—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie negocjacji ze Zjednoczonym Królestwem w związku ze złożoną przezeń notyfikacją o zamiarze wystąpienia z Unii Europejskiej (1),

—

uwzględniając wytyczne Rady Europejskiej (art. 50) z dnia 29 kwietnia 2017 r., wydane w następstwie notyfikacji złożonej przez Zjednoczone Królestwo na mocy art. 50 TUE oraz załącznik do decyzji Rady z dnia 22 maja 2017 r., który określa wytyczne negocjacyjne dotyczące umowy ze Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej określającej warunki jego wystąpienia z Unii Europejskiej,

—

uwzględniając stanowiska Komisji z dnia 12 czerwca 2017 r. pt. „Podstawowe zasady dotyczące praw obywatelskich” i „Podstawowe zasady rozliczeń finansowych” oraz stanowisko z dnia 20 września 2017 r. pt. „Wytyczne dla dialogu w sprawie Irlandii/Irlandii Północnej”,

—

uwzględniając stanowiska rządu Zjednoczonego Królestwa w sprawach związanych z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej, w szczególności stanowisko z dnia 26 czerwca 2017 r. pt. „Zachowanie sytuacji obywateli UE mieszkających w Zjednoczonym Królestwie i obywateli Zjednoczonego Królestwa mieszkających w UE” oraz stanowisko z dnia 16 sierpnia 2017 r. w sprawie Irlandii Północnej i Irlandii,

—

uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że obecnie ok. 3,2 mln mieszkańców z pozostałych 27 państw członkowskich (UE-27) zamieszkuje w Zjednoczonym Królestwie, a 1,2 mln obywateli Zjednoczonego Królestwa zamieszkuje w UE-27;

B.

mając na uwadze, że obywatele UE, którzy osiedlili się w innym państwie członkowskim, zrobili to na gruncie praw, jakie przysługują im na mocy prawa Unii Europejskiej, oraz przy założeniu, że przez całe życie nadal będą korzystać z tych praw;

C.

mając na uwadze, że Parlament Europejski reprezentuje wszystkich obywateli UE, w tym obywateli Zjednoczonego Królestwa, i w całym procesie prowadzącym do wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej będzie działał dla ochrony ich interesów;

D.

mając na uwadze, że w Zjednoczonym Królestwie, a także w kilku innych państwach członkowskich niedawne incydenty administracyjne pokazały, że dyskryminacja obywateli UE-27 w Zjednoczonym Królestwie i obywateli Zjednoczonego Królestwa w UE-27 już ma miejsce i wpływa na codzienne życie tych obywateli, ograniczając możliwość skutecznego wykonywania ich praw;

E.

mając na uwadze, że uporządkowane wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej wymaga, by znaleźć rozwiązanie dla wyjątkowej sytuacji i szczególnych okoliczności, w jakich znajduje się wyspa Irlandia, by dotrzymać wszystkich części porozumienia wielkopiątkowego z dnia 10 kwietnia 1998 r. oraz by uniknąć „usztywnienia” granicy;

F.

mając na uwadze, że mieszkańcom Irlandii Północnej, którzy skorzystali lub mogą skorzystać z prawa do obywatelstwa irlandzkiego, będzie przysługiwało obywatelstwo UE i że nie powinny istnieć żadne przeszkody ani przesłanki uniemożliwiające im pełne korzystanie z praw przysługujących im na mocy traktatów;

G.

mając na uwadze, że Unia Europejska i Zjednoczone Królestwo powinny w pełni przestrzegać zobowiązań finansowych wynikających z całego okresu członkostwa Zjednoczonego Królestwa w Unii Europejskiej;

H.

mając na uwadze, że w swoim przemówieniu we Florencji w dniu 22 września 2017 r. premier Zjednoczonego Królestwa zaproponowała wyjaśnienia dotyczące praw obywateli, kwestii Irlandii i Irlandii Północnej, rozliczenia finansowego, potrzeby wprowadzenia okresu przejściowego i perspektyw przyszłych stosunków między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

—

uwzględniając art. 2 i art. 3 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej,

—

uwzględniając art. 8, 10, art. 153 ust. 1, art. 153 ust. 2 i art. 157 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając art. 23 oraz art. 33 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

—

uwzględniając dyrektywę 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzania w życie zasady równych szans i równego traktowania mężczyzn i kobiet w sprawach zatrudnienia i zawodowych (1),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/41/UE z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie stosowania zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn prowadzących działalność na własny rachunek oraz uchylającą dyrektywę Rady 86/613/EWG (2),

—

uwzględniając dyrektywę Rady 92/85/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie wprowadzenia środków służących wspieraniu poprawy w miejscu pracy bezpieczeństwa i zdrowia pracownic w ciąży, pracownic, które niedawno rodziły, i pracownic karmiących piersią (3) (dyrektywa w sprawie urlopu macierzyńskiego),

—

uwzględniając wniosek Komisji z dnia 2 lipca 2008 r. dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną (COM(2008)0426),

—

uwzględniając swoje stanowisko z dnia 2 kwietnia 2009 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną (4),

—

uwzględniając wniosek Komisji z dnia 3 października 2008 r. dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę w sprawie urlopu macierzyńskiego (COM(2008)0637),

—

uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 20 października 2010 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę Rady 92/85/EWG w sprawie wprowadzenia środków służących wspieraniu poprawy w miejscu pracy bezpieczeństwa i zdrowia pracownic w ciąży, pracownic, które niedawno rodziły, i pracownic karmiących piersią oraz w sprawie wprowadzenia środków służących wspieraniu pracowników w godzeniu życia zawodowego i rodzinnego (5),

—

uwzględniając dyrektywę Rady 2013/62/UE z dnia 17 grudnia 2013 r. zmieniającą dyrektywę 2010/18/UE w sprawie wdrożenia zmienionego porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego zawartego przez BUSINESSEUROPE, UEAPME, CEEP i ETUC w związku ze zmianą statusu Majotty względem Unii Europejskiej (6),

—

uwzględniając wniosek Komisji z dnia 14 listopada 2012 r. dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów niewykonawczych spółek, których akcje są notowane na giełdzie, i odnośnych środków (dyrektywa w sprawie kobiet w zarządach) (COM(2012)0614),

—

uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 20 listopada 2013 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów niewykonawczych spółek, których akcje są notowane na giełdzie i odnośnych środków (7),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 marca 2013 r. w sprawie eliminowania stereotypów dotyczących płci w UE (8),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 września 2013 r. w sprawie stosowania zasady równości wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn za taką samą pracę lub pracę o jednakowej wartości (9),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie urlopu macierzyńskiego (10),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 28 kwietnia 2016 r. w sprawie kobiet wykonujących pracę domową i opiekuńczą w UE (11),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 maja 2016 r. w sprawie stosowania dyrektywy Rady 2010/18/UE z dnia 8 marca 2010 r. w sprawie wdrożenia zmienionego porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego zawartego przez BUSINESSEUROPE, UEAPME, CEEP i ETUC oraz uchylającej dyrektywę 96/34/WE (12),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 maja 2016 r. w sprawie ubóstwa: perspektywa płci (13),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 września 2016 r. w sprawie tworzenia na rynku pracy warunków sprzyjających równowadze między życiem zawodowym a prywatnym (14),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 września 2016 r. w sprawie stosowania dyrektywy Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy („dyrektywa w sprawie równego traktowania w obszarze zatrudnienia i pracy”) (15),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 października 2015 r. w sprawie stosowania dyrektywy 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy (16),

—

uwzględniając swoje zalecenie dla Rady z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie priorytetów UE na 61. sesję Komisji ONZ ds. Statusu Kobiet (17),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 marca 2017 r. w sprawie równości kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej w latach 2014–2015 (18),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 kwietnia 2017 r. w sprawie kobiet i ich roli na obszarach wiejskich (19),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 19 czerwca 2015 r., zatytułowane „Równość szans w wynagrodzeniu dla kobiet i mężczyzn: zlikwidowanie zróżnicowania emerytur ze względu na płeć”,

—

uwzględniając europejski pakt na rzecz równości płci na lata 2011–2020 przyjęty w ramach konkluzji Rady w dniu 7 marca 2011 r. (20),

—

uwzględniając zalecenie Komisji z dnia 7 marca 2014 r. w sprawie wzmocnienia zasady równości wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn dzięki przejrzystości (2014/124/UE) (21),

—

uwzględniając inicjatywę Komisji z grudnia 2015 r. zatytułowaną „Plan działania: Nowy początek. Jak zaradzić wyzwaniom dotyczącym równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, z jakimi mierzą się pracujące rodziny”, jak również konsultacje publiczne i konsultacje z zainteresowanymi stronami,

—

uwzględniając wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka, stanowiące pierwszy globalny zestaw wytycznych dotyczących biznesu i praw człowieka, które zostały jednoznacznie zaaprobowane przez wszystkie państwa członkowskie ONZ podczas posiedzenia Rady Praw Człowieka ONZ w dniu 16 czerwca 2011 r.; uwzględniając komunikat Komisji z dnia 25 października 2011 r. w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (COM(2011)0681), w którym zachęca się państwa członkowskie UE do dostosowania wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka do kontekstu krajowego,

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 kwietnia 2017 r. pt. „Ustanowienie Europejskiego filaru praw socjalnych” (COM(2017)0250),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 kwietnia 2017 r. pt. „Inicjatywa na rzecz wspierania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym pracujących rodziców i opiekunów” (COM(2017)0252),

—

uwzględniając strategię Grupy Europejskiego Banku Inwestycyjnego dotyczącą równości płci oraz wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet,

—

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 3 grudnia 2015 r. pt. „Strategiczne zaangażowanie na rzecz równouprawnienia płci w latach 2016–2019” (SWD(2015)0278), w szczególności jego rozdział 3.1. pt. „Zwiększanie udziału kobiet w rynku pracy i równości kobiet i mężczyzn pod względem niezależności ekonomicznej”,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji z 2017 r. w sprawie równości kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej, a w szczególności jego rozdział 1 w sprawie zwiększania uczestnictwa kobiet w rynku pracy i równości kobiet i mężczyzn pod względem niezależności ekonomicznej, a także rozdział 2 dotyczący zmniejszenia różnicy w wynagrodzeniach, zarobkach i świadczeniach emerytalnych kobiet i mężczyzn,

—

uwzględniając sprawozdania Europejskiej Fundacji na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy (Eurofound) pt. „The gender employment gap: challenges and solutions” [Różnice w poziomie zatrudnienia ze względu na płeć – wyzwania i rozwiązania] (2016 r.), „Work-life balance: creating solutions for everyone” [Równowaga między życiem zawodowym a prywatnym: tworzenie rozwiązań dla każdego] (2016 r.), „Social partners and gender equality in Europe” [Partnerzy społeczni i równouprawnienie płci w Europie] (2014 r.), „Developments in working life in Europe: EurWORK annual review” [Zmiany w życiu zawodowym w Europie: Roczny przegląd EurWORK] (2014 r. i 2015 r.) i „Szóste europejskie badanie warunków pracy” (2016 r.),

—

uwzględniając konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy: z 1951 r. dotyczącą jednakowego wynagrodzenia, z 1994 r. o pracy w niepełnym wymiarze czasu, z 1996 r. dotyczącą pracy nakładczej, z 2000 r. dotyczącą ochrony macierzyństwa oraz z 2011 r. dotyczącą pracowników domowych,

—

uwzględniając uzgodnione wnioski 61. sesji Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Statusu Kobiet z dnia 24 marca 2017 r. zatytułowane „Wzmocnienie pozycji gospodarczej kobiet w zmieniającym się środowisku pracy”,

—

uwzględniając sprawozdanie panelu wysokiego szczebla Sekretarza Generalnego ONZ ds. wzmacniania pozycji gospodarczej kobiet z września 2016 r. zatytułowane: „Nikt nie zostanie pominięty: Wezwanie do działania na rzecz zapewniania równouprawnienia płci i wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet”,

—

uwzględniając pekińską platformę działania i Konwencję ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet,

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia oraz opinię Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A8-0271/2017),

A.

mając na uwadze, że UE zobowiązała się do wspierania równości płci i zagwarantowania, aby kwestia równości płci była uwzględniana we wszystkich jej działaniach;

B.

mając na uwadze, że równy udział kobiet w rynku pracy i podejmowaniu decyzji dotyczących gospodarki stanowi zarówno warunek wstępny umocnienia pozycji kobiet, jak i jego konsekwencję;

C.

mając na uwadze, że na terytorium całej UE kobiety nadal są zdecydowanie niedostatecznie reprezentowane na rynku pracy i na stanowiskach kierowniczych, a ogólny wskaźnik zatrudnienia kobiet utrzymuje się na poziomie niższym o prawie 12 % od wskaźnika zatrudnienia mężczyzn;

D.

mając na uwadze, że do głównych przeszkód we wzmacnianiu pozycji gospodarczej kobiet należą nieprzychylne normy społeczne, dyskryminujące akty prawne lub brak ochrony prawnej, nierówny podział niepłatnej pracy domowej i obowiązków w zakresie opieki między kobiety i mężczyzn, brak dostępu do zasobów finansowych, cyfrowych i środków trwałych; mając na uwadze, że przeszkody te może spotęgować dyskryminacja z wielu przyczyn jednocześnie (22), np. na tle rasowym i etnicznym, ze względu na religię, niepełnosprawność, stan zdrowia, tożsamość płciową, orientację seksualną lub warunki społeczno-ekonomiczne;

E.

mając na uwadze, że bariery strukturalne, które stoją na przeszkodzie wzmocnieniu pozycji gospodarczej kobiet, wynikają z licznych, wzajemnie powiązanych form nierówności, stereotypów i dyskryminacji w sferze prywatnej i publicznej;

F.

mając na uwadze, że wzmacnianie pozycji gospodarczej kobiet jest jednocześnie „słuszne i mądre”, przede wszystkim dlatego, że stanowi ono ważny wymiar równości płci, a w konsekwencji jest przedmiotem podstawowych praw człowieka, a ponadto większy udział kobiet w rynku pracy przyczynia się do zrównoważonego rozwoju gospodarczego na wszystkich szczeblach społeczeństwa; mając na uwadze, że przedsiębiorstwa, w których kobiety są doceniane i umożliwia się im pełne uczestnictwo w rynku pracy i w podejmowaniu decyzji, lepiej prosperują i przyczyniają się do pobudzania wydajności i wzrostu gospodarczego; mając na uwadze, że dowody przedstawione przez Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE) wskazują, iż poprawa równości płci spowodowałaby utworzenie do 10,5 mln dodatkowych miejsc pracy w UE do 2050 r., że stopa zatrudnienia w UE wyniosłaby prawie 80 %, a wartość PKB UE na mieszkańca mogłaby wzrosnąć o 6,1 %–9,6 %, podczas gdy wzrost gospodarczy zwiększyłby się poziomu wynoszącego od 15 % do 45 % w państwach członkowskich do 2050 r.;

G.

mając na uwadze, że w ramach strategii „Europa 2020” określono cele UE, zgodnie z którymi do 2020 r. należy osiągnąć wskaźnik zatrudnienia kobiet i mężczyzn wynoszący 75 %, a w szczególności zniwelować różnice w sytuacji kobiet i mężczyzn pod względem zatrudnienia; mając na uwadze, że ułatwienie uczestnictwa kobiet w rynku pracy wymaga podjęcia skoordynowanych wysiłków;

H.

mając na uwadze, że pod koniec 2015 r. Komisja opublikowała Plan działania w sprawie równości płci na lata 2016–2020, w którym jako jeden z czterech „kluczowych obszarów” działania wskazano prawa gospodarcze kobiet i wzmocnienie ich pozycji gospodarczej;

I.

mając na uwadze, że „zmniejszenie różnicy w wynagrodzeniach, zarobkach i świadczeniach emerytalnych kobiet i mężczyzn, a tym samym zwalczanie ubóstwa wśród kobiet” jest jednym z obszarów priorytetowych określonych przez Komisję w dokumencie pt. „Strategiczne zaangażowanie na rzecz równości płci w latach 2016–2019”;

J.

mając na uwadze, że w ramach 17 celów zrównoważonego rozwoju określono cele ukierunkowane na wzmocnienie pozycji gospodarczej kobiet;

K.

mając na uwadze, że właściwa równowaga między pracą a życiem prywatnym ma pozytywny wpływ na dążenie do równości między kobietami i mężczyznami pod względem podejmowania pracy zarobkowej i świadczenia opieki, a także ma pozytywny wpływ na aspekty zdrowotne i sprzyja integracyjnemu otoczeniu gospodarczemu, wzrostowi i konkurencyjności, ogólnemu udziałowi w rynku pracy, równouprawnieniu płci, zmniejszeniu zagrożenia ubóstwem i solidarności międzypokoleniowej, a ponadto pomaga sprostać wyzwaniom związanym ze starzeniem się społeczeństw;

L.

mając na uwadze, że według danych Eurostatu 31,5 % pracujących kobiet w UE jest zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy w porównaniu z 8,2 % pracujących mężczyzn, oraz mając na uwadze, że niewiele ponad 50 % kobiet, w porównaniu z 71,2 % mężczyzn, jest zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy, w związku z czym różnica we wskaźniku zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy wynosi 25,5 %; mając na uwadze, że obowiązki opiekuńcze są przyczyną bierności zawodowej niemal 20 % kobiet nieaktywnych zawodowo, podczas gdy w przypadku mężczyzn ten wskaźnik wynosi mniej niż 2 %; mając na uwadze, że obowiązki opiekuńcze i trudności związane z pogodzeniem pracy i życia osobistego oznaczają, że kobiety znacznie częściej pracują w niepełnym wymiarze godzin niż mężczyźni lub są nieaktywne zawodowo, co ma ujemny wpływ na ich zarobki i świadczenia emerytalno-rentowe;

M.

mając na uwadze, że większość osób korzystających z opieki zwykle stanowią dzieci, członkowie rodziny w podeszłym wieku lub niepełnosprawni członkowie rodziny osób świadczących opiekę bezpłatnie;

N.

mając na uwadze, że kobiety poświęcają co najmniej dwuipółkrotnie więcej czasu niż mężczyźni na wykonywanie pracy niezarobkowej w gospodarstwie domowym i niezarobkowe świadczenie opieki;

O.

mając na uwadze, że macierzyństwa nie należy postrzegać jako przeszkody w rozwoju zawodowym kobiet, a co za tym idzie – w ich emancypacji;

P.

mając na uwadze równość praw i obowiązków kobiet i mężczyzn w odniesieniu do rodzicielstwa (z wyjątkiem połogu po porodzie) i uwzględniając fakt, że wychowanie dzieci powinno być współdzielone, a zatem nie może spoczywać wyłącznie na matkach;

Q.

mając na uwadze, że w 2015 r. średni wskaźnik zatrudnienia kobiet z jednym dzieckiem w wieku poniżej 6 lat był o blisko 9 % niższy niż w przypadku kobiet nieposiadających małych dzieci, a w niektórych państwach członkowskich różnica ta przekraczała 30 %;

R.

mając na uwadze, że macierzyństwo i rodzicielstwo nie stanowią dopuszczalnych podstaw do dyskryminacji kobiet w dostępie do rynku pracy i utrzymaniu się na nim;

S.

mając na uwadze, że należy ustanowić publicznie dostępne systemy badania wynagrodzeń, obejmujące gromadzenie danych, w celu wyeliminowania różnic w wynagrodzeniu ze względu na płeć poprzez wywieranie nacisku na sektory publiczny i prywatny, tak by dokonać oceny ich struktur płatności oraz skorygować wszelkie wykryte różnice związane z traktowaniem płci, a także mając na uwadze, że systemy te mają potencjał tworzenia „kultury świadomości”, która sprawia, że nie ma przyzwolenia społecznego na zróżnicowanie wynagrodzeń ze względu na płeć w sektorze lub przedsiębiorstwie;

T.

mając na uwadze, że uznaje się, iż wprowadzenie parytetów poprawia wyniki przedsiębiorstw prywatnych oraz sprzyja większemu wzrostowi gospodarczemu, a ponadto pozwala lepiej wykorzystać pulę talentów wśród ludności aktywnej zawodowo;

U.

mając na uwadze, że równość płci i zróżnicowana reprezentacja pracowników na szczeblu zarządów przedsiębiorstw to podstawowa zasada demokracji, której stosowanie przynosi korzyści gospodarcze, takie jak podejmowanie strategicznych decyzji sprzyjających włączeniu społecznemu i zmniejszenie zróżnicowania wynagrodzeń ze względu na płeć;

V.

mając na uwadze, że badania OECD wykazały, iż przedsiębiorstwa z większą liczbą kobiet w zarządach wykazują większą rentowność niż przedsiębiorstwa, w których zarządy składają się wyłącznie z mężczyzn;

W.

mając na uwadze, że sektory lub funkcje tradycyjnie zdominowane przez kobiety zasadniczo cechuje niższe wynagrodzenie niż porównywalne sektory lub funkcje zdominowane przez mężczyzn, co stanowi jeden z aspektów zróżnicowania wynagrodzenia i świadczeń emerytalno-rentowych ze względu na płeć obecnie kształtującego się odpowiednio na poziomie 16 % i 40 %;

X.

mając na uwadze, że Międzynarodowa Organizacja Pracy opracowała ramy, za pośrednictwem których stanowiska pracy są oceniane na podstawie czterech czynników: kwalifikacji, wysiłku, odpowiedzialności i warunków pracy, oraz są ważone według ich znaczenia dla danego przedsiębiorstwa lub danej organizacji;

Y.

mając na uwadze, że partnerzy społeczni posiadają potencjał, by wzmocnić pozycję gospodarczą kobiet poprzez rokowania zbiorowe w drodze promowania równego wynagrodzenia kobiet i mężczyzn, inwestowania w działania na rzecz zapewnienia równowagi między życiem zawodowym i prywatnym, zachęcania do rozwoju zawodowego kobiet w przedsiębiorstwach oraz zapewniania informacji o prawach pracowniczych i kształcenia w tym zakresie;

Z.

mając na uwadze, że praktyka potwierdza, iż różnice w wynagrodzeniach są mniejsze wówczas, gdy ważną rolę odgrywają rokowania zbiorowe (23);

AA.

mając na uwadze, że według danych Eurostatu 24,4 % kobiet w UE jest zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, a samotne matki, kobiety powyżej 55. roku życia i kobiety niepełnosprawne są narażone na szczególne ryzyko bezrobocia i braku aktywności na rynku pracy;

AB.

mając na uwadze, że wdrożenie postanowień Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (konwencja stambulska) jest warunkiem wstępnym wzmocnienia pozycji kobiet, a w konsekwencji równości płci; mając na uwadze, że przemoc ze względu na płeć stanowi niedopuszczalną formę dyskryminacji i naruszenie praw podstawowych oraz ma wpływ nie tylko na zdrowie i dobrostan kobiet, ale także na ich dostęp do zatrudnienia i niezależność finansową; mając na uwadze, że przemoc wobec kobiet jest jedną z głównych przeszkód dla równości płci, podczas gdy edukacja może zmniejszyć ryzyko przemocy uwarunkowanej płcią; mając na uwadze, że będące jej następstwem wzmocnienie pozycji społecznej i gospodarczej kobiet może pomóc im uwolnić się od przemocy; mając na uwadze, że przemoc i molestowanie w miejscu pracy, w tym seksizm i molestowanie seksualne, mają poważne negatywne konsekwencje dla wszystkich pracowników, których dotyczą, dla ich współpracowników i członków ich rodzin, jak również dla organizacji, w których pracują i społeczeństwa jako całości, gdyż mogą być w części odpowiedzialne za wykluczenie kobiet z rynku pracy;

AC.

mając na uwadze, że przemoc ekonomiczna jest formą przemocy ze względu na płeć występującą w życiu codziennym kobiet, która utrudnia kobietom pełne korzystanie z przysługującego im prawa do wolności, utrzymuje nierówność płci i ogólnie umniejsza rolę kobiet w społeczeństwie;

AD.

mając na uwadze, że liczne badania jednoznacznie pokazują, iż cięcia wydatków w sektorze publicznym bardzo niekorzystnie wpływają na sytuację kobiet, wzmocnienie ich pozycji gospodarczej i równość płci;

AE.

mając na uwadze, że edukacja, kwalifikacje i nabywanie umiejętności mają zasadnicze znaczenie dla wzmocnienia pozycji kobiet na szczeblu społecznym, kulturowym i gospodarczym, a możliwości kształcenia uznaje się za podstawowy element zwalczania nierówności, takich jak niedostateczna reprezentacja kobiet na stanowiskach decyzyjnych, kierowniczych, inżynierskich i naukowych, który przyczynia się do wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet i dziewcząt;

AF.

mając na uwadze, że cyfryzacja ma pozytywny wpływ na kształtowanie nowych możliwości pracy i prowadzi do konstruktywnej zmiany modeli zatrudnienia na bardziej elastyczne, zwłaszcza w przypadku kobiet wchodzących lub powracających na rynek pracy, a także umożliwia zarówno kobietom, jak i mężczyznom lepsze równoważenie obowiązków opiekuńczych i życia zawodowego;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

—

uwzględniając art. 21 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE),

—

uwzględniając art. 208 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

—

uwzględniając art. 7 TFUE, który potwierdza, że „Unia zapewnia spójność swoich poszczególnych polityk i działań, uwzględniając wszystkie swoje cele i zgodnie z zasadą przyznania kompetencji”,

—

uwzględniając Kartę Narodów Zjednoczonych,

—

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka (PDPC) oraz inne traktaty i instrumenty ONZ dotyczące praw człowieka, w szczególności Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych oraz Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, przyjęte w Nowym Jorku w dniu 16 grudnia 1966 r., jak również Konwencję NZ z 1979 r. w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW),

—

uwzględniając szczyt ONZ w sprawie zrównoważonego rozwoju oraz dokument końcowy przyjęty przez Zgromadzenie Ogólne w dniu 25 września 2015 r., zatytułowany „Przekształcenie naszego świata: agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030” (1),

—

uwzględniając Konsensus europejski w sprawie rozwoju,

—

uwzględniając „Globalną strategię na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej – wspólna wizja, wspólne działanie: silniejsza Europa”, którą w czerwcu 2016 r. przedstawiła wiceprzewodnicząca Komisji / wysoka przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa (2),

—

uwzględniając Plan działania dotyczący praw człowieka i demokracji na lata 2015–2019, przyjęty przez Radę w dniu 20 lipca 2015 r. (3),

—

uwzględniając plany działania UE dotyczące współpracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego w poszczególnych krajach,

—

uwzględniając Umowę o partnerstwie między członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku z jednej strony a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi z drugiej strony, podpisaną w Kotonu dnia 23 czerwca 2000 r. („umowę z Kotonu”), a także jej przeglądy z roku 2005 oraz 2010,

—

uwzględniając kodeks dobrych praktyk na rzecz uczestnictwa społeczeństwa obywatelskiego w procesie decyzyjnym, przyjęty przez Konferencję Międzynarodowych Organizacji Pozarządowych dnia 1 października 2009 r.,

—

uwzględniając deklarację berlińską ogłoszoną po corocznym spotkaniu grupy głównej w ramach Platformy Społeczeństwa Obywatelskiego na rzecz Budowania Pokoju i Państwowości (CSPPS), które to spotkanie odbyło się w dniach 6–9 lipca 2016 r.,

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 233/2014 z dnia 11 marca 2014 r. ustanawiające Instrument Finansowania Współpracy na rzecz Rozwoju na lata 2014–2020 (4) oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 230/2014 z dnia 11 marca 2014 r. ustanawiające Instrument na rzecz przyczyniania się do Stabilności i Pokoju (5),

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) 2015/323 z dnia 2 marca 2015 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do 11. Europejskiego Funduszu Rozwoju (6) oraz deklarację I do umowy z Kotonu („wspólną deklarację uczestników partnerstwa”),

—

uwzględniając art. 187 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (7) (rozporządzenia finansowego),

—

uwzględniając będący częścią Instrumentu Finansowania Współpracy na rzecz Rozwoju wieloletni program indykatywny na lata 2014–2020 na rzecz organizacji społeczeństwa obywatelskiego i samorządów lokalnych (8),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 12 września 2012 r. pt. „Korzenie demokracji i zrównoważonego rozwoju: Współpraca Europy ze społeczeństwem obywatelskim w dziedzinie stosunków zewnętrznych (COM(2012)0492),

—

uwzględniając rezolucję Rady Praw Człowieka ONZ z dnia 27 czerwca 2016 r. w sprawie swobody działania społeczeństwa obywatelskiego (9),

—

uwzględniając coroczne sprawozdanie UE na temat praw człowieka i demokracji na świecie za rok 2015 oraz polityki UE w tym zakresie,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 października 2016 r. w sprawie odpowiedzialności przedsiębiorstw za poważne naruszenia praw człowieka w państwach trzecich (10),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 października 2016 r. w sprawie przyszłości stosunków AKP–UE po roku 2020 (11),

—

uwzględniając wytyczne UE w sprawie praw człowieka, w tym wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka oraz wytyczne UE w sprawie propagowania i ochrony wolności religii lub przekonań, przyjęte przez Radę dnia 24 czerwca 2013 r.,

—

uwzględniając wytyczne dla delegacji międzyparlamentarnych Parlamentu Europejskiego dotyczące promowania praw człowieka i demokracji podczas wizyt w państwach spoza UE (12),

—

uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 9 października 2013 r. pt. „Wzmocnienie pozycji samorządów lokalnych w krajach partnerskich w celu poprawy zarządzania i zwiększenia skuteczności w dziedzinie rozwoju”,

—

uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 24 lutego 2015 r. pt. „Godne życie dla wszystkich: od wizji do wspólnego działania”,

—

uwzględniając sprawozdanie Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka z dnia 11 kwietnia 2016 r. na temat praktycznych zaleceń dotyczących tworzenia i zachowywania bezpiecznych warunków sprzyjających działalności społeczeństwa obywatelskiego w oparciu o dobre praktyki i zgromadzone doświadczenia (13), a także uwzględniając sprawozdania specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. prawa do wolności pokojowego zgromadzania się i zrzeszania się,

—

uwzględniając opracowane w ramach Światowego Forum Ekonomicznego sprawozdanie o globalnych zagrożeniach za 2017 r. (14),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie przeglądu Konsensusu europejskiego w sprawie rozwoju (15),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 listopada 2016 r. w sprawie podniesienia skuteczności współpracy na rzecz rozwoju (16),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 czerwca 2016 r. w sprawie sprawozdania UE za rok 2015 w sprawie spójności polityki na rzecz rozwoju (17),

—

uwzględniając wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 maja 2016 r. w sprawie działań następczych i przeglądu programu działań do roku 2030 (18),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 października 2013 r. w sprawie lokalnych władz i społeczeństwa obywatelskiego: zaangażowanie Europy we wspieranie zrównoważonego rozwoju (19),

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju oraz opinię Komisji Spraw Zagranicznych (A8-0283/2017),

A.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 21 TUE działania Unii na arenie międzynarodowej, w tym współpraca na rzecz rozwoju, muszą opierać się na zasadach demokracji, państwa prawnego, powszechności i niepodzielności praw człowieka i podstawowych wolności;

B.

mając na uwadze, że społeczeństwo obywatelskie stanowi trzeci sektor zdrowego i dobrze funkcjonującego społeczeństwa, obok sektorów publicznego i prywatnego; mając na uwadze, że w skład społeczeństwa obywatelskiego wchodzą organizacje pozarządowe i niedochodowe, które są obecne w życiu publicznym, wyrażając interesy i wartości swoich członków lub inne w oparciu o względy etyczne, kulturalne, polityczne, naukowe, religijne czy filantropijne;

C.

mając na uwadze, że społeczeństwo obywatelskie odgrywa kluczową rolę w budowaniu i wzmacnianiu demokracji, monitorowaniu władzy państwa oraz propagowaniu dobrych rządów, przejrzystości i rozliczalności; mając na uwadze, że istnienie organizacji społeczeństwa obywatelskiego – jako siły aktywnie działającej w społeczeństwie – ma kluczowe znaczenie, ponieważ zapewniają one konieczną przeciwwagę dla aktualnej władzy i odgrywają rolę pośrednika oraz mediatora między ludnością a państwem, a także pełnią funkcję strażnika demokracji; mając na uwadze, że liczne grupy społeczeństwa obywatelskiego dążą do zaangażowania się w procesy reform konstytucyjnych w celu ochrony demokratycznych zasad i instytucji;

D.

mając na uwadze, że działalność organizacji społeczeństwa obywatelskiego obejmuje szerokie spektrum praw człowieka, włącznie z prawem do rozwoju, kształcenia i równości płci, jak również działania na rzecz społeczeństwa i środowiska; mając na uwadze, że społeczeństwo obywatelskie obejmuje szeroki i nierównomierny zakres grup i celów, a zaliczają się do niego nie tylko organizacje społeczeństwa obywatelskiego, ale także organizacje pozarządowe, grupy działające na rzecz praw człowieka i grupy społecznościowe, diaspory, kościoły, stowarzyszenia i wspólnoty religijne, broniące praw osób niepełnosprawnych, ruchy społeczne i związki zawodowe, ludy tubylcze i fundacje oraz organizacje reprezentujące grupy szczególnie wrażliwe, dyskryminowane i zmarginalizowane;

E.

mając na uwadze, że w umowie z Kotonu społeczeństwo obywatelskie wyraźnie uznano za kluczowy podmiot współpracy między AKP a UE; mając na uwadze, że wygaśnięcie tej umowy w 2020 r. stanowi okazję do przeglądu tego partnerstwa oraz zwiększenia zaangażowania organizacji społeczeństwa obywatelskiego;

F.

mając na uwadze, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego stały się ważnymi podmiotami w ramach globalnej pomocy rozwojowej, w szczególności jeśli chodzi o świadczenie podstawowych usług społecznych, działania popularyzatorskie, propagowanie demokracji, praw człowieka, dobrych rządów i pokojowego społeczeństwa sprzyjającego włączeniu społecznemu, stymulowanie odporności jednostek, rodzin i społeczności lokalnych, przeciwdziałanie brutalnemu ekstremizmowi oraz reagowanie na kryzysy humanitarne;

G.

mając na uwadze, że kościoły, wspólnoty i stowarzyszenia religijne wraz z innymi organizacjami religijnymi lub wyznaniowymi to jedne z podstawowych podmiotów prowadzących długofalową działalność w terenie w zakresie świadczenia pomocy rozwojowej i humanitarnej, co potwierdzają organizacje międzynarodowe w swoich protokołach i praktykach;

H.

mając na uwadze, że program tematyczny, realizowany w ramach wieloletniego programu indykatywnego na lata 2014–2020 na rzecz organizacji społeczeństwa obywatelskiego i samorządów lokalnych, będącego częścią Instrumentu Finansowania Współpracy na rzecz Rozwoju, obejmuje – jako element przekrojowy – propagowanie warunków sprzyjających działalności organizacji społeczeństwa obywatelskiego i samorządów lokalnych; mając na uwadze, że program ten ma na celu wzmocnienie głosu i uczestnictwa organizacji społeczeństwa obywatelskiego w procesie rozwoju krajów partnerskich i nasilenie dialogu politycznego, społecznego i gospodarczego;

I.

mając na uwadze, że UE jest największym darczyńcą na rzecz lokalnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego w krajach rozwijających się i odgrywa wiodącą rolę w działaniach służących ochronie podmiotów społeczeństwa obywatelskiego i obrońców praw człowieka, przy czym wykorzystuje i wdraża w tym celu szereg instrumentów i strategii, w tym Europejski Instrument na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka, program tematyczny Instrumentu Finansowania Współpracy na rzecz Rozwoju dotyczący organizacji społeczeństwa obywatelskiego i władz lokalnych, Europejski Fundusz na rzecz Demokracji, plany działania dotyczące społeczeństwa obywatelskiego realizowane w 105 krajach oraz krajowe dokumenty strategiczne;

J.

mając na uwadze, że w ciągu ostatniej dekady na całym świecie społeczeństwo obywatelskie zwiększyło swoją liczebność, zakres oddziaływania, skład i wpływy; mając na uwadze, że równocześnie w coraz większej liczbie krajów na świecie – zarówno rozwijających się, jak i rozwiniętych – podmioty i działania społeczeństwa obywatelskiego spotykają się z coraz bardziej zdecydowanymi i represyjnymi ograniczeniami;

K.

mając ponadto na uwadze, że opracowany przez darczyńców instytucjonalnych program może w niektórych przypadkach nie traktować priorytetowo faktycznych potrzeb podmiotów społeczeństwa obywatelskiego działających w terenie;

L.

mając na uwadze, że w sprawozdaniu o stanie społeczeństwa obywatelskiego z 2016 r. uznano, że rok 2015 był dla społeczeństwa obywatelskiego niepomyślny, gdyż w ponad stu krajach prawa obywatelskie były poważnie zagrożone; mając na uwadze, że problem ten dotyczy szczególnie krajów Afryki Subsaharyjskiej oraz Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, gdyż częściej obserwuje się w nich napięcia, konflikty i niestabilność o charakterze politycznym;

M.

mając na uwadze, że coraz więcej rządów podejmuje zdecydowane kroki prawne lub administracyjne przeciwko organizacjom społeczeństwa obywatelskiego, w tym wprowadzając restrykcyjne przepisy, ograniczenia finansowania, rygorystyczne procedury rejestracji oraz podatki sankcyjne;

N.

mając na uwadze, że w ostatnich latach w krajach rozwijających się niepokojąco rośnie liczba doniesień o prześladowaniu, nękaniu, stygmatyzacji jako „zagranicznych agentów”, arbitralnych aresztowaniach i przetrzymywaniu działaczy i członków personelu organizacji społeczeństwa obywatelskiego, obrońców praw człowieka, członków związków zawodowych, adwokatów, intelektualistów, dziennikarzy i przywódców religijnych, a ponadto zwiększa się liczba ofiar nadużyć i przemocy; mając na uwadze, że w pewnych krajach działania takie nie tylko prowadzone są bezkarnie, lecz czasem także z poparciem władz lub za ich przyzwoleniem;

O.

mając na uwadze, że prawa człowieka są powszechne i niezbywalne, niepodzielne, współzależne i powiązane; mając na uwadze, że zdolność społeczeństwa obywatelskiego do działania zależy od możliwości korzystania z podstawowych wolności, w tym prawa do wolności stowarzyszania się, wolności pokojowego zgromadzania się, wolności słowa, myśli, sumienia, religii lub przekonań oraz swobodnego dostępu do informacji;

P.

mając na uwadze, że osłabienie społeczeństwa obywatelskiego wiąże się z ograniczeniem możliwości korzystania z praw politycznych i obywatelskich, zwiększeniem korupcji, nierównością społeczną i nierównością płci oraz niskim poziomem rozwoju społecznego i społeczno-gospodarczego, jak również z niestabilnością i konfliktami;

Q.

mając na uwadze, że wiarygodna i skuteczna reakcja UE na ograniczanie swobody działania społeczeństwa obywatelskiego wymaga dokładnej i w porę przeprowadzonej oceny oraz zrozumienia zagrożeń i czynników warunkujących ograniczenia; mając na uwadze, że taka reakcja wymaga również skoordynowanego podejścia między współpracą na rzecz rozwoju i współpracą polityczną, tak aby zapewnić spójność między wszystkimi zewnętrznymi i wewnętrznymi instrumentami UE przez upowszechnianie wspólnego przekazu dotyczącego znaczenia swobodnie działającego społeczeństwa obywatelskiego, a także współpracy na poziomie lokalnym, regionalnym i międzynarodowym;

R.

mając na uwadze fakt, że w programie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030, w szczególności w celach zrównoważonego rozwoju nr 16 i 17, przewiduje się zacieśnienie współpracy ze społeczeństwem obywatelskim jako kluczowym partnerem i siłą napędową, jeśli chodzi o propagowanie, wdrażanie, monitorowanie i przegląd celów zrównoważonego rozwoju;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

—

uwzględniając art. 2, 3 i 6 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE),

—

uwzględniając art. 16, 67, 70, 72, 73, 75, 82, 83, 84, 85, 87 i 88 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

—

uwzględniając art. 1, 7, 8, 11, 16, 17, 21, 24, 41, 47, 48, 49, 50 i 52 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

—

uwzględniając międzynarodową Konwencję o prawach dziecka z dnia 20 listopada 1989 r.,

—

uwzględniając Protokół fakultatywny do Konwencji o prawach dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii z dnia 25 maja 2000 r.,

—

uwzględniając deklarację sztokholmską i plan działania przyjęte podczas Pierwszego Światowego Kongresu przeciwko Seksualnemu Wykorzystywaniu Dzieci do Celów Komercyjnych, globalne zobowiązanie przyjęte na Drugim Światowym Kongresie przeciwko Seksualnemu Wykorzystywaniu Dzieci do Celów Komercyjnych w Jokohamie, zobowiązanie i plan działania przyjęte w Budapeszcie podczas konferencji przygotowawczej do Drugiego Światowego Kongresu przeciwko Seksualnemu Wykorzystywaniu Dzieci do Celów Komercyjnych,

—

uwzględniając Konwencję Rady Europy o ochronie dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych z dnia 25 października 2007 r.,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 listopada 2012 r. w sprawie ochrony dzieci w świecie cyfrowym (1),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych w internecie (2),

—

uwzględniając decyzję ramową Rady 2001/413/WSiSW z dnia 28 maja 2001 r. w sprawie zwalczania fałszowania i oszustw związanych z bezgotówkowymi środkami płatniczymi (3),

—

uwzględniając budapeszteńską Konwencję o cyberprzestępczości z dnia 23 listopada 2001 r. (4) i protokół dodatkowy do niej,

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 460/2004 z dnia 10 marca 2004 r. ustanawiające Europejską Agencję ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji (5),

—

uwzględniając dyrektywę Rady 2008/114/WE z dnia 8 grudnia 2008 r. w sprawie rozpoznawania i wyznaczania europejskiej infrastruktury krytycznej oraz oceny potrzeb w zakresie poprawy jej ochrony (6),

—

uwzględniając dyrektywę 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotyczącą przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (7),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/93/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej, zastępującą decyzję ramową Rady 2004/68/WSiSW (8),

—

uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wiceprzewodniczącej Komisji / Wysokiej Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 7 lutego 2013 r. do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów pt. „Strategia bezpieczeństwa cybernetycznego Unii Europejskiej: otwarta, bezpieczna i chroniona cyberprzestrzeń” (JOIN(2013)0001),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/40/UE z dnia 12 sierpnia 2013 r. dotyczącą ataków na systemy informatyczne i zastępującą decyzję ramową Rady 2005/222/WSiSW (9),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2014/41/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie europejskiego nakazu dochodzeniowego w sprawach karnych (10) (dyrektywę w sprawie END),

—

uwzględniając wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z dnia 8 kwietnia 2014 r. (11) stwierdzający nieważność dyrektywy w sprawie zatrzymywania danych,

—

uwzględniając rezolucję z dnia 12 września 2013 r. w sprawie strategii bezpieczeństwa cybernetycznego Unii Europejskiej: otwarta, bezpieczna i chroniona cyberprzestrzeń (12),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 maja 2015 r. pt. „Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy” (COM(2015)0192),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 28 kwietnia 2015 r. zatytułowany „Europejska agenda bezpieczeństwa” (COM(2015)0185) oraz następujące po nim sprawozdania z postępów pt. „Ku rzeczywistej i skutecznej unii bezpieczeństwa”,

—

uwzględniając sprawozdanie z konferencji dotyczącej jurysdykcji w cyberprzestrzeni, która odbyła się w Amsterdamie w dniach 7 i 8 marca 2016 r.,

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (13),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/680 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępczości, prowadzenia postępowań przygotowawczych, wykrywania i ścigania czynów zabronionych i wykonywania kar, w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylającą decyzję ramową Rady 2008/977/WSiSW (14),

—

uwzględniając rozporządzenie (UE) 2016/794 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania (Europol) (15),

—

uwzględniając decyzję Komisji z dnia 5 lipca 2016 r. w sprawie podpisania umowy w sprawie partnerstwa publiczno-prywatnego w dziedzinie bezpieczeństwa cybernetycznego dla badań przemysłowych i innowacji między Unią Europejską, reprezentowaną przez Komisję, i zainteresowanymi stronami (C(2016)4400),

—

uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wiceprzewodniczącej Komisji / Wysokiej Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwaz dnia 6 kwietnia 2016 r. do Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych ram dotyczących przeciwdziałania zagrożeniom hybrydowym – odpowiedź Unii Europejskiej (JOIN(2016)0018),

—

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Europejska strategia na rzecz lepszego internetu dla dzieci” (COM(2012)0196) oraz sprawozdanie Komisji z dnia 6 czerwca 2016 r. pt. „Ocena końcowa wieloletniego unijnego programu ochrony dzieci korzystających z internetu oraz innych technologii komunikacyjnych (programu Bezpieczniejszy internet)” (COM(2016)0364),

—

uwzględniając wspólne oświadczenie Europolu i ENISA z dnia 20 maja 2016 r. w sprawie zgodnego z prawem dochodzenia karnego z poszanowaniem ram ochrony danych w XXI wieku,

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 9 czerwca 2016 r. w sprawie europejskiej sieci sądowej ds. cyberprzestępczości,

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1148 z dnia 6 lipca 2016 r. w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych na terytorium Unii (16),

—

uwzględniając dokument z grudnia 2016 r. zatytułowany „ENISA’s Opinion Paper on Encryption – Strong Encryption Safeguards our Digital Identity” [Opracowanie ENISA dotyczące szyfrowania – Solidne zabezpieczenia szyfrujące gwarantują naszą tożsamość cyfrową],

—

uwzględniając końcowe sprawozdanie T-CY Cloud Evidence Group Rady Europy zatytułowane „Dostęp sądownictwa karnego do dowodów elektronicznych w chmurze: zalecenia do rozważenia przez T-CY” z dnia 16 września 2016 r.,

—

uwzględniając prace Wspólnej Grupy Zadaniowej ds. Przeciwdziałania Cyberprzestępczości (J-CAT),

—

uwzględniając sprawozdanie Europolu poświęcone ocenie zagrożenia poważną i zorganizowaną przestępczością (EU SOCTA) z dnia 28 lutego 2017 r. oraz sprawozdanie zawierające ocenę zagrożenia przestępczością zorganizowaną w internecie (EU IOCTA) z dnia 28 września 2016 r.,

—

uwzględniając wyrok TSUE w sprawie C-203/15 („TELE2”) z dnia 21 grudnia 2016 r. (17),

—

uwzględniając dyrektywę (UE) 2017/541 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie zwalczania terroryzmu i zastępującą decyzję ramową Rady 2002/475/WSiSW oraz zmieniającą decyzję Rady 2005/671/WSiSW (18),

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinię Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (A8-0272/2017),

A.

mając na uwadze, że cyberprzestępczość powoduje coraz większe szkody społeczne i gospodarcze, wywierając wpływ na prawa podstawowe osób fizycznych, stanowiąc zagrożenie dla rządów prawa w cyberprzestrzeni oraz zagrażając stabilności społeczeństw demokratycznych;

B.

mając na uwadze, że cyberprzestępczość jest narastającym problemem w państwach członkowskich;

C.

mając na uwadze, że w sprawozdaniu IOCTA z 2016 r. wykazano, że cyberprzestępczość przybiera na intensywności, złożoności i skali, że w niektórych państwach UE liczba zgłaszanych przypadków cyberprzestępczości przewyższa liczbę przypadków tradycyjnej przestępczości, że cyberprzestępczość rozszerza się na inne obszary przestępczości, takie jak handel ludźmi, wykorzystywanie narzędzi szyfrujących i służących do anonimizacji do celów przestępczych, i że ataki z użyciem oprogramowania typu ransomware przewyższają tradycyjne zagrożenia złośliwym oprogramowaniem, np. trojanami;

D.

mając na uwadze, że w 2016 r. liczba ataków na serwery Komisji zwiększyła się o 20 % w porównaniu z rokiem 2015;

E.

mając na uwadze, że podatność komputerów na zagrożenia wynika zarówno ze specyficznej drogi rozwoju technologii informatycznej na przestrzeni lat, dynamicznego wzrostu działalności internetowej, jak i braku działań ze strony organów rządowych;

F.

mając na uwadze stale rozwijający się czarny rynek w dziedzinie zinformatyzowanych wymuszeń, wykorzystywania wynajętych botnetów oraz działalności hakerów i skradzionych towarów cyfrowych;

G.

mając na uwadze, że ataki cybernetyczne wciąż skupiają się przede wszystkim na złośliwym oprogramowaniu, takim jak trojany bankowe, ale rośnie liczba i wpływ ataków na sieci i systemy kontroli przemysłowej, nastawionych na zniszczenie krytycznych struktur infrastrukturalnych i gospodarczych oraz zdestabilizowanie społeczeństwa, tak jak to miało miejsce w przypadku atak oprogramowania typu ransomware o nazwie „WannaCry” z maja 2017 r., przez co stanowią one coraz większe zagrożenie dla bezpieczeństwa, obrony i innych ważnych sektorów; mając na uwadze, że większość międzynarodowych wniosków organów ścigania o dane odnosi się do oszustw i przestępstw finansowych, a następnie brutalnych i groźnych przestępstw;

H.

mając na uwadze, że chociaż coraz większe wzajemne powiązanie ludzi, miejsc i rzeczy przynosi wiele korzyści, to jednocześnie zwiększa ryzyko cyberprzestępczości; mając na uwadze, że urządzenia związane z internetem rzeczy, w tym inteligentne sieci, lodówki, samochody, narzędzia medyczne lub aparaty pomocnicze, często nie są tak dobrze chronione jak tradycyjne narzędzia internetowe, przez co są idealnym celem cyberprzestępców, zwłaszcza że aktualizacja systemu bezpieczeństwa urządzeń podłączonych jest często przypadkowa lub w ogóle nie przeprowadzana; mając na uwadze, zhakowane urządzenia związane z internetem rzeczy, które posiadają fizyczne urządzenia uruchamiające lub mają możliwość sterowania, mogą stanowić faktyczne zagrożenie dla ludzkiego życia;

I.

mając na uwadze, że skuteczne ramy prawne w zakresie ochrony danych mają kluczowe znaczenie dla budowania zaufania i pewności w świecie internetu, umożliwią konsumentom i przedsiębiorstwom czerpanie w pełni korzyści z jednolitego rynku cyfrowego, a jednocześnie pozwolą na walkę z cyberprzestępczością;

J.

mając na uwadze, że same przedsiębiorstwa nie są w stanie sprostać wyzwaniu zapewnienia większego bezpieczeństwa w świecie wzajemnych połączeń, a rząd powinien przyczyniać się do bezpieczeństwa cybernetycznego przez tworzenie przepisów i bodźców zachęcających użytkowników do zachowywania się w sposób bezpieczny;

K.

mając na uwadze, że granice między cyberprzestępczością, szpiegostwem cybernetycznym, wojną cybernetyczną, sabotażem cybernetycznym i cyberterroryzmem stają się coraz mniej wyraźne; mając na uwadze, że cyberprzestępczość może być wymierzona przeciwko osobom fizycznym, podmiotom publicznym lub prywatnym, i że obejmuje szeroki zakres przestępstw, w tym naruszenia prywatności, niegodziwe traktowanie dzieci w celach seksualnych w internecie, publiczne nawoływanie do przemocy i nienawiści, sabotaż, szpiegostwo, przestępstwa finansowe i oszustwa, w tym oszustwa płatnicze, kradzież i kradzież tożsamości, a także nielegalne ingerowanie w system;

L.

mając na uwadze, że w sprawozdaniu dotyczącym globalnych zagrożeń przedstawionym na Światowym Forum Ekonomicznym w 2017 r. wskazano masowe zjawisko kradzieży i nadużyć danych jako jedno z pięciu najważniejszych światowych zagrożeń pod względem prawdopodobieństwa wystąpienia;

M.

mając na uwadze, że znaczna liczba cyberprzestępstw nie jest ścigana i pozostaje bezkarna; mając na uwadze wciąż niski poziom zgłaszania, długie okresy wykrywania umożliwiające cyberprzestępcom opracowanie wielu wejść/wyjść lub luk typu backdoor, trudny dostęp do e-dowodów, problemy z ich uzyskaniem i z ich dopuszczalnością w sądzie, a także skomplikowane procedury oraz kwestie właściwości sądu związane z transgranicznym charakterem cyberprzestępczości;

N.

mając na uwadze, że w swoich konkluzjach z czerwca 2016 r. Rada podkreśliła, że ze względu na transgraniczny charakter cyberprzestępczości, a także wspólne zagrożenia dla bezpieczeństwa cybernetycznego, przed którymi stoi UE, zasadnicze znaczenie dla prowadzenia skutecznych dochodzeń w cyberprzestrzeni i uzyskiwania dowodów elektronicznych mają wzmocniona współpraca i wymiana informacji pomiędzy organami policyjnymi, sądowniczymi i ekspertami ds. cyberprzestępczości;

O.

mając na uwadze, że unieważnienie przez TSUE dyrektywy w sprawie zatrzymywania danych w wyroku z dnia 8 kwietnia 2014 r. oraz zakaz ogólnego, nieograniczonego i nieukierunkowanego zatrzymywania danych potwierdzony wyrokiem TSUE w sprawie TELE2 z dnia 21 grudnia 2016 r. powoduje surowe ograniczenia odnośnie do przetwarzania masowych danych telekomunikacyjnych oraz dostępu właściwych organów do danych;

P.

mając na uwadze, że w wyroku TSUE w sprawie Maximilliana Schremsa (19) wskazano, że masowa inwigilacja stanowi naruszenie praw podstawowych;

Q.

mając na uwadze, że walka z cyberprzestępczością musi być prowadzona przy jednoczesnym poszanowaniu tych samych gwarancji proceduralnych i materialnych oraz praw podstawowych, w szczególności w odniesieniu do ochrony danych i swobody wypowiedzi, co w przypadku walki z wszelkimi innymi dziedzinami przestępczości;

R.

mając na uwadze, że dzieci korzystają z Internetu w coraz młodszym wieku i są szczególnie narażone na uwodzenie i inne formy wykorzystywania seksualnego w internecie (cyberprzemoc, niegodziwe traktowanie w celach seksualnych, zmuszanie do czynności seksualnych i wymuszenie), sprzeniewierzenia danych osobowych, jak również niebezpieczne kampanie mające na celu promowanie różnego rodzaju samookaleczania się, jak w przypadku gry „Niebieski wieloryb”, i w związku z tym wymagają szczególnej ochrony; mając na uwadze, że w cyberprzestrzeni sprawcy przestępstw internetowych mogą szybciej znajdować i nagabywać ofiary za pomocą czatów, poczty elektronicznej, gier internetowych i portali społecznościowych, a ukryte sieci peer-to-peer (P2P) w dalszym ciągu stanowią główną platformę służącą sprawcom przestępstw seksualnych wobec dzieci do zdobywania, przekazywania, przechowywania i udostępniania innym materiałów związanych z wykorzystywaniem seksualnym dzieci, a także do wyszukiwania nowych ofiar bez obaw o wykrycie;

S.

mając na uwadze, że coraz silniejsza tendencja zmuszanie do czynności seksualnych i wymuszania nadal nie jest dostatecznie zbadana ani zgłaszana, głównie z uwagi na charakter przestępstwa, który wywołuje u ofiar poczucie wstydu i winy;

T.

mając na uwadze, że wykorzystywanie dzieci na odległość w czasie rzeczywistym jest zgłaszane jako rosnące zagrożenie; mając na uwadze, że wykorzystywanie dzieci na odległość w czasie rzeczywistym jest w najbardziej oczywisty sposób powiązane z komercyjnym rozpowszechnianiem materiałów prezentujących seksualne wykorzystywanie dziecka;

U.

mając na uwadze, że w przeprowadzonym niedawno badaniu Krajowej Agencji ds. Przestępczości w Zjednoczonym Królestwie stwierdzono, że dla młodszych osób podejmujących działania hakerskie pieniądze stanowią mniej znaczące źródło motywacji, a przyczyną ataków na sieci komputerowe jest często chęć zaimponowania przyjaciołom lub walki z danym systemem politycznym;

V.

mając na uwadze, że świadomość zagrożeń wynikających z cyberprzestępczości wzrosła, ale środki ostrożności ze strony indywidualnych użytkowników, publicznych instytucji oraz przedsiębiorstw nadal pozostają niewystarczające, głównie ze względu na brak wiedzy i środków;

W.

mając na uwadze, że zwalczanie cyberprzestępczości i nielegalnej działalności nie powinno przysłaniać pozytywnych aspektów wolnej i otwartej cyberprzestrzeni oferującej nowe możliwości w zakresie wymiany wiedzy i wspierania włączenia politycznego i społecznego na całym świecie;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

64.

65.

66.

67.

68.

69.

70.

71.

72.

73.

74.

75.

76.

77.

78.

79.

80.

81.

82.

83.

84.

85.

86.

87.

88.

89.

—

uwzględniając założenie dnia 8 sierpnia 1967 r. Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN),

—

uwzględniając główne ramy prawne regulujące stosunki UE–ASEAN, tj. umowę o współpracy między ASEAN i EWG, podpisaną w marcu 1980 r. (1),

—

uwzględniając kartę ASEAN podpisaną w listopadzie 2007 r. ustanawiającą osobowość prawną oraz ramy prawne i instytucjonalne ASEAN, w tym utworzenie Komitetu Stałych Przedstawicieli, który ma wspierać i koordynować pracę ASEAN,

—

uwzględniając Forum Regionalne ASEAN utworzone w 1993 r. z myślą o pogłębieniu dialogu i konsultacji w kwestiach politycznych i dotyczących bezpieczeństwa oraz przyczynieniu się do stworzenia budującej zaufanie i prewencyjnej dyplomacji w regionie Azji i Pacyfiku,

—

uwzględniając szereg ram ASEAN służących budowaniu zaufania w regionie: Forum Regionalne ASEAN, spotkania ministrów obrony ASEAN (ADMM-Plus), Szczyt Azji Wschodniej (EAS), ASEAN Plus Trzy (ASEAN plus Chiny, Japonia i Korea Południowa) i ASEAN Plus Sześć (ASEAN plus Chiny, Japonia, Korea Południowa, Indie, Australia i Nowa Zelandia),

—

uwzględniając istniejące umowy handlowe między ASEAN a Japonią, Chinami, Koreą Południową, Indiami, Australią i Nową Zelandią,

—

uwzględniając trwające negocjacje i zawarcie siedmiu umów o partnerstwie i współpracy między Unią Europejską a niektórymi państwami członkowskimi ASEAN, tj. Brunei, Indonezją, Malezją, Filipinami, Singapurem, Tajlandią i Wietnamem,

—

uwzględniając obecnie trwające negocjacje w sprawie umów o wolnym handlu z Indonezją i Filipinami, obecnie wstrzymane negocjacje w sprawie umów o wolnym handlu z Malezją i Tajlandią, oczekiwane zawarcie umów o wolnym handlu z Singapurem i Wietnamem w nadchodzących miesiącach oraz negocjacje w sprawie umowy inwestycyjnej z Mjanmą,

—

uwzględniając posiedzenie z udziałem komisarz do spraw handlu Cecilii Malmström i ministrów finansów ASEAN, które odbyło się w Manili w dniu 10 marca 2017 r.,

—

uwzględniając 9. posiedzenie Partnerstwa Parlamentarnego Azja–Europa (ASEP9), które odbyło się w Ułan Bator (Mongolia) w dniach 21 i 22 kwietnia 2016 r.,

—

uwzględniając deklarację norymberską dotyczącą pogłębionego partnerstwa UE–ASEAN z marca 2007 r. oraz jego plan działania z listopada 2007 r.,

—

uwzględniając plan działania na rzecz wzmocnienia pogłębionego partnerstwa UE–ASEAN (2013–2017) z Bandar Seri Begawanu, przyjęty w Brunei dnia 27 kwietnia 2012 r.,

—

uwzględniając wspólny komunikat Komisji i wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 18 maja 2015 r. do Parlamentu Europejskiego i Rady pt. „UE i ASEAN: partnerstwo o strategicznym celu” (JOIN(2015)0022),

—

uwzględniając konkluzje Rady do Spraw Zagranicznych z dnia 22 czerwca 2015 r. w sprawie stosunków UE–ASEAN,

—

uwzględniając deklarację z Bangkoku z dnia 14 października 2016 r. w sprawie wspierania globalnego partnerstwa między ASEAN a UE na rzecz wspólnych celów strategicznych,

—

uwzględniając przystąpienie Unii Europejskiej do Traktatu o wzajemnych stosunkach i współpracy w Azji Południowo-Wschodniej w Phnom Penh z dnia 12 lipca 2012 r. (2),

—

uwzględniając 11. szczyt dialogu Azja–Europa (ASEM11), który odbył się w Ułan Bator (Mongolia) w dniach 15 i 16 lipca 2016 r.,

—

uwzględniając Fundację Azja–Europa (ASEF) utworzoną w lutym 1997 r. w celu stworzenia forum dialogu pozarządowego,

—

uwzględniając program wspierania programu integracji regionalnej ASEAN-UE (APRIS), program wspierania integracji regionalnej ASEAN (ARISE) oraz regionalny instrument dialogu UE–ASEAN (READI) służące wspieraniu harmonizacji strategii politycznych i regulacji w sektorach pozahandlowych,

—

uwzględniając plan działania wspólnoty gospodarczej ASEAN uzgodniony w 2007 r.,

—

uwzględniając 14. szczyt ASEAN, który odbył się w 2009 r., oraz opracowanie planu działania w sprawie utworzenia jednolitego rynku wspólnoty gospodarczej ASEAN (AEC), wspólnoty politycznej i bezpieczeństwa ASEAN (APSC) i wspólnoty społeczno-kulturalnej ASEAN (ASCC),

—

uwzględniając 28. i 29. szczyty ASEAN, które odbyły się w Wientianie (Laos) w dniach 6 i 7 września 2016 r., oraz 30. szczyt ASEAN, który odbył się w Manili (Filipiny) w dniach 26–29 kwietnia 2017 r.,

—

uwzględniając 24. posiedzenie Wspólnej Komisji Współpracy ASEAN–UE, które odbyło się w Dżakarcie (Indonezja) w dniu 2 marca 2017 r.,

—

uwzględniając wizję wspólnoty ASEAN na 2025 r., przyjętą na 27. szczycie ASEAN, który odbył się w Kuala Lumpur (Malezja) w dniach 18–22 listopada 2015 r., i zapowiedź ustanowienia w dniu 31 grudnia 2015 r. wspólnoty gospodarczej ASEAN z myślą o utworzeniu rynku wewnętrznego dla ponad 600 mln osób,

—

uwzględniając 11. Szczyt Azji Wschodniej (EAS), który odbył się w Wientianie (Laos) dnia 8 września 2016 r. z udziałem przywódców z 18 krajów – państw członkowskich ASEAN, Chin, Japonii i Korei Południowej (ASEAN Plus Trzy), Indii, Australii i Nowej Zelandii (ASEAN Plus Sześć) oraz Rosji i Stanów Zjednoczonych,

—

uwzględniając pierwszą Deklarację praw człowieka ASEAN z dnia 18 listopada 2012 r. oraz ustanowienie Komisji Międzyrządowej ASEAN ds. Praw Człowieka w 2009 r.,

—

uwzględniając działalność parlamentarzystów ASEAN angażujących się na rzecz praw człowieka (APHR), która to organizacja została założona w 2013 r. w celu promowania demokracji i praw człowieka we wszystkich państwach ASEAN,

—

uwzględniając działalność Instytutu ASEAN na rzecz Pokoju i Pojednania (AIPR),

—

uwzględniając Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, Konwencję o prawach dziecka i Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych, które to konwencje zostały ratyfikowane przez wszystkie państwa członkowskie ASEAN,

—

uwzględniając Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka: wdrażanie ram ONZ „Ochrona, poszanowanie i naprawa”, przyjęte przez Radę Praw Człowieka w dniu 16 czerwca 2011 r.,

—

uwzględniając Konwencję ASEAN w sprawie zwalczania handlu ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi, podpisaną przez wszystkie państwa członkowskie ASEAN w listopadzie 2015 r.,

—

uwzględniając powszechne okresowe przeglądy praw człowieka w Radzie Praw Człowieka, w których uczestniczyły wszystkie państwa członkowskie ASEAN,

—

uwzględniając swoje ostatnie rezolucje w sprawie ASEAN, a w szczególności rezolucję z dnia 15 stycznia 2014 r. w sprawie przyszłości stosunków UE–ASEAN (3),

—

uwzględniając ostatnie rezolucje w sprawie państw członkowskich ASEAN, w szczególności rezolucję z dnia 9 czerwca 2016 r. w sprawie Wietnamu (4), z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie Umowy ramowej o wszechstronnym partnerstwie i współpracy między UE a Wietnamem (rezolucja) (5), z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie Umowy ramowej o wszechstronnym partnerstwie i współpracy między UE a Wietnamem (zgoda) (6), z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie Umowy ramowej o partnerstwie i współpracy między UE a Republiką Filipin (zgoda) (7) oraz z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie Umowy ramowej o partnerstwie i współpracy między UE a Republiką Filipin (rezolucja) (8),

—

uwzględniając ostatnie rezolucje w sprawie państw członkowskich ASEAN dotyczące krytycznych sytuacji związanych z prawami człowieka, w szczególności rezolucji z dnia 14 września 2017 r. w sprawie Mjanmy, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji Rohindżów (9), z dnia 21 maja 2015 r. w sprawie dramatycznej sytuacji uchodźców należących do mniejszości etnicznej Rohingya, w tym kwestia masowych grobów w Tajlandii (10), z dnia 15 grudnia 2016 r. w sprawie sytuacji mniejszości Rohindża w Mjanmie/Birmie (11), z dnia 7 lipca 2016 r. w sprawie Mjanmy/Birmy, w szczególności sytuacji Rohindżów (12), z dnia 14 września 2017 r. w sprawie Kambodży, w szczególności sprawy Kema Sokhy (13) z dnia 9 czerwca 2016 r. w sprawie Kambodży (14), z dnia 26 listopada 2015 r. w sprawie sytuacji politycznej w Kambodży (15), z dnia 9 lipca 2015 r. w sprawie projektu kambodżańskiej ustawy o NGO i związkach zawodowych (16), z dnia 6 pażdziernika 2016 r. w sprawie Tajlandii, w szczególności sprawy Andy’ego Halla (17), z dnia 8 października 2015 r. w sprawie sytuacji w Tajlandii (18), z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie Malezji (19), z dnia 19 stycznia 2017 r. w sprawie Indonezji (20), z dnia 15 czerwca 2017 r. w sprawie Indonezji (21), z dnia 15 września 2016 r. (22) i 16 marca 2017 r. (23) w sprawie Filipin i z dnia 14 września 2017 r. w sprawie Laosu, w szczególności przypadków Somphone Phimmasone’a, Lod Thammavong i Soukane Chaithada (24);

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych (A8-0243/2017),

A.

mając na uwadze, że w tym roku obchodzimy 50. rocznicę ASEAN, 60. rocznicę podpisania traktatów rzymskich i 40. rocznicę formalnych stosunków UE–ASEAN;

B.

mając na uwadze, że region ASEAN zaistniał jako jeden z najbardziej dynamicznych i najszybciej rozwijających się regionów na świecie, w szczególności pod względem ekonomicznym, technologicznym i badawczym, że ma on strategiczne pod względem geopolitycznym i geoekonomicznym położenie oraz bogate zasoby, że wyznaczył on sobie cel rozszerzonej integracji gospodarczej oraz ambitny program celów zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza w dziedzinie edukacji, a także że zdecydowanie opowiada się on za multilateralizmem; mając na uwadze, że wyeliminowanie luki w rozwoju wewnątrz ASEAN będzie mieć zasadnicze znaczenie w dążeniu do dalszej integracji oraz zapewnianiu bezpieczeństwa, stabilności i ochrony praw socjalnych, gospodarczych i politycznych;

C.

mając na uwadze, że procesy integracyjne UE i ASEAN są różne, ponieważ wynikają z różnych kontekstów oraz mają odmienne wizje i misje; mając na uwadze, że pomimo, że UE i ASEAN kierują się odrębną wewnętrzną logiką, są one porównywalne, gdyż obydwie organizacje wspierają pokojowe współistnienie, integrację regionalną, współpracę międzynarodową i rozwój oraz są ukierunkowane na budowanie zaufania wśród swoich członków od kilku dziesięcioleci, mając na uwadze, że w związku z tym UE jest szczególnym rodzajem partnera dla ASEAN;

D.

mając na uwadze, że obydwa regiony uzyskały znaczący poziom interakcji i że stosunki między UE a ASEAN są złożone i dotyczą szeregu dziedzin, w tym handlu, inwestycji, rozwoju, spraw gospodarczych i politycznych; mając na uwadze, że ASEAN jest trzecim partnerem handlowym UE, a UE jest drugim partnerem handlowym ASEAN, a dwustronny handel towarami wynosi ponad 200 mld EUR rocznie, a także mając na uwadze, że UE jest pierwszym dostawcą bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) w regionie ASEAN; mając na uwadze, że dla europejskich przedsiębiorstw ASEAN jest drogą dostępu do szerszego regionu; mając na uwadze, że w latach 2014–2020 Unia Europejska i jej państwa członkowskie są pierwszym dostawcą pomocy rozwojowej w regionie oraz że UE zadeklarowała przeznaczenie ponad 3 mld EUR na ograniczanie ubóstwa oraz zajęcie się lukami w rozwoju w państwach ASEAN o niskim dochodzie;

E.

mając na uwadze, że doświadczenie UE służyło w przeszłości jako źródło inspiracji dla innych regionalnych procesów integracyjnych;

F.

mając na uwadze, że UE nieustannie wspiera prace ASEAN, w szczególności sekretariatu ASEAN, i wyznaczyła, w uznaniu znaczenia ASEAN, specjalnego szefa delegacji przy ASEAN, który objął stanowisko w 2015 r.;

G.

mając na uwadze, że obecnie procesy integracji w obydwu regionach są kwestionowane, lecz że jednocześnie stwarzają one nowe możliwości; mając na uwadze, że UE stoi w obliczu licznych kryzysów; mając na uwadze, że w ASEAN – pomimo celu wzmocnienia jego centralnej roli – w 2016 r. zaobserwowano wewnętrzny spadek obrotów handlowych, a stowarzyszenie to jest przytłoczone problemami, w tym rozbieżnymi kierunkami polityki zagranicznej i rozprzestrzenianiem się wewnętrznych problemów poszczególnych krajów dotyczących zagrożeń dla demokracji i praworządności, stosunków międzyreligijnych, mniejszości etnicznych, nierówności społecznych i naruszeń praw człowieka, w tym o konsekwencjach transgranicznych;

H.

mając na uwadze, że UE zobowiązała się umieścić prawa człowieka w centrum swoich stosunków z państwami trzecimi;

I.

mając na uwadze, że w grudniu 2014 r. UE przyznała Filipinom status GSP Plus, przez co stały się one pierwszym państwem ASEAN, które uzyskało takie preferencje handlowe; mając na uwadze, że umożliwia to Filipinom bezcłowy wywóz 66 % swoich produktów do UE;

J.

mając na uwadze, że wycofanie się Stanów Zjednoczonych z Partnerstwa Transpacyficznego (TTP) może stać się nowym bodźcem do podjęcia negocjacji na temat Regionalnego Wszechstronnego Partnerstwa Gospodarczego; mając na uwadze, że prowadzące obecnie bardziej stanowczą politykę Chiny uruchamiają inicjatywy takie jak „Jeden pas, jeden szlak”, co stanowi wyzwanie dla wszystkich krajów w sąsiedztwie i w innych częściach świata;

K.

mając na uwadze, że napięcia na Morzu Południowochińskim są zagrożeniem i ryzykiem dla bezpieczeństwa i stabilności regionu; mając na uwadze, że najbardziej niepokojącym trendem jest militaryzacja Morza Południowochińskiego; mając na uwadze, że dialog ASEAN–Chiny na temat postępowania stron pozostaje podstawowym mechanizmem kontaktów ASEAN z Chinami w sprawie Morza Południowochińskiego; mając na uwadze, że działania Chin – począwszy od patroli i ćwiczeń wojskowych, a skończywszy na prowadzeniu działalności budowlanej z pominięciem zasad określonych w Deklaracji o postępowaniu stron na Morzu Południowochińskim z 2002 r. – budzą ciągłe obawy;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

—

uwzględniając projekt rozporządzenia Komisji zmieniającego załącznik II do rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 poprzez ustanowienie naukowych kryteriów określania właściwości zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego (D048947/06 („projekt rozporządzenia”),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (1), w szczególności jego art. 4 ust. 1 i art. 78 ust. 1 lit. a) oraz załącznik II pkt 3.6.5 akapit drugi i pkt 3.8.2,

—

uwzględniając wyrok Sądu Unii Europejskiej z dnia 16 grudnia 2015 r. (2), a w szczególności jego ust. 71 i 72,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego: sytuacja w następstwie wyroku Sądu Unii Europejskiej z dnia 16 grudnia 2015 r. (3),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 15 czerwca 2016 r. w sprawie substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego oraz projektów aktów Komisji ustanawiających naukowe kryteria określania tych substancji w kontekście prawodawstwa UE dotyczącego środków ochrony roślin i produktów biobójczych (COM(2016)0350),

—

uwzględniając sprawozdanie podsumowujące posiedzenie Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz, które odbyło się w Brukseli w dniu 28 lutego 2017 r.,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie ochrony zdrowia publicznego przed działaniem substancji zaburzających gospodarkę hormonalną (4),

—

uwzględniając art. 5a ust. 3 lit. b) decyzji Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającej warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (5),

—

uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

—

uwzględniając art. 106 ust. 2 i 3 oraz art. 106 ust. 4 lit. c) Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że zgodnie z pkt 3.8.2 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 substancję czynną zatwierdza się wyłącznie wtedy, gdy nie uznano jej za substancję oddziałującą na układ endokrynny, która może mieć niekorzystny wpływ na organizmy niebędące celem działania, chyba że narażenie organizmów niebędących celem działania na tę substancję czynną w realistycznych proponowanych warunkach stosowania jest nieistotne (kryterium wykluczające ze względu na środowisko);

B.

mając na uwadze, że zgodnie z pkt 3.6.5 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 do dnia 14 grudnia 2013 r. Komisja przedstawia Stałemu Komitetowi ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt projekt środków dotyczących szczególnych kryteriów naukowych służących ustaleniu oddziaływania na układ endokrynny;

C.

mając na uwadze, że w dniu 4 lipca 2017 r. Stały Komitet ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz wydał pozytywną opinię w sprawie projektu rozporządzenia, przy czym trzy państwa głosowały przeciw, a cztery wstrzymały się od głosu;

D.

mając na uwadze, że ostatni akapit projektu rozporządzenia stanowi, że „jeżeli zamierzony sposób działania ocenianej substancji czynnej na rzecz ochrony roślin polega na zwalczaniu innych niż kręgowce zwalczanych organizmów poprzez działanie na ich układ hormonalny, efektów powodowanych u organizmów należących do tego samego typu taksonomicznego co typ zwalczany nie uwzględnia się do celów identyfikacji substancji jako oddziałującej na układ endokrynny w odniesieniu do organizmów niebędących celem działania”;

E.

mają na uwadze, że w wyroku w sprawie T-521/14 Sąd wyraźnie orzekł, co następuje: „la spécification des critères scientifiques pour la détermination des propriétés perturbant le système endocrinien ne peut se faire que de manière objective, au regard de données scientifiques relatives audit système, indépendamment de toute autre considération, en particulier économique” (6) (ust. 71);

F.

mając na uwadze, że nie istnieją podstawy naukowe, by wykluczyć identyfikowanie substancji o zamierzonym oddziaływaniu na układ hormonalny jako substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego u organizmów niebędących celem działania;

G.

mając na uwadze, że w związku z tym projektu rozporządzenia nie można uznać za oparty na obiektywnych danych naukowych dotyczących układu hormonalnego, jak wymaga Sąd; mając na uwadze, że Komisja przekracza zatem swoje uprawnienia wykonawcze;

H.

mają na uwadze, że faktyczny cel tego ostatniego ustępu został jasno wyłożony w sprawozdaniu podsumowującym posiedzenie Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Paszy, które odbyło się w Brukseli w dniu 28 lutego 2017 r.: „ponadto objaśniono uzasadnienie przepisu dotyczącego substancji czynnych o zamierzonym oddziaływaniu na układ hormonalny (niżej zwanych regulatorami wzrostu). […] Przepis dotyczący regulatorów wzrostu umożliwia niestosowanie kryterium wykluczającego do substancji o zamierzonym oddziaływaniu na układ hormonalny […]”;

I.

mając na uwadze, że ten ostatni akapit skutecznie wprowadza odstępstwo od kryterium wykluczającego określonego w pkt 3.8.2 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 1107/2009;

J.

mając na uwadze, że z motywów 6–10 oraz z art. 1 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 wynika, że zajmując się złożoną kwestią ustanowienia przepisów dotyczących zatwierdzania substancji czynnych, prawodawca musiał wypracować delikatną równowagę między różnymi i potencjalnie sprzecznymi celami, tj. z jednej strony produkcją rolną i rynkiem wewnętrznym, a z drugiej strony ochroną zdrowia i środowiska;

K.

mając na uwadze, że w wyroku, o którym mowa powyżej, Sąd orzekł, co następuje: „Dans ce contexte, il importe de relever que, en adoptant le règlement no 528/2012, le législateur a procédé à une mise en balance de l’objectif d’amélioration du marché intérieur et de celui de la préservation de la santé humaine, de la santé animale et de l’environnement, que la Commission se doit de respecter et ne saurait remettre en cause […]. Or, dans le cadre de la mise en œuvre des pouvoirs qui lui sont délégués par le législateur, la Commission ne saurait remettre en cause cet équilibre, ce que cette institution a d’ailleurs en substance admis lors de l’audience” (7) (ust. 72);

L.

mając na uwadze, że przypomniano o tym w rezolucji Parlamentu z dnia 8 czerwca 2016 r., w której podkreślono, że „Sąd orzekł, iż specyfikacji kryteriów naukowych można dokonać wyłącznie w sposób obiektywny, na podstawie danych naukowych dotyczących układu hormonalnego i niezależnie od wszelkich innych względów, w szczególności ekonomicznych, oraz że Komisja nie jest uprawniona do zmiany równowagi regulacyjnej ustalonej w akcie podstawowym w drodze wykonywania uprawnień przekazanych jej na mocy art. 290 [Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE)]”;

M.

mając na uwadze, że te same ograniczenia uprawnień obowiązują Komisję w kontekście aktu wykonawczego podlegającego procedurze regulacyjnej połączonej z kontrolą;

N.

mając na uwadze, że zgodnie z komunikatem Komisji z dnia 15 czerwca 2016 r.„Zadanie, z którym Komisja musi się teraz uporać, polega na określeniu kryteriów, według których można by ustalać – do celów przepisów dotyczących środków ochrony roślin i produktów biobójczych – czy dana substancja zaburza funkcjonowanie układu hormonalnego. Komisja nie zamierza natomiast podejmować teraz decyzji co do sposobu regulacji tych substancji. Konsekwencje prawne zostały już ustalone przez prawodawcę w przepisach dotyczących środków ochrony roślin (2009) i produktów biobójczych (2012)”;

O.

mając na uwadze, że kryterium wykluczające określone w pkt 3.8.2 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 stanowi istotny element tego rozporządzenia;

P.

mając na uwadze, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem przyjmowanie elementów regulacyjnych mających istotne znaczenie dla danej kwestii należy do prawodawcy Unii i uprawnienia tego nie można przekazywać Komisji;

Q.

mając na uwadze, że Komisja przekroczyła swoje uprawnienia wykonawcze, zmieniając istotny element regulacyjny rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 wbrew uznaniu granic jej uprawnień podczas rozprawy Trybunału Sprawiedliwości w sprawie T-521/14, wbrew jej twierdzeniom zawartym w komunikacie Komisji z dnia 15 czerwca 2016 r. i wbrew podstawowej unijnej zasadzie praworządności;

R.

mając na uwadze, że gdyby nawet postęp wiedzy naukowej i technicznej miał dostarczyć uzasadnionych podstaw do wprowadzenia odstępstwa w kwestii warunków zatwierdzania substancji o zamierzonym działaniu endokrynnym, odstępstwo to można by było wprowadzić jedynie w drodze procedury ustawodawczej mającej na celu zmianę rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 zgodnie z art. 294 TFUE;

1.

2.

3.

4.

5.

—

uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję FG72 x A5547-127, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych, na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (D051972),

—

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (1), w szczególności jego art. 7 ust. 3, art. 9 ust. 2 oraz art. 19 ust. 3 i art. 21 ust. 2,

—

mając na uwadze, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania w dniu 17 lipca 2017 r.;

—

uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (2),

—

uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z dnia 1 marca 2017 r. opublikowaną w dniu 6 kwietnia 2017 r. (3),

—

uwzględniając wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 182/2011 ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (COM(2017)0085, COD(2017)0035),

—

uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje przeciwko zatwierdzaniu organizmów zmodyfikowanych genetycznie (4),

—

uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

—

uwzględniając art. 106 ust. 2 i 3 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że w dniu 10 grudnia 2013 r. zgodnie z art. 5 i 17 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 przedsiębiorstwo Bayer Crop Science LP and M.S. Technologies LLC zwróciło się do właściwego organu krajowego Holandii z wnioskiem o wprowadzenie do obrotu żywności, składników żywności i paszy zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję FG72 x A5547-127, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych; mając na uwadze, że wniosek obejmował również wprowadzenie do obrotu genetycznie zmodyfikowanej soi FG72 x A5547-127 w produktach składających się z niej lub ją zawierających, do zastosowań innych niż w żywności i paszy na równi z innymi rodzajami soi, z wyjątkiem uprawy;

B.

mając na uwadze, że w dniu 1 marca 2017 r. EFSA wydała pozytywną opinię zgodnie z art. 6 i 18 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, którą opublikowano w dniu 6 kwietnia 2017 r. (5);

C.

mając na uwadze, że rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 stanowi, że genetycznie zmodyfikowana żywność lub pasza nie mogą mieć szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi, zdrowie zwierząt i na środowisko, oraz wymaga, by przy sporządzaniu decyzji Komisja brała pod uwagę wszelkie odnośne przepisy prawa unijnego, a także inne uzasadnione czynniki istotne dla rozpatrywanej sprawy;

D.

mając na uwadze, że soję FG72 × A5547-127 opracowano dla uzyskania tolerancji na herbicydy zawierające izoksaflutol (5-cyclopropylisoksazol-4-yl 2-mesyl-4-trifluorometylfenyl ketone), glifosat- (N- (fosfonometyl) glicyna) i glufosynat (l-fosfinotrycyna) amoniowy; mając na uwadze, że tolerancję na te herbicydy osiąga się poprzez ekspresję odpowiednio białka HPPD W336 (4-hydroksyl fenyl-pirogronian-dioxygenas) 2mEPSPS (syntaza 5-enolopirogroniano-szikimowo-3-fosforanowa) i PAT (transferaza acetylu fosfinotrycyny);

E.

mając na uwadze, że w trakcie trzymiesięcznego okresu konsultacji państwa członkowskie zgłosiły wiele krytycznych uwag (6); mając na uwadze, że większość krytycznych uwag zawiera stwierdzenie, że w braku 90-dniowego badania toksyczności podprzewlekłej nie można wyciągnąć wniosku w sprawie zagrożeń związanych ze stosowaniem tego organizmu zmodyfikowanego genetycznie w żywności dla ludzi i paszy dla zwierząt, że informacje na temat składu, oceny fenotypu i toksykologii są niewystarczające, że oparte na tych informacjach wnioski w sprawie równoważności między GMO a soją konwencjonalną i w sprawie bezpieczeństwa żywności i paszy są przedwczesne, a także że ta genetycznie modyfikowana soja nie została poddana badaniom na poziomie naukowym potrzebnym do ustalenia jej bezpieczeństwa;

F.

mając na uwadze, że w niezależnym badaniu stwierdzono, że ocena ryzyka przeprowadzona przez EFSA jest nie do przyjęcia w obecnej formie, gdyż nie wskazano w niej luk w wiedzy i niewiadomych oraz nie oceniono toksyczności ani wpływu na układu odpornościowy i układ rozrodczy (7);

G.

mając na uwadze, że obecne zezwolenie na glifosat upływa najpóźniej w dniu 31 grudnia 2017 r.; mając na uwadze, że utrzymują się wątpliwości na temat rakotwórczości glifosatu; mając na uwadze, że EFSA stwierdziła w listopadzie 2015 r., że mało prawdopodobne jest, aby glifosat był rakotwórczy, a Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA) stwierdziła w marcu 2017 r., że nie przyznaje mu klasyfikacji; mając na uwadze, że wręcz przeciwnie, w 2015 r. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) pod auspicjami WHO zaklasyfikowała glifosat jako substancję prawdopodobnie rakotwórczą dla ludzi;

H.

mając na uwadze, że glufosynat jest sklasyfikowany jako substancja działająca szkodliwie na rozrodczość i tym samym podlega kryteriom wyłączenia określonym w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczącym wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin (8); mając na uwadze, że zezwolenie dla glufosynatu traci ważność w dniu 31 lipca 2018 r. (9);

I.

mając na uwadze, że izoksaflutol jest prawdopodobnie rakotwórczy (10) dla ludzi, toksyczny dla niektórych organizmów wodnych oraz roślin niebędących przedmiotem oprysków, a ponadto łatwo zanieczyszcza wodę, podobnie jak jego produkty rozkładu i metabolity; mając na uwadze, że takie zastrzeżenia doprowadziły do ograniczenia jego stosowania (11);

J.

mając na uwadze, że stosowanie herbicydów uzupełniających jest częścią rutynowej praktyki rolnej w uprawie roślin odpornych na herbicydy i dlatego można założyć, że pozostałości z rozpylania zawsze będą obecne w zbiorach i że ich składniki są nieuniknione; mając na uwadze, że – jak wykazano – skutkiem stosowania zmodyfikowanych genetycznie upraw tolerujących herbicydy jest wyższe zużycie tych uzupełniających środków chwastobójczych w porównaniu z ich konwencjonalnymi odpowiednikami (12);

K.

mając na uwadze, że EFSA nie oceniała pozostałości z oprysków dokonywanych z użyciem herbicydów uzupełniających; mając na uwadze, że w związku z tym nie można uznać, że genetycznie zmodyfikowana soja spryskana izoksaflutolem, glifosatem i glufosynatem może być bezpiecznie wykorzystana w żywności i paszy;

L.

mając na uwadze, że rozwój zmodyfikowanych genetycznie upraw tolerujących szereg selektywnych herbicydów wynika głównie z gwałtownej zmiany odporności chwastów na glifosat w krajach, które w znacznym stopniu uzależnione są od upraw zmodyfikowanych genetycznie; mając na uwadze, że w publikacjach naukowych udokumentowano ponad 20 różnych odmian chwastów odpornych na glifosat (13); mając na uwadze, że od 2009 r. obserwuje się chwasty odporne na glufosynat;

M.

mając na uwadze, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, w głosowaniu w dniu 17 lipca 2017 r. nie wydał opinii; mając na uwadze, że 15 państw członkowskich głosowało przeciw wnioskowi, a tylko 10 państw członkowskich reprezentujących jedynie 38,43 % ludności Unii głosowało za przyjęciem go, natomiast 3 państwa członkowskie wstrzymały się od głosu;

N.

mając na uwadze, że w komitet odwoławczy w głosowaniu w dniu 14 września 2017 r. ponownie nie wydał opinii; mając na uwadze, że 15 państw członkowskich głosowało przeciw wnioskowi, podczas gdy jedynie 11 państw członkowskich reprezentujących 36,57 % ludności UE głosowało za jego przyjęciem, a dwa państwa członkowskie wstrzymały się od głosu;

O.

mając na uwadze, że Komisja niejednokrotnie wyrażała ubolewanie, że od czasu wejścia w życie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 przyjmowała decyzje zatwierdzające bez wsparcia ze strony Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, oraz że zwrot dokumentacji do Komisji w celu podjęcia ostatecznej decyzji, który zdecydowanie stanowi wyjątek w całej procedurze, stał się normą, jeśli chodzi o podejmowanie decyzji w sprawie zatwierdzania genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy; mając na uwadze, że praktykę tę jako niedemokratyczną potępił również przewodniczący Komisji Juncker (14);

P.

mając na uwadze, że w dniu 28 października 2015 r. Parlament odrzucił w pierwszym czytaniu (15) wniosek ustawodawczy z dnia 22 kwietnia 2015 r. zmieniający rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 oraz zwrócił się do Komisji o wycofanie tego wniosku i przedstawienie nowego;

Q.

mając na uwadze, że w motywie 14 rozporządzenia (UE) nr 182/2011 stwierdzono, że Komisja będzie – tak dalece jak to możliwe – działać w taki sposób, aby unikać sprzeciwiania się jakiemukolwiek dominującemu stanowisku, jakie może wyłonić się w komitecie odwoławczym, przeciwko stosowności aktu wykonawczego, w szczególności w kwestiach tak drażliwych jak zdrowie konsumentów, bezpieczeństwo żywności i środowisko naturalne;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

—

uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję DAS-44406-6, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych, na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (D051971),

—

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (1), w szczególności jego art. 7 ust. 3, art. 9 ust. 2 oraz art. 19 ust. 3 i art. 21 ust. 2,

—

uwzględniając głosowanie Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, w dniu 17 lipca 2017 r., w wyniku którego nie wydano opinii;

—

uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (2),