Rezolucja Rady w sprawie strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia na rzecz europejskiego obszaru edukacji i w szerszej perspektywie (2021–2030)

(2021/C 66/01)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

PRZYPOMINAJĄC,

—

zatwierdzenie przez Radę Europejską w Barcelonie w marcu 2002 r. programu prac „Kształcenie i szkolenie 2010” („ET 2010”), ustanowienie nowego cyklu w drodze konkluzji Rady z dnia 12 maja 2009 r. w sprawie strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia („Kształcenie i szkolenie 2020” – „ET 2020”) oraz ocenę dokonaną we wspólnym sprawozdaniu Rady i Komisji z 2015 r. z wdrażania strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia („ET 2020”) – które to elementy razem ustanowiły, w oparciu o wspólne cele, solidne ramy europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia i zapewniły ich ciągłość; ramy te mają przede wszystkim wspierać udoskonalanie krajowych systemów kształcenia i szkolenia poprzez rozwijanie uzupełniających narzędzi unijnych, wzajemne uczenie się i wymianę dobrych praktyk z wykorzystaniem otwartej metody koordynacji,

—	polityczne tło tego zagadnienia przedstawione w załączniku I,

i UZNAJĄC,

—	że w deklaracji rzymskiej z marca 2017 r. przywódcy UE zobowiązali się do działań na rzecz Unii, w której młodzi ludzie mają dostęp do kształcenia i szkolenia najwyższej jakości oraz mogą uczyć się i znajdować zatrudnienie na całym kontynencie,

—

że w 2017 r. na szczycie społecznym w Göteborgu przywódcy UE proklamowali Europejski filar praw socjalnych, ustanawiający jako pierwszą zasadę – prawo wszystkich osób do włączającego kształcenia, szkolenia i uczenia się przez całe życie charakteryzującego się dobrą jakością, jako czwartą zasadę – prawo do terminowego i dostosowanego do potrzeb wsparcia na rzecz poprawy perspektyw zatrudnienia lub prowadzenia działalności na własny rachunek, w tym do szkolenia i zmiany kwalifikacji, a jako jedenastą zasadę – prawo do wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, które charakteryzują się dobrą jakością i przystępną ceną, i prawo dzieci ze środowisk defaworyzowanych do szczególnych środków służących zwiększeniu równości szans,

—	że w konkluzjach Rady Europejskiej z dnia 14 grudnia 2017 r. wskazano edukację jako klucz do budowania włączających, spójnych społeczeństw i do utrzymania europejskiej konkurencyjności, a tym samym po raz pierwszy kształcenie i szkolenie umieszczono w centrum europejskiego programu politycznego,

—	postępy poczynione w kontekście programu prac ET 2020 i ram ET 2020, w szczególności w zakresie wsparcia reform krajowych, przy czym, jeśli Europa ma zrealizować cele określone we wspomnianych wcześniej publicznych oświadczeniach, przyznać należy, że wciąż istnieją znaczne wyzwania,

—

że Komisja wraz z państwami członkowskimi podjęła działania na rzecz realizacji tej wizji przyszłości kształcenia i szkolenia poprzez tworzenie europejskiego obszaru edukacji (1), począwszy od 2018 r., na co Rada zareagowała, przyjmując konkluzje Rady z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kroków ku urzeczywistnieniu wizji europejskiego obszaru edukacji i rezolucję Rady z dnia 8 listopada 2019 r. w sprawie dalszego rozwijania europejskiego obszaru edukacji w celu wsparcia zorientowanych na przyszłość systemów kształcenia i szkolenia,

—	prace prowadzone w ramach procesu bolońskiego poparte komunikatem ministerialnym z Rzymu z listopada 2020 r. oraz prace w ramach procesu kopenhaskiego – również ostatnio poparte deklaracją z Osnabrück z listopada 2020 r.,

—	że w rocznej strategii zrównoważonego wzrostu gospodarczego na rok 2021 położono nacisk na znaczenie równych szans i edukacji włączającej, ze zwróceniem szczególnej uwagi na grupy defaworyzowane oraz na inwestowanie w zmianę i podnoszenie kwalifikacji,

PODKREŚLA, że

—

Kształcenie i szkolenie mają do odegrania zasadniczą rolę w kształtowaniu przyszłości Europy w czasach, gdy istotną kwestią jest, by jej społeczeństwo i gospodarka stały się bardziej spójne, włączające, ucyfrowione, zrównoważone, ekologiczne i odporne, a jej obywatele mogli osiągnąć samorealizację i dobrostan, byli w stanie dostosowywać się do zmieniającego się rynku pracy i funkcjonować na nim z sukcesem, a także by angażowali się w aktywne i odpowiedzialne obywatelstwo.

—

Pandemia COVID-19 wywiera bezprecedensową presję na sektor kształcenia i szkolenia i spowodowała powszechnie przejście na nauczanie i uczenie się zdalne i mieszane. Zmiana ta jest dla systemów kształcenia i szkolenia i dla społeczności edukacyjnych źródłem wyzwań i możliwości; z jednej strony ujawnia skutki przepaści cyfrowej i luk w konektywności w państwach członkowskich, a także nierówności pomiędzy grupami zamożności i pomiędzy środowiskiem miejskim i wiejskim, z drugiej zaś strony uwidacznia potencjał, jakim dysponuje kształcenie i szkolenie, jeśli chodzi o budowanie odporności oraz pobudzanie zrównoważonego i włączającego wzrostu.

—

Europejski obszar edukacji umożliwi osobom uczącym się kontynuowanie nauki na różnych etapach życia oraz poszukiwanie zatrudnienia w całej UE, a państwom członkowskim i interesariuszom pozwoli współpracować, po to by we wszystkich państwach członkowskich i regionach UE urzeczywistnić charakteryzujące się dobrą jakością, innowacyjne i włączające kształcenie i szkolenie, wspierające wzrost gospodarczy i charakteryzujące się wysoką jakością możliwości zatrudnienia, a także rozwój osobisty, społeczny i kulturalny.

—

Ponadto europejski obszar edukacji będzie przestrzenią, w której osoby uczące się i kadra edukacyjna mogą z łatwością współpracować i komunikować się w ramach różnych dziedzin i kultur i niezależnie od granic, a kwalifikacje i efekty uczenia się uzyskane w okresach nauki za granicą są automatycznie uznawane (2).

UZNAJE, że

—

Poprzednie strategiczne ramy europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia (ET 2020) przyczyniły się do promowania wzajemnego uczenia się w kształceniu i szkoleniu; osiągnięto to dzięki wspólnym celom strategicznym, wspólnym narzędziom i podejściom odniesienia, rzetelnym informacjom i danym pochodzącym od wszystkich właściwych agencji europejskich i organizacji międzynarodowych, a także dzięki wymianie dobrych praktyk i partnerskiemu uczeniu się z udziałem państw członkowskich UE i innych interesariuszy; ramy te stanowiły również wsparcie w procesie wdrażania krajowych reform w obszarze kształcenia i szkolenia.

—

Zaktualizowane strategiczne ramy europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia – w pełni szanując zasadę pomocniczości oraz różnorodność krajowych systemów edukacji w państwach członkowskich, a także wykorzystując osiągnięcia poprzednich ram – usprawnią tę współpracę w takich dziedzinach jak: wzmocniona koordynacja, m.in. na szczeblu politycznym, większe synergie między różnymi politykami przyczyniającymi się do wzrostu społecznego i gospodarczego oraz do transformacji ekologicznej i transformacji cyfrowej, intensywniejsze informowanie o rezultatach i ich rozpowszechnianie, z wykorzystaniem bardziej innowacyjnej i zorientowanej na przyszłość perspektywy wsparcia na rzecz reform w obszarze kształcenia i szkolenia.

—

Kryzys związany z COVID-19 pokazał, że systemy kształcenia i szkolenia muszą być wystarczająco elastyczne i odporne na zakłócenia ich regularnych cyklów, oraz dowiódł, że państwa UE są w stanie znaleźć rozwiązania pozwalające kontynuować realizację procesu nauczania i uczenia się – na różne sposoby i w różnych kontekstach oraz zapewnić ciągłość uczenia się wszystkim osobom uczącym się, niezależnie od ich statusu społeczno-ekonomicznego i potrzeb edukacyjnych. To samo dotyczy ram współpracy europejskiej, które powinny być nadal wystarczająco elastyczne, aby móc reagować zarówno na obecne, jak i przyszłe wyzwania, także w kontekście europejskiego obszaru edukacji.

Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE i ODNOTOWUJE

główne elementy, a w szczególności wizję, przedstawione w komunikacie Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 30 września 2020 r. w sprawie utworzenia europejskiego obszaru edukacji do 2025 r. (3) określającym, w jaki sposób europejska współpraca może w dalszym ciągu wzbogacać jakość, włączający charakter oraz cyfrowy i ekologiczny wymiar systemów kształcenia i szkolenia w UE. W komunikacie tym proponuje się ramy umożliwiające współpracę z państwami członkowskimi i zaangażowanie z właściwymi interesariuszami, w tym strukturę sprawozdawczo-analityczną, oraz przedstawia się propozycję celów edukacyjnych, by zachęcić do reform w obszarze kształcenia i szkolenia i do ich monitorowania, z myślą o utworzeniu europejskiego obszaru edukacji do 2025 r.

Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE RÓWNIEŻ

—	główne elementy komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z lipca 2020 r. pt. „Europejski program na rzecz umiejętności służący zrównoważonej konkurencyjności, sprawiedliwości społecznej i odporności” (4),

—	główne elementy komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z września 2020 r . pt. „Plan działania w dziedzinie edukacji cyfrowej na lata 2021–2027. Nowe podejście do kształcenia i szkolenia w epoce cyfrowej” (5).

ZGADZA SIĘ, że

1.

Do 2030 r. utworzenie i dalsze rozwijanie europejskiego obszaru edukacji będzie nadrzędnym celem politycznym nowych strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia, przenikającym wszystkie priorytety strategiczne i obszary priorytetowe określone w niniejszej rezolucji, przy uwzględnieniu faktu, że strategiczne ramy europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia będą głównym narzędziem wspierania i wdrażania europejskiego obszaru edukacji, przyczyniającym się – poprzez swoje inicjatywy i wspólną wizję, w duchu współtworzenia – do jego pomyślnego utworzenia i dalszego ambitnego rozwoju (6).

2.

Dążąc do utworzenia europejskiego obszaru edukacji do 2025 r., głównym celem europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia powinno być wspieranie dalszego rozwijania systemów kształcenia i szkolenia w państwach członkowskich, które to systemy mają zapewnić: a) wszystkim obywatelom spełnienie w wymiarze osobistym, społecznym i zawodowym, przy jednoczesnym promowaniu wartości demokratycznych, równości, spójności społecznej, aktywnego obywatelstwa i dialogu międzykulturowego; b) zrównoważony dobrobyt gospodarczy, transformację ekologiczną i transformację cyfrową oraz szanse na zatrudnienie.

3.

Europejska współpraca w dziedzinie kształcenia i szkolenia w okresie do roku 2030 powinna opierać się na strategicznych ramach obejmujących całość systemów kształcenia i szkolenia przy zastosowaniu włączającej, całościowej perspektywy uwzględniającej uczenie się przez całe życie. Należy to podkreślić jako podstawową zasadę leżącą u podstaw całych ram, które w zamierzeniu obejmują nauczanie, szkolenie i uczenie się we wszystkich kontekstach – czy to formalnym, pozaformalnym, czy nieformalnym – i na wszystkich poziomach: od wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem po uczenie się dorosłych, w tym kształcenie i szkolenie zawodowe (VET) oraz szkolnictwo wyższe, także w środowisku cyfrowym. współpraca w dziedzinie kształcenia i szkolenia powinna również przyczyniać się do realizacji odnośnych priorytetów europejskiego semestru.

4.

Prace prowadzone w kontekście tych nowych ram powinny wnosić wkład w transformację ekologiczną i transformację cyfrową, zgodnie z celami ustanowionymi w komunikacie Komisji z grudnia 2019 r. pt. „Europejski Zielony Ład” (7), a także z głównymi elementami określonymi w komunikacie Komisji pt. „Kształtowanie cyfrowej przyszłości Europy” (8) z lutego 2020 r.

5.

Te wszystkie zamierzenia powinny być również rozpatrywane w wymiarze globalnym, w związku z tym, że współpraca w dziedzinie kształcenia i szkolenia stopniowo staje się jednym z istotnych instrumentów wdrażania polityk zewnętrznych UE w oparciu o europejskie wartości, zaufanie i autonomię. Pomoże to uczynić UE jeszcze bardziej atrakcyjnym miejscem docelowym i partnerem, zarówno w globalnym wyścigu o talenty, jak i w kontekście promowania partnerstw strategicznych z partnerami międzynarodowymi, z myślą o zapewnieniu charakteryzującej się dobrą jakością edukacji włączającej dla wszystkich, we wszystkich kontekstach i na wszystkich poziomach edukacji. W tym ujęciu współpraca stanowi jeden z zasadniczych wymiarów realizacji geopolitycznych priorytetów Unii, a także określonych przez ONZ celów zrównoważonego rozwoju na 2030 r., zarówno w skali światowej, jak i w państwach członkowskich UE. Wspieranie ściślejszej koordynacji działań UE i państw członkowskich wzmocni pozycję Europy jako jednego z kluczowych partnerów w dziedzinie edukacji na szczeblu globalnym i pomoże zacieśnić powiązania między europejskim obszarem edukacji a resztą świata.

6.

Skuteczne I efektywne inwestowanie w kształcenie i szkolenie jest jednym z warunków poprawy jakości i wzmocnienia włączającego charakteru systemów kształcenia i szkolenia, a także poprawy efektów edukacji, a także stymulowania zrównoważonego wzrostu, zwiększenia dobrostanu i budowania bardziej włączającego społeczeństwa. Intensywniejsze prace nad inwestycjami – prowadzone przy poszanowaniu zasady pomocniczości – mogą pomóc w wychodzeniu z obecnego kryzysu i przyczynić się do transformacji ekologicznej i transformacji cyfrowej sektora kształcenia i szkolenia.

7.

Niezbędną pomocą w kształtowaniu polityki opartej na rzetelnych informacjach jest okresowe monitorowanie postępów w realizacji wyznaczonych celów prowadzone w drodze systematycznego gromadzenia i analizowania danych porównywalnych w skali międzynarodowej. Nakreślonym niżej priorytetom strategicznym powinny w związku z tym towarzyszyć w latach 2021–2030 wskaźniki i unijne cele, przedstawione w załączniku II do niniejszej rezolucji. W oparciu o rezultaty uzyskane w ostatnim cyklu europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia pomoże to mierzyć ogólne postępy czynione na szczeblu europejskim i wskazywać, co zostało osiągnięte, a także będzie sprzyjać rozwijaniu i reformowaniu systemów kształcenia i szkolenia i wspierać te procesy.

8.

W ujęciu szczegółowym w kolejnym dziesięcioleciu strategiczne ramy będą obejmować pięć następujących priorytetów strategicznych:

–   Priorytet strategiczny 1: Zwiększanie jakości, sprawiedliwości, włączenia i sukcesu dla wszystkich w kształceniu i szkoleniu

Aby dobrze funkcjonować w dzisiejszym świecie i radzić sobie z przyszłymi zmianami w społeczeństwie, gospodarce i na rynku pracy, każda osoba musi dysponować odpowiednią wiedzą, umiejętnościami, kompetencjami i postawami. Kształcenie i szkolenie mają kluczowe znaczenie dla rozwoju osobistego, obywatelskiego i zawodowego obywateli Europy.

Na szczeblu UE, zgodnie z wizją jakości w kształceniu i szkoleniu, podstawę przyszłego sukcesu (9) stanowi opanowanie – przy wsparciu wysoko wykwalifikowanych i zmotywowanych nauczycieli i trenerów, a także innej kadry edukacyjnej – kompetencji kluczowych, w tym umiejętności podstawowych.

Zjawisko wczesnego kończenia nauki narażające osoby młode i dorosłych na zmniejszone możliwości społeczno-gospodarcze, mimo że w ostatnim dziesięcioleciu zostało ograniczone, nadal stanowi wyzwanie, zwłaszcza jeśli weźmie się pod uwagę spodziewane skutki pandemii COVID-19. Należy kontynuować wysiłki na rzecz obniżenia odsetka osób wcześnie kończących naukę oraz dążyć do tego, by więcej osób młodych uzyskało wykształcenie na poziomie średnim II stopnia.

Krajowe systemy kształcenia i szkolenia zdołały poprawić swoje wyniki w tych obszarach, ale nadal istnieje potrzeba określenia środków politycznych, które mogą zwiększyć sukces edukacyjny wszystkich osób uczących się.

Zapewnianie przez państwa członkowskie charakteryzującego się dobrą jakością włączającego kształcenia i szkolenia dla wszystkich zwiększa możliwości dalszego ograniczenia nierówności społecznych, gospodarczych i kulturowych. Jednak w całej Europie wśród osób osiągających słabe wyniki nadreprezentowane są osoby uczące się ze środowisk defaworyzowanych, w tym z obszarów wiejskich i oddalonych, a pandemia COVID-19 jeszcze bardziej uwypukla, jak ważne w kształceniu i szkoleniu są sprawiedliwość i włączenie.

Aby zapewnić prawdziwie włączającą edukację i równe szanse wszystkim osobom uczącym się na wszystkich poziomach i we wszystkich rodzajach kształcenia i szkolenia, należy uniezależnić poziom wykształcenia i osiągnięcia w nauce od statusu społecznego, gospodarczego i kulturowego czy innych uwarunkowań osobistych.

Dobrej jakości wczesna edukacja i opieka nad dzieckiem odgrywa szczególnie ważną rolę i należy ją dalej wzmacniać jako podstawę sukcesu edukacyjnego w przyszłości.

Należy zachęcać do wszelkich innych działań na rzecz szerszego włączenia, takich jak wspieranie dostępu do charakteryzującej się dobrą jakością edukacji włączającej dla osób z niepełnosprawnościami (10), osób o szczególnych potrzebach edukacyjnych, osób uczących się ze środowisk migracyjnych i dla innych grup szczególnie wrażliwych, wspieranie powrotu do edukacji w ramach perspektywy uczenia się przez całe życie oraz zapewnianie możliwości wejścia na rynek pracy za pośrednictwem różnych ścieżek kształcenia i szkolenia.

Włączające kształcenie i szkolenie obejmuje również rozwijanie wrażliwości na kwestie płci w procesach uczenia się i w instytucjach kształcenia i szkolenia oraz zwalczanie i eliminowanie stereotypów płciowych, zwłaszcza tych, które ograniczają wybory chłopców i dziewcząt przy podejmowaniu decyzji o kierunku nauki. Zawody tradycyjnie zdominowane przez mężczyzn lub kobiety powinny być jeszcze bardziej promowane wśród osób płci niedostatecznie reprezentowanej. Konieczne są również dalsze prace na rzecz odpowiedniej równowagi płci na stanowiskach kierowniczych w instytucjach kształcenia i szkolenia.

Technologie cyfrowe odgrywają ważną rolę w wysiłkach na rzecz tego, by środowiska uczenia się, materiały dydaktyczne i metody nauczania były dostosowane do różnych osób uczących się i odpowiadały ich potrzebom. Technologie te mogą sprzyjać prawdziwemu włączeniu, o ile równolegle przeciwdziałać się będzie problemom związanym z przepaścią cyfrową – zarówno pod względem infrastruktury, jak i umiejętności cyfrowych.

–   Priorytet strategiczny 2: Zapewnienie wszystkim rzeczywistych możliwości uczenia się przez całe życie i mobilności

Wyzwania społeczne, technologiczne, cyfrowe, środowiskowe i gospodarcze w coraz większym stopniu wpływają na sposób życia i pracy, w tym na dystrybucję miejsc pracy oraz zapotrzebowanie na umiejętności i kompetencje. Duża liczba transformacji zawodowych, których prawdopodobnie doświadczy przeciętny obywatel europejski, w połączeniu z podnoszeniem wieku emerytalnego sprawiają, że uczenie się przez całe życie i poradnictwo zawodowe przez całe życie, także w postaci działań informacyjnych, są niezbędne do zapewnienia sprawiedliwego procesu transformacji, ponieważ poziom wykształcenia i poziom umiejętności, w tym umiejętności cyfrowych, nadal jest jednym z podstawowych czynników na rynku pracy.

Uczenie się przez całe życie stanowi nieodłączny element ogólnej wizji i celów kształcenia i szkolenia w UE i obejmuje wszystkie poziomy i rodzaje kształcenia i szkolenia, a także uczenie się pozaformalne i nieformalne, w sposób całościowy.

Wciąż potrzebne są dalsze postępy w oferowaniu wszystkim osobom uczącym się dobrej jakości uczenia się przez całe życie, w tym poprzez zapewnienie wzajemnej przenikalności i elastyczności różnych ścieżek uczenia się w różnych formach i na różnych poziomach kształcenia i szkolenia, a także walidację efektów uczenia się pozaformalnego i nieformalnego.

Systemy kształcenia i szkolenia powinny stać się bardziej elastyczne, odporne, dostosowane do przyszłych wyzwań i atrakcyjne, docierać do bardziej zróżnicowanego grona osób uczących się i oferować uznawanie wcześniejszego uczenia się i walidację jego efektów, możliwości szkolenia w celu podnoszenia i zmiany kwalifikacji, także na wyższych poziomach kwalifikacji i w ciągu całego życia zawodowego (11), i powinny być wspierane przez inicjatywy, takie jak inicjatywa „Uniwersytety Europejskie” i inicjatywa dotycząca centrów doskonałości zawodowej realizowane w ramach programu Erasmus+.

Na rynku pracy rośnie obecnie zapotrzebowanie na odmienny zestaw umiejętności i kwalifikacji oraz zachodzą zmiany strukturalne w zakresie kształcenia i szkolenia zawodowego. Obie te kwestie oznaczają, że niezbędne jest zmodernizowane, skuteczne, włączające i charakteryzujące się doskonałością kształcenie i szkolenie zawodowe, wnoszące wkład w wysiłki na rzecz sprostania wyzwaniom na rynku pracy i wyzwaniom społecznym. Konieczne jest dalsze rozwijanie kształcenia i szkolenia zawodowego jako atrakcyjnej i charakteryzującej się wysoką jakością ścieżki w wymiarze zawodowym i osobistym.

Średni wskaźnik uczestnictwa osób dorosłych w uczeniu się utrzymuje się w UE na niskim poziomie, co zagraża osiągnięciu prawdziwie zrównoważonego i sprawiedliwego wzrostu gospodarczego w Unii. Innowacje w ścieżkach uczenia się, nowych podejściach edukacyjnych, w tym podejściach indywidualnych, oraz w środowiskach uczenia się we wszystkich instytucjach kształcenia i szkolenia, w tym instytucjach szkolnictwa wyższego, a także w środowisku pracy i w społecznościach, są jednym z warunków wstępnych, by lepiej uwzględniać potrzeby szerszego kręgu osób uczących się, ponieważ coraz większa liczba osób dorosłych będzie potrzebowała zmiany lub podnoszenia kwalifikacji.

Ponadto należy wzmocnić środki pozwalające osobom dorosłym nabywać umiejętności podstawowe i środki motywujące do ich nabywania, tak by można było zagwarantować równe szanse i zapewnić większy udziału w życiu społecznym, a tym samym sprzyjać całościowemu podejściu do uczenia się dorosłych.

Mobilność osób uczących się, nauczycieli, osób szkolących nauczycieli i kadry – jako jeden z niezbędnych elementów uczenia się przez całe życie i istotnych sposobów wzmacniania rozwoju osobistego, szans na zatrudnienie i zdolności dostosowawczych – powinna nadal być rozszerzana jako jeden z kluczowych elementów unijnej współpracy i jedno z narzędzi zwiększania jakości i włączenia w kształceniu i szkoleniu oraz promowania wielojęzyczności w UE. Należy starać się zapewnić równowagę przepływów w ramach mobilności, z myślą o pobudzaniu optymalnej cyrkulacji talentów, oraz monitorować tę mobilność, m.in. poprzez monitorowanie losów absolwentów.

Należy podjąć dalsze wysiłki w celu usunięcia istniejących przeszkód i barier we wszystkich rodzajach mobilności w zakresie uczenia się i nauczania, w tym problemów związanych z dostępem, poradnictwem, usługami dla studentów i uznawaniem, także w świetle wpływu wszelkich obecnych lub przyszłych ograniczeń w podróżowaniu.

Ponadto, aby wzmocnić współpracę instytucji edukacyjnych i sprzyjać mobilności, należy podejmować dalsze działania w dziedzinach takich jak automatyczne wzajemne uznawanie kwalifikacji i okresów nauki za granicą oraz zapewnianie jakości. Konieczne są ciągłe wysiłki w celu wykorzystania europejskich inicjatyw ułatwiających mobilność, w tym inicjatyw finansowanych w ramach programu Erasmus+.

–   Priorytet strategiczny 3: Podnoszenie kompetencji i motywacji w zawodach związanych z edukacją

Nauczyciele, trenerzy, kadra edukacyjna i pedagogiczna oraz kadra kierownicza kształcenia i szkolenia, na wszystkich poziomach, stanowią trzon kształcenia i szkolenia. Aby wspierać innowacje, włączający charakter, jakość i osiągnięcia w kształceniu i szkoleniu, edukatorzy muszą być wysoce kompetentni i zmotywowani, i w tym celu potrzebują szeregu możliwości w zakresie uczenia się, a także wsparcia przez cały okres kariery.

Bardziej niż kiedykolwiek należy zwrócić uwagę na dobrostan nauczycieli, trenerów i kadry edukacyjnej w systemach kształcenia i szkolenia, gdyż jest to także jeden z ważnych czynników jakości kształcenia i szkolenia wpływających nie tylko na zadowolenie nauczycieli, ale również na jakość nauczania.

Konieczne jest również zwiększenie atrakcyjności i zrewaloryzowanie zawodu nauczyciela, co staje się coraz istotniejsze w związku z niedoborem i starzeniem się nauczycieli w krajach UE (12).

Ponadto przy opracowywaniu korzystnych środowisk i warunków rozwoju kompetencji i motywacji nauczycieli, trenerów i kadry edukacyjnej należy uwzględniać kluczową rolę kadry kierowniczej kształcenia i szkolenia, i tym samym zapewnić, by instytucje kształcenia i szkolenia funkcjonowały jako organizacje uczące się. Inicjatywy, takie jak europejskie akademie nauczycielskie, które zostaną uruchomione za pośrednictwem programu Erasmus+, ułatwią tworzenie sieci kontaktów, dzielenie się wiedzą i mobilność między instytucjami, zapewniając nauczycielom i trenerom możliwości uczenia się na każdym etapie kariery zawodowej, dzielenia się najlepszymi praktykami i innowacyjnymi metodami pedagogicznymi oraz umożliwiając wzajemne uczenie się na skalę europejską.

–   Priorytet strategiczny 4: Wzmocnienie europejskiego szkolnictwa wyższego

Szkolnictwo wyższe i same instytucje szkolnictwa wyższego wykazały się odpornością i zdolnością do radzenia sobie w obliczu nieprzewidzianych zmian, takich jak pandemia COVID-19. Kryzys uwypuklił wciąż istniejące wyzwania, ale stworzył również możliwości dalszego rozwoju w ramach przewidzianego programu transformacji szkolnictwa wyższego.

W ciągu kolejnego dziesięciolecia instytucje szkolnictwa wyższego będą zachęcane do poszukiwania nowych form ściślejszej współpracy, w szczególności zakładających ustanawianie międzynarodowych sojuszy, łączenie wiedzy i zasobów oraz tworzenie większych możliwości w zakresie mobilności i uczestnictwa studentów i kadry, a także w zakresie pobudzania badań naukowych i innowacji, m.in. poprzez pełne wdrożenie inicjatywy „Uniwersytety Europejskie”.

Przeprowadzono już owocne prace nad tworzeniem europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego w ramach procesu bolońskiego. W przyszłości ważne będzie, by prace w ramach procesu bolońskiego były kontynuowane, a jednocześnie by tworzone były dalsze i silniejsze synergie z europejską przestrzenią badawczą bez ustanawiania równoległych lub podwójnych struktur lub instrumentów.

-   Priorytet strategiczny 5: Wspieranie transformacji ekologicznej i transformacji cyfrowej w kształceniu i szkoleniu oraz za pośrednictwem kształcenia i szkolenia

Transformacja ekologiczna i cyfrowa stanowią centralny punkt programu Unii na kolejne dziesięciolecie. Przejście na ekologiczną, neutralną dla klimatu gospodarkę o obiegu zamkniętym, jak i bardziej ucyfrowiony świat będą miały znaczące skutki społeczne, gospodarcze i w zakresie zatrudnienia. Przeprowadzenie sprawiedliwej społecznie transformacji UE nie będzie możliwe, jeżeli nie zagwarantuje się, by wszyscy obywatele nabywali wiedzę, kompetencje, umiejętności i postawy, które są niezbędne do radzenia sobie z tymi zmianami.

Konieczne jest umożliwienie gruntownej zmiany zachowań i umiejętności poszczególnych osób, a punktem wyjścia powinny być systemy i instytucje kształcenia i szkolenia odgrywające rolę katalizatorów. Instytucje kształcenia i szkolenia muszą uwzględniać wymiar ekologiczny i cyfrowy w swoim rozwoju organizacyjnym. Wymaga to inwestycji, zwłaszcza w ekosystemy edukacji cyfrowej, nie tylko w celu uwzględniania perspektywy zrównoważoności środowiskowej oraz podstawowych i zaawansowanych umiejętności cyfrowych na wszystkich poziomach i we wszystkich rodzajach kształcenia i szkolenia, ale również w celu zapewnienia, aby infrastruktury kształcenia i szkolenia były odpowiednio przygotowane do radzenia sobie z tymi zmianami i do edukowania na ich temat. Ukierunkowanie instytucji kształcenia i szkolenia na całościowe podejście ogólnoszkolne oraz na tworzenie włączających, zdrowych i zrównoważonych środowisk edukacyjnych to kwestie kluczowe, by mogły zajść zmiany niezbędne do transformacji ekologicznej i transformacji cyfrowej. Ponadto konieczne jest, by przedsiębiorstwa, władze krajowe, regionalne i lokalne oraz właściwi interesariusze rozwijali odpowiednio strategie i poczucie współodpowiedzialności. W tym kontekście istotne jest unowocześnienie dziedzin STEAM (nauk przyrodniczych, technologii, inżynierii, sztuki i matematyki).

PONADTO ZGADZA SIĘ, że:

1.

Starając się prowadzić działania w kontekście niniejszych strategicznych ram, w oparciu o opisane powyżej priorytety strategiczne i z myślą o utworzeniu europejskiego obszaru edukacji i wspieraniu jego dalszego rozwoju, w okresie do 2030 r. należy przestrzegać następujących zasad: a) Europejska współpraca w dziedzinie kształcenia i szkolenia powinna umożliwić UE i szeroko pojętej społeczności edukacyjnej realizację inicjatyw wspierających przede wszystkim utworzenie europejskiego obszaru edukacji do 2025 r., lecz także realizację planu działania w dziedzinie edukacji cyfrowej, oraz europejskiego programu na rzecz umiejętności. W tym celu konieczne jest – w oparciu o ściślejsze wskazówki Rady i zgodnie z otwartą metodą koordynacji – wzmocnienie elastycznych metod współpracy i zwiększenie synergii z innymi inicjatywami w zakresie kształcenia i szkolenia. b) Europejska współpraca w dziedzinie kształcenia i szkolenia powinna być wdrażana w perspektywie włączającej, całościowej i uwzględniającej uczenie się przez całe życie, przy utrzymaniu i pogłębianiu wypróbowanych i sprawdzonych dostępnych rozwiązań, narzędzi, instrumentów i wsparcia politycznego w zakresie wzajemnego uczenia się, w szczególności przewidzianych w ET 2020 i w ramach otwartej metody koordynacji, oraz, w stosownych przypadkach, przy rozwijaniu synergii pomiędzy sektorem kształcenia i szkolenia a innymi obszarami polityki. W kolejnym dziesięcioleciu podstawę ram strategicznych – przy pełnym poszanowaniu kompetencji państw członkowskich w obszarze kształcenia i szkolenia i dobrowolnego charakteru europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia – powinny stanowić następujące elementy: (i) pięć nakreślonych powyżej priorytetów strategicznych europejskiej współpracy; (ii) wspólne narzędzia i podejścia odniesienia; (iii) partnerskie uczenie się, wzajemne doradztwo i wymiana dobrych praktyk, ze szczególnym naciskiem na rozpowszechnianie i wyraźne eksponowanie rezultatów, a także efekty na szczeblu krajowym; (iv) okresowe monitorowanie postępów i składanie sprawozdań, w tym na podstawie unijnych celów i za pośrednictwem Monitora Kształcenia i Szkolenia, także w związku z europejskim semestrem, przy wykorzystaniu wiedzy eksperckiej stałej grupy ds. wskaźników i benchmarków i przy unikaniu tworzenia dodatkowych obciążeń administracyjnych dla państw członkowskich; (v) porównywalne informacje i dane pochodzące od wszystkich właściwych agencji europejskich, sieci europejskich i organizacji międzynarodowych, takich jak np. OECD, UNESCO i Międzynarodowe Towarzystwo Oceniania Osiągnięć Szkolnych (IEA); (vi) wiedza ekspercka stałej grupy ds. wskaźników i benchmarków, która to grupa powinna być pierwszym forum umożliwiającym dyskusje o wspólnych unijnych celach i wskaźnikach i o przyszłych obszarach zainteresowania, a także współpraca z innymi właściwymi sektorami (sektorem zatrudnienia, spraw społecznych i badań naukowych) w celu zapewnienia odpowiednich i przydatnych wskaźników; (vii) pełne wykorzystanie możliwości dostępnych w ramach unijnych programów oraz funduszy i instrumentów, w szczególności w dziedzinie kształcenia i szkolenia, w tym uczenia się przez całe życie. c) Europejska współpraca w dziedzinie kształcenia i szkolenia powinna być adekwatna, konkretna i skuteczna. Należy podejmować dalsze wysiłki na rzecz zapewnienia, by z wyprzedzeniem planowane były jasne i widoczne rezultaty, które będą następnie regularnie i w sposób usystematyzowany przedstawiane, weryfikowane i rozpowszechniane, za pośrednictwem europejskich i krajowych forów, i by dzięki temu stworzyć podstawę stałej oceny i stałego rozwoju. d) Aby wesprzeć wysiłki państw członkowskich służące ułatwieniu przewidzianej transformacji szkolnictwa wyższego w Europie i promowaniu współpracy instytucji szkolnictwa wyższego, należy zapewnić ścisłe i ustrukturyzowane synergie z europejskim obszarem szkolnictwa wyższego i procesem bolońskim, w szczególności w odniesieniu do instrumentów zapewniania jakości, uznawania, mobilności i przejrzystości, przy unikaniu tworzenia równoległych lub podwójnych struktur i instrumentów względem tych, które już opracowano w ramach europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego. e) Proces kopenhaski jest jednym z istotnych aspektów europejskiej współpracy w ramach otwartej metody koordynacji w dziedzinie kształcenia i szkolenia zawodowego i będzie przyczyniać się do osiągania priorytetów strategicznych określonych w niniejszych ramach. f) Należy wzmocnić współpracę międzysektorową między odpowiednimi inicjatywami UE w zakresie kształcenia i szkolenia a inicjatywami w powiązanych obszarach polityki i sektorach – w szczególności w dziedzinie zatrudnienia, polityki społecznej, badań naukowych, innowacji, młodzieży i kultury. Należy zwrócić szczególną uwagę na wspieranie sprawniejszego dialogu między Komitetem ds. Edukacji a Komitetem ds. Zatrudnienia, tak by zapewnić terminową wymianę informacji (13). W odniesieniu do wdrażania Europejskiego filaru praw socjalnych, zwłaszcza zasady pierwszej, czwartej i jedenastej, szczególną uwagę należy zwrócić na monitorowanie prowadzone za pośrednictwem tablicy wyników zawierającej wskaźniki społeczne, które to monitorowanie pozwoli śledzić tendencje i postępy we wszystkich państwach członkowskich i będzie uwzględniane w europejskim semestrze. g) W odniesieniu do „kwadratu wiedzy” (edukacja, badania naukowe, innowacje i usługi dla społeczeństwa) należy zwrócić szczególną uwagę na synergie w zakresie polityki i finansowania między kształceniem i szkoleniem, badaniami naukowymi i innowacjami, zwłaszcza w kontekście europejskiej przestrzeni badawczej i europejskiego obszaru edukacji, przy jednoczesnym zapewnieniu spójności z europejskim obszarem szkolnictwa wyższego (14). h) Europejska współpraca, zwłaszcza służąca utworzeniu europejskiego obszaru edukacji, wymaga przejrzystego i spójnego dialogu i tworzenia sieci kontaktów, z zastosowaniem podejścia zakładającego współtworzenie, nie tylko pomiędzy państwami członkowskimi i Komisją, lecz także ze wszystkimi odpowiednimi interesariuszami. i) Należy wzmocnić dialog w zakresie polityki z państwami trzecimi oraz współpracę z organizacjami międzynarodowymi, takimi jak Rada Europy, OECD i UNESCO, i w ten sposób uzyskiwać informacje i dane, ale także czerpać inspirację, nowe pomysły i różnorodne metody pracy do celów dokonywania porównań i wprowadzania usprawnień. j) Zasoby finansowe z programu Erasmus+, europejskich funduszy strukturalnych, REACT-EU, Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności oraz innych unijnych programów i mechanizmów finansowania powinny być wykorzystywane do udoskonalania systemów kształcenia i szkolenia zgodnie z ogólnym celem, jakim jest utworzenie europejskiego obszaru edukacji, i zgodnie z priorytetami strategicznymi państw członkowskich, w kontekście priorytetów strategicznych nowych ram. k) W celu utworzenia europejskiego obszaru edukacji konieczne jest – ze względu na zasadniczą rolę kształcenia i szkolenia w odbudowie i wzmacnianiu odporności społecznej i gospodarczej – większe skupienie uwagi na inwestycjach w edukację. Komisja wraz z państwami członkowskimi będzie intensyfikować prace dotyczące inwestycji, m.in. stymulując, w stosownych przypadkach, debaty na odpowiednich forach politycznych wysokiego szczebla, np. wspólne wymiany między unijnymi ministrami finansów i ministrami edukacji, a także debaty z innymi instytucjami, takimi jak Europejski Bank Inwestycyjny i Parlament Europejski (15).

2.

Udane wykorzystywanie otwartej metody koordynacji w kontekście strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia zależy od woli politycznej państw członkowskich oraz od ściślejszych wskazówek Rady i skutecznych metod pracy na szczeblu europejskim; podstawą powinny być: a) Cykle robocze – okres do 2030 r. zostanie podzielony na dwa cykle, przy czym pierwszy cykl obejmie pięć lat od 2021 do 2025 r., zgodnie z harmonogramem zaproponowanym przez Komisję w komunikacie w sprawie utworzenia europejskiego obszaru edukacji, a drugi potrwa do 2030 r. Pierwszy cykl powinien umożliwić utworzenie europejskiego obszaru edukacji do 2025 r. b) Obszary priorytetowe – dla każdego cyklu Rada uzgodni szereg priorytetowych obszarów europejskiej współpracy, w oparciu o priorytety strategiczne i z uwzględnieniem ogólnego celu, jakim jest utworzenie i dalsze rozwijanie europejskiego obszaru edukacji. Europejskie obszary priorytetowe powinny dać państwom członkowskim możliwość współpracy w zakresie szerszych kwestii, a jednocześnie pozwolą na bardziej szczegółową i ściślejszą współpracę zainteresowanych państw członkowskich służącą reagowaniu na nowe wyzwania i konkretne potrzeby w zakresie polityki. Obszary priorytetowe pierwszego cyklu niniejszych nowych ram współpracy przedstawiono w załączniku III. c) Wzajemne uczenie się – europejską współpracę we wspomnianych obszarach priorytetowych należy prowadzić z wykorzystaniem takich sposobów, jak partnerskie uczenie się i wzajemne doradztwo, konferencje i seminaria, warsztaty, fora lub grupy ekspertów wysokiego szczebla, panele, studia i analizy, współpraca oparta na narzędziach internetowych; w stosownych przypadkach angażować w nią należy odpowiednich interesariuszy. Wszystkie te inicjatywy powinny być realizowane w oparciu o jasny zakres zadań, harmonogram i planowane rezultaty, które zaproponuje Komisja we współpracy z państwami członkowskimi. d) Wspólne narzędzia i podejścia odniesienia – wzajemne uczenie się może być inspirowane narzędziami i podejściami odniesienia, które opierają się na wspólnej analizie i wspierają dalsze rozwijanie polityki na różnych szczeblach zarządzania (unijnym, krajowym, regionalnym, lokalnym, sektorowym itp.) lub może prowadzić do opracowania takich narzędzi i podejść. e) Mechanizm zarządzania – w pierwszym cyklu ram strategicznych należy zachować wszystkie wypróbowane i sprawdzone rozwiązania w zakresie wzajemnego uczenia się przewidziane w ET 2020, takie jak grupy robocze, posiedzenia dyrektorów generalnych, i narzędzia partnerskiego uczenia się, oraz utrzymać zaangażowanie innych właściwych organów zarządzania. Państwa członkowskie i Komisja dostosują te rozwiązania do nowych priorytetów strategicznych i będą współpracować, by wprowadzić rozwiązania w zakresie zarządzania służące ułatwieniu przekazywania informacji ze szczebla technicznego do politycznego, stosownie do potrzeb, oraz koordynowaniu prac, które mają być wykonane w kontekście ram strategicznych, bez tworzenia zbędnych struktur lub dodatkowych obciążeń dla państw członkowskich. f) Rozpowszechnianie wyników – rezultaty współpracy, z myślą o ich wyeksponowaniu na szczeblu krajowym i europejskim oraz zwiększeniu ich efektów, będą szeroko rozpowszechniane wśród odpowiednich interesariuszy i, w stosownych przypadkach, omawiane na szczeblu politycznym. g) Monitorowanie procesu – aby otwarta metoda koordynacji przyniosła efekty i aby promować współodpowiedzialność za ten proces zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim, państwa członkowskie i Komisja będą ściśle współpracować w celu podsumowania prac przeprowadzonych na szczeblu technicznym, tym samym dokonując ewaluacji samego procesu, jak i jego rezultatów. Coroczne monitorowanie będzie również odbywać się za pośrednictwem opracowanego przez Komisję Monitora Kształcenia i Szkolenia, który śledzi postępy w osiąganiu wszystkich uzgodnionych unijnych celów i wskaźników, w tym wskaźników pomocniczych, w dziedzinie kształcenia i szkolenia, a także wnosi wkład w europejski semestr. h) Sprawozdania z postępu prac – na koniec pierwszego cyklu, do 2025 r., konieczne będzie ponowne przyjrzenie się zestawowi obszarów priorytetowych z myślą o ich dostosowaniu lub ustaleniu nowych obszarów na kolejny cykl, pod kątem istniejących na dany moment wyzwań, i przeanalizowanie poczynionych postępów, m.in. w opracowywaniu rozwiązań w zakresie zarządzania, odpowiadających politycznej ambicji europejskiego obszaru edukacji. W 2022 r. Komisja opublikuje sprawozdanie z postępu prac nad europejskim obszarem edukacji, podsumowujące i oceniające osiągnięcia na drodze do utworzenia europejskiego obszaru edukacji za pomocą strategicznych ram współpracy i proponujące, w razie potrzeby, kolejne kroki, natomiast w 2023 r. zorganizuje przegląd śródokresowy. Ponadto zarówno sprawozdanie z postępu prac, jak i przegląd śródokresowy zostaną uwzględnione podczas uzgadniania przez Radę ewentualnych nowych obszarów priorytetowych na okres po roku 2025.

3.

W 2025 r. Komisja opublikuje pełne sprawozdanie dotyczące europejskiego obszaru edukacji. Na podstawie tej ewaluacji Rada dokona przeglądu ram strategicznych – w tym unijnych celów, struktury zarządzania i metod pracy – i w razie potrzeby wprowadzi niezbędne dostosowania w drugim cyklu, tak by odzwierciedlić stan faktyczny i potrzeby europejskiego obszaru edukacji lub wszelkie inne istotne zmiany w Unii Europejskiej.

ZACHĘCA PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE, ABY ZGODNIE Z UWARUNKOWANIAMI KRAJOWYMI:

1.

Starały się wspólnie – przy wsparciu ze strony Komisji i posługując się otwartą metodą koordynacji, jak przewidziano w niniejszej rezolucji – zacieśniać europejską współpracę w dziedzinie kształcenia i szkolenia w okresie do roku 2030, kierując się opisanymi powyżej pięcioma priorytetami strategicznymi, zasadami i metodami pracy oraz koncentrując się na obszarach priorytetowych uzgodnionych dla każdego cyklu (obszary obowiązujące w pierwszym cyklu, czyli w latach 2021–2025, przedstawiono w załączniku III).

2.

W świetle krajowych priorytetów i z należytym poszanowaniem krajowych kompetencji w obszarze kształcenia i szkolenia, rozważyły przyjęcie na szczeblu krajowym środków służących czynieniu postępów w realizacji priorytetów strategicznych nakreślonych w niniejszych ramach strategicznych oraz wniesieniu wkładu we wspólne utworzenie europejskiego obszaru edukacji i osiągnięcie unijnych celów wskazanych w załączniku II. Opracowując krajowe polityki w zakresie kształcenia i szkolenia, czerpały inspirację z wzajemnego uczenia się na szczeblu europejskim.

3.

W stosownych przypadkach zastanowiły się, w jaki sposób i w jakim zakresie mogą wnieść wkład we wspólną realizację unijnych celów za pośrednictwem środków i działań krajowych, i w związku z tym ustanowić cele krajowe odpowiednio do specyfiki swoich systemów kształcenia i szkolenia i do uwarunkowań krajowych, także z uwzględnieniem wpływu kryzysu związanego z COVID-19 na gospodarkę i społeczeństwo oraz na sam sektor kształcenia i szkolenia.

4.

Przyjmując odpowiedzialność za przedmiotowy proces, wspierały przedstawioną powyżej strukturę zarządzania i wybrane metody pracy.

5.

Skutecznie wykorzystywały unijne polityki i instrumenty finansowania, aby wspierać wdrażanie krajowych środków i działań służących postępom w realizacji priorytetów strategicznych i powiązanych celów unijnych i krajowych, w szczególności w kontekście odbudowy oraz transformacji ekologicznej i transformacji cyfrowej.

ZWRACA SIĘ DO KOMISJI, BY ZGODNIE Z TRAKTATAMI I PRZY PEŁNYM POSZANOWANIU ZASADY POMOCNICZOŚCI:

1.

W okresie do roku 2030 wspierała państwa członkowskie i działała z nimi, prowadząc współpracę w kontekście niniejszych ram w oparciu o opisanych wyżej pięć priorytetów strategicznych, opisane wyżej zasady i metody pracy oraz unijne cele i uzgodnione obszary priorytetowe nakreślone odpowiednio w załączniku II i III.

2.

Pracowała z państwami członkowskimi nad uzgodnieniem do końca 2021 r. odpowiedniej struktury zarządzania, która posłuży koordynowaniu prac i kierowaniu rozwojem ram strategicznych, w kontekście nadrzędnego celu, jakim jest utworzenie i dalsze rozwijanie europejskiego obszaru edukacji, analizując przy tym, które kwestie powinny stać się przedmiotem dyskusji na wyższym szczeblu politycznym, bez tworzenia dodatkowych obciążeń dla państw członkowskich i przy jednoczesnym zapewnieniu ich odpowiedzialności za ten proces.

3.

Współpracowała z państwami członkowskimi i zapewniała konkretne wsparcie organom lokalnym, regionalnym i krajowym w celu ułatwienia wzajemnego uczenia się, prowadzenia analiz i wymiany dobrych praktyk w zakresie inwestycji w infrastrukturę edukacyjną.

4.

Przeanalizowała, wykorzystując w szczególności sprawozdania z postępu prac, stopień, w jakim zrealizowano priorytety strategiczne przewidziane w niniejszych ramach w odniesieniu do tworzenia europejskiego obszaru edukacji, lecz także w odniesieniu do europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia na szczeblu krajowym.

5.

Opierając się na eksperckich opiniach stałej grupy ds. wskaźników i benchmarków i z wykorzystaniem takich opinii, prowadziła prace nad propozycjami ewentualnych wskaźników lub unijnych celów w odniesieniu do włączenia i sprawiedliwości, zawodu nauczyciela, a także zrównoważoności, w tym ekologizacji systemów kształcenia i szkolenia.

6.

Pracowała wraz z państwami członkowskimi na rzecz zbadania, w jaki sposób można usprawnić zbieranie i analizę danych na potrzeby obecnych unijnych celów i wskaźników, tak by wspierać kształtowanie polityki opartej na rzetelnych informacjach, uwzględniając także wiedzę ekspercką stałej grupy ds. wskaźników i benchmarków, oraz by przedstawiała Radzie sprawozdania z tych dyskusji.

7.

Pracowała z państwami członkowskimi na rzecz przeanalizowania, po 2025 r., unijnych celów i wskaźników, w odniesieniu do których ustalone ramy czasowe nie pokrywają się z dziesięcioletnim okresem niniejszych ram, i przedstawiła Radzie sprawozdanie dotyczące ewentualnych nowych wartości dla tych celów i wskaźników.

8.

Przedstawiała i regularnie aktualizowała systematyczny przegląd i harmonogram bieżących i planowanych polityk, narzędzi współpracy, instrumentów finansowania, inicjatyw i ukierunkowanych zaproszeń do składania wniosków na szczeblu unijnym, które przyczyniają się do tworzenia europejskiego obszaru edukacji i rozwoju europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia.

9.

Przedstawiła plan działania na rzecz wdrożenia Europejskiego filaru praw socjalnych, zwłaszcza zasady pierwszej, czwartej i jedenastej.

10.

Utworzyła platformę europejskiego obszaru edukacji – publiczny interaktywny portal informacyjny ułatwiający państwom członkowskim i interesariuszom dostęp do informacji, działań, usług, instrumentów, wyników, a także promujący współpracę i wymianę informacji.

---

(1)  COM(2017) 673 final.

(2)  Zgodnie z zaleceniem Rady z dnia 26 listopada 2018 r. w sprawie propagowania automatycznego wzajemnego uznawania kwalifikacji uzyskanych w ramach kształcenia i szkolenia na poziomie wyższym i średnim II stopnia oraz efektów uczenia się osiągniętych w okresach nauki za granicą (Dz.U. C 444 z 10.12.2018, s. 1).

(3)  COM(2020) 625 final.

(4)  COM(2020) 274 final.

(5)  COM(2020) 624 final.

(6)  Zgodnie z rezolucją Rady w sprawie dalszego rozwijania europejskiego obszaru edukacji w celu wsparcia zorientowanych na przyszłość systemów kształcenia i szkolenia(Dz.U. C 389 z 18.11.2019, s. 1).

(7)  COM(2019) 640 final.

(8)  COM(2020) 67 final.

(9)  Jak określono w zaleceniu Rady z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (Dz.U. C 189 z 4.6.2018, s. 1).

(10)  Zgodnie z Konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych z dnia 13 rudnia 2006 r.

(11)  Zgodnie z celami określonymi w zaleceniu Rady z dnia 24 listopada 2020 r. w sprawie kształcenia i szkolenia zawodowego na rzecz zrównoważonej konkurencyjności, sprawiedliwości społecznej i odporności (Dz.U. C 417 z 2.12.2020, s. 1) i w deklaracji z Osnabrück z dnia 30 listopada 2020 r.

(12)  Jak podkreślono w konkluzjach Rady z dnia 9 czerwca 2020 r. w sprawie europejskich nauczycieli i trenerów przyszłości (Dz.U. C 193 z 9.6.2020, s. 11).

(13)  W związku z przyjęciem i na podstawie rezolucji Rady z dnia 27 lutego 2020 r. pt. „Kształcenie i szkolenie a europejski semestr: zapewnienie rzeczowych debat na temat reform i inwestycji” (Dz.U. C 64 z 27.2.2020, s. 1).

(14)  Prace te mogłyby być wspierane na poziomie technicznym.

(15)  Proces ten będzie wspierany na szczeblu technicznym przez grupę ekspertów ds. jakościowych inwestycji w kształcenie i szkolenie, która pomoże w stałym skupianiu uwagi na krajowych i regionalnych inwestycjach.

Zawiadomienie Komisji w sprawie wytycznych dotyczących wdrażania przepisów regulujących przeprowadzanie audytów na podstawie art. 6 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625

(2021/C 66/02)

Przedmowa

Art. 6 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 (1) stanowi, że właściwe organy przeprowadzają audyty wewnętrzne lub zlecają ich przeprowadzenie i w świetle wyników tych audytów wprowadzają odpowiednie środki.

Niniejsze wytyczne mają na celu pomóc właściwym organom krajowym w stosowaniu wyżej wspomnianych wymogów. Zostały one opracowane przez Komisję we współpracy z państwami członkowskimi i nie są prawnie wiążące (2). Jedynie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest upoważniony do interpretowania prawa Unii w wiążący sposób.

Spis treści

1.

Cel i zakres

24

2.

Kontekst prawny

24

3.

Definicje

24

4.

Podstawowe zasady

25

5.

Wykonanie procesu audytu

25

5.1.

Podejście systematyczne

25

5.2.

Przejrzystość

26

5.3.

Niezależność

27

5.4.

Niezależna kontrola

28

5.5.

Główne cele

28

6.

Przeprowadzanie audytu

29

6.1.

Planowanie i przygotowanie audytu

29

6.2.

Prowadzenie audytu

29

6.3.

Sprawozdawczość audytowa

30

6.4.

Działania następcze podejmowane w związku z wynikiem audytu

31

7.

Przegląd i rozpowszechnianie wyników audytu

31

8.

Inne kwestie

31

8.1.

Zasoby

31

8.2.

Kompetencje audytorów

32

1.   Cel i zakres

Niniejsze wytyczne zawierają wskazówki dotyczące charakteru i wdrożenia systemów audytu przez właściwe organy, o których mowa w art. 3 pkt 3 lit. a) i b) rozporządzenia (UE) 2017/625. Celem systemów audytu jest sprawdzenie, czy kontrole urzędowe i inne czynności urzędowe (3) regulowane rozporządzeniem (UE) 2017/625 są skutecznie wykonywane oraz odpowiednie dla osiągnięcia celów stosownych aktów prawnych, w tym zgodności z krajowymi planami kontroli.

W niniejszych wytycznych dąży się do opisania zasad wynikających z rozporządzenia (UE) 2017/625 w odniesieniu do ustanowienia krajowych systemów audytu i przeprowadzania audytów wewnętrznych, a nie do określenia szczegółowych metod w celu ułatwienia stosowania wyżej wspomnianych zasad w ramach różnych systemów kontroli i systemów audytu państw członkowskich. Metody wybrane do celów stosowania tych zasad mogą różnić się w zależności od wielkości, charakteru, liczby i złożoności właściwych organów odpowiedzialnych za kontrole urzędowe w państwach członkowskich.

2.   Kontekst prawny

Niniejsze wytyczne mają służyć jako pomoc państwom członkowskim we wdrożeniu przepisów dotyczących przeprowadzania audytów przewidzianych w art. 6 rozporządzenia (UE) 2017/625, który brzmi następująco:

Artykuł 6 Audyty właściwych organów 1.   Aby zapewnić zgodność z niniejszym rozporządzeniem, właściwe organy przeprowadzają audyty wewnętrzne lub zlecają ich przeprowadzenie i w świetle wyników tych audytów wprowadzają odpowiednie środki. 2.   Audyty, o których mowa w ust. 1, podlegają niezależnej kontroli oraz są przeprowadzane w przejrzysty sposób.

Akty delegowane i wykonawcze przyjęte na podstawie rozporządzenia (UE) 2017/625, chociaż nie zostały wyraźnie wspomniane w art. 6, również mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia zgodności z rozporządzeniem (UE) 2017/625. W związku z tym audyty należy przeprowadzać także w celu zapewnienia zgodności z tymi aktami delegowanymi i wykonawczymi.

3.   Definicje

Do celów niniejszych wytycznych odsyła się do definicji określonych w art. 3 rozporządzenia (UE) 2017/625 oraz art. 2 i 3 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady (4).

„Audyt”, zgodnie z definicją zawartą w art. 3 pkt 30 rozporządzenia (UE) 2017/625, oznacza systematyczne i niezależne badanie mające na celu ustalenie, czy działania oraz ich wyniki są zgodne z zaplanowanymi rozwiązaniami i czy te rozwiązania są skutecznie stosowane oraz czy są odpowiednie do osiągnięcia celów.

Inne definicje istotne do celów niniejszych wytycznych:

„Organ audytowy” oznacza organ przeprowadzający proces audytu. Może być nim jednostka wewnętrzna lub zewnętrzna.

„Środowisko audytu” oznacza spis obszarów audytu sporządzony i prowadzony przez organ audytowy w celu zidentyfikowania obszarów, które mają zostać poddane audytowi, w procesie planowania audytu.

„System audytu” oznacza połączenie jednego lub więcej organów audytowych wykonujących proces audytu w obrębie jednego lub kilku właściwych organów.

„Proces audytu” oznacza działania opisane w sekcji 5.1 (podejście systematyczne) i sekcji 6 (przeprowadzanie audytu).

„Program audytu” oznacza zbiór obejmujący jeden audyt lub większą liczbę audytów zaplanowanych w określonych ramach czasowych i ukierunkowanych na konkretny cel.

„Plan audytu” oznacza opis działań i rozwiązań dla danego audytu.

„Podejście do audytu” oznacza stopień uwagi, jaki należy poświęcić w czasie audytu działaniom poddawanym audytowi (np. bezpośrednie prowadzenie audytu zgodności, które początkowo skoncentrowane będzie na wynikach i rezultatach, oraz prowadzenie audytu systemów kontroli, które początkowo skoncentrowane będzie na systemach i kontrolach).

W razie potrzeby szczegółową terminologię dotyczącą audytu można znaleźć w aktualnych wersjach norm międzynarodowych, takich jak ISO 19011 i ISO 9000, oraz na stronie Instytutu Audytorów Wewnętrznych (5).

4.   Podstawowe zasady

W systemach audytu należy uwzględnić wszystkie kontrole urzędowe i inne czynności urzędowe przeprowadzane na wszystkich etapach unijnego łańcucha produkcji rolno-spożywczej objęte rozporządzeniem (UE) 2017/625, w tym czynności wszystkich właściwych organów niezależnie od sposobu ich organizacji czy szczebla administracyjnego oraz wszystkich zainteresowanych agencji i organów kontrolnych. W tym celu audyt lub audyty powinny w stosownych przypadkach wykraczać poza granice administracyjne. Jeżeli w państwie członkowskim istnieje wiele systemów audytu, należy wprowadzić mechanizmy mające na celu zapewnienie, aby łącznie uwzględniono w pełni wszystkie powyższe czynności.

Aby zbudować i utrzymać zaufanie co do integralności systemu audytu, zarządzanie procesem audytu i jego wykonanie musi być przejrzyste dla wszystkich stosownych zainteresowanych stron. W szczególności powinna istnieć pełna przejrzystość pomiędzy organem audytowym a jednostką poddaną audytowi (zob. tabela w sekcji 5.2 poniżej). Zapewnienie przejrzystości procesu audytu dla innych zainteresowanych stron jest sposobem promowania zaufania i przyczynia się do rozpowszechniania informacji, a w szczególności dzielenia się najlepszymi praktykami w obrębie właściwych organów i między nimi.

Kwestią niezależności należy zająć się na szczeblu organizacyjnym i funkcjonalnym oraz na poziomie procesu audytu i poziomie audytora. Organ audytowy i zespół audytowy powinny być mianowane przez kadrę kierowniczą wyższego szczebla właściwych organów i odpowiadać przed nią. Należy udzielić wyraźnego, udokumentowanego mandatu nadającego wymagane uprawnienia do przeprowadzania audytów. Mandat ten powinien obejmować co najmniej cel, obowiązki, uprawnienie i odpowiedzialność organu audytowego oraz wszelkie inne aspekty uznane za niezbędne do osiągnięcia zadowalającego poziomu niezależności. Organ audytowy i zespół audytowy nie powinny być zaangażowane w zarządzanie systemami kontroli poddawanymi audytowi ani w ich nadzorowanie.

W sytuacjach, w których zadania kontrolne są delegowane, a właściwy organ podjął decyzję o przeprowadzeniu audytu, a nie kontroli jednostki upoważnionej, wówczas zobowiązania umowne tej jednostki upoważnionej powinny obejmować przyjęcie wymogów i warunków audytowych tego organu.

Niezależna kontrola powinna być procesem regularnym i zaplanowanym, zewnętrznym w stosunku do organu audytowego, w celu zapewnienia, aby w ramach systemu audytu możliwe było osiągnięcie obiektywnych wyników, a właściwe organy wykonywały swoje obowiązki wynikające z art. 6 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2017/625.

Oprócz szczegółowych wytycznych przedstawionych w niniejszym dokumencie jako źródło ogólnych wytycznych może posłużyć norma ISO 19011.

5.   Wykonanie procesu audytu

5.1.   Podejście systematyczne

Procesem audytu należy zarządzać w systematyczny sposób. W tym celu proces audytu powinien:

—	być wynikiem przejrzystego procesu planowania wskazującego priorytety określone na podstawie analizy ryzyka zgodnie z obowiązkami właściwego organu na mocy rozporządzenia (UE) 2017/625,

—	obejmować wieloletnie planowanie strategiczne, które jest: — podstawą wyznaczania celów i priorytetów, — punktem wyjścia dla podejmowania decyzji o tym, które zagadnienia audytowe zostaną wybrane do audytu, oraz — podstawą szczegółowego planowania rocznego,

—	za pośrednictwem planowania strategicznego określać środowisko audytu: grupując je w podmioty mogące podlegać audytowi, identyfikując źródła informacji w celu dostarczenia danych do procesu planowania i ustanawiając kryteria wyboru, które mają być zastosowane do wyboru zagadnienia audytowego,

—

ustanowić program audytu, który zapewnia odpowiednie uwzględnienie wszystkich odpowiednich obszarów działalności oraz wszystkich stosownych właściwych organów regulowanych rozporządzeniem (UE) 2017/625 z odpowiednią, opartą na analizie ryzyka częstotliwością, w okresie nieprzekraczającym pięciu lat. Program audytu może zawierać informacje na temat rodzajów audytów, zasobów, harmonogramu, częstotliwości przeglądu (np. raz w roku lub częściej),

—

być poparty udokumentowanymi procedurami audytu i ewidencją w celu zapewnienia spójności oraz wykazania, że stosowane jest podejście systematyczne. Procedury takie powinny obejmować: — planowanie programu audytu oparte na analizie ryzyka, — tworzenie ustaleń audytowych z uwzględnieniem wskazywania dowodów zgodności i niezgodności, w stosownych przypadkach, — opracowywanie, zatwierdzanie i rozpowszechnianie sprawozdań z audytu, — przegląd wniosków z audytu w celu wskazania mocnych i słabych punktów systemu kontroli, rozpowszechniania najlepszych praktyk i zapewnienia monitorowania działań naprawczych i zapobiegawczych,

—	być monitorowany i poddawany przeglądowi w celu zapewnienia, aby cele programu audytu zostały osiągnięte, oraz wskazania możliwości wprowadzenia udoskonaleń.

W przypadkach, w których rozpatrywane jest przeprowadzenie więcej niż jednego programu audytu w danym państwie członkowskim, należy przedsięwziąć kroki mające na celu zapewnienie, aby takie programy były skutecznie koordynowane, tak by zapewnić spójny proces audytu w obrębie stosownych właściwych organów. Program lub programy audytu powinny obejmować również wszystkie odpowiednie szczeble hierarchii właściwego organu.

5.2.   Przejrzystość

W celu wykazania, że proces audytu jest przejrzysty, udokumentowane procedury powinny potwierdzać wyraźnie zdefiniowany proces planowania audytu, który obejmuje ustanowienie celów i kryteriów audytu, wybór podejścia do audytu oraz mechanizmy zatwierdzania i rozpowszechniania sprawozdania z audytu.

Właściwe organy powinny przyjąć odpowiednie środki mające na celu zapewnienie przejrzystości, biorąc pod uwagę odnośne wymogi krajowego i unijnego prawodawstwa oraz inne warunki w stosownych przypadkach. W tym celu właściwe organy powinny rozważyć zachęcanie do stosowania praktyk, które zwiększają przejrzystość procesu. Kilka przykładów takich praktyk zostało wymienionych w poniższej tabeli. Podejmując decyzję o tym, jakie środki zastosować, właściwe organy powinny zachować równowagę pomiędzy potrzebą przejrzystości a ryzykiem zmniejszenia zdolności osiągnięcia celów systemu audytu. Aby zoptymalizować korzyści płynące z przejrzystości, należy ją połączyć ze zrównoważoną sprawozdawczością, która stanowi wypadkową potwierdzonej zgodności (ustalenia pozytywne) i obszarów wymagających udoskonalenia (ustalenia negatywne).

Tabela – Przykłady praktyk utrzymujących przejrzystość procesu audytu

	Jednostka poddana audytowi	W obrębie jednego właściwego organu	Pomiędzy właściwymi organami (w obrębie państw członkowskich)	Społeczeństwo i inne zainteresowane strony
Dostęp do udokumentowanych procedur organu audytowego	✓	✓	✓
Konsultacja w sprawie planowania programu audytu	✓	✓	✓
Publikacja programu audytu	✓	✓	✓	✓
Przedstawienie planu audytu	✓	✓
Możliwość wniesienia uwag do projektu sprawozdania z audytu	✓	✓
Rozpowszechnianie końcowego sprawozdania z audytu	✓	✓	✓
Publikacja uwag jednostki poddanej audytowi na temat projektu sprawozdania	✓	✓	✓	✓
Publikacja końcowego sprawozdania z audytu	✓	✓	✓	✓
Publikacja streszczeń końcowych sprawozdań z audytu i sprawozdania rocznego	✓	✓	✓	✓
Publikacja planu działania jednostki poddanej audytowi	✓	✓	✓	✓
Publikacja wyników działań następczych	✓	✓	✓	✓
Uwaga: właściwe organy powinny dokonać wyboru praktyk (pierwsza kolumna) oraz ich zakresu (pozostałe kolumny) stosownie do swojej szczególnej sytuacji.

5.3.   Niezależność

Organy audytowe powinny być zabezpieczone przed wszelkimi naciskami rynkowymi, finansowymi, hierarchicznymi, politycznymi i innymi, które mogłyby wpłynąć na ich ocenę lub wynik procesu audytu. System audytu, organ audytowy i audytorzy powinni być niezależni od działalności poddawanej audytowi i unikać stronniczości oraz konfliktu interesów.

W wielu przypadkach osiągnięcie pełnej niezależności jest niemożliwe. Wymagany jest poziom niezależności, który rozsądny zewnętrzny obserwator uznałby za wystarczający do zapewnienia, aby audyty były przeprowadzane w sposób uczciwy, obiektywny i bezstronny oraz aby organ audytowy i jego audytorzy nie podlegali nadmiernemu wpływowi ani aby nie występował w ich przypadku konflikt interesów, który wywierałby szkodliwy wpływ na proces audytu albo pojedyncze audyty.

Organowi audytowemu należy zapewnić wystarczający wykwalifikowany i kompetentny personel, finansowanie, infrastrukturę i inne zasoby niezbędne do wykonania programu audytu. Organ audytowy powinien mieć zapewniony dostęp do nieustannego rozwoju zawodowego i odpowiedniej technicznej wiedzy fachowej.

Organ audytowy powinien być wolny od nadmiernego wpływu na wszystkich poziomach procesu audytu. W szczególności zatwierdzenie programu audytu i sprawozdań z audytu nie powinno podlegać wpływowi jednostki poddanej audytowi ani być utrudniane przez tę jednostkę. Organ audytowy powinien mieć swobodę opracowania zakresu i celów audytu oraz posiadać dostęp do wszystkich obiektów i informacji niezbędnych do osiągnięcia celów audytu.

Należy sprawdzić, czy nie istnieje konflikt interesów w przypadku organu audytowego, zespołu audytowego ani żadnego przydzielonego eksperta technicznego. Członkowie zespołu audytowego powinni postępować obiektywnie, bezstronnie, niezależnie, bez uprzedzeń, w sposób sprawiedliwy, uczciwy pod względem intelektualnym, rzetelny, a w stosownych przypadkach zgłaszać wystąpienie konfliktu interesów. Do tego celu może być przydatna rotacja audytorów lub zespołów audytowych.

W przypadku gdy techniczna wiedza fachowa wymagana na potrzeby audytu jest dostępna jedynie we właściwym organie poddawanym audytowi, należy zastosować środki mające na celu zapewnienie, aby zespół audytowy pozostał niezależny. Jeżeli działania kontrolne są organizowane na poziomie regionalnym, można wymieniać ekspertów technicznych w celu zapewnienia ich niezależności. W sytuacji, w której konieczne jest pozyskanie ekspertów technicznych spoza organu audytowego, należy wprowadzić środki służące zapewnieniu, aby byli oni niezależni i aby nie występował w ich przypadku konflikt interesów, który zagrażałby niezależności zespołu audytowego.

5.4.   Niezależna kontrola

Proces niezależnej kontroli powinny przeprowadzać osoby zarówno spoza organu audytowego, jak i organizacji poddawanej audytom wewnętrznym, posiadające poziom niezależności i wiedzy fachowej wystarczający do dokonania kontroli procesu audytu. W przypadku gdy do niezależnej kontroli procesu audytu powołano organ lub komisję, członkiem takiego organu lub komisji powinna być co najmniej jedna niezależna osoba.

Niezależna kontrola powinna dotyczyć całego procesu audytu, w tym programowania, planowania i przeprowadzania audytów, sprawozdawczości (między innymi zatwierdzania sprawozdań), działań naprawczych i działań następczych. Powinna obejmować również poszczególne zagrożenia dla niezależności i mechanizmy zarządzania nimi. Niezależna kontrola nie jest audytem, jednak kontrola taka może również zostać przeprowadzona z zastosowaniem podejścia do audytu. Kontrola ta może się różnić pod względem zakresu, poziomu szczegółowości i intensywności i powinna zapewniać:

—	obiektywną ocenę skuteczności i niezależności procesu audytu i organu audytowego,

—	informacje zwrotne do celów nieustannych usprawnień,

—	pewność organowi audytowemu, kadrze kierowniczej właściwych organów i innym zainteresowanym stronom, że w ramach procesu audytu realizowane są cele określone w art. 6 rozporządzenia (UE) 2017/625.

Kontrola taka powinna być przeprowadzana regularnie, ale jej częstotliwość może się różnić w zależności od wyników poprzedniej kontroli i wewnętrznych kontroli stosowanych przez organ audytowy.

Właściwe organy powinny zapewnić (6) dokumentowanie procesu niezależnej kontroli, w tym: zakresu uprawnień, roli i odpowiedzialności, poufności, kodeksu etyki, praw i obowiązków, wymogów dotyczących sprawozdawczości i rozpowszechniania.

Organ audytowy powinien podjąć działania w celu naprawienia wszelkich niedociągnięć wskazanych w ramach niezależnej kontroli.

5.5.   Główne cele

Celem systemów audytu jest zweryfikowanie przestrzegania rozporządzenia (UE) 2017/625 przez właściwe organy, a także funkcjonowania systemów kontroli urzędowych. W tym celu oraz aby zapewnić zgodność z wymogami przewidzianymi w art. 6 rozporządzenia (UE) 2017/625, system audytu powinien obejmować trzy elementy przedstawione w art. 3 pkt 30 rozporządzenia (UE) 2017/625, do których należą:

a)

weryfikacja, czy kontrole urzędowe są przeprowadzane zgodnie z zaplanowanymi rozwiązaniami Ma to na celu zapewnienie gwarancji, że właściwe organy wykonują swoje ogólne obowiązki (7) oraz że kontrole urzędowe są przeprowadzane zgodnie z zamierzeniami, jak również że wszelkie instrukcje lub wytyczne udzielane personelowi przeprowadzającemu kontrole są przestrzegane. Weryfikacja tego wymogu może być w znacznym stopniu wykonana poprzez dokonanie przeglądu dokumentów, ale powinna obejmować również kontrolę na miejscu. Aby zrealizować ten cel audytu, zespół audytowy powinien posiadać dobrą ogólną wiedzę na temat audytu i umiejętności przeprowadzania audytu.

b)

weryfikacja, czy zaplanowane rozwiązania są skutecznie stosowane Skuteczność oznacza stopień, w jakim kontrole urzędowe generują (zamierzony) skutek/prowadzą do osiągnięcia celu. Oczekuje się, że w ramach właściwie funkcjonującego systemu kontroli urzędowych, dzięki jego zaplanowanym rozwiązaniom, zostanie zweryfikowana zgodność z odnośnymi wymogami prawnymi, a w przypadku wykrycia braków zgodności zostaną podjęte działania mające na celu złagodzenie lub wyeliminowanie tych braków zgodności w odpowiednim odstępie czasu. Ponadto powinien on umożliwiać sprawowanie takiego poziomu kontroli i egzekwowania przepisów, który może zniechęcać do dopuszczania się braku zgodności i pozwala na zarządzanie ryzykiem dla bezpiecznej żywności. Weryfikacja tego wymogu powinna obejmować ocenę jakości, wiarygodności i spójności kontroli oraz działania audytowe na miejscu. Aby osiągnąć ten cel audytu, zespół audytowy powinien posiadać odpowiednią techniczną wiedzę fachową.

c)

weryfikacja, czy zaplanowane rozwiązania są odpowiednie do osiągnięcia celów kontroli urzędowych Odpowiedniość dotyczy „przydatności do realizacji celu” polegającego na opracowaniu i wdrożeniu systemu kontroli na potrzeby osiągnięcia pożądanych wyników, mianowicie celów określonych w rozporządzeniu (UE) 2017/625, w wieloletnich krajowych planach kontroli (WKPK) państw członkowskich lub celów polityki krajowej. Aspekt ten jest szczególnie istotny, jeżeli istnieją wskazania, że kontrole przeprowadzone zgodnie z zaplanowanymi rozwiązaniami nie prowadzą do osiągnięcia zakładanych wyników czy celów. Weryfikacja tego wymogu powinna obejmować ocenę kontroli urzędowych, na przykład ich planowania, częstotliwości/intensywności i zastosowanych metod, uwzględniając strukturę i profil ryzyka łańcucha (łańcuchów) produkcji oraz praktyki produkcyjne i wielkość produkcji. Należy również zbadać ograniczenia, które mogły mieć wpływ na planowanie lub wdrażanie rozwiązań (8). Aby osiągnąć ten cel audytu, zespół audytowy powinien posiadać zasadniczą wiedzę i zrozumienie audytu systemu, a także odpowiednie kwalifikacje techniczne.

6.   Przeprowadzanie audytu

6.1.   Planowanie i przygotowanie audytu

Audytor (lub zespół audytowy) powinien tak planować audyt, aby zapewnić jego przeprowadzenie w sposób sprawny i skuteczny oraz w odpowiednim czasie.

W planie audytu należy przedstawić techniczne i prawne wyjaśnienie zagadnienia audytowego i potencjalnych jednostek poddanych audytowi, określić cele i zakres audytu, ustanowić kryteria audytu, zidentyfikować główne obszary/obszary ryzyka, wybrać podejście do audytu oraz oszacować zasoby i ramy czasowe.

Kryteria audytu powinny obejmować cele wynikające z wieloletnich krajowych planów kontroli, rozporządzeń (WE) nr 178/2002 i (UE) 2017/625, jak również w stosownych przypadkach szczegółowe wymogi przewidziane w odpowiednich przepisach UE i przepisach krajowych.

Po określeniu celów, zakresu i kryteriów audytu należy ustalić podejście do audytu, metodykę i techniki audytu. Celem ustanowienia podejścia do audytu jest zapewnienie, aby cele audytu zostały osiągnięte, a wystarczające odpowiednie dowody audytu zostały zgromadzone na potrzeby sformułowania słusznych i wiarygodnych wniosków z audytu. Audytor (lub zespół audytowy) powinien opracować takie podejście, kierując się profesjonalnym osądem.

Na etapie planowania audytu zespół audytowy powinien rozważyć, jakich dowodów z audytu należy wymagać. Planowanie w zakresie niezbędnych dowodów oraz sposobu, czasu i miejsca ich zebrania stanowi integralną część procesu planowania audytu. Jakość zebranych dowodów ma bezpośredni i znaczący wpływ na ustalenia i wnioski z audytu.

6.2.   Prowadzenie audytu

Przed rozpoczęciem działań audytowych zespół audytowy powinien zapewnić, aby jednostka poddana audytowi otrzymała pełne informacje o powodzie, celach i zakresie audytu oraz o wszelkich wymogach dotyczących współpracy lub pomocy ze strony jednostki poddanej audytowi, na przykład dostępu do obiektów, dokumentów bądź danych albo przed audytem, albo w trakcie audytu.

Przeprowadzenie spotkania otwierającego jest dobrą okazją do zapewnienia wymiany istotnych informacji między zespołem audytowym i głównym personelem jednostki poddanej audytowi. Spotkanie to stanowi forum do sprecyzowania celów audytu, zapewnienia, aby plan audytu został zrozumiany, ustalenia warunków współpracy i rozwiązania wszelkich nierozstrzygniętych kwestii.

Przeprowadzając audyt, zespół audytowy powinien zebrać, zweryfikować i poddać analizie/ocenie dowody z audytu w celu zapewnienia, aby były one odpowiednie i wystarczające do osiągnięcia celów audytu, w szczególności w zakresie zgodności z zaplanowanymi rozwiązaniami, skuteczności zastosowania zaplanowanych rozwiązań i ich odpowiedniości na potrzeby realizacji zamierzonych celów. Działania te powinny być rejestrowane.

Dowody z audytu należy porównać z kryteriami i celami audytu, aby umożliwić zespołowi audytowemu sformułowanie ustaleń z audytu i przedstawienie przekonujących wniosków z audytu. Wyłącznie odpowiednie i wystarczające dowody z audytu będą stanowić skuteczne potwierdzenie ustaleń, wniosków i zaleceń z audytu (w stosownych przypadkach), które umożliwią sprostanie wyzwaniom i spełnią wymogi wewnętrznego i zewnętrznego przeglądu.

Spotkanie zamykające służy przedstawieniu wyników audytu przez zespół audytowy i powinno dawać możliwość:

—	omówienia wstępnych ustaleń i wniosków z kadrą zarządzającą jednostki poddanej audytowi i uzyskania od kadry zarządzającej informacji zwrotnych na temat tych ustaleń i wniosków,

—	sprostowania nieporozumień przez jednostkę poddaną audytowi oraz omówienia wstępnych ustaleń i wniosków, a także przedstawienia dodatkowych informacji lub wyjaśnień na poparcie jej stanowiska,

—	wyrażenia opinii przez jednostkę poddaną audytowi na temat przebiegu audytu.

Zespół audytowy może dokonać przeglądu wstępnych ustaleń i wniosków na podstawie dalszej analizy zebranych dowodów lub dodatkowych dowodów, które mają zostać przedłożone.

Wszelkie stosowne informacje zwrotne przekazane przez jednostkę poddaną audytowi należy zarejestrować i uwzględnić przy sporządzaniu sprawozdania na temat audytu oraz w toku przyszłych audytów.

6.3.   Sprawozdawczość audytowa

Sprawozdanie z audytu stanowi niezwykle istotną część audytu, która ma na celu:

—	przedstawienie odpowiednich gwarancji dotyczących funkcjonowania procesów poddanych audytowi,

—	określenie i rozpowszechnienie dobrych praktyk,

—	zidentyfikowanie obszarów występowania braku zgodności lub niedociągnięć i zwrócenie na nie uwagi jednostki poddanej audytowi w celu podjęcia przez nią działań naprawczych lub zapobiegawczych,

—	przygotowanie podstawy do działań następczych w związku z działaniami podjętymi przez jednostkę poddaną audytowi w odpowiedzi na zalecenia z audytu,

—	zapewnienie możliwości skontaktowania się w stosownych przypadkach z szerszą grupą zainteresowanych stron.

Sprawozdanie z audytu powinno być obiektywne, przekonujące i sporządzone w terminie.

W celu zachowania obiektywizmu zespół audytowy powinien przedstawić podczas sporządzania sprawozdania istotne dowody, w tym wszelkie dowody, które mogą być sprzeczne z jego opinią lub wnioskiem lub ich nie potwierdzać. Należy unikać wybiórczego przedstawiania dowodów, a opinie zespołu audytowego niepoparte solidnymi dowodami nie powinny być odzwierciedlane w sprawozdaniu. Sprawozdawczość powinna być zrównoważona, a nie skoncentrowana wyłącznie na negatywnych elementach. Sprawozdanie powinno zawierać pozytywne stwierdzenia, w przypadku gdy działania jednostki poddanej audytowi zostaną uznane za odpowiednio zorganizowane i właściwie wykonywane.

Wiarygodność przekonującego audytu wykazuje się poprzez przedstawienie uzasadnionych ustaleń opartych na dowodach, logicznych wniosków oraz praktycznych, realnych i stosownych zaleceń. Sprawozdanie powinno być skonstruowane w logiczny sposób prowadzący czytelnika przez cały proces audytu – od powodu, celów i zakresu audytu przez ustalenia i wnioski po zalecenia. Dowody, ustalenia, wnioski i zalecenia powinny być ze sobą wyraźnie spójne.

Wnioski powinny dotyczyć, odpowiednio, zgodności z zaplanowanymi rozwiązaniami, skuteczności zastosowania zaplanowanych rozwiązań i ich odpowiedniości na potrzeby realizacji zamierzonych celów (zob. sekcja 5.5). Powinny one opierać się na obiektywnych dowodach. W szczególności w przypadkach gdy formułowane są wnioski dotyczące odpowiedniości zaplanowanych rozwiązań dla osiągnięcia zamierzonych celów, dowody można uzyskać poprzez wybór i analizę wyników z kilku audytów. W tym przypadku wnioski powinny wykraczać poza granice pojedynczych zakładów, jednostek w ramach organów i samych organów.

Zalecenia powinny być ukierunkowane na wyeliminowanie lub zniwelowanie przyczyn, dla których jednostka poddana audytowi nie spełniła kryteriów audytu. W zaleceniach nie należy nakazywać działań, które ma podjąć jednostka poddana audytowi, lecz określić wynik, jaki jednostka poddana audytowi ma osiągnąć w drodze interwencji polegającej na przeprowadzeniu działań naprawczych lub zapobiegawczych.

Treść sprawozdania powinna obejmować co najmniej:

—	dane umożliwiające identyfikację audytu, dat, miejsc i jednostki poddanej audytowi,

—	cele, zakres, metodykę i kryteria audytu,

—	ustalenia (i związane z nimi dowody), wnioski i w stosownych przypadkach zalecenia z audytu.

W zależności od polityki organu audytowego w sprawozdaniu można wskazać zespół audytowy, choć nie jest to obowiązkowe.

6.4.   Działania następcze podejmowane w związku z wynikiem audytu

W stosownych przypadkach jednostka poddana audytowi powinna sporządzić i przedstawić plan działania. Powinien on zawierać propozycję określonych w czasie działań naprawczych i zapobiegawczych (9) w celu realizacji wszelkich zaleceń wynikających z audytu. Zespół audytowy (10) powinien ocenić odpowiedniość planu działania oraz może zostać zaangażowany w weryfikację jego późniejszego wykonania:

—

plan działania umożliwia zespołowi audytowemu ocenę, czy proponowane działania naprawcze i zapobiegawcze są wystarczające, aby wykonać zalecenia określone w sprawozdaniu z audytu. Plany działania powinny obejmować ustalenie priorytetów na podstawie analizy ryzyka, określać odpowiedzialność za realizację i ramy czasowe zakończenia działań naprawczych i zapobiegawczych. Przedstawienie różnych planów działania można uznać za zadowalające. Wybór spośród poszczególnych dostępnych wariantów należy do jednostki poddanej audytowi,

—

działania naprawcze i zapobiegawcze nie powinny się ograniczać do spełniania szczegółowych wymogów technicznych, lecz powinny, w stosownych przypadkach, obejmować środki ogólnosystemowe (np. komunikację, współpracę, koordynację, przegląd i usprawnianie procesów kontroli). W celu określenia najwłaściwszych działań naprawczych i zapobiegawczych jednostka poddana audytowi powinna przeprowadzić analizę podstawowych przyczyn wszystkich przypadków braku zgodności. Wszelkie różnice w opiniach między jednostką poddaną audytowi a zespołem audytowym powinny zostać rozstrzygnięte,

—

zamknięcie: należy ustanowić mechanizmy w celu zapewnienia, aby plany działania były właściwe oraz aby działania naprawcze i zapobiegawcze zostały skutecznie zakończone w terminie. Procedury weryfikacji zamknięcia planu działania powinny zostać uzgodnione pomiędzy jednostką poddaną audytowi a zespołem audytowym.

7.   Przegląd i rozpowszechnianie wyników audytu

Wyniki audytu i w stosownych przypadkach informacje zwrotne powinny zostać uwzględnione na etapie planowania przyszłych programów audytu i w kontekście dokonywania przeglądu procesu audytu.

Należy rozpatrzyć następstwa ustaleń z audytu lub przypadków braku zgodności dla innych sektorów, regionów bądź innych właściwych organów, w szczególności w państwach członkowskich, w których kontrole są przeprowadzane przez kilka właściwych organów lub są zdecentralizowane.

Audyty wewnętrzne dostarczają niezależną ocenę skuteczności kontroli urzędowych i ich odpowiedniości dla osiągnięcia celów. W związku z tym wyniki audytu należy udostępnić odnośnym właściwym organom państw członkowskich, aby pomóc im w opracowaniu i usprawnieniu ich systemów kontroli oraz dokonaniu przeglądu ich wieloletnich krajowych planów kontroli.

W wynikach audytu można określić również przykłady najlepszych praktyk, które należy rozpowszechniać. Przykłady te mogą zostać wykorzystane przez jednostkę poddaną audytowi w innych obszarach lub przez inne podmioty zaangażowane w podobną działalność w celu usprawnienia swoich procesów. W tym celu na wniosek należy udostępniać sprawozdania innym sektorom i regionom w danym państwie członkowskim oraz Komisji.

8.   Inne kwestie

8.1.   Zasoby

Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby właściwe organy dysponowały wystarczającymi uprawnieniami wykonawczymi (prawnymi i administracyjnymi) oraz zasobami, a także posiadały odpowiednie kompetencje do ustanowienia, wdrożenia i utrzymania skutecznego systemu audytu.

Należy udostępnić zasoby ludzkie oraz powiązane zasoby niezbędne do zarządzania procesem audytu, jego monitorowania i przeglądu, mając na względzie fakt, że wszystkie właściwe organy i ich działalność kontrolna w ramach rozporządzenia (UE) 2017/625 powinny być poddawane audytowi. Aby zespół audytowy posiadał wiedzę fachową niezbędną do realizacji celu i zakresu audytu oraz programu lub programów audytu, może on składać się z dowolnej kombinacji audytorów ogólnych i o specjalizacji technicznej oraz ekspertów technicznych.

Ogólne wytyczne dotyczące zasobów wymaganych do przeprowadzania audytu przedstawiono w normie ISO 19011.

8.2.   Kompetencje audytorów

Kompetencje audytorów i kryteria selekcji należy określić na podstawie następujących kategorii:

—	wiedza ogólna i umiejętności,

—	zasady, procedury i techniki audytu; umiejętności zarządcze/organizacyjne,

—	specjalistyczna wiedza techniczna i specjalistyczne umiejętności,

—	predyspozycje indywidualne (11),

—	wykształcenie,

—	doświadczenie zawodowe,

—	szkolenie i doświadczenie audytorskie.

Zasadnicze znaczenie ma wprowadzenie mechanizmu mającego zapewnić konsekwentność audytorów i utrzymanie ich kompetencji. Kompetencje, których wymagają zespoły audytowe, mogą różnić się w zależności od obszaru poddawanego audytowi w ramach systemów kontroli lub nadzoru. Audytorzy powinni posiadać wymaganą wiedzę techniczną i umiejętności oraz znać przedmiot szkolenia pracowników przeprowadzających kontrole urzędowe i inne czynności urzędowe określony w rozdziale I załącznika II do rozporządzenia (UE) 2017/625.

---

(1)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego i paszowego oraz zasad dotyczących zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin i środków ochrony roślin, zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001, (WE) nr 396/2005, (WE) nr 1069/2009, (WE) nr 1107/2009, (UE) nr 1151/2012, (UE) nr 652/2014, (UE) 2016/429 i (UE) 2016/2031, rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 i (WE) nr 1099/2009 oraz dyrektywy Rady 98/58/WE, 1999/74/WE, 2007/43/WE, 2008/119/WE i 2008/120/WE, oraz uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 854/2004 i (WE) nr 882/2004, dyrektywy Rady 89/608/EWG, 89/662/EWG, 90/425/EWG, 91/496/EWG, 96/23/WE, 96/93/WE i 97/78/WE oraz decyzję Rady 92/438/EWG (rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych) (Dz.U. L 95 z 7.4.2017, s. 1).

(2)  Pojęcia „należy”/„powinno się” stosowane w niniejszych wytycznych oznaczają dobrą praktykę, a nie wiążący wymóg.

(3)  Zgodnie z art. 1 ust. 5 rozporządzenia (UE) 2017/625 art. 6 tego samego rozporządzenia ma zastosowanie również do innych czynności urzędowych. Na potrzeby niniejszych wytycznych odniesienie do „kontroli urzędowych” obejmuje także inne „czynności urzędowe”.

(4)  Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1).

(5)  https://na.theiia.org/Pages/IIAHome.aspxhttps://na.theiia.org/Pages/IIAHome.aspx

(6)  Oczekuje się pewnego stopnia elastyczności, ponieważ odpowiedzialność za niezależną kontrolę różni się w państwach członkowskich.

(7)  Wynikające z art. 5 rozporządzenia (UE) 2017/625.

(8)  Istotnym narzędziem przy przeprowadzaniu oceny odpowiedniości może być analiza podstawowych przyczyn.

(9)  W tym kontekście „działania naprawcze” oznaczają działania mające na celu wyeliminowanie przyczyny braku zgodności i zapobiegnięcie jego ponownemu wystąpieniu, natomiast „działania zapobiegawcze” oznaczają działania służące wyeliminowaniu przyczyny potencjalnego braku zgodności (zapobiegnięciu wystąpieniu braku zgodności) lub innej ewentualnej niepożądanej sytuacji.

(10)  Oczekuje się pewnego stopnia elastyczności, ponieważ odpowiedzialność za działania następcze jest różna w przypadku poszczególnych właściwych organów państw członkowskich.

(11)  Audytorzy powinni myśleć niezależnie, postępować w sposób etyczny, być wolni od uprzedzeń, dyplomatyczni, spostrzegawczy, wnikliwi, wszechstronni, wytrwali, stanowczy, asertywni, samodzielni i otwarci na rozwój.

Brak sprzeciwu wobec zgłoszonej koncentracji

(Sprawa M.10116 — ION/NN/bpfBOUW/IRP JV)

(tekst mający znaczenie dla EOG)

(2021/C 66/03)

W dniu 17 lutego 2021 r. Komisja podjęła decyzję o niewyrażaniu sprzeciwu wobec powyższej zgłoszonej koncentracji i uznaniu jej za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Decyzja ta została oparta na art. 6 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1). Pełny tekst decyzji dostępny jest wyłącznie w języku angielskim i zostanie podany do wiadomości publicznej po uprzednim usunięciu ewentualnych informacji stanowiących tajemnicę handlową. Tekst zostanie udostępniony:

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—	w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=pl) jako dokument nr 32021M10116. Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do europejskiego prawa.

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1.

Brak sprzeciwu wobec zgłoszonej koncentracji

(Sprawa M.10128 — Stirling Square Capital Partners/TA Associates/Glenigan)

(tekst mający znaczenie dla EOG)

(2021/C 66/04)

W dniu 19 lutego 2021 r. Komisja podjęła decyzję o niewyrażaniu sprzeciwu wobec powyższej zgłoszonej koncentracji i uznaniu jej za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Decyzja ta została oparta na art. 6 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1). Pełny tekst decyzji dostępny jest wyłącznie w języku angielskim i zostanie podany do wiadomości publicznej po uprzednim usunięciu ewentualnych informacji stanowiących tajemnicę handlową. Tekst zostanie udostępniony:

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—	w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=pl) jako dokument nr 32021M10128. Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do europejskiego prawa.

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1.

Brak sprzeciwu wobec zgłoszonej koncentracji

(Sprawa M.10064 — AnaCap/Carrefour/Market Pay)

(tekst mający znaczenie dla EOG)

(2021/C 66/05)

W dniu 19 lutego 2021 r. Komisja podjęła decyzję o niewyrażaniu sprzeciwu wobec powyższej zgłoszonej koncentracji i uznaniu jej za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Decyzja ta została oparta na art. 6 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1). Pełny tekst decyzji dostępny jest wyłącznie w języku angielskim i zostanie podany do wiadomości publicznej po uprzednim usunięciu ewentualnych informacji stanowiących tajemnicę handlową. Tekst zostanie udostępniony:

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—	w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=pl) jako dokument nr 32021M10064. Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do europejskiego prawa.

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1.

Brak sprzeciwu wobec zgłoszonej koncentracji

(Sprawa M.10072 — Sojitz/Eneos/Edenvale Solar Park)

(tekst mający znaczenie dla EOG)

(2021/C 66/06)

W dniu 15 lutego 2021 r. Komisja podjęła decyzję o niewyrażaniu sprzeciwu wobec powyższej zgłoszonej koncentracji i uznaniu jej za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Decyzja ta została oparta na art. 6 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1). Pełny tekst decyzji dostępny jest wyłącznie w języku angielskim i zostanie podany do wiadomości publicznej po uprzednim usunięciu ewentualnych informacji stanowiących tajemnicę handlową. Tekst zostanie udostępniony:

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—	w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=pl) jako dokument nr 32021M10072. Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do europejskiego prawa.

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1.

Brak sprzeciwu wobec zgłoszonej koncentracji

(Sprawa M.10004 — EQT/Zentricity/Cajelo/Recipharm)

(tekst mający znaczenie dla EOG)

(2021/C 66/07)

W dniu 10 lutego 2021 r. Komisja podjęła decyzję o niewyrażaniu sprzeciwu wobec powyższej zgłoszonej koncentracji i uznaniu jej za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Decyzja ta została oparta na art. 6 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1). Pełny tekst decyzji dostępny jest wyłącznie w języku angielskim i zostanie podany do wiadomości publicznej po uprzednim usunięciu ewentualnych informacji stanowiących tajemnicę handlową. Tekst zostanie udostępniony:

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—	w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=pl) jako dokument nr 32021M10004. Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do europejskiego prawa.

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1.

Brak sprzeciwu wobec zgłoszonej koncentracji

(Sprawa M.10109 — Cinven/BCI/Compre)

(tekst mający znaczenie dla EOG)

(2021/C 66/08)

W dniu 17 lutego 2021 r. Komisja podjęła decyzję o niewyrażaniu sprzeciwu wobec powyższej zgłoszonej koncentracji i uznaniu jej za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Decyzja ta została oparta na art. 6 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1). Pełny tekst decyzji dostępny jest wyłącznie w języku angielskim i zostanie podany do wiadomości publicznej po uprzednim usunięciu ewentualnych informacji stanowiących tajemnicę handlową. Tekst zostanie udostępniony:

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—	w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=pl) jako dokument nr 32021M10109. Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do europejskiego prawa.

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1.

Brak sprzeciwu wobec zgłoszonej koncentracji

(Sprawa M.10145 — American Industrial Partners/Personal Care Business of Domtar)

(tekst mający znaczenie dla EOG)

(2021/C 66/09)

W dniu 4 lutego 2021 r. Komisja podjęła decyzję o niewyrażaniu sprzeciwu wobec powyższej zgłoszonej koncentracji i uznaniu jej za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Decyzja ta została oparta na art. 6 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1). Pełny tekst decyzji dostępny jest wyłącznie w języku angielskim i zostanie podany do wiadomości publicznej po uprzednim usunięciu ewentualnych informacji stanowiących tajemnicę handlową. Tekst zostanie udostępniony:

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—	w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=pl) jako dokument nr 32021M10145. Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do europejskiego prawa.

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1.

Konkluzje Rady

w sprawie zmienionego unijnego wykazu jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych

(2021/C 66/10)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

1.

WYSOKO OCENIA stałą konstruktywną współpracę w kwestiach podatkowych, jaką unijna Grupa ds. Kodeksu Postępowania (opodatkowanie działalności gospodarczej), zwana dalej Grupą ds. Kodeksu Postępowania, nawiązała z większością jurysdykcji na całym świecie w celu promowania na szczeblu globalnym zasad dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych;

2.

Z ZADOWOLENIEM ODNOTOWUJE, że dzięki podjęciu aktywnych działań w uzgodnionych terminach w odpowiednich jurysdykcjach poczyniono postępy w eliminowaniu braków stwierdzonych przez Grupę ds. Kodeksu Postępowania. i PODKREŚLA, że takie działania przyczyniają się do wzmocnienia mechanizmów dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych, sprawiedliwego opodatkowania, globalnej przejrzystości podatkowej oraz zwalczania oszustw podatkowych, uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania, zarówno na szczeblu unijnym, jak i globalnym;

3.

UZNAJE, że trwająca pandemia COVID-19 w dalszym ciągu wywiera wpływ na zdolność wielu jurysdykcji do podejmowania nowych zobowiązań lub realizowania tych, które zostały podjęte w przeszłości, a także na ogólne metody pracy Grupy ds. Kodeksu Postępowania;

4.

ZACHĘCA tę grupę do czynienia dalszych postępów, jeśli chodzi o wszystkie nierozstrzygnięte kwestie, na które miała wpływ pandemia COVID-19, z myślą o ich jak najszybszym rozwiązaniu, oraz do rozpoczęcia – w stosownym czasie – dyskusji na temat ewentualnych próśb o podjęcie zobowiązań przez jurysdykcje;

5.

WYRAŻA UBOLEWANIE, że niektóre jurysdykcje nie podjęły wystarczających kroków, by zrealizować swoje zobowiązania w uzgodnionym terminie, ani nie podjęły konstruktywnego dialogu, który mógłby doprowadzić do takich zobowiązań, i ZACHĘCA te jurysdykcje do podjęcia współpracy z Grupą ds. Kodeksu Postępowania w celu rozwiązania pozostałych kwestii;

6.

W szczególności UBOLEWA nad tym, że Turcja nie poczyniła istotnych postępów w skutecznym wdrażaniu automatycznej wymiany informacji ze wszystkimi państwami członkowskimi UE, a tym samym nie wypełniła jeszcze wszystkich zobowiązań, jakie podjęła w celu wdrożenia zasad dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych, jak określono w sprawozdaniu Grupy ds. Kodeksu Postępowania; PRZYJMUJE DO WIADOMOŚCI, że uruchomiono wymianę informacji z 21 państwami członkowskimi UE i że od 2022 r. ma się ona rozpocząć z 5 państwami członkowskimi UE; UBOLEWA nad tym, że nie przedstawiono dowodów na to, że Turcja faktycznie przekazała dane do któregokolwiek z państw członkowskich; PODKREŚLA, że nie poczyniono postępów, jeśli chodzi o wymianę informacji z jednym z państw członkowskich; POWTARZA, że skuteczna wymiana informacji ze wszystkimi państwami członkowskimi jest jednym z warunków wypełnienia przez Turcję kryterium 1.1 przewidzianego w unijnym wykazie zgodnie z konkluzjami Rady z lutego 2020 r.; APELUJE do Turcji o podjęcie do dnia 31 maja 2021 r. pełnego zobowiązania na wysokim szczeblu politycznym do skutecznego uruchomienia do dnia 30 czerwca 2021 r. współpracy w zakresie automatycznej wymiany informacji z pozostałymi 6 państwami członkowskimi. W przypadku wszystkich 27 państw członkowskich informacje za rok obrachunkowy 2019 muszą zostać wysłane nie później niż do dnia 1 września 2021 r., a informacje za lata obrachunkowe 2020 i 2021 muszą zostać wysłane zgodnie z kalendarzem OECD dotyczącym automatycznej wymiany informacji, a w każdym przypadku nie później niż, odpowiednio, do dnia 30 września 2021 r. i 30 września 2022 r.; STWIERDZA, że niedotrzymanie dowolnego z pięciu określonych powyżej terminów będzie oznaczać, że Turcja spełnia warunki umieszczenia w wykazie zawartym w załączniku I w ramach kryterium 1.1; ZWRACA SIĘ do Grupy ds. Kodeksu Postępowania o przekazanie Turcji tego apelu, o dalsze monitorowanie postępów w zakresie skutecznej wymiany informacji ze wszystkimi państwami członkowskimi i o informowanie Rady o rozwoju sytuacji w tym zakresie, a jednocześnie o utrzymanie dialogu z Turcją w tej sprawie, oraz STWIERDZA, że w październiku 2021 r. Rada podejmie konieczną decyzję w sprawie umieszczenia w wykazie w oparciu o przygotowaną przez Grupę analizę wypełnienia przez Turcję podjętych zobowiązań i ponownie przeanalizuje tę decyzję po upływie odnośnego wymienionego powyżej terminu;

7.

ZATWIERDZA sprawozdanie Grupy ds. Kodeksu Postępowania przedstawione w dok. 6223/21;

8.

ZATWIERDZA w związku z tym zmieniony unijny wykaz jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych, zwany dalej unijnym wykazem, przedstawiony w załączniku I;

9.

ZATWIERDZA przedstawiony w załączniku II aktualny stan realizacji podjętych przez jurysdykcje współpracujące zobowiązań do wdrożenia zasad dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych;

10.

ZWRACA SIĘ do instytucji i państw członkowskich UE, stosownie do sytuacji, by nadal uwzględniały zmieniony unijny wykaz przedstawiony w załączniku I w polityce zagranicznej, stosunkach gospodarczych i współpracy na rzecz rozwoju z odnośnymi państwami trzecimi, bez uszczerbku dla odpowiednich sfer kompetencji państw członkowskich i Unii wynikających z Traktatów.

Ogłoszenie skierowane do osób i podmiotów, do których mają zastosowanie środki ograniczające przewidziane w decyzji Rady 2012/642/WPZiB i w rozporządzeniu Rady (WE) nr 765/2006 dotyczących środków ograniczających w związku z sytuacją na Białorusi

(2021/C 66/11)

Poniższe informacje skierowane są do osób i podmiotów wymienionych w załączniku do decyzji Rady 2012/642/WPZiB (1), zmienionej decyzją Rady (WPZiB) 2021/353 (2), oraz w załączniku I do rozporządzenia Rady (WE) nr 765/2006 (3), wykonywanego rozporządzeniem wykonawczym Rady (UE) 2021/339 (4), dotyczących środków ograniczających w związku z sytuacją na Białorusi.

Rada Unii Europejskiej, po przeanalizowaniu wykazu osób i podmiotów zawartego w wyżej wymienionych załącznikach, zdecydowała, że środki ograniczające przewidziane w decyzji 2012/642/WPZiB i w rozporządzeniu (WE) nr 765/2006 powinny dalej obowiązywać wobec tych osób i podmiotów. Powody umieszczenia tych osób i podmiotów w wykazie wymieniono w odnośnych wpisach w tych załącznikach.

Zwraca się uwagę zainteresowanych osób i podmiotów na możliwość złożenia wniosku do właściwych organów w odpowiednim państwie członkowskim lub w odpowiednich państwach członkowskich, wskazanych na stronach internetowych wymienionych w załączniku II do rozporządzenia (WE) nr 765/2006, by otrzymać zezwolenie na użycie zamrożonych środków finansowych w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb lub dokonania określonych płatności (por. art. 3 rozporządzenia).

Zwraca się również uwagę odnośnych osób i podmiotów na to, że mogą one wystąpić do Rady o ponowne rozpatrzenie decyzji o umieszczeniu ich w wyżej wspomnianym wykazie; wniosek w tej sprawie wraz z dokumentami uzupełniającymi należy złożyć przed dniem 30 listopada 2021 r. na następujący adres:

Council of the European Union

General Secretariat

RELEX.1.C

Rue de la Loi/Wetstraat 175

1048 Bruxelles/Brussel

BELGIQUE/BELGIË

Adres poczty elektronicznej: sanctions@consilium.europa.eu

Wszelkie otrzymane uwagi zostaną uwzględnione do celów okresowego przeglądu wspomnianego wykazu wskazanych osób i podmiotów przeprowadzanego przez Radę zgodnie z art. 8 ust. 2 decyzji 2012/642/WPZiB oraz art. 8a ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 765/2006.

---

(1)  Dz.U. L 285 z 17.10.2012, s. 1.

(2)  Dz.U. L 68 z 26.2.2021, s. 189.

(3)  Dz.U. L 134 z 20.5.2006, s. 1.

(4)  Dz.U. L 68 z 26.2.2021, s. 29.

Ogłoszenie skierowane do podmiotów danych, do których to podmiotów mają zastosowanie środki ograniczające przewidziane w decyzji Rady 2012/642/WPZiB i rozporządzeniu Rady (WE) nr 765/2006 dotyczących środków ograniczających w związku z sytuacją na Białorusi

(2021/C 66/12)

Uwagę podmiotów danych zwraca się na następujące informacje zgodnie z art. 16 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 (1).

Podstawą prawną przedmiotowej operacji przetwarzania jest decyzja Rady 2012/642/WPZiB (2), zmieniona decyzją Rady (WPZiB) 2021/353 (3), i rozporządzenie Rady (WE) nr 765/2006 (4), wykonywane rozporządzeniem wykonawczym Rady (UE) 2021/339 (5).

Administratorem przedmiotowej operacji przetwarzania jest dział RELEX.1.C w Dyrekcji Generalnej ds. Stosunków Zewnętrznych (RELEX) Sekretariatu Generalnego Rady; dane kontaktowe tego działu są następujące:

Council of the European Union

General Secretariat

RELEX.1.C

Rue de la Loi/Wetstraat 175

1048 Bruxelles/Brussel

BELGIQUE/BELGIË

Adres poczty elektronicznej: sanctions@consilium.europa.eu

Dane kontaktowe inspektora ochrony danych w Sekretariacie Generalnym Rady:

Inspektor ochrony danych

data.protection@consilium.europa.eu

Celem operacji przetwarzania jest ustanowienie i aktualizacja wykazu osób objętych środkami ograniczającymi zgodnie z decyzją 2012/642/WPZiB, zmienioną decyzją (WPZiB) 2021/353, i z rozporządzeniem (WE) nr 765/2006, wykonywanym rozporządzeniem wykonawczym (UE) 2021/339.

Podmiotami danych są osoby fizyczne, które spełniają kryteria umieszczenia w wykazie określone w decyzji 2012/642/WPZiB i w rozporządzeniu (WE) nr 765/2006.

Gromadzone dane osobowe obejmują: dane niezbędne do prawidłowej identyfikacji danej osoby, uzasadnienie oraz wszelkie inne dane z nim związane.

Gromadzone dane osobowe mogą być w razie potrzeby udostępniane Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych i Komisji.

Bez uszczerbku dla ograniczeń określonych w art. 25 rozporządzenia (UE) 2018/1725 wykonywanie praw przysługujących podmiotom danych, takich jak prawo dostępu, jak również prawo do sprostowania lub prawo do sprzeciwu, będzie zapewnione zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2018/1725.

Dane osobowe będą zatrzymywane przez pięć lat od momentu, gdy podmiot danych zostanie usunięty z wykazu osób objętych środkami ograniczającymi lub gdy ważność danego środka wygaśnie, lub też przez okres trwania postępowania sądowego, w przypadku gdy zostało ono wszczęte.

Bez uszczerbku dla środków ochrony prawnej, administracyjnej lub pozasądowej każdy podmiot danych może wnieść skargę do Europejskiego Inspektora Ochrony Danych zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2018/1725 (edps@edps.europa.eu).

---

(1)  Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39.

(2)  Dz.U. L 285 z 17.10.2012, s. 1.

(3)  Dz.U. L 68 z 26.2.2021, s. 189.

(4)  Dz.U. L 134 z 20.5.2006, s. 1.

(5)  Dz.U. L 68 z 26.2.2021, s. 29.

Kursy walutowe euro (1)

25 lutego 2021 r.

(2021/C 66/13)

1 euro =

	Waluta	Kurs wymiany
USD	Dolar amerykański	1,2225
JPY	Jen	129,73
DKK	Korona duńska	7,4363
GBP	Funt szterling	0,86408
SEK	Korona szwedzka	10,0668
CHF	Frank szwajcarski	1,1076
ISK	Korona islandzka	153,30
NOK	Korona norweska	10,2275
BGN	Lew	1,9558
CZK	Korona czeska	26,110
HUF	Forint węgierski	360,18
PLN	Złoty polski	4,5122
RON	Lej rumuński	4,8748
TRY	Lir turecki	8,8344
AUD	Dolar australijski	1,5317
CAD	Dolar kanadyjski	1,5257
HKD	Dolar Hongkongu	9,4793
NZD	Dolar nowozelandzki	1,6409
SGD	Dolar singapurski	1,6120
KRW	Won	1 359,14
ZAR	Rand	18,1101
CNY	Yuan renminbi	7,8898
HRK	Kuna chorwacka	7,5895
IDR	Rupia indonezyjska	17 352,10
MYR	Ringgit malezyjski	4,9383
PHP	Peso filipińskie	59,492
RUB	Rubel rosyjski	90,3519
THB	Bat tajlandzki	36,858
BRL	Real	6,6663
MXN	Peso meksykańskie	25,3424
INR	Rupia indyjska	88,7940

---

(1)  Źródło: referencyjny kurs wymiany walut opublikowany przez EBC.

Zawiadomienie o wszczęciu dotyczące możliwego przedłużenia stosowania środka ochronnego mającego zastosowanie do przywozu niektórych wyrobów ze stali

(2021/C 66/14)

W dniu 1 lutego 2019 r. rozporządzeniem wykonawczym (UE) 2019/159 (1) Komisja Europejska („Komisja”) nałożyła ostateczny środek ochronny na niektóre wyroby ze stali. Obowiązujący obecnie środek to oparty na dotychczasowych danych dotyczących przywozu kontyngent taryfowy, który ma zastosowanie do przywozu do Unii każdej z 26 kategorii produktu objętego dochodzeniem. Jeżeli stosowny kontyngent taryfowy został wyczerpany, pobiera się dodatkowe cło w wysokości 25 % od ceny netto na granicy Unii.

Środek ochronny nałożono początkowo na okres trzech lat, tj. do dnia 30 czerwca 2021 r.

1.   Wniosek o przedłużenie stosowania środka

W dniu 15 stycznia 2021 r. Komisja otrzymała uzasadniony wniosek 12 państw członkowskich o zbadanie, na podstawie art. 19 rozporządzenia (UE) 2015/478 Parlamentu Europejskiego i Rady (2) oraz art. 16 rozporządzenia (UE) 2015/755 Parlamentu Europejskiego i Rady (3), czy należy przedłużyć stosowanie obowiązującego obecnie środka ochronnego.

Wniosek zawiera dowody pozwalające domyślać się, że stosowanie środka ochronnego pozostaje niezbędne do uniknięcia lub naprawienia poważnej szkody oraz że producenci unijni przystosowują się do sytuacji. Wniosek zawiera w szczególności informacje dotyczące negatywnych wyników odczytywanych na podstawie niektórych kluczowych wskaźników szkody oraz istnienia ciągłej silnej presji wskutek przywozu z krajów trzecich. We wniosku przedstawiono również elementy wskazujące na fakt, że globalna nadwyżka mocy produkcyjnych utrzymuje się na bardzo wysokim poziomie, że w krajach trzecich nadal przyjmuje się dużo środków ograniczających handel i środków ochrony handlu oraz że nie ma przesłanek wskazujących, że USA zniosą wprowadzone na podstawie sekcji 232 środki dotyczące stali. W związku z tym we wniosku stwierdzono, że ryzyko przesunięcia handlu pozostaje, i że w przypadku zniesienia środka przemysł Unii musiałby stawić czoła zalewowi przywozu, co miałoby bardzo negatywny wpływ na wynik gospodarczy. Ponadto wniosek zawiera przykłady tego, jak producenci unijni przystosowali się do sytuacji. Komisja uznała dostarczone informacje – w tym źródła i dowody potwierdzające – za wystarczającą podstawę do wszczęcia dochodzenia.

2.   Zakres i cel dochodzenia

Zgodnie z art. 19 rozporządzenia (UE) 2015/478 i art. 16 rozporządzenia (UE) 2015/755 okres początkowy stosowania środka ochronnego może zostać przedłużony. Aby ustalić, czy takie przedłużenie jest uzasadnione, Komisja powinna przeprowadzić dochodzenie, zgodnie z – odpowiednio – art. 5 rozporządzenia (UE) 2015/478 i art. 3 rozporządzenia (UE) 2015/755.

W toku dochodzenia Komisja skoncentruje się w szczególności na ocenie, czy stosowanie środka ochronnego pozostaje niezbędne do uniknięcia lub naprawienia poważnej szkody, czy istnieją dowody przystosowywania się przez producentów unijnych do sytuacji oraz czy przedmiotowe przedłużenie leżałoby w interesie Unii. W toku dochodzenia zostanie również określony odpowiedni okres (ewentualnego) przedłużenia.

3.   Produkt objęty dochodzeniem

Produktem objętym dochodzeniem są niektóre wyroby ze stali wymienione w załączniku do niniejszego zawiadomienia.

4.   Procedura

Stwierdziwszy, że dysponuje wystarczającymi dowodami, Komisja niniejszym wszczyna dochodzenie w celu ustalenia, czy należy przedłużyć okres stosowania obowiązującego obecnie środka ochrony dotyczącego niektórych wyrobów ze stali.

4.1.   Odpowiedzi na pytania zawarte w kwestionariuszu (tylko dla producentów unijnych)

Komisja uznaje za konieczne zebranie szczegółowych danych od przemysłu Unii, aby przeprowadzić właściwą ocenę konieczności przedłużenia okresu stosowania obowiązującego obecnie środka ochronnego w celu uniknięcia lub naprawienia poważnej szkody. Dane te obejmują m.in. wyniki odczytywane na podstawie kluczowych wskaźników gospodarczych i finansowych w okresie badanym (2018–2020).

Producenci unijni są zatem proszeni o złożenie – za pośrednictwem odpowiednich stowarzyszeń unijnych – wypełnionych kwestionariuszy w terminie 21 dni od daty publikacji niniejszego zawiadomienia. Wzór odpowiedniego kwestionariusza jest dostępny pod adresem: https://trade.ec.europa.eu/tdi/case_details.cfm?id=2519

4.2.   Oświadczenia pisemne

Aby uzyskać wszystkie istotne informacje uznane za niezbędne do celów dochodzenia, zainteresowane strony – tj. strony, w przypadku których istnieje obiektywny związek między prowadzoną przez nie działalnością a produktem objętym dochodzeniem – niniejszym wzywa się do przedstawienia Komisji swoich opinii, informacji i dowodów potwierdzających w terminie 15 dni od daty publikacji niniejszego zawiadomienia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Wszystkie oświadczenia pisemne należy składać za pośrednictwem platformy TRON.tdi (https://tron.trade.ec.europa.eu/tron/TDI). Dalsze szczegółowe informacje zawiera sekcja 4.6.

Strony składające oświadczenia proszone są o wyraźne wskazanie w swojej korespondencji, której z poniższych kwestii dotyczy ich oświadczenie, oraz o przedstawienie argumentacji w następujących punktach:

a)	czy stosowanie środka jest nadal konieczne i dlaczego;

b)	względy związane z interesem Unii;

c)

inne.

W celu zapewnienia skuteczności i tak, jak miało to miejsce w poprzednich dochodzeniach przeglądowych, Komisja automatycznie rozszerzy status zainteresowanej strony na wszystkie zainteresowane strony, posiadające go w ramach obowiązującego obecnie środka ochronnego. Postanowienie to nie ma jednak zastosowania do pełnomocnictw.

W przypadku przedsiębiorstw, stowarzyszeń lub rządów państw trzecich, które chcą za pośrednictwem zewnętrznych przedstawicieli prawnych uczestniczyć w postępowaniu zainicjowanym publikacją niniejszego zawiadomienia, konieczne jest przedstawienie pełnomocnictwa właściwego do celów niniejszego postępowania.

Strony, które chcą uczestniczyć w postępowaniu i które nie są obecnie zarejestrowane jako zainteresowane strony w niniejszej sprawie, proszone są o umotywowanie swojego zainteresowania i wyjaśnienie związku ze sprawą przy składaniu oświadczeń za pośrednictwem platformy TRON.tdi.

4.3.   Możliwość zgłaszania uwag do informacji przekazywanych przez inne strony

Aby zagwarantować prawo do obrony, zainteresowane strony powinny mieć możliwość zgłaszania uwag do informacji przekazanych przez inne zainteresowane strony. W takiej sytuacji zainteresowane strony mogą odnieść się wyłącznie do kwestii podniesionych przez inne zainteresowane strony w przekazanych przez nie informacjach i nie mogą poruszać nowych kwestii. W kontrargumentacji zainteresowane strony powinny wyraźnie wskazać, których stron uwagi odpierają, i stosować tę samą wyżej wspomnianą strukturę argumentacji.

Przedmiotowe uwagi muszą wpłynąć do Komisji w terminie 10 dni od momentu, gdy oświadczenia wspomniane w sekcji 4.2 oraz odpowiedzi producentów unijnych na pytania zawarte w kwestionariuszu zostaną udostępnione zainteresowanym stronom do wglądu za pośrednictwem platformy TRON.tdi. W momencie wszczęcia drugiego etapu postępowania pisemnego Komisja należycie poinformuje zainteresowane strony za pośrednictwem platformy TRON.tdi.

Dostęp do akt do wglądu dla zainteresowanych stron odbywa się za pośrednictwem platformy TRON.tdi na stronie: https://tron.trade.ec.europa.eu/tron/TDI. By uzyskać dostęp, należy postępować zgodnie z poleceniami na podanej stronie.

Podane terminy pozostają bez uszczerbku dla prawa Komisji do zwrócenia się do zainteresowanych stron o przekazanie dodatkowych informacji w należycie uzasadnionych przypadkach.

4.4.   Możliwość złożenia wniosku o posiedzenie wyjaśniające do służb Komisji prowadzących dochodzenie

Wszystkie zainteresowane strony mogą złożyć wniosek o posiedzenie wyjaśniające do służb Komisji prowadzących dochodzenie. Wszelkie wnioski o posiedzenie wyjaśniające należy sporządzać na piśmie, w ciągu 15 dni od publikacji niniejszego zawiadomienia w Dzienniku Urzędowym, podając uzasadnienie oraz zestawienie kwestii, które zainteresowana strona pragnie omówić w trakcie posiedzenia wyjaśniającego.

Zainteresowane strony informuje się jednak, że ze względu na konieczność zakończenia dochodzenia i podjęcia ostatecznej decyzji najpóźniej do dnia 30 czerwca 2021 r. (zob. sekcja 5 poniżej), prawdopodobnie dużą liczbę zainteresowanych stron oraz fakt, że otrzymają one możliwość przedstawienia uwag w odniesieniu do oświadczeń innych stron, co da im wystarczające możliwości do obrony i przedstawienia ich opinii, Komisja zamierza przeprowadzić dochodzenie w formie pisemnej, bez organizowania posiedzeń wyjaśniających, chyba że zainteresowane strony mogą wykazać, że istnieje szczególna potrzeba ustnego złożenia wyjaśnień.

4.5.   Przekazywanie informacji oraz przedłużenie terminów określonych w niniejszym zawiadomieniu

Co do zasady zainteresowane strony mogą przekazywać informacje wyłącznie w terminach określonych w niniejszym zawiadomieniu. O przedłużenie terminów przewidzianych w niniejszym zawiadomieniu można zwracać się wyłącznie w wyjątkowych okolicznościach, a terminy te mogą zostać przedłużone tylko w należycie uzasadnionych przypadkach. Należycie uzasadnione wyjątkowe przedłużenie terminu składania oświadczeń jest zasadniczo ograniczone do maksymalnie 3 dodatkowych dni.

4.6.   Instrukcje dotyczące składania oświadczeń pisemnych i przesyłania wypełnionych kwestionariuszy oraz korespondencji

Informacje przekazywane Komisji dla celów postępowania w sprawie ochrony handlu muszą być wolne od praw autorskich. Przed przekazaniem Komisji informacji lub danych, które są objęte prawami autorskimi osób trzecich, zainteresowane strony muszą zwrócić się do właściciela praw autorskich o udzielenie specjalnego zezwolenia wyraźnie umożliwiającego: a) wykorzystanie przez Komisję tych informacji i danych dla celów niniejszego postępowania dotyczącego ochrony handlu; oraz b) udostępnienie tych informacji i danych zainteresowanym stronom niniejszego dochodzenia w formie umożliwiającej im wykonywanie ich prawa do obrony.

Wszystkie pisemne oświadczenia dostarczone przez zainteresowane strony, w odniesieniu do których wnioskuje się o traktowanie na zasadzie poufności, należy oznakować „Limited” (4). Strony przesyłające informacje w toku niniejszego dochodzenia są proszone o uzasadnienie wniosku o traktowanie na zasadzie poufności.

Zgodnie z art. 8 rozporządzenia (UE) 2015/478 (5) i art. 5 rozporządzenia (UE) 2015/755 (6) zainteresowane strony przedstawiające informacje oznakowane „Limited” powinny przedłożyć ich streszczenia bez klauzuli poufności, oznakowane „For inspection by interested parties”. Streszczenia te powinny być wystarczająco szczegółowe, żeby pozwolić na prawidłowe zrozumienie istoty informacji przekazanych z klauzulą poufności i muszą wpłynąć do Komisji w tym samym czasie co wersja oznakowana „Limited”.

Jeżeli strona przekazująca poufne informacje nie wskaże odpowiedniego powodu wniosku o traktowanie na zasadzie poufności lub nie dostarczy streszczenia informacji bez klauzuli poufności w wymaganym formacie i o wymaganej jakości, Komisja może nie uwzględnić takich informacji, chyba że można wykazać w sposób zadowalający z właściwych źródeł, że informacje te są poprawne.

Zainteresowane strony proszone są o przesłanie wszystkich oświadczeń i wniosków – w tym zeskanowanych pełnomocnictw – za pośrednictwem platformy TRON.tdi (https://tron.trade.ec.europa.eu/tron/TDI). Komunikując się za pośrednictwem platformy TRON.tdi lub poczty elektronicznej, zainteresowane strony wyrażają akceptację zasad dotyczących oświadczeń w formie elektronicznej, które zostały zawarte w dokumencie zatytułowanym „CORRESPONDENCE WITH THE EUROPEAN COMMISSION IN TRADE DEFENCE CASES” („Korespondencja z Komisją Europejską w sprawach dotyczących ochrony handlu”), opublikowanym na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej ds. Handlu pod adresem: http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2011/june/tradoc_148003.pdf. Zainteresowane strony muszą podać swoją nazwę, adres, numer telefonu i aktualny adres poczty elektronicznej, a także upewnić się, że podany adres poczty elektronicznej funkcjonuje jako oficjalny adres przedsiębiorstwa, a pocztę elektroniczną sprawdza się codziennie. Po otrzymaniu danych kontaktowych Komisja będzie kontaktowała się z zainteresowanymi stronami wyłącznie za pośrednictwem platformy TRON.tdi lub poczty elektronicznej, chyba że strony te wyraźne zwrócą się o przesyłanie im przez Komisję wszystkich dokumentów za pomocą innego środka komunikacji, a także z wyjątkiem sytuacji, w której charakter przesyłanego dokumentu wymagać będzie zastosowania listu poleconego. Dodatkowe zasady i informacje dotyczące korespondencji z Komisją, w tym zasady składania oświadczeń za pomocą platformy TRON.tdi, zawarto w wyżej wspomnianych instrukcjach dotyczących komunikacji z zainteresowanymi stronami.

Adres Komisji do celów korespondencji:

European Commission

Directorate-General for Trade

Directorate G, unit G5

Office: CHAR 03/66

1049 Bruxelles/Brussel

BELGIQUE/BELGIË

TRON.tdi: https://webgate.ec.europa.eu/tron/tdi

E-mail: TRADE-SAFE009-REVIEW@ec.europa.eu

5.   Harmonogram dochodzenia

Obowiązujący środek wygaśnie w dniu 30 czerwca 2021 r., chyba że zostanie podjęta decyzja o przedłużeniu jego stosowania. W związku z tym wszelkie decyzje wynikające z niniejszego postępowania powinny zostać podjęte przed tą datą.

6.   Brak współpracy

W przypadkach, w których zainteresowana strona nie dostarcza niezbędnych informacji w określonych terminach albo znacznie utrudnia dochodzenie, istnieje możliwość dokonania ustaleń na podstawie dostępnych faktów, zgodnie z art. 5 rozporządzenia (UE) 2015/478 i art. 3 rozporządzenia (UE) 2015/755. W przypadku ustalenia, że zainteresowana strona dostarczyła nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd informacje, informacje te mogą zostać pominięte, a ustalenia mogą być dokonywane na podstawie dostępnych faktów.

7.   Rzecznik praw stron

Rzecznik praw stron pośredniczy w kontaktach między zainteresowanymi stronami i służbami Komisji prowadzącymi dochodzenie. Rzecznik praw stron rozpatruje wnioski o dostęp do akt, spory dotyczące poufności dokumentów, wnioski o przedłużenie terminów i wszelkie inne wnioski dotyczące prawa do obrony zainteresowanych stron i osób trzecich, jakie mogą się pojawić w toku postępowania.

Zainteresowane strony mogą wystąpić o interwencję rzecznika praw stron. Co do zasady te interwencje są ograniczone do kwestii, które pojawiły się w trakcie bieżącego postępowania przeglądowego.

Wniosek o interwencję rzecznika praw stron należy sporządzić na piśmie, podając uzasadnienie. Zainteresowane strony proszone są o przestrzeganie terminów określonych w sekcjach 4.1–4.3 niniejszego zawiadomienia w odniesieniu do przekazywania Komisji oświadczeń w przypadku wniosków o interwencję rzecznika praw stron. W przypadku przedłożenia takich wniosków po terminie rzecznik praw stron może również zapoznać się z ich uzasadnieniem, mając na uwadze interes dobrej administracji i terminowe zakończenie dochodzenia.

Dodatkowe informacje i dane kontaktowe zainteresowane strony mogą uzyskać na stronach internetowych DG ds. Handlu dotyczących rzecznika praw stron: http://ec.europa.eu/trade/trade-policy-and-you/contacts/hearing-officer/.

8.   Przetwarzanie danych osobowych

Wszelkie dane osobowe zgromadzone podczas dochodzenia będą przetwarzane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 (7).

Nota na temat ochrony danych, za pośrednictwem której informuje się wszystkie osoby fizyczne o przetwarzaniu danych osobowych w ramach działań Komisji w zakresie ochrony handlu, jest dostępna na stronie internetowej DG ds. Handlu: http://trade.ec.europa.eu/doclib/html/157639.htm

---

(1)  Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/159 z dnia 31 stycznia 2019 r. nakładające ostateczne środki ochronne w odniesieniu do przywozu niektórych wyrobów ze stali (Dz.U. L 31 z 1.2.2019, s. 27).

(2)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/478 z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie wspólnych reguł przywozu (Dz.U. L 83 z 27.3.2015, s. 16).

(3)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/755 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie wspólnych reguł przywozu z niektórych państw trzecich (Dz.U. L 123 z 19.5.2015, s. 33).

(4)  Dokument oznakowany „Limited” jest uważany za dokument poufny zgodnie z art. 8 rozporządzenia (UE) 2015/478, art. 5 rozporządzenia (UE) 2015/755 oraz art. 3.2 Porozumienia WTO w sprawie środków ochronnych. Jest on także dokumentem chronionym zgodnie z art. 4 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43).

(5)  Dz.U. L 83 z 27.3.2015, s. 16.

(6)  Dz.U. L 123 z 19.5.2015, s. 33.

(7)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39).

Zgłoszenie zamiaru koncentracji

(Sprawa M.10148 — FCA/EEPS/JV)

Sprawa, która może kwalifikować się do rozpatrzenia w ramach procedury uproszczonej

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2021/C 66/15)

---

(1)  Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1 („rozporządzenie w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw”).

(2)  Dz.U. C 366 z 14.12.2013, s. 5.

Publikacja informacji dotyczącej zatwierdzenia standardowej zmiany w specyfikacji produktu objętego nazwą pochodzenia w sektorze wina, o której to zmianie mowa w art. 17 ust. 2 i 3 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/33

(2021/C 66/16)

Niniejsza informacja zostaje opublikowana zgodnie z art. 17 ust. 5 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/33 (1).

INFORMACJA DOTYCZĄCA ZATWIERDZENIA STANDARDOWEJ ZMIANY ZMIENIAJĄCEJ JEDNOLITY DOKUMENT

„LA JARABA”

PDO-ES-01895-AM01

Data przekazania informacji: 16.11.2020

OPIS I UZASADNIENIE ZATWIERDZONEJ ZMIANY

Tytuł

WŁĄCZENIE WINA BIAŁEGO

—	Punkt 2.1 specyfikacji produktu „Parametry, które należy uwzględnić, jej limity i tolerancje analityczne” ma również wpływ na sekcję jednolitego dokumentu dotyczącego opisu win.

Opis i uzasadnienie

—	Włączając białe wino produkowane z jednej odmiany Sauvignon Blanc konieczne jest określenie parametrów analitycznych dla win białych.

NOWE BRZMIENIE

2.1.2

Wino białe Parametr Limit Tolerancja Minimalna rzeczywista zawartość alkoholu (w % objętości): ≥11,5 ±0,2 Minimalna rzeczywista zawartość alkoholu (w % objętości): ≥12,5 ±0,2 Zawartość cukrów redukujących wyrażonych jako glukoza (g/l): ≤4 ±0,5 Całkowita kwasowość wyrażona jako kwas winowy (g/l): 4<CK<7 ±0,3 Kwasowość lotna (meq/l): ≤16,7 ±3 Całkowita zawartość ditlenku siarki (mg/l): ≤130 ±15 Całkowita zawartość strontu (mg/l): ≥2,2 ±0,2

UZASADNIENIE

—	Ze względu na fakt, że obszar objęty ChNP „La Jaraba” obejmuje działkę obsadzoną odmianą Sauvignon Blanc, której wina zawierają również wysoki poziom strontu, wnioskuje się o zmianę specyfikacji w celu uwzględnienia odmiany białych winogron Sauvignon Blanc oraz produkowanych z niej białych win.

Tytuł

WŁĄCZENIE WINA BIAŁEGO

—	Punkt specyfikacji produktu 2.2 „Cechy charakterystyczne, które należy określić poprzez badania organoleptyczne” ma również wpływ na sekcję jednolitego dokumentu dotyczącego opisu win.

Opis i uzasadnienie

—	Włączając białe wino produkowane z jednej odmiany Sauvignon Blanc konieczne jest określenie organoleptycznych cech charakterystycznych dla win białych produkowanych z tej odmiany.

NOWE BRZMIENIE

2.2.4.

— Białe wino produkowane z jednej odmiany Sauvignon Blanc — Wygląd. Wino czyste, lśniące, krystaliczne, o barwie słomkowożółtej — Zapach. Intensywny, pełny aromatów charakterystycznych dla tej odmiany – wyróżniają go nuty miąższu owoców pestkowych oraz nuty kwiatowe. — Smak. W smaku jest świeże, jedwabne i zrównoważone.

UZASADNIENIE

—

Ze względu na fakt, że obszar objęty ChNP „La Jaraba” obejmuje działkę obsadzoną odmianą Sauvignon Blanc, której wina zawierają również wysoki poziom strontu, zwrócono się o zmianę specyfikacji w celu dopasowania uwzględnienia odmiany białych winogron Sauvignon Blanc oraz produkowanych z niej białych win.

Tytuł

METODY PRODUKCJI WINA BIAŁEGO.

—	Punkt 3 specyfikacji produktu. Opis sekcji dotyczący szczególnych praktyk enologicznych ma wpływ na sekcję jednolitego dokumentu dotyczącą szczególnych praktyk enologicznych.

Opis i uzasadnienie

—	Do specyfikacji produktu odmiany Sauvignon Blanc włącza się opis szczególnych praktyk enologicznych dotyczących produkcji wina białego.

NOWE BRZMIENIE

Moszcz z winogron białych otrzymany przez zgniatanie i tłoczenie winogron po usunięciu szypułek musi być poddawany maceracji w temperaturze od 15 do 20 °C przez okres nie krótszy niż 12 godzin. Fermentacja alkoholowa moszczu musi odbywać się w temperaturze od 10 do 21 °C w zbiornikach ze stali nierdzewnej. W normalnych warunkach proces fermentacji alkoholowej wywołuje własna mikroflora winogron. Następnie przechodzi się do procesu klarowania, a bezpośrednio przed butelkowaniem wino poddaje się filtracji przez sito o okach dużej średnicy, zapewniając w ten sposób zgodność z nazwą produktu.

UZASADNIENIE

—	W związku z włączeniem do specyfikacji produktu wina białego, w sekcji dotyczącej praktyk winiarskich i produkcji wina powinno rozróżnić się praktyki odnoszące się do wina czerwonego od odnoszących się do wina białego

Tytuł

ZMIANA CZASU DOJRZEWANIA.

Punkt specyfikacji produktu 3. Opis sekcji dotyczący szczególnych praktyk enologicznych ma wpływ na sekcję jednolitego dokumentu dotyczącą szczególnych praktyk enologicznych.

Opis i uzasadnienie

Zmiana ma wpływ na brzmienie sekcji dotyczącej praktyk winiarskich i produkcji wina. Wprowadza się krótszy czas przechowywania w beczkach i butelkach.

NOWE BRZMIENIE

3.1.

— Kupaż win czerwonych o różnych proporcjach odmian Tempranillo, Cabernet Sauvignon, Merlot i Graciano: Wina należy poddać leżakowaniu w dębowych beczkach o pojemności 225 litrów przez co najmniej 3 miesiące. Dojrzewanie w butelce powinno trwać co najmniej 1 miesiąc.

3.2.

— Kupaż win czerwonych o różnych proporcjach odmian Tempranillo, Cabernet Sauvignon i Merlot. Wina należy poddać leżakowaniu w dębowych beczkach o pojemności 225 litrów przez co najmniej 3 miesiące. Dojrzewanie w butelce powinno trwać co najmniej 1 miesiąc.

UZASADNIENIE

—	Wzrost wymagań rynku, który coraz częściej domaga się win o krótszym czasie dojrzewania.

Tytuł

WPROWADZENIE MAKSYMALNEJ WYDAJNOŚCI

—	Punkt 5 specyfikacji produktu. Sekcja dotycząca maksymalnej wydajności ma również wpływ na sekcję jednolitego dokumentu dotyczącą maksymalnych zbiorów.

—	Opis i uzasadnienie

—	Włączenie maksymalnej wydajności odmiany Sauvignon Blanc

NOWE BRZMIENIE

5.

Maksymalna wydajność Tempranillo: 10 500 kg/ha, co odpowiada 73,5 hl/ha Cabernet Sauvignon: 11 000 kg/ha, co odpowiada 77 hl/ha Merlot: 10 000 kg/ha, co odpowiada 70 hl/ha Graciano: 10 000 kg/ha, co odpowiada 70 hl/ha Sauvignon Blanc: 11 000 kg/ha, co odpowiada 77 hl/ha

UZASADNIENIE

—	Po włączeniu do specyfikacji produktu odmiany Sauvignon Blanc ustala się maksymalną wydajność z hektara tej odmiany.

Tytuł

WŁĄCZENIE WYKORZYSTANEJ ODMIANY WINOROŚLI

—	Punkt 6 specyfikacji produktu. Sekcja dotycząca opisu odmian winorośli nie ma wpływu na jednolity dokument.

Opis i uzasadnienie

—	Włączenie odmiany Sauvignon Blanc

NOWE BRZMIENIE

6.

Odmiany winorośli Odmiany czerwone: Tempranillo, Cabernet Sauvignon, Merlot, Graciano. Odmiany białe: Sauvignon Blanc

UZASADNIENIE

—	Po włączeniu do specyfikacji produktu odmiany Sauvignon Blanc dodaje się ją do niniejszego akapitu.

JEDNOLITY DOKUMENT

1.   Nazwa produktu

La Jaraba

2.   Rodzaj oznaczenia geograficznego

ChNP – chroniona nazwa pochodzenia

3.   Kategorie produktów sektora wina

1.

Wino

4.   Opis wina lub win

Wino czerwone

Wino ma głęboką barwę wiśniową o średniej intensywności. Jego aromat przywodzi na myśl nuty czerwonych i czarnych owoców, dzięki którym wino zyskuje w ustach obfity i treściwy smak. Zawiera ono wyższe stężenia strontu niż inne wina ze względu na wysoki poziom tego pierwiastka w glebie, co przyczynia się do produkcji intensywnych, aromatycznych, pełnowartościowych win o silnych nutach mineralnych i balsamicznych.

*	Maksymalna całkowita zawartość alkoholu nie może przekraczać najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w odpowiednich przepisach UE.

Ogólne analityczne cechy charakterystyczne
Maksymalna całkowita zawartość alkoholu (w % objętości):
Minimalna całkowita zawartość alkoholu (w % objętości):	11
Minimalna kwasowość ogólna:	4 gramy na litr, wyrażona jako kwas winowy
Maksymalna kwasowość lotna (w miliekwiwalentach na litr):	15
Maksymalna całkowita zawartość dwutlenku siarki (w miligramach na litr):	130

Wino białe

Czyste, lśniące, krystaliczne o barwie słomkowożółtej. Jego zapach jest intensywny, pełny, z aromatami charakterystycznymi dla tej odmiany, z których wyróżniają się nuty kwiatowe i nuty białych owoców pestkowych. W smaku jest świeże, jedwabne i zrównoważone.

*	Maksymalna całkowita zawartość alkoholu nie może przekraczać najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w odpowiednich przepisach UE.

Ogólne analityczne cechy charakterystyczne
Maksymalna całkowita zawartość alkoholu (w % objętości):
Minimalna całkowita zawartość alkoholu (w % objętości):	11,5
Minimalna kwasowość ogólna:	4 gramy na litr, wyrażona jako kwas winowy
Maksymalna kwasowość lotna (w miliekwiwalentach na litr):	10
Maksymalna całkowita zawartość dwutlenku siarki (w miligramach na litr):	130

5.   Praktyki winiarskie

a)   Szczególne praktyki enologiczne

Szczególne praktyki enologiczne

Fermentacja alkoholowa moszczu z winogron czerwonych powinna odbywać się w temperaturze od 15 do 30 °C w zbiornikach ze stali nierdzewnej lub w kadziach z francuskiego dębu. Następnym krokiem jest napełnienie zbiorników i maceracja przez co najmniej 10 dni.

Moszcz z winogron białych otrzymany przez zgniatanie i tłoczenie winogron po usunięciu szypułek musi być poddawany maceracji w temperaturze od 15 do 20 °C przez okres nie krótszy niż 12 godzin. Fermentacja alkoholowa moszczu musi odbywać się w temperaturze od 10 do 21 °C w zbiornikach ze stali nierdzewnej.

Maksymalna wydajność wyciskania winogron wynosi 70 litrów na 100 kg winogron.

Wino najpierw leżakuje w dębowych beczkach o pojemności 225 litrów, a następnie, przez kolejne okresy, w butelkach:

—	Kupaż win czerwonych o różnych proporcjach odmian Tempranillo, Cabernet Sauvignon, Merlot i Graciano: leżakowanie w dębowych beczkach o pojemności 225 litrów przez co najmniej 3 miesiące i leżakowanie w butelkach przez co najmniej 1 miesiąc.

—	Kupaż win czerwonych o różnych proporcjach odmian Tempranillo, Cabernet Sauvignon i Merlot: leżakowanie w dębowych beczkach o pojemności 225 litrów przez co najmniej 3 miesiące i leżakowanie w butelkach przez co najmniej 1 miesiąc.

—	Jednoodmianowe wino czerwone Merlot: leżakowanie w dębowych beczkach o pojemności 225 litrów przez co najmniej 6 miesiące i leżakowanie w butelkach przez co najmniej 6 miesiąc.

Praktyka uprawy

Zbiór winogron odbywa się po osiągnięciu przez nie dojrzałości fenolowej – wybiera się kiście o najlepszej strukturze i najwyższym stężeniu związków fenolowych. W opisywanych winnicach wykorzystywanym materiałem organicznym jest obornik owczy pochodzący z własnego gospodarstwa hodowlanego.

b)   Maksymalna wydajność

Tempranillo

73,5 hektolitra z hektara

Tempranillo

10 500 kilogramów winogron z hektara

Cabernet Sauvignon

77 hektolitrów z hektara

Cabernet Sauvignon

11 000 kilogramów winogron z hektara

Merlot i Graciano

70 hektolitrów z hektara

Merlot i Graciano

10 000 kilogramów winogron z hektara

6.   Wyznaczony obszar geograficzny

Wyznaczony obszar znajduje się w gminie El Provencio (Cuenca). Układ działek, zgodnie z rejestrem winnic, jest następujący: strefa 9, działki 14b, 14d, 14f, 14h, 26d, 26e, 26h, 26i, 26j, 26k, 26m, 26n, 26v.

Winogrona zebrane w wyznaczonych winnicach przetwarza się na wino, a wina butelkuje się w wytwórni wina znajdującej się na obszarze produkcji.

7.   Główne odmiany winorośli do produkcji wina

MERLOT

TEMPRANILLO – CENCIBEL

8.   Opis związku lub związków

„ŚRODOWISKO (WARUNKI NATURALNE I CZYNNIKI LUDZKIE)”

Nazwa geograficzna La Jaraba odnosi się do wyznaczonego obszaru zlokalizowanego, jak wynika z mapy obecnego katastru wiejskiego Hiszpanii, w La Jaraba. Znajduje się w dolinie składającej się ze skał osadowych. Dawny ciek wodny znany pod nazwą „Cañada de Valdelobos”, który obecnie jest ciekiem okresowym, przecina przedmiotowy obszar, zbiegając się z rzeką Záncara, która stanowi granicę między prowincjami Cuenca i Albacete. W La Jaraba nie ma prawie żadnych wzgórz, więc obszar ten, który leży na wysokości 700 m n.p.m., można uznać za całkowicie płaski.

Położenie winnic, w dużej mierze chronione przez 92 ha lasów złożonych z dębów bezszypułkowych i sosen, zapewnia mikroklimat, który jest szczególnie korzystny dla rozwoju winorośli. Dzięki temu winnice są w dużej mierze odporne na deficyt wody – którego można się spodziewać w związku z występowaniem ciepłego i suchego wiatru wschodniego – a proces dojrzewania winogron jest dłuższy. Ich owoce są w związku z tym bogatsze w substancje barwiące, wysokiej jakości taninę i aromaty niż winogrona z winorośli znajdujących się poza wyznaczonym obszarem.

Przedmiotowy teren powstał w okresie czwartorzędu i wchodzi w skład morfostratygraficznego systemu rzeki Gwadiana. Skład jego gleby jest zróżnicowany i obejmuje m.in. kwarcyt, kwarc oraz wapień pochodzący z okresu mezozoiku i miocenu. Taki skład gleby umożliwia dłuższe zatrzymywanie wilgoci w ziemi i odróżnia ją od pobliskich obszarów, w których zawartość wapienia jest znacznie wyższa.

Gleby należą do szarych gleb leśnych, a na wapieniach znajdują się czerwone gleby śródziemnomorskie. Mają one rozwinięty profil, pH między 7 a 8,5, niską zdolność wymiany, wydajny drenaż podpowierzchniowy, dobrą przepuszczalność aż do poziomych warstw wapienia położonych na głębokości około 60–90 cm, a ich tekstura obejmuje zakres od piasku o luźnej konsystencji do gliny. Ze względu na dużą ilość elementów aluwialnych gleby te są bogate w składniki odżywcze. Ponadto pod względem morfologicznym gleba ta jest żyzna, bogata w gruboziarniste osady aluwialne, co w połączeniu z praktyką corocznego stosowania obornika daje w efekcie lekki, świeży profil. Taka gleba w sposób szczególny nadaje się do uprawy winorośli, a zatem jest czynnikiem wpływającym na wysoką jakość owoców.

Klimat można określić jako umiarkowany śródziemnomorski z cechami kontynentalnymi. Jeśli chodzi o dane liczbowe dotyczące klimatu, najważniejszymi średnimi wartościami rocznymi są temperatura w zakresie 14–16 °C i suma opadów wynosząca 450 mm.

W glebie stwierdzono ponadprzeciętny poziom strontu wynoszący ponad 100 mg/kg na poszczególnych działkach. Wartości te występują w szczególności w zakresie 111,67–158,41 mg/kg. Przekraczają one znacznie wartości występujące w glebach otaczających omawiany obszar, w tym w miejscu o nazwie „Los Canforrales”, gdzie wartość ta wynosi 76,59 mg/kg, oraz w miejscu o nazwie „Manteleros”, gdzie wynosi ona 20,19 mg/kg. W drugim przypadku podana wartość liczbowa jest ośmiokrotnie niższa niż na obszarze La Jaraba.

Fakt ten wpływa bezpośrednio na wina pochodzące z przedmiotowego obszaru, ponieważ okazało się, że poziom strontu przekracza w nich 2,2 mg/l, a w niektórych przypadkach nawet 3,3 mg/l. Te dane liczbowe są wyraźnie wyższe niż w przypadku win pochodzących z sąsiednich obszarów, w których poziomy strontu wynoszą 0,95–1,6 mg/l. Dlatego też poziom strontu w winach pochodzących z przedmiotowego obszaru można uznać za efektywny wskaźnik w odniesieniu do produkcji wina w La Jaraba.

Jeżeli chodzi o metody produkcji, jedynym wykorzystywanym materiałem organicznym jest obornik owczy pochodzący z własnego gospodarstwa hodowlanego.

Natomiast jeżeli chodzi o metody przetwórstwa, proces fermentacji alkoholowej wywołuje własna mikroflora winogron, a na etapie wyciskania z każdych 100 kg winogron uzyskuje się nie więcej niż 70 litrów wina.

„OPIS WINA”

Cechy win pochodzących z La Jaraba warunkują lokalne gleby i klimat. Czynniki te mają wpływ na zawartość fenoli w winie, które zyskuje dzięki nim na intensywności, stabilności i elegancji. Przedmiotowe wina charakteryzują się imponującą konstrukcją smakową, zawartością minerałów i strukturą. Fakt, że wszystkie te wina leżakują w beczkach i butelkach wpływa na organoleptyczne cechy charakterystyczne, dzięki czemu powstają wina o ciemnowiśniowej barwie i intensywności od średniej do znacznej, z nutami czerwonych i czarnych owoców, które zapewniają obfity i treściwy smak w ustach. Ze względu na wysoki poziom strontu w glebach La Jaraba wina te zawierają wyższe stężenia tego pierwiastka niż inne wina produkowane poza wyznaczonym obszarem, co ułatwia produkcję win o mocnych nutach mineralnych i balsamicznych.

„ZWIĄZEK”

Obszar wyznaczony znajduje się w wypełnionej osadami dolinie rzecznej, a jego gleba charakteryzuje się występowaniem zróżnicowanych ilości kwarcytu, kwarcu i wapienia oraz ponadprzeciętnym poziomem strontu, co pozwala na produkcję win o intensywnym smaku, aromatycznych i o pełnej strukturze, z mocnymi nutami mineralnymi i aromatami balsamicznymi. Wina te zawdzięczają swoje charakterystyczne właściwości wspomnianemu poziomowi strontu.

Chociaż omawiany obszar znajduje się w regionie ChNP La Mancha, opisane poniżej czynniki odróżniają go od wspomnianego regionu:

WARUNKI NATURALNE

Granice omawianego obszaru wytyczono w oparciu o poziom strontu w glebie, który jest znacznie wyższy niż w przypadku gleb znajdujących się w okolicy. Dzięki temu wina produkowane na tym obszarze mają bardziej mineralny charakter.

Z przedstawionego przez wnioskodawcę badania środowiska naturalnego wynika, że poza tym obszarem poziomy strontu w glebie wynoszą od 20 do 80 mg/kg, podczas gdy wewnątrz obszaru wyznaczonego wahają się one od 110 do 160 mg/kg. Sprawia to, że zawartość strontu w winach z obszaru wyznaczonego wynosi 2,5–3,3 mg/l, podczas gdy zawartość strontu w winach pochodzących z okolicznych winnic – jedynie około 1 mg/l.

Czynnikiem decydującym o wyjątkowości tego obszaru, oprócz zawartości strontu, jest fakt, że wokół omawianego obszaru znajduje się duża przestrzeń porośnięta lasami złożonymi z dębów bezszypułkowych i sosen, co chroni go przed ciepłymi i suchymi wiatrami wschodnimi. Oznacza to, że panuje na nim większa wilgotność niż na obszarach sąsiednich, co wydłuża proces dojrzewania winogron. Na skutek tego owoce, a w związku z tym i samo wino, charakteryzują się intensywniejszym kolorem, wyższym poziomem taniny i większą liczbą aromatów.

CZYNNIKI LUDZKIE

Najbardziej oczywiste różnice między metodami produkcji win „La Jaraba” a metodami stosowanymi w sąsiednim ChNP La Mancha (w tym przypadku należy uwzględnić tylko leżakujące wina czerwone La Mancha, ponieważ jest to jedyny rodzaj wina produkowany przez „La Jaraba”) są następujące:

RÓŻNICE MIĘDZY	CHNP „LA MANCHA”	A CHNP „LA JARABA”
> 11,5 % obj.	> 12,5 % obj.	Wyższa objętościowa zawartość alkoholu
< 10 meq/l	< 16,7 meq/l	Wyższa kwasowość lotna
< 13 000 kg/ha	< 11 000 kg/ha	Niższa produkcja z hektara
≤ 1,6 mg/l	≥ 2,2 mg/l	Wyższa zawartość strontu

Po wyznaczeniu obszaru na podstawie zawartości strontu w glebie okazuje się, że obecnie na tym samym obszarze znajduje się tylko jedna wytwórnia wina produkująca wino i należy ona do wnioskodawcy.

Należy podkreślić, że jest on właścicielem obszaru, który jest większy niż teren objęty wyznaczonym obszarem. W związku z tym obszaru nie wyznaczono na podstawie jego prawa własności, lecz na podstawie warunków środowiskowych, które opisano powyżej.

Ponadto, jeżeli w przyszłości inni producenci będą prowadzić działalność na wyznaczonym obszarze geograficznym, będą oni mogli używać zarejestrowanej nazwy, o ile spełnią warunki określone w specyfikacji. Wyznaczony obszar obejmuje 75 hektarów, istnieje zatem duże prawdopodobieństwo założenia tu kolejnych wytwórni wina.

9.   Dodatkowe wymogi zasadnicze (pakowanie, etykietowanie i inne wymogi)

Ramy prawne:

określone w przepisach krajowych

Rodzaj wymogów dodatkowych:

pakowanie na wyznaczonym obszarze geograficznym

Opis wymogu:

Winogrona zebrane w wyznaczonych winnicach przetwarza się na wino, a wina butelkuje się w wytwórni wina znajdującej się na obszarze produkcji. Wina powinny być butelkowane na obszarze produkcji, ponieważ we wszystkich przypadkach proces ten kończy się drugim etapem leżakowania w butelkach przez co najmniej 1 miesiąc. W tym okresie następuje proces redukcji, który podnosi jakość win, zaokrąglając ich smak. Wina są gotowe do spożycia po uzyskaniu organoleptycznych cech charakterystycznych określonych w specyfikacjach dla poszczególnych ich rodzajów. Umożliwia to uzyskanie właściwości (zachowanie jakości, zagwarantowanie ich pochodzenia i zapewnienie kontroli) win określonych w specyfikacji produktu win białych i czerwonych objętych ChNP „La Jaraba”.

Link do specyfikacji produktu

http://pagina.jccm.es/agricul/paginas/comercial-industrial/consejos_new/pliegos/MOD_PLIEGO_LA-JARABA_20200529-II.pdf

---

(1)  Dz.U. L 9 z 11.1.2019, s. 2.

Publikacja jednolitego dokumentu zmienionego w następstwie zatwierdzenia zmiany nieznacznej zgodnie z art. 53 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia (UE) nr 1151/2012

(2021/C 66/17)

Komisja Europejska zatwierdziła niniejszą zmianę nieznaczną w rozumieniu art. 6 ust. 2 akapit trzeci rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 664/2014 (1).

Wniosek o zatwierdzenie niniejszej nieznacznej zmiany jest dostępny w bazie danych eAmbrosia Komisji.

JEDNOLITY DOKUMENT

„SALCHICHÓN DE VIC”/„LLONGANISSA DE VIC”

Nr UE: PGI-ES-0119-AM02 – 9.9.2020

ChNP ( ) ChOG (X)

1.   Nazwa lub nazwy

„Salchichón de Vic”/„Llonganissa de Vic”

2.   Państwo członkowskie lub państwo trzecie

Hiszpania

3.   Opis produktu rolnego lub środka spożywczego

3.1.   Rodzaj produktu

Klasa 1.2. Produkty wytworzone na bazie mięsa (podgotowanego, solonego, wędzonego itd.)

3.2.   Opis produktu, do którego odnosi się nazwa podana w pkt 1

„Salchichón de Vic”/„Llonganissa de Vic” ChOG jest tradycyjną kiełbasą z Katalonii, produkowaną z chudej wieprzowiny, tłuszczu, cukru, soli i pieprzu, bez innych przypraw. Mięso jest mielone, macerowane, umieszczane we flaku i peklowane.

W wyniku stosowania naturalnych jelit, kiełbasy te są w charakterystyczny sposób chropowate na zewnątrz, a flak przylega ściśle do masy mięsnej; ich kształt jest regularny, zbliżony do cylindrycznego. Obecność flory grzybiczej powoduje obecność białawego nalotu, który stopniowo przybiera odcień fioletowo-brązowy. Po przecięciu, w przekroju widoczne są kawałki tłuszczu oraz ziarnka pieprzu.

Cechami charakterystycznymi są przyjemny zapach i smak, osiągnięte dzięki zastosowaniu przypraw i peklowaniu.

Średnica i rozmiar kiełbasy „Salchichón de Vic”/„Llonganissa de Vic” ChOG zależą od zastosowanego flaka. Poniżej podano wymiary w chwili wysyłki oraz czas peklowania:

Masa (g)	Średnica peklowanej kiełbasy (masa sucha) (mm)		Minimalny czas peklowania (w dniach)
200–300	≥ 35	≤ 75	30 dni
≥ 300	> 40	≤ 90	45 dni

Parametry fizykochemiczne:

—	Maksymalna zawartość tłuszczu: 48 % (*)

—	Minimalna zawartość białka: 38 % (*)

—	Maksymalny stosunek kolagen/białko x 100: 12

—	Całkowita zawartość cukrów rozpuszczalnych wyrażona w postaci maksymalnej wartości glukozy: 3 % (*)

—	Dodatek białka: brak

—	Aktywność wody w temperaturze 20 °C: < 0,92

—	5,3 ≤ pH ≤ 6,2

(*)	Wartość wyrażona na podstawie suchej masy.

3.3.   Pasza (wyłącznie w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego) i surowce (wyłącznie w odniesieniu do produktów przetworzonych)

Do produkcji kiełbasy używana jest wyselekcjonowana chuda wieprzowina (szynka, łopatka i najwyższej jakości chude mięso), tłuszcz, sól, pieprz i flaki naturalne (krzyżówka, okrężnica, zszywane lub odtworzone).

Inne składniki: jedynymi składnikami, których można użyć do produkcji, są: cukier (mono- i disacharydy), własny zakwas producenta, azotyn potasu, azotyn sodu, azotan potasu, azotan sodu, kwas askorbinowy i jego sól sodowa.

3.4.   Poszczególne etapy produkcji, które muszą odbywać się na wyznaczonym obszarze geograficznym

Produkcja wyrobu (przygotowanie surowego mięsa, oczyszczanie, siekanie, mieszanie, ugniatanie, maceracja, przekładanie do flaka, peklowanie-dojrzewanie) musi odbywać się na obszarze geograficznym opisanym w pkt 4.

3.5.   Szczegółowe zasady dotyczące krojenia, tarcia, pakowania itp. produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa

Kiełbasa „Salchichón de Vic” może być sprzedawana w plastrach i pakowana, zarówno na obszarze opisanym w pkt 4, jak i poza nim.

3.6.   Szczegółowe zasady dotyczące etykietowania produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa

Na opakowaniu muszą być wyraźnie widoczne: nazwa „Salchichón de Vic” (po hiszpańsku) lub „Llonganissa de Vic” (po katalońsku) objęta chronionym oznaczeniem geograficznym wraz z logo oraz unijny symbol ChOG i zatwierdzona przez radę regulacyjną etykieta z numerem, a ponadto ogólne informacje wymagane na mocy obowiązujących przepisów.

Wzór symbolu ChOG:

4.   Zwięzłe określenie obszaru geograficznego

Obszar zdefiniowany tym oznaczeniem obejmuje następujące miejscowości na obszarze równiny Vic, leżące w okręgu Osona, w prowincji Barcelona:

Aiguafreda, Sant Martí de Centelles, El Brull, Seva, Tona, Muntanyola, Malla, Taradell, Sant Julià de Vilatorta, Santa Eugènia de Berga, Calldetenes, Folgueroles. Vic. Santa Eulàlia de Riuprimer, Gurb, Tavèrnolas, Roda de Ter, Manlleu, Santa Cecila de Voltregà, Sant Hipòlit de Voltregà, Les Masies de Voltregà, Oris, Torelló, Centelles, Balenyà, Les Masies de Roda, San Vicenç de Torelló oraz Sant Pere de Torelló.

5.   Związek z obszarem geograficznym

Wyjątkowość kiełbasy „Salchichón de Vic” opiera się na reputacji i popularności, jaką produkt ten zdobył w Katalonii i w całej Hiszpanii na przestrzeni stuleci, a zwłaszcza od dziewiętnastego wieku do dziś. Sławę swą zawdzięcza on również warunkom klimatycznym i środowisku rejonu geograficznego, które umożliwiają jego produkcję.

Obszar geograficzny objęty ChOG, tj. równina Vic, cechuje się wyśmienitymi warunkami rolniczymi i znajdują się na nim liczne gospodarstwa rolne i małe wsie. Rejon ten jest położony na wysokości 400–600 m n.p.m. i otoczony łańcuchami górskimi o nazwach Guilleries, Montseny, Collsacabra i Lluçanés, przez co jest w pewnym stopniu odizolowany. Region ma klimat śródziemnomorski kontynentalny, ale ze względu na swoje położenie, w warunkach wyżu, masy powietrza często pozostają tam nieruchome. Powstaje zjawisko inwersji termicznej, w którym temperatura na równinie bywa aż o 20 °C niższa niż na terenach ją otaczających. Dodatkowo nad obszarem tym ustawicznie unoszą się mgły (przeciętnie 225 dni w roku). Ze wszystkich tych powodów na równinie Vic panują bardzo szczególne, trudne do odtworzenia warunki środowiskowe. Sprzyja to rozwojowi typowej dla tego obszaru flory mikrobiologicznej, która odpowiada za fermentację i procesy enzymatyczne nadające kiełbasie „Salchichón de Vic” charakterystyczny smak i zapach.

Pisemne wzmianki o „Salchichón de Vic” sięgają roku 1456, ale prawdopodobnie zaczęto ją produkować już w IV wieku naszej ery. W przeszłości kiełbasę produkowano w miejscowych gospodarstwach rolnych, jako sposób na konserwowanie najlepszych mięs. Od połowy dziewiętnastego wieku powstało wiele tekstów sławiących jakość „Salchichón de Vic” i świadczących o jej renomie. Dla przykładu w artykule z gazety „El Porvenir” z 29 maja 1867 roku, czytamy: […] los ya famosos salchichones de Vic („[…] sławne już kiełbasy de Vic”). Wiadomo nawet, że jednym z wielbicieli tych kiełbas był sam król Alfons XIII. W ten sposób nazwa Vic i kiełbasa są nierozłączne od wielu lat, jak imię i nazwisko. Z czasem „Salchichón de Vic” stał się prawdziwym lokalnym skarbem.

Choć tradycyjnie wyraz „salchichón”, oznacza grubą, peklowaną kiełbasę, należy podkreślić, że w języku katalońskim kiełbasa ta nosi nazwę „llonganissa”, która jest jej oryginalną nazwą regionalną i przekłada się na język hiszpański właśnie jako „salchichón”. Dlatego też określenia „Salchichón de Vic” i „Llonganissa de Vic” używane są wymiennie.

Podsumowując, należy stwierdzić, że kiełbasa „Salchichón de Vic” jest produktem cieszącym się doskonałą reputacją dzięki latom doświadczeń kolejnych pokoleń producentów oraz szczególnym warunkom środowiskowym obszaru geograficznego, gdzie powstaje.

Odesłanie do publikacji specyfikacji produktu

(art. 6 ust. 1 akapit drugi niniejszego rozporządzenia)

Podczas rozpatrywania wniosku o zmianę zaktualizowana specyfikacja produktu jest dostępna za pośrednictwem linku http://agricultura.gencat.cat/web/.content/al_alimentacio/al02_qualitat_alimentaria/normativa-dop-igp/plecs-tramit/pliego-condiciones-igp-llonganissa-vic-cambio-logo.pdf, a po zatwierdzeniu, za pośrednictwem linku http://agricultura.gencat.cat/ca/ambits/alimentacio/segells-qualitat-diferenciada/distintius-origen/dop-igp/normativa-dop-igp/plecs-condicions/ .

---

(1)  Dz.U. L 179 z 19.6.2014, s. 17.