20.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 66/1

—

uwzględniając konkluzje prezydencji Rady Europejskiej w dniach 8–9 marca 2007 r., dotyczące przyjęcia przez Radę Europejską „Planu działań Rady Europejskiej (2007–2009) — europejskiej polityki energetycznej (EPE)” (7224/1/07),

—

uwzględniając komunikat Komisji w sprawie europejskiej polityki portowej (COM(2007)0616),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „W kierunku sieci kolejowej nadającej pierwszeństwo przewozom towarowym” (COM(2007)0608),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Plan działań na rzecz logistyki transportu towarowego” (COM(2007)0607),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Agenda UE w sprawie transportu towarowego: Poprawa wydajności, integracyjności i zrównoważenia transportu towarowego w Europie” (COM(2007)0606),

—

uwzględniając zieloną księgę Komisji „W kierunku nowej kultury mobilności w mieście” (COM(2007)0551),

—

uwzględniając zieloną księgę Komisji „Instrumenty rynkowe na potrzeby polityki w zakresie ochrony środowiska i w dziedzinach pokrewnych” (COM(2007)0140),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Ramy prawne podstawą dla zwiększania konkurencyjności przemysłu motoryzacyjnego w XXI w. Stanowisko Komisji w sprawie sprawozdania końcowego grupy wysokiego szczebla CARS 21. Wkład w strategię UE na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia” (COM(2007)0022),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Wyniki przeglądu wspólnotowej strategii na rzecz zmniejszenia emisji CO2 pochodzących z samochodów osobowych i lekkich pojazdów dostawczych” (COM(2007)0019),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Ograniczenie globalnego ocieplenia do 2 °C w perspektywie roku 2020 i dalszej” (COM(2007)0002),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Europejska polityka energetyczna” (COM(2007)0001),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Mapa drogowa na rzecz energii odnawialnej. Energie odnawialne w XXI wieku: budowa bardziej zrównoważonej przyszłości” (COM(2006)0848),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Raport w sprawie postępu w dziedzinie biopaliw. Raport w sprawie postępu w zakresie użycia biopaliw i innych paliw odnawialnych w państwach członkowskich Unii Europejskiej” (COM(2006)0845),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Plan działania na rzecz racjonalizacji zużycia energii: sposoby wykorzystania potencjału” (COM(2006)0545),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Utrzymać Europę w ruchu — zrównoważona mobilność dla naszego kontynentu. Przegląd średniookresowy Białej Księgi Komisji Europejskiej dotyczącej transportu z 2001 r.” (COM (2006)0314),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 24 października 2007 r. w sprawie wspólnotowej strategii na rzecz zmniejszenia emisji CO2 pochodzących z samochodów osobowych i lekkich pojazdów dostawczych (1),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 września 2007 r. w sprawie logistyki transportu towarowego w Europie — klucza do zrównoważonej mobilności (2),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 lipca 2007 r. sprawie utrzymania Europy w ruchu — zrównoważonej mobilności dla naszego kontynentu (3),

—

uwzględniając swoje stanowisko w pierwszym czytaniu z dnia 5 września 2006 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie podatków związanych z samochodami osobowymi (4),

—

uwzględniając dyrektywę 1999/62/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 czerwca 1999 r. w sprawie pobierania opłat za użytkowanie niektórych typów infrastruktury przez pojazdy ciężarowe (5) (dyrektywa w sprawie eurowiniet),

—

uwzględniając art. 45 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Transportu i Turystyki oraz opinie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, jak również Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A6-0014/2008),

A.

mając na uwadze, że zrównoważony rozwój — będący horyzontalnym celem Unii Europejskiej — zmierza do ciągłego podnoszenia jakości życia i poziomu dobrobytu na świecie dla dobra obecnych i przyszłych pokoleń,

B.

mając na uwadze, że około 1/3 całkowitego zużycia energii w UE-25 wiąże się z sektorem transportu, z wyjątkiem transportu morskiego i rurociągów, i że transport drogowy stanowi rodzaj transportu pochłaniający największą ilość energii, bo aż 83 %,

C.

mając na uwadze, że z sektora transportu wynika 70 % zapotrzebowania na ropę w UE-25; mając również na uwadze, że w 97 % jest on uzależniony od paliw kopalnych, a tylko w 2 % zasilany jest energią elektryczną (pochodzącą w znacznej części z elektrowni jądrowych) i w 1 % biopaliwami,

D.

mając na uwadze, że w ostatnich latach wydajność energetyczna różnych rodzajów transportu znacznie wzrosła, co pozwoliło na istotną redukcję emisji CO2 na km; mając jednak na uwadze, że wspomnianym postępom przeciwdziała ciągły wzrost popytu w sektorze transportu;

E.

mając zatem na uwadze, że całkowita ilość emisji w sektorze transportu wciąż wzrasta, bowiem tylko w 2005 r. sektor ten był odpowiedzialny za 24,1 % ogółu emisji gazów cieplarnianych (CO2, CH4, N2O) w UE-27, a według przewidywań Komisji do 2030 r. zapotrzebowanie na energię w tym sektorze wzrośnie o co najmniej 30 %,

F.

mając na uwadze, że dzięki innowacjom technologicznym oraz wysiłkom ze strony przemysłu samochodowego szkodliwe emisje pochodzące z transportu drogowego uległy zmniejszeniu, w szczególności dzięki wprowadzeniu katalizatorów, filtrów przeciwpyłkowych i innych technologii, które przyczyniły się do obniżenia w ciągu ostatnich piętnastu lat poziomu emisji NOx i cząstek zanieczyszczających o 30-40 %; mając jednak na uwadze, że mimo wyżej wymienionych postępów cele w zakresie redukcji emisji CO2 wynikające z dobrowolnego porozumienia między producentami samochodów zostały tylko częściowo osiągnięte,

G.

mając na uwadze, że z ruchem miejskim wiąże się 40 % emisji CO2 i 70 % innych emisji zanieczyszczeń pochodzących z samochodów oraz że zatłoczone drogi, skupione głównie na obszarach dużych miast, kosztują UE około 1 % PKB,

H.

mając na uwadze, że 70 % priorytetowych projektów w zakresie transportu transeuropejskiego zatwierdzonych w 2004 r. dotyczy transportu kolejowego i morskiego, które to rodzaje transportu uznaje się za mniej zanieczyszczające,

I.

mając na uwadze, że w wyżej wymienionych konkluzjach prezydencji Rady Europejskiej UE zobowiązała się w sposób stanowczy i jednostronny do zmniejszenia do 2020 r. emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 20 % w porównaniu z poziomem z 1990 r.,

1.

uważa, że mobilność jest jednym z największych osiągnięć i wyzwań XX wieku i że zrównoważony transport powinien znaleźć odpowiednią równowagę między różnymi i często przeciwstawnymi interesami, starając się pogodzić podstawowe prawo obywateli do mobilności, znaczenie sektora transportu dla gospodarki i zatrudnienia, a także odpowiedzialność za środowisko w skali lokalnej i globalnej oraz prawo obywateli do bezpieczeństwa, jakości życia i zdrowia;

2.

podkreśla, że również sektor transportu musi spełnić cele UE, polegające na obniżeniu zużycia ropy i emisji gazów cieplarnianych do 2020 r. o co najmniej 20 % w porównaniu do roku 1990;

3.

podkreśla znaczenie sektora transportu dla zatrudnienia, wzrostu gospodarczego i innowacyjności i uważa, że gwarantowana, bezpieczna i przystępna mobilność stanowi jeden z zasadniczych elementów naszego stylu życia; sądzi zatem, że — z uwagi na priorytetowy charakter potrzeb w zakresie zrównoważonej mobilności z punktu widzenia ochrony środowiska — obywatele prawdopodobnie zaakceptują środki gwarantujące ich mobilność w perspektywie długoterminowej (6);

4.

jest zdania, że do osiągnięcia celu europejskiego transportu zrównoważonego z energetycznego i środowiskowego punktu widzenia konieczne jest połączenie różnych polityk, które będą się nawzajem wspierać i uzupełniać, angażując coraz większą liczbę podmiotów reprezentujących sektor transportu, rząd i obywateli; jest przekonany, że jedynie odpowiednia kombinacja różnych środków może złagodzić negatywne skutki poszczególnych działań, a zarazem przyczynić się do ułatwienia ich akceptacji ze strony obywateli;

5.

uważa, że tego rodzaju kombinacja polityk (tzw. policy mix) powinna przewidywać w szczególności:

6.

podkreśla, jak ważna dla UE i państw członkowskich jest koncentracja działań na decydujących częściach systemu, którymi są:

7.

podkreśla znaczenie podpisania w grudniu 2006 r. przez Radę protokołu w sprawie transportu do konwencji alpejskiej; podkreśla, że ratyfikacja tego protokołu musi zainicjować niezwłoczne podjęcie przez Komisję konkretnych środków wykonawczych, mających na celu wspieranie zrównoważonego transportu w newralgicznych regionach górskich i na obszarach gęsto zaludnionych;

8.

podkreśla, jak w tym względzie ważne jest zastosowanie w ramach promowania pojazdów charakteryzujących się niskim zużyciem paliwa i niskim poziomem emisji również instrumentów rynkowych, takich jak ulgi podatkowe, reforma podatków samochodowych w oparciu o emisje zanieczyszczeń i wydajność pod względem zużycia paliwa, zachęty do kasacji pojazdów bardziej zanieczyszczających środowisko i zakupu nowych samochodów zapewniających niski poziom emisji, czyli istotnych środków, które przyczyniłyby się zarazem do złagodzenia spoczywającego na producentach samochodów ciężaru przestrzegania zobowiązań wynikających z nowych ram prawnych;

9.

zwraca się zatem do Rady i państw członkowskich, aby wykazały się taką samą determinacją jak na posiedzeniu Rady Europejskiej w dniach 8–9 marca 2007 r. i:

10.

podejmuje zadane przez Komisję w zielonej księdze na temat instrumentów rynkowych na potrzeby polityki w zakresie ochrony środowiska i w dziedzinach pokrewnych pytanie o możliwość promowania, a zarazem bardziej aktywnego monitorowania na szczeblu krajowym reformy opłat transportowych i ekologicznej reformy podatkowej poprzez procedurę koordynacji, wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk; zwraca się do Komisji o podjęcie odpowiednich inicjatyw w tym kierunku;

11.

występuje do Rady i państw członkowskich o nasilenie inwestycji w infrastrukturę i inteligentne systemy transportu (ITS), skoncentrowanych głównie na:

12.

nalega, aby Komisja — najpóźniej do czerwca 2008 r. — przedłożyła mający powszechne zastosowanie, przejrzysty i zrozumiały model oceny zewnętrznych kosztów wszystkich rodzajów transportu, który to model posłuży w przyszłości za podstawę do obliczeń opłat za korzystanie z infrastruktury; zauważa, że zgodnie z dyrektywą w sprawie eurowiniet modelowi temu powinna towarzyszyć analiza skutków internalizacji kosztów zewnętrznych dla wszystkich rodzajów transportu, a także strategia stopniowego wprowadzania modelu we wszystkich rodzajach transportu; oczekuje, że wraz z powyższą inicjatywą Komisja opracuje wnioski legislacyjne, począwszy od przeglądu dyrektywy w sprawie eurowiniet;

13.

jest przekonany, że do problemu zatłoczenia miast, z którym wiąże się 40 % emisji CO2 i 70 % pozostałych emisji zanieczyszczeń pochodzących z samochodów, należy podejść w sposób bardziej ambitny poprzez strategię współpracy i koordynacji na szczeblu europejskim, przy jednoczesnym poszanowaniu zasady pomocniczości;

14.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby dokonały analizy sposobu, w jaki infrastruktura transportowa i taryfy pobierane za jej użytkowanie wpływają na rozwój miejski i przyszłe zapotrzebowanie na usługi transportowe;

15.

jest przy tym zdania, że skuteczna polityka mobilności miejskiej powinna uwzględniać zarówno przewóz osób, jak i towarów, i w związku z tym musi przyjąć jak najbardziej zintegrowane podejście, które pozwoliłoby zgromadzić najodpowiedniejsze rozwiązania poszczególnych problemów; jest przekonany, że obszary miejskie oferują ekonomicznie rozsądne możliwości dalszego rozwoju polityk przenoszenia transportu na transport publiczny, ruch pieszy i rowerowy oraz nowego podejścia do logistyki miejskiej; uważa, że zasadnicze znaczenie mają pod tym względem inwestycje w innowacje technologiczne (szersze zastosowanie ITS) i w lepsze wykorzystanie istniejącej infrastruktury, zwłaszcza poprzez środki zarządzania popytem (wprowadzenie systemu opłat za kongestię i za użytkowanie dróg) oraz innowacyjnych rozwiązań na rzecz optymalnej integracji przepływu towarów w miastach, a także promowanie nowych rozwiązań skierowanych na ograniczenie korzystania z prywatnych samochodów, takich jak dzielenie się samochodem (carsharing), jego wspólne użytkowanie (carpooling) lub też organizowanie pracy w domu;

16.

podkreśla znaczenie tzw. miękkich środków (light measures) w dążeniu do celu bardziej zrównoważonego transportu i za istotną uważa możliwość dokonywania przez obywateli świadomego wyboru środka transportu i sposobu jazdy; występuje o lepsze informowanie konsumentów i wzmożenie kampanii edukacyjnych i promocyjnych na rzecz nowych zachowań w odniesieniu do bardziej zrównoważonych środków czy modeli transportu;

17.

uważa, że transport kolejowy — jako rodzaj transportu odpowiedzialny za mniejsze zużycie energii i mniejszą ilość emisji CO2 — ma w sobie ogromny potencjał, który należy wykorzystać nie tylko w logistyce transportu towarowego, lecz również na średnich i krótkich trasach w transporcie pasażerskim;

18.

zwraca się w związku z tym do Komisji, państw członkowskich i sektora kolejowego o:

19.

uważa, że — mimo ograniczenia przez linie lotnicze zużycia paliwa o 1–2 % na pasażera na kilometr w ciągu ostatnich 10 lat oraz istotnej redukcji emisji hałasu przez samoloty — ogólny wpływ lotnictwa cywilnego na środowisko zwiększył się z powodu znacznego wzrostu ruchu; występuje zatem o:

20.

stwierdza, że przejrzystość struktury kosztów w transporcie lotniczym oraz przejrzystość cen biletów lotniczych mają bardzo istotne znaczenie dla interesu podróżnych i uczciwej konkurencji w sektorze transportu i dlatego wspiera Komisję w podejmowaniu dalszych inicjatyw na tym polu;

21.

odnotowuje ciągły wzrost emisji pochodzących z transportu morskiego i zaleca w szczególności:

22.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do inwestowania w modernizację urządzeń portowych zarówno w portach morskich UE, jak i w portach usytuowanych na drogach śródlądowych, tak aby umożliwić szybki transfer towarów i pasażerów z jednego systemu transportu na drugi, przyczyniając się tym samym do zmniejszenia zużycia energii w dziedzinie transportu;

23.

uważa za kwestię o zasadniczym znaczeniu poprawę logistyki, siły ciągu w transporcie towarowym i intermodalności; popiera zatem całkowite zakończenie realizacji wewnętrznego rynku transportu i wzywa Komisję do jak najszybszego wdrożenia wyżej wymienionego planu działań na rzecz logistyki transportu towarowego w Europie, przy położeniu szczególnego nacisku na rozwój koncepcji „zielonych korytarzy”;

24.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia nakładów na badania w dziedzinie transportu w celu umożliwienia rozwoju bardziej energooszczędnych oraz ograniczających emisję CO2 technologii; wzywa Komisję do istotnego zwiększenia — w ramach dokonywanego w 2009 r. przeglądu budżetu wieloletniego — funduszy przeznaczonych na prace badawczo-rozwojowe w zakresie środowiska, energii i transportu;

25.

wspiera Komisję w podejmowaniu inicjatyw, które ściślej łączą ze sobą zrównoważony transport i turystykę, takich jak korzystanie z bardziej ekologicznych środków transportu, np. przejazd środkami komunikacji publicznej w kombinacji z transportem rowerowym;

26.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, a także rządom i parlamentom państw członkowskich.

20.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 66/6

—

uwzględniając art. 116 Regulaminu,

A.

uznając znaczenie skutecznego systemu wczesnego ostrzegania obywateli w przypadku zbliżających się lub pogłębiających się poważnych katastrof z myślą o zmniejszeniu cierpienia i ofiar w ludziach,

B.

mając świadomość, że Parlament wielokrotnie domagał się ustanowienia sytemu wczesnego ostrzegania i systemów alarmowych, co przewiduje wiele istniejących i przyszłych aktów prawnych,

C.

mając na uwadze, że systemy te alarmują władze za pomocą uwarunkowanych ryzykiem (naturalnych, technologicznych, społecznych) sieci regionalnych i ostrzegają ludność poprzez sieci telekomunikacyjne (radio, telewizja, syreny, telefony komórkowe, itd.),

D.

mając na uwadze, że UE nie dysponuje ogólnym, wielojęzycznym, uproszczonym i skutecznym systemem ostrzegania obywateli o zbliżających się lub pogłębiających się katastrofach oraz mając na uwadze, że wdrożenie takiego systemu ma bezpośredni związek z szeregiem polityk UE (telekomunikacja, środowisko naturalne, zdrowie, bezpieczeństwo zewnętrzne i ochrona ludności), a także dotyczy innych aspektów (transport, energia i turystyka),

E.

mając na uwadze, że UE powinna ustanowić tego rodzaju system w celu propagowania u osób zagrożonych zachowań ratujących życie, w połączeniu z odpowiednimi kampaniami informacyjnymi i szkoleniowymi,

1.

wzywa państwa członkowskie i Komisję do wdrożenia niezbędnych procedur i zasobów na rzecz rozbudowy na terenie całej UE skutecznego systemu wczesnego ostrzegania obywateli w przypadku zbliżających się lub pogłębiających się poważnych katastrof;

2.

wzywa Komisję do przedłożenia w tym celu odpowiednich wniosków legislacyjnych, uwzględniających wszystkie zagrożenia i polityki;

3.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszego oświadczenia wraz z nazwiskami sygnatariuszy Radzie i Komisji.

20.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 66/9

—

uwzględniając komunikat Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego z dnia 20 listopada 2007 r. zatytułowany „Przygotowania do oceny funkcjonowania reformy WPR” (COM(2007)0722),

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1782/2003 (1) z dnia 29 września 2003 ustanawiające wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego w ramach wspólnej polityki rolnej oraz ustanawiającego określone systemy wsparcia dla rolników,

—

uwzględniając swoje stanowisko z dnia 11 grudnia 2007 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1782/2003 oraz rozporządzenie (WE) nr 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (2),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 października 2007 r. w sprawie podwyżki cen paszy i żywności (3),

—

uwzględniając swoje stanowisko z dnia 26 września 2007 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady wprowadzającego odstępstwo od rozporządzenia (WE) nr 1782/2003 w odniesieniu do odłogowania w 2008 r (4),

—

uwzględniając swoje stanowisko z dnia 14 lutego 2007 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady ustanawiającego zasady dobrowolnej modulacji płatności bezpośrednich przewidzianych w rozporządzeniu (WE) nr 1782/2003 oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1290/2005 (5),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 czerwca 2005 r. w sprawie wyzwań politycznych i środków budżetowych w rozszerzonej Unii 2007–2013 (6),

—

uwzględniając porozumienie międzyinstytucjonalne między Parlamentem Europejskim, Radą UE oraz Komisją Europejską z dnia 17 maja 2006 w sprawie dyscypliny budżetowej i należytego zarządzania finansami (7), a w szczególności jego załączniki I i III oraz deklaracje nr 3 i 9,

—

uwzględniając Akt dotyczący warunków przystąpienia Republiki Czeskiej, Republiki Estońskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej, Republiki Węgierskiej, Republiki Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Słowenii i Republiki Słowackiej oraz dostosowań w traktatach stanowiących podstawę Unii Europejskiej (8),

—

uwzględniając decyzję Rady z dnia 22 marca 2004 r. dostosowującą Akt dotyczący warunków przystąpienia Republiki Czeskiej, Republiki Estońskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej, Republiki Węgierskiej, Republiki Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Słowenii i Republiki Słowackiej i zmian w traktatach, na których opiera się Unia Europejska, w następstwie reformy wspólnej polityki rolnej (9),

—

uwzględniając przyznane Komisji Europejskiej przez Radę Europejską pełnomocnictwo do prowadzenia negocjacji w dziedzinie rolnictwa zawarte w konkluzjach Rady Europejskiej przed trzecią konferencją ministerialną WTO z dnia 26 października 1999 r.,

—

uwzględniając art. 33 ust. 2 Traktatu WE, który w niezmienionej formie został przeniesiony do traktatu lizbońskiego,

—

uwzględniając art. 45 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz opinię Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A6-0047/2008),

A.

mając na uwadze, że rolnictwo wraz z powiązanym sektorem produkcji żywności stanowi jeden z największych sektorów gospodarki UE i decyduje o jej bezpieczeństwie żywnościowym, jak również w coraz większym stopniu współuczestniczy w kształtowaniu bezpieczeństwa energetycznego;

B.

mając na uwadze, że o ile wspólna polityka rolna UE (WPR) oparta na europejskim modelu rolniczym, zarazem gospodarczym, ekologicznym i społecznym, zapewniającym trwałość i bezpieczeństwo zaopatrzenia w żywność, będzie potrzebna również w przyszłości, jednak konieczne jest kontynuowanie dotychczasowego udanego procesu reform, w tym dalszy rozwój obszarów wiejskich;

C.

mając na uwadze, że w przyszłości WPR musi zmierzać w kierunku likwidacji barier, jakie dziś hamują dostęp młodzieży do działalności rolniczej, traktując wymianę jednego pokolenia na kolejne jako jeden z priorytetów,

D.

mając na uwadze, że ograniczenie biurokracji w sektorze rolniczym dzięki bardziej przejrzystym, prostszym i mniej sztywnym przepisom umożliwi obniżenie kosztów gospodarstw rolnych i producentów, a także zmniejszenie nakładów administracyjnych,

E.

mając na uwadze, że WPR musi się zmieniać, aby zmierzyć się z bardzo zróżnicowaną strukturą rolną i regionalną, a jednocześnie musi znaleźć odpowiedzi na nowe wyzwania, na przykład zmiany klimatu, ochronę gleb i wód, zwiększony stopień otwarcia na rynki światowe czy produkcję biomasy, surowców naturalnych i energii odnawialnej, mając na uwadze, że musi ona zostać wyposażona w wystarczające środki oraz pozostać przy pierwotnych celach WPR, potwierdzonych ostatnio w traktacie lizbońskim, które obejmują produkcję zdrowej żywności wysokiej jakości, tym samym gwarantując dostawy dla wszystkich Europejczyków po rozsądnych cenach i umożliwiając rolnikom zachowanie poziomu ich dochodów,

F.

mając na uwadze, że jakiekolwiek przyszłe zmiany WPR powinny uwzględniać specyficzną sytuację krajów rozwijających się, w szczególności krajów najsłabiej rozwiniętych, a także unikać stwarzania zagrożenia dla produkcji i handlu produktami rolnymi w tych krajach,

G.

mając na uwadze, że w okresie od 1992 r. system dopłat bezpośrednich był reformowany trzykrotnie, a organizacja wszystkich istotnych segmentów rynku, z wyłączeniem rynku mleka, przeszła gruntowną i dość udaną reformę w okresie od 2004 r.,

H.

mając na uwadze, że wszystkie kraje rozwinięte prowadzą politykę rolną; mając na uwadze nowe okoliczności, takie jak zwiększająca się liczba ludności na świecie, zmiany klimatu, wzrastające zapotrzebowanie na energię, eliminacja systemów regulacji cen oraz zwiększony stopień otwarcia na rynki światowe, które prowadzą, z jednej strony, do stopniowego wzrostu rynkowych cen produktów rolnych w UE, a z drugiej strony będą się wiązać ze znacznie zwiększonymi wahaniami plonów i coraz większą niestabilnością cen, co oznacza, że bardziej niż kiedykolwiek konieczne staje się zachowanie wspólnej polityki rolnej,

I.

mając na uwadze, że bezpieczeństwo zaopatrzenia w żywność (rozumiane w sensie ilościowym i jakościowym) pozostanie jednym z kluczowych celów WPR obok celu związanego z zachowaniem ekosystemów, bez których nie może istnieć zdrowa i trwała produkcja, oraz celu związanego z waloryzacją terenów rolniczych w całej UE,

J.

mając na uwadze wielki wysiłek wykonany przez UE na rzecz zmniejszenia wydatków na rolnictwo w budżecie ogólnym, które w latach 70-ych reprezentowały 80 % budżetu, a obecnie stanowią tylko 33 % w aktualnej perspektywie finansowej, przy jednoczesnym zwiększeniu powierzchni użytków rolnych o 37 % w porównaniu z 2003 r., spowodowanym przystąpieniem nowych państw członkowskich,

K.

mając na uwadze zobowiązania szefów państw i rządów, podjęte w trakcie szczytu w Berlinie, gwarantujące utrzymanie całkowitych wydatków w pierwszym filarze WPR do 2013 r.,

L.

mając na uwadze, że akt przystąpienia z 2004 r. zawiera możliwość odstępstwa od stosowania niektórych przepisów WPR przez nowe państwa członkowskie w celu zrównoważenia niższego poziomu płatności bezpośrednich,

M.

mając na uwadze, że w niektórych regionach nie ma alternatywy dla pewnych tradycyjnych form produkcji rolnej, które często stanowią główną działalność rolniczą w tym regionach i które muszą zatem zostać bezwzględnie zachowane i być wspieranie z oczywistych powodów związanych z polityką ochrony środowiska i polityką regionalną oraz dla zachowania tkanki gospodarczej i społecznej, zwłaszcza ze względu na rolę odgrywaną przez WPR w tak zwanych regionach konwergencji, w których rolnictwo i hodowla mają zazwyczaj duże znaczenie jako instrument rozwoju ekonomicznego i tworzenia miejsc pracy,

N.

mając na uwadze, że należy zapewnić stabilność rolnikom w UE, aby ich oczekiwania i inwestycje nie zostały zaprzepaszczone, oraz że w określonych sektorach systemy regulujące muszą umożliwiać przewidywania średnio- i długoterminowe,

O.

mając na uwadze, że prawodawca unijny powinien unikać dyskryminacji rolników i hodowców z UE zarówno w ramach UE, jak i wobec ich konkurentów z państw trzecich oraz zapewnić im jednakowe warunki działania za pomocą odpowiednich instrumentów („jednakowe warunki konkurencji”); mając na uwadze, że w szczególności powinna być stosowana zasada, iż standardy jakościowe, sanitarne, środowiskowe, dobrostanu zwierząt i inne, wymagane od rolników w UE, powinny być również przestrzegane przez podmioty eksportujące produkty rolne na rynek UE,

P.

mając na uwadze, że cele WPR są określone w art. 33 traktatu WE oraz fakt, że po pełnej ratyfikacji traktatu lizbońskiego wszelkie istotne decyzje legislacyjne i budżetowe odnoszące się do WPR będą wymagały zgody Parlamentu,

Q.

mając na uwadze priorytetowe znaczenie zapewnienia bezpieczeństwa żywności obywatelom UE, a także mając na uwadze, że najlepszym sposobem jego osiągnięcia jest połączenie wsparcia dla produkcji żywności w UE oraz przywozu zgodnie z przepisami WTO; bezpieczeństwo żywności zależy również od wkładu UE w zasilanie światowych zapasów (które są obecnie dramatycznie niskie), umożliwiając UE nie tylko ochronę swoich obywateli przed brakiem żywności, lecz także wzięcie odpowiedzialności w zakresie światowego bezpieczeństwa dostaw żywności,

R.

mając na uwadze, że należy opracować głębszą analizę ewolucji rynków i ich wpływu na rynek wewnętrzny, biorąc pod uwagę sytuację międzynarodową w zakresie cen i produkcji surowców,

1.

dąży do utrzymania wzorca rolnictwa zrównoważonego, konkurencyjnego i wielofunkcyjnego, które zachowa specyfikę każdego sektora i strefy produkcyjnej i którego głównym celem jest dostarczanie ludności zdrowej i bezpiecznej żywności w wystarczającej ilości i po cenach odpowiednich dla konsumentów;

2.

uważa, że przeprowadzona w 2003 r. reforma WPR w dużej mierze okazała się sukcesem, ponieważ znacznie zwiększyła przejrzystość i skuteczność WPR oraz odpowiedzialność rolników i ich orientację na rynek, oraz uważa, że konieczne jest kontynuowanie tego procesu pod warunkiem respektowania umowy szefów państw i rządów z grudnia 2002 r. dotyczącej zachowania w stanie nienaruszonym funduszy rolnych z pierwszego filara aż do 2013 r.; zwraca uwagę, że w celu odciążenia rolników konieczne jest jednocześnie dalsze, istotne uproszczenie zarządzania WPR oraz licznych dyrektyw UE, które dotyczą rolników, bez powodowania przy tej okazji renacjonalizacji WPR ani większej redukcji dotacji, jakie otrzymują europejscy rolnicy;

3.

uważa, że zniesienie wszelkich form regulacji w ramach wspólnej organizacji rynku jest politycznie niepożądane, gdyż — jak pokazuje obecna sytuacja — europejskie i światowe zapasy znajdują się na dramatycznie niskim poziomie, negatywnie wpływając na siłę nabywczą konsumentów i na dochody rolników oraz jednocześnie sprzyjając spekulacji; podkreśla ponadto, że konieczne jest dysponowanie odpowiednimi instrumentami, aby stawić czoła ewentualnemu odwróceniu koniunktury lub zagrożeniom związanym z wypadkami sanitarnymi lub z coraz częstszymi klęskami żywiołowymi powodowanymi zmianami klimatycznymi;

4.

z tego względu z zadowoleniem przyjmuje korekty techniczne spowodowane wyżej wymienionym komunikatem Komisji, których celem jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania reformy z 2003 r., oraz zwraca się do Komisji o zagwarantowanie podstawowej zasady ekonomicznej stabilności w WPR;

5.

zwraca się do Komisji, aby w związku z przyszłymi reformami, opracowała analizę opłacalności WPR pod kątem bezpieczeństwa zaopatrzenia w żywność, samowystarczalności i ochrony terenów wiejskich; zwraca się do Komisji o opracowanie analizy kosztów, na jakie może narazić konsumentów wzrost cen żywności będący konsekwencją wzrostu popytu na świecie, w porównaniu z kosztami, jakie obecnie ponoszą obywatele w związku z polityką rolną;

6.

uważa, że wyzwaniem przed jakim stoi UE, jeśli chodzi o negocjacje z WTO jest sprostanie przyszłym ograniczeniom w taki sposób, aby zwiększyć wewnętrzny dobrobyt; podkreśla, że od UE zależy, w jaki sposób najlepiej wykorzystać dostępną elastyczność, np. w przypadku produktów „wrażliwych”; podkreśla jednak, że warunkiem osiągnięcia porozumienia z WTO w sprawie rolnictwa jest porozumienie w sprawie własności intelektualnej obejmujące jako kryteria importowe oznaczenia geograficzne i uznanie kwestii pozahandlowych jako kryteriów importu;

7.

wzywa Komisję, by w ramach toczących się obecnie negocjacji WTO wzięła pod uwagę specyficzne cechy produkcji rolnej jako sektora produkcji żywności będącego elementem wpływającym na równowagę terytorialną, zachowanie środowiska naturalnego oraz zapewnienie odpowiedniego pod względem jakościowym i ilościowym poziomu bezpieczeństwa żywności;

8.

uważa jednak, że UE powinna również w przyszłości dysponować odpowiednimi instrumentami umożliwiającymi przeciwdziałanie kryzysom rynkowym i zaopatrzeniowym w sektorze rolnym oraz kryzysom sanitarnym;

9.

podkreśla konieczność uznania — w sposób efektywny i za pomocą odpowiednich środków finansowych i innych — funkcji produkcyjnej, środowiskowej i rolniczej, jakie pełni rolnictwo;

10.

zasadniczo wspiera włączenie celów ogólnych do WPR, w szczególności bezpieczeństwa zaopatrzenia w żywność, spójności terytorialnej oraz ochrony konsumentów, środowiska, klimatu i zwierząt, energii odnawialnej i różnorodności biologicznej; podkreśla jednak, że środki te muszą mieścić się w ramach polityki trwałego rozwoju łączącej wyniki gospodarcze, zachowanie naturalnych ekosystemów i zasobów, rozwój lokalny i sprawiedliwość społeczną; przypomina jednak, że szefowie państw i rządów potwierdzili cele WPR zapisując treść art. 33 Traktatu WE w traktacie lizbońskim podpisanym w dniu13 grudnia 2007 r.;

11.

podkreśla, że integracja celów ogólnych z WPR nie powinna zagrażać produkcji towarów rolnych i hodowli na terenach górskich, uboższych, oddalonych czy wyspiarskich Unii Europejskiej, które w systemie produkcji wykorzystują metody ekstensywne, a wytwarzane produkty rolne i pochodzące z hodowli przeznaczone są w dużej części na rynek lokalny, ale produkty te sprzedają również na rynkach krajowych państw członkowskich;

12.

jest zdania, że jeżeli Unia wprowadza wysokie standardy wymagań wobec rolników i producentów w UE, to powinna również zapewnić spełnienie takich samych wymagań przez podmioty eksportujące swoje produkty rolne na rynek UE oraz uważa, że UE musi nalegać na uwzględnienie wspomnianych celów ogólnych w trakcie negocjacji w ramach WTO;

13.

sprzeciwia się obniżeniu całkowitego budżetu pierwszego filaru w okresie do 2013 r. i zwraca uwagę, że w okresie szybkich przekształceń rynków rolno-hodowlanych oraz w połowie okresu trwania reform konieczne jest zapewnienie rolnikom pewnego poziomu bezpieczeństwa, a zwłaszcza respektowania decyzji podjętych w 2003 r.;

14.

sprzeciwia się jakiejkolwiek formie dyskryminacji ze względu na wielkość gospodarstwa i formę prawną w odniesieniu do płatności bezpośrednich, ale przyznaje jednocześnie, że każda redystrybucja pomocy w ramach pierwszego filaru musi opierać się na całościowej ocenie jej wpływu na spójność społeczną i regionalną, zatrudnienie, środowisko, konkurencyjność i innowacje;

15.

wnioskuje o wspieranie wyłącznie tych rolników, którzy prowadzą działalność rolniczą;

16.

zwraca uwagę, że wyżej wymieniony komunikat Komisji zbyt mało miejsca poświęca problemom, potrzebom i wyzwaniom, przed którymi stoi sektor rolny w 12 nowych państwach członkowskich UE i wzywa do uwzględnienia tego w procesie nadchodzących reform, biorąc także pod uwagę dodatkowe fundusze na restrukturyzację i modernizację;

17.

uważa, że absolutnie konieczne jest utrzymanie w przyszłości płatności bezpośrednich jako podstawowego zabezpieczenia dochodów rolników w przypadku kryzysów rynkowych, jako wynagrodzenia za dostarczanie dóbr publicznych i jako rekompensaty za bardzo wysokie w skali międzynarodowej normy ochrony środowiska, bezpieczeństwa żywności i jej dostaw, możliwość śledzenia drogi produkcyjnej, normy dobrostanu zwierząt oraz standardy socjalne;

18.

odnotowuje jednak, że poziom płatności nie zawsze wydaje się zrównoważony w stosunku do starań, jakich rolnicy dokładają w celu dostosowania się do przepisów, ponieważ płatności w dalszym ciągu zależą w dużej mierze od uprzednich wydatków;

19.

wzywa w związku z tym Komisję do przygotowania sprawozdania, które powinno ocenić dodatkowe koszty, jakie ponoszą rolnicy z powodu przestrzegania wspólnych norm w zakresie ochrony środowiska, dobrostanu zwierząt i bezpieczeństwa żywności w porównaniu z ich głównymi konkurentami na rynku światowym; sprawozdanie powinno następnie porównać te koszty z aktualną wysokością bezpośrednich płatności otrzymywanych przez rolników; sprawozdanie powinno wyszczególniać różne typy rolników w poszczególnych państwach członkowskich; sprawozdanie powinno być publikowane przed rozpoczęciem procedury podejmowania decyzji w sprawie wspólnej polityki rolnej po 2013 r.;

20.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji zezwalający państwom członkowskim na zasadzie dobrowolności na większą elastyczność na drodze do uwolnienia płatności bezpośrednich od historycznych wartości referencyjnych i osiągnięcia bardziej spłaszczonego systemu oraz wzywa Komisję do przedstawienia wraz z wnioskiem legislacyjnym opinii w kwestii tego, czy ze względu na dobre doświadczenia w państwach członkowskich możliwe jest już przed 2013 r. przyśpieszone przechodzenie na zasadzie dobrowolności na regionalne lub krajowe jednostkowe płatności obszarowe niezwiązane z wielkością produkcji; choć państwa członkowskie, które całkowicie (lub częściowo) oddzieliły dopłaty od produkcji w oparciu o wielkości historyczne mogą wybrać pozostawienie tego systemu aż do 2013 r.; wzywa Komisję do opracowania analizy ewentualnego wpływu płatności obszarowych, w szczególności w odniesieniu do gospodarstw o dużym zagęszczeniu zwierząt hodowlanych na stosunkowo małej powierzchni;

21.

podkreśla, że opowiadając się za przejściem na wzorce regionalne, należało będzie uwzględnić trudności związane z cechami charakterystycznymi praw specjalnych w zakresie hodowli, tzn. faktu, że niektórzy hodowcy nie dysponują powierzchnią rolną lub dysponują jedynie niewielką powierzchnią oraz faktu, że hodowla ekstensywna opiera się w wielu regionach Unii Europejskiej na zbiorowym wykorzystywaniu pastwisk niepodzielnych, należących do gminy lub do jednostek państwowych;

22.

uważa, że z powodu coraz większej liczby sektorów objętych systemem płatności jednolitej (SPJ) i wobec doświadczenia zdobytego podczas funkcjonowania systemu, niektóre decyzje i przepisy wykonawcze wydają się zbyt sztywne i niepotrzebnie skomplikowane, dlatego też konieczne wydaje się ponowne zdefiniowanie przepisów, zakresu stosowania i modeli zarządzania administracyjnego w tych państwach i sektorach, które sobie tego życzą;

23.

uważa, że ze względu na zwiększony wpływ na dochody i rozszerzoną swobodę podejmowania decyzji przez rolników, jak również związane z nią uproszczenie WPR, uniezależnienie płatności bezpośrednich od wielkości produkcji w ogólnym ujęciu doprowadziło do udanej rynkowej orientacji rolnictwa UE; wzywa Komisję do przyspieszenia realizacji polityki oddzielania płatności od produkcji, chyba że miałoby to doprowadzić do istotnych zakłóceń o charakterze społeczno-gospodarczym lub środowiskowym w poszczególnych regionach, zwłaszcza w regionach najmniej uprzywilejowanych; zauważa jednak, że należy przygotować dalsze analizy oddziaływania w celu dokładnej oceny skutków uniezależnienia płatności od wielkości produkcji dla poszczególnych regionów, dla produkcji i dla rynku obrotu ziemią;

24.

jest zdania, że zasadniczo oddzielenie pomocy bezpośredniej od produkcji rolnej może w perspektywie długoterminowej przyczynić się do ograniczenia negatywnego oddziaływania rolnictwa UE na środowisko, pod warunkiem że towarzyszyć temu będzie większe wsparcie dla zrównoważonych praktyk w dziedzinie rozwoju obszarów wiejskich;

25.

zwraca uwagę, że dalsze uniezależnianie płatności od wielkości produkcji powinno mieć miejsce jedynie po dokonaniu wnikliwej analizy ewentualnych skutków, obejmującej m.in. równowagę między różnymi sektorami rolnictwa, zwiększone ryzyko powstawania monokultur oraz zagrożenia dla sektorów rolnictwa charakteryzujących się dużymi nakładami siły roboczej;

26.

uważa, że z uwagi na duże zakłócenia rynku, m.in. ze względu na rosnące ceny pasz, co ma znaczny wpływ na określone systemy produkcji zwierzęcej obowiązujące w UE, sytuacja w zakresie dopłat do hodowli, w tym również dopłat do mleka, nie jest porównywalna;

27.

uważa, że całkowite uniezależnienie dopłat do hodowli od wielkości produkcji w niektórych regionach, np. w regionach górskich i innych regionach o szczególnych utrudnieniach (wyspy, obszary suche lub wilgotne, regiony najbardziej oddalone itd.), w których nie ma alternatywy dla hodowli zwierząt wymagającej względnie wysokiego nakładu siły roboczej, może wiązać się ze znacznymi problemami społecznymi, gospodarczymi i ekologicznymi wynikającymi ze zmiany cen nakładów, których nie można pogodzić z celami traktatu; w przypadku (częściowego) uniezależnienia dopłat od wielkości produkcji apeluje o korzystanie z dokładnych danych referencyjnych jako podstawy do przyznawania prawa do otrzymywania płatności;

28.

zdaje sobie sprawę z kluczowego znaczenia hodowli dla rolnictwa europejskiego, zwłaszcza w niektórych państwach i regionach o rozwiniętej hodowli, i z tego względu uważa, że rozsądne byłoby tymczasowe utrzymanie częściowych dopłat do hodowli związanych z wielkością produkcji; dostrzega ważną rolę tych znakomicie prowadzonych gospodarstw rolnych w gospodarce regionu; przypomina, że w art. 47–50 rozporządzenia (WE) nr 1782/2003 znajduje się rozwiązanie dla gospodarstw prowadzących intensywną hodowlę zwierząt, które należy jeszcze dokładniej przeanalizować z myślą o okresie po 2013 r.;

29.

jest jednak zdania, że to nie wystarczy; dlatego z zadowoleniem przyjmuje zapowiedzianą zmianę art. 69 rozporządzenia (WE) nr 1782/2003 (zwanego dalej „artykułem 69”) jako pierwszy krok we właściwym kierunku; zauważa jednak, że instrumentu tego nie powinno się wykorzystywać do skrytego wprowadzenia dobrowolnej modulacji i podwójnego wzmocnienia drugiego filaru; ponadto instrument ten nie powinien prowadzić do ponownej nacjonalizacji WPR, należy też w jak największym stopniu szanować zasadę równych szans dla wszystkich państw członkowskich;

30.

wzywa do wykorzystania środków z art. 69 w pierwszej kolejności na środki służące spójności terytorialnej oraz wzmocnieniu poszczególnych sektorów, a w szczególności na działania, które zapobiegną zaniechaniu produkcji rolniczej i hodowli zwierząt w regionach, w których spowodowałoby to znaczne szkody w odniesieniu do ochrony przyrody, krajobrazu lub rozwoju regionalnego (w szczególności w regionach górskich, na obszarach podmokłych lub obszarach dotkniętych niedoborem wody, w innych regionach o szczególnie trudnych warunkach oraz na ekstremalnych użytkach zielonych) lub na działania, które sprzyjają restrukturyzacji i wzmocnieniu kluczowych sektorów produkcji rolnej (np. sektor hodowli bydła mlecznego i opasowego oraz sektor owiec), na działania w zakresie ochrony środowiska uzależnione od obszaru (np. rolnictwo ekologiczne), które do tej pory nie były objęte drugim filarem, a także na zarządzanie ryzykiem;

31.

jest zdania, że środki przewidziane na działania na mocy zmienionego art. 69 mogłyby w zależności od wyników oceny skutków i na zasadzie dobrowolności pokryć do 12 % płatności bezpośrednich na państwo członkowskie;

32.

zwraca się do Komisji o przedstawienie projektu ustanawiającego wspólne zasady dotyczące stosowania art. 69 przez państwa członkowskie, aby wykluczyć w możliwie największym stopniu wszelkie zakłócenia konkurencji i handlu, oraz wnioskuje, aby, gdzie jest to konieczne, projekt ten wpisywał się w ramy wspólnej organizacji rynku; zwraca się ponadto o poinformowanie Komisji o wszystkich środkach związanych ze stosowaniem art. 69; zobowiązuje również Komisję do przeprowadzenia analizy wpływu, która zostanie załączona do wniosku legislacyjnego;

33.

jest zdania, że działania służące wzmocnieniu poszczególnych sektorów należy zasadniczo w dłuższej perspektywie finansować ze środków pierwszego filaru; uważa zatem, że Komisja musi dokonać dokładnej oceny skutków stosowania zmienionego art. 69 w ramach przygotowań reformy po roku 2013;

34.

ponadto wzywa Komisję do przedłożenia w terminie do dnia 30 czerwca 2010 r. sprawozdania zawierającego szczegółową ocenę tego, w jaki sposób w perspektywie długoterminowej można zagwarantować utrzymanie produkcji towarów rolnych i bezpieczeństwo dostaw dla hodowli w Europie z uwagi na różnorodność systemów produkcji w UE, wielofunkcyjność i aspekty regionalne (obszary górskie, obszary znajdujące się w niekorzystnej sytuacji oraz niewielkie wyspy); uważa, że sprawozdanie powinno również odnosić się do problemu, w jaki sposób można zapewnić bardziej skuteczne i ukierunkowane osiągnięcie celów WPR, w tym celów związanych z trwałym rozwojem i kwestiami społecznymi, za pomocą płatności pośrednich niezwiązanych z wielkością produkcji, np. za pomocą premii za utrzymanie ekstensywnych użytków zielonych i pastwisk lub szczególnych dopłat mlecznych czy też dopłat za pomieszczenia inwentarskie zbudowane i wyposażone zgodnie ze wspólnymi standardami w zakresie dobrostanu zwierząt i ochrony środowiska naturalnego, lub specjalnych instrumentów zarządzania kryzysowego; podkreśla, że sprawozdanie musi zawierać odpowiedź na pytanie, czy lub do jakiego stopnia, przy uwzględnieniu szczególnych potrzeb regionów zajmujących się intensywną hodowlą zwierząt, nawet po 2013 r. potrzebne będą dopłaty do hodowli zwierząt w zależności od wielkości produkcji lub rozwiązania bliskie artykułom 47–50 rozporządzenia (WE) nr 1782/2003;

35.

zaleca umożliwienie nowym państwom członkowskim, o ile wyrażą one taką chęć, stosowania do 2013 r. systemu jednolitej płatności obszarowej (SAPS) i wzywa Komisję do zbadania, czy stosowania tych płatności nie można jeszcze bardziej uprościć poprzez zmianę przepisów dotyczących obszarów uprawnionych do otrzymywania wsparcia;

36.

uważa, że wszelkie oszczędności i niewykorzystane środki budżetowe przeznaczone na realizację WPR powinny być wydatkowane w jej ramach;

37.

uważa, że również po 2013 r. płatności bezpośrednie będą potrzebne, ale muszą się one opierać na nowych obiektywnych kryteriach, a mianowicie na miejscach pracy tworzonych przez gospodarstwa rolne, lub powinny bardziej wyraźnie ewoluować w kierunku nagradzania rolników za zarządzanie ziemią lub odszkodowań za określone usługi świadczone w interesie ogólnym lub szczególne standardy, w tym standardy dobrostanu zwierząt, przy czym należałoby przeanalizować stopień zasadności ogromnych różnic w zakresie regionalnych płatności obszarowych w Europie oraz różnic w finansowaniu w ramach drugiego filaru; wzywa Komisję do zaproponowania odpowiednich działań gwarantujących, że wszystkie płatności bezpośrednie będą trafiać tylko do osób i przedsiębiorstw rzeczywiście związanych z rolnictwem;

38.

opowiada się — po odpowiednim okresie przewidzianym na stopniowe wycofanie — za stopniowym włączeniem mniejszych i z tego względu bardzo trudnych w zarządzaniu systemów płatności związanych z wielkością produkcji (susz paszowy, len, konopie, skrobia ziemniaczana) do systemu jednolitej płatności obszarowej, chyba że miałoby to spowodować znaczne trudności o charakterze społeczno-gospodarczym lub środowiskowym w poszczególnych regionach; niezbędne jest zapewnienie środków towarzyszących, o których mowa w art. 69, o ile jest to konieczne z punktu widzenia polityki regionalnej; wzywa Komisję do dokonania indywidualnej dla każdego przypadku analizy skutków gospodarczych i regionalnych, która wykaże, iż jest to odpowiednie rozwiązanie oraz określi ramy czasowe niezbędne do realizacji zamierzenia; podkreśla, że oddzielenie dopłat od produkcji nie powinno zagrażać istnieniu obecnych sposobów produkcji;

39.

opowiada się za natychmiastową likwidacją obowiązku odłogowania, który w systemie płatności bezpośrednich niezwiązanych z wielkością produkcji stracił swoją funkcję instrumentu sterowania wielkością produkcji, a dodatkowo wiąże się ze szczególnymi trudnościami w zarządzaniu, jak również za przekształceniem uprawnień z tytułu odłogowania w zwykłe uprawnienia;

40.

uważa, że z uwagi na fakt, że z powodu wzrostu popytu na produkty rolne odłoguje się coraz mniej gruntów, ewentualne korzyści ekologiczne wynikające z odłogowania, takie jak korzyść związana z zapylaniem upraw przez pszczoły, mogą być lepiej i precyzyjniej osiągnięte przez państwa członkowskie za pomocą działań w ramach drugiego filaru oraz poprzez zmianę definicji zachowania dobrego stanu rolniczego i ekologicznego (GAEC), sprzyjającego rozwojowi różnorodności biologicznej zwierząt i ich siedlisk;

41.

wzywa do stopniowego zniesienia dopłat do roślin energetycznych w okresie przewidzianym na wycofanie, ponieważ dopłaty do roślin energetycznych są wyjątkowo trudne w zarządzaniu, a w obecnej sytuacji rynkowej trudno w nich dostrzec korzyści dla polityki energetycznej;

42.

wzywa do ukierunkowanego wykorzystania środków uzyskanych dzięki zniesieniu dopłat do roślin energetycznych na działania towarzyszące służące organizacji rynku mleka, w szczególności na obszarach górskich i w innych regionach o trudnych warunkach produkcji;

43.

wzywa Komisję do przekazywania, na mocy art. 69, niewykorzystanych środków budżetowych na rolnictwo, przewidzianych na środki organizacji rynku takie jak interwencje, subwencje wywozowe lub magazynowanie, przede wszystkim na wzmocnienie gospodarki na obszarach wiejskich, zwłaszcza gospodarstw rolnych, zgodnie z celami polityki rozwoju obszarów wiejskich;

44.

uważa, że nie da się uzasadnić dalszego stosowania płatności bezpośrednich bez zastosowania zasady współzależności; w związku z tym podkreśla, że nowe państwa członkowskie muszą uzyskać pomoc z UE w zakresie stosowania zasad współzależności podczas trwania okresu przejściowego;

45.

sprzeciwia się rozszerzeniu zakresu stosowania zasady współzależności ze względu na zmniejszającą się wysokość płatności bezpośrednich, póki państwa członkowskie i Komisja nie osiągną znaczącego postępu w procesie upraszczania i harmonizacji przepisów kontrolnych, a Komisja nie przedłoży oceny kosztów dla rolników wynikających z zasady współzależności; wskazuje w tym kontekście na swoje stanowisko z dnia 11 grudnia 2007 r.;

46.

uważa, że współzależność powinna ograniczać się do kontroli istotnych standardów europejskiego modelu produkcji oraz takich, których systematyczna i ujednolicona w poszczególnych państwach członkowskich kontrola jest możliwa;

47.

wzywa do zagwarantowania większej skuteczności zasad współzależności w stosunku do celów oraz bardziej jednolitego procesu wdrażania we wszystkich państwach członkowskich; wzywa Komisję do opracowania jaśniejszych wytycznych, które miałyby pomóc państwom członkowskim w procesie wdrażania;

48.

wzywa do likwidacji nadmiernych obciążeń hodowli zwierząt poprzez stosowanie zasady współzależności; oraz wzywa w szczególności do dokonania krytycznej oceny niektórych standardów w zakresie higieny i identyfikacji (np. kolczyki uszne);

49.

dopuszcza stopniowe dostosowywanie wymogów w zakresie utrzymania dobrego stanu rolniczego i ekologicznego oraz GAEC wobec zmienionych warunków ekologicznych i produkcyjnych (zmiany klimatu, biomasa), o ile zapewni się porównywalne stosowanie tych nowych wymogów w całej Europie;

50.

uważa, że państwa członkowskie stosujące SAPS powinny mieć możliwość wdrożenia zasady współzależności w sposób rozłożony w czasie, tak aby umożliwić im właściwe przygotowanie systemów kontroli i przekonać rolników do zasadności wypełniania określonych standardów;

51.

wzywa Komisję do dążenia do dalszego uproszczenia WPR i regularnego analizowania prawodawstwa pod kątem konieczności i celowości aktualnych przepisów; stwierdza, w związku z tym, że Komisja powinna zaproponować dodatkowe działania, takie jak na przykład uproszczone zasady przenoszenia uprawnień do płatności w przypadku zaprzestania działalności, połączenie minimalnych uprawnień do płatności, wprowadzenie dopłaty jednostkowej w przypadku małych odbiorców, uproszczenie, redukcja lub likwidacja zasad odnoszących się do rezerwy krajowej w zależności od przejścia na jednolitą regionalną/krajową płatność obszarową, rezygnacja z przedawnienia się uprawnień do płatności w przypadku ich niewykorzystania, likwidacja odręcznego rejestru bydła lub innych zwierząt hodowlanych;

52.

ponadto wzywa państwa członkowskie do zagwarantowania punktualnego przekazywania płatności, a Komisję — do zezwolenia na przekazywanie rolnikom przedpłat;

53.

zwraca się do Komisji o wprowadzenie niezbędnych mechanizmów, aby produkty przywożone z państw trzecich spełniały takie same normy, jak produkty wspólnotowe w zakresie współzależności, bezpieczeństwa żywności itp.;

54.

uważa, że wobec oczekiwanej zwiększonej częstotliwości występowania zagrożeń związanych ze środowiskiem, klimatem i epidemiami oraz dużych wahań cen na rynkach rolnych konieczne jest zapewnienie dodatkowego zabezpieczenia przed ryzykiem w postaci sieci bezpieczeństwa;

55.

zwraca uwagę na fakt, że produkcja zorientowana na rynek, odpowiedni płodozmian, dywersyfikacja, instrumenty rynku finansowego, umowy gwarantujące dostawy i ubezpieczenia to ważne środki, z których rolnicy mogą korzystać w celu zapewnienia sobie ochrony przed ryzykiem, a odpowiedzialność za właściwe zabezpieczenie przed ryzykiem ponoszą przede wszystkim rolnicy;

56.

uważa, że w celu przeciwdziałania niedoskonałościom rynku należy utrzymać i zreformować system interwencji w taki sposób, aby stał się on skutecznym systemem zabezpieczającym w przypadku zaistnienia wyjątkowych sytuacji, a obowiązujące w nim zasady powinny się opierać na tendencjach występujących na światowych rynkach;

57.

popiera z tego względu wniosek Komisji, aby obniżyć próg interwencji na rynku upraw do zera i utrzymać w odpowiednich przypadkach zmniejszony zakres interwencji jedynie w przypadku pszenicy;

58.

uważa, że wobec zwiększającego się poziomu ryzyka należy pilnie rozbudować prywatne lub mieszane systemy ubezpieczeniowe, na przykład ubezpieczenie od dodatkowych rodzajów ryzyka; zdaje sobie sprawę, że nie będzie to możliwe bez udziału kapitału publicznego; podkreśla, że wprowadzenie tych systemów w żadnym wypadku nie może wpłynąć na równość szans między różnymi państwami członkowskimi; wzywa Komisję, aby rozważyła możliwość wprowadzenia lub wsparcia w przyszłości ogólnowspólnotowego systemu reasekuracji w celu rozwiązania problemów wynikających z klęsk żywiołowych lub związanych z klimatem;

59.

zwraca uwagę, że praktycznie we wszystkich państwach trzecich funkcjonują takie systemy wspierane przez państwo;

60.

uważa, że z tego względu w pierwszej kolejności należy stworzyć takie finansowe możliwości wspierania od 2009 r. na szczeblu regionalnym lub krajowym systemów zabezpieczenia przed ryzykiem, które uwzględnią zróżnicowany poziom ryzyka w Europie; Komisja powinna zbadać, w jakim stopniu możliwe jest włączenie do takich systemów grup producentów, stowarzyszeń branżowych i międzybranżowych oraz prywatnych ubezpieczycieli;

61.

jest zdania, że w świetle absolutnie odmiennych warunków w poszczególnych sektorach należy raczej preferować zróżnicowane rozwiązana sektorowe (porównywalne z rozwiązaniem zastosowanym w sektorze owoców i warzyw) niż podejście horyzontalne;

62.

uważa, że takie działania powinny być częściowo finansowane ze środków pierwszego filaru na mocy art. 69, gdyż chodzi tu o działania właściwe dla polityki rynkowej;

63.

wzywa Komisję do zbadania możliwości wprowadzenia instrumentów służących zarządzaniu kryzysami rynkowymi i kryzysami klimatycznymi, przeznaczonych dla grup producentów i spółdzielni producenckich w celu udzielenia im wsparcia w ponoszeniu kosztów związanych z obniżeniem się całościowego wkładu ze strony ich członków;

64.

jest zdania, że środki służące zarządzaniu ryzykiem i zapobieganiu mu nie mogą doprowadzić do ponownego wprowadzenia środków wsparcia uzależnionych od produkcji;

65.

dlatego uważa, że Komisja musi opracować jednolite ramy wspierania systemów zarządzania ryzykiem przez państwa członkowskie, bez uszczerbku dla systemów obecnie stosowanych i zatwierdzonych w przeszłości przez Komisję, w celu możliwie jak najlepszego uniknięcia naruszeń warunków konkurencji i handlu, w razie konieczności poprzez stworzenie wspólnotowych uregulowań w ramach jednolitej organizacji rynku;

66.

wzywa Komisję do przedłożenia w terminie do dnia 30 czerwca 2010 r. szczegółowej analizy istniejących systemów zarządzania ryzykiem oraz możliwości ich dalszego rozwoju na szczeblu wspólnotowym po 2013 r.;

67.

zwraca uwagę, że degresywny limit ograniczenia, modulacja i dyscyplina budżetowa w razie realizacji wniosku Komisji mogłyby mieć znaczne skutki redystrybucyjne w niektórych regionach;

68.

jest zdania, że wszelkie zmiany odnoszące się do środków na rozwój obszarów wiejskich, które nie są kompatybilne z ogólnymi poziomami środków w poddziałach i działach ustalonymi w załączniku III do porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 17 maja 2006 r., muszą zostać zatwierdzone przez wszystkie trzy strony-sygnatariuszy;

69.

zwraca uwagę, że jak dotąd nie przedstawiono oceny skutków dotyczącej wpływu dalszej modulacji, degresji i progów minimalnych na rynek pracy na obszarach wiejskich i spójność regionalną; zwraca uwagę, że z tego też powodu należy dokonać oceny pierwszego filaru;

70.

podkreśla, że dolne progi zaproponowane przez Komisję mogłyby mieć w niektórych państwach członkowskich skutki na tyle istotne, że nie dałoby się ich pominąć, oraz mogą mieć wpływ na dystrybucję płatności w ramach WPR między państwami członkowskimi, natomiast górny próg oznacza przeniesienie ok. 500 mln EUR z pierwszego do drugiego filaru; przypomina, że wciąż istnieją poważne wątpliwości dotyczące obecnej efektywności kosztowej działań podejmowanych w ramach drugiego filaru; wobec tego uważa, że oszczędności wynikające z ewentualnego stosowania tego środka powinny pozostać w filarze pierwszym;

71.

odrzuca wniosek Komisji dotyczący degresji (przy redukcji nawet do 45 %) w obecnej formie, ponieważ brak w nim jasnego związku między wielkością a zamożnością gospodarstwa rolnego i nie uwzględnia on siły roboczej potrzebnej do prowadzenia większego gospodarstwa; wniosek Komisji postawiłby duże gospodarstwa rolne i stowarzyszenia w nieuzasadnionej, niekorzystnej sytuacji i prowadziłby do spadku zatrudnienia i rozbicia dojrzałych, konkurencyjnych struktur, jak również mógłby spowodować podział gospodarstw uzasadniony jedynie technicznymi warunkami udzielania wsparcia; w efekcie w niektórych regionach Europy doszłoby do podziałów strukturalnych;

72.

uważa, że degresja i/lub ustanowienie pułapów są uzasadnione jedynie wtedy, jeżeli są dokonywane na podstawie szczegółowej analizy ich skutków dla rynku pracy i polityki regionalnej i tylko w takim przypadku, jeżeli możliwe będzie uwzględnienie zmniejszenia wraz z degresją liczby zatrudnionych na pełnym etacie podlegających ubezpieczeniu społecznemu lub liczby pewnych struktur gospodarstw (gospodarstwa wielorodzinne, organizacje spółdzielcze itp.), lub łącznych kosztów siły roboczej w gospodarstwie; wzywa Komisję, aby pamiętała, że mniejsze gospodarstwa tworzące związek posiadający jedną osobowość prawną w celu osiągnięcia gospodarki skali i większej konkurencyjności nie powinny być stawiane w niekorzystnej sytuacji;

73.

wzywa do pozostawienia ewentualnych środków pochodzących z degresji w danych regionach lub państwach członkowskich i wykorzystania ich, na przykład, do sfinansowania środków zgodnie z art. 69 lub w ramach drugiego filaru; domaga się skoncentrowania tych wszystkich środków bezpośrednio na rolnikach;

74.

wspiera, także ze względu na sprawozdanie roczne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego za 2006 r., proponowane zwiększenie progów minimalnych, które mogłyby zostać podniesione do 1 ha lub alternatywnie do 250 EUR i połączone z wprowadzeniem dopłaty jednostkowej lub kwoty minimalnej w przypadku małych odbiorców; stwierdza jednakże, że w odpowiednio uzasadnionych przypadkach, tam gdzie stwierdza się duże zróżnicowanie struktur rolnych, należy pozostawić państwom członkowskim możliwość ustanowienia minimalnych progów;

75.

wspiera jednak starania Komisji na rzecz odpowiedniego finansowania przyszłej polityki trwałego rozwoju obszarów wiejskich w ramach drugiego filaru WPR, pomimo że nie należy osiągać tego celu kosztem pierwszego filaru;

76.

zwraca uwagę, że wobec już wprowadzonych znacznych indywidualnych redukcji nie można zgodzić się na dalszą redukcję płatności bezpośrednich o 8 % bez przedłożenia oceny skutków;

77.

uważa, że wobec powszechnych wezwań do redukcji dużych dopłat, na podstawie dostępnych informacji i w oparciu o ocenę skutków, uwzględniającą strukturę gospodarstw (stowarzyszenia, itd.), siłę roboczą w gospodarstwach i/lub koszt siły roboczej oraz specyficzne rodzaje produkcji w różnych systemach dopłat bezpośrednich (na przykład, szczególne problemy gospodarstw i regionów o dużym zagęszczeniu zwierząt hodowlanych na stosunkowo małej powierzchni gospodarstwa), wydaje się, że pewna modulacja progresywna byłaby właściwa.

Środki wygenerowane dzięki modulacji progresywnej zostałyby rozdzielone zgodnie z obowiązującymi zasadami dotyczącymi środków pochodzących z modulacji oraz pozostałyby w regionach lub państwach członkowskich, w których zostały uzyskane;

Parlament Europejski uważa, że modulacja progresywna w następującej formie byłaby właściwa:

78.

wzywa do zastąpienia dobrowolnej modulacji modulacją obowiązkową;

79.

uważa, że środki pochodzące z modulacji powinny być wykorzystane przede wszystkim w programie LEADER oraz na działania mające na celu utrzymanie różnorodności biologicznej, zabezpieczenie przed ryzykiem, adaptację do zmian klimatu, działania na rzecz zrównoważonego stosowania biomasy, środki towarzyszące reformom strukturalnym (np. organizacja rynku mleka), zabezpieczenie produkcji w regionach górskich lub na niewielkich wyspach i innych regionach o porównywalnie trudnych warunkach produkcji, zapewnienie jakości (w tym środki ochrony zwierząt), rolnictwo ekologiczne, środki w zakresie zbytu oraz dostosowanie do postępu technicznego; domaga się skoncentrowania tych wszystkich działań bezpośrednio na rolnikach;

80.

jest świadomy, że dotychczasowy system kwot mlecznych w obecnej formie prawdopodobnie nie będzie stosowany po roku 2015 i wzywa Komisję do dokładnej analizy, jak może wyglądać organizacja rynku mleka w przyszłości; wzywa Komisję do przedstawienia w odniesieniu do okresu po roku 2015 przekonującego planu dotyczącego sektora mleka, który zapewni dalszą produkcję mleka w Europie, w tym w regionach górskich i odizolowanych oraz w innych regionach o szczególnie trudnych warunkach;

81.

zwraca uwagę Komisji na swoje decyzje (10) w ramach minipakietu mlecznego dotyczące środków rynkowych i funduszu mlecznego;

82.

apeluje do wszystkich zainteresowanych stron, aby wykorzystały czas do roku 2015 do ustabilizowania lub wzmocnienia swoich pozycji rynkowych i zapewnienia europejskiemu sektorowi mleczarskiemu „miękkiego lądowania”, najlepiej poprzez zwiększenie kwot strukturalnych;

83.

domaga się, aby w przypadku zmian popytu na rynkach światowych kwota mleczna została odpowiednio dopasowana; uważa w związku z tym, że kwoty należy zwiększyć o 2 % w roku mleczarskim 2008/2009 na dobrowolnej zasadzie dla każdego państwa członkowskiego; wzywa Komisję do umieszczenia tej podwyżki w rezerwach krajowych; apeluje o coroczny przegląd kwot;

84.

wzywa ponadto do znacznego zmniejszenia nadzwyczajnej opłaty za rok mleczny 2009/2010 i wprowadzenia dalszych obniżek w kolejnych latach, celem przeciwdziałania wzrostowi cen praw związanych z kwotą mleczną i do saldowania ex-post w skali europejskiej, które pozwala na lepsze wykorzystanie kwot;

85.

wzywa do ustanowienia szczególnych środków towarzyszących, aby zapobiec rezygnacji z prowadzenia działalności w sektorze mlecznym w regionach górskich i regionach o szczególnych utrudnieniach, o ile brakuje tam alternatyw dla tradycyjnej działalności w sektorze mlecznym bądź rezygnacja z rolnictwa mogłaby spowodować utratę cennych obszarów przyrodniczych;

86.

uważa, że przede wszystkim w ramach art. 69 konieczne jest zapewnienie odpowiednich środków w celu utrzymania sektora mlecznego, zwłaszcza w regionach górskich, regionach peryferyjnych (np. Azory) i innych regionach o porównywalnych utrudnieniach, np. w formie płatności dodatkowych do płatności obszarowych ze środków krajowych (tzw. top-ups, podobne do środków stosowanych w sektorze cukru), dopłat do krów mlecznych, użytków zielonych i ekstensywnie wykorzystywanych pastwisk, specjalnej dopłaty mlecznej lub programów regionalnych na rzecz wzmocnienia i restrukturyzacji sektora oraz promocji konkretnych produktów wysokiej jakości;

87.

jest zdania, że wzmocnienie stowarzyszeń producentów, związków branżowych i międzybranżowych może stanowić kolejny element zmienionego art. 69;

88.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o przeanalizowanie nieliniowego zwiększenia kwot krajowych w celu dokonania dodatkowego zwiększenia kwot dla państw członkowskich, w których udziały produkcji są tradycyjnie deficytowe;

89.

uważa, że do finansowania tych środków należy ustanowić specjalny fundusz (fundusz mleczny), który mógłby być częściowo finansowany z oszczędności uzyskanych w rezultacie reformy sektora;

90.

zwraca uwagę, że siłą i przyszłością rolnictwa europejskiego są produkty regionalne, tradycyjne lub inne kategorie produktów o uznanej, wysokiej jakości i uszlachetnione;

91.

w związku z tym wzywa Komisję do ustanowienia „oznakowania europejskiego” pozwalającego na stwierdzenie jakości produkcji rolnej i żywności europejskiej na rynku europejskim, a także na rynkach międzynarodowych oraz określającego surowe normy dla warunków produkcji w odniesieniu do środowiska naturalnego, dobrostanu zwierząt i bezpieczeństwa żywności;

92.

z tego względu wzywa Komisję do przedłożenia szczegółowej koncepcji poprawy zbytu europejskich produktów wysokiej jakości na rynku wewnętrznym i zagranicznym, np. za pomocą kampanii informacyjnych i promocyjnych, wsparcia dla tworzenia i rozwoju działalności grup producentów lub innych form organizacji branżowych oraz ukierunkowanego oznakowania zawierającego w szczególności informacje o pochodzeniu zastosowanych surowców rolnych, które dla konsumenta są jasne i przejrzyste;

93.

wzywa Komisję do zwiększenia w ramach korekt budżetu środków przeznaczonych na kampanie informacyjne i promocyjne na rynku wewnętrznym i zagranicznym;

94.

zwraca się do Komisji o zastanowienie się nad potrzebą wprowadzenia prawdziwej polityki komunikacji dotyczącej WPR, która miałaby na celu zmniejszenie dystansu między rolnikami a społeczeństwem i która nie funkcjonowałaby wyłącznie jako instrument promocji i reklamy;

95.

uważa, że konieczne jest dodatkowe wzmocnienie i wsparcie grup producentów i organizacji międzybranżowych, w szczególności w państwach członkowskich o niewielkiej ilości grup producenckich, tak aby poprawić pozycję rynkową rolników w handlu detalicznym, i jednocześnie należy wspierać systemy gwarancji jakości w łańcuchu produkcji żywności, w tym alternatywy wobec obecnie stosowanych metod produkcji;

96.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia niezbędnych kroków w celu uniemożliwienia działalności spekulacyjnej, kontroli rynków żywności oraz tworzenia karteli przez przedsiębiorstwa w przemyśle spożywczym, które wyłącznie w celu zwiększenia własnych korzyści, zmniejszenia cen należnych producentom oraz narzucenia wysokich cen dla konsumentów wykorzystują luki w prawodawstwie oraz brak kontroli, brak organizacji producentów i konsumentów i dostosowanej infrastruktury;

97.

wyraża ubolewanie w związku z faktem, że Komisja nie wykorzystała okazji, aby w sposób bardziej wyczerpujący zająć się problemami związanymi ze zwiększeniem przywozu żywności i pasz, które nie spełniają norm UE, a tym samym niosą ryzyko zaprzepaszczenia osiągnięć UE w dziedzinie uzależniania pomocy publicznej od wymogów w zakresie środowiska naturalnego, dobrostanu zwierząt oraz wymogów społecznych; zwraca się do Komisji o zaproponowanie środków mających na celu jak najszybsze zaradzenie tej sytuacji i zapewnienie poszanowania wspólnotowych przepisów środowiskowych i sanitarnych;

98.

wzywa Komisję do opracowania w trybie pilnym kompleksowej koncepcji uwzględnienia poruszanych przez Europę kwestii niezwiązanych z handlem w negocjacjach w sprawie handlu światowego, w szczególności kwestii związanych z uznawaniem i ochroną oznaczeń geograficznych, dobrostanem zwierząt, stanem zdrowia importowanych zwierząt i produktów roślinnych, itd., tak aby zapobiec nieuczciwej konkurencji wobec producentów europejskich oraz przenoszeniu problemów związanych z dobrostanem zwierząt i ochroną środowiska do krajów trzecich; wzywa Komisję do aktywnych działań zmierzających do wprowadzenia pojęcia kwalifikowanego dostępu do rynku podczas negocjacji z WTO, w celu upowszechniania norm zrównoważonego zarządzania w rolnictwie;

99.

zwraca uwagę, że również w przyszłości rolnictwo europejskie nie poradzi sobie bez odpowiedniej ochrony zewnętrznej; dlatego też wzywa do nałożenia takich samych wymogów co do jakości i bezpieczeństwa produktów pochodzących z państw trzecich, jak dla produkowanych w UE;

100.

uważa, że likwidacja subsydiów eksportowych powinna zostać zharmonizowana z działaniami promocyjnymi prowadzonymi w krajach trzecich;

101.

przypomina, że w kontekście zmian klimatycznych przed rolnictwem rysują się dwa główne wyzwania: zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych odpowiedzialnych za zmiany klimatyczne oraz dostosowanie się do skutków zmian klimatycznych; podkreśla, że oznacza to, iż rolnictwo musi zmierzyć się z podwójnym wyzwaniem — zmniejszeniem emisji przy jednoczesnym dostosowaniu się do oczekiwanych skutków globalnego ocieplenia;

102.

podkreśla, że zmiana klimatu jest nie tylko problemem środowiskowym, ale też socjoekonomicznym i z tego względu zabiegi i starania w zakresie ochrony środowiska w sektorze rolnym, który jest jednym z sektorów najbardziej wrażliwych, zależnym bezpośrednio od czynników klimatycznych, powinny uwzględniać potrzebę zapewnienia gospodarczej i społecznej żywotności obszarów wiejskich;

103.

przypomina, że rolnictwo (będące źródłem dwóch ważnych gazów cieplarnianych: metanu i podtlenku azotu) ma ograniczony wkład w efekt cieplarniany, który w UE zmniejsza się dzięki wdrażaniu działań przyjętych już w ramach WPR, takich jak wzajemna zgodność, programy rolno-środowiskowe oraz środki w zakresie rozwoju obszarów wiejskich;

104.

wzywa Komisję do sprawdzenia, w jakim zakresie możliwe jest dalsze zwiększenie tego wkładu poprzez włączenie rolnictwa w mechanizmy protokołu z Kioto;

105.

uważa, że wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych nie może odbywać się jednostronnie kosztem hodowli i bezpieczeństwa żywnościowego ludności w Europie i na świecie, trwałego rozwoju i różnorodności biologicznej; z tego względu wzywa Komisję do przeprowadzenia analizy wpływu środków towarzyszących w zakresie stosowania energii odnawialnych na bezpieczeństwo zaopatrzenia w żywność i ochronę środowiska; wzywa do zapewnienia odpowiednich środków na wsparcie badań i wdrażanie najnowszych i najbardziej efektywnych technologii w dziedzinie energetyki, które w pełni wykorzystują biomasę (np. biopaliw drugiej generacji); ponownie przypomina, że w krótkim okresie największy i najbardziej zrównoważony potencjał wzrostu produkcji energii z biomasy mają biogazownie wykorzystujące odpady zwierzęce;

106.

podkreśla silny związek między działalnością rolną a jakością i ilością wody, a także podkreśla, że wpływem rolnictwa na środowisko wodne powinno się sterować w zrównoważony sposób; uważa, że prawodawstwo w dziedzinie ochrony środowiska w połączeniu z zasadą „zanieczyszczający płaci” powinno stanowić naczelną zasadę dla skutecznego osiągnięcia zrównoważonej gospodarki wodą i celów środowiskowych;

107.

uważa, że również po 2013 r. należy nadal rozwijać system płatności rolniczych i wzywa Komisję, aby mając na uwadze, że europejscy rolnicy potrzebują pewnego i trwałego oparcia dla swojej działalności, przedłożyła w terminie do dnia 30 czerwca 2010 r. szczegółową analizę ewentualnych nowych rozwiązań, w szczególności poprzez nakreślenie strategicznych celów wytyczających rozwój rolnictwa europejskiego w kierunku innowacji, dowartościowania terytoriów, jakości produkcji, dochodów rolników, ochrony środowiska i bezpieczeństwa zaopatrzenia w żywność; wzywa Komisję do zbadania możliwości radykalnego uproszczenia procedur administracyjnych, w szczególności w odniesieniu do płatności dotacji poniżej 20 000 EUR na beneficjenta rocznie;

108.

wskazuje, że rolnictwo wpływa na różnorodność biologiczną, tworzy ją i jej zagraża; uważa, że konieczne są wysiłki na szczeblu światowym, lokalnym i UE w celu ochrony wartościowych funkcji ekosystemów zapewnianych przez różnorodność biologiczną, mianowicie oczyszczania powietrza i wody, zapylania upraw i ochrony przed erozją;

109.

wskazuje, że w obecnym okresie programowania 2007–2013 rozwój obszarów wiejskich (i finansujący go instrument EFFROW) jako drugi filar WPR ma znaczący wpływ w kontekście regionalnym; usilnie zwraca się do Komisji o promowanie możliwości bardziej spójnego wdrażania programów w ramach polityki regionalnej (fundusze strukturalne) w celu osiągnięcia zintegrowanego podejścia w obszarach, gdzie możliwe jest uzyskanie synergii;

110.

uważa, że rozwój obszarów wiejskich nie jest możliwy bez działalności rolniczej, gdyż jego celem jest zapewnienie ekonomicznej niezależności mieszkańców obszarów wiejskich oraz poprawa ich jakości życia;

111.

apeluje do Komisji o przedstawienie spójnego pakietu wniosków w celu utrzymania i rozwijania trwałej działalności rolnej, szczególnie na obszarach mniej uprzywilejowanych i obszarach o trudnych warunkach gospodarowania, gdyż mają one istotne znaczenie dla ochrony różnorodności biologicznej oraz zachowania ekosystemów;

112.

zwraca się do Komisji o nasilenie polityki badań i transferu technologicznego, zwłaszcza w celu promowania sposobów produkcji bardziej przyjaznych środowisku i ekosystemom, w służbie zrównoważonego rolnictwa;

113.

zwraca uwagę na udane projekty w UE, gdzie współpraca na szczeblu lokalnym i regionalnym między rolnikami, grupami zajmującymi się ochroną środowiska i władzami z sukcesem ograniczyła wpływ rolnictwa na środowisko;

114.

uważa w szczególności, że każdy przyszły system powinien koncentrować się w większym stopniu na aspektach spójności społecznej, gospodarczej i terytorialnej oraz zintegrowanego rozwoju obszarów wiejskich oraz podmiejskich, wzmocnieniu kluczowych sektorów rolniczych, płaceniu za świadczenia lub odszkodowaniach za nadzwyczajne obciążenia oraz zarządzaniu ryzykiem; uważa, że w tym celu konieczne jest zdefiniowanie na nowo stosunku pomiędzy pierwszym a drugim filarem;

115.

uważa, że europejskie rolnictwo może przynieść przyjazne środowisku rozwiązania najpilniejszych problemów naszego zurbanizowanego społeczeństwa, w tym także na obszarach podmiejskich, przyczyniając się w ten sposób do realizacji celów programów lizbońskiego i goeteborskiego;

116.

zwraca uwagę na szczególną rolę, jaką odgrywają rolnicy w obszarach podmiejskich; rolnicy w tych obszarach oraz osoby gospodarujące gruntami mogą promować rozwiązania, które wypełniają zarówno cele lizbońskie (wiedza, badania naukowe, innowacje), jak i goeteborskie (trwały rozwój);

*

**

117.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

20.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 66/23

—

uwzględniając Traktat WE, w szczególności jego art. 3 i 13,

—

uwzględniając decyzję Rady 2006/144/WE z dnia 20 lutego 2006 r. w sprawie strategicznych wytycznych Wspólnoty dla rozwoju obszarów wiejskich (okres programowania 2007–2013) (1),

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (2),

—

uwzględniając rozporządzenie Komisji (WE) nr 1974/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (3),

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1290/2005 z dnia 21 czerwca 2005 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej (4),

—

uwzględniając dyrektywę Rady 86/613/EWG z dnia 11 grudnia 1986 r. w sprawie stosowania zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn pracujących na własny rachunek, w tym w rolnictwie, oraz w sprawie ochrony kobiet pracujących na własny rachunek w okresie ciąży i macierzyństwa (5),

—

uwzględniając dyrektywę 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzania w życie zasady równych szans i równego traktowania mężczyzn i kobiet w sprawach zatrudnienia i zawodowych (6),

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1260/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r. ustanawiające przepisy ogólne w sprawie funduszy strukturalnych (7),

—

uwzględniając rezolucję Rady z dnia 2 grudnia 1996 r. w sprawie włączenia elementu równych szans dla mężczyzn i kobiet w europejskie fundusze strukturalne (8),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 marca 2003 r. w sprawie celów równości szans dla kobiet i mężczyzn przy wykorzystywaniu funduszy strukturalnych (9),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 22 lipca 2003 r. w sprawie zatrudnienia na obszarach wiejskich w ramach europejskiej strategii zatrudnienia (10),

—

uwzględniając dokument „Przegląd strategii zrównoważonego rozwoju — zmieniona strategia” (11),

—

uwzględniając komunikat Komisji na wiosenny szczyt Rady Europejskiej zatytułowany „Wspólne działania na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia — nowy początek strategii lizbońskiej” (COM(2005)0024),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Znoszenie różnic w wynagradzaniu kobiet i mężczyzn” (COM(2007)0424),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Zatrudnienie na obszarach wiejskich: wypełnianie luki w zatrudnieniu” (COM(2006)0857) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji (SEC(2006)1772),

—

uwzględniając publikację „Kobiety zaangażowane w rozwój obszarów wiejskich: zapewnianie przyszłości na obszarach wiejskich Europy” (12),

—

uwzględniając studium z 2006 r. na temat zatrudnienia na obszarach wiejskich,

—

uwzględniając sprawozdanie z 2006 r. dotyczące rozwoju obszarów wiejskich w Unii Europejskiej — informacje statystyczne i gospodarcze,

—

uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej, która odbyła się w Lizbonie w dniach 23–24 marca 2000 r., dotyczące strategii lizbońskiej na rzecz zatrudnienia i wzrostu gospodarczego,

—

uwzględniając konkluzje zatytułowane „Przyszłość obszarów wiejskich — tworzenie polityki zdolnej do sprostania naszym ambicjom” przyjęte przez drugą konferencję europejską w sprawie rozwoju obszarów wiejskich, która odbyła się w Salzburgu w dniach 12–14 listopada 2003 r.,

—

uwzględniając sprawozdania Europejskiej Fundacji na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy (Eurofound) zatytułowane „Pierwszy europejski przegląd jakości życia — różnice między obszarami miejskimi i wiejskimi”, „Kapitał społeczny a tworzenie miejsc pracy na obszarach wiejskich Europy” i „Przedsiębiorczość kobiet na obszarach wiejskich”,

—

uwzględniając decyzję Rady 2005/600/WE z dnia 12 lipca 2005 r. w sprawie wytycznych dla polityk zatrudnienia państw członkowskich (13),

—

uwzględniając wspólne sprawozdanie w sprawie ochrony socjalnej i integracji społecznej (2007 r.) (14),

—

uwzględniając Europejski pakt na rzecz równości płci zatwierdzony przez Radę Europejską podczas posiedzenia w Brukseli w dniach 23–24 marca 2006 r.,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 czerwca 1993 r. w sprawie oceny pracy kobiet bez wynagrodzenia (15),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie kobiet na obszarach wiejskich Unii w kontekście śródokresowego przeglądu wspólnej polityki rolnej (WPR) (16) oraz rezolucję z dnia 13 marca 2007 r. w sprawie planu działań na rzecz równości kobiet i mężczyzn 2006–2010 (17),

—

uwzględniając art. 45 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A6-0031/2008),

A.

mając na uwadze, że z perspektywy europejskiej obszary wiejskie (18) rozpatrywane są poprzez pryzmat wspólnej polityki rolnej (WPR); mając na uwadze, że niniejsza rezolucja odnosi się do drugiego filaru WPR, tj. rozwoju obszarów wiejskich, a także mając na uwadze, że należy również uwzględnić politykę społeczną i gospodarczą,

B.

mając na uwadze, że jednym z głównych celów polityki rozwoju obszarów wiejskich prowadzonej przez Unię Europejską jest podniesienie jakości życia na obszarach wiejskich i propagowanie zróżnicowanej działalności gospodarczej,

C.

mając na uwadze, że uatrakcyjnienie obszarów wiejskich wymaga propagowania zrównoważonego i zintegrowanego wzrostu oraz tworzenia nowych możliwości zatrudnienia, zwłaszcza dla kobiet i ludzi młodych, jak również świadczenia wysokiej jakości usług zdrowotnych i społecznych,

D.

mając na uwadze, że zmiany gospodarcze i społeczne, którym podlegają obszary wiejskie, nie wpływają w jednakowy sposób na wszystkie kobiety, dla niektórych stanowiąc szansę, dla innych — bardzo poważne wyzwanie i problemy,

E.

mając na uwadze, że cele lizbońskie związane z tworzeniem wzrostu gospodarczego i propagowaniem społecznej gospodarki rynkowej można wypełnić jedynie przy pełnym wykorzystaniu znacznych możliwości kobiet na rynku pracy, zarówno na obszarach wiejskich, jak i miejskich,

F.

mając na uwadze, że praca kobiet jest często postrzegana jako nieograniczone zasoby naturalne, które mogą być eksploatowane oraz mając ponadto na uwadze, że niesprawiedliwy podział rynku pracy staje się coraz bardziej sztywny,

G.

mając na uwadze, że stopa zatrudnienia zarówno mężczyzn, jak i kobiet jest niższa na obszarach wiejskich, a ponadto wiele kobiet nigdy nie pojawia się na oficjalnym rynku pracy, a zatem nie są one rejestrowane jako bezrobotne, ani uwzględnianie w statystykach dotyczących bezrobocia oraz mając na uwadze, że brak miejsc pracy wysokiej jakości niekorzystnie wpływa na obszary wiejskie,

H.

mając na uwadze, że wdrożenie dyrektywy 86/613/EWG nie było dotychczas skuteczne ani nie spełniło pierwotnych celów dyrektywy, w szczególności w zakresie poprawy statusu małżonków pomagających w pracy,

I.

mając na uwadze, że wiele kobiet na obszarach wiejskich zajmuje się pracami porównywalnymi z działalnością zawodową, które jednak nie są uznawane za taką działalność, nie są chronione ani opłacane,

J.

mając na uwadze, że niewiele kobiet jest właścicielami gospodarstw rolnych – zazwyczaj działających na niewielką skalę i o niskiej rentowności — oraz że większość kobiet na obszarach wiejskich pracuje ze swoimi partnerami (ojcowie, bracia lub mężowie), mającymi wyłączne prawo własności gospodarstwa (rolnego lub hodowlanego),

K.

mając na uwadze, że w różnych państwach członkowskich, a także w obrębie poszczególnych państw członkowskich na obszarach wiejskich występują bardzo zróżnicowane sytuacje i mając w związku z tym na uwadze, że obszarom wiejskim o różnych możliwościach rozwoju, a także ludności zamieszkującej na danym obszarze, należy udzielić odpowiedniego wsparcia,

L.

mając na uwadze, że obszary wiejskie mogą zapewnić wysoką jakość życia rodzinom z dziećmi oraz ludziom starszym, jednak wciąż wiąże się ono z występowaniem wielu różnych wyzwań, takich jak brak infrastruktury edukacyjnej i szkoleniowej na wszystkich poziomach oraz nieodpowiednia sieć usług socjalnych, niezapewniająca, na przykład, wystarczającej liczby odpowiednich instytucji opieki nad dziećmi, usług dla potrzebujących i opieki nad ludźmi starszymi i chorymi lub niepełnosprawnymi, a także presja z powodu trwających przekształceń w rolnictwie i działań w zakresie ochrony środowiska naturalnego,

M.

mając na uwadze, że znaczny wkład kobiet w rozwój lokalny i gminny znajduje niedostateczne odzwierciedlenie w ich udziale w procesach decyzyjnych,

N.

mając na uwadze, że to głównie kobiety zgłaszają się do pracy ochotniczej w rodzinie lub związanej z ich rodziną, a rodzina stanowi podstawową komórkę społeczną,

O.

mając na uwadze, że obszary wiejskie szczególnie dotyka problem starzenia się społeczeństwa, niskiej gęstości zaludnienia i wyludnienia na niektórych obszarach,

P.

mając na uwadze, że migracja kobiet z grupy wiekowej osób aktywnych zawodowo nadal powoduje maskulinizację ludności wiejskiej, co ma negatywne skutki dla jakości życia społeczności i dla tendencji demograficznych,

Q.

mając na uwadze, że kobiety na obszarach wiejskich spędzają szczególnie dużo czasu, wożąc dzieci i innych członków rodziny do lekarza, szkoły i na zajęcia sportowe oraz mając na uwadze, że młodzi ludzie są w niekorzystnej sytuacji z powodu braku lokalnej komunikacji publicznej, w związku z czym posiadają mniej możliwości znalezienia kursów zawodowych lub pracy,

R.

mając na uwadze większe trudności z dostępem do technologii informatycznych i komunikacyjnych na wsi, zwłaszcza dla kobiet,

S.

mając na uwadze, że obszary wiejskie oferują konkretne możliwości z uwagi na ich potencjał rozwoju w nowych sektorach, zapewnianie udogodnień na obszarach wiejskich oraz rzemiosło i turystykę, którymi zajmują się głównie kobiety i które stanowią istotny czynnik gospodarczy dla obszarów słabo rozwiniętych, ale interesujących pod względem krajobrazowym,

T.

mając na uwadze, że należy dokładniej rozważyć kwestię sporządzania budżetu z uwzględnieniem spraw płci w celu sprawnego zarządzania programami rozwoju obszarów wiejskich, a w szczególności w celu lepszego ukierunkowania funduszy na specyficzne potrzeby kobiet w tych regionach,

U.

mając na uwadze, że zniesienie nierówności i promowanie równych szans dla mężczyzn i kobiet są podstawowymi celami rozporządzenia (WE) nr 1260/1999,

1.

jest przekonany, że uwzględnianie spraw płci w sektorze wiejskim stanowi podstawową strategię, nie tylko na rzecz promowania równości kobiet i mężczyzn, ale również na rzecz wzrostu gospodarczego i zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich;

2.

apeluje do Komisji o lepsze dane statystyczne i informacje dotyczące tego zjawiska oraz o przeprowadzenie analizy wzorców, podstawowych przyczyn i skutków migracji z obszarów wiejskich w UE; wzywa państwa członkowskie do opracowania strategii mających na celu ograniczenie migracji kobiet z obszarów wiejskich, w szczególności kobiet dobrze wykształconych;

3.

wzywa państwa członkowskie, aby we współpracy z regionalnymi i lokalnymi władzami i przedsiębiorstwami stworzyły zachęty do podniesienia poziomu wykształcenia i wyszkolenia zawodowego kobiet oraz zwiększenia ich uczestnictwa w życiu zawodowym, zwłaszcza poprzez zniesienie dyskryminacji, jakiej mogą paść ofiarą na rynku pracy, w celu rozwiązania problemu ubóstwa i wykluczenia społecznego na obszarach wiejskich; odnotowuje, że ubóstwo jest szeroko rozpowszechnione na obszarach wiejskich, zwłaszcza w nowych państwach członkowskich;

4.

wzywa państwa członkowskie do przyjęcia odpowiednich środków w odniesieniu do kobiet samozatrudnionych w zakresie urlopów macierzyńskich i zwolnień lekarskich;

5.

wzywa Komisję do przedstawienia statystyk na temat ubóstwa i wykluczenia społecznego z podziałem nie tylko ze względu na płeć i wiek, ale również z uwzględnieniem podziału miasto/wieś;

6.

wzywa państwa członkowskie do wparcia przechodzenia od obszarów wiejskich, na których dominuje rolnictwo do obszarów wiejskich o szeroko pojętej gospodarce;

7.

wzywa państwa członkowskie do wdrażania polityki poprawy ogólnych warunków życia kobiet na obszarach wiejskich ze szczególnym uwzględnieniem kobiet niepełnosprawnych, kobiet będących ofiarami męskiej przemocy, kobiet wywodzących się z mniejszości etnicznych oraz kobiet cierpiących z powodu różnych form dyskryminacji, oraz do zabezpieczenia przyszłości obszarów wiejskich poprzez zapewnienie dostępu do usług na wsi, takich jak usługi pocztowe, szerokopasmowe usługi sieciowe, nowe technologie, ośrodki kultury i sportu, straż pożarna i usługi użyteczności publicznej;

8.

wzywa instytucje UE, państwa członkowskie, władze regionalne i lokalne do ułatwienia dostępu do technologii informatycznych i komunikacyjnych na obszarach wiejskich oraz do promowania równych szans w tym dostępie poprzez politykę i działania ukierunkowane na kobiety wiejskie;

9.

wzywa państwa członkowskie do propagowania przedsiębiorczości kobiet, wspierania sieci przedsięwzięć kobiecych, takich jak modele nauczania/treningu lub związki kobiet-przedsiębiorców, oraz do opracowania inicjatyw ukierunkowanych na poprawę przedsiębiorczości, umiejętności i możliwości kobiet na obszarach wiejskich, jak również na promowanie włączania kobiet do struktur zarządzania przedsiębiorstwami i stowarzyszeniami;

10.

wzywa instytucje UE, państwa członkowskie oraz władze regionalne i lokalne do wspierania projektów mających na celu promowanie i doradztwo w zakresie tworzenia innowacyjnych przedsiębiorstw produkcji rolnej na obszarach wiejskich, stwarzających nowe miejsca pracy przede wszystkim dla kobiet, zwłaszcza w takich obszarach działalności, jak wykorzystywanie zbędnych lub niewykorzystanych produktów, nadawanie wartości produktom rolnym i zdobywanie rynków zbytu dla nich, stosowanie nowych technologii i stymulowanie dywersyfikacji gospodarczej w regionie oraz zapewnianie usług ułatwiających godzenie życia zawodowego z rodzinnym;

11.

wzywa Radę, Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia nakładów finansowych na nowatorskie działania na rzecz kobiet na obszarach wiejskich; wzywa Komisję do ustanowienia projektów sieciowych LEADER dla wymiany doświadczeń i najlepszych wzorców;

12.

podkreśla konieczność nadawania jak największej wartości pracy kobiet, w tym pracy kobiet-imigrantek, które nie są członkami rodziny prowadzącej gospodarstwo, lecz stanowią siłę roboczą w polu, i które w szczególności borykają się z trudnościami związanymi z sytuacją kobiet w rolnictwie;

13.

wzywa państwa członkowskie i Komisję do wzięcia pod uwagę ważnej grupy — kobiet pomagających swoim partnerom w gospodarstwach rolnych i w małych i średnich przedsiębiorstwach (MŚP), które w wielu państwach członkowskich nie posiadają ustalonego statusu prawnego, co prowadzi do konkretnych finansowych i prawnych problemów w zakresie prawa do urlopu macierzyńskiego, zwolnienia lekarskiego, nabywania praw emerytalnych i dostępu do systemu ubezpieczeń społecznych, jak również problemów w przypadku rozwodu;

14.

wzywa państwa członkowskie do promowania wspólnej własności jako formy prawnej w celu pełnego uznania praw kobiet w sektorze rolnictwa, zapewnienia odpowiedniej ochrony socjalnej i uznania ich pracy;

15.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia wsparcia ideologicznego i finansowego za pełnienie obowiązków honorowych i pracę społeczną; podkreśla znaczenie społecznej pracy organizacji kobiecych; wzywa jednakże do wprowadzenia zmian strukturalnych, aby zwiększyć dostęp kobiet do płatnej pracy;

16.

zaznacza, że kobiety na obszarach wiejskich są bardziej dotknięte problemem ukrytego bezrobocia niż mężczyźni z uwagi na tradycyjny podział ról i słabą infrastrukturę w wielu dziedzinach, takich jak opieka nad dziećmi;

17.

wzywa państwa członkowskie, aby we współpracy z władzami regionalnymi zachęcały do tworzenia regionalnych ośrodków wsparcia dla kobiet, zwłaszcza w wieku 25 – 60 lat, którym grozi bezrobocie, oraz aby zachęcały je do podejmowania kroków w kierunku samozatrudnienia lub do rozwoju usług w ich własnych społecznościach poprzez oddolne konsultacje i ocenę potrzeb;

18.

wzywa państwa członkowskie do polepszenia obiektów edukacyjnych i szkoleniowych oraz do promowania rozwoju sieci usług społecznych w zakresie opieki nad dziećmi, opieki nad osobami starszymi chorymi i niepełnosprawnymi jako środka służącego godzeniu życia zawodowego, rodzinnego i osobistego kobiet i mężczyzn na obszarach wiejskich; wzywa również do poprawy opieki zdrowotnej, a zwłaszcza dostępności opieki zdrowotnej pierwszego kontaktu; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia usług paramedycznych i dyżurów lekarskich na obszarach wiejskich;

19.

zwraca uwagę na fakt, że przemoc seksualna i przemoc w rodzinie wobec kobiet i dziewcząt na obszarach wiejskich stanowią poważne tabu; wzywa państwa członkowskie do podjęcia odpowiednich środków dla zapewnienia lepszej ochrony i wsparcia dla ofiar i osób zagrożonych tego typu przemocą;

20.

apeluje do państw członkowskich, aby zajęły się sprawą braku sprawnej infrastruktury transportowej na obszarach wiejskich oraz opracowały pozytywne strategie poprawy dostępu do transportu dla wszystkich, a zwłaszcza osób niepełnosprawnych, ponieważ transport pozostaje istotnym czynnikiem w utrwalaniu wykluczenia społecznego i nierówności społecznej, które dotykają głównie kobiety;

21.

wzywa Komisję, aby w ramach przeglądu programów rozwoju obszarów wiejskich pilnie monitorowała włączanie spraw płci do programów rozwoju obszarów wiejskich przedkładanych przez państwa członkowskie;

22.

z związku z tym z zadowoleniem przyjmuje projekty EFS/EQUAL mające na celu zwrócenie uwagi na sytuację kobiet na obszarach rolniczych i wiejskich i poprawę jej; wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania takich projektów w Unii Europejskiej;

23.

wzywa państwa członkowskie do wspierania przedsiębiorstw, które inwestują na obszarach wiejskich i oferują kobietom zatrudnienie wysokiej jakości;

24.

wzywa instytucje UE, państwa członkowskie oraz władze regionalne i lokalne do promowania tworzenia forów wymiany wiedzy lub podobnych działań, zarówno na poziomie krajowym jak i międzynarodowym, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji kobiet na obszarach wiejskich;

25.

powołuje się na fakt, ze kobiety są niewystarczająco reprezentowane na oficjalnych stanowiskach kierowniczych na poziomie wsi lub regionu, pomimo iż odgrywają one ważną rolę w nieformalnej wspólnocie i w jej życiu społecznym wpływając na rozwój kapitału społecznego, poprzez zaangażowanie w nieformalne sieci lokalne (np. w ramach dobrowolnej pracy na rzecz wspólnoty lub różnych stowarzyszeń tematycznych);

26.

wzywa właściwe władze krajowe, regionalne i lokalne do zachęcania kobiet do udziału w lokalnych grupach działania oraz do tworzenia lokalnych partnerstw w ramach osi Leader, a także do zapewnienia zrównoważonego pod względem płci udziału w organach zarządzających;

27.

wyraża ubolewanie, że Komisja nie odpowiedziała na wyżej wspomnianą rezolucję Parlamentu z dnia 3 lipca 2003 r. i nie podjęła radykalnej rewizji dyrektywy 86/613/EWG, pomimo że sama Komisja przyznaje, iż stosowanie tej dyrektywy nie było dotychczas skuteczne oraz że poczyniono minimalne postępy w uznawaniu pracy małżonków osób pracujących na własny rachunek lub pracujących w gospodarstwach rolnych w państwach członkowskich oraz w zapewnianiu im odpowiedniej ochrony; ponownie wzywa Komisję do przedstawienia do końca roku 2008 wniosku dotyczącego poprawionej dyrektywy zapewniającej niezależne prawa socjalne i emerytalne dla kobiet pomagających w pracy w gospodarstwach rolnych i MŚP;

28.

wyraża ponadto głębokie ubolewanie z powodu braku konkretnej reakcji Komisji na poprzednie rezolucje Parlamentu w sprawie sytuacji małżonków pomagających partnerom pracującym na własny rachunek, które wzywały do:

29.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno–Społecznemu, Komitetowi Regionów oraz organom wykonawczym i wybieralnym odpowiedzialnym na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym w państwach członkowskich za kwestie równości szans.

—

region z przewagą obszarów wiejskich (PR): jeśli ponad 50 % ludności regionu mieszka w społecznościach wiejskich (w których gęstość zaludnienia nie przekracza 150 os./km2),

—

region pośredni (IR): jeśli 15 do 50 % ludności regionu mieszka w lokalnych skupiskach wiejskich,

—

region z przewagą obszarów miejskich (PU): jeśli poniżej 15 % ludności regionu mieszka w lokalnych skupiskach wiejskich.

20.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 66/29

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 7 grudnia 2005 r. zatytułowany „Plan działania w sprawie biomasy” (COM(2005)0628),

—

uwzględniając komunikat Komisji skierowany do Rady i Parlamentu Europejskiego z dnia 10 stycznia 2007 r., zatytułowany „Mapa drogowa na rzecz energii odnawialnej — Energie odnawialne w XXI wieku: budowa bardziej zrównoważonej przyszłości” (COM(2006)0848),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 listopada 1997 r. zatytułowany „Energia dla przyszłości: odnawialne źródła energii — biała księga dotycząca strategii i planu działania Wspólnoty” (COM(1997)0599),

—

uwzględniając dyrektywę 2001/77/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 września 2001 r. w sprawie wspierania produkcji na rynku wewnętrznym energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych (1),

—

uwzględniając komunikat Komisji skierowany do Rady i Parlamentu Europejskiego z dnia 26 maja 2004 r., zatytułowany „Udział energii odnawialnej w UE — sprawozdanie Komisji zgodnie z art. 3 dyrektywy 2001/77/WE, ocena wpływu instrumentów legislacyjnych i innych strategii politycznych Wspólnoty na rozwój udziału odnawialnych źródeł energii w UE i propozycje dotyczące konkretnych działań” (COM(2004)0366),

—

uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1230/2003/WE z dnia 26 czerwca 2003 r. przyjmującą wieloletni program działania w dziedzinie energii: Inteligentna Energia – Europa (2003–2006) (2) oraz komunikat Komisji z dnia 8 lutego 2006 r. zatytułowany „Strategia UE na rzecz biopaliw” (COM(2006)0034),

—

uwzględniając dyrektywę 2003/30/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 maja 2003 r. w sprawie wspierania użycia w transporcie biopaliw lub innych paliw odnawialnych (3),

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1782/2003 (4) z dnia 29 września 2003 ustanawiające wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego w ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiające określone systemy wsparcia dla rolników oraz rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (5),

—

uwzględniając decyzję nr 280/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. dotyczącą mechanizmu monitorowania emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz wykonania Protokołu z Kioto (6),

—

uwzględniając dyrektywę Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej (7),

—

uwzględniając rezolucję z dnia 29 września 2005 r. w sprawie udziału odnawialnej energii w UE oraz propozycji konkretnych działań (8),

—

uwzględniając rezolucję z dnia 23 marca 2006 r. w sprawie wspierania upraw do celów niespożywczych (9),

—

uwzględniając art. 45 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz opinie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii i Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A6-0034/2008),

A.

mając na uwadze, że wyżej wymieniony komunikat Komisji z dnia 26 listopada 1997 r. wyznacza cel, jakim jest zwiększenie energii czerpanej z odnawialnych źródeł z 6 % w 1995 r. do 12 % do 2010 r.,

B.

mając na uwadze, że Komisja stwierdziła w swoim wyżej wymienionym komunikacie z dnia 7 grudnia 2005 r., że aby osiągnąć ten cel, należy ponad dwukrotnie zwiększyć ilość energii czerpanej z biomasy,

C.

mając na uwadze, że rolnictwo i leśnictwo w UE w znaczącym stopniu przyczyniły się do złagodzenia skutków zmian klimatycznych, jak świadczy o tym redukcja emisji gazów cieplarnianych pochodzących z rolnictwa o 10 % między 1990 a 2004 r. w UE-15 i o 14 % w UE-25, mając na uwadze, że należy się spodziewać, że do 2010 r. emisje pochodzące z rolnictwa UE osiągną poziom o 16 % niższy od poziomu z 1990 r.,

D.

mając na uwadze, że istnieje znaczący potencjał na decydujący wzrost produkcji biogazu, szczególnie z uwagi na potencjalny udział produkcji zwierzęcej (nawóz zwierzecy), osadów, odpadów, jak również roślin nienadających się do produkcji żywności i paszy jako preferowanych materiałów do produkcji biogazu; mając jednak na uwadze, że należy uwzględnić wpływ zastosowania energetycznego pochodzącego z rolnictwa nawozu zwierzęcego na strukturę i żywotność gleby,

E.

mając na uwadze, że jak dotąd tylko 50 PJ biogazu jest produkowane rocznie przy użyciu nawozu zwierzęcego, roślin energetycznych, osadu i odpadów organicznych, podczas gdy potencjał samego nawozu zwierzęcego wynosi 827 PJ,

F.

mając na uwadze, że produkcja biogazu i biogazownie są nierówno rozłożone w UE, co tym bardziej dowodzi faktu, że jego potencjał nie jest w pełni wykorzystywany,

G.

mając na uwadze, że biogaz można wykorzystać na wiele użytecznych sposobów, w tym do produkcji energii elektrycznej, w systemach grzewczo-chłodzących, do napędzania pojazdów itd.,

H.

mając na uwadze, że wykorzystanie biomasy do produkcji energii elektrycznej może przyczynić się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych i że jest uważane za jedno z najtańszych źródeł energii grzewczej,

I.

mając na uwadze, że rozbudowa biogazowni opartych na roślinach energetycznych następuje znacznie wolniej z powodu szybkiego wzrostu cen zbóż, dostaw żywności i problemów związanych ze środowiskiem naturalnym,

J.

mając na uwadze, że obawy dotyczące związku między produkcją bioenergii (początkowo bioetanolem i biodieselem) a wzrostem cen zbóż i żywności na rynkach światowych nie odnoszą się do produkcji biogazu z wykorzystaniem nawozu zwierzęcego, osadów, odpadów organicznych i produktów ubocznych z upraw nienadających się do produkcji żywności i paszy, a bezpieczne przetwarzanie tych składników jest w każdym wypadku konieczne,

K.

mając na uwadze, że nawóz zwierzęcy w nowych państwach członkowskich występuje głównie w postaci mieszanej i składa się w przynajmniej 20 % ze słomy oraz mając również na uwadze wydłużony okres między produkcją nawozu zwierzęcego a usuwaniem nawozu zwierzęcego nienadającego się do żadnej formy fermentacji,

1.

uznaje, że biogaz stanowi znaczące źródło energii, przyczyniający się do zrównoważonego rozwoju gospodarczego, rolniczego i wiejskiego, a także do ochrony środowiska;

2.

podkreśla, że biogaz może wnieść wkład na rzecz zmniejszenia uzależnienia energetycznego UE;

3.

podkreśla, że produkcja biogazu z nawozu zwierzęcego, osadów oraz odpadów miejskich, zwierzęcych i organicznych służy zróżnicowaniu źródeł energii i może w ten sposób coraz bardziej przyczyniać się do poprawy bezpieczeństwa, konkurencyjności i trwałości dostaw energii UE oraz otwierać przed rolnikami nowe perspektywy uzyskania dochodów;

4.

uważa, że stosowanie biogazu szczególnie przy produkcji ciepła i energii elektrycznej przyczyniłoby się w znacznym stopniu do osiągnięcia wiążącego celu, jakim jest dwudziestoprocentowy udział energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu energii w UE do roku 2020;

5.

podkreśla, że w dłuższej perspektywie czasowej odnawialne źródła energii, takie jak biogaz i biopaliwa, w połączeniu z energią słoneczną i energią wiatrową i przy uwzględnieniu dalszych zintensyfikowanych wysiłków badawczych mogą stać się jeszcze bardziej niezależne od kopalnych i jądrowych źródeł energii;

6.

zachęca zarówno UE, jak i państwa członkowskie do wykorzystywania ogromnego potencjału biogazu poprzez tworzenie sprzyjających warunków oraz utrzymywanie i rozwijanie systemów wsparcia w celu pobudzania inwestycji w biogazownie i ich utrzymywanie;

7.

podkreśla, że biogaz pochodzący z nawozu zwierzęcego posiada liczne zalety środowiskowe, takie jak zmniejszenie emisji metanu i CO2, zmniejszenie emisji pyłów i podtlenków azotu, o wiele mniej ohydny zapach, higienizacja gnojówki i większa zdolność użyźniająca azotu w przerobionym nawozie zwierzęcym, co oznacza, że dla osiągnięcia tego samego stopnia użyźnienia potrzeba mniej azotu;

8.

podkreśla, że produkcja agropaliw z odpadów nie powinna stać się celem samym w sobie; zaznacza, że zmniejszenie ilości odpadów powinno pozostać priorytetem polityki UE i państw członkowskich w dziedzinie środowiska;

9.

wzywa do szerszego stosowania gnojowicy jako materiału do produkcji biogazu, ponieważ istnieje ogromny potencjał do jej szerszego wykorzystania w tym zakresie, zachęcając jednocześnie do zdecentralizowania biogazowni produkujących energię; zauważa, że zwiększone stosowanie gnojowicy do tego celu może prowadzić do znacznego ograniczenia uwalniania metanu podczas składowania gnojowicy;

10.

podkreśla, że nawóz zwierzęcy, ścieki komunalne oraz odpady rolno-przemysłowe mogą zawierać substancje (bakterie, wirusy, pasożyty, metale ciężkie oraz szkodliwe substancje organiczne), które stanowią potencjalnie zagrożenie dla zdrowia publicznego lub środowiska naturalnego; usilnie wzywa Komisję do dopilnowania przyjęcia odpowiednich środków ostrożności pozwalających na uniknięcie zanieczyszczenia i rozprzestrzeniania się tych substancji oraz wszelkich wywoływanych przez nie chorób;

11.

stwierdza, że wykorzystanie osadów i odpadów zwierzęcych lub organicznych poprawi wydajność biogazowni; jest zdania, że problemy związane z higieną przy wykorzystywaniu odpadów zwierzęcych w większości przypadków mogą być stosunkowo łatwo kontrolowane;

12.

apeluje również, aby produkty pierwszego stopnia przetworzenia, takie jak obierzyny ziemniaków lub miąższ owoców, były wykorzystywane jako biomasa dla biogazowni;

13.

podkreśla, że w bliskiej przyszłości oczekiwane są rozwiązania techniczne i w dziedzinie zarządzania, które zwiększą jeszcze korzyści dla środowiska i zdrowia biogazowni wykorzystujących nawóz zwierzęcy, gnojówkę i odpady organiczne;

14.

uważa, że w przypadku biogazowni, tak jak w przypadku gospodarstw hodowlanych, należy zapewnić zrównoważony rozwój i wielkość dostosowaną do regionów, tak by korzyści dla środowiska mogły również prowadzić do większej akceptacji gospodarstw hodowlanych, które napotykają na wiele problemów spowodowanych rosnącą liczbą skarg ze strony sąsiadów i społeczeństwa w ogólności;

15.

wskazuje, że biogazownie wykorzystujące nawóz zwierzęcy, osady lub odpady organiczne mogą doprowadzić do wyższych wskaźników ługowania amoniaku; stwierdza jednak, że ten efekt uboczny może zostać powstrzymany w stosunkowo łatwy sposób, a środki zapobiegawcze powinny zostać wcielone do krajowego prawodawstwa dotyczącego biogazowni, a także do subwencji dla biogazowni;

16.

wzywa państwa członkowskie i Komisję do dołożenia starań, by biogazownie nie uwalniały metanu, ponieważ mogłoby to zniweczyć ich pozytywny wpływ na globalne ocieplenie;

17.

przypomina, że wszelkie wsparcie finansowe dla biogazowni powinno opierać się na wydajności, rozwoju technicznym i pozytywnym bilansie w zakresie gazów cieplarnianych, tworzeniu wartości dodanej dla gospodarstw hodowlanych i w regionach wiejskich oraz innych ekonomicznych i środowiskowych zaletach tych instalacji; podkreśla, że bezpieczne zaopatrzenie ludności w żywność nie może być zagrożone;

18.

zauważa z głębokim zaniepokojeniem rosnącą w państwach członkowskich konkurencję między zużyciem do produkcji energii a zużyciem w łańcuchu pokarmowym niektórych produktów rolnych takich jak kukurydza; podkreśla fakt, że taka konkurencja doprowadziła do znacznego wzrostu cen pasz;

19.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do brania pod uwagę w przyszłych wnioskach dotyczących regulacji sektora biogazu nie tylko aspektów związanych ze środowiskiem naturalnym, lecz także skutków odniesieniu do zrównoważonej produkcji wysokiej jakości żywności;

20.

podkreśla, że produkcja biogazu w oparciu o nawóz zwierzęcy, osady i odpady zwierzęce i organiczne powinna być traktowana priorytetowo, ponieważ wynikające z tych metod korzyści dla zrównoważonego rozwoju i środowiska są niewątpliwe;

21.

zauważa, że optymalny rozmiar biogazowni zależy od różnorodnych okoliczności wpływających na ekonomię skali, które powinny być dogłębnie przeanalizowane; uważa, że oprócz oceny ekonomicznej i bilansu w zakresie gazów cieplarnianych należy przede wszystkim dokonać oceny skutków rozmiaru instalacji na otoczenie w odniesieniu do rozszerzenia uprawy monokulturowej określonych ziemiopłodów;

22.

podkreśla, że zarówno ze względów środowiskowych, jak i ekonomicznych najlepszym rozwiązaniem dla biogazowni byłoby łączenie i wykorzystywanie wszystkich dostępnych substancji organicznych;

23.

uważa, że młody i innowacyjny sektor biogazu wymaga wsparcia, będąc jednocześnie zdania, że takie systemy wsparcia powinny wygasnąć z chwilą uzyskania gotowości do wprowadzenia na rynek;

24.

stwierdza, że finansowanie biogazowni wykorzystujących wyłącznie rośliny powinno być kontynuowane pod ścisłą kontrolą i przekierowywane na najbardziej zaawansowane i wydajne zakłady lub systemy w celu zapewnienia UE przewagi ekonomicznej i technicznej w tej dziedzinie oraz zbadania możliwości na przyszłość;

25.

wzywa Komisję do przedstawienia sprawozdania wykazującego, w jaki sposób kryteria w zakresie wydajności środowiskowej i zrównoważonego rozwoju mogą być wprowadzone w przypadku upraw roślin energetycznych, sprawiając, że ta względnie nowa technika stałaby się bardziej przyjazna dla środowiska i gwarantowałaby, że kwestie związane z produkcją i dostawami żywności są właściwie rozpatrywane;

26.

wzywa do zwiększenia wysiłków w zakresie promocji oraz badań nad nowymi technologiami dotyczącymi wykorzystania biogazu jako biopaliwa, w szczególności służącymi do wykorzystania biomasy (biogaz drugiej generacji) oraz zwiększenia rentowności biogazowni najbardziej przyjaznych dla środowiska, ponieważ tylko w oparciu o innowacyjne technologie, takie jak technologia uzdatniania gazu, można znacznie zwiększyć efektywność energetyczną biogazowni;

27.

przypomina państwom członkowskim i Komisji, że dalsze postępy w dziedzinie biogazu nie są możliwe bez dodatkowego finansowania; przypomina, że należy przeznaczyć środki finansowe na badania i rozwój, promowanie stosowania wyników konkretnych projektów w zakładach oraz na większe wsparcie dla „zielonej energii elektrycznej” i „zielonego gazu”;

28.

przypomina, że te państwa członkowskie, które przyznają dodatkowe zachęty na „zieloną energię elektryczną” poprzez odpowiednie dopłaty do cen lub inne środki, odnoszą również największe sukcesy w promowaniu biogazu;

29.

uważa, że produkcja „zielonego gazu” powinna być dotowana w ten sam sposób, co „zielona energia elektryczna”;

30.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o zagwarantowanie, że środki z unijnych i krajowych programów będą przeznaczane na najbardziej wydajne i spełniające kryteria zrównoważonego rozwoju zakłady, zwłaszcza te, które produkują energię elektryczną i cieplną lub na tworzenie infrastruktury i sieci służących modernizacji i wprowadzaniu biogazu do sieci przesyłowych gazu naturalnego;

31.

podkreśla w związku z tym, że przesyłanie energii elektrycznej, ciepła oraz gazu ziemnego do sieci musi odbywać się w sposób niedyskryminacyjny i domaga się, aby biogaz był traktowany na równi z gazem ziemnym, aby po wprowadzeniu do sieci zasilania gazem ziemnym mógł osiągnąć swój pełny potencjał;

32.

uważa, że uproszczenie procedur handlu emisjami CO2 może w znaczącym stopniu przyczynić się do opłacalności ekonomicznej i zrównoważonego rozwoju biogazowni;

33.

podkreśla, że biogazownie mogą wspomagać rolników, którzy nie posiadają wystarczających możliwości składowania nawozu zwierzęcego, w rozwiązywaniu tego problemu w ekonomicznie opłacalny sposób;

34.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zagwarantowania, aby zakładanie biogazowni oraz uzyskiwanie zezwoleń na wykorzystywanie odpadów organicznych i osadów nie było utrudniane niepotrzebnie przedłużającymi się procedurami i przepisami administracyjnymi;

35.

zwraca uwagę na poważne różnice w długości i treści krajowych procedur udzielania zezwoleń na biogazownie oraz wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, aby wymogi krajowe w zakresie planowania przestrzennego oraz udzielania koncesji i zezwoleń nie stwarzały niepotrzebnie przeszkód;

36.

zwraca się o wprowadzenie uproszczonej procedury wydawania pozwoleń na budowę w przypadku budowy biogazowni;

37.

wzywa Komisję do ustanowienia wspólnej pozytywnej listy produktów, które są dopuszczone do stosowania w biogazowniach w celu zapewnienia równych warunków dla rolników w poszczególnych państwach członkowskich;

38.

zachęca rolników do współpracy przy zakładaniu i prowadzeniu biogazowni;

39.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o prowadzenie spójnej polityki dotyczącej biogazu; wzywa Komisję do przedstawienia szczegółowego sprawozdania w sprawie biogazu i o jego rozpowszechnienie w UE, z jednoczesnym uwypukleniem koniecznych zmian w prawodawstwie wspólnotowym i krajowym w celu ułatwienia dalszego rozwoju sektora biogazu, a także wskazaniem najbardziej wydajnych sposobów wykorzystywania funduszy i programów unijnych i podaniem przykładów najlepszych praktyk; w związku z tym zwraca się również o dokonanie oceny wpływu różnych form produkcji biogazu na klimat, ekologię terenu, dochody na wsi oraz globalne bezpieczeństwo żywnościowe;

40.

popiera kompleksowe włączenie promocji biogazów w ramy proponowanej dyrektywy dotyczącej energii odnawialnej (COM(2008)0019) ze szczególnym naciskiem na następujące elementy:

41.

wzywa Komisję do przedstawienia w najkrótszym możliwym terminie projektu dyrektywy w sprawie bioodpadów, która zawiera standardy jakości; zachęca Komisję do zbadania możliwości opracowania wspólnej dyrektywy dotyczącej biogazu i bioodpadów;

42.

wzywa Komisję do przedstawienia wniosków w sprawie przepisów w zakresie wykorzystywania pozostałości z biogazowni; wzywa Komisję do zagwarantowania, że tylko substancje organiczne umożliwiające wykorzystanie pozostałości nie zagrażając środowisku mogą być używane w biogazowniach; wzywa Komisję do rozważenia zakazania stosowania stymulatorów wzrostu zawierających metale ciężkie w paszy, jeżeli miałoby się to okazać ogólnounijnym problemem dla późniejszego wykorzystania pozostałości biogazu na polach;

43.

zwraca się do Komisji o zagwarantowanie, że dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/1/WE z dnia 15 stycznia 2008 r.w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (10), dyrektywa w sprawie azotanów (11), dyrektywa w sprawie osadów ściekowych (12), ramowa dyrektywa wodna (13), dyrektywa ptasia (14), dyrektywa siedliskowa (15) oraz prawodawstwo dotyczące metali ciężkich są rzeczywiście egzekwowane we wszystkich państwach członkowskich i regionach, czyniąc w ten sposób biogazownie wykorzystujące nawóz zwierzęcy i osady bardziej atrakcyjnymi;

44.

wzywa Komisję do jak najszybszego przedstawienia strategii w celu włączenia biogazowni do mechanizmów z Kioto, na przykład za pośrednictwem certyfikatów Green, specjalnych premii lub ulg podatkowych związanych z energią elektryczną i cieplną wytwarzaną w biogazowniach, lub innych środków; wskazuje, że zwiększyłoby to opłacalność biogazowni i jednocześnie uczyniłoby bardziej przejrzystymi wysiłki w dziedzinie rolnictwa w zakresie zwalczania zmian klimatycznych;

45.

zwraca się o przeprowadzenie oceny, czy dyrektywa w sprawie azotanów będzie zbędna po pełnym wprowadzeniu w życie ramowej dyrektywy wodnej;

46.

podkreśla ponownie, że w prawodawstwie UE nie powinno się wspierać stosowania nawozów sztucznych w większym stopniu, niż stosowania obornika zwierzęcego lub produktów ubocznych instalacji biogazowych; dlatego pilnie domaga się, jako pierwszego kroku, rewizji definicji odchodów zwierzęcych zawartej w dyrektywie w sprawie azotanów;

47.

wzywa Komisję do propagowania wprowadzania biogazu do sieci przesyłowych gazu naturalnego za pośrednictwem zaleceń lub dyrektywy;

48.

wzywa Komisję do jak najszybszego przedstawienia wniosków dotyczących dalszego zwiększania wykorzystania rolniczych zwierzęcych i roślinnych produktów ubocznych do produkcji biogazu, zgodnie z zapisami zawartymi w wyżej wymienionym komunikacie Komisji z dnia 7 grudnia 2005 r.;

49.

zwraca się do państw członkowskich, które nie wprowadziły żadnych lub wystarczających środków do istniejących krajowych programów na rzecz rozwoju o włączenie biogazu do ich śródokresowej oceny istniejących programów rozwoju regionalnego i obszarów wiejskich, a także o zaproponowanie działań na przyszłość;

50.

wzywa Komisję do zapewnienia współpracy i koordynacji pomiędzy państwami członkowskimi, również tymi, które obecnie nie posiadają biogazowni lub posiadają ich tylko niewielką ich liczbę, w celu wymiany najlepszych doświadczeń dotyczących biogazowni poprzez transfer wiedzy i technologii;

51.

zwraca się do Komisji o przedstawienie Parlamentowi do dnia 15 grudnia 2008 r. spójnego sprawozdania w sprawie produkcji biogazu w UE i perspektyw w tej dziedzinie, obejmującego ocenę wpływu, z uwzględnieniem propozycji Parlamentu i poczynionych postępów;

52.

zaprasza obecną i przyszłe prezydencje Rady Unii Europejskiej do kontynuowania dyskusji w sprawie sposobu promowania zrównoważonej produkcji biogazu; w związku z tym zauważa, że finansowo realna promocja urządzeń do produkcji biogazu powinna również obejmować połączoną produkcję ciepła i energii elektrycznej;

*

**

53.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich.

20.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 66/35

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Uruchamianie publicznych i prywatnych środków finansowych w celu zapewnienia powszechnego dostępu do przyjaznych środowisku, bezpiecznych usług energetycznych po przystępnych cenach: Globalny Fundusz Efektywności Energetycznej oraz Energii Odnawialnej” (COM(2006) 0583),

—

uwzględniając konkluzje prezydencji przyjęte na posiedzeniu Rady Europejskiej w Brukseli w dniach 8 i 9 marca 2007 r.,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 września 2007 r. w sprawie mapy drogowej na rzecz odnawialnej energii w Europie (1),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 1 czerwca 2006 r. w sprawie „Zielonej księgi w sprawie racjonalizacji zużycia energii czyli jak uzyskać więcej mniejszym nakładem środków” (2),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 grudnia 2006 r. w sprawie strategii na rzecz biomasy i biopaliw (3),

—

uwzględniając swoą rezolucję z dnia 29 września 2005 r. w sprawie udziału odnawialnej energii w UE oraz propozycji konkretnych działań (4),

—

uwzględniając art. 45 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz opinie Komisji Rozwoju oraz Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A6-0006/2008),

A.

mając na uwadze, że w kontekście ograniczania wzrostu średnich temperatur na świecie do maksymalnie 2 °C należy zdecydowanie wesprzeć energie odnawialne i efektywność energetyczną, aby po osiągnięciu w 2015 r. maksymalnych wartości globalne emisje uległy zmniejszeniu,

B.

mając na uwadze, że przegląd Sterna dotyczący ekonomii zmian klimatu (z października 2006 r.) oraz raporty Międzyrządowego Panelu ds. Zmian Klimatu wskazują, że najbiedniejsze kraje i najbiedniejsi mieszkańcy odczują niekorzystne skutki zmian klimatu najwcześniej i najmocniej,

C.

mając na uwadze, że odnawialne źródła energii i oszczędność energii stanowią kluczowe elementy zrównoważonego dostępu do usług energetycznych, przyczyniając się do:

D.

mając na uwadze, że w 2002 r. na Szczycie światowym na rzecz zrównoważonego rozwoju światowi przywódcy wspólnie postanowili zmniejszyć o połowę liczbę ludzi pozbawionych podstawowych usług energetycznych, obecnie wynoszącą 1,6 miliarda osób; mając na uwadze, że — o ile obecna tendencja się utrzyma — cel ten nigdy nie zostanie osiągnięty,

E.

mając na uwadze, że zrównoważone rozwiązania problemów energetycznych, przed którymi stoją kraje rozwijające się, powinno się zrealizować poprzez wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii oraz większe usprawnienia w zakresie efektywności energetycznej i oszczędności energii,

F.

mając na uwadze, że przejrzystość i odpowiedzialność wobec inwestorów publicznych i prywatnych będą mieć kluczowe znaczenie przy ocenie i ewentualnym dalszym zwiększaniu wsparcia udzielanego w ramach Globalnego Funduszu Efektywności Energetycznej oraz Energii Odnawialnej(GEEREF) i że kontrola będzie dokładna, zwłaszcza w pierwszych latach wdrażania funduszu,

1.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji w sprawie Globalnego Funduszu Efektywności Energetycznej oraz Energii Odnawialnej;

2.

jest zdania, że stabilny rozwój, w szczególności w krajach rozwijających się i we wschodzących gospodarkach — charakteryzujący się niskimi emisjami gazów cieplarnianych, czystym powietrzem i zrównoważonymi dostawami energii — można osiągnąć poprzez zapewnienie rozwoju technologii odnawialnych pozyskiwanych z lokalnych źródeł energii oraz dzięki poprawie dostępu do energii poprzez faworyzowanie inwestowania w odległe i zdecentralizowane jej źródła;

3.

uważa, że kluczowymi celami funduszu powinno być wspieranie efektywności energetycznej, oszczędności energii i energii odnawialnych, zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych i innych zagrożeń, poprawa dostępu do usług energetycznych w najbiedniejszych krajach oraz zróżnicowanie źródeł energii w krajach rozwijających się;

4.

ze szczególnym zadowoleniem przyjmuje fakt, że fundusz koncentruje się na ułatwianiu inwestycji prywatnych poprzez udostępnianie kapitału podwyższonego ryzyka, ponieważ w dłuższej perspektywie będzie to kluczowe dla skutecznego prowadzenia zrównoważonych projektów energetycznych w krajach rozwijających się;

5.

wzywa Komisję do dopilnowania, aby wsparcie dla poszczególnych projektów i wybór technologii były uzależnione od spełnienia kompleksowych kryteriów trwałości, od wniesienia wkładu na rzecz trwałego rozwoju oraz właściwości geograficznych i dostępnych zasobów regionalnych;

6.

wzywa Komisję do skupienia się podczas wdrażania funduszu na małych przedsięwzięciach, w przypadku których najtrudniej jest przyciągnąć inwestycje sektora prywatnego; uważa, że Komisja powinna dokonywać regularnych przeglądów swego górnego progu na inwestycje wynoszącego 10 milionów EUR na poszczególne projekty, jednocześnie przeznaczając co najmniej jedną trzecią dostępnych funduszy na małe przedsięwzięcia, kosztujące poniżej miliona EUR;

7.

wzywa Komisję do dopilnowania, aby wsparcie wszystkich projektów z zakresu biomasy, w tym projektów obejmujących wodę i oczyszczanie ścieków, w krajach rozwijających się było uzależnione od spełnienia surowych kryteriów dotyczących zrównoważenia, dzięki którym wsparcie otrzymają jedynie najbardziej zrównoważone technologie, biorąc pod uwagę wpływ pełnego cyklu życia biomasy na emisję gazów cieplarnianych, jakość powietrza, zarządzanie obszarami wiejskimi, warunki społeczno-gospodarcze oraz różnorodność biologiczną, w tym zachowanie lasów naturalnych oraz zapewnienie dostaw żywności dla wszystkich poprzez poprawę najlepszych praktyk lokalnego rolnictwa;

8.

wzywa Komisję do zapewnienia wsparcia przez GEEREF projektów z zakresu ogniw fotowoltaicznych i do wsparcia opracowywania technologii z zakresu inteligentnych sieci przesyłowych; zachęca w szczególności do inwestycji przydatnych dla ludzi ubogich na obszarach wiejskich, takich jak elektryfikacja z wykorzystaniem energii odnawialnej (w tym energii wodnej, słonecznej, wiatrowej i biomasy), wykorzystujące energię słoneczną grzejniki, pasteryzatory i kuchenki, pompy wiatrowe oraz ulepszone piece kuchenne, a także poparcie dla systemów mikrokredytów w celu zwiększenia udziału lokalnego w projektach w zakresie energetyki;

9.

nalega, aby GEEREF nie wspierał dużych przedsięwzięć o wartości powyżej 1 miliona EUR na rzecz tradycyjnych źródeł energii i współspalania biomasy w istniejących lub nowych elektrowniach węglowych, wykorzystywania paliw kopalnych na niewielką skalę (na przykład w generatorach dieslowych) ani produkcji biopaliw na dużą skalę; wzywa Komisję do dopilnowania, aby inwestycje z podfunduszy wspieranych przez GEEREF nie promowały tego rodzaju technologii; wzywa zatem Komisję do dopilnowania, aby odpowiednie umowy o zarządzanie oraz kryteria wyboru projektów wykluczały wybór tych projektów;

10.

uważa, że w miarę możliwości wsparcie należy koncentrować na przedsięwzięciach łączących technologie z zakresu energii odnawialnej z lepszą efektywnością energetyczną, takich jak projekty dotyczące poprawy zasobów budowlanych, oświetlenia i systemu chłodzenia;

11.

wzywa do pełnej koordynacji GEEREF i przyszłych działań podejmowanych w ramach zaproponowanej przez Komisję współpracy międzynarodowej w dziedzinie wydajności energetycznej w celu osiągnięcia lepszej współpracy w zakresie badań, rozwoju i wyznaczania standardów;

12.

wzywa Komisję do dopilnowania, aby fundusz wspierał rozwój lokalnych rynków, wytwórczości i zdolności w krajach rozwijających się, np. poprzez wsparcie udzielane lokalnym MŚP, aby dzięki temu mogły one brać odpowiedzialność za wprowadzanie na rynek nowych technologii w danym regionie;

13.

uważa, że fundusz powinien być również wykorzystywany do tworzenia firmom z UE, zwłaszcza MŚP, możliwości wspierania poprzez ich wiedzę techniczną rozwoju i stosowania zrównoważonych technologii energetycznych w krajach rozwijających się;

14.

wzywa Komisję do dopilnowania, aby fundusz był spójny z innymi kierunkami polityki rozwoju oraz inicjatywami energetycznymi na rzecz krajów rozwijających się prowadzonymi przez państwa członkowskie i UE i odpowiednio je uzupełniał;

15.

wzywa Komisję do dopilnowania, aby fundusz uzupełniał wiele innych międzynarodowych inicjatyw i funduszy wspierających obecnie zrównoważone przedsięwzięcia energetyczne w krajach rozwijających się, wraz z projektami prowadzonymi przez Bank Światowy i banki rozwoju regionalnego oraz przedsięwzięciami rozpoczętymi w 2002 r. w trakcie Światowego Szczytu Zrównoważonego Rozwoju, i aby sprawnie obok nich funkcjonował;

16.

wzywa Komisję do zapewnienia, aby fundusz przyczyniał się do znoszenia barier na stosowanie mechanizmu czystego rozwoju (MCR) w niektórych krajach, w szczególności najmniej rozwiniętych, oraz do dalszego stymulowania takich projektów w zakresie MCR, które są rzeczywiście uzupełniające, mają pozytywne oddziaływanie w zakresie stałego rozwoju i spełniają kryteria najwyższych standardów;

17.

wzywa Komisję do poszukiwania sposobów rozszerzenia funduszu w perspektywie przyszłego systemu, jaki będzie obowiązywał po 2012 r. w ramach Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, zważywszy że zrównoważona energia w krajach rozwijających się będzie mieć kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celów konwencji;

18.

ubolewa nad faktem, że proponowany minimalny cel finansowania w wysokości 100 milionów EUR jako wkład z GEEREF — przy wkładzie z budżetu wynoszącym zaledwie po 15 milionów EUR na rok 2007 i rok 2008 — jest dalece niewystarczający, jeśli celem ma być „zwiększenie liczby projektów dotyczących efektywności energetycznej i energii ze źródeł odnawialnych oraz przyczynienie się w znacznym stopniu do trwałego rozwoju”, a dotychczas tylko nieliczne kraje zdecydowały się uczestniczyć finansowo w funduszu; dlatego wzywa Komisję do zwiększenia wkładu i jednoczesnego zachęcania państw członkowskich oraz wielostronnych instytucji finansowych do połączenia sił w celu znacznego zwiększenia wielkości funduszu; wzywa wiele innych państw członkowskich do zgłoszenia swego udziału finansowego;

19.

uważa, że kluczowym celem w pierwszych latach GEEREF, będącego funduszem otwartym, powinno być opracowanie wzorców mogących stanowić zachętę do dalszych wkładów finansowych, co zwiększy przepływ inwestycji w energie odnawialne i efektywność energetyczną do krajów rozwijających się oraz do krajów przechodzących transformację gospodarczą, chroniąc przed niedostatkiem energii o wiele większą liczbę ludzi niż pierwotnie zakładane 1 do 3 milionów;

20.

podkreśla, że GEEREF musi w pierwszej kolejności zaspokajać konkretne potrzeby krajów najsłabiej rozwiniętych oraz wspierać działania o udokumentowanych silnych związkach ze zmniejszaniem ubóstwa; odnotowuje, że zakres działania GEEREF obejmuje wspieranie podfunduszy regionalnych dla Afryki Subsaharyjskiej, Karaibów i wyspiarskich państw Pacyfiku, krajów objętych europejską polityką sąsiedztwa (wraz z krajami Afryki Północnej oraz nienależącymi do UE krajami Europy Wschodniej), Ameryki Łacińskiej oraz Azji; wzywa jednak do położenia szczególnego nacisku na zaspokajanie potrzeb krajów AKP; wzywa Komisję do zapewnienia takiego rozdysponowania środków, by nie zasiliły one tylko jednego czy dwóch podfundyszy; zdecydowanie zaleca, aby wszelkie podfundusze przeznaczone dla Chin i Rosji — o ile stanowią część portfela — nie pochłaniały wszystkich dostępnych zasobów i aby były przedmiotem szczególnego zainteresowania jako projekty pilotażowe;

21.

Przyznaje jednak, że w formie, w jakiej został on obecnie przedstawiony, GEEREF może mieć trudności w sprostaniu kryteriom Komitetu Pomocy Rozwojowej OECD dotyczącym oficjalnej pomocy rozwojowej, jako że inwestycje będą opierały się raczej na przewidywaniach dotyczących rentowności niż na potrzebach rozwojowych; przyznaje, że istnieje ryzyko, iż zmniejszenie ubóstwa wymienione jako konkretny cel GEEREF może stać się jedynie drugorzędnym celem tego funduszu; dlatego podkreśla, że oprócz opracowania jasnych kryteriów rozwoju umożliwiających monitorowanie projektów kwalifikujących się do finansowania z GEEREF, Komisja musi też znaczenie zwiększyć wsparcie finansowe na rzecz rozwoju, by zapewnić najuboższym dostęp do zrównoważonych usług energetycznych;

22.

wzywa Komisję do składania regularnych sprawozdań z postępu prac nad wdrażaniem funduszu i ze wspieranych projektów oraz w szczególności do złożenia Parlamentowi rocznego sprawozdania z postępu prac;

23.

wzywa Komisję do zaproponowania sposobów ułatwiania wzmożonej komunikacji i wymiany doświadczeń w zakresie projektów oraz ich konkretnych wyników i wkładu wniesionego w trwały rozwój;

24.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

20.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 66/38

—

uwzględniając art. 177-181 Traktatu WE,

—

uwzględniając podpisaną w dniu 23 czerwca 2000 r. w Kotonu umowę o partnerstwie (1) pomiędzy członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP) z jednej strony a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi z drugiej, zmienioną umową zmieniającą umowę o partnerstwie, podpisaną w Luksemburgu w dniu 25 czerwca 2005 r. (2),

—

uwzględniając deklarację milenijną popartą przez ONZ w 2000 r., sprawozdanie ONZ w sprawie inwestowania w rozwój z 2005 r. oraz Milenijne Cele Rozwoju,

—

uwzględniając deklarację paryską o efektywności pomocy przyjętą w dniu 2 marca 2005 r.,

—

uwzględniając porozumienie w sprawie finansowania rozwoju przyjęte w Monterrey w 2002 r.,

—

uwzględniając wspólne oświadczenie Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w ramach Rady, Parlamentu Europejskiego i Komisji w sprawie polityki rozwojowej Unii Europejskiej: „Konsensus Europejski” (Konsensus Europejski w sprawie rozwoju) (3),

—

uwzględniając wspólne oświadczenie Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w ramach Rady, Parlamentu Europejskiego i Komisji: „Europejski konsensus w sprawie pomocy humanitarnej” (4),

—

uwzględniając konkluzje Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich, którzy spotkali się dnia 15 maja 2007 r. w ramach szczytu Rady poświęconego kodeksowi postępowania UE w sprawie komplementarności i podziału pracy w ramach polityki na rzecz rozwoju,

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Spójność polityki na rzecz rozwoju: przyspieszanie postępu w osiąganiu Milenijnych Celów Rozwoju” (COM(2005) 0134),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Przyspieszenie tempa realizacji Milenijnych Celów Rozwoju — finansowanie rozwoju i efektywność pomocy” (COM(2005) 0133),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Udzielanie pomocy przez UE: więcej, lepiej i szybciej” (COM(2006) 0087) oraz odnośne konkluzje Rady ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych z dnia 11 kwietnia 2006 r.,

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Sprawozdanie roczne 2006 na temat wspólnotowej polityki rozwoju oraz realizacji pomocy zewnętrznej” (COM(2006)0326),

—

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. ustanawiające instrument finansowania współpracy na rzecz rozwoju (DCI) (5),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Sposób sprawowania rządów w świetle konsensusu europejskiego w sprawie polityki rozwoju: W stronę zharmonizowanego podejścia w Unii Europejskiej” (COM(2006) 0421),

—

uwzględniając politykę Republiki Czeskiej w zakresie międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju, w tym plan dwustronnej współpracy na rzecz rozwoju w 2007 r. oraz krajowe dokumenty strategiczne dla Angoli i Zambii,

—

uwzględniając politykę Węgier w zakresie międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju,

—

uwzględniając program Łotwy w zakresie polityki współpracy na rzecz rozwoju na lata 2006–2010,

—

uwzględniając politykę Litwy w zakresie współpracy na rzecz rozwoju na lata 2006–2010,

—

uwzględniając strategię Estonii na rzecz współpracy dla rozwoju i pomocy humanitarnej na lata 2006–2010,

—

uwzględniając strategię dotyczącą współpracy Polski na rzecz rozwoju ogłoszoną w 2003 r. oraz polski program pomocy na rok 2007,

—

uwzględniając krajową strategię Rumunii w zakresie międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju,

—

uwzględniając średniookresową strategię w zakresie oficjalnej pomocy rozwojowej (ODA) Słowacji na lata 2003–2008 oraz krajowy program ODA Słowacji na 2006 r.,

—

uwzględniając słoweńską współpracę na rzecz rozwoju w latach 2002–2004,

—

uwzględniając sprawozdanie organizacji pozarządowej Aid Watch (ds. monitorowania pomocy) za 2007 r. zatytułowane „Wstrzymać się z brawami! Istnieje ryzyko, że rządy UE nie dotrzymają obietnic pomocy” autorstwa europejskiej organizacji pozarządowej CONCORD (konfederacja na rzecz pomocy humanitarnej i rozwoju), zawierające dokonaną przez organizację pozarządową ocenę wyników poszczególnych krajów UE w zakresie ODA,

—

uwzględniając strategię UE dla Azji Środkowej (Strategia na rzecz nowego partnerstwa) na lata 2007–2013,

—

uwzględniając „Europejski konsensus w sprawie rozwoju: wkład na rzecz edukacji dla rozwoju i podnoszenia świadomości”, strategiczne ramy nakreślone przez przedstawicieli instytucji UE, państw członkowskich, społeczeństwa obywatelskiego i innych zainteresowanych podmiotów, przedstawione podczas Europejskich Dni Rozwoju w Lizbonie w listopadzie 2007 r.,

—

uwzględniając konsensus europejski w sprawie komunikatu organizacji pozarządowych przyjęty w dniach 7–9 listopada 2006 r.,

—

uwzględniając rezolucję Rady (Rozwój) z dnia 8 listopada 2001 r. w sprawie edukacji rozwojowej i podniesienia publicznej świadomości współpracy na rzecz rozwoju w Europie,

—

uwzględniając deklarację z Maastricht ogólnoeuropejskiego kongresu (15–17 listopada 2002 r.) na rzecz globalnej edukacji, reprezentującego parlamentarzystów, władze lokalne i regionalne oraz organizacje społeczeństwa obywatelskiego z państw członkowskich Rady Europy, w sprawie europejskich ram strategicznych dla poprawy i rozszerzenia globalnej edukacji w Europie do 2015 r.,

—

uwzględniając proces z Palermo w 2003 r., zainicjowany z myślą o stworzeniu nieformalnego forum do dyskusji nad najważniejszymi wydarzeniami i kwestiami w zakresie europejskiej pomocy na rzecz rozwoju jako nieformalnego uzupełnienia oficjalnych procedur konsultacji Komisji,

—

uwzględniając europejską konferencję w sprawie podnoszenia świadomości i edukacji dla rozwoju na rzecz solidarności północy z południem, zorganizowaną w Brukseli w dniach 19 i 20 maja 2005 r.,

—

uwzględniając konferencję helsińską w sprawie europejskiej edukacji dla rozwoju w dniach 3–4 lipca 2006 r.,

—

uwzględniając osiemnastomiesięczny program dotyczący polityki na rzecz rozwoju przeprowadzony dla niemieckiej, portugalskiej i słoweńskiej prezydencji,

—

uwzględniając art. 49 Traktatu UE,

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Szersza Europa - sąsiedztwo: nowe ramy stosunków z naszymi wschodnimi i południowymi sąsiadami” (COM(2003) 0104) i rezolucję Parlamentu z dnia 20 listopada 2003 r. zatytułowaną „Szersza Europa — sąsiedztwo: nowe ramy stosunków z naszymi wschodnimi i południowymi sąsiadami” (6),

—

uwzględniając dokument zatytułowany „Bezpieczna Europa w lepszym świecie — europejska strategia bezpieczeństwa”, zatwierdzony przez Radę Europejską w Brukseli w dniu 12 grudnia 2003 r.,

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Europejska Polityka Sąsiedztwa — Dokument strategiczny” (COM(2004)0373),

—

uwzględniając komunikat Komisji dotyczący propozycji Komisji w sprawie planów działania w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa (EPS) (COM(2004)0795),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Europejska Polityka Sąsiedztwa — Dokument strategiczny” (COM(2005)0072),

—

uwzględniając komunikat Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie wzmocnienia europejskiej polityki sąsiedztwa (COM(2006)0726),

—

uwzględniając plan działania dla Południowego Kaukazu (Armenia, Azerbejdżan, Gruzja) przyjęty przez Komisję w dniu 14 listopada 2006 r.,

—

uwzględniając dokument roboczy Komisji załączony do jej wyżej wymienionego komunikatu w sprawie wzmocnienia europejskiej polityki sąsiedztwa (SEC(2006)1504),

—

uwzględniając dokument roboczy Komisji (SEC(2007)0840) załączony do jej komunikatu zatytułowanego „Sprawozdanie roczne 2007 na temat wspólnotowej polityki rozwoju oraz realizacji pomocy zewnętrznej w 2006 r.” (COM(2007)0349),

—

uwzględniając sprawozdania z postępu prac EPS w sprawie Ukrainy (SEC(2006)1505) oraz Mołdowy (SEC(2006)1506),

—

uwzględniając publikację Komisji z 24 listopada 2005 r. zatytułowaną „Europejska polityka sąsiedztwa: rok postępu prac” (IP/05/1467),

—

uwzględniając komunikat dla kolegium komisarzy przygotowany przez komisarz Benitę Ferrero-Waldner zatytułowany „Wdrażanie i propagowanie europejskiej polityki sąsiedztwa” (SEC(2005)1521),

—

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1638/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 2006 r. określające przepisy ogólne w sprawie ustanowienia Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa (7) (ENPI),

—

uwzględniając decyzję Rady 2006/62/EC z dnia 23 stycznia 2006 r. umożliwiającą krajom objętym europejską polityką sąsiedztwa, jak również Rosji korzystanie z Programu Pomocy Technicznej i Wymiany Informacji (TAIEX) (8),

—

uwzględniając decyzję Rady 2005/47/WE z dnia 22 grudnia 2004 r. zmieniającą decyzję 2000/24/WE w celu uwzględnienia rozszerzenia Unii Europejskiej oraz europejskiej polityki sąsiedztwa (9),

—

uwzględniając sprawozdanie zatytułowane „Europejski instrument sąsiedztwa i partnerstwa” Białoruś/Mołdowa/Ukraina/Armenia/Azerbejdżan/Gruzja (oddzielnie): krajowy dokument strategiczny na lata 2007–2013 oraz krajowy program indykatywny na lata 2007–2010,

—

uwzględniając wschodni regionalny dokument strategiczny WE–ENPI na lata 2007–2013 uzupełniający krajowe dokumenty strategiczne przyjęte przez Komisję,

—

uwzględniając wschodni regionalny program indykatywny ENPI na lata 2007–2010 doprecyzowujący zakres interwencji w ramach wschodniej regionalnej koperty nowego ENPI,

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Synergia czarnomorska — Nowa inicjatywa współpracy regionalnej” (COM(2007)0160),

—

uwzględniając komunikat Komisji dotyczący ogólnej koncepcji umożliwienia krajom partnerskim objętym europejską polityką sąsiedztwa uczestnictwa w agencjach i programach Wspólnoty (COM(2006)0724),

—

uwzględniając dokument z czerwca 2006 r., stanowiący część serii dokumentów okazjonalnych Dyrekcji Generalnej ds. Gospodarczych i Finansowych z czerwca 2006 r. zatytułowanej „Europejska polityka sąsiedztwa: przegląd ekonomiczny krajów objętych EPS”,

—

uwzględniając program dotyczący budowania potencjału, uruchomiony przez Komisję w lipcu 2007 r. i mający na celu wspomaganie państw członkowskich i krajów kandydujących w zakresie współpracy na rzecz rozwoju,

—

uwzględniając rezolucję z dnia 19 stycznia 2006 r. w sprawie europejskiej polityki sąsiedztwa (10),

—

uwzględniając umowy o partnerstwie i współpracy,

—

uwzględniając art. 45 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju (A6-0036/2008),

A.

mając na uwadze, że w 2006 r. UE dostarczyła oficjalną pomoc rozwojową (ODA) w wysokości 47 524 miliony EUR, co stanowi 57 % ODA w skali światowej, która to kwota do 2010 r. ma wzrosnąć do 78 626 milionów EUR,

B.

mając na uwadze, że nowe państwa członkowskie UE zobowiązały się do osiągnięcia założeń ODA w wysokości 0,17 % swego DNB do 2010 r. i 0,33 % do 2015 r., a przyszłe wkłady mają wzmocnić rolę UE w zakresie międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju,

C.

mając na uwadze, że pomoc nowych państw członkowskich na rzecz rozwoju dotyczy zarówno europejskiej polityki w zakresie współpracy na rzecz rozwoju, jak i europejskiej polityki sąsiedztwa,

D.

mając na uwadze, że kraje priorytetowe, na które ukierunkowana jest współpraca nowych państw członkowskich na rzecz rozwoju, to kraje ze Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP) oraz kraje Zachodnich Bałkanów, a także kilka krajów będących członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP),

E.

mając na uwadze, że ramy instytucjonalne pozostają jednym z najważniejszych wyzwań w zakresie skutecznej współpracy nowych państw członkowskich na rzecz rozwoju,

F.

mając na uwadze, że jedno z najważniejszych wyzwań, przed jakim stoją państwa członkowskie, jest stworzenie stojącej ponad podziałami partyjnymi publicznej pomocy dla współpracy na rzecz rozwoju, w tym pomocy dla najmniej rozwiniętych krajów świata,

G.

mając na uwadze, że w większości państw członkowskich należy jeszcze zwiększyć świadomość zagadnień dotyczących współpracy na rzecz rozwoju;

H.

mając na uwadze, że prawo państw członkowskich do realizacji strategii na rzecz rozwoju zgodnie z priorytetami nakreślonymi na szczeblu krajowym jest wyrazem ich suwerenności i powinno być zawsze uznawane i przestrzegane jako takie;

I.

mając na uwadze, że większość dwustronnego ODA Estonii i Łotwy przeznaczona jest dla krajów WNP, zwłaszcza Gruzji, Mołdowy i Ukrainy, oraz Afganistanu, mając na uwadze, że wydatki Estonii na oficjalną pomoc rozwojową wynosiły w roku 2005 0,08 %, a wydatki ODA Łotwy wyniosły w roku 2005 0,07 %,

J.

mając na uwadze, że większość dwustronnego ODA Litwy przeznaczona jest dla Białorusi, Ukrainy, Mołdowy, krajów Południowego Kaukazu, Afganistanu (prowincja Ghor) i Iraku oraz tylko jednego kraju AKP, jakim jest Mauretania, a w 2005 r. Litwa wydała na ODA 0,06 %,

K.

mając na uwadze, że większość dwustronnego ODA Polski przeznaczona jest dla Białorusi, Ukrainy, Mołdowy oraz Gruzji, a jej ODA w 2005 r. wyniosło 0,07 %,

L.

mając na uwadze, że większość dwustronnego ODA Węgier przeznaczona jest dla Bałkanów Zachodnich (Czarnogóry, Serbii, Bośni i Hercegowiny), a ODA Węgier w 2005 r. wyniosło 0,11 %,

M.

mając na uwadze, że większość dwustronnego ODA Rumunii przeznaczona jest dla Mołdowy, Serbii oraz Gruzji, a jej ODA w 2006 r. wyniosło 0,04 %,

N.

mając na uwadze, że większość dwustronnego ODA Słowenii przeznaczona jest dla Bałkanów Zachodnich (Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Serbii, Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii, Albanii) oraz Mołdowy, a w 2005 r. wydała ona na ODA 0,11 %,

O.

mając na uwadze, że większość dwustronnego ODA Słowacji przeznaczona jest dla Serbii, Czarnogóry, Kirgistanu, Kazachstanu, Ukrainy i Białorusi, a jej wydatki na ODA wyniosły w 2005 r. 0,12 %,

P.

mając na uwadze, że większość dwustronnego ODA Republiki Czeskiej przeznaczona jest dla Bośni i Hercegowiny, Mołdowy, Mongolii, Serbii, Czarnogóry oraz Wietnamu, a jej wydatki na ODA wyniosły w 2005 r. 0,11 %,

Q.

mając na uwadze, że Bułgaria przyjęła strategię krajową w zakresie współpracy na rzecz rozwoju dopiero pod koniec roku 2007, priorytetem są dla niej Albania, Była Jugosłowiańska Republika Macedonii, Bośnia i Hercegowina, Ukraina i Mołdowa, a w 2005 r. jej wydatki z tytułu ODA ocenia się na około 0,04 %, co równa się wkładowi Bułgarii w instytucje wielostronne,

R.

mając na uwadze, że w ramach polityki europejskiej współpracy na rzecz rozwoju Estonia, Łotwa i Rumunia nie ukierunkowują się na żadne kraje AKP; jednakże Estonia nie wykluczyła podjęcia w przyszłości dwustronnej współpracy z jednym najmniej rozwiniętym państwem Afryki Subsaharyjskiej,

S.

mając na uwadze, że Bułgaria zamierza ukierunkować się na te kraje Afryki, z którymi przed 1989 r. miała umowy dwustronne, takie jak Ghana,

T.

mając na uwadze, że Republika Czeska ukierunkowuje się na Angolę i Zambię, przy czym Angola otrzymuje 8 % (956 000 EUR w 2007 r.), a Zambia 4 % (775 000 EUR w 2007 r.) przydzielonych funduszy; mając na uwadze, że finansuje ona programy w Angoli w sektorze rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich, a także edukacji, oraz programy przekrojowe, takie jak oczyszczanie z min, zwiększanie zdolności sektora publicznego, promocja społeczeństwa obywatelskiego i równości płci oraz ochrony środowiska; mając na uwadze, że finansuje ona programy w Zambii – ukierunkowane na prowincję zachodnią o wyjątkowo nieprzyjaznym środowisku naturalnym — w sektorze ochrony zdrowia, z myślą o osiągnięciu Milenijnych Celów Rozwoju, takich jak zmniejszenie śmiertelności dzieci, poprawa zdrowia matek, walka z HIV/AIDS oraz innymi chorobami,

U.

mając na uwadze, że Węgry ukierunkowują się na Etiopię, a Polska głównie na Angolę i Tanzanię,

V.

mając na uwadze, że Słowacja ukierunkowuje się na Kenię, Sudan i Mozambik, na sektory gospodarczy i ochrony zdrowia w Kenii, oferując wsparcie dla wykorzystania odnawialnych zasobów; mając także na uwadze, że jej współpraca z Sudanem na rzecz rozwoju obejmuje zmniejszenie długu i skierowana jest na infrastrukturę techniczną, jak np. gospodarka wodna, a w sektorze społecznym zwłaszcza na wspieranie wykształcenia na poziomie podstawowym i podstawowej opieki zdrowotnej,

W.

mając na uwadze, że Słowenia zamierza ukierunkować się na Madagaskar, Niger, Mali, Burkinę Faso, Ugandę i Malawi poprzez słoweńskie organizacje pozarządowe na rzecz rozwoju i wspierać społeczności lokalne w sektorach takich jak infrastruktura, edukacja, zaopatrzenie w wodę, kanalizacja i zrównoważona dostawa energii,

X.

mając na uwadze, że Litwa rozpoczęła w roku 2006 swój pierwszy projekt dwustronny w Mauretanii (pomoc w rozwijaniu zasobów naturalnych),

Y.

Y mając na uwadze, że we wszystkich nowych państwach członkowskich znaczna część pomocy na rzecz rozwoju jest przekazywana wielostronnymi kanałami, łącznie z UE, w związku z czym wszystkie te kraje przyczyniają się pośrednio do rozwoju krajów AKP,

Z.

mając na uwadze, że EPS stanowi jeden z priorytetów w zakresie zewnętrznych stosunków UE z myślą o wspieraniu dobrego zarządzania i rozwoju gospodarczego w pobliżu i zmniejszaniu w ten sposób politycznych, gospodarczych i społecznych różnic między państwami członkowskimi i ich sąsiadami,

AA.

mając na uwadze, że plany działania EPS dla trzech państw Południowego Kaukazu (Gruzji, Armenii i Azerbejdżanu) ogłoszono w dniu 14 listopada 2006 r. pomimo początkowego odrzucenia włączenia krajów Południowego Kaukazu do EPS w przypisie do wymienionego wyżej komunikatu Komisji w sprawie szerszej Europy,

AB.

mając na uwadze, że plany działania z założenia są dostosowane do każdego kraju,

AC.

mając na uwadze, że UE tradycyjnie popiera regionalne podejście w stosunkach zewnętrznych,

AD.

mając na uwadze, że rząd Gruzji wyraża nadzieję, iż Gruzja zostanie raczej włączona do regionu Morza Czarnego, wraz z Ukrainą i Mołdową, niż do regionu Południowego Kaukazu, co zostało również uwzględnione w planie działania,

AE.

mając na uwadze, że plan działania UE-Gruzja wskazuje, ze UE jest gotowa udzielić Gruzji pewnej zwiększonej pomocy politycznej w dziedzinie rozwiązywania konfliktów, czego dotychczas odmawiała,

AF.

mając na uwadze, że nowe państwa członkowskie uczestniczyły w opracowywaniu EPS przed przystąpieniem do UE,

AG.

mając na uwadze, że nowe państwa członkowskie nie miały żadnego wpływu na plany działania, a także nie były włączone w proces decyzyjny i procedurę przed uzyskaniem członkostwa,

AH.

mając na uwadze, że w celu podpisania EPS kraje sąsiadujące muszą posiadać obowiązujące stosunki wynikające z umów, takich jak umowa o partnerstwie i współpracy lub umowa o stowarzyszeniu; w związku z tym Białoruś, Libia oraz Syria są wyłączone z EPS, ponieważ nie posiadają obowiązujących stosunków wynikających z umów,

AI.

mając na uwadze, że UE dąży do stworzenia zrównoważonego dwustronnego i regionalnego podejścia do Azji Środkowej,

AJ.

mając na uwadze, że stosunki między Kazachstanem, Kirgistanem, Federacją Rosyjską, Tadżykistanem, Turkmenistanem, Uzbekistanem i UE opierają się na umowach o partnerstwie i współpracy, ramach współpracy takich jak Inicjatywa BAKU, a także na różnorodnych instrumentach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa,

AK.

mając na uwadze, że jeśli chodzi o ewentualne członkostwo, wszyscy sąsiedzi mają takie same możliwości nawiązania uprzywilejowanych stosunków z UE, opartych na wspólnych dla obu stron interesach i wspólnych wartościach, zgodnie z własnymi aspiracjami,

AL.

mając na uwadze, że podstawową zaletą planów działania jest pomaganie państwom w identyfikowaniu priorytetów, a także kierowanie pomocy UE na ich działania,

AM.

mając na uwadze, że Bułgaria i Rumunia zostały już włączone do współpracy transgranicznej z odnośnymi partnerami EPS,

AN.

mając na uwadze, że rola nowych państw członkowskich w dzieleniu się doświadczeniami z okresu przejściowego zostanie wzmocniona i zostanie uwzględniona przy przeprowadzaniu analizy „starych” państw członkowskich za pośrednictwem Programu Pomocy Technicznej i Wymiany Informacji (TAIEX) i programów bliźniaczych,

AO.

mając na uwadze, że obecny poziom wydatków w większości krajów Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) na podnoszenie świadomości społecznej w zakresie kwestii dotyczących rozwoju wynosi w sumie ok. 190 mln EUR, czyli 0,25 % całkowitego ODA,

AP.

mając na uwadze, że wszystkie nowe państwa członkowskie – z wyjątkiem Polski i Malty – uważają edukację dla rozwoju za priorytet swych krajowych platform organizacji pozarządowych na rzecz rozwoju,

AQ.

mając na uwadze, że żadne z nowych państw członkowskich nie posiada jeszcze krajowej strategii na rzecz edukacji dla rozwoju,

AR.

mając na uwadze, że jedynie 12 % obywateli krajów OECD faktycznie słyszało o Milenijnych Celach Rozwoju, zaś wśród nich 62 % nie wie, co ten termin oznacza, a 17 % obywateli Europy nie jest przekonanych, czy pomoc w ogóle coś zmienia wobec występowania korupcji oraz poglądu, że nie przynosi ona korzyści ubogim (liczba ta sięga 34 % w Portugalii, 24 % we Włoszech, 23 % w Irlandii i 22 % w Hiszpanii),

AS.

mając na uwadze, że zaledwie 29 % obywateli Europy uważa, że spadek skrajnego ubóstwa i głodu nastąpi do 2015 r., przy czym najczęściej podawane przeszkody to brak środków finansowych lub zasobów (18 %), brak dobrej woli (18 %) i duża skala założonych zadań (14 %),

AT.

mając na uwadze, że w Programie Narodów Zjednoczonych ds. rozwoju (UNDP) zostało zaproponowane, aby Komisja i państwa członkowskie wyznaczyły sobie cel przeznaczenia 3 % lub więcej ze środków ODA na podnoszenie stanu świadomości i edukację dla rozwoju,

1.

podkreśla, że polityka na rzecz rozwoju stanowi w całości część acquis communautaire i przypomina międzynarodowe zobowiązania nowych państw członkowskich na tym polu; podkreśla, że UE musi wspierać nowe państwa członkowskie i pomagać im w przyjmowaniu acquis communautaire;

2.

uważa, że dziesięć nowych państw członkowskich podpisało się pod konsensusem europejskim w sprawie rozwoju w ciągu roku od ich przystąpienia, zgadzając się na wdrożenie ambitnego modelu na rzecz rozwoju i na działania zmierzające do osiągnięcia w wyznaczonych ramach czasowych Milenijnych Celów Rozwoju;

3.

wyraża zaniepokojenie, że wiele nowych państw członkowskich nie znajduje się na dobrej drodze do realizacji założonego celu w wysokości 0,17 % DNB wydatkowanych na ODA do 2010 r., ale według niektórych ODA może towarzyszyć ogólnym cięciom budżetowym wynikającym z konieczności zmniejszenia zadłużenia publicznego;

4.

podkreśla doświadczenie nowych państw członkowskich, zwłaszcza ich przejście na drogę demokratyczną, i uważa, że dobre zarządzanie i promowanie demokracji muszą być dla UE priorytetami w obszarze współpracy na rzecz rozwoju; wzywa instytucje UE do wykorzystania, w celu wzbogacenia polityki na rzecz rozwoju, doświadczenia zdobytego w tym zakresie przez nowe państwa członkowskie;

5.

uważa, że dzięki polityce czynnej współpracy nowe państwa członkowskie wniosą wkład w poszanowanie podstawowych praw i solidarność z nowymi pokoleniami w krajach trzecich objętych europejską polityką sąsiedztwa,

6

. podkreśla wymierne korzyści dla nowych państw członkowskich wynikające z uczestnictwa w polityce współpracy na rzecz rozwoju, zwłaszcza w obszarach rozwoju gospodarczego i handlu;

7.

z zadowoleniem przyjmuje nowe podejście Komisji wykraczające poza tradycyjną politykę na rzecz rozwoju oraz tworzące nowe partnerskie stosunki z krajami rozwijającymi się;

8.

z zadowoleniem przyjmuje gotowość społeczności międzynarodowej do przyjęcia zasady wspólnej odpowiedzialności w przypadku krytycznej sytuacji humanitarnej;

9.

sugeruje, by nowe i stare państwa członkowskie współpracowały aktywniej w obrębie UE w celu zagwarantowania, że sytuacja w poszczególnych krajach włączonych do EPS jest monitorowana bardziej na bieżąco, umożliwiając w ten sposób UE elastyczniejsze reagowanie w dziedzinie polityki wobec tych krajów;

10.

podkreśla związek między rozwojem a migracją, co stanowi poważne wyzwanie dla większości nowych państw członkowskich położonych przy zewnętrznych granicach UE;

11.

przyznaje, że nowe państwa członkowskie dokonały postępów, przekształcając się z odbiorców pomocy w kraje będące jej dawcami i uznaje związane z tym faktem wyzwania;

12.

odnotowuje, że po okresie przejściowym priorytety dla nowych państw członkowskich wyznaczają ich stosunki historyczne i związki z ich sąsiadami, a większość budżetu nowych państw członkowskich na współpracę na rzecz rozwoju ukierunkowana jest na ich najbliższych sąsiadów oraz kraje WNP; wzywa UE do wykorzystania okazji, jaką jest przystąpienie nowych państw członkowskich, do wzmocnienia jej strategicznej obecności w Europie Wschodniej, Azji Środkowej i na Kaukazie, które to regiony do tej pory nie były celem europejskiej pomocy, lecz które niemniej jednak stoją przed licznymi wyzwaniami w dziedzinie rozwoju;

13.

podkreśla, że skuteczne działania na rzecz wspierania demokracji i praworządności, które są kluczowymi obszarami interwencji nowych państw członkowskich, mają także długofalowe efekty w postaci zmniejszenia ubóstwa, które jest priorytetowym celem polityki UE na rzecz rozwoju określonym w DCI;

14.

przypomina „wschodni wymiar” zewnętrznych stosunków UE i uważa, że nowe zgromadzenie UE i krajów ościennych (podobne do Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE, Partnerstwa euro-śródziemnomorskiego (Euromed) i Europejsko-Latynoamerykańskiego Zgromadzenia Parlamentarnego (Eurolat)) może opierać się na historycznych doświadczeniach, stanowić bodziec dla wkładu nowych państw członkowskich w politykę UE i pomagać we wspólnym ukształtowaniu EPS, a także powiadamiać kraje sąsiedzkie o nowych obszarach polityki;

15.

uznaje, że w ministerstwach spraw zagranicznych większość państw członkowskich ma wydziały do zajmowania się konkretnie współpracą na rzecz rozwoju, niemniej jednak zaleca, by wzmocniły one koordynację we własnych ministerstwach, między sobą oraz z innymi państwami członkowskimi w zakresie zatwierdzonym przez parlamenty krajowe w procesie podejmowania decyzji;

16.

uznaje tworzenie właściwych instytucji oraz wdrażanie polityki za czasochłonny proces;

17.

uznaje, że największym wyzwaniem dla nowych państw członkowskich na nadchodzące lata będzie zwiększenie budżetu oraz rozszerzenie działań podnoszących świadomość;

18.

z zadowoleniem przyjmuje wyżej wymienione ramy strategiczne „Europejski konsensus w sprawie rozwoju: wkład na rzecz edukacji dla rozwoju i podnoszenia świadomości” i podkreśla, że Parlament ma istotną rolę do odegrania w podkreślaniu obecnego i potencjalnego znaczenia edukacji dla rozwoju i świadomości zarówno w formalnej, jak i nieformalnej edukacji w nowych państwach członkowskich;

19.

uważa, że długookresowe projekty z partnerami i sektorami, na które mają być one ukierunkowane, w których nowe państwa członkowskie mają względną przewagę i mogą przekazywać swoje doświadczenie, są jak najbardziej przydatne w procesie likwidacji ubóstwa na świecie;

20.

nawołuje do podziału pracy między państwa członkowskie na rzecz tworzenia przez każde z nich wartości dodanej i w celu skutecznej współpracy;

21.

uważa, że znaczna większość nowych państw członkowskich powinna nadać większą wagę prowadzonej przez siebie polityce rozwojowej, jak również zapewnić bardziej skoordynowane wewnętrznie podejście do planowania strategicznego (z wyjątkiem Litwy, gdzie ministerstwo spraw zagranicznych jest wiodącym ministerstwem w kwestiach planowania i zarządzania ODA);

22.

stwierdza, że celem UE w odniesieniu do nowych państw członkowskich jest nie tylko wykorzystanie doświadczenia, ale także pomoc w umocnieniu roli nowych ofiarodawców; w związku z tym zachęca stare i nowe państwa członkowskie do wspólnego podjęcia decyzji w sprawie realistycznego kalendarza z myślą o dostosowaniu sytuacji w nowych państwach członkowskich do nowych celów UE w zakresie pomocy na rzecz rozwoju, biorąc jednocześnie pod uwagę zarówno potencjał jak i ograniczenia partnerstwa między nowymi i starymi państwami członkowskimi;

23.

podkreśla, że nowe państwa członkowskie potrzebują pełnego włączenia w wymianę doświadczeń i specjalistycznego szkolenia w dziedzinach związanych z przygotowywaniem programów dla polityki współpracy na rzecz rozwoju oraz jej wdrażaniem i oceną; przypomina zróżnicowane doświadczenia w realizacji programu dotyczącego budowania potencjału (CBS — Capacity Building Scheme) i nawołuje do dalszych ulepszeń (przykładowo, by zatrzymać rotację urzędników służby cywilnej);

24.

przypomina znaczenie stałego dialogu z urzędnikami odpowiedzialnymi za nowe państwa członkowskie oraz kraje przystępujące lub kandydujące; podkreśla wagę pomocy technicznej przygotowywanej przez EuropeAid przy organizacji szkoleń, seminariów, konferencji i specjalistycznej pomocy technicznej przy zaspokajaniu potrzeb zgłaszanych przez te kraje; podkreśla znaczenie działań finansowanych w tym zakresie przez Dyrekcję Generalną ds. Rozwoju;

25.

ubolewa nad faktem, że specjalna grupa robocza ds. budowania potencjału nowych państw członkowskich nie zebrała się już ani razu w 2007 r., choć potrzeba wzmocnienia potencjału nowych państw członkowskich w dziedzinie współpracy na rzecz rozwoju jest pilna, a proces rozszerzania UE wciąż trwa;

26.

domaga się reaktywacji tej grupy roboczej zapewniając z jednej strony, aby udział w jej pracach brali przedstawiciele Komisji Rozwoju Parlamentu lub jej sekretariatu, a także przedstawiciele TRIALOGu, projektu, który ściśle współpracuje z europejskimi organizacjami pozarządowymi, a z drugiej strony, aby rozszerzono jej mandat uwzględniając w nim specyficzne problemy nowych państw członkowskich w dziedzinie współpracy na rzecz rozwoju;

27.

podkreśla znaczenie projektów „twinning” i „light twinning” dla szkolenia personelu nowych państw członkowskich za pośrednictwem pomocy technicznej wysokiej jakości; dotychczas jedynie Węgry i Słowacja wystąpiły o te fundusze;

28.

wzywa do przeprowadzania półrocznych spotkań międzyparlamentarnych Parlamentu oraz parlamentów nowych państw członkowskich, skoncentrowanych na kwestiach rozwoju i współpracy oraz tworzeniu specjalistycznej sieci w tym zakresie;

29.

uważa, że udział nowych państw członkowskich w Komitecie Europejskiego Funduszu Rozwoju przydałby debatom nowego wymiaru, pomagając dalej tworzyć ich zdolności techniczne;

30.

odnotowuje brak publicznego uznania dla priorytetów w zakresie współpracy na rzecz rozwoju w niektórych z nowych państw członkowskich i wzywa do ogólnej strategii komunikacyjno-edukacyjnej dla zrekompensowania tego deficytu; podkreśla wagę kampanii podnoszenia świadomości na temat kwestii dotyczących rozwoju w programach nauczania, a także rolę środków przekazu w uświadamianiu opinii publicznej i rozwijaniu międzynarodowej tradycji pracy wolontariackiej;

31.

jest pozytywnego zdania na temat znaczenia sprawozdania w sprawie podnoszenia świadomości edukacji dla rozwoju oraz jego roli we wdrażaniu „Europejskiego konsensusu w sprawie rozwoju”, podkreślającego obecne i potencjalne znaczenie edukacji dla rozwoju i podnoszenia świadomości w oficjalnej i nieoficjalnej edukacji w Europie, w szczególności w nowych państwach członkowskich;

32.

mając na uwadze, że obywatele nowych państw członkowskich są już uwrażliwieni na kwestie związane z pomocą humanitarną, czego dowodem jest masowa mobilizacja podczas tsunami w 2004 r., co może stanowić doskonałe oparcie dla działań mających na celu uwrażliwienie społeczeństwa na potrzebę konkretnego zaangażowania w dłuższej perspektywie czasowej na rzecz skutecznej polityki rozwoju;

33.

wzywa Komisję do wszczęcia specjalnej kampanii podnoszącej świadomość, koncentrującej się na względnej przewadze i wartości dodanej nowych państw członkowskich w odniesieniu do kwestii dotyczących współpracy i rozwoju;

34.

wzywa do lepszej koordynacji wśród zainteresowanych podmiotów krajowych oraz do właściwego udziału organizacji pozarządowych i władz lokalnych w krajowych procedurach podejmowania decyzji;

35.

wzywa Komisję do aktywnego zaangażowania nowych państw członkowskich w przygotowanie i negocjowanie planów działania oraz o monitorowanie ich realizacji;

36.

zauważa, że dzięki całkowitemu uwolnieniu pomocy na rzecz rozwoju nowe państwa członkowskie mogłyby stać się pozytywnym przykładem dla wszystkich państw członkowskich;

37.

zauważa, że wszystkie państwa członkowskie powinny wyznaczyć terminy uwolnienia świadczonej przez nich pomocy na rzecz rozwoju, ponieważ w dłuższej perspektywie czasowej powiązana pomoc na rzecz rozwoju nie służy dobremu rządzeniu ani skutecznemu podziałowi środków i nie przyczynia się do realizacji celów współpracy na rzecz rozwoju;

38.

odnotowuje, że powiązania sektora prywatnego ze współpracą na rzecz rozwoju stanowią nowe obiecujące rozwiązanie dla nowych państw członkowskich oraz że aktywniejszy udział prywatnych przedsiębiorstw z tych państw członkowskich, które realizują w ramach zamówień publicznych UE projekty w zakresie współpracy na rzecz rozwoju mogłyby przyczynić się do podniesienia świadomości współpracy na rzecz rozwoju;

*

**

39.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

20.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 66/48

—

uwzględniając art. 103 ust. 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że w roku 2008 obchodzona będzie dziesiąta rocznicę istnienia Kodeksu postępowania Unii Europejskiej w sprawie wywozu broni („kodeks”),

B.

mając na uwadze, że ponad dwa lata temu, w dniu 30 czerwca 2005 r., Komitet Stałych Przedstawicieli (COREPER) osiągnął porozumienie na poziomie technicznym co do tekstu wspólnego stanowiska w wyniku gruntownego przeglądu Kodeksu postępowania Unii Europejskiej w sprawie wywozu broni w celu przekształcenia kodeksu w skuteczny instrument kontroli wywozu broni z terytorium UE i przez przedsiębiorstwa UE,

C.

mając na uwadze, że dzięki przyjęciu powyższego wspólnego stanowiska kodeks stanie się dla wszystkich państw członkowskich prawnie wiążącym instrumentem kontroli wywozu broni,

D.

mając na uwadze, że Parlament z ogromnym zadowoleniem odnosił się do tego wspólnego stanowiska przy wielu okazjach, między innymi w swojej rezolucji z dnia 18 stycznia 2007 r. w sprawie siódmego i ósmego rocznego sprawozdania Rady, sporządzonych zgodnie z klauzulą operacyjną nr 8 Kodeksu postępowania Unii Europejskiej w sprawie wywozu broni (1),

E.

mając na uwadze, że od roku 2005 Radzie nie udało się jednak przyjąć wspomnianego wspólnego stanowiska na szczeblu politycznym,

F.

mając na uwadze, że przyczyny tej sytuacji nie zostały nigdy oficjalnie wyjaśnione, lecz mają oczywisty związek z wolą niektórych państw członkowskich zniesienia obecnego zbrojeniowego embarga UE na wywóz broni do Chińskiej Republiki Ludowej,

G.

mając na uwadze nowy naglący wymiar tej kwestii ze względu na następujący rozwój wypadków:

H.

mając na uwadze, że pozytywne wysiłki COARM (grupa robocza Rady ds. broni) na rzecz dalszego udoskonalenia kodeksu i jego stosowania osłabiane są przez wywóz broni z państw członkowskich do krajów objętych konfliktem, niestabilnych lub nieprzestrzegających praw człowieka, a zatem w świetle kodeksu postępowania uważanych za „nieodpowiedzialne miejsca docelowe”,

I.

mając na uwadze, że brak woli politycznej, aby przekształcić kodeks we wspólne stanowisko pozostaje w sprzeczności z wiodącą rolą Unii Europejskiej i jej państw członkowskich w zakresie wspierania instrumentów prawnych mających na celu kontrolę całego publicznego i prywatnego wywozu broni na skalę międzynarodową, w szczególności traktatu o handlu bronią,

1.

biorąc pod uwagę dziesiątą rocznicę kodeksu, ubolewa nad obecnym politycznym impasem w zakresie przyjęcia tego wspólnego stanowiska;

2.

nalega, aby prezydencja słoweńska uczyniła z przyjęcia tego wspólnego stanowiska stały punkt obrad na każdym posiedzeniu Rady ds. Ogólnych dopóki sprawa ta nie zostanie rozstrzygnięta;

3.

wzywa państwa członkowskie sprzeciwiające się prawnie wiążącemu kodeksowi postępowania do ponownego rozważenia stanowiska w tej sprawie;

4.

wyraża przekonanie, że wkład UE w prace nad wiążącym na szczeblu międzynarodowym traktatem o handlu bronią zyska na wiarygodności, gdy tylko jej własny system kontroli broni stanie się prawnie wiążący;

5.

wyraża również przekonanie, że wraz z przyjęciem wspólnego stanowiska należy jednocześnie podjąć działania mające na celu między innymi:

6.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz wszystkim rządom i parlamentom krajowym państw członkowskich.

20.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 66/49

—

uwzględniając art. 6 i 7 TUE i art. 4 nowej Karty Praw Podstawowych UE, podpisanej 12 grudnia 2007 r., (1) dotyczącej ochrony praw człowieka,

—

uwzględniając Powszechną Deklarację Praw Człowieka, w szczególności jej art. 5, Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych, w szczególności jego art. 7, europejską Konwencję w sprawie zapobiegania torturom oraz innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu z 1987 r. (Europejska Konwencja w sprawie zapobiegania torturom) i jej protokół dodatkowy w sprawie ustanowienia systemu regularnych wizyt przeprowadzanych przez niezależne organy międzynarodowe i krajowe w miejscach zatrzymań,

—

uwzględniając art. 3 europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, jej protokoły oraz orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka,

—

uwzględniając wymienioną Konwencję w sprawie zapobiegania torturom, która ustanowiła Europejski Komitet do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu przy Radzie Europy, jak również sprawozdania tego Komitetu,

—

uwzględniając wzorcowe reguły minimum ONZ postępowania z więźniami z 1957 r. oraz deklaracje i zasady przyjęte w tym zakresie przez Zgromadzenie Ogólne ONZ,

—

uwzględniając Konwencję o prawach dziecka ONZ przyjętą w dniu 20 listopada 1989 r.,

—

uwzględniając rezolucje i zalecenia przyjęte przez Komitet Ministrów Rady Europy, a w szczególności rezolucję (73)5 w sprawie wzorcowych reguł minimum postępowania z więźniami, zalecenie R(87)3 w sprawie europejskich reguł więziennych i zalecenie R(2006)2 w sprawie europejskich reguł więziennych,

—

uwzględniając zalecenia przyjęte przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy, a w szczególności zalecenie R(2006)1747 dotyczące ustanowienia europejskiej karty więziennej oraz zalecenie R(2000)1469 w sprawie matek i niemowląt w więzieniach,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 maja 1989 r. w sprawie kobiet i dzieci w więzieniach (2), swoją rezolucję z dnia 18 stycznia 1996 r. w sprawie złych warunków panujących w więzieniach Unii Europejskiej (3), swoją rezolucję z dnia 17 grudnia 1998 r. w sprawie warunków więziennych w Unii Europejskiej: ulepszeń i kar zastępczych (4) oraz swoje zalecenie dla Rady z dnia 9 marca 2004 r. w sprawie praw więźniów w Unii Europejskiej (5),

—

uwzględniając art. 45 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A6-0033/2008),

A.

mając na uwadze, że w myśl konwencji międzynarodowych (6) i europejskich wszystkie osoby przebywające w więzieniach powinny być traktowane zgodnie z prawami człowieka, a warunki panujące w więzieniach powinny być zgodne z zasadami godności ludzkiej, niedyskryminacji oraz poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, a także podlegać regularnej ocenie ze strony niezależnych organów,

B.

mając na uwadze, że szczególne potrzeby i położenie kobiet przebywających w więzieniach powinny być uwzględnianie w orzeczeniach sądowych, w przepisach prawa karnego i przez zakłady penitencjarne państw członkowskich,

C.

mając na uwadze, że należy wprowadzić konkretne i przystosowane do specyficznych potrzeb kobiet środki, a w szczególności kary alternatywne,

D.

uważa ponadto, że kobietom w ciąży powinno się zapewnić wsparcie i informacje, które mogłyby im pomóc w lepszym przeżyciu okresu ciąży i macierzyństwa, a zwłaszcza zrównoważone posiłki, odpowiednie warunki higieniczne, świeże powietrze, aktywność fizyczną oraz opiekę prenatalną i poporodową,

E.

mając na uwadze, że wszyscy więźniowie, mężczyźni i kobiety, powinni mieć równy dostęp do opieki zdrowotnej, lecz że w polityce penitencjarnej należy zwrócić szczególną uwagę na profilaktykę, monitorowanie i leczenie zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym problemów zdrowotnych typowych dla kobiet,

F.

mając na uwadze, że zdrowie psychiczne i fizyczne matki jest nierozerwalnie związane ze zdrowiem dziecka,

G.

mając na uwadze, że duża liczba kobiet przebywających w więzieniach cierpi lub cierpiała na uzależnienie od narkotyków lub innych substancji, co może być przyczyną zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania, które wymagają leczenia medycznego oraz właściwego wsparcia społecznego i psychologicznego w ramach powszechnej penitencjarnej polityki zdrowotnej,

H.

mając na uwadze, że dziś powszechnie wiadomo, że kobiety przebywające w więzieniach były w przeszłości ofiarami przemocy, wykorzystywania seksualnego, przemocy w rodzinie i ze strony partnera, że są w większości uzależnione materialnie i psychicznie; oraz że okoliczności te są bezpośrednio związane z ich kryminalną przeszłością i z następstwami fizycznymi i psychologicznymi, jak na przykład stres pourazowy,

I.

mając na uwadze, że służby więzienne powinny zostać odpowiednio przeszkolone i uwrażliwione na konieczność uwzględnienia wymiaru równości kobiet i mężczyzn oraz szczególnych potrzeb i sytuacji kobiet przebywających w więzieniach; mając na uwadze, że należałoby poświęcać szczególną uwagę najbardziej bezbronnym z nich, tj. nieletnim dziewczętom i kobietom niepełnosprawnym,

J.

mając na uwadze, że utrzymanie więzi rodzinnych jest istotnym sposobem na zapobieganie recydywie i na reintegrację społeczną, a także prawem wszystkich więźniów, ich dzieci i innych członków rodziny oraz że korzystanie z tego prawa jest często dla kobiet szczególnie skomplikowane ze względu na rzadkość i geograficzne oddalenie kobiecych zakładów karnych,

K.

mając na uwadze, że nadrzędne dobro dziecka powinno być zawsze brane pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o odseparowaniu lub pozostawieniu go przy osadzonym w więzieniu rodzicu, gwarantując przy tym korzystanie z praw rodzicielskich drugiemu rodzicowi oraz odpowiednie postępowanie pozwalające na utrzymanie więzów rodzinnych z pozostałymi członkami rodziny (rodzeństwo, babcie i dziadkowie oraz dalsza rodzina),

L.

mając na uwadze, że państwa będące stronami wyżej wymienionej Konwencji o prawach dziecka oraz innych narzędzi międzynarodowych zobowiązały się zapewnić wszystkim dzieciom, bez stosowania jakiejkolwiek formy dyskryminacji i niezależnie od statusu prawnego ich rodziców, wszystkie prawa przewidziane w tejże konwencji, a w szczególności prawo do odpowiedniej opieki zdrowotnej, do rozrywki i do oświaty, oraz że zobowiązanie to powinno być przestrzegane także w przypadku dzieci przebywających z rodzicami osadzonymi w więzieniach,

M.

mając na uwadze, że poza karaniem czynu bezprawnego rola zakładów penitencjarnych powinna również polegać na reintegracji społecznej i zawodowej, ze względu na sytuacje wykluczenia społecznego i ubóstwa, którymi cechuje się niejednokrotnie przeszłość wielu więźniów — kobiet i mężczyzn,

N.

mając na uwadze, że znaczna liczba kobiet przebywających w więzieniu jest stroną w trwających procesach sądowych (postępowanie w sprawie zaniedbania, czasowego pozbawienia opieki lub adopcji nieletnich, rozwody lub separacje, eksmisje itp.), które w momencie uwięzienia pozostają w zawieszeniu, co stawia je w trudnym położeniu i powoduje trwały stan stresu i niepewności,

O.

mając na uwadze, że osoby skazane często nie wiedzą o istniejącej pomocy socjalnej oraz że w wielu przypadkach całkowity brak, utrata lub utrata ważności posiadanych przez nie dokumentów (dokument tożsamości, książeczka ubezpieczeniowa, książeczka rodzinna itp.) uniemożliwia im w praktyce korzystanie z praw przysługujących każdemu obywatelowi państwa członkowskiego,

P.

mając na uwadze, że równy dostęp więźniów, mężczyzn i kobiet, do pracy, kształcenia zawodowego i rozrywki podczas ich pobytu w więzieniu ma zasadnicze znaczenie dla ich równowagi psychicznej oraz ich reintegracji ze społeczeństwem i światem pracy,

Q.

mając na uwadze, że dostępna oferta edukacyjna, w zakresie szkoleń, zatrudnienia, rozrywki i rozwoju osobistego, mimo że jest bardzo szeroka, nie jest sama w sobie wystarczająca, gdyż konieczne jest opracowanie programów wsparcia ułatwiających osadzonym (mężczyznom i kobietom) zaangażowanie w planowanie i przygotowanie ich stopniowej resocjalizacji,

R.

mając na uwadze, że kobiety przebywające w więzieniach powinny mieć możliwość wolnego od jakiejkolwiek formy dyskryminacji dostępu do płatnej pracy, jak również do zróżnicowanych i dostosowanych do potrzeb rynku pracy środków kształcenia zawodowego i obywatelskiego sprzyjających ich reintegracji po odbyciu kary,

S.

mając na uwadze, że powodzenie reintegracji społecznej więźniów — mężczyzn i kobiet, jak również zapobieganie recydywie zależą od jakości ram, jakimi zostaną objęci podczas ich pobytu w więzieniu, a w szczególności od partnerstw ustanowionych z przedsiębiorstwami i organizacjami pomocy społecznej oraz od wsparcia i pomocy społeczno-zawodowej oferowanych po odbyciu kary,

T.

mając na uwadze, że istnieje pilne zapotrzebowanie na wprowadzenie uwzględniających kategorię płci, wszechstronnych, jasnych oraz aktualnych danych i statystyk,

1.

zachęca państwa członkowskie, aby zainwestowały dostateczne środki w modernizację i adaptację swoich infrastruktur penitencjarnych oraz aby wdrożyły wyżej wymienione zalecenie R(2006) 2 Rady Europy w celu zapewnienia więźniom warunków zgodnych z poczuciem ludzkiej godności i prawami podstawowymi, zwłaszcza w zakresie zakwaterowania, ochrony zdrowia, higieny, wyżywienia, wentylacji i oświetlenia;

2.

ponawia wniosek do Komisji i Rady o przyjęcie decyzji ramowej w sprawie minimalnych norm ochrony praw więźniów na podstawie art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej (zgodnie z zaleceniem Rady Europy zawartym w wymienionym zaleceniu R(2006) 2 ) i zwraca się do Rady, aby upowszechniła i poparła wdrożenie reguł więziennych Rady Europy w celu większej harmonizacji warunków więziennych w Europie, a zwłaszcza w celu uwzględnienia odrębnych potrzeb kobiet, oraz jasnego określenia praw i obowiązków osadzonych — mężczyzn i kobiet;

3.

zwraca się do Komisji o włączenie do jej rocznego sprawozdania na temat praw człowieka oceny przestrzegania praw podstawowych w odniesieniu do więźniów — mężczyzn i kobiet, oraz specjalnych warunków więziennych przewidzianych w stosunku do kobiet;

4.

wzywa państwa członkowskie i kraje kandydujące do członkostwa do ratyfikacji protokołu dodatkowego do Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur ustanawiającego niezależny system wizyt w miejscach zatrzymań i zwraca się do Rady i Komisji, aby poparły ratyfikację tej konwencji i protokołu do niej w ramach polityki zewnętrznej Unii Europejskiej;

5.

przypomina, że zgodność zarządzania zakładami karnymi z krajowymi i międzynarodowymi normami prawnymi powinna być ustalana za pośrednictwem regularnych inspekcji właściwych władz;

6.

występuje do państw członkowskich o przyjęcie środków koniecznych do zapewnienia porządku w zakładach penitencjarnych oraz zapewnienia bezpieczeństwa personelowi i wszystkim skazanym poprzez wyeliminowanie aktów przemocy i molestowania, na które szczególnie narażone są kobiety oraz osoby wywodzące się z mniejszości etnicznych lub społecznych,

7.

zwraca się do każdego państwa członkowskiego o ułatwienie osadzonym kobietom dostępu do programów profilaktycznych prowadzonych zwykle wśród ludności, jak na przykład kampanie na rzecz wczesnego wykrywania raka piersi i szyjki macicy, oraz o zapewnienie, na takich samych warunkach, dostępu do krajowych programów planowania rodziny;