26.2.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 75/1

26.2.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 75/2

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Unijna polityka w zakresie zewnętrznych stosunków w dziedzinie lotnictwa – jak sprostać przyszłym wyzwaniom?” (COM(2012)0556),

—

uwzględniając rezolucję z dnia 7 czerwca 2011 r. w sprawie międzynarodowych umów o ruchu lotniczym na mocy traktatu lizbońskiego (1),

—

uwzględniając swoją decyzję z dnia 20 października 2010 r. w sprawie nowelizacji porozumienia ramowego w sprawie stosunków między Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską („porozumienie ramowe”) (2),

—

uwzględniając rezolucję z dnia 17 czerwca 2010 r. w sprawie Umowy UE–USA o transporcie lotniczym (3),

—

uwzględniając rezolucję z dnia 25 kwietnia 2007 r. dotyczącą stworzenia Europejskiej Wspólnej Przestrzeni Lotniczej (4),

—

uwzględniając rezolucję z dnia 17 stycznia 2006 r. w sprawie rozwoju wspólnotowej polityki zewnętrznej w zakresie lotnictwa (5),

—

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 90, art. 100 ust. 2 i art. 218,

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Transportu i Turystyki oraz opinie Komisji Handlu Międzynarodowego oraz Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A7–0172/2013),

A.

mając na uwadze, że lotnictwo to szybko rosnący sektor gospodarki, zarówno w Unii, jak i poza nią, zwłaszcza w Azji i na Bliskim Wschodzie;

B.

mając na uwadze, że lotnictwo ma do odegrania istotną rolę w łączeniu ludzi i przedsiębiorstw zarówno wewnątrz Unii, jak i w skali globalnej, zwłaszcza z rynkami rozwijającymi się;

C.

mając na uwadze, że liczba miejsc pracy, które zostały zlikwidowane przez europejskie linie lotnicze oraz które są planowane do likwidacji wyniosła od roku 2012 ponad 20 000;

D.

mając na uwadze, że europejscy partnerzy społeczni branży lotniczej porozumieli się w dniu 29 stycznia 2013 roku w ramach dialogu na temat skutków wpływu globalnego kryzysu na lotnictwo cywilne co do tego, że konieczne jest skoordynowane i szeroko zakrojone działanie na płaszczyźnie międzynarodowej;

E.

mając na uwadze, że opublikowany przez Komisję w 2005 r. komunikat miał istotne znaczenie dla rozwoju unijnej polityki w zakresie zewnętrznych stosunków w dziedzinie lotnictwa;

F.

mając na uwadze, że wydarzenia ostatnich siedmiu lat wskazują na potrzebę dalszego przeglądu;

1.

podkreśla postęp, jakiego dokonano w procesie tworzenia jednolitego i otwartego regionalnego rynku Unii, a jednocześnie przy tworzeniu wspólnego podejścia Unii do jej polityki w zakresie zewnętrznych stosunków w dziedzinie lotnictwa;

2.

z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji, który zawiera przygotowaną w odpowiednim czasie analizę obecnej sytuacji i postępów osiągniętych w polityce zewnętrznych stosunków w dziedzinie lotnictwa od 2005 r., a także wyzwań stojących przed unijnym sektorem lotnictwa na niezwykle konkurencyjnym światowym rynku lotniczym;

3.

podkreśla zasadniczą rolę sektora lotnictwa w gospodarce Unii, zwłaszcza pod względem wzrostu i zatrudnienia, biorąc pod uwagę, że w sektorze tym pracuje ponad 5 mln Europejczyków i wytwarza on 2,4 % PKB Unii, przyczyniając się do tworzenia sieci połączeń Unii z resztą świata; podkreśla potrzebę utrzymania silnego i konkurencyjnego sektora lotnictwa Unii;

4.

uważa, że dokonano istotnego postępu w zakresie określania i wdrażania mechanizmów i systemów Unii, takich jak jednolita europejska przestrzeń powietrzna (SES), europejski system zarządzania ruchem lotniczym nowej generacji (SESAR), inicjatywa „Czyste niebo”, Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) i globalny system nawigacji satelitarnej (GNSS), celem zwiększenia bezpieczeństwa i spełnienia wymogów pasażerów; uważa, że należy dokonać dalszego postępu w tych obszarach;

5.

wyraża jednak zaniepokojenie opóźnieniami we wdrażaniu SES i SESAR, biorąc pod uwagę niepotrzebne koszty, jakie z powodu tych opóźnień ponoszą linie lotnicze i ich klienci; popiera Komisję w odniesieniu do podjęcia działań karnych wobec tych państw członkowskich, które nie dotrzymały terminu ustalonego na grudzień 2012 r. i nie poczyniły żadnych postępów w zakresie funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej;

6.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyspieszenia prac nad wprowadzeniem w życie SES oraz SESAR; stwierdza, że pełne wprowadzenie w życie SES stworzy istotne bezpośrednie i pośrednie możliwości zatrudnienia;

7.

podkreśla znaczenie tych programów unijnych nie tylko dla rynku wewnętrznego, ale również dla polityki zewnętrznej; uważa, że ukończenie i wdrożenie tych instrumentów pomoże we wzmocnieniu pozycji przemysłu Unii na konkurencyjnym rynku światowym;

8.

podkreśla znaczenie obecnego przeglądu rozporządzenia w sprawie praw pasażerów linii lotniczych oraz popiera silne i zdecydowanie przyjazne dla konsumentów prawodawstwo europejskie;

9.

zdaje sobie sprawę, że skutki kryzysu finansowego różnią się w poszczególnych regionach świata; uważa, że w rezultacie linie lotnicze w Unii stoją w obliczu wyzwań konkurencyjnych, a dwustronne umowy o komunikacji lotniczej nie zawsze są najwłaściwszym rozwiązaniem służącym zwalczaniu ograniczeń rynkowych lub nieuczciwych subsydiów;

10.

uważa, że skoro nie udało się stworzyć kompleksowej polityki w zakresie zewnętrznych stosunków w dziedzinie lotnictwa, pomimo wysiłków podejmowanych w okresie ostatnich siedmiu lat, należy możliwie jak najszybciej zastosować ściślej skoordynowane podejście unijne, obejmujące ambitniejsze cele, aby zapewnić uczciwą i otwartą konkurencję;

11.

uważa, że europejska spójność regulacyjna jest elementem o kluczowym znaczeniu dla silnej pozycji Europy na ryku światowym i dla interakcji z krajami trzecimi;

12.

przyjmuje z zadowoleniem postęp osiągnięty w zakresie trzech filarów polityki z 2005 r.; obecnie ponad 100 państw trzecich uznaje zasadę wyznaczenia unijnego; ponad 1 000 dwustronnych umów o komunikacji lotniczej dostosowano do prawa Unii, gwarantując w ten sposób pewność prawa; ubolewa, że te zasady nadal wymagają zaakceptowania przez ważnych partnerów, w tym Chiny, Indie i Republikę Południowej Afryki;

13.

wskazuje, że wdrożenie unijnej polityki w zakresie zewnętrznych stosunków w dziedzinie lotnictwa umożliwiło maksymalne wykorzystanie możliwości jednolitego rynku w takim zakresie, w jakim ułatwia on konsolidację unijnej branży lotniczej w czasie, gdy w warunkach globalizacji podmioty gospodarcze muszą być silniejsze, aby stawić czoła zagranicznej konkurencji;

14.

podkreśla, że wspólnie z krajami sąsiadującymi udało się stworzyć stale rosnący wspólny obszar lotniczy; uważa, że te porozumienia zapewniły ważne korzyści gospodarcze; z zadowoleniem przyjmuje istotne wysiłki podjęte na rzecz dopasowania różnych ram regulacyjnych do prawodawstwa Unii w takich dziedzinach, jak bezpieczeństwo, ochrona, zarządzanie ruchem lotniczym, ochrona środowiska naturalnego, prawa pasażerów, uregulowania ekonomiczne i aspekty socjalne;

15.

z zadowoleniem przyjmuje zawarcie szeroko zakrojonej umowy o transporcie lotniczym między UE a Stanami Zjednoczonymi oraz jej pozytywne skutki dla obu gospodarek, a także wygenerowanie dzięki niej szacunkowo 80 000 nowych miejsc pracy w ciągu pierwszych pięciu lat;

16.

jest zdania, że silna unijna polityka w zakresie zewnętrznych stosunków w dziedzinie lotnictwa, nakierowana przede wszystkim na najważniejsze rynki wzrostu w segmencie połączeń długodystansowych, otworzyłaby przed unijnymi przedsiębiorstwami lotniczymi nowe szanse gospodarcze, szczególnie w regionie Azji i Pacyfiku;

17.

podkreśla potrzebę doprowadzenia do końca negocjacji z niektórymi kluczowymi partnerami, takimi jak Brazylia, a szerokie umowy o komunikacji lotniczej z takimi krajami mogą przynieść istotne korzyści gospodarcze;

18.

podkreśla, że część postulatów zawartych w rezolucji Parlamentu z 2006 r. nadal wymaga spełnienia; podkreśla w szczególności konieczność wspierania właściwych międzynarodowych norm bezpieczeństwa i ochrony, a ponadto konieczność zapewnienia równego traktowania przewoźników lotniczych z Unii i spoza niej oraz konieczność łagodzenia negatywnych skutków dla środowiska naturalnego;

19.

podkreśla znaczenie narzędzi takich jak system wspólnych komisji w wypracowywaniu wspólnych podejść do specyficznych zagadnień związanych z lotnictwem;

20.

przyjmuje z zadowoleniem realizację innych kwestii poruszonych w rezolucji z 2006 r., na przykład rozszerzenie zakresu zadań EASA;

21.

zauważa istotny wzrost natężenia ruchu z i do regionu Azji i Pacyfiku, a także w obrębie tego regionu, odzwierciedlający występujący w nim trend wzrostu gospodarczego; wyraża zaniepokojenie ewentualnością utraty przez linie lotnicze i przedsiębiorstwa z Unii zarówno wielkich szans związanych z tą częścią świata, jak i potencjału generowania zysków, jeżeli nie zostaną podjęte żadne działania;

22.

zauważa również, że doszło do umocnienia ogólnoświatowej pozycji przewoźników spoza Unii dzięki dotacjom i dużym publicznym inwestycjom w samoloty i infrastrukturę, podjętym w różnych regionach Bliskiego Wschodu, Dalekiego Wschodu i Ameryki Południowej;

23.

zwraca uwagę na istotne zmiany, do jakich doszło na rynku wewnętrznym Unii w wyniku wzrostu udziału tanich przewoźników w rynku; uważa, że bez względu na konkurencję te dwa modele działalności gospodarczej mogą znaleźć sposób na wzajemne uzupełnianie się przy stawianiu czoła wyzwaniom rynkowym z zewnątrz;

24.

zauważa, że niezwykle niskie ceny biletów oferowane przez niektórych europejskich tanich przewoźników są kompensowane przez te przedsiębiorstwa nieuczciwymi praktykami w zakresie warunków pracy, jak niskie standardy socjalne i standardy praw pracowniczych dla personelu; zauważa też, że do takiej wyceny biletów wydają się przyczyniać minimalne inwestycje w standardy bezpieczeństwa, a także nieuzasadnione dotacje regionalne;

25.

zwraca uwagę, że między przedsiębiorstwami lotniczymi istnieje duża konkurencja związana z ofertą przewoźników niskokosztowych – segmentu, który obejmuje 40 % całej oferty w ruchu lotniczym w Unii; podkreśla, że jeżeli dane państwo członkowskie ratyfikowało konwencje MOP nr 87 i 98, przedsiębiorstwa lotnicze muszą przestrzegać zawartych w nich praw podstawowych dotyczących wolności zgromadzeń, a także uznawać mandat przedstawicieli pracowników i przestrzegać porozumień w sprawie wynagrodzeń, przy czym przestrzeganie tych przepisów musi podlegać kontroli, a ich naruszanie – sankcjom;

26.

zwraca uwagę na znaczenie węzłów lotniczych, w tym rozwoju węzłów drugorzędnych, węzłów wyspecjalizowanych i wielowęzłowości, a także na pilną potrzebę długoterminowych inwestycji publicznych i prywatnych w infrastrukturę portów lotniczych w celu zwiększenia przepustowości, np. poprzez budowę nowych pasów startowych, a także bardziej efektywnego wykorzystania istniejącej infrastruktury – w tym lotnisk regionalnych, np. w regionie śródziemnomorskim i przy wschodnich granicach Unii – za pomocą lepszego zarządzania przydziałami czasu na start i lądowanie;

27.

podkreśla, że konkurencyjność unijnych przewoźników ograniczają na poziomie światowym takie czynniki, jak brak równych warunków działania wynikający np. z różnych podatków krajowych, zatłoczone porty lotnicze, wysokie opłaty z tytułu zarządzania ruchem lotniczym i opłaty lotniskowe, pomoc państwa otrzymywana przez konkurentów, koszt emisji dwutlenku węgla, stosowanie niższych standardów socjalnych oraz różnorodnych reguł dotyczących pomocy publicznej poza granicami Unii;

28.

uważa, że te czynniki stanowią potencjalne przeszkody dla wzrostu i zatrudnienia;

29.

wzywa Komisję do przeprowadzenia analizy rozbieżnych opłat, składek i podatków z tytułu transportu lotniczego w poszczególnych państwach członkowskich oraz ich wpływu na ceny biletów i zyski linii lotniczych, a także do przeprowadzenia analizy dotyczącej ewentualnej pomocy państwa otrzymywanej przez konkurentów w skali światowej i jej wpływu na linie lotnicze Unii;

30.

przyjmuje z zadowoleniem nowe regulacje unijne dotyczące zabezpieczenia społecznego pracowników niestacjonarnych;

31.

uważa, że polityka w zakresie zewnętrznych stosunków w dziedzinie lotnictwa powinna w pełni respektować zasadę wzajemności, w tym dostępu do rynku, otwartości i uczciwej konkurencji, przy równych warunkach działania, oraz powinna kierować się dwoma głównymi celami: korzyściami dla konsumentów i przedsiębiorstw oraz wspieraniem linii i portów lotniczych Unii w ich wysiłkach służących utrzymaniu pozycji światowych liderów;

32.

podkreśla w związku z tym, że umowy dotyczące ruchu lotniczego z państwami sąsiadującymi oraz partnerami wyznającymi te same wartości muszą zawierać ramowe warunki prawne gwarantujące uczciwą konkurencję;

33.

wzywa do dalszego stosowania procedur negocjowania kompleksowych umów o komunikacji lotniczej na szczeblu Unii, opierających się na jedności europejskiej i zatwierdzonych przez Radę;

34.

wzywa Komisję do wspierania i obrony interesów Unii w ramach umów oraz do prezentowania norm, wartości i najlepszych praktyk unijnych oraz dzielenia się nimi;

35.

wzywa do nasilonej współpracy i koordynacji między Komisją a państwami członkowskimi podczas negocjowania umów o komunikacji lotniczej z kluczowymi partnerami w celu zwiększenia efektu dźwigni Unii i jej szans na dostęp do nowych rynków;

36.

wzywa Komisję do uwzględnienia w kompleksowych umowach warunków regulacyjnych dotyczących bezpieczeństwa, ochrony, praw pasażerów, szkolenia personelu i zezwoleń;

37.

wzywa Komisję do zakończenia trwających negocjacji z państwami sąsiadującymi, takimi jak Ukraina, Liban, Tunezja, Azerbejdżan i Algieria; wskazuje, że bliskość geograficzna tych krajów i ich rynków oraz wzrost gospodarczy mający ostatnio miejsce w niektórych z nich mogą stanowić szansę rozwoju dla regionalnych i drugorzędnych portów lotniczych w Unii; uważa, że ze względu na swoją dużą przepustowość regionalne porty lotnicze mogą przyczyniać się do zmniejszenia zatłoczenia głównych węzłów europejskich, czyniąc je bardziej konkurencyjnymi w skali światowej;

38.

wzywa Radę do udzielenia Komisji indywidualnych mandatów negocjacyjnych dotyczących pozostałych państw sąsiadujących, mianowicie Turcji, Armenii i Libii;

39.

uważa, że zindywidualizowane podejście Unii musi przeważać w jej stosunkach z kluczowymi partnerami i wzywa Komisję do jak najszybszego zakończenia negocjacji kompleksowych umów o ruchu lotniczym, w tym z Australią i Brazylią, a Radę – do udzielenia Komisji mandatu do negocjowania takich umów z szybko rosnącymi gospodarkami, takimi jak Chiny, Indie i państwa rejonu Zatoki Perskiej;

40.

jest zdania, że ewentualna przyszła umowa o handlu i inwestycjach między Unią a USA również wpłynęłaby na sektor lotnictwa; w związku z tym uważa, że Komisja powinna przekazać wystarczające informacje, tak aby Parlament mógł dokładnie monitorować zbliżające się negocjacje;

41.

podkreśla konieczność pełnego osiągnięcia celów wyznaczonych w umowie o transporcie lotniczym z kluczowymi partnerami, zwłaszcza ze Stanami Zjednoczonymi i Kanadą, w tym usunięcia ograniczeń w zakresie własności linii lotniczych przez podmioty zagraniczne; wzywa do działań mających na celu przezwyciężenie utrzymującego się braku równowagi między możliwościami firm z Unii do świadczenia usług kabotażowych na rynku USA a możliwościami linii lotniczych z USA do świadczenia takich usług w Europie; przypomina, że międzynarodowe inwestycje wzajemne przyczyniają się do ekonomicznej dynamiki sektora lotniczego i w związku z tym zachęca Komisję do propagowania międzynarodowych przepisów prawnych, które sprzyjają rozwojowi i wspieraniu takich inwestycji oraz służą promowaniu aktywnej polityki na rzecz opracowywania norm i najlepszych praktyk dotyczących inwestycji międzynarodowych;

42.

uważa, że umowy dwustronne mogą wnieść istotny wkład w rozwój polityki w zakresie zewnętrznych stosunków w dziedzinie lotnictwa, ale zwraca jednocześnie uwagę na znaczenie wspólnego podejścia Unii;

43.

podkreśla istotne znaczenie uczciwej i otwartej konkurencji we wszystkich działaniach związanych z usługami lotniczymi; wzywa do uwzględnienia standardowych klauzul „uczciwej konkurencji” w dwustronnych umowach o komunikacji lotniczej;

44.

wzywa Komisję do określenia, a państwa członkowskie do stosowania, minimalnego zestawu standardowych unijnych wymogów prawnych, w szczególności dotyczących współpracy regulacyjnej, norm pracy i ochrony środowiska oraz praw pasażerów, jakie powinny być włączane do umów dwustronnych, z jasnym celem polegającym na tworzeniu szans i usuwaniu barier dla linii lotniczych Unii;

45.

wzywa Komisję do przedłożenia wniosku dotyczącego pilnej zmiany lub zastąpienia rozporządzenia (WE) nr 868/2004 dotyczącego ochrony przed subsydiowaniem i nieuczciwymi praktykami cenowymi powodującymi uszczerbek dla przewoźników lotniczych Wspólnoty (6);

46.

popiera wniosek Komisji dotyczący zapewnienia wolnej i uczciwej konkurencji w stosunkach i umowach z krajami trzecimi oraz do opracowania nowych instrumentów obrony handlowej, które są lepiej dostosowane i bardziej skuteczne w radzeniu sobie z nieuczciwymi praktykami, takimi jak dyskryminacja, niespójne stosowanie ram prawnych i brak przejrzystości w sprawozdaniach finansowych firm, co może doprowadzić do zakłóceń na rynku;

47.

wzywa Komisję do nawiązania dialogu z państwami rejonu Zatoki Perskiej z myślą o zwiększeniu przejrzystości oraz zapewnieniu uczciwej konkurencji;

48.

zauważa, że Federacja Rosyjska odmawia przestrzegania porozumienia dotyczącego stopniowej likwidacji opłat za przeloty nad Syberią, osiągniętego w ramach przystąpienia Federacji Rosyjskiej do WTO w 2011 r.; uważa, że ponieważ z powodu tych nielegalnych opłat za tranzyt przewoźnicy Unii działają w długotrwałych dyskryminujących warunkach, Unia powinna mieć możliwość przyjęcia analogicznych środków – poprzez odmowę lub ograniczenie tranzytu przez swoje terytorium lub, bardziej ogólnie, poprzez podjęcie wszelkich środków związanych z korzystaniem z przestrzeni powietrznej Unii przez przewoźników lotniczych Federacji Rosyjskiej – aby skłonić Federację Rosyjską do zniesienia wyżej wspomnianych opłat, które są nielegalne, gdyż naruszają umowy międzynarodowe (konwencję z Chicago); w związku z tym wzywa Komisję i Radę do rozważenia potencjalnych środków mających na celu zapewnienie wzajemności między Federacją Rosyjską a Unią w odniesieniu do korzystania z przestrzeni powietrznej;

49.

podkreśla, że ambitna polityka Unii dotycząca ochrony praw pasażerów transportu lotniczego może stanowić element jakościowy wyróżniający przewoźników lotniczych Unii na tle światowej konkurencji; wzywa Komisję do podjęcia dalszych kroków w celu wspierania wysokich standardów Unii w zakresie praw pasażerów transportu lotniczego, a także kontrolowania ich wdrażania i stosowania;

50.

wzywa Komisję do jak najszybszego opracowania nowych ram regulacyjnych dotyczących wdrażania SES, w oparciu o podejście odgórne, w tym lepszy mechanizm współpracy między europejskimi instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej, oraz do zapewnienia niezbędnych warunków do rozpoczęcia wdrażania SESAR;

51.

wzywa Radę, aby ostatecznie przyjęła stanowisko w sprawie rezolucji ustawodawczej Parlamentu z dnia 5 maja 2010 r. na temat wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie opłat za ochronę lotnictwa (7), która mimo przyjęcia w Parlamencie znaczną większością 96 % głosów, wciąż pozostaje zablokowana w Radzie;

52.

