15.7.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 209/1

(1)

W dniu 26 marca 2010 r. Rada Europejska przyjęła wniosek Komisji dotyczący wprowadzenia nowej strategii na rzecz zatrudnienia i wzrostu gospodarczego, zatytułowanej „Europa 2020”, opartej na ściślejszej koordynacji polityki gospodarczej, która skupiać się będzie na najważniejszych obszarach wymagających podjęcia działań służących pobudzeniu europejskiego potencjału w dziedzinie zrównoważonego rozwoju i konkurencyjności.

(2)

W dniu 13 lipca 2010 r. Rada przyjęła zalecenie w sprawie ogólnych wytycznych polityk gospodarczych państw członkowskich i Unii (na lata 2010–2014), a w dniu 21 października 2010 r. decyzję dotyczącą wytycznych w sprawie polityki zatrudnienia państw członkowskich (2), które razem stanowią „zintegrowane wytyczne”. Państwa członkowskie zostały poproszone o uwzględnienie zintegrowanych wytycznych w swojej krajowej polityce gospodarczej i polityce zatrudnienia.

(3)

W dniu 12 stycznia 2011 r. Komisja przyjęła pierwszą roczną analizę wzrostu gospodarczego, rozpoczynając w ten sposób nowy cykl zarządzania gospodarczego w UE i pierwszy europejski semestr zintegrowanej i prowadzonej ex ante koordynacji polityki, który ma swoje umocowanie w strategii „Europa 2020”.

(4)

W dniu 25 marca 2011 r. Rada Europejska zatwierdziła priorytety dotyczące konsolidacji budżetowej i reform strukturalnych (zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 15 lutego i 7 marca 2011 r. i w związku z przedstawioną przez Komisję roczną analizą wzrostu gospodarczego). Podkreśliła ona również priorytetowe znaczenie przywrócenia dobrej sytuacji budżetowej i stabilności finansów publicznych, zmniejszenia bezrobocia w drodze reform rynku pracy oraz podjęcia nowych działań służących zwiększeniu tempa wzrostu. Rada Europejska zwróciła się do państw członkowskich, aby przekształciły te priorytety w konkretne środki, które zostaną włączone do ich programów stabilności lub programów konwergencji oraz do ich krajowych programów reform.

(5)

W dniu 25 marca 2011 r. Rada Europejska wezwała także państwa członkowskie uczestniczące w pakcie euro plus, by przedstawiły swoje zobowiązania w ramach tego paktu odpowiednio wcześnie, tak by mogły zostać włączone do ich programów stabilności lub konwergencji oraz krajowych programów reform.

(6)

W dniu 15 kwietnia 2011 r. Belgia przedstawiła aktualizację z 2011 r. do programu stabilności, obejmującą lata 2011–2014, oraz krajowy program reform z 2011 r. W celu uwzględnienia powiązania między tymi oboma programami poddano je jednoczesnej ocenie.

(7)

W dekadzie poprzedzającej rok 2008 Belgia odnotowywała dynamiczny wzrost PKB, który wynosił średnio 2,3 % rocznie. Kraj w pełni odczuł skutki światowej recesji gospodarczej w 2009 r. i jego PKB obniżył się o 2,8 %. Wpływ recesji na zatrudnienie był stosunkowo ograniczony. Funkcję bufora spełnił czasowy spadek liczby przepracowanych godzin i wydajności pracy w przeliczeniu na godzinę. Po spadku o 0,4 % w 2009 r. zatrudnienie wzrosło ponownie w 2010 r. Stopa bezrobocia wzrosła jednak z 7 % przed recesją do 8,3 % w 2010 r. Dzięki ożywieniu w handlu światowym wzrost gospodarczy w roku 2010 był wyższy niż oczekiwano – PKB wzrósł o 2,2 %. W związku z funkcjonowaniem automatycznych stabilizatorów i podjęciu działań dyskrecjonalnych w reakcji na kryzys, deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych wzrósł z 1,3 % w 2008 r. do 5,9 % PKB w 2009 r.

(8)

Na podstawie oceny zaktualizowanego programu stabilności zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1466/97 Rada jest zdania, że scenariusz makroekonomiczny będący podstawą prognoz budżetowych zawartych w programie stabilności jest realistyczny. Jest on zasadniczo zgodny z najnowszą prognozą służb Komisji z wiosny 2011 r., nawet jeśli jest oparty na nieco mniej optymistycznych założeniach dotyczących wzrostu gospodarczego w 2011 r. Po osiągnięciu niższego od zakładanego deficytu w wysokości 4,1 % PKB w 2010 r. celem strategii budżetowej określonej w programie stabilności jest dalsze ograniczenie deficytu do 3,6 % w 2011 r. i poniżej wartości referencyjnej wynoszącej 3 % PKB w 2012 r., czyli w terminie wyznaczonym przez Radę na likwidację nadmiernego deficytu. Obniżenie deficytu w roku 2011 do planowanego poziomu wydaje się realistyczne ze względu na dość ostrożne prognozy gospodarcze. Jednak wysiłek fiskalny pozostanie prawdopodobnie poniżej poziomu 0,75 % PKB, czyli średniego rocznego wysiłku zalecanego przez Radę, w szczególności w latach 2011 i 2012, kiedy to wynosiłby odpowiednio tylko 0,4 % i 0,3 % PKB (w kategoriach strukturalnych). Ponadto deficyty docelowe na 2012 r. i kolejne lata nie mają wsparcia w konkretnych środkach dostosowawczych. Przewiduje się również, że w okresie objętym programem stabilności (2011–2014) nie zostanie osiągnięty cel średniookresowy, jakim jest nadwyżka strukturalna wynosząca 0,5 % PKB.

(9)

Mając na uwadze lepsze niż oczekiwano wyniki w 2010 r., właściwsze byłoby bardziej ambitne obniżenie deficytu w 2011 r. oraz szybsze niż się zakłada dążenie do osiągnięcia poziomu 3 % PKB. Ponadto bez dalszych działań konsolidacyjnych nie będzie możliwa likwidacja nadmiernego deficytu do 2012 r. ani dalszy postęp w osiąganiu celu średniookresowego. Działania konsolidacyjne powinny przede wszystkim dotyczyć strony wydatków, ponieważ obciążenia podatkowe są w Belgii już teraz bardzo wysokie, zwłaszcza w odniesieniu do dochodów z pracy.

(10)

Kryzys gospodarczo-finansowy odwrócił wcześniejszą długoterminową tendencję spadkową długu sektora instytucji rządowych i samorządowych. Wskaźnik zadłużenia, który miał tendencję spadkową od 1993 r. (kiedy osiągnął najwyższy poziom 134 % PKB, a następnie stale spadał do 84 % PKB w 2007 r.), wzrasta ponownie od 2008 r. i osiągnął 96,8 % PKB na koniec 2010 r. Wysoki poziom długu publicznego pozostaje ważnym wyzwaniem, w szczególności w związku z tym, że długoterminowy wpływ starzenia się społeczeństwa na budżet jest większy niż średnia w UE, co wynika głównie ze stosunkowo dużego wzrostu wydatków na emerytury; będzie to prowadziło do dalszej presji na finanse publiczne. W programie stabilności władze belgijskie przedstawiają trzytorową strategię w celu powstrzymania przewidywanego istotnego wzrostu wydatków związanych ze starzeniem się społeczeństwa (obniżenie poziomu długu publicznego, zwiększenie poziomu zatrudnienia i wskaźnika uczestnictwa oraz stworzenie silnego, opartego na solidarności systemu zabezpieczenia społecznego). Do poprawy długoterminowej stabilności finansów publicznych powinno przyczynić się zapewnienie wystarczających nadwyżek pierwotnych w perspektywie średnioterminowej oraz dalsza reforma belgijskiego systemu zabezpieczenia społecznego. Zgodnie z najnowszą oceną Komisji ryzyko związane z długoterminową stabilnością finansów publicznych wydaje się być wysokie.

(11)

Ważnym wyzwaniem dla Belgii jest utrzymanie stabilnego i dobrze funkcjonującego sektora finansowego, który będzie mógł sprostać potrzebom gospodarki realnej w zakresie pośrednictwa finansowego. W ciągu ostatnich dwóch lat sektor finansowy w Belgii mocno ucierpiał w wyniku kryzysu finansowego, co doprowadziło do zmniejszenia aktywów sektora, wysokiej pomocy państwa oraz zmian w systemie nadzoru bankowego. Sytuacja finansowa sektora bankowego pozostaje niepewna. Ponadto sektor bankowy w Belgii jest w dużym stopniu skoncentrowany i stosunkowo duży w porównaniu z wielkością całej gospodarki.

(12)

Ustawa z 1996 r. o promocji zatrudnienia i prewencyjnej ochronie konkurencyjności stanowi, że zmiany płac w Belgii powinny odpowiadać zmianom w trzech krajach sąsiadujących (Francja, Niemcy, Niderlandy), tak aby koszty pracy pozostawały pod kontrolą. Jednakże ustawa ta nie była w stanie zapobiec szybszemu wzrostowi płac w Belgii niż w trzech krajach sąsiadujących w latach 2005–2010, przy czym jednocześnie wzrost wydajności był niższy. W konsekwencji jednostkowe koszty pracy rosły w Belgii w szybszym tempie w porównaniu z sąsiadującymi z nią krajami i w porównaniu ze średnią strefy euro. Jest to tym bardziej problematyczne, że Belgia specjalizuje się w wyrobach o małym udziale technologii, co stawia ją w sytuacji ostrej konkurencji z krajami o niższych kosztach. Pomimo że przepisy dotyczące płac nadają negocjacjom płacowym określone ramy, należałoby również brać pod uwagę różnice we wzroście wydajności oraz wprowadzić skuteczniejszy system, który umożliwiałby wprowadzanie korekt ex post w przypadku nieosiągnięcia zakładanych celów.

(13)

Rynek pracy charakteryzuje się ograniczeniami, które skutkują znaczną liczbą czynników zniechęcających do podejmowania pracy: nieograniczony okres otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych; wysokie efektywne krańcowe stawki podatkowe oraz wysoki klin podatkowy (zwłaszcza dla najmniej zarabiających); oraz nakładanie się wycofania świadczeń z pomocy społecznej i wysokiego opodatkowania w momencie podjęcia pracy. Ponadto szereg możliwości odchodzenia na emeryturę dla starszych pracowników stanowi zachętę do opuszczenia rynku pracy przed ustawowym wiekiem emerytalnym wynoszącym 65 lat. Dalsza reforma aktywnej polityki rynku pracy, wraz z jej rozszerzeniem na osoby powyżej 50. roku życia, pomogłaby podnieść łączny wskaźnik zatrudnienia i zwiększyć zachęty do poszukiwania pracy. Ponadto dalsze obniżki poziomu zasiłków dla bezrobotnych i skrócenie okresu ich otrzymywania zachęcałyby młodych pracowników do wchodzenia na rynek pracy. Uzależnienie odchodzenia na wcześniejszą emeryturę od bardziej rygorystycznych kryteriów mogłoby zachęcić starszych pracowników do pozostania na rynku pracy, a tych starszych pracowników, którzy nie mieli pracy przez pewien czas, do powrotu na rynek pracy. Ponadto stopa zatrudnienia obywateli krajów nienależących do UE (40,9 %) jest o wiele niższa od średniej UE.

(14)

Łączne obciążenie podatkowe związane z zatrudnieniem należy w Belgii do najwyższych w UE; jego zmniejszenie przyczyniłoby się zatem do większej atrakcyjności pracy. Biorąc jednak pod uwagę plany poważnych działań konsolidacyjnych, musiałoby ono być zrekompensowane równoważnym podwyższeniem innych podatków (na przykład konsumpcyjnych lub poprzez przejście na podatki ekologiczne). Belgia ma znacznie niższe efektywne stawki podatków energetycznych w porównaniu z krajami sąsiadującymi. Obok wysokiego klina podatkowego Belgia ma równocześnie najniższy w całej UE stosunek podatków ekologicznych do podatków związanych z zatrudnieniem. Przyczynia się to do powstania sytuacji, w której wysokie bezrobocie współistnieje ze stosunkowo wysokim zużyciem energii, co z kolei utrudnia osiągnięcie celów w zakresie zatrudnienia i efektywności energetycznej.

(15)

Ceny wielu towarów i usług w Belgii są ogólnie wyższe niż w innych państwach członkowskich, co odzwierciedla niską presję konkurencyjną, zwłaszcza w sektorze detalicznym i sektorach sieciowych, oraz słabe ramy regulacyjne. W sektorze detalicznym wysokie są bariery wejścia na rynek i ograniczenia operacyjne. W szczególności regulacje w zakresie konkurencji nadal ograniczają godziny otwarcia, chronią przedsiębiorstwa od dawna prowadzące działalność przed wejściem na rynek nowych podmiotów oraz hamują upowszechnianie nowych modeli biznesowych i technologii. Powszechnym problemem konkurencji w sektorach sieciowych w Belgii jest silna pozycja podmiotów od dawna działających na rynku i wysokie bariery ograniczające wejście na rynek w porównaniu z pozostałymi państwami członkowskimi, co oznacza, że dawni monopoliści w tych sektorach mogą nadal czerpać zyski wyższe niż na rynkach konkurencyjnych, pobierając wyższe opłaty.

(16)

Władze belgijskie podjęły szereg zobowiązań w ramach paktu euro plus. Zobowiązania te dotyczą czterech obszarów paktu. Koncentrują się one wokół środków obniżenia deficytu, utrzymania cen energii pod kontrolą, stymulowania konkurencji, kontroli wzrostu płac realnych, wdrożenia ram nadzoru nad sektorem finansowym oraz wprowadzenia środków mających na celu podwyższenie rzeczywistego wieku przechodzenia na emeryturę. Brak jest jednak informacji na temat środków niezbędnych do osiągnięcia wymaganego celu w obszarze budżetowym; brak również informacji na temat metod kontroli wzrostu płac realnych i cen energii. Jeśli chodzi o programy wcześniejszego przechodzenia na emeryturę, nie jest jasne, czy i kiedy „pakt pokoleń” będzie poddany przeglądowi oraz w jaki sposób przegląd ten przełoży się na konkretne środki. Zobowiązania te zostały ocenione i uwzględnione w zaleceniach.

(17)

Komisja dokonała oceny programu stabilności oraz krajowego programu reform łącznie ze zobowiązaniami w ramach paktu euro plus. Komisja wzięła pod uwagę ich znaczenie dla zrównoważonego charakteru polityki budżetowej i społeczno-gospodarczej w Belgii oraz stopień poszanowania przepisów oraz wytycznych UE ze względu na konieczność wzmocnienia całościowego zarządzania gospodarczego w UE poprzez wnoszenie na poziomie UE wkładu w przyszłe decyzje krajowe. W związku z powyższym Komisja uważa, że w 2011 r. powinno być możliwe znacznie ambitniejsze zmniejszenie deficytu oraz że na rok 2012 i kolejne lata powinny zostać określone dodatkowe działania konsolidacyjne. Niezbędna jest dalsza reforma systemu emerytalnego, aby poprawić długoterminową stabilność finansów publicznych. Należy również podjąć dalsze kroki mające na celu poprawę konkurencyjności, ułatwienie podejmowania zatrudnienia oraz przesunięcie obciążeń podatkowych z pracy na konsumpcję i energię, jak również stworzenie lepszych możliwości dla inwestycji i rozwoju w sektorze usług i sektorach sieciowych.

(18)

W świetle powyższej oceny, a także biorąc pod uwagę zalecenie Rady z dnia 2 grudnia 2009 r. wydane na podstawie art. 126 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Rada zbadała aktualizację programu stabilności Belgii z 2011 r. i jej opinia (3) znajduje odzwierciedlenie w szczególności w pkt 1) i 2) poniższego zalecenia,

1)

Wykorzystanie trwającego ożywienia gospodarczego do szybszego skorygowania nadmiernego deficytu. Podjęcie w tym celu niezbędnych, określonych kroków – głównie po stronie wydatków – do czasu przygotowania budżetu na 2012 r., aby osiągnąć średni roczny wysiłek fiskalny zgodnie z zaleceniem w ramach procedury nadmiernego deficytu, czyli stopniowe obniżenie wysokiego wskaźnika długu publicznego. Powinno to pozwolić na obniżenie deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych poniżej wartości referencyjnej 3 % PKB najpóźniej do 2012 r. Zapewnienie postępów na drodze do realizacji celu średniookresowego przez obniżanie deficytu o co najmniej 0,5 % PKB rocznie.

