6.3.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 86/1

6.3.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 86/2

—

uwzględniając art. 208 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który potwierdza, że przy realizacji strategii politycznych, które mogłyby mieć wpływ na kraje rozwijające się, Unia musi brać pod uwagę cel współpracy na rzecz rozwoju,

—

uwzględniając art. 21 Traktatu o Unii Europejskiej, który stanowi, że działania Unii na arenie międzynarodowej oparte są na zasadach, które leżą u podstaw jej utworzenia, rozwoju i rozszerzenia oraz które zamierza wspierać na świecie: demokracji, państwie prawa, powszechności i niepodzielności praw człowieka i podstawowych wolności, poszanowaniu godności ludzkiej, zasadach równości i solidarności oraz poszanowaniu zasad Karty Narodów Zjednoczonych i prawa międzynarodowego,

—

uwzględniając ust. 9 i 35 wspólnego oświadczenia Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w ramach Rady, Parlamentu Europejskiego i Komisji z grudnia 2005 r. zatytułowanego „Konsensus Europejski” (1),

—

uwzględniając kolejne konkluzje Rady, dwuletnie sprawozdania Komisji i rezolucje Parlamentu dotyczące spójności polityki na rzecz rozwoju, a zwłaszcza rezolucję z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie sprawozdania UE za rok 2013 w sprawie spójności polityki na rzecz rozwoju (2),

—

uwzględniając piąte dwuletnie sprawozdanie Komisji w sprawie spójności polityki na rzecz rozwoju, mianowicie dokument roboczy Komisji w sprawie spójności polityki na rzecz rozwoju, opublikowany w sierpniu 2015 r. (SWD(2015)0159),

—

uwzględniając program działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030, przyjęty podczas Szczytu w sprawie Zrównoważonego Rozwoju w Nowym Jorku w 2015 r. (3), którego jednym z celów jest „zwiększanie spójności polityki na rzecz zrównoważonego rozwoju” (cel 17.14),

—

uwzględniając sporządzony w grudniu 2011 r. dokument końcowy czwartego Forum Wysokiego Szczebla w sprawie Skuteczności Pomocy dotyczący partnerstwa w sprawie skutecznej współpracy na rzecz rozwoju,

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju oraz opinię Komisji Handlu Międzynarodowego (A8-0165/2016),

A.

mając na uwadze, że w konkluzjach Rady dotyczących piątego dwuletniego sprawozdania Komisji w sprawie spójności polityki na rzecz rozwoju, przyjętych w październiku 2015 r., podkreślono, iż spójność polityki na rzecz rozwoju będzie ważną częścią działań UE na rzecz osiągnięcia szerszego celu spójności polityki na rzecz zrównoważonego rozwoju;

B.

mając na uwadze, że przyjęcie programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 stawia nowe wyzwanie w dążeniach do osiągnięcia spójności polityki na rzecz rozwoju, ponieważ ustanawia jeden uniwersalny zestaw celów rozwoju, mający zastosowanie do wszystkich;

C.

mając na uwadze, że UE musi przejąć przywództwo w zakresie promowania spójności polityki na rzecz rozwoju;

D.

mając na uwadze, że 1,5 mld ludzi wciąż żyje w ubóstwie, bez dostępu do służby zdrowia, kształcenia i normalnych standardów życia; mając na uwadze, że większość z nich to kobiety;

E.

mając na uwadze, że przestrzeń fiskalna w krajach rozwijających się jest de facto ograniczona przez wymagania globalnych inwestorów i rynków finansowych; mając na uwadze, że kraje rozwijające się dotychczas oferowały różne zachęty i zwolnienia podatkowe, aby przyciągnąć lub zatrzymać inwestorów, co prowadziło do szkodliwej konkurencji podatkowej i „równania w dół”;

F.

mając na uwadze, że na UE spoczywa bezpośrednia i historyczna odpowiedzialność wobec krajów partnerskich;

G.

mając na uwadze, że w obecnych europejskich ramach rozwoju brakuje skutecznych mechanizmów zapobiegania niespójnościom wynikającym z polityki prowadzonej przez Unię Europejską i ich naprawiania;

1.

powtarza, że spójność polityki na rzecz rozwoju jest kluczowym elementem umożliwiającym urzeczywistnienie i zrealizowanie nowego programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju; wzywa do podjęcia proaktywnych działań w oparciu o wspólne rozumienie spójności polityki na rzecz rozwoju; zwraca uwagę, że podejście oparte na prawach człowieka powinno doprowadzić do głębszego zrozumienia spójności polityki na rzecz rozwoju, ponieważ bez pokonania przeszkód na drodze do urzeczywistnienia praw nie można osiągnąć postępów w dążeniu do zrównoważonego rozwoju i eliminacji ubóstwa; uważa, że spójność polityki na rzecz rozwoju powinna przyczynić się do wprowadzania praworządności, do zapewnienia bezstronności instytucji i do sprostania wyzwaniu związanemu z dobrymi rządami w krajach rozwijających się;

2.

wyraża ubolewanie, że jakkolwiek poparcie dla koncepcji spójności polityki na rzecz rozwoju wyrażono w deklaracji milenijnej ONZ (4), Traktacie z Lizbony oraz na forum w sprawie skuteczności pomocy w Pusanie (5), to jednak dotychczasowy postęp w zakresie jej konkretnej realizacji jest niewielki;

3.

wzywa do ogólnounijnej debaty na temat spójności polityki na rzecz rozwoju w ramach programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 oraz 17 nowych uniwersalnych i niepodzielnych celów zrównoważonego rozwoju, tak by lepiej zrozumieć, w jaki sposób koncepcja ta może wpisać się w powszechniejszą koncepcję spójności polityki na rzecz zrównoważonego rozwoju;

4.

przypomina, że cele zrównoważonego rozwoju mają zastosowanie zarówno do krajów rozwiniętych, jak i do krajów rozwijających się, oraz że cele te powinny być w pełni uwzględniane w unijnym procesie decyzyjnym na poziomie wewnętrznym i zewnętrznym; podkreśla potrzebę opracowania procesów zarządzania w celu propagowania spójności polityki na rzecz rozwoju na szczeblu globalnym oraz apeluje o uwzględnienie spójności polityki na rzecz rozwoju jako kluczowej kwestii w nadchodzących unijnych debatach politycznych dotyczących nowej strategii globalnej i WRF;

5.

wzywa do omówienia tematu spójności polityki na rzecz rozwoju na posiedzeniu Rady Europejskiej w celu rozwinięcia międzyinstytucjonalnej debaty z udziałem Komisji, ESDZ, Rady i Parlamentu, a także debaty na szczeblu krajowym;

6.

proponuje, aby w ramach przygotowań do tego szczytu Komisja i ESDZ skierowały do szefów państw i rządów państw UE konkretne zalecenia dotyczące skutecznych mechanizmów zapewniania operacyjności spójności polityki na rzecz rozwoju i integrowania strategii UE w celu lepszego realizowania celów zrównoważonego rozwoju, a także dotyczące sposobu bardziej szczegółowego określenia obowiązków każdej instytucji UE w zakresie wypełniania zobowiązań dotyczących spójności polityki na rzecz rozwoju; uważa, że powinien to być proces możliwie jak najbardziej przejrzysty i partycypacyjny, angażujący samorządy lokalne i regionalne, organizacje społeczeństwa obywatelskiego i ośrodki analityczne;

7.

pochwala utworzenie grupy komisarzy zaangażowanych w stosunki zewnętrzne; apeluje do wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel o regularne składanie sprawozdań z prac tej grupy Komisji Rozwoju;

8.

jest zdania, że mechanizmy, które zostały wykorzystane przez niektóre delegatury UE do przekazywania informacji zwrotnych do celów sporządzenia sprawozdania Komisji za rok 2015 w sprawie spójności polityki na rzecz rozwoju, należy rozszerzyć na wszystkie delegatury UE, a działanie to powinno mieć charakter coroczny; apeluje do delegatur UE o dopilnowanie, aby spójność polityki na rzecz rozwoju znalazła się w programie odnośnych posiedzeń dwustronnych i wspólnych posiedzeń zgromadzeń, jak coroczne spotkanie szefów delegatur UE w Brukseli;

9.

z zadowoleniem przyjmuje pakiet na rzecz lepszego stanowienia prawa przyjęty przez Komisję w dniu 19 maja 2015 r., jak również fakt, że koncepcję spójności polityki na rzecz rozwoju uwzględniono jako wymóg prawny w narzędziu nr 30 wytycznych dotyczących lepszego stanowienia prawa (COM(2015)0215);

10.

wyraża ubolewanie, że pomimo iż oceny skutków są ważnym narzędziem w dążeniu do osiągnięcia spójności polityki na rzecz rozwoju, to jednak przeprowadza się niewiele ocen wpływu na rozwój i nie uwzględniają one skutecznie potencjalnego wpływu na kraje rozwijające się; ma nadzieję, że pakiet na rzecz lepszego stanowienia prawa i jego wytyczne przyczynią się do poprawy tej sytuacji, zapewniając uwzględnianie rozwoju i praw człowieka we wszystkich ocenach skutków oraz zwiększając przejrzystość; apeluje do Komisji o przeprowadzanie systematycznych konsultacji z organizacjami praw człowieka na wczesnym etapie procesu podejmowania decyzji oraz o wprowadzenie lepszych zabezpieczeń i mechanizmów w celu lepszego wyważenia reprezentatywności zainteresowanych stron; z zadowoleniem przyjmuje konsultacje publiczne na temat planu działania, które mają na celu określenie wyników spójności polityki na rzecz rozwoju i jej wpływu na kraje rozwijające się i które umożliwiają zewnętrznym zainteresowanym stronom, w tym krajom rozwijającym się i społeczeństwu obywatelskiemu, wyrażenie opinii i aktywny udział; ponadto z zadowoleniem przyjmuje terenową fazę planu działania i analizy przykładów, które mogłyby skutecznie przyczynić się do dokładnej oceny wpływu spójności polityki na rzecz rozwoju; uważa za konieczne systematyczniejsze przeprowadzanie oceny ex-post wpływu w czasie wdrażania polityki;

11.

uważa, że należy położyć większy nacisk na koordynację instytucjonalną, zarówno między instytucjami UE, jak i koordynację z państwami członkowskimi; apeluje do rządów państw członkowskich o osadzenie spójności polityki na rzecz rozwoju w prawnie wiążącym akcie oraz o zdefiniowanie planu działania w kwestii spójności polityki na rzecz zrównoważonego rozwoju w celu zapewnienia jej operacyjności; jest zdania, że parlamenty narodowe powinny być w większym stopniu zaangażowane w program spójności polityki na rzecz rozwoju, jako że mogą one rozliczać swoje rządy z ciążącej na nich odpowiedzialności i kontrolować postępy w tej dziedzinie;

12.

przypomina o ważnej roli, jaką Parlament Europejski musi odgrywać w procesie promowania spójności polityki na rzecz rozwoju, nadając mu priorytetowe znaczenie w agendach parlamentarnych, mnożąc posiedzenia międzykomisyjne i międzyparlamentarne dotyczące spójności polityki na rzecz rozwoju, promując wymianę opinii na ten temat z krajami partnerskimi oraz sprzyjając dialogowi ze społeczeństwem obywatelskim;

13.

zwraca uwagę, że niektóre państwa członkowskie ustanowiły skuteczny międzyresortowy mechanizm koordynacji ze specjalnym mandatem dotyczącym spójności polityki na rzecz zrównoważonego rozwoju; apeluje do państw członkowskich o stosowanie i wymianę dobrych praktyk przyjętych przez inne państwa członkowskie;

14.

zauważa, że wspólne programowanie jest skutecznym narzędziem w spójnym planowaniu działań UE w zakresie współpracy na rzecz rozwoju; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że wspólne programowanie obejmuje działania dwustronne państw członkowskich w krajach partnerskich, jednakże ubolewa z powodu wcześniejszych nieudanych prób powiązania działalności UE z działaniami państw członkowskich, co doprowadziło do zaprzepaszczenia szans na wykorzystanie synergii;

15.

zdaje sobie sprawę, że właściwe realizowanie strategii spójności polityki na rzecz rozwoju będzie wymagało odpowiedniego poziomu zasobów i odpowiedniej liczby pracowników; zaleca, aby punkty kontaktowe ds. spójności polityki na rzecz rozwoju w ministerstwach krajowych i delegaturach UE wyposażono w zasoby niezbędne do ustanowienia krajowych i europejskich strategii na rzecz spójności polityki na rzecz rozwoju;

16.

podkreśla, że parlamenty narodowe odgrywają kluczową rolę we wdrażaniu spójności polityki na rzecz zrównoważonego rozwoju, ponieważ dopilnowują, by zobowiązania polityczne, monitorowanie i pełne angażowanie organizacji społeczeństwa obywatelskiego podlegały okresowym weryfikacjom, a także kontrolują składane przez rządy sprawozdania z oceny skutków;

17.

przypomina o swoim wniosku dotyczącym niezależnego unijnego systemu przyjmowania skarg od osób lub społeczności, których dotyczą unijne strategie polityczne; uznaje ważną rolę, jaką Komisja Rozwoju w Parlamencie Europejskim i jej stały sprawozdawca ds. spójności polityki na rzecz rozwoju odgrywają w przekazywaniu obaw wyrażanych przez obywateli lub społeczności, których dotyczą strategie polityczne UE;

18.

podkreśla, że UE powinna zainwestować więcej środków w popartą dowodami analizę spójności polityki na rzecz rozwoju; wzywa Komisję do niezwłocznego wskazania braku spójności i do opracowania analizy kosztów braku spójności, a także do opracowania odpowiednich mechanizmów monitorowania i śledzenia postępów w zakresie spójności polityki na rzecz rozwoju; zwraca się również do Komisji o uwzględnienie w swojej analizie propozycji dotyczących tego, jak unikać braku spójności między poszczególnymi strategiami politycznymi i radzić sobie z nim; podkreśla ponadto potrzebę poprawienia odniesień do spójności polityki na rzecz rozwoju w dokumentach programowych;

19.

zwraca uwagę na potrzebę wzmocnienia spójności polityki na rzecz rozwoju w kontekście przeglądu Konsensusu europejskiego w sprawie rozwoju i dyskusji na temat przyszłej umowy, po wygaśnięciu umowy z Kotonu;

20.

przyznaje, że UE stoi w obliczu największego kryzysu uchodźczego od drugiej wojny światowej; podkreśla, że wzmocnienie zależności między migracją a polityką rozwojową ma zasadnicze znaczenie dla zaradzenia pierwotnym przyczynom tego zjawiska; uważa, że UE powinna wykorzystać wszystkie narzędzia, którymi dysponuje, w tym instrumenty w zakresie bezpieczeństwa i dyplomacji, aby rozwiązać ten kryzys; podkreśla, że reakcja na kryzys uchodźczy nie powinna koncentrować się jedynie na kwestiach bezpieczeństwa oraz że cele rozwoju muszą być lepiej zintegrowane, tak aby polityka migracyjna UE była zgodna z polityką mającą na celu ograniczenie ubóstwa; podkreśla, że spójność polityki na rzecz rozwoju stanowi ważną część nowej polityki unijnej w zakresie migracji; z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie europejskiego programu w zakresie migracji (COM(2015)0240), w którym przygotowano kompleksową odpowiedź na kryzys; uważa, że jego wdrażaniu powinny towarzyszyć konkretne działania na rzecz stymulowania rozwoju gospodarczego, politycznego i społecznego oraz dobrych rządów w krajach pochodzenia; podkreśla znaczenie przekazów pieniężnych jako źródła finansowania rozwoju; podkreśla znaczenie umów zawieranych przez państwa członkowskie UE z państwami trzecimi dla ułatwiania bezpiecznego przemieszczania się i mobilności pracowników międzynarodowych; uważa, że budżety i programy pomocy na rzecz rozwoju nie powinny być wykorzystywane w celach związanych z kontrolą migracji; podkreśla, że każda wspólna polityka migracyjna powinna koncentrować się na zapewnieniu legalnych dróg migracji do Europy oraz na przyjmowaniu migrantów;

21.

podkreśla, że UE potrzebuje większej harmonizacji polityki migracyjnej i azylowej, zarówno w obrębie samej Unii, jak i wspólnie z jej partnerami międzynarodowymi; sugeruje, że prawdziwie skuteczna i kompleksowa polityka migracyjna i azylowa musi w pełni integrować obszary polityki wewnętrznej i zewnętrznej UE, zwłaszcza w obrębie unijnych struktur roboczych; podkreśla znaczenie opracowania jednej wspólnej polityki azylowej i imigracyjnej; apeluje o sprzyjające włączeniu społecznemu podejście w celu zaradzenia pierwotnym przyczynom migracji, które byłoby ściśle powiązane z rozwojem, aby doprowadzić do zrównoważonego rozwiązania obecnego kryzysu migracyjnego; przypomina, że kobiety i dziewczęta będące uchodźczyniami i migrantkami są szczególnie narażone na przemoc seksualną i wykorzystywanie seksualne oraz że do polityki migracyjnej UE należy włączyć perspektywę płci;

22.

w celu wzmocnienia spójności między polityką migracyjną a polityką rozwoju apeluje do UE i jej państw członkowskich, aby nie ujmowały kosztów przyjmowania uchodźców jako oficjalnej pomocy rozwojowej, ponieważ w ten sposób powstaje ogromny koszt alternatywny po stronie programów rozwojowych, które skutecznie zwalczają pierwotne przyczyny migracji;

23.

podkreśla, że UE i jej państwa członkowskie łącznie nadal pozostają najważniejszym na świecie darczyńcą pomocy na rzecz wymiany handlowej (11,7 mld EUR w 2013 r. – SWD(2015)0128); sugeruje, że unijna pomoc na rzecz wymiany handlowej musi również mieć na celu wzmocnienie pozycji drobnych producentów, spółdzielni, mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw, ułatwienie dywersyfikacji rynków krajowych, promowanie równości kobiet i dalszą integrację regionalną oraz ograniczanie nierówności pod względem dochodów; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że celem Komisji jest położenie większego nacisku na te postanowienia umów handlowych, które związane są z rozwojem; przypomina o zobowiązaniu się przez państwa członkowskie do poczynienia konkretnych wysiłków w kierunku przeznaczania 0,7 % PNB na oficjalną pomoc rozwojową dla krajów rozwijających się, a także o zaleceniu OECD/DAC dotyczącym osiągnięcia przeciętnego poziomu dotacji w całkowitej wartości oficjalnej pomocy rozwojowej wynoszącego 86 %; podkreśla, że umowy handlowe powinny przyczyniać się do promowania zrównoważonego rozwoju, praw człowieka oraz walki z korupcją na całym świecie;

24.

przypomina, że liberalizacja handlu nie jest, sama w sobie, korzystna dla eliminacji ubóstwa, ponieważ może mieć negatywny wpływ na zrównoważony rozwój;

25.

apeluje do Komisji o przekazywanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie rocznego sprawozdania w sprawie wdrażania unijnej pomocy na rzecz wymiany handlowej w krajach rozwijających się z wyszczególnieniem przyznanych kwot i ich pochodzenia, zarówno w dziale 4 budżetu Unii, jak i w ramach EFR; uważa, że taki dokument stanowiłby solidną podstawę dla sprawozdań UE w sprawie spójności polityki na rzecz rozwoju, które mają być publikowane co dwa lata;

26.

przypomina, że cel zrównoważonego rozwoju 17.15 uznaje potrzebę szanowania przestrzeni politycznej każdego kraju w zakresie eliminacji ubóstwa i zrównoważonego rozwoju; przypomina o prawie krajów rozwijających się do regulowania inwestycji, tak by zapewnić poszanowanie obowiązków i wymogów przez wszystkich inwestorów, w tym inwestorów zagranicznych, w celu ochrony praw człowieka oraz norm pracowniczych i środowiskowych;

27.

wyraża zadowolenie z powodu postępów osiągniętych od czasu zawarcia porozumienia na rzecz zrównoważoności z Bangladeszu oraz apeluje do Komisji o rozszerzenie wiążących ram na inne sektory; w tym względzie wzywa Komisję, aby rozszerzyła inicjatywy w zakresie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw oraz należytej staranności, które uzupełniają istniejące rozporządzenie UE w sprawie drewna lub dotyczą proponowanego rozporządzenia UE w sprawie surowców mineralnych z regionów objętych konfliktami, na inne sektory, zapewniając tym samym poszanowanie praw człowieka oraz najwyższych norm społecznych i środowiskowych przez UE i unijne podmioty handlowe i przedsiębiorców;

28.

przypomina, że unijna polityka inwestycyjna, zwłaszcza jeżeli wykorzystuje publiczne pieniądze, musi przyczyniać się do realizowania celów zrównoważonego rozwoju; przypomina o konieczności zwiększenia przejrzystości i rozliczalności instytucji finansowania rozwoju, aby skutecznie śledzić i monitorować przepływy, zdolność obsługi zadłużenia i wartość dodaną w odniesieniu do ich projektów dotyczących zrównoważonego rozwoju;

29.

przypomina o wyjątkowej roli oficjalnej pomocy rozwojowej w osiąganiu rzeczywistych wyników w obszarze rozwoju; apeluje o ochronę rozwojowego nastawienia i charakteru oficjalnej pomocy rozwojowej, w tym przejrzystego i rozliczalnego systemu sprawozdawczości; przypomina, że niewiązanie pomocy jest koniecznym warunkiem stworzenia szans podmiotom społeczno-gospodarczym z krajów rozwijających się, takim jak firmy lokalne lub eksperci w zakresie pomocy technicznej, oraz opowiada się za pobudzeniem wykorzystania systemów zamówień publicznych w krajach rozwijających się dla programów pomocowych wspierających działalność prowadzoną przez sektor publiczny na rzecz wzmocnienia lokalnego sektora prywatnego;

30.

przypomina jednak, że sama pomoc jest niewystarczająca; uważa, że konieczne jest uwzględnienie innowacyjnych i zróżnicowanych źródeł finansowania, takich jak podatek od transakcji finansowych, podatek od emisji dwutlenku węgla, podatek solidarnościowy, opłaty z tytułu eksploatacji zasobów naturalnych itp., oraz że należy dostosować je do zasad skuteczności rozwoju; jest zdania, że należy wzmocnić spójność między finansowaniem publicznym, prywatnym, międzynarodowym i krajowym; uznaje zasadniczą rolę sektora prywatnego w tym względzie; kładzie nacisk na znaczenie stworzenia sprzyjających warunków dla prywatnych przedsiębiorstw w krajach rozwijających się oraz zachęcania do ustanowienia ram politycznych i prawnych ułatwiających korzystanie z kont bankowych i tworzenie infrastruktury cyfrowej;

31.

uważa, że unijna polityka handlowa musi uwzględniać realia i sytuację w zakresie rozwoju w krajach rozwijających się, aby osiągnąć cele spójności polityki na rzecz rozwoju, a także prawo krajów rozwijających się do opracowywania własnych strategii rozwoju; podkreśla, że umowy handlowe i inwestycyjne zawarte przez UE i jej państwa członkowskie nie mogą zagrażać, pośrednio lub bezpośrednio, celom rozwoju czy propagowaniu i ochronie praw człowieka w krajach partnerskich; przypomina, że sprawiedliwy i właściwie uregulowany handel, zgodny z zasadami WTO, może oferować możliwości rozwoju; z zadowoleniem przyjmuje włączanie do wszystkich umów handlowych i inwestycyjnych kompleksowych rozdziałów poświęconych handlowi i zrównoważonemu rozwojowi;

32.

wzywa UE do stworzenia odpowiednich ram określających, jak korporacje uwzględniają prawa człowieka oraz normy społeczne i środowiskowe; wzywa UE i jej państwa członkowskie do dalszego aktywnego uczestnictwa w pracach Rady Praw Człowieka ONZ w celu pociągnięcia korporacji do odpowiedzialności za naruszanie praw człowieka;

33.

wspiera efektywny, sprawiedliwy i przejrzysty system podatkowy, który jest zgodny z zasadami dobrego zarządzania; z zadowoleniem przyjmuje pakiet środków dotyczący przejrzystości podatkowej przedstawiony przez Komisję w dniu 18 marca 2015 r. oraz pakiet dotyczący zapobiegania unikaniu opodatkowania, który został przedstawiony w dniu 28 stycznia 2016 r., w tym komunikat Komisji w sprawie strategii zewnętrznej na rzecz propagowania na poziomie międzynarodowym dobrych rządów w zakresie opodatkowania; podkreśla znaczenie przeprowadzenia oceny skutków i analizy skutków ubocznych nowych unijnych przepisów podatkowych, aby nie wywrzeć negatywnego wpływu na kraje rozwijające się; przypomina, że mobilizacja środków krajowych w drodze opodatkowania jest najważniejszym źródłem dochodów w celu publicznego finansowania zrównoważonego rozwoju; wzywa UE do wspierania krajów rozwijających się w budowaniu ich zdolności w dziedzinie administracji podatkowej, zarządzania finansowego i zarządzania finansami publicznymi oraz w ograniczaniu nielegalnych przepływów finansowych; wzywa UE do dopilnowania, by korporacje płaciły podatki w krajach, w których wartość jest przez nie uzyskiwana lub tworzona; zwraca w związku z tym uwagę na odpowiedzialność UE za promowanie i zapewnienie stosowania na skalę globalną zasady spójności polityki na rzecz rozwoju w sprawach podatkowych; w związku z tym wzywa UE, aby umożliwiała krajom rozwijającym się uczestnictwa na równych zasadach w globalnej reformie istniejących międzynarodowych przepisów podatkowych;

34.

uważa, że współpraca międzynarodowa ma kluczowe znaczenie dla rozwiązania problemu nielegalnych przepływów finansowych i unikania opodatkowania, oraz wzywa UE do wspierania dalszej współpracy międzynarodowej w kwestiach podatkowych; zwraca się do UE, by zagwarantowała uczciwe traktowanie krajów rozwijających się podczas negocjacji porozumień podatkowych, zgodnie z modelową konwencją ONZ o unikaniu podwójnego opodatkowania, mając na uwadze ich szczególną sytuację oraz zapewniając sprawiedliwy podział praw do nakładania podatku; z zadowoleniem przyjmuje zobowiązania podjęte podczas konferencji w Addis Abebie w sprawie finansowania rozwoju, która miała miejsce w lipcu 2015 r., takie jak przegląd wielostronnego finansowania rozwoju oraz inicjatywa podatkowa z Addis Abeby, która ma na celu wspomaganie krajów rozwijających się w budowaniu krajowych systemów pozyskiwania zasobów; apeluje do UE o pełne wykorzystanie modelowej konwencji podatkowej OECD, która zawiera opcjonalne postanowienia o pomocy w pobieraniu podatków;

35.

apeluje o ocenę oddziaływania dopłat do cen w przywozie, taryf i barier w handlu na kraje rozwijające się;

36.

przypomina, że wysiłki zmierzające do zapewnienia dostępu do zasobów naturalnych z krajów rozwijających się nie powinny negatywnie wpływać na rozwój lokalny i likwidację ubóstwa, lecz powinny raczej wspierać kraje rozwijające się w przekładaniu ich bogactwa mineralnego na prawdziwy rozwój;

37.

podkreśla, że dla zapewnienia światowego bezpieczeństwa żywnościowego konieczna będzie spójność polityki na rzecz rozwoju na wszystkich szczeblach, szczególnie jeśli mają zostać osiągnięte bardziej ambitne cele programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030: całkowite wyeliminowanie głodu i wszystkich form niedożywienia; uważa, że UE powinna propagować ustanowienie solidnych ram regulacyjnych o jasnych kryteriach w celu ochrony praw i bezpieczeństwa żywnościowego osób wymagających szczególnego traktowania;

38.

wzywa UE do przeprowadzania systematycznych ocen wpływu, między innymi, unijnej polityki rolnej, handlowej i energetycznej (np. polityki w zakresie biopaliw) na bezpieczeństwo żywnościowe w krajach rozwijających się i na środki utrzymania osób w najtrudniejszej sytuacji; nalega, aby Komisja nadal koncentrowała się na spółdzielniach, rolnictwie na mikro, małą i średnią skalę i na pracownikach rolnych oraz aby promowała zrównoważone i agroekologiczne praktyki zgodnie z wnioskami zespołu ds. międzynarodowej oceny wpływu nauk i technologii rolniczych na rozwój (IAASTD), zaleceniami specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. prawa do pożywienia oraz celami zrównoważonego rozwoju; przypomina o potrzebie dopilnowania, aby wprowadzanie środków WPR nie stanowiło zagrożenia dla zdolności produkcji żywności oraz długoterminowego bezpieczeństwa żywnościowego w krajach rozwijających się; podkreśla, że istotnymi kwestiami spójności i skutków polityki należy się zająć w ramach bieżącego monitorowania unijnych ram polityki bezpieczeństwa żywnościowego (COM(2010)0127); podkreśla, że Unia musi wspierać tworzenie gałęzi przemysłu przetwórczego w sektorze rolnictwa oraz udoskonalanie technik konserwacji środków spożywczych; przypomina o znaczeniu uwzględniania wpływu umów w sprawie połowów na bezpieczeństwo żywnościowe w krajach rozwijających się; apeluje do UE i jej państw członkowskich o wkład w zapobieganie masowemu wykupowi i dzierżawie ziemi przez wspieranie krajów rozwijających się we wdrażaniu na szczeblu krajowym dobrowolnych wytycznych ONZ w sprawie odpowiedzialnego zarządzania własnością gruntów, łowisk i lasów;

39.

podkreśla, iż konieczne jest, by kraje rozwijające się w pierwszej kolejności przewidziały linie budżetowe na ustanowienie solidnych systemów opieki zdrowotnej, stworzenie trwałej infrastruktury zdrowotnej oraz oferowanie usług podstawowych i wysokiej jakości opieki; zwraca się do UE o wspieranie wprowadzenia powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego gwarantującego uwspólnianie ryzyka sanitarnego w krajach rozwijających się;

40.

wzywa do zdecydowanych działań ze strony UE, jej państw członkowskich i wszystkich partnerów międzynarodowych na rzecz wdrożenia niedawnego porozumienia paryskiego (COP21) w sprawie klimatu; podkreśla, że UE i inne kraje rozwinięte muszą w dalszym ciągu wspierać działania w dziedzinie klimatu mające na celu redukcję emisji oraz zwiększanie odporności krajów rozwijających się, a zwłaszcza krajów najsłabiej rozwiniętych (LDC), na skutki zmiany klimatu; przypomina, że zasadnicze znaczenie w tym kontekście ma zapewnienie odpowiedniego finansowania działań związanych z klimatem; popiera proces transformacji unijnego sektora energetyki oraz przestawienie się na odnawialne źródła energii w tym względzie; podkreśla, że jeżeli nie uda się ograniczyć globalnego ocieplenia do poziomu znacznie poniżej 2 oC, zagrożone mogą być osiągnięte już postępy w dziedzinie rozwoju; wzywa UE do odegrania aktywnej roli w stawianiu czoła światowemu wyzwaniu klimatycznemu poprzez określenie priorytetów strategicznych na wszystkich szczeblach i we wszystkich sektorach, a także do wyznaczenia i wdrożenia nowych wiążących celów w obszarze klimatu, efektywności energetycznej i energii ze źródeł odnawialnych, zgodnie z porozumieniem paryskim;

41.

uznaje, że prywatne finansowanie w kontekście finansowania działań związanych z klimatem nie może zastąpić finansowania publicznego; podkreśla potrzebę zapewnienia przejrzystej sprawozdawczości i rozliczalności, a także wdrożenia odpowiednich zabezpieczeń społecznych i środowiskowych w odniesieniu do prywatnego finansowania działań związanych z klimatem;

42.

z zadowoleniem przyjmuje Unijny plan działania w sprawie równości płci na lata 2016–2020 i zachęca do monitorowania i wdrażania jego celów we wszystkich zewnętrznych działaniach UE, w tym w projektach finansowanych ze środków unijnych na szczeblu krajowym; apeluje ponadto do UE o skuteczne uwzględnienie równouprawnienia płci i wzmocnienia pozycji kobiet we wszystkich strategiach politycznych, w tym w budżecie, a także o dopilnowanie, by wszystkie unijne zewnętrzne strategie polityczne przyczyniały się do zwalczania wszelkich form dyskryminacji, w tym wobec osób LGBT;

43.

uznaje, że zrównoważony rozwój i eliminacja ubóstwa są niemożliwe bez zapewnienia bezpieczeństwa; ponadto uznaje, że powiązanie bezpieczeństwa z rozwojem stanowi ważny czynnik w osiąganiu skuteczności działań zewnętrznych UE;

44.

podkreśla znaczenie zapewnienia spójności politycznej i koordynacji między unijnymi działaniami zewnętrznymi oraz strategiami politycznymi w dziedzinie bezpieczeństwa, obrony, handlu, pomocy humanitarnej i współpracy na rzecz rozwoju; zwraca uwagę na wyzwanie, jakim są dobre rządy w krajach rozwijających się; zaznacza, że spójność polityki na rzecz rozwoju powinna przyczyniać się do wprowadzania praworządności i do zapewniania bezstronności instytucji oraz do wzmocnienia działań prowadzących do rozbrojenia oraz gwarantujących publiczną opiekę lekarską i bezpieczeństwo żywnościowe, a także powiązanych strategii politycznych, które zapewniają bezpieczeństwo i rozwój;

45.

wzywa UE, by wzmocniła swoje zdolności w zakresie zapobiegania kryzysom i wczesnego reagowania w celu umocnienia synergii między wspólną polityką bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) a instrumentami rozwoju, osiągając w ten sposób równowagę między krótkoterminowymi reakcjami na kryzysy a długoterminowymi strategiami rozwoju; sugeruje, że opracowanie nowego instrumentu dotyczącego osi rozwoju i bezpieczeństwa daje szanse na ograniczenie niespójności i zwiększenie skuteczności strategii spójności polityki na rzecz rozwoju; podkreśla, że instrument ten nie powinien być finansowany w ramach istniejących instrumentów na rzecz rozwoju, lecz w ramach nowych środków budżetowych; apeluje o uwzględnienie priorytetów oraz strategii politycznych zainteresowanych regionów i państw podczas opracowywania strategii unijnych na rzecz bezpieczeństwa i rozwoju; z zadowoleniem przyjmuje wykorzystanie politycznych ram podejścia kryzysowego (PFCA) jako ważnego narzędzia, które umożliwia wspólne rozpoznanie kryzysów na wczesnym etapie; apeluje o ściślejszą współpracę między Komisją, ESDZ i państwami członkowskimi w celu opracowania szczegółowej analizy, która umożliwi dokonanie świadomego wyboru między działaniami w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony lub poza tymi ramami podczas rozwiązywania kryzysu;

46.

uważa, że strategia Unii Europejskiej na rzecz bezpieczeństwa i rozwoju w regionie Sahelu (6), afrykańskie siły szybkiego reagowania, a także regionalny plan działania dla Sahelu na lata 2015–2020 (7) stanowią dobre przykłady udanej realizacji kompleksowego podejścia UE, w którym skutecznie połączono pomoc w obszarze bezpieczeństwa, rozwoju i zarządzania;

47.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o dalsze usprawnianie powiązań między pomocą humanitarną, współpracą na rzecz rozwoju i odpornością na klęski żywiołowe, aby umożliwić bardziej elastyczną i skuteczną reakcję na rosnące potrzeby;

48.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

6.3.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 86/10

—

uwzględniając szczyt Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie zrównoważonego rozwoju oraz dokument końcowy przyjęty przez Zgromadzenie Ogólne w dniu 25 września 2015 r., zatytułowany „Przekształcenie naszego świata: agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030”, a w szczególności zawarty w niej cel zrównoważonego rozwoju nr 2, tj. wyeliminowanie głodu, osiągnięcie bezpieczeństwa żywnościowego, zapewnienie lepszego odżywiania i promocja zrównoważonego rolnictwa (1),

—

uwzględniając porozumienie paryskie Stron Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, przyjęte w dniu 12 grudnia 2015 r. (2),

—

uwzględniając kompleksowy program rozwoju rolnictwa w Afryce uzgodniony przez Unię Afrykańską w 2002 r. (3),

—

uwzględniając szczyt głów państw Unii Afrykańskiej w Maputo (Mozambik) w 2003 r., na którym rządy państw Unii Afrykańskiej uzgodniły, że będą inwestować ponad 10 % swoich łącznych wydatków z budżetów krajowych w sektor rolnictwa (4),

—

uwzględniając zgromadzenie głów państw i szefów rządów Unii Afrykańskiej w lipcu 2012 r., na którym rok 2014 ogłoszono Rokiem rolnictwa i bezpieczeństwa żywnościowego w Afryce (5), uświetniając dziesiątą rocznicę przyjęcia kompleksowego programu rozwoju rolnictwa w Afryce,

—

uwzględniając deklarację w sprawie „przyspieszonego wzrostu rolnictwa i transformacji w kierunku wspólnego dobrobytu i lepszych warunków życia” przyjętą podczas szczytu głów państw Unii Afrykańskiej w Malabo (Gwinea Równikowa) w dniu 27 czerwca 2014 r., w której rządy państw Unii Afrykańskiej ponowiły zobowiązanie do przeznaczania co najmniej 10 % wydatków publicznych na rolnictwo (6),

—

uwzględniając inicjatywę grupy G8 z L’Aquili (2009 r.) na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego (7),

—

uwzględniając ramy i wytyczne Unii Afrykańskiej w sprawie polityki gruntowej w Afryce, przyjęte podczas Wspólnej Konferencji ministrów ds. rolnictwa, gospodarki gruntowej i inwentarza żywego w 2009 r. w Addis Abebie (Etiopia) (8), jak również deklarację w sprawie gruntów w Afryce (9) i związanych z tym wyzwań przyjętą podczas szczytu głów państw Unii Afrykańskiej w lipcu 2009 r. w Syrcie, wzywającą do skutecznego wdrożenia ram i wytycznych,

—

uwzględniając zasady przewodnie w sprawie inwestycji gruntowych na dużą skalę w Afryce, przyjęte podczas spotkania Wspólnej Konferencji ministrów rolnictwa, rozwoju obszarów wiejskich, rybołówstwa i akwakultury Unii Afrykańskiej w dniach 1–2 maja 2014 r. w Addis Abebie (10),

—

uwzględniając deklaracje z maja 2013 r. afrykańskich organizacji społeczeństwa obywatelskiego zatytułowaną „Modernizacja afrykańskiego rolnictwa – kto na tym korzysta?” (11),

—

uwzględniając deklarację Djimini organizacji drobnych producentów rolnych Afryki Zachodniej przyjętą w dniu 13 marca 2014 r. (12),

—

uwzględniając opracowane przez FAO „Dobrowolne wytyczne dla wsparcia stopniowej realizacji prawa do odpowiedniego pożywienia w kontekście krajowego bezpieczeństwa żywnościowego” z 2004 r. (13),

—

uwzględniając sprawozdanie zespołu ds. międzynarodowej oceny wpływu nauk i technologii rolniczych na rozwój (IAASTD) z 2009 r. zatytułowane „Rolnictwo na rozdrożu” (14),

—

uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r. (15),

—

uwzględniając Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW) z 1979 r. (16),

—

uwzględniając Afrykańską kartę praw człowieka i ludów z 1987 r. (17),

—

uwzględniając Deklarację praw ludów tubylczych ONZ z 2007 r. (18),

—

uwzględniając podstawowe zasady i wytyczne ONZ w sprawie eksmisji i wysiedleń związanych z rozwojem z 2007 r. (19),

—

uwzględniając wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka, przyjęte przez Radę Praw Człowieka w 2011 r. (20), oraz Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, zaktualizowane w 2011 r. (21),

—

uwzględniając Partnerstwo z Pusanu w sprawie skutecznej współpracy na rzecz rozwoju z 2011 r. (22),

—

uwzględniając dobrowolne wytyczne w zakresie odpowiedzialnego zarządzania tytułami własności do ziemi, łowisk i lasów (VGGT) z 2012 r. (23),

—

uwzględniając Międzynarodową konwencję o ochronie nowych odmian roślin (Konwencja UPOV) z 1991 r. (24),

—

uwzględniając Międzynarodowy traktat o zasobach genetycznych roślin dla wyżywienia i rolnictwa (ITPGRFA) z 2001 r. (25),

—

uwzględniając Konwencję o różnorodności biologicznej z 1992 r. oraz związany z nią protokół kartageński o bezpieczeństwie biologicznym z 2000 r., a także protokół z Nagoi o dostępie do zasobów genetycznych oraz sprawiedliwym i równym podziale korzyści wynikających z wykorzystania tych zasobów z 2010 r. (26),

—

uwzględniając afrykańską ustawę wzorcową o bezpieczeństwie biologicznym (27),

—

uwzględniając rezolucję w sprawie ustawodawstwa gruntowego na rzecz suwerenności żywnościowej przyjętą przez Zgromadzenie Parlamentarne Frankofonii w dniu 12 lipca 2012 r. (28),

—

uwzględniając rezolucję w sprawie społecznego i środowiskowego wpływu pasterstwa w państwach AKP, przyjętą przez Wspólne Zgromadzenie Parlamentarne AKP–UE w dniu 27 listopada 2013 r. w Addis Abebie (29),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Unijne zasady ramowe dotyczące wsparcia krajów rozwijających się w zakresie wyzwań związanych z bezpieczeństwem żywnościowym” (30), przyjęty w dniu 31 marca 2010 r., oraz konkluzje Rady z dnia 10 maja 2010 r. w sprawie ram politycznych (31),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 28 maja 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa żywnościowego i żywieniowego (32),

—

uwzględniając plan działania Komisji z lipca 2014 r. w zakresie żywienia (33),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 września 2011 r. w sprawie zasad ramowych Unii Europejskiej dotyczących wsparcia krajów rozwijających się w zakresie wyzwań związanych z bezpieczeństwem żywnościowym (34),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie podejścia UE do kwestii odporności i działań zmniejszających ryzyko związane z klęskami żywiołowymi w krajach rozwijających się: wyciąganie wniosków z kryzysu bezpieczeństwa żywnościowego (35),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie roli praw własności, systemu własności oraz tworzenia dobrobytu w procesie likwidacji ubóstwa i wzmacniania zrównoważonego rozwoju w krajach rozwijających się (36),

—

uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 12 marca 2015 r. w sprawie Tanzanii, w szczególności kwestii zawłaszczania ziemi (37),

—

uwzględniając oświadczenie Global Convergence of Land and Water Struggles (Globalne porozumienie walczących o ziemię i wodę) wydane w marcu 2015 r. przez Światowe Forum Społeczne w Tunisie (38),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 30 kwietnia 2015 r. w sprawie wystawy Expo 2015 w Mediolanie zatytułowanej „Wyżywić planetę, energia do życia” (39),

—

uwzględniając fakt, że afrykańskie społeczeństwo obywatelskie domagało się umieszczenia suwerenności żywnościowej i prawa do żywności w programie prac niemieckiego przewodnictwa grupy G7 w czerwcu 2015 r. (40),

—

uwzględniając „Kartę mediolańską” (41) będącą efektem wystawy Expo 2015: „Wyżywić planetę, energia do życia” i podpisaną przez ponad milion głów państw, rządów i zwykłych obywateli, która wzywa każdego obywatela, stowarzyszenie, przedsiębiorstwo i instytucję krajową i międzynarodową do wywiązania się ze swoich zobowiązań w celu zapewnienia przyszłym pokoleniom prawa do pożywienia i która obejmuje wiążące zobowiązania do zapewnienia skutecznego prawa do pożywienia na świecie,

—

uwzględniając, że Komitet ONZ ds. Światowego Bezpieczeństwa Żywnościowego jest odpowiednim forum międzynarodowego porozumienia w sprawie wytycznych politycznych w tej kwestii i właśnie w ramach tego forum głos mają wszystkie zainteresowane strony;

—

uwzględniając „miejski pakt na rzecz polityki żywnościowej w Mediolanie” z dnia 15 października 2015 r. (42) promowany przez miasto Mediolan, który został podpisany przez 113 miast na całym świecie, który został przekazany Sekretarzowi Generalnemu ONZ Ban Ki Moonowi i który podkreśla kluczową rolę miast w opracowywaniu strategii politycznych w zakresie żywności,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 stycznia 2016 r. w sprawie sytuacji w Etiopii (43),

—

uwzględniając przesłuchanie w sprawie nowego sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia zorganizowane w dniu 1 grudnia 2015 r. przez Komisję Rozwoju (44),

—

uwzględniając badanie zatytułowane „Nowy sojusz na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia w Afryce”, opracowane przez prof. Oliviera de Schuttera na zlecenie Komisji Rozwoju i opublikowane w listopadzie 2015 r. przez Dyrekcję Generalną ds. Polityki Zewnętrznej (45),

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju oraz opinię Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (A8-0169/2016),

A.

mając na uwadze, że nowy sojusz na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia w Afryce ma poprawić bezpieczeństwo żywnościowe i żywienie, pomagając 50 mln osób w Afryce Subsaharyjskiej wydźwignąć się z ubóstwa do 2020 r.; mając na uwadze, że kraje uczestniczące wynegocjowały krajowe ramy współpracy określające zobowiązania do usprawnienia inwestycji prywatnych w sektorze rolnictwa w Afryce;

B.

mając na uwadze, że w ciągu ostatnich trzydziestu lat zaniedbywano w Afryce inwestycje w małe gospodarstwa rolne, podczas gdy uzależnienie krajów o niskim dochodzie od importu żywności znacznie wzrosło, przez co stały się one narażone na wahania cen na rynkach międzynarodowych;

C.

mając na uwadze, że duże partnerstwa publiczno-prywatne podejmują ryzyko tworząc pozycje dominujące dużych spółek rolnych w afrykańskim rolnictwie, które wypierają przedsiębiorstwa lokalne;

D.

mając na uwadze, że inwestycje prywatne zrealizowane w ramach nowego sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia dotyczyły ponad 8,2 mln drobnych producentów i wygenerowały ponad 21 000 miejsc pracy, z czego ponad połowa jest zarezerwowana dla kobiet;

E.

mając na uwadze, że kryzys żywnościowy z 2008 r. spowodował, że powszechnie uznano potrzebę wspierania drobnych producentów rolnych produkujących żywność na potrzeby rynków krajowych;

F.

mając na uwadze, że uruchomienie programów dostosowania strukturalnego na początku lat 80. XX w. przyczyniło się do rozwoju rolnictwa ukierunkowanego na eksport, a priorytetem było zwiększanie produkcji upraw komercyjnych przeznaczonych na rynki światowe; mając na uwadze, że taki wybór sprzyjał wysoko kapitałowym i wysoko zmechanizowanym formom produkcji na dużą skalę, natomiast w porównaniu z tą produkcją małe gospodarstwa rolne były stosunkowo zaniedbane;

G.

mając na uwadze, że rynki międzynarodowe będą w przyszłości bardziej niestabilne; mając na uwadze, że państwa nie powinny ryzykować, że nadmiernie uzależnią się od importu, lecz raczej inwestować głównie w krajową produkcję żywności, aby zbudować odporność;

H.

mając na uwadze, że rolnicy prowadzący gospodarstwa rodzinne i drobni producenci rolni muszą znaleźć się w centrum nowego sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia;

I.

mając na uwadze, że bezpieczeństwo żywnościowe w krajach rozwijających się zależy w dużej mierze od zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych;

J.

mając na uwadze, że tzw. ośrodki wzrostu mają przyciągnąć międzynarodowych inwestorów poprzez udostępnianie gruntów dużym spółkom prywatnym i że nie może się to odbywać kosztem rolników prowadzących gospodarstwa rodzinne;

K.

mając na uwadze, że umowy w sprawie nowego sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia nie zawierają żadnego konkretnego wskaźnika mierzącego poziom głodu i niedożywienia;

L.

mając na uwadze, że rolnicy prowadzący gospodarstwa rodzinne i drobni producenci rolni wykazali, że potrafią wytwarzać zróżnicowane produkty i w sposób zrównoważony zwiększać produkcję żywności, stosując praktyki rolnictwa ekologicznego;

M.

mając na uwadze, że system monokultury zwiększa zależność od nawozów sztucznych i pestycydów, prowadzi do masowej degradacji gruntów oraz przyczynia się do zmiany klimatu;

N.

mając na uwadze, że rolnictwo jest odpowiedzialne za co najmniej 14 % łącznych emisji gazów cieplarnianych, głównie z powodu stosowania nawozów azotowych;

O.

mając na uwadze, że istnieją różne formy własności gruntów (zwyczajowe, publicznoprawne i prywatnoprawne), lecz nowy sojusz na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia odnosi się niemal wyłącznie do nadawania tytułów prawnych do gruntów w celu uregulowania praw ich posiadaczy;

P.

mając na uwadze, że w 2050 r. 70 % światowej populacji będzie mieszkało w miastach i kwestia żywności będzie coraz bardziej wymagała działań na szczeblu światowym i lokalnym;

Q.

mając na uwadze, że nadanie tytułu prawnego nie stanowi jedynej gwarancji ochrony przed wywłaszczeniem i przesiedleniem;

R.

mając na uwadze, że płeć jest bardzo ważnym wymiarem inwestycji w rolnictwo w Afryce; mając na uwadze, że kobiety mieszkające na wsi są od dawna dyskryminowane pod względem dostępu do szeregu zasobów produkcyjnych, w tym do ziemi, kredytów, nakładów i usług;

S.

mając na uwadze, że do niedawna wsparcie dla rolnictwa ukierunkowane było na uprawy eksportowe zarządzane przez mężczyzn, przez co to w większości kobietom przypadało zadanie produkcji żywności na potrzeby bytowe rodziny;

T.

mając na uwadze, że FAO szacuje, iż na świecie utracono ok. 75 % różnorodności genetycznej roślin; mając na uwadze, że erozja genetyczna na szeroką skalę zwiększa naszą podatność na zmianę klimatu oraz na nowe szkodniki i choroby;

U.

mając na uwadze, że kontrola, własność i dostępność cenowa nasion to niezbędne warunki zapewniające ubogim rolnikom trwałość bezpieczeństwa żywnościowego;

V.

mając na uwadze, że należy chronić prawo rolników do namnażania, wykorzystywania, wymiany i sprzedaży ich własnego materiału siewnego;

W.

mając na uwadze, że wypełnienie luk żywieniowych w Afryce jest podstawowym elementem globalnej agendy zrównoważonego rozwoju; mając na uwadze, że niewłaściwe odżywianie wynika z wielu powiązanych ze sobą procesów, które obejmują opiekę zdrowotną, edukację, warunki sanitarne i higienę, dostęp do zasobów, umocnienie pozycji kobiet i inne;

X.

mając na uwadze, że zobowiązania podjęte na mocy krajowych ram współpracy dotyczących reform regulacyjnych w sektorze nasion mają na celu wzmocnienie praw hodowców roślin kosztem aktualnych systemów zaopatrywania w materiał siewny zarządzanych przez rolników, na których to systemach najubożsi rolnicy nadal w znacznej mierze polegają;

1.

zwraca uwagę, że niektóre z krajowych ram współpracy dotyczą rozwoju specjalnych obszarów gospodarczych, mając na celu maksymalizację inwestycji poprzez rozmaite inicjatywy – od dotyczących infrastruktury drogowej i energetycznej po dotyczące podatków, ceł i systemów regulujących własność gruntów; podkreśla również potrzebę poprawy dostępu do wody i skoncentrowania się na tym celu, przy jednoczesnym zwiększaniu edukacji w zakresie wyżywienia oraz dzieleniu się najlepszymi praktykami;

2.

zauważa, że polityki inwestycji rolnych koncentrują się głównie na operacjach nabywania gruntów na dużą skalę oraz na rolnictwie zorientowanym na eksport i zazwyczaj niezwiązanym z gospodarką lokalną; zauważa, że rozwój ekstensywnego nawadniania na docelowych geograficznych obszarach inwestycyjnych może ograniczyć dostępność wody dla innych użytkowników, na przykład drobnych producentów rolnych lub pasterzy; podkreśla, że w tych okolicznościach potencjał przyczyniania się megapartnerstw publiczno-prywatnych do redukcji ubóstwa i większego bezpieczeństwa żywności musi zostać krytycznie oceniony i zwiększony; podkreśla, że polityki inwestycji rolnych powinny być powiązane i powinny wspierać rozwój lokalnej gospodarki, w tym rolników prowadzących gospodarstwa rodzinne i drobnych producentów rolnych; przypomina, że w wytycznych FAO w zakresie własności zaleca się zapewnienie dostępu do ziemi, aby umożliwić rodzinom produkowanie żywności na potrzeby konsumpcji domowej oraz zwiększenie dochodów gospodarstwa domowego; podkreśla, że duże inwestycje w grunty w Afryce powinny opierać się na tych wytycznych, zapewniając drobnym producentom rolnym i społecznościom lokalnym dostęp do ziemi, wspierając inwestycje w lokalne MŚP i dbając o to, by partnerstwa publiczno-prywatne przyczyniały się do bezpieczeństwa żywnościowego oraz ograniczenia ubóstwa i nierówności;

3.

podkreśla, że proces decyzyjny w tych ramach współpracy nie przewidywał udziału wszystkich zainteresowanych stron, lecz raczej wykluczył, między innymi, społeczności wiejskie, pracowników sektora rolnego, drobnych rolników, rybaków i ludność tubylczą i nie uwzględnił ich prawa do udziału w tym procesie;

4.

ubolewa nad tym, że uruchamiając nowy sojusz na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia, nie przeprowadzono konsultacji z afrykańskimi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego; podkreśla, że udział grup, które borykają się z problemem braku bezpieczeństwa żywnościowego, w polityce ich dotyczącej powinien być fundamentem wszystkich strategii politycznych dotyczących bezpieczeństwa żywnościowego;

5.

przypomina, że nowy sojusz na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia zobowiązał się do promowania wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, który opiera się na rolnictwie, wspiera produkcję rolną na małą skalę oraz pomaga ograniczyć ubóstwo, głód i niedożywienie; polega, że w tym celu nowy sojusz na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia musi możliwie jak najbardziej ograniczyć stosowanie nawozów sztucznych i pestycydów, biorąc pod uwagę ich skutki zdrowotne i ekologiczne dla lokalnych społeczności, takie jak utrata różnorodności biologicznej i erozja gleb;

6.

krytykuje założenie, że inwestycje przedsiębiorstw w rolnictwo automatycznie poprawiają bezpieczeństwo żywnościowe i żywienie oraz ograniczają ubóstwo;

7.

odnotowuje sprawozdanie G-20 z 2011 r., w którym podkreślono, że inwestycje dokonywane pod kątem korzyści podatkowych mogą mieć charakter przejściowy; przypomina, że liczne badania motywacji inwestorów wykazują neutralny lub negatywny wpływ specjalnych zachęt podatkowych na ich decyzje inwestycyjne (46);

8.

zauważa, że zachęty podatkowe, w tym zwolnienie z podatku od osób prawnych w specjalnych strefach ekonomicznych pozbawiają kraje afrykańskie dochodów z podatków, które mogłyby być źródłem istotnych publicznych inwestycji w rolnictwo, w szczególności w programy żywieniowe i bezpieczeństwa żywnościowego (47);

9.

wzywa rządy i darczyńców do zawieszenia lub przeglądu strategii politycznych, projektów i doradztwa, które bezpośrednio wspierają i ułatwiają zawłaszczanie ziemi za pomocą zdecydowanie niesprawiedliwych projektów i inwestycji lub pośrednio stanową zachętę do zwiększenia presji na ziemię i na zasoby naturalne i mogą być przyczyną poważnych naruszeń praw człowieka; wzywa do zastąpienia ich strategiami politycznymi chroniącymi i priorytetowo traktującymi potrzeby drobnych producentów, w szczególności kobiety, oraz zapewniającymi zrównoważone użytkowanie ziemi;

10.

przestrzega przed powieleniem w Afryce azjatyckiego modelu zielonej rewolucji z lat 60. XX wieku oraz ignorowaniem jego negatywnych skutków społecznych i środowiskowych; przypomina, że promowanie zrównoważonego rolnictwa zalicza się do celów zrównoważonego rozwoju, które mają zostać osiągnięte do 2030 r.;

11.

z niepokojem zauważa, że w Malawi nowy sojusz na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia promuje ekspansję produkcji tytoniu zamiast wspierania alternatywnych źródeł utrzymania zgodnie z zobowiązaniami na mocy Ramowej konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o ograniczeniu użycia tytoniu z 2005 r. i zobowiązaniami podjętymi w programie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030;

12.

apeluje do państw członkowskich o podjęcie wysiłków w celu przekształcenia nowego sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia w rzeczywiste narzędzie zrównoważonego rozwoju i instrument wsparcia dla rodzinnych gospodarstw rolnych i gospodarek lokalnych w regionie Afryki Subsaharyjskiej, przypominając, że rolnicy prowadzący gospodarstwa rodzinne i drobni producenci rolni produkują ok. 80 % żywności na świecie oraz odpowiadają za 60 % zatrudnienia w tym regionie;

13.

zauważa z niepokojem, że krajowe ramy współpracy odnoszą się tylko częściowo do międzynarodowych standardów definiujących odpowiedzialne inwestycje w rolnictwo, a ponadto nie odnoszą się do Dobrowolnych wytycznych dla wsparcia stopniowej realizacji prawa do odpowiedniego pożywienia w kontekście krajowego bezpieczeństwa żywnościowego FAO z 2004 r. ani do obowiązku inwestorów prywatnych, jakim jest szanowanie praw człowieka;

14.

wzywa UE i państwa członkowskie, jako, wspólnie, największego darczyńcę pomocy rozwojowej na świecie, do:

15.

wzywa kraje uczestniczące do:

16.

przypomina, że strony nowego sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia zobowiązały się do uwzględnienia „dobrowolnych wytycznych dla wsparcia stopniowej realizacji prawa do odpowiedniego pożywienia w kontekście krajowego bezpieczeństwa żywnościowego” FAO, i apeluje do stron nowego sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia o zobowiązanie się do wdrożenia międzynarodowych standardów określających odpowiedzialne inwestycje w rolnictwie oraz do przestrzegania wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka, a także Wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych;

17.

nalega, aby nowy sojusz na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia wzmocnił dobre zarządzanie zasobami naturalnymi, gwarantując zwłaszcza dostęp ludności do jej zasobów oraz chroniąc jej prawa w ramach umów dotyczących transakcji związanych z zasobami naturalnymi;

18.

wzywa Unię Europejską, w porozumieniu z Organizacją Narodów Zjednoczonych, aby promowała wiążące przyjęcie przez wszystkie państwa członkowskie „Karty mediolańskiej” i zawartych w niej zobowiązań;

19.

przypomina o znaczeniu, jakie dla zrównoważonego rolnictwa ma regulacja wodna oraz walka ze zmianą klimatu; wzywa wszystkich partnerów nowego sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia do położenia nacisku na poprawę dostępu do wody i do technik nawadniania oraz do wzmocnienia ochrony środowiska i gleb;

20.

wzywa Unię Europejską, aby w porozumieniu z Organizacją Narodów Zjednoczonych promowała przyjęcie i rozpowszechnianie „miejskiego paktu na rzecz polityki żywnościowej w Mediolanie”;

21.

apeluje do uczestniczących stron o zobowiązanie się do wdrożenia międzynarodowych standardów regulujących podejście do inwestowania w duchu praw człowieka, w tym ram i wytycznych Unii Afrykańskiej w sprawie polityki gruntowej w Afryce oraz zasad przewodnich w sprawie inwestycji gruntowych na dużą skalę w Afryce;

22.

wzywa do opublikowania pełnej treści wszystkich listów intencyjnych dotyczących krajowych ram współpracy; podkreśla potrzebę posiadania solidnych ram instytucjonalnych i prawnych zapewniających sprawiedliwy podział ryzyka i korzyści; podkreśla, że aktywny udział społeczeństwa obywatelskiego w pracach nowego sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia ma kluczowe znaczenie dla wzmocnienia przejrzystości i realizacji jego celów; przypomina, że należy wspierać dialog i konsultacje ze wszystkimi grupami społeczeństwa obywatelskiego;

23.

ubolewa, że jedyny wskaźnik wspólny dla 10 ram współpracy w ramach sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia to wskaźnik „prowadzenia działalności” Banku Światowego;

24.

podkreśla, że spółki prywatne zaangażowane w wielostronne inicjatywy na rzecz rozwoju powinny ponosić odpowiedzialność za swoje działania; w związku z tym wzywa strony nowego sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia do sporządzania rocznych sprawozdań dotyczących działań podjętych w ramach sojuszu, które to sprawozdania powinny być publiczne i dostępne dla ludności i społeczności lokalnych, oraz do stworzenia niezależnego mechanizmu odpowiedzialności, w tym mechanizmu odwoławczego dla ludności i społeczności lokalnych; podkreśla również, że inwestycje nowego sojuszu mające wpływ na praw do gruntów muszą być przedmiotem wcześniejszego niezależnego badania oddziaływania na prawa do gruntów i muszą być zgodne z dobrowolnymi wytycznymi FAO w zakresie odpowiedzialnego zarządzania tytułami prawnymi do gruntów, łowisk i lasów;

25.

zauważa, że przedsiębiorstwa wielonarodowe działające w ramach nowego sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia faworyzują kontraktację na szeroką skalę, co grozi marginalizacją drobnych producentów rolnych; wzywa dziesięć państw afrykańskich będących w nowym sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia do dopilnowania, by kontraktacja przynosiła korzyści zarówno kupującym, jak i lokalnym dostawcom; uważa, że w tym celu zasadnicze znaczenie ma wzmocnienie np. organizacji rolniczych, aby poprawić pozycję negocjacyjną rolników;

26.

podkreśla, że sektor prywatny już teraz zapewnia 90 % miejsc pracy w krajach partnerskich, a potencjał udziału sektora prywatnego jest niezaprzeczalny, ponieważ przedsiębiorstwa prywatne mają idealne warunki do bycia trwałą platformą uruchamiania zasobów krajowych, co jest podstawą każdego programu pomocy; podkreśla znaczenie przejrzystych ram regulacyjnych, które w sposób wyraźny określają prawa i obowiązki wszystkich podmiotów, w tym ubogich rolników i grup o szczególnych potrzebach, bez których to ram nie da się skutecznie chronić tych praw;

27.

wzywa do odpowiedniej zmiany krajowych ram współpracy, tak aby skutecznie uporać się z zagrożeniami związanymi z zawieraniem umów kontraktacji oraz podobnych umów o produkcję rolną przez drobnych producentów, przez zapewnienie uczciwych warunków umownych, w tym uzgodnień cenowych, poszanowania praw kobiet, wsparcia dla zrównoważonego rolnictwa oraz odpowiednich mechanizmów rozwiązywania sporów;

28.

ostrzega, że skupienie się wyłącznie na nadawaniu tytułów prawnych do gruntów często prowadzi do zaburzenia bezpieczeństwa drobnych producentów żywności oraz społeczności tubylczej, w szczególności kobiet – nieorientujących się w przysługujących im prawach do gruntu oraz narażonych na nieuczciwe transakcje w obrocie gruntami, niedobrowolne wywłaszczenie bądź nieotrzymanie godnego odszkodowania;

29.

podkreśla potrzebę dopilnowania, by drobni producenci rolni zajmowali stanowiska przywódcze, a ich własne niezależne organizacje mogłyby ich wówczas wspierać w kontrolowaniu swojej ziemi, zasobów naturalnych i programów;

30.

z niepokojem zauważa, że inwestorzy i elity lokalne będące stroną umów dotyczących gruntów często opisują docelowe obszary jako „puste”, „jałowe” czy „niedostatecznie eksploatowane”, choć znikoma część gruntów w Afryce jest faktycznie jałowa, jeśli uwzględnić np. powszechność pasterstwa;

31.

podkreśla, że 1,2 mld ludzi wciąż żyje bez stałego dostępu do ziemi albo zajmuje teren, do którego nie rości sobie formalnych praw, nie posiada tytułu prawnego ani dokumentu stwierdzającego wytyczone granice, ani też nie dysponuje prawnymi i finansowymi środkami umożliwiającymi zamianę nieruchomości w kapitał;

32.

z zadowoleniem przyjmuje włączenie dobrowolnych wytycznych FAO z 2012 r. w zakresie odpowiedzialnego zarządzania tytułami prawnymi do gruntów, łowisk i lasów (VGGT) do wszystkich krajowych ram współpracy; wzywa do skutecznego wdrażania i systematycznej oceny zgodności z VGGT i z ramami celów zrównoważonego rozwoju w toku przeglądu krajowych ram współpracy;

33.

nalega, aby nowy sojusz na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia położył nacisk na zwalczanie zjawiska masowego wykupu gruntów rolnych, które narusza prawa człowieka, pozbawiając społeczności lokalne terenów, których potrzebują do produkcji pożywienia i wyżywienia swoich rodzin; przypomina, że w kilku krajach rozwijających się masowy wykup gruntów rolnych doprowadził ludność do uchodźstwa, pozbywając ją tym samym miejsca zamieszkania, pracy i środków do życia;

34.

wzywa kraje uczestniczące do:

35.

przypomina również, że prawa użytkownika wywodzące się ze zwyczajowych tytułów prawnych do gruntów należy przeorganizować i chronić w systemie prawnym zgodnie z przepisami i orzeczeniami Afrykańskiej Komisji Praw Człowieka i Ludów;

36.

wzywa do poddania nowego sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia badaniu wpływu ex ante w zakresie praw do gruntów oraz uzależnienia przyznawania tych praw od dobrowolnej, uprzedniej i świadomej zgody ludności lokalnej, której to dotyczy;

37.

popiera utworzenie solidnego i innowacyjnego mechanizmu monitorującego w ramach Komitetu ds. Światowego Bezpieczeństwa Żywnościowego (CFS); wzywa UE do zbudowania silnej pozycji, w konsultacji z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, aby przyczynić się do globalnego procesu monitorującego w czasie 43. sesji CFS w październiku 2016 r. w celu zapewnienia kompleksowej i gruntownej oceny wykorzystania i stosowania wytycznych w zakresie własności;

38.

wzywa rządy zainteresowanych państw do zapewnienia, że przedsiębiorstwa będą przeprowadzały kompleksową analizę potencjalnego wpływu ich działalności na prawa człowieka (należyta staranność) oraz do sporządzania i publikowania niezależnych ocen skutków ex ante w zakresie praw człowieka, praw socjalnych i praw z zakresu ochrony środowiska, a także do wzmocnienia i zagwarantowania dostępu do mechanizmów składania skarg w zakresie praw człowieka na szczeblu krajowym, które byłyby niezależne, przejrzyste, wiarygodne i odpowiedzialne;

39.

wzywa strony nowego sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia do wprowadzenia niezależnych mechanizmów wnoszenia skarg, przeznaczonych dla społeczności borykających się z problemem wywłaszczania z gruntów w wyniku projektów inwestycyjnych na szeroką skalę;

40.

przypomina, że zwalczanie niedożywienia wymaga ścisłego powiązania sektorów rolnictwa, żywności i zdrowia publicznego;

41.

przypomina o potrzebie dokładania wszelkich starań z myślą o osiągnięciu celu zrównoważonego rozwoju nr 2 zakładającego lepsze żywienie, bezpieczeństwo żywnościowe i zwalczanie głodu; domaga się lepszego wsparcia na rzecz wzmocnienia pozycji spółdzielni rolniczych, które są kluczem do rozwoju rolnictwa i bezpieczeństwa żywności;

42.

zauważa, że stabilność jest większa a emigracja niższa tam gdzie jest bezpieczeństwo żywnościowe oparte na zdrowych i aktywnych glebach i wydajnych ekosystemach rolniczych odpornych na zmianę klimatu;

43.

podkreśla, że wysokiej jakości zróżnicowane odżywianie ma zasadnicze znaczenie i podkreśla, że powinno ono być podstawowym elementem (prze)budowy systemów żywnościowych;

44.

wzywa zatem do przedsięwzięcia środków, aby zastąpić nadmierne uzależnienie od importowanej żywności odporną na zmiany krajową produkcją żywności, priorytetowo traktując lokalne uprawy, które spełniają wymogi żywieniowe; zauważa, że jest to coraz ważniejsze w miarę jak klimat i rynki stają się w coraz większym stopniu niestabilne;

45.

przypomina, że samo zapotrzebowanie energetyczne nie może być wykorzystywane do określania stanu odżywienia;

46.

zwraca uwagę na potrzebę strategii na rzecz zminimalizowania marnotrawstwa żywności w całym łańcuchu dostaw żywności;

47.

podkreśla potrzebę ochrony różnorodności biologicznej w rolnictwie; wzywa państwa członkowskie UE do inwestowania w praktyki rolnictwa ekologicznego w krajach rozwijających się, zgodnie z konkluzjami zespołu ds. międzynarodowej oceny wpływu nauk i technologii rolniczych na rozwój (IAASTD), zaleceniami specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. prawa do pożywienia, oraz zgodnie z celami zrównoważonego rozwoju;

48.

popiera rozwój polityki prowadzącej do zrównoważonego rolnictwa rodzinnego i zachęt dla rządów do tworzenia sprzyjających warunków (sprzyjająca polityka, odpowiednie przepisy, oparte na uczestnictwie metody planowania na rzecz dialogu politycznego, inwestycje) dla rozwoju rolnictwa rodzinnego;

49.

wzywa rządy państw Afryki do:

50.

podkreśla, że nowy sojusz rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia musi prowadzić na etapie podstawowym i etapie przetwarzania do ustanowienia struktury rolnictwa dostosowanej do warunków regionalnych;

51.

wzywa rządy państw afrykańskich do wspierania solidarności między pokoleniami, przy jednoczesnym uznaniu jej kluczowej roli w walce z ubóstwem;

52.

podkreśla, jak ważne jest propagowanie w szkołach i w społecznościach lokalnych programów edukacyjnych poświęconych żywieniu;

53.

podkreśla fakt, że prawo do wody stanowi uzupełnienie prawa do pożywienia oraz że rezolucja ONZ z 2010 r. nie doprowadziła jeszcze do zdecydowanych działań mających na celu zapewnienie prawa człowieka do wody, wzywa UE do rozważenia propozycji włoskiego komitetu Światowej Umowy Wodnej (CICMA) dotyczącej Protokołu fakultatywnego do Międzynarodowego paktu praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych;

54.

zwraca uwagę na potrzebę dostępu do czystej wody pitnej oraz na wpływ, jaki rolnictwo może mieć w tym względzie;

55.

uznaje rolę dostępu do wody na potrzeby rolne oraz ryzyko związane z nadmiernym uzależnieniem od cennych zasobów wody wykorzystywanych do nawadniania i w związku z tym zwraca uwagę na potrzebę redukcji praktyk nadmiernego nawadniania łączącego się z marnotrawstwem wody i podkreśla rolę jaką mogą odgrywać techniki agronomiczne stosowane do oszczędzania wody jeśli chodzi o przeciwdziałanie parowaniu terenowemu, zatrzymywanie wody w zdrowej aktywnej glebie i niezanieczyszczanie zasobów pitnych;

56.

zauważa, że zrównoważone gospodarowanie glebą może przyczynić się do podniesienia światowej produkcji żywności nawet o 58 % (48);

57.

wskazuje na synergie pomiędzy podejściem opartym na glebie i drzewach oraz znaczeniem dostosowania agroekosystemtów do zmiany klimatu; podkreśla szczególnie duże zapotrzebowanie na drewno opałowe, zwraca w szczególności uwagę na wielorakie zastosowania drzew wiążących azot;

58.

zwraca uwagę na specyfikę rolnictwa na obszarach o klimacie tropikalnym i półpustynnym, w szczególności jeśli chodzi o ochronę upraw przed słońcem i ochronę gleby, oraz uważa, że monokultury ekstrakcyjne są przestarzałe, zauważając również, że są one coraz częściej wycofywane w krajach-darczyńcach sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia;

59.

przestrzega przed zbytnim uzależnieniem od produkcji towarów rolnych niebędących żywnością raczej niż żywności, w szczególności surowców na biopaliwa, w ramach inicjatyw finansowanych przez sojusz na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia, jeśli produkcja tych towarów może mieć szkodliwy wpływ na bezpieczeństwo żywnościowe i suwerenność żywnościową krajów uczestniczących;

60.

zauważa, że techniki agronomiczne stymulujące naturalne procesy, takie jak tworzenie się warstwy uprawnej, regulacja wody i populacji szkodników lub tworzenie zamkniętych cykli obiegu składników odżywczych, mogą zapewnić rolnikom i władzom długoterminową produkcyjność i żyzność po niskich kosztach;

61.

zwraca uwagę, że krajach rozwijających się, takich jak kraje należące do sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia, możliwe jest zarówno nadużywanie środków chemicznych, jak i ich nieprawidłowe stosowanie;

62.

uważa, że analfabetyzm i brak odpowiedniego przeszkolenia pogłębiają ten problem, co może prowadzić do znacznego podniesienia się poziomu pozostałości pestycydów w świeżych owocach i warzywach, a także do zatruć i innego negatywnego wpływu na zdrowie rolników i ich rodzin;

63.

przypomina, że prawo rolników do nieograniczonej produkcji, wymiany i sprzedaży materiału siewnego jest podstawą utrzymania 90 % ludności pracującej w rolnictwie na kontynencie afrykańskim oraz że różnorodność materiału siewnego ma kluczowe znaczenie dla zagwarantowania odporności rolnictwa afrykańskiego na zmiany klimatu; podkreśla, że wnioski koncernów o wzmocnienie praw do ochrony odmian roślin zgodnie z Międzynarodową konwencją o ochronie nowych odmian roślin z 1991 r. (konwencja UPOV) nie powinny prowadzić do zakazania takich nieformalnych operacji;

64.

zwraca uwagę na ryzyko deregulacji sektora nasion w krajach uczestniczących, co może doprowadzić do nadmiernej zależności drobnych producentów rolnych od nasion i środków ochrony roślin produkowanych przez przedsiębiorstwa zagraniczne;

65.

przypomina, że postanowienia TRIPS wzywające do pewnego rodzaju ochrony odmian roślin nie zmuszają krajów rozwijających się do przyjmowania systemu UPOV; podkreśla, że postanowienia te jednak umożliwiają krajom rozwijanie własnych systemów, które są lepiej dostosowane do specyfiki produkcji rolnej danego kraju i do tradycyjnych systemów zaopatrywania w materiał siewny zarządzanych przez samych rolników, podczas gdy kraje najsłabiej rozwinięte należące do WTO są wyłączone ze stosowania takich postanowień porozumienia TRIPS; podkreśla, że własne systemy powinny wspierać cele i obowiązki na mocy Konwencji o różnorodności biologicznej, protokołu z Nagoi i Międzynarodowego traktatu o zasobach genetycznych roślin dla wyżywienia i rolnictwa, a nie zaprzeczać tym celom i obowiązkom;

66.

ubolewa nad wysuwanymi przez przedsiębiorców żądaniami harmonizacji przepisów o materiale siewnym w oparciu o zasady odrębności, wyrównania i trwałości (DUS) w kontekście afrykańskim za pośrednictwem instytucji regionalnych i które będą hamowały rozwój i wzrost systemów zaopatrywania w materiał siewny zarządzanych przez rolników na szczeblu krajowym i regionalnym, ponieważ nasiona hodowane i przechowywane w tych systemach zazwyczaj nie spełniają kryteriów DUS;

67.

wzywa kraje należące do grupy G7 do wspierania, za pośrednictwem banków nasion, systemów zaopatrywania w materiał siewny zarządzanych przez rolników;

68.

przypomina, że choć komercyjne odmiany nasion mogą krótkofalowo zwiększać plony, to wyhodowane przez rolników tradycyjne odmiany, populacje miejscowe i związana z tym wiedza mogą najlepiej służyć dostosowaniu się do specyficznych warunków rolnictwa ekologicznego i do zmiany klimatu; podkreśla, że ponadto ich większa wydajność zależy od nakładów (nawozów, pestycydów, ziaren hybrydowych), przez co rolnicy mogą wpadać w pułapkę zadłużenia;

69.

z niepokojem zauważa, że wprowadzenie i rozpowszechnienie certyfikowanego materiału siewnego w Afryce zwiększa zależność drobnych producentów rolnych, zwiększa prawdopodobieństwo niewypłacalności i ogranicza różnorodność materiału siewnego;

70.

opowiada się za wspieraniem polityki lokalnej, której celem jest zapewnianie stałego i zrównoważonego dostępu do zróżnicowanych i pożywnych pokarmów, w myśl zasady odpowiedzialności i pomocniczości;

71.

wzywa Komisję do zapewnienia, aby zobowiązania UE na rzecz praw rolników, których wyrazem jest Międzynarodowy traktat o zasobach genetycznych roślin dla wyżywienia i rolnictwa (ITPGRFA), znalazły odzwierciedlenie w pomocy technicznej i wsparciu finansowym w celu opracowania polityki w zakresie materiału siewnego; wzywa UE do wspierania systemów praw własności intelektualnej, które sprzyjają rozwojowi lokalnie zaadaptowanych odmian nasion oraz nasion z własnego zbioru gospodarstw rolnych;

72.

wzywa państwa członkowskie grupy G8 do niewspierania upraw GMO w Afryce;

73.

przypomina, że afrykańska ustawa wzorcowa o bezpieczeństwie biologicznym ustanawia wysoki poziom referencyjny w kwestii bezpieczeństwa biologicznego; uważa, że całą pomoc ze strony zagranicznych darczyńców w rozwój bezpieczeństwa biologicznego na szczeblu krajowym i regionalnym należy ująć w odpowiednie ramy;

74.

wzywa państwa afrykańskie do tego, by nie wprowadzały krajowych lub regionalnych systemów bezpieczeństwa biologicznego, przewidujących niższe standardy bezpieczeństwa biologicznego od tych ustanowionych w protokole kartageńskim o bezpieczeństwie biologicznym;

75.

wzywa kraje uczestniczące do umożliwienia rolnikom zastosowania opcji uniknięcia uzależnienia od nakładów oraz wspierania rolniczych systemów materiału siewnego w celu zachowania i zwiększania różnorodności biologicznej w rolnictwie poprzez utrzymanie lokalnych publicznych banków nasion, wymianę i stały rozwój lokalnych odmian nasion, zapewniając w szczególności elastyczność w zakresie wykazów materiału siewnego, aby nie wykluczać odmian proponowanych przez rolników oraz gwarantować kontynuację tradycyjnej produkcji;

76.

wzywa kraje uczestniczące do chronienia i propagowania dostępu do nasion i środków produkcji rolnej dla drobnych rolników, grup marginalizowanych i społeczności wiejskich i wymiany tych nasion i środków produkcji rolnej, oraz do przestrzegania międzynarodowych umów w sprawie zakazu opatentowania procesów życiowych i biologicznych, w szczególności rodzimych odmian i gatunków;

77.

zwraca uwagę na ryzyko coraz większej marginalizacji kobiet w procesach decyzyjnych, które wynika z rozwijania niektórych upraw komercyjnych; zauważa, że szkolenia rolnicze często są kierowane do mężczyzn, a kobiety są z nich wykluczane i są one w związku z tym odsunięte od gospodarowania gruntami i uprawami, choć tradycyjnie się tym zajmowały;

78.

ubolewa, że krajowe ramy współpracy w większości nie określają konkretnych zobowiązań dotyczących sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci ani dotyczących monitorowania postępów za pomocą danych zdezagregowanych; podkreśla potrzebę odejścia od abstrakcyjnych i ogólnych zobowiązań na rzecz zobowiązań konkretnych i precyzyjnych w ramach krajowych planów działania w celu wzmocnienia pozycji kobiet jako osób uprawnionych;

79.

wzywa rządy do wyeliminowania wszelkiej dyskryminacji wobec kobiet pod względem dostępu do ziemi, systemów mikropożyczek i usług, oraz do skutecznego zaangażowania kobiet w opracowywanie i realizację polityki badawczo-rozwojowej w dziedzinie rolnictwa;

80.

podkreśla potrzebę zapewnienia przejrzystości wszystkich środków finansowych przyznawanych przez przedsiębiorstwa sektora prywatnego oraz upublicznienia takich środków;

81.

wzywa darczyńców do doprowadzenia oficjalnej pomocy rozwojowej do zgodności z zasadami skuteczności rozwoju, do ukierunkowania na rezultaty służące eliminacji ubóstwa oraz do promowania partnerstw sprzyjających włączeniu społecznemu, przejrzystości i odpowiedzialności;

82.

wzywa darczyńców do ukierunkowania wsparcia na rozwój rolnictwa, głównie za pośrednictwem krajowych funduszy rozwoju, które udzielają dotacji i pożyczek drobnym producentom rolnym i gospodarstwom rodzinnym;

83.

wzywa darczyńców do wspierania edukacji, szkoleń i doradztwa technicznego skierowanych do rolników;

84.

wzywa darczyńców do wspierania tworzenia rolniczych organizacji zawodowych i gospodarczych oraz spółdzielni rolniczych, które umożliwiają dostarczanie przystępnych cenowo środków produkcji i pomagają rolnikom przetwarzać własne produkty i wprowadzać je do obrotu w sposób, który zapewnia opłacalność ich produkcji;

85.

uważa, że zapewnianie przez państwa członkowskie grupy G8 środków finansowych na nowy sojusz na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia odbywa się w sposób sprzeczny z celem wspierania lokalnych przedsiębiorstw w danych krajach, jako że nie mogą one konkurować z międzynarodowymi koncernami zajmującymi dominujące pozycje na rynkach i korzystającymi z przywilejów taryfowych, podatkowych oraz dotyczących prowadzenia działalności;

86.

przypomina, że pomoc rozwojowa ma na celu zmniejszenie, a docelowo likwidację ubóstwa; uważa, że oficjalna pomoc rozwojowa powinna być ukierunkowana na bezpośrednie wsparcie dla drobnych producentów rolnych;

87.

podkreśla potrzebę ożywienia inwestycji publicznych w afrykańskim rolnictwie, przy wspieraniu inwestycji prywatnych, oraz położenia nacisku na inwestycje w rolnictwo ekologiczne w celu zrównoważonego zwiększania bezpieczeństwa żywnościowego oraz ograniczania ubóstwa i głodu, przy jednoczesnej ochronie różnorodności biologicznej oraz poszanowaniu wiedzy i innowacji społeczności tubylczej;

88.

podkreśla, że kraje wchodzące w skład grupy G7 powinny zagwarantować krajom afrykańskim prawo do ochrony ich sektora rolnictwa za pomocą systemów taryfowych i podatkowych, które faworyzują gospodarstwa rodzinne i drobnych producentów rolnych;

89.

wzywa UE do zajęcia się ww. wadami nowego sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia, do działania na rzecz zwiększenia jego przejrzystości i lepszego zarządzania nim, oraz do zagwarantowania, że działania podjęte w jego ramach są spójne z celami polityki rozwoju;

90.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz stronom nowego sojuszu na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia.

6.3.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 86/24

—

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości (1),

—

uwzględniając sprawozdanie z dnia 25 lutego 2009 r. przedstawione przez grupę wysokiego szczebla ds. nadzoru finansowego w UE, której przewodniczy Jacques de Larosière,

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniającą dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylającą dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (2),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/30/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane w państwach członkowskich od spółek w rozumieniu art. 54 akapit drugi Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w celu uzyskania ich równoważności, dla ochrony interesów zarówno wspólników, jak i osób trzecich w zakresie tworzenia spółki akcyjnej, jak również utrzymania i zmian jej kapitału (3),

—

uwzględniając rozporządzenie (UE) nr 258/2014 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie ustanowienia unijnego programu wspierania określonych działań w dziedzinach sprawozdawczości finansowej i badania sprawozdań finansowych na lata 2014–2020 oraz uchylające decyzję nr 716/2009/WE (4),

—

uwzględniając wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 258/2014 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia unijnego programu wspierania określonych działań w dziedzinach sprawozdawczości finansowej i badania sprawozdań finansowych na lata 2014-20 (COM(2016)0202),

—

uwzględniając przygotowane przez Philippe’a Maystadta sprawozdanie pt. „Should IFRS standards be more European?” („Czy międzynarodowe standardy sprawozdawczości finansowej powinny być bardziej europejskie?”) z października 2013 r.,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 2 lipca 2014 r. dotyczące postępów we wdrażaniu reformy EFRAG w następstwie zaleceń przedstawionych w sprawozdaniu Maystadta (COM(2014)0396),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 czerwca 2015 r. dotyczące oceny rozporządzenia (WE) nr 1606/2002 z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości (COM(2015)0301),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 września 2015 r. dotyczące działalności Fundacji MSSF, EFRAG i PIOB w 2014 r. (COM(2015)0461),

—

uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 30 września 2015 r. dotyczący planu działania na rzecz tworzenia unii rynków kapitałowych (COM(2015)0468),

—

uwzględniając badanie dotyczące Rady Międzynarodowych Standardów Rachunkowości [„The European Union’s Role in International Economic Fora – paper 7: The IASB” („Rola Unii Europejskiej na międzynarodowych forach ekonomicznych – dokument 7: RMSR”)] oraz cztery badania dotyczące MSSF 9 [„IFRS Endorsement Criteria in Relation to IFRS 9” („Kryteria zatwierdzenia MSSF w odniesieniu do MSSF 9”), „The Significance of IFRS 9 for Financial Stability and Supervisory Rules” („Znaczenie MSSF 9 dla stabilności finansowej oraz zasad nadzoru”), „Impairments of Greek Government Bonds under IAS 39 and IFRS 9: A Case Study” („Utrata wartości greckich obligacji rządowych w świetle MSR 39 oraz MSSF 9: studium przypadku”) oraz „Expected-Loss-Based Accounting for the Impairment of Financial Instruments: the FASB and IASB IFRS 9 Approaches” („Rachunkowość w oparciu o spodziewane straty a utrata wartości instrumentów finansowych: podejście do MSSF 9 prezentowane przez FASB oraz RMSR”)],

—

uwzględniając rozporządzenie Komisji (WE) nr 1569/2007 z dnia 21 grudnia 2007 r. ustanawiające zgodnie z dyrektywami 2003/71/WE i 2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (5) mechanizm ustalenia równoważności standardów rachunkowości stosowanych przez emitentów papierów wartościowych z krajów trzecich,

—

uwzględniając oświadczenie przywódców państw G-20 z dnia 2 kwietnia 2009 r.,

—

uwzględniając dokument do dyskusji RMSR z lipca 2013 r. zatytułowany „Przegląd ram koncepcyjnych w zakresie sprawozdawczości finansowej” (DP/2013/1) oraz wniosek RMSR o wyrażenie opinii z lipca 2015 r. zatytułowany „Przegląd struktury i skuteczności działania dokonany przez powierników: kwestie dotyczące przeglądu”,

—

uwzględniając uwagi Komisji Europejskiej z dnia 1 grudnia 2015 r. w sprawie dokonanego przez powierników RMSR przeglądu struktury i skuteczności działania,

—

uwzględniając międzynarodowy standard sprawozdawczości finansowej (MSSF) 9 dotyczący instrumentów finansowych wydany w dniu 24 lipca 2014 r. przez RMSR, doradztwo EFRAG w sprawie zatwierdzenia MSSF 9, dokonaną przez EFRAG ocenę MSSF 9 pod kątem zasady prawdziwości i rzetelności, dokumenty z posiedzenia Komitetu Regulacyjnego Rachunkowości dotyczące MSSF 9 oraz pisma Europejskiego Banku Centralnego i Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego zawierające uwagi na temat zatwierdzenia MSSF 9,

—

uwzględniając pismo koordynatorów Komisji Gospodarczej i Monetarnej z dnia 14 stycznia 2014 r. zawierające uwagi na temat dokumentu RMSR do dyskusji pt. „Przegląd ram koncepcyjnych w zakresie sprawozdawczości finansowej”,

—

uwzględniając sprawozdanie Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) pt. „ESMA Report on Enforcement and Regulatory Activities of Accounting Enforcers in 2014” („Sprawozdanie dotyczące działań w zakresie egzekwowania prawa i działań regulacyjnych podjętych przez podmioty zajmujące się egzekwowaniem prawa w zakresie rachunkowości w 2014 r.”) z dnia 31 marca 2015 r. (ESMA/2015/659),