uważa, że Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO) ma ważną rolę do odegrania w procesie rozwoju ram regulacyjnych dla globalnego sektora lotniczego, na przykład w zakresie liberalizacji wymogów co do własności i kontroli linii lotniczych oraz zapewnienia globalnej interoperacyjności w zarządzaniu ruchem lotniczym; zachęca ICAO do dalszego rozwijania ogólnoświatowych, rynkowych środków służących redukcji hałasu na lotniskach oraz ograniczeniu wszelkich emisji gazów cieplarnianych; uznaje za istotne, aby na forum ICAO jak najszybciej osiągnąć porozumienie dotyczące podejścia globalnego;

53.

wzywa do przyznania Komisji mandatów negocjacyjnych w celu wyjaśnienia kwestii reprezentacji Unii na forum ICAO i wzmocnienia tej reprezentacji;

54.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

26.2.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 75/7

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1233/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie zastosowania niektórych wytycznych w dziedzinie oficjalnie wspieranych kredytów eksportowych oraz uchylające decyzje Rady 2001/76/WE i 2001/77/WE (1),

—

uwzględniając rozporządzenie delegowane Komisji z dnia 14 marca 2013 r. zmieniającego załącznik II do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1233/2011 w sprawie zastosowania niektórych wytycznych w dziedzinie oficjalnie wspieranych kredytów eksportowych (C(2013)1378),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 grudnia 2012 r. w sprawie finansowania handlu i inwestycji unijnych MŚP: łatwiejszy dostęp do kredytu w celu wsparcia internacjonalizacji (2),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 września 2011 r. w sprawie nowej polityki handlowej dla Europy w ramach strategii „Europa 2020” (3),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 kwietnia 2011 r. w sprawie europejskiej polityki inwestycji międzynarodowych (4),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie międzynarodowej polityki handlowej w kontekście nadrzędnych potrzeb związanych ze zmianami klimatu (5),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie praw człowieka oraz norm społecznych i środowiskowych w międzynarodowych umowach handlowych (6),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w międzynarodowych umowach handlowych (7),

—

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej (2010/C 83/02),

—

uwzględniając komunikat Komisji Europejskiej oraz wysokiej przedstawiciel UE do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 12 grudnia 2011 r. (COM(2011)0886),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 października 2010 r. zatytułowany „Strategia skutecznego wprowadzania w życie Karty praw podstawowych przez Unię Europejską” (COM(2010)0573),

—

uwzględniając oświadczenie Rady Europejskiej z dnia 26 czerwca 2012 r. pt. Ramy strategiczne i plan działania UE w dziedzinie praw człowieka i demokracji (11855/2012),

—

uwzględniając notatkę informacyjną swojego departamentu tematycznego pt. „Punkty odniesienia w zakresie praw człowieka w polityce zagranicznej UE” (EXPO/B/DROI/2011/15),

—

uwzględniając wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka z dnia 16 czerwca 2011 r. (HR/PUB/11/04, 2011 ONZ),

—

uwzględniając wniosek Komisji z dnia 16 kwietnia 2013 r. dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże spółki oraz grupy (COM(2013)0207),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego (A7-0193/2013),

A.

mając na uwadze, że programy kredytów eksportowych państw członkowskich stanowią dla europejskich przedsiębiorstw ważny instrument służący wzmocnieniu szans rozwoju handlu i działalności gospodarczej;

B.

mając na uwadze, że rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1233/2011 w sprawie zastosowania niektórych wytycznych w dziedzinie oficjalnie wspieranych kredytów eksportowych określa wymogi w zakresie corocznej sprawozdawczości dla państw członkowskich względem Komisji a jednocześnie przewiduje przekazanie Komisji uprawnień, dzięki którym osiągnie się jak najszybszą transpozycję zmian odnośnych przepisów regulujących OECD do prawa UE;

C.

mając na uwadze, że na mocy art. 207 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) „wspólna polityka handlowa prowadzona jest zgodnie z zasadami i celami działań zewnętrznych Unii”;

D.

mając na uwadze, że zasady przewodnie dotyczące sposobu organizacji przez Unię jej stosunków zewnętrznych oraz zasady przewodnie regulujące działania Unii na arenie międzynarodowej są zawarte w art.3 i 21 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), który stanowi wiążącą umowę między państwami członkowskimi;

E.

mając na uwadze, że w komunikacie Komisji oraz wysokiej przedstawiciel UE do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z grudnia 2011 r., stwierdza się, że „należy zachęcać przedsiębiorstwa europejskie do wszelkiej niezbędnej staranności w zapewnianiu zgodności swoich działań z prawami człowieka, bez względu na miejsce prowadzenia działalności”;

F.

mając na uwadze, że w przyjętych przez Radę Europejską Ramach strategicznych i planie działania UE w dziedzinie praw człowieka i demokracji stwierdza się, że „UE będzie wspierać prawa człowieka we wszystkich, bez wyjątków, dziedzinach działań zewnętrznych”;

G.

mając na uwadze, że Karta praw podstawowych Unii Europejskiej jest prawnie wiążąca dla instytucji UE i państw członkowskich, oprócz tych państw, które posiadają klauzulę opt-out w zakresie wdrażania prawa UE, oraz że strategia Komisji w zakresie skutecznego wprowadzania w życie Karty praw podstawowych wyraźnie przyznaje, że Karta ma zastosowanie do działań zewnętrznych UE;

H.

mając na uwadze, że Unia i jej państwa członkowskie z zadowoleniem przyjęły wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka, a w zasadzie 4 tychże wytycznych dotyczącej relacji państwa i biznesu widnieje jednoznaczne odniesienie do agencji kredytów eksportowych;

I.

mając na uwadze, że wsparcie kredytem eksportowym jest często przyznawane dużym projektom doświadczającym problemów w dostępie do kredytów komercyjnych ze względu na wysokie zagrożenia handlowe, polityczne, gospodarcze lub środowiskowe, które muszą zostać odpowiednio ocenione i wycenione przez agencje kredytów eksportowych;

J.

mając na uwadze, że w dniu 14 marca 2013 r. Komisja zaproponowała rozporządzenie delegowane zmieniające załącznik II do rozporządzenia (UE) nr 1233/2011;

1.

z zadowoleniem przyjmuje podjęte przez Komisję wysiłki na rzecz ustanowienia ram corocznej sprawozdawczości państw członkowskich, dotyczącej ich działalności związanej z kredytami eksportowymi zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1233/2011, w celu zwiększenia przejrzystości na szczeblu UE; podkreśla, że głównym celem niniejszej sprawozdawczości jest monitorowanie zgodności agencji kredytów eksportowych państw członkowskich z międzynarodowymi standardami dotyczącymi kredytów eksportowych i ze zobowiązaniami wynikającymi z traktatu UE;

2.

potwierdza nieformalny odbiór dnia 14 grudnia 2012 r. pierwszego rocznego sprawozdania Komisji dotyczącego działalności państw członkowskich w zakresie kredytów eksportowych i oceniającego odpowiedzi 20 z 27 państw członkowskich prowadzących aktywne programy kredytów eksportowych oraz potwierdza odbiór tych sprawozdań państw członkowskich w formie załączników; Komisja od tego czasu zatwierdziła publikację tych dokumentów, aby wypełnić cel rozporządzenia podstawowego w zakresie zwiększenia przejrzystości;

3.

pochwala fakt, że sprawozdanie Komisji jasno wskazuje na skalę znaczenia działalności państw członkowskich w zakresie kredytów eksportowych w 2011 r., której całkowita wartość wyniosła ponad 250 miliardów EUR – w tym 260 transakcji, przy których zgłoszono wysoki poziom następstw dla środowiska – i która przekłada się na istotne szanse rozwoju handlu i działalności gospodarczej dla przedsiębiorstw europejskich;

4.

przyznaje, że państwa członkowskie udostępniły Komisji w swoich rocznych sprawozdaniach z działalności dane finansowe i operacyjne dotyczące kredytów eksportowych zgodnie z wymogiem zawartym w ust. 1 załącznika I do rozporządzenia (UE) nr 1233/2011;

5.

w związku ze skalą działalności państw członkowskich związanej z kredytami eksportowymi, podkreśla znaczenie motywu 4 rozporządzenia (UE) nr 1233/2011, wzywając do zgodności z ogólnymi zasadami Unii w zakresie działań zewnętrznych, takimi jak: umacnianie demokracji, przestrzeganie praw człowieka, spójność polityki na rzecz rozwoju oraz zwalczanie zmiany klimatu; w tym sensie przypomina o znaczeniu określonych wymagań w zakresie sprawozdawczości sformułowanych w załączniku I do rozporządzenia, aby upewnić się, że Komisja i Parlament będą w stanie tą zgodność ocenić;

6.

podkreśla, że roczne sprawozdania państw członkowskich i ocena tychże sprawozdań przedstawiona przez Komisję nie odpowiadają jeszcze intencjom Parlamentu, zgodnie z którymi Parlament będzie miał możliwość ocenienia, czy działalność państw członkowskich związana z kredytami eksportowymi jest zgodna z celami polityki zagranicznej Unii przewidzianymi w art. 3 i 21 TUE oraz ze sposobem traktowania zagrożeń środowiskowych w kalkulacjach składek agencji kredytów eksportowych;

7.

z zadowoleniem przyjmuje „powszechną wyraźną chęć” ze strony państw członkowskich – przytoczoną przez Komisję w ostatnim rocznym sprawozdaniu – do „stosowania w swoich programach kredytów eksportowych strategii politycznych, których cele są zgodne z ogólnym językiem art. 3 i 21”; pochwala wysiłki niektórych państw członkowskich, w tym Niemiec, Włoch, Belgii i Holandii na rzecz składania bardziej wnikliwych sprawozdań w zakresie zgodności z niektórymi celami działań zewnętrznych Unii;

8.

potwierdza, że Komisja musi być w stanie ocenić, czy działalność państw członkowskich związana z kredytami eksportowymi jest zgodna z celami działań zewnętrznych Unii i zaleca w związku z tym, aby test zgodności polegał na sprawdzeniu, czy oficjalnie wspierane agencje kredytów eksportowych stosują strategie polityczne, które skutecznie pozwalają na zagwarantowanie, że ich działania są zgodne z celami polityki zagranicznej Unii;

9.

podziela wyrażone w sprawozdaniu rocznym spostrzeżenie Komisji na temat trudności zdefiniowania dokładnego poziomu odniesienia umożliwiającego pomiar zgodności z prawem UE; powtarza jednak, że przepisy art. 21 pozostają głównym punktem odniesienia, według którego ocenia się strategie polityczne związane z transakcjami kredytów eksportowych;

10.

podkreśla, że Unia będzie godnym zaufania i silnym podmiotem na światowej scenie tylko, jeśli państwa członkowskie i instytucje europejskie będą prowadziły spójną politykę zewnętrzną;

11.

zaleca, aby grupa robocza Rady ds. kredytów eksportowych oraz Komisja skonsultowały się z Europejską Służbą Działań Zewnętrznych (ESDZ) w celu wypracowania metodologii składania wnikliwych sprawozdań dotyczących zgodności z art. 21oraz w celu stosowania w UE części wytycznych OECD w dziedzinie oficjalnie wspieranych kredytów eksportowych przed terminem przedstawienia przyszłorocznego sprawozdania; nalega, aby konsultacje publiczne były częścią tego procesu;

12.

za najważniejsze uważa wezwanie państw członkowskich do kontrolowania i składania sprawozdań dotyczących procedur należytej staranności oraz ich rezultatów i efektywności w zakresie kontroli projektów oficjalnie wspieranych przez kredyty eksportowe, z uwzględnieniem ich możliwego wpływu na przestrzeganie praw człowieka;

13.

jest świadomy, że agencje kredytów eksportowych zależą od informacji dostarczanych przez ich partnerów projektowych; jest przekonany, że jeśli od agencji kredytów eksportowych będzie wymagane usystematyzowane podejście do kwestii procedur należytej staranności, aby mogły one kwalifikować się do otrzymania wsparcia finansowego na realizację projektów, to partnerzy projektowi będą życzyli sobie samodzielnie wprowadzić te procedury, tym samym obniżając koszty administracyjne agencji kredytów eksportowych;

14.

uważa, że postęp w składaniu przez agencje kredytów eksportowych sprawozdań na temat zgodności z prawami człowieka jest zapowiedzią poprawy sprawozdań na temat pozostałych celów europejskich działań zewnętrznych przewidzianych w art. 21, takich jak eliminacja ubóstwa, czy traktowanie zagrożeń środowiskowych;

15.

sugeruje agencjom kredytów eksportowych państw członkowskich, by w dalszym ciągu składały sprawozdania dotyczące ich oceny zagrożeń środowiskowych i uważa, że składanie takich sprawozdań przez agencje kredytów eksportowych wszystkich państw OECD i państw nienależących do OECD jest konieczne dla zapewnienia równych reguł konkurencji;

16.

zauważa, że sprawozdania dotyczące narażenia na wystąpienie zobowiązań warunkowych są obecnie składane przez agencje kredytów eksportowych państw członkowskich w różnych trybach; prosi Komisję o dostarczenie jednolitej definicji odzwierciedlającej życzenie Parlamentu, aby być informowanym o ekspozycjach pozabilansowych;

17.

wzywa Komisję do dostarczenia państwom członkowskim wskazówek dotyczących składania sprawozdań w kolejnym okresie sprawozdawczym, między innymi na temat występowania i efektywności procedur należytej staranności w odniesieniu do ich strategii politycznych w zakresie ochrony praw człowieka, oraz w sprawie traktowania zagrożeń środowiskowych;

18.

oczekuje, że kolejne sprawozdanie roczne Komisji będzie zawierało informację, czy Komisja była w stanie ocenić zgodność państw członkowskich z celami i zobowiązaniami Unii oraz, w przypadku, gdyby odpowiedź była negatywna, przedstawić zalecenia dotyczące sposobu poprawy praktyki sprawozdawczej;

19.

pochwala wysiłki podjęte w 2012 r. przez Komisję wspólnie ze Stanami Zjednoczonymi w celu zaangażowania Chin, Brazylii, Rosji i pozostałych głównych wschodzących gospodarek w zakładanie Międzynarodowej grupy roboczej głównych dostawców finansów eksportowych (IWG);

20.

sugeruje, aby zbadać zasadność sektorowego podejścia do rozwoju IWG w celu stworzenia w drugiej fazie podstaw pod przepisy horyzontalne, które zapewnią wspólne przyjęcie skutecznych i wysokich standardów oraz nowych międzynarodowych zasad dotyczących agencji kredytów eksportowych przez wszystkie państwa OECD i państwa nienależące do OECD, tak aby zapewnić równe reguły konkurencji;

21.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji przewodniczącemu Rady Europejskiej, Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich i sekretariatowi OECD.

26.2.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 75/11

—

uwzględniając wniosek dotyczący rozporządzenia Rady (COM(2012)0035),

—

uwzględniając ocenę skutków dokonaną przez Komisję, stanowiącą dokument towarzyszący wnioskowi dotyczącemu rozporządzenia Rady w sprawie statutu fundacji europejskiej (FE),

—

uwzględniając oświadczenie Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie ustanawiania europejskich statutów dla towarzystw wzajemnych, stowarzyszeń i fundacji (1),

—

uwzględniając studium wykonalności poświęcone wprowadzeniu statutu fundacji europejskiej, opracowane w 2008 r. przez Instytut Prawa Porównawczego i Prawa Międzynarodowego Prywatnego im. Maxa Plancka oraz Uniwersytet w Heidelbergu,

—

uwzględniając wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawach C-386/04, Centro di Musicologia Walter Stauffer przeciwko Finanzamt München für Körperschaften  (2), C-318/07, Hein Persche przeciwko Finanzamt Lüdenscheid  (3) i C-25/10, Missionswerk Werner Heukelbach eV przeciwko Królestwu Belgii  (4),

—

uwzględniając dyrektywę 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich (obywatelstwo europejskie) (5),

—

uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 18 września 2012 r. (6),

—

uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 29 listopada 2012 r. (7),

—

uwzględniając art. 81 ust. 3 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie okresowe Komisji Prawnej oraz opinię Komisji Kultury i Edukacji (A7-0223/2013),

A.

mając na uwadze, że w Unii działa ponad 110 tys. fundacji pożytku publicznego, których łączny majątek szacuje się na ok. 350 mld EUR, a suma wydatków wynosi ok. 83 mld EUR i w których zatrudnienie znajduje od 750 tys. do 1 mln obywateli Europy;

B.

mając jednak na uwadze, że pewien odsetek osób pracujących w fundacjach to wolontariusze, których zaangażowanie nie jest wynagradzane;

C.

mając na uwadze, że istnienie i działalność fundacji pracujących w Unii dla dobra publicznego ma zasadnicze znaczenie w obszarze edukacji, szkolenia, badań naukowych, spraw społecznych i zdrowia, pamięci historycznej i pojednania między narodami, ochrony środowiska naturalnego, młodzieży i sportu, a także sztuki i kultury oraz że oddziaływanie wielu ich projektów wykracza daleko poza granice państwowe;

D.

mając na uwadze, że w Unii działalność fundacji reguluje ponad 50 różnych ustaw z zakresu prawa cywilnego i podatkowego oraz szereg złożonych procedur administracyjnych wiążących się z kosztami doradztwa, których wysokość szacuje się na aż 100 mln EUR rocznie, co oznacza zmniejszenie o tę kwotę puli środków na cele pożytku publicznego;

E.

mając na uwadze, że przeszkody prawne, podatkowe i administracyjne, powodujące czasochłonne i wiążące się z wysokimi kosztami procedury, oraz brak dostosowanych instrumentów prawnych sprawiają, że fundacje nie podejmują ani nie rozwijają działalności w innych państwach członkowskich lub mają trudności z podejmowaniem takich działań;

F.

mając na uwadze, że w czasach napiętych budżetów krajowych, w szczególności na działalność kulturalną i artystyczną, edukację i sport, finansowe i społeczne zaangażowanie fundacji ma zasadnicze znaczenie, chociaż fundacje nie mogą zastąpić działalności państwa na rzecz dobra ogółu, a jedynie ją uzupełniać;

G.

mając na uwadze, że w przypadku przepisów podatkowych nie dąży się do ujednolicenia prawa podatkowego, lecz do stosowania zasady niedyskryminacji, zgodnie z którą fundacje europejskie i ich darczyńcy automatycznie i co do zasady objęci są takimi samymi przepisami i korzyściami podatkowymi jak krajowe organizacje pożytku publicznego;

H.

mając na uwadze, że wprowadzenie wspólnego statutu fundacji europejskiej może znacznie ułatwić fundacjom łączenie i przepływ zasobów, wiedzy i darowizn, a także realizację działań w całej UE;

I.

mając na uwadze, że Parlament Europejski z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji jako znaczący krok w kierunku ułatwienia fundacjom wspierania inicjatyw pożytku publicznego w UE;

J.

mając na uwadze, że proponowany statut jest opcjonalną europejską formą prawną, z której będą mogły korzystać fundacje i ich założyciele działający w więcej niż jednym państwie członkowskim, ale nie zastąpi ani nie zharmonizuje istniejących przepisów dotyczących fundacji;

K.

mając na uwadze, że w trudnych gospodarczo czasach coraz większe znaczenie ma to, aby fundacje dysponowały właściwymi narzędziami, które umożliwią im realizację celów pożytku publicznego na szczeblu europejskim i gromadzenie zasobów przy jednoczesnym ograniczaniu kosztów i niepewności prawa;

L.

mając na uwadze kluczowe znaczenie tego, aby fundacje europejskie (FE) działy w sposób zrównoważony i długoterminowy oraz były rzeczywiście aktywne przynajmniej w dwóch państwach członkowskich, ponieważ w przeciwnym wypadku ich szczególny status byłby nieuzasadniony;

M.

mając na uwadze, że niektóre terminy i definicje zawarte we wniosku Komisji wymagają wyjaśnienia;

N.

mając na uwadze, że uzupełnienie wniosku Komisji i wprowadzenie w nim poprawek wydaje się konieczne w celu zwiększenia wiarygodności fundacji europejskich, na przykład w odniesieniu do zgodności z przepisami i zasadami etyki, wyłączności celu pożytku publicznego, elementu transgranicznego, minimalnego poziomu aktywów i konieczności utrzymania tego poziomu w okresie istnienia fundacji europejskiej, zasad wydatkowania środków w przewidzianym na to czasie, minimalnego czasu funkcjonowania oraz wypłacania wynagrodzeń członkom rady zarządzającej lub organów FE;

O.

mając na uwadze, że ochrona wierzycieli i pracowników ma kluczowe znaczenie i należy o nią dbać przez cały okres istnienia FE;

P.

mając na uwadze, że w odniesieniu do reprezentacji pracowników należy bardziej podkreślić odniesienie do dyrektywy 2009/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 maja 2009 r. w sprawie ustanowienia europejskiej rady zakładowej lub trybu informowania pracowników i konsultowania się z nimi w przedsiębiorstwach lub w grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym (wersja przekształcona) (8), aby nie było wątpliwości, że przepisy proceduralne wynikające z tej dyrektywy mają zastosowanie; mając ponadto na uwadze, że należy uwzględnić poważniejsze sankcje w przypadku naruszeń, na przykład poprzez uzależnienie rejestracji FE od spełnienia wymogów określonych w dyrektywie 2009/38/WE zgodnie z art. 11 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1435/2003 z dnia 22 lipca 2003 r. w sprawie statutu spółdzielni europejskiej (SCE) (9); mając poza tym na uwadze, że należy uwzględnić przepisy dotyczące udziału pracowników w organach FE zgodnie z dyrektywą Rady 2001/86/WE z dnia 8 października 2001 r. uzupełniającą statut spółki europejskiej w odniesieniu do uczestnictwa pracowników (10), aby forma FE nie była wykorzystywana do pozbawiania pracowników praw udziału lub zawieszania takich praw;

Q.

mając na uwadze, że pożądane jest uwzględnienie przepisu dotyczącego reprezentacji wolontariuszy w FE, zważywszy, że w tym sektorze działa 2,5 mln wolontariuszy;

R.

mając na uwadze, że rosnący udział wolontariuszy i ich cenny wkład w pracę fundacji przyczynia się do realizacji celów pożytku publicznego, do których fundacje te dążą; zważywszy szczególnie, że coraz więcej ludzi młodych musi odbywać wolontariat, aby zdobyć pierwsze doświadczenia zawodowe, być może warto, aby fundacje rozważyły formy i instrumenty, które umożliwią im dostęp do informacji potrzebnych do wydajniejszej pracy, np. poprzez europejską radę zakładową;

S.

mając na uwadze konieczność doprecyzowania tego, że siedziba statutowa i centralna administracja FE powinny znajdować się w tym samym państwie członkowskim, aby zapobiec rozdzieleniu siedziby statutowej i centralnej administracji lub głównego miejsca prowadzenia działalności oraz aby ułatwić nadzór, zważywszy, że FE będzie nadzorowana przez organ nadzorczy z państwa członkowskiego, w którym FE ma swoją siedzibę prawną;

T.

mając na uwadze, że celem FE nie powinno być finansowanie europejskich partii politycznych;

U.

mając na uwadze, że w odniesieniu do opodatkowania punktem wyjścia powinna być zasada niedyskryminującego traktowania wypracowana w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej; mając na uwadze zgodę sektora co do tego, że zaproponowane automatyczne stosowanie takich samych zasad opodatkowania w odniesieniu do FE zwiększy atrakcyjność statutu FE poprzez znaczące ograniczenie obciążeń fiskalnych i administracyjnych, dzięki czemu nie będzie to tylko instrument prawa cywilnego; mając jednak na uwadze, że podejście to wydaje się budzić duże kontrowersje w Radzie, ponieważ państwa członkowskie niechętnie dopuszczają ingerencję w krajowe przepisy podatkowe; mając w związku z tym na uwadze, że nie należy odrzucać możliwych alternatywnych scenariuszy;

V.

mając na uwadze wagę tego, aby negocjacje w sprawie tego istotnego aktu ustawodawczego postępowały szybko w celu udostępnienia tego nowego instrumentu sektorowi fundacji, ponieważ jest on najwyraźniej z niecierpliwością wyczekiwany;

1.

zachęca państwa członkowskie do wykorzystania obecnych sprzyjających warunków do prowadzenia prac nad szybkim i powszechnym wdrożeniem statutu, z zachowaniem wszelkich gwarancji przejrzystości, tak aby można było usunąć przeszkody utrudniające fundacjom prowadzenie działalności transgranicznej i tworzyć nowe fundacje pozwalające zaspokajać potrzeby osób zamieszkujących na terenie UE lub realizować zadania pożytku publicznego lub dbać o interesy społeczne; podkreśla, że ustanowienie takiego statutu przyczyni się do urzeczywistnienia obywatelstwa UE i utoruje drogę do prac nad statutem organizacji europejskiej;

2.

podkreśla, że FE powinny przyczyniać się do rozwoju prawdziwie europejskiej kultury i tożsamości;

3.

wskazuje, że chociaż FE miałaby nową formę prawną, proponuje się, by jej wprowadzanie odbywało się w ramach struktur już istniejących w państwach członkowskich;

4.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że statut określa minimalne standardy w zakresie przejrzystości, odpowiedzialności, nadzoru i wydatkowania pieniędzy, które to standardy mogą z kolei służyć zarówno obywatelom, jak i darczyńcom jako swego rodzaju wyznacznik jakości, a tym samym zapewnić zaufanie do FE i wspomóc rozwój ich działalności w UE z korzyścią dla wszystkich obywateli;

5.

podkreśla potencjał, jaki mają fundacje w zakresie oferowania miejsc pracy ludziom młodym, tj. kategorii, w której bezrobocie osiąga alarmujący poziom;

6.

apeluje, aby w rozporządzeniu wyraźnie określić, że państwo członkowskie, które sprawuje nadzór finansowy nad fundacją, jest zobowiązane do kontroli zgodności faktycznego zarządzania ze statutem;

7.

zauważa, że dotychczas nie została uregulowana możliwość łączenia istniejących FE;

8.

podkreśla, że kluczowymi kryteriami niezbędnymi do wzmocnienia zaufania do FE muszą być trwałość, powaga działalności i zdolność przetrwania fundacji, a także efektywny nadzór nad nimi, i z myślą o tym apeluje, aby Rada uwzględniła następujące zalecenia i zmiany:

Zmiana 1

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 15 a (nowy)

Zmiana 2

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 18

Zmiana 3

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – punkt 1

Zmiana 4

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – punkt 2

Zmiana 5

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – punkt 5

Zmiana 6

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 2 – litera b a (nowa)

Zmiana 9

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 2 – akapit drugi – wprowadzenie

Zmiana 7

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 2 – litera s a (nowa)

Zmiana 8

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 2 – litera s b (nowa)

Zmiana 10

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 2 a (nowy)

Zmiana 11

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6

Zmiana 12

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 2

Zmiana 13

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 2 – akapit pierwszy a (nowy)

Zmiana 14

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 12 – ustęp 2

Zmiana 15

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15 – ustęp 2 – litera d a (nowa)

Zmiana 16

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15 – ustęp 3

Zmiana 17

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 1

Zmiana 18

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 18 – ustęp 3

Zmiana 19

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 20 – ustęp 1

Zmiana 20

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 23 – ustęp 1 – litera g (nowa)

Zmiana 21

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 23 – ustęp 2 a (nowy)

Zmiana 22

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 32 – ustęp 1

Zmiana 23

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 32 – ustęp 3

Zmiana 24

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 34 – ustęp 2

Zmiana 25

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 34 – ustęp 4

Zmiana 26

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 34 – ustęp 5

Zmiana 27

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 35

Zmiana 28

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 37 – ustęp 2 – litera e a (nowa)

Zmiana 29

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 37 – ustęp 5 – akapit drugi

Zmiana 30

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 38 – ustęp 2 – akapity pierwszy i drugi

Zmiana 31

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 38 – ustęp 2 – akapit 3

Zmiana 32

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 38 – ustęp 3

Zmiana 33

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 44 – ustęp 2

Zmiana 34

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 45

9.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

26.2.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 75/24

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 września 2012 r. pt. „»Niebieski wzrost« – szanse dla zrównoważonego wzrostu w sektorach morskich” (COM(2012)0494),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 11 września 2012 r. pt. „Postęp w zakresie zintegrowanej polityki morskiej” (COM(2012)0491) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji (SWD(2012)0255),

—

uwzględniając deklarację z Limassol z dnia 8 października 2012 r. o agendzie morskiej na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia,

—

uwzględniając Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawie morza (UNCLOS), która weszła w życie w dniu 16 listopada 1994 r.,

—

uwzględniając wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej ramy planowania przestrzennego obszarów morskich oraz zintegrowanego zarządzania strefą przybrzeżną (COM(2013)0133),

—

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 31 października 2012 r. pt. „Przegląd polityki, ustawodawstwa i inicjatyw UE dotyczących odpadów wyrzucanych do morza” (SWD(2012)0365),

—

uwzględniając zieloną księgę Komisji z dnia 29 sierpnia 2012 r. pt. „Wiedza o morzu 2020: od mapowania dna morskiego do prognozowania oceanicznego” (COM(2012)0473),

—

uwzględniając białą księgę Komisji z dnia 28 marca 2011 r. pt. „Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu” (COM(2011)0144),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 30 czerwca 2010 r. pt. „Europa – najpopularniejszy kierunek turystyczny na świecie – nowe ramy polityczne dla europejskiego sektora turystycznego” (COM(2010)0352),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 21 stycznia 2009 r. pt. „Komunikat i plan działania dotyczący utworzenia europejskiego obszaru transportu morskiego bez barier” (COM(2009)0010),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 października 2007 r. pt. „Zintegrowana polityka morska Unii Europejskiej” (COM(2007)0575),

—

uwzględniając zieloną księgę Komisji z dnia 7 czerwca 2006 r. pt. „Przyszła unijna polityka morska: europejska wizja oceanów i mórz” (COM(2006)0275),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 września 2011 r. w sprawie Europy jako najpopularniejszego kierunku turystycznego na świecie – nowe ramy polityczne dla europejskiego sektora turystycznego (1),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 października 2010 r. w sprawie zintegrowanej polityki morskiej – ocena dokonanych postępów i nowe wyzwania (2),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 maja 2010 r. w sprawie strategicznych celów i zaleceń w zakresie polityki transportu morskiego UE do 2018 r. (3),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie aspektów rozwoju regionalnego związanych z wpływem turystyki w regionach przybrzeżnych (4),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 maja 2008 r. w sprawie zintegrowanej polityki morskiej Unii Europejskiej (5),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 lipca 2007 r. w sprawie przyszłej unijnej polityki morskiej: europejska wizja oceanów i mórz (6),

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 20 marca 2013 r. w sprawie komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów pt. „»Niebieski wzrost« – szanse dla zrównoważonego wzrostu w sektorach morskich”,

—

uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 31 stycznia 2013 r. pt. „Niebieski wzrost – szanse dla zrównoważonego wzrostu w sektorach morskich”,

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Transportu i Turystyki oraz opinie Komisji Rozwoju Regionalnego i Komisji Rybołówstwa (A7–0209/2013),

A.

mając na uwadze, że 70 % powierzchni Ziemi pokrywają morza i oceany, które mogą odegrać kluczową rolę w podejmowaniu długoterminowych wyzwań, przed jakimi staje UE, np. wyzwania, jakim jest zmiana klimatu i konkurencyjność na skalę światową;

B.

mając na uwadze, że terytorium UE obejmuje sześć dużych stref przybrzeżnych (Atlantyku, Morza Północnego, Bałtyku, Morza Czarnego, Morza Śródziemnego i regionów najbardziej oddalonych), które różnią się między sobą co do zasobów terytorialnych i rodzaju prowadzonej działalności;

C.

mając na uwadze, że około połowy mieszkańców Europy zamieszkuje europejskie wybrzeże liczące 89 000 kilometrów długości, w związku z czym organy regionalne i lokalne powinny uwzględniać tę presję demograficzną, wdrażając politykę publiczną;

D.

mając na uwadze, że oczekuje się, iż rozwój technologiczny i poszukiwania nowych źródeł trwałego rozwoju umożliwią wzrost w gospodarce morskiej, której wartość osiągnie 590 mld EUR do roku 2020, oraz zapewnią łącznie 7 milionów miejsc pracy;

E.

mając na uwadze, że oczekiwany wzrost działalności ludzkiej będzie miał miejsce w podatnym na zagrożenia środowisku morskim, gdzie zaledwie 10 % siedlisk i tylko 2 % gatunków jest w dobrym stanie, co pokazuje, że działalność gospodarcza na morzu nie powinna szkodzić trwałości środowiska morskiego;

F.

mając na uwadze, że inwestycje w kapitał przyrodniczy i ludzki mają podstawowe znaczenie dla sprostania obecnym wyzwaniom, wśród których na pierwszym miejscu znajdują się zgodność działalności człowieka z zasadami trwałego rozwoju pod względem gospodarczym i społecznym, dobry stan środowiska i dostosowanie do zmiany klimatu w celu zwalczania erozji wybrzeży i zakwaszania mórz oraz ochrony różnorodności biologicznej, przy czym zdrowe i wydajne ekosystemy są niezbędne do rozwoju zrównoważonej i konkurencyjnej niebieskiej gospodarki;

G.

mając na uwadze, że nie znamy rozmiaru ani zakresu oddziaływania na środowisko głównych dziedzin niebieskiego wzrostu, potencjalnie szkodliwych ze względu na naszą ograniczoną wiedzę o złożoności ekosystemów morskich, w związku z czym decyzje w tym zakresie należy podejmować w oparciu o zasadę ostrożności przewidzianą w art. 191 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE);

H.

mając na uwadze, że politykę obszarów przybrzeżnych i morskich należy włączyć w ogólne ramy programowania na lata 2014-2020, również z myślą o osiągnięciu celów wyznaczonych w strategii „Europa 2020”;

I.

mając na uwadze, że cel, jakim jest inteligentny, zrównoważony i sprzyjający włączeniu społecznemu rozwój obszarów przybrzeżnych i wyspowych nie może nie uwzględniać dokładnej analizy słabości systemowych i strukturalnych charakteryzujących te obszary;

J.

mając na uwadze, że obszary wyspowe UE muszą ponosić znacznie wyższe koszty transportu morskiego niż pozostałe strefy przybrzeżne UE;

K.

mając na uwadze, że sezonowy charakter działalności turystycznej wywiera silnie negatywny wpływ na rozwój obszarów przybrzeżnych i wyspowych oraz że należy opracować doraźną strategię przeciwdziałania temu zjawisku;

L.

mając na uwadze konieczność koordynacji strategii makroregionalnych oraz odpowiednich planów działania na rzecz unijnych basenów morskich;

M.

mając na uwadze, że niniejsze sprawozdanie stanowi plan działań Parlamentu Europejskiego na rzecz wspierania niebieskiego wzrostu;

1.

z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji na temat niebieskiego wzrostu, który stanowi morski wymiar strategii „Europa 2020” oraz wyraźnie wskazuje potencjał gospodarki morskiej w tworzeniu inteligentnego i trwałego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz w tworzeniu możliwości zatrudnienia;

2.

z zadowoleniem przyjmuje sprawozdanie Komisji dotyczące postępów zintegrowanej polityki morskiej (IMP); potwierdza swoje poparcie dla IMP i podkreśla, że jej propagowanie pozostaje głównym środkiem wsparcia niebieskiego wzrostu;

3.

zauważa, że morza i oceany będą w przyszłości odgrywać coraz ważniejszą rolę w globalnym wzroście gospodarczym; uważa, że strategia „błękitnego wzrostu” jako część zintegrowanej polityki morskiej będzie sprzyjać rozwojowi synergii i skoordynowanych strategii politycznych, generując tym samym europejską wartość dodaną i przyczyniając się do tworzenia miejsc pracy w sektorach związanych z morzem;

4.

uważa, że w celu podniesienia konkurencyjności unijnych gałęzi gospodarki morskiej na rynku światowym organy lokalne, regionalne, krajowe i europejskie powinny stworzyć konieczne warunki trwałego rozwoju, np. wprowadzić systemy planowania przestrzennego obszarów morskich, zmodernizować infrastrukturę, dać dostęp do kompetencji zawodowych i zapewnić finansowanie; podkreśla wagę wymiany informacji i najlepszych praktyk między poszczególnymi szczeblami organów publicznych dzięki utworzeniu specjalnej platformy na szczeblu UE;

5.

zaznacza, że zdobycie wystarczającego finansowania będzie stanowić wyzwanie dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), które działają w sektorach niebieskiego wzrostu, i w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje takie inicjatywy, jak nowe regulacje UE dotyczące funduszy venture capital, które ułatwią MŚP dostęp do finansowania;

6.

zaznacza, że w dobie ograniczania inwestycji publicznych w państwach członkowskich istnieje pilna potrzeba, aby polityka na rzecz rozwoju, głównie bardzo kosztowne projekty, np. z zakresu infrastruktury transportowej, energetycznej i telekomunikacyjnej, otrzymywały wystarczające finansowanie w okresie programowania 2014-2010 i po tym okresie; wzywa państwa członkowskie do skierowania środków z dostępnych instrumentów finansowych oraz funduszy europejskich na projekty z zakresu niebieskiej gospodarki;

7.

podkreśla znaczenie uwzględnienia, zwłaszcza w przyszłych wieloletnich ramach finansowych na lata 2014 — 2020, szczególnych potrzeb państw otrzymujących pomoc finansową, które napotykają szczególne trudności w realizacji kosztownych projektów, a także regionów najbardziej oddalonych i wyspowych, w których ze względu na warunki naturalne występują ograniczenia strukturalne;

8.

dostrzega kryzys gospodarczy i trudną sytuację społeczną, które dotyczą licznych terytoriów, w szczególności obszarów wyspowych, przede wszystkim tych leżących w strefie Morza Śródziemnego, a szczególnie tych znacznie oddalonych od kontynentu; podkreśla, że peryferyjne położenie wysp w stosunku do jednolitego rynku naraża je na stagnację gospodarczą i przemysłową oraz na wyludnienie, którym instytucje UE powinny przeciwdziałać, podejmując w tym celu konkretne środki; wzywa w związku z tym Komisję do rozważenia utworzenia stref wolnocłowych jako narzędzia, które przez zmniejszenie obciążeń podatkowych i przyciągnięcie bezpośrednich inwestycji zagranicznych byłoby w stanie zatrzymać spiralę recesji na obszarach wyspiarskich, stymulując ich wzrost i rozwój;

9.

podkreśla rolę strategii dotyczących basenów morskich we wspieraniu rozwoju regionalnego, a także spójności gospodarczej, terytorialnej i społecznej, w ożywianiu gospodarki europejskiej, pobudzaniu „niebieskiego” wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, tworzeniu miejsc pracy oraz ochronie różnorodności biologicznej mórz i wybrzeży; wzywa do skutecznego wprowadzania takich strategii dla wszystkich europejskich basenów morskich, w powiązaniu z aktualnymi i przyszłymi strategiami makroregionalnymi, i do przeznaczenia na ich wdrożenie odpowiednich zasobów finansowych i administracyjnych z UE i z innych źródeł; uważa, że należy zwiększyć rolę regionów w opracowywaniu strategii na rzecz basenów morskich; docenia w tym kontekście wkład współpracy terytorialnej i transgranicznej w rozwiązywanie problemów, jakie stoją przed regionami przybrzeżnymi i morskimi;

10.

wyraża zadowolenie z postępów w realizacji strategii UE dla regionu Morza Bałtyckiego i Atlantyku oraz ponawia apel do Komisji o opracowanie strategii UE na rzecz regionu Morza Czarnego;

11.

wzywa do intensywnego wsparcia ze strony Unii Europejskiej i państw członkowskich na rzecz utworzenia regionalnych i transgranicznych klastrów morskich; podkreśla ich strategiczne znaczenie jako biegunów doskonałości dla działalności gospodarczej związanej z niebieskim wzrostem; uważa, że ich rozwój stymuluje wymianę wiedzy i dobrych praktyk oraz synergii między poszczególnymi sektorami niebieskiej gospodarki, a także przyciąga inwestycje;

12.

podkreśla nierozerwalny związek między niebieskim wzrostem a zmianą klimatu oraz zwraca uwagę, że wszelka działalność morska musi być zgodna ze strategią UE w zakresie dostosowania się do zmiany klimatu, by przyczyniać się do poprawy odporności Europy na zmianę klimatu;

13.

podkreśla w szczególności, że zwiększona aktywność gospodarcza związana z niebieskim wzrostem nie może być prowadzona ze szkodą dla ekosystemów morskich i przybrzeżnych, które charakteryzuje wysoka podatność na zagrożenia i które jako jedne z pierwszych odczuwają skutki zmiany klimatu; podkreśla, że niebieski wzrost musi być zgodny z celami środowiskowymi i z ekosystemowym podejściem dyrektywy ramowej w sprawie strategii morskiej oraz dyrektywy w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, i przypomina, że w razie niepewności należy przestrzegać zasady ostrożności; podkreśla, że każda aktywność gospodarcza mająca związek z niebieskim wzrostem powinna zapewniać bezpieczeństwo i ochronę obszarów morskich;

14.

z niepokojem zauważa wpływ odpadów morskich na środowisko we wszystkich europejskich akwenach morskich i wzywa Komisję oraz państwa członkowskie, aby skoncentrowały się na pełnym wdrożeniu i respektowaniu odpowiednich dyrektyw UE, np. dotyczących zarządzania odpadami, urządzeń portowych do przyjmowania odpadów ze statków, jakości wody i strategii morskiej;

15.

podkreśla, że wszelka działalność związana z morzem, w tym działalność wykonywana w ramach zintegrowanej polityki morskiej, musi być realizowana zgodnie z Konwencją Narodów Zjednoczonych o prawie morza (UNCLOS); podkreśla konieczność istnienia podejścia UE do poszukiwania, eksploatacji, utrzymywania i zarządzania naturalnymi zasobami morza, które zapewniłoby efektywne i bezpieczne wytyczenie wyłącznych stref ekonomicznych między państwami członkowskimi UE a krajami trzecimi, zgodnie z prawem międzynarodowym;

16.

podkreśla w tym kontekście potrzebę zagwarantowania pewności prawa dla wszystkich podmiotów inwestujących na obszarach morskich i popiera nowe środki zachęcające do lepszego wykorzystania wyłącznych stref ekonomicznych państw członkowskich;

17.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek ustawodawczy Komisji dotyczący planowania przestrzennego obszarów morskich (PPOM) oraz zintegrowanego zarządzania strefą przybrzeżną (ICZM) jako środek konieczny w celu zarządzania rosnącą liczbą działań na morzu i w strefach przybrzeżnych oraz ochrony środowiska morskiego, zapewnienia harmonijnego współistnienia różnych rodzajów działalności i uniknięcia konfliktów związanych z użytkowaniem obszarów przybrzeżnych i morskich; w tym kontekście uważa za konieczne priorytetowe traktowanie podejścia ekosystemowego w zarządzaniu działalnością człowieka w strefach przybrzeżnych i na morzach;

18.

zaznacza, że według oczekiwań PPOM przyczyni się do zmniejszenia kosztów przedsiębiorstw oraz polepszenia klimatu inwestycyjnego, podczas gdy ICZM ułatwia koordynację działalności w strefie przybrzeżnej oraz wpływa na ogólną poprawę zarządzania strefą przybrzeżną;

19.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby zadbały o upowszechnienie najlepszych praktyk oraz o wykorzystanie doświadczeń i wniosków wyciągniętych z działań przygotowawczych w tej dziedzinie, zważywszy na znaczące różnice pomiędzy państwami członkowskimi w zakresie rozwoju systemów zarządzania obszarami morskimi i strefą przybrzeżną; uważa jednak, że konieczne jest odpowiednie podejście, aby pozostawić państwom członkowskim możliwość wdrożenia europejskich wytycznych w sprawie zagospodarowania obszarów morskich i strefy przybrzeżnej przy uwzględnieniu specyfiki i potrzeb lokalnych we współpracy z władzami lokalnymi;

20.

uważa za konieczne poprawę funkcjonowania styku lądu z morzem w planowaniu przestrzennym w celu zapewnienia ciągłości działalności człowieka i łańcucha logistycznego oraz połączenia stref przybrzeżnych z terenami położonymi w głębi lądu; uważa, że pomogłoby to w uniknięciu zjawiska traktowania wybrzeża jak granicy;

21.

podkreśla, że luki w wiedzy na temat działalności morskiej oraz środowiska stanowią przeszkodę w planowaniu przestrzennym, i uwypukla znaczenie inicjatywy „Wiedza o morzu 2020” oraz jej szczególnych celów, np. mapowania dna morskiego w Europie do roku 2020; wspomniane mapowanie dna morskiego powinno być jednolite, aby możliwe było zapewnienie dostępu do informacji zainteresowanym podmiotom europejskim, w szczególności ośrodkom badawczym, uniwersytetom czy instytucjom publicznym;

22.

zachęca Komisję do wspierania państw członkowskich we wdrażaniu planów tworzenia map i badania wraków i podwodnych stanowisk archeologicznych, ponieważ stanowią one ważną część dziedzictwa historycznego i kulturalnego Unii; podkreśla potrzebę rozpowszechniania wiedzy i sprzyjania badaniom dotyczących takich stanowisk oraz zapobiegania ich plądrowaniu, do czego dochodzi obecnie, by umożliwić ich właściwą ochronę;

23.

uważa, że do roku 2020 łączne zatrudnienie w niebieskiej gospodarce może przekroczyć prognozowaną liczbę 7 mln miejsc pracy, jeśli będzie wspierane przez politykę szkoleń w celu zapewnienia mobilności siły roboczej o odpowiednich kwalifikacjach i doświadczeniu;

24.

ponownie wzywa do znaczącej poprawy warunków pracy i bhp w zawodach związanych z morzem; zachęca Komisję oraz państwa członkowskie, aby nasiliły starania w tej dziedzinie w celu poprawy pewności w rozwoju kariery zawodowej i zwiększenia w ten sposób atrakcyjności zawodów związanych z niebieską gospodarką i z powiązanymi z nią sektorami;

25.

podkreśla konieczność poprawy warunków pracy marynarzy przy użyciu odpowiednich środków, włączenia do ustawodawstwa unijnego konwencji MOP o pracy na morzu oraz zaproponowania programu na rzecz podnoszenia kwalifikacji i szkoleń marynarzy, a w szczególności zatrudniania młodych ludzi, w tym osób z krajów trzecich;

26.

wzywa Komisję, aby intensywnie monitorowała i wpierała działania na poziomie regionalnym w celu oceny umiejętności i zawodów wymaganych w sektorach niebieskiej gospodarki oraz aby zapewniła, że inicjatywy takie jak „unijna panorama umiejętności” (EU Skills Panorama) będą odpowiadały potrzebom niebieskiej gospodarki;

27.

uważa, że Komisja wraz z państwami członkowskimi powinna opracować plan działania w celu promocji zawodów bezpośrednio lub pośrednio związanych z niebieską gospodarką, by przyciągnąć do nich obywateli;

28.

wzywa Komisję, aby promowała inicjatywy na rzecz mobilności pracowników między różnymi sektorami gospodarki oraz między państwami członkowskimi, np. wieloletnie programy wymiany studentów, wykładowców oraz młodych specjalistów na wzór programu Erasmus; popiera współpracę między przedsiębiorstwami i placówkami szkoleniowymi w celu przygotowania absolwentów do podjęcia pracy na stanowiskach w nowych sektorach;

29.

wzywa Komisję do współpracy z przedstawicielami sektorów gospodarki morskiej oraz z placówkami szkoleniowymi w celu ustanowienia i sfinansowania „europejskich sektorowych rad ds. zatrudnienia i umiejętności”, aby rejestrować miejsca pracy, zmiany wymaganych umiejętności oraz związane z nimi potrzeby edukacyjne;

30.

wzywa Komisję do opracowania inicjatywy mającej na celu ułatwienie mobilności pracowników naukowych, na wzór programu Erasmus, obejmującej przede wszystkim obszary przybrzeżne, ze szczególnym uwzględnieniem takich dziedzin, jak turystyka, energetyka i biotechnologia, realizowanej głównie w okresach poza sezonem turystycznym, aby w zrównoważony sposób zorganizować przepływ ludzi przez ekosystemy coraz bardziej podatne na zagrożenia, a równocześnie optymalnie wykorzystać infrastrukturę w obszarach przybrzeżnych i wyspowych;

31.

zauważa światowej klasy potencjał badawczy UE w zakresie obszarów morskich i ich znaczenie dla prowadzenia racjonalnej polityki i dla innowacyjnego biznesu, a także trudności, jakie przedsiębiorstwa napotykają przy próbach wprowadzenia na rynek wyników swoich badań;

32.

podkreśla, że program „Horyzont 2020”, który przewiduje prostsze procedury i lepsze wsparcie dla innowacji, mógłby znacznie wspomóc badania morskie, by lepiej wprowadzać na rynek ich wyniki, korzystając z doświadczeń zdobytych podczas projektów w ramach programu „Ocean przyszłości”;

33.

wzywa Komisję do aktualizacji strategii UE w zakresie badań morza i wybrzeży do 2014 r. i zaproponowania konkretnych środków mających na celu poprawę synergii i rozpowszechniania wiedzy między badaczami w UE;

34.

zauważa, że jedynie zdrowe ekosystemy morskie umożliwiają rozwój rozsądnej i zrównoważonej niebieskiej gospodarki; wzywa Komisję do dalszych badań nad skumulowanym wpływem wykorzystywania środowiska morskiego przez ludzi oraz działalności morskiej we wszystkich sektorach;

35.

wzywa Komisję do wprowadzenia odpowiedniego, długoterminowego monitoringu środowiska oraz przeprowadzenia badań nad systemami wczesnego ostrzegania;

36.

podkreśla znaczenie projektów takich jak europejska sieć informacji i obserwacji środowiska morskiego (EMODnet) dla ułatwiania wymiany i udostępniania danych naukowych;

37.

z niepokojem zauważa, że żegluga wewnątrz UE jest nadal obciążona nadmiernymi procedurami administracyjnymi i celnymi, które zagrażają wizji europejskiego obszaru transportu morskiego i stanowią przeszkodę w rozwoju tej branży, w szczególności kabotażu morskiego i autostrad morskich; uważa, że konieczne jest opracowanie jednolitych regulacji w zakresie wewnątrzwspólnotowej żeglugi morskiej, niezbędnych do zapewnienia swobodnego przepływu towarów i osób na wodach UE;

38.

z zadowoleniem przyjmuje sukces programu pilotażowego „niebieski pas” (Blue Belt) i wzywa Komisję do złożenia w ciągu roku 2013 koniecznych wniosków ustawodawczych w celu utworzenia niebieskiego pasa, w tym dotyczących niezbędnego przeglądu kodeksu celnego Unii Europejskiej;

39.

zaznacza, że wspieranie transportu morskiego przyczynia się nie tylko do rozwoju gospodarczego i wzrostu zatrudnienia, ale też do realizacji celu wyznaczonego w białej księdze dotyczącej planu utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu, a dotyczącego przeniesienia 50 % drogowego transportu towarów na transport kolejowy i wodny do roku 2050;

40.

podkreśla potrzebę zwiększenia roli autostrad morskich jako głównych korytarzy europejskich i zaznacza, że w celu zapewnienia długoterminowej konkurencyjności żeglugi europejskiej konieczny jest rozwój nieprzerwanych łańcuchów intermodalnych na potrzeby przewozu pasażerów i towarów; apeluje do Komisji o wydanie komunikatu na temat postępów, rozwoju oraz perspektyw autostrad morskich; jest zdania, że w autostrady morskie należy w pełni włączyć większe wyspy w celu poprawy dostępu do nich oraz w celu zwiększenia ich konkurencyjności gospodarczej;

41.

podkreśla, że bezpieczeństwo morskie stanowi kluczowy element zrównoważonej promocji transportu morskiego, trwałego rozwoju gospodarczego, zatrudnienia w sektorze morskim oraz przestrzegania norm środowiskowych w tym sektorze; podkreśla, że powinna obowiązywać zasada zapobiegania, by przewidywać nowe zagrożenia i zapobiegać wszelkim rodzajom katastrof w transporcie morskim; zauważa, że działania w tym zakresie należy podjąć zarówno na szczeblu UE, jak i międzynarodowym, a zwłaszcza na szczeblu Międzynarodowej Organizacji Morskiej;

42.

podkreśla, że wdrożenie trzeciego pakietu bezpieczeństwa morskiego podnosi jakość bander europejskich, poprawia działania towarzystw klasyfikacyjnych, kontrole portowe, monitorowanie ruchu statków, dochodzenia w sprawie wypadków i ochronę ofiar; wzywa państwa członkowskie do przyspieszenia skutecznego wdrażania tego pakietu ustawodawczego;

43.

podkreśla, że polityka transportu morskiego powinna uwzględniać wszystkie stosowne obawy dotyczące gospodarki, środowiska i zdrowia publicznego; wzywa Komisję do ścisłego monitorowania konsekwencji zgodności sektora żeglugowego UE z wymogami ochrony środowiska i zdrowia publicznego, a w stosownych przypadkach do przedstawiania wniosków dotyczących szczególnych środków przeciwdziałających negatywnym skutkom dla jego konkurencyjności; zauważa, że wymogi ustawodawcze dotyczące złomowania statków oraz zawartości siarki w paliwach morskich powinny zapewniać wysoki poziom ochrony środowiska, a zarazem skutecznie chronić cel, jakim jest przenoszenie transportu z dróg na szlaki morskie, zgodnie z celami Unii dotyczącymi zmiany klimatu;

44.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do znacznego zwiększenia wysiłków mających na celu osiągnięcie międzynarodowego porozumienia w sprawie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych pochodzących z transportu morskiego, z uwzględnieniem rosnącego wpływu emisji gazów cieplarnianych przez statki;

45.

zaznacza, że przyjazne środowisku paliwa, takie jak LNG, mogą odegrać ważną rolę w osiąganiu celu, jakim jest ograniczenie w UE emisji CO2 z morskich paliw bunkrowych o co najmniej 40 % do roku 2050;

46.

podkreśla konieczność wspierania rozwoju wydajnych i zrównoważonych usług i infrastruktury portowej, mogących sprostać wyzwaniom związanym z przewidywanym wzrostem ruchu morskiego, ze zmniejszeniem hałasu i szkodliwych skutków dla środowiska, z przeniesieniem transportu z lądu na morze, z szybkim i intermodalnym transportem osób i towarów; popiera równoległe rozwijanie w europejskich portach działalności stoczniowej oraz związanej ze złomowaniem statków;

47.

zwraca uwagę na możliwość tworzenia platform logistycznych ułatwiających transport towarów między Europą a pozostałymi gospodarkami świata; podkreśla strategiczne znaczenie transportu morskiego oraz połączeń między regionami najbardziej oddalonymi a innymi obszarami położonymi na kontynencie;

48.

podkreśla, że sektor stoczniowy UE może w większym stopniu przyczynić się do wzrostu gospodarczego i wzrostu zatrudnienia dzięki wykorzystaniu możliwości, jakie wynikają z zapotrzebowania na „czyste ekologicznie statki” (o zwiększonej efektywności energetycznej przy niższym poziomie emisji SOx i NOx), a także statki i struktury odpowiednie do budowy, instalacji i eksploatacji morskich farm wiatrowych; wzywa przemysł stoczniowy w UE do wykorzystania tej możliwości, zwłaszcza przy uwzględnieniu przewidywanego rozwoju żeglugi morskiej bliskiego zasięgu wzdłuż wybrzeży UE;

49.

wzywa Radę do osiągnięcia porozumienia z Parlamentem w celu przyjęcia rozporządzenia przewidującego rozbiórkę statków z poszanowaniem środowiska naturalnego oraz warunków pracy, co pozwoli unijnemu przemysłowi stoczniowemu na przeprowadzanie recyklingu materiałów w sposób bardziej konkurencyjny;

50.

wzywa Komisję, aby ułatwiła wdrożenie strategii „LeaderSHIP 2020”, wspierając określone działania, w celu sprostania wyzwaniom, przed jakimi staje europejski przemysł stoczniowy, a do których należy dostęp do finansowania, umiejętności i międzynarodowa konkurencyjność;

51.

wzywa państwa członkowskie, by przy bezpośrednim zaangażowaniu władz lokalnych i regionalnych oraz organizacji społeczeństwa obywatelskiego wspierały inicjatywy rozwoju i modernizacji infrastruktury turystycznej zgodnej z zasadami trwałego rozwoju, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej sprawności ruchowej, oraz by dołożyły wszelkich starań w celu likwidacji biurokracji i braku przejrzystości w tym sektorze, przestrzegając zarazem przepisów ochrony środowiska;

52.

wzywa do wspierania turystyki i promowania jej jako siły napędowej wzrostu i czynnika sprzyjającego tworzeniu miejsc pracy na obszarach przybrzeżnych; uważa, że zdrowe środowisko naturalne jest podstawą jakiejkolwiek formy turystyki w regionach przybrzeżnych i dlatego należy dołożyć wszelkich starań w celu zapewnienia jego ochrony; podkreśla potrzebę stworzenia zrównoważonej infrastruktury w celu rozwijania nowych form turystyki, zwłaszcza w sektorach branży turystycznej wykazujących duży potencjał wzrostu, takich jak ekoturystyka, agroturystyka, turystyka wędkarska i zrównoważone sporty wodne; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy na rzecz transgranicznych strategii turystycznych na skalę basenów morskich;

53.

podkreśla, że erozja europejskiego wybrzeża, ochrona dziedzictwa ekologicznego i fauny oraz poprawa jakości wody wciąż stanowią wyzwania, z którymi należy się zmierzyć; podkreśla zatem potrzebę właściwego inwestowania w te obszary w celu stworzenia dobrej jakości zrównoważonej turystyki nadmorskiej i podwodnej;

54.

podkreśla, że należy zaplanować równolegle środki dotyczące eksploatacji i rozwoju dziedzictwa przybrzeżnego i morskiego oraz środki ich ochrony i odbudowy;

55.

podkreśla znaczącą rolę tworzenia lub modernizacji wyspecjalizowanych szkół na wysokim poziomie (w zakresie administracji i ekonomii przedsiębiorstw turystycznych, zawodów turystycznych, szkół morskich, szkół gastronomicznych itp.), jak również polepszenia oferty szkoleń mających na celu podniesienie jakości usług i produktów turystycznych, zwiększenie zastosowania nowych technologii i dostosowanie do zmiany klimatu;

56.

podkreśla konieczność uproszczenia procedur wydawania wiz, zmniejszenia związanych z tym kosztów oraz wydawania wiz wielokrotnego wjazdu dla osób z krajów trzecich, zwłaszcza z krajów BRIC; wzywa Komisję, aby przeanalizowała i jak najszybciej wdrożyła nowe, „inteligentne” sposoby wydawania wiz turystycznych w celu zwiększenia ruchu przyjazdowego;

57.

podkreśla, że sektor rejsów wycieczkowych jest ważnym zasobem gospodarczym dla portów europejskich i pobliskich lokalnych społeczności, który ma również znaczenie dla budowy i wykorzystywania statków o zwiększonej efektywności energetycznej i mniejszych emisjach; zachęca do stworzenia atrakcyjnych programów turystycznych w celu zwiększenia satysfakcji odwiedzających przy podkreśleniu znaczenia ośrodków portowych z punktu widzenia żeglugi, kultury i historii;

58.

wzywa Komisję, aby nasiliła swoje starania w celu zwiększenia konkurencyjności europejskich portów poprzez wspieranie i koordynowanie potencjału infrastruktury portowej oraz podwyższenie poziomu oferowanych usług (np. dostosowanie do wymogów układu z Schengen) w taki sposób, aby porty europejskie stały się bardziej atrakcyjne dla statków wycieczkowych i przynosiły większe korzyści lokalnym i rybackim społecznościom, które w ten sposób będą mogły zdywersyfikować działalność; wzywa Komisję, by uwzględniła specyfikę portów położonych na wyspach i w regionach najbardziej oddalonych;

59.

wzywa do wprowadzenia obowiązku ujmowania w projektach modernizacji i powiększania portów wyposażenia terminali i nowych statków pasażerskich w urządzenia dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej;

60.

przypomina znaczenie przewozu pasażerów podróżujących drogą morską na obszarach przybrzeżnych i morskich, głównie promami i statkami wycieczkowymi, oraz zwraca uwagę na wejście w życie rozporządzenia (UE) nr 1177/2010 o prawach pasażerów podróżujących tą drogą, które ma przyczynić się do wsparcia turystyki morskiej wysokiej jakości; zwraca się w związku z tym do Komisji o rozpoczęcie kampanii na rzecz poprawy jakości przewozu pasażerów i rejsów wycieczkowych w odniesieniu do praw pasażerów. przy jednoczesnym przyjęciu za punkt wyjścia dobrych praktyk operatorów;

61.

podkreśla znaczenie sektora gospodarki, jakim jest żegluga niehandlowa (jachtowa), dla turystyki morskiej; wzywa Komisję, aby w kontekście przyszłego komunikatu dotyczącego turystyki morskiej zbadała na poziomie UE uwarunkowania społecznego i gospodarczego tego sektora, możliwości ujednolicenia i uproszczenia zasad wydawania zezwoleń, warunków żeglugi i prowadzenia działalności, wymagania bezpieczeństwa, zasady konserwacji i naprawy jachtów oraz wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych w tym sektorze;

62.

podkreśla znaczenie turystyki nadmorskiej jako cechy charakterystycznej niektórych europejskich regionów przybrzeżnych; wzywa Komisję do przeprowadzenia oceny skutków w celu sprawdzenia, czy dyrektywa 2006/123/WE może mieć negatywny wpływ na MŚP działające we wspomnianym sektorze, a jeżeli uzna to za konieczne – do zaproponowania środków w celu złagodzenia tego wpływu i zagwarantowania, że specyfika tej działalności zawodowej zostanie uwzględniona przy stosowaniu tej dyrektywy;

63.

wzywa Komisję, aby zachęciła państwa członkowskie, regiony, wspólnoty autonomiczne i innych interesariuszy obszarów przybrzeżnych i wyspowych do opracowania i systemowego wdrożenia inicjatywy „starożytne szlaki handlowe”, przyjętej przez Parlament w budżecie na 2013 r., zarówno na poziomie basenu Morza Śródziemnego, jak i na poziomie innych basenów europejskich, przede wszystkich w celu dywersyfikacji produktów turystycznych oraz w celu ograniczenia ich sezonowego charakteru;

64.

wzywa Komisję do włączenia zrównoważonej turystyki morskiej, wyspowej i nadmorskiej do powiązanych działań i programów, jak program „EDEN – Modelowe Ośrodki Turystyczne Europy” oraz program „Calypso”, oraz do wspierania inicjatyw na rzecz dywersyfikacji turystyki nadmorskiej i morskiej, jak również na rzecz zmniejszenia sezonowego charakteru działalności i zatrudnienia w branży turystycznej i dostosowania do zmiany klimatu; uważa w związku z tym, że zróżnicowanie oferty turystycznej może się przyczynić do zwiększenia atrakcyjności regionów nadmorskich i pozwolić im wyjść poza tradycyjny model oferty, którego głównymi elementami są słońce, plaża i morze;

65.

wzywa do promocji ośrodków żeglugi, gdyż mogą one ograniczyć sezonowość i zwiększyć efekt mnożnikowy dla gospodarki lokalnej i regionalnej, integrując społeczności rybackie oraz oferując równowagę między wzrostem gospodarczym a zrównoważonym rozwojem;

66.

wzywa Komisję do uwzględnienia wkładu i roli lokalnej kultury i tradycyjnej gastronomii w rozwoju europejskiej turystyki nadmorskiej; uważa, że należy wykorzystywać i koordynować istniejące strategie i instrumenty oraz opracować nowe programy działań w celu pobudzenia synergii, zwłaszcza między MŚP z sektora pierwotnego i sektora usług na obszarach nadmorskich UE;

67.

wzywa Komisję, by umieściła w „wirtualnym obserwatorium turystyki” dział poświęcony turystyce morskiej i nadmorskiej, gwarantując w ten sposób powiązania między instytutami badawczymi, przedsiębiorstwami i organami publicznymi, w celu wspierania badań rynku, udzielania przedsiębiorstwom i organom publicznym perspektywicznych informacji na temat zmian podaży i popytu, a także w celu stworzenia sprzyjających warunków dla przedsiębiorstw, a zarazem dostarczając informacji na temat związków między różnorodnością biologiczną, ochroną klimatu a inicjatywami dotyczącymi zrównoważonej turystyki;

68.

podkreśla, że zmiana klimatu to jedno z głównych zagrożeń dla różnorodności biologicznej mórz na świecie oraz że aspekty energetyczne strategii niebieskiego wzrostu muszą opierać się na energii ze źródeł odnawialnych i efektywności energetycznej;

69.

uznaje w tym kontekście znaczenie europejskich mórz i oceanów dla bezpieczeństwa energetycznego UE i dywersyfikacji jej źródeł i szlaków dostaw energii;

70.

zauważa, że pozyskiwana na morzu energia wiatrowa, energia pływów, energia fal i energia cieplna wód oceanicznych, a także sektor energii pozyskiwanej na morzu ze źródeł konwencjonalnych mogą przyczynić się do tworzenia trwałych miejsc pracy w regionach przybrzeżnych, zmniejszenia emisji i realizacji średnioterminowych i długofalowych celów UE w zakresie energii; zwraca uwagę na fakt, że w celu wykorzystania tego potencjału konieczne będą znaczne inwestycje przeznaczone na modernizację połączeń sieciowych i zwiększenie zdolności przesyłowej;

71.

podkreśla, że niebieska energia to kapitał europejskiej gospodarki morskiej; wzywa Komisję i państwa członkowskie do współudziału w wykorzystywaniu potencjału niebieskiej energii przez stosowanie strategii dotyczących basenów morskich, ze szczególnym uwzględnieniem potencjału regionów najbardziej oddalonych ze względu na ich położenie i warunki naturalne;

72.

wzywa Komisję do aktywnego wspierania światowego prymatu UE w tym obszarze poprzez opracowanie europejskiej strategii przemysłowej na rzecz niebieskiej energii, jak zrobiła to już wcześniej w odniesieniu do innych sektorów gospodarki;

73.

wzywa Komisję, by w najbliższym komunikacie w tej sprawie przyjęła zintegrowane podejście do rozwoju morskich źródeł energii, wykorzystujące synergię między morskimi źródłami energii wiatrowej i innymi morskimi odnawialnymi źródłami energii; podkreśla, że podejście to powinno pozwalać na uzyskanie pełnego i zrównoważonego koszyka energetycznego, zgodnie z zasadą ostrożności i w sposób zapewniający bezpieczeństwo i ochronę obszarów morskich, oraz aby przewidziano w nim rozwinięcie infrastruktury przystosowanej do przesyłania na ląd energii wytworzonej na morzu oraz połączenie międzysystemowe z konwencjonalną siecią elektroenergetyczną;

74.

wzywa państwa członkowskie do współpracy w celu ułatwienia zrównoważonej budowy sieci przybrzeżnej do produkcji energii odnawialnej na Morzu Północnym; wzywa Komisję do przedstawienia wniosku dotyczącego ram prawnych w tym zakresie;

75.

podkreśla, że akwakultura i rybołówstwo powinny przyczyniać się do zrównoważonej produkcji żywności w całej Unii oraz do długoterminowego bezpieczeństwa żywnościowego i ochrony konsumentów; uważa, że należy propagować rozwój i innowacje w zrównoważonym sektorze akwakultury i przetwórstwa rybnego, zmniejszając biurokrację i wspierając zatrudnienie w tych sektorach, by przyczynić się do poprawy jakości życia na obszarach przybrzeżnych i wiejskich;

76.

podkreśla znaczenie rozwoju zrównoważonej akwakultury dla zmniejszania przełowienia europejskich zasobów rybnych i uzależnienia od przywozu ryb z krajów trzecich, z których pochodzi 60 % ryb spożywanych w UE;

77.

zaznacza, że akwakultura w UE zapewnia już 80 000 miejsc pracy i może w znacznym stopniu przyczynić się do poprawy poziomu gospodarczego społeczności przybrzeżnych, jeśli uwzględnić szacunki ONZ, zgodnie z którymi produkcja ryb hodowlanych przekroczy tradycyjne połowy w roku 2019;

78.

wzywa Komisję do wspierania akwakultury na otwartym morzu w wytycznych dotyczących akwakultury UE, gdyż akwakulturę tę można łączyć z infrastrukturą niebieskiej energii w celu zmniejszenia presji, jaką wywiera zbyt intensywna akwakultura na nadbrzeżne ekosystemy i inne rodzaje działalności; zauważa, że w planach zintegrowanego zagospodarowania przestrzennego poszczególnych państw członkowskich należy zmniejszyć obciążenia administracyjne oraz zapewnić dość miejsca na rozwój tej działalności;

79.

podkreśla rolę przyszłego Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (EFMR), który po raz pierwszy łączy finansowanie zintegrowanej polityki morskiej i rybołówstwa, a także rolę Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) we wspieraniu trwałego i przyjaznego dla środowiska rozwoju rybołówstwa, akwakultury i przetwórstwa rybnego, a także ich znaczenie dla zróżnicowania źródeł dochodów społeczności rybackich zależnych od tych sektorów, zwłaszcza jeśli chodzi o tradycyjne łodziowe rybołówstwo przybrzeżne, a także szkolenie zawodowe kobiet i ludzi młodych oraz przyciąganie nowych przedsiębiorców do tego sektora;

80.

uznaje, że ochrona granic morskich UE jest wyzwaniem dla państw członkowskich; uważa, że skuteczna niebieska gospodarka wymaga bezpiecznych granic morskich UE, zapewniających ochronę środowiska morskiego, kontrolę połowów, zwalczanie połowów nielegalnych i egzekwowanie przepisów; zwraca w związku z tym uwagę na znaczenie powołania europejskiej straży przybrzeżnej w celu koordynacji działań i nadzoru morza; podkreśla ponadto znaczenie intensyfikacji i zwiększenia liczby inicjatyw w zakresie współpracy regionalnej dotyczącej rybołówstwa;

81.

uznaje, że istnieją sprzyjające warunki do wydobywania morskich zasobów mineralnych; podkreśla jednak, że środowisko dna morskiego jest powiązane z pozostałymi obszarami planety poprzez wymianę materii, energii i różnorodność biologiczną, których naruszenie może wywołać niemożliwe do przewidzenia zmiany zasobów rybnych i utratę różnorodności biologicznej;

82.

wzywa Komisję, aby zwróciła szczególną uwagę na wpływ górnictwa morskiego na środowisko, zwłaszcza w szczególnie podatnych na zagrożenia środowiskach morskich, wspierała odpowiednie projekty badawcze, stosowała zasadę ostrożności oraz współpracowała z władzami krajów trzecich, które współuczestniczą w działaniach w tym sektorze, w celu szybszego uzupełnienia w deficytów wiedzy na ten temat;

83.

uznaje, że bardziej wydajne wykorzystywanie zasobów połączone z poprawą polityki recyklingu jest o wiele bardziej opłacalnym i zrównoważonym sposobem na zaspokojenie zapotrzebowania na surowce mineralne niż intensywna eksploatacja zasobów podwodnych; wyraża ubolewanie, że niedostatki recyklingu surowców i pierwiastków ziem rzadkich przyczyniają się do wzrostu ilości odpadów, i wzywa w związku z tym do stosowania środków pobudzających sektor recyklingu, by dać alternatywę dla górnictwa morskiego; odnotowuje długotrwałe możliwości zatrudnienia, jakie daje takie alternatywne podejście;

84.

uznaje, ze niebieska biotechnologia może przynieść powstanie wysoce wyspecjalizowanych miejsc pracy oraz może być przydatna dla krytycznych sektorów, takich jak ochrona zdrowia, żywienie i innowacje; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja zamierza wspierać badania i innowacje, które są potrzebne do wspierania takiej działalności wśród przedsiębiorców;

85.

podkreśla potencjał morskiej różnorodności biologicznej dla sektora niebieskiej biotechnologii, zwłaszcza we wciąż jeszcze niezbadanych głębinach morskich, z drugiej jednak strony podkreśla konieczność ostrożnego podejścia do eksploracji ekosystemów tak bardzo podatnych na zagrożenia;

86.

wzywa Komisję do jasnego zdefiniowania problemów i wyzwań związanych z niebieską biotechnologią (np. bionanotechnologią, biomateriałami i wprowadzaniem genetycznie modyfikowanych ryb, skorupiaków i mikroorganizmów) oraz do zastosowania racjonalnego podejścia naukowego w oparciu o zasadę ostrożności w celu wskazania i oceny zagrożeń dla środowiska i zdrowia oraz odpowiedniego zarządzania takimi zagrożeniami;

87.

wzywa Komisję do wspierania partnerstwa podmiotów sektora prywatnego z instytutami badawczymi oraz partnerstw transgranicznych, takich jak Europejskie Centrum Badań Biologii Morskiej, ponieważ biotechnologia morska i dostęp do morskiej różnorodności biologicznej wymagają wiedzy naukowej oraz zaawansowanego i drogiego sprzętu;

88.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, a także rządom i parlamentom państw członkowskich.

26.2.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 75/34

—

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 54,

—

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej (TUE), w szczególności jego art. 3 ust. 3,

—

uwzględniając swą rezolucję z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie gospodarki społecznej (1),

—

uwzględniając swą rezolucję z dnia 13 marca 2012 r. w sprawie statutu spółdzielni europejskiej w odniesieniu do zaangażowania pracowników (2),

—

uwzględniając swą rezolucję z dnia 15 stycznia 2013 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie informowania pracowników i konsultowania się z nimi, przewidywania restrukturyzacji i zarządzania nimi (3),

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1435/2003 z dnia 22 lipca 2003 r. w sprawie statutu spółdzielni europejskiej (SCE) (4),

—

uwzględniając zalecenie Komisji nr 94/1069/WE z dnia 7 grudnia 1994 r. w sprawie przenoszenia własności małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) (5),

—

uwzględniając komunikat Komisji w sprawie przenoszenia własności małych i średnich przedsiębiorstw (6),

—

uwzględniając komunikat Komisji w sprawie promowania spółdzielni w Europie (COM(2004)0018),

—

uwzględniając komunikat Komisji w sprawie inicjatywy na rzecz przedsiębiorczości społecznej (COM(2011)0682),

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego na temat spółdzielni i restrukturyzacji (7),

—

uwzględniając zalecenie nr 193 MOP dotyczące promowania spółdzielni, które zatwierdziły rządy wszystkich obecnych 27 państw członkowskich UE, uwzględniając również rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ z 2001 r. zatytułowaną „Spółdzielnie w rozwoju ludzkim”, a także fakt, że ONZ ogłosiło rok 2012 Międzynarodowym Rokiem Spółdzielni,

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (A7-0222/2013),

1.

zwraca uwagę, że spółdzielnie, a także inne przedsiębiorstwa gospodarki społecznej, odgrywają zasadniczą rolę w gospodarce europejskiej, szczególnie w dobie kryzysu, jako że łączą w sobie rentowność z solidarnością, tworzą wysokiej jakości miejsca pracy, wzmacniają spójność społeczną, gospodarczą i regionalną, a także przyczyniają się do budowania kapitału społecznego; uważa ponadto, że bardziej przejrzyste i spójne ramy prawne przyniosłyby korzyści przedsiębiorstwom gospodarki społecznej, biorąc pod uwagę bogactwo różnorodności wśród instytucji gospodarki społecznej, a także ich specyficzne cechy;

2.

zwraca uwagę, że przedsiębiorstwa społeczne w UE zyskują coraz bardziej na znaczeniu, a wśród nich istnieje ok. 160 000 przedsiębiorstw spółdzielczych należących do 123 mln członków i oferujących zatrudnienie 5,4 mln osób – w tym ok. 50 000 przedsiębiorstw spółdzielczych w sektorze przemysłu oraz w sektorze usług oferujących zatrudnienie 1,4 mln osób – oraz że spółdzielnie wypracowują średnio ok. 5 % PKB państwa członkowskiego; podkreśla, że w ostatnich latach powstały setki przemysłowych i usługowych przedsiębiorstw spółdzielczych wskutek restrukturyzacji przedsiębiorstw dotkniętych kryzysem lub niemających następców, dzięki czemu utrzymano lub reaktywowano lokalną działalność gospodarczą i miejsca pracy; odnotowuje, że grupy spółdzielni przemysłowych i usługowych miały ogromny wpływ na rozwój regionalny w niektórych najbardziej uprzemysłowionych regionach UE; zwraca uwagę, że tak zwane spółdzielnie socjalne wyspecjalizowane w dziedzinie integracji na rynku pracy oferują zatrudnienie w sektorze przemysłowym i sektorze usług ponad 30 000 osobom upośledzonym i znajdującym się w trudnej sytuacji; zauważa, że spółdzielnie stały się modelem dla osób samozatrudnionych oraz przedstawicieli wolnych zawodów oraz że model ten znacząco rozwinął się w nowych sektorach, takich jak usługi socjalne, usługi opieki zdrowotnej, usługi cyfrowe, usługi wsparcia dla przedsiębiorstw i usługi użyteczności publicznej, które wcześniej były świadczone przez sektor publiczny (np. usługi środowiskowe i gospodarowanie obszarami naturalnymi, oświata i kultura oraz produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych); podkreśla w związku z tym, że spółdzielnie odgrywają niezwykle ważną rolę w UE pod względem gospodarczym, społecznym, w dziedzinie zrównoważonego rozwoju i zatrudnienia oraz stanowią koło zamachowe dla innowacji społecznych, które mają ogromne znaczenie w strategii „Europa 2020” i programie ramowym „Horyzont 2020”, a także pomagają w realizacji celu osiągnięcia zrównoważonego rozwoju gospodarczego i społecznego społeczności regionalnych i lokalnych;

3.

przypomina, że spółdzielczy model przedsiębiorczości przyczynia się do prawdziwego pluralizmu gospodarczego i stanowi istotny element społecznej gospodarki rynkowej oraz jest w pełni zgodny z wartościami Traktatu UE i z celami strategii „Europa 2020”;

4.

podkreśla, że wiele spółdzielni okazało się być znacznie bardziej odpornymi na kryzys niż wiele przedsiębiorstw konwencjonalnych, zarówno pod względem stopy zatrudnienia, jak i zamykania przedsiębiorstw, zwraca uwagę, że pomimo kryzysu powstały spółdzielnie w nowych i innowacyjnych sektorach oraz istnieje wiele dowodów na ich odporność, szczególnie jeżeli chodzi o banki spółdzielcze oraz spółdzielnie przemysłowe i usługowe (spółdzielnie pracy, spółdzielnie socjalne oraz spółdzielnie tworzone przez MŚP); odnotowuje, że jako model, rozwój spółdzielni dowiódł zdolności dostosowania się do nowych potrzeb i do skuteczniejszego stymulowania tworzenia miejsc pracy niż inne modele, dzięki zdolności spółdzielni do przystosowywania się do zmian, podtrzymywania działalności gospodarczej w sytuacji zagrożenia poprzez kontynuowanie realizacji własnej misji; zwraca ponadto uwagę na strategiczną rolę spółdzielni utworzonych przez MŚP, które mogą oferować zbiorowe rozwiązania wspólnych problemów i osiągnięcie istotnych korzyści skali; zauważa również rosnące znaczenie spółdzielni tworzonych przez społeczności, które umożliwiają, w szczególności na obszarach oddalonych i o niekorzystnych warunkach gospodarowania, bezpośredni udział obywateli w zaspokajaniu różnych potrzeb, takich jak na przykład usługi socjalne i usługi opieki zdrowotnej, usługi szkolne, usługi handlowe, komunikacja itp.;

5.

uważa, że w czasie kryzysu spółdzielnie mogą skutecznie promować przedsiębiorczość w skali mikroekonomicznej, ponieważ pozwalają one właścicielom małych przedsiębiorstw, często grupom obywateli, na podejmowanie obowiązków dotyczących przedsiębiorczości; w tym zakresie wspiera rozwój spółdzielni w sektorze socjalnym i opieki społecznej, aby zapewnić najsłabszym grupom większe zaangażowanie społeczne;

6.

twierdzi, że dzięki swej zdecentralizowanej strukturze model spółdzielczy przyczynia się w znacznym stopniu do realizacji priorytetów na 2020 r. określonych w dyrektywie dotyczącej odnawialnych źródeł energii (2009/28/WE) oraz do przechodzenia z energii kopalnej na energię odnawialną; zwraca w związku z tym uwagę na fakt, że obywatele utworzyli ponad 1 000 spółdzielni energii odnawialnej; jest przekonany, że spółdzielnie energii odnawialnej umożliwiają obywatelom uczestnictwo w lokalnych projektach, a także zachęcają do inwestycji w projekty w zakresie odnawialnych źródeł energii, co z kolei przyczynia się do większej akceptacji społecznej nowych instalacji odnawialnych źródeł energii; uważa, że udział obywateli w produkcji energii może przyczynić się do poprawy ich wiedzy w zakresie zapotrzebowania na zrównoważone i racjonalne zużycie energii, a także ich kontrolę nad jej cenami; zwraca się do Komisji o zwrócenie szczególnej uwagi na rolę, jaką spółdzielnie energetyczne mogą odgrywać w procesie zwiększania wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych oraz poprawy efektywności energetycznej;

7.

uważa, że większa odporność spółdzielni wynika w głównej mierze ze spółdzielczego modelu zarządzania, który opiera się na wspólnej własności, demokratycznym udziale finansowym i kontroli finansowej, organizacji i zarządzaniu przez zainteresowane podmioty będące członkami spółdzielni, a także zobowiązaniu wobec społeczeństwa; podkreśla, że odporność spółdzielni wynika również z charakterystycznego sposobu gromadzenia kapitału, który jest w mniejszym stopniu uzależniony od rozwoju rynków finansowych i jest powiązany zarówno z przekazywaniem nadwyżek do funduszy rezerw, w miarę możliwości częściowo niepodzielnych (szczególnie w formie aktywów, które ogólnie wspierają ruch spółdzielczy, po zapłaceniu wszelkich niespłaconych długów w postępowaniach likwidacyjnych), jak i z realizacją celów przedsiębiorstwa: zrównoważonych celów społecznych i gospodarczych oraz celu poprawy jego funkcjonowania i prowadzonej przez nie działalności; uważa, że te model ten pozwala spółdzielniom przyjąć długofalowe i wielopokoleniowe podejście oraz zakorzenić się w gospodarce lokalnej, przyczyniając się do zrównoważonego rozwoju regionalnego i gwarantując, że nie przeniosą one swej działalności nawet w przypadku wkroczenia na arenę międzynarodową;

8.

zauważa, że przedsiębiorstwa spółdzielcze są w stanie zaspokajać istniejące i nowe potrzeby w skuteczny i efektywny sposób w takich dziedzinach, jak zarządzanie zasobami kultury i kreatywność, zgodność z zasadami zrównoważonego rozwoju z punktu widzenia środowiska w odniesieniu do nowego stylu życia i nowych modeli konsumpcji; podkreśla, że spółdzielnie wprowadziły w życie również takie wartości, jak ochrona legalności; czego przykładem są Włochy, gdzie spółdzielniom powierzane jest zarządzanie majątkiem skonfiskowanym mafii;

9.

uważa, że spółdzielnie powinny być w pełni angażowane w cele polityki przemysłowej UE i w działania podejmowane przez UE, również z uwagi na ich zasadniczy wkład w restrukturyzację przemysłu, która jest istotnym elementem nowej unijnej polityki przemysłowej;

10.

zwraca ponadto uwagę, że dzięki wzajemnej współpracy spółdzielnie mogą skorzystać z ekonomii skali oraz dzielić się doświadczeniami i wzorcowymi praktykami, a także w miarę konieczności przekazywać sobie zasoby ludzkie i finansowe; twierdzi, że właściwa spółdzielniom elastyczność pozwala im na utrzymanie się nawet w najtrudniejszych czasach;

11.

zauważa, że w poszczególnych państwach członkowskich można znaleźć wiele wzorcowych praktyk, które dowodzą znakomitych wyników uzyskiwanych przez przedsiębiorstwa spółdzielcze, jeśli chodzi o wzrost, zatrudnienie, odsetek przedsiębiorstw utrzymujących się na rynku i liczbę nowo powstających przedsiębiorstw, przykładowo system jednej płatności (pago único) w Hiszpanii i ustawa Marcora we Włoszech (które umożliwiają finansowanie tworzenia nowych spółdzielni poprzez zasiłki dla bezrobotnych), „spółdzielnie zatrudnienia i działalności” tworzone we Francji, Szwecji i Belgii; zwraca ponadto uwagę na dobrowolne grupy pojedynczych spółdzielni, które mogą dobrowolnie łączyć się w duże grupy biznesowe działające w takich sektorach jak przemysł, rolnictwo, dystrybucja, finanse, badania naukowe i rozwój oraz szkolnictwo wyższe; zwraca uwagę, że spółdzielnie (wzorowane przykładowo na brytyjskim truście) mogą stać się skutecznym modelem dobrego zarządzania (pół)profesjonalnych organizacji sportowych, co umożliwia jednocześnie ścisłe zaangażowanie najważniejszych zainteresowanych – kibiców – w zarządzanie (profesjonalnym bądź amatorskim) klubem; wzywa Komisję, by dokładnie przyjrzała się tym wzorcowym praktykom i rozważyła uwzględnienie ich przy określaniu unijnych strategii politycznych sprzyjających przedsiębiorstwom;

12.

uważa, że wkład spółdzielni w gospodarkę UE i stabilność zatrudnienia jest znaczący, zwłaszcza w czasie kryzysu;

13.

podkreśla konieczność rozwijania między innymi modelu spółdzielni pracy i zatrudnienia – w ramach tego modelu przedsiębiorstwa, które tworzy się stopniowo, aby zaspokoić potrzeby przedsiębiorców, i które rozwija się wraz ze wzrostem zakresu ich działalności;

14.

zwraca jednak uwagę, że spółdzielnie mogą również upaść;

15.

zauważa, że w wielu państwach członkowskich można spotkać się z różnorodnymi sytuacjami wynikającymi z różnic prawnych i pojęciowych; wzywa zatem Komisję Europejską do przeprowadzenia badania obowiązujących przepisów w celu znalezienia wspólnych ram, które umożliwią harmonizację przy jednoczesnym poszanowaniu zasady pomocniczości i które będą stanowić kluczowe elementy służące usunięciu przeszkód na drodze rozwoju spółdzielni;

16.

podkreśla, że pracownicy podejmują istotne ryzyko finansowe przy zakładaniu spółdzielni lub przy przenoszeniu własności przedsiębiorstwa na pracowników; zwraca uwagę, że dobry zarządzanie, szczególnie w spółdzielni pracy, jest w dużej mierze uzależnione od wsparcia i kontroli prowadzenia przedsiębiorstwa przez pracowników;

17.

jest zdania, że tę wewnętrzną odporność spółdzielni należy wzmacniać zwracając na nie szczególną uwagę we wszystkich właściwych unijnych strategiach politycznych, które przyczyniają się do inteligentnego, zrównoważonego i integracyjnego wzrostu, za pośrednictwem odmiennego modelu rozwoju gospodarczego zgodnego z europejskim modelem społecznym, a także usprawniając istniejące ustawodawstwo UE dotyczące spółdzielni; w szczególności uważa, że „Plan działania na rzecz przedsiębiorczości do 2020 r.” powinien uwzględniać ważną rolę spółdzielni; jest przekonany, że należy poczynić niezbędne kroki, aby zapewnić spółdzielniom i przedsiębiorstwom innego rodzaju równe warunki działania przy zachowaniu celów i metod pracy tych pierwszych, jak również ich charakteru społecznego;

18.

przypomina, że Unia Europejska powinna uznawać różne formy przedsiębiorstw i traktować je w równy sposób poprzez przepisy ustawowe, aby zapewnić przestrzeganie zasady swobody prowadzenia działalności gospodarczej bez względu na status przedsiębiorstwa; ubolewa, że w „Planie działania na rzecz przedsiębiorczości do 2020 r.” Komisja Europejska nie podkreśla roli przedsiębiorstw gospodarki społecznej, ograniczając się jedynie do wskazania ich wkładu w tworzenie miejsc pracy i innowacje społeczne, oraz stwierdzenia, że napotykają one na większe trudności w kwestii finansowania w porównaniu do MŚP;

19.

wzywa więc Komisję, by usprawniła swe służby zajmujące się spółdzielniami poprzez utworzenie działu zajmującego się spółdzielniami oraz innymi organizacjami gospodarki społecznej (takimi jak towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, fundacje i stowarzyszenia prowadzące działalność gospodarczą i finansową), a także poprzez zwrócenie baczniejszej uwagi na środki mające na celu zapewnienie odpowiedniego poziomu zasobów finansowych, a także na nadzór i rozwój polityki dotyczącej organizacji gospodarki społecznej; apeluje do Komisji o skoncentrowanie uwagi na restrukturyzacji posiadających lub nieposiadających następców przedsiębiorstw przemysłowych i usługowych dotkniętych kryzysem oraz przekształcaniem ich w spółdzielnie;

20.

wzywa Komisję do zapewnienia większej elastyczności w zakresie zasad udzielania zamówień publicznych przedsiębiorstwom prowadzonym przez pracowników, np. poprzez wprowadzenie rezerwacji z ograniczeniem czasowym;

21.

zwraca się do Komisji, by skoordynowała działania związane z inicjatywą na rzecz przedsiębiorczości społecznej i zredukowała bariery administracyjne między obiema inicjatywami;

22.

nalega, by państwa członkowskie, zgodnie z zaleceniem MOP nr 193/2002, dokonały przeglądu swego ustawodawstwa dotyczącego spółdzielni w ogóle, a w szczególności konkretnych typów spółdzielni, takich jak spółdzielnie pracy, spółdzielnie socjalne, spółdzielnie rzemieślnicze i banki spółdzielcze, z myślą o przyjęciu kompleksowej polityki wspierania takiego modelu przedsiębiorstwa i stworzenia środowiska regulacyjnego sprzyjającego uznawaniu roli spółdzielni i ich organizacji zarządzających, a także rozwojowi spółdzielni, szczególnie w dziedzinach i sektorach, w których model ten okazał się źródłem społecznej, ekonomicznej i środowiskowej wartości dodanej; wzywa państwa członkowskie, aby wraz z partnerami społecznymi i innymi zainteresowanymi stronami na poziomie lokalnym i regionalnym wskazały strategiczne sektory odpowiednie dla projektów spółdzielczych; podkreśla, że powinno to obejmować wprowadzenie odpowiednich instrumentów finansowych oraz uznawanie roli spółdzielni w krajowym dialogu społecznym, jak również roli banków spółdzielczych, które zawsze przywiązują szczególną wagę do zrównoważonego i społecznie odpowiedzialnego finansowania oraz są zakorzenione na danym obszarze; postuluje, aby przestrzegać tego zalecenia podczas przeglądu rozporządzeń dotyczących statusu spółdzielni europejskiej (SCE);

23.

podkreśla znaczenie opracowania środków regulacyjnych w obrębie solidnych ram prawnych oraz zgodnie przepisami międzynarodowymi, aby uniknąć rozbieżnej interpretacji na szczeblu krajowym czy też ryzyka powstania korzystnej lub niekorzystnej sytuacji w zakresie konkurencji na szczeblu regionalnym, krajowym bądź makroregionalnym;

24.

podkreśla znaczenie włączenia spółdzielni w prace na wszystkich etapach przyszłych inicjatyw i przedsięwzięć Unii dotyczących spółdzielni;

25.

uważa, że przenoszenie własności przedsiębiorstw na pracowników w drodze utworzenia spółdzielni oraz innych form własności pracowniczej może być najlepszym sposobem zapewnienia ciągłości ich istnienia; podkreśla, że należy wspierać taki rodzaj przenoszenia własności przedsiębiorstw na pracowników, w szczególności w odniesieniu do spółdzielni pracy i przejęć dokonywanych przez pracowników (worker buy-out), w ramach specjalnej pozycji w budżecie UE, która obejmuje również instrumenty finansowe; wzywa do pilnego utworzenia – przy udziale Europejskiego Banku Inwestycyjnego i partnerów społecznych oraz zainteresowanych podmiotów z sektora spółdzielni – mechanizmu europejskiego mającego na celu promowanie tworzenia spółdzielni, a w szczególności zmiany struktury własności przedsiębiorstw w drodze tworzenia spółdzielni, jak również poprzez instrument funduszy wzajemnych;

26.

podkreśla, że korzystanie z rozwiązania worker buy-out staje się coraz powszechniejszą praktyką stosowaną w państwach członkowskich w odpowiedzi na kryzys gospodarczy; wzywa zatem Komisję do wskazania instrumentów finansowych lub do rozszerzenia instrumentów już stosowany w celu wsparcia tej praktyki;

27.

podkreśla aktywną rolę spółdzielni socjalnych w restrukturyzacji MŚP, w szczególności poprzez przedsiębiorstwa społeczne typu spin-off wspierające integrację pracowników, których można określić jako osoby znajdujące się w niekorzystnej sytuacji i w krytycznych warunkach zatrudnienia, oraz poprzez solidarne wspieranie rozwijających się umiejętności zaspokajania potrzeb społecznych;

28.

zwraca uwagę, że bardzo często problemy, jakie pojawiają się w trakcie przenoszenia własności przedsiębiorstw na pracowników, to nie tylko kwestia czasu trwania odpowiednich procedur, ale również, co znacznie ważniejsze, braku wiedzy o tego rodzaju możliwościach wśród odnośnych specjalistów (np. prawników i księgowych) oraz w systemie prawnym i edukacyjnym; podkreśla, że szkolenia oraz działania z zakresu podnoszenia świadomości wszystkich osób zaangażowanych w tworzenie przedsiębiorstw lub przenoszenie ich własności na pracowników w dużym stopniu przyczyniłyby się do propagowania tej praktyki; zaleca dlatego, aby spółdzielcze formy przedsiębiorczości otrzymały stałe miejsce w odpowiednich programach nauczania uniwersytetów i szkół zarządzania; jest ponadto przekonany, że powinno się propagować i wspierać finansowo szerzenie wiedzy na temat spółdzielni oraz przenoszenia własności przedsiębiorstw na pracowników w formie spółdzielczej, także poprzez celowe i inteligentne wykorzystanie funduszy strukturalnych, również wśród związków zawodowych oraz organów, których zadaniem jest przekazywanie informacji na temat tworzenia przedsiębiorstw lub przekazywania ich własności; zwraca uwagę na specjalistyczną wiedzę nabywaną w procesie tworzenia i przenoszenia własności przedsiębiorstw w formie spółdzielni przez federacje spółdzielni istniejące w niektórych państwach członkowskich, oraz zwraca się do Komisji o wprowadzenie mechanizmów mających na celu ułatwienie współpracy i wymiany wzorcowych praktyk oraz metod dotyczących tej dziedziny wśród przedsiębiorstw, a także sporządzenie sprawozdania z tych działań dla Rady i Komisji.

29.

nalega, by państwa członkowskie opracowały ramy ułatwiające przekazywanie pracownikom własności przedsiębiorstw, w tym mechanizmy finansowe, które mają pomóc pracownikom inwestować w przedsiębiorstwa w kryzysie lub nieposiadające następcy, a także preferencyjne prawa dla pracowników, aby stworzyć najlepsze warunki dla przejęcia przedsiębiorstwa, któremu grozi zamknięcie;

30.

uważa również, że państwa członkowskie powinny przyjąć strategie ułatwiające pracownikom partycypowanie w kapitale i wynikach przedsiębiorstw, również poprzez konkretne mechanizmy podatkowe w innych formach przedsiębiorstw przemysłowych i usługowych, zapewniające im niezbędną ochronę prawną i odnośny stosunek uczestnictwa w zarządzaniu, nadzorze, podejmowaniu decyzji oraz odpowiedzialności za przedsiębiorstwo; przypomina, że takie działania mogą poprawić konkurencyjność danego sektora jako całości;

31.

podkreśla pozytywny charakter mechanizmów typowych dla modelu spółdzielczego takich, jak niepodzielność rezerw, których nie można rozdzielić wśród członków nawet w przypadku likwidacji, ale należy je wykorzystać do rozwoju ruchu spółdzielczego, oraz przepisy prawne zezwalające osobom trzecim na wnoszenie do spółdzielni kapitału ryzyka z prawem głosu lub bez tego prawa, jak na przykład fundusze wzajemne oraz Cooperazione Finanza Impresa (CFI) we Włoszech, Institut de Développement de l'Economie Sociale (ESFIN-IDES) we Francji i struktura inwestycyjna Mondragon Corporation w Hiszpanii;

32.

wzywa Komisję do promowania polityki i środków na rzecz utrzymania istniejących miejsc pracy, a nie jedynie na rzecz tworzenia nowych miejsc pracy w przedsiębiorstwach rozpoczynających działalność; zwraca się do Komisji o stworzenie usług dla nowych przedsiębiorstw w celu wspierania spółdzielczych form przedsiębiorczości poprzez podnoszenie świadomości oraz inicjatywy szkoleniowe;

33.

podkreśla, że przekształcanie przedsiębiorstw dotkniętych kryzysem w rentowne spółdzielnie wymaga precyzyjnej i postawionej odpowiednio wcześnie diagnozy; wzywa władze wszystkich szczebli do współpracy z partnerami społecznymi i ruchem spółdzielczym w zakresie stawiania takich diagnoz oraz oceny zasadności i wykonalności przekształcania przedsiębiorstw w spółdzielnie; uważa, że w procesie tym powinny uczestniczyć także związki zawodowe i federacje spółdzielni;

34.

apeluje, aby Komisja dokonała szczegółowej analizy porównawczej wzorcowych praktyk stosowanych w państwach członkowskich i ustawodawstwa poszczególnych państw faworyzującego przekształcanie przedsiębiorstw w spółdzielnie, a w szczególności przepisów dotyczących przejmowania przedsiębiorstw, upadłości, mechanizmów finansowania, instytucji wspierających przedsiębiorstwa oraz horyzontalnego łączenia przedsiębiorstw spółdzielczych; podkreśla znaczenie udziału spółdzielni w takim badaniu w celu ustalenia priorytetów; w tym celu wzywa Komisję do rozważenia opracowania bazy danych, która w której systematycznie gromadzono by dane o konkretnych przypadkach transformacji i informacje na temat restrukturyzacji w formie spółdzielni w celu umożliwienia przepływu dobrych praktyk i gromadzenia spójnych danych;

35.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do ułatwiania i wspierania powstawania konglomeratów spółdzielni i przedsiębiorstw społecznych, aby pomóc im w odzyskaniu zasobów niezbędnych do wypełniania bardziej znaczącej roli w łańcuchu produkcji i dystrybucji oraz aby wspierać korzyści skali niezbędne do finansowania działań w zakresie badań naukowych, rozwoju i innowacji;

36.

podkreśla, że przemysłowe i usługowe przedsiębiorstwa spółdzielcze (szczególnie MŚP) nie mają dostępu do kapitału ryzyka oraz kredytów na rynkach kapitałowych z różnych przyczyn, w tym z powodu natury tej przedsiębiorczości; zwraca również uwagę, że spółdzielnie pracy w sektorach wymagających dużego kapitału mają zwykle trudności z uzyskaniem większego kapitału od swych członków i że należy w związku z tym stworzyć instrumenty finansowe, które pozwolą na uwzględnienie takich form przedsiębiorczości;

37.

przypomina, że kwestia dostępu do kredytu ma szczególne znaczenie dla spółdzielni ze względu na specyfikę ich struktury; wzywa zatem Komisję Europejską, Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego i EBI do opracowania i wykorzystania parametrów jakościowych, także w zakresie udzielania kredytów i finansowania, w celu odróżnienia roli spółdzielni, w tym spółdzielni socjalnych, od innych form przedsiębiorczości;

38.

uważa, że konieczne jest wzmocnienie kapitalizacji spółdzielni poprzez lepsze wykorzystanie zasobów możliwych do wniesienia przez ich strukturę własnościową; wzywa Komisję do wspierania inicjatyw na rzecz kapitalizacji, w tym ulg podatkowych, nawet gdyby miały być one dostępne tylko przez pewien czas, po ustanowieniu lub przeprowadzeniu wykupu, oraz do nietraktowania ich jako pomocy państwa;

39.

podkreśla, że w niektórych państwach członkowskich podmioty zewnętrzne mogą zapewniać spółdzielniom kapitał wysokiego ryzyka przy ograniczonych prawach do głosu lub bez prawa do głosu, aby szanować własność członków i struktury kontroli oraz że umożliwiło to skuteczniejszy dialog spółdzielni z innymi instytucjami finansowymi; pochwala tego rodzaju strategie i zachęca wszystkie państwa członkowskie, by ułatwiały spółdzielniom dostęp do kredytów;

40.

uważa, że Komisja i EBI oraz Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI) powinny dokładać starań, aby umożliwić spółdzielniom dostęp do mechanizmów finansowych na poziomie UE (w odpowiednich przypadkach łącznie z planem działania w zakresie finansowania MŚP zaproponowanym w Akcie o jednolitym rynku) oraz aby wspólnie z sektorem bankowości spółdzielczej podejmowały one aktywniejsze wysiłki, aby rzeczywiście było to możliwe; podkreśla, że takie działania mogą polepszyć funkcjonowanie jednolitego rynku;

41.

uważa, że przy regulacji rynków finansowych oraz w wynikających z niej przepisach wykonawczych należy wziąć pod uwagę szczególne cechy banków spółdzielczych;

42.

jest zdania, że programy i fundusze tworzone w obrębie wieloletnich ram finansowych (2014-2020) powinny być ważnymi instrumentami wspierania spółdzielni; uważa, że w trakcie opracowywania programów operacyjnych należy zwrócić szczególną uwagę na tworzenie nowych spółdzielni, a także na wspieranie zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw oraz odpowiedzialnej restrukturyzacji, a także uwzględnić szczególnie takie elementy, jak przekazywanie własności przedsiębiorstwa na rzecz pracowników, spółdzielnie socjalne, wpływ przedsiębiorstw gospodarki społecznej na rozwój lokalny i na innowacje społeczne, technologiczne i produkcyjne z wykorzystaniem dotacji globalnych i innych instrumentów finansowych, w tym Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji;

43.

uważa, że w ramach planowania finansowego na szczeblu unijnym i krajowym szczególną uwagę należy zwrócić na spółdzielnie (lub należy zarezerwować dla nich procentowy udział), które mają na celu ułatwienie dostępu do rynku pracy osobom znajdującym się w niekorzystnej sytuacji, zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu (WE) nr 2204/2002, w celu skonsolidowania poziomów ochrony socjalnej oraz wprowadzenia większej liczby lepszych poziomów ochrony socjalnej;

44.

zwraca się do Komisji, aby w ramach następnego roku budżetowego wspomogła projekt pilotażowy wspierający proces przekazywania zagrożonych przedsiębiorstw pracownikom, aby mogli oni kontynuować działalność, oraz tworzenie nowych spółdzielni, które ożywią zagrożone przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstwa znajdujące się w stanie upadłości;

45.

zachęca Komisję do opracowania inicjatyw na rzecz wspierania zatrudnienia młodzieży w sektorze spółdzielni; wzywa Komisję do zachęcenia państw członkowskich do popularyzacji modelu spółdzielczego jako głównego instrumentu tworzenia nowych miejsc pracy;

46.

jest również zdania, że państwa członkowskie powinny poczynić kroki, aby ułatwić spółdzielniom uzyskanie dostępu do całego wachlarza usług mających na celu wspieranie przedsiębiorstw, jako że pomoże im to jeszcze bardziej przyczynić się do trwałego rozwoju ich gospodarki; w związku z tym wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia środków mających na celu ułatwienie spółdzielniom dostępu do kredytu, w szczególności spółdzielniom pracy, spółdzielniom socjalnym, spółdzielniom rzemieślniczym i spółdzielniom składającym się z mikroprzedsiębiorstw;

47.

uważa, że państwa członkowskie powinny podjąć odpowiednie działania mające na celu usunięcie wszelkich przeszkód prawnych, administracyjnych i biurokratycznych, które uniemożliwiają lub ograniczają rozwój spółdzielni;

48.

uważa, że w całej Europie powinno się wspierać dostęp małych spółdzielni kredytowych do rynku;

49.

uważa ponadto, że należy zachęcać do tworzenia sieci wzajemnej współpracy pomiędzy MŚP, takich jak te obecnie istniejące w UE w ramach formy spółdzielczej (spółdzielnie rzemieślnicze, spółdzielnie MŚP, spółdzielnie zrzeszające konkretne rodzaje działalności, spółdzielnie zatrudnienia itp.), ponieważ takie sieci w znacznym stopniu wzmacniają tworzenie mikro- i małych przedsiębiorstw i ich zrównoważony charakter poprzez wspólny marketing, wspólne zakupy oraz inne usługi, a także stanowią dla tych przedsiębiorstw źródło innowacji;

50.

uważa, że w celu wspierania tworzenia nowych spółdzielni należy stworzyć usługi dla nowo powstających spółdzielni; ponadto powinno się wspierać zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym inicjatywy promujące model spółdzielni wśród nowych potencjalnych przedsiębiorców (tj. w uniwersyteckich programach nauczania);

51.

zobowiązuje swego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

26.2.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 75/41

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Innowacje w służbie zrównoważonego wzrostu: biogospodarka dla Europy” (COM(2012)0060),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

—

uwzględniając rezolucję z dnia 24 maja 2012 r. w sprawie Europy efektywnie korzystającej z zasobów (1),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Stawianie czoła wyzwaniom związanym z rynkami towarowymi i surowcami” (COM(2011)0025) oraz swoją rezolucję z dnia 13 września 2011 r. w sprawie tego komunikatu (2),

—

uwzględniając konkluzje prezydencji w Radzie: Zjednoczonego Królestwa z 2005 r. zatytułowane „Europejska biogospodarka oparta na wiedzy” („The Knowledge-Based Bio-Economy in Europe”), Niemiec z 2007 r. zatytułowane „W kierunku biogospodarki opartej na wiedzy” („En route to the Knowledge based Bio-Economy”) i Belgii z 2010 r. zatytułowane „Europejska gospodarka oparta na wiedzy: osiągnięcia i wyzwania” („The Knowledge Based Economy in Europe: achievements and challenges”),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, a także opinie Komisji Rozwoju, Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz Komisji Rozwoju Regionalnego (A7-0201/2013),

A.

mając na uwadze, że wedle prognoz liczba ludności na świecie wzrośnie z 7 do 9 mld w 2050 r., co doprowadzi do wzrostu zapotrzebowania na żywność o 70 % i zwiększy nacisk na wykorzystanie rezerw wody;

B.

mając na uwadze, że niewielka ilość zasobów naturalnych na świecie, wzrost presji na wykorzystywanie surowców odnawialnych oraz globalne skutki zmiany klimatu wymagają efektywnego gospodarowania zasobami;

C.

mając na uwadze, że dalekosiężne, innowacyjne i efektywne podejście zapewni nie tylko większe zrównoważenie, ale również wsparcie rozwoju obszarów wiejskich i regionów, możliwą redukcję emisji gazów cieplarnianych, bardziej zrównoważony cykl produkcji oraz rozpowszechnienie innowacji przemysłowych wzdłuż całego łańcucha wartości;

D.

mając na uwadze, że przejście na zrównoważoną gospodarkę umożliwi rozwój konkurencyjności w europejskich sektorach przemysłu i rolnictwa, zwiększenie wzrostu gospodarczego, a dzięki temu zapewnienie bodźca dla znacznego podniesienia poziomu zatrudnienia w Europie;

E.

mając na uwadze, że biogospodarka w Europie zależy od dostępności źródeł pożywienia, zarządzanych i pozyskiwanych w sposób zrównoważony (z sektorów rolnictwa, leśnictwa i z odpadów ulegających biodegradacji);

F.

mając na uwadze, że obroty biogospodarki w UE wynoszą już prawie 2 bln EUR, a ponadto oczekuje się, że zrównoważona produkcja podstawowa, przetwórstwo spożywcze, biotechnologia przemysłowa i biorafinerie przyniosą znaczny wzrost gospodarczy;

1.

z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji zatytułowany „Innowacje w służbie zrównoważonego wzrostu: biogospodarka dla Europy” oraz plan działań dotyczący wdrożenia strategii dotyczącej biogospodarki zawarty w tym komunikacie;

2.

uważa, że biogospodarka umożliwia tańszą produkcję towarów przemysłowych i konsumpcyjnych przy użyciu mniejszej ilości energii oraz mniejszym zanieczyszczeniu środowiska;

3.

podziela przekonanie, że proces przechodzenia na inteligentną i zrównoważoną biogospodarkę sprzyjającą włączeniu gospodarczemu powinien opierać się nie tylko na produkcji odnawialnych zasobów naturalnych o niewielkim wpływie na środowisko, ale również na ich zrównoważonym użytkowaniu pod względem ekologicznym, gospodarczym i społecznym, przy jednoczesnym utrzymaniu wykorzystania zasobów biotycznych w granicach odnowy ekosystemów;

4.

podkreśla pilną konieczność podjęcia natychmiastowych działań celem wsparcia innowacji i inwestycji w najnowszych technikach i modelach biznesowych oraz celem stworzenia bodźców, które przyniosą długofalowe korzyści dla gospodarki; podkreśla kluczową rolę sektora prywatnego w trwałym wzroście gospodarczym;

5.

uważa, że biogospodarka jest warunkiem koniecznym dla osiągnięcia celów strategii „Europa 2020”, w szczególności celów inicjatywy „Unia innowacji” oraz „Europa efektywnie korzystająca z zasobów”;

6.

z zadowoleniem przyjmuje poparcie Komisji dla radykalnych zmian w podejściu UE do produkcji, konsumpcji, przetwarzania, przechowywania, recyklingu i unieszkodliwiania zasobów biologicznych;

7.

zauważa, że 22 mln osób pracują obecnie w biogospodarce, co stanowi 9 % całkowitego zatrudnienia w UE, a biogospodarka oferuje duże możliwości zatrudnienia kolejnych milionów ludzi;

8.

popiera wniosek Komisji dotyczący utworzenia grupy zadaniowej oraz opracowania planu działania obejmującego sektory przemysłu opartego na biotechnologii, w którym zostanie położony nacisk na wkład w zrównoważony rozwój, jaki stanowią zasoby odnawialne i biotechnologie, zaś regiony i podmioty otrzymają wsparcie w celu rozwijania innowacji w sektorze biogospodarki;

9.

wzywa państwa członkowskie do opracowania krajowych i regionalnych planów działań na rzecz biogospodarki i wzywa Komisję do przedstawienia Parlamentowi półrocznego raportu z wdrażania biogospodarki;

10.

podkreśla, że UE jest światowym liderem w różnych dziedzinach nauk biologicznych i biotechnologii; uważa, że przejście na biogospodarkę umożliwi Europie dokonanie znaczących postępów pod względem gospodarki niskoemisyjnej, innowacji i konkurencyjności oraz przyczyni się do ugruntowania jej roli na arenie międzynarodowej;

11.

podkreśla znaczenie i wielki potencjał oszczędnego gospodarowania zasobami i efektywności energetycznej; podkreśla potrzebę produkowania więcej mniejszym nakładem środków, tak aby zachować zrównoważony charakter biogospodarki;

12.

jest zdania, że biogospodarka w Europie nie powinna jedynie zastąpić obecnej gospodarki opartej na paliwach kopalnych lub powtórzyć obecnych marnotrawnych zachowań i konsumpcji, ale powinna ewoluować w kierunku bardziej efektywnego i zrównoważonego modelu, uwzględniającego przyjazne społeczeństwu i środowisku gospodarowanie we wszystkich łańcuchach wartości w biogospodarce;

13.

z zadowoleniem przyjmuje trwający przegląd prawa Unii w zakresie biopaliw mający na celu łagodzenie negatywnych skutków pośredniej zmiany użytkowania gruntów (ILUC) oraz promowanie rynku i rozwoju bardziej zaawansowanych biopaliw, co powinno umożliwić większe wykorzystanie surowców niespożywczych, takich jak odpady, pozostałości, materiał lignocelulozowy i celulozowy;

14.

przypomina, że wskaźniki pośredniej zmiany użytkowania gruntów (ILUC) dotyczące biopaliw i biopłynów, a także wiążące kryteria zrównoważonego rozwoju dotyczące stosowania biomasy stałej i gazowej powinny zostać włączone do dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii i dyrektywy w sprawie jakości paliw; wzywa Komisję do zaproponowania dyrektywy ramowej w sprawie biomasy obejmującej wszystkie jej zastosowania (energetyka, paliwa, materiały i chemikalia) i wprowadzającej hierarchię biomasy;

15.

zachęca Komisję do kontynuowania działań koordynacyjnych w obszarze badań i rozwoju obejmujących różne państwa członkowskie i sektory; w szczególności podkreśla konieczność prowadzenia badań w zakresie oceny granic zrównoważonego rozwoju zasobów biotycznych, biorąc pod uwagę funkcje ekosystemów i naturalnych łańcuchów pokarmowych, jak również zapotrzebowania na żywność u ludzi;

16.

wzywa do dokładniejszego analizy mającej na celu określenie szans społecznych i środowiskowych związanych z biogospodarką, a także jej potencjalnych kosztów, zważywszy na zróżnicowany potencjalny wpływ biogospodarki i możliwe niewłaściwe sposoby jej zastosowania związane z korzystaniem z rzadkich zasobów naturalnych, ryzykiem szkód w środowisku oraz z utratą bioróżnorodności lub możliwością jej ochrony;

17.

popiera utworzenie panelu biogospodarczego złożonego z ekspertów, który ma przyczyniać się do zwiększenia synergii i spójności między politykami i inicjatywami, a także obserwatorium biogospodarki, w celu wzajemnego uczenia się, poprzez zapewnienie trwałej wymiany wiedzy i informacji między instytutami badawczymi, przedsiębiorstwami, instytucjami, uniwersytetami, podmiotami regionalnymi, rolnikami i obywatelami w obszarach wiejskich, a także przyspieszenie opracowania ram prawnych w celu zwiększenia i ułatwienia prowadzenia badań i zastosowania ich wyników oraz komercjalizacji innowacji;

18.

przypomina o znaczeniu stosowania zasady zapobiegania przy wykorzystaniu biotechnologii, szczególnie w obszarach organizmów zmodyfikowanych genetycznie i biologii syntetycznej;

19.

uważa, ze należy opracować interdyscyplinarne i międzysektorowe programy informacyjne i szkoleniowe, aby zapewnić, że wyniki wspomnianych badań są dostępne dla zainteresowanych stron, w tym konsumentów, stwarzając możliwość zwiększenia świadomości i zaangażowania;

20.

wzywa do likwidacji istniejących przeszkód dla innowacji w łańcuchu wartości, w szczególności przez szybkie i potwierdzone naukowo unijne procedury zatwierdzania produktów biotechnologicznych i znaczne przyspieszenie dostępu do rynku;

21.

wzywa Komisję do zaproponowania praktycznych środków o szerokim zasięgu regionalnym służących wspieraniu produkcji i konsumpcji produktów biogospodarki na szczeblu regionalnym;

22.

podkreśla, że biogospodarka wymaga dalszego rozwoju nowych umiejętności, wiedzy i dyscyplin lub ich integracji w celu radzenia sobie ze związanymi z biogospodarką zmianami w społeczeństwie, jak również wspierania konkurencyjności, wzrostu gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy, zaspokajania potrzeb przemysłu, a także lepszego dopasowania umiejętności do miejsc pracy;

23.

podkreśla, że biogospodarka wymaga najwyższej klasy wiedzy fachowej i wykwalifikowanej siły roboczej; przypomina, że niezbędne jest zagwarantowanie edukacji zawodowej i wyższej w regionach Unii Europejskiej, z uwzględnieniem konkretnych właściwości danych regionów; wskazuje, że rozległe systemy kształcenia i szkolenia w regionach korzystnie wpływają też na rozwój przedsiębiorczości;

24.

z zadowoleniem przyjmuje udzielenie finansowania w wysokości 4,5 mld EUR zaproponowane przez Komisję w ramach programu ramowego w zakresie badań (Horyzont 2020), mając nadzieję, że środki te zostaną udostępnione wszystkim sektorom i przeznaczone na rzecz wszystkich instrumentów w obszarze biogospodarki i dalszego ulepszania innowacji, w tym badań nad granicami ekosystemów, ponownym wykorzystaniem i recyklingiem biomateriałów;

25.

jest zdania, że biorafinerie opierające się o lokalne zrównoważone biomateriały, które nie wypierają żywności lub innych bardziej cennych zastosowań, stanowią zasadnicze narzędzie realizacji modelowych procesów przekształcania przestarzałych zakładów oraz służące ożywieniu obszarów znajdujących się w kryzysowej sytuacji poprzez innowacyjne procesy i inwestycje, zmierzające do gospodarki obiegowej, a także oczekuje utrzymania roli tego narzędzia;

26.

podkreśla, że wystarczająca ilość surowców odnawialnych jest wymogiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania biorafinerii w Europie; wskazuje, że wiąże się to również z koniecznością poprawy infrastruktury do przechowywania i transportu oraz podjęciem niezbędnych działań logistycznych;

27.

wskazuje, że w Europie istnieje ograniczona liczba instalacji demonstracyjnych i że w celu utrzymania wiodącej roli europejskiego przemysłu w sektorze biorafinerii konieczne jest zwiększenie inwestycji; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania działań pilotażowych i demonstracyjnych służących rozwojowi produktów i procesów;

28.

podkreśla, że strategie polityczne w zakresie biogospodarki muszą być lepiej opracowywane z myślą o zapewnieniu kaskadowego wykorzystania biomasy; w związku z tym apeluje o opracowanie instrumentu prawnego, który utoruję drogę dla bardziej wydajnego i zrównoważonego wykorzystania tego cennego zasobu; podkreśla, że taki instrument powinien ustanowić zasadę kaskadowego wykorzystania w ramach tzw. piramidy biomasy, przy czym należy uwzględnić różne segmenty tej piramidy i wzmocnić jej najwyższe poziomy; zauważa, że takie podejście skutkowałoby hierarchicznym, inteligentnym i efektywnym wykorzystaniem biomasy, zastosowaniami o wartości dodanej i działaniami wspierającymi, takimi jak koordynacja badań wzdłuż całego łańcucha wartości;

29.

uważa, że należy zapewnić zintegrowane, spójne, międzysektorowe i interdyscyplinarne podejście w dziedzinie biogospodarki oraz oczekuje zharmonizowania różnych odnośnych unijnych strategii politycznych i powiązanych głównych wytycznych – takich jak zasada ostrożności – w poszczególnych sektorach (plan działań na rzecz efektywnej gospodarki zasobami, Unia innowacji, inicjatywy na rzecz surowców, program ramowy „Horyzont 2020”, program działań w zakresie środowiska do 2020 r., polityka spójności, wspólna polityka rolna i wspólna polityka rybołówstwa, dyrektywa w sprawie odnawialnych źródeł energii, dyrektywa ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej, dyrektywa w sprawie odpadów oraz dyrektywa w sprawie opakowań, a także określone środki dotyczące bioodpadów); uważa, że konieczne jest ustanowienie również jednolitych, dalekosiężnych i stabilnych ram prawnych na szczeblu europejskim i krajowym, mających na celu wspieranie i zwiększanie inwestycji w biogospodarkę w Europie;

30.

wzywa Komisję do zapewnienia instrumentów finansowych mających na celu wsparcie przedkomercyjnych inwestycji i przełożenie wyników badań naukowych na sukces rynkowy, a także umożliwienie innowacyjnym przedsiębiorstwom, zwłaszcza MŚP, znalezienia finansowych i innych instrumentów wsparcia pobudzających rozwój biogospodarki, na przykład poprzez korzystanie z funduszy regionalnych i strukturalnych oraz mechanizmu finansowania Europejskiego Banku Inwestycyjnego opartego na podziale ryzyka, zwiększenie spójności pomiędzy różnymi funduszami unijnymi na innowacje i badania, a także ustanowienie jednego punktu informacji o wszystkich inicjatywach związanych z biogospodarką, w celu osiągnięcia możliwie jak największego efektu; uznaje trudności i ryzyko finansowe związane z komercjalizacją i wprowadzaniem na rynek innowacji z dziedziny biogospodarki;

31.

wzywa do rozwoju infrastruktury przemysłowej i optymalnych łańcuchów dostaw bioproduktów w obszarach wiejskich i przybrzeżnych, tak by tworzyć nowe miejsca pracy w rolnictwie, leśnictwie i akwakulturze; wzywa do przeznaczania na ten cel funduszy UE na rzecz rozwoju obszarów wiejskich oraz do dokonania tego w taki sposób, aby ograniczać, a nie powiększać szkody wyrządzane w środowisku i utratę bioróżnorodności;

32.

apeluje o podjęcie ukierunkowanych i konkretnych działań mających na celu uproszczenie i skrócenie biurokratycznych procedur wydawania zezwoleń, które utrudniają proces rozwoju biorafinerii i mogłyby w szczególności spowodować przenoszenie innowacyjnych i zaawansowanych technologii poza granice UE;

33.

popiera zastosowanie formuły partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP) po wyciągnięciu odpowiednich wniosków z trudności stwierdzonych przy poprzednich zastosowaniach tego samego rozwiązania w innych sektorach; wzywa Komisję Europejską do udostępnienia odpowiednich środków na rozwój i wzrost tych partnerstw, w przekonaniu, że są one zasadniczym narzędziem umożliwiającym tworzenie nowych łańcuchów wartości, zwiększającym potencjał istniejących łańcuchów oraz ułatwiającym inwestowanie w technologie i prototypy pozwalające na wykorzystywanie wyników badań na rynku;

34.

zgadza się co do potrzeby przyjęcia wielopoziomowego podejścia i zwraca się o to, by kładziono coraz większy nacisk na regionalny i lokalny wymiar biogospodarki oraz inicjatywy oddolne; z zadowoleniem przyjmuje utworzenie regionalnych, krajowych i europejskich platform biogospodarczych, które umożliwią pomiar postępów osiąganych w danym sektorze oraz wymianę wiedzy fachowej i najlepszych praktyk sprzyjającą wyrównaniu poziomu rozwoju biogospodarki w całej UE; wzywa Komisję również do zaangażowania ekspertów z zainteresowanego sektora i z wszystkich odnośnych dziedzin, jak również przedstawicieli konsumentów i obywateli; przypomina, że gospodarki regionalne odgrywają kluczową rolę w osiągnięciu inteligentnego, zrównoważonego i sprzyjającego włączeniu społecznemu rozwoju;

35.

jest zdania, że w procesie tworzenia społeczeństwa opartego na zasobach biologicznych szczególne znaczenie mają inicjatywy oddolne oraz że niezbędne jest tutaj podejście stymulowane przedsiębiorczością i popytem, połączone z podejściem proponowanym przez władze; uważa, że należy zapewnić odpowiednie możliwości inicjatywom regionalnym; wzywa Komisję do wspierania takich sieci i klastrów w celu propagowania wymiany doświadczeń;

36.

wzywa Komisję do skoncentrowania wsparcia finansowego na tych innowacjach, które są zgodne z priorytetami Unii innowacji i programu „Horyzont 2020”, tak by stymulować wyniki badań służących przygotowaniu do wprowadzenia produktów do obrotu, a tym samym przezwyciężyć tzw. „doliny śmierci” badań w Europie;

37.

uważa, że dostępny jest szereg doskonałych instrumentów (takich jak zamówienia publiczne, normalizacja, bodźce podatkowe, określone systemy certyfikacji i etykietowania), umożliwiających zapewnienie wystarczającej podaży produkowanych w zrównoważony sposób i wysokiej jakości bioproduktów, jak również wydajnych i oszczędnych systemów produkcyjnych; uważa, że konieczna jest reforma istniejącego prawodawstwa; wzywa Komisję do opracowania kryteriów zrównoważonego rozwoju dla stosowania biomasy, na których powinny się opierać również narzędzia tworzenia rynku;

38.

podkreśla, że gospodarka oparta na biotechnologii, która bazuje na eksploatacji zasobów biologicznych zamiast energii pochodzącej z paliw kopalnych, musi kierować się solidnymi podstawami politycznymi, które uwzględniają nie tylko rentowność gospodarczą, ale także czynniki gwarantujące zrównoważony rozwój w wymiarze społecznym i ekologicznym;

39.

jest zdania, że zasadnicze znaczenie ma angażowanie konsumentów oraz informowanie ich o asortymencie bioproduktów i biousług; oczekuje w związku z tym rozwoju normalizacji tego typu produkcji w UE w oparciu o odpowiednie kryteria zrównoważonego rozwoju, uznając ją za narzędzie budowy atrakcyjnego rynku europejskiego tych produktów;

40.

uważa, że żywotność bioproduktów nie może być sztucznie skracana; produkt powinien być budowany z założeniem najdłuższego możliwego okresu użytkowania;

41.

podkreśla, że biogospodarka wniesie znaczący wkład w rozwój obszarów wiejskich i przybrzeżnych; jest zdania, że synergia i ścisła współpraca w ramach łańcucha wartości, obejmująca lokalnych producentów surowców rolnych i leśnych oraz biorafinerie może przyczynić się do zwiększenia konkurencyjności oraz do wzrostu rentowności tych regionów; podkreśla potrzebę opracowania długoterminowej strategii dla biogospodarki, uwzględniając w należyty sposób konieczność zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego;

42.

wymaga, aby opracowane procesy biologiczne i biotechnologiczne znalazły zastosowanie przy wykorzystywaniu biologicznych zasobów odnawialnych pochodzących z odpadów i upraw roślin nieprzeznaczonych do spożycia, a także jako komponenty w istniejących przedsiębiorstwach działających w sektorze rolnictwa i leśnictwa;

43.

uważa, że jedną z czołowych zasad biogospodarki jest bardziej efektywne gospodarowanie zasobami oraz zmniejszenie zależności od importu surowców, energii oraz nieodnawialnych zasobów naturalnych; zwraca uwagę na znaczenie sektora leśnictwa i innych gałęzi bioprzemysłu oraz uważa, że możliwe jest zastąpienie nieodnawialnych surowców kopalnych neutralnymi pod względem emisji dwutlenku węgla odnawialnymi zasobami naturalnymi i surowcami takimi jak drewno i włókno drzewne; wskazuje, że przemysł powiązany z biogospodarką wytwarza wiele produktów o wysokiej wartości dodanej, np. chemikalia, produkty lecznicze, tworzywa sztuczne i inne innowacyjne nowe materiały oraz tworzy nowe miejsca pracy; podkreśla potencjał biotechnologii opartych na zasobach morskich;

44.

wzywa Komisję Europejską, by promowała działania ukierunkowane na zrównoważone zwiększenie potencjału produkcji żywności, lepsze mobilizowanie takich surowców, gromadzenie odpadów ulegających biodegradacji – unikając nadmiernego transportu – oraz dopilnowała, by wykorzystanie biomasy pozostało w ekologicznych granicach i nie ograniczyło funkcji pochłaniania dwutlenku węgla; w związku z tym uważa, że należy pilnie ustanowić kryteria zrównoważonego rozwoju dla energetycznego wykorzystania biomasy w celu zapewnienia dostępności biomasy do celów bardziej wydajnego użycia zasobów, unikając sytuacji, w której zachęty do przekształcania biomasy w energię powodują zakłócenia rynku i ograniczają dostęp producentów do niego;

45.

za ważne uznaje inwestowanie w łańcuchy dostaw biogospodarki, tak aby zagwarantować dostępność surowców; uważa, że w strategiach dotyczących biogospodarki należy zachęcać nie tylko do bardziej efektywnego gospodarowania odpadami z gospodarstw domowych i odpadami komunalnymi, lecz także do odzyskiwania strumieni i pozostałości produktów ubocznych rolnictwa i leśnictwa; wzywa do opracowania lepszych i pomocnych przepisów, które zagwarantują pewność prawa i solidne wsparcie dla zrównoważonego użytkowania zasobów biogospodarki i eksploatacji surowców, oraz do zapewnienia, by polityka w tej dziedzinie opierała się na elastycznym dalekosiężnym podejściu sprzyjającym inwestycjom;

46.

uważa, że zgodnie z założeniami nowej strategii dotyczącej europejskiej polityki przemysłowej biogospodarka może zapewnić znaczny wkład w działania mające na celu zapobieżenie dezindustrializacji dotykającej obecnie Europy oraz przyczynić się do odwrócenia tego procesu poprzez nowe strategie pobudzające rynek i przywracające konkurencyjność systemu regionalnego;

47.

zdecydowanie wzywa Komisję do określenia dotacji szkodliwych dla środowiska jako „wyniku działania władz publicznych, które przynosi korzyści konsumentom lub producentom, aby zwiększyć ich dochód lub obniżyć ich koszty, ale w ten sposób dyskryminuje dobre praktyki środowiskowe” (3); wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyjęcia, bez zwłoki i do 2014 roku, konkretnych planów opartych na tej definicji w celu stopniowego wycofywania wszystkich dotacji szkodliwych dla środowiska do roku 2020, z uwzględnieniem dotacji, które wspierają nieefektywne wykorzystanie zasobów odnawialnych i dotacji do paliw kopalnych, a także do złożenia sprawozdania z postępów w ramach krajowych programów reform; w tym kontekście jest zaniepokojony, że dotacje na stosowanie biomateriałów do celów energetycznych już osłabiły cele w zakresie efektywności wykorzystania zasobów;

48.

zauważa z zaniepokojeniem, że rosnący popyt na biomasę, zwłaszcza na drewno, może spowodować powszechne wylesianie w krajach rozwijających się, w których emisje gazów cieplarnianych nie są objęte protokołem z Kioto; zwraca uwagę, że choć może to mieć wpływ na jakość gleby, obieg wody i różnorodność biologiczną, powoduje także większy nacisk na zawieranie globalnych porozumień, takich jak Konwencja o różnorodności biologicznej (CBD) i wspólny program ONZ ds. redukcji emisji wynikających z wylesiania i degradacji lasu w krajach rozwijających się (REDD); obawia się również, że z uwagi na słabość systemów gospodarowania gruntami w wielu krajach rozwijających się rosnący popyt na wyroby z drewna może doprowadzić do nielegalnego wyrębu i osłabić dobrowolne umowy o partnerstwie w ramach planu działań w zakresie egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa (FLEGT);

49.

podkreśla, że przejście na biogospodarkę przyczyni się do dalszego wdrażania postanowień Rio + 20 do polityk UE; uważa, że UE powinna zintensyfikować swój wkład w inicjatywy, które na szczeblu międzynarodowym ułatwiają przejście na integracyjną gospodarkę ekologiczną;

50.

wzywa UE, by stała się bardzo dynamicznym ośrodkiem badań i innowacji na scenie międzynarodowej w dziedzinie badań nad biogospodarką; uważa, że rozwój nowych produktów, procesów i usług opartych na zasobach odnawialnych pozwoli przemysłowi europejskiemu zwiększyć konkurencyjność i stać się światowym liderem;

51.

uważa, że kluczowe znaczenie ma opracowanie międzynarodowych prawnie wiążących norm zrównoważonego rozwoju dla wszystkich sektorów stosujących biomasę, a także wiążących kryteriów zrównoważonej gospodarki leśnej; wzywa UE, by dążyła do przyjęcia wielostronnych porozumień i zapewniła, zwłaszcza krajom LDC, powiązaną pomoc instytucjonalną i techniczną w celu zagwarantowania zrównoważonego stosowania biomasy;

52.

uważa, że model biogospodarki stworzony w ramach tej strategii umożliwi rozwiązanie mogących się pojawić trudności, a w dłuższej perspektywie wypracowanie bardziej zrównoważonych i efektywnych modeli produkcji, konsumpcji, rozwoju i stylów życia, przy ożywieniu wzrostu gospodarczego w Europie dzięki nowemu połączeniu rozwiązań z zakresu gospodarki, ochrony środowiska i jakości pod względem społecznym;

53.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

26.2.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 75/47

—

uwzględniając art. 310, 311, 312 oraz 323 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 23 października 2012 r. w celu pozytywnego zakończenia procedury zatwierdzania wieloletnich ram finansowych na lata 2014–2020 (1),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 marca 2013 r. w sprawie konkluzji ze szczytu Rady Europejskiej w dniach 7–8 lutego 2013 r. dotyczących wieloletnich ram finansowych (2),

—

uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej przyjęte w dniu 8 lutego 2013 r.,

—

uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej przyjęte w dniu 28 czerwca 2013 r.,

—

uwzględniając art. 110 ust. 2 i 4 Regulaminu,

1.

z zadowoleniem przyjmuje porozumienie polityczne w sprawie wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2014–2020 osiągnięte w dniu 27 czerwca 2013 r. po długich i żmudnych negocjacjach na najwyższym szczeblu politycznym między Parlamentem, prezydencją Rady i Komisją; uznaje znaczący wkład prezydencji irlandzkiej w osiągnięcie tego porozumienia;

2.

podkreśla, że dzięki nieustępliwości Parlamentu w negocjacjach po raz pierwszy przyjęto szereg postanowień, które walnie przyczynią się do tego, że nowe ramy finansowe będą sprawne, spójne, przejrzyste i będą lepiej odpowiadać potrzebom obywateli UE; w szczególności zwraca uwagę na nowe ustalenia dotyczące przeglądu WRF, elastyczności, zasobów własnych oraz jedności i przejrzystości budżetu, które podczas negocjacji miały dla Parlamentu pierwszoplanowe znaczenie;

3.

jest przygotowany poddać rozporządzenie w sprawie WRF i nowe porozumienie międzyinstytucjonalne pod głosowanie wczesną jesienią, jak tylko spełnione zostaną niezbędne warunki techniczne i prawne do finalizacji odpowiednich dokumentów, tak by odzwierciedlały one ogólne porozumienie osiągnięte między Radą i Parlamentem;

4.

przypomina jednak swoje stanowisko wyrażone we wspomnianej powyżej rezolucji z dnia 13 marca 2013 r. w sprawie WRF, według którego zgoda na rozporządzenie w sprawie WRF nie zostanie przegłosowana, o ile nie będzie absolutnej gwarancji, że zaległe wnioski o płatności za rok 2013 r. zostaną w pełni pokryte; oczekuje zatem, że Rada podejmie formalną decyzję w sprawie projektu budżetu korygującego nr 2/2013 na kwotę 7,3 mld EUR nie później niż na posiedzeniu Rady ECOFIN, które ma się odbyć w dniu 9 lipca 2013 r.; nalega, aby Rada dotrzymała swojego zobowiązania politycznego do przyjęcia bezzwłocznie kolejnego budżetu korygującego, aby uniknąć niedoboru środków na płatności, który mógłby doprowadzić do deficytu strukturalnego budżetu UE na koniec roku 2013; stwierdza, że Parlament nie wyrazi zgody na rozporządzenie w sprawie WRF albo nie przyjmie budżetu na rok 2014, dopóki Rada nie przyjmie tego nowego budżetu korygującego pokrywającego pozostały deficyt, określony przez Komisję;

5.

podkreśla ponadto, że rozporządzenie w sprawie WRF nie może zostać legalnie przyjęte, dopóki nie będzie porozumienia politycznego w sprawie odpowiedniej podstawy prawnej, szczególnie co do punktów odzwierciedlonych także w rozporządzeniu w sprawie WRF; wyraża wolę jak najszybszego zakończenia negocjacji w sprawie podstaw prawnych wszystkich programów wieloletnich i ponownie potwierdza swoją wierność zasadzie, że „nic nie jest uzgodnione, dopóki wszystko nie jest uzgodnione”; nalega na szanowanie w pełni uprawnień ustawodawczych Parlamentu przyznanych mu na mocy Traktatu z Lizbony i wzywa Radę do właściwego wynegocjowania wszystkich, określanych jako „związane z WRF” elementów podstaw prawnych; z zadowoleniem przyjmuje osiągnięte dotychczas porozumienia polityczne w sprawie szeregu nowych wieloletnich programów UE;

6.

przyznaje, że państwa członkowskie stoją w obliczu konsolidacji budżetowej; uważa jednak, że ogólny poziom kolejnych WRF ustalony przez Radę Europejską nie spełnia politycznych celów UE i nie zapewnia pomyślnego wdrożenia strategii „Europa 2020”; obawia się, że taki poziom zasobów może nie wystarczyć do wyposażenia UE w środki niezbędne, by wyjść z obecnego kryzysu w skoordynowany sposób i by wzmocnić się; ubolewa z powodu tego, że państwa członkowskie nadal nie doceniają roli budżetu UE i jego wkładu we wzmacnianie zarządzania gospodarczego i koordynacji fiskalnej w całej UE; wyraża ponadto obawę, że tak niskie pułapy WRF znacząco zmniejszą pole manewru Parlamentu podczas rocznych procedur budżetowych;

7.

podkreśla znaczenie obowiązkowego przeglądu i wynikającej z niego zmiany kolejnych WRF do końca 2016 r. dla umożliwienia przyszłej Komisji i Parlamentowi ponownej oceny priorytetów politycznych UE, aby dostosować WRF do nowych wyzwań i potrzeb oraz uwzględnić najnowsze prognozy makroekonomiczne; nalega, aby obowiązkowemu przeglądowi zarówno wydatków, jak i dochodów budżetu UE, który przeprowadzi Komisja, towarzyszył wniosek ustawodawczy dotyczący zmiany rozporządzenia w sprawie WRF, zgodnie z oświadczeniem Komisji załączonym do tego rozporządzenia; zamierza uczynić z kwestii obowiązkowej zmiany WRF główne żądanie podczas inwestytury nowego przewodniczącego Komisji;

8.

ponownie wskazuje na kluczowe znaczenie zwiększonej elastyczności WRF na lata 2014–2020 z myślą o pełnym wykorzystaniu przewidzianych w WRF odpowiednich pułapów środków na zobowiązania (960 mld EUR) i środków na płatności (908,4 mld EUR), narzuconych przez Radę Europejską; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Rada zatwierdziła dwie kluczowe propozycje wysunięte przez Parlament, tzn. utworzenie łącznego marginesu płatności i łącznego marginesu zobowiązań, co pozwoli na automatyczne przenoszenie niewykorzystanych przydziałów z jednego roku budżetowego na następny; wyraża jednak żal z powodu ograniczeń nałożonych przez Radę (pod względem czasu i wysokości kwot), które mogą uniemożliwić pełne wykorzystywanie tych instrumentów; uważa, że poprawa tych mechanizmów powinna stanowić integralną część zmiany WRF po wyborach, którą ma zaproponować Komisja;

9.

podkreśla, że nowe zasady elastyczności zobowiązań powinny doprowadzić w okresie objętym WRF na lata 2014–2020 do dodatkowych przydziałów na programy związane ze wzrostem i zatrudnieniem, a w szczególności na Inicjatywę na rzecz zatrudnienia ludzi młodych, aby zapewnić stałe finansowanie i jak najlepiej wykorzystać uzgodnione pułapy;

10.

z zadowoleniem przyjmuje koncentrację przydziałów na Inicjatywę na rzecz zatrudnienia ludzi młodych w latach 2014–2015 oraz utrzymuje, że od 2016 r. potrzebne będą dodatkowe przydziały środków, aby zapewnić trwałość i skuteczność tego programu;

11.

podkreśla, że w wyniku nacisku ze strony Parlamentu wydatki na programy „Horyzont 2020”, Erasmus i COSME również skoncentrują się w latach 2014–2015, aby zmniejszyć lukę w finansowaniu między odpowiednimi przydziałami w budżetach na rok 2013 i 2014; utrzymuje ponadto, że zasadnicze znaczenie ma to, by udostępniono też dalsze środki na finansowanie agendy cyfrowej;

12.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że przewidziano dodatkowy wzrost w wysokości do 1 mld EUR środków przeznaczonych na program dystrybucji żywności dla tych państw członkowskich, które pragną skorzystać z tego wzrostu w celu pomocy osobom najbardziej potrzebującym w Unii; oczekuje, że Rada i Parlament tak szybko jak to możliwe uzgodnią konkretne metody realizacji tego zobowiązania w ramach bieżących negocjacji w sprawie podstawy prawnej przedmiotowego programu;

13.

ubolewa z powodu tego, że Radzie nie udało się dokonać żadnych postępów w kwestii reformy systemu zasobów własnych w oparciu o wnioski ustawodawcze przedstawione przez Komisję; podkreśla, że budżet UE powinien być finansowany z rzeczywistych dochodów własnych, jak przewidziano w Traktacie, i ogłasza gotowość do przeprowadzenia reformy, która zmniejszy udział składek opartych na DNB do budżetu UE do poziomu najwyżej 40 %; oczekuje zatem, że wspólna deklaracja w sprawie zasobów własnych uzgodniona przez trzy instytucje UE umożliwi osiągnięcie wymiernych postępów, zwłaszcza w perspektywie średnioterminowego przeglądu/zmiany WRF; w związku z tym apeluje, aby w momencie formalnego przyjęcia rozporządzenia w sprawie WRF powołano grupę wysokiego szczebla ds. zasobów własnych, uprawnioną do zbadania wszystkich aspektów reformy systemu zasobów własnych;

14.

z zadowoleniem przyjmuje wyniki negocjacji w sprawie jedności i przejrzystości budżetu UE; uważa, że jakikolwiek ewentualny „budżet strefy euro”, jaki mógłby zostać przewidziany w przyszłości, powinien być włączony albo załączony do budżetu UE;

15.

głęboko ubolewa z powodu procedury prowadzącej do niniejszego porozumienia w sprawie WRF na lata 2014–2020, której skutkiem było w rzeczywistości pozbawienie Parlamentu jego faktycznych uprawnień budżetowych przewidzianych w TFUE; uważa, że liczne posiedzenia, które odbywały się na przestrzeni kilku ubiegłych lat między jego delegacjami a kolejnymi prezydencjami Rady na marginesie odpowiednich posiedzeń Rady do Spraw Ogólnych, a także jego udział w nieformalnych posiedzeniach Rady dotyczących WRF nie służyły żadnemu jasnemu celowi, skoro nie miały żadnego wpływu na ducha, harmonogram czy treść negocjacji lub na stanowisko Rady, w tym konieczność rozróżnienia między ustawodawczymi i budżetowymi aspektami porozumienia w sprawie WRF;

16.

dlatego też zwraca się do Komisji Budżetowej, aby we współpracy z Komisją Spraw Konstytucyjnych opracowała niezbędne konkluzje i przedstawiła nowe propozycje warunków prowadzenia tego rodzaju negocjacji, aby zapewnić demokratyczny i przejrzysty charakter całej procedury budżetowej;

17.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie Europejskiej, Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz pozostałym zainteresowanym instytucjom i organom.

26.2.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 75/49

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 września 2011 r. w sprawie bezpieczeństwa ruchu drogowego w Europie w latach 2011-2020 (1),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 grudnia 2011 r. w sprawie planu utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu (2),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „W kierunku europejskiego obszaru bezpieczeństwa ruchu drogowego: kierunki polityki bezpieczeństwa ruchu drogowego na lata 2011–2020” (COM(2010)0389),

—

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji dotyczący wdrożenia celu nr 6 kierunków polityki bezpieczeństwa ruchu drogowego Komisji Europejskiej na lata 2011–2020 – etap pierwszy strategii zapobiegania obrażeniom” (SWD(2013)0094),

—

uwzględniając opinię Komitetu Regionów zatytułowaną „Kierunki polityki bezpieczeństwa ruchu drogowego na lata 2011–2020” (3),

—

uwzględniając „Raport na temat zapobiegania obrażeniom w wypadkach drogowych”, opublikowany wspólnie przez Bank Światowy i WHO w 2004 r.,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 lipca 2012 r. w sprawie systemu wzywania pomocy eCall: nowej usługi 112 dla obywateli (4),

—

uwzględniając pytanie do Komisji w sprawie bezpieczeństwa ruchu drogowego w latach 2011–2020 – pierwsze etapy strategii zapobiegania obrażeniom (O-000061/2013 – B7-0211/2013),

—

uwzględniając art. 115 ust. 5 i art. 110 ust. 2 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że w wypadkach drogowych w Unii Europejskiej w 2011 r. śmierć poniosło ponad 30 000 osób, a prawie 1 500 000 zostało rannych (w tym ponad 250 000 ciężko);

B.

mając na uwadze, że na jeden wypadek śmiertelny przypadają cztery wypadki prowadzące do trwałej niepełnosprawności, 40 wypadków powodujących lekkie obrażenia, a także 10 wypadków powodujących poważne urazy;

C.

mając na uwadze, że ponad połowa wszystkich wypadków powodujących poważne obrażenia występuje na obszarach miejskich i dotyka w szczególności pieszych, motocyklistów, rowerzystów (w tym użytkowników motorowerów) i innych szczególnie narażonych uczestników ruchu drogowego;

D.

mając na uwadze, że do głównych przyczyn śmierci lub poważnych obrażeń użytkowników ruchu drogowego należą: wadliwy sprzęt, wykonanie i zła konserwacja dróg oraz zachowania kierowców, w tym zbyt szybka jazda; mając na uwadze, że prędkość w bezpośredni sposób wiąże się ze stopniem odniesionych obrażeń oraz że niektóre państwa członkowskie rozważają zwiększenie ograniczeń prędkości na autostradach;

E.

mając na uwadze, że udział w wypadku drogowym to jedna z najczęstszych przyczyn hospitalizacji obywateli UE poniżej 45 roku życia, a wiele z poważnych obrażeń powoduje dożywotnie cierpienie lub trwałą niepełnosprawność;

F.

mając na uwadze, że czas reakcji służb ratunkowych (zasada „złotej godziny”), w tym udzielenie ratującej życie pierwszej pomocy, a także jakość opieki medycznej, decydują w dużej mierze o przeżyciu wypadku;

G.

mając na uwadze, że koszty społeczno-ekonomiczne wypadków drogowych w 2012 r. (5) oszacowano na 2 % PKB lub na około 250 mld EUR;

H.

mając na uwadze, że europejskie działania w tym zakresie przynoszą pozytywne rezultaty;

1.

wspiera inicjatywę Komisji, by w działaniach na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego nadać poważnym obrażeniom wysoki priorytet;

2.

z zadowoleniem przyjmuje zatwierdzenie przez Komisję wspólnej unijnej definicji poważnych obrażeń opracowanej w oparciu o światową klasyfikację urazów znaną jako Maksymalna skrócona skala obrażeń (Maximum Abbreviated Injury Scale);

3.

wzywa państwa członkowskie do szybkiego wdrożenia wspólnej unijnej definicji poważnych obrażeń powstałych w wypadkach drogowych i na jej podstawie zebrania i przedstawienia danych statystycznych podzielonych ze względu na rodzaj transportu, w tym szczególnie narażonych uczestników ruchu drogowego, a także ze względu na rodzaj infrastruktury drogowej w 2014 r.;

4.

wzywa Komisję, aby na podstawie zebranych danych wyznaczyła ambitny cel ograniczenia obrażeń powstałych w wypadkach drogowych o 40 % w latach 2014–2020 oraz by zachowała światową ideę „Wizja Zero” jako cel długoterminowy;

5.

uważa, że opracowanie wspólnego mechanizmu gromadzenia danych i prezentowania ich nie powinno wstrzymywać pilnych działań podejmowanych na szczeblu unijnym mających na celu ograniczenie liczby osób odnoszących poważne obrażenia w wypadkach drogowych;

6.

z zadowoleniem przyjmuje wyznaczone przez Komisję priorytety dotyczące opracowania jej ogólnej strategii, takie jak zniwelowanie skutków zderzenia, strategia zarządzania podczas wypadku, usługi z zakresu udzielania pierwszej pomocy i ratownictwa oraz procedury w przypadku długoterminowej rehabilitacji, i wzywa do ich niezwłocznego wdrożenia;

7.

podkreśla, że należy niezwłocznie i w lepszy sposób wdrożyć wszelkie istniejące przepisy oraz podjąć działania na rzecz zniwelowania skutków zderzenia, zwiększenia bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego oraz ograniczenia poważnych obrażeń;

8.

wzywa Komisję do przeglądu swoich przepisów dotyczących biernego i aktywnego bezpieczeństwa pojazdów, aby dostosować je do postępu technicznego, oraz do wsparcia wdrażania technologii samochodowych zapewniających przestrzeganie przepisów;

9.

wzywa Komisję do wsparcia rozwoju bezpiecznej i inteligentnej infrastruktury drogowej;

10.

wzywa Komisję do przedstawienia szczegółowych informacji dotyczących wdrażania przez państwa członkowskie dyrektywy 2011/82/UE w sprawie ułatwień w zakresie transgranicznej wymiany informacji dotyczących przestępstw lub wykroczeń związanych z bezpieczeństwem ruchu drogowego;

11.

wzywa państwa członkowskie do podejmowania dalszych wysiłków na rzecz zwalczania jazdy pod wpływem alkoholu i narkotyków oraz wymiany najlepszych praktyk dotyczących oceny i rehabilitacji osób popełniających wykroczenia drogowe;

12.

zauważa, że piesi i rowerzyści stanowią łącznie 50 % wszystkich ofiar śmiertelnych w ruchu drogowym na obszarach miejskich, a duża część z nich odnosi poważne obrażenia;

13.

popiera monitorowanie i dalszy rozwój standardów technicznych i polityki na rzecz ochrony szczególnie narażonych uczestników ruchu drogowego – osób starszych, małych dzieci, osób niepełnosprawnych oraz rowerzystów, jako część wspólnych starań na rzecz promowania praw szczególnie narażonych uczestników ruchu drogowego w ustawodawstwie i polityce transportu UE;

14.

wzywa Komisję do przedstawienia przeglądu obszarów miejskich, na których obowiązuje ograniczenie prędkości do 30 km/h, oraz wpływu takiego ograniczenia prędkości na zmniejszenie liczby ofiar śmiertelnych oraz osób z poważnymi obrażeniami;

15.

wzywa państwa członkowskie do podkreślenia znaczenia kampanii informacyjnych i szkoleniowych dotyczących bezpieczniejszej jazdy na rowerze i chodzenia pieszo, a także polityki mającej na celu promowanie jazdy na rowerze i chodzenia pieszo, ponieważ bezpieczeństwo rowerzystów i pieszych w obszarach miejskich zależy w dużej mierze od liczby osób wybierających rower lub chodzenie pieszo jako środek transportu, w stosownym przypadku w połączeniu z mobilnością publiczną i zbiorową;

16.

wzywa Komisję do opracowania wytycznych bezpieczeństwa ruchu drogowego na obszarach miejskich, które mogłyby zostać uwzględnione w planach zrównoważonej mobilności w mieście (SUMP), oraz do rozważenia połączenia projektów współfinansowania transportu miejskiego z SUMP, których cele zakładają zmniejszenie liczby ofiar śmiertelnych w wypadkach drogowych oraz osób odnoszących poważne obrażenia;

17.

wzywa państwa członkowskie do wsparcia europejskiego numeru alarmowego „112” oraz do spełnienia do 2015 r. wymogów dotyczących pełnej operacyjności centrów powiadamiania ratunkowego, a także do niezwłocznego rozpoczęcia kampanii szerzących wiedzę w tym zakresie;

18.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący zapewnienia, by we wszystkich nowych homologowanych pojazdach w każdym państwie członkowskim zainstalowany został obowiązkowy system eCall opierający się na publicznym numerze alarmowym „112”, przy zachowaniu przepisów o ochronie danych osobowych;

19.

wzywa Komisję, by – uwzględniając najlepsze praktyki stosowane w państwach członkowskich – rozważyła wprowadzenie „jazdy pod nadzorem opiekuna” dla starszych niepełnoletnich kierowców;

20.

wzywa państwa członkowskie do systematycznego promowania szkoleń z zakresu udzielania pierwszej pomocy jako sposobu zachęcania świadków wypadku do reagowania i udzielania pomocy ofiarom, zanim na miejsce zdarzenia dotrą służby ratownicze;

21.

wzywa państwa członkowskie do wspierania współpracy służb ratowniczych oraz projektantów i producentów pojazdów, aby zapewnić przeprowadzanie skutecznych akcji ratowniczych oraz bezpieczeństwo ratownikom i osobom poszkodowanym;

22.

wzywa państwa członkowskie do wsparcia wdrażania systemu e-zdrowie, a zwłaszcza wykorzystania systemów inteligentnej komunikacji w transporcie przez zespoły ratownicze, w tym korzystania z tych systemów w pojazdach ratowniczych;

23.

zachęca państwa członkowskie do podkreślania znaczenia opieki powypadkowej w ramach ich opieki medycznej, aby w dalszym ciągu poprawiać długoterminową opiekę szpitalną, poszpitalną i rehabilitacyjną, w tym opiekę pourazową i psychologiczną dla osób ocalałych z wypadków drogowych oraz świadków tych wypadków, poprzez np. zapewnienie punktów wsparcia, które pomogą im poprawić jakość życia;

24.

wzywa państwa członkowskie do szerzenia wiedzy na temat wpływu poważnych obrażeń poprzez tworzenie bliższych powiązań z innymi środkami mającymi skutki społeczne, takimi jak stopień upośledzenia, niepełnosprawności i niewydolności czynnościowej, a także do opracowania programów edukacyjnych dotyczących bezpieczeństwa ruchu drogowego;

25.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

26.2.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej