(1)

W listopadzie 2017 r. Parlament Europejski, Rada i Komisja proklamowały Europejski filar praw socjalnych, w którym określono 20 zasad i praw, na których mają opierać się sprawnie funkcjonujące i sprawiedliwe rynki pracy i systemy bezpieczeństwa socjalnego. Europejski filar praw socjalnych określa prawo do uczciwych warunków pracy, przewiduje, że równość traktowania kobiet i mężczyzn musi zostać zapewniona we wszystkich obszarach oraz określa prawo do dostępu do ochrony socjalnej i szkoleń. Przewiduje również, że okresy próbne powinny mieć rozsądny czas trwania oraz zakazuje nadużywania nietypowych umów o pracę. Zasada 4 („Aktywne wsparcie na rzecz zatrudnienia”) stanowi, że „młodzi ludzie mają prawo do dalszego kształcenia, przyuczenia do zawodu, stażu lub dobrej oferty zatrudnienia w ciągu czterech miesięcy od uzyskania statusu bezrobotnego lub ukończenia edukacji”.

(2)

W wytycznych dotyczących polityki zatrudnienia państw członkowskich przyjętych decyzją Rady 2019/1181 (1), a w szczególności w wytycznej nr 6, wzywa się państwa członkowskie do dalszego zajmowania się bezrobociem młodzieży i problemem młodych ludzi niekształcących się, niepracujących ani nieszkolących się (NEET) poprzez zapobieganie wczesnemu kończeniu nauki oraz strukturalne udoskonalenie przechodzenia od kształcenia do zatrudnienia, w tym poprzez pełne wdrożenie gwarancji dla młodzieży.

(3)

W zaleceniu Rady z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego (2) określone są elementy i zasady dotyczące walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego, które pozwolą osobom fizycznym uzyskać w wyniku procesu walidacji potwierdzenie wiedzy, umiejętności i kompetencji zdobytych w drodze uczenia się pozaformalnego i nieformalnego oraz uzyskać pełną lub, w stosownych przypadkach, częściową kwalifikację.

(4)

W zaleceniu Rady z dnia 19 grudnia 2016 r. w sprawie ścieżek poprawy umiejętności: nowe możliwości dla dorosłych (3) zaleca się, aby osobom dorosłym o niskich umiejętnościach, wiedzy i kompetencjach zaoferować, w zależności od ich indywidualnych potrzeb, możliwość osiągnięcia minimalnego poziomu umiejętności czytania i pisania, rozumowania matematycznego oraz kompetencji cyfrowych, lub nabycia szerszego zestawu umiejętności, wiedzy i kompetencji.

(5)

W zaleceniu Rady z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (4) wzywa się państwa członkowskie do wspierania rozwoju podstawowych umiejętności cyfrowych oraz wspierania i podnoszenia poziomu kompetencji cyfrowych we wszystkich grupach ludności.

(6)

W zaleceniu Rady z dnia 10 marca 2014 r. w sprawie ram jakości staży (5) proponuje się wytyczne w sprawie zapewniania dobrej jakości staży oraz przewiduje aspekty jakościowe, które odnoszą się w szczególności do treści dydaktycznych, warunków pracy oraz przejrzystości co do warunków finansowych i procedur naboru.

(7)

W zaleceniu Rady z dnia 15 marca 2018 r. w sprawie europejskich ram jakości i skuteczności przygotowania zawodowego (6) określa się 14 kluczowych kryteriów, które państwa członkowskie oraz zainteresowane strony powinny stosować w celu opracowania wysokiej jakości skutecznych programów przygotowania zawodowego z myślą o zapewnieniu rozwoju zarówno umiejętności związanych z danym stanowiskiem oraz rozwojem osobistym uczniów zawodu.

(8)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1700 (7) przewiduje wspólne ramy dla siedmiu wcześniej niezależnych procesów zbierania danych, w tym dla unijnego badania aktywności ekonomicznej ludności. Te wspólne ramy, czyli zintegrowane europejskie statystyki społeczne (IESS), dostarczają bardziej szczegółowych danych porównawczych dla całej UE, które umożliwią lepsze zrozumienie przechodzenia młodych ludzi od kształcenia do zatrudnienia, dokładniej określając ich doświadczenie w nauce i pracy, a także ich indywidualne cechy charakterystyczne.

(9)

W konkluzjach z dnia 15 grudnia 2016 r. Rada Europejska wzywa do kontynuacji Gwarancji dla młodzieży. W konkluzjach z dnia 15 czerwca 2017 r. Rada potwierdza, że rozwiązanie problemu bezrobocia i bierności zawodowej młodzieży pozostaje politycznym priorytetem; Rada uważa, że Gwarancja dla młodzieży i Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych stanowią silny impuls dla reform strukturalnych i innowacji politycznych oraz podkreśla, że dotarcie do młodzieży NEET wymaga zdecydowanych i nieustannych wysiłków organów krajowych. a także współpracy międzysektorowej.

(10)

W rezolucji z dnia 18 stycznia 2018 r. w sprawie realizacji Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych w państwach członkowskich Parlament Europejski wzywa państwa członkowskie do opracowania odpowiednich i dostosowanych do potrzeb strategii dotarcia do wszystkich młodych ludzi NEET oraz do przyjęcia zintegrowanego podejścia w celu umożliwienia bardziej zindywidualizowanej pomocy i usług wspierających młodych ludzi, którzy borykają się z licznymi barierami. Parlament Europejski podkreśla potrzebę poprawy jakości ofert w ramach Inicjatywy na rzecz zatrudnienia młodzieży i w ramach gwarancji dla młodzieży oraz wzywa do przeprowadzenia w przyszłości dyskusji na temat kwalifikującego się przedziału wiekowego.

(11)

Europejski Zielony Ład to nowa strategia unijna na rzecz wzrostu. Jej celem jest przekształcenie Unii w sprawiedliwe i prosperujące społeczeństwo z nowoczesną, zasobooszczędną i konkurencyjną gospodarką, która w 2050 r. osiągnie zerowy poziom emisji gazów cieplarnianych netto i w której wzrost gospodarczy będzie oddzielony od wykorzystania zasobów naturalnych.

(12)

Aby pomóc naprawić szkody gospodarcze i społeczne wywołane pandemią COVID-19, rozpocząć odbudowę gospodarki europejskiej po tych szkodach oraz chronić i tworzyć miejsca pracy, Komisja zaproponowała kompleksowy plan odbudowy dla Europy oparty na pełnym wykorzystaniu potencjału budżetu Unii oraz zaproponowała instrument odbudowy „Next Generation EU”. Instrument ten będzie mieć kluczowe znaczenie dla wspierania, między innymi, krótkoterminowych środków wspierania zatrudnienia, w tym zatrudnienia młodych ludzi, a także inwestowania w bardziej długoterminowe reformy polityczne dotyczące rynku pracy, systemów społecznych oraz systemów kształcenia i szkolenia.

(13)

W 2013 r., w okresie poprzedniej recesji gospodarczej, stopa bezrobocia wśród młodych ludzi (w wieku 15–24 lat) osiągnęła poziom 24,4 % w Unii (w stosunku do 16 % w 2008 r.) i ponad 50 % w niektórych państwach członkowskich, a liczba młodych ludzi NEET w wieku 15–24 lat liczyła 6,5 mln osób. W odpowiedzi, w kwietniu 2013 r. przyjęte zostało zalecenie Rady dotyczące ustanowienia gwarancji dla młodzieży (8). Jest ono najważniejszą skoordynowana reakcją, na poziomie Unii, na wyzwania, z jakimi mierzy się młodzież i opiera się na interwencjach o charakterze edukacyjnym i w ramach aktywnej polityki rynku pracy w państwach członkowskich.

(14)

Pandemia COVID-19 spowodowała w Unii bezprecedensową recesję gospodarczą, która prawdopodobnie doprowadzi do ponownego dramatycznego wzrostu bezrobocia młodzieży i liczebności młodych ludzi NEET. W 2020 r. spodziewane jest znaczące skurczenie się unijnej gospodarki, która wejdzie w najgłębszą recesję w swojej historii. Najbardziej ucierpią młodzi ludzie, którzy już przed wybuchem pandemii znajdowali się w niepewnej sytuacji na rynku pracy lub napotykali przeszkody w dostępie do zatrudnienia, natomiast osoby wchodzące właśnie na ten rynek będą miały większe trudności z uzyskaniem pierwszej pracy. W związku z tym w świetle obecnego kryzysu konieczne jest ponowne wzmocnienie gwarancji dla młodzieży.

(15)

Młodzi ludzie mogą napotykać liczne wyzwania na rynku pracy także przez to, że znajdują się w różnych przejściowych okresach swojego życia, przez ograniczone doświadczenie zawodowe lub jego brak oraz z uwagi na inne przeszkody na drodze do świata pracy. Poprzednie recesje gospodarcze pokazały nam, że mocniej dotykają młodych ludzi niż starszych, bardziej doświadczonych pracowników.

(16)

Młode kobiety są bardziej narażone na bierność zawodową niż młodzi mężczyźni ze względu na obowiązki opiekuńcze, takie jak zajmowanie się dziećmi lub pozostającymi na utrzymaniu dorosłymi, lub inne osobiste lub rodzinne obowiązki. Obowiązki opiekuńcze stanowiące przyczynę bierności zawodowej spadają ponad pięciokrotnie częściej na młode kobiety niż na młodych mężczyzn. Może to prowadzić do pogłębienia się luki w zatrudnieniu ze względu na płeć z trwałymi konsekwencjami w całym okresie życia kobiet.

(17)

Bezrobocie i bierność zawodowa młodzieży, a także ograniczony dostęp do inkluzywnego kształcenia i szkolenia o wysokiej jakości oraz do usług społecznych mogą mieć drastyczne skutki, takie jak zwiększone ryzyko bezrobocia w przyszłości, niższe poziomy przyszłych zarobków, utrata kapitału ludzkiego i międzypokoleniowe dziedziczenie ubóstwa. Czynniki te przekładają się na indywidualne trudności i generują bezpośrednie i pośrednie koszty dla całego społeczeństwa. Przyczyniają się one również do zwiększenia nierówności regionalnych, na przykład w sytuacji, gdy młodzi ludzie nie są w stanie zapewnić sobie trwałej integracji na rynku pracy na obszarach wiejskich lub oddalonych, a zatem szukają możliwości gdzie indziej.

(18)

Bieżące procesy, takie jak automatyzacja i cyfryzacja produkcji i usług, nadal przyczyniają się do przemian w świecie pracy. Zbyt duży odsetek młodych ludzi funkcjonuje w niestandardowych formach zatrudnienia, takich jak praca za pośrednictwem platform internetowych czy „fuchy”, w których mogą nie mieć dostępu do odpowiedniej ochrony socjalnej. Młodzi ludzie są jedną z grup narażonych na utratę pracy z powodu automatyzacji, ponieważ to właśnie na stanowiskach najniższego szczebla zwykle wykonuje się większość zautomatyzowanych zadań. Jednocześnie technologie cyfrowe umożliwiają tworzenie nowych miejsc pracy i zwiększają zapotrzebowanie na umiejętności potrzebne do transformacji cyfrowej w wielu sektorach gospodarki.

(19)

Obecne inwestowanie w kapitał ludzki młodych Europejczyków pomoże europejskim społecznym gospodarkom rynkowym wytrzymać próbę czasu, sprostać zmianom demograficznym, w pełni korzystając z pożytków epoki cyfrowej i wzrostu zatrudnienia w zielonej gospodarce. Takie inwestycje idą w parze z reformami rynku pracy, które mogą rozwiązać niektóre problemy strukturalne, z jakimi borykają się młodzi ludzie, oraz zapewnić im lepszy start. Unia będzie w stanie czerpać zyski z posiadania aktywnej, innowacyjnej i wykwalifikowanej siły roboczej, unikając jednocześnie bardzo wysokich społeczno-ekonomicznych kosztów związanych z istnieniem zjawiska młodych ludzi niepracujących, niekształcących się ani nieszkolących się.

(20)

Wzmocniona gwarancja dla młodzieży może przyczynić się do tworzenia możliwości zatrudnienia osób młodych i wspierania młodej przedsiębiorczości oraz pomóc w wykorzystaniu możliwości wynikających z transformacji cyfrowej i ekologicznej. Może pomóc w ograniczeniu trwałych negatywnych następstw poważnego spowolnienia gospodarczego przez zachęcanie firm do zatrudniania młodych ludzi pozostających bez zatrudnienia, w tym niezatrudnionych jeszcze przed pandemią, oraz przez oferowanie szkoleń ułatwiających dopasowanie bezrobotnej i biernej zawodowo młodzieży do istniejących ofert pracy.

(21)

Wzmocniona gwarancja dla młodzieży powinna zapewnić wszystkim młodym ludziom otrzymanie oferty zatrudnienia o dobrej jakości, dalsze kształcenie, przygotowanie zawodowe lub staż w ciągu czterech miesięcy od uzyskania statusu osoby bezrobotnej lub zakończenia formalnego kształcenia. Aby osiągnąć ten ambitny cel, gwarancja dla młodzieży powinna zapewnić młodym ludziom drogę do stabilnej integracji na rynku pracy oraz docierać do większej liczby młodych ludzi i motywować ich bez względu na możliwe przeszkody, zapewniając przy tym, aby nikt nie był pozostawiony sam sobie. Wzmocniona gwarancja dla młodzieży powinna dążyć do wspierania młodych ludzi w zdobywaniu cennego doświadczenia zawodowego i rozwijaniu odpowiednich umiejętności w zmieniającym się świecie pracy, w szczególności umiejętności najistotniejszych z punktu widzenia sektorów generujących wzrost oraz zielonej i cyfrowej transformacji. Ważną rolę w tym zakresie odgrywa jakość przyuczenia do zawodu. Istnieje potrzeba zwiększenia oferty przyuczania do zawodu, zwłaszcza na etapie odbudowy gospodarczej, oraz promowania uczestnictwa przedsiębiorstw w tym procesie, aby ułatwiać sprawniejsze przechodzenie do zatrudnienia. Programy przygotowania zawodowego młodych ludzi do pracy przygotowują młodych ludzi do wykonywania pracy, na którą jest duże zapotrzebowanie, i tym samym otwierają im drogę do trwałej integracji na rynku pracy, w tym również na szczeblu lokalnym.

(22)

W zaleceniu Rady z 2013 r. w sprawie ustanowienia gwarancji dla młodzieży wzywa się państwa członkowskie do zapewnienia, aby wszyscy młodzi ludzie w wieku do 25 lat w ciągu czterech miesięcy od uzyskania statusu osoby bezrobotnej lub zakończenia kształcenia formalnego otrzymywali ofertę zatrudnienia o dobrej jakości, dalszego kształcenia, przygotowania zawodowego lub stażu. Rozszerzenie przedziału wiekowego, aby objęci zostali młodzi ludzie w wieku 25–29 lat stanowi uznanie faktu, że przejście od kształcenia do zatrudnienia i trwała integracja na rynku pracy zabierają więcej czasu, gdyż zmienia się charakter pracy, wydłużają się okresy nauki i potrzebne są nowe umiejętności. Ważne jest uznanie, że pogorszenie koniunktury gospodarczej spowodowane pandemią COVID-19 doprowadzi do większego wzrostu bezrobocia w grupie wiekowej 25–29‐latków, którzy będą wymagać wsparcia. Rozszerzenie przedziału wiekowego jest również zgodne ze środkami i programami państw członkowskich dotyczącymi młodzieży, które są na ogół dostępne dla młodych ludzi w wieku 15–29 lat.

(23)

Młodzi ludzie NEET stanowią grupę niejednorodną. Dla niektórych młodych ludzi bycie NEET może być przejawem licznych i głębiej zakorzenionych nierówności i może wskazywać na długotrwałe wycofanie się ze społeczeństwa, co będzie zatem wymagało dłużej trwających interwencji. Niektórzy młodzi ludzie są szczególnie zagrożeni, na przykład osoby wcześnie kończące naukę i szkolenie lub dysponujące nieodpowiednim wykształceniem czy wyszkoleniem, które są przy tym często objęte ograniczoną ochroną socjalną, mają niewielki dostęp do zasobów finansowych, są zatrudnione na niepewnych warunkach lub mogą spotykać się z dyskryminacją. W przypadku innych młodych ludzi, na przykład o wysokich umiejętnościach lub mających już za sobą znaczące i wciąż przydatne doświadczenie zawodowe, status NEET jest najprawdopodobniej przejściowy, gdyż nie napotkają oni poważniejszych przeszkód przy wejściu na rynek pracy i nie obciąża ich nieodłączna podatność na zagrożenia. W ramach wzmocnionej gwarancji dla młodzieży należy uznać, że młodzi ludzie NEET wymagają zindywidualizowanego podejścia: lżejszego w przypadku niektórych przedstawicieli tej grupy, natomiast intensywniejszego, dłuższego i bardziej kompleksowego w przypadku bardziej zagrożonych młodych ludzi NEET. Interwencje powinny opierać się na podejściu uwzględniającym aspekt płci oraz różnice w uwarunkowaniach krajowych, regionalnych i lokalnych.

(24)

Ponad jedna piąta młodych ludzi w całej Unii nie osiąga podstawowego poziomu umiejętności cyfrowych, a młodzi ludzie o niskich kwalifikacjach z ponad trzy razy większym prawdopodobieństwem – w porównaniu do ich wysoko wykwalifikowanych rówieśników – nie zdobędą wystarczających umiejętności cyfrowych. Wraz z pandemią COVID-19, która przyspieszyła transformację cyfrową, brak umiejętności cyfrowych staje się kluczowym czynnikiem przesądzającym o szansach młodych ludzi na zatrudnienie oraz ich zdolności do wykorzystania możliwości wynikających z tej transformacji. Ukierunkowane podnoszenie kwalifikacji pomaga młodym ludziom odpowiadać na rosnące zapotrzebowanie na umiejętności cyfrowe i odpowiada na problem przepaści cyfrowej.

(25)

Wzmocniona gwarancja dla młodzieży powinna obejmować szkolenie przygotowawcze przed przyjęciem oferty prowadzone zgodnie z indywidualnymi potrzebami i związane z konkretnymi dziedzinami umiejętności, takimi jak umiejętności cyfrowe, ekologiczne, językowe, oraz umiejętności w zakresie przedsiębiorczości i zarządzania karierą, w przypadku gdy szkolenie takie uznaje się za stosowne. Takie praktyczne szkolenie może być krokiem w kierunku pełnego szkolenia zawodowego, zdobycia wiedzy o rynku pracy, uzupełnienia posiadanego wykształcenia lub doświadczenia zawodowego przed przyjęciem oferty gwarancji dla młodzieży. Krótkoterminowy, nieformalny charakter takiego szkolenia przygotowawczego, które nie powinno przyczynić się do wydłużenia czteromiesięcznej fazy przygotowawczej, odróżnia je od właściwej oferty.

(26)

Skuteczna koordynacja i partnerstwo w różnych dziedzinach polityki, obejmujących zatrudnienie, edukację, sprawy młodzieży, równość płci i sprawy społeczne, mają kluczowe znaczenie dla zwiększenia szans na dobrej jakości zatrudnienie, a także na edukację i kształcenie zawodowe, przygotowanie zawodowe i staż. Zintegrowane usługi (takie jak punkty kompleksowej obsługi lub inne modele) oferują łatwiejszy dostęp do usług i świadczeń, i mogą łatwiej zapewnić dostosowane do indywidualnych potrzeb, elastyczne i bardziej adekwatne rozwiązania dla młodych ludzi natrafiających na wielowymiarowe przeszkody na rynku pracy. Zintegrowane usługi wymagają zmiany w kulturze pracy: powinny stawiać młodych ludzi w centrum interwencji, wspierać dzielenie się pomysłami na najlepsze praktyki na wszystkich szczeblach administracji oraz budować sieci między wszystkimi właściwymi podmiotami. Ponadto należy zająć się kwestiami ochrony danych, aby umożliwić skuteczną i sprawną współpracę między różnymi administracjami i służbami publicznymi.

(27)

Wzmocniona gwarancja dla młodzieży powinna być wdrażana poprzez system środków wspierających i powinna być dostosowana do krajowych, regionalnych i lokalnych uwarunkowań. Takie programy powinny uwzględniać zróżnicowanie państw członkowskich pod względem poziomu bezrobocia wśród młodzieży i biernych zawodowo osób młodych, struktury instytucjonalnej oraz potencjału różnych podmiotów rynku pracy. Powinny także uwzględniać różny stan budżetów publicznych i ograniczenia finansowe w odniesieniu do przydziału środków oraz powinny być stale monitorowane i doskonalone.

(28)

Środki wsparcia mogą być finansowane z funduszy unijnych. Inicjatywa na rzecz zatrudnienia osób młodych na lata 2014–2020 (wkład unijny w wysokości prawie 9 mld EUR) wraz z dodatkowymi inwestycjami z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) stanowią kluczowe źródło finansowe Unii wspierające wdrażanie gwarancji dla młodzieży. W ramach planu odbudowy dla Europy i instrumentu „Next Generation EU”, Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności oraz wsparcie na rzecz odbudowy służącej spójności oraz terytorium Europy (REACT-EU) zapewnią dodatkowe wsparcie finansowe Unii na rzecz środków w zakresie zatrudnienia młodzieży. Działania te zostaną uzupełnione w okresie finansowania w latach 2021–2027 przez Europejski Fundusz Społeczny Plus (EFS+), który zapewni wsparcie pełnego zakresu środków w zakresie zatrudnienia, kształcenia i szkolenia w ramach wzmocnionej gwarancji dla młodzieży,

1)

Punktem wyjścia dla zaoferowania młodej osobie gwarancji dla młodzieży powinno być zarejestrowanie tej młodej osoby przez podmiot realizujący program gwarancji dla młodzieży. Systemy gwarancji dla młodzieży powinny opierać się na poniższych wytycznych, które podzielone są na cztery fazy (odpowiednio przyporządkowanie, działania informacyjne, przygotowanie i oferta), oraz powinny być zorganizowane zgodnie z uwarunkowaniami krajowymi, regionalnym i lokalnymi, z uwzględnieniem płci i różnorodności młodych ludzi, do których są kierowane;

2)

3)

4)

5)

6)

7)

8)

9)

10)

11)

12)

13)

14)

15)

16)

17)

18)

19)

20)

21)

22)

23)

24)

25)

26)

27)

28)

29)

30)

31)

32)

33)

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—

w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=pl) jako dokument nr 32020M9875. Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do europejskiego prawa.

1.

2.

3.

rue d’Harscamp, 22

5000 Namur

BELGIA

a)

technicznych i finansowych możliwości wnioskodawców;

b)

proponowanego systemu prowadzenia poszukiwań, badań lub włączenia do produkcji obszaru geograficznego, o którym mowa;

c)

jeżeli złożono kilka wniosków równorzędnych pod względem możliwości technicznych i finansowych, jak również w odniesieniu do programu dotyczącego poszukiwania i wydobycia: