ISSN 1977-1002

Dziennik Urzędowy

Unii Europejskiej

C 208

European flag  

Wydanie polskie

Informacje i zawiadomienia

Rocznik 64
1 czerwca 2021


Spis treści

Strona

 

 

PARLAMENT EUROPEJSKI
SESJA 2019–2020
Posiedzenia z 13 i 14 listopada 2019 r.
Protokoły posiedzeń zostały opublikowane w  Dz.U. C 174 z 7.5.2021 .
TEKSTY PRZYJĘTE

1


 

I   Rezolucje, zalecenia i opinie

 

REZOLUCJE

 

Parlament Europejski

 

Czwartek, 14 listopada 2019 r.

2021/C 208/01

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D061870/04 – 2019/2856(RSP))

2

2021/C 208/02

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 89788 (MON-89788-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D061871/04 – 2019/2857(RSP))

7

2021/C 208/03

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 oraz subkombinacje MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 i NK603 × DAS-40278-9, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D062828/04 – 2019/2859(RSP))

12

2021/C 208/04

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy, cztery lub pięć modyfikacji Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 i GA21 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (D063846/02 – 2019/2860(RSP))

18

2021/C 208/05

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie penalizacji edukacji seksualnej w Polsce (2019/2891(RSP))

24


 

II   Komunikaty

 

KOMUNIKATY INSTYTUCJI, ORGANÓW I JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH UNII EUROPEJSKIEJ

 

Parlament Europejski

 

Czwartek, 14 listopada 2019 r.

2021/C 208/06

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie wniosku o uchylenie immunitetu José Manuela Fernandesa (2019/2005(IMM))

29


 

III   Akty przygotowawcze

 

Parlament Europejski

 

Czwartek, 14 listopada 2019 r.

2021/C 208/07

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. odnośnie do przepisów dotyczących sprzedaży towarów na odległość oraz niektórych krajowych dostaw towarów (COM(2018)0819 – C8-0017/2019 – 2018/0415(CNS))

31

2021/C 208/08

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (wniosek złożony przez Belgię – EGF/2019/001 BE/Carrefour) (COM(2019)0442 – C9-0127/2019 – 2019/2114(BUD))

36


Skróty i symbole

*

Procedura konsultacji

***

Procedura zgody

***I

Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie

***II

Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie

***III

Zwykła procedura ustawodawcza: trzecie czytanie

(Wskazana procedura opiera się na podstawie prawnej zaproponowanej w projekcie aktu)

Poprawki Parlamentu:

Nowe fragmenty tekstu zaznacza się wytłuszczonym drukiem i kursywą . Fragmenty tekstu, które zostały skreślone, zaznacza się za pomocą symbolu ▌ lub przekreśla. Zmianę brzmienia zaznacza się przez wyróżnienie nowego tekstu wytłuszczonym drukiem i kursywą i usunięcie lub przekreślenie zastąpionego tekstu.

PL

 


1.6.2021   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 208/1


PARLAMENT EUROPEJSKI

SESJA 2019–2020

Posiedzenia z 13 i 14 listopada 2019 r.

Protokoły posiedzeń zostały opublikowane w Dz.U. C 174 z 7.5.2021.

TEKSTY PRZYJĘTE

 


I Rezolucje, zalecenia i opinie

REZOLUCJE

Parlament Europejski

Czwartek, 14 listopada 2019 r.

1.6.2021   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 208/2


P9_TA(2019)0054

Genetycznie zmodyfikowana bawełna LLCotton25 (ACSGHØØ1-3)

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D061870/04 – 2019/2856(RSP))

(2021/C 208/01)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D061870/04,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (1), w szczególności jego art. 11 ust. 3 i art. 23 ust. 3,

uwzględniając głosowanie Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, w dniu 30 kwietnia 2019 r., w wyniku którego nie wydano opinii, oraz głosowanie komitetu odwoławczego w dniu 5 czerwca 2019 r., w wyniku którego również nie wydano opinii,

uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (2),

uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z dnia 6 grudnia 2006 r. opublikowaną w dniu 14 grudnia 2006 r. (3),

uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z dnia 17 października 2018 r. na temat odnowienia zezwolenia, opublikowaną w dniu 14 listopada 2018 r. (4),

uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje zawierające sprzeciw wobec zatwierdzania organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) (5),

uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 Regulaminu,

uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

A.

mając na uwadze, że decyzją Komisji 2008/837/WE (6) zezwolono na wprowadzenie do obrotu żywności i paszy zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę LLCotton25, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych;

B.

mając na uwadze, że 2 października 2017 r. przedsiębiorstwo Bayer CropScience AG („wnioskodawca”), posiadacz pierwotnego zezwolenia, złożyło do Komisji wniosek, zgodnie z art. 11 i 23 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, o odnowienie tego zezwolenia;

C.

mając na uwadze, że w dniu 17 października 2018 r. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął pozytywną opinię, którą opublikowano dnia 14 listopada 2018 r. (7);

D.

mając na uwadze, że rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 stanowi, że genetycznie zmodyfikowana żywność lub pasza nie mogą mieć szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi, zdrowie zwierząt lub środowisko, oraz wymaga, by przy sporządzaniu decyzji Komisja brała pod uwagę wszelkie odnośne przepisy prawa unijnego, a także inne uzasadnione czynniki istotne dla rozpatrywanej sprawy;

E.

mając na uwadze, że bawełnie LLCotton25 nadano odporność na herbicydy na bazie glufosynatu (8);

F.

mając na uwadze, że choć w Europie konsumpcja oleju z nasion bawełny przez ludzi jest stosunkowo niewielka, olej taki można znaleźć w wielu różnych produktach spożywczych, w tym w sosach sałatkowych, majonezach, drobnych wyrobach piekarniczych, kremach czekoladowych do smarowania oraz chipsach; mając na uwadze, że bawełna podawana jest zwierzętom głównie w formie makuchów z nasion bawełny i mączki z nasion bawełny lub jako pełnotłuste nasiona bawełny (9);

G.

mając na uwadze, że podczas trzymiesięcznego okresu konsultacji państwa członkowskie przedstawiły EFSA wiele krytycznych uwag dotyczących zarówno oceny początkowej, jak i oceny na potrzeby odnowienia zezwolenia (10); mając na uwadze, że państwa członkowskie wskazywały między innymi, że nie wzięto pod uwagę skutków pozostałości i metabolitów glufosynatu, że istnieją wątpliwości co do tego, czy wyniki badania toksyczności można uznać za prawidłowe, że ani alergenność, ani toksykologia nie została dokładnie oceniona, że sprawozdania z monitorowania przedstawione przez wnioskodawcę nie dostarczają żadnych danych na poparcie wniosków, zgodnie z którymi nie wystąpiły niekorzystne skutki dla zdrowia lub środowiska związane z przywozem i stosowaniem bawełny LLCotton25 oraz że ogólny plan nadzoru zaproponowany przez wnioskodawcę nie spełnia wymogów określonych w załączniku VII do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE (11);

H.

mając na uwadze, że w reakcji na uwagi państw członkowskich EFSA wielokrotnie stwierdzała, iż uważa za niezbędne dalsze rozmowy z wnioskodawcami i Komisją jako podmiotem zarządzającym ryzykiem na temat praktycznych aspektów wdrażania planu monitorowania środowiska po wprowadzeniu do obrotu roślin zmodyfikowanych genetycznie z myślą o ich przywozie i przetwarzaniu;

Brak oceny pozostałości glufosynatu w bawełnie LLCotton25

I.

mając na uwadze, że w wielu badaniach wykazano, iż uprawa roślin genetycznie zmodyfikowanych odpornych na herbicydy prowadzi do bardziej intensywnego wykorzystania tych herbicydów, w dużej mierze z powodu pojawiania się chwastów odpornych na herbicydy (12); mając na uwadze, że w konsekwencji należy się spodziewać, iż uprawy bawełny LLCotton25 będą narażone na wyższe i powtarzające się dawki glufosynatu, co może doprowadzić do zwiększenia ilości pozostałości w zbiorach;

J.

mając na uwadze, że zezwolenie na przywóz bawełny LLCotton25 wydano po raz pierwszy w 2008 r., a zatwierdzenie glufosynatu do stosowania w Unii wygasło z dniem 31 lipca 2018 r. (13); mając na uwadze, że glufosynat jest sklasyfikowany jako działający szkodliwie na rozrodczość (1B), a zatem podlega kryteriom wykluczającym ustanowionym w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 (14);

K.

mając na uwadze, że ocenę pozostałości herbicydów i ich metabolitów na roślinach zmodyfikowanych genetycznie uznaje się za niewchodzącą w zakres kompetencji panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie, w związku z czym nie dokonuje się jej w ramach procedury zatwierdzania GMO; mając na uwadze, że jest to problematyczna kwestia, gdyż sposób, w jaki herbicydy uzupełniające są rozkładane przez rośliny zmodyfikowane genetycznie, oraz skład, a tym samym toksyczność produktów rozpadu (metabolitów), mogą wynikać z samej modyfikacji genetycznej (15);

L.

mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady (16), którego celem jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości, należy starannie kontrolować i monitorować pozostałości substancji czynnych, które nie są dopuszczone do stosowania w Unii, takich jak glufosynat, w roślinach przywożonych z przeznaczeniem na żywność i paszę (17);

M.

mając na uwadze, że w ramach ostatniego wieloletniego skoordynowanego unijnego programu kontroli (na lata 2020, 2021 i 2022) państwa członkowskie nie mają obowiązku pomiaru pozostałości glufosynatu w żadnych produktach, w tym w bawełnie (18); mając na uwadze, że nie można wykluczyć, iż bawełna LLCotton25 lub produkty z niej otrzymane na potrzeby żywności i pasz przekroczą unijne najwyższe dopuszczalne poziomy pozostałości, które wprowadzono w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumentów;

N.

mając na uwadze, że EFSA stwierdził, iż szacowane narażenie operatora na glufosynat, jeżeli jest on stosowany do zwalczania chwastów w uprawach genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, przekracza dopuszczalny poziom narażenia operatora (AOEL), nawet w przypadku zastosowania środków ochrony indywidualnej (19); mając na uwadze, że narażenie operatora budzi szczególny niepokój ze względu na większą ilość herbicydów wykorzystywanych w przypadku zmodyfikowanych genetycznie upraw odpornych na herbicydy;

O.

mając na uwadze, że w niedawnym sprawozdaniu specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. prawa do pożywienia stwierdzono, że niebezpieczne pestycydy mają katastrofalne skutki dla zdrowia, a z powodu ostrego zatrucia pestycydami umiera około 200 000 osób rocznie, z czego 99 % w krajach rozwijających się (20); mając na uwadze, że jeden z celów zrównoważonego rozwoju ONZ, do których realizacji zobowiązała się Unia, zakłada znaczące obniżenie (do roku 2030) liczby zgonów i chorób spowodowanych niebezpiecznymi substancjami chemicznymi oraz zanieczyszczeniem i skażeniem powietrza, wody i gleby (cel 3.9) (21);

Niedemokratyczny proces decyzyjny

P.

mając na uwadze, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania w dniu 30 kwietnia 2019 r., co oznacza, że zezwolenie nie uzyskało poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich; mając na uwadze, że w wyniku głosowania 5 czerwca 2019 r. komitet odwoławczy również nie wydał opinii;

Q.

mając na uwadze, że Komisja dostrzega problem związany z faktem, że decyzje dotyczące wydawania zezwoleń w odniesieniu do GMO są nadal przyjmowane przez nią bez kwalifikowanej większości państw członkowskich popierającej wydanie zezwolenia, co stanowi bardzo ważny wyjątek względem wszystkich zezwoleń na produkty, lecz stało się normą w procesie podejmowania decyzji dotyczących genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (22); mając na uwadze, że praktyka ta została kilkakrotnie uznana za niedemokratyczną przez przewodniczącego Komisji (23);

R.

mając na uwadze, że w trakcie ósmej kadencji Parlament Europejski przyjął łącznie 36 rezolucji, w których sprzeciwił się wprowadzaniu do obrotu organizmów zmodyfikowanych genetycznie z przeznaczeniem na żywność i paszę (33 rezolucje) oraz uprawie organizmów zmodyfikowanych genetycznie w Unii (trzy rezolucje); mając na uwadze, że za zatwierdzeniem żadnego z tych GMO nie opowiedziała się większość kwalifikowana państw członkowskich; mając na uwadze, że Komisja nadal wydaje zezwolenia na organizmy zmodyfikowane genetycznie mimo stwierdzenia przez nią samą niedemokratyczności tego procesu, a także mimo braku poparcia ze strony państw członkowskich i mimo zastrzeżeń Parlamentu;

S.

mając na uwadze, że możliwość niezatwierdzania przez Komisję GMO, jeżeli w komitecie odwoławczym nie ma większości kwalifikowanej państw członkowskich opowiadających się za zatwierdzeniem, nie wymaga żadnej zmiany prawnej (24);

1.

uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji przekracza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003;

2.

uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji jest niespójny z prawem Unii, gdyż nie odpowiada celowi rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zakładającemu – zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi przez Parlament Europejski i Radę w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002 (25) – stworzenie podstawy do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, zdrowia i dobrostanu zwierząt, środowiska naturalnego oraz interesów konsumentów w związku z genetycznie zmodyfikowaną żywnością i paszą, przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego;

3.

wzywa Komisję do wycofania projektu decyzji wykonawczej;

4.

ponownie podkreśla swoje zobowiązanie do przyspieszenia prac nad wnioskiem Komisji zmieniającym rozporządzenie (UE) nr 182/2011; apeluje do Rady, aby w trybie pilnym kontynuowała prace nad tym wnioskiem Komisji;

5.

wzywa Komisję, aby w międzyczasie zaprzestała wydawania zezwoleń na GMO w przypadku braku opinii państw członkowskich w komitecie odwoławczym, zarówno w odniesieniu do upraw, jak i do zastosowań w żywności i paszach, zgodnie z art. 6 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 182/2011;

6.

wzywa Komisję, aby nie zezwalała na uprawy zmodyfikowane genetycznie tolerujące herbicydy, dopóki nie zostaną szczegółowo zbadane w poszczególnych przypadkach zagrożenia dla zdrowia związane z pozostałościami, co wymaga pełnej oceny pozostałości po opryskiwaniu upraw zmodyfikowanych genetycznie herbicydami uzupełniającymi, ich metabolitów i wszelkich efektów skojarzonych;

7.

wzywa Komisję, aby w pełni uwzględniała ocenę ryzyka stosowania herbicydów uzupełniających i ryzyka ich pozostałości w ocenie ryzyka zmodyfikowanych genetycznie roślin tolerujących herbicydy, niezależnie od tego, czy dana roślina zmodyfikowana genetycznie jest przeznaczona do uprawy w Unii, czy też ma być importowana do Unii z przeznaczeniem na żywność i paszę;

8.

apeluje do Komisji, by nie zezwalała na przywóz z przeznaczeniem na żywność lub paszę jakichkolwiek genetycznie zmodyfikowanych roślin tolerujących substancję czynną o działaniu chwastobójczym niedopuszczoną do stosowania w Unii;

9.

wzywa Komisję, aby traktowała zobowiązania Unii wynikające z porozumień międzynarodowych, takich jak porozumienie klimatyczne z Paryża, Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej i cele ONZ w zakresie zrównoważonego rozwoju, jako „istotne przepisy prawa Unii” lub „istotne czynniki” na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 oraz aby nadała im należną rangę, a także informowała o tym, w jaki sposób zostały one uwzględnione w procesie decyzyjnym;

10.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1)  Dz.U. L 268 z 18.10.2003, s. 1.

(2)  Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.

(3)  „Opinion of the Scientific Panel on Genetically Modified Organisms on an application (Reference EFSA-GMO-NL-2005-13) for the placing on the market of glufosinate-tolerant genetically modified LLCotton25, for food and feed uses, and import and processing under Regulation (EC) No 1829/2003 from Bayer CropScience” [Opinia panelu ds. organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO) dotycząca wniosku przedłożonego na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 przez przedsiębiorstwo Bayer CropScience (nr ref. EFSA-GMO-NL-2005-13) o wydanie zezwolenia na wprowadzenie do obrotu genetycznie zmodyfikowanej bawełny LLCotton25 odpornej na glufosynat, z przeznaczeniem na żywność i pasze, oraz na jej przywóz i przetwarzanie], Dziennik EFSA (2006) 429, s. 1-19, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2006.429

(4)  Opinia naukowa pt. „Assessment of genetically modified LLCotton25 for renewal of authorisation under Regulation (EC) No 1829/2003 (application EFSA-GMO-RX-010)” [Ocena genetycznie zmodyfikowanej bawełny LLCotton25 na potrzeby odnowienia zezwolenia na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO-RX-010)], Dziennik EFSA 2018; 16(11):5473, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2018.5473

(5)  W trakcie ósmej kadencji Parlament Europejski przyjął 36 rezolucji zawierających sprzeciw wobec zatwierdzania GMO.

Ponadto w dziewiątej kadencji Parlament przyjął następujące rezolucje:

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0028).

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0029).

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 i DAS-40278-9 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2019)0030).

(6)  Decyzja Komisji 2008/837/WE z dnia 29 października 2008 r. zezwalająca na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. L 299 z 8.11.2008, s. 36).

(7)  Opinia naukowa pt. „Assessment of genetically modified LLCotton25 for renewal of authorisation under Regulation (EC) No 1829/2003 (application EFSA-GMO-RX-010)” [Ocena genetycznie zmodyfikowanej bawełny LLCotton25 na potrzeby odnowienia zezwolenia na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO-RX-010)], Dziennik EFSA 2018; 16(11):5473, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2018.5473

(8)  Pierwsza opinia EFSA, s. 1.

(9)  Scientific opinion on the Assessment of genetically modified cotton GHB614 × LLCotton25 × MON 15985 for food and feed uses, under Regulation (EC) No 1829/2003 (application EFSA-GMO-NL-2011-94) [Opinia naukowa w sprawie oceny genetycznie zmodyfikowanej bawełny GHB614 × LLCotton25 × MON 15985 z przeznaczeniem na żywność i pasze, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO-RX-011)], Dziennik EFSA 2018; 16(4):5213, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/5213, s. 17-18.

(10)  Uwagi państw członkowskich na temat bawełny LLCotton25 można znaleźć w rejestrze pytań EFSA: http://registerofquestions.efsa.europa.eu/roqFrontend/login?

(11)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE z dnia 12 marca 2001 r. w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie i uchylająca dyrektywę Rady 90/220/EWG (Dz.U. L 106 z 17.4.2001, s. 1).

(12)  Zob. na przykład Bonny, S., „Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact” [Rośliny, chwasty i herbicydy zmodyfikowane genetycznie tolerujące herbicydy – przegląd i wpływ], Environmental Management, styczeń 2016, 57(1): 31–48, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 oraz Benbrook, C.M. „Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. – the first sixteen years” [Wpływ zmodyfikowanych genetycznie upraw na stosowanie pestycydów w USA – pierwsze szesnaście lat], Environmental Sciences Europe, 28 września 2012 r., tom 24(1) https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24;

(13)  https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/public/?event=activesubstance.detail&language=PL&selectedID=1436

(14)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 1).

(15)  Jest tak w przypadku glifosatu, co stwierdzono w opublikowanym przez EFSA przeglądzie obowiązujących najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości glifosatu zgodnie z art. 12 rozporządzenia (WE) nr 396/2005, Dziennik EFSA 2018; 16(5):5263, s. 12, https://www.efsa.europa.eu/fr/efsajournal/pub/5263

(16)  Rozporządzenie (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni, zmieniające dyrektywę Rady 91/414/EWG (Dz.U. L 70 z 16.3.2005, s. 1).

(17)  Zob. motyw 8 rozporządzenia (WE) nr 396/2005.

(18)  Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/533 z dnia 28 marca 2019 r. dotyczące wieloletniego skoordynowanego unijnego programu kontroli na lata 2020, 2021 i 2022, mającego na celu zapewnienie zgodności z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami pozostałości pestycydów w żywności pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na jej powierzchni, a także mającego na celu ocenę narażenia konsumenta na te pozostałości (Dz.U. L 88 z 29.3.2019, s. 28).

(19)  Wnioski EFSA z wzajemnej weryfikacji oceny ryzyka stwarzanego przez pestycydy, dotyczącej substancji czynnej glufosynat. https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf/10.2903/j.efsa.2005.27r, s. 3.

(20)  https://www.ohchr.org/EN/Issues/Environment/ToxicWastes/Pages/Pesticidesrighttofood.aspx

(21)  https://www.un.org/sustainabledevelopment/health/

(22)  Zob. na przykład uzasadnienie wniosku ustawodawczego Komisji przedłożonego 22 kwietnia 2015 r. zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 w odniesieniu do umożliwienia państwom członkowskim ograniczenia lub zakazu stosowania genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy na swoim terytorium oraz uzasadnienie wniosku ustawodawczego Komisji przedłożonego 14 lutego 2017 r. zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 182/2011.

(23)  Zob. np. przemówienie inauguracyjne wygłoszone na posiedzeniu plenarnym Parlamentu Europejskiego, włączone do wytycznych politycznych dla kolejnej Komisji Europejskiej (Strasburg, dnia 15 lipca 2014 r.), lub orędzie o stanie Unii z 2016 r. (Strasburg, dnia 14 września 2016 r.).

(24)  Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011 (art. 6 ust. 3) Komisja „może”, a nie „musi” udzielić zezwolenia, jeżeli w komitecie odwoławczym nie ma większości kwalifikowanej państw członkowskich opowiadającej się za zatwierdzeniem.

(25)  Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1).


1.6.2021   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 208/7


P9_TA(2019)0055

Genetycznie zmodyfikowana soja MON 89788 (MON-89788-1)

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 89788 (MON-89788-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D061871/04 – 2019/2857(RSP))

(2021/C 208/02)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 89788 (MON-89788-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D061871/04,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (1), w szczególności jego art. 11 ust. 3 i art. 23 ust. 3,

uwzględniając głosowanie Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, w dniu 30 kwietnia 2019 r., w wyniku którego nie wydano opinii, oraz głosowanie komitetu odwoławczego w dniu 5 czerwca 2019 r., w wyniku którego również nie wydano opinii,

uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (2),

uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności z dnia 2 lipca 2008 r. opublikowaną w dniu 11 lipca 2008 r. (3),

uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności z dnia 17 października 2018 r. w sprawie odnowienia zezwolenia, opublikowaną w dniu 16 listopada 2018 r. (4),

uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje zawierające sprzeciw wobec zatwierdzania organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) (5),

uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 Regulaminu,

uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności;

A.

mając na uwadze, że decyzją Komisji 2008/933/WE (6) zezwolono na wprowadzenie do obrotu żywności i paszy zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 89788 („soja MON 89788”), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych;

B.

mając na uwadze, że 20 listopada 2017 r. posiadacz zezwolenia Monsanto Europe S.A./N.V., w imieniu Monsanto Company, złożył do Komisji wniosek, zgodnie z art. 11 i 23 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, o odnowienie tego zezwolenia;

C.

mając na uwadze, że w dniu 17 października 2018 r. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął pozytywną opinię (7) w sprawie odnowienia tego zezwolenia, którą opublikowano dnia 16 listopada 2018 r.;

D.

mając na uwadze, że rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 stanowi, że genetycznie zmodyfikowana żywność lub pasza nie mogą mieć szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi, zdrowie zwierząt lub środowisko, oraz wymaga, by przy sporządzaniu decyzji Komisja brała pod uwagę wszelkie odnośne przepisy prawa unijnego, a także inne uzasadnione czynniki istotne dla rozpatrywanej sprawy;

E.

mając na uwadze, że soi MON 89788 nadano odporność na herbicydy na bazie glifosatu; mając na uwadze, że soję MON 89788 stworzono w celu uzyskania odporności na glifosat dzięki ekspresji białka CP4 EPSPS (8);

Brak oceny pozostałości i metabolitów glifosatu

F.

mając na uwadze, że w wielu badaniach wykazano, iż uprawa roślin genetycznie zmodyfikowanych odpornych na herbicydy prowadzi do większego zużycia tych herbicydów, w dużej mierze z powodu pojawiania się chwastów odpornych na herbicydy (9); mając na uwadze, że należy się w związku z tym spodziewać, iż uprawy soi MON 89788 będą narażone na wyższe i powtarzające się dawki glifosatu, co może doprowadzić do zwiększenia ilości pozostałości w zbiorach;

G.

mając na uwadze, że utrzymują się wątpliwości co do rakotwórczości glifosatu; mając na uwadze, że EFSA stwierdziła w listopadzie 2015 r., iż jest mało prawdopodobne, aby glifosat był rakotwórczy, a Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA) stwierdziła w marcu 2017 r., że nie ma podstaw do takiej klasyfikacji; mając na uwadze, że w 2015 r. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem – wyspecjalizowana agencja Światowej Organizacji Zdrowia ds. raka – zaklasyfikowała natomiast glifosat jako substancję prawdopodobnie rakotwórczą dla ludzi; mając na uwadze, że szereg najnowszych recenzowanych badań naukowych potwierdza możliwe działanie rakotwórcze glifosatu (10);

H.

mając na uwadze, że w roślinach zmodyfikowanych genetycznie sposób, w jaki herbicydy uzupełniające są rozkładane przez roślinę, oraz skład, a tym samym toksyczność produktów rozpadu (metabolitów), mogą wynikać z samej modyfikacji genetycznej (11); mając na uwadze, że według EFSA brakuje danych toksykologicznych umożliwiających przeprowadzenie oceny ryzyka dla konsumentów w odniesieniu do szeregu produktów rozpadu glifosatu istotnych w przypadku upraw zmodyfikowanych genetycznie odpornych na działanie glifosatu (12);

Brak najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości i odnośnych kontroli

I.

mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady (13), którego celem jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów, należy określić specyficzne najwyższe dopuszczalne poziomy pozostałości dla żywności i pasz produkowanych w państwach trzecich, jeżeli skutkiem stosowania pestycydów są poziomy pozostałości inne niż te wynikające z praktyk rolniczych stosowanych w Unii (14); mając na uwadze, że ma to istotnie miejsce w przypadku importowanych genetycznie zmodyfikowanych roślin uprawnych tolerujących herbicydy z powodu zwiększonej ilości stosowanych herbicydów w porównaniu z uprawami niezmodyfikowanymi genetycznie;

J.

mając jednak na uwadze, że według przeprowadzonego przez EFSA w 2018 r. przeglądu obowiązujących najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości glifosatu dostępne dane były niewystarczające do określenia tych poziomów i wartości oceny ryzyka w odniesieniu do glifosatu w odniesieniu do szeregu zmodyfikowanych genetycznie roślin uprawnych, w tym soi, w której dokonano modyfikacji EPSPS (15);

K.

mając na uwadze, że ocenę pozostałości herbicydów i ich metabolitów na roślinach zmodyfikowanych genetycznie uznaje się za niewchodzącą w zakres kompetencji panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie, w związku z czym nie dokonuje się jej w ramach procedury zatwierdzania GMO;

L.

mając na uwadze, że w swoich uwagach dotyczących dokonanej przez EFSA oceny ryzyka (16) wiele właściwych organów państw członkowskich zwróciło uwagę na brak analizy pozostałości herbicydów w uprawach zmodyfikowanych genetycznie i związane z tym zagrożenia dla zdrowia;

Inne uwagi

M.

mając na uwadze, że wiele państw członkowskich wyraziło zaniepokojenie jakością planu monitorowania środowiska po wprowadzeniu do obrotu, stwierdzając między innymi, że nie w pełni realizuje on cele określone w załączniku VII do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE (17) lub odpowiednie dodatkowe wytyczne; Państwa członkowskie stwierdzały również ogólnie, że monitorowanie soi MON 89788 jest niedostateczne, nie zapewnia żadnych solidnych danych na poparcie wniosku, iż przywóz i stosowanie tej soi nie wywiera niekorzystnego wpływu na zdrowie lub środowisko, a ponadto że monitorowanie nie umożliwia wyciągnięcia wniosków istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa spożycia tej rośliny przez zwierzęta lub ludzi (18);

N.

mając na uwadze, że w reakcji na uwagi państw członkowskich EFSA wielokrotnie stwierdzała, iż uważa za niezbędne dalsze rozmowy z wnioskodawcami i Komisją jako podmiotem zarządzającym ryzykiem na temat praktycznych aspektów wdrażania planu monitorowania środowiska po wprowadzeniu do obrotu roślin zmodyfikowanych genetycznie z myślą o ich przywozie i przetwarzaniu;

O.

mając na uwadze, że według grupy roboczej ds. biotechnologii francuskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa Sanitarnego Żywności, Środowiska i Pracy (ANSES) nie można przedstawić żadnych wniosków dotyczących bezpieczeństwa soi MON 89788, ponieważ przeprowadzony przez wnioskodawcę przegląd badań naukowych opublikowanych po dopuszczeniu tej soi do obrotu był zbyt restrykcyjny;

P.

mając na uwadze, że uprawa zmodyfikowanej genetycznie soja w takich krajach jak Brazylia czy Argentyna jest jednym z kluczowych czynników napędzających wylesianie na dużą skalę; mając na uwadze, że w procesie wydawania zezwoleń nie uwzględniono tego aspektu, w uzupełnieniu zobowiązań Unii wynikających z celów zrównoważonego rozwoju ONZ, porozumienia klimatycznego z Paryża i innych międzynarodowych celów w zakresie różnorodności biologicznej;

Niedemokratyczny proces decyzyjny

Q.

mając na uwadze, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania 30 kwietnia 2019 r., co oznacza, że kwalifikowana większość państw członkowskich nie poparła wydania zezwolenia; mając na uwadze, że w wyniku głosowania 5 czerwca 2019 r. komitet odwoławczy również nie wydał opinii;

R.

mając na uwadze, że zdaniem Komisji problemem jest to, iż decyzje dotyczące wydawania zezwoleń na uprawę GMO są nadal przyjmowane przez Komisję bez kwalifikowanej większości państw członkowskich opowiadającej się za taką decyzją, co zdecydowanie stanowi wyjątek w odniesieniu do wszystkich zezwoleń na produkty, lecz stało się normą w procesie decyzyjnym dotyczącym genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (19); mając na uwadze, że przewodniczący Komisji kilkakrotnie uznał tę praktykę za niedemokratyczną (20);

S.

mając na uwadze, że w trakcie ósmej kadencji Parlament Europejski przyjął łącznie 36 rezolucji, w których sprzeciwił się wprowadzaniu do obrotu GMO z przeznaczeniem na żywność i paszę (33 rezolucje) oraz uprawie GMO w Unii (trzy rezolucje); mając na uwadze, że większość kwalifikowana państw członkowskich nie opowiedziała się za zatwierdzeniem żadnego z tych GMO; mając na uwadze, że Komisja nadal wydaje zezwolenia na GMO mimo stwierdzenia przez nią samą braków demokratycznych, a także mimo braku poparcia ze strony państw członkowskich i zastrzeżeń Parlamentu;

T.

mając na uwadze, że nie jest wymagana żadna zmiana prawa, aby Komisja mogła nie zatwierdzić GMO, jeżeli w komitecie odwoławczym nie ma większości kwalifikowanej państw członkowskich opowiadających się za wydaniem zezwolenia (21);

1.

uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji przekracza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003;

2.

uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji jest niespójny z prawem Unii, gdyż nie odpowiada celowi rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zakładającemu – zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi przez Parlament Europejski i Radę w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002 (22) – stworzenie podstawy do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, zdrowia i dobrostanu zwierząt, środowiska naturalnego oraz interesów konsumentów w związku z genetycznie zmodyfikowaną żywnością i paszą, przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego;

3.

wzywa Komisję do wycofania projektu decyzji wykonawczej;

4.

ponownie podkreśla, że zobowiązał się do przyspieszenia prac nad wnioskiem Komisji w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 182/2011; apeluje do Rady, aby w trybie pilnym kontynuowała prace nad wspomnianym wnioskiem Komisji;

5.

wzywa Komisję, aby w międzyczasie zaprzestała wydawania zezwoleń na GMO w przypadku braku opinii państw członkowskich w komitecie odwoławczym, zarówno w odniesieniu do upraw, jak i do zastosowań w żywności i paszach, zgodnie z art. 6 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 182/2011;

6.

wzywa Komisję, aby nie zezwalała na uprawy zmodyfikowane genetycznie tolerujące herbicydy, dopóki nie zostaną szczegółowo zbadane w poszczególnych przypadkach zagrożenia dla zdrowia związane z pozostałościami, co wymaga pełnej oceny pozostałości po opryskiwaniu upraw zmodyfikowanych genetycznie herbicydami uzupełniającymi, ich metabolitów i wszelkich efektów skojarzonych;

7.

wzywa Komisję, aby w pełni uwzględniała ocenę ryzyka stosowania herbicydów uzupełniających i ryzyka ich pozostałości w ocenie ryzyka zmodyfikowanych genetycznie roślin tolerujących herbicydy, niezależnie od tego, czy dana roślina zmodyfikowana genetycznie jest przeznaczona do uprawy w Unii, czy też ma być importowana do Unii z przeznaczeniem na żywność i paszę;

8.

ponownie wyraża obawę, że duże uzależnienie Unii od przywozu pasz w postaci nasion soi powoduje wylesianie w państwach trzecich, i przypomina, że cele zrównoważonego rozwoju ONZ uda się zrealizować tylko dzięki zapewnieniu zrównoważonego charakteru łańcuchów dostaw i tworzeniu synergii między strategiami politycznymi (23);

9.

apeluje do Komisji o niewydawanie zezwoleń na przywóz nasion soi zmodyfikowanej genetycznie, chyba że wyraźnie wykazano, iż ich uprawa nie przyczyniła się bezpośrednio ani pośrednio do wylesiania;

10.

wzywa Komisję, aby traktowała zobowiązania Unii wynikające z porozumień międzynarodowych, takich jak porozumienie klimatyczne z Paryża, Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej i cele ONZ w zakresie zrównoważonego rozwoju, jako „istotne przepisy prawa Unii” lub „istotne czynniki” na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 oraz aby nadała im należną rangę, a także informowała o tym, w jaki sposób zostały one uwzględnione w procesie decyzyjnym;

11.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1)  Dz.U. L 268 z 18.10.2003, s. 1.

(2)  Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.

(3)  Opinion of the Scientific Panel on Genetically Modified Organisms on application (reference EFSA-GMO-NL-2006-36) for the placing on the market of the glyphosate tolerant genetically modified soybean MON89788, for food and feed uses, import and processing under Regulation (EC) No 1829/2003 from Monsanto [Opinia panelu ds. organizmów modyfikowanych genetycznie dotycząca wniosku przedłożonego na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 przez Monsanto (nr ref. EFSA-GMO-NL-2006-36) o wydanie zezwolenia na wprowadzenie do obrotu genetycznie zmodyfikowanej soi MON 89788 odpornej na glifosat, z przeznaczeniem na żywność i pasze, oraz na jej przywóz i przetwarzanie], Dziennik EFSA (2008) 758, 1-23, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2008.758.

(4)  Scientific opinion on the Assessment of genetically modified soybean MON 89788 for renewal of authorisation under Regulation (EC) No 1829/2003 (application EFSA-GMO-RX-011) [Opinia naukowa w sprawie oceny genetycznie zmodyfikowanej soi MON 89788 na potrzeby odnowienia zezwolenia na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO-RX-011)], Dziennik EFSA 2018; 16(11):5468, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2018.5468.

(5)  W ósmej kadencji Parlament Europejski przyjął 36 rezolucji zawierających sprzeciw wobec zatwierdzania GMO. Ponadto w dziewiątej kadencji Parlament przyjął następujące rezolucje:

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0028).

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0029).

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 i DAS-40278-9 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2019)0030).

(6)  Decyzja Komisji 2008/933/WE z dnia 4 grudnia 2008 r. zezwalająca na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON89788 (MON-89788-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych ( Dz.U. L 333 z 11.12.2008, s. 7 ).

(7)  Scientific opinion on the Assessment of genetically modified soybean MON 89788 for renewal of authorisation under Regulation (EC) No 1829/2003 (application EFSA-GMO-RX-011) [Opinia naukowa w sprawie oceny genetycznie zmodyfikowanej soi MON 89788 na potrzeby odnowienia zezwolenia na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO-RX-011)], Dziennik EFSA 2018; 16(11):5468, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2018.5468.

(8)  Pierwsza opinia EFSA, s. 1.

(9)  Zob. np.: Bonny, S., „Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact” [Rośliny, chwasty i herbicydy zmodyfikowane genetycznie tolerujące herbicydy – przegląd i wpływ], Environmental Management, styczeń 2016, 57(1): 31–48, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 oraz Benbrook, C.M. „Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. – the first sixteen years” [Wpływ zmodyfikowanych genetycznie upraw na stosowanie pestycydów w USA – pierwsze szesnaście lat], Environmental Sciences Europe, 28 września 2012 r., tom 24(1) https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24.

(10)  Zob. na przykład https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1383574218300887,

https://academic.oup.com/ije/advance-article/doi/10.1093/ije/dyz017/5382278,

https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0219610, i

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6612199/

(11)  Dzieje się tak w przypadku glifosatu, co stwierdzono w opublikowanym przez EFSA przeglądzie obowiązujących najwyższych poziomów pozostałości glifosatu zgodnie z art. 12 rozporządzenia (WE) nr 396/2005, Dziennik EFSA 2018; 16(5):5263, s. 12, https://www.efsa.europa.eu/fr/efsajournal/pub/5263.

(12)  Wniosek EFSA w sprawie wzajemnego przeglądu oceny ryzyka stwarzanego przez pestycydy w odniesieniu do substancji czynnej glifosatu, Dziennik EFSA, 2015, 13(11):4302, s. 3,https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/4302.

(13)  Rozporządzenie (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni, zmieniające dyrektywę Rady 91/414/EWG (Dz.U. L 70 z 16.3.2005, s. 1).

(14)  Zob. motyw 26 rozporządzenia (WE) nr 396/2005.

(15)  Uzasadniona opinia dotycząca przeglądu obowiązujących najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości glifosatu zgodnie z art. 12 rozporządzenia (WE) nr 396/2005), Dziennik EFSA 2018; 16(5):5263, s. 4. https://doi.org/10.2903/j.efsa.2018.5263

(16)  Uwagi państw członkowskich na temat soi MON 89788 można znaleźć w rejestrze pytań EFSA: http://registerofquestions.efsa.europa.eu/roqFrontend/login?

(17)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE z dnia 12 marca 2001 r. w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie i uchylająca dyrektywę Rady 90/220/EWG (Dz.U. L 106 z 17.4.2001, s. 1).

(18)  Uwagi państw członkowskich na temat soi MON 89788 można znaleźć w rejestrze pytań EFSA: http://registerofquestions.efsa.europa.eu/roqFrontend/login?

(19)  Zob. na przykład uzasadnienie wniosku ustawodawczego Komisji przedłożonego 22 kwietnia 2015 r. zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 w odniesieniu do umożliwienia państwom członkowskim ograniczenia lub zakazu stosowania genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy na swoim terytorium oraz uzasadnienie wniosku ustawodawczego Komisji przedłożonego 14 lutego 2017 r. zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 182/2011.

(20)  Zob. np. przemówienie inauguracyjne wygłoszone na posiedzeniu plenarnym Parlamentu Europejskiego, włączone do wytycznych politycznych dla kolejnej Komisji Europejskiej (Strasburg, 15 lipca 2014 r.), lub orędzie o stanie Unii z 2016 r. (Strasburg, 14 września 2016 r.).

(21)  Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011 (art. 6 ust. 3) Komisja „może”, a nie „musi” wydać zezwolenie, jeżeli w komitecie odwoławczym nie ma większości kwalifikowanej państw członkowskich opowiadającej się za zatwierdzeniem.

(22)  Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1).

(23)  Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 11 września 2018 r. w sprawie przejrzystego i odpowiedzialnego zarządzania zasobami naturalnymi w krajach rozwijających się – kwestia lasów (teksty przyjęte, P8_TA(2018)0333), pkt 67.


1.6.2021   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 208/12


P9_TA(2019)0056

Genetycznie zmodyfikowana kukurydza MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 oraz jej subkombinacje MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 i NK603 × DAS-40278-9

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 oraz subkombinacje MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 i NK603 × DAS-40278-9, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D062828/04 – 2019/2859(RSP))

(2021/C 208/03)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 oraz subkombinacje MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 i NK603 × DAS-40278-9, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D062828/04,

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie zmodyfikowanej genetycznie żywności i paszy (1), w szczególności jego art. 7 ust. 3 i art. 19 ust. 3,

uwzględniając głosowanie Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, które odbyło się w dniu 12 lipca 2019 r. i w wyniku którego nie wydano opinii, oraz głosowanie komitetu odwoławczego z dnia 16 września 2019 r., w wyniku którego również nie wydano opinii,

uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (2),

uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z dnia 28 listopada 2018 r. opublikowaną w dniu 16 stycznia 2019 r. (3),

uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje zawierające sprzeciw wobec zatwierdzania organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) (4),

uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 Regulaminu,

uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

A.

mając na uwadze, że w dniu 11 stycznia 2013 r. przedsiębiorstwo Dow AgroSciences Europe (zwane dalej „wnioskodawcą”) zwróciło się w imieniu Dow AgroSciences LLC, zgodnie z art. 5 i 17 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, z wnioskiem o wprowadzenie do obrotu żywności, składników żywności i paszy zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 (zwaną dalej „kukurydzą poddaną złożonej modyfikacji genetycznej”) i jej subkombinacje, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych; mając na uwadze, że wniosek ten odnosił się również do wprowadzenia do obrotu produktów zawierających lub mających w swoim składzie kukurydzę poddaną złożonej modyfikacji genetycznej do zastosowań innych niż żywność i pasza, z wyjątkiem uprawy;

B.

mając na uwadze, że siedem subkombinacji kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej zostało już zatwierdzonych lub jest w trakcie zatwierdzania w ramach odrębnego wniosku; mając na uwadze, że pozostałe trzy subkombinacje (MON 89034 x NK603 x DAS-40278-9, 1507 x NK603 x DAS-40278-9 i NK603 x DAS 40278-9) są objęte projektem decyzji wykonawczej Komisji;

C.

mając na uwadze, że kukurydza poddana złożonej modyfikacji genetycznej pochodzi ze skrzyżowania czterech modyfikacji genetycznych kukurydzy i zapewnia tolerancję na herbicydy zawierające glufosynat, glifosat, chizalofop i 2,4-D, a także wytwarza trzy białka owadobójcze (białka „Bt” lub „Cry”): Cry1A.105, Cry2Ab2 i Cry1F, które są toksyczne dla niektórych larw łuskoskrzydłych (5);

D.

mając na uwadze, że w dniu 28 listopada 2018 r. EFSA przyjął pozytywną opinię, którą opublikowano dnia 16 stycznia 2019 r. (6);

E.

mając na uwadze, że rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 stanowi, iż genetycznie zmodyfikowana żywność lub pasza nie mogą wywierać szkodliwych skutków na zdrowie ludzi i zwierząt ani na środowisko naturalne, oraz wymaga, by przy sporządzaniu decyzji Komisja brała pod uwagę wszelkie istotne przepisy prawa unijnego oraz inne uzasadnione czynniki istotne dla przedmiotowej sprawy;

F.

mając na uwadze, że wnioskodawca nie przedstawił EFSA żadnych danych dotyczących trzech subkombinacji objętych zakresem projektu decyzji wykonawczej Komisji (7);

Uwagi państw członkowskich i niezależna analiza

G.

mając na uwadze, że podczas trzymiesięcznego okresu konsultacji państwa członkowskie zgłosiły EFSA wiele krytycznych uwag (8); mając na uwadze, że te krytyczne uwagi zawierają stwierdzenie, iż dane dostarczone przez wnioskodawcę są niewystarczające do zapewnienia prawidłowej oceny ryzyka, że ocena ryzyka przeprowadzona przez EFSA nie jest wystarczająca w obecnej formie, ponieważ nie uwzględnia właściwej oceny ogólnego bezpieczeństwa i potencjalnej toksyczności kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej dla ludzi, zwierząt i środowiska, że EFSA nie uwzględnił ostatnich badań nad potencjalną toksycznością toksyn Bt oraz że niemożliwe jest wyciągnięcie wniosków dotyczących zagrożeń dla zdrowia związanych z kukurydzą poddaną złożonej modyfikacji genetycznej bez przeprowadzenia badań nad chronicznym przyjmowaniem w celu właściwej oceny toksycznego oddziaływania na narządy i rozrodczość oraz reakcji układu odpornościowego, które to badania uwzględniają realistyczne poziomy pozostałości herbicydów uzupełniających oraz potencjalne efekty działania skojarzonego i skumulowanych skutków;

H.

mając na uwadze, że w niezależnej analizie (9) stwierdzono ponadto, iż ocena ryzyka przeprowadzona przez EFSA jest nie do przyjęcia w obecnej formie, ponieważ nie uwzględnia właściwej oceny ogólnego bezpieczeństwa i potencjalnej toksyczności kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej;

I.

mając na uwadze, że w tej niezależnej analizie stwierdzono, iż EFSA powinien był przyjąć wyniki analizy porównawczej jako punkt wyjścia do bardziej szczegółowych badań, ponieważ analiza ujawniła wiele istotnych różnic między kukurydzą poddaną złożonej modyfikacji genetycznej a jej tradycyjnym odpowiednikiem, zwłaszcza gdy kukurydza poddana złożonej modyfikacji genetycznej była opryskiwana herbicydami uzupełniającymi;

J.

mając na uwadze, że z niezależnej analizy wynika ponadto, iż w świetle tych istotnych różnic EFSA powinien był zażądać przeprowadzenia badań nad chronicznym przyjmowaniem lub badań wielopokoleniowych, aby móc właściwie ocenić toksyczne oddziaływanie na narządy i rozrodczość oraz reakcje układu odpornościowego, przy jednoczesnym uwzględnieniu wysokiej ilości toksyn Bt i realistycznych poziomów pozostałości herbicydów uzupełniających oraz potencjalnych efektów działania skojarzonego i skumulowanych skutków;

Brak oceny pozostałości herbicydów, metabolitów i oddziaływania różnych substancji występujących w połączeniu ze sobą

K.

mając na uwadze, że w wielu badaniach wykazano, iż uprawa roślin genetycznie zmodyfikowanych odpornych na herbicydy prowadzi do większego zużycia herbicydów uzupełniających, w dużej mierze z powodu pojawienia się chwastów tolerujących herbicydy (10); mając na uwadze, że w konsekwencji należy się spodziewać, iż kukurydza poddana złożonej modyfikacji genetycznej będzie narażona na wyższe i powtarzające się dawki glufosynatu, glifosatu, chizalofopu i 2,4-D, wskutek czego w zbiorach może znaleźć się więcej pozostałości;

L.

mając na uwadze utrzymujące się wątpliwości co do rakotwórczości glifosatu; mając na uwadze, że EFSA stwierdził w listopadzie 2015 r., iż jest mało prawdopodobne, aby glifosat był rakotwórczy, a Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA) stwierdziła w marcu 2017 r., że nie ma podstaw do takiej klasyfikacji; mając na uwadze, że z kolei w 2015 r. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) – wyspecjalizowana agencja Światowej Organizacji Zdrowia zajmująca się badaniami nad rakiem – sklasyfikowała glifosat jako substancję prawdopodobnie rakotwórczą dla ludzi;

M.

mając na uwadze, że według EFSA brakuje danych toksykologicznych umożliwiających przeprowadzenie oceny ryzyka dla konsumentów w odniesieniu do szeregu produktów rozpadu glifosatu istotnych w przypadku upraw zmodyfikowanych genetycznie tolerujących glifosat (11);

N.

mając na uwadze, że glufosynat jest sklasyfikowany jako działający szkodliwie na rozrodczość (1B), a zatem podlega kryteriom wykluczającym ustanowionym w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 (12); mając na uwadze, że zezwolenie na stosowanie glufosynatu w Unii wygasło 31 lipca 2018 r. (13);

O.

mając na uwadze, że niedawny artykuł jednego z ekspertów, który zajmuje się rozwojem zmodyfikowanych genetycznie roślin, stawia pod znakiem zapytania bezpieczeństwo upraw zmodyfikowanych genetycznie tolerujących 2,4-D ze względu na cytotoksyczne produkty jego rozpadu (14);

P.

mając na uwadze, że ocenę pozostałości herbicydów i produktów ich rozpadu na roślinach zmodyfikowanych genetycznie uznaje się za niewchodzącą w zakres kompetencji panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie, w związku z czym nie dokonuje się jej w ramach procedury zatwierdzania GMO; mając na uwadze, że w roślinach zmodyfikowanych genetycznie sposób, w jaki herbicydy uzupełniające są rozkładane przez daną roślinę zmodyfikowaną genetycznie, oraz skład, a tym samym toksyczność produktów rozpadu (metabolitów), mogą wynikać z samej modyfikacji genetycznej (15);

Q.

mając na uwadze, że ze względu na szczególne praktyki rolnicze w uprawie zmodyfikowanych genetycznie roślin tolerujących herbicydy istnieją również szczególne wzorce stosowania herbicydów, a tym samym narażenia roślin, jak również pojawiają się efekty działania skojarzonego między różnymi pozostałościami herbicydów i ich metabolitami, które wymagają szczególnej uwagi; mając na uwadze, że nie zostały one wzięte pod uwagę przez EFSA;

R.

mając na uwadze, że nie można zatem stwierdzić, iż spożywanie kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej lub jej subkombinacji jest bezpieczne dla zdrowia ludzi i zwierząt;

Brak najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości i odnośnych kontroli

S.

mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady (16), którego celem jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów, należy określić specyficzne najwyższe dopuszczalne poziomy pozostałości dla żywności i pasz produkowanych w państwach trzecich, jeżeli skutkiem stosowania pestycydów są poziomy pozostałości inne niż te wynikające z praktyk rolniczych stosowanych w Unii; mając na uwadze, że ma to istotnie miejsce w przypadku importowanych upraw roślin genetycznie zmodyfikowanych tolerujących herbicydy z powodu zwiększonej ilości stosowanych herbicydów w porównaniu z uprawami niezmodyfikowanymi genetycznie;

T.

mając jednak na uwadze, że zgodnie z przeprowadzonym przez EFSA w 2018 r. przeglądem istniejących najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości dla glifosatu dostępne dane były niewystarczające do określenia najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości i wartości oceny ryzyka dla glifosatu w odniesieniu do kukurydzy zmodyfikowanej genetycznie modyfikacją EPSPS (17); mając na uwadze, że kukurydza poddana złożonej modyfikacji genetycznej posiada modyfikację EPSPS (18);

U.

mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 396/2005 należy starannie kontrolować i monitorować pozostałości substancji czynnych, które nie są dopuszczone do stosowania w Unii, takich jak glufosynat, w roślinach przywożonych z przeznaczeniem na żywność i paszę (19);

V.

mając na uwadze, że w ramach ostatniego wieloletniego skoordynowanego unijnego programu kontroli (na lata 2020, 2021 i 2022) państwa członkowskie nie mają obowiązku pomiaru zawartości glufosynatu (ani żadnego innego herbicydu) w kukurydzy (genetycznie zmodyfikowanej lub innej) (20); mając na uwadze, że nie można wykluczyć, iż kukurydza poddana złożonej modyfikacji genetycznej, jej subkombinacje lub produkty z niej otrzymane na potrzeby żywności i pasz przekroczą najwyższe dopuszczalne poziomy pozostałości, które należy wprowadzić i monitorować w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumentów;

Białka Bt

W.

mając na uwadze, że w wielu badaniach zaobserwowano skutki uboczne, które mogą wpływać na układ odpornościowy w wyniku ekspozycji na białka Bt, a niektóre białka Bt mogą wykazywać właściwości adiuwantów (21), tj. mogą nasilać alergenność innych białek, z którymi wchodzą w styczność;

X.

mając na uwadze, że w opinii mniejszości przyjętej przez jednego z członków panelu EFSA ds. GMO w ramach procesu oceny innej kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej i jej subkombinacji stwierdzono, że chociaż nie zidentyfikowano niezamierzonych skutków dla układu odpornościowego w żadnym zastosowaniu, w którym występuje ekspresja białek Bt, „nie można ich było zaobserwować w badaniach toksykologicznych obecnie zalecanych i przeprowadzanych w EFSA na potrzeby oceny bezpieczeństwa genetycznie zmodyfikowanych roślin, ponieważ badania te nie obejmują odpowiednich do tego testów” (22);

Y.

mając na uwadze, że – jak wykazało jedno z niedawnych badań – szybki wzrost wykorzystania neonikotynoidów do obróbki nasion w Stanach Zjednoczonych zbiega się z częstszym sadzeniem genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy Bt (23); mając na uwadze, że Unia zakazała stosowania na zewnątrz trzech neonikotynoidów, w tym do zaprawiania nasion, ze względu na ich wpływ na pszczoły i inne owady zapylające (24);

Z.

mając na uwadze, że ocenę ewentualnych interakcji między pozostałościami herbicydów i ich metabolitów z białkami Bt uznaje się za niewchodzącą w zakres kompetencji panelu EFSA ds. GMO, w związku z czym nie dokonuje się jej w ramach oceny ryzyka;

Niedemokratyczny proces decyzyjny

AA.

mając na uwadze, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania w dniu 12 lipca 2019 r., co oznacza, że kwalifikowana większość państw członkowskich nie poparła wydania zezwolenia; mając na uwadze, że w wyniku głosowania w dniu 16 września 2019 r. komitet odwoławczy również nie wydał opinii;

AB.

mając na uwadze, że Komisja uznaje, że problemem jest to, iż decyzje dotyczące wydawania zezwoleń w odniesieniu do GMO są nadal przyjmowane przez Komisję bez kwalifikowanej większości państw członkowskich opowiadającej się za taką decyzją, co stanowi bardzo ważny wyjątek w odniesieniu do wszystkich zezwoleń na produkty, lecz stało się normą w procesie podejmowania decyzji dotyczących genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (25); mając na uwadze, że praktyka ta została kilkakrotnie uznana za niedemokratyczną przez przewodniczącego Komisji (26);

AC.

mając na uwadze, że w trakcie ósmej kadencji Parlament Europejski przyjął łącznie 36 rezolucji, w których sprzeciwił się wprowadzaniu do obrotu organizmów zmodyfikowanych genetycznie z przeznaczeniem na żywność i paszę (33 rezolucje) oraz uprawie organizmów zmodyfikowanych genetycznie w Unii (trzy rezolucje); mając na uwadze, że większość kwalifikowana państw członkowskich nie opowiedziała się za zatwierdzeniem żadnego z tych organizmów zmodyfikowanych genetycznie; mając na uwadze, że Komisja nadal wydaje zezwolenia na organizmy zmodyfikowane genetycznie mimo stwierdzenia przez nią samą niedemokratyczności tego procesu, a także mimo braku poparcia ze strony państw członkowskich i zastrzeżeń Parlamentu;

AD.

mając na uwadze, że możliwość niezatwierdzania przez Komisję GMO nie wymaga żadnej zmiany prawnej, jeżeli w komitecie odwoławczym nie ma większości kwalifikowanej państw członkowskich opowiadających się za zatwierdzeniem (27);

1.

uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji przekracza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003;

2.

uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji jest niespójny z prawem Unii, gdyż nie odpowiada celowi rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zakładającemu – zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi przez Parlament Europejski i Radę w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002 (28) – stworzenie podstawy do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, zdrowia i dobrostanu zwierząt, środowiska naturalnego oraz interesów konsumentów w związku z genetycznie zmodyfikowaną żywnością i paszą, przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego;

3.

wzywa Komisję do wycofania projektu decyzji wykonawczej;

4.

ponownie podkreśla, że Parlament zobowiązał się do przyspieszenia prac nad wnioskiem Komisji w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 182/2011; apeluje do Rady, aby w trybie pilnym kontynuowała prace nad wspomnianym wnioskiem Komisji;

5.

wzywa Komisję, aby w międzyczasie zaprzestała wydawania zezwoleń na organizmy zmodyfikowane genetycznie, jeżeli państwa członkowskie nie wydadzą opinii w komitecie odwoławczym, zarówno w odniesieniu do upraw, jak i do zastosowań w żywności i paszach, zgodnie z art. 6 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 182/2011;

6.

wzywa Komisję, aby nie zezwalała na uprawy zmodyfikowane genetycznie tolerujące herbicydy, dopóki nie zostaną szczegółowo zbadane, w poszczególnych przypadkach, zagrożenia dla zdrowia związane z ich pozostałościami, co wymaga pełnej oceny pozostałości po opryskiwaniu upraw zmodyfikowanych genetycznie herbicydami uzupełniającymi, z uwzględnieniem ich metabolitów i wszelkich efektów skojarzonych;

7.

wzywa Komisję, aby w pełni uwzględniała ocenę ryzyka stosowania herbicydów uzupełniających i ryzyka ich pozostałości w ocenie ryzyka zmodyfikowanych genetycznie roślin tolerujących herbicydy, niezależnie od tego, czy dana roślina zmodyfikowana genetycznie jest przeznaczona do uprawy w Unii, czy też ma być importowana do Unii z przeznaczeniem na żywność i paszę;

8.

apeluje do Komisji, by nie zezwalała na przywóz, z przeznaczeniem na żywność lub paszę, jakichkolwiek genetycznie zmodyfikowanych roślin tolerujących substancję czynną o działaniu herbicydalnym niedopuszczoną do stosowania w Unii;

9.

apeluje do Komisji, by nie zatwierdzała żadnych subkombinacji złożonych modyfikacji genetycznych, jeżeli nie zostały one poddane gruntownej ocenie EFSA na podstawie pełnych danych przedstawionych przez wnioskodawcę;

10.

w szczególności uważa, że zatwierdzanie odmian, dla których nie dostarczono żadnych danych dotyczących bezpieczeństwa i które nie zostały jeszcze nawet sprawdzone ani wytworzone, jest sprzeczne z zasadami ogólnego prawa żywnościowego ustanowionymi w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002;

11.

wzywa EFSA do dalszego rozwoju i systematycznego stosowania metod umożliwiających identyfikację niezamierzonych skutków złożonych modyfikacji genetycznych, takich jak właściwości adiuwantów w przypadku toksyn Bt;

12.

wzywa Komisję, aby traktowała zobowiązania Unii wynikające z porozumień międzynarodowych, takich jak porozumienie klimatyczne z Paryża, Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej i cele ONZ w zakresie zrównoważonego rozwoju, jako „istotne przepisy prawa Unii” lub „istotne czynniki” na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 oraz aby nadała im należną wagę, a także informowała o tym, w jaki sposób zostały one uwzględnione w procesie decyzyjnym;

13.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1)  Dz.U. L 268 z 18.10.2003, s. 1.

(2)  Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.

(3)  Opinia naukowa w sprawie oceny genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 i jej subkombinacji, niezależnie od ich pochodzenia, z przeznaczeniem na żywność i paszę oraz na jej przywóz i przetwarzanie na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO-NL-2013-112), Dziennik EFSA, 2019; 17(1):5522, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2019.5522

(4)  W trakcie ósmej kadencji Parlament Europejski przyjął 36 rezolucji zawierających sprzeciw wobec zatwierdzania GMO. Ponadto w trakcie dziewiątej kadencji Parlament przyjął następujące rezolucje:

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0028).

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0029).

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 i DAS-40278-9 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2019)0030).

(5)  Opinia EFSA, s. 10, tabela 4. Łuskoskrzydłe to rząd owadów obejmujący motyle dzienne oraz ćmy.

(6)  Opinia naukowa w sprawie oceny genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 i jej subkombinacji, niezależnie od ich pochodzenia, z przeznaczeniem na żywność i paszę oraz na jej przywóz i przetwarzanie na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO-NL-2013-112), Dziennik EFSA, 2019; 17(1):5522, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2019.5522

(7)  Opinia EFSA, s. 20.

(8)  Uwagi państw członkowskich na temat kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej można znaleźć w rejestrze pytań EFSA: http://registerofquestions.efsa.europa.eu/roqFrontend/login?4

(9)  https://www.testbiotech.org/sites/default/files/Testbiotech_Comment_MON%2089034%20x%201507%20x%20NK603%20x%20DAS40278-9.pdf

(10)  Zob. na przykład Bonny, S., „Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact”, Environmental Management, styczeń 2016 r., 57(1): s. 31-48,

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 i Benbrook, C.M., „Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. – the first sixteen years”, Environmental Sciences Europe; 28 września 2012 r., tom 24(1), https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24.

(11)  Wnioski EFSA z wzajemnej weryfikacji oceny ryzyka stwarzanego przez pestycydy, dotyczącej substancji czynnej glifosat, Dziennik EFSA 2015; 13(11):4302, s. 3, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/4302

(12)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 1).

(13)  https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/active-substances/?event=as.details&as_id=79

(14)  Lurquin, P.F., „Production of a toxic metabolite in 2, 4-D-resistant GM crop plants”, 3 Biotech (2016), 6(1): 1-4, https://link.springer.com/article/10.1007/s13205-016-0387-9#CR25

(15)  Jest tak w przypadku glifosatu, co stwierdzono w opublikowanym przez EFSA przeglądzie obowiązujących najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości glifosatu zgodnie z art. 12 rozporządzenia (WE) nr 396/2005, Dziennik EFSA 2018; 16(5):5263, s. 12, https://www.efsa.europa.eu/fr/efsajournal/pub/5263

(16)  Rozporządzenie (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni, zmieniające dyrektywę Rady 91/414/EWG (Dz.U. L 70 z 16.3.2005, s. 1). Zob. motyw 26.

(17)  „Reasoned Opinion on the review of the existing maximum residue levels for glyphosate according to Article 12 of Regulation (EC) No 396/2005” (Uzasadniona opinia dotycząca przeglądu dotychczasowych najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości glifosatu zgodnie z art. 12 rozporządzenia (WE) nr 396/2005). Dziennik EFSA 2018; 16(5):5263, s. 4. https://doi.org/10.2903/j.efsa.2018.5263

(18)  Opinia EFSA, s. 10, tabela 4.

(19)  Zob. motyw 8 rozporządzenia (WE) nr 396/2005.

(20)  Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/533 z dnia 28 marca 2019 r. dotyczące wieloletniego skoordynowanego unijnego programu kontroli na lata 2020, 2021 i 2022, mającego na celu zapewnienie zgodności z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami pozostałości pestycydów w żywności pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na jej powierzchni, a także mającego na celu ocenę narażenia konsumenta na te pozostałości (Dz.U. L 88 z 29.3.2019, s. 28).

(21)  W celu uzyskania oglądu sytuacji zob. Rubio Infante, N. & Moreno-Fierros, L., „An overview of the safety and biological effects of Bacillus thuringiensis Cry toxins in mammals”, Journal of Applied Toxicology, maj 2016 r., 36(5): s. 630-648.

http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jat.3252/full

(22)  Wniosek EFSA-GMO-DE-2010-86 (kukurydza Bt11 × MIR162 × 1507 × GA21 i trzy subkombinacje niezależnie od ich pochodzenia) – opinia mniejszości, Wal, J.M., członek panelu EFSA ds. GMO, Dziennik EFSA 2018; 16(7):5309, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2018.5309, s. 34.

(23)  „Large-Scale Deployment of Seed Treatments Has Driven Rapid Increase in Use of Neonicotinoid Insecticides and Preemptive Pest Management in U.S. Field Crops”, Environmental Science & Technology, 2015, 49, 8, 5088–5097, data publikacji (w internecie): 20 marca 2015 r., https://pubs.acs.org/doi/10.1021/es506141 g

(24)  https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/ approval_active_substances/approval_renewal/neonicotinoids_en

(25)  Zob. na przykład uzasadnienie wniosku ustawodawczego Komisji przedłożonego dnia 22 kwietnia 2015 r., zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 w odniesieniu do umożliwienia państwom członkowskim ograniczenia lub zakazu stosowania genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy na swoim terytorium, oraz uzasadnienie wniosku ustawodawczego Komisji przedłożonego dnia 14 lutego 2017 r. i zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 182/2011.

(26)  Zob. np. przemówienie inauguracyjne wygłoszone na posiedzeniu plenarnym Parlamentu Europejskiego, włączone do wytycznych politycznych dla kolejnej Komisji Europejskiej (Strasburg, dnia 15 lipca 2014 r.), lub orędzie o stanie Unii z 2016 r. (Strasburg, dnia 14 września 2016 r.).

(27)  Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011 (art. 6 ust. 3) Komisja „może”, a nie „musi” udzielić zezwolenia, jeżeli w komitecie odwoławczym nie ma większości kwalifikowanej państw członkowskich opowiadającej się za zatwierdzeniem.

(28)  Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1).


1.6.2021   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 208/18


P9_TA(2019)0057

Genetycznie zmodyfikowana kukurydza Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 oraz genetycznie zmodyfikowane odmiany kukurydzy łączące dwie, trzy, cztery lub pięć spośród modyfikacji genetycznych Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 i GA21

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy, cztery lub pięć modyfikacji Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 i GA21 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (D063846/02 – 2019/2860(RSP))

(2021/C 208/04)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy, cztery lub pięć modyfikacji Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 i GA21 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (D063846/02,

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (1), w szczególności jego art. 7 ust. 3 i art. 19 ust. 3,

uwzględniając fakt, że w głosowaniu z 16 września 2019 r. Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, postanowił nie wydawać opinii, oraz że w głosowaniu z 11 października 2019 r. komitet odwoławczy również nie wydał opinii,

uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (2),

uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z 27 lutego 2019 r. opublikowaną 5 kwietnia 2019 r. (3),

uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje zawierające sprzeciw wobec zatwierdzania organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) (4),

uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 Regulaminu,

uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

A.

mając na uwadze, że 16 grudnia 2011 r. przedsiębiorstwo Syngenta Crop Protection AG („wnioskodawca”) złożyło zgodnie z art. 5 i 17 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 wniosek o wprowadzenie do obrotu żywności, składników żywności i paszy zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 („kukurydza poddana złożonej modyfikacji genetycznej”) i jej niektóre subkombinacje oraz produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych; mając na uwadze, że wniosek ten odnosił się również do wprowadzenia do obrotu produktów zawierających lub mających w swoim składzie kukurydzę poddaną złożonej modyfikacji genetycznej do zastosowań innych niż żywność i pasza, z wyjątkiem uprawy;

B.

mając na uwadze, że kukurydza poddana złożonej modyfikacji genetycznej pochodzi ze skrzyżowania sześciu rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy i wykazuje tolerancję na herbicydy zawierające glufosynat i glifosat, a także produkuje pięć białek owadobójczych (białka „Bt” lub „Cry”): Cry1Ab, Vip3Aa20, mCry3A, Cry1F i eCry3.1Ab, które są toksyczne dla niektórych larw łuskoskrzydłych lub larw chrząszczy (5);

C.

mając na uwadze, że zatwierdzono już 22 subkombinacje kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej; mając na uwadze, że projekt decyzji wykonawczej Komisji obejmuje 34 pozostałe subkombinacje (6);

D.

mając na uwadze, że 27 lutego 2019 r. EFSA przyjął pozytywną opinię, którą opublikowano 5 kwietnia 2019 r. (7);

E.

mając na uwadze, że rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 stanowi, iż genetycznie zmodyfikowana żywność lub pasza nie mogą wywierać szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi i zwierząt ani na środowisko naturalne, oraz wymaga, aby przy sporządzaniu decyzji Komisja brała pod uwagę wszelkie istotne przepisy prawa unijnego oraz inne uzasadnione czynniki istotne dla przedmiotowej sprawy;

Uwagi państw członkowskich i dodatkowe spostrzeżenia

F.

mając na uwadze, że podczas trzymiesięcznego okresu konsultacji państwa członkowskie zgłosiły EFSA wiele krytycznych uwag (8); mając na uwadze, że krytyczne uwagi odnoszą się między innymi do tego, iż nie przeprowadzono ani całościowych badań dotyczących toksyczności kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej dla roślin, ani szczegółowych badań dotyczących potencjalnych skutków wynikających z połączenia wszystkich transgenów występujących w kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej, że wciąż nie ma pewności co do wpływu toksyn Cry na ssaki i ludzi, że ocena porównawcza nie dostarcza żadnych dowodów na bezpieczeństwo produktów, że plan monitorowania nie zapewnia gromadzenia istotnych informacji ani nie spełnia wymogów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE (9) oraz że nie zbadano możliwości interakcji między pozostałościami herbicydów a ich metabolitami ani ich poziomów;

G.

mając na uwadze, że w niezależnym badaniu (10) stwierdzono między innymi, iż ocena toksykologiczna przeprowadzona przez EFSA jest nie do przyjęcia, ponieważ nie wykazano bezpieczeństwa importowanych upraw, że nie można uznać, iż ocena spełnia wymogi pod względem oceny ryzyka dla układu odpornościowego oraz że ocena ryzyka środowiskowego nie jest rozstrzygająca;

H.

mając na uwadze, że wnioskodawca przedstawił badania dotyczące jedynie trzech spośród 34 subkombinacji ocenionych przez EFSA (11); wnioskodawca nie dostarczył danych odnoszących się do pozostałych 31 subkombinacji;

Brak oceny pozostałości herbicydów, metabolitów i oddziaływania różnych substancji występujących w połączeniu ze sobą

I.

mając na uwadze, że w wielu badaniach wykazano, iż uprawa roślin genetycznie zmodyfikowanych tolerujących herbicydy prowadzi do większego zużycia herbicydów uzupełniających, co w dużej mierze spowodowane jest pojawieniem się chwastów odpornych na herbicydy (12); mając na uwadze, że w konsekwencji należy się spodziewać, iż kukurydza poddana złożonej modyfikacji genetycznej będzie narażona na wyższe i powtarzające się dawki glufosynatu i glifosatu, wskutek czego w zbiorach może znaleźć się więcej pozostałości;

J.

mając na uwadze, że utrzymują się wątpliwości co do rakotwórczości glifosatu; mając na uwadze, że EFSA stwierdził w listopadzie 2015 r., iż jest mało prawdopodobne, aby glifosat był rakotwórczy, a Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA) uznała w marcu 2017 r., że nie ma podstaw do takiej klasyfikacji; mając na uwadze, że – wręcz przeciwnie – Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (wyspecjalizowana agencja Światowej Organizacji Zdrowia zajmująca się badaniami nad rakiem) sklasyfikowała w 2015 r. glifosat jako substancję prawdopodobnie rakotwórczą dla ludzi;

K.

mając na uwadze, że według EFSA brakuje danych toksykologicznych, które umożliwiłyby przeprowadzenie oceny ryzyka dla konsumentów w odniesieniu do szeregu produktów rozpadu glifosatu istotnych w przypadku upraw zmodyfikowanych genetycznie odpornych na działanie glifosatu (13);

L.

mając na uwadze, że glufosynat jest sklasyfikowany jako działający szkodliwie na rozrodczość (1B), a zatem podlega kryteriom wykluczającym ustanowionym w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 (14); mając na uwadze, że zezwolenie na stosowanie glufosynatu w Unii wygasło 31 lipca 2018 r. (15);

M.

mając na uwadze, że uznaje się, iż ocena pozostałości herbicydów i produktów ich rozpadu występujących w roślinach zmodyfikowanych genetycznie nie wchodzi w zakres kompetencji panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie (panel EFSA ds. GMO) i w związku z tym nie przeprowadza się takiej oceny w ramach procesu zatwierdzania GMO; mając na uwadze, że takie podejście jest problematyczne, ponieważ sposób, w jaki herbicydy uzupełniające są rozkładane przez roślinę zmodyfikowaną genetycznie, oraz skład, a tym samym toksyczność produktów rozpadu (metabolitów), mogą wynikać z samej modyfikacji genetycznej (16);

N.

mając na uwadze, że ze względu na szczególne praktyki rolnicze związane z uprawą roślin zmodyfikowanych genetycznie tolerujących herbicydy istnieją specjalne schematy zastosowań, narażenia, występowania konkretnych metabolitów oraz powstawania efektu działania skojarzonego, które wymagają szczególnej uwagi; mając na uwadze, że nie zostały one wzięte pod uwagę przez EFSA;

O.

mając na uwadze, że nie można zatem stwierdzić, iż spożywanie kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej lub jej subkombinacji jest bezpieczne dla zdrowia ludzi i zwierząt;

Brak najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości i odnośnych kontroli

P.

mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady (17), którego celem jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów, należy określić szczególne najwyższe dopuszczalne poziomy pozostałości dla żywności i pasz produkowanych w państwach trzecich, jeżeli w wyniku stosowania pestycydów poziomy pozostałości są inne niż poziomy pozostałości będące skutkiem praktyk rolniczych stosowanych w Unii; mając na uwadze, że istotnie dzieje się tak w przypadku importowanych genetycznie zmodyfikowanych roślin tolerujących herbicydy z powodu większej ilości zużywanych herbicydów w porównaniu z uprawami niezmodyfikowanymi genetycznie;

Q.

mając jednak na uwadze, że według przeprowadzonego przez EFSA w 2018 r. przeglądu obowiązujących najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości glifosatu dostępne dane były niewystarczające do określenia tych poziomów i wartości oceny ryzyka w odniesieniu do genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, w której dokonano modyfikacji EPSPS (18); mając na uwadze, że w kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej występuje modyfikacja EPSPS (19);

R.

mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 396/2005 należy starannie kontrolować i monitorować pozostałości substancji czynnych, które nie są dopuszczone do stosowania w Unii, takich jak glufosynat, w roślinach przywożonych z przeznaczeniem na żywność i paszę (20);

S.

mając na uwadze, że w ramach ostatniego wieloletniego skoordynowanego unijnego programu kontroli (na lata 2020, 2021 i 2022) państwa członkowskie nie są zobowiązane do pomiaru zawartości glufosynatu (ani glifosatu) w kukurydzy (genetycznie zmodyfikowanej lub innej) (21); mając na uwadze, że nie można wykluczyć, iż w kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej, jej subkombinacjach lub produktach z niej otrzymanych z przeznaczeniem na żywność i paszę przekroczone zostaną najwyższe dopuszczalne poziomy pozostałości, które należy wprowadzić i monitorować w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumentów;

Białka Bt

T.

mając na uwadze, że w wielu badaniach zaobserwowano skutki uboczne, które mogą wpływać na układ odpornościowy w wyniku ekspozycji na białka Bt, a niektóre białka Bt mogą wykazywać właściwości adiuwantów (22), co oznacza, że mogą nasilać alergenność innych białek, z którymi wchodzą w styczność;

U.

mając na uwadze, że w opinii mniejszości przyjętej przez jednego z członków panelu EFSA ds. GMO w ramach procesu oceny innej kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej i jej subkombinacji stwierdzono, że chociaż nie zidentyfikowano niezamierzonych skutków dla układu odpornościowego w żadnym z zastosowań, w których występuje ekspresja białek Bt, „nie można ich było zaobserwować w badaniach toksykologicznych obecnie zalecanych i przeprowadzanych w EFSA na potrzeby oceny bezpieczeństwa genetycznie zmodyfikowanych roślin, ponieważ badania te nie obejmują odpowiednich do tego testów” (23);

V.

mając na uwadze, że – jak wykazano w jednym z niedawnych badań – szybki wzrost stosowania neonikotynoidów do zaprawiania nasion w Stanach Zjednoczonych zbiega się z częstszym sadzeniem genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy Bt (24); mając na uwadze, że Unia zakazała stosowania na zewnątrz trzech neonikotynoidów, w tym używanych do otoczkowania nasion, ze względu na ich wpływ na pszczoły i inne owady zapylające (25);

W.

mając na uwadze, że ocenę ewentualnych interakcji między pozostałościami herbicydów i ich metabolitów z białkami Bt uznaje się za niewchodzącą w zakres kompetencji panelu EFSA ds. GMO, w związku z czym nie dokonuje się jej w ramach oceny ryzyka;

Niedemokratyczny proces decyzyjny

X.

mając na uwadze, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania w dniu 16 września 2019 r., co oznacza, że kwalifikowana większość państw członkowskich nie poparła zatwierdzenia; mając na uwadze, że w wyniku głosowania w dniu 11 października 2019 r. komitet odwoławczy również nie wydał opinii;

Y.

mając na uwadze, że Komisja przyznaje, że problemem jest to, iż decyzje dotyczące zatwierdzania GMO są nadal przyjmowane przez nią bez kwalifikowanej większości państw członkowskich popierającej zatwierdzenie, co stanowi bardzo ważny wyjątek względem wszystkich zezwoleń na produkty, lecz stało się normą w procesie podejmowania decyzji dotyczących genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (26); mając na uwadze, że przewodniczący Komisji kilkakrotnie uznał tę praktykę za niedemokratyczną (27);

Z.

mając na uwadze, że w trakcie ósmej kadencji Parlament Europejski przyjął łącznie 36 rezolucji, w których sprzeciwił się wprowadzeniu do obrotu organizmów zmodyfikowanych genetycznie z przeznaczeniem na żywność i paszę (33 rezolucje) oraz uprawie organizmów zmodyfikowanych genetycznie w Unii (trzy rezolucje); mając na uwadze, że większość kwalifikowana państw członkowskich nie poparła zatwierdzenia żadnego z tych organizmów zmodyfikowanych genetycznie; mając na uwadze, że Komisja nadal zatwierdza organizmy zmodyfikowane genetycznie mimo stwierdzenia przez nią samą braków demokratycznych, a także mimo braku poparcia ze strony państw członkowskich i zastrzeżeń Parlamentu;

AA.

mając na uwadze, że nie ma potrzeby zmiany przepisów, aby Komisja nie mogła zatwierdzać organizmów zmodyfikowanych genetycznie w razie braku w łonie komitetu odwoławczego większości kwalifikowanej państw członkowskich opowiadającej się za zezwoleniem (28);

1.

uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji przekracza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003;

2.

uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji jest niespójny z prawem Unii, gdyż nie odpowiada celowi rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zakładającemu – zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady (29) – stworzenie podstawy do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, zdrowia i dobrostanu zwierząt, środowiska naturalnego oraz interesów konsumentów w związku z genetycznie zmodyfikowaną żywnością i paszą, przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego;

3.

wzywa Komisję do wycofania projektu decyzji wykonawczej;

4.

ponownie podkreśla, że zobowiązał się do przyspieszenia prac nad wnioskiem Komisji w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 182/2011; apeluje do Rady, aby w trybie pilnym poczyniła postępy w pracach nad tym wnioskiem Komisji;

5.

wzywa Komisję, aby w międzyczasie zaprzestała zatwierdzania organizmów zmodyfikowanych genetycznie, jeżeli państwa członkowskie nie wydadzą opinii w komitecie odwoławczym, zarówno w odniesieniu do upraw, jak i do zastosowań w żywności i paszach, zgodnie z art. 6 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 182/2011;

6.

wzywa Komisję, aby nie zezwalała na uprawy zmodyfikowane genetycznie tolerujące herbicydy, dopóki nie zostaną szczegółowo zbadane w poszczególnych przypadkach zagrożenia dla zdrowia związane z pozostałościami, co wymaga pełnej oceny pozostałości po opryskiwaniu upraw zmodyfikowanych genetycznie herbicydami uzupełniającymi, ich metabolitów i wszelkich efektów skojarzonych;

7.

wzywa Komisję, aby w pełni uwzględniała ocenę ryzyka stosowania herbicydów uzupełniających i ryzyka ich pozostałości w ocenie ryzyka zmodyfikowanych genetycznie roślin tolerujących herbicydy, niezależnie od tego, czy dana roślina zmodyfikowana genetycznie jest przeznaczona do uprawy w Unii, czy też ma być importowana do Unii z przeznaczeniem na żywność i paszę;

8.

apeluje do Komisji, by nie zezwalała na przywóz z przeznaczeniem na żywność lub paszę jakichkolwiek genetycznie zmodyfikowanych roślin tolerujących substancję czynną o działaniu chwastobójczym niedopuszczoną do stosowania w Unii;

9.

wzywa Komisję, aby nie zatwierdzała żadnych subkombinacji złożonych modyfikacji genetycznych, jeżeli nie zostały one poddane gruntownej ocenie EFSA na podstawie pełnych danych przedłożonych przez wnioskodawcę;

10.

w szczególności uważa, że zatwierdzanie odmian, w przypadku których nie dostarczono żadnych danych dotyczących bezpieczeństwa i które nie zostały jeszcze nawet sprawdzone lub wytworzone, jest sprzeczne z zasadami ogólnego prawa żywnościowego ustanowionymi w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002;

11.

wzywa EFSA do dalszego opracowywania i systematycznego stosowania metod umożliwiających identyfikację niezamierzonych skutków złożonych modyfikacji genetycznych, takich jak właściwości adiuwantów w przypadku toksyn Bt;

12.

wzywa Komisję, aby traktowała zobowiązania Unii wynikające z porozumień międzynarodowych, takich jak porozumienie klimatyczne z Paryża, Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej i cele ONZ w zakresie zrównoważonego rozwoju, jako „istotne przepisy prawa Unii” lub „istotne czynniki” na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 oraz aby nadała im należną wagę, a także informowała o tym, w jaki sposób zostały one uwzględnione w procesie decyzyjnym;

13.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1)  Dz.U. L 268 z 18.10.2003, s. 1.

(2)  Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.

(3)  „Scientific opinion on the Assessment of genetically modified maize Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 and subcombinations, for food and feed uses, under Regulation (EC) No 1829/2003 (application EFSA-GMO-DE-2011-103)” [Opinia naukowa dotycząca oceny genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 i jej subkombinacji, z przeznaczeniem na żywność i paszę, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO-DE-2011-103)], Dziennik EFSA, 2019; 17(4):5635, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/5635.

(4)  W ósmej kadencji Parlament Europejski przyjął 36 rezolucji zawierających sprzeciw wobec zatwierdzania GMO. Ponadto w dziewiątej kadencji Parlament przyjął następujące rezolucje:

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0028);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0029);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 i DAS-40278-9 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte P9_TA(2019)0030).

(5)  Opinia EFSA, s. 11, tabela 4.

(6)  Sześć subkombinacji pięciu modyfikacji genetycznych (Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307, Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × GA21, Bt11 × MIR162 × MIR604 × 5307 × GA21, Bt11 × MIR162 × 1507 × 5307 × GA21, Bt11 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 i MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21); 12 subkombinacji czterech modyfikacji genetycznych (Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507, Bt11 × MIR162 × MIR604 × 5307, Bt11 × MIR162 × 1507 × 5307, Bt11 × MIR162 × 5307 × GA21, Bt11 × MIR604 × 1507 × 5307, Bt11 × MIR604 × 5307 × GA21, Bt11 × 1507 × 5307 × GA21, MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307, MIR162 × MIR604 × 1507 × GA21, MIR162 × MIR604 × 5307 × GA21, MIR162 × 1507 × 5307 × GA21 i MIR604 × 1507 × 5307 × GA21); 11 subkombinacji trzech modyfikacji genetycznych (Bt11 × MIR162 × 5307, Bt11 × MIR604 × 5307, Bt11 × 1507 × 5307, Bt11 × 5307 × GA21, MIR162 × MIR604 × 1507, MIR162 × MIR604 × 5307, MIR162 × 1507 × 5307, MIR162 × 5307 × GA21, MIR604 × 1507 × 5307, MIR604 × 5307 × GA21 i 1507 × 5307 × GA21) oraz pięć subkombinacji dwóch modyfikacji genetycznych (Bt11 × 5307, MIR162 × 5307, MIR604 × 5307, 1507 × 5307 i 5307 × GA21).

(7)  „Scientific opinion on the Assessment of genetically modified maize Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 and subcombinations, for food and feed uses, under Regulation (EC) No 1829/2003 (application EFSA-GMO-DE-2011-103)” [Opinia naukowa dotycząca oceny genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 i jej subkombinacji, z przeznaczeniem na żywność i paszę, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO-DE-2011-103)], Dziennik EFSA, 2019; 17(4):5635, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/5635.

(8)  Uwagi państw członkowskich na temat kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej można znaleźć w rejestrze pytań EFSA: http://registerofquestions.efsa.europa.eu/roqFrontend/login?

(9)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE z dnia 12 marca 2001 r. w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie i uchylająca dyrektywę Rady 90/220/EWG (Dz.U. L 106 z 17.4.2001, s. 1).

(10)  https://www.testbiotech.org/content/testbiotech-comment-bt11-mir162-mir604-1507-5307-GA21

(11)  Opinia EFSA, s. 24.

(12)  Zob. np.: Bonny, S., „Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact” [Zmodyfikowane genetycznie rośliny i chwasty tolerujące herbicydy a herbicydy – przegląd i wpływ], Environmental Management, styczeń 2016, 57(1). s. 31–48, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 oraz Benbrook, C.M., „Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. – the first sixteen years” [Wpływ zmodyfikowanych genetycznie upraw na stosowanie pestycydów w USA – pierwsze szesnaście lat], Environmental Sciences Europe; 28 września 2012 r., tom 24(1), https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24.

(13)  Wnioski EFSA z wzajemnej weryfikacji oceny ryzyka stwarzanego przez pestycydy, dotyczącej substancji czynnej glifosat, Dziennik EFSA 2015; 13(11):4302, s. 3, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/4302.

(14)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 1).

(15)  https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/active-substances/?event=as.details&as_id=79

(16)  Jest tak w przypadku glifosatu, co stwierdzono w opublikowanym przez EFSA przeglądzie obowiązujących najwyższych poziomów pozostałości glifosatu zgodnie z art. 12 rozporządzenia (WE) nr 396/2005, Dziennik EFSA 2018; 16(5):5263, s. 12, https://www.efsa.europa.eu/fr/efsajournal/pub/5263.

(17)  Rozporządzenie (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni, zmieniające dyrektywę Rady 91/414/EWG (Dz.U. L 70 z 16.3.2005, s. 1). Zob. motyw 26.

(18)  „Reasoned Opinion on the review of the existing maximum residue levels for glyphosate according to Article 12 of Regulation (EC) No 396/2005” [Uzasadniona opinia dotycząca przeglądu obowiązujących najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości glifosatu zgodnie z art. 12 rozporządzenia (WE) nr 396/2005], Dziennik EFSA 2018; 16(5):5263, s. 4. https://doi.org/10.2903/j.efsa.2018.5263

(19)  Opinia EFSA, s. 12.

(20)  Zob. motyw 8 rozporządzenia (WE) nr 396/2005.

(21)  Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/533 z dnia 28 marca 2019 r. dotyczące wieloletniego skoordynowanego unijnego programu kontroli na lata 2020, 2021 i 2022, mającego na celu zapewnienie zgodności z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami pozostałości pestycydów w żywności pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na jej powierzchni, a także mającego na celu ocenę narażenia konsumenta na te pozostałości (Dz.U. L 88 z 29.3.2019, s. 28).

(22)  W celu uzyskania oglądu sytuacji zob.: Rubio Infante, N., i Moreno-Fierros, L., „An overview of the safety and biological effects of Bacillus thuringiensis Cry toxins in mammals” [Przegląd bezpieczeństwa i skutków biologicznych toksyn Cry Bacillus thuringiensis dla ssaków], Journal of Applied Toxicology, maj 2016, 36(5): s. 630–648.

http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jat.3252/full

(23)  Wniosek EFSA-GMO-DE-2010-86 (Bt11 x3 MIR162 x3 1507 x3 GA21 kukurydza i trzy subkombinacje niezależnie od ich pochodzenia) – opinia mniejszości, Wal, J.M., członek panelu EFSA ds. GMO, Dziennik EFSA 2018; 16(7):5309, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2018.5309 s. 34.

(24)  Douglas, M.R., i Tooker, J.F., „Large-Scale Deployment of Seed Treatments Has Driven Rapid Increase in Use of Neonicotinoid Insecticides and Preemptive Pest Management in U.S. Field Crops” [Stosowanie na dużą skalę zaprawiania nasion spowodowało gwałtowny wzrost zużycia insektycydów na bazie neonikotynoidów oraz profilaktyczną ochronę roślin przed szkodnikami w uprawach polowych w USA], Environmental Science & Technology, 2015, 49, 8, 5088-5097, data publikacji (w internecie): 20 marca 2015 r., https://pubs.acs.org/doi/10.1021/es506141 g.

(25)  https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/approval_active_substances/ approval_renewal/neonicotinoids_en

(26)  Zob. na przykład uzasadnienie przedłożonego dnia 22 kwietnia 2015 r. wniosku ustawodawczego Komisji zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 w odniesieniu do umożliwienia państwom członkowskim ograniczenia lub zakazu stosowania genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy na swoim terytorium oraz uzasadnienie przedłożonego dnia 14 lutego 2017 r. wniosku ustawodawczego Komisji zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 182/2011.

(27)  Zob. np. przemówienie inauguracyjne wygłoszone na posiedzeniu plenarnym Parlamentu Europejskiego, włączone do wytycznych politycznych dla kolejnej Komisji Europejskiej (Strasburg, 15 lipca 2014 r.), lub orędzie o stanie Unii z 2016 r. (Strasburg, 14 września 2016 r.).

(28)  Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011 Komisja „może przyjąć”, a nie „przyjmuje” zezwolenie, jeżeli brak w łonie komitetu odwoławczego większości kwalifikowanej państw członkowskich opowiadającej się za zezwoleniem (art. 6 ust. 3).

(29)  Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1).


1.6.2021   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 208/24


P9_TA(2019)0058

Penalizacja edukacji seksualnej w Polsce

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie penalizacji edukacji seksualnej w Polsce (2019/2891(RSP))

(2021/C 208/05)

Parlament Europejski,

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 10 grudnia 1948 r.,

uwzględniając cele zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych,

uwzględniając Konwencję Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (konwencję stambulską), która została otwarta do podpisu w dniu 11 maja 2011 r.,

uwzględniając Konwencję Rady Europy o ochronie dzieci przed seksualnym wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych (konwencję z Lanzarote) z dnia 25 października 2007 r.,

uwzględniając Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW) z dnia 18 grudnia 1979 r.,

uwzględniając Konwencję o prawach dziecka z dnia 20 listopada 1989 r.,

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej (zwaną dalej „Kartą”),

uwzględniając deklarację pekińską i pekińską platformę działania, przyjęte podczas czwartej Światowej Konferencji w sprawie Kobiet w dniu 15 września 1995 r., oraz późniejsze dokumenty końcowe przyjęte na posiedzeniach specjalnych Organizacji Narodów Zjednoczonych Pekin + 5 (2005 r.), Pekin + 15 (2010 r.) i Pekin + 20 (2015 r.),

uwzględniając Międzynarodową Konferencję na temat Ludności i Rozwoju, która odbyła się w Kairze w 1994 r., a także jej program działania,

uwzględniając opracowane przez UNESCO międzynarodowe wytyczne techniczne dotyczące edukacji seksualnej z 2018 r.,

uwzględniając opracowany przez Fundusz Ludnościowy ONZ (UNFPA) poradnik operacyjny dla kompleksowej edukacji seksualnej z 2014 r.,

uwzględniając standardy edukacji seksualnej w Europie opracowane przez Europejskie Biuro Regionalne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oraz niemieckie Federalne Centrum Edukacji Zdrowotnej,

uwzględniając sprawozdanie Komisarza Praw Człowieka Rady Europy z dnia 4 grudnia 2017 r. zatytułowane „Zdrowie i prawa seksualne i reprodukcyjne kobiet w Europie”,

uwzględniając wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 20 czerwca 2017 r. w sprawie Bajew i inni przeciwko Rosji,

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/93/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej (1), zastępującą decyzję ramową Rady 2004/68/WSiSW z dnia 22 grudnia 2003 r. dotyczącą zwalczania seksualnego wykorzystywania dzieci i pornografii dziecięcej (2),

uwzględniając badanie ankietowe dotyczące lesbijek, gejów, osób biseksualnych i transpłciowych w Unii Europejskiej, opublikowane w 2019 r. przez Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA),

uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Polski, a w szczególności rezolucję przyjętą dnia 15 listopada 2017 r. w sprawie praworządności i demokracji w Polsce (3),

uwzględniając sprawozdanie z misji Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia z dnia 10 lipca 2017 r., sporządzone w następstwie misji w Polsce w dniach 22–24 maja 2017 r.,

uwzględniając sprawozdanie z misji z dnia 3 grudnia 2018 r., sporządzone przez Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w następstwie wysłania do Polski delegacji ad hoc w sprawie sytuacji w zakresie praworządności (19–21 września 2018 r.),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 lutego 2019 r. w sprawie pogorszenia sytuacji w zakresie praw kobiet i równouprawnienia w UE (4),

uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że w dniu 17 lipca 2019 r. inicjatywa „Stop pedofilii” przedstawiła Sejmowi inicjatywę obywatelską w sprawie ustawy zmieniającej art. 200b polskiego kodeksu karnego;

B.

mając na uwadze, że dnia 15 października 2019 r., po wyborach parlamentarnych i wznowieniu zawieszonej sesji parlamentarnej, Sejm debatował nad projektem ustawy w pierwszym czytaniu, a dnia 16 października 2019 r. odrzucił wniosek o odrzucenie tego projektu ustawy; mając na uwadze, że po sesji inauguracyjnej nowo wybranego Sejmu w dniu 12 listopada 2019 r. oczekuje się wznowienia prac legislacyjnych nad tym projektem ustawy;

C.

mając na uwadze, że rzekomym celem ustawy jest zmiana obowiązujących przepisów dotyczących zapobiegania pedofilii i zwalczania jej; mając na uwadze, że zrównanie promowania pedofilii z zapewnieniem młodzieży wszechstronnej edukacji seksualnej jest zatrważające, błędne i krzywdzące;

D.

mając na uwadze, że nowe przepisy projektu ustawy przewidują, iż każdy, kto publicznie propaguje lub aprobuje podejmowanie stosunków seksualnych przez nieletnich, podlega karze do dwóch lat pozbawienia wolności;

E.

mając na uwadze, że wspomniane przepisy mają również zastosowanie do przypadków, w których środki masowego przekazu wykorzystuje się do promowania lub aprobowania podejmowania przez nieletnich stosunków seksualnych lub innej aktywności seksualnej, a w kontekście zawodów związanych z edukacją, leczeniem, opieką lub opieką nad nieletnimi kara pozbawienia wolności może wynosić do trzech lat; mając na uwadze, że przedstawiono propozycje dodatkowego zaostrzenia tej kary do pięciu lat;

F.

mając na uwadze, że rzeczone przepisy, pod przykrywką zapobiegania pedofilii, w praktyce uznałyby zapewnienie kompleksowej edukacji seksualnej nieletnim za przestępstwo, co miałoby wpływ m.in. na edukatorów, działaczy, pracowników służby zdrowia, psychologów, wydawców i dziennikarzy, a nawet rodziców lub opiekunów prawnych;

G.

mając na uwadze, że konstytucyjna zasada proporcjonalności oznacza, iż prawodawcy nie mają nieograniczonej swobody w ustanawianiu przepisów prawa karnego i że prawo karne powinno być stosowane jedynie jako środek ostateczny, a zatem zgodny z zasadą ultima ratio; mając na uwadze, że rzeczony projekt ustawy naruszałby tę zasadę;

H.

mając na uwadze, że Polska ratyfikowała konwencję stambulską, konwencję z Lanzarote, CEDAW i Konwencję o prawach dziecka oraz że na mocy międzynarodowego prawa dotyczącego praw człowieka Polska jest zobowiązana do zapewnienia dostępu do kompleksowej edukacji seksualnej i informacji, w tym na temat zagrożeń związanych z wykorzystywaniem seksualnym i nadużyciami seksualnymi, a także do podważania stereotypów dotyczących płci w społeczeństwie;

I.

mając na uwadze, że zapewnienie jakiejś formy edukacji seksualnej i zdrowotnej jest już obowiązkowe w 20 państwach członkowskich; mając na uwadze, że niektóre państwa członkowskie, w tym Polska, nadal nie przestrzegają standardów edukacji seksualnej w Europie opracowanych przez WHO;

J.

mając na uwadze, że kompleksowa edukacja seksualna jest procesem opartym na programie nauczania i uczenia się o poznawczych, emocjonalnych, fizycznych i społecznych aspektach seksualności i ma na celu wyposażenie dzieci i młodzieży w wiedzę, umiejętności, postawy i wartości, które pozwolą im chronić ich zdrowie, dobre samopoczucie i godność; mając na uwadze, że kompleksowa edukacja seksualna umożliwiłaby dzieciom i młodzieży rozwijanie pełnych szacunku relacji społecznych i seksualnych, a jednocześnie nauczyłaby ich rozważać, w jaki sposób ich wybory wpływają na ich własne samopoczucie i samopoczucie innych osób; mając na uwadze, że ponadto umożliwiłaby ona dzieciom i młodzieży zrozumienie praw przysługujących im przez całe życie oraz zapewnienie ochrony tych praw;

K.

mając na uwadze, że zapewnienie kompleksowej edukacji seksualnej jest jednym z głównych instrumentów realizacji zobowiązań z okazji 25. rocznicy Międzynarodowej Konferencji na temat Ludności i Rozwoju (ICPD25), do których należą: wyeliminowanie niezaspokojonych potrzeb dotyczących planowania rodziny, wyeliminowanie możliwych do uniknięcia zgonów matek oraz wyeliminowanie przemocy uwarunkowanej płcią i krzywdzących praktyk wobec kobiet, dziewcząt i młodzieży;

L.

mając na uwadze, że zgodnie z Kartą, EKPC i orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka zdrowie seksualne i reprodukcyjne kobiet ma związek z wieloma prawami człowieka, w tym z prawem do życia i godności, do wolności od nieludzkiego lub poniżającego traktowania, prawem dostępu do opieki zdrowotnej, prawem do prywatności, prawem do edukacji oraz z zakazem dyskryminowania, co jest również odzwierciedlone w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;

M.

mając na uwadze, że rzeczony projekt ustawy może być postrzegany jako kolejna próba ograniczania praw seksualnych i reprodukcyjnych w Polsce w ostatnich latach; mając na uwadze, że próba dalszego ograniczenia prawa do aborcji została wstrzymana w 2018 r. w wyniku masowej opozycji ze strony obywateli polskich, wyrażonej w marszach „czarnopiątkowych”;

N.

mając na uwadze, że Europejski Trybunał Praw Człowieka wskazał, iż w delikatnych kwestiach, takich jak publiczna dyskusja na temat edukacji seksualnej, w której poglądy rodziców, polityka edukacyjna i prawo osób trzecich do wolności słowa muszą być zrównoważone, władze nie mają innego wyjścia niż odwołanie się do kryteriów obiektywności, pluralizmu, ścisłości naukowej, a także przydatności danego rodzaju informacji dla młodych odbiorców;

O.

mając na uwadze, że wiele dzieci i nastolatków w pierwszej kolejności uczy się o stosunkach intymnych z pornografii, zwłaszcza online, oraz ze sprzecznych wiadomości uzyskiwanych od swoich rówieśników; mając na uwadze, że w tym kontekście edukacja seksualna nabiera jeszcze większego znaczenia, aby zapewnić młodym ludziom narzędzia niezbędne do bezpiecznego poruszania się po internecie i mediach społecznościowych i pomóc im uniknąć stania się ofiarą uwodzenia przez internet, pomóc im zrozumieć oglądane treści, a także dostrzegać informacje oparte na faktach oraz obecność stereotypów dotyczących płci i seksizmu;

P.

mając na uwadze, że nieletni mogą napotykać przeszkody w dostępie do antykoncepcji – takie jak restrykcyjne przepisy i polityka w zakresie dostarczania środków antykoncepcyjnych – nakładające się na brak wiedzy; mając na uwadze, że nawet jeżeli młodzież jest w stanie uzyskać środki antykoncepcyjne, można zniechęcić ją do korzystania z nich poprzez piętnowanie pozamałżeńskiej aktywności seksualnej i/lub stosowania środków antykoncepcyjnych, wzbudzanie obaw przed skutkami ubocznymi lub brak wiedzy na temat prawidłowego stosowania środków antykoncepcyjnych; mając na uwadze, że zgodnie z polskim prawem dotyczącym wieku przyzwolenia nastolatki powyżej 15 roku życia mogą legalnie wyrazić zgodę na czynności seksualne; mając na uwadze, że nastolatki nadal muszą uzyskać zgodę opiekuna na wydanie recepty na środki antykoncepcyjne;

Q.

mając na uwadze, że przemoc seksualna jest zjawiskiem powszechnym, dotykającym w szczególności nieletnich, i że należy ją wyeliminować; mając na uwadze, że nastoletnie ciąże pozostają trudnym problemem społecznym i mogą przyczyniać się do umieralności matek i dzieci; mając na uwadze, że kompleksowa edukacja seksualna pomaga obalać stereotypy dotyczące płci i zapobiegać przemocy uwarunkowanej płcią;

1.

przypomina, że zdrowie seksualne ma podstawowe znaczenie dla ogólnego zdrowia i dobrostanu jednostek, par i rodzin, dodatkowo przyczyniając się do społecznego i gospodarczego rozwoju społeczności i państw, a dostęp do zdrowia, w tym zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, jest prawem człowieka;

2.

wyraża głębokie zaniepokojenie niezwykle niejasnymi, szerokimi i nieproporcjonalnymi przepisami projektu ustawy, które de facto zmierzają do penalizacji upowszechniania edukacji seksualnej wśród nieletnich i których zakres potencjalnie grozi wszystkim osobom – a w szczególności edukatorom seksualnym, w tym nauczycielom, pracownikom służby zdrowia, pisarzom, wydawcom, organizacjom społeczeństwa obywatelskiego, dziennikarzom, rodzicom i opiekunom prawnym – karą pozbawienia wolności do trzech lat za nauczanie o ludzkiej seksualności, zdrowiu i stosunkach intymnych; obawia się nadal, że rzeczony projekt ustawy miałby blokujący wpływ na edukatorów i że jedną z głównych barier dla edukacji seksualnej jest fakt, iż edukatorzy nie są wspierani;

3.

przypomina z całą mocą, że dostęp do wyczerpujących i dostosowanych do wieku informacji na temat seksu i seksualności oraz dostęp do opieki zdrowotnej w zakresie seksualności i metod rozrodczych, w tym edukacji seksualnej, planowania rodziny, metod antykoncepcji oraz bezpiecznej i legalnej aborcji, ma zasadnicze znaczenie dla stworzenia pozytywnego i pełnego szacunku podejścia do seksualności i stosunków seksualnych, co jest dodatkową korzyścią wobec możliwości zdobycia bezpiecznych doświadczeń seksualnych, wolnych od przymusu, dyskryminacji i przemocy; zachęca wszystkie państwa członkowskie do wprowadzenia w szkołach kompleksowej, dostosowanej do wieku edukacji seksualnej i edukacji o relacjach międzyludzkich;

4.

przypomina, że taka edukacja jest niezbędną częścią programu nauczania w szkołach w celu spełnienia standardów WHO dla Europy w zakresie edukacji i ochrony młodzieży; stwierdza, że edukacja seksualna powinna obejmować takie tematy jak orientacja seksualna i tożsamość płciowa, ekspresja seksualna, związki i wyrażanie zgody, a także informacje o negatywnych skutkach lub chorobach, takich jak choroby przenoszone drogą płciową i HIV, nieplanowana ciąża, przemoc seksualna i krzywdzące praktyki, jak uwodzenie i okaleczanie żeńskich narządów płciowych;

5.

przypomina, że edukacja, oprócz tego, że jest samodzielnym prawem podstawowym, jest warunkiem wstępnym korzystania z innych podstawowych praw i wolności zagwarantowanych w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), Konstytucji RP i Karcie; podkreśla, że zamiast chronić młodzież, brak informacji i edukacji dotyczącej seksu i seksualności zagraża jej bezpieczeństwu i dobremu samopoczuciu, ponieważ młodzież jest bardziej narażona na seksualne wykorzystanie, nadużycie i przemoc, w tym przemoc domową i różne formy wykorzystania w internecie, takie jak cyberprzemoc, molestowanie internetowe i „porno-zemsta”, jest także gorzej przygotowana na ich rozpoznawanie; uważa, że kompleksowa edukacja seksualna ma również pozytywny wpływ na wyniki w zakresie równości płci, w tym przekształcanie szkodliwych norm dotyczących płci i postaw wobec przemocy uwarunkowanej płcią, dzięki czemu pomaga zapobiegać przemocy i przymusowi seksualnemu w związkach, przerywa milczenie wokół przemocy seksualnej, seksualnego wykorzystywania lub nadużyć, a także umożliwia młodzieży poszukiwanie pomocy;

6.

podkreśla znaczenie edukacji zdrowotnej i seksualnej, w szczególności przeznaczonej dla dziewcząt i młodzieży LGBTI, na których niesprawiedliwe normy dotyczące płci mają szczególny wpływ; podkreśla, że taka edukacja powinna obejmować uczenie młodzieży o związkach opartych na równości płci, zgodzie i wzajemnym szacunku jako sposobach zapobiegania stereotypom związanym z płcią, homofobii, transfobii i przemocy uwarunkowanej płcią oraz zwalczania ich; zauważa, że edukacja seksualna nie prowadzi do wcześniejszej aktywności seksualnej;

7.

przypomina, że w art. 23 dyrektywy 2011/93/UE wezwano państwa członkowskie, w tym Polskę, do podjęcia wraz z odpowiednimi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego stosownych kroków upowszechniających wiedzę i zmniejszających ryzyko, dzięki którym dzieci nie staną się ofiarami niegodziwego traktowania w celach seksualnych ani wykorzystywania seksualnego;

8.

uznaje ważną rolę społeczeństwa obywatelskiego w zapewnianiu edukacji seksualnej; wzywa do udostępnienia odpowiednich środków finansowych zainteresowanym organizacjom za pośrednictwem różnych instrumentów finansowania na szczeblu UE, takich jak wieloletnie ramy finansowe 2021–2027 (program „Prawa i wartości”) oraz inne projekty pilotażowe UE, które mogłyby mieć wpływ na tę dziedzinę;

9.

potępia niedawne wydarzenia w Polsce, które miały na celu dezinformację, stygmatyzację i zakazanie edukacji seksualnej, a w szczególności surową, niewłaściwą i błędną treść uzasadnienia przewidzianego w projekcie ustawy; apeluje, by polski parlament wstrzymał się od przyjęcia proponowanego projektu ustawy oraz zapewnił młodzieży dostęp do kompleksowej edukacji seksualnej; wzywa też do udzielenia wsparcia osobom zapewniającym taką edukację i informacje w sposób rzeczowy i obiektywny;

10.

wzywa Radę do zajęcia się tą kwestią i innymi zarzutami dotyczącymi naruszania praw podstawowych w Polsce w kontekście obecnych wysłuchań dotyczących sytuacji w Polsce, zgodnie z art. 7 ust. 1 TUE;

11.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji i Radzie, prezydentowi, rządowi i parlamentowi Polski, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1)  Dz.U. L 335 z 17.12.2011, s. 1.

(2)  Dz.U. L 13 z 20.1.2004, s. 44.

(3)  Dz.U. C 356 z 4.10.2018, s. 44.

(4)  Teksty przyjęte, P8_TA(2019)0111.


II Komunikaty

KOMUNIKATY INSTYTUCJI, ORGANÓW I JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH UNII EUROPEJSKIEJ

Parlament Europejski

Czwartek, 14 listopada 2019 r.

1.6.2021   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 208/29


P9_TA(2019)0051

Wniosek o uchylenie immunitetu José Manuela Fernandesa

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie wniosku o uchylenie immunitetu José Manuela Fernandesa (2019/2005(IMM))

(2021/C 208/06)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek o uchylenie immunitetu José Manuela Fernandesa, przekazany w dniu 26 listopada 2018 r. przez Wydział ds. Dochodzeń i Ścigania Przestępstw w Porto w związku z postępowaniem nr 1406/14.3TDPRT i zgłoszony na posiedzeniu plenarnym w dniu 31 stycznia 2019 r.,

po wysłuchaniu wyjaśnień José Manuela Fernandesa zgodnie z art. 9 ust. 6 Regulaminu,

uwzględniając art. 8 i 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, jak również art. 6 ust. 2 Aktu z dnia 20 września 1976 r. dotyczącego wyboru członków Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich,

uwzględniając wyroki wydane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w dniach 12 maja 1964 r., 10 lipca 1986 r., 15 i 21 października 2008 r., 19 marca 2010 r., 6 września 2011 r. oraz 17 stycznia 2013 r. (1),

uwzględniając art. 157 konstytucji Republiki Portugalskiej,

uwzględniając art. 5 ust. 2, art. 6 ust. 1 oraz art. 9 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A9-0023/2019),

A.

mając na uwadze, że Wydział ds. Dochodzeń i Ścigania Przestępstw w Porto zwrócił się z wnioskiem o uchylenie immunitetu José Manuela Fernandesa, posła do Parlamentu Europejskiego, w związku z możliwym podjęciem czynności prawnych dotyczących zarzutu popełnienia przez niego przestępstwa nadużycia przewidzianego w art. 11 portugalskiej ustawy 34/87 z dnia 16 lipca, zagrożonego karą pozbawienia wolności od dwóch do ośmiu lat;

B.

mając na uwadze, że postępowanie sądowe nie dotyczy opinii wyrażonych lub głosów oddanych w ramach wykonywania obowiązków posła do Parlamentu Europejskiego w rozumieniu art. 8 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej;

C.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej posłowie do Parlamentu Europejskiego korzystają na terytorium swoich państw z immunitetów przyznawanych członkom parlamentu ich państwa;

D.

mając na uwadze, że art. 157 ust. 2 i 3 Konstytucji Republiki Portugalskiej stanowi, że:

„2.   Członkowie Zgromadzenia Republiki nie mogą być przesłuchiwani jako składający zeznania ani jako podejrzani bez zgody Zgromadzenia, przy czym w drugim przypadku Zgromadzenie obowiązkowo podejmuje decyzję o wyrażeniu zgody, jeżeli istnieją wyraźne przesłanki wskazujące na popełnienie przestępstwa umyślnego podlegającego karze pozbawienia wolności o maksymalnym wymiarze powyżej trzech lat.

3.   Żaden z deputowanych nie może zostać zatrzymany, aresztowany lub uwięziony bez zgody Zgromadzenia, z wyjątkiem popełnienia przestępstwa umyślnego zagrożonego karą pozbawienia wolności, o której mowa w poprzednim ustępie, i ujęcia na gorącym uczynku.”;

E.

mając na uwadze, że toczy się postępowanie przygotowawcze wobec José Manuela Fernandesa, któremu zarzuca się, że, pełniąc stanowisko burmistrza Vila Verde, wykonując zadania związane z tą funkcją oraz działając w zmowie z innymi osobami – umyślnie naruszył ogólne zasady udzielania zamówień publicznych, a konkretnie zasadę bezstronności, neutralności, konkurencji i przejrzystości, w związku z uprzywilejowaniem jednej spółki względem pozostałych konkurentów i jej rzekomym udziałem w uprzednim opracowywaniu i sporządzaniu dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia procedury przetargowej; mając na uwadze, że spółka ta wygrała przetarg w dniu 22 grudnia 2008 r.;

F.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 9 ust. 8 Regulaminu Komisja Prawna nie może w żadnym przypadku sama wypowiadać się o winie bądź braku winy posła oraz o zasadności wszczęcia wobec niego postępowania karnego na podstawie zarzutów, które są mu stawiane, nawet wtedy, gdy badanie wniosku pozwala komisji na dokładne zapoznanie się ze szczegółami sprawy;

G.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 5 ust. 2 Regulaminu Parlamentu Europejskiego immunitet parlamentarny nie jest osobistym przywilejem posła, lecz gwarancją niezależności Parlamentu jako całości oraz jego członków;

H.

mając na uwadze, że José Manuel Fernandes zwrócił się o uchylenie immunitetu; mając na uwadze, że wyłącznie Parlament decyduje w danym przypadku o uchyleniu immunitetu; mając na uwadze, że Parlament może w uzasadnionym stopniu wziąć pod uwagę stanowisko danego posła przy podejmowaniu decyzji o uchyleniu jego immunitetu (2);

I.

mając na uwadze, że immunitet parlamentarny ma na celu ochronę Parlamentu i jego członków przed postępowaniami sądowymi w związku z działaniami podejmowanymi w ramach wykonywania obowiązków parlamentarnych, których nie można oddzielić od tych obowiązków;

J.

mając na uwadze, że w tym przypadku Parlament nie znalazł dowodów wskazujących na zaistnienie fumus persecutionis, czyli okoliczności wskazujących na leżący u podstaw postępowania sądowego zamiar zaszkodzenia działalności politycznej posła, a tym samym Parlamentowi Europejskiemu;

1.

podejmuje decyzję o uchyleniu immunitetu José Manuela Fernandesa;

2.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do natychmiastowego przekazania niniejszej decyzji oraz sprawozdania sporządzonego przez właściwą komisję odpowiednim władzom portugalskim i José Manuelowi Fernandesowi.

(1)  Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 12 maja 1964 r. w sprawie 101/63 Wagner przeciwko Fohrmann i Krier, ECLI:EU:C:1964:28; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 10 lipca 1986 r. w sprawie 149/85 Wybot przeciwko Faure i in., ECLI:EU:C:1986:310; wyrok Sądu z dnia 15 października 2008 r., Mote przeciwko Parlamentowi, T-345/05, ECLI:EU:T:2008:440; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 21 października 2008 r., Marra przeciwko De Gregorio i Clemente, C-200/07 i C-201/07, ECLI:EU:C:2008:579; wyrok Sądu z dnia 19 marca 2010 r., Gollnisch przeciwko Parlamentowi, T-42/06, ECLI:EU:T:2010:102; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6 września 2011 r., Patriciello, C-163/10, ECLI: EU:C:2011:543; wyrok Sądu z dnia 17 stycznia 2013 r., Gollnisch przeciwko Parlamentowi, T-346/11 i T-347/11, ECLI:EU:T:2013:23;

(2)  Wyrok Sądu z dnia 15 października 2008 r., Mote przeciwko Parlamentowi, T-345/05, ECLI:EU:T:2008:440, ust. 28;


III Akty przygotowawcze

Parlament Europejski

Czwartek, 14 listopada 2019 r.

1.6.2021   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 208/31


P9_TA(2019)0052

Sprzedaż towarów na odległość oraz niektóre krajowe dostawy towarów *

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. odnośnie do przepisów dotyczących sprzedaży towarów na odległość oraz niektórych krajowych dostaw towarów (COM(2018)0819 – C8-0017/2019 – 2018/0415(CNS))

(Specjalna procedura ustawodawcza – konsultacja)

(2021/C 208/07)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Radzie (COM(2018)0819),

uwzględniając art. 113 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, na mocy którego Rada skonsultowała się z Parlamentem (C8-0017/2019),

uwzględniając art. 82 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A9-0019/2019),

1.

zatwierdza po poprawkach wniosek Komisji;

2.

zwraca się do Komisji o odpowiednią zmianę jej wniosku, zgodnie z art. 293 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

3.

zwraca się do Rady o poinformowanie go, jeśli uzna ona za stosowne odejście od tekstu przyjętego przez Parlament;

4.

zwraca się do Rady o ponowne skonsultowanie się z Parlamentem, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzenie znaczących zmian do wniosku Komisji;

5.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

Poprawka 1

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(1)

Dyrektywa Rady 2006/112/WE (3), zmieniona dyrektywą Rady (UE) 2017/2455 (4), stanowi, że jeżeli podatnik ułatwia – poprzez użycie interfejsu elektronicznego, takiego jak platforma handlowa, platforma, portal lub podobne środki – sprzedaż na odległość towarów importowanych z terytoriów trzecich lub państw trzecich w przesyłkach o rzeczywistej wartości nieprzekraczającej 150 EUR lub dostawę towarów na terytorium Wspólnoty przez podatnika niemającego siedziby na terytorium Wspólnoty na rzecz osoby niebędącej podatnikiem, uznaje się, że podatnik ten otrzymał te towary i dokonał ich dostawy samodzielnie. Jako że przepis ten rozbija pojedynczą dostawę na dwie dostawy konieczne jest określenie, do której z tych dostaw należy przypisać wysyłkę lub transport towarów, aby odpowiednio określić miejsce ich dostawy.

(1)

Dyrektywa Rady 2006/112/WE (3), zmieniona dyrektywą Rady (UE) 2017/2455 (4), stanowi, że jeżeli podatnik ułatwia – poprzez użycie interfejsu elektronicznego, takiego jak platforma handlowa, platforma, portal lub podobne środki – sprzedaż na odległość towarów importowanych z terytoriów trzecich lub państw trzecich w przesyłkach o rzeczywistej wartości nieprzekraczającej 150 EUR lub dostawę towarów na terytorium Wspólnoty przez podatnika niemającego siedziby na terytorium Wspólnoty na rzecz osoby niebędącej podatnikiem, uznaje się, że podatnik ten otrzymał te towary i dokonał ich dostawy samodzielnie. Jako że przepis ten rozbija pojedynczą dostawę na dwie dostawy konieczne jest określenie, do której z tych dostaw należy przypisać wysyłkę lub transport towarów, aby odpowiednio określić miejsce ich dostawy. Należy też zadbać o to, by zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego z tytułu tych dwóch dostaw miało miejsce w tym samym czasie.

Poprawka 2

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(2)

Nawet jeśli podatnik, który ułatwia – poprzez użycie interfejsu elektronicznego – dostawę towarów na rzecz osoby niebędącej podatnikiem we Wspólnocie może odliczyć, zgodnie z obowiązującymi przepisami, VAT zapłacony dostawcy niemającemu siedziby na terytorium Wspólnoty, istnieje ryzyko, że dostawca ten może nie zapłacić VAT organom podatkowym. Aby uniknąć tego ryzyka, dostawa od dostawcy prowadzącego sprzedaż towarów za pośrednictwem interfejsu elektronicznego powinna być zwolniona z VAT, zaś dostawcy należy przyznać prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT, zapłaconego w związku z zakupem lub przywozem dostarczanych towarów.

(2)

Nawet jeśli podatnik, który ułatwia – poprzez użycie interfejsu elektronicznego – dostawę towarów na rzecz osoby niebędącej podatnikiem we Wspólnocie może odliczyć, zgodnie z obowiązującymi przepisami, VAT zapłacony dostawcy niemającemu siedziby na terytorium Wspólnoty, istnieje ryzyko, że dostawca ten może nie zapłacić VAT organom podatkowym. Aby uniknąć tego ryzyka, dostawa od dostawcy prowadzącego sprzedaż towarów za pośrednictwem interfejsu elektronicznego powinna być zwolniona z VAT, zaś dostawcy należy przyznać prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT, zapłaconego w związku z zakupem lub przywozem dostarczanych towarów. W tym celu dostawca powinien zawsze być zarejestrowany w państwie członkowskim, w którym nabył lub z którego importował te towary.

Poprawka 3

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 1 a (nowy)

Dyrektywa 2006/112/WE

Artykuł 66 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a)

dodaje się art. w brzmieniu:

„Artykuł 66a

W drodze odstępstwa od art. 63, 64 i 65 zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego z tytułu dostawy towarów przez podatnika, w odniesieniu do którego uznaje się, że otrzymał i dostarczył towary zgodnie z art. 14a, oraz z tytułu dostawy do tego podatnika ma miejsce i VAT staje się wymagalny w momencie zaakceptowania płatności.”;

Poprawka 4

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4 a (nowy)

Dyrektywa 2006/112/WE

Artykuł 272 – ustęp 1 – akapit 1 – litera b

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

4a)

art. 272 ust. 1 akapit pierwszy lit. b) otrzymuje brzmienie:

„b)

podatników, którzy nie dokonują żadnej z transakcji, o których mowa w art. 20, 21, 22, 33, 36, 138 i 141;”

 

„b)

podatników, którzy nie dokonują żadnej z transakcji, o których mowa w art. 20, 21, 22, 33, 36, 136a, 138 i 141;”;

Poprawka 5

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 7 – litera a

Dyrektywa 2006/112/WE

Artykuł 369 a – akapit 1 – punkt 3 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

w przypadku dostawy towarów za pośrednictwem interfejsu elektronicznego ułatwiającego takie dostawy zgodnie z art. 14a ust. 2, jeśli wysyłka lub transport dostarczanych towarów rozpoczyna się i kończy w tym samym państwie członkowskim, to państwo członkowskie.”;

c)

w przypadku dostawy towarów przez podatnika ułatwiającego takie dostawy zgodnie z art. 14a ust. 2, jeśli wysyłka lub transport dostarczanych towarów rozpoczyna się i kończy w tym samym państwie członkowskim, to państwo członkowskie.”;

Poprawka 6

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 7 – litera b

Dyrektywa 2006/112/WE

Artykuł 369 a – akapit 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

dodaje się akapit trzeci w brzmieniu

b)

dodaje się akapit w brzmieniu:

 

„Jeżeli podatnik nie posiada siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Wspólnoty, państwem członkowskim identyfikacji jest państwo członkowskie wysyłki lub transportu towarów . W przypadku większej liczby państw członkowskich, z których wysyła się lub transportuje towary , podatnik wskazuje, które z tych państw członkowskich jest państwem członkowskim identyfikacji. Podatnik jest związany tą decyzją na dany rok kalendarzowy i dwa kolejne lata kalendarzowe.”

 

„Jeżeli podatnik nie posiada siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Wspólnoty, państwem członkowskim identyfikacji jest państwo członkowskie , w którym rozpoczyna się wysyłka lub transport towarów . W przypadku większej liczby państw członkowskich, w których rozpoczyna się wysyłka lub transport towarów , podatnik wskazuje, które z tych państw członkowskich jest państwem członkowskim identyfikacji. Podatnik jest związany tą decyzją na dany rok kalendarzowy i dwa kolejne lata kalendarzowe.”;

Poprawka 7

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11

Dyrektywa 2006/112/WE

Artykuł 369 g – ustęp 1 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość i dostawy towarów zgodnie z art. 14a ust. 2, jeśli wysyłka lub transport tych towarów rozpoczyna się i kończy w tym samym państwie członkowskim;

a)

wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość i dostawy towarów;

 

aa)

dostawy towarów zgodnie z art. 14a ust. 2, jeśli wysyłka lub transport tych towarów rozpoczyna się i kończy w tym samym państwie członkowskim;

Poprawka 8

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11 a (nowy)

Dyrektywa 2006/112/WE

Artykuł 369 g – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

11a)

w art. 369 g dodaje się ustęp w brzmieniu:

„2a.     W przypadku gdy – poza stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej w państwie członkowskim identyfikacji – podatnik świadczący usługi objęte szczególną procedurą ma jedno lub większą liczbę stałych miejsc prowadzenia działalności gospodarczej, z których świadczone są usługi, deklaracja VAT zawiera również całkowitą wartość bez VAT, mające zastosowanie stawki VAT, całkowitą kwotę VAT dla każdej stawki VAT, a także całkowitą kwotę należnego VAT w odniesieniu do takich dostaw dla każdego państwa członkowskiego, w którym ten podatnik ma przedsiębiorstwo, oraz indywidualny numer identyfikacyjny VAT lub numer rejestracji podatkowej każdego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, z podziałem na państwa członkowskie konsumpcji.”;

Poprawka 9

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12

Dyrektywa 2006/112/WE

Artykuł 369 z b – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

„2.   Państwa członkowskie wymagają opłacenia VAT, o którym mowa w ust. 1, co miesiąc. Terminem płatności jest termin obowiązujący do płatności cła przywozowego w podobnych sytuacjach .”.

„2.   Państwa członkowskie wymagają , by VAT, o którym mowa w ust. 1, był płatny co miesiąc przed terminem płatności mającym zastosowanie do płatności cła przywozowego.”.


(3)  Dyrektywa Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. L 347 z 11.12.2006, s. 1).

(4)  Dyrektywa Rady (UE) 2017/2455 z dnia 5 grudnia 2017 r. zmieniająca dyrektywę 2006/112/WE i dyrektywę 2009/132/WE w odniesieniu do niektórych obowiązków wynikających z podatku od wartości dodanej w przypadku świadczenia usług i sprzedaży towarów na odległość (Dz.U. L 348 z 29.12.2017, s. 7).

(3)  Dyrektywa Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. L 347 z 11.12.2006, s. 1).

(4)  Dyrektywa Rady (UE) 2017/2455 z dnia 5 grudnia 2017 r. zmieniająca dyrektywę 2006/112/WE i dyrektywę 2009/132/WE w odniesieniu do niektórych obowiązków wynikających z podatku od wartości dodanej w przypadku świadczenia usług i sprzedaży towarów na odległość (Dz.U. L 348 z 29.12.2017, s. 7).


1.6.2021   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 208/36


P9_TA(2019)0053

Uruchomienie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji w następstwie wniosku złożonego przez Belgię – EGF/2019/001 BE/Carrefour

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (wniosek złożony przez Belgię – EGF/2019/001 BE/Carrefour) (COM(2019)0442 – C9-0127/2019 – 2019/2114(BUD))

(2021/C 208/08)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2019)0442 – C9-0127/2019),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1309/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (2014–2020) i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1927/2006 (1) (rozporządzenie w sprawie EFG),

uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 z dnia 2 grudnia 2013 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2014–2020 (2), w szczególności jego art. 12,

uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 2 grudnia 2013 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami (3) (porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 2 grudnia 2013 r.), w szczególności jego pkt 13,

uwzględniając procedurę rozmów trójstronnych przewidzianą w pkt 13 porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 2 grudnia 2013 r.,

uwzględniając pismo Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A9-0021/2019),

A.

mając na uwadze, że Unia opracowała instrumenty ustawodawcze i budżetowe w celu udzielania dodatkowego wsparcia pracownikom dotkniętym skutkami istotnych zmian w strukturze światowego handlu lub światowego kryzysu finansowego i gospodarczego oraz z myślą o ułatwieniu im powrotu na rynek pracy; mając na uwadze, że pomoc ta przybiera postać wsparcia finansowego udzielanego pracownikom i przedsiębiorstwom, dla których pracowali;

B.

mając na uwadze, że pomoc finansowa Unii dla zwalnianych pracowników powinna być dynamiczna i powinno się jej udzielać jak najszybciej i jak najefektywniej; mając na uwadze, że w tym przypadku chodzi o szczególnie wrażliwą grupę wiekową, w której ponad 81 % pracowników jest w wieku od 55 do 64 lat;

C.

mając na uwadze, że Belgia złożyła wniosek EGF/2019/001 BE/Carrefour o pomoc finansową z EGF po zwolnieniu 751 pracowników w sektorze działalności gospodarczej określonym według klasyfikacji NACE Rev. 2 jako dział 47 (Handel detaliczny, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi i motocyklami) w okresie odniesienia od 30 listopada 2018 r. do 30 marca 2019 r.; mając na uwadze, że poza okresem odniesienia zwolniono kolejnych 268 pracowników; mając na uwadze, że według Komisji można wskazać wyraźny związek przyczynowy z wydarzeniem, które zapoczątkowało zwolnienia w okresie odniesienia; mając na uwadze, że w odniesieniu do faktów opisanych we wniosku złożonym przez Belgię nie uruchomiono innych funduszy ani programów;

D.

mając na uwadze, że wniosek jest oparty na kryteriach interwencji przewidzianych w art. 4 ust. 1 lit. a) rozporządzenia w sprawie EFG, zgodnie z którym wymagane jest zwolnienie co najmniej 500 pracowników w czteromiesięcznym okresie odniesienia w przedsiębiorstwie działającym w państwie członkowskim, z uwzględnieniem pracowników zwolnionych przez dostawców i producentów na wcześniejszych etapach łańcucha dostaw lub osób samozatrudnionych, które zaprzestały prowadzenia działalności;

E.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 6 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1309/2013 Belgia zdecydowała się także na świadczenie zindywidualizowanych usług współfinansowanych z EFG na rzecz 330 młodych osób niekształcących się, niepracujących ani nieszkolących się (młodzieży NEET);

1.

zgadza się z Komisją, że warunki wymienione w art. 4 ust. 1 rozporządzenia w sprawie EFG zostały spełnione i że Belgia ma prawo do wkładu finansowego w wysokości 1 632 028 EUR na mocy tego rozporządzenia, co stanowi 60 % łącznych kosztów wynoszących 2 720 047 EUR, na które składają się wydatki na zindywidualizowane usługi w wysokości 2 665 047 EUR oraz wydatki na działania przygotowawcze, działania w zakresie zarządzania, informacji, reklamy, kontroli i sprawozdawczości w wysokości 55 000 EUR;

2.

zauważa, że władze belgijskie złożyły wniosek w dniu 20 czerwca 2019 r. oraz że po przekazaniu przez Belgię dodatkowych informacji Komisja zakończyła ocenę wniosku w dniu 4 października 2019 r. i przekazała ją Parlamentowi tego samego dnia;

3.

zauważa, że Belgia rozpoczęła świadczenie zindywidualizowanych usług na rzecz beneficjentów objętych pomocą w dniu 1 grudnia 2018 r. oraz że okres kwalifikowalności do uzyskania wkładu finansowego z EFG będzie zatem trwał od dnia 1 grudnia 2018 r. do 20 czerwca 2021 r.;

4.

zauważa, że Belgia zaczęła ponosić wydatki administracyjne w celu wdrożenia EFG w dniu 25 stycznia 2018 r. oraz że wydatki na działania przygotowawcze, działania w zakresie zarządzania, informacji, reklamy, kontroli i sprawozdawczości kwalifikują się zatem do przyznania wkładu finansowego z EFG od dnia 25 stycznia 2018 r. do 20 grudnia 2021 r.;

5.

przypomina, że opracowanie skoordynowanego pakietu zindywidualizowanych usług powinno również przewidywać rozwój sytuacji na rynku pracy, ze szczególnym naciskiem na przejście na gospodarkę zasobooszczędną i zrównoważoną;

6.

przypomina, że jest to 14. wniosek Belgii o uruchomienie EFG i że wnioski dotyczyły różnych sektorów: motoryzacyjnego, produkcji metali nieszlachetnych, tekstyliów, maszyn, sprzętu i szkła, a w tym przypadku po raz pierwszy sektora detalicznego; przypomina, że jest to 10. wniosek o objęcie wsparciem z EGF sektora detalicznego;

7.

przyznaje, że handel detaliczny przechodzi poważne zmiany skutkujące zwolnieniami z powodu globalizacji (handel elektroniczny czy zakupy przez internet), a dodatkowy wpływ na handel detaliczny mają zmiany przyzwyczajeń konsumentów i cyfryzacja; podkreśla, że zwolnienia w Carrefour Belgique SA nie dotyczą bezpośrednio przemysłu spożywczego, a przede wszystkim elektronicznego handlu towarami, takimi jak książki i urządzenia elektroniczne; zauważa, że tego rodzaju zwolnienia mogą w przyszłości jeszcze bardziej wzrosnąć ze względu na cyfryzację, co należy rozważyć podczas dyskusji na temat przyszłego EFG w kolejnych wieloletnich ramach finansowych na lata 2021-2027;

8.

uważa, że globalizacja stanowi wyzwanie dla Unii; twierdzi ponadto, że walka z różnymi formami bezrobocia, w tym bezrobociem młodzieży, obejmuje stwarzanie możliwości przekwalifikowania się i podniesienia kwalifikacji w europejskich przedsiębiorstwach; oczekuje, że w trakcie tego procesu przedsiębiorstwo Carrefour Belgique SA zadba o wysoką jakość niezbędnego dialogu społecznego z pracownikami;

9.

zauważa, że wniosek dotyczy łącznie 1 019 pracowników zwolnionych z przedsiębiorstwa Carrefour Belgique SA w całej Belgii; zauważa ponadto, że Belgia spodziewa się, iż środkami zostanie objętych jedynie 400 spośród wszystkich kwalifikujących się beneficjentów („beneficjentów objętych pomocą”), a mianowicie pracowników zwolnionych w Walonii, ponieważ zwolnienia te mają szczególnie niekorzystny wpływ na zatrudnienie, a tym samym na gospodarkę regionu ze względu na panujący tam niedobór miejsc pracy, stosunkowo wysoką stopę bezrobocia, a w konsekwencji spodziewane trudności związane z ponownym zatrudnieniem zwolnionych pracowników, zwłaszcza osób w wieku powyżej 50 lat; przypomina w związku z tym, że stopa bezrobocia w Walonii wynosząca 8,6 % jest znacznie wyższa niż średnia stopa bezrobocia w Unii (6,9 %) i ponad dwukrotnie przewyższa stopę bezrobocia we Flandrii (3,5 %);

10.

ponadto zauważa, że Belgia proponuje zindywidualizowane usługi współfinansowane z EFG maksymalnie 330 młodym osobom niekształcącym się, niepracującym ani nieszkolącym się (NEET) w wieku poniżej 25 lat w dniu złożenia wniosku, przy czym 240 ze zwolnień miało miejsce w zaliczanych do poziomu NUTS 2 regionach Province Hainaut i Province Liège, w których stopa bezrobocia osób młodych w wieku od 15 do 24 lat wynosiła co najmniej 20 %, na podstawie danych rocznych za 2018 r.;

11.

zauważa, że Belgia planuje pięć rodzajów działań dla zwolnionych pracowników objętych przedmiotowym wnioskiem:

(i)

wsparcie/doradztwo/integracja,

(ii)

szkolenie, przekwalifikowanie i szkolenie zawodowe,

(iii)

wsparcie na rzecz tworzenia przedsiębiorstw,

(iv)

pomoc finansowa na założenie działalności gospodarczej,

(v)

zasiłki; podkreśla, że w tym przypadku znaczenie wsparcia, doradztwa i integracji, a także szkolenia, przekwalifikowania i szkolenia zawodowego potwierdza liczba szacowanych uczestników (730 szacowanych uczestników w ramach pierwszego działania, 460 w ramach drugiego);

12.

podkreśla, że osoby NEET zostaną przeszkolone przede wszystkim w zakresie poszukiwania pracy i ubiegania się o pracę, a także uzyskają dokładniejsze informacje o prawie pracy, prawach socjalnych i wsparciu w procedurach administracyjnych; zaznacza ponadto, że osoby NEET i pracownicy, którzy podejmą co najmniej roczne studia stacjonarne, będą otrzymywać dodatek miesięczny w wysokości 350 EUR;

13.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że skoordynowany pakiet zindywidualizowanych usług opracowany został przez Belgię w porozumieniu z partnerami społecznymi, w szczególności ze związkami zawodowymi, doradcami zawodowymi i pracownikami socjalnymi, w celu ponownego rozważenia różnych rozwiązań dotyczących przesunięć personelu, dostosowanych do potrzeb zwolnionych pracowników;

14.

podkreśla, że władze belgijskie potwierdziły, iż działania kwalifikowalne nie są objęte pomocą z innych funduszy ani instrumentów finansowych Unii;

15.

ponownie podkreśla, że wsparcie z EFG nie może zastępować działań, za podjęcie których – na mocy prawa krajowego lub układów zbiorowych – odpowiedzialne są przedsiębiorstwa, ani środków restrukturyzacji przedsiębiorstw lub sektorów;

16.

zatwierdza decyzję załączoną do niniejszej rezolucji;

17.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady niniejszej decyzji i zapewnienia jej publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

18.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wraz z załącznikiem Radzie i Komisji.

(1)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 855.

(2)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 884.

(3)  Dz.U. C 373 z 20.12.2013, s. 1.


ZAŁĄCZNIK

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji w następstwie wniosku złożonego przez Belgię – EGF/2019/001 BE/Carrefour

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1309/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (2014–2020) i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1927/2006 (1), w szczególności jego art. 15 ust. 4,

uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 2 grudnia 2013 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami (2), w szczególności jego pkt 13,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

Celem Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EFG) jest zapewnienie wsparcia zwolnionym pracownikom i osobom, które zaprzestały prowadzenia działalności na własny rachunek w wyniku istotnych zmian w strukturze światowego handlu spowodowanych globalizacją, w wyniku dalszego trwania światowego kryzysu finansowego i gospodarczego lub w wyniku nowego światowego kryzysu finansowego i gospodarczego, oraz w celu udzielenia im pomocy umożliwiającej reintegrację na rynku pracy.

(2)

Środki EFG nie mogą przekroczyć maksymalnej rocznej kwoty 150 mln EUR (w cenach z 2011 r.) zgodnie z art. 12 rozporządzenia Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 (3).

(3)

W dniu 20 czerwca 2019 r. Belgia złożyła wniosek o uruchomienie środków z EFG w związku ze zwolnieniami w przedsiębiorstwie Carrefour Belgique SA. Wniosek został uzupełniony o dodatkowe informacje złożone zgodnie z art. 8 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1309/2013. Wniosek ten spełnia wymogi dotyczące określenia wkładu finansowego z EFG ustanowione w art. 13 rozporządzenia (UE) nr 1309/2013.

(4)

Zgodnie z art. 6 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1309/2013 Belgia zdecydowała się na świadczenie zindywidualizowanych usług współfinansowanych z EFG także na rzecz 330 młodych osób niepracujących, niekształcących się ani nieszkolących się (młodzieży NEET).

(5)

Należy zatem uruchomić środki z EFG, aby zapewnić wkład finansowy w wysokości 1 632 028 EUR w odpowiedzi na wniosek złożony przez Belgię.

(6)

W celu ograniczenia do minimum czasu potrzebnego do uruchomienia EFG niniejszą decyzję należy stosować od dnia jej przyjęcia,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

W ramach budżetu ogólnego Unii na rok budżetowy 2019 uruchamia się środki z Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji, aby udostępnić kwotę 1 632 028 EUR w formie środków na zobowiązania i środków na płatności.

Artykuł 2

Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Stosuje się ją od dnia [data przyjęcia] r. (*1).

Sporządzono w

W imieniu Parlamentu Europejskiego

Przewodniczący

W imieniu Rady

Przewodniczący


(1)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 855.

(2)  Dz.U. C 373 z 20.12.2013, s. 1.

(3)  Rozporządzenie Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 z 2 grudnia 2013 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2014–2020 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 884).

(*1)  Data do wstawienia przez Parlament przed publikacją w Dz.U.