22.1.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 24/1

22.1.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 24/2

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Plan działania na rzecz ułatwienia dostępu do finansowania dla MŚP” (COM(2011)0870),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji zatytułowane „Zmniejszanie obciążeń regulacyjnych dla MŚP. Dostosowanie przepisów UE do potrzeb mikroprzedsiębiorstw” (COM(2011)0803),

—

uwzględniając program Komisji na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz MŚP (COSME) (COM(2011)0834),

—

uwzględniając „Small Business Act” dla Europy (COM(2008)0394), który uznaje centralną rolę MŚP w gospodarce UE oraz ma na celu wzmocnienie roli odgrywanej przez MŚP oraz wspieranie ich wzrostu i potencjału tworzenia miejsc pracy poprzez rozwiązanie szeregu problemów uważanych za szkodliwe dla rozwoju MŚP,

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 23 lutego 2011 r. w sprawie przeglądu programu „Small Business Act” dla Europy (COM(2011)0078) i rezolucję Parlamentu w tej sprawie z dnia 12 maja 2011 r. (1),

—

uwzględniając wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie europejskich funduszy venture capital (COM(2011)0860),

—

uwzględniając wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie europejskich funduszy na rzecz przedsiębiorczości społecznej (COM(2011)0862),

—

uwzględniając badanie dotyczące dostępu MŚP do finansowania przeprowadzone przez Komisję i Europejski Bank Centralny w 2011 r.,

—

uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 2/2012 w sprawie instrumentów finansowych dla MŚP współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 września 2010 r. w sprawie zwiększania potencjału zatrudnienia w nowych zrównoważonych sektorach gospodarki (2),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej oraz opinie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów, Komisji Rozwoju Regionalnego oraz Komisji Prawnej (A7-0001/2013),

A.

mając na uwadze, że marnie zaprojektowana regulacja sektora finansowego w połączeniu z poważnymi i rozległymi skutkami kryzysu finansowego, gospodarczego i zadłużeniowego może być przyczyną trudniejszego dostępu MŚP do finansowania;

B.

mając na uwadze, że niezwykle istotne jest stworzenie i rozwinięcie niezbędnych narzędzi oraz stworzenie odpowiednich warunków, aby umożliwić Unii pobudzenie wzrostu w strefie euro oraz w całej Unii;

C.

mając na uwadze, że w Unii Europejskiej kredyty bankowe są głównym źródłem finansowania MŚP;

D.

mając na uwadze, że zgodnie z danymi EBC oprocentowanie kredytów udzielanych MŚP różni się znacznie w poszczególnych państwach członkowskich i że istnieją różnice w dostępie do płynności przy wysokich wskaźnikach odmowy udzielenia kredytu na projekty biznesowe w niektórych państwach;

E.

mając na uwadze, że MŚP stanowią ponad 98 % przedsiębiorstw europejskich i oferują ponad 67 % miejsc pracy w Unii; mając na uwadze, że w związku z tym MŚP są filarem gospodarki Unii Europejskiej i ważnymi siłami napędowymi długoterminowego wzrostu gospodarczego Europy oraz tworzenia trwałych miejsc pracy w 27 państwach członkowskich;

F.

mając na uwadze, że MŚP, a w szczególności nowe firmy, stworzyły 85 % wszystkich nowych miejsc pracy w UE, które powstały w latach 2002–2010; mając na uwadze, że 32,5 mln ludzi w UE pracuje na własny rachunek;

G.

mając na uwadze, że istnieją różne rodzaje MŚP, spośród których każde ma inne potrzeby;

H.

mając na uwadze, że działania wspierające MŚP i przedsiębiorczość reguluje program „Small Business Act”, do którego wdrożenia państwa członkowskie zobowiązały się wraz z Komisją Europejską;

1.

z zadowoleniem przyjmuje plan działania Komisji oraz zawarty w nim obszerny zbiór propozycji i zaleceń dotyczących MŚP;

2.

zgadza się z Komisją, że gospodarczy sukces, doskonałość i spójność Unii Europejskiej w dużym stopniu zależą od zrównoważonego wzrostu i tworzenia trwałych miejsc pracy w oparciu o działalność MŚP zaangażowanych w dostarczanie wysokiej jakości produktów i świadczenie wysokiej jakości usług; podkreśla znaczenie promowania wzrostu gospodarczego wśród różnych przedsiębiorstw, niezależnie od wielkości; podkreśla, że MŚP są częścią szerszego „ekosystemu” przedsiębiorstw; zauważa, że w ramach tego „ekosystemu” istnieje również potrzeba zapewnienia jednakowego skoncentrowania się na poprawie dostępu do finansowania dla mikroprzedsiębiorstw lub podmiotów prowadzących jednoosobową działalność; zauważa, że większe przedsiębiorstwa opierają się w znacznym stopniu na rozległej sieci mniejszych MŚP;

3.

podkreśla, że z powodu skutków kryzysu finansowego i gospodarczego wiele MŚP ma większe trudności z dostępem do finansowania oraz że obecnie MŚP muszą spełniać nowe, i czasami bardziej rygorystyczne niż dawniej, wymagane przepisami kryteria; podkreśla, że instytucje bankowe, które w czasie kryzysu skorzystały z pomocy państwa i innych ukrytych form udzielania dotacji – takich jak gwarancje publiczne i pomoc na utrzymanie płynności finansowej udzielane przez banki centralne i Europejski Bank Centralny – powinny podlegać celom dotyczącym ich kwot finansowania oraz warunków stawianych MŚP; zachęca Komisję do kontynuowania wysiłków na rzecz sprzyjania wdrożeniu zasady „najpierw myśl na małą skalę” na szczeblu krajowym, co wiąże się z dalszym uproszczeniem środowiska regulacyjnego i administracyjnego dla MŚP;

4.

podkreśla fakt, że upraszczając środowisko regulacyjne i administracyjne dla MŚP, należy jednocześnie zapewnić odpowiednią ochronę pracowników w kontekście zabezpieczenia społecznego oraz bezpieczeństwa i higieny pracy; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zaradzenia ewentualnej dyskryminacji w dostępie do finansowania w przypadku MŚP prowadzonych przez osoby lub grupy społeczne w niekorzystnej sytuacji;

5.

zauważa, że w ostatnich latach podjęto istotne wysiłki na rzecz ograniczenia biurokracji;

6.

podkreśla znaczenie wzmocnienia lokalnych systemów bankowych; podkreśla odpowiedzialność i funkcje banków – od tych na skalę europejską po banki lokalne – polegające na mądrym inwestowaniu w gospodarkę, a konkretniej w MŚP; zauważa różnice między państwami członkowskimi w ponoszonych przez MŚP kosztach zaciągania pożyczek oraz w dostępie MŚP do finansowania, wynikające z niekorzystnego kontekstu makroekonomicznego, co może mieć negatywny wpływ na ich konkurencyjność na obszarach przygranicznych; zwraca uwagę, że chociaż problemy MŚP związane z dostępem do kredytu nadal różnią się w zależności od państw członkowskich, wyniki badania EBC dotyczącego udzielania kredytów bankowych z października 2011 r. wskazują na znaczne ogólne zaostrzenie standardów udzielenia kredytów MŚP oraz dowodzą, że redukowanie do minimum inwestycji może prowadzić do kryzysu kredytowego; uznaje ponadto, że w UE istnieje duże zapotrzebowanie na mikrokredyty;

7.

ponownie podkreśla, że zmienione przepisy dotyczące zamówień publicznych i umów koncesyjnych nie powinny utrudniać MŚP i mikroprzedsiębiorstwom dostępu do rynku zamówień;

8.

przypomina, że w Europie głównym źródłem finansowania dla MŚP jest sektor bankowy; uważa, że ze względu na rozdrobnienie sektora bankowego oraz wynikające z tego znaczne zróżnicowanie oprocentowania kredytów i oferty kredytowej w poszczególnych państwach należy przyjąć zróżnicowane podejście do poprawy dostępu MŚP do finansowania, z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych państw;

9.

przypomina Komisji, że MŚP w Europie są bardzo różnorodne, poczynając od bardzo tradycyjnych przedsiębiorstw rodzinnych, a kończąc na szybko rozwijających się przedsiębiorstwach, firmach opartych na zaawansowanych technologiach, mikroprzedsiębiorstwach, przedsiębiorstwach społecznych i tzw. przedsiębiorstwach start-up, oraz że podejścia do udzielania im wsparcia muszą być w równym stopniu zróżnicowane;

10.

zwraca uwagę, że w obecnej sytuacji, gdy niewystarczający dostęp do odpowiednich źródeł kapitału wysokiego ryzyka, w szczególności na wczesnych etapach, nadal jest jedną z głównych przeszkód utrudniających zakładanie i rozwój przedsiębiorstw zorientowanych na wzrost, plan działania Komisji kładzie duży nacisk na kapitał wysokiego ryzyka jako możliwy sposób finansowania wzrostu; podkreśla jednak, że ten rodzaj finansowania jest odpowiedni jedynie dla niewielu MŚP i że kredyty bankowe nadal są głównym źródłem finansowania;

11.

podkreśla, że nie istnieje uniwersalny rodzaj finansowania odpowiadający wszystkim, i wzywa Komisję do sprzyjania tworzeniu szerokiego zakresu dostosowanych do potrzeb programów, instrumentów i inicjatyw – poczynając od instrumentów kapitałowych (takich jak aniołowie biznesu, finansowanie społecznościowe, wielostronne platformy obrotu), przez instrumenty quasi-kapitałowe (takie jak finansowanie typu mezzanine) po instrumenty dłużne (takie jak obligacje przedsiębiorstw na małe kwoty, instrumenty gwarancyjne i platformy) – w partnerstwie między bankami i innymi podmiotami zaangażowanymi w finansowanie MŚP (specjaliści od księgowości, stowarzyszenia zrzeszające podmioty gospodarcze lub MŚP czy izby handlowe) w celu wsparcia przedsiębiorstw na etapie rozpoczynania działalności, rozwoju i transferu, z uwzględnieniem ich wielkości, obrotu i zapotrzebowania na finansowanie;

12.

podkreśla, że Komisja powinna uwypuklić istotną rolę, jaką rynek akcji może odegrać w poprawie dostępu zarówno MŚP, jak i inwestorów do płynności na różnych etapach; przypomina, że rynki akcji stworzone specjalnie dla MŚP już funkcjonują w strefie euro i że zostały one stworzone z myślą o spełnieniu określonych wymogów rynkowych i finansowych;

13.

zwraca się do Komisji o poddawanie nowych przepisów dotyczących MŚP ogólnej i włączającej ocenie skutków, w tym całościowemu testowi, z uwzględnieniem potrzeb MŚP i wyzwań, przed którymi one stoją;

14.

podkreśla fakt, że MŚP znajdują się często na końcu długiego łańcucha dostaw, w związku z czym zaległości w płatnościach i krótkie terminy płatności są dla nich najdotkliwsze; przyjmuje zatem z zadowoleniem inicjatywę Komisji polegającą na zdecydowanym zachęcaniu państw członkowskich do przyśpieszenia wdrożenia dyrektywy w sprawie opóźnień w płatnościach;

15.

podkreśla fakt, że rezultaty ankiet Komisji wskazują na to, iż nie tylko dostęp do finansowania, lecz również dostęp do umiejętności, w tym umiejętności kierowniczych oraz wiedzy finansowej i rachunkowej, jest podstawowym czynnikiem pozwalającym MŚP uzyskiwać dostęp do źródeł finansowania, wprowadzać innowacje, konkurować i rozwijać się; jest przekonany, że w związku z tym wraz z uruchamianiem unijnych instrumentów finansowych należy oferować stosowne programy wsparcia mentorskiego i coachingu oraz usługi dla przedsiębiorstw opartych na wiedzy;

16.

uważa, że należy wspierać MŚP na szczeblu lokalnym w celu opracowania strategii politycznych służących promowaniu przedsiębiorczości, poprawie sytuacji MŚP przez cały czas trwania ich działalności oraz udzielaniu im pomocy w uzyskiwaniu dostępu do nowych rynków; jest przekonany, że uznanie i wymiana dobrych praktyk są kluczowymi elementami tej polityki;

17.

zauważa, że brak wiedzy o podstawach finansów ze strony przedsiębiorców negatywnie wpływa na jakość biznesplanów, a w rezultacie na pozytywne rozpatrywanie wniosków o kredyt; wzywa zatem państwa członkowskie do oferowania potencjalnym przedsiębiorcom wsparcia w postaci szkoleń zawodowych oraz do wspierania partnerstw między bankami, izbami handlowymi, stowarzyszeniami zrzeszającymi przedsiębiorstwa oraz specjalistami od księgowości;

18.

uważa, że przedsiębiorczość kobiet jest dotychczas niewykorzystanym zasobem na rzecz wzrostu i konkurencyjności UE, który powinno się promować i wzmocnić, oraz że należy zlikwidować wszelkie przeszkody, z jakimi kobiety borykają się na rynku pracy;

19.

uważa, że systemy szkolnictwa podstawowego powinny obejmować rozwijanie umiejętności przedsiębiorczych oraz programy uczące o tym, jak rynek, gospodarka i system finansowy funkcjonują i wzajemnie na siebie oddziałują; uważa, że dobrze przygotowany biznesplan jest pierwszym krokiem ku łatwiejszemu dostępowi do finansowania oraz ku rentowności; wzywa Komisję i państwa członkowskie do bezzwłocznego włączenia edukacji finansowej do krajowych programów nauczania; w związku z tym popiera program „Erasmus” dla młodych przedsiębiorców, którego celem jest promowanie kultury przedsiębiorczości oraz rozwój jednolitego rynku i konkurencyjności;

20.

uważa, że potrzebna jest specjalna strategia na rzecz zakładania nowych przedsiębiorstw start-up oraz narzędzia finansowe umożliwiające realizację innowacyjnych projektów i rozwijanie kreatywności przez młodych przedsiębiorców;

21.

podkreśla fakt, że w niektórych państwach członkowskich wypracowano już pewne najlepsze praktyki w dziedzinie lepszego przygotowania przedsiębiorców; wzywa Komisję do sprzyjania wdrażaniu tych praktyk w innych państwach członkowskich;

22.

podkreśla, że konieczne jest regularne, skrótowe informowanie przedsiębiorców i potencjalnych przedsiębiorców oraz banków o inicjatywach szkoleniowych, finansowaniu UE i unijnych programach dla MŚP na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, gdyż powinni oni korzystać ze wszystkich dostępnych możliwości i środków; wzywa Komisję do zadbania o to, by o propozycjach inicjatyw i polityk UE były odpowiednio informowane krajowe organizacje MŚP;

23.

wzywa grupę EBI do zwiększenia wysiłków komunikacyjnych na rzecz promowania programów finansowania w środowisku MŚP we współpracy z organizacjami zrzeszającymi MŚP;

24.

zwraca uwagę, że niezbędne jest poradnictwo dla przedsiębiorców, którzy ogłosili upadłość, zważywszy na to, że 15 % likwidowanych przedsiębiorstw znika z rynku w wyniku upadłości; popiera uproszczenie i skrócenie procedur upadłościowych, aby dać zaangażowanym w nie przedsiębiorcom drugą szansę, gdyż przedsiębiorstwa zakładane przez przedsiębiorców ponownie rozpoczynających działalność mogą sobie radzić lepiej;

25.

zauważa, że kredytodawcy zasadniczo lepiej znają narzędzia kredytowe niż przedsiębiorcy oraz że przedsiębiorcy powinni lepiej informować kredytodawców o swoich biznesplanach i strategiach długoterminowych; podkreśla, że ten niedostatek informacji po obu stronach utrudnia dyskusję podczas starania się o kredyt; uznaje potrzebę MŚP dotyczącą specjalnie dostosowanego do potrzeb doradztwa w zakresie możliwości uzyskania kredytu; wzywa Komisję do sprzyjania wymianie najlepszych praktyk dotyczących konkretnych rozwiązań w zakresie dialogu, współpracy i wymiany informacji między kredytodawcami a przedsiębiorcami; wzywa Komisję do wzmocnienia dialogu i współpracy między przedsiębiorcami i kredytodawcami;

26.

podkreśla, że kredytodawcy powinni w przejrzysty sposób określić jasne i szczegółowe kryteria starania się o finansowanie; podkreśla, że gdy kredytodawca w całości lub częściowo odrzuca wniosek o kredyt, musi on w odpowiedni i konstruktywny sposób poinformować przedsiębiorcę o powodach odmowy; wzywa Komisję do opracowania jasnych wytycznych dotyczących tego konstruktywnego podejścia do przejrzystości;

27.

zauważa, że w przypadku przedterminowej spłaty kredytu MŚP muszą uiścić kredytodawcy „stratę na finansowaniu” i często dodatkową opłatę karną, w wyniku czego łączny koszt takiej operacji jest zbyt wysoki do poniesienia; wzywa Komisję do zaproponowania większej przejrzystości wszelkich umów o przedterminowej spłacie kredytu dla MŚP oraz do rozważenia możliwości wprowadzenia limitu kosztów tego rodzaju operacji;

28.

zauważa, że MŚP, pragnąc otrzymać finansowanie z instytucji kredytowych, napotykają coraz bardziej surowe wymagania, w tym wymóg gwarancji osobistych; zauważa, że podwyższenie stóp procentowych może prowadzić do zwiększenia niecenowych warunków, w tym gwarancji osobistych; uważa zatem, że przepisy mające na celu uregulowanie sektora finansowego muszą wyraźnie chronić i pobudzać skuteczne udzielanie kredytów podmiotom w sferze realnej gospodarki, a w szczególności MŚP;

29.

wzywa państwa członkowskie do zmniejszenia obciążeń administracyjnych związanych z zakładaniem firmy oraz dotyczących całego czasu trwania działalności MŚP, zważywszy na różnice między poszczególnymi państwami w tej dziedzinie utrudniające urzeczywistnienie jednolitego rynku; podkreśla, że ważne jest zmniejszenie liczby dni potrzebnych do założenia nowej firmy; zwraca się do Komisji o przeanalizowanie potencjalnie najlepszych praktyk, które należałoby wdrożyć w państwach członkowskich; wzywa Komisję do oceny możliwości wprowadzenia jednolitego numeru identyfikacyjnego dla MŚP, przechowywanego w jednej europejskiej bazie danych MŚP, włącznie z wszelkimi danymi finansowymi, co umożliwiłoby MŚP łatwiejsze składanie wniosków o udział w krajowych i unijnych programach oraz wniosków o krajowe i unijne dofinansowanie; zaznacza, że w razie wprowadzenia takiego numeru identyfikacyjnego dla MŚP należy zwrócić uwagę na zasady ochrony danych;

30.

przyjmuje z zadowoleniem wniosek Komisji mający na celu promowanie stosowania oceny jakościowej jako narzędzia uzupełniającego standardową ocenę ilościową zdolności kredytowej MŚP;

31.

przyjmuje z zadowoleniem zaproponowane przez Komisję nowe programy finansowania uwzględniające specyfikę MŚP; wzywa Komisję do dalszego rozwijania finansowania UE dostosowanego do potrzeb MŚP; podkreśla fakt, że należy unikać rozdrobnienia finansowania oraz że finansowanie może być skuteczne wyłącznie wówczas, gdy jest w stanie pokryć istotną część zapotrzebowania danego MŚP;

32.

wyraża zdecydowane przekonanie, że kopertę finansową na rzecz instrumentów finansowania dłużnego i kapitałowego w ramach programów COSME i „Horyzont 2020” należy znacznie zwiększyć, a także znacznie polepszyć dostęp do niej ze strony MŚP;

33.

jest zdania, że Komisja powinna przeanalizować sposoby usprawnienia funkcjonowania europejskiego rynku quasi-kapitałowego, a w szczególności finansowania typu mezzanine; zaleca, by Komisja zbadała, w jaki sposób wzmocnić instrument na rzecz wzrostu typu mezzanine w ramach Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego, a także przeanalizowała nowe produkty typu mezzanine, takie jak gwarancja dla kredytów typu mezzanine; zaleca ponadto udostępnianie danych i analiz dotyczących instrumentów finansowych, co pozwoli zmniejszać przeszkody, jakie napotykają pośrednicy finansowi, którzy chcieliby spenetrować unijny rynek pożyczek na rzecz kapitału typu mezzanine;

34.

apeluje o to, aby co najmniej 20 % budżetu programu „Horyzont 2020” zostało przeznaczone na MŚP;

35.

zauważa, że MŚP oraz instytucje kredytowe powszechnie doceniają i wykorzystują gwarancje kapitałowe; przyjmuje z zadowoleniem starania Komisji w tym zakresie; wzywa państwa członkowskie do wdrożenia odpowiednich ram dla gwarancji kapitałowych;

36.

wzywa Komisję do zapewnienia odpowiednich, dostosowanych do potrzeb ram regulacyjnych dla podmiotów dostarczających finansowanie dla MŚP, które to ramy nie będą dla nich kłopotliwe oraz przyczynią się do zdobycia zaufania inwestorów (zgodnie z europejskim prawodawstwem dotyczącym standardów rachunkowości, dyrektywą w sprawie prospektu emisyjnego, dyrektywą w sprawie przejrzystości, dyrektywą w sprawie nadużyć na rynku oraz MiFID);

37.

z zadowoleniem przyjmuje porozumienie osiągnięte na posiedzeniu Rady Europejskiej w dniach 28–29 czerwca 2012 r. w sprawie podwyższenia kapitału EBI o 10 miliardów euro, co pozwoli grupie EBI zwiększyć swoją zdolność udzielania pożyczek w Unii w latach 2012–2015 o ok. 60 miliardów euro oraz lewarować ok. 180 miliardów euro łącznych inwestycji, i w ten sposób odegrać oczekiwaną rolę w ramach wspólnych wysiłków podejmowanych w celu ożywienia gospodarki europejskiej; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że EBI w kontekście swoich priorytetów dotyczących udzielania kredytów stwierdził konkretną potrzebę powiększenia grupy partnerów bankowych udzielających kredytów MŚP, tak by uwzględnić nowych pośredników finansowych i niekonwencjonalnych; podkreśla, że to nowe zobowiązanie nie może osłabiać równoległych wysiłków podejmowanych w celu wzmocnienia i udoskonalenia wspólnych instrumentów budżetowych EBI i Unii, wykorzystywanych do podziału ryzyka i udziałów kapitałowych; w związku z tym wzywa Komisję do wzmocnienia i zoptymalizowania instrumentów Europejskiego Banku Inwestycyjnego opartych na podziale ryzyka oraz programów Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego na rzecz portfeli obejmujących finansowanie kapitałowe lub typu mezzanine udzielone MŚP przez instytucje finansowe (pośredników); uznaje, że polityka spójności jest jednym z głównych źródeł wsparcia finansowego dla MŚP i że programy finansowania MŚP w ramach funduszy strukturalnych, ograniczenie biurokracji oraz większe tempo i skuteczność działania mają zasadnicze znaczenie dla ożywienia gospodarki UE i wsparcia jej konkurencyjności;

38.

wzywa Komisję do ustanowienia stałej europejskiej platformy gwarancji w ramach Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego w celu ułatwienia MŚP dostępu do finansowania, co usprawni rozwój gwarancji lub produktów kredytowych opartych na gwarancjach europejskich oraz zmniejszy wymogi kapitałowe wobec banków i ekspozycję pośredników finansowych na ryzyko;

39.

zachęca EBI do dalszego bazowania na jego inicjatywie mikrofinansowania projektów oraz do zwiększenia dzięki temu jego wkładu w osiąganie priorytetowych celów polityki UE w dziedzinie włączenia społecznego;

40.

zauważa, że na rachunkach bankowych w niektórych państwach członkowskich są zgromadzone rekordowe kwoty oszczędności gospodarstw domowych, podczas gdy w innych państwach członkowskich depozyty zmniejszają się w wyniku skutków kryzysu; podkreśla, że stworzenie właściwych ram zachęt dotyczących uruchomienia tych oszczędności gospodarstw domowych powinno ułatwić MŚP dostęp do finansowania, zarówno ze źródeł krajowych, jak i transgranicznego, oraz pobudzić gospodarkę UE; wzywa Komisję do przedstawienia wniosku dotyczącego uruchomienia tych oszczędności np. poprzez wprowadzenie zachęt w oparciu o najlepsze praktyki wypracowane w państwach członkowskich;

41.

stwierdza, że MŚP przyczyniają się do aktywizacji zawodowej mieszkańców regionów o niższym poziomie zatrudnienia, pobudzając wzrost zatrudnienia i zaspokajając bieżące potrzeby ich mieszkańców, a tym samym mają pozytywny wpływ na rozwój lokalnych społeczności; w związku z tym uważa, że rozwój MŚP jest jednym ze sposobów zmniejszenia różnic na szczeblu krajowym;

42.

przyjmuje z zadowoleniem wsparcie dla MŚP i mikroprzedsiębiorstw w formie takich inicjatyw jak Program Unii Europejskiej na rzecz przemian i innowacji społecznych, program „Kreatywna Europa” (w tym instrument gwarantowania pożyczek dla sektora kultury i sektora kreatywnego), COSME i „Horyzont 2020”, które oferują nowe rozwiązania pogłębiające wiedzę i umiejętności, co umożliwia MŚP i mikroprzedsiębiorstwom dynamiczny rozwój;

43.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zajęcia się sposobami poprawy dostępu MŚP do finansowania z myślą o zapewnieniu sektorowi publicznemu innowacyjnych robót, towarów lub usług; apeluje w szczególności o przyjęcie środków na rzecz poprawy warunków finansowania poprzez zadbanie o to, by kapitał podwyższonego ryzyka oraz inne odpowiednie strumienie finansowania w pełni dostrzegały potencjał wzrostu przedsiębiorstw innowacyjnych, które współpracują z partnerami z sektora publicznego zarówno nad projektami dotyczącymi zamówień przedkomercyjnych, jak i w ramach partnerstw innowacyjnych;

44.

podkreśla, że aby MŚP uzyskały lepszy dostęp do zamówień publicznych i miały faktyczną możliwość realizacji takich zamówień nieodzowne jest stworzenie sprawiedliwych, otwartych i przejrzystych ram regulacyjnych UE dotyczących przetargów publicznych oraz proporcjonalnego, przejrzystego i niedyskryminującego egzekwowania dyrektywy 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług (3);

45.

dodaje, że należy podjąć środki w celu zadbania o to, by uproszczenie transgranicznej działalności MŚP nie ułatwiało jednocześnie prowadzenia transgranicznej działalności w oparciu o fikcyjne samozatrudnienie, zwłaszcza w sektorze budowlanym;

46.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Europejskiemu Bankowi Centralnemu, Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

22.1.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 24/8

—

uwzględniając IV światową konferencję w sprawie kobiet, która odbyła się w Pekinie we wrześniu 1995 r., deklarację i platformę działania przyjętą w Pekinie, a także późniejsze dokumenty końcowe przyjęte na sesjach specjalnych ONZ „Pekin + 5” i „Pekin + 10”, dotyczące dalszych działań i inicjatyw mających na celu wdrożenie pekińskiej deklaracji i platformy działania, odpowiednio z dnia 9 czerwca 2000 r. i z dnia 11 marca 2005 r.,

—

uwzględniając Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet przyjętą przez ONZ w 1979 r.,

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 1 marca 2006 r., zatytułowany „Plan działań na rzecz równości kobiet i mężczyzn 2006-2010” (COM(2006)0092),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 lutego 2010 r. w sprawie Pekinu + 15 – Platformy działania ONZ na rzecz równości płci (1),

—

uwzględniając swoje sprawozdanie z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie priorytetów oraz zarysu ram nowej polityki UE w dziedzinie walki z przemocą wobec kobiet (2),

—

uwzględniając Konwencję Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej,

—

uwzględniając wytyczne UE w sprawie przemocy wobec kobiet i dziewcząt oraz zwalczania wszelkich form ich dyskryminacji (Rada do Spraw Ogólnych z dnia 8 grudnia 2008 r.) oraz plan działania na rzecz równouprawnienia oraz wzmocnienia pozycji kobiet w ramach rozwoju jako część konkluzji Rady w sprawie milenijnych celów rozwoju przyjęty w czerwcu 2010 r. (Rada do Spraw Zagranicznych),

—

uwzględniając sprawozdanie z posiedzenia grupy ekspertów ds. zapobiegania przemocy wobec kobiet i dziewcząt, które odbyło się w Bangkoku w dniach 17 – 20 września 2012 r.,

—

uwzględniając wyniki sprawozdania forum zainteresowanych stron ONZ w sprawie zapobiegania i likwidacji przemocy wobec kobiet zwołane w siedzibie głównej ONZ w dniach 13 i 14 grudnia 2012 r.,

—

uwzględniając pytanie do Komisji w sprawie 57. sesji Komisji ds. Statusu Kobiet ONZ: likwidacja wszelkich form przemocy wobec kobiet i dziewczynek i zapobieganie wszelkim jej formom (O-000004/2013 – B7-0111/2013),

—

uwzględniając art. 115 ust. 5 oraz art. 110 ust. 2 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że przemoc wobec kobiet i dziewcząt wciąż jest jednym z najpoważniejszych naruszeń praw człowieka o charakterze światowym i strukturalnym oraz jest zjawiskiem dotyczącym ofiar i sprawców niezależnie od wieku, wykształcenia, poziomu dochodów czy statusu społecznego, a także jest zarazem skutkiem i przyczyną braku równości między kobietami a mężczyznami;

B.

mając na uwadze, że przemoc wobec kobiet utrzymuje się w każdym kraju na świecie jako dominująca forma naruszania praw człowieka i główna przeszkoda w zapewnieniu równości płci i wzmocnieniu pozycji kobiet; mając na uwadze, że dotyka ona kobiet i dziewcząt we wszystkich częściach świata, niezależnie od czynników takich, jak wiek, klasa czy sytuacja ekonomiczna oraz uderza w rodziny i społeczności, pociąga za sobą znaczne koszty gospodarcze i społeczne, a także ogranicza i podkopuje wzrost i rozwój gospodarczy;

C.

mając na uwadze, że wszystkie formy przemocy wobec kobiet – mianowicie przemoc fizyczna, seksualna i psychologiczna – wymagają reakcji, jak określono w ramach Pekińskiej Platformy Działania, ponieważ wszystkie ograniczają kobietom możliwość pełnego korzystania z praw człowieka i podstawowych wolności;

D.

mając na uwadze, że molestowanie i przemoc wobec kobiet obejmuje szeroki zakres naruszeń praw człowieka, w tym: wykorzystywanie seksualne, gwałt, przemoc domową, napaści na tle seksualnym i molestowanie seksualne, prostytucję, handel kobietami i dziewczętami, naruszanie praw seksualnych i reprodukcyjnych kobiet, przemoc wobec kobiet w miejscu pracy, przemoc wobec kobiet w sytuacjach konfliktowych, przemoc wobec kobiet w zakładach karnych lub zakładach opieki, przemoc wobec lesbijek, arbitralne pozbawienia wolności oraz szereg okrutnych tradycyjnych praktyk, takich jak okaleczanie narządów płciowych, przestępstwa w imię honoru i przymusowe małżeństwa; mając na uwadze, że każde z tych nadużyć może pozostawić głębokie urazy psychiczne, wiązać się z fizycznymi i seksualnymi krzywdami lub cierpieniem, groźbami dokonania takich czynów i przymusem, zrujnować ogólny stan zdrowia kobiet i dziewcząt, w tym ich zdrowie reprodukcyjne i seksualne, a w niektórych przypadkach prowadzić do śmierci,

E.

mając na uwadze, że podczas gdy brak równości płci i dyskryminacja potęguja ryzyko przemocy, inne formy dyskryminacji związanej np. z niepełnosprawnością czy przynależnością do grupy mniejszościowej mogą zwiększyć ryzyko narażenia kobiet na przemoc i wykorzystywanie; mając na uwadze, że obecne odpowiedzi na przemoc wobec kobiet i dziewcząt i wszelkie towarzyszące im strategie zapobiegania nie obejmują w wystarczającym stopniu kobiet i dziewcząt, które cierpią z powodu wielorakich form dyskryminacji;

F.

mając na uwadze, że istnieją liczne strukturalne formy przemocy wobec kobiet, pośród nich ograniczanie kobietom prawa do wyboru, ich prawa do dysponowania własnym ciałem i do integralności cielesnej, prawa do edukacji oraz prawa do samostanowienia, a także pozbawianie kobiet pełnych praw obywatelskich i politycznych; przypomina, że społeczeństwo, które nie zapewnia kobietom i mężczyznom równych praw, utrwala strukturalną formę przemocy wobec kobiet i dziewcząt;

G.

mając na uwadze, że lokalne i międzynarodowe organizacje pozarządowe, takie jak grupy wsparcia i prowadzące ośrodki dla kobiet, awaryjne linie telefoniczne i struktury wsparcia mają zasadnicze znaczenie dla postępów, jakich należy dokonać z myślą o likwidacji przemocy wobec kobiet i przemocy uwarunkowanej płcią;

H.

mając na uwadze, że jeżeli dążenia do położenia kresu przemocy wobec kobiet i przemocy uwarunkowanej płcią mają być skuteczne, wymagają międzynarodowej współpracy i działania, zdecydowanego zaangażowania ze strony liderów politycznych na wszystkich szczeblach, a także znaczniejszych poziomów finansowania;

I.

mając na uwadze, że polityka i działania ONZ na rzecz likwidacji przemocy wobec dziewcząt i kobiet oraz przemocy uwarunkowanej płcią mają kapitalne znaczenie dla postawienia tych kwestii w pierwszej linii kształtowania polityki i działania na szczeblu międzynarodowym, a także dla zachęcania państw członkowskich UE do bardziej systematycznego zajmowania się kwestią przemocy wobec kobiet;

1.

potwierdza swoje zaangażowanie w związku z Pekińską Platformą Działania oraz wymienionym w niej szeregiem działań na rzecz równości płci; ponownie podkreśla, że działania na rzecz położenia kresu przemocy wobec kobiet i dziewcząt wymagają podejścia skoordynowanego i wielosektorowego, obejmującego wszystkie zainteresowane strony oraz rozwiązywanie podstawowych przyczyn przemocy, takich jak bezpośrednia lub pośrednia dyskryminacja, przeważające stereotypy związane z płcią oraz brak równości między kobietami i mężczyznami;

2.

podkreśla znaczenie pozytywnych wyników 57. sesji Komisji ds. Statusu Kobiet ONZ, która odbędzie się w dniach 4 – 15 marca 2013 r., w tym przyjęcie szeregu przyszłościowych uzgodnionych wniosków, które przyczynią się w znaczny sposób do położenia kresu przemocy wobec kobiet i dziewcząt, w tym kobiet niepełnosprawnych, tubylczych, migrantek, nastolatek i kobiet z HIV/AIDS, tym samym rzeczywiście powodując zmiany na świecie;

3.

mając na uwadze, że wśród kluczowych priorytetów rozwiązywania kwestii przemocy wobec kobiet i dziewcząt powinna znaleźć się likwidacja dyskryminujących zachowań społeczno-kulturowych, które umacniają podporządkowane miejsce kobiet w społeczeństwie i skutkują tolerowaniem przemocy wobec kobiet i dziewcząt zarówno w sferze prywatnej, jak i publicznej, w domu, w miejscu pracy i w placówkach edukacyjnych; w tym kontekście wyraża nadzieję, że nastąpi przyspieszenie postępów w opracowywaniu międzynarodowych norm prawnych, standardów i strategii politycznych, które ulepszą usługi dla ofiar i ich ochronę, podniosą świadomość w celu zmiany zachowań i postępowania oraz przede wszystkim zapewnią wystarczające i spójne wdrażanie na całym świecie;

4.

uważa, że aby UE i jej państwa członkowskie stały się bardziej skutecznymi aktorami na arenie światowej, muszą również zwiększyć własne starania na rzecz likwidacji przemocy wobec kobiet i przemocy uwarunkowanej płcią; dlatego ponawia swój apel do Komisji o zaproponowanie strategii UE przeciwko przemocy wobec kobiet, w tym dyrektywy określającej minimalne standardy; w tym kontekście wzywa również zarówno UE, jak i poszczególne państwa członkowskie do podpisania i ratyfikowania Konwencji Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej;

5.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do dokonania przeglądu dostępnych strategii politycznych, programów i zasobów z myślą o stawieniu czoła przemocy w UE i poza nią, a także do umocnienia swoich strategii dzięki uaktualnionym instrumentom i ambitnym celom;

6.

wzywa UE i państwa członkowskie do zwiększenia zasobów przyznawanych na kładzenie kresu przemocy wobec kobiet i dziewcząt, w tym na szczeblu lokalnym, krajowym, europejskim i światowym, a także do udzielenia wsparcia podmiotom działającym na rzecz położenia kresu przemocy wobec kobiet i przemocy uwarunkowanej płcią, w szczególności organizacjom pozarządowym aktywnym w tej dziedzinie;

7.

wyraża silne wsparcie dla pracy ONZ Kobiety, która jest głównym podmiotem w systemie ONZ działającym na rzecz likwidacji przemocy wobec kobiet i dziewcząt na świecie i zgromadzenia wszystkich odpowiednich zainteresowanych stron w celu wypracowania zmiany politycznej i skoordynowanych działań; wzywa wszystkie państwa członkowskie ONZ oraz UE do zwiększenia swojego finansowania ONZ Kobiety;

8.

wzywa Służbę Działań Zewnętrznych UE do dokładania coraz większych starań w celu zapewnienia ochrony i promowania praw człowieka kobiet i dziewcząt we wszystkich prowadzonych przez nią działaniach i dialogach, a także do przyspieszenia realizacji wytycznych UE w sprawie przemocy wobec kobiet i dziewcząt oraz zwalczania wszelkich form ich dyskryminacji, jak również tworzenia bliższych powiązań z działaniami prowadzonymi przeciwko przemocy wobec kobiet i dziewcząt w ramach unijnej współpracy na rzecz rozwoju, wspierając jednocześnie obrońców praw kobiet, praw człowieka i praw osób LGBT;

9.

wzywa do opracowywania programów i mechanizmów instytucjonalnych na szczeblu międzynarodowym i regionalnym, tak by zagwarantować, że strategie prewencyjne przeciwko przemocy wobec kobiet i dziewcząt znajdują się w centrum wszystkich działań międzynarodowych mających na celu reagowanie na kryzysy humanitarne związane z sytuacjami konfliktu i pokonfliktowymi lub katastrofami naturalnymi;

10.

wzywa UE do pełnego poparcia zaleceń grupy ekspertów, według których Komisja ds. Statusu Kobiet w 2013 r. powinna ustalić opracowanie światowego planu realizacji z myślą o położeniu kresu przemocy wobec kobiet i dziewcząt, skupiającego się szczególnie na zapobieganiu przemocy i sprawowaniu nadzoru oraz udzielaniu wytycznych operacyjnych dotyczących istniejących zobowiązań międzynarodowych (Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet i Pekińskiej Platformy Działania), który ma zostać przyjęty przez wszystkich członków ONZ i rozpoczęte w 2015 r.;

11.

wzywa UE do wspierania rozpoczęcia światowej kampanii na rzecz zapobiegania przemocy wobec kobiet i dziewcząt oraz przemocy uwarunkowanej płcią w celu podjęcia dalszych kroków na rzecz uczynienia naszych społeczności i krajów bezpiecznymi i w pełni przestrzegającymi praw człowieka kobiet i dziewcząt; wyraża przekonanie, że kampania ta powinna również opierać się na istniejącym partnerstwie między państwami i innymi odpowiednimi podmiotami, w tym społeczeństwem obywatelskim i organizacjami kobiecymi;

12.

wzywa Specjalnego Przedstawiciela UE ds. Praw Człowieka do pełnego uwzględnienia sprawozdań i wniosków dotyczących przemocy wobec kobiet;

13.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wysokiej przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz Specjalnemu Przedstawicielowi UE ds. Praw Człowieka.

22.1.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 24/11

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 29 lutego 2012 r. pt. „Działania w ramach strategicznego planu realizacji europejskiego partnerstwa na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu” (COM(2012)0083),

—

uwzględniając madrycki międzynarodowy plan działania w kwestii starzenia się społeczeństw z kwietnia 2002 r.,

—

uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 940/2011/UE z dnia 14 września 2011 r. w sprawie Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej,

—

uwzględniając strategiczny plan realizacji europejskiego partnerstwa na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu z dnia 17 listopada 2011 r.,

—

uwzględniając opinię Komitetu Regionów pt. „Aktywne starzenie się: innowacje – inteligentna opieka zdrowotna – lepsze życie” z maja 2012 r. (1),

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie: „Horyzont 2020: plan działań dotyczący starzenia się” z maja 2012 r. (2),,

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności oraz opinię Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A7–0029/2013),

1.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji w sprawie europejskiego partnerstwa innowacyjnego mający na celu wspieranie nowego modelu postrzegania starzenia się nie jako obciążenia dla społeczeństwa, lecz jako szansy na przyszłość; podkreśla ponadto, że szansy tej nie należy ograniczać wyłącznie do innowacji technicznych i ich potencjału dla rynku wewnętrznego czy też przemysłu i przedsiębiorstw w UE, gdyż rozwiązania techniczne powinny być przyjazne dla użytkowników i uwzględniać potrzeby użytkowników końcowych, zwłaszcza osób starszych; jest zdania, że w ramach nowego modelu należy również uwzględnić jasną i jednoznaczną strategię obejmującą cele społeczne polegające na wspieraniu i oficjalnym uznawaniu roli starszych osób, wartości ich doświadczeń i ich wkładu w funkcjonowanie społeczeństwa i gospodarki, bez stygmatyzowania i dyskryminacji;

2.

zwraca uwagę, że strategia ta powinna również obejmować badania naukowe nad nowymi formami zatrudnienia odpowiednimi dla ludzi starszych; uważa, że potencjał i wartość dodana w związku z zatrudnianiem osób starszych powinny być przedmiotem dokładniejszych badań, aby możliwe było opracowanie wytycznych obejmujących rozwiązania praktyczne dla wszystkich i akceptowalne przez wszystkich; podkreśla możliwości uzyskania ogromnej wartości społecznej z dywidendy demograficznej starszych pokoleń;

3.

zwraca się do Komisji o formalne uwzględnienie wymiaru płci i kwestii wieku oraz o włączenie wobec tego kwestii równowagi między życiem zawodowym a prywatnym do strategii na rzecz aktywnego i zdrowego starzenia się;

4.

zauważa, że starzenie się społeczeństwa jest skutkiem zmian demograficznych (spadku liczby urodzeń);

5.

zwraca uwagę, że osoby starsze stanowią najszybciej powiększającą się grupę wiekową w Europie; w tym kontekście oraz z myślą o jak najszybszym rozwoju infrastruktury, usług i instrumentów mogących stanowić odpowiedź na te zmiany społeczne ma nadzieję, że Komisja nadal będzie angażowała rządy krajowe, władze lokalne, WHO i jak najwięcej zainteresowanych stron do prowadzenia działań uświadamiających dotyczących tego zjawiska;

6.

zwraca uwagę na różną strukturę demograficzną państw członkowskich UE, a także na znaczne różnice krajowe, polityczne i kulturowe w postrzeganiu wyzwań demograficznych, a szczególnie w sposobie radzenia sobie z nimi i planowania w tym względzie; odnotowuje stały wzrost średniego trwania życia w każdym państwie członkowskim oraz znaczny wzrost liczby osób kontynuujących pracę po przejściu na emeryturę, przy czym wskaźnik zatrudnienia pracowników w wieku 65–74 lata wzrósł o 15 % w okresie 2006–2011;

7.

podkreśla potrzebę wysłuchiwania starszych osób przez zapewnianie im towarzystwa dzięki programom socjalnym, dzięki którym młodzi ludzie zajmowaliby się osobami starszymi i poznawali w zamian ich wartości i doświadczenia; uważa, że poparcie społeczeństwa obywatelskiego dla europejskiego partnerstwa na rzecz innowacji jest niezbędne, by zapewnić bardziej znaczący poziom opieki przez różne fundacje i stowarzyszenia;

8.

podkreśla, że równoprawny udział jest prawem podstawowym również starszych obywatelek i obywateli;

9.

wskazuje, że możliwości zatrudnienia i wolontariatu, jak również środki ochrony socjalnej mają podstawowe znaczenie dla zapewniania aktywnego starzenia się w dobrym zdrowiu;

10.

podkreśla, że osoby starsze potrzebują różnych form wsparcia i opieki, w związku z czym usługi i rozwiązania muszą być zawsze ukierunkowane na człowieka i odzwierciedlać zapotrzebowanie;

11.

podkreśla konieczność zwalczania dyskryminacji ze względu na wiek w zakresie zatrudnienia celem dopilnowania, by pracownicy w starszym wieku mogli utrzymać pracę lub mieli dostęp do możliwości zatrudnienia;

12.

podkreśla ważną rolę, jaką mają do odegrania podmioty lokalne i regionalne w modernizowaniu, ulepszaniu i racjonalizowaniu świadczenia usług zdrowotnych i usług opieki socjalnej z myślą o stworzeniu modeli umożliwiających jednostkom osiąganie lepszych rezultatów na rynku pracy;

13.

podkreśla potrzebę stworzenia właściwych warunków umożliwiających ludziom uczestnictwo w rynku pracy i utrzymanie produktywności zarówno w drodze poprawy elastyczności rynku pracy poprzez wprowadzenie systemu wcześniejszych emerytur z tytułu godzin nadliczbowych, możliwości pracy w niepełnym wymiarze godzin, możliwości zawierania umów o zatrudnienie w różnej formie dostosowanych do pracowników w starszym wieku i elastycznych uregulowań dotyczących przechodzenia na emeryturę, takich jak emerytura częściowa czy lata dodatkowe, dbając zawsze o zapewnienie odpowiedniej ochrony socjalnej;

14.

zatwierdza wniosek Komisji dotyczący przyjęcia definicji aktywnego starzenia się w dobrym zdrowiu, sformułowanej przez WHO; podkreśla, że aktywne starzenie się w dobrym zdrowiu obejmuje cały okres życia oraz że w definicji tej należy uwzględnić szczególny charakter unijnego kontekstu, a dokładniej priorytety UE w odniesieniu do zdrowych i ekologicznych warunków środowiskowych, świadomości zdrowotnej, profilaktyki i badań przesiewowych mających na celu wczesne wykrywanie chorób, zakończonych odpowiednią diagnoza i skutecznym leczeniem, kompetencji zdrowotnych i aktywności fizycznej, e-zdrowia, bezpieczeństwa żywności i odpowiedniego odżywiania, równouprawnienia płci, systemów zabezpieczenia społecznego (w tym opieki zdrowotnej i ubezpieczenia zdrowotnego), a także programów ochrony socjalnej; zauważa, że starości nie należy utożsamiać z chorobami i niedomaganiami, a więc nie jest ona równoznaczna z zależnością i upośledzeniem;

15.

popiera wniosek Komisji dotyczący wydłużenia średniej liczby lat zdrowego życia o dwa lata w ramach realizacji celów inicjatywy „Horyzont 2020” oraz z zadowoleniem przyjmuje osiągnięcia medyczne, które pozwalają wydłużyć średnią długość życia; podkreśla jednak, że aby osiągnąć ten ambitny cel, należy zastosować perspektywę cyklu życia; podkreśla, że dostęp do profilaktyki i opieki podstawowej powinien mieć charakter priorytetowy oraz że należy opracować odpowiednie mechanizmy radzenia sobie ze szkodliwym wpływem chorób przewlekłych na aktywne starzenie się w dobrym zdrowiu przez cały okres życia;

16.

zachęca Komisję i państwa członkowskie do traktowania służby zdrowia jako kwestii horyzontalnej poprzez włączenie kwestii zdrowotnych do wszystkich odpowiednich strategii politycznych UE poprzez wprowadzenie do nich aspektów związanych z bezpieczeństwem i ochroną socjalną, polityką pracy i polityką gospodarczą, równouprawnieniem płci i walką z dyskryminacją;

17.

zwraca się do Komisji o monitorowanie i udostępnianie potwierdzonych naukowo, pełnych i otwarcie dostępnych danych na temat występowania chorób, w tym chorób przewlekłych, oraz o włączenie tych danych do strategii i wytycznych dotyczących sprawdzonych praktyk w zakresie aktywnego starzenia się w dobrym zdrowiu;

18.

wzywa państwa członkowskie do opracowania skutecznych sposobów oceny i monitorowania nadużyć wobec osób starszych, a także ich wpływu na zdrowie i samopoczucie ofiar, jak i do opracowania dostępnych procedur pomocy ofiarom i ich ochrony;

19.

podkreśla, że zagadnienia zdrowotne muszą zostać włączone do wszystkich strategii Unii Europejskiej obejmujących zabezpieczenie społeczne i ochronę socjalną, politykę zatrudnienia i politykę gospodarczą, równość płci i dyskryminację;

20.

zachęca Komisję, by nadal podkreślała, że głównym celem jest zwiększenie o dwa średniej liczby lat przeżytych przez naszych obywateli w zdrowiu oraz że wszystkie wybrane działania powinny w sposób wymierny przyczyniać się do realizacji tego celu;

21.

zachęca do tego, aby wniosek Komisji służył ułatwieniu i koordynacji europejskiego partnerstwa na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu poprzez nawiązywanie relacji z zainteresowanymi stronami reprezentującymi zarówno stronę popytu, jak i podaży; wskazuje, że Komisja powinna dopilnować, aby z europejskiego partnerstwa na rzecz innowacji korzystali wszyscy obywatele UE, zwłaszcza ci, którzy są niedostatecznie reprezentowani lub zagrożeni wykluczeniem; z zadowoleniem przyjmuje więc uznanie w komunikacie COM(2012)0083 roli, jaką odgrywa europejskie partnerstwo na rzecz innowacji w realizacji celów Unii innowacji, agendy cyfrowej, inicjatywy „Nowe umiejętności w nowych miejscach pracy”, europejskiej platformy współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym oraz europejskiej strategii zdrowia, m.in. w związku z realizacją celów inicjatyw przewodnich w ramach strategii Europa 2020;

22.

zwraca się do Komisji o opracowanie wskaźników mogących dostarczać danych dotyczących chorób przewlekłych i starzenia się w sposób umożliwiający ich pełne porównanie i łatwy dostęp do nich w celu opracowania skuteczniejszych strategii oraz umożliwienia wymiany najlepszych praktyk zarówno na szczeblu europejskim, jak i krajowym;

23.

popiera wniosek Komisji dotyczący zwiększenia udziału osób starszych w procesie podejmowania decyzji i kształtowania polityki, a także stymulowania sprawowania rządów na szczeblu regionalnym i lokalnym; podkreśla jednak, że oddolne podejście partycypacyjne jako uzupełnienie ciągłego udziału w życiu społecznym i kulturalnym wymaga bardziej dogłębnych podstawowych ocen i regularnego monitorowania rzeczywistych i przyszłych potrzeb i wymagań osób starszych oraz ich nieformalnych i formalnych opiekunów;

24.

podkreśla, że informacje i dane gromadzone na szczeblu lokalnym oraz dzięki oddolnemu podejściu partycypacyjnemu będą dla decydentów źródłem wiedzy niezbędnej do formułowania strategii politycznych akceptowalnych przez społeczności lokalne i odpowiednie dla nich; zwraca się zatem do Komisji o wprowadzenie wymogu stosowania oddolnego podejścia partycypacyjnego w badaniach, a także dalszego opracowywania odpowiednich wskaźników i indeksów w celu określenia i monitorowania bieżących potrzeb w związku ze skuteczną realizacją strategii politycznych i programów oraz świadczeniem usług;

25.

przypomina Komisji, że restrykcje i ograniczenia w zakresie opieki zdrowotnej, usług opiekuńczych, ochrony socjalnej i zabezpieczenia społecznego, przyjęte i wprowadzone w życie przez Komisję lub państwa członkowskie jako działanie służące realizacji finansowych i budżetowych oszczędności i cięć wydatków publicznych (na cele zdrowotne i socjalne) w następstwie obecnego kryzysu gospodarczo-finansowego, nie powinny w żaden sposób ograniczać podstawowych potrzeb ludzkich i godności ani nie powinny na nie negatywnie wpływać; podkreśla, że takie oszczędności i cięcia mogą pogorszyć skalę nierówności w zakresie zdrowia i nierówności społeczne oraz prowadzić do wykluczenia społecznego, jeżeli nie będą im towarzyszyć starannie przygotowane reformy z myślą o dobru pacjentów; podkreśla, że takie oszczędności i cięcia pogorszą ogólne wyniki zdrowotne, pogłębią nierówności w zakresie zdrowia i nierówności społeczne oraz zwiększą skalę wykluczenia społecznego, a w konsekwencji zagrożą solidarności między- i wewnątrzpokoleniowej; zachęca zatem państwa członkowskie do opracowania paktu pokoleń zawierającego jasną i jednoznaczną strategię na rzecz zabezpieczenia spójności społecznej, poprawy ogólnych wyników zdrowotnych i rozwiązania problemu nierówności w zakresie zdrowia; podkreśla, że taka strategia powinna dążyć do optymalnej przystępności cenowej, podaży i dostępności systemów opieki zdrowotnej i socjalnej;

26.

w tym kontekście podkreśla potrzebę odpowiedniego finansowania na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i unijnym w celu wspierania MŚP i przedsiębiorstw społecznych; kwestionuje ilość dostępnych zasobów europejskiego partnerstwa na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu, które pochodzą od zainteresowanych stron, oraz zachęca Komisję do udostępnienia odpowiednich środków finansowych; z zadowoleniem przyjmuje dostosowanie instrumentów finansowych UE w celu zoptymalizowania wpływu środków finansowych oraz zachęca do podejmowania i kontynuowania projektów takich jak CASA, „Więcej lat, lepsze życie” i innych, które promują interoperacyjność i wymianę wiedzy, danych oraz sprawdzonych praktyk; uważa, że decyzja o traktowaniu innowacji na rzecz zdrowego stylu życia oraz aktywnego starzenia się jako priorytetowego zagadnienia dla wspólnot wiedzy i innowacji w ramach Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (EIT) w latach 2014–2015 to krok we właściwym kierunku, który należy uzupełnić konkretnymi instrumentami finansowymi, np. w wieloletnich ramach finansowych na lata 2014–2020, w tym również w ramach EFS, EFRR, europejskiego programu na rzecz przemian i innowacji społecznych, programu na rzecz badań naukowych i innowacji oraz programu „Horyzont 2020”;

27.

jest przekonany, że do poprawy dostępu przedsiębiorczości społecznej do rynków finansowych konieczne są różne instrumenty finansowe, jak np. fundusz na rzecz przedsiębiorczości społecznej, europejski fundusz venture capital oraz europejski fundusz aniołów biznesu;

28.

oczekuje od państw członkowskich, by przy wykorzystywaniu funduszy strukturalnych zwracały baczniejszą uwagę na kwestię warunków życia i pracy starszego pokolenia, do 2020 r. wspólnie stworzyły Europę przyjazną dla wszystkich pokoleń i rozbudowały infrastrukturę socjalną, aby móc walczyć z ubóstwem wśród osób starszych;

29.

z zadowoleniem przyjmuje podejście Komisji w zakresie zapobiegania utracie sił fizycznych i pogorszeniu sprawności; zachęca Komisję do zastosowania całościowego podejścia do kwestii profilaktyki; wskazuje na systemową zależność pomiędzy statusem społeczno-ekonomicznym a stanem zdrowia przez całe życie; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zmierzenia się z problemami strukturalnymi, w tym brakiem kompetencji zdrowotnych, i problemem nierówności społeczno-ekonomicznych (prowadzących do nierówności pod względem stanu zdrowia i dostępu do opieki zdrowotnej); ponadto poddaje w wątpliwość obarczanie osób fizycznych odpowiedzialnością za poprawę swojego statusu zdrowotnego i wywieranie na nie związanej z tym presji bez właściwego zajęcia się problemami strukturalnymi, choć akceptuje, że odpowiedzialność osób fizycznych powinna odgrywać pewną rolę w poprawie statusu zdrowotnego; wzywa zatem Komisję i państwa członkowskie do stworzenia warunków strukturalnych, które umożliwią stawienie czoła problemowi nierówności pod względem stanu zdrowia i dostępu do opieki zdrowotnej oraz nierówności strukturalnych, w tym problemowi braku kompetencji zdrowotnych, a także do przeznaczenia niezbędnych środków finansowych na dalsze badania nad rolą środowisk lokalnych w związku z rozwiązaniem problemu wspomnianych nierówności;

30.

zwraca się do Komisji i właściwych władz państw członkowskich, by uznały, propagowały i finansowały wszelkie formy profilaktyki, tj. wspieranie zdrowego stylu życia, regularne badania przesiewowe pod kątem chorób, wczesne reagowanie w celu opóźnienia lub powstrzymania rozwoju choroby w początkowym stadium, a także by opracowały środki profilaktyczne mające na celu spowolnienie pogarszania się stanu zdrowia pacjentów cierpiących na choroby przewlekłe;

31.

wskazuje, że mobilność intelektualną można poprawiać dzięki dostępowi do uczenia się przez całe życie – również w starszym wieku – i w ten sposób przeciwdziałać chorobom związanym z demencją;

32.

popiera podejście Komisji odnośnie do propagowania zdrowia przy pomocy zintegrowanych programów; podkreśla jednak, że programy te powinny być oparte na dowodach (czyli odzwierciedlać rzeczywiste i przyszłe potrzeby starzejącego się społeczeństwa); ponadto podkreśla, że w programach tych należy uwzględnić odpowiednie podejście w odniesieniu do kwestii, które nie są (całkowicie lub bezpośrednio) związane z zachowaniem jednostki, takie jak warunki środowiskowe (jakość powietrza i wody, ograniczanie hałasu, gospodarowanie odpadami), bezpieczeństwo i higiena pracy (zarządzanie strukturą wiekową) i ochrona konsumentów (zasady marketingu i reklamy, bezpieczeństwo żywności, prawa konsumentów);

33.

popiera podejście Komisji do kwestii większej aktywności fizycznej społeczeństwa z korzyścią dla aktywnego starzenia się w dobrym zdrowiu oraz przypomina, że brak regularnych ćwiczeń skutkuje wieloma problemami zdrowotnymi, które według WHO stanowią czwarty pod względem częstotliwości występowania czynnik ryzyka powodujący zgon; obawia się, że większość obywateli UE nie wykonuje zalecanej dziennej liczby ćwiczeń;

34.

zachęca do ściślejszego powiązania kwestii starzenia się w dobrym zdrowiu z szeroko rozumianą aktywnością fizyczną w ramach programów edukacyjnych; przypomina o znaczeniu codziennych decyzji (aktywność fizyczna, sposób odżywiania itd.) w zapobieganiu problemom zdrowotnym; wzywa Komisję i właściwe organy państw członkowskich do podejmowania działań mających na celu zachęcanie osób w każdym wieku do częstszego uprawiania ćwiczeń fizycznych w celu poprawy stanu zdrowia, co przełoży się na wyższą liczbę lat przeżytych w dobrym zdrowiu, a także na istotne korzyści dla społeczeństwa w postaci ogólnego zdrowia publicznego i wyników finansowych;

35.

z zadowoleniem przyjmuje strategiczny plan wdrożenia europejskiego partnerstwa innowacyjnego na rzecz aktywnego starzenia się w dobrym zdrowiu, a w szczególności położenie w nim nacisku na współpracę między Komisją Europejską, państwami członkowskimi, przemysłem i gospodarką, podmiotami publicznymi i prywatnymi, pracownikami służby zdrowia i opieki, a także organizacjami reprezentującymi osoby starsze i pacjentów, wymianę i przekazywanie dobrych pomysłów i godnych naśladowania wzorców (np. cyfrowa platforma „Rynek”) oraz optymalizację stosowanych aktualnie instrumentów finansowania; podkreśla potrzebę postrzegania starzenia się jako szansy, a nie obciążenia oraz uznania i propagowania wartości osób starszych, ich doświadczenia i ciągłego wkładu w życie społeczne; z zadowoleniem przyjmuje podejście Komisji zdecydowanie nastawione na wspieranie witalności i godności osób starszych w Europie dzięki innowacjom odnoszącym się do seniorów, wzmacnianiu „kultury aktywnego starzenia się” w Europie przyjaznej dla wszystkich pokoleń oraz kształtowanie tego procesu wspólnie z uznanymi partnerami ze świata nauki i społeczeństwa obywatelskiego;

36.

przypomina, że w przypadku pracowników w starszym wieku konieczne jest rozszerzenie uznawalności kwalifikacji zdobytych w ramach edukacji nieformalnej i pozaformalnej, zwłaszcza kwalifikacji zdobytych w drodze wolontariatu i opieki nieformalnej;

37.

zwraca się do Komisji o uznanie za priorytetowe czynników, które mogą wpływać na sposoby starzenia się społeczeństwa europejskiego, takich jak wysoki poziom spożycia alkoholu i palenia tytoniu;

38.

popiera wyznaczony przez Komisję cel dotyczący dalszego rozwoju systemów zintegrowanej opieki i leczenia; biorąc pod uwagę adekwatność istniejących, preferowanych i przyszłych systemów opieki i leczenia w stosunku do ich dalszego rozwoju, a także należycie uwzględniając zasadę pomocniczości w obszarze zdrowia publicznego, zwraca się do państw członkowskich i właściwych władz, aby opracowały krajowe, regionalne i lokalne systemy opieki i leczenia obejmujące wszechstronne i zintegrowane podejście do zarządzania chorobami wynikającymi z wieku; wzywa zatem Komisję do udzielenia pomocy państwom członkowskim przy jednoczesnym poszanowaniu regionalnych i lokalnych różnic w oczekiwaniach, normach i wartościach obywateli; zachęca Komisję do skorzystania z prac Europejskiej Agencji Leków na temat działania leków u osób starszych oraz do uwzględnienia tych prac w celu poprawienia dostępu pacjentów w starszym wieku do bezpiecznych i odpowiednich leków;

39.

z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji dotyczący wdrożenia programów zarządzania i planów opieki dla indywidualnych przypadków; uznaje konieczność podejścia zorientowanego na klienta/pacjenta; jednak kosztów takiego podejścia wynikającego z korzystania z usług wyszkolonych opiekunów i stosowania odpowiednich „narzędzi” nie należy przypisywać wyłącznie jednostkom, lecz uznać za odpowiedzialność społeczną, co zagwarantuje solidarność wewnątrz- i międzypokoleniową; uważa, że należy zwrócić uwagę na nowe formy solidarności, które skrywa potencjał starszego pokolenia i które powinny zostać włączone do rozwiązań problemów związanych z opieką i leczeniem;

40.

wspiera ambicje Komisji w zakresie e-zdrowia, które ma stać się istotnym i ważnym aspektem przyszłych systemów opieki i leczenia; uznaje jednak, że rozwiązania w zakresie e-zdrowia, chociaż korzystne, mogą nie poprawić w znaczący sposób wyników zdrowotnych, w tym również w zakresie równowagi psychicznej, jeśli rozwiązania te zastąpią interakcje między ludźmi, a nie będą włączone do podejścia „twarzą w twarz” pomiędzy pacjentami a pracownikami służby zdrowia; uważa, że technologia e-zdrowia nie powinna ograniczać opartych na zaufaniu stosunków między osobami starszymi a pracownikami służby zdrowia;

41.

uznaje zamiar Komisji dotyczący jej wkładu w ustanowienie systemów opieki i leczenia, które będą bardziej racjonalne pod względem kosztów; podkreśla jednak, że stałego wzrostu ogólnych kosztów opieki zdrowotnej i wsparcia socjalnego nie można wiązać wyłącznie z problemem starzenia się społeczeństwa; przyznaje, że coraz częściej występujące choroby przewlekłe są ważnym czynnikiem powodującym wzrost kosztów opieki zdrowotnej i wsparcia socjalnego, ale zauważa, że jeśli ciężarem kosztów opieki zdrowotnej w coraz większym stopniu obarcza się jednostki, może to doprowadzić do powstania sytuacji błędnego koła, w której zagrożone jest zdrowie i samopoczucie, ponieważ jednostki takie mogą być zmuszone do ponownego rozplanowania swoich już często ograniczonych zasobów lub muszą odkładać na później leczenie, przerywać je lub rezygnować z niego, a także podobnie postępować z pomocą i odpowiednim odżywianiem, co z kolei może spowodować wyższe koszty opieki zdrowotnej i wsparcia socjalnego zarówno dla jednostki, jak i społeczeństwa;

42.

uznaje cel Komisji dotyczący rozwiązania problemów niepewności prawnej i regulacyjnej oraz rozdrobnienia rynku, ale podkreśla, że we wszystkich niezbędnych reformach rynkowych należy uwzględnić znaczenie utrzymania przystępności cenowej opieki zdrowotnej dla obywateli oraz że należy uznać i respektować kompetencje rządów krajowych i regionalnych oraz samorządów terytorialnych w zakresie ochrony zdrowia i ochrony socjalnej oraz przestrzegać tych kompetencji bez umniejszania potrzeby inwestowania w systemy opieki na szczeblu lokalnym;

43.

utrzymuje, że konieczna jest dalsza reforma systemu emerytalnego, aby stał się on bardziej odpowiedni, trwały i bezpieczny, zwłaszcza zwracając szczególną uwagę na zmniejszanie różnic w wynagrodzeniu ze względu na płeć, a co za tym idzie różnic w wysokości świadczeń emerytalnych, a także aby wysokość takich świadczeń była przewidywalna dla przyszłych pokoleń; w związku z tym domaga się lepszego dostosowania rzeczywistego i oficjalnego wieku emerytalnego do długości życia; wzywa państwa członkowskie, które podniosły ustawowy wiek emerytalny lub zamierzają to zrobić, do wspierania pracy osób starszych, przykładowo poprzez ulgi podatkowe i socjalne;

44.

zwraca się do Komisji o przeprowadzenie ogólnej analizy potencjału europejskiego w zakresie służby zdrowia w stosunku do potencjału krajowego państw członkowskich przy uwzględnieniu występowania w niektórych państwach członkowskich poważnych braków kadrowych w odniesieniu do personelu medycznego, będących następstwem faktu, że w innych państwach członkowskich zapewnia się atrakcyjniejsze warunki pracy;

45.

zwraca się do Komisji o opracowanie strategii w celu zapewnienia wszystkim obywatelom równości szans w obszarze służby zdrowia, tak by stworzyć system współpracy między państwami członkowskimi, z których personel medyczny masowo wyjeżdża, a tymi, które korzystają z usług tego personelu;

46.

utrzymuje, że strategie polityczne umożliwiające godzenie życia rodzinnego i zawodowego pozwalają kobietom lepiej radzić sobie z wyzwaniami związanymi ze starzeniem się, biorąc pod uwagę fakt, że praca podnosi jakość życia; jest przekonany, że strategie takie pozwalają ponadto kobietom uniknąć dyskryminacji w zakresie wysokości wynagrodzenia, a co za tym idzie – ryzyka ubóstwa w jesieni życia w sytuacji, gdy w celu pogodzenia życia rodzinnego i zawodowego kobieta zdecydowała się na pracę w niepełnym wymiarze godzin, pracę okazjonalną lub nietypową, co ma wpływ na wysokość składek opłacanych tytułem ubezpieczenia emerytalnego;

47.

uważa, że konieczne jest zwiększenie współmierności emerytur poprzez przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na płeć na rynku pracy, w szczególności dzięki zmniejszeniu różnic w przebiegu kariery zawodowej i w wynagrodzeniach wynikających z aspektu płci;

48.

podkreśla znaczenie odpowiedzialności indywidualnej, biorąc pod uwagę, że jednostki również muszą zastanowić się nad tym, co mogą zrobić, aby zabezpieczyć swój wiek emerytalny; zwraca również uwagę na nadrzędną rolę rodziny i solidarności międzypokoleniowej;

49.

z zadowoleniem przyjmuje podejście Komisji odnośnie do aktywnego starzenia się i samodzielnego życia, a dokładniej jej szczegółowy pogląd na rolę i znaczenie „miejsca w procesie starzenia się”, ponieważ zasięg lub granice miejsc, w których ludzie żyją, coraz częściej ulegają wraz z wiekiem ograniczeniu oraz z uwagi na to, że starsze osoby zazwyczaj preferują możliwie jak najdłuższe samodzielne życie i zachowanie aktywności w swoim środowisku; podkreśla potrzebę zachęcania starszych osób do mieszkania we własnych domach tak długo, jak jest to realnie możliwe, jeżeli im to odpowiada, aby ograniczyć zakłócenie ich normalnych zajęć zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym; podkreśla ponadto, że rozwiązaniem są nie tylko domy spokojnej starości, ale również społeczności, które utrzymują kontakty międzypokoleniowe i są aktywne w szerokim zakresie; uważa wspólny program „Nowoczesne technologie w służbie osobom starszym” za ważne narzędzie umożliwiające ułatwianie życia codziennego technicznymi środkami pomocy;

50.

zachęca Komisję, aby w ocenie rozwiązań umożliwiających samodzielne życie rozważyła problemy, jakie stwarza istniejąca w wielu państwach członkowskich różnica między średnią długością życia w zdrowiu a wiekiem emerytalnym, co może sprawić, że liczne osoby znajdą się w sytuacji, gdy nie mogą już dłużej pracować, ale nie osiągnęły jeszcze wieku uprawniającego do otrzymania świadczeń emerytalnych w pełnej wysokości;

51.

przypomina, że obywatele w starszym wieku są atutem dla naszego społeczeństwa oraz że ogromne znaczenie ma czerpanie z ich wiedzy i doświadczenia we wszystkich dziedzinach życia oraz wspieranie ich w jak najdłuższym samodzielnym życiu;

52.

uważa, że ogromne znaczenie ma walka z izolacją informacyjną starszego pokolenia, a dostęp do nowych technologii i ich zastosowania to jedno z podstawowych narzędzi aktywnego starzenia się w dobrym zdrowiu oraz integracji społecznej seniorów;

53.

zwraca się do Komisji Europejskiej o promowanie dostępnego i przystępnego otoczenia materialnego dla wspierania dostosowywania mieszkań osób starszych, co przyczyni się do ich autonomii; podkreśla, że dostosowywanie mieszkań pozostaje najlepszym sposobem zapobiegania wypadkom domowym, które mogą pociągać za sobą poważną niesprawność i znaczące koszty dla finansów publicznych, jak i dla rodzin oraz stanowią hamulec dla aktywnego starzenia się w dobrym zdrowiu;

54.

popiera cel Komisji dotyczący tworzenia środowisk przyjaznych dla osób starszych, tak aby zapobiec sytuacji, w której otoczenie będzie stanowiło przeszkodę dla wykorzystania przez osoby starsze ich potencjału i (pozostałych jeszcze) zdolności, oraz aby pomóc osobom starszym w zachowaniu jak najdłużej zdolności fizycznych i poznawczych i umożliwić im życie w znanym i bezpiecznym środowisku, dzięki czemu zapobiegnie się izolacji społecznej; zachęca jednak Komisję, aby uwzględniła tworzenie środowisk zgodnie z koncepcją projektowania dla wszystkich oraz podkreśla, że środowiska te należy rozumieć w szerokim kontekście, który obejmuje nie tylko środowisko zbudowane i rolnicze z wygodnymi, bezpiecznymi i łatwo dostępnymi domami, chodnikami, miastami itp., lecz również środowisko społeczne, psychologiczne, ekologiczne, kulturowe i środowisko naturalne, a także różnorodną ofertę zajęć, w której każdy może znaleźć dla siebie formę rozwoju osobistego i chęci do działania w kontakcie z innymi; podkreśla, że owo środowisko miejskie powinno gwarantować osobom starszym większą dostępność dóbr wynikającą z życia na gęsto zaludnionym obszarze dzięki łatwiejszemu dostępowi do podstawowych udogodnień, a także zwraca uwagę, że mimo ciągłej urbanizacji wiele osób nadal mieszka na wsi, co także wymaga innowacyjnych rozwiązań;

55.

podkreśla ponadto znaczenie przystosowania wnętrz domów osób starszych, aby skuteczniej zapobiegać wypadkom i upadkom w domu i przedłużyć w ten sposób niezależność tych osób; zachęca państwa członkowskie do zadbania o to, aby osoby starsze kwalifikowały się do otrzymania pomocy finansowej na przebudowę domu; popiera środki, które pozwolą uniknąć izolacji starszych i uwiązanych w domu osób oraz zwalczać napiętnowanie z powodu chorób, nie zawsze związanych z wiekiem;

56.

podkreśla konieczność zrównania obszarów wiejskich i miejskich pod względem opieki nad osobami starszymi; uważa, że innowacje technologiczne za pomocą ICT powinny podejmować wyzwania związane z mobilnością, przed jakimi stają osoby starsze mieszkające na obszarach wiejskich;

57.

podkreśla konieczność zwrócenia szczególnej uwagi na integrację starzejących się osób mieszkających na oddalonych obszarach lub borykających się z licznymi trudnościami;

58.

popiera cel Komisji dotyczący tworzenia środowisk przyjaznych dla osób starszych, tak aby zapobiec sytuacji, w której otoczenie będzie stanowiło przeszkodę dla wykorzystania przez osoby starsze ich potencjału i (pozostałych) zdolności; podkreśla, że otoczenie to należy rozumieć w szerokim kontekście, który obejmuje nie tylko środowisko zbudowane, lecz również środowisko społeczne, psychologiczne, kulturowe i naturalne; zachęca w związku z tym Komisję do przedłożenia propozycji europejskich przepisów w zakresie dostępności;

59.

apeluje do Komisji o dokonanie przeglądu dostępnych rozwiązań oraz dobrych praktyk dotyczących nowego podejścia do procesu aktywnego starzenia się oraz utworzenia kompleksowego i kompatybilnego systemu w tym zakresie we wszystkich państwach członkowskich;

60.

proponuje, aby strategie polityczne Unii wprowadzane w ramach tytułu XII Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczącego edukacji i sportu obejmowały kwestię aktywnego starzenia się;

61.

podkreśla, że eliminowanie barier architektonicznych, którego dokonuje się na rzecz osób niepełnosprawnych, ma pozytywny wpływ również na mobilność osób starszych, co przyczynia się do dłuższego prowadzenia przez nich niezależnego i aktywnego życia; uważa w związku z tym, iż ważne jest, by działania związane z eliminowaniem barier były realizowane także w małych miejscowościach, w których mieszka wiele osób starszych;

62.

proponuje zachęcanie do łączenia emerytury z aktywnością;

63.

wzywa Komisję do przedłożenia propozycji zwalczania dyskryminacji osób starszych w dostępie do rynku pracy, a także w miejscu pracy i przy wykonywaniu pracy z myślą o konsekwentnym tworzeniu świata pracy przyjaznego dla wszystkich pokoleń;

64.

wzywa pracodawców, aby w stosownych przypadkach nasilali działania na rzecz dostosowania warunków pracy do stanu zdrowia i zdolności pracowników w starszym wieku oraz by propagowali bardziej pozytywny wizerunek osób starszych w miejscu pracy;

65.

zwraca uwagę, że starzenie się oznacza nie tylko wyzwania, ale również możliwości, zwłaszcza możliwości w zakresie innowacji, które na dłuższą metę mogłyby przyczynić się do tworzenia miejsc pracy i rozwijania dobrobytu gospodarczego w Europie;

66.

z zadowoleniem przyjmuje podejście Komisji odnośnie do instrumentów finansowania, procesów standaryzacji, rozwoju repozytorium, ułatwienia synergii i współpracy oraz wymiany najlepszych praktyk między państwami członkowskimi; podkreśla jednak, że warunkiem wstępnym jego realizacji jest powiązanie tych celów z rzeczywistymi potrzebami i wymogami (tj. zapewnienie strategii politycznych, programów i usług opartych na dowodach, dzięki czemu podlegają one reprezentatywnej ocenie i regularnemu monitorowaniu, co ułatwi i przyspieszy stworzenie UE przyjaznej dla osób starszych); zwraca się zatem do Komisji o rozpoczęcie przygotowywania ustandaryzowanych narzędzi oceny i monitorowania, które dostarczą danych niezbędnych do opracowania opartych na dowodach zaleceń w zakresie polityki, opracowywania programów oraz świadczenia usług (w zakresie ochrony zdrowia/opieki);

67.

popiera podejście Komisji odnośnie do innowacji przyjaznych dla osób starszych; wzywa jednak Komisję do dopilnowania, aby innowacje te były zorientowane na użytkownika i przyjazne dla niego oraz aktywnie uwzględniały ich potencjał; w związku z tym wzywa Komisję do opracowania metodyki oceny obecnych i przyszłych potrzeb osób starszych oraz do szerszego zaangażowania użytkowników końcowych w strategie polityczne i programy finansowania; przypomina, że właściwości dostosowywane do potrzeb osób starszych są również z reguły korzystne dla pozostałych pokoleń;

68.

sądzi, że konieczna jest lepsza koordynacja między różnymi szczeblami zaangażowanymi w opracowywanie rozwiązań na rzecz aktywnego starzenia się w dobrym zdrowiu oraz podkreśla, że należy w większym stopniu korzystać z wielopoziomowego sprawowana rządów w tym obszarze; uważa, że nie należy postrzegać władz lokalnych i regionalnych jedynie jako podmiotów wdrażających, lecz należy włączyć je w cały proces decyzyjny i ewaluacyjny;

69.

podkreśla ważną rolę, jaką mają do odegrania podmioty lokalne i regionalne w modernizowaniu, ulepszaniu i racjonalizowaniu świadczenia usług zdrowotnych i usług opieki socjalnej z myślą o stworzeniu modeli umożliwiających jednostkom osiąganie lepszych rezultatów na rynku pracy;

70.

z zadowoleniem przyjmuje istniejące inicjatywy na rzecz dostępności, takie jak nagrody Access City Awards; wzywa Komisję do przyjęcia ambitnego europejskiego aktu w sprawie dostępności, aby rozwinąć rynek dostępnych dóbr i usług;

71.

popiera pomysł oferowania młodszym pokoleniom nieformalnych szkoleń w celu zapewnienia osobom starszym wspólnych usług opiekuńczych;

72.

podkreśla, jak ważne są wyższe inwestycje w kształcenie i szkolenie oraz wyższe wydatki na te dziedziny, jak również nadanie priorytetowego charakteru uczeniu się prze całe życie i promowaniu zdrowego stylu życia, aby stworzyć świat pracy przyjazny dla wszystkich pokoleń oraz umożliwić pracownikom w starszym wieku odnalezienie się w zmieniającym się środowisku technologicznym; w związku z tym apeluje o położenie szczególnego nacisku na uczenie się przez całe życie w ramach programu „Erasmus dla wszystkich”, który stanowi skuteczne narzędzie promowania kształcenia i ustawicznego rozwoju zawodowego dla obywateli UE w każdym wieku;

73.

podkreśla konieczność holistycznego podejścia do kwestii starzenia się oraz kompleksowego rozwoju i reform nie tylko w obszarze kształcenia ustawicznego i rynku pracy, ale również w zakresie dostępności do nich, w tym jeśli chodzi o transport, infrastrukturę i budynki;

74.

podkreśla konieczność wprowadzenia systemów wsparcia dla osób opiekujących się rodziną;

75.

popiera podejście Komisji w zakresie propagowania tworzenia środowisk przyjaznych dla osób starszych, przy czym środowiska te należy uznawać za główny czynnik sprzyjający aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu przez całą długość życia; wskazuje jednak, że samo propagowanie tworzenia środowisk przyjaznych dla osób starszych nie wystarczy do faktycznej poprawy w takich dziedzinach jak mobilność, przystosowanie okolicy do spacerowania, komunalne obiekty umożliwiające uczestnictwo w życiu społecznym, a także dostęp do dobrej jakości i przystępnych cenowo usług zdrowotnych i opiekuńczych oraz do odpowiednich i przystępnych cenowo lokali mieszkalnych;

76.

z zadowoleniem przyjmuje cel promowania środowiska przyjaznego osobom starszym jako istotnego narzędzia wspierania pracowników w starszym wieku i osób poszukujących pracy oraz promowania społeczeństw integracyjnych, które oferują wszystkim równe szanse;

77.

podkreśla znaczenie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy jako podstawowego warunku zrównoważonej aktywności zawodowej i aktywnego starzenia się, zwłaszcza dla pracowników niepełnosprawnych i cierpiących na choroby przewlekłe; wskazuje, że ICT i urządzenia mogą odegrać w tym zakresie kluczową rolę, ułatwiając fizyczne zadania naszej starzejącej się sile roboczej; zwraca się do Komisji i państw członkowskich o promowanie takich technologii w stosownych przypadkach; z zadowoleniem przyjmuje uznanie znaczenia profilaktyki w pierwszym filarze strategicznego planu wdrożenia; jest przekonany, że profilaktyka odgrywa również kluczową rolę w pracy, ponieważ poprawia zdrowie w miejscu pracy i dzięki temu zmniejsza obciążenie systemów zdrowia i systemów opieki długoterminowej;

78.

jest przekonany, że konieczne są kompleksowe reformy, aby zapobiec wystąpieniu poważnych niedoborów w zakresie dostępu do rynków pracy, co mogłoby doprowadzić do jeszcze większego spowolnienia gospodarczego i zagrozić poziomowi dobrobytu w Europie; podkreśla w tym względzie konieczność wypracowania szerokiej perspektywy uwzględniającej takie kwestie jak polityka gospodarcza, zatrudnienie, zabezpieczenie społeczne, ochrona socjalna, równouprawnienie płci i dyskryminacja;

79.

z zadowoleniem przyjmuje bieżące inicjatywy w dziedzinie normalizacji, takie jak mandaty w zakresie koncepcji projektowania dla wszystkich, dostępności ICT i środowisk zbudowanych; odnotowuje zainteresowanie Komisji zainicjowaniem podobnych inicjatyw w odniesieniu do norm europejskich w zakresie e-zdrowia i samodzielnego życia; apeluje do Komisji i organów normalizacyjnych o dalsze angażowanie użytkowników w te inicjatywy, aby odpowiednio uwzględnić ich potrzeby;

80.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zainicjowania kampanii z myślą o poprawieniu sposobu, w jaki społeczeństwo postrzega wkład i wydajność starszych pracowników, zwłaszcza pracowników niepełnosprawnych i cierpiących na przewlekłe choroby;

81.

uważa, że osoby w starszym wieku potrzebują odpowiednich dochodów, lokali mieszkalnych, dostępu do wszelkiego rodzaju usług zdrowotnych, socjalnych i kulturalnych oraz solidnych sieci społecznych, aby poprawić jakość swego życia; jest także zdania, że potrzebują one możliwości dalszego udziału w rynku pracy, jeżeli takie jest ich życzenie, bez ograniczeń wynikających z dyskryminacji ze względu na wiek;

82.

podkreśla znaczenie wspierania wolontariatu międzypokoleniowego i starszych wolontariuszy oraz ułatwiania ich pracy; uważa, że wolontariat i inicjatywy „starsi ludzie dla starszych ludzi” skierowane do starzejącej się części społeczeństwa mogłyby zapewnić środki integracji i rozsądny wkład w trwały charakter długoterminowych systemów opieki; zachęca zatem do rozwoju i innowacji w tej dziedzinie;

83.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

22.1.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 24/19

—

uwzględniając zbliżającą się 16. sesję konferencji stron (CoP16) Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES), która odbędzie się w Bangkoku (Tajlandia) od 3 do 14 marca 2013 r.,

—

uwzględniając pytania do Rady i Komisji dotyczące strategicznych celów UE na 16. sesję konferencji stron Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES), która odbędzie się w Bangkoku (Tajlandia) od 3 do 14 marca 2013 r. (O-000201/2012 – B7-0109/2013 i O-000202/2012 – B7-0110/2013),

—

uwzględniając art. 115 ust. 5 oraz art. 110 ust. 2 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że konwencja CITES, którą podpisało 177 stron, w tym 27 państw członkowskich Unii Europejskiej, jest najszerszym istniejącym w skali świata porozumieniem w sprawie ochrony dzikiej przyrody, którego celem jest zapobieganie nadmiernej eksploatacji dzikich zwierząt i roślin w wyniku handlu międzynarodowego;

B.

mając na uwadze, że celem konwencji CITES jest zagwarantowanie, by międzynarodowy handel dzikimi zwierzętami i roślinami nie zagrażał przetrwaniu gatunków w stanie dzikim;

C.

mając na uwadze, że należy przedkładać trwały dobrobyt nad krótkoterminowe interesy gospodarcze;

D.

mając na uwadze, że eksploatacja dzikich gatunków, nielegalny handel dzikimi zwierzętami i roślinami, niszczenie siedlisk, zmiany klimatu oraz zużywanie zasobów naturalnych przez człowieka to główne przyczyny ubożenia różnorodności biologicznej;

E.

mając na uwadze, że wytyczanie obszarów leśnych wolnych od ingerencji człowieka oraz obszarów pozbawionych dróg to oszczędne rozwiązania służące ochronie różnorodności biologicznej i usług ekosystemowych;

F.

mając na uwadze, że w załączniku 4 do rezolucji konferencji stron konwencji CITES nr 9.24 (Rev. CoP15) wymieniono środki ostrożnościowe, jakie należy uwzględnić lub zastosować, zmieniając załączniki do konwencji;

G.

mając na uwadze, że decyzje podejmowane przez organy konwencji CITES powinny opierać się na przesłankach naukowych;

H.

mając na uwadze, że gatunki objęte konwencją CITES są wymienione w załącznikach w zależności od stanu ich zachowania oraz stopnia, w jakim są one przedmiotem handlu międzynarodowego, przy czym załącznik I obejmuje gatunki zagrożone wyginięciem, w przypadku których obrót handlowy jest zakazany, natomiast załącznik II zawiera gatunki, w przypadku których handel musi podlegać kontroli, by uniknąć wykorzystywania uniemożliwiającego ich przetrwanie;

I.

mając na uwadze, że gatunki wyliczone w załączniku I do konwencji CITES są objęte wzmożoną ochroną, a jakikolwiek obrót handlowy nimi jest zakazany; mając na uwadze, że jakiekolwiek zezwolenie na sprzedaż skonfiskowanych egzemplarzy lub produktów (np. kości słoniowej, kości tygrysich czy rogu nosorożca) zaszkodziłoby osiągnięciu celu konwencji CITES;

J.

mając na uwadze, że w procesie przeglądu okresowego wykazano, iż konwencja CITES przyniosła pozytywne rezultaty w odniesieniu do niektórych gatunków figurujących w załączniku I, które można teraz przenieść do załącznika II;

K.

mając na uwadze, że cel 12. z Aichi, zapisany w strategicznym planie na rzecz różnorodności biologicznej na lata 2011-2020 na mocy Konwencji o różnorodności biologicznej, zakłada, że do 2020 r. powstrzymane zostanie wymieranie gatunków, o których wiadomo, że są zagrożone, a stan ich zachowania zostanie poprawiony i utrzymany, zwłaszcza w przypadku gatunków o najpoważniejszym spadku liczebności;

L.

mając na uwadze, że cel 6. z Aichi, zapisany w strategicznym planie na rzecz różnorodności biologicznej na lata 2011-2020 na mocy Konwencji o różnorodności biologicznej, zakłada, że do 2020 r. wszystkie zasoby ryb i bezkręgowców oraz roślin wodnych będą zarządzane i pozyskiwane z sposób zgodny z zasadami trwałego rozwoju i z obowiązującymi przepisami, przy zastosowaniu podejścia ekosystemowego, aby zapobiec przełowieniu, wprowadzić plany i środki odtwarzania populacji wszystkich gatunków wyniszczonych, aby rybołówstwo nie miało znacznego negatywnego wpływu na gatunki zagrożone i ekosystemy podatne na zagrożenia oraz by jego wpływ na zasoby, gatunki i ekosystemy mieścił się w bezpiecznych granicach ekologicznych;

M.

mając na uwadze, że przejrzystość procesów decyzyjnych w międzynarodowych instytucjach ochrony środowiska stanowi kluczowy element ich skutecznego funkcjonowania; mając na uwadze, że w dokumencie podsumowującym konferencję Rio+20, zatytułowanym „Przyszłość, jakiej chcemy”, ponownie zauważono, że „aby osiągnąć nasze cele w zakresie trwałego rozwoju, potrzebujemy skutecznych, przejrzystych, odpowiedzialnych i demokratycznych instytucji na wszystkich szczeblach”; mając też na uwadze, że wspieranie przejrzystości należy również do strategicznej wizji konwencji CITES na lata 2008-2013 zapisanej w rezolucji konferencji stron konwencji CITES nr 14.2;

N.

mając na uwadze, że obecny regulamin konwencji CITES stanowi, iż głosowania tajnego „zasadniczo nie należy stosować” w przypadkach innych niż wybór urzędników na wyższe stanowiska oraz wybór krajów goszczących konferencje; mając na uwadze, że pomimo tej zasady na ostatniej konferencji stron przeprowadzono wiele głosowań tajnych; mając na uwadze, że głosowania tajne są regularnie stosowane w przypadkach kontrowersyjnych i poważnych, np. związanych z gatunkami morskimi lub z handlem kością słoniową;

O.

mając na uwadze, że żarłacze śledziowe są w wysokim stopniu narażone na przełowienie;

P.

mając na uwadze, że rekiny głowomłoty są gatunkiem zagrożonym na całym świecie z powodu międzynarodowego handlu płetwami rekinów oraz z powodu przyłowów, które doprowadziły do najpoważniejszego w historii spadku liczebności tego gatunku;

Q.

mając na uwadze, że znaczny wzrost liczby nielegalnych polowań na słonie ma obecnie negatywny wpływ na populacje słoni we wszystkich czterech podregionach Afryki oraz budzi poważne i rosnące zaniepokojenie; mając na uwadze, że w latach 2009-2011 przechwycono też bezprecedensowo duże ilości nielegalnie pozyskanej kości słoniowej;

R.

mając na uwadze, że niezgodne z zasadami trwałego rozwoju i nieetyczne polowania prowadzone dla zdobycia trofeów spowodowały bardzo poważny spadek liczebności zagrożonych gatunków wymienionych w załącznikach I i II do konwencji CITES; mając na uwadze, że polowania prowadzone dla zdobycia trofeów poważnie zagrażają realizacji celu konwencji CITES;

S.

mając na uwadze, że brak skutecznego egzekwowania oznacza, iż gatunki zagrożone wymienione w załącznikach I i II do konwencji CITES są nadal zabijane dla zysku;

T.

mając na uwadze, że ok. 80 % populacji nosorożca w Afryce zamieszkuje Republikę Południowej Afryki; mając na uwadze, że gwałtownie nasilają się nielegalne polowania na te zwierzęta w krajach ich występowania;

U.

mając na uwadze, że tygrysy i inne wielkie koty azjatyckie wymienione w załączniku I nadal w znacznym stopniu są przedmiotem nielegalnego handlu, jednak organy konwencji CITES nie otrzymują sprawozdań dotyczących środków egzekwowania, a szczególnie zgodności z decyzją CITES nr 14.69, którą UE poparła w 2007 r., a której celem jest stopniowa likwidacja hodowli tygrysów oraz zagwarantowanie, by tygrysy nie były hodowane z myślą o handlu (w tym o handlu krajowym) ich częściami ciała i produktami pochodnymi;

V.

mając na uwadze, że zmiana klimatu poważnie zagraża niedźwiedziom polarnym (Ursus maritimus); mając na uwadze, że poważne zagrożenie stanowią również polowania oraz handel częściami ciała niedźwiedzi polarnych;

W.

mając na uwadze, że Unia Europejska jest dużym rynkiem przywozu gadów jako zwierząt domowych, w tym gatunków wymienionych w konwencji CITES;

X.

mając na uwadze, że liczne gatunki żółwi są masowo eksploatowane na potrzeby rynków żywności i międzynarodowego handlu zwierzętami domowymi;

Y.

mając na uwadze, że intensyfikacja połowów, którą napędza międzynarodowy handel płetwami skrzelowymi płaszczek, doprowadziła do poważnego spadku liczebności populacji gatunków z rodzaju manta (Manta spp.) i innych gatunków płaszczek;

Z.

mając na uwadze, że międzynarodowe instrumenty w zakresie rybołówstwa oraz konwencja CITES powinny zmierzać do tego samego celu, jakim jest zagwarantowanie długoterminowej ochrony zasobów rybnych na pełnym morzu, w tym przy uwzględnieniu wpływu przyłowów na gatunki niebędące celem połowu;

AA.

mając na uwadze, że konwencja CITES zawiera obecnie niejasne postanowienia dotyczące sprowadzania z morza, a szczególnie państwa sprowadzania, gdy gatunki są poławiane na pełnym morzu;

AB.

mając na uwadze, że grupa robocza CITES ds. sprowadzania z morza zaproponowała rozwiązanie zapewniające poszanowanie jurysdykcji państwa bandery, które byłoby odpowiedzialne za wydawanie dokumentów CITES, z pewnymi niewielkimi wyjątkami w odniesieniu do czarterowanych statków rybackich;

AC.

mając na uwadze, że prawidłowe funkcjonowanie konwencji CITES będzie prawdopodobnie wymagało od stron znacznego zwiększenia poziomu finansowania w najbliższych latach;

AD.

mając na uwadze, że Unia Europejska nie wnosi bezpośredniego wkładu finansowego w funkcjonowanie konwencji CITES; mając na uwadze, że Unia Europejska jest jednak jednym z głównych darczyńców ze względu na przyznawaną pomoc na rzecz rozwoju;

1.

wzywa Unię Europejską i państwa członkowskie do stosowania zasady ostrożności jako podstawy wszystkich podejmowanych przez nie decyzji w sprawie dokumentów roboczych oraz propozycji ujęcia danych gatunków w jednym z załączników, w szczególności przy uwzględnieniu zasady „użytkownik płaci”, podejścia ekosystemowego i tradycyjnych zasad ochrony przyrody;

2.

apeluje, by Unia Europejska i państwa członkowskie zajęły wspólne stanowisko oraz poprawiły tempo i efektywność swoich wewnętrznych procedur decyzyjnych, aby mogły szybko porozumieć się w sprawie wewnętrznego stanowiska UE w sprawie CITES CoP16 oraz w pełni wykorzystać atut, jakim jest fakt, że UE liczy 27 stron konwencji CITER, by ukierunkować decyzje CoP16 zgodnie z zasadą ostrożności;

3.

apeluje do Unii Europejskiej o odegranie pierwszoplanowej roli w ochronie zagrożonych gatunków przez aktywny udział w negocjacjach dotyczących konwencji CITES i przez wspieranie usuwania luk prawnych pogarszających sytuację; z ubolewaniem przyjmuje doniesienia, zgodnie z którymi obywatele państw członkowskich i Unii Europejskiej są wykorzystywani jako pośrednicy w transferze rogu nosorożca do Wietnamu lub innych krajów, gdzie ma on wysoką wartość handlową, co w rezultacie napędza popyt i dalsze kłusownictwo;

4.

apeluje do Unii Europejskiej i państw członkowskich, by zarówno przed rozpoczęciem konferencji, jak i w jej trakcie zwracały się do krajów trzecich w celu stworzenia sojuszów;

5.

zachęca strony konwencji CITES do rozważenia dalszych możliwości zacieśnienia współpracy oraz poprawy koordynacji i synergii między konwencjami dotyczącymi różnorodności biologicznej na wszystkich stosownych szczeblach;

6.

jest zdecydowanie przeciwny upowszechnianiu się tajnych głosowań w organach konwencji CITES, gdyż jej regulamin stanowi, iż tajne głosowania należy stosować tylko w wyjątkowych okolicznościach; w tym kontekście popiera odnośny wniosek złożony przez Danię w imieniu państw członkowskich UE;

7.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek złożony przez Danię w imieniu państw członkowskich UE, by do rezolucji konferencji stron nr 11.1 (Rev. CoP15) włączono nowy ustęp, dotyczący konfliktu interesów;

8.

apeluje do Komisji o zapewnienie ciągłości finansowania w formie pomocy na rzecz rozwoju z myślą o osiągnięciu celów konwencji CITES; w tym kontekście odnosi się szczególnie do realizowanego obecnie programu MIKE (monitorowanie nielegalnego zabijania słoni), w który Unia Europejska mogłaby się ponownie zaangażować po przeprowadzeniu niezależnego przeglądu i oceny skuteczności programu;

9.

zachęca Komisję i państwa członkowskie UE, aby rozważyły możliwości udzielenia długoterminowego wsparcia finansowego na rzecz konwencji CITES poprzez Europejski Funduszu Rozwoju;

10.

popiera wniosek, by organy konwencji CITES zwróciły się do Funduszu na rzecz Globalnego Środowiska (GEF), by posłużył za mechanizm finansowania konwencji CITES, a także by w swojej szóstej strategii na rzecz różnorodności biologicznej zapisał element dotyczący ochrony gatunków (1);

11.

z zadowoleniem przyjmuje dyskusje oraz postępy poczynione w grupie roboczej CITES ds. sprowadzania z morza; popiera dokument nr 32 przygotowany na CoP16, mający na celu poprawę egzekwowania postanowień konwencji CITES w przypadku objętych nią gatunków morskich poławianych na morzach poza jurysdykcją jakiegokolwiek państwa, i apeluje do stron, by na CoP16 zakończyły prace nad tym zagadnieniem;

12.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek złożony przez Brazylię, Komory, Chorwację, Egipt i Danię występującą w imieniu państw członkowskich Unii Europejskiej, by umieścić żarłacza śledziowego (Lamna nasus) w załączniku II; apeluje do Unii Europejskiej i państw członkowskich o poparcie tego wniosku;

13.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek złożony przez Brazylię, Kolumbię, Kostarykę, Ekwador, Honduras, Meksyk i Danię występującą w imieniu Unii Europejskiej, by umieścić trzy gatunki rekina głowomłota (Sphyrna spp.) w załączniku II; apeluje do Komisji i państw członkowskich o poparcie tego wniosku;

14.

apeluje do Unii Europejskiej i państw członkowskich o poparcie włączenia żarłacza białopłetwego (Carcharhinus longimanus) do załącznika II do konwencji CITES, o co wnoszą Brazylia, Kolumbia i Stany Zjednoczone;

15.

z zadowoleniem przyjmuje wycofanie przez Tanzanię wniosku o obniżenie poziomu ochrony populacji słonia afrykańskiego (Loxodonta africana) zamieszkującego ten kraj przez przeniesienie go z załącznika I do załącznika II, a także o jednorazową sprzedaż tanzańskich zasobów kości słoniowej;

16.

apeluje, by Unia Europejska i państwa członkowskie odrzuciły wszelkie wnioski w sprawie obniżenia stopnia ochrony słonia afrykańskiego lub w sprawie handlu ciosami tego gatunku do momentu, gdy możliwe będzie dokonanie oceny wpływu jednorazowej sprzedaży przeprowadzonej w listopadzie 2008 r. przed Botswanę, Namibię, Republikę Południowej Afryki i Zimbabwe i gdy zostanie ustalone, że ta jednorazowa sprzedaż nie miała negatywnych skutków dla populacji słoni w danych krajach i krajach z nimi sąsiadujących;

17.

świadomy obecnej krytycznej sytuacji pod względem nielegalnych polowań na słonie, zachęca strony konwencji CITES, by rozpatrując mechanizm podejmowania decyzji w odniesieniu do przyszłego handlu kością słoniową – po zakończeniu dziewięcioletniego okresu przerwy liczonego od jednorazowej sprzedaży przeprowadzonej w listopadzie 2008 r. przez Botswanę, Namibię, Republikę Południowej Afryki i Zimbabwe – przyjęły podejście ostrożnościowe i by w swoich decyzjach uwzględniały potencjalny wpływ na zachowanie stanu słoni i wdrażanie planu działań na rzecz słoni afrykańskich; w związku z tym wzywa Unię Europejską i państwa członkowskie do poparcia propozycji zmiany decyzji nr 14.77 w sprawie mechanizmu podejmowania decyzji w odniesieniu do przyszłego handlu kością słoniową, którą to propozycję przedstawiły Benin, Burkina Faso, Kenia, Liberia, Nigeria, Republika Środkowoafrykańska, Togo i Wybrzeże Kości Słoniowej;

18.

zachęca strony konwencji CITES do poparcia przyjęcia rezolucji dotyczącej planu działań na rzecz słoni afrykańskich, złożonej przez Nigerię i Rwandę, oraz wdrożenia tego planu, gdyż jest to najwydajniejszy sposób osiągnięcia postępu w zakresie ochrony słoni w całej Afryce;

19.

wzywa Unię Europejską, państwa członkowskie i wszystkie strony konwencji CITES do poparcia wniosku Kenii w sprawie tymczasowego zerowego kontyngentu eksportu rogów nosorożców z Republiki Południowej Afryki i Suazi, wzywa także strony konwencji CITES do analizy środków obniżania popytu na rogi nosorożców;

20.

wzywa strony do obniżenia rocznych krajowych kontyngentów eksportowych w przypadku prowadzonych dla zdobycia trofeów polowań na gatunki zagrożone wymienione w załącznikach I i II do konwencji CITES;

21.

wzywa wszystkie państwa-strony, w których używa się rogu nosorożca, w szczególności Wietnam, aby w trybie pilnym przyjęły środki zmierzające do powstrzymania nielegalnego importu rogu nosorożca i nakładały surowe kary na osoby łamiące prawo, a także by przyjęły środki edukacyjne mające informować konsumentów o wpływie ich konsumpcji na populacje dzikich nosorożców; wzywa Komisję i państwa członkowskie do poruszenia tych kwestii w negocjacjach handlowych z odpowiednimi stronami;

22.

apeluje do Unii Europejskiej i państw członkowskich, aby wezwały do zawieszenia handlu ze stronami, które nie przestrzegają decyzji CITES nr 14.69 w sprawie tygrysów, oraz stronami, które sprzyjają hodowli tygrysów prowadzonej z myślą o handlu ich częściami ciała i produktami pochodnymi;

23.

apeluje do stron konwencji CITES o położenie kresu polowaniom prowadzonym dla zdobycia trofeów, które są niezgodne z zasadami trwałego rozwoju i nieetyczne, a ponadto spowodowały poważny spadek liczebności populacji lwa afrykańskiego;

24.

ubolewa, że nie zgłoszono żadnego wniosku w sprawie przeniesienia lwa (Panthera leo) z załącznika II do załącznika I konwencji CITES;

25.

apeluje do Unii Europejskiej i państw członkowskich o poparcie szeregu propozycji dotyczących umieszczenia niektórych gatunków żółwi wodnych i lądowych z Ameryki Północnej i Azji w załączniku II do konwencji CITES, a także przeniesienia siedmiu gatunków do załącznika I;

26.

w kwestii propozycji alternatywnych dotyczących trzech gatunków słodkowodnych żółwi pudełkowych (Cuora galbinifrons, Mauremys annamensis i Geoemyda japonica) apeluje do Unii Europejskiej i państw członkowskich o poparcie bardziej rygorystycznych propozycji krajów, w których gatunki te występują (Wietnamu i Japonii), zgodnie z zaleceniami ekspertów ze spotkania studyjnego CITES w Singapurze;

27.

wzywa Unię Europejską i państwa członkowskie, by poparły umieszczenie zielonych gekonów nowozelandzkich z rodzaju Naultinus (Naultinus spp.) oraz grzechotnika z Mangshan (Protobothrops mangshanensis) w załączniku II do konwencji CITES, zgodnie z propozycjami jedynych krajów, w których gatunki te występują, czyli odpowiednio Nowej Zelandii i Chin;

28.

apeluje do Unii Europejskiej i państw członkowskich o poparcie przedstawionego przez Szwajcarię projektu decyzji dotyczącej handlu wężami i zarządzania ich ochroną;

29.

apeluje do Unii Europejskiej i państw członkowskich o poparcie złożonego przez Etiopię, Kenię i Ugandę projektu decyzji dotyczącego analizy legalnego i nielegalnego handlu gepardami;

30.

z zadowoleniem przyjmuje prace podejmowane przez Międzynarodową Komisję Ochrony Tuńczyka Atlantyckiego (ICCAT) dzięki impulsowi danemu przez konferencję CITES CoP15 w 2010 r.;

31.

ubolewa, że nie zgłoszono żadnego wniosku w sprawie umieszczenia tuńczyka błękitnopłetwego (Thunnus thynnus) w załączniku I do konwencji CITES;

32.

ubolewa, że nie wysunięto żadnego wniosku w sprawie umieszczenia w załączniku II do konwencji CITES koralowców z rodzaju Corallium spp. i Paracorallium spp.;

33.

apeluje do Unii Europejskiej i państw członkowskich o poparcie następujących wniosków:

34.

wzywa Unię Europejską i państwa członkowskie do sprzeciwienia się następującym wnioskom:

35.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, stronom konwencji CITES oraz sekretariatowi konwencji CITES.

22.1.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 24/24

—

uwzględniając art. 314 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 17 maja 2006 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej i należytego zarządzania finansami (1),

—

uwzględniając decyzję Rady 2007/436/WE, Euratom z dnia 7 czerwca 2007 r. w sprawie systemu zasobów własnych Wspólnot Europejskich (2),

—

uwzględniając sprawozdanie roczne Trybunału Obrachunkowego w sprawie wykonania budżetu za rok budżetowy 2011 wraz z odpowiedziami instytucji (3),

—

uwzględniając tytuł II rozdział 7 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A7-0020/2013),

A.

mając na uwadze, że nie osiągnięto dotąd porozumienia co do nowych wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2014–2020, w związku z czym pułap dla działu 5 w budżecie UE na 2014 r. nie został jeszcze ustalony, natomiast pułap dla działu 5 na 2013 r. wynosi 9 181 mln EUR w cenach bieżących (4) i po corocznym dostosowaniu technicznym (5) pułap ten zostanie przeniesiony na 2014 r., gdyby porozumienia w sprawie nowych WRF nie udało się osiągnąć w odpowiednim terminie;

B.

mając na uwadze, że w kontekście poważnego obciążenia zadłużeniem publicznym oraz ograniczeń występujących w czasie obecnych wysiłków w zakresie krajowej konsolidacji budżetowej Parlament Europejski i wszystkie instytucje UE powinny nadal wykazywać się wysokim stopniem odpowiedzialności budżetowej, kontroli i samoograniczenia;

C.

mając na uwadze, że sprawne funkcjonowanie Parlamentu jest równie istotną wytyczną;

D.

mając na uwadze, że niektóre inwestycje mogą mieć trwały wpływ na budżet instytucjonalny i dlatego należy je wziąć pod uwagę mimo niewielkiego pola manewru;

E.

mając na uwadze, że na tym etapie rocznej procedury budżetowej Parlament oczekuje na preliminarze pozostałych instytucji oraz propozycje swojego Prezydium dotyczące budżetu na 2014 r.,

F.

mając na uwadze, że trzeba będzie uwzględnić jednorazowe skutki finansowe wyborów europejskich, które odbędą się w połowie 2014 r.;

1.

podtrzymuje pogląd, że instytucje powinny nadal ograniczać lub zamrażać swoje budżety administracyjne, w solidarnej reakcji na trudną sytuację gospodarczą i budżetową państw członkowskich, bez szkody dla jakości podstawowych działań instytucjonalnych, dla przestrzegania obowiązków prawnych i dla koniecznych inwestycji rozwojowych;

2.

uważa, że środki budżetowe na 2014 r. powinny opierać się na dokładnej analizie wyniku środków budżetowych w latach 2012 i 2013 w celu dokonania oszczędności w tych pozycjach w budżecie, w których wynikły problemy z realizacją; uważa, że prawdziwe oszczędności i skuteczność można osiągnąć poprzez wskazanie obszarów, w których dochodzi do pokrywania się środków i w których brakuje skuteczności, w obrębie wszystkich pozycji w budżecie;

3.

apeluje do instytucji o wzmocnienie wzajemnej współpracy w celu wymiany dobrej praktyki, jeżeli to możliwe i uzasadnione, oraz w celu znalezienia sposobów dokonania oszczędności przez łączenie i współdzielenie zasobów kadrowych i technicznych, np. w takich dziedzinach jak systemy informatyczne, tłumaczenia pisemne, tłumaczenia ustne i usługi transportowe oraz ewentualnie w innych dziedzinach;

4.

zwraca uwagę na fakt, że ograniczenie instytucji skutkuje – z uwagi na poziom odpowiednich stóp inflacji – zmniejszeniem budżetu PE w liczbach rzeczywistych; przypomina, że umożliwiono to poprzez ścisłe planowanie i kontrolę budżetową, zdecydowane zaangażowanie komisji przedmiotowo właściwej oraz reorganizację pracy, w szczególności cięcia w pozycjach budżetowych związanych z podróżami, ograniczenie czasu trwania i liczby wyjazdów służbowych, częstsze korzystanie z wideokonferencji oraz optymalizację usług w zakresie tłumaczenia pisemnego i ustnego; przypomina, że już uzgodnione reformy strukturalne, z których część ma zastosowanie od 2011 r., według szacunków pozwalają na roczne oszczędności rzędu 29 mln EUR – przy dodatkowych oszczędnościach 10 mln EUR na przewidywanych odsetkach od finansowania nieruchomości w przyszłych latach dzięki przedterminowym spłatom – pomimo konieczności absorpcji kosztów wynikających z poszerzenia uprawnień oraz łącznych kosztów wynikających z przyjęcia 18 dodatkowych posłów, w związku z wejściem w życie Traktatu z Lizbony oraz przygotowaniami do przystąpienia Chorwacji;

5.

przypomina, że widoczne oznaki samoograniczenia to zamrożenie wszystkich świadczeń dla posłów na poziomie z 2011 r. do końca bieżącej kadencji parlamentarnej oraz fakt, że diety z tytułu wyjazdów służbowych dla personelu nie były rewaloryzowane od 2007 r.;

6.

zachęca do dalszych reform strukturalnych i organizacyjnych mających na celu osiągnięcie większej wydajności, bez szkody dla doskonałości legislacyjnej i jakości warunków pracy; popiera innowacje organizacyjne mające podwyższyć efektywność Parlamentu i poprawić jakość działań i warunków pracy posłów, w tym – lecz nie tylko – takie jak wydajniejsza organizacja rytmu pracy Parlamentu i wydajniejsze usługi w zakresie tłumaczenia pisemnego i ustnego (bez uszczerbku dla zasady wielojęzyczności), optymalne rozwiązania logistyczne, obejmujące logistykę transportu dla posłów i ich asystentów, oszczędność kosztów usług gastronomicznych, lepsze wewnętrzne wsparcie badawcze oraz kontynuacja i dalszy rozwój w odniesieniu do elektronicznego obiegu dokumentów w Parlamencie i do e-posiedzeń; przypomina o wezwaniu do przeprowadzenia analizy opłacalności bezpapierowych posiedzeń oraz wzywa administrację do przedstawienia jej Komisji Budżetowej najpóźniej do połowy 2013 r.;

7.

wzywa do wdrożenia w Parlamencie metod „odchudzonego” i skutecznego zarządzania, tak by zmniejszyć obciążenia administracyjne i w ten sposób zaoszczędzić w instytucji czas i pieniądze;

8.

uważa, że dzięki pracom rozpoczętym w 2012 r. wspólna grupa robocza Prezydium i Komisji Budżetowej ds. budżetu Parlamentu mogłaby odegrać pożyteczną rolę w tej reformie, wskazując sposoby dokonania oszczędności oraz rozważając i przedstawiając Komisji Budżetowej pomysły dotyczące zwiększenia wydajności; zauważa, że grupa robocza w znacznej mierze już osiągnęła cele wyznaczone dla niej pod koniec 2011 r., w szczególności w zakresie ograniczania wydatków związanych z podróżami; w świetle wstępnych ustaleń grupy opartych m.in. na analizach porównawczych budżetu Parlamentu Europejskiego z budżetami Kongresu USA i wybranych parlamentów państw członkowskich zachęca do dalszej pracy i do stworzenia odpowiedniego planu działania, który zostanie przedstawiony do rozpatrzenia Komisji Budżetowej i Prezydium w procedurze dotyczącej budżetu Parlamentu na 2014 r.; przypomina swoją rezolucję z dnia 23 października 2012 r. (6), w której wyraził oczekiwanie, że dzięki tym analizom „w budżecie Parlamentu Europejskiego możliwe będą długofalowe oszczędności oraz że [będą one] zawierać koncepcje poprawy jego skuteczności w roku 2013 i w kolejnych latach”; zauważa, że w przypadku Parlamentu Europejskiego ogół wydatków na mieszkańca jest niższy niż w przypadku porównywalnych parlamentów państw członkowskich oraz Kongresu USA; zauważa ponadto, że należy wzmocnić rolę kontrolną Parlamentu i zapewnić mu lepiej ukierunkowane wsparcie badawcze, tak aby mógł on pełnić swoją rolę demokratycznej reprezentacji;

9.

ogólniej, z zadowoleniem przyjmuje ściślejszą współpracę między Komisją Budżetową a Prezydium w trakcie rocznej procedury budżetowej; jest gotów do dalszego zacieśniania współpracy między sekretarzem generalnym, Prezydium i Komisją Budżetową przez cały rok, aby zapewnić sprawne przeprowadzenie procedury budżetowej i skuteczne wykonanie budżetu; oczekuje od Prezydium przedstawienia rozważnego, opartego na potrzebach projektu preliminarza, uwzględniającego ewentualne późniejsze zwiększenie środków wynikające z prawnie wiążących zobowiązań, w szczególności jednorazowe koszty związane z przejściowym uregulowaniami dotyczącymi posłów w związku z wyborami do Parlamentu Europejskiego w 2014 r.; wzywa sekretarza generalnego, aby udzielił informacji na temat kosztów uregulowań przejściowych w odniesieniu do ostatnich wyborów do Parlamentu Europejskiego;

10.

przypomina o podjętej na posiedzeniu plenarnym decyzji wzywającej Radę do przedstawienia do czerwca 2013 r. planu działań dotyczącego wielu miejsc pracy PE oraz oczekuje od obu właściwych komisji, sekretarza generalnego i Prezydium, że przedstawią posłom zaktualizowane dane i informacje na temat finansowych i środowiskowych skutków ustaleń dotyczących wielu miejsc pracy; proponuje, by własne służby PE zajmujące się oceną skutków zbadały tę kwestię także w odniesieniu do wpływu obecności lub częściowej obecności PE na odpowiednie społeczności lub regiony oraz by przedstawiły ocenę do czerwca 2013 r., tak by ustalenia te wzięto pod uwagę przy opracowywaniu kolejnych wieloletnich ram finansowych;

11.

wzywa odpowiednie służby Parlamentu, by dokonały oceny porozumienia między władzami Luksemburga a Parlamentem Europejskim w sprawie liczby pracowników zatrudnionych w Luksemburgu, przy uwzględnieniu przeglądu potrzeb Parlamentu; w ocenie tej należy zawrzeć propozycje dotyczące sposobu renegocjowania tego porozumienia, z zastrzeżeniem obowiązujących przepisów prawa;

12.

przypomina o rezolucjach budżetowych Parlamentu, w tym najnowszej rezolucji z dnia 23 października 2012 r. (7), w której zaapelowano o przejrzysty proces podejmowania decyzji w odniesieniu do polityki w zakresie budynków, opierający się na wczesnym informowaniu, oraz o wstrzymanie nowych zakupów do zakończenia obecnej kadencji; zwraca się o informacje na temat ustaleń sekretarza generalnego dotyczących prac remontowych i przenoszenia biur, a także na temat odnośnego harmonogramu, w tym informacje dotyczące tymczasowego budynku dla personelu Parlamentu na najbliższe lata, zwłaszcza w odniesieniu do problemów strukturalnych w budynku Paul-Henri Spaak (PHS) i do nabycia budynku Trebel;

13.

uznaje wysiłki poczynione w 2012 r. w celu informowania Komisji Budżetowej o aktualnej sytuacji budynku KAD oraz domaga się, by to informowanie miało miejsce w trakcie całej realizacji projektu, w szczególności w odniesieniu do wyników zmienionego ogłoszenia o przetargu; odnotowuje, że dokonano adaptacji i redukcji o 8 000 m2, by pozostać w ustalonych uprzednio ramach finansowych dla projektu KAD lub zastosować się do nich, na wniosek Komisji Budżetowej; z zadowoleniem przyjmuje oszczędności w wysokości ponad 10 mln EUR na odsetkach w najbliższych latach – w porównaniu do preliminarza kosztów projektów na 2012 r. – osiągnięte dzięki przesunięciu środków na przedterminowe spłaty, zarówno w przypadku budynku KAD, jak i budynku Trebel; uważa, że w kontekście wyłaniającej się wśród posłów większości sprzyjającej nowym uregulowaniom dotyczącym pracy (8) do projektów dotyczących budynków Parlamentu należy podchodzić z ostrożnością oraz że ostrożność musi mieć pierwszeństwo przed ambicją; zachęca do kontynuacji tego owocnego dialogu i zwraca się o przekazywanie potrzebnych informacji w odpowiednim terminie;

14.

jest świadomy, że kontekst i wynik niedawnych procedur budżetowych pozostawiły większości instytucji ograniczone pole manewru, biorąc pod uwagę rosnący zakres powierzonych im zadań, a zwłaszcza większe obciążenie pracą w Trybunale Sprawiedliwości oraz szczególne potrzeby Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ);

15.

rozumie, że ESDZ jest stosunkowo nową instytucją, która ciągle znajduje się w fazie rozwoju, oraz że należy nadal wzmacniać sieć jej misji w celu realizacji priorytetów politycznych UE; zauważa, że ESDZ jest wyjątkowo narażona na inflację w krajach trzecich, fluktuacje kursów wymiany oraz szczególne problemy związane z bezpieczeństwem personelu;

16.

uważa, że wszelkie nieuzasadnione, uogólnione cięcia i wszelkie niezróżnicowane podejście do budżetów instytucji przynosi skutki przeciwne do zamierzonych; w zamian zamierza nadal stosować podejście oparte na analizie poszczególnych przypadków;

17.

podtrzymuje stanowisko zajmowane w poprzednich cyklach budżetowych, zgodnie z którym oczekuje, że przy sporządzaniu swoich preliminarzy budżetowych wszystkie instytucje będą nadal dążyć do uzyskania oszczędności i do utrzymania wysokiego poziomu dyscypliny budżetowej;

18.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Trybunałowi Sprawiedliwości, Trybunałowi Obrachunkowemu, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu, Komitetowi Regionów, Europejskiemu Rzecznikowi Praw Obywatelskich, Europejskiemu Inspektorowi Ochrony Danych oraz Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych.

22.1.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 24/28

—

uwzględniając rezolucję Rady z dnia 3 grudnia 2001 r. w sprawie działań następczych w związku z zieloną księgą na temat społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (1),

—

uwzględniając rezolucję Rady z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (2),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Modernizacja prawa spółek oraz poprawa ładu korporacyjnego w Unii Europejskiej – plan na przyszłość” (COM(2003)0284) (unijny plan działań w zakresie ładu korporacyjnego),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Pakiet Odpowiedzialne przedsiębiorstwa” (COM(2011)0685),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Inicjatywa na rzecz przedsiębiorczości społecznej – budowanie ekosystemu sprzyjającego przedsiębiorstwom społecznym w centrum społecznej gospodarki i społecznych innowacji” (COM(2011)0682),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Europa 2020 – strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 30 maja 2002 r. w sprawie Zielonej księgi Komisji na temat propagowania europejskich ram społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (3),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 maja 2003 r. w sprawie komunikatu Komisji dotyczącego społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw: „Wkład przedsiębiorstw w trwały rozwój” (4),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 marca 2007 r. w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw: nowe partnerstwo” (5),

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 24 maja 2012 r. w sprawie komunikatu Komisji zatytułowanego „Odnowiona strategia UE na lata 2011-2014 dotycząca społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw” (6),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Odnowiona strategia UE na lata 2011-2014 dotycząca społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw” (COM(2011)0681),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej oraz opinie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Komisji Spraw Zagranicznych, Komisji Rozwoju, Komisji Handlu Międzynarodowego oraz Komisji Kultury i Edukacji (A7–0017/2013),

1.

podkreśla, że przedsiębiorstwa nie mogą zastąpić władz publicznych w obszarze propagowania, wdrażania i kontroli norm społecznych i dotyczących środowiska naturalnego;

2.

podkreśla, że obecny globalny kryzys gospodarczy wynika z podstawowych błędów w zakresie przejrzystości, rozliczalności, odpowiedzialności i krótkoterminowości działań oraz że UE ma obowiązek zadbania o to, aby wszyscy wyciągnęli zeń właściwe wnioski; z zadowoleniem przyjmuje zamiar przeprowadzenia przez Komisję badania opinii publicznej Eurobarometr w kwestii zaufania w biznesie; domaga się, aby wszystkie zainteresowane strony w pełni omówiły wnioski tego badania oraz podjęły odpowiednie działania; jest zdecydowanym orędownikiem społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i jest zdania, że jej prawidłowe wdrażanie i praktykowanie przez wszystkie przedsiębiorstwa, a nie tylko duże firmy, może w znacznym stopniu przyczynić się do odbudowy straconego zaufania, jako że jest to czynnik niezbędny dla trwałej odnowy gospodarczej, który może złagodzić konsekwencje społeczne kryzysu gospodarczego; jest zdania, że przejmowanie przez przedsiębiorstwa odpowiedzialności za społeczeństwo, środowisko i pracowników przynosi korzyści wszystkim stronom oraz umożliwia rozwój podstawy zaufania, koniecznej dla sukcesu gospodarczego; uważa, że uwzględnienie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w zrównoważonej strategii korporacyjnej leży w interesie przedsiębiorstwa i ogółu społeczeństwa; podkreśla, że wiele przedsiębiorstw, zwłaszcza małych i średnich, wykazuje wzorowe zaangażowanie w tej dziedzinie;

3.

jest zdania, że przedsiębiorstwa mogą przyczynić się do rozwoju społecznej gospodarki rynkowej oraz do realizacji celów strategii Europa 2020, zapewniając miejsca pracy i ułatwiając ożywienie gospodarcze;

4.

uważa, że konieczne jest umieszczenie debaty nad społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstw w szerszym kontekście, w którym przy zachowaniu zasadniczo woluntarystycznego ukierunkowania będzie miejsce na zasadny dialog dotyczący środków regulacyjnych;

5.

podziela nową zaproponowaną przez Komisję definicję społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, w której nie przeciwstawia się podejścia dobrowolnego podejściu obowiązkowemu;

6.

uważa, że właściwe zarządzanie przedsiębiorstwem jest kluczowym elementem społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, w szczególności w zakresie stosunków z władzami publicznymi i pracownikami oraz ich organizacjami przedstawicielskimi, a także w odniesieniu do polityki przedsiębiorstwa w zakresie premii, odpraw i wynagrodzeń; uważa, że przyznawanie zbyt wysokich premii, odpraw i wynagrodzeń kadrze kierowniczej, zwłaszcza gdy przedsiębiorstwo znajduje się w trudnej sytuacji, nie jest zgodne z zachowaniem odpowiedzialnym społecznie;

7.

uważa, że politykę podatkową przedsiębiorstwa należy uznać za element społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, a zatem strategie unikania płacenia podatków lub wykorzystywania rajów podatkowych są niezgodne z zachowaniem odpowiedzialnym społecznie;

8.

uważa, że przy ocenie odpowiedzialności społecznej danego przedsiębiorstwa należy uwzględnić zachowanie przedsiębiorstw należących do łańcucha dostaw tego przedsiębiorstwa oraz jego ewentualnych podwykonawców;

9.

apeluje do Komisji i do władz krajowych o propagowanie innowacyjnych wzorców przedsiębiorstw, zdolnych umocnić poczucie wzajemnego powiązania między przedsiębiorstwami a kontekstem społecznym, w którym te ostanie działają;

10.

wzywa Komisję, by uwzględniła toczące się obecnie debaty na temat przeglądu dyrektyw o przejrzystości i rachunkowości, tak by zaproponowana nowa strategia dotycząca społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw uzupełniła zmienioną dyrektywę;

11.

podkreśla znaczenie popierania innowacyjnych rozwiązań – takich jak inteligentne systemy transportu oraz ekoefektywne produkty dostępne i opracowane dla wszystkich – umożliwiających przedsiębiorstwom uporanie się z wyzwaniami społecznymi i środowiskowymi;

12.

popiera podjęte przez Komisję inicjatywy mające na celu propagowanie widoczności społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw oraz rozpowszechnianie dobrych praktyk i zdecydowanie opowiada się za wprowadzeniem uznawania na szczeblu europejskim przedsiębiorstw i partnerstw w dziedzinie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; w związku z tym apeluje do Komisji o rozważenie, czy można by wprowadzić w tym celu – oprócz innych działań – „europejski znak społeczny”;

13.

całkowicie popiera tworzenie wielostronnych platform ds. społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i zgadza się z wcześniej przyjętym podejściem sektorowym;

14.

uznaje znaczenie i potencjał inicjatywy „Przedsiębiorstwo 2020” podjętej przez organizację CSR Europe, która może znacznie przyczynić się do umocnienia związku między społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstw i konkurencyjnością, ułatwiając rozpowszechnianie dobrych praktyk; wzywa Komisję i państwa członkowskie do tworzenia większej synergii w zakresie celów dotyczących rozwoju strategii politycznych i inicjatyw na rzecz innowacji społecznych i tworzenia miejsc pracy; w związku z tym wzywa Komisję do wspierania wysiłków organizacji CSR Europe, której podstawowym celem jest zacieśnienie współpracy między przedsiębiorstwami i państwami członkowskimi, aby wspierać opracowywanie krajowych planów działania i rozpowszechnianie dobrych praktyk;

15.

popiera wniosek Komisji dotyczący przeprowadzania okresowych sondaży mających ocenić zaufanie obywateli do strategii podejmowanych przez przedsiębiorstwa w obszarze odpowiedzialności społecznej, a także ich zachowanie; zaleca dołączenie zawartości sondaży do przeglądu planu działania na rzecz zrównoważonej konsumpcji i produkcji, aby móc analogicznie zidentyfikować przeszkody dla zasadniczo odpowiedzialnej konsumpcji;

16.

zachęca Komisję do określenia specjalnych środków służących zwalczaniu wprowadzających w błąd i nieprawdziwych informacji dotyczących zobowiązań w zakresie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, a związanych ze środowiskowymi i społecznymi skutkami produktów, wychodzących poza zakres dyrektywy dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych, szczególnie w odniesieniu do składania i rozpatrywania skarg na podstawie otwartej i jasnej procedury oraz wszczynania postępowań; uważa, że „ekologiczne kłamstwo” (greenwashing) jest nie tylko pewną formą zwodniczej i wprowadzającej w błąd konsumentów, władze publiczne i inwestorów praktyki, ale przyczynia się również do zmniejszenia zaufania do społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw jako skutecznego narzędzia promowania zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu;

17.

podziela cel, jakim jest poprawa włączania aspektów społecznych i środowiskowych do zamówień publicznych; zaleca w tym kontekście usunięcie kryterium przyznawania zamówienia ofercie o najniższej cenie, a także większą odpowiedzialność w obrębie łańcucha podwykonawców;

18.

wzywa Komisję do podejmowania dalszych działań zmierzających do odblokowania i wzmocnienia potencjału społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w zakresie przeciwdziałania zmianie klimatu (poprzez powiązanie jej z efektywnym gospodarowaniem zasobami i z efektywnością energetyczną), np. w procesie nabywania surowców przez przedsiębiorstwa;

19.

podkreśla, że pomoc UE oferowana rządom krajów trzecich we wdrażaniu regulacji społecznych i środowiskowych oraz skuteczne systemy kontroli są niezbędnym uzupełnieniem rozwoju społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw europejskiego biznesu na całym świecie;

20.

podkreśla, że inwestycje odpowiedzialne społecznie są częścią procesu wdrażania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w ramach decyzji dotyczących inwestycji; podkreśla, że chociaż obecnie brak jest powszechnej definicji inwestycji odpowiedzialnych społecznie, inwestycje te zwykle charakteryzują się tym, że godzą finansowe cele inwestora z jego troską o zagadnienia społeczne, środowiskowe, etyczne i związane z ładem korporacyjnym;

21.

uznaje znaczenie rozpowszechniania przez przedsiębiorstwa informacji o zrównoważonym rozwoju, takich jak o czynnikach społecznych i środowiskowych, co pomaga określić zagrożenia dla zrównoważonego rozwoju oraz zwiększyć zaufanie inwestorów i konsumentów; przypomina w związku z tym znaczne postępy czynione dotychczas oraz wzywa Komisję, by popierała cel międzynarodowej rady ds. zintegrowanej sprawozdawczości (IIRC), jakim jest uczynienie ze zintegrowanej sprawozdawczości światowego standardu w ciągu następnego dziesięciolecia;

22.

podkreśla, że należy zachować surowe przestrzeganie praw człowieka, należytej staranności i przejrzystości w celu zagwarantowania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w całym łańcuchu dostaw, określenia stopnia zrównoważonego charakteru biznesu europejskiego oraz walki z uchylaniem się od zobowiązań podatkowych i nielegalnymi przepływami pieniędzy;

23.

podkreśla, że odpowiedzialność przedsiębiorstw nie może ograniczyć się do narzędzia marketingowego, lecz może w pełni rozwinąć swój potencjał jedynie wówczas, gdy stanie się elementem ogólnej strategii przedsiębiorstwa oraz będzie stosowana i wdrażana w jego codziennej działalności i strategii finansowej; z zadowoleniem przyjąłby połączenie odpowiedzialności przedsiębiorstw i ich dobrego zarządzania; jest zdania, że Komisja powinna zachęcać przedsiębiorstwa do podejmowania decyzji w sprawie strategii dotyczących ich społecznej odpowiedzialności na poziomie zarządu; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wprowadzania kodeksów zarządzania przedsiębiorstwem, odzwierciedlających znaczenie odpowiedzialności za wszystkich zatrudnionych w przedsiębiorstwie i wprowadzających silny związek między wynikami przedsiębiorstwa w zakresie środowiska, kwestii społecznych i praw człowieka a jego wynikami finansowymi.

24.

podkreśla, że przedsiębiorstwa, które angażują się w dziedzinie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, powinny być łatwo identyfikowalne dla inwestorów i konsumentów, co wspierałoby te firmy w ich działaniach;

25.

podkreśla, że społecznie odpowiedzialne inwestowanie jako część procesu wdrażania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw powinno wiązać cele finansowe i gospodarcze inwestorów z aspektami społecznymi, ekologicznymi, etycznymi, kulturalnymi i edukacyjnymi;

26.

z zainteresowaniem śledzi prowadzone dyskusje nad wnioskiem ustawodawczym dotyczącym przejrzystości informacji o charakterze społecznym i środowiskowym dostarczanych przez przedsiębiorstwa; zaleca przyjęcie wniosku ustawodawczego umożliwiającego dużą elastyczność działania, aby uwzględnić wielowymiarowy charakter społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw oraz zróżnicowane stosowanie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw przez przedsiębiorstwa w połączeniu z odpowiednim poziomem porównywalności dla zaspokojenia potrzeb inwestorów i innych zainteresowanych podmiotów, a także potrzebą zapewnienia konsumentom łatwego dostępu do informacji o wpływie biznesu na społeczeństwo, w tym dotyczących metodologii kosztów ponoszonych przez cały cykl życia produktu oraz aspektów dotyczących zarządzania; uważa, że informacje na temat zrównoważonego charakteru powinny dotyczyć również w stosownych przypadkach łańcucha podwykonawstwa i dostaw i opierać się na metodologiach przyjętych na całym świecie, takich jak metodologia Globalnej Inicjatywy Sprawozdawczej (Global Reporting Initiative) lub międzynarodowego komitetu ds. zintegrowanej sprawozdawczości (International Integrated Reporting Council); wzywa ponadto, aby zwolnić MŚP ze stosowania tych przepisów lub opracować uproszczone ramy możliwe do wprowadzenia w przedsiębiorstwach tego rodzaju;

27.

wzywa do szerszego, bardziej kompleksowego i przejrzystego monitorowania zasad społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w polityce handlowej UE poprzez zastosowanie ustalonych konkretnych wartości referencyjnych dla oceny postępów, aby w ten sposób wzbudzić zaufanie do systemu;

28.

zachęca UE oraz państwa członkowskie do przedstawiania konkretnych informacji na temat społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, a także edukacji i szkolenia w tym zakresie, aby przedsiębiorstwa mogły czerpać z niej pełne korzyści oraz by mogły ją uwzględnić w swej kulturze organizacyjnej;

29.

zachęca przedsiębiorstwa medialne, by włączały do polityki odpowiedzialności społecznej przejrzyste normy dziennikarstwa, w tym gwarancję ochrony źródeł informacji i prawa osób zgłaszających zachowania nieetyczne;

30.

zachęca Komisję do dokonania późniejszej oceny zarówno wiążących, jak i niewiążących przepisów służących ułatwieniu uznawania i propagowania działań podejmowanych przez przedsiębiorstwa w związku z przejrzystością i rozpowszechnianiem informacji o charakterze niefinansowym;

31.

zdecydowanie odrzuca tworzenie specjalnych wskaźników, które mogą spowodować koszty administracyjne oraz nieskuteczne usztywnienie działań, jak miało to miejsce w przypadku wskaźników wykonania na szczeblu UE; wzywa natomiast Komisję, by dostarczyła ona przedsiębiorstwom akceptowanych na poziomie międzynarodowym metodologii – takich jak metodologia Globalnej Inicjatywy Sprawozdawczej (Global Reporting Initiative) lub międzynarodowego komitetu ds. zintegrowanej sprawozdawczości (International Integrated Reporting Council) – i propagowała ich stosowanie;

32.

uważa jednak, że sprawą najwyższej wagi jest jak najszybsze opracowanie przez Komisję zapowiedzianej wspólnej metodologii pomiaru efektywności środowiskowej w oparciu o koszty ponoszone przez cały cykl życia produktu; jest przekonany, że taka metodologia byłaby przydatna zarówno z punktu widzenia przejrzystości informacji dostarczanych przez przedsiębiorstwa, jak i dokonywanej przez władze publiczne oceny efektywności środowiskowej przedsiębiorstw;

33.

z zadowoleniem przyjmuje planowane przez Komisję utworzenie tzw. wspólnoty praktyk w zakresie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i ich działań społecznych; jest zdania, że musi mieć ona charakter uzupełniający w stosunku do kodeksu dobrego postępowania w zakresie współ- i samoregulacji, co pozwoli wszystkim zainteresowanym stronom zaangażować się w zbiorowy proces kształceniowy w celu poprawy skuteczności i zapewnienia większej odpowiedzialności działaniom podejmowanym przez wiele podmiotów;

34.

wzywa do pełnej i aktywnej konsultacji z organizacjami przedstawicielskimi, w tym związkami zawodowymi, i do ich zaangażowania w rozwój, działalność i monitorowanie procesów i struktur społecznej odpowiedzialności w przedsiębiorstwach, we współpracy z pracodawcami w ramach rzeczywistego podejścia partnerskiego;

35.

wzywa Komisję do zapewnienia, by obowiązek systematycznej sprawozdawczości w zakresie podstawowych informacji o zrównoważonym rozwoju nie obciążał nadmiernie przedsiębiorstw, jako że jakakolwiek nowa strategia społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw powinna być przez przedsiębiorstwa przyjmowana z zadowoleniem; wzywa Komisję, by umożliwiła okres przejściowy, zanim wejdzie w życie obowiązek dokonywania przez przedsiębiorstwa regularnej sprawozdawczości niefinansowej, ponieważ dałoby to przedsiębiorstwom możliwość przede wszystkim należycie wdrożyć wewnętrznie społeczną odpowiedzialność, ustanawiając odpowiednią i szczegółową politykę dotyczącą społecznej odpowiedzialności jako część ich wewnętrznych systemów zarządzania;

36.

popiera propozycję Komisji dotyczącą nałożenia na wszystkie fundusze inwestycyjne i instytucje finansowe wymogu informowania wszystkich klientów (obywateli, przedsiębiorstw, organów publicznych itp.) o stosowanych przez nie kryteriach etycznego lub odpowiedzialnego inwestowania lub jakichkolwiek normach lub kodeksach, których przestrzegają;

37.

popiera dyrektywę Komisji o minimalnych standardach dla ofiar; domaga się, by polityka dotycząca społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w odpowiednich sektorach (takich jak turystyka, ubezpieczenia, hotelarstwo i telekomunikacja) obejmowała pozytywne i praktyczne strategie i struktury na rzecz wspierania ofiar przestępstw i ich rodzin w okresie kryzysu, oraz by ustanowiono specjalne strategie polityczne na rzecz pracowników, którzy stają się ofiarami przestępstw w miejscu pracy lub poza nim;

38.

uznaje niebagatelną wartość i znaczny potencjał instrumentów samoregulacji i współregulacji, takich jak kodeksy postępowania na szczeblu sektorowym; aprobuje fakt, że Komisja chce ulepszyć istniejące instrumenty za pośrednictwem kodeksu deontologicznego w tej dziedzinie; przeciwstawia się jednakże jednostronnemu podejściu, które nie uwzględniałoby specyfiki poszczególnych sektorów oraz specyficznych wymogów przedsiębiorstw;

39.

przypomina o szczególnym charakterze MŚP, które działają głównie na szczeblu lokalnym i regionalnym oraz w obrębie konkretnych sektorów; uważa zatem, że podstawowe znaczenie ma poszanowanie w ramach unijnych strategii politycznych, w tym krajowych planów działania na rzecz społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, specyficznych wymogów wobec MŚP oraz zgodność tych strategii i planów z zasadą „najpierw myśl na małą skalę”, a także uznania nieformalnego i intuicyjnego podejścia MŚP do społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw;

40.

zwraca uwagę, iż ważne jest wprowadzanie społecznej odpowiedzialności w małych i średnich przedsiębiorstwach, a także uznawanie ich osiągnięć w tej dziedzinie;

41.

stwierdza, że wiele MŚP w Europie już stosuje politykę dotyczącą społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, taką jak zatrudnianie lokalne, zaangażowanie na rzecz wspólnoty, stosowanie polityki dobrego zarządzania w ich łańcuchach dostaw itp.; podkreśla jednak, że większość tych MŚP nie wie, iż w istocie stosuje w praktyce zasadę zrównoważonego rozwoju, społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i dobrego zarządzania; dlatego wzywa Komisję, by przede wszystkim zbadała obecne praktyki MŚP, zanim rozważy strategie z zakresu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w odniesieniu właśnie do MŚP;

42.

sprzeciwia się wszelkim inicjatywom, które mogłyby spowodować obciążenia o charakterze administracyjnym, biurokratycznym lub finansowym dla MŚP; popiera natomiast środki, które umożliwiałyby MŚP prowadzenie działań wspólnych;

43.

wzywa państwa członkowskie oraz władze regionalne do inteligentnego wykorzystywania środków z Funduszu Spójności w celu wspierania roli organizacji pośredniczących dla MŚP w zakresie propagowania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w oparciu o takie przykłady, jak główny niemiecki program współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego;

44.

apeluje do Komisji, aby wspólnie z państwami członkowskimi, organizacjami pośredniczącymi MŚP i innymi zainteresowanymi stronami określiła strategie i środki sprzyjające wymianie między MŚP dobrych praktyk w zakresie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, takie jak np. bank danych na temat przypadków i praktyk zawierający szczegółowe informacje dotyczące przedsięwzięć prowadzonych w różnych krajach;

45.

zaleca opracowywanie przewodników i podręczników na temat społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw przeznaczonych dla MŚP; podkreśla w związku z tym pilną potrzebę prowadzenia większej ilości badań uniwersyteckich nad metodami służącymi zwiększeniu akceptacji społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw przez MŚP oraz nad skutkami gospodarczymi, społecznymi i środowiskowymi społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw na szczeblu lokalnym i regionalnym;

46.

jest zdania, że aby osiągnąć rzeczywisty wpływ na ograniczanie ubóstwa, w programie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw należy skoncentrować się również na MŚP ze względu na ich znaczny łączny wpływ na społeczeństwo i środowisko;

47.

apeluje do Komisji i do państw członkowskich o opracowanie strategii na rzecz rozwijania i wspierania rozpowszechniania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw wśród MŚP; w szczególności zaleca opracowanie specjalnych środków dla małych przedsiębiorstw i mikroprzedsiębiorstw;

48.

podkreśla, że po wejściu w życie Traktatu z Lizbony Parlament ma być w pełni informowany o tym, w jaki sposób wyniki oceny wpływu umów na zrównoważony rozwój są uwzględniane w negocjacjach przed ich zakończeniem oraz które rozdziały tych umów zostały zmienione w celu uniknięcia jakichkolwiek negatywnych skutków stwierdzonych w wyniku tej oceny;

49.

podkreśla, że dwustronne umowy inwestycyjne podpisywane w przyszłości przez UE muszą zapewniać właściwą równowagę pomiędzy koniecznością ochrony inwestorów a możliwościami interwencji ze strony państwa, szczególnie jeżeli chodzi o normy społeczne, zdrowotne i środowiskowe;

50.

zachęca do propagowania instytucji mecenatu wśród pracodawców;

51.

przypomina, że do rozstrzygania sporów handlowych lub domagania się odszkodowania za niekorzystne skutki zewnętrzne wynikające z nieodpowiedzialnej lub nielegalnej działalności gospodarczej istnieją już sądowe rozstrzyganie sporów oraz odpowiednie rozwiązania alternatywne; wzywa w tym kontekście Komisję do dalszego propagowania wiedzy na ten temat wśród przedsiębiorców i ogółu społeczeństwa; przypomina, że Międzynarodowa Izba Handlowa oferuje usługi rozwiązywania sporów dla osób prywatnych, przedsiębiorstw, państw, podmiotów państwowych i organizacji międzynarodowych poszukujących alternatyw dla sądowego rozstrzygania sporów oraz że usługi te mogą pomóc w zapewnieniu skuteczniejszego dostępu do wymiaru sprawiedliwości ofiarom naruszeń odpowiedzialnych praktyk biznesowych powodujących straty gospodarcze, społeczne i środowiskowe w UE lub poza jej granicami;

52.

podkreśla, że w celu zapewnienia skutecznego wdrożenia praw związanych ze społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstw i dostępu do wymiaru sprawiedliwości podnoszeniu świadomości na temat znaczenia społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i konsekwencji jej niestosowania na poziomie przedsiębiorstw, co należy do zadań Komisji, musi towarzyszyć odpowiednie rozszerzanie wiedzy i budowanie zdolności na poziomie rządów państw przyjmujących;

53.

uważa, że Komisja i państwa członkowskie powinny zachęcać przedsiębiorstwa unijne do podejmowania inicjatyw w zakresie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw oraz do wymiany wzorcowych praktyk z ich partnerami zagranicznymi;

54.

podkreśla konieczność opracowywania ewentualnych środków regulacyjnych w obrębie solidnych ram prawnych oraz zgodnie z rozwojem przepisów międzynarodowych, aby uniknąć rozbieżnej interpretacji na szczeblach krajowych czy też ryzyka powstania korzystnej lub niekorzystnej sytuacji w zakresie konkurencji na szczeblu regionalnym, krajowym bądź makroregionalnym

55.

popiera działania Komisji mające na celu propagowanie odpowiedzialnych zachowań w stosunkach z innymi krajami i regionami na świecie; wzywa w związku z tym do nasilenia działań ukierunkowanych na umocnienie zasady wzajemności w wymianie handlowej;

56.

ponownie stwierdza, że rozwój społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw powinien przede wszystkim opierać się na podejściu uwzględniającym udział wielu zainteresowanych stron, zaś główną rolę powinny odgrywać w nim przedsiębiorstwa, które powinny mieć możliwość stosowania podejścia odpowiednio do swojej sytuacji; podkreśla potrzebę posiadania specjalnych środków i podejść służących propagowaniu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw wśród MŚP;

57.

zauważa, że obecna strategia Komisji dotycząca społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw obejmuje okres lat 2011-2014; wzywa Komisję, by dopilnowała przyjęcia ambitnej strategii w odpowiednim czasie na okres po 2014 r.;

58.

zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji, a także rządom i parlamentom państw członkowskich.

22.1.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 24/33

—

uwzględniając art. 5, 12, 14, 15, 16, 21, 23, 26, 27, 28, 29, 31, 32, 33, 34 i 36 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

—

uwzględniając Europejską kartę społeczną, a w szczególności jej art. 5, 6 i 19,

—

uwzględniając Deklarację Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącą podstawowych zasad i praw w pracy przyjętą w 1998 r. oraz konwencje MOP ustanawiające podstawowe normy pracy w odniesieniu do: zniesienia pracy przymusowej – konwencje nr 29 (1930 r.) i 105 (1957 r.), wolności zrzeszania się i prawa rokowań zbiorowych – konwencje nr 87 (1948 r.) i 98 (1949 r.), zniesienia pracy dzieci – konwencje nr 138 (1973 r.) i 182 (1999 r.) oraz niedyskryminacji w zatrudnieniu – konwencje nr 100 (1951 r.) i 111 (1958 r.),

—

uwzględniając również konwencje MOP dotyczące postanowień o pracy (w umowach zawieranych przez władze publiczne) (konwencja nr 94) oraz dotyczące rokowań zbiorowych (konwencja nr 154),

—

uwzględniając program godnej pracy i globalny pakt na rzecz miejsc pracy opracowane przez MOP i przyjęte na podstawie globalnego konsensusu dnia 19 czerwca 2009 r. na Międzynarodowej Konferencji Pracy,

—

uwzględniając Deklarację dotyczącą sprawiedliwości społecznej na rzecz uczciwej globalizacji przyjętą zgodnie przez 183 państwa członkowskie MOP dnia 10 czerwca 2008 r.,

—

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka (1948 r.) i inne instrumenty Organizacji Narodów Zjednoczonych w dziedzinie praw człowieka, w szczególności Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych (1966 r.), Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych (1966 r.), Międzynarodową konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej (1965 r.), Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (1979 r.), Konwencję o prawach dziecka (1989 r.), Międzynarodową konwencję o ochronie praw wszystkich pracowników migrujących oraz członków ich rodzin (1990 r.) oraz Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych (2006 r.),

—

uwzględniając zasady upodmiotowienia kobiet wydane przez ONZ w marcu 2010 r., zawierające wytyczne dotyczące sposobów upodmiotowienia kobiet w miejscu pracy, na rynku i w społeczności, będące wynikiem współpracy między Jednostką Narodów Zjednoczonych ds. Równości Płci i Uwłasnowolnienia Kobiet (UN Women) a inicjatywą ONZ Global Compact;

—

uwzględniając „Consistency Project”, czyli projekt współpracy między organizacją Climate Disclosure Standards Board (CDSB), Globalną Inicjatywą Sprawozdawczą (GRI), Organizacją Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) a Konferencją Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD), którego celem jest wspieranie większej spójności w podejściu do zapotrzebowania na pochodzące od przedsiębiorstw informacje dotyczące zmian klimatu i dostarczania tych informacji;

—

uwzględniając wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka oraz konkluzje Rady do Spraw Zagranicznych z dnia 8 grudnia 2009 r. (1),

—

uwzględniając Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych zaktualizowane w maju 2011 r.,

—

uwzględniając konwencję OECD o zwalczaniu przekupstwa z 1997 r.,

—

uwzględniając Globalną Inicjatywę Sprawozdawczą,

—

uwzględniając utworzenie Międzynarodowej Rady ds. Zintegrowanej Sprawozdawczości (IIRC),

—

uwzględniając duńską ustawę o sprawozdaniach finansowych (z 2008 r.),

—

uwzględniając inicjatywę ONZ „Global Compact”,

—

uwzględniając badanie z października 2010 r. przygotowane dla Komisji na temat rozbieżności dotyczących zarządzania, a występujących między międzynarodowymi instrumentami i normami dotyczącymi społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw a obowiązującym prawodawstwem europejskim (znane jako „badanie edynburskie”) (2), którego ustalenia przedstawiono w rocznym sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego na temat praw człowieka z 2011 r. (3), i które zostało w pełni poparte przez Radę Europejską,

—

uwzględniając ust. 46 i 47 dokumentu Światowego Szczytu Zrównoważonego Rozwoju w 2012 r. („Rio+20”),

—

uwzględniając zasady odpowiedzialnego inwestowania ONZ,

—

uwzględniając międzynarodową normę ISO 26000, podającą wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności, która została wydana dnia 1 listopada 2010 r.,

—

uwzględniając badanie 99 przedsiębiorstw z 2009 r. pt. „Zieloni zwycięzcy” (4),

—

uwzględniając utworzenie europejskiego forum wielostronnego na temat społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, które rozpoczęło prace dnia 16 października 2002 r.,

—

uwzględniając dyrektywę 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi (5),

—

uwzględniając wniosek Komisji COM(2011)0896 dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zamówień publicznych;

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (6) zastępujące konwencję brukselską z 1968 r. z wyjątkiem dotyczącym stosunków pomiędzy Danią a innymi państwami członkowskimi,

—

uwzględniając rezolucję Rady z dnia 3 grudnia 2001 r. w sprawie działań następczych w związku z zieloną księgą na temat społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (7),

—

uwzględniając rezolucję Rady z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (8),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Upowszechnianie godnej pracy dla wszystkich – Wkład Unii w realizację programu godnej pracy na świecie” (COM(2006)0249) (komunikat Komisji dotyczący godnej pracy),

—

uwzględniają komunikat Komisji zatytułowany „Modernizacja prawa spółek oraz poprawa ładu korporacyjnego w Unii Europejskiej – plan na przyszłość” (COM(2003)0284) (unijny plan działań w zakresie ładu korporacyjnego),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Handel, wzrost i polityka światowa – polityka handlowa jako kluczowy element strategii Europa 2020” (COM(2010)0612),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Pakiet «Odpowiedzialne przedsiębiorstwa»” (COM(2011)0685),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „W kierunku odnowy gospodarczej sprzyjającej zatrudnieniu” (COM(2012)0173),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Inicjatywa na rzecz przedsiębiorczości społecznej – budowanie ekosystemu sprzyjającego przedsiębiorstwom społecznym w centrum społecznej gospodarki i społecznych innowacji” (COM(2011)0682),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Europa 2020 – strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Strategia na rzecz równości kobiet i mężczyzn 2010-2015” (COM(2010)0491),

—

uwzględniając rezolucję z dnia 30 maja 2002 r. w sprawie zielonej księgi Komisji na temat propagowania europejskich ram społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (9),

—

uwzględniając rezolucję z dnia 13 maja 2003 r. w sprawie komunikatu Komisji dotyczącego społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw: wkład przedsiębiorstw w trwały rozwój (10),

—

uwzględniając rezolucję z dnia 13 marca 2007 r. w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw: nowe partnerstwo (11),

—

uwzględniając rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w międzynarodowych umowach handlowych (12),

—

uwzględniając rezolucję z dnia 16 czerwca 2010 r. w sprawie strategii UE 2020, w której stwierdzono, że istnieje nierozerwalny związek między odpowiedzialnością przedsiębiorstw a ładem korporacyjnym (13),

—

uwzględniając rezolucję z dnia 20 listopada 2012 r. w sprawie inicjatywy na rzecz przedsiębiorczości społecznej – budowanie ekosystemu sprzyjającego przedsiębiorstwom społecznym w centrum społecznej gospodarki i społecznych innowacji (14),

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 24 maja 2012 r. w sprawie komunikatu Komisji „Odnowiona strategia UE na lata 2011–2014 dotycząca społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw” (15),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Odnowiona strategia UE na lata 2011–2014 dotycząca społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw” (COM(2011)0681),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz opinie Komisji Prawnej, Komisji Spraw Zagranicznych, Komisji Rozwoju, Komisji Handlu Międzynarodowego oraz Komisji Kultury i Edukacji (A7-0023/2013),

A.

mając na uwadze, że społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw nie można wykorzystywać do zmiany międzynarodowo uzgodnionych minimalnych właściwych standardów, lecz do próby pomiaru ich stosowania oraz lepszego zrozumienia, w jaki sposób mogą one być łatwo i bezpośrednio stosowane przez przedsiębiorstwa różnej wielkości;

B.

mając na uwadze, że pojęcie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw stosowane zazwyczaj w instytucjach UE należy postrzegać jako w znacznym stopniu nie do odróżnienia od powiązanych z nim pojęć odpowiedzialnej czy też etycznej przedsiębiorczości, problematyki „środowiska, społeczeństwa i zarządzania”, zrównoważonego rozwoju i rozliczalności przedsiębiorstw;

C.

mając na uwadze, że podejście uwzględniające wiele zainteresowanych stron musi być nadal fundamentem wszelkich popieranych przez UE inicjatyw dotyczących społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i podstawą najbardziej wiarygodnego stosowania jej zasad przez same przedsiębiorstwa, począwszy od szczebla lokalnego;

D.

mając na uwadze, że w ramach Globalnej Inicjatywy Sprawozdawczej opracowano zdecydowanie najpowszechniej akceptowaną na świecie metodologię przejrzystości w przedsiębiorstwach, a także mając na uwadze, że utworzenie Międzynarodowej Rady ds. Zintegrowanej Sprawozdawczości (IIRC) z udziałem najważniejszych światowych organów opracowujących standardy rachunkowości wskazuje, iż włączenie sprawozdawczości dotyczącej zgodności działań przedsiębiorstw z zasadami zrównoważonego rozwoju do sprawozdań finansowych w ciągu niecałych dziesięciu lat stanie się światową normą;

E.

mając na uwadze, że nowatorskie prace prowadzone w ramach książęcego projektu Rachunkowość na rzecz Zrównoważonego Rozwoju (Accounting for Sustainability), inicjatywy „TEEB (Ekonomika ekosystemów i różnorodności biologicznej) dla biznesu” i Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska umożliwiły przedsiębiorstwom pełne i właściwe zrozumienie pieniężnej wartości zewnętrznych skutków ich działalności dla społeczeństwa i środowiska, a tym samym włączyć ten aspekt w finansowe zarządzanie przedsiębiorstwem;

F.

mając na uwadze zmianę stanowiska w środowisku inwestorów, czego obrazem jest fakt, że 1 123 inwestorów zarządzających łącznym kapitałem w wysokości 32 bilionów USD poparło wydane przez ONZ zasady odpowiedzialnego inwestowania (UNPRI); mając na uwadze, że według szacunków europejskiego forum zrównoważonego inwestowania wielkość światowego rynku społecznie odpowiedzialnych inwestycji wyniosła we wrześniu 2010 r. około 7 bilionów EUR, a 82 inwestorów pod przewodnictwem Aviva Global Investors, zarządzających łącznie kapitałem w wysokości 50 bilionów USD, zaapelowało na szczycie ONZ w sprawie zrównoważonego rozwoju o nadanie obowiązkowego charakteru sprawozdawczości przedsiębiorstw dotyczącej zrównoważonego rozwoju;

G.

mając na uwadze, że utworzenie wielostronnej europejskiej platformy ds. społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, podjęcie szeregu projektów pilotażowych i badawczych oraz działalność dawnej organizacji Alliance for Business oraz stały cenny wkład europejskich organizacji ds. społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, w tym CSR Europe, Europejskiej Akademii Biznesu w Społeczeństwie (EABIS), Europejskiego Forum Inwestycji Społecznych (Eurosif) i Europejskiej Koalicji na rzecz Sprawiedliwości w Biznesie (ECCJ) dały zdecydowany impuls europejskim działaniom w dziedzinie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw;

H.

mając na uwadze, że niektóre wspólne normy w obszarze społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw mają zasadnicze znaczenie, a także mając na uwadze, że różnice rzeczowe wymagają odmiennego podejścia ze strony przemysłu oraz że w wolnym społeczeństwie społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw nigdy nie może podnieść charytatywnej działalności do rangi obowiązku, co mogłoby ograniczyć gotowość obywateli do dawania;

I.

mając na uwadze, że kodeksy postępowania przedsiębiorstw odegrały ważną rolę w zaszczepieniu i podnoszeniu świadomości społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, ale nie stanowią one wystarczającej odpowiedzi ze względu na częsty brak szczegółowości, niespójność z istniejącymi normami międzynarodowymi, zdarzające się unikanie ważnych kwestii, brak porównywalności i przejrzystości w stosowaniu;

J.

mając na uwadze, że wytyczne ONZ dotyczące przedsiębiorczości i praw człowieka uzgodniono w tej organizacji jednogłośnie przy pełnym poparciu państw członkowskich Unii, Międzynarodowej Organizacji Pracodawców oraz Międzynarodowej Izby Handlowej, przy czym poparto również pojęcie „inteligentnego połączenia” działań regulacyjnych i dobrowolnych;

K.

mając na uwadze, że były specjalny przedstawiciel sekretarza generalnego ONZ ds. praw człowieka John Ruggie na zwołanej przez ówczesną szwedzką prezydencję konferencji poświęconej społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw zaapelował do państw członkowskich Unii o wyjaśnienie i poparcie kwestii jurysdykcji ekstraterytorialnej w przypadku łamania prawa przez przedsiębiorstwa w krajach trzecich podatnych na zagrożenia mając na uwadze, że apel ten poparto następnie w konkluzjach Rady Europejskiej, ale w odpowiedzi na niego nie podjęto żadnych działań;

L.

mając na uwadze badanie Komisji dotyczące rozbieżności dotyczących zarządzania, występujących między międzynarodowymi instrumentami i normami dotyczącymi społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw a obowiązującym prawodawstwem europejskim (znane jako „badanie edynburskie”), opublikowane w październiku 2010 r., którego wyniki przypomniano w rocznym sprawozdaniu na temat praw człowieka z 2011 r. i które zostało w pełni poparte przez Radę Europejską i Parlament;

M.

mając na uwadze, że wydane przez OECD wytyczne dotyczące przedsiębiorstw ponadnarodowych to najbardziej wiarygodna międzynarodowa norma społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw oraz mając na uwadze, że ich aktualizacja uzgodniona w maju 2011 r. to istotna szansa na postęp we wdrażaniu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw;

N.

mając na uwadze, że podjęto wiele międzynarodowych inicjatyw, by nałożyć na przedsiębiorstwa obowiązek sprawozdawczości dotyczącej trwałego rozwoju, w tym wymogu przedstawiania sprawozdań przez chińskie przedsiębiorstwa państwowe, informowania o wdrażaniu wytycznych dotyczących społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw opracowanych przez rząd Indii oraz ujawniania wyników dotyczących trwałego rozwoju wymaganych do notowania na giełdzie przez Brazylię, RPA i Malezję oraz przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd USA;

O.

mając na uwadze, że duńska ustawa o sprawozdaniach finansowych (z 2008 r.), dotycząca informowania o przestrzeganiu zasad trwałego rozwoju w przedsiębiorstwach i obejmująca szczególne dodatkowe wymogi dotyczące sprawozdawczości na temat wpływu na zmiany klimatu i prawa człowieka, okazała się niezwykle popularna wśród duńskich przedsiębiorstw, z których 97 % podjęło decyzję o przedstawieniu informacji niezależnie od zasady „przestrzegaj lub wyjaśnij” obowiązującej w ciągu pierwszych trzech lat stosowania ustawy;

P.

mając na uwadze, że Francja i Dania to dwa z czterech państw członkowskich ONZ, których rządy uzgodniły, że będą przodować we wdrażaniu zobowiązania z konferencji ONZ Rio + 20 dotyczącego sprawozdawczości przedsiębiorstw w dziedzinie trwałego rozwoju;

Q.

mając na uwadze, że dokonana pod przewodnictwem Holandii aktualizacja wytycznych OECD dotyczących przedsiębiorstw ponadnarodowych była szansą na poprawę ich widoczności i podniesienie ich rangi dzięki systemowi krajowych punktów kontaktowych, położyła kres „powiązaniom inwestycyjnym” uniemożliwiającym pełne zastosowanie wytycznych w łańcuchu dostaw i w pełni uwzględniła wydane przez ONZ zasady dotyczące biznesu i praw człowieka;

R.

mając na uwadze, że w rezolucji Parlamentu Europejskiego w sprawie strategii „UE 2020” stwierdzono, że istnieje nierozerwalny związek między odpowiedzialnością przedsiębiorstw a ładem korporacyjnym;

S.

mając na uwadze, że badanie „Green Winners” z 2009 r., obejmujące 99 spółek, wykazało, że w 16 różnych sektorach przemysłu przedsiębiorstwa stosujące strategie społecznej odpowiedzialności osiągają wyniki przewyższające średnią danego sektora o co najmniej 15 %, co oznacza dodatkową kapitalizację rynkową w wysokości 498 mln EUR (650 mln USD) na spółkę;

T.

mając na uwadze, że według badania przeprowadzonego w 2012 r. wśród kadry kierowniczej na całym świecie (Global CEO survey) przedsiębiorstwa rozumieją, że wzrost wymaga ścisłej współpracy z miejscową społecznością, a np. ponad 60 % spośród badanych zamierza w ciągu najbliższych trzech lat zwiększyć poziom inwestycji mających przyczyniać się do utrzymania pracowników w dobrym zdrowiu;

1.

uznaje, że komunikat Komisji należy do serii deklaracji politycznych, dzięki którym społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw jest obecnie szerzej propagowana, uwzględniona w polityce UE i stanie się utrwaloną zasadą europejskich działań; zwraca się do Komisji i do państw członkowskich, aby przy przyjmowaniu konkretnych środków mających zachęcać przedsiębiorstwa do zaangażowania się w społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw opierały się na strategii społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw na lata 2014-2020;

2.

podkreśla, że aktywna postawa w kwestii odpowiedzialności społecznej sprawia, że przedsiębiorstwa cieszą się większym zaufaniem i akceptacją społeczną;

3.

zgadza się jednak z przedstawioną w komunikacie analizą, według której stosowanie praktyk społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw nadal w znacznej mierze ogranicza się do mniejszości dużych przedsiębiorstw pomimo bezpośrednich apeli w komunikatach Komisji z 2001 i 2006 r., by więcej przedsiębiorstw przyjęło zasady odpowiedzialności społecznej; uważa jednakże, że przedsiębiorstwa angażują się na rzecz społeczeństwa, w którym prowadzą działalność, oraz że społeczna odpowiedzialność może być wprowadzona w przedsiębiorstwach każdej wielkości; zauważa również potrzebę zaangażowania MŚP w debatę na temat społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, bo wiele z nich wprowadza ją w oparciu o bardziej nieformalne i intuicyjne podejście, które wymaga minimalnego obciążenia administracyjnego i nie zwiększa kosztów;

4.

przypomina o strategicznej roli MŚP, które dzięki bliskim związkom z terenem, na którym działają, mogą ułatwić rozpowszechnianie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; apeluje do Komisji o rozwijanie – w porozumieniu z organami krajowymi i wielostronnymi platformami – form współpracy sektorowej między MŚP, które umożliwiłyby im zbiorowe stawianie czoła problemom społecznym i środowiskowym;

5.

ubolewa, że społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw opiera się w głównej mierze na normach środowiskowych ze szkodą dla norm społecznych, które mają przecież podstawowe znaczenie w tworzeniu klimatu społecznego sprzyjającego wzrostowi gospodarczemu i spójności społecznej;

6.

uważa, że światowy kryzys finansowy niesie ze sobą realne ryzyko, że decydenci polityczni, również w Unii, odczują skutki własnej zgubnej krótkowzroczności, polegającej na skupianiu się wyłącznie na środkach dotyczących wąsko rozumianej przejrzystości i rozliczalności na rynkach finansowych przy pominięciu pilnej potrzeby zintegrowanego rozwiązywania przez sektor finansowy i sektory przemysłowe palących i nadrzędnych problemów, do których należy niszczenie środowiska i dezintegracja społeczna;

7.

przestrzega, że w przyszłości przedsiębiorstwa mogą być zrównoważone tylko pod warunkiem, że będą funkcjonować w zrównoważonej gospodarce, oraz że może nie być alternatywy wobec dostosowania się do gospodarki niskoemisyjnej obejmującej również ochronę społecznego i przyrodniczego kapitału na świecie, przy czym w procesie tym społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw musi odgrywać decydującą rolę;

8.

jest przekonany, że należy wzmocnić społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw za pomocą: zwiększania roli globalnych instrumentów dotyczących społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; nowej dynamiki popularyzowania tej koncepcji przez wiodące przedsiębiorstwa wśród innych przedsiębiorstw; ujawniania przez przedsiębiorstwa informacji dotyczących kwestii społecznych i środowiskowych; stosowania odpowiednich wytycznych; wsparcia udzielanego przez administrację publiczną dla tworzenia odpowiednich warunków do współpracy na rzecz społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw oraz dostarczania odpowiednich narzędzi i instrumentów takich jak np. system zachęt; solidnej oceny skutków istniejących inicjatyw dotyczących społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; wsparcia nowych inicjatyw społecznych; dostosowania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw do potrzeb MŚP; zwiększonego uznania, zarówno w środowisku przedsiębiorstw, jak i ogólnie w społeczeństwie, olbrzymiej skali wyzwań społecznych i środowiskowych, przed którymi stoi Europa i cały świat;

9.

popiera Komisję w jej zamiarze pogłębienia społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w Europie przez opracowanie wytycznych i popieranie inicjatyw wielostronnych w poszczególnych sektorach przemysłu, a także apeluje do wiodących przedsiębiorstw i stowarzyszeń o przyłączenie się do tej inicjatywy;

10.

ponownie zauważa, że w społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw nacisk musi przenieść się z procesów na wyniki;

11.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że przedstawiona w komunikacie Komisji definicja społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, która odzwierciedla nowe podejście przyjęte po raz pierwszy przez Komisję podczas forum wielostronnego w 2009 r., stwarza niezbędną szansę na włączenie społeczne i budowanie konsensu oraz właściwie odzwierciedla nowy konsens osiągnięty w tej sprawie przez przedsiębiorstwa i inne zainteresowane strony dzięki jednomyślnemu uzgodnieniu wytycznych ONZ i innych instrumentów, takich jak norma ISO 26000 dotycząca odpowiedzialności społecznej; z zadowoleniem przyjmuje uwzględnianie kwestii społecznych, środowiskowych, etycznych i tych związanych z prawami człowieka w działaniach przedsiębiorstw; kładzie nacisk na fakt, że Komisja musi wprowadzić większe rozróżnienie między: (1) działalnością charytatywną przedsiębiorstw; (2) społeczną działalnością przedsiębiorstw, której podstawą są ustawy, przepisy i normy międzynarodowe; oraz 3) aspołeczną działalnością przedsiębiorstw, która narusza ustawy, przepisy i normy międzynarodowe oraz prowadzi do wyzysku, np. w przypadku pracy dzieci lub pracy pod przymusem, co powinno zostać surowo potępione;

12.

podkreśla, że społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw musi również obejmować ich działania w krajach trzecich oraz wobec tych krajów;

13.

z zainteresowaniem odnotowuje, że Komisja zaczęła umieszczać odniesienia do społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w unijnych umowach handlowych; uważa, biorąc pod uwagę podstawową rolę, jaką odgrywają duże przedsiębiorstwa, ich filie i łańcuchy zaopatrzenia w handlu międzynarodowym, że odpowiedzialność społeczna i środowiskowa przedsiębiorstw musi stać się nieodłączną częścią rozdziału dotyczącego zrównoważonego rozwoju umieszczanego w umowach handlowych zawieranych przez Unię Europejską; wzywa Komisję do opracowania konkretnych wniosków w sprawie wdrożenia zasad społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw do polityki handlowej;

14.

uważa, że społeczna odpowiedzialność powinna obejmować również poszanowanie podstawowych zasad i praw, takich jak zasady i prawa określone przez MOP, w tym zwłaszcza wolność zrzeszania się, prawo do układów zbiorowych, zakaz pracy przymusowej, zniesienie pracy dzieci i wyeliminowanie dyskryminacji w miejscu pracy;

15.

wyraża wysokie uznanie dla wkładu komisarzy ds. zatrudnienia, przedsiębiorczości i rynku wewnętrznego oraz ich pracowników w dalekosiężne i konstruktywne podejście zawarte w komunikacie Komisji; uznaje wkład innych służb Komisji za pośrednictwem międzyresortowej grupy ds. społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; niemniej wzywa przewodniczącego Komisji, by osobiście objął przewodnictwo nad działaniami dotyczącymi społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw oraz zapewnił pełne poczucie odpowiedzialności za zaangażowanie Komisji w tej dziedzinie, zwłaszcza w DG ds. Środowiska i w dyrekcjach zajmujących się stosunkami zewnętrznymi;

16.

wyraża przekonanie, że społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw musi obejmować środki o charakterze społecznym, zwłaszcza w zakresie szkoleń zawodowych, godzenia życia zawodowego i rodzinnego, odpowiednich warunków pracy; ponownie wyraża przekonanie co do korzyści związanych ze społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstw, lecz powtarza, że jeżeli korzyści te nie występują w perspektywie krótkoterminowej w danej sytuacji lub w danym przedsiębiorstwie, nie można nigdy wykorzystać tego jako usprawiedliwienia dla podejmowania nieodpowiedzialnych i aspołecznych decyzji; uważa, że przeprowadzono wystarczająco dużo badań wykazujących zasadność ekonomiczną społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i należy priorytetowo potraktować upowszechnianie tych badań; apeluje, by nowe badania dotyczące społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw były poświęcone ocenie łącznych skutków zmiany zachowań biznesowych w wyniku przyjęcia zasad społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, wyrażających się w podejmowaniu ogólnych europejskich i światowych wyzwań, takich jak emisje CO2, wzrost kwasowości wód, skrajne ubóstwo, praca dzieci czy też nierówności, oraz by wnioski z tych badań wykorzystano jako przyszły europejski wkład w opracowywanie światowych inicjatyw w dziedzinie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw;

17.

uznaje, że poważny problem związany z inicjatywami dotyczącymi społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw pojawia się w sytuacji, w której przedsiębiorstwom twierdzącym, iż stosują zasady społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, udaje się uniknąć kontaktów z najważniejszymi grupami interesu lub drażliwych kwestii mających znaczenie dla ich działalności; wzywa Komisję, aby we współpracy z władzami finansowymi wykorzystała wcześniejsze prace „laboratoriów” społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w celu lepszego określenia, w jaki sposób przedsiębiorstwa i ich podmioty mogą obiektywnie ustalić kwestie społeczne i środowiskowe, które mają istotne znaczenie dla danego przedsiębiorstwa, a także apeluje o sprawiedliwy i wyważony dobór podmiotów angażowanych w inicjatywy przedsiębiorstwa dotyczące społecznej odpowiedzialności;

18.

uważa, że konsumenci coraz bardziej skupiają się na działalności przedsiębiorstw charakteryzującej się odpowiedzialnością społeczną, dlatego zachęca przedsiębiorstwa do przejrzystości, zwłaszcza w odniesieniu do operacji wiążących się z obawami etycznymi, społecznymi czy środowiskowymi;

19.

podkreśla, że o społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw można mówić tylko wówczas, gdy przestrzega się obowiązujących przepisów prawa i lokalnych układów zbiorowych zawartych między partnerami społecznymi;

20.

uważa, że przy ocenie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwa należy uwzględnić postępowanie przedsiębiorstw obecnych w łańcuchu dostaw oraz ewentualnych podwykonawców;

21.

popiera fakt, że w komunikacie Komisji uznano, iż „pomoc w łagodzeniu skutków społecznych obecnego kryzysu gospodarczego” oraz poszukiwanie zrównoważonych modeli biznesowych jest elementem społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; wzywa Komisję i państwa członkowskie do udzielenia przedsiębiorstwom pomocy– we współpracy z przedstawicielami pracowników – w angażowaniu się w społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw; wzywa przedsiębiorstwa do rozważenia inicjatyw na rzecz utrzymania i tworzenia miejsc pracy, w szczególności dla młodzieży i kobiet, we wszystkich obszarach działalności (jak np. zarządzanie i organizacja, rynek, pracownicy, środowisko, społeczeństwo), ze szczególnym uwzględnieniem ludzi, których sytuację utrudnia kilka czynników, np. Romów i osób niepełnosprawnych, zatrudniania nie tylko szeregowych pracowników, ale również wyższej kadry kierowniczej z lokalnego rynku pracy, a także wprowadzenia np. systemu umożliwiającego absolwentom wyższych uczelni odbywanie staży w celu zdobycia doświadczenia zawodowego wymaganego przez pracodawców w sektorze prywatnym;

22.

uważa, że przedsiębiorstwa powinny angażować się w rozwiązywanie problemów społecznych, które pogłębia kryzys gospodarczy, np. problemu braku mieszkań i problemu ubóstwa, a także w rozwój społeczności, w których funkcjonują;

23.

uznaje fakt, że kryzysowi gospodarczemu towarzyszy wzrost liczby osób pracujących dorywczo, zwłaszcza kobiet, różniące się od siebie warunki pracy, które częściowo powstają z powodu zlecania podwykonawstwa, wymuszona praca w niepełnym wymiarze godzin w przypadku wielu osób chcących pracować w pełnym wymiarze, wzrost liczby przypadków zatrudniania opartego czasami na wyzysku, a także odrodzenie się sektora nieformalnego; wzywa Komisję i europejskie forum wielostronne, by szczegółowo zbadały wzrost podwykonawstwa; apeluje, by prace te inspirowały wytyczne ONZ stosowane do łańcucha dostaw, a zwłaszcza do koncepcji oceny skutków niezależnie od miejsca dostawcy w łańcuchu;

24.

zauważa, że przestrzeganie przepisów prawa w zakresie warunków prac fizycznych, opracowanie procedur i polityki dotyczącej zatrudniania i zwalniania, ochrona danych i prywatności pracownika, terminowe płatności wynagrodzeń i innych świadczeń również stanowią element społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i wzywa do ich przestrzegania;

25.

przyznaje, że kryzys ma wpływ na strukturę społeczną; z zadowoleniem przyjmuje różnorodne podjęte przez przedsiębiorstwa działania mające na celu włączenie do społeczeństwa czynnego zawodowo grup szczególnie wrażliwych oraz grup w niekorzystnej sytuacji; apeluje do przedsiębiorstw o kontynuowanie tego rodzaju inicjatyw; uznaje jednak, że zamykanie przedsiębiorstw i redukcja kosztów stwarzają niebezpieczeństwo utraty niektórych korzyści osiągniętych dzięki społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, takich jak zatrudnianie grup szczególnie wrażliwych, a zwłaszcza osób niepełnosprawnych, lepsze szkolenie i poprawa statusu tych pracowników, propagowanie innowacyjnych form społecznie użytecznej produkcji i usług, np. spółdzielni kredytowych, propagowanie nowych modeli zatrudnienia w przedsiębiorstwach społecznych i spółdzielniach oraz w ramach sprawiedliwego handlu; uważa w związku z tym, że należy określić normy w zakresie środków o charakterze społecznym; wzywa Komisję do przeprowadzenia poważnej analizy społecznego wpływu kryzysu na te inicjatywy, uwzględniającej problematykę płci i skupiającej się na krajach Europy Południowej, oraz do prowadzenia pełnych konsultacji na temat wyników tej analizy z partnerami społecznymi i stronami zainteresowanymi społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstw;

26.

uważa, że działania przedsiębiorstw charakteryzujące się społeczną odpowiedzialnością nie tylko przynoszą korzyść społeczeństwu jako całości, ale również przyczyniają się do poprawy wizerunku przedsiębiorstwa i większego docenienia go przez potencjalnych konsumentów, co pomaga mu w uzyskaniu rentowności w dłuższej perspektywie;

27.

zauważa, że tworzenie programów rozwoju umiejętności i kształcenia ustawicznego dla pracowników, regularne indywidualne oceny pracowników oraz program zarządzania talentami, jak również ustalanie indywidualnych celów biznesowych i rozwojowych dla pracowników jest źródłem wzrostu motywacji i ich zaangażowania oraz stanowi istotny element społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw;

28.

wskazuje, że szczególnie w czasach kryzysu przedsiębiorstwa działające zgodnie z zasadami społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw powinny przyczyniać się do rozwijania zdolności innowacyjnych swojego regionu poprzez wprowadzanie innowacyjnych i przyjaznych dla środowiska rozwiązań technologicznych w zakładach produkcyjnych oraz poprzez nowe inwestycje i modernizacje; podkreśla, że włączenie w działalność przedsiębiorstw zagadnień środowiskowych, takich jak różnorodność biologiczna, zmiany klimatu, wydajne korzystanie z zasobów i stan środowiska, przyniesie możliwości wspierania trwałego ożywienia gospodarczego;

29.

uważa, że kryzys finansowy w niektórych przypadkach może mieć wpływ na zaufanie pracowników do przedsiębiorstw w kwestii ich zobowiązań do zapewnienia długoterminowych prywatnych uprawnień emerytalnych, biorąc pod uwagę różnorodność systemów emerytalnych w UE; zachęca odpowiedzialne przedsiębiorstwa do zajęcia się tym problemem we współpracy z Komisją i partnerami społecznymi, w tym przez wprowadzenie jawnych, obejmujących wszystkich i opartych na przepisach ustaleń w kwestii zarządzania inwestycjami emerytalnymi, będących elementem szerszego wyzwania, jakim jest podjęcie w ramach społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw problemu starzenia się społeczeństwa w epoce zmian demograficznych; uważa, że przywrócenie zaufania między pracownikami a przedsiębiorstwami jest kluczowe dla trwałego ożywienia gospodarczego;

30.

wyraża wysokie uznanie dla faktu, że w komunikacie Komisji położono nacisk na zaostrzenie i wdrożenie standardów międzynarodowych oraz – biorąc pod uwagę aktualizację wytycznych OECD w 2011 r. i uzgodnienie wytycznych ONZ – uważa, że działania UE muszą obecnie głównie skupiać się na wspieraniu oraz realizacji tych wytycznych i zasad w europejskich przedsiębiorstwach; podkreśla, że powyższe wytyczne OECD zostały zdefiniowane i zatwierdzone na szczeblu międzynarodowym z myślą o stworzeniu i utrzymaniu równych szans dla wszystkich przy jednoczesnym wspieraniu otwartych, uczciwych i odpowiedzialnych praktyk gospodarczych na całym świecie; sugeruje, aby Komisja co roku przedkładała Parlamentowi i Radzie sprawozdanie z wdrażania tych wytycznych OECD;

31.

podkreśla znaczenie prowadzenia polityki unijnej dotyczącej społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w sposób uzupełniający do rozwoju przepisów międzynarodowych, aby uniknąć rozbieżnej interpretacji czy też ryzyka powstania korzystnej lub niekorzystnej sytuacji w zakresie konkurencji na szczeblu krajowym bądź międzynarodowym;

32.

kładzie nacisk na fakt, że każde z 27 państw członkowskich musi przyspieszyć przegląd krajowych planów działania dotyczących społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, a także opracowywanie krajowych planów wdrażania odpowiednich wytycznych OECD i wytycznych ONZ, które powinny zostać ukończone najpóźniej do grudnia 2013 r.; uważa, że państwa członkowskie powinny dopilnować, by plany te były przygotowywane z udziałem wszystkich odpowiednich zainteresowanych stron, w tym organizacji pozarządowych, społeczeństwa obywatelskiego, związków zawodowych, organizacji pracodawców i krajowych instytucji praw człowieka; wzywa UE do ułatwiania czerpania nauk z doświadczeń tych państw członkowskich, które są obecnie zaangażowane w ten proces; zachęca państwa członkowskie do inspirowania się wytycznymi zawartymi w normie ISO 26000, najnowszymi wytycznymi Globalnej Inicjatywy Sprawozdawczej oraz wytycznymi przygotowanymi przez Europejską Grupę Krajowych Instytucji Praw Człowieka;

33.

wzywa do większej spójności polityki na szczeblu UE przez dostosowanie zamówień publicznych, kredytów eksportowych, dobrego rządzenia, konkurencji, rozwoju, handlu, inwestycji i innych dziedzin polityki oraz porozumień do międzynarodowych norm w dziedzinie praw człowieka, socjalnych i środowiskowych zawartych w odpowiednich wytycznych i zasadach OECD i ONZ; w związku z tym wzywa do podejmowania działań na rzecz współpracy z organami reprezentującymi pracowników, pracodawców i konsumentów oraz do wykorzystywania odpowiedniego doradztwa krajowych instytucji praw człowieka, jak „Propozycja Europejskiej Grupy dla WE w sprawie praw człowieka i przetargów”; wzywa do przeprowadzania konstruktywnych i odpowiednich ocen skutków wniosków ustawodawczych pod względem ewentualnych niespójności z wytycznymi ONZ oraz kładzie nacisk na koordynację z grupą roboczą ONZ ds. biznesu i praw człowieka w celu uniknięcia rozbieżnych i niespójnych interpretacji wytycznych ONZ;

34.

z zadowoleniem przyjmuje w szczególności włączenie sektora technologii informacyjno-komunikacyjnych do specjalnych europejskich wytycznych dotyczących biznesu i praw człowieka; uznaje autentyczne dylematy wynikające z konieczności ochrony prywatności i zwalczania nielegalnych treści z jednej strony, a z drugiej strony z celu, jakim jest obrona wolności słowa, czego przykładem są niedawne kontrowersje wokół antyislamskiego nagrania wideo umieszczonego na portalu YouTube; apeluje, by wiele więcej europejskich przedsiębiorstw zaangażowało się w czołową wielostronną inicjatywę w tej dziedzinie, czyli Global Network Initiative (GNI), w której uczestniczą obecnie przede wszystkim przedsiębiorstwa z siedzibą w USA;

35.

podkreśla z naciskiem, że wszystkie „środki finansowe na handel i rozwój” oferowane podmiotom sektora prywatnego w ramach instrumentów inwestycyjnych UE, a także te oferowane przez Europejski Bank Inwestycyjny oraz Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju powinny być opatrzone klauzulami umownymi wymagającymi zgodności z wytycznymi OECD dotyczącymi przedsiębiorstw ponadnarodowych i wytycznymi ONZ dotyczącymi biznesu i praw człowieka, a towarzyszyć im powinny przepisy dotyczące rozliczalności oraz jasny mechanizm składania skarg; ponownie wzywa państwa członkowskie, by zastosowały te same zasady do przyznawania przedsiębiorstwom kredytów eksportowych;

36.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji dotyczącą krajowych planów działania na rzecz realizacji wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka; wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) do odgrywania większej roli we wspieraniu ich realizacji na wysokim szczeblu oraz zachęcaniu do skutecznego monitorowania i sprawozdawczości; apeluje o wprowadzenie „procesu wzajemnej oceny” między państwami członkowskimi w celu poczynienia postępów w realizacji; wzywa Komisję i ESDZ do przeprowadzenia oceny wdrażania planów działań i działań podjętych na szczeblu Unii oraz do przedstawienia sprawozdania Radzie Europejskiej i Parlamentowi przed końcem 2014 r.;

37.

dostrzega fakt, że przedsiębiorstwa coraz częściej funkcjonują w państwach podatnych na zagrożenia oraz że ich obowiązkiem jest dbanie o ochronę pracowników przed konfliktami, terroryzmem i zorganizowaną przestępczością; podkreśla jednak z naciskiem, że przedsiębiorstwa mają również obowiązek dopilnowania, by ustalenia dotyczące bezpieczeństwa nie szkodziły pokojowi ani bezpieczeństwu innych osób w miejscu prowadzenia działalności, co mogłoby narazić je na oskarżenia o współudział w łamaniu praw człowieka; wzywa Komisję i państwa członkowskie by zapewniły znacznie powszechniejsze stosowanie międzynarodowych dobrowolnych zasad bezpieczeństwa oraz by dążyły do porozumienia w sprawie międzynarodowych ram prawnych dotyczących regulowania i monitorowania działalności prywatnych agencji wojskowych i agencji ochrony, a także nadzoru nad nią;

38.

wzywa przedsiębiorstwa i inne zainteresowane strony do konstruktywnego zaangażowania się w prowadzony przez Komisję proces opracowywania sektorowych wytycznych dotyczących praw człowieka oraz do stosowania powstałych w tym procesie wytycznych;

39.

wzywa Komisję, a zwłaszcza jej DG ds. Sprawiedliwości, do przedstawienia wniosków jeszcze bardziej ułatwiających dostęp do wymiaru sprawiedliwości w sądach UE w najbardziej skrajnych, oczywistych przypadkach łamania praw człowieka lub praw pracowniczych przez przedsiębiorstwa mające siedzibę w Europie, ich jednostki zależne, podwykonawców lub partnerów biznesowych, zgodnie z zaleceniem specjalnego przedstawiciela sekretarza generalnego ONZ ds. biznesu i praw człowieka;

40.

zauważa również potrzebę opracowania i stworzenia mechanizmów zgłaszania naruszeń dotyczących praw człowieka w ramach indywidualnych przedsiębiorstw;

41.

uważa, że badanie zatytułowane „Green Matters” ostatecznie udowadnia pozytywny związek między stosowaniem przez przedsiębiorstwa zasad społecznej odpowiedzialności a uzyskiwaniem lepszych wyników finansowych przy wychodzeniu z kryzysu; popiera koncepcję odpowiedzialnej konkurencyjności i podkreśla, że potencjalny rynek społecznie i środowiskowo użytecznych towarów i usług nadal stanowi podstawową szansę rynkową dla przedsiębiorstw oraz dla zaspokajania potrzeb społecznych;

42.

podziela pogląd przedsiębiorstw wskazany w „Global CEO Survey 2012”, zgodnie z którym trwały wzrost przedsiębiorstw wymaga ścisłej współpracy z miejscową społecznością, lokalnymi organami władzy i partnerami biznesowymi oraz inwestowania we wspólnoty lokalne; popiera intensyfikację inicjatyw przedsiębiorstw dotyczących tworzenia miejsc pracy, szkolenia, udziału w zarządzaniu ograniczonymi zasobami oraz w stosowaniu zdrowych rozwiązań, a także wzywa do intensyfikacji tego rodzaju działań;

43.

wzywa Komisję, a zwłaszcza jej DG ds. Handlu, do przejścia od biernego do aktywnego podejścia do wytycznych OECD, m.in. poprzez przyjęcie deklaracji OECD w sprawie międzynarodowych inwestycji i przedsiębiorstw wielonarodowych, przez propagowanie i stałe poparcie wytycznych OECD w delegaturach UE w krajach trzecich, finansowanie inicjatyw budowania potencjału z udziałem przedsiębiorstw, związków zawodowych i społeczeństwa obywatelskiego w krajach trzecich z myślą o wdrożeniu wspomnianych wytycznych, zapewnianie wyraźnego wzmiankowania wytycznych we wszystkich nowych porozumieniach między Unią a państwami trzecimi, w tym we wszystkich umowach o handlu i inwestycjach; uważa, że Unia powinna czynić większe starania na polu dyplomacji, by na arenie międzynarodowej przekonać więcej państw do ich podpisania oraz – we współpracy z państwami członkowskimi – w konkretnej formie popierać grupy społeczeństwa obywatelskiego sygnalizujące konkretne przypadki rzekomych naruszeń;

44.

uważa, że społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw jest istotnym narzędziem pomagającym Unii we wspieraniu wdrażania konwencji MOP na arenie międzynarodowej; wzywa Komisję do udzielenia wsparcia europejskim organizacjom i związkom zawodowym pragnącym przeprowadzić projekty dotyczące wytycznych OECD i innych międzynarodowych standardów w zakresie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w celu tworzenia potencjału w krajach trzecich; wzywa Komisję do wyznaczenia konkretnego celu dotyczącego wynegocjowania i uzgodnienia nowych umów ramowych w sprawach dotyczących społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw oraz do zachęcenia partnerów społecznych do zawierania takich umów w ramach ich nowego, sektorowego podejścia do społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; zachęca Komisję, a w szczególności DG ds. Zatrudnienia, do włączenia norm pracy do zasad społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw przez realizację projektów pilotażowych dotyczących godnej pracy z udziałem rządów krajów trzecich;

45.

zgadza się z komunikatem Komisji „Odnowiona strategia UE na lata 2011–2014 dotycząca społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw”, w którym mówi się, że „poszanowanie dla mającego zastosowanie prawodawstwa, a także dla układów zbiorowych pomiędzy partnerami społecznymi jest warunkiem wstępnym wypełniania zobowiązań wynikających z […] odpowiedzialności [społecznej przedsiębiorstw]”; jest zdania, że społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw powinna uzupełniać ustawodawstwo, układy zbiorowe i dialog z pracownikami zrzeszonymi w związkach zawodowych, ale w żadnym przypadku ich nie zastępować, a przedsiębiorstwa powinny zobowiązać się do omawiania z pracownikami i ich przedstawicielami polityki społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i takich elementów, jak roczne sprawozdanie przedsiębiorstwa na temat społecznych i środowiskowych skutków prowadzonej działalności; jest przekonany, że fakultatywne ramy zasad społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw należy przyjąć w oparciu o ewentualną treść takich ram, zgodnie z opisem w dokumencie roboczym Komisji w tej sprawie;

46.

wzywa UE, a zwłaszcza Komisję:

47.

wyraża uznanie dla tych przedsiębiorstw, które wykorzystały szczyt ONZ „Rio+20” do wyrażenia poparcia dla nowej światowej konwencji dotyczącej społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w systemie ONZ; jest zdania, że chociaż przyjęcie takiej konwencji jest prawdopodobnie kwestią lat, to jednak UE powinna konstruktywnie zaangażować się w debatę; mimo to uważa, że debata taka nie może odwrócić uwagi decydentów w przedsiębiorstwach i organach rządowych od wdrażania dotychczasowych instrumentów z dziedziny społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, co jest pilnie potrzebne; zwraca uwagę na fakt, że poza systemem ONZ istnieją różne modele potencjalnych sposobów powstawania nowych form światowego zarządzania w dziedzinie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, np. dzięki propagowaniu wytycznych OECD w państwach niebędących członkami tej organizacji lub dzięki niezależnej inicjatywie rządów o podobnym nastawieniu; wzywa Unię, Komisję i państwa członkowskie do opracowania i upowszechniania specjalnych propozycji dotyczących konkretnych i sprawdzalnych działań przedsiębiorstw, które zostaną uzgodnione w ramach proponowanych przez ONZ celów trwałego rozwoju na okres po 2015 r.;

48.

popiera pogląd, zawarty już w sprawozdaniu forum wielostronnego z czerwca 2004 r., że władze publiczne mogą wnieść znaczący wkład poprzez wykorzystanie funkcji zrzeszania, motywowania i funkcji regulacyjnych w celu zwiększenia społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, również przy udzielaniu zamówień publicznych, oraz wzywa państwa członkowskie do stworzenia znacznego nowego bodźca do tych wysiłków;

49.

domaga się, by spójność z wytycznymi i zasadami OECD oraz ONZ była priorytetem tam, gdzie UE lub państwa członkowskie są partnerami biznesowymi (np. w kontekście zamówień publicznych, w przedsiębiorstwach państwowych, spółkach joint venture, przedsiębiorstwach społecznych, przy gwarancjach kredytów eksportowych czy przy projektach na dużą skalę w krajach trzecich), co powinno znaleźć odzwierciedlenie w specjalnych klauzulach powodujących konsekwencje dla przedsiębiorstw otwarcie naruszających standardy społeczne, środowiskowe oraz związane z prawami człowieka;

50.

podkreśla znaczenie dokumentu ramowego ONZ pt. „Ochrona, poszanowanie, naprawa” i uważa, że trzy wymienione w nim filary, a mianowicie odpowiedzialność państwa za ochronę przed naruszeniami praw człowieka, spoczywający na przedsiębiorstwach obowiązek poszanowania praw człowieka oraz konieczność zapewnienia skuteczniejszego systemu odszkodowań powinny być przedmiotem odpowiednich środków umożliwiających ich stosowanie;

51.

podkreśla, że przedsiębiorstwa europejskie i ich spółki zależne oraz podwykonawcy, z uwagi na ich znaczenie w międzynarodowej wymianie handlowej, odgrywają zasadniczą rolę w promowaniu i upowszechnianiu norm społecznych oraz norm pracy na świecie; przyznaje, że skargi na firmy unijne działające za granicą są częściej rozwiązywane w bardziej skuteczny sposób na miejscu; poleca krajowe punkty kontaktowe OECD jako zlokalizowane w poszczególnych państwach pozaprawne instrumenty, które mogą pośredniczyć w szeregu sporów dotyczących biznesu i praw człowieka; wzywa jednak do dołożenia przez firmy większych starań w związku z rozwijaniem instrumentów poświęconych skargom, dostosowanych do kryteriów skuteczności określonych w wytycznych ONZ i do poszukiwania dalszych miarodajnych wskazówek w uznanych na świecie zasadach i wytycznych, zwłaszcza niedawno aktualizowanych wytycznych OECD dla przedsiębiorstw międzynarodowych, dziesięciu zasadach inicjatywy ONZ „Global Compact”, wytycznych zawartych w normie ISO 26000 dotyczącej odpowiedzialności społecznej, Trójstronnej deklaracji zasad MOP dotyczącej przedsiębiorstw wielonarodowych i polityki społecznej;

52.

apeluje o opracowanie skuteczniejszych standardów przejrzystości i odpowiedzialności dla unijnych firm technologicznych w związku z eksportem technologii, które mogą być wykorzystane do łamania praw człowieka lub działania wbrew interesom bezpieczeństwa UE;

53.

apeluje o stosowanie zasady „know your end user” (poznaj użytkownika końcowego) w celu zapewnienia większej kontroli i zapobiegania łamaniu praw człowieka zarówno na początku, jak i na końcu łańcucha zaopatrzenia, produkcji czy też obiegu rynkowego;

54.

uważa, że państwa członkowskie powinny rozliczać przedsiębiorstwa z przyjmowania zasad i aktywnej polityki zapobiegania dyskryminacji i wykluczeniu społecznemu, wspierania równouprawnienia płci i poszanowania praw podstawowych wszystkich ludzi;

55.

mając na względzie wielostronne podejście do społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, zachęca Komisję i państwa członkowskie do rozważenia szerszego udziału obserwatorów w odbywających się dwa razy w roku posiedzeniach grupy wysokiego szczebla, by włączyć do ich grona obu sprawozdawców z właściwych komisji Parlamentu Europejskiego, przedstawicieli Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska, Rady Praw Człowieka ONZ i Międzynarodowej Organizacji Pracy, a także po jednym obserwatorze wyznaczonym przez europejskie środowisko biznesowe, związki zawodowe i społeczeństwo obywatelskie w porozumieniu z komitetem koordynacyjnym forum wielostronnego;

56.

przyznaje, że apel dotyczący wskazanej w deklaracji z Laeken z 2001 r. konieczności zbliżenia instytucji Unii do obywateli jest aktualny; popiera formalne rozważenie propozycji „Solidarité” dotyczącej międzyinstytucjonalnego programu na rzecz zasobów ludzkich w instytucjach UE i mającej ułatwiać zaangażowanie się personelu i stażystów instytucji w działania na rzecz społeczności w formie dobrowolnej działalności humanitarnej i pozytywnych działań społecznych, zarówno w ramach szkoleń dla personelu, jak i dobrowolnych akcji; podkreśla, że proponowany program przewiduje oszczędne gospodarowanie i dużą wartość dodaną oraz przyczyniłby się do realizacji strategii i programów UE; apeluje do wszystkich państw członkowskich o włączenie wolontariatu pracowniczego do krajowych planów działań; wzywa do podpisania porozumienia za pośrednictwem Europejskiego Centrum Wolontariatu z myślą o zaangażowaniu organizacji społeczeństwa obywatelskiego z całej Europy we włączanie biznesu w realizację tego celu;

57.

wzywa przedsiębiorstwa do zachęcania swoich pracowników do międzynarodowego wolontariatu, aby ułatwiać powstawanie synergii między sektorem publicznym a sektorem prywatnym w dziedzinie współpracy na rzecz rozwoju; apeluje do Komisji o wsparcie zmierzających w tym kierunku inicjatyw przedsiębiorstw za pomocą przyszłego europejskiego korpusu wolontariuszy w dziedzinie pomocy humanitarnej;

58.

jest zdania, że państwa członkowskie powinny zachęcać przedsiębiorstwa do opracowywania polityki i wdrażania środków dotyczących konieczności poszanowania życia prywatnego i rodzinnego wszystkich pracowników; jest przekonany, że ta polityka i te środki powinny być zgodne z zasadą równości i obejmować negocjacje na temat długości i organizacji czasu pracy oraz poziomu wynagrodzenia, dostępności dla pracowników pewnych praktycznych udogodnień i elastycznych warunków pracy, łącznie z charakterem umów o pracę i możliwościami korzystania z przerw w karierze;

59.

zauważa, że wskaźniki społeczne nie nadążają za wskaźnikami środowiskowymi, jeśli chodzi o ocenę ekonomiczną i ogólną specyfikę wielu inicjatyw z zakresu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; wbrew przewodnikowi po społecznie odpowiedzialnych zamówieniach uważa, że sama Unia ma zbyt wiele ograniczeń w tej dziedzinie; apeluje o podniesienie analizy oceny kapitału społecznego do rangi szeroko zakrojonej, prowadzonej przez Europę debaty na temat lepszego włączania wpływu społecznego w zrównoważone zarządzanie przedsiębiorstwem; popiera finansowanie projektów pilotażowych dotyczących opracowania wskaźników społecznych, społecznych agencji ratingowych i praktyki audytu społecznego stosowanego w niektórych państwach członkowskich i sektorach gospodarki;

60.

z zadowoleniem przyjmuje uznanie roli, jaką muszą odgrywać zamówienia publiczne w praktycznym propagowaniu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, łącznie z dostępem do możliwości dalszego kształcenia, równouprawnienia, uczciwego handlu, a także integracją pracowników znajdujących się w niekorzystnej sytuacji oraz osób niepełnosprawnych, co może być impulsem do większego zaangażowania społecznego ze strony przedsiębiorstw; uważa jednak, że nie ma jasnego rozeznania, w jakiej mierze kolejne zmiany zasad regulujących udzielanie zamówień publicznych w Unii zostały istotnie przejęte przez organy publiczne i jaki uzyskano całościowy skutek w formie poprawy środowiskowych lub społecznych wyników przedsiębiorstw oraz zachęcania do stosowania zasad społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; apeluje, by kolejne badania i oceny skutków prowadziły do opracowania jasnych zaleceń dotyczących wprowadzania zrozumiałych zachęt dla przedsiębiorstw; wzywa, by badania te obejmowały analizę coraz powszechniejszej praktyki włączania klauzul społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw do zakupów „prywatnych”, czyli umów między przedsiębiorstwami, i zwraca się o wskazanie dobrych praktyk w tej dziedzinie;

61.

zachęca do korzystania z technologii informacyjno-komunikacyjnych i mediów społecznościowych do przyciągania osób z całego świata zainteresowanych bardziej aktywnym udziałem w konsultacjach wielostronnych;

62.

pochwala wiele państw członkowskich za znaczne wysiłki na rzecz opracowania i realizacji krajowych planów działania dotyczących społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w konsultacji z wielostronnymi platformami w wielu krajach UE; wyraża jednak zaniepokojenie faktem, że znaczna liczba środków polityki publicznej nie przyniosła jeszcze wyraźnych i widocznych skutków postaci zwiększania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; apeluje o więcej badań i ocen środków publicznej polityki społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw na szczeblu europejskim; wzywa Komisję, by sama dała przykład, jak być odpowiedzialnym pracodawcą, i opublikowała własne sprawozdanie na temat społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw zgodnie z wydanym przez Globalną Inicjatywę Sprawozdawczą dodatkiem dotyczącym sektora publicznego, przyznała swoim pracownikom czas wolny na realizację inicjatyw pracowniczych na zasadzie wolontariatu oraz dokonała przeglądu inwestycji w fundusze emerytalne na podstawie kryteriów etycznych;

63.

apeluje, by Europejski Rok Obywateli (2013) obejmował specjalny wątek dotyczący postaw obywatelskich w biznesie, zachęcający przedsiębiorców i środowisko biznesu do zaangażowania w dotychczasowe inicjatywy z zakresu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w państwach członkowskich i na szczeblu Unii, by propagować i rozwijać pojęcie „dobrego obywatela-członka przedsiębiorstwa”;

64.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja zamierza oprzeć nowy system nagród na dotychczasowych praktykach w tej dziedzinie; jest zdania, że nagrody mogą zachęcać do społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, ale tylko pod warunkiem, że zwycięzcy będą naprawdę reprezentować najlepsze praktyki na szczeblu krajowym, europejskim i światowym; zachęca Komisję do powołania niezależnej grupy ekspertów mającej oceniać ten aspekt oraz regularnie audytować system w tym roku i w latach kolejnych; apeluje, by promocja nagród odzwierciedlała rzeczywistą złożoność podejmowanych wyzwań i podkreślała wnioski, jakie powinny wyciągnąć wszystkie przedsiębiorstwa, a nie tylko zwycięzcy;

65.

uważa, że sprawą podstawowej wagi jest jak najszybsze opracowanie przez Komisję zapowiedzianej wspólnej metodologii pomiaru efektywności środowiskowej opartej na kosztach ponoszonych przez cały cykl życia produktu; jest przekonany, że taka metodologia byłaby przydatna zarówno z punktu widzenia przejrzystości informacji dostarczanych przez przedsiębiorstwa, jak i dokonywanej przez władze publiczne oceny efektywności środowiskowej przedsiębiorstw;

66.

wzywa Komisję do przyspieszenia działań zmierzających do przedstawienia w jej programie prac nowych wniosków służących wypełnieniu luk w zarządzaniu w odniesieniu do międzynarodowych standardów dotyczących społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, jak zalecono w zamówionym przez nią „badaniu edynburskim”;

67.

wzywa państwa członkowskie do podjęcia działań na rzecz poprawy skuteczności polityki promującej społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw m.in. przez wprowadzenie wynagradzania za odpowiedzialne zachowania przedsiębiorstw w formie zachęt w ramach polityki inwestycyjnej i w dostępie do inwestycji publicznych;

68.

wyraża uznanie dla planów Komisji dotyczących postępów w inicjatywach na rzecz odpowiedzialnej produkcji i konsumpcji; uważa, że Unia może korzystać z doświadczeń zdobytych w ramach inicjatyw z dziedzinie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, w których przeprowadzono specjalne szkolenia i działania z zakresu tworzenia potencjału dla pracowników przedsiębiorstw odpowiedzialnych za zakupy; jest zdania, że planowana inicjatywa dotycząca przejrzystości może być ważną siłą napędową ruchu etycznej konsumpcji; wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozważenia wykonalności i zasadności utworzenia europejskiego społecznego znaku jakości przyznawanego wszystkim przedsiębiorstwom zaangażowanym w społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw, by zapewnić lepszą widoczność ich starań w tym zakresie w oczach konsumentów i inwestorów oraz do stałego propagowania – w oparciu o istniejące inicjatywy dotyczące etykietowania – współpracy oddolnej pod auspicjami Międzynarodowego Sojuszu na rzecz Społecznej i Ekologicznej Akredytacji i Etykietowania (ISEAL); proponuje, aby przedsiębiorstwa, które otrzymają taki europejski znak jakości, były regularnie monitorowane pod względem ich zgodności z postanowieniami o charakterze społecznym należącymi do społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, a określonymi w kryteriach znaku jakości;

69.

zauważa, że głównym motorem rynku społecznie i trwale odpowiedzialnych inwestycji jest zapotrzebowanie inwestorów instytucjonalnych, lecz zapotrzebowanie to nie może opierać się głównie na aspektach środowiskowych; zauważa również, że ujawnianie informacji inwestorom i konsumentom jest głównym czynnikiem warunkującym społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw i musi opierać się na łatwych do stosowania i mierzalnych zasadach społecznych i środowiskowych; z zadowoleniem przyjmuje działania Komisji na rzecz zaangażowania się wraz ze społecznością inwestorów w prace dotyczące społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; apeluje, by zaangażowanie to zdecydowanie bazowało na poparciu dla zasad ONZ dotyczących odpowiedzialnego inwestowania oraz zasady zintegrowanej sprawozdawczości;

70.

zauważa, że w interesie beneficjentów inwestycji długoterminowych, takich jak fundusze emerytalne, leży zrównoważony zwrot z inwestycji i odpowiedzialne zachowania przedsiębiorstw; jest zdania, że zachęty dla agentów inwestycyjnych powinny być rzeczywiście zgodne z interesami beneficjentów i nie ograniczały się do wąskiej interpretacji tych interesów, skupiającej się wyłącznie na maksymalizacji zysków krótkoterminowych; popiera ramy prawne wspierające ten cel; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja opracowuje wnioski dotyczące inwestycji długoterminowych oraz ładu korporacyjnego, które przyczynią się do rozwiązania tych problemów;

71.

popiera Komisję, która zamierza przedstawić wniosek w sprawie ujawniania informacji niefinansowych przez przedsiębiorstwa; wyraża uznanie dla faktu, że wniosek ten opiera się na szerokich konsultacjach społecznych oraz na serii warsztatów z udziałem zainteresowanych stron; zwraca uwagę, że zastosowanie terminu „inne niż finansowe” nie powinno ukrywać rzeczywistych konsekwencji finansowych, jakie dla przedsiębiorstw mają czynniki społeczne, środowiskowe i czynniki dotyczące praw człowieka; jest przekonany, że wniosek ten da UE możliwość zalecenia, aby przedsiębiorstwa europejskie stosowały zasady przewodnie ONZ dotyczące działalności gospodarczej i praw człowieka oraz inicjatywę ONZ Global Compact, a także aby zasady te zostały zharmonizowane z zasadami zintegrowanej sprawozdawczości, opracowywanymi obecnie przez Międzynarodową Radę ds. Sprawozdawczości Zintegrowanej (IIRC); podkreśla, iż wszelkie ewentualne rozwiązania powinny być elastyczne i nie powinny powodować nadmiernych obciążeń administracyjnych i wydatków,

72.

zauważa, że w celu zwiększenia wiarygodności podejmowanych działań przez przedsiębiorstwo należy zapewnić weryfikację raportu społecznego przez instytucję zewnętrzną;

73.

potwierdza dalszą wiodącą rolę europejskiego wielostronnego forum we wspieraniu realizacji propozycji określonych w komunikacie Komisji; przypomina, że społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw lepiej dostosowana do możliwości MŚP pozwoli na zapewnienie jej większego rozpowszechnienia na poziomie europejskim; wzywa wszystkich uczestników, by przyjęli elastyczne, otwarte i konsensualne podejście do prac forum, w prawdziwym duchu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw;

74.

kładzie nacisk na fakt, że prawa i swobody związków zawodowych oraz reprezentowanie demokratycznie wybranych organów przedstawicielskich pracowników znajdują się w centrum każdej strategii w zakresie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; wyraża uznanie dla rozległych unijnych ram branżowego i międzybranżowego dialogu społecznego oraz wzywa do pełnego i czynnego zasięgania opinii oraz angażowania organizacji przedstawicielskich i związków zawodowych, zwłaszcza przy opracowywaniu, wykonywaniu i monitorowaniu procesów i struktur społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, we współpracy z pracodawcami w ramach prawdziwie partnerskiego podejścia; wzywa Komisję do traktowania związków zawodowych i przedstawicieli pracowników, którzy są ważnymi podmiotami, jak partnerów w dialogu na temat społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, na równi z przedsiębiorstwami i innymi zainteresowanymi stronami; uważa, że partnerzy społeczni mogą odgrywać ważną rolę w propagowaniu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, która – co należy podkreślić – przyczynia się do dialogu społecznego i ułatwia go;

75.

domaga się, by strategie polityczne z zakresu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw obejmowały specjalne środki mające na celu uporanie się z bezprawną praktyką wpisywania pracowników na czarne listy i odmawiania im dostępu do zatrudnienia często w związku z ich członkostwem i działalnością w związkach zawodowych oraz rolą przedstawicieli ds. zdrowia i bezpieczeństwa pracy;

76.

podkreśla z naciskiem, że każde przedsiębiorstwo, które sporządza czarne listy pracowników lub łamie prawa człowieka i prawa pracownicze, powinno być wykluczone z otrzymywania unijnych dotacji i środków finansowych oraz z udziału w przetargach na zamówienia publiczne na szczeblu Unii, państwa członkowskiego lub organu publicznego;

77.

zauważa, że polityka społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw musi być przestrzegana nie tylko przez główne przedsiębiorstwa czy kontrahentów, ale również przez wszystkich podwykonawców i podmioty należące do wykorzystywanych łańcuchów dostaw towarów, pracowników czy usług, niezależnie od tego, czy mają one siedzibę w Unii, czy w państwie trzecim, co zapewni równe warunki w oparciu o zasadę uczciwej płacy i godnych warunków pracy oraz zagwarantuje prawa i swobody związkowe;

78.

popiera dyrektywę Komisji w sprawie norm minimalnych w zakresie praw ofiar i apeluje, by polityka społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w określonych sektorach (np. w przewozie pasażerów, ubezpieczeniach, zakwaterowaniu i telekomunikacji) obejmowała pozytywne i praktyczne strategie i struktury wspierania ofiar przestępstw i ich rodzin w czasie kryzysu, a także by opracowano specjalną politykę obejmującą wszystkich pracowników będących ofiarami przestępstw, zarówno w miejscu pracy, jak i poza nim;

79.

zgadza się, że niemożliwe jest przyjęcie uniwersalnego podejścia do społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, lecz uznaje, że wielość inicjatyw, nawet przynoszących większą świadomość znaczenia polityki społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, może powodować dodatkowe koszty i stanowić barierę w realizacji, zagrażając zaufaniu i sprawiedliwym warunkom; jest przekonany, że należy zadbać o wystarczającą elastyczność przy wdrażaniu zasad przewodnich społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw z myślą o specyficznych wymaganiach poszczególnych państw członkowskich i regionów, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości małych i średnich przedsiębiorstw; z zadowoleniem przyjmuje jednakże czynną współpracę Komisji przy udziale Parlamentu i Rady z innymi podmiotami międzynarodowymi z myślą o doprowadzeniu w perspektywie długoterminowej do konwergencji inicjatyw dotyczących społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw oraz wymianę i pobudzanie dobrych praktyk biznesowych dotyczących społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, a także działania na rzecz wytycznych zapisanych w międzynarodowej normie ISO 26000, by zapewnić na całym świecie jednolitą, spójną i przejrzystą definicję społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; wzywa Komisję, by skutecznie wspomagała prowadzenie i koordynowanie polityki państw członkowskich UE, ograniczając tym samym ryzyko dodatkowych kosztów, jakie w wyniku rozbieżnych podejść mogą ponosić przedsiębiorstwa działające w kilku państwach członkowskich;

80.

uważa, że pogląd, iż społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw do „towar luksusowy” popierany przez przedsiębiorstwa tylko w czasach dobrej koniunktury, został ostatecznie obalony przez stale wysoki poziom zaangażowania przedsiębiorstw na rzecz społecznej odpowiedzialności; jest zdania, że było to przestarzałe założenie, w którym pominięto znaczenie reputacji oraz poziomu zewnętrznych zagrożeń dla rentowności współczesnych przedsiębiorstw; wzywa wszystkich europejskich decydentów, by sami stosowali zasady społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw na wszystkich szczeblach polityki gospodarczej, w tym przez umocnienie pozycji społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w strategii „Europa 2020”;

81.

zaznacza, że społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw powinna obowiązywać dla całego światowego łańcucha dostaw na wszystkich poziomach podwykonawstwa oraz obejmować postanowienia mające na celu objęcie ochroną migrantów, pracowników tymczasowych i pracowników delegowanych – odnoszące się zarówno do dostawy towarów, jak i do delegowania pracowników czy świadczenia usług – a także powinna opierać się na zasadach sprawiedliwej płacy i godnych warunków pracy oraz gwarantować poszanowanie praw związków zawodowych i wolności; jest zdania, że koncepcja odpowiedzialnego zarządzania łańcuchem dostaw rozumiana jako mechanizm zapewniający społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw wymaga doprecyzowania;

82.

pochwala podejmowane w niektórych szkołach biznesu działania propagujące społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw, lecz uznaje, że stanowią one jedynie mniejszość; wzywa grupę wysokiego szczebla i państwa członkowskie by we współpracy z Komisją, a w stosownych przypadkach również z uniwersytetami, rozważyły sposoby powszechnego uwzględnienia społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, odpowiedzialnego zarządzania i odpowiedzialnych postaw obywatelskich w kształceniu i szkoleniu zawodowym w zakresie zarządzania przyszłych kadr kierowniczych, aby społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw stała się elementem strategicznego zarządzania przedsiębiorstwem, a także poprawiła świadomość w zakresie zrównoważonej konsumpcji; jest zdania, że mogłoby to objąć uczniów angażowanych w programy przedsiębiorczości dla młodzieży; wzywa Komisję do zapewniania dalszego wsparcia finansowego dla projektów z zakresu kształcenia i szkolenia dotyczących społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w ramach unijnego programu „Uczenie się przez całe życie” i „Młodzież w działaniu”;

83.

ponownie wyraża przekonanie, że społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw powinna być stosowana w odniesieniu do wszystkich przedsiębiorstw w celu stworzenia uczciwych warunków i równych szans; podkreśla jednak, że sposób funkcjonowania przemysłu wydobywczego w krajach rozwijających się wymaga wyjścia poza podejście dobrowolne; podkreśla, że inwestycje przemysłu naftowego w Nigerii są dobrym przykładem ograniczeń społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w formie, w jakiej jest ona obecnie wdrażana, gdyż odnośne przedsiębiorstwa nie podjęły inicjatyw społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw mających na celu stworzenie zrównoważonych praktyk biznesowych lub przyczynienie się do rozwoju krajów przyjmujących; zdecydowanie popiera wniosek ustawodawczy w sprawie przedstawiania odrębnych sprawozdań w odniesieniu do poszczególnych państw, w oparciu o normy Inicjatywy Przejrzystości w Branżach Wydobywczych (EITI), obejmujących sprzedaż i zyski, a także podatki i dochody, w celu powstrzymania korupcji i w celu zapobieżenia unikaniu opodatkowania; wzywa europejskie przedsiębiorstwa wydobywcze działające w krajach rozwijających się do dawania przykładu społecznej odpowiedzialności oraz do propagowania godnej pracy;

84.

wzywa do wprowadzenia wymogów dotyczących należytej staranności w zakresie praw człowieka i łańcuchów dostaw na szczeblu UE, które spełnią m.in. wymogi określone w wytycznych OECD dotyczących należytej staranności i odpowiedzialności za łańcuchy dostaw surowców pochodzących z obszarów ogarniętych konfliktem lub wysoce zagrożonych wybuchem konfliktu, a także do zajęcia się m.in. obszarami o potencjalnie dużym negatywnym lub pozytywnym wpływie na prawa człowieka, takimi jak globalne i lokalne łańcuchy dostaw, konflikty na tle surowców mineralnych, zlecanie wykonawstwa na zewnątrz, konfiskaty ziemi oraz regiony, w których prawo pracy i ochrona pracowników nie są wystarczające, czy obszary wytwarzania produktów niebezpiecznych dla środowiska i zdrowia; wyraża zadowolenie z programów realizowanych już obecnie przez UE, zwłaszcza programu Egzekwowanie prawa, zarządzanie i handel w dziedzinie leśnictwa (FLEGT) w dziedzinie leśnictwa, oraz ze wsparcia inicjatyw prywatnych takich jak Inicjatywa Przejrzystości w Branżach Wydobywczych (EITI);

85.

wzywa Komisję do podejmowania dalszych działań zmierzających do odblokowania i wzmocnienia potencjału społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w zakresie przeciwdziałania zmianie klimatu (poprzez powiązanie jej z efektywnym gospodarowaniem zasobami i z efektywnością energetyczną), np. w procesie nabywania surowców przez przedsiębiorstwa;

86.

podkreśla, że pomoc UE oferowana rządom państw trzecich we wdrażaniu regulacji społecznych i środowiskowych oraz skuteczne systemy kontroli są niezbędnym uzupełnieniem rozwoju społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw europejskiego biznesu na całym świecie;

87.

sugeruje rządom państw członkowskich, aby zwróciły się do Europejskiego Banku Inwestycyjnego o uwzględnianie klauzuli dotyczącej społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w prowadzonych przez niego działaniach;

88.

wzywa Komisję do propagowania odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw na forach wielostronnych poprzez wspieranie ściślejszej współpracy między WTO a innymi wielostronnymi forami zajmującymi się społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstw, takimi jak MOP i OECD;

89.

domaga się wprowadzenia systemu ponadnarodowej współpracy prawnej pomiędzy UE a krajami trzecimi będącymi sygnatariuszami dwustronnych umów handlowych w celu zapewnienia skutecznego dostępu ofiar do wymiaru sprawiedliwości w krajach, w których dochodzi do naruszania przepisów społecznych lub środowiskowych przez korporacje wielonarodowe lub w przypadku nieprzestrzegania przez nie zasad odpowiedzialności społecznej; oraz w celu wspierania opracowywania międzynarodowych procedur sądowych gwarantujących nałożenie w stosownych przypadkach sankcji za naruszanie prawa przez przedsiębiorstwa;

90.

domaga się przeprowadzania ocen wpływu nowych technologii na prawa człowieka już na etapie prowadzenia badań i opracowywania ich, w tym również analiz możliwego przebiegu wydarzeń i rozważań dotyczących uznawania praw człowieka w normach projektowych;

91.

zauważa, że społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw jest mechanizmem, za pośrednictwem którego pracodawcy mogą wspierać swoich pracowników i społeczności lokalne w krajach rozwijających się, że poszanowanie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i norm pracowniczych może pozwolić takim krajom na czerpanie korzyści z rozszerzania handlu międzynarodowego oraz że społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw może zagwarantować sprawiedliwy podział korzyści w celu sprzyjania trwałemu dobrobytowi gospodarczemu i społecznemu oraz wydźwignięciu większej liczby osób z ubóstwa, w szczególności w czasach kryzysu finansowego;

92.

zachęca UE do odegrania aktywnej roli w podnoszeniu poziomu wiedzy na temat korzyści, jakie przedsiębiorstwa mogą przynieść społeczeństwu w dziedzinie kultury, edukacji, sportu i młodzieży dzięki ich społecznej odpowiedzialności;

93.

zachęca przedsiębiorstwa medialne, by włączały do polityki odpowiedzialności społecznej przejrzyste normy dziennikarstwa, w tym gwarancję ochrony źródeł informacji i praw osób zgłaszających zachowania nieetyczne;

94.

wzywa Komisję do ochrony uznanych, dobrze funkcjonujących inicjatyw z zakresu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw przez wprowadzenie testu w tej dziedzinie, oceniającego wpływ planowanych inicjatyw ustawodawczych i administracyjnych na środki z zakresu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, oraz do uwzględniania stosownych wyników przy opracowywaniu wniosków;

95.

z zadowoleniem przyjmuje zrównoważone zobowiązania uczestników rynku i wzywa Komisję do monitorowania inicjatyw w zakresie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i do dokonywania ich oceny;

96.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, a także rządom i parlamentom państw członkowskich.

22.1.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 24/49

—

uwzględniając art. 225 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 9 i art. 151, a także art. 153 ust. 1 lit. e),

—

uwzględniając wnioski Rady Europejskiej z dni 28–29 czerwca 2012 r.,

—

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 136 w powiązaniu z art. 121 ust. 2,

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 28 listopada 2012 r. zatytułowany „Roczna analiza wzrostu gospodarczego na 2013 r.” (COM(2012)0750),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej oraz opinie Komisji Budżetowej, Komisji Rozwoju Regionalnego i Komisji Spraw Konstytucyjnych (A7-0032/2013),

A.

mając na uwadze, że cała strefa euro przeżywa powrót i pogłębienie się recesji spowodowanej nadmiernym zadłużeniem i kryzysem finansowym;

B.

mając na uwadze, że kryzys wpłynął druzgocąco na życie milionów Europejczyków, na co wskazują oficjalne dane statystyczne o zatrudnieniu; od 2008 r. w UE straciło pracę już ponad osiem milionów osób; ponad 25 milionów Europejczyków jest obecnie bezrobotnych, z czego 11 milionów już od przeszło roku; bezrobocie dotyka aktualnie prawie 10 milionów młodych ludzi; w samym zeszłym roku pracę straciło dwa miliony osób;

C.

mając na uwadze, że przy sztywnej regulacji rynku pracy w niektórych państwach członkowskich brakuje elastyczności niezbędnej do skutecznego łagodzenia wstrząsów, np. takich jak obecny kryzys; mając na uwadze, że obecne przepisy prawa dotyczące rynku pracy zapewniają w sposób nieproporcjonalny ochronę osób obecnych na rynku pracy, lecz wywierają niekorzystny wpływ na proces zasilania siły roboczej przez osoby młode;

D.

mając na uwadze gwałtowny wzrost dysproporcji w odniesieniu do stóp bezrobocia w poszczególnych państwach członkowskich;

E.

mając na uwadze, że – co trzeba przypomnieć – na początku kryzysu, w 2007 r., średni deficyt publiczny dla strefy euro wynosił zaledwie 0,7 %;

F.

mając na uwadze, że – co trzeba przypomnieć – na początku kryzysu, w 2007 r., w niektórych z krajów, które obecnie zmagają się z największymi trudnościami, doszło już do skumulowania nadmiernego deficytu na rachunku obrotów bieżących;

G.

mając na uwadze, że średni deficyt publiczny w strefie euro osiągnął swój najwyższy poziom w 2009 r. (6,3 %) i od tej pory ta tendencja się odwróciła (w 2010 r. średni deficyt publiczny wyniósł 6,2 %, a w 2011 r. – 4,1 %), a w pierwszych dwóch kwartałach 2012 r. odnotowano jego spadek;

H.

mając na uwadze, że wiarygodne zobowiązania w zakresie stosowania działań konsolidacyjnych sprzyjających wzrostowi gospodarczemu są warunkiem określenia trwałego rozwiązania problemu nadmiernego zadłużenia i deficytu większości państw członkowskich;

I.

mając na uwadze, że kryzys uwypukla pilną potrzebę wprowadzenia lub ukończenia reform strukturalnych wspierających wyważony, zróżnicowany i trwały wzrost;

J.

mając na uwadze, że jednolity rynek jest główną siłą napędową wzrostu gospodarczego i zatrudnienia w Europie oraz że już samo bardziej ambitne wdrożenie dyrektywy usługowej może zapewnić – zgodnie z szacunkami – dodatkowe 1,8 % PKB; mając na uwadze, że zwłaszcza w obecnych warunkach gospodarczych Unia nie może sobie pozwolić na nieuwolnienie tego bezpośrednio dostępnego potencjału wzrostu gospodarczego; mając na uwadze, że rygorystyczna transpozycja, wdrożenie, stosowanie oraz egzekwowanie postanowień dotyczących jednolitego rynku jest zatem warunkiem koniecznym wykorzystania tego dotychczas niewykorzystanego – choć bezpośrednio dostępnego – potencjału;

K.

mając na uwadze, że niezrównoważone poziomy zadłużenia mają niekorzystny wpływ na ogólną sytuację gospodarczą; mając na uwadze konieczność utrzymania i wzmocnienia ścisłej dyscypliny fiskalnej i makroekonomicznej oraz koordynacji w celu zapobiegania ogólnie deficytom i poziomom zadłużenia podobnym do tych, które odnotowano w Europie w ciągu ostatniego dziesięciolecia, gdyż mają one katastrofalne skutki pod względem trwałego wzrostu gospodarczego i stabilności finansowej oraz zatrudnienia w wielu państwach członkowskich;

L.

mając na uwadze, że owa strategia zaostrzania fiskalnego ma na celu utrzymanie wzrostu wydatków publicznych poniżej wskaźnika średnioterminowej tendencji wzrostu PKB;

M.

mając na uwadze, że przyszły dobrobyt gospodarczy Europy w znacznej mierze zależy od jej zdolności pełnego wykorzystywania swoich zasobów pracowniczych, również poprzez zwiększenie uczestnictwa kobiet i ludzi młodych w rynku pracy;

N.

mając na uwadze, że stopniowa i gładko wprowadzana konsolidacja fiskalna jest bardziej pożądana niż szybka i nagła strategia ograniczania braku równowagi w finansach publicznych, lecz stan gospodarki niektórych państw członkowskich nie pozwala na zastosowanie alternatywnego sposobu odzyskania dostępu do rynku i zapewnienia zwrotów z inwestycji;

O.

mając na uwadze, że wskaźniki dotyczące głęboko zadłużonych krajów ubogich (wskaźniki HIPC) wykazują w całej unii gospodarczej i walutowej znaczące różnice;

P.

mając na uwadze, że przyjęte przez kilka państw członkowskich działania konsolidacyjne osiągnęły bezprecedensowy wymiar;

Q.

mając na uwadze, że pomimo reformy i dążenia państw członkowskich do konsolidacji rynki obligacji państwowych strefy euro pozostają w zapaści, co znajduje odzwierciedlenie w wysokich spreadach i zmienności stóp procentowych; mając na uwadze, że jednym z bezpośrednich czynników sprawczych i jedną z podstawowych przyczyn tych rozbieżności bez precedensu były występujące na rynkach finansowych obawy dotyczące stabilności finansów publicznych i prywatnych w kilku państwach członkowskich;

R.

mając na uwadze, że luka konkurencyjna w strefie euro ma wpływ na rozbieżności w poziomach państwowych stóp procentowych;

S.

mając na uwadze, że wysokie państwowe stopy procentowe w niektórych państwach członkowskich strefy euro są częściowo wynikiem zauważalnego braku zaufania do zdolności tych państw w zakresie przeprowadzenia reform strukturalnych;

T.

mając na uwadze, że strefie euro nie udało się wykorzystać ogólnego obniżenia państwowych stóp procentowych w ciągu pierwszych dziesięciu lat euro do wyeliminowania luki w konkurencyjności, którą odzwierciedlają m.in. utrzymujące się wysokie deficyty na rachunku obrotów bieżących oraz gwałtownie rosnące jednostkowe koszty pracy w niektórych państwach członkowskich;

U.

mając na uwadze, że korekty przeprowadzane obecnie w niektórych krajach nie byłyby tak trudne z politycznego, gospodarczego i społecznego punktu widzenia, gdyby wykorzystano dobrą sytuację gospodarczą z pierwszych dziesięciu lat euro do przeprowadzania tego typu korekt;

V.

mając na uwadze, że udzielanie pożyczek prywatnemu sektorowi, co ma kluczowe znaczenie dla finansowania gospodarki realnej, utrzymuje się na słabym poziomie, zaś strumienie prywatnych kredytów uległy zahamowaniu w niektórych państwach członkowskich pomimo różnych programów odzyskiwania płynności wprowadzanych przez Europejski Bank Centralny;

W.

mając na uwadze, że małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) są siłą napędową europejskiej gospodarki i państwa członkowskie powinny je wspierać poprzez ograniczanie obciążeń administracyjnych, z jakimi przedsiębiorstwa te się borykają;

X.

mając na uwadze, że korekty należy postrzegać jako wiarygodne, jeżeli ma nastąpić powrót przepływów inwestycji;

Y.

mając na uwadze, że zdolność współfinansowania przez podatników została bardzo nadwyrężona w kilku państwach członkowskich; mając na uwadze, że szacuje się, iż szara strefa europejskiej gospodarki odpowiada za 22,1 % całkowitej działalności gospodarczej, zaś wynikające z tego straty w podatkach wynoszą około 1 biliona EUR rocznie; mając na uwadze, że proste, przewidywalne i nisko opodatkowane systemy podnoszą stopień zgodności z przepisami prawa podatkowego;

Z.

mając na uwadze, że roczna analiza wzrostu gospodarczego na 2013 r. (RAW 2013) ma na celu wyznaczenie priorytetów gospodarczych na 2013 r.;

AA.

mając na uwadze, że sprzyjający wzrostowi gospodarczemu filar konsolidacji fiskalnej powinno się rozwijać w równej mierze co reformy strukturalne pobudzające wzrost gospodarczy oraz filary solidarności i demokracji w każdym państwie członkowskim;

AB.

mając na uwadze, że jednolity rynek jest główną siłą UE napędzającą wzrost gospodarczy i zatrudnienie dzięki korzyściom skali i zwiększeniu konkurencji, lecz państwa członkowskie wykazują nadmierne zadowolenie z siebie przy wdrażaniu prawodawstwa w zakresie rynku wewnętrznego, zwłaszcza dyrektywy usługowej;

AC.

mając na uwadze, że każde państwo członkowskie musi osiągnąć narodową jedność w sprawie strategii reform po to, aby społeczeństwo i inni uczestnicy rynku mogli ją zrozumieć i aby mogli jej przestrzegać, co pozwoli uniknąć podziałów, sprzeciwów i działań opartych jedynie na krótkoterminowych interesach własnych, utrudniających osiągnięcie wyznaczonych celów;

AD.

mając na uwadze, że polityka konkurencji oparta na zasadach otwartego rynku i równych warunkach działania we wszystkich sektorach jest kamieniem węgielnym nieograniczonego funkcjonowania rynku wewnętrznego;

1.

z zadowoleniem przyjmuje ducha rocznej analizy wzrostu gospodarczego na rok 2013 przedstawionej przez Komisję; jest zdania, że wspomniana analiza stanowi odpowiednie działanie następcze uzupełniające ogólnie europejski semestr z 2012 r., a konkretnie roczną analizę wzrostu gospodarczego na rok 2012; ze szczególnym zadowoleniem przyjmuje większą przejrzystość w strategiach dostosowanych do potrzeb każdego z krajów, wprowadzonych przez Komisję poprzez ustalenie priorytetów w kwestii postępów w państwach strefy euro oraz postępów pod względem raczej strukturalnym niż nominalnym;

2.

z zadowoleniem przyjmuje, że w rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2013 r. uznano, iż wspieranie trwałego wzrostu gospodarczego oraz sektory o dużej liczbie „zielonych” miejsc pracy i działaniach są konieczne do wyjścia z kryzysu; podkreśla, że rozwiązania skupiające się na problemie obecnego kryzysu zadłużeniowego i finansowego, szczególnie odpowiednie reformy strukturalne, powinny iść w parze ze środkami na rzecz pobudzenia długofalowej konkurencyjności i wzrostu europejskiej gospodarki i odbudowy zaufania;

3.

zgadza się z Komisją, że konsolidacja fiskalna sprzyjająca wzrostowi gospodarczemu jest konieczna do wyjścia z kryzysu; przypomina, że kluczowym elementem relacji między wzrostem a konsolidacją jest struktura konsolidacji; zaznacza w związku z tym, że choć odpowiedni zestaw środków po stronie wydatków i dochodów zależy od konkretnego kontekstu, to jednak konsolidacja oparta na cięciu bezproduktywnych wydatków, a nie zwiększaniu dochodów, wykazuje tendencję do większej trwałości i lepszego pobudzania wzrostu w średnim okresie, ale w krótkim okresie powoduje raczej recesję;

4.

z zadowoleniem przyjmuje zawarty w „dwupaku” projekt postanowienia dotyczącego podniesienia jakości nadzoru i oceny finansów publicznych oraz analizy kosztów i korzyści wiążących się z inwestycjami publicznymi;

5.

z zadowoleniem przyjmuje zawarty w „dwupaku” projekt postanowień wspierających dialog gospodarczy oraz ogólny nadzór nad procesem europejskiego semestru parlamentów narodowych oraz Parlamentu Europejskiego;

6.

ubolewa nad tym, że w państwach członkowskich nie wdraża się strategii ani działań uzgodnionych na szczeblu unijnym, co uniemożliwia wykorzystanie pełnego potencjału tych środków;

7.

wzywa Komisję do uważnego śledzenia kierunku swojej polityki i dostosowania go do ogólnej oceny kosztów i korzyści wiążących się z kombinacją polityki wdrożoną w Unii, a także do skorygowania i doprecyzowania swych zaleceń w zakresie polityki na kolejny rok, jak określiła to w rocznej analizie wzrostu gospodarczego;

8.

nalega, aby państwa członkowskie skorygowały nadmierne deficyty w terminach wyznaczonych przez Radę; przypomina, że w tzw. „sześciopaku” przewidziany jest pewien poziom elastyczności;

9.

zachęca państwa członkowskie do ulepszenia swoich wewnętrznych ram fiskalnych z myślą o promowaniu skutecznej i zrównoważonej polityki budżetowej;

10.

podkreśla, że państwa członkowskie powinny kontynuować zróżnicowane strategie dyktowane ich sytuacjami budżetowymi oraz nalega na to, by państwa członkowskie utrzymały wzrost swoich wydatków publicznych poniżej wskaźnika średnioterminowej tendencji wzrostu PKB;

11.

z zadowoleniem przyjmuje uznanie roli jednolitego rynku i konieczność zniesienia licznych barier, jakie nadal występują w sektorze usług; przypomina, że droga do prawdziwie jednolitego europejskiego rynku jest jeszcze daleka;

12.

wzywa Komisję do monitorowania sytuacji państw członkowskich w świetle znacznego pogorszenia koniunktury w rozumieniu paktu stabilności i wzrostu;

13.

wzywa Komisję i Radę do zrównoważenia potrzeb w zakresie efektywnych inwestycji prywatnych i publicznych z celami konsolidacji fiskalnej poprzez dokładną ocenę programów inwestycji wspierających wzrost gospodarczy w swej ocenie programów stabilności i konwergencji, z pełnym poszanowaniem postanowień określonych w prawodawstwie unijnym; jest zdania, że konsolidacja fiskalna sprzyjająca wzrostowi gospodarczemu może jednocześnie przywrócić równowagę finansów publicznych oraz zaufanie inwestorów;

14.

oczekuje w związku z tym sprawozdania Komisji dotyczącego jakości wydatków publicznych oraz korekty – w granicach ram unijnych – zakresu ewentualnych działań dotyczących kwalifikacji programów inwestycyjnych;

15.

wzywa Komisję do rozpoczęcia w trybie pilnym opracowywania sposobu na zapewnienie, by równolegle do elementów trwałej dyscypliny fiskalnej wysunięto konkretne propozycje dotyczące wzrostu gospodarczego i miejsc pracy oraz wspierające prywatne inwestycje, które tworzą elementy wzrostu gospodarczego, solidarność między państwami członkowskimi oraz demokratyczną legitymację, a także niezbędnych reform strukturalnych, w szczególności mających na celu zmniejszenie bezrobocia osób młodych poprzez lepsze dopasowanie ich kwalifikacji do popytu na pracę, zwalczanie segmentacji rynku pracy, poprawę stabilności systemów emerytalnych, podniesienie wydajności systemów opodatkowania, zwiększenie konkurencyjności w odnośnych obszarach sektora usług, ułatwienie dostępu do kredytów, zmniejszenie biurokracji, wyeliminowanie zbędnych warstw systemu zarządzania oraz możliwości uchylania się od opodatkowania; z zadowoleniem przyjmuje zwiększoną legitymację demokratyczną w ramach europejskiego semestru; przypomina o konieczności dalszego zwiększenia legitymacji demokratycznej w ramach europejskiego semestru;

16.

wzywa Komisję i Radę do stałego dostosowywania i dalszego udoskonalania jakości, specyfiki krajowej i trafności zaleceń kierowanych do poszczególnych krajów;

17.

przypomina, że w celu podtrzymania wiarygodności rocznej analizy wzrostu gospodarczego i całego semestru Rada powinna uzasadniać powody ewentualnego niestosowania zaleceń Komisji opartych na rocznej analizie wzrostu gospodarczego; z zadowoleniem przyjmuje podejście „przestrzegaj lub wyjaśnij” wprowadzone w tzw. „sześciopaku” jeśli chodzi o zalecenia dla poszczególnych krajów, zgodnie z którymi Rada jest publicznie odpowiedzialna za wszelkie zmiany, które wprowadza do wniosków Komisji, i uważa, że ta zasada powinna zostać w praktyce zaostrzona;

18.

wzywa Komisję i Radę do zapewnienia zwiększenia i zoptymalizowania inwestycji w badania naukowe, rozwój i innowacje oraz przekształcenia przez europejskie sektory publiczne i prywatne rezultatów tych inwestycji w konkurencyjny atut i wzrost produktywności;

19.

wzywa Komisję i Radę do zwiększenia wysiłków na rzecz ograniczenia zależności od importu energii i surowców w celu zbudowania Europy bardziej zrównoważonej pod względem ekologicznym, gospodarczym i społecznym;

20.

wzywa państwa członkowskie do przyjęcia w trybie pilnym wieloletnich ram finansowych (WRF), co zapewni wzmocnienie roli tych ram jako źródła niezwykle potrzebnych długoterminowych inwestycji w sektory i działania wspierające trwały wzrost gospodarczy i zwiększające liczbę miejsc pracy; podkreśla znaczenie struktury unijnego budżetu, która powinna wspierać inwestycje w obszarach przynoszących wartość dodaną;

21.

wzywa Komisję do zaproponowania całościowego podejścia do kwestii trwałego wzrostu z myślą o realizacji celów strategii „Europa 2020”, które powinno obejmować urzeczywistnienie rynku wewnętrznego, zwiększenie konkurencji, europejską politykę przemysłową z prawdziwego zdarzenia, solidną i odpowiednio ukierunkowaną politykę spójności oraz gwarancję, że Europa będzie wykorzystywała wszystkie swe siły i wpływy w zewnętrznych stosunkach handlowych; wzywa Komisję do wykorzystania w pełni zasobów wzrostu wywodzących się z bezpośrednich inwestycji zagranicznych i handlu z krajami trzecimi, zwłaszcza poprzez zacieśnienie i rozszerzenie transatlantyckich stosunków gospodarczych; taki plan działań powinien obejmować pochodne cele odnowienia i otwarcia rynku transatlantyckiego, ugruntowania podstawowych zasad międzynarodowego porządku gospodarczego oraz rozszerzenia wielostronnego systemu opartego na zasadach w celu włączenia do niego nowych członków i nowych obszarów zapewniających możliwości gospodarcze; apeluje również do Komisji o przyspieszenie zakończenia trwającego procesu zawierania umów o wolnym handlu;

22.

z zadowoleniem przyjmuje uznanie roli jednolitego rynku i konieczność zniesienia licznych barier, jakie nadal występują w sektorze usług; przypomina, że droga do prawdziwie jednolitego europejskiego rynku jest jeszcze daleka; wzywa Komisję do poprawy egzekwowania wdrożenia prawodawstwa w zakresie rynku wewnętrznego; wzywa państwa członkowskie do pełnego wdrożenia prawodawstwa w zakresie rynku wewnętrznego, zwłaszcza dyrektywy usługowej;

23.

z zadowoleniem przyjmuje pierwsze sprawozdanie dotyczące stanu integracji jednolitego rynku na 2013 r. dołączone do rocznej analizy wzrostu gospodarczego i stanowiące jej uzupełnienie; podkreśla, że jednolity rynek odgrywa kluczową rolę w przywracaniu konkurencyjności Unii, a więc także lewarowaniu wzrost gospodarczego i zatrudnienia; wzywa Komisję i państwa członkowskie do właściwego wyeliminowania braków w zaleceniach dla poszczególnych krajów oraz do wzmocnienia ciągłej i regularnej oceny wdrożenia i egzekwowania postanowień dotyczących jednolitego rynku na rzecz poprawy wzrostu gospodarczego;

24.

jest zaniepokojony tym, że wiele państw członkowskich pozostaje w tyle pod względem produktywności; nalega na rolę reform strukturalnych w zaradzaniu temu problemowi; zwraca się do Komisji o sporządzenie sprawozdania w ramach jej następnej rocznej analizy wzrostu gospodarczego dotyczącego monitorowania rozwoju sytuacji w odniesieniu do produkcyjności kapitału i zasobów;

25.

podkreśla, że ścisłe egzekwowanie unijnej polityki konkurencji, opartej na zasadach otwartego rynku i równych warunkach we wszystkich sektorach, jest kamieniem węgielnym sprawnie funkcjonującego rynku wewnętrznego oraz warunkiem dla tworzenia trwałych i opartych na wiedzy miejsc pracy;

26.

podkreśla, że zdecydowane wysiłki wkładane przez państwa członkowskie w utrzymanie finansów publicznych na odpowiednim poziomie są konieczne, lecz mogą się powieść tylko wtedy, gdy ograniczane będą nadmierne zakłócenia równowagi makroekonomicznej; zwraca uwagę, że jednoczesne osiągnięcie tych celów możliwe jest tylko dzięki wzrostowi w strefie euro jako całości;

27.

przyjmuje do wiadomości dodanie nowego wskaźnika do tablicy wskaźników dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej w odniesieniu do sektora finansowego; ubolewa nad tym, że Komisja nie zastosowała się do procedury przewidzianej w rozporządzeniu (UE) nr 1176/2011, zgodnie z którym: „Komisja powinna ściśle współpracować z Parlamentem Europejskim i Radą przy opracowywaniu tabeli wskaźników oraz zestawu wskaźników makroekonomicznych i makrofinansowych dla państw członkowskich”, a dokładniej zgodnie z którym „Komisja powinna przedstawić propozycje dotyczące planów określenia wskaźników i progów oraz ich zmian właściwym komisjom Parlamentu Europejskiego i Rady, tak, aby mogły one przedłożyć swoje komentarze”;

28.

przypomina Komisji, że aby zbudować międzyinstytucjonalne zaufanie i nawiązać dialog ekonomiczny na wysokim poziomie, niezwykle istotne jest ściślejsze przestrzeganie w przyszłości wymogów procedury przewidzianej w rozporządzeniu (UE) nr 1176/2011;

29.

wzywa Komisję i Radę do podjęcia rzetelnego i szybkiego działania, by nadać prawdziwą doniosłość i skuteczność Paktowi na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia przyjętemu przez Radę Europejską w dniach 28–29 czerwca 2012 r.;

30.

apeluje o szybkie przyjęcie tzw. „dwupaku”;

31.

przyjmuje do wiadomości wejście w życie Traktatu o stabilności, koordynacji i zarządzaniu (paktu fiskalnego); uznaje, że należy jak najszybciej dokonać transpozycji paktu fiskalnego do wtórnego prawodawstwa Unii Europejskiej w oparciu o ocenę doświadczeń wynikających z jego wdrożenia i zgodnie z TUE i TFUE;

32.

z zadowoleniem przyjmuje „Plan działania zakładający poprawę skuteczności walki z oszustwami podatkowymi i uchylaniem się od opodatkowania” Komisji, zalecenia w sprawie „środków, które mają zachęcić państwa trzecie do stosowania minimalnych norm w zakresie dobrych rządów w dziedzinie opodatkowania” oraz zalecenia w sprawie „agresywnego planowania podatkowego”, przyjęte przez Komisję w dniu 6 grudnia 2012 r.; wspiera proaktywne stanowisko przyjęte przez Komisję, szczególnie przez Komisarza ds. podatków i unii celnej, audytu i zwalczania nadużyć finansowych; wzywa państwa członkowskie do realizacji działań następczych wynikających z zaleceń Komisji, podjęcia natychmiastowego i skoordynowanego działania przeciwko rajom podatkowym i agresywnemu planowaniu podatkowemu, a w ten sposób – zagwarantowania sprawiedliwszego podziału wysiłku podatkowego i podniesienia dochodów państw członkowskich;

33.

uznaje za pozytywne to, że wreszcie wszystkie państwa członkowskie uznają istotne znaczenie podjęcia działań na rzecz walki z unikaniem opodatkowania i oszustwami podatkowymi, również w czasie problemów budżetowych i kryzysu gospodarczego, jak stwierdzono we wnioskach Rady ds. Gospodarczych i Finansowych z dnia 13 listopada 2012 r.;

34.

przypomina, że celem wspólnego prawodawstwa w zakresie ram budżetowych państw członkowskich jest dopilnowanie, aby państwa członkowskie stale przestrzegały wspólnie uzgodnionych zasad, nie zaś określanie decyzji politycznych państw członkowskich;

35.

apeluje do Komisji, aby każdego roku na początku listopada, począwszy od 4–5 listopada 2013 r., przedstawiała roczną analizę wzrostu gospodarczego właściwym komisjom Parlamentu, w celu zapewnienia Parlamentowi odpowiedniego czasu na wydanie swych opinii w kolejnych europejskich semestrach;

36.

ubolewa, że w swoim komunikacie na temat rocznej analizy wzrostu gospodarczego na rok 2013 (COM(2012)0750) Komisja nie zajęła się należycie rolą unijnego budżetu w procesie europejskiego semestru; w szczególności ubolewa nad tym, że Komisja, proponując kluczowe priorytety, nie zdołała przedstawić faktycznych i konkretnych danych, w jaki sposób unijny budżet może w istocie odegrać rolę siły napędowej, katalizatora, synergii i uzupełnienia wobec polityki i inwestycji na poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym, które realizuje się dla wdrożenia tych priorytetów;

37.

jest przekonany, że finansowanie na szczeblu UE może przynieść oszczędności w budżetach wszystkich państw członkowskich, co należy podkreślić; uważa, że budżet UE ma do odegrania zasadniczą rolę w pobudzaniu wzrostu, tworzeniu nowych miejsc pracy i skutecznym zmniejszaniu nierównowagi makroekonomicznej w całej Unii, a także przede wszystkim w osiągnięciu celów UE 2020; ponownie ubolewa, że Komisja nie zdołała zająć się tą kwestią w swoim komunikacie na temat rocznej analizy wzrostu gospodarczego;

38.

odnotowuje ocenę Komisji, że całkowite poziomy zadłużenia podmiotów publicznych i prywatnych ograniczają zakres nowych działań i inwestycji w państwach członkowskich; wzywa jednak państwa członkowskie, aby nie uważały swoich składek do budżetu UE opartych na DNB za zmienną dostosowawczą w ramach działań na rzecz konsolidacji ani nie dążyły do sztucznego ograniczenia ilości wydatków z budżetu UE przeznaczonych na zwiększenie wzrostu gospodarczego wbrew zobowiązaniom politycznym, które podjęły na najwyższym szczeblu; jest jednak w pełni świadomy, że wzrost poziomu płatności w budżecie UE wywołał napięcie gospodarcze spowodowane potrzebą konsolidacji finansów publicznych w perspektywie krótkoterminowej, a z drugiej strony potencjalnym zwiększeniem składek niektórych państw członkowskich opartych na DNB; ponownie zgłasza zatem swój zdecydowany postulat dotyczący reformy zasad finansowania budżetu UE – która ma zostać ustalona w ramach negocjacji w sprawie WRF na lata 2014-2020 – polegającej na zmniejszeniu części składek państw członkowskich opartych na DNB do 40 % do 2020 r., co przyczyni się do ich działań na rzecz konsolidacji (1);

39.

przypomina, że budżet europejski jest w pierwszym rzędzie budżetem inwestycyjnym, przy czym 94 % jego całości jest reinwestowane w państwach członkowskich;

40.

zwraca się do Komisji o udzielenie zaktualizowanych informacji w sprawie obecnych wysiłków państw członkowskich zmierzających do przeprogramowania i przyspieszenia wykorzystywania unijnych funduszy strukturalnych i spójnościowych, tak by wspierać wzrost i spójność społeczną, zwłaszcza w odniesieniu do MŚP, oraz by przeciwdziałać bezrobociu wśród młodzieży;