2)

Podjęcie kroków w celu poprawy długoterminowej stabilności finansów publicznych. Zgodnie z ramami trzytorowej strategii UE, należy skoncentrować się na ograniczaniu wydatków związanych ze starzeniem się społeczeństwa, w szczególności poprzez zapobieganie wczesnemu opuszczaniu rynku pracy, aby znacząco podnieść rzeczywisty wiek przechodzenia na emeryturę. Pod uwagę wzięte mogą być środki takie jak powiązanie ustawowego wieku emerytalnego ze średnią oczekiwaną długością życia.

3)

Rozwiązanie problemu słabości strukturalnych w sektorze finansowym, w szczególności poprzez zakończenie restrukturyzacji banków potrzebujących odpowiednio finansowanego i trwałego modelu biznesowego.

4)

Podjęcie działań w celu zreformowania – w porozumieniu z partnerami społecznymi i zgodnie z krajowymi praktykami – systemu negocjacji płacowych i systemu indeksacji płac, aby zapewnić ściślejszy związek między wzrostem płac a zmianami wydajności pracy i poziomu konkurencyjności.

5)

Zwiększenie współczynnika aktywności zawodowej poprzez obniżenie wysokich obciążeń w zakresie podatków i składek na zabezpieczenie społeczne dla najmniej zarabiających w sposób neutralny dla budżetu oraz przez wprowadzenie systemu, w którym wysokość zasiłków dla bezrobotnych zmniejsza się stopniowo w miarę trwania bezrobocia. Podjęcie kroków mających na celu przesunięcie obciążenia podatkowego z pracy na konsumpcję i wprowadzenie systemu podatkowego bardziej przyjaznego środowisku. Poprawę skuteczności aktywnej polityki rynku pracy poprzez ukierunkowanie środków na starszych pracowników oraz słabsze grupy społeczne.

6)

Wprowadzenie środków mających na celu zwiększenie konkurencji w sektorze detalicznym przez obniżenie barier wejścia na rynek i zmniejszenie ograniczeń operacyjnych; oraz wprowadzenie środków zwiększenia konkurencji na rynkach energii elektrycznej i gazu przez dalszą poprawę skuteczności sektorowych organów regulacyjnych i odpowiedzialnych za ochronę konkurencji.

15.7.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 209/5

(1)

W dniu 26 marca 2010 r. Rada Europejska przyjęła wniosek Komisji dotyczący wprowadzenia nowej strategii na rzecz zatrudnienia i wzrostu gospodarczego, zatytułowanej „Europa 2020”, opartej na ściślejszej koordynacji polityki gospodarczej, która skupiać się będzie na najważniejszych obszarach wymagających podjęcia działań służących pobudzeniu europejskiego potencjału w dziedzinie zrównoważonego rozwoju i konkurencyjności.

(2)

W dniu 13 lipca 2010 r. Rada przyjęła zalecenie w sprawie ogólnych wytycznych polityk gospodarczych państw członkowskich i Unii (na lata 2010–2014), a w dniu 21 października 2010 r. decyzję dotyczącą wytycznych w sprawie polityki zatrudnienia państw członkowskich (2), które razem stanowią „zintegrowane wytyczne”. Państwa członkowskie zostały poproszone o uwzględnienie zintegrowanych wytycznych w swojej krajowej polityce gospodarczej i polityce zatrudnienia.

(3)

Dnia 12 stycznia 2011 r. Komisja przyjęła pierwszą roczną analizę wzrostu gospodarczego, rozpoczynając w ten sposób nowy cykl zarządzania gospodarczego w UE i pierwszy europejski semestr zintegrowanej i prowadzonej ex ante koordynacji polityki, który ma swoje umocowanie w strategii „Europa 2020”.

(4)

Dnia 25 marca 2011 r. Rada Europejska zatwierdziła priorytety dotyczące konsolidacji budżetowej i reform strukturalnych (zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 15 lutego i 7 marca 2011 r. i w związku z przedstawioną przez Komisję roczną analizą wzrostu gospodarczego). Podkreśliła ona również priorytetowe znaczenie przywrócenia dobrej sytuacji budżetowej i stabilności finansów publicznych, zmniejszenia bezrobocia w drodze reform rynku pracy oraz podjęcia nowych działań służących zwiększeniu tempa wzrostu. Rada Europejska zwróciła się do państw członkowskich, aby przekształciły te priorytety w konkretne środki, które zostaną włączone do ich programów stabilności lub programów konwergencji oraz do ich krajowych programów reform.

(5)

W dniu 25 marca 2011 r. Rada Europejska wezwała także państwa członkowskie uczestniczące w pakcie euro plus, by przedstawiły swoje zobowiązania w ramach tego paktu odpowiednio wcześnie, tak by mogły zostać włączone do ich programów stabilności lub konwergencji oraz krajowych programów reform.

(6)

W dniu 15 kwietnia 2011 r. Bułgaria przedstawiła aktualizację z 2011 r. do programu konwergencji, obejmującą lata 2011–2014, oraz krajowy program reform z 2011 r. W celu uwzględnienia wewnętrznych powiązań te dwa programy zostały ocenione w tym samym czasie.

(7)

Kryzys gospodarczy przerwał okres silnego wzrostu gospodarczego napędzanego dużym napływem bezpośrednich inwestycji zagranicznych i ekspansją akcji kredytowej. PKB zaczął ponownie rosnąć w drugim kwartale 2010 r., po wcześniejszym spadku ogółem o 7,1 % (od wartości szczytowej do minimalnej), w związku z czym wzrost realnego PKB dla całego 2010 r. był zasadniczo zbliżony do poziomu zerowego. Najważniejsze czynniki przyczyniające się do wzrostu gospodarczego stanowił silny wzrost eksportu i odbudowa stanu zapasów. Po wystąpieniu kryzysu saldo sektora instytucji rządowych i samorządowych zmieniło się z nadwyżki w deficyt, który wyniósł 4,7 % PKB w 2009 r. i 3,3 % PKB w 2010 r. W ubiegłym roku miał miejsce wzrost produkcji i zatrudnienia w sektorach opierających się na eksporcie, ale słaba koniunktura w sektorach budownictwa, nieruchomości i handlu detalicznego hamowała ożywienie gospodarcze. Skurczenie się PKB odbiło się poważnie na stopie zatrudnienia – licząc od szczytowego poziomu przypadającego na 2008 r., Bułgaria straciła 358 000 miejsc pracy. Stopa bezrobocia wzrosła o kilka punktów procentowych do poziomu 10,2 % w 2010 r.; nie przewiduje się, aby zatrudnienie powróciło do poziomu sprzed kryzysu w perspektywie średnioterminowej.

(8)

Na podstawie oceny zaktualizowanego programu konwergencji zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1466/97 Rada jest zdania, że scenariusz makroekonomiczny stanowiący podstawę prognoz budżetowych opiera się na bardziej optymistycznych przewidywaniach dotyczących wzrostu niż prognoza służb Komisji. W zaktualizowanym programie konwergencji przewidziano korektę nadmiernego deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych w 2011 r., zgodnie z zaleceniem Rady, oraz jego dalsze ograniczenie w późniejszych latach. Po znacznej i przeprowadzonej wcześnie korekcie budżetowej z 2010 r., która w ujęciu strukturalnym wyniosła ponad 2 punkty procentowe, wysiłek fiskalny w 2011 r. pozostaje znacznie poniżej zalecanej wartości korekty deficytu, czyli co najmniej 0,75 % PKB, lecz średnio, w całym okresie objętym procedurą namiernego deficytu, wysiłek fiskalny pozostaje powyżej 1 % PKB. W okresie 2012–2014 aktualizacja ta nie zawiera jednak wystarczającej liczby szczegółowych informacji na temat środków budżetowych planowanych w celu osiągnięcia celów budżetowych na te lata. Skorygowany w dół średniookresowy cel budżetowy odpowiadający deficytowi strukturalnemu w wysokości 0,6 % PKB, planowany na rok 2014 r., jest nadal ambitniejszy niż minimalny wymagany poziom korekty. Odzwierciedla on cele Paktu na rzecz stabilności i wzrostu i przewiduje się jego osiągnięcie do końca okresu objętego programem konwergencji (2014 r.). Średni roczny strukturalny wysiłek fiskalny przewidywany w latach 2012–2014, czyli już po przeprowadzeniu korekty nadmiernego deficytu planowanej na 2011 r., jest jednak znacznie niższy od zalecanej minimalnej rocznej poprawy salda strukturalnego o 0,5 % PKB. W związku ze stopniową poprawą perspektyw gospodarczych w programie konwergencji powinno się dążyć do szybszego postępu na drodze do osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego. W zestawieniu z ostrożnymi szacunkami dotyczącymi średniookresowego wzrostu produktu potencjalnego przewidywany wzrost wydatków budżetowych w latach 2012–2013 wydaje się być optymistyczny, co stanowi ryzyko dla strukturalnej sytuacji budżetowej w perspektywie średniookresowej.

(9)

Skorygowanie nadmiernego deficytu zgodnie z planami, czyli do końca 2011 r., przyczyni się do odzyskania zaufania i zwiększy wiarygodność polityki rządu. W perspektywie średnioterminowej osiągnięcie celu, którym jest niewielki deficyt strukturalny w wysokości 0,6 % PKB, jest ważne, aby zapewnić wsparcie dla systemu monetarnego ze strony polityki budżetowej. Konsolidacja budżetowa jest jednak utrudniona z powodu niewydolnych struktur w sektorze publicznym, co może prowadzić do znacznej presji na wydatki, podczas gdy dochody budżetowe mogą być strukturalnie niższe niż w latach boomu gospodarczego poprzedzających kryzys. Konieczne są zatem ambitne reformy finansów publicznych, aby dokonać niezbędnej korekty budżetowej i przyczynić się do zapewnienia środków finansowych na realizację wymaganych reform strukturalnych, w tym na potrzeby współfinansowania projektów wspieranych przez UE.

(10)

Bułgarskie wyniki budżetowe były pozytywne w sprzyjających warunkach gospodarczych panujących przed kryzysem. Bułgaria realizowała konsekwentnie cele budżetowe i udało się jej zgromadzić znaczne rezerwy budżetowe. W 2009 r. na skutek kryzysu gospodarczego wystąpił pierwszy od wielu lat deficyt budżetowy i złamano regułę, zgodnie z którą budżet musiał być utrzymywany w równowadze lub wykazywać nadwyżkę, a wydatki publiczne nie mogły przekraczać 40 % PKB. Było to częściowo związane z niedociągnięciami w zakresie planowania wydatków i ich kontroli. Kolejną przyczyną był fakt, że nadzwyczajne dochody związane z wysoką koniunkturą gospodarczą przed kryzysem zostały wykorzystane do sfinansowania stosunkowo dużego wzrostu wydatków ad hoc oraz cięć stawek ubezpieczenia społecznego. Aby rozwiązać te problemy, władze podjęły szereg inicjatyw w celu poprawy kontroli wydatków oraz systemów monitorowania i sprawozdawczości, w tym poprzez przyjęcie kompleksowego pakietu ustawodawczego, wzmocnienie reguł budżetowych i średniookresowych ram budżetowych. Oczekuje się, że inicjatywy te poprawią dyscyplinę budżetową i przewidywalność polityki, aby ustabilizować sytuację makroekonomiczną i zapewnić mniej procykliczną politykę budżetową. Zgodnie z najnowszą oceną Komisji, ryzyko związane z długoterminową stabilnością finansów publicznych wydaje się być średnie.

(11)

W latach boomu gospodarczego poprzedzających kryzys doszło do znacznego zacieśnienia rynku pracy i wysokiego wzrostu płac, który przekroczył tempo wzrostu wydajności pracy. Doprowadziło to do wzrostu średniego poziomu płac, który zbliżył się do średniej UE. Wzrost wynagrodzeń osiągnął maksymalny poziom w czwartym kwartale 2007 r., kiedy to wyniósł blisko 20 % w skali rocznej. Pogorszenie się koniunktury zahamowało tę dynamikę wzrostu, chociaż stopa wzrostu wynagrodzeń utrzymała się na stosunkowo wysokim poziomie – wynoszącym niemal 10 % w 2010 r. – w przypadku pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę (stanowiących około 65 % siły roboczej).

(12)

Bariery utrudniające uczestnictwo w rynku pracy wynikają z ostatnich zakłóceń na rynku pracy w trakcie kryzysu oraz z braku aktywnej polityki rynku pracy oraz niedofinansowanych publicznych służb zatrudnienia. Jakość usług publicznych w zakresie aktywizacji, pomocy w poszukiwaniu pracy oraz zmianie kwalifikacji jest niewystarczająca. Niska zdolność do monitorowania i oceny rezultatów programów wymaga dalszego wzmocnienia w celu poprawy procesu planowania polityki. Jak wskazano w ostatnim sprawozdaniu zleconym przez ministerstwo pracy i polityki społecznej („Główne rezultaty oceny efektu netto publicznych służb zatrudnienia w Bułgarii”), osobom bezrobotnym można skuteczniej pomóc w znalezieniu pracy poprzez świadczenie bardziej zindywidualizowanych usług i poprawę ich jakości, a także poprawiając infrastrukturę urzędów pracy.

(13)

Kryzys gospodarczy w dalszym ciągu wpływa na rynek pracy. Stopa bezrobocia wzrosła z 5,4 % w 2008 r. do 10,2 % w 2010 r., a w przypadku młodzieży (w wieku od 15 do 24 lat) osiągnęła 23,2 % w 2010 r. Skutki kryzysu dotknęły szczególnie boleśnie osoby o niskich kwalifikacjach (w tym znaczną część mniejszości romskiej), które stanowią prawie 70 % bezrobotnych. Wskaźnik bezrobocia długotrwałego (46 % w 2010 r.) jest wyższy niż średnia UE (40 % w 2010 r.) i istnieje groźba, że zmieni się ono w bezrobocie strukturalne. Stopa aktywności zawodowej młodzieży utrzymywała się stale na poziomie odpowiadającym niespełna dwóm trzecim średniej unijnej (2009 r.: 29,5 %; UE: 43,8 %). Stopa bezrobocia młodzieży wyniosła 24,8 % w 2009 r. (UE: 35,2 %). Bułgaria ma również najwyższy odsetek młodych ludzi, którzy nie uczą się ani nie pracują (19,5 % osób w wieku 15–24 lat). Jedną z głównych przeszkód dla uczestnictwa młodzieży w rynku pracy jest brak możliwości łączenia kształcenia i pracy, w szczególności w formie staży i praktyk w dziedzinie, których dotyczy ich edukacja, które ułatwiają wejście na rynek pracy.

(14)

Pomimo ponadprzeciętnego średniego poziomu wykształcenia, w Bułgarii ponad 40 % osób osiąga słabe wyniki w umiejętności czytania, pisania i liczenia. Świadczy to o potrzebie poprawy systemu edukacji w celu lepszego dostosowania go do potrzeb rynku pracy. Oczekuje się, że przygotowywana ustawa o edukacji przedszkolnej i szkolnej, opierająca się na pozytywnych rezultatach niedawnej reformy wprowadzającej decentralizację szkół, wprowadzi pewne rozwiązania, które mogą być dalej wzmacniane, tj. w zakresie autonomii finansowej, wskaźników uczęszczania do przedszkoli i zewnętrznej oceny, oraz zapewni rozliczalność. Wskaźnik przedwczesnego kończenia nauki (14,7 % w 2009 r.) jest zbliżony do średniej unijnej, ale jest szczególnie wysoki wśród ludności romskiej (w przypadku której został on oszacowany na 43 % w 2008 r.). Liczba osób z wykształceniem wyższym (27,9 % w 2009 r.) pozostaje poniżej średniej unijnej (32,2 %). Bułgaria znacznie opóźniła realizację reformy szkolnictwa wyższego. Nowa ustawa o szkolnictwie wyższym, której projekt przedstawiono już w 2010 r., ale następnie wycofano, powinna stanowić ważny krok w realizacji potrzeb w zakresie reform.

(15)

Reforma emerytalna uchwalona w 2010 r. nie jest powiązana ze średnim trwaniem życia ani z sytuacją systemów opieki zdrowotnej i opieki długoterminowej. Ma ona zostać wdrożona w latach 2011–2026, a większość środków wejdzie w życie w drugiej połowie tego okresu, co może zagrozić procesowi wdrażania oraz stabilności pierwszego filaru systemu emerytalnego.

(16)

Obywatele Bułgarii doświadczają większego ubóstwa w porównaniu ze średnią dla UE (41,9 % ludności doświadcza poważnej deprywacji materialnej, podczas gdy w UE wskaźnik ten wynosi 8,1 %). Około 66 % osób starszych jest zagrożonych ubóstwem i wskaźnik ten jest znacznie wyższy niż średnia UE. W ostatnich latach odnotowano oznaki pogarszania się warunków życia. Biorąc pod uwagę sytuację demograficzną, osiągnięcie celów wyznaczonych w krajowym programie reform w zakresie zmniejszania ubóstwa zależy w dużej mierze od prawidłowej koncepcji polityki dotyczącej pracowników w starszym wieku i osób należących do grup defaworyzowanych, a także od adekwatności transferów socjalnych. W krajowym programie reform zapowiedziano opracowanie strategii operacyjnej na rzecz integracji Romów (których liczbę szacuje się na 10 % ludności (3)), aby zebrać rozwiązania dotyczące wielorakich barier napotykanych przez Romów w dziedzinie zatrudnienia, edukacji, opieki zdrowotnej i mieszkań w jednym kompleksowym planie.

(17)

Przeszkodę dla wzrostu gospodarczego stanowi w dalszym ciągu niska wydajność służb publicznych. Pomimo ostatniej reorganizacji, reforma administracji publicznej nie zajęła się problemem poprawy kompetencji personelu ani jakości najważniejszych funkcji administracji. Bułgaria ma bardzo niski wskaźnik penetracji stacjonarnych usług szerokopasmowych – 14,9 %; jest to drugi najniższy wskaźnik w UE. Fakt ten utrudnia ponadto upowszechnianie się wszelkich usług świadczonych drogą elektroniczną.

(18)

Skala nieprawidłowości dotyczących zamówień publicznych sięga 60 % dla wszystkich skontrolowanych postępowań, a w przypadku dużych projektów z dziedziny infrastruktury publicznej, w przypadku których władze mają obowiązek przeprowadzenia kontroli ex ante, jest jeszcze większa. Sytuacja ta sprawia, że zdolności Publicznej Agencji ds. Kontroli Finansowej są znacznie ograniczone w 2006 r., w związku z czym agencja ta przeprowadziła kontrole ex-post w odniesieniu do zaledwie 12 % wszystkich procedur zamówień publicznych z lat 2007–2009. Najnowsze zmiany w ustawie o zamówieniach publicznych i ustawie o publicznej inspekcji finansowej zostały zatwierdzone przez Radę Ministrów i przekazane do parlamentu.

(19)

Energochłonność bułgarskiej gospodarki należy do najwyższych w UE. Istotny przykład stanowi ogrzewanie mieszkań – największym problemem są źle utrzymane budynki wielomieszkaniowe. Dzięki niedawnej zmianie przepisów dotyczących kwalifikowalności możliwe jest teraz wykorzystanie funduszy strukturalnych UE do wspierania inwestycji w efektywność energetyczną. Liczba dokonanych inwestycji jest niska, a wielkość dochodów z podatków od energii i transportu spadła zarówno w relacji do PKB, jak i w relacji do podatków związanych z zatrudnieniem, które są znacznie powyżej średniej UE. Dostęp do rynku energii jest hamowany przez ograniczenia konkurencji i niejasne mechanizmy ustalania cen.

(20)

Bułgaria podjęła szereg zobowiązań w ramach paktu euro plus. Zobowiązania dotyczące budżetu wskazują, że stabilność finansów publicznych zostanie wzmocniona środkami podjętymi w ramach reformy emerytalnej, działaniem mającym zapewnić w sektorze publicznym płace uzależnione od wyników, poprzez zamrożenie emerytur i wynagrodzeń do 2013 r., i wzmocnienie krajowych ram budżetowych poprzez przyjęcie paktu na rzecz stabilności finansowej, który obejmuje wiążące liczbowe reguły budżetowe. Aby wesprzeć zatrudnienie, podjęte zostaną działania mające zmniejszyć skalę pracy niezarejestrowanej i zwiększyć uczestnictwo w rynku pracy. Środki w zakresie konkurencyjności skupiają się na zmniejszaniu obciążeń administracyjnych i upowszechnianiu administracji elektronicznej („e-rządzenie”), poprawie dostępu do edukacji i poprawie wyników systemu edukacji. Zobowiązania te dotyczą trzech z czterech obszarów paktu, a pominiętym obszarem jest sektor finansowy. Stanowią one przedłużenie szerszego programu reform przedstawionego w programie konwergencji i krajowym programie reform oraz intensyfikują aktualne projekty reform w dziedzinie zarządzania budżetem, administracji publicznej i edukacji. Zobowiązania podjęte w ramach paktu euro plus zostały ocenione i uwzględnione w zaleceniach.

(21)

Komisja dokonała oceny programu konwergencji i krajowego programu reform oraz zobowiązań podjętych w ramach paktu euro plus. Komisja wzięła pod uwagę nie tylko ich znaczenie dla zrównoważonego charakteru polityki budżetowej i polityki społeczno-gospodarczej w Bułgarii, ale także stopień poszanowania przepisów oraz wytycznych UE, ze względu na konieczność wzmocnienia całościowego zarządzania gospodarczego w UE poprzez wnoszenie na poziomie UE wkładu w przyszłe decyzje krajowe. Komisja uważa, że po znacznej i przeprowadzonej wcześnie korekcie budżetowej z 2010 r., plany konsolidacji budżetowej na 2011 r. powinny zostać wdrożone zgodnie z planem, a deficyt powinien zostać obniżony do poziomu poniżej wartości referencyjnej wynoszącej 3 % zgodnie z zaleceniem Rady z 13 lipca 2010 r. Aktualizacja nie zawiera wystarczającej liczby szczegółowych informacji dotyczących środków budżetowych planowanych w celu osiągnięcia celów budżetowych na lata 2012–2014 i możliwe było zapewnienie szybszego postępu na drodze do ustalonego średniookresowego celu. Wzmocnienie krajowych ram budżetowych będzie stanowić kotwicę dla dyscypliny budżetowej oraz zapewni przewidywalność i wiarygodność polityki rządu w perspektywie średnioterminowej. Należy również podjąć dodatkowe działania, aby wzmocnić konkurencyjność, pomagać obywatelom w znajdowaniu zatrudnienia, chronić najsłabsze grupy społeczne borykające się z szeregiem barier, zwiększyć zdolności administracji publicznej i organów regulacyjnych, doprowadzić do bardziej efektywnego gospodarowania zasobami, jak również do otworzenia większych możliwości dla inwestycji i wzrostu gospodarczego.

(22)

W świetle powyższej oceny, a także biorąc pod uwagę zalecenie Rady z dnia 13 lipca 2010 r. na podstawie art. 126 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Rada zbadała aktualizację programu konwergencji Bułgarii z 2011 r. i jej opinia (4) znajduje odzwierciedlenie w szczególności w pkt 1) i 2) poniższego zalecenia. Uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 25 marca 2011 r., Rada zbadała krajowy program reform przedłożony przez Bułgarię,

1)

Kontynuowanie skutecznego wykonania budżetu w celu skorygowania nadmiernego deficytu w 2011 r zgodnie z zaleceniem Rady z dnia 13 lipca 2010 r. w ramach procedury nadmiernego deficytu. Określenie środków wspierających strategię budżetową na lata 2012–2014. Wykorzystanie ożywienia gospodarczego zapewnienia odpowiednich postępów w zakresie osiągnięcia celu średniookresowego, przede wszystkim poprzez ścisłą kontrolę nad wzrostem wydatków, przy jednoczesnym priorytetowym traktowaniu wydatków pobudzających wzrost.

2)

Podjęcie dalszych kroków w celu poprawy przewidywalności procesu planowania budżetu i kontroli wdrażania planów budżetowych, w tym na podstawie zasady memoriałowej, w szczególności przez wzmocnienie zarządzania budżetem. Ustalenie i wprowadzenie w tym celu wiążących reguł budżetowych i wyraźnie określonych ram budżetowych, które zapewniają przejrzystość na wszystkich szczeblach administracji publicznej.

3)

Wdrożenie uzgodnionych z partnerami społecznymi działań w ramach obecnej reformy systemu emerytalnego, poczynienie postępów w zakresie niektórych jej kluczowych środków, które pomogłyby podnieść efektywny wiek emerytalny i ograniczyć wczesne opuszczanie rynku pracy, takich jak stopniowe podwyższanie wymaganego okresu objęcia ubezpieczeniem społecznym oraz wzmocnienie działań pomagających starszym pracownikom w dłuższym utrzymywaniu aktywności zawodowej.

4)

Wspieranie – w porozumieniu z partnerami społecznymi i zgodnie z krajowymi praktykami – polityk mających na celu zapewnienie ściślejszego związku między wzrostem płac a zmianami wydajności pracy i utrzymanie konkurencyjności przy uwzględnieniu bieżącej konwergencji.

5)

Podjęcie działań w celu sprostania wyzwaniu, jakim jest walka z ubóstwem, i wspierania integracji społecznej, szczególnie w przypadku słabszych grup społecznych, borykających się z szeregiem barier. Podjęcie działań mających na celu modernizację publicznych służb zatrudnienia w celu zwiększenia ich zdolności w zakresie dopasowywania profili umiejętności do potrzeb rynku pracy; oraz skoncentrowanie się na niesieniu pomocy młodym ludziom o niskich kwalifikacjach. Posunięcie naprzód reformy edukacyjnej poprzez przyjęcie ustawy o edukacji przedszkolnej i szkolnej oraz nowej ustawy o szkolnictwie wyższym do połowy 2012 r.

6)

Zintensyfikowanie wysiłków mających na celu wzmocnienie zdolności administracyjnych głównych funkcji administracji rządowej oraz organów regulacyjnych, aby zapewnić większą skuteczność usług użyteczności publicznej w odpowiedzi na potrzeby obywateli i przedsiębiorstw; wprowadzenie i skuteczne wdrożenie środków mających na celu kontrolę zamówień publicznych na podstawie oceny ryzyka, wzmocnienie zdolności władz do zapobiegania nieprawidłowościom i stosowania sankcji w przypadku ich wystąpienia, aby poprawić jakość i stosunek jakości do ceny przy wykorzystaniu funduszy publicznych.

7)

Zniesienie barier wejścia na rynek, ustaleń przewidujących gwarancję zysków i kontroli cen oraz zapewnienie pełnej niezależności bułgarskiego urzędu regulacji energetyki, aby otworzyć rynki energii elektrycznej i gazu na większą konkurencję. Wprowadzenie zachęt do zwiększenia efektywności energetycznej budynków.

15.7.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 209/10

(1)

W dniu 26 marca 2010 r. Rada Europejska przyjęła wniosek Komisji dotyczący wprowadzenia nowej strategii na rzecz zatrudnienia i wzrostu gospodarczego, zatytułowanej „Europa 2020”, opartej na ściślejszej koordynacji polityki gospodarczej, która skupiać się będzie na najważniejszych obszarach wymagających podjęcia działań służących pobudzeniu europejskiego potencjału w dziedzinie zrównoważonego rozwoju i konkurencyjności.

(2)

W dniu 13 lipca 2010 r. Rada przyjęła zalecenie w sprawie ogólnych wytycznych polityk gospodarczych państw członkowskich i Unii (na lata 2010–2014), a w dniu 21 października 2010 r. decyzję w sprawie wytycznych dotyczących polityki zatrudnienia państw członkowskich (2), które razem stanowią „zintegrowane wytyczne”. Państwa członkowskie zostały poproszone o uwzględnienie zintegrowanych wytycznych w swojej krajowej polityce gospodarczej i polityce zatrudnienia.

(3)

W dniu 12 stycznia 2011 r. Komisja przyjęła pierwszą roczną analizę wzrostu gospodarczego, rozpoczynając w ten sposób nowy cykl zarządzania gospodarczego w UE i pierwszy europejski semestr zintegrowanej i prowadzonej ex ante koordynacji polityki, który ma swoje umocowanie w strategii „Europa 2020”.

(4)

W dniu 25 marca 2011 r. Rada Europejska zatwierdziła priorytety dotyczące konsolidacji budżetowej i reform strukturalnych (zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 15 lutego i 7 marca 2011 r. i w związku z przedstawioną przez Komisję roczną analizą wzrostu gospodarczego). Podkreśliła ona priorytetowe znaczenie przywrócenia dobrej sytuacji budżetowej i stabilności finansów publicznych, zmniejszenia bezrobocia w drodze reform rynku pracy oraz podjęcia nowych działań służących zwiększeniu tempa wzrostu. Rada Europejska zwróciła się do państw członkowskich, aby przekształciły te priorytety w konkretne środki, które zostaną włączone do ich programów stabilności lub programów konwergencji oraz do ich krajowych programów reform.

(5)

W dniu 15 kwietnia 2011 r. Węgry przedstawiły aktualizację z 2011 r. do programu konwergencji, obejmującą lata 2011-2015, oraz krajowy program reform z 2011 r. W celu uwzględnienia powiązań między tymi dwoma programami poddano je jednoczesnej ocenie.

(6)

Węgry bardzo ucierpiały na skutek wystąpienia kryzysu jesienią 2008 r. i straciły dostęp do rynkowych źródeł finansowania. W celu przezwyciężenia tych trudności Węgry wprowadziły program dostosowawczy, w którym skupiono się na konsolidacji budżetowej i na nadzorze sektora finansowego; państwo to otrzymało także pomoc finansową z UE i MFW. W efekcie Węgry odzyskały dostęp do finansowania rynkowego wiosną 2009 r., a ich gospodarka wyszła z recesji: po spadku o 6,7 % w 2009 r. PKB wzrosło o 1,2 % w 2010 r., do czego przyczynił się rosnący eksport. Jednocześnie odnotowano dalszy wzrost stopy bezrobocia do poziomu ponad 11 %, podczas gdy przed kryzysem wynosiła ona niespełna 8 %. W drugim półroczu 2010 r. rząd ogłosił znaczne obniżki podatków, które mają zostać wprowadzone w życie w latach 2010-2013. W celu ograniczenia niekorzystnego wpływu na budżet rząd wprowadził równolegle nadzwyczajne opłaty i dokonał dodatkowych cięć wydatków o stałym charakterze. Ponadto decyzja o zniesieniu obowiązkowego prywatnego filaru systemu emerytalnego przyniosła dochody zarówno stałe jak i jednorazowe. Chociaż środki te pozwoliły ograniczyć przekroczenie planów w 2010 r. do 0,4 % PKB powyżej docelowej wartości deficytu wynoszącej 3,8 % PKB i zapewnią nadwyżkę w 2011 r., to jednak sytuacja budżetowa uległa znacznemu pogorszeniu. Z tego też względu, a także w celu zwiększenia potencjalnego wzrostu gospodarczego, rząd ogłosił w marcu 2011 r. program reform strukturalnych i przyjął dodatkowe środki konsolidacyjne.

(7)

Na podstawie oceny zaktualizowanego programu konwergencji zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1466/97 Rada jest zdania, że – w oparciu o prognozę służb Komisji z wiosny 2011 r. – scenariusz makroekonomiczny stanowiący podstawę prognoz budżetowych jest nieco optymistyczny, zwłaszcza jeżeli chodzi o kształtowanie się popytu wewnętrznego. Celem aktualizacji jest skorygowanie nadmiernego deficytu w terminie wyznaczonym przez Radę, tj. do 2011 r., który to cel zostanie osiągnięty z nadwyżką w wysokości 2 % PKB dzięki wysokim jednorazowym dochodom z aktywów emerytalnych. Budżet wykaże deficyt w wysokości 2,5 % PKB w roku 2012, który następnie stopniowo zmniejszy się do poziomu 1,5 % PKB w 2015 r., głównie dzięki ograniczeniu wydatków. W aktualizacji potwierdzono średniookresowy cel Węgier dotyczący sytuacji budżetowej w ujęciu strukturalnym, którym jest deficyt na poziomie 1,5 % PKB. Oczekuje się, że strategia konsolidacyjna zmniejszy deficyt budżetowy w ujęciu strukturalnym oraz doprowadzi do tendencji spadkowej długu, który powinien osiągnąć poziom 64 % PKB do 2015 r. Wydaje się jednak, że strategia ta przewiduje raczej koncentrację działań na późnym etapie, ponieważ zmiany strukturalne rozpoczynają się dopiero po 2012 r., a pogorszenie salda strukturalnego wynoszące ogółem ponad 3 % PKB w latach 2010 i 2011 nie jest zgodne z zaleceniem Rady z lipca 2009 r., w którym Węgry wezwano do korekty strukturalnej na poziomie co najmniej 0,5 % PKB. W prognozie z wiosny przewidziano deficyt na poziomie 3,3 % PKB w 2012 r., co zakłada pewne ryzyka zagrażające realizacji strategii wynoszące 0,5 % PKB; na tej podstawie nie można wykluczyć, że w tym samym roku może zostać ponownie przekroczona wartość progowa, chyba że podjęte zostaną dodatkowe środki. Przewidywana ścieżka deficytu strukturalnego, obliczona ponownie przez Komisję, nie zapewnia ponadto niezbędnej korekty, która pozwoliłaby osiągnąć średniookresowy cel budżetowy do końca okresu objętego programem konwergencji; w szczególności, po 2013 r. nie jest przewidziane prowadzenie korekty strukturalnej, choć margines dzielący od osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego jest niewielki.

Zniesienie obowiązkowego prywatnego filaru systemu emerytalnego generuje dodatkowe dochody jednorazowe i stałe, ale jednocześnie zwiększa zobowiązania długoterminowe. Wynikające z tego możliwe pogorszenie stabilności finansów publicznych w długim okresie, biorąc pod uwagę fakt, że część aktywów funduszy emerytalnych wykorzystywana jest do sfinansowania bieżących wydatków, jest częściowo zrekompensowane w drodze szeregu zapowiedzianych środków związanych z systemem emerytalnym w kontekście programu reform strukturalnych (np. częściowo wprowadzone już w życie zmiany parametryczne w filarze publicznym). Zgodnie z najnowszą oceną Komisji zagrożenia dotyczące stabilności finansów publicznych w długim okresie wydają kształtować się na średnim poziomie.

(8)

Konsolidacja budżetowa pozostaje dużym wyzwaniem. Bez rygorystycznej realizacji zapowiedzianych środków i dodatkowych środków o charakterze strukturalnym, w razie potrzeby, nie można zapewnić trwałej korekty nadmiernego deficytu i odpowiednich postępów na drodze do osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego. Ponadto konsolidacja budżetowa przyczyni się także do sprowadzenia długu na odpowiednią ścieżkę spadkową i do poprawy długookresowej stabilności finansów publicznych, która wydaje się stać w obliczu średniego zagrożenia. Pełne wykorzystanie nadzwyczajnych dochodów może przyczynić się do szybszej konsolidacji budżetowej. W tym kontekście przydatnym narzędziem umożliwiającym ścisłe monitorowanie postępów w konsolidacji budżetowej będzie sprawozdanie z postępów przedstawiane przez rząd co dwa lata w ramach procedury nadmiernego deficytu.

(9)

W niedawno uchwalonej konstytucji ustanowiono konstytucyjny próg ograniczający wysokość zadłużenia do 50 % PKB i wyposażono węgierską radę budżetową w prawo veta wobec rocznego budżetu, które to zmiany mogą stanowić pierwszy krok do poprawy ram budżetowych. Pewne ważne kwestie zostaną jednak szczegółowo określone dopiero w późniejszych „podstawowych” aktach prawnych (np. jakie przejściowe liczbowe reguły budżetowe będą obowiązywać do czasu obniżenia wskaźnika zadłużenia do 50 %, jaka będzie dokładna interpretacja klauzuli korekcyjnej). Nałożenie pułapu wysokości długu nominalnego – jeżeli będzie stosowane jako uniwersalne narzędzie – może, ceteris paribus, prowadzić do procyklicznego kursu polityki budżetowej. Oprócz tego zakres kompetencji zreorganizowanego organu budżetowego jest stosunkowo wąski (ograniczony do przygotowywania opinii w sprawie projektu budżetu, choć organ ten posiada także ważne prawo weta) i nie obejmuje całego cyklu budżetowego (np. poprzez bieżące oceny nowych polityk mających znaczące skutki budżetowe). Nadal należy doprecyzować inne aspekty zarządzania budżetem takie jak ukierunkowanie polityki budżetowej na średni horyzont czasowy oraz kwestia przejrzystości.

(10)

Stopa zatrudnienia jest jedną z najniższych w UE (60,4 %). Stopa zatrudnienia kobiet jest również niska (55 %), a różnica pomiędzy stopami zatrudnienia kobiet mających i niemających dzieci w wieku sześciu lat i młodszych jest druga co do wielkości w UE (33,6, podczas gdy średnia w UE to 12,1 punktów procentowych). Dostępność usług opieki dziennej na Węgrzech jest niedostateczna; szczególnie niska jest ich dostępność poza dużymi miastami i w regionach o bardzo wysokiej stopie bezrobocia. Poprawa usług opieki dziennej ułatwiłaby w znacznym stopniu uczestnictwo obojga rodziców w rynku pracy.

(11)

Obciążenia podatkowe pracy na Węgrzech są stosunkowo wysokie. Wynikający stąd niekorzystny wpływ na zatrudnienie zmniejszono częściowo poprzez wprowadzenie nowego systemu podatku dochodowego od osób fizycznych, szczególnie w przypadku osób o dochodach wyższych niż przeciętne lub osób posiadających dzieci; celem tego nowego systemu jest zatem stawienie czoła najpilniejszych problemom związanym z konkurencyjnością i problemom demograficznym. Mimo, że stawka podatku została obniżona, faktyczne obciążenie podatkowe bezdzietnych osób o niskich dochodach wzrosło, jeżeli uwzględni się stopniowe znoszenie ulg podatkowych związanych z zatrudnieniem.

(12)

Problemem publicznych służb zatrudnienia są niedostateczne zdolności administracyjne, a wcześniejsze zastrzyki funduszy nie poprawiły znacząco skuteczności działania tych służb w integracji bezrobotnych z rynkiem pracy. Finansowanie programów na rzecz zatrudnienia nie jest odpowiednio powiązane z ich wynikami, szczególnie w przypadku działań finansowanych ze środków krajowych. Niedawno zapowiedziano, że okres otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych zostanie skrócony do jednego z najniższych w UE. Należy ocenić wpływ tego środka na rynek pracy, w szczególności aby określić jego skuteczność w zwiększaniu uczestnictwa w rynku pracy.

(13)

Ubóstwo i związane z nim zjawiska takie jak bezrobocie czy niski poziom wykształcenia dotykają nadal, w nieproporcjonalnie dużym stopniu, pewne defaworyzowane grupy, w szczególności Romów. Stopa zatrudnienia jest szczególnie niska wśród osób o niskich kwalifikacjach (36,8 %, podczas gdy średnia europejska to 53,4 %), zwłaszcza wśród mężczyzn. Zgodnie z szacunkami 70 % ludności romskiej żyje poniżej progu ubóstwa. Większość z nich mieszka w regionach o trudnej sytuacji, które cechują niewielkie możliwości znalezienia zatrudnienia oraz niska dostępność usług publicznych.

(14)

MŚP napotykają na przeszkody w postaci skomplikowanych ram regulacyjnych, dużych obciążeń administracyjnych oraz ograniczonej odpowiedzialności i przejrzystości administracji publicznej. Dostęp MŚP do finansowania na wczesnym etapie rozwoju jest poniżej średniej w UE. Krajowy program reform obejmuje szereg działań mających zmniejszyć obciążenia administracyjne i ogólnie poprawić otoczenie biznesowe. Pozabankowe mechanizmy finansowania odgrywają mniejszą rolę niż w innych krajach europejskich. Nie przeprowadzano systematycznych ocen skuteczności wcześniejszych programów wspierających ten sektor.

(15)

Komisja dokonała oceny programu konwergencji i krajowego programu reform Węgier i wzięła także pod uwagę wyrażony przez rząd zamiar śledzenia paktu euro plus, nie biorąc w nim jednak oficjalnie udziału. Komisja wzięła pod uwagę nie tylko ich znaczenie dla zrównoważonego charakteru polityki budżetowej i polityki społeczno-gospodarczej na Węgrzech, ale także stopień poszanowania przepisów oraz wytycznych UE, ze względu na konieczność wzmocnienia całościowego zarządzania gospodarczego w Unii Europejskiej poprzez wnoszenie na poziomie UE wkładu w przyszłe decyzje krajowe. Komisja jest zdania, że strategia korekty budżetowej opiera się głównie na redukcji wydatków oraz że wyznaczony przez Radę na 2011 r. termin ograniczenia deficytu do poziomu poniżej progu 3 % PKB jest dotrzymany tylko dzięki wysokim jednorazowym dochodom, w szczególności z aktywów emerytalnych, a zmiany strukturalne rozpoczną się dopiero w 2012 r. W świetle zagrożeń związanych z ich wdrożeniem nie można wykluczyć, że w tym samym roku może ponownie dojść do przekroczenia progu, o ile nie zostaną podjęte dodatkowe środki. Ponadto w dłuższej perspektywie program konwergencji, po ponownych obliczeniach Komisji, nie zapewnia dalszych postępów na drodze do osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego, choć margines dzielący od jego osiągnięcia jest niewielki. Wprowadzenie dodatkowych środków zwiększających uczestnictwo w rynku pracy oraz unowocześnienie służb zatrudnienia przyczyniłoby się do zwiększenia możliwości zatrudnienia. Dalsze zmniejszenie obciążeń administracyjnych przyczyniłoby się do poprawy otoczenia biznesowego i rozwoju MŚP.

(16)

W świetle powyższej oceny, a także biorąc pod uwagę zalecenie Rady z dnia 7 lipca 2009 r. na podstawie art. 126 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Rada zbadała aktualizację programu konwergencji Węgier z 2011 r. i jej opinia (3) znajduje odzwierciedlenie w szczególności w zaleceniach 1) i 2) poniżej. Uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 25 marca 2011 r., Rada zbadała krajowy program reform przedłożony przez Węgry,

1.

Wzmocnienie wysiłku fiskalnego w celu zastosowania się do zalecenia Rady dotyczącego skorygowania w sposób trwały nadmiernego budżetu, między innymi poprzez unikanie pogorszenia salda strukturalnego w 2011 r., które jest powiązane domyślnie z planowaną nadwyżką budżetową wynoszącą 2 % PKB, oraz zapewnienie utrzymania deficytu budżetowego na bezpiecznym poziomie poniżej progu 3 % PKB w 2012 r. i w latach późniejszych, przyczyniając się do ograniczenia wysokiego wskaźnika zadłużenia publicznego. Pełną realizację zapowiedzianych środków budżetowych i przyjęcie, w razie potrzeby, najpóźniej w budżecie na 2012 r., dodatkowych środków o trwałym charakterze, aby zapewnić osiągnięcie celu budżetowego na ten rok. Budżet na rok 2012 powinien również przewidywać dodatkowe środki w celu osiągnięcia celu na 2013 r. zawartego w programie konwergencji. Zapewnienie postępów na drodze do realizacji średniookresowego celu budżetowego wynoszących co najmniej 0,5 % PKB rocznie do czasu osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego oraz wykorzystanie ewentualnych nadzwyczajnych dochodów do przyspieszenia konsolidacji budżetowej.

2.

Przyjęcie i wdrożenie przepisów określających aspekty regulacyjne nowych konstytucyjnych ram zarządzania budżetem, w tym m.in. liczbowych reguł, które będą obowiązywać na szczeblu centralnym i lokalnym do czasu obniżenia wskaźnika zadłużenia poniżej 50 % PKB. Odnośnie do ram budżetowych, wdrożenie i wzmocnienie wieloletniego planowania budżetowego, zwiększenie przejrzystości finansów publicznych oraz rozszerzenie zakresu kompetencji rady budżetowej.

3.

Zwiększenie uczestnictwa w rynku pracy poprzez złagodzenie, w sposób neutralny dla budżetu, skutków reformy podatkowej dla osób o niskich dochodach. Wzmocnienie środków mających na celu zachęcenie kobiet do udziału w rynku pracy poprzez rozszerzenie dostępności placówek opieki nad dziećmi i przedszkoli.

4.

Podjęcie działań w celu wzmocnienia zdolności publicznych służb zatrudnienia oraz innych usługodawców, tak aby poprawić jakość i skuteczność szkoleń, pomocy w poszukiwaniu pracy oraz zindywidualizowanych usług. Wzmocnienie aktywnych instrumentów rynku pracy przynoszących pozytywne wyniki poparte faktami. Wprowadzenie, w porozumieniu z zainteresowanymi stronami, programów specjalnie dostosowanych do potrzeb osób o niskich kwalifikacjach i innych szczególnie defaworyzowanych grup.

5.

Poprawę otoczenia biznesowego poprzez wdrożenie wszystkich środków przewidzianych w krajowym programie reform w celu reformy uregulowań prawnych i zmniejszenia obciążeń administracyjnych; ocenę skuteczności obecnych polityk wspierających MŚP i dostosowanie programów publicznych celem poprawy dostępu do finansowania pozabankowego.

15.7.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 209/14

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji: (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—

w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex jako numerem dokumentu 32011M6229 Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do europejskiego prawa. (http://eur-lex.europa.eu/en/index.htm).

15.7.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 209/14

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji: (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—

w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex jako numerem dokumentu 32011M6242 Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do europejskiego prawa. (http://eur-lex.europa.eu/en/index.htm).

15.7.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 209/15

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji: (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—

w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex jako numerem dokumentu 32011M6282 Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do europejskiego prawa. (http://eur-lex.europa.eu/en/index.htm).

15.7.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 209/15

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji: (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—

w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex jako numerem dokumentu 32011M6283 Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do europejskiego prawa. (http://eur-lex.europa.eu/en/index.htm).

15.7.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 209/16

—

w dziale dotyczącym połączeń przedsiębiorstw na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji: (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Powyższa strona została wyposażona w różne funkcje pomagające odnaleźć konkretną decyzję w sprawie połączenia, w tym indeksy wyszukiwania według nazwy przedsiębiorstwa, numeru sprawy, daty i sektora,

—

w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex jako numerem dokumentu 32011M6253 Strona EUR-Lex zapewnia internetowy dostęp do europejskiego prawa. (http://eur-lex.europa.eu/en/index.htm).

15.7.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 209/17

(1)

Dnia 17 grudnia 2007 r. Rada przyjęła decyzję 2007/858/WE (2) w sprawie mianowania Paula A.C.E. VAN DER KOOIJA przewodniczącym Izby Odwoławczej Wspólnotowego Urzędu Ochrony Odmian Roślin oraz Timothiego MILLETTA jego zastępcą.

(2)

W związku z rezygnacją Timothiego MILLETTA, powstał wakat na stanowisku zastępcy przewodniczącego Izby Odwoławczej,

15.7.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 209/18

(1)

W dniu 24 lipca 2006 r. Rada przyjęła decyzję 2006/551/WE (2) w sprawie mianowania Barta KIEWIETA prezesem Wspólnotowego Urzędu Ochrony Odmian Roślin.

(2)

Kadencja Barta KIEWIETA zakończy się z dniem 31 lipca 2011 r.,

15.7.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 209/19

15.7.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 209/20

15.7.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 209/21

15.7.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 209/29

1.

W dniu 11 lipca 2011 r., zgodnie z art. 4 rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1), Komisja otrzymała zgłoszenie planowanej koncentracji, w wyniku której przedsiębiorstwo Bain Capital Investors, LLC („Bain Capital Investors”) i przedsiębiorstwo Hellman & Friedman Corporate Investors VII, Ltd lub jego spółki zależne (wraz ze swoimi spółkami zależnymi, funduszami równoległymi i podmiotami inwestycyjnymi zwane „HFCP VII”) przejmują, w rozumieniu art. 3 ust. 1 lit. b) rozporządzenia w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw, wspólną kontrolę nad całymi przedsiębiorstwami Securitas Direct AB i ESML SD Iberia Holding, S.L.U. i ich spółkami zależnymi („Securitas Direct”) w drodze zakupu udziałów/akcji.

2.

Przedmiotem działalności gospodarczej przedsiębiorstw biorących udział w koncentracji jest:

3.

Po wstępnej analizie Komisja uznała, że zgłoszona koncentracja może wchodzić w zakres rozporządzenia WE w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw. Jednocześnie Komisja zastrzega sobie prawo do podjęcia ostatecznej decyzji w tej kwestii. Należy zauważyć, iż zgodnie z obwieszczeniem Komisji w sprawie uproszczonej procedury stosowanej do niektórych koncentracji na mocy rozporządzenia WE w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw (2), sprawa ta może kwalifikować się do rozpatrzenia w ramach procedury określonej w tym obwieszczeniu.

4.

Komisja zwraca się do zainteresowanych osób trzecich o zgłaszanie ewentualnych uwag na temat planowanej koncentracji.

Komisja musi otrzymać takie uwagi w nieprzekraczalnym terminie dziesięciu dni od daty niniejszej publikacji. Można je przesyłać do Komisji faksem (+32 22964301), pocztą elektroniczną na adres: COMP-MERGER-REGISTRY@ec.europa.eu lub listownie, podając numer referencyjny: COMP/M.6324 – Bain Capital/Hellman & Friedman/Securitas Direct, na poniższy adres Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej: