|
ISSN 1977-1002 |
||
|
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99 |
|
|
||
|
Wydanie polskie |
Informacje i zawiadomienia |
Rocznik 65 |
|
Spis treści |
Strona |
|
|
|
||
|
|
PARLAMENT EUROPEJSKI
|
|
|
I Rezolucje, zalecenia i opinie |
|
|
|
REZOLUCJE |
|
|
|
Parlament Europejski |
|
|
|
Środa, 7 lipca 2021 r. |
|
|
2022/C 99/01 |
||
|
2022/C 99/02 |
||
|
2022/C 99/03 |
||
|
2022/C 99/04 |
||
|
2022/C 99/05 |
||
|
2022/C 99/06 |
||
|
2022/C 99/07 |
||
|
2022/C 99/08 |
||
|
2022/C 99/09 |
||
|
2022/C 99/10 |
||
|
2022/C 99/11 |
||
|
2022/C 99/12 |
||
|
2022/C 99/13 |
||
|
|
Czwartek, 8 lipca 2021 r. |
|
|
2022/C 99/14 |
||
|
2022/C 99/15 |
||
|
2022/C 99/16 |
||
|
2022/C 99/17 |
||
|
2022/C 99/18 |
||
|
2022/C 99/19 |
||
|
2022/C 99/20 |
||
|
2022/C 99/21 |
||
|
2022/C 99/22 |
||
|
2022/C 99/23 |
||
|
2022/C 99/24 |
||
|
2022/C 99/25 |
|
|
II Komunikaty |
|
|
|
KOMUNIKATY INSTYTUCJI, ORGANÓW I JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH UNII EUROPEJSKIEJ |
|
|
|
Parlament Europejski |
|
|
|
Środa, 7 lipca 2021 r. |
|
|
2022/C 99/26 |
|
|
III Akty przygotowawcze |
|
|
|
Parlament Europejski |
|
|
|
Wtorek, 6 lipca 2021 r. |
|
|
2022/C 99/27 |
||
|
2022/C 99/28 |
||
|
2022/C 99/29 |
||
|
2022/C 99/30 |
||
|
2022/C 99/31 |
||
|
2022/C 99/32 |
||
|
2022/C 99/33 |
||
|
2022/C 99/34 |
||
|
2022/C 99/35 |
||
|
|
Środa, 7 lipca 2021 r. |
|
|
2022/C 99/36 |
||
|
2022/C 99/37 |
||
|
2022/C 99/38 |
||
|
2022/C 99/39 |
||
|
2022/C 99/40 |
||
|
2022/C 99/41 |
||
|
2022/C 99/42 |
||
|
|
Czwartek, 8 lipca 2021 r. |
|
|
2022/C 99/43 |
||
|
2022/C 99/44 |
||
|
2022/C 99/45 |
|
Skróty i symbole
(Wskazana procedura opiera się na podstawie prawnej zaproponowanej w projekcie aktu) Poprawki Parlamentu: Nowe fragmenty tekstu zaznacza się wytłuszczonym drukiem i kursywą . Fragmenty tekstu, które zostały skreślone, zaznacza się za pomocą symbolu ▌ lub przekreśla. Zmianę brzmienia zaznacza się przez wyróżnienie nowego tekstu wytłuszczonym drukiem i kursywą i usunięcie lub przekreślenie zastąpionego tekstu. |
|
PL |
|
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/1 |
PARLAMENT EUROPEJSKI
SESJA 2021–2022
Posiedzenia od 5 do 8 lipca 2021 r.
TEKSTY PRZYJĘTE
I Rezolucje, zalecenia i opinie
REZOLUCJE
Parlament Europejski
Środa, 7 lipca 2021 r.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/2 |
P9_TA(2021)0327
Bezpieczeństwo kolei i sygnalizacja: ocena postępów we wdrażaniu europejskiego systemu zarządzania ruchem kolejowym (ERTMS)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie bezpieczeństwa kolei i sygnalizacji: ocena stanu wdrożenia europejskiego systemu zarządzania ruchem kolejowym (ERTMS) (2019/2191(INI))
(2022/C 99/01)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/797 z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie interoperacyjności systemu kolei w Unii Europejskiej (1), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1315/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej i uchylające decyzję nr 661/2010/UE, w szczególności jego art. 47 ust. 2 (2) (rozporządzenie TEN-T), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/6 z dnia 5 stycznia 2017 r. w sprawie europejskiego planu wdrożenia europejskiego systemu zarządzania ruchem kolejowym (3), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego z dnia 3 października 2017 r. pt. „Jednolity europejski system zarządzania ruchem kolejowym – czy decyzja polityczna ma szansę stać się rzeczywistością?”, |
|
— |
uwzględniając Europejski Zielony Ład, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 9 grudnia 2020 r. zatytułowany „Strategia na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności – europejski transport na drodze ku przyszłości” (COM(2020)0789), |
|
— |
uwzględniając siódme sprawozdanie Komisji z dnia 13 stycznia 2021 r. w sprawie monitorowania rozwoju rynku przewozów kolejowych zgodnie z art. 15 ust. 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/34/UE (COM(2021)0005), |
|
— |
uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/2228 z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie Europejskiego Roku Kolei (2021) (4), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 czerwca 2016 r. w sprawie konkurencyjności europejskiej branży zaopatrzenia kolei (5), |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Transportu i Turystyki (A9-0181/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że europejski system zarządzania ruchem kolejowym (ERTMS) jest normą unijną w zakresie automatycznej kontroli pociągów, która umożliwia interoperacyjność systemu kolei w Europie; |
|
B. |
mając na uwadze, że Komisja i europejscy producenci kolejowi, zarządcy infrastruktury i przedsiębiorstwa kolejowe podpisali cztery protokoły ustaleń w sprawie współpracy na rzecz wdrożenia ERTMS, z których ostatni we wrześniu 2016 r.; |
|
C. |
mając na uwadze, że podjęto istotne kroki ustawodawcze, w tym w czerwcu 2016 r. przyjęto czwarty pakiet kolejowy, który reguluje kwestie zarządzania koleją i wzmacnia rolę Europejskiej Agencji Kolejowej (zwanej dalej „Agencją”) jako organu odpowiedzialnego za ERTMS, a także dokonano przeglądu technicznej specyfikacji interoperacyjności (TSI) dla podsystemów „sterowanie – urządzenia przytorowe” i „sterowanie – urządzenia pokładowe” (TSI „Sterowanie”) przyjętej rozporządzeniem Komisji (UE) 2016/919 (6), które nadaje status prawny specyfikacjom wersji 2 wzorca 3 dla europejskiego systemu sterowania pociągiem i wzorca 1 dla globalnego kolejowego systemu łączności ruchomej (GSM-R); |
|
D. |
mając na uwadze, że 5 stycznia 2017 r. przyjęto nowy europejski plan wdrożenia ERTMS (7), w którym określono harmonogram wdrożenia ERTMS w korytarzach sieci bazowej; |
|
E. |
mając na uwadze, że w pełni wdrożony ERTMS pozwoliłby na zwiększenie zdolności przewozowej nawet o 30 % przy wykorzystaniu istniejącej infrastruktury; |
|
F. |
mając na uwadze, że Komisja opublikowała również plan działania dotyczący ERTMS (8), w którym określono działania mające na celu usunięcie przeszkód we wdrażaniu ERTMS i interoperacyjności, a jego celem jest przekształcenie około jednej trzeciej krajowych korytarzy sieci bazowej do 2023 r.; |
|
G. |
mając na uwadze, że w latach 2014–2020 wsparcie budżetowe UE na wdrożenie ERTMS wyniosło 2,7 mld EUR, w tym 850 mln EUR z instrumentu „Łącząc Europę” (9), a w kwalifikujących się regionach – 1,9 mld EUR z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Funduszu Spójności); |
|
H. |
mając na uwadze, że wdrożenie ERTMS musi obejmować wycofanie systemów klasy B z elementów przytorowych ETCS oraz szeroko zakrojoną modernizację taboru poprzez jego wyposażenie w podsystemy interoperacyjne z urządzeniami pokładowymi ERTMS; |
|
I. |
mając na uwadze, że państwa członkowskie nie mają prawnego obowiązku przyjmowania środków w celu zapewnienia, by przedsiębiorstwa kolejowe inwestowały w ERTMS; |
|
J. |
mając na uwadze ostrzeżenie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, że pełne wdrożenie ERTMS w sieci bazowej jest obecnie poważnie opóźnione i nie zostanie ukończone w terminie do 2030 r., powołując się na brak koordynacji między państwami członkowskimi jako jedną z głównych przyczyn tego opóźnienia; |
|
K. |
mając na uwadze, że w wyniku wypadku kolejowego ALVIA w Santiago de Compostela w dniu 24 lipca 2013 r. zginęło 80 osób, a 144 zostało rannych; |
|
L. |
mając na uwadze, że w nowym okresie programowania zgodnie z unijną metodyką monitorowania wydatków UE na cele związane z klimatem współczynnik wsparcia zarówno celów klimatycznych, jak i środowiskowych dla ERTMS wynosi 40 %, a także mając na uwadze, że 30 % wydatków w ramach funduszy polityki spójności i InvestEU, 37 % w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (10) oraz 60 % w ramach instrumentu „Łącząc Europę” należy przeznaczyć na przeciwdziałanie zmianie klimatu; |
|
M. |
mając na uwadze, że w Instrumencie na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności przewidziano, iż 20 % procent inwestycji powinno wspierać cyfryzację, a także mając na uwadze, że według metodyki znakowania cyfrowego określonej w załączniku VII rozporządzenia ustanawiającego Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności współczynnik wsparcia transformacji cyfrowej dla ERTMS wynosi 100 %; |
1.
zwraca uwagę, że kolej jest najbardziej zrównoważonym i energooszczędnym rodzajem masowego transportu pasażerskiego i towarowego, ale nie wykorzystuje jeszcze w pełni swojego potencjału pomimo pozytywnych zmian w tym sektorze, takich jak stały wzrost liczby pasażerów i kolejowych przewozów towarowych, nawet jeśli w ciągu ostatnich kilku lat były one nierównomierne;
2.
podkreśla, że Europejski Zielony Ład wymaga znacznego przesunięcia modalnego na rzecz kolei oraz że w nowej strategii na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności jako etapy działań zdefiniowano podwojenie kolejowych przewozów ekspresowych do 2030 r. oraz podwojenie kolejowego ruchu towarowego do 2050 r., co wymaga zwiększenia zdolności przewozowej transportu kolejowego, którego nie można uzyskać bez znacznego przyspieszenia wprowadzania ERTMS w całej UE;
3.
podkreśla, że jednym z głównych celów UE w zakresie koordynacji kolei jest wzmocnienie odporności sieci bazowej i zwiększenie udziału kolei w transporcie towarowym i pasażerskim;
4.
przypomina, że ERTMS został wprowadzony w latach 90. XX wieku i że jego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa ruchu kolejowego, wspieranie interoperacyjności między krajowymi sieciami kolejowymi a transgranicznym transportem kolejowym, zmniejszenie kosztów zakupu i utrzymania systemów sygnalizacji oraz zwiększenie przepustowości infrastruktury i niezawodności systemów transportu kolejowego;
5.
podkreśla, że pełne wdrożenie ERTMS przyczyni się do utworzenia jednolitego europejskiego obszaru kolejowego, ma zasadnicze znaczenie dla dostosowania europejskiego sektora kolejowego do ery cyfrowej, zwiększy rentowność transportu kolejowego, umożliwi zwiększenie wykorzystania linii kolejowych i jest niezbędnym warunkiem umożliwiającym kolei uzyskanie definitywnie pozycji konkurencyjnej w stosunku do innych rodzajów transportu; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje fakt, że nowa strategia na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności potwierdza, że ERTMS należy traktować jako kluczowy priorytet w celu stworzenia prawdziwie inteligentnego i wydajnego systemu transportowego poprzez osiągnięcie celów takich jak wystarczająca alokacja przepustowości i zarządzanie ruchem zarówno w odniesieniu do pasażerów, jak i towarów;
6.
podkreśla, że ERTMS stał się globalnym standardem w zakresie kontroli i komunikacji pociągów i został wdrożony w prawie 50 krajach na całym świecie, oferując doskonałe możliwości zwiększenia działalności gospodarczej o wysokiej wartości dodanej i stworzenia wiedzy fachowej w UE oraz wprowadzania ich w państwach trzecich; wzywa do ustanowienia znormalizowanego unijnego systemu zarządzania ruchem i uważa, że należy jak najszybciej opracować normę unijną, zanim UE zostanie narzucona globalna norma zarządzania ruchem kolejowym; wzywa ponadto Komisję, aby wykorzystywała dwustronną współpracę UE w celu promowania wdrożenia ERTMS w państwach trzecich;
7.
z zadowoleniem przyjmuje prace Komisji na rzecz ustanowienia ram systemu sterowania ruchem kolejowym w celu zapewnienia zdecydowanego zaangażowania kolei w transformację cyfrową, na której opiera się ERTMS, co powinno umożliwić łatwiejszą i tańszą aktualizację i modernizację poprzez większą standaryzację i modularyzację, wprowadzenie zasady plug and play oraz harmonizację modelowania danych;
Zarządzanie
|
8. |
z zadowoleniem przyjmuje nowe zadania powierzone Agencji w ramach czwartego pakietu kolejowego i uznaje istotną rolę Agencji jako punktu kompleksowej obsługi zapewniającego spójność w rozwoju interoperacyjnego systemu ERTMS, zgodność wdrożenia ERTMS z obowiązującymi specyfikacjami oraz koordynację europejskich programów badań i innowacji związanych z ERTMS z rozwojem specyfikacji technicznych ERTMS; ubolewa w związku z tym nad niedawnym zmniejszeniem rocznego budżetu Agencji; |
|
9. |
uważa, że należy zapewnić Agencji odpowiednie zasoby finansowe i kadrowe oraz dalsze uprawnienia, aby mogła stawiać czoła pozostałym wyzwaniom związanym z wdrożeniem i funkcjonowaniem ERTMS (harmonizacja zasad i wymogów eksploatacyjnych, utrzymanie i zmiana specyfikacji, procedury homologacji typu i zgodności z typem, procedury udzielania zamówień itp.), zwiększać konkurencyjność i kierować technicznym wdrażaniem nowych technologii; |
|
10. |
podkreśla rolę koordynatora ERTMS w określaniu linii i korytarzy, które mają być priorytetowo wyposażone w ERTMS oraz w zapewnianiu wdrożenia ERTMS w najbardziej opłacalny sposób w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi i zainteresowanymi stronami; |
|
11. |
uważa, że należy znacznie zwiększyć rolę koordynatora ERTMS, zarówno pod względem zasobów, jak i uprawnień wykonawczych, aby osiągnąć cele w zakresie wdrożenia; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje możliwość wzmocnienia roli koordynatora ERMTS w zbliżającym się przeglądzie rozporządzenia TEN-T, na przykład poprzez przyznanie mu decydującej roli w wyborze projektów, zwiększonych uprawnień nadzorczych oraz uzależnienie przyznania dotacji w ramach instrumentu „Łącząc Europę” od jego zgody, w szczególności w odniesieniu do głównych połączeń transgranicznych; |
|
12. |
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że koordynator ERTMS składa Parlamentowi coroczne sprawozdania; |
|
13. |
podkreśla, że podejście do wdrażania ERTMS koordynowane przez wszystkie państwa członkowskie i realizowane pod kierunkiem koordynatora ERTMS jest jedynym sposobem na przezwyciężenie obecnych trudności związanych z fragmentarycznością, w szczególności w przypadku projektów transgranicznych; w związku z tym zachęca Komisję do ustanowienia ram dyskusji i koordynacji między państwami członkowskimi, zarządcami infrastruktury i przedsiębiorstwami kolejowymi w zakresie wdrażania ERTMS pod przewodnictwem koordynatora ERTMS w celu wspierania wymiany najlepszych praktyk, dostosowania krajowych planów wdrożenia, zachęcania do wspólnych działań na rzecz wdrożenia ERTMS w korytarzach transgranicznych, usprawnienia procedur udzielania zezwoleń dla pojazdów zgodnych z typem i wzmocnienia ogólnego zaangażowania państw członkowskich; zwraca uwagę, że zarządzający infrastrukturą kolejową muszą dołożyć większych starań w celu jednoczesnego i spójnego pod względem technicznym wyposażenia i uruchomienia ERTMS na odcinkach transgranicznych; |
|
14. |
uważa, że potrzebne są ramy regulacyjne dotyczące cyfryzacji systemu kolei, które stawiałyby ERTMS w centrum rozwoju cyfrowego systemu kolei; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie sektora kolejowego do umożliwienia uprzemysłowienia ERTMS oraz wkład Wspólnego Przedsięwzięcia Shift2Rail w badania naukowe i innowacje w celu usunięcia pozostałych przeszkód technicznych utrudniających interoperacyjność sektora kolejowego, zapewnienia przejścia na bardziej zintegrowany, wydajny i bezpieczny rynek kolejowy UE, zagwarantowania właściwego wzajemnego połączenia rozwiązań technicznych oraz uczynienia systemu kolejowego UE bardziej zrównoważonym, konkurencyjnym, cyfrowym i konkurencyjnym; zdecydowanie popiera nową następczą inicjatywę – filar systemowy wspólnego europejskiego przedsiębiorstwa kolejowego, która koordynuje rozwój systemu, rozwój nowych technologii, plany migracji technologicznej, uprzemysłowienie i wdrażanie, zwłaszcza w odniesieniu do ERTMS, aby zapewnić skuteczniejszą współpracę i lepsze wykorzystanie ograniczonych zasobów; |
|
15. |
wzywa do dalszego wzmocnienia koordynacji między Agencją a Wspólnym Przedsięwzięciem Shift2Rail w celu lepszego wyboru priorytetowych inwestycji w cyfryzację europejskich kolei; podkreśla w związku z tym, że Agencja powinna odgrywać bardziej znaczącą rolę niż rola obserwatora w zarządzie Wspólnego Przedsięwzięcia Shift2Rail; |
Interoperacyjność i wdrażanie
|
16. |
z zadowoleniem przyjmuje satysfakcjonujące rezultaty ERTMS pod względem prędkości, przepustowości i bezpieczeństwa niezależnie od tego, gdzie został wdrożony; ubolewa w związku z tym, że w porównaniu z celami określonymi w europejskim planie wdrożenia na koniec 2020 r. jedynie około 13 % korytarzy sieci bazowej było eksploatowanych zgodnie z ERTMS, a wdrożenie ERTMS w większości korytarzy wahało się od 7 % do 28 %; zauważa ponadto, że inwestycje w ERTMS nie są systematycznie ukierunkowane na sieć bazową, mimo że plany i wytyczne dotyczące wdrażania TEN-T zalecają takie inwestycje, ani nawet na odizolowane odcinki niepołączone z siecią bazową; uważa w związku z tym, że należy wzmocnić podejście oparte na korytarzach, aby przezwyciężyć przeszkody we wdrażaniu ERTMS, w szczególności w korytarzach, w których wskaźniki rozmieszczenia są niższe, takich jak korytarz atlantycki, a w szczególności na Półwyspie Iberyjskim; wzywa ponadto Komisję do sporządzenia wykazu transgranicznych połączeń kolejowych w sieci bazowej, w przypadku których nie osiągnięto pełnego wdrożenia przytorowego ERTMS, oraz do opublikowania swoich ustaleń w celu zwrócenia uwagi na unijną wartość dodaną pełnego wdrożenia ERTMS na tych połączeniach kolejowych; |
|
17. |
uważa, że tempo wdrażania ERTMS musi być dziesięć razy szybsze, aby dokonać transformacji cyfrowej i poprawić bezpieczeństwo europejskiego systemu kolei, pasażerów w ruchu kolejowym i pracowników kolei; jest zdania, że ERTMS należy wdrożyć w sieci bazowej do 2030 r., a w sieci kompleksowej do 2040 r.; zwraca uwagę, że należy unikać opóźnień w instalowaniu i uruchamianiu ERTMS, które mogłyby zagrażać bezpieczeństwu; w związku z tym wzywa Komisję do utrzymania i wzmocnienia wiążącego charakteru celów w swoich przeglądach wytycznych dotyczących TEN-T, europejskich planów wdrożenia ERTMS oraz technicznych specyfikacji interoperacyjności systemów sterowania ruchem kolejowym; |
|
18. |
uważa, że pełne wykorzystanie potencjału ERTMS zależy niewątpliwie od ukończenia sieci bazowej TEN-T; wzywa zatem Komisję do wzmocnienia roli koordynatorów sieci bazowej w zbliżającym się przeglądzie rozporządzenia w sprawie TEN-T, w tym do przyjęcia środków dotyczących europejskiego zarządzania infrastrukturą sieci bazowej; |
|
19. |
zwraca uwagę, że obecnie nadal istnieje około 30 różnych krajowych systemów sygnalizacji, zwłaszcza na obszarach z głównie krajowym ruchem lokalnym, gdzie obecne systemy klasy B mogą jeszcze funkcjonować przez pewien czas, oraz że ta różnorodność systemów częściowo wyjaśnia fragmentację i zmienność kosztów wdrożenia ERTMS; podkreśla, że systemy klasy B stanowią wąskie gardło we wdrażaniu ERTMS i transgranicznym funkcjonowaniu ruchu kolejowego w sieci UE, ponieważ wymagają droższych i trudniejszych autoryzacji w zakresie bezpieczeństwa dla przewoźników kolejowych oraz stanowią główną przeszkodę dla konkurencyjności transportu kolejowego, gdyż utrudniają kompatybilność techniczną i operacyjną kolei w UE i powodują dodatkowe koszty dla sektora, w tym związane z utrzymaniem; |
|
20. |
podkreśla, że proces likwidacji systemów klasy B przebiega w powolnym tempie; ubolewa, że tylko kilka państw członkowskich przyjęło plany wycofania z eksploatacji systemów sygnalizacji klasy B w swoich krajowych planach wdrożenia ERTMS oraz że na szczeblu UE nie ma obecnie obowiązku prawnego ani harmonogramu likwidacji systemów klasy B; |
|
21. |
uważa, że skuteczne i szybkie wdrożenie ERTMS można osiągnąć jedynie poprzez ustanowienie wiążących celów, wzmocnionych sankcjami dla zarządców infrastruktury, jeżeli dysponują oni odpowiednim budżetem i zasobami, ale nie dotrzymano terminu wdrożenia; |
|
22. |
wzywa Komisję do przedstawienia ogólnej strategii likwidacji systemów klasy B, w tym terminów regulacyjnych odpowiadających wiążącym celom ustalonym na szczeblu UE; uważa, że skuteczność tej strategii i jej długoterminowa wiarygodność w odniesieniu do inwestycji zależą od zaangażowania wszystkich zainteresowanych stron, w tym przedsiębiorstw kolejowych i dostawców, oraz od gotowości państw członkowskich do wypełnienia zobowiązań wynikających z rozporządzenia w sprawie TEN-T; |
|
23. |
wzywa ponadto Komisję do wprowadzenia przepisów regulacyjnych w celu zapewnienia, aby krajowe plany wdrożenia ERTMS były prawnie dostosowane (zarówno pod względem regulacyjnym, jak i geograficznym) do wiążących celów w zakresie wdrożenia ERTMS określonych w prawodawstwie UE, aby zakończyć jego wdrażanie w sieci bazowej do 2030 r., a w sieci kompleksowej do 2040 r.; |
|
24. |
zwraca uwagę, że obowiązujące przepisy krajowe, a także brak harmonizacji wymogów eksploatacyjnych dotyczących ERTMS, takich jak przepisy techniczne, oraz bariery techniczne, takie jak zmienne rozstawy osi, napięcia lub wymiary wagonów, które mogą różnić się w obrębie sieci kolejowej, mają wpływ na interoperacyjność, zakłócają sprawne funkcjonowanie sieci kolejowej UE i ograniczają rentowność operatorów kolejowych; |
|
25. |
podkreśla, że koszty modernizacji systemów przytorowych i pokładowych znacznie się różnią w zależności od sieci; zauważa, że cykl życia urządzeń wiąże się z długoterminową amortyzacją inwestycji, co jest jednym z głównych kryteriów ekonomicznych w odniesieniu do przyszłych inwestycji; zwraca uwagę na trudności związane z częstymi modyfikacjami norm, które skracają cykl życia urządzeń w sposób nieprzewidywalny dla podmiotów sektora kolejowego i w związku z tym stanowią czynnik zniechęcający do inwestycji; podkreśla w związku z tym znaczenie stabilności regulacyjnej, aby umożliwić osiągnięcie zwrotu z dokonanych inwestycji; zwraca się do Komisji o uważne przeanalizowanie dalszych zmian podczas aktualizacji technicznych specyfikacji interoperacyjności na 2030 r. oraz o zapewnienie kompatybilności; |
|
26. |
ubolewa nad faktem, że w okresie pięciu lat do połowy 2019 r. prawie 80 % nowych pojazdów oddanych do użytku w UE było objętych odstępstwem lub zostało zwolnionych z obowiązku instalowania ERTMS; uważa, że z uwagi na wdrożenie ERTMS w sieci kompleksowej w odniesieniu do nowego taboru kolejowego nie należy przyznawać żadnego odstępstwa ani zwolnienia z wymogu instalowania ERTMS; w związku z tym wzywa Komisję do podjęcia konkretnych inicjatyw w celu rozwiązania tego problemu poprzez ustanowienie odpowiednich ram regulacyjnych i zapewnienie zestawu zachęt ekonomicznych, aby zachęcić przedsiębiorstwa kolejowe do inwestowania w jednostki pokładowe ERTMS; |
|
27. |
podkreśla, że ramy czasowe procedur wydawania zezwoleń na projekty modernizacyjne, w szczególności w odniesieniu do procedur udzielania zezwoleń na zgodność z typem taboru kolejowego wyłącznie w odniesieniu do krajowego obszaru użytkowania, nadal różnią się ze względu na rozbieżne oceny krajowych agencji ds. bezpieczeństwa dotyczące konieczności ponownego zatwierdzenia niektórych modyfikacji, co oznacza, że ponowne dopuszczenie do eksploatacji każdego taboru kolejowego trwa do jednego miesiąca; wzywa Komisję do podjęcia inicjatyw ustawodawczych, w tym aktualizacji obowiązujących rozporządzeń wykonawczych, w celu dopilnowania, aby procedury udzielania zezwoleń w następstwie procesów wydawania zezwoleń dla typu, w szczególności procedury homologacji zgodności z typem związane z doposażeniem pokładowych podsystemów ERTMS na krajowy obszar użytkowania, były usprawnione i zharmonizowane za pomocą przyspieszonych operacji kontrolnych w celu skrócenia czasu potrzebnego na przyznawanie certyfikatów zgodności z typem; uważa ponadto, że procedury zgodności powinny jeszcze bardziej wzmocnić zaangażowanie na wczesnym etapie zainteresowanych dostawców przemysłowych i krajowych agencji bezpieczeństwa, aby uniknąć zniechęcania przedsiębiorstw kolejowych do podejmowania zakrojonych na szeroką skalę ambitnych projektów wdrożeniowych; wzywa ponadto do większego zaangażowania Agencji w procedury zgodności z typem przeprowadzane w przypadku, gdy zmodernizowany tabor kolejowy jest przeznaczony wyłącznie na krajowy obszar użytkowania; |
|
28. |
wzywa do systemowego podejścia do wdrażania ERTMS, zarówno w przypadku urządzeń pokładowych, jak i przytorowych; |
|
29. |
zwraca uwagę, że według niedawnego studium ekonomicznego dotyczącego dziewięciu korytarzy sieci bazowej strategia równoległego wdrażania ERTMS na pokładzie, której celem jest wyposażenie w ERTMS przede wszystkim floty, ma większy wpływ ekonomiczny niż strategia równoległego wdrażania przytorowego; |
|
30. |
zauważa, że wolne tempo instalowania urządzeń przytorowych zniechęca do równomiernego wdrażania ERTMS; uważa, że strategia wdrażania przytorowego, która skupia się na wdrażaniu ERTMS obok istniejących systemów, które będą funkcjonować do czasu wyposażenia całej floty, powinna również zostać przyspieszona, zwłaszcza ze względu na zbliżające się dostosowanie rozporządzenia w sprawie kolejowych korytarzy towarowych (11) do przeglądu wytycznych TEN-T, i wzywa w związku z tym do zacieśnienia współpracy między Agencją Kolejową Unii Europejskiej (ERA), zarządcami infrastruktury i krajowymi organami ds. bezpieczeństwa w celu osiągnięcia pełnej zgodności wersji przytorowych ERTMS; zwraca uwagę, że należy rozwiązać problem niekompatybilności między różnymi już wdrożonymi wersjami urządzeń przytorowych ERTMS oraz zapewnić w przyszłości kompatybilność w odniesieniu do wszystkich linii ERTMS, i w związku z czym wzywa do dalszej współpracy między Agencją Kolejową Unii Europejskiej a zarządcami infrastruktury i krajowymi organami ds. bezpieczeństwa; |
|
31. |
wzywa Komisję do uwzględnienia wyposażenia w ERTMS przy opracowywaniu wskaźnika jakości połączeń kolejowych; |
|
32. |
podkreśla, że prototypy są jednym z głównych wąskich gardeł w modernizacji wyposażenia pokładowego ze względu na skomplikowany, czasochłonny i kosztowny charakter ich opracowywania; zwraca ponadto uwagę na obecne potencjalne ryzyko, że ten sam projekt prototypu otrzyma finansowanie z wielu źródeł unijnych; wzywa do utworzenia unijnej platformy na rzecz rozwoju prototypów prototypów w celu promowania znacznych korzyści skali, harmonizacji i konkurencyjności, a także stworzenia przejrzystego rejestru już finansowanych rozwiązań; |
|
33. |
podkreśla, że bez znormalizowanych interfejsów z technologią plug and play – zarówno dla urządzeń przytorowych, jak i pokładowych – system kolejowy nie będzie w stanie wdrożyć i wykorzystywać przełomowych rozwiązań ERTMS, takich jak automatyczna kontrola jazdy pociągu, przyszły system mobilnej komunikacji radiowej, pozycjonowanie satelitarne czy technologia poziomu 3; wzywa Komisję do uwzględnienia faktu, że technologia GSM-R, która była najnowocześniejsza w momencie uruchomienia ERTMS, staje się nieaktualna w związku z wprowadzeniem technologii 4G i 5G; |
|
34. |
podkreśla potrzebę jak najszybszego zapewnienia synergii między ERTMS a Europejskim Globalnym Systemem Nawigacji Satelitarnej (GNSS), zwłaszcza że dostępność sygnału GNSS zależy od balis wirtualnych, których wdrożenie i utrzymanie byłoby mniej kosztowne, ponieważ przyspieszyłoby wprowadzenie ERTMS i zwiększyłoby konkurencyjność ERTMS poza UE; wzywa unijny przemysł kolejowy do opracowania rozwiązań technicznych w celu umożliwienia wdrożenia ERTMS na dużą skalę w oparciu o GNSS; wzywa ponadto Komisję do rozważenia wdrożenia GNSS w ramach zbliżającego się przeglądu technicznych specyfikacji interoperacyjności dla pokładowych i przytorowych podsystemów ERTMS w celu wyeliminowania utrzymujących się luk technologicznych i wprowadzenia innowacji; wzywa Agencję Kolejową Unii Europejskiej do ścisłej koordynacji, wspierania i racjonalizacji projektów badawczo-rozwojowych zainteresowanych stron z sektora kosmicznego i kolejowego w celu jak najszybszego włączenia danych GNSS dotyczących lokalizacji pociągu do ERTMS; wzywa ponadto do zacieśnienia współpracy między Agencją Kolejową Unii Europejskiej a Agencją Europejskiego GNSS w celu stopniowego wprowadzania GNSS do norm ERTMS; |
|
35. |
zwraca uwagę na obecny brak efektywności i trudności w przetargach publicznych na wdrożenie ERTMS; wzywa Komisję do współpracy z Agencją w celu ustanowienia wspólnego unijnego formatu przetargów w odniesieniu do zamówień publicznych, opartego na propozycji uzgodnionej przez branżę w 2018 r. oraz do uwzględnienia we wniosku ustawodawczym wszystkich aspektów technicznych w celu zapewnienia powodzenia przetargów (np. klauzule dotyczące utrzymania) i zgodności z najnowszym dostępnym wzorcem ERTMS); |
|
36. |
uznaje, że ERTMS jest wizytówką siły innowacyjności unijnego przemysłu; wzywa Komisję do przedstawienia wniosku ustawodawczego w sprawie strategii przemysłowej dla ERTMS w ramach nowej strategii przemysłowej dla Europy, uwzględniającej niewystarczające moce produkcyjne przemysłu, brak odpowiednich warsztatów modernizacyjnych, brak odpowiedniego, stabilnego i przewidywalnego budżetu oraz niedobór wykwalifikowanej siły roboczej, a także zapewniającej przejście od obecnego podejścia projektowego do uprzemysłowienia wdrażania ERTMS; |
|
37. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby w ramach Europejskiego Zielonego Ładu promowały dwutorowe szkolenie zawodowe dla nowych miejsc pracy utworzonych dzięki cyfryzacji i innowacjom w związku z nowymi wyzwaniami wynikającymi z wdrożenia ERTMS, zapewniając wystarczające wsparcie na rzecz przekwalifikowania i podnoszenia kwalifikacji pracowników kolei, takie jak szkolenia w zakresie nowego systemu sygnalizacji; |
Finansowanie
|
38. |
przypomina, że właściwe funkcjonowanie sieci kolejowej UE zależy od odpowiednich inwestycji w infrastrukturę i tabor kolejowy oraz od dobrego utrzymania; |
|
39. |
zauważa, że w latach 2014–2020 wsparcie budżetowe UE na wdrożenie ERTMS wyniosło 2,7 mld EUR, w tym 850 mln EUR z instrumentu „Łącząc Europę”, a w kwalifikujących się regionach – 1,9 mld EUR z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (EFRR i Funduszu Spójności); |
|
40. |
podkreśla, że inwestycje niezbędne do wdrożenia ERTMS w sieci bazowej szacuje się na 12 mld EUR na systemy przytorowe i 5 mld EUR na systemy pokładowe; |
|
41. |
podkreśla, że inwestycje we wdrażanie ERTMS przyczyniają się do osiągnięcia celów w odniesieniu do instrumentów finansowych UE w zakresie klimatu i integracji cyfrowej i w związku z tym powinny być traktowane priorytetowo przy wdrażaniu tych instrumentów; |
|
42. |
przypomina, że unijne wsparcie finansowe jest dostępne zarówno na inwestycje w przytorowe, jak i w pokładowe urządzenia ERTMS, ale dotyczy ono jedynie ograniczonej kwoty całkowitych kosztów wdrożenia, w związku z czym większość kosztów inwestycji ponoszą poszczególni zarządcy infrastruktury i przedsiębiorstwa kolejowe; uważa, że istnieje potrzeba udoskonalenia istniejących instrumentów finansowych w celu zachęcenia do zakrojonych na szeroką skalę inwestycji w ERTMS; w związku z tym zwraca się do Komisji o opracowanie kompleksowych wytycznych wspierających szeroko zakrojoną strategię finansowania urządzeń przytorowych i pokładowych ERTMS; |
|
43. |
wzywa Komisję do określenia zestawu środków, które państwa członkowskie i Unia Europejska mogą podjąć w celu rozszerzenia wdrażania ERTMS na pokładach, przy jednoczesnym zapewnieniu rentowności działania dla zaangażowanych przedsiębiorstw i należytym uwzględnieniu roli operatorów sieci jako potencjalnych dostawców; |
|
44. |
przypomina o ustaleniach Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, zgodnie z którymi w UE 50 % środków finansowych z programu TEN-T pierwotnie przydzielonych na projekty ERTMS zostało umorzonych i że głównymi przyczynami tego stanu rzeczy były opóźnienia w realizacji i ograniczenie pierwotnego zakresu projektu; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zajęcia się tym problemem; |
|
45. |
przypomina, że finansowanie unijne nie wystarcza do pokrycia wszystkich oczekiwanych potrzeb i w związku z tym wzywa Komisję i państwa członkowskie do ścisłej współpracy oraz podjęcia zobowiązań finansowych, politycznych oraz w dziedzinie planowania w celu dalszego zwiększania atrakcyjności inwestycji w ERTMS oraz zagwarantowania pewności prawa dla inwestorów prywatnych; zauważa, że okres obowiązywania umów o udzielenie dotacji w ramach instrumentu „Łącząc Europę” można by przedłużyć w celu lepszego odzwierciedlenia faktycznego czasu potrzebnego na realizację projektów ERTMS; |
|
46. |
podkreśla, że finansowanie wyposażenia dla połączeń transgranicznych jest priorytetem; uważa, ze należy zwiększyć europejskie poziomy współfinansowania ERTMS, które są obecnie niewystarczające; w związku z tym wzywa Komisję do zbadania możliwości przydzielenia na projekty ERTMS w ramach finansowania w ramach instrumentu „Łącząc Europę” współczynnika współfinansowania w wysokości nawet ponad 50 %, jeżeli takie projekty są osadzone w ambitnych, zakrojonych na szeroką skalę przyspieszonych planach wdrożenia ERTMS na szerszą skalę w celu stymulowania ambitnych strategii ERTMS w państwach członkowskich; |
|
47. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia, promowania i ułatwiania synergii miedzy wszystkimi europejskimi instrumentami finansowymi, takimi jak instrument „Łącząc Europę” i jego instrument łączony, Fundusz Spójności i InvestEU, a także dostępu do Next Generation EU, oraz wzywa Komisję, by zachęcała państwa członkowskie do uczynienia ERTMS jednym ze swoich głównych priorytetów w krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności; |
|
48. |
przypomina strategiczne znaczenie Next Generation EU i Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF) dla wspierania ambitnego planu wdrożenia ERTMS na szeroką skalę w krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności państw członkowskich oraz zwraca się do Komisji, aby zadbała o nadanie odpowiedniego znaczenia finansowaniu ERTMS na etapie przygotowawczym krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności; |
|
49. |
podkreśla, że projekty dotyczące nowych linii kolejowych powinny być finansowane tylko wtedy, gdy obejmują urządzenia ERTMS; wzywa ponadto Agencję do systematycznej oceny zgodności projektów finansowanych przez UE z technicznymi specyfikacjami interoperacyjności, aby uniknąć trudności związanych z kompatybilnością zainstalowanych wersji ERTMS; |
|
50. |
wzywa państwa członkowskie, aby przez okres co najmniej dziesięciu lat obniżyły o 75 % opłaty za dostęp do infrastruktury dla przedsiębiorstw kolejowych, które skutecznie wyposażyły 100 % lokomotyw w urządzenia zgodne z wzorcem 3 ERTMS; |
|
51. |
podkreśla, że metoda obliczania unijnego wsparcia na urządzenia ERTMS, oparta na kwocie ryczałtowej za kilometr, jest odpowiednia dla odcinków liniowych, ale niewłaściwa dla węzłów miejskich, które wymagają wielu urządzeń przytorowych i złożonej parametryyzacji ERTMS na odcinkach o niewielkiej długości; sugeruje rozważenie podziału kosztów według liczby punktów na trasie; |
o
o o
|
52. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji. |
(1) Dz.U. L 138 z 26.5.2016, s. 44.
(2) Dz.U. L 348 z 20.12.2013, s. 1.
(3) Dz.U. L 3 z 6.1.2017, s. 6.
(4) Dz.U. L 437 z 28.12.2020, s. 108.
(5) Dz.U. C 86 z 6.3.2018, s. 140.
(6) Rozporządzenie Komisji (UE) 2016/919 z dnia 27 maja 2016 r. w sprawie technicznej specyfikacji interoperacyjności w zakresie podsystemów „Sterowanie” systemu kolei w Unii Europejskiej (Dz.U. L 158 z 15.6.2016, s. 1).
(7) Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/6.
(8) Dokument roboczy służb Komisji z dnia 14 listopada 2017 r. pt. „Delivering an effective and interoperable European Traffic Management System (ERTMS) – the way ahead” [Stworzenie skutecznego i interoperacyjnego europejskiego systemu zarządzania ruchem kolejowym (ERTMS) – dalsze działania], SWD(2017)0375.
(9) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1316/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiające instrument „Łącząc Europę” , zmieniające rozporządzenie (UE) nr 913/2010 oraz uchylające rozporządzenia (WE) nr 680/2007 i (WE) nr 67/2010 (Dz.U. L 348 z 20.12.2013, s. 129).
(10) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiające Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (Dz.U. L 57 z 18.2.2021, s. 17).
(11) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 913/2010 z dnia 22 września 2010 r. w sprawie europejskiej sieci kolejowej ukierunkowanej na konkurencyjny transport towarowy, (Dz.U. L 276 z 20.10.2010, s. 22).
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/10 |
P9_TA(2021)0328
Aspekty handlowe pandemii COVID-19 i jej konsekwencje dla handlu
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie aspektów handlowych pandemii COVID-19 i jej konsekwencji dla handlu (2020/2117(INI))
(2022/C 99/02)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 18 lutego 2021 r. zatytułowany „Przegląd polityki handlowej – otwarta, zrównoważona i asertywna polityka handlowa” (COM(2021)0066), |
|
— |
uwzględniając białą księgę Komisji z dnia 17 czerwca 2020 r. w sprawie wyrównywania szans w związku z subsydiami zagranicznymi (COM(2020)0253); |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 27 maja 2020 r. zatytułowany „Decydujący moment dla Europy: naprawa i przygotowanie na następną generację” (COM(2020)0456), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 maja 2020 r. zatytułowany „Strategia »od pola do stołu« na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego” (COM(2020)0381), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 27 maja 2020 r. zatytułowany „Dostosowany program prac Komisji na 2020 r.” (COM(2020)0440) oraz list intencyjny przewodniczącej Ursuli von der Leyen do przewodniczącego Davida Marii Sassolego i kanclerz Angeli Merkel z dnia 16 września 2020 r. zatytułowany „Orędzie o stanie Unii 2020”, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 maja 2020 r. zatytułowany „Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030: Przywracanie przyrody do naszego życia” (COM(2020)0380), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 marca 2020 r. zatytułowany „Nowy plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym na rzecz czystszej i bardziej konkurencyjnej Europy” (COM(2020)0098), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 marca 2020 r. zatytułowany „Nowa strategia przemysłowa dla Europy” (COM(2020)0102), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 marca 2020 r. zatytułowany „Strategia MŚP na rzecz zrównoważonej i cyfrowej Europy” (COM(2020)0103), |
|
— |
uwzględniając wspólny komunikat Komisji i wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 9 marca 2020 r. zatytułowany „W kierunku kompleksowej strategii współpracy z Afryką” (JOIN(2020)0004), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 lutego 2020 r. zatytułowany „Kształtowanie cyfrowej przyszłości Europy” (COM(2020)0067), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 grudnia 2019 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (COM(2019)0640), |
|
— |
uwzględniając wspólny komunikat Komisji i wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 2 grudnia 2020 r. zatytułowany „Nowa agenda UE–USA na rzecz globalnych zmian” (JOIN(2020)0022), |
|
— |
uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 26 lutego 2018 r. w sprawie informacji zwrotnych i przyszłych działań w zakresie poprawy wdrażania i egzekwowania rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju w zawieranych przez UE umowach o wolnym handlu oraz zawierający 15 punktów plan działania w sprawie rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 października 2015 r. zatytułowany „Handel z korzyścią dla wszystkich – W kierunku bardziej odpowiedzialnej polityki handlowej i inwestycyjnej” (COM(2015)0497), |
|
— |
uwzględniając porozumienie przyjęte podczas 21. Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu (porozumienie paryskie), |
|
— |
uwzględniając Agendę ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i cele zrównoważonego rozwoju ONZ, |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 listopada 2020 r. w sprawie przeglądu polityki handlowej UE (1), z 9 czerwca 2021 r. pt. „Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030 – Przywracanie przyrody do naszego życia” (2), z dnia 20 maja 2021 r. pt. „Kształtowanie cyfrowej przyszłości Europy: usunięcie barier w funkcjonowaniu jednolitego rynku cyfrowego i poprawa wykorzystania AI przez europejskich konsumentów” (3), z dnia 25 marca 2021 r. w sprawie opracowania strategii UE na rzecz zrównoważonej turystyki (4), z dnia 10 marca 2021 r. pt. „W kierunku unijnego mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 zgodnego z zasadami WTO” (5), z dnia 10 marca 2021 r. zawierającą zalecenia dla Komisji dotyczące należytej staranności i odpowiedzialności przedsiębiorstw (6), z dnia 10 lutego 2021 r. w sprawie nowego planu działania dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym (7), z dnia 25 listopada 2020 r. pt. „Nowa strategia przemysłowa dla Europy” (8), z dnia 7 października 2020 r. w sprawie realizacji wspólnej polityki handlowej – roczne sprawozdanie za 2018 r. (9), z dnia 16 września 2020 r. w sprawie roli UE w ochronie i odtwarzaniu światowych lasów (10), z dnia 28 listopada 2019 r. w sprawie alarmującej sytuacji klimatycznej i środowiskowej (11), z dnia 12 grudnia 2017 r. pt. „W kierunku strategii w zakresie handlu elektronicznego” (12) oraz z dnia 5 lipca 2016 r. w sprawie nowej, perspektywicznej i innowacyjnej przyszłej strategii w dziedzinie handlu i inwestycji (13), |
|
— |
uwzględniając opinię Komisji Handlu Międzynarodowego z dnia 15 kwietnia 2021 r. w sprawie sprawozdania pt. „Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030 – przywracanie przyrody do naszego życia”, |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając opinie przedstawione przez Komisję Rozwoju oraz Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego (A9-0190/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że COVID-19 wywołał globalną pandemię, powodując bezprecedensowy globalny kryzys zdrowotny, gospodarczy, społeczny i humanitarny, który stworzył wąskie gardła i zakłócenia na niespotykaną skalę w obszarze handlu międzynarodowego, ograniczając go w wyniku rozprzestrzeniania się wirusa oraz obniżając globalną produkcję i zatrudnienie, zmniejszając poziom bezpośrednich inwestycji zagranicznych i zwiększając napięcia geopolityczne; |
|
B. |
mając na uwadze, że pandemia ukazała luki strategiczne w unijnych i globalnych łańcuchach dostaw, w tym dostaw surowców krytycznych i podstawowych towarów medycznych, takich jak środki ochrony indywidualnej i farmaceutyczne składniki czynne, oraz zwróciła uwagę na potrzebę zwiększenia odporności i dywersyfikacji na szczeblu globalnym, regionalnym i lokalnym; |
|
C. |
mając na uwadze, że pandemia COVID-19 pogłębiła nierówności i wzmogła niepokój obywateli o utratę pracy w określonych sektorach, zmianę charakteru pracy oraz presję na płace i prawa pracowników; mając na uwadze, że problemy te należy rozwiązać, aby utrzymać poparcie publiczne dla światowego handlu; |
|
D. |
mając na uwadze, że pandemia COVID-19 grozi zahamowaniem światowej walki ze zmianą klimatu, podczas gdy potrzebujemy globalnych działań i współpracy w celu opracowania strategii politycznych oraz włączenia działań w dziedzinie klimatu do polityki wewnętrznej i zewnętrznej, gdyż sama szczepionka nie wystarczy do wyjścia z kryzysu społecznego, środowiskowego i gospodarczego spowodowanego przez COVID-19; |
|
E. |
mając na uwadze, że chociaż Unia Europejska znacznie ograniczyła wewnętrzne emisje gazów cieplarnianych, to jednak emisje gazów cieplarnianych związane z towarami przywożonymi stale rosną, podważając tym samym starania Unii o zmniejszenie jej globalnego śladu emisji gazów cieplarnianych; |
|
F. |
mając na uwadze, że według szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego (14) handel międzynarodowy towarami i usługami w 2022 r. ma wzrosnąć o 8,4 %, a polityka handlowa musi odgrywać ważną rolę w odbudowie po pandemii COVID-19; mając na uwadze, że komunikat Komisji w sprawie przeglądu polityki handlowej należy uzupełnić dalszym dialogiem i przejrzystością względem Parlamentu Europejskiego, który będzie odgrywać kluczową rolę we wdrażaniu tego komunikatu, a także strategią zwiększania odporności i strategicznej autonomii UE, w tym dostosowanymi środkami z zakresu polityki i instrumentami w obszarze produkcji krajowej, przenoszeniem produkcji do krajów bliżej położonych, dywersyfikacją dostawców i gromadzeniem zapasów; |
|
G. |
mając na uwadze, że UE, jako największy na świecie blok handlowy, o rozległej sieci umów handlowych, jest największym podmiotem na światowej scenie handlowej i ma wyjątkową możliwość nawiązywania globalnej współpracy, stymulowania wdrażania norm, wartości i ram zrównoważonego rozwoju UE w krajach partnerskich oraz zapewnienia trwałej odbudowy światowej gospodarki, zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem i porozumieniem paryskim; |
|
H. |
mając na uwadze, że podziały w Światowej organizacji Handlu (WTO) i pilna potrzeba jej reformy skomplikowały skoordynowane wysiłki mające na celu zachowanie otwartości globalnych łańcuchów dostaw, a priorytetem musi obecnie być odbudowa zaufania do wielostronnych instytucji jako podmiotów mogących zapewnić globalną reakcję w drodze znacznego przyspieszenia postępów w dyskusji na temat inicjatywy WTO „Handel i Zdrowie”; |
|
I. |
mając na uwadze, że ważna jest ścisła współpraca między WTO a innymi organami międzynarodowymi, w szczególności Światową Organizacją Zdrowia (WHO), instytucjami ONZ i Bankiem Światowym, aby przeciwdziałać kryzysowi w sposób kompleksowy, ze zwróceniem szczególnej uwagi na skutki dla zdrowia i gospodarki w krajach rozwijających się; |
Sprawiedliwe, odporne i ekologiczne łańcuchy wartości
|
1. |
podkreśla, że polityka handlowa znalazła się na rozdrożu; zauważa, że rzeczywistość geopolityczna uległa zmianie i podkreśla, że UE nadal musi odnaleźć swoją pozycję w tym nowym środowisku; jest przekonany, że pandemia COVID-19 zwiększyła potrzebę dogłębnego przeglądu polityki handlowej UE; podkreśla, że Parlament gotów jest aktywnie uczestniczyć w przeglądzie polityki handlowej; |
|
2. |
podkreśla znaczenie sprawiedliwych, odpornych i zrównoważonych łańcuchów wartości, które zapewniają poszanowanie praw człowieka i praw pracowniczych oraz przestrzeganie norm środowiskowych; przypomina, że instrumentem służącym osiągnięciu tego celu powinna być obowiązkowa należyta staranność w łańcuchach dostaw; podkreśla, że należy zwrócić większą uwagę na niekorzystną pozycję mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MMŚP) w UE, a zwłaszcza w krajach rozwijających się, ponieważ duże przedsiębiorstwa posiadają większą zdolność do radzenia sobie ze wstrząsami zewnętrznymi; podkreśla znaczenie wykorzystania prognoz strategicznych w celu poprawy gotowości i odporności UE oraz krajów rozwijających się na wszelkie przyszłe wstrząsy i kryzysy zdrowotne, w tym pojawienie się nowych mutacji chorób i przyszłych pandemii, z myślą o opracowaniu strategii i działań dostosowanych do przyszłych wyzwań; wskazuje, że kluczowym filarem unijnej strategii zrównoważonego łańcucha dostaw byłoby wymaganie od przedsiębiorstw w dużym stopniu narażonych na międzynarodowe łańcuchy dostaw, by podlegały prawnie wiążącym wymogom sprawozdawczym w kontekście nadchodzącego przeglądu dyrektywy w sprawie sprawozdawczości niefinansowej (15); |
|
3. |
domaga się od UE zapewnienia, by handel także przynosił korzyści podmiotom znajdującym się w niekorzystnej sytuacji gospodarczej; przypomina w tym względzie, że szczególne działania promujące „sprawiedliwe i etyczne systemy handlowe”, do których Komisja zobowiązała się w strategii „Handel z korzyścią dla wszystkich”, stały się jeszcze bardziej znaczące w obecnych okolicznościach, biorąc pod uwagę, że inicjatywy oddolne dotyczące sprawiedliwego handlu mogą zapewniać, by handel przynosił korzyści podmiotom znajdującym się w niekorzystnej sytuacji gospodarczej w łańcuchu dostaw; podkreśla znaczenie przewidywalnych zamówień długoterminowych oraz odnotowuje udane systemy składania takich zamówień w sektorze sprawiedliwego handlu; |
|
4. |
wzywa Komisję do promowania inicjatyw dotyczących sprawiedliwego handlu za pośrednictwem programów UE angażujących osoby młode i sektor prywatny, w działaniach zewnętrznych w ujęciu ogólnym, podczas wdrażania rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju, za pośrednictwem delegatur UE, a także poprzez nagradzanie najlepszych praktyk i ułatwianie wymiany wiedzy między organami lokalnymi, regionalnymi i krajowymi, społeczeństwem obywatelskim, szkołami i uniwersytetami w UE, w tym w drodze rozszerzenia zakresu nagrody „Miasta UE dla sprawiedliwego i etycznego handlu” na szkoły i uniwersytety oraz ustanowienia corocznego Tygodnia Sprawiedliwego Handlu organizowanego w Brukseli przez Komisję; domaga się, by Komisja przekazywała sprawozdania na temat wsparcia inicjatyw dotyczących sprawiedliwego handlu przez UE i państwa członkowskie; |
|
5. |
zauważa, że globalne łańcuchy wartości często wiążą się z asymetrycznymi skutkami, w tym dla krajów najsłabiej rozwiniętych, nierównomiernym rozkładem ryzyka, a także wywierają nieproporcjonalnie negatywny wpływ na kobiety; ubolewa nad faktem, że podczas pandemii ten nierówny rozkład spowodował przerzucanie przez niektóre europejskie przedsiębiorstwa kosztów niższego popytu na cały łańcuch dostaw, w tym w krajach rozwijających się oraz anulowanie zamówień na towary już wyprodukowane, a w niektórych przypadkach nawet wysłane; wzywa Komisję do współpracy z państwami członkowskimi, samorządami lokalnymi, sektorem prywatnym i społeczeństwem obywatelskim w celu osiągnięcia sprawiedliwszego rozkładu negatywnych skutków i ryzyka we wszystkich łańcuchach dostaw; wzywa Komisję do przedstawienia konkretnych wniosków w następstwie jej zobowiązania do wdrożenia zerowej tolerancji dla pracy dzieci do końca 2021 r., który to rok ONZ ogłosiła rokiem zwalczania pracy dzieci; |
|
6. |
podkreśla, że łańcuch wartości w sektorze turystyki stanowi jeden z głównych europejskich ekosystemów przemysłowych; podkreśla w związku z tym, że z uwagi na ograniczenia w podróżowaniu i zakłócenia w łańcuchach dostaw spowodowane kryzysem związanym z COVID-19 w sektorach związanych z turystyką, takich jak sektor hotelarsko-gastronomiczny, a także innych podstawowych gałęziach przemysłu (lotniczym, motoryzacyjnym, stalowym, stoczniowym i morskim) obserwuje się załamanie handlowe i gospodarcze; |
|
7. |
podkreśla, że skuteczne zasady zapewniające europejskim przedsiębiorstwom uczciwą konkurencję i równe warunki działania zarówno na rynku wewnętrznym, jak i na rynkach państw trzecich, są konieczne do zagwarantowania wzajemnie korzystnych stosunków handlowych z partnerami międzynarodowymi oraz ochrony jednolitego rynku przed agresywnymi strategiami inwestowania ze strony podmiotów spoza UE próbujących zyskać na obecnym kryzysie; podkreśla znaczenie instrumentów ochrony handlu w tym zakresie; podkreśla, że rozporządzenie dotyczące egzekwowania powinno pozytywnie przyczyniać się do osiągania celu, jakim jest zagwarantowanie uczciwej konkurencji i równych warunków działania, oraz zwraca uwagę, że rozdziały dotyczące handlu i zrównoważonego rozwoju stanowią integralną część polityki handlowej; |
|
8. |
apeluje, by Komisja niezwłocznie uzupełniła unijny zestaw narzędzi ochrony handlu w 2021 r. poprzez wnioski ustawodawcze poparte ocenami skutków, nadając priorytet instrumentowi przeciwdziałania środkom przymusu i instrumentowi służącemu zwalczaniu zakłóceń spowodowanych przez zagraniczne subsydia i przedsiębiorstwa państwowe, oraz by zakończyła negocjacje w sprawie instrumentu dotyczącego udzielania zamówień publicznych w kontekście międzynarodowym; wskazuje na wymuszający wpływ sankcji eksterytorialnych nakładanych przez państwa trzecie oraz na potrzebę zabezpieczenia funkcjonowania instrumentów finansowych przed takimi środkami; zwraca uwagę na znaczenie publicznej interwencji finansowej podczas pandemii COVID-19; |
|
9. |
jest przekonany, że otwartość powinna iść w parze z ochroną naszych strategicznych sektorów i powinna być ściśle związana z ambitną, perspektywiczną polityką przemysłową zgodną z Zielonym Ładem i strategią cyfrową, co może wzmocnić zdolności UE do przeciwstawiania się przyszłym wstrząsom w sektorach strategicznych, pobudzić ożywienie gospodarcze oraz zapewnić konkurencyjność unijnych przedsiębiorstw, przyczyniając się do tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy i zapewnienia, aby Europa odgrywała kluczową rolę w produkcji innowacyjnych towarów i świadczeniu przyszłych usług; |
|
10. |
uważa, że dywersyfikacja i odporność łańcucha dostaw powinny zajmować kluczowe miejsce w zmienionej unijnej polityce handlowej; podkreśla powiązanie między handlem a interesami w zakresie bezpieczeństwa oraz domaga się proporcjonalnego zwiększenia i egzekwowania monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych, tym samym uzupełniając i wspierając wysiłki państw członkowskich na rzecz wdrożenia takiego monitorowania w celu ochrony europejskich sektorów strategicznych oraz zapobiegania szkodliwym i możliwym do wykorzystania zależnościom gospodarczym od podmiotów spoza UE; |
|
11. |
wyraża przekonanie, że UE jest zbyt zależna od ograniczonej liczby dostawców niektórych kluczowych surowców, towarów i usług, w szczególności środków medycznych i farmaceutycznych, oraz że podważa to jej strategiczną autonomię i cele geopolityczne; nalega, aby UE przezwyciężyła te niepożądane zależności poprzez horyzontalną kombinację strategii politycznych zachęcających przedsiębiorstwa do gromadzenia zapasów, zwiększania produkcji, dywersyfikacji strategii zaopatrzenia i, w razie konieczności, promowania przenoszenia produkcji do krajów bliżej położonych oraz repatriacji produkcji, co mogłoby stworzyć nowe możliwości handlowe dla partnerów z wschodniego i południowego sąsiedztwa oraz musi być powiązane ze zbliżeniem przepisów w sektorach strategicznych; |
|
12. |
podkreśla zagrożenia dla krytycznych łańcuchów dostaw, które uwidocznił kryzys COVID-19, i wzywa Komisję, by w przygotowywanej strategii przemysłowej zwróciła szczególną uwagę na zrównoważony charakter łańcuchów dostaw w UE, określając, które łańcuchy dostaw mogłyby odnieść korzyści ze zwiększonej odporności dzięki dywersyfikacji dostaw, repatriacji produkcji i gromadzeniu zapasów; uważa jednak, że przedsiębiorstwa powinny ostatecznie same decydować o sposobie zarządzania swoimi globalnymi łańcuchami dostaw; |
|
13. |
zwraca uwagę, że Komisja powinna promować na szczeblu globalnym gospodarkę o obiegu zamkniętym i podkreśla rolę, jaką umowy handlowe powinny odgrywać w realizacji celów gospodarki o obiegu zamkniętym, dywersyfikacji podaży i wzmacnianiu otwartych stosunków handlowych w zakresie kluczowych towarów i usług; podkreśla, że skrócenie łańcuchów dostaw do sąsiedztwa UE i Afryki bądź ich modyfikacja mogą wywierać pozytywny wpływ na zrównoważony, ekologiczny i odporny wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu, a także na interesy strategiczne UE; |
|
14. |
odnotowuje, że łańcuchy dostaw rolno-spożywczych w UE funkcjonowały podczas pandemii, jednak ubolewa, że ograniczenia wywozowe i bariery handlowe spowodowały liczne zakłócenia; zauważa, że system informacji o rynkach rolnych (AMIS), który skupia główne kraje prowadzące handel towarami rolnymi w celu zwiększenia przejrzystości rynku żywności i reakcji politycznej na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego, można uznać za przykład dobrej praktyki; wzywa Komisję do zbadania, czy ten model można zastosować również w innych łańcuchach wartości; popiera działania na rzecz ułatwiania handlu podjęte w celu promowania norm bezpieczeństwa żywności oraz środków sanitarnych i fitosanitarnych w odpowiedzi na COVID-19; odnotowuje, że według Światowego Programu Żywnościowego ONZ (WFP) pandemia COVID-19 naraziła 265 milionów ludzi na ryzyko poważnych niedoborów żywności w 2020 r. w krajach o niskim i średnim dochodzie, czyli o 130 mln więcej niż w 2019 r.; zwraca się do Komisji o określenie i zbadanie we współpracy z ONZ najbardziej odpowiednich środków gwarantujących, że pandemia nie przełoży się na kryzys żywnościowy w krajach rozwijających się; |
|
15. |
wzywa Komisję do przedstawienia strategii w zakresie handlu cyfrowego, która zwiększa dostęp europejskich przedsiębiorstw do rynku, rozwija infrastrukturę cyfrową, harmonizuje ramy regulacyjne, modernizuje narzędzia handlowe i celne oraz chroni prawa obywateli UE wynikające z RODO (16); |
|
16. |
wzywa Komisję do przeprowadzenia dogłębnej oceny, czy nowa unijna modelowa klauzula dotycząca przepływów danych zapewni ochronę danych Europejczyków i prawa do prywatności w przypadku sporu z partnerem handlowym; podkreśla, że istniejące i przyszłe środki chroniące podstawowe prawa do prywatności i ochrony danych osobowych nie mogą być podważane przez międzynarodowe umowy handlowe; wzywa Komisję do uwzględniania odpowiednich zobowiązań państw trzecich przy ocenie ich adekwatności, w tym w odniesieniu do dalszego przekazywania danych; |
|
17. |
podkreśla przyspieszenie rewolucji cyfrowej w związku z COVID-19 oraz uznaje znaczenie przejęcia przez UE wiodącej roli w wyznaczaniu standardów zrównoważonej gospodarki światowej opartej na technologii cyfrowej i utrzymaniu otwartości międzynarodowego przepływu danych, aby szybko pokonać szereg barier handlowych i wąskich gardeł; podkreśla, że UE może ustanowić globalną normę dla sprawiedliwego i odpornego handlu cyfrowego w ramach swoich porozumień dwustronnych i wielostronnych oraz w wielostronnych negocjacjach w sprawie handlu elektronicznego i ułatwień inwestycyjnych; podkreśla, że rozdział dotyczący cyfryzacji w umowie o handlu i współpracy UE–Zjednoczone Królestwo może stanowić model dla przyszłych umów handlowych; |
|
18. |
apeluje o zapewnienie zachęt, w tym w drodze dostosowanych przepisów w sprawie pomocy państwa, dla przedsiębiorstw UE, aby uczyniły swoje łańcuchy wartości bardziej zrównoważonymi oraz skróciły lub dostosowały swoje łańcuchy dostaw, jeżeli mogłoby to być korzystne dla gospodarki UE, odporności, celów geopolitycznych lub autonomii strategicznej UE, w celu zapewnienia pełnego wliczenia w cenę zewnętrznych kosztów społecznych, środowiskowych i ekonomicznych zgodnie ze strategiami politycznymi UE, takimi jak strategia „od pola do stołu”, plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym, strategia na rzecz bioróżnorodności oraz intensyfikacja działań UE na rzecz ochrony i odtwarzania lasów na świecie; |
|
19. |
wzywa Komisję do szczegółowego zbadania, w jaki sposób i w jakim zakresie odbywają się transfery powstających i przełomowych technologii z UE do państw autorytarnych przy okazji przepływów handlowych i inwestycyjnych; wzywa Komisję do zaproponowania nowych środków w celu ograniczenia takich transferów, w tym dzięki współpracy w łańcuchu dostaw z partnerami o podobnych poglądach; domaga się zainicjowania dialogu z Tajwanem na temat półprzewodników; |
Polityka handlowa dotycząca krytycznych produktów zdrowotnych: wnioski z kryzysu związanego z COVID-19
|
20. |
podkreśla, że zarządzanie handlem międzynarodowym, przedkładające współpracę międzynarodową nad konkurencję, ma do odegrania istotną rolę w szybkim rozwoju terapii medycznych i szczepionek, szybkim zwiększaniu produkcji, rozwoju odpornych globalnych łańcuchów wartości i zapewnieniu sprawiedliwego dostępu do rynku na całym świecie; w związku z tym podkreśla, że obecna pandemia powinna stać się bodźcem do wzmocnienia współpracy międzynarodowej i globalnej gotowości na wypadek sytuacji kryzysowych w dziedzinie zdrowia, co wymaga dalszego zaangażowania ze strony UE i państw członkowskich działających wspólnie jako „Drużyna Europy”. podkreśla potrzebę zajęcia się związanymi z handlem przyczynami pandemii i chorób odzwierzęcych, takimi jak wpływ handlu na degradację biosfery; |
|
21. |
z zadowoleniem przyjmuje wniosek kilku szefów rządów dotyczący międzynarodowego traktatu w sprawie reagowania w razie pandemii oraz apeluje, by obejmował on silny filar handlowy; podkreśla, że międzynarodowe ramy handlowe muszą wspierać współpracę oraz wdrażać mechanizmy strukturalnego i szybkiego reagowania, aby pomagać rządom w sprostaniu wyzwaniom związanym z zagrożeniami zdrowia; podkreśla, że porozumienia takie powinny z jednej strony obejmować podejście po stronie popytu ukierunkowane na potrzeby, przewidujące wspólne finansowanie i globalnie skoordynowane zaawansowane zakupy, a z drugiej strony zintegrowaną strategię po stronie podaży w celu zwiększenia zdolności produkcyjnej w całym łańcuchu wartości; utrzymuje, że należy poczynić postępy w obszarze przejrzystości względem dostępnych zapasów, globalnych sieci dostaw, zdolności produkcyjnych i wyceny podstawowych produktów zdrowotnych, wdrażania i opracowywania wyjątków od ochrony praw własności intelektualnej ze względów bezpieczeństwa zdrowia publicznego, zwiększania globalnej mobilności usług podstawowych, ochrony i promowania odporności małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oraz rozwoju podejścia intersekcjonalnego do zwalczania negatywnego wpływu kryzysów zdrowotnych na równouprawnienie płci, równość wynagrodzeń i pozycję mniejszości; |
|
22. |
domaga się ustanowienia nowego Komitetu ds. Handlu i Zdrowia podczas 12. konferencji ministerialnej WTO, który opracuje wytyczne dotyczące sposobu wdrażania przez rządy istniejących wyjątków i elastyczności w międzynarodowym prawie handlowym, aby zwiększyć bezpieczeństwo zdrowia publicznego, oraz mechanizmy, jakie należy wdrożyć w celu usprawnienia globalnej reakcji na zagrożenia zdrowia, a także przygotuje podstawy dla filaru handlowego na potrzeby negocjacji dotyczących przyszłego międzynarodowego traktatu w sprawie reagowania w razie pandemii; |
|
23. |
podkreśla, że globalne łańcuchy dostaw surowców, produkcji i dystrybucji szczepionek muszą odnosić korzyści z otwartych stosunków handlowych; podkreśla, że protekcjonizm w produkcji i dystrybucji szczepionek może utrudniać reakcję na globalną pandemię; podkreśla w związku z tym szkodliwe skutki jednostronnych środków, takich jak ograniczenia i zakazy wywozu, a także brak przejrzystości światowych zapasów i późniejsze spekulacje cenowe w odniesieniu do rzadkich podstawowych towarów, zwłaszcza w krajach o niskim i średnim dochodzie; wzywa zatem UE, by zachęcała do przyjęcia inicjatywy WTO „Handel i Zdrowie” do końca 2021 r., do bliższej współpracy globalnej i była znacznie bardziej wymagająca, jeśli chodzi o przejrzystość dostaw, produkcji i kosztów produktów medycznych, odporność globalnych systemów opieki zdrowotnej oraz dostępne i przystępne cenowo produkty i usługi medyczne; wzywa UE do dopilnowania, by przyszłe zaawansowane umowy zakupu, w szczególności szczepionek następnej generacji, były w pełni jawne; |
|
24. |
wzywa UE do uwzględnienia zobowiązań dotyczących tajemnicy handlowej, danych zastrzeżonych i transferu technologii oraz do żądania od dostawców niezbędnej przejrzystości, w tym analizy kosztów i zysków w odniesieniu do każdego produktu; |
|
25. |
dlatego jest zaniepokojony nowym wzrostem ograniczeń wywozu szczepionek przez główne kraje produkujące szczepionki, takie jak Stany Zjednoczone, Zjednoczone Królestwo, Chiny i Indie oraz, w mniejszym stopniu, UE, i podkreśla, że może to zagrozić szybkiemu wzrostowi zdolności produkcyjnych szczepionek na świecie, zakłócić łańcuchy produkcji oraz prowadzić do działań odwetowych; wzywa Komisję do współpracy z krajami produkującymi szczepionki w celu szybkiego usunięcia barier wywozowych; potwierdza, że unijny mechanizm wydawania zezwoleń na wywóz jest środkiem tymczasowym, stosowanym jedynie w ostateczności, który powinien być przekształcony w mechanizm zapewniania przejrzystości; nalega na otrzymanie terminowego i kompleksowego dostępu do takich danych; podkreśla, że zwiększona przejrzystość zwiększyła zaufanie obywateli Unii do rozprowadzania szczepionki przez UE i zarządzania pandemią COVID-19; |
|
26. |
wyraża głębokie zaniepokojenie rosnącą liczbą wariantów wirusa wywołującego COVID-19; podkreśla, że brak produkcji i dystrybucji szczepionek w państwach trzecich może prowadzić do wzrostu liczby różnych nowych wariantów; dostrzega, że UE jest jednym z największych eksporterów szczepionek do państw trzecich, ale na poziomie bezwzględnym eksport ten nie jest jeszcze wystarczający, aby zwalczyć globalną pandemię; podkreśla, że program COVAX obecnie nie jest w stanie dostarczać szczepionek dla najbardziej zagrożonych osób zgodnie z zapotrzebowaniem; podkreśla, że terminowy dostęp do szczepionek może być korzystny dla odbudowy i odporności globalnej oraz unijnej gospodarki; wzywa Komisję do prowadzenia skutecznej dyplomacji w zakresie szczepionek i zaopatrzenia medycznego, aby zwiększyć wiarygodność i widoczność dyplomatyczną UE, a także wzywa do zwiększenia międzynarodowych wysiłków na rzecz przyspieszenia dostaw szczepionek dla programu COVAX; |
|
27. |
podkreśla, że szczepionki przeciwko COVID-19 i jego wariantom powinny być globalnym dobrem publicznym i że należy pilnie skoncentrować wielostronne wysiłki na sprawiedliwej dystrybucji szczepionek na całym świecie, szybkim zwiększeniu światowych zdolności produkcyjnych oraz ustanowieniu efektywnych partnerstw i transferze technologii, w tym w krajach o niskim i średnim dochodzie; podkreśla, że w oparciu o zdobyte doświadczenia należy nadal ulepszać ramy partnerstwa publiczno-prywatnego leżące u podstaw rozwoju i produkcji szczepionek oraz innych podstawowych technologii medycznych; zadowoleniem przyjmuje światowy szczyt w sprawie łańcucha dostaw i produkcji szczepionek C19, który odbył się w dniach 8 i 9 marca 2021 r., i wzywa do ustanowienia platform strukturalnych w celu szybkiego zwiększenia produkcji szczepionek w większej liczbie krajów, co mogłoby przyjąć formę platformy koordynacyjnej opartej na partnerstwie publiczno-prywatnym skupiającej podmioty prywatne i publiczne, aby umożliwiać tworzenie partnerstw i rozwijać je, monitorować wąskie gardła oraz identyfikować środki w celu wsparcia produkcji i stosowania szczepionek; podkreśla wysiłki podejmowane przez dyrektor generalną WTO w celu zaangażowania członków w dyskusję na temat inicjatyw dotyczących handlu i zdrowia; |
|
28. |
podkreśla, że międzynarodowa polityka handlowa musi odgrywać aktywną rolę w tym przedsięwzięciu poprzez umożliwienie handlu surowcami, łagodzenie niedoborów wykwalifikowanego i doświadczonego personelu, rozwiązywanie problemów łańcucha dostaw i spowodowanie przeglądu globalnych ram praw własności intelektualnej na wypadek przyszłych pandemii; nalega w związku z tym na konstruktywny dialog na temat tymczasowego odstąpienia od Porozumienia w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej (TRIPS) w celu zagwarantowania, że państwa nie spotkają się z odwetem za naruszenia patentów związanych z COVID-19 podczas pandemii; |
|
29. |
zwraca uwagę na duże wysiłki podjęte przez badaczy i przemysł na rzecz rozwoju nowych metod diagnostyki i leczenia COVID-19 oraz szczepionek przeciwko tej chorobie; zwraca uwagę na kluczową rolę odgrywaną przez zasoby sektora publicznego umożliwiające przedsiębiorstwom farmaceutycznym eliminowanie ryzyka w całym łańcuchu wartości szczepionek dzięki finansowaniu i dużym subsydiom na badania i rozwój, a także dzięki zaawansowanym umowom zakupu na dużą skalę; podkreśla także zasadniczy wkład pracowników opieki zdrowotnej, pacjentów, osób wyleczonych z COVID-19 oraz ogółu społeczeństwa, którzy uczestniczyli w badaniach klinicznych oraz innych działaniach w obszarze badań i rozwoju dotyczących różnych środków terapeutycznych i szczepionek; uważa, że wielostronne ramy praw własności intelektualnej mogą zapewnić ochronę i zachęty, które mają kluczowe znaczenie dla gotowości na przyszłe pandemie, oraz uznaje ich rolę w ułatwianiu szerokiej i bezprecedensowej współpracy między rządami, instytucjami badawczymi i firmami farmaceutycznymi; |
|
30. |
podkreśla kluczowe znaczenie otwartej wymiany technologii, know-how i badań dla skutecznego reagowania na pandemię oraz pełnego uczestnictwa firm farmaceutycznych w wielostronnych inicjatywach, takich jak C-TAP (baza danych o technologiach związanych z COVID-19) i nowo utworzone centrum transferu technologii WHO, w celu wykorzystania ich pełnego potencjału; |
Handel i zrównoważony rozwój
|
31. |
popiera uwzględnienie Europejskiego Zielonego Ładu w komunikacie w sprawie przeglądu polityki handlowej i wzywa do prowadzenia asertywnej polityki handlowej ukierunkowanej na multilateralizm, odporność i zrównoważony rozwój, zgodnie ze zobowiązaniem UE do realizacji oenzetowskich celów zrównoważonego rozwoju; wzywa do opracowania konkretnego planu działania, planu prac i harmonogramu, aby urzeczywistnić te ambicje; zachęca zatem Komisję do podjęcia współpracy z partnerami w celu aktualizacji istniejących umów handlowych i inwestycyjnych poprzez wykorzystanie zawartych w nich klauzul przeglądowych; |
|
32. |
z zadowoleniem przyjmuje włączenie porozumienia paryskiego jako podstawowego elementu do wszystkich przyszłych umów handlowych, inwestycyjnych i umów o partnerstwie; podkreśla, że ratyfikacja podstawowych konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) i poszanowanie praw człowieka są warunkami zawierania umów o wolnym handlu; wzywa Unię, by podczas przeglądu i negocjowania umów angażowała się w kontakty z przyszłymi i obecnymi partnerami handlowymi w celu ratyfikacji i skutecznego wdrożenia innych zaległych konwencji MOP i wielostronnych porozumień dotyczących środowiska; zwraca się o włączenie ambitnych rozdziałów dotyczących równouprawnienia płci, wzmacniania pozycji kobiet oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), a także specjalnych rozdziałów dotyczących handlu cyfrowego, do wszystkich umów handlowych; |
|
33. |
podkreśla, że odbudowa po pandemii COVID-19 jest wyjątkową okazją do ustalenia programu na rzecz wspierania zrównoważonego wzrostu gospodarczego; w związku z tym wzywa Komisję do przyspieszenia przeglądu 15-punktowego planu działania w sprawie rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju w 2021 r., tak aby można było go wdrażać we wszystkich trwających negocjacjach; oczekuje zajęcia się w ramach przeglądu wykonalnością i przypomina w związku z tym nieoficjalny dokument Niderlandów i Francji na temat handlu, skutków społeczno-gospodarczych i zrównoważonego rozwoju (17); sugeruje, że jako minimum należy uwzględnić niedawne postępy w zakresie zapewnienia wykonalności polityki handlowej UE, mianowicie zdolność do przeciwdziałania nieprzestrzeganiu przepisów przez partnerów poprzez jednostronne sankcje, stosowane jedynie w ostateczności, takie jak wprowadzenie ceł lub kontyngentów na określone produkty lub krzyżowe zawieszenie innych części umowy; |
|
34. |
wzywa Radę i Komisję, by włączyły do rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju przepisy dotyczące dobrostanu zwierząt, sprawiedliwego handlu i gospodarki o obiegu zamkniętym; podkreśla w tym względzie rolę głównego urzędnika ds. egzekwowania przepisów handlowych oraz domaga się ścisłej współpracy z Komisją Handlu Międzynarodowego Parlamentu Europejskiego przy monitorowaniu i kontroli egzekwowania rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju; wzywa Komisję, by wyciągnęła wnioski z niedawnego posiedzenia panelu ekspertów, tak aby rozdziały dotyczące handlu i zrównoważonego rozwoju zawierały plan działania z konkretnymi i możliwymi do zweryfikowania zobowiązaniami; |
|
35. |
ubolewa, że elektronika użytkowa nadal jest traktowana preferencyjnie w stosunku do towarów związanych z przemysłem ekologicznym, a taryfy i bariery handlowe są sprzeczne z zasadami zrównoważonego handlu; podkreśla, że znoszenie taryf i barier handlowych dla ekologicznych towarów i usług powinno być zaplanowane zgodnie z zasadami WTO, aby zapewniać wkład w innowacyjne rozwiązania, przeciwdziałać kryzysowi klimatycznemu i przyczyniać się do osiągnięcia celów Zielonego Ładu i celów zrównoważonego rozwoju, a także zrównoważonego rozwoju na całym świecie; domaga się, aby Komisja zbadała instrumenty pozwalające zaradzić tym zakłóceniom i urzeczywistniła Zielony Ład poprzez wdrażanie go we wszystkich aspektach polityki handlowej; |
|
36. |
zwraca uwagę, że wysokie koszty początkowe, które mogą zwrócić się dopiero z czasem, oraz brak wiedzy fachowej i sprzętu utrudniają lub spowalniają obecnie transformację ekologiczną i cyfrową w krajach rozwijających się; domaga się, aby Komisja wykorzystała wszystkie dostępne jej instrumenty handlowe i strategie polityki współpracy na rzecz rozwoju w celu zwiększenia wsparcia finansowego, pomocy technicznej, transferu technologii, budowania zdolności i cyfryzacji, aby wzmocnić pozycję krajów rozwijających się i umożliwić im osiągnięcie trwałej odporności oraz lepiej wdrażać należytą staranność w całym łańcuchu dostaw; |
|
37. |
apeluje do UE o przejęcie wiodącej roli w wymiarze wielostronnym, aby zaangażować kraje i partnerów handlowych o podobnych poglądach w realizację silnego programu środowiskowego, w tym w stopniowy rozwój zasad, w celu zniesienia dotacji zakłócających rynek oraz dotacji szkodliwych dla środowiska w umowach handlowych oraz na szczeblu WTO, a także zasad dotyczących dotacji na paliwa kopalne, w oparciu o zasadę „nie czyń poważnych szkód”; |
|
38. |
podkreśla znaczenie sporządzania ocen wpływu na zrównoważony rozwój na zasadzie ex ante, śródokresowej i ex post, zgodnie z konkretnym harmonogramem, uwzględniając ewentualne zagrożenia na jak najwcześniejszym etapie oraz, jeżeli oceny ex post wykażą, że jest to konieczne, reagując na negatywne skutki; wzywa Komisję do regularnego przekazywania Parlamentowi informacji na temat trwających i ukończonych ocen wpływu; podkreśla potrzebę opracowania kompleksowych ram zawierających konkretne cele, aby realizować założenia wskazane w celach zrównoważonego rozwoju, Zielonym Ładzie i programie godnej pracy MOP w ramach umów handlowych i inwestycyjnych; podkreśla, że nowe umowy należy zawierać dopiero po osiągnięciu tych celów, a istniejące umowy należy odpowiednio zmienić; |
|
39. |
podkreśla, że przejrzystość, dialog i dobra komunikacja z obywatelami i zainteresowanymi stronami mają kluczowe znaczenie dla wspierania polityki handlowej i czerpania z niej korzyści; z zadowoleniem przyjmuje zatem platformę Access2Markets oraz wysiłki Komisji na rzecz promowania tego narzędzia; podkreśla, że rola i obowiązki społeczeństwa obywatelskiego i wewnętrznych grup doradczych, których rola w zakresie monitorowania mogłaby zostać jeszcze bardziej rozszerzona, muszą być wyraźnie określone w umowach politycznych i handlowych UE oraz że pomocy finansowej powinny towarzyszyć środki służące budowaniu zdolności, aby umożliwić jej skuteczne funkcjonowanie; podkreśla potencjał delegatur UE we wspieraniu prac wewnętrznych grup doradczych w państwach trzecich oraz monitorowaniu wdrażania umów handlowych, ze zwróceniem szczególnej uwagi na wspieranie MŚP w korzystaniu z umów oraz ułatwień w handlu; ubolewa nad brakiem nadrzędnej struktury w tym zakresie; |
|
40. |
podkreśla zapotrzebowanie na większą spójność i przejrzystość w procesach kontroli unijnej polityki handlowej; podkreśla potrzebę spójnych, jasnych, mierzalnych i obiektywnych kryteriów dla unijnej polityki handlowej i zaangażowania obywateli Unii, usprawnionego dialogu między Komisją a Parlamentem, większej spójności polityki oraz lepszej kontroli wszystkich aspektów polityki handlowej; podkreśla w tym względzie rolę ocen wpływu na zrównoważony rozwój na zasadzie ex ante, śródokresowej i ex post; wzywa Komisję do współpracy z Parlamentem Europejskim na wszystkich etapach opracowywania wniosków, reagowania na wnioski przedstawione przez wewnętrzne grupy doradcze, ożywienia dialogu na poziomie społeczeństwa obywatelskiego i zintensyfikowania współpracy ze społeczeństwem obywatelskim w ramach Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego; wzywa Parlament do zorganizowania regularnych konsultacji z wewnętrznymi grupami doradczymi; |
Multilateralizm i geopolityczne miejsce Europy na świecie
|
41. |
zachęca Komisję do określenia możliwych konkretnych i szczegółowych działań oraz planu działania w celu wdrożenia koncepcji otwartej strategicznej autonomii oraz zapewnienia, by dostępne były wszystkie opcje; zauważa z zaniepokojeniem, że wybuch pandemii COVID-19 spowodował wzrost geopolitycznej konkurencji i napięć; |
|
42. |
przypomina o geopolitycznym znaczeniu silnej, zdywersyfikowanej i odpornej unijnej polityki handlowej; przypomina, że wysoki współczynnik zależności energetycznej UE stanowi wyzwanie dla otwartej strategicznej autonomii, co zmusza nas do przyspieszenia transformacji energetycznej; podkreśla, że siła rynkowa UE, jej wartości i przywiązanie do współpracy, sprawiedliwości, wzajemności i handlu opartego na zasadach powinny stanowić podstawę takiej otwartości; |
|
43. |
zdecydowanie zaleca, aby UE poszukiwała nowych partnerstw z partnerami o podobnych poglądach oraz konsolidowała istniejące partnerstwa; uważa, że fakultatywne porozumienia handlowe z ograniczoną liczbą partnerów, koncentrujące się na kwestiach strategicznych, oferują lepszy i bardziej konkretny sposób wdrażania koncepcji otwartej strategicznej autonomii i zyskałyby poparcie społeczeństwa obywatelskiego; |
|
44. |
podkreśla jednak, że w przypadkach, w których współpraca nie jest możliwa, UE powinna realizować swoje interesy za pomocą autonomicznych środków służących ochronie jej wartości i zwalczaniu nieuczciwych praktyk handlowych zgodnie z prawem międzynarodowym; |
|
45. |
z zadowoleniem przyjmuje potwierdzenie multilateralizmu w przeglądzie polityki handlowej i przedstawione kompleksowe propozycje dotyczące koniecznej dogłębnej reformy WTO w odniesieniu do wszystkich jej funkcji; |
|
46. |
podziela nacisk położony przez Komisję w jej wizji reformy WTO na ożywienie gospodarcze, zrównoważony rozwój, likwidację niesprawiedliwych dotacji państwowych i handel cyfrowy oraz wzywa Komisję do dołożenia wszelkich starań w celu realizacji jej programu, w tym celów dotyczących płci, praw człowieka i norm pracy; |
|
47. |
podkreśla znaczenie zapewnienia szybkiego powiązania WTO z innymi organizacjami systemu wielostronnego, takimi jak WHO, osiągnięcia konsensusu w Genewie, zagwarantowania, że organizacje międzynarodowe będą wspólnie pracować nad sprostaniem globalnym wyzwaniom oraz zakończenia negocjacji w sprawie dotacji dla rybołówstwa podczas 12. konferencji ministerialnej WTO; |
|
48. |
podkreśla znaczenie inicjatywy WTO dotyczącej handlu i klimatu oraz ponawia swoje poparcie dla umowy w sprawie towarów środowiskowych; z zadowoleniem przyjmuje w tym kontekście podejście nowej dyrektor generalnej WTO i oczekuje, że Komisja zdecydowanie poprze ją, aby nadać nowy impet organizacji, tak aby mogła ona sprostać wyzwaniom stojącymi obecnie przed wielostronnym systemem handlowym; |
|
49. |
podkreśla znaczenie skutecznego rozstrzygania sporów dla zapewnienia stabilności i przewidywalności w wielostronnym systemie handlu oraz potrzebę rozwiązania obecnej sytuacji dotyczącej organu apelacyjnego we współpracy ze Stanami Zjednoczonymi, aby przywrócić jego funkcjonowanie i w ten sposób zapewnić możliwość właściwego rozstrzygania sporów handlowych; zwraca się do Komisji, by w ramach inicjatywy WTO dotyczącej handlu i klimatu zaproponowała, w stosownych przypadkach, włączenie ekspertyz środowiskowych w kontekście rozstrzygania sporów; |
|
50. |
podkreśla, że ożywienie funkcji negocjacyjnej WTO odegra kluczową rolę w każdej istotnej reformie tej organizacji; zauważa w szczególności potrzebę zajęcia się zakłóceniami konkurencji spowodowanymi przez subsydia przemysłowe i przedsiębiorstwa państwowe, zwłaszcza w Chinach, i zwraca się do Komisji o przedstawienie wniosków w celu identyfikacji i rozróżnienia poszczególnych rodzajów subsydiów w zależności od ich wkładu w realizację uzasadnionych celów publicznych; |
|
51. |
podkreśla, że aby ożywić funkcję negocjacyjną WTO, UE musi współpracować z partnerami o podobnych poglądach, by znaleźć płaszczyznę porozumienia dla reformy WTO w jak najszerszym sensie; potwierdza, że istotne postępy w reformie WTO wymagają szerokiego porozumienia i koalicji partnerów o podobnych poglądach; wzywa Komisję do dalszego angażowania się w fakultatywne negocjacje stanowiące krok w kierunku zawarcia porozumień wielostronnych; popiera wniosek Komisji dotyczący rozpoczęcia negocjacji na temat fakultatywnego porozumienia w sprawie neutralności konkurencyjnej z partnerami o podobnych poglądach; jest przekonany, że przywództwo UE i współpraca transatlantycka mają kluczowe znaczenie dla powodzenia każdej znaczącej reformy WTO; |
|
52. |
wzywa Komisję do aktywnego poszukiwania rozwiązania problemu rozbieżności między poziomem rozwoju a poziomem zobowiązań podjętych w ramach międzynarodowego systemu handlowego; podkreśla, że należy zwrócić szczególną uwagę na kraje rozwijające się i ich szczególne potrzeby w odniesieniu do wzrostu gospodarczego, zrównoważonego rozwoju i reformy WTO; |
|
53. |
zwraca uwagę na zasadnicze znaczenie zajęcia się w trakcie następnej konferencji ministerialnej WTO systemem sankcji zapobiegających sytuacji, w której za skutki naruszania międzynarodowych zasad handlowych przez niektórych członków płacą sektory, a nie podmioty odpowiedzialne za brak zgodności; |
|
54. |
podziela sugestię zawartą w przeglądzie polityki handlowej, że grupa G-20 powinna zacieśnić współpracę i koordynować wysiłki w obszarze neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla i innych aspektów Zielonego Ładu; podkreśla jednak, że aby podejście to było skuteczne, niektórzy członkowie grupy G-20 będą musieli zwiększyć swoje zobowiązania w zakresie redukcji emisji; wzywa Komisję do zapewnienia skutecznego mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2; |
|
55. |
popiera nową, perspektywiczną agendę transatlantycką, opartą na wspólnych interesach oraz wspólnych wartościach i celach, mającą na celu zrównoważenie rozwoju współpracy gospodarczej i handlowej w regionie Pacyfiku, aby osiągnąć znaczącą reformę WTO i znaleźć wspólne rozwiązania wspólnych problemów; |
|
56. |
uznaje jednocześnie, że nadal istnieją pewne rozbieżne interesy; zachęca zarówno Komisję, jak i administrację USA do ścisłej współpracy w nowym politycznym kontekście, aby zapewnić równe warunki działania dla przedsiębiorstw w celu zwiększenia dostępu do rynku dla firm z UE, do dalszego analizowania porozumień o ocenie zgodności i wyeliminowania ceł przemysłowych, do uzgodnienia ambitnych norm socjalnych, technologicznych i środowiskowych oraz do wzajemnego wykorzystywania doświadczeń w celu bardziej skutecznego promowania takich norm na arenie światowej; |
|
57. |
wzywa obie strony do rozwiązania dwustronnych sporów handlowych, popiera zawieszenie ceł w sporze Airbus-Boeing i domaga się trwałego rozwiązania tej kwestii w celu znalezienia rozwiązania kwestii podatków cyfrowych; wzywa USA do usunięcia sekcji 232 dotyczącej taryf na stal i aluminium; |
|
58. |
apeluje o podejmowanie wspólnych wysiłków w celu ukierunkowana polityki handlowej na pracowników i przedsiębiorstwa, aby wyjść z pandemii, przyspieszyć odbudowę gospodarczą i ułatwić handel szczepionkami i podstawowymi produktami leczniczymi; przypomina, że powinniśmy współpracować, aby osiągnąć znaczącą reformę WTO i przywrócić funkcjonowanie organu apelacyjnego; zachęca obydwie strony do przestrzegania zobowiązań WTO w ramach Porozumienia w sprawie zamówień rządowych oraz do znalezienia wspólnych rozwiązań wspólnych problemów, ale podkreśla potrzebę podejmowania autonomicznych działań przez UE w razie potrzeby; |
|
59. |
popiera wspólny komunikat pt. „Nowa agenda UE–USA na rzecz globalnych zmian” oraz domaga się szybkiego ustanowienia nowej Rady UE–USA ds. Handlu i Technologii; wzywa do ścisłej współpracy UE–USA w dziedzinie powstających i przełomowych technologii, w tym wspólnych ograniczeń wywozowych i przywozowych względem państw autorytarnych; |
|
60. |
wzywa Komisję do umieszczenia handlu, klimatu oraz powiązanych reform w centrum stosunków transatlantyckich, a zarazem odnotowuje wysoki poziom ambicji wykazywany przez nową administrację USA w tej kwestii, który powinien opierać się na nowych podejściach, takie jak te wprowadzone w umowie handlowej między USA, Kanadą a Meksykiem (USMCA); |
|
61. |
jest świadomy znaczenia stosunków handlowych UE z Chinami, które stały się w 2020 r. największym partnerem handlowym UE pod względem handlu towarami; wyraża głębokie przekonanie, że stosunki handlowe między UE a Chinami wymagają bardziej wyważonego i wzajemnego podejścia; podkreśla, że proces ratyfikacji kompleksowej umowy inwestycyjnej między UE a Chinami może się rozpocząć dopiero po osiągnięciu przez UE istotnych postępów w opracowywaniu odpowiednich i skutecznych autonomicznych środków, stosowanych w ramach wysiłków podejmowanych w celu przeciwdziałania praktykom zakłócającym rynek lub obrony strategicznych interesów UE, w tym zakazu produktów wytwarzanych przy użyciu pracy przymusowej, ulepszonego zestawu narzędzi ochrony handlu i działającego mechanizmu sankcji za łamanie praw człowieka; |
|
62. |
podkreśla, że ratyfikacja kompleksowej umowy inwestycyjnej między UE a Chinami jest nie do pomyślenia w kontekście zmieniającej się dynamiki szerszych stosunków UE-Chiny, i uważa za godną głębokiego ubolewania niedopuszczalną eskalację ze strony Chin polegającą na objęciu sankcjami wybranych posłów do Parlamentu Europejskiego i podmiotów europejskich, ponieważ prowadzi to do dalszej erozji zaufania i utrudnia współpracę dwustronną; podkreśla, że proces ratyfikacji kompleksowej umowy inwestycyjnej między UE a Chinami nie rozpocznie się, jeśli nie zostaną zniesione chińskie sankcje wobec posłów i organów Parlamentu Europejskiego; |
|
63. |
podkreśla, że Parlament będzie uważnie kontrolował umowę, w tym jej postanowienia dotyczące zrównoważonego rozwoju, i przypomina Komisji, że gdy zostanie poproszony o zatwierdzenie umowy inwestycyjnej, będzie brał pod uwagę sytuację w zakresie praw człowieka w Chinach, w tym w Hongkongu; |
|
64. |
wzywa Komisję, aby poczyniła postępy w zakresie umowy inwestycyjnej z Tajwanem, która będzie dowodem zaangażowania się na rzecz nawiązania znaczących stosunków handlowych i inwestycyjnych oraz do podjęcia niezbędnych kroków w kierunku przeprowadzenia oceny skutków, konsultacji publicznych i analizy zakresu przed końcem 2021 r.; przypomina o znaczeniu dwustronnego zorganizowanego dialogu, w tym w kwestiach związanych z multilateralizmem i WTO, technologią oraz zdrowiem publicznym, a także zasadniczej współpracy w obszarze kluczowych dostaw, takich jak półprzewodniki; |
|
65. |
z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie w przeglądzie polityki handlowej we współpracę z Afryką oraz wschodnim i południowym sąsiedztwem w skuteczny, zrównoważony i konstruktywny sposób; domaga się konkretnych działań w celu zacieśnienia stosunków UE z tymi partnerami, w tym w obszarze energii; |
|
66. |
ponownie podkreśla znaczenie strategicznego i trwałego partnerstwa z Azją Południowo-Wschodnią i Indiami; w związku z tym wzywa Komisję do utrzymania zaangażowania w regionie i aktywnego promowania stosunków handlowych opartych na zasadach na rzecz kompleksowej i ambitnej strategii dotyczącej Indo-Pacyfiku; |
|
67. |
wskazuje, że kryzys związany z COVID-19 zwrócił uwagę na znaczenie nowego partnerstwa z kontynentem afrykańskim, które wspiera integracyjne i zrównoważone podejście polityczne; podkreśla w tym kontekście, że należy zająć się kwestią redukcji i umorzenia długu; podkreśla, że UE musi aktywnie wspierać dywersyfikację wewnątrzafrykańskich łańcuchów wartości; |
|
68. |
z zadowoleniem przyjmuje wejście w życie Afrykańskiej Kontynentalnej Strefy Wolnego Handlu (AfCFTA) jako instrumentu służącego aktywnemu wspieraniu regionalnej, gospodarczej i politycznej integracji Afryki i poprawie dostępu tego kontynentu do rynków światowych; |
|
69. |
podkreśla znaczenie zaangażowania UE w nasze stosunki handlowe z Ameryką Łacińską i Karaibami, w tym z krajami i terytoriami zamorskimi; wyraża zaniepokojenie wpływem pandemii COVID-19, zwłaszcza na kobiety, w tym regionie; |
|
70. |
wzywa wszystkie instytucje UE, by we współpracy handlowej i na rzecz rozwoju nadal nadawały pierwszeństwo rozwijaniu większej odporności na pandemie i zagrożenia zdrowia; wzywa Komisję do utrzymania w tym celu zorganizowanego dialogu z partnerami w powyższych regionach; |
o
o o
|
71. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji. |
(1) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0337.
(2) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0277.
(3) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0261.
(4) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0109.
(5) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0071.
(6) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0073.
(7) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0040.
(8) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0321.
(9) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0252.
(10) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0212.
(11) Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0078.
(12) Dz.U. C 369 z 11.10.2018, s. 22.
(13) Dz.U. C 101 z 16.3.2018, s. 30.
(14) Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Światowa prognoza gospodarcza: Managing Divergent Recoveries [Zarządzanie zróżnicowanymi poziomami ożywienia gospodarczego], kwiecień 2021 r.
(15) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE z dnia 22 października 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy (Dz.U. L 330 z 15.11.2014, s. 1).
(16) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).
(17) Nieoficjalny dokument Niderlandów i Francji na temat handlu, skutków społeczno-gospodarczych i zrównoważonego rozwoju, dostępny na stronie „the Netherlands at International Organisations (permanentrepresentations.nl)”.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/21 |
P9_TA(2021)0331
Działalność finansowa Europejskiego Banku Inwestycyjnego za rok 2020
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie sprawozdania rocznego z działalności finansowej Europejskiego Banku Inwestycyjnego za rok 2020 (2020/2124(INI))
(2022/C 99/03)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając art. 15, 126, 174, 175, 177, 208, 209, 271, 308 i 309 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) oraz Protokół (nr 5) w sprawie statutu Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI), |
|
— |
uwzględniając strategię klimatyczną i nową politykę kredytowania energetyki przyjętą przez EBI w listopadzie 2019 r., |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 grudnia 2019 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (COM(2019)0640), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 stycznia 2020 r. pt. „Plan inwestycyjny na rzecz zrównoważonej Europy. Plan inwestycyjny na rzecz Europejskiego Zielonego Ładu” (COM(2020)0021), |
|
— |
uwzględniając wniosek Komisji z dnia 14 stycznia 2020 r. dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (COM(2020)0022), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 stycznia 2020 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (1), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie finansowe EBI za 2019 r. opublikowane 5 maja 2020 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie z działalności EBI za 2019 r. pt. „The Green Thread” [Zielona nić] opublikowane 7 maja 2020 r., |
|
— |
uwzględniając przyjęcie 11 listopada 2020 r. przez Radę Dyrektorów EBI planu działania banku klimatycznego oraz nową strategię klimatyczną EBI z listopada 2020 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie za 2019 r. dotyczące operacji EBI w Unii Europejskiej opublikowane 3 września 2019 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie dotyczące wspieranych przez EBI w 2019 r. projektów poza UE pt. „Global reach: the impact of the EIB beyond the European Union” [Globalny zasięg: wpływ EBI poza Unią Europejską] opublikowane 10 grudnia 2020 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie finansowe i sprawozdanie statystyczne EBI za 2019 r. opublikowane 5 i 7 maja 2020 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdania roczne Komitetu Kontrolnego EBI, sprawozdanie z dochodzeń w sprawie nadużyć finansowych oraz sprawozdanie przedkładane w ramach mechanizmu rozpatrywania skarg za 2019 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie grupy EBI za 2019 r. dotyczące ujawniania informacji na temat zarządzania ryzykiem opublikowane 6 lipca 2020 r., |
|
— |
uwzględniając zgodę EBI na ratyfikowanie przez UE porozumienia paryskiego wydaną 7 października 2016 r., |
|
— |
uwzględniając cele zrównoważonego rozwoju ONZ, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie skoordynowanej reakcji gospodarczej na epidemię COVID-19 (COM(2020)0112), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/460 z dnia 30 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013 oraz (UE) nr 508/2014 w odniesieniu do szczególnych środków w celu uruchomienia inwestycji w systemach ochrony zdrowia państw członkowskich oraz w innych sektorach ich gospodarek w odpowiedzi na epidemię COVID-19 (Inicjatywa inwestycyjna w odpowiedzi na koronawirusa) (2), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 kwietnia 2020 r. w sprawie skoordynowanych działań UE na rzecz walki z pandemią COVID-19 i jej skutkami (3), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 listopada 2020 r. w sprawie planu inwestycyjnego na rzecz zrównoważonej Europy – jak finansować Zielony Ład (4), |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z 11 grudnia 2020 r. dotyczące wieloletnich ram finansowych (WRF) oraz NextGenerationEU, pandemii COVID-19, zmiany klimatu, bezpieczeństwa i stosunków zewnętrznych, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie specjalne nr 03/2019 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (ETO) pt. „Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych – konieczne jest podjęcie działań, by Fundusz osiągnął pełen sukces” opublikowane 29 stycznia 2019 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie z działalności EBI za 2020 r. pt. „Crisis Solutions” [Rozwiązania kryzysowe] opublikowane 20 stycznia 2021 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie specjalne nr 12/2020 ETO pt. „Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego – inicjatywa podjęta w celu pobudzania inwestycji w UE, która ma ograniczone skutki” opublikowane 12 maja 2020 r., |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie instytucji i organów unii gospodarczej i walutowej: zapobieganie konfliktom interesów związanym z zatrudnianiem byłych urzędników instytucji publicznych (5), |
|
— |
uwzględniając pismo Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich do prezesa EBI z 22 lipca 2016 r. w sprawie kwestii dotyczących konfliktu interesów oraz odpowiedź prezesa EBI z 31 stycznia 2017 r., |
|
— |
uwzględniając decyzję Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie 2168/2019/KR dotyczącej decyzji Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego o zatwierdzeniu wniosku jej dyrektora wykonawczego o objęcie przez niego stanowiska dyrektora generalnego grupy lobbystów finansowych, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie organizacji Counter Balance z 2019 r. pt. „Is the EIB up to the task in tackling fraud and corruption? Challenges for the EU Bank’s governance framework” [Czy EBI jest w stanie walczyć z nadużyciami finansowymi i korupcją? Wyzwania dla ram zarządzania bankiem UE], |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając opinie przedstawione przez Komisję Rozwoju i Komisję Budżetową, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej Monetarnej (A9-0200/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że zgodnie z art. 309 TFUE i orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zadaniem EBI jest przyczyniać się do osiągania celów Unii, w tym za pomocą różnych instrumentów inwestycyjnych, takich jak pożyczki, akcje, gwarancje, mechanizmy oparte na podziale ryzyka oraz usługi doradcze; |
|
B. |
mając na uwadze, że zgodnie z art. 18 swojego statutu EBI powinien zapewniać wykorzystanie funduszy w sposób maksymalnie racjonalny, w interesie Unii; |
|
C. |
mając na uwadze, że EBI jest publicznym organem kredytowym Unii Europejskiej i jedną z największych wielostronnych instytucji finansowych na świecie; mając na uwadze, że w konsekwencji EBI jest naturalnym partnerem UE we wdrażaniu instrumentów finansowych w ścisłej współpracy z krajowymi i wielostronnymi instytucjami finansowymi; |
|
D. |
mając na uwadze, że EBI odegrał znaczącą rolę w uruchamianiu środków finansowych dla gospodarki, w szczególności dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), w związku ze skutkami gospodarczymi pandemii COVID-19, która rozpoczęła się w 2020 r.; |
|
E. |
mając na uwadze, że EBI odgrywa ważną rolę w unijnej strategii podejmowania wyzwań klimatycznych i środowiskowych, określonej przez Komisję, gdyż do osiągnięcia zaktualizowanych celów klimatyczno-energetycznych na 2030 r. potrzeba dodatkowych inwestycji w wysokości 350 mld EUR rocznie; |
|
F. |
mając na uwadze, że w 2019 r. EBI zobowiązał się wspierać cele Europejskiego Zielonego Ładu, dostosować wszystkie swoje działania finansowe do celów porozumienia paryskiego i stać się „bankiem klimatycznym UE”; |
|
G. |
mając na uwadze, że Rada Dyrektorów EBI zatwierdziła plan działania banku klimatycznego na lata 2021–2025; |
|
H. |
mając na uwadze, że EBI rozpoczął przegląd swojej polityki kredytowania transportu z 2011 r. z zamierzeniem wspierania dostępnego, wydajnego, ekologicznego i bezpiecznego transportu; |
|
I. |
mając na uwadze, że wsparcie dla MŚP i spółek o średniej kapitalizacji jest podstawowym celem polityki publicznej EBI; mając na uwadze, że w samym 2020 r. grupa EBI udzieliła wsparcia w postaci nowego finansowania ponad 425 tys. MŚP i spółek o średniej kapitalizacji; mając na uwadze, że wsparcie dla MŚP stanowiło 40 % całkowitego wolumenu pożyczek zatwierdzonych przez EBI; |
|
J. |
mając na uwadze, że inwestycje EBI mogą wspierać sektor społeczny, w tym służbę zdrowia, edukację i mieszkalnictwo; |
|
K. |
mając na uwadze, że w 2020 r. EBI zatwierdził pożyczki o wartości 10,23 mld EUR na projekty poza granicami Unii, w tym 2,3 mld EUR na projekty w krajach najsłabiej rozwiniętych; |
|
L. |
mając na uwadze, że 7 października 2019 r. grupa mędrców wysokiego szczebla ds. europejskiej infrastruktury finansowej na rzecz rozwoju wydała sprawozdanie końcowe, w którym nakreśliła trzy poniższe możliwe warianty budowy przyszłego europejskiego banku na rzecz klimatu i zrównoważonego rozwoju: a) w oparciu o Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR) i działania zewnętrzne EBI związane z finansowaniem; b) przez połączenie działań zewnętrznych istniejących instytucji finansowych UE w nową instytucję finansową o mieszanej strukturze własności; c) przez przeniesienie wszystkich działań zewnętrznych EBI do jednostki zależnej EBI mającej innych dużych udziałowców; mając na uwadze, że w konkluzjach Rady z grudnia 2019 r. wskazano, iż pod uwagę należy brać tylko warianty a) i c); mając na uwadze, że wyniki studiów wykonalności każdego z wariantów, które miały zostać ogłoszone jesienią 2020 r., wciąż nie są znane; |
|
M. |
mając na uwadze, że grupa EBI opracowuje obecnie wytyczne dotyczące dostosowania kontrahentów do celów ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju; |
Uwagi ogólne
|
1. |
wyraża poważne zaniepokojenie silnymi zakłóceniami równowagi makroekonomicznej wynikającymi z kryzysu związanego z COVID-19 i ich wpływem na zrównoważony wzrost gospodarczy, inwestycje, odporność, wskaźniki zatrudnienia, edukację i nierówności społeczno-gospodarcze; podkreśla, że kryzys gospodarczy i społeczny spowodowany pandemią COVID-19 znacząco osłabił wzrost gospodarczy w UE oraz że jednym z głównych skutków jest spadek inwestycji, które obecnie są niewystarczające do realizacji celów UE; podkreśla, że spadek inwestycji publicznych i prywatnych osiągnął alarmujący poziom; |
|
2. |
podkreśla podstawową rolę, jaką odgrywa EBI jako bank publiczny UE – jedyna międzynarodowa instytucja finansowa, która w całości należy do państw członkowskich UE i w pełni kieruje się polityką i standardami UE – wspierając odbudowę gospodarczą po pandemii i kierując inwestycje na urzeczywistnienie priorytetów europejskich; |
|
3. |
podkreśla kluczową rolę EBI we wspieraniu odbudowy gospodarczej w perspektywie krótko- i średnioterminowej w połączeniu z Europejskim Zielonym Ładem, Europejskim prawem o klimacie, europejską strategią przemysłową, narzędziem służącym odbudowie NextGenerationEU (NGEU), długoterminowym budżetem UE, InvestEU i innymi europejskimi instrumentami finansowymi; z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie finansowe EBI w InvestEU jako sposób na przezwyciężenie luki inwestycyjnej w UE, której przyczyny jeszcze nie zostały wyeliminowane; ponadto z zadowoleniem przyjmuje centralną rolę EBI polegającą na udzielaniu wsparcia doradczego w Centrum Doradztwa InvestEU; |
|
4. |
popiera konkluzję Rady Europejskiej, zgodnie z którą EBI powinien dysponować kapitałem koniecznym do wdrażania polityki Unii, oraz zwrócenie się do Rady Gubernatorów EBI o przeprowadzenie przeglądu adekwatności kapitałowej EBI w świetle instrumentów zawartych w WRF i NGUE, a także wkładu banku w ambitne cele Unii związane z przeciwdziałaniem zmianie klimatu i z cyfryzacją gospodarki europejskiej; |
|
5. |
jest zdania, że podwyższenie kapitału jest uzasadnione, gdyż pozwoli bankowi zapewniać długoterminowe finansowanie, pobudzać trwały wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu i spójności społecznej i regionalnej oraz wspierać kluczowe inwestycje w gospodarkę realną, które w przeciwnym razie nie zostałyby zrealizowane, a jednocześnie utrzymać obecny rating AAA będący ważnym atutem banku; |
|
6. |
zauważa, że EBI jest instytucją stosującą w dużym stopniu dźwignię finansową; wzywa udziałowców EBI, aby zastanowili się nad optymalną strukturą kapitałową i uzgodnili podwyższenie kapitału, zarówno w formie pieniężnej, jak i na żądanie; podkreśla, że podwyższenie kapitału powinno iść w parze z większą przejrzystością, demokratyczną rozliczalnością, efektywnością struktury zarządzania oraz zrównoważonością środowiskową; |
|
7. |
wzywa w związku z tym Komisję, by zbadała, czy może być reprezentowana w Radzie Gubernatorów EBI poprzez subskrypcję kapitału EBI z wykorzystaniem środków z budżetu UE; |
|
8. |
zauważa, że zgodnie z planem Komisji w zakresie celów klimatycznych na 2030 r. w latach 2021–2030 UE będzie musiała zainwestować co roku 350 mld EUR więcej niż w latach 2011–2020; podkreśla, że wypełnienie tej luki inwestycyjnej w dziedzinie klimatu wymaga jeszcze większej roli EBI; wzywa Radę Gubernatorów, aby wykorzystała okazję, jaką dają EBI korzystne warunki udzielania pożyczek, do zwiększenia emisji obligacji i wydłużenia okresu ich zapadalności, przy utrzymaniu silnej pozycji kapitałowej; |
|
9. |
z zadowoleniem przyjmuje niedawne podwyższenie kapitału Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (EFI) (6); |
|
10. |
zwraca się do EBI jako banku publicznego UE, aby podjął wszelkie skoordynowane starania w celu prowadzenia solidnej, kierującej się polityką działalności finansowej zgodnie z odpowiednimi przepisami, przynoszące korzyści ekonomiczne, wspierające trwały rozwój i nieutrudniające dostępu do wysokiej jakości usług publicznych; zwraca się do EBI, aby nadał priorytet projektom służącym celom publicznym, wspierającym założenia polityki UE i trwały wzrost gospodarczy, w szczególności tym, które w przeciwnym razie nie byłyby w stanie uzyskać finansowania bankowego, zarówno w UE, jak i poza nią, z myślą o sprostaniu bezprecedensowym globalnym wyzwaniom nadchodzących dziesięcioleci, zwłaszcza przeciwdziałaniu zmianie klimatu; |
|
11. |
wzywa EBI, aby jeszcze bardziej zwiększał zdolności wewnętrzne i wiedzę fachową, co pozwoli zapewnić nastawione na realizację długoterminowe zaangażowanie w partnerstwa, propagować koordynację wśród podmiotów krajowych i regionalnych oraz stwarzać warunki do podejmowania większego ryzyka w inwestycjach pobudzających innowacje i wzrost; |
|
12. |
podkreśla znaczenie czynnika dodatkowości, który EBI ma zapewniać inwestycjom w całej UE; podkreśla potrzebę koordynacji strategii z innymi instytucjami europejskimi oraz wielostronnymi i krajowymi bankami rozwoju; |
|
13. |
wyraża uznanie dla działań EBI polegających na wyznaczeniu celów i zachęca go do bardziej konsekwentnego stosowania w terenie norm środowiskowych i społecznych oraz do usprawnienia ocen skutków gospodarczych, społecznych i środowiskowych wspieranych projektów, a także ich dodatkowości i zrównoważoności; |
|
14. |
podkreśla, że EBI musi starać się o to, by jego działalność nie wypierała inwestycji prywatnych; |
|
15. |
podkreśla, że należy unikać dalszego braku równowagi geograficznej w działalności kredytowej EBI, tak aby zapewnić szerszy geograficzny i sektorowy przydział inwestycji, eliminować dysproporcje regionalne, zwłaszcza wynikające z długotrwałych niedoborów inwestycji i niekorzystnego położenia geograficznego, oraz zwiększyć konwergencję i spójność gospodarczą i społeczną; |
|
16. |
z zadowoleniem przyjmuje już podjęte przez EBI działania w tym zakresie, ale podkreśla, że należy poczynić większe starania, gdyż ostatnie sprawozdania ukazują stale utrzymujący się wysoki poziom koncentracji geograficznej projektów; |
|
17. |
wzywa EBI, aby wniósł wkład w wyeliminowanie niedociągnięć systemowych, które uniemożliwiają niektórym regionom lub krajom pełne wykorzystanie możliwości finansowych EBI, między innymi, aby usilniej starał się rozszerzyć działalność pożyczkową oraz zapewniał pomoc techniczną i wsparcie doradcze, zwłaszcza w regionach, które przyciągają niskie inwestycje i które nie skorzystały znacząco z odstępstwa od zasad pomocy państwa w czasie kryzysu pandemicznego ze względu na brak zdolności finansowej lub pola manewru państwa; |
Uruchomienie funduszy na walkę z pandemią COVID-19
|
18. |
z zadowoleniem przyjmuje szybkie uruchomienie przez EBI nadzwyczajnych środków finansowych w wysokości do 40 mld EUR w celu walki z kryzysem spowodowanym pandemią COVID-19 poprzez ustanowienie pożyczek, wakacji kredytowych i środków mających złagodzić problemy z płynnością MŚP oraz spółek o średniej kapitalizacji; |
|
19. |
z zadowoleniem przyjmuje ponadto późniejsze utworzenie w odpowiedzi na kryzys związany z COVID-19 Europejskiego Funduszu Gwarancyjnego (EFG) w wysokości 25 mld EUR, zwłaszcza jego pozytywny wpływ wynikający z udzielania wsparcia finansowego MŚP i sektorowi zdrowia; ubolewa jednak nad wolnym tempem wdrażania EFG – wypłatę pierwszych funduszy zatwierdzono dopiero pod koniec 2020 r. z powodu późnego złożenia wniosków przez państwa członkowskie i procedury zatwierdzania pomocy państwa; podkreśla, że EFG ma z założenia charakter tymczasowy; proponuje, aby EFG nadal działał po 2021 r. z uwagi na przedłużające się skutki kryzysu związanego z COVID-19 oraz kolejne lockdowny w wielu państwach członkowskich; |
|
20. |
zauważa, że wsparcie udzielane przez EFG pośrednikom finansowym powinno podlegać szeregowi kryteriów oceny, takim jak polityka środowiskowa, społeczna i dotycząca ładu korporacyjnego; |
|
21. |
wzywa EBI, by rozważył zaproponowanie dodatkowych zachęt dla już zatwierdzonych projektów i linii kredytowych w celu jak najszybszego uruchomienia projektów i zapewnienia szybkiego wdrożenia funduszy; |
|
22. |
z zadowoleniem przyjmuje utworzenie instrumentu inwestycyjnego o wartości 6 mld EUR, który ma wspierać finansowanie sektora opieki zdrowotnej, mianowicie infrastruktury medycznej, badań naukowych i opracowywania szczepionek; wzywa EBI, aby priorytetowo potraktował wzmocnienie publicznych systemów opieki zdrowotnej; |
|
23. |
zauważa, że według stanu z 30 września 2020 r. w reakcji na COVID-19 EBI zatwierdził 84 operacje w UE o łącznej wartości inwestycji 23,5 mld EUR; zauważa również, że 88 % zatwierdzonych operacji przydzielono MŚP i spółkom o średniej kapitalizacji oraz sektorowi opieki zdrowotnej; podkreśla, jak ważne jest wspieranie MŚP, ponieważ przedsiębiorstwa te szczególnie mocno odczuwają skutki pandemii COVID-19; |
|
24. |
z zadowoleniem przyjmuje utworzenie w reakcji na pandemię COVID-19 ukierunkowanej inicjatywy finansowej w wysokości do 5,2 mld EUR w celu wsparcia państw spoza UE; |
|
25. |
z zadowoleniem przyjmuje udział EBI w programie COVAX polegający na zainwestowaniu 400 mln EUR w zobowiązanie do zakupu z wyprzedzeniem w ramach COVAX; |
|
26. |
podkreśla, że z uwagi na kolejne i nieprzewidywalne fale zakażeń COVID-19 instrumenty te będą wymagały dalszego wzmocnienia, wdrażania i rozszerzenia; zwraca się do EBI, by był gotowy do zwiększenia skali istniejących instrumentów i do uruchomienia w stosownych przypadkach nowych oferujących wsparcie inicjatyw finansowych; |
Przekształcenie w bank klimatyczny UE
|
27. |
wyraża zadowolenie, że w 2020 r. 40 % pożyczek udzielonych przez EBI było związanych ze środowiskiem i klimatem; |
|
28. |
z zadowoleniem przyjmuje, że EBI jest największym na świecie emitentem obligacji ekologicznych, dzięki którym w ciągu 12 lat uzyskano 34,6 mld EUR z obligacji „odpowiedzialnych środowiskowo” i obligacji służących propagowaniu zrównoważoności; wzywa EBI, aby kontynuował i rozszerzał emisję obligacji ekologicznych w celu zwiększenia płynności tego rynku oraz nadal angażował się w opracowywanie unijnej normy dotyczącej obligacji ekologicznych; |
|
29. |
z zadowoleniem przyjmuje nowy system oceny zagrożeń związanych ze zmianą klimatu (CRA) ustanowiony w celu oceny fizycznego ryzyka związanego z klimatem w przypadku pożyczek bezpośrednich oraz sugeruje, aby EBI zaproponował w swoich planach działania zharmonizowane metody kontroli, z wykorzystaniem w stosownych przypadkach rozporządzenia w sprawie systematyki (7); |
|
30. |
z zadowoleniem przyjmuje, że EBI zobowiązał się wspierać plan działania Komisji dotyczący finansowania zrównoważonego wzrostu gospodarczego, w szczególności przez dostosowanie się do unijnej systematyki dotyczącej monitorowania wydatków na cele związane z klimatem i finansowania działań w zakresie zrównoważenia środowiskowego oraz przez przyjęcie kryteriów zgodnych z zasadą „nie czyń poważnych szkód” za podstawę oceny projektów; |
|
31. |
wzywa EBI, by podtrzymał zobowiązanie do jak najszybszego dostosowania wszystkich swoich operacji do celów porozumienia paryskiego, w ramach czasowych spójnych z celem UE, jakim jest osiągnięcie neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r.; podkreśla, że rozwój zaawansowanych alternatywnych i zrównoważonych paliw będzie wymagał znacznych inwestycji w celu przekroczenia obecnej granicy technologicznej; wzywa EBI do opracowania i zawarcia umów w sprawie zielonej transformacji z sektorami o wysokim poziomie emisji, aby zapewnić dostosowanie ich modelu biznesowego do celów neutralności klimatycznej; |
|
32. |
uznaje, że UE i jej państwa członkowskie muszą przekierować przepływy kapitałowe na przystosowanie się do zmiany klimatu i łagodzenie jej skutków, tak aby nasze gospodarki, przedsiębiorstwa i społeczeństwa stały się bardziej odporne na wstrząsy i zagrożenia klimatyczne i środowiskowe; |
|
33. |
wyraża zadowolenie z przyjęcia przez Radę Dyrektorów EBI ambitnego planu działania banku klimatycznego na lata 2021–2025, w którym ustalono zasadnicze ramy wsparcia transformacji i realizacji Europejskiego Zielonego Ładu i który stanowi decydujący krok ku temu, by EBI stał się bankiem klimatycznym UE promującym zrównoważone inwestycje i chroniącym środowisko w nadchodzącej krytycznej dekadzie, w szczególności wyraża zadowolenie z uwzględnienia w planie mechanizmu ustalania cen kalkulacyjnych za emisję dwutlenku węgla; |
|
34. |
z zadowoleniem przyjmuje przywództwo EBI w dziedzinie klimatu oraz decyzję o zwiększeniu finansowania przez EBI działań w dziedzinie klimatu i zrównoważenia środowiskowego, w tym odnawialnych źródeł energii, z około 30 % do co najmniej 50 % do 2025 r.; |
|
35. |
zauważa, że plan działania przewiduje wprowadzenie okresu przejściowego do końca 2022 r., co spowoduje opóźnienie dostosowania się do celów porozumienia paryskiego; wzywa EBI, aby w toczących się procedurach oceny dążył do jak największej zgodności z porozumieniem paryskim i osiągnięcia pełnej zgodności najpóźniej w 2023 r.; |
|
36. |
zauważa, że EBI zorganizuje przyszłe prace nad realizacją planu działania wokół dziesięciu nowych planów działania, które będą opierać się na pierwszych pięciu latach wdrażania strategii klimatycznej EBI z 2015 r.; w związku z tym domaga się regularnych i pełnych informacji o wdrażaniu planu działania; |
|
37. |
wzywa EBI, aby w związku z realizacją planu działania i jako bank klimatyczny UE uwzględnił w swojej strategii inwestycyjnej wkład istotnych zainteresowanych stron, władz lokalnych, związków zawodowych i organizacji pozarządowych; |
|
38. |
z zadowoleniem przyjmuje opracowanie przez EBI oceny ryzyka w zakresie różnorodności biologicznej i przyjęcie wytycznych środowiskowych, klimatycznych i społecznych dotyczących rozwoju energii wodnej; przypomina, że ochrona różnorodności biologicznej ma podstawowe znaczenie dla zrównoważonego rozwoju UE i ma newralgiczny wpływ na europejskie warunki gospodarcze, zdrowotne i żywnościowe; apeluje do EBI, by w swoich instrumentach finansowych dalej rozwijał komponenty służące ochronie różnorodności biologicznej, aby uniknąć negatywnego wpływu na różnorodność biologiczną; |
|
39. |
dostrzega wyzwania i osiągnięte postępy podczas wdrażania mechanizmu finansowego na rzecz kapitału naturalnego (NCFF); wzywa EBI, aby rozważył wprowadzenie do NCFF komponentu dotacji, które wspierałyby zwiększanie skali lokalnych projektów na ich początkowym etapie i ułatwiały generowanie przychodów; uważa, że ocena NCFF powinna być częścią szerzej zakrojonej analizy EBI na temat tego, jak wspierać odbudowę ekosystemów i różnorodności biologicznej w UE; |
|
40. |
wyraża zadowolenie, że w planie działania banku klimatycznego EBI zobowiązał się do ukierunkowania wsparcia na sektor zrównoważonego chowu zwierząt i sektor mleczarski, a w szczególności do zajęcia się dobrostanem zwierząt; |
|
41. |
wzywa grupę EBI, aby do wspierania celów unijnej strategii w zakresie chemikaliów na rzecz zrównoważoności wykorzystała nowe operacje, gdyż propagowałyby one innowacje na rzecz bezpiecznych i zgodnych z zasadą zrównoważonego projektu chemikaliów, materiałów i produktów, plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym oparty na obiegu materiałów nietoksycznych oraz przyszły plan działania na rzecz eliminacji zanieczyszczeń wody, powietrza i gleby; |
|
42. |
z zadowoleniem przyjmuje zbliżający się przegląd polityki kredytowania transportu przez EBI oraz zobowiązanie EBI do zaprzestania do końca 2022 r. wspierania rozbudowy portów lotniczych; podkreśla, że ważne jest jak najszybsze dostosowanie portfela transportowego EBI i jego polityki kredytowania transportu do porozumienia paryskiego; |
|
43. |
apeluje o szybkie przyjęcie nowej strategii finansowania transportu zmierzającej do dekarbonizacji unijnego sektora transportu do 2050 r. oraz promującej dostępne, wydajne, ekologiczne i bezpieczne środki transportu; w związku z tym podkreśla, że EBI powinien nadal angażować się w finansowanie innowacji i ekologicznych technologii w lotnictwie; domaga się zatem, aby w nowej polityce transportowej uwzględniono również cechy geograficzne regionów UE, takich jak regiony wyspiarskie, najbardziej wewnętrzne i najbardziej oddalone; |
|
44. |
wzywa EBI, aby bardziej wspierał przesunięcie międzygałęziowe w kierunku transportu niskoemisyjnego, np. jazdę na rowerze i transport publiczny, w szczególności w społecznościach i miejscowościach, gdzie transport jest niedostatecznie rozwinięty; |
|
45. |
podkreśla kluczową rolę EBI w realizacji celów mechanizmu sprawiedliwej transformacji i apeluje o większe zaangażowanie i konkretne działania w tym zakresie, tj. za pomocą kredytów na rzecz programów strukturalnych, InvestEU, a także w roli partnera finansowego instrumentu pożyczkowego na rzecz sektora publicznego; zachęca EBI, aby wykorzystał rolę partnera finansowego instrumentu pożyczkowego na rzecz sektora publicznego jako szansę na zwiększenie zdolności EBI do finansowania mniejszych projektów i inicjatyw kierowanych przez społeczność oraz do nawiązywania partnerstw z gminami i innymi podmiotami publicznymi tak, żeby w procesie transformacji gospodarczej nikt nie został pozostawiony samemu sobie; |
|
46. |
podkreśla, że państwa członkowskie i regiony charakteryzują się różnymi sytuacjami wyjściowym; zauważa, że przejście na gospodarkę bezemisyjną musi sprzyjać włączeniu społecznemu i być sprawiedliwe, a w jego wyniku nikt nie może zostać pozostawiony samemu sobie; podkreśla, że szczególną uwagę należy zwrócić na ochronę obywateli i pracowników, których transformacja dotknie w największym stopniu; proponuje, aby EBI aktywnie współpracował z państwami członkowskimi w celu wspierania regionów, w których miejsca pracy są w dużym stopniu uzależnione od branż wysokoemisyjnych; |
|
47. |
z zadowoleniem przyjmuje nową politykę kredytowania energetyki EBI i jego zobowiązanie do zakończenia inwestycji w paliwa kopalne do końca 2021 r.; wzywa EBI do przeprowadzenia oceny zgodności inwestycji dokonanych w 2021 r. w projekty wysokoemisyjne ze zaktualizowanymi celami w zakresie klimatu na 2030 r.; wzywa EBI, by stosował zasadę efektywności energetycznej i określał walkę z ubóstwem energetycznym jako cel we wszystkich pożyczkach w dziedzinie energetyki; |
|
48. |
z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę na rzecz inteligentnego finansowania inteligentnych budynków, która ułatwia inwestycje w projekty dotyczące efektywności energetycznej; wzywa do zwiększenia inwestycji mieszkaniowych promujących efektywność energetyczną i przeciwdziałających ubóstwu energetycznemu, a także do dalszych inwestycji w przystępne cenowo mieszkania socjalne, aby wnieść wkład w strategię „Fala renowacji”; |
Wspieranie innowacji, MŚP, przemysłu i cyfryzacji
|
49. |
uważa, że nie należy powtarzać błędów z przeszłości i że skuteczne inwestycje w innowacje, infrastrukturę, edukację i umiejętności są kluczowe dla wyjścia z kryzysu gospodarczego i społecznego, zapewnienia zrównoważonego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy i długoterminowej konkurencyjności; podkreśla ponadto, że otoczenie regulacyjne, które charakteryzuje się przewidywalnymi przepisami, równymi warunkami działania i efektywnością administracyjną, również przyczynia się do przyciągnięcia inwestycji prywatnych; |
|
50. |
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 2020 r. EBI wsparł innowacje i umiejętności kwotą 14,43 mld EUR; wzywa EBI do dalszego zwiększania wsparcia na rzecz innowacji i umiejętności; |
|
51. |
podkreśla znaczenie EBI dla powodzenia programu InvestEU w odbudowie po pandemii; podkreśla, że EBI będzie nadal głównym partnerem inwestycyjnym we wdrażaniu programu InvestEU; |
|
52. |
wyraża nadzieję, że nowy program InvestEU umożliwi EBI dalsze podejmowanie ryzyka w kontekście projektów realizowanych w gospodarce realnej, a zwłaszcza wspieranie MŚP, w tym poprzez wsparcie kapitałowe; |
|
53. |
przypomina, że MŚP są podstawą europejskiej gospodarki, gdyż reprezentują 99 % wszystkich przedsiębiorstw w UE i zatrudniają około 100 mln osób; wyraża zadowolenie, że w 2020 r. EBI zapewnił MŚP i spółkom o średniej kapitalizacji finansowanie o łącznej wartości 30,56 mld euro i wsparł 425 000 przedsiębiorstw; |
|
54. |
ponownie podkreśla, że wspieranie mikroprzedsiębiorstw, MŚP i spółek o średniej kapitalizacji musi pozostać kluczowym celem EBI, który to cel powinien być jeszcze intensywniej realizowany w czasie obecnego kryzysu gospodarczego, przede wszystkim aby pomóc tym firmom w uzyskaniu finansowania, internacjonalizacji, dekarbonizacji i uzyskaniu dostępu do narzędzi ICT; podkreśla, że MŚP często dysponują ograniczonymi zasobami administracyjnymi i w związku z tym powinny korzystać z łatwo dostępnych kanałów finansowania; z zadowoleniem przyjmuje starania, by zapewnić MŚP pomoc i doradztwo internetowe, jeśli chodzi o uzyskanie pożyczek EBI, i wzywa do rozszerzania tej funkcji doradczej; |
|
55. |
wzywa EBI do uzupełnienia wysiłków służących budowie społeczeństwa opartego na danych w sposób przejrzysty, wiarygodny, interoperacyjny i inkluzywny, ze szczególnym uwzględnieniem przystosowania MŚP w celu zwiększenia ich konkurencyjności; |
|
56. |
podkreśla w tym kontekście, że europejskie MŚP pozostają w tyle pod względem wykorzystania technologii cyfrowych, gdyż jedynie 66 % przedsiębiorstw produkcyjnych w UE stosuje co najmniej jedną technologię cyfrową; |
|
57. |
podkreśla potrzebę zwiększenia pożyczek dla MŚP, na których czele stoją kobiety, aby promować odbudowę bardziej zrównoważoną pod względem płci; |
|
58. |
wzywa EBI do uruchomienia wystarczającego wsparcia dla infrastruktury umożliwiającej szybszy dostęp do internetu we wszystkich regionach UE i zlikwidowania istniejącej przepaści cyfrowej, a także do dalszego wspierania rozwoju umiejętności cyfrowych, zwłaszcza u pracowników w sektorach gospodarki wymagających dostosowania i przekwalifikowania; |
|
59. |
zauważa, że epidemia COVID-19 ujawniła słabość łańcuchów dostaw w UE oraz niewystarczające sieci informatyczne; wzywa EBI do dostosowania swojej strategii inwestycyjnej, aby zagwarantować większą odporność łańcuchów wartości rynku wewnętrznego i wzmocnić europejski sektor przemysłowy, zwłaszcza w obszarach strategicznych; |
|
60. |
apeluje do EBI o udział we wspieraniu i finansowaniu budowy ekosystemów innowacji i gospodarek opartych na wiedzy w całej UE oraz w promowaniu ukierunkowanej na konkretny obszar transformacji przemysłowej, w której uniwersytety, przedsiębiorstwa, MŚP i start-upy mogą rozwijać dla wspólnego dobra długotrwałe partnerstwa i w znaczący sposób przyczynić się do osiągnięcia celów Zielonego Ładu i cyfryzacji gospodarki; |
|
61. |
podkreśla, że EBI powinien położyć silny nacisk na projekty skierowane do młodych ludzi, zwłaszcza na start-upy i projekty ukierunkowane na rozwiązanie coraz istotniejszego problemu bezrobocia i niepewnych form zatrudnienia młodzieży; |
Inwestycje w infrastrukturę społeczną i opiekę społeczną
|
62. |
zauważa, że w czasie trwającego kryzysu związanego z COVID-19 systemy opieki społecznej w państwach członkowskich znalazły się pod bezprecedensową presją; wzywa EBI do współpracy z Komisją i państwami członkowskimi, aby zwiększyć inwestycje w sektorze społecznym; |
|
63. |
zwraca uwagę, że kryzys związany z COVID-19 wywarł nieproporcjonalny wpływ na niektóre części społeczeństwa; wzywa EBI, aby wsparł państwa członkowskie w projektach, które mają na celu wyeliminowanie nierówności, w tym różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn oraz nierówności dotykające zmarginalizowanych społeczności; |
|
64. |
z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie EBI do inwestowania w sektor społeczny, co sprzyja dobrostanowi, dostępowi do edukacji, opieki zdrowotnej i mieszkań, a także zdobywaniu umiejętności wymaganych przez nowoczesną gospodarkę opartą na wiedzy; |
|
65. |
wzywa EBI, by wspierał projekty w państwach członkowskich, które skutecznie wdrażają Europejski filar praw socjalnych, cele zrównoważonego rozwoju ONZ oraz reformy społeczne określone w zaleceniach dla poszczególnych krajów w ramach europejskiego semestru; |
|
66. |
zwraca uwagę, że pandemia COVID-19 ma negatywny wpływ na edukację i dobrostan dzieci na całym świecie, gdyż miliony dzieci nadal nie mają dostępu do edukacji ze względu na lockdown, w związku z czym grozi im regres oraz istnieje ryzyko, że będą odczuwać skutki pandemii przez całe życie; z zadowoleniem przyjmuje inwestycje EBI w edukację, jako że pomaga to eliminować ubóstwo i nierówności, pobudza wzrost gospodarczy i zwiększa równouprawnienie płci; wzywa EBI do zwiększenia inwestycji w edukację, aby pomóc złagodzić skutki kryzysu związanego z COVID-19 dla systemów szkolnictwa na całym świecie. |
Wspieranie rozwoju i zrównoważoności poza UE
|
67. |
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że EBI jest największym wielostronnym kredytodawcą na świecie, starającym się wspierać unijną politykę współpracy zewnętrznej i rozwoju; zauważa, że EBI od ponad 50 lat prowadzi działalność poza UE, a według danych na koniec 2020 r. udzielił w 150 różnych krajach pożyczek na kwotę 150,1 mld EUR, z czego 10,23 mld EUR dotyczy umów podpisanych w 2020 r.; |
|
68. |
wzywa EBI – w związku z zobowiązaniem grupy G-20 wiążącym wszystkich udziałowców EBI do odroczenia długu 77 krajów w następstwie kryzysu zadłużeniowego związanego z pandemią COVID-19 – do odroczenia spłaty swoich pożyczek, do dokładnej oceny wpływu swoich przyszłych operacji na zadłużenie oraz do publicznego wyrażenia poparcia dla stworzenia wielostronnego mechanizmu ułatwiania spłaty zadłużenia w celu uwzględnienia zarówno skutków obecnego kryzysu, jak i wymogów Agendy 2030 dotyczących finansowania; |
|
69. |
podkreśla potrzebę pełnego dostosowania inwestycji EBI w państwach trzecich do priorytetów UE w zakresie działań zewnętrznych i zrównoważonego rozwoju; |
|
70. |
docenia fakt, że EBI jeszcze bardziej zwiększy swoje wsparcie dla ekologicznych inwestycji poza UE; nalega, aby EBI stosował te same normy i kryteria oceny wobec projektów w Unii i poza nią, w tym tych niedawno uzgodnionych w planie działania banku klimatycznego; |
|
71. |
uważa w związku z tym, że EBI powinien usprawnić monitorowanie i sprawozdawczość w odniesieniu do projektów realizowanych poza UE oraz poprawić analizę skutków gospodarczych, społecznych i środowiskowych, a także zwiększyć skuteczność ram pomiaru wyników, przy jednoczesnym wzmocnieniu należytej staranności w zakresie praw człowieka w przypadku projektów realizowanych w krajach spoza UE; |
|
72. |
jest zdania, że należy również rozważyć wprowadzenie dostosowanych wskaźników w celu pomiaru zmniejszania nierówności, generowania dochodów podatkowych w krajach przyjmujących oraz wpływu na równowagę płci i grupy marginalizowane; |
|
73. |
zauważa, że do wypełnienia luki w finansowaniu celów zrównoważonego rozwoju niezbędne będą inwestycje sektora prywatnego; przypomina o kluczowej roli EBI w zmniejszaniu ryzyka finansowego inwestycji prywatnych, szczególnie w warunkach niestabilności; wyraża jednak zaniepokojenie wykorzystywaniem unijnych funduszy na rzecz rozwoju do zmniejszania ryzyka finansowego inwestycji prywatnych, zważywszy na brak dowodów na to, by metoda ta mogła zapewniać dodatkowość i zgodność z celami rozwojowymi, jak wskazano niedawno w przeglądzie końcowym EFZR oraz w opinii Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (nr 7/2020); podkreśla, że darczyńcy muszą w pierwszej kolejności udzielać finansowania opartego na dotacjach jako rozwiązania domyślnego, zwłaszcza w przypadku krajów najsłabiej rozwiniętych, i nie mogą ponad nie preferować finansowania mieszanego, gwarancji ani wszelkich pożyczek, gdyż te nie służą realizacji celów zrównoważonego rozwoju i mogą zwiększać poziom zadłużenia; |
|
74. |
z zadowoleniem przyjmuje porozumienie osiągnięte przez Radę Europejską i Parlament w sprawie rozporządzenia ustanawiającego Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej; zauważa w szczególności rolę, jaką odegra EBI w odniesieniu do Europejskiego Funduszu na rzecz Zrównoważonych Inwestycji; |
|
75. |
podkreśla, że zmiana klimatu stanowi kluczowe wyzwanie dla osiągnięcia zrównoważonego rozwoju, ponieważ grozi pogorszeniem warunków życia i ubóstwem; dlatego wzywa EBI, aby priorytetowo traktował inwestycje w projekty, które pomagają państwom trzecim w realizacji celów zrównoważonego rozwoju ONZ i które zapewniają obywatelom sprawiedliwość społeczną i środowiskową, usługi publiczne i uczciwe możliwości gospodarcze; docenia fakt, że EBI będzie dalej zwiększać swoje wsparcie dla ekologicznych inwestycji poza UE, co pomoże podkreślić rolę UE jako światowego lidera w dziedzinie klimatu i zrównoważenia środowiskowego; |
|
76. |
wzywa EBI – respektując jego mandat do udzielania pożyczek na rzecz państw trzecich – do zwiększenia swojego zaangażowania w kraje najsłabiej rozwinięte i kraje ogarnięte konfliktami, do zacieśnienia współpracy z delegaturami UE oraz do zwiększenia obecności na miejscu w postaci dodatkowych pracowników zajmujących się kwestiami rozwoju; |
Realizacja celów w zakresie zarządzania, rozliczalności, przejrzystości i uczciwości
|
77. |
przypomina o swoim wniosku dotyczącym zawarcia porozumienia międzyinstytucjonalnego między EBI a Parlamentem, które ma poprawić dostęp do dokumentów i danych EBI i zwiększyć demokratyczną rozliczalność, ma przewidywać możliwość kierowania do EBI pytań wymagających odpowiedzi na piśmie określać prawa Parlamentu i jego posłów, jeżeli chodzi o dostęp do dokumentów i danych, a także organizację wysłuchań i dialogów gospodarczych; |
|
78. |
proponuje również, aby w międzyczasie przyjąć protokół do porozumienia o współpracy między EBI a Parlamentem, mający zastosowanie ze skutkiem natychmiastowym, aby usprawnić dialog międzyinstytucjonalny oraz zwiększyć przejrzystość i rozliczalność EBI; |
|
79. |
wzywa EBI, aby rozszerzył sprawozdawczość wobec Parlamentu i zainteresowanych stron na temat swoich decyzji, osiągniętych postępów i wpływu działalności pożyczkowej, przede wszystkim w formie regularnego ustrukturyzowanego dialogu, a także aby stosował te same przepisy w zakresie sprawozdawczości i rozliczalności, które określono w rozporządzeniu w sprawie EFIS (8); |
|
80. |
wzywa EBI do zwiększenia wysiłków w dziedzinie komunikacji; uważa, że konieczna jest współpraca EBI z obywatelami UE w celu lepszego wyjaśnienia im celów polityki banku i przedstawienia jego wkładu w życie codzienne obywateli; |
|
81. |
z zadowoleniem przyjmuje rozpoczęcie przez EBI w grudniu 2020 r. konsultacji publicznych w sprawie przeglądu jego polityki przejrzystości; zauważa jednak, że obecna propozycja nie spełnia wymogów Parlamentu i organizacji społeczeństwa obywatelskiego dotyczących wzmocnienia polityki przejrzystości zgodnie z najlepszymi praktykami i standardami stosowanymi przez inne instytucje finansowe; |
|
82. |
wzywa EBI do terminowego publikowania dokładniejszych informacji na temat jego wszystkich działań finansowych zgodnie z najlepszymi praktykami międzynarodowymi, w tym ocen środowiskowych i społecznych, aby umożliwić do nich dostęp potencjalnym beneficjentom, zainteresowanym grupom oraz lokalnym organizacjom społeczeństwa obywatelskiego; |
|
83. |
ponawia swój apel do EBI o działanie na zasadzie „domniemania jawności”; apeluje w szczególności o terminową publikację pełnych porządków obrad i protokołów posiedzeń Komitetu Zarządzającego i z zadowoleniem przyjmuje publikację porządku obrad i protokołu posiedzenia Rady Dyrektorów; podkreśla, że w przyszłej polityce przejrzystości należy zaostrzyć wymogi w zakresie przejrzystości w odniesieniu do wszystkich działań i zobowiązać projektodawców do publicznego udostępniania ocen oddziaływania na środowisko przez włączenie rygorystycznych, lecz współmiernych obowiązków w zakresie przejrzystości do konkretnych klauzul umownych podpisanych ze wszystkimi klientami EBI; |
|
84. |
ponawia swój apel o ujawnienie opinii wydanych przez Komisję w ramach procedury określonej w art. 19 statutu EBI w sprawie działań finansowych EBI w celu oceny ich zgodności z odpowiednim prawodawstwem UE i polityką UE; wzywa Komisję i EBI do osiągnięcia porozumienia w celu zapewnienia pełnej przejrzystości takich opinii i ich uzasadnień; |
|
85. |
zwraca uwagę, że powołanie byłego wiceprezesa EBI na członka zarządu przedsiębiorstwa Iberdrola wzbudziło poważne zaniepokojenie w związku z możliwością wystąpienia konfliktu interesów, choć o nominacji tej powiadomiono z wyprzedzeniem i była ona zgodna z przepisami obowiązującymi byłych członków Komitetu Zarządzającego EBI; zwraca ponadto uwagę, że wiążąca opinia Komisji ds. Etyki i Zgodności EBI wydana przed tą nominacją nie zawiera żadnych zastrzeżeń w tej sprawie, i zwraca się o dalsze wyjaśnienia w związku z tą opinią; zauważa, że zatrudnienie tego byłego urzędnika instytucji publicznej niemal bez okresu karencji zagraża reputacji i niezależności EBI; przypomina, że zdaniem Europejskiej Rzecznik Praw Obywatelskich decyzja Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego, aby nie sprzeciwiać się objęciu przez jego dyrektora wykonawczego stanowiska dyrektora generalnego przedsiębiorstwa prowadzącego działalność lobbingową na rzecz sektora finansowego, stanowiła przypadek niewłaściwego administrowania, a niewyrażenie zgody na przyjęcie nowej funkcji byłoby działaniem koniecznym i adekwatnym; wzywa EBI do dokonania oceny, czy należy jeszcze ulepszyć przepisy i praktyki dotyczące konfliktów interesów; |
|
86. |
wyraża zaniepokojenie, że ośmiu wiceprezesów EBI oprócz obowiązków sektorowych i krajowych pełni nadzór nad wnioskami projektowymi z ich krajów pochodzenia; wyraża w związku z tym ubolewanie, że EBI nie uwzględnił wniosku Parlamentu o włączenie do kodeksu postępowania Komitetu Zarządzającego przepisu wykluczającego możliwość sprawowania przez jego członków nadzoru nad udzielaniem pożyczek lub realizacją projektów w ich krajach pochodzenia; |
|
87. |
z zadowoleniem przyjmuje wewnętrzny przegląd EBI i przegląd jego polityki zwalczania nadużyć finansowych oraz zamiar przeniesienia tej polityki na szczebel grupy, tak by miała zastosowanie zarówno do EBI, jak i EFI; wzywa EBI, by przyjął ambitne i kompleksowe podejście do tego przeglądu i zaradził istniejącym słabościom w ramach mechanizmów należytej staranności i kontroli wewnętrznej, a także by zaostrzył swoją politykę wobec nadużyć i korupcji, zgodnie z powtarzającymi się postulatami Parlamentu; |
|
88. |
podkreśla, jak ważne jest, by biuro dochodzeniowe EBI ds. zwalczania nadużyć finansowych miało solidne kompetencje, wystarczające zasoby i niezależność; wzywa EBI do zacieśnienia współpracy z Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich, Europejskim Urzędem ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) i – w stosownych przypadkach – Prokuraturą Europejską (EPPO), a także do zgłaszania spraw karnych organom krajowym; wzywa EBI do zwiększenia autonomii i skuteczności Biura ds. Mechanizmu Rozpatrywania Skarg i Wydziału ds. Dochodzeń w sprawie Nadużyć Finansowych; |
|
89. |
przypomina, że Komisja zwróciła się do EBI o udostępnienie dokładniejszych informacji na temat skutecznego stosowania klauzuli umownych umożliwiających EBI wstrzymanie lub wycofanie finansowania (9), i oczekuje, że Parlament otrzyma pełen dostęp do tych informacji; |
|
90. |
z zadowoleniem przyjmuje postępy w realizacji strategii grupy EBI na rzecz równości płci i planu działania w sprawie równości płci; przyjmuje do wiadomości sprawozdanie z postępu prac w dziedzinie różnorodności i włączenia społecznego z 2019 r.; zauważa, że kobiety stanowią 51,4 % personelu EBI; |
|
91. |
ubolewa, że kobiety wciąż nie są dostatecznie reprezentowane wśród kadry kierowniczej i na stanowiskach wyższego szczebla; uważa, że należy uczynić więcej w tym zakresie podczas wdrażania drugiego etapu planu działania w 2021 r. i wzywa w związku z tym EBI, aby dalej wspierał partycypację kobiet i aktywnie promował zrównoważoną reprezentację płci na stanowiskach wyższego szczebla; wzywa EBI, aby coraz intensywniej promował w tej instytucji wszelkie formy różnorodności i inkluzywność oraz by wyznaczał ambitne cele; |
|
92. |
wzywa EBI, aby w miarę możliwości gromadził dane segregowane według kryterium płci oraz aby opracował narzędzia i metody przeprowadzania analizy dotyczącej płci i oceny wpływu w aspekcie płci w odniesieniu do projektów i działań EBI zarówno w Unii Europejskiej, jak i poza nią, a także aby konsultował się w tym celu z niezależnymi ekspertami; |
|
93. |
wyraża poważne zaniepokojenie zarzutami dotyczącymi molestowania oraz środowiska pracy w EBI; zwraca uwagę, że niedawno EBI podjął działania w celu rozwiązania tych oraz innych ważnych problemów pracowniczych; wzywa EBI do zadbania o skuteczne wdrożenie polityki „zero tolerancji” wobec wszelkich form molestowania, w tym wdrożenie środków prewencyjnych i ochronnych, a także odpowiednich i wiarygodnych mechanizmów rozpatrywania skarg i wsparcia ofiar; wzywa kierownictwo EBI do podjęcia rzeczywistego dialogu z przedstawicielami pracowników, aby zaradzić poruszanym przez nich problemom; |
|
94. |
wyraża zadowolenie, że EBI przeprowadzi przegląd norm środowiskowych i społecznych, i apeluje o szeroko zakrojone i pluralistyczne konsultacje publiczne w tych sprawach; podkreśla, że EBI może uwzględnić dodatkowe normy dotyczące innych priorytetów politycznych; EBI do uwzględnienia kwestii społecznych podczas oceny negatywnych skutków potencjalnych inwestycji; |
|
95. |
ponownie podkreśla, że w prawie UE (10) zrównoważoność jest szerokim pojęciem oraz że inwestycje są zrównoważone jedynie wówczas, jeżeli uwzględniają zasadę „nie czyń poważnych szkód” w kontekście celów zrównoważenia społecznego lub środowiskowego; z zadowoleniem przyjmuje również fakt, że EBI zobowiązał się w pełni dostosować metodykę monitorowania działań w dziedzinie klimatu i celów zrównoważenia środowiskowego do przepisów określonych w rozporządzeniu w sprawie systematyki, w tym stosować zasadę „nie czyń poważnych szkód” (11) we wszystkich operacjach; |
|
96. |
wzywa EBI, aby wykorzystał tę okazję do wzmocnienia swojej polityki w zakresie praw człowieka; oczekuje przede wszystkim wzmocnienia obowiązków dotyczących należytej staranności w zakresie praw człowieka oraz wyraźniejszego podkreślenia wymiaru praw człowieka w planowaniu projektów, zwłaszcza w krajach spoza UE; |
|
97. |
oczekuje, że EBI będzie uważnie monitorować działania, w pełni uwzględniając obawy wyrażane przez zainteresowane strony i podmioty, w szczególności te dotyczące naruszeń praw człowieka; |
|
98. |
podkreśla, że przedsiębiorstwa będące beneficjentami inwestycji EBI powinny przestrzegać zasad dobrego zarządzania, w tym w kwestiach podatkowych; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że EBI nie angażuje się w nowe lub odnowione projekty z podmiotami zarejestrowanymi lub mającymi siedzibę w jurysdykcjach figurujących w wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych i do celów przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz że w przypadku kontrahentów zarejestrowanych lub mających siedzibę w jurysdykcjach, które na ogół są nastawione na współpracę, ale nie wyeliminowały jeszcze pozostałych niedociągnięć w zakresie dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych (jurysdykcje wymienione w załączniku II do unijnego wykazu jurysdykcji niechętnych współpracy), przeprowadza się indywidualną ocenę ryzyka; |
|
99. |
podkreśla, że konieczne są szeroko zakrojone kontrole w celu dopilnowania, by kontrahenci nie korzystali z innych powiązań prawnych z takimi jurysdykcjami; wzywa EBI do stosowania środków prewencyjnych i regularnych ocen zapobiegających korzystaniu z jurysdykcji podatkowych niechętnych współpracy i stosowaniu szkodliwych praktyk podatkowych przez partnerów; |
|
100. |
zachęca grupę EBI do aktualizacji polityki dotyczącej jurysdykcji niechętnych współpracy w oparciu o przyszłe zmiany w zakresie dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych w UE lub na szczeblu międzynarodowym; przypomina, że w polityce tej przewidziano ogólny zakaz współpracy z kontrahentami zarejestrowanymi lub mającymi siedzibę w jurysdykcjach niechętnych współpracy, chyba że odbywa się ona na ściśle określonych warunkach; |
|
101. |
odnotowuje ramy prawne EBI dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu z grudnia 2020 r.; wyraża zaniepokojenie faktem, że przedstawione ramy nie są szczegółowe w odniesieniu do konkretnych procedur, które mają dostosować działalność banku do prawa UE, zwłaszcza w odniesieniu do należytej staranności wobec klienta, a w szczególności w przypadku stosowania wzmocnionych środków należytej staranności; |
|
102. |
ponownie podkreśla wyrażone już wcześniej obawy Parlamentu związane z brakiem kontroli nad funduszami, którymi zarządzają pośrednicy finansowi, oraz z trudnościami w monitorowaniu beneficjentów końcowych i zgodności z kryteriami kwalifikowalności; |
|
103. |
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że EBI pracuje obecnie nad określeniem wytycznych dotyczących dostosowania kontrahentów do celów klimatycznych; wzywa EBI do opracowania ambitnego planu działania w celu stworzenia ram dotyczących dostosowania kontrahentów do celów klimatycznych, a także do zadbania o to, by wytyczne zapewniły większą przejrzystość i ściślejszą kontrolę due diligence nad jego partnerami i ich kwalifikowalnością do wykorzystywania funduszy gwarantowanych przez EBI na ściśle określonych warunkach, obejmujących kryteria etyczne, społeczne i środowiskowe, a także kryteria dotyczące uczciwości; podkreśla, że ramy te powinny również nakładać na wszystkich pośredników finansowych i klientów korporacyjnych wymóg jak najszybszego (najpóźniej do 2025 r.) wprowadzenia perspektywicznego planu dekarbonizacji dostosowanego do porozumienia paryskiego i wykorzystującego naukowo określane cele emisyjne, przy czym EBI może oferować pomoc techniczną przy opracowywaniu takich planów dekarbonizacji; |
|
104. |
zwraca się do EBI, aby publikował bardziej regularne, pogłębione i kompleksowe informacje o pośrednikach finansowych odpowiedzialnych za wykorzystywanie środków EBI (198) oraz wprowadził klauzule umowne dotyczące obowiązkowego ujawniania przez te instytucje informacji na temat działalności kredytowej, przy zapewnieniu ochrony tajemnicy handlowej; |
|
105. |
podkreśla, że EBI powinien wzmocnić i w pełni wykorzystywać klauzule umowne umożliwiające mu zawieszenie wypłat lub innych środków łagodzących w celu ochrony integralności i reputacji swoich operacji w razie niezgodności projektów z normami środowiskowymi, społecznymi, dotyczącymi praw człowieka, podatkowymi i dotyczącymi przejrzystości; |
|
106. |
apeluje o rygorystyczną politykę umożliwiającą wykluczenie z finansowania EBI podmiotów, w przypadku których stwierdzono, że dopuściły się nadużyć finansowych, korupcji, prania pieniędzy lub innych form nadużyć; |
|
107. |
z zadowoleniem przyjmuje działania Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (ETO) dotyczące środków budżetowych Unii, którymi zarządza EBI, i wzywa instytucje do wyrażenia zgody na poszerzenie uprawnień kontrolnych ETO w granicach przewidzianych w traktatach UE; |
|
108. |
odnotowuje krytyczne uwagi ETO zawarte w sprawozdaniu specjalnym nr 12/2020 pt. „Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego – inicjatywa podjęta w celu pobudzania inwestycji w UE, która ma ograniczone skutki” i apeluje do EBI o wyciągnięcie niezbędnych wniosków na przyszłość; |
|
109. |
wzywa ETO do sporządzenia sprawozdania specjalnego zawierającego zalecenia dotyczące wyników działań EBI i ich zgodności z polityką i celami UE; |
|
110. |
odnotowuje sprawozdanie specjalne ETO nr 3/2019 pt. „Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych – konieczne jest podjęcie działań, by Fundusz osiągnął pełen sukces”, zwłaszcza zawarte w nim uwagi dotyczące potrzeby wprowadzenia porównywalnych wskaźników wykonania i monitorowania dla wszystkich unijnych instrumentów finansowych i gwarancji budżetowych; wzywa Komisję do zapewnienia odpowiednich działań następczych we współpracy z EBI jako jednym z głównych podmiotów wdrażających program InvestEU; |
o
o o
|
111. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu oraz rządom i parlamentom państw członkowskich. |
(1) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0005.
(2) Dz.U. L 99 z 31.3.2020, s. 5.
(3) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0054.
(4) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0305.
(5) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0017.
(6) https://www.eib.org/en/press/all/2021-060-capital-increase-for-eif-boosts-finance-for-covid-19-impacted-companies-and-strengthens-support-for-green-and-digital-transformation-of-the-eu-economy.
(7) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088. Dz.U. L 198 z 22.6.2020, s. 13.
(8) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1017 z dnia 25 czerwca 2015 r. w sprawie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego i Europejskiego Portalu Projektów Inwestycyjnych oraz zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1291/2013 i (UE) nr 1316/2013 – Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (Dz.U. L 169 z 1.7.2015, s. 1).
(9) Streszczenie oceny decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 466/2014/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie udzielenia gwarancji UE dla Europejskiego Banku Inwestycyjnego na pokrycie strat poniesionych w związku z działaniami z zakresu finansowania wspierającymi projekty inwestycyjne poza granicami Unii (SWD(2019)0333), 13 września 2019 r.
(10) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych (Dz.U. L 317 z 9.12.2019, s. 1), art. 2.
(11) Plan działania banku klimatycznego EBI, s. 55.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/34 |
P9_TA(2021)0332
Kontrola działalności finansowej Europejskiego Banku Inwestycyjnego – sprawozdanie roczne za rok 2019
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie sprawozdania rocznego z kontroli działalności finansowej Europejskiego Banku Inwestycyjnego za 2019 r. (2020/2245(INI))
(2022/C 99/04)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając sprawozdanie grupy Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EIB) z działalności za 2019 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie finansowe grupy EBI za 2019 r. oraz sprawozdanie statystyczne grupy EBI za 2019 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie grupy EBI w sprawie zrównoważonego rozwoju za 2019 r. oraz towarzyszące mu sprawozdanie grupy EBI na temat śladu węglowego, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie z realizacji polityki przejrzystości grupy EBI za 2019 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie grupy EBI w sprawie mechanizmu rozpatrywania skarg za 2019 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie roczne za 2019 r. w sprawie działalności EBI w Afryce, na Karaibach, w regionie Pacyfiku oraz w krajach i terytoriach zamorskich, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie roczne Komitetu Kontroli i Audytu za 2019 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie EBI dotyczące inwestycji za lata 2019/2020: „Accelerating Europe’s Transformation” [Przyspieszenie transformacji w Europie], |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie grupy EBI dotyczące ładu korporacyjnego za 2019 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie z dochodzeń w sprawie nadużyć finansowych za 2019 r., |
|
— |
uwzględniając plan operacyjny grupy EBI na 2019 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Europejskiego Banku Inwestycyjnego dla Parlamentu Europejskiego i Rady na temat EFIS za 2019 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (ETO) nr 03/2019 z 29 stycznia 2019 r. zatytułowane „Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych – konieczne jest podjęcie działań, by Fundusz osiągnął pełen sukces” (1), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie specjalne ETO nr 12/2020 z 12 maja 2020 r. zatytułowane „Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego – inicjatywa podjęta w celu pobudzania inwestycji w UE, która ma ograniczone skutki”; |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego z 2019 r., |
|
— |
uwzględniając przeprowadzoną przez Komisję ocenę decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 466/2014/UE z 16 kwietnia 2014 r. w sprawie udzielenia gwarancji UE dla Europejskiego Banku Inwestycyjnego na pokrycie strat poniesionych w związku z działaniami z zakresu finansowania wspierającymi projekty inwestycyjne poza granicami Unii (SWD(2019)0333) oraz jej streszczenie (SWD(2019)0334) opublikowane 13 września 2019 r., |
|
— |
uwzględniając art. 3 i 9 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), |
|
— |
uwzględniając art. 15, 126, 174, 175, 208, 209, 271, 308 i 309 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), załączony do niego Protokół (nr 5) w sprawie statutu Europejskiego Banku Inwestycyjnego, a także załączony do TFUE Protokół (nr 28) w sprawie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, |
|
— |
uwzględniając regulamin wewnętrzny Europejskiego Banku Inwestycyjnego, |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1017 z dnia 25 czerwca 2015 r. w sprawie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego i Europejskiego Portalu Projektów Inwestycyjnych oraz zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1291/2013 i (UE) nr 1316/2013 – Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (2), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji z 28 maja 2019 r. w sprawie zarządzania funduszem gwarancyjnym Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) w 2018 r. (COM(2019)0244), |
|
— |
uwzględniając porozumienie trójstronne z września 2016 r. między Komisją Europejską, Europejskim Trybunałem Obrachunkowym i Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, |
|
— |
uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z 10 lipca 2020 r. w sprawie sprawozdania rocznego z kontroli działalności finansowej Europejskiego Banku Inwestycyjnego za 2018 r. (3), |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0215/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że na mocy traktatów EBI ma obowiązek przyczyniać się do integracji UE, spójności gospodarczej i społecznej oraz rozwoju regionalnego za sprawą specjalnych instrumentów inwestycyjnych, takich jak pożyczki, udziały, gwarancje, mechanizmy finansowania oparte na podziale ryzyka oraz usługi doradcze; |
|
B. |
mając na uwadze, że głównym celem EBI, zgodnie z art. 309 TFUE, jest przyczynianie się do zrównoważonego i stałego rozwoju rynku wewnętrznego w interesie Unii poprzez ułatwianie finansowania projektów na rzecz rozwoju słabiej rozwiniętych regionów oraz projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania kilku państw członkowskich, które z uwagi na swoje rozmiary lub charakter nie mogą być całkowicie sfinansowane z różnych środków dostępnych w poszczególnych państwach członkowskich; |
|
C. |
mając na uwadze, że grupa EBI jest zobowiązana na mocy traktatu do przyczyniania się do integracji i rozwoju regionalnego UE, zgodnie z art. 309 TFUE i protokołem 28; |
|
D. |
mając na uwadze, że od czasów kryzysu finansowego UE zmaga się z problemem ogromnego niedoinwestowania w obliczu pilnych potrzeb inwestycyjnych niezbędnych do przeprowadzenia koniecznej ekologicznej i cyfrowej transformacji gospodarki i społeczeństwa; |
|
E. |
mając na uwadze, że EBI przyjął nową politykę kredytowania energetyki w listopadzie 2019 r. oraz plan działania banku klimatycznego w grudniu 2020 r; |
|
F. |
mając na uwadze, że oczekuje się, iż EBI odegra kluczową rolę w finansowaniu Europejskiego Zielonego Ładu dzięki planowi inwestycyjnemu na rzecz zrównoważonej Europy; |
|
G. |
mając na uwadze, że oczekuje się, że EBI będzie wspierał sprawiedliwą zieloną transformację za pośrednictwem mechanizmu Just Transition; |
|
H. |
mając na uwadze, że cele polityki publicznej, takie jak spójność terytorialna i społeczna, zrównoważony rozwój, walka z bezrobociem (wśród młodzieży), ubóstwem i wykluczeniem społecznym, powinny być głównym przedmiotem zainteresowania i działań Banku w jego zadaniu przyczyniania się do zrównoważonego i stałego rozwoju rynku wewnętrznego; |
|
I. |
mając na uwadze, że w latach 2014-2019 Bank zapewnił ponad 100 mld euro finansowania w regionach objętych Funduszem Spójności; |
|
J. |
mając na uwadze, że EBI planuje stać się pierwszym wielostronnym bankiem rozwoju, który będzie spójny z zapisami porozumienia paryskiego, a Rada zwróciła się już do EBI i EBOR o przedstawienie tych planów na potrzeby przyszłych dyskusji; |
|
K. |
mając na uwadze, że przeprowadzane przez EBI analizy due diligence i warunki zawieranych przezeń umów muszą należycie uwzględniać kwestię ochrony przed nadużyciami finansowymi, w tym oszustwami podatkowymi i praniem pieniędzy, a także przed ryzykiem finansowania terroryzmu i korupcji; |
|
L. |
mając na uwadze, że EBI odgrywa ważną rolę poza UE dzięki swojej zewnętrznej działalności pożyczkowej jako największa wielostronna instytucja finansowa na świecie; |
|
M. |
mając na uwadze, że EBI odgrywa kluczową rolę w wysiłkach UE zmierzających do zapewnienia realizacji Agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju; |
Najważniejsze dane dotyczące działalności EBI w zakresie finansowania w 2019 r.
|
1. |
odnotowuje, że w 2019 r. wartość udzielonych przez Bank pożyczek wyniosła 63,3 mld EUR (z czego 61,9 mld EUR w ramach zasobów własnych Banku), zgodnie z celem określonym w planie operacyjnym na 2019 r. (63 mld EUR +/-10 %) i znacznie powyżej wielkości z 2018 r. (55,6 mld EUR, z czego 54,3 mld EUR w ramach zasobów własnych Banku); zauważa, że całkowita wartość wypłat osiągnęła 48,1 mld EUR w 2019 r. (z czego 47,5 mld EUR w ramach zasobów własnych Banku), w porównaniu z 52,6 mld EUR w 2018 r. (z czego 51,8 mld EUR w ramach zasobów własnych Banku); zauważa, że EBI osiągnął zdrowe wyniki finansowe, odnotowując roczną nadwyżkę netto w wysokości 2,4 mld EUR za 2019 r. w porównaniu z 2,3 mld EUR w 2018 r.; |
|
2. |
odnotowuje, że na koniec 2019 r. odsetek kredytów zagrożonych wynosił 0,4 % (0,3 % na koniec 2018 r.) całego portfela kredytowego pomimo niedawnego przejścia Banku na operacje kredytowe o wyższym ryzyku; |
|
3. |
zauważa z uznaniem, że w 2019 r. EBI zrealizował swój roczny cel w zakresie udzielania pożyczek na rzecz spójności w wysokości co najmniej 30 % wszystkich nowych operacji w UE, państwach ubiegających się o członkostwo i państwach EFTA; zauważa, że w 2019 r. UE przekazała 16,13 mld euro na projekty w regionach spójności UE; podkreśla nadrzędne znaczenie dalszego wspierania rozwoju regionalnego oraz celów UE w zakresie spójności społecznej i gospodarczej, jak określono w protokole nr 28 do traktatów; |
|
4. |
odnotowuje włączenie do planu operacyjnego EBI na 2019 r. odniesień do wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z UE oraz do wyników dyskusji na temat roli EBI w wieloletnich ramach finansowych na lata 2021-2027; popiera skupienie się na obszarze operacyjnym „Działania specjalne” o podwyższonym ryzyku, w tym na projektach związanych z EFIS i usługami doradczymi, przy czym w 2019 r. oczekuje się 530 nowych zadań, które mają wesprzeć inwestycje o wartości 35 mld EUR; |
|
5. |
z zadowoleniem przyjmuje nową strategię kapitałową grupy EBI, która będzie miała na celu lepsze wypełnienie luk inwestycyjnych na rynku kapitałowym; wzywa EBI do wdrożenia zalecenia z badania „The EIB and the new EU missions framework” [EBI a nowe ramy misji UE] w celu dalszego wspierania podejmowania większego ryzyka poprzez opracowanie odpowiednich, „cierpliwych”, długoterminowych instrumentów finansowych o wyższym ryzyku na podstawie istniejących mechanizmów podziału ryzyka (np. EFIS, InnovFin); |
|
6. |
z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie w 2019 r. nowej oceny zagrożeń związanych ze zmianą klimatu w celu zapewnienia systematycznej oceny fizycznych zagrożeń klimatycznych w bezpośrednich pożyczkach, co pozwoli EBI i jego klientowi zrozumieć, w jaki sposób zmiana klimatu może wpłynąć na finansowany projekt oraz określić środki zaradcze; |
|
7. |
z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie w marcu 2019 r. nowej polityki podatkowej, obejmującej środki przeciwdziałania unikaniu opodatkowania poprzez kontrole due diligence w zakresie uczciwości podatkowej oraz zestaw narzędzi służących przeciwdziałaniu unikaniu opodatkowania; zauważa, że EBI nie będzie mógł inwestować w krajach znajdujących się na unijnej czarnej liście jurysdykcji objętych zakazem, i że jurysdykcje niespełniające wymogów będą objęte „wzmożoną czujnością”; przypomina, że podwyższona należyta staranność podatkowa powinna być stosowana zawsze, gdy w strukturze korporacyjnej klientów, promotorów lub pośredników występują raje podatkowe; |
|
8. |
wzywa EBI, by w procedurze należytej staranności podatkowej w pełni wykorzystywał zestaw narzędzi przeciwdziałania unikaniu opodatkowania w przypadku projektów podatnych na ryzyko oraz by w razie potrzeby stosował wymogi relokacji; odnotowuje zmienione ramy grupy EBI w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu (AML-CFT) i wzywa EBI do aktualizacji swojej polityki w świetle piątej dyrektywy w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy, która weszła w życie w styczniu 2020 r., oraz do współpracy z odpowiednimi organami w celu zapewnienia odpowiednich sankcji za naruszanie prawa i rygorystycznych norm w odniesieniu do pośredników finansowych; |
|
9. |
zauważa, że w 2019 r. w ramach mechanizmu rozpatrywania skarg EBI zarejestrowano 84 nowe sprawy, rozpatrzono 173 sprawy i zamknięto 113 spraw; zachęca EBI do kontynuowania wysiłków na rzecz umożliwienia społeczeństwu obywatelskiemu zgłaszania niepokojących przypadków, które zostaną rozpatrzone w skuteczny i niezależny sposób; podkreśla znaczenie monitorowania, w jaki sposób wdrażane są zalecenia mechanizmu składania skarg; wzywa EBI do podjęcia konkretnych działań w związku z ustaleniami mechanizmu składania skarg; |
|
10. |
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że EBI wdraża swoją politykę wykluczania i zobowiązuje się do jej rygorystycznego stosowania poprzez dyskrecjonalne procedury wykluczania i porozumienia ugodowe; zwraca się do EBI o przedstawienie sprawozdania na temat liczby i zakresu decyzji o zawieszeniu/zakończeniu płatności, lub zwrocie pożyczek lub wniosków o przewidywany zwrot pożyczek w wyniku niedozwolonych działań lub innych niewłaściwych praktyk mających wpływ na finansowaną działalność; wzywa EBI do przedstawienia sprawozdania na temat charakteru wsparcia finansowego, na które miały wpływ domniemane niewłaściwe zachowania oraz na temat geograficznego rozmieszczenia takich przypadków, jeśli jest to możliwe z prawnego punktu widzenia; |
|
11. |
z zadowoleniem przyjmuje aktualizację grupy EBI dotyczącą COVID-19 w sprawozdaniu finansowym EBI za 2019 r., rzucającą światło na przyjęty w 2020 r. pakiet reagowania kryzysowego mający na celu wsparcie sektorów małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) i sektorów o średniej kapitalizacji w Unii, obejmujący linie płynności i programy gwarancji dla banków oraz programy zakupu papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami, a także rozważający utworzenie Europejskiego Funduszu Gwarancyjnego (EFG) skoncentrowanego na finansowaniu wsparcia dla MŚP; z uznaniem odnotowuje, że grupa EBI rozszerzyła swój wkład poza UE, koncentrując się na inwestycjach w sektorze zdrowia i sektorze prywatnym; wzywa EBI, by wymagał od przedsiębiorstw wspieranych przez EFG lub inne programy finansowania ustanowione w celu przeciwdziałania kryzysowi związanemu z COVID-19, aby przyczyniały się do osiągnięcia celów na 2030 r. zaproponowanych przez Komisję Europejską w planie działania dotyczącym europejskiego filaru praw socjalnych, a także by przestrzegały warunków społecznych i środowiskowych, w tym przyjmowały plany dekarbonizacji, tak aby zwiększyć swoją odporność i wytrzymałość na przyszłe kryzysy, oraz by powstrzymywały się od wypłacania dywidend i premii dla kadry kierowniczej wyższego szczebla i odkupu akcji; |
|
12. |
z zadowoleniem przyjmuje w związku z tym segment MŚP w funduszu InvestEU; podkreśla potrzebę koncentrowania się na długoterminowym finansowaniu, mianowicie poprzez wspieranie projektów, które nie zostałyby sfinansowane w inny sposób, w szczególności innowacyjnych przedsiębiorstw typu start-up oraz MŚP; podkreśla jednak, że działalność finansowa EBI nie może zastąpić zrównoważonej polityki budżetowej w państwach członkowskich; wzywa EBI do zwiększenia inwestycji w przełomowe innowacje, zwłaszcza w transformację ekologiczną, aby wspierać europejskie przedsiębiorstwa; |
|
13. |
wzywa EBI do zwiększenia finansowania w celu zajęcia się kwestią transformacji technologicznej, wspierania rozwoju umiejętności dostosowanych do obecnych i przyszłych potrzeb rynku pracy, dalszego wspierania inwestycji w umiejętności cyfrowe pracowników i przedsiębiorców, infrastrukturę cyfrową i budowanie potencjału w zakresie cyfryzacji, zapewnienia funduszy na długoterminowe badania i innowacje, MŚP, wspierania gospodarki społecznej i zwiększania spójności społecznej i terytorialnej, a mianowicie poprzez wypełnianie obecnych luk inwestycyjnych w zakresie mieszkalnictwa publicznego i infrastruktury; |
|
14. |
zwraca uwagę na różne sytuacje i możliwości gospodarcze państw członkowskich oraz podkreśla, jak ważne jest zapewnienie sprawiedliwej transformacji, aby pomóc najbardziej dotkniętym regionom i państwom w dostosowaniu się do nadchodzących zmian, by nikt nie został pominięty; podkreśla, że należy aktywnie wspierać obszary, na których miejsca pracy są obecnie uzależnione od branż charakteryzujących się wysokim poziomem emisji, oraz że konieczne są znaczne inwestycje w szkolenie i alternatywne możliwości gospodarcze w celu zagwarantowania wysokiej jakości miejsc pracy, a tym samym zapewnienia płynnej transformacji; uważa, że kluczowe znaczenie w tym względzie będzie miała spójność i koordynacja z innymi instrumentami finansowymi UE; |
|
15. |
przypomina o unijnym planie działania w sprawie równości płci oraz wzmocnienia pozycji kobiet w kontekście współpracy na rzecz rozwoju, zatwierdzonym z zamiarem pokierowania wdrażaniem strategii EBI na rzecz równości płci oraz włączenia propagowania równości płci do modelu działalności EBI; wzywa EBI do złożenia sprawozdania z postępów osiągniętych w pierwszej fazie planu działania w zakresie takich celów, jak przegląd ram należytej staranności w celu uwzględnienia wpływu inwestycji EBI na prawa kobiet i ryzyka z nimi związanego, zapewnienie równego dostępu do korzyści wynikających z inwestycji EBI lub inwestowanie w udział kobiet w gospodarce i rynku pracy; |
Funkcjonowanie i skuteczność EFIS
|
16. |
zauważa, że EFIS posiada odrębną strukturę zarządzania od EBI, a jego operacje inwestycyjne dotyczą dwóch obszarów tematycznych, tj. obszaru infrastruktury i innowacji zarządzanego przez EBI oraz segmentu MŚP zarządzanego przez Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI); |
|
17. |
odnotowuje wyniki przedstawione w sprawozdaniu Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego za 2019 r.; pochwala pozytywne oddziaływanie Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego (ECDI); wzywa do dalszego wzmacniania wewnętrznych zasobów finansowych i zdolności EBI w celu zapewnienia długotrwałego zaangażowania w realizację i długoterminowego horyzontu finansowania misji UE, takich jak walka z rakiem, dostosowanie do zmiany klimatu, zapewnienie sprawiedliwej transformacji w regionach najbardziej dotkniętych przekształceniami związanymi z Zielonym Ładem, ochrona naszych oceanów, życie w bardziej zielonych miastach oraz zapewnienie zdrowia gleby i żywności; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w następstwie zalecenia ETO w lipcu 2019 r. EIB przedstawił „Badanie w odpowiedzi na zalecenie ETO nr 5: poprawa rozmieszczenia geograficznego inwestycji wspieranych w ramach EFIS”; odnotowuje wnioski z tej analizy, która dokumentuje znaczne wysiłki ze strony EBI i Komisji na rzecz ułatwienia bardziej zrównoważonego geograficznego rozmieszczenia inwestycji EFIS w celu przyczynienia się do zrównoważonej długoterminowej konwergencji gospodarczej w całej Unii; |
|
18. |
wzywa EBI do zapewnienia bardziej zrównoważonego geograficznego rozmieszczenia finansowania EBI, zgodnie z jego rolą w zapewnianiu spójności terytorialnej i społecznej; wzywa EBI do zajęcia się kwestią niedociągnięć, które uniemożliwiają niektórym regionom lub państwom członkowskim pełne wykorzystanie jego instrumentów finansowych; |
|
19. |
wzywa do wzmocnienia wsparcia technicznego i wiedzy specjalistycznej w zakresie finansów władz lokalnych i regionalnych, zwłaszcza w regionach o niskiej zdolności inwestycyjnej, przed zatwierdzeniem projektu, w celu poprawy dostępności; wzywa do zacieśnienia współpracy z krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi; |
Rola EBI w finansowaniu Europejskiego Zielonego Ładu;
|
20. |
przypomina, że w listopadzie 2019 r., zgodnie z ambicjami politycznymi stojącymi za Europejskim Zielonym Ładem, Rada Dyrektorów EBI podjęła decyzję o zwiększeniu poziomu zaangażowania grupy EBI w sprawy klimatu i środowiska w celu przekształcenia EBI z „unijnego banku wspierającego klimat” w „bank klimatyczny UE” i zobowiązała się do stopniowego zwiększania udziału finansowania przeznaczonego na działania na rzecz klimatu i zrównoważenia środowiskowego, aby w 2025 r. osiągnąć 50 % operacji, oraz do dostosowania od końca 2020 r. wszystkich działań finansowych do celów porozumienia paryskiego; z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie planu działania na rzecz klimatu; wzywa EBI do oceny spójności projektów, które będą już w przygotowaniu przed listopadem 2020 r. z myślą o realizacji celu neutralności klimatycznej do 2050 r., przy jednoczesnym zapewnieniu ciągłości działania, z uwzględnieniem okresu przejściowego przewidzianego do końca 2022 r.; |
|
21. |
z zadowoleniem przyjmuje stosowanie przez EBI stopniowo rosnącego kosztu alternatywnego dwutlenku węgla jako części ogólnego podejścia mającego na celu zapewnienie zgodności działań EBI z celem 1,5°C, przy jednoczesnym zapewnieniu sprawiedliwego przejścia do gospodarki neutralnej pod względem emisji dwutlenku węgla, która nie pozostawia nikogo w tyle; |
|
22. |
zauważa, że problemu klimatycznego nie można rozwiązać bez wsparcia ze strony przemysłu, i że zmiany na dużą skalę można przeprowadzić jedynie pod warunkiem uwzględnienia potrzeb przemysłu i zapewnienia niezbędnych zachęt dla innowacyjnych rozwiązań w dziedzinie klimatu; |
|
23. |
odnotowuje, że zgodnie ze sprawozdaniem EBI w sprawie zrównoważonego rozwoju bezwzględne wielkości emisji portfela EBI w 2019 r. szacuje się na 3,9 mln ton ekwiwalentu dwutlenku węgla rocznie, co oznacza wzrost z 2,2 mln ton ekwiwalentu dwutlenku węgla rocznie w 2018 r.; zauważa, że całkowite zmniejszone emisje lub te, których uniknięto, z tego samego finansowania szacuje się na 3,1 mln ton ekwiwalentu dwutlenku węgla rocznie w 2019 r. w porównaniu do 3,5 mln ton ekwiwalentu dwutlenku węgla rocznie w 2018 r.; wzywa EBI do wzmożenia wysiłków na rzecz zmniejszenia bezwzględnej wielkości emisji; wzywa EBI do systematycznego ujawniania obliczeń śladu emisji gazów cieplarnianych dla wszystkich projektów, które są objęte obliczaniem śladu węglowego, w celu zwiększenia przejrzystości; |
|
24. |
z zadowoleniem przyjmuje politykę kredytowania energetyki uzgodnioną przez Radę Dyrektorów EBI w listopadzie 2019 r., a w szczególności decyzję o zaprzestaniu finansowania projektów dotyczących energii z paliw kopalnych; zauważa jednak, że projekty dotyczące infrastruktury gazowej ujęte w czwartym wykazie projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania oraz projekty gazowe będące już w trakcie oceny do dnia 14 listopada 2019 r. nie są wyłączone z finansowania EBI do końca 2021 r.; podkreśla, że projekty te mogłyby być finansowane, o ile przyczyniają się do realizacji zadania EBI polegającego na wspomaganiu sprawiedliwej transformacji i zrównoważonego rozwoju w UE; odnotowuje, że w 2019 r. EBI zapewnił 685 mln euro finansowania na przesył i dystrybucję gazu ziemnego; wzywa EBI do oceny i zajęcia się potencjalnym ryzykiem związanym z uzależnieniem się od aktywów o wysokiej emisji dwutlenku węgla; |
|
25. |
przypomina EBI o skierowanym przez Parlament wezwaniu do wyjaśnienia, w jaki sposób gazociągi transanatolijski i transatlantycki zostaną dostosowane do celów porozumienia paryskiego do końca 2020 r.; zauważa, że projekt ten jest przedmiotem dochodzenia Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich (4) dotyczącego niezapewnienia przez EBI właściwej oceny wpływu obu projektów na klimat; wzywa EBI do zajęcia się wszelkimi niedociągnięciami w ocenie wpływu na środowisko oraz do priorytetowego potraktowania kwestii negatywnego wpływu na środowisko, klimat i społeczeństwo; |
|
26. |
zauważa, że zgodnie z obecną polityką kredytowania energetyki elektrownie gazowe i projekty sieci gazowych, które są planowane w celu przesyłania gazu niskoemisyjnego, kwalifikują się pod warunkiem istnienia „wiarygodnego planu” obejmującego trajektorię emisji, uwzględnioną w umowie finansowej EBI; wzywa EBI do zapewnienia, że kryteria uznawania tych planów za wiarygodne są zgodne z jego mandatem w zakresie przyczyniania się do sprawiedliwej transformacji, aby uniknąć ryzyka wspierania projektów gazowych, które nie są dostosowane do celów klimatycznych; zauważa, że na początku 2022 r. EBI dokona śródokresowego przeglądu polityki udzielania pożyczek na cele energetyczne; |
|
27. |
zauważa, że w 2019 r. EBI wsparł kilka projektów dotyczących energii wodnej; z zadowoleniem przyjmuje środowiskowe, klimatyczne i społeczne wytyczne dotyczące rozwoju energii wodnej; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że EBI aktualizuje obecnie swoje wymogi sprawozdawcze dotyczące pożyczek pośrednich, aby uwzględnić dostosowanie kontrahentów do porozumienia paryskiego i unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego finansowania, a także dokonuje przeglądu swoich ram zrównoważonego rozwoju środowiskowego i społecznego; podkreśla, ze te nowe wymogi powinny zwiększyć przejrzystość operacji EBI z udziałem pośredników finansowych w celu zidentyfikowania i uniknięcia potencjalnego negatywnego wpływu na środowisko lub prawa człowieka w odniesieniu do operacji dotyczących energii wodnej zarówno w UE, jak i poza nią, przy jednoczesnym zapewnieniu dostępu do finansowania dla MŚP; |
|
28. |
przypomina, że w grupie EBI obowiązują ramy środowiskowe i społeczne; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że EBI sporządza sprawozdania na temat skutków środowiskowych, społecznych i gospodarczych oraz przedstawia oceny ex-ante i ex-post procesu przeglądu pod kątem skutków środowiskowych i społecznych; wyraża zaniepokojenie ryzykiem finansowania przez EBI i EFI działalności wysokoemisyjnej poprzez pośredników finansowych; wzywa grupę EBI do dalszego monitorowania zgodności z wiążącymi kryteriami środowiskowymi, społecznymi, dotyczącymi zarządzania i sprawiedliwego opodatkowania w ramach przyszłych wytycznych dotyczących dostosowania kontrahentów, w tym wykazów działalności objętych ograniczeniami oraz wymogu, aby klienci posiadali jasne i wiążące plany dekarbonizacji zgodnie z porozumieniem paryskim, przy jednoczesnym zapewnieniu dostępu do finansowania dla MŚP; |
|
29. |
podkreśla, że potrzeby finansowe rolników, zwłaszcza młodych rolników i rozpoczynających działalność, są ogromne, oraz że rolnicy i przedsiębiorstwa w tym sektorze mają niższy wskaźnik powodzenia przy ubieganiu się o finansowanie; wzywa EBI do pracy nad inicjatywami finansowymi, które zwiększą dostępność finansowania dla sektora rolnego; |
|
30. |
odnotowuje rosnące zaangażowanie grupy EBI w sektorze rolnym; nalega, by finansowanie EBI wspierało społeczności wiejskie i przekształcanie sektora rolnego zgodnie z celami polityki europejskiej, w tym z większym poszanowaniem dobrostanu zwierząt, oraz by nie przyczyniało się do zwiększania gęstości obsady przekraczającej zdolności produkcyjne gruntów; |
|
31. |
zauważa, że zapewnione w obrębie Unii w 2019 r. finansowanie transportu było wyższe niż w 2018 r. (9 325 mln EUR w porównaniu z 8 237 mln EUR w 2018 r.) oraz że zmniejszenie finansowania dróg i autostrad zostało zrównoważone wzrostem finansowania kolei i transportu lotniczego; podkreśla znaczenie dostosowania polityki kredytowania transportu i portfela transportowego EBI do planu działania banku klimatycznego, w szczególności do dekarbonizacji sektora transportu do 2050 r., ale podkreśla także znaczenie zgodności z przygotowywaną przez Komisję strategią na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności, będącą odpowiedzią na nowy Europejski Zielony Ład, oraz z innymi obszarami polityki transportowej UE, przy jednoczesnym zapewnieniu sprawiedliwej transformacji oraz zrównoważonego rozwoju społecznego i terytorialnego; z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie EBI do niefinansowania rozbudowy przepustowości portów lotniczych i infrastruktury portowej przeznaczonej do transportu i magazynowania paliw kopalnych; wzywa do prowadzenia polityki zapobiegającej uzależnieniu od aktywów o intensywnej emisji dwutlenku węgla w celu wsparcia przesunięć modalnych w kierunku bezemisyjnej mobilności zarówno w odniesieniu do transportu towarowego, jak i pasażerskiego na poziomie miejskim i międzymiastowym – np. kolej, bezpieczny transport rowerowy i ekologiczny transport publiczny – w szczególności dla społeczności i miejscowości o niedostatecznym dostępie, a także wsparcia dla infrastruktury elektryfikacyjnej opartej na odnawialnych źródłach energii; |
|
32. |
z zadowoleniem przyjmuje wiodącą rolę EBI na rynku zielonych obligacji w 2019 r. poprzez emisję 4,1 mld EUR obligacji „odpowiedzialnych środowiskowo” (CAB) i obligacji zrównoważonego rozwoju (SAB); podkreśla znaczenie przejrzystej i wiarygodnej dokumentacji i śledzenia wpływów z tytułu CAB i SAB oraz zapewnienia spójności z unijną systematyką dotyczącą zrównoważonego rozwoju i przyszłą unijną normą dotyczącą zielonych obligacji; |
|
33. |
z zadowoleniem przyjmuje zbliżający się przegląd ram środowiskowych i społecznych EBI oraz opracowanie narzędzi zarządzania ryzykiem klimatycznym, środowiskowym i społecznym w celu oceny ryzyka fizycznego, przejściowego i systemowego; wzywa EBI do zapewnienia ich wprowadzenia do końca 2021 r.; z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie EBI do przyjęcia za podstawę kryteriów zgodnych z zasadą „nie czyń poważnych szkód” z rozporządzenia (UE) 2020/852 (5) oraz do ustanowienia bardziej rygorystycznych norm w uzasadnionych przypadkach; |
Działania EBI poza UE
|
34. |
uznaje, że najważniejszym upoważnieniem kierującym operacjami EBI poza Unią jest upoważnienie do udzielania pożyczek na rzecz państw trzecich, w ramach którego operacje EBI w latach 2014–2020 były wspierane przez specjalny fundusz gwarancyjny o pułapie 32,3 mld EUR, stanowiący podstawę prawną i gwarancję dla EBI na pokrycie strat w ramach operacji finansowych w 68 kwalifikujących się krajach spoza UE; zauważa, że Komisja zaproponowała, aby zaprzestać kontynuacji upoważnienia EBI do udzielania pożyczek na rzecz państw trzecich w obecnej formie; odnotowuje utworzenie gwarancji Europejskiego Funduszu na rzecz Zrównoważonego Rozwoju Plus (EFZR+) uwzględniającej nowe upoważnienia EBI; |
|
35. |
z zadowoleniem przyjmuje wsparcie EBI udzielone w ciągu 2019 r. przy tworzeniu formuły funduszu Just Transition, który pomaga terytoriom i regionom najbardziej dotkniętym przejściem na gospodarkę neutralną klimatycznie, zwłaszcza tym, które mają najmniejszą zdolność do radzenia sobie z kosztami tego przejścia; podkreśla znaczenie EBI we wdrażaniu mechanizmu w kolejnych latach, zapewniając, że żadne regiony nie pozostaną w tyle; |
|
36. |
zauważa, że polityka rozwojowa Unii będzie realizowana za pośrednictwem nowego Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej (ISWMR), którego głównym podmiotem wdrażającym jest EBI; wyraża zaniepokojenie wykorzystywaniem unijnych funduszy na rzecz rozwoju do zmniejszania ryzyka finansowego inwestycji prywatnych, zważywszy na brak dowodów na to, by metoda ta mogła zapewniać dodatkowość i zgodność z celami rozwojowymi, jak wskazano niedawno w przeglądzie końcowym EFZR oraz w opinii Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 7/2020 z 11 września 2020 r.; podkreśla, że darczyńcy powinni nadać priorytet finansowaniu opartemu na dotacjach jako opcji domyślnej, zwłaszcza w przypadku krajów najsłabiej rozwiniętych, w celu uniknięcia zwiększenia obciążenia długiem; |
|
37. |
ponownie podkreśla, że zewnętrzne operacje EBI powinny przyczyniać się do realizacji celów polityki UE, wspierając zrównoważony rozwój gospodarczy, społeczny i środowiskowy krajów rozwijających się, zwłaszcza tych, które znajdują się w najbardziej niekorzystnej sytuacji, a także wspierając zgodność z celami zatwierdzonymi przez Unię; uznaje eliminację ubóstwa, mobilizację zasobów krajowych i prawa człowieka za kluczowe zagadnienia w ramach struktury finansowania rozwoju UE; przypomina, że zaangażowanie zainteresowanych stron jest podstawą zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu; |
|
38. |
zauważa, że EBI musi przestrzegać Karty praw podstawowych Unii Europejskiej; podkreśla, że zasady dotyczące praw człowieka są uwzględnione w jego procedurach i standardach w zakresie należytej staranności na poziomie projektu, w tym poprzez umożliwienie zawieszenia wypłat w przypadku poważnych naruszeń praw człowieka lub norm środowiskowych i społecznych; zwraca uwagę, że pod koniec 2018 r. wzmocniono mechanizmy rozpatrywania skarg; wzywa EBI do zadbania o to, by jego mechanizm rozpatrywania skarg był łatwo dostępny, terminowy i skuteczny, w celu wykrywania ewentualnych naruszeń praw człowieka w ramach projektów związanych z EBI i dochodzenia roszczeń w takich przypadkach; zwraca się do EBI o przedstawienie Parlamentowi i Radzie Zarządzającej sprawozdania w tej sprawie; |
|
39. |
wzywa EBI do pełnego wsparcia realizacji celów zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych poprzez działania w ramach konkretnych mandatów, o których zadecyduje Rada Ministrów UE i Parlament Europejski; |
Zarządzanie, przejrzystość i rozliczalność EBI
|
40. |
przypomina znaczenie etyki, uczciwości, przejrzystości, komunikacji i rozliczalności we wszystkich operacjach i strategiach grupy EBI; |
|
41. |
wyraża zaniepokojenie brakiem przejrzystości operacji EBI prowadzonych za pośrednictwem pośredników finansowych takich jak banki komercyjne i fundusze inwestycyjne; podkreśla potrzebę oceny gospodarczego i społecznego wpływu pożyczek udzielanych przez pośredników poprzez udostępnienie informacji o beneficjentach końcowych; wzywa EBI do ustanowienia standardowych obowiązków sprawozdawczych wobec pośredników finansowych i beneficjentów końcowych, z poszanowaniem w razie potrzeby umów o poufności między pośrednikiem finansowym a beneficjentem końcowym, ale przy zapewnieniu solidnej struktury gromadzenia danych i informacji; |
|
42. |
wyraża poważne zaniepokojenie z powodu zarzutów wobec EBI dotyczących molestowania i molestowania seksualnego w miejscu pracy, bezkarności sprawców molestowania, niezadowolenia pracowników, niedociągnięć w procedurach rekrutacji wyższej kadry oraz braku funkcjonującego udziału pracowników w zarządzaniu; wzywa EBI do zapewnienia niezależnego dochodzenia we wszystkich domniemanych przypadkach molestowania oraz do zapewnienia przejrzystości wyników przeszłych i obecnych dochodzeń oraz zastosowanych sankcji, aby odbudować zaufanie i stworzyć kulturę odpowiedzialności; wzywa EBI do opublikowania wyników ankiet dotyczących satysfakcji pracowników w latach 2010-2021; wzywa do przeprowadzenia niezależnej oceny przejrzystości i jakości procedur rekrutacji na wyższe, kierownicze, zawodowe i administracyjne stanowiska w EBI; wzywa EBI do przedstawienia planu działania mającego na celu odbudowę zaufania między kierownictwem a pracownikami oraz zwiększenie udziału pracowników w procesie decyzyjnym; |
|
43. |
wyraża zaniepokojenie doniesieniami, że kilku byłych wiceprezesów podjęło pracę w podmiotach związanych z EBI bez zachowania okresu przejściowego; ubolewa nad faktem, że takie praktyki nie są ściśle uregulowane i zakazane w kodeksie postępowania EBI; ubolewa, że trwający przegląd polityki dotyczącej okresu po ustaniu zatrudnienia nie został jeszcze zakończony i podkreśla, że należy wdrożyć bardziej rygorystyczne przepisy; wzywa EBI do dostosowania swojej polityki dotyczącej okresu po ustaniu zatrudnienia do polityki Komisji i podobnych instytucji; |
|
44. |
wyraża obawę, że wiceprezesi są nadal odpowiedzialni – oprócz innych krajów – za swój kraj pochodzenia, co może prowadzić do konfliktu interesów; apeluje do EBI o uwzględnienie wniosku Parlamentu o włączenie do kodeksu postępowania Komitetu Zarządzającego przepisu wykluczającego możliwość sprawowania przez jego członków nadzoru nad udzielaniem pożyczek lub realizacją projektów w ich krajach pochodzenia; |
|
45. |
z zadowoleniem przyjmuje decyzję EBI z 6 lutego 2019 r. ustanawiającą wewnętrzne zasady dotyczące przetwarzania danych osobowych przez Wydział dochodzeń ds. nadużyć finansowych w ramach Inspektoratu Generalnego oraz Biuro dyrektora ds. zgodności; podkreśla, że w zakresie przestrzegania przez przedsiębiorstwa przepisów prawa należy przeznaczyć odpowiednie zasoby na kontrolę i monitorowanie działalności zewnętrznej, konfliktu interesów, zamówień publicznych i upominków; |
|
46. |
wyraża ubolewanie z powodu wciąż utrzymującego się braku różnorodności i równowagi płci na wyższym szczeblu kierowniczym i w organach zarządzających grupy EBI, a także z powodu bardzo wysokiego udziału kobiet na stanowiskach pomocniczych; zauważa, że Bank wyznaczył cele polegające na zwiększeniu odsetka kobiet na stanowiskach kierowniczych do 33 %, odsetka kobiet na wyższych stanowiskach kierowniczych do 40 %, a odsetka kobiet na stanowiskach wykonawczych do 50 % do 2021 r.; wzywa EBI do zwiększenia wysiłków na rzecz promowania równowagi płci na wszystkich szczeblach personelu; wzywa EBI, by zachęcał państwa członkowskie, które proponują kandydatów na wiceprezesów, do uwzględnienia również celów związanych z różnorodnością i równowagą płci; wzywa EBI do ustanowienia w swoim sekretariacie właściwej reprezentacji obywateli ze wszystkich państw członkowskich, przy jednoczesnym poszanowaniu kompetencji i zasług kandydatów; wzywa EBI do publikowania informacji o płci i narodowości osób zajmujących stanowiska kierownicze średniego i wyższego szczebla; |
|
47. |
wyraża ubolewanie, że EBI nadal nie ujawnia w pełni szczegółów dotyczących rzeczywistych beneficjentów swoich klientów; podkreśla, że w niektórych przypadkach dane zaangażowanych podmiotów gospodarczych nie są przekazywane przez promotorów lub pośredników finansowych; podkreśla, że ujawnianie beneficjentów i ich beneficjentów rzeczywistych jest zgodne z istniejącymi ramami prawnymi; przypomina jednak, że państwa członkowskie mogą w wyjątkowych okolicznościach przewidzieć zwolnienia z obowiązku ujawniania w rejestrach informacji na temat rzeczywistych beneficjentów oraz z dostępu do takich informacji; zwraca się do EBI o wykorzystanie dostępnych narzędzi i wdrożenie norm promowanych przez piątą dyrektywę w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy w celu udostępnienia takich danych; zachęca Bank do zbadania, jakie środki można by podjąć w przypadku nieuzasadnionej odmowy dostarczenia takich informacji przez jurysdykcję; ponownie podkreśla potrzebę współpracy Departamentu Zgodności EFI i Biura dyrektora ds. zgodności EBI w celu zapewnienia spójności w projektowaniu i wdrażaniu polityk grupy EBI w sektorach przeciwdziałania praniu pieniędzy i zwalczania finansowania terroryzmu; |
|
48. |
zachęca EBI, aby ujawnił na swojej stronie internetowej dane dotyczące własności rzeczywistej swoich klientów w celu zwiększenia widoczności jego operacji i przyczynienia się do zapobiegania korupcji i konfliktom interesów; |
|
49. |
zwraca się do EBI, aby uzależnił udzielanie pożyczek bezpośrednich i pośrednich od opublikowania danych podatkowych i księgowych w podziale na kraje oraz od ujawnienia danych o własności rzeczywistej dotyczących beneficjentów i instytucji pośrednictwa finansowego uczestniczących w finansowaniu; |
|
50. |
wzywa EBI do sfinalizowania rozpoczętego w 2019 r. przeglądu polityki zwalczania nadużyć finansowych grupy EBI, zgodnie z żądaniami wyrażonymi przez Parlament; z zadowoleniem przyjmuje intensywny dialog między EBI a Europejskim Urzędem ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) w sprawie jej aktualizacji; zachęca EBI do skorzystania ze wspierającej roli OLAF-u, wzmocnionej dzięki nowej strategii Komisji w zakresie zwalczania nadużyć finansowych (CAFS) przyjętej w kwietniu 2019 r.; utrzymuje, że mandat prokuratora europejskiego powinien obejmować ściganie działalności przestępczej mającej wpływ na finansowanie EBI; |
|
51. |
ponownie podkreśla znaczenie zaangażowania właściwych krajowych, regionalnych i lokalnych zainteresowanych stron, w tym ekspertów ds. klimatu, związków zawodowych, podmiotów społeczeństwa obywatelskiego, przedstawicieli biznesu, MŚP i środowisk akademickich przy ocenie wpływu inwestycji; w tym poprzez przejrzystą komunikację, jak również znaczenie oceny potrzeb i oczekiwań osób, na które projekt będzie miał wpływ; podkreśla, że konsultacje muszą obejmować wszystkie zainteresowane społeczności, być dostępne dla grup szczególnie wrażliwych, dostosowane do indywidualnych potrzeb i prowadzone w sposób ciągły przez cały cykl życia projektu; apeluje o przestrzeganie zasady swobodnej, uprzedniej i świadomej zgody wszystkich dotkniętych społeczności (oprócz ludności tubylczej) w przypadku inwestycji opartych na gruntach i zasobach naturalnych; zwraca się do EBI o przedstawienie sprawozdania z wdrażania powyższych zasad; z zadowoleniem przyjmuje konsultacje Banku z zainteresowanymi stronami w sprawie wybranych polityk, zgodnie z art. 7.10 i 7.11 polityki przejrzystości grupy EBI; |
|
52. |
zachęca EBI, aby w przypadku dużych projektów infrastrukturalnych uwzględniał wszystkie związane z nimi zagrożenia dla środowiska oraz by finansował jedynie te projekty, które przynoszą rzeczywistą wartość dodaną dla miejscowej ludności i z punktu widzenia środowiskowego, społecznego i gospodarczego; podkreśla znaczenie ścisłego monitorowania ewentualnego zagrożenia korupcją i nadużyciami w tym kontekście, a także znaczenie prowadzenia dokładnych ocen ex-ante i ex-post projektów, które mają być finansowane; |
|
53. |
przypomina, że art. 287 ust. 3 TFUE określa uprawnienia kontrolne ETO w odniesieniu do EBI; przypomina, że ETO jest uprawniony do przeprowadzania kontroli działalności EBI w zakresie zarządzania wydatkami i dochodami Unii; przypomina, że Komisja Kontroli jest uprawniona do kontroli kapitału zakładowego EBI zgodnie z art. 12 Protokołu nr 5 (Statut EBI); zwraca uwagę, że w związku z tym ETO nie jest w stanie przedstawić pełnego przeglądu powiązań między operacjami grupy EBI a budżetem Unii; przypomina, że art. 308 ust. 3 TFUE zezwala Radzie na zmianę Protokołu w sprawie statutu EBI zwykłą decyzją bez konieczności przeprowadzania pełnej zmiany traktatu; podkreśla zwiększone znaczenie gwarancji UE i innych instrumentów finansowych zarządzanych przez EBI w nowych wieloletnich ramach finansowych; w związku z tym wzywa Radę do zmiany art. 12 protokołu nr 5, aby przyznać Trybunałowi rolę w kontrolowaniu kapitału akcyjnego EBI; zauważa, że obowiązująca umowa trójstronna między Komisją, EBI i ETO dotycząca audytów operacji finansowanych lub wspieranych z budżetu Unii wygasa w 2020 r; wzywa Komisję, ETO i EBI do zwiększenia roli ETO i dalszego wzmocnienia jego uprawnień kontrolnych w odniesieniu do działań EBI w ramach odnowienia trójstronnego porozumienia regulującego zasady zaangażowania; |
|
54. |
zwraca się do Grupy EBI i Komisji o rozpoczęcie procesu przeglądu postanowień ramowej umowy finansowo-administracyjnej z maja 2014 r., określających zasady regulujące centralnie zarządzane instrumenty UE powierzone grupie EBI; |
|
55. |
zwraca się do EBI o zbadanie wraz z Komisją sposobów koordynacji systemu wczesnego wykrywania i wykluczania (EDES) oraz polityki wykluczania EBI w celu osiągnięcia synergii i zagwarantowania pełnego uwzględnienia sytuacji krytycznych mających wpływ na operacje EBI i interesy finansowe Unii; |
|
56. |
odnotowuje przyjęcie w marcu 2019 r. Polityki zgłaszania nieprawidłowości grupy EBI i przyjmuje do wiadomości jej zgodność z ogólnymi zasadami i standardami zintegrowanymi w dyrektywie (UE) 2019/1937 (6), która weszła w życie w późniejszym terminie; ubolewa, że polityka ta ma zastosowanie wyłącznie do przypadków wewnętrznego zgłaszania nieprawidłowości; oczekuje się, że polityka EBI w zakresie ochrony sygnalistów będzie ambitna i będzie przewidywać wysokie standardy; wzywa EBI do uwzględnienia zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych sygnalistów, a także do ustanowienia jasnych i wyraźnych procedur, harmonogramów i wytycznych, aby jak najlepiej ukierunkowywać działania sygnalistów i chronić ich przed odwetem; |
|
57. |
zachęca EBI do wzmocnienia swojej strategii komunikacyjnej; uważa, że jako wiodący światowy darczyńca i wielostronny pożyczkobiorca, EBI musi w jasny i trafny sposób informować o swojej misji i statusie oraz zwracać się do szerokiego grona odbiorców; |
|
58. |
odnotowuje dalszy wzrost liczby zarzutów zgłoszonych Wydziałowi dochodzeń EBI w 2019 r. – 228 nowych zarzutów (184 w 2018 r.), z czego 69 % pochodzi od pracowników, a 30 % ze źródeł zewnętrznych, w tym stron związanych z projektem, od społeczeństwa obywatelskiego i mediów; zauważa, że 59 % działań dochodzeniowych dotyczy przypadków nadużyć finansowych, następnie korupcji (15 %) i zmowy (6 %) oraz że ponad jedna trzecia zbadanych zarzutów odnosi się do sektora transportu; |
|
59. |
odnotowuje, że w 2019 r. z 220 zakończonych spraw 40 było uzasadnionych, co odpowiada 18 % zakończonych spraw, i zakończyło się albo skierowaniem spraw do właściwych organów, albo zaleceniami dla służb grupy EBI; zauważa również, że 62 % takich spraw (25 z 40) skierowano do OLAF-u; zwraca się do EBI o przedstawienie sprawozdania z wyników podjętych działań, w tym, w miarę możliwości, o kwotach, które zostały odzyskane; |
|
60. |
wzywa EBI do zwiększenia proaktywnej przejrzystości przez terminowe udostępnianie dokumentów jawnych w przyjaznej dla użytkownika bazie danych; ponownie wzywa EBI do działania raczej na zasadzie „domniemania jawności” niż „domniemania poufności”; |
|
61. |
wzywa grupę EBI do poprawy rozliczalności; zwraca się o zawarcie protokołu ustaleń między EBI a Parlamentem w celu poprawy dostępu Parlamentu do dokumentów i danych EBI związanych z ukierunkowaniem strategicznym i polityką finansowania, aby zwiększyć rozliczalność Banku; sugeruje wprowadzenie kwartalnego dialogu z właściwymi komisjami Parlamentu, by zapewnić udział w strategii inwestycyjnej EBI oraz odpowiedni nadzór; podkreśla znaczenie większej kontroli Parlamentu nad decyzjami Rady Dyrektorów EBI; wzywa Komisję do lepszej wymiany informacji w celu zwiększenia przejrzystości wobec Parlamentu w zakresie stanowisk zajmowanych przez nią w Radzie Dyrektorów EBI; ponawia swój apel o ujawnienie opinii wydanych przez Komisję w ramach procedury zgodnie z art. 19 statutu EBI w sprawie działań finansowych EBI w celu oceny ich zgodności z odpowiednim prawodawstwem UE i polityką UE; wzywa Komisję i EBI do osiągnięcia porozumienia w celu zapewnienia pełnej przejrzystości takich opinii i ich uzasadnień, w takim stopniu, w jakim jest to możliwe z prawnego punktu widzenia; |
|
62. |
wzywa do terminowego publikowania pełnych porządków dziennych i protokołów posiedzeń Komitetu Zarządzającego i Rady Dyrektorów; podkreśla, że w przyszłej polityce przejrzystości należy zaostrzyć wymogi w zakresie przejrzystości w odniesieniu do wszystkich działań i zobowiązać projektodawców do publicznego udostępniania oceny oddziaływania na środowisko i powiązanych dokumentów przez włączenie rygorystycznych obowiązków w zakresie przejrzystości do konkretnych klauzul umownych podpisanych ze wszystkimi klientami EBI; zwraca się do EBI o publikowanie bardziej regularnych, pogłębionych i kompleksowych informacji o pośrednikach finansowych odpowiedzialnych za wykorzystywanie środków EBI oraz o uwzględnienie klauzul umownych dotyczących obowiązkowego ujawniania przez te instytucje informacji na temat działalności kredytowej; |
Działania następcze w związku z zaleceniami Parlamentu
|
63. |
ponawia apel do EBI, aby nadal informował o aktualnej sytuacji i statusie wcześniejszych zaleceń wydanych przez Parlament w jego corocznych rezolucjach, szczególnie w odniesieniu do:
|
o
o o
|
64. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz zwraca się do Rady i do Rady Dyrektorów EBI o przeprowadzenie debaty na temat stanowisk przedstawionych przez Parlament w niniejszym dokumencie. |
(1) https://www.eca.europa.eu/pl/Pages/DocItem.aspx?did=49051
(2) Dz.U. L 169 z 1.7.2015, s. 1.
(3) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0191.
(4) Zgłoszenie wniesione przez ekologiczne organizacje pozarządowe CEE Bankwatch Network, Counter Balance, Re:Common i Friends of the Earth Europe.
(5) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088. Dz.U. L 198 z 22.6.2020, s. 13.
(6) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Dz.U. L 305 z 26.11.2019, s. 17.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/45 |
P9_TA(2021)0333
Genetycznie zmodyfikowana soja DAS-81419-2
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję DAS-81419-2, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D073421/01 – 2021/2759(RSP))
(2022/C 99/05)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję DAS-81419-2, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D073421/01, |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 z dnia 22 września 2003 r. w sprawie zmodyfikowanej genetycznie żywności i paszy (1), w szczególności jego art. 7 ust. 3 i art. 19 ust. 3, |
|
— |
uwzględniając fakt, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania przeprowadzonego 17 maja 2021 r., |
|
— |
uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (2), |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z 26 października 2016 r. opublikowaną 5 grudnia 2016 r. (3), |
|
— |
uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje zawierające sprzeciw wobec zezwoleń na wprowadzanie organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) (4), |
|
— |
uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, |
|
A. |
mając na uwadze, że 9 lutego 2012 r. przedsiębiorstwo Dow Agro Sciences Ltd złożyło we właściwym organie krajowym Niderlandów, zgodnie z art. 5 i 17 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, wniosek o zezwolenie na wprowadzenie do obrotu żywności, składników żywności i pasz zawierających zmodyfikowaną genetycznie soję DAS-81419-2 („soja zmodyfikowana genetycznie”) oraz składających się z niej lub z niej wyprodukowanych („wniosek”); mając na uwadze, że wniosek ten dotyczył również wprowadzenia do obrotu produktów zawierających lub soję zmodyfikowaną genetycznie lub składających się z niej, do zastosowań innych niż żywność i pasza, z wyjątkiem uprawy; |
|
B. |
mając na uwadze, że 26 października 2016 r. EFSA pozytywnie zaopiniował wniosek, a opinię tę opublikowano 5 grudnia 2016 r.; |
|
C. |
mając na uwadze, że soję genetycznie zmodyfikowaną opracowano tak, by wytwarzała dwie syntetyczne pochodne toksyn Bt: Cry1F i Cry1Ac, dające odporność na niektóre gatunki łuskoskrzydłych, oraz by była odporna na herbicyd glufosynat (5); |
Brak oceny pozostałości herbicydów, ich metabolitów i łącznego wpływu różnych substancji w połączeniu
|
D. |
mając na uwadze, że w wielu badaniach wykazano, iż uprawa roślin genetycznie zmodyfikowanych tolerujących herbicydy prowadzi do większego zużycia herbicydów uzupełniających, co w dużej mierze spowodowane jest pojawieniem się chwastów odpornych na herbicydy (6); mając na uwadze, że w konsekwencji należy się spodziewać, iż w uprawie soi zmodyfikowanej genetycznie będą stosowane wyższe i powtarzające się dawki glufosynatu, zatem w zbiorach może znaleźć się więcej pozostałości; |
|
E. |
mając na uwadze, że glufosynat zaliczono do substancji działających szkodliwie na rozrodczość (1B), spełnia on zatem kryteria graniczne określone w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 (7); mając na uwadze, że zezwolenie na stosowanie glufosynatu w Unii wygasło 31 lipca 2018 r. (8); |
|
F. |
mając na uwadze, że ocenę pozostałości herbicydów i produktów ich rozpadu na roślinach zmodyfikowanych genetycznie uznaje się za niewchodzącą w zakres kompetencji panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie, w związku z czym procedura wydawania zezwoleń na GMO nie obejmuje takiej oceny; |
|
G. |
mając na uwadze, że ze względu na szczególne praktyki rolnicze w uprawie roślin zmodyfikowanych genetycznie tolerujących herbicydy należy zwrócić szczególną uwagę na określone schematy zastosowań, narażenia, występowania konkretnych metabolitów oraz powstawania efektu działania skojarzonego; mając na uwadze, że EFSA nie wziął tego pod uwagę; |
Nierozstrzygnięte kwestie dotyczące toksyn Bt
|
H. |
mając na uwadze, że badania toksykologiczne na potrzeby zezwoleń na GMO prowadzi się na wyizolowanych toksynach Bt; mając na uwadze, że do badań toksykologicznych prowadzonych na wyizolowanych białkach nie można przywiązywać dużej wagi, gdyż toksyny Bt w roślinach uprawnych zmodyfikowanych genetycznie, takich jak kukurydza, bawełna i soja, są z natury bardziej toksyczne niż wyizolowane toksyny Bt; mając na uwadze, że wynika to stąd, iż inhibitory proteazy (PI) obecne w tkankach roślinnych mogą zwiększać toksyczność toksyn Bt, opóźniając ich rozpad; mając na uwadze, że zjawisko to wykazano w wielu badaniach, w tym w badaniu przeprowadzonym 30 lat temu dla przedsiębiorstwa Monsanto – wykazano w nim, że nawet skrajnie niski poziom inhibitorów proteazy zwiększa toksyczność toksyn Bt aż dwudziestokrotnie (9); |
|
I. |
mając na uwadze, że skutki te nigdy nie zostały uwzględnione w ocenach ryzyka EFSA, mimo że są one istotne dla wszystkich roślin Bt zatwierdzonych do przywozu lub uprawy w Unii; mając na uwadze, że nie można wykluczyć ryzyka dla ludzi i zwierząt spożywających żywność i paszę zawierającą toksyny Bt, wynikającego z tej zwiększonej toksyczności spowodowanej interakcją między PI a toksynami Bt; |
|
J. |
mając na uwadze, że w szeregu badań zaobserwowano w wyniku narażenia na toksyny Bt skutki uboczne mogące wpływać na układ odpornościowy oraz zauważono, że niektóre toksyny Bt mogą wykazywać właściwości adiuwantów (10), co oznacza, że mogą nasilać alergenność innych białek, z którymi wchodzą w styczność; |
|
K. |
mając na uwadze, że ocenę ewentualnych interakcji między pozostałościami herbicydów i ich metabolitów a toksynami Bt uznaje się za niewchodzącą w zakres kompetencji panelu EFSA ds. GMO, dlatego ocena ryzyka ich nie obejmuje; mając na uwadze, że jest to problematyczne, ponieważ wiadomo, że pozostałości z rozpylania glufosynatu zakłócają funkcjonowanie mikrobiomu, co może na przykład nasilić reakcje immunologiczne w połączeniu z toksynami Bt (11); |
Uwagi właściwych organów państw członkowskich
|
L. |
mając na uwadze uwagi zgłoszone EFSA przez właściwe organy państw członkowskich w ciągu trzymiesięcznego okresu konsultacji (12); mając na uwadze, że te krytyczne uwagi dotyczą m.in. tego, że przedłożone dane dotyczące podatności na szkodniki i choroby są niewystarczające, by przeprowadzić szczegółową analizę ekologiczną interakcji genetycznie zmodyfikowanej soi ze środowiskiem, że wnioskodawca jako drogę narażenia środowiska wymienia tylko znaczne niezamierzone straty genetycznie zmodyfikowanej soi podczas załadunku i rozładunku, a nie ocenia szczegółowo innych dróg narażenia środowiska na materiał odpadowy z przetwarzania lub stosowania soi (np. obornik, odchody zwierząt karmionych soją zmodyfikowaną genetycznie), oraz że proponowany plan monitorowania nie obejmuje istotnych zagadnień nadzoru nad zdrowiem ludzi i zwierząt i nie można go uznać za wystarczająco szczegółowo opracowany; |
Niedemokratyczny proces podejmowania decyzji
|
M. |
mając na uwadze, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania z 17 maja 2021 r., co oznacza, że wydanie zezwolenia nie uzyskało poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich; |
|
N. |
mając na uwadze, że Komisja przyznaje, iż sytuacja, w której nadal wydaje ona zezwolenia na wprowadzanie GMO bez uzyskania poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich, jest problematyczna, oraz że sytuacja taka jest wyjątkiem, jeśli chodzi ogólnie o wydawanie zezwoleń na wprowadzanie produktów, ale stała się normą w procesie podejmowania decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy; |
|
O. |
mając na uwadze, że w trakcie ósmej kadencji Parlament przyjął łącznie 36 rezolucji, w których sprzeciwił się wprowadzeniu do obrotu GMO: do zastosowania w żywności i paszy (33 rezolucje) oraz do uprawy w Unii (3 rezolucje); mając na uwadze, że w dziewiątej kadencji Parlament Europejski przyjął już 18 sprzeciwów wobec wprowadzania GMO do obrotu; mając na uwadze, że nie uzyskano poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich dla zezwolenia na wprowadzenie żadnego z tych GMO; mając na uwadze, że powody, dla których państwa członkowskie nie popierają zezwoleń, obejmują brak poszanowania zasady ostrożności w procesie wydawania zezwoleń oraz obawy naukowe związane z oceną ryzyka; |
|
P. |
mając na uwadze, że Komisja nadal wydaje zezwolenia na GMO, mimo że sama stwierdziła niedemokratyczność tego procesu, a także mimo braku poparcia ze strony państw członkowskich i mimo zastrzeżeń Parlamentu; |
|
Q. |
mając na uwadze, że żadna zmiana w prawie nie jest konieczna, by Komisja mogła nie zatwierdzić GMO, jeżeli w komitecie odwoławczym kwalifikowana większość państw członkowskich nie opowie się za zatwierdzeniem (13); |
Wypełnianie zobowiązań międzynarodowych Unii
|
R. |
mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 genetycznie zmodyfikowana żywność lub pasza nie może wywierać szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi i zwierząt ani na środowisko naturalne, a przy sporządzaniu decyzji Komisja musi brać pod uwagę wszelkie istotne przepisy prawa Unii oraz inne uzasadnione czynniki istotne dla sprawy; mając na uwadze, że te uzasadnione czynniki powinny obejmować zobowiązania Unii wynikające z celów zrównoważonego rozwoju ONZ, paryskiego porozumienia klimatycznego oraz Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej; |
|
S. |
mając na uwadze, że w sprawozdaniu specjalnej sprawozdawczyni ONZ ds. prawa do pożywienia z 2017 r. stwierdzono, iż szczególnie w krajach rozwijających się niebezpieczne pestycydy mają katastrofalne skutki dla zdrowia (14); mając na uwadze, że wyznaczony przez ONZ cel zrównoważonego rozwoju nr 3.9 zakłada znaczne obniżenie do 2030 r. liczby zgonów i chorób spowodowanych przez niebezpieczne substancje chemiczne oraz zanieczyszczenie i skażenie powietrza, wody i gleby (15); mając na uwadze, że zezwolenie na przywóz zmodyfikowanej genetycznie soi zwiększyłoby popyt na uprawy, w których stosuje się herbicyd działający szkodliwie na rozrodczość i niedopuszczony już do stosowania w Unii, a zatem zwiększyłoby narażenie pracowników w państwach trzecich; mając na uwadze, że ryzyko zwiększonego narażenia pracowników jest szczególnie niepokojące w przypadku zmodyfikowanych genetycznie upraw tolerujących herbicydy, gdyż w uprawach tych stosuje się większe ilości takich środków; |
|
T. |
mając na uwadze, że do głównych przyczyn utraty różnorodności biologicznej należy wylesianie; mając na uwadze, że emisje wynikające z użytkowania gruntów i zmiany tego użytkowania, głównie z wylesiania, to po spalaniu paliw kopalnych druga w kolejności przyczyna zmiany klimatu (16); mając na uwadze, że w paryskim porozumieniu klimatycznym, w strategicznym planie na rzecz różnorodności biologicznej na lata 2011–2020 przyjętym na podstawie Konwencji o różnorodności biologicznej oraz w celach z Aichi dotyczących ochrony różnorodności biologicznej propaguje się zrównoważoną gospodarkę leśną, ochronę lasów i ich odtwarzanie (17); mając na uwadze, że cel zrównoważonego rozwoju nr 15 obejmuje powstrzymanie wylesiania do 2020 r. (18); mając na uwadze, że lasy pełnią wiele funkcji sprzyjających większości celów zrównoważonego rozwoju (19); |
|
U. |
mając na uwadze, że produkcja soi należy do najważniejszych przyczyn wylesiania w dorzeczu Amazonki, w regionie Cerrado i na równinie Gran Chaco w Ameryce Południowej; mając na uwadze, że 97 % soi uprawianej w Brazylii i 100 % soi uprawianej w Argentynie to soja zmodyfikowana genetycznie (20); mając na uwadze, że zdecydowana większość genetycznie zmodyfikowanej soi dopuszczonej do uprawy w Brazylii i Argentynie jest również dopuszczona do przywozu do Unii; mając na uwadze, że genetycznie zmodyfikowaną soję dopuszczono już do uprawy w Argentynie i w Brazylii (21); |
|
V. |
mając na uwadze, że w niedawno opublikowanym zrecenzowanym badaniu naukowym stwierdzono, iż Unia ma największy na świecie ślad węglowy powiązany z przywozem soi z Brazylii, o 13,8 % większy niż odpowiedni ślad węglowy Chin, czyli największego importera soi, a wynika to z większego udziału emisji z wylesiania uwzględnionego w konsumpcji (22); mając na uwadze, że według innego niedawnego badania około jedna piąta soi wywożonej do Unii z brazylijskich regionów Amazonii i Cerrado, przeznaczona głównie na paszę, może być powiązana z nielegalnym wylesianiem (23); |
|
1. |
uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji wykracza poza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003; |
|
2. |
uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji jest niespójny z prawem Unii, gdyż nie odpowiada celowi rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zakładającemu – zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 (24) – stworzenie podstawy do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, zdrowia i dobrostanu zwierząt, środowiska naturalnego oraz interesów konsumentów w związku z genetycznie zmodyfikowaną żywnością i paszą, przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego; |
|
3. |
wzywa Komisję do wycofania projektu decyzji wykonawczej; |
|
4. |
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w skierowanym do posłów piśmie z 11 września 2020 r. Komisja ostatecznie przyznała, iż przy podejmowaniu decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie GMO należy uwzględniać zasady zrównoważonego rozwoju (25); wyraża jednak głębokie rozczarowanie faktem, że Komisja nadal zezwala na przywóz genetycznie zmodyfikowanej soi (26) mimo sprzeciwu ze strony Parlamentu i większości państw członkowskich; |
|
5. |
wzywa Komisję, by jak najszybciej i przy pełnym udziale Parlamentu opracowała kryteria zrównoważonego rozwoju; wzywa Komisję, by poinformowała, jak i w jakim terminie rozpocznie te prace; |
|
6. |
ponownie apeluje do Komisji o uwzględnianie zobowiązań Unii wynikających z umów międzynarodowych, takich jak paryskie porozumienie klimatyczne, Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej i cele zrównoważonego rozwoju ONZ; ponawia apel o to, by projektom aktów wykonawczych towarzyszyło uzasadnienie wyjaśniające, w jaki sposób zapewnia się w nich przestrzeganie zasady „nie szkodzić” (27); |
|
7. |
podkreśla, że poprawki przyjęte przez Parlament Europejski 17 grudnia 2020 r. do wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 182/2011 (28), które stanowią podstawę negocjacji z Radą, przewidują, że Komisja nie może zezwalać na GMO, jeżeli nie popiera tego kwalifikowana większość państw członkowskich; nalega, aby Komisja uszanowała to stanowisko, i wzywa Radę do kontynuowania prac i przyjęcia w trybie pilnym ogólnego podejścia do tego dossier; |
|
8. |
ponownie wzywa Komisję, by nie wydawała zezwoleń na GMO tolerujące herbicydy, dopóki w poszczególnych przypadkach nie zostaną szczegółowo zbadane zagrożenia dla zdrowia wynikające z pozostałości herbicydów, co wymaga pełnej oceny pozostałości z oprysków upraw zmodyfikowanych genetycznie herbicydami uzupełniającymi oraz oceny produktów ich rozpadu i wszelkich efektów skojarzonych; |
|
9. |
ponownie apeluje do Komisji, by w ocenie zagrożeń związanych ze zmodyfikowanymi genetycznie roślinami tolerującymi herbicydy w pełni uwzględniała ocenę zagrożeń wynikających ze stosowania herbicydów uzupełniających i z ich pozostałości, niezależnie od tego, czy dana roślina zmodyfikowana genetycznie jest przeznaczona do uprawy w Unii, czy też ma być importowana do Unii z przeznaczeniem do zastosowania w żywności i paszy; |
|
10. |
po raz kolejny apeluje do Komisji, by nie zezwalała na przywóz z przeznaczeniem na żywność lub paszę żadnych genetycznie zmodyfikowanych roślin tolerujących chwastobójcze substancje czynne niedopuszczone do stosowania w Unii; |
|
11. |
z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź Komisji, że przedstawi wniosek ustawodawczy w sprawie środków służących unikaniu lub minimalizacji wprowadzania na rynek UE produktów związanych z wylesianiem lub niszczeniem lasów; ponieważ przeciwdziałanie wylesianiu w Amazonii oraz w regionach Cerrado i Gran Chaco jest sprawą pilną, a popyt w Unii na genetycznie zmodyfikowaną soję przyczynia się do wylesiania na tych obszarach, apeluje tymczasem do Komisji, by niezwłocznie zawiesiła przywóz genetycznie zmodyfikowanej soi z upraw w Brazylii i Argentynie, w razie potrzeby z zastosowaniem art. 53 rozporządzenia (WE) nr 178/2002, dopóki nie zostaną wprowadzone skuteczne, prawnie wiążące mechanizmy zapobiegania wprowadzaniu do obrotu w Unii produktów związanych z wylesianiem i wynikającymi stąd naruszeniami praw człowieka; |
|
12. |
ponawia apel o wdrożenie europejskiej strategii produkcji i dostaw białek roślinnych (29), umożliwiającej Unii zmniejszenie uniezależnienia od przywozu genetycznie zmodyfikowanej soi i stworzenie krótszych łańcuchów żywnościowych i rynków regionalnych; |
|
13. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich. |
(1) Dz.U. L 268 z 18.10.2003, s. 1.
(2) Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.
(3) Opinia naukowa panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie dotycząca wprowadzania do obrotu genetycznie zmodyfikowanej soi DAS-81419-2 przeznaczonej do stosowania w żywności i paszy oraz do importu i przetwarzania, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO-NL-2013-116), Dziennik EFSA 2016; 14(12): 4642,
https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/4642
(4) W ósmej kadencji Parlament przyjął 36 rezolucji zawierających sprzeciw wobec zezwolenia na wprowadzanie GMO. Ponadto w dziewiątej kadencji Parlament przyjął następujące rezolucje:
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0028). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0029). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 i DAS-40278-9 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2019)0030). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0054). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 89788 (MON-89788-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (teksty przyjęte, P9_TA(2019)0055). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 oraz subkombinacje MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 i NK603 × DAS-40278-9, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2019)0056). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy, cztery lub pięć modyfikacji Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 i GA21 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0057). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 maja 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87708 × MON 89788 × A5547-127, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0069). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × NK603 oraz genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę łączącą dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 87427, MON 89034, MIR162 i NK603, składających się z tych odmian kukurydzy lub z nich wyprodukowanych oraz uchylającej decyzję wykonawczą Komisji (UE) 2018/1111 na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0291). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję SYHT0H2 (SYN-ØØØH2-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0292). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 × MON 87460 × MON 89034 × MIR162 × NK603 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 87427, MON 87460, MON 89034, MIR162 i NK603 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2020)0293). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0365). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × MON 87411 oraz genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę łączącą dwie lub trzy modyfikacje MON 87427, MON 89034, MIR162 i MON 87411, składających się z tych odmian kukurydzy lub z nich wyprodukowanych na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0366). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MIR604 (SYN-IR6Ø4-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0367). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 88017 (MON-88Ø17-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0368). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 (MON-89Ø34-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0369). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB614 × T304-40 × GHB119, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0080). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZIR098 (SYN-ØØØ98-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0081). |
(5) Opinia EFSA, s. 1.
(6) Zob. na przykład Bonny, S., „Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact” [Zmodyfikowane genetycznie rośliny odporne na herbicydy, a także chwasty i herbicydy – przegląd i wpływ], Environmental Management, styczeń 2016 r., 57(1), s. 31–48,
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738, oraz Benbrook, C.M., „Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. – the first sixteen years” [Wpływ zmodyfikowanych genetycznie upraw na stosowanie pestycydów w USA – pierwsze szesnaście lat], Environmental Sciences Europe, 28 września 2012 r., vol. 24(1), https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24
(7) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 1).
(8) https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/active-substances/?event=as.details&as_id=79
(9) MacIntosh, S.C., Kishore, G.M., Perlak, F.J., Marrone, P.G., Stone, T.B., Sims, S.R., Fuchs, R.L., „Potentiation of Bacillus thuringiensis insecticidal activity by serine protease inhibitors” [Nasilenie aktywności owadobójczej Bacillus thuringiensis w obecności inhibitorów proteazy serynowej], Journal of Agricultural and Food Chemistry, 38, s. 1145–1152, https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/jf00094a051
(10) Zob. Rubio-Infante, N., Moreno-Fierros, L., „An overview of the safety and biological effects of Bacillus thuringiensis Cry toxins in mammals” [Przegląd bezpieczeństwa i biologicznych skutków toksyn Cry Bacillus thuringiensis u ssaków], Journal of Applied Toxicology 2016, maj 2016 r., 36(5), s. 630 648, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jat.3252
(11) Parenti, M.D., Santoro, A., Del Rio, A., Franceschi, C., „Literature review in support of adjuvanticity/immunogenicity assessment of proteins” [Przegląd literatury na potrzeby oceny adiuwancyjności i immunogenności białek], EFSA Supporting Publications, styczeń 2019 r., 16(1): 1551, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.2903/sp.efsa.2019.EN-1551
(12) Uwagi państw członkowskich na temat soi zmodyfikowanej genetycznie można znaleźć w rejestrze pytań EFSA: https://open.efsa.europa.eu/
(13) Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011 Komisja „może przyjąć”, a nie „przyjmuje” zezwolenie, jeżeli w komitecie odwoławczym kwalifikowana większość państw członkowskich nie opowie się za zezwoleniem (art. 6 ust. 3).
(14) https://www.ohchr.org/EN/Issues/Food/Pages/Pesticides.aspx
(15) https://sdgs.un.org/2030agenda
(16) Komunikat Komisji z 23 lipca 2019 r. pt. „Zintensyfikowanie działań UE na rzecz ochrony i odtwarzania światowych lasów”, (COM(2019)0352), s. 1.
(17) Tamże, s. 2.
(18) Zob. cel nr 15.2: https://sdgs.un.org/2030agenda
(19) Komunikat Komisji z 23 lipca 2019 r. pt. „Zintensyfikowanie działań UE na rzecz ochrony i odtwarzania światowych lasów”, (COM(2019)0352), s. 2.
(20) Międzynarodowy Instytut Propagowania Upraw Biotechnologicznych (ISAAA), „Global status of commercialized biotech/GM crops in 2017: Biotech Crop Adoption Surges as Economic Benefits Accumulate in 22 Years” [Globalny status wprowadzonych na rynek upraw biotechnologicznych i genetycznie zmodyfikowanych w 2017 r.: w ciągu 22 lat wprowadzenie upraw biotechnologicznych przyniosło liczne korzyści gospodarcze], ISAAA Brief nr 53 (2017), s. 16 i 21,
http://www.isaaa.org/resources/publications/briefs/53/download/isaaa-brief-53-2017.pdf
(21) https://www.isaaa.org/gmapprovaldatabase/event/default.asp?EventID=339&Event=DAS81419
(22) Escobar, N., Tizado, E. J., zu Ermgassen, E. K., Löfgren, P., Börner, J., Godar, J., „Spatially-explicit footprints of agricultural commodities: Mapping carbon emissions embodied in Brazil’s soy exports” [Przestrzenny obraz śladu towarów rolnych: mapowanie emisji dwutlenku węgla uwzględnionych w konsumpcji soi wywożonej z Brazylii], Global Environmental Change, tom 62, maj 2020 r., 102067,
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0959378019308623
(23) Rajão, R., Soares-Filho, B., Nunes, F., Börner, J., Machado, L., Assis, D., Oliveira, A., Pinto, L., Ribeiro, V., Rausch, L., Gibbs, H., Figueira, D., „The rotten apples of Brazil’s agribusiness” [Parszywe owce brazylijskiego agrobiznesu], Science, 17 lipca 2020 r., tom 369, nr 6501, s. 246–248, https://science.sciencemag.org/content/369/6501/246.
(24) Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1).
(25) https://tillymetz.lu/wp-content/uploads/2020/09/Co-signed-letter-MEP-Metz.pdf
(26) https://webgate.ec.europa.eu/dyna/gm_register/gm_register_auth.cfm?pr_id=100
(27) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0005, ust. 102.
(28) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0364.
(29) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0005, ust. 64.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/52 |
P9_TA(2021)0334
Genetycznie zmodyfikowana soja DAS-81419-2 × DAS–44406–6
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję DAS-81419-2 × DAS–44406–6, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D073422/01 – 2021/2760(RSP))
(2022/C 99/06)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję DAS-81419-2 × DAS–44406–6, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D073422/01, |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 z dnia 22 września 2003 r. w sprawie zmodyfikowanej genetycznie żywności i paszy (1), w szczególności jego art. 7 ust. 3 i art. 19 ust. 3, |
|
— |
uwzględniając fakt, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania przeprowadzonego 17 maja 2021 r., |
|
— |
uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (2), |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z 15 października 2020 r. opublikowaną 20 listopada 2020 r. (3), |
|
— |
uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje zawierające sprzeciw wobec zezwoleń na wprowadzanie organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) (4), |
|
— |
uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, |
|
A. |
mając na uwadze, że 2 marca 2016 r. przedsiębiorstwo Dow AgroSciences Ltd złożyło wniosek do właściwego organu krajowego w Niderlandach zgodnie z art. 5 i 17 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003; mając na uwadze, że wniosek ten dotyczył wprowadzenia do obrotu żywności, składników żywności i paszy zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję DAS-81419-2 x DAS-44406-6 (zwaną dalej „soją GMO”), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych; mając na uwadze, że wniosek dotyczył również wprowadzenia do obrotu produktów zawierających soję GMO lub składających się z niej, do zastosowań innych niż żywność i pasza, z wyjątkiem uprawy; |
|
B. |
mając na uwadze, że 15 października 2020 r. EFSA pozytywnie zaopiniował wniosek i opublikował swą opinię 20 listopada 2020 r.; |
|
C. |
mając na uwadze, że soja GMO została opracowana tak, aby uodpornić ją na trzy grupy środków owadobójczych: glifosat, kwas 2,4-dichlorfenoksyoctowy (2,4-D) i inne powiązane herbicydy fenoksy (AAD-12) i glufosynat, a także odporność na szkodniki z rzędu Lepidoptera, poprzez ekspresję toksyn Bt, Cry1F i Cry1Ac (5); |
Brak oceny pozostałości herbicydów, ich metabolitów i łącznego wpływu różnych substancji w połączeniu
|
D. |
mając na uwadze, że w wielu badaniach wykazano, iż uprawa roślin genetycznie zmodyfikowanych tolerujących herbicydy prowadzi do większego zużycia herbicydów uzupełniających, co w dużej mierze spowodowane jest pojawieniem się chwastów odpornych na herbicydy (6); mając na uwadze, że w konsekwencji należy się spodziewać, iż w uprawie soi GMO będą stosowane wyższe i powtarzające się dawki glufosynatu, glifosatu i 2,4-D, wskutek czego w zbiorach może znaleźć się więcej ich pozostałości; |
|
E. |
mając na uwadze utrzymujące się wątpliwości co do rakotwórczości glifosatu; mając na uwadze, że EFSA stwierdził w listopadzie 2015 r., iż jest mało prawdopodobne, aby glifosat był rakotwórczy, a Europejska Agencja Chemikaliów uznała w marcu 2017 r., że nie ma podstaw, by zaliczyć go do substancji rakotwórczych; mając na uwadze, że z kolei Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem, tj. wyspecjalizowana agencja Światowej Organizacji Zdrowia ds. badań nad rakiem, w 2015 r. zaliczyła glifosat do substancji prawdopodobnie rakotwórczych dla ludzi; |
|
F. |
mając na uwadze, że glufosynat jest sklasyfikowany jako działający szkodliwie na rozrodczość (1B), a zatem podlega kryteriom wykluczającym ustanowionym w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 (7); mając na uwadze, że zezwolenie na stosowanie glufosynatu w Unii wygasło 31 lipca 2018 r. (8); |
|
G. |
mając na uwadze, że ocenę pozostałości herbicydów i produktów ich rozpadu na roślinach zmodyfikowanych genetycznie uznaje się za niewchodzącą w zakres kompetencji panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie, w związku z czym procedura wydawania zezwoleń na GMO nie obejmuje takiej oceny; mając na uwadze, że takie podejście jest problematyczne, ponieważ sposób, w jaki herbicydy uzupełniające są rozkładane przez roślinę zmodyfikowaną genetycznie, oraz skład, a tym samym toksyczność produktów rozpadu (metabolitów), mogą wynikać z samej modyfikacji genetycznej (9); |
|
H. |
mając na uwadze, że ze względu na szczególne praktyki rolnicze związane z uprawą roślin zmodyfikowanych genetycznie tolerujących herbicydy istnieją specjalne schematy zastosowań, narażenia, występowania konkretnych metabolitów oraz powstawania efektu działania skojarzonego, które wymagają szczególnej uwagi; mając na uwadze, że nie zostały one wzięte pod uwagę przez EFSA; |
|
I. |
mając na uwadze, że nie można zatem stwierdzić, iż spożywanie soi GMO jest bezpieczne dla zdrowia ludzi i zwierząt; |
Nierozstrzygnięte kwestie dotyczące toksyn Bt
|
J. |
mając na uwadze, że badania toksykologiczne na potrzeby zezwoleń na GMO prowadzi się na wyizolowanych toksynach Bt; mając na uwadze, że do badań toksykologicznych prowadzonych na wyizolowanych białkach nie można przywiązywać dużej wagi, gdyż toksyny Bt w roślinach uprawnych zmodyfikowanych genetycznie, takich jak kukurydza, bawełna i soja, są z natury bardziej toksyczne niż wyizolowane toksyny Bt; mając na uwadze, że wynika to stąd, iż inhibitory proteazy (PI) obecne w tkankach roślinnych mogą zwiększać toksyczność toksyn Bt, opóźniając ich rozpad; mając na uwadze, że zjawisko to zaobserwowano w wielu badaniach, w tym również w badaniu przeprowadzonym 30 lat temu dla przedsiębiorstwa Monsanto; badanie to wykazało, iż nawet skrajnie niski poziom inhibitorów proteazy zwiększa toksyczność toksyn Bt nawet dwudziestokrotnie (10); |
|
K. |
mając na uwadze, że skutki te nigdy nie zostały uwzględnione w ocenach ryzyka EFSA, mimo że są one istotne dla wszystkich roślin Bt zatwierdzonych do przywozu lub uprawy w Unii; mając na uwadze, że nie można wykluczyć ryzyka dla ludzi i zwierząt spożywających żywność i paszę zawierającą toksyny Bt, wynikającego z tej zwiększonej toksyczności spowodowanej interakcją między PI a toksynami Bt; |
|
L. |
mając na uwadze, że w szeregu badań zaobserwowano w wyniku narażenia na toksyny Bt skutki uboczne mogące wpływać na układ odpornościowy oraz zauważono, że niektóre toksyny Bt mogą wykazywać właściwości adiuwantów (11), co oznacza, że mogą nasilać alergenność innych białek, z którymi wchodzą w styczność; |
|
M. |
mając na uwadze, że ocenę ewentualnych interakcji między pozostałościami herbicydów i ich metabolitów a toksynami Bt uznaje się za niewchodzącą w zakres kompetencji panelu EFSA ds. GMO, dlatego ocena ryzyka ich nie obejmuje; mając na uwadze, że jest to problematyczne, ponieważ wiadomo, że pozostałości z rozpylania glufosynatu zakłócają funkcjonowanie mikrobiomu, co może na przykład nasilić reakcje immunologiczne w połączeniu z toksynami Bt (12); |
Uwagi właściwych organów państw członkowskich
|
N. |
mając na uwadze uwagi zgłoszone EFSA przez właściwe organy państw członkowskich w ciągu trzymiesięcznego okresu konsultacji (13); mając na uwadze, że krytyczne uwagi dotyczyły tego, że obecnie dostępne narzędzia monitorowania horyzontalnego przenoszenia genów w środowiskach naturalnych są nieodpowiednie do wychwytywania rzadkich zdarzeń oraz że wnioskodawca pomija możliwość tworzenia różnorodności genetycznej poprzez przenoszenie zmutowanych odmian, epsps i odmian genowych gry lub ich fragmentów, że dane dostarczone na potwierdzenie bezpieczeństwa soi GMO na podstawie jej istotnej równorzędności z soją konwencjonalną nie są rozstrzygające i że łączne skutki środowiskowe toksyn cry wymagają dalszych badań, aby wykluczyć ryzyko dla środowiska naturalnego; |
Niedemokratyczny proces podejmowania decyzji
|
O. |
mając na uwadze, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania z 17 maja 2021 r., co oznacza, że wydanie zezwolenia nie uzyskało poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich; |
|
P. |
mając na uwadze, że Komisja przyznaje, iż sytuacja, w której nadal wydaje ona zezwolenia na wprowadzanie GMO bez uzyskania poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich, jest problematyczna, oraz że sytuacja taka jest wyjątkiem, jeśli chodzi ogólnie o wydawanie zezwoleń na wprowadzanie produktów, ale stała się normą w procesie podejmowania decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy; |
|
Q. |
mając na uwadze, że w trakcie ósmej kadencji Parlament Europejski przyjął łącznie 36 rezolucji, w których sprzeciwił się wprowadzeniu do obrotu GMO: do zastosowania w żywności i paszy (33 rezolucje) oraz do uprawy w Unii (3 rezolucje); mając na uwadze, że w dziewiątej kadencji Parlament Europejski przyjął już 18 sprzeciwów wobec wprowadzania GMO do obrotu; mając na uwadze, że nie uzyskano poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich dla zezwolenia na wprowadzenie żadnego z tych GMO; mając na uwadze, że powody, dla których państwa członkowskie nie popierają zezwoleń, obejmują brak poszanowania zasady ostrożności w procesie wydawania zezwoleń oraz obawy naukowe związane z oceną ryzyka; |
|
R. |
mając na uwadze, że Komisja nadal wydaje zezwolenia na GMO, mimo że sama stwierdziła niedemokratyczność tego procesu, a także mimo braku poparcia ze strony państw członkowskich i mimo zastrzeżeń Parlamentu; |
|
S. |
mając na uwadze, że żadna zmiana w prawie nie jest konieczna, by Komisja mogła nie zatwierdzić GMO, jeżeli w komitecie odwoławczym (14) kwalifikowana większość państw członkowskich nie opowie się za zatwierdzeniem; |
Wypełnianie zobowiązań międzynarodowych Unii
|
T. |
mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 genetycznie zmodyfikowana żywność lub pasza nie może wywierać szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi i zwierząt ani na środowisko naturalne, a przy sporządzaniu decyzji Komisja musi brać pod uwagę wszelkie istotne przepisy prawa Unii oraz inne uzasadnione czynniki istotne dla sprawy; mając na uwadze, że te uzasadnione czynniki powinny obejmować zobowiązania Unii wynikające z celów zrównoważonego rozwoju ONZ, paryskiego porozumienia klimatycznego oraz Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej; |
|
U. |
mając na uwadze, że w sprawozdaniu specjalnej sprawozdawczyni ONZ ds. prawa do pożywienia z 2017 r. stwierdzono, iż szczególnie w krajach rozwijających się niebezpieczne pestycydy mają katastrofalne skutki dla zdrowia (15); mając na uwadze, że wyznaczony przez ONZ cel zrównoważonego rozwoju nr 3.9 zakłada znaczne obniżenie do 2030 r. liczby zgonów i chorób spowodowanych przez niebezpieczne substancje chemiczne oraz zanieczyszczenie i skażenie powietrza, wody i gleby (16); mając na uwadze, że zezwolenie na przywóz zmodyfikowanej genetycznie soi zwiększyłoby popyt na uprawy, w których stosuje się herbicyd działający szkodliwie na rozrodczość i niedopuszczony już do stosowania w Unii, a zatem zwiększyłoby narażenie pracowników w państwach trzecich; mając na uwadze, że ryzyko zwiększonego narażenia pracowników jest szczególnie niepokojące w przypadku zmodyfikowanych genetycznie upraw tolerujących herbicydy, gdyż w uprawach tych stosuje się większe ilości takich środków; |
|
V. |
mając na uwadze, że do głównych przyczyn utraty różnorodności biologicznej należy wylesianie; mając na uwadze, że emisje wynikające z użytkowania gruntów i zmiany tego użytkowania, głównie z wylesiania, to po spalaniu paliw kopalnych druga w kolejności przyczyna zmiany klimatu (17); mając na uwadze, że w paryskim porozumieniu klimatycznym, w strategicznym planie na rzecz różnorodności biologicznej na lata 2011–2020 przyjętym na podstawie Konwencji o różnorodności biologicznej oraz w celach z Aichi dotyczących ochrony różnorodności biologicznej propaguje się zrównoważoną gospodarkę leśną, ochronę lasów i ich odtwarzanie (18); mając na uwadze, że cel zrównoważonego rozwoju nr 15 obejmuje powstrzymanie wylesiania do 2020 r. (19); mając na uwadze, że lasy pełnią wiele funkcji sprzyjających większości celów zrównoważonego rozwoju (20); |
|
W. |
mając na uwadze, że produkcja soi należy do najważniejszych przyczyn wylesiania w dorzeczu Amazonki, w regionie Cerrado i na równinie Gran Chaco w Ameryce Południowej; mając na uwadze, że 97 % soi uprawianej w Brazylii i 100 % soi uprawianej w Argentynie to soja zmodyfikowana genetycznie (21); mając na uwadze, że zdecydowana większość genetycznie zmodyfikowanej soi dopuszczonej do uprawy w Brazylii i Argentynie jest również dopuszczona do przywozu do Unii; mając na uwadze, że genetycznie zmodyfikowaną soję dopuszczono już do uprawy w Argentynie i w Brazylii (22); |
|
X. |
mając na uwadze, że w niedawno opublikowanym zrecenzowanym badaniu naukowym stwierdzono, iż Unia ma największy na świecie ślad węglowy powiązany z przywozem soi z Brazylii, o 13,8 % większy niż odpowiedni ślad węglowy Chin, czyli największego importera soi, a wynika to z większego udziału emisji z wylesiania uwzględnionego w konsumpcji (23); mając na uwadze, że według innego niedawnego badania około jedna piąta soi wywożonej do Unii z brazylijskich regionów Amazonii i Cerrado, przeznaczona głównie na paszę, może być powiązana z nielegalnym wylesianiem (24); |
|
1. |
uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji wykracza poza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003; |
|
2. |
uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji jest niespójny z prawem Unii, gdyż nie odpowiada celowi rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zakładającemu – zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 (25) – stworzenie podstawy do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, zdrowia i dobrostanu zwierząt, środowiska naturalnego oraz interesów konsumentów w związku z genetycznie zmodyfikowaną żywnością i paszą, przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego; |
|
3. |
wzywa Komisję do wycofania projektu decyzji wykonawczej; |
|
4. |
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w skierowanym do posłów piśmie z 11 września 2020 r. Komisja ostatecznie przyznała, iż przy podejmowaniu decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie GMO (26) należy uwzględniać zasady zrównoważonego rozwoju; wyraża jednak głębokie rozczarowanie faktem, że Komisja w dalszym ciągu zezwala na przywóz genetycznie zmodyfikowanej soi (27) pomimo sprzeciwu ze strony Parlamentu i większości państw członkowskich; |
|
5. |
wzywa Komisję, by jak najszybciej i przy pełnym udziale Parlamentu opracowała kryteria zrównoważonego rozwoju; wzywa Komisję, by poinformowała, jak i w jakim terminie rozpocznie te prace; |
|
6. |
ponownie apeluje do Komisji o uwzględnianie zobowiązań Unii wynikających z umów międzynarodowych, takich jak paryskie porozumienie klimatyczne, Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej i cele zrównoważonego rozwoju ONZ; ponawia apel o to, by projektom aktów wykonawczych towarzyszyło uzasadnienie wyjaśniające, w jaki sposób zapewnia się w nich przestrzeganie zasady „nie szkodzić” (28); |
|
7. |
podkreśla, że poprawki przyjęte przez Parlament Europejski 17 grudnia 2020 r. do wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 182/2011 (29), które stanowią podstawę negocjacji z Radą, przewidują, że Komisja nie może zezwalać na GMO, jeżeli nie popiera tego kwalifikowana większość państw członkowskich; nalega, aby Komisja uszanowała to stanowisko, i wzywa Radę do kontynuowania prac i przyjęcia w trybie pilnym ogólnego podejścia do tego dossier; |
|
8. |
ponownie wzywa Komisję, by nie wydawała zezwoleń na GMO tolerujące herbicydy, dopóki w poszczególnych przypadkach nie zostaną szczegółowo zbadane zagrożenia dla zdrowia wynikające z pozostałości herbicydów, co wymaga pełnej oceny pozostałości z oprysków upraw zmodyfikowanych genetycznie herbicydami uzupełniającymi oraz oceny produktów ich rozpadu i wszelkich efektów skojarzonych; |
|
9. |
ponownie apeluje do Komisji, by w ocenie zagrożeń związanych ze zmodyfikowanymi genetycznie roślinami tolerującymi herbicydy w pełni uwzględniała ocenę zagrożeń wynikających ze stosowania herbicydów uzupełniających i z ich pozostałości, niezależnie od tego, czy dana roślina zmodyfikowana genetycznie jest przeznaczona do uprawy w Unii, czy też ma być importowana do Unii z przeznaczeniem do zastosowania w żywności i paszy; |
|
10. |
po raz kolejny apeluje do Komisji, by nie zezwalała na przywóz z przeznaczeniem na żywność lub paszę żadnych genetycznie zmodyfikowanych roślin tolerujących chwastobójcze substancje czynne niedopuszczone do stosowania w Unii; |
|
11. |
z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź Komisji, że przedstawi wniosek ustawodawczy w sprawie środków służących unikaniu lub minimalizacji wprowadzania na rynek UE produktów związanych z wylesianiem lub niszczeniem lasów; ponieważ przeciwdziałanie wylesianiu w Amazonii oraz w regionach Cerrado i Gran Chaco jest sprawą pilną, a popyt w Unii na genetycznie zmodyfikowaną soję przyczynia się do wylesiania na tych obszarach, apeluje tymczasem do Komisji, by niezwłocznie zawiesiła przywóz genetycznie zmodyfikowanej soi z upraw w Brazylii i Argentynie, w razie potrzeby z zastosowaniem art. 53 rozporządzenia (WE) nr 178/2002, dopóki nie zostaną wprowadzone skuteczne, prawnie wiążące mechanizmy zapobiegania wprowadzaniu do obrotu w Unii produktów związanych z wylesianiem i wynikającymi stąd naruszeniami praw człowieka; |
|
12. |
ponawia apel o wdrożenie europejskiej strategii produkcji i dostaw białek roślinnych (30), umożliwiającej Unii zmniejszenie uniezależnienia od przywozu genetycznie zmodyfikowanej soi i stworzenie krótszych łańcuchów żywnościowych i rynków regionalnych; |
|
13. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich. |
(1) Dz.U. L 268 z 18.10.2003, s. 1.
(2) Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.
(3) Opinia naukowa panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie dotycząca zezwalania na wykorzystywanie, przywóz i przetwarzanie genetycznie zmodyfikowanej soi DAS-81419-2 x DAS-44406-6 odpornej na szkodniki owadzie i tolerującej środki chwastobójcze, przeznaczonej do stosowania w żywności i paszy oraz do importu i przetwarzania, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA GMO-NL-2016-132), EFSA Journal 2020; 18(11):6302), https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.2903/j.efsa.2020.6302
(4) W ósmej kadencji Parlament przyjął 36 rezolucji zawierających sprzeciw wobec zezwolenia na wprowadzanie GMO. Ponadto w dziewiątej kadencji Parlament przyjął następujące rezolucje:
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0028). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0029). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 i DAS-40278-9 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2019)0030). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0054). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 89788 (MON-89788-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0055). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 oraz subkombinacje MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 i NK603 × DAS-40278-9, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2019)0056). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy, cztery lub pięć modyfikacji Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 i GA21 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0057). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 maja 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87708 × MON 89788 × A5547-127, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0069). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × NK603 oraz genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę łączącą dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 87427, MON 89034, MIR162 i NK603, składających się z tych odmian kukurydzy lub z nich wyprodukowanych oraz uchylającej decyzję wykonawczą Komisji (UE) 2018/1111 na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0291). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję SYHT0H2 (SYN-ØØØH2-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0292). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 × MON 87460 × MON 89034 × MIR162 × NK603 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 87427, MON 87460, MON 89034, MIR162 i NK603 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2020)0293). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0365). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × MON 87411 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie lub trzy modyfikacje MON 87427, MON 89034, MIR162 i MON 87411 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0366). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MIR604 (SYN-IR6Ø4-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0367). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 88017 (MON-88Ø17-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0368). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 (MON-89Ø34-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0369). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB614 × T304-40 × GHB119, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0080). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZIR098 (SYN-ØØØ98-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0081). |
(5) Opinia EFSA, s. 1.
(6) Zob. na przykład Bonny, S., „Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact” [Zmodyfikowane genetycznie rośliny i chwasty tolerujące herbicydy a herbicydy – przegląd i wpływ], Environmental Management, styczeń 2016, 57(1). s. 31–48, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 oraz Benbrook, C.M., „Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. – the first sixteen years” [Wpływ zmodyfikowanych genetycznie upraw na stosowanie pestycydów w USA – pierwsze szesnaście lat], Environmental Sciences Europe; 28 września 2012 r., tom 24(1), https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24.
(7) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 1).
(8) https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/active-substances/?event=as.details&as_id=79
(9) Ma to istotnie miejsce w przypadku glifosatu, jak stwierdzono w opublikowanym przez EFSA przeglądzie obowiązujących najwyższych poziomów pozostałości glifosatu zgodnie z art. 12 rozporządzenia (WE) nr 396/2005, Dziennik EFSA 2018; 16(5):5263, s. 12, https://www.efsa.europa.eu/fr/efsajournal/pub/5263
(10) MacIntosh, S.C., Kishore, G.M., Perlak, F.J., Marrone, P.G., Stone, T.B., Sims, S.R., Fuchs, R.L., „Potentiation of Bacillus thuringiensis insecticidal activity by serine protease inhibitors” [Nasilenie aktywności owadobójczej Bacillus thuringiensis w obecności inhibitorów proteazy serynowej], Journal of Agricultural and Food Chemistry, 38, s. 1145–1152, https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/jf00094a051
(11) Zob. Rubio-Infante, N., Moreno-Fierros, L., „An overview of the safety and biological effects of Bacillus thuringiensis Cry toxins in mammals” [Przegląd bezpieczeństwa i skutków biologicznych toksyn Cry Bacillus thuringiensis u ssaków], Journal of Applied Toxicology 2016, maj 2016 r., 36(5), s. 630–648, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jat.3252
(12) Parenti, M.D., Santoro, A., Del Rio, A., Franceschi, C., „Literature review in support of adjuvanticity/immunogenicity assessment of proteins” [Przegląd literatury popierającej ocenę białek pod kątem adiuwancyjności/immunogenności], EFSA Supporting Publications, styczeń 2019 r., 16(1): 1551, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.2903/sp.efsa.2019.EN-1551
(13) Uwagi państw członkowskich na temat soi GMO można znaleźć w rejestrze pytań EFSA: http://registerofquestions.efsa.europa.eu/roqFrontend/questionLoader?question=EFSA-Q-2012-00753
(14) Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011 Komisja „może przyjąć”, a nie „przyjmuje” zezwolenie, jeżeli w komitecie odwoławczym kwalifikowana większość państw członkowskich nie opowie się za zezwoleniem (art. 6 ust. 3).
(15) https://www.ohchr.org/EN/Issues/Food/Pages/Pesticides.aspx
(16) https://sdgs.un.org/2030agenda
(17) Komunikat Komisji z dnia 23 lipca 2019 r. pt. „Zintensyfikowanie działań UE na rzecz ochrony i odtwarzania światowych lasów” (COM(2019)0352), s. 1.
(18) Tamże, s. 2.
(19) Zob. cel nr 15.2: https://sdgs.un.org/2030agenda
(20) Komunikat Komisji z dnia 23 lipca 2019 r. pt. „Zintensyfikowanie działań UE na rzecz ochrony i odtwarzania światowych lasów” (COM(2019)0352), s. 2.
(21) Międzynarodowy Instytut Propagowania Upraw Biotechnologicznych (ISAAA), „Global status of GM crops in 2017: Biotech Crop Adoption Surges as Economic Benefits Accumulate in 22 Years” [Globalny status wprowadzonych na rynek upraw genetycznie zmodyfikowanych w 2017 r.: w ciągu 22 lat wprowadzenie upraw biotechnologicznych przyniosło liczne korzyści gospodarcze], ISAAA Brief nr 53 (2017), s. 16 i 21, http://www.isaaa.org/resources/publications/briefs/53/download/isaaa-brief-53-2017.pdf
(22) https://www.isaaa.org/gmapprovaldatabase/event/default.asp?EventID=416&Event=DAS81419%20x%20DA4406
(23) Escobar, N., Tizado, E. J., zu Ermgassen, E. K., Löfgren, P., Börner, J., Godar, J., „Spatially-explicit footprints of agricultural commodities: Mapping carbon emissions embodied in Brazil’s soy exports” [Przestrzenny obraz śladu towarów rolnych: mapowanie emisji dwutlenku węgla uwzględnionych w konsumpcji soi wywożonej z Brazylii], Global Environmental Change, tom 62, maj 2020 r., 102067, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0959378019308623
(24) Rajão, R., Soares-Filho, B., Nunes, F., Börner, J., Machado, L., Assis, D., Oliveira, A., Pinto, L., Ribeiro, V., Rausch, L., Gibbs, H., Figueira, D., „The rotten apples of Brazil’s agribusiness” [Parszywe owce brazylijskiego agrobiznesu], Science, 17 lipca 2020 r., tom 369, nr 6501, s. 246–248, https://science.sciencemag.org/content/369/6501/246.
(25) Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1).
(26) https://tillymetz.lu/wp-content/uploads/2020/09/Co-signed-letter-MEP-Metz.pdf
(27) https://webgate.ec.europa.eu/dyna/gm_register/gm_register_auth.cfm?pr_id=100
(28) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0005, ust. 102.
(29) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0364.
(30) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0005, ust. 64.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/59 |
P9_TA(2021)0335
Genetycznie zmodyfikowana kukurydza 1507 × MIR162 × MON810 × NK603 oraz rodzaje genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy łączące dwie lub trzy modyfikacje 1507, MIR162, MON810 i NK603
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę 1507 × MIR162 × MON810 × NK603 oraz rodzaje genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy łączące dwie lub trzy modyfikacje 1507, MIR162, MON810 i NK603, produktów składających się z wymienionych rodzajów genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (D073423/01 – 2021/2765(RSP))
(2022/C 99/07)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę 1507 × MIR162 × MON810 × NK603 oraz rodzaje genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy łączące dwie lub trzy modyfikacje 1507, MIR162, MON810 i NK603, produktów składających się z wymienionych rodzajów genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (D073423/01, |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 z dnia 22 września 2003 r. w sprawie zmodyfikowanej genetycznie żywności i paszy (1), w szczególności jego art. 7 ust. 3 i art. 19 ust. 3, |
|
— |
uwzględniając fakt, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania 17 maja 2021 r., |
|
— |
uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (2), |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z dnia 25 listopada 2020 r. opublikowaną 13 stycznia 2021 r. (3), |
|
— |
uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje zawierające sprzeciw wobec zatwierdzania organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) (4), |
|
— |
uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, |
|
A. |
mając na uwadze, że 8 grudnia 2015 r. przedsiębiorstwo Pioneer Overseas Corporation („wnioskodawca”) złożyło zgodnie z art. 5 i 17 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 wniosek o wprowadzenie do obrotu żywności, składników żywności i paszy zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę 1507 × MIR162 × MON810 × NK603 („kukurydza poddana złożonej modyfikacji genetycznej”) oraz produktów składających się z niej lub z niej wyprodukowanych; mając na uwadze, że wniosek ten odnosił się również do wprowadzenia do obrotu produktów zawierających lub mających w swoim składzie kukurydzę poddaną złożonej modyfikacji genetycznej do zastosowań innych niż żywność i pasza, z wyjątkiem uprawy; |
|
B. |
mając na uwadze, że wniosek ten dotyczył również wprowadzenia do obrotu produktów zawierających kukurydzę z jedną z 10 subkombinacji pojedynczych modyfikacji genetycznych, które obejmuje ta złożona modyfikacja genetyczna, składających się z takiej kukurydzy lub z niej wyprodukowanych; mając na uwadze, że zatwierdzono już sześć subkombinacji kukurydzy poddanej tej złożonej modyfikacji genetycznej; mając na uwadze, że projekt decyzji wykonawczej Komisji obejmuje cztery pozostałe subkombinacje; |
|
C. |
mając na uwadze, że 25 listopada 2020 r. EFSA wydał pozytywną opinię, którą opublikowano 13 stycznia 2021 r.; |
|
D. |
mając na uwadze, że kukurydza poddana złożonej modyfikacji genetycznej pochodzi ze skrzyżowania czterech rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy i wykazuje tolerancję na herbicydy zawierające glufosynat i glifosat, a także produkuje trzy białka owadobójcze (białka „Bt” lub „Cry”): Cry1F, Cry1Ab i Vip3Aa20, które są toksyczne dla niektórych larw łuskoskrzydłych (5); |
|
E. |
mając na uwadze, że w odniesieniu do czterech subkombinacji objętych projektem decyzji wykonawczej Komisji wnioskodawca nie przedstawił żadnych danych doświadczalnych; |
Brak oceny pozostałości herbicydów, metabolitów i oddziaływania różnych substancji występujących w połączeniu ze sobą
|
F. |
mając na uwadze, że w wielu badaniach wykazano, iż uprawa roślin genetycznie zmodyfikowanych tolerujących herbicydy prowadzi do większego zużycia herbicydów uzupełniających, co w dużej mierze spowodowane jest pojawieniem się chwastów odpornych na herbicydy (6); mając na uwadze, że w konsekwencji należy się spodziewać, iż kukurydza poddana złożonej modyfikacji genetycznej będzie narażona na wyższe i powtarzające się dawki glufosynatu i glifosatu, wskutek czego w zbiorach może znaleźć się więcej pozostałości; |
|
G. |
mając na uwadze, że utrzymują się wątpliwości co do rakotwórczości glifosatu; mając na uwadze, że EFSA stwierdził w listopadzie 2015 r., iż jest mało prawdopodobne, aby glifosat był rakotwórczy, a Europejska Agencja Chemikaliów uznała w marcu 2017 r., że nie ma podstaw, by zaliczyć go do substancji rakotwórczych; mając na uwadze, że z kolei Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem, tj. wyspecjalizowana agencja Światowej Organizacji Zdrowia ds. badań nad rakiem, w 2015 r. zaliczyła glifosat do substancji prawdopodobnie rakotwórczych dla ludzi; |
|
H. |
mając na uwadze, że glufosynat zaliczono do substancji działających szkodliwie na rozrodczość (1B), spełnia on zatem kryteria graniczne określone w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 (7); mając na uwadze, że zezwolenie na stosowanie glufosynatu w Unii wygasło 31 lipca 2018 r. (8); |
|
I. |
mając na uwadze, że ocenę pozostałości herbicydów i produktów ich rozpadu na roślinach zmodyfikowanych genetycznie uznaje się za niewchodzącą w zakres kompetencji panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie, w związku z czym procedura wydawania zezwoleń na GMO nie obejmuje takiej oceny; mając na uwadze, że takie podejście jest problematyczne, ponieważ sposób, w jaki herbicydy uzupełniające są rozkładane przez roślinę zmodyfikowaną genetycznie, oraz skład, a tym samym toksyczność produktów rozpadu (metabolitów), mogą wynikać z samej modyfikacji genetycznej (9); |
|
J. |
mając na uwadze, że ze względu na szczególne praktyki rolnicze związane z uprawą roślin zmodyfikowanych genetycznie tolerujących herbicydy istnieją specjalne schematy zastosowań, narażenia, występowania konkretnych metabolitów oraz powstawania efektu działania skojarzonego, które wymagają szczególnej uwagi; mając na uwadze, że nie zostały one wzięte pod uwagę przez EFSA; |
|
K. |
mając na uwadze, że nie można zatem stwierdzić, iż spożywanie kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej lub jej subkombinacji jest bezpieczne dla zdrowia ludzi i zwierząt; |
Brak najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości i odnośnych kontroli
|
L. |
mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady (10), którego celem jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów, należy określić szczególne najwyższe dopuszczalne poziomy pozostałości dla żywności i pasz produkowanych w państwach trzecich, jeżeli w wyniku stosowania pestycydów poziomy pozostałości są inne niż poziomy pozostałości będące skutkiem praktyk rolniczych stosowanych w Unii; mając na uwadze, że istotnie dzieje się tak w przypadku importowanych genetycznie zmodyfikowanych roślin tolerujących herbicydy z powodu większej ilości zużywanych herbicydów w porównaniu z uprawami niezmodyfikowanymi genetycznie; |
|
M. |
mając jednak na uwadze, że według przeprowadzonego przez EFSA w 2018 r. przeglądu obowiązujących najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości glifosatu dostępne dane były niewystarczające do określenia tych poziomów i wartości oceny ryzyka w odniesieniu do genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, w której dokonano modyfikacji EPSPS (11); mając na uwadze, że w kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej występuje modyfikacja EPSPS (12); |
Nierozstrzygnięte kwestie dotyczące toksyn Bt
|
N. |
mając na uwadze, że badania toksykologiczne dotyczące zezwoleń na GMO przeprowadza się z wyizolowanymi toksynami Bt; mając na uwadze, że badaniom toksykologicznym przeprowadzanym nad wyizolowanymi białkami można przypisać niewielkie znaczenie, a to ze względu na fakt, że toksyny Bt w uprawach zmodyfikowanych genetycznie, takich jak kukurydza, bawełna i soja, są z natury bardziej toksyczne niż wyizolowane toksyny Bt; mając na uwadze, że dzieje się tak dlatego, iż inhibitory proteazy obecne w tkankach roślinnych mogą zwiększyć toksyczność toksyn Bt poprzez opóźnienie ich rozpadu; mając na uwadze, że zjawisko to zaobserwowano w wielu badaniach, w tym również w badaniu przeprowadzonym 30 lat temu dla przedsiębiorstwa Monsanto; badanie to wykazało, iż nawet skrajnie niski poziom inhibitorów proteazy zwiększa toksyczność toksyn Bt nawet dwudziestokrotnie (13); |
|
O. |
mając na uwadze, że skutki te nigdy nie zostały uwzględnione w ocenach ryzyka EFSA, mimo że są one istotne dla wszystkich roślin Bt zatwierdzonych do przywozu lub uprawy w Unii; mając na uwadze, że nie można wykluczyć ryzyka dla ludzi i zwierząt spożywających żywność i paszę zawierającą toksyny Bt, wynikającego z tej zwiększonej toksyczności spowodowanej interakcją między toksynami PI i Bt; |
|
P. |
mając na uwadze, że w szeregu badań zaobserwowano w wyniku narażenia na toksyny Bt skutki uboczne mogące wpływać na układ odpornościowy oraz zauważono, że niektóre toksyny Bt mogą wykazywać właściwości adiuwantów (14), co oznacza, że mogą nasilać alergenność innych białek, z którymi wchodzą w styczność; |
|
Q. |
mając na uwadze, że ocenę ewentualnych interakcji między pozostałościami herbicydów i ich metabolitów z toksynami Bt uznaje się za niewchodzącą w zakres kompetencji panelu EFSA ds. GMO, w związku z czym nie dokonuje się jej w ramach oceny ryzyka; mając na uwadze, że jest to problematyczne, ponieważ wiadomo, że pozostałości z rozpylania glufosynatu zakłócają funkcjonowanie mikrobiomu, co może na przykład nasilić reakcje immunologiczne w połączeniu z toksynami Bt (15); |
Rośliny Bt: wpływ na organizmy inne niż zwalczane i wzrost odporności
|
R. |
mając na uwadze, że w przeciwieństwie do środków owadobójczych, których stosowanie powoduje narażenie w czasie oprysku i przez ograniczony czas po oprysku, uprawa zmodyfikowanych genetycznie roślin Bt oznacza ciągłe narażenie organizmów zwalczanych i innych niż zwalczane na toksyny Bt; |
|
S. |
mając na uwadze, że założenia, iż toksyny Bt wykazują jeden specyficzny dla danego celu sposób działania, nie można już uznać za prawidłowe, a także nie można wykluczyć wpływu na organizmy inne niż zwalczane (16); mając na uwadze, że odnotowuje się różnoraki wpływ na coraz większą liczbę organizmów innych niż zwalczane; mając na uwadze, że w niedawnym przeglądzie (17) wymieniono 39 recenzowanych publikacji, w których odnotowano istotny niekorzystny wpływ toksyn Bt na wiele gatunków „spoza obszaru działania”; mając na uwadze, że szereg organizmów innych niż zwalczane może być narażonych w Unii na toksyny Bt przez kontakt z wyciekami, odpadami i obornikiem, wynikający z importu roślin Bt; mając na uwadze, że ocena ryzyka nie objęła wpływu na organizmy inne niż zwalczane; |
|
T. |
mając na uwadze, że w ocenie ryzyka nie uwzględniono faktu, że zwalczane szkodniki mogą rozwijać odporność na toksyny Bt, a to może prowadzić do stosowania pestycydów mniej bezpiecznych dla środowiska lub do zwiększania dawek i liczby oprysków w krajach, w których uprawiane są tak zmodyfikowane genetycznie rośliny; mając na uwadze, że amerykańska Agencja Ochrony Środowiska planuje stopniowe wycofanie w ciągu najbliższych trzech do pięciu lat wielu krzyżówek kukurydzy Bt oraz niektórych odmian bawełny Bt ze względu na wzrost odporności owadów na te uprawy (18); |
|
U. |
mając na uwadze, że choć utrzymywano, iż uprawa roślin Bt prowadzi do spadku użycia środków owadobójczych, to w badaniu przeprowadzonym niedawno w Stanach Zjednoczonych (19) stwierdzono, że „w szeregu analiz wpływu uprawy roślin Bt na wzorce stosowania pestycydów najwyraźniej nie uwzględniono zaprawiania nasion, a zatem potencjalnie przeszacowano spadek użycia środków owadobójczych w uprawach roślin Bt (zwłaszcza”powierzchni obszarów poddanych działaniu„)”; |
|
V. |
mając na uwadze, że Unia jest stroną Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej („CBD ONZ”), w której jasno określono, że zarówno kraje eksportujące, jak i importujące mają międzynarodowe obowiązki w zakresie różnorodności biologicznej; |
Wypełnianie zobowiązań międzynarodowych Unii
|
W. |
mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 genetycznie zmodyfikowana żywność lub pasza nie może wywierać szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi i zwierząt ani na środowisko naturalne, a przy sporządzaniu decyzji Komisja musi brać pod uwagę wszelkie istotne przepisy prawa Unii oraz inne uzasadnione czynniki istotne dla sprawy; mając na uwadze, że te uzasadnione czynniki powinny obejmować zobowiązania Unii wynikające z celów zrównoważonego rozwoju ONZ, paryskiego porozumienia klimatycznego oraz Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej; |
|
X. |
mając na uwadze, że w sprawozdaniu specjalnej sprawozdawczyni ONZ ds. prawa do pożywienia z 2017 r. stwierdzono, iż szczególnie w krajach rozwijających się niebezpieczne pestycydy mają katastrofalne skutki dla zdrowia (20); mając na uwadze, że oenzetowski cel zrównoważonego rozwoju nr 3.9 zakłada znaczne obniżenie do 2030 r. liczby zgonów i chorób spowodowanych przez niebezpieczne substancje chemiczne oraz zanieczyszczenie i skażenie powietrza, wody i gleby (21); mając na uwadze, że zezwolenie na przywóz zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy zwiększyłoby popyt na tę uprawę, w przypadku której zastosowano herbicyd, który działa szkodliwie na rozrodczość i który nie jest już dopuszczony do stosowania w Unii, a tym samym zwiększyłoby narażenie pracowników w państwach trzecich; mając na uwadze, że ryzyko zwiększonego narażenia pracowników jest szczególnie niepokojące w przypadku zmodyfikowanych genetycznie upraw odpornych na herbicydy, gdyż w uprawach tych stosuje się większe ilości takich środków; |
Niedemokratyczny proces decyzyjny
|
Y. |
mając na uwadze, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania 17 maja 2021 r., co oznacza, że kwalifikowana większość państw członkowskich nie poparła wydania zezwolenia; |
|
Z. |
mając na uwadze, że Komisja przyznaje, iż sytuacja, w której nadal wydaje ona zezwolenia na wprowadzanie GMO bez uzyskania poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich, jest problematyczna, oraz że sytuacja taka jest wyjątkiem, jeśli chodzi ogólnie o wydawanie zezwoleń na wprowadzanie produktów, ale stała się normą w procesie podejmowania decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy; |
|
AA. |
mając na uwadze, że w trakcie ósmej kadencji Parlament Europejski przyjął łącznie 36 rezolucji, w których sprzeciwił się wprowadzeniu do obrotu organizmów zmodyfikowanych genetycznie z przeznaczeniem na żywność i paszę (33 rezolucje) oraz uprawie organizmów zmodyfikowanych genetycznie w Unii (trzy rezolucje); mając na uwadze, że w dziewiątej kadencji Parlament Europejski przyjął już 18 sprzeciwów wobec wprowadzania GMO do obrotu; mając na uwadze, że większość kwalifikowana państw członkowskich nie poparła zatwierdzenia żadnego z tych organizmów zmodyfikowanych genetycznie; mając na uwadze, że powody, dla których państwa członkowskie nie popierają zezwoleń, obejmują brak poszanowania zasady ostrożności w procesie wydawania zezwoleń oraz obawy naukowe związane z oceną ryzyka; |
|
AB. |
mając na uwadze, że Komisja nadal zatwierdza organizmy zmodyfikowane genetycznie mimo stwierdzenia przez nią samą braków demokratycznych, a także mimo braku poparcia ze strony państw członkowskich i zastrzeżeń Parlamentu; |
|
AC. |
mając na uwadze, że możliwość niezatwierdzania przez Komisję GMO, jeżeli w komitecie odwoławczym nie ma większości kwalifikowanej państw członkowskich opowiadających się za zatwierdzeniem, nie wymaga żadnej zmiany prawnej (22); |
|
1. |
uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji wykracza poza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003; |
|
2. |
uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji jest niespójny z prawem Unii, gdyż nie odpowiada celowi rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zakładającemu – zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 (23) – stworzenie podstawy do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, zdrowia i dobrostanu zwierząt, środowiska naturalnego oraz interesów konsumentów w związku z genetycznie zmodyfikowaną żywnością i paszą, przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego; |
|
3. |
wzywa Komisję do wycofania projektu decyzji wykonawczej; |
|
4. |
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w skierowanym do posłów piśmie z 11 września 2020 r. Komisja ostatecznie przyznała, iż przy podejmowaniu decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie GMO należy uwzględniać zasady zrównoważonego rozwoju (24); wyraża jednak głębokie rozczarowanie faktem, że po tej dacie Komisja wciąż zezwalała na przywóz GMO do Unii mimo sprzeciwu Parlamentu i większości państw członkowskich; |
|
5. |
wzywa Komisję, by jak najszybciej i przy pełnym udziale Parlamentu opracowała kryteria zrównoważonego rozwoju; wzywa Komisję, by poinformowała, jak i kiedy terminie rozpocznie te prace; |
|
6. |
ponownie wzywa Komisję, by nie wydawała zezwoleń na GMO odporne na herbicydy, dopóki w poszczególnych przypadkach nie zostaną szczegółowo zbadane zagrożenia dla zdrowia wynikające z pozostałości herbicydów, co wymaga pełnej oceny pozostałości z oprysków upraw zmodyfikowanych genetycznie herbicydami uzupełniającymi oraz oceny produktów ich rozpadu i wszelkich efektów skojarzonych, w tym z samą rośliną zmodyfikowaną genetycznie; |
|
7. |
po raz kolejny apeluje do Komisji, by nie zezwalała na przywóz z przeznaczeniem na żywność lub paszę żadnych genetycznie zmodyfikowanych roślin odpornych na substancję czynną o działaniu chwastobójczym niedopuszczoną do stosowania w Unii; |
|
8. |
wzywa EFSA, aby zbadał istotne różnice między natywnymi toksynami Bt a toksynami będącymi ekspresją syntetycznych transgenów w roślinach uprawnych zmodyfikowanych genetycznie oraz by rozszerzył zakres oceny ryzyka w celu pełnego uwzględnienia wszystkich interakcji między toksynami Bt, roślinami zmodyfikowanymi genetycznie i ich składnikami, pozostałościami z oprysków herbicydami uzupełniającymi a środowiskiem oraz wszystkich efektów skojarzonych, a także wpływu na zdrowie i bezpieczeństwo żywności; |
|
9. |
wzywa EFSA, by przestał akceptować badania toksyczności prowadzone z wykorzystaniem białek wyizolowanych, które mogą mieć inną strukturę i inne skutki biologiczne niż białka wytwarzane przez samą roślinę, a także by wymagał prowadzenia wszystkich badań z wykorzystaniem tkanki z rośliny zmodyfikowanej genetycznie; |
|
10. |
wzywa EFSA, aby żądał danych o wpływie spożycia żywności i paszy pochodzących z genetycznie zmodyfikowanych roślin na mikrobiom jelitowy; |
|
11. |
ponownie apeluje do Komisji o uwzględnianie zobowiązań Unii wynikających z umów międzynarodowych, takich jak paryskie porozumienie klimatyczne, Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej i cele zrównoważonego rozwoju ONZ; ponawia apel o to, by projektom aktów wykonawczych towarzyszyło uzasadnienie wyjaśniające, w jaki sposób zapewnia się w nich przestrzegania zasady „nie szkodzić” (25); |
|
12. |
podkreśla, że poprawki przyjęte przez Parlament Europejski 17 grudnia 2020 r. do wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 182/2011 (26), które stanowią podstawę negocjacji z Radą, przewidują, że Komisja nie może zezwalać na GMO, jeżeli nie popiera tego większość kwalifikowana państw członkowskich; nalega, aby Komisja szanowała to stanowisko, i wzywa Radę do kontynuowania prac i przyjęcia w trybie pilnym ogólnego podejścia w odniesieniu do tego dossier; |
|
13. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich. |
(1) Dz.U. L 268 z 18.10.2003, s. 1.
(2) Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.
(3) Opinia naukowa panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie dotycząca oceny genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy 1507 × MIR162 × MON810 × NK603 i subkombinacji przeznaczonej do stosowania w żywności i paszy, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO-NL-2015-127), Dziennik EFSA 2021; 18(6):6171; 19(1):6348, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.2903/j.efsa.2021.6348
(4) W ósmej kadencji Parlament przyjął 36 rezolucji zawierających sprzeciw wobec zezwolenia na wprowadzanie GMO. Ponadto w dziewiątej kadencji Parlament przyjął następujące rezolucje:
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0028). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0029). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 i DAS-40278-9 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2019)0030). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0054). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 89788 (MON-89788-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (teksty przyjęte, P9_TA(2019)0055). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 oraz subkombinacje MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 i NK603 × DAS-40278-9, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2019)0056). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy, cztery lub pięć modyfikacji Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 i GA21 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0057). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 maja 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87708 × MON 89788 × A5547-127, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0069). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × NK603 oraz genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę łączącą dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 87427, MON 89034, MIR162 i NK603, składających się z tych odmian kukurydzy lub z nich wyprodukowanych oraz uchylającej decyzję wykonawczą Komisji (UE) 2018/1111 na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0291). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję SYHT0H2 (SYN-ØØØH2-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0292). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 × MON 87460 × MON 89034 × MIR162 × NK603 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 87427, MON 87460, MON 89034, MIR162 i NK603 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2020)0293). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0365). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × MON 87411 oraz genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę łączącą dwie lub trzy modyfikacje MON 87427, MON 89034, MIR162 i MON 87411, składających się z tych odmian kukurydzy lub z nich wyprodukowanych na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0366). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MIR604 (SYN-IR6Ø4-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0367). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 88017 (MON-88Ø17-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0368). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 (MON-89Ø34-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych. Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0369). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB614 × T304-40 × GHB119, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0080). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZIR098 (SYN-ØØØ98-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0081). |
(5) Opinia EFSA, s. 11, tabela 4.
(6) Zob. na przykład Bonny, S., „Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact”, Environmental Management, styczeń 2016 r.: 57(1), s. 31–48, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 i Benbrook, C.M., „Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. – the first sixteen years”, Environmental Sciences Europe; 28 września 2012 r., tom 24(1), https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24.
(7) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 1).
(8) https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/active-substances/?event=as.details&as_id=79
(9) Ma to istotnie miejsce w przypadku glifosatu, jak stwierdzono w opublikowanym przez EFSA przeglądzie obowiązujących najwyższych poziomów pozostałości glifosatu zgodnie z art. 12 rozporządzenia (WE) nr 396/2005, Dziennik EFSA 2018; 16(5):5263, s. 12, https://www.efsa.europa.eu/fr/efsajournal/pub/5263
(10) Rozporządzenie (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni, zmieniające dyrektywę Rady 91/414/EWG (Dz.U. L 70 z 16.3.2005, s. 1). Zob. motyw 26.
(11) „Reasoned Opinion on the review of the existing maximum residue levels for glyphosate according to Article 12 of Regulation (EC) No 396/2005” [Uzasadniona opinia dotycząca przeglądu obowiązujących najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości glifosatu zgodnie z art. 12 rozporządzenia (WE) nr 396/2005], Dziennik EFSA 2018; 16(5):5263, s. 4. https://doi.org/10.2903/j.efsa.2018.5263
(12) Opinia EFSA, s. 12.
(13) MacIntosh, S.C., Kishore, G.M., Perlak, F.J., Marrone, P.G., Stone, T.B., Sims, S.R., Fuchs, R.L., „Potentiation of Bacillus thuringiensis insecticidal activity by serine protease inhibitors” [Nasilenie aktywności owadobójczej Bacillus thuringiensis w obecności inhibitorów proteazy serynowej], Journal of Agricultural and Food Chemistry, 38, s. 1145–1152, https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/jf00094a051
(14) Zob. Rubio-Infante, N., Moreno-Fierros, L., „An overview of the safety and biological effects of Bacillus thuringiensis Cry toxins in mammals” [Przegląd bezpieczeństwa i skutków biologicznych toksyn Cry Bacillus thuringiensis u ssaków], Journal of Applied Toxicology 2016, maj 2016 r., 36(5), s. 630–648, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jat.3252
(15) Parenti, M.D., Santoro, A., Del Rio, A., Franceschi, C., „Literature review in support of adjuvanticity/immunogenicity assessment of proteins” [Przegląd literatury popierającej ocenę białek pod kątem adiuwancyjności/immunogenności], EFSA Supporting Publications, styczeń 2019 r., 16(1): 1551, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.2903/sp.efsa.2019.EN-1551
(16) Zob. np. Hilbeck, A., Otto, M., „Specificity and combinatorial effects of Bacillus thuringiensis Cry toxins in the context of GMO environmental risk assessment” [Swoistość i skutki skojarzone toksyn Cry Bacillus thuringiensis w kontekście oceny ryzyka związanego z GMO], Frontiers in Environmental Science 2015, 3:71, https://doi.org/10.3389/fenvs.2015.00071
(17) Hilbeck, A., Defarge, N., Lebrecht, T., Bøhn, T., „Insecticidal Bt crops. EFSA’s risk assessment approach for GM Bt plants fails by design” [Rośliny owadobójcze Bt. Podejście EFSA do oceny ryzyka związanego ze zmodyfikowanymi genetycznie roślinami Bt nie daje właściwych wyników z powodu przyjętych metod], RAGES 2020, s. 4, https://www.testbiotech.org/sites/default/files/RAGES_reportInsecticidal%20Bt% 20plants.pdf
(18) https://www.dtnpf.com/agriculture/web/ag/crops/article/2020/09/29/epa-proposes-phasing-dozens-bt-corn
(19) Douglas, M.R., Tooker, J.F., „Large-Scale Deployment of Seed Treatments Has Driven Rapid Increase in Use of Neonicotinoid Insecticides and Preemptive Pest Management in U.S. Field Crops” [Zaprawianie nasion na wielką skalę doprowadziło do szybkiego wzrostu użycia neonikotynoidowych środków owadobójczych i prewencyjnego stosowania środków ochrony roślin w uprawach polowych w USA], Environmental Science and Technology 2015, 49, 8, s. 5088–5097, https://pubs.acs.org/doi/10.1021/es506141g
(20) https://www.ohchr.org/EN/Issues/Food/Pages/Pesticides.aspx
(21) https://sdgs.un.org/2030agenda
(22) Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011 Komisja „może przyjąć”, a nie „przyjmuje” zezwolenie, jeżeli w łonie komitetu odwoławczego nie ma większości kwalifikowanej państw członkowskich opowiadającej się za zezwoleniem (art. 6 ust. 3).
(23) Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1).
(24) https://tillymetz.lu/wp-content/uploads/2020/09/Co-signed-letter-MEP-Metz.pdf
(25) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0005, ust. 102.
(26) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0364.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/66 |
P9_TA(2021)0336
Genetycznie zmodyfikowana kukurydza Bt 11 (SYN-BTØ11-1)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę Bt 11 (SYN-BTØ11-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D073424/01 – 2021/2761(RSP))
(2022/C 99/08)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę Bt 11 (SYN-BTØ11-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D073424/01, |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (1), w szczególności jego art. 11 ust. 3 i art. 23 ust. 3, |
|
— |
uwzględniając fakt, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania przeprowadzonego 17 maja 2021 r., |
|
— |
uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (2), |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z dnia 25 listopada 2020 r. opublikowaną 13 stycznia 2021 r. (3), |
|
— |
uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje zawierające sprzeciw wobec zezwoleń na wprowadzanie organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) (4), |
|
— |
uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, |
|
A. |
mając na uwadze, że 24 września 2018 r. przedsiębiorstwo Syngenta Crop Protection NV/SA przedłożyło Komisji wniosek, zgodnie z art. 11 i 23 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, o odnowienie zezwolenia na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę Bt11 („genetycznie zmodyfikowana kukurydza”) lub składających się z niej, do zastosowań innych niż w żywności i paszy, z wyjątkiem uprawy; |
|
B. |
mając na uwadze, że 25 listopada 2020 r. EFSA wydał pozytywną opinię w związku z przedłużeniem zezwolenia dotyczącego genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy; opinię opublikowano 13 stycznia 2021 r.; mając na uwadze, że 28 stycznia 2009 r. EFSA wydał pozytywną opinię w sprawie pierwotnego zezwolenia dotyczącego genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy; opinię opublikowano 17 lutego 2009 r. (5); |
|
C. |
mając na uwadze, że genetycznie zmodyfikowana kukurydza wykazuje odporność na herbicydy zawierające glufosynat, a także wytwarza białko owadobójcze, toksynę Bt, Cry1Ab, która jest toksyczna dla niektórych szkodników łuskoskrzydłych (6); |
Brak oceny pozostałości herbicydów, ich metabolitów i łącznego wpływu różnych substancji w połączeniu
|
D. |
mając na uwadze, że w wielu badaniach wykazano, iż uprawa roślin genetycznie zmodyfikowanych tolerujących herbicydy prowadzi do większego zużycia herbicydów uzupełniających, co w dużej mierze spowodowane jest pojawieniem się chwastów odpornych na herbicydy (7); mając na uwadze, że w konsekwencji należy się spodziewać, iż w uprawie kukurydzy zmodyfikowanej genetycznie będą stosowane wyższe i powtarzające się dawki glufosynatu, zatem w zbiorach może znaleźć się więcej pozostałości; |
|
E. |
mając na uwadze, że glufosynat zaliczono do substancji działających szkodliwie na rozrodczość (1B), spełnia on zatem kryteria graniczne określone w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 (8); mając na uwadze, że zezwolenie na stosowanie glufosynatu w Unii wygasło 31 lipca 2018 r. (9); |
|
F. |
mając na uwadze, że ocenę pozostałości herbicydów i produktów ich rozpadu na roślinach zmodyfikowanych genetycznie uznaje się za niewchodzącą w zakres kompetencji panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie, w związku z czym procedura wydawania zezwoleń na GMO nie obejmuje takiej oceny; mając na uwadze, że takie podejście jest problematyczne, ponieważ sposób, w jaki herbicydy uzupełniające są rozkładane przez roślinę zmodyfikowaną genetycznie, oraz skład, a tym samym toksyczność produktów rozpadu (metabolitów), mogą wynikać z samej modyfikacji genetycznej; |
|
G. |
mając na uwadze, że ze względu na szczególne praktyki rolnicze związane z uprawą roślin zmodyfikowanych genetycznie tolerujących herbicydy istnieją specjalne schematy zastosowań, narażenia, występowania konkretnych metabolitów oraz powstawania efektu działania skojarzonego, które wymagają szczególnej uwagi; mając na uwadze, że EFSA nie wziął tego pod uwagę; |
Nierozstrzygnięte kwestie dotyczące toksyn Bt
|
H. |
mając na uwadze, że badania toksykologiczne na potrzeby zezwoleń na GMO prowadzi się na wyizolowanych toksynach Bt; mając na uwadze, że do badań toksykologicznych prowadzonych na wyizolowanych białkach nie można przywiązywać dużej wagi, gdyż toksyny Bt w roślinach uprawnych zmodyfikowanych genetycznie, takich jak kukurydza, bawełna i soja, są z natury bardziej toksyczne niż wyizolowane toksyny Bt; mając na uwadze, że wynika to stąd, iż inhibitory proteazy (PI) obecne w tkankach roślinnych mogą zwiększać toksyczność toksyn Bt, opóźniając ich rozpad; mając na uwadze, że zjawisko to zaobserwowano w wielu badaniach, w tym również w badaniu przeprowadzonym 30 lat temu dla przedsiębiorstwa Monsanto; badanie to wykazało, iż nawet skrajnie niski poziom inhibitorów proteazy zwiększa toksyczność toksyn Bt nawet dwudziestokrotnie (10); |
|
I. |
mając na uwadze, że skutków tych nie uwzględnia się w ocenach ryzyka EFSA, mimo że są one istotne dla wszystkich roślin Bt zatwierdzonych do przywozu lub uprawy w Unii; mając na uwadze, że nie można wykluczyć ryzyka dla ludzi i zwierząt spożywających żywność i paszę zawierającą toksyny Bt, wynikającego z tej zwiększonej toksyczności spowodowanej interakcją między PI a toksynami Bt; |
|
J. |
mając na uwadze, że w szeregu badań zaobserwowano w wyniku narażenia na toksyny Bt skutki uboczne mogące wpływać na układ odpornościowy oraz zauważono, że niektóre toksyny Bt mogą wykazywać właściwości adiuwantów (11), co oznacza, że mogą nasilać alergenność innych białek, z którymi wchodzą w styczność; |
|
K. |
mając na uwadze, że ocenę ewentualnych interakcji między pozostałościami herbicydów i ich metabolitów z toksynami Bt uznaje się za niewchodzącą w zakres kompetencji panelu EFSA ds. GMO, w związku z czym nie dokonuje się jej w ramach oceny ryzyka; mając na uwadze, że jest to problematyczne, ponieważ wiadomo, że pozostałości z rozpylania glufosynatu zakłócają funkcjonowanie mikrobiomu, co może na przykład nasilić reakcje immunologiczne w połączeniu z toksynami Bt (12); |
Rośliny Bt: wpływ na organizmy inne niż zwalczane i wzrost odporności
|
L. |
mając na uwadze, że w przeciwieństwie do środków owadobójczych, których stosowanie powoduje narażenie w czasie oprysku i przez ograniczony czas po oprysku, uprawa zmodyfikowanych genetycznie roślin Bt oznacza ciągłe narażenie organizmów zwalczanych i innych niż zwalczane na toksyny Bt; |
|
M. |
mając na uwadze, że założenia, iż toksyny Bt wykazują jeden specyficzny dla danego celu sposób działania, nie można już uznać za prawidłowe, a także nie można wykluczyć wpływu na organizmy inne niż zwalczane (13); mając na uwadze, że odnotowuje się różnoraki wpływ na coraz większą liczbę organizmów innych niż zwalczane; mając na uwadze, że w niedawnym przeglądzie wymieniono 39 recenzowanych publikacji, w których odnotowano istotny niekorzystny wpływ toksyn Bt na wiele gatunków „spoza obszaru działania” (14); mając na uwadze, że szereg organizmów innych niż zwalczane może być narażonych w Unii na toksyny Bt przez kontakt z wyciekami, odpadami i obornikiem, wynikający z importu roślin Bt; mając na uwadze, że w ocenie ryzyka nie oceniono wpływu na organizmy inne niż zwalczane; |
|
N. |
mając na uwadze, że w ocenie ryzyka nie uwzględniono faktu, że zwalczane szkodniki mogą rozwijać odporność na toksyny Bt, a to może prowadzić do stosowania pestycydów mniej bezpiecznych dla środowiska lub do zwiększania dawek i liczby oprysków w krajach, w których uprawiane są tak zmodyfikowane genetycznie rośliny; mając na uwadze, że amerykańska Agencja Ochrony Środowiska planuje stopniowe wycofanie w ciągu najbliższych trzech do pięciu lat wielu krzyżówek kukurydzy Bt oraz niektórych odmian bawełny Bt ze względu na wzrost odporności owadów na te uprawy (15); |
|
O. |
mając na uwadze, że choć utrzymywano, iż uprawa roślin Bt prowadzi do spadku użycia środków owadobójczych, to w badaniu przeprowadzonym niedawno w Stanach Zjednoczonych (16) stwierdzono, że „w szeregu analiz wpływu uprawy roślin Bt na wzorce stosowania pestycydów najwyraźniej nie uwzględniono zaprawiania nasion, a zatem potencjalnie przeszacowano spadek użycia środków owadobójczych w uprawach roślin Bt (zwłaszcza”powierzchni obszarów poddanych działaniu„)”; |
|
P. |
mając na uwadze, że Unia jest stroną Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej („CBD ONZ”), w której jasno określono, że zarówno kraje eksportujące, jak i importujące mają międzynarodowe obowiązki w zakresie różnorodności biologicznej; |
Uwagi właściwych organów państw członkowskich
|
Q. |
mając na uwadze liczne uwagi zgłoszone EFSA przez właściwe organy państw członkowskich w ciągu trzymiesięcznego okresu konsultacji (17); mając na uwadze, że organy te krytycznie odniosły się do analizy literatury przedmiotu przeprowadzonej przez wnioskodawcę, a także zwróciły uwagę, że sprawozdania z monitorowania dotyczące genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy w okresie obowiązywania zezwolenia wykazują poważne niedociągnięcia oraz że dane dotyczące poziomów pozostałości glufosynatu, w tym istotnych metabolitów, w materiale roślinnym z badań terenowych pomogłyby w ocenie bezpieczeństwa żywności, paszy i środowiska; mając na uwadze, że jeden właściwy organ zwrócił się o ocenę wpływu upraw roślin zmodyfikowanych genetycznie na różnorodność biologiczną w państwach produkujących i eksportujących, w tym o ocenę tego, w jaki sposób przywóz tych upraw wpływa na wybór upraw w Unii, a także poruszył kwestię etyczną dotyczącą tego, czy towar, którego uprawa wiąże się z narażeniem operatora na glufosynat (działający szkodliwie na rozrodczość i zabroniony już w Unii) powinien zostać dopuszczony do przywozu do Unii; |
Wypełnianie zobowiązań międzynarodowych Unii
|
R. |
mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 genetycznie zmodyfikowana żywność lub pasza nie może wywierać szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi i zwierząt ani na środowisko naturalne, a przy sporządzaniu decyzji Komisja musi brać pod uwagę wszelkie istotne przepisy prawa Unii oraz inne uzasadnione czynniki istotne dla sprawy; mając na uwadze, że te uzasadnione czynniki powinny obejmować zobowiązania Unii wynikające z celów zrównoważonego rozwoju ONZ, paryskiego porozumienia klimatycznego oraz Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej; |
|
S. |
mając na uwadze, że w sprawozdaniu specjalnej sprawozdawczyni ONZ ds. prawa do pożywienia z 2017 r. stwierdzono, iż szczególnie w krajach rozwijających się niebezpieczne pestycydy mają katastrofalne skutki dla zdrowia (18); mając na uwadze, że oenzetowski cel zrównoważonego rozwoju nr 3.9 zakłada znaczne obniżenie do 2030 r. liczby zgonów i chorób spowodowanych przez niebezpieczne substancje chemiczne oraz zanieczyszczenie i skażenie powietrza, wody i gleby (19); mając na uwadze, że zezwolenie na przywóz zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy zwiększyłoby popyt na tę uprawę, w przypadku której zastosowano herbicyd, który działa szkodliwie na rozrodczość i który nie jest już dopuszczony do stosowania w Unii, a tym samym zwiększyłoby narażenie pracowników w państwach trzecich; mając na uwadze, że ryzyko zwiększonego narażenia pracowników jest szczególnie niepokojące w przypadku zmodyfikowanych genetycznie upraw odpornych na herbicydy, gdyż w uprawach tych stosuje się większe ilości takich środków; |
Niedemokratyczny proces podejmowania decyzji
|
T. |
mając na uwadze, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania z 17 maja 2021 r., co oznacza, że wydanie zezwolenia nie uzyskało poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich; |
|
U. |
mając na uwadze, że Komisja przyznaje, iż sytuacja, w której nadal wydaje ona zezwolenia na wprowadzanie GMO bez uzyskania poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich, jest problematyczna, oraz że sytuacja taka jest wyjątkiem, jeśli chodzi ogólnie o wydawanie zezwoleń na wprowadzanie produktów, ale stała się normą w procesie podejmowania decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy; |
|
V. |
mając na uwadze, że w trakcie ósmej kadencji Parlament Europejski przyjął łącznie 36 rezolucji, w których sprzeciwił się wprowadzeniu do obrotu GMO: do zastosowania w żywności i paszy (33 rezolucje) oraz do uprawy w Unii (3 rezolucje); mając na uwadze, że w dziewiątej kadencji Parlament Europejski przyjął już 18 sprzeciwów wobec wprowadzania GMO do obrotu; mając na uwadze, że nie uzyskano poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich dla zezwolenia na wprowadzenie żadnego z tych GMO; mając na uwadze, że powody, dla których państwa członkowskie nie popierają zezwoleń, obejmują brak poszanowania zasady ostrożności w procesie wydawania zezwoleń oraz obawy naukowe związane z oceną ryzyka; |
|
W. |
mając na uwadze, że Komisja nadal wydaje zezwolenia na GMO, mimo że sama stwierdziła niedemokratyczność tego procesu, a także mimo braku poparcia ze strony państw członkowskich i mimo zastrzeżeń Parlamentu; |
|
X. |
mając na uwadze, że żadna zmiana w prawie nie jest konieczna, by Komisja mogła nie zatwierdzić GMO, jeżeli w komitecie odwoławczym kwalifikowana większość państw członkowskich nie opowie się za zatwierdzeniem (20); |
|
1. |
uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji wykracza poza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003; |
|
2. |
uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji jest niespójny z prawem Unii, gdyż nie odpowiada celowi rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zakładającemu – zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 (21) – stworzenie podstawy do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, zdrowia i dobrostanu zwierząt, środowiska naturalnego oraz interesów konsumentów w związku z genetycznie zmodyfikowaną żywnością i paszą, przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego; |
|
3. |
wzywa Komisję do wycofania projektu decyzji wykonawczej; |
|
4. |
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w skierowanym do posłów piśmie z 11 września 2020 r. Komisja ostatecznie przyznała, iż przy podejmowaniu decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie GMO należy uwzględniać zasady zrównoważonego rozwoju (22); wyraża jednak głębokie rozczarowanie faktem, że po tej dacie Komisja wciąż zezwalała na przywóz GMO do Unii mimo sprzeciwu ze strony Parlamentu i większości państw członkowskich; |
|
5. |
wzywa Komisję, by jak najszybciej i przy pełnym udziale Parlamentu opracowała kryteria zrównoważonego rozwoju; wzywa Komisję, by poinformowała, jak i w jakim terminie rozpocznie te prace; |
|
6. |
ponownie wzywa Komisję, by nie wydawała zezwoleń na GMO odporne na herbicydy, dopóki w poszczególnych przypadkach nie zostaną szczegółowo zbadane zagrożenia dla zdrowia wynikające z pozostałości herbicydów, co wymaga pełnej oceny pozostałości z oprysków upraw zmodyfikowanych genetycznie herbicydami uzupełniającymi oraz oceny produktów ich rozpadu i wszelkich efektów skojarzonych, w tym z samą rośliną zmodyfikowaną genetycznie; |
|
7. |
po raz kolejny apeluje do Komisji, by nie zezwalała na przywóz z przeznaczeniem na żywność lub paszę jakichkolwiek genetycznie zmodyfikowanych roślin odpornych na substancję czynną o działaniu chwastobójczym niedopuszczoną do stosowania w Unii; |
|
8. |
wzywa EFSA, aby zbadał istotne różnice między natywnymi toksynami Bt a toksynami będącymi ekspresją syntetycznych transgenów w roślinach uprawnych zmodyfikowanych genetycznie oraz by rozszerzył zakres oceny ryzyka w celu pełnego uwzględnienia wszystkich interakcji między toksynami Bt, roślinami zmodyfikowanymi genetycznie i ich składnikami, pozostałościami z oprysków herbicydami uzupełniającymi a środowiskiem oraz wszystkich efektów skojarzonych, a także wpływu na zdrowie i bezpieczeństwo żywności; |
|
9. |
wzywa EFSA, by przestał akceptować badania toksyczności prowadzone z wykorzystaniem białek wyizolowanych, które mogą mieć inną strukturę i inne skutki biologiczne niż białka wytwarzane przez samą roślinę, a także by wymagał prowadzenia wszystkich badań z wykorzystaniem tkanki z rośliny zmodyfikowanej genetycznie; |
|
10. |
wzywa EFSA, aby żądał danych o wpływie spożycia żywności i paszy pochodzących z genetycznie zmodyfikowanych roślin na mikrobiom jelitowy; |
|
11. |
ponownie apeluje do Komisji o uwzględnianie zobowiązań Unii wynikających z umów międzynarodowych, takich jak paryskie porozumienie klimatyczne, Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej i cele zrównoważonego rozwoju ONZ; ponawia apel o to, by projektom aktów wykonawczych towarzyszyło uzasadnienie wyjaśniające, w jaki sposób zapewnia się w nich przestrzeganie zasady „nie szkodzić” (23); |
|
12. |
podkreśla, że poprawki przyjęte przez Parlament Europejski 17 grudnia 2020 r. do wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 182/2011 (24), które stanowią podstawę negocjacji z Radą, przewidują, że Komisja nie może zezwalać na GMO, jeżeli nie popiera tego większość kwalifikowana państw członkowskich; nalega, aby Komisja szanowała to stanowisko, i wzywa Radę do kontynuowania prac i przyjęcia w trybie pilnym ogólnego podejścia w odniesieniu do tego dossier; |
|
13. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich. |
(1) Dz.U. L 268 z 18.10.2003, s. 1.
(2) Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.
(3) Opinia naukowa panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie dotycząca oceny genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy Bt11 do celów odnowienia zezwolenia zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO RX-016), Dziennik EFSA 2021; 19(1):6347, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.2903/j.efsa.2021.6347
(4) W ósmej kadencji Parlament przyjął 36 rezolucji zawierających sprzeciw wobec zezwolenia na wprowadzanie GMO. Ponadto w dziewiątej kadencji Parlament przyjął następujące rezolucje:
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0028). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0029). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 i DAS-40278-9 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2019)0030). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0054). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 89788 (MON-89788-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0055). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 oraz subkombinacje MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 i NK603 × DAS-40278-9, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2019)0056). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy, cztery lub pięć modyfikacji Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 i GA21 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0057). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 maja 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87708 × MON 89788 × A5547-127, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0069). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × NK603 oraz genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę łączącą dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 87427, MON 89034, MIR162 i NK603, składających się z tych odmian kukurydzy lub z nich wyprodukowanych oraz uchylającej decyzję wykonawczą Komisji (UE) 2018/1111 na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0291). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję SYHT0H2 (SYN-ØØØH2-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0292). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 × MON 87460 × MON 89034 × MIR162 × NK603 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 87427, MON 87460, MON 89034, MIR162 i NK603 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2020)0293). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0365). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × MON 87411 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie lub trzy modyfikacje MON 87427, MON 89034, MIR162 i MON 87411 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0366). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MIR604 (SYN-IR6Ø4-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0367). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 88017 (MON-88Ø17-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0368). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 (MON-89Ø34-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0369). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB614 × T304-40 × GHB119, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0080). |
|
— |
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZIR098 (SYN-ØØØ98-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0081). |
(5) Opinia panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie dotycząca przedstawionego przez Syngenta wniosku EFSA-GMO-RX-Bt11 o odnowienie zezwolenia dla istniejących produktów wyprodukowanych z odpornej na szkodniki genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy Bt11, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, Dziennik EFSA 2009; 7(2):977, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/977
(6) Opinia EFSA z 2009 r., s. 2.
(7) Zob. na przykład Bonny, S., „Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact” [Zmodyfikowane genetycznie rośliny i chwasty tolerujące herbicydy a herbicydy – przegląd i wpływ], Environmental Management, styczeń 2016, 57(1). s. 31–48, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 oraz Benbrook, C.M., „Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. – the first sixteen years” [Wpływ zmodyfikowanych genetycznie upraw na stosowanie pestycydów w USA – pierwsze szesnaście lat], Environmental Sciences Europe; 28 września 2012 r., tom 24(1), https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24.
(8) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 1).
(9) https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/active-substances/?event=as.details&as_id=79
(10) MacIntosh, S.C., Kishore, G.M., Perlak, F.J., Marrone, P.G., Stone, T.B., Sims, S.R., Fuchs, R.L., „Potentiation of Bacillus thuringiensis insecticidal activity by serine protease inhibitors” [Nasilenie aktywności owadobójczej Bacillus thuringiensis w obecności inhibitorów proteazy serynowej], Journal of Agricultural and Food Chemistry, 38, s. 1145–1152, https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/jf00094a051
(11) Zob. Rubio-Infante, N., Moreno-Fierros, L., „An overview of the safety and biological effects of Bacillus thuringiensis Cry toxins in mammals” [Przegląd bezpieczeństwa i skutków biologicznych toksyn Cry Bacillus thuringiensis u ssaków], Journal of Applied Toxicology 2016, maj 2016 r., 36(5), s. 630–648, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jat.3252
(12) Parenti, M.D., Santoro, A., Del Rio, A., Franceschi, C., „Literature review in support of adjuvanticity/immunogenicity assessment of proteins” [Przegląd literatury popierającej ocenę białek pod kątem adiuwancyjności/immunogenności], EFSA Supporting Publications, styczeń 2019 r., 16(1): 1551, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.2903/sp.efsa.2019.EN-1551
(13) Zob. np. Hilbeck, A., Otto, M., „Specificity and combinatorial effects of Bacillus thuringiensis Cry toxins in the context of GMO environmental risk assessment” [Swoistość i skutki skojarzone toksyn Cry Bacillus thuringiensis w kontekście oceny ryzyka związanego z GMO], Frontiers in Environmental Science 2015, 3:71, https://doi.org/10.3389/fenvs.2015.00071
(14) Hilbeck, A., Defarge, N., Lebrecht, T., Bøhn, T., „Insecticidal Bt crops. EFSA’s risk assessment approach for GM Bt plants fails by design” [Rośliny owadobójcze Bt. Podejście EFSA do oceny ryzyka związanego ze zmodyfikowanymi genetycznie roślinami Bt nie daje właściwych wyników z powodu przyjętych metod], RAGES 2020, s. 4, https://www.testbiotech.org/sites/default/files/RAGES_report-Insecticidal%20Bt%20plants.pdf
(15) https://www.dtnpf.com/agriculture/web/ag/crops/article/2020/09/29/epa-proposes-phasing-dozens-bt-corn
(16) Douglas, M.R., Tooker, J.F., „Large-Scale Deployment of Seed Treatments Has Driven Rapid Increase in Use of Neonicotinoid Insecticides and Preemptive Pest Management in U.S. Field Crops” [Zaprawianie nasion na wielką skalę doprowadziło do szybkiego wzrostu użycia neonikotynoidowych środków owadobójczych i prewencyjnego stosowania środków ochrony roślin w uprawach polowych w USA], Environmental Science and Technology 2015, 49, 8, s. 5088–5097, https://pubs.acs.org/doi/10.1021/es506141g
(17) Uwagi państw na temat kukurydzy zmodyfikowanej genetycznie można znaleźć w rejestrze pytań EFSA: http://registerofquestions.efsa.europa.eu/roqFrontend/login?
(18) https://www.ohchr.org/EN/Issues/Food/Pages/Pesticides.aspx
(19) https://sdgs.un.org/2030agenda
(20) Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011 Komisja „może przyjąć”, a nie „przyjmuje” zezwolenie, jeżeli w komitecie odwoławczym kwalifikowana większość państw członkowskich nie opowie się za zezwoleniem (art. 6 ust. 3).
(21) Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1).
(22) https://tillymetz.lu/wp-content/uploads/2020/09/Co-signed-letter-MEP-Metz.pdf
(23) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0005, ust. 102.
(24) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0364.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/73 |
P9_TA(2021)0337
Ochrona interesów finansowych UE – zwalczanie nadużyć finansowych – sprawozdanie roczne za 2019 r.
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie ochrony interesów finansowych UE – zwalczanie nadużyć finansowych – sprawozdanie roczne za 2019 r. (2020/2246(INI))
(2022/C 99/09)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając art. 310 ust. 6 i art. 325 ust. 5 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), |
|
— |
uwzględniając swoje rezolucje w sprawie wcześniejszych sprawozdań rocznych Komisji i Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 3 września 2020 r. pt. „31 sprawozdanie roczne dotyczące ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej i zwalczania nadużyć finansowych (2019 r.)” (COM(2020)0363) oraz dołączone do niego dokumenty robocze służb (SWD(2020)0156, SWD(2020)0157, SWD(2020)0158, SWD(2020)0159 i SWD(2020)0160), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie OLAF za 2019 r. oraz sprawozdanie z działalności Komitetu Nadzoru OLAF za 2019 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie roczne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego dotyczące wykonania budżetu za rok budżetowy 2019 wraz z odpowiedziami instytucji (1), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 z dnia 11 września 2013 r. dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz uchylające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1073/1999 i rozporządzenie Rady (Euratom) nr 1074/1999 (2) (rozporządzenie OLAF), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2223 z 23 grudnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 883/2013 w odniesieniu do współpracy z Prokuraturą Europejską i skuteczności dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (3), |
|
— |
uwzględniając wyrok Sądu (pierwsza izba) z dnia 26 czerwca 2019 r. w sprawie T-617/17 Vialto Consulting Kft. przeciwko Komisji (4), |
|
— |
uwzględniając wyrok Sądu (szósta izba) z dnia 6 czerwca 2019 r. w sprawie T-399/17 Dalli przeciwko Komisji (5) oraz wyrok Trybunału (pierwsza izba) z dnia 25 lutego 2021 r. w sprawie C-615/19 P Dalli przeciwko Komisji, |
|
— |
uwzględniając wyrok Sądu z dnia 13 maja 2020 r. w sprawie T-290/18 Agmin Italy SpA przeciwko Komisji (6), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (7), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 01/2019 z dnia 10 stycznia 2019 r. zatytułowane „Zwalczanie nadużyć finansowych w wydatkowaniu środków UE – konieczne jest podjęcie działań”, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 06/2019 z dnia 16 maja 2019 r. zatytułowane „Zwalczanie nadużyć finansowych w wydatkowaniu środków UE w obszarze spójności – instytucje zarządzające powinny usprawnić wykrywanie, reagowanie i koordynację działań”, |
|
— |
uwzględniając przegląd Europejskiego Trybunału Obrachunkowego z dnia 9 października 2018 r. zatytułowany „Kontrola UE za 2017 r. w skrócie – wprowadzenie do sprawozdań rocznych za 2017 r.” |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie ekspertów z 10 września 2020 r. sporządzone na zlecenie Komisji pt. „Badanie i sprawozdania dotyczące luki w podatku VAT w państwach członkowskich UE-28 – sprawozdanie końcowe za 2020 r.”, |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1371 z dnia 5 lipca 2017 r. w sprawie zwalczania za pośrednictwem prawa karnego nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii (8) (dyrektywa PIF), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) 2017/1939 z dnia 12 października 2017 r. wdrażające wzmocnioną współpracę w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej (9), |
|
— |
uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1798 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie powołania Europejskiego Prokuratora Generalnego w Prokuraturze Europejskiej (10), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 grudnia 2020 r. w sprawie przeglądu dokonywanego w odniesieniu do Unii Europejskiej na podstawie mechanizmu przeglądu wdrożenia Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji (UNCAC) (COM(2020)0793), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie roli demaskatorów w ochronie interesów finansowych UE (11), |
|
— |
uwzględniając decyzję Rady (UE, Euratom) 2020/2053 z dnia 14 grudnia 2020 r. w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej oraz uchylającą decyzję 2014/335/UE, Euratom (12), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii (13), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 29 kwietnia 2019 r. zatytułowany „Strategia Komisji w zakresie zwalczania nadużyć finansowych – wzmożenie działań w celu ochrony budżetu UE” (COM(2019)0196), |
|
— |
uwzględniając dalsze wdrażanie programu Herkules III, |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/785 z dnia 29 kwietnia 2021 r. ustanawiające Unijny program zwalczania nadużyć finansowych i uchylające rozporządzenie (UE) nr 250/2014 (14), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 kwietnia 2021 r. w sprawie unijnej strategii zwalczania przestępczości zorganizowanej 2021–2025 (COM(2021)0170), |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0209/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że formalnie państwa członkowskie i Komisja ponoszą wspólną odpowiedzialność i muszą ściśle ze sobą współpracować, aby chronić interesy finansowe Unii oraz zwalczać nadużycia finansowe i korupcję; mając na uwadze, że faktycznie organy państw członkowskich zarządzały około 74 % wydatków UE i pobierały tradycyjne zasoby własne Unii w odniesieniu do budżetu UE na 2019 r.; |
|
B. |
mając na uwadze, że choć Komisja powinna wypełniać swoje obowiązki w ramach zarządzania dzielonego w zakresie nadzoru, kontroli i audytu, posiada ona jedynie zdolność do monitorowania około 10 % wszystkich wydatków; |
|
C. |
mając na uwadze, że art. 310 ust. 6 TFUE stanowi, że „Unia i państwa członkowskie, zgodnie z postanowieniami artykułu 325, zwalczają nadużycia finansowe i wszelkie inne nielegalne działania naruszające interesy finansowe Unii”; mając na uwadze, że art. 325 ust. 2 TFUE stanowi, że „państwa członkowskie podejmują takie same środki do zwalczania nadużyć finansowych naruszających interesy finansowe Unii, jakie podejmują do zwalczania nadużyć finansowych naruszających ich własne interesy finansowe”; mając na uwadze, że art. 325 ust. 3 TFUE stanowi, że „państwa członkowskie koordynują swoje działania zmierzające do ochrony interesów finansowych Unii przed nadużyciami finansowymi” oraz że „organizują z Komisją ścisłą i regularną współpracę między właściwymi organami”; mając na uwadze, że zgodnie z art. 325 ust. 4 TFUE należy konsultować się z Europejskim Trybunałem Obrachunkowym w sprawie wszelkich środków przyjmowanych przez prawodawcę w dziedzinie zapobiegania nadużyciom finansowym naruszającym interesy finansowe UE i zwalczania tych nadużyć; |
|
D. |
mając na uwadze, że w art. 83 TFUE wymienia się korupcję jako szczególnie poważne przestępstwo o wymiarze transgranicznym; |
|
E. |
mając na uwadze, że różnorodność systemów prawnych i administracyjnych w państwach członkowskich należy odpowiednio uwzględniać, aby stworzyć bardziej ujednolicone systemy administracyjne i sprawozdawcze w UE oraz skutecznie zapobiegać nieprawidłowościom i zwalczać nadużycia finansowe i korupcję w sposób gwarantujący bardziej wymierne i zadowalające rezultaty; |
|
F. |
mając na uwadze, że VAT jest ważnym źródłem dochodów budżetów krajowych oraz mając na uwadze, że w 2019 r. zasoby własne oparte na VAT stanowiły 11,97 % całkowitych dochodów w budżecie UE; |
|
G. |
mając na uwadze, że systematyczne i zinstytucjonalizowane oraz występujące na wysokim szczeblu przypadki korupcji i celowego osłabiania mechanizmów kontroli i równowagi oraz niezależności instytucji odpowiedzialnych za monitorowanie i kontrolę finansów w niektórych państwach członkowskich poważnie szkodzą interesom finansowym Unii, a jednocześnie stanowią zagrożenie dla demokracji, praw podstawowych i praworządności; przypomina o szkodliwym wpływie korupcji na zaufanie obywateli UE do instytucji; |
|
H. |
mając na uwadze, że według Europejskiego Trybunału Obrachunkowego wiedza Komisji na temat skali, charakteru i przyczyn nadużyć finansowych jest niewystarczająca i nie wszystkie potencjalne nadużycia są zgłaszane w systemie zarządzania nieprawidłowościami; |
|
I. |
mając na uwadze, że korupcja w różnym stopniu dotyka wszystkie państwa członkowskie i nie tylko stanowi obciążenie dla gospodarki UE, ale również osłabia demokrację i praworządność w całej Europie; |
Uwagi ogólne
|
1. |
z zadowoleniem przyjmuje 31 sprawozdanie roczne Komisji w sprawie ochrony interesów finansowych UE i zwalczania nadużyć finansowych (sprawozdanie PIF), w którym podkreślono osiągnięcia dokonane w 2019 r. w odniesieniu do konsolidacji ram instytucjonalnych w zakresie zwalczania nadużyć finansowych i nieprawidłowości na szczeblu UE, co osiągnięto dzięki transpozycji do prawa krajowego przez 18 państw członkowskich środków przewidzianych w dyrektywie PIF do końca roku 2019, a łącznie 22 państwa członkowskie uczyniły to do czerwca 2020 r.; wzywa pozostałe państwa członkowskie do podjęcia wszelkich niezbędnych działań oraz zapewnienia pełnej i prawidłowej transpozycji dyrektywy w jak najkrótszym czasie; wzywa Komisję, aby ściśle monitorowała proces transpozycji we wszystkich państwach członkowskich, a także by korzystała ze swoich uprawnień do wszczynania postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, gdy państwa członkowskie nie przestrzegają zasad procesu transpozycji; |
|
2. |
ubolewa, że 3 grudnia 2020 r. Komisja musiała skierować uzasadnione opinie do Irlandii i Rumunii z powodu braku transpozycji dyrektywy PIF do prawa krajowego; zauważa, że 15 grudnia 2020 r. Rumunia dokonała transpozycji dyrektywy PIF do prawa krajowego; |
|
3. |
podkreśla, że poszanowanie praworządności jest podstawowym warunkiem należytego zarządzania finansami, w tym sprawnego i skutecznego przydziału funduszy UE i zarządzania nimi, oraz zwalczania korupcji i nieprawidłowego zarządzania; wyraża zatem duże zadowolenie z powodu przyjęcia rozporządzenia (UE, Euratom) 2020/2092 w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii; |
|
4. |
z zadowoleniem przyjmuje niezwłoczne rozpoczęcie prac Komisji nad przejrzystą metodyką i analizą potencjalnych przypadków; dostrzega kilkukrotne jasne stwierdzenia Komisji, że będzie ona wypełniać rolę „strażniczki traktatów” i stosować rozporządzenie (UE, Euratom) 2020/2092 od dnia jego wejścia w życie bez zbędnej zwłoki, aby nie pominąć żadnego przypadku w toku niezbędnych prac przygotowawczych w pierwszej połowie 2021 r.; przypomina, że rozporządzenie (UE, Euratom) 2020/2092 ma zastosowanie do wszystkich zobowiązań i płatności począwszy od dnia 1 stycznia 2021 r., by chronić interesy beneficjentów i odbiorców końcowych; |
Wykryte nieprawidłowości związane z nadużyciami finansowymi i niezwiązane z nimi
|
5. |
zauważa, że łączna liczba nieprawidłowości związanych i niezwiązanych z nadużyciami finansowymi, zgłoszonych w 2019 r., wyniosła ogółem 11 726 przypadków (o 2 % mniej niż w 2018 r.) i dotyczyła kwoty ok. 1,6 mld EUR, co stanowi spadek o 34 % w porównaniu z rokiem 2018; zauważa w związku z tym, że dane dotyczące liczby spraw i kwot, o jakie chodzi każdego roku, są stale oceniane i aktualizowane i należy je rozpatrywać w perspektywie długoterminowej; |
|
6. |
zauważa, że liczba wykrytych nieprawidłowości zgłoszonych jako nadużycia finansowe wskazuje na poziom wykrywania i zdolność do przewidywania potencjalnych nadużyć finansowych przez państwa członkowskie i organy Unii, ale nie bezpośrednio na poziom nadużyć finansowych mających wpływ na budżet UE lub konkretne państwo członkowskie; zauważa, że nie wiadomo, jak wiele nieprawidłowości związanych z nadużyciami finansowymi pozostaje niezgłoszonych każdego roku, co znacznie utrudnia ocenę skuteczności działań na rzecz zwalczania nadużyć finansowych; przypomina, że w 2019 r. w dwóch sprawozdaniach specjalnych Europejskiego Trybunału Obrachunkowego podkreślono niedociągnięcia Komisji związane z dostrzeżeniem skali, charakteru i przyczyn nadużyć finansowych, wskazano uchybienia w strategicznym podejściu Komisji do zarządzania ryzykiem nadużyć i wezwano Komisję do podjęcia bardziej proaktywnych działań w celu rozwiązania tych problemów; w związku z tym wzywa Komisję, by opracowała metodykę, która zwiększy wiarygodność i pozwoli dokładniej oszacować skalę nadużyć finansowych w UE; zauważa, że wykrycie i zgłoszenie nieprawidłowości oznacza, że zastosowano środki naprawcze, aby chronić interesy finansowe Unii, oraz że w stosownych przypadkach wszczęto postępowanie karne; |
|
7. |
zauważa, że liczba nieprawidłowości związanych z nadużyciami finansowymi, zgłoszonych w 2019 r. (939 przypadków, co stanowi 8 % wszystkich nieprawidłowości), i związane z nimi kwoty finansowe (około 461,4 mln EUR, tj. 28 % wszystkich kwot finansowych, których dotyczyły nieprawidłowości) znacznie spadły w porównaniu z 2018 r.; zauważa, że w 2019 r. liczba zgłoszonych nieprawidłowości związanych z nadużyciem finansowym była o 40 % niższa niż w 2015 r. i 25 % niższa od średniej za okres 2015–2019; zauważa, że w 2019 r. 514 nieprawidłowości związanych z wydatkami i zgłoszonych jako związane z nadużyciami finansowymi stanowiło 0,3 % płatności za 2019 r., natomiast 425 nieprawidłowości związanych z dochodami i zgłoszonych jako nadużycia finansowe odpowiadało 0,3 % kwoty brutto tradycyjnych zasobów własnych pobranych w 2019 r.; |
|
8. |
zwraca uwagę, że liczba nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami finansowymi, odnotowanych w 2019 r. (10 787 przypadków), utrzymała się na niezmienionym poziomie w porównaniu z 2018 r., podczas gdy odnośne kwoty finansowe spadły o 8 % do około 1,2 mld EUR; zauważa, że w 2019 r. 6 550 nieprawidłowości związanych z wydatkami i zgłoszonych jako niezwiązane z nadużyciami finansowymi stanowiło 0,5 % płatności za 2019 r., natomiast 4 237 nieprawidłowości związanych z dochodami i zgłoszonych jako niemające związku z nadużyciami finansowymi odpowiadało 1,5 % kwoty brutto tradycyjnych zasobów własnych pobranych w 2019 r.; |
|
9. |
podkreśla, że zmiana liczby wykrytych nieprawidłowości związanych i niezwiązanych z nadużyciami finansowymi odzwierciedla sytuację w konkretnym punkcie w czasie, którą należy rozpatrywać w kontekście innych istotnych czynników; podkreśla, że zgłoszony spadek łącznej liczby przypadków nieprawidłowości związanych i niezwiązanych z nadużyciami finansowymi może wskazywać na pozytywny trend ogólnego spadku nieuczciwej działalności lub negatywny trend zmniejszenia wykrywalności nadużyć; |
|
10. |
podkreśla, że w szczególności w odniesieniu do nieprawidłowości związanych z nadużyciami finansowymi stwierdzone przypadki były skoncentrowane w kilku państwach członkowskich, co sugeruje różne podejście do stosowania prawa karnego do celów ochrony budżetu UE; podkreśla i ubolewa, że wiele państw członkowskich nie ma specjalnych przepisów dotyczących zwalczania przestępczości zorganizowanej typu mafijnego, której udział w działalności transgranicznej i sektorach wpływających na interesy finansowe Unii stale rośnie; wzywa Komisję, by uwzględniła te różnice między państwami członkowskimi i rozważyła nowe środki harmonizacji; |
|
11. |
przypomina, że z powodu różnego stopnia cyfryzacji w państwach członkowskich braki dotyczące trafności i porównywalności danych i technologii sprawozdawczości nadal poważnie wpływają na jakość i wiarygodność informacji, do jakich Komisja ma dostęp w ramach systemu zarządzania nieprawidłowościami i systemu OWNRES; ubolewa, że stwierdzenie niewłaściwego wykorzystywania, nadużyć i przywłaszczenia środków UE najczęściej jest wynikiem przypadkowego wykrycia przez Komisję i Trybunał Obrachunkowy w trakcie kontroli próby lub wynikiem dochodzeń prowadzonych przez OLAF; wyraża zaniepokojenie z powodu powtarzających się ustaleń Trybunału Obrachunkowego, że prace niektórych organów krajowych uznaje się za nadmiernie narażone na błędy, a przez to niewiarygodne; podkreśla, że te niedostatki mają wpływ na jakość zgłaszanych przez państwa członkowskie Komisji danych dotyczących liczby wykrytych nieprawidłowości związanych i niezwiązanych z nadużyciami finansowymi; zauważa, że w 2019 r. trzy państwa członkowskie nie zgłosiły żadnych nieprawidłowości związanych z nadużyciami finansowymi (15); wyraża szczególne zaniepokojenie z powodu niedoborów odpowiedniego personelu i kwalifikacji niektórych organów krajowych oraz z powodu braku audytów wewnętrznych; |
|
12. |
podkreśla, że kryzys związany z COVID-19 obarczył dodatkowym ryzykiem wykonanie budżetu UE; zauważa z zaniepokojeniem, że ponad połowa nieprawidłowości związanych z nadużyciami finansowymi została zgłoszona przez dwa państwa członkowskie oraz że niektóre państwa członkowskie regularnie nie zgłaszają ani jednego przypadku nadużyć finansowych; wzywa Komisję, by zwróciła na te przypadki szczególną uwagę oraz monitorowała i podejmowała działania w celu pełnej ochrony budżetu UE, a także przeprowadzała wyrywkowe kontrole na miejscu, w szczególności w wyjątkowych okolicznościach związanych z kryzysem; podziela pogląd Komisji, że zwalczanie nadużyć finansowych i nieprawidłowości jest kwestią najwyższej wagi, w szczególności w dobie kryzysu (16); |
|
13. |
wzywa państwa członkowskie i Komisję do ściślejszej współpracy w zakresie wymiany informacji, usprawnienia gromadzenia danych i zwiększenia skuteczności kontroli; w tym kontekście wzywa państwa członkowskie do publikowania danych dotyczących beneficjentów końcowych w jednolitym i nadającym się do odczytu maszynowego formacie, a także do zapewnienia interoperacyjności ze stosowanymi przez Komisję narzędziami monitorowania; zdecydowanie wzywa Komisję, by przeprowadziła skrupulatną analizę przyczyn i możliwych strukturalnych problemów leżących u podstaw utrzymujących się niedociągnięć systemowych wpływających na wiarygodność prac niektórych organów krajowych oraz zwróciła szczególną uwagę na ewentualne różnice między systemami poszczególnych krajów; apeluje do Komisji o wystosowanie jasnych zaleceń do organów krajowych poszczególnych krajów; zwraca się do Komisji o nawiązanie zorganizowanego dialogu z władzami krajowymi i Trybunałem Obrachunkowym w celu stałej pracy nad budowaniem zdolności i wymianą najlepszych praktyk z myślą o poprawie wiarygodności pracy organów krajowych, a także o informowanie Parlamentu o poczynionych postępach; wzywa Komisję do zapewnienia dalszego wsparcia w celu poprawy współpracy w ramach sieci Eurofisc; |
|
14. |
w związku z tym powtórnie wzywa Komisję do stworzenia jednolitego systemu zbierania od państw członkowskich porównywalnych danych o nieprawidłowościach i nadużyciach finansowych, by unormować proces zgłaszania oraz zapewnić jakość przekazywanych informacji i porównywalność danych; |
Dochody — oszustwa związane z zasobami własnymi
|
15. |
zauważa, że w 2019 r. jako nadużycia finansowe związane z dochodami zgłoszono 425 nieprawidłowości, czyli o 21 % mniej niż 541 nieprawidłowości zgłaszanych średnio w roku w latach 2015–2019; zauważa ponadto, że szacowana i ustalona kwota tradycyjnych zasobów własnych (80 mln EUR) w 2019 r., której problem ten dotyczy, jest o 19 % niższa niż średnia z pięciu lat wynosząca 98 mln EUR; zauważa, że kontrola prowadzona przez służby ds. zwalczania nadużyć finansowych była najskuteczniejszą metodą wykrywania przypadków nadużyć finansowych; |
|
16. |
zauważa, że w 2019 r. wykryto i zgłoszono 4 237 nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami finansowymi, czyli o 6 % mniej niż średnia z pięciu lat, oraz że szacowana i ustalona kwota tradycyjnych zasobów własnych, której to dotyczy, wynosi 397 mln EUR w 2019 r., czyli o 3 % mniej niż średnia z pięciu lat; ponadto zauważa, że nieprawidłowości niezwiązane z nadużyciami finansowymi wykrywano przede wszystkim podczas kontroli po zwolnieniu towarów; |
|
17. |
podkreśla powagę obecnej sytuacji w odniesieniu do nadużyć finansowych polegających na niepłaceniu VAT, w szczególności oszustw karuzelowych; apeluje do wszystkich państw członkowskich o udział we wszystkich obszarach działalności sieci Eurofisc, aby ułatwić przepływ informacji pomocnych w zwalczaniu nadużyć finansowych; |
|
18. |
zauważa na podstawie sprawozdania końcowego w sprawie luki w podatku VAT za 2020 r., że w 2018 r. luka w podatku VAT w UE spadła do 140 mld EUR i może spaść poniżej 130 mld EUR w 2019 r.; jest jednak zaniepokojony, że ubytek VAT w 2020 r. może wynieść 164 mld EUR, i zwraca się do Komisji o dokładne wyjaśnienie, czy ten wzrost ma jakikolwiek związek z pandemią COVID-19; |
|
19. |
wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu znacznego wpływu oszustw związanych z VAT na budżet UE oraz budżety krajowe; uważa, że bardzo istotne jest nasilenie walki z najpoważniejszym rodzajem oszustw związanych z VAT – wewnątrzwspólnotowymi oszustwami typu „znikający podmiot gospodarczy”, których koszt szacuje się na 40–60 mld EUR rocznie; wzywa Komisję, by oceniła mocne i słabe strony poszczególnych możliwych sposobów walki z wewnątrzwspólnotowymi oszustwami typu „znikający podmiot gospodarczy”, w szczególności zaś by wprowadziła opracowany przez badaczy cyfrowy system sprawozdawczy oparty na transakcjach w czasie rzeczywistym (TX++) lub połączenie docelowego systemu VAT z cyfrową sprawozdawczością opartą na transakcjach w czasie rzeczywistym; |
|
20. |
zauważa, że w 2019 r. państwa członkowskie zgłosiły 16 środków przeciwdziałania nadużyciom związanym z dochodami: osiem w obszarze oszustw celnych, pięć w dziedzinie oszustw podatkowych oraz trzy będące połączeniem tych dwóch rodzajów oszustw; zauważa, że w 2019 r. Komisja rozpoczęła proces oceny mający określić, jak przydatne w zapobieganiu oszustwom celnym jest rozporządzenie Rady (WE) nr 515/97 (17); |
|
21. |
zauważa, że w latach 2017–2019 Komisja przeprowadziła inspekcje na miejscu dotyczące strategii kontroli w dziedzinie wartości celnej we wszystkich państwach członkowskich i stwierdziła, że interesy finansowe Unii nie były skutecznie chronione, co doprowadziło do znacznych strat tradycyjnych zasobów własnych w budżecie UE; zauważa, że OLAF opublikował sprawozdania z dochodzeń zawierające zalecenia dla sześciu państw członkowskich, które nie wdrożyły w pełni niezbędnych środków w celu konsekwentnego zwalczania nadużyć finansowych polegających na zaniżaniu wartości; wzywa Komisję, by przedstawiła Parlamentowi sprawozdania ze wskazaniem państw członkowskich, które mogłyby udostępnić swoje najlepsze praktyki pozostałym, oraz tych, w których nadal utrzymują się istotne wyzwania; |
|
22. |
zauważa, że w 2019 r. towarami najbardziej dotkniętymi oszustwami i nieprawidłowościami w kategoriach pieniężnych były panele słoneczne, podobnie jak miało to miejsce w latach 2018 i 2017; wzywa Komisję do uznania systemowego charakteru takich oszustw i zdecydowanie wzywa Radę i państwa członkowskie do podjęcia zdecydowanych działań w tym zakresie; |
|
23. |
zauważa, że istnieją poważne wątpliwości co do dokładności kwot tradycyjnych zasobów własnych (należności celnych) przekazywanych do budżetu UE przez Zjednoczone Królestwo w wyniku dochodzeń prowadzonych przez OLAF w sprawie oszustw związanych z zaniżaniem wartości w odniesieniu do tekstyliów i obuwia przywożonych z Chin przez terytorium Zjednoczonego Królestwa oraz dochodzeń prowadzonych przez Komisję w ramach zarządzania zasobami własnymi; zdecydowanie krytykuje fakt, że Zjednoczone Królestwo wciąż odmawia przekazania do budżetu UE brakujących kwot tradycyjnych zasobów własnych za okres 2011–2017 (2,679 mld EUR brutto); z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w marcu 2019 r. Komisja skierowała do Trybunału Sprawiedliwości sprawę przeciwko Zjednoczonemu Królestwu w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w związku ze stratami tradycyjnych zasobów własnych wynikającymi z zaniżonej wartości przywozu; zwraca się do Komisji o zgłaszanie wszelkich zmian w tym względzie; |
|
24. |
jest głęboko zaniepokojony niekwantyfikowalnym zastrzeżeniem utrzymanym na 2019 r. przez Dyrekcję Generalną ds. Budżetu (DG BUDG), w którym stwierdzono, że oszustwa polegające na zaniżaniu wartości częściowo przeniosły się do innych państw członkowskich, co w pewnym stopniu wpływa na pobieranie tradycyjnych zasobów własnych do czasu ostatecznej kwantyfikacji; zauważa, że Komisja przeprowadziła inspekcje dotyczące zaniżania wartości we wszystkich państwach członkowskich i sprawdziła, w jaki sposób państwa członkowskie są zorganizowane w celu rozwiązywania problemów związanych z zaniżaniem wartości, w szczególności w odniesieniu do tekstyliów i obuwia z Chin; zauważa, że zaniżanie wartości towarów przywożonych do UE stanowi i nadal będzie stanowić zagrożenie dla dochodów, a także stwarza istotne wyzwanie, któremu należy stawić czoła w nadchodzących latach; zauważa, że Komisja podejmie działania następcze i obciąży państwa członkowskie odpowiedzialnością finansową za ewentualne straty; wyraża zaniepokojenie, że zgodnie ze wstępnymi obliczeniami straty tradycyjnych zasobów własnych w 2019 r. wyniosły 1 % całkowitych tradycyjnych zasobów własnych w tymże roku; zwraca się do Komisji o niezwłoczne poinformowanie Parlamentu o ustaleniach i konsekwencjach przeprowadzonych przez nią kontroli i obliczeń ilościowych po ich zakończeniu; |
|
25. |
przypomina, że połączenie różnych metod wykrywania (kontrole zwalniania towarów, kontrole po zwolnieniu towarów, kontrole prowadzone przez służby ds. zwalczania nadużyć finansowych i inne) najskuteczniej służy wykrywaniu nadużyć oraz że skuteczność każdej z metod zależy od danego państwa członkowskiego, skutecznej koordynacji jego administracji oraz zdolności odpowiednich służb państw członkowskich do wzajemnej komunikacji; wzywa Komisję do informowania Rady o tym, które państwa członkowskie mogłyby udostępnić swoje najlepsze praktyki pozostałym oraz w których nadal utrzymują się istotne wyzwania; |
|
26. |
zauważa, że w ciągu ostatnich pięciu lat roczna stopa odzysku dotycząca tradycyjnych zasobów własnych wahała się od 52 do 66 %, a stopa odzysku w przypadkach zgłoszonych w 2019 r. wynosi obecnie około 57 %; zauważa, że różnice w odzysku między państwami członkowskimi mogą wynikać z takich czynników jak rodzaj nadużycia finansowego lub nieprawidłowości bądź rodzaj dłużnika; zauważa, że według stanu na marzec 2020 r. ogólna stopa odzysku dla wszystkich lat 1989–2019 wynosiła 61 %; ponawia apel do Komisji o przedstawianie każdego roku sprawozdań dotyczących kwoty zasobów własnych UE odzyskanych w następstwie zaleceń wydanych przez OLAF oraz do informowania organu udzielającego absolutorium o kwotach, które pozostają do odzyskania; |
Oszustwa w zakresie wydatków
|
27. |
zwraca uwagę, że w 2019 r. zgłoszono 514 nieprawidłowości związanych z nadużyciami finansowymi w wydatkach, a kwota, której nieprawidłowości dotyczyły, wyniosła 381,4 mln EUR (0,3 % płatności w 2019 r.); |
|
28. |
zwraca uwagę, że w 2019 r. zgłoszono 6 550 nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami finansowymi w wydatkach, co stanowiło 0,5 % płatności w 2019 r.; |
|
29. |
zauważa, że jeśli chodzi o wspólną politykę rolną (WPR), wykrywanie nieprawidłowości koncentrowało się w kilku państwach członkowskich, w szczególności w przypadku nieprawidłowości związanych z nadużyciami finansowymi, co sugeruje, że różne podejścia do stosowania prawa karnego w celu ochrony budżetu UE lub praktyk sprawozdawczych dotyczących podejrzewanych nadużyć finansowych mogą być istotnymi czynnikami uzasadniającymi różnice między państwami członkowskimi; zauważa, że choć ogólne kwoty finansowe w 2019 r. zasadniczo nie uległy zmianie, wzrosły kwoty związane ze wsparciem bezpośrednim, a kwoty na rozwój obszarów wiejskich wzrosły; zauważa w szczególności, że w obszarze wsparcia bezpośredniego większość wykrytych przypadków wskazywała na wykorzystanie sfałszowanych dokumentów lub wniosków o pomoc, podczas gdy w dziedzinie rozwoju obszarów wiejskich wiele wykrytych przypadków było związanych z wdrażaniem; wyraża zaniepokojenie, że tworzenie sztucznych warunków do otrzymywania wsparcia finansowego jest powszechnym rodzajem oszustw w zakresie wsparcia bezpośredniego, co wskazuje na związek między sposobem działania przy nieprawidłowościach związanych z nadużyciami finansowymi a etyką i uczciwością; zauważa, że nastąpił znaczny spadek nieprawidłowości związanych z nadużyciami finansowymi w dziedzinie rozwoju obszarów wiejskich ze względu na spadek liczby wykrytych przypadków związanych z okresem programowania 2007–2013, zgodnie z cyklem programowania, oraz powolne rozpoczęcie wykrywania nieprawidłowości związanych z okresem programowania 2014–2020, a także zauważa, że w dziedzinie rozwoju obszarów wiejskich nadal wykrywano więcej nieprawidłowości związanych z nadużyciami finansowymi i niezwiązanych z nadużyciami finansowymi niż w przypadku wsparcia bezpośredniego; zwraca jednak uwagę, że w przypadku środków rynkowych odnotowano najwyższy wskaźnik wykrywania nadużyć finansowych, wynoszący 0,87 %, ponad czterokrotnie wyższy niż w przypadku rozwoju obszarów wiejskich w odniesieniu do nieprawidłowości związanych z nadużyciami finansowymi, natomiast w przypadku nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami finansowymi wskaźnik wykrywania nieprawidłowości był prawie dwukrotnie wyższy niż w przypadku rozwoju obszarów wiejskich; ponadto na podstawie sprawozdań rocznych Trybunału Obrachunkowego za 2017 r. (18) zauważa, że sposób wydatkowania środków ma wpływ na ryzyko błędu oraz że w szczególności błędy ograniczały się głównie do zwrotów kosztów, podczas gdy poziom błędu w przypadku płatności z tytułu uprawnień był poniżej progu istotności wynoszącego 2 %; |
|
30. |
ponawia swój apel o wprowadzenie maksymalnych kwot płatności, które jedna osoba fizyczna może otrzymać z pierwszego i drugiego filaru WPR oraz funduszy spójności; jest zdania, że maksymalne kwoty określone dla osób fizycznych stwarzają większe utrudnienie do obejścia; przypomina, że beneficjenci mogą sztucznie dzielić swoje przedsiębiorstwa lub tworzyć dodatkowe przedsiębiorstwa, z których wszystkie mogą otrzymać maksymalną kwotę finansowania, aby obejść limit określony dla osoby prawnej; z zadowoleniem przyjmuje intencje zawarte w propozycji, by wszystkie przedsiębiorstwa należące do tej samej grupy uwzględniać jako jednego beneficjenta WPR; uważa jednak, że wysiłki te są niewystarczające, gdyż nieprzejrzyste i bardzo złożone struktury przedsiębiorstw, często obejmujące podmioty w kilku państwach członkowskich lub państwach trzecich, sprawiają, że bardzo trudno jest zidentyfikować wszystkie przedsiębiorstwa należące do tej samej grupy jako takie i zapewnić ich faktyczne traktowanie jako jednego beneficjenta, oraz otwierają inne możliwości obchodzenia tych obostrzeń; wzywa Komisję, by uwzględniła propozycję limitów dla osób fizycznych do celów WPR i funduszy spójności we wniosku dotyczącym przeglądu rozporządzenia finansowego (19); |
|
31. |
ponownie wyraża zaniepokojenie faktem, że dotacje w ramach WPR nadal zachęcają do zawłaszczania gruntów przez struktury przestępcze i oligarchiczne; ponawia pilny apel do Komisji o ustanowienie mechanizmu składania skarg, dzięki któremu rolnicy i MŚP stojący wobec zawłaszczania ziemi, poważnych uchybień ze strony władz krajowych, nieprawidłowego lub stronniczego traktowania w przetargach lub przy podziale dotacji, nacisków lub zastraszania ze strony struktur przestępczych, przestępczości zorganizowanej lub struktur oligarchicznych, bądź doświadczający innych poważnych naruszeń praw podstawowych mogliby składać skargi bezpośrednio do Komisji; wyraża zadowolenie, że taki mechanizm składania skarg zaproponowano w nowym rozporządzeniu w sprawie WPR; |
|
32. |
zwraca uwagę na złożoność analizy danych dotyczących polityki spójności i różne fazy okresu programowania 2007–2013; zauważa, że zgłoszone kwoty finansowe były znacznie niższe niż w wyjątkowym roku 2018, ale średnio wykazują tendencję wzrostową w odniesieniu do funduszy spójności; podkreśla znaczenie współpracy z organami sądowymi i podkreśla, że należy zwrócić większą uwagę na niespodziewane pogorszenie sytuacji w zakresie kwot finansowych dotyczących nieprawidłowości związanych z nadużyciami finansowymi oraz niezwiązanych z nadużyciami finansowymi, oraz, z wyłączeniem przypadków „wyjątkowych”, w przypadku okresu programowania 2014–2020 w 2019 r. w odniesieniu do kwot finansowych dotyczących nieprawidłowości związanych z nadużyciami finansowymi w odniesieniu do wszystkich funduszy, a w szczególności Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR); podkreśla pilną potrzebę przeprowadzenia pełnego dochodzenia przez Komisję, OLAF i Prokuraturę Europejską, czy stosowanie przez państwa członkowskie różnych modeli sprawozdawczości pod względem tendencji do wykrywania nieprawidłowości związanych z nadużyciami finansowymi na znaczne kwoty finansowe ma związek z możliwymi konfliktami interesów zainteresowanych stron w państwach członkowskich lub nawet działalnością przestępczą; |
|
33. |
jest bardzo zaniepokojony doniesieniami mediów o współfinansowanych ze środków UE inwestycjach w infrastrukturę, której przeznaczenie zostało zmienione po upływie minimalnego wymaganego okresu trzech lub pięciu lat; ubolewa nad zarzutami oszustwa i osobistego wzbogacenia się w wyniku tej zmiany przeznaczenia; ubolewa, że Komisja nie była w stanie dostarczyć dodatkowych informacji, które rozwiałyby wszelkie pozostałe wątpliwości; z zadowoleniem przyjmuje zamiar podjęcia przez Komisję odpowiednich działań następczych w związku z tymi zarzutami i wzywa Komisję, by złożyła Parlamentowi sprawozdanie z ustaleń; ponadto wzywa Komisję do dokonania analizy, w których państwach członkowskich istnieją poważne problemy związane ze zmianą przeznaczenia projektów infrastrukturalnych współfinansowanych przez UE; |
|
34. |
uważa, że wymagany przez prawo okres trwałości wynoszący od trzech do pięciu lat jest zbyt krótki, biorąc pod uwagę znaczne kwoty współfinansowania i długowieczność takich projektów; ubolewa, że współprawodawcy nie zdecydowali o wprowadzeniu wymogów dłuższej trwałości podczas przeglądu rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów (20); zwraca uwagę na istotne różnice między państwami członkowskimi, jeżeli chodzi o krajowe przepisy dotyczące trwałości inwestycji infrastrukturalnych i przedwczesnej zmiany przeznaczenia; |
|
35. |
wzywa Komisję, by przeprowadziła dokładną analizę różnych przepisów krajowych dotyczących wymogu trwałości współfinansowanych inwestycji i przedwczesnej zmiany przeznaczenia zarówno w przypadku infrastruktury, jak i sprzętu, ze zwróceniem szczególnej uwagi na to, czy przepisy krajowe wykraczają poza minimalne wymogi UE; wzywa Komisję, by złożyła Parlamentowi sprawozdanie z ustaleń; |
|
36. |
przypomina wymogi w zakresie przejrzystości dotyczące WPR i polityki spójności, które zobowiązują właściwe organy państw członkowskich do prowadzenia publicznie dostępnej listy beneficjentów końcowych; zdecydowanie wzywa państwa członkowskie do publikowania takich danych w jednolitym i nadającym się do odczytu maszynowego formacie, a także do zapewnienia interoperacyjności tych informacji; domaga się, aby Komisja gromadziła i agregowała dane oraz publikowała listy największych beneficjentów każdego funduszu w każdym państwie członkowskim; |
|
37. |
zauważa, że jeżeli chodzi o nieprawidłowości związane z nadużyciami finansowymi, wykryte w 2019 r., działania związane z infrastrukturą zdrowotną wiązały się z naruszeniem przepisów dotyczących zamówień publicznych, a najczęściej wykrywane problemy dotyczyły dokumentów potwierdzających: 15 państw członkowskich zgłosiło nieprawidłowości w działaniach związanych z infrastrukturą zdrowotną, a siedem z nich wykryło również nadużycia finansowe; zauważa, że niezgłoszenie nieprawidłowości w tej dziedzinie przez inne państwa członkowskie nie oznacza, że takie ryzyko ich nie dotyczyło, i wzywa Komisję, OLAF i Prokuraturę Europejską do dopilnowania, aby problem nadużyć, w szczególności związanych z walką z pandemią COVID-19, nie pozostał nierozwiązany; |
|
38. |
wyraża zaniepokojenie z powodu powtarzających się doniesień Trybunału Obrachunkowego i Komisji o utrzymujących się uchybieniach w dziedzinie udzielania zamówień publicznych w kilku państwach członkowskich; wzywa Komisję, by przeprowadziła dokładną analizę przyczyn tego stanu rzeczy w państwach członkowskich, w których występują zauważalne uchybienia, oraz by precyzyjnie określiła, w jakim stopniu uchybienia te wynikają z błędów formalnych czy systemowych nadużyć i korupcji; jest zdania, że drobne błędy formalne należy traktować inaczej oraz że Komisja powinna skupić większą uwagę na poważniejszych problemach, takich jak zamierzone manipulowanie kryteriami przetargowymi preferującymi określonych lub jednostkowych oferentów, korupcja związana z wyborem oferenta, konflikty interesów i inne oszukańcze nadużycie funduszy; |
|
39. |
przypomina, że pełna przejrzystość sprawozdawczości dotyczącej wydatków ma zasadnicze znaczenie przede wszystkim w przedsięwzięciach infrastrukturalnych finansowanych bezpośrednio przez fundusze lub instrumenty finansowe UE; wzywa Komisję do zapewnienia obywatelom Unii pełnego dostępu do informacji o współfinansowanych projektach; |
|
40. |
podkreśla potrzebę pełnej przejrzystości sprawozdawczości dotyczącej transferów i pożyczek w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności i wzywa Komisję do zapewnienia Parlamentowi pełnego dostępu do informacji; |
|
41. |
zwraca się do Komisji o zintensyfikowanie wysiłków mających na celu zapobieganie nadużyciom i wykrywanie ich, aby zagwarantować, że środki UE będą w dalszym ciągu docierać do zamierzonych beneficjentów i przynosić efektywne i wymierne skutki dla życia obywateli; |
Cyfryzacja jako sposób ochrony interesów finansowych UE
|
42. |
podkreśla, że większy stopień cyfryzacji, interoperacyjności i harmonizacji sprawozdawczości, monitorowania i audytów w UE powinien zostać osiągnięty już dawno i jest niezbędny z uwagi na transgraniczny charakter niewłaściwego wykorzystania, oszustw, sprzeniewierzeń, konfliktów interesów, podwójnego finansowania i innych problemów systemowych; wyraża ponadto zaniepokojenie kontrolami instrumentów finansowych, którymi zarządzają pośrednicy, oraz wykazanymi niedociągnięciami w kontrolach zarejestrowanych siedzib beneficjentów; ponownie podkreśla potrzebę uzależnienia wypłaty środków bezpośrednich i pośrednich od ujawnienia danych dotyczących rzeczywistej własności przez beneficjentów i pośredników finansowych; |
|
43. |
ubolewa, że zgodnie z obowiązującymi przepisami brak informacji o strukturach własności i rzeczywistych beneficjentach przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw w znacznym stopniu przyczynia się do braku przejrzystości sposobu, w jaki środki finansowe są obecnie rozdzielane, i utrudnia skuteczniejsze wykrywanie nieprawidłowości; ponownie podkreśla kluczowe znaczenie kompleksowych, wiarygodnych i porównywalnych danych dla wydajnej, skutecznej i terminowej kontroli wydatków UE oraz ochrony pieniędzy europejskich podatników; |
|
44. |
ponawia swój pilny apel do Komisji o zaproponowanie podstawy prawnej w rozporządzeniu finansowym do utworzenia interoperacyjnego cyfrowego systemu sprawozdawczości i monitorowania, aby umożliwić terminowe składanie jednolitych i znormalizowanych sprawozdań przez organy państw członkowskich w obszarze zarządzania dzielonego; zachęca do obowiązkowego stosowania istniejących narzędzi eksploracji danych i oceny ryzyka, takich jak Arachne, jako jednego z elementów planowanego systemu sprawozdawczości i monitorowania; podkreśla, że taki interoperacyjny system sprawozdawczości i monitorowania umożliwiłby nie tylko wcześniejsze i skuteczniejsze wykrywanie niewłaściwego wykorzystywania funduszy, oszustw, sprzeniewierzeń, konfliktów interesów, podwójnego finansowania i innych problemów systemowych, lecz także kompleksowy przegląd rzeczywistego podziału funduszy UE i potencjalnie niezamierzonej koncentracji w rękach nielicznych oligarchicznych lub nawet przestępczych beneficjentów końcowych; |
|
45. |
przypomina, że system ten nie powinien skutkować nałożeniem nadmiernych obciążeń biurokratycznych na organy krajowe ani powstawaniem zatorów danych; wzywa Komisję, by określiła, które wskaźniki i dane są rzeczywiście istotne, niezbędne i proporcjonalne do celów audytu i kontroli oraz do realizacji zamierzonych celów programowania, oraz by ograniczyła liczbę wskaźników i celów pośrednich, które należy wprowadzać do systemu; |
|
46. |
zauważa, że system wczesnego wykrywania i wykluczania (EDES) ustanowiony na mocy art. 135 rozporządzenia finansowego powinien zapewniać nakładanie skutecznych sankcji na niewiarygodne osoby lub podmioty przez wykluczenie ich z procedur wyboru i udzielania zamówień finansowanych z budżetu UE oraz przez nakładanie kar finansowych; wyraża ubolewanie, że w bazie danych wymieniono zaledwie kilka podmiotów gospodarczych – sześć według stanu na maj 2021 r.; wzywa Komisję, by dokonała przeglądu kryteriów w celu ograniczenia złożoności i zwiększenia możliwości stosowania systemu EDES w praktyce; |
|
47. |
wzywa Komisję, by w swoim wniosku dotyczącym przeglądu rozporządzenia finansowego rozważyła rozszerzenie systemu EDES tak, aby miał on zastosowanie do funduszy objętych zarządzaniem dzielonym, z poszanowaniem zasad proporcjonalności i adekwatności; apeluje do państw członkowskich i Komisji o zapewnienie większej interoperacyjności istniejących baz danych i narzędzi do eksploracji danych na szczeblu europejskim i krajowym; dostrzega, że według Europejskiego Inspektora Ochrony Danych ustanowienie takiej interoperacyjności nie stanowi problemu z perspektywy ogólnych zasad ochrony danych, o ile istnieje ku temu wyraźna podstawa prawna; |
|
48. |
z zadowoleniem przyjmuje obowiązujące przepisy w sprawie e-zamówień, zgodnie z którymi informacje o przetargach należy publikować w dzienniku Tenders Electronic Daily (TED), dokumenty zamówienia muszą być dostępne w formacie elektronicznym z hiperłączami zawartymi w ogłoszeniach TED, podmioty gospodarcze mają obowiązek składania ofert w formacie elektronicznym, a instytucje zamawiające muszą przyjmować faktury w formie elektronicznej; |
|
49. |
zauważa, że obszar zamówień publicznych przechodzi proces transformacji cyfrowej; z zadowoleniem przyjmuje proces transformacji zamówień publicznych z myślą o wdrożeniu technologii cyfrowych; jest zdania, że reforma ta powinna wykraczać poza samo przejście na stosowanie narzędzi elektronicznych i obejmować różne etapy przed udzieleniem zamówienia i po jego udzieleniu; podkreśla, że reformy te powinny również umożliwiać uwzględnienie podejść opartych na danych na poszczególnych etapach procedury udzielenia zamówienia; wzywa Komisję, by zwróciła szczególną uwagę na umowy ramowe zawierane w drodze procedur udzielania zamówień publicznych, ponieważ związane z tym nadużycia finansowe i korupcja stanowią podwyższone ryzyko dla interesów finansowych Unii; |
|
50. |
zauważa, że większa cyfryzacja usług publicznych i przepisy dotyczące zwiększonej przejrzystości oznaczają, że więcej informacji na temat finansów publicznych UE dostępnych jest w formacie elektronicznym; zauważa ponadto, że moc obliczeniowa i dostępne obecnie oprogramowanie pozwalają na kompleksowe przetwarzanie dużych ilości złożonych danych w stosunkowo krótkim czasie, co stwarza nowe możliwości wykrywania nadużyć finansowych dzięki wyspecjalizowanym technikom analizy danych, takim jak duże zbiory danych, eksploracja danych oraz technologie AI wykorzystujące otwarte dane; uważa, że duże zasoby otwartych danych są okazją by wspierać tworzenie wiarygodnych „systemów reputacji”, które mogą przyczynić się do zapobiegania działalności przestępczej; zwraca się do Komisji o przeprowadzenie systemowej analizy sposobów wykorzystywania nowych technologii w dziedzinie wykrywania nadużyć i zapobiegania im, o ocenę ich ograniczeń i o opracowanie propozycji poprawy ich stosowania; |
Nowa strategia Komisji w zakresie zwalczania nadużyć finansowych
|
51. |
wyraża zadowolenie z przyjęcia 29 kwietnia 2019 r. nowej strategii Komisji w zakresie zwalczania nadużyć finansowych; z zadowoleniem przyjmuje politykę zerowej tolerancji wobec nadużyć finansowych; z zadowoleniem przyjmuje przywrócenie przez Komisję nadzoru korporacyjnego nad kwestiami nadużyć finansowych poprzez przyznanie OLAF-owi większej roli doradczej i nadzorczej; przypomina, że w strategii przewidziano wiążący plan działania jedynie dla służb Komisji i agencji wykonawczych, mimo że większość obowiązków spoczywa na państwach członkowskich; wzywa do przyjęcia ujednoliconego podejścia uwzględniającego również państwa członkowskie; |
|
52. |
wzywa Komisję, by rozważyła przeprowadzenie przeglądu swojej nowej strategii zwalczania nadużyć finansowych, tak aby w pełni odzwierciedlić osiągnięcie funkcjonalności Prokuratury Europejskiej oraz jej rolę w zwalczaniu nadużyć finansowych; |
|
53. |
podkreśla, że wszystkie państwa członkowskie powinny priorytetowo traktować opracowywanie i ustanawianie krajowych strategii zwalczania nadużyć finansowych, w tym w świetle nowych wyzwań związanych z kryzysem COVID-19 oraz planami odbudowy i zwiększania odporności; jest bardzo zaniepokojony, że zgodnie z działaniami następczymi na rok 2018 r. tylko 10 państw członkowskich zgłosiło przyjęcie lub aktualizację krajowej strategii zwalczania nadużyć finansowych i poinformowało o tym OLAF, podczas gdy 17 państw członkowskich w dalszym ciągu nie przyjęło takiej strategii (21), a tylko cztery z nich rozważają przyjęcie lub przygotowanie nowej strategii (22); wzywa państwa członkowskie, które jeszcze nie przyjęły krajowej strategii zwalczania nadużyć finansowych, aby to uczyniły bez dalszej zbędnej zwłoki; wzywa Komisję, by oceniła przyjęte krajowe strategie zwalczania nadużyć finansowych, zbadała, dlaczego odnośne państwa członkowskie pozostają w tyle, jeśli chodzi o ich przyjęcie, oraz by skłoniła pozostałe państwa członkowskie do poczynienia postępów w ich przyjmowaniu; |
Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF)
|
54. |
z zadowoleniem przyjmuje rozpoczęcie negocjacji w 2019 r. w sprawie przeglądu rozporządzenia w sprawie OLAF w odniesieniu do współpracy z Prokuraturą Europejską i skuteczności dochodzeń prowadzonych przez OLAF; z zadowoleniem przyjmuje wejście w życie w styczniu 2021 r. zmienionego rozporządzenia (UE, Euratom) 2020/2223, które znacznie rozszerza rolę OLAF-u i stwarza możliwości płynnej współpracy z Prokuraturą Europejską; zauważa, że nowe przepisy obejmują jasną definicję uzupełniających się ról obu urzędów, jasne zasady zgłaszania spraw i poprawę sposobu prowadzenia dochodzeń przez OLAF; uznaje, że nowe ramy prawne zwiększają skuteczność OLAF-u przez uproszczenie przepisów dotyczących kontroli na miejscu i inspekcji, umożliwienie OLAF-owi uzyskiwania informacji o rachunkach bankowych za pośrednictwem właściwych organów krajowych, wzmocnienie przepisów regulujących prace jednostek koordynujących zwalczanie nadużyć finansowych w państwach członkowskich i zapewnienie lepszych gwarancji osobom objętym dochodzeniami OLAF-u przez utworzenie stanowiska kontrolera; |
|
55. |
uważa, że zwiększone uprawnienia OLAF-u, rozpoczęcie działalności Prokuratury Europejskiej i koordynacja prac w całej unijnej architekturze zwalczania nadużyć finansowych w celu identyfikowania, prowadzenia dochodzeń i ścigania oszustów stanowią istotny krok naprzód w ochronie interesów finansowych UE; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje zawarcie porozumień roboczych między Prokuraturą Europejską a Eurojustem i Europolem, które określają zasady współpracy i sposób współdziałania organów UE w przeciwdziałaniu przestępstwom mającym wpływ na interesy finansowe Unii Europejskiej; |
|
56. |
przypomina swoją ocenę znaczenia dochodzeń przeprowadzanych przez OLAF oraz jego roli w koordynowaniu działań w zakresie ochrony interesów finansowych UE i zwalczania nadużyć; |
|
57. |
przypomina, że OLAF utworzono nie tylko na potrzeby dochodzeń wewnętrznych, ale również w celu wspierania państw członkowskich w prowadzonych przez nie dochodzeniach zewnętrznych; podkreśla, że po utworzeniu Prokuratury Europejskiej, OLAF pozostanie jedynym urzędem odpowiedzialnym za ochronę interesów finansowych UE w państwach członkowskich, które nie zdecydowały się przystąpić do Prokuratury Europejskiej; przypomina, że choć zasada pomocniczości uniemożliwia OLAF-owi wszczynanie dochodzeń, do których prowadzenia właściwsze są państwa członkowskie, nie wyklucza to możliwości analizowania przez OLAF powtarzających się spraw, tendencji i schematów oraz skutków swoich zdolności wykrywania tych zjawisk dla rozszerzenia współpracy i poprawy skuteczności działań; |
|
58. |
zdecydowanie uważa, że OLAF musi zostać wzmocniony za pomocą środków budżetowych i personelu, aby był w pełni zdolny do wykonywania swoich obowiązków w zakresie zapobiegania i prowadzenia dochodzeń, zwłaszcza w państwach członkowskich, które nie przystąpiły do Prokuratury Europejskiej; podkreśla, że istotne jest zadbanie o to, by OLAF pozostał silnym i w pełni operacyjnym partnerem Prokuratury Europejskiej; podkreśla, że przyszła współpraca między OLAF-em a Prokuraturą Europejską powinna opierać się na ścisłej współpracy, skutecznej wymianie informacji i komplementarności, przy czym należy unikać powielania działań oraz konfliktu kompetencji; |
|
59. |
przypomina, że misją OLAF-u jest pomaganie w opracowywaniu i rozwijaniu metod zapobiegania nadużyciom finansowym, korupcji i wszelkiej innej nielegalnej działalności szkodzącej interesom finansowym Unii oraz zwalczaniu tych zjawisk; przypomina, że jednym z kluczowych elementów mandatu OLAF-u jest promowanie i koordynowanie, z państwami członkowskimi i pomiędzy nimi, wymiany doświadczeń operacyjnych oraz najlepszych rozwiązań proceduralnych w zakresie ochrony interesów finansowych Unii; w związku z tym ubolewa, że w sprawozdaniu o ochronie interesów finansowych nie przedstawiono wyraźnie oceny wyników dochodzeń OLAF-u dotyczących wydatków; zachęca OLAF do zapewnienia państwom członkowskim i Komisji konkretnych wytycznych i doradztwa w oparciu o analizę dotychczasowych doświadczeń związanych z dochodzeniami; |
|
60. |
odnotowuje podpisanie porozumienia administracyjnego dotyczącego wymiany informacji i współpracy między OLAF-em a Europejskim Trybunałem Obrachunkowym w 2019 r. i z zadowoleniem przyjmuje bardziej ustrukturyzowaną współpracę między Europejskim Trybunałem Obrachunkowym a OLAF-em; |
|
61. |
z zadowoleniem przyjmuje porozumienie OLAF-u i współprawodawców, w ścisłej współpracy ze służbami Komisji, na rzecz włączenia standardowych przepisów dotyczących ochrony interesów finansowych Unii we wszystkich aktach prawnych dotyczących programów wydatków po 2020 r. zharmonizowanych według obszaru; |
Prokuratura Europejska (EPPO)
|
62. |
z zadowoleniem przyjmuje mianowanie Laury Codruțy Kövesi na stanowisko Europejskiego Prokuratora Generalnego w 2019 r. i rozpoczęcie działalności Prokuratury Europejskiej 1 czerwca 2021 r.; ubolewa, że termin osiągnięcia pełnej funkcjonalności EPPO musiał być wielokrotnie przedłużany z uwagi na brak środków finansowych i zasobów ludzkich oraz znaczne opóźnienia w mianowaniu prokuratorów europejskich i delegowanych w kilku państwach członkowskich; zwraca się do Komisji o zwiększenie zasobów finansowych i kadrowych Prokuratury Europejskiej, aby umożliwić jej stawienie czoła wyzwaniom pojawiającym się w związku z wykorzystaniem środków z wyjątkowo dużego Funduszu Odbudowy; |
|
63. |
zauważa, że procedura mianowania delegowanych prokuratorów europejskich rozpoczęła się w 2019 r. i zakończyła w 2020 r., a 22 prokuratorów europejskich złożyło ślubowanie przed Trybunałem Sprawiedliwości 28 września 2020 r.; wyraża ubolewanie z powodu braku nominacji europejskich prokuratorów delegowanych, w szczególności przez Słowenię, która odwołała proces nominacji, a także z powodu znacznych opóźnień w wielu innych państwach członkowskich; zauważa, że Prokurator Generalna Kövesi jest głęboko zaniepokojona „oczywistym brakiem lojalnej współpracy” Słowenii w następstwie opóźnień w mianowaniu prokuratorów delegowanych; apeluje do Komisji o ścisłe monitorowanie państw członkowskich, które nie mianowały jeszcze europejskich prokuratorów delegowanych lub nie dostosowały przepisów krajowych do faktu rozpoczęcia działalności przez Prokuraturę Europejską, w stosownych przypadkach, przez zawieszenie ich finansowania na podstawie art. 63 ust. 2 i 8 rozporządzenia finansowego i przepisów sektorowych lub przez wszczęcie postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego; zauważa ponadto, że do końca 2019 r. 18 państw członkowskich powiadomiło Komisję o włączeniu do prawa krajowego dyrektywy PIF; wzywa Komisję, by dołożyła wszelkich starań, aby zachęcić wszystkie państwa członkowskie do przystąpienia do Prokuratury Europejskiej; wzywa pięć państw członkowskich, które jeszcze nie dołączyły, aby uczyniły to bez zbędnej zwłoki; |
|
64. |
przypomina, że zgodnie z decyzją wykonawczą Rady (UE) 2018/1696 komisja selekcyjna do spraw mianowania prokuratorów europejskich ocenia kandydatów i przedstawia Radzie ranking, który Rada musi wziąć pod uwagę, lecz ranking ten, zgodnie z decyzją wykonawczą, nie jest wiążący; przypomina, że w przypadku kandydatów wskazanych przez Belgię, Bułgarię i Portugalię Rada nie zastosowała się do kolejności preferencji proponowanej przez komisję selekcyjną; przypomina, że 27 lipca 2020 r. Austria, Estonia, Luksemburg i Niderlandy opublikowały oświadczenie, w którym stwierdziły, że „należy unikać konkurencji między rankingami krajowych komisji selekcyjnych a rankingiem europejskiej komisji selekcyjnej, gdyż grozi ona osłabieniem europejskiego składnika procedury powoływania”; |
|
65. |
z ogromnym zaniepokojeniem podkreśla fakt, że Malta nie mianowała trzech odpowiednich kandydatów do kolegium Prokuratury Europejskiej, co opóźniło ukończenie tworzenia kolegium; wyraża ponadto szczególne zaniepokojenie doniesieniami mediów, że rząd portugalski przekazał Radzie nieprawdziwe informacje na temat stopnia i doświadczenia kandydata, który zajął drugie miejsce w rankingu europejskiej komisji selekcyjnej i ostatecznie został mianowany na stanowisko portugalskiego prokuratora europejskiego; wyraża ponadto zaniepokojenie faktem, że jeden z odrzuconych kandydatów z Belgii złożył skargę do Trybunału Sprawiedliwości dotyczącą procedury wyboru; ubolewa, że te kwestie zdominowały utworzenie kolegium Prokuratury Europejskiej i wzywa zaangażowane państwa członkowskie, by przedstawiły Parlamentowi wszystkie niezbędne informacje i dokumenty umożliwiające pełną ocenę prawidłowości procedury wyboru; |
|
66. |
przypomina, że europejscy i delegowani prokuratorzy muszą być niezależni, a wszelkie podejrzenia o interwencję rządu krajowego na korzyść kandydata wbrew zaleceniom europejskiej komisji selekcyjnej miałyby poważne i negatywne konsekwencje dla reputacji, integralności i niezależności Prokuratury Europejskiej jako instytucji; |
Walka z korupcją
|
67. |
wyraża zadowolenie z powodu przyjęcia dyrektywy (UE) 2019/1937 („dyrektywa o ochronie sygnalistów”), zauważając jednocześnie, że termin jej transpozycji upływa 17 grudnia 2021 r.; wzywa Komisję do ścisłego monitorowania i wspierania państw członkowskich, aby zapewnić pełną, prawidłową i terminową transpozycję dyrektywy oraz rozpocząć ocenę wdrażania dyrektywy przez państwa członkowskie niezwłocznie po upływie terminu transpozycji; |
|
68. |
podkreśla znaczenie niezależnych mediów i dziennikarstwa śledczego i ponownie podkreśla potrzebę ich ochrony; wzywa Komisję do zapewnienia poważnej ochrony prawnej, podobnej do tej, jaką zapewnia się sygnalistom, oraz do opracowania kompleksowych środków ochrony i finansowania niezależnego dziennikarstwa śledczego, w tym mechanizmu szybkiego reagowania dla zagrożonych dziennikarzy oraz skutecznych przepisów przeciwdziałających strategicznemu powództwu zmierzającemu do stłumienia debaty publicznej (SLAPP); |
|
69. |
podkreśla znaczenie postępów, jakie poczyniono pod względem inicjatyw ustawodawczych i politycznych Komisji w zakresie zapobiegania korupcji i jej zwalczania, a także regularnego monitorowania i oceny ram prawnych państw członkowskich za pośrednictwem nowo wprowadzonego sprawozdania na temat praworządności; przypomina jednak, ponownie wyrażając ubolewanie, że Komisja nie uważa już za konieczne publikowania specjalnego sprawozdania antykorupcyjnego, że nowo ustanowione sprawozdanie na temat praworządności ma charakter wysoce opisowy; wzywa Komisję do uzupełnienia tych sprawozdań poprzez wydanie zaleceń dotyczących sytuacji, w których stwierdzono niedociągnięcia; |
|
70. |
wyraża poważne zaniepokojenie z powodu ustaleń zawartych w sprawozdaniu na temat praworządności z 2020 r., w którym podkreślono obawy dotyczące skuteczności dochodzeń, ścigania i orzekania w sprawach dotyczących korupcji, w tym korupcji na wysokim szczeblu, w kilku państwach członkowskich, takich jak na przykład Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Węgry, Malta i Słowacja; podkreśla, że korupcję na wysokim szczeblu należy ścigać systematycznie w drodze konsekwentnych i zdecydowanych działań zmierzających do wszczynania postępowań przygotowawczych i ścigania przypadków korupcji z udziałem urzędników wysokiego szczebla lub ich najbliższego otoczenia w przypadku pojawienia się poważnych zarzutów; |
|
71. |
podkreśla, że instytucje, którym powierzono egzekwowanie prawa karnego, muszą prowadzić działania w sposób skuteczny i bezstronny, a w celu wykonywania zadań powinny dysponować odpowiednim finansowaniem, zasobami ludzkimi, zdolnościami technicznymi i specjalistyczną wiedzą fachową; |
|
72. |
podkreśla, że związek między korupcją a nadużyciami finansowymi w UE może wywierać negatywny wpływ na budżet UE; wzywa Komisję, aby rozważyła ustanowienie sieci organów na rzecz zapobiegania korupcji w Unii Europejskiej; |
|
73. |
z zadowoleniem przyjmuje rolę Unii jako obserwatora w Grupie Państw przeciwko Korupcji (GRECO), jednocześnie przypominając swoje zalecenie, by UE została członkiem GRECO; w pełni popiera deklarację sztokholmską z grudnia 2019 r., w której wzywa się europejskich decydentów do zaostrzenia walki z korupcją; |
|
74. |
zauważa, że odpowiednią podstawą prawną umożliwiającą UE pełne członkostwo w GRECO jest art. 83 TFUE w związku z art. 218 TFUE; zauważa, że pełne członkostwo UE w GRECO wymagałoby zaproszenia od Komitetu Ministrów Rady Europy oraz zawarcia umowy między Radą Europy i UE w sprawie warunków członkostwa; zauważa, że mającą zastosowanie procedurę decyzyjną określono w art. 218 TFUE w odniesieniu do zawierania umów międzynarodowych, zgodnie z którym Rada, działając na zalecenie Komisji, musiałaby upoważnić Komisję do negocjowania ustaleń dotyczących członkostwa w GRECO z Radą Europy i zwrócić się do Parlamentu o zgodę, po czym Rada mogłaby przyjąć ostateczną decyzję o zawarciu umowy; |
|
75. |
zauważa, że w przypadku uzyskania pełnego członkostwa UE w GRECO instytucje UE mogą podlegać monitorowaniu i ocenie przez grupę państw; podkreśla, że system oceny GRECO powinien uwzględniać specyficzny charakter UE, jako Unii opartej na zasadzie kompetencji powierzonych, jej instytucji oraz szczególnych aspektów prawa UE; podkreśla, że w umowie dotyczącej zasad członkostwa należy z wyprzedzeniem sprecyzować prawa i obowiązki UE w GRECO oraz praktyczne warunki członkostwa jako odrębnego podmiotu prawnego obok wszystkich państw członkowskich; |
|
76. |
zauważa, że w 2019 r. państwa członkowskie zgłosiły osiem środków o charakterze ustawodawczym, organizacyjnym i administracyjnym w obszarze zwiększania przejrzystości, zwalczania korupcji i zapobiegania konfliktom interesów w dziedzinie zamówień publicznych; |
|
77. |
ponawia apel do Komisji o ustanowienie wewnętrznego mechanizmu oceny korupcji dla instytucji UE; |
|
78. |
jest zaniepokojony z powodu niedawnej dymisji prokuratora generalnego Czech uzasadnionej stałym naciskiem ze strony minister sprawiedliwości; zwraca się do Komisji o przeanalizowanie słabych stron czeskiego systemu sądowego i staranne zbadanie istnienia innych spraw z udziałem członków czeskiego rządu, które zostały wycofane lub przedwcześnie zamknięte w następstwie nacisków lub nieuzasadnionej ingerencji; wzywa Komisję, by przeprowadziła taką analizę również w odniesieniu do wszystkich innych państw członkowskich oraz by przekazywała na bieżąco informacje Parlamentowi na temat ustaleń i wniosków; |
Zalecenia
|
79. |
powtórnie wzywa Komisję do stworzenia cyfrowego, interoperacyjnego i jednolitego systemu zbierania od państw członkowskich porównywalnych danych o nieprawidłowościach i nadużyciach finansowych, by unormować proces zgłaszania oraz zapewnić jakość przekazywanych informacji i porównywalność danych; podkreśla znaczenie harmonizacji definicji w celu uzyskania danych porównawczych w całej UE; |
|
80. |
wzywa Komisję do zapewnienia pełnej przejrzystości i jakości danych przekazywanych przez państwa członkowskie w ramach systemu zarządzania nieprawidłowościami; wzywa państwa członkowskie do terminowego przekazywania kompletnych danych; apeluje do Komisji i państw członkowskich o powiązanie systemu zarządzania nieprawidłowościami z systemami EDES i Arachne oraz o zapewnienie dostępu wszystkim państwom członkowskim i Komisji; |
|
81. |
uważa, że konieczne jest zacieśnienie współpracy między państwami członkowskimi w dziedzinie wymiany informacji w celu poprawy gromadzenia danych i wzmocnienia skuteczności kontroli; |
|
82. |
podkreśla, że system EDES, jako czarna lista UE, może w ogromnym stopniu przyczynić się do wykrywania osób i przedsiębiorstw niewłaściwie wykorzystujących środki UE; odnotowuje ponadto wyrok Sądu z 13 maja 2020 r. w sprawie T-290/18 (Agmin Italy SpA przeciwko Komisji), w którym Trybunał Sprawiedliwości potwierdził ważność odpowiednich ról panelu i urzędników zatwierdzających oraz stwierdził, że prowadzone przez panel postępowanie kontradyktoryjne zapewniło pełne poszanowanie prawa zainteresowanego podmiotu do bycia wysłuchanym; wzywa Komisję, by w swoim wniosku dotyczącym przeglądu rozporządzenia finansowego rozważyła rozszerzenie stosowania systemu EDES na fundusze objęte zarządzaniem dzielonym; apeluje do Komisji o zapewnienie niezbędnych środków finansowych i kadrowych dla tego systemu, aby umożliwić jego działanie w pełnym wymiarze czasu pracy; |
|
83. |
ubolewa z powodu istnienia ponad 290 systemów monitorowania i sprawozdawczości w odniesieniu do WPR i funduszy spójności, co uniemożliwia weryfikację beneficjentów końcowych tych środków oraz skuteczne zapobieganie nadużyciom finansowym i korupcji oraz prowadzenie dochodzeń w ich sprawie; wzywa Komisję i państwa członkowskie do ustanowienia zharmonizowanego lub ujednoliconego systemu sprawozdawczego obejmującego aktualne i dokładne dane w celu zaradzenia tej sytuacji; |
|
84. |
przypomina o potrzebie bardziej zdecydowanej i skutecznej reakcji i koordynacji zarówno na szczeblu UE, jak i krajowym w walce z korupcją i przestępczością zorganizowaną, w tym z przestępczością mafijną, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów transnarodowych i transgranicznych, aby przeciwdziałać stałej zdolności oszustów do dostosowywania się do nowych technologii i scenariuszy; podkreśla, że można to osiągnąć dzięki wykorzystaniu narzędzi sztucznej inteligencji, eksploracji danych i innych odpowiednich narzędzi cyfrowych, przy jednoczesnym poszanowaniu ochrony danych osobowych; |
|
85. |
podkreśla szczególne znaczenie unijnych i krajowych instytucji i organów ds. zwalczania nadużyć finansowych w kontekście zwiększenia środków UE za pośrednictwem Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności; przypomina o znaczeniu wspierania i zacieśniania współpracy między unijnymi instytucjami, Prokuraturą Europejską, OLAF-em, unijnymi agencjami – zwłaszcza Europolem i Eurojustem – oraz organami krajowymi, aby skuteczniej wykrywać i zwalczać nadużycia finansowe i korupcję, unikając jednocześnie powielania ról i ułatwiając wymianę informacji; przypomina o konieczności zapewnienia w przyszłych budżetach większych i bardziej odpowiednich środków dla Prokuratury Europejskiej, OLAF-u i odpowiednich agencji UE; ponawia swój wniosek o umożliwienie Prokuraturze Europejskiej wykorzystania środków finansowych w budżecie na 2021 r. na dodatkową rekrutację personelu, zwłaszcza biorąc pod uwagę zwiększone obciążenie pracą w związku z przyjęciem nowego długoterminowego budżetu UE, Next Generation EU i innych projektów, w których zwraca się szczególną uwagę na koszty; |
|
86. |
podkreśla znaczenie ustrukturyzowanej wymiany informacji między właściwymi organami dla kontroli krzyżowej zapisów księgowych dotyczących transakcji między co najmniej dwoma państwami członkowskimi, tak aby zapobiegać transgranicznym oszustwom w wydatkowaniu funduszy strukturalnych i inwestycyjnych; ponownie zwraca się do Komisji o włączenie do jej programu prac wniosku ustawodawczego dotyczącego rozporządzenia horyzontalnego w sprawie wzajemnej pomocy administracyjnej w dziedzinie wydatków UE; podkreśla, że tę wymianę informacji należy prowadzić w formacie cyfrowym, za pośrednictwem interoperacyjnych lub współdzielonych systemów informatycznych i narzędzi, aby przyspieszyć współpracę i zwiększyć jej skuteczność; |
|
87. |
ubolewa nad faktem, że tylko 13 państw członkowskich skorzystało z bazy danych Arachne podczas analizy ryzyka; ponownie podkreśla znaczenie tego narzędzia oraz interoperacyjności systemów informatycznych i baz danych do celów analizy ryzyka nadużyć finansowych i wykrywania nadużyć finansowych; ponawia apel do Komisji, a w szczególności do państw członkowskich w Radzie, by przychyliły się do stanowiska Parlamentu dotyczącego wprowadzenia obowiązku stosowania Arachne; wzywa państwa członkowski do zagwarantowania, że do systemu będą dostarczane aktualne i wiarygodne dane; jest zdania, że Komisja, Trybunał Obrachunkowy, Prokuratura Europejska i OLAF powinny mieć dostęp do tych danych; |
|
88. |
zauważa, że 16 państw członkowskich rozszerzyło analizę ryzyka w celu wykrywania nadużyć finansowych i nieprawidłowości dzięki wykorzystaniu narzędzi informatycznych; wzywa Komisję, by ułatwiła wymianę dobrych praktyk między tymi państwami a państwami członkowskimi niemającymi doświadczenia w tym zakresie; |
|
89. |
z zaniepokojeniem zauważa, że w sprawozdaniu o ochronie interesów finansowych UE nie przedstawiono żadnych informacji na temat analizy przypadków konfliktu interesów, pomimo znaczenia nowego przepisu przyjętego w 2018 r. w rozporządzeniu finansowym oraz uznanego znaczenia i wpływu tego zjawiska; wzywa Komisję do uzupełnienia tej luki w następnym sprawozdaniu o ochronie interesów finansowych UE i zwrócenia większej uwagi na nadużycia finansowe związane z zamówieniami publicznymi; |
|
90. |
podkreśla, że w celu skutecznego zwalczania korupcji i ochrony interesów finansowych UE Komisja powinna przyjąć całościowe, spójne i systematyczne podejście poprzez opracowanie lepszych zasad dotyczących przejrzystości, niepołączalności stanowisk i konfliktów interesów, mechanizmów kontroli wewnętrznej, nielegalnego lobbingu i sytuacji związanych z efektem „drzwi obrotowych”, które mogą być szkodliwe dla stosunków między instytucjami a przedstawicielami grup interesu; |
|
91. |
zwraca się do Komisji o zbadanie nowych sposobów udostępniania i analizowania sprawozdania o ochronie interesów finansowych UE wraz z innymi źródłami informacji i sprawozdaniami rocznymi takimi jak sprawozdanie na temat praworządności, w tym w drodze pogłębionego dialogu między Europolem, Eurojustem i Prokuraturą Europejską, aby pomóc w identyfikowaniu tendencji w zakresie nieprawidłowości związanych z nadużyciami finansowymi i nieprawidłowości niezwiązanych z nadużyciami finansowymi, wykrywaniu słabych punktów i dostarczaniu przydatnych doświadczeń w celu usprawnienia przyjmowania środków w zakresie odporności na oszustwa przez wszystkie zainteresowane strony; |
|
92. |
z zadowoleniem przyjmuje wydarzenia zorganizowane przez OLAF w 2019 r. poświęcone konkretnie wspieraniu państw niebędących członkami UE; zdecydowanie zachęca Komisję, OLAF oraz wszystkie inne instytucje i organy UE, którym powierzono ochronę interesów finansowych Unii, by aktywnie angażowały się i współpracowały z organami partnerskimi w krajach kandydujących, potencjalnych krajach kandydujących i krajach Partnerstwa Wschodniego, poprzez promowanie środków mających na celu skuteczne zajęcie się ewentualnymi przypadkami nadużyć finansowych; wzywa Komisję do opracowania specjalnych i regularnych mechanizmów w celu skutecznego zapobiegania nadużyciom finansowym dotyczącym funduszy UE i zwalczania ich w tych państwach; |
|
93. |
ubolewa z powodu konieczności wielokrotnego powtarzania swoich zaleceń bez jakiejkolwiek jasnej odpowiedzi ze strony Komisji; z ubolewaniem stwierdza, że w przypadku niektórych uwag i zaleceń Komisja nie podjęła niestety żadnych konkretnych działań ani środków; zwraca się do Komisji o przedstawianie Parlamentowi jednoznacznego wyjaśnienia za każdym razem, gdy postanowi ona nie zastosować się do któregokolwiek z jego zaleceń; |
o
o o
|
94. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania rezolucji Radzie i Komisji. |
(1) Dz.U. C 377 z 9.11.2020, s. 13.
(2) Dz.U. L 248 z 18.9.2013, s. 1.
(3) Dz.U. L 437 z 28.12.2020, s. 49.
(4) Dz.U. C 295 z 2.9.2019, s. 24.
(5) Dz.U. C 255 z 29.7.2019, s. 31.
(6) Dz.U. C 215 z 29.6.2020, s. 29.
(7) Dz.U. L 305 z 26.11.2019, s. 17.
(8) Dz.U. L 198 z 28.7.2017, s. 29.
(9) Dz.U. L 283 z 31.10.2017, s. 1.
(10) Dz.U. L 274 z 28.10.2019, s. 1.
(11) Dz.U. C 252 z 18.7.2018, s. 56.
(12) Dz.U. L 424 z 15.12.2020, s. 1.
(13) Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 1.
(14) Dz.U. L 172 z 17.5.2021, s. 110.
(15) Cypr, Luksemburg i Malta.
(16) Sprawozdanie PIF – rozdział 10.2, s. 31.
(17) Rozporządzenie Rady (WE) nr 515/97 z dnia 13 marca 1997 r. w sprawie wzajemnej pomocy między organami administracyjnymi Państw Członkowskich i współpracy między Państwami Członkowskimi a Komisją w celu zapewnienia prawidłowego stosowania przepisów prawa celnego i rolnego (Dz.U. L 82 z 22.3.1997, s. 1).
(18) Europejski Trybunał Obrachunkowy, Kontrola UE za 2017 r. w skrócie – wprowadzenie do sprawozdań rocznych Europejskiego Trybunału Obrachunkowego za 2017 r., str. 11.
(19) Dz.U. L 193 z 30.7.2018, s. 1.
(20) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 320.
(21) Belgia, Dania, Niemcy, Estonia, Irlandia, Hiszpania, Chorwacja, Cypr, Luksemburg, Litwa, Niderlandy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowenia, Finlandia i Szwecja.
(22) Belgia, Hiszpania, Niderlandy i Rumunia.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/88 |
P9_TA(2021)0338
Wpływ morskich farm wiatrowych i innych systemów energii ze źródeł odnawialnych na sektor rybołówstwa
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie wpływu morskich farm wiatrowych i innych systemów energii ze źródeł odnawialnych na sektor rybołówstwa (2019/2158(INI))
(2022/C 99/10)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 grudnia 2019 r. zatytułowany „Europejski Zielony Ład” (COM(2019)0640), |
|
— |
uwzględniając unijną strategię na rzecz bioróżnorodności 2030 ustanowioną w komunikacie Komisji z dnia 20 maja 2020 r. zatytułowanym „Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030 – Przywracanie przyrody do naszego życia” (COM(2020)0380), |
|
— |
uwzględniając zalecenia Komisji z maja 2020 r. dotyczące pozytywnych interakcji między morskimi farmami wiatrowymi a rybołówstwem, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji na temat niebieskiej gospodarki za rok 2020 r. opublikowane dnia 11 czerwca 2020 r., |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 17 września 2020 r. zatytułowany „Ambitniejszy cel klimatyczny Europy do 2030 r. – Inwestowanie w przyszłość neutralną dla klimatu z korzyścią dla obywateli” (COM(2020)0562), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 listopada 2020 r. zatytułowany „Strategia UE mająca na celu wykorzystanie potencjału energii z morskich źródeł odnawialnych na rzecz neutralnej dla klimatu przyszłości” (COM(2020)0741), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. ustanawiającą ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego (dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej) (1), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/89/UE z dnia 23 lipca 2014 r. ustanawiającą ramy planowania przestrzennego obszarów morskich (2), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (3), |
|
— |
uwzględniając porozumienie przyjęte na 21. Konferencji Stron (COP 21) Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu (UNFCCC) w Paryżu w dniu 12 grudnia 2015 r. (porozumienie paryskie), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 stycznia 2018 r. w sprawie międzynarodowego zarządzania oceanami – program działań na rzecz przyszłości oceanów w kontekście celów zrównoważonego rozwoju do roku 2030 (4), |
|
— |
uwzględniając usługi mapowania „EMODnet Human Activities Dense Mapping – Service, 2019” oraz „Offshore Renewable Energy Developments – 2018” w ramach systemu zarządzania danymi i informacjami OSPAR, |
|
— |
uwzględniając opinię Komitetu Doradczego ds. Morza Północnego (NSAC) z dnia 28 grudnia 2020 r. w sprawie rozwoju morskich farm wiatrowych i interakcji z rybołówstwem, |
|
— |
uwzględniają swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 24 czerwca 2021 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ramy na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmieniającego rozporządzenia (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 (Europejskie prawo o klimacie) (5), |
|
— |
uwzględniając zlecone przez Komisję Rybołówstwa (PECH) badanie z dnia 12 listopada 2020 r. dotyczące wpływu wykorzystania morskiej energii wiatrowej i innych morskich odnawialnych źródeł energii na europejskie rybołówstwo, |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając opinię Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Rybołówstwa (A9-0184/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że zgodnie z celami Zielonego Ładu UE dąży do osiągnięcia neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r.; mając na uwadze, że Komisja zaproponowała cel polegający na zmniejszeniu emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 % do 2030 r., natomiast Parlament zaapelował o cel polegający na zmniejszeniu emisji tych gazów o 60 % do 2030 r.; mając na uwadze, że energia z morskich źródeł odnawialnych jest jednym z możliwych rozwiązań, które państwa członkowskie mogą wybrać, aby osiągnąć ten cel; mając na uwadze, że energia ta powinna odegrać kluczową rolę w osiągnięciu tego celu dzięki zintegrowanemu podejściu uwzględniającemu trzy filary zrównoważonego rozwoju; |
|
B. |
mając na uwadze, że na mocy traktatów Unia Europejska jest odpowiedzialna za zapewnienie bezpieczeństwa dostaw, a państwa członkowskie odpowiadają za określenie struktury swoich dostaw energii i za wybór źródeł energii przy zgodności z celami UE w zakresie neutralności klimatycznej do 2050 r.; |
|
C. |
mając na uwadze, że według szacunków Komisji 30 % zapotrzebowania UE na energię elektryczną w 2050 r. będą pokrywać morskie elektrownie wiatrowe, co odpowiada wzrostowi z obecnych 12 GW mocy produkcyjnych morskich elektrowni wiatrowych w UE-27 do wartości docelowej wynoszącej 300 GW w 2050 r.; mając na uwadze, że według szacunków Komisji do 2050 r. zapotrzebowanie to osiągnie 40 GW mocy z energii oceanicznej; |
|
D. |
mając na uwadze, że zgodnie z art. 194 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej unijna polityka energetyczna musi zapewniać funkcjonowanie rynku energii i bezpieczeństwo dostaw energii, wspierać efektywność energetyczną i oszczędność energii oraz rozwój odnawialnych form energii, a także wspierać wzajemne połączenia między sieciami energetycznymi; mając na uwadze, że definiowanie koszyka energetycznego państw członkowskich wciąż należy do kompetencji krajowych, w związku z czym te koszyki energetyczne są bardzo zróżnicowane; |
|
E. |
mając na uwadze, że ponad 85 % wszystkich morskich wiatrowych mocy produkcyjnych na wodach UE-27 przypada na morza północne (Morze Północne, Morze Bałtyckie i północno-wschodni Atlantyk); |
|
F. |
mając na uwadze olbrzymie zróżnicowanie cech geograficznych państw członkowskich i europejskich basenów morskich na całym terytorium UE; mając na uwadze, że obecnie rozwój morskich farm wiatrowych i innych systemów energii ze źródeł odnawialnych koncentruje się na Morzu Północnym i Morzu Bałtyckim, gdzie panują bardziej sprzyjające warunki; mając na uwadze, że w przyszłości możliwość lub celowość budowania instalacji pozyskujących energię z odnawialnych źródeł morskich, ich rozbudowy lub zwiększania ich mocy będą również bardzo zróżnicowane w zależności od basenu i państwa członkowskiego; |
|
G. |
mając na uwadze, że w umowie o handlu i współpracy między UE a Zjednoczonym Królestwem uzgodniono, że unijne statki rybackie nadal będą miały wzajemny dostęp do wód Zjednoczonego Królestwa, w związku z czym nadal będą korzystać z europejskiej przestrzeni morskiej, która obecnie obejmuje 110 morskich farm wiatrowych z ponad 5 000 turbin; |
|
H. |
mając na uwadze, że dostarczanie energii wiatrowej może być nieregularne i niestabilne ze względu na zmienne warunki pogodowe; |
|
I. |
mając na uwadze, że możliwości magazynowania energii wiatrowej są nadal bardzo ograniczone; |
|
J. |
mając na uwadze, że w strategii Komisji na rzecz energii z morskich źródeł odnawialnych ważną rolę odgrywają inne morskie odnawialne źródła energii, takie jak technologia fal, pływów i technologia wykorzystująca energię cieplną, pływające instalacje fotowoltaiczne oraz wykorzystywanie alg do produkcji biopaliw, chociaż takie instalacje jeszcze nie działają na szeroką skalę; mając na uwadze, że mogą się one przyczynić do osiągnięcia neutralności klimatycznej i wiodącej pozycji Europy, a także do stworzenia miejsc pracy; mając na uwadze, że trzeba kontynuować badania i innowacje, gdyż na niektórych obszarach inne źródła morskiej energii odnawialnej mogłyby być obiecujące i bardziej adekwatne, a w mniejszym stopniu wpływałby na działalność połowową, zasoby rybne i środowisko morskie; |
|
K. |
mając na uwadze, że średni cykl życia morskich turbin wiatrowych wynosi od 25 do 30 lat; mając na uwadze, że jak dotąd bardzo niewiele turbin zostało wycofanych z eksploatacji, a ich recykling jest nadal bardzo skomplikowany, przy czym recyklingowi poddaje się 85–90 % zdemontowanej turbiny wiatrowej; mając na uwadze, że konieczna jest długoterminowa wizja oparta na gospodarce o obiegu zamkniętym i podejściu uwzględniającym cały cykl życia, aby ocenić wpływ na inne rodzaje działalności, takie jak rybołówstwo, oraz na lokalne społeczności i ekosystemy po zakończeniu projektu; mając na uwadze, że ekoprojekt oparty na konkretnych materiałach i projekcie infrastruktury może sprzyjać rozwojowi lokalnej różnorodności biologicznej; mając na uwadze, że metody recyklingu lub utrzymywanie infrastruktury jako sztucznych raf muszą być oceniane na wczesnym etapie opracowywania projektu; |
|
L. |
mając na uwadze, że najbardziej racjonalnym pod względem kosztów i przestrzeni sposobem osiągnięcia celu mocy z energii oceanicznej na 2050 r. byłoby wykorzystywanie tej samej przestrzeni morskiej przez różne sektory w różnych celach, przy uwzględnieniu podejścia opartego na obopólnych korzyściach, zgodnie z którym każde działanie czerpie korzyści z innych działań, ponieważ współistnienie działań może być pożyteczne z punktu widzenia środowiska i korzyści społeczno-gospodarczych; |
|
M. |
mając na uwadze, że rosnąca rywalizacja między różnymi sposobami użytkowania przestrzeni morskiej często prowadzi do pomijania tradycyjnych sposobów jej wykorzystania mających ewidentną wartość historyczną, kulturową, społeczną i gospodarczą; |
|
N. |
mając na uwadze, że dyrektywa w sprawie planowania przestrzennego obszarów morskich stanowi, iż państwa członkowskie muszą wziąć pod uwagę interakcje między działaniami i sposobami użytkowania, takimi jak akwakultura, rybołówstwo, instalacje i infrastruktura do produkcji energii ze źródeł odnawialnych oraz kable podmorskie, sprzyjać współistnieniu odnośnych działań i stosować podejście ekosystemowe; |
|
O. |
mając na uwadze, że za pomocą krajowych planów zagospodarowania przestrzennego obszarów morskich państwa członkowskie powinny przyczyniać się do zrównoważonego rozwoju sektorów energetyki oceanicznej, transportu morskiego, rybołówstwa i akwakultury oraz do zachowania, ochrony i poprawy stanu środowiska naturalnego, w tym odporności na zmianę klimatu; mając na uwadze, że w związku z tym w kontekście prac nad krajowymi planami zagospodarowania przestrzennego obszarów morskich i ich późniejszych zmian państwa członkowskie powinny poświęcać interesom rybołówstwa i akwakultury szczególną uwagę i nie powinny ich marginalizować; |
|
P. |
mając na uwadze, że we wniosku Komisji dotyczącym unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności stwierdzono, że „UE będzie priorytetowo traktować rozwiązania takie jak energia oceaniczna, w tym energia wiatrowa, która umożliwia również odnowę zasobów rybnych”, podczas gdy z niedawnego badania opublikowanego przez Dyrekcję Generalną PE ds. Polityki Wewnętrznej (6) wynika, że „potencjalne korzyści dla rybołówstwa wynikające z instalacji związanych z morskimi odnawialnymi źródłami energii nie są dobrze poznane, a dowody empiryczne nie zostały jeszcze zebrane”; |
|
Q. |
mając na uwadze, że Komisja w komunikacie pt. „Strategia UE mająca na celu wykorzystanie potencjału energii z morskich źródeł odnawialnych na rzecz neutralnej dla klimatu przyszłości” wezwała organy publiczne, by planowały pozyskiwanie energii z morskich źródeł odnawialnych długofalowo i na wczesnym etapie, oceniając jego zrównoważoność środowiskową, społeczną i gospodarczą, zapewniając współistnienie z innymi rodzajami działalności, takimi jak rybołówstwo i akwakultura, oraz dbając o to, by opinia publiczna akceptowała planowane instalacje; |
|
R. |
mając na uwadze, że rybołówstwo ma stosunkowo niewielki wpływ na PKB; mając na uwadze, że dla społeczności rybackich w wielu państwach członkowskich ma ono ogromne znaczenie; |
|
S. |
mając na uwadze, że około 80 % wszystkich statków rybackich w UE to małe statki, a większość z nich to przedsiębiorstwa rodzinne przekazywane z pokolenia na pokolenie, działające głównie w wodach przybrzeżnych; |
|
T. |
mając na uwadze, że kumulacja obecnego i przyszłego rozwoju morskich odnawialnych źródeł energii ma największy wpływ na działalność połowową ukierunkowaną na gatunki denne i skorupiaki; |
|
U. |
mając na uwadze, że użytkowanie obszarów morskich do produkcji energii przy jednoczesnym zapewnieniu ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju rybołówstwa i innych rodzajów działalności gospodarczej wymaga wspólnego planowania i rygorystycznej oceny skumulowanych skutków, w tym skutków społeczno-gospodarczych; |
|
V. |
mając na uwadze, że konieczne są dodatkowe badania nad wpływem morskich farm wiatrowych i innych morskich systemów energii odnawialnej na środowisko morskie i zasoby rybne; |
|
W. |
mając na uwadze, że Parlament nalega, by celem klimatycznym Unii na rok 2030 była redukcja emisji gazów cieplarnianych w obrębie całej gospodarki o 60 % w porównaniu z 1990 r.; |
|
X. |
mając na uwadze, że trzeba badać unijne zasoby wiatrowe na obszarach morskich i sprzyjać projektom związanym z energią oceaniczną w sposób zgodny z pozostałymi sposobami użytkowania przestrzeni morskiej, przede wszystkim z rybołówstwem, jednocześnie dążąc do synergii i chroniąc różnorodność biologiczną; |
|
Y. |
mając na uwadze, że monitorowanie i analiza empiryczna praktyk rybackich przed budową, w trakcie budowy i po zakończeniu budowy morskich farm wiatrowych są ważne dla lepszego zrozumienia wyzwań współistnienia; |
|
Z. |
mając na uwadze, że fundamenty instalacji do pozyskiwania energii z morskich źródeł odnawialnych mogłyby przyciągnąć morską faunę i florę i wywołać efekt sztucznej rafy; |
|
AA. |
mając na uwadze, że Międzynarodowa Organizacja Hydrograficzna zaleca unikanie działalności połowowej w odległości co najmniej 0,25 mili morskiej (463 metrów) po obu stronach kabla podmorskiego, aby zminimalizować ryzyko; |
|
1. |
podkreśla potrzebę uniknięcia ewentualnego negatywnego długofalowego oddziaływania morskich turbin wiatrowych na niektóre ekosystemy, zasoby rybne i różnorodność biologiczną, a w konsekwencji na całe rybołówstwo; podkreśla potrzebę podejścia do ich rozwoju w oparciu o cykl życia, począwszy od budowy po eksploatację i wycofanie z eksploatacji, stąd też znaczenie rygorystycznych i szczegółowych badań mających na celu ocenę wpływu już zainstalowanych morskich turbin wiatrowych; |
|
2. |
podkreśla, że morskie odnawialne źródła energii powinny być eksploatowane w taki sposób, by stwarzać możliwości dla innych działań poprzez podejście oparte na jednoczesnych korzyściach środowiskowych, społecznych i gospodarczych, co zapewni korzyści rybakom i społecznościom lokalnym; |
|
3. |
stwierdza, że energia z morskich źródeł odnawialnych będzie miała zrównoważony charakter wyłącznie pod warunkiem niewywierania niekorzystnego wpływu na środowisko ani na spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną, w szczególności w regionach zależnych od rybołówstwa; |
|
4. |
wyraża zaniepokojenie brakiem badań nad wycofywaniem z eksploatacji morskich turbin wiatrowych oraz nad skutkami takiego wycofania dla środowiska; |
|
5. |
potwierdza, że decyzje dotyczące krajowego koszyka energetycznego i technologii pozostają w kompetencjach państw członkowskich; |
|
6. |
podkreśla, że energia ze źródeł odnawialnych i efektywność energetyczna należą do kluczowych czynników osiągnięcia gospodarki neutralnej pod względem emisji gazów cieplarnianych; podkreśla, że aby osiągnąć cel w zakresie energii ze źródeł odnawialnych na 2030 r., należy odpowiednio zwiększyć moc infrastruktury służącej do wytwarzania energii elektrycznej z morskich źródeł odnawialnych oraz poziom produkcji; |
|
7. |
podkreśla znaczny potencjał wodoru odnawialnego, w tym wytwarzanego z wykorzystaniem energii wiatrowej i słonecznej, w dążeniu do osiągnięcia unijnego celu neutralności klimatycznej; |
|
8. |
podkreśla, że pływające farmy wiatrowe mogą być rozmieszczane na głębokich wodach, co rozszerza obszar opłacalnego rozwoju energii wiatrowej, zmniejszając jednocześnie ich widoczność z brzegu; wzywa zatem Komisję i państwa członkowskie, aby wspierały rozwój i komercjalizację zrównoważonej technologii pływających morskich elektrowni wiatrowych, która jeszcze bardziej ograniczy ich wpływ na rybołówstwo; |
|
9. |
podkreśla potrzebę zminimalizowania ryzyka związanego z rozwojem morskich farm wiatrowych na dużą skalę, który może zaszkodzić fizycznemu funkcjonowaniu basenów morskich, w szczególności wpłynąć na prądy morskie i powietrzne, co może przyczynić się do mieszania się warstw w słupie wody, a w konsekwencji wpłynąć na obieg składników pokarmowych, powstawanie fal, amplitudy pływów i transport rumowiska, jak również podkreśla potrzebę ścisłego monitorowania tych skutków, gdyż infradźwięki generowane przez obracające się łopaty mogą wypłoszyć ryby i ssaki morskie z okolic morskich farm wiatrowych, a pole elektromagnetyczne wokół podmorskich kabli i hałas podwodny generowany przy wbijaniu pali mogą mieć poważny negatywny wpływ morską faunę i florę, w tym na skorupiaki; podkreśla w związku z tym potrzebę kontynuowania rozwoju i badań nad sposobami unikania i łagodzenia tych negatywnych skutków; |
|
10. |
zauważa, jak istotne znaczenie w przypadku działalności na obszarach morskich ma wdrażanie najlepszych praktyk minimalizowania zakłóceń i łagodzenia wyrządzanych ekosystemom szkód na etapie planowania, eksploatacji i wycofywania z eksploatacji; |
|
11. |
jest zdania, że instalacja jednostek wytwarzających energię z morskich źródeł odnawialnych musi zostać ujęta w strategiach rozwoju i w koncepcji suwerenności energetycznej każdego z państw oraz im odpowiadać, a także musi być zgodna z celami Europejskiego Zielonego Ładu; |
|
12. |
podkreśla, jak ważne jest uwzględnienie morfologicznych i geograficznych cech obszarów, na których mają być lokowane morskie farmy wiatrowe; |
|
13. |
jest zdania, że decyzje o instalacji infrastruktury do produkcji energii z morskich źródeł odnawialnych należy podejmować w oparciu o najlepsze naukowe oceny powiązanych skutków i z udziałem wszystkich zainteresowanych stron eksploatujących obszary, które mają zostać zajęte, w szczególności zainteresowanych społeczności rybackich i ich organizacji; |
|
14. |
podkreśla potrzebę zbadania ewentualnych skutków morskich systemów energii odnawialnej, takich jak efekt sztucznej rafy, dla morskiej fauny i flory oraz dla rybołówstwa, które to skutki mogłyby się ograniczać do fazy operacyjnej, oraz podkreśla konieczność zbadania, w jaki sposób wycofanie z eksploatacji mogłoby zostać przeprowadzone tak, by korzyści nie były jedynie przejściowe; podkreśla, że po wycofaniu z eksploatacji morskich farm wiatrowych tereny te należy pozostawić w stanie umożliwiającym działalność połowową, jeżeli była dozwolona przed budową lub w fazie operacyjnej, oraz zapewniającym ochronę i poszanowanie środowiska; |
|
15. |
wskazuje na potrzebę wzięcia pod uwagę charakterystyki dna morskiego przy rozmieszczaniu morskich farm wiatrowych, tak aby nie budować infrastruktury w miejscach, w których groziłoby to przeobrażeniem lokalnego siedliska i ekosystemu; |
|
16. |
proponuje dokonanie oceny współistnienia i integracji morskich farm wiatrowych z morskimi obszarami chronionymi pod względem jasno określonych celów w zakresie ochrony siedlisk i różnorodności biologicznej, w tym celów dotyczących zasobów rybnych; podkreśla, że w odniesieniu do tych morskich obszarach chronionych należy powołać komitety zarządzające, by różne rodzaje działalności mogły lepiej współistnieć, oraz że takie współistnienie musi zatwierdzić odpowiedni właściwy organ odpowiedzialny za morskie obszary chronione; |
|
17. |
podkreśla, że w miarę możliwości morskie farmy wiatrowe powinny być umieszczane w strefach, w których połowy są niedozwolone, aby zminimalizować negatywny wpływ na sektor rybołówstwa; |
|
18. |
stwierdza, że morskie farmy wiatrowe mogą mieć wpływ na rybołówstwo z powodu zmiany rozmieszczenia i obfitości gatunków morskich poławianych komercyjnie, a także z powodu zamykania tych obszarów ze względów bezpieczeństwa lub wymuszania zmiany działalności połowowej lub metody połowów, na przykład z aktywnej na pasywną; |
|
19. |
nalega na nawiązywanie dialogu i współpracy z rybakami na wczesnym etapie procesu; podkreśla konieczność uwzględnienia lokalnych ekosystemów i specyfiki społeczności lokalnej; podkreśla konieczność przyznania rybakom odpowiedniej rekompensaty, jeżeli budowa morskich farm wiatrowych będzie miała wpływ na ich działalność; |
|
20. |
odnotowuje, że w komunikacie Komisji w sprawie strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 stwierdzono, że „UE będzie priorytetowo traktować rozwiązania takie jak energia oceaniczna, w tym energia wiatrowa, która umożliwia również odnowę zasobów rybnych” oraz że rozważa się możliwość współistnienia morskich farm wiatrowych z obszarami chronionymi; |
|
21. |
podkreśla, że środowiskowy, społeczny i ekonomiczny wpływ morskich farm wiatrowych zależy od lokalnych warunków, ekosystemów i działalności człowieka oraz że współpraca zainteresowanych stron przy projektowaniu i wdrażaniu morskich farm wiatrowych oraz przy zarządzaniu nimi jest kluczem do rozwiązania kwestii będących przedmiotem wspólnego zainteresowania; |
|
22. |
zauważa, że biorąc pod uwagę względnie niewielką odległość jednostek produkujących energię z morskich źródeł odnawialnych od wybrzeża, skutki ich instalacji mogą w głównej mierze dotknąć sektor rybołówstwa przybrzeżnego i łodziowego na małą skalę; |
|
23. |
podkreśla, że przemieszczenie działalności rybackiej dotknie w szczególności rybaków parających się łodziowym rybołówstwem przybrzeżnym, ponieważ mogą oni nie być zdolni do przeniesienia się na bardziej odległe od brzegu łowiska lub do zmiany metody połowów, w szczególności gdy morskie farmy wiatrowe będą zlokalizowane na wodach terytorialnych (do 12 mil morskich od brzegu); domaga się przyznawania odpowiedniej rekompensaty, jeśli nie będzie innego rozwiązania; |
|
24. |
podkreśla konieczność ułatwienia dostępu do ubezpieczenia dla statków rybackich poławiających w strefach farm wiatrowych lub przepływających przez nie, ponieważ obecnie jest ono bardzo problematyczne ze względu na niewystarczające kwoty odszkodowania oferowane przez polisy ubezpieczeniowe; |
|
25. |
zwraca uwagę, że wszelkie ograniczenia dostępu do tradycyjnych łowisk mają bezpośredni wpływ na źródła utrzymania rybaków w różnych nadbrzeżnych państwach członkowskich UE i na zależne od rybołówstwa miejsca pracy na lądzie; podkreśla w związku z tym, że w razie potrzeby, jeśli nie będzie innego rozwiązania, trzeba będzie przyznawać odpowiednią rekompensatę; ponadto zwraca uwagę, że ograniczenia dostępu mogą zagrażać odpowiedzialnemu i zrównoważonemu zapewnianiu bezpieczeństwa żywnościowego; |
|
26. |
wzywa państwa członkowskie do wyznaczenia zgodnie z przepisami dotyczącymi planowania przestrzennego obszarów morskich konkretnych historycznych i tradycyjnych łowisk lokalnych rybaków jako obszarów, które mają pozostać wolne od morskich odnawialnych źródeł energii; |
|
27. |
podkreśla, że analiza nakładania się interesów morskich odnawialnych źródeł energii i rybołówstwa wskazuje na gwałtowny wzrost prawdopodobieństwa konfliktu przestrzennego w europejskich basenach morskich w nadchodzących latach; podkreśla w tym kontekście potrzebę planowania przestrzennego na wczesnym etapie – dotyczącego zarówno lokalizacji, jak i układu morskich farm wiatrowych – w którym będą uczestniczyć wszystkie zainteresowane strony; wzywa do ustanowienia faktycznego uczestnictwa, dialogu i sieci na wczesnym etapie w celu ograniczenia i uniknięcia konfliktów; |
|
28. |
podkreśla, że istnieje już kilka przykładów współpracy polegającej na (aktywnym lub pasywnym) rybołówstwie w strefach morskich farm wiatrowych; podkreśla, że podejście kooperacyjne oparte na wspólnym projektowaniu rozmieszczenia morskich farm wiatrowych tak, by połączyć je z innymi rodzajami użytkowania, może zmniejszyć potencjalny wpływ na rybołówstwo, wzmocnić relacje między odnośnymi sektorami i umożliwić korzystną współpracę między nimi; |
|
29. |
dostrzega potencjał akwakultury i uprawy alg oraz rybołówstwa pasywnego w obrębie morskich farm wiatrowych; podkreśla jednak, że konieczne są dalsze badania w celu oceny ich wpływu na środowisko i potencjału gospodarczego; |
|
30. |
wyraża zaniepokojenie faktem, że niezależnie od zakazów i ograniczeń działalności połowowej rybacy często unikają połowów w strefach morskich farm wiatrowych, nawet gdy dostęp do nich jest dozwolony, ze względu na ryzyko przypadkowego uszkodzenia, zahaczenia narzędziami połowowymi i ich utraty, oraz że w rezultacie obawy przed potencjalnym narażeniem na pociągnięcie do odpowiedzialności utrudniają współistnienie; |
|
31. |
podkreśla, że koszyki energetyczne regionów najbardziej oddalonych i wysp są w dużym stopniu uzależnione od importu paliw kopalnych pomimo lokalnych uwarunkowań, które sprzyjają rozwojowi odnawialnych źródeł energii; wzywa zatem Komisję i państwa członkowskie do zwrócenia szczególnej uwagi i przeznaczenia specjalnych środków finansowych na rozwój morskich odnawialnych źródeł energii na tych terytoriach, aby zminimalizować zależność od paliw kopalnych; |
|
32. |
dostrzega potencjał pływających urządzeń wiatrowych na morzu, które oferują możliwość instalacji w strefach wód głębokich i w większej odległości od linii brzegowej przy mniejszym oddziaływaniu na krajobraz i mniejszym potencjalnym nakładaniu się ich stref na obszary połowowe; |
|
33. |
podkreśla, że wycofywanie z eksploatacji morskich turbin wiatrowych nie może powodować trwałych skutków dla środowiska ani stanowić zagrożenia dla bezpieczeństwa statków rybackich ze względu na infrastrukturę pozostałą pod dnem morskim; zwraca ponadto uwagę, że należy dopracować metody recyklingu w celu zmniejszenia oddziaływania na środowisko; uważa, że trzeba dopilnować, by morskie farmy wiatrowe były budowane tylko pod warunkiem, że zastosowane zostanie zintegrowane podejście do procesów cyklu życia morskich turbin wiatrowych, co oznacza, że od samego początku będzie wiadome, jak morskie turbiny wiatrowe mają być projektowane, konstruowane, wykorzystywane, wycofywane z eksploatacji i poddawane recyklingowi w zrównoważony sposób; podkreśla ponadto, że strategie likwidacyjne przewidujące alternatywne sposoby przyszłego wykorzystania instalacji lub usunięcia konstrukcji muszą być od samego początku ujęte w projektach i planach instalacji oraz że długofalowy zrównoważony wpływ musi zostać uznany za zgodny z zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym; |
|
34. |
wzywa do stworzenia międzynarodowej normy, która określi sposób wycofywania turbin z eksploatacji oraz kompleksowo obejmie zasady i przepisy dotyczące wycofywania z eksploatacji, a jednocześnie będzie zgodna z zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym; |
|
35. |
podkreśla, że należy wprowadzić rozwiązania finansowe pokrywające długoterminowe ryzyko wynikające z opuszczonej infrastruktury morskiej, która mogłaby zostać zdemontowana, aby umożliwić bezpieczny powrót do połowów; |
|
36. |
podkreśla, że wszelka infrastruktura pod dnem morskim pozostawiona na miejscu powinna podlegać odpowiedniemu monitorowaniu; |
|
37. |
podkreśla, że w najnowszych badaniach empirycznych brakuje ocen skutków gospodarczych, społeczno-gospodarczych i społeczno-kulturowych morskich odnawialnych źródeł energii dla rybołówstwa; w związku z tym wzywa Komisję do przeprowadzenia poza oceną oddziaływania na środowisko dalszych badań, aby oszacować ewentualne skutki gospodarcze i społeczne inwestycji w morskie odnawialne źródła energii dla rybołówstwa oraz ustalić odpowiednie sposoby przezwyciężenia tych negatywnych skutków; |
|
38. |
podkreśla, że potrzebne są znormalizowane programy monitorowania i ujednolicenie danych dotyczących nakładu połowowego, które umożliwią łączną ocenę oddziaływania na środowisko oraz skutków społeczno-gospodarczych i ekologicznych ekspansji morskich odnawialnych źródeł energii, a także że należy zwiększyć zgodność i porównywalność danych; |
|
39. |
proponuje, by państwa członkowskie działały w większej koordynacji w dziedzinie badań nad morskimi farmami wiatrowymi w celu ułatwienia gromadzenia i wymiany wyników badań i danych, a także wymiany najlepszych praktyk; przypomina, że morska energia wiatrowa jest jedną z najbardziej zaawansowanych technologii, lecz że inne systemy energii odnawialnej mogłyby być obiecujące, a w pewnych przypadkach bardziej odpowiednie na niektórych obszarach, gdzie prowadzi się działalność połowową, a zatem mogłyby mniej szkodliwie wpływać na aspekty gospodarcze, społeczne i środowiskowe; podkreśla w związku z tym, że trzeba zwiększyć inwestycje w badania i rozwój; |
|
40. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do poprawy współpracy transgranicznej w dziedzinie planowania przestrzennego obszarów morskich, w tym współpracy ze Zjednoczonym Królestwem, które jest największym producentem morskiej energii wiatrowej w Europie, w celu znalezienia rozwiązań wspólnych problemów, zintegrowania połączeń elektroenergetycznych i wykorzystania najlepszych praktyk; |
|
41. |
stwierdza, że planowanie przestrzenne obszarów morskich musi odgrywać kluczową rolę, polegającą na wyróżnianiu każdego obszaru morskiego na podstawie jego charakterystyki i kłaść większy nacisk na ocenę opcji współistnienia i różnorodnego użytku z morskich farm wiatrowych, co ma istotne znaczenie dla osiągnięcia obopólnie korzystnej sytuacji dla zrównoważonego rybołówstwa, akwakultury i sektora energii morskiej, w tym skutecznego udziału rybołówstwa w procesie decyzyjnym – w przeciwieństwie do zbyt mglistych pojęć takich jak „konsultacje” i „obserwatorzy” – wypełniania podjętych zobowiązań i wcześniejszego rozwiązywania konfliktów dotyczących użytkowania; |
|
42. |
wzywa państwa członkowskie, jako organy odpowiedzialne za zagospodarowanie przestrzenne obszarów morskich, by w kontekście prac nad krajowych planami zagospodarowania przestrzennego obszarów morskich i ich późniejszych zmian uwzględniały konieczność zadbania o to, aby uniknąć negatywnego wpływu turbin wiatrowych na rybołówstwo, a w tym celu by rozmieszczać je z dala od łowisk; |
|
43. |
sprzyja stosowaniu podejścia ekosystemowego w planowaniu przestrzennym obszarów morskich, by stworzyć systemowe ramy dla zrozumienia ekosystemów morskich i zarządzania nimi oraz ich interakcji z działalnością społeczno-gospodarczą; |
|
44. |
podkreśla znaczenie społecznościowych systemów produkcji energii, które umożliwiają społecznościom i spółdzielniom z obszarów nadbrzeżnych, w tym rybakom, wytwarzanie własnej energii elektrycznej i reinwestowanie zysków z korzyścią dla społeczności; |
|
45. |
podkreśla, że morskie farmy wiatrowe powinny być budowane tylko wtedy, gdy zagwarantuje się wyeliminowanie negatywnego oddziaływania na środowisko oraz negatywnych skutków gospodarczych, społeczno-gospodarczych, społeczno-kulturowych i ekologicznych dla rybaków i akwakulturystów zgodnie z celami niebieskiej gospodarki i Europejskiego Zielonego Ładu; |
|
46. |
wzywa państwa członkowskie do uwzględniania wpływu pozyskiwania energii z morskich źródeł odnawialnych na ekosystem morski i rybołówstwo przy określaniu swojego koszyka energetycznego; |
|
47. |
wzywa państwa członkowskie, by kontynuowały również prace nad rozwojem i korzystaniem z innych rodzajów odnawialnych źródeł energii; |
|
48. |
wzywa Komisję do przeprowadzenia oceny skutków w celu zbadania spodziewanego wpływu gospodarczego, społecznego i środowiskowego budowy morskich instalacji wiatrowych na obszarach, na których mogą one kolidować zarówno z rybołówstwem, jak i z trwałością morskiej fauny i flory; |
|
49. |
podkreśla, że współpraca między sektorami operującymi w środowisku morskim i w obrębie gospodarki morskiej będzie również siłą napędową sprawiedliwej transformacji; wzywa Komisję do dokonania oceny inicjatyw aktywizujących lokalne gospodarki i działalność gospodarczą na morzu oraz do uzyskania synergii między sektorami, na której będzie się mogła oprzeć odbudowa gospodarcza dostosowana do przyszłych wyzwań; |
|
50. |
podkreśla, że istnieją już przykłady współistnienia sektora rybołówstwa i sektora morskiej energii wiatrowej oraz że doświadczenia te należy wykorzystać do wskazania i wymiany najlepszych dostępnych praktyk w odniesieniu do całego cyklu życia infrastruktury morskiej; |
|
51. |
podkreśla, że zainteresowane strony powinny mieć prawo do uczestnictwa i do zabierania głosu przy planowaniu przestrzennym obszarów morskich; |
|
52. |
podkreśla, że równoprawne, skuteczne i stałe angażowanie zainteresowanych stron na wczesnym etapie i konsultacje z nimi, zwłaszcza z rybakami i akwakulturystami, opracowanie przejrzystych wytycznych i wypłata rekompensat mogłyby złagodzić potencjalny konflikt i stworzyć równe warunki działania dla rybołówstwa i morskich odnawialnych źródeł energii; |
|
53. |
wzywa UE do promowania i wspierania morskich farm wiatrowych w jej działaniach zewnętrznych, w szczególności w odniesieniu do państw trzecich, w których dostęp do energii pozostaje nierówny i ograniczony, zgodnie z celami Zielonego Ładu; |
|
54. |
podkreśla, że zgodnie z art. 191 ust. 2 TFUE zasada ostrożności powinna mieć zastosowanie, jeżeli konieczne jest podjęcie decyzji przed uzyskaniem wymaganej wiedzy lub informacji; |
|
55. |
zauważa, że mogą być konieczne dalsze środki na szczeblu UE, włącznie z przepisami, gdyż są dowody na to, że planowanie przestrzenne obszarów morskich przez państwa członkowskie nie gwarantuje sprawiedliwego uwzględnienia w nim rybołówstwa i, w stosownych przypadkach, rekompensat dla rybaków; |
|
56. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zagwarantowały sprawiedliwe uwzględnianie w planach zagospodarowania przestrzennego obszarów morskich rybołówstwa, zrównoważonej kontynuacji działalności połowowej oraz uzasadnionych interesów rybaków, zbieraczy skorupiaków i akwakulturystów; |
|
57. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji. |
(1) Dz.U. L 164 z 25.6.2008, s. 19.
(2) Dz.U. L 257 z 28.8.2014, s. 135.
(3) Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 82.
(4) Dz.U. C 458 z 19.12.2018, s. 9.
(5) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0309.
(6) Badanie pt. „Wpływ wykorzystywania morskiej energii wiatrowej i innych morskich odnawialnych źródeł energii na europejskie rybołówstwo”, Parlament Europejski, Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej, Departament Tematyczny B – Polityka Strukturalna i Polityka Spójności, 12 listopada 2020 r.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/96 |
P9_TA(2021)0345
Dialog obywatelski i uczestnictwo obywateli w procesie decyzyjnym UE
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie dialogu obywatelskiego i uczestnictwa obywateli w procesie decyzyjnym UE (2020/2201(INI))
(2022/C 99/11)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając art. 10 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), |
|
— |
uwzględniając art. 11 TUE, |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 15 stycznia 2020 r. w sprawie stanowiska Parlamentu Europejskiego dotyczącego konferencji w sprawie przyszłości Europy (1), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 18 czerwca 2020 r. w sprawie stanowiska Parlamentu Europejskiego dotyczącego konferencji w sprawie przyszłości Europy (2), |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając stanowisko w formie poprawek przedstawione przez Komisję Petycji, |
|
— |
uwzględniając opinie przedstawione przez Komisję Kultury i Edukacji oraz Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Konstytucyjnych (A9-0213/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że wyniki wyborów europejskich z 2019 r. dały pozytywny sygnał, że rośnie zainteresowanie obywateli Unii wydarzeniami na szczeblu UE, oraz że uważają oni, iż unijne prawodawstwo ma wpływ na ich codzienne życie; mając na uwadze, że całkowita frekwencja w 2019 r. wyniosła 50,6 %, czyli była najwyższa od czasu wyborów w 1994 r. i znacznie wzrosła od czasu wyborów w 2014 r., w których wyniosła 42,6 %; mając na uwadze, że mimo wyższej frekwencji w 2019 r. we wszystkich grupach ludności wzrost ten napędzało młodsze pokolenie: znaczny wzrost odnotowano w grupach wiekowych poniżej 25 lat i od 25 do 39 lat; mając na uwadze, że mimo ogólnego wzrostu frekwencji nadal utrzymują się duże różnice między poszczególnymi państwami członkowskimi; |
|
B. |
mając na uwadze, że według badania Eurobarometr z czerwca 2020 r. poświęconego aktywności obywatelskiej (3) 55 % respondentów uznało udział w wyborach europejskich za najskuteczniejszy sposób na to, by decydenci na szczeblu UE wysłuchali ich zdania; mając na uwadze, że choć celem jest ciągłe ulepszanie działania demokracji w UE, to według kilku badań Eurobarometr obywatele UE nie są zadowoleni ze sposobu funkcjonowania demokracji; mając na uwadze, że takie postrzeganie stwierdzono nie tylko na szczeblu UE, lecz także na szczeblu krajowym; mając na uwadze, że znaczna część obywateli UE nie czuje się wysłuchana i postrzega UE jako podmiot od nich odległy; |
|
C. |
mając na uwadze, że art. 10 i 11 TUE oraz art. 20, 21, 24, 227 i 228 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) stanowią podstawę udziału obywateli w kształtowaniu polityki i prawodawstwa UE; |
|
D. |
mając na uwadze, że art. 10 ust. 3 TUE stanowi, że „każdy obywatel ma prawo uczestniczyć w życiu demokratycznym Unii” oraz że „decyzje są podejmowane w sposób jak najbardziej otwarty i zbliżony do obywatela”; |
|
E. |
mając na uwadze, że art. 11 ust. 1 i 2 Traktatu o Unii Europejskiej wymaga od instytucji, aby za pomocą odpowiednich środków umożliwiały obywatelom i stowarzyszeniom przedstawicielskim wypowiadanie się i publiczną wymianę poglądów we wszystkich dziedzinach działania Unii oraz by utrzymały otwarty, przejrzysty i regularny dialog ze stowarzyszeniami przedstawicielskimi i społeczeństwem obywatelskim; |
|
F. |
mając na uwadze, że w ust. 19 Porozumienia międzyinstytucjonalnego z 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa (4) podkreślono, że konsultacje publiczne oraz z udziałem zainteresowanych stron są integralną częścią świadomego podejmowania decyzji oraz poprawiają jakość stanowienia prawa; |
|
G. |
mając na uwadze, że zgodnie z art. 165 ust. 2 TFUE działanie Unii zmierza do sprzyjania rozwojowi wymiany młodzieży i wymiany instruktorów społeczno-oświatowych, a także zachęcania młodzieży do uczestnictwa w demokratycznym życiu Europy; |
|
H. |
mając na uwadze, że obywatele UE mogą jedynie pod pewnymi warunkami wszczynać postępowania bezpośrednio przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), aby wyegzekwować prawa przysługujące im na mocy Traktatów, w tym Karty praw podstawowych Unii Europejskiej; mając na uwadze, że demokratyczne wybory do Parlamentu Europejskiego stanowią główny oddolny instrument dostępny obywatelom w UE, natomiast inne środki, takie jak europejska inicjatywa obywatelska (EIO), skargi do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich i petycje do Parlamentu, będące ważnymi elementami uzupełniającymi parlamentaryzm, wymagają wzmocnienia; |
|
I. |
mając na uwadze, że dotychczas zorganizowano sześć udanych europejskich inicjatyw obywatelskich, w tym ostatnio inicjatywę „Minority SafePack” oraz inicjatywę „Zakończmy epokę klatkową”; mając na uwadze, że rozporządzenie (UE) 2019/788 (5) w sprawie EIO, które weszło w życie w styczniu 2020 r., ma ułatwić obywatelom UE zwracanie się do Komisji o przedkładanie aktów ustawodawczych w dziedzinach wchodzących w zakres jej kompetencji i w których Unia jest uprawniona do działania; mając na uwadze, że inicjatywa „Minority SafePack” była pierwszą europejską inicjatywą obywatelską, nad którą debatowano w Parlamencie Europejskim na podstawie zmienionego rozporządzenia w sprawie EIO, a w grudniu 2020 r. uzyskała zdecydowane poparcie w Parlamencie wynoszące 76 % oddanych głosów; mając jednak na uwadze, że wpływ EIO jest niewielki, częściowo ze względu na brak działań następczych ze strony Komisji; |
|
J. |
mając na uwadze, że zalecenia Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich nie są prawnie wiążące, ale wskaźnik zgodności z ustaleniami jest stale wysoki; |
|
K. |
mając na uwadze, że obywatele UE oraz każda osoba fizyczna lub prawna zamieszkująca lub mająca siedzibę statutową w państwie członkowskim mają prawo kierowania petycji do Parlamentu Europejskiego na podstawie art. 24 i 227 TFUE w sprawach objętych zakresem działalności Unii, które dotyczą ich bezpośrednio; |
|
L. |
mając na uwadze, że internetowe konsultacje publiczne prowadzone przez Komisję są w większości przypadków skierowane do określonej grupy docelowej, nie są szeroko rozpowszechniane, a czasami trwają zbyt krótko, w związku z czym nie docierają do znacznej części ludności; mając na uwadze, że w kompleksowym przeglądzie polityki Komisji w zakresie konsultacji z 2019 r. Europejski Trybunał Obrachunkowy zalecił Komisji poprawę sposobu docierania do obywateli w celu wpierania zwiększonego uczestnictwa; |
|
M. |
mając na uwadze, że dialogi obywatelskie prowadzone przez Komisję służą raczej informowaniu obywateli, a nie włączaniu ich w debatę na temat ich wizji i tego, co chcieliby zmienić w UE, oraz pozbawione są mechanizmu informacji zwrotnej służącego powiadamianiu obywateli o wynikach ich zaangażowania; |
|
N. |
mając na uwadze, że sposób funkcjonowania istniejących instrumentów uczestnictwa, takich jak EIO, konsultacje publiczne i dialogi obywatelskie, nie zapewnia obywatelom dostatecznych sposobów wpływania na proces decyzyjny UE; mając na uwadze, że w dużej mierze spowodowane jest to brakiem skutecznego monitorowania procesu decyzyjnego na szczeblu instytucjonalnym; |
|
O. |
mając na uwadze, że poszczególni obywatele rzadko korzystają z większości form uczestnictwa; mając na uwadze, że poszczególni obywatele w dużej mierze nie wiedzą o istniejących instrumentach uczestnictwa, przez co są niedostatecznie reprezentowani w opiniach i danych gromadzonych za pomocą istniejących instrumentów; mając na uwadze, że uczestnictwo obywateli nie zastępuje zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego; |
|
P. |
mając na uwadze, że obecne instrumenty uczestnictwa nie maksymalizują potencjału uczestnictwa obywateli, a tym samym niedostatecznie przyczyniają się do wzmacniania legitymacji demokratycznej UE i zwiększania poczucia odpowiedzialności obywateli za UE, która odzwierciedlałaby ich potrzeby i wizje; |
|
Q. |
mając na uwadze, że zreformowanie istniejących instrumentów uczestnictwa, ze szczególnym uwzględnieniem grup społeczeństwa niedostatecznie reprezentowanych w największym stopniu, mianowicie osób młodych, i dalszy rozwój europejskiej sfery publicznej może pomóc wzmocnić legitymację demokratyczną UE; |
|
R. |
mając na uwadze, że poprawa uczestnictwa obywateli i przejrzystości na szczeblu UE jest kluczowa dla zbliżenia Unii do obywateli i dla zwiększenia zaufania obywateli do instytucji UE, a także dla osiągnięcia prawdziwej wielopoziomowej demokracji; mając na uwadze, że brak przejrzystości uniemożliwia publiczną debatę nad aktami prawnymi; mając na uwadze, że nie wszystkie zainteresowane strony mają równy dostęp do instytucji UE bądź informacji o ich pracy; mając na uwadze, że Komisja powinna prowadzić otwarty, przejrzysty i regularny dialog z obywatelami i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego; mając na uwadze, że UE powinna zapewnić społeczeństwu obywatelskiemu możliwość aktywnego udziału w debacie publicznej i zdolność wpływania na politykę i procesy decyzyjne; |
|
S. |
mając na uwadze, że trzeba rozszerzyć europejski wymiar edukacji obywatelskiej przez pogłębienie wiedzy obywateli na temat funkcjonowania UE, by umożliwić im uczestnictwo; |
|
T. |
mając na uwadze rosnące zapotrzebowanie na lekcje obywatelstwa europejskiego w państwach członkowskich; mając na uwadze, że w tej sytuacji należy uznać wysiłki organizacji społeczeństwa obywatelskiego na rzecz edukacji obywatelskiej i nauki oraz promować całościowe podejście do edukacji obywatelskiej, w tym zarówno formalnego i pozaformalnego kształcenia i uczenia się; |
|
U. |
mając na uwadze, że dotychczasowe udane projekty dotyczące uczestnictwa obywateli, takie jak Europejskie Parlamenty Domowe oraz unijny dialog młodzieżowy, pokazały, że obywatele chcieliby regularnie uczestniczyć w procesach decyzyjnych UE; |
|
V. |
mając na uwadze, że Rada pozostaje instytucją zamkniętą, co potwierdziło dochodzenie OI/2/2017/TE Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich na temat braku przejrzystości w odniesieniu do publicznego dostępu do dokumentów legislacyjnych Rady oraz jej procesu decyzyjnego; |
|
W. |
mając na uwadze, że OECD definiuje otwarty rząd jako „kulturę rządzenia opartą na innowacyjnych i zrównoważonych strategiach i praktykach publicznych, którym przyświecają zasady przejrzystości, rozliczalności i uczestnictwa służące demokracji oraz wzrostowi sprzyjającemu włączeniu społecznemu”; |
|
X. |
mając na uwadze, że przeprowadzone przez państwa członkowskie w 2018 r. europejskie konsultacje obywatelskie w sprawie przyszłości Europy okazały się skutecznym narzędziem angażowania obywateli w sprawy Unii; mając na uwadze, że brak konkretnych działań następczych oraz ciągłości procesu sprawił, że wyniki tych partycypacyjnych wysiłków były zróżnicowane; |
|
Y. |
mając na uwadze, że konferencja w sprawie przyszłości Europy powinna w jak największym stopniu angażować obywateli i że może ona być cennym doświadczeniem w nawiązywaniu dialogu, które pozwoli zrozumieć rzeczywiste oczekiwania obywateli dotyczące roli UE i działań jej instytucji; |
|
1. |
podkreśla, że trzeba zastanowić się, jak Unia może skuteczniej angażować obywateli zgodnie z fundamentalnymi unijnymi zasadami demokracji przedstawicielskiej; uważa, że obywatele powinni mieć większy wpływ na unijny proces decyzyjny, aby Unia mogła bardziej odzwierciedlać poglądy obywateli oraz stać się bardziej odporna, demokratyczna i skuteczna; w związku z tym uważa, że nie należy wykluczać zmiany Traktatu, choć nie powinna ona stanowić celu sama w sobie, oraz że konferencja w sprawie przyszłości Europy powinna umożliwić nawiązanie konstruktywnego dialogu z obywatelami na temat tych kluczowych kwestii; |
|
2. |
uważa, że wszelkie reformy Unii, służące temu, aby uczynić ją bardziej społeczną, sprawiedliwą, spójną, zjednoczoną, ukierunkowaną, zdolną, suwerenną i odpowiedzialną, wzmacnia bezpośredni kontakt z obywatelami za pomocą mechanizmów uczestnictwa; |
|
3. |
podkreśla, że istnieje zasadniczy konflikt między wizją UE skupioną wokół państw członkowskich a UE skupioną wokół unijnych instytucji, któremu można zaradzić przez opracowanie podejścia i instrumentów właściwych dla Unii Europejskiej obywateli; |
|
4. |
zwraca uwagę, że istniejące instrumenty uczestnictwa mają liczne wady, w związku z czym należy je ulepszyć, a także opracować nowe, aby uczestnictwo obywatelskie było bardziej dostępne, integracyjne, znaczące i skuteczne; uważa, że aby ułatwić udział społeczeństwa w szerzej zakrojonych debatach politycznych i dać obywatelom możliwość wpływania na wyniki polityczne, z wykorzystaniem synergii w istniejących mechanizmach, konieczne jest, aby zaangażowanie obywateli było zorganizowane w sposób odpowiadający ich oczekiwaniom; uważa, że ten oddolny program uczestnictwa powinien uzupełniać demokrację przedstawicielską w UE; |
|
5. |
podkreśla znaczenie EIO jako jedynego narzędzia uczestnictwa na szczeblu UE, które może doprowadzić do stanowienia prawa; wzywa do wzmocnienia odpowiedzi przez przyjmowanie rezolucji Parlamentu w związku z każdą udaną europejską inicjatywą obywatelską; zauważa, że Komisja musi w pełni wywiązać się ze swojego prawnego obowiązku podania wystarczającego uzasadnienia, dlaczego podjęła działania bądź nie podjęła działań w sprawie EIO, oraz uważa, że taka komunikacja musi być bardziej wyczerpująca, by obywatele mogli uzyskać dokładny obraz tego, czego należy się spodziewać po zaangażowaniu w europejską inicjatywę obywatelską lub po jej zainicjowaniu; ubolewa, że Komisja nie podjęła działań następczych w drodze środków ustawodawczych w związku z udanymi europejskimi inicjatywami obywatelskimi; uważa, że zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) 2019/788 w przypadku gdy Komisja w wyznaczonych terminach nie poda swoich zamiarów do wiadomości publicznej lub w komunikacie stwierdza, że nie zamierza podejmować działań w związku z EIO, która spełniła wymogi proceduralne i jest zgodna z Traktatami, w szczególności z podstawowymi wartościami Unii zapisanymi w art. 2 TUE, Parlament może zdecydować – zgodnie z art. 222 Regulaminu – o podjęciu działań następczych w związku z EIO i sporządzić sprawozdanie z własnej inicjatywy w kwestiach ustawodawczych (INL); wzywa Komisję, by przyjęła na siebie zobowiązanie do przedłożenia wniosku ustawodawczego po przyjęciu takiego INL przez Parlament; w związku z tym proponuje zmianę obowiązującej umowy ramowej między Parlamentem a Komisją; apeluje o zmianę rozporządzenia w sprawie EIO, aby zachęcić Komisję do przedłożenia wniosku ustawodawczego w przypadku EIO spełniającej odpowiednie wymogi; |
|
6. |
zwraca uwagę, że w następstwie sprawozdania Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (6), w którym uznano skuteczność konsultacji publicznych prowadzonych przez Komisję Europejską, oraz zważywszy na zadowalające postrzeganie ich przez obywateli, Komisja powinna usprawnić proces konsultacji publicznych, aby wspierać większe uczestnictwo obywateli oraz lepiej monitorować i oceniać ich wkład; |
|
7. |
zwraca uwagę, że należy udoskonalić oraz uaktualnić aktualną koncepcję oraz praktykę dialogu obywatelskiego; |
|
8. |
podkreśla korzyści płynące z zaangażowania obywateli i społeczeństwa obywatelskiego w rozwój europejskiej sfery publicznej oraz w uzupełnienie legitymacji demokratycznej UE zapewnianej przez jej instytucje przedstawicielskie i procedury demokratyczne; |
|
9. |
podkreśla, że nie wszystkie zainteresowane strony, zwłaszcza obywatele i grupy społeczeństwa obywatelskiego, są równie aktywne politycznie, głośne i wpływowe; uważa zatem, że demokracja uczestnicząca UE wymaga wspomagania niezorganizowanych obywateli oraz wspierania ich dostępu do możliwości wyborczych i możliwości uczestnictwa za pomocą kanałów UE i poza nimi; |
|
10. |
uważa, że zaufanie obywateli do instytucji UE ma podstawowe znaczenie dla demokracji, dobrego sprawowania rządów i skutecznego kształtowania polityki; uważa, że instytucje UE muszą dążyć do możliwie jak najwyższych standardów przejrzystości, rozliczalności i rzetelności; podkreśla, że dostęp obywateli do dokumentów instytucji europejskich ma fundamentalne znaczenie dla demokracji uczestniczącej; wzywa w szczególności Radę do zwiększenia przejrzystości procesu decyzyjnego i dostępu do dokumentów; |
|
11. |
podkreśla potencjał nowych technologii oferujących nowe możliwości kontaktu z obywatelami, aby zapewnić skuteczne podejście oddolne i zwiększyć zdolność obywateli do rozliczania instytucji; |
|
12. |
podkreśla, że otwarty rząd, który łączy środki zwiększające przejrzystość i rozliczalność z narzędziami uczestnictwa, stanowi właściwą reakcję na deficyt demokratyczny będący skutkiem dostrzegalnego braku udziału obywateli UE w unijnym procesie podejmowania decyzji; |
|
13. |
z zadowoleniem przyjmuje planowane ustanowienie organu ds. etyki jako niezależnego organu ukierunkowanego na zwiększenie przejrzystości w instytucjach UE; |
|
14. |
zwraca uwagę na nowy program „Obywatele, równość, prawa i wartości”, który ma zapewnić większe oddziaływanie i większą widoczność działań przyczyniających się do dialogu obywatelskiego i zaangażowania w demokracje uczestniczące; podkreśla znaczenie zapewnienia ciągłości i zwiększenia środków na komponent „obywatele” tego programu, w tym na działania w zakresie partnerstwa miast i pamięci o przeszłości; z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie działań, które mają na celu dalsze promowanie wartości europejskich w ramach tego programu, takich jak podnoszenie świadomości na temat wspólnej historii europejskiej; wzywa do szybkiego utworzenia grupy dialogu obywatelskiego w ramach nowego programu; |
|
15. |
uważa, że należy promować wymianę między obywatelami różnych krajów na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym, w szczególności za pośrednictwem sieci miast i regionów oraz przez ułatwianie dialogu międzyregionalnego; wzywa Komisję, aby zapewniła dostateczne środki finansowe na ten cel w ramach komponentu „Zaangażowanie i uczestnictwo obywateli” programu „Obywatele, równość, prawa i wartości”; |
|
16. |
podkreśla, że lepsze informowanie o obawach obywateli pomoże instytucjom UE w uważnym reagowaniu na te obawy przez zapewnienie odpowiednich kanałów docierania do obywateli i gromadzenia informacji oraz przez podejmowanie odpowiednich działań następczych w procesie podejmowania decyzji; apeluje o udoskonalenie unijnych mechanizmów uczestnictwa, tak aby uczestnictwo obywatelskie wywierało istotny wpływ na unijny proces decyzyjny; |
|
17. |
podkreśla potrzebę zaangażowania szczególnie osób młodych w debatę polityczną na temat przyszłości Europy oraz ich spójnego włączania w mechanizmy uczestnictwa oraz regularnie prowadzone dialogi obywatelskie, ponieważ dzisiejsze decyzje będą kształtować ich przyszłość; podkreśla potrzebę określenia nowych środków komunikacji i interakcji dostosowanych do zainteresowań młodych ludzi; |
|
18. |
wyraża uznanie dla prowadzonych przez Komisję konsultacji dotyczących dzieci i popiera utworzenie w przyszłości unijnej platformy na rzecz uczestnictwa dzieci; z zadowoleniem przyjmuje włączenie osób młodych do platformy cyfrowej i paneli obywatelskich konferencji w sprawie przyszłości Europy; wzywa instytucje UE do wypracowania sposobów zapewnienia w przyszłości podobnego strukturalnego zaangażowania dzieci i młodzieży, a także do wprowadzenia odpowiednich mechanizmów pozyskiwania informacji zwrotnych; |
|
19. |
wzywa do rzeczywistego zaangażowania młodych ludzi i organizacji młodzieżowych w planowanie, wdrażanie i ocenę wydarzeń i programów; pochwala wysiłki podejmowane w ramach unijnego dialogu z młodzieżą na rzecz włączenia młodzieży i organizacji młodzieżowych w kształtowanie polityki i podejmowanie decyzji; wzywa instytucje UE do zobowiązania się do podjęcia konkretnych działań w oparciu o wyniki unijnego dialogu z młodzieżą; |
|
20. |
podkreśla konieczność współpracy z instytucjami edukacyjnymi i organizacjami edukacji obywatelskiej w celu dopilnowania, by aktywne obywatelstwo europejskie stało się częścią programu nauczania w całej UE; wzywa Komisję, aby udzieliła wsparcia w celu uzupełnienia programów edukacyjnych we wszystkich państwach członkowskich, w szczególności przez pomoc w opracowywaniu wspólnego programu nauczania dotyczącego europejskiej i globalnej edukacji obywatelskiej, co ma sprzyjać lepszemu zrozumieniu istniejących instytucji UE oraz historii i kultur państw członkowskich, a także promować obiektywne i krytyczne myślenie o korzyściach płynących z Unii Europejskiej; sugeruje włączenie do programów nauczania modułów poświęconych funkcjonowaniu i historii UE oraz wzywa Komisję do zaproponowania wytycznych dotyczących takich modułów; |
|
21. |
przypomina o deklaracji dotyczącej promowania – przez edukację – postaw obywatelskich oraz wspólnych wartości, którymi są wolność, tolerancja i niedyskryminacja, przyjętej przez ministrów edukacji UE 17 marca 2015 r., w której wezwali oni do nasilenia działań w dziedzinie edukacji na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym, aby chronić nasze pluralistyczne społeczeństwo; |
|
22. |
wzywa Komisję do organizowania dla młodzieży szkół średnich, szkół zawodowych i innych struktur edukacyjnych corocznej olimpiady Unii Europejskiej na temat funkcjonowania i historii UE, aby pobudzić zainteresowanie sprawami UE, uczestnictwo w nich i debatę im poświęconą; podkreśla, że należy również wykorzystać program Erasmus+ do podnoszenia poziomu kształcenia w zakresie obywatelstwa europejskiego, w szczególności wśród studentów i ludzi młodych; ponownie podkreśla, że Komisja powinna bardziej wspierać sprawy UE oraz programy studiów istniejące w Europie i poza nią w oparciu o pomyślny program Erasmus+; |
|
23. |
uważa, że zapewnienie uczestnictwa młodzieży będzie stanowiło istotny element długotrwałych skutków inicjatyw na rzecz dialogu obywatelskiego; podkreśla w związku z tym, że we wszelkich działaniach edukacyjnych UE należy skupić się na młodych ludziach, i sugeruje, by promować narzędzia zaangażowania młodzieży, ze szczególnym uwzględnieniem mediów społecznościowych, aplikacji mobilnych, gier mobilnych, quizów i innych formatów przyjaznych młodzieży; z zadowoleniem przyjmuje partnerskie programy edukacyjne, takie jak Europejski Parlament Młodzieży i zorganizowany unijny dialog młodzieżowy, jako przykłady dobrych praktyk; |
|
24. |
podkreśla znaczenie środowisk akademickich, naukowców i uniwersytetów dla poprawy poziomu wiedzy fachowej obywateli na temat mechanizmów uczestnictwa w UE w celu zwiększenia ich udziału w unijnym procesie decyzyjnym; |
|
25. |
podkreśla, że skuteczny dialog obywatelski i aktywne uczestnictwo obywateli są ściśle powiązane z europejskim wymiarem edukacji obywatelskiej; podkreśla zatem potrzebę wzmocnienia europejskiego wymiaru edukacji obywatelskiej, aby umożliwić świadome uczestnictwo i działanie obywateli oraz ich pełne uczestnictwo w życiu obywatelskim i społecznym, zarówno na szczeblu europejskim, jak i państw członkowskich, w oparciu o zrozumienie pojęć i struktur politycznych, prawnych, społecznych i ekonomicznych, a także wydarzeń o charakterze globalnym i kwestii zrównoważonego rozwoju; wzywa Komisję do opracowania kompleksowej strategii europejskiej w celu rozwijania kompetencji obywatelskich w UE oraz opracowania środków wsparcia służących zapewnieniu równego dostępu do edukacji obywatelskiej wszystkim mieszkańcom UE, aby umożliwić im korzystanie z przysługujących im praw politycznych; |
|
26. |
proponuje utworzenie europejskiej sieci edukacji obywatelskiej, która będzie służyć jako platforma wymiany najlepszych praktyk i wiedzy na temat metod wzmacniania europejskiego wymiaru edukacji obywatelskiej; podkreśla zapotrzebowanie na nowe modele i instrumenty edukacji obywatelskiej; |
|
27. |
podkreśla rolę, jaką odgrywają media w kształtowaniu opinii obywateli na temat polityki UE i samej UE; zaznacza potrzebę utrzymania niezależnego i zróżnicowanego środowiska medialnego w całej Europie, ale uważa, że należy dołożyć większych starań, aby przeciwdziałać dezinformacji i błędnym doniesieniom w mediach na temat UE, zwłaszcza przez zwiększone wsparcie dla ogólnoeuropejskich projektów medialnych opartych na faktach; |
|
28. |
podkreśla prawo obywateli do dostępu do wiarygodnych, niezależnych i opartych na faktach informacji na temat Unii Europejskiej, jej polityki i procesów decyzyjnych; uznaje potrzebę utworzenia zróżnicowanego dostępu do neutralnego, niezależnego i bogatego w informacje wspólnego europejskiego centrum oferującego wiadomości, dostępnego we wszystkich językach urzędowych UE, oraz potrzebę rozwijania proaktywnej komunikacji z obywatelami UE; przypomina również o wartości istniejących mediów; uważa, że należy konkretnie zająć się problemem rozpowszechniania informacji wprowadzających w błąd i dezinformacji, zwłaszcza w czasach kryzysów, gdy najbardziej potrzebne są prawdziwe, wiarygodne i aktualne informacje; podkreśla, że niezależność mediów ma kluczowe znaczenie dla tych procesów; apeluje, aby do funkcjonowania platform internetowych wprowadzić późniejsze informacje zwrotne, weryfikację faktów i moderację treści w odniesieniu do informacji wprowadzających w błąd i dezinformacji, przy czym funkcje te muszą być zgodne z prawami obywatelskimi i wolnością wypowiedzi; uważa zatem, że zasadnicze znaczenie ma wzmocnienie szkolenia dziennikarzy, aby promować niezależne i krytyczne myślenie; |
|
29. |
z zadowoleniem przyjmuje cel europejskiego planu działania na rzecz demokracji, jakim jest zwiększanie uczestnictwa obywateli w systemach demokratycznych dzięki podejmowaniu świadomych decyzji; podkreśla potrzebę zapewnienia uczestnictwa młodzieży i zaangażowania obywatelskiego osób wywodzących się z defaworyzowanych środowisk w ramach programu Erasmus+ i Europejskiego Korpusu Solidarności; z zadowoleniem przyjmuje środki ogłoszone w europejskim planie działania na rzecz demokracji, służące umocnieniu wolności mediów, wolności wypowiedzi i wysokiej jakości dziennikarstwa; oczekuje na propozycje Komisji dotyczące praktycznych i skutecznych narzędzi służących lepszemu zagwarantowaniu bezpieczeństwa dziennikarzy, którzy zdecydowanie zbyt często mają do czynienia z groźbami i zastraszaniem, co ogranicza prawo obywateli do informacji; zauważa z zaniepokojeniem brak konkretnych propozycji dotyczących zapewnienia wolności artystycznej i przyznania ochrony artystom cenzurowanym i ściganym oraz zwraca się do Komisji, by nadal rozwijała tę dziedzinę w ramach europejskiego planu działania na rzecz demokracji; |
|
30. |
uznaje prawo wszystkich obywateli UE do zwracania się o informacje i otrzymywania ich od instytucji unijnych w jednym z języków urzędowych UE; zwraca uwagę, że prawdziwy dialog oraz aktywne i świadome uczestnictwo obywateli UE w unijnym procesie decyzyjnym są możliwe tylko wtedy, gdy nie ma barier językowych, i w związku z tym wzywa Komisję do podjęcia znacznie większych wysiłków, by komunikować się z obywatelami we wszystkich językach urzędowych UE; zwraca uwagę, że aby zwiększyć włączenie, świadomość i widoczność, należy ulepszyć dostępność treści internetowych; sugeruje, że wszystkie strony internetowe UE powinny być przyjazne dla użytkownika i dostępne we wszystkich językach urzędowych UE; |
|
31. |
przypomina, że europejskie strategie polityczne i prawodawstwo są w większości wdrażane przez administracje lokalne i regionalne, które mają możliwość łatwiejszego dotarcia do obywateli i odegrania kluczowej roli w edukowaniu ich na temat UE, ponieważ ten szczebel władzy znajduje się najbliżej obywateli; podkreśla, że najpierw można by zwiększyć środki przeznaczane na biura łącznikowe instytucji europejskich oraz rozwój ich sieci terenowej w całej Europie; |
|
32. |
z zadowoleniem przyjmuje opinię Komitetu Regionów z 14 października 2020 r. pt. „Władze lokalne i regionalne w stałym dialogu z obywatelami” (7); domaga się, aby oprócz ogólnounijnych narzędzi uczestnictwa obywatelskiego ustanowić sieć wielopoziomowych rządów, która powinna stanowić łańcuch transmisyjny między instytucjami europejskimi a obywatelami; |
|
33. |
podkreśla potrzebę pełnego zaangażowania obywateli w proces decyzyjny UE w celu wzmocnienia legitymacji UE i zwiększenia zaufania obywateli do działań jej instytucji; podkreśla zatem potrzebę stworzenia stałych mechanizmów uczestnictwa, które będą dodatkowo ułatwiać i promować udział obywateli w procesie decyzyjnym UE oprócz udziału w wyborach i innych istniejących kanałów i instrumentów; popiera działania służące zwiększaniu świadomości na temat tych mechanizmów, tak aby zagwarantować ich maksymalne oddziaływanie i najwyższą skuteczność; podkreśla potrzebę istnienia takich mechanizmów na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym oraz odpowiedniej koordynacji poziomej i pionowej między instytucjami na różnych szczeblach; |
|
34. |
zwraca uwagę, że regularne procesy uczestnictwa obywatelskiego mogą służyć różnym celom, takim jak wpływ na roczne priorytety polityczne lub legislacyjne, opracowywanie konkretnych propozycji w konkretnych sprawach, omawianie zagadnień instytucjonalnych lub decydowanie o wydatkowaniu niektórych środków publicznych; podkreśla jednak, że o ile uczestnictwo obywatelskie sprawdzi się w niektórych obszarach, to ważne jest, aby obywatele dobrze rozumieli skutki zaangażowania, w tym nieuniknione ograniczenia, wraz z odpowiednimi i przejrzystymi procedurami następczymi; |
|
35. |
odnotowuje, że mechanizmy uczestnictwa obywatelskiego obejmują szeroką gamę uzupełniających się narzędzi, między innymi zgromadzenia obywatelskie, inicjatywy obywatelskie, konsultacje publiczne, dialogi obywatelskie, budżetowanie partycypacyjne, referenda itp.; |
|
36. |
przypomina, że mechanizmy uczestnictwa obywatelskiego powinny dawać jednostkom możliwość wyrażania pomysłów i obaw; podkreśla, że muszą one mieć charakter partycypacyjny, integracyjny, otwarty, przemyślany, ponadnarodowy, przejrzysty, niestronniczy, rozliczalny, skuteczny, widoczny i atrakcyjny; |
|
37. |
podkreśla, że aby dotrzeć do jak największej liczby ludzi, należy przyjąć podejście integracyjne; zaznacza, że wybór uczestników powinien zapewnić zrównoważoną reprezentację ludności, przez wykorzystanie odpowiednich mechanizmów komunikacyjnych służących dotarciu do różnych odbiorców, w pełni odzwierciedlając różnorodność społeczną i terytorialną; podkreśla, że wszyscy obywatele powinni mieć równy dostęp do mechanizmów uczestnictwa, w tym osoby mieszkające na obszarach mniej uprzywilejowanych lub osoby o bardziej ograniczonym dostępie do informacji o UE; apeluje o udostępnienie mechanizmów uczestnictwa wszystkim, w tym obywatelom państw trzecich mieszkającym w UE, a także obywatelom UE mieszkającym w innym państwie członkowskim lub w państwie trzecim, którym należy zaoferować alternatywne mechanizmy dostosowane do ich potrzeb; |
|
38. |
podkreśla, że obywatele powinni mieć dostęp do mechanizmów uczestnictwa we wszystkich językach urzędowych Unii; przypomina, że bariery językowe oddalają instytucje europejskie od obywateli i uniemożliwiają rozwój prawdziwie włączającej demokracji europejskiej; |
|
39. |
podkreśla znaczenie zapewnienia osobom z niepełnosprawnościami pełnego dostępu do wszystkich instrumentów, które UE udostępnia obywatelom, w szczególności przez systematyczne tłumaczenie ustne i pisemne na język migowy i język łatwy do czytania i zrozumienia; |
|
40. |
podkreśla, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego, partnerzy społeczni i inne zainteresowane strony powinny odgrywać istotną rolę we wszystkich instrumentach uczestnictwa; uważa, że kluczowe znaczenie mają odpowiednie metody wspierające ich uczestnictwo; zaznacza, że aby zapewnić skuteczność tych instrumentów, trzeba zaangażować Komitet Regionów (KR) i Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES); |
|
41. |
podkreśla, że aby procesy partycypacyjne były skuteczne, należy od samego początku informować o ich celu, zasadach i ramach czasowych; podkreśla, że w komunikacji dotyczącej zaangażowania obywateli należy kłaść nacisk na praktyczną rolę wszelkich mechanizmów, gdyż w przeciwnym razie niespełnienie oczekiwań doprowadzi do ograniczenia uczestnictwa, a tym samym zmniejszy legitymację; |
|
42. |
podkreśla, że aby zapewnić obywatelom europejskie ramy uwzględniające różne tradycje debat na szczeblu krajowym, należy zachować odpowiednią równowagę między wspólnym formatem a różnorodnymi praktykami krajowymi w obszarze regularnie prowadzonych dialogów obywatelskich; |
|
43. |
podkreśla, że technologie cyfrowe powinny być uzupełnieniem instrumentów bezpośredniego uczestnictwa, a zwłaszcza powinny być wykorzystywane do zachęcania do uczestnictwa osób mających trudności z uczestnictwem za pomocą tradycyjnych instrumentów; |
|
44. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania dostępnych, innowacyjnych i włączających narzędzi służących uczestnictwu obywateli i dialogowi obywatelskiemu, lepiej wykorzystujących technologie cyfrowe, aby umożliwić wszystkim obywatelom (np. osobom młodszym i starszym, osobom z niepełnosprawnościami, mobilnym obywatelom UE, osobom mieszkającym na obszarach wiejskich lub słabiej zaludnionych) skuteczne uczestnictwo w procesie decyzyjnym UE, w oparciu o wnioski wyciągnięte ze sposobu, w jaki pandemia COVID-19 zadziałała jako bodziec do wykorzystania narzędzi cyfrowych; zwraca uwagę na wartość dodaną niebiurokratycznej i kompleksowej strony internetowej zapewniającej obywatelom informacje na temat wszystkich europejskich inicjatyw partycypacyjnych; podkreśla kluczową rolę mediów społecznościowych, zwłaszcza dla dzieci; podkreśla, że celem takich innowacyjnych narzędzi powinno być wspieranie demokracji przedstawicielskiej oraz że na wszystkich szczeblach należy zapewnić przejrzystość; |
|
45. |
apeluje o weryfikację faktów i moderowanie w związku z dezinformacją związaną z funkcjonowaniem platform internetowych, które są wykorzystywane do kontaktów z obywatelami; |
|
46. |
przypomina, że przed rozpoczęciem jakichkolwiek procesów uczestnictwa instytucje UE muszą zobowiązać się, że będą uwzględniać ich wyniki w działaniach zgodnych ze swoimi kompetencjami i prowadzonymi procedurami legislacyjnymi, ponieważ rozczarowanie obywateli często wynika z braku działań następczych; podkreśla, że obywatele powinni dobrze rozumieć struktury zaangażowania i dialogu obywatelskiego, aby oczekiwania pokrywały się z rzeczywistością, gdyż w innym wypadku istniałoby ryzyko uszczuplenia praw obywatelskich; podkreśla, że każdemu nowemu instrumentowi uczestnictwa powinna towarzyszyć szeroko zakrojona kampania informacyjna z udziałem unijnych i krajowych polityków wysokiego szczebla, podobna do udanej kampanii wyborczej poprzedzającej wybory do Parlamentu Europejskiego w 2019 r.; |
|
47. |
podkreśla, że instytucje UE muszą aktywnie udzielać wskazówek uczestnikom w całym procesie partycypacyjnym; podkreśla, że z końcem procesu uczestnictwa jego wynik musi być jasno określony, tak aby mógł być przedmiotem obowiązkowej reakcji; proponuje, aby na zakończenie takich procesów uczestnicy otrzymywali pisemne informacje zwrotne dotyczące każdego wniosku lub zalecenia, za pomocą których instytucje UE wyjaśnią swój zamiar wdrożenia wniosku bądź zalecenia lub uzasadnią decyzję o ich niewdrażaniu; dostrzega, że istnieją trudności i wyzwania, którym należy stawić czoła, jeżeli mechanizmy partycypacyjne mają w większym stopniu przyczyniać się do poprawy jakości demokratycznej, co przekłada się na poczucie odpowiedzialności i tożsamości europejskiej; |
|
48. |
podkreśla, że należy stworzyć ramy działań następczych w odniesieniu do dialogów obywatelskich, by skutecznie brać pod uwagę wkład obywateli; proponuje, aby częścią działań następczych było ujęcie wyników w sprawozdaniach z własnej inicjatywy i w wysłuchaniach publicznych oraz zaangażowanie obywateli, w tym grup społeczeństwa w największym stopniu niedostatecznie reprezentowanych, zwłaszcza osób młodych, na wszystkich etapach; |
|
49. |
uważa, że procesy uczestnictwa obywateli muszą spełniać jak najwyższe normy przejrzystości; zauważa, że przejrzystość i otwarte dane wzmacniają zaufanie do instytucji publicznych, a tym samym ich legitymację; podkreśla, że wspieranie legitymacji demokratycznej instytucji UE przez zaangażowanie publiczne wymaga lepszego zrozumienia procesu decyzyjnego UE; apeluje o stworzenie standardu otwartego rządu na szczeblu UE, który mógłby stanowić podstawę dla innych szczebli sprawowania władzy; |
|
50. |
proponuje, by portal Komisji „Wyraź swoją opinię” umożliwiał dostęp do wszystkich instrumentów uczestnictwa na szczeblu UE; zauważa, że pandemia COVID-19 wpłynęła na częstsze korzystanie z mediów cyfrowych i internetowych systemów konferencyjnych, w związku z czym dostrzega dalsze możliwości, jakie daje cyfryzacja w kwestii uczestnictwa obywateli; zwraca uwagę, że pomogło to obywatelom szybciej, szerzej i powszechniej uczestniczyć w procesie decyzyjnym; uważa, że UE powinna promować nowe i innowacyjne sposoby uczestnictwa obywateli umożliwiające korzystanie z narzędzi technologii cyfrowych, które ułatwiają wielojęzyczny dialog z obywatelami; wzywa Komisję do korzystania z dodatkowych cyfrowych możliwości angażowania obywateli we wszystkich językach urzędowych UE, w tym wskazówek, przykładów z przeszłości i informacji na temat odpowiednich przepisów; uważa, że należy ustanowić przepisy dotyczące osób niewidomych, słabowidzących lub z niepełnosprawnością uniemożliwiającą zapoznawanie się z drukiem; |
|
51. |
proponuje utworzenie niezależnego forum społeczeństwa obywatelskiego, partnerów akademickich i społecznych, by monitorować ten proces i działania następcze podejmowane przez instytucje UE; |
|
52. |
apeluje o ułatwienie tworzenia niezależnej sieci organizacji społeczeństwa obywatelskiego, opartej na dobrowolnym udziale, w celu połączenia różnych inicjatyw demokratycznych, w tym w różnych regionach, aby ułatwić wymianę informacji i transfer wiedzy, a także zagwarantować stosowanie najlepszych praktyk; uważa, że zwiększy to świadomość obywateli w zakresie procedur decyzyjnych UE, a także zapewni obywatelom większe możliwości wpływania na kształtowanie polityki; |
|
53. |
z zadowoleniem przyjmuje propozycję przewodniczących EKES-u i KR-u dotyczącą powołania międzyinstytucjonalnej grupy roboczej ds. uczestnictwa obywateli w procesie decyzyjnym w UE; |
|
54. |
zobowiązuje się do współpracy z innymi instytucjami UE i zainteresowanymi stronami w celu wzmocnienia dodatkowych kanałów wnoszenia wkładu przez obywateli, w tym rozszerzenia dialogu obywatelskiego i ustanowienia stałego mechanizmu uczestnictwa obywateli z formalnie wiążącym procesem działań następczych; |
|
55. |
wzywa Komisję do przedstawienia wniosku dotyczącego porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie dialogu obywatelskiego na podstawie art. 11 ust. 2 TUE, zgodnie z którym instytucje muszą utrzymywać otwarty, przejrzysty i regularny dialog ze stowarzyszeniami przedstawicielskimi i społeczeństwem obywatelskim; |
|
56. |
podkreśla, że należy wspierać zaangażowanie obywatelskie i aktywne uczestnictwo obywatelskie w skoordynowany i spójny sposób na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i unijnym; uważa w związku z tym, że należy wzmocnić rolę, działalność i niezależność przedstawicielstw Komisji Europejskiej i biur kontaktowych Parlamentu Europejskiego w państwach członkowskich, aby ułatwić zaangażowanie obywatelskie i bezpośredni dialog z obywatelami, zapewnić dostęp do informacji i ich rozpowszechnianie oraz zwiększyć świadomość na temat Unii Europejskiej i jej polityki dzięki szerokiemu i dobrze skoordynowanemu wykorzystaniu narzędzi komunikacji na potrzeby cyfrowego i fizycznego uczestnictwa obywateli; |
|
57. |
wskazuje na inicjatywę nowy europejski Bauhaus jako na niedawną innowację zachęcającą obywateli do uczestnictwa i ułatwiającą je; podkreśla, że inicjatywa ta skupia obywateli, ekspertów, przedsiębiorców i instytucje oraz ułatwia rozmowy o uczynieniu przyszłych przestrzeni mieszkaniowych bardziej przystępnymi cenowo oraz dostępnymi; |
|
58. |
proponuje wprowadzenie mechanizmu uczestnictwa obywatelskiego dla projektów pilotażowych, w tym budżetowania partycypacyjnego, aby umożliwić kształtowanie strony wydatkowej budżetu Unii oraz pozyskiwanie wiedzy z tłumu, co pozwoli obywatelom współtworzyć strategie polityczne razem z unijnymi decydentami; |
|
59. |
podkreśla, że przy wystarczającym zaangażowaniu ze strony instytucji UE należy ułatwiać uczestnictwo obywateli w reformach strukturalnych UE przez zreformowanie metody konwentu przewidzianej w art. 48 TUE; proponuje, aby kwestię tę omówiono na konferencji w sprawie przyszłości Europy; |
|
60. |
wyraża zadowolenie z konferencji w sprawie przyszłości Europy i uważa, że stanowi ona wspaniałą sposobność, by bezpośrednio zaangażować obywateli w rzeczowy dialog na temat przyszłości Europy oraz odpowiedzieć na ich żądania; |
|
61. |
podkreśla znaczenie zrównoważonego uczestnictwa organizacji społeczeństwa obywatelskiego oraz przedstawicieli instytucji w konferencji w sprawie przyszłości Europy; podkreśla potrzebę zdecydowanych działań następczych w odniesieniu do wyników konferencji, informowania obywateli o różnych krokach w wynikającym z tego procesie decyzyjnym, zagwarantowania, że dialog z obywatelami będzie rzeczowy oraz że będzie on kontynuowany po formalnym zakończeniu konferencji w sprawie przyszłości Europy; |
|
62. |
podkreśla, że agory obywatelskie organizowane w ramach konferencji w sprawie przyszłości Europy powinny służyć jako projekt pilotażowy z myślą o ich przyszłej instytucjonalizacji w roli stałego mechanizmu uczestnictwa obywatelskiego w kluczowych debatach; |
|
63. |
oczekuje, że konferencja w sprawie przyszłości Europy wniesie istotny wkład w dalszy rozwój uczestnictwa obywateli w procesie kształtowania polityki UE i utoruje drogę do ustanowienia nowego stałego mechanizmu uczestnictwa obywatelskiego; |
|
64. |
uważa, że konferencja w sprawie przyszłości Europy będzie okazją do omówienia możliwych mechanizmów aktywnego udziału obywateli w procesie konsultacji, co pozwoli wpłynąć na roczny program prac Komisji i orędzie o stanie Unii; zwraca uwagę, że taki mechanizm mógłby działać w cyklu rocznym, począwszy od pierwszych miesięcy każdego roku, w których krajowe i regionalne agory obywatelskie będą opracowywać priorytety do omówienia na europejskiej agorze obywatelskiej o charakterze ponadnarodowym kończącej się w Dniu Europy; zaznacza, że priorytety wyznaczane podczas europejskiej agory obywatelskiej powinny być przedstawione instytucjom UE w celu uwzględnienia ich w mechanizmie konsultacji, który z kolei służy sformułowaniu rocznego programu prac Komisji; |
|
65. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji. |
(1) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0010.
(2) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0153.
(3) Badanie Eurobarometr Flash FL4023
(4) Porozumienie międzyinstytucjonalne pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej a Komisją Europejską w sprawie lepszego stanowienia prawa (Dz.U. L 123 z 12.5.2016, s. 1).
(5) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/788 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej. Dz.U. L 130 z 17.5.2019, s. 55.
(6) Sprawozdanie specjalne nr 14/2019: „Wyraź swoją opinię!” – Europejski Trybunał Obrachunkowy, wrzesień 2019 r.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/105 |
P9_TA(2021)0346
Współpraca między UE a NATO w kontekście stosunków transatlantyckich
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. na temat współpracy między UE a NATO w kontekście stosunków transatlantyckich (2020/2257(INI))
(2022/C 99/12)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), |
|
— |
uwzględniając Traktat Północnoatlantycki, |
|
— |
uwzględniając tytuł V Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), w szczególności jego art. 21 i 42, |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 czerwca 2018 r. w sprawie stosunków między UE a NATO (1), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie mobilności wojskowej (2), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 lutego 2019 r. w sprawie przyszłości traktatu INF oraz konsekwencji dla Unii Europejskiej (3), |
|
— |
uwzględniając oświadczenie sekretarza generalnego Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO) z dnia 2 sierpnia 2019 r. w sprawie układu o całkowitej likwidacji pocisków rakietowych pośredniego zasięgu, |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję ustawodawczą z dnia 26 listopada 2019 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej i dyrektywę 2008/118/WE w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego w odniesieniu do działań obronnych w ramach Unii (4), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 stycznia 2020 r. w sprawie realizacji wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony – sprawozdanie roczne (5), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 stycznia 2020 r. w sprawie realizacji wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa – sprawozdanie roczne (6), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 marca 2021 r. w sprawie wdrożenia dyrektywy 2009/81/WE w sprawie zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa oraz dyrektywy 2009/43/WE w sprawie transferów produktów związanych z obronnością (7), |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z dnia 14 listopada 2016 r. w sprawie globalnej strategii UE na rzecz unijnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, pt. „Wspólna wizja, wspólne działanie: silniejsza Europa”, |
|
— |
uwzględniając decyzję Rady (UE) 2017/971 z dnia 8 czerwca 2017 r. określającą uzgodnienia dotyczące planowania i prowadzenia misji wojskowych UE w dziedzinie WPBIO bez mandatu wykonawczego oraz zmieniającą decyzje 2010/96/WPZIB w sprawie misji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu przyczynienie się do szkolenia somalijskich sił bezpieczeństwa, 2013/34/WPZiB w sprawie misji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu przyczynienie się do szkolenia malijskich sił zbrojnych (EUTM Mali) i (WPZiB) 2016/601 w sprawie szkoleniowej misji wojskowej Unii Europejskiej w dziedzinie WPBiO w Republice Środkowoafrykańskiej (EUTM RCA) (8), ustanawiającą unijną Komórkę Planowania i Prowadzenia Operacji Wojskowych (MPCC); |
|
— |
uwzględniając pakiet dotyczący obronności przedstawiony przez Komisję w dniu 7 czerwca 2017 r. w „Dokumencie Komisji otwierającym debatę na temat przyszłości europejskiej obronności” (COM(2017)0315), |
|
— |
uwzględniając konkluzje z posiedzenia Rady Europejskiej dotyczącego bezpieczeństwa i obrony, które odbyło się w dniach 13–14 grudnia 2018 r., |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z dnia 17 czerwca 2020 r. w sprawie bezpieczeństwa i obrony, |
|
— |
uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2020/1639 z dnia 5 listopada 2020 r. w sprawie ogólnych warunków, na jakich państwa trzecie mogłyby wyjątkowo być zapraszane do udziału w poszczególnych projektach PESCO (9), |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z dnia 16 listopada 2020 r. pt. „Odbudowa przyspieszająca przechodzenie na bardziej dynamiczny, odporny i konkurencyjny przemysł europejski”, |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z dnia 20 listopada 2020 r. w sprawie przeglądu strategicznego PESCO 2020, |
|
— |
uwzględniając decyzję Rady z 6 maja 2021 r. w sprawie zatwierdzenia udziału Stanów Zjednoczonych, Kanady i Norwegii w projekcie PESCO dotyczącym mobilności wojskowej, |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z dnia 16 kwietnia 2021 r. w sprawie unijnej strategii współpracy w regionie Indo-Pacyfiku, |
|
— |
uwzględniając decyzję Stanów Zjednoczonych o ponownym przystąpieniu do porozumienia paryskiego, |
|
— |
uwzględniając wspólne oświadczenie przyjęte na szczycie UE–USA 15 czerwca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając wspólne oświadczenie przyjęte na szczycie UE–Kanada 15 czerwca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając plan działania dotyczący zmiany klimatu i obronności zaproponowany przez Europejską Służbę Działań Zewnętrznych 6 listopada 2020 r., |
|
— |
uwzględniając wspólny komunikat Komisji oraz Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 2 grudnia 2020 r. pt. „Nowa agenda UE–USA na rzecz globalnych zmian” (JOIN(2020)0022), |
|
— |
uwzględniając konkluzje z posiedzenia Rady Europejskiej dotyczącego stosunków między UE a Stanami Zjednoczonymi, które odbyło się w dniach 10–11 grudnia 2020 r., |
|
— |
uwzględniając decyzję Rady z dnia 22 marca 2021 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju, |
|
— |
uwzględniając wspólny komunikat Komisji oraz Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki bezpieczeństwa z dnia 16 grudnia 2020 r. pt. „Strategia UE w zakresie cyberbezpieczeństwa na cyfrową dekadę” (JOIN(2020)0018), |
|
— |
uwzględniając wspólny komunikat Komisji oraz wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 7 czerwca 2017 r. pt. „Strategiczne podejście do kwestii odporności w ramach działań zewnętrznych UE” (JOIN(2017)0021), |
|
— |
uwzględniając oświadczenie członków Rady Europejskiej z dnia 26 lutego 2021 r. w sprawie bezpieczeństwa i obrony, |
|
— |
uwzględniając porozumienie między negocjatorami Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 grudnia 2020 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Obronnego (EFO), |
|
— |
uwzględniając porozumienie polityczne między Parlamentem Europejskim a Radą z dnia 18 grudnia 2020 r. w sprawie Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej (ISWMR) na następny okres wieloletnich ram finansowych (WRF) (2021–2027), |
|
— |
uwzględniając umowę o bezpieczeństwie informacji z dnia 14 marca 2003 r. zawartą między UE a NATO, |
|
— |
uwzględniając wspólną deklarację w sprawie współpracy UE–NATO, podpisaną w dniu 8 lipca 2016 r. w Warszawie przez przewodniczących Rady Europejskiej i Komisji Europejskiej oraz sekretarza generalnego NATO, |
|
— |
uwzględniając wspólny zestaw 74 propozycji w zakresie realizacji podpisanej w Warszawie wspólnej deklaracji, zatwierdzonych przez Radę UE i Radę Północnoatlantycką w dniu 6 grudnia 2016 r. i w dniu 5 grudnia 2017 r., |
|
— |
uwzględniając wspólną deklarację w sprawie współpracy UE–NATO, podpisaną w dniu 10 lipca 2018 r. w Brukseli przez przewodniczących Rady Europejskiej i Komisji Europejskiej oraz sekretarza generalnego NATO, a także deklarację ze szczytu w Brukseli wydaną przez szefów państw i rządów uczestniczących w posiedzeniu Rady Północnoatlantyckiej w Brukseli w dniach 11–12 lipca 2018 r., |
|
— |
uwzględniając pięć sprawozdań z postępu prac w sprawie realizacji wspólnego zestawu propozycji, sporządzonych przez Wysokich Przedstawicieli Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa oraz Wiceprzewodniczących Komisji (wysokich przedstawicieli i wiceprzewodniczących) i sekretarza generalnego NATO, przedłożonych wspólnie w czerwcu i grudniu 2017 r. i w czerwcu w latach 2018, 2019 i 2020, |
|
— |
uwzględniając cele zrównoważonego rozwoju ONZ, zwłaszcza cel 16 dotyczący promowania pokojowych i inkluzywnych społeczeństw sprzyjających zrównoważonemu rozwojowi, |
|
— |
uwzględniając zobowiązanie państw stron posiadających broń jądrową do rozbrojenia jądrowego, określone w art. VI Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT), |
|
— |
uwzględniając deklarację ze szczytu w Walii wydaną w dniu 5 września 2014 r. przez szefów państw i rządów uczestniczących w posiedzeniu Rady Północnoatlantyckiej w Walii, |
|
— |
uwzględniając komunikat ze szczytu w Brukseli wydany przez szefów państw i rządów uczestniczących w posiedzeniu Rady Północnoatlantyckiej w Brukseli 14 czerwca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając komunikat przywódców G-7 z 13 czerwca 2021 r. pt. „Wspólna agenda globalnych działań na rzecz inteligentnej odbudowy”, |
|
— |
uwzględniając szczyt USA–Rosja, który odbył się 16 czerwca 2021 r. w Genewie, |
|
— |
uwzględniając program działania ONZ na rzecz rozbrojenia pt. „Zabezpieczenie naszej wspólnej przyszłości”, |
|
— |
uwzględniając raport z dnia 25 listopada 2020 r. pt. „NATO 2030: United for a New Era” [NATO 2030 – zjednoczeni z myślą o nowej epoce] autorstwa grupy refleksyjnej powołanej przez sekretarza generalnego NATO, której współprzewodniczącymi byli Thomas de Mazière i Wess Mitchell, |
|
— |
uwzględniając raport Grupy Młodych Liderów NATO 2030 z dnia 4 lutego 2021 r. pt. „NATO 2030: Embrace the change, guard the values” [NATO 2030 – zaakceptuj zmiany, strzeż wartości!], |
|
— |
uwzględniając wizytę sekretarza generalnego NATO w kolegium komisarzy w dniu 15 grudnia 2020 r., |
|
— |
uwzględniając udział wysokiego przedstawiciela i wiceprzewodniczącego w posiedzeniu ministrów obrony państw NATO w dniach 17–18 lutego 2021 r. oraz w posiedzeniu ministrów spraw zagranicznych państw NATO w dniach 23–24 marca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając orędzie o stanie Unii wygłoszone w dniu 14 września 2016 r. przez przewodniczącego Komisji Jean-Claude’a Junckera, |
|
— |
uwzględniając oświadczenia z dnia 19 lutego 2021 r. złożone przez przywódców politycznych NATO i UE na specjalnej edycji Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa pt. „Beyond Westlessness”, |
|
— |
uwzględniając wymianę poglądów podczas sesji Międzyparlamentarnej Konferencji ds. Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa (WPZiB) oraz Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony (WPBiO), która odbyła się w dniu 3 marca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając przegląd Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 09/2019 z 12 września 2019 r. w sprawie obronności europejskiej, |
|
— |
uwzględniając wymianę poglądów z sekretarzem generalnym NATO podczas wspólnego posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych, Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony oraz Delegacji do spraw Stosunków ze Zgromadzeniem Parlamentarnym NATO, które odbyło się w dniu 15 marca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych (A9-0192/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że solidarność i partnerstwo w wymiarze europejskim i transatlantyckim stanowią podstawę dotychczasowego, obecnego i przyszłego bezpieczeństwa partnerstwa transatlantyckiego; mając na uwadze, że NATO i UE mają różny charakter, ale ewoluują w tym samym niestabilnym kontekście geopolitycznym; |
|
B. |
mając na uwadze, że zarówno UE, jak i NATO rozpoczęły procesy refleksji w celu odpowiedniego dostosowania się do bezprecedensowych zmian w zakresie bezpieczeństwa globalnego; mając na uwadze, że w czerwcu 2020 r. przywódcy UE uzgodnili rozpoczęcie procesu mającego na celu zdefiniowanie zakresu „Strategicznego kompasu”; mając na uwadze, że podczas ostatniego szczytu, który odbył się 14 czerwca 2021 r., przywódcy NATO postanowili rozpocząć prace nad kolejną koncepcją strategiczną, która zostanie zatwierdzona na następnym szczycie w 2022 r.; |
|
C. |
mając na uwadze, że w listopadzie 2020 r. służby wywiadowcze państw członkowskich UE przygotowały wspólnie pierwszą kompleksową, 360-stopniową, tajną analizę UE dotyczącą pełnego zakresu zagrożeń i wyzwań, przed którymi Unia Europejska stoi obecnie lub może stanąć w najbliższej przyszłości; mając na uwadze, że w listopadzie 2021 r. wysoki przedstawiciel i wiceprzewodniczący ma przedstawić projekt Strategicznego kompasu, który państwa członkowskie będą następnie omawiać i powinny przyjąć zgodnie z harmonogramem w marcu 2022 r.; mając na uwadze, że Strategiczny kompas ma na celu ułatwienie powstania „wspólnej europejskiej kultury bezpieczeństwa i obrony”; |
|
D. |
mając na uwadze, że Unia Europejska wyraźnie uznaje rolę członków NATO w obronie Europy i jej obywateli (art. 42 ust. 7 TUE); mając na uwadze, że NATO jest organizacją odpowiadającą w pierwszej kolejności za obronę zbiorową (art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego); mając na uwadze, że pod względem potencjału NATO pozostaje głównym gwarantem interoperacyjności oraz zdolności technicznych i kadrowych sił sojuszniczych, jak również spójności ich polityki w zakresie wyposażenia; mając na uwadze, że zobowiązanie do zbiorowej samoobrony, zawarte w art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego i art. 42 ust. 7 TUE, jest gwarancją solidarności między sojusznikami i między państwami członkowskimi; |
|
E. |
mając na uwadze, że wspólne wartości, wspólna historia i szczególne stosunki między UE, europejskimi członkami NATO, USA i Kanadą stanowią podstawę sojuszu transatlantyckiego; mając na uwadze, że UE i NATO mają wspólne wyzwania w zakresie bezpieczeństwa, wspólne interesy obronne i to samo coraz bardziej wymagające środowisko bezpieczeństwa; |
|
F. |
mając na uwadze, że w następstwie wspólnej deklaracji z 2016 r. rozpoczął się proces współpracy między UE a NATO, którego podstawę stanowią 74 wspólne propozycje działań w takich dziedzinach jak przeciwdziałanie zagrożeniom hybrydowym, współpraca operacyjna, w tym również na morzu i w dziedzinie migracji, cyberbezpieczeństwo i obrona, zdolności obronne, przemysł obronny i badania nad obronnością, ćwiczenia oraz wspieranie wschodnich i południowych sąsiadów w ich wysiłkach na rzecz budowania zdolności; |
|
G. |
mając na uwadze, że bezpieczeństwo i obrona Europy opierają się na woli politycznej oraz zdolnościach cywilnych i wojskowych Europejczyków do wypełnienia obowiązków w środowisku strategicznym, które w ostatnich latach uległo znacznemu pogorszeniu; mając na uwadze, że NATO nie powinno być postrzegane wyłącznie jako kontynuacja projektu z przeszłości, lecz jako wizja przyszłości bezpieczeństwa i stabilności na świecie, i musi w dalszym ciągu dostosowywać swoją strategię polityczną do nowych wyzwań, zachować polityczną solidarność i spójność oraz pozostać wiarygodną i technicznie innowacyjną organizacją; |
|
H. |
mając na uwadze, że jedynymi ramami prawnymi stosunków UE–NATO są nadal „uzgodnione ramy” z 2003 r., które ograniczają się do dzielenia się z UE zbiorowymi strukturami planowania, zasobami i zdolnościami NATO przy planowaniu i prowadzeniu operacji wojskowych w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) zgodnie z porozumieniem Berlin Plus; |
|
I. |
mając na uwadze, że sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg 10 listopada 2020 r. oświadczył, że „musimy pilnie kontynuować kontrolę zbrojeń jądrowych i rozbrojenie”, a 15 grudnia 2020 r. sojusznicy NATO potwierdzili swoje zaangażowanie w utrzymanie i wzmocnienie kontroli zbrojeń, rozbrojenia i nieproliferacji; |
|
J. |
mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie, w szczególności od czasu publikacji globalnej strategii UE w 2016 r., realizują polityki umożliwiające im bycie bardziej aktywnym i wpływowym podmiotem globalnym działającym na rzecz pokoju i bezpieczeństwa, a w konsekwencji zintensyfikowały współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony; mając na uwadze, że cele pośrednie obejmują ustanowienie Europejskiego Funduszu Obronnego (EFO) (i programów go poprzedzających), rozpoczęcie stałej współpracy strukturalnej (PESCO) oraz skoordynowany roczny przegląd w zakresie obronności (CARD), a także porozumienie w sprawie Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju; |
|
K. |
mając na uwadze, że skoordynowany roczny przegląd w zakresie obronności zapewnia UE instrument dalszej harmonizacji wysiłków państw członkowskich w dziedzinie rozwoju zdolności obronnych oraz określania dodatkowych obszarów współpracy; |
|
L. |
mając na uwadze, że w ramach WPBiO 5 000 wojskowych i cywilnych pracowników Unii obecnie bierze udział w sześciu wojskowych i jedenastu cywilnych misjach i operacjach prowadzonych na trzech kontynentach; mając na uwadze, że w ramach tych misji z powodzeniem zapewnia się wsparcie, budowanie zdolności i szkolenia w celu zagwarantowania pokoju, bezpieczeństwa i stabilności na obszarach, na których konflikty występują obecnie lub występowały w przeszłości; mając na uwadze, że zdolności europejskie są w znacznym stopniu uzależnione od unijnej zdolności do wiarygodnych działań w teatrach działań zewnętrznych; |
|
M. |
mając na uwadze, że w ostatnich miesiącach dochodziło do interakcji na wysokim szczeblu między UE a NATO w niespotykanym dotąd zakresie, takich jak pierwsza rozmowa sekretarza generalnego NATO z kolegium komisarzy UE w grudniu 2020 r. czy udział sekretarza generalnego NATO w posiedzeniu Rady Europejskiej w lutym 2021 r.; |
|
N. |
mając na uwadze, że NATO w ramach procesu planowania obronnego (NDPP) co cztery lata określa „poziom ambicji”, identyfikując pod względem jakościowym i ilościowym pulę sił, wyposażenia i zdolności, którymi sojusznicy powinni dysponować, aby wspierać pełne spektrum misji NATO i być w stanie reagować na ewentualne zagrożenia i wyzwania; |
|
O. |
mając na uwadze, że Stany Zjednoczone od dawna wzywają UE i jej państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków w zakresie inwestycji w ich bezpieczeństwo i obronę, co jest ważnym wkładem w podział obciążeń w ramach sojuszu; |
|
P. |
mając na uwadze, że pandemia COVID-19 ma znaczący wpływ na stosunki międzynarodowe i budżety krajowe, a w jej wyniku jeszcze bardziej nasiliły się istniejące globalne napięcia oraz zagrożenia bezpieczeństwa, takie jak nieodpowiedzialne i agresywne wykorzystywanie sił; mając na uwadze, że w szczególności Chiny i Rosja próbowały wykorzystać pandemię z myślą o swoich strategicznych interesach; mając na uwadze, że UE i NATO ściśle ze sobą współpracowały od początku pandemii, zajmując się takimi kwestiami jak dystrybucja sprzętu medycznego i personelu, repatriacja obywateli, zagrożenia cybernetyczne i hybrydowe oraz przeciwdziałanie działaniom dezinformacyjnym i wrogiej propagandzie; |
|
Q. |
mając na uwadze, że Komisja, przedstawiając plan działań w dziedzinie obronności, podkreśliła, iż nadwyżka zdolności produkcyjnych, fragmentacja i nieefektywność europejskich wojskowych zdolności produkcyjnych powoduje roczne koszty w wysokości od 25 do 100 mld EUR, ponoszone z krajowych budżetów obronnych państw członkowskich; |
|
R. |
mając na uwadze, że demokracje muszą odpowiednio reagować na dzisiejsze wyzwania; mając na uwadze, że wielu członków NATO i UE zmaga się z wewnętrznymi wyzwaniami dla demokracji; mając na uwadze, że wydaje się, iż na całym świecie autorytarne reżimy, takie jak Rosja i Chiny, utrwaliły swoje wpływy i realizują agresywną agendę; |
|
S. |
mając na uwadze, że wzmocnionej wysuniętej obecności NATO na wschodniej flance sojuszu z czterema wielonarodowymi grupami bojowymi w Estonii, na Łotwie, Litwie i w Polsce przewodzą odpowiednio Stany Zjednoczone, Zjednoczone Królestwo, Kanada i Niemcy, |
|
T. |
mając na uwadze, że NATO pomyślnie przetestowało swoją inicjatywę na rzecz szybkiej mobilności w powietrzu, aby umożliwić pilny transport środków medycznych podczas pandemii COVID-19; |
70 lat więzi transatlantyckich dzięki NATO
|
1. |
jest przekonany, że interesy Unii Europejska i NATO w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony są zbieżne; wyraża zadowolenie ze wzmożonej współpracy UE–NATO, która trwa od czasu podpisania wspólnej deklaracji w Warszawie w 2016 r. i którą wzmocniono we wspólnej deklaracji z Brukseli w 2018 r., a także podkreśla, że prawdziwe wzmocnione partnerstwo UE–NATO stanowi podstawę do zmierzenia się z wyzwaniami w dziedzinie bezpieczeństwa stojącymi przed Europą i krajami z jej sąsiedztwa; pochwala osiągnięcia sojuszu i podkreśla jego ciągłe znaczenie; podkreśla, że NATO musi wzmóc starania, aby dostosować się do zmieniającego się charakteru i zwiększonego poziomu zagrożeń, a tym samym pozostać wiarygodnym i trwałym podmiotem globalnym działającym na rzecz wspólnego bezpieczeństwa i pokoju na świecie; przypomina, że dla państw członkowskich, które są również sojusznikami NATO, NATO stanowi podstawę zbiorowej obrony; apeluje do UE o to, aby ciągle pogłębiała więzi transatlantyckie i ważne partnerstwo z NATO; |
|
2. |
potwierdza swoje wcześniejsze zaangażowanie w ambicje UE w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony oraz ponownie podkreśla, że UE dąży do bycia podmiotem działającym globalnie na rzecz pokoju i bezpieczeństwa; podkreśla, że NATO nadal odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa i zbiorowej obrony jego członków oraz całej wspólnoty transatlantyckiej, a także stanowi dla sojuszników nieodzowne forum umożliwiające prowadzenie konsultacji i podejmowanie decyzji w kwestiach bezpieczeństwa; ponownie wyraża poparcie dla współpracy, przyjaźni i partnerstwa transatlantyckiego, które w ciągu ostatnich 70 lat przyczyniły się do sukcesu Europy oraz są podstawą jej stabilności i bezpieczeństwa od zakończenia II wojny światowej; |
|
3. |
podkreśla, że fundamentem partnerstwa UE–NATO i całej współpracy transatlantyckiej jest wspólna historia i promowanie podstawowych wartości, takich jak demokracja, wolność, poszanowanie praw człowieka, praworządność, propagowanie pokoju i współpracy międzynarodowej oraz międzynarodowy ład oparty na zasadach; podkreśla, że NATO jest czymś więcej niż tylko sojuszem wojskowym, mianowicie symbolem wspólnych wartości demokratycznych; |
|
4. |
podkreśla, że NATO jest cennym partnerem również dla państw członkowskich UE, które nie należą do sojuszu; uznaje, że NATO współpracuje z niektórymi państwami członkowskimi UE spoza NATO, między innymi w ramach programu Partnerstwo dla Pokoju (PdP) oraz inicjatywy dotyczącej interoperacyjności partnerów (Partnership Interoperability Initiative); przypomina, że współpraca UE–NATO nie może naruszać polityki bezpieczeństwa i obrony państw członkowskich UE nienależących do NATO; przypomina także, że współpraca NATO z państwami członkowskimi UE nienależącymi do NATO stanowi integralny element współpracy UE–NATO; z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie państw członkowskich UE nienależących do NATO w inicjatywy sojuszu, przy jednoczesnym poszanowaniu polityki neutralności, odpowiednich ram konstytucyjnych, zaangażowania państw trzecich i ambicji UE; podkreśla, że organizacje te zdecydowanie się różnią i ich współpraca musi odbywać się przy pełnym poszanowaniu autonomii decyzyjnej i procedur obydwu organizacji, a ich podstawą będzie zasada wzajemności i inkluzywności bez uszczerbku dla specyficznego charakteru polityki poszczególnych państw członkowskich w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony; przypomina o odmiennym charakterze i różnych rolach obu organizacji, jako że UE jest organizacją cywilną z militarnym ramieniem do wykonywania operacji poza swoim obszarem na mocy art. 43 ust. 1 TUE (zadania petersberskie), a NATO jest sojuszem wojskowym i politycznym odpowiedzialnym za organizację zbiorowej obrony terytorialnej jej członków; |
|
5. |
podkreśla, że wspólnota transatlantycka stoi w obliczu szerokiego wachlarza pojawiających się zagrożeń, systemowej konkurencji i bezprecedensowych wspólnych wyzwań dla naszych demokratycznych społeczeństw, praworządności i poszanowania podstawowych wolności, co ma bezpośredni lub pośredni wpływ na bezpieczeństwo państw członkowskich i ich obywateli, począwszy od zagrożeń konwencjonalnych, nieskutecznej kontroli zbrojeń i rozprzestrzeniania broni masowego rażenia (BMR), braku ograniczania ryzyka związanego z bronią jądrową, niestabilności w południowym i wschodnim sąsiedztwie, zmiany klimatu, pandemii i terroryzmu, zagrożeń hybrydowych, dezinformacji, cyberataków, wykorzystywania pojawiających się i przełomowych technologii w złych zamiarach aż po niebezpieczne drogi migracji i zmianę równowagi sił w skali globalnej; podkreśla, że w związku z wynikającym z tego wyzwaniem dla międzynarodowego ładu opartego na zasadach ściślejsza współpraca między UE a NATO przyczynia się do skutecznego globalnego zarządzania i multilateralizmu; |
|
6. |
podkreśla, że wspólnota transatlantycka może skutecznie sprostać tym wyzwaniom jedynie przez dalsze pogłębianie współpracy i przenoszenie partnerstwa na nowy poziom; podkreśla, że zarówno UE, jak i NATO dysponują wyjątkowymi zdolnościami i atutami; uważa zatem, że komplementarność wysiłków i zaawansowana współpraca mają kluczowe znaczenie dla utrzymania bezpieczeństwa transatlantyckiego; podkreśla, że utrzymanie spójności i jedności politycznej, a także wzmocnienie konsultacji politycznych musi stanowić priorytet partnerstwa UE–NATO, aby można było skuteczniej podejmować wspólne wyzwania; |
|
7. |
jest przekonany, że wspólnota transatlantycka jest zdolna nie tylko do dostosowania się do nowych wyzwań, ale także do tego, aby im sprostać; wyraża wdzięczność za wspaniałą pracę licznych pracowników UE, NATO i pracowników krajowych, którzy ciężko pracują, aby chronić naszych obywateli; |
|
8. |
składa hołd wszystkim członkom sił sojuszu transatlantyckiego, którzy polegli lub zostali ranni podczas służby, a także tym, którzy obecnie pełnią służbę; |
Wzmocnienie współpracy transatlantyckiej i współpracy UE–NATO
|
9. |
pochwala wyraźny sygnał jedności i współpracy transatlantyckiej ze szczytu NATO w dniu 14 czerwca 2021 r., gdzie dowiedziono, że sojusz ma nadal kluczowe znaczenie i zdolność przystosowywania się do obecnych i nowych wyzwań; uważa, że konkluzje w sprawie współpracy UE–NATO powinny również znaleźć odzwierciedlenie w pracach nad kolejną koncepcją strategiczną NATO; z zadowoleniem przyjmuje powołanie przez sekretarza generalnego NATO niezależnej grupy ekspertów i wyraża uznanie w szczególności dla ich zaleceń dotyczących ściślejszej współpracy UE–NATO; popiera propozycje przewodniczącej Komisji oraz wysokiego przedstawiciela i wiceprzewodniczącego z grudnia 2020 r. dotyczące dialogu między UE a Stanami Zjednoczonymi w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony; z zadowoleniem przyjmuje jednoznaczne zobowiązanie prezydenta Bidena do nawiązania stosunków z partnerami z UE i NATO we wszystkich dziedzinach; |
|
10. |
z dużym zadowoleniem przyjmuje szczyt UE–USA z 15 czerwca 2021 r. oraz wyrazy niezachwianego poparcia dla solidnej współpracy NATO–UE; z zadowoleniem przyjmuje wspólne uznanie przez UE i USA wkładu, jaki inicjatywy UE w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony mogą wnieść zarówno w bezpieczeństwo europejskie, jak i transatlantyckie, oraz z zadowoleniem przyjmuje zadeklarowany zamiar rozpoczęcia specjalnego dialogu UE–USA na temat bezpieczeństwa i obrony; podkreśla, że obecność w Europie sił bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa Europy, oraz wskazuje na pełne zaangażowanie w transatlantycką współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa; podkreśla, że silne partnerstwo UE–USA jest kluczowym elementem udanej współpracy UE–NATO; podkreśla, że partnerstwo transatlantyckie czerpie korzyści z przewidywalnego kształtowania polityki zagranicznej i wielostronnego zaangażowania; uważa, że zmiana administracji Stanów Zjednoczonych jest okazją do potwierdzenia wspólnych wartości, takich jak demokracja, praworządność, multilateralizm, pokój i dobrobyt, oraz do zacieśnienia współpracy międzynarodowej w przeciwdziałaniu wspólnym zagrożeniom, co w miarę możliwości mogłoby obejmować wspólne sankcje; |
|
11. |
w pełni podziela pogląd wyrażony w komunikacie końcowym z ostatniego szczytu NATO, że trwające procesy strategiczne w ramach NATO i w UE stanowią wyjątkową okazję do dalszego pogłębiania konsultacji i współpracy w celu poprawy bezpieczeństwa naszych obywateli oraz promowania pokoju i stabilności w strefie euroatlantyckiej i poza nią; ponawia zatem apel o równoległe kontynuowanie trwających i prowadzenie przyszłych prac nad Strategicznym kompasem UE i niedawno ogłoszoną kolejną koncepcją strategiczną NATO w celu ustalenia jasnych priorytetów i określenia dodatkowych synergii z myślą o wzmocnieniu transatlantyckich więzi i pogłębianiu współpracy UE–NATO; wzywa wszystkie zaangażowane podmioty do wykorzystania tej okazji do powiązania tych procesów zarówno na szczeblu politycznym, jak i technicznym; podkreśla, że oba procesy powinny gwarantować spójność i należy w nich dojść do identyfikacji wspólnych zagrożeń regionalnych i globalnych oraz określić niezbędne kroki w celu przeciwdziałania tym zagrożeniom; przedstawia wizję, że Strategiczny kompas UE mógłby stanowić podstawę wkładu Unii w kolejną koncepcję strategiczną NATO; uważa, że owe jednoznacznie różniące się od siebie procesy powinny – każdy z osobna – uwypuklać wartość dodaną każdej z organizacji, w stosownych przypadkach pomagać w określaniu lepszego podziału zadań oraz – dzięki stałemu dialogowi i ścisłej koordynacji – pozwalać na ustalenie, czy UE czy NATO powinny przejąć inicjatywę w danej dziedzinie, wzmacniając się wzajemnie; |
|
12. |
oczekuje, że ukończenie Strategicznego kompasu pogłębi solidarność w UE i pomoże w osiągnięciu postępów na drodze ku wspólnej kulturze strategicznej wśród państw członkowskich; pochwala pierwszą analizę wspólnych zagrożeń opracowaną w listopadzie 2020 r. i wzywa do działań na rzecz uzgodnionej oceny wspólnych zagrożeń; uważa, że zintegrowane podejście UE powinno zostać zaktualizowane, aby uwzględnić ustalenia z analizy zagrożeń przeprowadzonej w ramach procesu Strategicznego kompasu; uważa, że wymiar bezpieczeństwa krajów w bezpośrednim sąsiedztwie UE, w szczególności Partnerstwa Wschodniego i Bałkanów Zachodnich, powinien zostać odpowiednio uwzględniony podczas opracowywania Strategicznego kompasu, ponieważ europejskiej architektury bezpieczeństwa i odporności Europy nie da się osiągnąć bez długoterminowego bezpieczeństwa i odporności wszystkich sąsiadów UE; |
|
13. |
podkreśla, że art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego, a także art. 42 ust. 7 TUE i art. 222 TFUE to istotne instrumenty gwarantujące członkom tych organizacji solidarność w sytuacji kryzysowej; przypomina, że po atakach terrorystycznych w Nowym Jorku i Waszyngtonie we wrześniu 2001 r. powołano się na art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego, aby wyrazić solidarność z USA, a po atakach terrorystycznych w Paryżu w listopadzie 2015 r. powołano się na art. 42 ust. 7 TUE, aby wyrazić solidarność z Francją; zachęca do dyskusji na temat związku między art. 42 ust. 7 TUE a art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego, które ustanawiają jednoznaczne zobowiązanie UE i NATO do solidarności i bezpieczeństwa, w trakcie przeglądu koncepcji strategicznej i podczas opracowywania Strategicznego kompasu, przy czym należy wziąć pod uwagę, że konieczne jest pełne przestrzeganie autonomicznego procesu decyzyjnego obu organizacji; |
|
14. |
z zadowoleniem przyjmuje pozytywne sformułowanie dotyczące współpracy UE–NATO w komunikacie końcowym ze szczytu NATO w dniu 14 czerwca 2021 r.; uważa jednak, że potrzebne są znacznie większe wysiłki, aby zacieśnić współpracę UE–NATO i zbudować prawdziwe partnerstwo strategiczne; podkreśla, że UE jest partnerem NATO i że współpraca UE–NATO wzajemnie się zacieśnia, opierając się na uzgodnionych przewodnich zasadach przejrzystości, wzajemności i uczestnictwa oraz na autonomii podejmowania decyzji przez obie organizacje; podkreśla, że rozwój spójnych, uzupełniających się i interoperacyjnych zdolności obronnych ma zasadnicze znaczenie dla poprawy bezpieczeństwa obszaru euroatlantyckiego zgodnie z zasadą jednolitego zasobu sił; ponownie podkreśla, że europejska zdolność do działania, zarówno w ramach partnerstwa, jak i w sposób autonomiczny, ma zasadnicze znaczenie dla komplementarności i przyczyniania się do realizacji podstawowych zadań NATO, a także do skuteczniejszego zapobiegania konfliktom, a tym samym do zapewnienia bezpieczeństwa całemu kontynentowi europejskiemu; |
|
15. |
jest zdania, że przyszła współpraca UE–NATO powinna opierać się na wnioskach i doświadczeniach wynikających z wyjątkowej wiedzy eksperckiej UE w dziedzinie cywilnego zarządzania kryzysowego i budowania zdolności, w szczególności w ramach Komórki Planowania i Prowadzenia Operacji Cywilnych (CPCC), jak i wojskowego zarządzania kryzysowego w ramach Komórki Planowania i Prowadzenia Operacji Wojskowych (MPCC), a także na doświadczeniach z 37 operacji wojskowych przeprowadzonych w tej dziedzinie od 2003 r. oraz udzielania pomocy podmiotom wojskowym krajów partnerskich za pośrednictwem inicjatywy dotyczącej budowania zdolności na rzecz bezpieczeństwa i rozwoju oraz Instrumentu na rzecz Pokoju w Afryce, który został włączony do Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju; |
|
16. |
z zadowoleniem przyjmuje jasne sformułowania w komunikacie ze szczytu NATO z dnia 14 czerwca 2021 r. dotyczącym znaczenia odporności; podkreśla, że zarówno UE, jak i NATO powinny zacieśnić współpracę i skuteczniej koordynować ją w kluczowym obszarze odporności, a także podkreśla ambicję UE, by wypracować konstruktywne podejście do wzmocnienia różnych cywilnych i wojskowych aspektów odporności, m.in. w dziedzinie ochrony infrastruktury krytycznej, np. w sektorze transportu, energii i IT, a także roli UE jako kluczowego podmiotu w walce z dezinformacją i fałszywymi informacjami; |
|
17. |
z zadowoleniem przyjmuje pozytywną decyzję Rady z 6 maja 2021 r. upoważniającą koordynatora projektu w zakresie mobilności wojskowej, czyli Holandię, do zaproszenia Stanów Zjednoczonych, Kanady i Norwegii – w odpowiedzi na ich wnioski – do udziału w projekcie PESCO dotyczącym mobilności wojskowej; podkreśla, że udział taki stanowiłby ważny krok w kierunku większej spójności między odpowiednimi staraniami UE i NATO na rzecz rozwoju zdolności, a także byłby konkretnym przykładem ożywionego partnerstwa transatlantyckiego; przypomina, że wyjątkowy udział państw trzecich w projektach PESCO – pod warunkiem że nie podważa on celu, jakim jest wspieranie WPBiO UE, oraz że kraje te spełniają uzgodniony zestaw warunków politycznych, merytorycznych i prawnych – może leżeć w strategicznym interesie Unii, zwłaszcza jeżeli kraje te zapewniają fachową wiedzę techniczną lub dodatkowe zdolności; uważa, że dotyczy to w szczególności partnerów strategicznych, takich jak sojusznicy NATO, kraje Bałkanów Zachodnich i partnerzy w ramach Partnerstwa Wschodniego; przypomina swoje stanowisko, zgodnie z którym udział państw trzecich może mieć wyłącznie charakter wyjątkowy, o czym decyduje się indywidualnie w każdym przypadku i na zaproszenie państw członkowskich UE, a także podkreśla, że takie uczestnictwo powinno zapewnić wartość dodaną i przyczynić się do wzmocnienia WPBiO; przypomina również, że udział państw trzecich musi być zgodny z odpowiednimi zasadami określonymi w decyzji Rady (WPZiB) 2020/1639; |
|
18. |
podkreśla znaczenie współpracy transatlantyckiej w wielu kwestiach międzynarodowych, takich jak zmiana klimatu, reagowanie na pandemię, pojawiające się przełomowe technologie, sztuczna inteligencja, cyberbezpieczeństwo, walka z terroryzmem, w tym terroryzmem dżihadystycznym i finansowanym przez państwa, energia, bezpieczeństwo morskie i odporność, a także w obszarze przestrzeni kosmicznej; |
|
19. |
dostrzega ważną współpracę między UE a NATO na Bałkanach Zachodnich, jak np. współpracę między misją UE w zakresie praworządności w Kosowie (EULEX) a siłami kosowskimi (KFOR); wyraża uznanie dla operacji EUFOR ALTHEA, której dowództwo operacyjne znajduje się w Naczelnym Dowództwie Połączonych Sił Zbrojnych NATO w Europie (SHAPE) na podstawie porozumienia Berlin Plus z NATO; w ramach tych ustaleń operacja ALTHEA przyczynia się do zapewnienia bezpieczeństwa w Bośni i Hercegowinie od czasu przejęcia obowiązków po siłach stabilizacyjnych NATO (SFOR) w 2004 r.; zauważa, że doświadczenia i wnioski wyciągnięte z tych misji i operacji mają zasadnicze znaczenie dla całej obecnej i przyszłej współpracy UE–NATO w dziedzinie zapewniania pokoju, bezpieczeństwa i stabilności w dotkniętych regionach, a także dla wysiłków na rzecz wspierania i szkolenia partnerów lokalnych oraz budowania zdolności; zwraca uwagę na ważną rolę, jaką integracja z NATO odegrała na Bałkanach Zachodnich poprzez stabilizację tych krajów, co było istotne dla ich perspektywy przystąpienia do UE i stopniowej integracji z UE; uważa, że UE i NATO powinny zapewnić większe wsparcie krajom Bałkanów Zachodnich, aby przeciwdziałać szkodliwym ingerencjom zagranicznym ze strony takich krajów jak Rosja, Chiny, Turcja i Arabia Saudyjska, a także radykalnych grup i podmiotów niepaństwowych; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że trzy kraje Bałkanów Zachodnich uczestniczące w procesie przystąpienia do UE, mianowicie Albania, Czarnogóra i Macedonia Północna, zostały państwami członkowskimi NATO; |
|
20. |
wzywa państwa członkowskie UE, jak i sprzymierzone państwa NATO do wykorzystania wszelkich możliwych środków z myślą o wspieraniu wzmacniania współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa wojskowego z państwami kandydującymi i potencjalnymi państwami kandydującymi do członkostwa w UE, a także z państwami partnerskimi wschodniego i południowego sąsiedztwa, ponieważ bez tej współpracy nie można zagwarantować bezpieczeństwa i stabilności regionu; przypomina, że UE może odegrać istotną rolę we wspieraniu polityki otwartych drzwi prowadzonej przez NATO, a to poprzez utrzymywanie ścisłej synergii politycznej i operacyjnej z krajami kandydującymi, tj. z Bośnią i Hercegowiną oraz z Ukrainą i Gruzją; podkreśla znaczenie wkładu różnych krajów partnerskich NATO w kontekście bezpieczeństwa euroatlantyckiego; apeluje o ściślejszą koordynację i skuteczny podział działań między UE i NATO na rzecz współpracy z państwami trzecimi, ze szczególnym uwzględnieniem krajów będących partnerami NATO o rozszerzonych możliwościach; ponownie wyraża poparcie dla rozszerzenia zarówno UE, jak i NATO; |
Zagrożenia i wyzwania stojące przed UE i NATO
|
21. |
wyraża ogromne zaniepokojenie faktem, że Rosja – pod przywództwem prezydenta Putina – nieustannie prowadzi politykę rewizjonistyczną, militarystyczną i agresywną; z zadowoleniem przyjmuje jasne sformułowania na temat Rosji, jakie padły podczas ostatnich szczytów z udziałem NATO, UE i USA, oraz z zadowoleniem przyjmuje nawiązanie dialogu na wysokim szczeblu UE–USA na temat Rosji; podkreśla, że zarówno NATO, jak i UE muszą dysponować spójną i proaktywną strategią oraz zgodnie z prawem, szybko i jednomyślnie reagować na akty tradycyjnej i hybrydowej agresji i prowokacji ze strony Rosji; ponownie potępia bezprawną i nielegalną aneksję Krymu przez Rosję w 2014 r.; potępia ciągłe stosowanie przez Rosję ataków cybernetycznych, kampanii dezinformacyjnych i fałszywych informacji, a także dopuszczanie się zabójstw i zamachów z wykorzystaniem trucizn przeciwko przedstawicielom opozycji; wzywa UE i NATO do wykorzystania i rozszerzenia obecnego zaangażowania w celu przeciwdziałania bezpośredniej i pośredniej agresji i działaniom Rosji wymierzonym przeciwko Ukrainie, Gruzji i Mołdawii, a także jej ciągłym asertywnym działaniom w regionach Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego, na Morzu Azowskim, we wschodniej części Morza Śródziemnego i na Dalekiej Północy; przypomina, jakie znaczenie ma poszanowanie granic międzynarodowych i integralności terytorialnej sąsiadów Rosji; przypomina, że partnerzy transatlantyccy muszą koordynować dwutorowe podejście polegające na odstraszaniu i dialogu z Rosją, a także utrzymywać regularne kontakty w dziedzinie kontroli zbrojeń, przejrzystości wojskowej i wszelkich innych kwestii związanych z bezpieczeństwem; |
|
22. |
potępia najnowsze rosyjskie sankcje wymierzone w wysokich rangą urzędników europejskich i innych obywateli, w tym przewodniczącego Parlamentu Europejskiego, oraz wyraża ubolewanie z powodu wyraźnego odrzucenia dialogu przez prezydenta Putina, a także łamania szeregu głównych zobowiązań międzynarodowych i ciągłego łamania praw człowieka i podstawowych wolności, i uważa, że utrzymujące się agresywne działania Rosji i wzmożona asertywność wojskowa stanowią zagrożenie dla międzynarodowego bezpieczeństwa i stabilności; wyraża zaniepokojenie niedawnymi szeroko zakrojonymi działaniami wojskowymi Rosji na Ukrainie i w jej sąsiedztwie; w tym kontekście wyraża niezachwiane poparcie dla suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy oraz wzywa do wzmocnienia jej zdolności wojskowych i jej odporności; |
|
23. |
uznaje, że do kwestii rosnącego wpływu i asertywności Chin oraz ich rozwoju militarnego, technologicznego i politycznego należy podejść poprzez przyjęcie skoordynowanej strategii transatlantyckiej; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje zdecydowane sformułowania, jakich użyto podczas ostatnich szczytów z udziałem NATO, UE i USA; wyraża poważne zaniepokojenie polityką władz Komunistycznej Partii Chin między innymi w zakresie ograniczania demokracji w Hongkongu, dyskryminacyjnego traktowania mniejszości religijnych i kulturowych, zwłaszcza Ujgurów w Sinciangu, gróźb wobec Tajwanu czy agresywnej polityki i działań na Morzu Południowochińskim; uważa ponadto za istotne, że Chiny, jako reżim autorytarny, zaczęły systemowo konkurować z partnerstwem transatlantyckim, podważając międzynarodowy porządek oparty na zasadach, który był budowany przez wiele dziesięcioleci, i próbują z kolei przekształcić go, tak by odpowiadał własnym wartościom, doktrynie i interesom Komunistycznej Partii Chin; przypomina o zwiększonej obecności Chin na arenie międzynarodowej, a także w Europie za pośrednictwem inicjatywy „Jeden pas i jeden szlak”, o inwestycjach w infrastrukturę krytyczną w Europie, działaniach w cyberprzestrzeni, w regionach arktycznych i w Afryce oraz o udokumentowanej kradzieży własności intelektualnej i gromadzeniu pocisków balistycznych; apeluje o ścisłą obserwację chińskich działań w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT), zwłaszcza w odniesieniu do inicjatywy Cyfrowego Jedwabnego Szlaku, aby zapobiec uzależnieniu od infrastruktury kontrolowanej przez chińskie przedsiębiorstwa, co wiąże się z ryzykiem jednostronnego wpływu Chin na opracowywanie międzynarodowych norm w dziedzinie ICT; wzywa UE i NATO do zwiększenia koordynacji w celu zabezpieczenia krytycznej infrastruktury cyfrowej i sieci telekomunikacyjnych przed ingerencją ze strony obcych państw przez wycofywanie sprzętu produkowanego przez podmioty z krajów niedemokratycznych, takich jak Chiny; |
|
24. |
zachęca UE i NATO do podjęcia strategicznego dialogu w celu wypracowania wspólnego i skoordynowanego podejścia do Chin, wykorzystującego mocne strony i zdolności każdej organizacji, aby osiągnąć możliwie największą wartość dodaną w oparciu o wspólnie uzgodnione cele strategiczne; |
|
25. |
wyraża poważne zaniepokojenie faktem, że autorytarni przeciwnicy i konkurenci partnerstwa transatlantyckiego wykorzystują nie tylko narzędzia wojskowe, lecz także polityczne, gospodarcze, technologiczne i społeczne, by doprowadzić do osłabienia naszych społeczeństw i demokracji; zwraca uwagę na poważne wyzwania w zakresie bezpieczeństwa i gospodarki powodowane przez zagrożenia hybrydowe, cyberataki, obcą ingerencję, wpływanie na wybory i kampanie dezinformacyjne, które stanowią atak na samą istotę naszych demokracji; potępia niedawne wzmożone przypadki cyberataków i szpiegostwa ze strony podmiotów państwowych i niepaństwowych przeciwko państwom członkowskim UE i sojusznikom NATO w kontekście pandemii COVID-19, w tym wymierzone w sektor opieki zdrowotnej; podkreśla, że wszelkie wysiłki Europejczyków w dziedzinie odporności muszą również obejmować – jako podstawę zapewnienia wsparcia dla naszych działań obronnych – klarowną strategię komunikacji publicznej w celu zwiększenia świadomości społecznej co do wyzwań związanych z bezpieczeństwem transatlantyckim; uważa, że UE i NATO powinny dążyć do uzgodnienia i wdrożenia ogólnego podejścia na rzecz odważniejszych, skoordynowanych i proporcjonalnych reakcji oraz odpowiednich mechanizmów zapobiegania konfliktom i mechanizmów zarządzania kryzysowego, aby przeciwdziałać wspólnym nowym zagrożeniom; |
|
26. |
podkreśla, że NATO pozostaje jedynym forum współpracy w obszarze obrony między UE a jej byłym państwem członkowskim, tj. Zjednoczonym Królestwem; apeluje o kompleksowe, integracyjne i strategiczne partnerstwo w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony między UE a Zjednoczonym Królestwem; wzywa NATO i UE do nasilenia wspólnych działań na arenie międzynarodowej, aby chronić demokrację, w tym poprzez wzmocnienie organizacji wielostronnych w celu obrony opartego na zasadach porządku wielostronnego przed rosnącymi potęgami autorytarnymi; wzywa do aktywnego rozwoju bliższych relacji z demokracjami o podobnych zapatrywaniach na całym świecie; uważa, że zacieśnione partnerstwa z krajami takimi jak Japonia, Australia czy Indie, które razem ze Stanami Zjednoczonymi prowadzą tzw. czterostronny dialog bezpieczeństwa, a także Korea Południowa i Nowa Zelandia, oraz intensyfikacja współpracy z Tajwanem, mogłyby przyczynić się nie tylko do poprawy naszego bezpieczeństwa, lecz również do skuteczniejszego wdrażania globalnych norm i zasad ustanowionych na wielostronnych forach, takich jak Organizacja Narodów Zjednoczonych; w tym kontekście zachęca również do współpracy UE-NATO z członkami ASEAN; |
|
27. |
zachęca UE, NATO i ONZ do dalszego badania możliwości ściślejszej współpracy w zakresie zarządzania kryzysowego, działań humanitarnych, utrzymywania pokoju i budowania zdolności partnerów, zwłaszcza we wspólnych obszarach działań; apeluje o stworzenie bardziej integracyjnego środowiska przez większy udział kobiet w trzech podstawowych zadaniach oraz we wszystkich strukturach politycznych i wojskowych; wzywa UE i NATO do współpracy na rzecz bardziej systematycznego wdrażania rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa oraz do rozwoju wspólnych działań w obszarze kształcenia i szkolenia; |
|
28. |
podkreśla potrzebę spójnego, wyraźnego, konsekwentnego i skoordynowanego podejścia UE-NATO do południowego sąsiedztwa, uwzględniającego zarówno tradycyjne zagrożenia, takie jak terroryzm, jak i coraz większą, agresywną obecność Rosji i Chin; zwraca uwagę na dotychczasową współpracę między operacją NATO Ocean Shield a siłami morskimi UE Atalanta w zwalczaniu piractwa i zapewnianiu bezpiecznej przeprawy przez Zatokę Adeńską; |
|
29. |
wzywa do współpracy i koordynacji w regionie Morza Śródziemnego w ramach unijnej operacji EUNAVFOR MED IRINI i operacji NATO „Sea Guardian”; podkreśla, że obie operacje przyczyniają się do bezpieczeństwa i stabilności w regionie Morza Śródziemnego; |
|
30. |
jest zaniepokojony rosnącymi napięciami w regionie Indo-Pacyfiku, które stanowią zagrożenie dla stabilności regionalnej i globalnej, i wzywa do zacieśnienia współpracy z partnerami o podobnych poglądach w regionie, która powinna obejmować regularny dialog polityczny i konsultacje, wymianę informacji oraz koordynację szkoleń i ćwiczeń; |
|
31. |
apeluje o zdecydowane zaangażowanie i koordynację działań między UE a NATO na rzecz utrzymania postępów osiągniętych w ciągu ostatnich dwudziestu lat w Afganistanie w świetle wycofania misji Resolute Support z Afganistanu, co powinno odbywać się w sposób uporządkowany, skoordynowany i przemyślany; zachęca do dalszego wspierania kontynuacji rozmów pokojowych w Afganistanie, podkreślając, że proces ten pozwala zachować i rozwijać osiągnięcia polityczne, gospodarcze i społeczne ludności afgańskiej od 2001 r., w szczególności pod względem ochrony praw kobiet, dzieci i mniejszości; |
|
32. |
popiera wzmocnioną koordynację między UE, ONZ i NATO w Iraku, między innymi poprzez misję doradczą UE (EUAM) w Iraku oraz misję NATO w Iraku (NMI), które pomagają ustabilizować sytuację w tym kraju; |
|
33. |
zachęca do dialogu i współpracy UE-NATO z krajami partnerskimi w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach; zaznacza, że jedynym partnerem NATO w Ameryce Łacińskiej jest Kolumbia, i podkreśla potrzebę konsolidacji dalszych partnerstw w tym regionie; |
|
34. |
uznaje, że ataki hybrydowe i cyberataki dokonywane przez wrogie podmioty państwowe i niepaństwowe podważają tradycyjną definicję konfliktu międzypaństwowego, szpiegostwa i sabotażu; wzywa UE do dalszego rozwijania własnego zestawu narzędzi do ochrony infrastruktury krytycznej przed atakami hybrydowymi; z zadowoleniem przyjmuje prace podjęte w ramach forum konsultacyjnego na rzecz zrównoważonej energii w sektorze obrony i bezpieczeństwa (CF SEDSS) Europejskiej Agencji Obrony (EDA) w celu poprawy ochrony infrastruktury krytycznej w UE; podkreśla, że UE i NATO powinny dalej rozwijać własne zdolności w zakresie zapobiegania atakom hybrydowym i cyberatakom, w tym atakom na własne instytucje, zniechęcania do ich prowadzenia oraz reagowania na nie; z zadowoleniem przyjmuje wyjaśnienie zawarte w komunikacie ze szczytu NATO w 2021 r., zgodnie z którym Rada Północnoatlantycka może podjąć decyzję o powołaniu się na art. 5 w przypadku wojny hybrydowej, podobnie jak w przypadku ataku zbrojnego; wzywa do zwiększenia współpracy i szkoleń w zakresie cyberobrony; proponuje utworzenie wspólnego ośrodka informacji o zagrożeniach dla cyberbezpieczeństwa UE-NATO, a także wspólnej grupy zadaniowej ds. cyberbezpieczeństwa w celu określenia i uzgodnienia zbiorowych odpowiedzi na zagrożenia dla cyberbezpieczeństwa; apeluje w związku z tym o zdecydowane skoordynowanie działań Agencji Unii Europejskiej ds. Cyberbezpieczeństwa (ENISA) oraz Centrum Doskonałości ds. Współpracy w Dziedzinie Obrony przed Atakami Cybernetycznymi NATO; wzywa do zwiększenia koordynacji na szczeblu UE-NATO w odniesieniu do ustanowienia zbiorowego przypisywania odpowiedzialności za szkodliwe incydenty w cyberprzestrzeni; |
|
35. |
z zadowoleniem przyjmuje prace Europejskiego Centrum ds. Zwalczania Zagrożeń Hybrydowych, zespołu reagowania na incydenty komputerowe w instytucjach, organach i agencjach UE (CERT-UE) oraz komórki NATO ds. reagowania na incydenty komputerowe (NCIRC) i postrzega je jako dobry przykład współpracy UE-NATO; uważa, że wspólną reakcję na cyberzagrożenia można dalej rozwijać za pośrednictwem Europejskiego Centrum ds. Zwalczania Zagrożeń Hybrydowych, w tym przez wspólne kursy i szkolenia; jest przekonany, że potrzeba więcej działań, takich jak wysiłki na rzecz stworzenia większej synergii między elementami cywilnymi i wojskowymi, aby wzmocnić wspólną odporność, a tym samym zapobiec przyszłym zagrożeniom hybrydowym; zwraca ponadto uwagę na potencjał UE-NATO w zakresie kształtowania globalnych norm cybernetycznych, w oparciu o nasze wspólne wartości; uważa, że UE i NATO powinny koordynować stanowiska przy opracowywaniu programu międzynarodowej kontroli zbrojeń w kluczowych obszarach nowo powstających i przełomowych technologii o zastosowaniu wojskowym; |
|
36. |
wzywa UE i NATO do zwiększenia wspólnych wysiłków na rzecz osiągnięcia i utrzymania globalnej przewagi technologicznej w zakresie zdolności wojskowych, w tym poprzez wspólne finansowanie projektów badawczych opartych na technologiach pionierskich, kwantowych technologiach obliczeniowych i sztucznej inteligencji, wspierając tym samym rozwój najnowocześniejszych zdolności wojskowych zakorzenionych w wartościach demokratycznych; podkreśla rolę, jaką w dzisiejszych innowacjach w dziedzinie nowo powstających technologii odgrywają przedsiębiorstwa typu start-up i MŚP zorientowane na działalność cywilną; podkreśla, że nowo powstające technologie oferują również możliwości wzmocnienia naszych działań obronnych; podkreśla ponadto, że interoperacyjność, wspólne standardy technologiczne i wspólne inwestycje w najnowocześniejsze technologie, badania i innowacje mają kluczowe znaczenie dla kontynuowania przez UE i NATO swych wysiłków na rzecz jak najlepszej ochrony naszych obywateli; podkreśla, że rozwój sztucznej inteligencji (SI) z poszanowaniem praw podstawowych i w interesie publicznym wymaga wzmocnienia unijnych ram dotyczących SI z udziałem podmiotów publicznych, prywatnych i społeczeństwa obywatelskiego; zaleca, by inicjatywy takie jak Europejski program rozwoju przemysłu obronnego, stała współpraca strukturalna i Europejski Fundusz Obronny ułatwiały zaangażowanie małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) przez wspieranie wysiłków sprzyjających inkubacji i inwestycjom kapitałowym; zachęca do rozwijania zestawu wspólnych unijnych zdolności w zakresie SI, aby wypełnić luki techniczne i zadbać o to, aby państwa członkowskie bez odpowiedniej technologicznej i branżowej wiedzy specjalistycznej lub możliwości wdrożenia systemów SI w ministerstwach obrony nie pozostawały w tyle; |
|
37. |
zwraca uwagę na szybkość rozwoju technologicznego, w tym cyfryzację i zwiększony potencjał SI, i wzywa państwa członkowskie UE i sojuszników NATO do poszukiwania ściślejszej współpracy, aby utrzymać przewagę technologiczną w odniesieniu do tych megatrendów, zapewnić interoperacyjność swoich systemów informatycznych i razem dążyć do opracowania wspólnych norm etycznych dla tych nowych technologii oraz do ich promowania na całym świecie; wzywa UE i NATO do przejęcia roli liderów w światowych wysiłkach na rzecz ustanowienia kompleksowych ram regulacyjnych dla opracowywania i etycznego wykorzystywania broni o pewnym stopniu autonomii; zachęca UE i sojuszników NATO do aktywnego uczestniczenia w międzynarodowych negocjacjach w sprawie prawnie wiążącego instrumentu zakazującego autonomicznych śmiercionośnych systemów uzbrojenia bez istotnej kontroli człowieka; podkreśla, że współpraca UE-NATO ma zasadnicze znaczenie w przeciwdziałaniu ambicjom przeciwników, takich jak Chiny i Rosja, w zakresie dominacji technologicznej i wykorzystywania technologii w złych zamiarach; |
|
38. |
uznaje bezprecedensowe wyzwanie dla światowego pokoju, dobrobytu, bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa ludzkiego oraz stabilności, jakim jest zmiana klimatu jako „czynnik zwielokrotniający zagrożenie i kryzys”; wzywa do pogłębienia dialogu UE-NATO i poszerzenia zestawu działań na rzecz przeciwdziałania zmianie klimatu i jej wielopłaszczyznowym konsekwencjom dla bezpieczeństwa międzynarodowego; przypomina, że UE ma szerszy zakres kompetencji i instrumentów, co umożliwia jej kompleksową odpowiedź na wyzwania związane ze zmianą klimatu i załamaniem się różnorodności biologicznej; podkreśla, że zarówno UE, jak i NATO powinny zwiększyć inwestycje w ekologiczne technologie w celu poprawy skuteczności wojskowej przy jednoczesnym zminimalizowaniu śladu węglowego i uniknięciu dalszych szkód w ekosystemach; |
|
39. |
uznaje, że przestrzeń kosmiczna jest dziedziną o kluczowym znaczeniu, a nowe technologie szybko umożliwiają jej wykorzystanie jako jednej z dziedzin obronności; uznaje, że stwarza to zarówno szanse dla współpracy UE-NATO, jak i wyzwania dla bezpieczeństwa transatlantyckiego; przyznaje, że operacyjność kosmiczna NATO zależy od zasobów kosmicznych państw członkowskich, podkreślając jednocześnie potrzebę zacieśnienia współpracy w oparciu o istniejące programy UE, takie jak Galileo i Copernicus; uważa, że współpraca UE-NATO w dziedzinie przestrzeni kosmicznej może pomóc w promowaniu standardów bezpieczeństwa kosmicznego i najlepszych praktyk w całej społeczności międzynarodowej, zapewniając wzajemne korzyści w obszarach komunikacji, nawigacji i wywiadu; podkreśla, że UE i NATO muszą dążyć do zapobiegania uzbrojeniu przestrzeni kosmicznej; zwraca uwagę, że coraz ważniejsze staje się bezpieczeństwo przestrzeni kosmicznej i rośnie znaczenie satelitów; podkreśla znaczenie Centrum Satelitarnego UE i zwraca się do tej agencji przeanalizowanie i przedstawienie raportu dotyczącego bezpieczeństwa lub podatności satelitów UE i państw członkowskich na śmieci kosmiczne, cyberatak i bezpośredni atak rakietowy; |
|
40. |
uznaje rosnące znaczenie strategiczne Dalekiej Północy i regionów arktycznych oraz ich wymiar polityczny, gospodarczy, środowiskowy i wymiar bezpieczeństwa, a także uznaje znaczenie koordynacji między UE a NATO w Arktyce; podkreśla, że Arktyka musi pozostać obszarem pokojowej współpracy i wzywa do podjęcia środków budowy zaufania, aby uniknąć kroków prowadzących do zwiększenia obecności wojskowej w tym regionie; zauważa, że Rada Arktyczna jest upoważniona do wspierania konstruktywnego dialogu i zrównoważonego rozwoju; przypomina wniosek UE o przyznanie jej statusu obserwatora w Radzie Arktycznej; przypomina, że UE aktualizuje obecnie swoją politykę arktyczną i ponawia apel o ściślejszą współpracę ze wszystkimi partnerami arktycznymi, zarówno dwustronną, jak i regionalną, w tym w ramach Rady Arktycznej, Euro-Arktycznej Rady Morza Barentsa i partnerstw wymiaru północnego, we wszystkich kwestiach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania; podkreśla potrzebę zapewnienia swobody żeglugi na Dalekiej Północy; przypomina o parlamentarnym wymiarze współpracy w Arktyce, między innymi za pośrednictwem Stałego Komitetu Parlamentarzystów Regionu Arktycznego (SCPAR), w którym uczestniczy Parlament Europejski; |
|
41. |
pochwala bliską współpracę między UE a NATO podczas pandemii COVID-19; podkreśla ważną rolę sił zbrojnych sojuszników NATO i państw członkowskich podczas pandemii COVID-19 i wyraża zadowolenie z pomocy wojskowej dla cywilnych operacji wsparcia, zwłaszcza przy rozmieszczaniu szpitali tymczasowych, transporcie pacjentów oraz dostarczaniu i dystrybucji sprzętu; zachęca do inicjatyw UE-NATO mających na celu ułatwienie transgranicznego wykorzystania wojskowych zdolności logistycznych do radzenia sobie z takimi sytuacjami kryzysowymi, aby umożliwić lepszą koordynację, synergię, solidarność i wsparcie; zwraca uwagę na potrzebę zwiększenia gotowości UE i NATO w zakresie obrony chemicznej, biologicznej, radiologicznej i jądrowej (CBRJ); jest przekonany, że wspólne działania UE i NATO w odpowiedzi na kryzys związany z COVID-19 bezpośrednio przyczynią się do zwiększenia odporności naszych społeczeństw; podkreśla, że pandemia COVID-19 pokazała, jakie wyzwania dla naszej obecnej odporności stanowią destrukcyjne sytuacje kryzysowe, zwłaszcza te o nietypowym charakterze, takie jak pandemie i klęski żywiołowe; zauważa z zaniepokojeniem, że kryzys związany z COVID-19 miał negatywny wpływ nie tylko na zdrowie publiczne i gospodarkę, ale także na bezpieczeństwo, przyspieszając rywalizację geopolityczną i zwiększając niepewność na przykład w odniesieniu do ciągłości łańcucha dostaw, co ma trwałe konsekwencje dla bezpieczeństwa i stabilności w Europie i na świecie; apeluje o zacieśnienie współpracy UE-NATO pod względem sprawniejszego reagowania na nietypowe sytuacje kryzysowe, która powinna obejmować ćwiczenia oparte na doświadczeniach zdobytych podczas pandemii COVID-19, regularne ćwiczenia szkoleniowe w celu lepszego przygotowania państw członkowskich i sojuszników do przewidywania naturalnych i spowodowanych przez ludzi klęsk żywiołowych i lepszego zarządzania nimi oraz tworzenie zapasów sprzętu ratunkowego i niezbędnych aktywów; |
Czas na spełnienie ambicji UE w dziedzinie obrony
|
42. |
jest przekonany, że państwa członkowskie muszą podjąć większe starania na rzecz osiągnięcia unijnego poziomu ambicji i poprawy zdolności UE, by działać przy pomocy sprawniejszego, łatwiejszego do rozmieszczenia oraz bardziej interoperacyjnego i zrównoważonego zestawu wojskowych i cywilnych zdolności i sił, który pozwoliłby UE wnieść bardziej sprawiedliwy i zdecydowany wkład w bezpieczeństwo transatlantyckie, umożliwiając dążenie do osiągnięcia strategicznej autonomii, a także utorowałby drogę do stopniowego tworzenia Europejskiej Unii Obrony w duchu art. 42 TUE, jeżeli Rada Europejska, stanowiąc jednomyślnie, podejmie taką decyzję; podkreśla, że dzięki strategicznej autonomii rośnie bezpieczeństwo transatlantyckie, a jej celem w żadnym wypadku nie jest oddzielenie się od NATO ani osłabienie tego sojuszu, lecz w rzeczywistości ma na celu uzupełnianie wysiłków i zdolności NATO oraz interoperacyjność z nimi; podkreśla jednocześnie, że strategiczna autonomia UE wiąże się nie tylko z rozwojem zdolności obronnych, opartym na silnej i niezależnej europejskiej bazie technologiczno-przemysłowej sektora obronnego (EDTIB), lecz także ze zdolnością instytucjonalną umożliwiającą UE prowadzenie działań – w miarę możliwości wspólnie z partnerami, w szczególności z NATO, a w razie potrzeby niezależnie; uważa, że te zwiększone europejskie starania w dziedzinie rozwoju zdolności pozwolą UE przyjąć większą odpowiedzialność za bezpieczeństwo europejskie, w tym w sąsiedztwie europejskimi, stabilność na świecie oraz lepiej wspierać wspólne interesy i wartości UE-NATO; zaznacza, że Unia Europejska o silnej autonomii strategicznej będzie stanowić filar wzmacniający więzi transatlantyckie i umożliwi bardziej wydajne i skuteczne sprostanie niektórym z globalnych wyzwań, które należy podjąć obecnie i w najbliższej przyszłości; |
|
43. |
wyraża zdecydowane przekonanie, że z uwagi na bezprecedensowy poziom wyzwań, ambicje Unii w ramach stałej współpracy strukturalnej i pod względem rozwoju zdolności muszą obejmować pakiet sił o pełnym spektrum; przypomina, że inwestycje UE w obronność są inwestycjami w bezpieczeństwo całej wspólnoty transatlantyckiej, które doprowadzą do sprawiedliwszego podziału obciążeń między partnerami transatlantyckimi w NATO; podkreśla potrzebę dalszego rozwoju zdolności obronnych w celu odpowiedniego reagowania na wspólne zagrożenia; uważa, że państwa członkowskie UE, a zwłaszcza 21 państw należących zarówno do UE, jak i NATO, muszą działać spójnie i powinny rozważyć określenie jasnego „europejskiego poziomu ambicji” w odniesieniu do rozwoju zdolności, zwłaszcza przez zwiększenie inwestycji w badania i innowacje, a także bez pomijania partnerstwa transatlantyckiego; wzywa 21 państw należących zarówno do UE, jak i do NATO, aby stosowały zasadę „jednolitego zasobu sił” poprzez zadeklarowanie tego samego zakresu potencjalnie dostępnych zdolności do celów planowania w UE i NATO; zachęca członków obu organizacji do wzmożenia starań na rzecz osiągnięcia większej spójności wyników między procesem planowania obronnego NATO (NDPP) a inicjatywami UE dotyczącymi planu rozwoju zdolności, zwłaszcza celami zdolnościowymi o dużym oddziaływaniu (HICG), unijnym planem rozwoju zdolności (CDP) i skoordynowanym rocznym przeglądem UE w zakresie obronności (CARD) tam, gdzie obowiązki się pokrywają, unikania niepotrzebnego powielania działań i lepszego reagowania na zagrożenia; podkreśla ważną rolę Europejskiej Agencji Obrony (EDA) w opracowaniu unijnego planu rozwoju zdolności; podkreśla, że wszelkie przeglądy celów UE muszą również mieć przełożenie na jej cele podstawowe oraz cele zdolnościowe o dużym oddziaływaniu; podkreśla, że taki przegląd ma kluczowe znaczenie, jeżeli chodzi o pełne wykorzystanie inicjatyw takich jak PESCO; ponadto wyraża przekonanie, że UE musi zacieśnić powiązanie między planowaniem, badaniami i rozwojem zdolności; |
|
44. |
uważa, że europejscy sojusznicy w NATO, wspierani w razie potrzeby przez europejskich partnerów nienależących do NATO, powinni dążyć do zapewnienia odpowiedniego podziału obciążeń i odpowiedzialności w celu wniesienia odpowiedniego wkładu w NDPP, z uwzględnieniem znaczenia i roli Europejczyków w ramach sojuszu; uważa, że będzie to skutkowało wzmocnieniem zdolności Europy do samodzielnej obrony i w konsekwencji doprowadzi do wzrostu jej zdolności do działania; |
|
45. |
podkreśla, że partnerstwo transatlantyckie może odnieść sukces tylko wtedy, gdy wszystkie państwa członkowskie wypełnią swoje zobowiązania, w tym deklaracje w sprawie inwestycji w obronność, i zaangażują się we wzajemne wsparcie; podkreśla cel NATO dotyczący przeznaczenia 2 % PKB na obronę, potwierdzony ponownie na szczycie NATO w Walii w 2014 r. i zrealizowany przez niektórych europejskich sojuszników NATO, oraz zaznacza, że osiągnięcie tego celu stanowi również inwestycję w bezpieczeństwo i stabilność w Europie, zapewniając w ten sposób gotowość na nowe globalne wyzwania; przypomina również o zobowiązaniu do przeznaczenia 20 % rocznego budżetu obronnego na kluczowy obszar badań i rozwoju; podkreśla, że nowe zagrożenia, takie jak zagrożenia dla cyberbezpieczeństwa czy zagrożenia hybrydowe, stanowią dodatkowe wyzwania pod względem bezpieczeństwa i wymagają dodatkowych zasobów; podkreśla, że bezpieczeństwa nie można mierzyć wydatkowanym odsetkiem PKB, co widać na przykładzie pandemii, a ponadto przy ocenie wkładu należy uwzględnić wiele innych elementów, które pozwolą wzmocnić wspólną obronę w ramach sojuszu; wzywa, by wydatki na obronność w liczbach bezwzględnych nie były zmniejszane przez wyzwania gospodarcze, przed którymi stoją członkowie UE i NATO w związku z pandemią COVID-19; |
|
46. |
podkreśla, że Europejczycy powinni tak dalece, jak to możliwe, postrzegać tego rodzaju strategiczne wyzwania w sposób kompleksowy i spójny, w ramach „zintegrowanego podejścia” UE, które powinno być stale udoskonalane w ramach lepszych mechanizmów koordynacji i struktur dowodzenia, w tym przez uwzględnianie nowych zagrożeń i wyzwań, a także powinni rozważyć, które zdolności chcą rozwijać wspólnie, co ostatecznie stanowiłoby wkład państw członkowskich UE we wspólną obronę w NATO, a jednocześnie wzmocniłoby interoperacyjność ich zdolności; |
|
47. |
ponownie wyraża poparcie dla skutecznego wdrożenia dyrektyw z pakietu dotyczącego obronności, które regulują, odpowiednio, zamówienia w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa oraz transfer produktów związanych z obronnością; podkreśla, że pełne wdrożenie tych dyrektyw stanowiłoby ważny krok w kierunku Europejskiej Unii Obrony, ponieważ zagwarantowałoby większą spójność unijnej polityki obronnej oraz pobudziłoby rozwój europejskiego przemysłu obronnego; wyraża przekonanie, że ich wdrożenie stanowi skuteczny element przeciwdziałania narastającej fragmentaryzacji unijnego rynku wewnętrznego produktów obronnych, która wciąż prowadzi do niepotrzebnego powielania działań i nieefektywnego mnożenia wydatków na obronność przez państwa członkowskie; podkreśla znaczenie silnej, konkurencyjnej i innowacyjnej europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego (EDTIB), w połączeniu z kształtowaniem się unijnego rynku sprzętu obronnego, w pełni zgodnego z zasadami rynku wewnętrznego oraz wspólnym stanowiskiem UE w sprawie wywozu broni; uważa, że zwiększyłoby to bezpieczeństwo europejskie i lepiej wyposażyło członków obu organizacji; wzywa do podejmowania dalszych starań na rzecz zapewnienia w pełni funkcjonalnego wspólnego rynku obrony; podkreśla znaczenie Europejskiego Funduszu Obronnego w łączeniu zasobów krajowych na rzecz wspólnych badań, działań rozwojowych, zakupów, zamówień, konserwacji i szkoleń i wzywa do strategicznego, długoterminowego ukierunkowania finansowania projektów w ramach tego funduszu; wzywa do większej synergii między EDTIB a wiodącymi podmiotami sektora prywatnego w zakresie rozwoju nowych technologii podwójnego zastosowania, takich jak sztuczna inteligencja, przy jednoczesnym zapewnieniu synergii z innymi podmiotami (członkami społeczeństwa obywatelskiego, naukowcami itp.); podkreśla znaczenie współpracy między EDA a NATO i jest świadom wartości współpracy przemysłowej UE w zakresie obronności w ramach transatlantyckiej współpracy technologicznej i przemysłowej na rzecz obronności (TADIC); przypomina o długoterminowej ambicji budowania ścisłej współpracy transatlantyckiej w obszarze obrony i przemysłu w celu ułatwienia transatlantyckiego rozwoju technologicznego i przemysłowego, co pozwoliłoby rozwiązać problemy związane m.in. z bezpieczeństwem dostaw, wspólnym podejściem do praw własności intelektualnej, bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi i wzajemnym dostępem do rynku obrony; wzywa Komisję do aktywnej współpracy z NATO w celu ułatwienia transatlantyckiego rozwoju technologicznego i przemysłowego; przypomina, że europejskie inicjatywy obronne stanowią uzupełnienie inicjatyw NATO i mają na celu zachęcenie państw członkowskich do zaangażowania się w dziedzinę obronności; zachęca do ścisłej współpracy między EDA a Sekretariatem Międzynarodowym NATO; |
|
48. |
podkreśla znaczenie wspólnych projektów europejskich, takich jak przyszły system walki powietrznej (FCAS) i Eurodrone, przy pełnym poszanowaniu prawa międzynarodowego, czy główny system walki naziemnej (MGCS), oraz apeluje o bardziej ambitne i konkretne projekty; |
|
49. |
z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie UE i USA, wyrażone na niedawnym szczycie UE–USA, do wypracowania porozumienia administracyjnego między EDA a Stanami Zjednoczonymi; wzywa do zawarcia podobnego porozumienia z innymi sojusznikami NATO spoza UE, zwłaszcza tymi, z którymi UE rozpoczęła negocjacje w sprawie przystąpienia do UE, w stosownych przypadkach, przy jednoczesnym przestrzeganiu wszystkich niezbędnych zabezpieczeń w celu ochrony bezpieczeństwa i interesów obronnych UE i jej państw członkowskich, aby pogłębić transatlantycką współpracę obronną poprzez zapewnienie pełnej interoperacyjności stosowanej technologii wojskowej na poziomie technicznym; |
|
50. |
z zadowoleniem przyjmuje przedłużenie nowego układu o ograniczeniu zbrojeń strategicznych, które daje obu jego sygnatariuszom dodatkowy czas na kontynuowanie negocjacji w celu osiągnięcia porozumienia w sprawie nowego instrumentu kontroli zbrojeń; wzywa UE i NATO do zabiegania o zaangażowanie innych państw, zwłaszcza Chin; przypomina o potrzebie zacieśnienia współpracy i zwiększenia inwestycji w kluczowej dziedzinie obrony powietrznej i przeciwrakietowej; wyraża głębokie zaniepokojenie wygaśnięciem układu INF, co stworzyło nowe zagrożenie dla bezpieczeństwa, w szczególności dla krajów europejskich; apeluje o uznanie i odpowiednie potraktowanie obaw Europy związanych z bezpieczeństwem; wyraża ubolewanie z powodu niedawnych przypadków wycofania się z Traktatu o otwartych przestworzach; |
|
51. |
potwierdza pełne poparcie dla zaangażowania UE i jej państw członkowskich w NPT, który stanowi podstawę systemu nierozprzestrzeniania broni jądrowej i rozbrojenia; podkreśla potrzebę podjęcia skutecznych środków na rzecz rozbrojenia jądrowego; ponawia swoje wcześniejsze oświadczenie, że międzynarodowy pokój i bezpieczeństwo wzrosną w świecie wolnym od obecności lub rozprzestrzeniania broni jądrowej; apeluje do UE i NATO, aby dążyły do realizacji ambitnego programu na rzecz zachowania i wzmocnienia skutecznej międzynarodowej kontroli zbrojeń, rozbrojenia i nieproliferacji jako fundamentu światowego, transatlantyckiego i europejskiego bezpieczeństwa; przypomina o potrzebie prowadzenia polityki mającej na celu dalszą redukcję arsenałów jądrowych i ustalenie ograniczeń w rozmieszczaniu pocisków hipersonicznych; wyraża zaniepokojenie obecnymi wydarzeniami i inicjatywami w Iranie dotyczącymi jego programu wzbogacania uranu; ponownie wyraża swoje stałe poparcie dla Wspólnego kompleksowego planu działania (JCPOA) jako najlepszego możliwego sposobu uzyskania gwarancji wyłącznie pokojowego wykorzystania energii jądrowej przez Iran; z zadowoleniem przyjmuje wznowienie rozmów i wzywa wszystkie strony do powrotu do pełnego wypełniania postanowień planu działania; |
|
52. |
wzywa UE i jej instytucje, by w oparciu o fundament ustanowiony za pomocą „zintegrowanego podejścia” w całym procesie kształtowania polityki rozwijały wspólną kulturę bezpieczeństwa i obrony, która uwzględnia szczególny charakter strategii bezpieczeństwa i obrony państw członkowskich, jak również podejście strategiczne, co powinno mieć zastosowanie w szczególności do decyzji w dziedzinie handlu, zarządzania łańcuchem dostaw, monitorowania inwestycji, współpracy na rzecz rozwoju, infrastruktury, mobilności i technologii cyfrowych; podkreśla kluczową rolę Kompasu strategicznego w tym obszarze; podkreśla, że w obszarach takich jak zagrożenia hybrydowe i zagrożenia dla cyberbezpieczeństwa, a także przeciwdziałanie kampaniom dezinformacyjnym, instytucje UE mają odpowiednie narzędzia do opracowania wspólnych reakcji; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje pakiet w sprawie unii bezpieczeństwa z grudnia 2020 r. i uważa, że stanowi on odpowiedni pierwszy krok, po którym powinny szybko nastąpić dalsze działania; odnotowuje wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych (NIS 2). |
|
53. |
podkreśla znaczenie mobilności wojskowej dla zapewnienia szybkiego przemieszczania sił w UE i poza nią, co jest ważne dla skutecznej i prewencyjnej obrony; wzywa UE i jej państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków na rzecz dalszego zmniejszania barier proceduralnych w dziedzinie mobilności wojskowej; pochwala niezbędną rolę UE we wzmacnianiu mobilności wojskowej i wzywa do zdecydowanego zwiększenia starań podejmowanych w celu wdrożenia tego projektu, zwłaszcza w ramach PESCO, lecz również przez zachęcanie państw członkowskich do mobilizowania ich baz przemysłowych do proponowania konkurencyjnych projektów kwalifikujących się do finansowania ze środków unijnych; wzywa do zwiększenia synergii po stronie UE między różnymi zaangażowanymi podmiotami; podkreśla, że podejście oparte na zaangażowaniu całej administracji rządowej, w tym instytucji UE, państw członkowskich i NATO, jest konieczne do zapewnienia sukcesu mobilności wojskowej; apeluje o rozważenie opracowania planu działania obejmującego wspólne interesy UE i NATO w obszarze mobilności wojskowej, który wyrażałby większe ambicje w takich dziedzinach jak cyfryzacja, odporność infrastruktury transportowej i systemów transportowych na cyberataki, a także możliwość wykorzystania sztucznej inteligencji w mobilności wojskowej; uważa, że projekt ten pokazuje wartość dodaną w kontekście współpracy między UE a NATO oraz stanowi dowód na to, że instrumenty i kompetencje UE mogą przyczyniać się do wspólnej obrony na płaszczyźnie NATO; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że znaczną kwotę środków unijnych przeznaczono na projekty współpracy w obszarze obronności, choć nie dorównano początkowym ambicjom; przypomina, że 38 z 46 aktualnych projektów PESCO jest zgodnych z priorytetami planu obrony NATO; z zadowoleniem przyjmuje potencjalny udział państw trzecich w tych projektach, zgodnie z postanowieniami odpowiedniej decyzji Rady; |
W kierunku ambitnego partnerstwa
|
54. |
w pełni popiera oświadczenie zawarte w niedawnym komunikacie NATO, że Unia Europejska pozostaje wyjątkowym i kluczowym partnerem NATO; w związku z tym ponownie podkreśla, że relacje między UE a NATO wymagają dostosowania do rzeczywistego poziomu strategicznego w celu pełnego wykorzystania potencjału partnerstwa na podstawie już osiągniętych bezprecedensowych postępów, i z ogólnym celem stworzenia prawdziwych stosunków między organizacjami; wzywa do regularnego organizowania specjalnych szczytów z udziałem wszystkich szefów państw i rządów NATO i UE w celu utrzymania wysokiego poziomu wzajemnego zaufania i zrozumienia oraz przedstawia długofalową wizję dotyczącą Rady Partnerstwa UE-NATO; zachęca ponadto do dyskusji nad utworzeniem stałej Rady Ministrów Obrony UE, której działalność powinna być ściśle powiązana z posiedzeniami ministrów obrony państw NATO; podkreśla w tym względzie zasadę uczestnictwa; |
|
55. |
ponownie podkreśla zasadę uczestnictwa i zachęca do zwiększenia liczby wspólnych nieformalnych spotkań, a także wspólnych oświadczeń i komunikatów przywódców instytucji UE i NATO; ponawia swoje wcześniejsze apele o organizowanie przez UE i NATO regularnych i bardziej ambitnych wspólnych ćwiczeń, na podstawie istniejącej praktyki skoordynowanych i równoległych ćwiczeń (PACE), zapewniających udział wszystkich państw członkowskich i sojuszników, mając na uwadze, że przysłużyłyby się one poprawie wzajemnego zrozumienia na płaszczyźnie UE-NATO i pozwoliłyby wzmocnić współpracę między personelem obu organizacji; zachęca do usprawnienia wymiany informacji jawnych i niejawnych podczas przyszłych ćwiczeń, w sposób integracyjny i niedyskryminujący, co będzie stanowiło pierwszy krok do wymiany informacji w rzeczywistych sytuacjach kryzysowych; |
|
56. |
wzywa wszystkich członków do działania na rzecz zawarcia porozumienia w sprawie bezpieczeństwa między Cyprem a NATO; |
|
57. |
z zadowoleniem przyjmuje postępy poczynione w stosunku do 74 wspólnych propozycji działań; uważa jednak, że dla zapewnienia pełnej realizacji konieczne jest większe wsparcie polityczne; ponadto wzywa do przedstawienia projektów przewodnich, np. w dziedzinie technologii powstających i przełomowych oraz tankowania w powietrzu, opracowanych na wzór projektów zrealizowanych między innymi w zakresie mobilności wojskowej, aby doprowadzić do zwiększenia odpowiedzialności i sprawić, by współpraca była bardziej namacalna i ukierunkowana na wyniki; |
|
58. |
podkreśla, że UE i NATO muszą koordynować wysiłki w obszarze zwalczania terroryzmu poprzez usprawnienie obecnej wymiany informacji wywiadowczych między państwami członkowskimi i sojusznikami NATO, ze szczególnym naciskiem na osiągnięcie lepszego rozeznania w sytuacji w kluczowych obszarach, w tym w kwestii pojawiających się „rajów bezpieczeństwa” oraz wykorzystywania przez terrorystów technologii przełomowych i powstających oraz taktyki hybrydowej; |
|
59. |
przyznaje, że z uwagi na ograniczenia instytucjonalne współpraca UE-NATO w znacznym stopniu zachodzi na nieformalnym i technicznym szczeblu działań między pracownikami, co czasem ogranicza aktywny udział wszystkich państw członkowskich i sojuszników; postrzega te ograniczenia jako słaby punkt bezpieczeństwa transatlantyckiego i europejskiego, m.in. ze względu na potencjalne blokowanie dostępu unijnych operacji WPBiO do struktur NATO; uważa, że jest to sytuacja niestabilna i dlatego zdecydowanie wzywa wszystkie zainteresowane strony do współdziałania w dobrej wierze w celu znalezienia rozwiązania, które uczyniłoby współpracę na wszystkich szczeblach bardziej formalną i przewidywalną, dzięki czemu możliwe byłoby budowanie autentycznych i solidnych stosunków między organizacjami; z zadowoleniem przyjmuje rozmowy o przyszłych zdolnościach dowódczych unijnych sił wojskowych, które muszą być interoperacyjne i zgodne z NATO, aby zagwarantować najskuteczniejszą zdolność operacyjną jednolitego zasobu sił; |
|
60. |
podkreśla potrzebę wzmocnienia jedności, solidarności i spójności sojuszników; ma świadomość poważnych sporów między sojusznikami we wschodnim regionie Morza Śródziemnego; pochwala wprowadzenie opracowanego przez NATO mechanizmu deeskalacji; przypomina o swoich obawach dotyczących nabycia przez Turcję rosyjskiego systemu rakietowego S-400; podkreśla znaczenie dalszych działań mających na celu budowę zaufania na płaszczyźnie dialogu i wzajemnego szacunku; jest głęboko zaniepokojony zachowaniem Turcji, strategicznie ważnego sąsiada i sojusznika NATO; wzywa Turcję do unikania dalszych prowokacyjnych i destabilizujących działań oraz zachęca ją do prowadzenia polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i wewnętrznej zgodnej z obowiązkami i oczekiwaniami kraju kandydującego do UE i sojusznika NATO; |
|
61. |
przypomina, że zarówno UE, jak i NATO opierają się na wspólnych zasadach demokratycznych; przypomina, że Traktat Północnoatlantycki jest bezpośrednio powiązany z Kartą Narodów Zjednoczonych; wzywa NATO do zażądania od członków pełnego przestrzegania wszystkich artykułów Karty Narodów Zjednoczonych; podkreśla, że partnerstwo transatlantyckie potrzebuje nie tylko dużej siły militarnej, lecz także silnych i odpornych społeczeństw; podkreśla wzajemnie zacieśniający się związek między silnymi podstawami demokracji, zbudowanymi na poszanowaniu ładu międzynarodowego opartego na zasadach, a silnym partnerstwem transatlantyckim, które tylko wspólnie mogą zapewnić długotrwałość naszych demokracji; popiera przedstawiony przez administrację prezydenta Bidena pomysł zorganizowania światowego szczytu demokracji; wzywa do zwiększenia starań związanych z uwzględnieniem wysokich aspiracji młodszych pokoleń i umożliwieniem skutecznego udziału osób młodych w procesach demokratycznych oraz klarownego przedstawienia osobom młodym strategicznych wyzwań, przed którymi stoją nasze społeczeństwa, aby zagwarantować ich zaangażowanie w te kluczowe kwestie i aktywne wspieranie przez nich naszych wspólnych działań; |
|
62. |
przypomina, że w sondażach Eurobarometru silniejsza rola UE w obszarze bezpieczeństwa i obrony została określona jako priorytet dla obywateli UE; proponuje, aby szeroko pojmowane kwestie współpracy między UE a NATO, a także bezpieczeństwa i obrony, zostały poruszone na nadchodzącej Konferencji w sprawie przyszłości Europy, aby zapewnić, że głosy obywateli zostaną wysłuchane; |
|
63. |
podkreśla znaczenie proaktywnej, skutecznej i przejrzystej komunikacji – zarówno w UE, jak i poza nią – a także wzywa do dalszego wzmacniania współpracy między odpowiednimi pracownikami NATO i UE w zakresie komunikacji strategicznej, w szczególności w odniesieniu do przeciwdziałania dezinformacji, zagranicznej interwencji i cyberatakom, na obszarach o znaczeniu strategicznym, takich jak Bałkany Zachodnie i kraje Partnerstwa Wschodniego; wzywa do lepszej wymiany informacji w procesie identyfikacji ataków hybrydowych w celu poprawy reagowania na takie zdarzenia; zwraca jednak uwagę na fakt, że zarówno UE, jak i NATO muszą zachować odpowiednie niezależne zdolności; popiera pomysł uruchomienia niezależnych centrów doskonałości przeznaczonych do nauki języków obcych, których używa się w regionach o znaczeniu strategicznym; |
|
64. |
podkreśla znaczenie dyplomacji parlamentarnej i ponawia swoje wcześniejsze apele o zwiększenie roli Zgromadzenia Parlamentarnego NATO; zaleca, aby Stała Komisja Zgromadzenia Parlamentarnego NATO zaktualizowała status delegacji Parlamentu Europejskiego w Zgromadzeniu Parlamentarnym NATO do statusu pełnego, odzwierciedlającego znaczenie współpracy UE-NATO; apeluje o wspólne posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Europejskiego i Komisji Spraw Zagranicznych Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych w celu omówienia wspólnych zagrożeń dla bezpieczeństwa partnerstwa transatlantyckiego i działań, które można podjąć w tym zakresie w ramach zacieśnionej współpracy między UE a NATO; |
|
65. |
z zadowoleniem przyjmuje pierwszy w historii udział sekretarza generalnego NATO w posiedzeniu kolegium komisarzy 15 grudnia 2020 r., co stanowiło silny wyraz wzajemnego zaangażowania we wzmocnienie partnerstwa między NATO i UE; wyraża uznanie dla sekretarza generalnego NATO Jensa Stoltenberga za przywództwo i determinację w zacieśnianiu stosunków między UE a NATO, które pokrywają się z ambicjami i priorytetami przywódców EU; |
o
o o
|
66. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, Wysokiemu Przedstawicielowi Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa oraz Wiceprzewodniczącemu Komisji, sekretarzowi generalnemu NATO, Europejskiej Agencji Obrony, rządom i parlamentom narodowym państw członkowskich UE i NATO oraz Zgromadzeniu Parlamentarnemu NATO. |
(1) Dz.U. C 28 z 27.1.2020, s. 49.
(2) Dz.U. C 388 z 13.11.2020, s. 22.
(3) Dz.U. C 449 z 23.12.2020, s. 149.
(4) Dz.U. C 232 z 16.6.2021, s. 71.
(5) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0009.
(6) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0008.
(7) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0102.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/122 |
P9_TA(2021)0347
Stary Kontynent się starzeje – możliwości i wyzwania po roku 2020 związane z polityką dotyczącą starzenia się społeczeństwa
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie starzenia się Starego Kontynentu – możliwości i wyzwania po roku 2020 związane z polityką dotyczącą starzenia się społeczeństwa (2020/2008(INI))
(2022/C 99/13)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając art. 6, 153, 156 oraz 174 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej („Karta”), w szczególności jej art. 21, 23, 24, 25, 26, 31, 32, 33, 34 i 35, |
|
— |
uwzględniając Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, |
|
— |
uwzględniając wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdzający, że zasada niedyskryminacji ze względu na wiek stanowi ogólną zasadę prawa unijnego, będąc przypadkiem szczególnym równego traktowania (1), |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z dnia 7 czerwca 2010 r. dotyczące aktywności osób starszych, |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z dnia 9 września 2020 r. dotyczące praw człowieka, uczestnictwa i dobrostanu osób starszych w erze cyfryzacji, |
|
— |
uwzględniając Agendę ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 oraz cele zrównoważonego rozwoju ONZ, |
|
— |
uwzględniając deklarację polityczną i Madrycki międzynarodowy plan działania w kwestii starzenia się społeczeństw przyjęte przez Drugie Światowe Zgromadzenie na temat Starzenia się Społeczeństw w dniach 8–12 kwietnia 2002 r., |
|
— |
uwzględniając deklarację ministerialną pt. „Zrównoważone społeczeństwo dla wszystkich pokoleń. Wykorzystanie potencjału dłuższego życia” przyjętą 22 września 2017 r. podczas czwartej konferencji ministerialnej Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ na temat starzenia się w Lizbonie, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie niezależnej ekspert ONZ ds. korzystania ze wszystkich praw człowieka przez osoby starsze dotyczące wpływu choroby koronawirusowej (COVID-19) na korzystanie ze wszystkich praw człowieka przez osoby starsze, przedłożone na 75. sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ 21 lipca 2020 r., |
|
— |
uwzględniając Europejski filar praw socjalnych, |
|
— |
uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 940/2011/UE z dnia 14 września 2011 r. w sprawie Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej (2012) (2) oraz poprzedzający ją komunikat Komisji z dnia 6 września 2010 r. (COM(2010)0462), |
|
— |
uwzględniając zalecenie Rady z dnia 19 grudnia 2016 r. w sprawie ścieżek poprawy umiejętności: nowe możliwości dla dorosłych (3), |
|
— |
uwzględniając zalecenie Rady z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (4), |
|
— |
uwzględniając swoje rezolucje z dnia 7 września 2010 r. w sprawie roli kobiet w starzejącym się społeczeństwie (5) oraz z dnia 15 listopada 2018 r. w sprawie usług opieki w UE na rzecz poprawy sytuacji w zakresie równouprawnienia płci (6), |
|
— |
uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2010 r. w sprawie wyzwań demograficznych i solidarności między pokoleniami (7), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 maja 2016 r. w sprawie ubóstwa: perspektywa płci (8), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 września 2016 r. w sprawie tworzenia na rynku pracy warunków sprzyjających równowadze między życiem zawodowym a prywatnym (9), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 czerwca 2017 r. w sprawie potrzeby opracowania unijnej strategii mającej na celu wyeliminowanie różnic w emeryturach ze względu na płeć i zapobieganie występowaniu takich różnic (10), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 listopada 2017 r. w sprawie wykorzystania instrumentów polityki spójności przez regiony w reakcji na zmiany demograficzne (11), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję ustawodawczą z dnia 28 marca 2019 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego „Erasmus+”: unijny program na rzecz kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu oraz uchylającego rozporządzenie (UE) nr 1288/2013 (12), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającą ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (13) i ustanawiającą zasadę niedyskryminacji w dziedzinie zatrudnienia i pracy ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, |
|
— |
uwzględniając wniosek Komisji z dnia 2 lipca 2008 r. dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną (COM(2008)0426) oraz stanowisko Parlamentu z dnia 2 kwietnia 2009 r. dotyczące proponowanej dyrektywy (14), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 12 października 2006 r. pt. „Demograficzna przyszłość Europy – przekształcić wyzwania w nowe możliwości” (COM(2006)0571), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 15 grudnia 2006 r. pt. „Gospodarka europejska – wpływ starzenia się społeczeństwa na wydatki publiczne: prognozy wydatków państw EU-25 na emerytury, opiekę zdrowotną, opiekę długookresową, edukację i bezrobocie (2004–2050)”, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji i Komitetu Ochrony Socjalnej dla ministrów zasiadających w Radzie ds. Zatrudnienia i Polityki Społecznej z dnia 7 października 2014 r. pt. „Odpowiednia ochrona socjalna wobec potrzeb w zakresie opieki długoterminowej w starzejącym się społeczeństwie”, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 kwietnia 2017 r. pt. „Inicjatywa na rzecz wspierania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym pracujących rodziców i opiekunów” (COM(2017)0252), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 24 listopada 2017 r. pt. „Sprawozdanie na temat starzenia się społeczeństwa 2018: podstawowe założenia i metodyka prognozy”, |
|
— |
uwzględniając międzyinstytucjonalny dokument Komisji z dnia 25 maja 2018 r. pt. „Sprawozdanie na temat starzenia się społeczeństwa 2018: prognozy gospodarcze i budżetowe dla 28 państw członkowskich UE” (na lata 2016–2070) |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 5 marca 2020 r. pt. „Unia równości: strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025” (COM(2020)0152), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 17 czerwca 2020 r. w sprawie skutków zmian demograficznych (COM(2020)0241), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) z dnia 1 kwietnia 2002 r. pt. „Aktywne starzenie się: ramy polityki”, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie WHO z dnia 1 października 2007 r. pt. „Miasta na świecie przyjazne dla osób starszych: przewodnik”, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie WHO z dnia 30 września 2015 r. na temat starzenia się i zdrowia; |
|
— |
uwzględniając globalną strategię i plan działania WHO w sprawie starzenia się i zdrowia na lata 2016–2020 oraz decyzję ONZ o ogłoszeniu lat 2021–2030 Dekadą starzenia się w dobrym zdrowiu, |
|
— |
uwzględniając Zasady działania ONZ na rzecz osób starszych przyjęte rezolucją Zgromadzenia Ogólnego nr 46/91 z dnia 16 grudnia 1991 r., |
|
— |
uwzględniając Global AgeWatch Index 2015, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie ONZ z 2019 roku w sprawie starzenia się ludności na świecie, |
|
— |
uwzględniając stanowisko, że aktywne starzenie się jest jednym z kluczowych elementów strategii Europa 2020, |
|
— |
uwzględniając Europejski program na rzecz umiejętności służący zrównoważonej konkurencyjności, sprawiedliwości społecznej i odporności, |
|
— |
uwzględniając brytyjską ustawę z 2010 r. o równości, na mocy której dyskryminację ze względu na tranzycję, orientację seksualną i płeć uznaje się za nielegalną, |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającą dyrektywę Rady 2010/18/UE (15) (dyrektywa w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym), |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi, |
|
— |
uwzględniając stanowisko w formie poprawek przedstawione przez Komisję Praw Kobiet i Równouprawnienia, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A9-0194/2021), |
Uwagi ogólne
|
A. |
mając na uwadze, że starzenie się społeczeństw w Europie jest zjawiskiem demograficznym, które wiąże się zarówno ze spadkiem płodności i śmiertelności, jak i z dłuższym średnim trwaniem życia; |
|
B. |
mając na uwadze, że liczba mieszkańców UE maleje; mając na uwadze, że w 1960 r. mieszkańcy UE stanowili 13,5 % światowej populacji, w 2018 r. 6,9 %, i oczekuje się, że do 2070 r. będą stanowić ok. 4 % (16); mając na uwadze, że sytuacja ta wiąże się m.in. ze spadkiem współczynnika urodzeń w UE w porównaniu z innymi regionami świata, co prowadzi do starzenia się społeczeństwa i ma wpływ na strukturę wiekową i względny odsetek różnych grup wiekowych oraz przyczynia się do odwrócenia piramidy demograficznej; mając na uwadze, że przemiany demograficzne są zjawiskiem powszechnym, a zmniejszający się udział ludności UE w światowej populacji odzwierciedla wcześniejsze rozpoczęcie się tego globalnego procesu (17); mając na uwadze, że nie należy nie doceniać aktywnego udziału osób starszych w społeczeństwie; mając na uwadze, że ponad 20 % osób w wieku 65–74 lat oraz ok. 15 % osób w wieku 75 lat lub starszych uczestniczy w formalnej lub nieformalnej działalności wolontariackiej (18); |
|
C. |
mając na uwadze, że obecna sytuacja demograficzna wywiera poważny wpływ na spójność społeczną, gospodarczą i terytorialną UE; mając na uwadze, że istotne jest, aby UE uwzględniała aspekty demograficzne we wszystkich swoich politykach; mając na uwadze, że oczekuje się znacznego spadku liczby ludności w wieku produkcyjnym (osoby w wieku 15–64 lat) – z 333 mln w 2016 r. do 292 mln w 2070 r.; mając na uwadze, że według prognoz do 2100 r. osoby w wieku 80 lat i starsze będą stanowić 14,6 % (19); |
|
D. |
mając na uwadze, że równość płci jest podstawową wartością UE, uznaną w Traktatach i Karcie, oraz mając na uwadze, że UE jest zobowiązana włączać ją do wszystkich swoich działań; |
|
E. |
mając na uwadze, że długowieczność jest niezwykłym zbiorowym osiągnięciem, którego podstawą są znaczne postępy w rozwoju gospodarczym i społecznym oraz w dziedzinie zdrowia, co znacznie poprawiło jakość życia i przyczyniło się do wzrostu średniego trwania życia mężczyzn i kobiet o 10 lat w ciągu ostatniego półwiecza; mając na uwadze, że według oczekiwań w latach 2016–2070 średnie trwanie życia wydłuży się z 78,3 do 86,1 lat w przypadku mężczyzn i z 83,7 do 90,3 lat w przypadku kobiet; mając na uwadze, że wzrost przeciętnego trwania życia należy traktować, w każdych okolicznościach, jako czynnik postępu cywilizacyjnego, a nigdy jako ograniczenie; mając na uwadze, że według danych w 2018 r. szacowana liczba lat zdrowego życia wyniosła 64,2 lata dla kobiet i 63,7 lat dla mężczyzn (20); mając jednak na uwadze, że rozbieżność między średnim trwaniem życia a latami zdrowego życia budzi niepokój i należy pilnie zająć się tą kwestią; |
|
F. |
mając na uwadze, że dłuższe, zdrowsze życie jest cenne zarówno dla jednostek, jak i dla społeczeństw, gdyż stwarza nowe możliwości uczestnictwa i integracji osób starszych w życiu gospodarczym i społecznym; mając na uwadze, że aktywność społeczna w starszym wieku poprawia z kolei stan zdrowia i dobrostan jednostki; mając na uwadze, że istnieje korelacja między długowiecznością a statusem społecznym; mając na uwadze, że uczestnictwo w różnych działaniach społecznych, takich jak wolontariat, sport czy hobby, a także regularne kontakty z rodziną i znajomymi zwykle mają korzystny wpływ na ogólny stan zdrowia osób starszych i zapobiegają ich izolacji; |
|
G. |
mając na uwadze, że od 2012 r. przyrost naturalny ludności UE jest ujemny – notuje się więcej zgonów niż urodzeń, np. w 2019 r. odnotowano ich odpowiednio 4,7 mln i 4,2 mln; mając na uwadze spadający współczynnik płodności w UE, który w 2018 r. obniżył się do 1,55; mając na uwadze, że jest to związane z różnymi czynnikami, takimi jak poprawa stanu zdrowia i wyższy poziom wykształcenia (21), ale także ogólna sytuacja społeczno-gospodarcza, w tym niepewność i dewaluacja dochodów, która ma wpływ na wszystkie grupy, przede wszystkim na ludzi młodych, w szczególności na jakość ich życia, równowagę między życiem zawodowym a prywatnym oraz plany życiowe; mając na uwadze, że zmiany demograficzne mogą mieć wpływ na zrównoważony rozwój gospodarczy i społeczny UE w perspektywie średnio- i długoterminowej; mając na uwadze, że dostęp do wysokiej jakości usług publicznych jest czynnikiem o decydującym znaczeniu dla jakości życia; mając na uwadze, że gospodarczy i społeczny wpływ zmian demograficznych uwypukla potrzebę wzmocnienia systemów zabezpieczenia społecznego i opieki zdrowotnej; |
|
H. |
mając na uwadze, że istnieją badania wskazujące na korelację między wskaźnikami płodności a polityką sprzyjającą lepszym możliwościom zatrudnienia, godnymi warunkami pracy i życia, elastyczną organizacją pracy, godnym wsparciem dla rodzin, wsparciem finansowym podczas urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego i rodzicielskiego, wysoką jakością opieki nad dziećmi od wczesnych lat oraz równiejszym podziałem obowiązków opiekuńczych między mężczyznami i kobietami; |
|
I. |
mając na uwadze, że wskaźniki zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy są wyższe w przypadku kobiet (31,3 %) niż w przypadku mężczyzn (8,7 %), a także dotyczą starszych kobiet (49,8 % starszych mężczyzn w porównaniu z 64,1 % starszych kobiet); mając na uwadze, że w 2018 r. zwykły wymiar godzin pracy w UE-28 wynosił średnio 30,3 godziny tygodniowo dla mężczyzn w wieku od 65 do 74 lat i 24,1 godziny tygodniowo dla kobiet w tym samym wieku, a także mając na uwadze, że oczekuje się, iż mężczyźni będą aktywni zawodowo przez 38,6 lat, a w przypadku kobiet wskaźnik ten wynosi 33,7 lat (22); |
|
J. |
mając na uwadze, że zlikwidowanie luki w zatrudnieniu między kobietami a mężczyznami zależy od zapewnienia podstawowych praw socjalnych i świadczenia podstawowych usług społecznych; |
|
K. |
mając na uwadze, że kobiety w wieku od 55 do 64 lat mają niższy wskaźnik zatrudnienia niż mężczyźni (52,4 % dla kobiet w porównaniu z 65,4 % dla mężczyzn) i to one najprawdopodobniej będą świadczyć nieformalne usługi opiekuńcze w domu (23); |
|
L. |
mając na uwadze, że łączna liczba osób w wieku produkcyjnym (15–64 lat) w UE spadnie w latach 2005–2030 o 20,8 mln w miarę przechodzenia na emeryturę pokolenia wyżu demograficznego, co zwiększy obciążenie systemów opieki zdrowotnej i systemów emerytalnych państw członkowskich; mając na uwadze, że według oczekiwań łączny współczynnik obciążenia demograficznego osiągnie do 2100 r. 57 %, czyli prawie dwa razy więcej niż w 2019 r. (31 %); |
|
M. |
mając na uwadze, że mediana wieku w UE-28 wzrosła z 38,3 lat w 2001 r. do 43,1 lat w 2018 r. (24); mając na uwadze, że w 2018 r. 19 % obywateli UE miało 65 lat lub więcej, oraz mając na uwadze, że ich potrzeby należy uwzględniać w procesie podejmowania decyzji politycznych na szczeblu unijnym, krajowym i regionalnym; |
|
N. |
mając na uwadze, że w życiu zachodzą zmiany takie jak utrata partnera, krewnych lub przyjaciół, pogorszenie stanu zdrowia oraz zmiany przyzwyczajeń, wzorców pracy i sytuacji finansowej; mając na uwadze, że osoby starsze są szczególnie narażone na zjawiska wykluczenia społecznego i izolacji; mając na uwadze, że coraz większa liczba osób dorosłych w UE doświadcza izolacji społecznej (75 mln osób – 18 % ludności); mając na uwadze, że ryzyko izolacji społecznej jest najwyższe wśród osób starszych, natomiast poczucie osamotnienia jest największym problemem w grupie wiekowej 26–45 lat (25); |
|
O. |
mając na uwadze, że ponad 50 % opiekunów w wieku poniżej 65 lat łączy opiekę z zatrudnieniem; mając na uwadze, że – jak często podkreśla Komisja – obowiązki opiekuńcze są jedną z głównych przyczyn niższego poziomu uczestnictwa kobiet w rynku pracy, ponieważ albo skracają one swój czas pracy, albo całkowicie rezygnują z płatnej pracy, co oznacza dla Europy stratę w wysokości 370 mld EUR rocznie; mając na uwadze, że według danych szacunkowych 80 % wszystkich usług opiekuńczych w całej UE świadczą opiekunowie nieformalni, którymi są najczęściej kobiety (75 %), co wskazuje na zróżnicowanie sytuacji kobiet i mężczyzn pod względem sprawowania opieki, silnie wpływające na lukę emerytalną między kobietami a mężczyznami; mając na uwadze, że problemem jest zwłaszcza opieka świadczona przez opiekunów nieformalnych, którzy nie mają żadnej formalnej umowy o pracę, ponieważ w ten sposób pozostają oni poza rynkiem pracy i są pozbawieni możliwości legalizacji; mając na uwadze, że tego typu sytuacja ma podwójny negatywny skutek, polegający na tym, że z jednej strony opiekunowie nieformalni (głównie kobiety) są z reguły nisko opłacani, nie mają ochrony socjalnej ani nie płacą składek na ubezpieczenie społeczne, w wyniku czego albo nie otrzymują emerytury po zakończeniu życia zawodowego, albo otrzymują jedynie emeryturę minimalną, a z drugiej strony tego typu sytuacja ma negatywne skutki dla państwa i jego właściwych instytucji, które są pozbawione składek na ubezpieczenie społeczne i podatków opłacanych przez pracodawców i pracowników; |
|
P. |
mając na uwadze, że we wszystkich kategoriach wiekowych osoby z niepełnosprawnościami lub osoby należące do mniejszości etnicznych, rasowych, językowych, seksualnych lub innych ukrywały lub ukrywają część swojej tożsamości ze względu na obawę lub groźbę odrzucenia lub nadużyć; mając na uwadze, że osobom starszym z niepełnosprawnościami lub mającym odmienne pochodzenie rasowe, etniczne lub społeczne, odmienne cechy genetyczne, inną orientację seksualną lub używającym innego języka częściej grozi dyskryminacja, stygmatyzacja i procedury przeprowadzane bez ich zgody oraz osoby te są w większym stopniu zagrożone wykluczeniem społecznym; |
|
Q. |
mając na uwadze, że pandemia COVID-19 również ma duży wpływ na demografię; mając na uwadze, że wiele osób starszych zmarło i, jak sugerują niektóre badania, koronawirus miał znaczny wpływ na trendy populacyjne UE, takie jak skrócenie średniego trwania życia lub planowanie rodziny; |
|
R. |
mając na uwadze, że przy opracowywaniu naszej polityki dotyczącej starzenia się należy odpowiednio uwzględnić wpływ różnic między płciami na zdrowie i nierówności w zakresie zdrowia związane z czynnikami społeczno-kulturowymi; mając na uwadze, że niektóre choroby i dolegliwości związane z wiekiem, takie jak depresja lub choroby układu krążenia, odmiennie wpływają na kobiety i mężczyzn; mając na uwadze, że na niektóre choroby i dolegliwości, takie jak choroba Alzheimera lub demencja, rak piersi, nietrzymanie moczu, osteoporoza i choroba zwyrodnieniowa stawów, cierpi więcej kobiet niż mężczyzn; mając na uwadze, że częstość występowania takich dolegliwości będzie się zwiększać w naszych starzejących się społeczeństwach; |
|
S. |
mając na uwadze, że zmiany demograficzne nie mają jednakowego wpływu na wszystkie kraje i regiony, lecz bardziej oddziałują na te regiony, które już są opóźnione w rozwoju, co jeszcze bardziej pogarsza dotychczasowe nierówności terytorialne i społeczne; mając na uwadze, że wyludnianie najbardziej dotyka regiony wiejskie, peryferyjne i najbardziej oddalone, w tym wyspy, gdyż przede wszystkim młodzież i kobiety opuszczają te regiony, co prowadzi do wzrostu odsetka osób starszych mieszkających na tych obszarach i może zwiększyć ryzyko izolacji społecznej; mając na uwadze, że w niektórych regionach ludność wiejska może być mniej narażona na ubóstwo i wykluczenie społeczne niż ludność miejska (26); |
|
T. |
mając na uwadze, że liczba osób starszych (80-letnich i starszych) w UE wzrośnie w latach 2010–2030 o 57,1 % (27), co wiąże się z istotnymi konsekwencjami dla systemów zabezpieczenia społecznego; |
|
U. |
mając na uwadze, że środki izolacji stosowane w związku z pandemią COVID-19 i recesja gospodarcza miały nieproporcjonalny wpływ na kobiety ze względu na nierówny podział obowiązków opiekuńczych, specjalizację sektorową i nasilenie przemocy w rodzinie; |
|
V. |
mając na uwadze, że w latach 2000–2015 populacja osób w wieku 60 lat i starszych w UE zwiększyła się w miastach o 68 %, a na obszarach wiejskich o 25 %; |
|
W. |
mając na uwadze, że według Europejskiej Sieci Obserwacyjnej Planowania Przestrzennego liczba ludności w europejskich aglomeracjach wzrośnie do 2050 r. o 24,1 mln i będzie stanowić niemal połowę ogółu ludności UE, a liczba ludności na obszarach wiejskich zmaleje o 7,9 mln osób; |
|
X. |
mając na uwadze, że starsze kobiety zwykle częściej niż starsi mężczyźni napotykają poważne trudności w dostępie do podstawowych towarów i usług, takich jak opieka zdrowotna, opieka długoterminowa i godziwe warunki mieszkaniowe, ze względu na szereg czynników, takich jak różnice w poziomie płac i emerytur kobiet i mężczyzn, dłuższe średnie trwanie życia kobiet lub większy odsetek starszych kobiet żyjących samotnie (28); |
|
Y. |
mając na uwadze, że osoby starsze częściej mają ograniczony dostęp do internetu i zwykle brakuje im świadomości i wiedzy na temat istniejących i powstających technologii; mając na uwadze, że jedynie 35 % osób w wieku 55–74 lat posiada podstawowe umiejętności cyfrowe, w porównaniu z 82 % osób w wieku 16–24 lat (29), w związku z czym osoby starsze są bardziej narażone na wykluczenie, w tym wykluczenie cyfrowe; mając na uwadze, że zarówno społeczne, jak i cyfrowe wykluczenie osób starszych spotęgowało się z powodu środków izolacji i środków socjalnych podjętych przez państwa członkowskie w reakcji na pandemię COVID-19; mając na uwadze, że technologie wolne od barier i przyjazne dla użytkownika mogą pomóc w pokonaniu tych wyzwań; mając na uwadze, że Rada podjęła ten problem w 2020 r. i wydała konkluzje dotyczące praw człowieka, uczestnictwa i dobrostanu osób starszych w erze cyfryzacji, |
|
Z. |
mając na uwadze, że w latach 1998–2018 liczba ludności w niektórych regionach UE zmniejszyła się nawet o 15 % ze względu na szybkie wyludnianie i starzenie się społeczeństwa; mając na uwadze, że szybkie zmiany demograficzne skutkują nieproporcjonalnie wysokimi kosztami dostosowania; mając na uwadze, że prawie dwie trzecie regionów, w których szybko zmniejsza się liczba ludności, charakteryzują się niskim PKB na mieszkańca (30); mając na uwadze, że starzenie się społeczeństwa powoduje zmniejszanie się liczby ludności w wieku produkcyjnym i może doprowadzić do upadku gmin i wsi w całej UE; mając na uwadze, że decyzje o połączeniu gmin i wsi lub ich włączeniu do innych gmin lub miast mogą również spowodować całkowity zanik gmin i wsi; |
|
AA. |
mając na uwadze, że we wszystkich dziedzinach polityki dotyczących szans i wyzwań demograficznych trzeba przyjmować podejście włączające, oparte na prawach i dowodach oraz skoncentrowane na człowieku, a także przestrzegać zasad równości, zwłaszcza równości płci, i niedyskryminacji, a także chronić prawa kobiet, w tym prawa seksualne i reprodukcyjne oraz prawa gospodarcze; mając na uwadze, że podejmowanie wyzwań demograficznych nie może w żadnym razie podważać indywidualnej niezależności prokreacyjnej; mając na uwadze, że dostęp do usług i towarów z zakresu zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego ma podstawowe znaczenie dla dobrostanu fizycznego, psychicznego i społecznego; |
|
AB. |
mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich występują tendencje do instrumentalizacji zmian demograficznych, aby osłabić prawa i zdrowie reprodukcyjne i seksualne, co przyczynia się do erozji wolności osobistych; mając na uwadze, że wszelkie strategie polityczne dotyczące zmian demograficznych muszą być oparte na prawach, ukierunkowane na ludzi, dostosowane do potrzeb i oparte na dowodach oraz muszą chronić prawa seksualne i reprodukcyjne; |
|
AC. |
mając na uwadze, że polityki i działania UE w zakresie starzenia się i zmian demograficznych muszą być w pełni zgodne z europejską strategią na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025; mając na uwadze, że istnieje ścisła korelacja między wyzwaniami demograficznymi a uwzględnianiem aspektu płci, co powinno znaleźć odzwierciedlenie w odpowiednich działaniach politycznych; |
|
AD. |
mając na uwadze, że statystyki dotyczące budżetu czasu pokazują nierówny podział pracy opiekuńczej według płci w całej Europie; mając na uwadze, że pomimo znacznych różnic krajowych związanych z rozszerzeniem zakresu opieki społecznej i usług socjalnych oraz różnych współczynników aktywności zawodowej kobiet kobiety ponoszą nieproporcjonalną część ciężaru opieki, co ma poważne konsekwencje dla ich wyników na rynku pracy i ich decyzji rozrodczych; |
|
AE. |
mając na uwadze, że szczególną uwagę należy zwracać na osoby w podeszłym wieku, aby w razie potrzeby pomóc osobom tracącym samodzielność i zapobiec ich izolacji; |
|
AF. |
mając na uwadze, że od 2013 r. w UE stopniowo rośnie odsetek zagrożonych ubóstwem emerytów w wieku 65 lat i starszych; |
|
AG. |
mając na uwadze, że osoby starsze wnoszą wkład w funkcjonowanie społeczeństwa, m.in. jako pracownicy, opiekunowie i wolontariusze, i nie przestały go wnosić podczas pandemii COVID-19; mając na uwadze, że np. wielu starszych pracowników medycznych powróciło z emerytury, aby pomóc w walce z pandemią; mając na uwadze, że nieformalni opiekunowie, z których większość to kobiety, podjęli wzmożony wysiłek, aby zrekompensować ograniczenia w dostępności usług edukacji, opieki nad dziećmi i opieki długoterminowej podczas pandemii; |
|
AH. |
mając na uwadze, że starzejące się społeczeństwo może stanowić źródło wiedzy o lokalnych tradycjach, żywności i sposobie życia na obszarach wiejskich, co z kolei można wykorzystać, aby rozwijać lokalną turystykę i biznes; |
|
AI. |
mając na uwadze, że w oczekiwanej długoterminowej wizji dotyczącej obszarów wiejskich przedstawiona zostanie w zarysie unijna strategia przeciwdziałania wpływowi zmian demograficznych na strukturę społeczno-gospodarczą; |
|
AJ. |
mając na uwadze, że wymiana pokoleń jest jednym ze szczegółowych celów wspólnej polityki rolnej (WPR) po 2020 r.; mając na uwadze, że transfer wiedzy i międzypokoleniowa wymiana wiedzy mają kluczowe znaczenie dla zwiększenia współpracy i solidarności międzypokoleniowej, a tym samym zniwelowania różnic pokoleniowych; |
Zdrowie i opieka
|
AK. |
mając na uwadze, że należy zawsze brać pod uwagę ryzyko etyczne wynikające ze stosowania technologii w dziedzinie zdrowia; |
|
AL. |
mając na uwadze, że WHO definiuje zdrowe starzenie się jako proces rozwoju i utrzymania zdolności funkcjonalnej umożliwiający dobrostan w starszym wieku; mając na uwadze, że istnieje korelacja między postrzeganym stanem zdrowia a dochodem; mając na uwadze, że w 2017 r. mniej niż jedna trzecia (32,4 %) osób starszych w pierwszym kwintylu dochodów (20 % ludności o najniższych dochodach) postrzegała swój stan zdrowia jako dobry lub bardzo dobry, natomiast wśród 20 % osób starszych o najwyższym dochodzie wskaźnik ten wynosił 54,7 % (31); mając na uwadze, że wyniki Europejskiego Ankietowego Badania Zdrowia pokazują, że u większości starszych osób stwierdzono występowanie chorób lub dolegliwości przewlekłych, a tylko co dziewiąta osoba deklarowała brak takich problemów, a także mając na uwadze, że wiele rodzajów niepełnosprawności ujawnia się lub nasila w podeszłym wieku; mając na uwadze, że prawie połowa osób starszych w UE (w wieku 65 lat i starszych) wskazała trudności z co najmniej jedną czynnością osobistą lub pracami domowymi (32); mając na uwadze, że w 2018 r. około jedna czwarta ludności UE doświadczała długotrwałych ograniczeń z powodu problemów zdrowotnych (33); mając na uwadze, że ok. 15 % osób dorosłych w wieku 60 lat i starszych cierpi na zaburzenia psychiczne; |
|
AM. |
mając na uwadze, że w większości krajów rozwiniętych za osoby starsze uważa się osoby w wieku 65 lat i starsze; mając na uwadze, że grupa wiekowa powyżej 65. roku życia jest wysoce niejednorodna i występują w niej znaczne różnice pod względem zdrowia, stylu życia, statusu, a także warunków życia i uwarunkowań społecznych; mając na uwadze, że w związku z tym należy unikać uogólnień; mając na uwadze, że skupienie się na wieku 65 lat jako górnej granicy przy gromadzeniu danych często nie odpowiada realiom aktywności ekonomicznej i społecznej osób starszych, przez co pozyskiwane dane są niepełne i nieprecyzyjne; mając na uwadze, że w wielu statystykach i podczas pozyskiwania danych nie uwzględnia się osób starszych, gdyż powszechnie nie gromadzi się danych dotyczących osób w wieku powyżej 65 lat; mając na uwadze, że podejście to przestało być adekwatne ze względu na rosnący odsetek ludności dożywającej starszego wieku; |
|
AN. |
mając na uwadze, że choć w większości krajów europejskich różnice w wykształceniu kobiet i mężczyzn wypadają korzystnie dla kobiet, to mimo to kobiety płacą wysoką cenę pod względem zawodowym za macierzyństwo, podczas gdy mężczyźni korzystają z bonusów z tytułu ojcostwa w postaci współczynnika aktywności i wynagrodzenia; mając na uwadze, że ważne jest pokazanie trudności, z jakimi zmagają się kobiety, starając się pogodzić macierzyństwo z rozwojem kariery zawodowej, co ogranicza dostępne opcje, zarówno jeśli chodzi o macierzyństwo, jak i o rozwój kariery zawodowej; mając na uwadze, że balansowanie między karierą zawodową i macierzyństwem zazwyczaj kończy się tym, że kobiety przesuwają wiek urodzenia dziecka, maleje potencjalna liczba dzieci lub kobiety pozostają bezdzietne; mając na uwadze, że wszystkie te czynniki powodują spadek współczynnika płodności poniżej wskaźnika zastępowalności pokoleń, co z kolei prowadzi do starzenia się społeczeństwa; |
|
AO. |
mając na uwadze, że liczba osób, które są zależne od pomocy innych osób lub które mają potrzeby w zakresie zdrowia i opieki długoterminowej, wzrasta wraz z wiekiem; mając na uwadze, że odsetek osób potrzebujących takich usług jest wyższy wśród osób w wieku 80 lat lub starszych; mając na uwadze, że niesamodzielność pogłębia się wraz ze starzeniem się, lecz wpływają na nią także inne elementy, takie jak czynniki społeczno-gospodarcze i środowiskowe, poziom wykształcenia, kontakty międzyludzkie oraz osobisty dobrostan; mając na uwadze, że potrzeby w zakresie opieki i wsparcia są zróżnicowane, a także różne są odpowiednie środki służące zapewnieniu autonomii i samodzielności; mając na uwadze, że zdecydowaną większość opieki nad niesamodzielnymi osobami starszymi zapewniają w postaci nieformalnej, zwykle nieodpłatnej opieki kobiety, które same mają 60 lat lub więcej; |
|
AP. |
mając na uwadze, że na nieformalne i formalne systemy opieki wywierają presję zmiany demograficzne, łączące się dodatkowo z brakiem formalnych pracowników opieki; mając na uwadze, że, jak wynika z badań Eurofoundu, należy koniecznie zapewnić dostęp do opieki domowej lub środowiskowej osobom o małych potrzebach w zakresie opieki długoterminowej i, nie tylko wspierać nieformalnych opiekunów oraz poprawić jakość życia osób objętych opieką, lecz również szybko dostrzegać pojawiające się potrzeby i reagować na nie; |
|
AQ. |
mając na uwadze, że w UE nie ma jednolitej definicji niesamodzielności; mając na uwadze, że starszy wiek niekoniecznie jest równoznaczny z niesamodzielnością; |
|
AR. |
mając na uwadze, że niektóre osoby starsze nie mogą korzystać ze środków i polityk w zakresie aktywnego starzenia się ze względu na różne czynniki, takie jak miejsce zamieszkania, stan zdrowia, brak motywacji oraz brak zwyczaju lub możliwości regularnej aktywności fizycznej, psychicznej, kulturalnej lub społecznej oraz rekreacji; mając na uwadze, że osoby starsze mogą również napotykać trudności w dostępie do ośrodków sportu, kultury i rehabilitacji fizycznej oraz muszą zmagać się z ograniczeniami finansowymi lub brakiem zajęć dostosowanych do ich indywidualnych warunków psychofizycznych lub nieodpowiednim charakterem zajęć; mając na uwadze, że skuteczna strategia na rzecz aktywnego starzenia się powinna mieć korzystny wpływ na osoby starsze, społeczeństwo i gospodarkę jako całość; |
|
AS. |
mając na uwadze, że stworzenie kobietom i mężczyznom warunków do starzenia się w dobrym zdrowiu i samodzielności za pomocą kompleksowego podejścia do starości jako etapu życia oraz dostosowanie warunków mieszkaniowych i środowiska lokalnego w taki sposób, aby osoby starsze mogły jak najdłużej mieszkać we własnym domu i otoczeniu, przyniesie korzyści systemowe i indywidualne; |
|
AT. |
mając na uwadze, że opieka i wsparcie powinny mieć na celu utrzymanie autonomii, samodzielności i dobrostanu osób starszych; mając na uwadze, że idea starzenia się we własnej społeczności, w środowisku przyjaznym dla osób starszych ma kluczowe znaczenie dla planowania urbanistycznego i ułatwienia przejścia od opieki instytucjonalnej do usług świadczonych na poziomie społeczności lokalnych; mając ponadto na uwadze, że możliwości utrzymania autonomii i samodzielności zależą od takich warunków, jak otoczenie przyjazne osobom starszym, dostępność i przystępność cenowa usług, w tym mieszkań wysokiej jakości i opieki środowiskowej; mając na uwadze, że zmiany demograficzne wymagają odpowiedniej reakcji na szczególne potrzeby zdrowotne oraz usług i infrastruktury wsparcia; |
|
AU. |
mając na uwadze, że upowszechniają się niestandardowe formy pracy, które mimo zapewniania elastyczności w wykonywaniu obowiązków opiekuńczych nie zawsze odpowiadają potrzebom osób pracujących, a także mając na uwadze, że brak możliwości zorganizowania programu opieki utrudnia kobietom łączenie macierzyństwa i pracy; |
|
AV. |
mając na uwadze, że akumulacja zagrożeń zdrowotnych, urazów i chorób przewlekłych w ciągu całego życia zwiększa ryzyko niepełnosprawności; mając na uwadze, że osoby starsze częściej zasięgają opinii lekarzy ogólnych i lekarzy specjalistów, ale również zgłaszają większe niż przeciętna populacja trudności w dostępie do usług medycznych w niektórych państwach członkowskich ze względu m.in. na ceny usług medycznych, duże odległości i długie listy oczekujących (34); mając na uwadze, że inwestowanie w gospodarkę usług opiekuńczych ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia godnego życia wszystkim osobom potrzebującym opieki i opiekunom; mając na uwadze, że osoby w starszych grupach wiekowych są bardziej podatne na zagrożenia, a tym samym na choroby, powikłania i zgon związany z różnymi chorobami, w tym COVID-19; mając na uwadze, że COVID-19 uwypuklił potrzebę solidniejszych systemów opieki zdrowotnej i większych zdolności w zakresie intensywnej opieki medycznej; mając na uwadze, że w tym kontekście w trybie pilnym należy zagwarantować dostęp do opieki medycznej i zapewnić środki ochrony indywidualnej w placówkach opieki długoterminowej; |
|
AW. |
mając na uwadze, że, jak pokazała pandemia COVID-19, dostępne wysokiej jakości usługi publiczne i usługi opiekuńcze to skuteczna odpowiedź na potrzeby społeczeństwa, w tym osób starszych, które w szeregu sytuacji podczas pandemii doświadczały i nadal doświadczają dyskryminacji ze względu na wiek w dostępie do usług medycznych i opiekuńczych, w tym napotykają przeszkody w opiece medycznej ogólnie; mając na uwadze, że pandemia COVID-19 ponownie unaoczniła brak odpowiednich zasobów mieszkaniowych, wysokiej jakości placówek opiekuńczych oraz wystarczających usług opieki i wsparcia; mając na uwadze, że największy odsetek infekcji COVID-19 i spowodowanych nimi zgonów w UE odnotowano w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych i domach pomocy społecznej, domach opieki rezydencjalnej dla osób starszych i osób z niepełnosprawnościami oraz innych placówkach usług socjalnych (35); mając na uwadze, że wiele osób starszych zmarło podczas pandemii z powodu przeciążenia wielu oddziałów intensywnej opieki medycznej; mając na uwadze, że w niektórych przypadkach jednym z głównych kryteriów decyzji o dostępności intensywnej opieki był wiek pacjenta; mając na uwadze, że wiele osób starszych ma trudności z dostępem do leczenia niezwiązanego z COVID-19, oraz mając na uwadze, że usługi opiekuńcze ogólnie zostały w czasie pandemii ograniczone lub zupełnie wstrzymane; |
|
AX. |
mając na uwadze, że starzejące się społeczeństwo UE stawia nowe wyzwania dla równości płci, ponieważ to nadal głównie kobiety zajmują się opieką (zarówno płatną, jak i bezpłatną) (36); mając na uwadze, że kryzys związany z koronawirusem pogorszył tę sytuację; |
|
AY. |
mając na uwadze, że osoby starsze są mniej odporne na ekstremalne zjawiska pogodowe takie jak powtarzające się fale upałów; |
Prawo do starzenia się z godnością
|
AZ. |
mając na uwadze, że zagwarantowanie godnego życia oznacza zapewnienie pracownikom prawa do przejścia na emeryturę w odpowiednim czasie oraz do cieszenia się na emeryturze zdrowiem i samodzielnością; mając na uwadze, że prawo do przejścia na emeryturę musi być powiązane ze stażem pracy i nie może być zależne od zmienności przeciętnego trwania życia czy jakiegokolwiek innego czynnika wykorzystywanego do wywierania presji na pracowników; mając na uwadze, że emeryci powinni otrzymywać dochód umożliwiający życie w godnych warunkach, w tym ochronę zdrowia, rozwój kulturalny i nabywanie nowych umiejętności, dzięki czemu będą w pełni zintegrowani ze środowiskiem społecznym, w którym funkcjonują; |
|
BA. |
mając na uwadze, że godnego życia, w szczególności w przypadku osób starszych, nie można oddzielić od prawa do dostępnego miejsca zamieszkania, odpowiedniego pod względem sanitarnym i wygodnego, tak aby osoby starsze mogły się starzeć, korzystając z ochrony socjalnej i rodzinnej; mając na uwadze, że w wielu sytuacjach wiążących się z presją wywołaną przez spekulację nieruchomościami osoby starsze były eksmitowane jako pierwsze, co zwiększyło ich izolację społeczną i brak samodzielności funkcjonalnej; |
|
BB. |
mając na uwadze, że kobiety są bardziej zagrożone ubóstwem i wykluczeniem społecznym, m.in. ze względu na utrzymujący się problem zatrudnienia ze względu na płeć, zróżnicowanie wynagrodzenia i emerytur kobiet i mężczyzn, częstsze przerwy w karierze ze względu na obowiązki rodzinne i opiekuńcze oraz częstsze zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy (37), czasami niepewne i tymczasowe (38), zwłaszcza w przypadku samotnych matek; mając na uwadze, że czynniki te utrudniają wielu kobietom zaoszczędzenie pieniędzy na późniejszy etap życia i sprawiają, że na ubóstwo wśród osób starszych szczególnie narażone są kobiety; |
|
BC. |
mając na uwadze, że według Eurostatu we wszystkich państwach członkowskich UE kobiety otrzymują niższe emerytury niż mężczyźni; mając na uwadze, że w UE kobiety w wieku 65 lat i starsze otrzymują emerytury średnio o 30 % niższe niż mężczyźni; |
|
BD. |
mając na uwadze, że z badania Eurobarometr z 2019 r. wynika, że 40 % osób w UE czuje się dyskryminowane ze względu na wiek; mając na uwadze, że ageizm występuje na różnych poziomach i przejawia się w różnych formach, w tym w indywidualnym podejściu i w percepcji samego siebie oraz w relacjach międzypokoleniowych; mając na uwadze, że wykazano, iż ageizm pogarsza stan zdrowia i obniża średnie trwanie życia oraz utrudnia pełne uczestnictwo w życiu społecznym, kulturalnym i obywatelskim, ponadto może prowadzić do ograniczenia dostępu osób starszych do usług lub aktywnego uczestnictwa w rynku pracy zarówno na szczeblu krajowym, jak i unijnym, a także do usług w miejscu pracy, co prowadzi do marginalizacji i wykluczenia społecznego; mając na uwadze, że według najnowszego europejskiego badania warunków pracy dyskryminacja ze względu na wiek była najczęstszą formą dyskryminacji w miejscu pracy; mając na uwadze, że inne formy dyskryminacji, na które zwracają uwagę osoby starsze, obejmują dostęp do produktów i usług finansowych, opieki zdrowotnej, edukacji, szkoleń i rekreacji (39); mając na uwadze, że skuteczne zwalczanie dyskryminacji ze względu na wiek i stereotypów dotyczących wieku, w tym na rynku pracy, ma zasadnicze znaczenie dla aktywnego starzenia się, tworzenia większej solidarności międzypokoleniowej oraz wykorzystywania doświadczeń starszych pracowników; mając na uwadze, że zwiększenie równego dostępu do towarów i usług jest również niezbędne w tym zakresie; |
|
BE. |
mając na uwadze, że według WHO aktywne starzenie się to proces optymalizowania możliwości w zakresie zdrowia, uczestnictwa i bezpieczeństwa w celu poprawy jakości życia ludzi w miarę, jak się starzeją, umożliwiający im korzystanie z potencjału dobrostanu przez cały bieg życia oraz uczestnictwo w społeczeństwie stosownie do ich potrzeb, pragnień i możliwości, przy jednoczesnym zapewnieniu im odpowiedniej ochrony, bezpieczeństwa i opieki, gdy potrzebują pomocy; |
|
BF. |
mając na uwadze, że UE i kilka państw członkowskich odgrywają aktywną rolę w rozważaniach dotyczących nowych instrumentów międzynarodowych chroniących prawa osób starszych; mając na uwadze, że takie międzynarodowe obrady należy czynnie wspierać i promować; mając na uwadze, że o ile dyrektywa Rady 2000/78/WE ustanawia ogólne ramy równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy, to nie odnosi się do dyskryminacji w innych sferach życia społecznego ani do dyskryminacji z wielu przyczyn jednocześnie; |
|
BG. |
mając na uwadze, że osoby starsze padają czasami ofiarą przemocy, nadużyć i innych niepokojących działań, takich jak oszustwa i nieuczciwe praktyki przedsiębiorców, pozbawianie zdolności prawnej i możliwości załatwiania własnych spraw; mając na uwadze, że zjawisko nadużyć wobec osób starszych należy w większym stopniu objąć danymi i badaniami dotyczącymi jego występowania i sposobów zapobiegania mu; mając na uwadze, że koniecznie należy dążyć do uzyskania bardziej kompleksowych danych na temat złego traktowania osób starszych; |
|
BH. |
mając na uwadze, że UE finansuje inicjatywy pilotażowe, m.in. EUROPeAN, MILCEA i WeDO w zakresie przeciwdziałania przestępczości wobec osób starszych; |
|
BI. |
mając na uwadze, że osoby starsze na obszarach wiejskich lub oddalonych mogą być narażone na większe ryzyko związane z wiekiem, w tym ubóstwo, trudniejszy dostęp do wysokiej jakości opieki zdrowotnej i usług, słabsze wsparcie społeczne lub rzadsze kontakty społeczne, a także brak dostępu do usług transportu publicznego; |
Zatrudnienie a aktywne starzenie się
|
BJ. |
mając na uwadze, że według badania Eurobarometr z 2012 r. 60 % osób w UE było przeciwnych podniesieniu ustawowego wieku emerytalnego, podczas gdy 61 % było zdania, że każdy powinien mieć możliwość kontynuowania pracy po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego; mając na uwadze, że zależnie od potrzeb finansowych prawie połowa pracowników w wieku 50 lat lub starszych preferowałaby pracę w mniejszym wymiarze godzin, natomiast znaczny odsetek emerytów wolałby pracować co najmniej kilka godzin w tygodniu (40); mając na uwadze, że praca po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego wiąże się z polityką miejsca pracy wspierającą szanse na zatrudnienie i pracowników pozostających na rynku pracy dłużej, jeśli sobie tego życzą; mając na uwadze, że wskaźniki rekrutacji niepracujących osób starszych są jednak skrajnie niskie, oraz mając na uwadze, że starsi pracownicy są silnie zagrożeni długoterminowym bezrobociem; mając na uwadze, że wskaźniki ubóstwa i wykluczenia społecznego osób w wieku 55–64 lat są wyższe niż średnia unijna we wszystkich grupach wiekowych; mając na uwadze, że 56 % osób w UE obawia się, że ich dochody w starszym wieku będą niewystarczające (41); mając na uwadze, że prawdopodobieństwo znalezienia pracy maleje z wiekiem, częściowo z powodu barier strukturalnych, w tym dyskryminacji ze względu na wiek (42); mając na uwadze, że dane pokazują, iż osoby, które są na emeryturze, lecz decydują się nadal pracować, mają wyższy poziom zadowolenia z życia niż przeciętnie osoby będące w pełni na emeryturze (43); mając na uwadze, że poczucie sensu życia zasadniczo maleje po 50. roku życia, lecz pozostaje znacznie silniejsze u osób kontynuujących aktywność zawodową po przejściu na emeryturę bądź mających obowiązki związane z opieką nad dziećmi lub opieką długoterminową (44); mając na uwadze, że bardzo ważną sprawą pozostaje zwalczanie bezrobocia wśród starszych pracowników w UE; |
|
BK. |
mając na uwadze, że odpowiednie warunki pracy i zatrudnienia, w tym wyższe bezpieczeństwo i higiena pracy, lepsza równowaga między życiem zawodowym a prywatnym, środowisko pracy dostosowane do wieku, niższe wymagania ilościowe i niezależność w ustalaniu czasu pracy, mogą umożliwić osobom starszym pozostanie na rynku pracy i zachęcać je do pozostania na rynku pracy, jeśli sobie tego życzą; |
|
BL. |
mając na uwadze, że należy zwrócić szczególną uwagę na potrzeby pracowników na stanowiskach bardzo wymagających pod względem fizycznym lub psychicznym; mając na uwadze, że problem ten można rozwiązać za pomocą strategii bezpieczeństwa i higieny pracy, polityki wspierającej równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, dostępu do możliwości kształcenia i szkolenia oraz korzystania z nich w miejscu pracy lub poza nim, wspierania wymiany międzypokoleniowej w miejscu pracy oraz możliwości stopniowego przechodzenia na emeryturę, co przyniesie korzyści zarówno indywidualne, jak i społeczne; |
|
BM. |
mając na uwadze, że starsza UE z mniejszą liczbą pracowników może obciążać budżety publiczne oraz systemy zabezpieczenia społecznego i opieki zdrowotnej; mając na uwadze, że według szacunków całkowity koszt starzenia się społeczeństwa (45) osiągnie do 2070 r. 26,7 % PKB (46); mając na uwadze, że w badaniu na temat srebrnej gospodarki (osoby w wieku 50 lat i starsze) przeprowadzonym dla Komisji w 2018 r. oszacowano, że unijna srebrna gospodarki wniesie 6,4 bln EUR do PKB i 88 mln miejsc pracy do 2025 r.; mając na uwadze, że wartości te stanowiłyby 32 % unijnego PKB i 38 % zatrudnienia w UE (47); |
|
BN. |
mając na uwadze, że promowanie perspektywy obejmującej cały bieg życia, a także podnoszenie wśród pracowników świadomości tego, jak ważne jest środowisko pracy dostosowane do potrzeb osób starszych, mają podstawowe znaczenie dla aktywnego starzenia się; mając na uwadze, że w wielu regionach zasadniczym wyzwaniem pozostaje walka z bezrobociem młodzieży i osób starszych; mając na uwadze, że UE i państwa członkowskie nie wypracowały jeszcze odpowiedniej reakcji na wyzwania na rynku pracy; mając na uwadze, że należy dostosowywać kwalifikacje starszych pracowników, którzy są szczególnie zagrożeni restrukturyzacją gospodarczą, oraz prowadzić politykę wspomagającą mobilność osób starszych na rynku pracy, zwłaszcza pod względem wznawiania pracy; |
|
BO. |
mając na uwadze, że często pracodawcy niechętnie oferują starszym pracownikom odpowiednie szkolenia; mając na uwadze, że uczenie się przez całe życie pomaga w aktywnym starzeniu się i umożliwia ludziom pracę i pełne uczestnictwo w życiu społecznym; mając na uwadze, że Parlament przyjął rezolucję w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego „Erasmus+”: |
|
BP. |
mając na uwadze, że zapewnienie pracownikom w ciągu całej kariery zawodowej dobrej jakości zatrudnienia, w tym godziwych wynagrodzeń, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz równowagi między życiem zawodowym i prywatnym, stanowi niezbędny warunek zrównoważonego życia zawodowego oraz aktywnego starzenia się w dobrym zdrowiu po przejściu na emeryturę; mając na uwadze, że wiąże się to nie tylko z ograniczeniem występowania ryzyka zawodowego, lecz także z propagowaniem i wspieraniem prozdrowotnych nawyków u pracowników i przeciwdziałaniem czynnikom ryzyka, takim jak zagrożenia psychospołeczne i zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego; mając na uwadze, że zdrowie i wydajność starszych pracowników nie są zależne od ich wieku, lecz od szeregu ściśle ze sobą powiązanych czynników, takich jak indywidualny styl życia i narażenie na zagrożenia w miejscu pracy (48); mając na uwadze, że wysokiej jakości zatrudnienie, a także bezpieczne i zdrowe miejsca pracy są ważne nie tylko dla dobrostanu pracowników, lecz także dla konkurencyjności przedsiębiorstw i stabilności systemów opieki społecznej; |
|
BQ. |
mając na uwadze, że wpływ zmian demograficznych na rynku pracy unaocznił, jak ważne jest dalsze doskonalenie metod zarządzania przedsiębiorstwami i metod pracy, a także jak istotną rolę odgrywają rozwiązania cyfrowe, takie jak telepraca, w szczególności w kontekście pandemii COVID-19, gdyż oferują liczne możliwości poprawy warunków pracy pracowników, w tym pracowników w wieku zbliżonym do emerytalnego, oraz zapewniają bardziej integracyjne środowisko pracy, zwłaszcza jeśli chodzi o równowagę między życiem zawodowym i prywatnym oraz osoby z niepełnosprawnościami; |
|
BR. |
mając na uwadze, że regiony o wysokiej stopie bezrobocia charakteryzują się wyższymi wskaźnikami starzenia się i malejącą liczbą ludności; |
|
BS. |
mając na uwadze, że w 2019 r. osoby zatrudnione z grupy wiekowej 55–64 lat stanowiły 59,1 % siły roboczej w UE (49); mając na uwadze, że w 2016 r. około jedna trzecia osób prowadzących gospodarstwa rodzinne miała 65 lat lub więcej, a większość (57 %) była w wieku co najmniej 55 lat lub starsza; mając na uwadze, że tylko co dziesiąta osoba prowadząca gospodarstwo rolne miała mniej niż 40 lat; |
Walka z wyzwaniami demograficznymi przy wsparciu z funduszy UE
|
BT. |
mając na uwadze, że programy, projekty i działania promujące strategie aktywnego starzenia się powinny znajdować odzwierciedlenie we wszystkich obszarach polityki, oraz mając na uwadze, że państwa członkowskie powinny wykorzystywać wszystkie dostępne instrumenty UE, takie jak europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne, w szczególności Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR), Fundusz Spójności, Europejski Fundusz Społeczny Plus (EFS+) i instrument „Łącząc Europę”, aby stawiać czoła wyzwaniom demograficznym; mając na uwadze, że fundusze UE ułatwiają tworzenie podstawowej infrastruktury; |
|
BU. |
mając na uwadze, że inicjatywy takie jak nagroda Access City sprzyjają dostosowywaniu przestrzeni publicznej do potrzeb osób starszych i osób o ograniczonej możliwości poruszania się i mają pozytywny wpływ na ich samodzielność; mając na uwadze, że takie inicjatywy nie tylko poprawiają jakość ich życia, zapewniają ich włączenie społeczne i gwarantują im równe korzystanie z praw podstawowych, ale również mogą przynieść pozytywne skutki gospodarcze; |
|
BV. |
mając na uwadze, że od 2010 roku liczba jednoosobowych gospodarstw domowych wzrosła o 19 %; mając na uwadze, że w 2019 r. w UE 40 % kobiet w wieku 65 lat lub starszych żyło samotnie, co jest odsetkiem ponad dwukrotnie wyższym niż wśród mężczyzn (50); mając na uwadze, że w wielu państwach członkowskich mieszkania dla młodych ludzi, osób samotnych, osób starszych oraz osób z niepełnosprawnościami, chorobami przewlekłymi i ograniczeniami funkcjonalnymi są nieodpowiednie ze względu na problemy z dostępem, niskie standardy jakości lub wysokie koszty utrzymania i mieszkania; mając na uwadze, że mieszkania powinny być przystępne cenowo, dostępne i wygodne, i wszystkie te czynniki są szczególnie ważne, nie tylko dla osób starszych; mając na uwadze, że wiele osób starszych jest mniej skłonnych odnawiać domy, jeżeli nie są właścicielami; |
|
BW. |
mając na uwadze, że prawa człowieka są powszechne, niezbywalne, niepodzielne, współzależne i wzajemnie powiązane oraz przysługują wszystkim osobom i wszystkim pokoleniom, bez dyskryminacji z jakichkolwiek względów; mając na uwadze, że osoby starsze, w tym osoby z niepełnosprawnościami, są cenne dla społeczeństwa i dlatego powinny uczestniczyć w życiu społecznym w jak najpełniejszym zakresie oraz żyć godnie i możliwie najbardziej samodzielnie; mając na uwadze, że przewodnią zasadą odbudowy w UE powinna być solidarność międzypokoleniowa, aby stworzyć sprawiedliwsze, bardziej integracyjne i odporniejsze społeczeństwo, które nikogo nie pozostawia samemu sobie; |
|
BX. |
mając na uwadze, że wszystkie państwa członkowskie i UE są stronami Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, a zatem są prawnie zobowiązane do zagwarantowania takim osobom autonomii osobistej, niedyskryminacji, pełnego i skutecznego uczestnictwa w społeczeństwie oraz równości szans i dostępności; mając na uwadze, że w Unii Europejskiej żyje ponad 80 mln osób z niepełnosprawnościami, przy czym większość tych osób stanowią kobiety i dziewczęta, a także mając na uwadze, że większość niepełnosprawności nabywa się z wiekiem; mając na uwadze, że osoby starsze z niepełnosprawnościami są bardziej zagrożone ubóstwem i dyskryminacją (51); mając na uwadze, że polityka dotycząca starzenia się musi zapewniać ochronę osobom z niepełnosprawnościami i włączenie społeczne tych osób, a także ich dostęp do rynku pracy i usług; mając na uwadze, że mobilność ma kluczowe znaczenie dla wspierania samodzielnego życia i autonomii; mając na uwadze, że bardzo ważne jest zapewnienie w pełni dostępnego łańcucha transportu od drzwi do drzwi; |
|
BY. |
mając na uwadze, że choroby neurodegeneracyjne, takie jak choroba Alzheimera i inne formy demencji, są nadal niedostatecznie diagnozowane w większości krajów europejskich; mając na uwadze dane wskazujące jasno, że do 2050 r. obecna liczba 9 mln potwierdzonych przypadków demencji się podwoi (52); mając na uwadze, że demencja jest główną przyczyną braku samodzielności i niepełnosprawności wśród osób starszych w Unii Europejskiej i dotyka obecnie ok. 10 mln osób, oraz mając na uwadze, że można się spodziewać, że do 2030 r. częstość jej występowania się podwoi; |
|
BZ. |
mając na uwadze, że WPR pozostaje kluczowym instrumentem wspierania gospodarki wiejskiej i tworzenia miejsc pracy na obszarach wiejskich; |
|
CA. |
mając na uwadze, że bezpieczeństwo żywnościowe zależy od pomyślnej wymiany pokoleń w rolnictwie; |
Przeciwdziałanie dyskryminacji wobec osób starszych
|
1. |
podkreśla, że docenienie osób starszych i walka z dyskryminacją wobec nich są możliwe tylko za pomocą polityki integracji społecznej, kulturalnej i gospodarczej, skupiającej się na zapewnieniu sprawiedliwych emerytur gwarantujących dobrą jakość życia; podkreśla w związku z tym znaczenie publicznych systemów zabezpieczenia społecznego mających charakter dystrybucyjny, bazujących na składkach i opartych na solidarności między pokoleniami, zapewniających każdemu, niezależnie od jego własnych składek (co jest szczególnie istotne np. w przypadku kobiet, które w okresie życia zawodowego były opiekunkami), godziwą jakość życia wolnego od ubóstwa i wykluczenia społecznego; |
|
2. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków w zwalczaniu wszelkich form dyskryminacji osób starszych, a zwłaszcza kobiet, szczególnie pod względem zatrudnienia, dostępu do produktów i usług finansowych, opieki zdrowotnej, mieszkań oraz w promowaniu autonomii, edukacji, szkoleń i rekreacji; wzywa ponadto Komisję i państwa członkowskie do propagowania pozytywnego postrzegania starości w społeczeństwie i włączenia społecznego osób starszych poprzez sprzyjanie środowisku przyjaznemu osobom starszym w UE za pomocą odpowiednich środków, a także do wspierania wymiany dobrych praktyk na wszystkich szczeblach zarządzania oraz do wzmocnienia wsparcia udzielanego srebrnej gospodarce w UE; wzywa Komisję do działań następczych po sprawozdaniu z wdrażania dyrektywy Rady 2000/78/WE po 20 latach od jej wejścia w życie, aby wzmocnić ramy walki z dyskryminacją ze względu na wiek przy zatrudnianiu i w miejscu pracy; |
|
3. |
podkreśla znaczenie równouprawnienia płci, uwzględniania aspektu płci i ochrony praw mniejszości w stawianiu czoła wyzwaniom demograficznym; |
|
4. |
wyraża ubolewanie z powodu luki emerytalnej między kobietami a mężczyznami i zwraca się do państw członkowskich o przedstawienie konkretnych środków w celu rozwiązania tego problemu, w tym poprzez zwalczanie luki płacowej między kobietami a mężczyznami i zwiększenie wskaźnika zatrudnienia kobiet za pomocą środków zapewniających równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, zwalczanie niepewnych form zatrudnienia i pracy nieformalnej oraz wprowadzenie minimalnego dochodu dla wszystkich; |
|
5. |
podkreśla, że wydłużenie ustawowego wieku emerytalnego nie jest odpowiednim narzędziem wyjścia z obecnego kryzysu gospodarczego i społecznego, ponieważ mogłoby skutkować dalszym pogorszeniem się sytuacji w zakresie praw podstawowych starszych pracowników; |
|
6. |
podkreśla, że aby zapewnić więcej możliwości kobietom na obszarach wiejskich, trzeba utrzymać istniejący podprogram poświęcony temu celowi w kolejnych wieloletnich ramach finansowych; zwraca się w szczególności o udzielenie wsparcia rolniczkom za pomocą środków promujących dostęp do ziemi, wsparcie na rozpoczęcie działalności i ubezpieczenie społeczne; |
|
7. |
wzywa Komisję i Radę do ustanowienia Roku Solidarności Międzypokoleniowej i Aktywności Osób Starszych – który oprze się na celach i idei Europejskiego Dnia Solidarności Międzypokoleniowej oraz Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej 2012, a także będzie ich uzupełnieniem – aby uświadamiać społeczeństwu problemy, z jakimi borykają się osoby starsze, oraz propagować strategie zaradzenia im, a także by wzmocnić więzi i solidarność międzypokoleniową oraz przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu i zająć się kwestiami zdrowia seksualnego; podkreśla znaczenie tej inicjatywy nie tylko w kontekście zmian demograficznych, ale także pandemii COVID-19, która wyjątkowo silnie uderzyła w grupy szczególnie wrażliwe, a zwłaszcza w osoby starsze i ich opiekunów; zachęca również państwa członkowskie do konsultowania się z ekspertami akademickimi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego przy podejmowaniu wyzwań demograficznych; wzywa Komisję i Radę do szybkiego wdrożenia konkluzji Rady w sprawie praw człowieka, uczestnictwa i dobrostanu osób starszych w dobie cyfryzacji, w tym do stworzenia „platformy uczestnictwa i wolontariatu po zakończeniu życia zawodowego” oraz do sprzyjania wymianie międzypokoleniowej i więziom międzypokoleniowym; |
|
8. |
przypomina, że luka emerytalna między kobietami a mężczyznami będąca rezultatem luki płacowej między kobietami a mężczyznami wynosi 37 % i wynika z nierówności nagromadzonych w trakcie całego życia zawodowego kobiet oraz z okresów nieobecności kobiet na rynku pracy, które są narzucane kobietom w wyniku różnorodnych form nierówności i dyskryminacji; podkreśla potrzebę pilnego zajęcia się tymi nierównościami w świetle zmian demograficznych, zważywszy że ich skutki będą dotkliwie odczuwane przez starsze kobiety jeszcze przez długi czas; |
|
9. |
przyjmuje z zadowoleniem zieloną księgę Komisji z dnia 27 stycznia 2021 r. zatytułowaną „Starzenie się – Wspieranie solidarności i odpowiedzialności między pokoleniami” (COM(2021)0050); wzywa Komisję do przygotowania planu działania UE dotyczącego zmian demograficznych i solidarności międzypokoleniowej z uwzględnieniem zróżnicowania i złożoności sytuacji poszczególnych grup wiekowych, a także różnic między państwami członkowskimi; podkreśla, że taki plan powinien sprzyjać włączeniu społecznemu i służyć umożliwieniu godnego, aktywnego i zdrowego starzenia się oraz powinien zostać opracowany z udziałem przedstawicieli wszystkich pokoleń zgodnie z ogłoszoną przez WHO „Dekadą starzenia się w dobrym zdrowiu”; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by w ramach realizacji celów zrównoważonego rozwoju poświęciły uwagę sytuacji osób starszych; ponawia swój apel do państw członkowskich o niezwłoczne przyjęcie zaproponowanej dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, która ma zasadnicze znaczenie dla zwalczania dyskryminacji z jakichkolwiek względów i we wszystkich sferach życia społecznego oraz dla zwalczania dyskryminacji z wielu przyczyn jednocześnie; |
|
10. |
przypomina, że zmiany demograficzne to zjawisko, które dotyczy nie tylko osób starszych na obszarach wiejskich, lecz w rzeczywistości wszystkich pokoleń, niezależnie od ich miejsca zamieszkania; podkreśla w związku z tym, że w powiązanych politykach obejmujących wszystkie regiony, w tym obszary miejskie, ważne jest podejście oparte na cyklu życia; |
|
11. |
jest zdania, że w długoterminowej wizji dotyczącej obszarów wiejskich szczególny nacisk należy położyć na programy na rzecz aktywnego zaangażowania osób starszych w życie społeczności wiejskich; |
|
12. |
podkreśla potrzebę lepszego badania i zapobiegania przemocy wobec osób starszych; |
|
13. |
zachęca Komisję i wszystkie państwa członkowskie do ratyfikowania i wdrożenia Konwencji Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej; |
Opieka zdrowotna i długoterminowa nad osobami starszymi
|
14. |
podkreśla, że starsze kobiety są bardziej narażone na wysokie koszty opieki długoterminowej, ponieważ średnie trwanie życia kobiet jest dłuższe, a ich stan zdrowia pod koniec życia jest gorszy, co zwiększa ich zapotrzebowanie na długoterminową opiekę i pomoc; przypomina również, że kobiety stanowią zdecydowaną większość opiekunów nieformalnych, co sprawia, że w szczególności starsze kobiety w wieku produkcyjnym mają mniejsze możliwości dostępu do rynku pracy i uzyskania własnych uprawnień emerytalnych; |
|
15. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia osobom niesamodzielnym godnego życia; podkreśla potrzebę promowania strategii na rzecz zindywidualizowanego wsparcia wysokiej jakości dla osób niesamodzielnych; podkreśla, że należy uwzględnić szczególne potrzeby osób cierpiących na różne choroby, w tym choroby neurodegeneracyjne takie jak choroba Alzheimera i demencja, od diagnozy po leczenie i opiekę długoterminową; |
|
16. |
zwraca uwagę na znaczenie elastycznych form pracy, jeśli chodzi o umożliwianie kobietom i mężczyznom godzenia życia zawodowego i rodzinnego, a także na potrzebę prowadzenia kampanii uświadamiających na temat równego podziału pracy domowej oraz opiekuńczej i pielęgniarskiej, lepszych inwestycji w infrastrukturę opieki i jednakowego, niezbywalnego i płatnego urlopu macierzyńskiego i ojcowskiego w celu poczynienia postępów pod względem lepszego podziału płatnej i bezpłatnej pracy według płci; |
|
17. |
podkreśla potrzebę zwalczania segmentacji rynku pracy ze względu na płeć, zwłaszcza w przypadku wysoko płatnych stanowisk w zorientowanych na przyszłość sektorach, takich jak nauki przyrodnicze, technologia, inżynieria i matematyka (STEM), ICT i sektor cyfrowy; podkreśla znaczenie edukacji w tych dziedzinach przez całe życie, w tym dla starszych kobiet w celu zwiększenia ich stałego uczestnictwa w rynku pracy; |
|
18. |
wzywa państwa członkowskie do zapewnienia równego dostępu do usług zdrowotnych i opiekuńczych, w tym świadczonych w miejscu zamieszkania, oraz do opieki długoterminowej i opieki paliatywnej w miejscu zamieszkania lub opartej na społeczności, bez jakiejkolwiek dyskryminacji; |
|
19. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do ochrony i wspierania praw seksualnych i reprodukcyjnych oraz do zapewnienia powszechnego dostępu do usług i towarów w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego; |
|
20. |
wzywa Komisję, aby przyjęła podejście oparte na dowodach i prawach człowieka w celu sprostania wyzwaniom demograficznym w UE, tak aby wszyscy mieszkańcy UE mogli w pełni cieszyć się przysługującymi im prawami seksualnymi i reprodukcyjnymi oraz zdrowiem w tym zakresie; potępia wszelkie próby instrumentalizacji zmian demograficznych, aby osłabić prawa i zdrowie reprodukcyjne i seksualne, oraz wzywa Komisję i Radę, aby stały na straży wartości Unii w tym zakresie; |
|
21. |
podkreśla nadrzędne znaczenie pełnej ochrony prawa osób starszych do opieki i wsparcia, umożliwiania im dostępu do przystępnych cenowo, wysokiej jakości i kompleksowych usług opiekuńczych i wspierających, które będą dostosowane do indywidualnych potrzeb, a także potrzebę sprzyjania dobrostanowi, autonomii, samodzielności i zaangażowaniu w życie wspólnoty bez jakiejkolwiek dyskryminacji; podkreśla kluczową rolę odpowiednio finansowanych systemów ochrony socjalnej w zapewnianiu przystępnej cenowo i realnie dostępnej opieki; |
|
22. |
apeluje do Komisji o przedstawienie europejskiego paktu na rzecz opieki i europejskiego programu dla opiekunów, które miałyby na celu przejście na gospodarkę opiekuńczą, co wiąże się z odpowiednimi inwestycjami i przepisami na szczeblu UE, o przyjęcie wszechstronnego podejścia do wszystkich potrzeb i usług w zakresie opieki oraz o ustanowienie wytycznych dotyczących jakości opieki na wszystkich etapach życia, w tym opieki nad dziećmi, osobami starszymi i osobami o długoterminowych potrzebach w zakresie opieki, z myślą o zidentyfikowaniu i uznaniu różnych rodzajów nieformalnej opieki oraz o zagwarantowaniu m.in. wsparcia finansowego dla opiekunów, odpowiedniej długości urlopu i przystępnych cenowo usług; |
|
23. |
wzywa do przyjęcia niezbędnych środków mających na celu wsparcie zatrudnienia kobiet, takich jak przystępna cenowo opieka, w tym nad dziećmi, odpowiednie urlopy rodzicielskie oraz elastyczne godziny i warunki pracy również dla mężczyzn; przypomina, że według prognoz OECD pełna konwergencja wskaźników uczestnictwa sprawiłaby, że do 2030 r. PKB na mieszkańca wzrósłby o 12,4 %; |
|
24. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do stosowania podejścia uwzględniającego kwestie zdrowotne we wszystkich dziedzinach polityki, polegającego na ocenie wpływu polityk przyjętych we wszystkich odpowiednich obszarach; |
|
25. |
przypomina, że wyższy wskaźnik urodzeń wymaga liczniejszych ofert zatrudnienia, stabilnego zatrudnienia i stabilnych warunków mieszkaniowych, godziwych warunków pracy i życia, elastycznej organizacji pracy, znaczącego wsparcia rodziny i płatnego urlopu rodzicielskiego dla obojga rodziców, dobrej jakości opieki nad dziećmi od wczesnych lat życia oraz równego podziału nieodpłatnej opieki i obowiązków domowych między mężczyzn i kobiety; podkreśla, że w świetle zmian demograficznych i przewidywanego wydłużenia średniego trwania życia konieczne jest zapewnienie pełnego uczestnictwa kobiet w rynku pracy bez przerw w karierze zawodowej, przerw w pracy lub przechodzenia na zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy i pracę na czas określony, gdyż zmniejszy to ryzyko ubóstwa kobiet w starszym wieku; w związku z tym wzywa państwa członkowskie do szybkiej i pełnej transpozycji i wdrożenia dyrektywy w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym i zachęca je do wyjścia poza minimalne normy określone w tej dyrektywie; |
|
26. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do dalszego badania możliwości przyjaznych dla użytkownika, bezpiecznych i przystępnych wspomagających technologii cyfrowych, teleopieki i telemedycyny, zwłaszcza w regionach borykających się ze spadkiem ludności i w regionach oddalonych; podkreśla, że korzystanie z tych technologii powinno być w pełni zgodne z istniejącymi ramami ochrony danych, przy czym zawsze należy odpowiednio uwzględniać kwestie etyczne dotyczące stosowania technologii w medycynie; zachęca państwa członkowskie do tworzenia ośrodków opieki dziennej dla osób starszych w pobliżu szkół i przedszkoli, co może sprzyjać budowaniu więzi międzypokoleniowych; |
|
27. |
uważa, że każda osoba powinna mieć prawo do wyboru wysokiej jakości usług opiekuńczych, które są odpowiednie dla niej i jej rodziny; uważa, że podejście przy opracowywaniu usług opiekuńczych powinno uwzględniać wszystkie kategorie użytkowników, różnice między nimi i szeroki zakres preferencji dotyczących rodzajów usług opiekuńczych, których potrzebują; zwraca uwagę, że usługi opiekuńcze należy rozwijać w celu poprawy ciągłości opieki, profilaktycznej opieki zdrowotnej, rehabilitacji i samodzielnego życia; |
|
28. |
wzywa do stworzenia ram regulacyjnych, które zagwarantują usługi opiekuńcze, teleopiekę i telemedycynę wysokiej jakości dzięki zapewnieniu pracownikom placówek opieki zabezpieczeń prawnych i dzięki ustanowieniu niezbędnych wymogów dotyczących szkoleń, tak aby zapewnić opiekę i podstawową opiekę zdrowotną wszystkim obywatelom UE, niezależnie od ich wieku, na wszystkich obszarach geograficznych; |
|
29. |
zachęca państwa członkowskie do wspierania elastycznych, adekwatnych i dostosowanych do potrzeb modeli opieki i podkreśla, że aktywne starzenie się w dobrym zdrowiu, dobrostan oraz szanse osób starszych w wieku produkcyjnym na zatrudnienie mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia stabilności systemów zabezpieczenia społecznego i opieki; wzywa państwa członkowskie do wspierania rozwoju przyjaznych dla osób starszych środowisk i rozwiązań w zakresie opieki domowej, rodzinnej i środowiskowej, w tym dla osób cierpiących na demencję, do stworzenia publicznej sieci usług wsparcia i sprzętu medycznego, promowania mobilności, samodzielnego życia, włączenia społecznego i autonomii społecznej, a także do ułatwiania inicjatyw społeczeństwa obywatelskiego i gospodarki społecznej w tym zakresie; |
|
30. |
wzywa państwa członkowskie do większego docenienia opieki nieformalnej, do zwiększenia ochrony socjalnej i różnych form wsparcia dla opiekunów nieformalnych, do otoczenia opiekunów nieformalnych profesjonalnym wsparciem i zapewnienia im szkoleń i wzajemnego doradztwa oraz do stworzenia w ścisłej współpracy z partnerami społecznymi różnych form okresowego odciążania członków rodziny sprawujących opiekę nad osobą starszą, zwłaszcza opieki wyręczającej i opieki dziennej, a także do wprowadzenia usług wsparcia, w tym elastycznej organizacji pracy; zachęca państwa członkowskie do przedstawienia ukierunkowanych strategii na rzecz pomocy opiekunom nieformalnym i do uznania ich wkładu w opiekę nad osobami starszymi, a także do przedstawienia propozycji odpowiednich usług odciążających; podkreśla, że sprawowanie opieki nieformalnej powinno być wyborem oraz że należy sprzyjać formalnym usługom opieki; |
|
31. |
zachęca państwa członkowskie do rozwoju wolontariatu i pomocy osobom starszym, co odgrywa szczególną rolę w sytuacjach kryzysowych, czego dowiodła pandemia COVID-19; |
|
32. |
wzywa państwa członkowskie do zwalczania ubóstwa wśród kobiet, zwłaszcza w starszym wieku, które ma negatywny wpływ zarówno na zabezpieczenie społeczne kobiet, jak i na poziom PKB w UE, oraz do zapewnienia pracownikom odpowiedniej ochrony socjalnej; |
|
33. |
wzywa państwa członkowskie do zapewnienia dostępu do usług rehabilitacyjnych i usług reintegracji zawodowej, by wesprzeć starszych pracowników w powrocie na rynek pracy po przerwie w karierze zawodowej spowodowanej problemami zdrowotnymi, jeżeli wyrażą taką wolę, ponieważ aktywne starzenie się istotnie wpływa na stan zdrowia; |
|
34. |
podkreśla, że feminizacja ubóstwa jest wynikiem kilku czynników, w tym nierówności w rozwoju kariery zawodowej kobiet i mężczyzn, częstego zatrudniania kobiet na podstawie niestandardowych umów, braku statusu zabezpieczenia społecznego dla partnerów pomagających osobom prowadzącym działalność na własny rachunek oraz ubóstwa w gospodarstwach domowych prowadzonych przez samotne matki; |
|
35. |
podkreśla, że pandemia COVID-19 dowiodła, jak ważne jest, by państwa członkowskie dysponowały solidnymi, integracyjnymi i odpornymi na kryzysy systemami opieki zdrowotnej; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia wystarczającej liczby pracowników w zawodach medycznych i opiekuńczych oraz do zapewnienia dostępu do opieki geriatrycznej w całej UE; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia odpowiednich warunków pracy i zatrudnienia w zawodach medycznych i opiekuńczych jako środka gwarantującego jakość świadczonej opieki; apeluje o tworzenie zachęt do podejmowania zawodu opiekunów osób starszych; |
Ochrona socjalna i włączenie społeczne
|
36. |
wzywa państwa członkowskie do zagwarantowania osobom starszym godnego poziomu życia i w związku z tym apeluje do nich o dzielenie się dobrymi praktykami, w szczególności w zakresie ustalania wysokości emerytur minimalnych; |
|
37. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania zaleceń dotyczących zmniejszenia ryzyka ubóstwa i wykluczenia społecznego osób w starszym wieku, ze szczególnym uwzględnieniem luki emerytalnej między kobietami a mężczyznami, osób starszych z niepełnosprawnościami, starszych migrantów, starszych Romów, osób starszych należących do mniejszości etnicznych, rasowych, językowych lub seksualnych oraz innych grup w niewspółmiernym stopniu dotkniętych ubóstwem i wykluczeniem społecznym; zachęca Komitet Ochrony Socjalnej do poświęcenia większej uwagi sytuacji grup z wysokim wskaźnikiem ubóstwa i wykluczenia społecznego; |
Aktywne starzenie się
|
38. |
podkreśla, że tworzenie i wdrażanie dostosowanych do wieku możliwości uczenia się przez całe życie jest istotnym i nieodzownym elementem większej stabilności społecznej i gospodarczej oraz osobistego dobrobytu; wzywa państwa członkowskie do inwestowania w umiejętności i edukację oraz do rozwijania formalnych, pozaformalnych i nieformalnych projektów dotyczących kształcenia, szkolenia i uczenia się przez całe życie, a także do oferowania osobom starszym możliwości lepszej integracji, w tym kształcenia na odległość, niezależnie od tego, czy są one aktywne zawodowo, czy też są już na emeryturze; |
|
39. |
podkreśla w tym kontekście potrzebę rozwoju umiejętności cyfrowych osób starszych, co może im pomóc nie tylko w kształceniu się na odległość, ale również w dostępie do opieki zdrowotnej i innych usług cyfrowych; wzywa do opracowania dostępnych i przystępnych cenowo programów doskonalenia umiejętności cyfrowych, które będą uwzględniały potrzeby osób starszych; wzywa Komisję do podjęcia konkretnych działań skierowanych do osób starszych; wzywa ponadto Komisję i państwa członkowskie do wspierania inicjatyw służących podnoszeniu i zmianie kwalifikacji, skierowanych w szczególności do słabszych grup, by pomóc tym osobom w znalezieniu dobrej pracy i w dostosowaniu się do potrzeb rynku pracy, przeciwdziałać przepaści cyfrowej i zadbać o to, by te osoby skutecznie dostosowywały się do innowacyjnych metod pracy i zarządzania oraz do rozwiązań cyfrowych, takich jak telepraca, i czerpały z nich korzyści; |
|
40. |
wzywa państwa członkowskie do wykorzystywania funduszy EFS+ i EFRR, aby pomóc w tworzeniu wysokiej jakości miejsc pracy, wspierać lepszą równowagę między życiem zawodowym a prywatnym oraz tworzyć możliwości zatrudnienia w regionach zagrożonych wyludnieniem, ze szczególnym uwzględnieniem zwiększenia udziału kobiet w rynku pracy; podkreśla znaczenie usług doradczych, uczenia się przez całe życie oraz programów zmiany i podnoszenia kwalifikacji pracowników w każdym wieku; |
|
41. |
wzywa państwa członkowskie i europejską sieć publicznych służb zatrudnienia do rozwijania wymiany praktyk w zakresie integracji na rynku pracy osób starszych poszukujących zatrudnienia; |
|
42. |
z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do zapewnienia wszystkim pracownikom godziwych wynagrodzeń w drodze ustawowej płacy minimalnej lub negocjacji zbiorowych; |
|
43. |
podkreśla, że przeciwdziałanie zmianom demograficznym powinno polegać na podejściu opartym na poszanowaniu praw, wspieraniu i tworzeniu równych szans, dialogu i solidarności, a nie na rywalizacji między osobami z różnych pokoleń; |
|
44. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia właściwego wdrożenia dyrektywy w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym oraz do wspierania regionalnych i lokalnych inicjatyw i projektów służących osiągnięciu większej równowagi między życiem zawodowym i prywatnym przez mężczyzn i kobiety; |
|
45. |
z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji dotyczącą uruchomienia programu dla „cyfrowych wolontariuszy” (53), aby umożliwić młodym wykwalifikowanym osobom i doświadczonym seniorom dzielenie się kompetencjami cyfrowymi z tradycyjnymi przedsiębiorstwami; zachęca państwa członkowskie do rozwoju wolontariatu i mentoringu służących przekazywaniu wiedzy między pokoleniami, by przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu i umożliwić dzielenie się umiejętnościami i doświadczeniem, zachęcać młodszych i starszych pracowników do podnoszenia kwalifikacji oraz powstrzymać wymieranie tradycyjnych zawodów rzemieślniczych stanowiących element europejskiego dziedzictwa; |
|
46. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do zniwelowania przepaści cyfrowej i dalszego zbadania możliwości włączenia społecznego i integracji na rynku pracy osób starszych w wieku produkcyjnym, w szczególności takich, które nie mogą wychodzić z domu, dzięki wykorzystaniu internetu, innych technologii informacyjnych i sztucznej inteligencji do celów kulturalnych, rozrywkowych, edukacyjnych, zawodowych, komunikacyjnych i medycznych, włącznie z teleopieką i telemedycyną stosowaną w bezpieczny sposób, przy zapewnieniu najwyższego poziomu ochrony danych osobowych, a jednocześnie uznaje, że ważny jest bezpośredni osobisty kontakt oraz oparte na godności podejście ukierunkowane na człowieka; apeluje w szczególności o strategie na rzecz rozwijania umiejętności, poprawy łączności i ułatwiania dostępu do urządzeń w placówkach opieki długoterminowej; |
|
47. |
zauważa, że poprawa łączności i dostępności usług na obszarach wiejskich i oddalonych ma kluczowe znaczenie dla rozwiązania problemu wyludniania się tych regionów oraz wykluczenia społecznego i cyfrowego mieszkających tam osób starszych; wzywa zatem państwa członkowskie do uznania znaczenia różnorodności obszarów wiejskich i oddalonych oraz do rozwijania ich potencjału poprzez stymulowanie inwestycji w gospodarkę lokalną, wspieranie przedsiębiorczości i modernizację infrastruktury; |
|
48. |
wzywa Komisję, aby wspierała państwa członkowskie w zwalczaniu ubóstwa, które dotyka przede wszystkim kobiety samotnie wychowujące dzieci i pogłębiło się w wyniku kryzysu, a także prowadzi do większego wykluczenia społecznego; |
|
49. |
podkreśla zasadniczy wpływ stale rozwijających się technologii cyfrowych na życie codzienne obywateli, w związku z czym podkreśla potrzebę zapewnienia szybkiego internetu oraz niezbędnego i nowoczesnego wyposażenia technicznego w szkołach, szpitalach i wszystkich innych odpowiednich obiektach użyteczności publicznej, w tym skutecznego e-rządzenia; uważa, że możliwości, jakie stwarza uczenie się przez całe życie w połączeniu z cyfryzacją, mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia starzejącemu się społeczeństwu na obszarach wiejskich i oddalonych różnych możliwości, w tym dodatkowego dochodu; wzywa zatem Komisję i państwa członkowskie do wspierania programów edukacyjnych i szkoleniowych, które umożliwią starzejącej się ludności rozwijanie umiejętności i zdobywanie wiedzy w takich dziedzinach jak handel elektroniczny, marketing internetowy i technologie ICT; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia wszystkim gospodarstwom domowym i instytucjom publicznym dostępu do szybkiego internetu i do wyposażenia cyfrowego oraz do przyspieszenia procesu nabywania umiejętności cyfrowych, zwłaszcza w przypadku słabszych grup; |
|
50. |
jest zdania, że transformacja ekologiczna i cyfrowa w UE powinna w pełni wykorzystać potencjał starzejących się społeczności wiejskich; przypomina w związku z tym, jak ważne jest zapewnienie dostępu do szerokopasmowego internetu i podstawowych usług na obszarach wiejskich, wykorzystanie e-umiejętności i nowe podejście do zrównoważonego rozwoju, takie jak koncepcja inteligentnych wsi i zrównoważona transformacja systemu żywnościowego; |
|
51. |
podkreśla, że ze względu na ewolucję, cyfryzację i specjalizację rolnictwa zarówno osoby pracujące w tym sektorze, jak i rozpoczynające działalność wymagają odpowiedniego przeszkolenia w zakresie technologii cyfrowych, zagadnień technicznych i ekonomicznych, oraz wzywa do promowania programów wymiany, dyskusji, szkoleń online i e-uczenia się; |
|
52. |
wzywa państwa członkowskie do uwzględnienia szczególnej sytuacji starszych pracowników na rynku pracy poprzez takie działania jak zindywidualizowane szkolenia czy optymalizacja wymiaru godzin pracy; |
|
53. |
wzywa Komisję do wspierania państw członkowskich w coraz szerszym wykorzystywaniu funduszy strukturalnych na inwestycje w publiczną opiekę nad dziećmi i opiekę nad osobami starszymi i niesamodzielnymi; |
|
54. |
wzywa państwa członkowskie do sprzyjania funkcjonowaniu i zakładaniu organizacji zrzeszających osoby starsze i innych form partycypacji społecznej; |
|
55. |
wzywa Komisję i Komitet Ochrony Socjalnej, aby w następnym sprawozdaniu na temat adekwatności emerytur w bardziej dogłębny sposób zbadały niestandardowe trajektorie na rynku pracy, w pełni analizując lukę emerytalną między kobietami i mężczyznami we wszystkich jej wymiarach i we wszystkich trzech filarach systemów emerytalnych; wzywa ponadto Komisję do oceny adekwatności emerytur minimalnych, które są szczególnie istotne dla uniknięcia ubóstwa wśród osób starszych; |
|
56. |
podkreśla, że nowo powstająca srebrna gospodarka może stać się jedną z głównych sił napędowych gospodarki, szczególnie na obszarach wiejskich, i może stworzyć możliwości dla sektorów opieki zdrowotnej i opieki długoterminowej, by oferowały opiekę wysokiej jakości w bardziej efektywny sposób; wzywa Komisję do uwzględniania w unijnych i krajowych strategiach potencjału srebrnej gospodarki i większego jej propagowania w państwach członkowskich, w tym w turystyce i wymianie kulturalnej ukierunkowanej na osoby starsze; |
|
57. |
przypomina, że regiony najbardziej oddalone są szczególnie narażone na wyludnienie i wymagają specjalnego zestawu środków mających na celu złagodzenie negatywnych zmian demograficznych, którym często się zmagają; wzywa państwa członkowskie do aktywnego wykorzystywania dostępnych funduszy strukturalnych i inwestycyjnych w celu sprostania wyzwaniom, przed którymi stoją te regiony; |
|
58. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do angażowania organizacji reprezentujących i chroniących interesy osób starszych w podejmowanie decyzji, które ich dotyczą; |
|
59. |
podkreśla, że telepraca może oferować obszarom oddalonym liczne możliwości jako jeden z najlepszych sposobów wykorzystywania technologii cyfrowych do powstrzymania odpływu populacji z obszarów wiejskich i oddalonych, a jednocześnie przynoszących korzyści lokalnym społecznościom i gospodarce; wzywa Komisję do przedstawienia unijnej agendy telepracy z zamiarem opracowania ram prawnych określających jasne minimalne normy i warunki pracy zdalnej w całej UE; |
|
60. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie, by uwzględniały prawa osób starszych z niepełnosprawnościami we wszystkich strategiach politycznych i programach dotyczących niepełnosprawności i starzenia się, zapewniając pełne przestrzeganie Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych; |
Specjalne strategie i badania
|
61. |
wzywa państwa członkowskie do wykorzystywania funduszy UE i inwestycji prywatnych w połączeniu z inwestycjami krajowymi i lokalnymi, aby zapewnić przystępne cenowo, odpowiednie, bezpieczne i dostępne mieszkania osobom starszym, słabszym i w niekorzystnej sytuacji; podkreśla, że budynki powinny charakteryzować się dostępnością; podkreśla, że bezpieczne mieszkanie to takie, gdzie jest mniejsze ryzyko wystąpienia niebezpieczeństwa oraz gdzie łatwiej jest zareagować w razie niebezpieczeństwa; przypomina, że dostępne mieszkania powinny iść w parze z odpowiednią infrastrukturą; |
|
62. |
podkreśla niezastąpioną rolę władz regionalnych i lokalnych w rozwiązywaniu wciąż pogłębiających się problemów demograficznych na obszarach wiejskich i oddalonych w sensowny i zrównoważony sposób; |
|
63. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania najlepszych praktyk w zakresie skutecznej polityki dotyczącej starzenia się; |
|
64. |
wzywa państwa członkowskie, by promowały inicjatywy zachęcające do wzmacniania więzi międzypokoleniowych oraz do wspierania osób starszych, które z powodów zdrowotnych bądź finansowych muszą opuścić swoje miejsce zamieszkania, w znajdowaniu mieszkań odpowiadających ich potrzebom w przystępnej cenie; |
|
65. |
wzywa państwa członkowskie, aby uwzględniły problematykę płci przy reformie systemów emerytalnych i dostosowywaniu wieku emerytalnego, biorąc pod uwagę różne modele pracy kobiet i mężczyzn oraz większe ryzyko dyskryminacji starszych kobiet na rynku pracy; |
|
66. |
wzywa państwa członkowskie do zapobiegania przemocy wobec starszych kobiet i do naprawy sytuacji w ramach krajowych reakcji na COVID-19, w tym za pomocą telefonów zaufania i usług wsparcia, ze szczególnym uwzględnieniem domów opieki; |
|
67. |
zwraca się do Komisji i państw członkowskich o stworzenie skutecznych programów walki z przemocą wobec kobiet, uwzględniających wymiar wieku, w celu zapobiegania nadużyciom fizycznym, seksualnym, psychologicznym i ekonomicznym, na jakie mogą być narażone osoby starsze, z których większość to kobiety; proponuje, aby przeprowadzono badania statystyczne dotyczące coraz częstszych przypadków przemocy wobec osób starszych w celu naświetlenia tego poważnego problemu, którego osoby starsze z reguły nie są w stanie zgłosić, gdyż akceptują taki stan rzeczy jako towarzyszący starości i niesamodzielności, oraz w celu skuteczniejszego zwalczania niegodziwego traktowania osób starszych przy większym zaangażowaniu ze strony całego społeczeństwa; |
|
68. |
podkreśla, że mieszkalnictwo chronione i mieszkalnictwo wspomagane mogą sprzyjać deinstytucjonalizacji opieki; wzywa państwa członkowskie do zbadania możliwości promowania mieszkań chronionych, mieszkań wspomaganych i domów międzypokoleniowych oraz dostosowań mieszkaniowych w oparciu o kryteria jakości; |
|
69. |
zachęca państwa członkowskie do prowadzenia akcji i kampanii informacyjno-edukacyjnych przeznaczonych dla osób starszych na temat bezpieczeństwa ruchu drogowego pokazujących wpływ zmian fizjologicznych i pogarszania się zdolności psychomotorycznych na zdolność poruszania się w ruchu drogowym, co poprawi bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu; |
|
70. |
zachęca państwa członkowskie do większych wydatków z ESF+, EFRR i z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji na cele związane ze podnoszeniem i zmianą kwalifikacji starszych pracowników, promowaniem równego dostępu do usług publicznych, przy czym należy szczególnie zachęcać przedsiębiorstwa do zatrudniania starszych pracowników oraz dostosowywać infrastrukturę publiczną, w tym transport, i przestrzeń publiczną do potrzeb osób starszych; zachęca państwa członkowskie do sprzyjania, przy wsparciu z funduszy strukturalnych, inwestycjom w usługi publiczne na obszarach wiejskich, które przyciągnęłyby młodsze pokolenie i poprawiłyby dobrostan osób starszych mieszkających na tych obszarach; wzywa do większego wykorzystywania środków z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w celu przeciwdziałania izolacji i wykluczeniu społecznemu osób starszych na obszarach wiejskich i na obszarach w niekorzystnej sytuacji, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów zagrożonych wyludnieniem; zachęca państwa członkowskie do skorzystania w tym względzie z możliwości oferowanych przez Next Generation EU; |
|
71. |
podkreśla znaczenie odpowiednich, wiarygodnych i porównywalnych danych jako podstawy polityki i środków mających na celu sprostanie wyzwaniom demograficznym; wzywa Komisję do zmiany ram statystycznych UE poprzez podniesienie górnej granicy wieku w ramach gromadzenia danych, zapewnienie uwzględniania osób przebywających w placówkach opiekuńczych i dostarczania danych zdezagregowanych według kryterium płci i wieku, przy pełnym poszanowaniu prawa do prywatności i standardów w zakresie praw podstawowych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do gromadzenia większej ilości danych i do aktywniejszego wspierania rozwoju badań naukowych dotyczących zdrowego starzenia się i chorób wieku starczego oraz warunków życia osób starszych; |
|
72. |
z zadowoleniem przyjmuje plan działania związany z Europejskim filarem praw socjalnych i wzywa do szybkiego i skutecznego wdrożenia zasad zawartych w tym filarze; wzywa Komisję, aby w celu poprawy i wzmocnienia reprezentacji osób starszych w procesie stanowienia prawa UE na wzór istniejącego Europejskiego Parlamentu Młodzieży rozważyła sfinansowanie takiej inicjatywy w ramach unijnego programu „Prawa, równość i obywatelstwo”; |
|
73. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do skoncentrowania działań na wydłużeniu lat zdrowego życia osób starszych; podkreśla w związku z tym znaczenie programów promocji zdrowia i programów edukacji zdrowotnej przez całe życie, programów profilaktyki i badań przesiewowych oraz podejmowania nowych inicjatyw, takich jak lepsza polityka zapobiegania chorobom i skuteczniejsze programy opieki zdrowotnej w celu sprzyjania starzeniu się w dobrym zdrowiu; wzywa Komisję i państwa członkowskie do aktywnego zaangażowania się w Dekadę starzenia się w dobrym zdrowiu WHO poprzez opracowanie w UE planów dotyczących starzenia się w dobrym zdrowiu, które obejmą dostęp do usług zdrowotnych i opiekuńczych, oraz strategii promocji zdrowia i profilaktyki; wzywa Komisję do stworzenia ambitnego programu badawczego dotyczącego zdrowia fizycznego i psychicznego w ramach programu „Horyzont Europa”; zachęca państwa członkowskie, by rozważyły wykorzystanie w tym celu środków przewidzianych w wieloletnich ramach finansowych i w Next Generation EU; |
|
74. |
wzywa państwa członkowskie, by zachęcały do wymiany międzypokoleniowej, m.in. poprzez promowanie wśród młodych ludzi wolontariatu na rzecz osób starszych, oraz by wspierały i finansowały ośrodki międzypokoleniowe, gdyż mogą one odgrywać kluczową rolę w zwalczaniu dyskryminacji ze względu na wiek i w dbaniu o integrację społeczną osób starszych; zachęca państwa członkowskie, by tworzyły ośrodki opieki oparte na społeczności oraz oferowały możliwości wolontariatu i uczenia się przez całe życie skierowane do osób starszych w pobliżu szkół i przedszkoli oraz by działały na rzecz budowania więzi międzypokoleniowych, zachęcając do wymiany między tymi placówkami; wzywa państwa członkowskie i Komisję do promowania programów, projektów i działań, które przyczyniają się do większego udziału osób starszych w życiu społecznym, kulturalnym i politycznym; |
|
75. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do propagowania i wspierania rynku pracy sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz koncepcji społeczeństwa, które umożliwia jednakowy udział i korzysta z umiejętności i talentów wszystkich osób; wzywa państwa członkowskie do opracowania strategii w zakresie zdolności do zatrudnienia i zarządzania karierą w celu przygotowania się na starzejącą się siłę roboczą i bardziej niestabilne rynki pracy w kontekście częstych i głębokich przemian na rynkach pracy; podkreśla, że takie strategie powinny obejmować promowanie edukacji, szkoleń i uczenia się przez całe życie pod adresem osób w każdym wieku, zdrowe miejsca pracy odpowiednio dostosowane do pracowników mających problemy zdrowotne lub pracowników z niepełnosprawnościami, godzenie życia zawodowego i prywatnego oraz sprzyjanie wymianom między pokoleniami w miejscu pracy; wzywa ponadto unijną platformę Kart różnorodności do położenia większego nacisku na popularyzowanie zróżnicowania pod względem wieku i (nie)pełnosprawności w miejscach pracy; wzywa Komisję, aby w nowych strategicznych ramach na rzecz bezpieczeństwa i higieny w miejscu pracy położyła nacisk na zagrożenia psychospołeczne i fizyczne związane z wiekiem, zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn; podkreśla, że bezpieczeństwo i higiena pracy mają zasadnicze znaczenie; |
|
76. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie do ułatwiania dostępu do zatrudnienia osobom w wieku 60 lat i starszym, w szczególności kobietom, ponieważ zwiększyłoby to ich dochody przez resztę życia, a także do wprowadzenia działalności zawodowej o niskim ryzyku w niepełnym wymiarze godzin dla osób starszych, które nadal cieszą się zdrowiem i są zdolne do wzięcia na siebie obowiązków; podkreśla znaczenie tworzenia możliwości płatnego zatrudnienia dla osób, które osiągnęły już ustawowy wiek emerytalny, lecz chcą pozostać lub ponownie stać się aktywne, nie tylko w celu uzyskania dodatkowego dochodu, ale także by poradzić sobie z wykluczeniem społecznym; zachęca ponadto do stworzenia zachęt sprzyjających wolontariatowi i mentoringowi, by nakłonić do przekazywania wiedzy między pokoleniami; podkreśla, że takie środki i działania nie mogą odbywać się kosztem młodych osób poszukujących pracy lub długotrwale bezrobotnych; |
|
77. |
wzywa Komisję do opracowania unijnej strategii dotyczącej opiekunów; podkreśla, żeinwestycje w usługi opiekuńcze są niezbędne, ponieważ nie tylko zwiększą wskaźniki zatrudnienia kobiet, zapewniając wcześniejszym nieformalnym opiekunom możliwości zatrudnienia w gospodarce formalnej i wspierając równowagę między życiem zawodowym a prywatnym kobiet, ale również poprawią warunki życia osób starszych przez inwestycje w placówki opieki długoterminowej, środki mające na celu poprawę zdrowia psychicznego i przeciwdziałanie izolacji oraz środki zapobiegające przemocy wobec starszych kobiet i zwalczające taką przemoc, a także inwestycje w zdrowie i edukację społeczeństwa, aby zagwarantować, by w okresie starzenia się ludzie byli aktywni i pozostali w dobrym zdrowiu; wzywa państwa członkowskie do przyjęcia zestawu wskaźników opisujących dostęp do systemów opieki nad osobami starszymi i ich stabilność oraz do przyjęcia wspólnych ram jakości usług opieki nad osobami starszymi; podkreśla, jak ważne jest zagwarantowanie, że opieka nad osobami starszymi pozostanie w kompetencjach krajowych; |
|
78. |
wzywa państwa członkowskie do poświęcenia większej uwagi osobom starszym, szczególnie podatnym na infekcje wirusowe, w tym COVID-19; wzywa Komisję i państwa członkowskie do walki z izolacją, zaniedbaniem i wykluczeniem społecznym osób starszych podczas pandemii COVID-19 poprzez sprzyjanie kampaniom uświadamiającym, prowadzenie badań, ułatwianie wymiany poglądów oraz łączenie unijnych funduszy strukturalnych i inwestycyjnych; wzywa ponadto państwa członkowskie, by zagwarantowały egzekwowanie praw pacjentów w ramach transgranicznej opieki zdrowotnej, a także dostęp do bezpiecznych i przystępnych cenowo leków; podkreśla, że pandemia COVID-19 wykazała, że UE musi być bardziej solidarna; wzywa Komisję do opracowania i przyjęcia Europejskiej karty praw osób starszych na podstawie art. 25 Karty; |
|
79. |
dostrzega istotną rolę, jaką polityka spójności i WPR mogłyby odegrać w promowaniu i zwiększaniu szans na zatrudnienie i integracji kobiet na obszarach wiejskich i oddalonych borykających się z problemami demograficznymi; wzywa państwa członkowskie do lepszego wykorzystywania w tym celu odpowiednich funduszy; |
|
80. |
apeluje do państw członkowskich o wykorzystanie środków z instrumentu REACT-EU do przeciwdziałania zmianom demograficznym (54); |
|
81. |
podkreśla, że nowe technologie i innowacyjne metody mogą okazać się przydatne w obniżaniu kosztów usług świadczonych w interesie ogólnym, przy jednoczesnym utrzymaniu poziomu życia i jakości usług na odległych i słabo zaludnionych obszarach; zachęca państwa członkowskie oraz odpowiednie władze regionalne i lokalne do inwestowania w niekonwencjonalne i innowacyjne środki mające na celu zapewnienie podstawowych usług dla społeczeństwa i stworzenie odpowiedniego środowiska zachęcającego ludzi do powrotu i odwrócenia tendencji depopulacyjnych; |
|
82. |
wzywa państwa członkowskie do zintensyfikowania wymiany najlepszych praktyk w tworzeniu odpowiednich polityk i inicjatyw demograficznych mających na celu wykorzystanie możliwości i sprostanie wyzwaniom związanym ze starzeniem się populacji UE; |
|
83. |
przypomina o specyfice gospodarstw rodzinnych łączących działalność rolniczą z życiem rodzinnym, przy udziale rolników w starszym wieku, którzy pozostają aktywni nawet po osiągnięciu wieku emerytalnego; |
|
84. |
dostrzega, że osoby starsze, w tym rolnicy, mogą stać się siłą napędową dynamicznej srebrnej gospodarki na obszarach wiejskich opartej na innowacjach społecznych, integracyjnych społecznościach wiejskich i zdrowszym otoczeniu; wzywa Komisję do przeprowadzenia starannej oceny tego potencjału przy opracowywaniu długoterminowej wizji dotyczącej obszarów wiejskich i aktywnego starzenia się; |
|
85. |
wzywa instytucje administracji publicznej, aby zainicjowały utworzenie szczególnego systemu ochrony przed bezrobociem w rolnictwie, które ma specyficzny charakter z uwagi na sezonowość pracy; podkreśla, że zwiększy to ochronę osób podejmujących pracę w rolnictwie; |
|
86. |
podkreśla, że w rolnictwie starzenie się siły roboczej i brak wymiany pokoleń to poważniejszy problem niż w innych sektorach; uważa, że pojawienie się nowych ścieżek rozwoju zawodowego, dzięki którym wzrośnie atrakcyjność i opłacalność zawodów rolniczych, a tym samym wymiana pokoleń, ma kluczowe znaczenie dla odwrócenia tej tendencji; |
|
87. |
zauważa, że tylko 11 % wszystkich gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej prowadzonych jest przez rolników w wieku poniżej 40 lat (55); wzywa państwa członkowskie do usunięcia wszelkich barier uniemożliwiających młodym rolnikom podjęcie pracy w sektorze rolnym, takich jak utrudniony zakup gruntów; wzywa ponadto państwa członkowskie do promowania nowych sposobów współpracy międzypokoleniowej, takich jak partnerstwa, wspólne użytkowanie gruntów, dzierżawa długoterminowa i inne rozwiązania, które mogłyby zaradzić problemowi braku gruntów i motywować młodzież do pracy w rolnictwie; |
|
88. |
ponownie zwraca uwagę na niektóre utrudnienia w wymianie pokoleń w rolnictwie, związane z dostępem do gruntów i przekazywaniem gospodarstw rolnych z pokolenia na pokolenie; przypomina, że rolnicy w starszym wieku borykający się z ryzykiem niskich emerytur, utraty dochodów (w tym dopłat w ramach WPR) i wykluczenia społecznego na obszarach wiejskich po przejściu na emeryturę zazwyczaj pozostają aktywni i dłużej utrzymują swoje gospodarstwa; podkreśla w związku z tym potrzebę wprowadzenia odpowiednio dostosowanych instrumentów politycznych, gwarantujących płynne przekazywanie gospodarstw rolnych i aktywne starzenie się rolników w starszym wieku w społecznościach wiejskich; |
|
89. |
zauważa, że w wielu państwach członkowskich krajowe systemy emerytalne nie zapewniają emerytowanym rolnikom wystarczających dochodów; wyraża ubolewanie, że często jedynym sposobem radzenia sobie z tą sytuacją jest kontynuowanie działalności rolniczej po przekroczeniu ustawowego wieku emerytalnego, co spowalnia wymianę pokoleń; podkreśla, że wsparcie w ramach WPR nie ma na celu zastąpienia systemu emerytalnego; |
|
90. |
odnotowuje rosnące zapotrzebowanie na wysoko wykwalifikowanych, młodych specjalistów w dziedzinie rolnictwa, szczególnie w regionach, oraz zwraca uwagę na potrzebę podjęcia działań w celu zachęcenia młodych ludzi do studiowania zawodów rolniczych, a także ułatwienia transferu wiedzy osób starszych młodemu pokoleniu; |
|
91. |
jest zdania, że partnerstwo pomiędzy starszym i młodszym pokoleniem jest kluczem do pogłębienia solidarności międzypokoleniowej, transferu wiedzy i wzajemnego uczenia się, co jest szczególnie ważne dla stosowania w rolnictwie nowych technologii i umiejętności cyfrowych; |
|
92. |
uważa, że członkowie rodziny nadal stanowią zdecydowaną większość siły roboczej w europejskich gospodarstwach rolnych, zauważa jednak, że liczba tego rodzaju siły roboczej od lat stale maleje, a w najbliższej przyszłości spodziewany jest dalszy spadek; podkreśla, że postępujący proces wyludniania obszarów wiejskich, który obserwuje się w niektórych częściach UE, przyczynia się do powstania na tych obszarach problemów gospodarczych, społecznych i środowiskowych, które wymagają ambitnych i skoordynowanych działań politycznych; |
|
93. |
podkreśla znaczenie wspierania różnorodności obszarów wiejskich i zachęcania do inwestycji w projekty wspierające lokalne gospodarki, w tym lepszą dostępność transportu i łączność cyfrową; uważa, że należy przypomnieć, że utrzymanie zatrudnienia w rolnictwie ma bezpośredni wpływ na podtrzymanie żywotności gospodarki wiejskiej; uważa ponadto, że nie należy lekceważyć wyzwań, przed którymi stoi ogół rolników, polegających na zrozumieniu roli nowoczesnych technologii i innowacji w rolnictwie oraz ich stosowaniu; podkreśla zatem rolę kształcenia zawodowego przez całe życie, usług doradczych i wymiany wiedzy, zarówno w ramach WPR, jak i w szerszym kontekście; |
|
94. |
uważa, że za pomocą odpowiednich usług publicznych należy ułatwić kobietom dostęp do rozwoju zawodowego w rolnictwie; |
|
95. |
stwierdza, że starzenie się społeczeństwa, szczególnie na obszarach rolniczych i wiejskich, stanowi nieuniknioną tendencję, którą koniecznie należy wziąć pod uwagę w polityce gospodarczej i społecznej; jest zdania, że kwestia starzenia się społeczeństwa wymaga podejścia wielowymiarowego i podkreśla znaczenie propagowania szerszej komplementarności i synergii pomiędzy obszarami polityki i instrumentami wsparcia; przypomina, że odpowiednie zasoby i usługi są niezbędne do zapewnienia osobom starszym warunków odpowiednich do ich wieku; |
|
96. |
podkreśla, że nierówności w zakresie dostępu do gruntów, dopłat bezpośrednich i wsparcia, zarówno między krajami UE, jak i w ich obrębie, należą do kwestii, które należy rozwiązać, aby powstrzymać pogarszanie się sytuacji w regionach, zachęcić starsze osoby w wieku emerytalnym do odejścia z rolnictwa, a młodych ludzi do zajęcia się rolnictwem; |
|
97. |
wzywa państwa członkowskie do uwzględnienia przy opracowywaniu planów strategicznych odsetka osób starszych (powyżej 65. roku życia) w regionach wiejskich oraz do rozważenia wprowadzenia środków uwzględniających osoby starsze zamieszkałe na terenach wiejskich lub do nich adresowanych, na przykład poprzez bardziej elastyczne podejście do warunków mających zastosowanie do rzeczywistego i aktywnego udziału tej grupy wiekowej w życiu gospodarczym danego regionu; |
|
98. |
podkreśla, że w związku z sytuacją wywołaną pandemią COVID-19 i w celu rozwiązania problemu starzenia się populacji wiejskiej oraz wspierania kobiet w przejmowaniu głównej odpowiedzialności za gospodarstwa konieczne jest wspieranie dynamicznego rozwoju życia wiejskiego dzięki ograniczaniu biurokracji, inwestowaniu w infrastrukturę i usługi wysokiej jakości; |
|
99. |
stwierdza, że efektywny system transportu jest jednym z warunków wstępnych regionalnego rozwoju gospodarczego, spójności terytorialnej i rozwoju potencjału regionów; uważa, że należy zatem zapewnić niezbędne środki finansowe na rozwój i utrzymanie połączeń transportowych, które mogłyby zachęcić starsze pokolenie do dłuższej pracy w rolnictwie i przyciągnąć młodych ludzi z ośrodków regionalnych do pracy na wsi; |
|
100. |
podkreśla rolę i znaczenie WPR dla promowania wymiany pokoleń w sektorze rolnym; wzywa państwa członkowskie do priorytetowego potraktowania działań strategicznych mających na celu zwiększenie liczby młodych rolników oraz do sprzyjania spójności tych działań z innymi instrumentami dostępnymi na szczeblu krajowym i unijnym; |
|
101. |
podkreśla centralną rolę lokalnych i oddolnych inicjatyw rozwojowych w utrzymywaniu i przywracaniu życia i dynamiki lokalnej gospodarki wiejskiej, a także potrzebę utrzymania wystarczającego poziomu finansowania inicjatywy LEADER; wzywa państwa członkowskie do pełnego wykorzystywania potencjału inicjatywy LEADER; |
|
102. |
odnotowuje rolę usług świadczonych przez organizacje pozarządowe, zwłaszcza na rzecz osób starszych; wzywa do zwiększenia finansowania działalności organizacji pozarządowych w regionach; |
o
o o
|
103. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji. |
(1) Wyrok z dnia 22 listopada 2005 r. w sprawie C-144/04 Werner Mangold przeciwko Rüdiger Helm, ECLI: EU:C:2005:709.
(2) Dz.U. L 246 z 23.9.2011, s. 5.
(3) Dz.U. C 484 z 24.12.2016, s. 1.
(4) Dz.U. C 189 z 4.6.2018, s. 1.
(5) Dz.U. C 308 E z 20.10.2011, s. 49.
(6) Dz.U. C 363 z 28.10.2020, s. 80.
(7) Dz.U. C 74 E z 13.3.2012, s. 19.
(8) Dz.U. C 76 z 28.2.2018, s. 93.
(9) Dz.U. C 204 z 13.6.2018, s. 76.
(10) Dz.U. C 331 z 18.9.2018, s. 60.
(11) Dz.U. C 356 z 4.10.2018, s. 10.
(12) Dz.U. C 108 z 26.3.2021, s. 965.
(13) Dz.U. L 303 z 2.12.2000, s. 16.
(14) Dz.U. C 137 E z 27.5.2010, s. 68.
(15) Dz.U. L 188 z 12.7.2019, s. 79.
(16) COM(2020)0241.
(17) ONZ, „Changing population age structures and sustainable development: a concise report” [Zmiana struktury wiekowej ludności a zrównoważony rozwój: zwięzłe sprawozdanie], 2017.
(18) Eurostat, „Ageing Europe – statistics on social life and opinions” [Starzejąca się Europa – statystyki dotyczące życia społecznego i opinie], dane pobrane w lipcu 2020 r.
(19) Eurostat, „Population structure and ageing” [Struktura i starzenie się ludności], dane pobrane w sierpniu 2020 r.
(20) Dokument roboczy służb Komisji z dnia 17 czerwca 2020 r. załączony do sprawozdania w sprawie skutków zmian demograficznych (SWD(2020)0109), s. 7.
(21) ONZ, „Changing population age structures and sustainable development: a concise report” [Zmiana struktury wiekowej ludności a zrównoważony rozwój: zwięzłe sprawozdanie], 2017, s. 11.
(22) Eurostat, „Ageing Europe: Looking at the lives of older people in the EU” [Starzejąca się Europa. Spojrzenie na życie ludzi starszych w UE] (2019).
(23) Eurostat, „Ageing Europe: Looking at the lives of older people in the EU” [Starzejąca się Europa. Spojrzenie na życie ludzi starszych w UE] (2019).
(24) Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, „Prognoza demograficzna dla Unii Europejskiej”, marzec 2020 r., s. 3.
(25) Unijne centrum naukowe: służba Komisji do spraw nauki i wiedzy, „How lonely are Europeans?” [Jak samotni są Europejczycy?], 12 czerwca 2019 r.
(26) Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, „Prognoza demograficzna dla Unii Europejskiej”, marzec 2020 r., s. 16.
(27) Scenariusz bazowy Eurostat.
(28) Eurostat, „Ageing Europe: Looking at the lives of older people in the EU” [Starzejąca się Europa. Spojrzenie na życie ludzi starszych w UE] (2019).
(29) Komisja Europejska, Indeks gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego (DESI) 2020, s. 52.
(30) SWD(2020)0109, s. 42.
(31) Eurostat, „Ageing Europe: Looking at the lives of older people in the EU” [Starzejąca się Europa. Spojrzenie na życie ludzi starszych w UE], 2019, s. 53.
(32) Eurostat, „Disability statistics – elderly needs for help or assistance” [Statystyki dotyczące niepełnosprawności – potrzeby osób starszych w zakresie wsparcia lub pomocy], dane pobrane w czerwcu 2019 r.
(33) Eurostat, „Functional and activity limitation statistics” [Statystyki dotyczące ograniczeń w funkcjonowaniu i aktywności], dane pobrane w listopadzie 2020 r.
(34) Eurostat, „Ageing Europe: Looking at the lives of older people in the EU” [Starzejąca się Europa. Spojrzenie na życie ludzi starszych w UE], 2019, s. 70.
(35) Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób i in., „High Impact of COVID-19 in long-term care facilities, suggestion for monitoring in the EU/EEA” [Poważne skutki COVID-19 w placówkach opieki długoterminowej, propozycja monitorowania w UE/EOG], Eurosurveillance, tom 25, wydanie 22, 4 czerwca 2020 r.
(36) Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn, „Ageing societies, migration and climate change bring new challenges for gender equality” [Starzejące się społeczeństwa, migracja i zmiana klimatu niosą ze sobą nowe wyzwania dla równości płci], 10 grudnia 2019 r.
(37) W 2018 r. 30,5 % kobiet i 9,2 % mężczyzn w UE-27 pracowało w niepełnym wymiarze czasu pracy (Eurostat, badanie aktywności ekonomicznej ludności).
(38) Odsetek umów na czas określony dla osób w wieku 15–64 lat jest w ostatnich latach stabilny. W 2018 r. odpowiadał 12,1 % całości zatrudnienia. W przypadku kobiet odsetek jest nieco wyższy (13,1 %) niż w przypadku mężczyzn (11,2 %) (Eurostat).
(39) Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej, biuletyny na temat wpływu pandemii koronawirusa na prawa podstawowe w UE: nr 3 z czerwca 2020 r. skupiający się na osobach starszych i nr 6 z 30 listopada 2020 r. koncentrujący się na prawach socjalnych.
(40) Artykuł Eurofoundu z 19 maja 2021 r. pt. „Emerytura”.
(41) Eurofound, Europejskie badanie jakości życia z 2016 r., s. 79.
(42) Eurofound, Europejskie badanie jakości życia z 2016 r., s. 77.
(43) Eurofound, Europejskie badanie jakości życia z 2016 r., s. 15.
(44) Eurofound, Europejskie badanie jakości życia z 2016 r., s. 26.
(45) W sprawozdaniu na temat starzenia się społeczeństwa z 2018 r. łączny koszt starzenia się zdefiniowano jako publiczne wydatki na emerytury, opiekę zdrowotną, opiekę długoterminową, edukację i zasiłki dla bezrobotnych.
(46) Międzyinstytucjonalny dokument Komisji z dnia 25 maja 2018 r. pt. „Sprawozdanie na temat starzenia się społeczeństwa 2018: prognozy gospodarcze i budżetowe dla 28 państw członkowskich UE (na lata 2016–2070)”.
(47) Sprawozdanie Komisji z dnia 12 kwietnia 2018 r. w sprawie srebrnej gospodarki.
(48) Sprawozdanie Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy z dnia 4 października 2016 r. pt. „Starzenie się siły roboczej: wpływ na bezpieczeństwo i zdrowie w miejscu pracy – Przegląd badań”.
(49) Eurostat, „Wskaźnik zatrudnienia starszych pracowników, grupa wiekowa 55-64 lat”, dostęp 2 czerwca 2021 r.
(50) COM(2020)0241, s. 10.
(51) COM(2020)0241, s. 22.
(52) Sprawozdanie Alzheimer Europe z dnia 17 lutego 2020 r. pt. „Dementia in Europe Yearbook 2019: Estimating the prevalence of dementia in Europe” [Rocznik statystyczny dotyczący demencji w Europie 2019: oszacowanie częstości występowania demencji w Europie].
(53) Komunikat Komisji z dnia 10 marca 2020 r. pt. „Strategia MŚP na rzecz zrównoważonej i cyfrowej Europy” (COM(2020)0103).
(54) COM(2020)0241, s. 20.
(55) Eurostat, „Farmers and the agricultural labour force – statistics” [Rolnicy i siła robocza w rolnictwie – statystyki], dane pobrane w listopadzie 2018 r.
Czwartek, 8 lipca 2021 r.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/146 |
P9_TA(2021)0348
Opracowanie wytycznych dotyczących stosowania ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie opracowania wytycznych dotyczących stosowania ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii (2021/2071(INI))
(2022/C 99/14)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii (1) (zwane dalej „Rozporządzeniem”), |
|
— |
uwzględniając art. 2 i 7 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 10 czerwca 2021 r. w sprawie sytuacji w zakresie praworządności w Unii Europejskiej i stosowania rozporządzenia (UE, Euratom) 2020/2092 w sprawie warunkowości (2), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 17 grudnia 2020 r. w sprawie wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027, porozumienia międzyinstytucjonalnego, Instrumentu UE na rzecz Odbudowy oraz rozporządzenia w sprawie praworządności (3), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 25 marca 2021 r. w sprawie stosowania rozporządzenia (UE, Euratom) 2020/2092 – mechanizm warunkowości w zakresie praworządności (4), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 30 września 2020 r. pt. „Sprawozdanie na temat praworządności z 2020 r. Sytuacja w zakresie praworządności w Unii Europejskiej” (COM(2020)0580), |
|
— |
uwzględniając uzasadniony wniosek Komisji zgodnie z art. 7 ust. 1 TUE dotyczący decyzji Rady z dnia 20 grudnia 2017 r. w sprawie stwierdzenia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez Rzeczpospolitą Polską zasady praworządności (COM(2017)0835), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012 (5) (dalej zwane „rozporządzeniem finansowym”), |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając wspólne posiedzenia Komisji Budżetowej i Komisji Kontroli Budżetowej zgodnie z art. 58 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając opinię Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, |
|
— |
uwzględniając pismo Komisji Spraw Konstytucyjnych, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej i Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0226/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że mechanizm warunkowości określony w Rozporządzeniu był częścią ogólnego porozumienia politycznego w sprawie wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2021–2027, planu odbudowy Next Generation UE oraz decyzji w sprawie zasobów własnych (6) i jego stosowanie nie powinno być opóźniane, w szczególności w odniesieniu do stosowania wyżej wymienionych instrumentów; |
|
B. |
mając na uwadze, że WRF na lata 2021–2027 i instrument Next Generation EU dysponują budżetem o bezprecedensowym wymiarze w historii UE, którego celem jest wspieranie ożywienia gospodarczego i społecznego UE w następstwie pandemii COVID-19, a zatem wymaga bardziej niż kiedykolwiek terminowego i właściwego stosowania zasad należytego zarządzania finansami, a także ochrony interesów finansowych UE; |
|
C. |
mając na uwadze, że zgodnie z Rozporządzeniem poszanowanie praworządności jest podstawowym warunkiem wstępnym przestrzegania zasad należytego zarządzania finansami; |
|
D. |
mając na uwadze, że Rozporządzenie weszło w życie 1 stycznia 2021 r. i od tego dnia wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich w odniesieniu do wszystkich płatności dokonanych od wejścia w życie Rozporządzenia; |
|
E. |
mając na uwadze, że Komisja postanowiła zastosować się do niewiążących konkluzji Rady Europejskiej z 10 i 11 grudnia 2020 r. i oświadczyła, że opracuje wytyczne dotyczące stosowania Rozporządzenia; |
|
F. |
mając na uwadze, że w rezolucji z 25 marca 2021 r. w sprawie stosowania Rozporządzenia Parlament zwrócił się do Komisji o przyjęcie wytycznych nie później niż 1 czerwca 2021 r. i po konsultacji z Parlamentem; |
|
G. |
mając na uwadze, że temat „Wartości i prawa, praworządność, bezpieczeństwo” będzie omawiany na Konferencji w sprawie przyszłości Europy, co umożliwi dogłębną refleksję nad unijnymi narzędziami monitorowania naruszeń wartości UE, w tym praworządności, zapobiegania tym naruszeniom i ich zwalczania; |
1.
ubolewa, że Komisja postanowiła opracować wytyczne dotyczące stosowania Rozporządzenia; ponownie podkreśla, że tekst Rozporządzenia jest jasny i nie wymaga żadnej dodatkowej interpretacji w celu jego stosowania oraz że współprawodawcy nie przekazali Komisji żadnych uprawnień w tym zakresie; odnotowuje projekt tekstu wytycznych, który Komisja przekazała Parlamentowi i państwom członkowskim;
2.
podkreśla, że wytyczne nie są prawnie wiążące; wyraża rozczarowanie, że Komisja odchodzi w tym przypadku od swojej zwyczajowej praktyki polegającej na opracowywaniu wytycznych dotyczących stosowania aktu prawnego jedynie w przypadkach, gdy po pewnym okresie wdrażania danego aktu widać potrzebę opracowania takich wytycznych; podkreśla, że proces opracowywania wytycznych w żadnym wypadku nie może powodować dalszych opóźnień w stosowaniu Rozporządzenia;
3.
przypomina, że wytyczne nie mogą zmieniać, rozszerzać ani zawężać tekstu Rozporządzenia; podkreśla, że aby wnieść wartość dodaną, wytyczne muszą wyjaśniać, w jaki sposób przepisy Rozporządzenia będą stosowane w praktyce, i w związku z tym terminowo określać procedurę, definicje i metodologię, które Komisja będzie stosować;
4.
głęboko ubolewa nad faktem, że Komisja nie dotrzymała wyznaczonego przez Parlament terminu wypełnienia jej zobowiązań wynikających z Rozporządzenia, wyznaczonego na 1 czerwca 2021 r., w tym w odniesieniu do opracowania wytycznych; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że 23 czerwca 2021 r. przewodniczący Parlamentu wezwał Komisję do podjęcia działań na podstawie art. 265 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w celu wypełnienia jej zobowiązań i zapewnienia pełnego i natychmiastowego stosowania Rozporządzenia;
5.
uważa, że Komisja nie wykorzystała efektywnie czasu od wejścia w życie Rozporządzenia; wzywa Komisję, aby nie dopuściła do dalszych opóźnień w stosowaniu Rozporządzenia i aby w trybie pilnym zbadała dokładnie wszelkie ewentualne naruszenia zasad praworządności w państwach członkowskich, które w sposób wystarczająco bezpośredni wpływają na należyte zarządzanie finansami Unii lub na ochronę interesów finansowych Unii bądź stwarzają poważne ryzyko wystąpienia takiej sytuacji; przypomina, że sytuacja w niektórych państwach członkowskich już teraz uzasadnia podjęcie natychmiastowych działań na mocy art. 6 ust. 1 Rozporządzenia polegających na przesłaniu pisemnego powiadomienia tym państwom członkowskim i poinformowaniu o tym Parlamentu;
6.
przypomina, że w wytycznych politycznych Komisji na lata 2019–2024 stwierdzono, iż „nie może być kompromisów jeśli chodzi o obronę naszych podstawowych wartości” oraz że zostanie zapewnione wykorzystanie pełnego unijnego zestawu narzędzi na szczeblu europejskim; przypomina, że zgodnie z art. 17 ust. 3 TUE i art. 245 TFUE Komisja „jest całkowicie niezależna”, a jej członkowie „nie zwracają się o instrukcje ani ich nie przyjmują od żadnego rządu”; ponadto przypomina, że zgodnie z art. 17 ust. 8 TUE Komisja ponosi „odpowiedzialność przed Parlamentem Europejskim”;
7.
zwraca się do Komisji, aby co najmniej dwa razy w roku regularnie i proaktywnie informowała Parlament o nowych i toczących się sprawach i by jak najszybciej przekazała informacje o pierwszych sprawach;
8.
zobowiązuje się do ścisłej kontroli wdrażania Rozporządzenia w przypadku pojawienia się obaw dotyczących potencjalnych naruszeń zasad praworządności w państwach członkowskich, które wchodzą w zakres jego stosowania; dąży do organizacji regularnych sesji w celu monitorowania wdrażania Rozporządzenia w komisjach przedmiotowo właściwych pod kierownictwem sprawozdawców; wzywa Komisję do terminowego reagowania na kontrole prowadzone przez komisje przedmiotowo właściwe poprzez dostarczanie dokładnych informacji;
Naruszenia zasad praworządności
|
9. |
podkreśla, że Rozporządzenie ma zastosowanie zarówno do indywidualnych naruszeń zasad praworządności, jak i do „systemowych” naruszeń, które są powszechne lub wynikają z powtarzających się praktyk lub zaniedbań ze strony organów publicznych, lub z ogólnych środków przyjętych przez takie organy; |
|
10. |
wzywa Komisję do wyjaśnienia w wytycznych, że naruszenia praworządności w państwie członkowskim wynikające z decyzji lub wydarzeń, które miały miejsce przed 1 stycznia 2021 r., wchodzą w zakres rozporządzenia dopóty, dopóki ich skutki trwają; |
|
11. |
zwraca szczególną uwagę na wykaz orientacyjnych naruszeń zasad państwa prawnego określony w art. 3 Rozporządzenia; wzywa Komisję do zbadania potencjalnych przypadków naruszeń zawartych w tym wykazie w państwach członkowskich, zwracając jednocześnie uwagę, że istotne mogą być również inne praktyki lub zaniechania ze strony organów publicznych; zauważa, że w sprawozdaniu Komisji na temat praworządności za 2020 r. wspomniano o przesłankach naruszeń w kilku państwach członkowskich, które mogą stanowić podstawę do zastosowania Rozporządzenia; |
|
12. |
zwraca uwagę, że typy działań państw członkowskich uzasadniające zastosowanie systemu warunkowości, o których mowa w art. 4 Rozporządzenia, nie wykluczają potencjalnego znaczenia innych sytuacji lub działań organów, które mają znaczenie dla należytego zarządzania finansami budżetu Unii lub ochrony interesów finansowych Unii; |
|
13. |
podkreśla znaczenie współpracy między instytucjami UE, państwami członkowskimi, Europejskim Urzędem ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) i Prokuraturą Europejską (EPPO); przypomina, że nieskuteczna lub nieterminowa współpraca z EPPO i OLAF może stanowić podstawę do podjęcia działań na mocy Rozporządzenia; podkreśla, że w przypadku EPPO skuteczna i terminowa współpraca wiąże się nie tylko z obowiązkiem organów krajowych do aktywnego wspierania prowadzonych przez EPPO postępowań przygotowawczych i spraw karnych, ale także z obowiązkiem zapewnienia przez rząd krajowy terminowego i bezstronnego powoływania prokuratorów europejskich i delegowanych; jest również zdania, że systematyczny brak działań następczych w związku z zaleceniami OLAF może stanowić zaniechanie zgodnie z Rozporządzeniem; |
|
14. |
przypomina, że identyfikacja naruszeń zasad praworządności wymaga obiektywnej, bezstronnej, sprawiedliwej i dogłębnej oceny jakościowej ze strony Komisji, która powinna uwzględniać stosowne informacje z dostępnych źródeł i od uznanych instytucji, w tym wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz istotnych sądów krajowych i międzynarodowych, takich jak Europejski Trybunał Praw Człowieka, sprawozdania Trybunału Obrachunkowego, roczne sprawozdanie Komisji na temat praworządności oraz unijną tablicę wyników wymiaru sprawiedliwości, sprawozdania OLAF i EPPO, w stosownych przypadkach, oraz wnioski i zalecenia odpowiednich międzynarodowych organizacji i sieci, w tym organów Rady Europy, takich jak Grupa Państw przeciwko Korupcji (GRECO) i Komisja Wenecka, w szczególności jej listę kontrolną dotyczącą praworządności, a także europejskiej sieci sądów najwyższych oraz Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa; wzywa Komisję do przedstawienia informacji na temat tego, w jaki sposób będzie gromadzić, analizować i oceniać te informacje podczas opracowywania spraw; |
|
15. |
uważa w szczególności, że roczne sprawozdanie Komisji na temat praworządności, stanowiące obiektywną, bezstronną, sprawiedliwą i jakościową ocenę naruszeń zasad praworządności, jest kluczowym źródłem informacji do celów oceny Komisji na mocy Rozporządzenia; wzywa Komisję, aby w rocznym sprawozdaniu na temat praworządności zawarła specjalny rozdział zawierający analizę przypadków, w których naruszenia praworządności w danym państwie członkowskim mogłyby wpływać lub stwarzać poważne ryzyko wpływu – w sposób wystarczająco bezpośredni – na należyte zarządzanie finansami w budżecie Unii lub na ochronę interesów finansowych Unii, a także do wyjaśnienia w wytycznych, w jaki sposób sprawozdanie roczne będzie systematycznie wykorzystywane do celów oceny Komisji na mocy Rozporządzenia; |
|
16. |
wzywa Komisję do ustanowienia jasnego, precyzyjnego i przyjaznego dla użytkownika systemu składania skarg oraz do określenia terminów odpowiedzi Komisji na skargi; podkreśla, że społeczeństwo obywatelskie, w tym niezależne organizacje pozarządowe i obywatele, a także oparte na faktach dziennikarstwo śledcze i media, odgrywają wiodącą rolę w identyfikowaniu potencjalnych naruszeń praworządności na szczeblu lokalnym i krajowym i w związku z tym powinny być zaangażowane w ich zgłaszanie; przypomina o potrzebie stosowania Rozporządzenia w sposób zapewniający ochronę osób zgłaszających naruszenia prawa Unii, zgodnie z zasadami określonymi w dyrektywie (UE) 2019/1937 (7); |
|
17. |
przypomina, że środki przewidziane w Rozporządzeniu podejmuje się w przypadku, gdy naruszenia zasad praworządności w państwie członkowskim wpływają lub stwarzają poważne ryzyko wpływu – w sposób wystarczająco bezpośredni – na należyte zarządzanie finansowe budżetem Unii lub na ochronę interesów finansowych Unii; podkreśla, że oznacza to kompleksowe, proaktywne i oparte na analizie ryzyka podejście ze strony Komisji, aby chronić wydatki Unii jeszcze przed dokonaniem rzeczywistych płatności; |
|
18. |
przypomina, że zakres stosowania Rozporządzenia obejmuje działalność wszystkich podmiotów rządowych, w tym organizacji państw członkowskich ustanowionych jako podmiot prawa publicznego lub podmiot prawa prywatnego, któremu powierzono realizację misji publicznej, zgodnie z rozporządzeniem finansowym; zwraca uwagę, że wszelkie zmiany w sposobie zarządzania podmiotem, któremu powierzono realizację misji publicznej w państwie członkowskim, nie mogą zwalniać takiego podmiotu z obowiązku przestrzegania Rozporządzenia; |
Ochrona budżetu Unii
|
19. |
podkreśla wyraźny związek między poszanowaniem praworządności a skutecznym wykonywaniem budżetu Unii zgodnie z zasadami należytego zarządzania finansami: oszczędności, efektywności i skuteczności, jak określono w rozporządzeniu finansowym; przypomina, że zgodnie z art. 5 Rozporządzenia „Komisja sprawdza, czy mające zastosowanie przepisy są przestrzegane, i w razie potrzeby podejmuje wszelkie odpowiednie środki w celu ochrony budżetu Unii”; |
|
20. |
przypomina, że Rozporządzenie zawiera jasną definicję praworządności, którą należy rozumieć z uwzględnieniem innych wartości i zasad Unii, w tym praw podstawowych i niedyskryminacji; jest zdania, że ciągłe naruszenia demokracji i praw podstawowych, w tym popierana przez państwo dyskryminacja mniejszości i ataki na wolność mediów oraz wolność zgromadzania się i zrzeszania się, mają wpływ na projekty, które państwa członkowskie decydują się finansować ze środków unijnych, i w związku z tym mogą mieć wystarczająco bezpośredni wpływ na ochronę interesów finansowych Unii; wzywa Komisję do uwzględnienia tej kwestii w swoich wytycznych; |
|
21. |
przypomina, że środki przewidziane w Rozporządzeniu są konieczne w szczególności – lecz nie tylko – w przypadkach, gdy inne procedury określone w rozporządzeniu finansowym, rozporządzeniu w sprawie wspólnych przepisów oraz w innych przepisach sektorowych nie pozwoliłyby na skuteczniejszą ochronę budżetu Unii; podkreśla, że nie oznacza to, iż Rozporządzenie należy traktować jako ostateczność, lecz że Komisja może korzystać z szerokiego wachlarza procedur w celu ochrony interesów finansowych Unii, w tym Rozporządzenia, wybieranych indywidualnie dla każdego przypadku i w razie potrzeby stosowanych równolegle, w zależności od ich efektywności i skuteczności; wzywa Komisję do określenia sposobu działania oraz standardów proceduralnych i technicznych, które będzie stosować przy wyborze instrumentów; |
|
22. |
zwraca uwagę, że Rozporządzenie obejmuje wszystkie fundusze unijne i ma zastosowanie do naruszeń „systemowych”, a także do przypadków poważnego ryzyka dla należytego zarządzania finansami w ramach budżetu Unii lub ochrony interesów finansowych Unii, którym może być trudno zaradzić za pomocą innych procedur unijnych, które mają zastosowanie wyłącznie do konkretnych programów wydatkowania i odnoszą się do już zaistniałych skutków dla budżetu; podkreśla, że Rozporządzenie jest jedynym aktem prawnym UE łączącym poszanowanie praworządności z budżetem UE; uważa w związku z tym, że jego wyjątkowe przepisy powinny być w pełni stosowane, aby zapewnić uzupełniającą ochronę praworządności oprócz finansów UE; |
|
23. |
podkreśla, że naruszenia „systemowe”, na przykład naruszenia mające wpływ na funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości, niezawisłość sędziów i sądownictwa lub neutralność organów publicznych, lub właściwe funkcjonowanie podmiotów upoważnionych do zapobiegania korupcji, nadużyciom finansowym, uchylaniu się od opodatkowania i konfliktom interesów oraz ich zwalczania, lub naruszenia zasady nieobniżania poziomu ochrony (8), mają na ogół wystarczająco bezpośredni wpływ na właściwe zarządzanie funduszami unijnymi, ich wydatkowanie i monitorowanie; wzywa Komisję do wyjaśnienia kryteriów określania środków w przypadku naruszeń systemowych; |
Przyjmowanie środków
|
24. |
przypomina, że art. 6 i 7 Rozporządzenia określają wszystkie etapy i dokładny harmonogram przyjmowania i uchylania środków na mocy Rozporządzenia; podkreśla, że procedura przyjmowania i uchylania środków jest prowadzona z poszanowaniem zasad obiektywności, niedyskryminacji i równego traktowania państw członkowskich oraz z zastosowaniem bezstronnego podejścia opartego na dowodach; |
|
25. |
zwraca uwagę, że art. 6 ust. 4 Rozporządzenia przewiduje możliwość zwrócenia się przez Komisję o dodatkowe informacje w celu przeprowadzenia oceny zarówno przed przesłaniem pisemnego powiadomienia, jak i po jego przesłaniu; podkreśla, że składanie takich wniosków przed pisemnym powiadomieniem powinno mieć charakter wyjątkowy i jednorazowy, tak aby nie zakłócać dokładnego harmonogramu przyjmowania środków przewidzianych w Rozporządzeniu; |
|
26. |
przypomina, że Rada jest zobowiązana do podjęcia działań w odpowiedzi na każdy wniosek Komisji dotyczący przyjęcia odpowiednich środków na mocy Rozporządzenia w terminie jednego miesiąca, który w wyjątkowych okolicznościach może zostać przedłużony o maksymalnie dwa dodatkowe miesiące; uważa, że Komisja powinna zapewnić pełne przestrzeganie tych terminów w celu podjęcia decyzji w odpowiednim czasie; wzywa Komisję do przedstawienia informacji na temat sposobu, w jaki zamierza zapewnić zharmonizowane podejście i spójne stosowanie warunkowości budżetowej we wszystkich dyrekcjach generalnych; |
|
27. |
uważa, że przejrzystość ma zasadnicze znaczenie dla zwiększenia zaufania państw członkowskich i obywateli do mechanizmu warunkowości: podkreśla, że ocena indywidualnych i systemowych naruszeń zasad praworządności wymaga bezstronnego, sprawiedliwego i obiektywnego traktowania państw członkowskich, w tym prowadzenia bezstronnych dochodzeń opartych na dowodach; zwraca uwagę, że w związku z tym każdy etap procedury przewidzianej w rozporządzeniu powinien być realizowany w sposób w pełni przejrzysty; wzywa Komisję do opracowania przepisów i zasad przejrzystości, które będzie stosowała przy uruchamianiu mechanizmu warunkowości; |
|
28. |
przypomina, że środki podejmowane na mocy Rozporządzenia powinny być proporcjonalne do rzeczywistego lub potencjalnego wpływu na należyte zarządzanie finansami w ramach budżetu Unii lub na interesy finansowe Unii, z uwzględnieniem charakteru, czasu trwania, wagi i zakresu naruszeń zasad praworządności; uważa, że ogólnie skala tego wpływu będzie odzwierciedlać wagę naruszeń; |
Ochrona odbiorców końcowych i beneficjentów
|
29. |
przypomina, że zgodnie z Rozporządzeniem niezwykle istotne jest zapewnienie odpowiedniej ochrony uzasadnionych interesów odbiorców końcowych i beneficjentów; |
|
30. |
przypomina, że o ile decyzja o przyjęciu środków nie stanowi inaczej, nałożenie odpowiednich środków na mocy Rozporządzenia nie wpływa na zobowiązania państw członkowskich wobec uzasadnionych odbiorców końcowych lub beneficjentów, w tym na obowiązek dokonywania płatności; |
|
31. |
podkreśla, że w takich przypadkach jak poważna korupcja, nepotyzm, oszustwa systemowe, bezprawne powiązania z partiami politycznymi i konflikty interesów, a w szczególności w przypadkach wykrytych w ramach systemu wczesnego wykrywania i wykluczania (EDES) ustanowionego w rozporządzeniu finansowym lub będących przedmiotem dochodzenia prowadzonego przez OLAF lub EPPO, Komisja powinna dokładnie ocenić w poszczególnych przypadkach, czy płatności na rzecz odbiorców końcowych i beneficjentów powinny być kontynuowane; |
|
32. |
wzywa Komisję do wdrożenia art. 5 ust. 4 Rozporządzenia i do szybkiego utworzenia strony internetowej lub portalu internetowego zawierającego informacje i wytyczne dla odbiorców końcowych lub beneficjentów oraz odpowiednie narzędzia umożliwiające im informowanie Komisji o wszelkich naruszeniach prawnego obowiązku kontynuowania płatności po przyjęciu środków przewidzianych w Rozporządzeniu, takie jak prosty, łatwy w użyciu i przejrzysty formularz skargi; wzywa Komisję, by wyjaśniła, w jaki sposób wdroży skuteczny i wydajny mechanizm rozpatrywania skarg dla wnioskodawców, odbiorców i beneficjentów; |
|
33. |
podkreśla, że w kontekście zarządzania dzielonego nie można uznać, że środki przewidziane w Rozporządzeniu wpływają na dostępność finansowania na płatności z tytułu uzasadnionych roszczeń beneficjentów; przypomina również, że państwa członkowskie, których dotyczą te środki, muszą regularnie składać Komisji sprawozdania na temat wywiązywania się ze swoich zobowiązań wobec odbiorców końcowych lub beneficjentów; |
|
34. |
wzywa Komisję do przeanalizowania wszystkich dostępnych informacji, w tym za pośrednictwem cyfrowych narzędzi śledzenia, i do dołożenia wszelkich starań, aby wszelkie kwoty zgodnie z prawem należne od podmiotów rządowych lub państw członkowskich były faktycznie wypłacane odbiorcom końcowym lub beneficjentom, co może pociągać za sobą dokonanie korekt finansowych poprzez zmniejszenie wsparcia Unii na rzecz programów zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami sektorowymi i finansowymi; |
|
35. |
zwraca się do Komisji o uwzględnienie sugestii Parlamentu w ostatecznej wersji wytycznych; |
o
o o
|
36. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji. |
(1) Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 1.
(2) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0287.
(3) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0360.
(4) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0103.
(5) Dz.U. L 193 z 30.7.2018, s. 1.
(6) Decyzja Rady (UE, Euratom) 2020/2053 z dnia 14 grudnia 2020 r. w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej oraz uchylająca decyzję 2014/335/UE, Euratom, Dz.U. L 424 z 15.12.2020, s. 1.
(7) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (Dz.U. L 305 z 26.11.2019, s. 17).
(8) Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 20 kwietnia 2021 r.‚ Repubblika przeciwko Il-Prim Ministru, C-896/19, ECLI:EU:C:2021:311, pkt 59–64.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/152 |
P9_TA(2021)0349
Globalny system sankcji UE za naruszenia praw człowieka (unijna ustawa Magnickiego)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka (europejska ustawa Magnickiego) (2021/2563(RSP))
(2022/C 99/15)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając swoje zalecenie dla Rady z dnia 2 lutego 2012 r. w sprawie spójnej polityki wobec reżimów, wobec których UE stosuje środki ograniczające w sytuacji, gdy ich przywódcy działają na rzecz osobistych i handlowych interesów w granicach UE (1), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 marca 2019 r. w sprawie europejskiego systemu sankcji za naruszenia praw człowieka (2), |
|
— |
uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje, w których wzywa do ustanowienia ogólnounijnego mechanizmu nakładania ukierunkowanych sankcji na osoby fizyczne biorące udział w poważnych naruszeniach praw człowieka, w tym rezolucję z dnia 4 września 2008 r. w sprawie oceny sankcji UE jako elementu działań i polityki UE w obszarze praw człowieka (3), rezolucję z dnia 11 marca 2014 r. w sprawie wykorzenienia tortur na świecie (4) oraz rezolucję z dnia 20 stycznia 2021 r. w sprawie realizacji wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa – sprawozdanie roczne za 2020 r. (5), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 stycznia 2021 r. w sprawie praw człowieka i demokracji na świecie oraz polityki Unii Europejskiej w tym zakresie – sprawozdanie roczne za rok 2019 (6), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 września 2017 r. w sprawie korupcji i praw człowieka w krajach trzecich (7) oraz swoją rezolucję z dnia 5 lipca 2016 r. w sprawie zwalczania handlu ludźmi w stosunkach zewnętrznych UE (8), |
|
— |
uwzględniając swoje rezolucje przyjęte zgodnie z art. 144 Regulaminu, dotyczące łamania praw człowieka, demokracji i praworządności (znane jako rezolucje w trybie pilnym), |
|
— |
uwzględniając tytuł V rozdział 2 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) dotyczący przyjmowania sankcji w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB), |
|
— |
uwzględniając art. 21 TUE dotyczący zasad działań międzynarodowych Unii, w tym poszanowania zasad Karty Narodów Zjednoczonych i prawa międzynarodowego, |
|
— |
uwzględniając art. 31 ust. 2 TUE dotyczący szczegółowych przepisów w sprawie WPZiB, |
|
— |
uwzględniając art. 215 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) dotyczący przyjmowania sankcji w stosunku do krajów trzecich, osób fizycznych, grup i podmiotów niepaństwowych, |
|
— |
uwzględniając deklarację nr 25 dołączoną do Traktatu z Lizbony w sprawie konieczności zapewnienia należnych praw procesowych osobom lub podmiotom objętym środkami ograniczającymi UE lub środkami UE mającymi na celu zwalczanie terroryzmu, |
|
— |
uwzględniając wspólny wniosek Komisji oraz wiceprzewodniczącego i wysokiego przedstawiciela z dnia 19 października 2020 r. w sprawie środków ograniczających stosowanych w sytuacji poważnych pogwałceń i naruszeń praw człowieka (JOIN(2020)0020), |
|
— |
uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2020/1999 (9) oraz rozporządzenie Rady (UE) 2020/1998 (10) z dnia 7 grudnia 2020 r. w sprawie środków ograniczających stosowanych w sytuacji poważnych pogwałceń i naruszeń praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) 2021/371 z dnia 2 marca 2021 r. (11) oraz rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) 2021/478 z dnia 22 marca 2021 r. (12) wykonujące rozporządzenie (UE) 2020/1998 w sprawie środków ograniczających stosowanych w sytuacji poważnych pogwałceń i naruszeń praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1371 z dnia 5 lipca 2017 r. w sprawie zwalczania za pośrednictwem prawa karnego nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii (13), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) 2017/1939 z dnia 12 października 2017 r. wdrażające wzmocnioną współpracę w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej („EPPO”) (14), |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady z dnia 18 listopada 2020 r. w sprawie planu działania dotyczącego praw człowieka i demokracji na lata 2020–2024, |
|
— |
uwzględniając strategiczne ramy UE dotyczące praw człowieka i demokracji z 2012 r., |
|
— |
uwzględniając wytyczne Komisji z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Rady (UE) 2020/1998 (C(2020)9432), |
|
— |
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka oraz inne traktaty i instrumenty Organizacji Narodów Zjednoczonych dotyczące praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji i deklarację polityczną ze specjalnej sesji Zgromadzenia Ogólnego (w dniach 2–4 czerwca 2021 r.) w sprawie wyzwań i środków mających na celu zapobieganie i zwalczanie korupcji oraz wzmacnianie współpracy międzynarodowej, |
|
— |
uwzględniając europejską konwencję praw człowieka i załączone do niej protokoły, |
|
— |
uwzględniając swoją analizę z dnia 26 kwietnia 2018 r. zatytułowaną „Ukierunkowane sankcje przeciwko osobom fizycznym z powodu poważnych naruszeń praw człowieka – skutki, tendencje i perspektywy na szczeblu UE”, |
|
— |
uwzględniając decyzję Izby Karnej Sądu Najwyższego Hiszpanii z dnia 26 listopada 2020 r. dotyczącą decyzji Rady (WPZiB) 2017/2074 z dnia 13 listopada 2017 r. w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Wenezueli (15), |
|
— |
uwzględniając pytania skierowane do Komisji i wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa w sprawie globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka (europejska ustawa Magnickiego) (O-000047/2021 – B9-0028/2021 i O-000048/2021 – B9-0029/2021), |
|
— |
uwzględniając art. 136 ust. 5 i art. 132 ust. 2 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając projekt rezolucji Komisji Spraw Zagranicznych, |
|
A. |
mając na uwadze, że art. 21 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) stanowi, iż działania Unii oparte są na zasadach demokracji, państwa prawnego, powszechności i niepodzielności praw człowieka i podstawowych wolności, poszanowania godności ludzkiej, zasad równości i solidarności oraz poszanowania zasad Karty Narodów Zjednoczonych oraz prawa międzynarodowego; |
|
B. |
mając na uwadze, że zgodnie z art. 215 TFUE UE przyjmuje sankcje jako środki własne UE (tj. sankcje autonomiczne) lub w celu wykonania rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych, w przypadkach gdy państwa trzecie, osoby fizyczne lub prawne, grupy lub podmioty inne niż państwa nie przestrzegają prawa międzynarodowego bądź praw człowieka lub prowadzą politykę czy działania, które nie są zgodne z zasadami państwa prawa lub zasadami demokratycznymi; |
|
C. |
mając na uwadze, że w komunikacie Komisji z dnia 19 stycznia 2021 r. zatytułowanym „Europejski system gospodarczy i finansowy: wspieranie otwartości, wytrzymałości i odporności” (COM(2021)0032) określono środki mające na celu poprawę skuteczności sankcji UE w celu dopilnowania, aby nie były one obchodzone lub osłabiane oraz ustanowienia repozytorium do celów wymiany informacji o sankcjach, a także plan działania mający na celu odejście od wykrywania systemowego nieprzestrzegania sankcji UE na rzecz postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej; |
|
D. |
mając na uwadze, że w listopadzie 2018 r. rząd holenderski zainicjował dyskusję między państwami członkowskimi UE na temat systemu ukierunkowanych sankcji za naruszenia praw człowieka na szczeblu UE; mając na uwadze, że Rada ostatecznie, w dniu 7 grudnia 2020 r., przyjęła odpowiednią decyzję i rozporządzenie ustanawiające globalny system sankcji UE za naruszenia praw człowieka; |
|
E. |
mając na uwadze, że Parlament Europejski systematycznie potępia przypadki naruszania praw człowieka; |
|
F. |
mając na uwadze, że bardzo często w rezolucjach przyjętych przez Parlament Europejski wzywa się instytucje UE do przyjęcia sankcji, w tym sankcji indywidualnych, wobec osób podejrzanych o popełnienie zbrodni przeciwko ludzkości lub poważne naruszenia praw człowieka; |
|
G. |
mając na uwadze, że korupcja może mieć niszczący wpływ na stan praw człowieka i często podważa funkcjonowanie i legitymację instytucji oraz praworządność; mając na uwadze, że Parlament wezwał do uwzględnienia nadużyć i aktów korupcji systemowej związanych z poważnymi naruszeniami praw człowieka również w ramach globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka; |
|
H. |
mając na uwadze, że Stany Zjednoczone, Kanada i Zjednoczone Królestwo przyjęły podobne systemy sankcji; mając na uwadze, że współpraca między podobnie myślącymi krajami, które podzielają wartości praw podstawowych, demokracji i praworządności, sprawi, że stosowanie ukierunkowanych sankcji będzie bardziej skoordynowane, a tym samym skuteczniejsze; mając na uwadze, że w dniu 26 kwietnia 2021 r. rząd Zjednoczonego Królestwa uruchomił globalny system sankcji antykorupcyjnych; |
|
1. |
pozytywnie ocenia przyjęcie globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka jako niezbędnego uzupełnienia zestawu narzędzi UE w zakresie praw człowieka i polityki zagranicznej, który wzmacnia rolę UE jako globalnego podmiotu działającego na rzecz praw człowieka, ponieważ umożliwia jej podejmowanie środków ograniczających wobec osób prawnych i fizycznych biorących udział w poważnych naruszeniach praw człowieka na całym świecie; podkreśla, że nowy system musi stanowić część szerszej, spójnej i jasno określonej strategii uwzględniającej cele polityki zagranicznej UE; podkreśla, że strategia powinna również mieć na celu określenie konkretnych poziomów odniesienia, które są powiązane z celami, oraz uszczegółowienie, w jaki sposób sankcje mogą pomóc w osiągnięciu tych poziomów odniesienia; wyraża jednak ubolewanie, że przy przyjmowaniu nowego systemu Rada postanowiła zastosować zasadę jednomyślności zamiast głosowania większością kwalifikowaną, i ponawia swój apel o wprowadzenie głosowania większością kwalifikowaną przy przyjmowaniu sankcji w ramach globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka; |
|
2. |
z zadowoleniem przyjmuje określenie zakresu systemu wraz z wykazem konkretnych poważnych naruszeń praw człowieka, w tym związanych z przemocą seksualną i ze względu na płeć, oraz wzywa Komisję do przedstawienia wniosku ustawodawczego w celu zmiany obecnych przepisów dotyczących globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka poprzez rozszerzenie jego zakresu o akty korupcji; wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) i państwa członkowskie do elastycznego dostosowywania go do pojawiających się wyzwań i zagrożeń dla praw człowieka lub nadużywania uprawnień państwowych lub nadzwyczajnych, w tym w związku z ograniczeniami wynikającymi z pandemii COVID-19 lub przemocą wobec obrońców praw człowieka; podkreśla, że sankcje UE są wymierzone w osoby naruszające prawa człowieka i nie powinny uniemożliwiać obywatelom korzystania z praw człowieka; |
|
3. |
z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź, że w 2021 r. Komisja przeprowadzi przegląd praktyk obchodzenia i osłabiania sankcji, a także przegląd obecnych obowiązków sprawozdawczych państw członkowskich w zakresie wykonywania i egzekwowania sankcji; wzywa Komisję oraz wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa do uwzględnienia wyników tego przeglądu w celu zaproponowania odpowiednich dodatkowych zmian legislacyjnych i wytycznych dotyczących wdrażania; |
|
4. |
podkreśla, jak ważne jest zadbanie o to, by system w takim samym stopniu był również ukierunkowany na podmioty gospodarcze i finansowe ułatwiające naruszanie praw człowieka; wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby w przypadku gdy akty korupcji nie zostaną uwzględnione w przeglądzie istniejącego systemu, przyjęły za wzór brytyjski wniosek ustawodawczy dotyczący globalnych przepisów w sprawie sankcji antykorupcyjnych lub amerykańską ustawę Magnickiego czy kanadyjską ustawę o wymiarze sprawiedliwości dla ofiar skorumpowanych urzędników zagranicznych lub inne podobne systemy oraz aby przyjęły system sankcji antykorupcyjnych UE w celu uzupełnienia globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka; |
|
5. |
z zadowoleniem przyjmuje amerykańską globalną ustawę Magnickiego z 2016 r. oraz wiodącą rolę, jaką odegrała ona w inspirowaniu innych podmiotów międzynarodowych, w tym UE, w ich wysiłkach na rzecz ochrony praw człowieka; |
|
6. |
z zadowoleniem przyjmuje pierwsze decyzje wykonawcze w ramach tego systemu, które świadczą o zaangażowaniu UE na rzecz dobrego wykorzystania nowego ambitnego instrumentu; zachęca Radę do pełnego wykorzystania tego instrumentu w celu zwiększenia jego oddziaływania; |
|
7. |
jest przekonany o skuteczności nowego systemu, w tym o jego efektach odstraszających; jest głęboko przekonany, że niezbędne dla zapewnienia zasadności systemu są najwyższe możliwe standardy w zakresie kontroli sądowej i właściwej kontroli jego wykonywania; podkreśla potrzebę regularnego przeglądu wpisów, jasno określonych i przejrzystych kryteriów i metod wpisywania i usuwania osób fizycznych lub podmiotów objętych sankcjami, a także odpowiednich procedur prawnych umożliwiających zakwestionowanie wpisu w celu zagwarantowania dokładnej kontroli sądowej oraz prawa dochodzenia roszczeń; |
|
8. |
potępia wszelkie sankcje odwetowe nałożone na UE, jej instytucje lub posłanki bądź posłów, organy lub obywateli wyłącznie za promowanie i ochronę poszanowania praw człowieka, demokracji i praworządności za pomocą globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka; przypomina, że środki odwetowe mają na celu zniechęcenie UE do podejmowania globalnych działań na rzecz ochrony praw człowieka zgodnie z jej zobowiązaniami traktatowymi; podkreśla potrzebę szybkiej, zdecydowanej i skoordynowanej reakcji UE na sankcje odwetowe nakładane przez państwa trzecie oraz potrzebę dopilnowania, by umowy dwustronne z takimi państwami nie podważały globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka ani ogólnie wiarygodności UE w polityce zagranicznej; |
|
9. |
podkreśla, że państwa członkowskie UE muszą w taki sam spójny i szybki sposób interpretować stosowanie i egzekwowanie sankcji; wzywa Komisję, jako strażniczkę traktatów, do dopilnowania, by kary krajowe za naruszenie sankcji UE były skuteczne, proporcjonalne i zapobiegawcze; uważa, że niepodjęcie odpowiednich działań w przypadku ciągłych naruszeń praw człowieka osłabiłoby strategię UE w zakresie praw człowieka, jej politykę sankcji i wiarygodność; uważa, że scentralizowany mechanizm nadzoru nad wdrażaniem i przestrzeganiem przepisów jest niezbędny do zapewnienia lepszego egzekwowania sankcji; z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź, że Komisja proponuje utworzenie repozytorium informacji o sankcjach oraz sporządzenie planu działania (w tym kryteriów i harmonogramu) mającego na celu przejście od wykrywania systematycznego nieprzestrzegania sankcji UE do postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej; |
|
10. |
podkreśla, że państwa członkowskie muszą dopilnować, aby władze, przedsiębiorstwa i inne podmioty zarejestrowane na ich terytoriach w pełni przestrzegały decyzji Rady w sprawie środków ograniczających; wzywa państwa członkowskie i Komisję do zacieśnienia współpracy i zintensyfikowania wymiany informacji oraz apeluje o wzmocnienie europejskiego mechanizmu nadzoru i egzekwowania przepisów; wzywa Radę do regularnego uaktualniania informacji o przedsiębiorstwach znajdujących się w wykazach sankcji, ponieważ zwykle wykorzystują one luki prawne i znajdują inne pomysłowe rozwiązania, aby uniknąć nałożenia sankcji; |
|
11. |
jest przekonany, że naruszenia środków ograniczających, a w szczególności zamrożenia aktywów, stanowią nielegalną działalność naruszającą interesy finansowe Unii; wzywa do dokonania oceny stosowności zmiany dyrektywy (UE) 2017/1371 i rozporządzenia Rady (UE) 2017/1939 w celu powierzenia Prokuraturze Europejskiej zadania ścigania przestępstw stanowiących naruszenie środków ograniczających przyjętych w ramach globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka, a także zadania prowadzenia dochodzeń w sprawie tych przestępstw i zadania stawiania przed sądem sprawców i współsprawców; |
|
12. |
wyraża ubolewanie, że Parlament Europejski nie odgrywa w tym procesie instytucjonalnej roli; apeluje o zapewnienie nadzoru parlamentarnego nad globalnym systemem sankcji UE za naruszenia praw człowieka i o wzmocnienie roli Parlamentu Europejskiego w zgłaszaniu przypadków poważnych naruszeń praw człowieka, aby zwiększyć pewność co do zasadności tego systemu, a także wzywa do powołania specjalnej parlamentarnej grupy roboczej do zbadania wdrożenia systemu sankcji; apeluje do ESDZ i Komisji o systematyczną i zinstytucjonalizowaną wymianę informacji z Parlamentem i państwami członkowskimi oraz o składanie im sprawozdań; |
|
13. |
postuluje stworzenie przejrzystego i inkluzywnego procesu, który ułatwiałby wnoszenie wkładu podmiotom społeczeństwa obywatelskiego, w tym utworzenie komitetu doradczego na szczeblu UE oraz organizowanie regularnych spotkań z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, obrońcami praw człowieka i dziennikarzami śledczymi w celu monitorowania aktualnego statusu systemu i usprawnienia jego stosowania; wzywa ESDZ do wydania wytycznych dotyczących sposobu uczestniczenia w tym procesie i podkreśla potrzebę wprowadzenia mechanizmu poufności i ochrony świadków dla osób, które dostarczają informacji, takich jak obrońcy praw człowieka i organizacje działające na rzecz tych praw; |
|
14. |
podkreśla, że ukierunkowane sankcje muszą mieć na celu osiągnięcie skutecznych i trwałych rezultatów; wzywa Komisję, ESDZ i państwa członkowskie do zapewnienia odpowiednich zasobów i wiedzy fachowej z myślą o stosowaniu globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka i regularnym monitorowaniu jego wpływu oraz do uważnego monitorowania przypadków umieszczania podmiotów w wykazach i usuwania ich z nich; podkreśla potrzebę poświęcenia większej uwagi i zasobów na publiczne informowanie o wykazach, zarówno w UE, jak i w innych zainteresowanych krajach, w tym poprzez tłumaczenie odpowiednich dokumentów na język lokalny osób lub podmiotów, do których skierowane są te informacje; |
|
15. |
przypomina o potrzebie jednolitej i spójnej strategii wdrażania unijnych systemów sankcji oraz wzywa Komisję i ESDZ do zapewnienia spójności między globalnym systemem sankcji UE za naruszenia praw człowieka a polityką zewnętrzną UE, zwłaszcza spójności z jej polityką w zakresie praw człowieka i wspierania demokracji, a także ze wspólną polityką zagraniczną i bezpieczeństwa (WPZiB) oraz wspólną polityką bezpieczeństwa i obrony (WPBiO); apeluje ponadto o zapewnienie spójności między systemami sankcji UE a międzynarodowym prawem karnym, międzynarodowym prawem humanitarnym i polityką UE dotyczącą praworządności i podstawowych wolności; |
|
16. |
ponownie podkreśla znaczenie spójności globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka z krajowymi i horyzontalnymi środkami ograniczającymi, środkami sektorowymi i embargami na broń oraz istniejącymi międzynarodowymi ramami sankcji, zwłaszcza tymi nakładanymi przez Radę Bezpieczeństwa ONZ, a także zaznacza, jak ważne jest, aby unijny system je uzupełniał; |
|
17. |
wzywa UE do ustanowienia z USA sojuszu transatlantyckiego na rzecz obrony demokracji na świecie i do zaproponowania zestawu narzędzi obrony demokracji, który obejmowałby wspólne działania w zakresie sankcji i polityki przeciwdziałania praniu pieniędzy, oraz do zapewnienia powiązania unijnej polityki sankcji z unijnymi i międzynarodowymi dochodzeniami oraz szeregiem innych międzynarodowych instrumentów wymiaru sprawiedliwości, takich jak trybunały międzynarodowe i inicjatywa dotycząca unijnego centrum wymiaru sprawiedliwości; |
|
18. |
jest przekonany o zaletach współpracy i koordynacji z partnerami i państwami o podobnych poglądach we wdrażaniu globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka; zachęca Komisję i państwa członkowskie do korzystania ze ścisłej współpracy i strategicznych stosunków między UE a USA, opartych na wspólnej historii i wspólnych wartościach demokratycznych, przy ustanawianiu sankcji i wzywa do regularnych dyskusji na temat ukierunkowanych sankcji, zwłaszcza w ramach Transatlantyckiego Dialogu Legislatorów; wzywa Komisję i ESDZ do współpracy z zewnętrznymi instytucjami sądowymi, takimi jak Międzynarodowy Trybunał Karny, Europejski Trybunał Praw Człowieka, Międzyamerykański Trybunał Praw Człowieka, Afrykański Trybunał Praw Człowieka i Ludów oraz inne trybunały tworzone ad hoc, wspierane przez ONZ trybunały i inne organy, w tym z Biurem Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka oraz międzynarodowymi organami nadzorczymi i monitorującymi, Organizacją Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, NATO i Radą Europy, w celu zdobywania dowodów uzasadniających nakładanie sankcji w ramach globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka i zniechęcania do poważnych naruszeń praw człowieka; wzywa UE do wyrażenia poparcia dla ratyfikacji Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego przez wszystkie kraje na świecie; |
|
19. |
przypomina, że karne ściganie sprawców rażących naruszeń praw człowieka i aktów okrucieństwa przez jurysdykcje krajowe lub międzynarodowe powinno pozostać głównym celem wszelkich wysiłków podejmowanych przez UE i jej państwa członkowskie w celu zwalczania bezkarności; ponownie podkreśla znaczenie zasady jurysdykcji uniwersalnej w tym zakresie i z zadowoleniem przyjmuje niedawne postępowania sądowe prowadzone na podstawie tej zasady w szeregu państw członkowskich; |
|
20. |
podkreśla znaczenie dostosowania się krajów objętych procesem rozszerzenia do globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka zgodnie z ich szerszym dostosowaniem się do WPZiB UE; |
|
21. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz wiceprzewodniczącemu Komisji i wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa. |
(1) Dz.U. C 239 E z 20.8.2013, s. 11.
(2) Dz.U. C 23 z 21.1.2021, s. 108.
(3) Dz.U. C 295 E z 4.12.2009, s. 49.
(4) Dz.U. C 378 z 9.11.2017, s. 52.
(5) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0012.
(6) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0014.
(7) Dz.U. C 337 z 20.9.2018, s. 82.
(8) Dz.U. C 101 z 16.3.2018, s. 47.
(9) Dz.U. L 410 I z 7.12.2020, s. 13.
(10) Dz.U. L 410 I z 7.12.2020, s. 1.
(11) Dz.U. L 71 I z 2.3.2021, s. 1.
(12) Dz.U. L 99 I z 22.3.2021, s. 1.
(13) Dz.U. L 198 z 28.7.2017, s. 29.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/158 |
P9_TA(2021)0350
Sprawozdanie roczne z funkcjonowania strefy Schengen
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie sprawozdania rocznego z funkcjonowania strefy Schengen (2019/2196(INI))
(2022/C 99/16)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając art. 77 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) ustanawiający przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, która „zapewnia brak kontroli osób na granicach wewnętrznych”, |
|
— |
uwzględniając art. 21 ust. 1 TFUE oraz art. 45 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej („Karta”) gwarantujące obywatelom prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich, |
|
— |
uwzględniając art. 18 TFUE i art. 21 ust. 2 Karty zakazujące wszelkiej dyskryminacji ze względu na przynależność państwową, |
|
— |
uwzględniając art. 18 i 19 Karty dotyczące prawa do azylu oraz ochrony w przypadku usunięcia z terytorium państwa, wydalenia lub ekstradycji, |
|
— |
uwzględniając stale uzupełniany dorobek Schengen, rozwijany od czasu podpisania układu z Schengen 14 czerwca 1985 r., który obejmuje obecnie liczne akty prawne UE w dziedzinie zarządzania granicami wewnętrznymi i zewnętrznymi, polityki wizowej, polityki powrotowej, współpracy policyjnej i ochrony danych, a także akty prawne ustanawiające dwie agencje unijne (Europejską Agencję Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex) oraz Agencję Unii Europejskiej ds. Zarządzania Operacyjnego Wielkoskalowymi Systemami Informatycznymi w Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości (eu-LISA)), program finansowy (instrument wsparcia finansowego w zakresie granic zewnętrznych i wiz) oraz cztery wielkoskalowe systemy IT (System Informacyjny Schengen, wizowy system informacyjny, europejski system informacji o podróży oraz zezwoleń na podróż (ETIAS) oraz system wjazdu/wyjazdu (EES)), w tym interoperacyjność między nimi, |
|
— |
uwzględniając przepisy przyjęte od czasu ostatniego sprawozdania rocznego z funkcjonowania strefy Schengen mające na celu jej wzmocnienie w obliczu utrzymujących się wyzwań, w szczególności rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1860 z dnia 28 listopada 2018 r. w sprawie użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen do celów powrotu nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich (1), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1861 z dnia 28 listopada 2018 r. w sprawie utworzenia, funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen (SIS) w dziedzinie odpraw granicznych, zmiany konwencji wykonawczej do układu z Schengen oraz zmiany i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1987/2006 (2), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1862 z dnia 28 listopada 2018 r. w sprawie utworzenia, funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen (SIS) w dziedzinie współpracy policyjnej i współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych, zmiany i uchylenia decyzji Rady 2007/533/WSiSW oraz uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1986/2006 i decyzji Komisji 2010/261/UE (3), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/817 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie ustanowienia ram interoperacyjności systemów informacyjnych UE w obszarze granic i polityki wizowej oraz zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 767/2008, (UE) 2016/399, (UE) 2017/2226, (UE) 2018/1240, (UE) 2018/1726, (UE) 2018/1861 oraz decyzje Rady 2004/512/WE i 2008/633/WSiSW (4), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/818 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie ustanowienia ram interoperacyjności systemów informacyjnych UE w obszarze współpracy policyjnej i sądowej, azylu i migracji oraz zmieniające rozporządzenia (UE) 2018/1726, (UE) 2018/1862 oraz (UE) 2019/816 (5), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1240 z dnia 12 września 2018 r. ustanawiające europejski system informacji o podróży oraz zezwoleń na podróż (ETIAS) i zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1077/2011, (UE) nr 515/2014, (UE) 2016/399, (UE) 2016/1624 i (UE) 2017/2226 (6), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1241 z dnia 12 września 2018 r. zmieniające rozporządzenie (UE) 2016/794 w celu ustanowienia europejskiego systemu informacji o podróży oraz zezwoleń na podróż (ETIAS) (7), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/493 z dnia 30 marca 2020 r. w sprawie systemu „Fałszywe i Autentyczne Dokumenty Online” (FADO) oraz uchylenia wspólnego działania Rady 98/700/WSiSW (8), rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1896 z dnia 13 listopada 2019 r. w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz uchylenia rozporządzeń (UE) nr 1052/2013 i (UE) 2016/1624 (9) oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1155 z dnia 20 czerwca 2019 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 810/2009 ustanawiające Wspólnotowy Kodeks Wizowy (kodeks wizowy) (10), |
|
— |
uwzględniając trwające prace legislacyjne nad zmianą kodeksu granicznego Schengen w odniesieniu do zasad mających zastosowanie do tymczasowego przywrócenia kontroli granicznej na granicach wewnętrznych, nad reformą wizowego systemu informacyjnego, nad ukończeniem tworzenia ram prawnych ETIAS, nad wersją przekształconą dyrektywy powrotowej, nad instrumentem wsparcia finansowego na rzecz zarządzania granicami i wiz na lata 2021–2027 oraz nad nowym wnioskiem dotyczącym rozporządzenia wprowadzającego kontrolę obywateli państw trzecich na granicach zewnętrznych (COM(2020)0612), |
|
— |
uwzględniając różne konkluzje Rady Europejskiej, zalecenia Rady i komunikaty, wytyczne oraz plany działania Komisji mające na celu zaradzenie sytuacji na wewnętrznych i zewnętrznych granicach strefy Schengen w odpowiedzi na pandemię COVID-19, takie jak komunikat Komisji z dnia 16 marca 2020 r. zatytułowany „COVID-19 – Wytyczne dotyczące środków zarządzania granicami w celu ochrony zdrowia i zapewnienia dostępności towarów i usług podstawowych” (11) oraz komunikat Komisji z dnia 30 marca 2020 r. zatytułowany „COVID-19 – Wskazówki dotyczące wprowadzenia w życie tymczasowego ograniczenia innych niż niezbędne podróży do UE, uproszczenia zasad tranzytu do celów repatriacji obywateli Unii oraz skutków dla wspólnej polityki wizowej” (C(2020)2050) i jego późniejsze przedłużenia, np. z dnia 8 kwietnia 2020 r. (COM(2020)0148), przedstawiony przez przewodniczącą Komisji i przewodniczącego Rady Europejskiej wspólny europejski plan działania prowadzący do zniesienia środków powstrzymujących rozprzestrzenianie się COVID-19 oraz zalecenie Rady (UE) 2020/1475 z dnia 13 października 2020 r. w sprawie skoordynowanego podejścia do ograniczenia swobodnego przepływu w odpowiedzi na pandemię COVID-19 (12), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 22 października 2019 r. w sprawie weryfikacji pełnego stosowania dorobku Schengen przez Chorwację (COM(2019)0497), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 23 września 2020 r. dotyczący nowego paktu o migracji i azylu (COM(2020)0609), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie sprawozdania rocznego z funkcjonowania strefy Schengen (13), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego z dnia 25 listopada 2020 r. w sprawie funkcjonowania mechanizmu oceny i monitorowania dorobku Schengen na podstawie art. 22 rozporządzenia Rady (UE) nr 1053/2013 (COM(2020)0779), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 czerwca 2020 r. w sprawie sytuacji w strefie Schengen w kontekście pandemii COVID-19 (14), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie pełnego stosowania przepisów dorobku Schengen w Bułgarii i w Rumunii: zniesienie kontroli na wewnętrznych granicach lądowych, morskich i powietrznych (15), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) z dnia 8 grudnia 2020 r. pt. „Migration: fundamental rights issues at land borders” [Migracja: kwestie praw podstawowych na granicach lądowych], |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie wdrożenia dyrektywy powrotowej (16), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 listopada 2020 r. w sprawie wpływu środków stosowanych w odpowiedzi na pandemię COVID-19 na demokrację, praworządność i prawa podstawowe (17), |
|
— |
uwzględniając powołanie grupy roboczej Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych ds. kontroli Schengen oraz bieżące prace przez nią prowadzone, |
|
— |
uwzględniając prace przygotowawcze do tej rezolucji prowadzone przez grupę roboczą Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych ds. kontroli Schengen, |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A9-0183/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że strefa Schengen jest unikalnym rozwiązaniem i jednym z największych osiągnięć Unii Europejskiej, umożliwiającym od ponad 25 lat swobodny przepływ osób w obrębie strefy Schengen bez kontroli na granicach wewnętrznych; mając na uwadze, że stało się to możliwe dzięki różnorodnym środkom kompensacyjnym, takim jak poprawa wymiany informacji przez stworzenie Systemu Informacyjnego Schengen (SIS) oraz wprowadzenie mechanizmu oceny w celu weryfikacji stosowania dorobku Schengen przez państwa członkowskie i poprawy wzajemnego zaufania do funkcjonowania strefy Schengen; mając na uwadze, że wzajemne zaufanie wymaga także solidarności, bezpieczeństwa, współpracy sądowej i policyjnej w sprawach karnych, wspólnej ochrony granic zewnętrznych UE, wspólnego zrozumienia oraz wspólnych strategii politycznych w dziedzinie wiz i ochrony danych; |
|
B. |
mając na uwadze, że w pełni funkcjonująca strefa Schengen i jej przyszłe rozszerzenie o państwa kandydujące do strefy Schengen mają nadal kluczowe znaczenie dla dalszej integracji politycznej, gospodarczej i społecznej, wspierania spójności i niwelowania różnic między krajami i regionami, a także stanowią warunek wstępny ochrony zasady swobody przemieszczania się; mając na uwadze, że w przyszłości strefa Schengen nie może być podzielona; |
|
C. |
mając na uwadze, że zniesienie kontroli na granicach wewnętrznych jest jednym z zasadniczych, praktycznych aspektów utożsamianych przez obywateli z ideą europejską i ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania rynku wewnętrznego; mając na uwadze, że strefa Schengen jest zagrożona, zwłaszcza ze względu na coraz częstsze stosowanie kontroli na granicach wewnętrznych przez państwa członkowskie, w szczególności w ostatnich latach; |
|
D. |
mając na uwadze, że w odpowiedzi na pandemię COVID-19 większość państw członkowskich – w tym państwa stowarzyszone w ramach Schengen – przywróciła kontrole na granicach wewnętrznych lub zamknęła te granice częściowo albo całkowicie bądź zamknęła je dla niektórych kategorii podróżnych, w tym obywateli UE i członków ich rodzin, a także obywateli państw trzecich mieszkających na ich terytorium lub na terytorium innego państwa członkowskiego; mając na uwadze, że zwłaszcza na początku pandemii brak skutecznej koordynacji między państwami członkowskimi i Komisją w kwestii przywracania i znoszenia kontroli na granicach wewnętrznych podważył samą koncepcję współpracy schengeńskiej; |
|
E. |
mając na uwadze, że od 2015 r. państwa członkowskie przywróciły kontrole na granicach wewnętrznych łącznie 268 razy, co stanowi znaczny wzrost w porównaniu z okresem między 2006 r. a 2014 r., w którym kontrole na granicach wewnętrznych przywrócono zaledwie 35 razy (18); |
|
F. |
mając na uwadze, że Parlament Europejski wielokrotnie wyrażał obawy dotyczące konieczności i proporcjonalności wielu z tych kontroli na granicach wewnętrznych; |
|
G. |
mając na uwadze, że wzajemne zaufanie i ścisła współpraca między państwami członkowskimi stanowią kluczowe elementy fundamentu, na którym zbudowana jest strefa Schengen; |
|
H. |
mając na uwadze, że w ostatnich latach przyjęto istotne instrumenty prawne UE w celu poprawy skuteczności i efektywności kontroli granicznych na granicach zewnętrznych oraz w dążeniu do zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości; mając na uwadze, że instrumenty te obejmują nową architekturę systemów informacyjnych UE i ich interoperacyjność; |
|
I. |
mając na uwadze, że nadal zgłaszane są zarzuty dotyczące przemocy wobec migrantów, w tym osób ubiegających się o ochronę międzynarodową, oraz zawracania na granicach zewnętrznych UE; mając na uwadze, że dochodzenie w sprawie tych zarzutów zostało podjęte przez Parlament Europejski, OLAF, Frontex i Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich; mając na uwadze, że Unia nie posiada jeszcze skutecznego mechanizmu monitorowania przestrzegania praw podstawowych na swoich granicach zewnętrznych; |
|
J. |
mając na uwadze, że w ocenie Schengen z 2017 r. dotyczącej stosowania przez Zjednoczone Królestwo dorobku Schengen w obszarze Systemu Informacyjnego Schengen zidentyfikowano poważne uchybienia; |
|
K. |
mając na uwadze, że pierwszy cykl mechanizmu oceny Schengen wykazał potrzebę dokładniejszego i szybszego wdrażania zaleceń wynikających z ocen i potrzebę przeprowadzenia odpowiedniej reformy, w szczególności dotyczącej sposobu, w jaki mechanizm ocenia przestrzeganie praw podstawowych; |
|
L. |
mając na uwadze, że w ramach corocznych ocen narażenia agencja Frontex bada zdolność państw członkowskich do pokonania zagrożeń i wyzwań na granicach zewnętrznych oraz zaleca konkretne działania naprawcze w celu złagodzenia narażenia, w związku z czym oceny te stanowią uzupełnienie ocen prowadzonych w ramach mechanizmu oceny Schengen; |
|
M. |
mając na uwadze, że dorobek Schengen w odniesieniu do zniesienia kontroli na granicach wewnętrznych w Bułgarii i Rumunii nie został jeszcze w pełni zastosowany, mimo że Parlament wezwał do tego w swojej rezolucji z dnia 8 czerwca 2011 r.; |
|
N. |
mając na uwadze, że w swoim komunikacie z dnia 22 października 2019 r. w sprawie weryfikacji pełnego stosowania dorobku Schengen Komisja stwierdziła, że Chorwacja podjęła środki konieczne do zapewnienia warunków niezbędnych do pełnego stosowania przepisów Schengen; |
Funkcjonowanie strefy Schengen
|
1. |
uważa, że sama koncepcja współpracy schengeńskiej, polegająca na zniesieniu kontroli na granicach wewnętrznych i zagwarantowaniu swobody przemieszczania się, została dodatkowo wystawiona na ciężką próbę podczas pandemii COVID-19; w związku z powyższym ponownie wyraża zaniepokojenie obecną sytuacją w zakresie kontroli na granicach wewnętrznych w niektórych państwach członkowskich i w tym celu przypomina, że choć popiera w pełni środki ochrony zdrowia publicznego wprowadzone w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się COVID-19, to wszelkie tego rodzaju środki służące zwalczaniu pandemii i ograniczeniu podstawowych praw i wolności powinny zawsze być zgodne z duchem i literą prawa; |
|
2. |
uważa, że na mocy obowiązującego prawa UE kontrole na granicach wewnętrznych mogą zostać przywrócone jako ostateczność, pod warunkiem że są konieczne, proporcjonalne, tymczasowe: przypomina w związku z tym swoją opinię, że wiele przypadków przedłużenia kontroli na granicach wewnętrznych od 2015 r. nie jest wystarczająco uzasadnionych i zgodnych z przepisami dotyczącymi ich rozszerzenia, konieczności lub proporcjonalności, a zatem są one niezgodne z prawem; |
|
3. |
przyznaje, że Komisja próbowała skoordynować wspólną reakcję europejską; ubolewa jednak, że niektóre państwa członkowskie nadal wprowadzają często nieskoordynowane kontrole na granicach wewnętrznych, zanim należycie uwzględnią wspólny interes europejski, jakim jest utrzymanie strefy Schengen jako obszaru bez kontroli na granicach wewnętrznych; przypomina, że wprowadzone kontrole miały negatywny wpływ na swobodny przepływ towarów, kapitału, usług i osób w Unii; podkreśla w związku z powyższym szczególnie trudną sytuację pracowników transgranicznych; |
|
4. |
przypomina, że pomimo stwierdzenia istotnych niedociągnięć we wdrażaniu dorobku Schengen Komisja nie spieszy się, by wszcząć postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, lub jest im zdecydowanie niechętna; ponownie wzywa Komisję do przeprowadzenia odpowiedniej kontroli stosowania dorobku Schengen, do oceny przestrzegania zasad konieczności i proporcjonalności oraz do wszczęcia w razie potrzeby postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego; podkreśla pilną potrzebę zwiększenia wzajemnego zaufania i lepszej współpracy między państwami strefy Schengen oraz zapewnienia odpowiedniego zarządzania tą strefą; |
|
5. |
przypomina, że państwa członkowskie muszą przestrzegać prawa zapisanego w Traktatach i w Karcie oraz wdrażać środki stosowane na granicach w sposób zgodny z prawem i niedyskryminacyjny; uważa, że regularna debata polityczna i publiczna na temat funkcjonowania strefy Schengen ma zasadnicze znaczenie; |
|
6. |
stwierdza, że w trakcie obecnej kadencji parlamentarnej nie poczyniono dotychczas żadnych postępów w kwestii przeglądu kodeksu granicznego Schengen, w przypadku którego Rada nadal blokuje negocjacje międzyinstytucjonalne; z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź Komisji, że przedstawi ona nowe wnioski dotyczące zarządzania strefą Schengen; wyraża rozczarowanie, że Komisja nadal zaniedbuje swoje obowiązki sprawozdawcze wobec Parlamentu, gdyż nie przedstawia rocznego sprawozdania z funkcjonowania obszaru bez kontroli na granicach wewnętrznych (art. 33 kodeksu granicznego Schengen) ani corocznego całościowego sprawozdania zgodnie z art. 20 rozporządzenia w sprawie mechanizmu oceny Schengen, co w efekcie utrudnia kontrolę i konstruktywną debatę polityczną; |
|
7. |
w związku ze swoimi licznymi wnioskami o pełne stosowanie przepisów dorobku Schengen w Bułgarii i Rumunii nalega, aby Rada wywiązała się z zobowiązań i podjęła natychmiastową decyzję o zniesieniu kontroli na wewnętrznych granicach lądowych, morskich i powietrznych oraz umożliwiła tym państwom członkowskim prawomocne przyłączenie się do obszaru swobodnego przepływu; gdy Rada skonsultuje się z nim zgodnie z art. 4 Aktu przystąpienia, jest gotów wyrazić opinię w sprawie pełnego stosowania dorobku Schengen w Chorwacji; uważa, że solidarność i odpowiedzialność dotyczy wszystkich, a w przyszłości strefa Schengen nie może być podzielona; |
|
8. |
uważa, że polityka wizowa UE musi być skuteczna, przyjazna dla użytkownika i bezpieczna, w związku z czym z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji dotyczący cyfryzacji procedury wizowej do 2025 r.; uważa, że integracja obywateli państw trzecich będących rezydentami długoterminowymi w państwach członkowskich stanowi kluczowy element wspierania spójności gospodarczej i społecznej, w związku z czym wzywa do rozważenia harmonizacji minimalnych zasad wydawania wiz długoterminowych i zezwoleń na pobyt; |
|
9. |
ponownie wzywa państwa członkowskie do zapewnienia właściwego wdrożenia dyrektywy powrotowej (19) we wszystkich jej aspektach i apeluje do Komisji o monitorowanie jej wdrażania; |
|
10. |
zachęca państwa członkowskie do intensywniejszej wymiany informacji i dalszego rozwijania wzajemnej transgranicznej współpracy policyjnej, na przykład poprzez częstsze korzystanie ze wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych; |
|
11. |
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w międzyczasie wdrożono szereg działań, o których mowa w poprzednim sprawozdaniu rocznym (20) (przegląd ram prawnych Systemu Informacyjnego Schengen i reforma systemu Eurosur); zauważa jednak, że większość sformułowanych zaleceń nadal pozostaje aktualna; |
|
12. |
podkreśla, że skuteczne funkcjonowanie granic zewnętrznych ma zasadnicze znaczenie dla żywotności strefy Schengen; odnotowuje z niepokojem, że sprawozdania z oceny Schengen i oceny narażenia nadal wskazują na niedociągnięcia i słabe punkty w ochronie granic zewnętrznych i zarządzaniu nimi; wzywa państwa członkowskie do wdrożenia zaleceń skierowanych do nich przez Radę i Frontex, mających na celu wyeliminowanie niedociągnięć i słabych punktów, w szczególności zaleceń dotyczących poszanowania praw podstawowych w działaniach związanych z zarządzaniem granicami; podkreśla znaczenie niedawno przyjętych środków ustawodawczych; |
|
13. |
jest zaniepokojony wpływem istniejących ograniczeń w podróżowaniu na prawa uchodźców i osób ubiegających się o ochronę międzynarodową; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia pełnej zgodności przyjmowania takich środków z wymogami określonymi w art. 3 i 4 kodeksu granicznego Schengen oraz w Karcie; |
|
14. |
wyraża głębokie zaniepokojenie powtarzającymi się zarzutami dotyczącymi zaangażowania Fronteksu w zawracanie oraz zgłaszanych potencjalnych naruszeń praw podstawowych w działaniach Agencji i uważa, że należy wzmocnić i skutecznie wdrożyć wewnętrzne mechanizmy sprawozdawcze, a także kontrolę parlamentarną i publiczną nad działaniami Fronteksu; podkreśla, że w art. 46 rozporządzenia w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej dyrektorowi wykonawczemu Fronteksu nakazuje się zakończenie, zawieszenie lub niepodejmowanie działań w przypadku, gdy warunki realizacji tych działań, z uwzględnieniem poszanowania praw podstawowych, zostały naruszone; |
|
15. |
wyraża zatem pełne poparcie dla utworzenia i bieżących prac grupy roboczej Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych ds. kontroli Fronteksu, której celem jest ocena wszystkich aspektów funkcjonowania działalności i organizacji Fronteksu, jej wzmocnionej roli i zasobów na potrzeby zintegrowanego zarządzania granicami oraz prawidłowego stosowania dorobku prawnego UE, w tym poszanowania praw podstawowych; |
|
16. |
wyraża głębokie zaniepokojenie dużą liczbą ofiar śmiertelnych na Morzu Śródziemnym; przypomina, że udzielanie pomocy każdej osobie znajdującej się w niebezpieczeństwie na morzu jest obowiązkiem prawnym zarówno na mocy prawa UE, jak i prawa międzynarodowego, a poszukiwanie i ratownictwo są integralną częścią europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami na mocy rozporządzenia w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej; wzywa Frontex do znacznego zwiększenia zakresu dostępnych informacji na temat jego działalności operacyjnej na morzu, w tym poprzez regularne i odpowiednie sprawozdania dla Parlamentu, na przykład w odniesieniu do współpracy z morskim ratowniczym centrum koordynacyjnym w Trypolisie i libijską strażą przybrzeżną; |
|
17. |
jest głęboko zaniepokojony ciągłymi i poważnymi doniesieniami o przemocy i zawróceniach na granicach zewnętrznych, w tym z jednego państwa członkowskiego do drugiego, a następnie do państwa spoza UE; powtarza, że państwa członkowskie są zobowiązane do zapobiegania nielegalnemu przekraczaniu granic, i przypomina, że obowiązek ten pozostaje bez wpływu na prawa osób ubiegających się o ochronę międzynarodową; wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania i prowadzenia skutecznych, niezależnych i sprawnych dochodzeń w sprawie wszelkich zarzutów dotyczących zawracania i złego traktowania na granicach oraz do zapewnienia niezwłocznego usunięcia wszelkich nieprawidłowości; |
|
18. |
zwraca uwagę na brak odpowiednich mechanizmów monitorowania w celu zapewnienia poszanowania praw podstawowych i praworządności w zarządzaniu granicami zewnętrznymi oraz uważa, że Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) należy przyznać większą rolę operacyjną w tym zakresie, w tym za pośrednictwem mechanizmu oceny i monitorowania Schengen; wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, aby krajowe organy monitorujące zostały skutecznie ustanowione i były w stanie wypełniać swoją rolę dzięki wystarczającym zasobom, odpowiedniemu mandatowi i wysokiemu poziomowi niezależności; zachęca państwa członkowskie do ciągłego inwestowania, by zagwarantować postępowanie służb granicznych zgodne z etyką zawodową, w tym inwestowania w szkolenia w dziedzinie prawa azylowego i uchodźczego, w koordynacji z Fronteksem, FRA, UNHCR i odpowiednimi organizacjami pozarządowymi; |
|
19. |
wyraża głębokie ubolewanie z powodu opóźnień we wdrażaniu przepisów dotyczących praw podstawowych zawartych w nowym rozporządzeniu w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej, odnoszących się m.in do rekrutacji 40 obserwatorów praw podstawowych do 5 grudnia 2020 r., jak przewidziano w rozporządzeniu; z zadowoleniem przyjmuje publikację ogłoszeń o naborze i wzywa do pilnego przeprowadzenia bieżącej rekrutacji; podkreśla, że wszyscy zatrudnieni obserwatorzy muszą być w stanie wypełniać swoje zadania zgodnie z art. 110 rozporządzenia w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej, zatem powinni być zatrudniani na odpowiednich stanowiskach administracyjnych, by wypełniać powierzone im zadania; wzywa ponadto do zwiększenia niezależności mechanizmu rozpatrywania skarg przez Agencję poprzez zaangażowanie ekspertów z FRA i krajowych instytucji zajmujących się prawami człowieka; |
Mechanizm oceny i monitorowania stosowania dorobku Schengen
|
20. |
uważa, że mechanizm oceny i monitorowania stosowania dorobku Schengen spowodował znaczną poprawę zarządzania strefą Schengen i przyczynił się do zapewnienia jej funkcjonowania przez wzmocnienie wzajemnego zaufania i odpowiedzialności zbiorowej; podkreśla jednak charakter sui generis mechanizmu oceny w prawie UE i przypomina, że Komisja pozostaje ostatecznie odpowiedzialna za zapewnienie stosowania Traktatów i środków przyjętych przez instytucje na ich podstawie; |
|
21. |
wyraża zadowolenie, że Komisja zamierza dokonać przeglądu mechanizmu oceny i monitorowania stosowania dorobku Schengen; przypomina o dyskusjach na temat podstawy prawnej tego mechanizmu podczas negocjacji w sprawie pakietu dotyczącego zarządzania strefą Schengen w 2012 r. i domaga się udziału w reformie mechanizmu na równi z Radą poprzez zastosowanie w miarę możliwości zwykłej procedury ustawodawczej lub za pomocą tej samej metody, co w przypadku przyjęcia rozporządzenia Rady (UE) nr 1053/2013 (21) ustanawiającego mechanizm oceny i monitorowania stosowania dorobku Schengen; |
|
22. |
podkreśla znaczenie wprowadzenia wyraźnych terminów na wszystkich etapach procedury każdej reformy, w tym znaczenie wdrożenia zaleceń przez państwa członkowskie, oceny wniosków Komisji przez ekspertów Grupy Roboczej ds. Oceny Schengen oraz przedstawienia planów działania; ponownie podkreśla również znaczenie zwiększenia elastyczności w planowaniu wieloletnim i rocznym oraz wzmocnienia roli Komisji, zwłaszcza w przypadku braku opinii państw członkowskich i potrzeby przeprowadzania faktycznie niezapowiedzianych kontroli; jest zdania, że podczas ocen Schengen należy konsekwentnie oceniać przestrzeganie praw podstawowych; uważa ponadto, że rola kontrolna Parlamentu i poprawa przejrzystości tego procesu powinny być kluczowymi elementami reformy; |
|
23. |
wzywa Komisję do przeznaczenia wystarczających zasobów, aby zapewnić kompleksową ocenę systemu Schengen, w tym poprzez zwiększenie liczby kontroli na miejscu w państwach członkowskich; zwraca uwagę, że pomimo iż w latach 2015–2019 Komisja przyjęła 198 sprawozdań z oceny, jedynie 45 ocen Schengen zostało zamkniętych; wzywa państwa członkowskie do przyspieszenia wdrażania ustaleń z oceny i zaleceń Rady; zwraca uwagę, że pierwszy cykl oceny Schengen trwał pięć lat; jest zdania, że należy przyspieszyć proces oceny i przyjmowania zaleceń, który trwa średnio 32 tygodnie, i wzywa w szczególności Radę do przyspieszenia przyjmowania zaleceń wydawanych przez Komisję; |
|
24. |
wzywa Radę do prowadzenia regularnych dyskusji na szczeblu ministerialnym na temat właściwego funkcjonowania strefy Schengen, w tym dyskusji w sytuacjach, w których sprawozdania z oceny wykazały poważne niedociągnięcia, a tym samym do odegrania roli politycznej nadanej jej w procesie oceny Schengen; wzywa Komisję i Radę do zapobiegania wszelkim zagrożeniom dla celu tego mechanizmu, a mianowicie do ustalenia, czy spełniono wszystkie warunki wstępne zniesienia kontroli na granicach wewnętrznych z krajem kandydującym, oraz do zapewnienia przestrzegania dorobku Schengen przez państwa członkowskie, w których jest on w pełni wprowadzony; |
|
25. |
uważa, że przyszły mechanizm oceny Schengen musi zawierać ocenę działalności operacyjnej Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej z uwagi na jej coraz większą rolę w zarządzaniu granicami zewnętrznymi i w operacjach powrotowych; uważa ponadto, że mechanizm ten powinien wzmocnić synergie z oceną narażenia przeprowadzana przez Europejską Straż Graniczną i Przybrzeżną; powtarza, że należy unikać powielania oraz zapewnić prowadzącym ocenę Schengen dostęp do wyników oceny narażenia; |
|
26. |
przypomina, że prawa podstawowe stanowią między innymi nadrzędny element wdrażania zintegrowanego zarządzania granicami; przypomina ponadto, że dorobek Schengen należy wdrażać zgodnie z Kartą; podkreśla w związku z tym, że w ocenach Schengen należy również zbadać, czy na granicach zewnętrznych przestrzegane są prawa podstawowe, w tym zakaz odsyłania, prawo do poszanowania godności ludzkiej, zasada niedyskryminacji i prawo do ubiegania się o ochronę międzynarodową; uważa, że przyszły mechanizm powinien przewidywać formalne członkostwo ekspertów z FRA w zespole odpowiedzialnym za kontrole na miejscu na potrzeby oceny zarządzania granicami zewnętrznymi i powrotów; uważa, że wszystkie właściwe agencje działające w dziedzinie WSiSW powinny mieć możliwość uczestnictwa; |
|
27. |
uważa, że w przypadku stwierdzenia poważnych niedociągnięć należy podejmować znacznie szybsze działania następcze w celu ich niezwłocznego usunięcia; uważa, że w zmienionym mechanizmie należy uwzględnić definicję „poważnego niedociągnięcia” oraz przyspieszoną procedurę w przypadku takich niedociągnięć; uważa, że obecne niewiążące katalogi najlepszych praktyk powinny uzyskać formalny status na mocy prawa UE w postaci podręczników, aby zwiększyć przejrzystość i umożliwić porównywanie ocen z obiektywnymi kryteriami; |
|
28. |
wyraża rozczarowanie, że Komisja nie przedstawiła dotychczas rocznego sprawozdania przewidzianego w art. 20 rozporządzenia (UE) nr 1053/2013, pomimo licznych apeli ze strony Parlamentu i Rady, aby to uczyniła; |
|
29. |
podkreśla, że w celu promowania dobrego zarządzania i przejrzystości instytucje Unii powinny prowadzić prace z jak największym poszanowaniem zasady otwartości; uważa, że Komisja powinna udostępniać publicznie na swojej stronie internetowej informacje na temat procesów oceny w państwie członkowskim oraz na temat realizacji przez państwa członkowskie zaleceń Rady; uważa ponadto, że Komisja powinna zapewnić odpowiednią platformę bezpiecznego i szyfrowanego dostępu do informacji niejawnych zawartych w dokumentach oceny Schengen dla podmiotów posiadających prawa dostępu, w szczególności dla posłów do Parlamentu Europejskiego, aby ułatwić im sprawowanie demokratycznej kontroli i nadzoru; |
|
30. |
odnotowuje, że Komisja ponownie udała się do Chorwacji w listopadzie 2020 r. w sprawie granicy zewnętrznej i potwierdziła, że spełniono warunki konieczne do stosowania dorobku Schengen; wzywa Chorwację do dalszego wdrażania bieżących działań i usuwania wszelkich stwierdzonych niedociągnięć, zwłaszcza w odniesieniu do szkolenia personelu, poziomu zatrudnienia i zdolności nadzoru granic lądowych; domaga się, by ocenić poszanowanie praw podstawowych po powtarzających się doniesieniach organizacji pozarządowych i mediów na temat nadużyć, przemocy i zawracania przez funkcjonariuszy straży granicznej; z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie niezależnego mechanizmu monitorowania działań funkcjonariuszy policji wobec nielegalnych migrantów i osób ubiegających się o ochronę międzynarodową; wzywa Komisję do dalszej oceny we wszystkich państwach członkowskich zgodności operacji zarządzania granicami z wymogami w zakresie praw podstawowych oraz do podjęcia niezbędnych środków w przypadku naruszeń praw człowieka; |
|
31. |
zwraca uwagę na powtarzające się niedociągnięcia i obszary usprawnień w systemie Schengen zidentyfikowane przez Komisję: niepełne lub nieprawidłowe transponowanie, wdrażanie i stosowanie odnośnego dorobku Schengen; niewystarczająca liczba pracowników oraz nieodpowiednie kwalifikacje lub przeszkolenie; rozbieżne i niezgodne praktyki krajowe wynikające z niespójnego wdrażania dorobku Schengen; rozdrobnione struktury administracyjne charakteryzujące się niewystarczającą koordynacją i niedostateczną integracją poszczególnych organów oraz praktyczne, technologiczne i regulacyjne przeszkody dla współpracy w strefie Schengen; przypomina, że problemy te stanowią podstawowe przeszkody we właściwym funkcjonowaniu strefy Schengen, i nalega, aby państwa członkowskie wreszcie poświęciły im odpowiednią uwagę; |
Wykorzystanie wielkoskalowych systemów informacyjnych w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych
|
32. |
odnotowuje postępy w opracowywaniu nowych wielkoskalowych systemów informatycznych i ich interoperacyjności; wzywa państwa członkowskie, Komisję i zaangażowane agencje do utrzymania planowanego harmonogramu wdrażania, który przewiduje, że do końca 2023 r. wdrożone zostaną nowe systemy informatyczne, ukończone reformy istniejących systemów oraz zapewniona ich interoperacyjność; zwraca ponadto uwagę na potrzebę stabilnych ram prawnych w celu wdrożenia tych systemów; przypomina, że korzystanie z tych systemów wpłynie również na prawo do prywatności i prawo do ochrony danych osób, których informacje będą przechowywane w tych systemach, oraz podkreśla potrzebę stosowania przez cały okres ich wdrażania zabezpieczeń ustanowionych w aktach prawnych ustanawiających te systemy; |
|
33. |
przypomina o kluczowej roli eu-LISA we wdrażaniu nowych systemów informatycznych; podkreśla ponadto znaczenie krajowych elementów tych systemów w całej architekturze i wzywa państwa członkowskie do przeznaczenia odpowiednich zasobów finansowych i ludzkich niezbędnych do terminowego wdrożenia; |
|
34. |
z zadowoleniem przyjmuje porozumienie polityczne osiągnięte w sprawie reformy wizowego systemu informatycznego (VIS), w szczególności ustanowienie wyraźnego i prawnie wiążącego terminu rozpoczęcia operacji; |
|
35. |
podkreśla znaczne nasilenie działalności biura rozpatrującego wnioski o informacje uzupełniające na poziomie dostępów krajowych (SIRENE) oraz ponawia swoje wezwanie do państw członkowskich o wzmocnienie środków tego biura przez zapewnienie mu odpowiednich zasobów finansowych i ludzkich do wypełniania jego nowych zadań; |
|
36. |
przyjmuje do wiadomości badania przeprowadzone przez Wspólne Centrum Badawcze dotyczące wykorzystywania odcisków palców, odcisków dłoni, wizerunków twarzy i DNA w Systemie Informacyjnym Schengen; |
|
37. |
uważa, że Komisja i Rada poważnie zaniedbały swoje obowiązki po wykryciu podczas oceny z 2017 r. poważnych niedociągnięć w korzystaniu przez Zjednoczone Królestwo z systemu informacyjnego Schengen; przypomina o wniosku grupy roboczej ds. kontroli Schengen o natychmiastowe odłączenie Zjednoczonego Królestwa od systemu, wyrażonym w pismach do Komisji i prezydencji Rady z 15 czerwca 2020 r.; zwraca uwagę, że Zjednoczone Królestwo, jako państwo trzecie, nie ma już dostępu do Systemu Informacyjnego Schengen; apeluje o ścisłe monitorowanie dalszej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa między UE a Zjednoczonym Królestwem podczas sześciomiesięcznego okresu przekazywania danych uzgodnionego w ramach umowy o handlu i współpracy między UE a Zjednoczonym Królestwem; |
Wieloletni cykl polityki strategicznej w zakresie europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami
|
38. |
z zadowoleniem przyjmuje przedstawienie przez Frontex strategicznej analizy ryzyka dla europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami, stanowiącej pierwszy krok w ramach nowego cyklu polityki; |
Przyszłość Schengen
|
39. |
zwraca uwagę, że różne kryzysy w ostatnich latach, takie jak obecna pandemia, oraz w dużej mierze nieskoordynowane, a czasem jednostronne działania podejmowane przez państwa członkowskie podważyły wzajemne zaufanie między państwami członkowskimi i stanowiły zagrożenie dla strefy Schengen; jest przekonany, że należy odpowiednio zintensyfikować wysiłki na rzecz znalezienia całościowych rozwiązań oraz że środki te należy odpowiednio zharmonizować; z zadowoleniem przyjmuje w tym kontekście zamiar przyjęcia przez Komisję strategii dotyczącej przyszłości Schengen, a ponadto z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie forum Schengen, które powinno również umożliwić debaty polityczne na wysokim szczeblu z Parlamentem i Radą na temat stanu i przyszłości strefy Schengen; |
|
40. |
uważa, że kodeks graniczny Schengen, w szczególności w odniesieniu do zasad dotyczących kontroli na granicach wewnętrznych, nie jest już odpowiedni i wymaga pilnej i znaczącej reformy w celu wzmocnienia wzajemnego zaufania i solidarności oraz zagwarantowania integralności i pełnego przywrócenia strefy Schengen; zwraca w związku z powyższym uwagę, że potrzebne są jaśniejsze przepisy dotyczące sytuacji nadzwyczajnych w dziedzinie zdrowia publicznego; podkreśla, że choć przywrócenie kontroli na granicach wewnętrznych powinno pozostać w gestii poszczególnych państw członkowskich, to powinno być zawsze środkiem ostatecznym, ograniczonym w czasie i obowiązywać w zakresie, w jakim kontrole te są konieczne i proporcjonalne do stwierdzonego poważnego zagrożenia, przy szczególnym uwzględnieniu ich wpływu na prawo do swobodnego przemieszczania się i zasadę niedyskryminacji oraz skutków, jakie kontrole te mogą wywrzeć na regiony przygraniczne, przy jednoczesnym zachowaniu rozróżnienia między poszczególnymi podstawami prawnymi; uważa, że za każdym razem, gdy kontrole graniczne są przedłużane przez państwo członkowskie, powinny obowiązywać dodatkowe zabezpieczenia i środki nadzoru, oraz że w każdych okolicznościach takie środki powinny zostać zniesione, gdy tylko przestaną istnieć podstawy ich stosowania; |
|
41. |
uważa, że należy wprowadzić zorganizowany i przejrzysty mechanizm konsultacji na wypadek sytuacji kryzysowych, aby określić środki łagodzące lub alternatywne wobec kontroli na granicach wewnętrznych oraz jednolite wiążące zasady mające zastosowanie na granicach zewnętrznych; |
|
42. |
wzywa administrację Parlamentu do utworzenia specjalnej jednostki ds. wspierania zarządzania strefą Schengen, aby Parlament mógł właściwie sprawować funkcje kontroli demokratycznej i nadzoru w odniesieniu do dorobku Schengen; |
o
o o
|
43. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, parlamentom narodowym państw członkowskich oraz Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej. |
(1) Dz.U. L 312 z 7.12.2018, s. 1.
(2) Dz.U. L 312 z 7.12.2018, s. 14.
(3) Dz.U. L 312 z 7.12.2018, s. 56.
(4) Dz.U. L 135 z 22.5.2019, s. 27.
(5) Dz.U. L 135 z 22.5.2019, s. 85.
(6) Dz.U. L 236 z 19.9.2018, s. 1.
(7) Dz.U. L 236 z 19.9.2018, s. 72.
(8) Dz.U. L 107 z 6.4.2020, s. 1.
(9) Dz.U. L 295 z 14.11.2019, s. 1.
(10) Dz.U. L 188 z 12.7.2019, s. 25.
(11) Dz.U. C 86 I z 16.3.2020, s. 1.
(12) Dz.U. L 337 z 14.10.2020, s. 3.
(13) Dz.U. C 76 z 9.3.2020, s. 106.
(14) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0175.
(15) Dz.U. C 388 z 13.11.2020, s. 18.
(16) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0362.
(17) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0307.
(18) Stan na dzień 19 maja 2021 r., https://ec.europa.eu/home-affairs/policies/schengen-borders-and-visa/schengen-area_en
(19) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich (Dz.U. L 348 z 24.12.2008, s. 98).
(20) Dz.U. C 76 z 9.3.2020, s. 106.
(21) Rozporządzenie Rady (UE) nr 1053/2013 z dnia 7 października 2013 r. w sprawie ustanowienia mechanizmu oceny i monitorowania w celu weryfikacji stosowania dorobku Schengen oraz uchylenia decyzji komitetu wykonawczego z dnia 16 września 1998 r. dotyczącej utworzenia Stałego Komitetu ds. Oceny i Wprowadzania w Życie Dorobku Schengen (Dz.U. L 295 z 6.11.2013, s. 27).
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/167 |
P9_TA(2021)0353
Nowa europejska przestrzeń badawcza na rzecz badań naukowych i innowacji
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie nowej europejskiej przestrzeni badawczej na rzecz badań naukowych i innowacji (2021/2524(RSP))
(2022/C 99/17)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając pytanie do Komisji w sprawie nowej europejskiej przestrzeni badawczej na rzecz badań naukowych i innowacji (O-000031/2021 – B9-0026/2021), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 30 września 2020 r. w sprawie nowej europejskiej przestrzeni badawczej na rzecz badań naukowych i innowacji (COM(2020)0628), |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z 1 grudnia 2020 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie z postępu prac w ramach europejskiej przestrzeni badawczej 2016–2018, |
|
— |
uwzględniając europejską tablicę wyników innowacji z 23 czerwca 2020 r., |
|
— |
uwzględniając wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie C-66/18 z 6 października 2020 r. (1), |
|
— |
uwzględniając zalecenie Komisji z 11 marca 2005 r. w sprawie Europejskiej Karty Naukowca oraz Kodeksu postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych (2), |
|
— |
uwzględniając art. 136 ust. 5 i art. 132 ust. 2 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając projekt rezolucji Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, |
|
A. |
mając na uwadze, że ukończenie tworzenia europejskiej przestrzeni badawczej (EPB) skutkujące swobodą przepływu kadry oraz wiedzy naukowej i technologii jest kluczowym priorytetem Unii Europejskiej; |
|
B. |
mając na uwadze, że EPB ma pomóc przezwyciężyć rozdrobnienie krajowych wysiłków w dziedzinie badań naukowych i innowacji (R&I) dzięki redukcji rozbieżności między przepisami regulacyjnymi a administracyjnymi; |
|
C. |
mając na uwadze, że EPB oferuje ważne mechanizmy zapewniające swobodę przepływu kadrze naukowej oraz wymianę technologii, wiedzy i innowacji; mając ponadto na uwadze, że EPB jest ugruntowanym i dobrze znanym środowiskiem współpracy, które stymuluje wspólne transgraniczne działania R&I między kadrą naukową z państw członkowskich a węzłami EPB; |
|
D. |
mając na uwadze, że badania naukowe muszą opierać się na podstawowych zasadach rzetelności badawczej, a Europejski kodeks postępowania Zrzeszenia Europejskich Akademii Nauk (ALLEA) w zakresie rzetelności badawczej powinien być uważany za punkt odniesienia dla środowiska naukowego; mając na uwadze, że niezależność i obiektywizm to kluczowe elementy budowania i podtrzymywania zaufania do nauki; |
|
E. |
mając na uwadze, że przyspieszenie R&I w Unii Europejskiej oraz lepsza współpraca między prywatnymi a publicznymi R&I w państwach członkowskich z myślą o wczesnym wprowadzaniu na rynek i upowszechnianiu w społeczeństwie nowych rozwiązań technologicznych oraz ulepszaniu istniejących ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia naszych celów w dziedzinie klimatu, transformacji cyfrowej i ożywienia gospodarki europejskiej; mając na uwadze, że wysokiej jakości miejsca pracy stwarzają nowe możliwości gospodarcze w UE; mając na uwadze, że inwestycje w badania podstawowe to inwestycja w przyszłość, oraz mając na uwadze, że finansowanie takich badań nie powinno być motywowane wyłącznie zyskiem ekonomicznym; mając na uwadze, że do ważnych odkryć naukowych dochodzi w trakcie badań finansowanych ze środków publicznych; |
|
F. |
mając na uwadze, że co do zasady R&I powinny być zgodne z zasadą neutralności technologicznej; mając jednak na uwadze, że ważne jest, aby podkreślić, że wybory technologiczne muszą przestrzegać obowiązujących ram politycznych; |
|
G. |
mając na uwadze, że R&I mają zasadnicze znaczenie, ponieważ umożliwią ożywienie gospodarcze w Europie, wspierają i przyspieszają transformację cyfrową i ekologiczną w sposób społecznie odpowiedzialny, zwiększają zrównoważony charakter i konkurencyjność Unii oraz wzmacniają jej odporność; |
|
H. |
mając na uwadze, że kryzys związany z COVID-19 dotknął wiele osób należących do młodej kadry naukowej, które doświadczyły pogarszających się warunków pracy i ograniczonego dostępu do laboratoriów i innych podstawowych obiektów, a co za tym idzie miały mniejsze możliwości ukończenia projektów i uzyskania kwalifikacji wymaganych do awansu zawodowego; |
|
I. |
mając na uwadze, że kobiety zajmują jedynie 24 % najwyższych stanowisk w szkolnictwie wyższym w Unii Europejskiej; mając na uwadze, że są one nadal niedostatecznie reprezentowane wśród doktorantów w szeregu przedmiotów z dziedziny nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki (STEM), w tym w dziedzinie ICT i inżynierii, ale także w produkcji i budownictwie; |
|
J. |
mając na uwadze, że w bardziej synergicznym podejściu do innych unijnych programów finansowania i strategii politycznych UE można by wykorzystać potencjał R&I, który powstał w ostatniej dekadzie w krajach osiągających gorsze wyniki; mając na uwadze, że wymagałoby to łączenia zasobów, aby wspierać działania promujące rozwój kapitału ludzkiego oraz innowacyjne technologie i nowe modele biznesowe, a także aby wesprzeć konserwację i rozbudowę infrastruktury; mając na uwadze, że ukierunkowane łączenie inwestycji z funduszy strukturalnych w ramach priorytetów inteligentnej specjalizacji z doskonałymi inicjatywami R&I wspieranymi z programu ramowego może znacznie poprawić wyniki niektórych regionów i wzmocnić EPB jako całość; mając na uwadze, że w tym kontekście ważne jest również, aby podkreślić konieczność optymalizacji i lepszej koordynacji wykorzystania infrastruktur badawczych na szczeblu UE; |
|
K. |
mając na uwadze, że integracyjne podejście Komisji polegające na powiązaniu EPB z europejskim obszarem edukacji i europejską polityką przemysłową w celu wspierania synergii między tymi wzajemnie zależnymi obszarami powinno prowadzić raczej do synergii niż do większej złożoności EPB, europejskiego obszaru edukacji lub polityki przemysłowej; |
|
L. |
mając na uwadze, że EPB powinna przyspieszać realizację wielu strategii i zobowiązań międzynarodowych UE, takich jak strategie na rzecz MŚP i strategie cyfrowe, Europejski Zielony Ład i cele zrównoważonego rozwoju ONZ; |
|
M. |
mając na uwadze, że otwartość na świat i współpraca międzynarodowa są niezbędne dla powodzenia unijnej polityki R&I; mając na uwadze, że państwa stowarzyszone z programem ramowym stanowią integralną część EPB i już przyspieszają osiągnięcie jej celów; mając na uwadze, że europejskie sąsiedztwo zasługuje na szczególną uwagę; mając na uwadze, że wszystkie kraje na wschodzie i południu powinny korzystać z wymiany naukowej i współpracy z państwami członkowskimi UE; |
|
N. |
mając na uwadze, że EPB nie może zostać ukończona bez zagwarantowania wolności akademickiej w Unii oraz bez poszanowania postanowień Karty praw podstawowych Unii Europejskiej dotyczących wolności akademickiej, swobody zakładania placówek szkolnictwa wyższego oraz wolności prowadzenia działalności gospodarczej; mając na uwadze, że według TSUE wolność akademicka ma nie tylko wymiar indywidualny w zakresie, w jakim wiąże się z wolnością wypowiedzi, w szczególności w dziedzinie badań naukowych, wolnością komunikacji, badań naukowych i upowszechniania wyników, lecz ma także wymiar instytucjonalny i organizacyjny odzwierciedlony w autonomii placówek akademickich; |
Cele
|
1. |
z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji w sprawie nowej europejskiej przestrzeni badawczej na rzecz badań naukowych i innowacji, w którym określono strategiczne cele i działania wymagające wdrożenia w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi, aby priorytetowo potraktować inwestycje i reformy w dziedzinie R&I, osiągnąć cel 3 % PKB, poprawić dostęp kadry naukowej w całej UE do doskonałości oraz umożliwić środowisku naukowemu, społeczeństwu i gospodarce realnej dostęp do wyników badań, przy jednoczesnym zapewnieniu, że finansowane ze środków publicznych R&I rzeczywiście przyczyniają się do poprawy dobrostanu społecznego; |
|
2. |
wzywa państwa członkowskie do przyjęcia paktu na rzecz badań naukowych i innowacji w Europie zawierającego następujące zobowiązania do zrealizowania do 2030 r.: skoordynowany w całej UE wzrost wydatków publicznych na R&I z obecnego średniego poziomu 0,81 % PKB do 1,25 %; wzrost krajowego publicznego dofinansowania badań i rozwoju w ramach wspólnych programów i partnerstw europejskich z obecnego poziomu wynoszącego nieco poniżej 1 % do 5 %; wspólne uzgodnienie priorytetowych obszarów działań EPB (zarówno horyzontalnych, jak i tematycznych); |
|
3. |
podkreśla silny związek między R&I a przedsiębiorczością, co stwarza możliwości tworzenia nowych jednorożców, przedsiębiorstw typu start-up i MŚP; przypomina o znaczeniu stworzenia ekosystemu cyfrowego, który sprzyjałby innowacjom technologicznym i rozwojowi MŚP, głównie za pośrednictwem węzłów innowacji EPB; |
|
4. |
uznaje kluczową rolę uniwersytetów i instytucji akademickich w tworzeniu dynamicznych ekosystemów R&I; podkreśla centralną rolę studentów, którzy będą następnym pokoleniem innowatorów w tych ekosystemach; |
|
5. |
podkreśla, że w kontekście EPB terminy „badania naukowe” i „innowacje” nie ograniczają się do innowacji technologicznych, lecz są ujęte jako zagadnienia przekrojowe o szerokim znaczeniu dla wszystkich aspektów nauk społecznych i humanistycznych oraz są w pełni zintegrowane z każdym z celów ogólnych; |
|
6. |
uważa, że przegląd EPB powinien obejmować horyzontalne podejście do zacieśniania współpracy między instytucjami badawczymi, w tym uniwersytetami; apeluje o zwiększenie wsparcia budżetowego dla sojuszy uniwersyteckich, a także o ustanowienie ram wspomagających, które umożliwiłyby rozwój sojuszy w elastyczny sposób; uważa ponadto, że współpraca uniwersytecka nie powinna ograniczać się wyłącznie do sojuszy, lecz że uniwersytety powinny mieć dostęp do większej liczby systemów finansowania, aby móc współpracować poza sojuszami; |
|
7. |
podkreśla, że ważne jest tworzenie synergii między szkolnictwem wyższym, instytucjami badawczymi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego jako prawdziwymi partnerami w kontekście R&I, a także sojuszy przemysłowych, co pozwoli w pełni wykorzystać podwójną rolę uniwersytetów; przypomina w związku z tym o konieczności stworzenia sprzyjających warunków i możliwości dla kadry naukowej dzięki wykorzystaniu wysokiej jakości infrastruktury badawczej; wzywa Komisję, aby zadbała o inkluzywny kształt tych partnerstw, których podstawą powinny być przejrzystość, zrównoważona reprezentacja zainteresowanych stron i ciągła otwartość, a także aby zaoferowała tak zróżnicowanym zainteresowanym stronom dostateczne możliwości uczestnictwa; |
|
8. |
podkreśla, że wszelkie zaproszenia do składania wniosków o finansowanie muszą być przejrzyste i ogłaszane z odpowiednim wyprzedzeniem; podkreśla ponadto, że wspólne plany działania w zakresie technologii przemysłowych powinny w większym stopniu uwzględniać wkład oddolny i powszechny udział i nie tylko przemysł traktować jako główne źródło wkładu, ale akceptować również wkład najnowszych i najnowocześniejszych R&I, a także organizacji konsumenckich i partnerów społecznych; |
|
9. |
wzywa państwa członkowskie, aby przełożyły nową EPB na konkretne strategie polityczne i działania finansowe mające przyczynić się do dwojakiej transformacji – ekologicznej i cyfrowej, wdrożenia ambitnego Europejskiego Zielonego Ładu i strategii przemysłowej, odbudowy zwiększającej odporność i zaspokojenia potrzeb medycznych; podkreśla, że odpowiednie powiązania w ekosystemach innowacji i przemysłu oraz między nimi a ich podmiotami, w tym środowiskiem akademickim, przemysłem, sektorem publicznym na różnych szczeblach, ogółem społeczeństwa i społeczeństwem obywatelskim w całej UE, są istotne do tego, by zapewnić szybsze wdrażanie wyników badań w gospodarce i społeczeństwie; zwraca w związku z tym uwagę na kluczową rolę MŚP w podejmowaniu kwestii innowacji i rozwoju technologicznego oraz potencjał tradycyjnych MŚP, który wciąż wymaga uwolnienia; podkreśla rolę węzłów EPB jako narzędzia, które zapewnia dostępność wysokiej jakości nauki we wszystkich miastach i regionach UE, a także sprzyja propagowaniu regionów, w których istnieją możliwości zrównoważonego wzrostu; |
|
10. |
wyraża zaniepokojenie, że proces poprawy jakości systemów R&I spowalnia i postępuje nierównomiernie w całej Unii (3); |
|
11. |
podkreśla, że podczas pandemii COVID-19 R&I odgrywały ważną rolę, przyczyniając się do opracowania wielosektorowych i transdyscyplinarnych rozwiązań służących przezwyciężeniu kryzysu; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje plan działania ERAvsCorona jako przykład szybko zdefiniowanych i dobrze ukierunkowanych działań podejmowanych wspólnie z państwami członkowskimi; |
|
12. |
podkreśla, że pandemia COVID-19 ukazała nie tylko doniosłość współpracy w zakresie R&I, ale także, że praktyki i infrastruktura otwartej nauki pomagają szybko dostarczać rozwiązania pozwalające zaspokoić najpilniejsze potrzeby społeczne; podkreśla, że EPB ma do odegrania kluczową rolę, jeśli chodzi o rozwój otwartej nauki i dzielenie się wynikami badań, danymi i infrastrukturą, a także dopilnowanie, aby wszystkie publikacje naukowe będące wynikiem badań finansowanych ze środków publicznych były standardowo publikowane w ogólnodostępnych czasopismach, natomiast wyniki badań i dane powinny być udostępniane zgodnie z zasadami FAIR (łatwe do znalezienia, dostępne, interoperacyjne i możliwe do ponownego wykorzystania); |
|
13. |
podkreśla, że pandemia COVID-19 zwiększyła zapotrzebowanie na lepszą łączność, a tym samym przyspieszyła transformację cyfrową; ubolewa jednak, że niewystarczająco uwzględniono dzielenie się technologiami i prawami własności intelektualnej; |
|
14. |
apeluje o znalezienie równowagi między badaniami podstawowymi a badaniami (w większym stopniu) stosowanymi prowadzącymi do konkretnych innowacji w całej EPB, a także podkreśla, że zarówno jedne, jak i drugie badania są niezwykle ważne; |
|
15. |
podkreśla, że badania podstawowe odnoszą się do działalności naukowców, którzy badają zagadnienia w imię poszerzania wiedzy, niezależnie od rentowności ekonomicznej lub krótkoterminowego zastosowania; |
|
16. |
zauważa, że nowa EPB musi w pełni uwzględnić dwojaką transformację – ekologiczną i cyfrową oraz przyczynić się do przyspieszenia w tym kontekście R&I poprzez m.in. lepsze dostosowanie i wzmocnienie inwestycji w R&I dzięki wykorzystaniu synergii z Instrumentem na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF), a także poprawę współpracy między prywatnymi i publicznymi R&I nie tylko na terytoriach państw członkowskich, ale również między nimi, aby przyspieszyć upowszechnianie wśród społeczeństwa i wprowadzanie na rynek innowacyjnych technologii i rozwiązań, które są fundamentalne dla osiągnięcia celów klimatycznych UE oraz wykorzystania głównych szans ekonomicznych, jakie daje dwojaka transformacja; |
Finansowanie i synergie
|
17. |
podkreśla, że z uwagi na to, iż Europa stoi w obliczu naglących wyzwań społecznych, ekologicznych i gospodarczych, pogłębionych przez kryzys związany z COVID-19, najwyższy czas na reorganizację EPB w celu odbudowy Europy i stworzenia nowego modelu odporności społecznej, gospodarczej i środowiskowej dla UE; jest w związku z tym zaniepokojony powolnym tempem dostosowywania polityki krajowej do polityki uzgodnionej z państwami członkowskimi na szczeblu UE; |
|
18. |
zwraca się do państw członkowskich o zwiększenie budżetów krajowych przeznaczonych na R&I; w związku z tym wyraża zadowolenie, że w konkluzjach z 1 grudnia 2020 r. Rada ponownie potwierdziła cel inwestycyjny wynoszący 3 % PKB; ubolewa, że w tych konkluzjach Rada nie zobowiązała się do realizacji proponowanego celu inwestycyjnego w wysokości 1,25 % PKB w odniesieniu do publicznego finansowania R&I; |
|
19. |
przypomina, jak ważny jest wkład R&I w osiągnięcie celów określonych w porozumieniu paryskim i celów Europejskiego Zielonego Ładu; opowiada się za ogólnym zwiększeniem budżetów krajowych przeznaczonych na R&I w dziedzinie czystych technologii energetycznych, co będzie sprzyjać realizacji krajowych celów i docelowych poziomów finansowania, wyznaczających konkretne i odpowiednie ścieżki do roku 2030 i 2050; |
|
20. |
utrzymuje, że należy tworzyć i w pełni wykorzystywać synergie między europejskimi instrumentami finansowania, w szczególności między programami „Horyzont Europa” i Erasmus+, funduszami polityki spójności, NextGenerationEU, Programem na rzecz jednolitego rynku, InvestEU, LIFE+, Funduszem na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i unijnymi instrumentami działań zewnętrznych, partnerstwem w dziedzinie badań i innowacji w regionie Morza Śródziemnego (PRIMA), Programem UE dla zdrowia i programem „Cyfrowa Europa”, oraz zwraca się do Komisji o zapewnienie państwom członkowskim jasnych, prostych i praktycznych wytycznych oraz usprawnionych narzędzi, określających, jak najlepiej zrealizować te synergie w skali krajowej i regionalnej; w związku z tym podkreśla znaczenie Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF), który będzie wspierał inteligentny, trwały wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu, w tym infrastrukturę R&I, i w znacznym stopniu przyczyni się do realizacji nowej EPB; |
|
21. |
jest zdania, że plany odbudowy i NextGenerationEU stanowią okazję do ugruntowania trójkąta wiedzy oraz wzmocnienia umiejętności, edukacji i badań naukowych; zwraca uwagę na potrzebę bardziej ustrukturyzowanych powiązań z inicjatywami służącymi wzmocnieniu europejskiego obszaru edukacji i europejskiego obszaru innowacji; wyraża zadowolenie, że Rada planuje włączyć wzmocnienie EPB do krajowych planów naprawy gospodarczej; |
|
22. |
podkreśla znaczenie współpracy – począwszy od fazy planowania projektów – między środowiskiem akademickim, instytucjami badawczymi i przemysłem dla promowania nauki oraz innowacyjnych technologii i rozwiązań mających na celu dzielenie się zasobami i korzyściami dopełniającymi, a także dla kończenia wspólnie projektów innowacji technologicznych, aby tworzyć gotowe do wprowadzenia na rynek produkty, usługi lub procesy oraz poprawiać dobrostan; w kontekście nowej EPB popiera wzajemną wymianę i ściślejszą współpracę między różnymi podmiotami, aby wzbogacić doświadczenia edukacyjne, przyspieszyć transfer wiedzy, podnosić świadomość i znajdować rozwiązania, które pozwolą sprostać wyzwaniom społecznym, środowiskowym i gospodarczym; |
|
23. |
zwraca uwagę na potencjał wielodyscyplinarnego i wielopodmiotowego podejścia do ekosystemów, łączącego twórcze i kulturowe atuty i mocne punkty Europy; zauważa korzyści synergii wynikające z połączenia różnych sektorów i dyscyplin naukowych, w tym sztuki, projektowania i kreatywności, a także nauk społecznych i humanistycznych; |
|
24. |
dostrzega rolę, jaką sektor prywatny odgrywa w poprawie naszych zdolności w zakresie R&I, w zwiększaniu skali nowych innowacji oraz w stymulowaniu konkurencyjności i zrównoważonego rozwoju Europy; podkreśla, że znaczący wpływ społeczny można osiągnąć m.in. poprzez wykorzystanie najnowszej wiedzy badawczej w przedsiębiorstwach typu start-up, przedsiębiorstwach o ugruntowanej pozycji i przemyśle; podkreśla, że należy wzmocnić długoterminową współpracę strategiczną między środowiskiem akademickim a przedsiębiorstwami, aby przyspieszyć realizację celów leżących w interesie publicznym oraz zintegrować trójkąt wiedzy w celu osiągnięcia lepszych wyników społecznych; podkreśla, że przemysł i MŚP mogą odgrywać istotną rolę, jeśli chodzi o wkład w długoterminowe inwestycje i rozwiązanie problemu „doliny śmierci”, oraz zachęca Komisję do zbadania, w jaki sposób lepiej wykorzystać synergie między publicznymi i prywatnymi inwestycjami w R&I, również w odniesieniu do szkoleń, umiejętności i rozwoju działalności badawczej; |
|
25. |
ponownie podkreśla w związku z nową EPB, że należy stosować istniejące ramy własności intelektualnej oraz popierać przyszły jednolity patent i wszelkie niezbędne mechanizmy elastyczności, aby osiągnąć równowagę między egzekwowaniem obowiązujących praw własności intelektualnej a dążeniem do innowacji; podkreśla potencjalną rolę przyszłego jednolitego patentu w usprawnianiu procedur i zmniejszaniu obciążeń administracyjnych dla europejskich innowatorów; |
Zmniejszanie luki
|
26. |
uważa, że jednym z kluczy do sukcesu znacznie zwiększonych wydatków publicznych na R&I jest integracja różnych europejskich, krajowych i prywatnych źródeł finansowania, w tym konwergencja finansowania za pośrednictwem programu „Horyzont Europa”, RRF, unijnych funduszy spójności oraz krajowego finansowania badań i rozwoju; |
|
27. |
apeluje o ambitny pakiet „Rozszerzanie uczestnictwa i wzmacnianie EPB” w programie „Horyzont Europa”, który wspierałby współpracę między państwami członkowskimi w celu osiągnięcia zrównoważonego dostępu do doskonałości; |
|
28. |
wzywa państwa członkowskie, aby jak najszybciej i z uwzględnieniem odbudowy po pandemii wspierały nową EPB krajowymi reformami i zasobami uzupełniającymi unijne instrumenty finansowania poprzez wdrożenie nowych narzędzi, a mianowicie części „Rozszerzanie uczestnictwa i wzmacnianie europejskiej przestrzeni badawczej” w programie „Horyzont Europa”, która pomoże zmniejszyć lukę w wynikach R&I oraz zredukować nierówności między poszczególnymi krajami i regionami; w związku z tym podkreśla potrzebę zajęcia się inwestycjami i reformami w dziedzinie R&I; z zadowoleniem przyjmuje utworzenie Forum EPB na rzecz Transformacji oraz przyszły pakt na rzecz R&I; zauważa, że powodzenie paktu będzie zależało od szerokiego poparcia dla niego w sektorze, w związku z czym postuluje włączenie Parlamentu i zainteresowanych stron w proces opracowywania paktu; |
|
29. |
uznaje istotną rolę władz regionalnych w promowaniu polityki w zakresie R&I, a także znaczenie regionalnych ekosystemów R&I; wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyjęcia wielopoziomowej formy sprawowania rządów obejmującej władze regionalne i lokalne w celu wzmocnienia ekosystemów regionalnych i węzłów EPB; |
|
30. |
podkreśla, że należy zapewnić synergię między węzłami EPB a innymi ośrodkami związanymi z R&I, takimi jak ośrodki innowacji Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (EIT), centra i sieci innowacji cyfrowych, np. centra innowacji cyfrowych w dziedzinie AI, i Europejska Sieć Przedsiębiorczości; |
|
31. |
popiera inicjatywy służące dalszemu zwiększaniu inwestycji w umiejętności, badania naukowe i innowacje w państwach członkowskich, które według europejskiej tablicy wyników innowacyjności wciąż uznaje się za skromnych i umiarkowanych innowatorów; z zadowoleniem przyjmuje już podjęte inicjatywy, w tym Regionalny System Innowacji EIT, aby zlikwidować lukę, która istnieje w tych państwach członkowskich; |
|
32. |
podkreśla, że w EPB należy traktować priorytetowo dostęp do doskonałości, mobilność naukowców i swobodny przepływ wiedzy, promować włączenie społeczne i rozpowszechniać możliwości na całym terytorium Europy, wzmacniając powiązania i synergię między różnymi społecznościami R&I, a tym samym przyczyniając się do pełnego wykorzystania potencjału R&I w Europie; podkreśla, że nadanie priorytetu doskonałości umożliwi EPB odegranie kluczowej roli w zmniejszaniu dysproporcji w Unii i udzielenie pomocy w niwelowaniu wciąż istniejącej luki w badaniach naukowych; |
|
33. |
podkreśla, że potrzeby i interesy społeczne powinny znajdować się w centrum R&I oraz że w związku z tym zaangażowanie obywateli, społeczności lokalnych i społeczeństwa obywatelskiego powinno być najważniejszym elementem nowej EPB, aby ułatwić jej upowszechnianie w społeczeństwie, a tym samym wywrzeć większy wpływ społeczny i zwiększyć zaufanie do nauki; apeluje zatem o intensyfikację komunikacji naukowej i kampanii uświadamiających, a także o ścisłe zaangażowanie – od początku procesów R&I – społeczeństwa obywatelskiego i użytkowników końcowych, w tym organizacji przedstawicielskich grup bardziej zagrożonych wykluczeniem, takich jak osoby z niepełnosprawnościami i inne grupy niedostatecznie reprezentowane w społeczeństwie, tak aby podjąć kluczowe kwestie związane z ich wykluczeniem w dziedzinie R&I, a także zagwarantować, że opracowane następnie technologie i innowacje rzeczywiście będą służyć społeczeństwu, a nie na odwrót; |
|
34. |
z zadowoleniem przyjmuje plany Komisji dotyczące poprawy dostępu naukowców z całej UE do instytucji propagujących doskonałość i do infrastruktury; podkreśla jednak potrzebę bardziej ukierunkowanego wsparcia, które przyczyni się do zlikwidowaniu luki w R&I w Unii; |
|
35. |
podkreśla, że należy ograniczyć fragmentację w dostępie do danych badawczych, i uznaje znaczenie europejskiej chmury dla otwartej nauki w kontekście nowej EPB, której celem jest zbliżenie instytucjonalnych, krajowych i europejskich zainteresowanych stron, inicjatyw i infrastruktur danych, aby stworzyć w UE inkluzywny ekosystem otwartej nauki; apeluje o promowanie uczestnictwa w inicjatywach na rzecz otwartej nauki i wymiany danych przez poprawę europejskiej infrastruktury wymiany danych i propagowanie stosowania norm dotyczących danych; |
Kariera zawodowa
|
36. |
zwraca uwagę, że należy wzmacniać pozycję kobiet i dziewcząt, aby podejmowały pracę w dziedzinach STEM, oraz zwraca się do państw członkowskich i Komisji o opracowanie środków, które poprawią warunki umożliwiające kobietom karierę naukową i ograniczą zjawisko niedostatecznej reprezentacji kobiet; apeluje o bardziej atrakcyjne możliwości zatrudnienia dla młodych naukowców i grup niedostatecznie reprezentowanych, również w świetle kluczowego wkładu kobiet w działalność naukową i badawczo-rozwojową, przy jednoczesnym zmniejszeniu luki płacowej między kobietami a mężczyznami w tym sektorze; zachęca państwa członkowskie i organizacje badawcze, w tym uczelnie wyższe, do wspierania w R&I elastycznych warunków zatrudnienia i organizacji pracy zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn, w tym do promowania równego podziału obowiązków związanych z opieką, oraz do przeprowadzenia przeglądu osiągnięć badaczy w celu wyeliminowania dyskryminacji ze względu na płeć; domaga się ponadto lepszego uwzględniania aspektu płci w treści R&I oraz sprawniejszego gromadzenia zdezagregowanych danych i wyników; |
|
37. |
wyraża uznanie dla inicjatywy ERA4You dotyczącej ukierunkowanych środków na rzecz mobilności mających wspierać naukowców – w państwach członkowskich o niewielkich osiągnięciach w dziedzinie R&I – w zakresie uczenia się, osiągania doskonałości i wspierania mobilności badaczy między przemysłem a środowiskiem akademickim; |
|
38. |
przyjmuje do wiadomości uruchomienie Forum EPB na rzecz Transformacji, które ma wspierać państwa członkowskie w koordynacji krajowego finansowania i reform w zakresie R&I oraz w nadawaniu tym działaniom priorytetów; |
|
39. |
zauważa, że między państwami członkowskimi występują znaczne różnice, jeżeli chodzi o cyrkulację talentów i możliwości w zakresie R&I; uważa, że Komisja i państwa członkowskie powinny dążyć do cyrkulacji talentów, ponieważ dzięki zrównoważonemu cyklicznemu przepływowi naukowców można rozwiązać problem drenażu mózgów; uważa, że osiągnięcie takiej równowagi wymaga działań na szczeblu europejskim za pomocą środków i instrumentów politycznych; |
|
40. |
podkreśla znaczenie systemów zachęt promujących mobilność naukowców (ERASMUS+, działania „Maria Skłodowska-Curie”, Europejska Rada ds. Badań Naukowych); przypomina w związku z tym o badaniu na temat środków wsparcia dla naukowców sprzyjających ich powrotowi do Unii i do krajów pochodzenia w Unii, które to środki przewidziano w programie „Horyzont Europa” i które mogą być użytecznym narzędziem do wykazania potrzeby prowadzenia działań promujących powrót naukowców; |
|
41. |
wzywa Komisję do opracowania dodatkowych instrumentów i środków służących osiągnięciu tego celu, np. za pomocą węzłów EPB i inicjatywy ERA4You, działań poszerzających uczestnictwo i instrumentów wspierających, które umożliwią opracowanie i wdrożenie reform w krajowych systemach R&I, takich jak narzędzie wspierania polityki; |
|
42. |
z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę opracowania zestawu narzędzi wspierających kariery naukowe; ubolewa, że Komisja planuje przyjęcie tej inicjatywy dopiero do 2024 r., i apeluje o jej wczesne przyjęcie w celu zwiększenia mobilności, rozwijania kompetencji i umiejętności, zapewnienia ukierunkowanych szkoleń i zwiększenia szans na zatrudnienie; |
|
43. |
wzywa Komisję, aby zidentyfikowała i usunęła utrzymujące się bariery, z jakimi borykają się naukowcy, gdy rozważają przeprowadzkę do innych europejskich krajów i regionów, w tym bariery niezwiązane z badaniami naukowymi, takie jak polityka w zakresie zabezpieczenia społecznego, emerytur i zasobów ludzkich obejmująca systemy uznawania i wynagradzania, a także placówki opieki nad dziećmi i równowaga między życiem zawodowym a prywatnym; w tym celu wzywa Komisję i agencje krajowe do współpracy i poprawy gromadzenia i porównywalności informacji na temat rekrutacji i mobilności naukowców oraz modeli rozwoju kariery; |
|
44. |
popiera plan Komisji, by w oparciu o ogólnoeuropejski fundusz emerytalny dla naukowców (RESAVER) opracować nadrzędne ramy kariery naukowców w celu dalszego promowania mobilności transgranicznej i międzysektorowej, zwiększenia porównywalności i przejrzystości w odniesieniu do możliwości rozwoju kariery oraz silniejszego przyciągania wysoko wykwalifikowanych talentów z państw trzecich; |
|
45. |
jest przekonany, że naukowcy są jednym z najważniejszych zasobów systemów badawczych, innowacji i zrównoważonego wzrostu oraz że należy im zapewnić odpowiednie warunki do wykonywania pracy; uważa również, że pracodawcy i fundatorzy powinni zadbać o to, by warunki pracy naukowców gwarantowały elastyczność i autonomię uznawane za niezbędne dla powodzenia badań naukowych, umożliwiały naukowcom – zarówno kobietom, jak i mężczyznom – łączenie życia rodzinnego z pracą, a także poprawiały dostęp do infrastruktury, moc obliczeniową i możliwości; apeluje o systematyczne uznawanie możliwości, jakie oferuje naukowcom mobilność wirtualna; |
|
46. |
podkreśla zasadniczą rolę umiejętności; jest zdania, że postawienie wiedzy na pierwszym miejscu stanowi jeden z kluczowych filarów nowej EPB; podkreśla rolę uniwersytetów w promowaniu uczenia się przez całe życie oraz nabywania i zmiany kwalifikacji dla zwiększenia możliwości wszystkich pracowników i zaspokojenia zapotrzebowania rynku pracy na umiejętności wynikającego z transformacji ekologicznej i cyfrowej, a także w przyczynianiu się do szybkiej odbudowy po kryzysie związanym z COVID-19; |
|
47. |
wzywa Komisję, aby współpracowała z państwami członkowskimi w celu określenia strategii politycznych i procedur, które mogłyby wesprzeć lepsze zarządzanie karierą naukową, zmniejszyć niepewność zatrudnienia, promować włączenie społeczne i różnorodność, a w ostatecznym rozrachunku podnieść jakość osiągnięć naukowych; |
Warunki umożliwiające prowadzenie badań
|
48. |
jest zdania, że Unia powinna dysponować światowej klasy infrastrukturą i sprzętem, aby prowadzić działalność R&I, wspierać przemysł i MŚP oraz uwolnić potencjał innowacyjny umożliwiający osiągnięcie celów polityki europejskiej; |
|
49. |
uznaje znaczenie planu działania Europejskiego Forum Strategii ds. Infrastruktur Badawczych dla rozwoju infrastruktur R&I, które stanowią kluczowy filar EPB, oraz podkreśla potrzebę rozwoju nowej infrastruktury paneuropejskiej; |
|
50. |
wzywa właściwe instytucje, aby wspierały młodych naukowców przez zapewnienie im odpowiednich warunków i możliwości oraz aby przyjęły pilne środki, takie jak wydłużenie czasu trwania grantów i projektów, dostosowanie terminów i poprawa dostępu do infrastruktury; |
|
51. |
zwraca się o promowanie nowych i istniejących talentów oraz o zapewnienie punktu kontaktowego do celów wymiany i interakcji między naukowcami na wszystkich etapach ich kariery zawodowej i we wszystkich obszarach sztucznej inteligencji, biorąc pod uwagę, że stała się ona główną siłą napędową innowacji, przyszłego wzrostu i konkurencyjności oraz ma kluczowe znaczenie dla sprostania głównym wyzwaniom, przed którymi stoi społeczeństwo, takim jak zmiana klimatu, energia i mobilność, żywność i zasoby naturalne, zdrowie i społeczeństwa integracyjne; podkreśla, że w całej UE należy wspierać rozwój węzłów EPB, które zwiększają dostęp do tych narzędzi i przyczyniają się do zmniejszenia luki kompetencyjnej w tej dziedzinie; |
|
52. |
podkreśla, że kluczowe znaczenie ma szybkie opracowanie europejskiej chmury dla otwartej nauki w oparciu o zasady FAIR; wyraża zaniepokojenie powolnymi postępami w osiąganiu tego celu; wzywa Komisję, aby przyspieszyła rozwój europejskiej chmury dla otwartej nauki w zaufaną przestrzeń danych R&I; przypomina o znaczeniu połączenia wszystkich inicjatyw związanych z wymianą danych, takich jak inicjatywy dotyczące tworzenia europejskich przestrzeni danych dla zdrowia, energii, produkcji, mobilności, rolnictwa, finansów, umiejętności i administracji publicznej; |
Zasady
|
53. |
podkreśla, że nie można ukończyć EPB bez zagwarantowania wolności akademickiej w Unii; z zadowoleniem przyjmuje zasadę wolności akademickiej jako podstawowy filar nowej EPB; |
|
54. |
wzywa Komisję do zapewnienia, by EPB promowała poszanowanie wolności akademickiej we wszystkich krajach europejskich w celu zagwarantowania doskonałości naukowej i zgodnie z art. 13 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej; |
|
55. |
podkreśla potrzebę przestrzegania praktyk etycznych i podstawowych zasad etycznych, a także norm etycznych udokumentowanych w różnych krajowych, sektorowych lub instytucjonalnych kodeksach etyki; przypomina, że w odniesieniu do programów badawczych UE należy stosować zasady określone w art. 19 programu ramowego „Horyzont Europa” w zakresie etyki; |
|
56. |
podkreśla, że należy zaangażować obywateli, aby przyczyniali się do rozwoju nowej wiedzy i innowacji dla naszego społeczeństwa; apeluje do Komisji, aby wzmacniała dialog ze społeczeństwem obywatelskim, zwiększała świadomość i promowała aktywny udział na wszystkich etapach badań naukowych, a przez to umożliwiała obywatelom współudział w projektowaniu rozwiązań, przyczynianie się do powstawania nowych pomysłów oraz budowanie konstruktywnych postaw w odniesieniu do nauki i jej misji; zachęca właściwe instytucje do zwrócenia szczególnej uwagi na możliwości zaangażowania młodych ludzi i studentów; |
Wymiar globalny
|
57. |
podkreśla, że współpraca międzynarodowa jest ważnym elementem umożliwiającym EPB intensyfikację wymiany wiedzy i poprawę umiejętności oraz zwiększenie zdolności w zakresie R&I; |
|
58. |
podkreśla, że reforma EPB musi iść w parze z aktualizacją strategicznego podejścia UE i państw członkowskich do współpracy międzynarodowej wykraczającej poza EPB; w związku z tym apeluje o aktualizację komunikatu Komisji z 2012 r. w sprawie międzynarodowej współpracy w dziedzinie R&I, który powinien obejmować nowe podejście do współpracy z krajami o niskich i średnich dochodach; |
o
o o
|
59. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji i Radzie oraz rządom i parlamentom państw członkowskich. |
(1) Wyrok z 6 października 2020 r., Komisja przeciwko Węgrom, C-66/18, EU:C:2020:792.
(2) Dz.U. L 75 z 22.3.2005, s. 67.
(3) Zob. sprawozdanie z postępu prac EPB z 2018 r.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/175 |
P9_TA(2021)0355
Sprawa Ahmadrezy Djalalego (Iran)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie Ahmadrezy Dżalalego w Iranie (2021/2785(RSP))
(2022/C 99/18)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając swoje poprzednie rezolucje, szczególnie: z 17 grudnia 2020 r. w sprawie Iranu, w szczególności sprawy laureatki Nagrody im. Sacharowa w 2012 r. Nasrin Sotude (1), z 19 września 2019 r. w sprawie Iranu, w szczególności sytuacji obrońców praw kobiet i uwięzionych obywateli UE o podwójnym obywatelstwie (2), z 13 grudnia 2018 r. sprawie Iranu, w szczególności sprawy Nasrin Sotude (3) i z 31 maja 2018 r. w sprawie sytuacji osób posiadających podwójne – unijne i irańskie – obywatelstwo, uwięzionych w Iranie (4), |
|
— |
uwzględniając oświadczenia w sprawie Iranu, mianowicie oświadczenie z 18 marca 2021 r. wydane przez Biuro Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka z wnioskiem o natychmiastowe uwolnienie dr. Ahmadrezy Dżalalego i oświadczenie z 25 listopada 2020 r., w którym wezwano Iran do wstrzymania egzekucji, a także opinię grupy roboczej ds. arbitralnych zatrzymań wydaną 24 listopada 2017 r. w sprawie Ahmadrezy Dżalalego (Islamska Republika Iranu), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. sytuacji w zakresie praw człowieka w Islamskiej Republice Iranu z 26 października 2020 r., w którym wzywa się do pociągnięcia do odpowiedzialności za gwałtowne tłumienie protestów, oraz jego sprawozdanie z 21 lipca 2020 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka w Islamskiej Republice Iranu, |
|
— |
uwzględniając piąty dialog wysokiego szczebla między UE a Iranem z 9 grudnia 2020 r., |
|
— |
uwzględniając wytyczne UE w sprawie kary śmierci, w sprawie tortur oraz innego okrutnego traktowania, w sprawie wolności słowa w internecie i poza nim oraz w sprawie obrońców praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r., którego Iran jest stroną, oraz gwarancje przeciwko torturom i arbitralnym zatrzymaniom przewidziane w konstytucji Iranu, |
|
— |
uwzględniając wybory prezydenckie, które odbyły się w Iranie 18 czerwca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r., |
|
— |
uwzględniając art. 144 ust. 5 oraz art. 132 ust. 4 Regulaminu, |
|
A. |
mając na uwadze, że 24 kwietnia 2016 r. irańskie siły bezpieczeństwa aresztowały obywatela Szwecji i Iranu dr. Ahmadrezę Dżalalego, który specjalizuje się w ratownictwie medycznym i jest naukowcem na belgijskim Wolnym Uniwersytecie w Brukseli (Vrije Universiteit Brussel) i włoskim Uniwersytecie Piemontu Wschodniego (Università del Piemonte Orientale); mając na uwadze, że w październiku 2017 r. wydano na niego wyrok śmierci pod fałszywym zarzutem szpiegostwa, po rażąco nierzetelnym procesie, na podstawie zeznań wymuszonych torturami; mając na uwadze, że 17 czerwca 2018 r. irański Sąd Najwyższy podtrzymał wyrok; mając na uwadze, że w liście napisanym w więzieniu Evin w Teheranie oświadczył, że został uwięziony podczas podróży do Iranu za odmowę szpiegostwa w instytucjach europejskich; mając na uwadze, że 24 listopada 2020 r. prokuratura poinformowała go, że wkrótce zostanie stracony, następnie przetrzymywano go w izolatce przez ponad 100 dni do kwietnia 2021 r., po czym przeniesiono go do jednego ze skrzydeł ogólnych budynku więzienia; mając na uwadze, że odmówiono mu wizyt i rozmów telefonicznych z rodziną w Szwecji; mając na uwadze, że po jego przeniesieniu do ogólnego skrzydła wyroku śmierci nie złagodzono; mając na uwadze, że w ciągu ostatnich siedmiu miesięcy miał on tylko nieregularny kontakt ze swoim adwokatem, a wcześniej w ogóle nie miał takiego kontaktu; |
|
B. |
mając na uwadze, że w listopadzie 2017 r. Grupa Robocza ONZ ds. Arbitralnych Zatrzymań stwierdziła, że uwięzienie dr. Ahmadrezy Dżalalego – z naruszeniem art. 3, 5, 8, 9, 10 i 11 Powszechnej deklaracji praw człowieka oraz art. 7, 9, 10 i 14 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych – jest arbitralne, i wezwała do jego uwolnienia; |
|
C. |
mając na uwadze, że po miesiącach długotrwałego przetrzymywania w izolacji stan zdrowia dr. Ahmadrezy Dżalalego jest krytyczny; mając na uwadze, że od 2016 r. jest on pozbawiony dostępu do opieki medycznej poza więzieniem i jest przetrzymywany w pomieszczeniu ze stale włączonym jaskrawym światłem; mając na uwadze, że od tamtego czasu jego stan fizyczny i psychiczny poważnie się pogorszył, co objawia się m.in. brakiem snu, drastyczną utratą wagi i trudnościami w mówieniu; |
|
D. |
mając na uwadze, że Iran celowo więzi obywateli innych państw, aby szantażować ich rządy; mając na uwadze, że w Iranie przetrzymywanych jest co najmniej kilkanaścioro obywateli UE; mając na uwadze, że francusko-irańska naukowczyni Fariba Adelkhah, dyrektor badań naukowych na Uniwersytecie Nauk Politycznych w Paryżu, jest arbitralnie przetrzymywana od czerwca 2019 r., najpierw w więzieniu Evin, a od października 2020 r. w areszcie domowym; mając na uwadze, że francuski fotograf Benjamin Brière jest arbitralnie przetrzymywany w więzieniu w Meszhedzie od 26 maja 2020 r. oraz że 30 maja 2021 r. postawiono mu zarzut szpiegostwa; mając na uwadze, że obywatelka Niemiec i Iranu Nahid Taghavi od października 2020 r. jest arbitralnie przetrzymywana w więzieniu Evin pod wątpliwymi zarzutami dotyczącymi bezpieczeństwa narodowego; mając na uwadze, że Iran nie uznaje podwójnego obywatelstwa, ograniczając w ten sposób dostęp przedstawicieli zagranicznych ambasad do osób posiadających podwójne obywatelstwo; |
|
E. |
mając na uwadze, że Iran arbitralnie przetrzymuje w fatalnych warunkach również własnych obywateli; mając na uwadze, że sądy często odmawiają oskarżonym prawa do rzetelnego procesu sądowego oraz ograniczają doradztwo prawne i wizyty przedstawicieli organów konsularnych, ONZ i organizacji humanitarnych; mając na uwadze, że wyroki często opierają się na nieuzasadnionych zarzutach; mając na uwadze, że irański system sądownictwa i irańscy sędziowie nie spełniają wymogu niezawisłości i standardów międzynarodowych; mając na uwadze, że władze Iranu nie zbadały zarzutów dotyczących tortur i innych poważnych naruszeń praw więźniów; mając na uwadze, że prześladowania sądowe są wykorzystywane do uciszania obrońców praw człowieka; |
|
F. |
mając na uwadze, że Iran wykonuje największą na świecie liczbę egzekucji w przeliczeniu na liczbę mieszkańców; |
|
G. |
mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie stale prowadzą rozmowy dyplomatyczne mające poprawić stosunki z Iranem, co umożliwiło przyjęcie 18 października 2015 r. wspólnego wszechstronnego planu działania; mając na uwadze, że UE jest nadal zaangażowana w poprawę stosunków pod pewnymi warunkami; mając na uwadze, że poszanowanie praw człowieka to zasadniczy element dalszego rozwoju tych stosunków; |
|
1. |
apeluje do Iranu pod przewodnictwem nowo wybranego prezydenta Ebrahima Raisiego o wstrzymanie zbliżającej się egzekucji szwedzko-irańskiego wykładowcy dr. Ahmadrezy Dżalalego, o jego ułaskawienie oraz niezwłoczne i bezwarunkowe zwolnienie, a także o umożliwienie mu powrotu do rodziny w Szwecji; zdecydowanie potępia tortury, arbitralne zatrzymania i wyroki śmierci wydawane na podstawie nieuzasadnionych zarzutów, udokumentowane w 2017 r. w opinii Grupy Roboczej ds. Arbitralnych Zatrzymań Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka; wzywa Iran, by do czasu spełnienia powyższych postulatów niezwłocznie zapewniono wykładowcy regularny kontakt z rodziną i prawnikiem, zagwarantowano mu bezpieczeństwo i zapewniono pilnie potrzebną odpowiednią opiekę medyczną; wzywa Iran, by przestał grozić jego rodzinie w Szwecji i Iranie; |
|
2. |
ubolewa z powodu utrwalonej irańskiej polityki arbitralnego zatrzymywania obywateli UE, Zjednoczonego Królestwa i innych państw w celu wymuszenia ustępstw politycznych; |
|
3. |
wzywa Iran do natychmiastowego wycofania wszystkich zarzutów wobec dr. Ahmadrezy Dżalalego i wszystkich arbitralnie zatrzymanych obywateli UE, w tym obywateli Niemiec Nahid Taghavi i Jamshida Sharmahda, obywateli francuskich Benjamina Brière’a i Fariby Adelkhah, którą objęto zakazem podróżowania, oraz obywateli austriackich Kamrana Ghaderiego i Massuda Mossaheba, a także obywateli Zjednoczonego Królestwa Morada Tahbaza, Anoosheha Ashooriego, Mehrana Raoofa i Nazanin Zaghari-Ratcliffe, która nadal przebywa w areszcie domowym; |
|
4. |
głęboko ubolewa, że od czasu rezolucji Parlamentu z 17 grudnia 2020 r. żaden przedstawiciel państwa członkowskiego UE nie zdołał odwiedzić arbitralnie zatrzymanych obywateli UE, w tym dr. Ahmadrezy Dżalalego; ponownie pilnie apeluje do wiceprzewodniczącego Komisji i wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz do państw członkowskich UE o dołożenie wszelkich starań, by zapobiec egzekucji dr. Ahmadrezy Dżalalego; |
|
5. |
wzywa Radę, by rozważyła wprowadzenie dalszych ukierunkowanych sankcji, w tym zamrożenie aktywów urzędników irańskiego reżimu i podmiotów biorących udział w arbitralnych zatrzymaniach i skazywaniu na śmierć obywateli UE, w tym – w razie dalszego przetrzymywania dr. Ahmadrezy Dżalalego – zastosowanie do Iranu obecnego systemu sankcji UE za łamanie praw człowieka lub globalnego systemu sankcji UE za łamanie praw człowieka (unijna ustawa Magnitskiego); |
|
6. |
z zadowoleniem przyjmuje dopisanie 12 kwietnia 2021 r. ośmiu osób i trzech podmiotów z Iranu do listy objętych unijnymi sankcjami w związku z ich rolą w zabiciu w 2019 r. co najmniej 303 demonstrantów, oznaczające zamrożenie aktywów i zakaz podróżowania; zauważa, że UE podjęła taką decyzję po raz pierwszy od 2013 r.; |
|
7. |
ponownie zdecydowanie sprzeciwia się wykonywaniu kary śmierci w jakichkolwiek okolicznościach i podkreśla, że nie można uzasadniać jej żadnymi argumentami moralnymi, prawnymi ani religijnymi; wzywa Iran do niezwłocznego wprowadzenia moratorium na wykonywanie kary śmierci, jako etapu na drodze do jej zniesienia; |
|
8. |
wzywa Iran również do uwolnienia więźniów politycznych, w tym obrońców praw człowieka, ponieważ zostali oni arbitralnie zatrzymani wyłącznie za korzystanie z podstawowych praw do wolności słowa, przekonań, zrzeszania się, publikacji, pokojowych zgromadzeń i wolności mediów; wzywa Iran do przeprowadzenia właściwego dochodzenia w sprawie urzędników odpowiedzialnych za poważne naruszenia praw człowieka, w tym za użycie nadmiernej siły wobec demonstrantów, również ze skutkiem śmiertelnym; potępia systematyczne stosowanie przedłużonej izolacji, będące naruszeniem międzynarodowych zobowiązań Iranu; |
|
9. |
wzywa Radę, by we współpracy dwustronnej z Iranem poruszała sprawę łamania praw człowieka, zgodnie ze wspólnym oświadczeniem wiceprzewodniczącego Komisji i wysokiego przedstawiciela UE oraz irańskiego ministra spraw zagranicznych z kwietnia 2016 r.; wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych, by dalej poruszała temat praw człowieka w dialogu wysokiego szczebla między UE a Iranem; wzywa UE i jej państwa członkowskie do bardziej zdecydowanej ochrony i wsparcia obrońców, a zwłaszcza obrończyń praw człowieka, w tym w formie dotacji przyznawanych w sytuacjach nadzwyczajnych z Europejskiego Instrumentu na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka; |
|
10. |
stanowczo potępia stale pogarszającą się sytuację praw człowieka w Iranie, w tym i zwłaszcza sytuację osób należących do mniejszości etnicznych i religijnych, wynikającą z systematycznej dyskryminacji politycznej, ekonomicznej, społecznej i kulturowej; ubolewa nad niepokojącą eskalacją stosowania kary śmierci wobec demonstrantów, dysydentów i członków grup mniejszościowych; |
|
11. |
wzywa Iran do zezwolenia na odwiedzanie uwięzionych i do pełnej współpracy we wszystkich procedurach specjalnych Rady Praw Człowieka ONZ, w tym ze specjalnym sprawozdawcą ONZ ds. przestrzegania praw człowieka w Islamskiej Republice Iranu; |
|
12. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Wiceprzewodniczącemu Komisji i Wysokiemu Przedstawicielowi Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, Sekretarzowi Generalnemu ONZ, Najwyższemu Przywódcy i prezydentowi Islamskiej Republiki Iranu oraz członkom Madżlesu. |
(1) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0376.
(2) Dz.U. C 171 z 6.5.2021, s. 17.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/178 |
P9_TA(2021)0356
Hongkong, w szczególności sprawa dziennika Apple Daily
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie Hongkongu, w szczególności dziennika Apple Daily (2021/2786(RSP))
(2022/C 99/19)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając wszystkie swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Hongkongu, w szczególności rezolucję z 21 stycznia 2021 r. w sprawie represji wobec opozycji demokratycznej w Hongkongu (1), rezolucję z 19 czerwca 2020 r. w sprawie w sprawie ustawy Chińskiej Republiki Ludowej o bezpieczeństwie narodowym Hongkongu i konieczności obrony wysokiego stopnia autonomii Hongkongu przez UE (2), rezolucję z 18 lipca 2019 r. w sprawie sytuacji w Hongkongu (3) oraz rezolucję z 24 listopada 2016 r. w sprawie Gui Minhaia, wydawcy uwięzionego w Chinach (4), |
|
— |
uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Chin, w szczególności rezolucję z 20 maja 2021 r. w sprawie chińskich kontrsankcji wobec podmiotów z UE oraz posłów do PE i do parlamentów państw członkowskich (5), rezolucję z 12 września 2018 r. w sprawie stanu stosunków między UE a Chinami (6) oraz rezolucję z 16 grudnia 2015 r. w sprawie stosunków UE–Chiny (7), |
|
— |
uwzględniając swoje zalecenie z 13 grudnia 2017 r. dla Rady, Komisji i wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, dotyczące Hongkongu 20 lat po jego przekazaniu Chińskiej Republice Ludowej (8), |
|
— |
uwzględniając wspólne oświadczenie posłów do Parlamentu Europejskiego Davida McAllistera i Reinharda Bütikofera z 1 lipca 2020 r. w sprawie nowej ustawy o bezpieczeństwie narodowym w Hongkongu, |
|
— |
uwzględniając komunikat prasowy Konferencji Przewodniczących Parlamentu Europejskiego z 6 lipca 2020 r., |
|
— |
uwzględniając oświadczenia rzecznik Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) z 23 czerwca 2021 r. w sprawie zakończenia działalności dziennika Apple Daily w Hongkongu oraz z 17 kwietnia 2021 r. w sprawie skazania działaczy prodemokratycznych w Hongkongu, a także oświadczenie wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela z 9 czerwca 2021 r. w sprawie zmiany ordynacji wyborczej w Hongkongu, oświadczenia wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela w imieniu UE z 11 marca 2021 r. w sprawie ordynacji wyborczej w Hongkongu oraz z 7 stycznia 2021 r. w sprawie masowych aresztowań uczestników prodemokratycznych prawyborów w Hongkongu w lipcu 2020 r., jak również wszystkie inne oświadczenia i deklaracje w sprawie sytuacji w Hongkongu, |
|
— |
uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela w imieniu UE z 2 maja 2021 r. z okazji Światowego Dnia Wolności Prasy, |
|
— |
uwzględniając roczne sprawozdanie UE na temat sytuacji politycznej i gospodarczej w 2020 r., wydane 12 marca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając 13. doroczny zorganizowany dialog, który odbył się w Hongkongu 28 listopada 2019 r., |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady na temat Hongkongu przyjęte 28 lipca 2020 r., |
|
— |
uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych (ICCPR) z 16 grudnia 1966 r. oraz obawy wyrażone przez Komitet Praw Człowieka ONZ w wykazie zagadnień dla Hongkongu z 26 sierpnia 2020 r., |
|
— |
uwzględniając oświadczenie wysokiej komisarz NZ ds. praw człowieka Michelle Bachelet z 24 czerwca 2021 r., w którym stwierdziła, że nowa ustawa o bezpieczeństwie narodowym w Hongkongu prowadzi do stosowania przez dziennikarzy autocenzury, aby uniknąć zarzutów o „niejasno zdefiniowane przestępstwa”, a także jej wystąpienie z 21 czerwca 2021 r. na 47. sesji Rady Praw Człowieka, |
|
— |
uwzględniając apel ekspertów ONZ z 26 czerwca 2020 r. o podjęcie zdecydowanych środków w celu ochrony podstawowych wolności w Chinach, |
|
— |
uwzględniając przyjęcie ustawy o bezpieczeństwie narodowym w Hongkongu przez Stały Komitet Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych 30 czerwca 2020 r., |
|
— |
uwzględniając komunikat ze szczytu G-7 z 13 czerwca 2021 r. oraz oświadczenie grupy G-7 z 12 marca 2021 r. w sprawie zmian ordynacji wyborczej w Hongkongu, |
|
— |
uwzględniając przyjętą 4 kwietnia 1990 r. ustawę zasadniczą Specjalnego Regionu Administracyjnego Hongkong, która weszła w życie 1 lipca 1997 r., |
|
— |
uwzględniając wspólną deklarację rządu Zjednoczonego Królestwa i rządu Chińskiej Republiki Ludowej w sprawie Hongkongu z 19 grudnia 1984 r., znaną również jako wspólna deklaracja chińsko-brytyjska, |
|
— |
uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa dla Parlamentu Europejskiego i Rady z 12 marca 2019 r. pt. „UE-Chiny – perspektywa strategiczna” (JOIN(2019)0005), |
|
— |
uwzględniając unijną politykę „jednych Chin” oraz zasadę „jeden kraj, dwa systemy”, |
|
— |
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r., |
|
— |
uwzględniając art. 144 ust 5 i art 132 ust. 4 Regulaminu, |
|
A. |
mając na uwadze, że propagowanie i przestrzeganie praw człowieka, demokracji i praworządności powinno pozostać centralnym elementem długofalowego partnerstwa UE i Chin, zgodnie z zobowiązaniem UE do obrony tych wartości w działaniach zewnętrznych oraz w związku z tym, że Chiny wyraziły zainteresowanie przestrzeganiem ich we własnym rozwoju i we współpracy międzynarodowej; |
|
B. |
mając na uwadze, że 17 czerwca 2021 r. 500 uzbrojonych funkcjonariuszy policji Hongkongu dokonało nalotu na biura największej proopozycyjnej gazety Apple Daily, zmuszając dziennikarzy do opuszczenia newsroomu i przeszukując komputery, telefony i materiały dziennikarskie reporterów, co było pierwszym przypadkiem, kiedy władze wskazały artykuły medialne jako potencjalnie naruszające ustawę o bezpieczeństwie narodowym Hongkongu; mając na uwadze, że aresztowano pięciu wysokich rangą dyrektorów i redaktorów, w tym redaktora naczelnego Ryana Lawa, dyrektora generalnego Cheung Kim-hunga, dyrektora ds. operacyjnych Roystona Chowa, zastępcę redaktora Chana Puimana i dyrektora Apple Daily Digital Cheung Chi-waia; |
|
C. |
mając na uwadze, że według rzecznika policji w Hongkongu dyrektorzy i redaktorzy gazety zostali aresztowani za udział w publikacji ponad 30 artykułów apelujących do obcych krajów o nałożenie sankcji w związku z ustawą o bezpieczeństwie narodowym; mając na uwadze, że takie apele zostały uznane przez władze Hongkongu za zmowę z obcymi krajami zagrażającą bezpieczeństwu narodowemu; |
|
D. |
mając na uwadze, że 23 czerwca 2021 r. policja aresztowała również Yeung Ching-kee (znanego również pod pseudonimem Li Ping), redaktora China Beat, bloga należącego do Apple Daily, pod zarzutem „spiskowania z zagranicznymi siłami”, a 27 czerwca 2021 r. pod tym samym zarzutem aresztowała byłego starszego redaktora Apple Daily Fung Wai-kwonga; |
|
E. |
mając na uwadze, że po zamrożeniu wszystkich aktywów (około 2 mln EUR) przez władze Hongkongu na podstawie ustawy o bezpieczeństwie narodowym dziennik Apple Daily został 24 czerwca 2021 r. zmuszony do całkowitego zamknięcia działalności po 26 latach istnienia; mając na uwadze, że ponad 800 pracowników Apple Daily straciło pracę i mają oni nikłe szanse na ponowne zatrudnienie w Hongkongu; |
|
F. |
mając na uwadze, że założyciel Apple Daily Jimmy Lai odbywa karę 20 miesięcy pozbawienia wolności za udział w ruchu protestacyjnym w 2019 r., a na mocy ustawy o bezpieczeństwie narodowym postawiono mu dodatkowe zarzuty, za które grozi mu kara dożywotniego więzienia; mając na uwadze, że Apple Daily zawsze było otwartym i krytycznym głosem wobec przywódców Chin kontynentalnych i Hongkongu oraz było jedyną wydawaną po chińsku gazetą w Hongkongu wolną od kontroli rządu chińskiego; |
|
G. |
mając na uwadze, że ustawa o bezpieczeństwie narodowym pozwoliła jednemu urzędnikowi, a mianowicie sekretarzowi ds. bezpieczeństwa Hongkongu, zamrozić wszystkie aktywa Apple Daily bez formalnego oskarżenia ani rzetelnego procesu sądowego, wyłącznie w oparciu o zarzuty dotyczące pogwałcenia tej ustawy; mając na uwadze, że taka procedura może zostać zastosowana do każdego podmiotu publicznego lub przedsiębiorstwa prowadzącego działalność w Hongkongu; |
|
H. |
mając na uwadze, że 30 czerwca 2021 r. minął rok od wejścia w życie ustawy o bezpieczeństwie narodowym; mając na uwadze, że według deklaracji władz ustawa ta miała być wymierzona w „niewielką mniejszość”, która zagraża bezpieczeństwu publicznemu; mając jednak na uwadze, że ostatni rok pokazał, że ustawę wykorzystano do całkowitego rozbicia wolnego społeczeństwa Hongkongu na prawie wszystkich frontach, opierając się na szeregu niejasno zdefiniowanych zarzutów, takich jak „działalność wywrotowa”, „secesja” i „zmowa z obcymi siłami”, co całkowicie zmieniło krajobraz polityczny i prawny Hongkongu oraz ograniczyło wolność prasy i wolność wyrażania opinii; mając na uwadze, że względami bezpieczeństwa narodowego uzasadniano cenzurę, prześladowania, aresztowania i oskarżenia wobec polityków i wybranych przedstawicieli, aktywistów, studentów i dziennikarzy w obozie prodemokratycznym; mając na uwadze, że szacuje się, iż na mocy ustawy o bezpieczeństwie narodowym aresztowano 128 osób, a 64 postawiono formalne zarzuty, z czego 47 przebywa w areszcie tymczasowym; mając na uwadze, że ustawa o bezpieczeństwie narodowym jest całkowicie sprzeczna z zasadą „jeden kraj, dwa systemy”; mając na uwadze, że ograniczenie wolności prasy jest również sprzeczne z aspiracjami Hongkongu jako międzynarodowego centrum biznesu; |
|
I. |
mając na uwadze, że od chwili wejścia w życie ustawy o bezpieczeństwie narodowym wykorzystuje się ją do zastraszania, atakowania, a nawet nękania mediów i dziennikarzy, którzy w związku z tym już zaczęli rezygnować z pracy; mając na uwadze, że co najmniej dziesięciu dziennikarzom i obrońcom wolności prasy potencjalnie grozi kara dożywotniego więzienia; mając na uwadze, że przymusowe zamknięcie Apple Daily na podstawie zarzutów, zgodnie z którymi działalność dziennika stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego, jest równoznaczne z ostatecznym końcem wolności mediów i wolności słowa w Hongkongu; |
|
J. |
mając na uwadze, że 27 czerwca 2021 r. inna niezależna redakcja – Stand News – ogłosiła usunięcie wszystkich artykułów opiniotwórczych ze swojej strony internetowej i rezygnację sześciu dyrektorów; mając na uwadze, że Stowarzyszenie Dziennikarzy Hongkongu ostrzegło przed dalszymi aresztowaniami dziennikarzy i poinformowało, że władze sporządziły wykaz osób, które należy aresztować na mocy ustawy o bezpieczeństwie narodowym; |
|
K. |
mając na uwadze, że co najmniej dwóch sędziów będących obcokrajowcami złożyło rezygnację ze stanowiska i wskazało ustawę o bezpieczeństwie narodowym jako główny powód tej decyzji; mając na uwadze, że w czerwcu tego roku sprzyjający Pekinowi prawodawcy z powodzeniem po raz pierwszy zaingerowali w nominację wysokiego rangą sędziego Sądu Apelacyjnego Hongkongu, co wydaje się być pierwszym konkretnym krokiem w kierunku podważenia niezawisłości sądownictwa; |
|
L. |
mając na uwadze, że władze Hongkongu wprowadziły numer interwencyjny dla sygnalistów zgłaszających przypadki nieprawidłowości w świetle ustawy o bezpieczeństwie narodowym; mając na uwadze, że materiały edukacyjne i programy nauczania w szkołach podstawowych i średnich, w tym w szkołach międzynarodowych, do których uczęszczają dzieci obcokrajowców, są obecnie weryfikowane w oparciu o zasady zapisane w ustawie o bezpieczeństwie narodowym; |
|
M. |
mając na uwadze, że dziesięciu znanych działaczy prodemokratycznych, a mianowicie Martina Lee, Alberta Ho, Jimmy’ego Lai, Margaret Ng, Cyd Ho, Lee Cheuk-yana, Leunga Kwok-hunga, Au Nok-hina, Leunga Yiu-chunga i Yeunga Suma, skazano 16 kwietnia 2021 r. w Hongkongu w dwóch odrębnych procesach za pokojowe zaangażowanie w protesty; mając na uwadze, że ich wyroki wynoszą od 8 do 18 miesięcy pozbawienia wolności, a w pięciu przypadkach od 8 do 12 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu; mając na uwadze, że te ostatnie wyroki są następstwem skazania Joshuy Wonga i Sze-Yiu Koo 13 kwietnia 2021 r.; mając na uwadze, że przedłużające się przetrzymywanie w więzieniu niektórych osób za czyny bez użycia przemocy w trakcie korzystania z chronionych praw obywatelskich jest kolejnym sygnałem, który wskazuje na ciągłe kurczenie się przestrzeni demokratycznej i erozję podstawowych wolności w Hongkongu; |
|
N. |
mając na uwadze, że ustawa o bezpieczeństwie narodowym stanowi de jure i de facto jawne naruszenie wspólnej deklaracji chińsko-brytyjskiej z 1984 r. oraz ustawy zasadniczej Specjalnego Regionu Administracyjnego Hongkong z 1990 r., która gwarantuje autonomię i niezależność władzy wykonawczej, ustawodawczej i sądowniczej, a także podstawowe prawa i wolności, takie jak wolność słowa, zgromadzeń, zrzeszania się i prasy przez 50 lat po przekazaniu władzy; mając na uwadze, że ustawa o bezpieczeństwie narodowym uniemożliwia również Hongkongowi przestrzeganie podjętych międzynarodowych zobowiązań w zakresie praw człowieka, w tym Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych; mając na uwadze, że zarówno we wspólnym oświadczeniu, jak i w ustawie zasadniczej zapisano zasadę „jeden kraj, dwa systemy”, uzgodnioną między Chinami i Zjednoczonym Królestwem; |
|
O. |
mając na uwadze, że UE i Parlament Europejski były zawsze zdecydowanym orędownikiem zasady „jeden kraj, dwa systemy” i zachowania wysokiego stopnia autonomii Hongkongu zgodnie z ustawą zasadniczą i zobowiązaniami międzynarodowymi, a także mając na uwadze, że UE bardzo zależy na utrzymaniu stabilności i dobrobytu Hongkongu zgodnie z tą zasadą; mając na uwadze, że w obecnej sytuacji zasady te są nieuchronnie i nieodwracalnie podważane i niweczone; |
|
P. |
mając na uwadze, że UE nadal żywi poważne obawy dotyczące ustawy o bezpieczeństwie narodowym przyjętej przez Chińską Republikę Ludową (ChRL) dla Hongkongu; mając na uwadze, że jest to kwestia drażliwa, o daleko idących konsekwencjach dla Hongkongu i jego obywateli, dla obywateli UE i innych krajów, dla unijnych i międzynarodowych organizacji społeczeństwa obywatelskiego, a także dla zaufania przedsiębiorców do Hongkongu; mając na uwadze, że wejście w życie ustawy o bezpieczeństwie narodowym zwiększyłoby ryzyko dla obywateli UE; |
|
Q. |
mając na uwadze, że w rocznym sprawozdaniu organizacji Human Rights Watch stwierdza się, iż sytuacja w zakresie praw człowieka w Chinach jest najgorsza od czasu masakry na placu Tiananmen; |
|
R. |
mając na uwadze, że dziennikarzom publicznego nadawcy w Makau nakazano promowanie „patriotyzmu, szacunku i miłości” wobec Chin, a co najmniej sześciu dziennikarzy złożyło rezygnację po wprowadzeniu nowych przepisów redakcyjnych, co pokazuje, że obawy dotyczące ustawy o bezpieczeństwie narodowym mają również wpływ na inne regiony; mając na uwadze, że ustawa zasadnicza Makau chroni także wolność prasy i obowiązuje do 2049 r.; |
|
S. |
mając na uwadze, że podczas trwającej sesji Rady Praw Człowieka ONZ przyjęto wspólne oświadczenie wydane przez Kanadę w imieniu 44 państw – największej do tej pory liczby sygnatariuszy – w tym 23 państw członkowskich UE; |
|
1. |
z całą surowością potępia przymusowe zamknięcie gazety Apple Daily, dalsze zamrażanie jej aktywów i aresztowanie pracujących w jej redakcji dziennikarzy, które to działania stanowią kolejny krok ze strony ChRL mający na celu zlikwidowanie wolnego społeczeństwa w Hongkongu i ostateczne położenie kresu wolności mediów i wolności słowa w tym regionie; |
|
2. |
jest zaniepokojony szybkim pogarszaniem się sytuacji w zakresie praw człowieka w Hongkongu, a w szczególności otwartymi atakami na wolność słowa i wolność prasy, gdyż ChRL nadal prowadzi bezprecedensowe ataki na podstawowe wolności, co przerodziło się w sytuację nadzwyczajną w zakresie praw człowieka; podkreśla również potrzebę podjęcia przez UE pilnych i zdecydowanych działań; |
|
3. |
wyraża zdecydowaną solidarność ze wszystkimi dziennikarzami z Hongkongu, którzy pomimo wejścia w życie ustawy o bezpieczeństwie narodowym wciąż stanowczo bronią wolności mediów i niezależnego dziennikarstwa i nadal relacjonują dramatyczny bieg wydarzeń w Hongkongu; wzywa władze Hongkongu, aby położyły kres wszelkiemu nękaniu prawnemu i wszelkiemu zastraszaniu wymierzonemu w dziennikarzy oraz by dążyły do ochrony dziennikarzy i zapewnienia im bezpieczeństwa przed wszelkimi formami przemocy, nacisków, dyskryminacji, niesprawiedliwych procesów sądowych oraz wszelkimi próbami uniemożliwiania im wypełniania ich misji lub osłabiania ich zdolności do tego zgodnie z normami międzynarodowymi, zwłaszcza z art. 19 i 21 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych dotyczącymi prawa do wolności wypowiedzi i prawa do wolności pokojowego zgromadzania się; |
|
4. |
wzywa władze Hongkongu, aby natychmiast i bezwarunkowo uwolniły wszystkich dziennikarzy i wycofały wszystkie zarzuty przeciwko nim, a także by uczyniły to także wobec wszystkich pokojowych demonstrantów, działaczy i przedstawicieli politycznych, którzy skorzystali jedynie z przysługującego im prawa do wolności wypowiedzi i innych praw człowieka i których aresztowano pod zarzutami wynikającymi z ustawy o bezpieczeństwie narodowym; wzywa do zaprzestania wymierzonych przeciwko pokojowym demonstrantom politycznie umotywowanych postępowań sądowych i innych procedur prawnych, których celem jest tłumienie głosów krytycznych i powstrzymywanie obywateli od udziału w życiu publicznym; |
|
5. |
ponownie wyraża poważne zaniepokojenie wejściem w życie 30 czerwca 2020 r. ustawy o bezpieczeństwie narodowym, które stanowi naruszenie zobowiązań i obowiązków ChRL wynikających z prawa międzynarodowego, zwłaszcza ze wspólnej deklaracji chińsko-brytyjskiej, oraz jest kompleksowym atakiem na wysoki stopień autonomii, praworządności i podstawowych wolności w tym mieście; uznaje, że prawo to było wielokrotnie wykorzystywane jako powód dyskwalifikacji i uwięzienia kandydatów w wyborach i polityków, aresztowań studentów za posty w mediach społecznościowych oraz zakazywania wspólnych haseł protestacyjnych; podkreśla, że ustawa o bezpieczeństwie narodowym uniemożliwia utrzymywanie opartych na zaufaniu stosunków Chin z UE, podważa przyszłą współpracę i prowadzi do dalszego osłabienia wiarygodności Pekinu na arenie międzynarodowej; |
|
6. |
potępia wszelkie próby zamykania ust działaczom prodemokratycznym, w tym blokowanie prodemokratycznych stron internetowych, w oparciu o ustawę o bezpieczeństwie narodowym; przypomina, że wolność wypowiedzi i informacji jest prawem podstawowym zapisanym w prawie wewnętrznym Hongkongu i w prawie międzynarodowym; |
|
7. |
wyraża poważne zaniepokojenie doniesieniami o praktyce tajnego przetrzymywania więźniów, tortur i złego traktowania oraz wymuszania zeznań stosowanej przez siły policyjne Hongkongu w więzieniach regionu, w tym obawy o osoby oczekujące obecnie na proces, które są przetrzymywane przez długi czas w izolacji; |
|
8. |
potępia pojawiające się ograniczenia niezawisłości systemu sądowniczego i rosnące upolitycznienie sądów; jako kolejny krok podkreśla pilną potrzebę zapobiegnięcia likwidacji niezawisłego sądownictwa w Hongkongu i wzywa ESDZ, aby oprócz sprawozdania rocznego dotyczącego Hongkongu przygotowała szczegółowe sprawozdanie publiczne na temat praworządności i niezawisłości sądownictwa; |
|
9. |
wyraża zaniepokojenie niedawno przyjętymi zmianami w prawie wyborczym Hongkongu, na mocy których wprowadzono zasadę „tylko patrioci” i powołano komisję weryfikującą wszystkich kandydatów w wyborach, co umożliwi uciszenie wszystkich wciąż słyszalnych głosów sprzeciwu i stoi w całkowitej sprzeczności ze zobowiązaniami do większej reprezentacji demokratycznej zapisanymi w ustawie zasadniczej Hongkongu; |
|
10. |
wzywa władze Chin, aby uchyliły ustawę o bezpieczeństwie narodowym, która szkodzi międzynarodowemu statusowi Hongkongu, i wzywa władze Hongkongu, aby przywróciły pełne poszanowanie praworządności, praw człowieka i zasad demokratycznych oraz znaczną autonomię w ramach zasady „jeden kraj, dwa systemy”, tak jak przewidują to ustawa zasadnicza Hongkongu oraz zobowiązania wewnętrzne i międzynarodowe tego regionu; |
|
11. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby traktowały ustawę o bezpieczeństwie narodowym jako priorytetowy punkt obrad podczas wszystkich spotkań UE-Chiny, w tym podczas konsultacji dyplomatycznych stanowiących przygotowanie do tych spotkań; przypomina że ważne jest, aby UE nadal podnosiła kwestię naruszeń praw człowieka w Chinach – w szczególności sprawę mniejszości w Sinciangu i Tybecie – w każdym dialogu politycznym i dialogu na temat praw człowieka z władzami chińskimi, zgodnie z zobowiązaniem UE do wyrażania głośno i wyraźnie silnego, jasnego i jednolitego podejścia do Chin; przypomina, że Chiny podpisały szereg międzynarodowych traktatów i konwencji dotyczących praw człowieka, i w związku z tym podkreśla znaczenie, jakie ma kontynuowanie dialogu z Chinami, aby mieć pewność, że Chiny wywiązują się z zobowiązania do przestrzegania międzynarodowych ram praw człowieka; |
|
12. |
wyraża głębokie ubolewanie, że na kwietniowym posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych UE nie przyjęto konkluzji Rady w sprawie Hongkongu; zdecydowanie opowiada się za tym, aby wiceprzewodniczący Komisji / wysoki przedstawiciel jak najszybciej przedstawił projekt konkluzji, i wzywa państwa członkowskie do przełamania impasu i przyjęcia nowych środków obejmujących ukierunkowane sankcje przewidziane w globalnym systemie sankcji UE za naruszenia praw człowieka, m.in. wprowadzenie zakazów podróżowania i zamrożenie aktywów, wobec osób i podmiotów w Hongkongu i Chinach za poważne naruszenia praw człowieka i prawa międzynarodowego w Hongkongu, w tym wobec takich osób jak: Carrie Lam, Teresa Yeuk-wah Cheng, Xia Baolong, Zhang Xiaoming, Luo Huining, Zheng Yanxiong, Chris Tang Ping-keung, Stephen Lo Wai-chung i John Lee Ka-chiu, a także wobec instytucji ChRL, które odgrywają zasadniczą rolę w przyjmowaniu środków i są współwinne działań osłabiających znaczną autonomię i swobody Hongkongu; |
|
13. |
przypomina swoje stanowisko w sprawie kompleksowej umowy inwestycyjnej między UE a Chinami, wyrażone w rezolucji z 21 maja 2021 r., mówiące m.in. o pilnej potrzebie przyjęcia w razie konieczności dodatkowych ukierunkowanych środków przewidzianych w globalnym systemie sankcji UE za naruszenia praw człowieka, tak aby nadal zajmować się kwestią represji w Sinciang i w Hongkongu i w ten sposób spowodować, żeby Chiny zaprzestały wszelkich naruszeń; |
|
14. |
wzywa ESDZ i Radę, by kontynuowały ocenę i posuwały do przodu prace nad pakietem środków przyjętych w lipcu 2020 r. oraz określiły jasny harmonogram ich wdrażania; wzywa ESDZ, aby kontynuowała ocenę ewentualnych eksterytorialnych skutków ustawy o bezpieczeństwie narodowym, w szczególności jej art. 38, który przewiduje, że ustawa ma zastosowanie również do osób, które nie są stałymi rezydentami Hongkongu, a także aby przygotowała konkretną reakcję na takie skutki; z zadowoleniem przyjmuje decyzje państw członkowskich UE i innych partnerów międzynarodowych o zawieszeniu umów o ekstradycji podpisanych z Hongkongiem; ponawia żądanie zawieszenia pozostałych 10 umów o ekstradycji zawartych przez państwa członkowskie z Chinami; |
|
15. |
przypomina i ponownie potępia współudział banków mających siedzibę w UE w zamrażaniu aktywów i rachunków bankowych należących do byłych prodemokratycznych ustawodawców; wzywa ESDZ, aby oceniła poziom ustępliwości, zaangażowania i współpracy przedsiębiorstw mających siedzibę w UE z władzami Hongkongu, jeśli chodzi o egzekwowanie ustawy o bezpieczeństwie narodowym, oraz wzywa państwa członkowskie, aby skontaktowały się z bankami mającymi siedzibę w UE w celu odblokowania aktywów należących do prodemokratycznych działaczy z Hongkongu; |
|
16. |
wzywa Komisję, aby oceniła długoterminowe skutki handlowe dla przedsiębiorstw z UE prowadzących działalność w Hongkongu, wynikające z wdrożenia ustawy o bezpieczeństwie narodowym Hongkongu, pod kątem zmian praworządności oraz swobody przepływu informacji i kapitału w mieście; wzywa Komisję i ESDZ, aby stosowały i opracowywały odpowiednie mechanizmy kontroli eksportu w celu uniemożliwienia Chinom i Hongkongowi dostępu do technologii wykorzystywanych do łamania praw człowieka, a także aby rozważyły przepisy, które zapobiegałyby europejskim inwestycjom w przedsiębiorstwa współwinne rażących naruszeń praw człowieka w Chinach i Hongkongu, w tym możliwość utworzenia listy podmiotów; |
|
17. |
z dużym zadowoleniem przyjmuje kroki podjęte przez Zjednoczone Królestwo, Australię i Kanadę zmierzające do otwarcia systemów, które dałyby obywatelom Hongkongu możliwość zamieszkania i pracy w tych krajach; ponawia swój pilny apel do państw członkowskich o koordynację wdrażania „systemu łodzi ratunkowych” dla działaczy prodemokratycznych i przywódców politycznych w Hongkongu w związku z gwałtownym pogarszaniem się sytuacji w zakresie praw człowieka i podstawowych wolności oraz o wydawanie tymczasowych dokumentów podróży dziennikarzom z Hongkongu, którym grozi aresztowanie na podstawie ustawy o bezpieczeństwie narodowym; |
|
18. |
nalega na całą UE i europejski personel dyplomatyczny, aby uczynili wszystko, co w ich mocy, żeby zapewnić ochronę i wsparcie pokojowym działaczom i przywódcom politycznym w Hongkongu, m.in. aby uczestniczyli w procesach, żądali wizyt w więzieniach oraz konsekwentne i zdecydowane docierali do władz lokalnych, przy pełnym stosowaniu wytycznych UE w sprawie obrońców praw człowieka i innych stosownych polityk UE, w tym nowego planu działania UE dotyczącego praw człowieka i demokracji; oczekuje, że ESDZ i Rada opracują konkretne środki, aby zwiększyć wsparcie dla społeczeństwa obywatelskiego i mediów w Hongkongu, takie jak rozszerzenie zakresu Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji na projekty zlokalizowane w Azji Południowo-Wschodniej, w tym aktywne zaangażowanie się w diasporę Hongkongu; |
|
19. |
wzywa UE i państwa członkowskie, aby pomagały w archiwizacji, nagłaśnianiu i dokumentowaniu naruszeń praw człowieka, dzięki czemu obywatele Hongkongu zmuszeni do milczenia odzyskają głos, oraz aby przeciwstawiały się ChRL, szeroko udostępniając w internecie książki zakazane w Hongkongu; wyraża poparcie dla działań międzynarodowych kanałów telewizyjnych, takich jak Deutsche Welle i France 24, które starają się regularne informować o rozwoju sytuacji w Hongkongu; |
|
20. |
wzywa Komisję, Radę i państwa członkowskie, aby odrzuciły zaproszenia dla przedstawicieli rządów i dyplomatów do udziału w zimowych igrzyskach olimpijskich w Pekinie w 2022 r., chyba że rząd chiński wykaże możliwą do zweryfikowania poprawę sytuacji w zakresie praw człowieka w Hongkongu, regionie ujgurskim Sinciang, Tybecie, Mongolii Wewnętrznej i w innych częściach Chin; |
|
21. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby zwiększyły liczbę ofert akademickich i szkoleniowych w programie Erasmus dla studentów i młodych absolwentów z Hongkongu; wzywa ESDZ i Komisję, aby opracowały i koordynowały środki mające chronić wolność akademicką studentów i naukowców z Hongkongu na uniwersytetach europejskich przed naciskami ze strony władz chińskich; |
|
22. |
ponawia swój apel do UE i wszystkich jej państw członkowskich o zgodne i zdecydowane dążenie do zorganizowania specjalnej sesji lub pilnej debaty na temat Chin na forum Rady Praw Człowieka ONZ oraz wszczęcie niezależnego dochodzenia ONZ w sprawie Chin; podkreśla rosnące poparcie międzynarodowe dla wszczęcia niezależnego dochodzenia; |
|
23. |
wzywa UE i jej państwa członkowskie, by zachęcały Sekretarza Generalnego ONZ do rozważenia wszystkich mechanizmów, którymi dysponuje, w celu zapewnienia niezależnego monitorowania sytuacji w Chinach i składania sprawozdań na ten temat, w tym mianowania specjalnego wysłannika ONZ; wzywa Radę i wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela do współpracy ze społecznością międzynarodową, aby ustanowić międzynarodową grupę kontaktową ds. Hongkongu oraz regularnie umieszczać punkt dotyczący Hongkongu w programach innych organizacji międzynarodowych; |
|
24. |
zachęca członków ONZ do organizowania regularnych wydarzeń publicznych, aby szerzyć wiedzę o poważnych naruszeniach praw człowieka przez rząd chiński, m.in. zbrodniach przeciwko ludzkości, oraz innych naruszeniach prawa międzynarodowego, w tym zorganizowania co najmniej jednego posiedzenia Rady Bezpieczeństwa ONZ w formule Arrii; przyjąłby z zadowoleniem, gdyby instytucje UE i państwa członkowskie zastanowiły się nad ustanowieniem 1 lipca Dniem Solidarności z Hongkongiem, aby każdego roku uwrażliwiać społeczeństwo europejskie na sytuację w Hongkongu; ponawia apel, aby UE i jej państwa członkowskie rozważyły wniesienie sprawy do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, w której wykazałyby, że decyzja Chin o narzuceniu Hongkongowi ustawy o bezpieczeństwie narodowym i jej stosowanie naruszają wspólne oświadczenie chińsko-brytyjskie oraz Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych; |
|
25. |
ubolewa nad decyzją policji Hongkongu zakazującą dorocznego czuwania na placu Tiananmen 4 czerwca oraz dorocznego marszu 1 lipca, gdy jednocześnie udzielono specjalnego zezwolenia na zniesienie ograniczeń związanych z COVID-19, aby umożliwić urzędnikom z Hongkongu obchody setnej rocznicy Komunistycznej Partii Chin; |
|
26. |
wzywa wiceprzewodniczącego Komisji /wysokiego przedstawiciela do ścisłej współpracy z krajami i partnerami o podobnych poglądach w celu powstrzymania erozji swobód w Hongkongu; z zadowoleniem przyjmuje nawiązany niedawno dwustronny dialog UE-USA na temat Chin i podkreśla, że głównym celem powinna być ściślejsza koordynacja w zakresie praw człowieka, obejmująca szczególnie sytuację w Hongkongu; |
|
27. |
zauważa, że polityka ChRL polegająca na rezygnacji z podejścia „jeden kraj, dwa systemy” spotkała się ze wielkim niezadowoleniem mieszkańców Tajwanu, i podkreśla gotowość do współpracy z partnerami międzynarodowymi, aby pomóc w zagwarantowaniu demokracji na Tajwanie; |
|
28. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządowi i parlamentowi Chińskiej Republiki Ludowej oraz szefowej administracji i zgromadzeniu Specjalnego Regionu Administracyjnego Hongkong. |
(1) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0027.
(2) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0174.
(3) Dz.U. C 165 z 4.5.2021, s. 2.
(4) Dz.U. C 224 z 27.6.2018, s. 78.
(5) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0255.
(6) Dz.U. C 433 z 23.12.2019, s. 103.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/185 |
P9_TA(2021)0357
Kara śmierci w Arabii Saudyjskiej, w szczególności sprawa Mustafy Haszema al-Darwisza i Abdullaha al-Huwaitiego
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie kary śmierci w Arabii Saudyjskiej, w szczególności sprawy Mustafy Haszema al-Darwisza i Abdullaha al-Huwaitiego (2021/2787(RSP))
(2022/C 99/20)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając poprzednie rezolucje w sprawie Arabii Saudyjskiej, w szczególności z 25 października 2018 r. w sprawie zabójstwa dziennikarza Dżamala Chaszukdżiego w konsulacie Arabii Saudyjskiej w Stambule (1), z 14 lutego 2019 r. w sprawie obrońców praw kobiet w Arabii Saudyjskiej (2), z 8 października 2020 r. w sprawie sytuacji migrantów z Etiopii w ośrodkach detencyjnych w Arabii Saudyjskiej (3), z 11 lutego 2021 r. w sprawie sytuacji humanitarnej i politycznej w Jemenie (4), |
|
— |
uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Josepa Borrella z 10 grudnia 2020 r. na posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych, w którym stwierdził, że prawa człowieka to DNA Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW), |
|
— |
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r., |
|
— |
uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r. (MPPOiP), |
|
— |
uwzględniając Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych z 1966 r., |
|
— |
uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, |
|
— |
uwzględniając powszechny okresowy przegląd praw człowieka w Arabii Saudyjskiej z listopada 2018 r., |
|
— |
uwzględniając Konwencję ONZ o prawach dziecka, |
|
— |
uwzględniając standardowe minimalne zasady ONZ dotyczące traktowania więźniów (Reguły Nelsona Mandeli), |
|
— |
uwzględniając Wytyczne UE w sprawie kary śmierci, |
|
— |
uwzględniając Wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając globalny system sankcji UE za naruszenia praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając Arabską kartę praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając oświadczenie specjalnych sprawozdawców ONZ w sprawie złagodzenia kary śmierci z 3 marca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając raport specjalnej sprawozdawczyni ONZ ds. pozasądowych, doraźnych i arbitralnych egzekucji Agnes Callamard z czerwca 2021 r., w którym stwierdziła, że Arabia Saudyjska jest odpowiedzialna za „zaplanowaną egzekucję” saudyjskiego dziennikarza Dżamala Chaszukdżiego (raport Callamard), |
|
— |
uwzględniając raport specjalnej sprawozdawczyni ONZ ds. obrońców praw człowieka Mary Lawlor, zawierający analizę zabójstw obrońców praw człowieka w Arabii Saudyjskiej, przedstawiony na 46 sesji Rady Praw Człowieka ONZ w marcu 2021 r., |
|
— |
uwzględniając opublikowane w lutym 2021 r. sprawozdanie Urzędu Dyrektora Krajowych Służb Wywiadowczych oceniające rolę saudyjskiego rządu w zabójstwie Dżamala Chaszukdżiego, |
|
— |
uwzględniając, że Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy przyznało Ludżajn al-Hazlul Nagrodę Praw Człowieka im. Vaclava Havla w 2020 r., |
|
— |
uwzględniając art. 144 ust. 5 i art. 132 ust. 4 Regulaminu, |
|
A. |
mając na uwadze, że Królestwo Arabii Saudyjskiej zobowiązało się do zniesienia kary śmierci dla wszystkich bez wyjątku nieletnich przestępców do 2016 r. za pomocą nowych przepisów i potwierdziło to zobowiązanie w oświadczeniach dyplomatycznych; mając na uwadze, że oświadczenia te złożyło Ministerstwo Spraw Zagranicznych Arabii Saudyjskiej we wrześniu 2016 r. na forum Komisji Praw Dziecka ONZ, a także w sierpniu 2018 r., kiedy stwierdzono, że „jeżeli przestępstwo popełnione przez nieletniego podlega karze śmierci, wyrok zamienia się na karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą 10 lat”; |
|
B. |
mając na uwadze, że w art. 15 saudyjskiej ustawy o nieletnich z 2018 r. ogłoszonej dekretem królewskim 31 lipca 2018 r. stwierdza się, że „jeżeli przestępstwo popełnione przez nieletniego podlega karze śmierci, wyrok zamienia się na karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą 10 lat”; mając na uwadze, że w przeprowadzonym następnie w Arabii Saudyjskiej przez Radę Praw Człowieka ONZ powszechnym okresowym przeglądzie praw człowieka w 2018 r. odnotowano, że kraj ten poczynił „znaczące postępy w propagowaniu poszanowania, ochrony i przestrzegania praw dziecka”; |
|
C. |
mając na uwadze, że 15 czerwca 2021 r. Mustafa Haszema al-Darwisz, młody Saudyjczyk z mniejszości szyickiej, został stracony za czyny, które według organizacji praw człowieka popełnił jako nieletni, pomimo niedawnego ogłoszenia przez królestwo zniesienia kary śmierci wobec nieletnich; mając na uwadze, że bardzo długo przebywał w areszcie, był torturowany, a jego proces był rażąco niesprawiedliwy; mając na uwadze, że w zarzutach przedstawionych al-Darwiszowi nie podano dokładnej daty popełnienia zarzucanych mu czynów, co oznacza, że istnieje prawdopodobieństwo, że był on niepełnoletni w momencie popełniania domniemanych przestępstw, w związku z czym wyrok powinien zostać zamieniony na mocy nowych przepisów krajowych dotyczących stosowania kary śmierci wobec osób poniżej 18 roku życia; |
|
D. |
mając na uwadze, że Abdullah al-Huwaiti został osądzony w masowym procesie, w którym skazano sześć osób za udział w rozboju; mając na uwadze, że 27 października 2019 r. sąd w Tabuku (północna Arabia Saudyjska) skazał Abdullaha al-Huwaitiego na śmierć, mimo że jego próbkę DNA pobrano po aresztowaniu, co unieważniło jego identyfikację jako potencjalnego podejrzanego; mając na uwadze, że al-Huwaiti został aresztowany w maju 2017 r., kiedy miał 14 lat; mając na uwadze, że zgodnie z aktami sądowymi przebywał w więzieniu w izolacji przez cztery miesiące i był torturowany podczas przesłuchania, które odbywało się bez obecności rodziców lub adwokata; mając na uwadze, że w tym czasie był przetrzymywany w Tabuku na Wydziale Dochodzeniowo-Śledczym, zamiast w zakładzie karnym dla młodocianych; mając na uwadze, że Abdullah al-Huwaiti, który w chwili popełnienia zarzucanych mu czynów miał 14 lat, nadal przebywa w więzieniu i oczekuje na wykonanie wyroku śmierci; mając na uwadze, że Sąd Najwyższy analizuje jego sprawę od czerwca 2021 r.; |
|
E. |
mając na uwadze, że 23 kwietnia 2019 r. władze saudyjskie dokonały egzekucji sześciu nieletnich przestępców: Saeeda al-Scafiego, Salmana al-Quraishego, Abdula Aziza al-Sahawiego, Abdula Karima al-Hawajego, Abdullaha al-Asriha i Mujtaby al-Sweikata; mając na uwadze, że co najmniej dziewięciu innych nieletnich przestępców czeka na egzekucję; |
|
F. |
mając na uwadze, że obecnie w Arabii Saudyjskiej co najmniej 40 więźniom wciąż grozi egzekucja; mając na uwadze, że w tej liczbie znajdują się osoby, które popełniły domniemane przestępstwa jako małoletni oraz pokojowi krytycy rządu, jak badacze islamu Salman al-Odah i Hassan al-Maliki, dla których prokurator nadal domaga się kary śmierci; |
|
G. |
mając na uwadze, że Arabia Saudyjska od wielu lat zalicza się do państw, w których wykonuje się najwięcej egzekucji na świecie; mając na uwadze, że od stycznia 2015 r. wykonano ponad 800 egzekucji, z czego wiele za przestępstwa narkotykowe popełnione bez użycia przemocy, a inne za przestępstwa uznawane przez władze za mające związek z terroryzmem, mimo że o charakterze pokojowym; |
|
H. |
mając na uwadze, że w pierwszej połowie 2021 r. Arabia Saudyjska wykonała łącznie 32 egzekucje, czyli więcej niż w 2020 r., i od tego czasu stracono co najmniej ośmiu nieletnich przestępców, mimo zobowiązania do zniesienia kary śmierci w takim przypadku; |
|
I. |
mając na uwadze, że w następstwie saudyjskiego dekretu królewskiego z 2020 r. wyroki śmierci powinny być zamieniane w przypadku osób, które popełniły przestępstwa przed osiągnięciem pełnoletności; mając na uwadze, że dekret ma różne luki prawne, które umożliwiają egzekucje nieletnich, na przykład przez wyłączenie wyroków śmierci wydanych w trybie hudud (przestępstwa o z góry określonej karze) lub qisas(przestępstwa odwetowe) oraz spraw wniesionych na podstawie ustawy antyterrorystycznej; |
|
J. |
mając na uwadze, że Arabia Saudyjska złagodziła wyroki śmierci nałożone na Alego al-Nimra, Dawooda al-Marhoona i Abdullaha al-Zahera za przestępstwa, które eksperci uznali wcześniej za kryminalizację praw podstawowych, w tym wolności zgromadzeń i wolności słowa, i które rzekomo popełnili jako małoletni; mając na uwadze, że zostali oni ponownie skazani na 10 lat pozbawienia wolności, wliczając odbytą już karę; mając na uwadze, że eksperci ONZ apelują o ich uwolnienie; |
|
K. |
mając na uwadze, że pomimo ogłoszenia w styczniu 2021 r. przez Komisję Praw Człowieka Arabii Saudyjskiej moratorium na karę śmierci za przestępstwa narkotykowe nie opublikowano jeszcze żadnych zmian w prawie, a kara śmierci pozostaje w gestii sędziów i władz; |
|
L. |
mając na uwadze, że zniesienie kary śmierci na całym świecie jest jednym z głównych celów polityki UE w dziedzinie praw człowieka; |
|
M. |
mając na uwadze, że w ciągu ostatnich kilku miesięcy niektórych działaczy na rzecz praw człowieka skazano na surowe kary więzienia w procesach charakteryzujących się brakiem rzetelności i z prawdopodobnym stosowaniem tortur; mając na uwadze, że Abdurahman al-Sadhan został skazany na 20 lat więzienia i 20-letni zakaz podróżowania za publikację tweetów krytykujących rząd; mając na uwadze, że podczas jego procesu poważnie naruszono międzynarodowe gwarancje rzetelnego procesu sądowego; |
|
N. |
mając na uwadze, że w marcu 2021 r. kara pozbawienia wolności, na którą skazano za pokojową działalność na rzecz praw człowieka Mohammeda al-Otaibiego, założyciela Unii Praw Człowieka, która opowiada się za zniesieniem kary śmierci i zwiększeniem roli kobiet w społeczeństwie, została wydłużona z 14 do 17 lat; |
|
O. |
mając na uwadze, że wiele kobiet aresztowanych podczas represji wobec obrończyń praw kobiet w 2018 r. skazano na długie kary pozbawienia wolności wyłącznie za działalność na rzecz praw człowieka; mając na uwadze, że władze saudyjskie uwolniły niedawno obrończynie praw kobiet z więzienia, w tym Ludżajn al-Hazlul, Nuf Abdulaziz, Samar Badawi i Nassimę al-Sadę; mając na uwadze, że ich wyroki jedynie zawieszono, a władze saudyjskie zakazały uwolnionym obrończyniom praw człowieka podróżowania; |
|
P. |
mając na uwadze, że ustawa z 2017 r. o zwalczaniu przestępstw terroryzmu i jego finansowania definiuje terroryzm w sposób niejasny i kwalifikuje jako akty terroryzmu czyny popełnione bez udziału przemocy; |
|
Q. |
mając na uwadze, że zdaniem specjalnej sprawozdawczyni ONZ ds. pozasądowych, doraźnych i arbitralnych egzekucji władze saudyjskie dopuszczają się nadużyć przy użyciu technologii inwigilacji elektronicznej; mając na uwadze, że w zaktualizowanym rozporządzeniu UE w sprawie kontroli wywozu produktów podwójnego zastosowania z 2021 r. wprowadzono nowe kontrole technologii cyberinwigilacji (5); |
|
R. |
mając na uwadze, że Królestwo Arabii Saudyjskiej ma jeden z najniższych poziomów ratyfikacji podstawowych międzynarodowych traktatów dotyczących praw człowieka i nie przystąpiło do podstawowych traktatów dotyczących praw człowieka, których normatywną podstawę stanowi prawo do życia, takich jak Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych (MPPOiP); |
|
S. |
mając na uwadze, że tortury i poniżające traktowanie więźniów są powszechne w Arabii Saudyjskiej i wykorzystuje się je zarówno podczas przesłuchań w celu wymuszenia zeznań, jak i w formie kary w więzieniu; mając na uwadze, że rzadko bada się zarzuty stosowania tortur; |
|
1. |
zdecydowanie potępia fakt, że wbrew swoim deklaracjom Królestwo Arabii Saudyjskiej wciąż wykonuje egzekucje na nieletnich przestępcach, np. na Mustafie Haszemie al-Darwiszu, straconym niedawno za przestępstwa, do których mogło dojść, gdy był małoletni, w wyniku skazania go w niesprawiedliwym procesie obejmującym zeznania wymuszone torturami, a także fakt, że w Arabii Saudyjskiej egzekucja grozi obecnie co najmniej 40 osobom pozbawionym wolności, w tym co najmniej dziewięciu za przestępstwa, które miały popełnić jako małoletni, oraz pokojowym krytykom rządu; |
|
2. |
wzywa Arabię Saudyjską, aby potwierdziła, że Abdullah al-Huwaiti, Muhammad al-Faraj i wszyscy pozostali nieletni przestępcy oczekujący na wykonanie kary śmierci nie zostaną straceni, że „zeznania” wymuszone torturami zostaną wyłączone z ich spraw, i że wszyscy nieletni przestępcy zostaną objęci sprawiedliwym procesem, w którym nie zostanie orzeczona kara śmierci; wzywa, aby zbadano zarzuty Abdullaha al-Huwaitiego, że był torturowany, i pociągnięto do odpowiedzialności wszystkich sprawców; |
|
3. |
wzywa Arabię Saudyjską, aby faktycznie zniosła karę śmierci dla nieletnich przestępców, zgodnie ze zobowiązaniami wynikającymi z Konwencji o prawach dziecka, niezależnie od rodzaju przestępstwa, w tym ta’zir (przestępstwa, w których orzeka się kary uznaniowe), hudud i qisas, za które kara śmierci grozi co najmniej czterem nieletnim; wzywa Arabię Saudyjską, aby zgodnie z oświadczeniem swoich władz opublikowała dekret królewski z 2020 r. w celu zapewnienia z mocą wsteczną pełnej ochrony nieletnim przestępcom oraz by dostosowała ustawę o nieletnich do standardów międzynarodowych; |
|
4. |
ponownie potępia stosowanie kary śmierci, niezależnie od przypadku i okoliczności; wzywa Arabię Saudyjską, aby do czasu zniesienia kary śmierci wprowadziła moratorium na jej wykonywanie oraz by przeprowadziła niezależny przegląd wszystkich spraw w systemie sądownictwa karnego dotyczących kary śmierci za przestępstwa popełnione przez nieletnich, oparte na zeznaniach wymuszonych torturami lub w przypadkach, w których nie przeprowadzono rzetelnego procesu sądowego, a także by opublikowała wyniki przeglądu; wzywa do międzynarodowego i krajowego dialogu na temat utrzymujących się przeszkód w zniesieniu kary śmierci dla wszystkich nieletnich przestępców, który będzie wstępem do całkowitego zniesienia kary śmierci w Arabii Saudyjskiej; |
|
5. |
z zadowoleniem przyjmuje niedawną decyzję władz o zamianie na karę więzienia wyroków śmierci nałożonych na Alego al-Nimra, Dawooda al-Marhoona i Abdullaha al-Zahera za przestępstwa, które mieli popełnić, gdy byli małoletni, która to decyzja stanowi konieczny krok ku wypełnieniu przez Arabię Saudyjską jej krajowych i międzynarodowych zobowiązań w zakresie praw człowieka, w szczególności wynikających z Konwencji o prawach dziecka; wzywa do ich uwolnienia zgodnie z żądaniami ekspertów ONZ ds. praw człowieka, którzy wcześniej uznali te przestępstwa za kryminalizację praw podstawowych, w tym wolności zgromadzeń i wolności słowa; |
|
6. |
wzywa władze saudyjskie do dokonania przeglądu przypadków wszystkich więźniów skazanych obecnie na karę śmierci w celu złagodzenia wyroku lub umożliwienia nowego i sprawiedliwego procesu, w którym kara śmierci nie zostanie orzeczona; |
|
7. |
wzywa delegaturę UE i misje dyplomatyczne państw członkowskich UE w Arabii Saudyjskiej, aby pilnie wystąpiły o wizyty u nieletnich przestępców oczekujących na wykonanie kary śmierci; |
|
8. |
wzywa Radę do zawieszenia wszelkiego wywozu z UE do Arabii Saudyjskiej technologii masowej inwigilacji i innych produktów podwójnego zastosowania, które mogą być wykorzystywane, aby ułatwiać wewnętrzne represje i uciszać społeczeństwo obywatelskie; podkreśla szczególną odpowiedzialność przedsiębiorstw zajmujących się bezpieczeństwem IT oraz krajowych służb wywiadowczych działających w UE oraz ich moralny i prawny obowiązek unikania sytuacji, w której ich obecny lub były personel pomaga Arabii Saudyjskiej represjonować jej mieszkańców poprzez pośrednią lub bezpośrednią pracę dla władz saudyjskich w celu zwalczania krajowych przeciwników politycznych i wolności słowa; |
|
9. |
wzywa rząd Arabii Saudyjskiej, aby przestrzegał zobowiązań wynikających z ratyfikowanej przez siebie Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur, a także zdecydowanie zachęca Królestwo Arabii Saudyjskiej, aby ratyfikowało protokół fakultatywny do tej konwencji oraz drugi protokół fakultatywny do Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych mający na celu zniesienie kary śmierci; |
|
10. |
zdecydowanie potępia praktykę orzekania surowych wyroków więzienia wobec obrońców praw człowieka, pokojowych krytyków rządu i aktywistów oraz ponownie wyraża solidarność z ważną pracą obrońców praw człowieka oraz potrzebę ochrony wolności słowa i wypowiedzi; |
|
11. |
domaga się, aby wszyscy obrońcy praw człowieka, obrońcy praw kobiet, pokojowi krytycy rządu i aktywiści, w tym Abdurahman al-Sadhan, Muhammad al-Otaibi, Khaled Al-Omair, Muhammad al-Rabiah, Israa al-Ghomgham, Mousa al-Hashim, Ahmed al-Matrood, Khaled al-Ghanim, Ali al-Ouwaisher, Mujtaba al-Muzain, Waleed Abu al-Khair, Abdulaziz al-Shubaili, Issa al-Nukhaifi i Natheer al-Majed, zostali uwolnieni natychmiast i bezwarunkowo; |
|
12. |
żąda pełnej wolności dla obrońców praw człowieka, których tymczasowo zwolniono, ale których wolność jest nadal ograiczona, takich jak Loujain al-Hathloul, w tym zniesienia zakazów podróżowania dla nich i ich rodzin, zniesienia zakazów pracy, ograniczenia inwigilacji w internecie oraz przywrócenia im pełni praw obywatelskich; |
|
13. |
przypomina, że laureat Nagrody im. Sacharowa Raif Badawi od dziewięciu lat jest w więzieniu; wzywa UE, państwa członkowskie i społeczność międzynarodową, aby zwiększyły presję na rząd saudyjski w celu jego natychmiastowego uwolnienia; |
|
14. |
podkreśla, że korzystanie z prawa do wolności wypowiedzi oraz do pokojowego zrzeszania się i zgromadzeń podlega ochronie na mocy prawa międzynarodowego praw człowieka; wzywa władze saudyjskie, aby zniosły ograniczenia nałożone na obrońców praw człowieka zabraniające im wypowiadania się w mediach społecznościowych i w mediach międzynarodowych; |
|
15. |
wyraża zaniepokojenie praktyką tajnych przesłuchań; podkreśla, że w celu przestrzegania właściwych i sprawiedliwych procedur sądowych należy zezwolić misjom dyplomatycznym, w tym obserwatorom z delegatury UE w Arabii Saudyjskiej lub instytucji UE, oraz międzynarodowym organizacjom pozarządowym na udział w przesłuchaniach i wizyty w saudyjskich więzieniach; |
|
16. |
wzywa rząd Arabii Saudyjskiej, aby w pełni współpracował z organami ONZ, wystosował stałe zaproszenie do osób upoważnionych w ramach wszystkich specjalnych procedur Rady Praw Człowieka ONZ oraz współdziałał w sposób proaktywny, zwłaszcza ze specjalnymi sprawozdawcami ONZ ds. tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania; |
|
17. |
jest głęboko zaniepokojony nieprecyzyjną definicją terroryzmu w krajowej ustawie antyterrorystycznej; potępia wykorzystanie specjalnego trybunału karnego, zajmującego się kwestiami terroryzmu, do karania obrońców praw człowieka; |
|
18. |
wzywa rząd saudyjski do ratyfikowania Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych; |
|
19. |
ponownie podkreśla znaczenie, jakie dla dalszych rozmów mają takie narzędzia jak dialog między UE a Arabią Saudyjską na temat praw człowieka, i wzywa do jego niezwłocznego uruchomienia; wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) i wszystkie delegatury UE uczestniczące w dialogu, aby przed jego rozpoczęciem podjęły współpracę ze społeczeństwem obywatelskim w celu uzyskania aktualnych informacji i wiedzy o konkretnych przypadkach; zachęca, aby postępy w rozmowach śledzić z wykorzystaniem poziomów odniesienia; |
|
20. |
potępia fakt, że pomimo ogłoszenia ambitnych reform związanych z prawami człowieka saudyjski system polityczny pozostaje głęboko niedemokratyczny i nadal poważnie represjonuje większość osób wyrażających sprzeciw; podkreśla, że zabójstwo dziennikarza Dżamala Chaszukdżiego na terenie konsulatu Arabii Saudyjskiej w Stambule 2 października 2018 r. nadal paraliżuje wszelkie krytyczne opinie w Arabii Saudyjskiej, w tym wielu osób przetrzymywanych obecnie w areszcie za pokojową działalność; zdecydowanie popiera zastosowanie globalnego mechanizmu sankcji za naruszenia praw człowieka wobec osób odpowiedzialnych za poważne naruszenia praw człowieka w Arabii Saudyjskiej, w tym zabójstwo dziennikarza Dżamala Chaszukdżiego; wzywa społeczność międzynarodową do podjęcia szczegółowych działań następczych w związku z raportem Agnès Callamard, w którym wskazano na winę saudyjskiego księcia koronnego Muhammada ibn Salmana; |
|
21. |
wzywa państwa członkowskie i przewodniczącego Rady, a także wiceprzewodniczącego Komisji /wysokiego przedstawiciela i ESDZ, aby poruszali kwestie praw człowieka, w szczególności kary śmierci, na wszystkich formalnych i nieformalnych spotkaniach z saudyjskimi odpowiednikami; wyraża ubolewanie z powodu łagodnego podejścia UE do dyplomacji publicznej w dziedzinie praw człowieka wobec Arabii Saudyjskiej; zwraca się do europejskich służb dyplomatycznych w Rijadzie i w innych miejscach w Arabii Saudyjskiej, by systematycznie wykorzystywały mechanizmy przewidziane w Wytycznych UE w sprawie obrońców praw człowieka, w tym oświadczenia publiczne, zabiegi dyplomatyczne, obserwację procesów sądowych i wizyty w więzieniach; |
|
22. |
wzywa UE, aby wspierała wszelkie działania Rady Praw Człowieka ONZ służące pociągnięciu władz Królestwa Arabii Saudyjskiej do odpowiedzialności za naruszenia praw człowieka; wzywa UE, by na forum Rady Praw Człowieka ONZ zaproponowała powołanie specjalnego sprawozdawcy ds. praw człowieka w Arabii Saudyjskiej; |
|
23. |
wzywa delegaturę UE i przedstawicielstwa państw członkowskich w tym kraju, by w kontaktach z władzami saudyjskimi zwiększyły poparcie dla społeczeństwa obywatelskiego oraz by sięgały po wszelkie dostępne instrumenty w celu zwiększenia wsparcia dla działań obrońców praw człowieka oraz, w stosownych przypadkach, ułatwiały wydawanie im wiz nadzwyczajnych i udzielały tymczasowego schronienia w państwach członkowskich UE; |
|
24. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, sekretarzowi generalnemu ONZ, wysokiej komisarz ONZ ds. praw człowieka, Komisji ds. Statutu Kobiet, Radzie Praw Człowieka ONZ, Jego Królewskiej Mości Salmanowi ibn Abdulazizowi al-Saudowi oraz następcy tronu Muhammadowi ibn Salmanowi al-Saudowi, rządowi Królestwa Arabii Saudyjskiej oraz sekretarzowi generalnemu Centrum Dialogu Narodowego Królestwa Arabii Saudyjskiej. |
(1) Dz.U. C 345 z 16.10.2020, s. 67.
(2) Dz.U. C 449 z 23.12.2020, s. 133.
(3) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0260.
(4) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0053.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/191 |
P9_TA(2021)0358
Przegląd makroekonomicznych ram legislacyjnych
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie przeglądu makroekonomicznych ram legislacyjnych w celu zwiększenia wpływu na gospodarkę realną Europy oraz poprawy przejrzystości procesu podejmowania decyzji i demokratycznej rozliczalności (2020/2075(INI))
(2022/C 99/21)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą, podpisany w Rzymie w 1957 r., |
|
— |
uwzględniając art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 121, art. 122, art. 126 i art. 136 oraz protokół nr 12 do niego, |
|
— |
uwzględniając rezolucję z 20 października 2010 r. w sprawie kryzysu finansowego, gospodarczego i społecznego: zalecenia dotyczące działań i inicjatyw do podjęcia (sprawozdanie śródokresowe) (1) i rezolucję z 6 lipca 2011 r. w sprawie kryzysu finansowego, gospodarczego i społecznego: zalecenia dotyczące środków i inicjatyw do podjęcia (2), |
|
— |
uwzględniając dyrektywę Rady 2011/85/UE z dnia 8 listopada 2011 r. w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw członkowskich (3), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie (UE) nr 1173/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie skutecznego egzekwowania nadzoru budżetowego w strefie euro (4), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1174/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie środków egzekwowania korekty nadmiernych zakłóceń równowagi makroekonomicznej w strefie euro (5), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1175/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych (6), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1176/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie zapobiegania zakłóceniom równowagi makroekonomicznej i ich korygowania (7), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) nr 1177/2011 z dnia 8 listopada 2011 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1467/97 w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu (8), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 472/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru gospodarczego i budżetowego nad państwami członkowskimi należącymi do strefy euro dotkniętymi lub zagrożonymi poważnymi trudnościami w odniesieniu do ich stabilności finansowej (9), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 473/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie wspólnych przepisów dotyczących monitorowania i oceny projektów planów budżetowych oraz zapewnienia korekty nadmiernego deficytu w państwach członkowskich należących do strefy euro (10), |
|
— |
uwzględniając rezolucję z 24 czerwca 2015 r. w sprawie przeglądu ram zarządzania gospodarczego: sytuacja obecna i wyzwania (11), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 10 lutego 2015 r. pt. „Optymalne wykorzystanie elastyczności przewidzianej w obowiązujących postanowieniach paktu stabilności i wzrostu” (COM(2015)0012/2), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie czterech przewodniczących z 5 grudnia 2012 r. pt. „W kierunku faktycznej unii gospodarczej i walutowej”, sprawozdanie pięciu przewodniczących z 22 czerwca 2015 r. pt. „Dokończenie budowy europejskiej unii gospodarczej i walutowej”, białą księgę Komisji z 1 marca 2017 r. w sprawie przyszłości Europy oraz dokument Komisji otwierający debatę w sprawie pogłębienia unii gospodarczej i walutowej z 31 maja 2017 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 03/2018: Kontrola procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 11 grudnia 2019 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (COM(2019)0640), |
|
— |
uwzględniając rezolucję z 15 stycznia 2020 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (12), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 5 lutego 2020 r. pt. „Przegląd zarządzania gospodarczego” (COM(2020)0055), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 13 marca 2020 r. w sprawie skoordynowanej reakcji gospodarczej na epidemię COVID-19 (COM(2020)0112), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 20 marca 2020 r. w sprawie uruchomienia ogólnej klauzuli korekcyjnej w ramach paktu stabilności i wzrostu (COM(2020)0123), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 27 maja 2020 r. zatytułowany „Decydujący moment dla Europy: naprawa i przygotowanie na następną generację” (COM(2020)0456), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 27 maja 2020 r. pt. „Budżet UE napędza plan odbudowy Europy” (COM(2020)0442), |
|
— |
uwzględniając wniosek Komisji z 28 maja 2020 r. dotyczący rozporządzenia Rady ustanawiającego Instrument Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy w celu wsparcia odbudowy w następstwie pandemii COVID-19 (COM(2020)0441), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088 (13), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 16/2020 pt. „Europejski semestr – zalecenia dla poszczególnych krajów uwzględniają wprawdzie istotne kwestie, ale wymagają skuteczniejszego wdrażania”, |
|
— |
uwzględniając ocenę Europejskiej Rady Budżetowej (EFB) z 11 września 2019 r. dotyczącą reguł fiskalnych UE ze szczególnym uwzględnieniem przepisów sześcio- i dwupaku, sprawozdanie roczne EFB z 29 października 2019 r., oświadczenie EFB z 24 marca 2020 r. w sprawie COVID-19, ocenę EFB z 1 lipca 2020 r. dotyczącą kursu polityki budżetowej właściwego dla strefy euro w 2021 r. oraz sprawozdanie roczne EFB za 2020 r. z 20 października 2020 r., |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z 11 grudnia 2020 r. dotyczące wieloletnich ram finansowych (WRF) oraz Next Generation EU, pandemii COVID-19, zmiany klimatu, bezpieczeństwa i stosunków zewnętrznych, |
|
— |
uwzględniając porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami, a także nowych zasobów własnych, w tym harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych (14), |
|
— |
uwzględniając rezolucję z 17 kwietnia 2020 r. w sprawie skoordynowanych działań UE na rzecz walki z pandemią COVID-19 i jej skutkami (15), |
|
— |
uwzględniając rezolucję z 15 maja 2020 r. w sprawie nowych wieloletnich ram finansowych, zasobów własnych i planu naprawy gospodarczej (16), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) 2020/672 z dnia 19 maja 2020 r. w sprawie ustanowienia europejskiego instrumentu tymczasowego wsparcia w celu zmniejszenia zagrożeń związanych z bezrobociem w sytuacji nadzwyczajnej (SURE), jaka wystąpiła w związku z pandemią COVID-19 (17), |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z 21 lipca 2020 r., |
|
— |
uwzględniając rezolucję z 23 lipca 2020 r. w sprawie konkluzji z nadzwyczajnego posiedzenia Rady Europejskiej w dniach 17–21 lipca 2020 r. (18), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 17 września 2020 r. w sprawie rocznej strategii zrównoważonego wzrostu gospodarczego na 2021 r. (COM(2020)0575), |
|
— |
uwzględniając swoje stanowisko z 16 września 2020 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej (19), |
|
— |
uwzględniając rezolucję z 13 listopada 2020 r. w sprawie planu inwestycyjnego na rzecz zrównoważonej Europy – jak finansować Zielony Ład (20), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiające Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (21), |
|
— |
uwzględniając europejską prognozę gospodarczą Komisji na zimę 2021 r. (dokument instytucjonalny 144) z lutego 2021 r., |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 3 marca 2021 r. pt. „Rok od wybuchu pandemii COVID-19: działania z zakresu polityki fiskalnej” (COM(2021)0105), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 5 lutego 2020 r. pt. „Przegląd zarządzania gospodarczego – Sprawozdanie dotyczące stosowania rozporządzeń (UE) nr 1173/2011, 1174/2011, 1175/2011, 1176/2011, 1177/2011, 472/2013 i 473/2013 oraz przydatności dyrektywy Rady 2011/85/UE” (COM(2020)0055), |
|
— |
uwzględniając europejską prognozę gospodarczą Komisji na wiosnę 2021 r. (dokument instytucjonalny 149) z maja 2021 r., |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 2 czerwca 2021 r. pt. „Koordynacja polityki gospodarczej w 2021 r.: przezwyciężenie COVID-19, wspieranie odbudowy i modernizacja naszej gospodarki” (COM(2021)0500), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej oraz opinię Komisji Spraw Konstytucyjnych (A9-0212/2021), |
|
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
|
A. |
mając na uwadze, że w ciągu ostatnich 30 lat ramy zarządzania gospodarczego przeszły wiele zmian, aby usunąć wady strukturalne i wdrożeniowe oraz dostosować je do nowych wyzwań gospodarczych; |
|
B. |
mając na uwadze, że obecne ramy zarządzania charakteryzują się niedociągnięciami koncepcyjnymi i praktycznymi, które prowadzą do zbytniego skomplikowania przepisów, słabego egzekwowania, braku poczucia odpowiedzialności i braku zachęt do prowadzenia symetrycznej polityki antycyklicznej; mając na uwadze, że obecne ramy nie zdołały zmniejszyć rozbieżności w UE ani chronić i pobudzać inwestycji publicznych stymulujących wzrost gospodarczy; |
|
C. |
mając na uwadze, że w następstwie światowego kryzysu finansowego kolejne reformy UGW koncentrowały się na zmniejszeniu ryzyka, ale nie wprowadziły elementów podziału ryzyka; |
|
D. |
mając na uwadze, że programy dostosowań makroekonomicznych nie budziły poczucia odpowiedzialności na szczeblu krajowym i nadwerężyły tkankę społeczną krajów, które je wdrożyły; |
|
E. |
mając na uwadze, że w 2015 r. Komisja przyjęła wytyczne dotyczące maksymalnie elastycznego stosowania zasad paktu stabilności i wzrostu, wzmacniając związek między reformami strukturalnymi, inwestycjami i odpowiedzialnością budżetową; |
|
F. |
mając na uwadze, że Unia Europejska stoi przed wieloma długoterminowymi wyzwaniami, takimi jak kryzys w dziedzinie zdrowia publicznego, kryzys klimatyczny i brak inwestycji w infrastrukturę publiczną, które pogłębiają różnice społeczno-gospodarcze; |
|
G. |
mając na uwadze, że dwojaka transformacja wymaga dodatkowych inwestycji publicznych, co utrudniają obecne ramy budżetowe; mając na uwadze, że zarówno inwestycje sektora publicznego, jak i prywatnego były już wyraźnie niewystarczające przed kryzysem, pomimo historycznie niskich stóp procentowych; |
|
H. |
mając na uwadze, że inwestycje publiczne brutto ograniczono w następstwie kryzysu finansowego i zadłużeniowego, a w wielu państwach członkowskich inwestycje publiczne netto są nawet ujemne, co oznacza, że obecne ramy budżetowe prowadzą do nadmiernie recesywnych środków konsolidacyjnych i ułatwiają spadek inwestycji publicznych w okresach konsolidacji budżetowej; |
|
I. |
mając na uwadze, że istnieją znaczne luki w finansowaniu inwestycji, które należy wyeliminować: 470 mld EUR rocznie do 2030 r. na realizację celów UE w zakresie ochrony środowiska (22), 142 mld EUR rocznie na infrastrukturę społeczną, taką jak szpitale lub szkoły (23), oraz 190 mld EUR rocznie na stabilizację kapitału publicznego (24); |
|
J. |
mając na uwadze, że na początku pandemii poziomy długu publicznego były wysokie, a niespotykana recesja gospodarcza, bezprecedensowe krajowe działania budżetowe podjęte w odpowiedzi na pandemię oraz potrzeba wsparcia trwałej i inkluzywnej odbudowy wpłyną na finanse publiczne, zwiększając stosunek długu do PKB w UE do nowego szczytowego poziomu powyżej 100 % PKB; |
|
K. |
mając na uwadze, że zrównoważenie środowiskowe (25) i zrównoważony rozwój społeczny są powiązane z ryzykiem zagrażającym długoterminowej stabilności budżetowej; |
|
L. |
mając na uwadze, że pandemia powoduje bezprecedensowe wstrząsy zewnętrzne o znacznych asymetrycznych skutkach, co negatywnie wpływa na perspektywy gospodarcze UE i pogłębia różnice między państwami członkowskimi; |
|
M. |
mając na uwadze, że pandemia pogłębiła istniejące wcześniej nierówności i ubóstwo oraz potwierdziła znaczenie europejskiego modelu społecznego i istniejących sieci bezpieczeństwa socjalnego; |
|
N. |
mając na uwadze, że prognozy gospodarcze (26), (27) w Europie wskazują na niepełną i nierównomierną odbudowę w różnym tempie; mając na uwadze, że kampania szczepień przyspiesza oraz że istnieje duże ryzyko wystąpienia rozbieżności i pogłębienia nierówności między krajami, sektorami i warstwami społeczeństwa, zwłaszcza wśród młodych pracowników, kobiet i osób o niskich kwalifikacjach; |
|
O. |
mając na uwadze, że w dalszym ciągu istnieją długoterminowe zagrożenia dla gospodarek niektórych państw członkowskich, w związku z czym wycofanie wsparcia należy uzupełnić środkami, które ułatwią tworzenie miejsc pracy i realokację, zwłaszcza dzięki programom przekwalifikowania i przebranżowienia, wraz ze wsparciem dochodu w razie potrzeby; |
|
P. |
mając na uwadze, że zagrożenia geopolityczne mogą mieć wpływ na zdolność obsługi długu państwowego; |
|
Q. |
mając na uwadze, że uznaniowe wsparcie budżetowe różniło się wielkością i strukturą w poszczególnych państwach członkowskich i wykazywało wyraźną pozytywną korelację między przestrzenią fiskalną a skalą działań politycznych, prowadząc do asymetrycznej reakcji, która może także stwarzać ryzyko nierównych warunków działania na rynku wewnętrznym i dodatkowo różnicować tempo odbudowy; |
|
R. |
mając na uwadze, że reakcja UE na kryzys (28) wzmocniła UGW oraz zwiększyła zaufanie i optymizm, co ograniczyło wahania na rynkach finansowych; podkreśla w związku z tym znaczenie emisji obligacji UE; |
|
S. |
mając na uwadze, że w 2020 r. Komisja rozpoczęła konsultacje społeczne, sprawdzając skuteczność ram zarządzania gospodarczego, którą zakłócił wybuch pandemii COVID-19; |
1.
wzywa Komisję do wznowienia publicznej debaty na temat przeglądu zarządzania gospodarczego w Europie i przedstawienia kompleksowego i perspektywicznego wniosku ustawodawczego; stwierdza, że przegląd ram zarządzania gospodarczego został wstrzymany z powodu pandemii;
Polityka fiskalna na rzecz trwałego ożywienia gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu
|
2. |
z zadowoleniem przyjmuje uruchomienie ogólnej klauzuli wyjścia paktu stabilności i wzrostu, która jest w pełni uzasadniona gospodarczymi i społecznymi skutkami pandemii; zauważa, że ogólna klauzula wyjścia nie zawiesza procedur paktu stabilności i wzrostu oraz przyznaje, że umożliwi ona Komisji i Radzie niezbędną koordynację polityki w ramach paktu, przy jednoczesnym odejściu od wymogów budżetowych, które zazwyczaj miałyby zastosowanie; podkreśla, że ogólna klauzula wyjścia umożliwiła państwom członkowskim podjęcie działań w zakresie wydatków i dochodów, aby zminimalizować gospodarcze i społeczne skutki pandemii oraz że wsparcie budżetowe powinno być stopniowo wycofywane, aby wesprzeć wysiłki państw członkowskich na rzecz podtrzymania ożywienia gospodarczego i wzmocnienia odporności gospodarczej i społecznej; odnotowuje elastyczność obecnych ram zarządzania gospodarczego w skoordynowanej reakcji politycznej na kryzys związany z COVID-19; |
|
3. |
z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji z 3 marca 2021 r. zawierający propozycje dotyczące dezaktywacji lub dalszego uruchamiania ogólnej klauzuli wyjścia; zauważa, że należy uwzględnić ogólną ocenę stanu gospodarki opartą na kryteriach ilościowych; zgadza się, że kluczowym kryterium powinien być poziom działalności gospodarczej w UE lub strefie euro w porównaniu z poziomami sprzed kryzysu; podkreśla jednak w związku z tym znaczenie ewolucji sytuacji zdrowotnej, społecznej i gospodarczej w całej UE i w gospodarce strefy euro; z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji w sprawie koordynacji polityki gospodarczej, w którym wskazano, że ogólna klauzula wyjścia paktu stabilności i wzrostu będzie nadal stosowana w 2022 r. i ma zostać zdezaktywowana w 2023 r.; |
|
4. |
uważa, że przegląd ram zarządzania gospodarczego odbędzie się w trudnych okolicznościach, a mianowicie przy niskich stopach procentowych, bezprecedensowym długu oraz w kontekście dużego pakietu na rzecz przywracania stabilnej sytuacji fiskalnej obejmującego dotacje i pożyczki finansowane z długu UE; |
|
5. |
uważa, że konieczny jest przegląd unijnych ram zarządzania gospodarczego; podziela opinię Europejskiej Rady Budżetowej (EFB), że potrzebny jest jasny plan przeglądu ram budżetowych, najlepiej przed dezaktywacją ogólnej klauzuli wyjścia; |
|
6. |
jest świadomy, że rozpoczęcie przeglądu po dezaktywacji ogólnej klauzuli wyjścia uczyni go trudniejszym, bardziej kontrowersyjnym i prowadzącym do podziałów; uważa w związku z tym, że należy przemyśleć przegląd ram zarządzania gospodarczego, zanim możliwe będzie przejście do reguł fiskalnych; |
|
7. |
zauważa, że w aktualnej sytuacji stosowanie obecnych ram budżetowych, w szczególności ścieżek dostosowawczych, prowadziłoby do wysokiego tempa redukcji zadłużenia, podważając plan odbudowy gospodarek i potencjalnie osłabiając zobowiązanie do przestrzegania zasad; |
|
8. |
wzywa Komisję do przedstawienia jasnych wytycznych dotyczących polityki budżetowej dla państw członkowskich w okresie uruchamiania ogólnej klauzuli wyjścia w celu osiągnięcia ostrożnej średniookresowej sytuacji budżetowej i zapewnienia stabilności budżetowej w perspektywie średnioterminowej; po dezaktywacji ogólnej klauzuli wyjścia i jeśli nie będzie jeszcze nowych ram, wzywa do wykorzystania wszystkich istniejących mechanizmów elastyczności przewidzianych w obowiązujących ramach zarządzania gospodarczego, takich jak klauzula dotycząca zdarzeń nadzwyczajnych, w odniesieniu do poszczególnych krajów, aby zapobiec przedwczesnej konsolidacji budżetowej i ograniczyć ryzyko długotrwałego zastoju; |
|
9. |
uważa, że wskaźniki gospodarcze i ścieżki dostosowania należy stosować ostrożnie, i w związku z tym wzywa do przeglądu Vademecum i kodeksu postępowania dotyczącego paktu stabilności i wzrostu; podkreśla, że wytyczne fiskalne powinny unikać tendencji procyklicznych, wspierać pozytywną konwergencję, wzmacniać zrównoważone, sprzyjające włączeniu społecznemu, ekologiczne i cyfrowe ożywienie gospodarcze, przyczyniać się do realizacji Europejskiego Zielonego Ładu oraz wdrożenia Europejskiego filaru praw socjalnych i przeciwdziałać zakłóceniom równowagi makroekonomicznej; |
|
10. |
uważa, że pożyczki NextGenerationEU (NGEU) powinny być rejestrowane jako dług krajowy; wzywa Komisję, aby w ramach aktualizacji wytycznych dotyczących wdrażania paktu stabilności i wzrostu tak samo traktowała wydatki finansowane z pożyczek NGUE jak w przypadku Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) w kontekście komunikatu Komisji dotyczącego elastyczności; |
|
11. |
wzywa do utrzymania ekspansywnego kursu polityki budżetowej tak długo, jak będzie to konieczne, aby wesprzeć odbudowę po pandemii COVID-19 i doprowadzić do transformacji, dzięki której gospodarki staną się bardziej ekologiczne, cyfrowe i sprzyjające włączeniu społecznemu, przy jednoczesnym zapewnieniu stabilności budżetowej w perspektywie średnioterminowej; ostrzega przed przedwczesnym wycofaniem wsparcia i zgadza się z zaleceniem Komisji, aby polityka fiskalna pozostawała elastyczna i dostosowywała się do zmieniającej się sytuacji; uważa, że środki wsparcia fiskalnego powinny być bardziej ukierunkowane w miarę postępującej odbudowy gospodarki; popiera strategie polityczne dostosowane do stadium pandemii, planu odbudowy gospodarek i indywidualnych uwarunkowań krajów; |
|
12. |
wzywa Komisję do dopilnowania, by państwa członkowskie opracowały wiarygodne strategie wycofywania interwencji kryzysowych, nie przesądzając jednocześnie o przyszłych trajektoriach fiskalnych; |
|
13. |
zwraca uwagę na ryzyko długotrwałego spowolnienia akumulacji kapitału i rynku pracy w związku z pandemią, co może osłabić gospodarkę; zwraca uwagę, że odbudowa będzie prawdopodobnie nierównomierna i polityka fiskalna powinna ograniczać efekt spowolnienia i zmniejszać nierówności oraz wspierać te segmenty gospodarki i społeczeństwa, które są bardziej narażone na ryzyko nierówności; |
|
14. |
wzywa państwa członkowskie do włączenia wysokiej jakości wsparcia fiskalnego w wiarygodne ramy średnioterminowe i przygotowania solidnych planów średnioterminowej polityki fiskalnej, aby dopilnować, że tam, gdzie potrzebne są ekspansywne środki fiskalne, będą one wspierane przez środki na rzecz wzrostu i sprzyjające włączeniu społecznemu, oraz do stosowania antycyklicznej polityki fiskalnej, pamiętając, że nadzwyczajne środki polityki fiskalnej są tymczasowe, ograniczone i ukierunkowane, aby zapewnić średnioterminową równowagę budżetową; wzywa państwa członkowskie do monitorowania ryzyka budżetowego, a mianowicie zobowiązań warunkowych, w stosownych przypadkach; przypomina o rosnącym znaczeniu monitorowania ryzyka budżetowego związanego ze stabilnością; zauważa, że takie dobre praktyki zarządzania finansami publicznymi poprawiłyby przejrzystość i rozliczalność; |
|
15. |
z zadowoleniem przyjmuje natychmiastową i skoordynowaną reakcję polityczną instytucji i państw członkowskich UE mającą na celu unikanie gwałtownego wzrostu niewypłacalności przedsiębiorstw i bezrobocia; zaleca stopniowe zastępowanie bardziej ogólnego wsparcia ukierunkowanymi programami, które ograniczają ryzyko paniki i spowolnienia w przedsiębiorstwach; zaleca skoncentrowanie wsparcia publicznego wyłącznie na przedsiębiorstwach, które są rentowne w perspektywie długoterminowej, z punktu widzenia unijnej agendy ekologicznej i cyfrowej; |
|
16. |
zauważa, że zarówno kurs polityki fiskalnej na szczeblu państw członkowskich, jak i ramy makroekonomiczne promowały często procykliczną politykę budżetową, zarówno w okresach dobrej, jak i złej koniunktury, ponieważ nie tworzyły wystarczających buforów w niektórych okresach lub nie wykorzystywały w wystarczającym stopniu przestrzeni fiskalnej w innych momentach; zauważa ponadto, że istnieje pozytywna korelacja między państwami członkowskimi posiadającymi przestrzeń fiskalną a ich zdolnością do szybkiego uruchamiania pakietu bodźców fiskalnych bez zaciągania długu, co pomogło złagodzić negatywne skutki społeczno-gospodarcze pandemii; |
|
17. |
podkreśla rolę polityki fiskalnej, tak aby państwa członkowskie były w stanie zapewnić zrównoważone, zielone i cyfrowe ożywienie gospodarcze sprzyjające włączeniu społecznemu z jednej strony, a z drugiej strony zapewnić zrównoważoną politykę fiskalną, bez tracenia kontroli nad zadłużeniem państwa w perspektywie długoterminowej; |
|
18. |
uważa, że wspólna europejska reakcja fiskalna (NGEU) ma kluczowe znaczenie dla obudowy gospodarczej; apeluje o szybkie i efektywne wykorzystanie zasobów z NGEU przy pełnym poszanowaniu uzgodnionych kryteriów, które odgrywają istotną rolę we wspieraniu trwałego ożywienia gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu i wzroście produktywności i inwestycji w całej UE; |
Przegląd makroekonomicznych ram legislacyjnych
|
19. |
podkreśla nieodłączny związek między polityką pieniężną a polityką fiskalną, przy jednoczesnym pełnym poszanowaniu mandatu EBC, jego niezależności i zagwarantowaniu jego legitymacji demokratycznej; zwraca uwagę, że właściwe i odpowiedzialne prowadzenie obu polityk zapewniło wymagane wsparcie gospodarkom po pandemii COVID-19, ponieważ pierwsza z nich chroniła korzystne warunki finansowe, a druga wspierała firmy, pracowników i ludność – świadcząc o gotowości tych polityk do reagowania na kryzys; uważa, że należy również unikać przedwczesnego wycofywania polityki fiskalnej, aby nie zakłócić programu odbudowy gospodarczej; |
|
20. |
podkreśla, że polityka monetarna była najbardziej obciążona w związku z koniecznością zapewnienia stabilizacji w kilku ostatnich latach i kryzysach; stwierdza, że kryzys spowodowany pandemią pokazał, że stabilizacja nie może być zadaniem polityki pieniężnej oraz że polityka fiskalna powinna odgrywać większą rolę; choć obecne warunki monetarne są akomodacyjne i wspierają ożywienie gospodarki w czasie kryzysu, ostrzega przed zbyt dużym poleganiem na akomodacyjnej polityce pieniężnej i skrajnie niskich kosztach długu państwowego; |
|
21. |
podkreśla, że krajowa polityka fiskalna, wraz z polityką Unii, odegra ważną rolę w wypełnianiu zobowiązań Unii Europejskiej w globalnej walce ze zmianą klimatu; |
|
22. |
podkreśla, że istnieją czynniki strukturalne, takie jak starzenie się społeczeństwa, wzrost oszczędności, niska inflacja, trendy inwestycyjne i spowolnienie wydajności, które mogą utrzymać realne stopy procentowe na niskim poziomie w perspektywie średnio- i długoterminowej; uważa, że rolą polityki makroekonomicznej jest zajęcie się czynnikami leżącymi u podstaw stagnacji sekularnej przez trwały wzrost i zwiększające produktywność, wyważone i sprawiedliwe społecznie reformy strukturalne; przypomina, że stagnacja sekularna charakteryzuje się m.in. zwykle spadkiem liczebności siły roboczej, niskim popytem, nadmiernymi oszczędnościami i niskim poziomem inwestycji; |
|
23. |
podkreśla potrzebę przygotowania się na mniej pozytywne scenariusze; stwierdza, że skutki wstrząsu związanego z COVID-19 zwiększyły oszczędności, a niektóre decyzje inwestycyjne zostały opóźnione; zwraca uwagę, że po złagodzeniu ograniczeń i odbudowie gospodarki stopy procentowe mogą wzrosnąć dzięki wyższym oczekiwaniom inflacyjnym; podkreśla znaczenie promowania inwestycji publicznych i prywatnych, aby uwolnić dodatkowy kapitał, zwłaszcza w kontekście odbudowy w UE; podkreśla, że nie tylko poziom inwestycji ma znaczenie dla wzrostu, ale także tworzenie, jakość i wdrażanie programów inwestycyjnych; zauważa, że podczas ostatniego kryzysu doszło do znacznej utraty inwestycji i podkreśla, że naprawa gospodarcza ma duże znaczenie dla wzrostu rentowności inwestycji; |
|
24. |
uważa, że promowanie długoterminowego trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu, przy jednoczesnym zapewnieniu korzystnych warunków finansowania, zwłaszcza w perspektywie długoterminowej, to odpowiednie i wiarygodne ramy zarządzania gospodarczego i niezbędny wymóg zrównoważonej polityki budżetowej, zadłużenia i deficytu zapewniających wiarygodne ścieżki redukcji długu; uważa ponadto, że ramy te powinny zawierać elementy służące unikaniu polityki procyklicznej i wystarczające bufory w okresach dobrej koniunktury, aby w razie potrzeby zapewniać krótkoterminową stabilizację makroekonomiczną oraz lepsze i przejrzyste zarządzanie, które jest korzystne dla obywateli; |
Kompleksowa analiza zdolności do obsługi długu państwowego
|
25. |
zauważa, że poziom długu państwowego znacznie wzrósł i osiągnął w ujęciu łącznym prawie 102 % wskaźnika zadłużenia w stosunku do PKB w strefie euro, przy czym przewiduje się dalszy wzrost w latach 2021 i 2022, a także zauważa, że niektóre państwa członkowskie mają już duże zadłużenie; zauważa, że od czasu gdy określono kryteria z Maastricht, sytuacja się zmieniła; podkreśla w związku z tym, że należy przeprowadzić przegląd ram zarządzania gospodarczego w kontekście obecnego otoczenia gospodarczego w oparciu o doświadczenia zdobyte w istniejących ramach i w pełnej zgodności z traktatami, podkreśla też, że ramy te powinny być oparte na faktach i zorientowane na przyszłość; |
|
26. |
uważa, że należy przeprowadzić przegląd unijnych ram zarządzania gospodarczego, aby uprościć i usprawnić egzekwowanie przepisów dotyczących zadłużenia, oraz opracować je w taki sposób, aby wspierać długoterminowy wzrost gospodarczy za pomocą odpowiednich inwestycji publicznych i prywatnych; |
|
27. |
uważa, że w zmienionych ramach zarządzania gospodarczego należy rozważyć, w jaki sposób zapewnić dostosowane do poszczególnych krajów tempo redukcji długu państwowego, które gwarantowałoby długoterminową stabilność budżetową oraz trwały wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu; postuluje, by cele dotyczące zadłużenia odpowiednio odzwierciedlały nową rzeczywistość gospodarczą oraz wyzwania stojące przed poszczególnymi krajami; |
|
28. |
uważa, że europejskie bezpieczne aktywa wzmocniłyby stabilność finansową, poprawiły transmisję polityki monetarnej i przyczyniły się do wzmocnienia międzynarodowej roli euro; |
|
29. |
jest świadomy, że bardzo wysokie deficyty budżetowe w latach 2020 i 2021 oraz nominalna utrata PKB znajdą odzwierciedlenie w relacji długu do PKB; |
|
30. |
dostrzega, że w środowisku niskich stóp procentowych zmniejsza się presja na politykę fiskalną dzięki obniżeniu kosztów obsługi długu państwowego; nalega, aby skutki niskich stóp procentowych, ewentualna zmiana środowiska stóp procentowych i ewentualne przyszłe środki polityki pieniężnej zostały odpowiednio uwzględnione w analizie średniookresowej zdolności do obsługi długu państwowego; zauważa, że premie z tytułu ryzyka państw członkowskich mogą wzrosnąć, zwłaszcza w przypadku krajów o wysokim lub rosnącym zadłużeniu, co może wywrzeć dodatkową presję na politykę fiskalną, a także na gospodarkę; |
|
31. |
podkreśla, że w przewidywalnej przyszłości koszty obsługi zadłużenia prawdopodobnie pozostaną na niskim poziomie dzięki temu, że dużą część zadłużenia pokrywają instrumenty o długich terminach zapadalności i czasami obligacje o ujemnej rentowności, a deficyty pierwotne mogą zostać zrównoważone przez korzystne różnice między stopą wzrostu a stopą procentową; zauważa, że obecny korzystny poziom kosztów obsługi zadłużenia może zmieniać się stosunkowo szybko, natomiast trwałe obniżenie długu państwowego zajmuje znacznie więcej czasu; uważa, że korzyści wynikające z niskich kosztów obsługi zadłużenia są szansą na utrzymanie i stopniowe zmniejszanie wysokiego poziomu zadłużenia do zrównoważonego poziomu, na pobudzenie potencjalnego wzrostu i zwiększenie odporności gospodarki; |
|
32. |
zauważa, że istnieją problemy strukturalne leżące u podstaw asymetrycznej stopy wzrostu w państwach członkowskich; uważa, że wzrost nie jest jedynym celem, ponieważ stworzenie gospodarki służącej ludziom oraz osiągnięcie celów Zielonego Ładu i porozumienia paryskiego wymagają ukierunkowanego wsparcia politycznego, w tym wysiłków fiskalnych; |
|
33. |
przypomina, że oprócz reform ważne są strategie polityczne sprzyjające wzrostowi gospodarczemu oraz zrównoważone inwestycje publiczne i prywatne ukierunkowane na zwiększanie potencjału wzrostu i osiągnięcie celów UE skupionych wokół transformacji ekologicznej i cyfrowej, a także podniesienie konkurencyjności i wydajności oraz pobudzenie jednolitego rynku; przypomina, że inwestycje i wydatki ukierunkowane na przyszłość mają pozytywny wpływ na średnio- i długookresową zdolność do obsługi długu; wzywa państwa członkowskie, aby prowadziły zrównoważoną politykę fiskalną i jednocześnie utrzymywały finansowane ze środków krajowych inwestycje publiczne wspierające wzrost; |
|
34. |
wzywa Komisję, aby przeprowadziła kompleksową i przejrzystą analizę zdolności do obsługi długu państwowego, która będzie podstawą decyzji decydentów politycznych dotyczących ustalania odpowiedniej, wyraźnej i transparentnej ścieżki dostosowania dla poszczególnych krajów; zwraca uwagę na wykorzystywanie innowacyjnych narzędzi i technik, takich jak testy warunków skrajnych i analiza stochastyczna, aby lepiej odzwierciedlić ryzyko, które może wpływać na dynamikę długu publicznego (takie jak różnica między stopą wzrostu a stopą procentową, struktura długu, demografia i zrównoważoność), oraz jakość wydatków publicznych; |
Ramy koordynacji polityki fiskalnej UE
|
35. |
zwraca się do Komisji, aby podczas przeglądu zastanowiła się nad rolą polityki fiskalnej w gospodarce europejskiej i podjęła problem niedociągnięć stwierdzonych w ramach fiskalnych UE już przed wybuchem pandemii (29), a także w świetle skutków pandemii; |
|
36. |
wzywa Komisję, aby oceniła, w jaki sposób propagować stabilność fiskalną i zasady antycykliczne, a także zastanowiła się nad uproszczeniem ram i zwiększeniem autonomii Komisji, jeśli chodzi o egzekwowanie przepisów w ramach zapewniających większą rozliczalność i większe poczucie odpowiedzialności; apeluje ponadto o dobrze zdefiniowane i uruchamiane w przejrzysty sposób mechanizmy elastyczności, zawsze gdy elastyczność taka jest dobrze uzasadniona zapewnieniem większej skuteczności i wiarygodności; podkreśla znaczenie ram, które zapewniają koordynację polityki fiskalnej, uwzględniają zmiany w gospodarkach i warunkach finansowania oraz specyfikę i cele polityczne państw członkowskich; uważa ponadto, że ramy koordynacji polityki fiskalnej UE powinny umożliwiać promowanie długoterminowego trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu w UE, a jednocześnie zachować zabezpieczenia przed ryzykiem utraty zdolności do obsługi długu; |
|
37. |
odnotowuje propozycję Europejskiej Rady Budżetowej, by odbudować unijne ramy fiskalne w oparciu o trzy zasady: (i) kotwicę długu – tj. cel dotyczący wskaźnika zadłużenia i prowadzącą do niego spadkową ścieżkę restrukturyzacji długu dla poszczególnych krajów, (ii) jednolity wskaźnik wyników budżetowych – tj. regułę wydatkową dla krajów, w których poziom zadłużenia przekracza cel dotyczący wskaźnika zadłużenia, oraz (iii) ogólną klauzulę wyjścia popartą opinią wydaną na podstawie niezależnych analiz i porad; |
|
38. |
wskazuje, że potrzebna jest realistyczna i przejrzyście wyznaczona ścieżka restrukturyzacji długu dla poszczególnych krajów, aby lepiej dostosować się do realiów poszczególnych krajów i odzwierciedlić stopień zdolności państw członkowskich do obsługi długu; |
|
39. |
uważa, że zgodnie z propozycją Europejskiej Rady Budżetowej reguła wydatkowa przewidująca pułap (30) nominalnych wydatków publicznych w przypadku, gdy dług publiczny danego kraju przekroczy określony próg, może zapewnić bardziej przejrzyste reguły fiskalne w UE; uważa, że wskaźnik wzrostu pułapu wydatków zależałby od oczekiwanego wzrostu produktu potencjalnego, spodziewanej inflacji i odległości od kotwicy długu; zauważa, że wyłączone są koszty obsługi zadłużenia i wypłaty świadczeń dla bezrobotnych (przy niezmienionych stopach), a wzrost wydatków dostosowuje się do skutków dyskrecjonalnych zmian dochodów sektora instytucji rządowych i samorządowych (tj. stawek podatków bezpośrednich i pośrednich); |
|
40. |
zauważa, że ścieżka dla poszczególnych krajów wraz z odpowiedzialnością państw członkowskich zwiększą wiarygodność i poprawią przestrzeganie przepisów przez państwa członkowskie; zauważa ponadto, że ścieżka dla poszczególnych krajów powinna być efektem przejrzystej i kompleksowej analizy ekonomicznej oraz dyskusji między państwami członkowskimi a Komisją Europejską w kontekście europejskiego semestru, a w stosownych przypadkach można by rozważyć konsultacje z Europejską Radą Budżetową i krajowymi niezależnymi instytucjami fiskalnymi; |
|
41. |
podkreśla, że reguły wydatkowe mają wbudowane właściwości automatycznej stabilizacji (31); zauważa, że reguły wydatkowe okazały się skuteczniejsze w zmniejszaniu procykliczności polityki fiskalnej (32); podkreśla znaczenie automatycznych stabilizatorów w obliczu rosnącej niepewności; odnotowuje ponadto zalecenie Europejskiej Rady Budżetowej dotyczące ustanowienia rachunku kompensacyjnego, na którym gromadzi się odchylenia od planowanego wzrostu wydatków pierwotnych netto; |
|
42. |
zauważa, że wskaźniki stanowiące podstawę ram zarządzania gospodarczego muszą być łatwe do obserwowania i kontrolowania przez decydentów politycznych, aby zwiększyć przejrzystość i zrozumiałość zarówno dla decydentów, jak i dla społeczeństwa; zauważa, że koncepcje takie jak analiza luki produktowej nie spełniają tych kryteriów; podkreśla, że w okresie pokryzysowym niepewność dotycząca luki produktowej będzie jeszcze wyższa niż w przeszłości; argumentuje, że chociaż wzrost produktu potencjalnego jest nieobserwowalny i trzeba go oszacować, będzie on podlegał korektom z mniejszym prawdopodobieństwem niż w przypadku luki produktowej; |
|
43. |
proponuje – w ślad za Europejską Radą Budżetową – aby w przypadku nieprzewidzianego rozwoju sytuacji gospodarczej Komisja zalecała ogólną klauzulę wyjścia, o której przyjęciu zadecyduje Rada, oraz sugeruje, że taka klauzula może być poparta opinią opartą na niezależnej i dobrze zdefiniowanej analizie ekonomicznej w celu zmniejszenia złożoności i zachowania zdolności do działania w przypadku nieprzewidywalnych okoliczności; niemniej jednak podkreśla, że jeżeli zaangażowany jest niezależny organ, konieczne jest dodatkowe sprecyzowanie jego składu, aby zapewnić obiektywizm przy ocenie zasad, co zapewniłoby niezależność procesu i zagwarantowałoby, że nie będzie on opóźniony; |
|
44. |
podkreśla, że gdy finanse publiczne znajdują się pod presją, obserwuje się tendencję do ograniczania inwestycji rządowych; zauważa, że obecne wyzwania gospodarcze, społeczne i środowiskowe w UE wymagają ukierunkowanych wysiłków związanych zwłaszcza z odpornością społeczną, zmianą klimatu i cyfryzacją; podkreśla, że unijne ramy zarządzania gospodarczego są ważne z uwagi na to, że umożliwiają rządom ochronę inwestycji publicznych bez narażania na szwank zdolności do obsługi długu; podkreśla, że należy podjąć dodatkowe wysiłki w celu poprawy jakości finansów publicznych; apeluje, aby w zmienionych ramach położyć większy nacisk na jakość długu publicznego; podkreśla, że jakość finansów publicznych poprawia długoterminową zdolność kraju do obsługi długu i zwiększa długoterminowy potencjał wzrostu; |
|
45. |
zwraca uwagę na opinię Europejskiej Rady Budżetowej, że niektóre jasno określone wydatki sprzyjające trwałemu wzrostowi byłyby wyłączone z pułapu wzrostu wydatków pierwotnych netto; |
|
46. |
podkreśla, że dochody rządów są istotnym elementem stabilności finansów publicznych, a ich stabilność może pomóc zapewnić wiarygodną strategię redukcji długu państwowego; wzywa państwa członkowskie, aby podejmowały działania służące dalszemu zwalczaniu oszustw podatkowych, unikania opodatkowania i uchylania się od opodatkowania, a także prania pieniędzy; przypomina, że skuteczne działania państw członkowskich w tej dziedzinie wzbudzają zaufanie do zarządzania finansami publicznymi; zauważa, że należy zadbać o odpowiedzialną politykę wydatkową, aby uniknąć presji na podwyżkę podatków; |
|
47. |
zauważa, że Europejska Rada Budżetowa zdecydowanie opowiada się za wprowadzeniem na szczeblu europejskim wspólnego mechanizmu zdolności fiskalnej, który stworzyłby zachęty do lepszego przestrzegania reguł fiskalnych UE; zauważa ponadto, że opinię tę podzielają inne instytucje, takie jak MFW i EBC; |
|
48. |
z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy NGEU i SURE; zauważa, że NGEU jest finansowany z emisji długu gwarantowanego przez budżet UE; podkreśla, że emisja długu przez UE (33) zapewni nową podaż europejskich bezpiecznych aktywów o wysokiej jakości; wzywa Komisję, aby w pełni wykorzystała potencjał pakietu odbudowy i instrumentu SURE do poprawy konwergencji między państwami członkowskimi, promowania polityki UE i zmniejszenia podatności UE na wstrząsy gospodarcze; zauważa, że obecne instrumenty NGUE i SURE opracowano tak, aby miały charakter tymczasowy, i podkreśla znaczenie przejrzystego planu spłaty zadłużenia wynikającego z obligacji NGEU i SURE; |
Nadzorowanie zakłóceń równowagi makroekonomicznej
|
49. |
podkreśla znaczenie procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej dla wykrywania zakłóceń równowagi makroekonomicznej w UE, zapobiegania im i ich eliminowania; odnotowuje ustalenia Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (34), że choć mechanizm stosowania procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej został ogólnie dobrze opracowany, jego potencjał nie został w pełni wykorzystany w sposób, który zapewniałby skuteczne zapobieganie zakłóceniom równowagi i ich korygowanie; zauważa ponadto, że w klasyfikacji państw członkowskich, w których występują zakłócenia równowagi, brakuje przejrzystości, brak jest publicznej świadomości tej procedury i jej skutków, a zalecenia nie propagują w wystarczającym stopniu działań politycznych mających zaradzić tym zakłóceniom równowagi, zwłaszcza w strefie euro; |
|
50. |
postuluje skuteczniejsze wykorzystywanie sprawozdania przedkładanego w ramach mechanizmu ostrzegania, z uwzględnieniem niedawnych zmian technicznych w tabeli wyników dla procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej wprowadzonych przez Komisję, i z zadowoleniem przyjmuje szczegółową i kompleksową analizę, na której opiera się sprawozdanie; utrzymuje, że tabela wyników dla procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej musi koncentrować się na istotnych wskaźnikach i progach, które wyraźniej definiują zakłócenia równowagi w strefie euro, i być do nich dostosowana, a także musi opierać się na danych i być przejrzysta; przypomina, że zalecenia dla poszczególnych krajów są perspektywicznymi wytycznymi skierowanymi do państw członkowskich; uważa, że trzeba osiągnąć większą zgodność z zaleceniami równoległymi, a zalecenia dla poszczególnych krajów mające znaczenie w procedurze dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej powinny być skoncentrowane na działaniach politycznych, które mogą bezpośrednio wpływać na zakłócenia równowagi, i w stosownych przypadkach muszą być spójne z zaleceniami dla strefy euro; |
|
51. |
uważa, że jasność i spójność wzajemnych zależności między procedurą dotyczącą zakłóceń równowagi makroekonomicznej a paktem stabilności i wzrostu ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia ich celów; |
|
52. |
w związku z tym popiera propozycje Europejskiej Rady Budżetowej, aby uwzględnić uwagi wynikające z procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej przy określaniu wyżej wspomnianej reguły wydatkowej, zgodnie z którą w oparciu o wzajemne porozumienie kraje o wysokim deficycie na rachunku obrotów bieżących miałyby niższy pułap docelowego poziomu wydatków, podczas gdy kraje o nadmiernej nadwyżce zewnętrznej miałyby wyższy pułap dla tempa wzrostu wydatków; |
|
53. |
apeluje o większe zaangażowanie organów nadzoru makroostrożnościowego, aby lepiej identyfikować zakłócenia równowagi makroekonomicznej z perspektywy makroostrożnościowej, oraz krajowych rad ds. produktywności, aby poprawić wspólne zrozumienie zmian makroekonomicznych w procedurze dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej; |
Zarządzanie
|
54. |
podkreśla, że ramy instytucjonalne UE i metoda wspólnotowa mają duże znaczenie, ponieważ pozwalają określać i skutecznie egzekwować zasady oraz chronić i rozszerzać silne poczucie odpowiedzialności politycznej i rozliczalność, oraz podkreśla, że słabe poczucie odpowiedzialności politycznej lub niska rozliczalność na szczeblu krajowym pogłębiają brak zgodności z przepisami; |
|
55. |
podkreśla konieczność wzmocnienia legitymacji demokratycznej i rozliczalności zarządzania gospodarczego oraz kontroli nad nim; uważa, że aby zwiększyć poczucie odpowiedzialności, należy przydzielić obowiązki na szczeblu podejmowania lub wykonywania decyzji, przy czym parlamenty narodowe powinny nadzorować rządy krajowe, zaś Parlament Europejski – europejskie organy wykonawcze; podkreśla w związku z tym rolę instytucji i zwraca uwagę, jak ważne jest zapewnienie odpowiedniej równowagi obowiązków między poszczególnymi instytucjami przy wdrażaniu ram zarządzania gospodarczego UE; |
|
56. |
przypomina, że europejski semestr stanowi ugruntowane ramy koordynacji polityki budżetowej, gospodarczej i społecznej oraz polityki zatrudnienia w całej Unii Europejskiej, wspierające długofalowe cele UE, jakimi są trwały wzrost gospodarczy, zrównoważone finanse publiczne i pozytywna konwergencja; zauważa, że od czasu kiedy powstał, semestr został rozszerzony m.in. o kwestie związane z sektorem finansowym i opodatkowaniem, a także oenzetowskie cele zrównoważonego rozwoju; zauważa, że aby jeszcze bardziej wzmocnić odporność gospodarczą i społeczną, UE musi przestrzegać zasad Europejskiego filaru praw socjalnych; przypomina, że propagowanie trwałego wzrostu gospodarczego oznacza promowanie polityki fiskalnej mającej na celu osiągnięcie ostrożnej sytuacji fiskalnej w średnim okresie i zapewnienie stabilności budżetowej w perspektywie średnioterminowej, promowanie sprawiedliwych społecznie reform strukturalnych, zwiększenie inwestycji, aby pobudzić potencjał wzrostu, oraz wspieranie sprzyjającego włączeniu społecznemu przejścia na zrównoważoną i cyfrową gospodarkę; podkreśla znaczenie silniejszej współpracy w koordynacji polityki między ministrami ds. zatrudnienia i spraw społecznych a ministrami finansów, zwłaszcza w strefie euro; zauważa, że koncepcję europejskiego semestru wprowadzono rozporządzeniem (UE) nr 1175/2011, które jest objęte przeglądem zarządzania gospodarczego w UE, oraz że wnioski Komisji dotyczące poprawy procesu europejskiego semestru przyjęto z zadowoleniem; |
|
57. |
wskazuje na brak poczucia odpowiedzialności jako jedną z głównych słabych stron europejskiego semestru; zauważa, że kształt tych ram musi obejmować zestaw długoterminowych celów i wytycznych na szczeblu UE, które służą koordynacji wyborów politycznych właściwie odzwierciedlających potrzeby i priorytety krajowe, a cały ten proces powinien opierać się na otwartym i pluralistycznym dialogu politycznym między UE a instytucjami krajowymi i zainteresowanymi stronami; uważa, że doświadczenia ze strukturą zarządzania instrumentem na rzecz odbudowy i odporności stanowią doskonałą okazję do wykorzystania w obszarze odpowiedzialności krajowej, promowania strategicznych celów UE, zrównoważonego wzrostu gospodarczego i zaleceń dla poszczególnych krajów; |
|
58. |
apeluje o odpowiednie zaangażowanie Parlamentu Europejskiego w proces europejskiego semestru; podkreśla znaczenie pełnej debaty dla wyznaczania nadrzędnych celów i opracowywania wytycznych; |
|
59. |
przypomina, że porozumienie w sprawie lepszego stanowienia prawa potwierdza, że Parlament Europejski i Rada jako współprawodawcy korzystają ze swoich uprawnień na równych zasadach i że w związku z tym Komisja musi je traktować jednakowo, a także podkreśla rolę i odpowiedzialność parlamentów narodowych; przypomina, że zgodnie z art. 121 i 126 TFUE Parlament Europejski nie może kontrolować ani zmieniać zaleceń przyjmowanych przez Radę w ramach europejskiego semestru; |
|
60. |
apeluje o bardziej rygorystyczną kontrolę demokratyczną na szczeblu unijnym i krajowym w celu rozliczania rządów krajowych; podkreśla, że większa odpowiedzialność polityczna lub większa rozliczalność na szczeblu krajowym prowadzą do większej zgodności z przepisami; apeluje o dalszy rozwój współpracy międzyparlamentarnej, obejmującej konferencję przewidzianą w art. 13 paktu fiskalnego, aby umożliwić w razie potrzeby rzeczowe dyskusje w stosownym czasie; |
|
61. |
dostrzega, jak ważny jest unijny dialog makroekonomiczny dla zwiększenia poczucia odpowiedzialności i poprawy koordynacji polityki, apeluje zatem o jego ożywienie poprzez dialog na szczeblu strefy euro i na szczeblu krajowym z przedstawicielami rządu, organizacji pracodawców i związków zawodowych oraz o zaplanowanie na obu szczeblach dialogu z bankami centralnymi; |
|
62. |
przypomina, że zgodnie z przepisami właściwa komisja Parlamentu Europejskiego może wezwać przewodniczącego Rady, Komisji oraz, w stosownych przypadkach, przewodniczącego Rady Europejskiej lub przewodniczącego Eurogrupy, a także państwa członkowskie poddane specjalnej procedurze zarządzania gospodarczego do stawienia się przed właściwą komisją; |
|
63. |
podkreśla, że ważne jest wprowadzenie w życie Europejskiego filaru praw socjalnych i osiągnięcie celów środowiskowych zgodnie z zobowiązaniami UE w zakresie klimatu, środowiska i zrównoważonego rozwoju; pilnie wzywa Komisję i Radę Europejską do uwzględnienia tych zobowiązań w zarządzaniu gospodarczym Unii; domaga się, by podczas monitorowania wyników państw członkowskich związanych z zasadami Europejskiego filaru praw socjalnych w pełni uwzględniano tablicę wskaźników społecznych towarzyszącą Europejskiemu filarowi praw socjalnych; odnotowuje inicjatywę Komisji, która potwierdziła, że zmieniona tablica wskaźników społecznych będzie częścią ram koordynacji polityki w kontekście europejskiego semestru; zauważa, że przywódcy UE z zadowoleniem przyjęli wspólną propozycję europejskich partnerów społecznych dotyczącą alternatywnego zestawu wskaźników do pomiaru postępów gospodarczych, społecznych i środowiskowych, który to zestaw ma uzupełnić PKB jako probierz dobrobytu do celów trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu; apeluje o lepsze odzwierciedlenie tablic wyników w zaleceniach politycznych; |
|
64. |
uważa, że dostosowanie krajowych polityk fiskalnych do zobowiązań UE wynikających z porozumienia paryskiego powinno być priorytetem oraz że koncepcja konkurencyjnej zrównoważoności i jej cztery osie, określone w rocznej strategii zrównoważonego wzrostu gospodarczego na 2020 r., powinny nadal stanowić nadrzędne priorytety długoterminowej strategii wzrostu UE zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem; zauważa, że zmiana klimatu stwarza rzeczywiste i poważne zagrożenie dla stabilności polityki fiskalnej państw członkowskich; |
|
65. |
zgadza się z Trybunałem Obrachunkowym, że zalecenia dla poszczególnych krajów w toku europejskiego semestru wymagają lepszego zaprojektowania i skuteczniejszego wdrożenia (35); sugeruje lepsze ukierunkowanie zaleceń politycznych na krótko- i długoterminowe cele polityki dla poszczególnych krajów; |
|
66. |
z zadowoleniem przyjmuje znaczną poprawę roli niezależnych instytucji budżetowych w krajowym procesie budżetowym, w wyniku czego zwiększyła się przejrzystość i rozliczalność polityki fiskalnej dzięki monitorowaniu i niezależnym analizom; wzywa państwa członkowskie do zadbania o to, by niezależne instytucje budżetowe spełniały warunki do wykonywania swoich mandatów i zadań, a także podkreśla, że należy zapewnić rozliczalność tych instytucji przed Parlamentem Europejskim i parlamentami narodowymi, w stosownych przypadkach; |
|
67. |
podkreśla, że w celu lepszego egzekwowania przepisów każde państwo członkowskie powinno dążyć do silnego poczucia odpowiedzialności za zalecenia polityki gospodarczej oraz że w tym kontekście należy dążyć do właściwej równowagi między wzajemnym wsparciem, wzajemną presją, zachętami i czynnikami zniechęcającymi; |
|
68. |
wyraża zadowolenie z przyjęcia porozumienia międzyinstytucjonalnego między Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie nowych zasobów własnych, w tym harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych; |
|
69. |
wzywa Komisję do dalszej refleksji nad kształtem i wdrażaniem programów dostosowań makroekonomicznych, w szczególności nad potrzebą dalszego zwiększania przejrzystości, poczucia odpowiedzialności i demokratycznej rozliczalności procesu decyzyjnego, przy odpowiednim zaangażowaniu zainteresowanych stron i Parlamentu Europejskiego; w związku z tym przypomina Komisji i Radzie swoje stanowisko w sprawie rozporządzenia (UE) nr 472/2013, przyjęte na posiedzeniu plenarnym; |
|
70. |
zauważa, że państwa członkowskie wychodzące z programu dostosowań makroekonomicznych są również objęte wzmocnionym nadzorem w ramach europejskiego semestru i w stosownych przypadkach możliwe jest przeprowadzenie szczegółowej oceny sytuacji; |
|
71. |
zauważa, że Eurogrupa i szczyt strefy euro to nieformalne fora dyskusyjne w Radzie do Spraw Gospodarczych i Finansowych (Ecofin); wzywa państwa członkowskie, by działały w ramach wspólnotowych, aby zagwarantować Parlamentowi Europejskiemu rolę współprawodawcy i uprawnienia do nadzoru demokratycznego; |
|
72. |
domaga się, by Eurogrupa podlegała regulaminowi wewnętrznemu zwiększającemu przejrzystość procesu decyzyjnego i rozliczalność demokratyczną; apeluje, aby Eurogrupa i Parlament Europejski doszli do wzajemnego zrozumienia, w jaki sposób można najlepiej osiągnąć te cele; podkreśla znaczenie mechanizmów umożliwiających państwom członkowskim spoza strefy euro udział w dyskusji w stosownych przypadkach; |
|
73. |
podkreśla, że ramy podejmowania decyzji dotyczących zarządzania gospodarczego UE powinny opierać się na metodzie wspólnotowej; |
|
74. |
podkreśla, jak ważna jest debata nad zarządzaniem gospodarczym podczas Konferencji w sprawie przyszłości Europy z udziałem obywateli, organizacji społeczeństwa obywatelskiego i partnerów społecznych oraz wielu zainteresowanych stron na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym; postrzega w związku z tym Konferencję w sprawie przyszłości Europy jako ewentualne forum do zastanowienia się nad wzmocnieniem legitymacji demokratycznej poprzez większe zaangażowanie Parlamentu Europejskiego, który stanowiłby publiczne i demokratyczne forum służące określaniu i egzekwowaniu wspólnych zasad UE dotyczących koordynacji polityki gospodarczej; |
o
o o
|
75. |
zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Eurogrupie, Komitetowi Regionów, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu oraz rządom i parlamentom państw członkowskich. |
(1) Dz.U. C 70 E z 8.3.2012, s. 19.
(2) Dz.U. C 33 E z 5.2.2013, s. 140.
(3) Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 41.
(4) Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 1.
(5) Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 8.
(6) Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 12.
(7) Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 25.
(8) Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 33.
(9) Dz.U. L 140 z 27.5.2013, s. 1.
(10) Dz.U. L 140 z 27.5.2013, s. 11.
(11) Dz.U. C 407 z 4.11.2016, s. 86.
(12) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0005.
(13) Dz.U. L 198 z 22.6.2020, s. 13.
(14) Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 28.
(15) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0054.
(16) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0124.
(17) Dz.U. L 159 z 20.5.2020, s. 1.
(18) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0206.
(19) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0220.
(20) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0305.
(21) Dz.U. L 57 z 18.2.2021, s. 17.
(22) Komisja, SWD(2020)0098 – „Identifying Europe’s recovery needs” [Identyfikacja potrzeb Europy w obszarze odbudowy], 27.5.2020, s. 14–16.
(23) Szacunki te obejmują jedynie opiekę zdrowotną i opiekę długoterminową (70 mld EUR), edukację i uczenie się przez całe życie (15 mld EUR) oraz przystępne cenowo mieszkania (57 mld EUR). Źródło: Fransen, L., Bufalo, G., Reviglio, E., „Boosting Investment in Social Infrastructure in Europe – Report of the High-Level Task Force on Financing Social Infrastructure in Europe” [Zwiększenie inwestycji w infrastrukturę społeczną w Europie – sprawozdanie grupy zadaniowej wysokiego szczebla ds. finansowania infrastruktury społecznej w Europie], 2018 r., s. 116.
(24) Komisja, SWD(2020)0098 final – „Identifying Europe’s recovery needs” [Identyfikacja potrzeb Europy w obszarze odbudowy], 27.5.2020 r., s. 18–20.
(25) Extreme disaster tend to lower economic output [Ekstremalna klęska wywołuje tendencję do obniżania produkcji gospodarczej] (Botzen, Deschenes i Sanders, 2019 r.); MFW prognozuje, że poważne klęski spowodowane przez zjawiska meteorologiczne mogą mieć negatywny wpływ na realny PKB na mieszkańca, a kraje lepiej przygotowane do radzenia sobie z poważnymi klęskami żywiołowymi mogą łatwiej łagodzić ten wpływ.
(26) Prognozy gospodarcze Komisji z wiosny 2021 r. wskazują na spadek w 2020 r. o -6,1 % PKB w UE i -6,6 % PKB w strefie euro. Oczekuje się, że w perspektywie krótkoterminowej wzrost PKB będzie powolny: 4,2 % w 2021 r. i 4,4 % w 2022 r. w UE, 4,3 % w 2021 r. i 4,4 % w 2022 r. w strefie euro.
(27) Światowa prognoza gospodarcza: Managing Divergent Recoveries [Zarządzanie zróżnicowanymi poziomami ożywienia gospodarczego], MFW (kwiecień 2021 r.).
(28) W szczególności pakiet na rzecz odbudowy i SURE.
(29) Europejska Rada Budżetowa (2018), sprawozdanie roczne za 2018 r., wrzesień, Europejska Rada Budżetowa (2020), sprawozdanie roczne za 2020 r., wrzesień.
(30) Pułap ustalony na okres 3–5 lat, który zależałby od oczekiwanego wzrostu produktu potencjalnego, spodziewanej inflacji i odległości od kotwicy długu.
(31) Dokument Europejskiej Rady Budżetowej pt. „Assessment of EU fiscal rules with a focus on the six and two-pack legislation” [Ocena reguł fiskalnych UE, ze szczególnym uwzględnieniem „sześciopaku” i „dwupaku”]: „pułap wydatków pierwotnych netto ma wbudowaną cechę automatycznej stabilizacji: gdy produkcja rzeczywista rośnie wolniej niż trend wzrostu produktu potencjalnego, wzrost wydatków pierwotnych netto przekroczy wzrost produktu potencjalnego, a rosnący wskaźnik wydatków do PKB pomoże ustabilizować gospodarkę; i odwrotnie, gdy rzeczywisty PKB rośnie szybciej niż trend, wydatki netto zmniejszają się jako udział w PKB”.
(32) Manescu, C., Bova, E. (2021) Effectiveness of national expenditure rules: Evidence from EU member states [Skuteczność krajowych reguł wydatkowych: dowody z państw członkowskich UE].
(33) Obligacje NGEU i SURE.
(34) Sprawozdanie specjalne nr 03/2018: Kontrola procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej, Europejski Trybunał Obrachunkowy.
(35) Europejski Trybunał Obrachunkowy.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/204 |
P9_TA(2021)0359
Sytuacja w Nikaragui
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie sytuacji w Nikaragui (2021/2777(RSP))
(2022/C 99/22)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Nikaragui, a w szczególności rezolucję z 19 grudnia 2019 r. w sprawie sytuacji praw człowieka i demokracji w Nikaragui (1) oraz rezolucję z 8 października 2020 r. w sprawie nikaraguańskiej ustawy o obcych agentach (2), |
|
— |
uwzględniając Umowę ustanawiającą stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony (3), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) 2020/1998 (4) oraz decyzję Rady (WPZiB) 2020/1999 z 7 grudnia 2020 r. w sprawie środków ograniczających stosowanych w sytuacji poważnych pogwałceń i naruszeń praw człowieka (5), decyzję Rady (WPZiB) 2020/607 z 4 maja 2020 r. zmieniającą decyzję (WPZiB) 2019/1720 w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Nikaragui (6), rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) 2020/606 z 4 maja 2020 r. wykonujące rozporządzenie (UE) 2019/1716 w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Nikaragui (7) oraz decyzję przedłużającą obowiązywanie tych sankcji do 15 października 2021 r., |
|
— |
uwzględniając oświadczenie wysokiego przedstawiciela wydane w imieniu Unii Europejskiej 10 czerwca 2021 r. w sprawie pogarszającej się sytuacji politycznej w Nikaragui, oświadczenie jego rzecznika z 6 maja 2021 r. w sprawie nowego prawa wyborczego oraz wspólne oświadczenia w sprawie Nikaragui wydane przez 59 państw podczas 47. sesji Rady Praw Człowieka ONZ 22 czerwca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając oświadczenie przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych i przewodniczącej Delegacji do spraw Stosunków z Państwami Ameryki Środkowej z 15 czerwca 2021 r. w sprawie obecnego przetrzymywania przywódców opozycji w Nikaragui, |
|
— |
uwzględniając oświadczenie rzecznika Wysokiej Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka z 28 maja 2021 r. w sprawie Nikaragui oraz ustną aktualizację przekazaną przez Wysoką Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka Michelle Bachelet na 47. sesji Rady Praw Człowieka 22 czerwca 2021 r. w sprawie sytuacji praw człowieka w Nikaragui, |
|
— |
uwzględniając oświadczenie Sekretariatu Generalnego Organizacji Państw Amerykańskich (OPA) z 6 maja 2021 r. w sprawie wyboru sędziów Najwyższej Rady Wyborczej i reformy wyborczej w Nikaragui oraz rezolucję OPA z 15 czerwca 2021 r. w sprawie sytuacji w Nikaragui, |
|
— |
uwzględniając oświadczenia Międzyamerykańskiej Komisji Praw Człowieka, biuletyny publikowane przez specjalny mechanizm monitorowania dla Nikaragui (MESENI) oraz uwagi komisarz Antonii Urrejoli, przewodniczącej Międzyamerykańskiej Komisji Praw Człowieka, wygłoszone na specjalnej sesji Stałej Rady OPA 23 czerwca 2021 r. na temat sytuacji w Nikaragui, |
|
— |
uwzględniając rozdział dotyczący Nikaragui zawarty w rocznym sprawozdaniu UE dotyczącym praw człowieka i demokracji na świecie za rok 2020, przyjętym przez Radę 21 czerwca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r., |
|
— |
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r., |
|
— |
uwzględniając konstytucję Nikaragui, |
|
— |
uwzględniając art. 132 ust. 2 i 4 Regulaminu, |
|
A. |
mając na uwadze, że sytuacja w zakresie praw człowieka i demokracji w Nikaragui dodatkowo znacząco się pogorszyła w następstwie brutalnego tłumienia protestów obywatelskich w kwietniu 2018 r.; mając na uwadze, że od tego czasu co najmniej 130 osób zostało pozbawionych wolności z powodów politycznych, a przeciwnicy rządu i ich rodziny są nieustannie narażeni na nękanie, zarówno fizycznie, jak w sieci, przez policję i zwolenników rządu; mając na uwadze, że od czasu protestów w 2018 r. arbitralne zatrzymania są coraz częściej wykorzystywane jako narzędzie karania działaczy i dysydentów; mając na uwadze, że aktywiści są szczególnie narażeni na przemoc, w tym przemoc seksualną i przemoc ze względu na płeć; mając na uwadze, że osoby przetrzymywane są źle traktowane w więzieniach, odmawia im się opieki medycznej i dostępu do adwokatów oraz padają ofiarą ataków i napaści na tle seksualnym, a osoby protestujące przeciwko rządowi są umieszczane w celach o zaostrzonym rygorze, gdzie stosuje się wobec nich zwiększony nadzór, przeszukania i izolację; mając na uwadze, że szczególnie niepokojąca jest sytuacja pozbawionych wolności kobiet i osób starszych; |
|
B. |
mając na uwadze, że w związku z obecną sytuacją od 2018 r. ponad 108 tys. Nikaraguańczyków musiało uciec z kraju i ubiegać się o azyl w państwach sąsiadujących, przy czym trzy czwarte tych osób schroniło się w Kostaryce; |
|
C. |
mając na uwadze, że 4 maja 2021 r. Zgromadzenie Narodowe Nikaragui uchwaliło reformę ustawy wyborczej nr 331, obejmującą niedawno przyjęte kryminalizujące przepisy; mając na uwadze, że wspomniana reforma obejmuje również przepisy hamujące rywalizację wyborczą i korzystanie z praw politycznych, co dodatkowo utrudnia udział opozycji politycznej i ogranicza swobody obywatelskie w sprzeczności z normami międzynarodowymi, a w szczególności m.in. z prawem do udziału w kierowaniu sprawami publicznymi, wolnością zrzeszania się, wolnością wypowiedzi, prawem do protestu społecznego oraz prawem do obrony praw; mając na uwadze, że w reformie tej nie uwzględniono żądań opozycji, społeczeństwa obywatelskiego i społeczności międzynarodowej; |
|
D. |
mając na uwadze, że nowa Najwyższa Rada Wyborcza jest organem nadzorującym proces wyborczy w Nikaragui i administrującym nim; mając na uwadze, że za zarządzanie tym procesem powinien być odpowiedzialny bezstronny, niezależny i przejrzysty organ, który przestrzega zasad demokratycznych oraz gwarantuje poszanowanie skutecznego i pluralistycznego korzystania z praw obywatelskich i politycznych ludności; mając na uwadze, że członków Najwyższej Rady Wyborczej mianowało Zgromadzenie Narodowe Nikaragui, ściśle kontrolowane przez Ortegę; mając na uwadze, że w ten sposób Najwyższa Rada Wyborcza stała się stronniczym i nieprzejrzystym organem, który dodatkowo osłabia proces polityczny; mając na uwadze, że mianowanie członków Najwyższej Rady Wyborczej oraz niedawne reformy ordynacji wyborczej nie są wynikiem dialogu między rządem a grupami opozycji, o który UE i społeczność międzynarodowa wielokrotnie apelowały, lecz zostały narzucone przez rządzącą większość; |
|
E. |
mając na uwadze, że w ostatnich tygodniach władze Nikaragui rozwiązały dwie partie polityczne, działając bez rzetelnego procesu i stosując metody sprzeczne z normami międzynarodowymi; mając na uwadze, że rozwiązanie partii politycznych – Partido de Restauración Democrática i Partido Conservador – oraz wszczęcie postępowań przygotowawczych, które może doprowadzić do wykluczenia kandydatów demokratycznej opozycji bez rzetelnego procesu, podważają nie tylko prawo kandydatów aspirujących do stawania w wyborach, ale także prawo wyborców do głosowania na wybranych przez siebie kandydatów; mając na uwadze, że działania te, w połączeniu z politycznym wykorzystaniem systemu sądowniczego, są sprzeczne z podstawowymi zasadami demokracji i stanowią poważne naruszenie praw obywateli Nikaragui wynikających z konstytucji Nikaragui i prawa międzynarodowego; |
|
F. |
mając na uwadze, że od początku czerwca 2021 r. co najmniej 21 członków demokratycznej opozycji, w tym sześciu kandydatów na prezydenta oraz przywódców związkowych i politycznych, zostało arbitralnie aresztowanych na podstawie sfabrykowanych politycznie i niejasnych zarzutów karnych, bez żadnych dowodów w procesie naznaczonym poważnymi naruszeniami gwarancji procesowych, co świadczy o braku niezawisłości sądownictwa; mając na uwadze, że dziesiątki znanych działaczy opozycji donosi, że są systematycznie nękani i stale zastraszani, a policja niemal bez przerwy przebywa przed ich domami lub chodzi za nimi na ulicy, uniemożliwiając im swobodne przemieszczanie się; |
|
G. |
mając na uwadze, że od kilku lat rząd Nikaragui przyjmuje coraz bardziej restrykcyjne przepisy, takie jak ustawa o uregulowaniach dotyczących obcych agentów, ustawa specjalna o zwalczaniu cyberprzestępczości, ustawa o zwalczaniu przestępstw z nienawiści, ustawa o prawach narodów do niepodległości, suwerenności i samostanowienia dla pokoju oraz ustawa zmieniająca kodeks postępowania karnego, która wydłużyła okres dochodzenia do 90 dni z określonych w konstytucji 48 godzin; mając na uwadze, że przepisy te instytucjonalizują represje i legalizują czyny popełniane w kraju od czasu ich przyjęcia; |
|
H. |
mając na uwadze, że ciągłe nękanie i kryminalizacja niezależnych mediów ogranicza prawo do wolności wypowiedzi i podważa prawo opinii publicznej do rzeczywistego otrzymywania informacji; mając na uwadze, że wolność słowa, zarówno w internecie, jak i poza nim, zawsze kluczowa dla każdej demokracji, ma kolosalne znaczenie w okresie wyborczym; mając na uwadze, że publiczne oświadczenia władz rządowych i mediów prorządowych miały na celu piętnowanie osób postrzeganych jako dysydenci; |
|
I. |
mając na uwadze, że te niepokojące wydarzenia pod kierunkiem nikaraguańskiego rządu pokazują, że reżim coraz bardziej idzie w stronę reżimu autorytarnego, blokując przestrzeń dla demokracji, pojednania narodowego i mediacji międzynarodowej na rzecz pokojowego rozwiązania konfliktu oraz wyraźnie utrudniając przeprowadzenie wolnych i uczciwych wyborów zaplanowanych na 7 listopada 2021 r.; mając na uwadze, że UE, inne podmioty międzynarodowe oraz organizacje praw człowieka ostrzegły, że istnieje uzasadniona obawa, iż przepisy te będą wykorzystywane do ataków na osoby, które sprzeciwiają się represjom politycznym; |
|
J. |
mając na uwadze, że międzydyscyplinarna grupa niezależnych ekspertów Międzyamerykańskiej Komisji Praw Człowieka wskazała już, że metody stosowane do tłumienia protestów ulicznych można uznać za zbrodnie przeciwko ludzkości; |
|
K. |
mając na uwadze, że niemal żadne z zaleceń skierowanych do Nikaragui przez Biuro Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka nie zostało wdrożone, co doprowadziło do przedłużającej się bezkarności i dalszych naruszeń; |
|
L. |
mając na uwadze, że reformy prawa ochrony konsumentów (ustawa nr 842) przeprowadzone przez Zgromadzenie Narodowe Nikaragui zobowiązują banki do otwierania rachunków dla krewnych osób poddanych sankcjom przez rząd USA i inne kraje i oskarżonych o korupcję, pranie pieniędzy i łamanie praw człowieka; mając na uwadze, że rodzinie Ortega-Murillo zarzuca się budowę imperium biznesowego w sektorze telekomunikacji, energii i innych sektorach; |
|
M. |
mając na uwadze, że rozwój i umacnianie demokracji i praworządności oraz poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności są nieodłącznymi elementami polityki zewnętrznej UE, zawartymi w układzie o stowarzyszeniu między UE a krajami Ameryki Środkowej z 2012 r.; |
|
1. |
wyraża solidarność z ludnością Nikaragui i zdecydowanie potępia wszelkie represje władz Nikaragui wobec demokratycznych partii opozycyjnych i ich członków, dziennikarzy i innych pracowników mediów, studentów, ludów tubylczych, obrońców praw człowieka i społeczeństwa obywatelskiego, a także członków ich rodzin, a w szczególności represje, które doprowadziły do ofiar śmiertelnych; wzywa do natychmiastowego zaprzestania nakładania środków ograniczających, represji i łamania praw człowieka oraz wzywa do pociągnięcia do odpowiedzialności za poważne naruszenia popełnione przez rząd Nikaragui od 2018 r.; |
|
2. |
wzywa do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich arbitralnie przetrzymywanych więźniów politycznych, w tym kandydatów na prezydenta Cristiany Chamorro, Artura Cruza, Félixa Maradiagi, Juana Sebastiána Chamorro, Miguela Mory i Medarda Maireny, przywódców politycznych José Pallaisa, José Adána Aguerriego, Dory Maríi Téllez, Hugo Torresa, Víctora Hugo Tinoca, Violety Granery, Any Margarity Vijil, Suyen Barahony i Pedra Joaquína Chamorro, a także innych działaczy opozycji, obrońców praw człowieka i dziennikarzy; wzywa ponadto do poszanowania przysługujących im podstawowych gwarancji prawnych, praw człowieka oraz praw obywatelskich i politycznych; domaga się, aby rząd natychmiast przedstawił dowód na to, że osoby uwięzione nadal żyją, oraz dowody potwierdzające ich miejsce przetrzymywania; przypomina, że osobom przebywającym na uchodźstwie należy udzielić pełnych gwarancji, aby umożliwić im powrót do kraju; |
|
3. |
zwraca się do rządu Nikaragui o zniesienie faktycznego stanu oblężenia, uszanowanie policji krajowej jako siły niepolitycznej, niepartyjnej i której rola nie podlega dyskusji, rozbrojenie sił paramilitarnych, przestrzeganie porozumień podpisanych z Sojuszem Obywatelskim i przywrócenie praw obywateli; ponownie wzywa rząd, by umożliwił organizacjom społeczeństwa obywatelskiego działanie w bezpiecznym i sprzyjającym środowisku, bez obawy przed represjami; |
|
4. |
ponawia apel o przywrócenie pluralistycznego dialogu i demokracji jako jedynej pokojowej drogi wyjścia z kryzysu politycznego, gospodarczego i społecznego w Nikaragui; podkreśla potrzebę przyjęcia reform w sposób pluralistyczny i przejrzysty; wzywa delegaturę UE w Nikaragui, by kontynuowała i zwiększyła zaangażowanie dyplomatyczne w proces wyborczy i by nie ustawała w apelach do władz o znalezienie politycznego rozwiązania kryzysu w Nikaragui; |
|
5. |
wzywa władze Nikaragui, by niezwłocznie dokonały zmian w prawie wyborczym zgodnie z międzynarodowymi parametrami wymaganymi przez OPA w rezolucji z 21 października 2020 r., wyznaczyły bezstronne osoby do różnych struktur wyborczych, przywróciły status prawny partii, które zostały tego statusu pozbawione, respektowały prawo Nikaraguańczyków do wyboru przedstawicieli i kandydowania w wyborach oraz by zagwarantowały nieograniczoną obecność krajowych i międzynarodowych organów obserwacji wyborów i jednocześnie zobowiązały się do politycznego współistnienia po wyborach; podkreśla, że aby wybory i utworzony w ich wyniku rząd zostały uznane przez Parlament Europejski, należy wdrożyć zmiany wymagane przez OPA i organizacje międzynarodowe, w szczególności przywrócić prawa i wolności, które umożliwią wolny, wiarygodny i sprawiedliwy proces wyborczy; |
|
6. |
potępia przyjęcie i wdrożenie restrykcyjnych i kryminalizujących przepisów oraz apeluje o ich natychmiastowe uchylenie; podkreśla, że przepisy te są sprzeczne z prawami i swobodami Nikaraguańczyków zapisanymi w konstytucji Republiki Nikaragui, Międzyamerykańskiej karcie demokratycznej i innych traktatach międzynarodowych, których Nikaragua jest sygnatariuszem; sprzeciwia się niewłaściwemu wykorzystywaniu przez autorytarny rząd Nikaragui instytucji i przepisów do kryminalizacji organizacji społeczeństwa obywatelskiego i przeciwników politycznych; |
|
7. |
ponawia swój apel do władz Nikaragui o zezwolenie na swobodny dostęp Biura Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka (OHCHR), Międzyamerykańskiej Komisji Praw Człowieka (IACHR) i jej interdyscyplinarnej grupy niezależnych ekspertów (GIEI), specjalnego mechanizmu monitorowania dla Nikaragui (MESENI), międzynarodowych organizacji społeczeństwa obywatelskiego i instytucji europejskich, aby zapewnić poszanowanie praw człowieka w Nikaragui; ponawia apel o niezwłoczne przywrócenie osobowości prawnej organizacjom obrońców praw człowieka, takim jak Centro Nicaragüense de Derechos Humanos (CENIDH); |
|
8. |
wzywa rząd Nikaragui do utworzenia niezależnej jednostki dochodzeniowej z udziałem ekspertów międzynarodowych w celu nadzorowania wiarygodnych, bezstronnych i wszechstronnych dochodzeń prowadzonych przez Prokuraturę Generalną w sprawie domniemanej odpowiedzialności najwyższych funkcjonariuszy policji za poważne naruszenia praw człowieka popełnione podczas represji w 2018 r. i w późniejszym okresie; |
|
9. |
wzywa System Integracji Środkowoamerykańskiej (SICA) i jego państwa członkowskie do odgrywania aktywnej roli w obronie, ochronie i promowaniu demokracji oraz obronie praw człowieka w Nikaragui, zgodnie z protokołem z Tegucigalpy z 1991 r. i traktatem ramowym na rzecz bezpieczeństwa demokratycznego w Ameryce Środkowej z 1995 r., którego art. 1 stanowi, że demokracja opiera się na istnieniu rządów wybieranych w powszechnych i wolnych wyborach w drodze tajnego głosowania oraz na bezwarunkowym poszanowaniu wszystkich praw człowieka w państwach tworzących region Ameryki Środkowej; |
|
10. |
wzywa Grupę Specjalną ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF), aby zapewniła niezbędną koordynację z amerykańskim Biurem Kontroli Aktywów Zagranicznych w celu zagwarantowania międzynarodowego bezpieczeństwa finansowego w obliczu nielegalnych operacji wynikających z działań reżimu kierowanego przez Ortegę i Murillo oraz ich współpracowników, a także z ich stosunków handlowych i aktywów w krajach europejskich; zwraca uwagę, że w październiku 2020 r. FATF umieściła Nikaraguę na czarnej liście; |
|
11. |
zwraca się do Rady i państw członkowskich o szybkie rozszerzenie wykazu osób i podmiotów podlegających sankcjom, w tym o objęcie nim prezydenta i wiceprezydent Nikaragui oraz ich najbliższego otoczenia, zwracając szczególną uwagę na to, by nie szkodzić ludności Nikaragui; podkreśla potrzebę utrzymania pomocy UE dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego, obrońców praw człowieka i ludności Nikaragui za pośrednictwem m.in. unijnych programów pomocy rozwojowej i humanitarnej i zapewnienia, by docierała ona do rzeczywistych beneficjentów, a nie do rządu i władz, aby złagodzić skutki COVID-19 i obecne represje rządowe oraz nie pozwolić na to, by obecny kryzys przekształcił się w kryzys humanitarny; przypomina, że w świetle umowy o stowarzyszeniu między UE a Ameryką Środkową Nikaragua musi przestrzegać zasad praworządności, demokracji i praw człowieka oraz je ugruntować, i po raz kolejny domaga się, aby w zaistniałych okolicznościach uruchomiono klauzulę demokratyczną przewidzianą w układzie o stowarzyszeniu; |
|
12. |
pochwala i popiera wysiłki i pozytywne działania podjęte w bardzo skomplikowanym środowisku przez delegaturę UE w Nikaragui; wzywa UE i jej państwa członkowskie do ścisłego monitorowania sytuacji w terenie za pośrednictwem swoich przedstawicieli i ambasad w Nikaragui, w tym poprzez śledzenie procesów sądowych oraz odwiedzanie osób krytykujących reżim i przywódców opozycji w więzieniach lub w areszcie domowym; |
|
13. |
wzywa delegaturę UE w Nikaragui i, w stosownych przypadkach, państwa członkowskie, aby w sytuacjach nadzwyczajnych ułatwiły wydawanie wiz i zapewniały tymczasowe schronienie z przyczyn politycznych w państwach członkowskich; |
|
14. |
zwraca się do Konferencji Przewodniczących o wysłanie misji informacyjnej do Nikaragui z udziałem Delegacji do spraw Stosunków z Państwami Ameryki Środkowej w celu dokonania oceny sytuacji politycznej i w zakresie praw człowieka; |
|
15. |
przypomina swój apel zawarty w rezolucji z 14 marca 2019 r. o bezzwłoczną ekstradycję Alessia Casimirriego, który nadal mieszka w Managui pod ochroną rządu nikaraguańskiego, do Włoch, gdzie musi on odbyć sześciokrotną karę dożywotniego więzienia za udowodniony udział w porwaniu i zabójstwie byłego premiera i przywódcy Chrześcijańskiej Demokracji Alda Moro oraz za zabójstwo członków jego ochrony 16 marca 1978 r. w Rzymie; |
|
16. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, sekretarzowi generalnemu Organizacji Państw Amerykańskich, Europejsko-Latynoamerykańskiemu Zgromadzeniu Parlamentarnemu, Parlamentowi Środkowoamerykańskiemu, Grupie z Limy, a także rządowi i parlamentowi Republiki Nikaragui. |
(1) Dz.U. C 255 z 29.6.2021, s. 65.
(2) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0259.
(3) Dz.U. L 346 z 15.12.2012, s. 3.
(4) Dz.U. L 410 I z 7.12.2020, s. 1.
(5) Dz.U. L 410 I z 7.12.2020, s. 13.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/209 |
P9_TA(2021)0360
Represje wobec opozycji w Turcji, w szczególności Ludowej Partii Demokratycznej (HDP)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie represji wobec opozycji w Turcji, w szczególności Ludowej Partii Demokratycznej (HDP) (2021/2788(RSP))
(2022/C 99/23)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Turcji, w szczególności rezolucję z 19 maja 2021 r. w sprawie sprawozdania Komisji za lata 2019–2020 dotyczącego Turcji (1), z 20 stycznia 2021 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka w Turcji, w szczególności sprawy Selahattina Demirtaşa i innych więźniów sumienia (2) oraz z 19 września 2019 r. w sprawie sytuacji w Turcji, w szczególności odwołania burmistrzów wyłonionych w wyborach (3), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 6 października 2020 r. w sprawie polityki rozszerzenia UE (COM(2020)0660) oraz towarzyszące mu sprawozdanie za 2020 r. dotyczące Turcji (SWD(2020)0355), |
|
— |
uwzględniając ramy negocjacyjne dla Turcji z 3 października 2005 r. oraz fakt, że – podobnie jak w przypadku wszystkich krajów kandydujących – przystąpienie Turcji do UE jest uzależnione od pełnej zgodności z kryteriami kopenhaskimi, |
|
— |
uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z 24 czerwca 2021 r. w sprawie stosunków zewnętrznych oraz inne odnośne konkluzje Rady i Rady Europejskiej w sprawie Turcji, |
|
— |
uwzględniając wspólny komunikat Komisji oraz wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z 22 marca 2021 r. w sprawie aktualnej sytuacji w zakresie stosunków politycznych, gospodarczych i handlowych między UE a Turcją (JOIN(2021)0008), |
|
— |
uwzględniając oświadczenie rzecznik Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych z 19 sierpnia 2019 r. w sprawie zawieszenia burmistrzów wyłonionych w wyborach i zatrzymania setek osób w południowo-wschodniej Turcji, a także oświadczenia z 21 i 25 grudnia 2020 r., |
|
— |
uwzględniając wspólne oświadczenie z 18 marca 2021 r. wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Josepa Borrella i komisarza do spraw europejskiej polityki sąsiedztwa i rozszerzenia Olivéra Várhelyiego na temat ostatnich działań wobec Ludowej Partii Demokratycznej, |
|
— |
uwzględniając art. 46 europejskiej konwencji praw człowieka, który stanowi, że Wysokie Umawiające się Strony zobowiązują się do przestrzegania ostatecznych wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC) we wszystkich sprawach, w których są stronami, |
|
— |
uwzględniając wyrok Wielkiej Izby ETPC z 22 grudnia 2020 r. w sprawie Demirtaş przeciwko Turcji (14305/17), |
|
— |
uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy nr 2347 z 23 października 2020 r. zatytułowaną „Kolejne represje wobec opozycji politycznej i dysydentów w Turcji – pilna potrzeba ochrony standardów Rady Europy” oraz rezolucję nr 2260 z 24 stycznia 2019 r. zatytułowaną „Pogarszająca się sytuacja opozycyjnych polityków w Turcji – co można zrobić, aby chronić ich prawa podstawowe w państwie członkowskim Rady Europy?”, |
|
— |
uwzględniając art. 132 ust. 2 i 4 Regulaminu, |
|
A. |
mając na uwadze, że w kontekście ogólnego regresu dotyczącego podstawowych wolności i praworządności tureckie partie opozycyjne, a w szczególności Ludowa Partia Demokratyczna (HDP), są stale i w coraz większym stopniu celami ataków ze strony władz tureckich; |
|
B. |
mając na uwadze, że 17 marca 2021 r. prokurator naczelny tureckiego Sądu Kasacyjnego po raz pierwszy zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego z żądaniem rozwiązania HDP, będącej trzecią co do wielkości partią polityczną w tureckim parlamencie; mając na uwadze, że 31 marca 2021 r. Zgromadzenie Ogólne Trybunału Konstytucyjnego stwierdziło braki proceduralne w akcie oskarżenia i postanowiło cofnąć ten akt do prokuratura naczelnego; mając na uwadze, że 7 czerwca 2021 r. przedłożono zmieniony akt oskarżenia, w którym domagano się – oprócz rozwiązania partii – wprowadzenia zakazu prowadzenia działalności politycznej wobec prawie 500 polityków HDP oraz zamrożenia rachunków bankowych partii; mając na uwadze, że 21 czerwca 2021 r. Zgromadzenie Ogólne Trybunału Konstytucyjnego jednogłośnie zaakceptowało zmieniony akt oskarżenia; |
|
C. |
mając na uwadze, że podstawą większości oskarżeń wniesionych przez prokuratora naczelnego przeciwko HDP są protesty w Kobanî, w sprawie których toczy się postępowanie sądowe przeciwko politykom HDP, w tym byłym współprzewodniczącym Selahattinowi Demirtaşowi i Figen Yüksekdağ; mając na uwadze, że podstawą tych oskarżeń był głównie tweet opublikowany przez centralny zarząd HDP (6 października 2014 r.), w którym zachęcano ludzi do protestu w duchu solidarności z mieszkańcami Kobanî przeciwko ISIS oraz przeciwko embargu nałożonemu na to miasto przez Turcję; mając na uwadze, że podczas protestów w starciach z turecką policją zginęło ponad 50 osób, w przeważającej większości członków lub sympatyków HDP; |
|
D. |
mając na uwadze, że w tzw. procesie Kobanî na ławie oskarżonych zasiada 108 członków HDP; mając na uwadze, że 28 z tych osób tymczasowo aresztowano; mając na uwadze, że nałożono ograniczenia sądowe na sześć osób i wydano nakazy aresztowania 75 osób; mając na uwadze, że Parlament będzie nadal uważnie śledził proces Kobanî i inne podobne sprawy; |
|
E. |
mając na uwadze, że Trybunał Konstytucyjny zakazał w przeszłości działalności sześciu prokurdyjskich partii politycznych; |
|
F. |
mając na uwadze, że ETPC wielokrotnie stwierdzał, że rozwiązywanie partii politycznych narusza prawo do zrzeszania się zapisane w art. 11 europejskiej konwencji praw człowieka; mając na uwadze, że w konkluzjach z 24 czerwca 2021 r. Rada Europejska stwierdza, że ataki na partie polityczne stanowią poważne zagrożenie dla praw człowieka i są sprzeczne z zobowiązaniami Turcji w zakresie poszanowania demokracji i praworządności oraz że dialog na ten temat pozostaje integralną częścią stosunków UE-Turcja; |
|
G. |
mając na uwadze, że 17 czerwca 2021 r. Deniz Poyraz, pracownica i członkini HDP, została zamordowana w biurach partii w İzmirze; mając na uwadze, że jej ciało miało zostać okaleczone po śmierci; mając na uwadze, że w 2015 i 2016 r. zaatakowano setki biur HDP, w tym siedzibę główną partii w Ankarze, a wiele z nich spalono; |
|
H. |
mając na uwadze, że w więzieniach przebywa około 4 000 członków i działaczy funkcyjnych HDP, w tym parlamentarzyści; |
|
I. |
mając na uwadze, że trzech posłów HDP pozbawiono mandatów parlamentarnych i immunitetu parlamentarnego, a następnie aresztowano; |
|
J. |
mając na uwadze, że 30 czerwca 2021 r. prokuratorzy ministerstwa sprawiedliwości przedłożyli Wspólnej Parlamentarnej Komisji ds. Konstytucji i Sprawiedliwości Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji streszczenia postępowań mających na celu uchylenie immunitetów 20 opozycyjnych posłów z sześciu różnych partii opozycyjnych; mając na uwadze, że postępowania te toczą się przeciwko 15 posłom należącym do HDP, liderowi Republikańskiej Partii Ludowej (CHP) Kemalowi Kılıçdaroğlu i posłom z pozostałych partii opozycyjnych, a mianowicie Demokratycznej Partii Regionów (DBP), Dobrej Partii (İYİ), Robotniczej Partii Turcji (TİP) i Partii Demokratycznej (DP); |
|
K. |
mając na uwadze, że K. Kılıçdaroğlu, jako lider głównej partii opozycyjnej, jest ścigany za rzekome znieważanie prezydenta Turcji, za co grozi mu wyrok do czterech lat więzienia; mając na uwadze, że 11 stycznia 2021 r. prezydent Recep Tayyip Erdoğan również wniósł pozew przeciwko niemu, domagając się zapłaty odszkodowania w wysokości 1 mln TRY; |
|
L. |
mając na uwadze, że S. Demirtaș, były współprzewodniczący HDP i kandydat na prezydenta podczas wyborów w 2014 i 2018 r., jest od ponad czterech lat przetrzymywany pod nieuzasadnionymi zarzutami mimo dwóch orzeczeń ETPC przemawiających za jego uwolnieniem; |
|
M. |
mając na uwadze, że w tym samym wyroku ETPC stwierdził, że apel zarządu HDP o solidarność z mieszkańcami Kobanî nie przekracza granic wypowiedzi politycznej, a zatem nie można go interpretować jako wezwania do przemocy; mając na uwadze, że ETPC stwierdził, iż akty przemocy, do których doszło w dniach 6–8 października 2014 r., choć godne ubolewania, nie mogą być postrzegane jako bezpośrednia konsekwencja tweetów zarządu HDP; |
|
N. |
mając na uwadze, że od czasu wyborów lokalnych, które odbyły się 31 marca 2019 r., 59 z 65 demokratycznie wybranych burmistrzów z ramienia HDP w południowo-wschodniej Turcji zastąpiono wyznaczonymi przez rząd gubernatorami prowincji lub zarządcami, przy czym uzasadniono to faktem, że wobec burmistrzów toczą się śledztwa w związku z domniemanymi powiązaniami z terroryzmem; mając na uwadze, że 32 z 36 aresztowanych osób uwolniono podczas postępowania sądowego, jednak w więzieniu nadal przebywa sześciu wyłonionych w wyborach współburmistrzów; |
|
O. |
mając na uwadze, że pogarszające się problemy strukturalne prowadzące do braku niezależności instytucjonalnej w sądownictwie mają nadal wpływ na prawa partii opozycyjnych; |
|
1. |
jest nadal głęboko zaniepokojony ciągłymi atakami i naciskami na partie opozycyjne w Turcji, a zwłaszcza sposobem, w jaki władze tureckie szczególnie i w coraz większym stopniu atakują HDP, w tym jej organizację młodzieżową; potępia represje wobec HDP i pozostałych tureckich partii opozycyjnych, które osłabiają właściwe funkcjonowanie systemu demokratycznego; wzywa rząd turecki do położenia kresu tej sytuacji i dopilnowania, aby wszystkie partie polityczne w kraju mogły swobodnie i w pełni prowadzić legalną działalność zgodnie z podstawowymi zasadami pluralistycznego systemu demokratycznego; |
|
2. |
zdecydowanie potępia akt oskarżenia wniesiony przez prokuratora naczelnego Turcji przed Trybunałem Konstytucyjnym, mający na celu rozwiązanie HDP oraz wprowadzenie zakazu działalności politycznej wobec prawie 500 członków HDP, w tym większości obecnego kierownictwa partii, co uniemożliwiłoby im prowadzenie jakiejkolwiek działalności politycznej w ciągu najbliższych pięciu lat; jest głęboko zaniepokojony jednomyślną decyzją Trybunału Konstytucyjnego o przyjęciu tej sprawy; z głębokim zaniepokojeniem zauważa, że sprawa rozwiązania HDP stanowi kulminację trwających od kilku lat represji wobec partii, podczas których tysiące członków partii, dyrektorów, posłów, radnych i współburmistrzów stanęło przed sądem, głównie pod zarzutami związanymi z terroryzmem; |
|
3. |
jest zdecydowanie przekonany, że niezakłócanie udziału HDP w tureckich instytucjach demokratycznych ma podstawowe znaczenie dla zwiększenia integracji tureckiego społeczeństwa i stworzenia pozytywnych perspektyw prowadzących do pokojowego rozwiązania kwestii kurdyjskiej; przypomina w związku z tym, że z uwagi na zdecydowane zobowiązanie HDP do pracy za pośrednictwem instytucji demokratycznych zakazanie tej partii byłoby poważnym błędem politycznym w perspektywie średnioterminowej, stanowiłoby nieodwracalny cios dla pluralizmu i zasad demokratycznych i pozostawiłoby miliony wyborców w Turcji bez reprezentacji; |
|
4. |
zdecydowanie potępia bestialskie zabójstwo członkini i pracownicy HDP Deniz Poyraz oraz atak na biura partii w İzmirze; składa kondolencje jej krewnym i przyjaciołom; wzywa władze, by wnikliwie zbadały tę sprawę i postawiły winnych przed sądem; |
|
5. |
wzywa tureckie władze, by powstrzymały się od podburzania przeciwko HDP i podjęły niezbędne kroki w celu ochrony biur i urzędników partii, w tym posłów do parlamentu oraz wyłonionych w wyborach radnych i współburmistrzów; |
|
6. |
potępia arbitralne stosowanie zasad praworządności podczas toczącego się procesu Kobanî, które doprowadziło do ponownego otwarcia sprawy, a w szczególności brak niezawisłości sądów, bezstronności, rzetelnego procesu sądowego i gwarancji proceduralnych; jest głęboko zaniepokojony nadużywaniem szeroko zakrojonych przepisów antyterrorystycznych; ponownie wzywa władze tureckie, by dostosowały przepisy antyterrorystyczne do standardów międzynarodowych w celu zapewnienia skutecznej ochrony podstawowych praw i wolności oraz proporcjonalności i równości wobec prawa; |
|
7. |
potępia decyzję o pozbawieniu posłów HDP Leyli Güven, Ömera Faruka Gergerlioğlu i Musy Farisoğullarıego mandatów parlamentarnych i immunitetów, a także ich późniejsze aresztowania; z zadowoleniem przyjmuje niedawny wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 1 lipca 2021 r., w którym trybunał jednomyślnie orzekł, że doszło do naruszenia praw posła Ö. F. Gergerlioğlu do bycia wybranym i zaangażowania w działalność polityczną, a także prawa do wolności osobistej i bezpieczeństwa; z zadowoleniem przyjmuje jego uwolnienie i wzywa władze tureckie i sądy niższej instancji, aby wdrożyły wyrok Trybunału Konstytucyjnego i w trybie pilnym przywróciły mu status parlamentarzysty; wzywa do natychmiastowego uwolnienia pozostałych dwóch posłów HDP oraz do wycofania wszystkich stawianych im zarzutów; potępia powtarzające się przypadki odbierania posłom opozycji statusu parlamentarzysty, co poważnie szkodzi wizerunkowi tureckiego parlamentu jako instytucji demokratycznej; |
|
8. |
zdecydowanie potępia przedłużający się od listopada 2016 r. areszt byłych współprzewodniczących HDP Figen Yüksekdağ i Selahattina Demirtașa, lidera opozycji i byłego kandydata na prezydenta; przypomina orzeczenie ETPC z 20 listopada 2018 r. w sprawie Demirtaș przeciwko Turcji, potwierdzone orzeczeniem Wielkiej Izby z 22 grudnia 2020 r., w którym wezwano władze tureckie do natychmiastowego uwolnienia działacza; jest zbulwersowany ciągłym lekceważeniem i niestosowaniem przez władze tureckie orzeczeń ETPC, także w innych sprawach, takich jak sprawa Osmana Kavali, w związku z czym Komitet Ministrów Rady Europy mógłby wszcząć przeciwko Turcji postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa będącego członkiem organizacji; domaga się pełnej współpracy z Radą Europy we wzmacnianiu praworządności, praw mniejszości, demokracji i praw podstawowych; |
|
9. |
jest głęboko zaniepokojony coraz większą presją na główną partię opozycyjną (CHP) i jej przywódcę Kemala Kılıçdaroğlu, w tym konfiskatą broszur partyjnych na mocy postanowienia sądu, groźbami publicznie skierowanymi pod jego adresem oraz fizycznymi atakami na niego; potępia wniosek o uchylenie immunitetu K. Kılıçdaroğlu w związku z jego oświadczeniami politycznymi, w tym ściganie go za rzekome znieważenie prezydenta Turcji, za co grozi mu wyrok do czterech lat więzienia; ponownie wyraża poważne zaniepokojenie ciągłym prześladowaniem politycznym i sądowym Canan Kaftancıoğlu, przewodniczącej CHP w prowincji Stambuł; |
|
10. |
wyraża poważne zaniepokojenie coraz większą presją wywieraną na wszystkie partie opozycyjne i ostatnią decyzją prokuratorów ministerstwa sprawiedliwości, by przedłożyć Wspólnej Parlamentarnej Komisji ds. Konstytucji i Sprawiedliwości Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji streszczenia postępowań mających na celu uchylenie immunitetów 20 opozycyjnych posłów z sześciu różnych partii opozycyjnych; podkreśla, że inni liderzy opozycji również spotykają się z ogólnie wrogim nastawieniem, np. przewodnicząca partii İYİ Meral Akşener została ostatnio słownie zaatakowana przez zwolenników partii rządzącej podczas wizyty w Rize; |
|
11. |
potępia decyzję władz tureckich o odwołaniu ze stanowisk – na podstawie wątpliwych dowodów – demokratycznie wybranych burmistrzów i zastąpieniu ich pełnomocnikami niepochodzącymi z wyborów, co podważa demokrację lokalną; zauważa polityczne, ustawodawcze i administracyjne środki podjęte przez rząd turecki, aby sparaliżować gminy kierowane przez burmistrzów z partii opozycyjnych w Stambule, Ankarze i İzmirze; ubolewa, że obecny rząd nadużywa środków finansowych i władzy administracyjnej państwa do osłabienia lub uciszenia opozycji; |
|
12. |
podkreśla, że działania te w dalszym ciągu osłabiają zdolność opozycji politycznej do korzystania z przysługujących jej praw i pełnienia ról demokratycznych; wyraża głębokie zaniepokojenie poważnym regresem w swobodzie funkcjonowania partii opozycyjnych, który obnaża dramatyczną sytuację praw człowieka w Turcji oraz postępującą erozję demokracji i praworządności, co stanowi naruszenie kryteriów kopenhaskich; |
|
13. |
uważa, że erozja praworządności i systemowy brak niezawisłości sądów są wciąż związane z decyzjami sądów dotyczącymi swobody działania partii opozycyjnych; wzywa Turcję do zapewnienia pluralizmu i poszanowania wolności zrzeszania się i wypowiedzi zgodnie z zabezpieczeniami ustanowionymi w tureckiej konstytucji i z międzynarodowymi zobowiązaniami Turcji; |
|
14. |
zwraca się do delegatury UE w Turcji, aby nadal monitorowała sytuację opozycji politycznej – obserwowała procesy sądowe, w tym proces Kobanî, wydawała publiczne oświadczenia i domagała się zezwoleń na wizyty w więzieniach; |
|
15. |
uważa, że oprócz poprawy sytuacji w polityce zagranicznej postępy w ramach jakiegokolwiek konstruktywnego programu, jaki mógłby zostać zaoferowany Turcji, powinny również zależeć od poprawy sytuacji pod względem poszanowania praw obywatelskich i praw człowieka oraz praworządności w tym kraju, w tym praw kobiet, takich jak prawa gwarantowane konwencją stambulską, wolność wyznania oraz prawa mniejszości etnicznych i społeczności LGBTI; |
|
16. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji przewodniczącemu Rady Europejskiej, Radzie, Komisji, Wiceprzewodniczącemu Komisji / Wysokiemu Przedstawicielowi Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa oraz rządowi i parlamentowi Republiki Turcji. |
(1) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0234.
(2) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0028.
(3) Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0017.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/214 |
P9_TA(2021)0361
Ustanowienie antarktycznych chronionych stref morskich i ochrona różnorodności biologicznej Oceanu Południowego
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie ustanowienia chronionych obszarów morskich Antarktyki i ochrony różnorodności biologicznej Oceanu Południowego (2021/2757(RSP))
(2022/C 99/24)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając program działań ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 oraz cele zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza cele 13 i 14, |
|
— |
uwzględniając Konwencję Narodów Zjednoczonych o różnorodności biologicznej (CBD), |
|
— |
uwzględniając Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawie morza (UNCLOS), w szczególności jej część XII, |
|
— |
uwzględniając Konwencję o zachowaniu żywych zasobów morskich Antarktyki (konwencja CAMLR), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie z globalnej oceny różnorodności biologicznej i funkcjonowania ekosystemów opublikowane 31 maja 2019 r. przez Międzyrządową Platformę Naukowo-Polityczną w sprawie Różnorodności Biologicznej i Funkcjonowania Ekosystemów (IPBES), |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie specjalne Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) w sprawie oceanów i kriosfer w zmieniającym się klimacie z 24 września 2019 r. oraz sprawozdanie specjalne IPCC w sprawie globalnego ocieplenia o 1,5 oC z 8 października 2018 r., |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie zatytułowane „Mission Starfish 2030: Restore our Ocean and Waters” [Misja Rozgwiazda 2030: Przywrócić nasze oceany i wody] działającej przy Komisji rady ds. zdrowych oceanów, mórz, wód przybrzeżnych i śródlądowych, opublikowane 22 września 2020 r., |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 11 grudnia 2019 r. zatytułowany „Europejski Zielony Ład” (COM(2019)0640), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 20 maja 2020 r. zatytułowany „Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030 – Przywracanie przyrody do naszego życia”(COM(2020)0380), |
|
— |
uwzględniając orędzie o stanie Unii wygłoszone przez przewodniczącą Ursulę von der Leyen na posiedzeniu plenarnym Parlamentu Europejskiego 16 września 2020 r., |
|
— |
uwzględniając wspólne oświadczenie z 21. szczytu UE-Chiny, który odbył się 9 kwietnia 2019 r., |
|
— |
uwzględniając komunikat przywódców G-7 zatytułowany „Our Shared Agenda for Global Action to Build Back Better” [Nasz wspólny program globalnych działań na rzecz lepszej odbudowy] z 13 czerwca 2021 r., |
|
— |
uwzględniając oświadczenie ze szczytu UE-USA z 15 czerwca 2021 r. zatytułowane „Towards a renewed Transatlantic partnership” [W kierunku odnowionego partnerstwa transatlantyckiego], |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 28 listopada 2019 r. w sprawie alarmującej sytuacji klimatycznej i środowiskowej (1), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 15 stycznia 2020 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (2), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 9 czerwca 2021 r. w sprawie unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 – przywracanie przyrody do naszego życia (3), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 16 stycznia 2020 r. w sprawie 15. posiedzenia Konferencji Stron (COP15) Konwencji o różnorodności biologicznej (4), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 25 marca 2021 r. w sprawie wpływu odpadów morskich na rybołówstwo (5), |
|
— |
uwzględniając Układ w sprawie Antarktyki podpisany 1 grudnia 1959 r., |
|
— |
uwzględniając Protokół madrycki o ochronie środowiska do Układu w sprawie Antarktyki podpisany 4 października 1991 r. (protokół madrycki), |
|
— |
uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu, |
|
A. |
mając na uwadze, że dobry stan ekologiczny Oceanu Południowego ma kluczowe znaczenie dla ochrony różnorodności biologicznej i zapewnienia ciągłości funkcjonowania jego ekosystemu, np. pochłaniania CO2 i produkcji tlenu; |
|
B. |
mając na uwadze, że Antarktyka i Ocean Południowy to niezwykle bogaty ekosystem dzikiej fauny i flory, a niektóre bytujące tam gatunki wpisano do czerwonej księgi gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i mają status zagrożonych lub narażonych; |
|
C. |
mając na uwadze, że ocean ma zasadnicze znaczenie dla łagodzenia zmiany klimatu i pochłonął ponad 90 % ciepła powstałego w związku z naszymi emisjami dwutlenku węgla; mając na uwadze, że to największy na świecie aktywny pochłaniacz dwutlenku węgla, ponieważ wychwycił ponad 30 % węgla z tych emisji (6); |
|
D. |
mając na uwadze, że od 1989 do 2018 r. Antarktyka ociepliła się o 1,8 oC, czyli trzy razy więcej niż średnia światowa (7); mając na uwadze, że przewiduje się, iż lądolody Grenlandii i Antarktyki będą tracić masę w coraz szybszym tempie w XXI wieku i później; |
|
E. |
mając na uwadze, że kryl antarktyczny to podstawowy element łańcucha pokarmowego wielu morskich drapieżników (pingwinów, wielorybów, fok, ryb) w Oceanie Południowym; |
|
F. |
mając na uwadze, że w sprawozdaniu specjalnym IPCC pt. „Oceany i kriosfera w zmieniającym się klimacie” (8) pokazano, jak mechanizmy klimatyczne zależą od zdrowia ekosystemów oceanicznych i morskich, na które obecnie wpływa globalne ocieplenie, zanieczyszczenia, nadmierne eksploatowanie bioróżnorodności mórz, zakwaszanie, odtlenianie i erozja obszarów przybrzeżnych; |
|
G. |
mając na uwadze, że Organizacja Narodów Zjednoczonych ogłosiła dekadę nauki o oceanach na rzecz zrównoważonego rozwoju (2021–2030), aby poszerzyć naukę o oceanach i budować zbiorową wiedzę; |
|
H. |
mając na uwadze, że w art. IX Układu w sprawie Antarktyki, który wszedł w życie 60 lat temu, 23 czerwca 1961 r., wezwano do zachowania i ochrony żywych zasobów Antarktyki; mając na uwadze, że działania w tym zakresie zostały określone w protokole madryckim; mając na uwadze, że w protokole tym nazwano Antarktykę „rezerwatem przyrody przeznaczonym dla pokoju i nauki” oraz określono podstawowe zasady mające zastosowanie do prowadzonych tam działań; |
|
I. |
mając na uwadze, że 28 kwietnia 2021 r. do Unii Europejskiej i jej państw członkowskich, Australii, Norwegii, Zjednoczonego Królestwa i Urugwaju dołączyły Stany Zjednoczone i Nowa Zelandia jako zwolennicy propozycji ustanowienia dwóch chronionych obszarów morskich na Oceanie Południowym: we wschodniej Antarktyce i na Morzu Weddella; |
|
J. |
mając na uwadze, że w Komisji ds. Zachowania Żywych Zasobów Morskich Antarktyki (CCAMLR) trwają negocjacje w celu ustanowienia tych dwóch nowych chronionych obszarów morskich o łącznej powierzchni około 3 mln km2; mając na uwadze, że zatwierdzenie tych chronionych obszarów morskich przyczyniłoby się do realizacji unijnych i światowych zobowiązań w zakresie ochrony różnorodności biologicznej mórz; |
|
K. |
mając na uwadze, że chronione obszary morskie są istotnym narzędziem ochrony ekosystemów oceanicznych, ponieważ mogą zwiększać różnorodność i liczebność gatunków, jednocześnie zwiększając odporność oceanów na skutki środowiskowe, w tym na zmianę klimatu; |
|
L. |
mając na uwadze, że przywódcy G-7 oświadczyli, że w pełni popierają zobowiązanie CCAMLR do stworzenia reprezentatywnego systemu chronionych obszarów morskich w obszarze konwencji CAMLR na Oceanie Południowym w oparciu o najlepsze dostępne dane naukowe; |
|
M. |
mając na uwadze, że UE i USA wyraziły pełne zobowiązanie do wsparcia udanych i ambitnych globalnych ram różnorodności biologicznej na okres po 2020 r. w ramach Konwencji o różnorodności biologicznej oraz do pełnego poparcia dla wyznaczenia nowych chronionych obszarów morskich na Oceanie Południowym, a także do dalszej współpracy w celu promowania zrównoważonej niebieskiej gospodarki, zrównoważonych połowów oraz zapobiegania nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom (NNN); |
|
N. |
mając na uwadze, że Parlament wyraził zdecydowane poparcie dla ambitnych działań na rzecz ochrony i przywrócenia różnorodności biologicznej mórz, zwłaszcza w rezolucji w sprawie unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 – przywracanie przyrody do naszego życia oraz w rezolucji w sprawie 15. posiedzenia Konferencji Stron (COP15) Konwencji o różnorodności biologicznej; |
|
O. |
mając na uwadze, że Parlament wezwał Komisję, by stała się orędowniczką ambitnego międzynarodowego modelu zarządzania różnorodnością biologiczną mórz poza jurysdykcją krajową oraz by uznała wszystkie morza i oceany za światowe dobro wspólne; mając na uwadze, że wezwał on także UE, aby podczas następnej sesji międzyrządowej konferencji w sprawie bioróżnorodności na obszarach znajdujących się poza jurysdykcją krajową dążyła do przyjęcia ambitnego traktatu o oceanach światowych w celu ochrony różnorodności biologicznej mórz na obszarach znajdujących się poza jurysdykcją krajową na całym świecie; |
|
P. |
mając na uwadze, że w Organizacji Narodów Zjednoczonych trwają negocjacje w sprawie umowy wykonawczej mającej na celu ochronę różnorodności biologicznej mórz na obszarach poza jurysdykcją krajową na mocy konwencji UNCLOS, która przewiduje ustanowienie chronionych obszarów morskich na morzu pełnym; |
|
1. |
podkreśla, że w Antarktyce i na Oceanie Południowym istnieją ekosystemy i różnorodność biologiczna o wyjątkowej wartości i znaczeniu naukowym oraz że Morze Weddella ma zasadnicze znaczenie dla światowej cyrkulacji oceanicznej i klimatu na świecie; podkreśla znaczenie zapewnienia ich szybkiej i skutecznej ochrony; |
|
2. |
wyraża pełne poparcie dla wysiłków podejmowanych przez Unię Europejską i jej państwa członkowskie, Australię, Norwegię, Zjednoczone Królestwo, Urugwaj, Stany Zjednoczone i Nową Zelandię w celu ustanowienia dwóch nowych chronionych obszarów morskich: we wschodniej Antarktyce i na Morzu Weddella na Oceanie Południowym; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by w ramach przygotowań do dorocznego posiedzenia CCAMLR w 2021 r. zintensyfikowały dwustronne i wielostronne starania o zapewnienie poparcia dla ustanowienia tych chronionych obszarów morskich w najbliższych miesiącach, a w szczególności by skoncentrowały się na członkach CCAMLR, którzy wyrazili sprzeciw wobec propozycji utworzenia tych obszarów; |
|
3. |
przypomina, że zgodnie ze strategią na rzecz bioróżnorodności 2030 UE powinna wykorzystać wszystkie swoje możliwości dyplomatyczne i perswazyjne, aby pomóc w negocjacjach w sprawie porozumienia dotyczącego wyznaczenia rozległych chronionych obszarów morskich na Oceanie Południowym; |
|
4. |
przypomina o zobowiązaniu Unii dotyczącym ochrony mórz dzięki prawnej ochronie co najmniej 30 % obszaru morskiego UE, w tym ścisłej ochronie 10 % jej mórz; przypomina, że UE powinna dopilnować, by globalne ramy na okres po 2020 r. obejmowały ambitne globalne cele wyznaczone na 2030 r. zgodne z zobowiązaniami UE; ponadto ponownie wyraża stanowisko, że UE powinna odgrywać rolę światowego lidera i dążyć do wysokiego poziomu ambicji, dopasowania lub przekroczenia własnych celów w czasie negocjacji w sprawie globalnych ram, w tym do osiągnięcia prawnie wiążących globalnych celów w zakresie odbudowy i ochrony na poziomie co najmniej 30 % do 2030 r.; podkreśla, że obszary chronione muszą być chronione skutecznie; |
|
5. |
przypomina zobowiązanie CCAMLR do stworzenia reprezentatywnego systemu chronionych obszarów morskich na obszarze objętym konwencją CAMLR do 2012 r., który chroniłby reprezentatywne przykłady ekosystemów morskich, różnorodności biologicznej mórz i siedlisk morskich; |
|
6. |
podkreśla, że protokół madrycki zakazuje działalności związanej z zasobami mineralnymi Antarktyki z wyjątkiem celów badań naukowych; wzywa do utrzymania tego kluczowego postanowienia w przyszłych umowach; |
|
7. |
zwraca uwagę, że geograficzna izolacja Oceanu Południowego sprawia, iż operacje monitorowania na obszarze objętym konwencją CAMLR są złożone i trudne; |
|
8. |
podkreśla, że ponad 80 % dna morskiego pozostaje niezbadane (9) oraz że konieczne są dalsze badania oceanograficzne, zwłaszcza dotyczące wpływu zanieczyszczenia i zmiany klimatu na ekosystemy; |
|
9. |
wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby wraz z globalnymi partnerami wzmocniły sieci chronionych obszarów morskich w skali światowej poprzez lepsze zarządzanie, lepsze planowanie przestrzenne, oceny i egzekwowanie postanowień w celu zwiększenia spójności ekologicznej i powiązań chronionych obszarów morskich; |
|
10. |
podkreśla, że połowy NNN stanowią poważne zagrożenie dla zrównoważonych połowów i odporności ekosystemów morskich; |
|
11. |
podkreśla, że turystyka w Antarktyce musi mieć charakter zrównoważony; wzywa zatem CCAMLR do zadbania, by turystyka miała odpowiedni charakter i by nie wpływała negatywnie na ekosystem; |
|
12. |
podkreśla, że ustanowienie tych dwóch nowych chronionych obszarów morskich byłoby ważnym wkładem w globalny wymiar unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by wykorzystały ustanowienie tych chronionych obszarów morskich jako podstawę globalnych negocjacji w ramach Konwencji o różnorodności biologicznej podczas Konferencji Stron (COP15) Konwencji o różnorodności biologicznej ONZ w Kunming w Chinach; |
|
13. |
zauważa, że ustanowienie chronionych obszarów morskich o powierzchni ponad 3 mln km2 we wschodniej Antarktyce i na Morzu Weddella oznaczałoby powstanie jednego z największych chronionych obszarów morskich w historii; |
|
14. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji i wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz państwom członkowskim CCAMLR. |
(1) Dz.U. C 232 z 16.6.2021, s. 28.
(2) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0005.
(3) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0277.
(4) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0015.
(5) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0096.
(6) Bindoff, N. i in., „Observations: Oceanic Climate Change and Sea Level”, Climate Change 2007: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Obserwacje – Zmiany klimatu oceanicznego i poziom morza, Zmiana klimatu 2007 – Podstawa nauk fizycznych. Wkład I grupy roboczej do czwartego sprawozdania oceniającego Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu], Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA, 2007, https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2018/02/ar4-wg1-chapter5-1.pdf; Rhein, M. i in., „Observations: Ocean”, Climate Change 2013: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Obserwacje – Oceany, Zmiana klimatu 2013 – Podstawa nauk fizycznych. Wkład I grupy roboczej do piątego sprawozdania oceniającego Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu], Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA, 2013, https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2018/02/WG1AR5_Chapter03_FINAL.pdf;
Cheng, L. i in., 2019, „Record-Setting Ocean Warmth Continued in 2019” [Rekordowe ciepło oceanów utrzymuje się w 2019 r.], Advances in Atmospheric Sciences, Vol. 37, luty 2020, https://link.springer.com/article/10.1007/s00376-020-9283-7
(7) Kyle R. Clem, Ryan L. Fogt, John Turner, Benjamin R. Lintner, Gareth J. Marshall, James R. Miller, James A. Renwick, „Record warming at the South Pole during the past three decades” [Rekordowe ocieplenie na biegunie południowym w ciągu ostatnich trzech dekad], Nature Climate Change, 2020; DOI: 10.1038/s41558-020-0815-z.
(8) Sprawozdanie specjalne IPCC na temat oceanów i kriosfery w zmieniającym się klimacie. Streszczenie dla decydentów, 2019, https://www.ipcc.ch/srocc/chapter/summary-for-policymakers/
(9) National Ocean Service, 2021: https://oceanservice.noaa.gov/facts/exploration.html.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/218 |
P9_TA(2021)0362
Naruszenia prawa UE i praw obywateli LGBTIQ na Węgrzech w wyniku zmiany ustawy przez węgierski parlament
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie naruszeń prawa UE i praw obywateli LGBTIQ na Węgrzech w wyniku zmian prawnych wprowadzonych przez parlament węgierski (2021/2780(RSP))
(2022/C 99/25)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej (zwaną dalej „Kartą”), |
|
— |
uwzględniając art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), |
|
— |
uwzględniając europejską konwencję praw człowieka oraz powiązane orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC), |
|
— |
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka, |
|
— |
uwzględniając orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) i ETPC, |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 12 listopada 2020 r. pt. „Unia równości: strategia na rzecz równości osób LGBTIQ na lata 2020–2025” (COM(2020)0698), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 24 marca 2021 r. pt. „Strategia UE na rzecz praw dziecka (2020–2025)” (COM(2021)0142), |
|
— |
uwzględniając wyniki badania UE dotyczącego osób LGBT zainicjowanego przez Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) w 2019 r., |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii (1) (rozporządzenie w sprawie warunkowości w zakresie praworządności), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 12 września 2018 r. w sprawie wniosku wzywającego Radę do stwierdzenia, zgodnie z art. 7 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej, istnienia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez Węgry wartości, na których opiera się Unia (2), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 18 grudnia 2019 r. w sprawie dyskryminacji osób LGBTI i nawoływania do nienawiści do nich w sferze publicznej, w tym stref wolnych od LGBTI (3), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 16 stycznia 2020 r. w sprawie trwających wysłuchań na mocy art. 7 ust. 1 TUE dotyczących Polski i Węgier (4), |
|
— |
uwzględniając decyzję TSUE z 3 czerwca 2021 r. w sprawie C-650/18 oddalającą skargę Węgier na rezolucję Parlamentu z 12 września 2018 r. uruchamiającą procedurę stwierdzenia istnienia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez państwo członkowskie wartości, na których opiera się Unia Europejska (5), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 7 października 2020 r. w sprawie ustanowienia unijnego mechanizmu na rzecz demokracji, praworządności i praw podstawowych (6), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 11 marca 2021 r. w sprawie ogłoszenia UE strefą wolności osób LGBTIQ (7), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 24 czerwca 2021 r. w sprawie sytuacji w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz praw w tej dziedzinie w UE w kontekście zdrowia kobiet (8), |
|
— |
uwzględniając komunikat Komisji z 30 września 2020 r. pt. „Sprawozdanie na temat praworządności z 2020 r. Sytuacja w zakresie praworządności w Unii Europejskiej” (COM(2020)0580), |
|
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 24 czerwca 2021 r. w sprawie sprawozdania Komisji na temat praworządności z 2020 r. (9), |
|
— |
uwzględniając węgierską ustawę nr LXXIX z 2021 r. o zaostrzeniu kar za czyny pedofilskie i zmieniającą niektóre ustawy o ochronie dzieci (zwaną dalej „projektem ustawy”, a po ogłoszeniu „ustawą”), |
|
— |
uwzględniając postępowanie wszczęte przez europejską komisarz ds. równości 16 czerwca 2021 r. dotyczące zgodności węgierskiej ustawy z prawem Unii, |
|
— |
uwzględniając pismo skierowane przez komisarza ds. sprawiedliwości i komisarza ds. rynku wewnętrznego do ministra sprawiedliwości Węgier (Ares S(2021) 4587976) w sprawie niezgodności projektu ustawy z niektórymi przepisami UE, w tym z art. 2 TUE dotyczącym poszanowania praw człowieka, wolności i niedyskryminacji, |
|
— |
uwzględniając pismo podpisane przez 17 szefów państw i rządów podczas posiedzenia Rady Europejskiej w czerwcu 2021 r., w którym zobowiązano się kontynuować walkę z dyskryminacją społeczności LGBTI (10), |
|
— |
uwzględniając oświadczenie Rady do Spraw Ogólnych z 22 czerwca 2021 r., podpisane wspólnie przez 18 państw członkowskich, dotyczące przyjęcia węgierskiego projektu ustawy (11), |
|
— |
uwzględniając zalecenie Komitetu Ministrów Rady Europy CM/Rec(2010)5 dla państw członkowskich w sprawie środków zwalczania dyskryminacji ze względu na orientację seksualną lub tożsamość płciową, a także standardy przyjęte przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy, |
|
— |
uwzględniając oświadczenie komisarz Rady Europy ds. praw człowieka dotyczące projektu ustawy (12), |
|
— |
uwzględniając wyrok ETPC z 20 czerwca 2017 r. w sprawie Bajew i inni przeciwko Rosji (skarga nr 67667/09 i 2 inne) (13), |
|
— |
uwzględniając pytanie do Komisji wymagające odpowiedzi ustnej z 22 czerwca 2021 r. w sprawie naruszenia prawa UE i praw obywateli LGBTIQ na Węgrzech w wyniku zmiany ustawy przez węgierski parlament (O-000050/2021), |
|
— |
uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu, |
|
A. |
mając na uwadze, że 15 czerwca 2021 r. węgierskie Zgromadzenie Narodowe przyjęło projekt ustawy, która w założeniu ma chronić dzieci przed przestępczością pedofilską, co jest celem podzielanym i realizowanym przez wszystkie instytucje i państwa członkowskie Unii; mając na uwadze, że ustawa została opublikowana 23 czerwca 2021 r. i wejdzie w życie 8 lipca 2021 r. (14); mając na uwadze, że ustawa poważnie i celowo ograniczy prawa i wolności osób LGBTIQ, a także prawa dzieci; |
|
B. |
mając na uwadze, że Węgry wydały ostatnio w Radzie szereg oświadczeń, interpretując pojęcie płci w niektórych dokumentach jako odnoszące się wyłącznie do płci biologicznej, a tym samym zaprzeczając istnieniu płci społeczno-kulturowej – chodzi tu w szczególności o dokumenty dotyczące koncepcji zarządzania kryzysowego dla ewentualnej unijnej misji wojskowej bez mandatu wykonawczego w Mozambiku w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO), rozporządzenia w sprawie Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji oraz rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów, jak również o inne przypadki; |
|
C. |
mając na uwadze, że definicje zawarte w ustawie są celowo niejasne, aby wywołać efekt mrożący; mając na uwadze, że w myśl ustawy tożsamość płciowa niezgodna z płcią metrykalną, korekta płci i homoseksualność nie mogą być prezentowane ani popularyzowane w szkołach, programach telewizyjnych i publicznie dostępnej reklamie na platformach przeznaczonych dla osób poniżej 18. roku życia, nawet w celach edukacyjnych; mając na uwadze, że ustawa wyklucza takie treści z ogłoszeń publicznych lub reklam społecznych, nawet jeśli są one przeznaczone dla dorosłych; mając na uwadze, że ustawa wprowadza zmiany do ustawy o ochronie dzieci, ustawy o ochronie rodziny, ustawy o działalności reklamowej, ustawy medialnej i ustawy o edukacji publicznej; |
|
D. |
mając na uwadze, że Parlament już wcześniej potępił wykorzystywanie przepisów o informacjach udostępnianych małoletnim, zwłaszcza w edukacji i w mediach, do cenzurowania treści i materiałów dotyczących osób LGBTI, zwłaszcza na Litwie i Łotwie; |
|
E. |
mając na uwadze, że w 2018 r. prezydent Polski Andrzej Duda nie wykluczył, że poparłby ustawę o tzw. propagandzie homoseksualnej, podobną do rosyjskiej, zakazującą przekazu medialnego i literatury o tematyce LGBTIQ oraz zgromadzeń takich jak parady równości; mając na uwadze, że w czerwcu 2021 r. polski wiceminister sprawiedliwości Michał Woś powiedział, że Polska pracuje nad ustawą zakazującą działań propagandowych LGBT; |
|
F. |
mając na uwadze, że w czerwcu 2021 r. prezydent Republiki Czeskiej Miloš Zeman wyraził się poniżająco o społeczności transpłciowej w wywiadzie dotyczącym nowej ustawy przeciwko osobom LGBTIQ na Węgrzech; |
|
G. |
mając na uwadze, że podobne niepokojące wydarzenia odnotowano w Chorwacji, zwłaszcza zapowiedź konserwatywnej partii Most, że złoży wniosek o włączenie „zakazu narażenia dzieci na propagandę LGBT” do przepisów omawianych właśnie w chorwackim parlamencie, a 3 lipca 2021 r., czyli w dniu XX Parady Równości w Zagrzebiu, także napaści na osoby LGBTI; mając na uwadze, że 4 lipca 2021 r. prezes i wiceprezes partii Most zapowiedzieli, że złożą pozwy przeciwko organizacjom LGBTI, które oskarżyły partię o szerzenie nietolerancji i homofobii oraz o podżeganie do rozłamów społecznych i nienawiści; |
|
H. |
mając na uwadze, że w 2013 r. Rosja wprowadziła ustawę federalną w celu ochrony dzieci przed informacjami negującymi tradycyjne wartości rodzinne, zakazującą normalizacji homoseksualizmu w mediach; mając na uwadze, że liczne organizacje praw człowieka na całym świecie oświadczyły, że rosyjska ustawa zagraża młodzieży LGBTIQ; |
|
I. |
mając na uwadze, że jak zapisano w art. 2 TUE, Unia opiera się na wartościach poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego, jak również poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości; |
|
J. |
mając na uwadze, że w strategii Komisji na rzecz równości osób LGBTIQ ustalono wspólny kierunek działań Unii w zakresie ochrony praw osób LGBTIQ we wszystkich państwach członkowskich, a także przypomniano, że równość i niedyskryminacja to podstawowe wartości i prawa w UE, zapisane w Traktatach i Karcie praw podstawowych; |
|
K. |
mając na uwadze, że przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen określiła ustawę jako haniebną i poleciła właściwym komisarzom, aby zareagowali na działania rządu Węgier (15); mając na uwadze, że komisarz ds. sprawiedliwości i komisarz ds. rynku wewnętrznego wystosowali pismo do węgierskiego ministra sprawiedliwości, w którym oświadczyli, że ustawa narusza następujące prawa: prawo do życia prywatnego i rodzinnego (art. 7 i 9 Karty); prawo do wolności wypowiedzi i informacji (art. 11 Karty); wolność prowadzenia działalności gospodarczej (art. 16 Karty); niedyskryminacja (art. 21 Karty); mając na uwadze, że przynajmniej niektóre kwestie regulowane ustawą podlegają dyrektywie o audiowizualnych usługach medialnych (16), dyrektywie o handlu elektronicznym (17) i art. 56 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), jak również że niektóre kwestionowane przepisy ustawy mogą też podlegać art. 34 i 36 TFUE i naruszać te artykuły; mając na uwadze, że poproszono o udzielenie odpowiedzi na to pismo do 30 czerwca 2021 r. (18); mając na uwadze, że węgierski minister sprawiedliwości odpowiedział 1 lipca 2021 r.; |
|
L. |
mając na uwadze, że 18 państw członkowskich (19) podpisało oświadczenie, w którym wezwało Komisję, aby wykorzystała wszystkie dostępne narzędzia, by zapewnić pełne przestrzeganie prawa UE, w tym przez skierowanie sprawy do TSUE; |
|
M. |
mając na uwadze, że w przyjętym 24 czerwca 2021 r. wspólnym oświadczeniu 17 szefów państw lub rządów zobowiązało się nadal walczyć z dyskryminacją społeczności LGBTIQ i bronić praw podstawowych osób LGBTIQ (20); |
|
N. |
mając na uwadze, że komisarz Rady Europy ds. praw człowieka zaapelowała do posłów do parlamentu Węgier, aby odrzucili projekt ustawy; mając na uwadze, że oświadczyła ona, że projekt ustawy stanowi akt pogardy dla praw i tożsamości osób LGBTIQ, a także ogranicza wolność wypowiedzi i edukacji wszystkich obywateli Węgier (21); |
|
O. |
mając na uwadze, że zgodnie z zaleceniem CM/Rec(2010)5 Komitetu Ministrów Rady Europy dla państw członkowskich w sprawie środków zwalczania dyskryminacji ze względu na orientację seksualną lub tożsamość płciową przywódcy państw członkowskich Rady Europy są odpowiedzialni za edukację, walkę z uprzedzeniami i dyskryminacją oraz działania na rzecz akceptacji osób LGBTIQ; |
|
P. |
mając na uwadze, że w sprawie Bajew i inni przeciwko Rosji ETPC orzekł, że przepisy zakazujące promocji homoseksualizmu (tzw. ustawa o propagandzie homoseksualnej) naruszają art. 10 (wolność wypowiedzi) i art. 14 (zakaz dyskryminacji) europejskiej konwencji praw człowieka, a zatem są dyskryminujące, a także wzmacniają uprzedzenia wobec osób LGBTIQ, co jest niezgodne z wartościami społeczeństwa demokratycznego; |
|
Q. |
mając na uwadze, że Parlament kilkakrotnie zachęcał państwa członkowskie, aby zagwarantowały prawo do kompleksowej edukacji na temat seksualności, płci i związków międzyludzkich, naukowo rzetelną, opartą na faktach, dostosowaną do wieku i niewartościującą; mając na uwadze, że międzynarodowe organy ds. praw człowieka (22) – na przykład Rada Europy – uznały, że dzieci i młodzież mają prawo do kompleksowej edukacji seksualnej; |
|
R. |
mając na uwadze, że badanie dotyczące osób LGBT przeprowadzone przez FRA wykazało, że ponad połowa respondentów podczas przebywania w szkole zawsze lub często słyszała lub widziała negatywne uwagi lub zachowania związane z tym, że kogoś z uczniów lub uczennic uznawano za osobę LGBTI; mając na uwadze, że liczba ta wzrasta do 70 % wśród respondentów w wieku 15–17 lat, co wyraźnie pokazuje, że należy zająć się potrzebą akceptacji i tolerancji w środowisku szkolnym; |
Ustawa, jej przepisy i naruszenie prawa UE
|
1. |
zdecydowanie potępia ustawę uchwaloną przez parlament Węgier, która wyraźnie narusza wartości, zasady i prawa UE; przypomina, że ustawa wprowadzi do różnych węgierskich aktów prawnych przepisy naruszające prawa podstawowe wynikające z Karty i z Traktatów oraz z prawodawstwa UE dotyczącego rynku wewnętrznego (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych i dyrektywa o handlu elektronicznym); uważa, że ustawa narusza ugruntowany dorobek prawny UE; |
|
2. |
z zadowoleniem przyjmuje oświadczenie podpisane przez 18 państw członkowskich UE, w którym wezwano Komisję do podjęcia działań prawnych, a także z zadowoleniem odnotowuje, że przewodnicząca Komisji i indywidualni komisarze potępili projekt ustawy; odnotowuje pismo skierowane do węgierskiego ministra sprawiedliwości z prośbą o udzielenie wyjaśnień i przekazanie informacji na poruszone tematy do 30 czerwca 2021 r.; wzywa Komisję, aby podała je do wiadomości publicznej; |
|
3. |
odnotowuje apel Komisji o konstruktywną i lojalną debatę z Węgrami; ubolewa, że 23 czerwca 2021 r. ustawę jednak opublikowano, pomimo protestów organizacji międzynarodowych; wzywa Komisję, aby niezwłocznie podjęła działania prawne, a mianowicie w związku z ustawą wszczęła przeciwko Węgrom przyspieszone postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego na podstawie art. 258 TFUE; wzywa Komisję, aby w razie potrzeby wykorzystała wszystkie narzędzia proceduralne TSUE, w tym wnioski o zastosowanie trybu przyspieszonego oraz środków tymczasowych i kar za ich nieprzestrzeganie; |
|
4. |
przypomina, że zgodnie z art. 259 TFUE państwo członkowskie, które uzna, że inne państwo członkowskie uchybiło któremuś ze zobowiązań wynikających z Traktatów, może wnieść sprawę do TSUE; zwraca się do państw członkowskich, aby skorzystały z tego artykułu w związku z ustawą, jeżeli Komisja nie podejmie działań; zwraca się do państw członkowskich, aby złożyły skargę międzypaństwową do ETPC w odniesieniu do aspektów niepodlegających prawu UE; |
Niezakończone postępowania na podstawie art. 7 ust. 1
|
5. |
podkreśla, że omawiana ustawa to nie odosobniony przypadek, lecz kolejny przykład celowego i umyślnego stopniowego likwidowania praw podstawowych na Węgrzech; podkreśla, że zorganizowana LGBTIQ-fobia inspirowana przez państwo oraz prowadzone w takim duchu kampanie dezinformacyjne stały się dla węgierskiego rządu narzędziem cenzury politycznej, i uważa to za naruszenie art. 2 TUE; przypomina, że Unię Europejską ogłoszono „strefą wolności osób LGBTIQ” (23); |
|
6. |
przypomina, że łamanie praw człowieka przynależnych osobom LGBTIQ to element szerszego politycznego programu demontażu demokracji i praworządności, w tym wolności mediów, i należy je uznać za systemowe naruszenie art. 2 TUE; przypomina, że już w rezolucji Parlamentu z 12 września 2018 r. (24) wyrażono obawy o prawo do równego traktowania oraz o swobodę wypowiedzi; |
|
7. |
wyraża poważne zaniepokojenie tym, że od czasu wszczęcia przez Parlament postępowania na mocy art. 7 ust. 1 dalej pogarsza się stan praworządności i poszanowania praw podstawowych na Węgrzech; podkreśla, że Rada od lat nie podjęła działań i nie wzięła na siebie odpowiedzialności za naprawienie tej sytuacji; |
|
8. |
z zadowoleniem odnotowuje, że prezydencja portugalska przeprowadziła na mocy art. 7 ust. 1 pierwsze od 2019 r. wysłuchanie w sprawie praworządności na Węgrzech, a przedstawiciele 18 państw członkowskich wydali oświadczenia, w których potępili inkryminowaną ustawę; podkreśla jednak, że dialog musi przynieść wymierne rezultaty, czyli działania służące aktywnemu rozwiązywaniu przypadków pogorszenia się stanu praw podstawowych na Węgrzech; ponownie apeluje do Rady, by wydała konkretne zalecenia dla Węgier, zgodnie z art. 7 ust. 1 TUE, w tym zalecenie uchylenia ustawy, oraz by wyznaczyła terminy wykonania tych zaleceń; wzywa prezydencję słoweńską, by we wrześniu 2021 r. zorganizowała wysłuchanie na temat Węgier i jak najszybciej wyznaczyła datę głosowania nad zaleceniami; zauważa, że prawa człowieka przysługujące osobom LGBTIQ są od kilku lat stopniowo likwidowane; |
|
9. |
przypomina, że 2 marca 2021 r. węgierska rada ds. mediów zapowiedziała wszczęcie postępowania sądowego przeciwko grupie medialnej Magyar RTL, która zaczęła nadawać spoty w kampanii „Rodzina jest rodziną”; uważa te działania za cenzurę treści medialnych i reklam, a zatem za naruszenie dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych; podkreśla, że wielu nadawców w całej UE oraz szereg organizacji społeczeństwa obywatelskiego wezwało Komisję do wszczęcia postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego (25); wzywa Komisję, by wykorzystała wszelkie dostępne jej narzędzia prawne do rozwiązania problemu cenzury treści zgodnych z dyrektywą o audiowizualnych usługach medialnych w powiązaniu z Kartą; |
|
10. |
wyraża głębokie zaniepokojenie tym, że pogarszający się stan wolności mediów prowadzi do coraz częstszych napaści na mniejszości, w tym na osoby LGBTIQ, i do traktowania ich jak kozły ofiarne; |
|
11. |
przypomina, że w grudniu 2020 r. zmieniono ustawę zasadniczą (konstytucję) Węgier, by doprecyzować, że matka jest kobietą, a ojciec mężczyzną oraz że Węgry chronią prawo dzieci do ustalenia tożsamości zgodnie z płcią metrykalną oraz ich prawo do edukacji zgodnej z tożsamością konstytucyjną państwa i systemem wartości opartym na kulturze chrześcijańskiej; zauważa, że prawo rodzinne należy co prawda do kompetencji krajowych, jednak taka zmiana w konstytucji, w połączeniu z późniejszymi przepisami, w tym z omawianą tu ustawą, prowadzi do bezpośredniego zmniejszenia ochrony wartości zapisanych w art. 2 TUE; zauważa, że Komisja Wenecka wydała opinię w sprawie poprawek do konstytucji przyjętych przez parlament Węgier w grudniu 2020 r. (26); |
|
12. |
przypomina, że 18 czerwca 2013 r. Komisja Wenecka przyjęła opinię CDL-AD (2013)022-e w sprawie zakazu tzw. propagowania homoseksualizmu w świetle przepisów przyjętych ostatnio w niektórych państwach członkowskich Rady Europy; |
|
13. |
przypomina, że parlament węgierski przyjął ustawodawstwo, którego skutkiem jest ograniczenie adopcji do par małżeńskich, de facto zakaz adopcji przez osoby żyjące w związkach partnerskich tej samej płci oraz osoby samotne i niebędące w związku małżeńskim, chyba że uzyskają specjalne zezwolenie od ministra właściwego do spraw polityki rodzinnej; podkreśla, że taki wymóg daje członkowi rządu prawo do jednostronnego podejmowania decyzji w tej dziedzinie; |
|
14. |
przypomina, że przyjmując art. 33 ustawy zbiorczej z 2020 r., de facto zakazano na Węgrzech prawnego uznawania płci osób transpłciowych i interseksualnych, co narusza ich prawo do prywatności i naraża je na dyskryminację, a to może mieć poważne skutki psychologiczne i ograniczać prawo do aktywnego udziału w społeczeństwie obywatelskim; zauważa, że krajowy organ ds. ochrony danych i wolności informacji wydał opinię w sprawie art. 33, w której stwierdził, iż narusza on art. 5 ust. 1 lit. d) ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (27); przypomina, że Komisja jak dotąd nie podjęła żadnych działań, by rozwiązać ten problem; wzywa Komisję do zbadania sprawy i w razie potrzeby do podjęcia działań sądowych; zauważa, że chociaż Trybunał Konstytucyjny Węgier (28) uznał niektóre części ustawy za niezgodne z konstytucją, władze publiczne nie wykonały jeszcze tej decyzji i nadal odrzucają wnioski, nawet złożone przed wejściem w życie ustawy; zauważa, że jest to złamanie zasad praworządności; |
|
15. |
potępia decyzję urzędu ochrony konsumentów w Budapeszcie (29) nakazującą wydawcom umieszczanie w przeznaczonych dla dzieci książkach prezentujących tęczowe rodziny wyjaśnienia, że są to „zachowania niezgodne z tradycyjnymi rolami płciowymi”; |
|
16. |
wyraża głębokie zaniepokojenie kurczeniem się przestrzeni dla organizacji pozarządowych (NGO) na Węgrzech, w tym dla NGO zrzeszających osoby LGBTIQ; z zadowoleniem przyjmuje wyrok TSUE w sprawie C-78/18 (30), w którym stwierdzono, że ustawa nr LXXVI z 2017 r. o przejrzystości organizacji otrzymujących wsparcie z zagranicy wprowadziła dyskryminacyjne i nieuzasadnione ograniczenia darowizn zagranicznych na rzecz organizacji społeczeństwa obywatelskiego, z naruszeniem zobowiązań dotyczących swobodnego przepływu kapitału, poszanowania życia prywatnego, ochrony danych osobowych i wolności zrzeszania się; odnotowuje uchylenie tej ustawy, ale wyraża zaniepokojenie nowymi ograniczeniami w finansowaniu społeczeństwa obywatelskiego na Węgrzech, takimi jak wybiórcze kontrole przeprowadzane przez Państwową Izbę Kontroli oraz obowiązek wskazania wszystkich darczyńców w publicznie dostępnych sprawozdaniach z działalności pożytku publicznego; uważa, że takie ograniczenia nie są konieczne ani proporcjonalne, nie są też zgodne z orzecznictwem TSUE ani z wnioskami ze sprawozdania w sprawie finansowania stowarzyszeń przyjętego przez Komisję Wenecką na 118. sesji plenarnej z 15 i 16 marca 2019 r.; |
|
17. |
oświadcza, że będzie niezachwianie bronić praw dziecka w UE i poza jej granicami; jest zdania, że zasadą przewodnią służącą nadrzędnemu interesowi dziecka powinno być wspieranie tolerancji, akceptacji i różnorodności, a nie propagowanie fobii i nienawiści do osób LGBTIQ; uważa w związku z tym, że powiązanie orientacji seksualnej i tożsamości płciowej z pedofilią lub atakami na prawa dziecka to jednoznaczna próba instrumentalizacji języka praw człowieka w polityce dyskryminacji; uważa, że jest to sprzeczne z międzynarodowymi zasadami i normami w dziedzinie praw człowieka; |
|
18. |
wyraża zaniepokojenie podobieństwem inkryminowanej ustawy do rosyjskiej ustawy o tzw. propagandzie LGBT z 2013 r., która poważne zaszkodziła społeczności LGBTIQ w Rosji; wzywa Komisję, by uważniej przyjrzała się finansowaniu kampanii anty-LGBTIQ w UE, będących jawnym zagrożeniem dla demokracji i bezpieczeństwa narodowego w UE; |
Działania, jakie musi podjąć Komisja
|
19. |
ponownie wzywa Komisję i Radę, by ostatecznie uznały pilną potrzebę podjęcia działań w obronie wartości zapisanych w art. 2 TUE oraz by przyznały, że państwo członkowskie nie może zmienić swojego ustawodawstwa, w tym zapisów konstytucji, w sposób ograniczający ochronę tych wartości (31); zwraca uwagę, że zgodnie z najnowszą wykładnią TSUE w sprawie C-896/19 Traktaty zakazują tego rodzaju działań (32); |
|
20. |
jest zdania, że ustawa jest bezpośrednio sprzeczna ze strategią Komisji na rzecz równości osób LGBTIQ; wzywa Komisję, by zapewniła jednakowe wdrażanie tej strategii we wszystkich państwach członkowskich UE; |
|
21. |
wzywa Radę i Komisję do pilnego odblokowania dyrektywy horyzontalnej w sprawie dyskryminacji, zablokowanej w Radzie od ponad 10 lat (33); |
|
22. |
przypomina, że jak dotąd nie zareagowano odpowiednio na inicjatywę Parlamentu w sprawie wprowadzenia unijnego mechanizmu na rzecz demokracji, praworządności i praw podstawowych, regulowanego porozumieniem międzyinstytucjonalnym między Parlamentem, Komisją i Radą; wzywa Komisję i Radę do niezwłocznego rozpoczęcia negocjacji z Parlamentem w sprawie porozumienia międzyinstytucjonalnego zgodnie z art. 295 TFUE; |
|
23. |
potwierdza swoje stanowisko w sprawie rozporządzenia dotyczącego warunkowości w zakresie praworządności, które weszło w życie 1 stycznia 2021 r. i jest w całości bezpośrednio stosowane w Unii Europejskiej i we wszystkich jej państwach członkowskich w odniesieniu do wszystkich środków z budżetu UE, w tym środków przydzielonych od tego dnia za pośrednictwem unijnego Instrumentu na rzecz Odbudowy; |
|
24. |
przypomina, że w rozporządzeniu dotyczącym warunkowości w zakresie praworządności zapisano jasną definicję praworządności, którą należy rozumieć w powiązaniu z innymi wartościami Unii, w tym z prawami podstawowymi i zasadą niedyskryminacji; jest zdania, że inspirowana przez państwo dyskryminacja mniejszości ma bezpośredni wpływ na decyzje o tym, na jakie projekty państwa członkowskie przeznaczą środki unijne, a zatem bezpośrednio wpływa na ochronę interesów finansowych Unii; wzywa Komisję do niezwłocznego wszczęcia postępowania przewidzianego w art. 6 ust. 1 rozporządzenia dotyczącego warunkowości w zakresie praworządności; |
|
25. |
uważa, że zdolność władz węgierskich do zarządzania funduszami UE bez dyskryminacji i zgodnie z Kartą budzi poważne wątpliwości; apeluje do Komisji o ocenę przyjęcia ustawy w świetle horyzontalnego warunku podstawowego dotyczącego zgodności z Kartą, zapisanego w rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (34) (rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów); wzywa Komisję, by podjęła działania przewidziane w rozporządzeniu w sprawie wspólnych przepisów w odniesieniu do wydatków związanych z odpowiednimi funduszami oraz by zagwarantowała, że umowa o partnerstwie i programy dla Węgier na lata 2021–2027 nie zostaną zatwierdzone do czasu zapewnienia pełnej zgodności z horyzontalnym warunkiem podstawowym dotyczącym poszanowania Karty, zapisanym w artykułach rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów; przypomina, że każdy akt Komisji niezgodny z prawem UE można zaskarżyć w TSUE; |
|
26. |
wyraża poważne obawy co do zgodności projektu węgierskiego planu odbudowy i odporności z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiającym Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (35) oraz z Kartą; wzywa Komisję i Radę do uważnego przeanalizowania wszystkich środków przedstawionych w projekcie węgierskiego planu odbudowy i odporności oraz do zatwierdzenia planu tylko pod warunkiem, że zostanie ustalone, iż nie przyczyni się on do wdrożenia ustawy, a w konsekwencji do aktywnego wykorzystania budżetu UE do łamania praw podstawowych na Węgrzech; |
|
27. |
przypomina, że prawa osób LGBTIQ to prawa człowieka; ponownie wzywa państwa członkowskie, zwłaszcza Węgry, do zapewnienia pełnej zgodności obowiązujących przepisów o edukacji i informacji dostępnych małoletnim z prawami podstawowymi zapisanymi w prawie UE i w prawie międzynarodowym oraz do zapewnienia dostępu do całościowej edukacji seksualnej i nauki o relacjach międzyludzkich, rzetelnej z punktu widzenia nauki, opartej na faktach, dostosowanej do wieku i nieoceniającej; przypomina, że publikowane informacje powinny odzwierciedlać różnorodność orientacji seksualnych, tożsamości płciowych, ekspresji i cech płciowych, by przeciwdziałać przekazywaniu informacji wprowadzających w błąd w wyniku powielania stereotypów lub uprzedzeń; wzywa Komisję, by podjęła wszelkie działania niezbędne do zapewnienia poszanowania praw podstawowych na Węgrzech; wzywa instytucje UE i państwa członkowskie, by sprzeciwiały się mowie nienawiści szerzącej LGBTIQ-fobię, zwłaszcza ze strony rządów i polityków; |
o
o o
|
28. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji rządom i parlamentom państw członkowskich, Radzie, Komisji i Komitetowi Regionów. |
(1) Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 1.
(2) Dz.U. C 433 z 23.12.2019, s. 66.
(3) Dz.U. C 255 z 29.6.2021, s. 7.
(4) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0014.
(5) Wyrok z 3 czerwca 2021 r., Węgry przeciwko Parlamentowi, C-650/18, ECLI:EU:C:2021:426.
(6) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0251.
(7) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0089.
(8) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0314.
(9) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0313.
(10) https://twitter.com/alexanderdecroo/status/1407977290189971457/photo/1
(11) https://wilmes.belgium.be/en/thirteen-countries-unite-belgiums-initiative-defend-lgbtiq-rights-europe
(12) https://www.coe.int/en/web/commissioner/-/commissioner-mijatovic-urges-hungary-s-parliamentarians-to-reject-draft-amendments-banning-discussion-about-sexual-and-gender-identity-and-diversity
(13) http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-174422
(14) Ustawa opublikowana w dzienniku urzędowym: https://njt.hu/jogszabaly/2021-79-00-00; https://magyarkozlony.hu/dokumentumok/ba643dee7b59c2a1901132e6e3320483d2245b56/megtekintes
(15) https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/statement_21_3164
(16) Dz.U. L 303 z 28.11.2018, s. 69.
(17) Dz.U. L 178 z 17.7.2000, s. 1.
(18) https://ec.europa.eu/commission/presscorner/api/files/attachment/869254/Letter%20by%20Commissioners%20Reynders%20and%20Breton.pdf
(19) Belgia, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Niemcy, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Niderlandy, Hiszpania, Szwecja, Łotwa, Włochy, Grecja, Austria, Cypr i Portugalia.
(20) https://twitter.com/alexanderdecroo/status/1407977290189971457?s=20
(21) https://www.coe.int/be/web/commissioner/-/commissioner-mijatovic-urges-hungary-s-parliamentarians-to-reject-draft-amendments-banning-discussion-about-sexual-and-gender-identity-and-diversity
(22) Konwencja o prawach dziecka, Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. prawa do edukacji.
(23) Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 11 marca 2021 r. w sprawie ogłoszenia UE strefą wolności osób LGBTIQ.
(24) Teksty przyjęte, P8_TA(2018)0340.
(25) ACT, Hungary: Broadcasting associations across Europe express dismay at anti-LGBTIQ bill & urge European Commission to open infringement proceedings [Węgry: Organizacje nadawców z całej Europy wyrażają zaniepokojenie ustawą anty-LGBTIQ i wzywają Komisję Europejską do wszczęcia postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego], Bruksela, 29 czerwca 2021 r.
(26) Węgry – Opinia w sprawie poprawek do konstytucji przyjętych przez parlament węgierski w grudniu 2020 r., wydana przez Komisję Wenecką na 127. sesji plenarnej odbywającej się w Wenecji i w internecie 2 i 3 lipca 2021 r. (CDL-AD(2021)029-e).
(27) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).
(28) http://public.mkab.hu/dev/dontesek.nsf/0/CB4CA4E8F72D33DFC125863A00604976?OpenDocument. Streszczenie w języku angielskim dostępne pod adresem http://public.mkab.hu/dev/dontesek.nsf/0/CB4CA4E8F72D33DFC125863A00604976?OpenDocument&english&english
(29) https://www.kormanyhivatal.hu/hu/budapest/hirek/tisztessegtelen-kereskedelmi-gyakorlatot-folytat-a-labrisz-egyesulet-a-meseorszag-mindenkie-cimu-konyv-ertekesitesekor.
(30) Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 18 czerwca 2020 r., Komisja przeciwko Węgrom, C-78/18, ECLI:EU:C:2020:476.
(31) Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 10 czerwca 2021 r. w sprawie sytuacji w zakresie praworządności w Unii Europejskiej i stosowania rozporządzenia (UE, Euratom) 2020/2092 w sprawie warunkowości.
(32) Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 20 kwietnia 2021 r.‚ Repubblika przeciwko Il-Prim Ministru, C-896/19, ECLI:EU:C:2021:311.
(33) Wniosek Komisji z 2 lipca 2008 r. dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną (COM(2008)0426).
II Komunikaty
KOMUNIKATY INSTYTUCJI, ORGANÓW I JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH UNII EUROPEJSKIEJ
Parlament Europejski
Środa, 7 lipca 2021 r.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/226 |
P9_TA(2021)0330
Zmiany w Regulaminie Parlamentu
Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie zmian w Regulaminie dotyczących art. 99, 197, 213, 214, 222, 223, 230, 235 i załącznika V oraz dodania nowego art. 106a (2021/2048(REG))
(2022/C 99/26)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając art. 236 i 237 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Konstytucyjnych (A9-0214/2021), |
1.
podejmuje decyzję o wprowadzeniu do swojego Regulaminu poniższych zmian;
2.
postanawia, że zmiany te wchodzą w życie pierwszego dnia sesji miesięcznej następującej po sesji, na której zostały przyjęte, z wyjątkiem:|
a) |
poprawki do art. 213 ust. 1 o różnorodności płci, która wchodzi w życie wraz z otwarciem pierwszej sesji miesięcznej następującej po najbliższych wyborach do Parlamentu Europejskiego, które odbędą się w 2024 r.; |
|
b) |
poprawki do art. 223 dotyczącej kadencji członków prezydiów delegacji, która wchodzi w życie z chwilą otwarcia pierwszej sesji miesięcznej po następnych wyborach do Parlamentu Europejskiego, które odbędą się w 2024 r.; |
3.
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej decyzji Radzie i Komisji tytułem informacji.
Poprawka 1
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Artykuł 99
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
|
Postanowienia regulujące procedurę udzielania Komisji absolutorium z wykonania budżetu zgodnie z postanowieniami finansowymi Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966 / 2012 (1) („rozporządzenie finansowe”) są załączone do niniejszego Regulaminu. |
Postanowienia regulujące procedurę udzielania Komisji absolutorium z wykonania budżetu zgodnie z postanowieniami finansowymi Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018 / 1046 (1) („rozporządzenie finansowe”) są załączone do niniejszego Regulaminu. |
Poprawka 2
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Artykuł 106 a (nowy)
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
|
|
Artykuł 106a |
|
|
Procedura przedstawiania stanowiska Parlamentu w sprawie ustanowienia lub przedłużenia stosowania unijnych funduszy powierniczychna rzecz działań zewnętrznych |
|
|
1. W przypadku gdy Komisja konsultuje się z Parlamentem w sprawie zamiaru utworzenia lub przedłużenia stosowania funduszu powierniczego na potrzeby działań w sytuacjach nadzwyczajnych lub działań podejmowanych w następstwie takich sytuacji zgodnie z art. 234 ust. 1 akapit trzeci lub art. 234 ust. 5 akapit pierwszy rozporządzenia finansowego, komisja przedmiotowo właściwa sporządza projekt zaleceń. |
|
|
Projekty zaleceń może zawierać konkretne zalecenia dla Komisji dotyczące szczegółów funduszu powierniczego, takich jak cele lub sposób funkcjonowania funduszu. |
|
|
Artykuł 118 ust. 2–6 stosuje się odpowiednio. |
|
|
2. W przypadku gdy Komisja zwróci się do Parlamentu o zatwierdzenie projektu decyzji w sprawie utworzenia lub przedłużenia stosowania funduszu powierniczego na potrzeby działań tematycznych zgodnie z art. 234 ust. 1 akapit czwarty lub art. 234 ust. 5 akapit pierwszy rozporządzenia finansowego, komisja przedmiotowo właściwa przygotowuje zalecenie w sprawie zatwierdzenia lub odrzucenia projektu decyzji. |
|
|
Artykuł 105 ust. 1–4 stosuje się odpowiednio. |
|
|
3. Posłowie, grupa polityczna lub grupy polityczne w liczbie stanowiącej co najmniej średni próg lub komisja przedmiotowo właściwa mogą przedłożyć Parlamentowi projekt rezolucji, w której zwraca się do Komisji o zaprzestanie zasilania unijny fundusz powierniczy lub o dokonanie przeglądu umowy ustanawiającej w celu likwidacji unijnego funduszu powierniczego, zgodnie z art. 234 ust. 5 akapit drugi rozporządzenia finansowego. |
Poprawka 3
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Artykuł 197
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
|
Artykuł 197 |
skreśla się |
|
Wniosek o stwierdzenie niedopuszczalności |
|
|
1. W momencie otwarcia debaty nad danym punktem porządku dziennego grupa polityczna lub posłowie w liczbie stanowiącej co najmniej niski próg mogą wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie niedopuszczalności tego punktu porządku dziennego. Głosowanie nad tym wnioskiem przeprowadza się niezwłocznie. |
|
|
Zamiar złożenia wniosku o stwierdzenie niedopuszczalności powinien być zgłoszony co najmniej dwadzieścia cztery godziny wcześniej Przewodniczącemu, który informuje o nim niezwłocznie Parlament. |
|
|
2. Jeśli wniosek został przyjęty, Parlament przechodzi od razu do następnego punktu porządku dziennego. |
|
Poprawka 4
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Artykuł 213 – ustęp 1
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
|
1. Na swoim pierwszym posiedzeniu po powołaniu członków komisji zgodnie z art. 209 oraz ponownie po upływie dwóch i pół roku komisja wybiera spośród swoich stałych członków przewodniczącego oraz, w odrębnych głosowaniach, wiceprzewodniczących, którzy stanowią prezydium komisji. Liczbę wybieranych wiceprzewodniczących ustala Parlament na wniosek Konferencji Przewodniczących. Skład prezydium każdej komisji musi odzwierciedlać różnorodność Parlamentu. W skład prezydium nie mogą wchodzić wyłącznie mężczyźni lub wyłącznie kobiety, zaś wiceprzewodniczący nie mogą pochodzić z tego samego państwa członkowskiego. |
1. Na swoim pierwszym posiedzeniu po powołaniu członków komisji zgodnie z art. 209 oraz ponownie po upływie dwóch i pół roku komisja wybiera spośród swoich stałych członków przewodniczącego oraz, w odrębnych głosowaniach, wiceprzewodniczących, którzy stanowią prezydium komisji. Liczbę wybieranych wiceprzewodniczących ustala Parlament na wniosek Konferencji Przewodniczących. Skład prezydium każdej komisji musi odzwierciedlać różnorodność Parlamentu. Przewodniczący i pierwszy wiceprzewodniczący komisji nie mogą być osobami tej samej płci. Zasada równowagi płci ma również zastosowanie do pozostałych członków Prezydium. Nie jest dozwolone, by wszyscy członkowie prezydium pochodzili z tego samego państwa członkowskiego. |
Poprawka 6
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Artykuł 214 – ustęp 2 – akapit 4
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
|
Przewodniczący ogłasza na posiedzeniu komisji wszystkie decyzje i zalecenia koordynatorów, które w przypadku braku sprzeciwu uznaje się za przyjęte i należycie uwzględnia w protokole posiedzenia komisji. |
Przewodniczący ogłasza na posiedzeniu komisji wszystkie decyzje i zalecenia koordynatorów, które uznaje się za przyjęte , jeśli nie zgłoszono wobec nich sprzeciwu. W przypadku zgłoszenia sprzeciwu komisja głosuje zwykłą większością głosów. Decyzje te i zalecenia uwzględnia się należycie w protokole posiedzenia komisji. |
Poprawka 7
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Artykuł 222 – ustęp 1 – wprowadzenie
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
|
1. Po opublikowaniu przez Komisję inicjatywy obywatelskiej w odpowiednim rejestrze zgodnie z art. 10 ust. 1 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 211 / 2011 (1), na wniosek przewodniczącego Konferencji Przewodniczących Komisji Przewodniczący Parlamentu Europejskiego: |
1. Po opublikowaniu przez Komisję w odpowiednim rejestrze zawiadomienia o inicjatywie obywatelskiej zgodnie z art. 14 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019 / 788 (1), na wniosek przewodniczącego Konferencji Przewodniczących Komisji Przewodniczący Parlamentu Europejskiego: |
Poprawka 8
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Artykuł 222 – ustęp 1 – litera a
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 9
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Artykuł 222 – ustęp 1 – litera b
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 10
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Artykuł 222 – ustęp 2 – litera a
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 11
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Artykuł 222 – ustęp 3
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
|
3. Przewodniczący komisji przedmiotowo właściwej wyznacza odpowiednią datę wysłuchania publicznego, przypadającą w terminie trzech miesięcy od przedłożenia inicjatywy Komisji zgodnie z art. 9 rozporządzenia (UE) nr 211 / 2011 . |
3. Przewodniczący komisji przedmiotowo właściwej wyznacza odpowiednią datę wysłuchania publicznego, przypadającą w terminie trzech miesięcy od przedłożenia inicjatywy Komisji zgodnie z art. 13 rozporządzenia (UE) 2019 / 788 . |
Poprawka 12
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Artykuł 222 – ustęp 4 – akapit 2
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
|
Komisja przedmiotowo właściwa zaprasza do przedstawienia inicjatywy na wysłuchaniu reprezentatywną grupę organizatorów, w tym co najmniej jedną z osób do kontaktu , o których mowa w art. 3 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia (UE) nr 211 / 2011 . |
Komisja przedmiotowo właściwa zaprasza do przedstawienia inicjatywy na wysłuchaniu reprezentatywną grupę organizatorów, w tym co najmniej jedną z osób wyznaczonych do kontaktów , o których mowa w art. 5 ust. 3 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) 2019 / 788 . |
Poprawka 13
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Artykuł 222 – ustęp 8
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
|
8. Parlament organizuje debatę dotyczącą inicjatywy obywatelskiej opublikowanej w odpowiednim rejestrze zgodnie z art. 10 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 211 / 2011 na sesji miesięcznej następującej po wysłuchaniu publicznym oraz decyduje, podczas wpisywania debaty do porządku dziennego, czy debata zostanie zakończona uchwaleniem rezolucji. Parlament nie kończy debaty uchwaleniem rezolucji, jeśli podczas bieżącej lub kolejnej sesji miesięcznej przewidziane jest sprawozdanie na ten sam lub podobny temat, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności przewodniczący zgłosi inną propozycję. Jeśli Parlament zadecyduje o zamknięciu debaty rezolucją, komisja przedmiotowo właściwa, grupa polityczna lub posłowie w liczbie stanowiącej co najmniej niski próg mogą złożyć projekt rezolucji. Artykuł 132 ust. 3-8, dotyczące składania projektów rezolucji i głosowania nad nimi, stosuje się odpowiednio. |
8. Parlament organizuje debatę dotyczącą inicjatywy obywatelskiej , w odniesieniu do której opublikowano zawiadomienie w odpowiednim rejestrze zgodnie z art. 14 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2019 / 788, na sesji miesięcznej następującej po wysłuchaniu publicznym oraz decyduje, podczas wpisywania debaty do porządku dziennego, czy debata zostanie zakończona uchwaleniem rezolucji. Parlament nie kończy debaty uchwaleniem rezolucji, jeśli podczas bieżącej lub kolejnej sesji miesięcznej przewidziane jest sprawozdanie na ten sam lub podobny temat, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności przewodniczący zgłosi inną propozycję. Jeśli Parlament zadecyduje o zamknięciu debaty rezolucją, komisja przedmiotowo właściwa, grupa polityczna lub posłowie w liczbie stanowiącej co najmniej niski próg mogą złożyć projekt rezolucji. Artykuł 132 ust. 3–8, dotyczące składania projektów rezolucji i głosowania nad nimi, stosuje się odpowiednio. |
Poprawka 14
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Artykuł 223 – ustęp 3
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
|
3. Prezydia delegacji są powoływane z zastosowaniem procedury ustanowionej dla komisji stałych, zgodnie z art. 213. |
3. Prezydia delegacji są powoływane z zastosowaniem procedury ustanowionej dla prezydiów komisji w art. 213. Członkowie prezydiów delegacji wybierani są jednak na czas trwania kadencji Parlamentu. |
Poprawka 15
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Artykuł 230 – ustęp 1
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
|
1. W przypadku gdy Parlament poinformowany jest o tym, że Komisja została wezwana do przedstawienia wniosku w sprawie aktu prawnego na mocy art. 11 ust. 4 Traktatu o Unii Europejskiej i zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 211 / 2011 , komisja właściwa dla petycji upewnia się, czy fakt ten ma wpływ na jej pracę oraz, w przypadku gdy taki wpływ istnieje, informuje o tym autorów petycji, którzy złożyli petycje w sprawach powiązanych z danym tematem. |
1. W przypadku gdy Parlament poinformowany jest o tym, że Komisja została wezwana do przedstawienia wniosku w sprawie aktu prawnego na mocy art. 11 ust. 4 Traktatu o Unii Europejskiej i zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2019 / 788 , komisja właściwa dla petycji upewnia się, czy fakt ten ma wpływ na jej pracę oraz, w przypadku gdy taki wpływ istnieje, informuje o tym autorów petycji, którzy złożyli petycje w sprawach powiązanych z danym tematem. |
Poprawka 16
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Artykuł 230 – ustęp 2
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
|
2. Proponowane inicjatywy obywatelskie, które zarejestrowano zgodnie z art. 4 rozporządzenia (UE) nr 211 / 2011 , a które nie mogą być przedłożone Komisji zgodnie z art. 9 tegoż rozporządzenia, ponieważ nie dopełniono wszystkich stosownych przewidzianych procedur i określonych warunków, mogą być rozpatrywane przez komisję właściwą dla petycji, jeżeli uzna ona, że działania następcze są wskazane. Stosuje się odpowiednio art. 226, 227, 228 i 229. |
2. Proponowane inicjatywy obywatelskie, które zarejestrowano zgodnie z art. 6 rozporządzenia (UE) 2019 / 788 , a które nie mogą być przedłożone Komisji zgodnie z art. 13 tegoż rozporządzenia, ponieważ nie dopełniono wszystkich stosownych przewidzianych procedur i określonych warunków, mogą być rozpatrywane przez komisję właściwą dla petycji, jeżeli uzna ona, że działania następcze są wskazane. Stosuje się odpowiednio art. 226, 227, 228 i 229. |
Poprawka 17
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Artykuł 235 – ustęp 1 – akapit 1
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
|
1. Jeżeli zgodnie z art. 65 ust. 1 rozporządzenia finansowego Parlament postanowi zastrzec sobie prawo do zatwierdzenia wydatków, czyni to za pośrednictwem Prezydium. |
1. Jeżeli zgodnie z art. 73 ust. 1 rozporządzenia finansowego Parlament postanowi zastrzec sobie prawo do zatwierdzenia wydatków, czyni to za pośrednictwem Prezydium. |
Poprawka 18
Regulamin Parlamentu Europejskiego
Załącznik V – artykuł 2 – ustęp 1
|
Tekst obowiązujący |
Poprawka |
|
1. Zgodnie z wymogami rozporządzenia finansowego, Parlament rozpatruje sprawozdanie właściwej komisji dotyczące udzielenia absolutorium najpóźniej do 30 kwietnia roku następującego po przyjęciu rocznego sprawozdania Trybunału Obrachunkowego. |
1. Zgodnie z wymogami rozporządzenia finansowego, Parlament rozpatruje sprawozdanie właściwej komisji dotyczące udzielenia absolutorium najpóźniej do 15 maja roku następującego po przyjęciu rocznego sprawozdania Trybunału Obrachunkowego. |
(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE , Euratom) nr 1605/2002 (Dz.U. L 298 z 26.10.2012 , s. 1).
(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii , zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE , Euratom) nr 966/2012 (Dz.U. L 193 z 30.7.2018 , s. 1).
(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 211 / 2011 z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie inicjatywy obywatelskiej (Dz.U. L 65 z 11 . 3 . 2011 , s. 1 ).
(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019 / 788 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej (Dz.U. L 130 z 17 . 5 . 2019 , s. 55 ).
III Akty przygotowawcze
Parlament Europejski
Wtorek, 6 lipca 2021 r.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/234 |
P9_TA(2021)0318
Usprawnienie środków na rzecz realizacji TEN-T ***II
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lipca 2021 r. w sprawie stanowiska Rady w pierwszym czytaniu z myślą o przyjęciu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie usprawnienia środków na rzecz poczynienia postępów w realizacji transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T) (10537/1/2020 – C9-0215/2021 – 2018/0138(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie)
(2022/C 99/27)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (10537/1/2020 – C9-0215/2021), |
|
— |
uwzględniając uzasadnione opinie przedstawione – na mocy protokołu nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności – przez Senat Republiki Czeskiej, Bundestag, Parlament irlandzki i szwedzki Riksdag, w których stwierdzono, że projekt aktu ustawodawczego nie jest zgodny z zasadą pomocniczości, |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 17 października 2018 r. (1), |
|
— |
uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 7 lutego 2019 r. (2), |
|
— |
uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu (3) dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2018)0277), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając art. 67 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Transportu i Turystyki (A9-0223/2021), |
|
1. |
zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu; |
|
2. |
stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady; |
|
3. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; |
|
4. |
zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej; |
|
5. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
(1) Dz.U. C 62 z 15.2.2019, s. 269.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/235 |
P9_TA(2021)0319
Wykorzystywanie technologii do przetwarzania danych do celów zwalczania niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych w internecie (tymczasowe odstępstwo od dyrektywy 2002/58/WE) ***I
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lipca 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie tymczasowego odstępstwa od niektórych przepisów dyrektywy 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wykorzystywania technologii przez dostawców usług łączności interpersonalnej niewykorzystujących numerów do przetwarzania danych osobowych i innych danych do celów zwalczania niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych w internecie (COM(2020)0568 – C9-0288/2020 – 2020/0259(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
(2022/C 99/28)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2020)0568), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 2, art. 16 ust. 2 i art. 114 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9-0288/2020), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 29 października 2020 r. (1), |
|
— |
uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu oraz przekazane pismem z dnia 21 maja 2021 r. zobowiązanie przedstawiciela Rady do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając art. 59 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Praw Kobiet i Równouprawnienia, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A9-0258/2020), |
|
1. |
przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu; |
|
2. |
zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie; |
|
3. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
P9_TC1-COD(2020)0259
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 6 lipca 2021 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/… w sprawie tymczasowego odstępstwa od niektórych przepisów dyrektywy 2002/58/WE w odniesieniu do wykorzystywania technologii przez dostawców usług łączności interpersonalnej niewykorzystujących numerów do przetwarzania danych osobowych i innych danych do celów zwalczania niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych w internecie
(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2021/1232.)
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/236 |
P9_TA(2021)0320
Uznawanie świadectw państw trzecich w żegludze śródlądowej ***I
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lipca 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/2397 w odniesieniu do środków przejściowych dotyczących uznawania świadectw wydanych przez państwa trzecie (COM(2021)0071 – C9-0026/2021 – 2021/0039(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
(2022/C 99/29)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2021)0071), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 91 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9-0026/2021), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 24 marca 2021 r. (1), |
|
— |
po konsultacji z Komitetem Regionów, |
|
— |
uwzględniając przekazane pismem z dnia 30 czerwca 2021 r. zobowiązanie przedstawiciela Rady do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając art. 59 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Transportu i Turystyki (A9-0210/2021), |
|
1. |
przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu; |
|
2. |
zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie; |
|
3. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
P9_TC1-COD(2021)0039
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 6 lipca 2021 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/… w sprawie zmiany dyrektywy (UE) 2017/2397 w odniesieniu do środków przejściowych dotyczących uznawania świadectw wydanych przez państwa trzecie
(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, dyrektywy (UE) 2021/1233.)
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/237 |
P9_TA(2021)0321
Projekt budżetu korygującego nr 3 do budżetu ogólnego na rok 2021 – zapisanie nadwyżki za rok budżetowy 2020
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lipca 2021 r. w sprawie stanowiska Rady dotyczącego projektu budżetu korygującego nr 3/2021 Unii Europejskiej na rok budżetowy 2021 – wprowadzenie nadwyżki z roku budżetowego 2020 (09904/2021 – C9-0232/2021 – 2021/0102(BUD))
(2022/C 99/30)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając art. 314 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając art. 106a Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012 (1), w szczególności jego art. 44, |
|
— |
uwzględniając budżet ogólny Unii Europejskiej na rok budżetowy 2021 w formie przyjętej ostatecznie w dniu 18 grudnia 2020 r. (2), |
|
— |
uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027 (3) (rozporządzenie w sprawie WRF), |
|
— |
uwzględniając porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych (4), |
|
— |
uwzględniając decyzję Rady (UE, Euratom) 2020/2053 z dnia 14 grudnia 2020 r. w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej (5), |
|
— |
uwzględniając projekt budżetu korygującego nr 3/2021 przyjęty przez Komisję dnia 15 kwietnia 2021 r. (COM(2021)0270), |
|
— |
uwzględniając stanowisko dotyczące projektu budżetu korygującego nr 3/2021 przyjęte przez Radę dnia 21 czerwca 2021 r. i przekazane Parlamentowi Europejskiemu tego samego dnia (09904/2021 – C9-0232/2021), |
|
— |
uwzględniając art. 94 i 96 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A9-0218/2021), |
|
A. |
mając na uwadze, że projekt budżetu korygującego nr 3/2021 ma na celu wprowadzenie do budżetu na rok 2021 nadwyżki z roku budżetowego 2020 w wysokości 1 768 617 610 EUR; |
|
B. |
mając na uwadze, że główne czynniki tej nadwyżki to dodatni wynik po stronie dochodów w wysokości 1 647,3 mln EUR oraz niepełne wykorzystanie środków przewidzianych na wydatki w wysokości 121,3 mln EUR; |
|
C. |
mając na uwadze, że po stronie dochodów nadwyżka wynika głównie z wyższego niż oczekiwano poboru należności celnych; |
|
D. |
mając na uwadze, że po stronie wydatków poziom niepełnego wykorzystania płatności przez Komisję wynosi 100,98 mln EUR w 2020 r. (z czego 61,7 mln EUR w ramach działu 5 „Administracja”, związane z wpływem pandemii COVID-19 na wyjazdy służbowe, posiedzenia, staże i rekrutację), natomiast w przypadku innych instytucji niepełne wykorzystanie środków wynosi 120,38 mln EUR; |
|
1. |
odnotowuje przedstawiony przez Komisję projekt budżetu korygującego nr 3/2021 poświęcony wyłącznie rozdysponowaniu nadwyżki środków budżetowych z 2020 r. wynoszącej 1 768 617 610 mln EUR zgodnie z art. 18 ust. 3 rozporządzenia finansowego i stanowiskiem Rady w tej sprawie; |
|
2. |
potwierdza swoje stanowisko, że wszystkie dostępne środki i niewydane pieniądze w budżecie Unii, w tym nadwyżka, mają być wykorzystane do szybkiego udzielenia pomocy finansowej najciężej doświadczonym pandemią COVID-19; w związku z tym wzywa państwa członkowskie do przeznaczenia oczekiwanych obniżek wkładów opartych na DNB wynikających z nadwyżki z 2020 r. w całości na budżet działań związanych z przeciwdziałaniem skutkom pandemii COVID-19 oraz odbudową i zwiększaniem odporności Unii, aby zapewnić optymalny przydział środków; |
|
3. |
zatwierdza stanowisko Rady dotyczące projektu budżetu korygującego nr 3/2021; |
|
4. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do ogłoszenia, że budżet korygujący nr 2/2021 został ostatecznie przyjęty i do zarządzenia jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej; |
|
5. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, jak również innym instytucjom i właściwym organom oraz parlamentom narodowym. |
(1) Dz.U. L 193 z 30.7.2018, s. 1.
(2) Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 23.
(3) Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 11.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/239 |
P9_TA(2021)0322
Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej ***
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lipca 2021 r. w sprawie projektu rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 168/2007 ustanawiające Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej (09827/2021 – C9-0243/2021 – 2020/0112(APP))
(Specjalna procedura ustawodawcza – zgoda)
(2022/C 99/31)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając projekt rozporządzenia Rady (09827/2021), |
|
— |
uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 352 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C9-0243/2021), |
|
— |
uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 20 maja 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 168/2007 ustanawiające Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej (1), |
|
— |
uwzględniając art. 105 ust. 1 i 4 oraz art. 52 ust. 1 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Praw Kobiet i Równouprawnienia, |
|
— |
uwzględniając zalecenie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A9-0227/2021), |
|
1. |
wyraża zgodę na projekt rozporządzenia Rady; |
|
2. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
(1) Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0258.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/240 |
P9_TA(2021)0323
Umowa INTERBUS: protokół w sprawie międzynarodowych regularnych i regularnych specjalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami ***
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, Protokołu do Umowy w sprawie międzynarodowych okazjonalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami (umowa INTERBUS) dotyczącego międzynarodowych regularnych i regularnych specjalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami (11441/2020 – C9-0027/2021 – 2020/0258(NLE))
(Zgoda)
(2022/C 99/32)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając projekt decyzji Rady (11441/2020), |
|
— |
uwzględniając projekt Protokołu do Umowy w sprawie międzynarodowych okazjonalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami (umowa INTERBUS) dotyczącego międzynarodowych regularnych i regularnych specjalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami (11442/2020), |
|
— |
uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 91 i art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C9-0027/2021), |
|
— |
uwzględniając art. 105 ust. 1 i 4 oraz art. 114 ust. 7 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając zalecenie Komisji Transportu i Turystyki (A9-0176/2021), |
|
1. |
wyraża zgodę na zawarcie protokołu; |
|
2. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich. |
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/241 |
P9_TA(2021)0324
Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego ***II
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lipca 2021 r. w sprawie stanowiska Rady przyjętego w pierwszym czytaniu w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego (06488/1/2021 – C9-0227/2021 – 2018/0250(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie)
(2022/C 99/33)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (06488/1/2021 – C9-0227/2021), |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 18 października 2018 r. (1), |
|
— |
uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu (2) dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2018)0472), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając art. 67 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A9-0221/2021), |
|
1. |
zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu; |
|
2. |
stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady; |
|
3. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; |
|
4. |
zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej; |
|
5. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/242 |
P9_TA(2021)0325
Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury ***II
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lipca 2021 r. w sprawie stanowiska Rady w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) 2017/1004 (06975/3/2021 – C9-0224/2021 – 2018/0210(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie)
(2022/C 99/34)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (06975/3/2021 – C9-0224/2021), |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 12 grudnia 2018 r. (1), |
|
— |
uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 16 maja 2018 r. (2), |
|
— |
uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu (3) dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2018)0390), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 7 oraz art. 42, art. 43 ust. 2, art. 91 ust. 1, art. 100 ust. 2, art. 173 ust. 3, art. 175, art. 188, art. 192 ust. 1, art. 194 ust. 2, art. 195 ust. 2 oraz art. 349 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając art. 67 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Rybołówstwa (A9-0222/2021), |
|
1. |
zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu; |
|
2. |
zatwierdza wspólne oświadczenie Parlamentu, Rady i Komisji załączone do niniejszej rezolucji; |
|
3. |
przyjmuje do wiadomości wspólne oświadczenie Rady i Komisji oraz oświadczenia Komisji załączone do niniejszej rezolucji; |
|
4. |
stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady; |
|
5. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; |
|
6. |
zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej; |
|
7. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
(1) Dz.U. C 110 z 22.3.2019, s. 104.
ZAŁĄCZNIK DO REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ
Wspólne oświadczenie Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji
Parlament Europejski, Rada i Komisja uznają potrzebę pilnego poczynienia postępów w działaniach na rzecz ochrony i zachowania ekosystemów morskich i przybrzeżnych oraz różnorodności biologicznej. Wspomniane trzy instytucje zgadzają się, że przeciwdziałanie utracie różnorodności biologicznej, ochrona i odbudowa ekosystemów lub utrzymanie ich w dobrym stanie będzie wiązało się z koniecznością dokonania istotnych inwestycji publicznych i prywatnych na szczeblu krajowym i europejskim oraz że znaczna część wydatków ponoszonych ze środków EFMRA powinna służyć realizacji inwestycji w różnorodność biologiczną. Wszystkie trzy instytucje zgadzają się co do tego, że Komisja będzie współpracowała z państwami członkowskimi na rzecz zrealizowania w ramach programowania na potrzeby EFMRA na lata 2021–2027 ogólnego celu dotyczącego wydatków na różnorodność biologiczną wyznaczonego w motywie 15.
Wspólne oświadczenie Rady i Komisji
Rada i Komisja podtrzymują swoje zobowiązanie do podjęcia starań w celu uniknięcia przerwania działalności połowowej prowadzonej na podstawie umów o partnerstwie w sprawie zrównoważonych połowów poprzez dążenie do terminowego odnawiania tych umów oraz protokołów wykonawczych do nich.
Oświadczenie Komisji
Komisja uznaje kwalifikowalność inwestycji na statkach związanych z kontrolą rybołówstwa i egzekwowaniem przepisów w zakresie rybołówstwa, niezależnie od tego, czy są one obowiązkowe, czy też nie, w odniesieniu do wszystkich unijnych statków rybackich. Komisja uważa, że tego rodzaju inwestycje umożliwią państwom członkowskim pełne wykorzystanie środków finansowych udostępnianych w ramach EFMRA do celów związanych z kontrolą i egzekwowaniem przepisów, wywiązywanie się z ich zobowiązań wynikających z rozporządzenia w sprawie kontroli i z innych zasad wspólnej polityki rybołówstwa, a także spowodują znaczną poprawę kultury przestrzegania prawa w sektorze rybołówstwa. Ponadto Komisja oczekuje, że – w kontekście trwającego przeglądu rozporządzenia w sprawie kontroli – Parlament Europejski i Rada poprą zaproponowane przez Komisję działania służące modernizacji istniejących narzędzi kontroli oraz propagowaniu korzystania z nowych technologii. Obejmuje to w szczególności wprowadzanie inteligentnych rozwiązań w zakresie śledzenia łodzi rybackich i raportowania połowów dokonywanych przez te łodzie, instalowanie systemów ciągłego monitorowania mocy silnika, przechodzenie na stosowanie w pełni cyfrowych systemów identyfikowalności obejmujących wszystkie produkty rybołówstwa (mrożone, świeże i przetworzone) oraz wprowadzanie obowiązkowych elektronicznych systemów zdalnego monitorowania na pokładach statków rybackich i w oparciu o wyniki oceny ryzyka jako jedynego skutecznego sposobu kontrolowania wypełniania obowiązku wyładunku oraz wymogów w zakresie przyłowu i odrzucania wrażliwych gatunków.
Oświadczenie Komisji
Komisja zdaje sobie sprawę z trudności napotykanych do tej pory w kontekście przyznawania pomocy państwa na odnowę flot w regionach najbardziej oddalonych. Aby zapewnić zrównoważony rozwój tych regionów, Komisja będzie dążyła do wspierania państw członkowskich w podejmowanych przez nie działaniach mających na celu usprawnienie procesu gromadzenia danych naukowych niezbędnych do spełnienia warunku kwalifikowalności ustanowionego w wytycznych w sprawie pomocy państwa, aby ułatwić stosowanie tych wytycznych do celów analizy pomocy państwa na rzecz sektora rybołówstwa i akwakultury w regionach najbardziej oddalonych.
Oświadczenie Komisji
W ramach programowania na potrzeby EFMRA na lata 2021–2027 Komisja będzie aktywnie zachęcała państwa członkowskie do możliwie jak największego wykorzystania środków przewidzianych w ich programach, w szczególności jeżeli chodzi o środki, o których mowa w art. 25 (ochrona różnorodności biologicznej oraz ekosystemów), aby zrealizować ogólną ambicję polegającą na corocznym przeznaczaniu środków w ramach WRF na przeciwdziałanie utracie różnorodności biologicznej, ochronę i odbudowę ekosystemów oraz utrzymanie ich w dobrym stanie w następującej wysokości: 7,5 % rocznych wydatków w ramach WRF na realizację celów w dziedzinie różnorodności biologicznej w 2024 r. i 10 % rocznych wydatków w ramach WRF na realizację celów w dziedzinie różnorodności biologicznej w latach 2026–2027. Komisja będzie regularnie monitorować poziom tych wydatków w oparciu o łączną kwotę wydatków kwalifikowalnych zadeklarowanych instytucji zarządzającej przez beneficjentów i w oparciu o dane przekazywane przez państwa członkowskie. Jeżeli wyniki tego monitorowania wykażą niezadowalające postępy w realizacji tej ogólnej ambicji, Komisja będzie aktywnie współpracować z państwami członkowskimi podczas corocznego spotkania przeglądowego w celu przyjęcia działań naprawczych, w tym zmiany programu.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/244 |
P9_TA(2021)0326
Fundusz Azylu, Migracji i Integracji na lata 2021–2027 ***II
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lipca 2021 r. w sprawie stanowiska Rady przyjętego w pierwszym czytaniu w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Fundusz Azylu, Migracji i Integracji (06486/2/2021 – C9-0225/2021 – 2018/0248(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza drugie czytanie)
(2022/C 99/35)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (06486/2/2021 – C9-0225/2021), |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 17 października 2018 r. (1), |
|
— |
uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym (2) czytaniu dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2018)0471), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając art. 67 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A9-0224/2021), |
|
1. |
zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu; |
|
2. |
stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady; |
|
3. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; |
|
4. |
zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej; |
|
5. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
Środa, 7 lipca 2021 r.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/245 |
P9_TA(2021)0329
Wspólny system podatku od wartości dodanej – przyznanie Komisji uprawnień wykonawczych w celu określenia znaczenia terminów stosowanych w niektórych przepisach *
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w odniesieniu do przyznania Komisji uprawnień wykonawczych w celu określenia znaczenia terminów stosowanych w niektórych przepisach tej dyrektywy (COM(2020)0749 – C9-0002/2021 – 2020/0331(CNS))
(Specjalna procedura ustawodawcza – konsultacja)
(2022/C 99/36)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Radzie (COM(2020)0749), |
|
— |
uwzględniając art. 113 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, na mocy którego Rada skonsultowała się z Parlamentem (C9-0002/2021), |
|
— |
uwzględniając uzasadnioną opinię przedstawioną, w ramach protokołu nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności, przez parlament Szwecji, stwierdzającą, że projekt aktu ustawodawczego nie jest zgodny z zasadą pomocniczości, |
|
— |
uwzględniając art. 82 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A9-0201/2021), |
|
1. |
zatwierdza wniosek Komisji; |
|
2. |
zwraca się do Rady o poinformowanie go, jeśli uzna ona za stosowne odejście od tekstu przyjętego przez Parlament; |
|
3. |
zwraca się do Rady o ponowne skonsultowanie się z Parlamentem, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzenie znaczących zmian do tekstu przyjętego przez Parlament; |
|
4. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/246 |
P9_TA(2021)0339
Ustanowienie instrumentu „Łącząc Europę” ***II
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie stanowiska Rady w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego instrument „Łącząc Europę” i uchylającego rozporządzenia (UE) nr 1316/2013 i (UE) nr 283/2014 (06115/2/2021 – C9-0214/2021 – 2018/0228(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie)
(2022/C 99/37)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (06115/2/2021 – C9-0214/2021), |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 19 września 2018 r. (1), |
|
— |
uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 10 października 2018 r. (2), |
|
— |
uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu (3) dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2018)0438), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisje przedmiotowo właściwe na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając art. 67 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz Komisję Transportu i Turystyki (A9-0219/2021), |
|
1. |
zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu; |
|
2. |
stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady; |
|
3. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; |
|
4. |
zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej; |
|
5. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
(1) Dz.U. C 440 z 6.12.2018, s. 191.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/247 |
P9_TA(2021)0340
Środki niezbędne do wykonania Protokołu w sprawie skutków finansowych wygaśnięcia Traktatu EWWiS i w sprawie Funduszu Badawczego Węgla i Stali ***
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji Rady zmieniającej decyzję 2003/76/WE ustanawiającą środki niezbędne do wykonania Protokołu załączonego do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską w sprawie skutków finansowych wygaśnięcia Traktatu EWWiS i w sprawie Funduszu Badawczego Węgla i Stali (09399/2021 – C9-0242/2021 – 2020/0142(APP))
(Specjalna procedura ustawodawcza – zgoda)
(2022/C 99/38)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając projekt decyzji Rady (09399/2021), |
|
— |
uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 2 ust. 1 Protokołu nr 37 w sprawie skutków finansowych wygaśnięcia Traktatu EWWiS oraz w sprawie Funduszu Badawczego Węgla i Stali, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C9-0242/2021), |
|
— |
uwzględniając art. 105 ust. 1 i 4 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając zalecenie Komisji Budżetowej (A9-0229/2021), |
|
1. |
wyraża zgodę projekt decyzji Rady; |
|
2. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/248 |
P9_TA(2021)0341
Zarządzanie aktywami EWWiS w likwidacji i majątkiem Funduszu Badawczego Węgla i Stali *
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady zmieniającej decyzję 2003/77/WE ustanawiającą wieloletnie wytyczne finansowe dotyczące zarządzania aktywami EWWiS w likwidacji i, po zakończeniu likwidacji, majątkiem Funduszu Badawczego Węgla i Stali (COM(2020)0321 – C9-0216/2020 – 2020/0143(NLE))
(Konsultacja)
(2022/C 99/39)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Radzie (COM(2020)0321), |
|
— |
uwzględniając Protokół nr 37 w sprawie skutków finansowych wygaśnięcia Traktatu EWWiS oraz w sprawie Funduszu Badawczego Węgla i Stali, załączony do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 2 akapit drugi, na mocy którego Rada skonsultowała się z Parlamentem (C9-0216/2020), |
|
— |
uwzględniając art. 82 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A9-0228/2021), |
|
1. |
zatwierdza wniosek Komisji; |
|
2. |
zwraca się do Rady o poinformowanie go, jeśli uzna ona za stosowne odejście od tekstu przyjętego przez Parlament; |
|
3. |
zwraca się do Rady o ponowne skonsultowanie się z Parlamentem, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzenie znaczących zmian do tekstu przyjętego przez Parlament; |
|
4. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji. |
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/249 |
P9_TA(2021)0342
Wizowy system informacyjny (VIS): procedury wizowe ***II
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie stanowiska Rady w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 767/2008, (WE) nr 810/2009, (UE) 2016/399, (UE) 2017/2226, (UE) 2018/1240, (UE) 2018/1860, (UE) 2018/1861, (UE) 2019/817 i (UE) 2019/1896 oraz uchylenia decyzji Rady 2004/512/WE i (WE) nr 2008/633/WSiSW w celu zreformowania Wizowego Systemu Informacyjnego (05950/1/2021 – C9-0198/2021 – 2018/0152A(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie)
(2022/C 99/40)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (05950/1/2021 – C9-0198/2021), |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 19 września 2018 r. (1), |
|
— |
uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu (2) dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2018)0302), |
|
— |
uwzględniając opinię Komisji Prawnej w sprawie proponowanej podstawy prawnej, |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając decyzję Konferencji Przewodniczących z dnia 25 września 2020 r. o upoważnieniu Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych do podzielenia procedury ustawodawczej i podjęcia na tej podstawie dalszych działań, |
|
— |
uwzględniając art. 67 i 40 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A9-0207/2021), |
|
1. |
zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu; |
|
2. |
stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady; |
|
3. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; |
|
4. |
zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej; |
|
5. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/250 |
P9_TA(2021)0343
Wizowy system informacyjny (VIS): warunki dostępu do innych systemów informacyjnych UE na potrzeby VIS ***II
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie stanowiska Rady przyjętego w pierwszym czytaniu w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zmiany rozporządzeń (UE) nr 603/2013, (UE) 2016/794, (UE) 2018/1862, (UE) 2019/816 i (UE) 2019/818 w odniesieniu do ustanowienia warunków dostępu do innych systemów informacyjnych UE do celów wizowego systemu informacyjnego (05951/1/2021 – C9-0199/2021 – 2018/0152B(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie)
(2022/C 99/41)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (05951/1/2021 – C9-0199/2021), |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 19 września 2018 r. (1), |
|
— |
uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu (2) dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2018)0302), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając decyzję Konferencji Przewodniczących z dnia 25 września 2020 r. o upoważnieniu Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych do podzielenia procedury ustawodawczej i podjęcia na tej podstawie dalszych działań, |
|
— |
uwzględniając art. 67 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A9-0208/2021), |
|
1. |
zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu; |
|
2. |
stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady; |
|
3. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; |
|
4. |
zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej; |
|
5. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/251 |
P9_TA(2021)0344
Fundusz Zintegrowanego Zarządzania Granicami – instrument wsparcia finansowego na rzecz zarządzania granicami i polityki wizowej na lata 2021–2027 ***II
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie stanowiska Rady w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego, w ramach Funduszu Zintegrowanego Zarządzania Granicami, instrument wsparcia finansowego na rzecz zarządzania granicami i polityki wizowej (06487/2/2021 – C9-0226/2021 – 2018/0249(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza drugie czytanie)
(2022/C 99/42)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (06487/2/2021 – C9-0226/2021), |
|
— |
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 17 października 2018 r. (1), |
|
— |
uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu (2) dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2018)0473), |
|
— |
uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
|
— |
uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając art. 67 Regulaminu, |
|
— |
uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A9-0220/2021), |
|
1. |
zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu; |
|
2. |
stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady; |
|
3. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; |
|
4. |
zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej; |
|
5. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym. |
Czwartek, 8 lipca 2021 r.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/252 |
P9_TA(2021)0351
Europejska Agencja Leków ***I
Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 8 lipca 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wzmocnienia roli Europejskiej Agencji Leków w zakresie gotowości na wypadek sytuacji kryzysowej i zarządzania kryzysowego w odniesieniu do produktów leczniczych i wyrobów medycznych (COM(2020)0725) – C9-0365/2020 – 2020/0321(COD)) (1)
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
(2022/C 99/43)
Poprawka 1
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 2
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 1 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 3
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 4
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 2 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 5
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 6
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 4
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 7
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 4 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 8
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 9
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 6
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 10
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 6 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 11
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 7
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 12
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 8
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 13
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 9
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 14
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 10
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 15
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 10 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 16
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 10 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 17
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 11
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 18
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 11 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 19
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 12
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 20
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 13
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 21
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 13 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 22
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 15
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 23
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 18
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 24
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 19
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 25
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 19 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 26
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 19 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 27
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 20
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 28
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 22
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 29
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 22 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 30
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 24
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 31
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 25
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 32
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 26
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 33
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 26 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 34
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 26 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 35
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 26 c (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 36
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 26 d (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 37
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 26 e (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 38
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 27
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 39
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 27 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 40
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 27 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 41
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Motyw 29
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 42
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 43
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 44
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 1 – akapit 1 – litera b a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 45
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 2 – akapit 1 – litera b a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 46
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 2 – akapit 1 – litera c a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 47
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 2 – akapit 1 – litera c b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 48
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 2 – akapit 1 – litera d
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 49
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 2 – akapit 1 – litera f
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 50
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 3 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Niniejszym ustanawia się Wykonawczą Grupę Sterującą ds. Niedoborów i Bezpieczeństwa Produktów Leczniczych („Grupa Sterująca ds. Leków”) jako część Agencji. Jej posiedzenia odbywają się w formie udziału osobistego lub w formie zdalnej, w ramach przygotowań do stanu zagrożenia zdrowia publicznego lub w jego trakcie, lub w następstwie wniosku o pomoc, o którym mowa w art. 4 ust. 3. Agencja zapewnia prowadzenie sekretariatu Grupy Sterującej ds. Wyrobów Medycznych. |
1. Niniejszym ustanawia się Wykonawczą Grupę Sterującą ds. Niedoborów i Bezpieczeństwa Produktów Leczniczych („Grupa Sterująca ds. Leków”) jako część Agencji. Jej posiedzenia odbywają się regularnie w formie udziału osobistego lub w formie zdalnej oraz za każdym razem, gdy wymaga tego sytuacja , w ramach przygotowań do stanu zagrożenia zdrowia publicznego lub w jego trakcie, lub w następstwie wniosku o pomoc, o którym mowa w art. 4 ust. 3. Agencja zapewnia prowadzenie sekretariatu Grupy Sterującej ds. Wyrobów Medycznych. |
Poprawka 51
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 3 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Grupa Sterująca ds. Leków składa się z przedstawiciela Agencji, przedstawiciela Komisji i jednego wysokiego rangą przedstawiciela z każdego państwa członkowskiego. Każde państwo członkowskie wyznacza swojego przedstawiciela. Członkom mogą towarzyszyć eksperci z określonych dziedzin naukowych lub technicznych. |
2. Grupa Sterująca ds. Leków składa się z przedstawiciela Agencji, przedstawiciela Komisji i jednego upoważnionego wysokiego rangą przedstawiciela z każdego państwa członkowskiego. Każde państwo członkowskie wyznacza swojego przedstawiciela. Członkom mogą towarzyszyć eksperci z określonych dziedzin naukowych lub technicznych. Grupa Sterująca ds. Leków obejmuje także w roli obserwatorów przedstawiciela grupy roboczej pacjentów i konsumentów oraz przedstawiciela grupy roboczej współpracującej z organizacjami pracowników służby zdrowia, które to grupy działają w ramach Agencji. Wykaz członków Grupy Sterującej ds. Leków jest przejrzysty i upubliczniany w portalu internetowym Agencji. |
Poprawka 52
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 3 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Grupie Sterującej ds. Leków przewodniczy Agencja. Przewodniczący może zaprosić do udziału w jej posiedzeniach osoby trzecie , w tym przedstawicieli grup interesu związanych z produktami leczniczymi i posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu. |
3. Grupie Sterującej ds. Leków przewodniczy Agencja. Każdy członek Grupy Sterującej ds. Leków może zaproponować przewodniczącemu zaproszenie do udziału w jej posiedzeniach osób trzecich , w tym przedstawicieli grup interesu związanych z produktami leczniczymi, posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu , hurtowników lub innego odpowiedniego podmiotu w łańcuchu dostaw produktów farmaceutycznych, przedstawicieli pracowników służby zdrowia, pacjentów i konsumentów, jeśli mogą wnieść wkład w dyskusje Grupy Sterującej ds. Leków . |
Poprawka 53
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 3 – ustęp 3 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
3a. Grupa Sterująca ds. Leków gwarantuje otwartą komunikację i ścisłą współpracę z posiadaczami pozwoleń na dopuszczenie do obrotu, producentami, odpowiednimi podmiotami w łańcuchu dostaw produktów farmaceutycznych, przedstawicielami pracowników służby zdrowia, pacjentami i konsumentami, aby umożliwić wczesne wykrywanie potencjalnych lub faktycznych niedoborów produktów medycznych o krytycznym znaczeniu podczas poważnego wydarzenia lub stanu zagrożenia zdrowia publicznego i powiadamianie o takich niedoborach, jak określono w art. 6. |
Poprawka 54
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 3 – ustęp 6
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
6. Grupa Sterująca ds. Leków jest odpowiedzialna za realizację zadań, o których mowa w art. 4 ust. 4 i art. 5–8. |
6. Grupa Sterująca ds. Leków jest odpowiedzialna za realizację zadań, o których mowa w art. 4 ust. 3 i 4 oraz art. 5–8. |
Poprawka 55
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 3 – ustęp 6 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
6a. Grupa Sterująca ds. Leków może zasięgnąć opinii Komitetu ds. Weterynaryjnych Produktów Leczniczych w każdym przypadku, gdy uzna to za konieczne, aby reagować na stany zagrożenia zdrowia publicznego i poważne wydarzenia związane z chorobami odzwierzęcymi lub chorobami atakującymi wyłącznie zwierzęta i mającymi lub mogącymi mieć poważny wpływ na zdrowie ludzi. |
Poprawka 56
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 3 – ustęp 6 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
6b. Członkowie Grupy Sterującej ds. Leków nie czerpią z przemysłu farmaceutycznego finansowych ani innych korzyści, które mogłyby wpłynąć na ich bezstronność. Działają niezależnie w interesie publicznym, składają co roku deklarację interesów finansowych i aktualizują ją w przypadku wystąpienia istotnych zmian. Wszelkie pośrednie korzyści, które mogą być związane z przemysłem farmaceutycznym, są wprowadzane do rejestru prowadzonego przez Agencję i upubliczniane na żądanie. Deklaracja interesów jest upubliczniana w portalu internetowym Agencji. |
Poprawka 57
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 4 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Agencja stale monitoruje wszelkie wydarzenia, które mogą doprowadzić do poważnego wydarzenia lub stanu zagrożenia zdrowia publicznego. |
1. Agencja stale monitoruje wszelkie wydarzenia, które mogą doprowadzić do poważnego wydarzenia lub stanu zagrożenia zdrowia publicznego , we współpracy z właściwymi organami krajowymi. W związku z tym w stosownych przypadkach Agencja ściśle współpracuje z Europejskim Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) i innymi agencjami Unii. |
Poprawka 58
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 4 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Aby ułatwić monitorowanie, o którym mowa w ust. 1, właściwe organy krajowe, za pośrednictwem pojedynczych punktów kontaktowych, o których mowa w art. 3 ust. 5, zgłaszają Agencji, w oparciu o kryteria sprawozdawczości określone przez Agencję na podstawie art. 9 ust. 1 lit. b), każde wydarzenie, w tym każdy niedobór produktu leczniczego w danym państwie członkowskim, które może doprowadzić do poważnego wydarzenia lub stanu zagrożenia zdrowia publicznego. W przypadku gdy właściwy organ krajowy poinformuje Agencję o niedoborze produktu leczniczego w danym państwie członkowskim, przekazuje Agencji wszelkie informacje otrzymane od posiadacza pozwolenia na dopuszczenie do obrotu na podstawie art. 23a dyrektywy 2001/83/WE. Na podstawie sporządzonego przez właściwy organ krajowy sprawozdania z wydarzenia oraz w celu zrozumienia wpływu tego wydarzenia na inne państwa członkowskie Agencja może zwrócić się do właściwych organów krajowych o udzielenie informacji za pośrednictwem grupy roboczej, o której mowa w art. 3 ust. 5. |
2. Aby ułatwić monitorowanie, o którym mowa w ust. 1, właściwe organy krajowe, za pośrednictwem pojedynczych punktów kontaktowych, o których mowa w art. 3 ust. 5, lub bazy danych, o której mowa w art. 12a, po osiągnięciu przez nią pełnej operacyjności, niezwłocznie zgłaszają Agencji, w oparciu o kryteria sprawozdawczości określone przez Agencję na podstawie art. 9 ust. 1 lit. b), każde wydarzenie, w tym każdy niedobór produktu leczniczego w danym państwie członkowskim, które może doprowadzić do poważnego wydarzenia lub stanu zagrożenia zdrowia publicznego. W przypadku gdy właściwy organ krajowy poinformuje Agencję o niedoborze produktu leczniczego w danym państwie członkowskim, przekazuje Agencji wszelkie informacje otrzymane od posiadacza pozwolenia na dopuszczenie do obrotu na podstawie art. 23a dyrektywy 2001/83/WE. Na podstawie sporządzonego przez właściwy organ krajowy sprawozdania z wydarzenia oraz w celu zrozumienia wpływu tego wydarzenia na inne państwa członkowskie Agencja może zwrócić się do właściwych organów krajowych o udzielenie informacji za pośrednictwem grupy roboczej, o której mowa w art. 3 ust. 5. |
Poprawka 59
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 4 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. W przypadku gdy Agencja uzna, że należy zareagować na już występujące lub nieuchronne poważne wydarzenie, informuje o tym Komisję i państwa członkowskie. Komisja, z własnej inicjatywy albo na wniosek co najmniej jednego państwa członkowskiego, lub dyrektor wykonawczy Agencji mogą zwrócić się z wnioskiem o pomoc do Grupy Sterującej ds. Leków w celu opanowania poważnego wydarzenia. |
3. W przypadku gdy Agencja uzna, że należy zareagować na już występujące lub nieuchronne poważne wydarzenie, informuje o tym Komisję i państwa członkowskie. Komisja, z własnej inicjatywy albo na wniosek co najmniej jednego państwa członkowskiego, lub dyrektor wykonawczy Agencji zwracają się wówczas z wnioskiem o pomoc do Grupy Sterującej ds. Leków w celu przeanalizowania dostępnych informacji. Po analizie informacji Grupa Sterująca ds. Leków może zaproponować Komisji formalne stwierdzenie poważnego wydarzenia i zgodnie z art . 5 przedstawia zalecenia dotyczące opanowania takiego wydarzenia. |
Poprawka 60
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – akapit 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Grupa Sterująca ds. Leków doradza Komisji i państwom członkowskim w sprawie wszelkich stosownych działań, które jej zdaniem powinny zostać podjęte na poziomie Unii w odniesieniu do danych produktów leczniczych zgodnie z przepisami dyrektywy 2001/83/WE lub rozporządzenia (WE) nr 726/2004 (18). |
Grupa Sterująca ds. Leków doradza Komisji i państwom członkowskim oraz przygotowuje dla nich zalecenia w sprawie wszelkich stosownych działań, które jej zdaniem powinny zostać podjęte na poziomie Unii w odniesieniu do danych produktów leczniczych zgodnie z przepisami dyrektywy 2001/83/WE lub rozporządzenia (WE) nr 726/2004 (18). |
Poprawka 61
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – akapit 2 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Komisja i państwa członkowskie przedstawiają poparte dowodami uzasadnienie w przypadku, gdy nie biorą pod uwagę zaleceń Grupy Sterującej ds. Leków. Zalecenia przedstawione przez Grupę Sterującą ds. Leków, jak również wszelkie poparte dowodami uzasadnienia przedstawione przez Komisję i państwa członkowskie są upubliczniane w portalu internetowym, o którym mowa w art. 13. |
Poprawka 62
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 5 – akapit 2 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
W przypadku ustalenia związku z chorobami odzwierzęcymi lub chorobami dotykającymi wyłącznie zwierzęta, mającymi lub mogącymi mieć poważny wpływ na zdrowie ludzi, lub w przypadku gdy zastosowanie składników czynnych weterynaryjnych produktów leczniczych może być użyteczne w reagowaniu na stan zagrożenia zdrowia publicznego lub poważne zdarzenie, lub w innych przypadkach, gdy jest to konieczne, Grupa Sterująca ds. Leków może współpracować z Komitetem ds. Weterynaryjnych Produktów Leczniczych. |
Poprawka 63
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 6 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. W następstwie wniosku o pomoc, o którym mowa w art. 4 ust. 3, i po konsultacji ze swoją grupą roboczą Grupa Sterująca ds. Leków przyjmuje wykaz produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu zgodnie z dyrektywą 2001/83/WE lub rozporządzeniem (WE) nr 726/2004, które jej zdaniem mają krytyczne znaczenie podczas danego poważnego wydarzenia („wykaz leków o krytycznym znaczeniu w przypadku poważnego wydarzenia”). Wykaz ten jest w razie potrzeby aktualizowany do czasu, aż poważne wydarzenie zostanie opanowane w wystarczającym stopniu. |
1. W następstwie wniosku o pomoc, o którym mowa w art. 4 ust. 3, i po konsultacji ze swoją grupą roboczą Grupa Sterująca ds. Leków przyjmuje wykaz produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu zgodnie z dyrektywą 2001/83/WE lub rozporządzeniem (WE) nr 726/2004, które jej zdaniem mają krytyczne znaczenie podczas danego poważnego wydarzenia („wykaz leków o krytycznym znaczeniu w przypadku poważnego wydarzenia”). Wykaz ten jest w razie potrzeby aktualizowany do czasu, aż poważne wydarzenie zostanie opanowane w wystarczającym stopniu , i do czasu potwierdzenia, że pomoc Grupy Sterującej ds. Leków nie jest już potrzebna zgodnie z art. 4 ust. 4 niniejszego rozporządzenia . |
Poprawka 64
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 6 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Niezwłocznie po uznaniu stanu zagrożenia zdrowia publicznego i po konsultacji ze swoją grupą roboczą Grupa Sterująca ds. Leków przyjmuje wykaz produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu zgodnie z dyrektywą 2001/83/WE lub rozporządzeniem (WE) nr 726/2004, które jej zdaniem mają krytyczne znaczenie podczas danego stanu zagrożenia zdrowia publicznego („wykaz leków o krytycznym znaczeniu w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego”). Wykaz ten jest w razie potrzeby aktualizowany do czasu zakończenia uznawania stanu zagrożenia zdrowia publicznego. |
2. Niezwłocznie po uznaniu stanu zagrożenia zdrowia publicznego i po konsultacji ze swoją grupą roboczą Grupa Sterująca ds. Leków przyjmuje wykaz produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu zgodnie z dyrektywą 2001/83/WE lub rozporządzeniem (WE) nr 726/2004, które jej zdaniem mają krytyczne znaczenie podczas danego stanu zagrożenia zdrowia publicznego („wykaz leków o krytycznym znaczeniu w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego”). Wykaz ten jest w razie potrzeby aktualizowany do czasu zakończenia uznawania stanu zagrożenia zdrowia publicznego. W stosownych przypadkach wykaz może być aktualizowany zgodnie z wynikiem przeglądu na mocy art. 16 niniejszego rozporządzenia, przy czym Grupa Sterująca ds. Leków współpracuje z grupą zadaniową ds. stanów zagrożenia. |
Poprawka 65
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 6 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Grupa Sterująca ds. Leków przyjmuje zestaw informacji niezbędnych do monitorowania podaży produktów leczniczych umieszczonych w wykazach, o których mowa w ust. 1 i 2 („wykazy leków o krytycznym znaczeniu”), i popytu na te produkty lecznicze oraz informuje o tym swoją grupę roboczą. |
3. Grupa Sterująca ds. Leków przyjmuje zestaw informacji i działań niezbędnych do monitorowania podaży produktów leczniczych umieszczonych w wykazach, o których mowa w ust. 1 i 2 („wykazy leków o krytycznym znaczeniu”), i popytu na te produkty lecznicze oraz informuje o tym swoją grupę roboczą. Podmioty unijne lub krajowe uczestniczące w procesie gromadzenia zapasów produktów leczniczych otrzymują odpowiednie informacje. Grupa Sterująca ds. Leków przekazuje Agencji i Komisji w stosownym czasie sprawozdania na temat monitorowania oraz powiadamia je niezwłocznie o wszelkich poważnych wydarzeniach lub niedoborach podaży. |
Poprawka 66
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 6 – ustęp 4 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||||||||||
|
|
4a. Agencja tworzy publicznie dostępną stronę internetową zawierającą informacje na temat faktycznych niedoborów produktów leczniczych o krytycznym znaczeniu. Należy też na niej podać odniesienie do krajowych rejestrów niedoborów produktów leczniczych. Strona internetowa zawiera między innymi takie informacje jak: |
||||||||||||
|
|
|
Poprawka 67
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 7 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Na podstawie wykazów leków o krytycznym znaczeniu oraz informacji i danych dostarczonych zgodnie z art. 10 i 11 Grupa Sterująca ds. Leków monitoruje podaż produktów leczniczych umieszczonych w tych wykazach i popyt na te produkty w celu zidentyfikowania wszelkich potencjalnych lub faktycznych niedoborów tych produktów leczniczych. W ramach tego monitorowania Grupa Sterująca ds. Leków współpracuje, w stosownych przypadkach, z Komitetem ds. Bezpieczeństwa Zdrowia ustanowionym w art. 4 rozporządzenia (UE) 2020/[…] (19), a w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego – z Komitetem Doradczym ds. Stanów Zagrożenia Zdrowia Publicznego ustanowionym na podstawie art. 24 tego rozporządzenia. |
Na podstawie wykazów leków o krytycznym znaczeniu oraz informacji i danych dostarczonych zgodnie z art. 10 i 11 , a także bazy danych utworzonej zgodnie z art. 12a, po osiągnięciu przez nią pełnej operacyjności, Grupa Sterująca ds. Leków monitoruje podaż produktów leczniczych umieszczonych w tych wykazach i popyt na te produkty w celu zidentyfikowania wszelkich potencjalnych lub faktycznych niedoborów tych produktów leczniczych. W ramach tego monitorowania Grupa Sterująca ds. Leków współpracuje, w stosownych przypadkach, z Komitetem ds. Bezpieczeństwa Zdrowia ustanowionym w art. 4 rozporządzenia (UE) 2020/[…] (19), a w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego – z Komitetem Doradczym ds. Stanów Zagrożenia Zdrowia Publicznego ustanowionym na podstawie art. 24 tego rozporządzenia , jak również z ECDC . |
Poprawka 68
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 8 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Podczas stanu zagrożenia zdrowia publicznego lub w następstwie wniosku o pomoc, o którym mowa w art. 4 ust. 3, i do czasu jego zamknięcia Grupa Sterująca ds. Leków regularnie przedstawia Komisji i podsieci, o której mowa w art. 9 ust. 2, wyniki monitorowania, a w szczególności sygnalizuje wszelkie potencjalne lub faktyczne niedobory produktów leczniczych umieszczonych w wykazach leków o krytycznym znaczeniu. |
1. Podczas stanu zagrożenia zdrowia publicznego lub w następstwie wniosku o pomoc, o którym mowa w art. 4 ust. 3, i do czasu jego zamknięcia Grupa Sterująca ds. Leków regularnie przedstawia Komisji i podsieci, o której mowa w art. 9 ust. 2, wyniki monitorowania, a w szczególności sygnalizuje wszelkie potencjalne lub faktyczne niedobory produktów leczniczych umieszczonych w wykazach leków o krytycznym znaczeniu. W stosownych przypadkach sprawozdania te można też udostępniać innym podmiotom w łańcuchu dostaw produktów farmaceutycznych. |
Poprawka 69
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 8 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Na wniosek Komisji lub podsieci, o której mowa w art. 9 ust. 2, Grupa Sterująca ds. Leków dostarcza, na poparcie swoich ustaleń, zagregowane dane i prognozy dotyczące popytu. W związku z tym Grupa Sterująca ds. Leków współpracuje z Europejskim Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób w celu uzyskania danych epidemiologicznych, aby pomóc w prognozowaniu potrzeb w zakresie produktów leczniczych, oraz z Wykonawczą Grupą Sterującą ds. Niedoborów Wyrobów Medycznych, o której mowa w art. 19, w przypadku gdy produkty lecznicze umieszczone w wykazach leków o krytycznym znaczeniu są podawane przy użyciu wyrobu medycznego. |
2. Na wniosek Komisji , co najmniej jednego krajowego właściwego organu lub podsieci, o której mowa w art. 9 ust. 2, Grupa Sterująca ds. Leków dostarcza, na poparcie swoich ustaleń, zagregowane dane i prognozy dotyczące popytu. W związku z tym Grupa Sterująca ds. Leków wykorzystuje dane z bazy danych utworzonej zgodnie z art. 12a, po osiągnięciu przez nią pełnej operacyjności, i współpracuje z Europejskim Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób w celu uzyskania danych epidemiologicznych , modeli i scenariuszy rozwoju , aby pomóc w prognozowaniu potrzeb w zakresie produktów leczniczych, oraz z Wykonawczą Grupą Sterującą ds. Niedoborów Wyrobów Medycznych, o której mowa w art. 19, w przypadku gdy produkty lecznicze umieszczone w wykazach leków o krytycznym znaczeniu są podawane przy użyciu wyrobu medycznego. Zagregowane dane i prognozy dotyczące popytu można też udostępniać innym podmiotom w łańcuchu dostaw produktów farmaceutycznych, w odpowiednich przypadkach w celu skuteczniejszego zapobiegania potencjalnym lub faktycznym niedoborom lub ich ograniczania. Grupa Sterująca ds. Leków udostępnia swoje ustalenia i wnioski unijnym i krajowym podmiotom uczestniczącym w procesie gromadzenia zapasów produktów leczniczych i wyrobów medycznych. |
Poprawka 70
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 8 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. W ramach tej sprawozdawczości Grupa Sterująca ds. Leków może również wydawać zalecenia dotyczące środków, które mogą zostać wprowadzone przez Komisję, państwa członkowskie, posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu i inne podmioty w celu zapobiegania potencjalnym lub faktycznym niedoborom lub ich ograniczania. W związku z tym grupa współpracuje, w stosownych przypadkach, z Komitetem ds. Bezpieczeństwa Zdrowia, a w przypadku zagrożenia zdrowia publicznego – z Komitetem Doradczym ds. Stanów Zagrożenia Zdrowia Publicznego. |
3. W ramach tej sprawozdawczości Grupa Sterująca ds. Leków może również wydawać zalecenia dotyczące środków, które mogą zostać wprowadzone przez Komisję, państwa członkowskie, posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu i inne podmioty , w tym przedstawicieli pracowników służby zdrowia i organizacji pacjentów, w celu zapobiegania potencjalnym lub faktycznym niedoborom lub ich ograniczania. W związku z tym grupa współpracuje, w stosownych przypadkach, z Komitetem ds. Bezpieczeństwa Zdrowia, a w przypadku zagrożenia zdrowia publicznego – z Komitetem Doradczym ds. Stanów Zagrożenia Zdrowia Publicznego. |
Poprawka 71
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 8 – ustęp 4
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
4. Grupa Sterująca ds. Leków może, z własnej inicjatywy lub na wniosek Komisji, wydawać zalecenia dotyczące środków, które mogą zostać wprowadzone przez Komisję, państwa członkowskie, posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu i inne podmioty w celu zapewnienia gotowości do radzenia sobie z potencjalnymi lub faktycznymi niedoborami produktów leczniczych spowodowanymi przez stany zagrożenia zdrowia publicznego lub poważne wydarzenia. |
4. Grupa Sterująca ds. Leków może, z własnej inicjatywy lub na wniosek Komisji, wydawać zalecenia dotyczące środków, które mogą zostać wprowadzone przez Komisję, państwa członkowskie, posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu , przedstawicieli pracowników służby zdrowia i inne podmioty w celu zapewnienia gotowości do radzenia sobie z potencjalnymi lub faktycznymi niedoborami produktów leczniczych spowodowanymi przez stany zagrożenia zdrowia publicznego lub poważne wydarzenia. |
Poprawka 72
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 8 – ustęp 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
5. Grupa Sterująca ds. Leków może, na wniosek Komisji, w stosownych przypadkach koordynować środki między właściwymi organami krajowymi, posiadaczami pozwoleń na dopuszczenie do obrotu i innymi podmiotami w celu zapobiegania potencjalnym lub faktycznym niedoborom w kontekście poważnego wydarzenia lub stanu zagrożenia zdrowia publicznego lub w celu ograniczania tych niedoborów. |
5. Grupa Sterująca ds. Leków może, na wniosek Komisji, w stosownych przypadkach koordynować środki między właściwymi organami krajowymi, posiadaczami pozwoleń na dopuszczenie do obrotu i innymi podmiotami , w tym przedstawicielami pracownikami służby zdrowia i organizacjami pacjentów, w celu zapobiegania potencjalnym lub faktycznym niedoborom w kontekście poważnego wydarzenia lub stanu zagrożenia zdrowia publicznego lub w celu ograniczania tych niedoborów. |
Poprawka 73
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 8 – ustęp 5 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
5a. Jeżeli zalecenia, o których mowa w ust. 3 i 4, nie są brane pod uwagę lub nie są wykonywane, Komisja, państwa członkowskie i posiadacze pozwoleń na dopuszczenie do obrotu przedstawiają, w stosownych przypadkach, poparte dowodami uzasadnienie. |
Poprawka 74
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 9 – ustęp 1 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 75
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 9 – ustęp 1 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 76
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 9 – ustęp 1 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 77
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 9 – ustęp 1 – litera f a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 78
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 9 – ustęp 2 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 79
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 9 – ustęp 2 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 80
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 9 – ustęp 3 – litera d
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 81
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 9 – ustęp 3 – litera e a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 82
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 9 – ustęp 3 – litera e b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 83
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 9 – ustęp 3 – litera e c (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 84
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 9 – ustęp 3 – litera g
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 85
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 9 – ustęp 3 – litera h
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
skreśla się |
Poprawka 86
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 10 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Posiadacze pozwoleń na dopuszczenie do obrotu produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu w Unii przekazują w ciągu sześciu miesięcy od daty rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia informacje wymagane na mocy art. 9 ust. 1 lit. e) w formie elektronicznej do bazy danych, o której mowa w art. 57 ust. 1 lit. l) rozporządzenia (WE) nr 726/2004. W razie potrzeby posiadacze pozwoleń na dopuszczenie do obrotu aktualizują przekazane informacje. |
2. Posiadacze pozwoleń na dopuszczenie do obrotu produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu w Unii przekazują w ciągu sześciu miesięcy od daty rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia informacje wymagane na mocy art. 9 ust. 1 lit. e) w formie elektronicznej do bazy danych, o której mowa w art. 57 ust. 1 lit. l) rozporządzenia (WE) nr 726/2004 , i zgodnie z normami opracowanymi przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO) w odniesieniu do identyfikacji produktów leczniczych stosowanych u ludzi (IDMP) . W razie potrzeby posiadacze pozwoleń na dopuszczenie do obrotu aktualizują przekazane informacje. |
Poprawka 87
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 10 – ustęp 4
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
4. W przypadku gdy posiadacze pozwoleń na dopuszczenie do obrotu produktów leczniczych umieszczonych w wykazach leków o krytycznym znaczeniu zasygnalizują, że wśród przekazanych informacji znajdują się informacje o charakterze tajemnicy handlowej, wskazują, które to są informacje, i wyjaśniają powody takiego wskazania. Agencja ocenia zasadność każdego wniosku i chroni poufne informacje handlowe przed nieuzasadnionym ujawnieniem. |
4. W przypadku gdy posiadacze pozwoleń na dopuszczenie do obrotu produktów leczniczych umieszczonych w wykazach leków o krytycznym znaczeniu zasygnalizują, że wśród przekazanych informacji , o które wnioskują Agencja lub właściwe organy krajowe, znajdują się informacje o charakterze tajemnicy handlowej, wskazują, które to są informacje, i wyjaśniają powody takiego wskazania. Agencja ocenia zasadność każdego wniosku i chroni poufne informacje handlowe przed nieuzasadnionym ujawnieniem. |
Poprawka 88
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 10 – ustęp 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
5. W przypadku gdy posiadacze pozwoleń na dopuszczenie do obrotu produktów leczniczych umieszczonych w wykazach leków o krytycznym znaczeniu posiadają jakiekolwiek dodatkowe informacje świadczące o potencjalnym lub faktycznym niedoborze, niezwłocznie przekazują takie informacje Agencji. |
5. W przypadku gdy posiadacze pozwoleń na dopuszczenie do obrotu produktów leczniczych umieszczonych w wykazach leków o krytycznym znaczeniu lub inne odpowiednie podmioty w farmaceutycznym łańcuchu dostaw posiadają jakiekolwiek dodatkowe informacje świadczące o potencjalnym lub faktycznym niedoborze, niezwłocznie przekazują takie informacje Agencji. |
Poprawka 89
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 10 – ustęp 6 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 90
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 10 – ustęp 6 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
6a. Aby uzupełnić plany ograniczania niedoborów produktów leczniczych o krytycznym znaczeniu oraz zapobiegania im, Agencja i właściwe organy krajowe mogą wnioskować o dodatkowe informacje od hurtowników i innych odpowiednich podmiotów dotyczące wszelkich wyzwań logistycznych dla hurtowego łańcucha dostaw. |
Poprawka 91
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 11 – ustęp 1 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. W celu ułatwienia monitorowania, o którym mowa w art. 7, i na wniosek Agencji państwa członkowskie w terminie ustalonym przez Agencję: |
1. W celu ułatwienia monitorowania, o którym mowa w art. 7, i na wniosek Agencji państwa członkowskie w terminie ustalonym przez Agencję , przedstawiają następujące informacje, o ile informacje te nie są dostępne w bazie danych ustanowionej w art. 12a : |
Poprawka 92
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 11 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Jeżeli jest to konieczne do wypełnienia ich obowiązków sprawozdawczych określonych w ust. 1, państwa członkowskie, przy wsparciu Agencji, gromadzą informacje i dane dotyczące poziomu zapasów uzyskane od hurtowników i innych podmiotów prawnych uprawnionych do dostarczania ogółowi społeczeństwa produktów leczniczych umieszczonych w wykazie leków o krytycznym znaczeniu. |
2. Jeżeli jest to konieczne do wypełnienia ich obowiązków sprawozdawczych określonych w ust. 1, państwa członkowskie, przy wsparciu Agencji, gromadzą istotne informacje i dane , w tym dotyczące poziomu zapasów uzyskane od hurtowników i innych podmiotów prawnych oraz osób upoważnionych lub uprawnionych do dostarczania ogółowi społeczeństwa produktów leczniczych umieszczonych w wykazie leków o krytycznym znaczeniu. |
Poprawka 93
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 11 – ustęp 4 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
4a. Właściwe organy krajowe ds. produktów leczniczych ułatwiają gromadzenie danych online na temat wpływu niedoborów leków na pacjentów i konsumentów. Istotne zagregowane dane z tych ankiet udostępnia się Grupie Sterującej ds. Leków przez podsieć pojedynczych punktów kontaktowych właściwych organów krajowych, o których mowa w art. 3 ust. 5, aby umożliwić wydanie zaleceń dotyczących zarządzania niedoborami produktów leczniczych. |
Poprawka 94
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – akapit 1 – litera a a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 95
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – akapit 1 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 96
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 – akapit 1 – litera f
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 97
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 12 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
Artykuł 12a |
||
|
|
Europejska baza danych o podaży leków |
||
|
|
1. Agencja, we współpracy z Komisją i państwami członkowskimi, tworzy i prowadzi europejską bazę danych o podaży leków (EUMSD) i zarządza nią, aby osiągnąć następujące cele: |
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
EUMSD, która działa nie tylko w stanach zagrożenia zdrowia publicznego i podczas poważnych wydarzeń, ale także w normalnych okolicznościach, funkcjonuje jako interoperacyjna i cyfrowa baza danych na szczeblu Unii, oparta na danych przekazywanych za pośrednictwem krajowych platform elektronicznych utworzonych zgodnie z ust. 2. Baza danych umożliwia Agencji i właściwym organom krajowym jednoczesny dostęp do informacji zawartych w bazie danych oraz ich współdzielenie. |
||
|
|
2. Każde państwo członkowskie opracowuje elektroniczną platformę w celu monitorowania podaży produktów leczniczych w czasie rzeczywistym, zdolną do określania wielkości podaży każdego produkty leczniczego istniejącej w danym momencie, a także wykrywania i przewidywania niedoborów produktów leczniczych oraz zapobiegania im. Platformy te, zarządzane przez właściwe organy krajowe, muszą być w pełni funkcjonalne na szczeblu państw członkowskich do dnia … [30 miesięcy od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia]. |
||
|
|
Dane dotyczące podaży i popytu są zgłaszane na szczeblu państw członkowskich przez następujące podmioty: |
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
3. W uzupełnieniu do przepisów ust. 2 platformy elektroniczne zapewniają właściwym organom krajowym dostęp w czasie rzeczywistym do informacji o niezaspokojonym zapotrzebowaniu ze strony hurtowników, aptek ogólnodostępnych i aptek szpitalnych na szczeblu krajowym. Platformy te umożliwiają również posiadaczom pozwoleń na dopuszczenie do obrotu zgłaszanie wszelkich problemów z podażą produktów leczniczych, w tym problemów związanych z wytwarzaniem. |
||
|
|
4. Platformy państw członkowskich są interoperacyjne i powielają swoje informacje w EUMSD zarządzanej przez Agencję, zapobiegając w ten sposób powielaniu procesu sprawozdawczego przez pojedyncze punkty kontaktowe ustanowione w art. 9 ust. 2. |
||
|
|
5. Dane wygenerowane przez platformy państw członkowskich, a następnie przez EUMSD umożliwiają identyfikację wszelkich problemów z podażą w całym łańcuchu dostaw oraz – dzięki zastosowaniu technik przetwarzania dużych zbiorów danych i, w stosownych przypadkach, sztucznej inteligencji – pozwalają z wyprzedzeniem prognozować problemy z podażą. |
||
|
|
6. Przedłożone dane muszą być zgodne z normami opracowanymi przez ISO dla IDMP i opierać się na czterech domenach danych podstawowych w procesach regulacyjnych sektora farmaceutycznego: substancji, produkcie, organizacji i danych referencyjnych. |
||
|
|
7. Agencja, we współpracy z Komisją i państwami członkowskimi, opracowuje specyfikacje funkcjonalne bazy danych wraz z planem wdrożenia EUMSD i platform państw członkowskich do dnia … [6 miesięcy po terminie wejścia w życie niniejszego rozporządzenia]. Plan ten ma na celu zapewnienie pełnej operacyjności EUMSD do dnia… [48 miesięcy od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia]. |
||
|
|
8. W przypadku gdy właściwy organ krajowy zasygnalizuje, że wśród przekazanych informacji znajdują się informacje o charakterze tajemnicy handlowej, wskazuje, które to są informacje, i wyjaśnia powody takiego wskazania. Agencja ocenia zasadność każdego wniosku i chroni poufne informacje handlowe przed nieuzasadnionym ujawnieniem. |
||
|
|
9. Z myślą o szczególnie drażliwej naturze danych handlowych zawartych w EUMSD dostęp do bazy danych jest ograniczony do Komisji, Agencji, właściwych organów krajowych przekazujących dane do bazy danych oraz Grupy Sterującej ds. Leków. |
Poprawka 98
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 13 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Agencja, za pośrednictwem swojej strony internetowej i innych właściwych środków, we współpracy z właściwymi organami krajowymi, informuje opinię publiczną i grupy interesu o pracach Grupy Sterującej ds. Leków. |
Agencja, za pośrednictwem specjalnie w tym celu utworzonego miejsca na swojej stronie internetowej i innych właściwych środków, we współpracy z właściwymi organami krajowymi, informuje w odpowiednim czasie opinię publiczną i grupy interesu o pracach Grupy Sterującej ds. Leków oraz, stosownych przypadkach, reaguje na próby dezinformacji wymierzone w prace Grupy Sterującej ds . Leków. |
Poprawka 99
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 13 – akapit 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Działania podejmowane przez Grupę Sterującą ds. Leków są przejrzyste. Programy i protokoły posiedzeń Grupy Sterującej ds. Leków, a także regulamin i zalecenia oraz, jeżeli zachodzi taka konieczność, głosowania są dokumentowane i podawane do wiadomości publicznej, w tym opinie odmienne. |
Poprawka 100
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Niniejszym ustanawia się grupę zadaniową ds. stanów zagrożenia jako część Agencji. Jest ona zwoływana w stanach zagrożenia zdrowia publicznego, zarówno w formie udziału osobistego, jak i w formie zdalnej. Agencja zapewnia prowadzenie sekretariatu Grupy Sterującej ds. Wyrobów Medycznych. |
1. Niniejszym ustanawia się grupę zadaniową ds. stanów zagrożenia jako część Agencji. Jest ona zwoływana w ramach przygotowań do stanu zagrożenia zdrowia publicznego oraz w jego trakcie , zarówno w formie udziału osobistego, jak i w formie zdalnej. Agencja zapewnia prowadzenie sekretariatu Grupy Sterującej ds. Wyrobów Medycznych. |
Poprawka 101
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 2 – litera f
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 102
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Grupa zadaniowa ds. stanów zagrożenia składa się z przedstawicieli komitetów naukowych, grup roboczych i pracowników Agencji, grupy koordynacyjnej ustanowionej zgodnie z art. 27 dyrektywy 2001/83/WE oraz Grupy ds. Koordynacji Badań Klinicznych i Doradztwa ustanowionej zgodnie z art. 85 rozporządzenia (UE) nr 536/2014 (21). W razie potrzeby mogą być powoływani eksperci zewnętrzni, a na zasadzie ad hoc mogą być zapraszani przedstawiciele innych organów i agencji Unii. Pracom grupy przewodniczy Agencja. |
3. Grupa zadaniowa ds. stanów zagrożenia składa się z przedstawicieli komitetów naukowych, grup roboczych , w tym przedstawicieli grupy roboczej pacjentów i konsumentów i grupy roboczej współpracującej z organizacjami pracowników służby zdrowia, oraz pracowników Agencji, grupy koordynacyjnej ustanowionej zgodnie z art. 27 dyrektywy 2001/83/WE oraz Grupy ds. Koordynacji Badań Klinicznych i Doradztwa ustanowionej zgodnie z art. 85 rozporządzenia (UE) nr 536/2014 (21). W razie potrzeby mogą być powoływani eksperci zewnętrzni, a na zasadzie ad hoc mogą być zapraszani przedstawiciele innych organów i agencji Unii. Pracom grupy przewodniczy Agencja. |
Poprawka 103
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
5. Przewodniczący może zapraszać do udziału w posiedzeniach przedstawicieli państw członkowskich, członków komitetów naukowych Agencji i grup roboczych oraz strony trzecie, w tym przedstawicieli grup interesu ds. produktów leczniczych, posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu, podmioty opracowujące produkty lecznicze, sponsorów badań klinicznych, przedstawicieli sieci badań klinicznych oraz grup interesu reprezentujących pacjentów i pracowników służby zdrowia. |
5. Przewodniczący może zapraszać do udziału w posiedzeniach przedstawicieli państw członkowskich, członków komitetów naukowych Agencji i grup roboczych oraz strony trzecie, w tym przedstawicieli grup interesu ds. produktów leczniczych, posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu, podmioty opracowujące produkty lecznicze, sponsorów badań klinicznych, przedstawicieli sieci badań klinicznych , niezależnych ekspertów ds. badań klinicznych i badaczy oraz grup interesu reprezentujących pacjentów i pracowników służby zdrowia. |
Poprawka 104
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 14 – ustęp 8
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
8. Art. 63 rozporządzenia (WE) nr 726/2004 ma zastosowanie do grupy zadaniowej ds. stanów zagrożenia w zakresie przejrzystości i niezależności jej członków. |
8. Art. 63 rozporządzenia (WE) nr 726/2004 ma zastosowanie do grupy zadaniowej ds. stanów zagrożenia w zakresie przejrzystości i niezależności jej członków. Członkowie grupy zadaniowej ds. stanów zagrożenia aktualizują roczną deklarację interesów finansowych, o której mowa w art. 63 rozporządzenia (WE) nr 726/2004, zawsze gdy zachodzi istotna zmiana. |
Poprawka 105
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 15 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Grupa zadaniowa ds. stanów zagrożenia ustanawia procedury dotyczące występowania o wymagany zestaw informacji i danych, w tym informacji na temat państwa członkowskiego lub państw członkowskich, w których złożono lub zamierza się złożyć wniosek o pozwolenie na badanie kliniczne, oraz przedkładania tego zestawu. |
3. Grupa zadaniowa ds. stanów zagrożenia ustanawia procedury i wytyczne dotyczące występowania o wymagany zestaw informacji i danych, w tym informacji na temat państwa członkowskiego lub państw członkowskich, w których złożono lub zamierza się złożyć wniosek o pozwolenie na badanie kliniczne, oraz przedkładania tego zestawu. |
Poprawka 106
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 15 – ustęp 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
5. Zatwierdzając wniosek o pozwolenie na badanie kliniczne, w odniesieniu do którego udzielono doradztwa naukowego, państwa członkowskie należycie uwzględniają to doradztwo. |
5. Zatwierdzając wniosek o pozwolenie na badanie kliniczne, w odniesieniu do którego udzielono doradztwa naukowego, państwa członkowskie należycie uwzględniają to doradztwo. Grupa zadaniowa ds. stanów zagrożenia udziela doradztwa naukowego z zastrzeżeniem przeglądu etycznego przewidzianego w rozporządzeniu (UE) nr 536/2014. |
Poprawka 107
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 15 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
Artykuł 15a |
||
|
|
Informacje publiczne na temat badań klinicznych i decyzji w sprawie pozwoleń na dopuszczenie do obrotu |
||
|
|
1. W okresie występowania stanu zagrożenia zdrowia publicznego sponsorzy badań klinicznych prowadzonych w Unii: |
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
2. Jeżeli produkt leczniczy otrzymuje pozwolenie na dopuszczenie do obrotu, Agencja publikuje: |
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
Poprawka 108
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 16 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Po uznaniu stanu zagrożenia zdrowia publicznego grupa zadaniowa ds. stanów zagrożenia dokonuje przeglądu dostępnych danych naukowych na temat produktów leczniczych, które mogłyby potencjalnie pomagać w reagowaniu na ten stan zagrożenia zdrowia publicznego. Przegląd ten jest regularnie aktualizowany w trakcie stanu zagrożenia zdrowia publicznego. |
1. Po uznaniu stanu zagrożenia zdrowia publicznego grupa zadaniowa ds. stanów zagrożenia dokonuje przeglądu dostępnych danych naukowych na temat produktów leczniczych, które mogłyby potencjalnie pomagać w reagowaniu na ten stan zagrożenia zdrowia publicznego. Przegląd ten jest regularnie aktualizowany w trakcie stanu zagrożenia zdrowia publicznego , także w przypadku gdy zostało to uzgodnione przez grupę zadaniową ds . stanów zagrożenia i Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi podczas przygotowywania oceny wniosku o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu. |
Poprawka 109
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 16 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. W ramach przygotowań do przeglądu grupa zadaniowa ds. stanów zagrożenia może zażądać informacji i danych od posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu i od podmiotów opracowujących, a także angażować się wraz z nimi we wstępne dyskusje. Grupa zadaniowa ds. stanów zagrożenia może również korzystać z badań obserwacyjnych danych dotyczących zdrowia, uzyskanych poza badaniami klinicznymi, uwzględniając ich wiarygodność, o ile takie badania są dostępne. |
2. W ramach przygotowań do przeglądu grupa zadaniowa ds. stanów zagrożenia może zażądać informacji i danych od posiadaczy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu i od podmiotów opracowujących, a także angażować się wraz z nimi we wstępne dyskusje. Grupa zadaniowa ds. stanów zagrożenia może również korzystać z badań obserwacyjnych danych dotyczących zdrowia, uzyskanych poza badaniami klinicznymi, uwzględniając ich wiarygodność, o ile takie badania są dostępne. Grupa zadaniowa ds. stanów zagrożenia może współpracować z agencjami leków z państw trzecich w celu pozyskiwania dodatkowych informacji i wymiany danych. |
Poprawka 110
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 16 – ustęp 7
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
7. Agencja publikuje na swojej stronie internetowej opinie przyjęte na podstawie ust. 4, w tym wszelkie aktualizacje. |
skreśla się |
Poprawka 111
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 17 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Agencja, za pośrednictwem swojej strony internetowej i innych właściwych środków, a także we współpracy z właściwymi organami krajowymi, informuje opinię publiczną i odnośne grupy interesu o pracach grupy zadaniowej ds. stanów zagrożenia. |
Agencja, za pośrednictwem specjalnie w tym celu utworzonego miejsca na swojej stronie internetowej i innych właściwych środków, a także we współpracy z właściwymi organami krajowymi, niezwłocznie informuje opinię publiczną i odnośne grupy interesu o pracach grupy zadaniowej ds. stanów zagrożenia oraz, w stosownych przypadkach, reaguje na próby dezinformacji wymierzone w prace Grupy zadaniowej ds. stanów zagrożenia . |
Poprawka 112
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 17 – akapit 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Wykaz członków grupy zadaniowej ds. stanów zagrożenia, regulamin i zalecenia wydawane zgodnie z art. 16 ust. 3 oraz opinie przyjmowane zgodnie z art. 16 ust. 4 publikuje się na stronie internetowej Agencji. |
Poprawka 113
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 18 – akapit 1 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 114
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 18 – akapit 1 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 115
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 18 – akapit 1 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 116
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 19 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Niniejszym ustanawia się Wykonawczą Grupę Sterującą ds. Wyrobów Medycznych („Grupa Sterująca ds. Wyrobów Medycznych”) jako część Agencji. Jej posiedzenia odbywają się w formie udziału osobistego lub w formie zdalnej, w ramach przygotowań do stanu zagrożenia zdrowia publicznego lub w jego trakcie. Agencja zapewnia prowadzenie sekretariatu Grupy Sterującej ds. Wyrobów Medycznych. |
1. Niniejszym ustanawia się Wykonawczą Grupę Sterującą ds. Wyrobów Medycznych („Grupa Sterująca ds. Wyrobów Medycznych”) jako część Agencji. Jej posiedzenia odbywają się regularnie w formie udziału osobistego lub w formie zdalnej oraz za każdym razem, gdy wymaga tego sytuacja , w ramach przygotowań do stanu zagrożenia zdrowia publicznego lub w jego trakcie. Agencja zapewnia prowadzenie sekretariatu Grupy Sterującej ds. Wyrobów Medycznych. |
Poprawka 117
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 19 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Grupa Sterująca ds. Wyrobów Medycznych składa się z przedstawiciela Agencji, przedstawiciela Komisji i jednego wysokiego rangą przedstawiciela z każdego państwa członkowskiego. Każde państwo członkowskie wyznacza swojego przedstawiciela. Członkom mogą towarzyszyć eksperci z określonych dziedzin naukowych lub technicznych. |
2. Grupa Sterująca ds. Wyrobów Medycznych składa się z przedstawiciela Agencji, przedstawiciela Komisji i jednego upoważnionego wysokiego rangą przedstawiciela z każdego państwa członkowskiego. Każde państwo członkowskie wyznacza swojego przedstawiciela. Członkom mogą towarzyszyć eksperci z określonych dziedzin naukowych lub technicznych. W skład Grupy Sterującej ds. Wyrobów Medycznych wchodzą także jako obserwatorowie przedstawiciel grupy roboczej pacjentów i konsumentów oraz przedstawiciel grupy roboczej współpracującej z organizacjami pracowników służby zdrowia. Wykaz członków Grupy Sterującej ds. Wyrobów Medycznych jest przejrzysty i upubliczniany w portalu internetowym Agencji. |
Poprawka 118
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 19 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Grupie Sterującej ds. Wyrobów Medycznych przewodniczy Agencja. Przewodniczący może zaprosić do udziału w jej posiedzeniach osoby trzecie , w tym przedstawicieli grup interesu związanych z wyrobami medycznymi. |
3. Grupie Sterującej ds. Wyrobów Medycznych przewodniczy Agencja. Każdy członek Grupy Sterującej ds. Wyrobów Medycznych może zaproponować przewodniczącemu zaproszenie do udziału w jej posiedzeniach osób trzecich , w tym przedstawicieli grup interesu związanych z wyrobami medycznymi , takich jak przedstawiciele producentów i jednostki notyfikowane lub wszelkie inne podmioty z łańcucha dostaw wyrobów medycznych, a także przedstawicieli pracowników służby zdrowia, pacjentów i konsumentów, jeśli mogą wnieść wkład w dyskusje Grupy Sterującej ds. Wyrobów Medycznych . |
Poprawka 119
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 19 – ustęp 6 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
6a. Członkowie Grupy Sterującej ds. Wyrobów Medycznych nie czerpią z przemysłu wyrobów medycznych finansowych ani innych korzyści, które mogłyby wpłynąć na ich bezstronność. Działają niezależnie w interesie publicznym, składają co roku deklarację interesów finansowych i aktualizują ją w przypadku wystąpienia istotnych zmian. Wszelkie pośrednie korzyści, które mogą być związane z przemysłem wyrobów medycznych, są wprowadzane do rejestru prowadzonego przez Agencję i upubliczniane na żądanie. Deklaracja interesów jest upubliczniana w portalu internetowym Agencji. |
Poprawka 120
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 20 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Grupa Sterująca ds. Wyrobów Medycznych przyjmuje zestaw informacji niezbędnych do monitorowania podaży wyrobów medycznych umieszczonych w wykazie wyrobów medycznych o krytycznym znaczeniu w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego i popytu na te wyroby medyczne oraz informuje o tym swoją grupę roboczą. |
2. Grupa Sterująca ds. Wyrobów Medycznych przyjmuje zestaw informacji niezbędnych do monitorowania podaży wyrobów medycznych umieszczonych w wykazie wyrobów medycznych o krytycznym znaczeniu w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego i popytu na te wyroby medyczne oraz informuje o tym swoją grupę roboczą. Podmioty unijne lub krajowe uczestniczące w procesie gromadzenia zapasów wyrobów medycznych otrzymują odpowiednie informacje. |
Poprawka 121
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 20 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Agencja publikuje na swojej stronie internetowej wykaz wyrobów medycznych o krytycznym znaczeniu w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego oraz wszelkie aktualizacje tego wykazu. |
3. Agencja publikuje w specjalnie wyznaczonym miejscu na swojej stronie internetowej wykaz wyrobów medycznych o krytycznym znaczeniu w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego oraz wszelkie aktualizacje tego wykazu. |
Poprawka 122
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 20 – ustęp 3 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
3a. Agencja informuje o niedoborach wyrobów medycznych o krytycznym znaczeniu zapisanych w wykazie wyrobów medycznych o krytycznym znaczeniu w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego za pomocą bazy danych, o której mowa w art. 6 ust. 4a. |
Poprawka 123
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 22 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Podczas stanu zagrożenia zdrowia publicznego Grupa Sterująca ds. Wyrobów Medycznych regularnie przedstawia Komisji i podsieci, o której mowa w art. 23 ust. 1 lit. b ), wyniki monitorowania, a w szczególności sygnalizuje wszelkie potencjalne lub faktyczne niedobory wyrobów medycznych umieszczonych w wykazie wyrobów medycznych o krytycznym znaczeniu w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego. |
1. Podczas stanu zagrożenia zdrowia publicznego Grupa Sterująca ds. Wyrobów Medycznych regularnie przedstawia Komisji i podsieci, o której mowa w art. 23 ust. 2 lit. a) , wyniki monitorowania, a w szczególności sygnalizuje wszelkie potencjalne lub faktyczne niedobory wyrobów medycznych umieszczonych w wykazie wyrobów medycznych o krytycznym znaczeniu w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego. |
Poprawka 124
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 22 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Na wniosek Komisji lub podsieci, o której mowa w art. 23 ust. 2 lit. b) , Grupa Sterująca ds. Wyrobów Medycznych dostarcza, na poparcie swoich ustaleń, zagregowane dane i prognozy dotyczące popytu. W związku z tym Grupa Sterująca współpracuje z Europejskim Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób w celu uzyskania danych epidemiologicznych, aby pomóc w prognozowaniu potrzeb w zakresie wyrobów medycznych, oraz z Grupą Sterującą ds. Leków, o której mowa w art. 3, w przypadku gdy wyroby medyczne umieszczone w wykazie wyrobów medycznych o krytycznym znaczeniu w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego są stosowane wraz z podawanym produktem leczniczym. |
2. Na wniosek Komisji , co najmniej jednego właściwego organu krajowego lub podsieci, o której mowa w art. 23 ust. 2 lit. a ), Grupa Sterująca ds. Wyrobów Medycznych dostarcza, na poparcie swoich ustaleń, zagregowane dane i prognozy dotyczące popytu. W związku z tym Grupa Sterująca współpracuje z Europejskim Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób w celu uzyskania danych epidemiologicznych, aby pomóc w prognozowaniu potrzeb w zakresie wyrobów medycznych, oraz z Grupą Sterującą ds. Leków, o której mowa w art. 3, w przypadku gdy wyroby medyczne umieszczone w wykazie wyrobów medycznych o krytycznym znaczeniu w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego są stosowane wraz z podawanym produktem leczniczym. Grupa Sterująca ds. Wyrobów Medycznych udostępnia swoje ustalenia i wnioski unijnym i krajowym podmiotom uczestniczącym w procesie gromadzenia zapasów produktów leczniczych i wyrobów medycznych. |
Poprawka 125
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 22 – ustęp 5 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
5a. Jeżeli zalecenia, o których mowa w ust. 3 i 4, nie są brane pod uwagę lub nie są wykonywane, Komisja, państwa członkowskie, producenci wyrobów medycznych i jednostki notyfikowane przedstawiają, w stosownych przypadkach, poparte dowodami uzasadnienie. |
Poprawka 126
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 23 – ustęp 1 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 127
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 23 – ustęp 1 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 128
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 23 – ustęp 1 – litera d
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
skreśla się |
Poprawka 129
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 23 – ustęp 2 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 130
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 23 – ustęp 3 – litera e a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 131
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 23 – ustęp 3 – litera e b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 132
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 23 – ustęp 3 – litera e c (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 133
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 23 – ustęp 3 – litera f
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 134
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 25 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Jeżeli jest to konieczne do wypełnienia obowiązków sprawozdawczych określonych w ust. 1, państwa członkowskie gromadzą informacje od producentów, importerów, dystrybutorów i jednostek notyfikowanych na temat wyrobów medycznych umieszczonych w wykazie wyrobów medycznych o krytycznym znaczeniu w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego. |
2. Jeżeli jest to konieczne do wypełnienia obowiązków sprawozdawczych określonych w ust. 1, państwa członkowskie gromadzą informacje od producentów, importerów, dystrybutorów , pracowników służby zdrowia i jednostek notyfikowanych na temat wyrobów medycznych umieszczonych w wykazie wyrobów medycznych o krytycznym znaczeniu w przypadku stanu zagrożenia zdrowia publicznego. |
Poprawka 135
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 25 – ustęp 4 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 136
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 26 – akapit 1 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 137
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 26 – akapit 1 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 138
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 26 – akapit 1 – litera e
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 139
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 27 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Agencja, za pośrednictwem swojej strony internetowej i innych właściwych środków, a także we współpracy z właściwymi organami krajowymi, informuje opinię publiczną i odnośne grupy interesu o pracach Grupy Sterującej ds. Wyrobów Medycznych. |
Agencja, za pośrednictwem specjalnie w tym celu utworzonego miejsca na swojej stronie internetowej i innych właściwych środków, we współpracy z właściwymi organami krajowymi, informuje w odpowiednim czasie opinię publiczną i właściwe grupy interesu o pracach Grupy Sterującej ds. Wyrobów Medycznych oraz, stosownych przypadkach, reaguje na próby dezinformacji wymierzone w prace Grupy Sterującej ds . Wyrobów Medycznych. |
Poprawka 140
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 27 – akapit 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Działania podejmowane przez Grupę Sterującą ds. Wyrobów Medycznych są przejrzyste. Programy i protokoły posiedzeń Grupy Sterującej ds. Wyrobów Medycznych, a także regulamin i zalecenia oraz, jeżeli zachodzi taka konieczność, głosowania są dokumentowane i podawane do wiadomości publicznej, w tym opinie odmienne. |
Poprawka 141
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 28 – akapit 1 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Od dnia 1 marca 2022 r. Agencja w imieniu Komisji prowadzi sekretariat paneli ekspertów wyznaczonych zgodnie z decyzją wykonawczą (UE) 2019/1396 oraz zapewnia wsparcie niezbędne do tego, aby panele te mogły skutecznie wykonywać swoje zadania określone w art. 106 ust. 9 i 10 rozporządzenia (UE) 2017/745. Agencja: |
Agencja w imieniu Komisji prowadzi sekretariat paneli ekspertów wyznaczonych zgodnie z decyzją wykonawczą (UE) 2019/1396 oraz zapewnia wsparcie niezbędne do tego, aby panele te mogły skutecznie wykonywać swoje zadania określone w art. 106 ust. 9 i 10 rozporządzenia (UE) 2017/745. Agencja: |
Poprawka 142
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 28 – akapit 1 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 143
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 29 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Artykuł 29a Ochrona przed cyberatakami Agencja korzysta ze środków i procesów na wysokim poziomie zabezpieczających przed cyberatakami, cyberszpiegostwem i innymi naruszeniami danych, aby zapewnić ochronę danych dotyczących zdrowia i normalne funkcjonowanie Agencji przez cały czas, a zwłaszcza w stanach zagrożenia zdrowia publicznego lub w przypadku poważnych wydarzeń na szczeblu Unii. W tym celu Agencja aktywnie stosuje i wdraża najlepsze praktyki cyberbezpieczeństwa w instytucjach, organach, urzędach i agencjach Unii, aby wykrywać i ograniczać cyberataki, zapobiegać im oraz reagować na nie. |
Poprawka 144
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 29 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Artykuł 29b Sankcje Państwa członkowskie przyjmują przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadku obowiązków określonych w art. 10 i 24 i podejmują wszelkie działania niezbędne do zapewnienia ich wdrożenia. Przewidziane sankcje, w tym finansowe, są skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Państwa członkowskie powiadamiają Komisję o tych przepisach i środkach do dnia … [sześć miesięcy po dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia], a także powiadamiają ją niezwłocznie o wszelkich późniejszych zmianach mających wpływ na te przepisy i środki. |
Poprawka 145
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 30 – ustęp 1 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. O ile niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej oraz nie naruszając przepisów rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 (24) i istniejących przepisów i praktyk krajowych w państwach członkowskich w zakresie poufności, wszystkie strony biorące udział w stosowaniu niniejszego rozporządzenia przestrzegają zasad poufności informacji i danych uzyskanych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami w celu ochrony: |
1. O ile niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej oraz nie naruszając przepisów rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 (24) , przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 ani (24a) istniejących przepisów i praktyk krajowych w państwach członkowskich w zakresie poufności, wszystkie strony biorące udział w stosowaniu niniejszego rozporządzenia przestrzegają zasad poufności informacji i danych uzyskanych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami w celu ochrony: |
Poprawka 146
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 30 – ustęp 1 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
skreśla się |
Poprawka 147
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 30 – ustęp 1 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 148
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 30 – ustęp 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
5. Komisja, Agencja i państwa członkowskie mogą wymieniać poufne informacje handlowe oraz – jeśli to konieczne do ochrony zdrowia publicznego – dane osobowe z organami regulacyjnymi państw trzecich, z którymi zawarły dwustronne lub wielostronne porozumienia dotyczące poufności. |
5. Komisja, Agencja i państwa członkowskie mogą wymieniać poufne informacje handlowe z organami regulacyjnymi państw trzecich, z którymi zawarły dwustronne lub wielostronne porozumienia dotyczące poufności. |
Poprawka 149
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 30 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Artykuł 30a Ochrona danych osobowych 1. Przekazywanie danych osobowych na podstawie niniejszego rozporządzenia podlega stosownie do przypadku rozporządzeniom (UE) 2016/679 i (UE) 2018/1725. 2. Gdy dane osobowe przekazuje się do państwa trzeciego, w razie braku decyzji stwierdzającej odpowiedni stopień ochrony lub braku odpowiednich gwarancji, o których mowa w art. 49 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2016/679 i art. 50 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2018/1725, Komisja, Agencja i państwa członkowskie mogą wymieniać dane osobowe z organami regulacyjnymi państw trzecich, z którymi zawarły dwustronne lub wielostronne porozumienia dotyczące poufności, jeżeli jest to konieczne z ważnych względów interesu publicznego, takich jak ochrona zdrowia publicznego. |
Poprawka 150
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 30 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Artykuł 30b Przegląd Do dnia 31 grudnia 2026 r. Komisja przedłoży Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z oceny funkcjonowania niniejszego rozporządzenia, w stosownym przypadku wraz z wnioskiem ustawodawczym dotyczącym jego zmiany. W sprawozdaniu tym uwzględnia się w szczególności ewentualne rozszerzenie zakresu na weterynaryjne produkty lecznicze. |
Poprawka 151
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 31 – nagłówek
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Wejście w życie |
Wejście w życie i data rozpoczęcia stosowania |
Poprawka 152
Wniosek dotyczący rozporządzenia
Artykuł 31 – akapit 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
Rozdział IV stosuje się od … [data wejścia w życie + 12 miesięcy]. |
(1) Sprawa została odesłana do komisji właściwej w celu przeprowadzenia negocjacji międzyinstytucjonalnych na podstawie art. 59 ust. 4 akapit czwarty Regulaminu (A9-0216/2021).
(1a) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/522 z dnia 24 marca 2021 r. w sprawie ustanowienia Programu działań Unii w dziedzinie zdrowia („Program UE dla zdrowia”) na lata 2021–2027 oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 282/2014 (Dz.U. L 107 z 26.3.2021, s. 1).
(11) Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 września 2020 r. w sprawie braku leków – jak poradzić sobie z narastającym problemem (2020/2071(INI)).
(11) Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 września 2020 r. w sprawie braku leków – jak poradzić sobie z narastającym problemem (2020/2071(INI)).
(1a) Rozporządzenie (WE) nr 726/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. ustanawiające wspólnotowe procedury wydawania pozwoleń dla produktów leczniczych stosowanych u ludzi i do celów weterynaryjnych i nadzoru nad nimi oraz ustanawiające Europejską Agencję Leków (Dz.U. L 136 z 30.4.2004, s. 1).
(1b) Dyrektywa 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 listopada 2001 r. w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi (Dz.U. L 311 z 28.11.2001, s. 67).
(1a) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiające Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (Dz.U. L 57 z 18.2.2021, s. 17).
(1a) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 536/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie badań klinicznych produktów leczniczych stosowanych u ludzi oraz uchylenia dyrektywy 2001/20/WE (Dz.U. L 158 z 27.5.2014, s. 1).
(12) Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2019/1396 z dnia 10 września 2019 r. ustanawiająca zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/745 w odniesieniu do wyznaczania paneli ekspertów w dziedzinie wyrobów medycznych, Dz.U. L 234 z 11.9.2019, s. 23.
(12) Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2019/1396 z dnia 10 września 2019 r. ustanawiająca zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/745 w odniesieniu do wyznaczania paneli ekspertów w dziedzinie wyrobów medycznych, Dz.U. L 234 z 11.9.2019, s. 23.
(1a) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).
(1b) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39).
(1a) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/6 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie weterynaryjnych produktów leczniczych i uchylające dyrektywę 2001/82/WE (Dz.U. L 4 z 7.1.2019, s. 43).
(18) Rozporządzenie (WE) nr 726/2004.
(18) Rozporządzenie (WE) nr 726/2004.
(19) [proszę wstawić odniesienie do przyjętego tekstu, o którym mowa w przypisie 4].
(19) [proszę wstawić odniesienie do przyjętego tekstu, o którym mowa w przypisie 4].
(21) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 536/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie badań klinicznych produktów leczniczych stosowanych u ludzi oraz uchylenia dyrektywy 2001/20/WE, Dz.U. L 158 z 27.5.2014, s. 1.
(21) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 536/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie badań klinicznych produktów leczniczych stosowanych u ludzi oraz uchylenia dyrektywy 2001/20/WE, Dz.U. L 158 z 27.5.2014, s. 1.
(24) Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43.
(24) Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43.
(24a) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (Dz.U. L 305 z 26.11.2019, s. 17).
(1a) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/943 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych (tajemnic przedsiębiorstwa) przed ich bezprawnym pozyskiwaniem, wykorzystywaniem i ujawnianiem (Dz.U. L 157 z 15.6.2016, s. 1).
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/313 |
P9_TA(2021)0352
Ogólny unijny program działań w zakresie środowiska do 2030 r. ***I
Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 8 lipca 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ogólnego unijnego programu działań w zakresie środowiska do 2030 r. (COM(2020)0652 – C9-0329/2020 – 2020/0300(COD)) (1)
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
(2022/C 99/44)
Poprawka 1
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 2
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 4
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 3
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 4
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 5 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 5
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 5 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 6
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 5 c (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 7
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 5 d (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
||
|
|
|
Poprawka 8
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 5 e (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 9
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 6
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 10
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 7
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 11
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 8
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 12
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 8 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 13
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 8 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 14
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 9
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 15
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 9 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 16
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 9 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 17
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 9 c (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 18
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 9 d (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 19
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 10
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 20
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 10 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 21
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 10 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 22
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 11
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 23
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 11 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 24
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 11 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 25
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 11 c (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 26
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 12
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 27
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 13
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 28
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 14
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 29
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 14 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 30
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 15
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 31
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 17
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 32
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 17 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 33
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 18
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 34
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 18 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 35
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 1 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. W niniejszej decyzji określono ogólny unijny program działań w zakresie środowiska na okres do dnia 31 grudnia 2030 r. („8. EAP”). Ustanawia się w niej cele priorytetowe, określa warunki podstawowe ich osiągnięcia oraz wskazuje ramy umożliwiające zmierzenie , czy Unia i jej państwa członkowskie są na dobrej drodze do osiągnięcia tych celów priorytetowych. |
1. W niniejszej decyzji określa się ogólny unijny program działań w zakresie środowiska na okres do dnia 31 grudnia 2030 r. ( „8. unijny program działań w zakresie środowiska” lub „8. EAP”). Określa się w niej cele priorytetowe, podaje się warunki podstawowe oraz działania niezbędne do osiągnięcia tych warunków podstawowych. Ustanawia się w niej ramy monitorowania umożliwiające zmierzenie i ocenę postępów Unii i jej państw członkowskich w dążeniu do osiągnięcia tych celów priorytetowych. Ustanawia się w niej również mechanizm zarządzania w celu zapewnienia całkowitej realizacji celów priorytetowych. |
Poprawka 36
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 1 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. 8. EAP ma na celu przyspieszenie przejścia na neutralną dla klimatu, zasobooszczędną, czystą gospodarkę o obiegu zamkniętym w sposób sprawiedliwy i sprzyjający włączeniu społecznemu, oraz potwierdza cele środowiskowe i klimatyczne Europejskiego Zielonego Ładu i określonych w nim inicjatyw. |
2. 8. EAP ma na celu przyspieszenie przejścia na neutralną dla klimatu, zrównoważoną, nietoksyczną, zasobooszczędną, opartą na energii ze źródeł odnawialnych, odporną i konkurencyjną gospodarkę o obiegu zamkniętym w sposób sprawiedliwy i sprzyjający włączeniu społecznemu, a także ochronę, przywrócenie i poprawę jakości środowiska, w tym powietrza, wody i gleby, oraz ochronę i przywrócenie poprzedniego stanu różnorodności biologicznej i ekosystemów. Opiera się on na celach środowiskowych i klimatycznych Europejskiego Zielonego Ładu i określonych w nim inicjatyw oraz wspiera ich osiągnięcie . |
Poprawka 37
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 1 – ustęp 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. 8. EAP stanowi podstawę osiągnięcia celów środowiskowych i klimatycznych określonych w oenzetowskiej agendzie 2030 i jej celach zrównoważonego rozwoju, a jego ramy monitorowania stanowią część związaną ze środowiskiem i klimatem unijnych starań na rzecz mierzenia postępów na drodze do bardziej zrównoważonego charakteru , w tym neutralności klimatycznej i zasobooszczędności, dobrobytu i odporności. |
3. 8. EAP stanowi podstawę osiągnięcia celów środowiskowych i klimatycznych określonych w oenzetowskiej agendzie 2030 i jej celach zrównoważonego rozwoju oraz celów zapisanych w wielostronnych umowach środowiskowych i klimatycznych, a jego ramy monitorowania przyczyniają się do związanych ze środowiskiem i klimatem unijnych starań na rzecz mierzenia postępów na drodze ku zrównoważoności , dobrostanowi i odporności. |
Poprawka 38
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 2 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Długoterminowy cel priorytetowy 8. EAP na 2050 r. dotyczy zapewnienia , by obywatele cieszyli się dobrą jakością życia z uwzględnieniem ograniczeń planety w gospodarce regeneracyjnej , w której nic się nie marnuje, nie produkuje się emisji gazów cieplarnianych netto , a wzrost gospodarczy jest niezależny od wykorzystania zasobów naturalnych i degradacji środowiska . Zdrowe środowisko sprzyja dobrostanowi obywateli, rozwojowi różnorodności biologicznej i ochronie , odbudowie i docenieniu kapitału naturalnego w sposób , którzy wzmacnia odporność na zmianę klimatu i inne zagrożenia dla środowiska . Unia ustala tempo zapewnienia dobrostanu obecnych i przyszłych pokoleń na całym świecie. |
1. Długoterminowym celem priorytetowym 8. EAP jest zadbanie o to , by możliwie jak najszybciej, a najpóźniej do 2050 r. ludzie cieszyli się dobrą jakością życia z uwzględnieniem ograniczeń planety w obrębie zrównoważonej gospodarki dobrobytu , w której nic się nie marnuje, wzrost ma charakter regeneracyjny , zostanie osiągnięta neutralność klimatyczna, a nierówności zostaną zniwelowane do minimum . Zdrowe środowisko sprzyja dobrostanowi i zdrowiu wszystkich ludzi, różnorodność biologiczna i ekosystemy rozkwitają , przyroda jest pod ochroną i odradza się , co prowadzi do większej odporności na zmianę klimatu , klęski żywiołowe i inne zagrożenia środowiskowe . Unia ustala tempo zapewnienia dobrostanu obecnych i przyszłych pokoleń na całym świecie zgodnie z zasadą odpowiedzialności międzypokoleniowej . |
Poprawka 39
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 2 – ustęp 2 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. 8. EAP ma następuje sześć tematycznych celów priorytetowych: |
2. 8. EAP ma sześć wzajemnie powiązanych tematycznych celów priorytetowych , które mają zostać osiągnięte najpóźniej do 2030 r. : |
Poprawka 40
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 2 – ustęp 2 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 41
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 2 – ustęp 2 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 42
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 2 – ustęp 2 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 43
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 2 – ustęp 2 – litera d
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 44
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 2 – ustęp 2 – litera e
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 45
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 2 – ustęp 2 – litera f
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 46
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 2 – ustęp 2 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
2a. Tematyczne cele priorytetowe określone w ust. 2 rozumie się jako obejmujące cele i działania przewidziane w strategiach i inicjatywach Europejskiego Zielonego Ładu oraz cele określone w przepisach Unii, które przyczyniają się do osiągnięcia tych celów priorytetowych. Te cele i działania należy uwzględnić przy opracowywaniu ram monitorowania służących do oceny postępów w realizacji celów priorytetowych 8. EAP. |
Poprawka 47
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – nagłówek
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Warunki podstawowe osiągnięcia celów priorytetowych tego programu |
Warunki podstawowe osiągnięcia celów priorytetowych tego programu oraz działania niezbędne do uzyskania takich warunków podstawowych |
Poprawka 48
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 49
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera a a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 50
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera a b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 51
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera b – tiret 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 52
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera b – tiret 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 53
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera b – tiret 3 a (nowe)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 54
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera b – tiret 3 b (nowe)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 55
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera b – tiret 4
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 56
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 57
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera c a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 58
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera d
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 59
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera e
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 60
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera e a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 61
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera e b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 62
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera e c (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 63
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera e d (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 64
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera e e (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 65
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera e f (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 66
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera f
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 67
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera f a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 68
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera f b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 69
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera f c (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 70
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera f d (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 71
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera f e (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 72
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera f f (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 73
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera f g (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 74
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera f h (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 75
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera f i (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 76
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera f j (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 77
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera g
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 78
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera g a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 79
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera g b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 80
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera h
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 81
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera h – tiret 1 (nowe)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 82
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera h – tiret 2 (nowe)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 83
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera h – tiret 3 (nowe)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 84
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera h – tiret 4 (nowe)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 85
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera h – tiret 5 (nowe)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 86
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera h – tiret 6 (nowe)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 87
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera i
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 88
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera j a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 89
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera j b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 90
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera k – tiret 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 91
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera k – tiret 1 a (nowe)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 92
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera k – tiret 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 93
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera k – tiret 3
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 94
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 – litera k – tiret 5
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 95
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
1a. Aby spełnić warunki podstawowe określone w ust. 1, Komisja podejmuje następujące działania: |
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
Poprawka 96
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 1 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
1b. Aby spełnić warunek podstawowy określony w ust. 1 lit. ea), Komisja – do grudnia 2022 r., na bazie bieżących prac – oceni, które dotacje są szkodliwe dla środowiska, i opracuje wytyczne dotyczące identyfikacji takich dotacji na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, a także środków, jakie można podjąć w celu ich stopniowego wycofania. Państwa członkowskie gromadzą co rok informacje o istnieniu dotacji na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, a także o środkach, jakie podejmują w celu ich stopniowego wycofania. Państwa członkowskie co roku przekazują te informacje Komisji. Komisja zestawia te informacje w sprawozdaniu, w podziale na państwa członkowskie, które ma zostać opublikowane nie później niż 6 miesięcy po zakończeniu roku referencyjnego, przy czym pierwszym rokiem referencyjnym jest 2023 r. Komisja przedstawia to sprawozdanie co roku Parlamentowi Europejskiemu. |
Poprawka 97
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Osiągnięcie celów priorytetowych 8. EAP będzie wymagało uzyskania szerokiego poparcia poprzez zaangażowanie obywateli, partnerów społecznych i innych zainteresowanych stron oraz zachęcenie do współpracy organów krajowych, regionalnych i lokalnych na obszarach miejskich i wiejskich w zakresie opracowywania i wdrażania strategii, polityk lub przepisów związanych z 8. EAP. |
2. Organy publiczne na wszystkich szczeblach współpracują z przedsiębiorstwami, w szczególności z MŚP, partnerami społecznymi, społeczeństwem obywatelskim, obywatelami, społecznościami i innymi zainteresowanymi stronami w celu realizacji 8. EAP. Osiągnięcie celów priorytetowych 8. EAP będzie wymagało uzyskania szerokiego poparcia poprzez zaangażowanie obywateli, partnerów społecznych i innych zainteresowanych stron oraz zachęcenie do współpracy organów krajowych, regionalnych i lokalnych na obszarach miejskich i wiejskich oraz w regionach najbardziej oddalonych w zakresie opracowywania i wdrażania strategii, polityk lub przepisów związanych z 8. EAP. |
Poprawka 98
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 3 – ustęp 2 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
2a. Właściwe instytucje Unii i państwa członkowskie odpowiadają za podejmowanie odpowiednich działań służących osiągnięciu celów priorytetowych określonych w art. 2 ust. 1 i 2. Działania podejmuje się z należytym uwzględnieniem zasad przyznania kompetencji, pomocniczości i proporcjonalności, zgodnie z art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. |
Poprawka 99
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – nagłówek
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Ramy monitorowania |
Wskaźniki, ramy monitorowania i zarządzanie |
Poprawka 100
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1. Komisja, przy wsparciu Europejskiej Agencji Środowiska i Europejskiej Agencji Chemikaliów, regularnie ocenia postępy Unii i państw członkowskich w zakresie osiągania celów priorytetowych określonych w art. 2 oraz przedstawia sprawozdania w tej sprawie, uwzględniając warunki podstawowe określone w art. 3. |
1. Komisja, przy wsparciu Europejskiej Agencji Środowiska i Europejskiej Agencji Chemikaliów, bez uszczerbku dla ich niezależności, co roku monitoruje i ocenia postępy Unii i państw członkowskich w zakresie osiągania celów priorytetowych określonych w art. 2 oraz przedstawia sprawozdania w tej sprawie, uwzględniając działania i warunki podstawowe określone w art. 3 oraz ogólny cel, jakim jest przeprowadzenie zmiany systemowej . Komisja dba o to, by informacje wynikające z tego monitorowania, oceny i sprawozdawczości były łatwo i publicznie dostępne, co zapewni skuteczne monitorowanie poczynionych postępów. |
Poprawka 101
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
1a. Po przeprowadzeniu konsultacji ze wszystkimi odpowiednimi zainteresowanymi stronami Komisja przedstawi do 31 grudnia 2021 r. usprawnione ramy w formie jednolitej tabeli wyników, obejmującej wskaźniki podstawowe, aby monitorować i śledzić postępy w osiąganiu celów priorytetowych określonych w art. 2 ust. 1 i 2 w oparciu o istniejące ramy i procesy monitorowania. |
Poprawka 102
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 1 b (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
1b. Ocena, o której mowa w ust. 1, musi obejmować informacje na temat: |
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
Poprawka 103
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 2
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
2. Ocena, o której mowa w ust. 1, odzwierciedla najnowsze zmiany pod względem dostępności i istotności danych i wskaźników na podstawie danych dostępnych w państwach członkowskich i na szczeblu Unii, w szczególności obsługiwanych przez Europejską Agencję Środowiska i Europejski System Statystyczny. Ocena ta pozostaje bez uszczerbku dla istniejących ram monitorowania, sprawozdawczości i zarządzania oraz działań obejmujących politykę w zakresie środowiska i klimatu. |
2. Ocena, o której mowa w ust. 1, odzwierciedla najnowsze zmiany pod względem dostępności i istotności danych i wskaźników na podstawie danych dostępnych w państwach członkowskich , w tym na szczeblu regionalnym i lokalnym, i na szczeblu Unii, w szczególności obsługiwanych przez Europejską Agencję Środowiska i Europejski System Statystyczny w celu minimalizacji obciążeń administracyjnych . Ocena ta opiera się na istniejących ramach monitorowania, sprawozdawczości i zarządzania oraz działaniach obejmujących politykę w zakresie środowiska i klimatu , jest spójna z tymi ramami i działaniami i pozostaje bez uszczerbku dla nich, a także opiera się na rzetelnej metodyce umożliwiającej pomiar postępów . |
Poprawka 104
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 2 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
2a. Parlament Europejski, Rada i Komisja co roku wymieniają poglądy na temat oceny, o której mowa w ust. 1, i w ramach unijnego programowania rocznego określają dodatkowe środki i działania ustawodawcze i pozaustawodawcze, jeżeli postępy w osiąganiu celów priorytetowych uznaje się za niewystarczające lub w celu przezwyciężenia stwierdzonych barier. |
Poprawka 105
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 3 – wprowadzenie
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3. Europejska Agencja Środowiska i Europejska Agencja Chemikaliów wspierają Komisję w zakresie poprawy dostępności i istotności danych i wiedzy, w szczególności poprzez podejmowanie następujących działań: |
3. Europejska Agencja Środowiska i Europejska Agencja Chemikaliów wspierają Komisję w zakresie poprawy dostępności i istotności danych , wskaźników i wiedzy, w szczególności poprzez podejmowanie następujących działań: |
Poprawka 106
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 3 – litera a
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 107
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 3 – litera a a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 108
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 3 – litera b
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 109
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 3 – litera c
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 110
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 3 – litera c a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 111
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 3 – litera d
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 112
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 3 – litera d a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 113
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 3 – litera d b (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 114
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 3 – litera e
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 115
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 3 – litera g
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||||
|
|
Poprawka 116
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 3 – litera g a (nowa)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
||
|
|
|
Poprawka 117
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 4 – ustęp 4
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
4. Komisja regularnie analizuje potrzeby w zakresie danych i wiedzy na szczeblu unijnym i krajowym, w tym zdolność Europejskiej Agencji Środowiska i Europejskiej Agencji Chemikaliów do wykonywania zadań, o których mowa w ust. 3. |
4. Komisja regularnie analizuje potrzeby w zakresie danych i wiedzy na szczeblu unijnym i krajowym, w tym zdolność Europejskiej Agencji Środowiska i Europejskiej Agencji Chemikaliów , a w stosownych przypadkach innych organów i agencji europejskich, do wykonywania zadań, o których mowa w ust. 3 oraz przedstawia sprawozdania z wyników tych analiz, zawierające propozycje zaradzenia potrzebom dotyczącym zasobów ludzkich i finansowych lub wszelkim innym brakom . |
Poprawka 118
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 5 – akapit - 1 (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
-1. Do 31 marca 2024 r. Komisja przeprowadzi śródokresową ocenę 8. EAP i przedstawi ją Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. Ocena śródokresowa zawiera opis postępów poczynionych w kierunku osiągnięcia priorytetowych celów tematycznych określonych w art. 2 ust. 2, w tym celów w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, informacje na temat statusu działań i warunków podstawowych określonych w art. 3, a także opis postępów w monitorowaniu i ocenie zmian systemowych, i opiera się na najnowszej ocenie, o której mowa w art. 4 ust. 1, jak również na wynikach konsultacji publicznych. W ocenie śródokresowej określa się zalecenia i korekty niezbędne do osiągnięcia celów priorytetowych 8. EAP do momentu ich realizacji. |
Poprawka 119
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 5 – akapit - 1 a (nowy)
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
|
-1a. W świetle postępów określonych w ocenie śródokresowej, o której mowa w ust. - 1, innych istotnych zmian politycznych oraz sprawozdania EEA pt. „Środowisko Europy – stan i prognozy” nowa Komisja powołana po wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2024 r. w ciągu pierwszych 100 dni swojej kadencji przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wykaz i harmonogram działań legislacyjnych i nielegislacyjnych, które zamierza podjąć w trakcie kadencji, aby zapewnić pełne osiągnięcie celów priorytetowych 8. EAP odpowiednio do 2030 i 2050 r. |
Poprawka 120
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 5 – akapit 1
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
Komisja przeprowadza ocenę 8. EAP do dnia 31 marca 2029 r. Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zawierające główne ustalenia tej oceny, któremu towarzyszy, jeśli Komisja uzna to za stosowne , wniosek ustawodawczy dotyczący następnego unijnego programu działań w zakresie środowiska. |
Komisja przeprowadza ocenę 8. EAP do dnia 31 marca 2029 r. Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zawierające ustalenia tej oceny, któremu towarzyszy, w stosownych przypadkach , wniosek ustawodawczy dotyczący następnego unijnego programu działań w zakresie środowiska w odpowiednim terminie umożliwiającym wprowadzenie 9. EAP do 1 stycznia 2031 r., aby uniknąć luki między 8. EAP a 9. EAP . |
(1) Sprawa została odesłana do komisji właściwej w celu przeprowadzenia negocjacji międzyinstytucjonalnych na podstawie art. 59 ust. 4 akapit czwarty Regulaminu (A9-0203/2021).
(24) COM(2019)0233.
(24) COM(2019)0233.
(25) COM(2019)0640.
(26) COM(2020)0080.
(25) COM(2019)0640.
(26) COM(2020)0080.
(1a) Warsztaty IPBES pt. „Różnorodność biologiczna a pandemie” – streszczenie, 2020 r.
(1a) Dz.U. L 282 z 19.10.2016, s. 4.
(1a) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088 (Dz.U. L 198 z 22.6.2020, s. 13).
(1a) Dokument roboczy nr 102 z dnia 18 września 2019 r. pt. „Gospodarka dobrobytu – tworzenie możliwości w zakresie dobrobytu obywateli i wzrostu gospodarczego”.
(1a) Sprawozdanie OECD, kwiecień 2020 r., A Comprehensive Overview of Global Biodiversity Finance [Kompleksowy przegląd finansowania różnorodności biologicznej na świecie].
(1a) Raport EEA nr 1/2021 „Rozwiązania oparte na zasobach przyrody w Europie: polityka, teoria i praktyka na rzecz przystosowania się do zmiany klimatu i zmniejszania ryzyka związanego z klęskami żywiołowymi”.
(1a) Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 4 września 2018 r., ClientEarth przeciwko Komisji, C-57/16 P, ECLI:EU:C:2018:660.
(27) Zob. na przykład https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-10414-2019-INIT/pl/pdf.
(28) https://www.eesc.europa.eu/en/our-work/opinions-information-reports/opinions/reflection-paper-towards-sustainable-europe-2030.
(29) Zob. na przykład ramy OECD dotyczące dobrobytu, ramy OECD dotyczące działań politycznych na rzecz wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, inicjatywa „Lepsze życie” i inicjatywa „Nowe podejścia do wyzwań gospodarczych”.
(27) Zob. na przykład https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-10414-2019-INIT/pl/pdf.
(28) https://www.eesc.europa.eu/en/our-work/opinions-information-reports/opinions/reflection-paper-towards-sustainable-europe-2030.
(29) Zob. na przykład ramy OECD dotyczące dobrobytu, ramy OECD dotyczące działań politycznych na rzecz wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, inicjatywa „Lepsze życie” i inicjatywa „Nowe podejścia do wyzwań gospodarczych”.
(30) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 1 –77.
(31) COM(2020)0493.
(30) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 1).
(31) COM(2020)0493.
(32) COM(2020)0080.
(32) COM(2020)0080.
(1a) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/99/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie ochrony środowiska poprzez prawo karne (Dz.U. L 328 z 6.12.2008, s. 28).
(35) https://www.unece.org/fileadmin/DAM/env/pp/documents/cep43e.pdf.
(35) https://www.unece.org/fileadmin/DAM/env/pp/documents/cep43e.pdf.
|
1.3.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 99/362 |
P9_TA(2021)0354
Skład liczbowy komisji specjalnych i komisji śledczych
Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie składu liczbowego komisji specjalnych i komisji śledczej (2021/2802(RSO))
(2022/C 99/45)
Parlament Europejski,
|
— |
uwzględniając projekt decyzji Konferencji Przewodniczących, |
|
— |
uwzględniając swoją decyzję z 18 czerwca 2020 r. w sprawie powołania, kompetencji, składu liczbowego i długości kadencji Komisji Specjalnej ds. Walki z Rakiem (1), |
|
— |
uwzględniając swoją decyzję z 18 czerwca 2020 r. w sprawie powołania, kompetencji, składu liczbowego i długości kadencji Komisji Specjalnej ds. Obcych Ingerencji we Wszystkie Procesy Demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym Dezinformacji (2), |
|
— |
uwzględniając swoją decyzję z 18 czerwca 2020 r. w sprawie powołania, kompetencji, składu liczbowego i długości kadencji Komisji Specjalnej ds. Sztucznej Inteligencji w Epoce Cyfrowej (3), |
|
— |
uwzględniając swoją decyzję z 19 czerwca 2020 r. w sprawie powołania komisji śledczej do zbadania zarzutów naruszenia prawa Unii i niewłaściwego administrowania w jego stosowaniu w odniesieniu do ochrony zwierząt podczas transportu w Unii i poza nią oraz określenia kompetencji, składu liczbowego i czasu trwania mandatu komisji (4), |
|
— |
uwzględniając art. 207 i 208 Regulaminu, |
|
1. |
podejmuje decyzję o następującym składzie liczbowym komisji specjalnych i komisji śledczej:
|
|
2. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej decyzji do wiadomości Radzie i Komisji. |
(1) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0160.
(2) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0161.
(3) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0162.
(4) Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0163.