16.3.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 101/1

16.3.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 101/2

—

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,

—

uwzględniając art. 78 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

—

uwzględniając europejską Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,

—

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

—

uwzględniając konwencję genewską z 1951 r. oraz dodatkowe protokoły do niej,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie ostatnich tragicznych wydarzeń na Morzu Śródziemnym oraz polityki UE w zakresie migracji i azylu (1),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 września 2015 r. w sprawie migracji i uchodźców w Europie (2),

—

uwzględniając dziesięciopunktowy plan działania w sprawie migracji opracowany przez Komisję i zaprezentowany na wspólnym posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych i Rady do Spraw Wewnętrznych w Luksemburgu w dniu 20 kwietnia 2015 r.,

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Europejski program w zakresie migracji” (COM(2015)0240),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 7 czerwca 2016 r. zatytułowany „Plan działania na rzecz integracji obywateli państw trzecich” (COM(2016)0377),

—

uwzględniając wniosek Komisji dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy w zawodzie wymagającym wysokich umiejętności (COM(2016)0378),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 czerwca 2016 r. zatytułowany „Nowy europejski program na rzecz umiejętności” (COM(2016)0381),

—

uwzględniając wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego unijny wspólny wykaz bezpiecznych krajów pochodzenia do celów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/32/UE w sprawie wspólnych procedur udzielania i cofania ochrony międzynarodowej, oraz zmieniającego dyrektywę 2013/32/UE (COM(2015)0452),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/33/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia norm dotyczących przyjmowania wnioskodawców ubiegających się o ochronę międzynarodową (dyrektywa w sprawie warunków przyjmowania),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Plan działania UE w zakresie powrotów” (COM(2015)0453),

—

uwzględniając zalecenie Komisji wprowadzające wspólny podręcznik dotyczący powrotów do stosowania przez właściwe organy państw członkowskich w trakcie wykonywania zadań związanych z powrotami (C(2015)6250),

—

uwzględniając komunikat Komisji w sprawie zasad udzielania zamówień publicznych w związku z obecnym kryzysem azylowym (COM(2015)0454),

—

uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa zatytułowany „Stawić czoła kryzysowi uchodźczemu w Europie: rola Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych” (JOIN(2015)0040),

—

uwzględniając decyzję Komisji w sprawie utworzenia kryzysowego funduszu powierniczego na rzecz stabilności oraz eliminowania przyczyn migracji nieuregulowanej i wysiedleń w Afryce (C(2015)7293),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Zarządzanie kryzysem związanym z uchodźcami: natychmiastowe środki operacyjne, budżetowe i prawne w ramach europejskiego programu w zakresie migracji (COM(2015)0490),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 27 maja 2015 r. zatytułowany „Unijny plan działania na rzecz zwalczania przemytu migrantów na lata 2015–2020” (COM(2015)0285),

—

uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów zatytułowany „Europejski program integracji obywateli państw trzecich”,

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Zarządzanie kryzysem związanym z uchodźcami: stan realizacji działań priorytetowych w ramach Europejskiego programu w zakresie migracji” (COM(2015)0510),

—

uwzględniając konkluzje przyjęte przez Radę Europejską na szczycie w czerwcu 2014 r., na nadzwyczajnym szczycie w dniu 23 kwietnia 2015 r., na szczycie w dniach 25–26 czerwca 2015 r., podczas nieformalnego posiedzenia szefów państw i rządów UE w sprawie migracji w dniu 23 września 2015 r., a także na szczycie w dniu 15 października 2015 r. oraz na posiedzeniach w dniach 17–18 grudnia 2015 r. i 18–19 lutego 2016 r.,

—

uwzględniając konkluzje w sprawie bezpiecznych krajów pochodzenia przyjęte przez Radę podczas szczytu w dniu 20 lipca 2015 r., w sprawie migracji przyjęte w dniu 20 lipca 2015 r., w sprawie przyszłości polityki powrotowej przyjęte w dniu 8 października 2015 r., w sprawie migracji przyjęte w dniu 12 października 2015 r., w sprawie środków na rzecz radzenia sobie z kryzysem uchodźczym i migracyjnym przyjęte w dniu 9 listopada 2015 r. oraz w sprawie bezpaństwowości przyjęte w dniu 4 grudnia 2015 r.,

—

uwzględniając konkluzje przyjęte na posiedzeniu przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w Radzie w dniu 20 lipca 2015 r. w sprawie przesiedlenia – za pomocą wielostronnych i krajowych systemów – 20 000 osób w sposób oczywisty wymagających ochrony międzynarodowej,

—

uwzględniając wspólny plan działania UE–Turcja z dnia 15 października 2015 r.,

—

uwzględniając oświadczenie z Konferencji wysokiego szczebla poświęconej szlakowi wschodniośródziemnomorskiemu i szlakowi zachodniobałkańskiemu, przyjęte dnia 8 października 2015 r., a także oświadczenie przywódców przyjęte na posiedzeniu przywódców poświęconemu przepływowi uchodźców szlakiem zachodniobałkańskim w dniu 25 października 2015 r.,

—

uwzględniając plan działania oraz deklarację polityczną przyjęte podczas szczytu UE–Afryka w sprawie migracji, który odbył się w Valletcie w dniach 11–12 listopada 2015 r.,

—

uwzględniając dyrektywę Rady 2003/86/WE z dnia 22 września 2003 r. w sprawie prawa do łączenia rodzin,

—

uwzględniając wspólne sprawozdanie o zatrudnieniu Komisji i Rady towarzyszące komunikatowi w sprawie rocznej analizy wzrostu gospodarczego na 2016 r.,

—

uwzględniając rezolucję nr 1994 (2014 r.) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy,

—

uwzględniając działania i sprawozdania Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO), w szczególności jego sprawozdanie roczne na temat sytuacji w dziedzinie azylu w Unii Europejskiej z 2014 r.,

—

uwzględniając art. 33 ust. 1 i 2 Konwencji ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r.,

—

uwzględniając działania, roczne sprawozdania i analizy Agencji Praw Podstawowych, a zwłaszcza analizy dotyczące form poważnego wyzysku pracowników,

—

uwzględniając badanie Departamentu Tematycznego A w sprawie integracji migrantów i jej wpływu na rynek pracy, badania Departamentu Tematycznego C dotyczące wdrożenia art. 80 TFUE, nowych podejść, alternatywnych metod i środków dostępu do procedur azylowych dla osób ubiegających się o ochronę międzynarodową, poszukiwania nowych dróg ustawodawstwa w dziedzinie migracji pracowników do UE, wsparcia wspólnego europejskiego systemu azylowego i alternatyw dla systemu dublińskiego, współpracy UE z państwami trzecimi w zakresie migracji, a także uwzględniając komunikaty i opracowania Departamentów Tematycznych A i D dotyczące funduszy UE na rzecz polityki migracyjnej i integracji uchodźców: analiza skuteczności i najlepsze praktyki na przyszłość oraz badanie Departamentu Tematycznego DG EXPO na temat migrantów w regionie Morza Śródziemnego: ochrona praw człowieka,

—

uwzględniając analizy Europejskiej Sieci Migracyjnej (ESM), a zwłaszcza analizę strategii, praktyk i danych dotyczących małoletnich pozbawionych opieki,

—

uwzględniając działania i sprawozdania Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców,

—

uwzględniając działania i sprawozdania specjalnego sprawozdawcy ONZ dotyczące praw człowieka w odniesieniu do migrantów,

—

uwzględniając działania i sprawozdania Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji (IOM),

—

uwzględniając działalność i sprawozdania Europejskiej Rady ds. Uchodźców i Wypędzonych,

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Regionów w sprawie Europejskiego programu w zakresie migracji, przyjętą podczas 115. sesji plenarnej Komitetu Regionów w dniach 3–4 grudnia 2015 r.,

—

uwzględniając opinie z dnia 10 grudnia 2015 r. Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie Europejskiego programu w zakresie migracji oraz Unijnego planu działania na rzecz zwalczania przemytu migrantów,

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie integracji uchodźców w UE,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 grudnia 2014 r. w sprawie sytuacji w regionie Morza Śródziemnego oraz potrzeby opracowania całościowego podejścia UE do migracji (3),

—

uwzględniając doświadczenie uzyskane w ramach programu EQUAL i wnioski na przyszłość,

—

uwzględniając wspólne podstawowe zasady polityki integracji imigrantów w Unii Europejskiej, przyjęte przez Radę ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w listopadzie 2004 r., w szczególności zasady nr 3, 5 i 7,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie integracji migrantów, jej wpływu na rynek pracy oraz na zewnętrzny wymiar koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (4),

—

uwzględniając przedmiotowe publikacje Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), w szczególności „Indicators of Immigrant Integration 2015: Settling In” [Wskaźniki integracji imigrantów w 2015 r.: Osiedlanie się], „Making Integration Work: Refugees and others in need of protection” [Sukces integracji: Uchodźcy oraz inne osoby wymagające ochrony] oraz „A New Profile of Migrants in the Aftermath of the Recent Economic Crisis” [Nowy profil migrantów w związku z niedawnym kryzysem gospodarczym],

—

uwzględniając przedmiotowe publikacje Eurofound, w szczególności „Challenges of policy coordination for third-country nationals” [Wyzwania związane z koordynacją polityki dotyczącej obywateli państw trzecich] oraz „Approaches towards the labour market integration of refugees in the EU” [Strategie dotyczące integracji uchodźców na rynku pracy w UE],

—

uwzględniając dokument do dyskusji przygotowany przez personel Międzynarodowego Funduszu Walutowego zatytułowany „The Refugee Surge in Europe: Economic Challenges” [Gwałtowny wzrost liczby uchodźców w Europie: wyzwania gospodarcze],

—

uwzględniając sprawozdanie roczne Asylum Information Database za okres 2014–2015 zatytułowane „Common Asylum System at a turning point: Refugees caught in Europe's solidarity crisis” [Punkt zwrotny w funkcjonowaniu wspólnego europejskiego systemu azylowego: uchodźcy w sidłach kryzysu solidarności europejskiej],

—

uwzględniając publikację UNHCR „International Protection Considerations with regard to people fleeing the Syrian Arab Republic, Update II” [Względy ochrony międzynarodowej w odniesieniu do osób uciekających z Syryjskiej Republiki Arabskiej, aktualizacja II] z dnia 22 października 2013 r.,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 stycznia 2016 r. w sprawie strategii nabywania umiejętności służących zwalczaniu bezrobocia ludzi młodych (5),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 września 2015 r. w sprawie przedsiębiorczości społecznej i innowacji społecznych w zwalczaniu bezrobocia (6),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 marca 2016 r. w sprawie sytuacji uchodźczyń i kobiet ubiegających się o azyl w UE (7),

—

uwzględniając badanie przeprowadzone przez Departament Tematyczny C Parlamentu w lutym 2016 r. zatytułowane „Female refugees and asylum seekers: the issue of integration” [Uchodźczynie i kobiety ubiegające się o azyl: kwestia integracji],

—

uwzględniając konkluzje europejskiego trójstronnego szczytu społecznego z dnia 16 marca 2016 r., w szczególności dokument zatytułowany „Statement of the European Economic and Social Partners on the refugee crisis” [Oświadczenie europejskich partnerów gospodarczych i społecznych w sprawie kryzysu uchodźczego],

—

uwzględniając zobowiązania międzynarodowe zawarte w Konwencji z 1951 r. dotyczącej statusu uchodźców oraz Konwencję ONZ o prawach dziecka, a także biorąc pod uwagę podstawowe prawo wszystkich dzieci do bezpłatnej nauki na poziomie podstawowym, niezależnie od płci, rasy i pochodzenia etnicznego lub społecznego,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 listopada 2015 r. w sprawie edukacji dzieci w sytuacjach nadzwyczajnych i w czasie przedłużających się kryzysów (8),

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz opinię Komisji Kultury i Edukacji (A8–0204/2016),

A.

mając na uwadze, że kryzys związany z uchodźcami jest przede wszystkim kryzysem humanitarnym spowodowanym, między innymi, destabilizacją państw w sąsiedztwie UE, który ma również konsekwencje długoterminowe dla rynków pracy i społeczeństwa obywatelskiego i w związku z tym wymaga trwałych i przemyślanych odpowiedzi, aby zagwarantować spójność społeczną na szczeblu lokalnym i udaną integrację nowo przybyłych w naszych społeczeństwach;

B.

mając na uwadze, że konwencja genewska powstała po to, aby chronić europejskich uchodźców po II wojnie światowej, oraz mając na uwadze, że określa ona, kto jest uchodźcą, a poza obowiązkami państw ustanawia także szereg praw uchodźców;

C.

mając na uwadze, że istnieją trzy kategorie prawne osób objętych lub potencjalnie objętych ochroną międzynarodową, tj. osoby o statusie uchodźcy, osoby ubiegające się o azyl i osoby objęte ochroną uzupełniającą; mając na uwadze, że polityka na rzecz włączenia społecznego i polityka integracji na rynku pracy powinny być dostosowane do ich specyficznych potrzeb;

D.

mając na uwadze konieczność przeanalizowania przyczyn kryzysu uchodźczego, aby podjąć skuteczne i natychmiastowe działania; mając ponadto na uwadze, że głównymi przyczynami kryzysu uchodźczego są konflikty i że rozwiązując je można by znacznie zmniejszyć liczbę uchodźców, umożliwiając pozostałym powrót do własnych krajów;

E.

mając na uwadze niespotykaną wcześniej liczbę osób ubiegających się o azyl i uchodźców, jaką odnotowano w Europie w 2014 i 2015 r., oraz mając na uwadze, że wynika ona z trudnej sytuacji humanitarnej w niektórych państwach sąsiadujących z UE; mając na uwadze, że lepszy dostęp do informacji za pośrednictwem nowych technologii mógłby powstrzymać rozwój działalności handlarzy ludźmi i przemytników;

F.

mając na uwadze, że plan działania oraz deklaracja polityczna przyjęte podczas szczytu UE–Afryka w sprawie migracji, który odbył się w Valletcie w dniach 11–12 listopada 2015 r., nie doprowadziły do podjęcia żadnych konkretnych i stanowczych działań;

G.

mając na uwadze, że integracja uchodźców, zarówno w społeczeństwie, jak i na rynku pracy, może zostać osiągnięta tylko dzięki solidarności między wszystkimi państwami członkowskimi i ich obywatelami oraz przy ich wspólnym zaangażowaniu;

H.

mając na uwadze, że do 2020 roku liczba osób w wieku produkcyjnym w UE zmniejszy się o 7,5 miliona; mając na uwadze, że prognozy dotyczące rozwoju potrzeb rynku pracy w UE wskazują na pojawiające się oraz przyszłe braki w określonych obszarach;

I.

mając na uwadze, że integracja zawodowa jest krokiem w kierunku włączenia społecznego;

J.

mając na uwadze, że włączenie społeczne i integracja uchodźców w społeczeństwach przyjmujących, a w szczególności na odnośnych rynkach pracy, to dynamiczny proces dwukierunkowy, a także dwuwymiarowy (obejmujący prawa i obowiązki), oznaczający zarówno wyzwania, jak i szanse, ponieważ włączenie uchodźców wymaga podjęcia uzgodnionych, ale różnych zadań i wysiłków po stronie samych uchodźców, jak również po stronie państw członkowskich, ich administracji lokalnych oraz – w odpowiednich przypadkach – administracji regionalnych i społeczności przyjmujących, jak również wymaga zaangażowania i wsparcia partnerów społecznych, organizacji społeczeństwa obywatelskiego i organizacji wolontariackich;

K.

mając na uwadze, że udana integracja wymaga nie tylko włączenia na rynku pracy, ale także dostępu do kursów językowych bezpośrednio po przybyciu, lokali mieszkalnych, kształcenia i szkolenia, ochrony socjalnej i opieki zdrowotnej, w tym wsparcia psychologicznego;

L.

mając na uwadze, że warunki na rynku pracy w państwach przyjmujących są decydującym czynnikiem udanej integracji uchodźców; mając na uwadze, że bezrobocie w UE, w szczególności wśród młodzieży oraz bezrobocie długotrwałe, nadal utrzymuje się na alarmująco wysokim poziomie, a dostosowanie podaży do popytu na rynku pracy stanowi nieustające wyzwanie;

M.

mając na uwadze, że każdy uchodźca i każda uchodźczyni to odrębny człowiek mający inne pochodzenie, wykształcenie, umiejętności i kwalifikacje, inny bagaż doświadczeń zawodowych i prywatnych oraz inne potrzeby, które to czynniki powinny zostać wszystkie wzięte pod uwagę; mając na uwadze, że uchodźcy mogą podejmować i prowadzić działalność gospodarczą, która przynosi korzyści społecznościom przyjmującym;

N.

mając ponadto na uwadze, że 24,4 % ogółu ludności w UE jest zagrożone ubóstwem i wykluczeniem społecznym, a prawie 10 % zmaga się z poważną deprywacją materialną;

O.

mając na uwadze, że obywatele państw trzecich muszą przezwyciężyć wiele trudności, aby zdobyte przez nich umiejętności i kwalifikacje mogły zostać uznane; mając na uwadze, że uznanie kwalifikacji zdobytych w państwie trzecim wiąże się ze sprawdzeniem umiejętności;

P.

mając na uwadze, że aby dorośli uchodźcy mogli wejść na rynek pracy, konieczne jest uznawanie ich wykształcenia i kwalifikacji oraz przyjęcie specjalnych przepisów umożliwiających im uzyskanie kwalifikacji akademickich i nabycie konkretnych umiejętności;

Q.

mając na uwadze, że zapewnienie uchodźcom i osobom ubiegającym się o azyl skutecznego dostępu do rynku pracy jest istotne dla przywrócenia ich godności ludzkiej i poczucia własnej wartości oraz jest również opłacalne pod względem kosztów, a także stanowi rozsądne podejście do finansów publicznych, dzięki zmniejszeniu kosztów ponoszonych przez państwa członkowskie i władze lokalne i jednocześnie zapewnieniu uchodźcom możliwości stania się aktywnymi podatnikami;

R.

mając na uwadze, że kobiety i dzieci będące uchodźcami lub osobami ubiegającymi się o azyl mają szczególne potrzeby w zakresie ochrony; podkreślając potrzebę uwzględnienia aspektu płci i ochrony dzieci we wszystkich politykach włączenia społecznego i integracji na rynku pracy;

S.

mając na uwadze, że z danych dostarczonych przez Europol w 2015 r. wynika, iż co najmniej 10 000 dzieci pozbawionych opieki, które przybyły do Europy, zniknęło bez śladu;

T.

mając na uwadze, że przymusowe wysiedlenia, konflikty, przypadki naruszenia praw człowieka i wojny mogą mieć poważny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne dotkniętych nimi ludzi; mając ponadto na uwadze, że uchodźczynie i kobiety ubiegające się o azyl bardzo często doświadczają przemocy ze względu na płeć;

U.

mając na uwadze, że duża część osób ubiegających się o azyl, które przybyły do Europy, żyje w nieludzkich i niepewnych warunkach i przebywa w obozach bez dostępu do wystarczających zasobów i usług potrzebnych do zaspokojenia podstawowych potrzeb;

V.

mając na uwadze art. 33 ust. 1 Konwencji dotyczącej statusu uchodźców przyjętej przez Organizację Narodów Zjednoczonych w 1951 r., który stanowi, że „żadne Umawiające się Państwo nie wydali lub nie zawróci w żaden sposób uchodźcy do granicy terytoriów, gdzie jego życiu lub wolności zagrażałoby niebezpieczeństwo ze względu na jego rasę, religię, obywatelstwo, przynależność do określonej grupy społecznej lub przekonania polityczne”;

W.

mając na uwadze art. 3 ust. 1 i 2 Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 1984 r., które stanowią, że „żadne Państwo Strona nie może wydalać, zwracać lub wydawać innemu państwu danej osoby, jeżeli istnieją poważne podstawy, by sądzić, że może jej tam grozić stosowanie tortur; […] właściwe władze uwzględniają wszelkie stosowne okoliczności, w tym, w odpowiednich wypadkach, istnienie w danym państwie stałej praktyki poważnych, jawnych i masowych naruszeń praw człowieka”;

X.

mając na uwadze, że dyskryminacja stanowi jedną z najistotniejszych barier uniemożliwiających ogółowi migrantów pełne uczestnictwo w rynku pracy i społeczeństwie, podobnie jak czynniki językowe, oświatowe i instytucjonalne (9);

Y.

mając na uwadze, że wśród osób ubiegających się o azyl i uchodźców, którzy przybyli do UE w 2015 r., połowa należy do grupy wiekowej 18-34 lata, a jedna czwarta to dzieci; mając na uwadze, że dzieci te pochodzą z obszarów ogarniętych konfliktami, gdzie – często przez długi czas – nie było możliwości uczęszczania do szkoły lub była ona ograniczona, lub też z obozów dla uchodźców, gdzie niewiele z nich miało możliwość skorzystania z jakiejkolwiek formy edukacji lub uczęszczania do miejscowych szkół;

Z.

mając na uwadze, że dyrektywa 2003/86/WE stanowi, że w stosunku do łączenia rodzin uchodźców państwa UE nie mogą nakładać wymogów dotyczących minimalnego okresu pobytu na swoim terytorium przed dołączeniem do uchodźców członków ich rodziny;

1.

podkreśla, że reakcja UE na tę sytuację musi opierać się na zasadzie solidarności i sprawiedliwego podziału odpowiedzialności, o której mowa w art. 80 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), a także na całościowym podejściu, które uwzględnia potrzebę lepszej organizacji bezpiecznych i legalnych kanałów migracji oraz zapewnia pełne poszanowanie obowiązujących przepisów oraz podstawowych praw i wartości europejskich; podkreśla, że zarządzanie napływem uchodźców i osób ubiegających się o azyl wymaga niezwłocznego wprowadzenia stałego mechanizmu relokacji dla wszystkich państw członkowskich;

2.

zauważa wysoki stopień niejednorodności oraz brak jasności w użyciu terminu „uchodźca” w dyskursie publicznym i politycznym; podkreśla znaczenie wyraźnej identyfikacji uchodźców zgodnie z definicją prawną zapisaną w konwencji genewskiej z dnia 28 lipca 1951 r., zmienioną w Protokole nowojorskim z dnia 31 stycznia 1967 r. i w prawodawstwie UE, w szczególności w dyrektywie w sprawie kwalifikowania (2011/95/EU) (10), jak określono w art. 2 lit. c), d), e), f) i g), a także w dyrektywie w sprawie warunków przyjmowania, jak określono w art. 2 lit. a), b) i c); podkreśla znaczenie wprowadzenia wyraźnego rozróżnienia między uchodźcami a migrantami ekonomicznymi w celu realizacji różnych polityk europejskich;

3.

zwraca uwagę, że osoba kwalifikująca się do ochrony uzupełniającej to obywatel kraju trzeciego lub bezpaństwowiec, który nie kwalifikuje się do otrzymania statusu uchodźcy, ale któremu zagraża jednak cierpienie, tortury lub nieludzkie lub poniżające traktowanie lub kara, lub też osoba cywilna, która stoi w obliczu poważnego indywidualnego zagrożenia życia wynikającego z masowej przemocy w sytuacjach międzynarodowych lub wewnętrznych konfliktów zbrojnych (patrz dyrektywa w sprawie kwalifikowania);

4.

podkreśla znaczące różnice pomiędzy państwami członkowskimi w czasie i warunkach rozpatrywania wniosków o ochronę międzynarodową; podkreśla, że powolne i nadmiernie biurokratyczne procedury mogą negatywnie wpływać na dostęp uchodźców i osób ubiegających się o azyl do edukacji i kształcenia, doradztwa zawodowego i do rynku pracy, na uruchamianie programów UE i programów państw członkowskich i skuteczne oraz skoordynowane wykorzystanie funduszy w tym obszarze, a także w większym stopniu narażać uchodźców i osoby ubiegające się o azyl na pracę nierejestrowaną i niepewne formy zatrudnienia; zwraca uwagę na pilną potrzebę ustanowienia wspólnego systemu azylowego, aby poprawić procedury uznawania przy jednoczesnym zapewnieniu uchodźcom i obywatelom europejskim najwyższego poziomu bezpieczeństwa; zaleca podjęcie koniecznych działań mających na celu wsparcie tych państw członkowskich, które ze względu na ich położenie geograficzne są najbardziej zaangażowane w przyjmowanie uchodźców jako kraje pierwszego przybycia; uznaje, że okres obowiązywania udzielonego zezwolenia na pobyt (w szczególności w przypadku osób objętych ochroną uzupełniającą) stanowi przeszkodę w integracji na rynku pracy, jeżeli to zezwolenie obowiązuje jedynie przez stosunkowo krótki czas;

5.

oczekuje również, że poza terytorium UE zostaną przyjęte skuteczne środki mające na celu umożliwienie uprawnionym osobom bezpieczne dotarcie do państw przyjmujących, zarządzanie wnioskami o ochronę międzynarodową oraz powstrzymanie niekontrolowanych przepływów migracyjnych;

6.

podkreśla, że w celu ułatwienia włączenia społecznego i integracji uchodźców na rynku pracy konieczne jest stworzenie podejścia wymagającego odpowiedniego przystosowania i zakładającego współpracę oraz rozwiązanie szeregu poważnych i złożonych kwestii takich jak: wszelkie formy dyskryminacji; bariery językowe, które są pierwszą przeszkodą w integracji; potwierdzanie umiejętności; różne pochodzenie społeczno-gospodarcze i kulturowe oraz różne wykształcenie; mieszkalnictwo; potrzeby zdrowotne, w tym wsparcie psychologiczno-społeczne i związane z urazem psychicznym; łączenie rodzin; oraz wysoki odsetek grup defaworyzowanych wśród uchodźców, w szczególności niepokojąco wysoka liczba dzieci, w tym dzieci pozostających bez opieki, osób niepełnosprawnych, osób starszych i kobiet (11), które to grupy wymagają odpowiedzi dostosowanych do konkretnych problemów;

7.

sprzeciwia się tworzeniu specjalnych rynków pracy dla uchodźców;

8.

opowiada się za tym, aby płaca minimalna w poszczególnych państwach obowiązywała również w przypadku uchodźców;

9.

przypomina o niezwykle niepokojącej sytuacji kobiet w obozach dla uchodźców w Europie, a zwłaszcza o panujących tam warunkach życia i higieny, które dają podstawy do wprowadzenia nadzwyczajnych środków sanitarnych; podkreśla, że kobiety mają inne niż mężczyźni potrzeby w zakresie opieki zdrowotnej z uwagi na większy stopień narażenia na liczne zagrożenia, w tym przemoc ze względu na płeć, komplikacje związane ze zdrowiem reprodukcyjnym i bariery kulturowe związane z dostępem do opieki zdrowotnej; w związku z tym wyraża przekonanie, że polityka w tym obszarze nie może być neutralna w odniesieniu do płci;

10.

podkreśla znaczenie zróżnicowania działań poprzez ich podział na kryzysowe oraz średnio- i długoterminowe, aby skutecznie sprostać różnym potrzebom;

11.

ponownie podkreśla, jak ważne jest uwzględnienie aspektów związanych z płcią od chwili rozpatrywania wniosku o status uchodźcy, a także uwzględnienie potrzeb kobiet, które ubiegają się o ochronę międzynarodową, i specyficznych wyzwań stojących przed kobietami dotyczących włączenia społecznego i integracji na rynku pracy; domaga się niedyskryminującego traktowania mężczyzn i kobiet we wszystkich strategiach politycznych i procedurach dotyczących włączenia społecznego i integracji na rynku pracy, pamiętając, że kobiety częściej niż mężczyźni ponoszą odpowiedzialność za opiekę nad dziećmi oraz starszymi, chorymi i pozostającymi na utrzymaniu członkami rodziny; ponownie podkreśla, że zapewnienie wysokiej jakości i przystępnych cenowo usług z zakresu opieki nad dziećmi i usług opiekuńczych dla innych osób pozostających na utrzymaniu oraz elastyczna organizacja czasu pracy stanowią kluczowe przykłady zapewnienia rodzicom lepszego dostępu do rynków pracy oraz wzmocnienia ich ekonomicznej i społecznej pozycji;

12.

podkreśla korzyści płynące z kształcenia w zakresie włączenia społecznego i integracji na rynku pracy; podkreśla znaczenie zagwarantowania wszystkim uchodźcom, a zwłaszcza dziewczętom i kobietom, dostępu do formalnego, nieformalnego i pozaformalnego kształcenia i szkolenia ustawicznego w połączeniu z doświadczeniem zawodowym (12); apeluje ponadto o rzetelne i przejrzyste procedury uznawania kwalifikacji uzyskanych za granicą, poza Unią Europejską;

13.

apeluje do państw członkowskich o wspieranie systemu nauki języka, który ściśle wiąże ze sobą wspieranie nauki języka w kontekście ogólnym i zawodowym;

14.

podkreśla znaczenie indywidualnego podejścia do integracji opartego na równości szans, ze zwróceniem należytej uwagi na potrzeby różnych grup docelowych i specyficzne wyzwania, jakie przed nimi stoją; podkreśla w związku z tym duże zapotrzebowanie na programy alfabetyzacji;

15.

uważa, że ułatwienie uchodźcom i osobom ubiegającym się o azyl skutecznego dostępu do mieszkalnictwa, opieki zdrowotnej, edukacji, ochrony socjalnej i rynku pracy, przy jednoczesnym poszanowaniu ich praw podstawowych, oraz nadanie rynkom pracy integracyjnego charakteru na szczeblu lokalnym i krajowym może być istotne dla przywrócenia godności ludzkiej i poczucia własnej wartości tych osób oraz jest również opłacalne pod względem kosztów, ponieważ pozwala uchodźcom na samowystarczalność, zdobycie ekonomicznej niezależności i wniesienie pozytywnego wkładu w społeczeństwo, co jest podstawowym krokiem w kierunku ich udanego włączenia do społeczeństwa, a także stanowi rozsądne podejście do finansów publicznych, ponieważ zmniejsza koszty ponoszone przez państwa członkowskie i władze lokalne oraz pociąga za sobą integrację uchodźców, a równocześnie daje im możliwość stania się aktywnymi podatnikami, co generalnie uznaje się za korzystne dla indywidualnego wzrostu, rozwoju, poczucia własnej wartości, uznania w społeczeństwie tych osób, a także za korzystne dla całego społeczeństwa i wspólnoty; zwraca uwagę, że nie wszyscy uchodźcy przybywający do UE mogą podjąć pracę ze względu na stan zdrowia, wiek lub inne problemy; ponownie podkreśla, że dyrektywa w sprawie kwalifikowania i dyrektywa w sprawie warunków przyjmowania przewidują prawo dostępu do rynku pracy i kształcenia zawodowego zarówno dla osób ubiegających się o azyl, jak i osób objętych ochroną międzynarodową;

16.

zwraca się do państw członkowskich, aby pracowały nad wdrażaniem zaleceń dla poszczególnych krajów określanych w ramach europejskiego semestru;

17.

podkreśla, że wczesna i nieustanna interwencja ma podstawowe znaczenie dla powodzenia działań mających zapewnić w jak najskuteczniejszy sposób włączenie społeczne i integrację uchodźców na rynku pracy oraz w lokalnych społecznościach, aby ograniczyć w przyszłości ryzyko poczucia izolacji, niedopasowania i braku przynależności; przypomina, że środki wczesnej interwencji mogą obejmować wczesne uczestnictwo przez wolontariat, staże, opiekę pedagogiczną i angażowanie się w życie społeczności lokalnych;

18.

uznaje znaczenie działalności społeczeństwa obywatelskiego i organizacji wolontariackich zapewniających wsparcie w zakresie wzmacniania, integracji i zwiększania odporności wszystkich osób ubiegających się o azyl i uchodźców przed ich wejściem na rynek pracy oraz na etapie ich udziału w rynku pracy; podkreśla, że należy podjąć niezbędne działania w celu odpowiedniego wyszkolenia osób, które dobrowolne angażują się w proces integracji i kształcenia uchodźców; zauważa znaczenie ustanawiania i budowania sieci społecznych i lokalnych wśród społeczności uchodźców i migrantów oraz z nimi, aby ułatwić ich dostęp do rynku pracy;

19.

podkreśla, że warunki na rynku pracy w państwach przyjmujących są jednym z czynników decydujących o trwałej i udanej integracji uchodźców; jest świadom faktu, że uchodźcy są zróżnicowani pod względem wieku, umiejętności i poziomu posiadanej wiedzy; podkreśla, że bezrobocie w UE, w szczególności bezrobocie ludzi młodych i bezrobocie długotrwałe, wciąż utrzymuje się na niepokojącym poziomie w niektórych państwach i regionach oraz że Komisja i państwa członkowskie powinny w dalszym ciągu priorytetowo traktować strategie polityczne i inwestycje zmierzające do zapewnienia wysokiej jakości miejsc pracy całemu społeczeństwu, ze szczególnym naciskiem na osoby w najtrudniejszej sytuacji i na rozwój gospodarczy; przypomina, że działania mające na celu tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy, sprzyjanie aktywnym rynkom pracy i rozwiązywanie problemu bezrobocia muszą być sensowne w kontekście lokalnym, w przeciwnym razie nie będą skuteczne;

20.

