów telefonicznych z matką i żoną; mając na uwadze, że w 2019 r. dwukrotnie rozpoczął strajk głodowy, aby domagać się poszanowania jego podstawowych praw jako więźnia; |
|
D. |
mając na uwadze, że od ponad 10 lat władze ZEA naruszają prawa Ahmeda Mansoora, dopuszczając się arbitralnych aresztowań i zatrzymań, gróźb śmierci, napaści fizycznej, nadzoru rządowego i nieludzkiego traktowania w areszcie; |
|
E. |
mając na uwadze, że specjalny sprawozdawca ONZ ds. sytuacji obrońców praw człowieka stwierdził, że „warunki przetrzymywania i traktowanie [emirackich obrońców praw człowieka Ahmeda Mansoora, Mohammeda al-Rokena i Nassera bin Ghaitha], takie jak przedłużająca się izolacja, naruszają standardy praw człowieka i mogą równać się torturom”; |
|
F. |
mając na uwadze, że grupa ekspertów ONZ ds. praw człowieka wezwała rząd ZEA do uwolnienia Ahmeda Mansoora, uznając jego aresztowanie za bezpośredni atak na legalną działalność obrońców praw człowieka w ZEA; |
|
G. |
mając na uwadze, że przed ostatnim aresztowaniem w 2017 r. Ahmed Mansoor domagał się powszechnych i bezpośrednich wyborów w ZEA oraz przyznania uprawnień legislacyjnych Federalnej Radzie Narodowej, która jest organem doradczym rządu; mając na uwadze, że był on również administratorem forum internetowego o nazwie Al-Hiwar al-Emarati (Emiracki Dialog), na którym krytykowano politykę ZEA; |
|
H. |
mając na uwadze systematyczne prześladowania obrońców praw człowieka, dziennikarzy, prawników i nauczycieli wypowiadających się na temat polityki i praw człowieka w ZEA; mając na uwadze, że zwłaszcza od 2011 r. państwo nasiliło ataki na wolność zrzeszania się, zgromadzeń i wypowiedzi; mając na uwadze, że obrońcy praw człowieka i członkowie ich rodzin padają ofiarą wymuszonych zaginięć, przedłużających się arbitralnych zatrzymań, tortur, nękania sądowego i niesprawiedliwych procesów sądowych, zakazów podróżowania, nadzoru fizycznego i cyfrowego oraz arbitralnych zwolnień z pracy; |
|
I. |
mając na uwadze, że nieprecyzyjna i zbyt szeroka definicja terroryzmu w prawie ZEA umożliwia zakwalifikowanie szerokiego zakresu pokojowych i legalnych działań jako terroryzmu; |
|
J. |
mając na uwadze, że ZEA wykorzystują wyrafinowane oprogramowanie szpiegujące do ataków na aktywistów i innych oponentów; mając na uwadze, że Ahmed Mansoor był celem ataków oprogramowania szpiegującego dostarczonego przez izraelską grupę NSO; mając na uwadze, że w wyniku wycieku danych z Pegasusa w lipcu 2021 r. ujawniono, że władze ZEA wykorzystywały oprogramowanie szpiegujące NSO przeciwko wielu celom, w tym obrońcom praw człowieka zarówno w ZEA, jak i za granicą; mając na uwadze, że Ludżajn al-Hazlul, prominentna saudyjska obrończyni praw kobiet, była również celem cyberataków ze strony władz ZEA, które włamały się na jej skrzynkę pocztową przed aresztowaniem i przymusowym przekazaniem do Arabii Saudyjskiej; |
|
K. |
mając na uwadze, że kobiety w ZEA nadal podlegają szeregowi dyskryminacyjnych przepisów i praktyk; mając na uwadze, że naruszenia praw kobiet obejmują porwania saudyjskich i emirackich kobiet i działaczek na rzecz praw kobiet oraz branie ich jako zakładników, brak dochodzenia i odpowiedzialności za domniemane przestępstwa przeciwko kobietom, czego przykładem jest napaść na tle seksualnym na brytyjską obywatelkę Caitlin McNamarę, gdzie oskarżony sprawca nie został przesłuchany ani pociągnięty do odpowiedzialności, systemowa dyskryminacja kobiet, wykorzystywanie pracownic migrujących, handel usługami seksualnymi i niewolnictwo seksualne; |
|
L. |
mając na uwadze, że system kafala (sponsoring) jest nadal stosowany w ZEA jako integralny element porządku społecznego i prawnego; mając na uwadze, że według doniesień międzynarodowych organizacji praw człowieka powszechne jest stosowanie w ZEA nieludzkich praktyk wobec zagranicznych pracowników, którzy stanowią 80 % ludności kraju, a naruszenia te nasiliły się w czasie wybuchu pandemii COVID-19; mając na uwadze, że w ramach przygotowań do zbliżających się międzynarodowych targów Expo 2020 w Dubaju, które mają się odbyć od października 2021 r. do marca 2022 r., przedsiębiorstwa i firmy budowlane zmuszają pracowników do podpisywania nieprzetłumaczonych dokumentów, konfiskują ich paszporty, narażają ich na ekstremalne godziny pracy w niebezpiecznych warunkach pogodowych i zapewniają im niesanitarne warunki mieszkaniowe; |
|
M. |
mając na uwadze, że ZEA i UE podpisały dwustronną umowę o zniesieniu wiz krótkoterminowych, zwalniającą obywateli ZEA z obowiązku posiadania wizy Schengen; |
|
N. |
mając na uwadze, że UE jest głównym darczyńcą programów współpracy między organami sądowymi Interpolu; mając na uwadze, że kandydatem na prezydenta Interpolu jest generalny inspektor ministerstwa spraw wewnętrznych ZEA, generał dywizji Ahmed Nasser al-Raisi; |
|
O. |
mając na uwadze, że ZEA nie ratyfikowały szeregu konwencji ONZ dotyczących praw człowieka, zwłaszcza Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych oraz jego protokołów fakultatywnych w sprawie zniesienia kary śmierci i przeciwko torturom, a także Międzynarodowej konwencji o ochronie wszystkich osób przed wymuszonym zaginięciem; |
|
P. |
mając na uwadze, że UE uznaje ZEA za partnera, w tym w obszarach stosunków politycznych i gospodarczych; mając na uwadze, że od 2013 r. UE i ZEA prowadzą dialog dotyczący praw człowieka, którego posiedzenia odbywają się dwa razy do roku, oraz mając na uwadze, że 10. dialog dotyczący praw człowieka między UE a ZEA, który odbył się 9 czerwca 2021 r., stanowił okazję do omówienia z władzami ZEA kwestii budzących niepokój; |
|
1. |
ponownie zdecydowanie potępia zatrzymanie Ahmeda Mansoora i wszystkich innych obrońców praw człowieka w ZEA, którzy zostali uwięzieni wyłącznie za korzystanie z podstawowych praw człowieka, w tym prawa do wolności słowa, zrzeszania się, pokojowego zgromadzania się i wypowiedzi zarówno w internecie, jak i poza nim, które to prawa są zapisane nie tylko w uniwersalnych aktach dotyczących praw człowieka, ale również w Arabskiej karcie praw człowieka; głęboko ubolewa nad rozdźwiękiem między twierdzeniami władz ZEA, że jest to tolerancyjny kraj szanujący prawa, a faktem, że obrońcy praw człowieka są tam przetrzymywani w ciężkich warunkach; |
|
2. |
ponawia swój apel o natychmiastowe i bezwarunkowe uwolnienie Ahmeda Mansoora, Mohammeda al-Rokena i Nassera bin Ghaitha, a także wszystkich pozostałych obrońców praw człowieka, działaczy politycznych i pokojowych dysydentów; |
|
3. |
wzywa władze ZEA, aby do czasu uwolnienia więźniów zagwarantowały, by Ahmed Mansoor i wszyscy inni więźniowie byli traktowani zgodnie z wzorcowymi regułami minimum ONZ postępowania z więźniami; wzywa w szczególności do zaprzestania izolacji Ahmeda Mansoora, do umożliwienia wszystkim więźniom regularnych wizyt prawników i członków rodzin oraz do zapewnienia im odpowiedniej opieki medycznej, do umożliwienia ekspertom ONZ i międzynarodowym organizacjom pozarządowym odwiedzania Ahmeda Mansoora i innych osób w więzieniu oraz do monitorowania warunków ich przetrzymywania, a także do dogłębnego zbadania wszystkich zarzutów dotyczących tortur; |
|
4. |
wyraża głębokie zaniepokojenie ciągłymi doniesieniami, w tym przeciekami opublikowanymi w lipcu 2021 r., zgodnie z którymi Ahmed Mansoor nadal przebywa w izolacji w fatalnych warunkach; przypomina władzom ZEA, że długotrwałe i bezterminowe przetrzymywanie w izolacji równa się torturom; wzywa władze ZEA do zagwarantowania sprawiedliwości proceduralnej i rzetelnego procesu sądowego wszystkim zatrzymanym, w tym więźniom sumienia; wzywa władze do zmiany ustawy antyterrorystycznej, ustawy o zwalczaniu cyberprzestępczości i ustawy federalnej nr 2/2008, które są stale wykorzystywane do prześladowania obrońców praw człowieka, w celu zapewnienia zgodności z międzynarodowymi standardami w dziedzinie praw człowieka; |
|
5. |
wzywa władze ZEA, by zaprzestały nękania obrońców praw człowieka i bezzwłocznie zniosły zakaz ich podróżowania; nalega, by władze gwarantowały obrońcom praw człowieka w ZEA możliwość prowadzenia legalnej działalności na rzecz praw człowieka w każdych okolicznościach, zarówno w kraju, jak i za granicą, bez obawy przed represjami i bez jakichkolwiek ograniczeń, w tym szykan sądowych; |
|
6. |
wzywa wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela do uważnego śledzenia sprawy Ahmeda Mansoora w celu zapewnienia jego natychmiastowego uwolnienia i uwolnienia innych obrońców praw człowieka; wzywa w szczególności wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela do złożenia wniosku o odwiedzenie w więzieniu obrońców praw człowieka podczas zbliżającej się wizyty w ZEA oraz do publicznego i prywatnego wezwania do ich natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia podczas spotkań z władzami ZEA; wzywa ESDZ do przedstawienia Parlamentowi sprawozdania z dotychczasowych działań podjętych przez delegaturę UE i państwa członkowskie w Abu Zabi, mających na celu zapewnienie Ahmedowi Mansoorowi odpowiedniego wsparcia; |
|
7. |
wzywa wszystkie państwa członkowskie, biorąc pod uwagę wewnętrzne represje stosowane przez ZEA – zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/821 z dnia 20 maja 2021 r. ustanawiającym unijny system kontroli wywozu, pośrednictwa, pomocy technicznej, tranzytu i transferu produktów podwójnego zastosowania (2) – do zawieszenia sprzedaży i wywozu technologii nadzoru do ZEA oraz jej obsługi i aktualizacji, jeżeli nie zostaną podjęte konkretne i wymierne działania w celu zaradzenia takim nadużyciom; |
|
8. |
wzywa ESDZ, by zaproponowała przyjęcie ukierunkowanych środków UE przeciwko osobom odpowiedzialnym za poważne naruszenia praw człowieka w ZEA, w tym prześladowanie Ahmeda Mansoora i innych obrońców praw człowieka, w ramach globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka; przypomina, że wszystkie procedury nakładania sankcji muszą być oparte na dowodach i wszczynane tylko wtedy, gdy można stwierdzić konkretne naruszenia praw człowieka; |
|
9. |
wzywa UE do przyjęcia i opublikowania istotnych wskaźników dotyczących praw człowieka oraz wykazu indywidualnych przypadków na potrzeby dialogu dotyczącego praw człowieka z ZEA, aby umożliwić prawdziwą i zorientowaną na wyniki dyskusję na temat praw człowieka; |
|
10. |
wzywa UE do włączenia debaty na temat praw człowieka, w szczególności sytuacji obrońców praw człowieka, jako stałego punktu obrad na dorocznym spotkaniu na szczycie między UE a Radą Współpracy Państw Zatoki; |
|
11. |
wyraża zaniepokojenie doniesieniami o wykorzystywaniu przez władze ZEA oprogramowania szpiegującego grupy NSO do bezprawnego namierzania telefonów komórkowych setek osób w Zjednoczonym Królestwie, w tym prawników, pracowników naukowych i parlamentarzystów; wzywa wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela, by domagał się wyjaśnień od władz ZEA, w tym w odniesieniu do ewentualnego namierzania obywateli UE lub innych osób na terytorium UE, oraz do złożenia sprawozdania Parlamentowi; |
|
12. |
przypomina, że w 2015 r. UE podpisała z ZEA umowę o zniesieniu wiz krótkoterminowych; wzywa Komisję do przedstawienia Parlamentowi sprawozdania na temat zgodności tej umowy z odnośnym prawodawstwem UE, zwłaszcza w odniesieniu do uwzględniania praw człowieka i podstawowych wolności jako kryteriów zwolnienia z obowiązku wizowego; wzywa Komisję i Radę do przedstawienia Parlamentowi sprawozdania z postępów w tej dziedzinie; |
|
13. |
wzywa członków Zgromadzenia Ogólnego Interpolu, a w szczególności państwa członkowskie UE, do należytego przeanalizowania zarzutów o łamanie praw człowieka, dotyczących generała dywizji Nassera Ahmeda al-Raisiego przed wyborem kierownictwa tej organizacji w dniach 23–25 listopada 2021 r.; odnotowuje obawy wyrażane przez społeczeństwo obywatelskie w związku z jego kandydaturą i potencjalnym wpływem na reputację instytucji; |
|
14. |
w celu wyrażenia dezaprobaty dla naruszeń praw człowieka w ZEA zwraca się do międzynarodowych przedsiębiorstw sponsorujących Expo 2020 w Dubaju o wycofanie sponsoringu i zachęca państwa członkowskie do nieuczestniczenia w tym wydarzeniu; |
|
15. |
głęboko ubolewa nad rolą władz ZEA w ekstradycji działaczki na rzecz praw kobiet Ludżajn al-Hazlul do Arabii Saudyjskiej, gdzie została uwięziona, torturowana i prześladowana za wspieranie praw kobiet; |
|
16. |
wyraża zaniepokojenie sytuacją kobiet w ZEA mimo pewnych postępów i wzywa władze do zreformowania ustawy o statusie osobowym, aby zapewnić kobietom równe prawa oraz zagwarantować, że emirackie kobiety będą mogły przekazywać obywatelstwo swoim dzieciom na równi z mężczyznami; |
|
17. |
z zadowoleniem przyjmuje moratorium na wykonywanie kary śmierci w ZEA od 2017 r.; wzywa ZEA do ratyfikacji Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych oraz jego protokołu mającego na celu zniesienie kary śmierci; |
|
18. |
popiera stały i pogłębiony dialog między UE i jej państwami członkowskimi a ZEA w kwestiach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, jak przewidziano w ustaleniach dotyczących współpracy; uważa, że regularne posiedzenia międzyparlamentarne między Parlamentem a jego partnerami z Zatoki Perskiej stanowią ważne forum rozwoju konstruktywnego i szczerego dialogu dotyczącego wszystkich kwestii budzących niepokój, w tym praw człowieka, bezpieczeństwa i handlu; |
|
19. |
wzywa do ustanowienia bardziej rygorystycznych zasad przejrzystości w odniesieniu do działalności lobbingowej organizacji zagranicznych wobec instytucji UE; |
|
20. |
apeluje o przetłumaczenie niniejszej rezolucji na język arabski; |
|
21. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji rządowi i parlamentowi Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Wiceprzewodniczącemu Komisji / Wysokiemu Przedstawicielowi Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, Komisji, Specjalnemu Przedstawicielowi UE ds. Praw Człowieka, rządom i parlamentom państw członkowskich, Wysokiemu Komisarzowi Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka oraz rządom państw członkowskich Rady Współpracy Państw Zatoki. |
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/114 |
P9_TA(2021)0391
Sytuacja w obozie dla uchodźców w Kakumie w Kenii
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. w sprawie sytuacji w obozie dla uchodźców w Kakumie w Kenii (2021/2874(RSP))
(2022/C 117/12)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając wcześniejsze rezolucje w sprawie Kenii, w szczególności rezolucje z 30 kwietnia 2015 r. (1) i z 18 maja 2017 r. w sprawie obozu dla uchodźców w Dadaab (2), |
|
— |
uwzględniając rezolucję z 25 marca 2021 r. w sprawie nowej strategii UE–Afryka – partnerstwo na rzecz zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu (3), |
|
— |
uwzględniając wspólne oświadczenie Republiki Kenii i Unii Europejskiej wydane 21 czerwca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając oświadczenie Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa wydane w imieniu UE 17 maja 2021 r. z okazji Międzynarodowego Dnia Przeciw Homofobii, Transfobii i Bifobii, |
|
— |
uwzględniając rezolucję z 24 października 2019 r. w sprawie sytuacji osób LGBTI w Ugandzie (4), |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z 10 maja 2021 r. pt. „Róg Afryki: priorytet geostrategiczny UE”, |
|
— |
uwzględniając wydane 29 kwietnia 2021 r. wspólne oświadczenie rządu Kenii i Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR) na temat planu działania dotyczącego obozów dla uchodźców w Dadaab i Kakumie, |
|
— |
uwzględniając oświadczenie UNHCR z 25 marca 2021 r. w sprawie sytuacji uchodźców LGBTIQ+ w obozie w Kakumie, |
|
— |
uwzględniając oświadczenie Sekretarza Generalnego ONZ z 17 maja 2021 r. z okazji Międzynarodowego Dnia Przeciw Homofobii, Transfobii i Bifobii, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 12 listopada 2020 r. pt. „Unia równości: strategia na rzecz równości osób LGBTIQ na lata 2020–2025” (COM(2020)0698), |
|
— |
uwzględniając art. 2, art. 3 ust. 5, art. 21, 24, 29 i 31 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) oraz art. 10 i 215 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), które zobowiązują UE i jej państwa członkowskie – w kontaktach ze światem zewnętrznym – do stania na straży i promowania powszechnych praw człowieka oraz do ochrony jednostek, a także do przyjęcia restrykcyjnych środków w razie poważnych naruszeń praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając wartości takie jak godność ludzka, równość i solidarność zapisane w Konwencji dotyczącej statusu uchodźców z 1951 r., |
|
— |
uwzględniając art. 14 Powszechnej deklaracji praw człowieka z 1948 r., w którym uznano prawo do ubiegania się o azyl w innym kraju w razie prześladowania, |
|
— |
uwzględniając kryzysowy fundusz powierniczy UE dla Afryki (EUTF dla Afryki), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/947 z 9 czerwca 2021 r. ustanawiające Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – Globalny wymiar Europy (5), |
|
— |
uwzględniając Konwencję w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r., |
|
— |
uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z 25 marca 2020 r. pt. „Plan działania UE dotyczący praw człowieka i demokracji na lata 2020–2024” (JOIN(2020)0005), |
|
— |
uwzględniając Afrykańską kartę praw człowieka i ludów, |
|
— |
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając ramy działań na rzecz uchodźców UNHCR, |
|
— |
uwzględniając decyzję Sądu Najwyższego Kenii z 8 kwietnia 2021 r., którą tymczasowo zablokowano zamknięcie obozów dla uchodźców w Dadaab i Kakumie, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 23 września 2020 r. dotyczący nowego paktu o migracji i azylu (COM(2020)0609), |
|
— |
uwzględniając Globalne porozumienie ONZ w sprawie uchodźców, |
|
— |
uwzględniając art. 144 ust. 5 oraz art. 132 ust. 4 Regulaminu, |
|
A. |
mając na uwadze, że Kenia, po Etiopii, jest krajem o największej liczbie uchodźców i osób ubiegających się o azyl w Afryce; mając na uwadze, że według UNHCR na dzień 31 maja 2021 r. liczba uchodźców i osób ubiegających się o azyl w Kenii wynosiła 519 989 osób w Kakumie, Dadaab i innych miastach; |
|
B. |
mając na uwadze, że obóz w Kakumie znajduje się w hrabstwie Turkana, jednym z najbiedniejszych hrabstw Kenii; mając na uwadze, że według UNHCR warunki życia w obozie są dramatyczne i stale się pogarszają, panuje w nim skrajne ubóstwo, warunki mieszkaniowe są złe, a infrastruktura uboga, brak wody, urządzeń sanitarnych, leków i dostaw energii elektrycznej; mając na uwadze, że zarówno ludność lokalna, jak i uchodźcy cierpią z powodu poważnych niedoborów żywności i wody oraz niemożności zaspokojenia podstawowych potrzeb; mając na uwadze, że pandemia COVID-19 pogorszyła i tak już alarmującą sytuację humanitarną w obozie i w hrabstwie, w którym się on znajduje; |
|
C. |
mając na uwadze, że sytuacja w zakresie praw człowieka i stan bezpieczeństwa w obozie dla uchodźców w Kakumie w Kenii gwałtownie się pogorszyły; mając na uwadze, że często zgłaszane są rozboje, kradzieże, gwałty i zabójstwa, a kobiety, dzieci, osoby z niepełnosprawnością i osoby LGBTIQ+ są najbardziej narażone na przemoc; mając na uwadze, że w sprawie zgłoszonych zdarzeń toczy się śledztwo; |
|
D. |
mając na uwadze, że w obozie kobiety i dziewczęta często padają ofiarą różnego rodzaju przemocy seksualnej, najczęściej gwałtów; mając na uwadze, że szczególnie zagrożone są dziewczęta, osoby nowo przybyłe i samotne żywicielki rodziny; mając na uwadze, że gwałtów dopuszczają się uchodźcy pochodzący z obozu, okoliczni mieszkańcy i pracownicy ochrony; mając na uwadze, że powszechne są również inne formy przemocy, takie jak małżeństwa dzieci i małżeństwa przymusowe, okaleczanie narządów płciowych dziewcząt i przemoc ze strony partnerów; |
|
E. |
mając na uwadze, że 15 marca 2021 r. w sektorze 3 bloku 13 obozu w Kakumie dwóch uchodźców doznało oparzeń drugiego stopnia po próbie podpalenia ich benzyną, kiedy spali; mając na uwadze, że jedna z ofiar, ugandyjski uchodźca Chriton Atuhwera, zmarł w wyniku obrażeń; mając na uwadze, że coraz więcej uchodźców LGBTIQ+ pada ofiarą ataków i odnosi obrażenia, wielu z nich musi uciekać z obozu na tereny, na których nie są chronieni i nie mogą legalnie przebywać; |
|
F. |
mając na uwadze, że chociaż prawo kenijskie przewiduje do 14 lat więzienia za dobrowolne kontakty seksualne między osobami tej samej płci, jest to jedyny kraj w regionie, który przyjmuje uchodźców ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową; mając na uwadze, że według UNHCR około 300 uchodźców i osób ubiegających się o azyl zarejestrowanych w obozie dla uchodźców w Kakumie ma profil LGBTIQ+, a większość z nich informuje, że ich pobyt w Kakumie przebiega spokojnie; |
|
G. |
mając na uwadze, że według globalnego przeglądu Międzynarodowego Stowarzyszenia Lesbijek, Gejów, Osób Biseksualnych, Transseksualnych i Interseksualnych (ILGA) z 2020 r. prawie połowa krajów, w których zakazano homoseksualizmu, znajduje się w Afryce; mając na uwadze, że zaledwie 22 z 54 krajów afrykańskich zalegalizowały homoseksualizm; |
|
H. |
mając na uwadze, że w wielu krajach afrykańskich obowiązujące przepisy wymierzone w prawa osób LGBTIQ+ pochodzą z epoki kolonialnej; |
|
I. |
mając na uwadze, że w marcu 2020 r. niektórzy uchodźcy o profilach LGBTIQ+ zwrócili się do UNHCR o przeniesienie ich poza Kenię z powodu wrogości panującej wobec nich w tym kraju; mając na uwadze, że w ciągu ostatnich kilku miesięcy ponad 30 osób LGBTIQ+ zostało przeniesionych z sektora 3 obozu w Kakumie do innych sektorów ze względu na zgłaszane przez nie obawy o bezpieczeństwo oraz po dokładnym skontrolowaniu przez UNHCR sytuacji na miejscu; mając na uwadze, że w mandacie Parlamentu Europejskiego dotyczącym wniosku w sprawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego unijne ramy przesiedleń i zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 516/2014 wezwano do podejmowania z czasem wysiłków na rzecz sprawiedliwego podziału osób przesiedlonych między państwa członkowskie oraz że wysiłki te powinno się połączyć ze staraniami na rzecz wiążących zasad międzynarodowych dotyczących wspólnej globalnej odpowiedzialności za przesiedlanie osób potrzebujących przesiedlenia zgodnie ze wskazaniami UNHCR; |
|
J. |
mając na uwadze, że w listopadzie 2020 r. kenijski rząd i organizacja Human Rights Watch potwierdziły, że podczas pandemii COVID-19 gwałtownie wzrosła liczba ataków na osoby LGBTIQ+, choć i tak niezależnie od pandemii zaobserwowano wzrost przemocy; |
|
K. |
mając na uwadze, że przenoszenie osób LGBTIQ+ z obozów w Kenii nadal odbywa się zbyt powoli w stosunku do potrzeb; mając na uwadze, że pandemia COVID-19 jeszcze spowolniła ten proces; mając na uwadze, że według UNHCR od 2019 r. przesiedlono około 235 uchodźców o takim profilu, a 48 % z nich opuściło kraj; |
|
L. |
mając na uwadze, że pomimo tego, że UNHCR i jego partnerzy przygotowali obiekty na potrzeby pandemii, 65 % uchodźców przebywających w obozach informuje o zmniejszonym dostępie do opieki zdrowotnej po wybuchu epidemii w porównaniu z sytuacją sprzed marca 2020 r., głównie z obawy przed zakażeniem i z powodu braku personelu medycznego; mając na uwadze, że jedynie 3 % ludności Kenii jest w pełni zaszczepione przeciwko COVID-19; mając na uwadze, że kampania szczepień w kenijskich obozach dla uchodźców rozpoczęła się 30 marca 2021 r., a obóz w Kakumie otrzymał 2 tys. dawek szczepionek; |
|
M. |
mając na uwadze, że w ostatnich dziesięcioleciach rząd Kenii podejmował szereg prób zamknięcia obozu; mając na uwadze, że 24 marca 2021 r. minister spraw wewnętrznych Kenii dał UNHCR 14-dniowe ultimatum na opracowanie planu zamknięcia obozów w Dadaab i Kakumie; mając na uwadze, że 8 kwietnia 2021 r. kenijski Sąd Najwyższy tymczasowo odroczył zamknięcie o 30 dni; mając na uwadze, że 29 kwietnia 2021 r. UNHCR i rząd Kenii uzgodniły plan działania na rzecz późniejszego zamknięcia obozów w Kakumie i Dadaab, do 30 czerwca 2022 r.; mając na uwadze, że plan działania obejmuje dobrowolny powrót uchodźców do krajów pochodzenia w warunkach bezpieczeństwa i z poszanowaniem godności, wyjazdy do państw trzecich na podstawie różnych ustaleń oraz alternatywne możliwości legalizacji pobytu w Kenii dla niektórych uchodźców z krajów Wspólnoty Wschodnioafrykańskiej (EAC); |
|
N. |
mając na uwadze, że choć ONZ przyjęła do wiadomości obawy rządu i przyznała, że obozy dla uchodźców nie powinny być długoterminowym rozwiązaniem w sytuacji przymusowych wysiedleń, organizacje międzynarodowe i organizacje praw człowieka ostrzegają, że nagłe i nieuporządkowane zamknięcie doprowadzi do katastrofy humanitarnej oraz że przymusowa repatriacja stanowiłaby naruszenie prawa międzynarodowego; mając na uwadze, że uchodźcy w Kakumie ciągle żyją w obawie przed deportacją; |
|
O. |
mając na uwadze, że mimo bogactwa zasobów naturalnych Róg Afryki jest jednym z najuboższych regionów na świecie; mając na uwadze, że region ten charakteryzuje niezwykle niski poziom bezpieczeństwa żywnościowego, a miliony żyjących tam ludzi są niedożywione i zagrożone głodem; mając na uwadze, że susze i konflikty zbrojne to dwie główne przyczyny ruchów ludności w regionie, w tym w Kenii, co podkreślono w globalnym planie działania z Nairobi przyjętym na szczycie Międzyrządowego Organu ds. Rozwoju (IGAD) 26 marca 2017 r.; mając na uwadze, że konflikty takie jak w Somalii i Etiopii oraz akty przemocy przed wyborami i po wyborach w Ugandzie i Tanzanii sprawiają, że dobrowolny powrót jest dla większości uchodźców przebywających w obozie w Kakumie niemożliwy z powodu zagrożenia bezpieczeństwa i ze względu na ich godność; mając na uwadze, że od końca 2019 r. w Kenii występują bezprecedensowe zagrożenia i poważne skutki zmiany klimatu, jak największa plaga szarańczy pustynnej w ciągu ostatnich 60 lat, powodzie występujące w porze deszczowej oraz obostrzenia związane z pandemią COVID-19; |
|
P. |
mając na uwadze, że podczas szczytu w Valletcie 12 listopada 2015 r. utworzono kryzysowy fundusz powierniczy UE dla Afryki, by zająć się podstawowymi przyczynami destabilizacji, przymusowych wysiedleń i nielegalnej migracji przez wspieranie odporności na kryzysy, możliwości gospodarczych, równości szans, bezpieczeństwa i rozwoju; mając na uwadze, że UE zaspokaja potrzeby ratujące życie uchodźców przebywających w obozach w Kenii; mając na uwadze, że kryzysowy fundusz powierniczy UE dla Afryki utworzono w ramach Instrumentu Finansowania Współpracy na rzecz Rozwoju i musi być on dostosowany do głównego celu unijnej polityki rozwoju, którym pozostaje walka z ubóstwem; |
|
Q. |
mając na uwadze, że od 2012 r. UE przeznaczyła ponad 200 mln EUR na pomoc humanitarną i 286 mln EUR z Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR) na lata 2014–2020, ze szczególnym naciskiem na tworzenie zatrudnienia, bezpieczeństwo żywnościowe, odporność i rozwój instytucjonalny, a w szczególności edukację; mając na uwadze, że osoby ubiegające się o azyl w Kenii są całkowicie zdane na pomoc humanitarną w zaspokajaniu ich podstawowych potrzeb; mając na uwadze, że nowy ISWMR – „Globalny wymiar Europy” będzie nadal gwarantował wdrażanie programów UE w Kenii; |
|
R. |
mając na uwadze, że w 2021 r. UE przeznaczyła 15 mln EUR na finansowanie projektów humanitarnych w Kenii, przede wszystkim na pomoc uchodźcom, a od 2016 r. – 45 mln EUR na rzecz uchodźców i społeczności ich przyjmujących w Kenii z kryzysowego funduszu powierniczego UE dla Afryki; mając na uwadze, że w obozach dla uchodźców w Kakumie i Dadaab UE nadal finansuje podstawową pomoc ratującą życie, jak pomoc żywnościowa, opieka zdrowotna, leczenie niedożywienia, woda, infrastruktura sanitarna i higiena (WASH), ochrona i edukacja; |
|
1. |
wyraża głębokie zaniepokojenie sytuacją humanitarną i doniesieniami o przemocy długotrwale utrzymującej się w obozie w Kakumie; stanowczo potępia napaść na dwóch uchodźców LGBTIQ+, których podpalono benzyną 15 marca 2021 r. w sektorze 3 obozu dla uchodźców w Kakumie; jest głęboko zaniepokojony stałymi groźbami wobec osób LGBTIQ+ w obozie dla uchodźców w Kakumie; przypomina, że w ostatnich kilku miesiącach pilnie przeniesiono ponad 30 osób; |
|
2. |
apeluje do władz Kenii o kontynuację dochodzenia i pełne wyjaśnienie tej zbrodni oraz pociągnięcie sprawców do odpowiedzialności zgodnie z prawem kenijskim i prawem międzynarodowym praw człowieka; |
|
3. |
uznaje ważną i konstruktywną rolę Kenii i przypomina o trudnej sytuacji w regionie, charakteryzującej się regionalnymi kryzysami i konfliktami; dostrzega znaczenie obozu w Kakumie dla tysięcy uchodźców i osób ubiegających się o azyl z regionów graniczących z Kenią, w tym osób najbardziej narażonych na niebezpieczeństwo, zwłaszcza osób LGBTIQ+, którym w krajach pochodzenia grozi proces karny, a nawet kara śmierci; |
|
4. |
pochwala współpracę prowadzoną od lat przez kenijski Sekretariat ds. Uchodźców, UNHCR i innych partnerów w celu zapewnienia ochrony wszystkim uchodźcom; zaznacza jednak, że obecna sytuacja w obozie w Kakumie nie może trwać długoterminowo i wymaga skutecznej i skoordynowanej reakcji rządu Kenii, rządów państw regionu i całej społeczności międzynarodowej, w tym UE; w związku z tym odnotowuje niedawne przyjęcie planu działania dotyczącego obozów dla uchodźców w Dadaab i Kakumie; |
|
5. |
wzywa rząd Kenii do utrzymania obozów dla uchodźców w Kakumie i Dadaab przynajmniej do czasu ustabilizowania się sytuacji w regionie; apeluje do rządu Kenii o zadbanie, aby przy podejmowaniu wszelkich decyzji dotyczących uchodźców respektowano należne im prawa człowieka; zaznacza, że pomoc finansowa UE dla państw trzecich na potrzeby przyjmowania uchodźców nie powinna zastępować odpowiedzialności UE za przyjęcie i przesiedlenie odpowiedniej liczby osób potrzebujących ochrony międzynarodowej; |
|
6. |
wzywa rząd Kenii, UNHCR i społeczność międzynarodową, aby zobowiązały się do współpracy i wypracowania alternatywnych trwałych, odpowiednich i opartych na prawach rozwiązań zgodnych z zasadami podziału odpowiedzialności i celami Globalnego porozumienia w sprawie uchodźców; zaleca, aby – ze względu na skuteczność – obejmowało to przesiedlenie do UE znacznej liczby uchodźców potrzebujących ochrony międzynarodowej; |
|
7. |
zaznacza, że aby zaradzić przyczynom przymusowych wysiedleń, potrzebne jest bardziej zintegrowane i kompleksowe podejście regionalne do zarządzania przyjmowaniem uchodźców oraz wzmocnienie współpracy między Kenią a państwami ościennymi w kwestiach politycznych, związanych z bezpieczeństwem, humanitarnych i rozwojowych; wzywa do zapewnienia odpowiedniego bezpieczeństwa w obozach dla uchodźców, a także wzywa rząd Kenii do poprawy bezpieczeństwa w obozie w Kakumie i do wzmocnienia ochrony uchodźców, w szczególności grup najbardziej zagrożonych; wzywa organy ścigania i inne organy administracji Kenii do ochrony uchodźców i do zapewnienia im bezpieczeństwa; |
|
8. |
wzywa rząd Kenii i UNHCR do zadbania, aby program repatriacji był realizowany w pełni zgodnie z zobowiązaniami międzynarodowymi i z obowiązkami krajowymi Kenii; podkreśla, że każdy proces repatriacji do kraju pochodzenia musi być dobrowolny, bezpieczny, zrównoważony, godny i oparty na prawach, przy czym osoby objęte repatriacją muszą mieć dostęp do obiektywnych, neutralnych i istotnych informacji na temat tego, co stanie się, jeżeli odmówią powrotu; |
|
9. |
wyraża głębokie zaniepokojenie sytuacją w Rogu Afryki, szczególnie z powodu ubóstwa i braku bezpieczeństwa żywnościowego; wzywa Komisję Europejską do uruchomienia nadzwyczajnej pomocy humanitarnej niezbędnej do zaradzenia problemom uchodźstwa i głodu w regionie; wzywa, by pomoc udzielana przez UE i państwa członkowskie w Rogu Afryki była wykorzystywana przede wszystkim do powstrzymania przemocy, w tym przemocy seksualnej, oraz problemów związanych z poważnymi nierównościami, ubóstwem, chronicznym niedożywieniem oraz brakiem dostępu do opieki zdrowotnej i usług publicznych, szczególnie opieki w zakresie zdrowia reprodukcyjnego, a także do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju; |
|
10. |
wzywa UE, aby zajęła się kwestią braku bezpieczeństwa żywnościowego i niezaspokojenia podstawowych potrzeb w obozie w Kakumie, co obejmuje między innymi dostęp do wody, urządzeń sanitarnych, opieki zdrowotnej i elektryczności, nie tylko za pośrednictwem pomocy przeznaczonej wyłącznie dla uchodźców, lecz także przez wspieranie krajowych programów rozwoju, których zdolność do skutecznej realizacji celów rozwojowych jest pewna i regularnie oceniana; |
|
11. |
podkreśla, że rosnąca niestabilność w regionie utrudnia uchodźcom bezpieczny powrót do krajów pochodzenia; wzywa UE, aby we współpracy z międzynarodową społecznością darczyńców nadal intensywnie działała jako partner w mediacjach i wspierała trwały i długoterminowy rozwój społeczno-gospodarczy w regionie, a tym samym tworzyła sprzyjające i bezpieczne warunki dla dobrowolnych powrotów i reintegracji uchodźców; |
|
12. |
wzywa do większych wysiłków na rzecz ochrony przymusowo wysiedlonych osób LGBTIQ+ oraz do większej solidarności społeczności międzynarodowej przy globalnym reagowaniu na potrzeby w zakresie przesiedleń, ponieważ potrzeby te znacznie przewyższają liczbę oferowanych miejsc; |
|
13. |
wzywa Komisję, aby regularnie składała Parlamentowi sprawozdania z wdrażania i programowania funduszu powierniczego UE dla Afryki, a także wzywa Komisję, aby przy wsparciu Agencji Praw Podstawowych przeprowadziła specjalną ocenę jego skutków, obejmującą wpływ na prawa człowieka; wzywa Komisję, aby terminowo przedstawiała Parlamentowi wyniki takich ocen skutków, w tym w ramach Grupy Roboczej ds. Instrumentów Finansowania Zewnętrznego powołanej przez Komisję Spraw Zagranicznych i Komisję Rozwoju; |
|
14. |
wzywa UE, aby nadal ściśle współpracowała z rządem Kenii, UNHCR i szerszą społecznością międzynarodową, tak by pomóc w znalezieniu wyjścia z trwającego od dłuższego czasu kryzysu uchodźczego w regionie; wzywa UE, aby bardziej zdecydowanie broniła praw człowieka w Kenii i je upowszechniała; |
|
15. |
przypomina, że w Unii Europejskiej prześladowanie ze względu na orientację seksualną jest uznawane za kryterium przy ubieganiu się o azyl i przyznawaniu azylu; wzywa UE i państwa członkowskie, aby stosowały się do tej zasady; wzywa UE – w szczególności delegatury UE i specjalnego przedstawiciela UE ds. praw człowieka – do skutecznego pełnego wykorzystywania podręcznika na temat obrony praw osób LGBTI i towarzyszących mu wytycznych w dialogu ze wszystkimi państwami afrykańskimi, które nadal uznają homoseksualizm za przestępstwo, a szerzej ze wszystkimi krajami, w których powszechne są prześladowania lub przemoc wobec osób LGBTIQ+; |
|
16. |
nalega, aby delegatura UE w Kenii nadal ściśle monitorowała sytuację osób szczególnie zagrożonych, zwłaszcza osób LGBTIQ+ i czarnoskórych Afrykanek, a także aktywnie lokalnie wspierała organizacje społeczeństwa obywatelskiego, obrońców praw człowieka i osoby LGBTIQ+; |
|
17. |
apeluje do UE, aby nadal starała się przekonać zarówno rząd Kenii, jak i Unię Afrykańską, by ponownie rozważyły swoje podejście do osób LGBTIQ+, i zauważa, że ich stanowisko może w taki czy inny sposób narażać osoby LGBTIQ+ na nieludzkie i poniżające traktowanie wbrew wartościom równości i równej ochrony, zapisanym w prawie; |
|
18. |
przypomina władzom Kenii, że są zobowiązane do poszanowania prawa do wolności opinii i wypowiedzi, zapisanego w art. 19 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych, a także do zagwarantowania praw podstawowych, zgodnie z Afrykańską kartą praw człowieka i ludów oraz innymi międzynarodowymi i regionalnymi aktami dotyczącymi praw człowieka, w tym umową z Kotonu, a szczególnie jej art. 8 i 96; apeluje do rządu Kenii, aby w każdej sytuacji gwarantował wszystkim uchodźcom integralność fizyczną i dobrostan psychiczny, niezależnie od ich orientacji seksualnej, tożsamości płciowej lub ekspresji płciowej; |
|
19. |
wzywa społeczność międzynarodową, aby zagwarantowała objęcie uchodźców programami szczepień przeciwko COVID-19; podkreśla, że umożliwienie uchodźcom korzystania z usług publicznych i objęcie ich krajowymi planami rozwoju ma zasadnicze znaczenie zarówno dla uchodźców, jak i dla społeczności przyjmujących, a także jest zgodne z zobowiązaniem do niepozostawiania nikogo w tyle zawartym w Agendzie na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030; |
|
20. |
przypomina, że rozwój nie jest możliwy bez poprawy bezpieczeństwa w regionie; zdecydowanie podkreśla jednak, że środki finansowe muszą być przeznaczane na rozwój gospodarczy i społeczny w regionie, ze szczególnym naciskiem na wyzwania rozwojowe określone w decyzji dotyczącej funduszu powierniczego; przypomina, że środki z EFR i oficjalnej pomocy rozwojowej (ODA) powinny być wykorzystywane wyłącznie do celów rozwoju; |
|
21. |
zaznacza, że istotne znaczenie ma przyznanie istotnej części środków z ISWMR – „Globalny wymiar Europy” organizacjom społeczeństwa obywatelskiego w państwach trzecich, w tym w Kenii, na świadczenie pomocy oraz na ochronę i monitorowanie praw migrantów; wzywa UE do zadbania, aby znaczna część programowania za pośrednictwem tego instrumentu była przeznaczona na poprawę przestrzegania praw człowieka i międzynarodowej ochrony uchodźców, w szczególności w Kenii; |
|
22. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji/wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, specjalnemu przedstawicielowi UE ds. praw człowieka, sekretarzowi generalnemu ONZ, wysokiej komisarz ONZ ds. praw człowieka i wysokiemu komisarzowi ONZ ds. uchodźców, przewodniczącemu parlamentu Kenii, Międzyrządowemu Organowi ds. Rozwoju (IGAD), rządom państw członkowskich IGAD, Unii Afrykańskiej, Parlamentowi Panafrykańskiemu oraz Wspólnemu Zgromadzeniu Parlamentarnemu AKP–UE. |
(1) Dz.U. C 346 z 21.9.2016, s. 51.
(2) Dz.U. C 307 z 30.8.2018, s. 131.
(3) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0108.
(4) Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0042.
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/120 |
P9_TA(2021)0392
Wdrożenie wymogów UE dotyczących wymiany informacji podatkowych
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. w sprawie wdrożenia wymogów UE dotyczących wymiany informacji podatkowych: postępy, wyciągnięte wnioski i przeszkody do pokonania (2020/2046(INI))
(2022/C 117/13)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając art. 4 i 14 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), |
|
— |
uwzględniając art. 113 i 115 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Rady 2011/16/UE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania i uchylającą dyrektywę 77/799/EWG (1) (zwaną dalej DAC), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1286/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiające program działań na rzecz poprawy skuteczności systemów podatkowych w Unii Europejskiej na okres 2014–2020 (Fiscalis 2020) i uchylające decyzję nr 1482/2007/WE (2), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Rady 2014/107/UE z dnia 9 grudnia 2014 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania (3), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Rady (UE) 2015/2376 z dnia 8 grudnia 2015 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania (4), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Rady (UE) 2016/881 z dnia 25 maja 2016 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania (5), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Rady (UE) 2016/2258 z dnia 6 grudnia 2016 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w odniesieniu do dostępu organów podatkowych do informacji dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy (6), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. zmieniającą dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych (7), |
|
— |
uwzględniając wniosek Komisji z dnia 15 lipca 2020 r. w sprawie dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (DAC7) (COM(2020)0314), |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z 2 czerwca 2020 r. w sprawie przyszłej współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania w UE, |
|
— |
uwzględniając swoje stanowisko z 10 marca 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (8), |
|
— |
uwzględniając opublikowaną przez Komisję 23 listopada 2020 r. wstępną ocenę skutków wniosku dotyczącego dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w odniesieniu do zaostrzenia istniejących przepisów i szerszej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania oraz kryptoaktywów i pieniądza elektronicznego, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji z 18 grudnia 2017 r. dotyczące stosowania dyrektywy Rady 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (COM(2017)0781), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji z 17 grudnia 2018 r. zawierające ogólny zarys i ocenę statystyk i informacji dotyczących automatycznej wymiany w dziedzinie opodatkowania bezpośredniego (COM(2018)0844), |
|
— |
uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z 12 września 2019 r. w sprawie oceny dyrektywy Rady 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania uchylającej dyrektywę 77/799/EWG (SWD(2019)0327), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego 03/2021 pt. „Wymiana informacji podatkowych w UE – solidne podstawy, niedociągnięcia we wdrażaniu”, |
|
— |
uwzględniając rezolucję z 26 marca 2019 r. w sprawie przestępstw finansowych, uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania (9), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 7 maja 2020 r. w sprawie planu działania na rzecz kompleksowej unijnej polityki zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (C(2020)2800), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 15 lipca 2020 r. pt. „Plan działania na rzecz sprawiedliwego i prostego opodatkowania wspierającego odbudowę gospodarczą” (COM(2020)0312), |
|
— |
uwzględniając analizę pt. „Implementation of the EU requirements for tax information exchange” [Stosowanie wymogów UE w wymianie informacji podatkowych], opublikowane przez Dyrekcję Generalną ds. Analiz Parlamentarnych (10), |
|
— |
uwzględniając plan działania OECD z 19 lipca 2013 r. w sprawie erozji podstawy opodatkowania i przenoszenia zysków (BEPS), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie OECD z 9 grudnia 2020 r. pt. „Peer Review of the Automatic Exchange of Financial Account Information 2020” [Ocena porównawcza automatycznej wymiany informacji finansowych 2020], |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 18 września 2020 r. pt. „Skuteczne i skoordynowane środki UE na rzecz zwalczania oszustw podatkowych, unikania opodatkowania i rajów podatkowych” (11), |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu oraz art. 1 ust. 1 lit. e) i załącznik 3 do decyzji Konferencji Przewodniczących z 12 grudnia 2002 r. dotyczącej procedury udzielania zgody na sporządzenie sprawozdań z własnej inicjatywy, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A9-0193/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że UE musi sobie radzić z nieuczciwymi lub agresywnymi praktykami podatkowymi, takimi jak uchylanie się od opodatkowania i przenoszenie zysków przez przedsiębiorstwa wielonarodowe, i że w wyniku tych praktyk państwa członkowskie Unii Europejskiej tracą od 160 do 190 mld EUR rocznie (12); mając na uwadze, że wielkość tych strat jest znacząca w kontekście obecnego kryzysu zdrowotnego, społecznego i gospodarczego, z którym Unia się zmaga; mając na uwadze, że w 2016 r. podatnicy UE posiadali offshore 1,5 bln EUR, co uszczupliło dochody podatkowe w UE średnio o 46 mld EUR z powodu uchylania się od opodatkowania przez osoby fizyczne (13); mając na uwadze, że kwoty te stanowią jedynie część ogólnego problemu unikania opodatkowania przez osoby fizyczne i przedsiębiorstwa oraz że bezzasadnie odejmuje się je od budżetów krajowych, w związku z czym stanowią dodatkowe obciążenie dla podatników przestrzegających przepisów; |
|
B. |
mając na uwadze, że w ostatnich latach współpraca między administracjami podatkowymi na szczeblu unijnym i światowym służąca ograniczeniu uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania i oszustw podatkowych zdecydowanie się poprawiła, szczególnie po przyjęciu w 2014 r. wspólnego standardu do wymiany informacji G20/OECD; |
|
C. |
mając na uwadze, że kolejne skandale ujawnione przez dziennikarzy śledczych, takie jak LuxLeaks, Panama Papers, Paradise Papers, cum-ex/cum-cum, a ostatnio OpenLux, zwiększyły wiedzę na temat unikania opodatkowania, uchylania się od opodatkowania i oszustw podatkowych oraz skłoniły UE do dalszego rozwoju narzędzi walki z tymi zjawiskami; mając na uwadze, że ujawnienie informacji przez OpenLux pokazało, że należy usprawnić wymianę informacji podatkowych i że musi ona przynosić wyniki; |
|
D. |
mając na uwadze, że w dyrektywie w sprawie współpracy administracyjnej (DAC), która weszła w życie w styczniu 2013 r. i zastąpiła dyrektywę Rady 77/799/EWG dotyczącą wzajemnej pomocy właściwych władz państw członkowskich w dziedzinie podatków bezpośrednich, określono zasady i procedury współpracy w dziedzinie wymiany informacji między administracjami podatkowymi państw członkowskich, a zwłaszcza automatycznej wymiany informacji na temat dochodów i aktywów; |
|
E. |
mając na uwadze, że DAC zmieniano następnie pięciokrotnie, aby stopniowo rozszerzyć zakres automatycznej wymiany informacji na rachunki finansowe i powiązane z nimi dochody (DAC2), interpretacje indywidualne o wymiarze transgranicznym i uprzednie porozumienia cenowe (DAC3), sprawozdania według krajów składane przez przedsiębiorstwa wielonarodowe (DAC4), aby zapewnić organom podatkowym dostęp do informacji o beneficjentach rzeczywistych zbieranych na podstawie przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy (AML) (DAC5) oraz aby rozszerzyć zakres automatycznej wymiany informacji na transgraniczne uzgodnienia związane z planowaniem podatkowym i wprowadzić zasady obowiązkowego ujawniania informacji przez pośredników (DAC6); |
|
F. |
mając na uwadze, że przepisy dotyczące automatycznej wymiany informacji na mocy DAC1–DAC4 weszły w życie między styczniem 2015 r. a czerwcem 2017 r. i można już dokonać oceny ich wstępnych skutków, podczas gdy jest jeszcze zbyt wcześnie, by ocenić skutki przepisów DAC5 i DAC6, które weszły w życie odpowiednio w styczniu 2018 r. i lipcu 2020 r.; |
|
G. |
mając na uwadze, że w lipcu 2020 r. Komisja przedstawiła projekt kolejnej nowelizacji DAC mającej na celu rozszerzenie zakresu automatycznej wymiany informacji m.in. na dochody uzyskiwane za pomocą platform cyfrowych (DAC7) i że zapowiedziała następną nowelizację, aby zapewnić dostęp do informacji na temat kryptoaktywów (DAC8); mając na uwadze, że taki przegląd pozwoliłby ulepszyć całe ramy wymiany informacji; |
|
H. |
mając na uwadze, że wbrew zasadom lojalnej współpracy i z pominięciem roli Parlamentu Europejskiego w procesie konsultacyjnym, jak określono w art. 115 TFUE, Rada zakończyła negocjacje dotyczące kilku przeglądów DAC, w tym niedawnego wniosku w sprawie DAC7 i nie uwzględniła przy tym opinii Parlamentu Europejskiego; |
|
I. |
mając na uwadze, że trudności w Radzie podczas dyskusji nad zaproponowanymi przez Komisję ulepszeniami nie zapewniają skutecznych rozwiązań globalnych kwestii podatkowych; |
|
J. |
mając na uwadze, że nadal istnieją pewne różnice między standardami międzynarodowymi a europejskimi, zwłaszcza w odniesieniu do terminów przekazywania informacji podatkowych; mając na uwadze, że większość państw członkowskich publikuje zagregowane informacje w podziale na kraje w ramach działania nr 13 planu przeciwdziałania BEPS; |
|
K. |
mając na uwadze, że Unia podpisała porozumienia z państwami trzecimi, w tym Andorą, Liechtensteinem, Monako, San Marino i Szwajcarią, aby zapewnić państwom członkowskim dostęp do informacji odpowiadających informacjom równoważnym DAC2; mając na uwadze, że późniejszych wersji DAC nie objęto podobnymi porozumieniami; |
|
L. |
mając na uwadze, że upubliczniono bardzo ograniczoną ilość informacji na temat wdrożenia DAC1–DAC4, przy czym prawie nie ma informacji ilościowych dotyczących wymiany informacji ze sprawozdań według krajów na mocy DAC4; mając na uwadze, że jest bardzo niewiele informacji ilościowych na temat wdrożenia DAC na szczeblu państw członkowskich; |
|
M. |
mając na uwadze, że Parlament w pełni przestrzega zasady suwerenności państw członkowskich w kwestii opodatkowania; |
|
N. |
mając na uwadze, że dostępne informacje wskazują, iż wymiana informacji na mocy DAC1 i DAC2 dotyczących automatycznej wymiany informacji znacznie zwiększyła się od czasu ich wejścia w życie i że między 2015 r. a połową 2017 r. państwa członkowskie wymieniły na mocy DAC1 około 11 000 wiadomości dotyczących blisko 16 mln podatników i dochodów lub aktywów o wartości ponad 120 mld EUR, a na mocy DAC2 do 2018 r. wymieniły około 4 000 wiadomości dotyczących około 8,3 mln rachunków o całkowitej wartości prawie 2,9 bln EUR; |
|
O. |
mając na uwadze, że dzięki przepisom dotyczącym automatycznej wymiany informacji zawartym w DAC3 dużo częściej zgłaszano interpretacje indywidualne o wymiarze transgranicznym i uprzednie porozumienia cenowe w porównaniu z poprzednim okresem, kiedy to informacje takie były udostępniane rzadko i nieregularnie mimo obowiązującego od 1977 r. prawnie wiążącego wymogu udostępniania informacji o wielu interpretacjach indywidualnych o wymiarze transgranicznym i uprzednich porozumieniach cenowych; mając na uwadze, że w 2017 r. zgłoszono 17 652 takie interpretacje i porozumienia w porównaniu z jedynie 2 529 w 2016 r., 113 w 2015 r. i 11 w 2014 r.; mając na uwadze, że sukcesu nie można mierzyć wyłącznie całkowitym wzrostem liczby zgłoszonych interpretacji i porozumień, o czym świadczy afera LuxLetters; |
|
P. |
mając na uwadze, że Parlament odpowiada wraz z Radą za kontrolę polityczną nad Komisją, jak określono w Traktatach zgodnie z art. 14 TUE, w tym nad polityką Komisji w zakresie egzekwowania i wdrażania, oraz mając na uwadze, że wymaga to odpowiedniego dostępu do informacji; mając na uwadze, że zgodnie z art. 17 ust. 8 TUE Komisja ponosi odpowiedzialność przed Parlamentem Europejskim; |
|
Q. |
mając na uwadze, że Komisja wszczęła łącznie 73 postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego związane głównie z opóźnieniami w transpozycji DAC przez państwa członkowskie i że w styczniu 2021 r. dwa takie postępowania nadal były w toku; mając na uwadze, że opóźniona lub niedostateczna transpozycja DAC przez państwa członkowskie spowodowała wszczęcie szeregu postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego i że uzasadnia to dążenie Parlamentu do rygorystycznej kontroli transpozycji europejskiego prawa w dziedzinie opodatkowania, a w szczególności przepisów DAC, przez Komisję; |
|
R. |
mając na uwadze, że w 2014 r. OECD stworzyła globalny standard automatycznej wymiany informacji w postaci swojego wspólnego standardu do wymiany informacji (CRS) i że ponad 100 jurysdykcji na całym świecie zobowiązało się do automatycznej wymiany informacji o rachunkach finansowych od 2021 r.; |
|
S. |
mając na uwadze, że Parlament uznaje, że nie ma władzy ustawodawczej w obszarze opodatkowania bezpośredniego, a jedynie ograniczoną władzę ustawodawczą w dziedzinie opodatkowania pośredniego; |
|
T. |
mając na uwadze, że ramom DAC powinna towarzyszyć poprawa zdolności i gotowości administracji podatkowych, by ułatwiać przestrzeganie przepisów i służyć interesom podatników; |
|
U. |
mając na uwadze, że dyrektywa w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania musi być instrumentem służącym poprawie skoordynowanej współpracy krajowych administracji podatkowych, przy czym musi uwzględniać takie aspekty jak: (i) wzmocnienie zasobów administracji podatkowych (pod względem kadrowym, finansowym i infrastruktury, głównie cyfrowej); (ii) ochrona praw podatników, takich jak prawo do ochrony danych; (iii) zabezpieczenie tajemnic zawodowych i przemysłowych dzięki zachowaniu wysokich standardów cyberbezpieczeństwa podczas wymiany informacji; (iv) ograniczenie obciążeń administracyjnych i biurokracji dla podatników i przedsiębiorstw; (v) promowanie wyższych standardów wydajności dla administracji podatkowych dzięki krótszym terminom dostosowania się do przepisów europejskich oraz (vi) zabezpieczenie konkurencyjności naszych przedsiębiorstw dzięki prostszym i szybszym sposobom gwarantowania zgodności z wymogami administracyjnymi; |
|
V. |
mając na uwadze, że kryzys wywołany pandemią COVID-19 zmusił rządy do ogromnych wysiłków fiskalnych i budżetowych, w tym w formie pomocy dla przedsiębiorstw; mając na uwadze, że beneficjenci takiego wsparcia muszą wypełniać obowiązki społeczne, takie jak odpowiednia współpraca z organami podatkowymi, aby zagwarantować kompleksową wymianę informacji podatkowych; |
|
W. |
mając na uwadze, że skuteczność wymiany informacji podatkowych w mniejszym stopniu zależy od ilości wymienionych danych, a w większym – od ich jakości; mając na uwadze, że wysoka jakość danych i ich kompletność są zatem niezbędne, by wyciągnąć jak największe korzyści z ram DAC; mając na uwadze, że brak publicznie dostępnych informacji na temat danych ilościowych dotyczących wymiany informacji na mocy DAC1–DAC4 znacząco utrudnia parlamentom narodowym i Parlamentowi Europejskiemu kontrolę demokratyczną; |
|
X. |
mając na uwadze, że w coraz bardziej zaawansowanej cyfrowo i zglobalizowanej gospodarce pojawiają się złożone i stanowiące wyzwanie kwestie, takie jak aktywa cyfrowe i kryptoaktywa, w związku z czym należy zacieśnić współpracę między krajowymi administracjami podatkowymi w tej dziedzinie; mając na uwadze, że jasna definicja kryptoaktywów, zgodna z trwającymi pracami OECD i Grupy Specjalnej ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF), byłaby istotna dla skuteczniejszego przeciwdziałania uchylaniu się od opodatkowania i promowania sprawiedliwego opodatkowania; mając na uwadze, że upowszechnianie się kryptowalut to aktualna kwestia, którą należy uwzględniać w dążeniach do rozszerzenia współpracy administracyjnej, w oparciu o zasady pomocniczości i proporcjonalności; |
|
Y. |
mając na uwadze, że polityka podatkowa jest podstawą fiskalnej i podatkowej suwerenności państw członkowskich oraz należy do kompetencji krajowych; mając na uwadze, że podstawą wszelkich istotnych decyzji na szczeblu europejskim musi być ścisłe poszanowanie międzyrządowej logiki regulującej tę dziedzinę integracji europejskiej; mając na uwadze, że ważne decyzje w sprawie dalszej integracji w tym obszarze należy zawsze podejmować z poszanowaniem traktatów, kompetencji krajowych oraz fiskalnej i podatkowej suwerenności państw członkowskich; mając na uwadze, że Parlament potwierdza ambicję znalezienia innowacyjnych rozwiązań w kwestiach podatkowych, przy czym należy pamiętać o ramach instytucjonalnych, które chcemy zachować; |
|
Z. |
mając na uwadze, że współpraca administracyjna w dziedzinie opodatkowania musi być narzędziem wzmacniającym walkę z oszustwami podatkowymi i uchylaniem się od opodatkowania przez osoby fizyczne i przedsiębiorstwa dzięki lepszym kanałom komunikacji i skutecznym praktykom wymiany informacji; |
|
AA. |
mając na uwadze, że kolejne przeglądy dyrektywy w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania potwierdzają, że dla państw członkowskich i europejskich decydentów jest to kwestia bardzo aktualna, że europejskie instrumenty stopniowo i coraz bardziej ewoluują w kierunku ściślejszej współpracy i że obywatele są świadomi wartości dodanej europejskich rozwiązań w stawianiu czoła problemom związanym z opodatkowaniem, głównie w walce z unikaniem opodatkowania, uchylaniem się od opodatkowania i oszustwami podatkowymi; |
|
AB. |
mając na uwadze, że firmy przykrywki utrudniają wymianę informacji na temat dochodów i zysków kapitałowych osób fizycznych, w szczególności z nieruchomości; |
|
AC. |
mając na uwadze, że zgodnie z obowiązującymi przepisami informacje na temat beneficjentów rzeczywistych udziałów w spółkach nie podlegają automatycznej wymianie; |
|
AD. |
mając na uwadze, że tzw. Family Offices często posiadają duże aktywa transgraniczne dzięki bezpośredniej własności przedsiębiorstw lub za pośrednictwem podmiotów inwestycyjnych o niewielkiej liczbie udziałowców (14); mając na uwadze, że takie instytucje finansowe mogą być narażone na konflikt interesów, który przyczynia się do nierzetelnego przekazywania informacji podatkowych; mając na uwadze, że niezrealizowane zyski kapitałowe osób fizycznych od nisko opodatkowanych przedsiębiorstw zagranicznych z reguły nie są objęte krajowymi systemami podatkowymi; mając na uwadze, że w obu przypadkach zamożni klienci indywidualni mogą gromadzić majątek wykorzystując nisko opodatkowane dochody, podczas gdy klasy średnie mogą gromadzić wyłącznie majątek pochodzący z całkowicie opodatkowanych dochodów; |
|
AE. |
mając na uwadze, że prawidłowo funkcjonujące i skuteczne ramy wymiany informacji mogą odciążyć budżety wszystkich państw członkowskich; |
Wymogi dotyczące zakresu i sprawozdawczości
|
1. |
wyraża zadowolenie, że instytucje UE stale ulepszają i rozszerzają zakres wymiany informacji, aby zmniejszyć liczbę oszustw podatkowych, ograniczyć uchylanie się od opodatkowania i unikanie opodatkowania; z zadowoleniem przyjmuje też nowy wniosek w sprawie DAC7, a także plany w sprawie DAC8; odnotowuje jednak, że choć stale rozszerzano zakres ram DAC, zbyt małą uwagę zwracano na jednoczesną poprawę jakości i kompletności danych; |
|
2. |
podkreśla, że wymiana informacji między administracjami podatkowymi znacząco się poprawiła zarówno na szczeblu globalnym, jak i unijnym; przypomina, że DAC2, DAC3, DAC4, DAC6 i DAC7 są bezpośrednio powiązane z pracami w OECD; uważa, że przepisy uzgodnione na szczeblu globalnym stanowią normę minimalną dla UE; |
|
3. |
uważa, że lepsze wdrażanie i stosowanie przepisów przez organy podatkowe jest konieczne, aby zminimalizować ryzyko niezgłaszania dochodów, i w związku z tym wzywa Komisję, by zagwarantowała lepsze egzekwowanie przepisów; stwierdza jednak, że niektóre rodzaje dochodów i aktywów są nadal wyłączone z zakresu stosowania DAC, co stwarza ryzyko obchodzenia obowiązków podatkowych; wzywa Komisję, by oceniła potrzebę i najwłaściwszy sposób oraz przedstawiła konkretne propozycje dotyczące uwzględniania w automatycznej wymianie następujących informacji dotyczących właściciela, dochodów i aktywów niefinansowych: a) beneficjent rzeczywisty nieruchomości i spółek; b) zyski kapitałowe związane z nieruchomościami i zyski kapitałowe związane z aktywami finansowymi, w tym pochodzące z obrotu walutami, aby ułatwić administracji podatkowej identyfikację zrealizowanych zysków kapitałowych; c) przychody z tytułu dywidend niepowierniczych; d) aktywa niefinansowe, takie jak środki pieniężne, dzieła sztuki, złoto lub inne aktywa o wyjątkowej wartości przechowywane w wolnych portach, składach celnych lub skrytkach depozytowych e) jachty i prywatne odrzutowce oraz f) rachunki na większych platformach pożyczek społecznościowych, finansowania społecznościowego i podobnych; |
|
4. |
uważa, że fakt, iż państwa członkowskie muszą zgłaszać tylko dwie kategorie dochodów, poważnie ogranicza skuteczność DAC1; odnotowuje niedawno wprowadzoną zmianę, zgodnie z którą państwa członkowskie muszą wymieniać wszystkie dostępne informacje dotyczące co najmniej czterech kategorii dochodów w odniesieniu do okresów rozliczeniowych od 2024 r.; wzywa Komisję, by po ocenie skutków wprowadziła obowiązek zgłaszania wszystkich kategorii dochodów i aktywów; wzywa państwa członkowskie, by opracowały skuteczne i dostępne rejestry do celów wymiany informacji; uważa, że takie działania wpłyną też korzystnie na pobór podatków krajowych; |
|
5. |
dostrzega wyzwanie związane ze zbieraniem informacji na temat e-pieniędzy lub kryptoaktywów oraz trudność w objęciu ich automatyczną wymianą informacji ze względu na ich niezależność od pośredników; wzywa, by stworzyć kompleksowe ramy gromadzenia informacji na temat e-pieniędzy i kryptoaktywów; |
|
6. |
uważa, że definicja raportujących instytucji finansowych oraz rodzaje rachunków, które należy zgłosić w DAC2, pociągają za sobą ryzyko obchodzenia przepisów i wzrostu biurokracji; wzywa Komisję, by oceniła rozszerzenie obowiązków sprawozdawczych na inne istotne instytucje finansowe, unikając przy tym wzrostu biurokracji, a także by ponownie rozważyła uznanie zamkniętych podmiotów inwestycyjnych za instytucje finansowe, dokonała przeglądu definicji rachunków wyłączonych oraz usunęła progi mające zastosowanie do istniejących rachunków podmiotów, a ponadto w razie potrzeby przedstawiła odpowiedni wniosek w tej sprawie; przypomina, że dzięki odpowiednim systemom informatycznym praktyka braku zwolnień i zerowych progów może się przyczynić do zmniejszenia biurokracji; wzywa Komisję, by oceniła obowiązek składania deklaracji zerowych przez instytucje finansowe, gdy brakuje informacji podlegających zgłoszeniu z myślą o ograniczeniu biurokracji; |
|
7. |
stwierdza, że DAC3 zawiera luki i może wywołać niezamierzone negatywne skutki, takie jak brak wymiany interpretacji indywidualnych o wymiarze transgranicznym przez administracje podatkowe, jeśli są one zbyt korzystne, lub uciekanie się przez te administracje do nieformalnych uzgodnień, aby uniknąć wymiany informacji, o czym świadczy praktyka niejawnych indywidualnych interpretacji podatkowych w Luksemburgu zawieranych za pomocą tzw. pism informacyjnych; ubolewa nad preferencyjnym traktowaniem zamożnych klientów indywidualnych; w związku z tym wzywa, by rozszerzyć zakres wymiany informacji w ramach DAC3 i objąć nią nieformalne uzgodnienia, „nieuprzednie” porozumienia cenowe (np. uzgodnienia potransakcyjne lub zawarte po złożeniu deklaracji podatkowych) i interpretacje indywidualne o wymiarze transgranicznym, osoby fizyczne i pozostające w mocy orzeczenia, które wydano, zmieniono lub odnowiono przed 2012 r.; ubolewa, że wcześniejsze apele Parlamentu Europejskiego dotyczące tej kwestii pozostają jak dotąd bez odpowiedzi; ubolewa, że jakość danych wymienianych na mocy DAC3 jest niezadowalająca i nie są one jeszcze powszechnie wykorzystywane przez administracje podatkowe państw członkowskich; zaleca, by wysyłać specjalne powiadomienie do administracji podatkowych, w przypadku gdy przedsiębiorstwo korzystające z interpretacji indywidualnej prawa podatkowego objętej zakresem DAC3 prowadzi działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu; |
|
8. |
ubolewa, że dwustronne i wielostronne uprzednie porozumienia cenowe są wyłączone z wymiany informacji na podstawie DAC3, gdyż powiązana międzynarodowa konwencja podatkowa nie pozwala na ich ujawnienie; wzywa państwa członkowskie, by renegocjowały obowiązujące międzynarodowe konwencje podatkowe niepozwalające na ujawnianie uprzednich porozumień cenowych i by nie wyrażały zgody na takie konwencje w przyszłości; |
|
9. |
żałuje, że streszczenia informacji w centralnym zbiorze danych dotyczące interpretacji indywidualnych o wymiarze transgranicznym i uprzednich porozumień cenowych są często zbyt lakoniczne, by można było je wykorzystać bez konieczności wnioskowania o dodatkowe informacje; wzywa Komisję, by opracowała wytyczne dotyczące informacji, jakie administracje podatkowe powinny udostępniać w streszczeniu, które powinno obejmować wszystkie istotne skutki podatkowe, bezpośrednie i pośrednie, takie jak efektywne stawki opodatkowania; |
|
10. |
ubolewa nad praktyką niejawnych indywidualnych interpretacji podatkowych w Luksemburgu, ujawnioną w aferze LuxLetters, co prowadzi do tego, że nieformalne uzgodnienia nie są zgłaszane zgodnie z wymogami dyrektywy DAC3; wzywa Komisję do pilnej oceny potencjalnego naruszenia wymogów DAC3 przez Luksemburg i inne państwa członkowskie stosujące podobne praktyki oraz do wszczęcia w razie potrzeby postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego; |
|
11. |
wyraża zadowolenie, że duża liczba krajów, w tym wiele państw członkowskich, udostępnia zanonimizowane i zagregowane dane pozyskane ze sprawozdań według krajów zgodnie z wymogami DAC4 lub działaniem nr 13 planu przeciwdziałania BEPS; ubolewa, że kilka państw członkowskich nie publikuje tych informacji w międzynarodowych bazach danych; wzywa do zharmonizowanego podejścia w tym zakresie i zwraca się do Komisji, by uwzględniła ten wymóg w przyszłym przeglądzie DAC; |
|
12. |
zaleca zmianę zakresu informacji przekazywanych przez przedsiębiorstwa wielonarodowe, które są właścicielami kilku podmiotów w ramach tej samej jurysdykcji, aby poprawić jakość informacji, a jednocześnie unikać nadmiernych kosztów przestrzegania przepisów; |
|
13. |
stwierdza, że niejednoznaczność interpretacji cech rozpoznawczych przez poszczególne państwa członkowskie negatywnie wpływa na spójność obowiązkowych ujawnień na podstawie DAC6; w związku z tym apeluje o bardziej przejrzyste sformułowanie kryterium głównej korzyści dla cech rozpoznawczych kategorii A i B; |
|
14. |
przypomina, że przepisy DAC mają zastosowanie do każdego przedsiębiorstwa, które podlega obowiązkom sprawozdawczym; przypomina jednak, że przedsiębiorstwa wielonarodowe i MŚP różnią się znacząco pod względem zasad zapewnienia zgodności z przepisami i że należy to uwzględnić w przyszłych przeglądach DAC; w związku z tym uważa, że należy ograniczyć koszty przestrzegania przepisów i obciążenie administracyjne dla MŚP; |
|
15. |
przypomina, że europejskie przepisy dotyczące współpracy administracyjnej nie zastępują przepisów krajowych, lecz zapewniają minimalne normy wymiany informacji i wspólnych działań; |
|
16. |
uważa, że aby poprawić cele DAC, należy się skupić na usunięciu istniejących luk we wdrażaniu i monitorowaniu, a nie na tworzeniu nowych przepisów; |
Obowiązek dochowania należytej staranności i własność rzeczywista
|
17. |
uważa, że ilość wymienianych informacji jest duża, ale ich jakość – niezadowalająca; z zadowoleniem przyjmuje zalecenia Europejskiego Trybunału Obrachunkowego; zauważa, że rachunki wspólne sprawiają pewne trudności instytucjom finansowym; wyraża zaniepokojenie, że błędne lub nieaktualne informacje instytucji finansowych na temat rezydencji podatkowej oraz nadużycia wynikające z przyjmowania wielu rezydencji mogą udaremnić wymianę informacji, kiedy będzie ona potrzebna; ubolewa, że wykorzystuje się złote wizy i paszporty do obchodzenia obowiązku wymiany informacji, i ponownie wzywa, by wycofać wszystkie tego typu programy; wzywa Komisję, by rozszerzyła postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego na wszystkie państwa członkowskie oferujące złote wizy; wzywa, by zaostrzyć procedury egzekwowania prawa na szczeblu państw członkowskich i ustanowić krajowe systemy sankcji o skutecznym efekcie odstraszającym w przypadku nieprawidłowego lub niekompletnego raportowania; wzywa Komisję, by przeprowadziła kontrole na terenie państw członkowskich oraz oceniła skuteczność ich programów monitorowania; wzywa państwa członkowskie, by wprowadziły system kontroli jakości i kompletności danych DAC, udzielania regularnej informacji zwrotnej na temat otrzymanych danych i przedkładania Komisji sprawozdań na temat użyteczności interwencji, aby usprawnić podejmowanie decyzji w przyszłości, a także procedury kontroli podmiotów zobowiązanych do sprawozdawczości pod kątem jakości i kompletności przesyłanych danych; uznaje, że informacje, którymi wymieniają się państwa członkowskie w ramach DAC i podstawowych systemów, są poufne; |
|
18. |
podkreśla, że nie przewidziano żadnych sankcji dla instytucji finansowych, które nie zgłaszają informacji albo przekazują informacje nieprawdziwe lub nieprawidłowe, oraz że istnieją duże różnice w środkach stosowanych przez poszczególne państwa członkowskie; przypomina, że zgodnie z art. 25a DAC2 państwa członkowskie powinny wprowadzić skuteczne, proporcjonalne i odstraszające sankcje dla podmiotów podlegających obowiązkowi sprawozdawczości; ubolewa, że Komisja nie ocenia zakresu ani odstraszających skutków tych sankcji w poszczególnych państwach członkowskich i że nie zaproponowała żadnych wskaźników referencyjnych dla porównania ani odpowiednich wytycznych; apeluje o bardziej zharmonizowane, skuteczne i odstraszające sankcje za nieprzestrzeganie przepisów; |
|
19. |
zaleca wprowadzenie znacznika wskazującego na wspólną własność rachunków różnych posiadaczy, aby unikać podwójnej sprawozdawczości i ułatwić prawidłowe określanie sald konta; proponuje ponadto, by organy rejestrowały udział we własności każdego z posiadaczy rachunku i dokonywały specjalnego oznaczenia w przypadku, gdy rachunek należy do posiadaczy z różnych jurysdykcji; |
|
20. |
zauważa, że dzięki DAC5 organy podatkowe mają dostęp do informacji o beneficjentach rzeczywistych, zgromadzonych zgodnie z przepisami dotyczącymi przeciwdziałania praniu pieniędzy (AML); zauważa, że w piątej dyrektywie w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy (AMLD5) poszerzono zakres możliwej interakcji między AML a DAC i że państwa członkowskie miały dokonać transpozycji AMLD5 do 10 stycznia 2020 r.; zauważa ponadto, że skuteczność DAC zależy więc w dużym stopniu od stosowania przez państwa członkowskie dyrektyw AML; zauważa, że skuteczność DAC osłabiają nieprawidłowe wdrażanie tych dyrektyw, brak skutecznego egzekwowania i inne wady AML, takie jak (i) fakt, że dla rachunków indywidualnych prowadzonych przez aktywne podmioty niefinansowe nie ustala się beneficjenta rzeczywistego, (ii) brak informacji o beneficjentach rzeczywistych nieruchomości i umów ubezpieczenia na życie, (iii) brak powiązanych rejestrów krajowych, w szczególności rejestrów nieruchomości z rejestrami beneficjentów rzeczywistych, oraz (iv) brak wspólnych definicji własności rzeczywistej, należytej staranności i przestępstw podatkowych; |
|
21. |
ubolewa nad obecnym stanem transpozycji AMLD4 w państwach członkowskich (15), w związku z którym Komisja wszczęła postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego przeciwko ośmiu państwom członkowskim w grudniu 2020 r. i trzem państwom członkowskim w lutym 2021 r. (16); zauważa, że termin transpozycji tych przepisów upłynął 27 czerwca 2017 r.; ubolewa również, że ze względu na brak transpozycji AMLD5 (17) w terminie do 10 stycznia 2020 r. wszczęto postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego przeciwko 16 państwom (18); |
|
22. |
jest zaniepokojony, że w najnowszych ocenach krajowych środków AML dokonanych przez FATF osiemnaście państw członkowskich podlegających ocenie (19) nie uzyskało zadowalających wyników w zakresie szeregu kluczowych wskaźników efektywności, na przykład w kategorii odpowiedniego stosowania środków AML poziom efektywności dla większości badanych państw członkowskich oceniono na „umiarkowany” lub „niski”, tylko dla Hiszpanii na „znaczny”, a żadne państwo członkowskie nie osiągnęło „wysokiego” poziomu efektywności (20); |
|
23. |
uważa, że ukrywaniu beneficjentów rzeczywistych służą coraz bardziej skomplikowane struktury, które utrudniają skuteczne wdrażanie przepisów AML; zauważa ponadto słabe punkty ujawnione przez OpenLux; uważa, że nie powinien istnieć próg dla zgłaszania beneficjentów rzeczywistych; przypomina, że własność rzeczywista trustów powinna mieć taki sam poziom przejrzystości jak w przypadku przedsiębiorstw w AMLD5, przy jednoczesnym zapewnieniu odpowiednich zabezpieczeń; |
|
24. |
wzywa Komisję, by przedstawiła, w odpowiednim czasie, ocenę interakcji między AML a DAC; |
Wyzwania prawne i praktyczne
|
25. |
stwierdza, że Komisja monitoruje transpozycję przepisów DAC w państwach członkowskich; zwraca jednak uwagę, że jak dotąd nie podjęła bezpośrednich i skutecznych działań, aby poprawić jakość danych przesyłanych między państwami członkowskimi, ani nie przeprowadziła kontroli w państwach członkowskich, nie gwarantuje też skuteczności sankcji nakładanych przez państwa członkowskie za naruszanie przepisów DAC o sprawozdawczości; wzywa Komisję do większych starań w tym zakresie oraz do podjęcia bezpośrednich i skutecznych działań, aby poprawić jakość danych przesyłanych między państwami członkowskimi, opracowania dalszych wskazówek dla państw członkowskich na temat wdrażania przepisów DAC, przeprowadzenia analizy ryzyka i wykorzystania otrzymanych informacji podatkowych, i do wszczęcia postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, wykorzystując między innymi raporty Światowego Forum Przejrzystości (21) i Grupy Specjalnej ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy; wzywa Komisję, by w zaplanowanych przeglądach przepisów DAC nadała priorytet kwestii poprawy jakości danych; |
|
26. |
z niepokojem stwierdza, że w ocenie Komisji z 2019 r. podkreślono, że państwa członkowskie często nie wykraczają poza wymogi minimalne DAC w zakresie wymiany informacji, co przyczyniło się do skandalu związanego z oszustwem podatkowym cum-ex/cum-cum; stwierdza w szczególności, że państwa członkowskie nie współpracowały wystarczająco za pomocą odpowiednich mechanizmów takich jak spontaniczna wymiana informacji w celu ostrzeżenia innych zainteresowanych państw członkowskich o takich systemach; ponadto stwierdza, że jedynie niewielka mniejszość państw członkowskich posiada i może udostępnić pełne informacje we wszystkich sześciu kategoriach dochodu i kapitału, o których mowa w DAC1; podkreśla potrzebę bardziej skutecznej, kompletnej i częstszej wymiany informacji; |
|
27. |
z niepokojem zauważa, że Światowe Forum Przejrzystości oceniło niedawno wdrożenie wspólnego standardu do wymiany informacji (CRS) (22), zwanego w UE DAC2, stwierdzając, że według oceny wzajemnej Światowego Forum Przejrzystości nie wszystkie państwa członkowskie przestrzegają w pełni przepisów; wzywa Komisję do ścisłego monitorowania państw członkowskich i wszczęcia postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, dopóki wszystkie państwa członkowskie nie będą w pełni przestrzegać przepisów; z niecierpliwością czeka na dokonanie przez Światowe Forum Przejrzystości wzajemnej oceny praktycznego wdrożenia CRS i wzywa Komisję i państwa członkowskie, by starannie przygotowały się do tego procesu; |
|
28. |
ubolewa, że państwa członkowskie rzadko łączą przesyłane informacje z numerem NIP wydanym przez kraj rezydencji podatnika; zauważa, że jak podały kraje otrzymujące informacje, jedynie w przypadku Litwy i Irlandii obejmują one NIP (23); uważa, że dzielenie się ważnymi numerami identyfikacji podatkowej ma kluczowe znaczenie w skutecznej wymianie informacji; uważa, że należy również podawać numery NIP przedsiębiorstw, aby jeszcze bardziej ułatwić dopasowanie informacji mających znaczenie dla opodatkowania; przypomina, że wszelkie środki ułatwiające identyfikację podatników muszą przestrzegać praw podstawowych, zwłaszcza prawa do prywatności i ochrony danych; |
|
29. |
z zadowoleniem przyjmuje wymóg DAC7, aby przekazywanie informacji na mocy DAC1 i DAC2 obejmowało NIP w państwie członkowskim rezydencji, jako że odpowiednia identyfikacja podatników jest niezbędna do skutecznej wymiany informacji między administracjami podatkowymi; wyraża zaniepokojenie, że duże ilości informacji nie są przypisywane do konkretnych podatników lub niewystarczająco wykorzystywane, co prowadzi do niedoboru dochodów podatkowych; |
|
30. |
wzywa Komisję do opracowania w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi narzędzia do potwierdzania NIP; uważa, że takie narzędzie do potwierdzania znacznie zwiększyłoby skuteczność sprawozdawczą instytucji finansowych i w związku z tym zmniejszyło koszty przestrzegania przepisów przez te instytucje; wzywa Komisję do ponownego zbadania możliwości utworzenia europejskiego NIP po przeprowadzeniu odpowiedniej analizy i oceny skutków; wzywa państwa członkowskie do bardziej usystematyzowanej analizy nieporównanych danych z DAC1 i DAC2 oraz do wprowadzenia procedur systematycznej analizy ryzyka otrzymanych informacji; |
|
31. |
odnotowuje, że informacje wymieniane na wniosek często okazywały się niekompletne i wymagały dalszych wyjaśnień; ubolewa, że udzielenie informacji wymienianych na wniosek często zajmuje organom do sześciu miesięcy od dnia otrzymania wniosku, a nawet dłużej; z ubolewaniem stwierdza, że w przypadku dalszej wymiany informacji nie obowiązują żadne terminy, co stwarza kolejne ryzyko opóźnień; wzywa Komisję do rewizji tego przepisu i wprowadzenia maksymalnego terminu trzech miesięcy, również w przypadku kolejnych wniosków o informacje; proponuje przyznanie Komisji prawa do systematycznej oceny stopnia współpracy z państwami trzecimi; wzywa Komisję do oceny przesłanek świadczących o tym, że wymiana informacji na wniosek jest niezadowalająca w przypadku kilku państw trzecich, w tym Szwajcarii; |
|
32. |
ubolewa, że podczas wzajemnej oceny przeprowadzonej przez Światowe Forum Przejrzystości i dotyczącej wymiany informacji na wniosek uznano, że jedno państwo członkowskie – Malta – przestrzega standardu tylko częściowo, co pociąga za sobą konkretne skutki praktyczne (24); stwierdza, że 19 państw członkowskich nie spełnia w całości wymogów w kategorii „informacje na temat własności i tożsamości” (25); stwierdza, że sześć państw członkowskich nie spełnia w całości wymogów w kategorii „informacje księgowe” (26); stwierdza, że pięć państw członkowskich nie spełnia w całości wymogów w kategorii „informacje bankowe” (27); stwierdza, że siedem państw członkowskich nie spełnia w całości wymogów w kategorii „dostęp do informacji” (28); stwierdza, że trzy państwa członkowskie nie spełniają w całości wymogów w kategorii „prawa i środki bezpieczeństwa” (29); stwierdza, że pięć państw członkowskich nie spełnia w całości wymogów w kategorii „mechanizmy wymiany informacji” (30); stwierdza, że trzy państwa członkowskie nie spełniają w całości wymogów w kategorii „poufność” (31); stwierdza, że trzy państwa członkowskie nie spełniają w całości wymogów w kategorii „prawa i środki bezpieczeństwa” (32); stwierdza, że dziewięć państw członkowskich nie spełnia w całości wymogów w kategorii „jakość i terminowość odpowiedzi” (33); stwierdza, że podsumowując w zaledwie ośmiu państwach członkowskich nie stwierdzono żadnych istotnych niedociągnięć (34); ubolewa nad faktem, że w 18 państwach członkowskich stwierdzono istotne niedociągnięcia (35); głęboko ubolewa, że niektóre państwa członkowskie uzyskały niskie oceny w konkretnych kategoriach, takich jak informacje na temat własności i tożsamości; wzywa państwa członkowskie, by podczas kolejnej wzajemnej oceny osiągnęły wyniki wskazujące, że przestrzegają standardu; uważa, że słabe wyniki państw członkowskich poważnie szkodzą międzynarodowej wiarygodności UE w walce z uchylaniem się od opodatkowania i unikaniem opodatkowania; oczekuje, że Komisja bez dalszej zwłoki uruchomi wszystkie narzędzia prawne i pozaprawne w celu zagwarantowania właściwego wdrażania prawodawstwa; wzywa Komisję do wszczęcia postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, dopóki wszystkie państwa członkowskie nie będą w pełni przestrzegać standardów; w związku z tym wzywa państwa członkowskie do pełnego przestrzegania celów DAC i wdrożenia najlepszych praktyk wymiany informacji; |
|
33. |
z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji w DAC7, aby doprecyzować standard „przewidywalnego znaczenia”, który musi być przestrzegany podczas wymiany informacji na wniosek, i wzywa Komisję do opracowania wytycznych zapewniających znormalizowane podejście i skuteczniejsze korzystanie z przepisów dotyczących wymiany informacji na wniosek; |
|
34. |
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja udostępniła państwom członkowskim różnorakie narzędzia do wymiany informacji i najlepszych praktyk, a także zapewniła wsparcie techniczne, głównie przez program Fiscalis 2020; podkreśla potrzebę dalszego promowania wymiany najlepszych praktyk i opracowania wskazówek na temat wykorzystania informacji, w szczególności odnośnie do DAC3 i DAC4; |
|
35. |
uważa, że wykorzystanie informacji uzyskanych dzięki DAC w sprawach innych niż podatkowe wymaga uprzedniej zgody wysyłającego państwa członkowskiego, która nie zawsze jest udzielana, choć informacje te mogłyby zwiększyć wydajność dochodzeń w sprawach karnych i nie tylko, i mimo że wnioski są zwykle uzasadnione; nalega, aby wykorzystywanie informacji wymienianych dzięki DAC zawsze było dozwolone do celów innych niż podatkowe, jeżeli jest to dozwolone w przyjmującym państwie członkowskim w ściganiu przestępstw; w tym kontekście apeluje do państw członkowskich, by w pełni zobowiązały się do wysokich standardów przestrzegania praw podstawowych obywateli jako podatników; |
|
36. |
ubolewa, że Rada złagodziła zaproponowane przez Komisję zmiany w DAC7, w szczególności dotyczące wspólnych kontroli i wniosków grupowych; wzywa Radę do zmiany stanowiska i przyjęcia zmian w DAC zasugerowanych przez Komisję; stwierdza, że liczba wniosków grupowych jest bardzo ograniczona i że w 2017 r. tylko pięć państw członkowskich wysyłało wnioski grupowe; wzywa Komisję do przygotowania standardowego formularza wniosku grupowego i włączenia go do odpowiedniego rozporządzenia wykonawczego (36); przypomina, że w związku z tym, a także do celów jednoczesnych kontroli, należy przeszkolić pracowników organów podatkowych w zakresie zagranicznych przepisów podatkowych, języków, specjalizacji i umiejętności interpersonalnych; |
|
37. |
zauważa wartość dodaną dzielenia się najlepszymi praktykami i nieustannego wsparcia Komisji dla wzmocnienia pozycji krajowych administracji podatkowych; podkreśla szczególną rolę programu Fiscalis 2020 w tym względzie; przypomina jednak, że krajowe administracje podatkowe potrzebują dodatkowego personelu, zasobów finansowych i infrastruktury; wzywa państwa członkowskie, by zobowiązały się do inwestycji na wystarczającym poziomie na rzecz krajowych administracji podatkowych; z niecierpliwością oczekuje na ustalenia nowej grupy projektowej programu Fiscalis dotyczące wykorzystania zaawansowanej analityki do pomiaru jakości danych w oparciu o wspólne ramy; |
|
38. |
odnotowuje ustalenia Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (37), w których stwierdzono, że do skuteczniejszej wymiany informacji podatkowych konieczne są dalsze działania w zakresie monitorowania, zapewnienia jakości danych oraz wykorzystywania uzyskanych informacji; zwraca się do Komisji i państw członkowskich, by w pracach nad DAC uwzględniły ustalenia Europejskiego Trybunału Obrachunkowego; |
Dostęp do danych i monitorowanie
|
39. |
z niepokojem zauważa, że nie ma wystarczających danych, by ocenić jakość sprawozdawczości zgodnie z przepisami DAC1 i DAC2, ze względu na fakt, że tylko kilka państw członkowskich systematycznie sprawdza jakość danych wymienianych na mocy DAC1 i DAC2; z niepokojem zauważa, że zgłaszane informacje są niekompletne, a zgłoszone dane nie są dostatecznie wykorzystywane; zauważa ponadto, że w niewielkim stopniu monitoruje się skuteczność systemu; ubolewa nad faktem, że publicznie dostępne dane o wymianie informacji zgodnie z przepisami DAC są niewystarczające, aby odpowiednio ocenić ewolucję wymiany informacji i jej skuteczność; |
|
40. |
zwraca uwagę na brak wspólnych unijnych ram monitorowania wyników i przydatności systemu, co zwiększa ryzyko, że zgłoszone dane będą niekompletne bądź nieprecyzyjne; ponadto zwraca uwagę, że tylko kilka państw członkowskich ustanowiło i stosuje procedury kontroli informacji przedkładanych przez instytucje finansowe zgodnie z DAC2; |
|
41. |
ubolewa, że według Europejskiego Trybunału Obrachunkowego Komisja nie monitoruje proaktywnie wdrażania przepisów, nie zapewnia wystarczających wytycznych, ani nie mierzy wyników i oddziaływania systemu; wyraża głębokie zaniepokojenie, że tylko jedno z pięciu państw członkowskich badanych przez Europejski Trybunał Obrachunkowy sprawdza jakość danych za pomocą bezpośredniej kontroli ograniczonej próby danych i że brak systematycznych procedur; |
|
42. |
podkreśla, że współczynniki dopasowania pokazują, że duże ilości informacji nie są wykorzystywane, ponieważ nie są one powiązane z konkretnymi podatnikami, i że państwa członkowskie nie sprawdzają dalej danych nieporównanych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do utworzenia wspólnych ram oceny wpływu oraz kosztów i korzyści DAC oraz do zapewnienia, by wymiana informacji na podstawie DAC była w pełni możliwa do skontrolowania i identyfikowalna od źródła aż po wykorzystanie danych dzięki opatrzeniu każdego zbioru danymi identyfikatora źródła; wzywa Komisję do corocznej publikacji podsumowania informacji otrzymanych przez państwa członkowskie z poszanowaniem praw podatników i poufności; zwraca jednak uwagę, że sprawozdanie to musi zawierać zagregowane i szczegółowe dane, aby umożliwić Parlamentowi właściwą demokratyczną kontrolę; uważa, że informacje przekazywane Komisji nie powinny być traktowane jako wysoce poufne, jeśli nie można ich przypisać do konkretnych podatników; ponownie wyraża przekonanie, że Komisja powinna być uprawniona do sporządzania sprawozdań i dokumentów z wykorzystaniem informacji wymienianych w sposób zanonimizowany, tak aby uwzględnić prawo podatników do poufności, i zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1049/2001 (38) w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji; |
|
43. |
wzywa Komisję do corocznej publikacji zanonimizowanych i zagregowanych danych statystycznych zawartych w sprawozdaniach według krajów dla wszystkich państw członkowskich; wzywa państwa członkowskie, by przekazywały otrzymane sprawozdania według krajów odpowiednim służbom Komisji; |
|
44. |
podkreśla, że ocena przeprowadzona przez Komisję w 2019 r. wykazała potrzebę spójnego monitorowania skuteczności ram DAC; wzywa państwa członkowskie do przekazywania Komisji co rok statystyk, informacji o zyskach z dochodów podatkowych i wszelkich innych istotnych informacji, aby mogła właściwie ocenić skuteczność wymiany; domaga się, w przypadku wymiany informacji na wniosek, aby dostarczone informacje były zdezagregowane w podziale na poszczególne kraje z poszanowaniem zasad ochrony danych; wzywa Komisję, by w dalszym ciągu odpowiednio monitorowała i oceniała skuteczność wymiany informacji i w związku z tym zwraca się o nową kompleksową ocenę do stycznia 2023 r.; |
|
45. |
podkreśla, że administracje podatkowe powinny w pełni wykorzystać transformację cyfrową i jej potencjał do bardziej efektywnej alokacji informacji i ograniczenia kosztów przestrzegania przepisów oraz niepotrzebnej biurokracji; podkreśla, że powinno temu towarzyszyć odpowiednie zwiększenie zasobów finansowych, kadrowych i informatycznych administracji podatkowych; |
Spójność z innymi przepisami
|
46. |
uważa, że przepisy DAC są w dużym stopniu spójne z CRS OECD oraz w dużej mierze pokrywają się z amerykańską ustawą o wypełnianiu obowiązków podatkowych w stosunku do rachunków posiadanych za granicą (FATCA), choć występują między nimi pewne znaczące różnice; |
|
47. |
ubolewa nad brakiem wzajemności w przypadku FATCA; stwierdza, że Stany Zjednoczone coraz częściej ułatwiają obywatelom nieamerykańskim unikanie przejrzystości podatkowej; zauważa, że istnieją dwie główne luki: udostępnia się jedynie informacje na temat aktywów USA i brak informacji o beneficjentach rzeczywistych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozpoczęcia nowych negocjacji ze Stanami Zjednoczonymi w OECD w celu osiągnięcia pełnej wzajemności we wspólnie uzgodnionych i wzmocnionych ramach współpracy dotyczących CRS; podkreśla, że stanowiłoby to duży postęp i obniżyło koszty przestrzegania przepisów, które ponoszą instytucje finansowe, oraz znacznie zmniejszyłoby obciążenia administracyjne; wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia negocjacji w sprawie konwencji podatkowej ONZ; |
|
48. |
ubolewa nad skutkami ubocznymi FATCA dla tzw. Amerykanów z przypadku; ubolewa, że jak dotąd nie znaleziono trwałego rozwiązania na szczeblu europejskim; |
|
49. |
zauważa potencjalny konflikt między przepisami DAC a rozporządzeniami (UE) 2016/679 (39) i (UE) 2018/1725 (40); podkreśla, że jedynym celem przetwarzania danych ujętych w przepisach DAC jest służenie ogólnemu interesowi publicznemu w dziedzinie opodatkowania w państwach członkowskich, a mianowicie ograniczenie oszustw podatkowych, unikania opodatkowania i uchylania się od opodatkowania, zabezpieczenie dochodów podatkowych i promowanie sprawiedliwego opodatkowania; |
|
50. |
popiera wniosek Rady, by Komisja zbadała, w jakim stopniu można by dalej dostosować zakres narzędzi dostępnych organom podatkowym na mocy dyrektywy Rady 2011/16/UE do odpowiednich przepisów rozporządzenia Rady (UE) nr 904/2010 (41); |
|
51. |
z zadowoleniem przyjmuje podobne do dyrektywy 2014/107/UE porozumienia w sprawie automatycznej wymiany informacji dotyczących rachunków finansowych zawarte z państwami trzecimi, takimi jak Andora, Liechtenstein, Monako, San Marino i Szwajcaria; wzywa do oceny wdrożenia takich porozumień w świetle obowiązującego porozumienia w sprawie wspólnego standardu do wymiany informacji; apeluje o podobne porozumienia dla DAC3, DAC5, DAC6 i DAC7; |
Wnioski
|
52. |
apeluje do Komisji o jak najszybszy kompleksowy przegląd ram DAC w oparciu o propozycje Parlamentu Europejskiego i szerokie konsultacje społeczne; zdecydowanie zachęca Komisję i Radę do wymiany poglądów z Parlamentem w tej kwestii; ubolewa nad wielokrotnym podejmowaniem przez Radę decyzji osłabiających wnioski Komisji mające na celu wzmocnienie ram DAC; |
|
53. |
głęboko ubolewa nad faktem, że wszystkie państwa członkowskie – z wyjątkiem Finlandii i Szwecji – odmówiły Parlamentowi dostępu do odpowiednich danych w celu oceny wdrożenia przepisów DAC; ubolewa nad faktem, że Komisja nie przyznała Parlamentowi dostępu do danych znajdujących się w jej posiadaniu; uważa, że w ten sposób Parlamentowi utrudnia się wykonywanie funkcji kontroli politycznej nad Komisją zarówno na mocy art. 14, jak i art. 17 ust. 8 TUE; zauważa, że w związku z tym w niniejszym sprawozdaniu z wykonania występują poważne braki; wzywa państwa członkowskie i Komisję, by przestały odmawiać dostępu do dokumentów i przestrzegały rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 które ma bezpośrednie zastosowanie, oraz zasady lojalnej współpracy określonej w art. 13 ust. 2 TUE; wzywa Parlament, aby wykorzystał wszystkie dostępne środki prawne do uzyskania dostępu do całej dokumentacji niezbędnej do pełnej oceny wdrożenia DAC; |
|
54. |
zakłada, że ponieważ przepisy DAC dotyczą kwestii podatkowych, traktuje się je jako wymiar międzyrządowy integracji europejskiej; przypomina jednak, że polityka podatkowa wpisuje się w realizację celów strategicznych UE, głównie związanych z AML, finansowaniem terroryzmu, zwalczaniem oszustw podatkowych i uchylaniem się od opodatkowania itp.; ubolewa nad stanowiskiem Rady w sprawie kolejnych przeglądów DAC polegającym na nieustannym łagodzeniu wniosków Komisji i niebraniu pod uwagę stanowiska Parlamentu; wzywa Radę, by zmieniła swoje podejście do Parlamentu w kwestiach podatkowych, a konkretnie do przeglądów DAC; apeluje do Rady, by przyznała dostęp do odpowiednich informacji dotyczących wdrożenia DAC w celu zagwarantowania należnej kontroli demokratycznej przez Parlament; |
|
55. |
rozumie, że DAC ma dwojakie skutki: wykrywanie oszustw dzięki wymianie informacji i zapobieganie im dzięki zwiększeniu prawdopodobieństwa identyfikacji oszustów i ich ukarania; przyznaje, że efekt odstraszający trudniej jest ująć ilościowo, mimo to zachęca Komisję do dalszego uwzględniania tego aspektu DAC w przyszłych ocenach; |
o
o o
|
56. |
zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich. |
(1) Dz.U. L 64 z 11.3.2011, s. 1.
(2) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 25.
(3) Dz.U. L 359 z 16.12.2014, s. 1.
(4) Dz.U. L 332 z 18.12.2015, s. 1.
(5) Dz.U. L 146 z 3.6.2016, s. 8.
(6) Dz.U. L 342 z 16.12.2016, s. 1.
(7) Dz.U. L 139 z 5.6.2018, s. 1.
(8) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0072.
(9) Dz.U. C 108 z 26.3.2021, s. 8.
(10) Analiza – „Implementation of the EU requirements for tax information exchange”, Parlament Europejski, Dyrekcja Generalna ds. Analiz Parlamentarnych, Dyrekcja ds. Oceny Skutków Regulacji i Europejskiej Wartości Dodanej, Dział ds. Oceny Ex Post, 4 lutego 2021 r.
(11) Dz.U. C 429 z 11.12.2020, s. 6.
(12) Dover, R. i in.: „Bringing transparency, coordination and convergence to corporate tax policies in the European Union, Part I: Assessment of the magnitude of aggressive corporate tax planning” [Zapewnienie przejrzystości, koordynacji i konwergencji do polityki opodatkowania osób prawnych w Unii Europejskiej. Część I: Ocena skali agresywnego planowania podatkowego w kontekście podatku od osób prawnych], Parlament Europejski, Dyrekcja Generalna ds. Analiz Parlamentarnych, Dział ds. Europejskiej Wartości Dodanej, wrzesień 2015 r.
(13) Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Podatków i Unii Celnej, Opracowania podatkowe: dokument roboczy nr 76, „Estimating International Tax Evasion by Individuals” [Oszacowanie międzynarodowego uchylania się od opodatkowania przez osoby fizyczne], wrzesień 2019 r., https://ec.europa.eu/taxation_customs/system/files/2019-10/2019-taxation-papers-76.pdf.
(14) Sprawozdanie końcowe, Ecorys „Monitoring the amount of wealth hidden by individuals in international financial centres and impact of recent internationally agreed standards on tax transparency on the fight against tax evasion” [Monitorowanie zakresu aktywów ukrytych przez osoby prywatne w centrach finansowych typu offshore oraz wpływu uzgodnionych ostatnio na szczeblu międzynarodowym standardów przejrzystości podatkowej w ramach walki z uchylaniem się od opodatkowania].
(15) Stan na dzień 25 listopada 2020 r. Zob. publikacja na stronie internetowej Komisji Europejskiej „Anti-money laundering directive IV (AMLD IV) – transposition status” [Czwarta dyrektywa w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – status transpozycji] dostępna pod adresem: https://ec.europa.eu/info/publications/anti-money-laundering-directive-4-transposition-status_pl.
(16) Stan na dzień 22 grudnia 2020 r.: Czechy, Dania, Estonia, Irlandia, Luksemburg, Rumunia, Słowacja i Włochy (zob. strona internetowa Komisji Europejskiej: https://ec.europa.eu/info/strategy/decision-making-process_pl). W lutym 2021 r. wszczęto trzy kolejne postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego przeciwko Niemcom, Portugalii i Rumunii (https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/inf_21_441).
(17) Stan na dzień 25 listopada 2020 r. Zob. publikacja na stronie internetowej Komisji Europejskiej „Anti-money laundering directive IV (AMLD IV) – transposition status” [Czwarta dyrektywa w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – status transpozycji] dostępna pod adresem: https://ec.europa.eu/info/publications/anti-money-laundering-directive-5-transposition-status_pl.
(18) Stan na dzień 22 grudnia 2020 r.: Austria, Belgia, Cypr, Czechy, Estonia, Grecja, Hiszpania, Irlandia, Luksemburg, Niderlandy, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Węgry i Włochy. Zob. strona internetowa Komisji Europejskiej: https://ec.europa.eu/info/strategy/decision-making-process_pl
(19) Belgia, Cypr, Grecja, Irlandia, Włochy, Hiszpania, Austria, Czechy, Dania, Łotwa, Litwa, Malta, Słowacja, Słowenia, Finlandia, Szwecja, Portugalia i Węgry.
(20) Grupa Specjalna ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy, 4. tura ocen, listopad 2020, Austria, Belgia, Cypr, Czechy, Dania, Finlandia, Grecja, Hiszpania, Irlandia, Litwa, Łotwa, Malta, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry i Włochy.
(21) Światowe Forum Przejrzystości i Wymiany Informacji do Celów Podatkowych.
(22) https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/175eeff4-en.pdf?expires=1614245801&id=id&accname=ocid194994&checksum=C36736F5E5628939095D507381D7D7C5
(23) https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2021/662603/EPRS_STU(2021)662603_EN.pdf
(24) https://www.oecd-ilibrary.org/taxation/global-forum-on-transparency-and-exchange-of-information-for-tax-purposes-malta-2020-second-round_d92a4f90-en
(25) Estonia, Austria, Węgry, Belgia, Luksemburg, Bułgaria, Chorwacja, Niderlandy, Cypr, Polska, Czechy, Portugalia, Dania, Rumunia, Słowacja, Grecja, Niemcy, Malta i Hiszpania. Źródło: Przypisy 25–34: https://www.oecd-ilibrary.org/taxation/global-forum-on-transparency-and-exchange-of-information-for-tax-purposes-peer-reviews_2219469x?_ga=2.61374444.131706240.1621422687-1265388792.1602508229
(26) Chorwacja, Cypr, Grecja, Słowacja, Hiszpania i Malta.
(27) Węgry, Malta, Niderlandy, Dania i Słowacja.
(28) Austria, Węgry, Belgia, Łotwa, Czechy, Portugalia i Słowacja.
(29) Węgry, Belgia i Luksemburg.
(30) Austria, Łotwa, Cypr, Czechy i Portugalia.
(31) Belgia, Łotwa i Węgry.
(32) Węgry, Łotwa i Czechy.
(33) Włochy, Malta, Francja, Luksemburg, Bułgaria; Portugalia, Rumunia, Grecja i Niemcy.
(34) Estonia, Włochy, Finlandia, Litwa, Francja, Słowenia, Szwecja i Irlandia.
(35) https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2021/662603/EPRS_STU(2021)662603_EN.pdf
(36) Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/2378 z dnia 15 grudnia 2015 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonywania niektórych przepisów dyrektywy Rady 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania i uchylające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 1156/2012 (Dz.U. L 332 z 18.12.2015, s. 19).
(37) https://www.eca.europa.eu/pl/Pages/DocItem.aspx?did=57680
(38) Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43).
(39) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).
(40) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39).
(41) Rozporządzenie Rady (UE) nr 904/2010 z dnia 7 października 2010 r. w sprawie współpracy administracyjnej oraz zwalczania oszustw w dziedzinie podatku od wartości dodane (Dz.U. L 268 z 12.10.2010, s. 1).
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/133 |
P9_TA(2021)0393
Sytuacja w Afganistanie
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. w sprawie sytuacji w Afganistanie (2021/2877(RSP))
(2022/C 117/14)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Afganistanu, |
|
— |
uwzględniając Kartę Narodów Zjednoczonych, |
|
— |
uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1368 (2001), 1373 (2001), 2210 (2015), 2344 (2017), 2513 (2020) oraz 2593 (2021), |
|
— |
uwzględniając uzgodnienia „Wspólna droga naprzód w kwestiach migracji w stosunkach między UE a Afganistanem” z 2 października 2016 r., |
|
— |
uwzględniając Umowę o współpracy na rzecz partnerstwa i rozwoju między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Islamską Republiką Afganistanu, z drugiej strony, zawartą 18 lutego 2017 r. (1), |
|
— |
uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 24 lipca 2017 r. pt. „Elementy strategii UE wobec Afganistanu” (JOIN(2017)0031), |
|
— |
uwzględniając oświadczenie w sprawie Afganistanu złożone dnia 17 sierpnia 2021 r. przez wysokiego przedstawiciela w imieniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając przemówienie wysokiej komisarz ONZ ds. praw człowieka Michelle Bachelet na nadzwyczajnej sesji Rady Praw Człowieka ONZ (UNHRC) 24 sierpnia 2021 r., |
|
— |
uwzględniając oświadczenie przywódców państw grupy G7 z 24 sierpnia 2021 r. w sprawie Afganistanu, |
|
— |
uwzględniając oświadczenie Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych z dnia 31 sierpnia 2021 r. w sprawie sytuacji w Afganistanie, |
|
— |
uwzględniając wyniki wspólnego posiedzenia UE, NATO i G7 w sprawie Afganistanu, |
|
— |
uwzględniając ogłoszenie przez talibów 7 września 2021 r. utworzenia rządu tymczasowego w Afganistanie, |
|
— |
uwzględniając międzynarodową konferencję darczyńców ONZ w sprawie Afganistanu, która odbyła się w Genewie 13 i 14 września 2021 r., |
|
— |
uwzględniając oświadczenie z 3 września 2021 r. wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa / wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej Josepa Borella wydane na konferencji prasowej po nieformalnym posiedzeniu ministrów spraw zagranicznych (Gymnich), |
|
— |
uwzględniając ukończenie wycofywania się z Afganistanu przez siły zbrojne Stanów Zjednoczonych 30 sierpnia 2021 r., |
|
— |
uwzględniając wytyczne UE w sprawie promowania i ochrony praw dziecka, w sprawie dzieci w konfliktach zbrojnych oraz w sprawie obrońców praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając Konwencję dotyczącą statusu uchodźców, podpisaną w Genewie dnia 28 lipca 1951 r., oraz protokół do tej konwencji z 1967 r., |
|
— |
uwzględniając Konwencję ONZ dotyczącą statusu uchodźców z 1951 r., |
|
— |
uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r., |
|
— |
uwzględniając Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet z 1979 r., |
|
— |
uwzględniając globalne porozumienie ONZ w sprawie bezpiecznej, uporządkowanej i legalnej migracji oraz globalne porozumienie ONZ w sprawie uchodźców w oparciu o Deklarację nowojorską w sprawie uchodźców i migrantów przyjętą jednogłośnie przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 19 września 2016 r., |
|
— |
uwzględniając art. 132 ust. 2 i 4 Regulaminu, |
|
A. |
mając na uwadze, że Afganistan pod rządami talibów od lat 90. był głównym bezpiecznym schronieniem i kwaterą główną międzynarodowych organizacji terrorystycznych, w szczególności Al-Kaidy, odpowiedzialnych za liczne barbarzyńskie ataki terrorystyczne wymierzone w ludność cywilną w Azji, Afryce, Australii, Europie i Ameryce, a także najbardziej śmiertelny atak terrorystyczny w historii ludzkości, 11 września 2001 r. w Stanach Zjednoczonych, w którym zginęło blisko 3 000 osób reprezentujących ponad 90 narodowości; |
|
B. |
mając na uwadze, że barbarzyński atak na Stany Zjednoczone 20 lat temu zaskutkował rezolucją nr 1368 Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych i doprowadził do interwencji USA w Afganistanie w 2001 r., gdzie doszło do obalenia talibów oraz rozbicia i osłabienia Al-Kaidy i innych światowych organizacji dżihadystów, przy czym postępy tych działań są obecnie poważnie zagrożone; |
|
C. |
mając na uwadze, że po atakach z 11 września 2001 r. NATO powołało się na art. 5 swojego traktatu założycielskiego (jedyny raz w historii, kiedy NATO powołało się na przepis o obronie zbiorowej), a w zapewnienie bezpieczeństwa w kraju włączyło się ponad 40 państw, a dziesiątki innych państw i organizacji, w tym UE, angażowały się w stabilizację kraju zgodnie z późniejszymi rezolucjami ONZ; |
|
D. |
mając na uwadze, że oddziały NATO i krajów sojuszniczych stacjonowały w Afganistanie od czasu upadku talibów w 2001 r.; mając na uwadze, że w kwietniu 2021 r., po trzech latach negocjacji z talibami, Stany Zjednoczone ogłosiły, że do dnia 11 września 2021 r. wojska ostatecznie wycofają się z Afganistanu; mając na uwadze, że wycofanie wojsk NATO i oddziałów sojuszniczych zakończyło się w sierpniu 2021 r.; |
|
E. |
mając na uwadze, że wkrótce potem talibowie szybko zaczęli zdobywać terytorium kontrolowane przez rząd; mając na uwadze, że afgańska armia i siły bezpieczeństwa nie były w stanie zapewnić skutecznej obrony, a prezydent Aszraf Ghani uciekł z kraju; mając na uwadze, że talibowie zyskali pełną kontrolę nad krajem i ponownie ustanowili Islamski Emirat Afganistanu; |
|
F. |
mając na uwadze, że przeprowadzona przez USA w sierpniu 2021 r. ewakuacja ponad 110 000 osób z Afganistanu odbyła się bez koordynacji ze strony społeczności międzynarodowej; mając na uwadze, że w ciągu dwóch tygodni w sierpniu 2021 r. Stanom Zjednoczonym i społeczności międzynarodowej udało się wywieźć drogą powietrzną w bezpieczne miejsca ponad 120 000 zagrożonych Afgańczyków, miejscowego personelu misji dyplomatycznych i kontyngentów wojskowych oraz cudzoziemców; mając na uwadze, że około 150-170 tysięcy Afgańczyków, którzy w ciągu ostatnich dwudziestu lat współpracowali ze społecznością międzynarodową, pozostało w kraju, a ich życie jest zagrożone; |
|
G. |
mając na uwadze, że 7 września 2021 r. talibowie ogłosili utworzenie rządu tymczasowego pod przywództwem Muhammada Hassana Achunda, szefa rady przywódców talibskich, a do udziału w tym rządzie nie zaproszono żadnych kobiet ani innych osób spoza grona talibów; mając na uwadze, że w skład tymczasowego rządu talibów wchodzą osoby odpowiedzialne za akty terroryzmu, w tym byli więźniowie, osoby objęte sankcjami ONZ oraz osoba figurująca na liście najbardziej poszukiwanych przez FBI; mając na uwadze, że wielu członków tymczasowego rządu talibów posiada paszporty wydane przez Pakistan; mając na uwadze, że rząd ten poważnie dyskryminuje mniejszości etniczne i religijne w kraju; |
|
H. |
mając na uwadze, że tymczasowy rząd talibów został utworzony wbrew obietnicom talibów dotyczącym powołania rządu pluralistycznego; mając na uwadze, że zlikwidowano Ministerstwo ds. Kobiet; mając na uwadze, że talibowie nie przewidują możliwości dalszego pełnienia funkcji przywódczych przez kobiety w Afganistanie, prześladują przywódczynie, urzędniczki i działaczki oraz rozpędzają protesty na rzecz praw kobiet przy użyciu siły; mając na uwadze, że istnieje uzasadniona obawa, iż ustawa o eliminacji przemocy wobec kobiet, która nakłada sankcje karne za małżeństwa dzieci i małżeństwa z przymusu, przemoc domową i wiele innych nadużyć wobec kobiet, zostanie uchylona; |
|
I. |
mając na uwadze, że tymczasowy rząd talibów wydał ogólnokrajowy zakaz protestów i rozpoczął rozprawę z wolnymi mediami, zatrzymując i atakując dziennikarzy oraz nakładając nowe ograniczenia na działalność mediów; mając na uwadze, że talibowie wykorzystują propagandę do szerzenia nienawiści do Zachodu i UE; |
|
J. |
mając na uwadze, że sytuacja w zakresie praw człowieka szybko się pogarsza; mając na uwadze, że lista osób w trudnej sytuacji i osób zagrożonych obejmuje większość ludności, w tym kobiety, dziewczęta, społeczność LGBTI, mniejszości etniczne i religijne, zwłaszcza szyickich Hazarów, członków społeczeństwa obywatelskiego, pracowników naukowych, dziennikarzy, prawników, sędziów, artystów oraz polityków i urzędników służby cywilnej związanych z poprzednim rządem afgańskim; mając na uwadze, że w czasie konfliktów zbrojnych kobiety tradycyjnie padają ofiarą przemocy uwarunkowanej płcią i przemocy seksualnej jako narzędzia wojny; |
|
K. |
mając na uwadze, że według doniesień talibowie namierzają konkretne osoby, by je nękać, stosować wobec nich przemoc i zabójstwa odwetowe; mając na uwadze, że większości kobiet uniemożliwiono powrót do pracy, na uniwersytety i do szkół; mając na uwadze, że w kraju wybuchły protesty, w szczególności przeciwko rządowi składającemu się z samych mężczyzn oraz jego planom ograniczenia praw kobiet i wykluczenia ich z życia publicznego, w tym z aktywności sportowej; mając na uwadze, że talibowie brutalnie stłumili demonstracje i lokalny opór, zwłaszcza w Dolinie Pandższeru; |
|
L. |
mając na uwadze, że kraj ten boryka się z postępującą katastrofą humanitarną; mając na uwadze poważne niedobory żywności, wody i leków; mając na uwadze, że 18,4 mln Afgańczyków potrzebuje pomocy humanitarnej, z czego 14 mln już wcześniej było dotkniętych brakiem bezpieczeństwa żywnościowego; mając na uwadze, że Komisja zapowiedziała zwiększenie pomocy humanitarnej do ponad 200 mln EUR dla osób pozostałych w kraju i z niego uciekających; |
|
M. |
mając na uwadze, że kryzys w Afganistanie jest przede wszystkim tragedią dla narodu afgańskiego, ale zagraża również bezpieczeństwu samej UE; mając na uwadze, że UE powinna wyciągnąć odpowiednie wnioski z tej zbiorowej porażki i przygotować się na jej skutki dla naszego bezpieczeństwa, w tym na ewentualne zwiększone zagrożenie terroryzmem; mając na uwadze, że dżihadyści na całym świecie czują się ośmieleni przejęciem władzy przez talibów; |
|
N. |
mając na uwadze, że Afgańczycy od lat uciekają ze swojego kraju i szukają schronienia przede wszystkim w krajach sąsiednich, a także w Europie; mając na uwadze, że może dojść do wzrostu liczby Afgańczyków migrujących do Europy; |
|
O. |
mając na uwadze, że Komisja nie skoordynowała ewakuacji obywateli europejskich i obywateli afgańskich pracujących dla UE i jej państw członkowskich, ani nie była w stanie zorganizować prawdziwego europejskiego mostu powietrznego; mając na uwadze, że ewakuacja zagrożonych obywateli UE i Afgańczyków, którzy chcą uciec, jeszcze się nie zakończyła i wymaga od UE i jej państw członkowskich wykazania się jednością, w tym w odniesieniu do kanału komunikacji z talibami; |
|
P. |
mając na uwadze, że komunikacja z talibami nie powinna w żadnym wypadku prowadzić do zniesienia nałożonych na nich sankcji; |
|
Q. |
mając na uwadze, że międzynarodowe lotnisko w Kabulu znowu po części funkcjonuje, jednak granice lądowe Afganistanu są silnie strzeżone przez talibskie punkty kontrolne; mając na uwadze, że miliony Afgańczyków pozostają w kraju i nie mogą go opuścić; |
|
R. |
mając na uwadze, że kraj ten jest nadal niezmiernie niebezpieczny; mając na uwadze, że regionalny odłam Państwa Islamskiego – Państwo Islamskie Prowincji Chorasan – przyznał się do zamachu bombowego dokonanego na lotnisku 26 sierpnia 2021 r., w którym zginęło około 170 osób; |
|
S. |
mając na uwadze, że talibom grożą wewnętrzne podziały i opozycja ze strony innych ekstremistycznych i fundamentalistycznych grup w Afganistanie; mając na uwadze, że obecnie reżim ma również dostęp do sprzętu wojskowego porzuconego przez siły afgańskie i sojusznicze; mając na uwadze, że broń ta może łatwo znaleźć się w rękach innych ugrupowań figurujących w międzynarodowym wykazie grup terrorystycznych, takich jak Państwo Islamskie, Al-Kaida i powiązane z nimi grupy; |
|
T. |
mając na uwadze, że Afganistan należy do najbardziej uzależnionych od pomocy krajów na świecie – około 18 mln osób, tj. połowa ludności, potrzebuje stałej pomocy, a jedna trzecia ludności doświadcza braku bezpieczeństwa żywnościowego; mając na uwadze, że w samym roku 2021 przesiedlono wewnętrznie około 600 000 Afgańczyków, z czego 80 % to kobiety i dzieci; mając na uwadze, że według szacunków ogółem przesiedlono wewnętrznie około 5 mln Afgańczyków, a około 2,2 mln afgańskich uchodźców już mieszka w krajach sąsiednich; mając na uwadze, że udzielanie pomocy humanitarnej jest poważnie utrudnione za powodu kontroli sprawowanej przez talibów; |
|
U. |
mając na uwadze, że do tej pory w 2021 r. 760 000. Afgańczyków powróciło z Iranu i Pakistanu, co nadwyrężyło zdolności istniejących służb i wywołało obawy co do reintegracji i warunków życia tych osób; mając na uwadze, że Komisja zapowiedziała zwiększenie pomocy humanitarnej do ponad 200 mln EUR dla osób pozostałych w kraju i z niego uciekających; |
|
V. |
mając na uwadze, że od 2001 r. w Afganistanie poczyniono widoczne postępy w zakresie praw kobiet i dziewcząt, w tym jeśli chodzi o dostęp do edukacji i opieki zdrowotnej oraz udział w życiu obywatelskim i politycznym; mając na uwadze, że te pozytywne zmiany są zapewne największym osiągnięciem w rozwoju kraju w ostatnim czasie; mając na uwadze, że te częściowe postępy są obecnie poważnie zagrożone z powodu przejęcia Afganistanu przez talibów; |
|
W. |
mając na uwadze, że talibowie starają się o międzynarodowe uznanie, legitymizację i wsparcie oraz publicznie oświadczyli, że dadzą kobietom wolność w granicach prawa islamskiego, lecz deklaracje te są sprzeczne z coraz częstszymi doniesieniami o wprowadzaniu restrykcyjnych praktyk w Afganistanie i atakach na kobiety, pracowników naukowych, obrońców praw człowieka, pracowników mediów i urzędników służby cywilnej; mając na uwadze doniesienia o namierzaniu przez talibów osób, które pracowały dla poprzednich władz, a następnie ich zabijaniu w ramach zemsty; |
|
X. |
mając na uwadze, że ponad 75 % budżetu krajowego i ponad 95 % budżetu wojskowego Afganistanu pochodziło od społeczności międzynarodowej; |
|
Y. |
mając na uwadze, że niedawny wzrost przypadków COVID-19 w kraju, brak szczepionek i środków medycznych, susza i nadchodząca zima to okoliczności, które mogą jeszcze bardziej pogłębić obecny kryzys społeczno-gospodarczy i humanitarny; mając na uwadze, że pandemia COVID-19 dodatkowo utrudnia sytuację logistyczną i zwiększa niebezpieczeństwo; |
1.
ubolewa nad przejęciem Afganistanu przemocą przez talibów i odmawia uznania jego obecnego rządu; wyraża poważne zaniepokojenie przyszłością Afganistanu po tym, jak talibowie przejęli władzę w kraju i narzucają radykalne prawo szariatu, pozbawiając naród afgański podstawowych praw i wolności, którymi cieszył się przez ostatnie 20 lat; składa najszczersze kondolencje ofiarom ostatnich aktów przemocy i ataków terrorystycznych i ich rodzinom oraz kieruje do nich słowa wsparcia;
2.
składa kondolencje rodzinom i przyjaciołom członków służby i cywilów, którzy w ciągu ostatnich 20 lat w Afganistanie ponieśli śmierć;
3.
wyraża głęboką i szczerą solidarność z Afgańczykami, którzy uciekli z kraju, i z tymi, którzy w nim pozostali; przypomina, że jest to przede wszystkim kryzys humanitarny i kryzys praw człowieka, w związku z czym bezpieczeństwo, ochrona i prawa Afgańczyków muszą być zawsze traktowane priorytetowo;
4.
jest głęboko zaniepokojony pogłębiającym się kryzysem humanitarnym, gospodarczym i uchodźczym w Afganistanie; uważa, że bezpieczna, pokojowa i demokratyczna przyszłość Afganistanu wymaga wynegocjowanego pluralistycznego rozwiązania politycznego; zapewnia o swoim stałym zaangażowaniu na rzecz procesu pokojowego prowadzonego przez Afganistan i pozostającego w jego gestii oraz na rzecz odbudowy pokonfliktowej jako jedynej wiarygodnej drogi do obejmującego wszystkich i długotrwałego pokoju, bezpieczeństwa i rozwoju;
5.
ubolewa, że proces polityczny i planowanie wojskowe prowadzące do wycofania wojsk USA z Afganistanu przeprowadzono jednostronnie i bez dostatecznej koordynacji z sojusznikami z NATO; ubolewa, że podczas akcji ratunkowej w Kabulu nie było współpracy ani koordynacji między państwami członkowskimi UE, zwłaszcza w odniesieniu do komunikacji ze Stanami Zjednoczonymi, wskutek czego większość ambasad została zaskoczona przejęciem Kabulu przez talibów; uważa, że przy lepszej koordynacji można było uniknąć powstałego chaosu i desperacji oraz opracować skuteczniejsze procedury umożliwiającymi osobom objętym akcją ratowniczą dotarcie na lotnisko w bardziej uporządkowany i przewidywalny sposób;
6.
ubolewa nad brakiem komunikacji między Stanami Zjednoczonymi a krajami europejskimi i wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) i Komisję do krytycznej oceny tego procesu i przedstawienia tej oceny Parlamentowi Europejskiemu do końca bieżącego roku;
7.
wyraża wdzięczność za odwagę wszystkim żołnierzom, umundurowanym mężczyznom i kobietom, pracownikom zajmującym się pomocą humanitarną i rozwojową, dyplomatom i pracownikom lokalnym, którzy pracowali i częściowo nadal pracują w Afganistanie; docenia ich ogromne poświęcenie na rzecz bardziej pokojowego i bezpiecznego Afganistanu w ciągu ostatnich dwudziestu lat;
8.
wyraża głębokie rozczarowanie szybkim upadkiem afgańskich struktur państwowych, które nie były w stanie lub nie chciały przetrwać ofensywy talibów trwającej 10 dni, licząc od przejęcia pierwszej stolicy prowincji do wkroczenia do Kabulu; wyraża rozczarowanie nieudanym przywództwem prezydenta Aszrafa Ghaniego i jego decyzją o ucieczce z Afganistanu; wzywa do przeprowadzenia dochodzenia w sprawie zarzutów o sprzeniewierzenie środków z afgańskiego budżetu przez prezydenta Ghaniego;
Apel o zaprzestanie przemocy
|
9. |
jest zbulwersowany doniesieniami o naruszeniach, w tym o egzekucjach cywilów i członków afgańskich krajowych sił bezpieczeństwa, rekrutacji dzieci-żołnierzy, tłumieniu pokojowych protestów i oznak sprzeciwu oraz ograniczaniu praw człowieka, zwłaszcza wobec kobiet i dziewcząt, obrońców praw człowieka, osób LGBTI+, mniejszości religijnych i etnicznych, dziennikarzy, pisarzy, pracowników akademickich i artystów; wzywa talibów do natychmiastowego zaprzestania tych praktyk i zagwarantowania w szczególności afgańskim kobietom m.in. prawa do edukacji, pracy, sportu, swobodnego przemieszczania się, zgromadzeń i zrzeszania się; |
|
10. |
podkreśla potrzebę dokumentowania oraz przejrzystych i szybkich dochodzeń w odniesieniu do wszelkich przypadków łamania i naruszania praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego oraz pociągnięcia winnych do odpowiedzialności; popiera stosowanie w tym względzie globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka (unijna ustawa Magnitskiego); oczekuje, że na zbliżającej się 48. sesji zwyczajnej Rady Praw Człowieka ONZ państwa członkowskie zadbają o przyjęcie rezolucji w celu wysłania w trybie priorytetowym misji rozpoznawczej do Afganistanu wyposażonej w solidny mandat; |
|
11. |
wzywa ESDZ i państwa członkowskie do zadbania o przyjęcie rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie odnowienia misji ONZ w Afganistanie (UNAMA), która wygasa 17 września 2021 r.; |
Lepsza koordynacja działań ewakuacyjnych
|
12. |
wzywa UE i jej państwa członkowskie do współpracy na rzecz ułatwienia dalszej ewakuacji zagrożonych obywateli UE i Afgańczyków, zwłaszcza dzięki wykorzystaniu dostępnych bezpiecznych korytarzy; przypomina, że UE oczekuje, iż talibowie to ułatwią; ponownie podkreśla potrzebę skupienia się w tym kontekście na grupach kobiet, które są szczególnie narażone na zagrożenia, w tym na wszystkich kobietach i dziewczętach, obrońcach praw człowieka, osobach LGBTI+, mniejszościach religijnych i etnicznych, dziennikarzach, pisarzach, pracownikach akademickich, pracownikach lokalnych i artystach; |
|
13. |
zwraca się do Komisji i ESDZ o opracowanie i wdrożenie istniejących i przyszłych programów ochrony we współpracy z państwami członkowskimi, a także o określenie przewidywanych środków ochronnych w świetle ewentualnych przyszłych sytuacji nadzwyczajnych, które wymagają takich środków; uważa, że kategoria pracowników lokalnych powinna obejmować wszystkie osoby, które pracowały dla UE lub przy projektach finansowanych przez UE; |
Stałe wsparcie dla afgańskich kobiet i dziewcząt
|
14. |
wyraża solidarność z kobietami i obrońcami praw człowieka, którzy protestują w całym Afganistanie przeciwko przejęciu tego kraju przez talibów i którzy chcą żyć w wolnym, stabilnym, pokojowym i zróżnicowanym społeczeństwie; |
|
15. |
głęboko ubolewa nad faktem, że po 20 latach postępów w zakresie praw kobiet i dziewcząt oraz równouprawnienia płci prawa te i równouprawnienie są obecnie poważnie zagrożone; ponownie podkreśla swoje stanowisko, zgodnie z którym osiągnięcia w tym zakresie trzeba starannie chronić i monitorować; podkreśla, że prawo do edukacji i zatrudnienia, wolność od przemocy uwarunkowanej płcią, ochrona praw podstawowych, dostęp do opieki zdrowotnej i pełny udział w podejmowaniu decyzji w lokalnym i krajowym życiu politycznym, publicznym i obywatelskim muszą być kluczowymi wymogami ze strony społeczności międzynarodowej w dialogu z talibami; |
|
16. |
podkreśla konieczność zapewnienia kobietom i młodym ludziom, którzy opuścili Afganistan, możliwości dalszej edukacji w innych krajach; zachęca do opracowywania innowacyjnych sposobów dalszego wzmacniania pozycji afgańskich kobiet i afgańskiej młodzieży, zwłaszcza przez przyznawanie stypendiów na naukę w europejskich szkołach i studia na europejskich uczelniach; |
Głębokie zaniepokojenie faktycznym rządem talibów
|
17. |
wyraża głębokie zaniepokojenie nominacjami w rządzie tymczasowym składającym się z samych mężczyzn – 33 mułłów, przy czym wielu z nich podlega sankcjom USA i ONZ i jest poszukiwanych pod zarzutem działalności terrorystycznej; z najwyższym zaniepokojeniem odnotowuje mianowanie na stanowisko ministra spraw wewnętrznych Sirajuddina Hakkaniego, którego powiązania z działalnością terrorystyczną są gruntownie udokumentowane, a także obecność w faktycznym rządzie talibów kilku osób objętych sankcjami ONZ; |
|
18. |
apeluje o wyłonienie w drodze wyborów reprezentatywnego rządu, w którym kobiety i grupy mniejszościowe będą mogły mieć znaczący udział; przypomina, że długofalowy rozwój Afganistanu zależeć będzie od odpowiedzialnego podejścia, dobrych rządów, zapewnienia trwałego bezpieczeństwa ludności, w tym ograniczenia ubóstwa, tworzenia możliwości zatrudnienia, dostępu do usług socjalnych i zdrowotnych oraz edukacji, a także od ochrony podstawowych wolności i praw człowieka; |
|
19. |
podkreśla swoje długofalowe poparcie dla uczciwych, wolnych, sprawiedliwych i przejrzystych wyborów zgodnie z międzynarodowymi standardami oraz wyraża poparcie dla misji obserwacji wyborów w tym kraju; |
Konieczność zaangażowania operacyjnego, ale brak oficjalnego uznania faktycznego rządu
|
20. |
przyznaje, że współpraca operacyjna z nowym faktycznym rządem talibów jest konieczna w kwestiach logistycznych, operacyjnych i humanitarnych, aby zapewnić pomoc humanitarną potrzebującej ludności cywilnej oraz bezpieczny przejazd obcokrajowcom i Afgańczykom pragnącym opuścić kraj; zwraca uwagę, że na tym etapie kontakty te powinny pozostać ściśle ograniczone do odpowiednich celów; podkreśla, że nie zostały spełnione warunki do politycznego uznania faktycznych przywódców talibów, którzy przejęli władzę za pomocą działań zbrojnych i obecnie niszczą osiągnięcia ostatnich 20 lat; |
|
21. |
przypomina, że dla UE decydującym papierkiem lakmusowym jakichkolwiek stosunków z talibami będzie utrzymanie osiągnięć ostatnich 20 lat, zwłaszcza w dziedzinie praw kobiet i edukacji dziewcząt, oraz zapewnienie, że Afganistan nie stanie się bezpiecznym schronieniem dla dżihadystów i innych grup terrorystycznych inicjujących lub planujących ataki terrorystyczne z jego terytorium; przypomina, że talibowie będą oceniani przez społeczność międzynarodową na podstawie ich działań na miejscu, a nie na podstawie publicznych deklaracji; |
|
22. |
wzywa Komisję do szybkiego wszczęcia dochodzenia zgodnie z art. 19 ust. 1 lit. a) rozporządzenia w sprawie GSP (2) w celu zawieszenia preferencji handlowych, z których Afganistan korzysta w ramach systemu „wszystko oprócz broni”; |
|
23. |
zwraca uwagę na znaczenie wznowienia obecności UE na miejscu, gdy pozwolą na to warunki bezpieczeństwa i warunki polityczne; |
|
24. |
wzywa do zorganizowania – kiedy pozwolą na to okoliczności – misji instytucji unijnych do Kabulu, której uczestnicy zapoznają się z sytuacją humanitarną, migracyjną, gospodarczą i w zakresie bezpieczeństwa oraz sytuacją praw kobiet i mniejszości w Afganistanie; |
Zadbanie o to, by Afganistan nie stał się nowym bastionem organizacji terrorystycznych
|
25. |
w najsilniejszych słowach potępia śmiertelne zamachy terrorystyczne z 26 sierpnia 2021 r. dokonane przez Państwo Islamskie Prowincji Chorasan przy wejściu Abbey Gate na międzynarodowe lotnisko w Kabulu i hotelu Baron, w wyniku których życie straciło ponad 170 osób, w tym 13 żołnierzy amerykańskich, a ponad 200 zostało rannych; |
|
26. |
podkreśla, że talibowie i rząd Republiki Islamskiej muszą wywiązać się ze swoich zobowiązań w zakresie zwalczania terroryzmu, w tym uniemożliwić Al-Kaidzie, Daiszowi i innym ugrupowaniom terrorystycznym i pojedynczym terrorystom wykorzystywanie terytorium afgańskiego do zagrażania lub naruszania bezpieczeństwa jakiegokolwiek innego kraju, poprzez nieprzyjmowanie członków tych ugrupowań oraz uniemożliwianie im rekrutacji, szkoleń i pozyskiwania funduszy; ostrzega, że jeżeli talibowie nie rozbiją tych grup, czekają ich międzynarodowe sankcje i izolacja; |
|
27. |
wzywa państwa członkowskie do zachowania i wymiany wszelkich danych wywiadowczych uzyskanych dzięki obecności wojsk i organów ścigania w Afganistanie, ze szczególnym naciskiem na dane biometryczne, które mają kluczowe znaczenie dla pomocy państwom członkowskim i państwom trzecim w identyfikowaniu powracających zagranicznych bojowników; podkreśla, że przeciwdziałanie finansowaniu terroryzmu ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa w Afganistanie; wzywa wszystkich istotnych partnerów do wzmożenia wysiłków na rzecz likwidacji wszystkich sieci finansowania terroryzmu; podkreśla, że bezpośrednie zagrożenie terrorystyczne w Afganistanie wynikające z przejęcia władzy przez talibów należy wyraźnie uwzględnić w Strategicznym kompasie UE, w którym przedstawia się w skrócie zagrożenia wojskowe, przed którymi stoi UE, oraz jej ambicje na nadchodzące lata; wzywa europejskie służby wywiadowcze do częstszej wymiany regularnie aktualizowanych analiz zagrożeń w celu poszerzenia wymiany informacji wywiadowczych i zacieśnienia współpracy instytucjonalnej; |
|
28. |
przypomina, że produkcja opium i handel nim są ważnym źródłem dochodów talibów, a ich skutki wykraczają daleko poza granice Afganistanu; wyraża obawę, że brak stabilności w tym kraju poważnie grozi zwiększeniem nielegalnego handlu narkotykami, a także przepływu broni, prania pieniędzy i finansowania terroryzmu; |
|
29. |
apeluje o dokładną rejestrację i kontrolę bezpieczeństwa osób ewakuowanych z regionu oraz o intensywniejszą wymianę informacji między organami ścigania państw członkowskich, USA i Europolem w celu zapobiegania ewentualnym zagrożeniom bezpieczeństwa wynikającym z terroryzmu i przestępczości zorganizowanej; |
|
30. |
potępia nieodwracalne szkody wyrządzone w obiektach kultury przez talibów i powiązane z nimi organizacje i nadal przestrzega, że niestabilność doprowadzi do nasilenia międzynarodowego przemytu i grabienia dziedzictwa kulturowego, które mogłyby zostać wykorzystane do finansowania wzmożonej działalności organizacji terrorystycznych w regionie; wzywa do przeprowadzenia w Europie digitalizacji afgańskich dóbr kultury, aby wspomagać wykrywanie przemycanych dóbr, oraz wzywa do wprowadzenia kompleksowego tymczasowego zakazu przywozu dóbr kultury z Afganistanu, aby pozbawić talibów i powiązane z nimi organizacje możliwości czerpania korzyści z przemytu tych dóbr; |
Dalsze zwiększanie pomocy humanitarnej
|
31. |
wyraża uznanie dla działań organizacji międzynarodowych oraz lokalnych i międzynarodowych organizacji pozarządowych, które zapewniają Afgańczykom usługi, wsparcie i pomoc bez względu na zagrożenia dla bezpieczeństwa; wzywa talibów, aby zapewnili bezpieczeństwo lokalnych i międzynarodowych organizacji społeczeństwa obywatelskiego, organizacji pozarządowych i organizacji humanitarnych, w tym pracujących dla tych organizacji kobiet, co ma zasadnicze znaczenie dla świadczenia kluczowych usług Afgankom; podkreśla, że pracownice organizacji humanitarnych muszą mieć możliwość swobodnego wykonywania swojej pracy bez obawy przed odwetem; |
|
32. |
wzywa do dalszego zwiększania pomocy humanitarnej i jej koordynacji z agencjami ONZ i organizacjami pozarządowymi, w tym do utworzenia korytarzy humanitarnych służących udzielaniu pomocy żywnościowej oraz dostarczaniu wody, urządzeń sanitarnych i leków; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Komisji o zwiększeniu pomocy humanitarnej dla Afganistanu z ponad 50 mln EUR do ponad 200 mln EUR; z zadowoleniem przyjmuje niedawne zobowiązanie wspólnoty międzynarodowej do przeznaczenia 1 mld EUR na rzecz ludności Afganistanu i wzywa Komisję do przewodzenia działaniom wspierającym w celu zapewnienia pełnego zaspokojenia potrzeb w zakresie pomocy humanitarnej; |
|
33. |
ponownie podkreśla, że pilne potrzeby afgańskich kobiet i dziewcząt, w szczególności tych przesiedlonych, muszą być traktowane priorytetowo w pomocy humanitarnej; podkreśla, że zasadnicze znaczenie ma zmniejszenie zagrożenia przemocą uwarunkowaną płcią oraz zapewnienie dostępu do opieki zdrowotnej i podstawowych środków higienicznych; |
|
34. |
nalega na dalsze bezpośrednie wsparcie UE dla afgańskich polityków i działaczy społeczeństwa obywatelskiego zaangażowanych w obronę praw człowieka i podstawowych wartości, z których wielu przebywa obecnie na wygnaniu, aby mogli oni nadal działać na rzecz zachowania osiągnięć ostatnich 20 lat i kontynuować reformy w Afganistanie; |
|
35. |
podkreśla, że europejskie wsparcie finansowe za pośrednictwem władz uzależnione jest od utrzymania i wykorzystania osiągnięć ostatnich 20 lat, zwłaszcza w zakresie praw kobiet i dziewcząt; nalega, by talibowie okazali szacunek dla tych osiągnięć i zobowiązali się do ich utrzymania, czego jak dotąd nie uczynili; podkreśla, że UE powinna zadbać o to, by pomoc humanitarna dla afgańskich cywilów będących w potrzebie była przekazywana za pośrednictwem odpowiednich organizacji międzynarodowych i pozarządowych, oraz nalegać, by talibowie zapewnili bezpieczny i niezakłócony dostęp do lokalnych i międzynarodowych organizacji pozarządowych; podkreśla, że talibowie nie mogą utrudniać dostarczania i wypłacania pomocy humanitarnej wszystkim potrzebującym; |
|
36. |
wzywa Komisję do zbadania wszystkich bieżących projektów rozwojowych w tym kraju, aby spróbować ocenić, które z nich mogą nadal być realizowane z lokalnymi partnerami lub organizacjami pozarządowymi i międzynarodowymi bez ingerencji ze strony reżimu talibów, przy zapewnieniu udziału kobiet, gwarancji bezpieczeństwa dla pracowników pomocy rozwojowej oraz skutecznych zabezpieczeń przed korupcją; |
UE musi wypracować odpowiedź na potencjalny kryzys migracyjny i uchodźczy
|
37. |
podkreśla podstawowe prawo Afgańczyków do bezpiecznego schronienia; wzywa do podjęcia wszelkich kroków w celu wznowienia skoordynowanej ewakuacji z kraju pod auspicjami Wysokiego Komisarza NZ ds. Uchodźców (UNHCR), w szczególności poprzez utworzenie bezpiecznych korytarzy i ponowne otwarcie na stałe międzynarodowego lotniska w Kabulu i granic lądowych Afganistanu; apeluje o szczególne wsparcie dla kobiet, dziewcząt i osób zagrożonych, które chcą opuścić kraj, aby zapewnić im bezpieczne możliwości wyjazdu; |
|
38. |
podkreśla, że największy odsetek afgańskich uchodźców będzie przede wszystkim szukał ochrony w krajach sąsiednich, w związku z czym UE powinna przewidzieć dodatkowe wsparcie dla krajów sąsiadujących z Afganistanem, które przyjmują uchodźców, najlepiej za pośrednictwem ONZ i jej agencji, a także organizacji międzynarodowych pracujących na miejscu; |
|
39. |
przypomina, że wsparcie finansowe, logistyczne i pomoc w budowaniu zdolności w zakresie przyjmowania afgańskich uchodźców i migrantów w krajach sąsiadujących nie stanowi alternatywy dla pełnoprawnej europejskiej polityki azylowej i migracyjnej; uważa, że UE musi w trybie pilnym zawrzeć i wdrożyć nowy pakt na rzecz azylu i migracji, aby w skuteczniejszy i bardziej humanitarny sposób móc radzić sobie z przepływami migracyjnymi; |
|
40. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia skoordynowanych działań europejskich na rzecz prowadzenia humanitarnej polityki azylowej, pozwalającej UE wziąć moralną odpowiedzialność za przyjmowanie i integrację w pełnej zgodności z konwencją genewską z 1951 r.; z zadowoleniem przyjmuje planowane wrześniowe forum ds. przesiedleń; podkreśla, że polityka UE powinna objąć w trybie priorytetowym konkretne i nowe zobowiązania w zakresie przesiedleń osób, które są najbardziej zagrożone i znajdują się w najtrudniejszej sytuacji, a także dalsze środki uzupełniające, takie jak wizy humanitarne i specjalny program wizowy dla afgańskich kobiet ubiegających się o ochronę przed reżimem talibów; wzywa państwa członkowskie, by z uwagi na ostatnie wydarzenia przeprowadziły ponowną ocenę aktualnych i niedawnych wniosków o udzielenie azylu, w tym wniosków, które wcześniej odrzuciły; podkreśla, że w żadnym przypadku nie można dopuścić do przymusowych powrotów do Afganistanu; |
|
41. |
wzywa Radę do wykorzystania dostępnych narzędzi, takich jak dyrektywa w sprawie tymczasowej ochrony (3) i mechanizm ochrony ludności, aby zmaksymalizować wysiłki całej UE na rzecz zapewnienia lepszej koordynacji między państwami członkowskimi oraz natychmiastowego dostępu do ochrony; ponawia swój apel do Komisji o opublikowanie wniosku ustawodawczego w sprawie wiz humanitarnych i wzywa do równego podziału odpowiedzialności między państwami członkowskimi; |
|
42. |
apeluje o ściślejszą współpracę i wsparcie dla państw spoza UE, aby pomóc im w zwalczaniu siatek przestępczych zajmujących się przemytem migrantów i handlem ludźmi; wzywa Europol, aby przedstawił analizę zagrożenia przestępczością i zapewnił ściślejszą współpracę z krajami trzecimi w szerszym kontekście rozwoju wydarzeń w Afganistanie; |
|
43. |
wzywa Komisję, aby uwzględniła niniejszą rezolucję podczas programowaniu instrumentu ISWMR – „Globalny wymiar Europy” oraz opracowywania odpowiednich wieloletnich programów indykatywnych; |
Potrzeba ściślejszej współpracy z krajami w regionie wokół Afganistanu, a zarazem dbanie o przestrzeganie podstawowych praw człowieka i zasad praworządności
|
44. |
przyznaje, że obecna sytuacja w Afganistanie nie sprzyja stabilności w regionie; podkreśla, że wycofanie się Zachodu z Afganistanu stworzyło pustkę, której skutkiem jest pogłębienie niestabilności; podkreśla, że obecnie większa odpowiedzialność za sytuację w Afganistanie spoczywa na sąsiednich i regionalnych mocarstwach, które muszą zapobiec rozprzestrzenieniu się niestabilności poza granice kraju; potwierdza, że UE musi zacieśnić współpracę w tym zakresie z krajami Azji Środkowej, w szczególności z Uzbekistanem, z którym UE negocjuje obecnie wzmocnioną umowę o partnerstwie i współpracy, oraz z Tadżykistanem; podkreśla, że współpraca ta nie powinna osłabiać obrony podstawowych wartości i praworządności przez UE; |
|
45. |
wyraża obawy o bezpieczeństwo zagrożonych obywateli afgańskich oraz osób przekraczających granice lądowe do krajów ościennych, w szczególności do Pakistanu; ubolewa nad brakiem koordynacji ze strony społeczności międzynarodowej w tym zakresie i wzywa państwa członkowskie do wykorzystania wszelkich możliwych środków i narzędzi dyplomatycznych w celu zapewnienia dostępu do granic lądowych, bezpiecznego przejazdu i dostępu do infrastruktury dyplomatycznej; podkreśla kluczową rolę koordynacyjną delegatur UE w krajach sąsiadujących, jeżeli chodzi o zapewnianie praktycznego wsparcia w tym zakresie; |
|
46. |
przypomina, że przez wiele lat Pakistan zapewniał talibom bezpieczne schronienie, a także wspomagał ich siły bezpieczeństwa; zaleca ESDZ, by poinformowała przywódców Pakistanu, że Pakistan ponosi odpowiedzialność za bezpieczeństwo i stabilność w Afganistanie oraz że musi wykorzystać swój wpływ na talibów, aby osiągnąć te cele, a także zaleca ESDZ rozważenie, czy istnieją powody do natychmiastowej weryfikacji kwalifikowalności Pakistanu do uzyskania statusu GSP+ i wynikających z niego korzyści w świetle bieżących wydarzeń; |
|
47. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby udzieliły Afganistanowi i krajom sąsiadującym natychmiastowego wsparcia w budowaniu zdolności azylowych, z pomocą Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu, oraz pomocy humanitarnej dla osób znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji w celu ustabilizowania sytuacji w regionie i zapobieżenia kolejnemu kryzysowi migracyjnemu; |
|
48. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do natychmiastowego zwiększenia wsparcia dla krajów sąsiadujących z Afganistanem, na terenie których przebywa wielu migrantów i uchodźców, aby zapewnić osobom potrzebującym ochrony bezpieczny przyjazd i zrównoważone warunki życia; |
Sygnał alarmowy dla Unii Europejskiej – niezbędne reformy
|
49. |
jest świadomy faktu, że wycofanie sił amerykańskich i międzynarodowych z Afganistanu jest przejawem zbiorowej porażki zachodniej polityki zagranicznej i strategii bezpieczeństwa, co może mieć długoterminowe szkodliwe konsekwencje; uważa, że w perspektywie krótkoterminowej podważy to wiarygodność Zachodu, wywoła kryzys zaufania i będzie wymagać wyciągnięcia z tych doświadczeń poważnych wniosków na przyszłość, w szczególności jeśli chodzi o decyzje co do charakteru i mandatu interwencji wojskowych; |
|
50. |
wyraża głębokie rozczarowanie i zaniepokojenie nieefektywnością Stanów Zjednoczonych, NATO, ESDZ i instytucji Unii Europejskiej ogółem, które przez dwadzieścia lat utrzymywały i finansowały rząd Ghaniego, w rzeczywistości skorumpowany i odcięty od obywateli, a także siły zbrojne, które okazały się nieskuteczne; wyraża zaniepokojenie faktem, że nasza zbiorowa porażka w Afganistanie oznacza strategiczną korzyść dla niezachodnich mocarstw – Chin i, w mniejszym stopniu, Rosji, chociaż nie udzieliły znaczącego wsparcia Afganistanowi ani nie były zaangażowane w rozwój tego kraju; przypomina, że władze afgańskie były uwikłane w wewnętrzne walki polityczne i systemową korupcję i nie były w stanie przezwyciężyć słabości rządów; |
|
51. |
podkreśla znaczenie dobrych rządów, praworządności i walki z korupcją, co do których w Afganistanie nie osiągnięto wystarczających postępów w kontekście wojny z terroryzmem w tym kraju; uważa, że aby proces budowania państwowości mógł zakończyć się sukcesem i aby można było zrealizować międzynarodowy program UE w dziedzinie praw człowieka, UE musi stosować zintegrowane podejście do polityki zagranicznej, humanitarnej, rozwojowej, a także polityki w zakresie praw człowieka, bezpieczeństwa, równości płci i handlu; wzywa Radę, ESDZ i Komisję, aby jak najszybciej przygotowały i przedstawiły Parlamentowi kompleksową i opartą na doświadczeniach strategię wobec Afganistanu i sąsiadujących krajów w regionie; |
|
52. |
uważa, że kryzys ten dowodzi, iż UE musi znacznie wzmocnić zdolność do niezależnego działania i w związku z tym zacieśnić unijną współpracę obronną poprzez budowę rzeczywistej Europejskiej Unii Obrony, co powinno iść w parze ze wzmocnieniem europejskiego filara NATO; uważa, że UE musi inwestować w wojskowe zdolności orientacyjne, obserwacyjne i rozpoznawcze, wywiad i strategiczny transport lotniczy; przypomina, że niezdolność sił europejskich do zabezpieczenia międzynarodowego portu lotniczego, takiego jak w Kabulu, bez amerykańskiego wsparcia to uderzający przykład tego, jakiej wielkości inwestycje będą konieczne; z zadowoleniem przyjmuje niedawne refleksje wysokiego przedstawiciela na ten temat i potwierdza swoje poparcie dla kompleksowego dialogu u podstaw między instytucjami UE, państwami członkowskimi Unii, parlamentami narodowymi, partnerami europejskimi i społeczeństwem obywatelskim na temat dalszych działań; |
|
53. |
uważa, że kwestie dotyczące spraw zagranicznych UE powinny być rozstrzygane częściej przy zastosowaniu większości kwalifikowanej zgodnie z traktatami UE; |
|
54. |
wzywa ESDZ, aby wzmocniła przedstawicielstwo dyplomatyczne UE w Azji Środkowej, w szczególności w Tadżykistanie, by móc otrzymywać z pierwszej ręki informacje na temat wydarzeń w terenie; nalega, aby w kolejnych tygodniach i miesiącach nadal obserwowano i oceniano sytuację w Afganistanie, zwłaszcza w odniesieniu do kobiet i dziewcząt oraz słabszych grup etnicznych, religijnych i innych; |
|
55. |
uznaje znaczenie ścisłej współpracy ze Stanami Zjednoczonymi, ukierunkowanej na rozwiązywanie wielorakich problemów oraz zapewnianie wsparcia humanitarnego narodowi afgańskiemu, z uwzględnieniem doświadczeń zdobytych w Afganistanie; wyraża uznanie dla armii Stanów Zjednoczonych za wsparcie przy ewakuacji z międzynarodowego lotniska w Kabulu i składa najszczersze kondolencje rodzinom żołnierzy, którzy zginęli podczas tej akcji; |
|
56. |
wzywa UE i państwa członkowskie do zapewnienia skutecznej ochrony granic zewnętrznych UE w pełnej zgodności z prawem UE i prawami podstawowymi w celu lepszego przygotowania się na przepływy migracyjne z regionu i próby nielegalnego wjazdu do UE; |
o
o o
|
57. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, specjalnemu wysłannikowi UE ds. Afganistanu, parlamentom państw członkowskich i Kongresowi USA. |
(1) Dz.U. L 67 z 14.3.2017, s. 3.
(2) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 978/2012 z dnia 25 października 2012 r. wprowadzające ogólny system preferencji taryfowych (Dz.U. L 303 z 31.10.2012, s. 1).
(3) Dyrektywa Rady 2001/55/WE z dnia 20 lipca 2001 r. w sprawie minimalnych standardów przyznawania tymczasowej ochrony na wypadek masowego napływu wysiedleńców oraz środków wspierających równowagę wysiłków między państwami członkowskimi związanych z przyjęciem takich osób wraz z jego następstwami (Dz.U. L 212 z 7.8.2001, s. 12).
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/143 |
P9_TA(2021)0394
Sytuacja w Libanie
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. w sprawie sytuacji w Libanie (2021/2878(RSP))
(2022/C 117/15)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Libanu, w szczególności rezolucję z 22 maja 2008 r. w sprawie sytuacji w Libanie (1), |
|
— |
uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ, zwłaszcza rezolucje nr 1559 (2004), 1701 (2006), 2539 (2020) i 2591 (2021), |
|
— |
uwzględniając Układ eurośródziemnomorski ustanawiający stowarzyszenie między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Libańską, z drugiej strony (2), |
|
— |
uwzględniając decyzję Rady 2007/860/WE z 10 grudnia 2007 r. w sprawie przyznania Libanowi wspólnotowej pomocy makrofinansowej (3), |
|
— |
uwzględniając końcowe sprawozdanie misji obserwacji wyborów Unii Europejskiej w Libanie w 2018 r., |
|
— |
uwzględniając zobowiązania uzgodnione w ramach priorytetów partnerstwa UE–Liban w listopadzie 2016 r., konferencję CEDRE, która odbyła się 6 kwietnia 2018 r., ramy reformy, odbudowy i rekonstrukcji Libanu (3RF) z grudnia 2020 r. oraz posiedzenia Międzynarodowej Grupy Wsparcia Libanu, które odbyły się 11 grudnia 2019 r., 23 września 2020 r. i 19 maja 2021 r., |
|
— |
uwzględniając oświadczenie komisarza ds. zarządzania kryzysowego Janeza Lenarčiča z 5 sierpnia 2020 r. w sprawie eksplozji z Bejrucie, |
|
— |
uwzględniając międzynarodową konferencję na temat pomocy i wsparcia dla Bejrutu i narodu libańskiego z 9 sierpnia 2020 r. oraz konferencję w sprawie wsparcia dla mieszkańców Libanu z 2 grudnia 2020 r., zorganizowane przez Francję i ONZ, |
|
— |
uwzględniając wspólne oświadczenie Międzynarodowej Grupy Wsparcia dla Libanu z 23 września 2020 r., |
|
— |
uwzględniając oświadczenie wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa wydane w imieniu UE 28 września 2020 r. w sprawie rezygnacji kandydata na premiera Libanu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie dotyczące ram reform, odbudowy i rekonstrukcji Libanu (3RF) przyjętych przez UE, ONZ i Bank Światowy w grudniu 2020 r., |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z 7 grudnia 2020 r. w sprawie Libanu, |
|
— |
uwzględniając monitor gospodarczy Banku Światowego na temat Libanu z 1 czerwca 2021 r. oraz szybką ocenę szkód i potrzeb w Bejrucie przygotowaną przez Grupę Banku Światowego we współpracy z UE i ONZ, |
|
— |
uwzględniając oświadczenia i uwagi wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Josepa Borrella wygłoszone 19 czerwca 2021 r. w czasie wizyty w Libanie, |
|
— |
uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Josepa Borrella z 16 lipca 2021 r. w sprawie ustąpienia nowo powołanego premiera Saada Haririego, |
|
— |
uwzględniając apel skierowany 16 lipca 2021 r. przez przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych Davida McAllistera i przewodniczącą Delegacji do spraw Stosunków z Państwami Maszreku Isabel Santos do libańskich przywódców politycznych, o rozwiązanie impasu po ustąpieniu nowo powołanego premiera, |
|
— |
uwzględniając komunikat prasowy UNICEF-u z 23 lipca 2021 r. zatytułowany „Lebanon: Public water system on the verge of collapse, UNICEF warns” (Liban: publiczna sieć wodociągowa na skraju zapaści, UNICEF ostrzega), |
|
— |
uwzględniając oświadczenie rzecznika Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) z 26 lipca 2021 r. w sprawie procesu formowania rządu, |
|
— |
uwzględniając oświadczenie współprzewodniczących drugiego posiedzenia grupy konsultacyjnej ds. planu 3RF, z 28 lipca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2021/1277 z 30 lipca 2021 r. w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Libanie (4), |
|
— |
uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Josepa Borrella z 3 sierpnia 2021 r. w sprawie pierwszej rocznicy wybuchu w porcie w Bejrucie, |
|
— |
uwzględniając konferencję w sprawie wsparcia dla mieszkańców Libanu, która odbyła się 4 sierpnia 2021 r. w drodze wideokonferencji, a także oświadczenie wydane w czasie tej konferencji przez wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela Josepa Borrella, |
|
— |
uwzględniając pismo sekretarza generalnego ONZ do przewodniczącego Rady Bezpieczeństwa ONZ z 4 sierpnia 2021 r. w sprawie przedłużenia mandatu Tymczasowych Sił Zbrojnych ONZ w Libanie (UNIFIL), |
|
— |
uwzględniając oświadczenie wydane 4 sierpnia 2021 r. przez przewodniczącego Rady Europejskiej podczas trzeciej międzynarodowej konferencji w sprawie wsparcia dla mieszkańców Libanu, zorganizowanej na wspólne zaproszenie sekretarza generalnego ONZ i prezydenta Republiki Francuskiej, |
|
— |
uwzględniając oświadczenie rzecznik ESDZ z 7 sierpnia 2021 r., w którym potępiono ataki rakietowe z południowego Libanu, |
|
— |
uwzględniając oświadczenie sekretarza generalnego ONZ Antónia Guterresa z 26 sierpnia 2021 r. w sprawie pogarszającej się sytuacji społeczno-gospodarczej w Libanie, |
|
— |
uwzględniając decyzję Rady Stowarzyszenia UE–Liban nr 1/2016 z 11 listopada 2016 r. dotyczącą uzgodnienia Priorytetów partnerstwa UE–Liban oraz wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie stanowiska, jakie ma zostać zajęte w imieniu Unii Europejskiej w ramach Rady Stowarzyszenia ustanowionej na mocy Układu eurośródziemnomorskiego ustanawiającego stowarzyszenie między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Libańską, z drugiej strony, w odniesieniu do przedłużenia priorytetów partnerstwa UE–Liban do czasu przyjęcia przez UE i Liban nowych zaktualizowanych wspólnych dokumentów (COM(2021)0406), |
|
— |
uwzględniając incydenty z sierpnia i września 2019 r., 14 i 17 kwietnia 2020 r. oraz 27 lipca 2020 r., z maja 2021 r., 20 lipca 2021 r. oraz 4–6 sierpnia 2021 r., wiążące się z naruszeniem błękitnej linii, |
|
— |
uwzględniając wspólny komunikat z 9 lutego 2021 r. zatytułowany „Odnowione partnerstwo z południowymi sąsiadami – nowy program dla regionu Morza Śródziemnego” (JOIN(2021)0002), |
|
— |
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r., |
|
— |
uwzględniając art. 132 ust. 2 i 4 Regulaminu, |
|
A. |
mając na uwadze, że obecna sytuacja w Libanie jest niezwykle niepokojąca z powodu kryzysu politycznego, gospodarczego, społecznego, finansowego i zdrowotnego, a także z powodu załamania instytucjonalnego; mając na uwadze, że Liban jest bliskim i ważnym partnerem Unii Europejskiej; mając na uwadze, że partnerstwo to opiera się na wspólnych interesach, długotrwałych więziach historycznych i kulturalnych, regularnym dialogu politycznym i społecznym oraz szeroko zakrojonych kontaktach międzyludzkich; |
|
B. |
mając na uwadze, że Liban ma dynamiczne społeczeństwo obywatelskie, a jego liczni działacze oraz liderzy społeczności, naukowcy, artyści, a także liczne grupy młodzieżowe mobilizują się i apelują o pilnie potrzebne reformy; |
|
C. |
mając na uwadze, że sytuacja w Libanie była krytyczna i pod koniec 2019 r. doprowadziła do kryzysu finansowego; mając na uwadze, że 17 października 2019 r. miały już miejsce masowe protesty, podczas których wzywano do przestrzegania praw społecznych i gospodarczych, do rozliczalności, położenia kresu korupcji i rezygnacji wszystkich przedstawicieli politycznych, a same protesty nazwano również libańską rewolucją październikową; mając na uwadze, że 29 października 2019 r. były premier Libanu Saad Hariri ogłosił rezygnację rządu; |
|
D. |
mając na uwadze, że 4 sierpnia 2020 r. w wyniku niszczycielskiego wybuchu ogromnej ilości saletry amonowej w porcie w Bejrucie śmierć poniosło ponad 200 osób, 6 500 osób zostało rannych, a zniszczonych zostało 74 tys. domów, w wyniku czego bezpośrednio ucierpiało 300 tys. osób; mając na uwadze, że w rezultacie ze stanowiska ustąpił premier Hassan Diab; mając na uwadze, że rok po wybuchu nie zakończono jeszcze dochodzenia w sprawie jego przyczyn – głównie z powodu korupcji – a winni nie zostali zidentyfikowani i pociągnięci do odpowiedzialności; mając na uwadze, że sprawozdanie Human Rights Watch opublikowane 3 sierpnia 2021 r. wskazuje dowody sugerujące, iż w doprowadzenie do wybuchu zamieszani byli urzędnicy; mając na uwadze, że 4 sierpnia 2021 r. w Bejrucie doszło do kolejnych masowych protestów ulicznych, których uczestnicy domagali się rozliczenia winnych wybuchu w porcie; mając na uwadze, że według przecieków z oficjalnych dokumentów libańskie organy celne i wojskowe oraz organy bezpieczeństwa, a także wymiar sprawiedliwości co najmniej 10 razy w ciągu sześciu lat ostrzegały kolejne rządy, że w porcie w Bejrucie składowane są niebezpieczne zapasy wybuchowych substancji chemicznych, ale nie podjęto żadnych działań; mając na uwadze, że czołowi libańscy politycy utrudniali lokalne śledztwo w sprawie wybuchu, m.in. odwołując pierwszego sędziego śledczego, który wezwał polityków na przesłuchania, i odrzucając wnioski drugiego sędziego śledczego o uchylenie immunitetu posłów podejrzewanych o udział w sprawie i o przesłuchanie wyższych urzędników sił bezpieczeństwa; |
|
E. |
mając na uwadze, że korupcja jest jednym z głównych problemów utrudniających rozwój Libanu i osiągnięcie przez niego dobrobytu oraz pogłębiających wyobcowanie obywateli z systemu politycznego i brak zaufania do niego; mając na uwadze, że korupcja jest powszechna i przenika wszystkie warstwy społeczeństwa, co widać w ogólnych i średnich wynikach Libanu w większości obszarów sprawowania rządów; mając na uwadze, że Krajowe Biuro Antykorupcyjne nadal nie działa, ponieważ nie powołano do niego komisarzy; |
|
F. |
mając na uwadze, że 10 września 2021 r. w Libanie ostatecznie powstał rząd, po desygnowaniu trzech kolejnych premierów: Mustafy Adiba, Saada Haririego i Nadżiba Mikatiego; mając na uwadze, że nowy rząd będzie musiał pilnie przedstawić niezbędny merytoryczny pakiet reform politycznych, by zwalczyć korupcję w Libanie i zachować jego stabilność, jedność, suwerenność, niezależność polityczną i integralność terytorialną; |
|
G. |
mając na uwadze, że wybory samorządowe, parlamentarne i prezydenckie zaplanowano na maj i październik 2022 r.; mając na uwadze, że wszyscy przywódcy polityczni muszą bezwzględnie przestrzegać kalendarza wyborczego na 2022 r. i zapewnić pluralistyczne, przejrzyste i uczciwe wybory oraz umożliwić wszystkim obywatelom Libanu prowadzenie kampanii i udział w głosowaniu na równych warunkach, co dotyczy również obywateli mieszkających za granicą, zgodnie z najnowszą ordynacją wyborczą przyjętą w 2017 r. i z libańską konstytucją; mając na uwadze, że Komisja Nadzorcza ds. Wyborów nie ma środków niezbędnych do wykonania jej mandatu, a to budzi obawy co do przejrzystości i uczciwości kampanii i wyborów zaplanowanych na przyszły rok; |
|
H. |
mając na uwadze, że natychmiast po potężnym wybuchu UE wspólnie z Bankiem Światowym i ONZ przeprowadziła szybką ocenę szkód i potrzeb, by oszacować wpływ tego zdarzenia na ludność, aktywa rzeczowe, infrastrukturę i świadczenie usług; mając na uwadze, że ustalenia wskazują na szkody w wysokości od 3,8 do 4,6 mld USD, głównie w mieszkalnictwie i sektorze kultury, na straty w wysokości od 2,9 do 3,5 mld USD, największe w mieszkalnictwie, transporcie i sektorze kultury, oraz na potrzebę 1,8 do 2 mld USD na odbudowę, przede wszystkim w transporcie, w dziedzinie kultury i w mieszkalnictwie; mając na uwadze, że głównym wynikiem tych działań było opracowanie ram na rzecz reform, odbudowy i rekonstrukcji (tzw. 3RF), współzarządzanych przez rząd Libanu; mając na uwadze, że z powodu wielomiesięcznego impasu w tworzeniu rządu nie uzyskano postępów w reformach zapisanych w 3RF; mając na uwadze, że w maju 2021 r. główny libański producent energii elektrycznej Électricité du Liban ogłosił, iż nie ma już wystarczających środków na zakup paliwa; mając na uwadze, że Liban nawiązuje kontakty z kilkoma krajami, aby zaspokoić swoje najpilniejsze potrzeby energetyczne; |
|
I. |
mając na uwadze, że mimo zawieszenia ustawy o tajemnicy bankowej nie uzyskano postępów w audycie śledczym w Banku Centralnym; mając na uwadze, że w wyniku szwajcarskiego dochodzenia w sprawie transakcji, w które rzekomo zaangażowani byli prezes Banku Centralnego Riad Salameh i jego brat, libański prokurator generalny wszczął dochodzenie, a francuscy prokuratorzy wszczęli postępowanie przygotowawcze w sprawie stawianych Riadowi Salamehowi zarzutów prania pieniędzy; mając na uwadze, że prezes Banku Centralnego zaprzecza wszystkim zarzutom; |
|
J. |
mając na uwadze, że UE zobowiązała się wspierać stabilność i jedność kraju przez udzielanie pomocy gospodarczej; mając na uwadze, że UE udzieliła znacznej pomocy w przezwyciężeniu bezpośrednich konsekwencji i w zaspokojeniu najpilniejszych potrzeb po wybuchu; mając na uwadze, że UE uruchomiła 33 mln EUR na potrzeby nadzwyczajne i wysłała ponad 250 ratowników z państw członkowskich UE; mając na uwadze, że tylko w 2021 r. UE przekazała Libanowi pomoc humanitarną w wysokości 55,5 mln EUR; mając na uwadze, że latem 2021 r. udostępniono dodatkowe 5,5 mln EUR, by wesprzeć Liban w reakcji na COVID-19; mając na uwadze, że od 2011 r. UE i jej państwa członkowskie przeznaczyły 24 mld EUR; |
|
K. |
mając na uwadze, że pandemia COVID-19 zaostrzyła trwający już i uogólniony kryzys w Libanie, gdzie we wszystkich warstwach społecznych występuje powszechna korupcja; mając na uwadze, że poważnie ucierpiały zarówno grupy podatne na zagrożenia, jak i grupy mniej podatne; mając na uwadze, że od początku pandemii w Libanie koronawirusem zaraziło się 610 000 osób, a 8 150 osób zmarło; mając na uwadze, że dzielnice, w których wybuch zniszczył najwięcej budynków mieszkalnych, to Gemmayzeh Al-Aszrafijja, Mar Michael i Rmeil Mdawar, a brak alternatyw mieszkaniowych dla tych, których domy zostały zniszczone, może wpłynąć dziś na historyczną strukturę i tkankę społeczną oraz spójność Libanu; |
|
L. |
mając na uwadze, że decyzją Rady z 30 lipca 2021 r. ustalono ramy ukierunkowanych sankcji wobec osób i podmiotów odpowiedzialnych za podważanie demokracji lub praworządności w Libanie; mając na uwadze, że sankcje te obejmują zakaz podróżowania w obrębie UE oraz zamrożenie aktywów osób, które uporczywie utrudniają tworzenie rządu, poważnie utrudniają organizację wyborów, uniemożliwiają lub utrudniają realizację planów zatwierdzonych przez władze libańskie i wspieranych przez UE, a mających poprawić rozliczalność i ulepszyć zarządzanie, w tym w sektorze bankowym i finansowym, lub też dopuszczają się poważnych uchybień finansowych w gospodarowaniu środkami publicznymi, czynów objętych Konwencją ONZ przeciwko korupcji albo nieuprawnionego wywozu kapitału; |
|
M. |
mając na uwadze, że według Komisji Gospodarczo-Społecznej ONZ ds. Azji Zachodniej w latach 2019–2020 wskaźnik ubóstwa wzrósł z 28 do 55 %; mając na uwadze, że wielowymiarowy wskaźnik ubóstwa w Libanie wzrósł niemal dwukrotnie, z 42 % w 2019 r. do 82 % w 2021 r., a skrajne ubóstwo wielowymiarowe dotyka obecnie 34 % ludności; mając na uwadze, że stopa bezrobocia wzrosła do ponad 40 % osób zdolnych do pracy, a coraz większy odsetek gospodarstw domowych ma trudności w dostępie do podstawowych usług, np. do żywności i wody oraz opieki zdrowotnej; mając na uwadze, że w monitorze poświęconym sytuacji gospodarczej w Libanie, opublikowanym w czerwcu 2021 r., Bank Światowy stwierdza, że Liban dotknęła poważna i przedłużająca się depresja gospodarcza, którą można uznać za jeden z najpoważniejszych kryzysów na świecie, począwszy od połowy XIX w.; |
|
N. |
mając na uwadze, że wojna w sąsiedniej Syrii zmusiła wiele osób do ucieczki do Libanu, który przyjął około 1,5 mln syryjskich uchodźców, a także około 15 800 uchodźców zarejestrowanych przez Wysokiego Komisarza ONZ ds. Uchodźców (UNHCR), pochodzących z Etiopii, Iraku, Sudanu i z innych miejsc, oraz około 207 700 uchodźców palestyńskich; mając na uwadze, że według Światowego Programu Żywnościowego w 2021 r. 22 % obywateli Libanu, 50 % uchodźców z Syrii i 33 % uchodźców innych narodowości nie miało bezpieczeństwa żywnościowego; mając na uwadze, że Liban to jeden z dwóch krajów Bliskiego Wschodu, gdzie wielu migrantów jest zatrudnionych w gospodarstwach domowych i objętych systemem kafali; mając na uwadze, że od 2011 r. UE przeznaczyła 2,4 mld EUR na pomoc dla uchodźców syryjskich i palestyńskich za pośrednictwem różnych instrumentów, na przykład regionalnego funduszu powierniczego UE w odpowiedzi na kryzys w Syrii oraz Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa; |
|
O. |
mając na uwadze, że w kwietniu 2020 r. rząd Libanu zatwierdził plan gospodarczy i zwrócił się do Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) o opracowanie programu uwzględniającego niezbędne reformy; mając na uwadze, że rozmowy z MFW jeszcze się nie zakończyły; mając na uwadze, że według MFW Liban musi pilnie rozpocząć całościowe reformy, by uporządkować finanse publiczne, przeprowadzić restrukturyzację długu publicznego, odbudować system bankowy, rozbudować siatkę bezpieczeństwa socjalnego, zreformować przedsiębiorstwa państwowe i poprawić sprawowanie rządów; mając na uwadze, że MFW przeznaczył 860 mln USD w postaci specjalnych praw ciągnienia, by uzupełnić uszczuplone rezerwy kraju i pomóc zaspokoić wiele pilnych potrzeb; mając na uwadze, że komisja finansowa libańskiego parlamentu odrzuciła rządowy plan umorzenia lub konwersji długu, który pozwoliłby uratować oszczędności 98 % ludności przez zagwarantowanie aktywów na rachunkach bankowych, na których złożono oszczędności poniżej 500 000 USD; mając na uwadze, że w odpowiedzi na krytykę posłów wobec planu naprawy MFW wydał trzy oświadczenia, w których poparł plan proponowany przez rząd; mając na uwadze, że posłowie, którzy odrzucili plan naprawy, mają osobisty interes w ochronie interesów libańskich banków, ponieważ są akcjonariuszami tym banków bądź mają powiązania z ich udziałowcami; |
|
P. |
mając na uwadze, że art. 534 libańskiego kodeksu karnego nadal wykorzystuje się do ścigania i aresztowania osób LGBTI; mając na uwadze, że w niektórych regionach kraju mężczyźni podejrzewani o stosunki homoseksualne są rutynowo aresztowani i poddawani na posterunkach policji poniżającemu traktowaniu; |
|
Q. |
mając na uwadze, że 30 czerwca 2021 r. parlament libański zatwierdził nadzwyczajną ustawę o kredycie w wysokości 556 mln USD, by sfinansować system kartkowy, który zapewni pomoc pieniężną rodzinom będącym w najtrudniejszej sytuacji i zastąpi obecny system dotacji; mając na uwadze, że wprowadzenie tego systemu powinno być zgodne z zasadą niedyskryminacji; |
|
R. |
mając na uwadze, że podstawą układu eurośródziemnomorskiego jest poszanowanie zasad demokratycznych i podstawowych praw człowieka, zgodnie z Powszechną deklaracją praw człowieka, będącą zasadniczym elementem tego układu; |
|
S. |
mając na uwadze, że w ostatniej rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie Libanu (2591 (2021)), przyjętej jednogłośnie 30 sierpnia 2021 r., przedłużono mandat UNIFIL o kolejny rok i przypomniano o potrzebie trwałego zawieszenia broni zgodnie z zasadami zapisanymi w rezolucji nr 1701 (2006); |
|
T. |
mając na uwadze, że neutralność Libanu ma kluczowe znaczenie dla jego przyszłej stabilności; mając na uwadze, że stabilny, w pełni suwerenny, zjednoczony i demokratyczny Liban ma z kolei kluczowe znaczenie dla stabilności, bezpieczeństwa i pokojowego rozwoju całego Bliskiego Wschodu; mając na uwadze, że niedawno utworzony rząd i jego ministrowie muszą osiągnąć polityczną niezależność i przeciwstawiać się wszelkim ingerencjom zewnętrznym ze strony krajów sąsiadujących z Libanem lub bardziej odległych; mając na uwadze, że ingerencje z zewnątrz szkodzą rozwojowi i stabilności Libanu; mając na uwadze, że Hezbollah nadal kontroluje najważniejsze ministerstwa w rządzie libańskim; mając na uwadze, że część państw członkowskich UE uznaje Hezbollah za organizację terrorystyczną; mając na uwadze, że Hezbollah wielokrotnie okazywał silne powiązania ideologiczne z Iranem, co destabilizuje rząd Libanu i szkodzi bardzo potrzebnej mu spójności; |
|
1. |
uważa, że obecna sytuacja w Libanie jest katastrofą spowodowaną przez człowieka, za którą stoi kilka osób z rządzącej klasy politycznej; odnotowuje, że niedawno, po 13 miesiącach impasu politycznego, udało się utworzyć rząd; ubolewa, że w nowym gabinecie zasiada tylko jedna kobieta; stanowczo wzywa libańskich przywódców, aby dotrzymali obietnic i powołali skutecznie działający, wiarygodny i odpowiedzialny rząd zorientowany na realizację celów, który będzie pracować ponad podziałami parlamentarnymi i nie będzie ulegać wpływom z zagranicy; uważa, że poprawa rozliczalności, obrona wolnych i uczciwych wyborów oraz zapewnienie podstawowych usług publicznych powinny mieć pierwszeństwo przed wszelkimi względami osobistymi w libańskiej klasie politycznej; przypomina, że ze względu na impas polityczny i coraz większą niemoc instytucji państwowych wyborów zaplanowanych na maj 2022 r. nie można w żadnym wypadku odroczyć oraz że wybory te muszą spełniać międzynarodowe demokratyczne normy wolności, uczciwości i przejrzystości; |
|
2. |
wzywa władze Libanu, aby zwróciły się do wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela o wysłanie misji obserwacji wyborów lub – jeżeli zostanie to uznane za niezbędne – misji ekspertów ds. wyborów, na kilka miesięcy przed wyborami; wzywa nowy rząd Libanu do pełnego wdrożenia zaleceń unijnej misji obserwacji wyborów z 2018 r.; wzywa Komisję i państwa członkowskie do udzielenia wszelkiej pomocy technicznej i finansowej, aby umożliwić przeprowadzenie wyborów w jak najlepszych warunkach, oraz do dołożenia starań, aby zagwarantować uczciwość i przejrzystość całego procesu; wzywa nowy rząd Libanu do zapewnienia Komisji Nadzorczej ds. Wyborów środków finansowych, personelu i sprzętu niezbędnych do pełnego wykonania jej mandatu; apeluje o utworzenie pod auspicjami ONZ międzynarodowej grupy zadaniowej ds. pomocy humanitarnej, która wesprze świadczenie pomocy humanitarnej i będzie nadzorować wykorzystanie funduszy; przypomina, że ONZ opracowała ramy wspierania kandydatek i wyborczyń, a przez to propagowania większego udziału kobiet w procesie politycznym, oraz wzywa do pełnego włączenia tych ram do planów reformy wyborczej; |
|
3. |
wzywa UE, aby zaoferowała Libanowi wysłanie rozbudowanej misji doradczej UE ds. administracji, by zaspokoić pilną potrzebę przeciwdziałania coraz szybszemu rozkładowi administracji publicznej i podstawowych usług; wzywa nowy rząd do szybkiego wdrożenia kluczowych reform w systemie sprawowania rządów i w gospodarce, które spowodują ożywienie polityczne i gospodarcze, w tym do przekonującej regulacji kluczowych sektorów gospodarki, na przykład sektora energii elektrycznej; |
|
4. |
przypomina, że przejrzyste, niezależne, bezstronne i skuteczne dochodzenie w sprawie wybuchu w porcie w Bejrucie jest priorytetem i musi być przeprowadzone; wzywa władze Libanu do przestrzegania procedur sądowych i respektowania niezawisłości sądownictwa oraz do wsparcia wszelkich starań o odpowiednie zbadanie sprawy i pociągnięcie do odpowiedzialności osób podejmujących decyzje, które doprowadziły do wybuchu w bejruckim porcie; wzywa do wysłania niezależnej międzynarodowej misji rozpoznawczej do Libanu, która pod auspicjami ONZ zbada przyczyny wybuchu w Bejrucie; nalega, by osoby uznane za bezpośrednio lub pośrednio odpowiedzialne za wybuch pociągnięto do odpowiedzialności za ofiary śmiertelne i szkody wyrządzone ludności Libanu; |
|
5. |
apeluje do Komisji i państwa członkowskie o dodatkową pomoc humanitarną ze względu na warunki panujące na miejscu, w szczególności o pomoc żywnościową oraz środki farmaceutyczne i sprzęt szpitalny, a także o alternatywne źródła energii, w tym panele słoneczne, dla wszystkich szkół i szpitali, a także o przekazywanie tej pomocy za pośrednictwem podmiotów innych niż rządowe, na przykład za pośrednictwem znanych organizacji pozarządowych, organizacji społeczeństwa obywatelskiego i organizacji wyznaniowych w Libanie zdolnych do przeprowadzenia reform; podkreśla, że należy włączyć lokalne organizacje społeczeństwa obywatelskiego w opracowywanie, planowanie, koordynację, wdrażanie i ocenę programów pomocy dla Libanu; wzywa Komisję do znalezienia mechanizmów, które pozwolą strategicznie i elastycznie zastosować kryteria dające organizacjom szybki dostęp do funduszy w celu zaspokojenia najpilniejszych potrzeb, przy zachowaniu zgodności z Konsensusem europejskiego w sprawie pomocy humanitarnej i z międzynarodowym prawem humanitarnym; podkreśla, że należy rzetelnie monitorować pomoc UE, by trafiła ona bezpośrednio do potrzebujących; głęboko ubolewa nad niezwykle wysokim poziomem złego zarządzania i brakiem nadzoru finansowego nad funduszami przekazanymi w przeszłości; |
|
6. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie UE do konstruktywnej współpracy z nowym rządem Libanu w realizacji reform strukturalnych i sektorowych niezbędnych do odblokowania znacznej pomocy makrofinansowej ze strony UE oraz w zacieśnianiu naszych stosunków handlowych, pod warunkiem uzyskania namacalnych postępów w realizacji niezbędnych reform zapisanych w 3RF; |
|
7. |
wzywa władze Libanu do jak najszybszego wznowienia rozmów z MFW, by reformy przyniosły namacalną poprawę sytuacji mieszkańców Libanu borykających się z problemami; apeluje do władz libańskich o realizację zobowiązań podjętych wcześniej w związku z konferencją gospodarczą na rzecz rozwoju w drodze reform z udziałem sektora prywatnego (CEDRE), która odbyła się w kwietniu 2018 r., przy wsparciu Międzynarodowej Grupy Wsparcia dla Libanu oraz na podstawie porozumienia wszystkich libańskich przywódców politycznych, co zakłada merytoryczne i głębokie reformy gospodarki i systemu sprawowania rządów, w tym przywrócenie stabilności gospodarczej i wiarygodności sektora finansowego, zagwarantowanie niezawisłości sądownictwa, zapewnienie poszanowania praw człowieka i praworządności oraz zwalczanie korupcji; wzywa władze Libanu, by udzieliły wsparcia społecznościom będącym w najtrudniejszej sytuacji, w tym z wykorzystaniem siatek bezpieczeństwa socjalnego; wzywa władze Libanu do zatwierdzenia budżetu na 2021 r. i przygotowania budżetu na 2022 r., w tym solidnego programu ochrony socjalnej, do wdrożenia programu siatki bezpieczeństwa socjalnego w sytuacjach nadzwyczajnych oraz krajowego programu walki z ubóstwem; wzywa władze Libanu do przeznaczenia odpowiednio dużych środków budżetowych na wybory w 2022 r.; |
|
8. |
podkreśla, że w wyniku represji reżimu Baszara al-Assada wobec syryjskich powstań ludowych z 2011 r. Liban jest krajem o najwyższym na świecie odsetku uchodźców syryjskich; zwraca uwagę na szczególną odpowiedzialność reżimu syryjskiego za tę ciągle dramatyczną sytuację humanitarną; przypomina, że znalezienie trwałych rozwiązań dla przesiedleńców wymaga wystarczającego długoterminowego finansowania i programowania, by wesprzeć osoby wewnętrznie przesiedlone i uchodźców poza cyklem programów humanitarnych; przypomina o trudnej sytuacji uchodźców syryjskich i palestyńskich w Libanie oraz podkreśla, że trzeba zapewnić odpowiednie, przewidywalne i wielorakie finansowanie Agencji Narodów Zjednoczonych ds. Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (UNRWA) i innym podmiotom pracującym z uchodźcami, by móc w pełni świadczyć podstawowe usługi dla społeczności uchodźców w tym kraju; podkreśla potrzebę zacieśnienia współpracy i dialogu z organizacjami pozarządowymi i innymi usługodawcami pomagającymi uchodźcom w Libanie; |
|
9. |
wzywa nowy rząd i prezydenta Libanu, by podjęli wszelkie środki niezbędne do wyeliminowania praktyk korupcyjnych, w tym transferów kapitału publicznego i uchylania się od opodatkowania, by zapewnili pełną niezależność przyszłych członków Krajowego Biura Antykorupcyjnego oraz by zwrócili się do społeczności międzynarodowej o udzielenie wsparcia technicznego za pośrednictwem mechanizmów ONZ i Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji w celu zagwarantowania przejrzystości i pełnej rozliczalności wobec ludności Libanu; przypomina, że UE, Bank Światowy i ONZ zażądały stworzenia niezależnego i przejrzystego wymiaru sprawiedliwości, przyjęcia nowoczesnej ustawy o zamówieniach publicznych oraz wprowadzenia w życie strategii antykorupcyjnej, a także potępia brak działań ze strony kolejnych libańskich rządów w ostatnich latach; |
|
10. |
podkreśla szczególną odpowiedzialność Hezbollahu i innych frakcji za represje wobec libańskiego ruchu ludowego w 2019 r. oraz za kryzys polityczny i gospodarczy w Libanie; apeluje do wszystkich sił zewnętrznych, aby powstrzymały się od mieszania się w wewnętrzne sprawy Libanu, oraz wzywa do poszanowania jego suwerenności i niezależności politycznej; apeluje do wszystkich ugrupowań politycznych w rządzie, by położyły kres sektarianizmowi i przeprowadziły reformy z korzyścią dla wszystkich mieszkańców w Libanie, bez dyskryminacji ze względu na religię lub pochodzenie etniczne; |
|
11. |
wyraża głębokie zaniepokojenie tym, że nadal nie osiągnięto postępów na drodze ku trwałemu zawieszeniu broni i realizacji innych kluczowych postanowień rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1701 (2006), czego dowodem są ostatnie i utrzymujące się napięcia na południowej granicy Libanu; przypomina, że zdecydowane popiera integralność terytorialną, suwerenność i niezależność polityczną Libanu, zgodnie z niedawno przyjętą rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2591 (2021); przypomina stanowisko UE, zgodnie z którym należy w pełni przestrzegać odpowiednich rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1559 (2005) i 1701 (2006); |
|
12. |
wzywa społeczność międzynarodową do zapewnienia niezbędnego wsparcia finansowego, aby umożliwić libańskim siłom zbrojnym i siłom bezpieczeństwa wewnętrznego wypełnianie ich kluczowej roli w zapobieganiu dalszemu upadkowi instytucji państwowych, zapewnianiu pomocy humanitarnej i zapewnianiu bezpieczeństwa i stabilności, przy poszanowaniu prawa do protestu oraz wolności słowa; przypomina o zasadniczym znaczeniu rozliczalności urzędników państwowych i potępia wszelkie akty przemocy wobec protestujących; |
|
13. |
wzywa ESDZ, by we współpracy z państwami członkowskimi przedstawiła projekt wykazu rozliczanych organów libańskich; wzywa do nałożenia ukierunkowanych sankcji na wszystkie osoby lub podmioty spełniające kryteria przyjęte przez Radę 30 lipca 2021 r.; podkreśla, że można by wprowadzić ukierunkowane sankcje za utrudnianie lub podważanie demokratycznego procesu politycznego, jeżeli odpowiedzialne podmioty w Libanie nadal będą blokować reformy i walkę z korupcją; wzywa wszystkie bez wyjątku państwa członkowskie UE do pełnej współpracy i zaostrzenia nowych ukierunkowanych sankcji UE wobec skorumpowanych przywódców oraz osób odpowiedzialnych za podważanie demokracji i praworządności oraz osób z nimi powiązanych w Libanie; wzywa ESDZ i Radę, by pilnie przeznaczyły wystarczające zasoby na skuteczny rozwój tego nowego mechanizmu; wzywa państwa członkowskie UE i ich partnerów, takich jak Wielka Brytania i Szwajcaria, do współpracy w walce ze sprzeniewierzaniem pieniędzy publicznych zarzucanym wielu libańskim urzędnikom; sugeruje państwom członkowskim wszczynanie postępowań sądowych w ich jurysdykcjach krajowych przeciwko właścicielom nielegalnie nabytego kapitału ulokowanego na ich terytorium oraz do wspierania starań o zwrócenie tego kapitału mieszkańcom Libanu; |
|
14. |
przypomina, że układ o stowarzyszeniu między UE a Republiką Libańską przewiduje dialog polityczny między Parlamentem Europejskim a parlamentem libańskim dzięki nawiązaniu współpracy politycznej między nimi, i zauważa, że współpraca ta może posłużyć jako dodatkowe ramy wsparcia niedawno utworzonego rządu i rozwiązania problemu stagnacji instytucjonalnej, jeżeli władze Libanu wystąpią z takim wnioskiem; |
|
15. |
przypomina, że zdecydowanie popiera wszystkich obrońców praw człowieka w Libanie i ich pracę; zachęca społeczeństwo obywatelskie oraz partnerów społecznych i gospodarczych do odgrywania odpowiednich ról w dialogu krajowym przez wyrażanie ich aspiracji i przedstawianie propozycji dotyczących pokoju, rozwoju i przyszłości kraju, oraz wyraża uznanie dla inicjatyw społeczności lokalnych i społeczeństwa obywatelskiego; wyraża głębokie zaniepokojenie rosnącą emigracją mieszkańców Libanu i wynikającym z niej drenażem mózgów, ze szkodą dla zasobów kadrowych niezbędnych do odbudowy i ożywienia Libanu oraz życia demokratycznego w tym kraju; |
|
16. |
wzywa Liban do zapewnienia niezbędnej ochrony przed pracą przymusową, zgodnie z krajowym prawem pracy i międzynarodowymi standardami praw człowieka, w tym podstawowymi zasadami i prawami obowiązującymi w pracy, oraz konwencją Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) dotyczącą pracowników domowych (nr 189 z 2011 r.), by rozwiązać problem, jakim jest oparty na wyzysku system kafali; |
|
17. |
ponownie wyraża poparcie dla determinacji UE, by pomagać Libanowi w restrukturyzacji gospodarczej i odbudowie infrastruktury; wzywa Komisję do przeprowadzenia reformy długoterminowych funduszy i do przeformułowania strategii i planu odbudowy Libanu w ramach priorytetów partnerstwa UE–Liban w nowym Instrumencie Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej na rzecz Globalnej Europy, a także do rozważenia udzielenia finansowania kolejnym potencjalnym partnerom ze społeczeństwa obywatelskiego, zwłaszcza w celu pilnego rozwiązania problemu niedoboru energii elektrycznej dzięki wykorzystaniu energii ze źródeł odnawialnych, w tym paneli słonecznych; |
|
18. |
apeluje o uchylenie art. 534 libańskiego kodeksu karnego oraz o położenie kresu wszelkim formom przemocy i prześladowań prawnych i instytucjonalnych wobec osób LGBTI; apeluje o zniesienie innych dyskryminujących przepisów, takich jak te odmawiające palestyńskim uchodźcom praw przysługujących innym obcokrajowcom; |
|
19. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zwiększyły wsparcie dla kampanii szczepień w Libanie, która wymaga pomocy międzynarodowej, oraz by złagodziły kryzys zdrowotny w Libanie; wzywa do udzielenia wsparcia na wynagrodzenia pracowników szpitali i na zakup artykułów paramedycznych; |
|
20. |
potwierdza silne partnerstwo z Libanem i jego mieszkańcami, zakorzenione we wspólnych wartościach demokracji, pluralizmu, praworządności i poszanowania praw człowieka; przypomina, że popiera determinację UE we wspieraniu Libanu w działaniach na rzecz restrukturyzacji gospodarczej; składa hołd ofiarom wybuchu w porcie w Bejrucie; potwierdza solidarność z libańskim społeczeństwem obywatelskim, zwłaszcza z dziennikarzami i sygnalistami, oraz wsparcie dla nich; wzywa Radę i Komisję do dalszego wspierania odbudowy i ożywienia gospodarczego Libanu, jak również do zacieśnienia współpracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego w tym kraju i do lepszego ich finansowania; |
|
21. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich, sekretarzowi generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, sekretarzowi generalnemu Ligii Arabskiej, przewodniczącemu Euro-śródziemnomorskiego Zgromadzenia Parlamentarnego oraz rządowi i parlamentowi Libanu. |
(1) Dz.U. C 279 E z 19.11.2009, s. 69.
(2) Dz.U. L 143 z 30.5.2006, s. 2.
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/151 |
P9_TA(2021)0395
Wolność mediów i dalsze pogorszenie się stanu praworządności w Polsce
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. w sprawie wolności mediów i dalszego pogarszania się stanu praworządności w Polsce (2021/2880(RSP))
(2022/C 117/16)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej (zwaną dalej „Kartą”), |
|
— |
uwzględniając art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), |
|
— |
uwzględniając art. 49 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), |
|
— |
uwzględniając europejską konwencję praw człowieka oraz powiązane orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, |
|
— |
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, |
|
— |
uwzględniając uzasadniony wniosek Komisji zgodnie z art. 7 ust. 1 TUE dotyczący decyzji Rady z dnia 20 grudnia 2017 r. w sprawie stwierdzenia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez Rzeczpospolitą Polską zasady praworządności (COM(2017)0835), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1808 z dnia 14 listopada 2018 r. zmieniającą dyrektywę 2010/13/UE w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych) ze względu na zmianę sytuacji na rynku (1), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii (2) (rozporządzenie w sprawie warunkowości w zakresie praworządności), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiające Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (3), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 18 grudnia 2019 r. w sprawie dyskryminacji osób LGBTI i nawoływania do nienawiści do nich w sferze publicznej, w tym stref wolnych od LGBTI (4), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie ogłoszenia UE strefą wolności osób LGBTIQ (5), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie trwających wysłuchań na mocy art. 7 ust. 1 TUE dotyczących Polski i Węgier (6), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 października 2020 r. w sprawie ustanowienia unijnego mechanizmu na rzecz demokracji, praworządności i praw podstawowych (7), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 września 2020 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie stwierdzenia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez Rzeczpospolitą Polską zasady praworządności (8), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 24 czerwca 2021 r. w sprawie sprawozdania Komisji na temat praworządności z 2020 r. (9), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie opracowania wytycznych dotyczących stosowania ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii (10), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 30 września 2020 r. pt. „Sprawozdanie na temat praworządności z 2020 r. Sytuacja w zakresie praworządności w Unii Europejskiej” (COM(2020)0580), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 lipca 2021 r. pt. „Sprawozdanie na temat praworządności z 2021 r. Sytuacja w zakresie praworządności w Unii Europejskiej” (COM(2021)0700), |
|
— |
uwzględniając pismo skierowane 8 marca 2021 r. przez Komisarza Praw Człowieka Rady Europy do premiera RP w sprawie dwóch projektów ustaw dotyczących sektora mediów w Polsce (11), |
|
— |
uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu, |
|
A. |
mając na uwadze, że zgodnie z art. 2 TUE Unia opiera się na wartościach poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego, jak również poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości; |
|
B. |
mając na uwadze, że zgodnie z art. 47 Karty prawo podstawowe do skutecznego środka prawnego wymaga dostępu do „niezależnego” sądu; mając na uwadze, że wpływ polityczny lub kontrola sądownictwa oraz podobne bariery dla niezawisłości poszczególnych sędziów często sprawiają, że sądownictwo nie jest w stanie wypełniać swojej roli polegającej na niezależnej kontroli arbitralnego korzystania z władzy przez władzę wykonawczą i ustawodawczą; |
|
C. |
mając na uwadze, że wolność mediów jest jednym z filarów i gwarancji funkcjonowania demokracji i praworządności; mając na uwadze, że wolność, pluralizm, niezależność i bezpieczeństwo dziennikarzy stanowią kluczowe elementy prawa do wolności wypowiedzi i informacji oraz mają zasadnicze znaczenie dla demokratycznego funkcjonowania UE i jej państw członkowskich; mając na uwadze, że władze publiczne powinny przyjąć ramy prawne i regulacyjne sprzyjające rozwojowi wolnych, niezależnych i pluralistycznych mediów; |
|
D. |
mając na uwadze, że Polska, podobnie jak niektóre inne państwa członkowskie, nie wdrożyła jeszcze wszystkich wymogów dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych (dyrektywa (UE) 2018/1808), a zwłaszcza wymogów dotyczących niezależności krajowego regulatora rynku mediów; |
|
E. |
mając na uwadze, że Europejskie Obserwatorium Audiowizualne Rady Europy stwierdziło w 2019 r., że niezależność polskich organów regulacji mediów budzi obawy co do wdrażania procedur mianowania i rozliczalności przed Krajową Radą Radiofonii i Telewizji (KRRiT); mając na uwadze, że stwierdzono również, iż Rada Mediów Narodowych (RMN) „nie ma odpowiednich gwarancji funkcjonalnej niezależności od partii politycznych i rządu” (12); |
|
F. |
mając na uwadze, że w lutym 2021 r. zaproponowano projekt wprowadzenia podatku od reklam, a następnie wycofano go z powodu silnej krytyki dotyczącej jego negatywnego wpływu na wolność i pluralizm mediów; mając na uwadze, że 10 lutego 2021 r. około 45 prywatnych mediów w Polsce przerwało nadawanie, wyświetlając przez 24 godziny czarny ekran ze słowami protestu przeciwko proponowanemu podatkowi od reklam w mediach, a około 40 nadawców napisało w liście otwartym do polskich władz, że nowy podatek osłabi media działające w Polsce i prawdopodobnie zmusi niektóre z nich do zamknięcia, co ograniczy możliwość wyboru ich odbiorcom; |
|
G. |
mając na uwadze, że 11 sierpnia 2021 r. Sejm RP zagłosował za projektem ustawy, w której proponuje się udzielanie koncesji na nadawanie jedynie przedsiębiorstwom, w których większość udziałów posiadają podmioty z Europejskiego Obszaru Gospodarczego; mając na uwadze, że Senat RP odrzucił ten projekt ustawy 9 września 2021 r., co nie oznacza zakończenia procesu legislacyjnego i daje Sejmowi możliwość przegłosowania tej decyzji; |
|
H. |
mając na uwadze, że projekt ustawy dotknąłby bezpośrednio TVN24, niezależną stację telewizyjną należącą do amerykańskiej grupy Discovery; mając na uwadze, że wciąż nie zapadła decyzja w sprawie przedłużenia koncesji TVN24 w Polsce, chociaż nadawca wystąpił o jej przedłużenie w lutym 2020 r.; mając na uwadze, że polski krajowy organ regulacji mediów (KRRiT) powinien wydać decyzję w sprawie nowej koncesji na nadawanie przed wygaśnięciem obecnej koncesji, tj. do 26 września 2021 r.; |
|
I. |
mając na uwadze, że z uwagi na brak działania KRRiT grupa Discovery zwróciła się do władz holenderskich o koncesję na nadawanie dla kanału TVN24 i taką koncesję otrzymała; |
|
J. |
mając na uwadze, że w opracowanym przez Reporterów bez Granic światowym rankingu wolności prasy za 2021 r. Polska zajmuje 64. miejsce, co stanowi najniższą w historii pozycję i oznacza spadek z 18. miejsca w 2015 r.; |
|
K. |
mając na uwadze, że 7 maja 2021 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł, że działania władz polegające na mianowaniu jednego z sędziów, którzy zasiadali w składzie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie spółki skarżącej, oznaczały, że skład orzekający, który rozpatrywał sprawę, nie był „sądem ustanowionym ustawą” oraz że naruszono „prawo do rzetelnego procesu sądowego” skarżącego (13); |
|
L. |
mając na uwadze, że 2 marca 2021 r. TSUE orzekł, iż kolejne zmiany w ustawie o Krajowej Radzie Sądownictwa, które doprowadziły do zniesienia skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady dotyczącymi przedstawiania prezydentowi propozycji mianowania kandydatów na sędziów Sądu Najwyższego, mogą naruszać prawo UE (14); |
|
M. |
mając na uwadze, że 29 marca 2021 r. premier RP złożył do powszechnie kwestionowanego i nielegalnego „trybunału konstytucyjnego” wniosek o zbadanie, czy postanowienia TUE dotyczące nadrzędności prawa UE i skutecznej ochrony sądowej są zgodne z Konstytucją RP (15); |
|
N. |
mając na uwadze, że postanowieniem z 14 lipca 2021 r. TSUE zarządził środki tymczasowe, o które wystąpiła Komisja na mocy art. 279 TFUE i które dotyczyły funkcjonowania Izby Dyscyplinarnej polskiego Sądu Najwyższego oraz zawieszenia dalszych przepisów polskiego prawa mających wpływ na niezawisłość sędziowską (16); |
|
O. |
mając na uwadze, że 14 lipca 2021 r. nielegalny polski „trybunał konstytucyjny” orzekł, iż postanowienia tymczasowe TSUE dotyczące struktury sądów w Polsce są niezgodne z Konstytucją RP (17); |
|
P. |
mając na uwadze, że 15 lipca 2021 r. TSUE orzekł w wyroku w sprawie C-791/19 (18), że system środków dyscyplinarnych dla sędziów w Polsce nie jest zgodny z prawem UE; |
|
Q. |
mając na uwadze, że 20 lipca 2021 r. Komisja wystosowała do Polski pismo w sprawie wszystkich podjętych lub planowanych środków mających na celu pełne zastosowanie się do postanowienia Trybunału oraz wszystkich środków niezbędnych do pełnego wykonania wyroku; mając na uwadze, że władze polskie udzieliły Komisji odpowiedzi 16 sierpnia 2021 r.; |
|
R. |
mając na uwadze, że 22 lipca 2021 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł, że Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego nie jest „niezależnym i bezstronnym sądem ustanowionym ustawą” i nie spełnia standardu „prawa do sądu ustanowionego ustawą”, gwarantowanego w art. 6 ust. 1 europejskiej konwencji praw człowieka (19); |
|
S. |
mając na uwadze, że 7 września 2021 r. Komisja podjęła decyzję o skierowaniu do Polski wezwania do usunięcia uchybienia na mocy art. 260 ust. 2 TFUE w związku z niepodjęciem środków niezbędnych do pełnego zastosowania się do wyroku TSUE z 15 lipca 2021 r. stwierdzającego niezgodność polskiej ustawy dotyczącej systemu dyscyplinarnego wobec sędziów z prawem UE; |
|
T. |
mając na uwadze, że 7 września 2021 r. Komisja zwróciła się do TSUE o nałożenie kar finansowych na Polskę w celu zapewnienia zgodności z postanowieniem Trybunału z 14 lipca 2021 r. w sprawie środków tymczasowych w związku z funkcjonowaniem Izby Dyscyplinarnej polskiego Sądu Najwyższego oraz zawieszeniem dalszych przepisów polskiego prawa mających wpływ na niezawisłość sędziowską; |
|
U. |
mając na uwadze, że w czerwcu 2021 r. polski wiceminister sprawiedliwości zapowiedział, że rządząca koalicja pracuje obecnie nad ustawą zakazującą „propagandy LGBT”; |
|
V. |
mając na uwadze, że 14 lipca 2021 r. Komisja podjęła decyzję o wszczęciu postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego przeciwko Węgrom i Polsce w związku z równością i ochroną praw podstawowych, w szczególności w odpowiedzi na ogłoszenie „stref wolnych od ideologii LGBT”; mając na uwadze, że w piśmie (20) z września 2021 r. służby Komisji uznały, iż zasada niedyskryminacji we wdrażaniu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych nie jest zagwarantowana, i w związku z tym postanowiły wstrzymać zmiany w programie REACT-EU w odniesieniu do regionalnych programów operacyjnych pięciu polskich samorządów; |
|
W. |
mając na uwadze, że w badaniu Eurobarometr Flash z sierpnia 2021 r. zdecydowana większość respondentów przyznała, że UE powinna zapewniać środki wyłącznie państwom członkowskim, których rządy wdrażają praworządność i zasady demokratyczne; mając na uwadze, że odsetek ten był również bardzo wysoki w Polsce (72 %) (21); |
Wolność mediów
|
1. |
przypomina, że w swoich poprzednich rezolucjach Parlament Europejski wyrażał zaniepokojenie wcześniej przyjętymi i nowo proponowanymi zmianami w polskiej ustawie medialnej oraz przekształceniem nadawcy publicznego w nadawcę prorządowego; przypomina, że art. 54 Konstytucji RP gwarantuje wolność słowa i zakazuje cenzury; |
|
2. |
stanowczo krytykuje projekt tzw. ustawy „lex TVN” przyjęty przez Sejm; uważa, że jest to próba uciszenia głosów krytycznych i bezpośredni atak na pluralizm mediów, a także naruszenie praw podstawowych zapisanych w Karcie i Traktatach oraz prawodawstwa UE dotyczącego rynku wewnętrznego i międzynarodowego prawa dotyczącego praw człowieka i handlu, np. dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych; zdecydowanie zachęca Sejm do wzięcia pod uwagę debaty przeprowadzonej w Senacie i odrzucenia przezeń projektu tej ustawy; |
|
3. |
jest głęboko zaniepokojony dalszym pogarszaniem się sytuacji w zakresie wolności mediów w Polsce oraz rozmaitymi reformami wprowadzonymi przez rządzącą koalicję w celu ograniczenia różnorodności i głosów krytycznych w mediach; jest głęboko zaniepokojony potwierdzeniem przejęcia grupy Polska Press przez kontrolowane przez państwo przedsiębiorstwo naftowe PKN Orlen jeszcze przed ostatecznym rozstrzygnięciem odwołania polskiego Rzecznika Praw Obywatelskich od decyzji Urzędu Ochrony Konkurencji; jest głęboko zaniepokojony zmianami w redakcjach, przeprowadzonymi w grupie Polska Press przez kierownictwo PKN Orlen mimo rozpatrywanego odwołania, które tymczasowo uniemożliwia PKN Orlen korzystanie z praw udziałowca; stanowczo potępia oświadczenia urzędników PKN Orlen, odrzucające wyrok sądu jako bezzasadny (22); |
|
4. |
jest głęboko zaniepokojony pogarszającą się sytuacją w polskich mediach publicznych oraz niewykonywaniem przez nie misji publicznej charakteryzującej się pluralizmem, bezstronnością, wyważeniem i niezależnością, do czego zobowiązuje je art. 21 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji z 1992 r.; |
|
5. |
zdecydowanie potępia prowadzone stale w mediach publicznych kampanie oszczerstw wymierzone w sędziów, dziennikarzy i polityków krytycznych wobec obecnego rządu, w tym powództwa SLAPP (strategiczne powództwa zmierzające do stłumienia debaty publicznej) wszczynane przez agencje i urzędników rządowych, przedsiębiorstwa państwowe lub osoby blisko powiązane z rządzącą koalicją; wzywa władze polskie, by we współpracy z organizacjami zrzeszającymi dziennikarzy monitorowały i zgłaszały ataki na nich oraz powództwa sądowe służące uciszeniu lub zastraszeniu niezależnych mediów, a także by zagwarantowały dostęp do odpowiednich środków prawnych; |
|
6. |
uważa, że aby pomóc położyć kres tym praktykom stanowiącym nadużycie, trzeba koniecznie wprowadzić wiążące przepisy UE zapewniające solidną i spójną ochronę niezależnych mediów i dziennikarzy przed uciążliwymi postępowaniami mającymi ich uciszyć lub zastraszyć w UE, oraz podkreśla, że Parlament Europejski pracuje obecnie nad sprawozdaniem z własnej inicjatywy na temat powództw SLAPP; |
|
7. |
z zadowoleniem przyjmuje niedawną inicjatywę Komisji dotyczącą wydania zalecenia w sprawie zapewnienia bezpieczeństwa dziennikarzy w Unii Europejskiej; wzywa Komisję, by niezwłocznie przedstawiła projekt europejskiego aktu o wolności mediów (23); |
|
8. |
wzywa Komisję, by zapewniła prawidłowe wdrożenie dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych, zwłaszcza w odniesieniu do niezależności organów regulacji mediów, przejrzystej struktury własnościowej mediów i umiejętności korzystania z mediów; wzywa Komisję, by wszczynała postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, gdy państwa członkowskie wdrażają te przepisy nieprawidłowo lub nie w pełni; |
|
9. |
ponownie wzywa władze polskie do pełnego wdrożenia zalecenia Rady Europy z 13 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony dziennikarstwa oraz bezpieczeństwa dziennikarzy i innych podmiotów medialnych (24); |
|
10. |
wyraża pełne poparcie dla pokojowych protestów przeciwko prowadzonym przez rząd polski reformom jeszcze bardziej osłabiającym wolność mediów w Polsce; |
Nadrzędność prawa UE oraz niezawisłość sądownictwa i innych instytucji
|
11. |
z zadowoleniem przyjmuje niedawne inicjatywy Komisji dotyczące niezawisłości sądownictwa; uważa jednak, że szybsze działania, o które wielokrotnie apelował Parlament Europejski, pomogłyby uniknąć trwającej erozji niezawisłości sądownictwa w Polsce; ponawia apel do Komisji o wszczęcie postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w związku z przepisami o nielegalnym „trybunale konstytucyjnym” i jego niezgodnym z prawem składzie, Izbie Kontroli Nadzwyczajnej Sądu Najwyższego i Krajowej Radzie Sądownictwa; |
|
12. |
jest głęboko zaniepokojony, że władze polskie w ostatnim czasie celowo i systematycznie naruszały wyroki i postanowienia TSUE dotyczące praworządności; wzywa władze polskie, by zastosowały się do wyroków TSUE i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka dotyczących składu i organizacji nielegalnego „trybunału konstytucyjnego” i Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego, co pozwoli spełnić standardy niezawisłości sędziowskiej, do których stosowania Polska się zobowiązała; |
|
13. |
ponownie potępia praktykę ścigania i nękania sędziów krytycznie nastawionych wobec rządu polskiego; wzywa Izbę Dyscyplinarną w obecnym składzie, by zawiesiła wszelkie swoje działania i sprawy, w tym sądowe, oraz by przywróciła wszystkich sędziów usuniętych z zawodu przez tę izbę, w tym tych sędziów, którzy nadal nie mogą orzekać, mimo że skutecznie odwołali się przed sądem od usunięcia ich z zawodu, ponieważ ostateczne wyroki w postępowaniu odwoławczym są stale lekceważone przez prezesów sądów, w których sędziowie ci wykonywali swoje obowiązki; |
|
14. |
wzywa do rozdzielenia funkcji prokuratora generalnego i ministra sprawiedliwości, zgodnie z zaleceniami Komisji Weneckiej (25); zwraca uwagę na opinię rzecznika generalnego TSUE w toczącej się sprawie i zwraca się do Komisji o większą reaktywność we wszczynaniu postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w związku z niezależnością prokuratury; |
|
15. |
przypomina o fundamentalnym charakterze nadrzędności prawa UE jako podstawowej zasady prawa UE zgodnie z utrwalonym orzecznictwem TSUE; przypomina, że wszystkie państwa członkowskie zgodziły się dołączyć do traktatu lizbońskiego deklarację o nadrzędności prawa UE; przypomina, że skutki tej zasady są wiążące dla wszystkich organów państwa członkowskiego i nie mogą temu przeszkodzić przepisy krajowe, nawet konstytucyjne; potępia wszelkie próby podważenia tej zasady; |
|
16. |
wzywa premiera RP, by nie kwestionował nadrzędności prawa UE nad prawem krajowym i by wycofał wniosek do nielegalnego „trybunału konstytucyjnego” o zbadanie zgodności z konstytucją niektórych części traktatów UE; |
|
17. |
wzywa prokuratora generalnego, by wycofał wniosek do nielegalnego „trybunału konstytucyjnego” dotyczący zgodności z konstytucją art. 6 europejskiej konwencji praw człowieka; |
|
18. |
wzywa Komisję, by dalej monitorowała wszystkie już wskazane problemy, by zwracała się o zastosowanie środków tymczasowych, zawsze gdy kieruje do TSUE sprawę dotyczącą sądownictwa, oraz by domagała się kar finansowych w razie niewykonania wyroków TSUE; |
Dalsza ocena stanu praworządności w Polsce
|
19. |
ubolewa nad brakiem postępów i nad pogorszeniem się stanu praworządności w Polsce od czasu przyjęcia rezolucji Parlamentu z 17 września 2020 r. oraz nad tym, że rząd polski nie uwzględnił zawartych w niej zaleceń; podtrzymuje te zalecenia; |
|
20. |
odnotowuje ogłoszenie stanu wyjątkowego przez Polskę i inne państwa członkowskie graniczące z Białorusią; z zaniepokojeniem odnotowuje sytuację humanitarną na granicy i potępia próby wykorzystywania przez władze białoruskie migrantów, w tym osób ubiegających się o azyl, jako narzędzia politycznego i zagrożenia hybrydowego dla Polski i innych państw członkowskich, które poparły opozycję demokratyczną na Białorusi; apeluje o jednolitą reakcję UE, by znaleźć rozwiązanie tej sytuacji; wzywa władze Polski i innych państw członkowskich, które znalazły się w tej sytuacji, by zapewniły pełne przestrzeganie unijnego prawa azylowego i powrotowego oraz międzynarodowego prawa dotyczącego praw człowieka również w sytuacjach nadzwyczajnych, co obejmuje dostęp do azylu oraz dostęp mediów i organizacji społeczeństwa obywatelskiego do strefy przygranicznej, a także by uwzględniły wytyczne Agencji ONZ ds. Uchodźców (UNHCR) i organów Rady Europy; wzywa Komisję jako strażniczkę traktatów, by zapewniła przestrzeganie odpowiednich przepisów UE; wzywa inne państwa członkowskie, by okazały solidarność i udzieliły pomocy państwom członkowskim, które znalazły się w tej sytuacji, w tym by relokowały osoby ubiegające się o azyl; |
|
21. |
przypomina, że wyrażał już w swoich rezolucjach głębokie zaniepokojenie próbami kryminalizowania upowszechniania edukacji seksualnej w Polsce, i podkreśla, że całościowa edukacja dotycząca seksualności i związków, dostosowana do wieku i oparta na danych naukowych, ma kluczowe znaczenie dla wytworzenia u młodych ludzi umiejętności tworzenia zdrowych, opartych na zasadzie równości, wzbogacających i bezpiecznych związków, wolnych od dyskryminacji, przymusu i przemocy; |
|
22. |
jest zaniepokojony projektami zmian w ustawie o edukacji i w innych przepisach, a także przyjętymi 1 września 2021 r. zmianami do rozporządzenia w sprawie nadzoru pedagogicznego (26), ograniczającymi niezależność edukacji przez przeniesienie uprawnień z samorządów na organy centralne, sprawowanie kontroli nad dyrektorami szkół i zaostrzenie nadzoru nad organizacjami pozarządowymi uczestniczącymi w edukacji szkolnej; |
|
23. |
ponownie wyraża głębokie zaniepokojenie atakami na prawa kobiet w Polsce, zwłaszcza regresem w dziedzinie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego kobiet po wyroku nielegalnego „trybunału konstytucyjnego” opublikowanym w Dzienniku Ustaw 27 stycznia 2021 r.; |
|
24. |
z zadowoleniem przyjmuje mianowanie nowego polskiego rzecznika praw obywatelskich w lipcu 2021 r. po wygaśnięciu kadencji jego poprzednika we wrześniu 2020 r.; |
|
25. |
wyraża zaniepokojenie, że od grudnia 2018 r. Rada przeprowadziła tylko jedno wysłuchanie na podstawie art. 7 ust. 1 w sprawie praworządności w Polsce; apeluje do Rady, by wydała konkretne zalecenia dla Polski zgodnie z art. 7 ust. 1 TUE oraz by wyznaczyła terminy ich wykonania; apeluje do obecnej i do przyszłych prezydencji Rady, by wysłuchania na temat Polski nadal znajdowały się w planie prac Rady; wyraża zaniepokojenie postawą kolejnych prezydencji Rady, nie przewidującą już składania właściwej komisji Parlamentu Europejskiego sprawozdań z procedur prowadzonych na mocy art. 7 ust. 1, i wzywa Radę do złożenia takiego sprawozdania przy najbliższej okazji; |
|
26. |
ponawia apel do Rady i Komisji o rozszerzenie zakresu wysłuchań na mocy art. 7 ust. 1 TUE, by objąć nimi również kwestie praw podstawowych i demokracji, a także uwzględnić bieżący rozwój sytuacji i oceny ryzyka naruszenia niezawisłości sądownictwa, wolności słowa, w tym wolności mediów, wolności sztuki i nauki, wolności zrzeszania się i prawa do równego traktowania, do czego wzywał Parlament Europejski; |
|
27. |
z zadowoleniem przyjmuje działania podjęte przez Komisję w związku z ogłoszeniem „stref wolnych od ideologii LGBT” przez niektóre samorządy lokalne i regionalne w Polsce, w związku z niezgodnością tych deklaracji z wartościami UE oraz ze znaczeniem niedyskryminacji we wdrażaniu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych; wzywa Komisję do wykorzystania wszystkich argumentów prawnych w postępowaniach w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego; wzywa władze państwowe, lokalne i regionalne państw członkowskich, by zaprzestały wszelkiej współpracy z władzami polskimi, które ogłosiły „strefy wolne od ideologii LGBT”; wzywa Komisję, by dalej odrzucała wnioski o finansowanie z funduszy UE składane przez organy, które przyjęły takie uchwały, oraz by zastanowiła się, jak zapewnić ochronę beneficjentów końcowych i ciągłości ich pracy, w tym przez rozwiązania alternatywne względem regionalnych organów zarządzających, na przykład przez bezpośrednie przekazywanie wsparcia organizacjom społeczeństwa obywatelskiego, których działalność jest uzależniona od finansowania z UE; |
|
28. |
zdecydowanie potępia fakt, że powództwa SLAPP wszczyna się również przeciwko aktywistom sprzeciwiającym się uchwałom o strefach wolnych od tzw. ideologii LGBTI i o regionalnych kartach praw rodziny oraz informującym o nich opinię publiczną; |
|
29. |
potwierdza swoje stanowisko w sprawie rozporządzenia dotyczącego warunkowości w zakresie praworządności, które weszło w życie 1 stycznia 2021 r. i jest w całości bezpośrednio stosowane w Unii Europejskiej i we wszystkich jej państwach członkowskich w odniesieniu do wszystkich środków z budżetu UE, w tym środków przydzielonych od tego dnia z Europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy; |
|
30. |
przypomina, że w rozporządzeniu dotyczącym warunkowości w zakresie praworządności zapisano jasną definicję praworządności, którą należy rozumieć w powiązaniu z innymi wartościami Unii, w tym z prawami podstawowymi i zasadą niedyskryminacji; wyraża rozczarowanie odpowiedzią Komisji przesłaną Parlamentowi Europejskiemu w piśmie z 23 sierpnia 2021 r.; wzywa Komisję, by niezwłocznie wszczęła wobec Polski postępowanie przewidziane w art. 6 ust. 1 rozporządzenia dotyczącego warunkowości w zakresie praworządności; |
|
31. |
wyraża poważne obawy co do zgodności projektu polskiego planu odbudowy i zwiększania odporności z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiającym Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (27) oraz z Kartą; wzywa Komisję i Radę, by uważnie przeanalizowały wszystkie środki przedstawione w projekcie polskiego planu odbudowy i zwiększania odporności oraz by zatwierdziły ten plan tylko pod warunkiem wykazania, że władze polskie wykonały wszystkie wyroki TSUE, zwłaszcza dotyczące niezawisłości sądownictwa, i że plan ten nie spowoduje, iż budżet UE posłuży do czynnego łamania praw podstawowych w Polsce; |
o
o o
|
32. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji rządom i parlamentom państw członkowskich, Radzie, Komisji, Komitetowi Regionów i Radzie Europy. |
(1) Dz.U. L 303 z 28.11.2018, s. 69.
(2) Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 1.
(3) Dz.U. L 57 z 18.2.2021, s. 17.
(4) Dz.U. C 255 z 29.6.2021, s. 7.
(5) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0089.
(6) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0014.
(7) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0251.
(8) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0225.
(9) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0313.
(10) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0348.
(11) Ref: CommHR/DM/sf 007-2021.
(12) Cappello M. (ed.), The independence of media regulatory authorities in Europe [Niezależność organów regulacji mediów w Europie], IRIS Special, Europejskie Obserwatorium Audiowizualne, Strasburg, 2019 r.
(13) Wyrok z dnia 7 maja 2021 r., Xero Flor w Polsce sp. z o.o. przeciwko Polsce.
(14) Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 2 marca 2021 r., A.B. i in., C-824/18, ECLI:EU:C:2021:153.
(15) Wniosek w toczącej się sprawie K 3/21; wyrok nielegalnego „trybunału konstytucyjnego” spodziewany 22 września 2021 r.
(16) Postanowienie Trybunału Sprawiedliwości z dnia 14 lipca 2021 r., Komisja przeciwko Polsce, C-204/21 R, ECLI:EU:C:2021:593.
(17) Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 lipca 2021 r., sprawa P 7/20.
(18) Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 15 lipca 2021 r., Komisja Europejska przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, C-791/19, ECLI:EU:C:2021:596.
(19) Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 22 lipca 2021 r., Reczkowicz przeciwko Polsce (skarga nr 43447/19);
(20) Ares(2021)5444303 – 3.9.2021 r.
(21) Badanie Eurobarometr Flash – Stan Unii Europejskiej, IPSOS, sierpień 2021 r.
(22) Polska – początek czystki wśród redaktorów mimo orzeczenia sądu zawieszającego zakup Polska Press, Międzynarodowy Instytut Prasowy, 30 kwietnia 2021 r.
(23) „Europejski akt o wolności mediów”, przemówienie wygłoszone 19 kwietnia 2021 r. na posiedzeniu Komisji Kultury i Edukacji Parlamentu Europejskiego.
(24) Zalecenie Komitetu Ministrów dla państw członkowskich CM/Rec(2016)4 w sprawie ochrony dziennikarstwa oraz bezpieczeństwa dziennikarzy i innych podmiotów medialnych.
(25) Opinia nr 892/2017 z 11 grudnia 2017 r.
(26) Dz.U. 2021 poz. 1618.
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/159 |
P9_TA(2021)0396
Wzmocnienie przejrzystości i uczciwości w instytucjach UE poprzez ustanowienie niezależnego unijnego organu ds. etyki
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. w sprawie wzmocnienia przejrzystości i uczciwości w instytucjach UE poprzez ustanowienie niezależnego unijnego organu ds. etyki (2020/2133(INI))
(2022/C 117/17)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając wytyczne polityczne na następną kadencję Komisji Europejskiej w latach 2019–2024 przedstawione dnia 10 września 2019 r., |
|
— |
uwzględniając pismo przewodniczącej Komisji z dnia 1 grudnia 2019 r. do nominowanej wiceprzewodniczącej ds. wartości i przejrzystości Věry Jourovej, określające jej zadania, |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 września 2017 r. w sprawie rozliczalności, przejrzystości i rzetelności w instytucjach UE (1), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 listopada 2020 r. w sprawie oceny wyborów europejskich (2), |
|
— |
uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej (TUE), w szczególności jego art. 9, 10, 13, 14, 15, 16 i 17, |
|
— |
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 223 ust. 2, art. 245 i art. 295, |
|
— |
uwzględniając Akt dotyczący wyborów członków Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich („Akt dotyczący wyborów”) dołączony do decyzji Rady z dnia 20 września 1976 r. wraz ze zmianami, |
|
— |
uwzględniając projekt porozumienia międzyinstytucjonalnego między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie obowiązkowego rejestru służącego przejrzystości, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 13/2019 w sprawie ram etycznych skontrolowanych instytucji UE, |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady w sprawie sprawozdania specjalnego Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 13/2019, |
|
— |
uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego z dnia 28 września 2005 r. dotyczącą przyjęcia Statutu posła do Parlamentu Europejskiego (2005/684/WE, Euratom) (3), |
|
— |
uwzględniając Regulamin Parlamentu Europejskiego, w szczególności jego art. 2, 10 i 11, art. 176 ust. 1, a także art. 1–3, art. 4 ust. 6, art. 5 i art. 6 załącznika I oraz załącznik II, |
|
— |
uwzględniając sprawozdania roczne komitetu doradczego ds. postępowania posłów, |
|
— |
uwzględniając sprawozdania roczne ze stosowania kodeksu postępowania członków Komisji Europejskiej, w tym opinie Niezależnego Komitetu ds. Etyki, |
|
— |
uwzględniając zalecenia Europejskiej Rzecznik Praw Obywatelskich w następstwie wspólnego dochodzenia w sprawie skarg 194/2017/EA, 334/2017/EA i 543/2017/EA dotyczących sposobu postępowania przez Komisję wobec zatrudnienia byłych komisarzy i byłego przewodniczącego Komisji po zakończeniu kadencji oraz roli jej komitetu ds. etyki, |
|
— |
uwzględniając zalecenia Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), Grupy Państw Przeciwko Korupcji przy Radzie Europy (GRECO) oraz różnych organizacji pozarządowych, |
|
— |
uwzględniając Regulamin pracowniczy urzędników i warunki zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich, w szczególności jego art. 11, 11a, 12, 12a, 12b, 13, 15, 16, 17, 19, 21a, 22a, 22c, 24, 27 i 40, |
|
— |
uwzględniając uprawnienia Komisji Prawnej Parlamentu Europejskiego określone w załączniku VI do jego Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając opinie Komisji Prawnej, Komisji Kontroli Budżetowej, Komisji Gospodarczej i Monetarnej oraz Komisji Petycji, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Konstytucyjnych (A9-0260/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że TUE stanowi, iż „we wszystkich swoich działaniach Unia przestrzega zasady równości swoich obywateli, którzy są traktowani z jednakową uwagą przez jej instytucje, organy i jednostki organizacyjne”; mając na uwadze, że oznacza to, iż decyzje publiczne są podejmowane w imię wspólnego dobra; |
|
B. |
mając na uwadze, że w traktatach ustanowiono system podziału władzy między instytucje Unii, który nadaje każdej z nich odrębną rolę w strukturze instytucjonalnej Unii oraz w wykonywaniu powierzonych jej zadań; |
|
C. |
mając na uwadze, że choć każda instytucja UE ma prawo do niezależności organizacyjnej, wszystkie instytucje UE muszą spełniać najwyższe standardy niezależności i obiektywności; |
|
D. |
mając na uwadze, że TUE i TFUE ustanawiają europejskie ramy zarządzania oparte na podziale władzy, określające oddzielne prawa i obowiązki każdej instytucji; |
|
E. |
mając na uwadze pierwszorzędne znaczenie niezależności, przejrzystości i rozliczalności instytucji publicznych oraz ich wybieralnych przedstawicieli, komisarzy i urzędników, by cieszyć się zaufaniem obywateli, co jest niezbędne do umocowanego prawem funkcjonowania demokratycznych instytucji; |
|
F. |
mając na uwadze, że normy etyczne mające zastosowanie do instytucji UE pod wieloma względami wyprzedzają normy obowiązujące w ich krajowych odpowiednikach, lecz nie są egzekwowane w zadowalający sposób; |
|
G. |
mając na uwadze, że można by było usprawnić egzekwowanie ram etycznych; |
|
H. |
mając na uwadze, że zaufanie obywateli do instytucji publicznych i procesów podejmowania decyzji stanowi filar każdych demokratycznych rządów oraz wymaga postępowania we wzorcowy sposób, uczciwości, przejrzystości, rozliczalności i najwyższych norm etycznego zachowania; |
|
I. |
mając na uwadze, że brak nadmiernego wpływu ze strony przedstawicieli grup interesu, w tym w drodze prowadzenia odpłatnej działalności na rzecz posłów do Parlamentu Europejskiego, nieoferowanie prezentów lub zaproszeń do podróży, niewzbudzanie oczekiwań dotyczących przyszłego zatrudnienia po upływie mandatu posła lub po zakończeniu służby na stanowisku urzędnika oraz brak nieodpowiedniego wykorzystywania informacji lub kontaktów są niezwykle istotne, by zagwarantować, że procesy demokratyczne nie służą prywatnym interesom, a prawa obywateli są w pełni przestrzegane; |
|
J. |
mając na uwadze, że braki w obecnych unijnych ramach etycznych wynikają w dużej mierze z faktu, że opierają się na podejściu samoregulacyjnym, braku unijnego prawa karnego oraz niewystarczających zasobach i uprawnieniach do weryfikacji informacji; mając na uwadze, że wszelkie przyszłe zmiany unijnych ram etycznych muszą opierać się na jasnych podstawach prawnych, z poszanowaniem podziału władzy przewidzianego w traktatach; mając na uwadze, że utworzenie niezależnego organu ds. etyki mogłoby się przyczynić do zwiększenia zaufania do instytucji UE i ich legitymacji demokratycznej; |
|
K. |
mając na uwadze, że w rezultacie miały miejsce przypadki problematycznego zachowania; mając na uwadze, że każdy przypadek nieetycznego zachowania i nieodpowiednie postępowanie w takim przypadku przez instytucje UE podważają zaufanie obywateli europejskich do instytucji UE oraz poważnie przyczyniły się do zniszczenia reputacji Unii Europejskiej; |
|
L. |
mając na uwadze, że szczególnie nasila się tak zwany efekt „drzwi obrotowych”; mając na uwadze, że w organizacjach ujętych w europejskim rejestrze służącym przejrzystości znalazło zatrudnienie wielu komisarzy i jedna trzecia posłów, którzy zasiadali w Parlamencie Europejskimi w kadencji 2014–2019; mając na uwadze, że pociąga to za sobą ryzyko konfliktu interesów z zakresem kompetencji państw członkowskich i instytucji UE oraz ryzyko ujawnienia lub niewłaściwego wykorzystania informacji poufnych, a także ryzyko, że byli pracownicy będą wykorzystywać swoje bliskie kontakty osobiste i przyjaźnie z byłymi kolegami w celu prowadzenia działalności lobbingowej; |
|
M. |
mając na uwadze, że obecne ramy norm etycznych na szczeblu UE są dostosowane do specyfiki każdej z instytucji UE, co skutkuje różnymi procedurami i różnymi stopniami egzekwowania tego samego unijnego regulaminu pracowniczego w różnych instytucjach, agencjach i organach UE, tworząc skomplikowany system trudny do zrozumienia zarówno dla obywateli UE, jak i dla tych, którzy muszą przestrzegać tych przepisów; |
|
N. |
mając na uwadze, że Europejski Trybunał Obrachunkowy stwierdził w swoim sprawozdaniu specjalnym nr 13/2019, że jest wiele obszarów, w których występują uzasadnione powody, by zharmonizować podejście instytucji UE do kwestii etycznych; mając na uwadze, że Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich i Europejski Trybunał Obrachunkowy wielokrotnie ostrzegali w związku z poważnymi niedociągnięciami w polityce instytucji UE w zakresie zapobiegania konfliktom interesów; mając na uwadze, że zarówno Rzecznik Praw Obywatelskich, jak i Trybunał Obrachunkowy wyrazili szczególne zaniepokojenie brakiem wspólnych unijnych ram etycznych obejmujących jasne procedury i kanały zgłaszania nieprawidłowości; mając na uwadze, że problem ten dotyczy w szczególności pracy przedstawicieli państw członkowskich w Radzie, która musi zająć się kwestią konfliktów interesów na wysokim szczeblu, efektem „drzwi obrotowych” i przepisami dotyczącymi przejrzystości; mając na uwadze, że unijne zasady etyki nie są spójne z Wytycznymi OECD w sprawie zarządzania konfliktami interesów w sektorze publicznym; |
|
O. |
mając na uwadze, że przykład Haute Autorité pour la Transparence de la Vie Publique we Francji pokazuje, że jeden niezależny organ odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie zasad etyki mających zastosowanie do organów publicznych oraz za karanie w razie naruszeń jest skutecznym i potężnym narzędziem pozwalającym na trwałe ograniczenie nieetycznych zachowań; |
|
P. |
mając na uwadze, że równowaga uprawnień przyznanych instytucjom stanowi podstawową gwarancję, którą Traktat daje obywatelom Unii; |
|
Q. |
mając na uwadze, że zgodnie z doktryną Meroniego stworzoną przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) instytucje UE mogą przekazywać swoje uprawnienia organom zewnętrznym łącznie z kompetencjami, które nie są jeszcze egzekwowane; mając na uwadze, że według TSUE wszelkie przypadki przekazania kompetencji muszą być ograniczone i mogą być powiązane wyłącznie z jasno zdefiniowanymi uprawnieniami, z których korzystanie musi podlegać w całości nadzorowi ze strony instytucji delegujących, oraz nie mogą dotyczyć uprawnień dyskrecjonalnych obejmujących osąd polityczny, aby nie zagrażać równowadze sił między instytucjami; |
|
R. |
mając na uwadze, że zgodnie z zasadą przyznania instytucje nie mogą przekazywać w oparciu o porozumienie międzyinstytucjonalne uprawnień, których same nie posiadają, na przykład jeżeli takie uprawnienia zostały przyznane w traktatach Trybunałowi Obrachunkowemu lub nadal należą do państw członkowskich; |
|
S. |
mając na uwadze, że w ramach badania w 2019 r., czy istnieje ewentualny konflikt interesów w odniesieniu do kandydatów na komisarzy, członkowie Komisji Prawnej podkreślili poważne ograniczenia obecnej procedury; mając na uwadze, że ograniczenia te obejmują dostęp jedynie do zawężonego zakresu informacji, brak czasu na analizę, brak uprawnień dochodzeniowych oraz brak wsparcia ze strony ekspertów; mając na uwadze, że art. 17 ust. 3 TUE stanowi, że członkowie Komisji Europejskiej powinni być wybierani „spośród osób, których niezależność jest niekwestionowana”; |
|
T. |
mając na uwadze, że obecne rygorystyczne ramy etyczne dla komisarzy muszą zostać dopracowane tak, by wypełnić istniejące w nich luki, takie jak brak statutu komisarza, podkreśla, że proces ten jest ściśle powiązany z kontrolą i nadzorem parlamentarnym oraz jest zdania, że statut komisarza należy opracować zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, i wzywa Komisję do przedstawienia wniosku; |
|
U. |
mając na uwadze, że wszyscy główni kandydaci w wyborach europejskich w 2019 r. poparli powołanie niezależnego organu ds. etyki wspólnego dla wszystkich instytucji UE; mając na uwadze, że przewodnicząca Komisji poparła je w swoich wytycznych politycznych; |
|
V. |
mając na uwadze, że swoboda wykonywania mandatu posłów do Parlamentu Europejskiego leży w interesie obywateli, których oni reprezentują; |
|
W. |
mając na uwadze, że jedną z podstawowych funkcji Parlamentu ustanowionych w TUE jest sprawowanie kontroli politycznej; |
|
X. |
mając na uwadze, że pracownicy instytucji podlegają Regulaminowi pracowniczemu urzędników Unii Europejskiej i warunkom zatrudnienia innych pracowników Unii Europejskiej; |
1.
uważa, że jeden niezależny unijny organ ds. etyki mógłby zapewnić spójne i pełne stosowanie norm etycznych we wszystkich instytucjach UE, aby zagwarantować, że decyzje publiczne są podejmowane w imię wspólnego dobra, w trosce o zaufanie obywateli do instytucji UE; proponuje zawarcie porozumienia międzyinstytucjonalnego na podstawie art. 295 TFUE w celu powołania niezależnego unijnego organu ds. etyki dla Parlamentu i Komisji, otwartego na udział wszystkich instytucji, agencji i organów UE, a także proponuje, by ten organ zapewniał uczestniczącym instytucjom, agencjom i organom szkolenia i aktywne doradztwo;
Zasady
|
2. |
uważa, że postanowienia tego porozumienia międzyinstytucjonalnego muszą być zgodne z następującymi przepisami i zasadami:
|
|
3. |
uważa, że w zakresie swoich obowiązków, w tym w zakresie monitorowania i prowadzenia dochodzeń, organ ten powinien zdawać się na istniejące uprawnienia instytucji do zwracania się do swoich członków o informacje lub na zgodę władz krajowych na udzielenie informacji; podkreśla, że do czasu ewentualnego przeglądu przepisów uprawnienie do podjęcia ostatecznej decyzji pozostanie w gestii przewodniczącego Parlamentu, kolegium Komisji lub właściwego organu uczestniczącej instytucji; |
|
4. |
uważa, że procedura stosowana przez niezależny unijny organ ds. etyki powinna zapewniać odpowiedni poziom przejrzystości przy jednoczesnej ochronie gwarancji proceduralnych określonych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej oraz że porozumienie międzyinstytucjonalne powinno zawierać przepisy proceduralne i odpowiedni protokół o ochronie danych oraz odwoływać się do obowiązującego dorobku prawnego istniejących unijnych organów ds. etyki, a także do wspólnych wartości UE (art. 2 TUE), prawa danej osoby do bycia wysłuchanym i do odwołania się, obowiązku współpracy i wymogów dotyczących podawania do publicznej wiadomości; |
Zakres i mandat
|
5. |
uważa, że nowemu unijnemu organowi ds. etyki należy powierzyć zbiór uzgodnionych zadań w zakresie proponowania i doradzania w kwestiach zasad etycznych dla komisarzy, posłów do Parlamentu Europejskiego i pracowników uczestniczących instytucji przed, w trakcie i w niektórych przypadkach po zakończeniu mandatu lub służby, zgodnie z obowiązującymi przepisami, w tym:
|
|
6. |
uważa, że członkowie i pracownicy uczestniczących instytucji powinni być objęci porozumieniem przed, w trakcie i po zakończeniu mandatu lub służby zgodnie z obowiązującymi przepisami; uważa, że powinno ono mieć zastosowanie do posłów do Parlamentu Europejskiego, komisarzy i wszystkich pracowników UE podlegających regulaminowi pracowniczemu; |
|
7. |
przypomina, że kompetencje dotyczące osób podlegających regulaminowi pracowniczemu można by przekazać niezależnemu unijnemu organowi ds. etyki z wykorzystaniem klauzul dopuszczających zawartych w art. 2 ust. 2 lub w art. 9 ust. 1 bądź w obu z nich, przy czym kompetencje te wiązałyby się z monitorowaniem i egzekwowaniem obowiązków etycznych, podczas gdy inne zobowiązania zawodowe byłyby nadal egzekwowane przez organy powołujące; |
|
8. |
podkreśla, że porozumienie międzyinstytucjonalne powinno być otwarte na udział wszystkich instytucji i organów UE; zwraca uwagę, że współprawodawcy mogą za pośrednictwem rozporządzeń ustanawiających podjąć decyzję o zobowiązaniu do udziału agencji; uważa, że porozumienie międzyinstytucjonalne powinno umożliwiać organowi ds. etyki, gdy będzie to konieczne w ramach wykonywania jego zadań, wymianę informacji z organami krajowymi, np. informacji podatkowych, rejestrów gruntów i danych przechowywanych przez krajowe organy ds. etyki, przy czym zapewniony byłby taki sam poziom poufności jak w organie udostępniającym te informacje, a także identyfikowanie najlepszych praktyk i wzajemne oceny; uważa, że nie naruszając ogólnych zasad określonych w ust. 2, niezależny organ ds. etyki powinien, gdy będzie to istotne w ramach wykonywania jego zadań, mieć możliwość współpracy i wymiany informacji z odpowiednimi organami UE, takimi jak OLAF, EPPO, Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich i Europejski Trybunał Obrachunkowy, w ramach ich odpowiednich mandatów; |
Kompetencje i uprawnienia
|
9. |
uważa, że nie naruszając ustanowionej w traktatach równowagi między instytucjami, wszystkie uczestniczące instytucje powinny, w ramach swojej autonomii proceduralnej, powierzyć unijnemu organowi ds. etyki z jednej strony rolę zapobiegawczą polegającą na uświadamianiu i doradztwie etycznym, a z drugiej strony rolę czuwania nad przestrzeganiem zasad i rolę doradczą z możliwością wydawania zaleceń w kwestiach etycznych, w tym w kwestiach konfliktów interesów; uważa, że uprawnienia decyzyjne powinny pozostać w gestii danej instytucji do czasu powierzenia unijnemu organowi ds. etyki uprawnień decyzyjnych opartych na właściwej podstawie prawnej; przypomina, że zadania unijnego organu ds. etyki byłyby ograniczone do uzgodnionego zbioru zadań powierzonych przez uczestniczące instytucje i w związku z tym nie naruszałyby kompetencji OLAF, EPPO i jurysdykcji krajowych oraz byłyby w pełni zgodne z tymi kompetencjami w odniesieniu do wszelkich wchodzących w zakres ich kompetencji naruszeń prawa; podkreśla, że w celu monitorowania uczciwości Parlament powinien regularnie zlecać analizy badające uczciwość na podstawie zestawu jasno określonych celów i wskaźników skuteczności działania oraz składać sprawozdania z poczynionych postępów; |
|
10. |
uważa, że ta zdolność monitorowania powinna obejmować m.in. możliwość sprawdzania prawdziwości oświadczeń majątkowych, które powinny być składane przez osoby podlegające kontroli bezpośrednio unijnemu organowi UE ds. etyki, jak również Parlamentowi w przypadku kandydatów na komisarzy, aby zapewnić jak najszybsze ich dotarcie do wszystkich organów odpowiedzialnych za demokratyczną lub publiczną kontrolę zgodnie z obowiązującymi przepisami, postępowanie w przypadku konfliktu interesów, zasady dotyczące działalności lobbingowej, kontrole obowiązków w zakresie przejrzystości, w tym w ramach procedury ustawodawczej, weryfikację przestrzegania przepisów przeciwdziałających efektowi „drzwi obrotowych” oraz ogólniejszą weryfikację przestrzegania postanowień kodeksów postępowania i stosownych przepisów dotyczących przejrzystości etyki i uczciwości; |
|
11. |
zauważa, że w instytucjach UE różne przepisy ustawodawcze i inne regulacje mające na celu zapobieganie konfliktom interesów zawierają różne definicje pojęcia „konfliktu interesów”; zauważa płynny i zależny od kontekstu charakter definicji oraz uważa, że pełna przejrzystość niekoniecznie gwarantuje brak konfliktu interesów ani nie zapewnia zdobycia lub zwiększenia zaufania publicznego; zauważa, że egzekwowanie zasad etycznych i publiczna odpowiedzialność za konflikty interesów są warunkiem wstępnym zaufania obywateli do instytucji publicznych; |
|
12. |
przypomina, że ważne jest rozgraniczenie konfliktu interesów powstającego podczas sprawowania funkcji od konfliktu interesów powstającego już po tym, a także rozróżnianie działań, które są dozwolone pod warunkiem ich zadeklarowania, i działań, które są niedozwolone; |
|
13. |
zwraca uwagę, że Parlament Europejski ustanowił komitet doradczy ds. postępowania posłów jako organ odpowiedzialny za udzielanie posłom wytycznych w kwestiach wykładni i stosowania kodeksu postępowania; zauważa ponadto, że komitet doradczy ocenia również domniemane naruszenia kodeksu postępowania i doradza przewodniczącemu w sprawie ewentualnych działań; uważa, że Parlament Europejski powinien dawać przykład, jeżeli chodzi o przepisy dotyczące etyki i ich egzekwowanie; |
|
14. |
jest zdania, że unijny organ ds. etyki mógłby również otrzymać uprawnienia względem obowiązków nałożonych przez rejestr służący przejrzystości, a także powinien przewidywać lepszą ochronę sygnalistów oraz lepsze zarządzanie konfliktami interesów w przypadkach korupcji i nadużyć finansowych; |
|
15. |
uważa, że unijnemu organowi ds. etyki należy powierzyć zadanie opracowania unijnego portalu publicznego zawierającego odpowiednie informacje na temat zasad etycznych, raporty na temat najlepszych praktyk, badania, statystyki oraz bazy danych zawierające oświadczenia majątkowe z wszystkich uczestniczących instytucji; |
|
16. |
nalega, by niezależny unijny organ ds. etyki był uprawniony do wszczynania dochodzeń z własnej inicjatywy i do prowadzenia dochodzeń na miejscu i w oparciu o dokumentację na podstawie informacji, które sam zbierze lub otrzyma od osób trzecich, np. dziennikarzy, mediów, organizacji pozarządowych, sygnalistów, społeczeństwa obywatelskiego lub Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich; nalega, by każda osoba trzecia zgłaszająca w dobrej wierze sprawę do niezależnego organu ds. etyki była chroniona, a jej tożsamość pozostała anonimowa; uważa, że gdy organ wszczyna dochodzenie z własnej inicjatywy, musi o tym powiadomić za pośrednictwem poufnego komunikatu osobę, której to dochodzenie dotyczy, i organ odpowiedzialny za nakładanie sankcji w odpowiednich instytucjach; uważa, że w takim przypadku odpowiedni organ tej instytucji, agencji lub organu UE może zażądać od organu ds. etyki przedstawienia wyjaśnień; |
|
17. |
podkreśla, że żądanie dokumentacji podatkowej i wyciągów bankowych stanowi ingerencję w prawo prywatne, w przypadku której muszą istnieć poważne zarzuty wchodzące w zakres kompetencji OLAF; |
|
18. |
podkreśla, że organ ten powinien chronić sygnalistów, w szczególności europejskich urzędników publicznych, tak by mogli oni bez strachu przed represjami zgłaszać swoje obawy dotyczące ewentualnych naruszeń obowiązujących przepisów; w związku z tym proponuje, by organ ten nadzorował mechanizmy wewnętrznego poufnego składania skarg, o których to mechanizmach mowa w regulaminie pracowniczym UE i warunkach zatrudnienia innych pracowników; przypomina, że jedynie w bezpiecznym i przyjaznym środowisku pracy urzędnicy publiczni będą mogli wyrażać swoje obawy i w ten sposób przyczyniać się do skutecznego działania niezależnego organu ds. etyki; |
|
19. |
uważa, że aby był w pełni skuteczny, organ powinien łączyć w sobie funkcje istniejących organów odpowiedzialnych za etykę; uważa, że organ powinien doradzać posłom do Parlamentu Europejskiego lub komisarzom, gdy zwrócą się oni o wytyczne w kwestiach etycznych; uważa, że w odniesieniu do obowiązków etycznych pracowników organ powinien wydawać zalecenia dotyczące kar pod adresem organu powołującego, a w odniesieniu do posłów do Parlamentu Europejskiego – zalecenia pod adresem właściwych organów odpowiednich instytucji uczestniczących; zaleca, aby organ ds. etyki wydawał zalecenia, które będą mogą posłużyć jako precedensy w identycznych lub podobnych przypadkach; uważa, że zapewni to skuteczność, spójność oraz przewidywalną i znaczną redukcję obciążenia pracą, zwłaszcza w odniesieniu do kwestii pracowniczych w razie licznych podobnych przypadków; |
|
20. |
uważa, że unijny organ ds. etyki powinien promować uczciwość i że należy mu powierzyć funkcje doradcze, aby udzielał rzetelnych i wiarygodnych porad wszystkim osobom lub instytucjom objętym zakresem jego kompetencji, które zechcą wystąpić o wykładnię normy etycznej w odniesieniu do właściwego postąpienia w konkretnym przypadku; uważa, że aby zapewnić spójne stosowanie norm etycznych i przewidywalność, porady powinny być dla niezależnego unijnego organu ds. etyki wiążące co do stanowiska w tej samej kwestii; |
|
21. |
przypomina, że potwierdzenie przez Komisję Prawną braku konfliktu interesów jest podstawowym warunkiem wstępnym mianowania kandydatów na komisarzy oraz że Komisja Prawna posiada jednoznaczne uprawnienia do odrzucania kandydatów na komisarzy w razie stwierdzenia konfliktu interesów; |
|
22. |
przypomina, że Parlament może wycofać poparcie udzielone poszczególnym członkom Komisji, a wówczas przewodnicząca lub przewodniczący Komisji musi zażądać rezygnacji tego członka albo wyjaśnić Parlamentowi powody swojej odmowy w trakcie kolejnej sesji miesięcznej, zgodnie z pkt 5 porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 20 listopada 2010 r.; |
|
23. |
sądzi, że analiza oświadczeń kandydatów na komisarzy pod kątem ewentualnego konfliktu interesów ma podstawowe znaczenie instytucjonalne i demokratyczne, dlatego należy jej dokonywać z najwyższą uwagą, zaangażowaniem i poczuciem odpowiedzialności, w oparciu o całkowicie obiektywną i niezależną wykładnię; uważa, że zasady badania potencjalnych konfliktów interesów powinny mieć również zastosowanie do oświadczenia osoby wybranej na stanowisko przewodniczącego Komisji Europejskiej; |
|
24. |
podkreśla, że decyzja o konflikcie interesów w przypadku kandydatów na komisarzy przed wysłuchaniami pozostaje demokratyczną i instytucjonalną kompetencją Komisji Prawnej Parlamentu; podkreśla w związku z tym, że przyszłemu niezależnemu unijnemu organowi ds. etyki należałoby przyznać odpowiednie uprawnienia dochodzeniowe, a także uprawnienia do żądania wydania i udostępnienia dokumentów administracyjnych, tak aby umożliwić mu prowadzenie uzasadnionych i dobrze udokumentowanych ocen; podkreśla, że przy weryfikacji skutków konfliktu interesów należy w pełni przestrzegać przepisów dotyczących poufności, prywatności i ochrony danych osobowych; jest zdania, że nie naruszając kompetencji Komisji Prawnej w tym zakresie należy dać jej więcej czasu na podjęcie decyzji, czy w przypadku kandydatów na komisarzy zachodzi konflikt interesów, po uprzednim zapoznaniu się z niewiążącym, precyzyjnym i uzasadnionym zaleceniem niezależnego unijnego organu ds. etyki, który wspierałby w ten sposób pracę komisji; uważa, że Komisja Prawna powinna na koniec przeprowadzić debatę w sprawie zaleceń niezależnego unijnego organ ds. etyki; uważa, że zalecenia te powinny być publikowane wraz z oświadczeniami kandydatów na komisarzy o stanie majątkowym; uważa, że poza kontrolą oświadczeń kandydatów na komisarzy przez Komisję Prawną, badanie pod kątem konfliktu interesów należałoby co do zasady przeprowadzać we wszystkich instytucjach, organach, urzędach i agencjach Unii przed objęciem przez daną osobę stanowiska publicznego lub zatrudnienia w służbach publicznych, a także w okresie pełnienia tej służby i po jej zakończeniu; zaznacza ponadto, że należy jej zapewnić wystarczające zasoby, narzędzia i umiejętności umożliwiające kontrolę krzyżową i wyszukanie niezbędnych informacji, a także w razie potrzeby zwrócenie się o informacje uzupełniające; |
Skład
|
25. |
uważa, że organ ds. etyki powinien składać się z dziewięciu członków – trzech wybranych przez Komisję, trzech wybranych przez Parlament i trzech wyznaczonych de iure spośród byłych sędziów TSUE, członków Trybunału Obrachunkowego i europejskich rzeczników praw obywatelskich; uważa, że w przypadkach dotyczących pracowników do składu należy dołączać przedstawicieli pracowników instytucji, dla której pracuje dana osoba; zwraca uwagę, że załącznik II do regulaminu pracowniczego powinien zostać odpowiednio zmieniony; |
|
26. |
uważa, że jego członkowie muszą być niezależni, wybrani w oparciu o swoje kompetencje, doświadczenie i kwalifikacje zawodowe, a także uczciwość osobistą, muszą wykazać się nienaganną postawą etyczną i złożyć oświadczenie o braku konfliktu interesów; jest zdania, że skład organu powinien być zrównoważony pod względem płci; podkreśla, że wszyscy członkowie muszą wykonywać swoje obowiązki w sposób niezależny; uważa, że członków należy wybierać na okres sześciu lat i co dwa lata powinna być wymieniana jedna trzecia składu; |
|
27. |
domaga się, by urzędnik ds. etyki zajmował się weryfikacją oświadczeń kandydatów; jest zdania, że członkowie powinni pracować w duchu współpracy i dążyć do spójności w swoich decyzjach i zaleceniach; wzywa do zagwarantowania równowagi płci w składzie organu; |
|
28. |
uważa, że składowi organu ds. etyki powinny towarzyszyć ramy egzekwowania mandatu, a także procedura wygaszania mandatu; |
|
29. |
sugeruje, by w celu uzyskania szerokiego poparcia Parlament wybierał członków organu zdecydowaną większością, być może w drodze podobnej procedury jak w przypadku członków Urzędu ds. Europejskich Partii Politycznych i Europejskich Fundacji Politycznych lub decyzji dotyczących Nagrody im. Sacharowa; |
|
30. |
sugeruje, by każda instytucja wybierała tych członków w szczególności spośród byłych sędziów TSUE, byłych przewodniczących OLAF, byłych prezesów Trybunału Obrachunkowego, byłych lub obecnych członków sądów najwyższych państw członkowskich, byłych posłów do Parlamentu Europejskiego, byłych pracowników uczestniczących instytucji i organów, byłych europejskich rzeczników praw obywatelskich oraz członków organów ds. etyki w państwach członkowskich; sugeruje ponadto, by organ wybierał spośród swoich członków przewodniczącego i dwóch wiceprzewodniczących; podkreśla, że nie narusza to prawa pracowników do wystawienia swoich przedstawicieli w sprawach dotyczących pracowników; |
|
31. |
podkreśla potrzebę zapewnienia różnorodności środowisk i niezależnej wiedzy fachowej z różnych dziedzin; proponuje ograniczenie udziału byłych posłów do Parlamentu Europejskiego i komisarzy do jednej trzeciej składu organu; |
|
32. |
zaleca, by członkowie organu byli wspierani przez sekretariat dysponujący zasobami ludzkimi, materialnymi i finansowymi współmiernymi do mandatu i zadań organu, przy czym zasoby te powinny obejmować urzędnika ds. etyki, odpowiedzialnego za szkolenia w kwestiach etyki i doradztwo w ramach niezależnego unijnego organu ds. etyki; uważa, że połączenie budżetów i personelu obecnie przydzielonych różnym unijnym organom ds. etyki przy ich fuzji zwiększyłoby wydajność wykorzystania zasobów i mogłoby zmniejszyć koszty; |
Procedury
|
33. |
uważa, że utworzenie unijnego organu ds. etyki powinno przyczynić się do budowania kultury instytucjonalnej opartej zasadniczo na zapobieganiu, wspieraniu i przejrzystości; proponuje dwuetapowe podejście, zgodnie z którym w przypadku gdy unijny organ ds. etyki dowie się o naruszeniu lub o ewentualnym naruszeniu zasad etyki, najpierw zaleci działania mające na celu położenie kresu naruszeniu w ustalonym terminie; uważa, że ten pierwszy krok zapobiegawczy powinien gwarantować poufność i dyskrecję oraz prawo danej osoby do bycia wysłuchaną i do odparcia zarzutów; sugeruje, by gdy dana osoba odmówi podjęcia odpowiednich działań, a naruszenie nadal będzie miało miejsce, unijny organ ds. etyki powinien wydać uzasadnione zalecenie dotyczące sankcji i przekazać wszystkie istotne informacje na temat danej sprawy właściwemu organowi, który w ciągu 20 dni roboczych podejmie decyzję w sprawie działań następczych w związku z zaleceniem; |
|
34. |
uważa, że po upływie tego okresu uzasadnione zalecenie niezależnego organu ds. etyki, bez uszczerbku dla ogólnego rozporządzenia o ochronie danych i praw osobistych, powinno zostać podane do publicznej wiadomości wraz z decyzją właściwego organu, który, jeżeli nie zastosuje się w pełni do zaleceń, powinien to uzasadnić; uważa, że opublikowanie lub przekazanie wydanych zaleceń i decyzji jako pierwszy ze środków może samo w sobie stanowić sankcję; podkreśla, że taki organ nie może zastępować TSUE; sugeruje, by w wyjątkowych przypadkach, gdy właściwy organ należycie uzasadni to, że potrzebuje więcej czasu na zbadanie sprawy, mógł on zwrócić się do organu ds. etyki o przedłużenie terminu na podjęcie decyzji o najwyżej 20 dni roboczych; uważa, że to dwuetapowe podejście należy stosować zawsze wtedy, gdy dana osoba będzie miała uzasadnione podstawy, by sądzić, informacja jest prawdziwa, w momencie jej ujawnienia, i zaleca, aby umyślne naruszenie, rażące niedbalstwo, zatajenie dowodów, nieprzestrzeganie przepisów lub brak współpracy były bez uszczerbku dla zaleceń dotyczących sankcji uznawane za okoliczność obciążającą, nawet w razie ustania naruszenia; |
|
35. |
domaga się jasnych przepisów dających danej osobie prawo do odwołania się od wszelkich takich decyzji podejmowanych przez przewodniczącego, z pełnym poszanowaniem podstawowych zasad praworządności; |
|
36. |
uważa, że co do zasady unijny organ ds. etyki powinien podejmować decyzje zwykłą większością głosów swoich członków; |
|
37. |
nalega na stosowanie procedur ustanowionych w traktatach, takich jak przenoszenie dochodzeń przez Europejski Trybunał Obrachunkowy do OLAF i do TSUE; |
Postanowienia ogólne
|
38. |
uważa, że organ UE ds. etyki powinien prowadzić badania i sporządzać roczne statystyki uwzględniające oświadczenia o korzyściach finansowych, przypadki „drzwi obrotowych” i inne istotne informacje, a także publikować sprawozdanie roczne zawierające informacje o realizacji swoich zadań oraz, w stosownych przypadkach, zalecenia dotyczące poprawy standardów etycznych, które miałby być przedstawiane Parlamentowi; zaleca, by sprawozdanie roczne obejmowało liczbę zbadanych przypadków, instytucje, z których pochodziły dane osoby, rodzaj danego naruszenia, czas trwania procedur, ramy czasowe, w których ustało naruszenie, oraz odsetek decyzji o sankcjach i zaleceń dotyczących sankcji; |
|
39. |
jest zdania, że w porozumieniu międzyinstytucjonalnym powinna się znaleźć klauzula przeglądowa gwarantująca, że najpóźniej po dwóch latach od jego powstania organu instytucje uczestniczące będą mogły dokonać oceny jego działalności, w tym analizy funkcjonowania zasad i procedur oraz doświadczeń zdobytych w związku z ich stosowaniem; podkreśla w szczególności, że ta klauzula przeglądowa powinna koncentrować się na ocenie skuteczności wykonywania mandatu organu UE ds. etyki oraz że ocena Parlamentu powinna zawierać uwagi organu ds. etyki; |
|
40. |
uważa, że nowy unijny organ ds. etyki powinien być uprawniony do udziału, w drodze propozycji, w tworzeniu i okresowej aktualizacji wspólnych ram etycznych dla instytucji UE obejmujących wspólne zasady i wspólny wzorzec oświadczeń majątkowych w formacie nadającym się do odczytu maszynowego, oraz do proponowania zmiany swoich kompetencji i prezentowania tej propozycji Parlamentowi Europejskiemu; uważa, że standardy etyczne wszystkich instytucji, agencji i organów powinny zostać jak najszybciej ujednolicone; jest zdania, że statut komisarza należy sporządzić zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą; |
|
41. |
proponuje, by niezależny organ ds. etyki opracował w oparciu o najwyższe standardy wspólną dla instytucji UE definicję konfliktu interesów; podkreśla, że w wielu państwach członkowskich przepisy te są rygorystyczne; odnotowuje definicję konfliktu interesów OECD, który zachodzi wtedy: „gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorstwo (o charakterze prywatnym lub publicznym) jest w stanie w jakiś sposób wykorzystać swoją pozycję zawodową lub pełniony urząd do uzyskania korzyści osobistych lub w interesie przedsiębiorstwa”; |
|
42. |
domaga się pełnej przejrzystości w odniesieniu do wszystkich posiedzeń, organizowanych przez organ ds. etyki i z udziałem tego organu, z podmiotami prywatnymi i ich przedstawicielami, zarówno w przypadku organizacji nastawionych, jak i nienastawionych na zysk; |
|
43. |
podkreśla, że bez uszczerbku dla kompetencji Parlamentu, o których mowa w ust. 24, zalecenia unijnego organu ds. etyki powinny być należycie uzasadnione, dobrze udokumentowane i dostępne dla członka instytucji lub pracownika oraz dla zainteresowanej instytucji; uważa, że uczestniczące instytucje powinny zobowiązać się do pełnej współpracy w ramach wszystkich procedur wchodzących w zakres uzgodnionego porozumienia międzyinstytucjonalnego, a w szczególności do przekazywania niezależnemu unijnemu organowi ds. etyki wszystkich informacji i dokumentów koniecznych do odpowiedniego kontrolowania zasad etycznych; zwraca uwagę, że działalność organu ds. etyki podlegałaby ewentualnym skargom do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich oraz że decyzje uczestniczących instytucji oparte na zaleceniach nadal podlegałyby kontroli TSUE; |
|
44. |
uważa, że zwiększenie uczciwości, przejrzystości i odpowiedzialności oraz najwyższe normy zachowania etycznego w instytucjach UE i w ramach unijnych procesów decyzyjnych powinno zostać omówione jako jeden z tematów konferencji w sprawie przyszłości Europy; podkreśla, że jest to dla obywateli UE okazja do debaty na temat przeglądu traktatu oraz że zapewniłoby to jednoznaczną podstawę prawną do wprowadzenia takiego niezależnego unijnego organu ds. etyki dla wszystkich instytucji w drodze zwykłej procedury ustawodawczej; |
|
45. |
wzywa niezależny organ ds. etyki do dawania przykładu w zakresie przejrzystości poprzez publikowanie wszystkich zaleceń, sprawozdań rocznych, decyzji i wydatków w otwartym formacie danych nadającym się do odczytu maszynowego i dostępnym dla wszystkich obywateli oraz zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi ochrony danych; zdecydowanie zaleca, aby każde oprogramowanie opracowywane w celu przestrzegania norm etycznych w administracji publicznej UE było rozpowszechniane w oparciu o licencję na bezpłatne i otwarte oprogramowanie oraz udostępniane każdej instytucji w Europie, która chce z niego korzystać; wzywa do ścisłej współpracy w tym zakresie z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych; |
|
46. |
wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, by sprawy karne dotyczące naruszenia zasad etyki zawodowej, zwłaszcza z udziałem posłów do Parlamentu Europejskiego i polityków krajowych odgrywających rolę w kształtowaniu polityki UE, były rozpatrywane w sposób skuteczny i bez zbędnej zwłoki; |
|
47. |
stwierdza z ubolewaniem i niepokojem, że w prowadzonym przez Komisję postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego zabrakło refleksji nad środkami zapobiegawczymi i środkami egzekwowania mającymi na celu uniknięcie konfliktów interesów; |
|
48. |
odnotowuje, że stwierdzono zbyt wiele niedociągnięć w stosowaniu obowiązujących przepisów w stosunku do komisarzy UE, posłów do Parlamentu Europejskiego i urzędników unijnych; przypomina, że – jak wynika ze sprawozdania Transparency International EU – na początku 2017 r. ponad 50 % byłych komisarzy i 30 % byłych posłów do Parlamentu Europejskiego, którzy zakończyli działalność polityczną, pracowało dla organizacji zarejestrowanych w unijnym rejestrze służącym przejrzystości; podkreśla, że zwłaszcza członkowie instytucji wyłaniani w wyborach muszą przestrzegać przejrzystości i rozliczalności w odniesieniu do zobowiązań osobistych i finansowych; podkreśla, że kwestie przejrzystości i uczciwości na szczeblu unijnym i krajowym są ze sobą silnie powiązane; w związku z tym popiera prace powołanej przy Radzie Europy Grupy Państw przeciwko Korupcji (GRECO) i wzywa państwa członkowskie do wdrożenia zaleceń tej grupy, w szczególności tych dotyczących opracowania surowego kodeksu postępowania dla krajowych polityków oraz wprowadzenia przepisów dotyczących zatrudniania byłych urzędników instytucji publicznych; |
|
49. |
wzywa do wzmocnienia istniejących ram regulacyjnych i wykonawczych w odniesieniu do konfliktów interesów, zarówno w związku z zatrudnianiem w instytucjach publicznych osób pracujących wcześniej w sektorze prywatnym, jak i zatrudnianiem byłych urzędników instytucji publicznych, w dążeniu do ustanowienia odpowiednich, jasnych, wiążących i proporcjonalnych granic między sektorem publicznym a sektorem prywatnym i sektorem trzecim, a tym samym do poprawy wiarygodności procesu decyzyjnego w UE w oczach ogółu społeczeństwa; |
|
50. |
podkreśla, że zatrudnianie byłych urzędników instytucji publicznych oraz sytuacje konfliktu interesów spowodowane efektem „drzwi obrotowych” stanowią powracający problem o systematycznym charakterze i wspólny problem instytucji, organów, urzędów i agencji w całej UE; zaleca przyjęcie zharmonizowanych i odpowiednich okresów karencji we wszystkich instytucjach UE oraz lepsze egzekwowanie tych zasad; jest zdania, że sytuacje konfliktu interesów mogą zagrażać integralności instytucji i agencji UE, osłabiając tym samym zaufanie, jakim darzą je obywatele; podkreśla potrzebę dostosowania i egzekwowania odnośnych unijnych przepisów i kodeksów postępowania, między innymi w celu zagwarantowania pełnej przejrzystości, jeśli chodzi o zatrudnianie urzędników UE wysokiego szczebla po zakończeniu służby, projekty przez nich podejmowane oraz wszelką dodatkową działalność prowadzoną przez posłów do Parlamentu Europejskiego; jest zdania, że przepisy dotyczące zapobiegania konfliktom interesów po zakończeniu pełnienia funkcji publicznych lub pracy w instytucjach publicznych powinny mieć zastosowanie w rozsądnych ramach czasowych, z uwzględnieniem zasady odpowiedniej rekompensaty; podkreśla potrzebę wzorowania się na najlepszych praktykach w państwach członkowskich, w których istnieją już krajowe organy ds. etyki dysponujące odpowiednią wiedzą fachową; podkreśla, że istnieją różne praktyki krajowe w zakresie egzekwowania norm etycznych; zauważa, że w niektórych państwach członkowskich wybrani przedstawiciele są zobowiązani do wstrzymania się od głosowania w sprawach, w których mają osobisty interes, i w związku z tym zwraca się do posłów o niepodejmowanie funkcji sprawozdawcy w podobnych przypadkach; przypomina w tym kontekście przepisy art. 2 i 3 Kodeksu postępowania posłów do Parlamentu Europejskiego dotyczące interesów finansowych i konfliktu interesów; |
|
51. |
podkreśla, że wobec braku specjalnego mechanizmu służącego rozpatrywaniu skarg związanych z konfliktami interesów rozpatrywaniem takich skarg zajmował się Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich, który jednocześnie realizował także inne zadania, a przy tym nie dysponował odpowiednimi środkami i uprawnieniami, aby egzekwować swoje decyzje; |
|
52. |
podkreśla, że niezależny unijny organ ds. etyki nie wystarczy, by skutecznie rozwiązywać sytuacje konfliktu interesów w instytucjach i agencjach UE; uważa, że przegląd unijnych zasad etyki i uczciwości mógłby obejmować takie środki, jak przedłużenie okresów powiadamiania i karencji w przypadku urzędników wyższego szczebla na zasadzie proporcjonalności w poszczególnych przypadkach, przy jednoczesnym zapewnieniu równego traktowania zgodnie z art. 15 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, wzmocnienie dyrektywy 2014/24/UE w sprawie zamówień publicznych (4), obowiązkowe zbycie udziałów w przedsiębiorstwach podlegających instytucji, w której pracuje nowo mianowany urzędnik, lub mających kontakty z tą instytucją, obowiązkowe wyłączenie danego urzędnika z rozpatrywania spraw dotyczących byłego pracodawcy z sektora prywatnego czy też zakaz posiadania osobistych udziałów przez komisarzy i wysokich rangą urzędników instytucji i agencji UE podczas sprawowania urzędu; ponawia swój apel do Komisji, by rozważyła przedstawienie propozycji przeglądu odpowiednich ram prawnych; |
|
53. |
jest zdania, że dłuższe okresy karencji dla urzędników wyższego szczebla, którzy odchodzą z agencji lub instytucji stanowią uzasadnione środki prawne mające na celu ochronę interesu publicznego i integralności organów publicznych, jeżeli opierają się na obiektywnej procedurze i jasnych kryteriach; |
|
54. |
wyraża niezadowolenie w związku z procedurami mianowania wysokich rangą urzędników UE, postępowaniem w przypadku konfliktu interesów komisarzy oraz naruszeniami Kodeksu postępowania posłów do Parlamentu Europejskiego, a także z kontrolą obowiązków w zakresie przejrzystości i weryfikacją zgodności z zasadami dotyczącymi efektu „drzwi obrotowych”; |
|
55. |
uważa, że instytucje UE powinny stosować najwyższe standardy etyczne, aby zapobiegać wszelkim przypadkom efektu „drzwi obrotowych” lub konfliktom interesów, również w odniesieniu do mianowania na wyższe stanowiska w instytucjach i agencjach UE; |
|
56. |
uważa, że procedury wyboru kandydatów na wysokie stanowiska powinny być przeprowadzane w oparciu o kryteria w pełni obiektywne i całkowicie przejrzyste dla opinii publicznej; podkreśla, że powinny istnieć ramy umożliwiające zadawanie pytań i przedstawianie zastrzeżeń, a także otwarte procedury monitorowania oraz prawo do unieważnienia decyzji, co do których wykazano, że są niewystarczająco przejrzyste i uczciwe; podkreśla, że procedury powinny być regularnie oceniane pod kątem skuteczności i w razie potrzeby udoskonalane; |
|
57. |
podkreśla, że Parlament musi odgrywać kluczową rolę w procesie wzmacniania obecnego unijnego systemu nadzoru nad etycznym postępowaniem, mającego zastosowanie we wszystkich instytucjach, agencjach i organach UE, w celu zwiększenia zaufania społeczeństwa do procesów decyzyjnych w UE; |
o
o o
|
58. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji. |
(1) Dz.U. C 337 z 20.9.2018, s. 120.
(2) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0327.
(3) Dz.U. L 262 z 7.10.2005, s. 1.
(4) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylająca dyrektywę 2004/18/WE (Dz.U. L 94 z 28.3.2014, s. 65).
ZALECENIA
Parlament Europejski
Czwartek, 16 września 2021 r.
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/170 |
P9_TA(2021)0383
Kierunek stosunków politycznych między UE a Rosją
Zalecenie Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. dla Rady, Komisji i Wiceprzewodniczącego Komisji / Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa w sprawie rozwoju stosunków politycznych między UE a Rosją (2021/2042(INI))
(2022/C 117/18)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Rosji, w szczególności rezolucję z 18 września 2014 r. w sprawie sytuacji na Ukrainie i stanu stosunków UE–Rosja (1), z 11 czerwca 2015 r. w sprawie strategicznej sytuacji militarnej w basenie Morza Czarnego po bezprawnej aneksji Krymu przez Rosję (2), z 16 marca 2017 r. w sprawie ukraińskich więźniów w Rosji oraz sytuacji na Krymie (3), z 14 czerwca 2018 r. w sprawie okupowanych terytoriów Gruzji 10 lat po rosyjskiej inwazji (4), z 23 listopada 2016 r. w sprawie unijnej komunikacji strategicznej w celu przeciwdziałania wrogiej propagandzie stron trzecich (5), z 12 marca 2019 r. w sprawie stanu stosunków politycznych między UE a Rosją (6), z 19 września 2019 r. w sprawie znaczenia europejskiej pamięci historycznej dla przyszłości Europy (7), z 19 grudnia 2019 r. w sprawie rosyjskiej ustawy o obcych agentach (8), z 17 września 2020 r. w sprawie w sprawie sytuacji w Rosji i próby otrucia Aleksieja Nawalnego (9), z 21 stycznia 2021 r. w sprawie aresztowania Aleksieja Nawalnego (10), z 29 kwietnia 2021 r. w sprawie Rosji – sprawa Aleksieja Nawalnego, koncentracja oddziałów wojska na granicy z Ukrainą i rosyjski zamach w Republice Czeskiej (11) oraz z 10 czerwca 2021 r. w sprawie uznania przez Rosję niemieckich organizacji pozarządowych za organizacje niepożądane i zatrzymania Andrieja Piwowarowa (12), |
|
— |
uwzględniając Kartę Narodów Zjednoczonych, Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawie morza, Powszechną deklarację praw człowieka, Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych oraz Konwencję Rady Europy o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, |
|
— |
uwzględniając członkostwo Federacji Rosyjskiej w Radzie Europy oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), a także wynikające z tego zobowiązania i obowiązki, |
|
— |
uwzględniając unijne środki ograniczające w odpowiedzi na kryzys na Ukrainie, obowiązujące od 2014 r., |
|
— |
uwzględniając pakiet środków służących wdrożeniu porozumień mińskich przyjęty i podpisany w Mińsku 12 lutego 2015 r. i zatwierdzony w całości w rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2202 (2015) z 17 lutego 2015 r. w tej sprawie, |
|
— |
uwzględniając wyniki posiedzenia Rady do Spraw Zagranicznych UE z 14 marca 2016 r., w szczególności porozumienie w sprawie pięciu zasad leżących u podstaw polityki UE wobec Rosji oraz konkluzje Rady Europejskiej z 24 i 25 maja 2021 r. w sprawie Rosji i z 24 czerwca 2021 r. w sprawie stosunków zewnętrznych, |
|
— |
uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z 16 czerwca 2021 r. pt. „Stosunki UE–Rosja: przeciwstawianie się, ograniczanie i nawiązywanie współpracy” (JOIN(2021)0020), |
|
— |
uwzględniając wspólny komunikat Komisji oraz Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z 10 czerwca 2020 r. zatytułowany „Walka z dezinformacją wokół COVID-19 – dajemy dojść do głosu faktom” (JOIN(2020)0008), |
|
— |
uwzględniając wspólną deklarację Międzynarodowej Platformy ds. Krymu z 23 sierpnia 2021 r., |
|
— |
uwzględniając art. 118 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych (A9-0259/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że Rosja stanowi integralną część kontynentu europejskiego i jest największym sąsiadem Unii oraz że istnieją silne historyczne współzależności, jak również więzi kulturowe i ludzkie między Rosją a państwami członkowskimi UE; mając na uwadze, że rozwój sytuacji w Rosji, jeśli chodzi o jej politykę i charakter jej władz, ma bezpośredni wpływ na UE i jej najbliższe sąsiedztwo; mając na uwadze, że pomimo barier handlowych nałożonych w 2014 r. UE jest nadal największym partnerem handlowym Rosji, a Rosja jest piątym co do wielkości partnerem UE; mając na uwadze, że UE jest największym inwestorem w Rosji; |
|
B. |
mając na uwadze, że Parlament nie utożsamia narodu rosyjskiego z reżimem prezydenta Putina, będącym pogrążoną w stagnacji autorytarną kleptokracją, na czele której stoi wybierany dożywotnio prezydent otoczony kręgiem oligarchów; mając na uwadze, że krytyczne działania zaproponowane w tym zaleceniu są zatem skierowane przeciw reżimowi prezydenta Putina, jego zbrodniczym działaniom i antydemokratycznej polityce, a jednocześnie podkreślając pilną potrzebę dotarcia do obywateli Rosji, aby pokazać im, że Unia Europejska jest gotowa odnieść się do ich obaw; |
|
C. |
mając na uwadze, że głównym celem UE jest utrzymanie wolności, stabilności i pokoju na kontynencie europejskim i poza nim, którym zagraża agresywna polityka władz rosyjskich, stanowiąca jedno z głównych wyzwań dla programu polityki strategicznej i zagranicznej UE; |
|
D. |
mając na uwadze, że Rosja może mieć demokratyczną przyszłość; mając na uwadze, że tak jak wszyscy ludzie, obywatele Rosji aspirują do uniwersalnych wartości, jakimi są wolność i demokracja; mając na uwadze, że UE powinna przedstawić obywatelom Rosji konkretne propozycje współpracy korzystnej dla obu stron; |
|
E. |
mając na uwadze, że strategia UE wobec Rosji musi łączyć dwa główne cele: po pierwsze, powstrzymanie zewnętrznej agresji Kremla i wewnętrznych represji, a po drugie, nawiązanie kontaktu z Rosjanami i niesienie im pomocy w budowaniu alternatywnej przyszłości, która przyniosłaby korzyści wszystkim narodom kontynentu europejskiego, w tym narodowi rosyjskiemu; |
|
F. |
mając na uwadze, że stosunki UE z Federacją Rosyjską opierają się na zasadach prawa międzynarodowego, zasadach założycielskich OBWE, demokracji, pokojowym rozwiązywaniu konfliktów i stosunkach dobrosąsiedzkich; mając na uwadze, że obecny rząd rosyjski okazał pogardę dla tych zasad, mimo że się do nich zobowiązał; mając na uwadze, że Rosja wykorzystuje instytucje międzynarodowe, przede wszystkim ONZ i OBWE, aby uniemożliwić wymierzanie sprawiedliwości i rozwiązywanie konfliktów na świecie; |
|
G. |
mając na uwadze, że w 2019 r. Rosja ponownie przystąpiła do Rady Europy, ale nadal dokonuje poważnych naruszeń praw człowieka, a ponadto odmawia ona zastosowania się do orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka; |
|
H. |
mając na uwadze, że polityka zagraniczna prezydenta Putina jest wyraźnie agresywna i rewizjonistyczna, ponieważ chce on być postrzegany jako obrońca interesów Rosji i stara się przejąć kontrolę nad terytoriami, które jego zdaniem zostały utracone po upadku Związku Radzieckiego i później; mając na uwadze, że reżim prezydenta Putina dąży również do realizacji następujących celów: potwierdzenie swojego autorytetu jako mocarstwa; ugruntowanie ingerencji reżimu w byłych republikach radzieckich i w innych krajach; przedkładanie suwerenności mocarstw nad prawo do suwerenności innych państw; wykorzystanie koncepcji ochrony etnicznych Rosjan za granicą jako uzasadnienia wojny hybrydowej i dezinformacji; wykorzystanie obszarów zamrożonych konfliktów jako strategicznego elementu ingerowania w sprawy danych państw i uniemożliwienia im zbliżenia się do UE i NATO; wykorzystywanie zasobów energetycznych i nielegalnych praktyk prania pieniędzy jako narzędzi manipulacji i szantażu; podważanie modelu liberalnej demokracji i przedstawianie Rosji jako reprezentującej wyższy poziom moralny od Zachodu; tłumienie demokracji, opozycji demokratycznej i prawa obywateli do wyrażania swojej wolnej woli w Rosji; mając na uwadze, że reżim prezydenta Putina w szczególności odrzuca multilateralizm i porządek międzynarodowy oparty na praworządności, w tym zasady zapisane w Karcie Narodów Zjednoczonych, akcie końcowym z Helsinek z 1975 r. i w Paryskiej karcie OBWE z 1990 r., czego dowodem są m.in. reformy konstytucyjne z 2020 r., których procedura przyjęcia została uznana przez Europejską Komisję na rzecz Demokracji przez Prawo („Komisję Wenecką”) za „zdecydowanie niewłaściwą” i naruszającą zarówno prawo rosyjskie, jak i zobowiązania Rosji w stosunku do OBWE; mając na uwadze, że Rosja nie wykonała ponad tysiąca wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka; |
|
I. |
mając na uwadze, że obecny reżim rosyjski zagraża pokojowi i bezpieczeństwu w Europie i nadal systematycznie narusza prawa człowieka swoich obywateli i prowadzi agresywną politykę zagraniczną, która obejmuje między innymi: zakrojone na szeroką skalę ćwiczenia wojskowe i koncentracje sił zbrojnych, nielegalną i siłową okupację i aneksję Krymu, naruszenie integralności terytorialnej i destabilizację Ukrainy, Gruzji i Mołdawii, wspieranie zamrożonych konfliktów i nieprzestrzeganie porozumień o zawieszeniu broni w Gruzji i na Ukrainie, domniemane akty terroryzmu na terytorium państw członkowskich UE, np. w Czechach, cyberataki i ataki na newralgiczną infrastrukturę w państwach członkowskich UE, naruszenia prawa międzynarodowego, ingerencje w wybory oraz naruszanie przestrzeni morskiej i powietrznej krajów regionu Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego; mając na uwadze, że brak właściwej reakcji ze strony UE na szereg rosyjskich agresji od czasu ataku na Gruzję w 2008 r. zachęcił Rosję do kontynuowania agresywnych kampanii wojskowych i politycznych, zarówno w sąsiedztwie, jak i poza nim, co osłabiło i podważyło oparty na zasadach porządek międzynarodowy i stabilność w Europie i na świecie; |
|
J. |
mając na uwadze, że Rosja nadal gromadzi broń ofensywną i stacjonuje oddziały w pobliżu granic UE w enklawie kaliningradzkiej; |
|
K. |
mając na uwadze, że według najnowszej oceny przeprowadzonej przez grupę analityczną NATO Rosja stanowi długofalowe zagrożenie dla bezpieczeństwa Europy; mając na uwadze, że Rosja utworzyła nowe bazy wojskowe i zmodernizowała stare bazy wojskowe na północy kraju; mając na uwadze, że Rosja podniosła status Floty Północnej do okręgu wojskowego, zwiększyła skalę różnych rodzajów sił zbrojnych i ożywiła koncepcję obronną „twierdzy”, co ma na celu ochronę jej zdolności strategicznych; mając na uwadze, że wzmocniona obecność NATO na wschodniej flance odegrała kluczową rolę w powstrzymywaniu Rosji przed prowadzeniem destabilizujących działań, w tym rozbudowy militarnej w Zachodnim Okręgu Wojskowym; mając na uwadze, że zaprzestanie kontroli zbrojeń w stosunkach z Rosją (np. wycofanie się Rosji z układu o likwidacji pocisków rakietowych pośredniego zasięgu i z Traktatu o otwartych przestworzach) oraz brak postępów w zakresie rozbrojenia jądrowego na mocy Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej, a także odrzucenie przez Rosję nowego traktatu o zakazie broni jądrowej budzi poważne obawy o bezpieczeństwo obywateli europejskich; mając na uwadze, że towarzyszy temu niebezpieczna modernizacja rosyjskich arsenałów jądrowych i konwencjonalnych oraz środków ich przenoszenia, a także wprowadzenie technologii destabilizujących (hipersoniczne pociski zdolne do przenoszenia głowic jądrowych, torpedy itp.); |
|
L. |
mając na uwadze, że zwłaszcza w marcu i kwietniu 2021 r. kremlowski reżim znacznie zwiększył swoją obecność wojskową na wschodniej i północnej granicy Ukrainy z Rosją, co stanowi największą koncentrację oddziałów rosyjskich od 2014 r.; mając na uwadze, że kremlowski reżim ogłosił zawieszenie prawa przepływu okrętów wojennych i statków handlowych innych krajów przez część Morza Czarnego w kierunku Cieśniny Kerczeńskiej, naruszając swobodę żeglugi zagwarantowaną w Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza, której Rosja jest stroną; |
|
M. |
mając na uwadze, że Rosja udziela znacznego wsparcia politycznego i gospodarczego nielegalnemu i godnemu potępienia reżimowi Aleksandra Łukaszenki na Białorusi; mając na uwadze, że polityczne i gospodarcze inwestycje prezydenta Putina w przetrwanie nielegalnego reżimu Łukaszenki są jedynym powodem, dla którego Łukaszenko nadal może brutalnie prześladować obywateli Białorusi, którzy domagają się poszanowania praw człowieka, wolnych i przejrzystych wyborów, praworządności i sprawiedliwości; mając na uwadze, że ostatnie wydarzenia polityczne na Białorusi i w Rosji mają wiele cech wspólnych, a procesy zachodzące w obu krajach w bardzo istotny sposób na siebie oddziałują; mając na uwadze, że protesty przeciwko autorytarnemu reżimowi i żądania zmian na Białorusi inspirują podobne żądania ludzi w Rosji; mając na uwadze, że władze na Kremlu zwiększają represje wobec opozycji politycznej przed zbliżającymi się wyborami do Dumy we wrześniu 2021 r., ograniczają możliwość udziału i jej odmawiają oraz uniemożliwiają niektórym politykom opozycyjnym kandydowanie w wyborach i w ten sposób niszczą konkurencję polityczną, kradnąc szansę na uczciwe wybory, jak to uczyniła dyktatura na Białorusi w sierpniu 2020 r.; |
|
N. |
mając na uwadze, że Rosja prezydenta Putina kontynuuje wysiłki na rzecz destabilizacji krajów kandydujących do UE i stowarzyszonych krajów Partnerstwa Wschodniego, a jej celem jest powstrzymanie lub uniemożliwienie procesu ich integracji euroatlantyckiej; mając na uwadze, że polityka przyznawania paszportów jest wykorzystywana do zwiększenia liczby rosyjskich obywateli i de facto do rozszerzenia rosyjskiej jurysdykcji na terytoria przez nią okupowane i terytoria separatystyczne, w szczególności Naddniestrze, Osetię Południową, Abchazję, Donbas i Półwysep Krymski; mając na uwadze, że działania te stanowią naruszenie prawa międzynarodowego; |
|
O. |
mając na uwadze, że w ramach rosyjskich reform konstytucyjnych z 2020 r. zmieniono historię II wojny światowej, idealizując historię Związku Radzieckiego i przedstawiając Rosję jako spadkobiercę Związku Radzieckiego, wprowadzono prawo do międzynarodowej interwencji w obronie obywateli rosyjskich i zakazano debaty na temat zwrotu innym państwom ziem, do których pretensje zgłasza Rosja; |
|
P. |
UE powinna ściśle monitorować pozycję Rosji i jej zaangażowanie w Afganistanie, ponieważ kraj ten próbuje czerpać korzyści z wycofania się Zachodu i wypełnić powstałą próżnię władzy; |
|
Q. |
mając na uwadze, że państwa członkowskie UE dopuszczające podwójne obywatelstwo są narażone na skutki rosyjskiej polityki przyznawania paszportów; mając na uwadze, że państwa członkowskie UE, które przyjęły programy obywatelstwa dla inwestorów, umożliwiają zwolennikom Kremla korzystanie z europejskiej jakości życia dzięki pieniądzom skradzionym Rosjanom oraz rozprzestrzenianie się korupcji w UE; |
|
R. |
mając na uwadze, że Rosja szerzy wrogą koncepcję „rosyjskiego świata”, aby przygotować grunt pod ingerencję w sprawy wewnętrzne innych państw w obronie mieszkających tam obywateli rosyjskich; mając na uwadze, że „świat rosyjski” jest promowany przez państwowe kanały medialne, takie jak Russia Today i Sputnik w językach ojczystych państw członkowskich UE; mając na uwadze, że pandemia COVID-19 jest wykorzystywana przez kremlowską machinę propagandową do pogłębiania podziałów między państwami członkowskimi UE, gdyż propaganda ta przedstawia UE jako niezdolną do radzenia sobie z pandemią, sieje wątpliwości co do szczepionek zatwierdzonych przez Europejską Agencję Leków, zniechęca obywateli UE do szczepień i rehabilituje Rosję w oczach ludności UE, w szczególności poprzez promowanie szczepionki Sputnik V; |
|
S. |
mając na uwadze, że wiele lokalnych organizacji pozarządowych i radykalnych grup, w tym ruchów politycznych, otrzymuje rosyjskie finansowanie; |
|
T. |
mając na uwadze, że Rosja jest nadal zaangażowana w działania w wielu częściach świata, w tym na Bałkanach Zachodnich, w Azji Środkowej, na Bliskim Wschodzie, w Afryce Północnej, Afryce Subsaharyjskiej i Ameryce Łacińskiej i Arktyce; mając na uwadze, że rząd Rosji wykorzystuje jednostki paramilitarne („grupa Wagnera”) do wspierania reżimów dyktatorskich na całym świecie oraz podważa wysiłki UE i społeczności międzynarodowej na rzecz łagodzenia konfliktów, budowania pokoju i zapewnienia stabilności; mając na uwadze, że region Bałkanów Zachodnich, który obejmuje potencjalne nowe państwa członkowskie UE, charakteryzuje się silną obecnością Rosji, zwłaszcza w Serbii; mając na uwadze, że w 2016 r. w Czarnogórze rosyjski wywiad wojskowy (GRU) był zaangażowany w próby obalenia parlamentu tego kraju, zamordowania premiera i zainstalowania prorosyjskiego i antynatowskiego rządu, aby zapobiec przystąpieniu Czarnogóry do NATO; |
|
U. |
mając na uwadze, że – jeśli chodzi o UE – kremlowski reżim rzekomo zlecił rosyjskim oficerom wywiadu pełniącym czynną służbę wysadzenie składu amunicji w 2014 r., w wyniku którego zginęło dwóch obywateli Czech i które spowodowało rozległe szkody materialne; mając na uwadze, że ci sami agenci GRU byli również odpowiedzialni za usiłowanie w 2018 r. zabójstwa Siergieja i Julii Skripalów w Zjednoczonym Królestwie przy użyciu bojowego środka paralityczno-drgawkowego z grupy nowiczoków; mając na uwadze, że agenci GRU zostali także oskarżeni o usiłowanie w 2015 r. zabójstwa właściciela fabryki broni Emiliana Gebreva oraz dwóch innych osób w Bułgarii, jak również Zelimchana Czangoszwilego zamordowanego w 2019 r. w Berlinie przez rosyjskich tajnych agentów; mając na uwadze, że nielegalne działania reżimu kremlowskiego na terytorium Czech, Bułgarii i wielu innych państw członkowskich, Zjednoczonego Królestwa i krajów Partnerstwa Wschodniego stanowią poważne naruszenie ich suwerenności; mając na uwadze, że Kreml nie jest skory do współpracy przy prowadzeniu dochodzeń w sprawie tych zbrodni i chroni kluczowych podejrzanych; |
|
V. |
mając na uwadze godny ubolewania fakt, że władze rosyjskie świadomie lub nieświadomie pozwalają na uzależnienie swojego kraju od Chin, co może jedynie osłabić Federację Rosyjską i cały kontynent europejski, a w szczególności umożliwić chińskim władzom zwiększenie ich obecności i wpływów w Azji Środkowej i na Syberii; |
|
W. |
mając na uwadze, że Kreml kontynuuje dezinformację, propagandę i hybrydową ingerencję w politykę wewnętrzną i procesy demokratyczne UE, co stanowi zagrożenie dla podstawowych wartości UE, tj. poszanowania demokracji, równości, praworządności i praw człowieka – i jest w stanie podważać politykę rządów krajowych, szerzyć pomówienia i przedstawiać Zachód jako wroga, propagować nienawiść, nietolerancję i nostalgię za Związkiem Radzieckim oraz pisać na nowo historię zbrodni radzieckich, a ostatecznie pogłębiać rozłam między Rosją a Europą, zwłaszcza z krajami należącymi wcześniej do bloku komunistycznego; mając na uwadze, że instytucje UE i jej państw członkowskich, a także obiekty o strategicznym znaczeniu i procesy demokratyczne, takie jak wybory, są stałym celem rosyjskich cyberataków; mając na uwadze, że najwyżsi hierarchowie Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego zdecydowanie popierają reżim Putina; mając na uwadze, że rosyjskie prawo dopuszcza represje wobec grup religijnych uznawanych za ekstremistyczne; mając na uwadze, że niedawne ustalenia dotyczące bliskich i regularnych kontaktów między rosyjskimi urzędnikami, w tym pracownikami służb bezpieczeństwa, a przedstawicielami grupy katalońskich separatystów w Hiszpanii wymagają szczegółowego zbadania; mając na uwadze, że może to być kolejny przykład rosyjskiej ingerencji w państwa członkowskie i nieustannych prób wykorzystania przez Rosję wszelkich możliwych środków w celu podsycania wewnętrznej destabilizacji w UE; |
|
X. |
mając na uwadze, że połączenie zachodnich sankcji wobec Rosji, spadku dochodów z eksportu paliw kopalnych, niekonkurencyjnej gospodarki, wysokich wydatków wojskowych i krajowych transferów socjalnych spowodowało, że Rosja musiała stawić czoła trudnościom finansowym; mając na uwadze, że według wskaźnika postrzegania korupcji w 2020 r. Rosja zajmuje 129. miejsce wśród 180 krajów, ponieważ ogromna korupcja na szczeblu państwowym wpływa na jakość usług publicznych dla Rosjan, które pozostają niedofinansowane, w tym publicznej służby zdrowia, co ma szczególne znaczenie w czasie pandemii; mając na uwadze, że prawie 19 mln Rosjan żyje poniżej granicy ubóstwa; |
|
Y. |
mając na uwadze, że rosyjski rząd nałożył sankcje m.in. na przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Davida Sassolego, wiceprzewodniczącą Komisji Europejskiej Věrę Jourovą i sześciu urzędników innych państw członkowskich; mając na uwadze, że sankcje te są niedopuszczalne i bezpodstawne, ponieważ nie mają uzasadnienia prawnego; mając na uwadze, że rząd rosyjski zatwierdził również wykaz „krajów nieprzyjaznych”, który obejmuje Czechy i Stany Zjednoczone; |
|
Z. |
mając na uwadze, że w 2019 r. produkty energetyczne stanowiły ponad 60 % wywozu UE z Rosji; mając na uwadze, że UE powinna zmniejszyć zależność swojej gospodarki, zwłaszcza w sektorze energetycznym, od dostaw gazu z Rosji na rynki UE, bowiem obecnie 48 % dostaw pochodzi z Rosji i ich ilość prawdopodobnie wzrośnie; mając na uwadze, że Europejski Zielony Ład jest ważnym instrumentem zapewnienia bezpieczeństwa geopolitycznego UE; mając na uwadze, że zgodnie z prognozami Komisji Europejskiej, jeśli Europejski Zielony Ład wejdzie w życie, przywóz ropy naftowej i gazu ziemnego do UE gwałtownie spadnie po 2030 r., przy czym przywóz ropy naftowej spadnie o 78–79 %, a przywóz gazu ziemnego o 58–67 % w porównaniu z danymi z 2015 r.; |
|
AA. |
mając na uwadze, że zużycie gazu w Europie osiągnęło szczytowy poziom i że obecnie nie wykorzystuje się pełnej przepustowości istniejącego gazociągu Nord Stream; mając na uwadze, że polaryzująca decyzja niektórych państw członkowskich o budowie gazociągu Nord Stream 2 jest niezgodna z takimi wartościami jak solidarność i zaufanie w ramach unii energetycznej; mając na uwadze, że Nord Stream 2 jest niezgodny z celami Europejskiego Zielonego Ładu w zakresie zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w UE o co najmniej 55 % do 2030 r. i wyeliminowania emisji netto gazów cieplarnianych do 2050 r.; |
|
AB. |
UE powinna wezwać Rosję do zagwarantowania swobodnego i nieograniczonego dostępu do archiwów przewiezionych do Moskwy jako trofeum w latach 1944 i 1945 z terytoriów okupowanych przez Związek Radziecki, a także do historycznych archiwów i artefaktów zabranych z krajów europejskich przez Imperium Rosyjskie i obecnie przechowywanych w Rosji; |
|
AC. |
mając na uwadze, że praworządność, niezawisłe sądownictwo i wolna prasa leżą u podstaw odpornych społeczeństw demokratycznych; |
|
AD. |
mając na uwadze, że Federacja Rosyjska stanowi nie tylko zewnętrzne zagrożenie dla bezpieczeństwa Europy, lecz także represjonuje własnych obywateli; mając na uwadze, że sytuacja w Rosji gwałtownie się pogarsza z powodu nasilających się represji prezydenta Putina wobec sił demokratycznych, których celem jest uciszenie jego krajowych krytyków, opozycji politycznej i działaczy antykorupcyjnych, ograniczenie ich wolności zgromadzeń oraz utrudnienie im działalności, a także działalności rosyjskiego społeczeństwa obywatelskiego np. czego dowodem jest zatrzymanie przez władze rosyjskie ponad 11 tys. pokojowych demonstrantów zaledwie dwa tygodnie po aresztowaniu Aleksieja Nawalnego, co oznacza, że od stycznia 2021 r. całkowita liczba zatrzymanych Rosjan przekroczyła 15 tys.; mając na uwadze, że Rosja nadal bezprawnie zatrzymuje swoich obywateli i kieruje ataki na przywódców opozycji, niezależnych dziennikarzy, demonstrantów i działaczy na rzecz praw człowieka; mając na uwadze, że warunki panujące w więzieniach w Rosji są nadal przerażające, a więźniowie są poddawani torturom, nękaniu i atakom fizycznym; |
|
AE. |
mając na uwadze, że przyjmując ustawy o „obcych agentach” i „niepożądanych organizacjach”, reżim kremlowski pozwala na stygmatyzację osób, stowarzyszeń i mediów, naruszając tym samym ich prawa człowieka oraz wolność wypowiedzi i stowarzyszania się, ograniczając prawa obywateli do angażowania się i wnoszenia wkładu w życie rosyjskiego społeczeństwa obywatelskiego oraz narażając ich bezpieczeństwo osobiste; mając na uwadze, że kremlowski reżim jeszcze bardziej zaostrzył te ustawy, rozszerzając restrykcje na osoby lub podmioty wspierające „obcych agentów” i „niepożądane organizacje zagraniczne”, tym samym systemowo uniemożliwiając aktywnym członkom społeczeństwa obywatelskiego, organizacjom pozarządowym zajmującym się prawami człowieka i opozycji udział w wyborach parlamentarnych w Rosji w 2021 r.; mając na uwadze, że w szczególności w nowych aktach prawnych przyjętych w grudniu 2020 r. i styczniu 2021 r. rozszerzono zakres osób i grup, które można określić mianem „obcych agentów”, definicję „funduszy zagranicznych” oraz wymogi dotyczące etykietowania materiałów; mając na uwadze, że nowe projekty ustaw wysunięte w maju 2021 r. mają na celu rozszerzenie wpływu ustawy na organizacje „niepożądane” i nałożenie zakazów z mocą wsteczną na potencjalnych kandydatów do rosyjskiego parlamentu; mając na uwadze, że władze rosyjskie nadal ścigają osoby za domniemane powiązania z grupami uznanymi za ekstremistyczne na mocy przesadnie obszernej rosyjskiej ustawy antyekstremistycznej; mając na uwadze, że decyzja władz rosyjskich o uznaniu Fundacji Walki z Korupcją kierowanej przez Aleksieja Nawalnego za organizację ekstremistyczną jest bezpodstawna, dyskryminująca i została przyjęta tylko w jednym celu – zniszczenia zdolności opozycji do skutecznego udziału w kampanii wyborczej; |
|
AF. |
mając na uwadze, że według Centrum Praw Człowieka „Memoriał” władze rosyjskie przetrzymują obecnie blisko 400 więźniów politycznych, co stanowi naruszenie zobowiązań Federacji Rosyjskiej wynikających z art. 5 europejskiej konwencji praw człowieka, art. 9 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych oraz art. 23 dokumentu końcowego z wiedeńskiego posiedzenia Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie z 5 stycznia 1989 r.; |
|
AG. |
mając na uwadze, że w ciągu ostatnich dwudziestu lat doszło do wielu prób lub udanych zabójstw przeciwników reżimu i niezależnych dziennikarzy, zarówno w samej Rosji, jak i poza jej granicami, w tym Anny Politkowskiej, Borysa Niemcowa, Aleksandra Litwinienki, Siergieja i Julii Skripalów, Siergieja Protazanowa, Piotra Wierziłowa, Władimira Kary-Murzy, Aleksieja Nawalnego, Zelimchana Czangoszwilego i innych; mając na uwadze, że nadal nie zidentyfikowano i nie wskazano osób stojących za tymi zbrodniami, ponieważ ciągłe represje w odpowiedzi na sprzeciw społeczny nasila bezkarność policji i służb porządkowych, a także niechęć sądów do ścigania faktycznych sprawców tych przestępstw; mając na uwadze, że przedstawiciele opozycji systematycznie padają ofiarą ataków słownych, kampanii dyskredytujących i dehumanizacji ze strony rządu lub mediów prorządowych; mając na uwadze, że w sprawozdaniu Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE w sprawie Borysa Niemcowa stwierdzono, że „główną przeszkodą na drodze do rozwiązania problemu bezkarności nie jest brak zdolności rosyjskiego egzekwowania prawa, lecz brak woli politycznej”; mając na uwadze, że w sprawozdaniu Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE stwierdzono również, iż pełne dochodzenie w sprawie zabójstwa „byłoby pierwszym krokiem w kierunku rozwiązania problemu bezkarności” w Rosji; |
|
AH. |
mając na uwadze, że nielegalne zmiany konstytucyjne, oprócz zwolnienia prezydenta Putina z ograniczeń dotyczących kadencji prezydenta w 2024 r., jeszcze bardziej osłabiły prawo do rzetelnego procesu sądowego w Rosji, między innymi poprzez przyznanie prezydentowi uprawnień do mianowania sędziów sądów konstytucyjnych i sądów najwyższych, a także do inicjowania mianowania wszystkich sędziów federalnych i odwoływania wyższych sędziów federalnych; |
|
AI. |
mając na uwadze, że wolność mediów w Rosji gwałtownie się pogarsza, ponieważ rząd rosyjski przyspieszył wieloletnią kampanię mającą na celu stłumienie społeczeństwa obywatelskiego i niezależnej prasy, zagroził organizacjom, takim jak Meduza, Radio Wolna Europa/Radio Liberty, VTimes, For Human Rights, Europejski Fundusz na rzecz Demokracji i Open Russia uciążliwymi obciążeniami ustawodawczymi, regulacyjnymi i biurokratycznymi, zablokował im dostęp do wszystkich źródeł finansowania będących poza kontrolą rządu i jego sojuszników, nazywał ich takimi epitetami jak „obcy agent” czy „niepożądane”, których celem jest zdyskredytowanie tych grup oraz reprezentowanych przez nie wysokich standardów dziennikarskich oraz zasad praw człowieka, bez których Rosja nie może być demokratyczna, wolna i prosperująca; mając na uwadze, że przestrzeń medialna w Rosji jest kontrolowana i jest własnością państwa, nie ma nadawcy publicznego, a pozostałe nieliczne niezależne media zmagają się z problemami finansowymi i mierzą się z prześladowaniami, w tym atakami fizycznymi i aresztowaniami ich pracowników; mając na uwadze, że od 1992 r. w Rosji zamordowano 58 dziennikarzy; mając na uwadze, że ustawa o „suwerennym internecie” umożliwia rządowi blokowanie wszelkich niepożądanych treści internetowych; mając na uwadze, że swobodna i niezależna praca organizacji społeczeństwa obywatelskiego i mediów jest podstawą demokratycznego społeczeństwa opartego na praworządności; |
|
AJ. |
mając na uwadze, że w ostatnim dziesięcioleciu w Rosji stale kurczyły się możliwości bezstronnej obserwacji wyborów, ponieważ brak przepisów dotyczących bezpośredniej akredytacji obserwacji wyborów przez obywateli zmusza ich do działania w imieniu uczestników lub mediów, co jest sprzeczne z samą ideą niezależnej kontroli wyborów przez społeczeństwo obywatelskie, a także ze standardami międzynarodowymi; mając na uwadze, że w sprawozdaniu dotyczącym wolności na świecie za 2021 r. Rosja została zaliczona do kategorii krajów, w których brak jest wolności; mając na uwadze, że podstawowe wolności obywateli w Rosji są ograniczone, środowisko wyborcze jest kontrolowane, a Rosjanie są zniechęcani do organizowania protestów publicznych uciążliwymi procedurami biurokratycznymi, przez które obywatele muszą przejść w celu uzyskania zgody na takie protesty, a także przemocą stosowaną przez policję podczas pokojowych protestów; |
|
AK. |
mając na uwadze, że te wydarzenia wewnętrzne będą zapowiedzią możliwego dalszego pogorszenia sytuacji w okresie poprzedzającym wybory parlamentarne w Rosji we wrześniu 2021 r. i mogą doprowadzić do dalszych represji wobec opozycji politycznej w Rosji, w tym do poważnych naruszeń praw człowieka; mając na uwadze, że władze rosyjskie przetrzymują członków opozycji, którzy mają kluczowe znaczenie w kampanii wyborczej do parlamentu, w więzieniu lub w areszcie domowym; mając na uwadze, że ciągłe represjonowanie kandydatów opozycji przez władze rosyjskie polegające na nadużywaniu procedur rejestracji i wybiórczych atakach na przeciwników politycznych i organizacje społeczeństwa obywatelskiego na ulicach i w sądach w ramach sfabrykowanych spraw uniemożliwią po prostu mówienie o uczciwych wyborach parlamentarnych we wrześniu 2021 r., ponieważ reżim w Rosji poprzez takie działania niszczy rywalizację polityczną i pluralistyczną demokrację; |
|
AL. |
mając na uwadze, że w związku z tym istnieją uzasadnione wątpliwości, czy nadchodzące wybory parlamentarne będą wolne i uczciwe; |
|
AM. |
mając na uwadze, że Parlament wielokrotnie dawał wyraz zaniepokojeniu stanem demokracji w Rosji, brakiem praworządności oraz poszanowania podstawowych praw i zasad, a także kurczeniem się pola działania niezależnych podmiotów i dysydentów w tym kraju; mając na uwadze, że nasilające się stale represje ze strony Kremla wobec opozycji w Rosji zwracają uwagę społeczności międzynarodowej oraz mając na uwadze, że UE musi być gotowa, by stawić czoła temu zjawisku i opracować spójną strategię reagowania; mając w szczególności na uwadze, ze UE powinna zwiększyć nacisk na reżim kremlowski w okresie poprzedzającym wybory parlamentarne w 2021 r. i po tych wyborach, aby bronić praw narodu rosyjskiego do wolnych wyborów, w których wszystkie partie polityczne powinny mieć równy dostęp i równe szanse; |
|
AN. |
mając na uwadze, że społeczność LGBTI+ w Rosji mierzy się z powszechną dyskryminacją, w tym z nękaniem, torturami, uwięzieniem i zabójstwami oraz mając na uwadze, że sytuacja jest szczególnie niebezpieczna w Czeczenii, która w 2017 r. rozpoczęła czystkę wśród osób LGBTI+, w wyniku której dziesiątki osób zostały zatrzymane i poddane torturom, a co najmniej dwie osoby zabito, co skłoniło wiele osób do szukania bezpiecznego schronienia za granicą; mając na uwadze, że obowiązujące przepisy zakazują jakiejkolwiek publicznej dyskusji na temat „innych niż tradycyjne relacji seksualnych”; mając na uwadze, że w następstwie nielegalnych zmian konstytucyjnych przyjęto przepisy, które negatywnie wpływają na prawa osób LGBTI+, w tym na prawo do zawarcia małżeństwa i wychowywania dzieci; |
|
AO. |
mając na uwadze, że reakcje na szerzącą się przemoc ze względu na płeć i przemoc domową są nadal niewystarczające w Rosji, brak też odpowiedniej ochrony i środków zadośćuczynienia dla ofiar; mając na uwadze, że projekt ustawy o przemocy domowej zaproponowany w listopadzie 2019 r. nie zawierał kompleksowej definicji przemocy domowej; mając na uwadze, że na początku 2020 r. parlament uznał przegląd projektu ustawy za mniej priorytetowy, w związku z czym nadal nie został on jeszcze rozpatrzony; mając na uwadze, że rzecznik praw obywatelskich Rosji zwrócił uwagę na wzrost przemocy domowej w czasie pandemii COVID-19, przy czym liczba zgłoszonych przypadków podwoiła się podczas wiosennego lockdownu; mając na uwadze, że strategia UE wobec Rosji powinna konsekwentnie zajmować się rosnącą dyskryminacją i różnicami w traktowaniu kobiet i mężczyzn, a także prawami kobiet, osób LGBTI+ i innych mniejszości w Rosji; |
|
AP. |
mając na uwadze, że demokratyczna transformacja Rosji jest głównym geopolitycznym interesem UE oraz mając na uwadze, że Rosja prezydenta Putina pozostaje największym wyzwaniem dla bezpieczeństwa w Europie; |
|
AQ. |
mając na uwadze, że w swoich rezolucjach z 17 września 2020 r., 21 stycznia 2021 r. i 29 kwietnia 2021 r. Parlament wezwał wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwaJosepa Borella do przeglądu polityki UE wobec Rosji, w tym pięciu zasad przewodnich uzgodnionych w 2016 r., i podkreślił, że przyszłe stosunki UE z Rosją będą zależały od tempa transformacji demokratycznej w Rosji (lub jej braku); mając na uwadze, że Parlament wezwał instytucje UE do opracowania nowego kompleksowego podejścia strategicznego przy założeniu, że każdy dialog z Rosją musi opierać się na poszanowaniu prawa międzynarodowego i praw człowieka; |
|
AR. |
mając na uwadze, że zaktualizowana strategia UE powinna uwzględniać różne scenariusze, możliwy rozwój sytuacji i wyraźne reakcje na naruszanie przez Rosję prawa międzynarodowego i praw człowieka, w tym skuteczne instrumenty przeciwko ingerencjom i dezinformacji ze strony Rosji, a także, w miarę możliwości, instrumenty selektywnego zaangażowania; mając na uwadze, że Parlament wezwał również Radę do natychmiastowego rozpoczęcia przygotowań i przyjęcia strategii UE dotyczącej przyszłych stosunków z demokratyczną Rosją, w tym szerokiej oferty zachęt i warunków mających na celu wzmocnienie krajowych tendencji do wolności i demokracji; |
|
AS. |
mając na uwadze, że pięć zasad przewodnich UE dotyczących stosunków z Rosją powstrzymało kremlowski reżim od dalszej agresji wobec Ukrainy, ale nie wspomina się w nich o powstrzymaniu represji prezydenta Putina wobec narodu rosyjskiego; mając na uwadze, że pięć zasad przewodnich UE dotyczących stosunków z Rosją musi nadal obowiązywać w charakterze ram funkcjonalnych, ale należy je połączyć z konkretną strategią mającą na celu realizację celów Unii w stosunkach z Rosją, m.in. poprzez przeciwdziałanie obecnym wrogim praktykom kremlowskiego reżimu oraz zniechęcanie go do dalszej agresji na kraje ościenne oraz zaostrzenie konsekwencji działań zbrojnych za granicą, w tym prowadzonych przez jego pełnomocników i najemników; mając na uwadze, że ze względu na brak perspektyw na znaczące pozytywne zmiany stosunkach z obecnym rosyjskim przywództwem, należy uzupełnić te pięć zasad, aby powstrzymać represje prezydenta Putina wobec narodu rosyjskiego oraz szersze działania destabilizacyjne Kremla; |
|
AT. |
mając na uwadze, że nowa strategia UE powinna koncentrować się na trzech zasadach: przeciwdziałania, powstrzymywania i angażowania się, mających na celu wzmocnienie zdolności UE do zwalczania zagrożeń ze strony Kremla, zwłaszcza w regionie Partnerstwa Wschodniego, w tym na Białorusi, a także w samej Rosji, a to poprzez obronę praw człowieka i wspieranie przekształcenia Rosji w demokrację zgodnie z zasadą „najpierw demokracja”; mając na uwadze, że nadrzędnym celem UE powinno być kształtowanie stosunków z Federacją Rosyjską w taki sposób, aby zachować pokój, stabilność, bezpieczeństwo, dobrobyt, suwerenność i integralność terytorialną wszystkich krajów w UE i w jej sąsiedztwie, szanować prawo międzynarodowe, oraz aby prawa człowieka i praworządność pozostały zasadami przewodnimi; mając na uwadze, że ostatnie wydarzenia w Rosji pokazały, iż strategia UE wobec Rosji powinna być o wiele bardziej proaktywna i mieć jasno określony cel zaangażowania, który powinien koncentrować się nie tylko na tradycyjnej tak zwanej selektywnej współpracy z Kremlem, ale również na strategicznej współpracy z rosyjskim społeczeństwem obywatelskim w celu wsparcia transformacji tego kraju w kierunku demokracji; |
|
AU. |
mając na uwadze, że centralnym elementem strategii UE wobec Rosji powinno być wspieranie wolności i demokracji; mając na uwadze, że taka strategia UE powinna leżeć w interesie bezpieczeństwa UE i oferować Rosji konstruktywny dialog; mając na uwadze, że konstruktywne stosunki z pewnością byłyby w interesie UE i Rosji oraz ich narodów; mając na uwadze, że nadal istnieje możliwość współpracy w celu dzielenia wspólnych interesów, rozwiązywania problemów i podejmowania strategicznych wyzwań, takich jak polityka klimatyczna czy walka z terroryzmem, przy jednoczesnym promowaniu takich wartości jak prawa człowieka, praworządność i demokracja, oraz zapewnienia, że przyszłe zacieśnienie stosunków dwustronnych będzie zależało od wypełnienia przez Federację Rosyjską jej własnych zobowiązań w zakresie praw człowieka i demokracji, zgodnie z jej konstytucją i zobowiązaniami międzynarodowymi; |
|
AV. |
mając na uwadze, że jednocześnie w wymiarze wewnętrznym UE musi skupić się na podreperowaniu swojej wiarygodności w odniesieniu do działań zorientowanych na wartości, a to poprzez bardziej bezpośrednią i bardziej uczciwą obronę praworządności i praw podstawowych, ponieważ przemoc policyjna, przestarzałe prawo karne oraz opór wobec równości płci i różnorodności w niektórych państwach członkowskich szkodzą jej reputacji i wiarygodności za granicą; mając na uwadze, że UE musi również mieć podobne oczekiwania wobec wszystkich partnerów, czego wyrazem powinno być potępienie naruszeń prawa międzynarodowego, konsekwentne stosowanie w takich przypadkach surowych środków i unikanie stosowania podwójnych standardów przy ocenie takich naruszeń; |
|
AW. |
mając na uwadze, że jedność państw członkowskich UE to najlepsza polityka, by powstrzymać Rosję od podejmowania destabilizujących i wywrotowych działań w Europie; mając na uwadze, że przy określaniu sposobu koordynacji swojej zaktualizowanej strategii – zwłaszcza w obszarach strategicznych, takich jak Europejska Unia Obrony, europejska unia energetyczna, cyberobrona, cyberterroryzm i strategiczne narzędzia komunikacji – UE powinna być bardziej zjednoczona, ponieważ polityka Rosji wobec niej od dłuższego czasu polega na spychaniu na margines instytucji UE na rzecz stosunków dwustronnych z państwami członkowskimi, co stanowi próbę uwypuklenia i pogłębienia wewnętrznych podziałów w UE; mając na uwadze, że konstruktywny dialog z władzami rosyjskimi będzie wymagał ściślejszej koordynacji, współpracy i jedności między państwami członkowskimi oraz większego zdecydowania i stanowczości w ich reagowaniu na prowokacje i agresję ze strony Moskwy, tak aby znaleźć równowagę między stanowczością a otwartością na dialog w kwestiach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania; |
|
AX. |
mając na uwadze, że strategia UE wobec Rosji powinna wspierać Rosję na drodze do stania się demokratycznym krajem poprzez i) przeciwdziałanie i przyjmowanie ukierunkowanych sankcji wobec osób na Kremlu i w jego otoczeniu, które są gotowe do oszustw i przekupstwa, aby wygrać wybory, lub do popełnienia innych poważnych zbrodni przeciwko wartościom związanym z prawami człowieka i demokracją, zarówno wewnątrz Rosji, jak i w bezpośrednim sąsiedztwie UE, ii) udzielanie pomocy krajom Partnerstwa Wschodniego poprzez zaoferowanie ambitnej polityki integracji z UE oraz rozwijanie strategicznej odpowiedzialności i geopolitycznych zdolności przywódczych UE potrzebnych do realizacji takich strategii politycznych, oraz iii) opracowanie strategii współpracy z prodemokratycznym społeczeństwem w Rosji w celu wyznaczenia perspektyw dla przyszłych stosunków z demokratyczną Rosją; |
|
AY. |
mając na uwadze, że Kreml uznaje pomyślne, zamożne i demokratyczne wschodnie sąsiedztwo UE za zagrożenie dla stabilności reżimu prezydenta Putina, ponieważ może ono stanowić tzw. miękką siłę inspirującą zwykłych obywateli Rosji; mając na uwadze, że w związku z tym demokratyzacja wschodniego sąsiedztwa UE leży w interesie tych krajów i UE oraz ma kluczowe znaczenie dla przyszłej demokratyzacji Rosji; mając na uwadze, że prawdziwym celem Kremla w odniesieniu do konfliktów w tym regionie jest delegitymizacja demokratycznych zmian jako sposobu przekazywania władzy, niedopuszczenie do pomyślnego rozwoju tych państw, dyskredytowanie liberalnej demokracji i eksport własnego, rosyjskiego systemu władzy; |
|
AZ. |
mając na uwadze, że UE powinna dążyć do długoterminowej strategii wobec Rosji w oparciu o założenie, że – tak jak Ukraińcy i Białorusini – naród rosyjski może przekształcić swój kraj w demokrację; mając na uwadze, że przekształcenie Rosji w demokrację będzie zależało od gotowości narodu rosyjskiego; mając na uwadze, że UE musi być gotowa pomóc Rosjanom w realizacji ich pragnienia życia w demokratycznym kraju; |
|
BA. |
mając na uwadze, że należy wzmocnić rolę UE jako podmiotu na arenie międzynarodowej oraz kompetencje instytucji UE w zakresie polityki zagranicznej; |
1.
zaleca, aby Rada, Komisja i Wiceprzewodniczący Komisji / Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa wraz z państwami członkowskimi dokonali przeglądu polityki UE wobec Rosji, w tym pięciu zasad przewodnich, oraz opracowali kompleksową strategię UE wobec Rosji opartą na następujących zasadach i działaniach:
Powstrzymywanie zagrożeń ze strony Rosji – reagowanie na zagrożenia w dziedzinie bezpieczeństwa
|
a) |
UE musi gruntownie zreformować swoją politykę zagraniczną, aby wiarygodnie pokazać swoje ambicje odgrywania wpływowej roli na arenie międzynarodowej oraz zdolność do terminowegopodejmowania decyzji i zdecydowanych działań w dziedzinie polityki zagranicznej, w tym przez rozszerzenie kompetencji Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych oraz wysokiego przedstawiciela i wiceprzewodniczącego działającego w imieniu UE, zniesienie jednomyślności w sprawach polityki zagranicznej oraz poprawę zdolności w zakresie prognozowania strategicznego i działań; ponadto UE powinna wzmocnić swoją rolę jako globalnego gracza oraz zdolności instytucji UE, aby nie pozwolić Rosji na kontynuowanie tzw. bilateralizacji stosunków z UE, ponieważ Bruksela powinna być jedyną stolicą, w której zapadają kluczowe decyzje dotyczące relacji UE–Rosja; |
|
b) |
UE, wraz z NATO i partnerami międzynarodowymi, powinna powstrzymywać Rosję, aby utrzymać pokój i stabilność w Europie i poza nią, w tym poprzez zwiększenie swoich możliwości obronnych i naciskając na władze Rosji, aby nie ingerowały w południowym i wschodnim sąsiedztwie UE; w szczególności UE powinna zażądać – także na forum UE i organizacji międzynarodowych takich jak OBWE czy ONZ – aby Rosja zobowiązała się do rozwiązania trwających konfliktów i zapobiegania im w przyszłości, począwszy od zwrotu okupowanych i nielegalnie zaanektowanych terytoriów w regionie Partnerstwa Wschodniego zgodnie z ich uznanymi przez społeczność międzynarodową granicami oraz poprzez poszanowanie unijnych, euroatlantyckich i demokratycznych wyborów tych krajów; |
|
c) |
UE, a w szczególności państwa członkowskie, powinny wywiązać się ze swoich zobowiązań w zakresie zbiorowej obrony podjętych jako członkowie NATO; przypomina, że UE i NATO mają wspólne wyzwania w zakresie bezpieczeństwa i interesy obronne oraz działają w tym samym, coraz bardziej wymagającym kontekście bezpieczeństwa, a zatem silne partnerstwo transatlantyckie w zakresie bezpieczeństwa i obrony w ramach NATO jest niezbędne, nawet jeśli jednocześnie UE dąży do autonomii strategicznej; UE musi zintensyfikować wysiłki na rzecz ustanowienia prawdziwych europejskich sił obronnych w ramach wzmocnionego NATO, aby móc wnieść wkład w Sojusz w postaci skuteczniejszych, zdolnych do rozmieszczenia, interoperacyjnych i zrównoważonych zdolności wojskowych i sił zbrojnych, tak aby pokazywać się jako silny i pewny podmiot międzynarodowy zdolny do utrzymania pokoju; |
|
d) |
UE powinna zająć się najnowszą strategią bezpieczeństwa narodowego Federacji Rosyjskiej, w której formalnie uznaje się antyzachodni wymiar rosyjskiej polityki zagranicznej; podkreśla zasadniczą i systemową niezgodność systemów społeczno-politycznych Rosji i Zachodu; |
|
e) |
UE musi wzmocnić współpracę między służbami wywiadowczymi swoich państw członkowskich, aby systematycznie naświetlać i potępiać wrogie działania strony rosyjskiej i wskazywać sprawców tych działań, w szczególności tak aby skuteczniej zapobiegać prowadzeniu przez rosyjskie służby specjalne operacji na terytorium UE; UE musi także dalej współpracować ze swoimi partnerami strategicznymi nad nowymi środkami przeciwdziałania terroryzmowi sponsorowanemu przez Kreml; ponadto UE powinna inwestować w projekty mające na celu wzmocnienie jej bezpieczeństwa oraz wspólnych zdolności wojskowych, kontrwywiadowczych, cybernetycznych i energetycznych, a także lepszą koordynację wysiłków państw członkowskich w zakresie kontrwywiadu; |
|
f) |
UE powinna być gotowa do wykorzystania swojego wpływu i wezwać do wykluczenia Rosji z systemu płatności SWIFT, aby powstrzymać władze rosyjskie przed dalszym agresywnym zachowaniem oraz być przygotowana do wstrzymania importu ropy i gazu z Rosji, jeśli władze rosyjskie będą nadal grozić państwom członkowskim i prowadzić działania wojskowe przeciwko sąsiadującym z nimi krajom Partnerstwa Wschodniego; |
|
g) |
UE musi nadal działać na rzecz pełnej synchronizacji sieci elektroenergetycznych wszystkich państw członkowskich z synchroniczną siecią Europy kontynentalnej, co jest najlepszą długoterminową odpowiedzią na problem strategicznej zależności energetycznej Europy od Rosji, a także powinna również sprzeciwić się jakiejkolwiek nowej ekspansji rosyjskiego sektora energii jądrowej w kierunku UE i przyjąć środki, które zapobiegną sprzedaży na rynku UE energii elektrycznej wytwarzanej w zbudowanej przez Rosatom elektrowni jądrowej w Ostrowcu oraz w innych planowanych na przyszłość elektrowniach, jak Bałtycka Elektrownia Atomowa; |
|
h) |
zgodnie z polityką energetyczną i interesami UE, UE musi opracować i wdrożyć jasną strategię, jak zakończyć jej zależność od rosyjskiego gazu, ropy naftowej i innych surowców (zwłaszcza żelaza/stali, aluminium i niklu) oraz zwiększyć swoją niezależność energetyczną, przynajmniej dopóki prezydent Putin sprawuje władzę; w związku z tym UE powinna realizować ambitny i zdecydowany program ekologiczny, a jej głównym priorytetem powinno być wdrożenie pakietu w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu, co obejmuje środki takie jak unijny podatek od ucieczki emisji gazów cieplarnianych i inicjatywy w zakresie dekarbonizacji oraz rozwój ekologicznego przemysłu wodorowego; UE musi również niezwłocznie wdrożyć nowe środki fizyczne, takie jak przepływ zwrotny i dodatkowa infrastruktura transgraniczna między państwami członkowskimi; UE musi ponadto zdywersyfikować swoje źródła energii, w tym poprzez rozwijanie nowych zdolności w zakresie importu skroplonego gazu ziemnego, transformacji energetyki i inicjatyw w zakresie dekarbonizacji, które szybko zyskują na popularności i mogą zmniejszyć popyt na paliwa kopalne, a tym samym położyć kres dominacji energetycznej Rosji na kontynencie europejskim; w tym kontekście należy natychmiast wstrzymać budowę gazociągu Nord Stream 2, który jest sprzeczny z europejską solidarnością i grozi zwiększeniem dominacji Rosji oraz uzależnieniem UE od rosyjskiego gazu, a także narażeniem Ukrainy na wrogie działania ze strony Rosji, i w obecnych okolicznościach nie powinien być oddawany do użytku, nawet jeśli jego budowa zostanie ukończona; |
|
i) |
UE i jej państwa członkowskie muszą przyspieszyć wdrażanie Europejskiego Zielonego Ładu, zważywszy na najnowszą rosyjską strategię energetyczną na 2035 r. przewidującą zwiększenie zdolności przesyłowych gazu rurociągami w kierunku zachodnim; |
Przeciwdziałanie obecnemu zagrożeniu ze strony Rosji – zwalczanie ingerencji Rosji w UE i krajach wschodniego sąsiedztwa
|
j) |
UE musi nadal stać na straży niepodległości, suwerenności i integralności terytorialnej krajów Partnerstwa Wschodniego w ich uznanych przez społeczność międzynarodową granicach oraz potępić bezpośrednie i pośrednie zaangażowanie Rosji w konflikty zbrojne, a także koncentracje sił zbrojnych na terytorium Rosji lub na jej granicach z regionem Partnerstwa Wschodniego, jej nielegalną okupację i aneksję Krymu oraz de facto okupację niektórych części obwodów donieckiego i ługańskiego, a także łamanie praw człowieka i prawa międzynarodowego na terytoriach przez nią okupowanych lub zaanektowanych, czego przykładem jest niedawne zatrzymanie pierwszego zastępcy przewodniczącego medżlisu Tatarów krymskich Narimana Celâla oraz czterech innych przywódców Tatarów krymskich: Aziza i Asana Akhtemova, Shevketa Useinova i Eldara Odamanova; UE powinna jasno dać do zrozumienia, że nie można sobie wyobrazić powrotu do normalności, dopóki Rosja nie zaprzestanie swojej agresywnej polityki i wojny hybrydowej przeciwko UE, jej państwom członkowskim UE i krajom Partnerstwa Wschodniego, a integralność terytorialna Gruzji, Mołdawii i Ukrainy nie zostanie przywrócona w granicach uznanych przez społeczność międzynarodową; UE powinna również dopilnować, by sankcje pozostały w mocy do czasu spełnienia przez Rosję odpowiednich warunków ich zniesienia, a także rozważyć przedłużenie ich obowiązywania na cały rok zamiast przyjętych obecnie 6 miesięcy; |
|
k) |
UE powinna dalej przyczyniać się do rozwoju forum konsultacji i koordynacji międzynarodowej w ramach Platformy Krymskiej w celu pokojowego zakończenia tymczasowej okupacji Autonomicznej Republiki Krymu i miasta Sewastopol przez Federację Rosyjską oraz przywrócenia Ukrainie kontroli nad tym terytorium, przy pełnym poszanowaniu prawa międzynarodowego; |
|
l) |
UE musi uznać europejskie aspiracje krajów sąsiadujących i odrzucić rosyjską politykę stref wpływów; ponadto UE powinna uznać, że ponosi strategiczną odpowiedzialność za stabilność i rozwój w swoim sąsiedztwie, zwłaszcza w regionie Partnerstwa Wschodniego, i nadal domagać się, by Rosja konstruktywnie angażowała się w proces normandzki i wypełniała swoje zobowiązania międzynarodowe, zwłaszcza wynikające z porozumień mińskich i Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza; UE powinna kontynuować swoje zaangażowanie, w tym za pośrednictwem państw członkowskich UE zaangażowanych w format normandzki, w pełną realizację porozumień mińskich i zbadać możliwości współpracy transatlantyckiej w tej dziedzinie; UE powinna również poszerzyć zakres swoich sankcji, aby objąć nimi takie działania jak polityka przyznawania paszportów i organizacja nielegalnych wyborów na Krymie, jak również aby zwiększyć cenę, jaką Rosja płaci za blokowanie wdrażania porozumień mińskich i rozmów w formacie normandzkim; UE powinna koordynować te środki z USA, Zjednoczonym Królestwem, Kanadą, Japonią i innymi partnerami, aby zwiększyć zakres i skuteczność tych środków; |
|
m) |
ponadto UE powinna podjąć zdecydowane środki, aby powstrzymać Rosję przed obchodzeniem obowiązujących sankcji UE; w tym celu UE powinna dokonać przeglądu i aktualizacji obowiązujących przepisów, aby zlikwidować liczne luki prawne w celu zwiększenia skuteczności sankcji i sprawienia, że Rosja faktycznie zapłaci wyższą cenę za swoje hybrydowe agresywne działania; |
|
n) |
UE musi wywierać nacisk na Federację Rosyjską, aby bezwarunkowo wywiązała się ze wszystkich postanowień wynegocjowanego przez UE porozumienia o zawieszeniu broni z 12 sierpnia 2008 r., w szczególności ze zobowiązania do wycofania wszystkich swoich sił zbrojnych z okupowanych terytoriów Gruzji; |
|
o) |
aby powstrzymać rewizjonistyczną postawę prezydenta Putina wobec swoich sąsiadów, wzmocnić odporność instytucji, gospodarek i społeczeństw krajów Partnerstwa Wschodniego oraz pogłębić ich stowarzyszenie polityczne i integrację gospodarczą, jak również zintensyfikować działania na rzecz zbliżenia tych krajów do UE, Unia powinna zaproponować krajom Partnerstwa Wschodniego nową jasną strategię długoterminowego zaangażowania; |
|
p) |
solidarność UE z krajami Partnerstwa Wschodniego powinna mieć na celu zwiększenie zaufania do UE jako wiarygodnego partnera w kwestiach bezpieczeństwa, na przykład dzięki większemu zaangażowaniu w pokojowe rozwiązywanie konfliktów; UE powinna zadbać o to, by należycie odzwierciedlić wymiar bezpieczeństwa krajów Partnerstwa Wschodniego w strategicznym kompasie UE, a także rozważyć uruchomienie szeregu porozumień dotyczących bezpieczeństwa – ram zwiększenia inwestycji i pomocy w dziedzinie bezpieczeństwa, wojskowości, wywiadu i współpracy cybernetycznej – z wybranymi krajami sąsiadującymi z UE, takimi jak Ukraina, Mołdawia i Gruzja, z myślą o zwiększeniu ich odporności; UE nie powinna postrzegać koordynacji bezpieczeństwa z tymi krajami jedynie przez pryzmat rozszerzenia NATO; powinna ambitnie podejść do oceny wyzwań w zakresie bezpieczeństwa w terenie oraz, w porozumieniu z partnerami międzynarodowymi, rozważyć dostarczenie przyjaznym krajom Partnerstwa Wschodniego sprzętu obronnego, zgodnie z art. 51 Karty Narodów Zjednoczonych; UE powinna także zacieśnić współpracę z przyjaznymi krajami Partnerstwa Wschodniego, za pośrednictwem Europejskiej Agencji Obrony, w obszarach takich jak odporność informacyjna i cyberodporność, wymiana informacji wywiadowczych, a także zintensyfikować wspólne ćwiczenia wojskowe; |
|
q) |
UE powinna zaangażować się we współpracę z NATO, a także wywierać większy nacisk i rozszerzyć obecne zobowiązania w regionie Morza Czarnego, a w szczególności nawiązać dalszą współpracę z państwami Partnerstwa Wschodniego w ramach podejścia, które obejmuje całe społeczeństwo, aby zapewnić bezpieczeństwo i stabilność regionu Morza Czarnego; |
|
r) |
UE powinna także zainteresować się rolą Kremla na Bałkanach Zachodnich, która obejmuje dezinformację wspieraną przez państwo oraz budowanie więzi politycznych i wojskowych z regionalnymi elitami politycznymi; UE powinna mieć świadomość, że ingerencja Kremla w wybory i wspieranie sił antydemokratycznych w regionie Bałkanów Zachodnich wciąż stanowi problem zwłaszcza w krajach, które są również członkami NATO; |
|
s) |
UE musi także zareagować na fakt, że prezydent Putin otwarcie wspiera reżim Alaksandra Łukaszenki i brutalne represje z jego strony wobec ludności Białorusi; współpracuje on również z Łukaszenką przy hybrydowych atakach na białoruskie siły demokratyczne; UE musi zatem przyznać, że w ten sposób Kreml stanowi bezpośrednie zagrożenie dla suwerenności i demokratycznych aspiracji Białorusi; musi także wyraźnie zaznaczyć, że jeżeli Rosja będzie dalej prowadziła tego rodzaju politykę wobec Białorusi, UE będzie musiała wprowadzić dodatkowe surowe środki na rzecz izolacji i odstraszania Rosji, ponieważ broniąc demokracji na Białorusi, UE wspiera również demokrację w Rosji; UE powinna ujawnić zaangażowanie Rosji w działania hybrydowe reżimu Łukaszenki przeciwko UE, w tym wykorzystywanie migrantów jako narzędzia destabilizacji Zachodu, oraz pociągnąć Kreml do odpowiedzialności za takie wrogie i barbarzyńskie działania; |
|
t) |
UE musi oczyścić własne podwórko z hybrydowych ingerencji Kremla i prania pieniędzy, które mają wpływ na unijne elity polityczne i biznesowe, jeżeli chce skutecznie wspierać naród rosyjski na drodze ku demokracji; |
|
u) |
UE i jej państwa członkowskie powinny jasno stwierdzić, że nie zgodzą się na jakiekolwiek próby włączenia Białorusi do Rosji, ponieważ byłyby one podejmowane wbrew woli narodu białoruskiego i negocjowane przez nielegalnego przywódcę; |
|
v) |
zauważa, że coraz więcej podmiotów międzynarodowych, w tym Rosja, wdraża strategie wojny hybrydowej, w tym przeciwko UE i jej państwom członkowskim; podkreśla, że działania te są szczególnie destabilizujące i niebezpieczne, ponieważ zacierają granicę między wojną a pokojem, destabilizują systemy demokratyczne i sieją wątpliwości w umysłach ludności, w którą są wymierzone; w związku z tym, w koordynacji z NATO i jego partnerami – w tym z krajami Partnerstwa Wschodniego, które posiadają wyjątkowe doświadczenie i wiedzę w tym zakresie – UE i jej państwa członkowskie powinny wzmocnić monitorowanie i analizę działań rosyjskiej wojny hybrydowej (w tym manipulacyjnych kampanii dezinformacyjnych, cyberataków, szpiegostwa i ingerencji w wybory); w szczególności powinny one pilnie zapewnić wystarczające zasoby, personel i instrumenty, które umożliwią identyfikację, analizę i eliminowanie rosyjskich zagrożeń hybrydowych i interferencji, a także zapobieganie i przeciwdziałanie tym aktom; ma to szczególne znaczenie w odniesieniu do prób podważania projektu europejskiego, polaryzacji i podziału demokratycznych społeczeństw przez dezinformację, a także wspieranie i finansowanie antydemokratycznych, populistycznych, ekstremistycznych, w większości prawicowych lub skrajnie lewicowych partii, ruchów i organizacji pozarządowych lub separatystycznych sił w całej Europie, w tym w cyberprzestrzeni oraz za pośrednictwem mediów społecznościowych i innych mediów, takich jak Rosja Today i Sputnik; partie polityczne w UE, które chętnie korzystają ze środków finansowych przekazywanych przez Federację Rosyjską w zamian za polityczne i inne wsparcie tych partii dla polityki Rosji w Parlamencie Europejskim i innych organizacjach, ze szkodą dla interesów i wartości UE, ponoszą za to moralną i polityczną odpowiedzialność; |
|
w) |
w związku z tym UE musi opracować skoordynowaną i całościową strategię przeciwdziałania, w tym środki mające na celu ochronę własnego krajobrazu medialnego i systematyczne monitorowanie treści oferowanych przez rosyjskie i powiązane z Rosją media i dostawców internetowych (w języku rosyjskim lub w innym języku), nie ograniczając wolności prasy; w ramach swojej strategii UE powinna zwracać uwagę Rosji za każdym razem, gdy przeprowadzi ona ataki hybrydowe na UE i państwa członkowskie; UE powinna także zwiększyć odporność na ataki cybernetyczne i zdolności grupy zadaniowej East StratCom, ponieważ trzeba zająć się też dezinformacją w przestrzeni UE; UE i jej państwa członkowskie powinny wdrożyć odważniejszą i bardziej skoordynowaną, proporcjonalną reakcję, aby przeciwdziałać takim atakom, na przykład poprzez wydalenie rosyjskich dyplomatów na szczeblu UE w odpowiedzi na wydalenie dyplomatów poszczególnych państw członkowskich przez władze rosyjskie; |
|
x) |
ponadto UE powinna zapewnić szybkie wdrożenie najnowszych propozycji Komisji Specjalnej Parlamentu Europejskiego ds. Obcych Ingerencji we Wszystkie Procesy Demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym Dezinformacji (INGE); |
Zaangażowanie i wybiórczy dialog z Kremlem w celu przygotowania transformacji w Rosji, w tym współpracy sektorowej
|
y) |
w ramach współpracy z Rosją UE powinna zmierzać w dwóch kierunkach: z jednej strony prowadzić warunkowy, selektywny dialog z władzami Kremla i rządami regionalnymi, a z drugiej strony strategiczną współpracę z rosyjskim społeczeństwem obywatelskim, które dąży do demokracji w Rosji, a także niezależną współpracę z podmiotami regionalnymi i lokalnymi; strategia UE wobec Rosji nie powinna wykluczać współpracy z władzami, jeżeli leży to w interesie UE i nie podważa zobowiązań UE do realizacji celów w zakresie praw człowieka i demokracji, ponieważ nadal ważne jest, by UE znalazła sposoby łagodzenia obecnych napięć poprzez określenie środków zwiększających przejrzystość i ograniczających ryzyko nieporozumień i błędnych założeń; |
|
z) |
w szczególności UE powinna kontynuować współpracę instytucjonalną z Rosją za pośrednictwem organizacji międzynarodowych i wielostronnych traktatów takich jak ONZ, OBWE, Rada Arktyczna lub Rada Europy, aby zająć się pilnymi kwestiami regionalnymi i globalnymi, zaangażować się w kwestie zapobiegania konfliktom i ich rozwiązywania oraz promować uzupełniające się lub wspólne interesy, na przykład w kwestiach środowiskowych i ekologicznej transformacji Rosji i UE, w sprawie Traktatu o otwartym niebie, rozbrojenia jądrowego, ograniczenia zbrojeń i kontroli zbrojeń, w kwestiach dotyczących Arktyki oraz w sprawie realizacji wspólnego kompleksowego planu działania (porozumienie jądrowe z Iranem) oraz sytuacji na Bliskim Wschodzie, w Libii i Afganistanie; UE powinna wykorzystać swoją wybiórczą współpracę z Rosją w kwestiach regionalnych i globalnych, aby zdecydowanie zakorzenić Rosję we współpracy wielostronnej i ład międzynarodowy oparty na zasadach, zniechęcając ją tym samym do zagrażania bezpieczeństwu i dobrobytowi, w tym w UE i w krajach objętych europejską polityką sąsiedztwa; w szczególności UE powinna wykorzystać Europejski Zielony Ład i jego cele klimatyczne do współpracy z Rosją na rzecz zielonej transformacji, w szczególności w celu przyspieszenia dekarbonizacji, obniżenia emisji CO2 w Rosji (które nadal rosną pomimo ratyfikacji porozumienia paryskiego), zwiększenia efektywności energetycznej i większego wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, która ma w Rosji ogromny potencjał; UE może również pomóc w zwiększaniu świadomości na temat zmiany klimatu – wiedza na ten temat wzrasta w Rosji bardzo powoli; |
|
aa) |
UE, jej państwa członkowskie i Rosja powinny ściśle współpracować na Arktyce w kontekście polityki wymiaru północnego, ponieważ niezwykle ważne jest, by kontynuowały konstruktywną współpracę w celu przeciwdziałania skutkom zmiany klimatu w tym regionie i uniknięcia sytuacji, w której Arktyka stałaby się kolejnym przedmiotem napięć wojskowych; |
|
ab) |
współpraca w niektórych konkretnych dziedzinach nie powinna jednak prowadzić do ustępstw w odniesieniu do wartości, a UE nigdy nie powinna lekceważyć skutków geostrategicznych i interesów swoich partnerów; w istocie UE musi dopilnować, by dalsza współpraca z Kremlem była uzależniona od złożenia przez Kreml obietnicy zakończenia wewnętrznej agresji wobec własnych obywateli, zaprzestania systemowych represji wobec opozycji, zastraszania i torturowania więźniów politycznych, uchylenia lub zmiany przepisów niezgodnych z normami międzynarodowymi, takich jak ustawa o „obcych agentach” i tzw. ekstremistycznych lub niepożądanych organizacjach, zaprzestania represji wobec organizacji społeczeństwa obywatelskiego, w szczególności tych, które zwalczają korupcję i bronią praw człowieka w Rosji, oraz zaprzestania zewnętrznej agresji na państwa sąsiadujące; w tym kontekście UE musi również przypomnieć Rosji, że przetrzymywanie przeciwników politycznych jest sprzeczne z jej międzynarodowymi zobowiązaniami, a także nalegać na odpolitycznienie wymiaru sprawiedliwości, zapewnienie prawa do rzetelnego procesu sądowego i dostępu do adwokata; innymi słowy, aby podjąć próbę współpracy z Kremlem, UE musi jasno postawić granice, w tym domagać się pełnego poszanowania suwerenności i integralności terytorialnej krajów partnerskich, a także powstrzymać się od współpracy z Rosją jedynie w celu utrzymania otwartych kanałów dialogu; UE nie powinna podejmować żadnych negocjacji z Kremlem, jeżeli Kreml będzie dążył do działania na własną rękę wewnątrz kraju oraz w strefie uprzywilejowanych interesów Rosji (Ukraina, Białoruś itp.); UE musi jasno i wyraźnie zaznaczyć, że nie poświęci interesów innych krajów dla lepszych stosunków z Moskwą; |
|
ac) |
oprócz tego UE powinna wezwać Federację Rosyjską do pilnego zajęcia się kwestiami podniesionymi przez społeczność międzynarodową oraz do bezzwłocznego przekazania Organizacji ds. Zakazu Broni Chemicznej pełnych i kompletnych informacji na temat jej programu dotyczącego nowiczoków; UE powinna również potępić rolę, jaką Rosja odegrała w zestrzeleniu samolotu malezyjskich linii lotniczych (rejs MH17) w 2014 r. i wezwać Federację Rosyjską do pełnej współpracy przy prowadzeniu dochodzeń w sprawie poważnych międzynarodowych przestępstw, incydentów i tragedii, takich jak zestrzelenie tego samolotu, a także innych niedawnych incydentów z udziałem rosyjskich służb wywiadowczych na terytorium państw członkowskich UE i krajów Partnerstwa Wschodniego, w tym na Białorusi; |
|
ad) |
UE powinna ponowić swój apel – wielokrotnie kierowany do władz rosyjskich – o zwrócenie Polsce wraku i czarnych skrzynek polskiego samolotu rządowego Tu-154, który w kwietniu 2010 r. rozbił się w pobliżu Smoleńska; |
Zaangażowanie na rzecz wspierania demokracji – powstrzymywanie przy pomocy sankcji, kontroli finansowych i dochodzeń międzynarodowych
|
ae) |
UE musi pogłębić współpracę z USA i innymi partnerami o podobnych poglądach oraz ustanowić sojusz na rzecz obrony demokracji na świecie i zaproponować zestaw narzędzi służących obronie demokracji, który powinien obejmować wspólne działania w zakresie sankcji, polityki przeciwdziałania praniu pieniędzy, przepisów dotyczących warunkowości w odniesieniu do pomocy gospodarczej i finansowej, dochodzeń międzynarodowych, a także ambitny program wsparcia wolności i demokracji oraz działaczy na rzecz praw człowieka i obrońców demokracji; ponadto program działania UE powinien przeciwdziałać dążeniom Rosji i Chin do osłabienia demokracji na świecie i zdestabilizowania europejskiego porządku; |
|
af) |
UE powinna ustanowić scentralizowane ramy przeciwdziałania nielegalnym przepływom finansowym, bardziej wzmocnić ramy przeciwdziałania praniu pieniędzy i zapewnić ich spójne wdrożenie, ułatwić ściślejszą współpracę między właściwymi organami i wprowadzić unijny organ kontroli finansowej, aby poprawić ochronę UE i jej państw członkowskich przed nielegalnymi praktykami finansowymi i wpływami Rosji oraz innych autorytarnych reżimów, które są wykorzystywane do wywrotowych celów politycznych, przez co stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa i stabilności w Europie; |
|
ag) |
w szczególności UE musi rozważyć włączenie Rosji do wykazu państw spoza UE o wysokim ryzyku prania pieniędzy, co powinno mieć zasadnicze znaczenie dla wzmocnienia kontroli UE nad wszystkimi podejrzanymi przepływami finansowymi od rosyjskiego reżimu i jego pełnomocników; ponadto UE powinna także umocnić swój system bankowy i ustanowić ramy regulacyjne, które pozwolą jej przeciwdziałać finansowej ingerencji Rosji w procesy demokratyczne UE i jej państw członkowskich, a także rosyjskiej strategii zagarniania zasobów przez elity i technikom pozyskiwania urzędników służby cywilnej najwyższego szczebla i byłych polityków europejskich; ramy te powinny zwiększyć przejrzystość w odniesieniu do środków rosyjskiej elity zdeponowanych lub wydawanych w UE, a także pomóc jej reagować na finansowanie przez podmioty rosyjskie partii politycznych, ruchów politycznych i kampanii politycznych, uniemożliwiając takie finansowanie, oraz walczyć z inwestycjami w strategiczną infrastrukturę i organy, w tym uniwersytety i polityczne ośrodki analityczne, które mogą stworzyć lub wzmocnić zależność niektórych sektorów gospodarki od Rosji i mogą służyć jako punkty wejścia dla rosyjskiego szpiegostwa i zagrożenia dla bezpieczeństwa; w tym zakresie UE powinna też nakładać kary na rosyjskie aktywa wykorzystywane bezpośrednio i pośrednio do ingerowania w procesy demokratyczne UE, państw członkowskich i krajów Partnerstwa Wschodniego; równocześnie rządy krajowe i organizacje międzynarodowe powinny przeprowadzić dochodzenia w sprawie ukrytego majątku najważniejszych rosyjskich przywódców i oligarchów oraz podać te informacje do wiadomości publicznej; |
|
ah) |
UE powinna jak najszybciej stworzyć skuteczne środki prawne w celu zwalczania korupcji transgranicznej i związanego z nią prania pieniędzy, zwłaszcza jeśli chodzi o korupcję i nielegalne praktyki finansowe pochodzące z Rosji, oraz w znacznie szerszym zakresie stosować konfiskatę bez uprzedniego wyroku skazującego, aby skutecznie radzić sobie z kleptokracją Kremla; w związku z tym rosyjskie władze nie powinny systematycznie pozbawiać organizacji społeczeństwa obywatelskiego i organizacji pozarządowych w Rosji środków walki z korupcją; UE powinna ponadto budować zdolności do ujawniania i zatrzymywania przepływu brudnych pieniędzy z Rosji, jak również do ujawniania ukrytych dóbr i aktywów finansowych należących do autokratów rosyjskiego reżimu oraz skorumpowanych oligarchów w państwach członkowskich UE; instytucje UE powinny okresowo składać sprawozdania o tych przypadkach podczas odbywających się co pół roku wysłuchań w Parlamencie Europejskim na temat stanu demokracji w Rosji; sprawozdania te powinny zawierać nazwiska najważniejszych współpracowników prezydenta Putina; |
|
ai) |
w ramach przeciwdziałania nielegalnym przepływom pieniężnym z Rosji UE powinna zwrócić szczególną uwagę na przepływy finansowe z Białorusi ze względu na powiązania autokratów i skorumpowanych oligarchów; specjalne sprawozdania instytucji UE dla Parlamentu powinny poruszać kwestię ingerencji finansowej Rosji na Białorusi, w tym w sektorach strategicznych, oraz zawierać informacje na temat majątku współpracowników Alaksandra Łukaszenki i skorumpowanych oligarchów; |
|
aj) |
UE powinna zająć się kwestią manipulowania informacjami przez Rosję i próbami ingerowania w procesy demokratyczne na szczeblu UE i w jej państwach członkowskich, analizując i wdrażając niezbędne narzędzia niezbędne do ich zwalczania i eliminowania; |
|
ak) |
zgodnie z zasadą „najpierw demokracja” UE powinna zaostrzyć wymóg warunkowości w stosunkach z Rosją poprzez prowadzenie rozmów lub porozumienie z Rosją w sprawie środków mających na celu ochronę praw człowieka i wolności mediów oraz przeprowadzanie wolnych wyborów jako bardziej rygorystyczny warunek dialogu; UE i jej państwa członkowskie powinny również dokonać przeglądu swoich projektów wsparcia inwestycyjnego i współpracy gospodarczej (takich jak Nord Stream 2 i elektrownie jądrowe zbudowane przez Rosatom), a także zwiększyć wysiłki na rzecz ograniczenia strategicznych inwestycji Kremla, które często pochodzą ze środków pozyskanych od państw członkowskich za pośrednictwem przepływów finansowych rosyjskich oligarchów i przedsiębiorstw utworzonych w celu finansowania wrogiej ingerencji Rosji i szerzenia korupcji w UE; w związku z tym UE powinna zwrócić szczególną uwagę na instytucję prawną podwójnego obywatelstwa i nalegać, by Bułgaria i Malta zrezygnowały ze swoich systemów „złotego paszportu”; ponadto UE nie powinna realizować wspólnych projektów transakcyjnych lub biznesowych bez uprzedniej politycznej analizy pod kątem przejrzystości, korupcji i skutków politycznych, ponieważ takie projekty nie powinny zagrażać solidarności między państwami członkowskimi ani z sąsiadami UE, nie powinny przynosić korzyści systemom korupcji w Rosji ani w UE ani nie powinny mieć negatywnego wpływu na prawa człowieka lub środowisko; |
|
al) |
jednocześnie UE powinna również stosować zasadę „najpierw demokracja” przy ponownej ocenie programów wsparcia finansowego dla Rosji i inwestycji w Rosji; ocena ta powinna obejmować między innymi przegląd mandatów kredytowych instytucji finansowych UE; w tym samym duchu UE powinna ocenić swoją współpracę z Rosją w różnych formatach polityki zagranicznej i dokonać przeglądu przestrzegania przez Rosję jej zobowiązań wobec Rady Europy; |
|
am) |
UE powinna ustanowić nowe środki, aby skuteczniej domagać się uwolnienia więźniów politycznych; UE powinna domagać się od władz rosyjskich uwolnienia wszystkich osób niesłusznie uwięzionych ze względów politycznych, w tym Aleksieja Nawalnego, Aleksieja Piczugina, Jurija Dmitriewa i wszystkich innych osób uznanych przez Centrum Praw Człowieka Memoriał za więźniów politycznych zgodnie z kryteriami określonymi przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy w rezolucji 1900/2012; UE musi wykorzystywać każdą okazję, aby zwracać uwagę władz rosyjskich na te i inne naruszenia w dziedzinie wolności słowa, w szczególności jeśli chodzi o nękanie, ściganie i fizyczne ataki na działaczy politycznych i działaczy społeczeństwa obywatelskiego, dziennikarzy i obrońców praw człowieka w Rosji; UE powinna zdecydowanie domagać się zaprzestania tych naruszeń i przeprowadzenia dochodzeń w ich sprawie oraz wzywać Rosję do pociągnięcia winnych do odpowiedzialności; |
|
an) |
instytucje UE muszą regularnie składać sprawozdania z wysłuchań w Parlamencie na temat sytuacji więźniów politycznych w Rosji, budować bliskie kontakty z rosyjskimi dysydentami, organizacjami pozarządowymi, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, obrońcami praw człowieka i niezależnymi mediami oraz zwiększać wsparcie finansowe dla tych podmiotów, a także stale zdawać sobie sprawę z tożsamości i warunków przetrzymywania działaczy politycznych w Rosji; oprócz tego państwa członkowskie UE nie powinny umożliwiać deportacji i ekstradycji przeciwników politycznych i osób ubiegających się o azyl do Rosji, gdzie ich życie lub integralność cielesna byłyby zagrożone; ponadto UE powinna w stosownych przypadkach ułatwiać wydawanie wiz nadzwyczajnych i zapewniać tym osobom tymczasowe schronienie w państwach członkowskich; |
|
ao) |
ponadto UE powinna ściśle monitorować sytuację w zakresie praw człowieka w Rosji, w tym poprzez monitorowanie spraw sądowych dotyczących organizacji społeczeństwa obywatelskiego, polityków opozycji i działaczy przez delegaturę UE w Rosji i ambasady państw członkowskich; UE powinna również rozszerzyć globalny system sankcji UE w zakresie praw człowieka i stosować go do naruszeń praw człowieka popełnianych na wszystkich terytoriach dotkniętych zamrożonymi konfliktami lub w nielegalnie okupowanych regionach krajów Partnerstwa Wschodniego; jednocześnie UE powinna wywiązać się ze swojego zobowiązania do uwzględniania aspektu płci we wszystkich działaniach zewnętrznych i musi wspierać podstawowe prawa człowieka, w tym poprzez zwalczanie przemocy ze względu na płeć, rasizmu, ksenofobii, przestępstw z nienawiści, brutalności policji i innych form dyskryminacji, a także poprzez propagowanie równouprawnienia płci, praw kobiet, praw osób LGBTI+ i praw mniejszości w Rosji; UE powinna w miarę możliwości pomagać prześladowanym rezydentom w Rosji, zwłaszcza tym, którzy doświadczają dyskryminacji ze względu na wiek, religię, rasę, pochodzenie etniczne, przynależność językową lub społeczną, orientację seksualną, ekspresję płciową, tożsamość płciową, cechy płciowe lub z jakichkolwiek innych przyczyn; UE powinna także zaangażować się wraz z Rosją w kwestie traktowania obrońców praw kobiet, reprezentacji kobiet w polityce i administracji publicznej, możliwości kobiet na rynku pracy oraz zdrowia i praw seksualnych i reprodukcyjnych w Rosji; UE powinna nadal potępiać prześladowania, arbitralne zatrzymania i torturowanie osób LGBTI+ w wielu częściach Federacji Rosyjskiej, podkreślać ciągłą potrzebę prowadzenia dochodzeń i wzywać do natychmiastowego uwolnienia wszystkich więźniów w takich sytuacjach, w szczególności w Czeczenii; UE powinna bardziej zwracać uwagę na stale stosowany przez rząd rosyjski zakaz „propagandy homoseksualnej”, który Rosja wykorzystuje jako podstawę do wszczynania postępowania karnego; przy wsparciu państw członkowskich UE powinna ułatwić ofiarom takich postępowań karnych ubieganie się o azyl zgodnie z prawem unijnym i krajowym; |
|
ap) |
UE powinna zwiększyć swoją zdolność do przygotowania i przyjęcia sankcji wobec władz rosyjskich, rosyjskich oligarchów, akolitów prezydenta Putina i członków ich rodzin za łamanie praw człowieka lub systemowe represje wobec sił demokratycznych, mniejszości, grup religijnych i LGBTI+ w Rosji; w tym celu UE powinna scentralizować proces decyzyjny poprzez automatyczne przyjmowanie sankcji w przypadku poważnych naruszeń praw człowieka oraz rozważyć wprowadzenie w Radzie zasady głosowania większością kwalifikowaną w przypadku innych naruszeń praw człowieka; UE powinna również pilnie przyjąć unijny system sankcji antykorupcyjnych, w miarę możliwości wzorując się na globalnym systemie sankcji antykorupcyjnych w Zjednoczonym Królestwie, w celu uzupełnienia obecnego globalnego systemu sankcji UE w zakresie praw człowieka, a w przypadku dalszej eskalacji powinna również rozważyć sankcje ukierunkowane na finansowanie służb wywiadowczych i wojska oraz sektora ropy naftowej i gazu; jeżeli tak by się stało, UE powinna przygotować nowy mechanizm sankcji, zgodnie z którym kontynuacja wrogich aktów popełnianych przez Federację Rosyjską prowadziłaby do procentowego zmniejszenia unijnego importu energii od dostawców rosyjskich, a jednocześnie państwa członkowskie UE otrzymywałyby pomoc, tak aby mogły wypełnić powstałą wówczas lukę, dzięki środkom zgodnym z Europejskim Zielonym Ładem; podkreśla, że redukcja ta powinna automatycznie postępować co roku o taki sam odsetek do czasu zaniechania przez Federację Rosyjską wrogich działań; |
|
aq) |
UE powinna prowadzić konsultacje z organizacjami pozarządowymi w celu zebrania przydatnych informacji na potrzeby swojej polityki sankcji, tak aby organizacje te mogły udzielić jej pomocy w kompleksowym przygotowywaniu i prowadzeniu dochodzeń; zaleca, by państwa członkowskie niezwłocznie zacieśniły współpracę kontrwywiadowczą i wymianę informacji w celu ujawnienia tajnych sieci rosyjskich w UE i udaremnienia ich działań; |
|
ar) |
UE powinna wszczynać międzynarodowe dochodzenia w sprawie zbrodni popełnionych przez reżim prezydenta Putina przeciwko narodowi rosyjskiemu oraz zbrodni popełnionych przez reżim Alaksandra Łukaszenki na Białorusi, a także wnieść wkład w takie dochodzenie w ramach platformy na rzecz bezkarności i unijnego centrum na rzecz sprawiedliwości; w kontekście tych dochodzeń UE powinna ustanowić doradczą grupę zadaniową, która będzie wspierać krajowe i międzynarodowe dochodzenia, procesy sądowe i ustanawianie trybunałów UE oraz składać Parlamentowi okresowe sprawozdania na temat stanu swobody politycznej w Rosji; |
|
as) |
ponadto UE powinna pobudzać i wspierać wysiłki jurysdykcji krajowych i międzynarodowych, by wszcząć postępowania karne w celu pociągnięcia rosyjskich ugrupowań wojskowych i paramilitarnych do odpowiedzialności za naruszenia i zbrodnie, w tym zbrodnie wojenne, popełnione wobec ludności cywilnej podczas operacji prowadzonych w wielu krajach, takich jak Syria, Republika Środkowoafrykańska czy Libia; |
|
at) |
UE powinna także domagać się przeprowadzenia niezależnego i bezstronnego dochodzenia w sprawie zabójstwa lidera opozycji Borysa Niemcowa i postawienia sprawców przed sądem, zgodnie z zaleceniami OBWE i Rady Europy; |
|
au) |
ponadto UE powinna zdecydowanie potępić nieuzasadnione sankcje wobec urzędników UE i wezwać władze rosyjskie do ich niezwłocznego uchylenia; |
|
av) |
UE musi być gotowa, by nie uznawać parlamentu Rosji i rozważyć wniosek o zawieszenie członkostwa Rosji w organizacjach międzynarodowych z udziałem zgromadzeń parlamentarnych, w szczególności Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, jeżeli wybory parlamentarne w Rosji w 2021 r. zostaną uznane za sfałszowane i przeprowadzone z naruszeniem zasad demokratycznych i prawa międzynarodowego; ponadto UE powinna potępić wszelkie próby prezydenta Putina, by pozostać na stanowisku po zakończeniu obecnej ostatniej kadencji prezydenckiej, czyli po 7 maja 2024 r., na podstawie poprawek do konstytucji z 2020 r., które Parlament uznał za „niezgodne z prawem”; |
|
aw) |
UE powinna wezwać rząd rosyjski i Dumę Państwową do przeprowadzenia przeglądu ram prawnych dotyczących wyborów, w tym dotyczących obserwacji wyborów, aby ułatwić organizację pluralistycznych oraz wolnych i uczciwych wyborów zgodnie ze standardami międzynarodowymi oraz stworzyć równe szanse dla kandydatów opozycji; |
|
ax) |
jednocześnie państwa członkowskie powinny przyjąć wszelkie możliwe środki, aby zapobiec podejmowaniu się przez obywateli UE roli obserwatorów międzynarodowych podczas wyborów parlamentarnych na okupowanym Krymie w 2021 r., ponieważ Rosja organizuje te wybory niezgodnie z prawem; w tym kontekście Parlament i parlamenty narodowe powinny unikać wszelkich działań, które można by mylnie uznać za obserwację międzynarodową, oraz wprowadzić sankcje za takie działania; ponadto UE powinna potępić organizowane przez Rosję niezgodnie z prawem te i kolejne wybory na okupowanym Krymie, a także na okupowanych obszarach obwodów donieckiego i ługańskiego, i odmówić ich uznania; |
Zaangażowanie na rzecz wspierania demokracji – wspieranie prodemokratycznego społeczeństwa w Rosji
|
ay) |
UE powinna wyrazić wolę poprawy stosunków z narodem Federacji Rosyjskiej dzięki przyjęciu i opublikowaniu „przesłania do narodu rosyjskiego”; |
|
az) |
UE powinna uwzględnić różne możliwe zmiany w stosunkach UE-Rosja oraz w Rosji; w szczególności UE powinna mieć wizję i strategię dotyczącą przyszłości stosunków UE z wolną, dostatnią, pokojową i demokratyczną Rosją, która będzie w pełni zaangażowana w przestrzeganie prawa międzynarodowego, swoich zobowiązań międzynarodowych i zasad dobrosąsiedzkich stosunków; strategia taka powinna obejmować szeroką ofertę wraz z warunkami i zachętami, takimi jak liberalizacja reżimu wizowego, programy dotyczące inwestycji w wolny handel i modernizacji, a także partnerstwo strategiczne mające na celu między innymi zapewnienie stabilności kontynentu i pełnego poszanowania jego granic międzynarodowych; UE powinna również przedstawić potencjalne korzyści, które jest gotowa zaoferować w zamian za demokratyczną transformację Rosji, która doprowadziłaby do powstania skłonnego do współpracy i w pełni demokratycznego systemu rządów, który przestrzega praw człowieka, podstawowych wolności, prawa międzynarodowego i międzynarodowego porządku opartego na zasadach, a także w zamian za gruntowne zmiany w obecnej polityce zagranicznej i postawie na arenie międzynarodowej tego kraju; |
|
ba) |
UE powinna wspierać rosyjskie społeczeństwo obywatelskie i sprzyjać kontaktom międzyludzkim między obywatelami UE i Rosji, zwłaszcza dlatego że obywatele rosyjscy są największymi na świecie odbiorcami wiz Schengen, z których większość ma charakter wielokrotny i wieloletni; w związku z tym UE powinna rozważyć zmniejszenie opłat wizowych i barier dla obywateli rosyjskich oraz prowadzić skuteczną kampanię informacyjną, aby pokazać, że UE z zadowoleniem przyjmuje naród rosyjski; UE powinna również rozszerzyć swoje programy wymiany szkolnej, akademickiej, naukowej i kulturalnej z Rosją oraz rozważyć oferowanie staży i bezpośrednich możliwości rekrutacji zarówno wysoko wykwalifikowanych, jak i nisko wykwalifikowanych pracowników z Rosji; UE musi stworzyć i poszerzyć alternatywy dla kierujących się motywami politycznymi imigrantów z Rosji, aby mogli mieszkać w UE na bezpiecznych i pewnych pod względem prawnym warunkach; ponadto UE powinna znacznie zwiększyć pomoc finansową i techniczną dla związków zawodowych, niezależnych mediów, organizacji pozarządowych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego, a także środki na rzecz budowania potencjału sektora obywatelskiego w Rosji; poza tym UE powinna wspierać finansowo programy studiów humanistycznych na unijnych uniwersytetach, które umożliwiłyby Rosjanom, a w szczególności studentom, zaangażowanie się w demokratyczną transformację ich kraju; |
|
bb) |
UE powinna przyjąć wyczerpujący wykaz wszystkich dostępnych instrumentów współpracy ze społeczeństwem demokratycznym w Rosji, który może obejmować propozycje opracowane przez wiele rosyjskich organizacji społeczeństwa obywatelskiego; |
|
bc) |
UE powinna zmierzyć się z rosyjskojęzyczną propagandą i dezinformacją reżimu prezydenta Putina w UE, krajach Partnerstwa Wschodniego i w samej Rosji dzięki wsparciu i umocnieniu niezależnych dziennikarzy i mediów, które stanowią alternatywę dla kremlowskiej dezinformacji, a także wspierać utworzenie bezpłatnej telewizji rosyjskiej, która nadawałaby przez 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu; UE powinna nadal wspierać niezależne media, dziennikarzy i blogerów w Rosji, aby umocnić alternatywne źródła i kanały informacji, które nie są kontrolowane przez Kreml; |
|
bd) |
UE musi przeciwdziałać presji wywieranej na niezależne media, w tym poprzez ustanowienie unijnego funduszu na rzecz mediów demokratycznych, aby wesprzeć niezależne media na całym świecie, w tym w Rosji; UE musi także dołożyć większych starań, aby wspierać i umacniać pozycję niezależnych dziennikarzy i mediów, które stanowią alternatywę dla dezinformacji Kremla i bez których Rosja nie może być demokratyczna, zamożna i wolna; w związku z tym UE powinna wspierać niezależne media, takie jak Meduza i Radio Wolna Europa/Radio Liberty, w związku z uciążliwymi i niepraktycznymi przepisami (tzw. ustawy o zagranicznych agentach) uchwalonymi przez władze rosyjskie w celu zwalczania wolności słowa i niezależnego dziennikarstwa; |
|
be) |
Delegacja Parlamentu do Komisji Współpracy Parlamentarnej UE-Rosja powinna podjąć się wyłonienia osób będących przedmiotem zainteresowania i odgrywających wiodącą rolę w społeczeństwie, które byłyby otwarte na nawiązanie konstruktywnego i nieprzerwanego dialogu oraz na opracowanie programu publicznych kontaktów z rosyjskim społeczeństwem obywatelskim, uniwersytetami, głównymi instytucjami naukowymi i kulturalnymi, organizacjami pozarządowymi, ruchami politycznymi oraz kręgami artystycznymi i intelektualnymi; |
|
bf) |
UE musi wziąć pod uwagę fakt, że poparcie dla Józefa Stalina wśród ludności rosyjskiej wzrosło podczas ery Władimira Putina do najwyższego poziomu w historii: 70 % społeczeństwa uważa, że Stalin odegrał pozytywną rolę w rosyjskiej historii; UE powinna uznać, że jest to spowodowane polityką Putina polegającą na „stalinizacji świadomości masowej” i represjonowaniu niezależnych historyków; UE musi nalegać na udostępnienie archiwów radzieckich naukowcom i badaczom oraz na upublicznienie szczegółów aktów ludobójstwa popełnionych przez stalinistów wobec Rosjan i innych narodów Związku Radzieckiego i jego państw satelickich, w tym akt dotyczących przestępczej operacji wojskowej znanej jako obława augustowska; |
|
bg) |
ONZ uznała dostęp do internetu za prawo człowieka i w związku z tym UE powinna potępić podejmowane przez Kreml próby blokowania, kontrolowania, cenzurowania, a nawet izolowania narodu rosyjskiego od dostępu do internetu; UE musi wezwać globalne przedsiębiorstwa informatyczne do uwzględniania tych niedemokratycznych dążeń przy rozważaniu działania na rynku rosyjskim; |
|
bh) |
poza tym UE powinna ustanowić wiążące ramy prawne, które umożliwią jej zdecydowane reagowanie na kampanie mające na celu podważenie demokracji lub praworządności, w tym przez ukierunkowane działania przeciwko osobom odpowiedzialnym za takie kampanie; UE powinna też opracować skuteczne strategie w dziedzinie polityki cyfrowej, aby wykorzystać normy technologiczne i otwarty internet do wspierania wolnych przestrzeni i ograniczania technologii opresyjnych; UE powinna zatem wspierać technologie oparte na otwartym oprogramowaniu, usługi na rzecz bezpiecznej komunikacji, platformy zdecentralizowane oraz nowe niskoprogowe, chroniące prywatność atrakcyjne platformy mediów społecznościowych dla ludności rosyjskiej, a jednocześnie rozszerzać globalne standardy technologiczne dotyczące prywatności, tworzyć standardy etyczne i prawne, które mają wpływ sygnalizacyjny na propagowanie ochrony praw podstawowych, dążyć do międzynarodowego zakazu stosowania technologii masowej inwigilacji i inwazyjnych systemów oceny społecznej, a także nalegać na zakazanie autonomicznych systemów uzbrojenia; |
Zaangażowanie na rzecz wspierania narodu rosyjskiego i demokracji – sukces Partnerstwa Wschodniego jako inspiracja dla narodu rosyjskiego
|
bi) |
UE powinna nadal wzmacniać Partnerstwo Wschodnie w celu promowania demokracji, praworządności, podstawowych wolności, praw człowieka, współpracy regionalnej i stosunków dobrosąsiedzkich; w szczególności UE mogłaby zaproponować na zbliżającej się konferencji w sprawie przyszłości Europy strategię wzmocnionej współpracy w celu przygotowania się do nowego tempa integracji europejskiej wschodniego sąsiedztwa UE oraz wspierania pomyślnego rozwoju zorientowanych na UE krajów Partnerstwa Wschodniego, co stanowiłoby dobry przykład i zachęciłoby naród rosyjski do wspierania demokracji; w związku z tym UE powinna utrzymać realistyczną perspektywę członkostwa krajów Partnerstwa Wschodniego w UE, utrzymując tym samym ich motywację do dalszych reform; |
|
bj) |
UE powinna Unia powinna nadal wspierać spełnienie przez Ukrainę, Gruzję, Mołdawię, Armenię, Azerbejdżan i Białoruś politycznych, demokratycznych, społecznych i prawnych kryteriów Unii, na których opierają się Traktaty UE i Karta praw podstawowych Unii Europejskiej; |
|
bk) |
ponadto UE powinna dążyć do bardziej ambitnej strategii integracji krajów Partnerstwa Wschodniego, które zawarły z nią układ o stowarzyszeniu; w ten sposób UE zmotywuje stowarzyszone z UE kraje Partnerstwa Wschodniego do unijnych reform, m.in. oferując im model oparty na modelu „wszystko oprócz instytucji”, dając im pełne korzyści z integracji z UE, takie jak dostęp do wspólnych strategii politycznych UE, zasoby finansowe UE i jurysdykcja UE, utrzymując otwarte drzwi dla przyszłego członkostwa w UE; |
|
2. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszego zalecenia Radzie, Komisji, Wiceprzewodniczącemu Komisji / Wysokiemu Przedstawicielowi Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich, rządom i parlamentom krajów Partnerstwa Wschodniego, krajom G-7, Radzie Europy, Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, a także prezydentowi, rządowi i parlamentowi Federacji Rosyjskiej. |
(1) Dz.U. C 234 z 28.6.2016, s. 14.
(2) Dz.U. C 407 z 4.11.2016, s. 74.
(3) Dz.U. C 263 z 25.7.2018, s. 109.
(4) Dz.U. C 28 z 27.1.2020, s. 97.
(5) Dz.U. C 224 z 27.6.2018, s. 58.
(6) Dz.U. C 23 z 21.1.2021, s. 7.
(7) Dz.U. C 171 z 6.5.2021, s. 25.
(8) Dz.U. C 255 z 29.6.2021, s. 54.
(9) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0232.
(10) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0018.
(11) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0159.
(12) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0291.
II Komunikaty
KOMUNIKATY INSTYTUCJI, ORGANÓW I JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH UNII EUROPEJSKIEJ
Parlament Europejski
Wtorek, 14 września 2021 r.
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/188 |
P9_TA(2021)0364
Wniosek o skorzystanie z przywilejów i immunitetu Guy Verhofstadta
Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 września 2021 r. w sprawie wniosku o skorzystanie z przywilejów i immunitetu Guy Verhofstadta (2021/2030(IMM))
(2022/C 117/19)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając wniosek Guy Verhofstadta z 12 marca 2021 r., ogłoszony na posiedzeniu plenarnym 24 marca 2021 r., o skorzystanie z przywilejów i immunitetów w związku z postępowaniem karnym, które ma zostać wszczęte przed Procura Distrettuale della Repubblica presso il Tribunale di Trento (Włochy), |
|
— |
po wysłuchaniu wyjaśnień Guy Verhofstadta zgodnie z art. 9 ust. 6 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając art. 8 i 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, jak również art. 6 ust. 2 aktu dotyczącego wyboru członków Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich z dnia 20 września 1976 r., |
|
— |
uwzględniając wyroki wydane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w dniach 21 października 2008 r., 19 marca 2010 r., 6 września 2011 r., 17 stycznia 2013 r. i 19 grudnia 2019 r. (1), |
|
— |
uwzględniając art. 5 ust. 2 oraz art. 7 i art. 9 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A9-0238/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że poseł do Parlamentu Europejskiego Guy Verhofstadt zwrócił się o skorzystanie z immunitetu parlamentarnego w związku z postępowaniem karnym, które ma być wszczęte przeciwko niemu przed Procura Distrettuale della Repubblica presso il Tribunale di Trento (Włochy) w związku z rzekomym zniesławieniem w sieci społecznościowej; mając na uwadze, że Procura Distrettuale della Repubblica presso il Tribunale di Trento zakończyła postępowanie przygotowawcze w tej sprawie 22 grudnia 2020 r.; |
|
B. |
mając na uwadze, że 13 lutego 2020 r. Guy Verhofstadt opublikował na swoim profilu Twitter następującą wiadomość: „Matteo Salvini jest oskarżony o nielegalne przetrzymywanie migrantów na morzu po uratowaniu ich przez łódź Gregoretti. Brawo Włochy! Sprawiedliwości musi stać się zadość. Miejmy nadzieję, że to samo spotka go za ogromną korupcję z udziałem rosyjskiego przemysłu paliwowego!” |
|
C. |
mając na uwadze, że publikując ten komentarz Guy Verhofstadt rzekomo zniesławił posła do parlamentu włoskiego w rozumieniu art. 595 ust. 1 i 3 włoskiego kodeksu karnego; |
|
D. |
mając na uwadze, że art. 8 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej przewiduje, iż wobec posłów do Parlamentu Europejskiego nie można prowadzić dochodzenia, postępowania sądowego, ani też ich zatrzymywać z powodu ich opinii lub stanowiska zajętego przez nich w głosowaniu w czasie wykonywania przez nich obowiązków służbowych; |
|
E. |
mając na uwadze, że Parlament podejmuje decyzję w sprawie wniosku posła o skorzystanie z immunitetu według własnego uznania (2), |
|
F. |
mając na uwadze, że zgodnie z art. 5 Regulaminu, wykonując swoje uprawnienia związane z przywilejami i immunitetami, Parlament dąży do zachowania swojej integralności jako demokratycznego zgromadzenia ustawodawczego oraz do zapewnienia niezależności posłów w sprawowaniu ich funkcji. |
|
G. |
mając na uwadze, że wypowiedź posła poza Parlamentem Europejskim może stanowić opinię wyrażoną w ramach wykonywania przez niego obowiązków w rozumieniu art. 8 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, jeżeli zawiera subiektywną ocenę, która ma bezpośredni i oczywisty związek z wykonywaniem przez posła mandatu w Parlamencie Europejskim; w związku z tym o tym, czy zachodzi ta okoliczność, musi decydować charakter i treść wypowiedzi, a nie miejsce, w którym padła; |
|
H. |
mając na uwadze, że szczególny charakter, a także treść wypowiedzi, należy również oceniać w świetle jej kontekstu oraz roli i funkcji posła, który był autorem tej wypowiedzi; |
|
I. |
mając na uwadze, że Guy Verhofstadt wyraźnie wypowiedział się w tym tweecie jako poseł do Parlamentu Europejskiego, z własnego konta na Twitterze, które zdaniem Guy Verhofstadta jest przeznaczone wyłącznie do celów komunikacji politycznej w ramach sprawowania mandatu posła do Parlamentu Europejskiego; |
|
J. |
mając na uwadze, że debata polityczna, w której posłowie do Parlamentu Europejskiego uczestniczą w ramach sprawowania mandatu, toczy się obecnie coraz częściej także poza budynkami Parlamentu, w tym w internecie lub w serwisach społecznościowych, takich jak Twitter; |
|
K. |
mając na uwadze, że wypowiedź to padła w szerszym kontekście debaty politycznej, której temat powtarza się na posiedzeniach plenarnych Parlamentu Europejskiego, i która toczy się także na łamach wielu wydawnictw prasowych; |
|
L. |
mając na uwadze, że w tym kontekście Guy Verhofstadt wyraził podobne opinie w internecie, zarówno przed rozpatrywaną wypowiedzią na Twitterze, jak i po niej, na przykład na Facebooku w styczniu 2019 r., czyli ponad rok przed wpisem na Twitterze, w odniesieniu do rzekomych relacji p. Salviniego z Rosją (3), lub w wypowiedzi kilka miesięcy później, w podobnym kontekście politycznym, podczas debaty plenarnej na temat stanu Unii, która odbyła się 16 września 2020 r.; |
|
M. |
mając na uwadze, że w tym kontekście można uznać, iż istnieje bezpośredni i oczywisty związek między rozpatrywaną wypowiedzią a mandatem parlamentarnym Guy Verhofstadta jako posła do Parlamentu Europejskiego; |
|
1. |
wyraża zgodę na skorzystanie przez Guy Verhofstadta z przywilejów i immunitetu; |
|
2. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej decyzji i sprawozdania właściwej komisji właściwym władzom Republiki Włoskiej i Guy Verhofstadtowi. |
(1) Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 21 października 2008 r., Marra/De Gregorio i Clemente, C-200/07 i C-201/07, ECLI:EU:C:2008:579; wyrok Sądu z dnia 19 marca 2010 r., Gollnisch/Parlament, T-42/06, ECLI:EU:T:2010:102; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6 września 2011 r., Patriciello, C-163/10, ECLI: EU:C:2011:543; wyrok Sądu z dnia 17 stycznia 2013 r., Gollnisch/Parlament, T-346/11 i T-347/11, ECLI:EU:T:2013:23; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 19 grudnia 2019 r., Junqueras Vies, C-502/19, ECLI:EU:C:2019:1115.
(2) Ww. sprawa T-42/06 Gollnisch/Parlament, pkt 101.
(3) Post na Facebooku z 9 stycznia 2019 r.: „Dziś Pan Salvini bez koszulki z Putinem! Zamiast tego w stroju policjanta. Ale Pan Salvini zawarł pakt z Jedną Rosją Putina i Polacy mu nie ufają”.
III Akty przygotowawcze
Parlament Europejski
Wtorek, 14 września 2021 r.
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/190 |
P9_TA(2021)0363
Przedłużenie czasu trwania ochrony w ramach wspólnotowego systemu ochrony odmian roślin w odniesieniu do niektórych gatunków ***I
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 14 września 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przedłużenia czasu trwania ochrony w ramach wspólnotowego systemu ochrony odmian roślin w odniesieniu do gatunków szparagów oraz grup gatunków bulw kwiatowych, owoców krzewów jagodowych i krzewów ozdobnych (COM(2021)0036 – C9-0010/2021 – 2021/0019(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
(2022/C 117/20)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2021)0036), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 118 akapit pierwszy Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi Komisja przedstawiła wniosek Parlamentowi (C9-0010/2021), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 24 marca 2021 r. (1), |
|
— |
uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu oraz przekazane pismem z dnia 14 lipca 2021 r. zobowiązanie przedstawiciela Rady do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając art. 59 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (A9-0171/2021), |
|
1. |
zatwierdza swoje stanowisko w pierwszym czytaniu; |
|
2. |
zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie; |
|
3. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
P9_TC1-COD(2021)0019
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 14 września 2021 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/… w sprawie przedłużenia czasu trwania wspólnotowych praw do ochrony odmian roślin w odniesieniu do odmian gatunku Asparagus officinalis L. oraz grup gatunków kwiatów cebulowych, krzewów owocowych i krzewów ozdobnych
(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2021/1873.)
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/191 |
P9_TA(2021)0365
Stowarzyszenie krajów i terytoriów zamorskich z Unią Europejską *
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 14 września 2021 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie stowarzyszenia krajów i terytoriów zamorskich z Unią Europejską, w tym stosunków między Unią Europejską, z jednej strony, a Grenlandią i Królestwem Danii, z drugiej strony (Decyzja w sprawie stowarzyszenia zamorskiego, łącznie z Grenlandią) (08656/2021 – C9-0189/2021 – 2018/0244(CNS))
(Specjalna procedura ustawodawcza – konsultacja)
(2022/C 117/21)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając projekt Rady (08656/2021), |
|
— |
uwzględniając art. 203 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, na mocy którego Rada skonsultowała się z Parlamentem (C9-0189/2021), |
|
— |
uwzględniając art. 82 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju (A9-0244/2021), |
|
1. |
zatwierdza projekt Rady; |
|
2. |
zwraca się do Rady o poinformowanie go, jeśli uzna ona za stosowne odejście od tekstu przyjętego przez Parlament; |
|
3. |
zwraca się do Rady o ponowne skonsultowanie się z Parlamentem, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzenie znaczących zmian do tekstu przyjętego przez Parlament; |
|
4. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/192 |
P9_TA(2021)0376
Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób ***I
Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 14 września 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 851/2004 ustanawiające Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (COM(2020)0726 – C9-0366/2020 – 2020/0320(COD)) (1)
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
(2022/C 117/22)
Poprawka 1
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 2
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 2 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 3
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 4
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 3 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 5
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 3 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 6
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 3 c (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 7
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 3 d (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 8
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 9
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 6
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 10
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 7
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 11
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 7 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 12
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 8
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 13
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 9
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 14
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 10
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 15
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 11
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 16
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 12
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 17
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 13
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 18
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 14
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 19
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 15
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 20
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 16
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 21
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 17
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 22
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 17 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 23
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 17 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 24
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 17 c (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 25
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 17 d (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 26
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 17 e (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 27
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 18
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 28
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 19
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 29
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 20 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 30
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 20 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 31
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 20 c (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 32
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 22
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 33
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 1
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 34
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 1
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 35
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 1
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 4 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 36
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 1 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
W celu zwiększenia zdolności Unii i państw członkowskich do ochrony zdrowia ludzkiego poprzez zapobieganie chorobom zakaźnym u ludzi i powiązanym szczególnym problemom zdrowotnym określonym w art. 2 rozporządzenia (UE) …/… [Dz.U.: Proszę wstawić numer rozporządzenia PTZZ [ISC/2020/12524]] oraz poprzez ich kontrolę – misją Centrum jest identyfikowanie , ocena i sprawozdawczość w zakresie bieżących i pojawiających się zagrożeń zdrowia ludzkiego spowodowanych chorobami zakaźnymi oraz przedstawianie zaleceń dotyczących reagowania na szczeblu unijnym i krajowym, a także, w razie potrzeby , na szczeblu regionalnym. |
W celu zwiększenia zdolności Unii i państw członkowskich do ochrony zdrowia ludzkiego poprzez zapobieganie chorobom zakaźnym u ludzi i odpowiednim głównym chorobom niezakaźnym i problemom zdrowotnym, w tym powiązanym szczególnym problemom zdrowotnym określonym w art. 2 rozporządzenia (UE) …/… [Dz.U.: Proszę wstawić numer rozporządzenia PTZZ [ISC/2020/12524]] oraz poprzez ich kontrolę – misją Centrum jest identyfikowanie i ocena bieżących i nowo pojawiających się zagrożeń zdrowia ludzkiego spowodowanych chorobami zakaźnymi i odpowiednimi głównymi chorobami niezakaźnymi oraz problemów zdrowotnych, sprawozdawczość na ich temat i w stosownych przypadkach informowanie o nich w łatwo dostępny sposób, we współpracy z właściwymi organami państw członkowskich lub z inicjatywy własnej za pośrednictwem wyspecjalizowanych sieci, wydawanie zaleceń oraz wspomaganie w koordynacji reagowania na szczeblu unijnym i krajowym, a także, w stosownym przypadku , na szczeblu międzyregionalnym i regionalnym. Przy formułowaniu takich zaleceń Centrum bierze pod uwagę istniejące krajowe plany zarządzania kryzysowego oraz sytuację każdego państwa członkowskiego. |
Poprawka 37
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 1 – akapit 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
W przypadku innych ognisk chorób nieznanego pochodzenia, które mogą rozprzestrzeniać się w obrębie Unii lub przedostawać się na jej terytorium, Centrum działa z własnej inicjatywy do chwili, gdy źródło wystąpienia choroby będzie znane. W przypadku wystąpienia choroby, które w ewidentny sposób nie jest spowodowane chorobą zakaźną, Centrum działa jedynie we współpracy z właściwymi organami na wniosek tych organów . |
W przypadku innych ognisk chorób nieznanego pochodzenia, które mogą rozprzestrzeniać się w obrębie Unii lub przedostawać się na jej terytorium, Centrum działa z własnej inicjatywy do chwili, gdy źródło wystąpienia choroby będzie znane. W przypadku wystąpienia choroby, które w ewidentny sposób nie jest spowodowane chorobą zakaźną, Centrum działa we współpracy z właściwymi organami na ich wniosek i sporządza ocenę ryzyka . |
Poprawka 38
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 1 – akapit 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Realizując swą misję, Centrum w pełni uwzględnia odpowiedzialność państw członkowskich, Komisji i innych organów lub agencji unijnych oraz odpowiedzialność organizacji międzynarodowych działających w dziedzinie zdrowia publicznego, w celu zapewnienia kompleksowego podejścia, spójności i uzupełniającego się charakteru działań. |
Realizując swą misję, Centrum w pełni uwzględnia zadania i kompetencje państw członkowskich, Komisji i innych organów lub agencji unijnych oraz zadania organizacji międzynarodowych działających w dziedzinie zdrowia publicznego w celu zapewnienia koordynacji, kompleksowego podejścia, spójności , zgodności i uzupełniającego się charakteru działań. |
Poprawka 39
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 2 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. W ramach swoich zdolności finansowych i mandatu Centrum wykonuje następujące zadania: |
2. W ramach swojego mandatu Centrum wykonuje następujące zadania: |
Poprawka 40
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 2 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 41
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 2 – litera a a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 42
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 2 – litera a b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 43
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 2 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 44
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 2 – litera b a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 45
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 2 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 46
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 2 – litera d
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 47
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 2 – litera e
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 48
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 2 – liteara e a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 49
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – paragraph 2 – litera e b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 50
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 2 – litera f
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 51
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 2 – litera g
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 52
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 2 – litera h
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 53
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 2 – litera h a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 54
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 2 – litera j
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 55
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 2 – litera j a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 56
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 3 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Centrum, Komisja, stosowne organy unijne lub agencje UE oraz państwa członkowskie współpracują w celu zapewnienia rzeczywistej spójności swoich odpowiednich działań.”; |
3. Centrum, Komisja, stosowne organy unijne lub agencje UE oraz państwa członkowskie współpracują z zachowaniem pełnej przejrzystości w celu zapewnienia rzeczywistej spójności swoich odpowiednich działań. |
Poprawka 57
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 3
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 4 – ustęp 1 – introductory part
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Państwa Członkowskie: |
Państwa członkowskie w następujący sposób zapewniają koordynację i współpracę z Centrum w odniesieniu do wszystkich misji i zadań wymienionych w art. 3 : |
Poprawka 58
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 3
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 4 – akapit 1 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 59
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 3
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 4 – ustęp 1 – litera a a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 60
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 3
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 4 – ustęp 1 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 61
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 3
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 4 – akapit 1 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 62
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 3
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 4 – ustęp 1 – litera c a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 63
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 3
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 4 – ustęp 1 – litera c b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 64
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 3
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 4 – ustęp 1 – litera c c (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 65
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Centrum wspiera współdziałanie właściwych organów uznanych przez państwa członkowskie poprzez zapewnianie Komisji i państwom członkowskim koordynacji oraz wiedzy techniczno-naukowej oraz poprzez prowadzenie wyspecjalizowanych sieci. |
1. Centrum wspiera i ciągle wzmacnia współdziałanie właściwych organów uznanych przez państwa członkowskie poprzez zapewnianie Komisji i państwom członkowskim koordynacji oraz wiedzy techniczno-naukowej oraz poprzez prowadzenie wyspecjalizowanych sieci. |
Poprawka 66
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 2 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Centrum zapewnia zintegrowane funkcjonowanie sieci nadzoru epidemiologicznego nad chorobami zakaźnymi i powiązanymi szczególnymi problemami zdrowotnymi, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. a) ppkt ( i) oraz ( ii) rozporządzenia (UE)…/… [Dz.U.: Proszę wstawić numer rozporządzenia PTZZ [ISC/2020/12524]]. |
Centrum zapewnia zintegrowane funkcjonowanie sieci nadzoru epidemiologicznego nad chorobami zakaźnymi i szczególnymi problemami zdrowotnymi, takimi jak nieprzewidziany wzrost występowania głównych chorób niezakaźnych bądź schorzeń przewlekłych oraz zagrożeń środowiskowych związanych ze zdrowiem, w tym tych, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. a) ppkt (ii) rozporządzenia (UE) …/… [Dz.U.: Proszę wstawić numer rozporządzenia PTZZ [ISC/2020/12524]]. |
Poprawka 67
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 2 – akapit 2 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 68
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 2 – akapit 2 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 69
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 2 – akapit 2 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 70
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 2 – akapit 2 – litera c a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 71
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 2 – akapit 2 – litera d
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 72
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 2 – akapit 2 – litera g
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 73
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Centrum wspiera prace KBZ, Rady i innych struktur Unii na potrzeby koordynacji reagowania na poważne transgraniczne zagrożenia zdrowia w ramach swojego mandatu. |
3. Centrum wspiera prace KBZ, Rady i , w stosownych przypadkach, innych struktur Unii na potrzeby koordynacji reagowania na poważne transgraniczne zagrożenia zdrowia w ramach swojego mandatu. |
Poprawka 74
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 4 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 75
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 4 – litera d
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 76
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 4 – litera f
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 77
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 4 – litera h
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 78
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 5 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Każde państwo członkowskie wyznacza właściwy organ koordynujący oraz krajowy punkt kontaktowy i operacyjne punkty kontaktowe stosownie do funkcji w zakresie zdrowia publicznego, w tym nadzoru epidemiologicznego, oraz dla różnych grup chorób i poszczególnych chorób. |
Każde państwo członkowskie wyznacza właściwy organ koordynujący oraz krajowy punkt kontaktowy i operacyjne punkty kontaktowe stosownie do funkcji w zakresie zdrowia publicznego, w tym nadzoru epidemiologicznego, oraz dla różnych grup chorób i poszczególnych chorób. Na ile to możliwe krajowe punkty kontaktowe muszą być tożsame z krajowymi centrami koordynacyjnymi IHR, aby ograniczyć do minimum powielanie zasobów i wysiłków. |
Poprawka 79
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 5 – akapit 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Krajowe punkty kontaktowe i operacyjne punkty kontaktowe wyznaczone do kontaktów z Centrum w obszarze konkretnych chorób tworzą sieci związane z konkretną chorobą lub grupą chorób, a ich zadania obejmują przekazywanie Centrum krajowych danych z nadzoru. |
Krajowe punkty kontaktowe i operacyjne punkty kontaktowe wyznaczone do kontaktów z Centrum w obszarze konkretnych chorób tworzą sieci związane z konkretną chorobą lub grupą chorób, a ich zadania obejmują przekazywanie Centrum krajowych danych z nadzoru oraz propozycji zapobiegania chorobom zakaźnym i ich kontroli . |
Poprawka 80
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 6
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
6. Centrum zapewnia funkcjonowanie sieci laboratoriów referencyjnych UE, o których mowa w art. 15 rozporządzenia (UE) …/… [Dz.U.: Proszę wstawić numer rozporządzenia PTZZ [ISC/2020/12524]], w celu diagnozowania, wykrywania, identyfikacji i charakterystyki czynników zakaźnych, które mogą stanowić zagrożenie zdrowia publicznego. |
6. Centrum zapewnia i koordynuje funkcjonowanie sieci laboratoriów referencyjnych UE, o których mowa w art. 15 rozporządzenia (UE) …/… [Dz.U.: Proszę wstawić numer rozporządzenia PTZZ [ISC/2020/12524]], w celu diagnozowania, wykrywania, identyfikacji , sekwencjonowania genetycznego i charakterystyki czynników zakaźnych, które mogą stanowić zagrożenie zdrowia publicznego. |
Poprawka 81
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 6 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
6a. Centrum udziela państwom członkowskim pomocy technicznej i naukowej w rozwijaniu ich zdolności do wykrywania i sekwencjonowania, zwłaszcza wspomagając te państwa członkowskie, które nie dysponują wystarczającymi zdolnościami. |
Poprawka 82
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 8 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Centrum zapewnia funkcjonowanie sieci służb państw członkowskich wspierających transfuzję , transplantację i wspomagany medycznie rozród w celu umożliwienia ciągłego i szybkiego dostępu do danych seroepidemiologicznych w ramach seroepidemiologicznych badań populacji, w tym oceny narażenia i odporności populacji dawców. |
Centrum zapewnia funkcjonowanie i koordynację sieci służb państw członkowskich wspierających bezpieczeństwo mikrobiologiczne substancji pochodzenia ludzkiego obejmujące substancje wykorzystywane do transfuzji , transplantacji i wspomaganego medycznie rozrodu, ustanowionej na mocy art. 16 rozporządzenia (UE) …/… [rozporządzenia PTZZ] w celu umożliwienia ciągłego i szybkiego dostępu do danych seroepidemiologicznych w ramach seroepidemiologicznych badań populacji, w tym oceny narażenia i odporności populacji dawców. |
Poprawka 83
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5 – ustęp 8 – akapit 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Sieć, o której mowa w akapicie pierwszym, wspiera Centrum poprzez monitorowanie wystąpień chorób istotnych dla substancji pochodzenia ludzkiego i ich dostarczania pacjentom , a także poprzez opracowywanie wytycznych dotyczących bezpieczeństwa i jakości krwi, tkanek i komórek. |
Sieć, o której mowa w akapicie pierwszym, wspiera Centrum poprzez monitorowanie ognisk chorób zakaźnych, które mają wpływ na bezpieczeństwo i wystarczalność dostaw substancji pochodzenia ludzkiego , a także poprzez opracowywanie wytycznych dotyczących bezpieczeństwa i jakości krwi, tkanek i komórek. |
Poprawka 84
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 5
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5a – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Centrum wspiera państwa członkowskie w umacnianiu ich systemów zapobiegania chorobom zakaźnym i ich kontroli. |
1. Centrum wspiera państwa członkowskie w umacnianiu ich zdolności zapobiegania chorobom zakaźnym i ich kontroli oraz w usprawnianiu i ułatwianiu procesu gromadzenia danych przez interoperacyjną wymianę danych prowadzoną w czasie rzeczywistym . |
Poprawka 85
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 5
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5a – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Centrum opracowuje ramy w dziedzinie zapobiegania chorobom zakaźnym i szczególnych problemów, w tym chorób zwalczanych drogą szczepień, oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe, edukacji zdrowotnej, kompetencji zdrowotnych i zmianie zachowań. |
2. W ścisłej współpracy z państwami członkowskimi, EMA i innymi właściwymi organami i agencjami Unii, a także organizacjami międzynarodowymi, Centrum opracowuje ramy w dziedzinie zapobiegania chorobom zakaźnym i szczególnych problemów, w tym społeczno-ekonomicznych czynników ryzyka, chorób zwalczanych drogą szczepień, oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe, promocji zdrowia, edukacji zdrowotnej, kompetencji zdrowotnych i zmiany zachowań. |
Poprawka 86
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 5
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5a – ustęp 2 – akapit 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Ramy te ułatwiają stałe konsultacje z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego i przemysłu, w szczególności z organami naukowymi, dotyczące działań Centrum mających na celu zapobieganie chorobom zakaźnym oraz walkę z wprowadzaniem w błąd na temat szczepień i informacjami powodującymi opór przed szczepieniami, środków zapobiegawczych i leczenia, a także kampanii informacyjnych odnoszących się do związków między kategoriami chorób oraz do ryzyka dla pacjentów cierpiących na główne choroby niezakaźne. |
Poprawka 87
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 5
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5a – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Centrum ocenia i monitoruje programy zapobiegania chorobom zakaźnym i ich kontroli w celu dostarczenia dowodów na poparcie zaleceń dotyczących wzmocnienia i udoskonalenia tych programów na szczeblu krajowym i unijnym, a w stosownych przypadkach na szczeblu międzynarodowym. |
3. Centrum może wydawać, na wniosek, wytyczne dotyczące tworzenia programów zapobiegania chorobom zakaźnym i ich kontroli oraz ocenia i monitoruje programy zapobiegania chorobom zakaźnym i ich kontroli w celu dostarczenia dowodów na poparcie zaleceń dotyczących koordynacji, wzmocnienia i udoskonalenia tych programów na szczeblu krajowym , międzyregionalnym i unijnym, a w stosownych przypadkach na szczeblu międzynarodowym. |
Poprawka 88
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 5
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5a – ustęp 3 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
3a. Centrum opracowuje platformę monitorowania stanu zaszczepienia w poszczególnych państwach członkowskich, z uwzględnieniem specyfiki programów szczepień na szczeblu krajowym i regionalnym. |
Poprawka 89
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 6
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5b – ustęp 1 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Centrum zapewnia państwom członkowskim i Komisji naukowo-techniczną wiedzę fachową we współpracy ze stosownymi organami i agencjami Unii oraz organizacjami międzynarodowymi zgodnie z odpowiednimi ustaleniami roboczymi ustanowionymi z Komisją w dziedzinie planowania gotowości i reagowania. |
Centrum zapewnia państwom członkowskim i Komisji zalecenia oraz naukowo-techniczną wiedzę fachową we współpracy ze stosownymi organami i agencjami Unii, organizacjami międzynarodowymi i przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego zgodnie z odpowiednimi ustaleniami roboczymi ustanowionymi z Komisją w dziedzinie planowania gotowości i reagowania. |
Poprawka 90
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 6
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5b – ustęp 1 – akapit 2 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 91
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 6
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5b – ustęp 1 – akapit 2 – litera e
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 92
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 6
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5b – ustęp 1 – akapit 2 – litera f
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 93
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 6
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5b – ustęp 1 – akapit 2 – litera h
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 94
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 6
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 5b – ustęp 1 – akapit 2 – litera i
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 95
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 7 – litera a
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 6 – ustęp 1a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1a. Na wniosek Komisji Centrum przedstawia konkretne analizy i zalecenia dotyczące działań mających na celu zapobieganie zagrożeniom chorobami zakaźnymi i ich kontrolę. |
1a. Na wniosek Komisji Centrum przedstawia konkretne analizy i zalecenia dotyczące działań mających na celu zapobieganie zagrożeniom chorobami zakaźnymi i innym transgranicznym zagrożeniom zdrowia oraz ich kontrolę. |
Poprawka 96
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 7 – litera b
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 6 – ustęp 3 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Centrum może promować i inicjować badania naukowe konieczne do realizacji jego misji oraz stosowane badania i projekty naukowe dotyczące wykonalności, rozwijania i przygotowywania jego działań. Centrum unika powielania programów badawczych i programów w dziedzinie zdrowia Komisji, państw członkowskich i Unii oraz w razie potrzeby pośredniczy w kontaktach między sektorem zdrowia publicznego a sektorem badawczym. |
Centrum może promować i inicjować badania naukowe konieczne do realizacji jego misji oraz stosowane badania i projekty naukowe dotyczące wykonalności, rozwijania i przygotowywania jego działań. Centrum unika powielania programów badawczych i programów w dziedzinie zdrowia Komisji, państw członkowskich , Unii i WHO oraz w razie potrzeby pośredniczy w kontaktach między sektorem zdrowia publicznego a sektorem badawczym promując konsultacje i współpracę z ekspertami w dziedzinie zdrowia publicznego . |
Poprawka 97
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 7 – litera b
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 6 – ustęp 3 – akapit 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
W celu przeprowadzenia badań, o których mowa w akapicie pierwszym, Centrum ma dostęp do danych dotyczących zdrowia udostępnianych lub wymienianych za pośrednictwem infrastruktury cyfrowej i aplikacji cyfrowych, zgodnie z przepisami o ochronie danych, umożliwiających wykorzystywanie danych dotyczących zdrowia do celów opieki zdrowotnej, badań naukowych, kształtowania polityki i celów regulacyjnych. Do celów badań, o których mowa w akapicie pierwszym, Centrum wykorzystuje również inne istotne dane, na przykład dotyczące czynników środowiskowych i społeczno-gospodarczych. |
W celu przeprowadzenia badań, o których mowa w akapicie pierwszym, Centrum ma dostęp do danych dotyczących zdrowia udostępnianych lub wymienianych za pośrednictwem infrastruktury cyfrowej i aplikacji cyfrowych, zgodnie z przepisami o ochronie danych, umożliwiających wykorzystywanie danych dotyczących zdrowia wyłącznie do celów opieki zdrowotnej, badań naukowych w dziedzinie zdrowia , kształtowania polityki i celów regulacyjnych w zakresie zdrowia . Do celów badań, o których mowa w akapicie pierwszym, Centrum wykorzystuje również inne istotne dane, na przykład dotyczące czynników środowiskowych i społeczno-gospodarczych , po wykazaniu konieczności i proporcjonalności wykorzystania tych danych . |
Poprawka 98
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 7 – litera b
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 6 – ustęp 3 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
3a. Centrum może używać własnych zasobów oraz korzystać z laboratoriów referencyjnych w celu prowadzenia badań terenowych oraz gromadzenia i analizy danych, aby pomóc właściwym organom krajowym w gromadzeniu wiarygodnych danych. |
Poprawka 99
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 7 – litera c
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 6 – ustęp 4
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
4. Centrum przeprowadza konsultacje z Komisją oraz innymi organami lub agencjami unijnymi w zakresie planowania i ustalania priorytetów dotyczących badań naukowych i badań w zakresie zdrowia publicznego.”; |
4. Centrum przeprowadza konsultacje z Komisją , KBZ oraz innymi właściwymi organami lub agencjami unijnymi w zakresie planowania i ustalania priorytetów dotyczących badań naukowych i badań w zakresie zdrowia publicznego. |
Poprawka 100
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 8
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 7 – ustęp 1– litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 101
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 8
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 7 – ustęp 1– litera c a (new)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 102
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 8
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 7 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. We wnioskach o wydanie ekspertyzy naukowej, o których mowa w ust. 1, w zrozumiały sposób wyjaśnia się kwestię naukową , którą należy podjąć, oraz interes Unii, a także dołącza się do nich wystarczające informacje objaśniające daną kwestię. |
2. We wnioskach o wydanie ekspertyzy naukowej, o których mowa w ust. 1, w zrozumiały sposób wyjaśnia się przedmiotową kwestię naukową oraz interes Unii i potrzebę działania , a także dołącza się do nich wystarczające informacje objaśniające daną kwestię. |
Poprawka 103
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 8
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 7 – ustęp 4
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
4. Jeżeli złożono kilka różnych wniosków dotyczących tej samej kwestii lub wniosek nie spełnia wymogów określonych w ust. 2, Centrum może odmówić wydania ekspertyzy naukowej bądź zaproponować poprawki do wniosku, konsultując się z instytucją lub państwem członkowskim, które złożyły wniosek. W przypadku odrzucenia wniosku instytucja lub państwo członkowskie, które złożyły wniosek, otrzymują uzasadnienie. |
4. Jeżeli złożono kilka różnych wniosków dotyczących tej samej kwestii lub wniosek nie spełnia wymogów określonych w ust. 2, Centrum może odmówić wydania ekspertyzy naukowej bądź zaproponować poprawki do wniosku, konsultując się z instytucją , agencją lub państwem członkowskim, które złożyły wniosek. W przypadku odrzucenia wniosku instytucja , agencja lub państwo członkowskie, które złożyły wniosek, otrzymują uzasadnienie. |
Poprawka 104
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 8
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 7 – ustęp 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
5. Jeśli Centrum wydało już ekspertyzę naukową dotyczącą konkretnej kwestii zawartej we wniosku i stwierdza, że brak jest elementów naukowych uzasadniających ponowne zbadanie tej kwestii, instytucja lub państwo członkowskie, które złożyły wniosek, otrzymują informacje na poparcie tego stwierdzenia. |
5. Jeśli Centrum wydało już ekspertyzę naukową dotyczącą konkretnej kwestii zawartej we wniosku i stwierdza, że brak jest elementów naukowych uzasadniających ponowne zbadanie tej kwestii, instytucja , agencja lub państwo członkowskie, które złożyły wniosek, otrzymują informacje na poparcie tego stwierdzenia. |
Poprawka 105
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 9
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 8 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Centrum wspiera Komisję i pomaga jej poprzez prowadzenie EWRS oraz poprzez zapewnienie państwom członkowskim zdolności reagowania w skoordynowany sposób. |
1. Centrum wspiera Komisję i pomaga jej poprzez prowadzenie EWRS , o czym mowa w art. 18 rozporządzenia (UE) …/… [rozporządzenia PTZZ], oraz poprzez zapewnienie państwom członkowskim zdolności reagowania w skoordynowany i terminowy sposób. |
Poprawka 106
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 9
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 8 – ustęp 2 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 107
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 9
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 8 – ustęp 2 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
2a. Centrum współpracuje z Komisją, KBZ i państwami członkowskimi, aby usprawnić przekazywanie odpowiednich danych przez EWRS, mając na celu cyfryzację tego procesu i zintegrowanie go z krajowymi systemami nadzoru. |
Poprawka 108
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 9
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 8 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Centrum współpracuje z Komisją i KBZ nad aktualizacjami EWRS, w tym w celu wykorzystania nowoczesnych technologii, takich jak cyfrowe aplikacje mobilne, modele sztucznej inteligencji lub inne technologie automatycznego ustalania kontaktów zakaźnych, opierając się na technologiach ustalania kontaktów zakaźnych opracowanych przez państwa członkowskie oraz na określeniu wymogów w zakresie funkcjonalności EWRS. |
3. Centrum współpracuje z Komisją i KBZ nad ciągłymi aktualizacjami EWRS, w tym w celu wykorzystania nowoczesnych technologii, takich jak cyfrowe aplikacje mobilne, modele sztucznej inteligencji , modelowanie komputerowe i modele symulacyjne lub inne technologie automatycznego ustalania kontaktów zakaźnych, opierając się na technologiach ustalania kontaktów zakaźnych opracowanych przez państwa członkowskie . Technologie te wykorzystuje się wyłącznie do walki z pandemią, jeżeli zostanie wykazane, że są odpowiednie, niezbędne i proporcjonalne, w pełnej zgodności z rozporządzeniem (UE) 2016/679 i dyrektywą 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (*3) , oraz po określeniu wymogów w zakresie funkcjonalności EWRS. |
Poprawka 109
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 9
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 8 – ustęp 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
5. Centrum jako podmiot przetwarzający jest odpowiedzialne za zapewnienie bezpieczeństwa i poufności operacji przetwarzania danych osobowych przeprowadzanych w EWRS oraz w kontekście interoperacyjności aplikacji służących do ustalania kontaktów zakaźnych, zgodnie z obowiązkami określonymi w art. 33, art. 34 ust. 2 i art. 36 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 (*4). |
5. Centrum jest odpowiedzialne za zapewnienie bezpieczeństwa i poufności operacji przetwarzania danych osobowych przeprowadzanych w EWRS oraz w kontekście interoperacyjności aplikacji służących do ustalania kontaktów zakaźnych, zgodnie z obowiązkami określonymi w art. 33, i 36 rozporządzenia (UE) 2018/1725. |
Poprawka 110
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 10
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 8 a – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Centrum dostarcza terminowych szybkich ocen ryzyka, zgodnie z art. 20 rozporządzenia (UE) …/… [Dz.U.: Proszę wstawić numer rozporządzenia PTZZ [ISC/2020/12524]], w przypadku zagrożenia, o którym mowa w art. 2 ust. 1 lit. a ) ppkt (i) oraz (ii ), w tym zagrożenia dla substancji pochodzenia ludzkiego, takich jak krew, organy, tkanki i komórki potencjalnie dotknięte chorobami zakaźnymi, lub o którym mowa w art. 2 ust. 1 lit. d) tego rozporządzenia. |
1. Centrum dostarcza terminowych ocen ryzyka, zgodnie z art. 20 rozporządzenia (UE) …/… [Dz.U.: Proszę wstawić numer rozporządzenia PTZZ [ISC/2020/12524]], w przypadku zagrożenia, o którym mowa w art. 2 ust. 1 lit. a), w tym zagrożenia dla substancji pochodzenia ludzkiego, takich jak krew, organy, tkanki i komórki potencjalnie dotknięte chorobami zakaźnymi, lub o którym mowa w art. 2 ust. 1 lit. d) tego rozporządzenia. |
Poprawka 111
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 10
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 8a – ustęp 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
1a. Oceny ryzyka, o których mowa w ust. 1, przeprowadza się terminowo i w jak najkrótszym czasie potrzebnym, by zgromadzić niezbędne informacje. |
Poprawka 112
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 10
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 8a – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
2. Ocena ryzyka obejmuje ogólne i ukierunkowane zalecenia dotyczące reagowania jako podstawę koordynacji w ramach KBZ. |
2. Oceny ryzyka , o których mowa w ust. 1, obejmują w miarę możliwości ogólne i ukierunkowane zalecenia dotyczące reagowania jako podstawę koordynacji w ramach KBZ , w tym: |
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
Poprawka 113
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 10
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 8a – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Do celów ust. 1 Centrum koordynuje przygotowywanie szybkich ocen ryzyka, w razie potrzeby angażując ekspertów z państw członkowskich i stosowne agencje. |
3. Do celów ust. 1 Centrum koordynuje przygotowywanie szybkich ocen ryzyka, angażując ekspertów z państw członkowskich oraz stosowne agencje i organizacje . |
Poprawka 114
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 10
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 8a – ustęp 4 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
4a. Centrum współpracuje z państwami członkowskimi w celu poprawy ich zdolności oceny ryzyka. |
Poprawka 115
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 8b – ustęp 1 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 116
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 8b – ustęp 1 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 117
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 8b – ustęp 1 – litera b a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 118
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 8 b – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Centrum wspiera skoordynowane reagowanie Unii na wniosek państwa członkowskiego, Rady, Komisji, organów lub agencji Unii . |
2. Centrum wspiera skoordynowane reagowanie Unii zgodnie z art. 21 rozporządzenia (UE) …/… [rozporządzenia PTZZ] . |
Poprawka 119
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera a
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 9 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Komisja, państwa członkowskie, państwa trzecie, w szczególności kraje partnerskie UE, oraz organizacje międzynarodowe (w szczególności WHO) mogą zwrócić się do Centrum o pomoc naukową lub techniczną w jakiejkolwiek dziedzinie wchodzącej w zakres jego misji. Pomoc ta może obejmować wspieranie Komisji i państw członkowskich w zakresie opracowania wskazówek technicznych na temat dobrej praktyki oraz środków ochronnych, jakie należy przedsięwziąć w odpowiedzi na zagrożenia zdrowia ludzkiego, pomoc ekspercką oraz mobilizację i koordynację zespołów dochodzeniowych. Centrum zapewnia naukowo-techniczną wiedzę fachową oraz pomoc w ramach swoich zdolności finansowych i mandatu oraz zgodnie z odpowiednimi ustaleniami roboczymi dokonanymi z Komisją. |
2. Komisja, państwa członkowskie, państwa trzecie, w szczególności kraje partnerskie UE, oraz organizacje międzynarodowe (w szczególności WHO) mogą zwrócić się do Centrum o pomoc naukową lub techniczną w jakiejkolwiek dziedzinie wchodzącej w zakres jego misji. Pomoc ta może obejmować wspieranie Komisji i państw członkowskich w zakresie opracowania wskazówek technicznych na temat dobrej praktyki oraz środków ochronnych, jakie należy przedsięwziąć w odpowiedzi na zagrożenia zdrowia ludzkiego, pomoc ekspercką oraz mobilizację i koordynację zespołów dochodzeniowych , a także ocenę skuteczności środków reagowania . Centrum zapewnia naukowo-techniczną wiedzę fachową oraz pomoc w ramach swoich zdolności finansowych i mandatu oraz zgodnie z odpowiednimi ustaleniami roboczymi dokonanymi z Komisją. |
Poprawka 120
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera c
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 9 – ustęp 6
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
6. Centrum w stosownych przypadkach wspiera i koordynuje programy szkoleniowe, w szczególności w zakresie nadzoru epidemiologicznego, badań terenowych, gotowości i zapobiegania oraz badań w dziedzinie zdrowia publicznego. |
6. Centrum w stosownych przypadkach wspiera i koordynuje programy szkoleniowe, w szczególności w zakresie nadzoru epidemiologicznego, badań terenowych, gotowości i zapobiegania , reagowania na stany zagrożenia zdrowia publicznego, badań w dziedzinie zdrowia publicznego oraz powiadamiania o ryzyku. W programach tych uwzględnia się potrzebę aktualizacji szkoleń oraz respektuje zasadę proporcjonalności i potrzeby szkoleniowe państw członkowskich. |
Poprawka 121
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 13 – litera a
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 11 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Centrum koordynuje gromadzenie, sprawdzanie poprawności, analizę i rozpowszechnianie danych na poziomie Unii. |
1. Centrum koordynuje standaryzację, gromadzenie, sprawdzanie poprawności, analizę i rozpowszechnianie danych na poziomie Unii. |
Poprawka 122
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 13 – litera b
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 11 – ustęp 1a – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 123
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 13 – litera b
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 11 – ustęp 1a – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 124
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 13 – litera b
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 11 – ustęp 1a – litera e a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 125
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 13 – litera c
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 11 – ustęp 2 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 126
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 13 – litera c
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 11 – ustęp 2 – litera d
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 127
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 13 – litera d
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 11 – ustęp 4
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
4. W przypadku szczególnie pilnej potrzeby związanej z nasileniem lub nowym charakterem poważnego transgranicznego zagrożenia zdrowia lub szybkością jego rozprzestrzeniania się w państwach członkowskich Centrum udostępnia prognozy epidemiologiczne, o których mowa w art. 5 ust. 4 lit. g), na wniosek Europejskiej Agencji Leków , w sposób obiektywny, wiarygodny i łatwo dostępny oraz na podstawie najlepszych dostępnych informacji. |
4. W przypadku szczególnie pilnej potrzeby związanej z nasileniem lub nowym charakterem poważnego transgranicznego zagrożenia zdrowia lub szybkością jego rozprzestrzeniania się w państwach członkowskich Centrum udostępnia prognozy epidemiologiczne, o których mowa w art. 5 ust. 4 lit. g), na wniosek państwa członkowskiego, Komisji lub EMA , w sposób obiektywny, wiarygodny i łatwo dostępny oraz na podstawie najlepszych dostępnych informacji. |
Poprawka 128
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 11a – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Centrum tworzy zdolność do mobilizacji i rozmieszczania Grupy Zadaniowej UE ds. Zdrowia, w tym personelu Centrum i ekspertów z państw członkowskich oraz programów stypendialnych, aby wspomóc lokalne reagowanie na wystąpienia chorób zakaźnych w państwach członkowskich i państwach trzecich. |
1. Centrum tworzy stałą zdolność , a także wzmocnioną zdolność awaryjną do mobilizacji i rozmieszczania Grupy Zadaniowej UE ds. Zdrowia, w tym personelu Centrum, ekspertów z państw członkowskich, programów stypendialnych oraz organizacji międzynarodowych i non-profit , aby wspomóc lokalne reagowanie na wystąpienia chorób zakaźnych w państwach członkowskich i państwach trzecich. |
Poprawka 129
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 11a – ustęp 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
1a. Centrum rozwija zdolności w zakresie prowadzenia badań terenowych i gromadzenia odpowiednich danych, w tym dotyczących zróżnicowania genetycznego chorób zakaźnych, korzystając z wyspecjalizowanych sieci laboratoriów referencyjnych lub z własnych zasobów. |
Poprawka 130
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 11a – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Centrum opracowuje ramy i ustanawia procedury wspólnie z Komisją w celu mobilizacji Grupy Zadaniowej UE ds. Zdrowia. |
2. Centrum opracowuje ramy i ustanawia procedury wspólnie z Komisją w celu rozmieszczenia stałej zdolności i mobilizacji zdolności awaryjnej Grupy Zadaniowej UE ds. Zdrowia. |
Poprawka 131
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 11a – ustęp 4 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Centrum opracowuje wraz z Komisją ramy mobilizacji Grupy Zadaniowej UE ds. Zdrowia w celu podjęcia działań na podstawie decyzji nr 1313/2013/UE (*5). |
Centrum opracowuje wraz z Komisją ramy rozmieszczenia stałej zdolności i mobilizacji Grupy Zadaniowej UE ds. Zdrowia w celu podjęcia działań na podstawie decyzji nr 1313/2013/UE (*6). |
Poprawka 132
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 11a – ustęp 6
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
6. Centrum utrzymuje zdolność do prowadzenia misji w państwach członkowskich, na wniosek Komisji i państw członkowskich, w celu wydawania zaleceń dotyczących reagowania na zagrożenia zdrowia w ramach swojego mandatu. |
6. Centrum utrzymuje stałą zdolność do prowadzenia misji w państwach członkowskich, na wniosek Komisji i państw członkowskich, w celu wydawania zaleceń dotyczących reagowania na zagrożenia zdrowia w ramach swojego mandatu. |
Poprawka 133
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 15 – litera a
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 12 – ustęp 1 – akapit 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Centrum zapewnia, by społeczeństwo lub zainteresowana strona szybko otrzymywały obiektywne, wiarygodne, oparte na dowodach i łatwo dostępne informacje dotyczące wyników jego prac. Centrum udostępnia ogółowi społeczeństwa informacje, w tym za pośrednictwem specjalnej strony internetowej. Centrum udostępnia informacje ogółowi , w tym poprzez wyspecjalizowaną stronę internetową . Publikuje również swe ekspertyzy wykonane zgodnie z art. 6. |
Centrum zapewnia, by społeczeństwo lub zainteresowana strona szybko otrzymywały obiektywne, wiarygodne, oparte na dowodach i łatwo dostępne informacje dotyczące wyników jego prac. Centrum udostępnia ogółowi społeczeństwa informacje, w tym za pośrednictwem specjalnej strony internetowej. Centrum udostępnia ogółowi społeczeństwa informacje , w tym za pośrednictwem specjalnej strony internetowej zawierającej istotne informacje dostępne we wszystkich językach urzędowych Unii . W odpowiednim czasie publikuje również swe ekspertyzy wykonane zgodnie z art. 6. |
Poprawka 134
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 15 – litera b
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 12 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
skreśla się |
Poprawka 135
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 15 – litera c
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 12 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Centrum współpracuje w razie potrzeby z właściwymi organami w państwach członkowskich i innymi zainteresowanymi stronami w odniesieniu do publicznych kampanii informacyjnych. |
3. Centrum współpracuje w razie potrzeby z właściwymi organami w państwach członkowskich , WHO i innymi zainteresowanymi stronami w odniesieniu do publicznych kampanii informacyjnych. |
Poprawka 136
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 16 – litera a
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 14 – ustęp 2 – akapit 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Kadencja członków wynosi trzy lata i może zostać przedłużona.”; |
Kadencja członków wynosi trzy lata i w razie potrzeby może zostać przedłużona. |
Poprawka 137
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 16 – litera b
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 14 – ustęp 5 – akapit 1 – litera e
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 138
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 16 – litera b
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 14 – ustęp 5 – akapit 1 – litera i
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 139
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 18
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 17 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
skreśla się |
||
|
„1. Nie naruszając art. 3 ust. 2, dyrektora powołuje zarząd w oparciu o wykaz kandydatów zgłoszony przez Komisję po otwartym konkursie, po opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i gdzie indziej zaproszenia do zgłaszania zainteresowania, na okres pięciu lat, który może być przedłużony jednokrotnie o kolejny okres do pięciu lat.”; |
|
Poprawka 140
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 18
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 17 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
2. Przed mianowaniem kandydat wyznaczony przez zarząd zostaje niezwłocznie zaproszony do złożenia oświadczenia przed Parlamentem Europejskim i do udzielenia odpowiedzi na pytania członków tej instytucji. |
Poprawka 141
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 19 – litera c
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 18 – ustęp 8
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
8. Dyrektor może zapraszać ekspertów lub przedstawicieli organizacji zawodowych lub naukowych , lub organizacji pozarządowych o uznanym doświadczeniu w dyscyplinach związanych z pracami Centrum w celu współpracy w konkretnych zadaniach oraz uczestnictwa w odpowiednich działaniach forum doradczego . Ponadto Komisja może zaproponować dyrektorowi doraźne zaproszenie ekspertów lub przedstawicieli organizacji zawodowych lub naukowych, lub organizacji pozarządowych. |
8. Centrum w sposób strukturalny angażuje ekspertów ds. zdrowia publicznego i przedstawicieli organizacji zawodowych i naukowych oraz organizacji pozarządowych , w szczególności tych o uznanym doświadczeniu w dyscyplinach związanych z pracami Centrum , a także w innych obszarach, w tym chorób niezakaźnych i ochrony środowiska, do udziału we wszystkich głównych działaniach prowadzonych przez Centrum, wyspecjalizowane sieci i forum doradcze oraz do współpracy przy konkretnych zadaniach . Ponadto Komisja i państwa członkowskie mogą zaproponować Centrum doraźne konsultacje z ekspertami lub przedstawicielami organizacji zawodowych lub naukowych, lub organizacji pozarządowych. |
Poprawka 142
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 19 a (nowy)
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 19 – ustęp 2
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
||
|
|
|
||
|
2. Członkowie zarządu, dyrektor, członkowie forum doradczego, jak również eksperci zewnętrzni uczestniczący w panelach naukowych składają oświadczenie o swym zaangażowaniu oraz oświadczenie o interesach, wskazując brak jakichkolwiek interesów, które mogłyby zostać uznane za szkodliwe dla ich niezależności, albo też wszelkie bezpośrednie lub pośrednie interesy, które mogłyby zostać uznane za szkodliwe dla ich niezależności. Oświadczenia takie składane są corocznie w formie pisemnej. |
„2. Członkowie zarządu, dyrektor, członkowie forum doradczego, jak również eksperci zewnętrzni uczestniczący w panelach naukowych składają oświadczenie o swym zaangażowaniu oraz oświadczenie o interesach, wskazując brak jakichkolwiek interesów, które mogłyby zostać uznane za szkodliwe dla ich niezależności, albo też wszelkie bezpośrednie lub pośrednie interesy, które mogłyby zostać uznane za szkodliwe dla ich niezależności. Oświadczenia takie składane są corocznie w formie pisemnej i są udostępniane publicznie .”; |
Poprawka 143
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 20 a (nowy)
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 20 – ustęp 4
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
||
|
|
|
||
|
4. Nie przetwarza i nie przekazuje się danych osobowych, z wyjątkiem przypadków, gdzie jest to ściśle konieczne dla wypełnienia misji Centrum. W takich przypadkach zastosowanie ma rozporządzenie ( WE ) nr 45 / 2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych [8] . |
„4. Nie przetwarza i nie przekazuje się danych osobowych, z wyjątkiem przypadków, gdzie jest to ściśle konieczne dla wypełnienia misji Centrum. W takich przypadkach zastosowanie ma rozporządzenie ( UE ) 2018 / 1725 .”; |
Poprawka 144
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 20 b (nowy)
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 20 – ustęp 4 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
||
|
|
„4a. Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla obowiązków państw członkowskich dotyczących przetwarzania przez nie danych osobowych na podstawie rozporządzenia (UE) 2016/679 i dyrektywy 2002/58/WE lub dla zobowiązań Centrum i Komisji dotyczących przetwarzania przez nie danych osobowych na podstawie rozporządzenia (UE) 2018/1725 w związku z wykonywaniem obowiązków. |
||
|
|
W celu ochrony danych Centrum wdraża procedury i zabezpieczenia gwarantujące, że operacje przetwarzania są w pełni zgodne z zasadami ochrony danych odnoszącymi się do zgodności z prawem, rzetelności i przejrzystości, celowości, minimalizacji danych, prawidłowości, ograniczenia przechowywania, integralności i poufności, a także z zasadami uwzględniania ochrony danych w fazie projektowania oraz domyślnej ochrony danych. |
||
|
|
Centrum przetwarza dane osobowe, w szczególności dane dotyczące zdrowia odnoszące się do zidentyfikowanych lub możliwych do zidentyfikowania osób fizycznych tylko w przypadku, gdy zostanie wykazane, że jest to niezbędne i proporcjonalne. W miarę możliwości, zgodnie z zasadą minimalizacji danych, Centrum wykorzystuje dane zanonimizowane przy zastosowaniu technik takich jak randomizacja lub uogólnienie. |
||
|
|
Komisja przyjmuje akty delegowane zgodnie z art. 20a w celu uzupełnienia niniejszego rozporządzenia przez określenie kategorii osób, których dane dotyczą, objętych zakresem przetwarzania, a także kategorii przetwarzanych danych osobowych, wraz z opisem szczegółowych środków gwarantujących prawa i wolności odnośnych osób, których dane dotyczą, zgodnie z odpowiednimi przepisami o ochronie danych, w szczególności w odniesieniu do konkretnych zabezpieczeń zapobiegających wykorzystaniu danych niezgodnie z przeznaczeniem, nielegalnemu dostępowi do nich lub ich nielegalnemu przekazaniu, a także w odniesieniu do okresów przechowywania.”; |
Poprawka 145
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 20 c (nowy)
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 20 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
||
|
|
„Artykuł 20 a |
||
|
|
Wykonywanie przekazanych uprawnień |
||
|
|
1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule. |
||
|
|
2. Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 20 ust. 4a, powierza się Komisji na okres pięciu lat od … [data wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zmieniającego]. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu pięciu lat. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu. |
||
|
|
3. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 20 ust. 4a, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w późniejszym terminie określonym w tej decyzji. Nie wpływa ona na ważność już obowiązujących aktów delegowanych. |
||
|
|
4. Przed przyjęciem aktu delegowanego Komisja konsultuje się z ekspertami wyznaczonymi przez każde państwo członkowskie zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa (*) . |
||
|
|
5. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. |
||
|
|
6. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 20 ust. 4a wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada w terminie dwóch miesięcy od przekazania im tego aktu nie wyrażą sprzeciwu lub gdy przed upływem tego terminu zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformują Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady. |
||
|
|
Poprawka 146
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 21 – ustęp 6
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
6. Centrum opracowuje, wdraża i obsługuje system informacyjny umożliwiający wymianę informacji niejawnych i szczególnie chronionych informacji jawnych, jak określono w niniejszym artykule. |
6. Centrum opracowuje, wdraża i obsługuje system informacyjny umożliwiający wymianę informacji niejawnych i szczególnie chronionych informacji jawnych, jak określono w niniejszym artykule , zgodnie z art. 27 i 33 rozporządzenia (UE) 2018/1725 . |
Poprawka 147
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 23 – litera c
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 23 – ustęp 8
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
8. Dyrektor przesyła Trybunałowi Obrachunkowemu odpowiedź na jego uwagi najpóźniej do dnia 30 września. Dyrektor przesyła tę odpowiedź również zarządowi i Komisji. |
8. Dyrektor przesyła Trybunałowi Obrachunkowemu odpowiedź na jego uwagi najpóźniej do dnia 30 września. Dyrektor przesyła tę odpowiedź również zarządowi , Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji. |
Poprawka 148
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 23 a (nowy)
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 24
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
||
|
|
|
||
|
Artykuł 24 |
„Artykuł 24 |
||
|
Zastosowanie rozporządzenia finansowego |
Zastosowanie rozporządzenia finansowego |
||
|
Artykuł 185 rozporządzenia finansowego ma zastosowanie do absolutorium budżetowego Centrum, jego kontroli oraz zasad księgowości . |
Artykuł 70 rozporządzenia (UE, Euratom) 2018/1046 ma zastosowanie do absolutorium budżetowego Centrum, jego kontroli oraz zasad rachunkowości .”; |
Poprawka 149
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 28
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 31 – ustęp 1 – akapit 1 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Do dnia [proszę wstawić datę przypadającą trzy lata po wejściu w życie] 2023 r. Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i zarządowi sprawozdanie z działalności Centrum, zawierające ocenę: |
Do dnia … [proszę wstawić datę przypadającą trzy lata po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia zmieniającego ] Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i zarządowi sprawozdanie z działalności Centrum, zawierające ocenę: |
Poprawka 150
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 28
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 31 – ustęp 1 – akapit 1 – litera a a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 151
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 28
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 31 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Do dnia [proszę wstawić datę przypadającą trzy lata po wejściu w życie] 2028 r. , a następnie co 5 lat, Komisja ocenia wyniki działalności Centrum w odniesieniu do jego celów, mandatu, zadań, procedury i lokalizacji. W ramach tej oceny uwzględnia się w szczególności ewentualną potrzebę zmodyfikowania mandatu Centrum i skutki finansowe takich modyfikacji. |
2. Do dnia … [proszę wstawić datę przypadającą pięć lat po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia zmieniającego ], a następnie co 5 lat, Komisja ocenia wyniki działalności Centrum w odniesieniu do jego celów, mandatu, zadań, procedury i lokalizacji. W ramach tej oceny uwzględnia się w szczególności ewentualną potrzebę zmodyfikowania mandatu Centrum i skutki finansowe takich modyfikacji. |
Poprawka 152
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 28
Rozporządzenie (WE) nr 851/2004
Artykuł 31 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Jeśli Komisja uzna, że dalsze działanie Centrum w odniesieniu do powierzonych mu celów, mandatu i zadań nie jest już uzasadnione, może wnioskować o zmianę lub uchylenie odpowiednich przepisów niniejszego rozporządzenia. |
3. Na podstawie oceny, o której mowa w ust. 2, Komisja w stosownych przypadkach przedkłada wniosek ustawodawczy w celu zmiany niniejszego rozporządzenia. Jeśli Komisja uzna, że dalsze działanie Centrum w odniesieniu do powierzonych mu celów, mandatu i zadań nie jest już uzasadnione, może wnioskować o zmianę lub uchylenie odpowiednich przepisów niniejszego rozporządzenia. |
(1) Sprawa została odesłana do komisji właściwej w celu przeprowadzenia negocjacji międzyinstytucjonalnych na podstawie art. 59 ust. 4 akapit czwarty Regulaminu (A9-0253/2021).
(1a) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/522 z dnia 24 marca 2021 r. w sprawie ustanowienia Programu działań Unii w dziedzinie zdrowia („Program UE dla zdrowia”) na lata 2021–2027 oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 282/2014 (Dz.U. L 107 z 26.3.2021, s. 1).
(10) Rozporządzenie (UE) XXXX/XXXX Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia DATA w sprawie poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia oraz uchylające decyzję nr 1082/2013/UE [Dz.U.: proszę wstawić pełny tytuł i odniesienie do publikacji rozporządzenia w sprawie poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia (PTZZ).]
(10) Rozporządzenie (UE) XXXX/XXXX Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia DATA w sprawie poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia oraz uchylające decyzję nr 1082/2013/UE [Dz.U.: proszę wstawić pełny tytuł i odniesienie do publikacji rozporządzenia w sprawie poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia (PTZZ).]
(11) Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/UE z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 924).
(12) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 233/2014 z dnia 11 marca 2014 r. ustanawiające Instrument Finansowania Współpracy na rzecz Rozwoju na lata 2014--2020 (Dz.U. L 77 z 15.3.2014, s. 44).
(11) Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/UE z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 924).
(12) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 233/2014 z dnia 11 marca 2014 r. ustanawiające Instrument Finansowania Współpracy na rzecz Rozwoju na lata 2014--2020 (Dz.U. L 77 z 15.3.2014, s. 44).
(1a) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39).
(1a) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).
(1b) Dyrektywa 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotycząca przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej) (Dz.U. L 201 z 31.7.2002, s. 37).
(1a) Dz.U. L 123 z 12.5.2016, s. 1.
(*1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39).
(*2) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).
(*3) Dyrektywa 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotycząca przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej) (Dz.U. L 201 z 31.7.2002, s. 37).
(*4) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39).
(*5) Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/UE z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 924).
(*6) Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/UE z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 924).
(*) Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/715 z dnia 18 grudnia 2018 r. w sprawie ramowego rozporządzenia finansowego dotyczącego organów utworzonych na podstawie TFUE oraz Traktatu Euratom, o których mowa w art. 70 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 (Dz.U. L 122 z 10.5.2019, s. 1).”;
(*) Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/715 z dnia 18 grudnia 2018 r. w sprawie ramowego rozporządzenia finansowego dotyczącego organów utworzonych na podstawie TFUE oraz Traktatu Euratom, o których mowa w art. 70 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 (Dz.U. L 122 z 10.5.2019, s. 1).”;
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/255 |
P9_TA(2021)0377
Poważne transgraniczne zagrożenia zdrowia ***I
Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 14 września 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia oraz uchylającego decyzję nr 1082/2013/UE (COM(2020)0727 – C9-0367/2020 – 2020/0322(COD)) (1)
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
(2022/C 117/23)
Poprawka 1
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 2
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 3
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 4
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 4 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 5
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 242
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 5 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 6
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 6
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 7
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 7
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 8
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 8
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 9
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 8 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 10
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 8 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 11
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 8 c (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 12
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 8 d (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 13
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 8 e (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 14
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 8 f (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 15
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 9
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
||||
|
|
Wspólne udzielanie zamówień na medyczne środki przeciwdziałania wzmocniłoby pozycję negocjacyjną uczestniczących państw, poprawiło bezpieczeństwo dostaw i zapewniło równy dostęp do tych środków. |
||||
|
|
Umowa dotycząca wspólnego udzielania zamówień oraz rescEU powinny funkcjonować w oparciu o wysokie standardy przejrzystości, m.in. w kwestii ujawniania ilości zamówionej przez każde państwo uczestniczące i dostarczonej temu państwu oraz szczegółowych informacji na temat odpowiedzialności tych państw. |
||||
|
|
Umowę dotyczącą wspólnego udzielania zamówień, określającą praktyczne ustalenia regulujące procedurę wspólnych zamówień ustanowioną na mocy art. 5 decyzji nr 1082/2013/UE, należy również dostosować tak, aby zawierała klauzulę wyłączności dotyczącą negocjacji i udzielania zamówień dla państw uczestniczących w procedurze wspólnego udzielania zamówień, aby umożliwić lepszą koordynację w ramach UE. Klauzula wyłączności powinna oznaczać, że państwa uczestniczące w procedurze wspólnego udzielania zamówień nie negocjują i nie podpisują równoległych umów z producentami, oraz określać wyraźne konsekwencje dla państw podejmujących takie działania. Komisja powinna zapewnić koordynację i wymianę informacji między podmiotami organizującymi wszelkie działania w ramach różnych mechanizmów ustanowionych na mocy niniejszego rozporządzenia i podmiotami uczestniczącymi w tych działaniach a innymi odpowiednimi strukturami unijnymi związanymi z zamawianiem i gromadzeniem zapasów medycznych środków przeciwdziałania, takich jak strategiczne zapasy rescEU na podstawie decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/UE (16). Państwa członkowskie powinny zadbać o dostateczne zapasy krytycznych produktów medycznych, aby przeciwdziałać ryzyku niedoborów produktów o krytycznym znaczeniu . |
||||
Poprawka 16
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 9 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 17
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 9 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 18
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 9 c (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 19
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 9 d (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 20
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 9 e (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 21
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 9 f (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 22
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 9 g (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 23
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 9 h (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 24
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 10
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 25
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 11
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 26
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 12
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 27
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 12 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 28
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 13
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 29
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 14
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 30
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 14 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 31
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 14 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 32
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 15 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 33
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 16 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 34
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 17
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 35
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 18
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 36
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 20
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 37
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 21
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 38
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 22
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 39
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 25
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 40
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 28
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 41
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 28 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 42
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 43
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – ustęp 2 – litera b a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 44
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Wykonanie niniejszego rozporządzenia jest wspierane ze środków pochodzących z odpowiednich programów i instrumentów unijnych. |
3. Zgodnie z podejściem „Jedno zdrowie” i zasadą „zdrowie we wszystkich politykach” wykonanie niniejszego rozporządzenia jest wspierane ze środków pochodzących z odpowiednich programów i instrumentów unijnych. Udoskonalone unijne ramy w zakresie zdrowia dotyczące poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia działają w synergii oraz w sposób komplementarny z innymi politykami i funduszami Unii, takimi jak działania realizowane w ramach Programu UE dla zdrowia, europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, programu „Horyzont Europa”, programu „Cyfrowa Europa”, rezerwy rescEU, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+), instrumentu na rzecz wsparcia w sytuacjach nadzwyczajnych oraz Programu na rzecz jednolitego rynku. |
Poprawka 45
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – ustęp 3 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
3a. Celem niniejszego rozporządzenia jest zapewnienie, aby w przypadku wystąpienia w przyszłości stanów zagrożenia zdrowia nie wstrzymywano wykrywania i leczenia innych poważnych chorób oraz podejmowania działań z zakresu ochrony zdrowia związanych z takimi chorobami. |
Poprawka 46
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – ustęp 3 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
3b. Wykonanie niniejszego rozporządzenia odbywa się w pełnym poszanowaniu godności oraz podstawowych praw i wolności jednostek. |
Poprawka 243
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 2 – ustęp 1 – litera a – podpunkt i
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 47
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 2 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Niniejsze rozporządzenie dotyczy również nadzoru epidemiologicznego nad chorobami zakaźnymi oraz powiązanymi szczególnymi problemami zdrowotnymi . |
2. Niniejsze rozporządzenie dotyczy również nadzoru epidemiologicznego nad chorobami zakaźnymi , monitorowania wpływu takich chorób na główne choroby niezakaźne oraz powiązane szczególne problemy zdrowotne, takie jak dotyczące zdrowia psychicznego, oraz skutków dla odroczonych badań przesiewowych, diagnostyki, monitorowania, leczenia i opieki w odniesieniu do innych chorób i schorzeń . |
Poprawka 48
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 2 – ustęp 3 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
3a. Niniejsze rozporządzenie wspiera wdrażanie międzynarodowych przepisów zdrowotnych, ogranicza obciążenia administracyjne i powielanie zasobów oraz wspomaga eliminowanie luk ujawnionych przez pandemię COVID-19 w zakresie gotowości i reagowania na publiczne zagrożenia zdrowia oraz zapobiegania im. |
Poprawka 49
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 2 – ustęp 4
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
4. W wyjątkowych sytuacjach zagrożenia państwo członkowskie lub Komisja mogą zażądać koordynacji reagowania w ramach KBZ, o której mowa w art. 21, w odniesieniu do poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia innych niż zagrożenia, o których mowa w art. 2 ust. 1, jeżeli uznaje się, że wprowadzone uprzednio środki ochrony zdrowia publicznego okazały się niewystarczające do zagwarantowania wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego. |
4. W wyjątkowych sytuacjach zagrożenia państwo członkowskie lub Komisja mogą zażądać koordynacji reagowania w ramach KBZ, o której mowa w art. 21, w odniesieniu do poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia innych niż zagrożenia, o których mowa w art. 2 ust. 1, zwłaszcza w odniesieniu do głównych chorób niezakaźnych, jeżeli uznaje się, że wprowadzone uprzednio środki ochrony zdrowia publicznego okazały się niewystarczające do zagwarantowania wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego. |
Poprawka 50
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 2 – ustęp 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
5. Komisja w porozumieniu z państwami członkowskimi zapewnia koordynację działań i wymianę informacji między mechanizmami i strukturami ustanowionymi na mocy niniejszego rozporządzenia a podobnymi mechanizmami i strukturami ustanowionymi na szczeblu Unii lub na mocy Traktatu Euratom, których działania są istotne dla planowania gotowości i reagowania na poważne transgraniczne zagrożenia zdrowia, ich monitorowania, wczesnego ostrzegania o nich oraz zwalczania tych zagrożeń. |
5. Komisja w porozumieniu z państwami członkowskimi zapewnia koordynację działań i wymianę informacji między mechanizmami i strukturami ustanowionymi na mocy niniejszego rozporządzenia a podobnymi mechanizmami i strukturami ustanowionymi na szczeblu międzynarodowym, na szczeblu Unii lub na mocy Traktatu Euratom, których działania są istotne dla planowania gotowości i reagowania na poważne transgraniczne zagrożenia zdrowia, ich monitorowania, wczesnego ostrzegania o nich oraz zwalczania tych zagrożeń. |
Poprawka 51
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 2 – ustęp 6
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
6. Państwa członkowskie zachowują prawo do utrzymania lub wprowadzania dodatkowych ustaleń, procedur i środków w swoich krajowych systemach w dziedzinach objętych niniejszym rozporządzeniem, w tym ustaleń przewidzianych w istniejących lub przyszłych umowach lub konwencjach dwu- lub wielostronnych, pod warunkiem że takie dodatkowe ustalenia, procedury i środki nie utrudniają stosowania niniejszego rozporządzenia. |
6. Państwa członkowskie zachowują prawo do utrzymania lub wprowadzania dodatkowych ustaleń, procedur i środków w swoich krajowych systemach w dziedzinach objętych niniejszym rozporządzeniem, w tym ustaleń przewidzianych w istniejących lub przyszłych umowach lub konwencjach dwu- lub wielostronnych, pod warunkiem że takie dodatkowe ustalenia, procedury i środki nie utrudniają stosowania niniejszego rozporządzenia. Unia wzywa do opracowania ramowej konwencji WHO w sprawie gotowości i reagowania w razie pandemii. Konwencja ta powinna ułatwić wdrażanie międzynarodowych przepisów zdrowotnych (2005) (1a) i usunąć niedociągnięcia stwierdzone w nich podczas kryzysu związanego z COVID-19. |
Poprawka 52
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 2 – ustęp 6 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
6a. Niniejsze rozporządzenie ma również zastosowanie, w stosownych przypadkach, do właściwych organów, systemów i programów regionalnych w dziedzinach objętych niniejszym rozporządzeniem. |
Poprawka 53
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 54
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 4
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 55
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 5 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 56
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 5 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 57
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 7 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 58
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 8
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 59
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 8 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 60
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 8 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 61
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 8 c (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 62
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 4 – ustęp 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
1a. Przedstawiciele odpowiednich agencji unijnych uczestniczą w posiedzeniach KBZ w charakterze obserwatorów. |
Poprawka 63
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 4 – ustęp 2 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 64
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 4 – ustęp 2 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 65
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 4 – ustęp 2 – litera d a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 66
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 4 – ustęp 4
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
4. Przewodniczącym KBZ jest przedstawiciel Komisji. KBZ zbiera się w regularnych odstępach czasu, a w przypadku gdy sytuacja tego wymaga, na wniosek Komisji lub dowolnego państwa członkowskiego. |
4. Przewodniczącym KBZ jest przedstawiciel Komisji bez prawa głosu . KBZ zbiera się w regularnych odstępach czasu, a w przypadku gdy sytuacja tego wymaga, na wniosek Komisji lub dowolnego państwa członkowskiego. |
Poprawka 67
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 4 – ustęp 5 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
5a. Członkowie KBZ i Komisja zapewniają wnikliwe konsultacje z odpowiednimi agencjami unijnymi, ekspertami w dziedzinie zdrowia publicznego, organizacjami międzynarodowymi i zainteresowanymi stronami, w tym pracownikami opieki zdrowotnej. |
Poprawka 68
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 4 – ustęp 7 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
7a. Parlament Europejski wyznacza przedstawicieli, którzy uczestniczą w posiedzeniach Komitetu ds. Bezpieczeństwa Zdrowia (KBZ) w charakterze obserwatorów. |
Poprawka 69
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 4 – ustęp 7 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
7b. Wykaz członków KBZ zarówno na szczeblu politycznym, jak i technicznym jest podawany do wiadomości publicznej na stronach internetowych Komisji i Rady. Członkowie Komitetu nie mogą mieć interesów finansowych ani innych interesów, które mogłyby wpłynąć na ich bezstronność. Działają oni niezależnie w interesie publicznym i składają co roku deklarację interesów finansowych. Wszelkie bezpośrednie korzyści, które mogą być związane z sektorem medycznym lub innym odpowiednim sektorem, wprowadza się do rejestru prowadzonego przez Komisję i podaje do publicznej wiadomości na żądanie. |
Poprawka 70
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 4 – ustęp 7 c (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
7c. Regulamin, wytyczne, porządki obrad i protokoły posiedzeń KBZ publikuje się na portalu internetowym Komisji. |
Poprawka 71
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Rozdział II – tytuł
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
Poprawka 72
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – tytuł
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Unijny plan gotowości i reagowania |
Unijny plan zapobiegania, gotowości i reagowania |
Poprawka 73
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Komisja, we współpracy z państwami członkowskimi i odpowiednimi agencjami unijnymi, opracowuje unijny plan na wypadek kryzysu zdrowotnego i pandemii („unijny plan gotowości i reagowania”) w celu promowania skutecznego i skoordynowanego reagowania na transgraniczne zagrożenia zdrowia na poziomie Unii. |
1. Komisja, we współpracy z państwami członkowskimi i odpowiednimi agencjami unijnymi oraz z uwzględnieniem ram WHO , opracowuje unijny plan na wypadek kryzysu zdrowotnego i pandemii („unijny plan zapobiegania, gotowości i reagowania”) w celu promowania skutecznego i skoordynowanego reagowania na transgraniczne zagrożenia zdrowia na poziomie Unii. |
Poprawka 74
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Unijny plan gotowości i reagowania uzupełnia krajowe plany gotowości i reagowania ustanowione zgodnie z art. 6. |
2. Unijny plan zapobiegania, gotowości i reagowania uzupełnia krajowe plany gotowości i reagowania ustanowione zgodnie z art. 6. |
Poprawka 75
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 3 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Unijny plan gotowości i reagowania obejmuje, w szczególności, ustalenia dotyczące zarządzania, zdolności i zasobów w odniesieniu do: |
3. Unijny plan zapobiegania, gotowości i reagowania obejmuje, w szczególności, ustalenia dotyczące zarządzania, zdolności i zasobów w odniesieniu do: |
Poprawka 76
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 3 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 77
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 3 – litera e
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 78
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 3 – litera f a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 79
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 3 – litera f b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 80
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 3 – litera g a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 81
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 3 – litera g b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 82
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 3 – litera g c (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 83
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 3 – litera g d (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 84
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 3 – litera g e (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 85
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 4
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
4. Unijny plan gotowości i reagowania obejmuje międzyregionalne elementy gotowości w celu ustanowienia spójnych, wielosektorowych, transgranicznych środków ochrony zdrowia publicznego – w szczególności z uwzględnieniem zdolności w zakresie badań, ustalania kontaktów zakaźnych, laboratoriów – oraz specjalistycznego leczenia lub intensywnej opieki medycznej w sąsiednich regionach. Plany te obejmują środki gotowości i reagowania na sytuację obywateli, którzy są bardziej zagrożeni. |
4. Unijny plan zapobiegania, gotowości i reagowania obejmuje transgraniczne i międzyregionalne plany gotowości w celu ustanowienia spójnych, wielosektorowych, transgranicznych środków ochrony zdrowia publicznego – w szczególności z uwzględnieniem zdolności w zakresie badań, ustalania kontaktów zakaźnych, laboratoriów , szkoleń dla pracowników opieki zdrowotnej – oraz specjalistycznego leczenia lub intensywnej opieki medycznej w sąsiednich regionach. Plany te obejmują środki gotowości i reagowania na sytuację obywateli, którzy są bardziej zagrożeni. |
Poprawka 86
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 4 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
4a. Unijny plan gotowości i reagowania przewiduje również środki zapewniające normalne funkcjonowanie jednolitego rynku w przypadku wystąpienia poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia. |
Poprawka 87
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
5. Aby zapewnić wdrożenie unijnego planu gotowości i reagowania, Komisja wraz z państwami członkowskimi przeprowadza testy warunków skrajnych, ćwiczenia oraz przeglądy w trakcie realizacji działania i po jego zakończeniu oraz – w razie potrzeby – aktualizuje ten plan. |
5. Aby zapewnić wdrożenie unijnego planu zapobiegania, gotowości i reagowania, Komisja wraz z państwami członkowskimi przeprowadza testy warunków skrajnych, ćwiczenia oraz przeglądy w trakcie realizacji działania i po jego zakończeniu oraz – w razie potrzeby – aktualizuje ten plan. W planie zapobiegania, gotowości i reagowania uwzględnia się dane dotyczące systemów opieki zdrowotnej oraz odpowiednie dane zebrane na szczeblu krajowym lub regionalnym. |
Poprawka 88
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 5 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
5a. Aby zareagować na stany zagrożenia zdrowia publicznego, Komisja Europejska może wydać zalecenia w oparciu o dane dotyczące unijnych systemów opieki zdrowotnej, na temat minimalnych niezbędnych zasobów (m.in. w odniesieniu do ludności każdego państwa członkowskiego, aby zapewnić podstawową powszechną opiekę zdrowotną odpowiedniej jakości), w tym na temat możliwości łączenia zasobów na poziomie Unii. |
Poprawka 89
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – ustęp 5 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
5b. Przeglądy i wynikające z nich korekty planu publikuje się w celu zwiększenia przejrzystości procesu tworzenia planów zapobiegania, gotowości i reagowania. |
Poprawka 90
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 6 – tytuł
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Krajowe plany gotowości i reagowania |
Krajowe plany zapobiegania, gotowości i reagowania |
Poprawka 91
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 6 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Przy przygotowywaniu krajowych planów gotowości i reagowania każde państwo członkowskie koordynuje swoje działania z Komisją w celu osiągnięcia spójności z unijnym planem gotowości i reagowania, a także niezwłocznie informuje Komisję i KBZ o wszelkich istotnych zmianach planu krajowego. |
1. Przy przygotowywaniu krajowych planów zapobiegania, gotowości i reagowania każde państwo członkowskie konsultuje się z organizacjami pacjentów, organizacjami pracowników opieki zdrowotnej, podmiotami z przemysłu i łańcucha dostaw oraz krajowymi partnerami społecznymi, koordynuje swoje działania z Komisją w celu osiągnięcia spójności z unijnym planem zapobiegania, gotowości i reagowania, który jest zgodny z ustaleniami dotyczącymi zarządzania, zdolności i zasobów, o których mowa w art. 5 ust. 3, w tym w odniesieniu do krajowych wymogów w zakresie gromadzenia zasobów i zarządzania unijnymi rezerwami strategicznymi, i niezwłocznie informuje Komisję i KBZ o wszelkich istotnych zmianach planu krajowego. |
Poprawka 92
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 6 – ustęp 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
1a. Krajowe plany zapobiegania, gotowości i reagowania obejmują ustalenia dotyczące zarządzania oraz informacje na temat zdolności i zasobów, o których mowa w art. 5 ust. 3. |
Poprawka 93
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – tytuł
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Sprawozdawczość w zakresie planowania gotowości i reagowania |
Sprawozdawczość w zakresie planowania zapobiegania, gotowości i reagowania |
Poprawka 94
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Do końca listopada 2021 r., a następnie co 2 lata państwa członkowskie przekazują Komisji sprawozdanie na temat planowania i wdrażania gotowości i reagowania na szczeblu krajowym. |
1. [W ciągu 6 miesięcy od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia], a następnie co 2 lata państwa członkowskie przekazują Komisji zaktualizowane sprawozdanie na temat planowania i wdrażania zapobiegania, gotowości i reagowania na szczeblu krajowym oraz, w stosownych przypadkach, na szczeblach regionalnym i transgranicznym . |
Poprawka 95
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 2 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Sprawozdanie to obejmuje następujące elementy: |
Sprawozdanie to jest zwięzłe, oparte na wspólnych wskaźnikach i zawiera przegląd działań wdrożonych w państwach członkowskich oraz obejmuje następujące elementy: |
Poprawka 96
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 2 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 97
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 2 – litera a a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 98
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 2 – litera a b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 99
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 2 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 100
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 2 – litera b – podpunkt i
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 101
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 2 – litera b – podpunkt ii
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 102
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 2 – litera b – podpunkt iii
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 103
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 2 – litera b – podpunkt iii a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 104
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 2 – litera c a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 105
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 2 – litera c b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 106
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Sprawozdanie zawiera, w stosownych przypadkach, międzyregionalne elementy gotowości i reagowania zgodnie z planami unijnymi i krajowymi , obejmujące w szczególności istniejące zdolności , zasoby i mechanizmy koordynacji w sąsiednich regionach . |
W przypadku państw członkowskich mających wspólną granicę lądową z co najmniej jednym innym państwem członkowskim sprawozdanie zawiera transgraniczne , międzyregionalne i międzysektorowe plany zapobiegania, gotowości i reagowania z sąsiednimi regionami , w tym mechanizmy koordynacji wszystkich elementów wymienionych w lit. a), b) i c) , transgraniczne szkolenia i wymianę najlepszych praktyk dla pracowników opieki zdrowotnej i pracowników do spraw zdrowia publicznego oraz mechanizmy koordynacji przenoszenia pacjentów. Podmioty unijne lub krajowe, które zajmują się gromadzeniem zapasów produktów medycznych, współpracują z Komisją i państwami członkowskimi w obszarze sprawozdawczości dotyczącej dostępnych zapasów i zapasów uwzględnionych zarówno w unijnym, jak i krajowym planowaniu gotowości i reagowania. |
Poprawka 107
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 3 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Sprawozdanie zawiera również, w miarę możliwości, informacje na temat wpływu chorób zakaźnych na główne choroby niezakaźne. |
Poprawka 108
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – ustęp 1 – akapit 3 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Do sprawozdania dołącza się najnowszą dostępną wersję planów zapobiegania, gotowości i reagowania. |
Poprawka 109
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – ustęp 2 – akapit 4
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Zalecenia zawarte w sprawozdaniu są publikowane na stronie internetowej Komisji. |
Zalecenia zawarte w sprawozdaniu są publikowane na stronach internetowych Komisji i ECDC . |
Poprawka 110
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 8 – tytuł
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Audyty w zakresie planowania gotowości i reagowania |
Audyty w zakresie planowania zapobiegania, gotowości i reagowania |
Poprawka 111
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 8 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Co 3 lata ECDC przeprowadza w państwach członkowskich audyty mające na celu ustalenie stanu wdrożenia planów krajowych i ich spójności z planem unijnym. Takie audyty realizowane są wraz z odpowiednimi agencjami unijnymi w celu oceny planowania gotowości i reagowania na szczeblu krajowym w odniesieniu do informacji, o których mowa w art. 7 ust. 1. |
1. Co 2 lata ECDC przeprowadza w państwach członkowskich audyty mające na celu ustalenie stanu wdrożenia planów krajowych i ich spójności z planem unijnym. Takie audyty opierają się na zestawie uzgodnionych wskaźników i realizowane są we współpracy z odpowiednimi agencjami unijnymi w celu oceny planowania zapobiegania, gotowości i reagowania na szczeblu krajowym w odniesieniu do informacji, o których mowa w art. 7 ust. 1. |
Poprawka 112
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 8 – ustęp 2 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Państwa członkowskie przedstawiają plan działania uwzględniający proponowane zalecenia z audytu oraz odpowiednie działania naprawcze i cele pośrednie. |
2. W przypadku gdy podczas audytu stwierdzone zostaną braki, państwo członkowskie , w ciągu sześciu miesięcy od otrzymania wyników audytu, przedstawia plan działania uwzględniający proponowane zalecenia z audytu oraz opisujący odpowiednie działania naprawcze i cele pośrednie. |
Poprawka 113
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 8 – ustęp 2 – akapit 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Jeżeli dane państwo członkowskie podejmuje decyzję, aby nie zastosować się do zalecenia, podaje powody takiej decyzji. |
Poprawka 114
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 9 – nagłówek
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Sprawozdanie Komisji na temat planowania gotowości |
Sprawozdanie Komisji na temat planowania zapobiegania i gotowości |
Poprawka 115
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 9 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Na podstawie informacji dostarczonych przez państwa członkowskie zgodnie z art. 7 oraz wyników audytów, o których mowa w art. 8, Komisja do lipca 2022 r., a następnie co 2 lata, przekazuje Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat aktualnej sytuacji i postępów w planowaniu gotowości i reagowania na szczeblu Unii. |
1. Na podstawie informacji dostarczonych przez państwa członkowskie zgodnie z art. 7 oraz wyników audytów, o których mowa w art. 8, Komisja do lipca 2022 r., a następnie co 2 lata, przekazuje Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat aktualnej sytuacji i postępów w planowaniu zapobiegania, gotowości i reagowania na szczeblu Unii. |
Poprawka 116
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 9 – ustęp 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
1a. Sprawozdanie Komisji obejmuje stan planowania transgranicznej gotowości i reagowania w sąsiadujących regionach. |
Poprawka 117
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 9 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Na podstawie sprawozdania, o którym mowa w ust. 1, Komisja może przyjmować zalecenia dotyczące planowania gotowości i reagowania skierowane do państw członkowskich. |
2. Na podstawie sprawozdania, o którym mowa w ust. 1, Komisja może przyjmować zalecenia dotyczące planowania zapobiegania, gotowości i reagowania skierowane do państw członkowskich. Zalecenia te mogą obejmować między innymi minimalne zasoby potrzebne do reagowania na stany zagrożenia zdrowia publicznego, w tym w odniesieniu do wielkości populacji, i są opracowywane na podstawie dobrych praktyk i ocen polityki. |
Poprawka 118
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 10 – tytuł
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Koordynacja planowania gotowości i reagowania w ramach KBZ |
Koordynacja planowania zapobiegania, gotowości i reagowania w ramach KBZ |
Poprawka 119
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 10 – ustęp 1 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 120
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 10 – ustęp 1 – akapit 2 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 121
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 10 – ustęp 1 – akapit 2 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 122
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 10 – ustęp 1 – akapit 2 – litera e
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 123
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 10 – ustęp 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
1a. Komisja i państwa członkowskie prowadzą w stosownych przypadkach dialog z zainteresowanymi stronami, w tym z organizacjami pracowników sektora zdrowia i opieki, zainteresowanymi stronami z przemysłu i łańcucha dostaw oraz organizacjami pacjentów. Dialog ten obejmuje regularną wymianę informacji między organami administracji, przemysłem i odpowiednimi podmiotami w łańcuchu dostaw produktów farmaceutycznych, by móc wskazywać spodziewane ograniczenia podaży i dzięki temu umożliwić lepszą koordynację, rozwój synergii i odpowiednie reakcje; |
Poprawka 124
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 11 – ustęp 1 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 125
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 11 – ustęp 1 – akapit 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Komisja organizuje te działania we współpracy z zainteresowanymi państwami członkowskimi. |
Komisja organizuje te działania we współpracy z zainteresowanymi lub potencjalnie zainteresowanymi państwami członkowskimi , w miarę możliwości w porozumieniu z WHO, by uniknąć powielania działań, w tym zdolności do gotowości w ramach Międzynarodowych przepisów zdrowotnych . |
Poprawka 126
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 11 – ustęp 1 – akapit 2 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
W regionach transgranicznych wspiera się wspólne szkolenia transgraniczne i wymianę najlepszych praktyk dla pracowników opieki zdrowotnej i pracowników do spraw zdrowia publicznego oraz wprowadza się obowiązek dobrej znajomości systemów zdrowia publicznego. |
Poprawka 127
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 11 – ustęp 1 – akapit 2 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Komisja wykorzystuje pełen potencjał uczenia się na odległość, by zwiększyć liczbę uczestników szkoleń. |
Poprawka 128
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 11 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Działania szkoleniowe, o których mowa w ust. 1, mają na celu zapewnienie pracownikom, o których mowa w tym ustępie, wiedzy i umiejętności niezbędnych w szczególności do opracowywania i wdrażania krajowych planów gotowości, o których mowa w art. 6, oraz do realizacji działań mających na celu zwiększenie gotowości na sytuacje kryzysowe i zdolności w zakresie nadzoru, w tym wykorzystanie narzędzi cyfrowych. |
2. Działania szkoleniowe, o których mowa w ust. 1, mają na celu zapewnienie pracownikom, o których mowa w tym ustępie, wiedzy i umiejętności niezbędnych w szczególności do opracowywania i wdrażania krajowych planów gotowości, o których mowa w art. 6, oraz do realizacji działań mających na celu zwiększenie gotowości na sytuacje kryzysowe i zdolności w zakresie nadzoru, w tym wykorzystanie narzędzi cyfrowych , a także zapewnienie ciągłości krytycznych usług długoterminowej opieki zdrowotnej i spójności z podejściem „Jedno zdrowie” . |
Poprawka 129
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 11 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Działania szkoleniowe, o których mowa w ust. 1, mogą być dostępne dla pracowników właściwych organów państw trzecich i można je organizować poza terytorium Unii. |
3. Działania szkoleniowe, o których mowa w ust. 1, mogą być dostępne dla pracowników właściwych organów państw trzecich i można je organizować poza terytorium Unii , w miarę możliwości w koordynacji z działaniami ECDC w tej dziedzinie . |
Poprawka 130
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 11 – ustęp 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
5. Komisja, we współpracy z państwami członkowskimi, może wspierać organizowanie programów wymiany pracowników opieki zdrowotnej i pracowników do spraw zdrowia publicznego między dwoma państwami członkowskimi lub większą ich liczbą oraz czasowego oddelegowania personelu z jednego państwa członkowskiego do drugiego. |
5. Komisja, we współpracy z państwami członkowskimi, może wspierać organizowanie programów wymiany pracowników opieki zdrowotnej i pracowników do spraw zdrowia publicznego między dwoma państwami członkowskimi lub większą ich liczbą oraz czasowego oddelegowania personelu z jednego państwa członkowskiego do drugiego. Organizując te programy, uwzględnia się wkład branżowych organizacji ochrony zdrowia w każdym z państw członkowskich. |
Poprawka 131
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Komisja i każde państwo członkowskie , które sobie tego życzy, mogą brać udział w procedurze wspólnego udzielania zamówień prowadzonej na podstawie art. 165 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 (29) w celu zakupu z wyprzedzeniem medycznych środków przeciwdziałania w odniesieniu do poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia. |
1. Komisja i każde państwo członkowskie mogą brać udział jako strony zamawiające w procedurze wspólnego udzielania zamówień prowadzonej na podstawie art. 165 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 (29) w celu zakupu z wyprzedzeniem , w rozsądnym terminie, medycznych środków przeciwdziałania w odniesieniu do poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia. |
Poprawka 132
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – ustęp 2 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 133
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – ustęp 2 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 134
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – ustęp 2 – litera c a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 135
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – ustęp 2 – litera c b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 136
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – ustęp 2 – litera c c (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 137
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – ustęp 2 – litera c d (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 138
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – ustęp 3 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Komisja, w porozumieniu z państwami członkowskimi, zapewnia koordynację i wymianę informacji między podmiotami organizującymi wszelkie działania, w tym między innymi procedury wspólnego udzielania zamówień, gromadzenie zapasów i darowizny medycznych środków przeciwdziałania w ramach różnych mechanizmów ustanowionych na poziomie Unii, w szczególności w ramach: |
3. Komisja, w porozumieniu z państwami członkowskimi, zapewnia koordynację i wymianę informacji między podmiotami organizującymi wszelkie działania i uczestniczącymi w nich , w tym między innymi procedury wspólnego udzielania zamówień, rozwój, gromadzenie zapasów w obiektach spełniających wymogi prawne dotyczące medycznych środków przeciwdziałania oraz położonych jak najbliżej jak największej liczby obszarów gęsto zamieszkanych i jak najbardziej dostępnych z tych obszarów, bez szkody dla dostarczania tych produktów mieszkańcom regionów oddalonych, wiejskich i peryferyjnych, a także darowizny medycznych środków przeciwdziałania dla państw o niskich i średnich dochodach, w ramach różnych mechanizmów ustanowionych na poziomie Unii, w szczególności w ramach: |
Poprawka 139
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – ustęp 3 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 140
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – ustęp 3 – litera f
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 141
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – ustęp 3 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
3a. Państwa uczestniczące zapewniają odpowiednie gromadzenie zapasów i dystrybucję zamawianych medycznych środków przeciwdziałania. Najważniejsze informacje i charakterystykę tego gromadzenia zapasów i dystrybucji określa się w planach krajowych. |
Poprawka 142
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – ustęp 3 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
3b. Zgodnie z zasadą przejrzystości Komisja regularnie informuje Parlament Europejski o negocjacjach dotyczących wspólnych zamówień na medyczne środki przeciwdziałania. |
Poprawka 143
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – ustęp 3 c (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
3c. Parlament Europejski zastrzega sobie prawo do kontroli w dowolnym czasie, zgodnie z obowiązującymi zasadami poufności, pełnej treści wszelkich umów zawartych w wyniku procedur toczących się na podstawie niniejszego artykułu. |
Poprawka 144
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – ustęp 3 d (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
3d. Komisja i państwa członkowskie udostępniają konsumentom aktualne, dostępne i jasne informacje o prawach i obowiązkach związanych ze wspólnie zamawianymi medycznymi środkami przeciwdziałania, w tym o odpowiedzialności za szkody oraz o dostępie do ochrony prawnej i reprezentacji konsumentów. |
Poprawka 145
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – ustęp 3 e (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
3e. Jeżeli nie stosuje się procedury wspólnego udzielania zamówień na medyczne środki przeciwdziałania transgranicznym zagrożeniom zdrowia, Komisja zachęca państwa członkowskie do wymiany informacji o cenach i terminach dostaw medycznych środków przeciwdziałania. |
Poprawka 146
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 13 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Sieć nadzoru epidemiologicznego nad chorobami zakaźnymi i powiązanymi szczególnymi problemami zdrowotnymi, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. a) ppkt (i) i (ii), zapewnia stałą komunikację między Komisją, ECDC i właściwymi organami odpowiedzialnymi na szczeblu krajowym za nadzór epidemiologiczny. |
1. Sieć nadzoru epidemiologicznego nad chorobami zakaźnymi , w tym nad chorobami zakaźnymi pochodzenia odzwierzęcego, i powiązanymi szczególnymi problemami zdrowotnymi, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. a) ppkt (i) i (ii), zapewnia stałą komunikację między Komisją, ECDC i właściwymi organami odpowiedzialnymi na szczeblu krajowym za nadzór epidemiologiczny. |
Poprawka 147
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 13 – ustęp 2 – litera b a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 148
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 13 – ustęp 2 – litera b b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 149
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 13 – ustęp 2 – litera d
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 150
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 13 – ustęp 2 – litera e
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 151
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 13 – ustęp 2 – litera h a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 152
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 13 – ustęp 3 – litera f a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 153
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 13 – ustęp 3 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
3a. Podawane przez państwa członkowskie informacje, o których mowa w ust. 3 lit. a), przekazuje się co najmniej dla poziomu NUTS II do Europejskiego Systemu Nadzoru (TESSy) lub innej platformy, w terminach określonych zgodnie z art. 7. |
Poprawka 154
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 13 – ustęp 6 – akapit 2 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
ECDC wspiera państwa członkowskie w gromadzeniu i udostępnianiu danych w czasie kryzysu zdrowotnego oraz w zintegrowanym działaniu sieci nadzoru epidemiologicznego nad chorobami zakaźnymi i powiązanymi szczególnymi problemami zdrowotnymi, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. a) ppkt (i) i (ii). ECDC w stosownych przypadkach udostępnia również swoją wiedzę fachową w tej dziedzinie państwom trzecim. |
Poprawka 155
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 13 – ustęp 9 – akapit 1 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
9. Komisja , w drodze aktów wykonawczych, tworzy i aktualizuje : |
9. Zgodnie z art. 28 Komisja przyjmuje akty delegowane dotyczące utworzenia i aktualizacji : |
Poprawka 156
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 13 – ustęp 9 – akapit 1 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
skreśla się |
Poprawka 157
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 13 – ustęp 9 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
9a. Jeżeli wymaga tego należycie uzasadniona szczególnie pilna potrzeba związana z nasileniem lub nowym charakterem poważnego transgranicznego zagrożenia zdrowia lub z szybkością jego rozprzestrzeniania się w państwach członkowskich, do aktów delegowanych przyjętych zgodnie z niniejszym artykułem zastosowanie ma procedura przewidziana w art. 28a. |
Poprawka 158
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 13 – ustęp 9 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
9b. Komisja w drodze aktów wykonawczych tworzy i aktualizuje procedury funkcjonowania sieci nadzoru epidemiologicznego opracowane zgodnie z art. 5 rozporządzenia (UE) …/… [Dz.U.: Proszę wstawić numer rozporządzenia ECDC [ISC/2020/12527]]. |
Poprawka 159
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 13 – ustęp 10
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
10. W przypadku należycie uzasadnionej szczególnie pilnej potrzeby związanej z nasileniem lub nowym charakterem poważnego transgranicznego zagrożenia zdrowia lub z szybkością jego rozprzestrzeniania się w państwach członkowskich Komisja może przyjąć akty wykonawcze mające natychmiastowe zastosowanie zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 27 ust. 3, w celu przyjęcia definicji przypadków, procedur i wskaźników nadzoru w państwach członkowskich w sytuacji zagrożenia, o którym mowa w art. 2 ust. 1 lit. a) ppkt (i) oraz (ii). Wskaźniki, o których mowa powyżej, powinny również wspierać ocenę zdolności w zakresie diagnozowania, profilaktyki i leczenia. |
10. W przypadku należycie uzasadnionej szczególnie pilnej potrzeby związanej z nasileniem lub nowym charakterem poważnego transgranicznego zagrożenia zdrowia lub z szybkością jego rozprzestrzeniania się w państwach członkowskich Komisja może przyjąć akty wykonawcze mające natychmiastowe zastosowanie zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 27 ust. 3, w celu przyjęcia procedur nadzoru w państwach członkowskich w sytuacji zagrożenia, o którym mowa w art. 2 ust. 1 lit. a) ppkt (i) oraz (ii). |
Poprawka 160
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. ECDC zapewnia dalszy rozwój platformy cyfrowej, za pośrednictwem której zarządza się danymi i dzięki której są one automatycznie wymieniane, w celu ustanowienia zintegrowanych i interoperacyjnych systemów nadzoru umożliwiających, w stosownych przypadkach, nadzór w czasie rzeczywistym z myślą o wspieraniu profilaktyki i kontroli chorób zakaźnych. |
1. Po przeprowadzeniu oceny skutków dla ochrony danych oraz po ograniczeniu wszelkiego ryzyka dla praw i swobód osób, których dane dotyczą, ECDC zapewnia ciągły rozwój platformy cyfrowej, za pośrednictwem której zarządza się danymi i dzięki której są one automatycznie wymieniane, w celu ustanowienia zintegrowanych i interoperacyjnych systemów nadzoru umożliwiających, w stosownych przypadkach, nadzór w czasie rzeczywistym z myślą o wspieraniu profilaktyki i kontroli chorób zakaźnych. Zapewnia nadzór człowieka nad platformą cyfrową, wprowadza specjalne środki minimalizacji ryzyka, które może wynikać z przenoszenia uprzedzeń lub niekompletnych danych z wielu źródeł, oraz ustala procedury kontroli jakości danych. Cyfrowe platformy i aplikacje wspierające nadzór epidemiologiczny na szczeblu Unii i państw członkowskich są wdrażane z zachowaniem zasady uwzględnienia ochrony danych w fazie projektowania zgodnie z art. 27 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2018/1725. |
Poprawka 161
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 2 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 162
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 2 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 163
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 2 – litera b a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 164
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Państwa członkowskie są odpowiedzialne za zapewnienie regularnego zasilania zintegrowanego systemu nadzoru terminowymi i kompletnymi informacjami, danymi i dokumentami przekazywanymi i wymienianymi za pośrednictwem platformy cyfrowej. |
3. Państwa członkowskie są odpowiedzialne za zapewnienie regularnego zasilania zintegrowanego systemu nadzoru terminowymi, kompletnymi i dokładnymi informacjami, danymi i dokumentami przekazywanymi i wymienianymi za pośrednictwem platformy cyfrowej. Państwa członkowskie wspierają automatyzację tego procesu między krajowym i unijnym systemem nadzoru. |
Poprawka 165
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
5. Do celów epidemiologicznych ECDC ma również dostęp do odpowiednich danych dotyczących zdrowia, z którymi można się zapoznać lub do których wgląd zapewniono za pośrednictwem infrastruktury cyfrowej umożliwiającej wykorzystanie danych dotyczących zdrowia do celów badań, kształtowania polityki i do celów regulacyjnych. |
5. Do celów nadzoru epidemiologicznego ECDC ma również dostęp do odpowiednich danych dotyczących zdrowia, z którymi można się zapoznać lub do których wgląd zapewniono za pośrednictwem infrastruktury cyfrowej umożliwiającej wykorzystanie danych dotyczących zdrowia do celów badań, kształtowania polityki i do celów regulacyjnych. Dostęp do danych o zdrowiu jest proporcjonalny do szczególnych i konkretnych celów, określonych uprzednio przez ECDC. |
Poprawka 166
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 6 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
6. Komisja przyjmuje akty wykonawcze dotyczące funkcjonowania platformy nadzoru określające: |
6. Po przeprowadzeniu procedury konsultacji określonej w art. 42 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2018/1725 Komisja przyjmuje zgodnie z art. 28 akty delegowane dotyczące funkcjonowania platformy nadzoru określające: |
Poprawka 167
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 6 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 168
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 6 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 169
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 6 – litera d
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 170
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 6 – litera f a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 171
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 6 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
6a. Cyfrowe platformy i aplikacje wspierające nadzór epidemiologiczny na szczeblu Unii i państw członkowskich są wdrażane zgodnie z zasadą uwzględnienia ochrony danych w fazie projektowania zgodnie z art. 27 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2018/1725. |
Poprawka 172
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 15 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. W dziedzinie zdrowia publicznego lub w szczegółowych dziedzinach zdrowia publicznego istotnych dla wykonania niniejszego rozporządzenia lub planów krajowych, o których mowa w art. 6, Komisja może, w drodze aktów wykonawczych, wyznaczyć laboratoria referencyjne UE dla zapewnienia wsparcia krajowym laboratoriom referencyjnym z myślą o rozpowszechnianiu – na zasadzie dobrowolności – dobrych i jednolitych praktyk w zakresie diagnostyki, metod badań i stosowania określonych badań wśród państw członkowskich w celu zapewnienia jednolitego nadzoru, powiadamiania o chorobach i zgłaszania ich przez państwa członkowskie. |
1. W dziedzinie zdrowia publicznego lub w szczegółowych dziedzinach zdrowia publicznego istotnych dla wykonania niniejszego rozporządzenia lub planów krajowych, o których mowa w art. 6, Komisja może, w drodze aktów wykonawczych, wyznaczyć laboratoria referencyjne UE dla zapewnienia wsparcia krajowym laboratoriom referencyjnym z myślą o rozpowszechnianiu dobrych i jednolitych praktyk w zakresie diagnostyki, metod badań i stosowania określonych badań wśród państw członkowskich w celu zapewnienia jednolitego nadzoru, powiadamiania o chorobach i zgłaszania ich przez państwa członkowskie. |
Poprawka 173
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 15 – ustęp 2 – litera f
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 174
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 15 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Sieć laboratoriów referencyjnych UE jest zarządzana i koordynowana przez ECDC. |
3. Sieć laboratoriów referencyjnych UE jest zarządzana i koordynowana przez ECDC we współpracy z laboratoriami sieci WHO, by nie powielać działań . Struktura zarządzania siecią obejmuje współpracę i koordynację z istniejącymi krajowymi i regionalnymi laboratoriami i sieciami referencyjnymi. |
Poprawka 175
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 15 – ustęp 3 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
3a. Laboratoria, o których mowa w ust. 1, przyczyniają się do wymiany dobrych praktyk i poprawy nadzoru epidemiologicznego, o którym mowa w art. 13. |
Poprawka 176
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 15 – ustęp 4
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
4. Wyznaczenie laboratoriów, o którym mowa w ust. 1, następuje w wyniku publicznej procedury wyboru, jest ograniczone w czasie i obejmuje co najmniej okres 5 lat oraz jest poddawane regularnym przeglądom. Wyznaczając laboratoria referencyjne UE, określa się obowiązki i zadania wyznaczonych laboratoriów. |
4. Wyznaczenie laboratoriów, o którym mowa w ust. 1, następuje w wyniku publicznej procedury wyboru, jest ograniczone w czasie i obejmuje co najmniej okres 5 lat oraz jest poddawane regularnym przeglądom. Komisja zasięga opinii państw członkowskich i ECDC, by opracować specyfikacje istotnych warunków zamówienia i kryteria procesu wyznaczania. Wyznaczając laboratoria referencyjne UE, określa się obowiązki i zadania wyznaczonych laboratoriów. Konsorcja laboratoriów kwalifikują się do wyznaczenia. |
Poprawka 177
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 15 – ustęp 5 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 178
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 17 – ustęp 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
1a. Europejski System Nadzoru (TESSy) wykorzystuje się do doraźnego monitorowania poważnego transgranicznego zagrożenia zdrowia, o którym mowa w art. 2 ust. 1 lit. a) ppkt (iii) oraz w art. 2 ust. 1 lit. b), c) i d). |
Poprawka 179
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 17 – ustęp 3 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Komisja w drodze aktów wykonawczych przyjmuje , w razie potrzeby, definicje przypadków, które mają być stosowane w systemie monitorowania doraźnego, w celu zapewnienia porównywalności i zgodności zebranych danych na szczeblu Unii. |
W razie potrzeby Komisja przyjmuje zgodnie z art. 28 akty delegowane dotyczące definicji przypadków, które mają być stosowane w systemie monitorowania doraźnego, w celu zapewnienia porównywalności i zgodności zebranych danych na szczeblu Unii. |
Poprawka 180
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 17 – ustęp 3 – akapit 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 2. |
skreśla się |
Poprawka 181
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 17 – ustęp 3 – akapit 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
W przypadku należycie uzasadnionej szczególnie pilnej potrzeby związanej z nasileniem poważnego transgranicznego zagrożenia zdrowia lub z szybkością jego rozprzestrzeniania się między państwami członkowskimi Komisja może przyjąć lub zaktualizować definicje przypadków, o których mowa w akapicie pierwszym, w drodze aktów wykonawczych mających natychmiastowe zastosowanie zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 27 ust. 3 . |
Jeżeli wymaga tego należycie uzasadniona szczególnie pilna potrzeba związana z nasileniem lub nowym charakterem poważnego transgranicznego zagrożenia zdrowia lub z szybkością jego rozprzestrzeniania się w państwach członkowskich , do aktów delegowanych przyjętych zgodnie z niniejszym artykułem zastosowanie ma procedura przewidziana w art. 28a . |
Poprawka 182
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 18 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. EWRS umożliwia stałą łączność między Komisją a właściwymi organami odpowiedzialnymi na szczeblu krajowym za gotowość, wczesne ostrzeganie i reagowanie, powiadamianie o zagrożeniu, dokonywanie ocen ryzyka dla zdrowia publicznego oraz określanie środków, które mogą być konieczne do ochrony zdrowia publicznego. |
1. EWRS umożliwia stałą łączność między Komisją , ECDC a właściwymi organami odpowiedzialnymi na szczeblu krajowym za gotowość, wczesne ostrzeganie i reagowanie, powiadamianie o zagrożeniu, dokonywanie ocen ryzyka dla zdrowia publicznego oraz określanie środków, które mogą być konieczne do ochrony zdrowia publicznego. |
Poprawka 183
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 18 – ustęp 2 – akapit 1 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Zarządzanie EWRS i korzystanie z niego wiąże się z wymianą danych osobowych w szczególnych przypadkach, o ile przewidują to odpowiednie instrumenty prawne. Obejmuje to: |
Zarządzanie EWRS i operacyjne korzystanie z niego wiąże się z wymianą danych osobowych w szczególnych przypadkach, o ile przewidują to odpowiednie instrumenty prawne. Obejmuje to: |
Poprawka 184
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 18 – ustęp 2 – akapit 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
ECDC stale aktualizuje EWRS, umożliwiając korzystanie z nowoczesnych technologii, takich jak cyfrowe aplikacje mobilne, modele sztucznej inteligencji, technologie kosmiczne lub inne technologie automatycznego ustalania kontaktów zakaźnych, opierając się na technologiach ustalania kontaktów zakaźnych opracowanych przez państwa członkowskie. |
ECDC stale aktualizuje EWRS, umożliwiając korzystanie z nowoczesnych technologii, takich jak cyfrowe aplikacje mobilne, modele sztucznej inteligencji, technologie kosmiczne lub inne technologie automatycznego ustalania kontaktów zakaźnych, opierając się na technologiach ustalania kontaktów zakaźnych opracowanych przez państwa członkowskie lub przez Unię, wykorzystywanych wyłącznie do walki z pandemią, co do których wykazano, że są odpowiednie, niezbędne i proporcjonalne, w pełnej zgodności z rozporządzeniem (UE) 2016/679 i dyrektywą 2002/58/WE . |
Poprawka 185
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 18 – ustęp 2 – akapit 2 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Aby zapewnić jakość i spójność danych, EWRS wdraża solidne, dokładne i interoperacyjne procesy przetwarzania danych z państwami członkowskimi. ECDC koordynuje z państwami członkowskimi cały proces wymiany danych, począwszy od oceny wymogów dotyczących danych, ich przekazywania i gromadzenia, aż po aktualizację i interpretację danych, zapewniając ścisłą współpracę między Komisją, ECDC oraz właściwymi organami krajowymi i regionalnymi. |
Poprawka 186
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 18 – ustęp 2 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
2a. ECDC rozwija i usprawnia EWRS, by zwiększyć automatyzację zbierania i analizowania informacji, ulepszyć kategoryzację powiadomień, ograniczyć komunikacjię otwartym tekstem, zmniejszyć obciążenia administracyjne i poprawić standaryzację powiadomień. |
Poprawka 187
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 18 – ustęp 2 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
2b. Należy usprawnić EWRS, by zmniejszyć obciążenie biurokratyczne i ograniczyć powielanie zgłoszeń. EWRS umożliwia właściwym organom krajowym powiadamianie WHO o zdarzeniach, które mogą stanowić stan zagrożenia zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym zgodnie z art. 6 Międzynarodowych przepisów zdrowotnych, a informacje te umieszcza się w systemie EWRS, by automatycznie powiadamiać w EWRS o zagrożeniu. |
Poprawka 188
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 18 – ustęp 4
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
4. Komisja, w drodze aktów wykonawczych, przyjmuje procedury dotyczące wymiany informacji z innymi systemami szybkiego ostrzegania na szczeblu Unii, w tym wymiany danych osobowych, w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania EWRS oraz unikania nakładania się lub konfliktu działań z istniejącymi strukturami i mechanizmami w zakresie gotowości, monitorowania, wczesnego ostrzegania i zwalczania poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia. |
4. Komisja, w drodze aktów wykonawczych, przyjmuje procedury dotyczące wymiany informacji z innymi systemami szybkiego ostrzegania na szczeblu Unii i na szczeblu międzynarodowym , w tym wymiany danych osobowych, w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania EWRS oraz unikania nakładania się lub konfliktu działań z istniejącymi strukturami i mechanizmami w zakresie gotowości, monitorowania, wczesnego ostrzegania i zwalczania poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia. |
Poprawka 189
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 18 – ustęp 4 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
4a. EWRS jest zdolny do automatycznego gromadzenia informacji z innych ważnych baz danych, zawierających na przykład dane o środowisku, klimacie i nawadnianiu oraz inne dane istotne dla poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia, mogące ułatwić zrozumienie i złagodzenie ryzyka potencjalnych zagrożeń zdrowia. |
Poprawka 190
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 19 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. W przypadku gdy zgodnie z art. 6 Międzynarodowych przepisów zdrowotnych właściwe organy krajowe powiadomią WHO o wydarzeniach, które mogą stanowić stan zagrożenia zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym, najpóźniej równocześnie organy te przekazują powiadomienie w EWRS, pod warunkiem że dane zagrożenie należy do zagrożeń, o których mowa w art. 2 ust. 1 niniejszego rozporządzenia. |
2. W przypadku gdy zgodnie z art. 6 Międzynarodowych przepisów zdrowotnych właściwe organy krajowe powiadomią WHO o wydarzeniach, które mogą stanowić stan zagrożenia zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym , o czym jest mowa w art. 18 ust. 2b, równocześnie przekazuje się powiadomienie w EWRS, pod warunkiem że dane zagrożenie należy do zagrożeń, o których mowa w art. 2 ust. 1 niniejszego rozporządzenia. |
Poprawka 191
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 19 – ustęp 3 – litera f
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 192
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 19 – ustęp 3 – litera h
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 193
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 19 – ustęp 3 – litera i a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 194
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 19 – ustęp 3 – litera j
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 195
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 19 – ustęp 4 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
4a. Państwo członkowskie aktualizuje informacje, o których mowa w ust. 3, w miarę jak zyskuje dostęp do nowych danych. |
Poprawka 196
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 20 – ustęp 1 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. W przypadku gdy powiadomienie o zagrożeniu następuje na podstawie art. 19, Komisja – tam gdzie jest to niezbędne do celów koordynowania reagowania na szczeblu Unii lub na wniosek KBZ, o którym mowa w art. 21, lub z własnej inicjatywy – bezzwłocznie udostępnia właściwym organom krajowym i KBZ, za pośrednictwem EWRS ocenę ryzyka dotyczącą potencjalnego nasilenia zagrożenia zdrowia publicznego, w tym możliwe środki ochrony zdrowia publicznego. Ta ocena ryzyka przeprowadzana jest przez: |
1. W przypadku gdy powiadomienie o zagrożeniu następuje na podstawie art. 19, Komisja – tam gdzie jest to niezbędne do celów koordynowania reagowania na szczeblu Unii lub na wniosek KBZ, o którym mowa w art. 21, lub z własnej inicjatywy – bezzwłocznie udostępnia właściwym organom krajowym i KBZ, za pośrednictwem EWRS ocenę ryzyka dotyczącą potencjalnego nasilenia zagrożenia zdrowia publicznego, w tym możliwe środki ochrony zdrowia publicznego , co obejmuje ocenę ryzyka dla zdrowia psychicznego ludności narażonej na zagrożenie . Ta ocena ryzyka przeprowadzana jest przez: |
Poprawka 197
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 20 – ustęp 1 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 198
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 20 – ustęp 1 – litera a a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 199
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 20 – ustęp 1 – litera f a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 200
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 20 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Na wniosek agencji lub organu przeprowadzającego ocenę ryzyka w ramach swojego mandatu agencje i organy, o których mowa w ust. 1, bez zbędnej zwłoki przekazują wszelkie istotne informacje i dane, którymi dysponują. |
2. Na wniosek agencji lub organu przeprowadzającego ocenę ryzyka w ramach swojego mandatu agencje i organy, o których mowa w ust. 1, bez zbędnej zwłoki przekazują wszelkie istotne informacje, dane i wiedzę fachową , którymi dysponują. Przedstawiając ich ocenę ryzyka, wskazuje się daną agencję lub organ jako „główne” zgodnie z ust. 3. Ta agencja lub ten organ uwzględnia wszelkie informacje lub wiedzę fachową otrzymane od innych agencji lub organów zgodnie z ust. 1. |
Poprawka 201
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 20 – ustęp 3 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
W przypadku gdy potrzebna ocena ryzyka leży całkowicie lub częściowo poza mandatem agencji, o których mowa w ust. 1, a zostanie uznana za niezbędną do celów koordynowania reagowania na szczeblu Unii, Komisja na wniosek KBZ lub z własnej inicjatywy przeprowadza doraźną ocenę ryzyka. |
W przypadku gdy potrzebna ocena ryzyka leży całkowicie lub częściowo poza mandatem agencji, o których mowa w ust. 1, a zostanie uznana za niezbędną do celów koordynowania reagowania na szczeblu Unii, Komisja na wniosek KBZ lub z własnej inicjatywy przeprowadza doraźną ocenę ryzyka. Jeżeli niezbędna ocena ryzyka wchodzi w zakres mandatu kilku agencji, o których mowa w ust. 1, Komisja wyznacza agencję główną odpowiedzialną za przeprowadzenie oceny ryzyka we współpracy z pozostałymi zainteresowanymi agencjami i wyznacza termin przedłożenia oceny przez tę agencję. |
Poprawka 202
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 20 – ustęp 3 – akapit 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Komisja niezwłocznie udostępnia ocenę ryzyka właściwym organom krajowym za pośrednictwem EWRS, oraz – w stosownych przypadkach – za pośrednictwem powiązanych systemów powiadamiania o zagrożeniu. Jeżeli ocena ryzyka ma zostać udostępniona publicznie, właściwe organy krajowe otrzymują ją przed publikacją. |
Komisja niezwłocznie udostępnia ocenę ryzyka właściwym organom krajowym za pośrednictwem EWRS, oraz – w stosownych przypadkach – za pośrednictwem powiązanych systemów powiadamiania o zagrożeniu. Jeżeli ocena ryzyka ma zostać udostępniona publicznie, właściwe organy krajowe otrzymują ją przed publikacją przez EWRS i KBZ . |
Poprawka 203
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 20 – ustęp 3 – akapit 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
W ocenie ryzyka uwzględnia się – o ile są dostępne – istotne informacje przedstawione przez inne podmioty, w szczególności przez WHO w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym. |
W ocenie ryzyka uwzględnia się – o ile są dostępne – istotne informacje przedstawione przez ekspertów w dziedzinie zdrowia publicznego i inne podmioty, w szczególności przez WHO w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym. |
Poprawka 204
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 21 – ustęp 1 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 205
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 21 – ustęp 1 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 206
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 21 – ustęp 1 – litera c a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 207
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 21 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. W przypadku gdy państwo członkowskie zamierza przyjąć środki ochrony zdrowia publicznego w celu zwalczania poważnego transgranicznego zagrożenia zdrowia, przed przyjęciem tych środków informuje inne państwa członkowskie i Komisję oraz przeprowadza z nimi konsultacje w sprawie charakteru, celu i zakresu stosowania danych środków, chyba że konieczność ochrony zdrowia publicznego jest tak pilna, iż niezbędne jest natychmiastowe przyjęcie danych środków. |
2. W przypadku gdy państwo członkowskie zamierza przyjąć środki ochrony zdrowia publicznego w celu zwalczania poważnego transgranicznego zagrożenia zdrowia lub zaprzestać stosowania tych środków , przed przyjęciem lub zaprzestaniem stosowania tych środków informuje inne , zwłaszcza sąsiadujące z nimi państwa członkowskie, Komisję i Komitet ds. Bezpieczeństwa Zdrowia, przeprowadza z nimi konsultacje w sprawie charakteru, celu i zakresu stosowania danych środków oraz koordynuje z nimi dane działania , chyba że konieczność ochrony zdrowia publicznego jest tak pilna, iż niezbędne jest natychmiastowe przyjęcie danych środków. |
Poprawka 208
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 21 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. W przypadku gdy państwo członkowskie musi przyjąć w trybie pilnym środki ochrony zdrowia publicznego w związku z wystąpieniem lub ponownym wystąpieniem poważnego transgranicznego zagrożenia zdrowia, informuje ono pozostałe państwa członkowskie i Komisję o charakterze, celu i zakresie danych środków bezzwłocznie po przyjęciu tych środków. |
3. W przypadku gdy państwo członkowskie musi przyjąć w trybie pilnym środki ochrony zdrowia publicznego w związku z wystąpieniem lub ponownym wystąpieniem poważnego transgranicznego zagrożenia zdrowia, informuje ono pozostałe państwa członkowskie , odpowiednie organy regionalne, Komisję i Komitet ds. Bezpieczeństwa Zdrowia o charakterze, celu i zakresie danych środków bezzwłocznie po przyjęciu tych środków , zwłaszcza w regionach transgranicznych . |
Poprawka 209
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 21 – ustęp 3 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
3a. W przypadku poważnego transgranicznego zagrożenia dla zdrowia wykraczającego poza krajowe zdolności reagowania w danym państwie członkowskim to państwo może również zwrócić się o pomoc do innych państw członkowskich za pośrednictwem ERCC utworzonego decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/UE (1a) . |
Poprawka 210
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 22 – ustęp 2 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 211
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 22 – ustęp 2 – litera c a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 212
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 22 – ustęp 2 – litera c b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 213
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 23 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Przed uznaniem sytuacji za stan zagrożenia zdrowia publicznego na poziomie Unii Komisja powinna skontaktować się z WHO, aby podzielić się analizą Komisji dotyczącą sytuacji wystąpienia epidemii i poinformować WHO o zamiarze przyjęcia takiej decyzji. |
3. Przed uznaniem sytuacji za stan zagrożenia zdrowia publicznego na poziomie Unii Komisja kontaktuje się z WHO, aby podzielić się analizą Komisji dotyczącą sytuacji wystąpienia epidemii i poinformować WHO o zamiarze przyjęcia takiej decyzji. |
Poprawka 214
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 23 – ustęp 4 – akapit 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 2 . |
Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 3 . |
Poprawka 215
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 24 – ustęp 1 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Do celów formalnego uznania stanu zagrożenia zdrowia publicznego na poziomie Unii Komisja ustanawia Komitet Doradczy ds. Stanów Zagrożenia Zdrowia Publicznego (zwany dalej „komitetem doradczym”), który na wniosek Komisji doradza Komisji, przedstawiając swoje opinie na temat: |
1. Do celów formalnego uznania stanu zagrożenia zdrowia publicznego na poziomie Unii Komisja po konsultacji z Komitetem ds. Bezpieczeństwa Zdrowia ustanawia Komitet Doradczy ds. Stanów Zagrożenia Zdrowia Publicznego (zwany dalej „komitetem doradczym”), który na wniosek Komisji lub Komitetu ds. Bezpieczeństwa Zdrowia doradza Komisji i Komitetowi ds. Bezpieczeństwa Zdrowia , przedstawiając swoje opinie na temat: |
Poprawka 216
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 24 – ustęp 1 – litera c – podpunkt ii
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 217
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 24 – ustęp 1 – litera c – podpunkt ii a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 218
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 24 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Komitet doradczy składa się z niezależnych ekspertów wybranych przez Komisję według dziedzin wiedzy specjalistycznej i doświadczenia, które są najistotniejsze w przypadku danego zagrożenia. Komitet powinien mieć multidyscyplinarny skład, aby mógł doradzać w kwestiach biomedycznych, behawioralnych, społecznych, gospodarczych, kulturalnych i międzynarodowych. Przedstawiciele ECDC i EMA uczestniczą w komitecie doradczym w charakterze obserwatorów . Przedstawiciele innych organów lub agencji unijnych istotnych w odniesieniu do danego zagrożenia w razie potrzeby uczestniczą w pracach tego komitetu w charakterze obserwatorów. Komisja może zapraszać ekspertów posiadających szczególne kompetencje w dziedzinie uwzględnionej w porządku obrad do wzięcia doraźnego udziału w pracach komitetu doradczego. |
2. Komitet doradczy składa się z niezależnych ekspertów , przedstawicieli pracowników sektora zdrowia i opieki oraz przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego wybranych przez Komisję według dziedzin wiedzy specjalistycznej i doświadczenia, które są najistotniejsze w przypadku danego zagrożenia. Komitet powinien mieć multidyscyplinarny skład, aby mógł doradzać w kwestiach sanitarnych, biomedycznych, behawioralnych, społecznych, gospodarczych, w sprawach działań badawczo-rozwojowych, produkcji, w kwestiach kulturalnych , w sprawach transportu i w kwestiach międzynarodowych. Przedstawiciele ECDC i EMA czynnie uczestniczą w pracach komitetu doradczego . Przedstawiciele innych organów lub agencji unijnych istotnych w odniesieniu do danego zagrożenia w razie potrzeby uczestniczą w pracach tego komitetu w charakterze obserwatorów. Komisja lub Komitet ds. Bezpieczeństwa Zdrowia mogą zapraszać ekspertów posiadających szczególne kompetencje w dziedzinie uwzględnionej w porządku obrad do wzięcia doraźnego udziału w pracach komitetu doradczego. Komisja publikuje nazwiska ekspertów wybranych do komitetu doradczego oraz szczegółowe informacje o kwalifikacjach zawodowych lub naukowych, które uzasadniają ich powołanie. |
Poprawka 219
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 24 – ustęp 2 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
2a. Komisja publikuje na swojej stronie internetowej listę członków komitetu doradczego oraz kwalifikacje uzasadniające ich powołanie. W miarę możliwości zapewnia się równowagę geograficzną wśród członków komitetu. Działają oni niezależnie, w interesie publicznym. Składają deklaracje interesów i zobowiązań. Deklaracje te obejmują wszelką działalność, stanowiska, okoliczności lub inne fakty potencjalnie powodujące powstanie bezpośredniego lub pośredniego interesu, aby umożliwić wskazanie interesów, które można uznać za szkodzące niezależności ekspertów. |
Poprawka 220
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 24 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Komitet doradczy zbiera się w każdym przypadku, gdy wymaga tego sytuacja, na wniosek Komisji lub państwa członkowskiego. |
3. Komitet doradczy zbiera się w każdym przypadku, gdy wymaga tego sytuacja, na wniosek Komisji , Komitetu ds. Bezpieczeństwa Zdrowia lub państwa członkowskiego. |
Poprawka 221
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 24 – ustęp 6
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
6. Komitet doradczy ustanawia swój regulamin wewnętrzny, w tym zasady dotyczące ogłaszania i zakańczania uznawania sytuacji za stan zagrożenia oraz przyjmowania zaleceń i głosowania. Regulamin wewnętrzny wchodzi w życie po pozytywnym zaopiniowaniu przez Komisję. |
6. Komitet doradczy ustanawia swój regulamin wewnętrzny, w tym zasady dotyczące ogłaszania i zakańczania uznawania sytuacji za stan zagrożenia oraz przyjmowania zaleceń i głosowania. Regulamin wewnętrzny wchodzi w życie po pozytywnym zaopiniowaniu przez Komisję i Komitet ds. Bezpieczeństwa Zdrowia . |
Poprawka 222
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 24 – ustęp 6 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
6a. Protokoły posiedzeń komitetu doradczego są jawne. |
Poprawka 223
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 24 – ustęp 6 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
6b. Komitet doradczy ściśle współpracuje z krajowymi organami doradczymi. |
Poprawka 224
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 25 – ustęp 1 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 225
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 25 – ustęp 1 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 226
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 25 – ustęp 1 – litera c a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 227
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 25 – ustęp 1 – litera c b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 228
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 25 a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Artykuł 25a |
|
|
Uprzywilejowane korytarze |
|
|
1. Po uznaniu stanu zagrożenia zdrowia publicznego w związku z pandemią na mocy art. 23 ust. 1 i w przypadku ograniczeń w ruchu granicznym Komisja wyznacza uprzywilejowane korytarze zapewniające swobodny przepływ podstawowych towarów, medycznych środków przeciwdziałania i pracowników transgranicznych na rynku wewnętrznym. |
|
|
2. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych uzupełniających niniejsze rozporządzenie o przepisy w sprawie utworzenia uprzywilejowanych korytarzy, o których mowa w ust. 1. |
|
|
3. Podczas obowiązywania stanu zagrożenia zdrowia publicznego na poziomie Unii państwo członkowskie może zakazać lub ograniczyć wywóz medycznych środków przeciwdziałania tylko w przypadkach określonych w art. 36 TFUE, pod warunkiem że uzyska uprzednio zgodę Komisji. |
|
|
4. Komisja podejmuje decyzję w sprawie wniosku o uprzednią zgodę w terminie pięciu dni od jego złożenia. Jeżeli Komisja nie podejmie decyzji w tym terminie, wniosek uznaje się za przyjęty. |
Poprawka 229
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 26 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. EWRS zawiera moduł selektywnego przekazywania wiadomości umożliwiający przekazywanie danych osobowych, w tym danych kontaktowych i danych dotyczących zdrowia, wyłącznie do właściwych organów krajowych, które zajmują się odpowiednimi środkami ustalania kontaktów zakaźnych. Ten moduł selektywnego przekazywania wiadomości musi być zaprojektowany i stosowany w sposób zapewniający bezpieczną i zgodną z prawem wymianę danych osobowych oraz powiązanie z systemami ustalania kontaktów zakaźnych na poziomie Unii. |
1. EWRS zawiera moduł selektywnego przekazywania wiadomości umożliwiający przekazywanie danych osobowych, w tym danych kontaktowych i danych dotyczących zdrowia, wyłącznie do właściwych organów krajowych, które zajmują się odpowiednimi środkami ustalania kontaktów zakaźnych. Ten moduł selektywnego przekazywania wiadomości musi być zaprojektowany zgodnie z zasadą minimalizacji danych w fazie projektowania i domyślnej ochrony danych oraz stosowany w sposób zapewniający bezpieczną i zgodną z prawem wymianę danych osobowych oraz powiązanie z systemami ustalania kontaktów zakaźnych na poziomie Unii. |
Poprawka 230
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 26 – ustęp 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
5. Dane osobowe mogą być również wymieniane w kontekście automatycznego ustalania kontaktów zakaźnych za pomocą aplikacji służących do ustalania kontaktów zakaźnych. |
5. Dane osobowe mogą być również wymieniane w kontekście automatycznego ustalania kontaktów zakaźnych za pomocą aplikacji służących do ustalania kontaktów zakaźnych , z zachowaniem pełnej zgodności z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 („RODO”) (1a). |
Poprawka 231
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 26 – ustęp 6 – akapit 1 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
6. Komisja – w drodze aktów wykonawczych – przyjmuje: |
6. Po przeprowadzeniu procedury konsultacji określonej w art. 42 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2018/1725 Komisja przyjmuje zgodnie z art. 28 akty delegowane dotyczące : |
Poprawka 232
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 26 – ustęp 6 – akapit 1 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 233
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 26 – ustęp 6 – akapit 1 – litera d
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 234
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 26 – ustęp 6 – akapit 1 – litera d a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 235
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 26 – ustęp 6 – akapit 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 27 ust. 2. |
skreśla się |
Poprawka 236
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 28 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 8 ust. 3, powierza się Komisji na czas nieokreślony od dnia … [data wejścia w życie podstawowego aktu ustawodawczego lub inna data określona przez współprawodawców] r. |
2. Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 8 ust. 3 , art. 13 ust. 9, art. 14 ust. 6, art. 17 ust. 3, art. 25a ust. 2 i art. 26 ust. 6 , powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia … [data wejścia w życie podstawowego aktu ustawodawczego lub inna data określona przez współprawodawców] r. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu pięciu lat. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu. |
Poprawka 237
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 28 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 8 ust. 3, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych. |
3. Przekazanie uprawnień, o których mowa w art.8 ust. 3 , art. 13 ust. 9, art. 14 ust. 6, art. 17 ust. 3, art. 25a ust. 2 i art. 26 ust. 6 , może zostać odwołane w dowolnym momencie przez Parlament Europejski lub Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych. |
Poprawka 238
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 28 – ustęp 6
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
6. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 8 ust. 3 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady. |
6. Akt delegowany przyjęty na podstawie art.8 ust. 3 , art. 13 ust. 9, art. 14 ust. 6, art. 17 ust. 3, art. 25a ust. 2 i art. 26 ust. 6 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady. |
Poprawka 239
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 28 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Artykuł 28a Tryb pilny 1. Akty delegowane przyjęte w trybie niniejszego artykułu wchodzą w życie niezwłocznie i mają zastosowanie, dopóki nie zostanie wyrażony sprzeciw zgodnie z ust. 2. Przekazując akt delegowany Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, podaje się powody zastosowania trybu pilnego. 2. Parlament Europejski albo Rada mogą wyrazić sprzeciw wobec aktu delegowanego zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 28 ust. 6. W takim przypadku Komisja uchyla akt natychmiast po powiadomieniu jej przez Parlament Europejski lub Radę o decyzji o sprzeciwie. |
Poprawka 240
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 29 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Do 2025 r., a następnie co 5 lat, Komisja dokonuje oceny niniejszego rozporządzenia i przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące głównych ustaleń. Ocenę przeprowadza się zgodnie z wytycznymi Komisji dotyczącymi lepszego stanowienia prawa. Ocena obejmuje, w szczególności, ocenę funkcjonowania EWRS i sieci nadzoru epidemiologicznego, a także koordynację reakcji z KBZ. |
Do 2025 r., a następnie co 3 lata Komisja dokonuje oceny niniejszego rozporządzenia i przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące głównych ustaleń. Ocenę przeprowadza się zgodnie z wytycznymi Komisji dotyczącymi lepszego stanowienia prawa. Ocena obejmuje, w szczególności, ocenę funkcjonowania EWRS i sieci nadzoru epidemiologicznego, a także koordynację reakcji z KBZ i wpływ rozporządzenia na właściwe funkcjonowanie jednolitego rynku w czasie występowania poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia . |
Poprawka 241
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 29 – ustęp 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Na podstawie oceny, o której mowa w poprzednim ustępie, Komisja w stosownych przypadkach przedkłada wniosek ustawodawczy w celu zmiany niniejszego rozporządzenia. |
(1) Sprawa została odesłana do komisji właściwej w celu przeprowadzenia negocjacji międzyinstytucjonalnych na podstawie art. 59 ust. 4 akapit czwarty Regulaminu (A9-0247/2021).
(1a) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).
(15) Światowa Organizacja Zdrowia. Międzynarodowe przepisy zdrowotne (IHR, 2005) https://www.who.int/ihr/publications/9789241596664/en/
(15) Światowa Organizacja Zdrowia. Międzynarodowe przepisy zdrowotne (IHR, 2005) https://www.who.int/ihr/publications/9789241596664/en/
(1a) Dyrektywa 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 listopada 2001 r. w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi (Dz.U. L 311 z 28.11.2001, s. 67).
(1b) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/745 z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie wyrobów medycznych, zmiany dyrektywy 2001/83/WE, rozporządzenia (WE) nr 178/2002 i rozporządzenia (WE) nr 1223/2009 oraz uchylenia dyrektyw Rady 90/385/EWG i 93/42/EWG (Dz.U. L 117 z 5.5.2017, s. 1).
(16) Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/UE z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 924).
(16) Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/UE z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 924).
(17) Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/420 z dnia 13 marca 2019 r. zmieniająca decyzję nr 1313/2013/UE w sprawie Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności (Dz.U. L 77 I z 20.3.2019, s. 1).
(17) Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/420 z dnia 13 marca 2019 r. zmieniająca decyzję nr 1313/2013/UE w sprawie Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności (Dz.U. L 77 I z 20.3.2019, s. 1).
(18) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).
(18) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).
(1a) Międzynarodowe przepisy zdrowotne Światowej Organizacji Zdrowia (2005), wydanie trzecie dostępne pod adresem https://www.who.int/publications/i/item/9789241580496
(19) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39).
(19) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39).
(21) Dz.U. L 123 z 12.5.2016, s. 1.
(21) Dz.U. L 123 z 12.5.2016, s. 1.
(1a) Światowa Organizacja Zdrowia. Międzynarodowe przepisy zdrowotne (IHR, 2005) https://www.who.int/ihr/publications/9789241596664/en/
(23) Dyrektywa 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 listopada 2001 r. w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi (Dz.U. L 311 z 28.11.2001, s. 67).
(24) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/745 z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie wyrobów medycznych, zmiany dyrektywy 2001/83/WE, rozporządzenia (WE) nr 178/2002 i rozporządzenia (WE) nr 1223/2009 oraz uchylenia dyrektyw Rady 90/385/EWG i 93/42/EWG (Dz.U. L 117 z 5.5.2017, s. 1).
(23) Dyrektywa 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 listopada 2001 r. w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi (Dz.U. L 311 z 28.11.2001, s. 67).
(24) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/745 z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie wyrobów medycznych, zmiany dyrektywy 2001/83/WE, rozporządzenia (WE) nr 178/2002 i rozporządzenia (WE) nr 1223/2009 oraz uchylenia dyrektyw Rady 90/385/EWG i 93/42/EWG (Dz.U. L 117 z 5.5.2017, s. 1).
(1b) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/745 z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie wyrobów medycznych, zmiany dyrektywy 2001/83/WE, rozporządzenia (WE) nr 178/2002 i rozporządzenia (WE) nr 1223/2009 oraz uchylenia dyrektyw Rady 90/385/EWG i 93/42/EWG (Dz.U. L 117 z 5.5.2017, s. 1).
(29) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012 (Dz.U. L 193 z 30.7.2018, s. 1).
(29) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012 (Dz.U. L 193 z 30.7.2018, s. 1).
(1a) Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/UE z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności.
(1a) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).
Środa, 15 września 2021 r.
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/338 |
P9_TA(2021)0370
Projekt budżetu korygującego nr 1/2021 pobrexitowa rezerwa dostosowawcza
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 września 2021 r. w sprawie stanowiska Rady dotyczącego projektu budżetu korygującego nr 1 do budżetu ogólnego Unii Europejskiej na 2021 r.: pobrexitowa rezerwa dostosowawcza (10945/2021 – C9-0348/2021 – 2021/0022(BUD))
(2022/C 117/24)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając art. 314 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając art. 106a Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012 (1) („rozporządzenie finansowe”), w szczególności jego art. 44, |
|
— |
uwzględniając budżet ogólny Unii Europejskiej na rok budżetowy 2021 w formie przyjętej ostatecznie w dniu 18 grudnia 2020 r. (2), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027 (3) („rozporządzenie w sprawie WRF”), |
|
— |
uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych (4), |
|
— |
uwzględniając decyzję Rady (UE, Euratom) 2020/2053z dnia 14 grudnia 2020 r. w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej oraz uchylającą decyzję 2014/335/UE, Euratom (5), |
|
— |
uwzględniając wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 grudnia 2020 r. ustanawiającego pobrexitową rezerwę dostosowawczą (6) („rozporządzenie w sprawie pobrexitowej rezerwy dostosowawczej”), |
|
— |
uwzględniając projekt budżetu korygującego nr 1/2021 przyjęty przez Komisję dnia 22 stycznia 2021 r. (COM(2021)0030), |
|
— |
uwzględniając stanowisko dotyczące projektu budżetu korygującego nr 1/2021 przyjęte przez Radę dnia 19 lipca 2021 r. i przekazane Parlamentowi Europejskiemu dnia 17 sierpnia 2021 r. (10945/2021 – C9-0348/2021), |
|
— |
uwzględniając art. 94 i 96 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A9-0263/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że 25 grudnia 2020 r. Komisja przedstawiła wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego pobrexitową rezerwę dostosowawczą („rezerwa”) w ramach tematycznych instrumentów szczególnych poza pułapami budżetowymi Unii w WRF „w celu przeciwdziałania nieprzewidzianym i negatywnym konsekwencjom brexitu w najbardziej dotkniętych państwach członkowskich i sektorach” z powodu wystąpienia Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii, by w ten sposób złagodzić wpływ tego faktu na spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną; |
|
B. |
mając na uwadze, że maksymalne zasoby na wdrożenie rezerwy wynoszą 5 000 000 000 EUR w cenach z 2018 r. (5 370 994 000 EUR w cenach bieżących); |
|
C. |
mając na uwadze, że celem projektu budżetu korygującego nr 1/2021 jest zapisanie w budżecie rocznym Unii na 2021 r. kwoty 4 244 832 000 EUR w cenach bieżących (4 000 000 000 EUR w cenach z 2018 r.), zarówno w postaci środków na zobowiązania, jak i środków na płatności, aby móc zaspokoić potrzeby w zakresie płatności zaliczkowych wynikające z wdrożenia rezerwy w 2021 r.; |
|
D. |
mając na uwadze, że po przyjęciu rozporządzenia w sprawie pobrexitowej rezerwy dostosowawczej środki te zostaną przesunięte w budżecie do artykułu „16 02 03”; mając na uwadze, że wkład finansowy z rezerwy na rzecz państwa członkowskiego będzie następnie podlegać wykonaniu w ramach zarządzania dzielonego zgodnie z art. 63 rozporządzenia finansowego; |
|
1. |
przyjmuje do wiadomości projekt budżetu korygującego nr 1/2021 przedstawiony przez Komisję, który ma na celu udostępnienie kwoty 4 244 832 000 EUR zarówno w środkach na zobowiązania, jak i w środkach na płatności, aby zaspokoić potrzeby w zakresie płatności zaliczkowych wynikające z pobrexitowej rezerwy dostosowawczej; |
|
2. |
podkreśla, że rezerwa jest jednym z tematycznych instrumentów szczególnych w ramach rozporządzenia w sprawie WRF, a powiązane środki zapisuje się w związku z tym w budżecie poza pułapami wydatków określonymi w WRF; |
|
3. |
zatwierdza stanowisko Rady dotyczące projektu budżetu korygującego nr 1/2021; |
|
4. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do ogłoszenia, że budżet korygujący nr 3/2021 został ostatecznie przyjęty i do zarządzenia jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej; |
|
5. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
(1) Dz.U. L 193 z 30.7.2018, s. 1.
(3) Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 11.
(4) Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 28.
(5) Dz.U. L 424 z 15.12.2020, s. 1.
(6) COM(2020)0854
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/340 |
P9_TA(2021)0371
Przedłużenie ważności certyfikatów bezpieczeństwa i licencji przedsiębiorstw kolejowych działających w tunelu pod kanałem La Manche ***I
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 15 września 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) 2020/2222 w celu przedłużenia okresu ważności certyfikatów bezpieczeństwa i licencji przedsiębiorstw kolejowych prowadzących przewozy przez stałe połączenie przez kanał La Manche (COM(2021)0402 – C9-0314/2021 – 2021/0228(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
(2022/C 117/25)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2021)0402), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 91 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9-0314/2021), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
po konsultacji z Europejskim Komitetem Ekonomiczno-Społecznym, |
|
— |
po konsultacji z Komitetem Regionów, |
|
— |
uwzględniając zobowiązanie przedstawiciela Rady, przekazane pismem z dnia 1 września 2021 r., do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu Europejskiego, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając art. 59 i 163 Regulaminu, |
|
1. |
zatwierdza poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu; |
|
2. |
zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie; |
|
3. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
P9_TC1-COD(2021)0228
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 15 września 2021 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/… zmieniającego rozporządzenie (UE) 2020/2222 w celu przedłużenia okresu ważności certyfikatów bezpieczeństwa i licencji przedsiębiorstw kolejowych prowadzących przewozy przez stałe połączenie przez kanał La Manche
(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2021/1701.)
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/341 |
P9_TA(2021)0372
Kontrole urzędowe zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego w celu zapewnienia przestrzegania zakazu dotyczącego niektórych zastosowań środków przeciwdrobnoustrojowych ***I
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 15 września 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) 2017/625 w odniesieniu do kontroli urzędowych zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego wywożonych z państw trzecich do Unii w celu zapewnienia przestrzegania zakazu dotyczącego niektórych zastosowań środków przeciwdrobnoustrojowych (COM(2021)0108 – C9-0094/2021 – 2021/0055(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
(2022/C 117/26)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2021)0108), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 43 ust. 2, a także art. 114 i art. 168 ust. 4 lit. b) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9-0094/2021), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 9 czerwca 2021 r. (1), |
|
— |
po konsultacji z Komitetem Regionów, |
|
— |
uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu oraz przekazane pismem z dnia 8 września 2021 r. zobowiązanie przedstawiciela Rady do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając art. 59 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A9-0195/2021), |
|
1. |
przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu; |
|
2. |
zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie; |
|
3. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
P9_TC1-COD(2021)0055
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 15 września 2021 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/… zmieniającego rozporządzenie (UE) 2017/625 w odniesieniu do kontroli urzędowych zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego wywożonych z państw trzecich do Unii w celu zapewnienia przestrzegania zakazu dotyczącego niektórych zastosowań środków przeciwdrobnoustrojowych oraz rozporządzenie (WE) nr 853/2004 w odniesieniu do bezpośrednich dostaw mięsa z drobiu lub zajęczaków
(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2021/1756.)
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/342 |
P9_TA(2021)0373
Pobrexitowa rezerwa dostosowawcza ***I
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 15 września 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego pobrexitową rezerwę dostosowawczą (COM(2020)0854 – C9-0433/2020 – 2020/0380(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza pierwsze czytanie)
(2022/C 117/27)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2020)0854), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 2, art. 322 oraz art. 175 akapit trzeci Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9-0433/2020), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając opinię Trybunału Obrachunkowego z dnia 25 lutego 2021 r. (1), |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 25 lutego 2021 r. (2), |
|
— |
uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 19 marca 2021 r. (3), |
|
— |
uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu oraz przekazane pismem z dnia 30 czerwca 2021 r. zobowiązanie przedstawiciela Rady do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając art. 59 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej uzgodnione na jej specjalnym posiedzeniu w dniach 17–21 lipca 2020 r., w których przewidziano ustanowienie nowej specjalnej pobrexitowej rezerwy dostosowawczej, |
|
— |
uwzględniając Umowę o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej, |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012, |
|
— |
uwzględniając opinie przedstawione przez Komisję Budżetową i Komisję Rybołówstwa, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju Regionalnego (A9-0178/2021), |
|
1. |
przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu; |
|
2. |
zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie; |
|
3. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
(1) Dz.U. C 101 z 23.3.2021, s. 1.
P9_TC1-COD(2020)0380
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 15 września 2021 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/… ustanawiającego pobrexitową rezerwę dostosowawczą
(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2021/1755.)
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/344 |
P9_TA(2021)0374
Dyrektywa w sprawie niebieskiej karty ***I
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 15 września 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy w zawodzie wymagającym wysokich umiejętności (COM(2016)0378 – C8-0213/2016 – 2016/0176(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
(2022/C 117/28)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2016)0378), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 79 ust. 2 lit. a) i b) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi Komisja przedstawiła wniosek Parlamentowi (C8-0213/2016), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając uzasadnione opinie przedstawione – na mocy protokołu nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności – przez Parlament Bułgarii, a także przez Czeską Izbę Poselską i Senat Republiki Czeskiej, w których stwierdzono, że projekt aktu ustawodawczego jest niezgodny z zasadą pomocniczości, |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 14 grudnia 2016 r. (1), |
|
— |
uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 8 grudnia 2016 r. (2), |
|
— |
uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez właściwą komisję na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu oraz zobowiązanie złożone przez przedstawiciela Rady w piśmie z dnia 21 maja 2021 r. do przyjęcia stanowiska Parlamentu zgodnie z art.294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając art. 59 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając opinię Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A8-0240/2017), |
|
1. |
przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu; |
|
2. |
zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie; |
|
3. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
P9_TC1-COD(2016)0176
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 15 września 2021 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/…w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu zatrudnienia w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji oraz uchylenia dyrektywy Rady 2009/50/WE
(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, dyrektywy (UE) 2021/1883.)
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/345 |
P9_TA(2021)0375
Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA III) na lata 2021–2027 ***II
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 15 września 2021 r. w sprawie stanowiska Rady w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA III) (06604/1/2021 – C9-0352/2021 – 2018/0247(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie)
(2022/C 117/29)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (06604/1/2021 – C9-0352/2021), |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 12 grudnia 2018 r. (1), |
|
— |
uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 6 grudnia 2018 r. (2), |
|
— |
uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu (3) dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2018)0465), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając art. 67 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Spraw Zagranicznych (A9-0266/2021), |
|
1. |
zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu; |
|
2. |
zatwierdza swoje oświadczenia załączone do niniejszej rezolucji, które zostaną opublikowane w serii C Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej; |
|
3. |
przyjmuje do wiadomości oświadczenia Komisji załączone do niniejszej rezolucji, które zostaną opublikowane w serii C Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej; |
|
4. |
stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady; |
|
5. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; |
|
6. |
zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji, wraz ze wszystkimi oświadczeniami załączonymi do niniejszej rezolucji, w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej; |
|
7. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
(1) Dz.U. C 110 z 22.3.2019, s. 156.
ZAŁĄCZNIK DO REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ
Oświadczenie Parlamentu Europejskiego w sprawie zawieszenia pomocy przyznawanej na mocy Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA III)
Parlament Europejski zauważa, że rozporządzenie (UE) 2021/… ustanawiające Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA III) zawiera ogólne odniesienie do możliwości zawieszenia pomocy bez określenia konkretnej podstawy takiej decyzji. Pomoc powinna zostać zawieszona w przypadku pogorszenia się sytuacji w zakresie demokracji, praw człowieka i praworządności przez beneficjenta wymienionego w załączniku I
Parlament Europejski uważa, że każde zawieszenie pomocy w ramach tego instrumentu prowadziłoby do modyfikacji ogólnego systemu finansowego uzgodnionego w drodze zwykłej procedury ustawodawczej. Jako współprawodawca i jeden z dwóch organów władzy budżetowej Parlament Europejski jest w związku z tym uprawniony do pełnego korzystania w tym zakresie ze swoich prerogatyw, gdyby taka decyzja miała zostać podjęta.
Oświadczenie Parlamentu Europejskiego w sprawie decyzji Rady 2010/427/UE i koordynacji strategicznej
Parlament Europejski zauważa, że odniesienia do instrumentów działań zewnętrznych Unii w art. 9 decyzji Rady 2010/427/UE są nieaktualne, i dlatego uważa, że dla jasności prawnej należy zaktualizować ten artykuł zgodnie z procedurą określoną w art. 27 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej, w celu uwzględnienia unijnych instrumentów pomocy zewnętrznej mających zastosowanie w okresie objętym WRF na lata 2021–2027, a mianowicie Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – Globalny Wymiar Europy, Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej, Europejskiego Instrumentu na rzecz Bezpieczeństwa Jądrowego oraz decyzji o stowarzyszeniu zamorskim, w tym z Grenlandią.
Parlament Europejski wzywa Komisję i Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) do ustanowienia strategicznej struktury koordynacyjnej złożonej ze wszystkich właściwych służb Komisji i ESDZ w celu zapewnienia spójności, synergii, przejrzystości i rozliczalności zgodnie z art. 5 rozporządzenia (UE) 2021/947 ustanawiającego Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – Globalny wymiar Europy (1).
Oświadczenie Parlamentu Europejskiego w sprawie nazw beneficjentów
Parlament Europejski zauważa, że załącznik I do rozporządzenia (UE) 2021/… ustanawiającego Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA III) odnosi się do beneficjentów kwalifikujących się do finansowania w ramach tego instrumentu. Parlament Europejski uważa, że w odniesieniu do wymienionych beneficjentów należy używać nazw konstytucyjnych, a Kosowo powinno być określane jako Republika Kosowa.
Oświadczenie Komisji Europejskiej w sprawie dialogu geopolitycznego z Parlamentem Europejskim dotyczącego Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA III)
Mając na uwadze funkcje kontroli politycznej Parlamentu Europejskiego określone w art. 14 Traktatu o Unii Europejskiej, Komisja Europejska zobowiązuje się do prowadzenia dialogu geopolitycznego wysokiego szczebla między obiema instytucjami na temat wdrażania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/XXX ustanawiającego Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA III). Dialog ten powinien umożliwić wymianę poglądów z Parlamentem Europejskim, którego stanowisko w sprawie wdrażania IPA III zostanie w pełni uwzględnione, przy pełnym poszanowaniu zdolności Komisji do wdrożenia tego instrumentu, zgodnie z jej obowiązkami instytucjonalnymi.
W ramach dialogu geopolitycznego omówione zostaną ogólne wytyczne dotyczące wdrażania IPA III, w tym programowania przed przyjęciem ram programowania i dokumentów programowych IPA III, oraz szczególne kwestie, takie jak zawieszenie pomocy dla beneficjenta w przypadku trwałego nieprzestrzegania zasad demokracji, praworządności, dobrych rządów, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności.
Dialog geopolityczny będzie zorganizowany w następujący sposób:
|
(i) |
Dialog na wysokim szczeblu między komisarzem do spraw sąsiedztwa i rozszerzenia, działającym w imieniu Komisji, a Parlamentem Europejskim. |
|
(ii) |
Stały dialog urzędników wyższego szczebla z grupami roboczymi AFET w celu zapewnienia odpowiednich przygotowań i działań następczych do dialogu na wysokim szczeblu. |
Dialog wysokiego szczebla będzie się odbywał co najmniej dwa razy w roku. Jedno z posiedzeń może zbiegać się z przedstawieniem przez Komisję projektu budżetu rocznego.
Oświadczenie Komisji Europejskiej w sprawie modyfikacji / zawieszenia pomocy przewidzianych w art. 8 ust. 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 2021/XXX z dnia XX/XX 2021 r. ustanawiającego Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA III)
W swoim oświadczeniu Komisja stwierdza, że przepisy art. 8 ust. 5 respektują uprawnienia Komisji w zakresie realizacji programów unijnych oraz ogólnie budżetu Unii, o ile pozostają bez uszczerbku dla uprawnień do zawieszania pomocy Unii udzielanej państwom trzecim, powierzonych Komisji na mocy Traktatów i rozporządzenia finansowego.
Oświadczenie Komisji Europejskiej w sprawie doradczego charakteru rad strategicznych zgodnie z art. 12 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 2021/XXX z dnia XX/XX 2021 r. ustanawiającego Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA III)
Komisja Europejska przypomina, że zgodnie z art. 12 rozporządzenia ustanawiającego IPA III rada strategiczna ds. ram inwestycyjnych dla Bałkanów Zachodnich jest organem doradczym Komisji. Jest to zgodne z art. 33 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/947 z dnia 9 czerwca 2021 r. ustanawiającego ISWMR – Globalny wymiar Europy, w którym to artykule mowa jest o radzie strategicznej ds. ram inwestycyjnych dla Bałkanów Zachodnich i o radzie strategicznej EFZR+. Te rady strategiczne nie mają uprawnień decyzyjnych w kontekście wykonania budżetu UE. Na tej podstawie ustanowiony zostanie regulamin wewnętrzny rady strategicznej ds. ram inwestycyjnych dla Bałkanów Zachodnich.
(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/947 z dnia 9 czerwca 2021 r. ustanawiające Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – Globalny wymiar Europy, zmieniające i uchylające decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 466/2014/UE oraz uchylające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1601 i rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 480/2009 (Dz.U. L 209 z 14.6.2021, s. 1).
Czwartek, 16 września 2021 r.
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/348 |
P9_TA(2021)0378
Umowa o ułatwieniach wizowych między UE a Republiką Zielonego Przylądka ***
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii, Umowy między Unią Europejską a Republiką Zielonego Przylądka zmieniającej Umowę w sprawie ułatwień w wydawaniu wiz krótkoterminowych obywatelom Republiki Zielonego Przylądka i Unii Europejskiej (05034/2021 – C9-0116/2021 – 2020/0319(NLE))
(Zgoda)
(2022/C 117/30)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając projekt decyzji Rady (05034/2021), |
|
— |
uwzględniając projekt umowy między Unią Europejską a Republiką Zielonego Przylądka zmieniającej Umowę między Unią Europejską a Republiką Zielonego Przylądka w sprawie ułatwień w wydawaniu wiz krótkoterminowych obywatelom Republiki Zielonego Przylądka i Unii Europejskiej (05034/2021), |
|
— |
uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 77 ust. 2 lit. a) i art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C9-0116/2021), |
|
— |
uwzględniając art. 105 ust. 1 i 4 oraz art. 114 ust. 7 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając zalecenie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A9-0264/2021), |
|
1. |
wyraża zgodę na zawarcie umowy; |
|
2. |
zobowiązuje swego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Republiki Zielonego Przylądka. |
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/349 |
P9_TA(2021)0379
Zmiana decyzji ramowej Rady 2002/465/WSiSW w zakresie jej dostosowania do przepisów UE dotyczących ochrony danych osobowych ***I
Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. o odesłaniu sprawy do komisji właściwej w celu przeprowadzenia negocjacji międzyinstytucjonalnych w oparciu o niezmieniony wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej decyzję ramową Rady 2002/465/WSiSW w zakresie jej dostosowania do przepisów UE dotyczących ochrony danych osobowych (COM(2021)0020 – C9-0005/2021 – 2021/0008(COD)) (1)
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
(2022/C 117/31)
(1) Decyzja przyjęta na podstawie art. 59 ust. 4 akapit czwarty Regulaminu (A9-0236/2021).
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/350 |
P9_TA(2021)0380
Europejski nakaz dochodzeniowy w sprawach karnych – dostosowania do przepisów UE dotyczących ochrony danych osobowych ***I
Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. o odesłaniu sprawy do komisji właściwej w celu przeprowadzenia negocjacji międzyinstytucjonalnych w oparciu o niezmieniony wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2014/41/UE w zakresie jej dostosowania do przepisów UE dotyczących ochrony danych osobowych (COM(2021)0021 – C9-0006/2021 – 2021/0009(COD)) (1)
(Zwykła procedura ustawodawcza pierwsze czytanie)
(2022/C 117/32)
(1) Decyzja przyjęta na podstawie art. 59 ust. 4 akapit czwarty Regulaminu (A9-0237/2021).
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/351 |
P9_TA(2021)0381
Umowa między UE a Republiką Korei w sprawie niektórych aspektów przewozów lotniczych ***
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii, Umowy między Unią Europejską a Republiką Korei w sprawie niektórych aspektów przewozów lotniczych (05210/2021 – C9-0120/2021 – 2019/0044(NLE))
(Zgoda)
(2022/C 117/33)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając projekt decyzji Rady (05210/2021), |
|
— |
uwzględniając projekt umowy między Unią Europejską a Republiką Korei dotyczącej pewnych aspektów przewozów lotniczych (15082/2019), |
|
— |
uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 100 ust. 2, art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) ppkt (v) i art. 218 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C9-0120/2021), |
|
— |
uwzględniając art. 105 ust. 1 i 4 oraz art. 114 ust. 7 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając zalecenie Komisji Transportu i Turystyki (A9-0251/2021), |
|
1. |
wyraża zgodę na zawarcie umowy; |
|
2. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Republiki Korei. |
|
11.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 117/352 |
P9_TA(2021)0384
Wytyczne dotyczące polityki zatrudnienia państw członkowskich *
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie wytycznych dotyczących polityki zatrudnienia państw członkowskich (COM(2021)0282 – C9-0205/2021 – 2021/0137(NLE))
(Konsultacja)
(2022/C 117/34)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Radzie (COM(2021)0282), |
|
— |
uwzględniając art. 148 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, na mocy którego Rada skonsultowała się z Parlamentem (C9-0205/2021), |
|
— |
uwzględniając art. 82 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A9-0262/2021), |
|
1. |
zatwierdza po poprawkach wniosek Komisji; |
|
2. |
zwraca się do Komisji o odpowiednią zmianę jej wniosku, zgodnie z art. 293 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; |
|
3. |
zwraca się do Rady o poinformowanie go, jeśli uzna ona za stosowne odejście od tekstu przyjętego przez Parlament; |
|
4. |
zwraca się do Rady o ponowne skonsultowanie się z Parlamentem, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzenie znaczących zmian do wniosku Komisji; |
|
5. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji. |
Poprawka 1
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 2
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 3
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 6
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 4
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 8
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 5
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 8 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 6
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 9
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 7
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 10
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 8
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 12
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 9
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 13 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
(20) Rada Europejska, deklaracja z Porto, z dnia 8 maja 2021 r.
(20) Rada Europejska, deklaracja z Porto, z dnia 8 maja 2021 r.
(21) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/2221 z dnia 23 grudnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1303/2013 w odniesieniu do zasobów dodatkowych i przepisów wykonawczych w celu zapewnienia pomocy na wspieranie kryzysowych działań naprawczych w kontekście pandemii COVID-19 i jej skutków społecznych oraz przygotowanie do ekologicznej i cyfrowej odbudowy gospodarki zwiększającej jej odporność (REACT-EU) (Dz.U. L 437 z 28.12.2020, s. 30).
(22) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiające Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, (Dz.U. L 57 z 18.2.2021, s. 17).
(21) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/2221 z dnia 23 grudnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1303/2013 w odniesieniu do zasobów dodatkowych i przepisów wykonawczych w celu zapewnienia pomocy na wspieranie kryzysowych działań naprawczych w kontekście pandemii COVID-19 i jej skutków społecznych oraz przygotowanie do ekologicznej i cyfrowej odbudowy gospodarki zwiększającej jej odporność (REACT-EU) (Dz.U. L 437 z 28.12.2020, s. 30).
(22) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiające Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, (Dz.U. L 57 z 18.2.2021, s. 17).
(22a) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/691 z dnia 28 kwietnia 2021 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EFG) oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 1309/2013 (Dz.U. L 153 z 3.5.2021, s. 48).