19.12.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 393/1

1.

Konkluzje Rady z dnia 12 maja 2009 r. w sprawie strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia („ET 2020”) (1), w których wyznaczono cel polegający na obniżeniu do roku 2020 odsetka uczniów osiągających słabe wyniki w zakresie umiejętności podstawowych (czytanie, matematyka i nauki przyrodnicze) do poziomu 15 %.

2.

Rezolucję Rady z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie odnowionej europejskiej agendy w zakresie uczenia się dorosłych (2), której celem jest poprawienie umiejętności czytania i liczenia wśród dorosłych, a także poszerzenie oferty edukacyjnej dla Europejczyków o niskich kwalifikacjach,

1.

Umiejętność czytania ma w życiu kluczowe znaczenie: umożliwia rozwijanie indywidualnej zdolności refleksji, formułowanie wypowiedzi ustnej, krytyczne myślenie i empatię, stymuluje rozwój osobisty, zwiększa poczucie pewności siebie oraz daje poczucie tożsamości i pełnego udziału w społeczeństwie i gospodarce opierających się na wiedzy i charakteryzujących się cyfryzacją.

2.

Niski poziom umiejętności czytania spowalnia wzrost gospodarczy i ogranicza jego trwałość. Zrealizowanie unijnego celu polegającego na obniżeniu odsetka piętnastolatków osiągających słabe wyniki w zakresie umiejętności czytania do poziomu poniżej 15 % może przynieść państwom członkowskim znaczące korzyści gospodarcze.

3.

Umiejętność czytania utrzymuje się w większości europejskich krajów na niezmiennym poziomie i wciąż u co najmniej 1,1 mln piętnastolatków (czyli w przypadku co piątego z nich) jest niedostateczna (6).

4.

Umiejętność czytania to punkt wyjścia do wszelkiej dalszej nauki. Poprawa umiejętności czytania to skuteczny sposób na zwalczenie podstawowych przyczyn zjawisk takich jak: wczesne kończenie nauki, bezrobocie i słaby poziom uczestnictwa osób o niskich kwalifikacjach w uczeniu się przez całe życie.

5.

Nasilająca się cyfryzacja wymaga coraz bardziej zaawansowanej umiejętności czytania, w tym zdolności krytycznego oceniania tekstów, radzenia sobie z ich różnymi rodzajami, rozszyfrowywania obrazów oraz porównywania i łączenia ze sobą różnych elementów informacji. Dzięki portalom społecznościowym umiejętność pisania zyskała na widoczności i na znaczeniu.

6.

We wszystkich europejskich krajach istnieje znacząca różnica w efektach uczenia się uczniów ze środowisk w korzystnej sytuacji społeczno-ekonomicznej i uczniów ze środowisk defaworyzowanych. W wielu państwach UE uczniowie sytuujący się pod względem statusu społecznego w dolnym kwartylu są opóźnieni w stosunku do uczniów należących do górnego kwartylu o więcej niż dwa czy nawet trzy lata, a w kilku krajach piętnastoletni uczniowie ze środowisk defaworyzowanych coraz częściej uznawani są za funkcjonalnych analfabetów.

7.

Pod względem wyników w czytaniu między chłopcami a dziewczętami w wieku 15 lat istnieją znaczące, coraz większe różnice, odpowiadające mniej więcej jednemu rokowi, a główną przyczyną tego stanu rzeczy jest brak motywacji.

8.

W kształceniu i szkoleniu zawodowym w niektórych przypadkach brakuje odpowiedniego wsparcia, które pozwoliłoby zwiększyć umiejętności podstawowe i zrozumieć znaczenie umiejętności czytania w kontekście umiejętności związanych z pracą,

1.

Umiejętność czytania nie jest wyłącznie zagadnieniem z dziedziny edukacji, należy je rozpatrywać również na płaszczyźnie osobistej, ekonomicznej, kulturalnej i społecznej. Dlatego też, w celu wzbudzenia powszechnego poczucia odpowiedzialności, należy we wszelkie inicjatywy mające podnieść poziom umiejętności czytania angażować szereg uczestników życia społecznego, w tym przedsiębiorstwa, media, organizacje pozarządowe, partnerów społecznych, organizatorów uczenia się pozaformalnego, instytucje kulturalne, a także służby socjalne, służby zatrudnienia i służbę zdrowia na szczeblu lokalnym.

2.

Aby stworzyć środowisko sprzyjające rozwijaniu umiejętności czytania, które będzie promować czytanie i przyczyni się do poprawienia wyników w tej dziedzinie, należy zwiększyć dostępność różnorodnych materiałów do czytania w szkołach, bibliotekach i centrach medialnych, ale też w nietypowych miejscach, jak również w domach, i zapewnić rodzinom większe wsparcie, już na wczesnym etapie. Należy uświadamiać rodzicom wagę tego zagadnienia, jak również to, że mogą odgrywać kluczową rolę w podnoszeniu poziomu umiejętności czytania swoich dzieci, w motywowaniu i zachęcaniu ich do czytania, zarówno we wczesnym dzieciństwie, jak i na etapie nauki szkolnej.

3.

Należy pilnie podnieść skuteczność środków, które wprowadzono w państwach członkowskich i na szczeblu UE w celu poprawy umiejętności czytania wśród dzieci i dorosłych, zwłaszcza tych ze środowisk w niekorzystnej sytuacji społeczno-ekonomicznej. Istnieją dowody na to, że adresowane do rodzin programy na rzecz poprawy umiejętności czytania są racjonalne pod względem kosztów i wysoce skuteczne.

4.

Zasadnicze znaczenie dla zmniejszenia różnic społeczno-ekonomicznych i dla zapewnienia małym dzieciom solidnych podstaw na dalsze życie ma udział w dobrej jakościowo wczesnej edukacji i opiece nad dzieckiem, która – w oparciu o gry i zabawy – rozwija i stymuluje umiejętności językowe pod nadzorem wykwalifikowanych pracowników.

5.

Personel zajmujący się wczesną edukacją i opieką nad dzieckiem oraz nauczyciele szkół podstawowych powinni posiadać odpowiednie kompetencje, by na wczesnym etapie wykrywać trudności związane z językiem i uczeniem się oraz by takim trudnościom przeciwdziałać.

6.

Kompetencje pedagogiczne nauczycieli szkół podstawowych w dziedzinie nauczania czytania i pisania oraz w wykorzystywaniu technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) do celów pedagogicznych powinny, w stosownych przypadkach, zostać wzmocnione. Co więcej, wspieranie nauczycieli szkół średnich, by uczyli umiejętności czytania w kontekście wszystkich przedmiotów oraz, w stosownych przypadkach, propagowanie dostępu wszystkich nauczycieli do specjalistycznych porad pozwoli utrwalić dotychczasowe postępy i osiągnąć dalsze.

7.

W systemach edukacji nie wykorzystano jeszcze w pełni możliwości wynikających z wpływu nowych technologii na umiejętność czytania. Przegląd materiałów do nauki i metod uczenia się z uwzględnieniem nasilającej się cyfryzacji oraz wspieranie nauczycieli, by wykorzystywali nowe metody dydaktyczne, może zwiększyć motywację osób uczących się.

8.

Należy zachęcać do prowadzenia badań oceniających umiejętności nowo przybyłych migrantów i ich dzieci w posługiwaniu się językiem(-ami) kraju ich pobytu, a także udzielać takim grupom bardziej zindywidualizowanego wsparcia. W przypadkach, w których zostanie to uznane za stosowne, i w zakresie, w jakim umożliwiać to będą zasoby, można również udzielać wsparcia w dziedzinie języka kraju pochodzenia.

9.

Należy dążyć do opracowania bardziej spójnych programów nauczania, w tym do uwzględnienia umiejętności czytania w całym programie szkolnym i do opracowania przeznaczonego dla dorosłych programu nauczania w zakresie umiejętności czytania, poprzez wprowadzenie dla poszczególnych przedziałów wiekowych osobnych standardów i narzędzi oceniania, a także poprzez stosowanie skutecznego systemu zapewniania jakości.

10.

Monitorowanie poziomów umiejętności wśród dorosłych oraz angażowanie przedsiębiorstw, mediów, organizacji pozarządowych, partnerów społecznych, instytucji kulturalnych, a także lokalnych służb socjalnych, służb zatrudnienia i służby zdrowia powinno stanowić podstawę strategii na rzecz podnoszenia poziomu wiedzy na temat problemów z umiejętnością czytania w całym społeczeństwie.

11.

Aby możliwe było zróżnicowanie i podniesienie jakości oferty edukacyjnej dla dorosłych w zakresie umiejętności czytania, konieczne są: odpowiednie przygotowanie pedagogiczne nauczycieli uczących dorosłych umiejętności czytania; program nauczania ściśle powiązany z umiejętnościami niezbędnymi do pracy i oparty na odpowiednich materiałach; odpowiednia długość i intensywność zajęć; wsparcie w zakresie ICT i metod oceniania,

1.

Zapewniły użyteczną bazę wiedzy poprzez monitorowanie i gromadzenie danych, z maksymalnym wykorzystaniem istniejących zasobów, takich jak badania PISA czy PIAAC.

2.

Opracowały, w ramach szerszych strategii rozwoju umiejętności, sposoby działania prowadzące do poprawy umiejętności czytania z uwzględnieniem szczególnego wkładu ze strony wszystkich właściwych podmiotów, organizacji oraz organów, zarówno edukacyjnych, jak i nieedukacyjnych; oraz, w stosownych przypadkach, wzmocniły współpracę w zakresie inicjatyw dotyczących umiejętności czytania podejmowanych przez organy lokalne, regionalne i krajowe, partnerów społecznych oraz przedstawicieli nauczycieli, rodziców i dorosłych uczących się.

3.

Zachęcały do przyjmowania szeroko zakrojonych środków popularyzatorskich, tak by zwrócić powszechną uwagę na umiejętność czytania oraz przełamać tabu, jakim są słabe umiejętności czytania we wszystkich przedziałach wiekowych. Przede wszystkim można lepiej informować pracodawców o korzyściach ekonomicznych i wzroście motywacji pracowników w związku z poprawą ich umiejętności czytania; można też zachęcać pracodawców do podejmowania odpowiednich działań w tym zakresie.

4.

Promowały opracowywanie i wdrażanie adresowanych do rodzin programów na rzecz poprawy umiejętności czytania, w szczególności w przypadku rodzin w niekorzystnej sytuacji społeczno-ekonomicznej, tak by angażować rodziców i innych członków rodziny w poprawę umiejętności czytania ich dzieci oraz własnych.

5.

Promowały powszechny, równy dostęp do dobrej jakościowo wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem jako czynnik o zasadniczym znaczeniu dla zmniejszania różnic społeczno-ekonomicznych.

6.

Dokonywały przeglądów materiałów do nauki i metod uczenia się z uwzględnieniem nasilającej się cyfryzacji z myślą o stymulowaniu motywacji osób uczących się i powszechniej stosowały zasoby wykorzystywane w uczeniu się pozaformalnym. Promowały opracowywanie oprogramowania dla szkół, tak by pomóc nauczycielom w wypracowywaniu nowych sposobów działania prowadzących do poprawy umiejętności czytania.

7.

Zachęcały do opracowywania jasnych wytycznych co do kompetencji, jakich potrzebują nauczyciele, by uczyć czytania i pisania zarówno dorosłych, jak i w szkołach, promując zindywidualizowane metody pedagogiczne dostosowane do konkretnych potrzeb.

8.

Zwiększały świadomość i wiedzę nauczycieli na temat teoretycznych podstaw uczenia się i nauczania umiejętności czytania, tak by byli oni w stanie wykryć u swoich uczniów problemy z czytaniem lub pisaniem i je rozwiązać, oraz zapewniały dostępność fachowych porad i, w stosownych przypadkach, pomocy wyspecjalizowanych nauczycieli,

1.

W kolejnym wspólnym sprawozdaniu Rady i Komisji w sprawie wdrażania strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia („ET 2020”) w 2015 r. zdały sprawę z działań podjętych w celu poprawy umiejętności czytania we wszystkich przedziałach wiekowych oraz, w miarę możliwości, ze skutków tych działań.

2.

Wykorzystywały wszystkie odpowiednie działania w ramach obecnego programu „Uczenie się przez całe życie” oraz przyszłego unijnego programu na rzecz kształcenia i szkolenia, a także zasoby Europejskiego Funduszu Społecznego w celu wspierania i upowszechniania innowacyjnych sposobów podejścia do podnoszenia poziomu umiejętności czytania w całej UE oraz doskonalenia wiedzy naukowej, na której opierać się będzie przyszła polityka. Bez uszczerbku dla wyniku negocjacji w sprawie kolejnych wieloletnich ram finansowych wspierały – w ramach przyszłego unijnego programu na rzecz kształcenia i szkolenia – bardziej strategiczne, międzysektorowe działania na rzecz umiejętności czytania, tak by stymulować innowacje i podnosić skuteczność środków polityki.

3.

Zapewniały, w stosownych przypadkach, odpowiednie uwzględnienie zagadnień związanych z umiejętnością czytania w procesie „Europa 2020”,

1.

Wspierała europejską współpracę w dziedzinie umiejętności czytania, w szczególności poprzez utworzenie europejskiej sieci organizacji współpracujących w tym obszarze w państwach członkowskich, tak by promować współpracę transnarodową i wspierać opracowywanie krajowych strategii na rzecz poprawy umiejętności czytania; oraz by zorganizowała, wraz z zainteresowanymi państwami członkowskimi, tydzień pod hasłem „Europa lubi czytać”, którego celem będzie popularyzowanie zagadnień związanych z umiejętnością czytania w UE.

2.

Przedłożyła w 2013 r. sprawozdanie dotyczące współpracy politycznej w dziedzinie umiejętności podstawowych, zawierające zarys skutecznych strategii na rzecz obniżenia odsetka osób osiągających słabe wyniki w czytaniu, matematyce i naukach przyrodniczych; strategie te powinny obejmować pełny cykl uczenia się przez całe życie i kłaść nacisk na umiejętności i kompetencje zarówno czytania, jak i pisania.

3.

Czuwała nad tym, by inicjatywy Komisji dotyczące ICT w edukacji oraz w obszarze młodzieży w pełni uwzględniały wyzwania i możliwości wiążące się z cyfryzacją oraz z nowymi technologiami w odniesieniu do umiejętności czytania.

4.

Ułatwiała identyfikację, analizowanie i rozpowszechnianie najlepszych praktyk dotyczących inicjatyw politycznych służących poprawieniu wyników w zakresie umiejętności czytania – za pomocą wszelkich stosownych środków, w tym instrumentów dostępnych w ramach otwartej metody koordynacji i nowej strony poświęconej umiejętności czytania w portalu Europa.

5.

Wykorzystywała publikację „Education and Training Monitor” w celu dostarczania porównywalnych danych i analiz dotyczących postępów w osiąganiu benczmarku w zakresie umiejętności podstawowych określonego w strategicznych ramach „ET 2020” oraz w celu doskonalenia wiedzy naukowej, na podstawie której kształtowana będzie polityka w dziedzinie umiejętności czytania.

6.

Wykorzystała nowe ramy współpracy z OECD (7) w dziedzinie edukacji w celu zwiększenia zakresu krajowego monitorowania i gromadzenia danych.

19.12.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 393/5

1.

Debaty o edukacji i strategii „Europa 2020”, która odbyła się podczas nieformalnego posiedzenia ministrów edukacji w Nikozji w dniach 4–5 października 2012 r.

2.

Pilotażowej wzajemnej oceny, którą przeprowadzono w dniu 17 września 2012 r. i podczas której oceniano działania polityczne w dziedzinie kształcenia i szkolenia, a zwłaszcza w dziedzinie szkolnictwa wyższego oraz kształcenia i szkolenia zawodowego jako dwóch kluczowych obszarach uznanych za szczególnie ważne podczas europejskiego semestru w 2012 r.

3.

Publicznej debaty, którą podczas europejskiego semestru w 2012 r. poświęcono zagadnieniom kształcenia i szkolenia i którą przeprowadzono w trakcie Europejskiego Forum Kształcenia, Szkolenia i Młodzieży w dniach 18–19 października 2012 r.

4.

Starań, by ulepszyć dowody empiryczne i potencjał analityczny za pomocą Monitora Kształcenia i Szkolenia.

5.

Wspólnego przeglądu tematycznego przeprowadzonego przez Komitet ds. Edukacji i Komitet Zatrudnienia w dniu 18 kwietnia 2012 r.,

1.

Jeżeli chodzi o kształcenie i szkolenie, to zalecenia dla poszczególnych krajów wydane przez Radę w dniu 10 lipca 2012 r. koncentrują się przede wszystkim na promowaniu dostępu do dobrej jakościowo edukacji przedszkolnej i szkolnej; ograniczaniu liczby osób wcześnie kończących naukę; ułatwianiu młodym ludziom przechodzenia z etapu kształcenia i szkolenia do etapu pracy zawodowej; poprawie efektów kształcenia oraz dostosowywaniu umiejętności do potrzeb rynku pracy; zwiększaniu roli kształcenia i szkolenia zawodowego ze szczególnym uwzględnieniem uczenia się poprzez praktykę w miejscu pracy oraz przyuczania do zawodu; modernizowaniu szkolnictwa wyższego ze szczególnym uwzględnieniem redukcji odsetka osób porzucających studia, a także na poszerzaniu dostępu do edukacji dla grup defaworyzowanych.

2.

Postępy, które poczyniono w latach 2010–2011, realizując wymierny cel UE związany ze zdobywaniem wykształcenia wyższego lub równoważnego oraz z ograniczaniem zjawiska wczesnego kończenia nauki, są obiecujące, ale nierównomierne; jeżeli cel ten ma zostać osiągnięty do 2020 r., niezbędne są dalsze działania, zwłaszcza że reformy w dziedzinie kształcenia i szkolenia często wymagają czasu.

1.

Nawet w okresie niedoboru zasobów finansowych wydajne i adekwatne inwestowanie w dziedziny pobudzające wzrost gospodarczy, takie jak kształcenie i szkolenie, jest kluczowe dla rozwoju gospodarczego i konkurencyjności gospodarczej, te zaś są niezbędne do tworzenia miejsc pracy.

2.

Skuteczne inwestowanie w kształcenie i szkolenie może być szczególnie ważne właśnie w okresach trudności gospodarczych i dużego bezrobocia wśród młodzieży. Kiedy kryzys się skończy, duża liczba dobrze wykształconych absolwentów szkół wyższych oraz placówek kształcenia i szkolenia zawodowego może znacznie zwiększyć perspektywę wzrostu gospodarczego, sprzyjać innowacjom i pomóc uniknąć kryzysu w przyszłości.

3.

Poziom kompetencji i umiejętności zarówno młodzieży, jak i dorosłych w wielu dziedzinach należy stale i dobrze dostosowywać do zmieniających się potrzeb gospodarki i rynku pracy. Należy zatem promować zatrudnialność zarówno w ramach systemu kształcenia i szkolenia, jak i w miejscu pracy, co powinno być wspólnym zadaniem sektora publicznego i prywatnego w kontekście uczenia się przez całe życie.

4.

Aby zrealizować cele strategii „Europa 2020”, należy przede wszystkim zadbać o to, by Europejczycy odczuwali motywację i chęć do nauki i dzięki temu w dłuższym okresie mogli przyczyniać się do trwałego wzrostu gospodarczego i włączenia społecznego.

5.

Celem systemów kształcenia i szkolenia powinna być pomoc w przechodzeniu z etapu kształcenia do etapu pracy zawodowej, zapewnianie odpowiedniej równowagi między teorią a praktyką, a w stosownym przypadku – zacieśnianie związków między kształceniem i szkoleniem a rynkiem pracy. Proces uczenia się powinien lepiej odzwierciedlać nowe realia, a w stosownym przypadku – uwzględniać elementy szkolenia praktycznego, dzięki czemu może przyczynić się do zwiększenia zatrudnialności uczniów, studentów i innych osób uczących się.

6.

Sektor kształcenia i szkolenia (w tym ministerstwa) powinien odgrywać istotniejszą rolę zarówno podczas określania wspólnych założeń i celów związanych z kształceniem i szkoleniem, jak i podczas realizacji tych aspektów europejskiego semestru w ramach strategii „Europa 2020”, które odnoszą się do edukacji; miałoby temu służyć:

1.

Opracowały i wdrożyły – zgodnie z krajowymi i regionalnymi priorytetami i potrzebami – reformy mające sprostać wyzwaniom w dziedzinie kształcenia i szkolenia, o których mowa w zaleceniach dla poszczególnych krajów.

2.

Zaplanowały skuteczne inwestycje w kształcenie i szkolenie w ramach szerszej strategii na rzecz naprawy gospodarczej, wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, w tym za pomocą programów UE i europejskich funduszy strukturalnych.

3.

Dołożyły starań – wraz ze stosownymi zainteresowanymi stronami – by poprawić rekrutację, rozwój zawodowy i ogólny status nauczycieli, kadry kierowniczej szkół oraz osób kształcących nauczycieli i w ten sposób podnieść jakość nauczania i środowiska edukacyjnego oraz zwiększyć atrakcyjność tych zawodów.

4.

Włączyły do programów kształcenia i szkolenia – zwłaszcza kształcenia i szkolenia zawodowego – więcej elementów związanych z pracą, m.in. za pomocą staży i przyuczania do zawodu; ustanowiły struktury współpracy między placówkami kształcenia i szkolenia zawodowego, przedsiębiorstwami, partnerami społecznymi oraz organami lokalnymi i regionalnymi; a także zwiększyły atrakcyjność sektora kształcenia i szkolenia zawodowego, m.in. proponując zróżnicowaną ofertę kształcenia i szkolenia oraz zapewniając zwiększony wymiar poradnictwa podczas kształcenia na poziomie szkoły średniej pierwszego stopnia.

5.

W kontekście krajowych ram kwalifikacji propagowały elastyczne ścieżki między kształceniem i szkoleniem zawodowym a szkolnictwem wyższym.

6.

Zwiększyły liczbę osób podejmujących studia wyższe oraz kształcenie i szkolenie zawodowe, na przykład organizując działania skierowane do grup niedostatecznie reprezentowanych, wprowadzając elastyczne sposoby uczenia się, a także rozwijając – jeżeli jeszcze tego nie zrobiono – szkolnictwo wyższe zorientowane zawodowo, będące uzupełnieniem edukacji uniwersyteckiej.

7.

Zapewniły studentom lepiej ukierunkowane wsparcie i poradnictwo, aby w ten sposób pomóc im uzyskać wykształcenie wyższe w przewidywanym terminie.

8.

Powiązały priorytety odnoszące się do edukacji określone w strategii „Europa 2020” i w strategicznych ramach „ET 2020” z wydatkami z europejskich funduszy strukturalnych dokonywanymi na mocy obecnych i przyszłych wieloletnich ram finansowych.

1.

Oceniła niedawną pilotażową wzajemną ocenę i na jej podstawie przedstawiła do dyskusji propozycje ewentualnych przyszłych przedsięwzięć z zakresu partnerskiego uczenia się i wzajemnej oceny – powiązanych z celami strategii „Europa 2020”.

2.

Przedstawiła Radzie projekt programu prac „ET 2020”, tak by można było zapewnić realizację obszarów priorytetowych przewidzianych w drugim cyklu roboczym „ET 2020” (obejmującym lata 2012–2014) oraz w stosownym przypadku realizację zaleceń dla poszczególnych krajów. Program ten powinien dla każdego obszaru priorytetowego określać planowane działania, harmonogram oraz udział grup roboczych realizujących otwartą metodę koordynacji.

1.

Zadbały – bez uszczerbku dla negocjacji w sprawie wieloletnich ram finansowych – o to, by zapotrzebowanie na reformy, o których mowa w zaleceniach dla poszczególnych krajów, zostało uwzględnione w priorytetach inwestycyjnych i działaniach zaplanowanych w kontekście przyszłych wspólnych ram strategicznych obejmujących europejskie fundusze strukturalne.

2.

Poprawiły koordynację prac sieci Eurydice i innych stosownych sieci, np. sieci ReferNet działającej przy Europejskim Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego (Cedefop), na potrzeby przygotowywanych przez nie analiz systemów kształcenia i szkolenia państw członkowskich oraz reform podejmowanych w ramach strategii „Europa 2020”.

19.12.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 393/8

1.

że kultura – zawierająca nieodłączny element kreatywności i innowacyjności – jest wartością sama w sobie, wnosi znaczącą wartość publiczną oraz przyczynia się do inteligentnego, trwałego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, o którym mowa w strategii „Europa 2020” i w jej inicjatywach przewodnich (1);

2.

cele z zakresu kultury wyznaczone Unii Europejskiej w art. 167 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

3.

że polityka kulturalna ma charakter horyzontalny i dlatego potrzebna jest przekrojowa współpraca pomiędzy różnymi sektorami i pomiędzy różnymi szczeblami zarządzania;

4.

że liczne wyzwania, przed którymi staje sektor kultury i sektor kreatywny, w tym szybką zmienność otoczenia pod wpływem cyfryzacji i globalizacji, należy przekształcić w nowe możliwości wzrostu i zatrudnienia, co jednak wymaga działań na różnych szczeblach zarządzania;

5.

że na obszarach, gdzie stykają się sektor kultury i sektor kreatywny, zachodzi potężna dynamika i że z ustanowienia powiązań i partnerstw między sektorami wynikają znaczne korzyści; dlatego do zarządzania kulturą należy podejść całościowo;

6.

że „zarządzanie kulturą” należy rozumieć jako sposób tworzenia polityk kulturalnych oraz jako narzędzie, które drogą koordynacji polityk kulturalnych z innymi politykami sektorowymi ma zapewnić kulturze trwalsze miejsce w głównym nurcie polityki publicznej;

7.

wagę, jaką ma otwarta metoda koordynacji, stosowana przy realizacji planu prac Rady w dziedzinie kultury (2) – jedno z narzędzi zarządzania kulturą na szczeblu europejskim,

—

by wspierały oparte na dowodach podejście do kształtowania polityki kulturalnej na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, korzystając w stosownym przypadku z instrumentów ewaluacyjnych i instrumentów oceny skutków, które to instrumenty posługiwałyby się wskaźnikami nie tylko ilościowymi, lecz także jakościowymi,

—

by promowały aspekty związane z polityką kulturalną w innych dziedzinach polityki,

—

by propagowały współdziałanie i współpracę sieciową instytucji kultury, instytucji edukacyjnych, ośrodków badawczych oraz przedsiębiorstw kulturalnych i kreatywnych w celu gromadzenia i przetwarzania wyników badań i rozpowszechniania ich wśród osób kształtujących politykę,

—

by jak najefektywniej korzystając z istniejących struktur, starały się dopilnować uwzględniania wspomnianych wyników badań – jeżeli to właściwe i stosowne – przez ministerstwa i odpowiednie organy administracji publicznej podczas planowania badań i formułowania polityk sektorowych,

—

zachęcały do wymiany doświadczeń, sprzyjały rozpowszechnianiu sprawdzonych rozwiązań w dziedzinie polityki kulturalnej oraz propagowały synergię między państwami członkowskimi, jeżeli chodzi o badania akademickie związane z kulturą i z zarządzaniem kulturą,

—

wyznaczyły w ministerstwach odpowiedzialnych za kulturę lub w innych organach publicznych zajmujących się polityką kulturalną oraz w Komisji punkty kontaktowe odpowiadające za gromadzenie i koordynowanie przyszłych analiz i badań oraz zachęcały te punkty do współpracy sieciowej na szczeblu europejskim,

—

tak szybko, jak to możliwe, zastosowały wspólne ramy statystyczne i wspólną metodologię, opracowane w ramach projektu ESSnet-Culture, aby uzyskać rzetelne, porównywalne i aktualne informacje na temat społeczno-gospodarczego oddziaływania sektora kultury i sektora kreatywnego, i kierując się zaleceniami wydanymi w ramach tego projektu, kontynuowały prace nad przyszłymi priorytetami (4),

—

promowały dalsze opracowywanie przez Eurostat porównywalnych statystyk dotyczących kultury – we współpracy z krajowymi instytutami statystycznymi (5) i z ministerstwami odpowiedzialnymi za kulturę lub innymi organami publicznymi zajmującymi się statystyką kultury,

—

propagowały wymianę doświadczeń i zainicjowały prace – z udziałem Eurostatu – w dziedzinie rachunków satelitarnych  (6) dotyczących kultury, które pomogą ocenić udział kultury w gospodarce, ze szczególnym uwzględnieniem zatrudnienia w tym sektorze,

—

zacieśniły międzysektorową i międzyresortową współpracę w dziedzinie kultury oraz opracowały wielopoziomowe zintegrowane strategie uwzględniające wszystkie szczeble zarządzania,

—

zachęcały władze lokalne i regionalne w ramach polityk rozwoju lokalnego i regionalnego do uwzględnienia sektora kultury i sektora kreatywnego w strategiach inteligentnej specjalizacji  (8) i w tym celu ustanowiły skuteczne partnerstwa między społeczeństwem obywatelskim, sektorem biznesu i organami publicznymi,

—

zachęcały podmioty publiczne i prywatne do wspólnych przedsięwzięć w celu zapewnienia trwałych inwestycji w sektor kultury i sektor kreatywny, a jednocześnie sprzyjały lepszemu łączeniu inwestycji twardych (infrastruktura) i miękkich (kapitał ludzki),

—

propagowały podejście partycypacyjne do kształtowania polityki kulturalnej, zacieśniając partnerstwa między publicznymi instytucjami kultury a społeczeństwem obywatelskim oraz skłaniając społeczeństwo obywatelskie do zaangażowania poprzez odpowiedni dialog i konsultacje,

—

nadal wspierała współpracę ekspertów z państw członkowskich oraz wymienianie się przez nich sprawdzonymi rozwiązaniami, m.in. poprzez otwartą metodę koordynacji, oraz promowała usystematyzowany dialog ze stosownymi zainteresowanymi grupami;

—

nadal rozwijała międzysektorową współpracę wewnątrz Komisji, po to by w pełni wykorzystać potencjał sektora kultury i sektora kreatywnego do propagowania inteligentnego wzrostu, spójności społecznej i dialogu międzykulturowego w Europie, a obowiązujące procedury oceny skutków – do uwzględniania kultury we wszystkich stosownych unijnych politykach i działaniach,

—

w pełni wykorzystały – w stosownych przypadkach – obecne i przyszłe programy finansowe dostępne na szczeblu UE, w tym programy w dziedzinie badań i innowacji (9),

—

wspólnie pracowały nad śródokresowym przeglądem planu prac w dziedzinie kultury na lata 2011–2014 oraz nad sprawozdaniem końcowym z jego realizacji, a także opracowały metody monitorowania, które pozwolą oszacować tę realizację,

—

regularnie i na odpowiednio wczesnym etapie dzieliły się informacjami o unijnych politykach i działaniach mających bezpośredni lub pośredni wpływ na zagadnienia kulturalne i politykę kulturalną, po to by tym samym zapewnić skuteczną koordynację na szczeblu europejskim i krajowym; w tym celu zwraca się do KOMISJI, by informowała Komitet ds. Kultury o stosownych inicjatywach, które podejmuje, także w ramach rocznego programu prac, a do PRZYSZŁYCH PREZYDENCJI – by informowały o pracach prowadzonych przez inne organy przygotowawcze Rady,

—

do końca 2013 r. wyznaczyły punkty kontaktowe odpowiadające za gromadzenie i koordynowanie przyszłych analiz i badań,

—

współpracowały w celu realizacji niniejszych konkluzji,

—

w 2015 r. podsumować realizację niniejszych konkluzji (10).

19.12.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 393/11

—

Agendzie UE na rzecz praw dziecka (2), w której za jeden z celów uznano zapewnienie dzieciom wysokiego poziomu ochrony w świecie cyfrowym, a przy tym pełne respektowanie przysługującego im prawa dostępu do internetu z pożytkiem dla ich rozwoju społeczno-kulturalnego,

—

znaczeniu programów na rzecz bezpieczniejszego internetu, za pomocą których UE od 1999 roku koordynuje i wspiera działania mające uczynić z internetu bezpieczniejsze miejsce dla dzieci, a także o kluczowej roli centrów programu „Bezpieczniejszy internet”,

—

Europejskiej agendzie cyfrowej (3), która za pomocą swoich działań ma między innymi szerzyć umiejętność korzystania z mediów (4), w szczególności kompetencje informatyczne (5), włączenie cyfrowe, a także skłaniać do innowacji technologicznych i tworzenia miejsc pracy, a tym samym przyczyniać się do powstawania jednolitego rynku cyfrowego,

1.

Ciągle aktualne są jej konkluzje z 2011 r. w sprawie ochrony dzieci w świecie cyfrowym (6), w których to konkluzjach zwróciła się do państw członkowskich, Komisji i branży, by podjęły działania na rzecz stworzenia bezpiecznego środowiska internetowego dla dzieci oraz by przyjęły niezbędne środki w celu zwalczania nielegalnych treści, takich jak obrazy przedstawiające niegodziwe traktowanie dzieci w celach seksualnych.

2.

Przyjęto dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/93/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej i zastępującą decyzję ramową Rady 2004/68/WSiSW (7); państwa członkowskie muszą wdrożyć tę dyrektywę.

3.

Ponieważ konkluzje Rady z 2011 r. i dyrektywa 2011/93/UE obejmują działania głównie w ramach 3. i 4. filaru europejskiej strategii na rzecz lepszego internetu dla dzieci, niniejsze konkluzje będą się koncentrować głównie na kwestiach poruszanych w ramach 1. i 2. filaru tej strategii.

4.

Niniejsze konkluzje i konkluzje z 2011 r. wzajemnie się uzupełniają i stanowią ogólną odpowiedź Rady na europejską strategię zaproponowaną przez Komisję,

1.

Utworzenie – z inicjatywy Komisji – koalicji na rzecz lepszego internetu dla dzieci oraz plan jej prac zakładający osiągnięcie postępów i rezultatów w pięciu dziedzinach działań (narzędzia raportowania, adekwatne do wieku ustawienia prywatności, klasyfikacja treści, kontrola rodzicielska, usuwanie materiałów związanych z niegodziwym traktowaniem dzieci w celach seksualnych) (8).

2.

Wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia ustanawiającego instrument „Łącząc Europę” (9) oraz wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia w sprawie transeuropejskich sieci telekomunikacyjnych (10), które to wnioski przewidują finansowanie infrastruktury do obsługi programu „Bezpieczniejszy internet”, zarówno na szczeblu europejskim, jak i krajowym.

3.

Wniosek Komisji w sprawie rozporządzenia ustanawiającego program „Horyzont 2020” (11), który przewiduje finansowanie badań m.in. w dziedzinach łączących dzieci i internet, oraz wniosek Komisji w sprawie rozporządzenia ustanawiającego program „Erasmus dla wszystkich” (12), który przewiduje finansowanie inicjatyw edukacyjnych na rzecz umiejętności korzystania z mediów i na rzecz kultury informatycznej.

4.

Skierowany do państw członkowskich apel Komisji o wyznaczenie „cyfrowego mistrza”, którego działania mają służyć propagowaniu korzyści płynących z integracyjnego społeczeństwa cyfrowego (13).

5.

Prace, które podejmuje Rada Europy w ramach strategii zarządzania internetem (2012–2015) w odniesieniu do ochrony dzieci w internecie i ich usamodzielniania.

6.

Bardzo korzystne wyniki i przebieg bieżących projektów krajowych, których cele są podobne do wspomnianych powyżej, czyli: tworzenie dobrych jakościowo treści internetowych dla dzieci albo ochrona nieletnich przy zastosowaniu narzędzi kontroli, zwiększania świadomości i usamodzielniania,

1.

Dzięki swojemu interaktywnemu i medialnemu charakterowi internet oferuje szerokie możliwości rozwijania umiejętności korzystania z mediów, w szczególności umiejętności cyfrowych, co sprzyja zmysłowi krytycznemu, umiejętnościom analitycznym, innowacyjności i kreatywności. Rozwijanie umiejętności korzystania z mediów, w szczególności umiejętności cyfrowych, jest ważne, gdyż dzięki nim dzieci będą potrafiły bezpiecznie dostosowywać się do wciąż ewoluujących nowych technologii i – ogólniej – będą mogły w bezpieczny i kreatywny sposób kształtować swój świat.

2.

Długoterminowe społeczne skutki niedostatecznego inwestowania w polityki oddziałujące na dzieci mogą być poważne (14), co dowodzi, że należy zająć się specyficznymi potrzebami i zagrożeniami związanymi z aktywnością dzieci w internecie i że należy uczynić z internetu miejsce oferujące możliwości wszystkim dzieciom z Europy, niezależnie od ich pochodzenia etnicznego, kulturowego czy społecznego, a także dzieciom niepełnosprawnym i dzieciom specjalnej troski, i dzięki temu zmniejszyć istniejące nierówności cyfrowe.

3.

Należy koordynować realizację działań podejmowanych w ramach przedmiotowej europejskiej strategii na szczeblu krajowym i europejskim, a zarazem propagować interakcję wielu zainteresowanych stron, zwłaszcza dzieci, ministerstw, właściwych instytucji, organizacji pozarządowych i przedstawicieli branży; przykładem zacieśnionej współpracy na szczeblu europejskim jest dbanie o stałą, intensywniejszą koordynację prac w ramach finansowanej przez UE sieci centrów programu „Bezpieczniejszy internet” w państwach członkowskich.

4.

Ważna jest samoregulacja, ponieważ internet to szybko zmieniające się środowisko, które wymaga elastyczności, by nie malał jego potencjał wzrostowy i zdolności adaptacyjne; aby jednak samoregulacja była skuteczna, należy ją w sposób niezależny monitorować i oceniać oraz ściśle łączyć z inicjatywami uświadamiającymi i usamodzielniającymi,

1.

Dzieci stykają się z internetem w coraz młodszym wieku i dzięki coraz różnorodniejszym urządzeniom, lecz nie znajdują wystarczająco dużo dobrych jakościowo treści dostosowanych do swojego wieku.

2.

Termin „dobre jakościowo treści internetowe dla dzieci” należy rozumieć jako treści w pewien sposób przynoszące pożytek dzieciom (np. zwiększające ich wiedzę, umiejętności i kompetencje ze szczególnym naciskiem na kreatywność), a ponadto atrakcyjne dla nich i użyteczne, wiarygodne i bezpieczne, a w stosownym przypadku – pozwalające wyraźnie rozpoznać przekaz reklamowy lub komercyjny (15).

3.

Dostępność dobrych jakościowo treści internetowych dla dzieci może sprawić, że dzieci będą lepiej wykorzystywać internet; może też znacznie pomóc w rozpowszechnianiu szerokopasmowego internetu w unijnych gospodarstwach domowych i w aktywnym korzystaniu z niego (16) i vice versa.

4.

Bardziej świadome i bazujące na zaufaniu korzystanie przez konsumentów (dzieci, rodziców i pedagogów) z treści z różnych krajów i za pomocą różnych urządzeń mogłoby ograniczyć fragmentację jednolitego rynku cyfrowego, a jednocześnie pozwolić respektować specyfikę językową i kulturową każdego z państw członkowskich.

5.

Propagowanie, tworzenie i rozpowszechnianie dobrych jakościowo treści internetowych wymaga dynamicznej i ścisłej współpracy między publicznymi i prywatnymi producentami treści, ekspertami w dziedzinie bezpieczeństwa dzieci w internecie (np. organizacjami pozarządowymi i centrami bezpieczeństwa internetowego), dostawcami usług internetowych, osobami, które odgrywają rolę w nauczaniu dzieci (np. rodzicami i nauczycielami), a także samymi dziećmi,

1.

Zachęcały – przy zastosowaniu otwartego programowania i otwartych standardów – do nowatorstwa w tworzeniu (przez dzieci i dla nich) dobrych jakościowo treści internetowych poprzez wspieranie projektów i inicjatyw, w tym rozwijanie interoperacyjnych platform dających dostęp do takich treści.

2.

Oceniały ilościowe i jakościowe aspekty treści internetowych przez opracowanie porównywalnych i wiarygodnych systemów klasyfikacji wiekowej i klasyfikacji treści (w tym klasyfikacji opartej na zadowoleniu użytkowników i opiniach ekspertów), które można by zastosować w różnych państwach i w odniesieniu do różnych urządzeń, z uwzględnieniem różnic kulturowych występujących między poszczególnymi państwami członkowskimi.

3.

Podczas tworzenia dobrych jakościowo treści internetowych zastanowiły się nad tym, jak poradzić sobie (np. za pomocą usprawnionego tłumaczenia maszynowego) z barierą językową, a tym samym przyczynić się do tworzenia jednolitego rynku cyfrowego.

—

aby umożliwić dzieciom bezpieczne korzystanie z internetu, niezbędne jest z jednej strony zajęcie się kwestią narzędzi technicznych umożliwiających bezpieczne surfowanie po sieci, a z drugiej strony – zapewnienie dzieciom odpowiedniej wiedzy, umiejętności i kompetencji, które pozwolą im działać w środowisku internetowym w sposób skuteczny i odpowiedzialny,

—

ważną rolę do odegrania mają sektor edukacji oraz rodzice: muszą pomóc dzieciom w korzystaniu z możliwości internetu w użyteczniejszy i bardziej kreatywny sposób, a także w rozpoznawaniu zagrożeń w internecie i radzeniu sobie z nimi. Uznano jednak także, że sami nauczyciele i rodzice potrzebują wsparcia oraz przeszkolenia, po to by nadążyć nie tylko za szybkimi i nieprzewidywalnymi zmianami w „wirtualnym” życiu dziecka, lecz także za wciąż ewoluującymi nowymi technologiami,

1.

Przyspieszyły realizację strategii, dzięki którym w szkołach nauczać się będzie o bezpieczeństwie w internecie i kształcić umiejętności cyfrowe oraz które będą zachęcały do korzystania z internetu podczas nauczania różnych przedmiotów i w związku z tym wspierały odpowiednie szkolenie nauczycieli.

2.

Zadbały o powszechniejsze nabywanie przez rodziców i dzieci umiejętności cyfrowych w kontekście uczenia się nieformalnego i pozaformalnego, m.in. w organizacjach młodzieżowych, dzięki odpowiednim przeszkoleniu osób pracujących z młodzieżą,

3.

Aktywnie wspierały udział dzieci w rozwijaniu krajowych i ogólnoeuropejskich kampanii uwrażliwiających, ustawodawstwa lub innych środków i działań mających wpływ na aktywność dzieci w internecie, na przykład przez stałe wspieranie krajowych paneli młodzieżowych organizowanych przez centra programu „Bezpieczniejszy internet”.

4.

Nadal rozwijały umiejętność korzystania z mediów, w szczególności umiejętności cyfrowe, i promowały zwiększanie świadomości na szczeblu krajowym i ogólnoeuropejskim,

5.

Wspierały partnerstwa publiczno-prywatne – na szczeblu krajowym i unijnym – na rzecz uwrażliwiania i usamodzielniania (ze szczególnym naciskiem na możliwości oferowane przez internet), starając się dotrzeć do rodziców i dzieci ze wszystkich środowisk społecznych, etnicznych i kulturowych, w tym dzieci pochodzących ze środowisk defaworyzowanych pod względem społeczno-gospodarczym oraz dzieci specjalnej troski.

6.

Nadal dostarczały danych o aktywności dzieci w internecie oraz o wpływie usług i technologii na korzystanie przez dzieci z internetu, a także przyczyniały się do zrozumienia tych zjawisk.

7.

Ulepszały narzędzia kontroli rodzicielskiej, tak by działały skutecznie w przypadku każdego urządzenia i by były interoperacyjne oraz dostępne w jak największej liczbie języków, a także by opracowały strategie służące uświadomieniu rodzicom istnienia narzędzi kontroli rodzicielskiej, z uwzględnieniem prawa dzieci do prywatności, informacji i wolności wypowiedzi.

8.

Koordynowały wspólne minimalne ustandaryzowane raportowanie o rodzajach szkodliwych treści oraz kryteria efektywności na potrzeby procedur raportowania, po to by procedury te były porównywalne, przejrzyste i możliwe do wykorzystania w różnych krajach i w odniesieniu do różnych urządzeń.

9.

Zapewniły niezbędne wsparcie na rzecz tworzenia, uruchamiania i monitorowania skutecznych mechanizmów raportowania o szkodliwych treściach i podejmowania dalszych działań, zacieśniły współpracę w ramach branży i współpracę z organami rządowymi, organizacjami pozarządowymi i liniami interwencyjnymi, a także zadbały o wykorzystanie mechanizmów i stosownych platform i urządzeń niezbędnych do prowadzenia współpracy międzynarodowej,

10.

Wdrażały i przeprowadzały bieżące inicjatywy samoregulacyjne w zakresie reklam w internecie oraz aktualizowały je, jak tylko pojawią się nowe formy reklamy,

11.

Wdrażała domyślne ustawienia prywatności oraz opracowywała i wprowadzała w życie skuteczne sposoby informowania dzieci i rodziców o ich internetowych ustawieniach prywatności,

12.

Dalej rozwijała inicjatywy samoregulacyjne w zakresie reklam w internecie.

1.

Koalicję dyrektorów firm, by przedstawiła Radzie sprawozdanie końcowe, spodziewane w styczniu 2013 r.

2.

Komisję, by często przedstawiała opinie i informacje o postępach działań przewidzianych w europejskiej strategii na rzecz lepszego internetu dla dzieci – w szczególności na potrzeby analizy porównawczej i oceny, które mają zostać przeprowadzone w celu oceny realizacji tej strategii.

3.

Komisję i państwa członkowskie, by bez uszczerbku dla negocjacji w sprawie wieloletnich ram finansowych na lata 2014–2020 w odpowiedni sposób wykorzystały istniejące i przyszłe programy finansowane przez UE z myślą o osiągnięciu celów przewidzianych we wszystkich czterech filarach europejskiej strategii na rzecz lepszego internetu dla dzieci oraz o osiągnięciu celów przewidzianych w niniejszych konkluzjach.

19.12.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 393/15

1.

Artykuł 2 Traktatu o Unii Europejskiej mówi o poszanowaniu godności ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego oraz praw człowieka – w tym praw osób należących do mniejszości – które są podstawowymi wartościami Unii Europejskiej. Wartości te są wspólne państwom członkowskim w społeczeństwie opartym na pluralizmie, niedyskryminacji, tolerancji, sprawiedliwości, solidarności oraz na równości kobiet i mężczyzn (1).

2.

Artykuł 165 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej mówi, że działania Unii Europejskiej mają służyć zachęcaniu młodzieży do uczestnictwa w demokratycznym życiu Europy.

3.

Rezolucja w sprawie odnowionych ram europejskiej współpracy na rzecz młodzieży (2010–2018) (2) wśród swoich celów ogólnych wymienia propagowanie aktywności obywatelskiej młodych ludzi i włączenia społecznego wszystkich młodych ludzi, a jako dwa z ośmiu obszarów działań wskazuje zaangażowanie i włączenie społeczne. W rezolucji stwierdzono, że jedną z zasad przewodnich, które należy uwzględniać we wszystkich politykach i działaniach dotyczących młodzieży, jest traktowanie wszystkich młodych ludzi jako bogactwa społecznego i szanowanie ich prawa do uczestnictwa w wypracowywaniu polityk ich dotyczących – w drodze stałego, usystematyzowanego dialogu z nimi i z organizacjami ich reprezentującymi.

4.

W strategii „Europa 2020” wyeksponowano trzy wzajemnie się uzupełniające priorytety: wzrost gospodarczy, który ma być inteligentny, trwały oraz sprzyjający włączeniu społecznemu. W ramach jednej z inicjatyw przewodnich strategii „Europa 2020” – Europejskiej platformy współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym – wspomina się konkretnie o potrzebie zapewnienia spójności społecznej i terytorialnej, tak by korzyści ze wzrostu i zatrudnienia były powszechne, a osoby doświadczające ubóstwa i wykluczenia społecznego mogły żyć godnie oraz czynnie uczestniczyć w życiu społecznym. Wspomina się także o młodzieży, z myślą o której opracowano inicjatywę „Mobilna młodzież”, przewidującą usprawnianie systemów edukacyjnych – zarówno formalnego, jak i pozaformalnego – oraz ułatwianie młodym ludziom wchodzenia na rynek pracy,

5.

Niniejsze konkluzje dotyczą wszystkich młodych ludzi, a zwłaszcza młodzieży ze środowisk migracyjnych (3).

6.

Aktywne zaangażowanie młodzieży odnosi się do wszystkich dziedzin wpływających na jej życie oraz do aktywnego uczestnictwa w procesach demokratycznych.

7.

Włączenie społeczne młodzieży oznacza możliwość dostępu – niezależnie od płci, pochodzenia rasowego lub etnicznego, wyznania lub przekonań, niepełnosprawności, wieku i orientacji seksualnej – do takich usług, jak opieka zdrowotna, edukacja formalna oraz uczenie się pozaformalne i nieformalne, technologie informacyjno-komunikacyjne, kultura, mieszkalnictwo, usługi społeczne oraz zatrudnienie.

8.

Różnorodność rasowa, etniczna, kulturowa i religijna jest jedną z najistotniejszych cech Unii Europejskiej. Jednym z głównych źródeł tej różnorodności są mobilność i migracja; w 2011 roku w UE mieszkało 20,5 mln obywateli państw trzecich, nazywanych w kontekście UE imigrantami (czyli ok. 4 % ogółu ludności UE), a 12,8 mln obywateli UE (czyli 2,5 % ogółu ludności UE) mieszkało w innym państwie członkowskim niż ich własne (4).

9.

Imigranci w poszczególnych państwach członkowskich są w różnym wieku. W 2011 roku ponad połowa z nich miała od 20 do 34 lat (5).

10.

Negatywny wpływ kryzysu gospodarczo-finansowego na wzrost i zatrudnienie szczególnie odczuwają młodzi ludzie o mniejszych szansach. Przede wszystkim stopa bezrobocia wśród młodzieży osiągnęła w Unii Europejskiej niepokojący poziom – dla osób w wieku poniżej 25 lat wynosi ona ponad 20 % i wciąż rośnie. 21,1 % młodych ludzi w wieku od 18 do 24 lat jest zagrożonych ubóstwem.

11.

Wydarzenia w południowym regionie Morza Śródziemnego powodują od końca 2010 roku znaczne przemieszczanie się młodych migrantów, co bezpośrednio oddziałuje na granice UE.

12.

Europejski fundusz na rzecz integracji imigrantów spoza UE (EIF) ma służyć promowaniu współpracy europejskiej, dzięki której można by zapewnić wszystkim porównywalne prawa, obowiązki i szanse (6),

13.

Dla pełnej integracji i spójności społecznej zasadnicze znaczenie mają edukacja formalna oraz uczenie się pozaformalne i nieformalne. Wszyscy młodzi ludzie powinni mieć równy dostęp do kształcenia, szkolenia i rynku pracy. Młodzież ze środowisk migracyjnych uczestnicząca w systemie edukacyjnym kraju przyjmującego może poszerzać wiedzę, umiejętności i kompetencje, co znacznie pomaga jej w zdobywaniu zatrudnienia.

14.

Wsparciem edukacji formalnej jest uczenie się pozaformalne i nieformalne, które może przyczyniać się do włączenia społecznego i ekonomicznego młodych ludzi. W tym kontekście dużą wagę ma działalność organizacji młodzieżowych oraz osób pracujących z młodzieżą, która to działalność jest podejmowana przez młodzież, z młodzieżą i dla młodzieży – szczególnie młodzieży ze środowisk migracyjnych.

15.

Wiele działań z zakresu uczenia się pozaformalnego i nieformalnego jest promowanych za pomocą programów finansowych UE. Część programów, np. programy młodzieżowe, jest dostosowana do potrzeb młodzieży i dostępna dla wszystkich młodych ludzi bez względu na poziom wykształcenia, środowisko i decyzje życiowe.

16.

Coraz więcej badań wskazuje na to, że młode kobiety i młodzi mężczyźni ze środowisk migracyjnych wciąż spotykają się ze znaczną defaworyzacją w edukacji, na rynku pracy oraz podczas przechodzenia z etapu edukacji do etapu zatrudnienia – choć duża część z nich zsocjalizowała się lub urodziła w kraju, w którym mieszka (7). Ponadto dane dowodzą, że młode kobiety ze środowisk migracyjnych częściej niż młodzi mężczyźni doświadczają bezrobocia i wykluczenia społecznego.

17.

Udana integracja migrantów jest nieodzowna dla dobrobytu, wzajemnego zrozumienia i komunikacji nie tylko wśród nich samych i w lokalnej społeczności, lecz także w całej UE, ponieważ przyczynia się zarówno do wzrostu gospodarczego, jak i do bogactwa kulturowego.

18.

Dbanie o to, by młodzi mobilni obywatele UE oraz młodzież ze środowisk migracyjnych potrafili wykorzystać swój potencjał i aktywnie angażować się na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim, to zasadniczy czynnik, od którego zależy większe włączenie społeczne oraz zdrowe, trwałe, demokratycznie funkcjonujące i dalej rozwijające się społeczeństwo.

19.

Rasizm, ksenofobia i inne formy nietolerancji nadal budzą w UE duże zaniepokojenie, także wśród młodzieży ze środowisk migracyjnych. Wszelkie działania kierowane do młodych osób, w tym do młodzieży ze środowisk migracyjnych, muszą być zgodne z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej – zwłaszcza z propagowaniem niedyskryminacji, prawami dziecka oraz ochroną danych osobowych – i nie mogą prowadzić do stygmatyzacji żadnej z grup.

20.

W zaangażowaniu młodzieży ze środowisk migracyjnych w życie demokratyczne, gospodarcze, społeczne i kulturalne powinny pomóc strategie służące włączeniu społecznemu,

21.

Angażując wszystkich młodych ludzi w opracowywanie, realizowanie i ocenianie wszystkich polityk mających na nich wpływ.

22.

Propagując dialog międzykulturowy i zrozumienie międzykulturowe – zwłaszcza poprzez aktywne angażowanie osób o różnym pochodzeniu kulturowym w życie społeczne – a tym samym zwalczając dyskryminację, rasizm, ksenofobię i inne formy nietolerancji.

23.

Propagując równość młodych kobiet i mężczyzn – zwłaszcza poprzez zapewnianie równego dostępu do dobrego jakościowo kształcenia i szkolenia – oraz ułatwiając płynne przechodzenie z etapu edukacji do etapu zatrudnienia.

24.

Uznając zasadniczą rolę, jaką odgrywa uczenie się pozaformalne i nieformalne oraz walidowanie efektów uczenia się.

25.

Uznając rolę, jaką we wspieraniu włączania młodych ludzi pełnią organizacje młodzieżowe, w tym organizacje młodych migrantów, i inne podmioty społeczeństwa obywatelskiego.

26.

Aktywnie angażując organy lokalne, regionalne i krajowe we wdrażanie polityk włączenia społecznego, a także zwiększając ich współpracę w kwestiach związanych z migracją, w tym wspierania zaangażowania i włączenia społecznego młodych ludzi.

27.

Uznając wagę uczenia się języka urzędowego (języków urzędowych) państwa przyjmującego oraz innych języków obcych,

28.

Kształtując politykę i oferując usługi, uwzględniały specyficzne potrzeby i trudności młodzieży ze środowisk migracyjnych; zapewniły łatwo dostępne usługi młodym ludziom, którzy doświadczyli dyskryminacji, ksenofobii i rasizmu lub są nimi zagrożeni; uznały przy tym, że aktywność obywatelska młodych ludzi […] w równej mierze opiera się na ich obowiązkach i na woli aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym.

29.

Propagowały pracę z młodzieżą i politykę młodzieżową, które zwiększałyby aktywne zaangażowanie, włączenie społeczne, solidarność i dialog międzykulturowy młodych ludzi, a tym samym prowadziły do zaakceptowania rosnącej różnorodności młodych ludzi; stworzyły nowatorskie metody pracy z młodzieżą w miejscach, gdzie spotykają się młodzi ludzie.

30.

Za pomocą pracy z młodzieżą propagowały rozwój osobisty i dobrostan wszystkich młodych ludzi, tak by mogli realizować swój potencjał oraz stawać się aktywnymi i zaangażowanymi członkami społeczeństwa.

31.

Wspierały aktywny udział młodzieży ze środowisk migracyjnych w życiu społeczności lokalnych oraz aktywne zaangażowanie w życie tych społeczności, zwłaszcza jeżeli chodzi o możliwości uczenia się pozaformalnego i nieformalnego.

32.

Zwiększały dostępność działań kulturalnych, sportowych i rekreacyjnych, gdyż są one ważnym sposobem włączania społecznego młodzieży ze środowisk migracyjnych oraz młodych mobilnych obywateli UE.

33.

Rozwinęły systemy kształcenia i szkolenia oraz zapewniły nauczycielom niezbędne szkolenia i kompetencje, by można było reagować na specyficzne potrzeby poszczególnych osób uczących się, w tym lepiej wspierać uczenie się młodzieży ze środowisk migracyjnych.

34.

Propagowały wielojęzyczność wśród młodych mobilnych obywateli UE i młodzieży ze środowisk migracyjnych oraz wspierały uczenie się języka urzędowego (języków urzędowych) kraju, w którym osoby te mieszkają, po to by mogły nabywać wiedzę oraz w pełni uczestniczyć w działaniach edukacyjnych, kulturalnych i społecznych.

35.

Współdziałały z osobami pracującymi z młodzieżą i z organizacjami młodzieżowymi, w tym z organizacjami młodych migrantów, przy opracowywaniu, propagowaniu i wspieraniu dostępnych działań z zakresu partnerskiego uczenia się, po to by zachęcać do wzajemnego szacunku, tolerancji i zrozumienia międzykulturowego.

36.

Propagowały włączenie społeczne w ramach społeczeństwa informacyjnego, np. zwiększając umiejętność korzystania z mediów wśród młodzieży ze środowisk migracyjnych.

37.

Wspierały młodych mobilnych obywateli UE oraz młodzież ze środowisk migracyjnych w przechodzeniu z etapu kształcenia lub szkolenia do etapu zatrudnienia oraz zapewniły wszystkim młodym ludziom równy dostęp do systemów gwarancji młodzieżowych zgodnie z krajowym ustawodawstwem i krajowymi usługami.

38.

Propagowały uczestnictwo młodych mobilnych obywateli UE oraz młodzieży ze środowisk migracyjnych w strukturach decyzyjnych oraz zwiększyły skuteczność ich zaangażowania i wkładu w polityki i programy ich dotyczące.

39.

Wspierały tworzenie sieci współpracy oraz zachęcały do tworzenia strategicznych partnerstw między organizacjami młodzieżowymi, w tym organizacjami młodych migrantów, władzami szczebla lokalnego, regionalnego i krajowego oraz sektorem prywatnym w celu organizowania projektów i spotkań, które prowadziliby młodzi ludzie i które respektowałyby różnorodność i propagowały włączenie,

40.

Angażowały wszystkich młodych ludzi w opracowywanie, realizowanie i ocenianie wszystkich polityk mających na nich wpływ.

41.

Przyjrzały się różnicom w uwarunkowanej płcią sytuacji młodych kobiet i młodych mężczyzn ze środowisk migracyjnych i ustanowiły środki na rzecz równych szans i równości płci.

42.

Doceniły ważną rolę, jaką w pomaganiu młodzieży ze środowisk migracyjnych w poszerzaniu wiedzy, umiejętności i kompetencji – drogą edukacji formalnej oraz uczenia się pozaformalnego i niefomalnego, a także szans rozwoju – odgrywa społeczność lokalna.

43.

Jak najoptymalniej wykorzystały rok 2013 – będący Europejskim Rokiem Obywateli – by zwrócić uwagę na mobilność i na pełne zaangażowanie młodych mobilnych obywateli UE w europejskie życie społeczne, oraz lepiej uświadamiały młodym mobilnym obywatelom UE oraz młodzieży ze środowisk migracyjnych ich prawa i obowiązki, po to by propagować spójność i wzajemne zrozumienie.

44.

Propagowały współpracę i synergię międzysektorową różnych zainteresowanych stron zajmujących się kwestiami migracji na szczeblu krajowym, regionalnym i europejskim.

45.

Wspierały programy i działania ułatwiające dostęp do zatrudnienia i zwiększające zatrudnialność młodych mobilnych obywateli UE oraz młodzieży ze środowisk migracyjnych poprzez doradztwo zawodowe i informacje o możliwościach zatrudnienia, kształcenia i szkolenia.

46.

Zbadały, jakie są możliwości dotarcia do młodzieży ze środowisk migracyjnych z usługami informacyjnymi i doradczymi przeznaczonymi dla młodzieży, po to by móc bezpośrednio lub drogą internetową dostarczać ukierunkowanych, nowatorskich informacji i porad.

47.

Zachęcały do współpracy organizacje młodzieżowe, w tym organizacje młodych migrantów, oraz media – i wspierały taką współpracę – po to by promować bezstronny obraz młodzieży ze środowisk migracyjnych w celu zwiększenia jej włączenia społecznego.

48.

Z aprobatą przyjęły proponowane zalecenie Rady w sprawie walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego oraz uznały m.in. organizacje młodzieżowe za kluczowych organizatorów uczenia się pozaformalnego i nieformalnego, co ma szczególne znaczenie dla młodzieży ze środowisk migracyjnych.

49.

Starały się dopilnować, by w realizacji nowych programów i innych instrumentów UE nakierowanych na młodzież mogli uczestniczyć wszyscy młodzi ludzie i by były one dostosowane do ich potrzeb; zwiększyły wsparcie i finansowanie działań młodzieżowych podejmowanych na wszystkich szczeblach w celu propagowania włączenia społecznego i dialogu międzykulturowego młodzieży z UE i spoza UE,

50.

Propagowała sprawdzone rozwiązania z zakresu włączenia społecznego młodych mobilnych obywateli UE oraz młodzieży ze środowisk migracyjnych, kierując się stosownymi analizami, np. sprawozdaniem politycznym Wspólnego Centrum Badawczego na temat technologii informacyjno-komunikacyjnych dla młodzieży defaworyzowanej oraz badaniem nad wartością pracy z młodzieżą, w którym przedstawione zostaną różnorodne działania z dziedziny pracy z młodzieżą i ich wartość dla młodych ludzi w UE.

51.

Zwiększyła synergię między stosownymi obszarami polityki, zwłaszcza powiązania między strategią UE na rzecz młodzieży a jednym z priorytetów strategii „Europa 2020”, którym jest wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu.

52.

Gromadziła dalsze dane i dalszą wiedzę na temat zaangażowania i włączenia społecznego młodzieży ze środowisk migracyjnych oraz młodych mobilnych obywateli UE.

19.12.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 393/20

1.

Mandat UE do – zgodnie z art. 165 TFUE – rozwoju europejskiego wymiaru sportu oraz wspierania europejskich przedsięwzięć w zakresie sportu.

2.

Plan prac Unii Europejskiej w dziedzinie sportu na lata 2011–2014 (1), przyjęty w dniu 20 maja 2011 r., w którym nadano wysoki priorytet wypracowaniu na szczeblu UE polityki sportowej opartej na dowodach i ustanowiono Grupę Ekspercką ds. Statystki Sportowej, która zgodnie ze swoim mandatem może przedstawiać zalecenia dotyczących dalszego propagowania gromadzenia danych w dziedzinie sportu w oparciu o prowadzone prace.

3.

Białą księgę Komisji na temat sportu z dnia 7 lipca 2007 r. (2) oraz komunikat Komisji „Rozwijanie europejskiego wymiaru sportu” z dnia 18 stycznia 2011 r. (3), w którym zwrócono uwagę na znaczenie, jakie ma solidna baza dowodowa dla podstaw procesu tworzenia polityki w dziedzinie sportu, w tym porównywalnych ogólnoeuropejskich danych dotyczących społecznych i ekonomicznych kwestii związanych ze sportem i w którym wyznaczono konkretne działania w zakresie zaspokojenia tej potrzeby.

4.

Ustrukturyzowaną na szczeblu UE współpracę między państwami członkowskimi w dziedzinie statystyki sportowej koordynowaną przez Komisję, która prowadzona jest od 2006 r. i zaowocowała opracowaniem wspólnej metodologii pomiaru ekonomicznego znaczenia sportu na podstawie uzgodnionej unijnej definicji („wileńskiej definicji sportu”) oraz opracowaniu w kilku państwach członkowskich rachunków satelitarnych sportu (4).

5.

Ogólnounijne badania rozpoczęte przez Komisję w 2010 r. pt. „Udział sportu we wzroście gospodarczym i wzroście zatrudnienia w UE” i w 2011 r. pt. „Ewentualna przyszła funkcja monitorowania sportu w UE” (5).

6.

Pierwszą konferencję UE poświęconą statystyce sportowej, która odbyła się w Brukseli w dniu 23 marca 2011 r. i w której potwierdzono znaczenie uzyskiwania lepszych i w większym stopniu porównywalnych danych w dziedzinie sportu (6),

1.

Obecny kryzys finansowy i gospodarczy odbija się w znacznym stopniu na wydatkach publicznych w całej UE, co ma swoje odzwierciedlenie w tym, że wiele państw członkowskich przeznacza środki finansowe na te obszary polityki, w których tworzy się wzrost i miejsca pracy.

2.

Wprawdzie na wielu szczeblach przeprowadzono badania nad ekonomicznymi skutkami sportu, jednak wyniki zasadniczo nie pozwalały na porównania pomiędzy państwami. Obecnie jest coraz więcej dowodów na to, że sport ma znaczny udział w gospodarce Europy i jest ważnym czynnikiem generującym wzrost i zatrudnienie (7), a jednocześnie gwarantuje spójność społeczną, dobrostan i rozwój przekrojowych umiejętności (8), przyczyniając się w ten sposób do osiągania celów strategii „Europa 2020”.

3.

Według niedawnego ogólnounijnego badania udział sportu w całkowitej wartości dodanej brutto w UE wynosi 1,76 % (9). Kiedy uwzględni się efekty mnożnikowe udział sportu dochodzi nawet do 2,98 % całkowitej wartości dodanej brutto w UE. Okazało się ponadto, że wzrost w sektorze sportu wiąże się z dużą pracochłonnością, co uwidacznia się w tym, że udział sportu w całkowitej wielkości zatrudnienia w UE (wynoszący 2,12%) jest większy niż w wartości dodanej brutto. Zważywszy na swoją nieproporcjonalnie wysoką pracochłonność, sport odgrywa ważną rolę w zagwarantowaniu zatrudnienia.

4.

Gromadzenie różnorodnych danych powiązanych ze sportem i ich wykorzystanie w trakcie formułowania polityki może podnieść jakość polityk dotyczących sportu. W związku z tym rachunki satelitarne sportu uznaje się za cenny instrument generujący dowody do formułowania polityki sportowej. W niektórych państwach członkowskich osiągnięto doskonałe postępy w mierzeniu gospodarczego znaczenia sportu dzięki utworzeniu rachunku satelitarnego sportu na szczeblu krajowym.

5.

Wzmocnienie współpracy w dziedzinie polepszania poziomu wiedzy na temat sportu w UE można najlepiej osiągnąć poprzez międzysektorową współpracę między naukowcami, branżą sportową, ruchami sportowymi oraz krajowymi i europejskimi władzami publicznymi, w tym urzędami statystycznymi.

6.

Badania Eurobarometru okazały się być przydatnym narzędziem w zakresie porównywania, jak w państwach członkowskich zmieniają się w czasie tendencje w zakresie skutków różnych polityk sportowych; badania te nie mogą jednak zastąpić solidnych danych statystycznych dostarczanych przez Eurostat za pomocą Europejskiego Systemu Statystycznego.

7.

Zgodnie ze swoim mandatem Grupa Ekspercka ds. Statystyki Sportowej przygotowała pierwszy zestaw wyników (10) dotyczących konkretnych aspektów wzmocnionej bazy dowodowej w dziedzinie sportu. Obejmuje on:

8.

Tworząc lepszą bazę dowodową w procesie kształtowania polityki sportowej, należy wziąć pod uwagę ograniczenia budżetowe zarówno na szczeblu krajowych, jak i na szczeblu europejskim, które to ograniczenia są wynikiem kryzysu finansowego i gospodarczego,

1.

Dalszych postępów w dobrowolnym opracowywaniu rachunków satelitarnych sportu dzięki wykorzystaniu dostępnych instrumentów metodologicznych, istniejących struktur współpracy na szczeblu UE oraz dzięki dążeniu do zaangażowania odpowiednich struktur rządowych, w tym krajowych urzędów statystycznych.

2.

Propagowania i wspierania inicjatyw służących poprawie gromadzenia i rozpowszechniania informacji i danych dotyczących sportu, w tym istniejących danych krajowych, jako jednego ze środków wzmacniania polityki sportowej opartej na dowodach.

1.

Ulepszały bazę dowodową w zakresie społecznych i ekonomicznych aspektów sportu w UE i w państwach członkowskich na przykład poprzez włączenie tych tematów do Europejskiego programu statystycznego 2013–2017 i kolejnych rocznych programów prac statystycznych.

2.

Dążyły do wzmocnienia współpracy między odpowiednimi strukturami instytucjonalnymi odpowiedzialnymi za sport i statystykę na szczeblu UE oraz w państwach członkowskich, co powinno służyć podniesieniu świadomości na temat zapotrzebowania na solidne i porównywalne dane dotyczące sportu.

3.

Propagowały szersze rozumienie – z uwzględnieniem istniejących dowodów – kluczowej roli sportu jako jednego z czynników stymulujących wzrost, zatrudnienie i rozwój umiejętności oraz sprzyjającego spójności społecznej zarówno w kontekście tworzenia polityki krajowej i regionalnej, jak i strategii „Europa 2020”.

1.

Rozważyła skorzystanie z obecnych i przyszłych unijnych instrumentów finansowania w celu wsparcia krajowych działań związanych z opracowywaniem rachunków satelitarnych sportu.

2.

Propagowała wzmocnienie bazy dowodowej dla sportu, w szczególności dzięki wspieraniu na podstawie wcześniejszych prac w tej dziedzinie krajowych działań prowadzących do opracowania rachunków satelitarnych sportu oraz dzielenia się najlepszymi praktykami na szczeblu UE, aby doświadczalnie zmierzyć udział sportu w generowaniu wzrostu gospodarczego oraz w gwarantowaniu i zwiększaniu zatrudnienia w Europie:

19.12.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 393/22

1.

Planie prac Unii Europejskiej w dziedzinie sportu na lata 2011–2014 (1), przyjętym dnia 20 maja 2011 r., w którym stwierdzono, że aktywność fizyczna sprzyjająca zdrowiu jest jedną z kwestii priorytetowych we współpracy na szczeblu UE w obszarze sportu, i na mocy którego ustanowiono grupę ekspercką ds. sportu, zdrowia i zaangażowania mającą zastanowić się nad sposobami propagowania aktywności fizycznej sprzyjającej zdrowiu i udziału w sporcie masowym.

2.

Białej księdze Komisji na temat sportu z dnia 7 lipca 2007 r. (2), w której podkreślono znaczenie aktywności fizycznej i przedstawiono zamiar Komisji zaproponowania przed końcem 2008 roku wytycznych w sprawie aktywności fizycznej; a także o komunikacie Komisji z dnia 18 stycznia 2011 r. na temat rozwijania europejskiego wymiaru sportu (3), w którym stwierdzono, że sport stanowi podstawowy element każdego podejścia do kształtowania polityki mającej na celu zwiększenie aktywności fizycznej, i w którym wezwano do dalszych postępów na rzecz ustanowienia wytycznych krajowych, w tym procesu przeglądu i koordynacji,

1.

Wytyczne UE dotyczące aktywności fizycznej, z zadowoleniem przyjęte w konkluzjach prezydencji z nieformalnego posiedzenia unijnych ministrów sportu w listopadzie 2008 roku, w których to wytycznych wezwano do wdrożenia międzysektorowych polityk propagujących aktywność fizyczną, obejmujących całą populację, niezależnie od klasy społecznej, wieku, płci, rasy, pochodzenia etnicznego i sprawności fizycznej (4),

1.

WHO stwierdziła ostatnio, że niewystarczająca aktywność fizyczna jest czwartym w kolejności czynnikiem ryzyka w przypadku przedwczesnych zgonów i chorób na świecie (5).

2.

Aktywność fizyczna jest jednym z najskuteczniejszym sposobów zapobiegania chorobom niezakaźnym i zwalczania otyłości (6). Jest również coraz więcej dowodów na pozytywną korelację między ćwiczeniami a zdrowiem psychicznym i procesami poznawczymi (7). Brak aktywności fizycznej ma szkodliwy wpływ nie tylko na zdrowie poszczególnych osób, lecz także na systemy opieki zdrowotnej i całą gospodarkę, z powodu znacznych bezpośrednich i pośrednich kosztów braku aktywności fizycznej dla gospodarki (8). Dzięki korzyściom w zakresie profilaktyki, leczenia i rehabilitacji, płynącym, niezależnie od wieku, z aktywności fizycznej, ma ona szczególne znaczenie w świetle starzenia się populacji Europy i utrzymania wysokiej jakości życia na jego każdym etapie.

3.

Z powodu rosnącej świadomości znaczenia aktywności fizycznej w ciągu całego życia propagowanie takiej aktywności zintensyfikowano na różnych szczeblach i dzięki różnym strategiom, politykom i programom. W niektórych państwach członkowskich UE podjęto istotne wysiłki, by umożliwić obywatelom zwiększenie aktywności fizycznej i by do tego zachęcić. Działania informacyjne, mające na celu propagowanie aktywności fizycznej, prowadzone z udziałem sektora sportu, mogą być użytecznym narzędziem pomagającym dotrzeć do obywateli.

4.

Ogólnie odsetek obywateli UE, których aktywność fizyczna jest na zalecanym poziomie, nie zwiększył się w ostatnich latach; w niektórych państwach aktywność ta nawet spada (9). Obecne wysokie wskaźniki braku aktywności fizycznej budzą poważne obawy w UE i jej państwach członkowskich, zarówno z punktu widzenia ochrony zdrowia, jak i z punktu widzenia społecznego, a także gospodarki.

5.

Skuteczne propagowanie aktywności fizycznej prowadzące do zwiększenia wskaźników takiej aktywności musi objąć różne sektory – jak przedstawiono w pkt 6 – w tym sektor sportu, z uwagi na fakt, że aktywność sportowa i sport dla wszystkich należą do głównych źródeł aktywności fizycznej.

6.

Wytyczne UE dotyczące aktywności fizycznej stanowią dobrą podstawę do ułatwienia kształtowania międzysektorowych polityk zmierzających do propagowania aktywności fizycznej, w szczególności w obszarach: sportu, zdrowia, edukacji, środowiska, gospodarki przestrzennej i transportu, gdyż zapewniają państwom członkowskim wskazówki odnoszące się do rozwijania krajowych strategii aktywności fizycznej sprzyjającej zdrowiu.

7.

Niektóre państwa członkowskie już włączyły te wytyczne lub pewne zasady leżące u ich podstaw do krajowych polityk i strategii. Generalnie istnieją jednak znaczne różnice między podejściami państw członkowskich, zatem wdrażanie polityk w zakresie aktywności fizycznej sprzyjającej zdrowiu, jak zaplanowano w wytycznych, mogłoby zostać jeszcze usprawnione.

8.

Grupa ekspercka ds. sportu, zdrowia i zaangażowania określiła, zgodnie ze swoim mandatem, zestaw zalecanych środków dotyczących konkretnych aspektów skuteczniejszego propagowania aktywności fizycznej sprzyjającej zdrowiu. Obejmują one (10):

1.

Dalszych postępów w kształtowaniu i wdrażaniu strategii i międzysektorowych polityk mających na celu propagowanie aktywności fizycznej, z uwzględnieniem wytycznych UE dotyczących aktywności fizycznej lub zasad leżących u ich podstaw.

2.

Zachęcania do inicjatyw na właściwym szczeblu – i do ich wspierania – z myślą o propagowaniu aktywności fizycznej w sektorze sportu, takich jak na przykład konkretne wytyczne na rzecz zwiększenia oferty w zakresie aktywności fizycznej w lokalnych klubach sportowych, konkretne programy w określonej dyscyplinie wprowadzane przez organizacje sportowe i w ramach sportu dla wszystkich lub konkretne działania w klubach fitnessu, które mogłyby być stosowane przez ruch sportowy oraz sektor fitnessu i które mogłyby ułatwiać współpracę z innymi sektorami, w szczególności w zakresie edukacji i zdrowia.

3.

Zachęcania do włączania aktywności fizycznej wspierającej aktywne starzenie się do krajowych polityk i systemów finansowania sportu i w konsekwencji rozważenia projektów mających na celu propagowanie aktywności fizycznej sprzyjającej zdrowiu pośród osób starszych, z uwzględnieniem różnych stopni zdolności funkcjonalnych.

4.

Propagowania – w stosowny sposób i zgodnie z krajowym systemem opieki zdrowotnej – ścisłej współpracy między sektorem sportu, sektorem opieki zdrowotnej i innymi sektorami, z uwzględnieniem najlepszych praktyk wypracowanych w niektórych państwach członkowskich.

5.

Rozważenia zastosowania działań uświadamiających i informacyjnych – zarówno na szczeblu krajowym, jak i lokalnym – mających stymulować zainteresowanie obywateli aktywniejszym stylem życia,

1.

Zintensyfikowały współpracę między tymi obszarami polityki, którym – zgodnie z wytycznymi UE dotyczącymi aktywności fizycznej – podlega propagowanie aktywności fizycznej, a w szczególności sektorami: sportu, zdrowia, edukacji, środowiska, gospodarki przestrzennej i transportu.

2.

W przypadku Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej (2012) – dopilnowały, by zasady aktywności fizycznej wspierającej aktywne starzenie się przygotowane przez grupę ekspercką ds. sportu, zdrowia i zaangażowania zostały, w stosownych przypadkach, uwzględnione w działaniach podejmowanych w wyniku tego Europejskiego Roku i w sporcie krajowym w odniesieniu do wszystkich strategii.

3.

Ulepszały bazę dowodową dla polityk przygotowywanych po to, by propagować aktywność fizyczną sprzyjającą zdrowiu i uczestnictwo w sporcie w UE i jej państwach członkowskich, na przykład poprzez zawarcie aktywności fizycznej w Europejskim programie statystycznym 2013–2017,

1.

W świetle poprzednich prac w tym zakresie, w szczególności wytycznych UE dotyczących aktywności fizycznej, przygotowała wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie aktywności fizycznej sprzyjającej zdrowiu oraz by rozważyła włączenie do niego miękkich ram monitorowania w celu oceny postępów za pomocą ograniczonego zestawu wskaźników, który w jak największym stopniu będzie korzystał z dostępnych źródeł danych, jak zaleciła grupa ekspercka ds. sportu, zdrowia i zaangażowania.

2.

Prowadziła regularne badania ankietowe dotyczące sportu i aktywności fizycznej oraz uwzględniła badania związane z aktywnością fizyczną sprzyjającą zdrowiu w przyszłym programie badawczym UE.

3.

Propagowała i wspierała dzielenie się w UE najlepszymi praktykami w zakresie aktywności fizycznej sprzyjającej zdrowiu i uczestnictwa w sporcie, między innymi poprzez wsparcie dla projektów i rozpowszechniania ich wyników w ramach właściwych systemów finansowania i programów UE. Wymiana najlepszych rozwiązań może być powiązana z:

4.

Rozważyła ustanowienie corocznego Europejskiego Tygodnia Sportu (biorąc pod uwagę finansowe i organizacyjne aspekty takich obchodów) jako środka propagowania aktywności fizycznej i uczestnictwa w sporcie na wszystkich szczeblach, z uwzględnieniem podobnych inicjatyw krajowych i we współpracy z odpowiednimi organizacjami sportowymi. Środek w postaci takiego tygodnia powinien bazować na obecnie prowadzonych kampaniach informacyjnych, z uwzględnieniem doświadczeń zdobytych w ich wyniku i stanowiąc dla nich wartość dodaną oraz powinien wykorzystywać wyniki powiązanych projektów finansowanych z działań przygotowawczych 2009 w dziedzinie sportu, a także wyniki projektów finansowanych z powiązanych zaproszeń do składania wniosków w ramach działań przygotowawczych 2012 obejmujących zwiększanie świadomości w zakresie sportu.