—

uwzględniając „Wytyczne ESMA w sprawie nadzoru nad informacją finansową” z dnia 10 lipca 2014 r. (ESMA/2014/807),

—

uwzględniając przygotowaną przez ESMA tabelę zgodności zawierającą wytyczne ESMA dotyczące egzekwowania informacji finansowych z dnia 19 stycznia 2016 r. (ESMA/2015/203 REV),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 24 kwietnia 2008 r. w sprawie międzynarodowych standardów sprawozdawczości finansowej (MSSF) oraz zarządzania przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) (6),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 kwietnia 2016 r. w sprawie roli UE w ramach międzynarodowych instytucji i organów finansowych, walutowych i regulacyjnych (7),

—

uwzględniając dyrektywę 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych (8), zmienioną dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/56/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. (9) mającą zastosowanie od połowy czerwca 2016 r.,

—

uwzględniając art. 52 swojego Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej oraz opinię Komisji Kontroli Budżetowej (A8-0172/2016),

A.

mając na uwadze, że międzynarodowe standardy sprawozdawczości finansowej (MSSF) oraz Międzynarodowe Standardy Rewizji Finansowej (MSRF) są ważnym komponentem niezbędnym do skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego i rynków kapitałowych; mając na uwadze, że MSSF i MSRF można rozumieć jako dobro publiczne, więc nie powinny zagrażać stabilności finansowej ani hamować rozwoju gospodarczego Unii i powinny służyć dobru wspólnemu, a nie tylko interesy inwestorów, kredytodawców i kredytobiorców;

B.

mając na uwadze, że fałszowanie rachunkowości przedsiębiorstwa stanowi zagrożenie dla stabilności gospodarczej i finansowej, a ponadto niszczy zaufanie obywateli do modelu otwartej gospodarki rynkowej;

C.

mając na uwadze, że celem MSSF jest zwiększenie rozliczalności poprzez zmniejszanie luki informacyjnej pomiędzy inwestorami a spółkami, ochrona inwestycji, zapewnianie przejrzystości dzięki zwiększaniu międzynarodowej porównywalności i jakości informacji finansowych oraz umożliwienie inwestorom i innym uczestnikom rynku podejmowania decyzji ekonomicznych w sposób świadomy, co z kolei wpływa na zachowanie podmiotów rynków finansowych oraz na stabilność tych rynków; mając na uwadze, że model rachunkowości oparty na pożyteczności decyzji nie jest całkowicie spójny z funkcją rachunkowości w zakresie adekwatności kapitałowej opisaną w orzecznictwie TSUE i dyrektywie o rachunkowości, co wskazuje, że koncepcyjna podstawa rachunkowości w ramach MSSR nie obejmuje celu sprawozdań finansowych w prawie UE, dla których standardem jest prawdziwy i rzetelny obraz konkretnych liczb zgodnie z odpowiedzią na piśmie E-016071/2015 komisarza Jonathana Hilla z dnia 25 lutego 2016 r.; mając na uwadze, że wymóg prawdziwego i rzetelnego obrazu wymaga całościowej oceny, w której ważne są dane liczbowe i wyjaśnienia jakościowe;

D.

mając na uwadze, że w dyrektywie o rachunkowości stwierdza się, iż sprawozdania finansowe mają „szczególne znaczenie dla ochrony akcjonariuszy, wspólników i osób trzecich” oraz że „jednostki takie nie zapewniają stronom żadnego zabezpieczenia w zakresie przekraczającym wartość ich aktywów netto”; mając na uwadze, że w dyrektywie o rachunkowości stwierdza się również, iż jej celem jest „ochrona interesów w spółkach z kapitałem zakładowym” przez dopilnowanie, by dywidenda nie była wypłacana z kapitału podstawowego; mając na uwadze, że ogólny cel sprawozdań finansowych można osiągnąć jedynie wtedy, gdy konkretne liczby w sprawozdaniach przedstawiają prawdziwy i rzetelny obraz aktywów i pasywów spółki, jej sytuację finansową oraz jej zyski i straty; mając na uwadze, że prawdziwy i rzetelny obraz, określanie wypłaty dywidend oraz ocena wypłacalności przedsiębiorstwa również potrzebują odpowiedniej jakości informacji oraz szerszej oceny ryzyka;

E.

mając na uwadze, że Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) działa w ramach Fundacji MSSF – która jest przedsiębiorstwem prywatnym non-profit zarejestrowanym w Londynie (Zjednoczone Królestwo) i Delaware (USA) – i jest organem normalizacyjnym, którego działania muszą być przejrzyste, niezależne i demokratyczne oraz podlegać bezpośredniej odpowiedzialności publicznej; mając na uwadze, że UE dostarcza około 14 % budżetu Fundacji MSSF i ma zatem największy wkład finansowy;

F.

mając na uwadze, że przepływ kapitału w wymiarze globalnym wymaga globalnego systemu standardów rachunkowości; mając na uwadze, że MSSF są stosowane na różnych zasadach (przyjęcie w pełni, częściowo, opcjonalnie lub konwergencja) w 116 jurysdykcjach, lecz nie w Stanach Zjednoczonych Ameryki w odniesieniu do emitentów krajowych;

G.

mając na uwadze, że „porozumienie z Norwalk” zawarte we wrześniu 2002 r. między RMSR a amerykańską Radą Standardów Rachunkowości Finansowej (FASB) przewiduje, że powinna istnieć zbieżność pomiędzy MSSF opublikowanymi przez RMSR a US-GAAP wydanymi przez FASB;

H.

mając na uwadze, że w UE proces zatwierdzania opiera się na kryteria zatwierdzania określone w rozporządzeniu w sprawie MSR; mając na uwadze, że MSSF nie powinny być sprzeczne z zasadą prawdziwego i rzetelnego obrazu zawartą w dyrektywie o rachunkowości, która wymaga, aby sprawozdania finansowe przedstawiały „prawdziwy i rzetelny obraz” aktywów i pasywów spółki, jej sytuację finansową oraz jej zyski i straty; mając na uwadze, że zgodnie z dyrektywą o utrzymaniu kapitału wypłaty dywidend i premii nie należy dokonywać od niezrealizowanych zysków, co ostatecznie oznacza ich wypłatę z kapitału; mając na uwadze, że MSSF powinny sprzyjać dobru publicznemu w Europie oraz spełniać podstawowe kryteria dotyczące jakości informacji, które muszą być przedstawiane w sprawozdaniach finansowych;

I.

mając na uwadze, że Komisja, Rada i Parlament Europejski biorą udział w procesie zatwierdzania standardów rachunkowości w oparciu o informacje otrzymywane od Europejskiej Grupy Doradczej ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG), prywatnego podmiotu doradzającego Komisji, oraz w oparciu o prace Komitetu Regulacyjnego Rachunkowości (ARC) złożonego z przedstawicieli państw członkowskich; mając na uwadze, że w sprawozdaniu Maystadta omówiono możliwość utworzenia agencji zastępującej EFRAG jako długoterminowe rozwiązanie;

J.

mając na uwadze, że w UE różne podmioty zainteresowane – w szczególności inwestorzy długoterminowi – podniosły kwestię spójności MSSF z wymogami prawnymi dyrektywy o rachunkowości, w szczególności z zasadami ostrożności i zarządzania; mając na uwadze, że zaangażowanie Parlamentu w proces określania standardów jest niewystarczające i nie jest współmierne do wkładu finansowego UE do budżetu Fundacji RMSR; mając na uwadze, że podkreślona została konieczność wzmocnienia głosu Europy w celu zapewnienia pełnego uznania i uwzględniania takich zasad w całym procesie określania standardów;

K.

mając na uwadze, że niedawne kryzysy finansowe doprowadziły do włączenia roli, jaką MSSF odgrywa w zapewnianiu stabilności finansowej i wzrostu, do planów działania grupy G-20 oraz UE, w szczególności jeśli chodzi o zasady dotyczące uznawania strat poniesionych w systemie bankowym; mając na uwadze, że w sprawozdaniu G20 i De Larosière'a uwypuklono główne kwestie dotyczące standardów rachunkowości przed kryzysem, obejmujące rachunkowość pozabilansową, procykliczność związaną z zasadą wyceny według wartości rynkowej oraz uznawania zysków i strat, niedoszacowanie akumulacji ryzyka podczas cyklicznych okresów koniunktury oraz brak wspólnych i przejrzystych metod wyceny aktywów niepłynnych i aktywów o obniżonej jakości;

L.

mając na uwadze, że RMSR opublikowała MSSF 9 „Instrumenty finansowe” jako główną odpowiedź na niektóre aspekty kryzysu i jego wpływ na sektor bankowy; mając na uwadze, że informacje przekazane przez EFRAG w zakresie MSSF 9 miały charakter pozytywny i zawierały szereg spostrzeżeń dotyczących stosowania wartości godziwej w przypadku trudności rynkowych, braku podstawy koncepcyjnej dotyczącej podejścia do tworzenia rezerw z tytułu strat dwunastomiesięcznych i niezadowalających postanowień dotyczących inwestycji długoterminowych; mając na uwadze, że ze względu na różne daty wejścia w życie MSSF 9 oraz przyszłego standardu ubezpieczeń, w opinii wyrażono zastrzeżenia dotyczące stosowania standardu dla sektora ubezpieczeń; mając na uwadze, że kwestia ta jest potwierdzona przez RMSR; mając na uwadze, że pojawiają się obawy, że proponowane podejście do kapitału własnego może negatywnie wpłynąć na inwestycje długoterminowe; mając na uwadze, że pisma EBC i EUNB zawierały pozytywne uwagi na temat MSSF 9, ale również wskazywały konkretne braki;

M.

mając na uwadze, że kwestia rachunkowości pozabilansowej została podjęta przez wprowadzenie poprawek do MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji” oraz wydanie trzech nowych standardów, MSSF 10 „Skonsolidowane sprawozdania finansowe”, MSSF 11 „Wspólne ustalenia umowne” i MSSF 12 „Ujawnianie informacji na temat udziałów w innych jednostkach”;

N.

mając na uwadze, że w maju 2015 r. RMSR opublikowała projekt „ram koncepcyjnych” zawierających opis koncepcji, na których RMSR opiera się, opracowując MSSF, co umożliwia sporządzającym sprawozdania finansowe opracowywanie i wybieranie zasad polityki rachunkowości oraz pomaga wszystkim stronom lepiej zrozumieć i interpretować MSSF;

O.

mając na uwadze, że struktura zarządzania Fundacji MSSF jest obecnie przedmiotem przeglądu zgodnie z jej konstytucją; mając na uwadze, że w związku z powyższym wskazane jest obecnie dokonanie przeglądu struktury organizacyjnej Fundacji MSSF i RMSR oraz zmian koniecznych w ich organach zarządzających i nadzorczych z myślą o lepszej integracji w systemie międzynarodowych instytucji finansowych oraz zapewnieniu szerokiej reprezentacji interesów (takiej jak agencje reprezentujące konsumentów i ministerstwa finansów) i odpowiedzialności publicznej, co zagwarantuje wysokiej jakości standardy rachunkowości;

P.

mając na uwadze, że Międzynarodowe Standardy Rewizji Finansowej (MSRF) opracowywane są przez Radę Międzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej i Usług Atestacyjnych (IAASB), niezależny organ działający w Międzynarodowej Federacji Księgowych (IFAC); mając na uwadze, że Rada Nadzoru nad Interesem Publicznym (PIOB) jest niezależną organizacją międzynarodową, która nadzoruje proces prowadzący do przyjęcia MSRF oraz inne działania IFAC podejmowane w interesie publicznym;

Q.

mając na uwadze, że program Unii na lata 2014–2020 mający na celu wspieranie określonych działań w obszarze sprawozdawczości finansowej i badania sprawozdań finansowych obejmuje finansowanie Fundacji MSSF oraz PIOB w latach 2014–2020, ale finansowanie EFRAG jedynie w latach 2014–2016;

1.

przyjmuje do wiadomości sprawozdanie Komisji dotyczące oceny MSR w zakresie stosowania MSSF w UE oraz zawarte w nim stwierdzenie, że cele rozporządzenia w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości zostały osiągnięte; ubolewa, że Komisja nie zaproponowała dotychczas zmian prawnych niezbędnych do wyeliminowania braków określonych w jej ocenie; wzywa organ normalizacyjny do zapewnienia, że MSSF są spójne z istniejącymi standardami rachunkowości i sprzyjają konwergencji na szczeblu międzynarodowym; wzywa do stosowania bardziej skoordynowanego podejścia do opracowywania nowych standardów, w tym skoordynowanych wyznaczników czasowych ich stosowania, w szczególności w odniesieniu do wdrożenia MSSF 9 (Instrumenty finansowe) i nowego MSSR 4 (Umowy ubezpieczeniowe); wzywa Komisję do niezwłocznego przedstawienia w tym celu wniosków ustawodawczych i do dopilnowania, aby jakiekolwiek opóźnienia nie doprowadziły do zniekształcenia lub zakłócenia konkurencji w branży ubezpieczeniowej; wzywa Komisję, by zbadała szczegółowo, czy zalecenia zawarte w sprawozdaniu Larosière'a zostały w pełni wykonane, w szczególności zalecenie 4, w którym stwierdza się konieczność zastanowienia się, czy potrzebna jest zasada wyceny według wartości rynkowej;

2.

wzywa Komisję do zapewnienia w trybie pilnym zgodności z zaleceniem Maystadta w sprawie rozszerzenia kryterium „dobra publicznego” – tj. stwierdzenia, że standardy rachunkowości nie powinny zagrażać stabilności finansowej w UE ani utrudniać rozwoju gospodarczego UE – oraz do zapewnienia przestrzegania w pełni tego kryterium w procesie zatwierdzania; wzywa Komisję, włącznie z EFRAG, aby na podstawie orzecznictwa TSUE i dyrektywy o rachunkowości wydała jasne wytyczne co do znaczenia pojęcia „dobro publiczne” oraz zasady przedstawiania „prawdziwego i rzetelnego obrazu”, tak aby te kryteria zatwierdzania były rozumiane w sposób jednakowy; wzywa Komisję, aby przedłożyła wniosek dotyczący zastosowania przedstawionej przez Maystadta definicji kryterium „dobra publicznego” do rozporządzenia w sprawie MSR; wzywa Komisję, łącznie z EFRAG, by systematycznie badała, czy na podstawie kryterium „dobra publicznego” zdefiniowanego przez Maystadta wymagane są zmiany w obowiązujących standardach rachunkowości i, na tej podstawie, do współpracy z RMSR i oraz krajowymi podmiotami określającymi standardy oraz podmiotami określającymi standardy z państw trzecich w celu uzyskania szerszego poparcia dla tych zmian lub, w przypadku braku takiego szerszego wsparcia, do ustanowienia w prawie UE konkretnych standardów spełniających te kryteria w razie konieczności;

3.

zauważa, że przewidziane w art. 4 ust. 3 dyrektywy 2013/34/UE sprawdzenie, czy przedstawiony został prawdziwy i rzetelny obraz, stosuje się do konkretnych liczb w sprawozdaniach finansowych jako standard do celów sprawozdań przygotowanych zgodnie z prawem UE opisanym w motywach 3 i 29 dyrektywy; podkreśla, że cel ten jest związany z funkcją sprawozdań finansowych w zakresie adekwatności kapitałowej, tzn. że inwestorzy, zarówno wierzyciele, jak i udziałowcy, wykorzystują liczby podane w sprawozdaniach rocznych jako podstawę do określenia, czy spółka jest wypłacalna pod względem aktywów netto oraz do określenia wypłaty dywidend;

4.

podkreśla, że jednym z istotnych czynników warunkujących przedstawienie prawdziwego i rzetelnego obrazu konkretnych liczb w sprawozdaniu finansowym jest ostrożna wycena, co oznacza, że nie należy zaniżać strat ani zawyżać zysków, jak opisano w art. 6 ust. 1 lit. c) ppkt (i) i (ii) dyrektywy o rachunkowości; wskazuje, że taka interpretacja dyrektywy o rachunkowości została potwierdzona w licznych orzeczeniach TSUE;

5.

zauważa, że motyw 9 rozporządzenia w sprawie MSR dopuszcza pewien zakres elastyczności przy podejmowaniu decyzji o zatwierdzeniu MSSR, gdyż nie wymaga „rygorystycznej zgodności z każdym z przepisów tych dyrektyw”; proponuje jednak, by nie rozszerzać tego przepisu w sposób, który umożliwiłby tak dalekie odejście MSSR od ogólnego celu dyrektywy o rachunkowości z 2013 r. (2013/34/UE), która zastąpiła czwartą (78/660/EWG) i siódmą (83/349/EWG) dyrektywę o rachunkowości, o których mowa w art. 3 ust. 2 tiret pierwsze rozporządzenia w sprawie MSR, że skutkiem tego byłyby sprawozdania finansowe zawyżające zyski lub zaniżające straty; uważa zatem, że zatwierdzenie MSR 39 było prawdopodobnie sprzeczne z tym ogólnym celem czwartej i siódmej dyrektywy o rachunkowości, zastąpionych dyrektywą o rachunkowości z 2013 r., z powodu modelu ponoszenia strat, w szczególności art. 31 ust. 1 lit. c) pkt (bb) czwartej dyrektywy o rachunkowości, który stanowił, że „należy uwzględnić wszystkie przewidywalne zobowiązania i potencjalne straty powstające w trakcie danego roku obrotowego lub roku poprzedniego, nawet jeżeli takie zobowiązania czy straty pojawiły się między datą bilansu a dniem, na który został on sporządzony”;

6.

z zadowoleniem przyjmuje zamiar ponownego wprowadzenia przez RMSR zasady „ostrożności” oraz wzmocnienia kwestii „zarządzania” w nowych ramach koncepcyjnych; ubolewa, że w interpretacji RMSR „ostrożność” oznacza jedynie „ostrożne traktowanie swobody uznania”; zauważa, że rozumienie przez RMSR zasady ostrożności i zarządzania nie jest jednakowe z przedstawianym w orzecznictwie TSUE i dyrektywie o rachunkowości; uważa, że zasadzie „ostrożności” powinna towarzyszyć zasada wiarygodności; wzywa Komisję i EFRAG do uzgodnienia znaczenia zasad ostrożności i zarządzania zgodnie z definicjami w orzecznictwie TSUE i dyrektywie o rachunkowości, a następnie do podjęcia na tej podstawie współpracy z RMSR oraz krajowymi podmiotami określającymi standardy oraz podmiotami określającymi standardy z państw trzecich w celu uzyskania szerszego poparcia dla tych zasad; wzywa RMSR, by systematycznie badała, czy zmienione ramy koncepcyjne wymagają zmiany w obowiązujących standardach rachunkowości oraz by w razie potrzeby dokonała modyfikacji;

7.

odnotowuje dokonaną w ramach MSSR reformę dotyczącą uznawania strat, która powinna umożliwić ostrożniejsze gromadzenie rezerw na straty na podstawie nastawionej przyszłościowo koncepcji oczekiwanych strat zamiast poniesionych strat; jest zdania, że w unijnym procesie zatwierdzania trzeba dokładnie i ostrożnie wyznaczyć sposób określenia koncepcji oczekiwanych strat, aby uniknąć nadmiernego polegania na modelu i umożliwić jasne wytyczne nadzorcze dotyczące utraty wartości aktywów;

8.

jest zdania, że problem rachunkowości pozabilansowej nie został jeszcze podjęty we właściwy i skuteczny sposób, gdyż decyzja o tym, czy aktywa mają być uwzględnianie w bilansie, nadal podlega mechanicznym zasadom, które można obchodzić; wzywa RMSR do skorygowania tych braków;

9.

z zadowoleniem przyjmuje protokoły Fundacji MSSF i IOSCO dotyczące ściślejszej współpracy, biorąc pod uwagę określone przez G-20 kluczowe problemy dotyczące nadzoru nad rynkiem papierów wartościowych; uważa tę współpracę za niezbędną do zapewnienia wysokiej jakości światowych standardów rachunkowości oraz wspierania stosowania spójnych standardów mimo różnych krajowych ram prawnych;

10.

jest przekonany, że wymianę informacji między RMSR a IOSCO na temat coraz powszechniejszego zastosowania MSSF należy postrzegać nie tylko jako ocenę sytuacji, lecz również jako możliwość określenia przykładów najlepszych praktyk; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje wprowadzoną przez IOSCO doroczną sesję dyskusyjną organów standaryzacyjnych (ang. enforcer discussion session), której celem jest poinformowanie RMSR o kluczowych kwestiach dotyczących wdrażania i egzekwowania;

11.

zauważa, że skutki obowiązywania poszczególnych standardów rachunkowości muszą zostać w pełni zrozumiane; nalega, aby priorytetem dla RMSR oraz EFRAG było wzmocnienie roli ocen skutków przeprowadzanych przez te instytucje, w szczególności w dziedzinie makroekonomii, oraz dokonanie oceny różnych potrzeb wielu różnych zainteresowanych stron, w tym długoterminowych inwestorów i spółek oraz opinii publicznej; wzywa Komisję do przypomnienia EFRAG, by wzmocnił swój potencjał oceny skutków nowych standardów rachunkowości dla stabilności finansowej, koncentrując się wyraźnie na potrzebach europejskich, które powinny zostać uwzględniane na wcześniejszym etapie procesu standaryzacji prowadzonym przez RMSR; zauważa w szczególności brak ilościowej oceny skutków w odniesieniu do MSSF 9, dla której dane nie będą dostępne przed 2017 r.; wzywa Komisję, aby zagwarantowała, że MSSF nr 9 wniosą wkład do długoterminowej strategii inwestycyjnej UE, w szczególności przez ograniczanie postanowień, które mogłyby prowadzić do nadmiernej krótkoterminowej zmienności w sprawozdaniach finansowych; zwraca uwagę, że europejskie organy nadzoru (ESMA, EUNB i EIOPA), które dysponują wiedzą fachową i zdolnościami pozwalającymi pomóc w tym zadaniu, odmówiły pełnego członkostwa w Radzie EFRAG, ponieważ EFRAG jest organem prywatnym; uważa, że EBC i Europejski Urząd Nadzoru, jako obserwatorzy w Radzie EFRAG po reformie zasad zarządzania, mogą pomóc w większym stopniu uwzględniać skutki dla stabilności finansowej; wzywa Komisję, aby w ramach rewizji rozporządzenia w sprawie MSR zbadała, w jaki sposób mogłaby regularnie otrzymywać formalne opinie Europejskich Urzędów Nadzoru;

12.

jest przekonany, że tylko proste zasady mogą być skutecznie stosowane przez użytkowników i kontrolowane przez organy nadzoru; przypomina, że w swoim oświadczeniu z dnia 2 kwietnia 2009 r. G20 wezwało do ograniczenia złożoności standardów rachunkowości w zakresie instrumentów finansowych i do jasności i spójności w zakresie stosowania standardów wyceny na szczeblu międzynarodowym, we współpracy z organami nadzoru; wyraża zaniepokojenie poziomem utrzymującego się skomplikowania MSSF; wzywa do uproszczenia MSSF w ramach opracowywania nowych standardów, o ile jest to właściwe i możliwe; uważa, że mniej skomplikowany system standardów rachunkowości przyczyni się do bardziej jednolitego wdrożenia, tak aby dane finansowe spółki były porównywalne między państwami członkowskimi;

13.

wzywa do obowiązkowej sprawozdawczości w podziale na kraje w ramach MSSF; ponownie przedstawia stanowisko Parlamentu, że publiczna sprawozdawczość w podziale na kraje może odgrywać kluczową rolę w zwalczaniu unikania opodatkowania i oszustw;

14.

zwraca się do RMSR, Komisji i EFRAG o włączenie Parlamentu i Rady na wczesnym etapie do procesu opracowywania standardów sprawozdawczości finansowej, a w szczególności procesu zatwierdzania; uważa, że taki proces kontroli przyjmowania MSSF w UE powinien być sformalizowany i usystematyzowany przez analogię do procesu kontroli stosowanego do środków „poziomu 2” w dziedzinie usług finansowych; zaleca europejskim władzom, by zwróciły się do podmiotów społeczeństwa obywatelskiego o poparcie ich działalności, w tym na szczeblu EFRAG; wzywa Komisję, by stworzyła dla zainteresowanych stron platformę, na której można będzie dyskutować na temat zasad rachunkowości w Europie; wzywa Komisję, by dała Parlamentowi możliwość otrzymywania krótkiej listy kandydatów na przewodniczącego EFRAG, aby zorganizować nieformalne przesłuchania przed głosowaniem na proponowanego kandydata;

15.

zwraca uwagę w tym kontekście, że Parlament Europejski powinien odgrywać rolę czynnego propagatora MSSF, pod warunkiem że wnioski zawarte w niniejszej rezolucji zostaną należycie uwzględnione, ponieważ istnieją dowody na to, że korzyści znacznie przewyższają koszty;

16.

jest przekonany, ze globalna gospodarka potrzebuje międzynarodowo uznanych standardów rachunkowości; przypomina jednak, że konwergencja nie jest celem samym w sobie, jest jedynie pożądana, jeśli jej wynikiem byłyby lepsze standardy rachunkowości odzwierciedlające dążenie do dobra publicznego, ostrożności i wiarygodności; uważa zatem, że należy kontynuować dobry dialog pomiędzy RMSR a podmiotem określającym krajowe podmioty określające standardy rachunkowości w Stanach Zjednoczonych pomimo powolnego postępu procesu ujednolicenia;

17.

zauważa, że większość przedsiębiorstw to MŚP; zwraca uwagę na zamiar zbadania przez Komisję i RMSR możliwości opracowania wspólnych, wysokiej jakości i uproszczonych standardów rachunkowości dla MŚP, które mogłyby być dobrowolnie stosowane na poziomie UE przez MŚP notowane na wielostronnych platformach obrotu (MTF), a w szczególności na rynkach rozwoju MŚP; bierze pod uwagę w związku z tym możliwości już istniejących standardów sprawozdawczości finansowej dla MŚP; uważa, że jako warunek kontynuowania pracy w tej dziedzinie MSSF powinny być mniej złożone, nie powinny promować procykliczności, oraz że interesy MŚP powinny być wystarczająco reprezentowane w RMSR; uważa, że odpowiednie zainteresowane strony powinny być reprezentowane w RMSR; wzywa Komisję, by przed podjęciem jakichkolwiek dalszych działań sporządziła właściwą ocenę skutków dotyczącą oddziaływania MSSF na MŚP; domaga się, by ściśle śledzić tę zmianę oraz by Parlament Europejski był w pełni informowany, z należytym uwzględnieniem procesu „lepszego stanowienia prawa”;

18.

podkreśla, że krajowe podmioty określające standardy rachunkowości są obecnie ściśle powiązane z EFRAG; zatem wskazuje doradczą rolę EFRAG jeśli chodzi o zagadnienia z zakresu księgowości związane z małymi spółkami giełdowymi oraz ogólniej MŚP;

19.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja zachęca państwa członkowskie do stosowania wytycznych ESMA dotyczących egzekwowania informacji finansowych.; ubolewa, że niektóre państwa członkowskie nie stosują się i nie zamierzają się stosować do wytycznych ESMA dotyczących egzekwowania informacji finansowych; wzywa te państwa członkowskie, by dążyły do zgodności z normami; wzywa Komisję do dokonania oceny, czy uprawnienia ESMA umożliwiają zapewnienie spójnego egzekwowania standardów w całej UE, a jeśli nie, to do zbadania innych sposobów zagwarantowania właściwego egzekwowania;

20.

uznaje, że równowaga pomiędzy obowiązkowym zakresem stosowania rozporządzenia w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości a możliwością rozszerzenia przez państwa członkowskie zakresu stosowania MSSF na poziomie krajowym zapewnia odpowiednią subsydiarność i proporcjonalność;

21.

z zadowoleniem przyjmuje zamiar dokonania przez Komisję oceny kwestii koordynacji zasad UE dotyczących wypłaty dywidendy; przypomina w tym kontekście art. 17 ust. 1 dyrektywy o utrzymaniu kapitału, który odnosi się bezpośrednio do rocznego sprawozdania finansowego firmy jako podstawy dla decyzji o wypłacie dywidendy i nakłada pewne ograniczenia dotyczące wypłaty dywidend; zwraca uwagę, że przeprowadzona przez Komisję ocena rozporządzenia w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości wykazała, że nadal istnieją różnice między państwami członkowskimi w egzekwowaniu MSSF; podkreśla, że zasady dotyczące utrzymania kapitału i wypłaty dywidendy zostały przywołane w sprawozdaniu w sprawie oceny rozporządzenia w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości jako źródło skarg, które mogą się pojawić w niektórych jurysdykcjach, gdzie państwa członkowskie pozwalają na stosowanie lub wymagają stosowania MSSF przy sporządzaniu poszczególnych rocznych sprawozdań finansowych, na których opierają się zyski podlegające podziałowi; zwraca uwagę, że każde państwo członkowskie rozważa, jak rozwiązać tę kwestię w swoim krajowym ustawodawstwie w ramach unijnych wymogów dotyczących utrzymania kapitału; wzywa w związku z tym Komisje, by zagwarantowała zgodność z dyrektywą o utrzymaniu kapitału oraz dyrektywą o rachunkowości;

22.

wzywa EFRAG i Komisję do bezzwłocznego sprawdzenia, czy standardy rachunkowości pozwalają na oszustwa podatkowe i unikanie podatków oraz do poczynienia wszelkich niezbędnych zmian, aby przeciwdziałać potencjalnym nadużyciom;

23.

zauważa do dalsze starania w dążeniu do zwiększenia przejrzystości i porównywalności rachunków publicznych poprzez opracowanie europejskich standardów rachunkowości sektora publicznego;

24.

popiera zalecenia Komisji, w których stwierdza ona, że organ nadzorczy Fundacji MSSF powinien skupić się bardziej na omawianiu kwestii leżących w interesie publicznym, które mogą być do niego kierowane, niż na kwestiach dotyczących organizacji wewnętrznej; uważa jednak, że należy osiągnąć dalsze postępy jeśli chodzi o zarządzanie Fundacją MSSF oraz RMSR, w szczególności jeśli chodzi o przejrzystość, zapobieganie konfliktom interesów oraz różnorodność zatrudnionych ekspertów; zwraca uwagę, że legitymacja RMSR jest zagrożona, jeśli rada monitorująca nadal nie będzie się zgadzać co do swojej odpowiedzialności, zależąc od decyzji przyjętych w drodze konsensusu; wspiera w szczególności wniosek Komisji dotyczący rozpatrzenia potrzeb w zakresie sprawozdawczości inwestorów z różnymi horyzontami czasowymi inwestycji oraz zaproponowania konkretnych rozwiązań, w szczególności dla inwestorów długoterminowych, przy opracowywaniu ich standardów; popiera lepszą integrację RMSR w systemie międzynarodowych instytucji finansowych oraz dążenie do zapewnienia szerokiej reprezentacji interesów (takiej jak agencje reprezentujące konsumentów i ministerstwa finansów) i odpowiedzialności publicznej, co zagwarantuje wysokiej jakości standardy rachunkowości;

25.

zauważa przewagę podmiotów prywatnych w RMSR; zwraca uwagę, że średniej wielkości firmy nie są w ogóle reprezentowane; podkreśla, że Fundacja MSSF nadal polega na dobrowolnych składkach, często z prywatnego sektora, co może doprowadzić do ryzyka konfliktu interesów; wzywa Komisją, by nalegała na Fundację MSSF, by dążyła do bardziej zróżnicowanej i zrównoważonej struktury finansowania, w tym na podstawie opłat i źródeł publicznych;

26.

z zadowoleniem przyjmuje działalność Fundacji MSSF/RMSR jeśli chodzi o sprawozdawczość w sprawie emisji dwutlenku węgla i ochrony klimatu; w szczególności uważa, że kluczowe długoterminowe problemy strukturalne, takie jak wycena „osieroconych” aktywów w bilansach spółek w związku z bańką węglową, powinny być wyraźnie dodawane do programu roboczego MSSF w celu opracowania odnośnych standardów; wzywa organy MSSF, by włączyły do swojego programu prac wyzwania związane ze sprawozdawczością w sprawie emisji dwutlenku węgla i ryzykiem związanym z emisjami;

27.

wzywa Komisję i EFRAG do przeanalizowania przesunięcia w przyznawaniu aktywów funduszy emerytalnych z kapitału własnego na obligacje w wyniku wprowadzenia zasady wyceny według wartości rynkowej w ramach MSSF;

28.

przyłącza się do apelu skierowanego przez Komisję do Fundacji MSSF, aby zapewniła ona, że warunkiem członkostwa w organach zarządzających i nadzorczych Fundacji MSSF oraz RMSR jest stosowanie MSSF oraz wnoszenie stałych wkładów finansowych; wzywa Komisję, by zastanowiła się nad sposobami zreformowania Fundacji MSSF oraz RMSR, aby położyć kres prawu weta ze strony członków, którzy nie wypełniają ww. kryteriów;

29.

wzywa powierników RMSR, Radę Monitorującą MSSF oraz RMSR do promowania właściwej równowagi płci w obrębie odpowiednich forów;

30.

przypomina o swoim wniosku przedstawionym w sprawozdaniu Goulard dotyczącym podjęcia środków w celu wzmocnienia legitymacji demokratycznej, przejrzystości, odpowiedzialności i uczciwości, w odniesieniu między innymi do publicznego dostępu do dokumentów i otwartego dialogu z różnymi zainteresowanymi stronami, ustanowienia obowiązkowego rejestru przejrzystości oraz przepisów dotyczących przejrzystości spotkań z grupami interesu oraz regulaminu wewnętrznego, w szczególności zapobiegania konfliktom interesów;

31.

podkreśla, że reforma EFRAG musi zwiększyć europejski wkład w opracowanie nowych MSSF oraz mogłaby się przyczynić do reformy zarządzania Fundacją RMSR;

32.

ubolewa, że EFRAG od pewnego czasu działa bez przewodniczącego, szczególnie biorąc pod uwagę rolę, jaką osoba sprawująca tę funkcję odgrywa w osiąganiu porozumienia oraz w zapewnianiu silnego europejskiego stanowiska w sprawie kwestii związanych z rachunkowością na szczeblu międzynarodowym; zwraca uwagę na znaczenie jak najszybszego mianowania nowego przewodniczącego; wzywa zatem Komisję do przyspieszenia procesu rekrutacji, z należytym uwzględnieniem roli Parlamentu i jego Komisji Gospodarczej i Monetarnej;

33.

z zadowoleniem przyjmuje reformę EFRAG, która weszła w życie w dniu 31 października 2014 r. i przyjmuje do wiadomości, że w tej kwestii zostały podjęte znaczne wysiłki; zauważa większą przejrzystość; wyraża ubolewanie, że jeśli chodzi o finansowanie EFRAG oraz w szczególności o możliwość ustanowienia systemu obowiązkowych opłat wnoszonych przez spółki giełdowe, Komisja skoncentrowała swoje wysiłki na wdrażaniu tych części reformy, które są wykonalne w perspektywie krótkoterminowej; wzywa Komisję do przedsięwzięcia oficjalnych kroków– zgodnie z zaleceniem w sprawozdaniu Maystadta – aby zachęcić państwa członkowskie, które nie mają jeszcze krajowego mechanizmu finansowania, do ustanowienia takiego mechanizmu; odnotowuje wniosek Komisji o rozszerzenie programu Unii dla EFRAG na lata 2017–2020; wzywa Komisję do przeprowadzenia rocznej kompleksowej oceny uzgodnionej reformy, przewidzianej w art. 9 ust. 3 i 6 rozporządzenia (UE) nr 258/2014; wzywa Komisję do oceny sposobności i możliwości przekształcenia EFRAG w agencję publiczną w perspektywie długoterminowej;

34.

wyraża ubolewanie, że zasugerowany w sprawozdaniu Maystadta wymóg połączenia funkcji dyrektora generalnego EFRAG z funkcją prezesa EFRAG TEG stał się tylko możliwością; zauważa, że skład nowej Rady odbiega od propozycji w sprawozdaniu Maystadta, ponieważ europejskie organy nadzoru i Europejski Bank Centralny nie zgodziły się na zaakceptowanie pełnego członkostwa w Radzie; wzywa EFRAG do zwiększenia liczby uczestników w Radzie (obecnie jest jeden) i zagwarantowania, że wszystkie właściwe zainteresowane strony będą reprezentowane w EFRAG;

35.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 2014 r. PIOB dokonała zróżnicowania swoich źródeł finansowania; odnotowuje, że całkowite finansowanie przez IFAC wyniosło 58 %, czyli – choć wciąż stanowi znaczącą część finansowania PIOB – jest poniżej progu dwóch trzecich, a zatem nie było potrzeby ograniczenia rocznego wkładu przez Komisję, jak określono w art. 9 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 258/2014; wzywa PIOB do wzmożenia wysiłków w celu zapewnienia uczciwości w zawodzie audytora;

36.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

6.3.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 86/33

—

uwzględniając tytuł V Traktatu o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 21, 41, 42 i 43,

—

uwzględniając art. 220 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając Kartę Narodów Zjednoczonych, w szczególności jej rozdziały VI, VII i VIII,

—

uwzględniając sprawozdanie Sekretarza Generalnego ONZ z dnia 1 kwietnia 2015 r. zatytułowane „Partnering for peace: moving towards partnership peacekeeping” („Partnerstwo na rzecz pokoju: w kierunku utrzymywania pokoju opartego na partnerstwie”) (1),

—

uwzględniając wspólny komunikat Komisji Europejskiej i Wysokiej Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 28 kwietnia 2015 r. zatytułowany „Budowanie zdolności na rzecz bezpieczeństwa i rozwoju – Umożliwienie partnerom zapobiegania kryzysom i zarządzania nimi” (2),

—

uwzględniając raport Niezależnego Panelu Wysokiego Szczebla ds. Przeglądu Operacji Pokojowych z dnia 16 czerwca 2015 r. (3),

—

uwzględniając deklarację prezydenta Stanów Zjednoczonych Baracka Obamy wygłoszoną w dniu 28 września 2015 r. na szczycie przywódców w sprawie utrzymywania pokoju,

—

uwzględniając dokumenty z dnia 14 czerwca 2012 r. pt. „Plan działania na rzecz zwiększenia w ramach WPBiO unijnego wsparcia działań ONZ zapewniających utrzymanie pokoju” (4) i z dnia 27 marca 2015 r. pt. „Strengthening the UN-EU Strategic Partnership on Peacekeeping and Crisis Management: Priorities 2015–2018” („Wzmacnianie strategicznego partnerstwa w zakresie utrzymywania pokoju i zarządzania kryzysowego: priorytety na lata 2015–2018”) (5),

—

uwzględniając wspólną strategię Afryka–UE (JAES) przyjętą podczas drugiego szczytu UE–Afryka w Lizbonie, który odbył się w dniach 8–9 grudnia 2007 r. (6), oraz plan działania na lata 2014–2017 przyjęty podczas czwartego szczytu UE–Afryka, który odbył się w Brukseli w dniach 2–3 kwietnia 2014 r. (7),

—

uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 3/2011 zatytułowane „Wydajność i skuteczność pomocy UE przekazywanej za pośrednictwem Organizacji Narodów Zjednoczonych w krajach dotkniętych konfliktami”,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 24 listopada 2015 r. w sprawie roli UE w ONZ – w jaki sposób lepiej osiągać cele polityki zagranicznej UE (8),

—

uwzględniając rezolucję Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE z dnia 9 grudnia 2015 r. w sprawie oceny Instrumentu na rzecz Pokoju w Afryce po dziesięciu latach: skuteczność i perspektywy na przyszłość,

—

uwzględniając program działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030,

—

uwzględniając wytyczne z Oslo z listopada 2007 r. na temat wykorzystania aktywów obrony wojskowej i cywilnej przy udzielaniu pomocy w przypadku kataklizmów,

—

uwzględniając art. 4h i 4j Aktu założycielskiego Unii Afrykańskiej,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie dziesiątej rocznicy przyjęcia rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 z 2000 r. na temat kobiet, pokoju i bezpieczeństwa (9),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 15 października 2012 r. pt. „Korzenie demokracji i zrównoważonego rozwoju: współpraca Europy ze społeczeństwem obywatelskim w dziedzinie stosunków zewnętrznych”,

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz opinię Komisji Rozwoju (A8-0158/2016),

A.

mając na uwadze, że operacje pokojowe stanowią formę reagowania kryzysowego, zazwyczaj wspierającą cieszące się międzynarodowym uznaniem organizacje, takie jak ONZ czy Unia Afrykańska (UA), legitymującą się mandatem ONZ i mającą na celu zapobieganie konfliktowi zbrojnemu, przywrócenie, utrzymanie lub budowanie pokoju, egzekwowanie porozumień pokojowych oraz reagowanie na złożone nagłe sytuacje i wyzwania, jakie stwarzają słabe lub upadające państwa; mając na uwadze, że stabilność afrykańskiego i europejskiego sąsiedztwa przyniosłaby znaczną korzyść wszystkim naszym krajom;

B.

mając na uwadze, że celem operacji pokojowych jest stworzenie długotrwale stabilnego, bezpiecznego i lepiej prosperującego środowiska; mając na uwadze, że dobre rządzenie, sprawiedliwość, większe poszanowanie praworządności, ochrona ludności cywilnej, poszanowanie praw człowieka i bezpieczeństwo stanowią niezbędne warunki takiego stanu rzeczy, natomiast realizowane z powodzeniem programy pojednania, odbudowy i rozwoju gospodarczego pomagają osiągnąć trwały pokój i dobrobyt;

C.

mając na uwadze, że w ciągu ostatniej dekady sytuacja w zakresie bezpieczeństwa w Afryce uległa drastycznym zmianom wraz z pojawieniem się ugrupowań terrorystycznych i powstańczych w Somalii, Nigerii i w regionie Sahelu i Sahary, natomiast na wielu obszarach prowadzenie operacji wymuszania pokoju i zwalczania terroryzmu staje się normą, a nie wyjątkiem; mając na uwadze, że rośnie liczba państw niestabilnych i obszarów pozbawionych rządu, wskutek czego tak wiele osób jest dotkniętych ubóstwem, bezprawiem, wzrostem korupcji i przemocą; mając na uwadze, że nieszczelne granice na tym kontynencie sprzyjają eskalacji przemocy, zmniejszają poziom bezpieczeństwa i stwarzają okazję do działalności przestępczej;

D.

mając na uwadze, że pokój został uznany za kluczowy dla rozwoju w nowym programie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 oraz że wprowadzono cel zrównoważonego rozwoju nr 16 dotyczący pokoju i sprawiedliwości;

E.

mając na uwadze, że odpowiednio doświadczone i wyposażone organizacje i narody, w idealnych warunkach legitymujące się jasnym i realistycznym mandatem ONZ, powinny zapewnić zasoby konieczne do przeprowadzania udanych operacji pokojowych, aby pomóc w stworzeniu bezpiecznego środowiska pracy dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego;

F.

mając na uwadze, że ONZ pozostaje głównym gwarantem międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa oraz dysponuje najbardziej kompleksowymi ramami wielostronnej współpracy w zarządzaniu kryzysowym; mając na uwadze, że ONZ prowadzi obecnie 16 operacji utrzymywania pokoju, z udziałem liczniejszego niż kiedykolwiek personelu złożonego z ponad 120 000 osób; mając na uwadze, że ponad 87 % sił pokojowych ONZ jest rozmieszczonych w ramach ośmiu misji w Afryce; mając na uwadze, że ONZ podlega ograniczeniom, jeśli chodzi o zakres prowadzonych operacji;

G.

mając na uwadze, że UA podlega innym ograniczeniom niż ONZ i może zajmować własne stanowisko, dokonywać nieproszonych interwencji oraz interweniować tam, gdzie nie podpisano żadnego porozumienia pokojowego, przy zachowaniu zgodności z Kartą Narodów Zjednoczonych; mając na uwadze, że jest to istotna różnica w kontekście liczby konfliktów międzypaństwowych i wewnętrznych w Afryce;

H.

mając na uwadze, że NATO udziela wsparcia UA, w tym w związku z misją UA w regionie Darfuru w Sudanie oraz misją UA w Somalii, w zakresie planowania, strategicznych zasobów w dziedzinie transportu drogą powietrzną i morską oraz budowania zdolności afrykańskich sił reagowania (ASF);

I.

mając na uwadze, że kryzys w Afryce wymaga spójnej globalnej reakcji wykraczającej poza aspekty związane wyłącznie z bezpieczeństwem; mając na uwadze, że pokój i bezpieczeństwo są koniecznymi warunkami rozwoju, a wszystkie lokalne i międzynarodowe podmioty podkreślają potrzebę ścisłej koordynacji między polityką bezpieczeństwa a polityką rozwoju; mając na uwadze, że potrzebna jest długoterminowa perspektywa; mając na uwadze, że reforma sektora bezpieczeństwa oraz rozbrojenie, demobilizacja i reintegracja byłych żołnierzy może mieć znaczenie dla osiągnięcia stabilności i celów rozwoju; mając na uwadze, że Biuro Łącznikowe ONZ ds. Pokoju i Bezpieczeństwa i Stałe Przedstawicielstwo Unii Afrykańskiej w Brukseli odgrywają kluczową rolę w rozwoju stosunków między tymi organizacjami a UE, NATO i ambasadami;

J.

mając na uwadze, że głównym mechanizmem współpracy UE i UA jest Instrument na rzecz Pokoju w Afryce, ustanowiony w 2004 r. i zapewniający kwotę ok. 1,9 mld EUR za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Rozwoju finansowanego przez państwa członkowskie; mając na uwadze, że ustanawiając Instrument na rzecz Pokoju w Afryce w 2003 r., założono, iż finansowanie go ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju będzie tymczasowe, lecz 12 lat później EFR pozostaje głównym źródłem finansowania Instrumentu na rzecz Pokoju w Afryce; mając na uwadze, że w 2007 r. zakres stosowania tego instrumentu został rozszerzony tak, aby w szerszym stopniu objąć nim działania na rzecz zapobiegania konfliktom i ustabilizowania sytuacji po ustaniu konfliktu; mając na uwadze, że program działań na lata 2014–2016 uwzględnia zewnętrzne oceny i konsultacje z państwami członkowskimi oraz wprowadza nowe elementy, które poprawiają jego skuteczność; mając na uwadze, że art. 43 TUE odnosi się do tzw. misji petersberskich plus, które obejmują misje wojskowego doradztwa i wsparcia, misje zapobiegania konfliktom i utrzymywania pokoju oraz misje zbrojne służące zarządzaniu kryzysowemu, w tym misje przywracania pokoju i operacje stabilizacji sytuacji po zakończeniu konfliktów; mając na uwadze, że w 2014 r. ponad 90 % budżetu przeznaczono na operacje pokojowe, z czego 65 % – na personel AMISOM; mając na uwadze, że zwiększenie zdolności instytucjonalnych Unii Afrykańskiej i afrykańskich regionalnych wspólnot gospodarczych jest kluczem do powodzenia operacji pokojowych oraz procesów pojednania i odbudowy po ustaniu konfliktu;

K.

mając na uwadze, że rolę UE należy postrzegać w kontekście udziału licznych krajów i organizacji w operacjach pokojowych; mając na uwadze, że na przykład spośród wszystkich państw świata Stany Zjednoczone wnoszą największy wkład w operacje utrzymywania pokoju prowadzone przez ONZ i bezpośrednio wspierają UA za pośrednictwem Partnerstwa na rzecz szybkiego reagowania w celu utrzymania pokoju w Afryce oraz przeznaczają około 5 mld USD na operacje ONZ w Republice Środkowoafrykańskiej, Mali, Wybrzeżu Kości Słoniowej, Sudanie Południowym i Somalii; mając na uwadze, że te różnorodne źródła finansowania są koordynowane przez grupę partnerów Unii Afrykańskiej ds. pokoju i bezpieczeństwa; mając na uwadze, że Chiny stały się aktywnym uczestnikiem operacji utrzymywania pokoju OZN, natomiast Forum Współpracy Chińsko-Afrykańskiej obejmuje Komisję Unii Afrykańskiej; mając na uwadze, że Indie, Pakistan i Bangladesz są kolejnymi po Etiopii państwami, z których pochodzi największa część personelu operacji utrzymywania pokoju prowadzonych przez ONZ;

L.

mając na uwadze, że państwa europejskie i sama UE wnoszą znaczny wkład w system ONZ, zwłaszcza przez dostarczanie wparcia finansowego dla programów i projektów ONZ; mając na uwadze, że Francja, Niemcy i Zjednoczone Królestwo zapewniają największy wkład do budżetu ONZ na operacje utrzymywania pokoju; mając na uwadze, że państwa członkowskie UE zapewniają wspólnie największy wkład do budżetu ONZ na utrzymywanie pokoju (ok. 37 %), a ich oddziały biorą obecnie udział w dziewięciu misjach pokojowych; mając ponadto na uwadze, że w 2014 i 2015 r. zobowiązania finansowe UE na rzecz UA wyniosły 717,9 mln EUR, a wkład UA wyniósł tylko 25 mln EUR; mając na uwadze, że kraje europejskie zapewniają jedynie ok. 5 % personelu sił pokojowych ONZ, tj. 5 000 żołnierzy spośród całkowitej liczby ok. 92 000; mając jednakże na uwadze, że np. Francja szkoli co roku 25 000 afrykańskich żołnierzy i sama rozmieszcza ponad 4 000 osób w afrykańskich operacjach utrzymywania pokoju;

M.

mając na uwadze, że obecność min przeciwpiechotnych stanowi poważną przeszkodę dla odbudowy pokonfliktowej i rozwoju, zwłaszcza w Afryce, natomiast w ciągu ostatnich 20 lat UE wydała ok. 1,5 mld EUR na procesy rozminowywania oraz pomoc ofiarom min, co czyni z niej największego darczyńcę w tej dziedzinie na świecie;

N.

mając na uwadze, że w uzupełnieniu do roli poszczególnych państw europejskich Unia powinna wnieść istotny wkład w operacje pokojowe za pomocą wielowymiarowych działań; mając na uwadze, że UE dostarcza UA i organizacjom subregionalnym wsparcie techniczne i finansowe, zwłaszcza za pomocą Instrumentu na rzecz Pokoju w Afryce, Instrumentu na rzecz przyczyniania się do Stabilności i Pokoju i Europejskiego Funduszu Rozwoju; mając na uwadze, że UE prowadzi szkolenia i doradztwo w ramach misji WPBiO, wnosząc wkład w zwiększanie potencjału Afryki w zakresie zarządzania kryzysowego;

O.

mając na uwadze, że pięć misji cywilnych UE i cztery operacje wojskowe UE aktualnie realizowane w Afryce często są prowadzone obok lub w następstwie operacji i misji ONZ, UA lub działań krajowych;

P.

mając na uwadze, że UE pragnie wzmocnić afrykańską architekturę pokoju i bezpieczeństwa, zwłaszcza przez wspieranie budowania zdolności operacyjnej afrykańskich sił reagowania (ASF);

Q.

mając na uwadze, że Rada Europejska zwróciła się do UE i państw członkowskich o większe wsparcie z ich strony na rzecz krajów i organizacji partnerskich przez zapewnianie szkoleń, doradztwa, sprzętu i zasobów, tak aby mogły one w coraz większym stopniu samodzielnie zapobiegać kryzysom i nimi zarządzać; mając na uwadze, że aby móc osiągnąć ten cel, istnieje wyraźna potrzeba wzajemnego wzmocnienia interwencji w obszarach bezpieczeństwa i rozwoju;

R.

mając na uwadze, że UE powinna wspierać działania innych podmiotów, które mogą być lepiej przygotowane do odgrywania określonych ról, unikając powielania pracy oraz pomagając w umacnianiu tych już obecnych w terenie, zwłaszcza państw członkowskich;

S.

mając na uwadze, że art. 41 ust. 2 TUE zabrania wydatków z budżetów unijnych na operacje mające wpływ na kwestie wojskowe i obronne, ale nie wyklucza kategorycznie finansowania przez UE zadań wojskowych, takich jak operacje pokojowe mające cele rozwojowe; mając na uwadze, że wspólne koszty pokrywają państwa członkowskie w ramach mechanizmu ATHENA; mając na uwadze, że o ile głównym celem polityki rozwojowej UE jest zmniejszenie, a docelowo eliminacja ubóstwa, art. 209 i 212 TFUE nie wykluczają jednoznacznie finansowania budowania zdolności w sektorze bezpieczeństwa; mając na uwadze, że EFR i Instrument na rzecz Pokoju w Afryce, jako instrumenty poza budżetem UE, są istotne dla zajęcia się kwestią ścisłego związku między bezpieczeństwem i poziomem rozwoju; mając na uwadze, że EFR wymaga, aby programowanie miało taką formę, by spełniało kryteria oficjalnej pomocy rozwojowej (ODA), które w większości wykluczają wydatki dotyczące bezpieczeństwa; mając na uwadze, że UE pracuje nad możliwością dodatkowych specjalnych instrumentów w kontekście inicjatywy w zakresie budowania zdolności na rzecz bezpieczeństwa i rozwoju;

T.

mając na uwadze, że nadrzędnymi zasadami zaangażowania UE muszą być potrzeby zainteresowanych krajów i europejskie bezpieczeństwo;

1.

podkreśla potrzebę skoordynowanych działań zewnętrznych, wykorzystujących narzędzia w dziedzinie dyplomacji, bezpieczeństwa i rozwoju, aby przywrócić zaufanie i stawić czoła wyzwaniom związanym z wojnami, konfliktami wewnętrznymi, brakiem bezpieczeństwa oraz niestabilnością i transformacją;

2.

zauważa, że podczas współczesnych operacji pokojowych coraz częściej dochodzi do rozmieszczania misji prowadzonych pod auspicjami ONZ na tym samym obszarze działań, z udziałem różnych podmiotów i organizacji regionalnych; podkreśla, że zarządzanie tymi skomplikowanymi partnerstwami przy unikaniu powielania pracy lub misji ma kluczowe znaczenie dla powodzenia operacji; w związku z tym apeluje o ocenę i zracjonalizowanie istniejących struktur;

3.

podkreśla znaczenie wczesnego powiadamiania i udoskonalenia procedur konsultacji kryzysowych w ramach ONZ i UA oraz innych organizacji, takich jak NATO i OBWE; podkreśla potrzebę udoskonalenia wymiany informacji, w tym na temat planowania, prowadzenia i analizy misji; z zadowoleniem przyjmuje finalizację i podpisanie porozumienia administracyjnego dotyczącego wymiany informacji niejawnych między UE a ONZ; uznaje znaczenie partnerstwa Afryka-UE i dialogu politycznego UE-UA na temat pokoju i bezpieczeństwa; sugeruje zawarcie porozumienia między UA, EU i innymi głównymi stronami zaangażowanymi a ONZ w sprawie wspólnych celów związanych z bezpieczeństwem i rozwojem w Afryce;

4.

z uwagi na skalę wyzwań i skomplikowane zaangażowanie innych organizacji i krajów apeluje do UE, aby dążyła do uzyskania odpowiedniego podziału pracy i skupiała się na obszarach, w których może w największym stopniu wnieść wartość dodaną; zauważa, że kilka państw członkowskich jest już zaangażowanych w operacje na kontynencie afrykańskim i że UE mogłaby wnieść prawdziwą wartość dodaną, wspierając w większym stopniu te operacje;

5.

zauważa, że w coraz bardziej złożonej sytuacji w zakresie bezpieczeństwa misje ONZ i UA wymagają kompleksowego podejścia, zgodnie z którym obok wprowadzenia instrumentów wojskowych i dyplomatycznych oraz instrumentów na rzecz rozwoju do istotnych czynników należą dogłębna znajomość sytuacji w zakresie bezpieczeństwa, wymiana danych wywiadowczych i informacji oraz nowoczesnych technologii, wiedza na temat tego, jak zwalczać terroryzm i przestępczość na obszarach objętych konfliktami i na obszarach, w których konflikty się zakończyły, wprowadzenie kluczowych czynników rozwojowych, zapewnienie pomocy humanitarnej i przywrócenie dialogu politycznego, w których zapewnieniu mogą pomóc kraje europejskie; odnotowuje pracę, którą wykonały już niektóre państwa członkowskie i inne organizacje międzynarodowe w tej dziedzinie;

6.

podkreśla znaczenie pozostałych instrumentów UE w obszarze bezpieczeństwa, a w szczególności misji i operacji w ramach WPBiO; przypomina, że UE podejmuje działania w Afryce, aby przyczynić się do stabilizacji krajów zmagających się z kryzysami, zwłaszcza dzięki misjom szkoleniowym; podkreśla rolę cywilnych i wojskowych misji WPBiO we wspieraniu reform sektora bezpieczeństwa oraz w realizacji międzynarodowej strategii zarządzania kryzysami;

7.

zauważa, że postrzeganie operacji pokojowej jako prawomocnej ma zasadnicze znaczenie dla jej powodzenia; uważa w związku z tym, że tam, gdzie tylko jest to możliwe, siły wojskowe i wsparcie powinny pochodzić z UA; zauważa też, że jest to również istotne w kontekście dalekosiężnych celów UA związanych z samokontrolą;

8.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że nowy program działań Instrumentu na rzecz Pokoju w Afryce ma na celu naprawę obecnych niedoskonałości i kładzie silniejszy nacisk na strategie wyjścia, większy podział obciążenia z państwami afrykańskimi, bardziej ukierunkowane wsparcie i usprawnienie procesów podejmowania decyzji;

9.

z zadowoleniem przyjmuje strategiczne partnerstwo w zakresie utrzymywania pokoju i zarządzania kryzysowego oraz jego priorytety na lata 2015–2018 przyjęte w marcu 2015 r.; odnotowuje na dotychczasowe i trwające misje WPBiO mające na celu utrzymanie pokoju, zapobieganie konfliktom i wzmacnianie międzynarodowego bezpieczeństwa oraz bierze pod uwagę kluczową rolę, jaką odgrywają w tych dziedzinach inne organizacje, w tym organizacje panafrykańskie i regionalne, oraz kraje; zachęca UE do podjęcia dalszych starań na rzecz ułatwienia wnoszenia wkładu przez państwa członkowskie; przypomina, że UE zaangażowała się w zarządzanie kryzysowe w Afryce, którego celem jest utrzymywanie pokoju, zapobieganie konfliktom oraz wzmacnianie międzynarodowego bezpieczeństwa zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych; zauważa, że zaledwie 11 spośród 28 państw członkowskich UE podjęło zobowiązania w dniu 28 września 2015 r. na szczycie przywódców poświęconym utrzymaniu pokoju, gdy tymczasem Chiny zobowiązały się wysłać 8 tys. żołnierzy, a Kolumbia 5 tys. w ramach sił reagowania; apeluje do państw członkowskich o znaczne zwiększenie swojego wkładu wojskowego i policyjnego w misje pokojowe ONZ;

10.

podkreśla potrzebę szybkiego reagowania państw afrykańskich na kryzysy oraz wskazuje na kluczową rolę afrykańskich sił reagowania (ASF) w tym względzie; podkreśla istotny wkład UE – za pośrednictwem Instrumentu na rzecz Pokoju w Afryce oraz dzięki finansowaniu UA – umożliwiający zwiększenie zdolności UA w zakresie wspólnego reagowania na konflikty na kontynencie; zachęca organizacje regionalne, takie jak Wspólnota Gospodarcza Państw Afryki Zachodniej (ECOWAS) lub Południowoafrykańska Wspólnota Rozwoju (SADC), aby zintensyfikowały swoje starania na rzecz szybkiego reagowania państw afrykańskich na kryzysy oraz uzupełniały wysiłki UA;

11.

podkreśla niemniej znaczenie inwestowania większych środków w zapobieganie konfliktom, przy uwzględnieniu takich czynników jak radykalizacja polityczna i religijna, przemoc wyborcza, przesiedlenia ludności i zmiana klimatu;

12.

dostrzega zasadniczy wkład Instrumentu na rzecz Pokoju w Afryce w rozwój stosunków trójstronnych między ONZ, UE i UA; uważa, że instrument ten stanowi zarówno punkt wejścia, jak i potencjalną dźwignię dla wzmocnienia współpracy między UE a UA, i okazał się nieodzowny dla umożliwienia UA, a za jej pośrednictwem ośmiu regionalnym wspólnotom gospodarczym (REC), planowanie ich działalności i zarządzanie nią; uważa za niezwykle istotne, aby instytucje unijne i państwa członkowskie nadal były ściśle zaangażowane w pełną realizację Instrumentu, a UA wykazywała się większą skutecznością i przejrzystością w wykorzystywaniu funduszy; uważa, że Instrument na rzecz Pokoju w Afryce powinien skupić się na wsparciu strukturalnym zamiast na finansowaniu żołdu sił afrykańskich; przyznaje, że już istnieją inne mechanizmy finansowania, sądząc jednak, że ze względu na szczegółowe ukierunkowanie Instrumentu na Afrykę oraz jego jasne cele jest on szczególnie ważny dla misji pokojowych w Afryce; uważa, że organizacje społeczeństwa obywatelskiego pracujące nad budowaniem pokoju w Afryce powinny mieć możliwość dzielenia się swoimi opiniami w ramach bardziej strategicznego zaangażowania we współpracę z takimi organizacjami w dziedzinie pokoju i bezpieczeństwa; pozostaje zaniepokojony utrzymującymi się problemami związanymi z finansowaniem i wolą polityczną po stronie państw afrykańskich; odnotowuje konkluzje Rady z dnia 24 września 2012 r., zgodnie z którymi trzeba będzie rozpatrzyć sposób finansowania, który byłby alternatywą dla środków z EFR;

13.

zauważa, że dzięki zacieśnieniu europejskiej współpracy wojskowej wzrosłaby wydajność i skuteczność wkładu Europy w misje pokojowe ONZ;

14.

ze względu na ogromne znaczenie budowania zdolności po stronie afrykańskiej z zadowoleniem przyjmuje przeprowadzenie ćwiczeń Amani Africa II w październiku 2015 r., w których udział wzięło ponad 6 000 przedstawicieli sił zbrojnych, policji i cywili oraz oczekuje uruchomienia afrykańskich sił reagowania (ASF) liczących 25 000 żołnierzy tak szybko, jak to tylko możliwe w 2016 r.;

15.

apeluje do UE i państw członkowskich oraz do pozostałych przedstawicieli wspólnoty międzynarodowej o pomoc w szkoleniu – w tym również z zakresu dyscypliny – wyposażeniu, wsparciu logistycznym i finansowym oraz opracowaniu zasad użycia sił (ROE), a także o zachęcanie państw Afryki do pełnego i stałego zaangażowania w ASF oraz wspieranie ich w tym zadaniu; apeluje o wyraźniejsze wyrażanie poparcia dla ASF w afrykańskich stolicach przez ambasady państw członkowskich i delegatury Unii; uważa, że oficjalną pomoc rozwojową należy przekształcić w ramach OECD w taki sposób, aby nadać priorytet budowaniu pokoju; uważa, że należy dokonać przeglądu rozporządzenia w sprawie EFR w celu umożliwienia sposobu programowania, w którym wydatki na zapewnienie pokoju, bezpieczeństwa i sprawiedliwości motywowałyby do rozwoju;

16.

zauważa znaczenie misji w dziedzinie WPBiO dla bezpieczeństwa Afryki, w szczególności misji szkoleniowych i misji wsparcia dla sił afrykańskich, a mianowicie EUTM Mali, EUCAP Sahel Mali i EUCAP Sahel Niger, EUTM Somalia, EUCAP Nestor; odnotowuje udzielane w ramach tych misji dodatkowe wsparcie dla działań w ramach misji ONZ; zachęca UE do zwiększenia zdolności tych misji szkoleniowych, zwłaszcza poprzez umożliwienie monitorowania szkolonych żołnierzy afrykańskich podczas działań operacyjnych i po ich powrocie z miejsca operacji;

17.

podkreśla, że podczas wspierania misji pokojowych ani UE, ani państwa członkowskie nie powinny działać same, lecz w pełni uwzględniać wkład innych podmiotów międzynarodowych, poprawić koordynację z ich działaniami i szybkość reagowania oraz skupić swoje wysiłki na określonych priorytetowych państwach, wyznaczając najbardziej odpowiednie i doświadczone państwa członkowskie i afrykańskie na państwa wiodące; podkreśla znaczenie regionalnych wspólnot gospodarczych dla struktury bezpieczeństwa w Afryce; zaznacza, że delegatury UE mogłyby odgrywać rolę podmiotów ułatwiających koordynację wśród podmiotów międzynarodowych;

18.

wspiera całościowe podejście UE, które jest centralnym narzędziem służącym do uruchomienia całego potencjału do działania UE w kontekście operacji pokojowych i procesu stabilizacji, jak również do uruchamiania różnych sposobów wspomagania rozwoju krajów UA;

19.

nalega, by priorytetem w ramach zaangażowania europejskiego w Afryce była pomoc w zarządzaniu granicami; uważa, że nieszczelność granic jest jednym z głównych czynników rozwoju terroryzmu w Afryce;

20.

z zadowoleniem przyjmuje wspólny komunikat dotyczący budowania zdolności i wraz z Radą apeluje o jego pilne wdrożenie; zwraca uwagę na potencjał wspierania przez UE poprawy bezpieczeństwa, w szczególności za pomocą jej kompleksowego podejścia obejmującego środki cywilne i wojskowe, w krajach wrażliwych i dotkniętych konfliktami, a także zaspokajania potrzeb naszych partnerów, zwłaszcza odbiorców wojskowych, przypominając jednocześnie, że bezpieczeństwo stanowi warunek wstępny rozwoju i demokracji; ubolewa, że ani Komisja Europejska, ani Rada nie podzieliły się z Parlamentem Europejskim swoją oceną prawnych możliwości wspierania budowania zdolności; wzywa obie te instytucje do przekazywania Parlamentowi Europejskiemu informacji na ten temat w stosownym czasie; wzywa Komisję Europejską do zaproponowania podstawy prawnej zgodnie z pierwotnymi celami europejskimi określonymi w inicjatywie na rzecz zwiększania zdolności („Enable and Enhance”) z 2013 r.

21.

podkreśla, że w analizie wydziału prawnego Rady z dnia 7 grudnia 2015 r. zatytułowanej „Zwiększenie potencjału w celu sprzyjania bezpieczeństwu i rozwojowi – kwestie prawne” przewidziano sposoby finansowania wyposażenia sił zbrojnych państw afrykańskich; zachęca Radę do kontynuowania tej refleksji;

22.

wyraża zadowolenie z pozytywnego odzewu po powołaniu się przez Francję na art. 42 ust. 7; bardzo pozytywnie odbiera ponowne zaangażowanie się armii europejskich w Afryce;

23.

przyznaje, że problemem często nie jest brak środków finansowych, lecz sposób ich wydatkowania i wykorzystywania innych zasobów; zauważa, że zalecania Trybunału Obrachunkowego dotyczące funduszy UE nie zostały w pełni wdrożone; apeluje o regularne przeglądy sposobu wydatkowania środków pochodzących od rządów krajowych za pośrednictwem UE i ONZ; uważa, że skuteczne wykorzystywanie tych środków jest niezwykle skuteczne z uwagi na ich ograniczony charakter i skalę napotykanych problemów; uważa, że odpowiedzialność jest podstawową częścią tego procesu, a także przyczynia się do zwalczania powszechnej korupcji w Afryce; żąda przeprowadzania bardziej dogłębnej i przejrzystej oceny operacji pokojowych wspieranych przez UE; popiera takie inicjatywy jak fundusz powierniczy „Bêkou” działający w Republice Środkowoafrykańskiej, który stara się uwspólniać zasoby, wiedzę fachową i potencjał europejski w zakresie rozwoju, aby zaradzić rozdrobnieniu i braku skuteczności międzynarodowych działań w kontekście odbudowy kraju; usilnie zachęca do bardziej systematycznego powiązanego planowania działań w ramach poszczególnych instrumentów UE;

24.

zwraca uwagę na sprawozdanie oceniające ONZ z dnia 15 maja 2015 r. w sprawie egzekwowania prawa i pomocy w działaniach naprawczych w związku z wykorzystywaniem seksualnym i nadużyciami seksualnymi popełnionymi przez pracowników ONZ i inny personel podczas operacji pokojowych; uważa, że UA, ONZ, UE i państwa członkowskie powinny bacznie przyglądać się takim sprawom karnym, i apeluje o najbardziej rygorystyczne procedury dyscyplinarne i sądowe oraz o wszelkie starania, aby zapobiegać takim przestępstwom; zaleca ponadto odpowiednie szkolenie i kształcenie personelu operacji i uważa, że wyznaczanie pracowników płci żeńskiej i doradców ds. problematyki płci pomogłoby przezwyciężyć błędne wyobrażenia kulturowe i ograniczyć przypadki przemocy seksualnej;

25.

apeluje o wspólne wysiłki UE i ONZ na rzecz budowania zdolności; uważa, że obecny program finansowania nie ma charakteru zrównoważonego oraz że Instrument na rzecz Pokoju w Afryce należy powiązać z warunkami w celu zachęcenia UA do zwiększenia własnego wkładu w operacje pokojowe;

26.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji przewodniczącemu Rady Europejskiej, Wiceprzewodniczącej Komisji / Wysokiej Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, parlamentom państw członkowskich, Sekretarzowi Generalnemu ONZ, przewodniczącej Komisji UA, przewodniczącemu Parlamentu Panafrykańskiego, Sekretarzowi Generalnemu NATO oraz przewodniczącemu Zgromadzenia Parlamentarnego NATO.

6.3.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 86/40

—

uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 15 lipca 2014 r. pt. „Zwalczanie nieuczciwych praktyk handlowych w ramach łańcucha dostaw produktów spożywczych, realizowanych pomiędzy przedsiębiorstwami” (COM(2014)0472),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące nieuczciwych praktyk handlowych w ramach łańcucha dostaw produktów spożywczych, realizowanych między przedsiębiorstwami (COM(2016)0032),

—

uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 28 października 2009 r. pt. „Poprawa funkcjonowania łańcucha dostaw żywności w Europie” (COM(2009)0591),

—

uwzględniając zieloną księgę Komisji z dnia 31 stycznia 2013 r. w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych w łańcuchu dostaw produktów spożywczych i niespożywczych między przedsiębiorstwami (COM(2013)0037),

—

uwzględniając swoje oświadczenie z dnia 19 lutego 2008 r. w sprawie zbadania przypadków nadużywania władzy przez duże supermarkety prowadzące działalność w Unii Europejskiej oraz przeciwdziałania im (1),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 września 2010 r. w sprawie sprawiedliwego wynagrodzenia dla rolników: poprawa funkcjonowania łańcucha dostaw żywności w Europie (2),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 stycznia 2012 r. w sprawie zakłóceń równowagi w łańcuchu dostaw żywności (3),

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 12 listopada 2013 r. dotyczącą zielonej księgi Komisji w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych w łańcuchu dostaw produktów spożywczych i niespożywczych między przedsiębiorstwami,

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie: „Sektor wielkich detalistów — tendencje i oddziaływanie na rolników i konsumentów” (4),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 stycznia 2016 r. w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego polityki konkurencji UE (5), a w szczególności jej ust. 104,

—

uwzględniając decyzję Komisji z dnia 30 lipca 2010 r. ustanawiającą Forum Wysokiego Szczebla do spraw Poprawy Funkcjonowania Łańcucha Dostaw Żywności (6),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 lipca 2011 r. w sprawie wydajniejszego i bardziej sprawiedliwego rynku detalicznego (7),

—

uwzględniając analizę pt. „Monitorowanie stosowania zasad dobrej praktyki w dziedzinie stosunków wertykalnych w łańcuchu dostaw żywności”, opracowaną na zlecenie Komisji przez Areté srl (styczeń 2016 r.),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie europejskiego planu działania na rzecz sektora detalicznego przynoszącego korzyści wszystkim stronom (8),

—

uwzględniając dyrektywę 2006/114/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotyczącą reklamy wprowadzającej w błąd i reklamy porównawczej (9),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych (10),

—

uwzględniając dyrektywę 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotyczącą nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym (11),

—

uwzględniając dochodzenie w sprawie Tesco PLC prowadzone przez brytyjski urząd arbitra ds. kodeksu postępowania w zakresie artykułów spożywczych z dnia 26 stycznia 2016 r.,

—

uwzględniając dyrektywę Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (12),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 261/2012 z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie zmiany rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do stosunków umownych w sektorze mleka i przetworów mlecznych (13),

—

uwzględniając sprawozdanie z postępów inicjatywy łańcucha dostaw z lipca 2015 r.,

—

uwzględniając sprawozdanie Consumers International z 2012 r. zatytułowane „Relacje supermarketów z dostawcami: konsekwencje dla konsumentów”,

—

uwzględniając uniwersalne ramy oceny zrównoważonego charakteru systemów rolniczych i produkcji żywności (SAFA) opracowane przez FAO,

—

uwzględniając skrajnie trudną sytuację, w której obliczu stoją rolnicy i spółdzielnie rolnicze, zwłaszcza producenci mleka, wieprzowiny, wołowiny, owoców i warzyw oraz zbóż,

—

uwzględniając art. 52 swojego Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów oraz opinię Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (A8-0173/2016),

A.

mając na uwadze, że nieuczciwe praktyki handlowe stanowią poważny problem, występujący w wielu sektorach gospodarki; mając na uwadze, że w sprawozdaniu Komisji z dnia 29 stycznia 2016 r. dotyczącym nieuczciwych praktyk handlowych w ramach łańcucha dostaw produktów spożywczych, realizowanych między przedsiębiorstwami (COM(2016)0032), potwierdzono, iż takie praktyki mogą wystąpić na każdym etapie łańcucha dostaw żywności; mając na uwadze, że problem ten jest szczególnie widoczny w łańcuchu dostaw żywności i ma negatywny wpływ na podmioty stanowiące najsłabsze ogniwo w tym łańcuchu; mając na uwadze, że istnienie tego problemu potwierdzają wszystkie podmioty w łańcuchu dostaw żywności oraz wiele krajowych organów ds. konkurencji; mając na uwadze, że Komisja, Parlament oraz Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny wielokrotnie zwracali uwagę na problem nieuczciwych praktyk handlowych;

B.

mając na uwadze, że brak uczciwości w łańcuchu dostaw żywności trudno wyrazić językiem naruszeń obecnego prawa konkurencji, ponieważ istniejące narzędzia są skuteczne wyłącznie wobec niektórych zachowań antykonkurencyjnych;

C.

mając na uwadze wielkość oraz strategiczne znaczenie łańcucha dostaw żywności dla Unii Europejskiej; mając na uwadze, że w sektorze tym zatrudnionych jest ponad 47 mln osób w UE i wytwarza on ok. 7 % wartości dodanej brutto na szczeblu UE, a całkowitą wartość unijnego rynku produktów związanych z handlem detalicznym żywnością szacuje się na 1,05 mld EUR; mając na uwadze, że sektor usług detalicznych wytwarza 4,3 % unijnego PKB i obejmuje 17 % unijnych MŚP (14); mając na uwadze, że 99,1 % przedsiębiorstw w sektorze produktów spożywczych i napojów stanowią MŚP i mikroprzedsiębiorstwa;

D.

mając na uwadze, że jednolity rynek przyniósł znaczne korzyści podmiotom w łańcuchu dostaw żywności, a handel artykułami spożywczymi ma coraz częściej wyraźny wymiar transgraniczny oraz szczególne znaczenie dla funkcjonowania rynku wewnętrznego; mając na uwadze, że handel transgraniczny między państwami członkowskimi UE stanowi 20 % całkowitej produkcji żywności i napojów w UE; mając na uwadze, że 70 % całkowitego eksportu żywności z państw członkowskich to eksport do innych państw członkowskich;

E.

mając na uwadze istotne zmiany strukturalne łańcucha dostaw produktów spożywczych (B2B) postępujące w ostatnich latach, polegające na silnej koncentracji oraz pionowej i transgranicznej integracji podmiotów działających w sektorze produkcji, szczególnie w przetwórstwie i handlu detalicznym, a także na etapach poprzedzających produkcję;

F.

mając na uwadze, że podmioty uczestniczące w łańcuchu dostaw produktów spożywczych zgłaszały następujące nieuczciwe praktyki handlowe:

G.

mając na uwadze, że ze względu na brak możliwości zatrzymania procesu produkcji rolnej po jej rozpoczęciu oraz z uwagi na nietrwały charakter jej produktów rolnicy są szczególnie narażeni na nieuczciwe praktyki handlowe w łańcuchu dostaw żywności;

H.

mając na uwadze, że producenci pracują czasami ze stratą w wyniku niekorzystnych negocjacji z innymi podmiotami w łańcuchu dostaw żywności, np. w rezultacie obniżek i rabatów w supermarketach;

I.

mając na uwadze, że nieuczciwe praktyki handlowe pojawiają się w sytuacji nierówności w stosunkach handlowych między kontrahentami w łańcuchu dostaw żywności, wynikających z coraz większej koncentracji siły rynkowej wśród niewielkiej liczby grup wielonarodowych, oraz że zróżnicowanie to na ogół szkodzi małym i średnim producentom;

J.

mając na uwadze, że nieuczciwe praktyki mogą mieć szkodliwe następstwa dla poszczególnych podmiotów w łańcuchu dostaw żywności, zwłaszcza w przypadku rolników i MŚP, co z kolei może wywierać wpływ na całą gospodarkę UE, a także na konsumentów końcowych, ograniczając ich możliwości wyboru produktów oraz dostęp do nowych i innowacyjnych towarów; mając na uwadze, że nieuczciwe praktyki handlowe mogą wpływać na negocjacje cenowe między przedsiębiorstwami, zniechęcać do transgranicznej wymiany handlowej w UE oraz zakłócać właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego; mając w szczególności na uwadze, że nieuczciwe praktyki mogą prowadzić do ograniczania inwestycji i innowacji przez przedsiębiorstwa, zwłaszcza w dziedzinie ochrony środowiska, warunków pracy czy dobrostanu zwierząt, ze względu na zmniejszenie przychodów i brak pewności, a także mogą doprowadzić do porzucenia przez nie działalności produkcyjnej, przetwórczej lub handlowej;

K.

mając na uwadze, że nieuczciwe praktyki handlowe stanowią przeszkodę dla rozwoju i sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego oraz mogą poważnie zakłócić prawidłowe funkcjonowanie rynku;

L.

mając na uwadze, że nieuczciwe praktyki handlowe mogą prowadzić do nadmiernych kosztów i niższych niż oczekiwane przychodów dla przedsiębiorców o słabszej sile przetargowej, a także do nadmiernej produkcji i marnotrawienia żywności;

M.

mając na uwadze, że w wyniku nieuczciwych praktyk handlowych konsumenci mogą być narażeni na utratę różnorodności produktów, dziedzictwa kulturowego i punktów sprzedaży detalicznej;

N.

mając na uwadze, że na nieuczciwe praktyki handlowe szczególnie narażone są MŚP i mikroprzedsiębiorstwa, które stanowią ponad 90 % struktury gospodarczej UE, oraz że podmioty te w większym stopniu niż duże przedsiębiorstwa odczuwają skutki nieuczciwych praktyk, co utrudnia im przetrwanie na rynku, podejmowanie nowych inwestycji w produkcję i technologię oraz wprowadzanie innowacji, a także rozwijanie działalności, również w wymiarze transgranicznym na rynku wewnętrznym; mając na uwadze, że obawa przed narzuceniem im nieuczciwych praktyk handlowych zniechęca MŚP do nawiązywania stosunków handlowych;

O.

mając na uwadze, że nieuczciwe praktyki handlowe występują nie tylko w łańcuchu dostaw żywności, ale równie często w łańcuchu dostaw produktów niespożywczych, na przykład w przemyśle konfekcyjnym lub motoryzacyjnym;

P.

mając na uwadze, że wiele państw członkowskich podjęło działania zmierzające do przeciwdziałania nieuczciwym praktykom handlowym za pomocą różnych metod, w niektórych przypadkach stosując mechanizmy dobrowolne i samoregulacyjne, a w innych wprowadzając odpowiednie regulacje krajowe; mając na uwadze, że doprowadziło to do dużych rozbieżności i zróżnicowania uregulowań pod względem poziomu, charakteru i formy prawnej ochrony w poszczególnych państwach; mając na uwadze, że niektóre państwa nie podjęły żadnych działań w tym zakresie;

Q.

mając na uwadze, że niektóre państwa członkowskie, które początkowo próbowały przeciwdziałać nieuczciwym praktykom handlowym poprzez dobrowolne mechanizmy, postanowiły następnie zwalczać te praktyki za pomocą przepisów prawnych;

R.

mając na uwadze, że kwestia nieuczciwych praktyk handlowych jedynie częściowo styka się z prawem konkurencji;

S.

mając na uwadze, że europejskie prawo konkurencji powinno dawać konsumentom większe możliwości wyboru produktów dobrej jakości po konkurencyjnych cenach, a zarazem zapewniać przedsiębiorstwom zachętę do inwestowania i innowacyjności, dając im uczciwe szanse na reklamowanie zalet ich produktów bez narażenia na usunięcie z rynku z powodu nieuczciwych praktyk handlowych;

T.

mając na uwadze, że europejskie prawo konkurencji musi umożliwiać konsumentom końcowym zakup dobór po konkurencyjnych cenach, ale także zapewniać wolną i uczciwą konkurencję między przedsiębiorstwami, m.in. po to, by zachęcać je do innowacyjności;

U.

mając na uwadze występowanie w stosunkach handlowych „czynnika strachu”, który powoduje, że słabsza strona nie ma możliwości skutecznego korzystania z przysługujących jej praw oraz nie jest skłonna do wnoszenia skargi na stosowanie przez stronę silniejszą nieuczciwych praktyk handlowych w obawie przed narażeniem na szwank ich stosunków handlowych;

V.

mając na uwadze, że funkcjonowanie łańcucha dostaw żywności wpływa na codzienne życie obywateli UE, zważywszy na fakt, że około 14 % wydatków gospodarstw domowych przeznacza się na żywność;

W.

mając na uwadze, że w łańcuchu dostaw żywności działa wiele podmiotów, w tym wytwórcy, sprzedawcy detaliczni, pośrednicy i producenci, a nieuczciwe praktyki handlowe mogą występować na różnych poziomach łańcucha;

X.

mając na uwadze, że „czynnik strachu” oznacza, iż mali dostawcy nie będą w stanie skutecznie skorzystać z przysługującego im prawa wstąpienia na drogę sądową oraz że inny, tani i dostępny mechanizm, taki jak mediacja przez niezależnego arbitra, będzie lepiej służyć ich interesom;

Y.

mając na uwadze, że inicjatywę łańcucha dostaw cechują poważne ograniczenia, uniemożliwiające przekształcenie jej w skuteczne narzędzie zwalczania nieuczciwych praktyk handlowych – np. brak sankcji za niespełnienie zasad i brak możliwości wnoszenia skarg poufnych;

1.

z uznaniem przyjmuje dotychczasowe działania Komisji mające na celu walkę z nieuczciwymi praktykami handlowymi, zmierzające w kierunku zapewnienia bardziej zrównoważonego rynku oraz zaradzenia obecnej niespójnej sytuacji, wynikającej z różnego podejścia poszczególnych państw członkowskich do zwalczania nieuczciwych praktyk handlowych w UE; zwraca jednak uwagę, że działania te są niewystarczające, aby rozwiązać ten problem; z zadowoleniem przyjmuje wyżej wymienione sprawozdanie Komisji z dnia 29 stycznia 2016 r., a także długo oczekiwane towarzyszące mu badanie dotyczące monitorowania stosowania zasad dobrej praktyki w dziedzinie stosunków wertykalnych w łańcuchu dostaw żywności, jednak zwraca uwagę na płynące z niego wnioski, które nie torują drogi unijnym ramom prawnym na rzecz zwalczania nieuczciwych praktyk handlowych na szczeblu UE;

2.

z zadowoleniem odnotowuje działania podjęte w ramach Forum Wysokiego Szczebla do spraw Poprawy Funkcjonowania Łańcucha Dostaw Żywności oraz powołanie platformy ekspertów ds. praktyk w zakresie umów zawieranych między przedsiębiorstwami, która opracowała wykaz, definicję i ocenę praktyk handlowych, które można uznać za rażąco nieuczciwe;

3.

z uznaniem odnotowuje powstanie i rozwój inicjatywy łańcucha dostaw, która odgrywa istotną rolę w promowaniu zmiany kulturowej i poprawie etyki biznesu oraz która doprowadziła do przyjęcia szeregu zasad dobrej praktyki w dziedzinie stosunków wertykalnych w łańcuchu dostaw żywności oraz dobrowolnych ram stosowania tych praktyk, i w której zaledwie w drugim roku działania uczestniczy już ponad tysiąc przedsiębiorstw – głównie MŚP – z całej UE; z zadowoleniem przyjmuje dotychczasowe postępy i uważa, że wysiłki na rzecz promowania uczciwych praktyk handlowych w łańcuchu dostaw żywności powinny odnieść rzeczywisty skutek, jednak obecnie nie można ich uznać za wystarczające do rozwiązania problemu nieuczciwych praktyk handlowych w łańcuchu dostaw żywności; podkreśla jednak, że według niedawnego sprawozdania Komisji oraz oceny zewnętrznej skuteczność inicjatywy łańcucha dostaw osłabia szereg braków, takich jak słabość zarządzania, ograniczenia przejrzystości, brak środków egzekwowania lub kar, brak skutecznych środków odstraszających od stosowania nieuczciwych praktyk handlowych, brak zezwolenia na indywidualne anonimowe składanie skarg przez potencjalne ofiary nieuczciwych praktyk handlowych lub na prowadzenie przez niezależny organ dochodzeń z własnej inicjatywy, co w rezultacie prowadzi do niedostatecznej reprezentacji MŚP, a szczególnie rolników, którzy mogą uznać tę inicjatywę za nieodpowiednią do zakładanego celu; zaleca powołanie podobnych inicjatyw łańcucha dostaw w innych sektorach niespożywczych;

4.

ubolewa jednak, że niektóre z możliwości rozstrzygania sporów propagowane przez inicjatywę łańcucha dostaw nie zostały jeszcze zastosowane w praktyce, co oznacza, że ocenę ich skuteczności oparto na teoretycznych osądach; ubolewa, że nie zbadano żadnej konkretnej sprawy, aby ocenić rolę inicjatywy łańcucha dostaw w eliminowaniu nieuczciwych praktyk handlowych oraz że nie przeprowadzono dokładniejszej analizy dotyczącej gromadzenia danych o otrzymanych i rozpatrzonych skargach; uważa, że brak takiej dogłębnej oceny zaburza ogólny obraz tej inicjatywy; jest rozczarowany opinią wyrażoną w wyżej wspomnianej analizie Areté oceniającej skuteczność inicjatywy łańcucha żywności, zgodnie z którą „faktyczne osiągnięcia tej inicjatywy mogą się wydawać bardzo skromne, jeśli mierzyć je w stosunku do faktycznego lub postrzeganego zakresu i powagi problemu nieuczciwych praktyk handlowych”;

5.

odnotowuje powstanie krajowych platform inicjatywy łańcucha żywności, zrzeszających organizacje i przedsiębiorstwa z łańcucha dostaw żywności oraz mających na celu zachęcanie do dialogu między stronami, promowanie wprowadzenia i wymiany uczciwych praktyk handlowych oraz dążenie do wyeliminowania nieuczciwych praktyk handlowych; zastanawia się jednak, czy są one faktycznie skuteczne; wskazuje jednak, że niektóre platformy krajowe nie osiągnęły tych celów, a np. w Finlandii rolnicy wycofali się z platformy; proponuje, aby zachęcać państwa członkowskie do podejmowania dalszych działań przy użyciu stosownych instrumentów w przypadku skarg lub niezgodności zgłaszanych przez te krajowe platformy;

6.

jest zdania, że należy rozszerzyć i skutecznie egzekwować zasady dobrych praktyk oraz listę przykładowych uczciwych i nieuczciwych praktyk w stosunkach pionowych w łańcuchu dostaw żywności;

7.

z zadowoleniem przyjmuje prowadzone obecnie przez Komisję badanie dotyczące wyboru i innowacji w sektorze detalicznym; uważa, że działanie to walnie przyczyni się do wyjaśnienia zmian i czynników ułatwiających wybór i innowacje na poziomie całego rynku;

8.

z uznaniem odnotowuje rozwój alternatywnych i nieformalnych mechanizmów rozstrzygania sporów i dochodzenia roszczeń, szczególnie w drodze mediacji i postępowania polubownego;

9.

zwraca uwagę, że jeżeli w łańcuchu dostaw żywności występują nieuczciwe praktyki handlowe, są one sprzeczne z podstawowymi zasadami prawa;

10.

potępia praktyki, które wykorzystują nierównowagę pod kątem siły przetargowej między podmiotami gospodarczymi i wpływają negatywnie na swobodę zawierania umów;

11.

podkreśla, że nieuczciwe praktyki handlowe stosowane przez strony o silniejszej pozycji przetargowej mają niekorzystny wpływ na cały łańcuch dostaw żywności, w tym również na zatrudnienie, ze szkodą dla możliwości wyboru towarów przez konsumentów, jakości, różnorodności i innowacyjnego charakteru udostępnianych produktów; podkreśla, że nieuczciwe praktyki handlowe mogą szkodzić konkurencyjności przedsiębiorstw oraz inwestycjom, a także zmuszać przedsiębiorstwa do szukania oszczędności kosztem wynagrodzeń, warunków pracy lub jakości surowców;

12.

potwierdza, że kluczem do dobrego funkcjonowania łańcucha dostaw żywności i zagwarantowania bezpieczeństwa żywnościowego jest wolna i uczciwa konkurencja, zrównoważone stosunki między wszystkimi podmiotami, swoboda zawierania umów oraz zdecydowane i skuteczne egzekwowanie odpowiednich przepisów prawnych w celu ochrony wszystkich podmiotów gospodarczych w łańcuchu dostaw żywności, niezależnie od położenia geograficznego;

13.

wskazuje na konieczność budowy wzajemnego zaufania między partnerami w łańcuchach dostaw w oparciu o zasady swobody umów i wzajemnie korzystnych stosunków; podkreśla, że zgodnie ze społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstw silniejsza strona umowy powinna ograniczyć swą przewagę w toku negocjacji i dążyć wspólnie ze słabszą stroną do wypracowania rozwiązania korzystnego dla obu stron;

14.

z zadowoleniem przyjmuje stwierdzenie przez Komisję w zielonej księdze z dnia 31 stycznia 2013 r., że nie ma rzeczywistej swobody zawierania umów, jeśli istnieje znaczna nierównowaga pozycji rynkowej między stronami;

15.

przyznaje, że nieuczciwe praktyki handlowe wynikają głównie z braku równowagi między dochodami a wpływami w łańcuchu dostaw żywności, i podkreśla, że należy pilnie wyeliminować te nierówności, aby poprawić sytuację rolników w sektorze żywności; zauważa, że sprzedaż poniżej kosztów produkcji i poważne nadużycie, jakim jest sprzedaż przez wielkie sieci handlowe w ramach kampanii reklamowych produktów żywnościowych takich jak nabiał, owoce i warzywa po niższej cenie, zagraża długoterminowej zrównoważonej produkcji tych produktów w UE; z zadowoleniem odnosi się do takich inicjatyw, jak niemiecka inicjatywa „Tierwohl”, której celem jest pomaganie rolnikom w konkurowaniu w oparciu o zalety ich produktów;

16.

podkreśla, że nieuczciwe praktyki handlowe mają poważne negatywne skutki dla rolników, takie jak niższe zyski, koszty wyższe od szacowanych, nadprodukcja i marnotrawstwo żywności oraz trudności z planowaniem finansowym; podkreśla, że takie negatywne skutki ostatecznie zmniejszają wybór konsumenta;

17.

kwestionuje niezachwiane poparcie Komisji wyrażone w jej sprawozdaniu dla inicjatywy łańcucha dostaw, biorąc pod uwagę ograniczenia tej inicjatywy; ponownie podkreśla niechęć rolników do udziału w inicjatywie łańcucha dostaw ze względu na brak zaufania, ograniczenia w przyjmowaniu anonimowych skarg, brak uprawnień ustawowych, niezdolność do nakładania sensownych sankcji, brak odpowiednich mechanizmów pozwalających zwalczać dobrze udokumentowane nieuczciwe praktyki handlowe oraz ze względu na obawy co do braku równowagi w mechanizmach egzekwowania prawa, które nie zostały jeszcze należycie uwzględnione; ubolewa, że Komisja niechętnie odnosi się do zagwarantowania anonimowości i odpowiednich sankcji;

18.

uważa, że inicjatywa łańcucha dostaw oraz inne krajowe i unijne systemy dobrowolne (kodeksy dobrych praktyk, dobrowolne mechanizmy rozstrzygania sporów) powinny być rozwijane i promowane w połączeniu ze skutecznymi i solidnymi mechanizmami egzekwowania przepisów na szczeblu państw członkowskich, zapewniającymi anonimowość skarg i wprowadzającymi odstraszające sankcje, wraz z koordynacją na szczeblu UE; zachęca przedsiębiorstwa z branż produkcyjnych i handlowych, w tym organizacje rolników, do uczestnictwa w tych inicjatywach; uważa, że inicjatywy te powinny być dostępne dla wszystkich dostawców, którzy nie są zainteresowani zachowaniem anonimowości, i mogą zostać z pożytkiem przekształcone w platformy edukacyjne i wymiany najlepszych praktyk; zauważa, że Komisja stwierdziła w swoim ostatnim sprawozdaniu, że inicjatywa łańcucha dostaw musi zostać ulepszona, zwłaszcza po to, by można było uwzględniać poufne skargi, oraz pod względem powierzenia uprawnień do przeprowadzania dochodzeń i nakładania sankcji niezależnym organom;

19.

zwraca się do Komisji, by podjęła działania w celu ustanowienia skutecznych mechanizmów egzekwowania, takich jak ustanowienie i koordynacja sieci wzajemnie uznawanych organów krajowych na szczeblu UE; w związku z tym podkreśla, że brytyjski urząd arbitra ds. kodeksu postępowania w zakresie artykułów spożywczych mógłby służyć za ewentualny wzór do naśladowania na szczeblu UE, co mogłoby stanowić realny element zniechęcający do stosowania nieuczciwych praktyk handlowych oraz pomóc wyeliminować „czynnik strachu”;

20.

z zadowoleniem przyjmuje niedawne działanie podjęte w ramach inicjatywy łańcucha dostaw, aby umożliwić MŚP i mikroprzedsiębiorstwom przyłączenie się do inicjatywy w drodze uproszczonej procedury; zauważa, że liczba zarejestrowanych MŚP wzrosła; zwraca jednak uwagę, że należy dalej udoskonalać inicjatywę łańcucha dostaw za pomocą szeregu działań, które Komisja określiła w swoim sprawozdaniu z dnia 29 stycznia 2016 r. i których postępy Komisja powinna monitorować, mając na uwadze następujące aspekty:

21.

odnotowuje uwagę Komisji, że przedstawiciele rolników postanowili nie przyłączać się do inicjatywy łańcucha dostaw, ponieważ ich zdaniem nie gwarantuje ona dostatecznej poufności skarg, brakuje jej ustawowych uprawnień do prowadzenia niezależnych dochodzeń i nakładania sensownych sankcji oraz mechanizmów zwalczania dobrze udokumentowanych nieuczciwych praktyk handlowych, jednak ich obawy dotyczące braku równowagi w obrębie mechanizmów egzekwowania nie zostały odpowiednio uwzględnione; uważa, że udział rolników ma kluczowe znaczenie oraz że zmniejszony udział nie jest wynikiem niewiedzy, lecz braku wiary w obecne procedury i zarządzanie inicjatywą; proponuje zatem, by usprawnić funkcjonowanie inicjatywy łańcucha dostaw, między innymi przez niezależne struktury zarządcze, poufność i anonimowość oraz skuteczne egzekwowanie i zniechęcanie, co mogłoby stanowić pierwszy krok, by zwiększyć zainteresowanie rolników, ich wsparcie i wreszcie udział;

22.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, by ułatwiały producentom przystępowanie do organizacji producentów i zrzeszeń organizacji producentów i ich do tego zachęcały, aby zwiększyć ich siłę przetargową i wzmocnić ich pozycję w łańcuchu dostaw żywności;

23.

uznaje jednak, że mechanizmy dobrowolne i samoregulacyjne mogą oferować opłacalne środki zapewniające uczciwe postępowanie na rynku, rozstrzyganie sporów i wyeliminowanie nieuczciwych praktyk handlowych, jeśli zostaną powiązane z niezależnymi i skutecznymi mechanizmami egzekwowania; podkreśla jednak, że do tej pory takie mechanizmy przyniosły ograniczone rezultaty ze względu na brak właściwego egzekwowania, niedostateczną reprezentację rolników, bezstronne struktury zarządzania, konflikty interesów między stronami oraz mechanizmy rozstrzygania sporów, które nie uwzględniają „czynnika strachu” obecnego wśród dostawców; wzywa Komisję do dalszego wspierania wymiany najlepszych praktyk między państwami członkowskimi;

24.

zwraca uwagę, że istnieją już unijne przepisy służące zwalczaniu nieuczciwych praktyk handlowych między przedsiębiorstwami a konsumentami (dyrektywa 2005/29/WE), ale przypomina o braku unijnych przepisów dotyczących zwalczania nieuczciwych praktyk między poszczególnymi podmiotami łańcucha rolno-spożywczego;

25.

zauważa, że poważna analiza nieuczciwych praktyk handlowych powinna wychodzić z nowego paradygmatu gospodarczego, który powstał w ostatnich latach: sprzedaż detaliczna na wielką skalę, w której dostęp do punktów sprzedaży stał się przedmiotem ostrej konkurencji pod kontrolą supermarketów; zwraca uwagę, że niektóre organy ds. konkurencji wskazały konkretne praktyki, które przenoszą nadmierne ryzyko na dostawców i mogą osłabiać ich konkurencyjność; wskazuje, że organy te ustaliły również, że własne marki wprowadzają horyzontalny wymiar konkurencji z markami sektorowymi, czego nie uwzględniano w wystarczającym stopniu;

26.

podkreśla, że zwalczanie nieuczciwych praktyk handlowych jest krokiem w kierunku prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego i warunkiem rozwoju transgranicznej wymiany handlowej w UE i z państwami trzecimi; zwraca uwagę, że rozdrobnienie rynków i różnice w krajowych przepisach dotyczących nieuczciwych praktyk handlowych narażają podmioty łańcucha dostaw na szereg różnych warunków rynkowych i mogą prowadzić do praktyki znanej jako „turystyka sądowa”, która z kolei może powodować niepewność regulacyjną;

27.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do pełnego i spójnego egzekwowania prawa konkurencji, przepisów dotyczących nieuczciwej konkurencji oraz przepisów antymonopolowych, a w szczególności do nakładania surowych kar za nadużycie pozycji dominującej w łańcuchu dostaw żywności;

28.

uważa, że niezwykle istotne jest, aby unijne prawo konkurencji uwzględniało specyfikę rolnictwa i służyło dobrobytowi producentów i konsumentów, którzy odgrywają ważną rolę w łańcuchu dostaw; uważa, że unijne prawo konkurencji musi stworzyć warunki dla bardziej efektywnego rynku, umożliwiającego konsumentom korzystanie z szerokiej gamy produktów wysokiej jakości po konkurencyjnych cenach, zapewniając jednocześnie producentom produktów pierwotnych bodźce do inwestowania i innowacji, bez wypierania ich z rynku nieuczciwymi praktykami handlowymi;

29.

zauważa, że chociaż produkty oznakowane jako „marka własna” mogą przynosić konsumentom większą wartość, dawać im większy wybór i dostęp do produktów pochodzących ze sprawiedliwego handlu, stanowią one również strategiczną kwestię w średniej i dłuższej perspektywie, ponieważ wprowadzają konkurencję poziomą w zakresie marek przemysłowych, która nigdy wcześniej nie miała miejsca i może stawiać sprzedawców detalicznych, którzy stają się jednocześnie klientami i konkurentami, w niesprawiedliwej i antykonkurencyjnej sytuacji; zwraca uwagę na istnienie progu ryzyka, po przekroczeniu którego udział w rynku marek własnych w danej kategorii produktu może obrócić pozytywne skutki posiadania własnych marek w skutki negatywne oraz zniechęcać wiele przedsiębiorstw do innowacyjnych działań; w związku z tym podkreśla, że kwestia produktów własnej marki wymaga szczególnej uwagi ze strony Komisji oraz organów ds. konkurencji, zwłaszcza jeśli chodzi o potrzebę zaradzenia potencjalnemu długoterminowemu wpływowi, jakie mogą one wywrzeć na łańcuch dostaw żywności i pozycję rolników, biorąc pod uwagę zmiany nawyków konsumenckich w państwach członkowskich;

30.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do pełnego i konsekwentnego wprowadzenia w życie dyrektywy 2011/7/UE w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych, tak aby przedsiębiorstwa regulowały płatności wobec wierzycieli w ciągu 60 dni lub, w przeciwnym razie, były zmuszone zapłacić odsetki i pokryć uzasadnione koszty odzyskania poniesione przez wierzyciela;

31.

wzywa Komisję do przedłożenia wniosku lub wniosków w sprawie przepisów ramowych na szczeblu UE, ustalających ogólne zasady i odpowiednio uwzględniających specyfikę krajową i najlepsze praktyki w celu zakazania nieuczciwych praktyk handlowych w całym łańcuchu dostaw żywności, tak aby zagwarantować równe warunki działania we wszystkich państwach członkowskich, które zapewnią prawidłowe działanie rynków oraz uczciwe i przejrzyste stosunki pomiędzy producentami, dostawcami i dystrybutorami produktów żywnościowych;

32.

jest głęboko przekonany, że przy składaniu wniosku w sprawie przepisów ramowych na szczeblu UE należy wziąć pod uwagę definicję nieuczciwych praktyk handlowych określoną przez Komisję i zainteresowane strony w dokumencie zatytułowanym „Stosunki wertykalne w łańcuchu dostaw żywności – zasady dobrej praktyki” z dnia 29 listopada 2011 r. (15), a także otwarty wykaz nieuczciwych praktyk handlowych;

33.

sugeruje ponadto, by anonimowość i poufność zostały włączone do wszelkich przyszłych inicjatyw legislacyjnych w tym obszarze;

34.

jest zdania, że państwa członkowskie powinny – o ile jeszcze tego nie uczyniły – powołać lub uznać na szczeblu krajowym organy publiczne lub specjalne organy takie jak urząd arbitra, odpowiedzialne za egzekwowanie działań mających na celu zwalczanie nieuczciwych praktyk w łańcuchu dostaw żywności; uważa, że takie organy publiczne mogą ułatwiać egzekwowanie, np. poprzez uzyskanie uprawnienia do wszczynania i prowadzenia dochodzeń z własnej inicjatywy i na podstawie informacji nieformalnych lub skarg przyjmowanych na zasadzie poufności (co pozwoli uniknąć „czynnika strachu”), a także mogą pełnić rolę mediatora między stronami sporu; podkreśla konieczność wzajemnego uznawania i skutecznej współpracy na szczeblu UE między organami krajowymi w celu zapewnienia wymiany odpowiednich informacji, zwłaszcza na temat dobrych praktyk, a także specjalistycznej wiedzy z zakresu nowych rodzajów nieuczciwych praktyk handlowych, przy pełnym poszanowaniu zasady pomocniczości;

35.

wzywa Komisję, państwa członkowskie i inne zainteresowane strony, aby w nawiązaniu do sprawozdania Komisji ułatwiły włączanie organizacji rolników (w tym organizacji producentów i stowarzyszeń organizacji producentów) do krajowych organów egzekwowania prawa zajmujących się łańcuchem dostaw żywności, przede wszystkim poprzez zapewnienie anonimowości skarg oraz skutecznego systemu sankcji;

36.

uważa, że aby uporać się z problemem nieuczciwych praktyk handlowych i zapewnić europejskim rolnikom i konsumentom uczciwe warunki sprzedaży i kupna, niezbędne są ramy prawne na szczeblu UE;

37.

podkreśla, że europejskie ramy prawne nie mogą obniżać poziomu ochrony w krajach, które już przyjęły ustawodawstwo krajowe w celu zwalczania nieuczciwych praktyk handlowych między przedsiębiorstwami;

38.

wzywa państwa członkowskie, które nie mają kompetentnego organu egzekwowania, aby rozważyły utworzenie takiego organu i przekazanie mu uprawnień do prowadzenia nadzoru i egzekwowania środków przeciwdziałania nieuczciwym praktykom handlowym;

39.

podkreśla, że organy egzekwowania powinny dysponować szeregiem środków egzekwowania i sankcji, aby umożliwić elastyczną reakcję w zależności od powagi wykroczenia; uważa, że takie środki i sankcje powinny działać odstraszająco, mając na celu zmianę zachowań;

40.

przypomina, że wszystkie państwa członkowskie dysponują już ramami prawnymi dotyczącymi nieuczciwych praktyk handlowych; odnotowuje niedawne działania regulacyjne podjęte przez niektóre państwa członkowskie, polegające na wprowadzeniu przepisów uzupełniających do krajowego prawa konkurencji, rozszerzeniu zakresu stosowania dyrektyw dotyczących nieuczciwych praktyk handlowych, włączając w jej zakres relacje między przedsiębiorcami, a także na ustanowieniu niezależnych organów egzekwowania prawa; zauważa jednak, że fakt, iż państwa członkowskie stosują różne podejścia do tej kwestii, skutkuje różnym stopniem i rodzajem ochrony przed nieuczciwymi praktykami handlowymi;

41.

zwraca uwagę, że przy przyjmowaniu środków zwalczających nieuczciwe praktyki handlowe w łańcuchu dostaw żywności konieczne jest należyte uwzględnianie specyfiki poszczególnych rynków oraz obowiązujących je wymogów prawnych, zróżnicowanej sytuacji i podejścia w poszczególnych państwach członkowskich, stopnia skonsolidowania lub rozdrobnienia rynków oraz innych istotnych czynników, przy jednoczesnym wykorzystaniu środków już wprowadzonych w niektórych państwach członkowskich, które okazują się skuteczne; uważa, że każda proponowana inicjatywa regulacyjna w tej dziedzinie powinna zapewnić względnie dużą swobodę wyboru środka w zależności od charakteru rynku, tak aby uniknąć stosowania uniwersalnego podejścia, oraz powinna się opierać na generalnej zasadzie wzmocnienia skuteczności egzekucji przepisów przez zaangażowanie odpowiednich organów administracji publicznej i na koncepcji egzekwowania na drodze prywatnoprawnej, przyczyniając się tym samym do poprawy rozdrobnionej i słabej współpracy między różnymi krajowymi organami egzekwowania oraz do podejmowania transgranicznych wyzwań związanych z nieuczciwymi praktykami handlowymi;

42.

zwraca uwagę, że obecnie rozdrobniona i słaba współpraca między różnymi krajowymi organami egzekwowania nie jest wystarczająca, aby poradzić sobie z transgranicznymi wyzwaniami związanymi z nieuczciwymi praktykami handlowymi;

43.

wzywa Komisję do przeprowadzenia oceny skuteczności i wpływu działań regulacyjnych i nieregulacyjnych, z należytym uwzględnieniem wszystkich możliwych następstw dla zainteresowanych stron oraz wpływu na dobrobyt konsumentów, a także kombinacji strategii politycznych wskazywanej przez respondentów w wyżej wspomnianej analizie Areté, polegającej na łączeniu dobrowolnych inicjatyw z egzekwowaniem prawa przez organy publiczne (33 % wszystkich odpowiedzi) oraz konkretnymi przepisami na szczeblu UE (32 %);

44.

jest przekonany, że wiedza konsumenta o produktach rolnych ma podstawowe znaczenie dla rozwiązania problemów wynikających z braku równowagi w łańcuchu dostaw żywności, w tym z nieuczciwych praktyk handlowych; wzywa wszystkie strony łańcucha dostaw żywności do zwiększenia przejrzystości w całym łańcuchu, do lepszego informowania konsumentów za pomocą bardziej odpowiednich systemów etykietowania i certyfikacji, aby mogli oni świadomie wybierać dostępne produkty i podejmować odpowiednie działania;

45.

wzywa Komisję, aby w bliskiej współpracy z państwami członkowskimi promowała inicjatywy mające na celu zwrócenie uwagi konsumentów na zagrożenie, jakim jest dla producentów produktów pierwotnych dumping cenowy, oraz zdecydowanie popiera prowadzenie odnośnych kampanii informacyjnych w szkołach i placówkach szkoleniowych;

46.

zwraca uwagę, że od 2009 r. przyjęto pięć rezolucji na temat problemów w unijnym łańcuchu detalicznym, w tym trzy poświęcone konkretnie nierównościom i nadużyciom w łańcuchu dostaw żywności; podkreśla ponadto, że w tym samym okresie Komisja sporządziła trzy komunikaty oraz zieloną księgę, a także zleciła dwa sprawozdania końcowe na podobne tematy; w związku z tym stwierdza, że kolejna analiza stanu łańcucha dostaw żywności opóźni tylko pilnie potrzebne działanie, aby pomóc rolnikom zwalczać nieuczciwe praktyki handlowe;

47.

nalega, aby wszystkie podmioty łańcucha dostaw żywności rozważyły możliwość stosowania umów standardowych i umów nowej generacji, które przewidują podział ryzyka i korzyści;

48.

przyznaje, że w ramach reformy wspólnej polityki rolnej (WPR) oraz nowej jednolitej wspólnej organizacji rynku wprowadzono szereg środków mających na celu rozwiązanie problemu, jaki stanowi różnica pod względem siły przetargowej między rolnikami, handlem detalicznym, handlem hurtowym i MŚP w łańcuchu dostaw żywności, w szczególności poprzez wspieranie tworzenia i rozwoju organizacji producentów; podkreśla znaczenie, jakie ma taka współpraca między dostawcami;

49.

zauważa, że rozporządzenie (UE) nr 1308/2013, które przewiduje utworzenie organizacji producentów, ma wsparcie w postaci zachęt finansowych w ramach drugiego filaru WPR; podkreśla, że ramy prawne rozszerzają zasięg układów zbiorowych (w niektórych sektorach) i umów na dostawy (we wszystkich sektorach) na organizacje producentów, stowarzyszenia organizacji producentów oraz organizacje międzybranżowe, a także wprowadzają one tymczasowe zwolnienia z niektórych przepisów dotyczących konkurencji w okresach poważnych zaburzeń równowagi rynku, z zastrzeżeniem zabezpieczeń;

50.

wzywa Komisję do zdecydowanego wsparcia takiej taktyki, aby zwiększyć siłę przetargową producentów produktów pierwotnych i zachęcić producentów do wstępowania do organizacji producentów i stowarzyszeń organizacji producentów; podkreśla w szczególności słabą pozycję drobnych i rodzinnych gospodarstw rolnych, które mają potencjał tworzenia miejsc pracy i wspierania zatrudnienia w regionach odizolowanych, najbardziej oddalonych i górskich;

51.

uważa, że wzmacnianie i tworzenie organizacji producentów powinno iść w parze ze wzmacnianiem siły przetargowej rolników w łańcuchu dostaw żywności, w szczególności poprzez udzielenie im prawa do zbiorowego negocjowania umów;

52.

domaga się większej przejrzystości i lepszego informowania w ramach łańcucha dostaw, a także wzmocnienia organów i narzędzi pozyskiwania informacji z rynku, takich jak Europejski instrument monitorowania cen żywności i Europejskie Centrum Obserwacji Rynku Mleka, aby terminowo przekazywać rolnikom i organizacjom producentów dokładne dane rynkowe;

53.

jest zdania, że w całym łańcuchu dostaw żywności ceny powinny lepiej odzwierciedlać wartość dodaną tworzoną przez producentów produktów pierwotnych; w związku z tym domaga się, by kształtowanie cen detalicznych odbywało się przy zachowaniu niezbędnej przejrzystości;

54.

przypomina, że rolnicy w wielu państwach członkowskich wypracowali sobie silną pozycję w łańcuchu dostaw żywności dzięki tworzeniu spółdzielni, które gwarantują, że wartość dodana powstała na etapie przetwórstwa wróci do rolników, i uważa za niezwykle ważne, aby spółdzielni tych nie obciążano dodatkowymi kosztami wynikającymi z obowiązku dopełniania kosztownych formalności administracyjnych;

55.

wzywa producentów i przetwórców do współpracy w celu inwestowania w innowacje i do podnoszenia wartości dodanej swoich produktów;

56.

przypomina Komisji, że w grudniu 2013 r. Parlament przyjął sprawozdanie z własnej inicjatywy, w którym wezwał Komisję do zbadania możliwości samodzielnego egzekwowania prawa, aby rozwiązać problem „czynnika strachu” wśród producentów produktów pierwotnych; wzywa Komisję do rozważenia takiej możliwości w swoim sprawozdaniu;

57.

uważa, że organizacje branżowe mogłyby stanowić platformę, dzięki której producenci produktów pierwotnych mogliby bez obaw składać do właściwych organów skargi w przypadkach podejrzeń o stosowanie nieuczciwych praktyk handlowych;

58.

zobowiązuje swego przewodniczącego do przekazania niniejszego sprawozdania Radzie i Komisji, a także rządom i parlamentom państw członkowskich.

6.3.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 86/51

—

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 11, art. 114 ust. 3, art. 168 ust. 1 i art. 191,

—

uwzględniając decyzję Rady 2013/743/UE z dnia 3 grudnia 2013 r. ustanawiającą program szczegółowy wdrażający program „Horyzont 2020” – program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (2014–2020) i uchylającą decyzje 2006/971/WE, 2006/972/WE, 2006/973/WE, 2006/974/WE i 2006/975/WE (1),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1291/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiające „Horyzont 2020” – program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (2014–2020) oraz uchylające decyzję nr 1982/2006/WE (2),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 (3),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (4),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającą ramy wspólnotowego działania na rzecz zrównoważonego stosowania pestycydów (5),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 233/2014 z dnia 11 marca 2014 r. ustanawiające Instrument Finansowania Współpracy na rzecz Rozwoju na lata 2014–2020 (6),

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 870/2004 z dnia 24 kwietnia 2004 r. ustanawiające wspólnotowy program w sprawie ochrony, opisu, zbierania i wykorzystania zasobów genetycznych w rolnictwie i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1467/94 (7), a także sprawozdanie Komisji z dnia 28 listopada 2013 r. zatytułowane „Zasoby genetyczne w rolnictwie – od ochrony do zrównoważonego wykorzystywania” (COM(2013)0838),

—

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (8),

—

uwzględniając protokół ustaleń w sprawie współpracy w dziedzinie rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich w latach 2014–2020, podpisany w dniu 14 lipca 2014 r. przez Komisję Europejską i Europejski Bank Inwestycyjny,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 marca 2014 r. w sprawie przyszłości europejskiego sektora ogrodnictwa – strategie na rzecz wzrostu (9),

—

uwzględniając analizę przeprowadzoną w 2014 r. przez Departament Tematyczny B: Polityka strukturalna i polityka spójności – rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich, zatytułowaną „Rolnictwo precyzyjne: szansa dla rolników w UE – potencjalne wsparcie w ramach WPR w latach 2014–2020”,

—

uwzględniając badanie Weryfikacji Rozwiązań Naukowych i Technologicznych (STOA) z 2013 r. pt. „Jak wyżywić 10 miliardów ludzi? Rozwiązania technologiczne”,

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 29 lutego 2012 r. w sprawie europejskiego partnerstwa innowacyjnego na rzecz wydajnego i zrównoważonego rolnictwa (COM(2012)0079),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 lutego 2012 r. zatytułowany „Innowacje w służbie zrównoważonego wzrostu: biogospodarka dla Europy” (COM(2012)0060),

—

uwzględniając decyzję Komisji z dnia 16 października 2015 r. w sprawie utworzenia grupy wysokiego szczebla doradców naukowych (C(2015)6946),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 maja 2015 r. zatytułowany „Program UE – Lepsze wyniki dzięki lepszemu stanowieniu prawa” (COM(2015)0215),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 grudnia 2015 r. sprawie patentów i praw do ochrony odmian roślin (10),

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (A8–0174/2016),

A.

mając na uwadze, że nasze społeczności zmagają się z wieloma wyzwaniami w zakresie rolnictwa oraz że mają do odegrania własną rolę; mając na uwadze, że zgodnie z szacunkami do 2050 r. liczba ludności na świcie wyniesie 9,6 mld, co oznacza wzrost w stosunku do dzisiejszej wartości o około 2,4 mld osób;

B.

mając na uwadze, że średnio jedna trzecia produkowanej żywności jest marnotrawiona, a w niektórych sektorach prawie połowa; mając na uwadze, że jednym z najskuteczniejszych sposobów sprostania temu spodziewanemu zapotrzebowaniu bez konieczności uszczuplania skąpych zasobów jest wykorzystanie rozwiązań technologicznych, aby zwiększyć produkcję, usprawnić środki dystrybucji oraz rozwiązać problem marnowania żywności;

C.

mając na uwadze, że istnieje pilna potrzeba produkowania większej ilości bezpiecznej, zdrowej i bogatej w składniki odżywcze żywności dla obywateli UE oraz innych państw na całym świecie, aby rozwiązać problem niedożywienia, otyłości, chorób sercowo-naczyniowych itd.; mając na uwadze, że unijne wysokie standardy jakości żywności cieszą się uznaniem na całym świecie;

D.

mając na uwadze, że istnieje wiele konkurencyjnych alternatyw dla innego niż rolnicze wykorzystania gruntów, w tym urbanizacja, uprzemysłowienie, turystyka i rekreacja;

E.

mając na uwadze, że surowce rolne oferują perspektywy wzrostu w dziedzinie zielonej chemii;

F.

mając na uwadze, że wzmocnienie zrównoważonego charakteru rolnictwa staje się coraz ważniejszym celem dla jego podmiotów, gdyż z jednej strony istnieje konieczność ograniczenia kosztów dla utrzymania poziomu dochodów, a z drugiej reagowania na uszczuplanie i degradację zasobów naturalnych (gleby, wody, powietrza i bioróżnorodności); mając na uwadze, że w rolnictwie wykorzystuje się 70 % słodkiej wody zużywanej na świecie, a w niektórych regionach UE i na świecie dostęp do wody stanowi już główny czynnik ograniczający produkcję rolną; mając na uwadze, że można znacząco zmniejszyć zużycie wody pitnej w rolnictwie dzięki skutecznemu wykorzystaniu nowoczesnej techniki nawadniania i uprawom dostosowanym do warunków klimatycznych;

G.

mając na uwadze, że nawozy azotowe przynoszą wysokie plony, jednak do ich produkcji wykorzystuje się około 50 % energii pochodzącej z paliw kopalnych, którą pochłaniają systemy produkcji rolnej;

H.

mając na uwadze, że według szacunków do 2030 r. światowe zapotrzebowanie na energię wzrośnie o 40 %; mając na uwadze, że należy obecnie koniecznie poważnie zastanowić się, jak sprostać temu zapotrzebowaniu, zwiększając wydajność energetyczną i zabezpieczenie koszyka energetycznego obejmującego energię ze źródeł odnawialnych; mając na uwadze, że według badań krótsze łańcuchy rolno-spożywcze mogą prowadzić do niższego zużycia energii, z korzyścią dla ponoszonych kosztów i środowiska;

I.

mając na uwadze, że każdego roku nawet 40 % światowych plonów ulega zniszczeniu przez agrofagi i choroby roślin oraz że wartość ta w kolejnych latach może znacznie wzrosnąć; mając na uwadze, że należy podjąć działania, aby zapobiec dalszemu nasilaniu się tego zjawiska, w tym w ramach systemowych podejść i dostosowania istniejących modeli produkcji; mając na uwadze, że zmiana klimatu potęguje to zjawisko, prowadząc do pojawiania się nowych pod względem środowiskowym agrofagów i chorób roślin;

J.

mając na uwadze, że globalne ocieplenie wywołuje ekstremalne zdarzenia pogodowe, które skutkują suszą lub powodziami wywołującymi znaczne szkody dla lokalnych grup ludności i stanowią poważne zagrożenie dla ich bezpieczeństwa żywnościowego; mając na uwadze, że odporność klimatyczna biologicznie i strukturalnie zróżnicowanych agroekosystemów może pomóc zmniejszyć to zagrożenie;

K.

mając na uwadze, że potencjał unijnych plonów modyfikowanych genetycznie nie jest konsekwentnie wykorzystywany w gospodarstwach europejskich, które w ostatnich latach odnotowują stagnację zbiorów;

L.

mając na uwadze, że różnorodność i jakość zasobów genetycznych roślin odgrywa kluczową rolę w kwestii odporności i wydajności rolnictwa, przez co jest determinującym czynnikiem długofalowego rozwoju rolnictwa oraz bezpieczeństwa żywnościowego;

M.

mając na uwadze, że rozwiązanie problemu rozbieżności w plonach stanowi szczególne wyzwanie dla planu badań w dziedzinie zrównoważonego rolnictwa;

N.

mając na uwadze, że rolnictwo precyzyjne polega na stosowaniu automatyzacji i innych technologii, aby zwiększyć precyzję i wydajność kluczowych praktyk związanych z zarządzaniem rolnictwem, wykorzystując podejścia oparte na systemach w celu gromadzenia i analizy danych, a także optymalizacji związków między pogodą, glebą, wodą i plonami; mając na uwadze, że nadrzędnym celem rolnictwa precyzyjnego jest obniżenie poziomu pestycydów, a także wykorzystania nawozów i wody, przy jednoczesnym zwiększeniu żyzności gleby i optymalizacji plonów;

O.

mając na uwadze, że wiedza o glebie uczy nas, że zdrowa i aktywna gleba odżywia i chroni uprawy dzięki pożytecznym gatunkom, które chronią ją przed patogenami i szkodnikami, a także dostarcza roślinom uprawnym składniki odżywcze i wodę w zamian za cukry uwalniane przez korzenie roślin; mając na uwadze, że praktyki rolne mogą wywierać negatywny wpływ na biologiczną, chemiczną i fizyczną jakość gleby, powodując takie skutki jak erozja gleby, degradacja struktur gleby i utrata żyzności;

P.

mając na uwadze, że korzyści płynące z innowacyjnych technologii nie powinny ograniczać się do jednego typu praktyk rolnych, a powinny być stosowane do wszystkich rodzajów rolnictwa: konwencjonalnego lub ekologicznego, hodowli i upraw, do małych i dużych gospodarstw;

Q.

mając na uwadze, że w latach 1993–2009 liczba czynnych substancji pestycydowych została zmniejszona o 70 %, jednak pojaw szkodników w Unii Europejskiej nasilił się; mając na uwadze, że proces zatwierdzania, w tym kryteria określania substancji czynnych i nowych substancji stanowiących alternatywę dla środków ochrony roślin, staje się coraz bardziej wymagający dla unijnego rolnictwa i dla obywateli Unii; mając na uwadze pilną potrzebę rozwiązania problemu braku substancji czynnych do zastosowań małoobszarowych;

R.

mając na uwadze, że rozwiązania, które nie chronią w wystarczającym stopniu upraw specjalnych, zagrażają jakości, różnorodności i zrównoważonej produkcji żywności w UE, co rodzi bezpośrednie konsekwencje w postaci strat szacowanych na ponad 1 mld EUR, w tym strat w produkcji i dodatkowych kosztów ponoszonych przez rolników;

S.

mając na uwadze, że krótkoterminowe cykle w priorytetach finansowania polityki i badań mogą mieć szkodliwy wpływ na umiejętności, infrastrukturę i innowacje w rolnictwie; mając na uwadze, że należy nadać priorytet skutecznemu transferowi wyników badań z laboratoriów do rolników, a także programom badawczym skupionym na większej zrównoważoności rolnictwa, redukcji kosztów produkcji oraz zwiększeniu konkurencyjności;

1.

zauważa, że sektor rolnictwa zawsze polegał na nowych modelach i praktykach prowadzenia gospodarstwa, w tym na nowych technikach i metodach produkcyjnych służących zwiększeniu wydajności i dostosowaniu do nowych i zmieniających się okoliczności; podkreśla, że usługi ekosystemowe, takie jak obieg składników pokarmowych, mają kluczowe znaczenie dla rolnictwa oraz że pewne funkcje, takie jak biosekwestracja, wykraczają poza produkcję żywności;

2.

jest przekonany, że innowacyjność może przyczynić się do osiągnięcia zrównoważonego rolnictwa w UE i uważa, że technologie rolnictwa precyzyjnego są szczególnie istotne dla zachowania postępu, jednak uznaje ograniczenia w ich szerokim stosowaniu, w tym wiarygodność, funkcjonalność i znajomość tych technologii, a także dostosowania ich do wszystkich rodzajów i rozmiarów gospodarstw;

3.

uważa, że zasady leżące u podstaw rolnictwa precyzyjnego są w stanie przynieść większe korzyści środowiskowe, doprowadzić do wzrostu dochodów gospodarstw i racjonalizacji użytkowania maszyn rolniczych, a także znacznie zwiększyć wydajność zasobów, w tym wykorzystanie wody do nawadniania; w związku z tym zachęca Komisję do promowania strategii politycznych służących stymulowaniu rozwoju i wykorzystania technologii rolnictwa precyzyjnego w odniesieniu do wszystkich rodzajów gospodarstw, niezależnie od ich rozmiarów i rodzaju produkcji, czy to roślinnej, czy to zwierzęcej;

4.

podkreśla szczególną potrzebę procesu innowacji w rolnictwie precyzyjnym, aby rozwiązać problem „wysokich kosztów” rozwoju i wykorzystywania pewnych technologii rolnictwa precyzyjnego, a także szczególną potrzebę czynnego zaangażowania rolników i całego łańcucha dostaw w rozwijanie tych technologii, aby zapewnić wyraźne korzyści dla gospodarstw i pomóc im w osiąganiu większej odporności;

5.

jest przekonany, że rozwój gospodarczy i zrównoważona produkcja nie wykluczają się wzajemnie oraz że można je osiągnąć przede wszystkim przez innowacje; podkreśla potrzebę wspierania innowacji w technologii i zarządzaniu przez zapewnienie spójności i przejrzystości regulacyjnej oraz przestrzeni dla przedsiębiorczości i wzywa Komisję do zadbania o jednoznaczne uwzględnienie innowacji w planowanych przeglądach i reformach odpowiednich przepisów; zwraca uwagę, że rolnictwo europejskie jest w stanie wytwarzać wysokiej jakości produkty posiadające wysoką wartość dodaną oraz proponować opłacalne, oparte na wiedzy rozwiązania, aby zapewnić żywność rosnącej i coraz bardziej wymagającej światowej populacji;

6.

apeluje do sektora rolnego, Komisji i państw członkowskich o współpracę na rzecz poprawy wydajności i możliwości dostosowania technologii z dziedziny robotyki i innych technik rolnictwa precyzyjnego w celu efektywnego wykorzystywania środków w ramach finansowania badań na rzecz rolnictwa i ogrodnictwa;

7.

apeluje także do sektora o wykorzystywanie możliwości, jakie stwarzają innowacje, aby rozwijać dostępny wszystkim potencjał rolnictwa precyzyjnego, poprawiając w ten sposób pozycję osób niepełnosprawnych, promując równouprawnienie, rozszerzając umiejętności i zwiększając szanse zatrudnienia w społecznościach wiejskich;

8.

z zadowoleniem przyjmuje uwzględnienie kwestii robotyki w ramach rolnictwa precyzyjnego w nowo opublikowanym programie prac „Horyzont 2020” na lata 2016–2017, jednak ubolewa, że wnioski w ramach tego programu nie obejmują wymogu stosowania wielostronnego podejścia, co może oznaczać, że rolnicy są wykluczeni z innowacyjnego rozwoju; podkreśla, że rolnictwo precyzyjne może zmniejszyć zużycie zasobów o co najmniej 15 %; zachęca do wykorzystywania rolnictwa precyzyjnego zapewniającego nowe podejścia do całościowego zarządzania gospodarstwem rolnym, takie jak maszyny sterowane technologią GPS/GNSS oraz zdalnie kierowane bezzałogowe systemy powietrzne (BSP);

9.

zauważa, że rolnictwo podlega zmianom, tak samo jak wszystkie pozostałe sektory gospodarki; podkreśla, że nowoczesne rolnictwo stało się możliwe tylko dzięki zaakceptowaniu postępu naukowo-technicznego oraz że rewolucja cyfrowa jest szansą na dalszy rozwój w sektorze rolnictwa;

10.

podkreśla, że gromadzenie i analiza obszernych zintegrowanych zbiorów danych mogą pobudzać innowacje w rolnictwie oraz że są one szczególnie pożyteczne w rozwiązywaniu problemów i rozwijaniu wydajnego i zrównoważonego łańcucha żywnościowego, z którego skorzystają rolnicy, gospodarka, konsumenci i środowisko; wzywa Komisję i państwa członkowskie do usunięcia przeszkód na drodze do zintegrowania złożonych i fragmentarycznych systemów ICT, pobudzania inwestycji oraz pokrycia kosztów szkoleń, a także apeluje o większe udostępnienie rolnictwu niezbędnych obiektów;

11.

z zadowoleniem przyjmuje postępy poczynione przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA) w kwestii rozwoju rolnictwa precyzyjnego; uważa bowiem, że satelita ESA Sentinel-2, który znajdzie się na orbicie pod koniec 2016 r., może dostarczyć wyraźniejszy obraz udziału upraw i lasów w pokryciu terenu, co pozwoli skuteczniej realizować założenia polityki rolnej, zracjonalizować wykorzystanie zasobów oraz dokonać optymalizacji okresów zbiorów; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wsparcia wykorzystywania systemów satelitarnych;

12.

przyznaje, że degradacja gleby jest głównym ograniczeniem w produkcji rolnej i apeluje o więcej ambicji i wysiłku na rzecz poprawy praktyk gospodarowania glebą i wodą, zwłaszcza w świetle zmiany klimatu; z zadowoleniem przyjmuje technologie CTF (Controlled Traffic Farming – nawigacja maszynami rolniczymi), które zmniejszają szkody, jakie ponosi gleba na skutek nadmiernego wykorzystania gruntów, a także niedawne starania, aby wykorzystywać technologie wysokiej rozdzielczości zdalnie sterujące czujnikami w rolnictwie ekologicznym; zachęca Komisję do ilościowego określenia korzyści tych nowych technologii dla środowiska i produkcji oraz do zapewniania świadomości, wiedzy i transferów technologii;

13.

apeluje, by rolnicy byli angażowani w projektowanie, testowanie i upowszechnianie technologii mapowania składników odżywczych gleby w celu zwiększenia skuteczności tych technologii;

14.

ubolewa, że efektywność gospodarowania składnikami odżywczymi jest w UE bardzo niska i podkreśla, że niezbędne są działania na rzecz poprawy efektywności stosowania azotu (N), fosforu (P) i potasu (K), aby zmniejszyć ich wpływ na środowisko i zwiększyć produkcję żywności i energii; apeluje o przeprowadzenie ukierunkowanych badań naukowych (i stosowanie ich wyników) w celu lepszego monitorowania efektywności składników odżywczych i dalszej optymalizacji technologii zmiennego dawkowania;

15.

zgadza się, że rozwój nowych technologii i innowacyjnych praktyk rolnych może znacząco przyczynić się do zmniejszenia zużycia produktów ochrony roślin, nawozów i wody oraz przeciwdziałać erozji gleby;

16.

jest zdania, że utrata różnorodności genetycznej na przestrzeni ubiegłego stulecia zagraża bezpieczeństwu żywnościowemu oraz bezpieczeństwu pasz i osłabia strategie polityczne UE w zakresie zrównoważonego rolnictwa, ochrony bioróżnorodności i strategii łagodzenia zmiany klimatu; uważa, że monokultura i brak płodozmianu to główne powody utraty różnorodności genetycznej; uważa, że wszystkie odmiany roślin i gatunki zwierząt, w tym populacje miejscowe i ich dzikie i półdzikie gatunki pokrewne, a także stare i pionierskie odmiany są kluczowe dla zachowania różnorodności genetycznej, programów hodowlanych oraz produkcji wystarczającej ilości, pełnowartościowej i zdrowej żywności;

17.

jest zdania, że rozporządzenie UE powinno pomóc rolnikom i hodowcom jak najlepiej wykorzystywać te zasoby genetyczne, aby chronić różnorodność biologiczną i innowacje podczas pracy nad nowymi odmianami; podkreśla, że rozporządzenia UE zawsze powinny mieć na celu nieutrudnianie takich innowacyjnych procesów przez nakładanie zbędnych obciążeń administracyjnych na hodowców i rolników;

18.

podkreśla potrzebę szerszego dialogu między bankami genetycznymi, podmiotami publicznymi i prywatnymi prowadzącymi badania nad roślinami i hodowlą, hodowcami, użytkownikami końcowymi i wszystkimi pozostałymi podmiotami zaangażowanymi w ochronę i wykorzystywanie zasobów genetycznych, aby wykształcić odporność i sprostać wyzwaniom zrównoważonego rolnictwa w całej Europie;

19.

podkreśla dotychczasowe wsparcie DG ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz DG ds. Badań Naukowych i Innowacji w zakresie działań związanych z ochroną zasobów genetycznych, np. Europejskiej Sieci Ochrony Nasion Rodzimych (ENSCONET), apeluje jednak o kolejne programy, aby w dalszym ciągu wspierać działania służące ochronie genetycznej plonów i zwierząt gospodarskich, zwłaszcza w zakresie wykorzystywania zasobów genetycznych za pośrednictwem działań podejmowanych w gospodarstwie rolnym;

20.

podkreśla znaczenie objęcia ochroną zasobów genetycznych większej liczby gatunków roślin i zwierząt, a także zauważa, że fundusze przeznaczone na badania w tym obszarze powinny przynieść rezultat w postaci rozwoju technologicznego rolnictwa i ogrodnictwa;

21.

wzywa Komisję do przedstawienia wniosków dotyczących europejskiej strategii na rzecz zachowania różnorodności genetycznej w rolnictwie przewidzianej w ramach środka nr 10 europejskiej strategii ochrony różnorodności biologicznej do 2020 r.;

22.

uznaje potrzebę odpowiedzialnego wykorzystania zbiorów zasobów genowych w celu zidentyfikowania i dokonania charakterystyki cech dotyczących efektywności gospodarowania zasobami, odporności na agrofagi i choroby oraz innych cech związanych z podwyższoną jakością i odpornością; uważa, że wymaga to większego skupienia uwagi na fenotypowaniu, które niesie ze sobą poważne utrudnienia w odniesieniu do wielu upraw;

23.

zauważa, że najskuteczniejszym sposobem utrzymania różnorodności genetycznej w rolnictwie jest korzystanie z niej in vivo; zauważa, że spośród trzech kryteriów DUS (odrębności, wyrównania i trwałości) stosowanych w urzędowych wykazach materiału siewnego UE wyrównanie i trwałość nie stanowią naturalnych cech zróżnicowanych genetycznie roślin; zauważa, że przystosowanie do zmiany klimatu zależy od wysokiego zróżnicowania genetycznego; zauważa coraz większą koncentrację rynków materiału siewnego i zmniejszone zróżnicowanie odmian; wspiera rolę, jaką rolnicze systemy materiału siewnego i wymiany odgrywają we wzmacnianiu pozycji rolników i uznaje hodowlę partycypacyjną za długoletnią tradycję innowacyjności w społecznościach wiejskich;

24.

uznaje potrzebę zachowania i wykorzystywania zasobów genetycznych, by zapewnić długoterminowe bezpieczeństwo żywnościowe, a także by rozszerzyć genetyczną bazę nowoczesnych programów hodowli roślin i zwierząt; dostrzega, że gospodarstwom ekologicznym grozi brak nowych, odpornych na agrofagi i choroby odmian, które można by uprawiać bez stosowania produktów ochrony roślin; popiera ideę podziału dostępu i korzyści, jednak wzywa do wdrożenia protokołu z Nagoi na mocy rozporządzenia (UE) nr 511/2014 oraz rozporządzenia wykonawczego (UE) 2015/1866, tak aby hodowców nie odstraszały utrudnienia i koszty wynikające z wykorzystania materiału dzikich gatunków w celu wprowadzania nowych cech, takich jak odporność na agrofagi i choroby, właściwości odżywcze i odporność środowiskowa; zauważa, że należy tego dokonać bez osłabiania pozycji społeczności wiejskich, które od lat zajmują się hodowlą gatunków i rozmnażaniem odmian;

25.

uważa, że konieczne jest zachowanie ras lokalnych i rozwój ich wydajności z uwagi na ich zdolność dostosowania się do cech ich naturalnego środowiska oraz że należy zapewnić poszanowanie prawa rolników do niezależnej hodowli roślin oraz magazynowania i wymiany materiału siewnego różnych gatunków i odmian, aby zagwarantować genetyczną różnorodność rolnictwa europejskiego;

26.

uważa, że należy wspierać odpowiedni płodozmian, który nadal jest korzystny dla rolników; podkreśla także konieczność utrzymania zasobów genetycznych oraz szeregu odpowiednich narzędzi ochrony szerokiej gamy upraw; podkreśla, że brak takich narzędzi poważnie wpłynie na różnorodność upraw, które można produkować z zyskiem;

27.

wspiera potrzebę dalszych postępów w innowacyjnej hodowli dzięki stosowaniu bezpiecznych i sprawdzonych technik mających na celu rozszerzenie w plonach nie tylko zakresu cech odporności na agrofagi i choroby, lecz także różnorodności dostępnych na rynku surowców żywnościowych bogatych w składniki odżywcze oraz przynoszących korzyści dla zdrowia;

28.

uważa, że ważne jest zapewnienie stałego wsparcia na rzecz rozwoju i stosowania przyszłych narzędzi technologicznych, które mogą umożliwić pomyślne rozwiązanie społecznych problemów przyszłości dzięki hodowli;

29.

uważa, że nadszedł czas, aby Komisja opublikowała sprawozdanie końcowe grupy roboczej ds. nowych technik oraz by wykorzystać jej naukowe wnioski jako podstawę między innymi wyjaśnienia statusu prawnego technik hodowli, które obecnie podlegają kontroli, a także by wykorzystać do tego celu rzetelną analizą prawną;

30.

zachęca wszystkie zainteresowane strony oraz opinię publiczną do prowadzenia otwartego i przejrzystego dialogu w sprawie odpowiedzialnego rozwoju wysokoprecyzyjnych, innowacyjnych rozwiązań w ramach programów hodowlanych, w tym na temat wynikających z nich zagrożeń i korzyści; zwraca uwagę, że będzie to wymagało działań służących szerzeniu wiedzy o nowych technikach, a także ich zrozumienia wśród rolników i ogółu społeczeństwa; wzywa Komisję do zadbania o to, by konsumenci i rolnicy posiadali wystarczającą wiedzę o nowych i pojawiających się technikach hodowlanych, aby zapewnić możliwość prowadzenia otwartej i rzeczowej debaty publicznej;

31.

wyraża zaniepokojenie niedawną decyzją Wielkiej Izby Odwoławczej Europejskiego Urzędu Patentowego (EPO) z dnia 25 marca 2015 r. w sprawach G2/12 i G2/13;

32.

podkreśla pilną potrzebę dokonania przeglądu wdrażania ram regulacyjnych dotyczących środków ochrony roślin, a także opracowania spójnego, wydajnego, przewidywalnego, opartego na ryzyku i solidnych podstawach naukowych systemu zatwierdzania i oceny; uważa za ważne zmniejszenie w jak największym stopniu uzależnienia od rolnictwa stosującego pestycydy i zwraca uwagę, że produkcja żywności i paszy odbywa się w konkurencyjnym środowisku międzynarodowym; uważa za istotne, by rozwijać środki ochrony roślin, które będą opłacalne, bezpieczne w stosowaniu i przyjazne dla środowiska;

33.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy w ramach programu sprawności i wydajności regulacyjnej Komisji w 2016 r., które zobowiązują UE do przeprowadzenia oceny rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 oraz rozporządzenia (WE) nr 396/2005; podkreśla, że proces REFIT nie może prowadzić do obniżenia standardów bezpieczeństwa żywności i ochrony środowiska;

34.

apeluje do Komisji, by w swoim sprawozdaniu dla Parlamentu i Rady zawarła propozycje rozwiązań służących zmianie i udoskonaleniu obecnych przepisów, a zwłaszcza przepisów dotyczących funkcjonowania mechanizmu wzajemnego uznawania zezwoleń oraz procesu ocen strefowych;

35.

podkreśla obawy, że strefowy system zatwierdzania nie funkcjonuje z powodu ciągłego stosowania przestarzałych krajowych metodologii zatwierdzania oraz wzywa Komisję, by dokonała ujednolicenia systemu oceny w celu zapewnienia wzajemnego uznawania produktów we wszystkich państwach członkowskich leżących w strefach określonych w rozporządzeniu (WE) nr 1107/2009;

36.

z zadowoleniem przyjmuje najnowszą sieć europejskiej przestrzeni badawczej dotyczącą integrowanej ochrony roślin, a także nową platformę koordynacji dla zastosowań małoobszarowych, lecz uważa, że platforma ta mogłaby być lepiej wykorzystywana do celów badań i innowacji, by zaradzić brakowi rozwiązań w zakresie ochrony upraw w zastosowaniach małoobszarowych i upraw specjalnych;

37.

podkreśla znaczenie przejrzystej oceny skutków substancji czynnych w celu zapewnienia zrównoważonego rolnictwa zgodnie z przepisami UE, a także kompleksowej oceny zagrożeń związanych z wykorzystaniem produktów; przypomina, że zasadę ostrożności należy stosować, gdy stopień niepewności jest zbyt wysoki, by zapewnić zdrowie publiczne lub normy dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska;

38.

apeluje do DG ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności o ustalenie jasnych kryteriów określania substancji czynnych niskiego ryzyka w celu opracowania i wykorzystywania pestycydów niskiego ryzyka, uwzględniając przy tym ewolucję wiedzy naukowej i dbając o osiągnięcie celów ochrony zdrowia i środowiska, a także o zapewnienie danych dotyczących bezpieczeństwa w odniesieniu do kryteriów stosowanych do wszelkich substancji potencjalnie niskiego ryzyka;

39.

jest zdania, że należy traktować priorytetowo substancje niskiego ryzyka, w tym niechemiczne alternatywy dla środków ochrony roślin, takie jak biologiczne środki ochrony roślin, przy ocenie dokonywanej przez państwa członkowskie pełniące rolę sprawozdawców oraz Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), tak aby pomóc w osiągnięciu celów dyrektywy 2009/128/WE związanych z integrowaną ochroną roślin i ze zrównoważonym wykorzystaniem pestycydów, zwłaszcza w przypadku wykorzystywania produktów w odniesieniu do mniejszych i specjalnych upraw;

40.

podkreśla, że rolnicy muszą dysponować większym zestawem narzędzi, aby chronić swoje uprawy i decydować o wyborze środków najlepiej chroniących uprawy; zachęca w związku z tym do szerszego stosowania w ramach integrowanej ochrony roślin różnych rozwiązań alternatywnych wobec tradycyjnych pestycydów, w tym biopestycydów, i wzywa do podjęcia większych wysiłków w celu opracowania oszczędniejszych rozwiązań alternatywnych przez wspieranie badań w terenie nad niechemicznymi rozwiązaniami alternatywnymi i środkami niskiego ryzyka oraz bardziej przyjaznymi środowisku pestycydami oraz upowszechnianie przykładów takich rozwiązań;

41.

zwraca uwagę, że kontrole biologiczne są metodą ochrony upraw opartych na wykorzystaniu żywych organizmów lub naturalnych substancji oraz że mogłyby zmniejszyć wykorzystanie tradycyjnych pestycydów i przyczynić się do zwiększenia odporności roślin;

42.

wzywa Komisję do przedstawienia planu działania oraz ustanowienia grupy ekspertów w celu opracowania bardziej zrównoważonego systemu zwalczania szkodników; podkreśla potencjał systemu ochrony roślin, który poprawia interakcję między działaniami w zakresie hodowli roślin, naturalnymi systemami zwalczania i stosowaniem pestycydów;

43.

ubolewa z powodu powolnego tempa wdrażania i oceny wdrożenia integrowanej ochrony roślin i dyrektywy 2009/128/WE przez, odpowiednio, państwa członkowskie i Komisję;

44.

uznaje, że rozwój technologii związanych z rolnictwem wymaga wiedzy i zestawów wszechstronnych umiejętności zarówno specjalistycznych, jak i międzydyscyplinarnych, które obejmują między innymi ogólną wiedzę o roślinach, zwierzętach i środowisku, a także fizjologię oraz inżynierię;

45.

wyraża ubolewanie w związku z coraz większymi brakami umiejętności w wielu z tych dziedzin i apeluje do państw członkowskich o współpracę z przedstawicielami sektora, instytucjami badawczymi i innymi zainteresowanymi stronami w zakresie opracowywania ich kolejnych programów rozwoju obszarów wiejskich, w tym europejskich partnerstw innowacyjnych, w celu zidentyfikowania szans służących wsparciu rozwoju umiejętności i transferu wiedzy w tych obszarach, między innymi za pomocą szkoleń i praktyk dla młodych rolników i podmiotów wchodzących na rynek;

46.

apeluje do sektora technologii rolniczych o zwiększenie koordynacji i integracji demonstracji w gospodarstwie oraz wykorzystania takich demonstracji, a także o monitorowanie gospodarstw w celu wymiany najlepszych praktyk na szczeblu regionalnym, krajowym i europejskim z wykorzystaniem obecnie dostępnych lub nowych programów, inicjatyw lub zasobów;

47.

dostrzega, że połączenie rolnictwa precyzyjnego i technologii cyfrowej może sprawić, iż rolnictwo stanie się bardziej atrakcyjne dla młodych rolników oraz może stworzyć nowe możliwości wzrostu i miejsca pracy na obszarach wiejskich; uważa, że inwestycje w rozwój tych technologii mogą sprzyjać wymianie pokoleń w rolnictwie;

48.

uznaje długofalowe wyzwania związane ze zrównoważonym rolnictwem i ogrodnictwem i apeluje do Komisji oraz do państw członkowskich o opracowanie długoterminowego planu inwestycyjnego, nadając priorytet podejściu sektorowemu, i kontynuowanie finansowania badań podstawowych i stosowanych; zwraca się do Komisji i państw członkowskich o udoskonalenie szkoleń dla specjalistów w zakresie zrównoważonego rolnictwa oraz o zapewnienie dostępności konsultacji eksperckich;