podkreśla ponadto znaczne rozbieżności pod względem sytuacji społecznej i gospodarczej w obrębie Unii; kładzie nacisk na znaczenie uwzględnienia tych rozbieżności podczas relokacji uchodźców, aby maksymalnie zwiększyć ich szanse na integrację na rynku pracy, gdyż zbyt często pierwsze miejsce, w które zostają relokowani, nie jest miejscem, w którym istnieje możliwość ich integracji na rynku pracy;

21.

wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, aby z przyjmowaniem uchodźców szła w parze solidna polityka integracyjna, obejmująca kursy językowe i wprowadzające, umożliwiające wszechstronny wgląd w podstawowe prawa i wartości UE oraz włączenie społeczne; podkreśla, że zdobycie kompetencji językowych odgrywa zasadniczą rolę w udanej integracji uchodźców, a zwłaszcza integracji na rynku pracy; wzywa państwa członkowskie do wymagania od uchodźców, którzy mają szansę uzyskania pozwolenia na pracę i znalezienia pracy w państwie przyjmującym, by odbyli wszechstronne kursy językowe na poziomie ogólnym i w ich specjalizacji zawodowej, oraz do oferowania im takich kursów; jest zdania, że nauka języka powinna się odbywać już w hotspotach i w ośrodkach recepcyjnych;

22.

podkreśla potrzebę wczesnej, sprawiedliwej, przejrzystej i bezpłatnej oceny umiejętności formalnych i nieformalnych uchodźców i osób ubiegających się o azyl, jak również uznawania i walidacji ich kwalifikacji w celu ułatwienia im dostępu do aktywnej polityki zatrudnienia, zwłaszcza za pośrednictwem szkoleń i doradztwa zawodowego, w tym poprzez działania gwarantujące im dostęp do rynku pracy i niedyskryminujące warunki pracy, oraz działań dostosowanych do indywidualnych potrzeb, co pozwoli na pełne wykorzystanie potencjału tych osób oraz dopasowanie podaży do popytu na rynku pracy w państwach przyjmujących; kładzie w związku z tym nacisk na znaczenie wzmocnienia roli europejskich ram kwalifikacji oraz szybkiego wdrożenia skuteczniejszych systemów uznawania i walidacji kwalifikacji, doświadczenia i umiejętności; zwraca uwagę, że takie skuteczne systemy przyniosą korzyści wszystkim obywatelom UE; podkreśla jednak, że ocena ta w żadnym przypadku nie powinna stanowić procedury dyskryminującej w odniesieniu do kwalifikacji osób ubiegających się o azyl oraz że kwalifikacje i szanse na zatrudnienie nie mogą stanowić kryterium wyboru przy podejmowaniu decyzji w sprawie wniosków o azyl; podkreśla, że dostępne ograniczone zasoby powinny być wykorzystywane rozważnie na terminowe przeprowadzanie procedur azylowych oraz na szybką i skuteczną integrację uchodźców;

23.

podkreśla fakt, że wydatki publiczne, obejmujące nadzwyczajne inwestycje we włączenie społeczne oraz działania i programy na rzecz integracji na rynku pracy, mogą mieć pozytywny wpływ na krajowe PKB w perspektywie krótkoterminowej, podczas gdy średnio- lub długoterminowy wpływ na finanse publiczne będzie zależeć od skuteczności tych środków;

24.

w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje decyzję Komisji o uwzględnieniu przy ocenie możliwych czasowych odstępstw od wymogów paktu stabilności i wzrostu (13) wpływu tego niespotykanego napływu uchodźców na budżet, związanego z nadzwyczajnymi wydatkami państw członkowskich w ramach części zapobiegawczej i naprawczej paktu stabilności i wzrostu;

25.

podkreśla, że główne fundusze UE dostępne na włączenie społeczne i integrację na rynku pracy, w szczególności Europejski Fundusz Społeczny (EFS), Fundusz Azylu, Migracji i Integracji, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Europejski Fundusz Pomocy Najbardziej Potrzebującym, mają różne cele, grupy docelowe i sposoby zarządzania na szczeblu państw członkowskich; podkreśla, że te fundusze wspierają ukierunkowane inicjatywy mające na celu doskonalenie znajomości języka i umiejętności zawodowych, sprzyjanie dostępowi do usług i do rynku pracy oraz wspieranie kampanii uświadamiających skierowanych zarówno do społeczności przyjmujących, jak i do migrantów; przypomina o znaczeniu wykorzystywania funduszy integracyjnych na realne środki integracji oraz przypomina państwom członkowskim, jak ważne jest stosowanie zasady partnerstwa, w trosce o zapewnienie skutecznego i bardziej skoordynowanego wykorzystania tych funduszy; przypomina jednak, że cel integracji uchodźców na rynku pracy musi przełożyć się na fakt przypisywania większego znaczenia Europejskiemu Funduszowi Społecznemu;

26.

podkreśla – jako że fundusze te są niewystarczające – potrzebę większych inwestycji publicznych i dodatkowych zasobów, aby w pierwszej kolejności zapewnić władzom lokalnym, partnerom społecznym, podmiotom społecznym i gospodarczym, społeczeństwu obywatelskiemu i organizacjom wolontariackim bezpośrednie wsparcie finansowe na środki ukierunkowane na ułatwienie szybkiej integracji uchodźców i osób ubiegających się o azyl w społeczeństwie i na rynku pracy, również w celu uniknięcia napięć społecznych, zwłaszcza tam, gdzie stopa bezrobocia jest majwyższa;

27.

uznaje starania Komisji służące uproszczeniu dostępnych instrumentów finansowania i zwiększeniu synergii między nimi; podkreśla jednak potrzebę dalszego zwiększania dostępności, komplementarności i przejrzystości tych funduszy, aby wzmocnić zdolności państw członkowskich w zakresie przyjmowania oraz integracji uchodźców i osób ubiegających się o azyl;

28.

podkreśla w związku z tym, że Fundusz Azylu, Migracji i Integracji wyczerpał swoje dostępne zasoby finansowe; dlatego też nalega na podtrzymanie istnienia tego funduszu w ramach przeglądu wieloletnich ram finansowych;

29.

podkreśla fakt, że przy opracowywaniu i wdrażaniu strategii politycznych i środków w zakresie włączenia społecznego i integracji należy zawsze przestrzegać zasad równego traktowania, niedyskryminacji, równych szans i równouprawnienia płci;

30.

podkreśla ponadto, że środki sprzyjające integracji i włączeniu skierowane do uchodźców i osób ubiegających się o azyl nie powinny czerpać z funduszy przeznaczonych na programy skierowane do innych grup defaworyzowanych, lecz że bezwzględnie wymagają one dodatkowych inwestycji społecznych odzwierciedlających zapotrzebowanie na te dodatkowe środki; podkreśla ponadto, że dostępne fundusze UE powinny być wydawane w efektywniejszy i skuteczniejszy sposób; apeluje do Komisji o uwzględnienie danych dotyczących rynku pracy i sytuacji społecznej w toku opracowywania polityki integracji, aby zadbać o to, by proces integracji nie pogarszał sytuacji społecznej i gospodarczej w regionach przyjmujących;

31.

w związku z tym wzywa Komisję, aby podczas przeglądu wieloletnich ram finansowych rozważyła przeznaczenie co najmniej 25 % budżetu polityki spójności na EFS w celu zapewnienia stosownych środków finansowych na integrację na rynku pracy na dłuższy okres; wzywa Radę, aby podczas mającego nastąpić przeglądu wieloletnich ram finansowych dostosowała górne limity całkowitych przydzielonych środków i środków w poszczególnych działach w celu uwzględnienia wyzwań wewnętrznych i zewnętrznych związanych z kryzysem uchodźczym oraz w celu dostosowania ich do potrzeb tych państw członkowskich, które stoją przed największymi wyzwaniami związanymi z integracją (14);

32.

zwraca uwagę, że w celu zapewnienia celowego przyznawania środków w ramach EFS państwa członkowskie powinny w razie potrzeby dostosować powiązane krajowe przepisy, aby zagwarantować traktowanie osób ubiegających się o azyl na równi z obywatelami UE i obywatelami państw trzecich mającymi dostęp do rynku pracy;

33.

podkreśla konieczność ścisłej korelacji między wszystkimi aktami ustawodawczymi tworzącymi Europejski program w zakresie migracji (15) w celu zapewnienia dobrego zarządzania ogółem uchodźców i migrantów;

34.

zwraca uwagę na kluczowe znaczenie uczestnictwa wszystkich podmiotów zaangażowanych społecznie i proponuje w związku z tym, by wzmocnić wymianę najlepszych praktyk w odniesieniu do środków na rzecz integracji przy jednoczesnym poszanowaniu kompetencji państw członkowskich w tym zakresie; podkreśla, że środki na rzecz integracji wszystkich legalnie przebywających obywateli państw trzecich powinny propagować włączenie społeczne, a nie izolację; zauważa, że kluczową rolę w procesie integracji mają do odegrania władze lokalne i regionalne, w tym miasta;

35.

jest głęboko przekonany, że integracja uchodźców na rynku pracy będzie trudna bez aktywnego i szerokiego wsparcia mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw w UE; jest zdania, że odpowiednie organy w państwach członkowskich powinny udzielać małym i średnim przedsiębiorstwom kompleksowego i dopasowanego do potrzeb wsparcia i doradztwa w zakresie integracji uchodźców na rynku pracy;

36.

popiera starania Komisji służące zaktualizowaniu Europejskiego programu w zakresie migracji, w szczególności za pomocą przeglądu rozporządzenia Dublin III, aby zwiększyć solidarność, podział odpowiedzialności i harmonizację norm ochrony wśród państw członkowskich; podkreśla pozytywny wpływ, jaki miałaby mobilność uchodźców na zaradzenie niedoborom i na zaspokojenie potrzeb rynku pracy oraz na włączenie uchodźców w rynek pracy, łącznie z takimi aspektami jak zachęcanie państw członkowskich do zezwalania na łączenie rodzin; podkreśla konieczność dalszych starań na rzecz utworzenia prawdziwie jednolitego wspólnego europejskiego systemu azylowego oraz kompleksowej i trwałej strategii w dziedzinie legalnej migracji w UE, która sprosta potrzebom rynku pracy w zakresie umiejętności i w której główną rolę będzie odgrywać polityka włączenia społecznego i aktywnej integracji;

37.

ubolewa nad tym, że Komisja musiała przyjąć 40 decyzji o wszczęciu postępowania o uchybieniu zobowiązaniom przeciwko wielu państwom członkowskim z powodu niewdrożenia przez nie głównych strategii w ramach wspólnego europejskiego systemu azylowego, przy czym do 19 państw członkowskich wystosowała wezwania do usunięcia uchybienia z powodu niepowiadomienia o środkach transpozycji dyrektywy w sprawie warunków przyjmowania, w której ustanowiono podstawowe normy dotyczące takich kwestii jak dostęp do zatrudnienia, kształcenie zawodowe, nauka szkolna i kształcenie małoletnich, wyżywienie, mieszkalnictwo, opieka zdrowotna, opieka lekarska i psychologiczna oraz postanowienia dotyczące osób w szczególnie trudnej sytuacji; zdecydowanie uważa, że Komisja powinna zrobić więcej, aby zapewnić pełne i skuteczne wdrożenie obowiązujących zasad; wzywa państwa członkowskie do naprawienia tej sytuacji w poszanowaniu norm w zakresie praw człowieka oraz europejskich zasad solidarności, sprawiedliwego podziału odpowiedzialności i lojalnej współpracy, zgodnie z postanowieniami traktatów;

38.

odnotowuje stwierdzenie przewodniczącego Junckera (16) w orędziu z 2015 r. o stanie Unii, którym dał wyraz swojemu poparciu dla zapewniania osobom ubiegającym się o azyl dostępu do rynku pracy w trakcie rozpatrywania złożonych przez nich wniosków; ubolewa jednak nad brakiem determinacji ze strony Komisji w realizowaniu podjętych decyzji; wyraża zaniepokojenie decyzją niektórych państw członkowskich o zamknięciu granic wewnętrznych i wprowadzeniu czasowych kontroli, zagrażających swobodzie przemieszczania się wewnątrz strefy Schengen;

39.

ubolewa nad tym, że porozumienie państw członkowskich w sprawie rozmieszczenia uchodźców zawarte we wrześniu 2015 r. nie jest realizowane w sposób zadowalający; podkreśla, że większość państw członkowskich nie stosuje się do zobowiązań dotyczących przyjęcia określonych kwot uchodźców; nalega, by Komisja i państwa członkowskie realizowały porozumienia najszybciej, jak to możliwe, i by usprawniły procesy przyjmowania i rozlokowywania uchodźców;

40.

podkreśla, że długotrwałe rozpatrywanie wniosków o ochronę międzynarodową oraz brak rejestracji osób ubiegających się o azyl w chwili ich przybycia nie tylko utrudniają terminowy i legalny dostęp uchodźców i osób ubiegających się o azyl do rynku pracy, lecz również sprzyjają rozwojowi praktyk z zakresu pracy nierejestrowanej i wszelkich form wyzysku; podkreśla konieczność wspierania tych państw członkowskich, na których spoczywa główny ciężar zarządzania rejestracją osób ubiegających się o azyl;

41.

podkreśla, że wszystkim ofiarom wyzysku i dyskryminacji należy zapewnić dostęp do wymiaru sprawiedliwości i ochrony; podkreśla wielką wagę działalności prowadzonej przez partnerów społecznych, społeczeństwo obywatelskie, władze lokalne, podmioty gospodarcze i społeczne oraz organizacje wolontariackie docierające do tych pracowników i udzielające im informacji – zwłaszcza na temat ich praw i obowiązków oraz przysługującej im ochrony – a także udzielające potrzebnego im wsparcia, również z uwzględnieniem ewentualnego tymczasowego charakteru pobytu uchodźców;

42.

podkreśla, jak ważne jest unikanie tworzenia gett w trosce o zapewnienie skutecznej integracji uchodźców w społeczeństwie;

43.

przyjmuje z zadowoleniem wprowadzenie narzędzia do tworzenia profilu umiejętności obywateli państw trzecich (ang. „Skills Profile Tool”) w ramach przedstawionego przez Komisję „Nowego europejskiego programu na rzecz umiejętności”, służącego wzmocnieniu wczesnego określania i dokumentowania umiejętności i kwalifikacji obywateli państw trzecich, stworzenie przewodnika po najlepszych praktykach w celu wsparcia integracji na rynku pracy w państwach członkowskich oraz udoskonalenie e-uczenia się języków obcych przez nowo przybyłych uchodźców i azylantów za pośrednictwem internetowych kursów językowych w ramach programu Erasmus+;

44.

przyjmuje z zadowoleniem „Plan działania na rzecz integracji obywateli państw trzecich”, w którym poruszono kwestię środków poprzedzających wyjazd i przybycie oraz sprawy związane z edukacją, zatrudnieniem i szkoleniem zawodowym, dostępem do podstawowych usług, aktywnym uczestnictwem i integracją społeczną;

45.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia szybkiej i pełnej integracji na rynku pracy i włączenia społecznego uchodźców zgodnie z zasadą równego traktowania, z prawem unijnym i krajowym oraz odpowiednio do sytuacji na krajowym rynku pracy, oraz do informowania ich o tym, a także do umożliwienia im dostępu do usług publicznych, w szczególności dostępu do mieszkań, opieki zdrowotnej i ochrony socjalnej, kursów integracji, modułów nauki języka oraz innych środków w zakresie kształcenia i szkolenia;

46.

wzywa Komisję, aby rozważyła ukierunkowany przegląd dyrektywy w sprawie warunków przyjmowania w celu zapewnienia osobom ubiegającym się o udzielenie ochrony międzynarodowej dostępu do rynku pracy możliwie jak najszybciej po złożeniu przez nie wniosku; apeluje do Komisji o sprzyjanie pozytywnej konwergencji standardów ochrony socjalnej oraz szybkiemu wydawaniu pozwoleń na pracę w państwach członkowskich;

47.

apeluje do Komisji o zintensyfikowanie wysiłków mających na celu zapewnienie uchodźcom i osobom ubiegającym się o azyl skutecznego dostępu do rynku pracy, w szczególności przez sprawdzenie, czy państwa członkowskie nie nakładają zbyt restrykcyjnych warunków dostępu do zatrudnienia, które w nieuzasadnionym stopniu utrudniałyby dostęp do zatrudnienia; wzywa ponadto państwa członkowskie do zredukowania formalności administracyjnych, aby ułatwić wejście na rynek pracy osobom mającym szanse na zatrudnienie; przypomina, że działania te nie tylko służą integracji uchodźców, lecz również, w bardziej ogólnym ujęciu, przynoszą korzyści wszystkim obywatelom UE;

48.

zachęca państwa członkowskie do skrócenia terminów rozpatrywania wniosków o ochronę międzynarodową w poszanowaniu praw osób zainteresowanych i bez uszczerbku dla jakości procesu podejmowania decyzji, do oceny poziomów wykształcenia i kwalifikacji już w ośrodkach pierwszego przyjęcia, a w konsekwencji zwielokrotnienia w sposób bardziej ukierunkowany środków wczesnej interwencji, w szczególności takich jak szkolenia językowe, ocena umiejętności i kursy integracji obywatelskiej, w tym kursów dotyczących podstawowych praw i wartości europejskich oraz kultury europejskiej, w szczególności osobom ubiegającym się o azyl, które mają duże szanse na uzyskanie ochrony międzynarodowej, i domaga się zapewnienia równego dostępu do tych środków; wzywa Komisję do wsparcia państw członkowskich przez konkretne i skuteczne działania umożliwiające usprawnienie procedury rozpatrywania wniosków;

49.

wzywa państwa członkowskie, aby zapewniły uchodźcom i osobom ubiegającym się o azyl wczesny, łatwy i równy dostęp do szkoleń, w tym do staży i przyuczania do zawodu, w celu zapewnienia szybkiej, skutecznej i pełnej integracji w naszych społeczeństwach i na rynku pracy, w tym dzięki wyposażeniu ich w umiejętności niezbędne do budowania nowej przyszłości po ich powrocie do siebie; podkreśla, że powinno to się odbywać w formie inicjatyw podejmowanych wspólnie z sektorem prywatnym, związkami zawodowymi i społeczeństwem obywatelskim; wzywa ponadto państwa członkowskie, aby uznawały i walidowały posiadane przez uchodźców umiejętności, kompetencje formalne i pozaformalne, talenty i wiedzę fachową, traktując każdy przypadek indywidualnie; przypomina, że pierwszą barierą, którą muszą pokonać uchodźcy, jest bariera językowa; dlatego też zaleca skuteczne działania, które umożliwią nie tylko nauczenie się i rozumienie języka państwa przyjmującego, ale również będą wspierały proces wzajemnego poznawania się przez przedstawicieli różnych kultur, aby zapobiec narastaniu nastrojów rasistowskich i ksenofobicznych;

50.

domaga się utworzenia w obrębie DG EMPL grupy zadaniowej, która najszybciej jak to możliwe opracuje ogólnoeuropejskie standardy dotyczące takich umiejętności miękkich oraz metody ich klasyfikowania;

51.

z zadowoleniem przyjmuje rozwiązania zapewniające wielojęzyczne informacje na temat możliwości w zakresie edukacji formalnej i nieformalnej, kształcenia zawodowego, praktyk zawodowych i wolontariatu dla migrantów, uchodźców i osób ubiegających się o azyl; wzywa zatem do upowszechnienia tego rodzaju usług;

52.

podkreśla, że innowacyjne instrumenty oparte na nowych mediach, takie jak media i aplikacje społecznościowe, mogą odgrywać kluczową rolę w ułatwianiu dostępu do usług oraz w wymianie informacji w odniesieniu do rejestracji uchodźców, oceny umiejętności, poszukiwania pracy i kursów nauki języka, a także w udzielaniu bezpośredniej pomocy ludziom potrzebującym; zachęca ponadto państwa członkowskie do tworzenia specjalnych platform i wielojęzycznych portali internetowych służących dostarczaniu spójnych i łatwo dostępnych informacji na temat możliwości uznawania kwalifikacji, istniejących programów integracji oraz właściwych instytucji, przypominając jednocześnie, że każde państwo UE i EOG wyznaczyło krajowy ośrodek ds. uznawalności akademickiej i informacji, który określa sposób porównywania kwalifikacji akademickich; w tym kontekście zachęca państwa członkowskie do wspierania tej usługi;

53.

zwraca uwagę na szereg możliwości i modeli kształcenia w państwach członkowskich, a w szczególności na dualny system kształcenia i model szkolenia, który wcale lub prawie wcale nie jest znany w niektórych państwach członkowskich oraz wśród uchodźców i osób ubiegających się o azyl, lecz który dzięki płynnemu przejściu od kształcenia do zatrudnienia może wnieść duży wkład w integrację uchodźców na rynku pracy i w społeczeństwie oraz w ramach którego można również w ukierunkowany sposób kształcić specjalistów w zawodach deficytowych;

54.

wzywa Komisję do przedstawienia wytycznych dotyczących sposobów, w jakie może odbywać się uznawanie posiadanych przez uchodźców kwalifikacji i umiejętności; zwraca w związku z tym uwagę, że kształcenie i zdobywanie kwalifikacji w krajach pochodzenia uchodźców w wielu przypadkach nie dorównują europejskim standardom; sugeruje Komisji opracowanie zaleceń umożliwiających państwom członkowskim uznawanie umiejętności, kompetencji, talentów i wiedzy fachowej uchodźców w łatwiejszy, szybszy i skuteczniejszy sposób; zwraca w związku z tym uwagę na różnice między rynkami pracy w państwach członkowskich i na różne potrzeby tych rynków oraz ma nadzieję, że dzięki temu zapotrzebowanie na pracowników w określonych dziedzinach będzie zaspokajane szybciej, łatwiej i skuteczniej, a jednocześnie uchodźcy będą się szybciej integrować na rynku pracy;

55.

wzywa Komisję, aby rozważyła przegląd dyrektywy w sprawie niebieskiej karty;

56.

podkreśla, że Komisja i państwa członkowskie muszą zintensyfikować wysiłki na rzecz zwalczania wszelkich form dyskryminacji, ksenofobii i rasizmu, w tym przez poszerzanie wiedzy o przepisach antydyskryminacyjnych, wspieranie działalności władz lokalnych, organizacji społeczeństwa obywatelskiego, partnerów społecznych i krajowych organów ds. równości, a także zintensyfikować wysiłki na rzecz komunikacji z mediami i obywatelami UE, aby reagować na wszelkie przejawy dezinformacji lub ksenofobii które są sprzeczne z podstawowymi wartościami europejskimi, co w znacznym stopniu przyczyni się do włączenia społecznego uchodźców i do ich akceptacji przez społeczeństwo; zachęca państwa członkowskie do wykorzystywania środków z programu „Prawa, równość i obywatelstwo” na szkolenia w zakresie różnorodności oraz do kształcenia i informowania uchodźców i migrantów wchodzących na rynek pracy o ich prawach pracowniczych, aby uchronić ich od losu ofiar wyzysku lub od wyzyskujących pracodawców; podkreśla, że dyskryminację z wielu przyczyn jednocześnie należy uwzględniać we wszystkich strategiach politycznych w zakresie migracji i integracji;

57.

przyjmuje z zadowoleniem wydaną przez partnerów społecznych uczestniczących w trójstronnym szczycie społecznym wspólną deklarację z dnia 16 marca 2016 r. w sprawie kryzysu uchodźczego, w której potwierdzili oni swoje zaangażowanie i wolę współpracy z rządami i innymi zainteresowanymi stronami, aby opracować i przyjąć strategie polityczne wspierające włączenie społeczne; jest zdania, że partnerzy społeczni i społeczeństwo obywatelskie są niezastąpionymi pośrednikami odgrywającymi wiodącą rolę we włączaniu uchodźców w rynek pracy i w ogół społeczeństwa; zachęca Komisję do wzmocnienia dialogu z partnerami społecznymi w oparciu o zrównoważoną reprezentację interesów w celu znalezienia nisz na rynku pracy i możliwości zatrudnienia dla uchodźców;

58.

apeluje do państw członkowskich o czerpanie z doświadczeń i praktyk zgromadzonych na szczeblu miast oraz o ułatwianie dzielenia się nimi, aby promować sprzyjające włączeniu rynki pracy dla wszystkich osób zamieszkałych w danym państwie, w tym dla osób korzystających z ochrony międzynarodowej, oraz aby angażować miasta i władze lokalne w opracowywanie i wdrażanie strategii włączenia społecznego i gospodarczego; jest zdania, że potrzebne jest skuteczniejsze partnerstwo między różnymi szczeblami sprawowania rządów i że inicjatywy unijne i krajowe muszą uzupełniać i wzmacniać działania miast, koncentrując się na realnych potrzebach obywateli; uważa, że należy uznawać i eksponować w skutecznej koordynacji z miastami i przy ich udziale dobre praktyki państw członkowskich;

59.

uważa za konieczne zapewnienie odpowiednich szkoleń w zakresie prawa pracy i przepisów dotyczących niedyskryminacji uchodźcom, jak również pracownikom administracji publicznej, aby zadbać o to, by uchodźcy nie byli wyzyskiwani w ramach pracy nierejestrowanej i innych form poważnego wyzysku w pracy ani nie byli dyskryminowani w miejscu pracy;

60.

apeluje do Komisji o finansowe wspieranie programów transnarodowych zapewniających możliwość przenoszenia i dostosowywania dobrych praktyk – takich jak projekty wzajemnego mentoringu i coachingu, obejmujące wszystkie szczeble sprawowania rządów i różne zainteresowane strony, opracowane i wdrażane przez różne zainteresowane strony na szczeblu UE – oraz wzywa ją do zadbania o ich skuteczne wdrożenie w praktyce;

61.

wzywa państwa członkowskie do wdrożenia decyzji ramowej w sprawie zwalczania rasizmu i ksenofobii oraz nowej dyrektywy w sprawie ofiar przestępstw, a także do zadbania o terminowe prowadzenie dochodzeń i ściganie w odniesieniu do wszelkich przypadków nawoływania do przemocy, w tym przemocy uwarunkowanej płcią oraz przemocy wobec migrantów i osób ubiegających się o azyl, niezależnie od ich statusu pobytowego;

62.

zwraca uwagę na coraz częstsze przejawy mowy nienawiści, niechęci do migrantów i przemocy o podłożu ksenofobicznym, zarówno ze strony instytucji, jak i pojedynczych osób;

63.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zintensyfikowania działań dyplomatycznych i do podjęcia wszelkich niezbędnych środków gospodarczych i społecznych w celu zapewnienia stabilizacji w krajach pochodzenia uchodźców, aby mogli oni pozostać u siebie lub tam powrócić;

64.

domaga się jak najszybszego dokonania realokacji środków finansowych w ramach EFS, Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, EFRR i Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym (FEAD), aby skuteczniej wesprzeć te państwa członkowskie, które ponoszą główny ciężar kryzysu uchodźczego;

65.

podkreśla pilną potrzebę zapewnienia nieletnim pozbawionym opieki szczególnej ochrony przed wyzyskiem w pracy, przemocą i handlem ludźmi; podkreśla, że potrzebni są opiekunowie oraz specjalne działania, zwłaszcza na rzecz dziewcząt, które często są bardziej podatne na zagrożenia i są bardziej narażone na różne formy wyzysku, handel ludźmi i przemoc seksualną, a także częściej padają ofiarą wykluczenia edukacyjnego;

66.

wzywa Komisję do zwiększenia roli kultury, edukacji i szkoleń w działaniach operacyjnych realizowanych w ramach Europejskiego programu w zakresie migracji; zachęca Komisję do przyjęcia konkretnej strategii politycznej dotyczącej dialogu międzykulturowego;

67.

wzywa UE i państwa członkowskie, aby traktowały priorytetowo integrację za pomocą wcześnie ukierunkowanych działań w obszarze edukacji, szkoleń, kultury i sportu, a także wyzwania, z którymi zmagają się społeczeństwa w państwach przyjmujących, związane w szczególności z zagwarantowaniem dzieciom prawa do nauki, niezależnie od ich statusu uchodźcy, zgodnie z postanowieniami art. 22 Konwencji ONZ o prawach dziecka, a tym samym traktowały priorytetowo dobro dziecka;

68.

podkreśla potrzebę przeprowadzenia – na podstawie ekspertyz, badań i statystyk – wyczerpującej analizy, na podstawie której będzie można wysunąć najkorzystniejsze propozycje inicjatyw i działań politycznych z zamiarem określenia, jak powinna wyglądać strategia kształcenia uchodźców, zwłaszcza w odniesieniu do kształcenia dorosłych, uwzględniająca już posiadane przez nich kwalifikacje;

69.

podkreśla istotną rolę, jaką odgrywa bezpłatna edukacja publiczna, kultura, dialog międzykulturowy i międzyreligijny, edukacja nieformalna i pozaformalna, uczenie się przez całe życie oraz polityka dotycząca młodzieży i sportu we wspieraniu integracji i włączenia społecznego uchodźców i osób ubiegających się o azyl w Europie, a także rolę okazania przez państwa przyjmujące zrozumienia i solidarności w zwalczaniu rasizmu, ksenofobii i ekstremizmu oraz w przyczynianiu się do budowania bardziej spójnego i integracyjnego społeczeństwa opartego na różnorodności kulturowej, propagowaniu wspólnych wartości europejskich oraz ochronie praw podstawowych; podkreśla potrzebę zapewnienia mediacji kulturowej i językowej, w ramach której uchodźcy i osoby ubiegające się o azyl poszerzą znajomość języka państwa przyjmującego oraz wiedzę o jego wartościach kulturowych i społecznych;

70.

podkreśla ważną rolę sportu jako instrumentu wspierania dialogu społecznego i międzykulturowego sprzyjającego nawiązywaniu pozytywnych więzi między lokalnymi społecznościami a uchodźcami i azylantami oraz zwraca się do instytucji europejskich i państw członkowskich o wdrażanie programów mających na celu integrację społeczną uchodźców poprzez wspólną aktywność kulturalną lub sportową; wspiera zatem inicjatywy podejmowane przez organizacje sportowe oraz zachęca do wymiany najlepszych praktyk między różnymi podmiotami zaangażowanymi w działania sportowe mające na celu integrację społeczną uchodźców;

71.

głęboko ubolewa nad obecnym zanikiem sieci kulturalnych ze względu na nową reorientację programu „Kreatywna Europa”;

72.

podkreśla potrzebę zapewnienia skutecznych procedur umożliwiających sprawne przejście z placówek oświatowych dostępnych w obozach dla uchodźców do systemów edukacji państw członkowskich, w których te obozy się znajdują;

73.

podkreśla, że państwa członkowskie powinny ułatwiać uczniom i studentom będącym uchodźcami zapisy do szkół na wszystkich poziomach edukacji, i apeluje o intensywniejsze działania na rzecz skutecznego rozmieszczenia uczniów w systemach edukacji państw członkowskich;

74.

wzywa UE i państwa członkowskie do stworzenia „korytarzy edukacyjnych” poprzez sprzyjanie umowom z uniwersytetami europejskimi i Unią Uniwersytetów Regionu Śródziemnomorskiego (UNIMED) dotyczącym przyjmowania studentów będących uchodźcami z rejonów ogarniętych konfliktami, aby ułatwić im dostęp do edukacji oraz sprzyjać wzajemnemu wsparciu i wolontariatowi; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy podjęte w tym celu przez liczne uniwersytety europejskie i ich partnerów;

75.

przyjmuje z zadowoleniem programy europejskie i krajowe oraz prywatne inicjatywy podejmowane przez instytucje niekomercyjne, w ramach których udziela się wsparcia naukowcom będącym migrantami specjalizującym się w naukach ścisłych oraz w innych dziedzinach, oraz zachęca do ich rozwijania i wspierania;

76.

wzywa państwa członkowskie, aby w trosce o zapewnienie bezzwłocznego rozpoczęcia procesu integracji zadbały o przygotowanie zrozumiałych praktycznych informacji wstępnych o walorze edukacyjnym w kilku językach;

77.

wzywa państwa członkowskie, aby zapewniły dzieciom i młodzieży będącym uchodźcami i azylantami ukierunkowane wsparcie w momencie wkraczania przez nie do systemu szkolnego, na przykład intensywne kursy językowe i ogólne programy wprowadzające, aby umożliwić im jak najszybszy udział w głównych zajęciach; podkreśla konieczność zaspokajania odmiennych potrzeb i reagowania na różne rodzaje trudności doświadczanych przez konkretne grupy, w szczególności nieletnich pozbawionych opieki i dorosłych bez podstawowego wykształcenia;

78.

przypomina UE i państwom członkowskim o ich obowiązku zagwarantowania nieletnim, w tym dzieciom będącym uchodźcami, znajdującym się w sytuacjach nadzwyczajnych szczególnej ochrony zgodnie z przepisami międzynarodowymi, a zwłaszcza zagwarantowania im dostępu do szkół i placówek edukacyjnych; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w ogólnym budżecie UE na pomoc humanitarną na rok 2016 zamierza się docelowo przeznaczyć 4 % środków na edukację, oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby w dalszym ciągu opowiadały się na szczeblu międzynarodowym za zwiększeniem w ramach istniejących programów środków na edukację w sytuacjach nadzwyczajnych w kontekście Światowego Szczytu Humanitarnego, który odbył się w Stambule w maju 2016 r.;

79.

zaleca, by dzieciom będącym uchodźcami zapewniać dodatkowe kursy językowe w ich języku ojczystym;

80.

podkreśla, jak ważne jest podjęcie działań wspierających edukację – w szczególności w celu stworzenia odpowiednich placówek w hotspotach i ośrodkach na terytorium UE – które wesprą wysiłki organizacji humanitarnych i pozarządowych już organizujących działalność edukacyjną i inną w obozach dla uchodźców, a także jak ważne jest stworzenie zachęt na rzecz rozwoju placówek edukacyjnych z prawdziwego zdarzenia w obozach dla uchodźców, w tym również w krajach trzecich, i sprzyjanie takiemu rozwojowi;

81.

z zadowoleniem przyjmuje nowe zaproszenia do składania wniosków dotyczące projektów kulturalnych, edukacyjnych i sportowych, a także programów mobilności młodzieży, mających na celu dialog międzykulturowy, integrację kulturową i społeczną oraz integrację w ramach programów „Kreatywna Europa” i „Erasmus+”; podkreśla potrzebę wyeliminowania przeszkód i istniejących barier dla wniosków dotyczących projektów ukierunkowanych na integrację uchodźców, a także potrzebę ułatwienia wszystkim dostępu do odnośnych programów;

82.

zwraca się do państw członkowskich o wspieranie inicjatyw na rzecz ściślejszej współpracy, spójności polityki i dialogu między organami publicznymi, zainteresowanymi organizacjami pozarządowymi, partnerami społecznymi, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i społecznościami uchodźców, aby zwiększyć wzajemną znajomość i zrozumienie, oraz o dokonanie oceny zapotrzebowania na ewentualne dalsze inicjatywy mające na celu zapewnienie równego dostępu do wysokiej jakości edukacji, które umożliwiłyby integrację migrantów i uchodźców w przyjaznym środowisku edukacyjnym;

83.

podkreśla istotną rolę nauczycieli w integracji dzieci i młodzieży będących uchodźcami lub migrantami w systemie edukacji, a także podkreśla zapotrzebowanie na wyspecjalizowaną kadrę nauczycielską oraz konieczność organizacji zaawansowanych szkoleń dla nauczycieli; w tym kontekście wzywa UE i państwa członkowskie, aby rozważyły stworzenie kanałów współpracy dla nauczycieli, tak by mogli oni wymieniać doświadczenia i najlepsze praktyki oraz wspierać się nawzajem;

84.

wzywa państwa członkowskie, by pomogły migrantom, którzy są nauczycielami i wykładowcami, znaleźć zatrudnienie w zawodzie nie tylko po to, aby poprawić ich sytuację, ale również po to, by wykorzystać ich umiejętności i doświadczenie językowe i dydaktyczne w systemie oświaty;

85.

popiera pomysł utworzenia zespołów wsparcia dla nauczycieli, których zadaniem byłoby zapewnianie nauczycielom w odpowiednim czasie pomocy w radzeniu sobie z różnymi rodzajami odmienności w klasie, w promowaniu dialogu międzykulturowego oraz w radzeniu sobie w sytuacjach, gdy mają do czynienia z konfliktami lub uczniami zagrożonymi radykalizacją; wzywa ponadto państwa członkowskie do zwiększenia możliwości edukacji politycznej oraz do zaoferowania odpowiednich możliwości dalszych szkoleń i materiałów edukacyjnych, aby za ich pomocą informować o przyczynach uchodźstwa i przeciwdziałać ekstremizmowi;

86.

podkreśla, że szkoły odgrywają ogromną rolę w udzielaniu doradztwa oraz zapewnianiu mediacji językowej i kulturowej, w tym w odniesieniu do wartości demokratycznych poprzez programy edukacji i aktywności obywatelskiej, a także w umożliwianiu szybkiej i skutecznej integracji społecznej i kulturowej nie tylko uczniów, ale także ich rodzin;

87.

z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady o zaplanowaniu w ramach planu prac w dziedzinie kultury na lata 2015–2018 konkretnych działań dotyczących roli kultury, sztuki i dialogu międzykulturowego w integracji migrantów oraz o dokonaniu bilansu dobrych praktyk istniejących w państwach członkowskich;

88.

podkreśla, że należy intensywniej wspierać wykorzystywanie sztuki jako narzędzia integracji oraz ułatwiać i zwiększać udział uchodźców w działalności artystycznej;

89.

z zadowoleniem przyjmuje ustanowioną przez Komisję nową grupę roboczą ekspertów dotyczącą dialogu międzykulturowego i integracji migrantów i uchodźców poprzez sztukę i dialog (17), która do końca 2017 r. opublikuje podręcznik dobrych praktyk;

90.

podkreśla znaczenie promowania i dalszego rozwijania aplikacji edukacyjnych, filmów i ćwiczeń, jak również platform edukacyjnych dla uchodźców, aby ułatwiać im edukację i szkolenie i je uzupełniać;

91.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

16.3.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 101/19

—

uwzględniając art. 2, 3, 6 i 21 Traktatu o Unii Europejskiej,

—

uwzględniając art. 11,153, 191, 207 i 218 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając art. 12, 21, 28, 29, 31 i 32 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Handel z korzyścią dla wszystkich: W kierunku bardziej odpowiedzialnej polityki handlowej i inwestycyjnej” (COM(2015)0497),

—

uwzględniając konkluzje dziesiątej konferencji ministerialnej WTO (1),

—

uwzględniając porozumienie paryskie (30 listopada – 11 grudnia 2015 r.) (2),

—

uwzględniając coroczne sprawozdanie UE na temat praw człowieka i demokracji na świecie (za 2014 r.) (3),

—

uwzględniając plan działania UE dotyczący praw człowieka i demokracji na lata 2015–2019 – „Prawa człowieka jako centralny element działań UE”,

—

uwzględniając wytyczne dotyczące analizy wpływu na prawa człowieka w ramach ocen skutków inicjatyw politycznych związanych z handlem (4),

—

uwzględniając studium zatytułowane „Human rights and democracy clauses in international agreements” [Klauzule dotyczące praw człowieka i demokracji w umowach międzynarodowych], opublikowane w 2015 r. przez departament tematyczny Parlamentu Europejskiego,

—

uwzględniając rezolucję przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 25 września 2015 r. pt. „Przekształcamy nasz świat: Program działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030” (5),

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 2173/2005 z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia systemu zezwoleń na przywóz drewna do Wspólnoty Europejskiej FLEGT (6),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 978/2012 z dnia 25 października 2012 r. wprowadzające ogólny system preferencji taryfowych (7),

—

uwzględniając Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych (8),

—

uwzględniając Wytyczne OECD dotyczące należytej staranności dla odpowiedzialnych łańcuchów dostaw minerałów z obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka (9),

—

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 14 lipca 2015 r. w sprawie wdrażania wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka – stan realizacji (SWD(2015)0144),

—

uwzględniając opublikowany w 2011 r. komunikat Komisji zatytułowany „Odnowiona strategia UE na lata 2011–2014 dotycząca społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw” (COM(2011)0681),

—

uwzględniając publikację UNCTAD z 2015 r. pt. „Investment Policy Framework for Sustainable Development” [Ramy polityki inwestycyjnej na rzecz zrównoważonego rozwoju] (10),

—

uwzględniając studium departamentu tematycznego Parlamentu Europejskiego pt. „The EU's Trade Policy: From Gender-Blind to Gender-Sensitive?” [Polityka handlowa UE: od lekceważenia do uwzględnienia aspektu płci?],

—

uwzględniając czwarty raport niezależnego eksperta ds. praw człowieka zatytułowany „The promotion of a democratic and equitable international order” [Promowanie demokratycznego porządku międzynarodowego opartego na równości] – komunikat Sekretarza Generalnego ONZ dla Zgromadzenia Ogólnego z dnia 5 sierpnia 2015 r. (A/70/285),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w międzynarodowych umowach handlowych (11),

—

uwzględniając rezolucję ONZ nr 64/292, w której Zgromadzenie Ogólne ONZ w sposób wyraźny uznało dostęp do wody i zapewnienie warunków sanitarnych za prawa człowieka i w której stwierdza się, że czysta woda pitna i warunki sanitarne mają zasadnicze znaczenie dla korzystania ze wszystkich praw człowieka,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 września 2015 r. w sprawie dalszych działań w następstwie europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Right2Water” (12),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie praw człowieka oraz norm społecznych i środowiskowych w międzynarodowych umowach handlowych (13),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie międzynarodowej polityki handlowej w kontekście nadrzędnych potrzeb związanych ze zmianami klimatu (14),

—

uwzględniając studium pt. „Gender Mainstreaming in Committees and Delegations of the European Parliament” [Uwzględnianie aspektu płci w pracach komisji i delegacji Parlamentu Europejskiego], opublikowane w 2014 r. przez Departament Tematyczny C Parlamentu Europejskiego,

—

uwzględniając rezolucję nr 26/9 (15) Rady Praw Człowieka i zawarte w niej postanowienie „powołania otwartej międzyrządowej grupy roboczej ds. korporacji międzynarodowych i innych przedsiębiorstw w kontekście praw człowieka, której zadaniem będzie wypracowanie międzynarodowego prawnie wiążącego instrumentu, regulującego – w ramach międzynarodowego prawa dotyczącego praw człowieka – działalność korporacji międzynarodowych i innych przedsiębiorstw”,

—

uwzględniając zreformowany ogólny system preferencji taryfowych (GSP) ustanowiony w rozporządzeniu (UE) nr 978/2012,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady pt. „Sprawozdanie w sprawie ogólnego systemu preferencji taryfowych za okres 2014-2015” (COM(2016)0029),

—

uwzględniając wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka, zmienione Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, wydaną przez MOP trójstronną deklarację zasad dotyczących przedsiębiorstw wielonarodowych i polityki społecznej, ramy działania Międzynarodowej Rady ds. Zintegrowanej Sprawozdawczości, dziesięć zasad inicjatywy ONZ Global Compact oraz normę ISO 26000 zawierającą wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności,

—

uwzględniając projekt francuskiej ustawy w sprawie „należytej staranności”, rozwijającej wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka, oraz oświadczenie przewodniczącego Junckera wygłoszone na szczycie G-7 w 2015 r.,

—

uwzględniając projekt zatytułowany „Realising Long-term Value for Companies and Investors” [Realizacja długofalowych wartości dla przedsiębiorstw i inwestorów], wdrażany obecnie w ramach zasad odpowiedzialnego inwestowania ONZ oraz inicjatywy ONZ Global Compact,

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego oraz opinie Komisji Spraw Zagranicznych, Komisji Rozwoju, Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, jak również Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A8-0217/2016),

A.

mając na uwadze, że w 2010 r. Parlament wydał zalecenia dla Komisji dotyczące norm społecznych i środowiskowych, praw człowieka i społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; mając na uwadze, że wdrożono szereg tych zaleceń, natomiast inne nie zostały zrealizowane;

B.

mając na uwadze, że Parlament działa jako współprawodawca w odniesieniu do środków określających ramy wdrażania wspólnej polityki handlowej Unii; mając na uwadze, że do ratyfikacji każdej umowy handlowej negocjowanej przez Unię wymagana jest zgoda Parlamentu; mając na uwadze, że wdrożenie zaleceń Parlamentu jest zatem konieczne do zapewnienia sukcesu wszelkich inicjatyw podejmowanych przez Komisję w obszarze wspólnej polityki handlowej;

C.

mając na uwadze, że handel odgrywa ogromną rolę w promowaniu możliwości biznesowych, tworzeniu dobrobytu oraz zwiększaniu zatrudnienia, jak również w pobudzaniu rozwoju gospodarczego, postępu społecznego, podnoszeniu standardów życia i jakości życia oraz długofalowej poprawie standardów praw człowieka;

D.

mając na uwadze, że UE podkreśla swoje zdecydowane zaangażowanie na rzecz promowania zrównoważonego rozwoju potwierdzone w strategii „Handel z korzyścią dla wszystkich”, jak również praw człowieka i dobrych rządów przez takie środki oparte na zachętach jak GSP Plus i przepisy dotyczące preferencyjnego dostępu do rynku w państwach, które zobowiązały się do wdrażania podstawowych konwencji międzynarodowych w tych obszarach;

E.

mając na uwadze, że przez swoją politykę handlową UE może przyczynić się w skuteczniejszy sposób do większego poszanowania praw człowieka i zrównoważonego rozwoju w skali globalnej; mając na uwadze, że Komisja musi realizować swoje działania nie tracąc z oczu tego celu; mając na uwadze, że umowy handlowe i inwestycyjne wywierają wpływ na prawa człowieka i zrównoważony rozwój, w związku z czym powinny być formułowane w taki sposób, by wspierały postęp społeczny i środowiskowy, gwarantowały utrzymanie norm europejskich, chroniły prawa człowieka i zapewniały zgodność z zasadami społecznymi i środowiskowymi;

F.

mając na uwadze, że handel i inwestycje zagraniczne realizowane przez przedsiębiorstwa międzynarodowe przyczyniają się do większego zaangażowania w zakresie praw człowieka, praw socjalnych i praw pracowniczych w państwach, w których przedsiębiorstwa te prowadzą działalność;

G.

mając na uwadze, że wkład Parlamentu można zmierzyć pod względem skuteczności realizacji jego zaleceń; mając na uwadze, że należy okresowo monitorować wdrażanie umów, aby zapewnić zgodność z celami i zobowiązaniami podjętymi w umowach handlowych, w szczególności w odniesieniu do ochrony praw człowieka;

H.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 208 TFUE UE i jej państwa członkowskie są w istocie prawnie zobowiązane do zapewniania spójności swoich polityk z celami dotyczącymi rozwoju;

I.

mając na uwadze, że wniosek Komisji dotyczący nowej strategii handlowej i inwestycyjnej zatytułowanej „Handel z korzyścią dla wszystkich” uznaje powiązania między handlem, prawami człowieka oraz normami społecznymi i środowiskowymi oraz akcentuje potrzebę uczynienia tych praw i standardów integralną częścią stosunków gospodarczych i handlowych Unii;

J.

mając na uwadze, że na międzynarodowych ogólnoświatowych sieciach sprzedaży detalicznej i przedsiębiorstwach spoczywa odpowiedzialność za wspieranie poprawy warunków pracy i wynagrodzeń w krajach produkujących;

K.

mając na uwadze, że prawa kobiet są integralną częścią praw człowieka; mając na uwadze, że w umowach handlowych równość mężczyzn i kobiet wchodzi w zakres rozdziałów dotyczących zrównoważonego rozwoju; mając na uwadze, że konkretne skutki umów handlowych i inwestycyjnych wpływają w różny sposób na kobiety i na mężczyzn ze względu na strukturalne zróżnicowanie sytuacji kobiet i mężczyzn, a także mając na uwadze, że zrównoważone i sprzyjające włączeniu społecznemu rozwój i wzrost gospodarczy oraz umowy handlowe muszą uwzględniać aspekt praw człowieka, w tym aspekt płci;

L.

mając na uwadze, że program działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 uznaje kluczowy wpływ polityki handlowej w osiąganiu jego celów, obejmując takie obszary polityki jak reguły pochodzenia, regulacje dotyczące żywności, rynki towarowe oraz równouprawnienie płci;

M.

mając na uwadze, że można zwiększyć potencjał systemu GSP i GSP Plus w zakresie zapewnienia ratyfikacji i wdrożenia konwencji dotyczących praw człowieka i praw pracowniczych w krajach rozwijających się przez połączenie zachęt gospodarczych ze skutecznym przyjęciem i stałym monitorowaniem wprowadzania w życie postanowień najważniejszych konwencji dotyczących praw człowieka i praw pracowniczych;

N.

mając na uwadze, że w następstwie katastrofy w Rana Plaza UE – we współpracy z rządem Bangladeszu i MOP – rozpoczęła realizację inicjatywy Global Compact na rzecz poprawy praw pracowniczych i bezpieczeństwa w fabrykach w Bangladeszu, której celem jest poprawa warunków pracy, ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników; mając na uwadze, że działania te doprowadziły do uwrażliwienia społeczeństwa i wypracowania innowacyjnych rozwiązań problemów związanych z handlem i zrównoważonym rozwojem, takich jak porozumienie w sprawie bezpieczeństwa pożarowego i bezpieczeństwa budynków w Bangladeszu;

O.

mając na uwadze, że sektor prywatny, wraz z sektorem publicznym, musi przyczyniać się do zrównoważonego rozwoju; mając na uwadze, że przedsiębiorstwa muszą działać w sposób odpowiedzialny pod względem społecznym i środowiskowym; mając na uwadze, że unijne umowy handlowe i inwestycyjne nowej generacji zawierają rozdziały dotyczące zrównoważonego rozwoju, które wymagają od stron umowy przyjęcia zobowiązań do ochrony praw człowieka, zgodności z normami społecznymi i środowiskowymi oraz zapewnienia społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; mając na uwadze, że takie rozdziały ujawniły różnice w poziomie ambicji kolejnych umów handlowych UE; mając na uwadze, że zachęca się Komisję do utrzymania jak najwyższego poziomu ambicji;

P.

mając na uwadze, że w strategii Komisji z 2015 r. „Handel z korzyścią dla wszystkich” handel i zrównoważony rozwój są priorytetem UE; mając na uwadze, że Komisja musi teraz przełożyć swoją godną pochwały ambicję na zdecydowane i konkretne działania, aby nadać właściwy impuls programowi działań na rzecz handlu i zrównoważonego rozwoju;

Q.

mając na uwadze, że projekt realizacji długofalowych wartości dla przedsiębiorstw i inwestorów podjęty w ramach inicjatyw ONZ na rzecz zasad odpowiedzialnego inwestowania oraz inicjatywy Global Compact dowodzi, że ożywienie gospodarcze w Europie i na świecie jest możliwe do pogodzenia z poszanowaniem zasad sprawiedliwości społecznej, zrównoważenia środowiskowego i praw człowieka oraz że obszary te wzajemnie się wzmacniają;

R.

mając na uwadze, że art. 207 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) stanowi, iż „wspólna polityka handlowa prowadzona jest zgodnie z zasadami i celami działań zewnętrznych Unii”;

S.

mając na uwadze, że art. 21 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) potwierdza, że w swoich działaniach na arenie międzynarodowej UE będzie kierowała się zasadami „demokracji, państwa prawnego, powszechności i niepodzielności praw człowieka i podstawowych wolności, poszanowania godności ludzkiej, zasad równości i solidarności oraz poszanowania zasad Karty Narodów Zjednoczonych oraz prawa międzynarodowego”;

T.

mając na uwadze, że powiązania między handlem i prawami człowieka a normami społecznymi i środowiskowymi stały się integralną częścią stosunków gospodarczych i handlowych UE; mając na uwadze, że polityka UE dotycząca praw człowieka i demokracji w państwach trzecich powinna być nadal uwzględniana w innych unijnych strategiach politycznych o wymiarze zewnętrznym, w tym w polityce handlowej; mając na uwadze, że UE powinna wykorzystywać politykę handlową do promowania celu ustanowienia wysokich ogólnoświatowych standardów w dziedzinie praw człowieka i praw społecznych, ochrony konsumentów i kwestii środowiskowych;

U.

mając na uwadze, że polityka handlowa oraz ambitne umowy handlowe są istotne dla wspierania i wzmacniania światowego sytemu handlu opartego na zasadach; mając na uwadze, że przed zakończeniem negocjacji handlowych należy również w rzetelny i przejrzysty sposób brać pod uwagę kwestie praw człowieka; mając na uwadze, że wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka, a także wszelkie inne odnośne instrumenty wspierające społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw, mają na celu wspieranie zapisów dotyczących praw człowieka w polityce handlowej;

V.

mając na uwadze, że w dniu 26 czerwca 2014 r. Rada Praw Człowieka ONZ przyjęła rezolucję w sprawie utworzenia międzyrządowej grupy roboczej, której rolą będzie rozpoczęcie procesu prowadzącego do opracowania prawnie wiążącego międzynarodowego instrumentu regulującego – w ramach prawa międzynarodowego – działalność spółek międzynarodowych i innych przedsiębiorstw;

W.

mając na uwadze, że handel i prawa człowieka mogą się wzajemnie wzmacniać, a środowisko biznesu, zobowiązane do poszanowania praw człowieka, może też odgrywać istotną rolę w stwarzaniu pozytywnych zachęt do promowania praw człowieka, demokracji, norm środowiskowych i społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; mając na uwadze, że UE odgrywała wiodącą rolę w negocjowaniu i wdrażaniu licznych inicjatyw na rzecz globalnej odpowiedzialności, które idą w parze z propagowaniem i poszanowaniem takich międzynarodowych norm jak sprawiedliwość społeczna, zrównoważenie środowiskowe i przestrzeganie praw człowieka; mając na uwadze, że faktem jest, iż przedsiębiorstwa europejskie działające na skalę ogólnoświatową i będące przykładem dzięki kulturze korporacyjnej wolnej od dyskryminacji wywierają długofalowy pozytywny wpływ na prawa człowieka; mając na uwadze, że pogłębienie stosunków handlowych w oparciu o ochronę i egzekwowanie praw człowieka buduje wzajemne zrozumienie i wspólne wartości, takie jak państwo prawa, dobre rządy oraz poszanowanie praw człowieka;

1.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do uwzględniania aspektu płci we wszystkich obszarach prowadzonej przez nie polityki, w tym polityki handlowej, oraz do zapewnienia m.in. rzeczywistej zgodności z Konwencją w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet; wzywa Komisję do uwzględnienia w ocenie skutków strategii handlowej UE aspektu płci w odniesieniu do praw kobiet, a ponadto apeluje do Komisji o systematyczną ocenę istniejących umów handlowych i inwestycyjnych w celu określenia ich konsekwencji dla równości płci;

2.

wzywa Komisję do zapewnienia większej spójności w odniesieniu do rozwoju, zagwarantowania skutecznej oceny polityki i koordynacji między pomocą rozwojową a polityką handlową oraz do dążenia, by wszystkie zainteresowane strony przestrzegały międzynarodowych standardów praw człowieka, równouprawnienia płci, praw pracowniczych i ochrony środowiska;

3.

wzywa UE do odgrywania aktywnej roli w realizacji 17 celów zrównoważonego rozwoju z programu zrównoważonego rozwoju do roku 2030 przyjętego przez Zgromadzenie Ogólne ONZ podczas 70. sesji;

4.

wzywa UE i państwa członkowskie do promowania wiążących środków służących zapewnieniu, że przedsiębiorstwa będą odprowadzać podatki w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej i tworzenia wartości, do propagowania obowiązkowej sprawozdawczości sektora prywatnego w podziale na kraje zgodnie z zaleceniami OECD, a także do wspierania dobrego rządzenia, szczególnie w dziedzinie opodatkowania i skutecznego poboru podatków; ponadto wzywa Komisję i państwa członkowskie do dopilnowania, aby ta kwestia była traktowana priorytetowo w dialogu politycznym (dotyczącym rozwoju i handlu na szczeblu politycznym), oraz do wspierania roli społeczeństwa obywatelskiego w zapewnianiu publicznej kontroli nad zarządzaniem podatkami oraz w monitorowaniu przypadków dotyczących oszustw podatkowych; uważa, że politykę podatkową przedsiębiorstwa należy uznać za element społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, a zatem strategie uchylania się od opodatkowania lub korzystania z rajów podatkowych są niezgodne z zachowaniem odpowiedzialnym społecznie;

5.

uznaje, że powszechny dostęp do takich wspólnych dóbr jak woda, opieka zdrowotna i edukacja to ważny wskaźnik zdolności państwa do zagwarantowania praw człowieka i praw społecznych;

6.

podkreśla, że długofalowe doświadczenie UE w rozliczaniu się z kwestii społecznych i środowiskowych w kontekście unijnej dyplomacji handlowej wyprzedza już inne światowe podmioty zaangażowane w handel; podkreśla, że zaangażowanie naszych partnerów handlowych w kwestie dotyczące praw człowieka stanowi solidną podstawę ciągłego dialogu, procesu współpracy i stopniowej poprawy w dłuższej perspektywie;

7.

podkreśla znaczenie handlu i zagranicznych inwestycji jako ważnych narzędzi służących zapewnieniu wzrostu gospodarczego, zrównoważonego rozwoju, dobrych rządów, a także ochrony praw człowieka;

8.

przypomina, że handel i bezpośrednie inwestycje zagraniczne zwiększają dobrobyt w uboższych państwach; przypomina, że istnieje niezaprzeczalny związek między większym dobrobytem a lepszą ochroną praw człowieka, praw socjalnych i praw pracowniczych oraz wysokim poziomem ochrony środowiska;

9.

przypomina, że UE jest zobowiązana do spójnego propagowania i poszanowania praw człowieka i demokracji w stosunkach z krajami trzecimi we wszystkich strategiach politycznych, w tym w polityce handlowej, oraz we wszystkich odpowiednich instrumentach finansowania zewnętrznego;

10.

w związku z tym zaleca, aby strategia handlowa UE stała się narzędziem propagowania demokratycznych wartości w państwach trzecich; z zadowoleniem przyjmuje też rozszerzenie zakresu umów handlowych i preferencyjnych programów handlowych jako instrumentów wspierania praw człowieka, zwalczania pracy przymusowej i pracy dzieci oraz zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego i praw do zdrowia, zrównoważonego rozwoju, wysokich norm bezpieczeństwa i ochrony środowiska oraz możliwości gospodarczych dla wszystkich;

11.

przypomina o znaczeniu, jakie dla UE ma rozwój ściślejszej współpracy na szczeblu wielostronnym, i w związku z tym ponownie apeluje do Komisji o przyjęcie wiodącej roli przy reformie struktury zarządzania WTO, w szczególności w odniesieniu do osiągnięcia następujących celów:

12.

wzywa Komisję do aktywnego promowania dalszych reform WTO w celu zdefiniowania wielostronnych zasad zrównoważonego zarządzania ogólnoświatowymi łańcuchami dostaw w odpowiedzialny sposób, które to zasady powinny obejmować w szczególności:

13.

ponawia apel o dopilnowanie, by wszelkie środki przyjmowane przez stronę w ramach porozumienia paryskiego lub związane z jakimikolwiek zasadami lub zobowiązaniami zawartymi w art. 3 i 4 UNFCCC były zabezpieczane dzięki lepszej ochronie prawa do regulowania w umowach handlowych;

14.

wzywa Komisję do przyspieszenia postępów w opracowywaniu programów rozróżniania produktów ze względu na proces i metodę ich produkcji oraz kryteriów zrównoważonego rozwoju w ramach umów handlowych;

15.

wzywa państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków w celu wypełnienia ich zobowiązania do stopniowego wycofywania dotacji przeznaczonych na paliwa kopalne, zgodnie z zobowiązaniem w ramach G20;

16.

uważa, że polityka handlowa mogłaby bardziej przyczyniać się do transformacji energetycznej i że instrumenty handlowe UE powinny wspierać powstawanie i rozwój źródeł energii odnawialnej, jak również tworzenie dóbr i technologii środowiskowych w Europie; docenia starania Komisji o wynegocjowanie wielostronnego porozumienia w sprawie towarów związanych z przemysłem ekologicznym (umowa w sprawie towarów środowiskowych – EGA) i domaga się, aby negocjacje te zakończyły się ambitną i zrównoważoną umową; wzywa Komisję, by w ramach negocjacji w prawie EGA opracowała kryteria ilościowe i jakościowe do identyfikacji „towarów ekologicznych” oraz promowała wiarygodne i przejrzyste metody w negocjacjach w sprawie EGA; ponadto wzywa Komisję do należytego uwzględnienia czynników wpływających na handel towarami ekologicznymi, takich jak polityka antydumpingowa w sektorze energii ze źródeł odnawialnych, systemy własności intelektualnej, programy dotyczące ograniczeń finansowania oraz krajowa polityka środowiskowa, która generuje popyt na te towary;

17.

z zadowoleniem przyjmuje decyzję Komisji o przeprowadzaniu ocen ex ante i ex post wpływu na zrównoważony rozwój w odniesieniu do wszystkich umów handlowych zgodnie z „wytycznymi dotyczącymi analizy oceny wpływu na prawa człowieka inicjatyw politycznych związanych z handlem”; w związku z tym wzywa Komisję do:

18.

uznaje konkluzje Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczące decyzji Komisji o sfinalizowaniu umowy z Wietnamem przed zakończeniem oceny wpływu na prawa człowieka i wzywa Komisję do przeprowadzenia tej oceny przy najbliższej okazji w oparciu o nową metodologię, aby pozwolić Parlamentowi podjąć świadomą decyzję;

19.

ponownie wyraża poparcie dla wprowadzenia warunków dotyczących praw człowieka w umowach handlowych i przypomina o znaczeniu przestrzegania i wdrażania klauzul dotyczących praw człowieka; z zadowoleniem przyjmuje wysiłki Komisji i Rady mające na celu włączenie takich prawnie wiążących klauzul dotyczących praw człowieka do wszystkich umów handlowych i inwestycyjnych, zgodnie ze wspólnym podejściem, oraz domaga się publikacji wspólnego podejścia Rady; zauważa, że klauzule dotyczące praw człowieka nie zostały zawarte we wszystkich umowach UE oraz wzywa, aby w czasie trwających negocjacji handlowych z innymi partnerami UE, w szczególności z partnerami TTIP, zagwarantować włączenie prawnie wiążącej klauzuli dotyczącej praw człowieka;

20.

uważa jednak, że obecne klauzule miały ograniczony wpływ na wypełnienie obowiązków i zobowiązań dotyczących praw człowieka: wzywa zatem Komisję i Radę, by wdrożyły następujące dostosowania:

21.

przypomina swój wniosek zawarty w rezolucji z 2010 r., aby każda umowa handlowa UE, zarówno dwustronna, jak i wielostronna, zawierała kompleksowe, wykonalne i ambitne rozdziały poświęcone handlowi i zrównoważonemu rozwojowi; podkreśla rozbieżności odnoszące się do rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju w różnych umowach handlowych UE; wzywa zatem Komisję, by zapewniła najwyższy poziom spójności we wszystkich negocjacjach handlowych oraz wprowadziła rozdziały poświęcone handlowi i zrównoważonemu rozwojowi obejmujące:

22.

ponawia swój wniosek o utworzenie forów na temat zrównoważonego rozwoju lub grup konsultacyjnych na różnych etapach opracowywania umowy, negocjowania i wdrażania jej; przypomina, że wszystkie wewnętrzne grupy doradcze powinny być w pełni niezależne oraz mieć dostęp do odpowiednich zasobów; odnotowuje krytyczne uwagi zgłaszane często przez niektórych uczestników wewnętrznych grup doradczych utworzonych przez UE w ramach istniejących umów handlowych, że ich obrady nie mają żadnego praktycznego wpływu, oraz proponuje, by Komisja wdrożyła następujące środki:

23.

apeluje o większą przejrzystość i rozliczalność w stosunku do lokalnych organizacji w kwestii formułowania zasad handlu międzynarodowego oraz krajowej polityki handlowej, przy jednoczesnym zapewnieniu spójności z zasadą przestrzegania praw pracowniczych oraz praw człowieka, w tym praw kobiet;

24.

wzywa Komisję do większego zaangażowania Parlamentu Europejskiego w proces monitorowania wdrażania umów handlowych i inwestycyjnych w odniesieniu do poszanowania praw człowieka oraz norm społecznych i środowiskowych oraz wzywa Radę do zasięgania opinii Parlamentu w sprawie każdej decyzji dotyczącej zmian w stosowaniu umowy, a nawet zawieszenia jej stosowania, jeśli zachodzi taka konieczność;

25.

z zadowoleniem przyjmuje wejście w życie w dniu 1 stycznia 2014 r. nowego rozporządzenia w sprawie ogólnego systemu preferencji taryfowych (GSP) (rozporządzenie (UE) nr 978/2012) oraz publikację pierwszego sprawozdania z kontroli GSP za okres 2014–2015; uważa, że polityka handlowa powinna być środkiem do promowania bardziej wymagających norm społecznych i środowiskowych w krajach partnerskich UE, a zatem wzywa Komisję, by wdrożyła następujące środki naprawcze:

26.

popiera zobowiązania Komisji do działań na rzecz zniesienia pracy dzieci; z zadowoleniem odnotowuje przyjęcie dokumentu roboczego służb Komisji i przypomina swój wniosek z 2010 r. dotyczący zrównoważonego i realistycznego wniosku ustawodawczego, w tym środków, takich jak oznakowanie „wyprodukowane bez udziału pracy dzieci”, udzielanie preferencji handlowych państwom spełniającym określone normy pracy oraz horyzontalny zakaz przywozu dotyczące produktów wykonanych przy wykorzystaniu pracy dzieci; podkreśla znaczenie włączenia celu zwalczania pracy przymusowej i pracy dzieci do rozdziałów poświęconych handlowi i zrównoważonemu rozwojowi w umowach handlowych UE, obok sześciu innych podstawowych konwencji MOP, oraz zaangażowanie UE w międzynarodowe rozmowy na szczeblu WTO, OECD i MOP, aby zwiększyć wielostronny wymiar tego celu;

27.

potwierdza swój sprzeciw wobec wszelkich bezpośrednich lub pośrednich postanowień dotyczących handlu usługami związanymi z energią, jeśli dopuszczają one neutralność technologiczną dotacji; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by poważnie potraktowały fakt, że rosnące emisje CO2 pochodzące z handlu międzynarodowego osłabiają europejską strategię na rzecz klimatu i podkreśla, że przechodzenie na lokalne wzorce produkcji i konsumpcji może przyczynić się do osiągnięcia celów porozumienia paryskiego;

28.

przypomina o nierozerwalnym związku pomiędzy zmianą klimatu a wylesianiem spowodowanym niezrównoważonym i nielegalnym wydobywaniem zasobów; wzywa Komisję do zagwarantowania skutecznego wdrożenia i egzekwowania FLEGT i EUTR, w tym obowiązku legalności w łańcuchach dostaw drewna;

29.

z zadowoleniem przyjmuje decyzję Komisji o zainicjowaniu studium wykonalności europejskiego planu działania dotyczącego wylesiania i degradacji lasów;

30.

przypomina wniosek Parlamentu z 2010 r. dotyczący włączenia społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw do wszystkich unijnych umów handlowych oraz przepisów dotyczących skuteczniejszego egzekwowania, w szczególności możliwości prowadzenia dochodzeń przez Komisję w sprawie domniemanych naruszeń zobowiązań w zakresie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw oraz rozwoju punktów kontaktowych UE wzorowanych na punktach kontaktowych OECD i wzmacniających te punkty; zwraca się do Komisji, aby zwiększyła wysiłki na rzecz zachowania zgodności przez przedsiębiorstwa w całym łańcuchu dostaw oraz do pełnego poszanowania podstawowych norm pracy MOP i norm społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw uznawanych na szczeblu międzynarodowym, w szczególności uaktualnionych niedawno wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, dziesięciu zasad inicjatywy ONZ Global Compact oraz normy ISO 26000 dotyczącej odpowiedzialności społecznej, wydanej przez MOP trójstronnej deklaracji zasad dotyczących przedsiębiorstw wielonarodowych i polityki społecznej i wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka, w szczególności w sektorach odzieżowym i wydobywczym, w których istnieje większe ryzyko łamania praw człowieka i norm społecznych; zwraca uwagę, że w wyniku tragedii, która miała miejsce w kompleksie Rana Plaza w Bangladeszu w 2013 r., Komisja zainicjowała porozumienie na rzecz zrównoważoności we współpracy z Bangladeszem, Międzynarodową Organizacją Pracy i Stanami Zjednoczonymi; w tym kontekście podkreśla znaczenie dalszych dążeń do osiągnięcia celów zawartych w porozumieniu na rzecz zrównoważoności, aby propagować wzmocnienie praw pracowników i konieczność bardziej odpowiedzialnego zarządzania łańcuchami dostaw na szczeblu międzynarodowym; wzywa Komisję do rozszerzenia tego rodzaju programów i działań na innych partnerów handlowych UE;

31.

uważa, że kluczowe znaczenie ma kontynuowanie starań na rzecz dostosowania się do deklaracji OECD w sprawie międzynarodowych inwestycji i przedsiębiorstw wielonarodowych i zapewnienie wyraźnego wzmiankowania wytycznych we wszystkich nowych porozumieniach między UE a państwami trzecimi oraz przejście od „biernego” do „aktywnego” podejścia do wdrażania tych wytycznych; wzywa Komisję, by zagwarantowała przejrzystość jeśli chodzi o dostęp do informacji w sprawie zachowania przedsiębiorstw i wprowadziła skuteczny i wykonalny system sprawozdawczości zapewniający informacje dotyczące łańcuchów wartości produktów; przypomina o swoim stanowisku z 2010 r. odnoszącym się do wymagania od przedsiębiorstw publikowania ich bilansów dotyczących społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw oraz od wszystkich przedsiębiorstw okazywania należytej staranności; wzywa Komisję do aktualizacji swojej strategii w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw celem ustanowienia bardziej restrykcyjnych wymogów w zakresie sprawozdawczości i zgodności z wymogami oraz do zapewnienia skuteczniejszego wdrażania wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka, oraz wzywa państwa członkowskie do szerszego promowania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w umowach handlowych;

32.

wzywa UE do ustanowienia platform dialogu skupiających społeczeństwo obywatelskie, przedsiębiorstwa, organizacje międzynarodowe i innych uczestników, których dotyczy społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw;

33.

zachęca Komisję do zastosowania najnowszych rezultatów projektu realizacji długofalowych wartości dla przedsiębiorstw i inwestorów podjętego w ramach inicjatyw ONZ na rzecz zasad odpowiedzialnego inwestowania oraz Global Compact, w odniesieniu do Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, dialogu z inwestorami podczas negocjowania umów handlowych oraz wspierania koncepcji unii zrównoważonych rynków kapitałowych przez wspieranie zrównoważonego handlu;

34.

przypomina, że wydana przez MOP trójstronna deklaracja zasad dotyczących przedsiębiorstw wielonarodowych i polityki społecznej, program godnej pracy MOP i kwestie dotyczące pracy w wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych są kluczowymi tekstami w obszarze społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; wzywa Komisję, by podjęła działania w następstwie inicjatyw OECD i ONZ przez włączanie opracowanych niedawno i nowych norm do prawodawstwa UE oraz by promowała zrównoważone i kompleksowe zalecenia polityczne, z uwzględnieniem silnego wymiaru zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do globalnych łańcuchów wartości, na posiedzeniu ministrów handlu grupy G-20 w Szanghaju w lipcu 2016 r.;

35.

przypomina, że UE odgrywa wiodącą rolę na świecie pod względem krajowych planów działania dotyczących społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; wzywa Komisję do aktywnego wspierania odpowiedzialnej postawy przedsiębiorstw wśród przedsiębiorstw unijnych działających za granicą, kładąc szczególny nacisk na zagwarantowanie ścisłego przestrzegania przez nie wszystkich zobowiązań prawnych wynikających z krajowych przepisów bądź dwustronnych lub międzynarodowych zobowiązań prawnych, którym podlega ich działalność gospodarcza, a także międzynarodowych standardów i przepisów w dziedzinie praw człowieka, praw pracowniczych i ochrony środowiska; ponadto uważa, że aby osiągnąć ten cel Komisja powinna aktywnie zaangażować się we współpracę ze swoimi krajami partnerskimi w celu wymiany najlepszych praktyk i wiedzy na temat sposobów i środków poprawy otoczenia biznesowego i zwiększania świadomości dotyczącej odpowiedzialnej postawy przedsiębiorstw;

36.

zauważa, że program społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw należy dostosować do konkretnych potrzeb poszczególnych regionów i krajów, aby przyczynić się do poprawy zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego;

37.

wzywa Komisję do podjęcia środków w dziedzinie handlowej i inwestycyjnej, które zachęcą i nagrodzą firmy stosujące strategie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw przez przyznawanie oznakowań, umożliwienie preferencyjnego dostępu do unijnych zamówień publicznych i programy wsparcia dla MŚP;

38.

z dużym zadowoleniem przyjmuje włączenie kwestii sprawozdawczości dużych przedsiębiorstw w zakresie praw człowieka do nowej dyrektywy w sprawie sprawozdawczości pozafinansowej; wzywa państwa członkowskie UE do szybkiej i skutecznej transpozycji tej dyrektywy; zwraca uwagę na ramy sprawozdawczości zgodnej z wytycznymi ONZ dotyczącymi biznesu i praw człowieka, punkt odniesienia dotyczący działań przedsiębiorstw w obszarze praw człowieka i cel „zintegrowanej sprawozdawczości” oraz wzywa wszystkie unijne spółki giełdowe i zainteresowane strony do poszanowania ducha tej dyrektywy podczas prowadzenia handlu w UE i poza UE;

39.

wzywa UE i państwa członkowskie do aktywnego uczestnictwa w pracach Rady Praw Człowieka ONZ oraz Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska (UNEP) nad międzynarodowym traktatem w celu pociągnięcia korporacji międzynarodowych do odpowiedzialności za naruszanie praw człowieka i pogwałcenie norm środowiskowych;

40.

podkreśla, że skuteczne wdrożenie tych zaleceń stanowi podstawowy element w ocenie przez Parlament Europejski umów handlowych negocjowanych przez Komisję Europejską; wnioskuje o szczegółową i terminową odpowiedź Komisji na wszystkie kwestie poruszone w niniejszej rezolucji;

41.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

16.3.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 101/30

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 listopada 2015 r. w sprawie stanu negocjacji dauhańskiej agendy rozwoju i przygotowań przed 10. konferencją ministerialną WTO (1),

—

uwzględniając swoje zalecenia dla Komisji dotyczące negocjacji w sprawie transatlantyckiego partnerstwa handlowo-inwestycyjnego oraz porozumienia w sprawie handlu usługami odpowiednio z dnia 8 lipca 2015 r. (2) i z dnia 3 lutego 2016 r. (3),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Handel z korzyścią dla wszystkich – W kierunku bardziej odpowiedzialnej polityki handlowej i inwestycyjnej” (COM(2015)0497),

—

uwzględniając program działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030, przyjęty na Szczycie ONZ w sprawie Zrównoważonego Rozwoju w Nowym Jorku w 2015 roku,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 lipca 2015 r. w sprawie zewnętrznego wpływu unijnej polityki handlowej i inwestycyjnej na inicjatywy publiczno-prywatne w krajach nienależących do UE (4),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 czerwca 2015 r. w sprawie strategii na rzecz ochrony i egzekwowania praw własności intelektualnej w państwach trzecich (5),

—

uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie drugiej rocznicy zawalenia się budynku Rana Plaza oraz postępów w realizacji porozumienia na rzecz stałej poprawy praw pracowniczych i bezpieczeństwa w fabrykach w przemyśle konfekcyjno-dziewiarskim w Bangladeszu (6),

—

uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 2/2014 pt. „Czy preferencyjne uzgodnienia handlowe są odpowiednio zarządzane?”,

—

uwzględniając wytyczne Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) w sprawie przedsiębiorstw wielonarodowych oraz trójstronną deklarację zasad dotyczących przedsiębiorstw wielonarodowych i polityki społecznej Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP),

—

uwzględniając rozporządzenie UE w sprawie nielegalnie pozyskanego drewna, dyrektywę UE w sprawie ujawniania informacji niefinansowych, wniosek KE dotyczący rozporządzenia w sprawie minerałów z regionów ogarniętych konfliktami, klauzulę dotyczącą przejrzystości w łańcuchach dostaw, która stanowi część ustawy o współczesnym niewolnictwie obowiązującej w Zjednoczonym Królestwie, oraz francuską ustawę o obowiązku dochowania należytej staranności,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 września 2011 r. w sprawie nowej polityki handlowej dla Europy w ramach strategii „Europa 2020” (7),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 lutego 2011 r. w sprawie strategii „Europa 2020” (8),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie międzynarodowej polityki handlowej w kontekście nadrzędnych potrzeb związanych ze zmianami klimatu (9),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie praw człowieka oraz norm społecznych i środowiskowych w międzynarodowych umowach handlowych (10),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w międzynarodowych umowach handlowych (11),

—

uwzględniając wytyczne Unii Europejskiej na rzecz promowania i ochrony wszystkich praw człowieka przysługujących lesbijkom, gejom, osobom biseksualnym, transpłciowym i interseksualnym, przyjęte przez Radę do Spraw Zagranicznych w dniu 24 czerwca 2013 r.,

—

uwzględniając konkluzje z posiedzenia Rady Europejskiej w dniach 7–8 lutego 2013 r., konkluzje Rady Europejskiej w sprawie handlu z dnia 21 listopada 2014 r. oraz konkluzje Rady do Spraw Zagranicznych z dnia 27 listopada 2015 r.,

—

uwzględniając opinię Komisji Handlu Międzynarodowego w sprawie sprawozdania w sprawie przejrzystości, rozliczalności i rzetelności w instytucjach UE,

—

uwzględniając Porozumienie z Marrakeszu ustanawiające Światową Organizację Handlu,

—

uwzględniając art. 21 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE),

—

uwzględniając art. 207, 208 i 218 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

—

uwzględniając art. 24 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/478 z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie wspólnych reguł przywozu,

—

uwzględniając zasadę spójności polityki na rzecz rozwoju określoną w TFUE,

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego oraz opinie Komisji Spraw Zagranicznych, Komisji Rozwoju, Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów, a także Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (A8-0220/2016),

A.

mając na uwadze, że handel nie jest celem samym w sobie, lecz sposobem na osiągnięcie dobrobytu i równości, promowanie możliwości biznesowych, zrównoważonego rozwoju gospodarczego, postępu społecznego i zrozumienia kulturowego oraz na poprawę warunków życia bez jednoczesnego zwiększania wydatków publicznych;

B.

mając na uwadze, że wspólna polityka handlowa przeszła gruntowną zmianę od wejścia w życie traktatu lizbońskiego w grudniu 2009 r.; mając na uwadze, że handlu nie można rozpatrywać w odosobnieniu, gdyż jest on powiązany z wieloma innymi strategiami politycznymi, od których jest zależny; mając na uwadze, że negocjacje w sprawie umów handlowych i inwestycyjnych nie mogą dotyczyć wyłącznie obniżania ceł wobec złożonych wyzwań w zakresie kwestii regulacyjnych i konwergencji w odniesieniu do norm międzynarodowych;

C.

mając na uwadze, że w Unii Europejskiej nie podjęto dotychczas poważnej debaty na temat kosztów prowadzenia polityki wolnego handlu (takich jak dostosowania w przemyśle: likwidacja zakładów przemysłowych, utrata miejsc pracy w sektorze wytwórczym, przenoszenie całych przemysłów do państw trzecich i zwiększony przywóz) oraz ogólnej analizy kosztów i korzyści polityki wolnego handlu; mając na uwadze, że brak takiej uczciwej debaty prowadzi do kwestionowania przez różne zainteresowane strony logiki i kierunku polityki handlowej UE i strategii politycznych UE w ogóle, a podjęcie tej uczciwej debaty zapobiegłoby takim niefortunnym skutkom;

D.

mając na uwadze, że nadwyżka w kluczowych sektorach przemysłu na świecie i wynikający z niej brak równowagi handlowej sprawiają, że w unijnych przedsiębiorstwach i sektorach przemysłu słabnie wiara w dobrą kondycję unijnej polityki handlowej;

E.

mając na uwadze, że w czasach słabego wzrostu gospodarczego wkład handlu zagranicznego w ożywienie europejskiej gospodarki ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia konkretnych i wymiernych rezultatów, a także dla zapewnienia godnych miejsc pracy oraz zrównoważonego wzrostu gospodarczego i równości w Europie i poza jej granicami;

F.

mając na uwadze, że polityka handlowa nowej generacji musi reagować na obawy obywateli dotyczące przejrzystości i uczestnictwa, dobrobytu i zatrudnienia oraz na oczekiwania przedsiębiorstw dotyczące globalnej i współzależnej gospodarki, walkę z ubóstwem, a także na potrzebę zapewnienia bardziej zrównoważonej dystrybucji zysków pochodzących z handlu oraz podjęcia nowych kwestii, takich jak handel elektroniczny i kluczowa rola MŚP;

G.

mając na uwadze, że trwające negocjacje handlowe zwróciły uwagę opinii publicznej na unijną politykę handlową, a także mając na uwadze, że coraz więcej obywateli jest zainteresowanych polityką handlową oraz zaniepokojonych, że wspólna polityka handlowa może osłabiać europejskie i krajowe regulacje i standardy;

H.

mając na uwadze jednoznaczne zobowiązanie Komisji, że żadna umowa handlowa nie będzie prowadzić do obniżenia poziomu ochrony regulacyjnej, że jeżeli umowa handlowa ma zmieniać poziom ochrony, to tylko na lepszy, oraz że prawo do przyjmowania regulacji będzie zawsze podlegało ochronie;

I.

mając na uwadze, że współpraca regulacyjna w zakresie umów handlowych musi zapewniać najwyższy poziom ochrony zdrowia i bezpieczeństwa zgodnie z zasadą ostrożności określoną w art. 191 TFUE;

J.

mając na uwadze, że obywatele Unii, a także unijne przedsiębiorstwa oraz MŚP wyrażają wątpliwości, czy duże stowarzyszenia przemysłowe rzeczywiście reprezentują interesy obywateli Unii, unijnych przedsiębiorstw i Unii Europejskiej w ogóle;

K.

mając na uwadze, że przejrzystość wymaga, aby instytucje UE weryfikowały, czy stanowiska przedstawiane w imieniu sektorów przemysłu UE w istocie odzwierciedlają stanowiska tych sektorów;

L.

mając na uwadze, że unijną politykę handlową i inwestycyjną należy wzmocnić nie tylko poprzez zapewnienie korzystnych rezultatów pod względem tworzenia miejsc pracy i dobrobytu dla obywateli i przedsiębiorstw, ale również poprzez wzmocnienie praw środowiskowych i społecznych, zagwarantowanie najwyższego poziomu przejrzystości, zaangażowania i rozliczalności, prowadzenie stałego dialogu z przedsiębiorstwami, konsumentami, partnerami społecznymi, wszystkimi zainteresowanymi stronami, władzami lokalnymi i regionalnymi, a także poprzez określenie jasnych wytycznych w negocjacjach;

M.

mając na uwadze, że reguły pochodzenia są wyznacznikiem rzeczywistej skali liberalizacji handlu, ponieważ wskazują towary, których rzeczywiście dotyczą korzyści wynikające z umów o wolnym handlu, lecz są często pomijane w publicznych debatach na temat polityki handlowej i do tej pory nie zostały poddane analizie przez Parlament;

N.

mając na uwadze, że Unia Europejska, prowadząc swoją politykę handlową oraz negocjacje handlowe, musi brać pod uwagę narażenie pewnych sektorów w razie otwarcia rynku, w szczególności narażenie sektora rolnego;

O.

mając na uwadze, że według prognoz do 2050 r. 28 państw członkowskich UE miało wytwarzać zaledwie 15 % światowego PKB w porównaniu z 23,7 % w 2013 r., a od 2015 r. 90 % światowego wzrostu gospodarczego jest wytwarzane poza Europą; mając na uwadze, że tempo wzrostu gospodarek wschodzących znacząco maleje;

P.

mając na uwadze, że UE jest obecnie największym blokiem handlowym na świecie, kontrolującym jedną trzecią światowego handlu, jednak według prognoz do 2020 r. udział ten spadnie do ok. 26 %;

Q.

mając na uwadze, że inne czynniki, takie jak zmiany demograficzne, również będą miały negatywny wpływ na pozycję UE na arenie handlu światowego; mając na uwadze, że udział UE w światowej populacji ma się zmniejszyć z 7,1 % w 2013 r. do 5,3 % w roku 2060;

R.

mając na uwadze, że przyszłe umowy i negocjacje handlowe powinny uwzględniać stanowiska określone w rezolucjach Parlamentu w sprawie transatlantyckiego partnerstwa handlowo-inwestycyjnego (TTIP) i porozumienia w sprawie handlu usługami (TiSA), a także być z nimi spójne;

S.

mając na uwadze, że centrum wytwarzania dobrobytu wyraźnie przesuwa się na wschód, w stronę regionu Azji i Pacyfiku wraz z Chinami, które już wyprzedziły Japonię i prawdopodobnie wyprzedzą USA, a w 2025 r. staną się największą gospodarką świata; mając na uwadze, że oznacza to, iż gospodarki wschodzące i kraje rozwijające się doganiają grupę krajów uprzemysłowionych i stają się gospodarkami dojrzałymi;

T.

mając na uwadze, że według szacunków transgraniczne przepływy kapitału, towarów, usług i danych przyniosły światowej gospodarce dodatkowe 7,8 biliona USD w 2014 r., z czego 2,8 biliona USD stanowi wartość dodana przepływów danych, przewyższając analogiczne szacunki w odniesieniu do handlu towarami, wynoszące 2,7 biliona USD;

1.

z zadowoleniem przyjmuje nową strategię Komisji pt. „Handel z korzyścią dla wszystkich – W kierunku bardziej odpowiedzialnej polityki handlowej i inwestycyjnej”, a w szczególności zwrócenie uwagi na nowe elementy, takie jak odpowiedzialne zarządzanie łańcuchami dostaw, światowy rynek cyfrowy, handel produktami i usługami cyfrowymi, sprawiedliwy i etyczny handel oraz koszty społeczne liberalizacji handlu; wyraża zdecydowane przekonanie, że przyszła polityka handlowa musi zwalczać wszelkie formy protekcjonizmu, w tym niepotrzebne bariery pozataryfowe, oraz zapewniać dostęp do nowych rynków, w szczególności dla MŚP; przypomina, że liberalizacja handlu musi być odpowiednio prowadzona, aby zapewnić zrównoważony rozwój; ubolewa z powodu opóźnionego przedstawienia nowej strategii przez Komisję, biorąc pod uwagę fakt, że Parlament domagał się przedstawienia zmienionej średnio- i długoterminowej strategii handlowej do lata 2012 r.;

2.

wyraża zdecydowane przekonanie, że chociaż usługi stanowią ponad 70 % unijnego PKB i zapewnią 90 % przyszłych miejsc pracy, unijny przemysł wytwórczy to jeden z zasadniczych elementów reindustrializacji Europy, w związku z czym strategia powinna w większym stopniu koncentrować się na roli przemysłu wytwórczego we wspólnej polityce handlowej; wzywa Komisję, by skłoniła swoich partnerów handlowych do większego otwarcia ich rynków na przedsiębiorstwa z UE, w szczególności w dziedzinie transportu, telekomunikacji i zamówień publicznych, podczas gdy zagraniczne przedsiębiorstwa nadal korzystają z szerokiego dostępu do rynku wewnętrznego UE;

3.

uznaje, że polityka handlowa UE ma niezwykle istotne znaczenie dla Europy pod względem geopolitycznym i gospodarczym w odniesieniu do kształtowania globalizacji, wzmacniania norm międzynarodowych oraz zwiększania dostępu do zagranicznych rynków; zwraca uwagę, że jeśli teraz nie podejmiemy działań, międzynarodowe zasady ustanowią inni; podkreśla, że zważywszy na status UE jako największej gospodarki na świecie, zrównoważony i odpowiedzialny handel jest jej najmocniejszym politycznym narzędziem wspierania europejskich interesów, inwestycji i przedsięwzięć gospodarczych oraz propagowania europejskich wartości za granicą, a jednocześnie sprzyjania wzrostowi gospodarczemu i inwestycjom oraz tworzenia miejsc pracy w samej Unii; popiera dążenie Komisji do zwiększenia synergii pomiędzy strategiami politycznymi w dziedzinie handlu i rynku wewnętrznego oraz zaleca w ramach tych strategii priorytetowe traktowanie działań na rzecz tworzenia miejsc pracy;

4.

z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji, że żadna umowa handlowa nie doprowadzi do obniżenia europejskich norm ochrony konsumentów, w tym w kontekście rewolucji cyfrowej; podkreśla, że Parlament będzie nadal uważnie śledzić, czy toczące się negocjacje są prowadzone zgodnie ze złożonym zobowiązaniem;

5.

podkreśla znaczenie powiązania między jednolitym rynkiem a polityką handlową UE, które powinny być w pełni zgodne ze sobą oraz z szerzej pojętymi strategiami politycznymi i wartościami Unii; uważa, że otwarty, odpowiedzialny i swobodny światowy handel, którego podstawą są skuteczne, przejrzyste i solidne globalne zasady, ma kluczowe znaczenie dla wykorzystania pełnego potencjału jednolitego rynku przez funkcjonowanie, rozwój i działanie z korzyścią dla obywateli, konsumentów i przedsiębiorstw, a w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw; przypomina, że otwarcie handlu prowadzi do poprawy wydajności, sprzyja wzrostowi konkurencyjności zewnętrznej i wspiera niemal jedno na siedem miejsc pracy na jednolitym rynku, a ponadto przynosi znaczne korzyści konsumentom;

6.

wzywa Komisję do regularnego aktualizowania jej strategii handlowej i inwestycyjnej oraz do publicznego przedstawiania Parlamentowi co dwa lata – począwszy od 2017 r. – szczegółowego sprawozdania z wdrażania, aby zapewnić dotrzymanie złożonych obietnic; wzywa Komisję, by uwzględniła w tych sprawozdaniach postępy w prowadzonych negocjacjach handlowych oraz we wdrażaniu obowiązujących umów handlowych;

7.

apeluje do Komisji o przyspieszenie swoich procedur, umożliwiając szybsze kierowanie wynegocjowanych umów handlowych do Parlamentu, aby dzięki temu mogły być tymczasowo stosowane lub szybciej wprowadzane w życie;

8.

z zadowoleniem przyjmuje zwiększenie przez Komisję przejrzystości i otwartości na wszystkich etapach negocjacji handlowych i wspiera inicjatywę Komisji na rzecz przejrzystości TTIP; przyznaje, że po szeregu wniosków ze strony Parlamentu Komisja zwiększyła przejrzystość negocjacji, zapewniając wszystkim posłom do Parlamentu Europejskiego oraz posłom do parlamentów krajowych dostęp do niejawnych dokumentów negocjacyjnych i udzielając więcej informacji zainteresowanym stronom; przypomina, że szerszy dostęp posłów do Parlamentu do informacji niejawnych w negocjacjach TTIP umocnił kontrolę parlamentarną, dzięki czemu Parlament w jeszcze większym stopniu przejął odpowiedzialność w ramach wspólnej polityki handlowej; w związku z tym wzywa do rozszerzenia inicjatywy Komisji na rzecz przejrzystości, tak aby zapewnić pełną przejrzystość i możliwość kontroli publicznej wszystkich toczących się i przyszłych negocjacji handlowych oraz podjąć konsultacje z krajami partnerskimi, których celem będzie dążenie do stosowania najwyższych norm przejrzystości, a także upewnić się, że jest to proces wzajemny, w którym pozycja negocjacyjna UE nie jest zagrożona, oraz że osiągnięto porozumienie co do pożądanego poziomu przejrzystości przy określaniu zakresu negocjacji; podkreśla, że znacząca przejrzystość może przyczynić się do uzyskania większego wsparcia na świecie na rzecz handlu opartego na zasadach;

9.

wzywa Radę do opublikowania niezwłocznie wszystkich dotychczasowych i przyszłych mandatów negocjacyjnych;

10.

wzywa Komisję do zapewnienia silnego i zrównoważonego zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego i partnerów społecznych, w tym poprzez odpowiednie konsultacje publiczne, konsultacje w internecie i kampanie informacyjne, tak aby udoskonalić unijną politykę handlową i ukierunkować ją na obronę praw obywateli, zwiększając tym samym jej zasadność;

11.

podkreśla, że w związku z obecną debatą na temat zakresu negocjacji handlowych współpraca regulacyjna musi zachować podstawową funkcję regulacji polegającej na dbaniu o interes publiczny; podkreśla, że zacieśniona współpraca między organami regulacyjnymi powinna ułatwiać handel i inwestycje poprzez wskazywanie niepotrzebnych barier technicznych w handlu oraz powielanych lub zbędnych obciążeń administracyjnych i formalności, które mają niewspółmiernie niekorzystny wpływ na MŚP, bez jednoczesnego ograniczania procedur technicznych związanych z podstawowymi normami i regulacjami, a także z zachowaniem europejskich norm dotyczących przepisów w zakresie zdrowia, bezpieczeństwa, konsumentów, pracy, ustawodawstwa socjalnego i środowiskowego oraz różnorodności kulturowej oraz przy pełnym poszanowaniu zasady ostrożności i autonomii regulacyjnej organów krajowych, regionalnych i lokalnych; przypomina, że powiązane mechanizmy muszą opierać się na usprawnionej wymianie informacji oraz udoskonalonym przyjmowaniu międzynarodowych norm technicznych, a także prowadzić do większej zbieżności, przy czym w żadnym wypadku nie można podważać ani opóźniać procedur decyzyjnych partnerów handlowych opartych na legitymacji demokratycznej; zachęca do stosowania i tworzenia dalszych międzynarodowych norm technicznych opartych na ocenach skutków oraz do podejmowania wszelkich działań na rzecz zapewnienia pełnego udziału naszych partnerów handlowych w międzynarodowych organach normalizacyjnych; nie uważa jednak, że brak wspólnej międzynarodowej normy może uniemożliwić wzajemne uznawanie równoważności w stosownych przypadkach lub działania na rzecz wspólnych transatlantyckich norm technicznych;

12.

w celu zagwarantowania przejrzystości i ochrony interesów handlowych UE apeluje do Komisji, aby w ramach konsultacji branżowych w sprawie inicjatyw handlowych dbała o to, by unijne stowarzyszenia faktycznie reprezentowały interesy handlowe UE, odzwierciedlając rzeczywiste interesy branż krajowych; podkreśla, że dokumenty instytucji unijnych powinny być publikowane w każdym przypadku, w którym jest to możliwe, ponieważ przejrzystość ma kluczowe znaczenie dla uzyskania publicznego wsparcia dla wspólnej polityki handlowej; wzywa Komisję do wdrożenia zaleceń Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich z lipca 2015 r., ze szczególnym uwzględnieniem dostępu do dokumentów dotyczących wszystkich negocjacji;

13.

przypomina, że wspólna polityka handlowa powinna być prowadzona w kontekście zasad i celów działań zewnętrznych UE, określonych w art. 21 TUE i art. 208 TFUE, oraz powinna propagować wartości określone w art. 2 TUE, na których straży stoi UE; przypomina, że należy zachować spójność między strategiami polityki zewnętrznej i strategiami polityki wewnętrznej mającymi wymiar zewnętrzny; podkreśla, że UE ma prawny obowiązek przestrzegania praw człowieka oraz powinna wspierać zrównoważony rozwój gospodarczy, społeczny i środowiskowy partnerów handlowych; jest zdania, że UE ma obowiązek podejmowania wszelkich starań koniecznych do przewidywania, zapobiegania i łagodzenia wszelkich niekorzystnych skutków wywołanych przez wspólną politykę handlową, regularnie przeprowadzając oceny ex ante i ex post wpływu na prawa człowieka i zrównoważony rozwój, a następnie dokonując przeglądów umów handlowych, jeśli zajdzie taka potrzeba; przypomina, że jedynie sprawiedliwy i właściwie uregulowany handel, jeśli będzie dostosowany do celów zrównoważonego rozwoju, mógłby ograniczyć nierówności i pobudzić rozwój; przypomina, że cele zrównoważonego rozwoju obejmują kilka celów związanych z handlem w kilku obszarach polityki, a jeden z najbardziej wyrazistych celów dotyczy zwiększenia eksportu z krajów rozwijających się z zamiarem podwojenia udziału krajów najsłabiej rozwiniętych w globalnym eksporcie do roku 2020;

14.

z zadowoleniem przyjmuje informacje Banku Światowego o znaczącym spadku od 1990 r. liczby osób żyjących w ubóstwie bezwzględnym; wskazuje jednak, że należy robić więcej, aby stymulować prywatne i publiczne inwestycje w krajach najsłabiej rozwiniętych w celu stworzenia ram instytucjonalnych i infrastrukturalnych, które pozwolą tym krajom lepiej wykorzystywać możliwości oferowane przez handel, pomagając dywersyfikować ich gospodarki i włączać do globalnych łańcuchów wartości, co pozwoli im na wyspecjalizowanie się w produktach o wyższej wartości dodanej;

15.

dostrzega wysiłki Komisji na rzecz umocnienia zrównoważonego rozwoju oraz propagowania praw człowieka, norm pracy, norm społecznych i zrównoważenia środowiskowego na całym świecie dzięki zawieranym przez nią umowom handlowym i inwestycyjnym, jednak nalega, aby podjąć zdecydowane wysiłki w celu pełnego wdrożenia i egzekwowania odnośnych rozdziałów w praktyce; podziela pogląd Komisji, że UE ponosi szczególną odpowiedzialność społeczną za skutki jej polityki handlowej wobec krajów rozwijających się, a w szczególności krajów najsłabiej rozwiniętych;

16.

uznaje migrację za jedno z głównych wyzwań stojących przed UE w XXI wieku; podkreśla, że zapewnienie spójności politycznej handlu i inwestycji UE ma zasadnicze znaczenie dla zwalczania przyczyn migracji; ubolewa, że pogląd ten nie został wystarczająco odzwierciedlony w strategii „Handel z korzyścią dla wszystkich”;

17.

uważa, że – w szczególności dla krajów partnerskich przechodzących kryzys gospodarczy – celem pogłębionych i kompleksowych stref wolnego handlu (DCFTA) musi być przede wszystkim zapewnienie odczuwalnej i trwałej poprawy warunków życia zwykłych obywateli;

18.

podkreśla, że przepisy dotyczące praw człowieka, normy społeczne i środowiskowe, zobowiązania dotyczące praw pracowniczych w oparciu o podstawowe konwencje MOP oraz zasady społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, w tym wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych oraz wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka, powinny mieć wiążący charakter i muszą stanowić istotną część unijnych umów handlowych, przybierając formę egzekwowalnych zobowiązań; apeluje do Komisji, by włączyła do wszystkich unijnych umów handlowych i inwestycyjnych rozdziały dotyczące zrównoważonego rozwoju; uważa, że w celu nadania wiążącego charakteru tym postanowieniom dotyczącym zrównoważonego rozwoju należy wdrożyć „trójstopniowe podejście” obejmujące konsultacje rządowe, krajowe grupy doradcze i panele ekspertów z udziałem MOP oraz – w ostateczności – ogólne postanowienie umowne dotyczące rozstrzygania sporów z możliwością nakładania kar finansowych; podkreśla, że normy pracy i normy środowiskowe nie ograniczają się tylko do rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju, ale muszą być stosowane we wszystkich obszarach umów handlowych;

19.

podkreśla znaczenie skutecznych mechanizmów zabezpieczających w umowach handlowych; równocześnie wzywa do włączenia skutecznego mechanizmu egzekwowania praw pracowniczych i środowiskowych, do których nie ma zastosowania klauzula praw człowieka; apeluje do Komisji o ustanowienie zorganizowanego i odpolitycznionego procesu, w ramach którego konsultacje z partnerem odnoszące się do domniemanego naruszenia zobowiązań wynikających z rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju muszą być wszczynane na podstawie jednoznacznych kryteriów;

20.

podkreśla zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego w umowy o wolnym handlu oraz możliwość korzystania z bardziej zaawansowanych środków przekazu z myślą o ułatwieniu udziału społeczeństwa obywatelskiego;

21.

przypomina o znaczeniu przestrzegania europejskich i międzynarodowych przepisów o handlu bronią, zwłaszcza Traktatu ONZ o handlu bronią i Kodeksu postępowania UE w sprawie wywozu uzbrojenia; podkreśla, że polityka handlowa UE to instrument dyplomacji gospodarczej, który może również przyczyniać się do zwalczania pierwotnych przyczyn terroryzmu; podkreśla, że skuteczne przepisy dotyczące kontroli wywozu również stanowią główny aspekt polityki handlowej UE; w związku z tym wzywa Komisję do aktualizacji przepisów UE o wywozie produktów i technologii podwójnego zastosowania, aby dążyć do osiągnięcia strategicznych celów UE i uniwersalnych wartości;

22.

przypomina, że według szacunków MOP 865 milionów kobiet na świecie mogłoby – przy lepszym wsparciu – w większym stopniu przyczyniać się do wzrostu gospodarczego; zauważa, że przedsiębiorstwa prowadzone przez kobiety stanowią nie w pełni wykorzystaną dźwignię pozwalającą na pobudzenie konkurencyjności, stymulowanie działalności gospodarczej i podtrzymanie wzrostu; uważa, że polityka handlowa może mieć różne skutki w aspekcie płci w poszczególnych sektorach gospodarki oraz że należy zebrać więcej danych dotyczących kwestii płci i handlu; zwraca uwagę, że w swoim komunikacie zatytułowanym „Handel z korzyścią dla wszystkich” Komisja pomija aspekt płci w umowach handlowych; wzywa Komisję do zwiększenia wysiłków w celu wykorzystywania negocjacji handlowych jako narzędzia promowania równości płci na świecie oraz zadbania o to, by zarówno kobiety, jak i mężczyźni mogli czerpać korzyści z liberalizacji handlu oraz cieszyć się ochroną przed jej negatywnymi skutkami; uważa, że w tym celu Komisja powinna zagwarantować, aby aspekt płci był włączany – w wymiarze horyzontalnym – do wszystkich przyszłych umów handlowych, a także monitorować wpływ obowiązujących umów handlowych w aspekcie płci;

23.

z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź Komisji, że zamierza ona dokonać przeglądu śródokresowego ogólnego systemu preferencji taryfowych (GSP), badając w szczególności możliwość rozszerzenia preferencji w obrębie systemu także na usługi; jednocześnie podkreśla, że GSP, w tym systemy EBA i GSP+, to narzędzia, które umożliwiają przestrzeganie podstawowych wartości, dlatego muszą zostać skutecznie wdrożone i monitorowane;

24.

przyznaje, że internacjonalizacja światowego systemu produkcji przyniosła nowe możliwości dla rozwoju gospodarczego i przezwyciężenia ubóstwa w oparciu o zatrudnienie dla setek milionów ludzi; przypomina, że według MOP około 780 milionów czynnych zawodowo kobiet i mężczyzn zarabia zbyt mało, by wyjść z ubóstwa; podkreśla, że rozwój globalnych łańcuchów wartości stworzył możliwości zatrudnienia, ale słabe egzekwowanie istniejących przepisów prawa pracy i norm bezpieczeństwa pracy – wprowadzonych po to, by zapewnić pracownikom ochronę przed wyczerpującymi godzinami pracy i niedopuszczalnymi warunkami – w krajach, w których pozyskuje się siłę roboczą, to nadal problem wymagający pilnego rozwiązania; zwraca uwagę, że globalne łańcuchy wartości doprowadziły także do tego, że niektórzy dostawcy nie szanują prawa pracy, przenoszą swoją działalność gospodarczą poza UE, zatrudniają pracowników na niebezpiecznych i niedopuszczalnych warunkach, narzucają wyczerpujące godziny pracy oraz odmawiają pracownikom korzystania z ich praw podstawowych; przypomina, że praktyki te stanowią nieuczciwą konkurencję dla dostawców, którzy szanują prawo pracy i międzynarodowe normy pracy i normy środowiskowe, a także dla rządów, które chcą poprawić warunki płacy i standard życia; apeluje do Komisji o zbadanie wpływu rozwoju globalnych łańcuchów wartości oraz o przedstawienie konkretnych wniosków dotyczących poprawy panujących w nich warunków w ścisłej współpracy z MOP i OECD; podkreśla, że przy dalszym włączaniu UE w globalne łańcuchy wartości należy kierować się dwiema zasadami – ochroną europejskiego modelu społecznego i regulacyjnego oraz zabezpieczeniem i tworzeniem trwałego i równomiernego wzrostu gospodarczego oraz godnych miejsc pracy w UE i jej krajach partnerskich; przyznaje, że globalizacja łańcuchów wartości zwiększa udział przywiezionych surowców w krajowej produkcji i wywozie, zwiększając znacząco koszt środków protekcjonistycznych;

25.

jest zdania, że polityka handlowa musi przyczynić się zagwarantowania przejrzystości procesu produkcji w całym łańcuchu wartości, a także zgodności z podstawowymi normami środowiskowymi i społecznymi oraz nomami bezpieczeństwa; zachęca Komisję do wspierania inicjatyw dotyczących norm w zakresie należytej staranności łańcuchów dostaw; z zadowoleniem przyjmuje wyrażaną przez Komisję chęć ścisłej współpracy z MOP i OECD w celu opracowania globalnego podejścia do poprawy warunków pracy, zwłaszcza w przemyśle konfekcyjnym; podkreśla znaczenie identyfikacji i oceny nowych możliwości sektorowych lub geograficznych dla dodatkowych i odpowiedzialnych inicjatyw w łańcuchu dostaw; oczekuje na komunikat Komisji w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw;

26.

wzywa Komisję do dokonania postępów w zakresie kompleksowych ram polityki inwestycyjnej na rzecz zrównoważonego rozwoju UNCTAD;

27.

domaga się, by pomoc na rzecz wymiany handlowej i pomoc techniczna były ukierunkowane na wzmacnianie pozycji ubogich producentów, mikro- i małych przedsiębiorstw, spółdzielni i kobiet, a także na równość płci, tak aby zwiększyć ich korzyści z handlu na rynkach lokalnych i regionalnych;

28.

apeluje do Komisji o opracowanie prawodawstwa w celu zakazania przywozu towarów wytwarzanych przy wykorzystaniu jakiejkolwiek formy pracy przymusowej lub współczesnego niewolnictwa, a w międzyczasie o wzmocnienie kontroli przywozu i łańcuchów dostaw ze względów etycznych;

29.

podkreśla, że lepsza ochrona całego spektrum praw własności intelektualnej oraz skuteczniejsze egzekwowanie tych praw mają zasadnicze znaczenie dla dalszego włączania UE w globalne łańcuchy wartości;

30.

apeluje do Komisji o wspieranie wszystkich krajów rozwijających się w pełnym i skutecznym wykorzystaniu wszelkich środków elastyczności przewidzianych w Porozumieniu w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej (TRIPS), uznanych w deklaracji dauhańskiej w sprawie porozumienia TRIPS i zdrowia publicznego, którą przyjęto w dniu 14 listopada 2001 r., aby umożliwić w ten sposób dostęp do podstawowych leków po przystępnych cenach w ramach programów ochrony zdrowia publicznego obowiązujących w tych krajach; w związku z tym wzywa Radę do spełnienia jej zobowiązań związanych z deklaracją dauhańską przez zagwarantowanie, że Komisja wyraźnie zapewni dostęp do leków podczas negocjowania postanowień z dziedziny farmakologii w ramach przyszłych dwustronnych i regionalnych umów handlowych z krajami rozwijającymi się lub w przypadku, gdy kraje rozwijające się angażują się w proces przystępowania do WTO; z zadowoleniem przyjmuje wsparcie przez Komisję wniosku krajów najsłabiej rozwiniętych o przedłużenie okresu przejściowego w odniesieniu do praw własności intelektualnej w branży farmaceutycznej, jednak ubolewa nad ostateczną decyzją Rady dotyczącą handlowych aspektów praw własności intelektualnej w ramach WTO, by przedłużyć ten okres jedynie do 17 lat;

31.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w swoim komunikacie zatytułowanym „Handel z korzyścią dla wszystkich” Komisja zwróciła uwagę na kwestię sprawiedliwego handlu, i apeluje do Komisji o wypełnienie w trybie priorytetowym jej zobowiązań dotyczących wykorzystania istniejącej struktury do wdrożenia umów o wolnym handlu w celu promowania sprawiedliwego handlu, promowania programów na rzecz wolnego handlu wśród małych producentów w państwach trzecich za pośrednictwem delegatur UE oraz rozwijania działań w zakresie podnoszenia świadomości w UE, takich jak nagroda „Miasto UE dla sprawiedliwego i etycznego handlu”;

32.

wyraża przekonanie, że nowe technologie i internet stanowią nowe narzędzia identyfikowalności produktów w całym łańcuchu dostaw;

33.

przypomina o roli, jaką usługi bankowe odgrywają w rozwoju handlu i inwestycji; zwraca się do UE o wspieranie promowania dostępu do usług bankowych w krajach rozwijających się;

34.

z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź modernizacji reguł pochodzenia przez Komisję, ponieważ reguły pochodzenia stanowią coraz większe bariery handlowe w strukturach handlu zdominowanych przez globalne łańcuchy wartości; podkreśla, że modernizacja reguł pochodzenia musi stanowić kwestię priorytetową we wszystkich umowach o wolnym handlu negocjowanych przez Unię; wzywa Komisję do podjęcia prac zwłaszcza nad elastycznymi regułami pochodzenia, z uwzględnieniem niskich wymogów dotyczących wartości dodanej oraz zmiany podpozycji Systemu Zharmonizowanego;

35.

z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji dotyczącą pogłębionego partnerstwa z Parlamentem i z zainteresowanymi stronami na rzecz wdrożenia umów handlowych; podkreśla, że Parlament musi uczestniczyć we wszystkich etapach tej procedury oraz być w pełni i w odpowiednim czasie informowany, w tym w ramach systematycznych konsultacji z Parlamentem przed opracowaniem mandatów negocjacyjnych; zwraca uwagę, że Komisja ma obowiązek informować Parlament o działaniach, jakie podejmuje w dziedzinie wdrażania i monitorowania umów handlowych i inwestycyjnych oraz związanych z nimi działań następczych;

36.

apeluje do Komisji, aby nie wnioskowała o tymczasowe stosowanie umów handlowych, w tym rozdziałów poświęconych handlowi będących częścią układów o stowarzyszeniu, do czasu wydania zgody przez Parlament; przypomina, że oznaczałoby to poważne naruszenie uprawnień Parlamentu oraz wytwarzałoby potencjalną niepewność prawną wobec innych sygnatariuszy umowy i zainteresowanych podmiotów gospodarczych; przypomina i z zadowoleniem przyjmuje zobowiązania komisarz ds. handlu w tym zakresie, ale zdecydowanie zaleca sformalizowanie tej umowy w nowym porozumieniu międzyinstytucjonalnym;

37.

uważa, że w przypadku umów mieszanych najlepszą równowagę między demokratycznym nadzorem a efektywnością zapewnia sprawdzona praktyka polegająca na tym, że umowa jest stosowana jedynie tymczasowo po wydaniu zgody przez Parlament w oczekiwaniu na ratyfikację przez parlamenty narodowe;

38.

domaga się, aby monitorowanie i ocena obowiązujących umów oraz związane z nimi działania następcze stały się kluczowym priorytetem wspólnej polityki handlowej; wzywa Komisję do realokacji odpowiednich środków, tak aby umożliwić DG ds. Handlu lepsze monitorowanie umów handlowych wymagających wdrożenia, biorąc pod uwagę coraz bogatszy program negocjacji; apeluje do Komisji o ustanowienie specjalnych wskaźników w celu zapewnienia monitorowania wdrażania umów handlowych oraz o publiczne i regularne przedstawianie Parlamentowi obszernego i szczegółowego sprawozdania rocznego z wdrażania, zawierającego np. informacje na temat wydajności poszczególnych gałęzi unijnego przemysłu oraz wpływu tych umów na poszczególne sektory i odpowiadających im udziałów w rynku;

39.

wzywa Komisję do poprawy jakości i dokładności ocen ex ante i ex post w oparciu o zmienioną metodologię; podkreśla, że każda inicjatywa w dziedzinie polityki handlowej powinna być przedmiotem gruntownej i kompleksowej oceny wpływu na zrównoważony rozwój, w szczególności w świetle ostatniego zalecenia Rzecznika Praw Obywatelskich w związku ze skargą nr 1409/201/JN w sprawie umowy o wolnym handlu między UE a Wietnamem; podkreśla, że oceny te powinny obejmować co najmniej newralgiczne sektory gospodarki, prawa człowieka, prawa społeczne i środowiskowe oraz produkcję rolną i lokalną w regionach najbardziej oddalonych; wyraża zaniepokojenie brakiem ocen okresowych i ex post, a także niską jakością przeprowadzonych już ocen, na co wskazał Europejski Trybunał Obrachunkowy w swoim sprawozdaniu specjalnym nr 02/2014; przypomina, że wszystkie umowy handlowe należy poddawać wyższej jakości ocenom okresowym i ex post, tak aby umożliwić decydentom politycznym, zainteresowanym stronom i europejskim podatnikom osądzenie, czy umowy handlowe przyniosły spodziewane rezultaty; zwraca się do Komisji o przedstawienie danych dotyczących skutków zawartych umów handlowych, ze szczególnym uwzględnieniem MŚP, tworzenia godnych miejsc pracy, praw człowieka i środowiska – w tym również w krajach partnerskich – oraz o przedstawienie dodatkowych środków mających na celu zagwarantowanie, że kraje najsłabiej rozwinięte czerpią korzyści z unijnej polityki handlowej;

40.

wzywa Komisję do przedłożenia Parlamentowi sprawozdania na temat stosowania praktyk podwójnych cen i innych praktyk zakłócających ceny przez głównych partnerów handlowych UE, ze szczególnym uwzględnieniem zasobów energii, wskazującego na skutki gospodarcze takich praktyk dla gospodarki UE oraz kroki podejmowane przez Komisję – na szczeblu dwustronnym, wielostronnym i WTO – w celu wyeliminowania takich praktyk; wzywa Komisję, by dołożyła wszelkich starań w celu zniesienia praktyki stosowania podwójnych cen oraz innych praktyk zakłócających ceny w stosunkach handlowych z wszystkimi partnerami handlowymi;

41.

podkreśla, że wielostronny system handlowy w ramach WTO to wciąż najlepszy możliwy gwarant otwartego, uczciwego i opartego na zasadach systemu, który uwzględnia i równoważy liczne i zróżnicowane interesy członków WTO; przypomina, że Parlament jest zdecydowanym orędownikiem programu wielostronnego; z zadowoleniem przyjmuje wynik negocjacji w sprawie umowy o ułatwieniach w handlu, która przyczyni się do uproszczenia i zmodernizowania procedur celnych w wielu krajach, ułatwiając w zamian krajom rozwijającym się integrację ze światowym systemem handlowym; wzywa do szybkiego i prawidłowego wdrożenia tej umowy przez wszystkie strony;

42.

zauważa, że na 10. konferencji ministerialnej WTO w Nairobi w 2015 r. osiągnięto ograniczone postępy; dostrzega rozbieżności między członkami WTO dotyczące sposobu postępowania w ramach rundy dauhańskiej, w tym potrzebę rozważenia nowych metod rozwiązywania zaległych kwestii w związku z różnymi interesami w obrębie krajów rozwijających się i krajów najsłabiej rozwiniętych, przy jednoczesnym uznaniu zwiększonej odpowiedzialności za gospodarki wschodzące z myślą o zakończeniu rundy dauhańskiej; z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie UE do przeznaczenia w okresie pięciu lat środków w wysokości 400 mln EUR na wspieranie krajów rozwijających się, zwłaszcza krajów najsłabiej rozwiniętych, w ich dążeniach do wdrożenia umowy o ułatwieniach w handlu; odnotowuje chęć niektórych członków WTO do otwierania nowych obszarów negocjacyjnych, takich jak np. inwestycje, przedsiębiorstwa państwowe, konkurencja i handel elektroniczny; jest zdania, że rezultat konferencji ministerialnej w Nairobi stanowi okazję do ożywienia funkcji negocjacyjnej WTO; wzywa Komisję do podjęcia inicjatywy polegającej na zreformowaniu i wzmocnieniu WTO – w tym przez zacieśnienie koordynacji z MOP oraz innymi agencjami ONZ ds. środowiska i praw człowieka– w celu zapewnienia większej integracji, skuteczności, przejrzystości i rozliczalności; podkreśla kluczową rolę, jaką odgrywa pomoc na rzecz wymiany handlowej pod względem budowy potencjału handlowego oraz wsparcia technicznego dla krajów rozwijających się i krajów najsłabiej rozwiniętych; w związku z tym wzywa UE i państwa członkowskie, aby zobowiązały się do zwiększenia pomocy na rzecz wymiany handlowej, co umożliwi krajom rozwijającym się skorzystanie z większego udziału w wartości dodanej w globalnych łańcuchach wartości; wzywa Komisję do uwzględnienia kwestii sprawiedliwego i etycznego handlu w nadchodzącym przeglądzie strategii pomocy na rzecz wymiany handlowej;

43.

uważa kilkustronne negocjacje, najlepiej w ramach WTO (np. w sprawie Umowy o technologii informacyjnej (ITA), umów w sprawie towarów środowiskowych (EGA) oraz porozumienia w sprawie handlu usługami (TiSA)) , za okazję do ożywienia postępu na szczeblu WTO, jednak tylko dzięki utrzymywaniu otwartego charakteru tych inicjatyw, tak by zainteresowani członkowie WTO mogli się do nich przyłączyć; zdecydowanie uważa, że tego rodzaju umowy muszą być w miarę możliwości wystarczająco ambitne, by były stosowane według stawki należności stosowanej względem kraju najbardziej uprzywilejowanego wśród wszystkich członków WTO, i powinny stanowić grunt pod przyszłe umowy wielostronne; podkreśla, że politykę handlową należy również wykorzystywać jako narzędzie do zwiększenia konkurencyjności produktów korzystnych dla środowiska, zarówno pod względem ich stosowania, jak i metod produkcji; podkreśla, że ważne jest nadawanie wielostronnego charakteru inicjatywie na rzecz towarów ekologicznych oraz rozważanie, czy umowy handlowe mogą doprowadzić do wyraźnego uprzywilejowania faktycznych towarów środowiskowych; podkreśla, że porozumienie w sprawie handlu usługami może stanowić okazję do ożywienia postępu w handlu usługami na szczeblu WTO;

44.

apeluje o zapewnienie znaczącego i skutecznego wymiaru parlamentarnego w ramach WTO, tak aby zwiększyć przejrzystość tej organizacji oraz wzmocnić i zagwarantować legitymację demokratyczną globalnego handlu; wzywa WTO, by w pełni wykorzystała Konferencję Parlamentarną ds. WTO, zapewniając parlamentarzystom dostęp do wszystkich informacji, których potrzebują do skutecznego wypełniania funkcji nadzorczej i wnoszenia znaczącego wkładu do polityki handlowej;

45.

wzywa Komisję, by skupiła się – w sposób wyważony oraz przy zapewnieniu wzajemności i obopólnych korzyści – na zakończeniu toczących się negocjacji handlowych, a także wzywa Komisję, by oceniła możliwe skumulowane skutki, w szczególności w odniesieniu do produktów wrażliwych, których dotyczą kontyngenty lub liberalizacja handlu w ramach prowadzonych negocjacji lub w już zawartych umowach handlowych; wzywa do przeprowadzenia oceny faktycznych i potencjalnych skutków zawartych już umów handlowych oraz do lepszego ich komunikowania, tak aby znaleźć właściwą równowagę między ochroną newralgicznych sektorów rolnych a wspieraniem nieodłącznych ofensywnych interesów Unii jako jednego z największych eksporterów w sektorze rolno-spożywczym, np. poprzez wprowadzenie odpowiednich okresów przejściowych i kontyngentów w przypadku najbardziej wrażliwych produktów, a w nielicznych przypadkach ich wyłączenie; przypomina Komisji o konieczności określania zakresu negocjacji oraz przeprowadzania bezstronnych i pozbawionych uprzedzeń ocen ex ante wpływu na zrównoważony rozwój, z uwzględnieniem interesów Unii przed określeniem mandatów negocjacyjnych;

46.

uważa, że przede wszystkim należy zapewnić jak najszybszą ratyfikację skutecznie zakończonych negocjacji handlowych; wzywa w szczególności do zawarcia porozumień z Kanadą i Singapurem, tak aby zapewnić otwarcie dwóch dużych rynków, które będą istotne dla przyszłych interesów przedsiębiorstw unijnych; wzywa do przeprowadzenia rzeczowej debaty w całej UE w ramach dyskusji politycznych;

47.

podkreśla, że bardzo ważne jest, aby we wszystkich unijnych negocjacjach handlowych dążyć do realizacji newralgicznych i ofensywnych interesów, takich jak wpieranie inwestycji, likwidacja niepotrzebnych barier pozataryfowych, uznanie i ochrona oznaczeń geograficznych i praw pracowniczych, poprawa dostępu do zamówień publicznych (zwłaszcza w świetle trwających rozmów w sprawie transatlantyckiego partnerstwa handlowo-inwestycyjnego (TTIP) oraz umowy o wolnym handlu między UE a Japonią), tworzenie godnych miejsc pracy wysokiej jakości, włączenie MŚP w globalne łańcuchy wartości, wyłączenie usług publicznych i usług audiowizualnych oraz prawne zabezpieczenie prawa do regulowania podczas negocjacji w sprawie umów o wolnym handlu w ramach ambitnych, zrównoważonych i kompletnych pakietów;

48.

stoi na stanowisku, że negocjacje handlowe muszą przebiegać zgodnie z indywidualną regionalną strategią handlową i należy zapewnić pełną spójność z procesem integracji regionalnej – zwłaszcza w Azji, Afryce i Ameryce Łacińskiej, które Komisja wskazała jako regiony o ogromnym znaczeniu dla unijnych interesów gospodarczych, nie podważając kluczowej roli odgrywanej przez strategiczne partnerstwo między UE a USA; wzywa Komisję do bezzwłocznego rozpoczęcia negocjacji dotyczących umowy inwestycyjnej z Tajwanem; przypomina, że UE i Ameryka Łacińska są naturalnymi sojusznikami, a ich licząca miliard ludzi łączna populacja wytwarza jedną czwartą światowego PKB; wskazuje na niedostateczne wykorzystanie potencjału tego partnerstwa; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że nowa strategia handlowo-inwestycyjna Komisji skupia się głównie na Ameryce Łacińskiej; wzywa Komisję do wykorzystania obecnego tempa negocjacji handlowych prowadzonych z państwami Mercosuru, aby doprowadzić do zawarcia kompleksowej, zrównoważonej i ambitnej umowy; popiera modernizację umów z Meksykiem i Chile; wzywa do nadania dalszego impetu negocjacjom w sprawie umów o wolnym handlu z Australią i Nową Zelandią oraz przypomina, jak ważny jest rozwój stosunków handlowych UE z Indiami z uwagi na ogromny potencjał tego rynku; wzywa Komisję do ożywienia negocjacji z Malezją oraz jak najszybszego rozpoczęcia negocjacji z Indonezją po zakończeniu rozmów wstępnych w sprawie kompleksowego partnerstwa gospodarczego;

49.

podkreśla, że w kontekście obecnych wyzwań należy szczególnie skupić się na ramach po wygaśnięciu umowy z Kotonu, podkreślając jej związek z klauzulami praw człowieka w umowach o partnerstwie gospodarczym, oraz na wspieraniu tworzenia kontynentalnej strefy wolnego handlu w Afryce, będącej motorem napędowym stabilności, integracji regionalnej, lokalnego wzrostu, zatrudnienia i innowacyjności; przypomina, że UE powinna zapewnić stabilność we wschodnim i południowym sąsiedztwie, i apeluje o większą integrację handlową i gospodarczą, która umożliwi pełne, szybkie i odpowiednie wdrożenie pogłębionych i kompleksowych umów o wolnym handlu z Ukrainą, Gruzją i Republiką Mołdawii oraz osiągnięcie konkretnych postępów w rozmowach z Tunezją, Marokiem i Jordanią;

50.

wzywa Komisję, by w pełni włączała krajowe przedsiębiorstwa we wszystkie etapy negocjacji handlowych, również przez zaangażowanie w konsultacje ze stowarzyszeniami krajowymi równolegle do konsultacji z powiązanymi unijnymi stowarzyszeniami patronackimi, a także by dołączała do tekstu wynegocjowanego porozumienia handlowego jasną informację na temat rezultatów negocjacji dla poszczególnych sektorów oraz powody decyzji podjętych przez Komisję;

51.

podkreśla, że dalsze środki liberalizacji handlu – które mogłyby prowadzić do nieuczciwych praktyk handlowych oraz konkurencji między państwami w kwestii wszelkiego rodzaju barier pozataryfowych, obejmujących prawa pracownicze, normy środowiskowe i dotyczące zdrowia publicznego – wymagają od UE, by była w stanie jeszcze skuteczniej reagować na nieuczciwe praktyki handlowe i zapewniać równe warunki działania; podkreśla, że instrumenty ochrony handlu muszą pozostać nieodłącznym elementem unijnej strategii handlowej, gdyż pozwalają one podnieść konkurencyjność Unii przez przywrócenie w razie konieczności warunków dla uczciwej konkurencji; przypomina, że obowiązujące obecnie unijne prawodawstwo dotyczące ochrony handlu pochodzi z 1995 roku; podkreśla, że unijny system ochrony handlu wymaga pilnej modernizacji bez jednoczesnego osłabienia; zauważa, że prawo UE ukierunkowane na ochronę handlu musi być skuteczniejsze, łatwiej dostępne dla MŚP oraz dostosowane do dzisiejszych wyzwań i struktur handlu, dochodzenia muszą trwać krócej, a ponadto należy zadbać o większą przejrzystość i przewidywalność; ubolewa, że wniosek w sprawie modernizacji instrumentów ochrony handlu utknął w Radzie, która nie była w stanie zakończyć prac nad tym niezwykle istotnym aktem ustawodawczym; ubolewa, że Komisja w komunikacie zatytułowanym „Handel z korzyścią dla wszystkich” w ogóle nie wspomina o potrzebie modernizacji instrumentów ochrony handlu; wzywa Radę do pilnego przełamania impasu dotyczącego modernizacji instrumentów ochrony handlu w oparciu o stanowisko Parlamentu, zwłaszcza ze względu na fakt, że Chiny stanowczo domagają się przyznania im statusu gospodarki rynkowej;

52.

podkreśla wagę partnerstwa UE z Chinami, w którym istotną rolę odgrywa sprawiedliwy handel i inwestycje; jest przekonany, że dopóki Chiny nie spełnią wszystkich pięciu kryteriów wymaganych do tego, aby uznać je za gospodarkę rynkową, UE powinna stosować niestandardową metodologię w dochodzeniach antydumpingowych i antysubsydyjnych wobec przywozu z Chin przy określaniu porównywalności cen, na mocy i przy pełnym zastosowaniu tych części sekcji 15. protokołu w sprawie przystąpienia Chin, które umożliwiają stosowanie niestandardowej metodologii; wzywa Komisję do przedstawienia wniosku, który byłyby zgodny z tą zasadą, i przypomina o potrzebie ścisłej współpracy z innymi partnerami WTO w tej sprawie;

53.

wzywa Komisję, by nie podejmowała żadnych działań w tym zakresie bez wcześniejszej gruntownej i kompleksowej oceny wpływu, uwzględniającej wszystkie możliwe skutki i konsekwencje dla zatrudnienia i zrównoważonego wzrostu we wszystkich sektorach UE oraz wszystkie możliwe skutki i konsekwencje dla środowiska;

54.

uważa, że należy uczynić więcej, aby kompleksowo zająć się potrzebami przemysłu europejskiego, oraz że na liście priorytetów unijny sektor wytwórczy zbyt często znajduje się za sektorem usług podkreśla, że polityka handlowa musi zapewniać równe warunki działania dla europejskiego przemysłu, zapewniać dostęp do nowych i wschodzących rynków oraz ułatwiać dostosowanie do wyższych standardów, przy jednoczesnym ograniczeniu podwójnej certyfikacji; wzywa Komisję do zapewnienia spójności unijnej polityki handlowej z jej polityką przemysłową oraz do wspierania rozwoju i konkurencyjności przemysłu europejskiego ze szczególnym odniesieniem do strategii reindustrializacji;

55.

podkreśla centralną rolę, jaką odgrywają reguły pochodzenia w określaniu, które branże odniosą korzyści lub poniosą straty w związku z unijnymi umowami o wolnym handlu; uznając, że reguły pochodzenia dotychczas nie zostały w pełni przeanalizowane przez Parlament, zwraca się do Komisji o przygotowanie sprawozdania, w którym wskazano by zmiany dokonane przez Komisję w ciągu ostatnich dziesięciu lat na czterocyfrowym poziomie CN, w ramach preferowanego domyślnego stanowiska negocjacyjnego w zakresie umów o wolnym handlu w sprawie reguł pochodzenia, wyjaśniając przyczyny dokonanych zmian;

56.

jest zdania, że brak skutecznego wzmocnienia praw własności intelektualnej stwarza zagrożenie dla przetrwania całych sektorów europejskiego przemysłu; podkreśla, że podrabianie produktów skutkuje utratą miejsc pracy i działa na niekorzyść innowacji; powtarza, że odpowiednia ochrona praw własności intelektualnej i skuteczne ich egzekwowanie stanowią podstawę gospodarki światowej; z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do zwiększenia ochrony i do poprawy egzekwowania praw własności intelektualnej w umowach o wolnym handlu i w ramach WTO oraz do współpracy z partnerami w celu zwalczania oszustw; wspiera Komisję w realizacji celu polegającego na ochronie całego spektrum praw własności intelektualnej, w tym patentów, znaków towarowych, praw autorskich, wzorów przemysłowych, oznaczeń geograficznych, oznaczeń pochodzenia i produktów leczniczych;

57.

przypomina, że UE odgrywa wiodącą rolę w sektorze usług; podkreśla, że otwarcie nowych możliwości rynkowych musi stanowić zasadniczy element międzynarodowej strategii handlowej UE; podkreśla, że objęcie usług umowami handlowymi to sprawa najwyższej wagi ze względu na możliwości, jakie otwiera przed europejskimi przedsiębiorstwami i krajowymi pracownikami, jednocześnie wyłączając, zgodnie z art. 14 i 106 TFUE i protokołem 26, aktualne i przyszłe usługi świadczone w interesie ogólnym oraz usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym z zakresu stosowania wszelkich umów, niezależnie od tego, czy usługi te są finansowane ze środków publicznych czy prywatnych; zwraca się do Komisji o promowanie i uwzględnienie uznawania kwalifikacji zawodowych w umowach handlowych, co stworzy nowe możliwości dla europejskich przedsiębiorstw i pracowników; wzywa w szczególności, by rozważyć włączenie określonych korzyści wynikających z dyrektywy w sprawie technologii informacyjno-komunikacyjnych do umów inwestycyjno-handlowych w zamian za takie uznawanie kwalifikacji;

58.

podziela pogląd Komisji, że tymczasowy przepływ specjalistów stał się podstawowym warunkiem rozwoju przedsiębiorstw w skali międzynarodowej oraz pozostaje ofensywnym interesem UE; podkreśla, że do wszystkich unijnych umów handlowych i inwestycyjnych należy włączyć rozdział poświęcony mobilności pracowników; przypomina jednak, że zobowiązania dotyczące trybu 4 muszą mieć zastosowanie wyłącznie do przepływu wysoko wykwalifikowanych specjalistów (takich jak osoby z dyplomem uniwersyteckim, równoważnym wykształceniem wyższym lub osoby zatrudnione na stanowiskach kierowniczych wyższego szczebla) w ściśle określonym celu, na ograniczony czas i na konkretnych warunkach ustanowionych zgodnie z prawodawstwem krajowym państwa, w którym świadczona jest usługa, oraz na mocy kontraktu, który jest zgodny z tym prawodawstwem krajowym zgodnie z art. 16 dyrektywy usługowej, przy zagwarantowaniu, że nic nie stanie na przeszkodzie, by UE i państwa członkowskie w dalszym ciągu utrzymywały i doskonaliły normy pracy oraz porozumienia zbiorowe;

59.

z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji, jakim jest stosowanie polityki handlowej do zwalczania nowych form protekcjonizmu cyfrowego oraz ustanowienie przepisów regulujących handel elektroniczny i transgraniczne przepływy danych zgodnie z unijnym prawem w dziedzinie ochrony danych i prywatności, a także ochrona praw podstawowych; uważa, że należy zrobić o wiele więcej, aby stworzyć warunki sprzyjające handlowi elektronicznemu i przedsiębiorczości w UE, ograniczając monopole i nadużycia pozycji monopolisty na rynku telekomunikacyjnym oraz praktyki blokowania geograficznego, a także wprowadzając konkretne rozwiązania w zakresie dochodzenia roszczeń; podkreśla, że podstawowe znaczenie ma zapewnienie współpracy regulacyjnej, ukrócenie oszustw internetowych, wzajemne uznawanie i harmonizacja norm w handlu cyfrowym; wzywa Komisję do przedstawienia nowego modelu dla rozdziałów na temat handlu elektronicznego, które w pełni wyłączają obowiązujące i przyszłe unijne ramy prawne dotyczące ochrony danych osobowych we wszystkich negocjacjach handlowych, mając na celu zapewnienie wymiany danych przy zachowaniu pełnej zgodności z obowiązującymi zasadami dotyczącymi ochrony danych w kraju pochodzenia podmiotu danych; wzywa do ściślejszej współpracy między organami egzekwowania prawa, zwłaszcza w odniesieniu do nieuczciwych praktyk handlowych w internecie;

60.

zwraca uwagę na rosnące i przyszłe znaczenie gospodarki cyfrowej – nie tylko w Europie, ale też na całym świecie – wobec szacowanej liczby użytkowników internetu na świecie wynoszącej 3,3 mld, co stanowi 40 % ludności globu; uważa, że tendencje takie jak przetwarzanie w chmurze, mobilne usługi internetowe, inteligentne sieci i media społecznościowe prowadzą do radykalnego przekształcenia otoczenia działalności gospodarczej; podkreśla, że polityka handlowa UE musi nadążać za tendencjami cyfrowymi i technologicznymi;

61.

apeluje do Komisji, by wraz z partnerami WTO nie tylko utworzyła grupę roboczą ds. handlu cyfrowego przy WTO, która powinna szczegółowo zbadać, czy obecne ramy prawne są odpowiednie dla handlu elektronicznego, biorąc pod uwagę szczegółowe zalecenia, wyjaśnienia i korekty, ale również dążyła do opracowania nowych ram dla ułatwienia handlu usługami, opierając się na najlepszych praktykach zebranych w toku wdrożenia umowy o ułatwieniach w handlu;

62.

jest świadomy, że włączenie do umów handlowych postanowień dotyczących usług finansowych wzbudziło obawy co do ich ewentualnych negatywnych skutków pod względem prania pieniędzy, uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania; wzywa Komisję do zwalczania korupcji jako głównej bariery pozataryfowej w krajach rozwiniętych i rozwijających się; domaga się, aby umowy handlowe i inwestycyjne oferowały większe możliwości zacieśnienia współpracy w walce z korupcją, praniem pieniędzy, oszustwami podatkowymi i uchylaniem się od opodatkowania; uważa, że zobowiązania opierające się na normach międzynarodowych, obowiązkach sprawozdawczości w podziale na kraje oraz automatycznej wymianie informacji powinny zostać uwzględnione w odpowiednich umowach międzynarodowych w celu wsparcia dalszej liberalizacji usług finansowych;

63.

uważa, że powiązania między umowami handlowymi i inwestycyjnymi a umowami o unikaniu podwójnego opodatkowania nie zostały dostatecznie zbadane, oraz wzywa Komisję do dokładnego przeanalizowania wpływu takich narzędzi na siebie nawzajem oraz na szerszą politykę spójności w walce z uchylaniem się od opodatkowania;

64.

podkreśla, że przyszłościowa polityka handlowa musi zwracać większą uwagę na szczególne potrzeby mikroprzedsiębiorstw i MŚP oraz zadbać o to, aby mogły one w pełni korzystać z umów handlowych i inwestycyjnych; przypomina, że tylko niewielka część europejskich MŚP jest w stanie określić i wykorzystać możliwości wynikające z globalizacji i liberalizacji handlu; zauważa, że zaledwie 13 % europejskich MŚP prowadzi działalność poza UE, choć odpowiadają one za jedną trzecią eksportu UE; popiera inicjatywy mające na celu ułatwienie umiędzynarodowienia europejskich MŚP, dlatego podkreśla korzyści z uwzględnienia rozdziału w sprawie MŚP we wszystkich przyszłych umowach o wolnym handlu; uważa, że należy zbadać nowe sposoby skuteczniejszej pomocy MŚP w sprzedaży towarów i usług za granicą; podkreśla, że MŚP potrzebują lepiej dostosowanego wsparcia, udzielanego najpierw w państwach członkowskich, ułatwionego dostępu online do podanych w czytelnej formie informacji dotyczących środków handlowych oraz konkretnych i jasnych wytycznych dotyczących możliwości i korzyści oferowanych w ramach obowiązujących lub przyszłych umów handlowych zawieranych przez UE;

65.

zwraca się do Komisji o uwzględnienie potrzeb MŚP w sposób przekrojowy we wszystkich rozdziałach umów handlowych, w tym m.in. o utworzenie internetowych punktów kompleksowej obsługi dla MŚP, gdzie możliwe byłoby uzyskanie informacji na temat odpowiednich przepisów, co jest szczególnie istotne dla transgranicznych dostawców usług pod względem wymogów licencyjnych i innych wymogów administracyjnych; zwraca uwagę, że w stosownych przypadkach narzędzia te powinny obejmować również możliwości dostępu do nowych rynków dla MŚP, zwłaszcza w przypadku postępowań o udzielenie zamówień o niskiej wartości; podkreśla potrzebę obniżenia kosztów zawierania transakcji dla MŚP przez usprawnienie procedur celnych, ograniczenie niepotrzebnych barier pozataryfowych i obciążeń regulacyjnych oraz uproszczenie reguł pochodzenia; uważa, że MŚP mogą odegrać rolę we wspieraniu Komisji w kształtowaniu tych narzędzi, tak aby dopilnować, by umowy handlowe spełniały ich potrzeby; zachęca Komisję do prowadzenia ścisłego dialogu z przedstawicielami MŚP na wszystkich etapach negocjacji handlowych;

66.

podkreśla, że szybszy dostęp europejskich MŚP do postępowań antydumpingowych jest podstawowym narzędziem chroniącym te przedsiębiorstwa przed nieuczciwymi praktykami handlowymi; podkreśla potrzebę zreformowania wielostronnych ram WTO, aby lepiej zaangażować MŚP i zapewnić szybsze rozstrzyganie sporów;

67.

wzywa Komisję, by przed opracowaniem dalszych niezależnych działań wspierających umiędzynarodowienie MŚP przeprowadziła ocenę i udoskonaliła istniejące narzędzia dotyczące pomocniczości, niepowielania i komplementarności w odniesieniu do odnośnych programów państw członkowskich i europejskiej wartości dodanej; podkreśla, że Komisja powinna przedstawić Parlamentowi niezależną ocenę wszystkich istniejących programów;

68.

podkreśla znaczenie inwestycji napływających do gospodarki UE i z niej wypływających oraz konieczność zapewnienia unijnym przedsiębiorstwom ochrony w przypadku inwestowania na rynkach państw trzecich; uznaje w związku z tym wysiłki Komisji na rzecz nowego systemu sądów ds. inwestycji; podkreśla konieczność dalszej debaty z zainteresowanymi stronami i Parlamentem na temat tego systemu; podkreśla, że system ten musi być zgodny z unijnym porządkiem prawnym, w szczególności w zakresie uprawnień sądów UE, a konkretniej przepisów UE w dziedzinie konkurencji; podziela ambicję, by ustanowić w perspektywie średnioterminowej wielostronne rozwiązanie w zakresie sporów inwestycyjnych; ubolewa, że wniosek dotyczący systemu sądów ds. inwestycji nie uwzględnia kwestii zobowiązań inwestorów;

69.

wzywa UE i państwa członkowskie do wypełniania zaleceń sformułowanych przez UNCTAD w kompleksowych ramach polityki inwestycyjnej na rzecz zrównoważonego rozwoju, aby dać impuls do bardziej odpowiedzialnych, przejrzystych i rozliczalnych inwestycji;

70.

odnotowuje zawarty w opracowanym przez Komisję planie inwestycyjnym dla Europy wymóg pobudzania inwestycji w UE i uważa, że strategie handlowe to kluczowe narzędzia umożliwiające osiągnięcie tego celu; ubolewa, że Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych nie ma wymiaru zewnętrznego; zwraca się do Komisji, by rozważyła utworzenie zewnętrznego podmiotu dopiero po dokładnej analizie wyników funduszu oraz zbadaniu jego użyteczności, biorąc pod uwagę udzielanie pożyczek przez Europejski Bank Inwestycyjny, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju oraz działania Europejskiego Funduszu Rozwoju; podkreśla, że takie fundusze muszą przyczynić się do zrównoważonego rozwoju i tworzenia godnych miejsc pracy, wyeliminowania ubóstwa i podstawowych przyczyn migracji;

71.

przypomina o konieczności zwiększenia przejrzystości i rozliczalności instytucji finansowania rozwoju i partnerstw publiczno-prywatnych (PPP), aby skutecznie śledzić i monitorować przepływy pieniężne, zdolność obsługi zadłużenia i wartość dodaną ich projektów w odniesieniu do zrównoważonego rozwoju;

72.

podkreśla, że wysokie standardy europejskie w zakresie środowiska naturalnego, bezpieczeństwa żywności, dobrostanu zwierząt i warunków socjalnych mają ogromne znaczenie dla obywateli UE, zwłaszcza w kontekście moralności publicznej i świadomych wyborów konsumentów; uważa, że porozumienia handlowe powinny wspierać uczciwą konkurencję, tak aby unijni rolnicy mogli czerpać maksymalne korzyści z koncesji taryfowych i nie byli poszkodowani pod względem ekonomicznym w porównaniu z rolnikami z państw trzecich; podkreśla potrzebę zagwarantowania, że standardy unijne dotyczące bezpieczeństwa żywności i dobrostanu zwierząt są chronione dzięki zachowaniu zasady ostrożności, zrównoważonego rolnictwa oraz wysokiego poziomu identyfikowalności i oznakowania produktów, a także dzięki zapewnieniu, że wszelkiego rodzaju przywóz jest zgodny z obowiązującymi przepisami UE; zwraca uwagę na znaczne rozbieżności w międzynarodowych standardach w zakresie dobrostanu zwierząt; w związku z tym podkreśla potrzebę uregulowania kwestii wywozu żywych zwierząt gospodarskich zgodnie z obowiązującymi przepisami UE oraz normami określonymi przez Światową Organizację Zdrowia Zwierząt (OIE);

73.

uważa, że w kontekście obecnych kryzysów w sektorze rolnym ważne jest otwieranie nowych rynków dla produktów rolnych UE, takich jak produkty mleczarskie, mięso i owoce i warzywa; podkreśla potrzebę określenia nowych rynków zbytu o dużym potencjale nabywczym;

74.

uważa, że należy koniecznie zwiększyć wartość dodaną rolnictwa i organizować kampanie promocyjne w celu otwarcia nowych rynków; podkreśla, że należy przede wszystkim umocnić systemy jakości na szczeblu UE, ponieważ zapewniają one najlepszy wizerunek marki unijnym produktom na rynku światowym, co pośrednio przynosi korzyści całemu europejskiemu sektorowi rolnictwa;

75.

kładzie nacisk na potrzebę bardziej rygorystycznych kontroli granicznych przywożonych towarów i wzmożenia kontroli warunków produkcji i wprowadzania towarów na rynek dokonywanych przez Biuro ds. Żywności i Weterynarii na terenie państw eksportujących do UE, tak aby zagwarantować zgodność z przepisami unijnymi;

76.

podkreśla znaczenie, jakie we wszystkich negocjacjach dotyczących wolnego handlu ma osiąganie postępów w zakresie barier zdrowotnych, fitosanitarnych oraz innych barier pozataryfowych utrudniających handel produktami rolnymi, zwłaszcza jeśli chodzi o „nieprzekraczalne granice” określone przez UE, mogące mieć wpływ na zdrowie konsumentów;

77.

przypomina o znaczeniu oznaczeń geograficznych dla promowania tradycyjnych europejskich produktów rolno-spożywczych, ochrony przed szkodliwą niewłaściwą działalnością rynkową, gwarantowania praw i świadomych wyborów konsumentów oraz zabezpieczenia producentów wiejskich i rolników, ze szczególnym odniesieniem do MŚP; zauważa, że ochrona i uznawanie oznaczeń geograficznych w państwach trzecich ma potencjalnie dużą wartość dla całego sektora rolno-spożywczego UE, i jest zdania, że wszystkie porozumienia handlowe powinny przewidywać środki ochrony i działania na rzecz zwalczania podrabiania produktów;

78.

apeluje o wyeliminowanie obecnego braku równowagi pod względem stopnia otwartości rynków zamówień publicznych między UE i innymi partnerami handlowymi; wzywa Komisję, by była jeszcze bardziej aktywna w swoich dążeniach do ambitnego i wzajemnego otwarcia międzynarodowych rynków zamówień publicznych, gwarantując wyłączenie usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym oraz upewniając się, że państwa mogą swobodnie przyjmować normy społeczne i środowiskowe, takie jak kryteria oferty najkorzystniejszej ekonomicznie, w odniesieniu do procedur udzielania zamówień; podkreśla, że europejskie podmioty gospodarcze – zarówno korporacje, jak i MŚP – potrzebują lepszego dostępu do zamówień publicznych w państwach trzecich za pośrednictwem takich instrumentów, jak „Small Business Act”, a także eliminacji obecnego poziomu asymetrii; w związku z tym przypomina, że UE jest jednym z najbardziej otwartych rynków zamówień publicznych spośród wszystkich członków WTO;

79.

z zadowoleniem przyjmuje zmieniony wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia w sprawie dostępu towarów i usług z państw trzecich do rynku wewnętrznego Unii w zakresie zamówień publicznych, który jest ważnym narzędziem zapewniającym równe warunki w zakresie dostępu państw trzecich do rynku, i głęboko ubolewa, że rządy państw członkowskich wstrzymują pierwotny wniosek; wzywa Komisję do osiągnięcia wzajemności w dostępie do rynków zamówień publicznych w przypadku najważniejszych partnerów handlowych;

80.

podkreśla, że zasoby naturalne są ograniczone i powinno się je wykorzystywać w sposób zrównoważony pod względem ekonomicznym i środowiskowym, nadając priorytet recyklingowi; uznaje ogromną zależność krajów rozwijających się, zwłaszcza krajów najsłabiej rozwiniętych, od zasobów naturalnych; przypomina, że europejska polityka handlowa powinna realizować spójną, zrównoważoną, kompleksową i przekrojową strategię dotyczącą surowców, którą Parlament przedstawił już w zarysie w rezolucji w sprawie nowej polityki handlowej dla Europy w ramach strategii „Europa 2020”;

81.

podkreśla konieczność dążenia do gospodarki niskoemisyjnej i w związku z tym zachęca Komisję do zacieśnienia współpracy w zakresie badań, rozwoju i innowacji w dziedzinie energii, mającej na celu wspieranie dywersyfikacji dostawców energii, dróg dostaw i źródeł energii, identyfikację nowych partnerów handlujących energią oraz większą konkurencję i niższe ceny dla konsumentów energii; podkreśla, że rozwijanie odnawialnych źródeł energii oraz propagowanie efektywności energetycznej mają zasadnicze znaczenie dla zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego i zmniejszenia zależności od importu energii; podkreśla znaczenie zawierania w umowach o wolnym handlu przepisów mających na celu budowanie trwałych partnerstw energetycznych oraz zacieśnianie współpracy technologicznej, zwłaszcza w obszarze odnawialnych źródeł energii i efektywności energetycznej oraz zabezpieczeń, a także zapobiegania ucieczce emisji gazów cieplarnianych, aby osiągnąć cele uzgodnione podczas konferencji COP21;

82.

wyraża głębokie zaniepokojenie w związku z ostatnim gwałtownym wzrostem przestępstw przeciwko dzikiej faunie i florze oraz towarzyszącym im nielegalnym handlem, który nie tylko ma szkodliwy wpływ na różnorodność biologiczną oraz liczebność gatunków, ale również stanowi widoczne i aktualne zagrożenie dla warunków życia i lokalnych gospodarek, zwłaszcza w krajach rozwijających się; z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie UE na rzecz wyeliminowania nielegalnego handlu dziką fauną i florą w ramach reakcji UE na program działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030, a zwłaszcza 15. cel zrównoważonego rozwoju, który zwraca uwagę nie tylko na konieczność wyeliminowania kłusownictwa i nielegalnego handlu chronionymi gatunkami flory i fauny, ale również porusza kwestię popytu i podaży na nielegalne produkty z dzikiej fauny i flory; w tym kontekście oczekuje, że Komisja – po okresie refleksji obejmującym konsultacje z Parlamentem i państwami członkowskimi – rozważy, w jaki sposób najlepiej uwzględnić przepisy dotyczące nielegalnego handlu dziką fauną i florą we wszystkich przyszłych umowach handlowych zawieranych przez UE;

83.

podkreśla, że lepsze, zharmonizowane i skuteczniejsze procedury celne w Europie i poza nią mogłyby pomóc we wprowadzaniu ułatwień oraz w spełnieniu odnośnych wymogów w tym zakresie, a także w uniemożliwianiu wprowadzania na jednolity rynek sfałszowanych, nielegalnych i podrabianych towarów, co osłabia wzrost gospodarczy w UE i poważnie naraża unijnych konsumentów; z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji, by zacieśnić współpracę organów celnych; wzywa ponownie Komisję i państwa członkowskie do ustanowienia połączonej służby celnej UE w celu skuteczniejszego stosowania przepisów i procedur celnych na całym obszarze celnym UE;

84.

podkreśla, że negocjując umowy handlowe, Komisja powinna dążyć do przyjęcia przez partnerów handlowych punktów kompleksowej obsługi w celu zachowania zgodności z przepisami celnymi i granicznymi, czemu w razie potrzeby powinna towarzyszyć pomoc w budowaniu potencjału na rzecz funduszy handlowych;

85.

podkreśla, że konieczne są odpowiednia komunikacja i solidna koordynacja w celu zapewnienia, że eliminacji taryf celnych towarzyszą odpowiednie środki techniczne, instytucjonalne i polityczne, aby zapewnić ciągłe bezpieczeństwo handlu;

86.

zwraca się do Komisji o rozważenie kluczowych wskaźników efektywności, aby ocenić funkcjonowanie krajowej i zagranicznej administracji celnej; ubolewa, że obecnie bardzo niewiele danych jest dostępnych publicznie; zauważa, że warto byłoby wiedzieć, jak organy celne i inne agencje odpowiedzialne za granice funkcjonują na bieżąco w kraju i w państwach będących partnerami handlowymi, tak aby umożliwić wymianę w obrębie instytucji europejskich najlepszych praktyk i koordynację konkretnych zagadnień będących przedmiotem zainteresowania z punktu widzenia ułatwień w handlu – uwzględniając postanowienia art. 13 umowy WTO o ułatwieniach w handlu;

87.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich, by zainicjowały otwartą debatę na temat możliwego przesunięcia organów celnych ze szczebla krajowego na unijny;

88.

uznaje, że umowy handlowe mają potencjał, by przynieść znaczące korzyści konsumentom, zwłaszcza dzięki zwiększeniu konkurencji, obniżeniu cen, zapewnieniu szerszej oferty i pobudzaniu innowacyjności; wzywa Komisję do forsowania we wszystkich negocjacjach – w celu uwolnienia tego potencjału – ograniczenia praktyk blokowania geograficznego, obniżenia międzynarodowych opłat roamingowych oraz zwiększenia praw podróżnych;

89.

domaga się środków wsparcia konsumentów w transgranicznym handlu towarami i usługami z państwami trzecimi, np. przez internetowe punkty kontaktowe udzielające informacji lub służące pomocą w przypadku sporów;

90.

nalega, by konsumenci otrzymywali dokładne informacje o właściwościach produktów podlegających wymianie handlowej;

91.

podziela pogląd OECD, że polityka otwartego i uczciwego handlu oraz inwestycji wymaga prowadzenia szeregu skutecznych działań wspomagających mających zapewnić jak największe zyski i jak najmniejsze straty wynikające z liberalizacji handlu dla UE oraz społeczeństw i gospodarek państw trzecich; wzywa państwa członkowskie i Komisję do znacznego nasilenia wysiłków zmierzających do tego, by otwarciu handlu towarzyszył szereg działań wspierających w celu zapewnienia zrównoważonego rozwoju w dziedzinie usług publicznych i inwestycji, edukacji i zdrowia, aktywnej polityki rynku pracy, badań i rozwoju, rozwoju infrastruktury oraz odpowiednich zasad gwarantujących ochronę socjalną i środowiskową;

92.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do przeprowadzenia dokładnych analiz ex ante i ex post na podstawie ocen skutków dla poszczególnych sektorów i skutków regionalnych dla odnośnych umów handlowych i dokumentów ustawodawczych, aby przewidzieć ewentualne niekorzystne skutki dla unijnego rynku pracy oraz znaleźć bardziej zaawansowane metody wprowadzania środków łagodzących w celu ponownego rozwoju gałęzi przemysłu i regionów, które ponoszą straty, z myślą o osiągnięciu bardziej zrównoważonej dystrybucji i zapewnieniu zysków z handlu o większym zasięgu; podkreśla, że europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne, a zwłaszcza Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego i Europejski Fundusz Społeczny, mogą w związku z tym odegrać znakomitą rolę; zauważa, że Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji mógłby również być ważnym instrumentem, pod warunkiem że zostanie zreformowany i ukształtowany tak, aby był właściwie finansowany w celu zapewnienia pomocy przedsiębiorstwom i producentom unijnym, którzy odczuwają skutki sankcji handlowych nałożonych na państwa trzecie, a także pomocy pracownikom MŚP bezpośrednio dotkniętych skutkami globalizacji;

93.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu, Komitetowi Regionów, UNCTAD i WTO.

16.3.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 101/47

—

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka oraz wszystkie stosowne międzynarodowe traktaty o prawach człowieka,

—

uwzględniając Konwencję o prawach dziecka,

—

uwzględniając Protokół fakultatywny do Konwencji o prawach dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii,

—

uwzględniając Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej (2000 r.) i protokoły do niej, w szczególności Protokół o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi (2000 r.) oraz Protokół przeciwko przemytowi migrantów drogą lądową, morską i powietrzną (2000 r.),

—

uwzględniając Międzynarodową konwencję o ochronie praw wszystkich pracowników migrujących i członków ich rodzin (1990 r.),

—

uwzględniając prace międzynarodowych mechanizmów ochrony praw człowieka, w tym pracę specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. handlu ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi, jak również innych odpowiednich specjalnych sprawozdawców ONZ, powszechny okresowy przegląd praw człowieka oraz prace stosownych organów traktatowych ds. praw człowieka,

—

uwzględniając sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy Rady Praw Człowieka ONZ ds. handlu ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi (2014 r.),

—

uwzględniając sprawozdanie Biura Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości dotyczące handlu ludźmi na świecie (2014 r.),

—

uwzględniając modelową ustawę Narodów Zjednoczonych przeciwko handlowi ludźmi, mającą pomóc państwom zrewidować i zmienić obowiązujące ustawodawstwo oraz przyjąć nowe ustawodawstwo na rzecz zwalczania handlu ludźmi (2009 r.),

—

uwzględniając zalecane zasady i wytyczne dotyczące praw człowieka oraz zwalczania handlu ludźmi, przedstawione Radzie Społeczno-Gospodarczej w formie addendum do sprawozdania Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka (UNHCHR) (E/2002/68/Add. 1),

—

uwzględniając Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka wdrażające ramy ONZ „Ochrona, poszanowanie i naprawa”,

—

uwzględniając podstawowe zasady ONZ dotyczące prawa ofiar handlu ludźmi do skutecznego środka odwoławczego,

—

uwzględniając wytyczne UNICEF-u w sprawie ochrony dzieci będących ofiarami handlu ludźmi,

—

uwzględniając Konwencję nr 29 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącą pracy przymusowej lub obowiązkowej (1930 r.), protokół z 2014 r. do Konwencji nr 29 dotyczącej pracy przymusowej lub obowiązkowej z 1930 r., Konwencję nr 105 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącą zniesienia pracy przymusowej (1957 r.) oraz Zalecenie nr 203 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczące środków uzupełniających na rzecz skutecznej likwidacji pracy przymusowej (2014 r.),

—

uwzględniając Konwencję nr 138 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącą najniższego wieku dopuszczenia do zatrudnienia (1973 r.) oraz Konwencję nr 182 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącą zakazu i natychmiastowych działań na rzecz eliminowania najgorszych form pracy dzieci (1999 r.),

—

uwzględniając Konwencję nr 189 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącą godnej pracy dla osób pracujących w gospodarstwie domowym (2011 r.),

—

uwzględniając sprawozdanie Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) z 2014 r. zatytułowane „Zyski a ubóstwo: ekonomia pracy przymusowej”,

—

uwzględniając europejską Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wartości, Europejską kartę społeczną oraz Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej pkt. 5,

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/36/UE z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz ochrony ofiar, zastępującą decyzję ramową Rady 2002/629/WSiSW,

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/29/UE z dnia 25 października 2012 r. ustanawiającą normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw,

—

uwzględniając dyrektywę 2004/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 31 marca 2004 r. w sprawie ustalenia norm jakości i bezpiecznego oddawania, pobierania, testowania, przetwarzania, konserwowania, przechowywania i dystrybucji tkanek i komórek ludzkich,

—

uwzględniając dokument dotyczący działań na temat wzmacniania zewnętrznego wymiaru UE w zakresie działań przeciwko handlowi ludźmi (2009 r.) i dwa sprawozdania na temat statusu jego wdrożenia (2011 i 2012 r.),

—

uwzględniając Strategię UE na rzecz wyeliminowania handlu ludźmi na lata 2012–2016,

—

uwzględniając sprawozdanie śródokresowe na temat statusu wdrożenia Strategii UE na rzecz wyeliminowania handlu ludźmi (COM(2014)0635),

—

uwzględniając prace koordynatora UE ds. zwalczania handlu ludźmi,

—

uwzględniając Plan działania UE dotyczący praw człowieka i demokracji (2015–2019),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego praw człowieka i demokracji na świecie za rok 2014 oraz polityki UE w tym zakresie (1),

—

uwzględniając ramy działania UE na rzecz równości płci i wzmocnienia pozycji kobiet w kontekście stosunków zewnętrznych UE w latach 2016–2020,

—

uwzględniając sprawozdanie sytuacyjne Europolu z lutego 2016 r. pt. „Handel ludźmi w UE”,

—

uwzględniając globalne podejście do kwestii migracji i mobilności (GPMM),

—

uwzględniając Europejski program w zakresie migracji z dnia 13 maja 2015 r.,

—

uwzględniając plan działania przyjęty podczas szczytu w Valletcie w listopadzie 2015 r.,

—

uwzględniając Konwencję Rady Europy w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi (2005 r.),

—

uwzględniając ostatnie sprawozdanie ogólne z działalności grupy ekspertów do spraw działań przeciwko handlowi ludźmi (GRETA), przedstawiające w zarysie status wdrożenia Konwencji Rady Europy w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi (2014 r.),

—

uwzględniając Konwencję Rady Europy przeciwko handlowi ludzkimi narządami, otwartą do podpisu od marca 2015 r.,

—

uwzględniając Konwencję o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej w odniesieniu do zastosowań biologii i medycyny, Konwencji o prawach człowieka i biomedycynie,

—

uwzględniając Deklarację stambulską w sprawie handlu narządami i turystyki transplantacyjnej (2008 r.),

—

uwzględniając zasady przewodnie OBWE dotyczące praw człowieka w kontekście powrotów ofiar handlu ludźmi (2014 r.),

—

uwzględniając sprawozdanie międzyrządowej Grupy Specjalnej ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF) (2011 r.),

—

uwzględniając Konwencję haską o ochronie dzieci i współpracy w dziedzinie przysposobienia międzynarodowego,

—

uwzględniając sprawozdanie z działalności w obszarze zapobiegania handlowi ludźmi i pomocy migrantom wymagającym szczególnej troski, opracowany przez Międzynarodową Organizację ds. Migracji (IOM) (2012 r.),

—

uwzględniając sprawozdanie IOM w sprawie rozwiązania problemu handlu ludźmi i ich wykorzystywania w czasach kryzysu (2015 r.),

—

uwzględniając konwencję ASEAN przeciwko handlowi ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi (2015 r.),

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz opinie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia oraz Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A8-0205/2016),

A.

mając na uwadze, że handel ludźmi, stanowiący element przestępczości zorganizowanej, stanowi jedną z najgorszych form naruszania praw człowieka, polegającą na traktowaniu człowieka jak towaru, rażąco i trwale naruszającą godność i prawa ofiary oraz wywierającą wpływ na całe rodziny i społeczności, a także świadomie wykorzystującą sytuacje podatności na zagrożenia, takie jak ubóstwo czy izolacja;

B.

mając na uwadze, że Organizacja Narodów Zjednoczonych definiuje handel ludźmi (protokół z Palermo) jako werbowanie, transport, przekazywanie, przechowywanie lub przyjmowanie osób z zastosowaniem gróźb lub użyciem siły lub też z wykorzystaniem innej formy przymusu, uprowadzenia, oszustwa, wprowadzenia w błąd, nadużycia władzy lub wykorzystania słabości, wręczenia lub przyjęcia płatności lub korzyści dla uzyskania zgody osoby mającej kontrolę nad inną osobą, w celu wykorzystania; mając na uwadze, że wykorzystanie obejmuje, jako minimum, zmuszanie do prostytucji innych osób lub inne formy wykorzystania seksualnego, pracę lub usługi o charakterze przymusowym, niewolnictwo lub praktyki podobne do niewolnictwa, w tym niewolnictwo dzieci z zamiarem poboru ich do wojska, zniewolenie albo usunięcie organów; mając na uwadze, iż jest to ohydna praktyka, zwłaszcza w przypadku gdy ludzie stosują najgorsze formy wyzysku wobec dzieci;

C.

mając na uwadze, że w art. 2 a) protokołu fakultatywnego do Konwencji ONZ o prawach dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii termin handel dziećmi jest określony jako „jakiekolwiek działanie lub transakcję, w drodze której dziecko przekazywane jest przez jakąkolwiek osobę lub grupę osób innej osobie lub grupie za wynagrodzeniem lub jakąkolwiek inną rekompensatą”;

D.

mając na uwadze, że według ogólnego sprawozdania Biura Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC) dotyczącego handlu ludźmi na świecie (2014 r.), 70 % ofiar stanowią kobiety i dziewczęta; mając na uwadze, że kobiety stanowią 79 % ujawnionych ofiar wykorzystywania seksualnego, co stanowi 53 % ujawnionych form wykorzystywania na świecie, natomiast mężczyźni stanowią 83 % ujawnionych ofiar pracy przymusowej, co stanowi 40 % ujawnionych form wykorzystywania na świecie;

E.

mając na uwadze, że takie złożone i wzajemnie powiązane czynniki jak systematyczna i strukturalna dyskryminacja, naruszenia praw człowieka, ubóstwo, nierówności, korupcja, konflikty siłowe, wywłaszczenia, brak edukacji, bezrobocie i niedrożne systemy migracji zarobkowej zwiększają podatność jednostek na wykorzystywanie i nadużycia, ponieważ osoby te mają ograniczony wybór i dysponują ograniczonymi zasobami; mając na uwadze, że strategia UE na rzecz wyeliminowania handlu ludźmi na lata 2012–2016 uznaje przemoc wobec kobiet za główne źródło zjawiska handlu ludźmi;

F.

mając na uwadze, że handel ludźmi stanowi przestępstwo uwarunkowane płcią; mając na uwadze, że kobiety i dziewczęta stanowią również istotny odsetek ofiar innych form handlu ludźmi, takich jak przymusowe wykorzystywanie w sektorach takich jak praca domowa, praca opiekuńcza, produkcja, branża spożywcza, sprzątanie oraz w innych sektorach;

G.

mając na uwadze, że handel ludźmi to jedna z najrentowniejszych form działalności prowadzonej w ramach przestępczości zorganizowanej na świecie, porównywalna do nielegalnego handlu środkami odurzającymi i bronią; mając na uwadze, że według najnowszych szacunków MOP roczne nielegalne zyski z pracy przymusowej, w tym zyski uzyskane dzięki praniu pieniędzy, wynoszą około 150 mld USD, przy czym 90 % ofiar jest wykorzystywanych w sektorze prywatnym, a dwie trzecie zysków pochodzi z komercyjnego wykorzystywania seksualnego, co dowodzi, że jest to najbardziej lukratywna forma wykorzystywania;

H.

mając na uwadze, że zjawisko handlu ludźmi można wytłumaczyć zarówno z perspektywy popytu, jak i zysków, ponieważ wykorzystywanie kobiet – szczególnie do pełnienia usług seksualnych – jest napędzane popytem na takie usługi i osiąganymi zyskami;

I.

mając na uwadze, że nieadekwatne wdrażanie ram prawnych dotyczących handlu ludźmi na szczeblu krajowym i brak odpowiednich ram prawnych w tej dziedzinie w państwach trzecich stanowią jedną z najistotniejszych barier utrudniających walkę z handlem ludźmi;

J.

mając na uwadze, że ofiary handlu ludźmi mają utrudniony dostęp do wymiaru sprawiedliwości lub wręcz są go pozbawione; mając na uwadze, że korupcja i brak możliwości stanowią główne problemy dla policji oraz organów wymiaru sprawiedliwości w wielu krajach;

K.

mając na uwadze, że według Europolu rozpowszechnianie dostępu do internetu na świecie umożliwia coraz większy rozwój handlu ludźmi w środowisku internetowym; mając na uwadze, że ułatwia to powstawanie nowych formy rekrutacji i wykorzystywania ofiar;

L.

mając na uwadze, że istnieje związek między przemytem migrantów a handlem ludźmi; mając na uwadze, że siatki przerzutu migrantów wykorzystują między innymi internet do reklamowania swoich usług wśród potencjalnych migrantów;

M.

mając na uwadze, że handel ludźmi i przemyt ludzi nie stanowią niestety chwilowego zjawiska o krótkotrwałym charakterze, ale że w kolejnych latach ich zakres rozszerzy się wskutek konfliktów, represyjnych reżimów i sytuacji ekonomicznej na świecie, stanowiących doskonały grunt dla przestępczej działalności przemytników i handlarzy;

N.

mając na uwadze, że nielegalne przepływy migracyjne zwiększają ryzyko handlu ludźmi, ponieważ nielegalni migranci – ze względu na swoją trudną sytuację i fakt, że muszą się ukrywać – są szczególnie narażeni na stanie się ofiarami handlu ludźmi; mając na uwadze, że wśród tych migrantów, nieletni pozbawieni opieki, stanowiący znaczną część migrantów przybywających do Europy, są grupą docelową dla siatek handlu ludźmi;

O.

mając na uwadze, że handel ludźmi stanowi problem globalny i regionalny, który nie zawsze może zostać rozwiązany jedynie na szczeblu krajowym;

P.

mając na uwadze, że według szacunków najnowszego badania Global Slavery Index 35,8 mln osób na całym świecie tkwi w pułapce współczesnego niewolnictwa, co oznacza, że handel ludźmi ma charakter endemiczny i dotyczy wszystkich zakątków świata;

Q.

mając na uwadze, że dotychczasowe i kształtujące się tendencje w dziedzinie handlu ludźmi przybierają różne formy i bardzo się od siebie różnią w poszczególnych regionach i w obrębie subregionów;

R.

mając na uwadze, że handel ludźmi nie jest zjawiskiem obecnym wyłącznie w krajach uważanych za mniej rozwinięte i występuje również, w mniej jawnej formie, w krajach rozwiniętych;

S.

mając na uwadze, że według MOP 56 % szacowanej globalnej liczby ofiar pracy przymusowej pochodzi z regionu Azji i Pacyfiku i ofiary te stanowią zdecydowanie najliczniejszą grupę ofiar pracy przymusowej, w tym wykorzystywania seksualnego, na świecie;

T.

mając na uwadze, że według danych szacunkowych 300 000 dzieci na całym świecie jest zaangażowanych w konflikty zbrojne; mając na uwadze, że handel dziećmi w celu poboru ich do wojska jest najbardziej rozpowszechniony w Afryce;

U.

mając na uwadze, że 95 % ofiar ujawnionych w Afryce Północnej i na Bliskim Wschodzie to osoby dorosłe; mając na uwadze, że kraje Bliskiego Wschodu są głównymi krajami docelowymi dla pracowników migrujących, a w krajach tych funkcjonuje instytucja opiekuńcza nazywana „kafala”, w ramach której wiąże się pracowników z określonym pracodawcą, stwarzając tym samym warunki sprzyjające niegodziwemu traktowaniu i wyzyskowi pracowników, niekiedy równoważnemu pracy przymusowej;

V.

mając na uwadze, że w krajach z obszaru wschodniego sąsiedztwa UE wykorzystywanie seksualne jest główną przyczyną zgłaszanych przypadków handlu ludźmi; mając na uwadze, że systematyczna dyskryminacja oraz rasizm sprawiają, że społeczności romskie – w tym zarówno mężczyźni, jak i kobiety – są szczególnie narażone na handel ludźmi dla różnych celów;

W.

mając na uwadze, że współpraca między państwami członkowskimi, Europolem oraz krajami pochodzenia i tranzytu ofiar handlu ludźmi to bardzo ważne narzędzie walki z siatkami zajmującymi się handlem ludźmi;

X.

mając na uwadze, że UE wskazała szereg priorytetowych krajów i regionów, z którymi należy zacieśnić i usprawnić współpracę w obszarze działań skierowanych przeciwko handlowi ludźmi;

Y.

mając na uwadze, że w 2010 roku Komisja powołała unijnego koordynatora ds. zwalczania handlu ludźmi w celu poprawy koordynacji i spójności między instytucjami, agencjami i państwami członkowskimi UE, a także państwami niebędącymi członkami UE i podmiotami międzynarodowymi;

1.

potępia i zdecydowanie odrzuca handel ludźmi, który jest rozwijającą się branżą naznaczoną dojmującym i długotrwałym cierpieniem ludzkim doświadczanym przez wszystkie społeczeństwa i gospodarki;

2.

podkreśla fakt, że handel ludźmi jest współczesną formą niewolnictwa i poważnym przestępstwem, stanowiącym jedną z najgorszych form pogwałcenia praw człowieka, która nie może być akceptowana w społeczeństwach opierających się na poszanowaniu praw człowieka, w tym na równości płci; uważa dodatkowo, że do kwestii handlu ludźmi należy podchodzić w sposób całościowy, skupiając się nie tylko na wykorzystywaniu seksualnym, lecz także na pracy przymusowej, handlu narządami, przymusowym żebractwie, małżeństwach zawartych pod przymusem, nieletnich żołnierzach i handlu dziećmi;

3.

przypomina, że handel ludźmi to przestępstwo transgraniczne o charakterze globalnym, a wszelkie działania służące jego zwalczaniu powinny być podejmowane z uwzględnieniem przyczyn tego procederu oraz globalnych tendencji w jego zakresie; w związku z tym podkreśla znaczenie spójnego podejścia polityki UE w jej wymiarze wewnętrznym i zewnętrznym do kwestii zwalczania handlu ludźmi;

4.

zauważa, że handel ludźmi jako forma przestępczości zorganizowanej występuje zarówno w wymiarze transgranicznym, jak i w obrębie granic państw, co powoduje konieczność wprowadzania surowych przepisów prawa krajowego zakazujących handlu ludźmi, a także współpracy między państwami;

5.

potępia utrzymujący się w wielu krajach stan prawny polegający na braku odpowiedniego ustawodawstwa, które kwalifikowałoby handel ludźmi jako czyn przestępczy i skutecznie zwalczałoby ten proceder;

6.

ponadto potępia szeroki rozdźwięk pomiędzy literą prawa a jego stosowaniem, w tym z jednej strony ograniczony bądź nieistniejący dostęp do wymiaru sprawiedliwości dla ofiar, a z drugiej strony brak ścigania sprawców;

7.

ubolewa w szczególności nad faktem, że skala ujawniania ofiar cały wciąż jest znacznie mniejsza niż dane szacunkowe dotyczące osób będących ofiarami handlu ludźmi, a wskaźniki karalności wciąż są bardzo niskie; jest poważnie zaniepokojony faktem, że liczne ofiary handlu ludźmi są pozostawione bez odpowiedniego wsparcia i ochrony oraz nie są podejmowane działania ukierunkowane na przeciwdziałanie naruszeniom praw podstawowych takich osób;

8.

przypomina, że ofiary handlu ludźmi są często „niewidzialne” w kraju, w którym są wykorzystywane, i że napotykają na bariery spowodowane różnicami kulturowymi i językowymi, a wszystko to jeszcze bardziej utrudnia im zgłaszanie przestępstw, których padły ofiarą; wyraża ubolewanie nad faktem, że powyższe utrudnienia są nawet bardziej dotkliwe dla ofiar należących do grup szczególnie wrażliwych, takich jak kobiety i dzieci;

9.

podkreśla, że popyt na usługi seksualne w krajach rozwiniętych napędza handel ludźmi z krajów rozwijających się i wtrąca ludzi – zwłaszcza kobiety i dziewczęta – w sytuację podatności na zagrożenia; apeluje do państw członkowskich, by uznały za przestępstwo świadome korzystanie z usług ofiar handlu ludźmi;

10.

przypomina, że zorganizowane grupy przestępcze o wymiarze międzynarodowym przewożą swe ofiary – w sposób nielegalny lub za zgodą ofiar zwiedzionych oszukańczymi obietnicami – do obszarów bogatszych, szczególnie w odniesieniu do procederu wykorzystywania seksualnego, na których czele znajdują się państwa europejskie, gdzie znaleźć można zamożniejszych klientów;

11.

wyraża ubolewanie, że zgodnie z oświadczeniem prasowym szefa sztabu Europolu ponad 10 000 pozbawionych opieki dzieci uchodźców i migrantów zaginęło na terytorium Europy; zwraca uwagę UE i państw członkowskich na fakt, że duża liczba tych dzieci stała się ofiarami siatek zajmujących się handlem ludźmi do celów wykorzystywania seksualnego, żebractwem, nielegalnym i dochodowym handlem narządami do przeszczepów lub handlem niewolnikami;

12.

podkreśla bezwzględny wymóg rozróżnienia pojęcia handlu ludźmi od pojęcia przemytu migrantów; zauważa, że przemyt ludzi należy również do działalności grup przestępczości zorganizowanej i może prowadzić do sytuacji handlu ludźmi, podkreśla jednakże, że każde z tych dwóch pojęć wymaga podejmowania innych kroków prawnych i działań oraz wiąże się z innymi zobowiązaniami ze strony państwa; wzywa UE i jej państwa członkowskie do szkolenia służb odpowiedzialnych za przyjmowanie i ustalanie statusu migrantów / osób ubiegających się o azyl w drodze programów uświadamiających poświęconych prawidłowemu rozpoznawaniu przemytu i handlu ludźmi, szczególnie w odniesieniu do identyfikacji i ochrony dziecięcych ofiar handlu ludźmi oraz dzieci pozbawionych opieki zagrożonych tymże handlem;

13.

przypomina, że migranci wyrazili zgodę na przemyt, który kończy się z chwilą ich przybycia do miejsca docelowego, natomiast ofiary handlu ludźmi są wyzyskiwane za pomocą przymusu, wprowadzenia w błąd, znęcania się, bez wyrażenia żadnej zgody; podkreśla fakt, że oba te procedery mogą się krzyżować z powodu ryzyka, że grupy przestępcze szmuglujące uchodźców i innych migrantów do UE mogą wyzyskiwać ich jako ofiary handlu ludźmi, co się tyczy zwłaszcza małoletnich bez opieki i kobiet podróżujących samotnie; wzywa właściwe organy państw członkowskich do zwrócenia uwagi na powielanie działań w ramach współpracy ich sił policyjnych, wymiaru sprawiedliwości i organów ścigania;

14.

zwraca uwagę, że internet i sieci społecznościowe coraz częściej stają się narzędziem do pozyskiwania i wykorzystywania ofiar przez siatki przestępcze; apeluje w związku z tym do UE i państw członkowskich, aby w ramach walki z handlem ludźmi wystarczająco inwestowały w technologię i wiedzę specjalistyczną w celu identyfikacji, wykrywania i zwalczania nadużyć internetu przez organizacje przestępcze, zarówno do celów znajdowania ofiar, jak i oferowania usług mających na celu ich wykorzystanie;

15.

uznaje znaczenie i rolę technologii informacyjnych i komunikacyjnych w handlu ludźmi oraz fakt, że choć technologia jest wykorzystywana w celu ułatwiania rekrutacji i wykorzystywania ofiar, może być również narzędziem zapobiegania handlowi ludźmi; uważa, że więcej badań powinno koncentrować się na roli technologii informacyjno-komunikacyjnych w odniesieniu do handlu ludźmi;

16.

wzywa Komisję, by oceniła wykorzystywanie internetu w ramach handlu ludźmi, zwłaszcza jeśli chodzi o wykorzystywanie seksualne w internecie; apeluje do Europolu o wzmocnienie walki z handlem ludźmi przez internet w ramach unijnej jednostki ds. zgłaszania podejrzanych treści w internecie (EU URI), aby wykrywać, zgłaszać i usuwać internetowe materiały dotyczące handlu ludźmi;

17.

zwraca się do Komisji, aby dostosowała swoją współpracę z państwami trzecimi, uwzględniając w niej nową kwestię rozwoju handlu ludźmi z wykorzystaniem internetu; wzywa Komisję i Europol do rozważenie możliwości współpracy między organami europejskimi zwalczającymi cyberprzestępczość (zwłaszcza w ramach Europolu) a takimi organami w państwach trzecich; zwraca się do Komisji o rozważenie również wszelkiej przydatnej współpracy z dostawcami usług internetowych, aby wykrywać i zwalczać treści związane z handlem ludźmi w internecie; zwraca się do Komisji o należyte informowanie Parlamentu;

18.

potępia fakt, że handel ludźmi stanowi działalność przynoszącą wysokie dochody, a zyski z tej działalności przestępczej zasilają światową gospodarkę i światowy system finansowy; potępia fakt, że w handel ludźmi zaangażowane są najbardziej rozbudowane i najpotężniejsze międzynarodowe organizacje przestępcze, które stworzyły prawdziwą międzynarodową i rozbudowaną sieć przestępczą; apeluje do państw członkowskich i właściwych podmiotów zaangażowanych w działania w tej dziedzinie o dążenie do tego, aby proceder handlu ludźmi przestał być działalnością stanowiącą małe ryzyko i przynoszącą duże zyski, a stał się działalnością stanowiącą duże ryzyko i przynoszącą niewielkie zyski;

19.

uważa, że w zwalczaniu handlu ludźmi decydującą rolę odgrywają dochodzenia finansowe mające na celu śledzenie, konfiskatę i odzyskanie mienia pochodzącego z działalności przestępczej, jak również działania przeciwdziałające praniu pieniędzy; przypomina o potrzebie dysponowania większą ilością danych oraz zwrócenia większej uwagi na działania związane z praniem pieniędzy; wyraża ubolewanie nad faktem, że wykorzystanie środków służących gromadzeniu, analizie i wymianie informacji finansowych w celu pomocy w ściganiu przestępstw handlu ludźmi odbywa się w sposób ograniczony i często utrudnia pełne zintegrowanie dochodzeń finansowych z postępowaniami dotyczącymi handlu ludźmi; wzywa UE i jej państwa członkowskie do zacieśnienia współpracy, koordynacji i wymiany informacji z państwami trzecimi celem lokalizacji i konfiskaty mienia pochodzącego z działalności przestępczej; namawia do wykorzystywania skonfiskowanego mienia w celu wsparcia ofiar handlu ludźmi oraz zadośćuczynienia im za doznaną krzywdę;

20.

wzywa rządy do dołożenia należytej staranności w walce z korupcją, która przyczynia się do handlu ludźmi, jak również do ujawniania i eliminowania przypadków udziału lub współsprawstwa sektora publicznego w handlu ludźmi, między innymi poprzez zapewnienie, by osoby pracujące w sektorze publicznym zostały przeszkolone w zakresie rozpoznawania takich przypadków oraz otrzymały wewnętrzne wytyczne wskazujące im, jak należy postępować w przypadkach wzbudzających podejrzenia;

21.

przypomina, że nadużycia związane z rekrutacją występują w wielu krajach i regionach na całym świecie i zauważa, że niezależnie od tego, w jakim kraju występują, są one ściśle powiązane z handlem ludźmi, poprzez działalność agencji rekrutacyjnych bezpośrednio zaangażowanych w handel ludźmi poprzez wprowadzający w błąd lub przymusowy nabór, lub też poprzez budowanie podatności na wyzysk polegające na żądaniu wysokich opłat za rekrutację, co stawia w trudnej sytuacji finansowej bądź uzależnia finansowo zwłaszcza migrantów oraz pracowników nisko wykwalifikowanych;

22.

wzywa UE i jej państwa członkowskie do zacieśnienia współpracy z państwami trzecimi w celu prowadzenia dochodzeń obejmujących wszystkie etapy handlu ludźmi, w tym etap rekrutacji, z myślą o usprawnieniu wymiany informacji oraz zapoczątkowaniu aktywnych działań, dochodzeń (finansowych) i postępowań karnych; apeluje do wszystkich państw o zwiększenie nadzoru nad agencjami pracy i objęcie ich regulacjami;

23.

uważa, że nie można mówić o ważnej zgodzie w sytuacji, gdy obywatel państwa trzeciego jest usuwany ze swojego kraju i wwożony do UE (lub gdy obywatel UE jest zabierany do innego państwa członkowskiego) w celu prostytucji, poddawania go innym formom wykorzystywania seksualnego lub w celu pracy przymusowej;

24.

wyraża przekonanie, że rządy powinny wspierać wielostronny dialog i partnerstwa między przedsiębiorstwami, ekspertami ds. zwalczania handlu ludźmi i organizacjami pozarządowymi na rzecz przeprowadzenia wspólnych działań wymierzonych w handel ludźmi oraz zapewnienia poszanowania praw pracowników, w tym podstawowych praw pracowniczych; wzywa również rządy do wprowadzenia środków prawnych zapewniających przejrzystość i identyfikowalność produktów w łańcuchu dostaw; wzywa przedsiębiorstwa do lepszego informowania o podejmowanych przez nie działaniach w celu wyeliminowania handlu ludźmi z ich łańcuchów dostaw; apeluje do UE i jej państw członkowskich, aby podjęły aktywny dialog z przedsiębiorstwami krajowymi i międzynarodowymi w celu zapewnienia, że ich produkty w całym łańcuchu dostaw nie przyczyniają się do wykorzystywania, a także aby przedsiębiorstwa – również przedsiębiorstwa powiązane i podwykonawcy – zostały obarczone odpowiedzialnością za handel ludźmi w ich całym łańcuchu dostaw;

25.

apeluje do UE i jej państw członkowskich, by konstruktywnie zaangażowały się w negocjacje otwartej międzyrządowej grupy roboczej do spraw opracowania prawnie wiążącego instrumentu dla międzynarodowych korporacji i innych przedsiębiorstw w odniesieniu do praw człowieka oraz do wdrożenia wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka;

26.

wzywa UE i jej państwa członkowskie do podjęcia koniecznych wysiłków w walce z pracą przymusową w unijnych przedsiębiorstwach za granicą oraz w stosunku do państw trzecich, za sprawą stosowania i egzekwowania norm pracy oraz wspierania rządów w przyjmowaniu przepisów prawa pracy zapewniających minimalne standardy ochrony pracowników, w tym pracowników zagranicznych, a także do zapewnienia, że europejskie przedsiębiorstwa prowadzące działalność w państwach trzecich spełniają te standardy; apeluje do rządów o egzekwowanie przepisów prawa pracy, sprawiedliwe traktowanie wszystkich pracowników oraz zagwarantowanie jednakowych praw dla wszystkich pracowników, bez względu na ich narodowość czy pochodzenie, a także o eliminację korupcji; wzywa do nasilenia współpracy międzynarodowej w celu wzmocnienia polityki w zakresie migracji zarobkowej oraz opracowania i wdrożenia lepszych regulacji prawnych dotyczących działalności podmiotów werbujących do pracy;

27.

apeluje o większe przestrzeganie na świecie podstawowych norm pracy i środowiskowych MOP na wszystkich etapach, również poprzez zwiększenie kontroli w obszarze zabezpieczeń społecznych oraz kontroli w ramach inspekcji pracy; wzywa również do ratyfikowania i wdrożenia do prawa krajowego Konwencji nr 189 MOP dotyczącej godnej pracy dla osób pracujących w gospodarstwie domowym z 2011 r., również w stosunku do pracowników domowych w gospodarstwach dyplomatów;

28.

podkreśla, że wyraźny związek między handlem ludźmi do celów wykorzystania seksualnego a prostytucją wymaga podjęcia środków w celu likwidacji popytu na prostytucję;

29.

zauważa, że ofiarom zmuszania do prostytucji w większości państw członkowskich trudno jest uzyskać dostęp do opieki psychologicznej i dlatego są one zdane niemal wyłącznie na wsparcie ze strony organizacji charytatywnych; opowiada się w związku z tym za lepszym wsparciem tych organizacji i wzywa państwa członkowskie, aby zmniejszyły przeszkody w dostępie do opieki psychologicznej;

30.

podkreśla, że wymuszone małżeństwo może być postrzegane jako rodzaj handlu ludźmi, jeżeli zawiera element wyzysku ofiary, i wzywa wszystkie państwa członkowskie do uwzględnienia takiego wymiaru w ich definicji handlu ludźmi; podkreśla, że wyzysk może być seksualny (gwałt małżeński, zmuszanie do prostytucji i pornografii) lub ekonomiczny (praca domowa i zmuszanie do żebractwa) oraz że wymuszone małżeństwo może być ostatecznym celem handlu ludźmi (sprzedaż ofiary jako żony lub zawarcie małżeństwa pod przymusem); przypomina, że wymuszone małżeństwo może mieć charakter transnarodowy; wzywa zatem państwa członkowskie do dopilnowania, by krajowe organy odpowiedzialne za migrację były odpowiednio szkolone w kwestiach małżeństwa przymusowego wpisującego się w kontekst handlu ludźmi; apeluje do Komisji, aby również zwiększyła wymianę najlepszych praktyk w tym zakresie;

31.

potępia handel ludźmi na potrzeby wymuszonego macierzyństwa zastępczego stanowiącego naruszenie praw kobiety i praw dziecka; zauważa, że popyt jest napędzany przez kraje rozwinięte kosztem szczególnie wrażliwych i ubogich ludzi często z krajów rozwijających się oraz zwraca się do państw członkowskich o uwzględnienie skutków ich własnych restrykcyjnych praw reprodukcyjnych;

32.

nalega, aby dzieciom będącym ofiarami handlu ludźmi nadawać status takich ofiar i stawiać zawsze na pierwszym miejscu ich najlepszy interes, prawa oraz potrzeby; apeluje o zapewnienie wsparcia i ochrony prawnej, fizycznej, psychologicznej itp. zarówno w okresie krótkoterminowym, jak i długoterminowym, a także o podjęcie działań mających na celu łączenie rodzin, w stosownych przypadkach, w najlepszym interesie dziecka i z poszanowaniem jego godności i praw, lub o zapewnienie odpowiedniej opieki;

33.

przypomina, że handel dziećmi często prowadzi do przypadków nadużyć seksualnych, prostytucji, pracy przymusowej czy pobierania narządów do przeszczepów oraz handlu ludźmi i podkreśla, że żadna zgoda na świadczenie pracy lub usług nie powinna być nigdy uznawana za ważną w przypadku dzieci będących ofiarami handlu ludźmi; ubolewa nad faktem, że zagrożone dzieci są często traktowane przez funkcjonariuszy organów ścigania – którzy nie szukają regularnie oznak handlu ludźmi w celu identyfikacji ofiar – jak przestępcy lub migranci o nieuregulowanym statusie;

34.

uważa, że w odniesieniu do małoletnich bez opieki niezbędna jest lepsza i bardziej proaktywna identyfikacja dzieci będących ofiarami handlu ludźmi, zwłaszcza na przejściach granicznych i w ośrodkach zatrzymań, jak też ściślejsza współpraca interdyscyplinarna, aby zagwarantować skuteczną ochronę dobra dziecka; uznaje za konieczne wzmocnienie systemów opieki w państwach członkowskich, aby nie dopuścić do tego, by dzieci, które pozostają bez opieki lub odłączyły się od swoich bliskich, wpadły w ręce organizacji trudniących się zorganizowanym handlem ludźmi;

35.

wzywa do wzmocnienia krajowych systemów opieki nad dziećmi w Europie w ramach unijnej strategii przeciwdziałania handlowi ludźmi, w której uznaje się kluczową rolę opiekunów w zakresie ochrony dzieci przed krzywdą;

36.

apeluje, aby UE kontynuowała swoje wysiłki w zwalczaniu zjawiska poboru dzieci do wojska, w szczególności przez wspieranie rządów w zwalczaniu tego zjawiska oraz lokalnych grup społeczeństwa obywatelskiego aktywnie w tę sprawę zaangażowanych, aby wezwała rządy państw trzecich do wdrożenia środków zapobiegających przyszłemu werbowaniu i wykorzystywaniu dzieci żołnierzy, do wspierania rozwoju prawnej ochrony dzieci, w tym kryminalizacji werbowania dzieci, oraz do uruchomienia środków w celu wzmocnienia i uodpornienia bezpiecznego otoczenia dla dzieci; apeluje, aby UE wezwała państwa trzecie do ratyfikacji i wdrożenia odpowiednich norm międzynarodowych, w tym Protokołu fakultatywnego do Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach dziecka w sprawie angażowania dzieci w konflikty zbrojne;

37.

podkreśla, że dzieci i osoby niepełnosprawne powinny być uważane za wrażliwe ofiary handlu ludźmi; podkreśla fakt, że ofiary handlu ludźmi mogą stać się niepełnosprawne z powodu wykorzystywania ich przez handlarzy, natomiast osoba niepełnosprawna może paść ofiarą handlarza ludźmi z powodu tej niepełnosprawności;

38.

z zadowoleniem przyjmuje uznanie przymusowego żebractwa za formę handlu ludźmi na mocy dyrektywy 2011/36/UE; ponagla państwa członkowskie do harmonizacji ustawodawstw krajowych oraz do nakłonienia rządów państw trzecich do ustanowienia i egzekwowania przepisów prawa w tej dziedzinie; potępia kryminalizację ofiar przymusowego żebractwa i wzywa do stworzenia dla nich możliwości zatrudnienia oraz dostępu do mieszkań; podkreśla potrzebę szkolenia policji i innych funkcjonariuszy publicznych w zakresie prawidłowego ujawniania ofiar handlu ludźmi i kierowania ich do właściwych organów w celu zapewnienia im odpowiedniej pomocy; podkreśla, że wiele ofiar pochodzi z biednych i zmarginalizowanych środowisk; wzywa do ukierunkowania środków prewencyjnych na zmniejszenie podatności grup ryzyka, zaczynając od podstawowych struktur, takich jak kształcenie i integracja na rynku pracy, oraz na zwiększenie liczby schronisk i placówek udzielających wsparcia osobom szczególnie narażonym;

39.

podkreśla, że protokół ONZ z Palermo wymaga kryminalizacji przymusowej pracy jako formy handlu ludźmi; wzywa rządy do egzekwowania prawa oraz do stawiania przed wymiarem sprawiedliwości i karania osób czerpiących zyski z tego procederu;

40.

zauważa, że rozwija się nowy rodzaj handlu ludźmi – dla okupu z zastosowaniem brutalnych tortur; zauważa, że ta nowa forma traktowania ludzi jak towar cechuje się wymuszeniami, biciem i gwałtami w celu zmuszania rodzin i krewnych mieszkających w UE i poza nią do spłacania długów;

41.

potępia nielegalną działalność polegającą na handlu ludzkimi narządami, tkankami i komórkami wraz z nielegalnym handlem komórkami rozrodczymi (jajeczka, sperma), tkankami i komórkami płodu oraz komórkami macierzystymi dorosłych i embrionów;

42.

zaznacza, że według raportu Global Financial Integrity obrót organami ludzkimi plasuje się w pierwszej dziesiątce nielegalnych mechanizmów zarabiania pieniędzy na świecie, generuje zyski od 600 mln USD do 1,2 mld USD rocznie i obejmuje wiele krajów; podkreśla ponadto, że według Organizacji Narodów Zjednoczonych celem takiej działalności mogą być ludzie w każdym wieku, ale szczególnie narażeni są migranci, ludzie bezdomni i niepiśmienni;

43.

podkreśla, że stagnacja gospodarcza, luki w ustawodawstwie i braki w egzekwowaniu prawa w krajach rozwijających się w połączeniu z rosnącą globalizacją i udoskonalonymi technologiami komunikacyjnymi tworzą doskonałe środowisko dla działalności przestępczej obejmującej nielegalny handel narządami; wskazuje, że brak możliwości ekonomicznych zmusza ludzi do rozważania opcji, które w innych okolicznościach uważaliby za niebezpieczne lub karygodne, podczas gdy niewystarczające egzekwowanie prawa umożliwia handlarzom prowadzenie działalności przy małym zagrożeniu karą;

44.

podkreśla, że zakup narządów, tkanek i komórek ludzkich jest nielegalny; zauważa, że osoby sprzedane w celu pozyskania narządów stoją w obliczu szczególnych wyzwań i że ofiary są często nieświadome długofalowych i destrukcyjnych skutków zdrowotnych pozyskania narządów oraz braku opieki pooperacyjnej, jak również wpływu psychologicznego operacji; wyraża potrzebę lepiej ukierunkowanych inicjatyw zwiększających świadomość w celu podkreślenia szkód związanych ze sprzedażą narządów, zwłaszcza pośród najuboższych i najbardziej wrażliwych ludzi, którzy mogą postrzegać sprzedaż narządów jako cenę, którą warto zapłacić za lepszą sytuację ekonomiczną;

45.

wzywa Komisję do potępienia handlu ludźmi w celu pozyskiwania narządów oraz do zajęcia zdecydowanego stanowiska wobec nielegalnego handlu narządami, tkankami i komórkami; wzywa UE do zachęcania stowarzyszeń lekarskich i towarzystw transplantacyjnych do opracowania kodeksu postępowania etycznego dla pracowników służby zdrowia i ośrodków transplantacyjnych w zakresie pozyskiwania narządów do przeszczepów za granicą oraz opieki potransplantacyjnej; podkreśla, że obywatele najbardziej zubożałych społeczności są szczególnie narażeni na to, że padną ofiarą nielegalnego handlu narządami;

46.

wzywa do ratyfikowania i wdrożenia Konwencji Rady Europy przeciwko handlowi ludzkimi narządami; zwraca się do UE o wezwanie rządów państw trzecich do podjęcia kroków prawnych przeciwko pracownikom medycznym, szpitalom i prywatnym klinikom, które prowadzą działalność na nielegalnym i dochodowym rynku przeszczepów narządów;

47.

wzywa państwa członkowskie, by wspierały dalsze wysiłki na rzecz angażowania środowisk medycznych w poprawę działań służących zwalczaniu tej formy handlu ludźmi poprzez upowszechnianie znajomości zagadnień dotyczących handlu ludźmi i zapewnianie obowiązkowych szkoleń;

48.

podkreśla znaczenie prewencji oraz wielosektorowego i interdyscyplinarnego podejścia do kwestii nielegalnego obrotu narządami ludzkimi, w tym handlu ludźmi w celu pozyskiwania narządów, który stał się problemem globalnym; wyraża potrzebę lepiej ukierunkowanych inicjatyw zwiększających świadomość w celu podkreślenia szkód związanych ze sprzedażą narządów, aby lepiej informować ofiary i potencjalne ofiary o zagrożeniach fizycznych i psychologicznych, zwłaszcza pośród ludzi najuboższych i najbardziej narażonych na nierówności i ubóstwo, którzy mogą postrzegać sprzedaż narządów jako cenę, którą warto zapłacić za lepszą sytuację ekonomiczną; podkreśla fakt, że kampanie zwiększające świadomość społeczną powinny być wymaganym elementem zarówno europejskiej polityki sąsiedztwa (EPS), jak i współpracy UE na rzecz rozwoju;

49.

zwraca uwagę na znaczenie roli lekarzy, pielęgniarek, pracowników socjalnych i innych pracowników służby zdrowia, którzy odgrywają wyjątkową rolę ze względu na zawodowy kontakt z zatrzymanymi ofiarami oraz są kluczowi w procesie uniemożliwiania handlu ludźmi; wyraża zaniepokojenie, że obecnie jest to utracona szansa na interwencję; zwraca uwagę na konieczność przeszkolenia personelu medycznego w celu wykrywania sygnałów ostrzegających o handlu ludźmi oraz przeszkolenia ich z procedur sprawozdawczych, aby lepiej wspierać ofiary, a także na potrzebę ustanowienia rygorystycznych sankcji za jakiekolwiek zaangażowanie w nielegalny handel narządami;

50.

zachęca do wdrożenia w różnych krajach programów domniemanej zgody lub systemów, w ramach których obywatele mieliby możliwość bezpośredniego wpisania się do rejestru dawców narządów podczas realizacji pewnych procedur administracyjnych, co ograniczyłoby zależność pacjentów od czarnego rynku, a jednocześnie zwiększyłoby liczbę dostępnych narządów w celu obniżenia kosztów finansowych przeszczepów i zmniejszenia atrakcyjności turystyki medycznej;

51.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia środków zapobiegających „turystyce przeszczepowej” poprzez przyjęcie środków zwiększających dostępność legalnie uzyskanych narządów w celu lepszego zapobiegania nielegalnemu pobieraniu narządów oraz stworzenia przejrzystego systemu identyfikowalnych przeszczepianych narządów przy jednoczesnym zachowaniu anonimowości dawców; wzywa Komisję do opracowania wytycznych zachęcających państwa członkowskie do udziału w programach partnerskiej współpracy, takich jak Eurotransplant i Scandiatransplant;

52.

podkreśla, że według Światowej Organizacji Zdrowia dane naukowe na temat handlu ludźmi i zdrowia są ograniczone, zwłaszcza jeżeli chodzi o zdrowie psychiczne i aspekty psychologiczne; podkreśla również, że potrzeby ofiar i osób, którym udało się pozostać przy życiu, są często niedostatecznie oceniane; apeluje zatem do Komisji i właściwych organów państw członkowskich o wprowadzenie monitorowania i rozpowszechniania informacji na temat konsekwencji handlu ludźmi oraz potrzeb ofiar w obszarze zdrowia fizycznego i psychicznego;

53.

wzywa UE i jej państwa członkowskie do przyjęcia podejścia opartego na prawach człowieka i ukierunkowanego na ofiary, jak również do skoncentrowania na ofiarach i ludności szczególnie narażonej wszelkich działań mających na celu zwalczanie handlu ludźmi, zapobieganie mu oraz ochronę ofiar;

54.

potępia niepokojące rozbieżności między zobowiązaniami państwa a praktyczną realizacją tych zobowiązań w sferze praw ofiar; z zadowoleniem przyjmuje dyrektywę 2012/29/UE ustanawiającą minimalne standardy dotyczące praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw; wyraża nadzieję, że państwa członkowskie prawidłowo transponowały dyrektywę, jako że termin jej wejścia w życie został wyznaczony na dzień 16 listopada 2015 r.; wzywa państwa członkowskie, w tym państwa pochodzenia, tranzytu i przeznaczenia, do zapewnienia lub ułatwienia dostępu na swoich terytoriach i w obrębie własnych jurysdykcji do sprawiedliwych, adekwatnych i odpowiednich środków prawnych dla wszystkich ofiar handlu ludźmi, w tym dla osób niebędących obywatelami tych państw;

55.

przypomina, że szybkie i precyzyjne ujawnianie ofiar ma zasadnicze znaczenie dla egzekwowania praw, które im przysługują na mocy obowiązującego prawa; apeluje o podjęcie działań mających na celu budowanie zdolności w zakresie identyfikacji ofiar handlu ludźmi, zwłaszcza zdolności służb migracyjnych, bezpieczeństwa i kontroli granicznej;

56.

wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) do wymiany najlepszych praktyk z państwami trzecimi, po pierwsze w zakresie szkolenia organów policji i pracowników niosących pomoc dotyczącego najlepszego sposobu pomagania ofiarom, a po drugie w zakresie stosowania zasady indywidualnej oceny ofiar w celu określenia ich specyficznych potrzeb, rodzaju pomocy i ochrony;

57.

podkreśla znaczenie zasady wzajemnego uznawania zapisanej w art. 82 ust. 1 TFUE; wzywa Komisję, państwa członkowskie i agencje UE do wzmocnienia statusu ofiary handlu ludźmi poprzez pełne wzajemne uznawanie decyzji sądowych i administracyjnych, w tym tych dotyczących środków ochrony ofiar handlu ludźmi, co oznaczałoby, że status ofiary ustalony w jednym państwie członkowskim, przysługiwałby w całej Unii Europejskiej, w związku z czym ofiary (lub stowarzyszenia reprezentujące ofiary) otrzymywałyby wsparcie i pomoc w przypadku nieuznania ich statusu podczas podróży na terytorium Unii;

58.

nalega na fakt, że sądownictwo karne powinno gwarantować ofiarom równy i skuteczny dostęp do wymiaru sprawiedliwości oraz informacje na temat praw, które im przysługują; wzywa wszystkie państwa do wywiązywania się z ich międzynarodowego obowiązku utrzymywania w mocy praw ofiar w jurysdykcjach tych państw, jak również do zapewnienia ofiarom pełnego wsparcia, w tym psychologicznego, niezależnie od ich gotowości do współpracy w postępowaniu karnym;

59.

potwierdza, że ofiarom handlu ludźmi przysługuje prawo do skutecznego środka odwoławczego, w tym prawo dostępu do wymiaru sprawiedliwości, prawo do uznania osobowości prawnej i obywatelstwa, zwrotu mienia, odpowiedniego odszkodowania oraz dostępu do opieki zdrowotnej i psychologicznej, usług prawnych i socjalnych, jak również do długoterminowego wsparcia w (ponownej) integracji społecznej, w tym do pomocy ekonomicznej;

60.

podkreśla znaczenie powszechnego dostępu do opieki zdrowotnej i do usług z zakresu zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, szczególnie dla ofiar procederu handlu ludźmi, które mogą zmagać się z wieloma problemami fizycznymi i psychicznymi wskutek wykorzystania; wzywa państwa członkowskie do stworzenia łatwo dostępnych usług zdrowotnych dla ofiar handlu ludźmi i do zapewnienia im dalszej opieki;

61.

wzywa państwa członkowskie, w których doszło do wykorzystania ofiar handlu ludźmi, do zapewnienia właściwego, niezbędnego i uwzględniającego aspekt płci leczenia, dostosowanego do indywidualnych potrzeb, ze szczególnym uwzględnieniem ofiar handlu ludźmi, które zostały wykorzystane seksualnie;

62.

zwraca uwagę, że osoby niepełnosprawne lub osoby, które doznały kalectwa w trakcie przerzutu, potrzebują dodatkowej ochrony przed wykorzystywaniem, oraz wzywa UE i państwa członkowskie do zapewnienia, by wsparcie udzielane ujawnionym ofiarom odpowiadało ich szczególnym potrzebom;

63.

podkreśla konieczność reintegracji ofiar handlu ludźmi oraz zapewnienia ich prawa do ochrony; wzywa państwa członkowskie do utworzenia i wzmocnienia sieci ośrodków wsparcia i schronisk oraz do zapewnienia usług w języku zrozumiałym dla ofiary, a także dostępu do edukacji; wzywa do podjęcia wspólnego wysiłku na rzecz włączenia społecznego oraz do zapewnienia wsparcia ze strony organizacji pozarządowych, organizacji międzynarodowych oraz organów i agencji rządowych z państw przyjmujących i państw pochodzenia, szczególnie w przypadkach powrotów ofiar do krajów pochodzenia;

64.

podkreśla znaczenie zapewnienia bezpieczeństwa ofiarom handlu ludźmi, które zeznają w sądzie przeciwko handlarzom ludźmi;

65.

domaga się, aby w postępowaniach karnych poświęcić większą uwagę ofiarom; wzywa właściwe organy do dopilnowania, aby ofiar handlu ludźmi nie zatrzymywano ani nie stawiano ich w obliczu zagrożenia karą za przestępstwa popełnione w związku z sytuacją, w której padły ofiarą handlu ludźmi, zwłaszcza w przypadku prostytucji, innych form wykorzystywania seksualnego lub pracy przymusowej; wzywa państwa członkowskie do przestrzegania zasady niekryminalizacji;

66.

wzywa państwa członkowskie do wdrożenia instrumentów prawnych ułatwiających ofiarom handlu ludźmi skontaktowanie się z władzami bez narażania swojego bezpieczeństwa i praw jako ofiary;

67.

apeluje do państw członkowskich o niezwłoczne wdrożenie dyrektywy 2011/36/UE, w szczególności jej art. 8, oraz wszystkich odnośnych ram prawnych dotyczących handlu ludźmi; wzywa Komisję do podjęcia działań prawnych przeciwko państwom członkowskim, które nie wdrożą tej dyrektywy, oraz do jak najszybszego opublikowania sprawozdania z wdrożenia, które miało się ukazać w kwietniu 2015 r.;

68.

wzywa rządy do wprowadzenia blokad przepływu danych między organami imigracyjnymi a organami inspekcji pracy w celu zachęcenia ofiar do składania skarg oraz zapewnienia, by w razie wykrycia przypadków handlu ludźmi nie zachodziła obawa, że organy imigracyjne podejmą czynności wobec ofiar;

69.

apeluje do państw członkowskich, by uznały za przestępstwo korzystanie z usług ofiar handlu ludźmi przez ich obywateli również wtedy, gdy taki czyn popełniono poza terytorium danego państwa członkowskiego lub poza terytorium UE, w tym ofiar handlu do celów prostytucji lub innych form wykorzystywania seksualnego, przymusowej pracy lub służby, w tym żebractwa, niewolnictwa lub praktyk podobnych do niewolnictwa, zniewolenia, wyzyskiwania do celów działalności przestępczej lub pobierania narządów;

70.

uważa, że status uchodźcy, osoby ubiegającej się o azyl, posiadacza wizy humanitarnej lub osoby wymagającej ochrony międzynarodowej powinien być uznawany za czynnik narażenia w odniesieniu do ofiar handlu ludźmi; wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, by organy ścigania i organy azylowe współpracowały w celu pomocy ofiarom handlu ludźmi potrzebującym ochrony międzynarodowej w złożeniu wniosku o ochronę; potwierdza, że środki wymierzone w handel ludźmi nie powinny zagrażać przestrzeganiu praw ofiar tego handlu, migrantów, uchodźców i osób wymagających ochrony międzynarodowej;

71.

wzywa państwa członkowskie do wdrożenia środków uwzględniających specyfikę płci w celu poprawy sytuacji w zakresie identyfikacji ofiar handlu ludźmi w ramach procedur ubiegania się o azyl i procedur powrotnych, do prowadzenia bardziej szczegółowych i usystematyzowanych według płci dokumentacji oraz zapewnienia takim ofiarom ukierunkowanego i odpowiedniego wsparcia;

72.

przypomina państwom członkowskim, że dyrektywa 2011/36/UE nie narusza zasady non-refoulement przyjętej w Konwencji dotyczącej statusu uchodźców z 1951 r.;

73.

zachęca państwa członkowskie do zapewnienia osobom ubiegającym się o azyl będącym ofiarami handlu ludźmi takich samych praw jak pozostałym ofiarom handlu ludźmi;

74.

zauważa, że według Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji (IOM) powrót migrantów i uchodźców wiąże się nieodłącznie z zagrożeniem polegającym na tym, że mogą oni ponowne stać się ofiarami handlu ludźmi – zagrożenie to należy zidentyfikować, ocenić i zminimalizować, ponieważ zagrożenie ze strony handlarzy ludźmi często rośnie w sytuacji, gdy ofiary kontaktowały się z organami ścigania lub zeznawały w sądzie (2);

75.

wzywa UE i państwa członkowskie do szerszego rozpowszechniania w społeczeństwie informacji na temat walki z handlem ludźmi, w szczególności poprzez rozpowszechnianie ich na lotniskach, stacjach kolejowych, w autobusach, szkołach, na terenie wyższych uczelni oraz odpowiednich miejsc pracy; wzywa UE państwa członkowskie do podnoszenia znajomości wytycznych UE w sprawie identyfikacji ofiar handlu ludźmi oraz publikacji Komisji poświęconej unijnym prawom ofiar handlu ludźmi ze strony urzędników państw członkowskich, oraz zachęca do aktywnego korzystania z tych dokumentów;

76.

zachęca UE do ukierunkowanego finansowania lokalnych organizacji pozarządowych z myślą o ujawnianiu i wspieraniu ofiar handlu ludźmi oraz do prowadzenia kampanii informacyjnych wśród ludności zagrożonej wykorzystywaniem i handlem ludźmi; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje rolę mediów, które mogą pomóc w uświadamianiu i udzielaniu informacji o zagrożeniach;

77.

jest zaniepokojony niewystarczającym poziomem współpracy międzynarodowej w sprawach handlu ludźmi, w szczególności jeżeli chodzi o zaangażowanie krajów pochodzenia i krajów tranzytowych, co stanowi główną przeszkodę w skutecznym zwalczaniu handlu ludźmi; wzywa do wzmocnienia koordynacji i współpracy oraz systematycznej wymiany informacji w obszarze dochodzeń związanych z międzynarodowym handlem ludźmi i jego zwalczaniem, w drodze zwiększenia pomocy finansowej i technicznej oraz umocnienia transgranicznej komunikacji, współpracy i budowania zdolności na poziomie rządów i egzekwowania prawa, w tym na poziomie straży granicznej, urzędników ds. imigracji i azylu, osób prowadzących dochodzenia oraz organizacji wspierających ofiary, społeczeństwa obywatelskiego i agencji ONZ, włącznie ze współpracą nad sposobami identyfikacji i ochrony ofiar oraz współpracą w zakresie omawiania sposobów postępowania z państwami pochodzenia, tranzytu i docelowymi, które nie ratyfikowały protokołu ONZ z Palermo; wzywa UE do opracowania podejścia regionalnego, które skupi się na szlakach przerzutowych i na dostarczeniu rozwiązań dostosowanych do poszczególnych rodzajów wykorzystywania w różnych regionach; podkreśla ponadto przydatność międzynarodowych programów wymiany dla specjalistów ds. zwalczania handlu ludźmi;

78.

wzywa Komisję, właściwe agencje UE oraz państwa członkowskie do opracowania szkoleń uwzględniających problematykę płci dla personelu zajmującego się usługami transgranicznego egzekwowania prawa w celu lepszego rozpoznawania i wspierania potencjalnych ofiar handlu ludźmi, a w szczególności handlu w celu wykorzystania seksualnego;

79.

podkreśla stojącą przed Unią Europejską konieczność zacieśnienia współpracy policyjnej i sądowej między państwami członkowskimi oraz z państwami trzecimi, zwłaszcza państwami pochodzenia i tranzytu ofiar handlu ludźmi, w ramach prewencji, dochodzenia w sprawie handlu ludźmi i ścigania go, zwłaszcza za pośrednictwem Europolu i Eurojustu, w tym w zakresie wymiany informacji, szczególnie w odniesieniu do znanych dróg przemytu, udziału we wspólnych zespołach dochodzeniowo–śledczych oraz walki z rekrutowaniem potencjalnych ofiar handlu ludźmi przez internet lub za pomocą innych środków elektronicznych; podkreśla znaczenie, jakie ma systematyczna wymiana danych oraz zasilanie przez państwa członkowskie baz danych Europolu takich jak Focal Point Phoenix i Focal Point Twins; zachęca do zacieśnienia współpracy między Europolem a Interpolem w zakresie walki z handlem ludźmi i przypomina, że wymiana danych między państwami członkowskimi i państwami trzecimi powinna w pełni respektować unijne normy w zakresie ochrony danych; wzywa państwa członkowskie do gromadzenia większej ilości porównywalnych danych na temat zwalczania handlu ludźmi i do usprawnienia wymiany danych między sobą i z państwami trzecimi;

80.

domaga się, by UE i państwa członkowskie zapewniły swoim organom ścigania i agencjom policyjnym niezbędną kadrę i zasoby, aby agencje te mogły otrzymywać informacje także od rodzin lub z innych źródeł, mogły prowadzić wymianę takich informacji z odnośnymi europejskimi i krajowymi organami, a także mogły właściwie przetwarzać i analizować takie informacje;

81.

podkreśla fakt, że państwa tranzytowe odgrywają kluczową rolę w zwalczaniu handlu ludźmi, ponieważ na tym etapie nie dochodzi jeszcze do wykorzystywania ofiar; podkreśla znaczenie zapewnienia funkcjonariuszom policji granicznej dodatkowych szkoleń w celu poprawy ich umiejętności identyfikacyjnych;

82.

podkreśla liczne problemy związane z transgraniczną migracją pracowników, zwłaszcza ryzyko delegalizacji migrantów i pozbawienia ich większości praw podstawowych; wzywa do ustanowienia transgranicznych mechanizmów w odniesieniu do migracji pracowników na poziomie UE i międzynarodowym w celu zwiększenia i sformalizowania legalnej migracji pracowników;

83.

dostrzega starania UE o utworzenie sformalizowanych kanałów transgranicznej migracji pracowników, którym należy poświęcić więcej uwagi, i apeluje o podjęcie spójniejszych i intensywniejszych wysiłków w tym zakresie; podkreśla potencjał sformalizowania migracji pracowników w zapobieganiu handlowi ludźmi i ratowaniu życia;

84.

apeluje o zacieśnienie współpracy UE z organizacjami pozarządowymi i innymi stosownymi organizacjami międzynarodowymi, w tym poprzez zapewnienie odpowiednich środków finansowych i skoordynowanej pomocy, z myślą o większej wymianie najlepszych praktyk, opracowywaniu i wdrażaniu strategii oraz rozszerzeniu badań naukowych, w tym współpracy z podmiotami lokalnymi, skoncentrowanej zwłaszcza na dostępie do wymiaru sprawiedliwości dla ofiar oraz ściganiu sprawców;

85.

przypomina, że na mocy dyrektywy 2011/36/UE państwa członkowskie powinny zachęcać do pracy w tej dziedzinie organizacje społeczeństwa obywatelskiego i ściśle z nimi współpracować, w szczególności w zakresie inicjowania strategii działania, w zakresie kampanii informacyjnych i uświadamiających, programów badawczych i edukacyjnych, szkoleń oraz monitorowania i oceny wpływu środków przeciwdziałających handlowi ludźmi; wskazuje ponadto, że organizacje pozarządowe powinny również pomagać w zakresie wczesnej identyfikacji ofiar oraz niesienia im pomocy i wsparcia; podkreśla, że państwa członkowskie powinny dopilnować, by organizacje pozarządowe były chronione przed odwetem, groźbami i zastraszaniem, tym bardziej, że nie podlegają one ściganiu pomagając ofiarom handlu ludźmi, których sytuacja jest nieuregulowana;

86.

wzywa UE, państwa członkowskie i społeczność międzynarodową, aby zwracały szczególną uwagę na kwestię zapobiegania i przeciwdziałania handlowi ludźmi w sytuacjach kryzysów humanitarnych, takich jak katastrofy naturalne i konflikty zbrojne, w celu zmniejszenia stopnia narażenia ofiar na działania handlarzy ludźmi i siatek przestępczych; podkreśla, że ochronę należy zapewnić wszystkim osobom do niej uprawnionym na podstawie konwencji międzynarodowych i regionalnych;

87.

zwraca uwagę na fakt, że osoby, które ze względu na nagłe lub postępujące zmiany związane z klimatem, wpływające negatywnie na ich życie lub warunki życia, są zmuszone do opuszczenia swoich domów, są w dużym stopniu narażone na stanie się ofiarami handlu ludźmi; zaznacza, że ten typ mobilności ludzkiej związanej ze zmianą klimatu ma silny wymiar gospodarczy, w tym związany z utratą środków do życia i zmniejszeniem dochodu gospodarstwa domowego, wobec czego istnieje bezpośrednie zagrożenie, że osoby takie będą narażone na bycie ofiarami pracy przymusowej lub niewolnictwa;

88.

dostrzega i popiera działania unijnego koordynatora ds. zwalczania handlu ludźmi powołanego w celu poprawy koordynacji i spójności miedzy instytucjami, agencjami i państwami członkowskimi UE oraz państwami trzecimi i podmiotami międzynarodowymi oraz wzywa koordynatora do dalszego opracowywania konkretnych wspólnych działań i środków między UE, państwami członkowskimi, państwami trzecimi i podmiotami międzynarodowymi służących nawiązaniu spójniejszej i skuteczniejszej współpracy w zakresie tworzenia systemów identyfikacji, ochrony i wsparcia ofiar handlu ludźmi, dalszego zapobiegania temu procederowi, wzmożonego ścigania jego sprawców i utworzenia sieci reagowania na pojawiające się obawy;

89.

wzywa UE do podjęcia koniecznych wysiłków na szczeblu międzynarodowym w celu zapobiegania procederowi handlu niewolnikami i jego zwalczania, aby doprowadzić do stopniowego, jak najszybszego i ostatecznego zniesienia wszelkich form niewolnictwa;

90.

uważa, że strategie ukierunkowane na przeciwdziałanie handlowi ludźmi muszą uwzględniać czynniki, które ten handel ułatwiają, przyczyny tkwiące u jego źródeł oraz okoliczności stojące za tym zjawiskiem, oraz być oparte na zintegrowanym podejściu łączącym różne zainteresowane strony, uprawnienia i perspektywy w wymiarze krajowym i międzynarodowym; uważa, że strategie ukierunkowane na przeciwdziałanie handlowi ludźmi powinny obejmować walkę z ubóstwem, prześladowaniami, brakiem poszanowania praw człowieka, konfliktami zbrojnymi i nierównościami gospodarczymi i społecznymi i powinny służyć zmniejszaniu podatności potencjalnych ofiar, obniżaniu popytu na usługi ofiar handlu, jako że popyt można również uznać za jedną z przyczyn ich popełniania, a także wzmacnianiu edukacji publicznej oraz eliminowaniu korupcji wśród urzędników publicznych; ponadto wzywa wszystkie państwa członkowskie do skutecznego wykonania swoich zobowiązań wynikających z protokołu z Palermo;

91.

wzywa wszystkie państwa członkowskie do ratyfikowania wszystkich stosownych międzynarodowych aktów, umów i usankcjonowania zobowiązań prawnych, w tym konwencji stambulskiej, oraz do wzmożenia wysiłków ukierunkowanych na skuteczniejsze, lepiej skoordynowane i spójne zwalczanie handlu ludźmi; zachęca, by UE namawiała do ratyfikacji wszystkich odpowiednich instrumentów prawa międzynarodowego;

92.

apeluje do przedstawicieli UE, aby zwracali szczególną uwagę na kwestie dotyczące handlu ludźmi podczas dialogu politycznego UE z państwami trzecimi, a także w unijnych programach współpracy i na forach wielostronnych i regionalnych, w tym w publicznych oświadczeniach;

93.

wzywa UE do przeglądu jej programów pomocy odnoszących się do handlu ludźmi w celu lepszego ukierunkowania finansowania oraz stworzenia obszaru współpracy poświęconego wyłącznie handlowi ludźmi; w tym kontekście zachęca do zwiększenia środków na służby zajmujące się zwalczaniem handlu ludźmi w instytucjach unijnych; apeluje do Komisji, aby regularnie poddawała ocenie swoją listę krajów priorytetowych, w tym kryteria ich wyboru w celu zapewnienia, że lista ta odzwierciedla rzeczywisty stan rzeczy, oraz aby uelastyczniła te kryteria na potrzeby dostosowania ich do zmieniających się uwarunkowań i powstających trendów;

94.

apeluje do Komisji i państw członkowskich, by zaostrzając środki prawne przeciwko handlowi ludźmi poszerzały jednocześnie definicję handlu ludźmi poprzez ujmowanie w jej zakresie odniesień do nowych sposobów handlu;

95.

wzywa UE i państwa członkowskie do wdrożenia działań w zakresie zwalczania handlu ludźmi w ramach obecnego planu działania UE na rzecz praw człowieka i demokracji oraz zgodnie ze strategią UE na rzecz wyeliminowania handlu ludźmi;

96.

wzywa Komisję Europejską do ocenienia konieczności ewentualnej zmiany uprawnień przyszłej prokuratury europejskiej, aby po jej powołaniu uprawnienia prokuratury obejmowały zwalczanie handlu ludźmi;

97.

wzywa do zapewnienia większej skuteczności unijnej polityki zwalczania handlu ludźmi poprzez głębsze osadzenie jej w szerszych strategiach UE dotyczących bezpieczeństwa, równości kobiet i mężczyzn, wzrostu gospodarczego, bezpieczeństwa cybernetycznego, migracji i stosunków zewnętrznych;

98.

wzywa wszystkie instytucje i państwa członkowskie UE do realizacji spójnej polityki zarówno wewnętrznej, jak i zewnętrznej, nakłaniającej – zgodnie z podstawowymi wartościami Unii – do priorytetowego traktowania praw człowieka w stosunkach UE z wszystkimi państwami trzecimi, ze szczególnym naciskiem na stosunki ekonomiczne i handlowe;

99.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zadbania o to, by prawa człowieka, równouprawnienie płci i walka z handlem ludźmi pozostawały centralnym elementem unijnej polityki na rzecz rozwoju i partnerstwa z krajami trzecimi; wzywa Komisję do wprowadzenia środków uwzględniających aspekt płci przy tworzeniu nowych strategii politycznych na rzecz rozwoju oraz przy dokonywaniu przeglądu istniejących strategii;

100.

podkreśla, że ekonomiczne i społeczne umocnienie pozycji kobiet i dziewcząt zmniejszy ich podatność na stawanie się ofiarami i wzywa Komisję do kontynuowania działań ukierunkowanych na uwzględnianie problematyki równości płci we wszystkich działaniach związanych z rozwojem oraz do zagwarantowania tej problematyce oraz prawom kobiet stałego miejsca w porządku obrad podczas dialogu politycznego z państwami trzecimi;

101.

podkreśla znaczenie celów zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza celu zrównoważonego rozwoju nr 5.2, który wzywa do wyeliminowania wszelkich form przemocy wobec kobiet i dziewcząt w sferze publicznej i prywatnej, w tym handlu ludźmi i wykorzystywania seksualnego oraz innych form wykorzystywania;

102.

apeluje do UE, aby wspierała państwa trzecie w ich dążeniach do zwiększenia liczby przypadków ujawniania ofiar, ich wspierania i ponownej integracji oraz postępowań karnych za handel ludźmi za sprawą wdrożenia odpowiedniego ustawodawstwa oraz zgodnej z międzynarodowymi standardami harmonizacji definicji prawnych, procedur i współpracy;

103.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o zapewnienie, by pracownicy organów ścigania, w tym agencji takich jak Frontex, Europol i EASO, a także inni urzędnicy, którzy mogą mieć kontakt z ofiarami lub potencjalnymi ofiarami handlu ludźmi, otrzymali odpowiednie szkolenie, aby byli w stanie zająć się przypadkami handlu ludźmi, dysponując zintegrowaną międzysektorową perspektywą i koncentrując się na specjalnych potrzebach kobiet i dzieci będących ofiarami handlu ludźmi oraz innych narażonych grup, takich jak Romowie i uchodźcy, a także na tym, w jaki sposób zachęcać ofiary handlu ludźmi i inne osoby do informowania o handlarzach ludźmi oraz jak zapewnić im pełną ochronę;

104.

uważa, że identyfikacja ofiar handlu ludźmi pochodzących z państw trzecich musi odbywać się na jak najwcześniejszym etapie oraz że należy w związku z tym zintensyfikować działania na granicach, aby identyfikować ofiary tuż po ich dostaniu się do Unii; wzywa państwa członkowskie do pracowania z państwami trzecimi nad poprawą istniejących wytycznych, które pomogą służbom konsularnym i straży granicznej w zakresie identyfikacji ofiar handlu ludźmi oraz podkreśla w związku z tym znaczenie wymiany najlepszych praktyk, w szczególności w odniesieniu do przesłuchań na granicach; podkreśla również, że straż graniczna i przybrzeżna musi mieć dostęp do baz danych Europolu;

105.

wzywa państwa członkowskie do zacieśnienia współpracy z państwami trzecimi w celu zwalczania wszelkich form handlu ludźmi, ze szczególnym uwzględnieniem aspektu płci w handlu ludźmi w celu zwalczania małżeństw dzieci, wykorzystywania seksualnego kobiet i dziewcząt oraz turystyki seksualnej; nakłania Komisję i ESDZ do zintensyfikowania działalności w zakresie procesu chartumskiego, poprzez zwiększenie liczby konkretnych projektów do zrealizowania i umożliwienie aktywnego udziału większej liczbie państw;

106.

zwraca się do Komisji, Rady i ESDZ o to, by w negocjacjach z państwami trzecimi dotyczących umów międzynarodowych, umów o readmisji i umów o współpracy kładły nacisk na to, że państwa trzecie muszą skutecznie zwalczać handel ludźmi, skuteczniej ścigać przestępców, którzy w tym procederze uczestniczą, oraz zwiększać ochronę ofiar;

107.

wzywa UE, by skutecznie skupiła swoje wysiłki na zwalczaniu zarówno handlu ludźmi, jak i przemytu ludzi; apeluje do UE i jej państw członkowskich, aby inwestowały w identyfikację ofiar handlu ludźmi wśród uchodźców i migrantów i wśród ofiar naruszania praw człowieka w ramach operacji przemytu, kontrolowanych przez siatki przestępcze;

108.

podkreśla konieczność przeprowadzenia prac przygotowawczych oraz szkoleń dla członków międzynarodowych cywilnych misji policyjnych, a także dla dyplomatów, urzędników łącznikowych oraz urzędników konsularnych i zajmujących się współpracą na rzecz rozwoju, w celu uzyskania poprawy w zakresie ujawniania ofiar handlu ludźmi; uważa za konieczne przeszkolenie tych grup, ponieważ to one często są pierwszym punktem kontaktu dla ofiar handlu ludźmi; uważa również, że należy podjąć działania zapewniające tym urzędnikom dostęp do odpowiednich materiałów informacyjnych przeznaczonych dla osób narażonych na handel ludźmi;

109.

przypomina, że ogłoszenie w dniu 7 października 2015 r. drugiego etapu operacji EUNAVFOR MED zwanej również operacją Sophia pozwala podjąć konkretną walkę ze zjawiskiem handlu ludźmi, ponieważ w ramach tej operacji dopuszcza się przeprowadzanie inspekcji, przeszukania, zajęcia i zawrócenia na pełnym morzu statków i łodzi, co do których zachodzi podejrzenie, że są wykorzystywane do handlu ludźmi; przypomina, że dotychczas 48 podejrzanych o przemyt ludzi i handel ludźmi zostało przesłuchanych i przekazanych włoskiemu wymiarowi sprawiedliwości; wzywa Unię do kontynuowania i nasilenia swoich operacji na Morzu Śródziemnym;

110.

apeluje do UE, aby znalazła konkretne rozwiązania w kwestii legalnych, regularnych, nieopartych na wykorzystywaniu i bezpiecznych dróg dotarcia do UE dla migrantów i uchodźców; przypomina państwom członkowskim i UE o ich obowiązku przestrzegania prawa międzynarodowego, w tym zasady non-refoulement, we wszystkich swoich strategiach politycznych, a zwłaszcza politykach migracyjnych; przypomina, że państwo przyjmujące i państwo pochodzenia powinny zapewnić ofiarom handlu ludźmi bezpieczny i dobrowolny powrót, a także legalne alternatywy repatriacji w przypadkach, gdy stanowiłaby ona zagrożenie dla ich bezpieczeństwa lub bezpieczeństwa ich rodzin; stwierdza, że państwo przyjmujące i państwo pochodzenia muszą zagwarantować niezbędne warunki bezpieczeństwa i reintegracji ofiarom handlu ludźmi po powrocie;

111.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do poszanowania Karty Narodów Zjednoczonych, przepisów dotyczących prawa do azylu.

112.

wzywa UE do promowania programów służących włączeniu społecznemu migrantów i uchodźców, angażujących kluczowe podmioty z państw trzecich oraz mediatorów kulturowych, pomocnych w uświadamianiu społeczności o procederze handlu ludźmi i uodpornianiu ich na penetrację przez zorganizowane grupy przestępcze;

113.

wzywa Komisję oraz państwa członkowskie do podjęcia starań w celu ochrony i odnalezienia wszystkich uchodźców lub migrantów, w szczególności dzieci, zaginionych po przybyciu do Europy;

114.

z zadowoleniem przyjmuje działania Europolu, zwłaszcza w ramach Focal Point Twins, mające na celu wykrywanie osób, które udają się do państw trzecich z zamiarem niegodziwego traktowania dzieci; wzywa państwa członkowskie do współpracy z Europolem poprzez zapewnianie systematycznej i szybkiej wymiany danych;

115.

przypomina, że przed zawarciem umowy w sprawie liberalizacji reżimu wizowego Komisja musi ocenić ryzyko, jakie stanowi dane państwo trzecie, zwłaszcza w zakresie nielegalnej imigracji; nalega, że siatki przemytu ludzi mogą również wykorzystywać legalne szlaki migracyjne; apeluje zatem do Komisji o włączenie do kryteriów, jakie należy spełnić w celu zawarcia każdej umowy o liberalizacji reżimu wizowego, skutecznej współpracy ze strony zainteresowanych państw trzecich w zakresie handlu ludźmi;

116.

zauważa, że UE potrzebuje wiążącego i obowiązkowego podejścia legislacyjnego do przesiedleń, co stwierdzono w programie Komisji dotyczącym migracji; zwraca uwagę, że przyjęcie ze względów humanitarnych można wykorzystywać jako uzupełnienie przesiedlenia, aby zapewnić ochronę w trybie pilnym, często ochronę tymczasową, najbardziej potrzebującym, np. małoletnim bez opieki, uchodźcom niepełnosprawnym lub osobom wymagającym pilnej ewakuacji medycznej;

117.

wzywa UE do udostępnienia państwom trzecim efektów prac nad znormalizowanym systemem gromadzenia danych ilościowych i jakościowych oraz analizy procederu handlu ludźmi w celu opracowania wspólnego lub przynajmniej porównywalnego szablonu w UE i państwach trzecich na potrzeby gromadzenia i analizy danych odnoszących się do wszystkich aspektów handlu ludźmi; podkreśla potrzebę przeznaczenia wystarczających środków finansowych na gromadzenie danych i badania w zakresie handlu ludźmi;

118.

zachęca UE do opracowania nowej strategii na rzecz zwalczania handlu ludźmi na okres po 2016 r., o bardziej zdecydowanym i lepiej ukierunkowanym wymiarze, przyznającej dodatkowe priorytetowe znaczenie tworzeniu partnerstw z lokalnym społeczeństwem obywatelskim w państwach pochodzenia, tranzytu i przeznaczenia spoza UE, z rządami i sektorem prywatnym, jak też uwzględnianiu finansowo-gospodarczych aspektów handlu ludźmi;

119.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/Wysokiej Przedstawiciel Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych (ESDZ) oraz delegaturom Unii.

16.3.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 101/64