17.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 62/1

(1)

W dniu 10 marca 2009 r. Rada przeanalizowała zaktualizowany program konwergencji Bułgarii na lata 2008–2011 (2).

(2)

W ostatnich latach w Bułgarii odnotowywano silny wzrost gospodarczy na poziomie średnio ponad 6 %, któremu towarzyszyły rosnące zaburzenia równowagi makroekonomicznej, w postaci między innymi wysokich deficytów zewnętrznych i wysokiej inflacji. W kontekście systemu zarządu walutą, w roku 2008 warunki polityki pieniężnej i kredytowej uległy zaostrzeniu w sytuacji, gdy ryzyko tego kraju było postrzegane jako podwyższone i postępowała aprecjacja efektywnego realnego kursu walutowego. W miarę jak negatywne skutki światowego spowolnienia gospodarczego i kryzysu finansowego zataczają coraz szersze kręgi, tempo wzrostu PKB będzie gwałtownie spadać i w latach 2009–2010 utrzyma się na poziomie znacznie poniżej wielkości potencjalnej, stanowiąc źródło presji na wpływy z podatków. Wyzwaniem dla Bułgarii jest zatem utrzymanie wzrostu w okresie poważnego i przedłużającego się światowego spowolnienia gospodarczego, a także przeciwdziałanie istniejącym zaburzeniom równowagi makroekonomicznej poprzez dalsze prowadzenie restrykcyjnej polityki budżetowej i płacowej. W tym kontekście jako reakcję na spowolnienie gospodarcze w programie przewidziano środki służące wzmocnieniu odporności gospodarki. Pomimo sytuacji wyjściowej charakteryzującej się niskim wskaźnikiem długu publicznego w stosunku do PKB i wysokimi nadwyżkami budżetowymi, wysoka inflacja i pokaźny deficyt na rachunku obrotów bieżących uniemożliwiły rządowi przyjęcie pakietu budżetowych środków stymulacyjnych w celu zwiększenia popytu krajowego. W perspektywie długoterminowej Bułgaria stoi wobec konieczności poprawy jakości finansów publicznych w obliczu zjawiska szybkiego starzenia się społeczeństwa i pogarszającej się sytuacji demograficznej.

(3)

Scenariusz makroekonomiczny będący podstawą programu przewiduje, że wzrost realnego PKB zmniejszy się z poziomu 6,5 % w roku 2008 do 4,7 % w roku 2009, a następnie powróci do poziomu wynoszącego średnio 5,5 % w pozostałych latach okresu objętego programem. Z dostępnych obecnie informacji wynika (3), że scenariusz ten jest oparty na wyraźnie optymistycznych założeniach dotyczących wzrostu gospodarczego na rok 2009 i kolejne lata. Mają one odzwierciedlać wysoki popyt krajowy, w szczególności wzrost inwestycji, oraz przyspieszenie w realnym eksporcie w całym okresie objętym programem, co jest niespójne ze spowolnieniem dotyczącym zarówno napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych, jak i światowej wymiany handlowej. Jednak ze względu na znacznie wyższe tempo wzrostu importu założone w programie, odpowiadające zmianom popytu krajowego, deficyt zewnętrzny zmniejszałby się jedynie stopniowo w latach 2009–2011. Zakładając mniej dotkliwe spowolnienie gospodarcze, na rok 2009 w programie przewidziano zawyżoną inflację, co pociągałoby za sobą ograniczone postępy na drodze do osiągnięcia konwergencji nominalnej. Prognozy dotyczące inflacji w latach 2010–2011 wydają się realistyczne.

(4)

W najnowszej aktualizacji programu nadwyżkę sektora instytucji rządowych i samorządowych w roku 2008 oszacowano na 3 % PKB, co jest zgodne z pierwotną docelową wartością nadwyżki. Wynik budżetowy odzwierciedla lepszą pozycję wyjściową (po korekcie mającej na celu uwzględnienie nieprzewidzianego jednorazowego środka w postaci umorzenia zadłużenia w wysokości 3,5 % PKB w 2007 r.). Pomimo znacznego tempa wzrostu importu i wysokiej inflacji w 2008 roku, wpływy z podatków pośrednich były niższe o 1,5 % PKB w stosunku do pierwotnych prognoz. Po wprowadzeniu 10-procentowej liniowej stawki podatku dochodowego od osób fizycznych wpływy z podatków bezpośrednich były o 0,5 % PKB niższe niż przewidziano w aktualizacji programu z grudnia 2007 roku. Ze względu na uchwalenie dodatkowych wydatków socjalnych i infrastrukturalnych w wysokości ok. 1,75 % PKB, po stronie wydatków nie zdołano w pełni utrzymać dyscypliny. Niemniej jednak dzięki wyższemu niż przewidywano nominalnemu wzrostowi PKB wskaźnik wydatków względem PKB był niższy niż to zakładano w poprzednim programie.

(5)

W ustawie budżetowej na rok 2009 docelowa nadwyżka sektora instytucji rządowych i samorządowych wynosi 3 % PKB. W ustawie przedstawiono również kilka środków uznaniowych o łącznym neutralnym wpływie na budżet. Po stronie dochodów wpływ obniżenia o 4 % wysokości składki do publicznego funduszu emerytalnego zostałby zrównoważony przez zwiększenie wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne o 2 % i podwyższenie średniej wysokości ustawowej minimalnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne o 26,5 % w ujęciu nominalnym. Po stronie wydatków wydatki pierwotne mają wzrosnąć, głównie ze względu na wyższe świadczenia socjalne i wynagrodzenia pracownicze. Emerytury zostaną zwaloryzowane o prawie 20 % w dwóch etapach: z dniem 1 kwietnia i 1 lipca. Przewiduje się, że wydatki na wynagrodzenia w sektorze instytucji rządowych i samorządowych wzrosną o 10 %. Aby zapewnić osiągnięcie celów budżetowych, ponownie wprowadzono zasadę przewidującą ograniczanie wydatków innych niż z tytułu odsetek (z wyłączeniem świadczeń socjalnych) do 90 % zabudżetowanych środków w przypadku niższych niż przewidywano dochodów. Ustawa budżetowa na rok 2009 przewiduje nawet niższe wypłaty, jeśli skonsolidowane dochody sektora instytucji rządowych i samorządowych spadną do poziomu, który doprowadziłby do ujemnego salda budżetowego.

(6)

Strategia budżetowa przedstawiona w programie przewiduje, że w całym okresie objętym programem cel średniookresowy, jakim jest nadwyżka na poziomie 1,5 % PKB, zostanie osiągnięty. W obecnej aktualizacji programu przewidziano utrzymanie nadwyżki sektora instytucji rządowych i samorządowych na poziomie 3 % PKB oraz nadwyżki pierwotnej na poziomie prawie 4 % PKB do roku 2011. W kategoriach strukturalnych (tj. po dostosowaniu cyklicznym i bez uwzględniania środków jednorazowych i tymczasowych) w całym okresie objętym programem przewiduje się nadwyżkę na poziomie ok. 3,5 % PKB. Podczas gdy przewiduje się pogłębienie ujemnej luki produktowej, w perspektywie średnioterminowej kurs polityki budżetowej stanowiący podstawę programu wydaje się zasadniczo neutralny.

(7)

Wyniki budżetowe mogą być znacząco gorsze niż przewidziano w programie. Główne zagrożenie wynika ze stanowiącego podstawę programu scenariusza makroekonomicznego, który opiera się na wyraźnie optymistycznych założeniach dotyczących wzrostu gospodarczego w roku 2009 i 2010. Po stronie dochodów zagrożenia dla finansów publicznych w latach 2009–2010 są większe niż w latach ubiegłych; są one związane z gwałtowniejszym osłabieniem koniunktury oraz faktem, że we wzroście gospodarczym mniejszy będzie udział składników generujących wysokie dochody budżetowe. Wobec oczekiwanego spowolnienia gospodarczego i presji na zwiększenie wydatków prowadzących do pobudzenia popytu, kontrola wzrostu wydatków przy zastosowaniu zasady wykonania budżetu na poziomie 90 % może się okazać w roku 2009 zadaniem niełatwym.

(8)

W świetle braku długoterminowych prognoz dotyczących wydatków związanych ze starzeniem się społeczeństwa, sporządzanych w oparciu o wspólne założenia makroekonomiczne przygotowane przez Komitet Polityki Gospodarczej (EPC) i Komisję, nie można ocenić skutków starzenia się społeczeństwa w Bułgarii według porównywalnych i pewnych kryteriów, jak ma to obecnie miejsce dla 25 państw członkowskich, które wcześniej przystąpiły do UE. Sytuacja budżetowa w roku 2008, charakteryzująca się wysoką nadwyżką strukturalną, przyczynia się w znacznym stopniu do redukcji długu bez uwzględnienia wpływu starzenia się społeczeństwa na budżet w perspektywie długoterminowej. Utrzymanie wysokich nadwyżek pierwotnych w perspektywie średnioterminowej przyczyniłoby się do zmniejszenia zagrożeń dla stabilności finansów publicznych, które obecnie kształtują się na niskim poziomie.

(9)

Dotychczas ramy budżetowe Bułgarii pozwalały bardzo skutecznie osiągać cele budżetowe, miało to jednak miejsce w kontekście wysokiej dynamiki wzrostu gospodarczego. W ostatnich latach ramy te zostały dopracowane dzięki usprawnieniu procedury budżetowej, ulepszeniu wymogów sprawozdawczych oraz zawarciu w dokumentach budżetowych bardziej kompleksowej analizy makroekonomicznej i oceny zagrożeń dla polityki budżetowej. Jednakże ramy te są wiążące tylko w pierwszym roku trzyletniego okresu planowania budżetu i zapewniają rządowi pewne uznaniowe kompetencje w zakresie wydatków, co podważa odpowiedzialność i przejrzystość polityki budżetowej. Pomimo tych słabych punktów, w programie nie przewiduje się żadnych znaczących zmian ram budżetowych, jeśli nie liczyć dalszych postępów w zakresie wdrażania budżetowania zadaniowego. Celem ponownego wprowadzenia w ustawie budżetowej na rok 2009 zasady wykonania budżetu na poziomie 90 % jest zapewnienie osiągnięcia celu budżetowego poprzez ograniczanie wzrostu wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych. Jednak stosowanie tej zasady nie jest w tej ustawie jasno określone, co może dawać pole do uznaniowości w tym zakresie.

(10)

Rząd Bułgarii nie przyjął żadnego konkretnego pakietu mającego na celu stabilizację sektora finansowego. Jednak w celu zwiększenia zaufania do systemu bankowego, górną granicę wartości gwarantowanych depozytów podwyższono do 100 000 BGN, a aby ułatwić finansowanie MŚP, rząd zwiększył kapitał Bułgarskiego Banku Rozwoju będącego własnością państwa.

(11)

W świetle zaburzeń równowagi gospodarczej, polityka budżetowa nastawiona jest na utrzymanie zaufania inwestorów i stabilności makroekonomicznej. W reakcji na spowolnienie gospodarcze rząd Bułgarii nie przyjął zatem pakietu środków stymulujących w perspektywie krótkoterminowej, co jest zgodne z „Europejskim planem naprawy gospodarczej” zatwierdzonym w grudniu przez Radę Europejską. W związku ze średniookresowym programem reform i z zaleceniami dla Bułgarii przedstawionymi przez Komisję w dniu 28 stycznia 2009 r. w ramach strategii lizbońskiej na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, w programie przewidziano środki strukturalne mające na celu wzmocnienie odporności gospodarki, w tym środki zmierzające do utrzymania zatrudnienia, zwiększenia zdolności sektora przedsiębiorstw do przystosowania się do prowadzenia działalności w warunkach kryzysu, poprawy funkcjonowania rynku, zapewnienia, w razie potrzeby, wsparcia w postaci dokapitalizowania banków komercyjnych, pobudzenia kredytowania MŚP, promowania eksportu i usprawnienia wykorzystywania funduszy unijnych. Środki te są sprawną i właściwą reakcją w obliczu głównych celów polityki w perspektywie krótkoterminowej. Aktualizacja programu obejmuje również szereg innych reform strukturalnych, które wchodzą w skład strategii poprawy jakości i stabilności finansów publicznych w dłuższej perspektywie, takich jak reforma systemu emerytalnego, wdrożenie kolejnych etapów przewidzianych w strategii reformy systemu edukacji, w tym poprzez dalszą optymalizację sieci szkół i rozbudowę stosowanego w szkołach systemu budżetowania opartego na delegacji uprawnień, a także wdrożenie ostatnio przyjętej strategii w zakresie opieki zdrowotnej.

(12)

Program konsolidacji opracowany przez rząd Bułgarii przyczyniłby się do ograniczenia znacznych zaburzeń równowagi zewnętrznej i wewnętrznej uderzających w gospodarkę. W programie przewidziano w szczególności konsolidację strukturalną na poziomie 1 % PKB w latach 2008–2011. Ogólnie rzecz biorąc, kurs polityki budżetowej mierzony zmianą salda strukturalnego jest restrykcyjny w roku 2009, a w latach 2010–2011 pozostaje zasadniczo neutralny. Przewidziane w programie utrzymanie docelowej nadwyżki dostosowanej cyklicznie na poziomie 1,5 % PKB zostałoby osiągnięte w okresie objętym programem.

(13)

Co do wymagań odnośnie do danych, określonych w kodeksie postępowania dotyczącym programów stabilności i konwergencji, w programie brak pewnych danych opcjonalnych (4).

(i)

dalszego prowadzenia zaostrzonej polityki budżetowej i utrzymywania dobrego stanu finansów publicznych poprzez ograniczanie wzrostu wydatków w celu przyczynienia się do zmniejszenia istniejącej nierównowagi zewnętrznej i przeciwdziałania skutkom ewentualnych spadków dochodów;

(ii)

ograniczenia wzrostu płac w sektorze publicznym w celu przyczynienia się do ograniczenia ich wzrostu w całej gospodarce i do poprawy konkurencyjności;

(iii)

dalszego zwiększenia efektywności wydatków publicznych, w szczególności poprzez całkowite wdrożenie budżetowania zadaniowego, zwiększenie wydajności administracji oraz reformę rynku pracy i rynku produktów, reformę systemu edukacji i systemu opieki zdrowotnej, w celu przyczynienia się do zwiększenia wydajności.

17.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 62/6

(1)

W dniu 10 marca 2009 r. Rada zbadała zaktualizowany program konwergencji na lata 2008–2011 przedstawiony przez Republikę Czeską. Rada zauważa, że program złożony w listopadzie 2008 r., jak również addendum przekazane w grudniu 2008 r., wydają się nazbyt optymistyczne w świetle niekorzystnych zmian makroekonomicznych. Zauważa również, że w dniu 16 lutego 2009 r. ogłoszono drugi pakiet środków stymulacyjnych, który nie został objęty niniejszą oceną.

(2)

Po trzech latach szybkiego rozwoju wzrost gospodarczy w Republice Czeskiej zmniejszył się w 2008 r. i przewiduje się jego dalsze spowolnienie w roku 2009. Słabnący w następstwie światowego kryzysu finansowego i gospodarczego popyt zewnętrzny znacząco przyczyni się do zmniejszenia wzrostu eksportu w przypadku w wysokim stopniu otwartej gospodarki czeskiej. Dodatkowo słabnie również popyt wewnętrzny, w szczególności inwestycje, w związku ze zmniejszającym się napływem zagranicznych inwestycji bezpośrednich, rygorystycznymi warunkami kredytowymi i pogarszającymi się nastrojami wśród podmiotów gospodarczych i konsumentów. W reakcji na spowolnienie gospodarcze rząd wprowadził pakiet budżetowych środków stymulacyjnych w budżecie na 2009 r. obejmujący szereg środków dotyczących dochodów i wydatków. Są one ukierunkowane na pobudzenie popytu wewnętrznego i zapewnienie wsparcia przedsiębiorstwom w czasie recesji. Począwszy od 2010 roku, gospodarka powinna stopniowo odzyskiwać dynamikę wraz ze spodziewaną poprawą warunków zewnętrznych. Niemniej jednak wzrost gospodarczy prawdopodobnie nie powróci do wysokiego poziomu sprzed kryzysu. Może to mieć negatywne skutki dla finansów publicznych, na które w ostatnich latach pozytywny wpływ miał wysoki wzrost dochodów i które obecnie, pomimo względnie niskiego deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych, w dalszym ciągu wydają się stanowić zagrożenie dla długoterminowej stabilności budżetowej w związku z szybkim starzeniem się społeczeństwa. W drugiej połowie 2008 roku Narodowy Bank Czech poluzował politykę monetarną, obniżając sukcesywnie stopy procentowe (z poziomu 3,75 % w lipcu 2008 r. do poziomu 2,25 % w grudniu 2008 r.). Nominalny efektywny kurs korony czeskiej umocnił się nieznacznie (o ok. 1,3 %) na przestrzeni 2008 roku.

(3)

Scenariusz makroekonomiczny będący podstawą programu przewiduje, że wzrost realnego PKB obniży się z poziomu 4,4 % w 2008 roku do 3,7 % w roku 2009, a następnie umocni się do poziomu wynoszącego średnio 4,8 % w pozostałych latach okresu objętego programem. Z dostępnych obecnie informacji (2) wynika, że scenariusz ten jest oparty na wyraźnie optymistycznych założeniach dotyczących wzrostu gospodarczego w latach 2009 i 2010 oraz na optymistycznych założeniach dotyczących kolejnych lat, a powinien on odnosić się do daty granicznej programu przypadającej na 1 października 2008 r. i głównych zmian gospodarczych, które nastąpiły po tej dacie.

W szczególności w związku z szybkim pogarszaniem się w ostatnich miesiącach perspektyw gospodarczych dla głównych partnerów handlowych Republiki Czeskiej przewiduje się znacznie gwałtowniejsze zmniejszenie eksportu, a poprawa w tym zakresie prawdopodobnie będzie znacznie słabsza niż prognozuje się to w programie. Ponadto szybka poprawa sytuacji gospodarczej opiera się na założeniu, że potencjalny wzrost nie będzie zagrożony kryzysem, co nie wydaje się zbyt prawdopodobne w związku ze spodziewanym zmniejszeniem wzrostu inwestycji, w szczególności także bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Przedstawione w programie prognozy dotyczące inflacji wydają się realistyczne.

(4)

W śródokresowej prognozie służb Komisji ze stycznia 2009 r. deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych w 2008 roku oszacowano na 1,2 % PKB, natomiast w poprzedniej aktualizacji programu konwergencji zakładano, że wyniesie on 2,9 % PKB. Wynik dużo lepszy od zakładanego spowodowany jest przede wszystkim lepszą sytuacją wyjściową w 2007 roku i wcześniejszym pakietem reform podjętych przez rząd. Zostało to częściowo skompensowane mniej korzystnym rozwojem sytuacji w 2008 roku. W szczególności wzrost wydatków przebiegał w dużej mierze zgodnie z planem, natomiast wzrost dochodów kształtował się na poziomie nieco niższym od docelowego. Wzrost poziomu poboru podatku od wartości dodanej był nieznacznie mniejszy od prognozowanego w związku ze zmniejszeniem się wydatków konsumpcyjnych, co skompensowało wpływ podniesienia w 2008 roku niższej stawki VAT, natomiast podatki bezpośrednie są w większej mierze zgodne z prognozami rządowymi, ponieważ rynek pracy zachowuje stabilność.

(5)

Saldo sektora instytucji rządowych i samorządowych w 2009 roku docelowo ma wynieść -1,6 % PKB, natomiast w śródokresowej prognozie służb Komisji zakłada się -2,5 % PKB. Szacuje się, że wpływ netto działań dyskrecjonalnych, przyjętych w ramach pakietu budżetowych środków stymulacyjnych i mających porównywalny wpływ zarówno na dochody, jak i wydatki, na saldo budżetowe wynosi około 1 % PKB. Działania te kompensują początkowo restrykcyjny kurs programu konwergencji. Zgodnie ze śródokresową prognozą służb Komisji przełoży się to na umiarkowaną ekspansję na poziomie około 0,25 % PKB. Wpływ automatycznych stabilizatorów na pogorszenie salda budżetowego szacuje się na około 0,5 % PKB.

(6)

W programie przewiduje się osiągnięcie celu średniookresowego, tj. deficytu strukturalnego w wysokości 1 % PKB w ujęciu uwzględniającym zmiany cykliczne, po skorygowaniu o działania jednorazowe i tymczasowe, do 2012 roku (czyli po okresie objętym programem). Dla salda nominalnego, jak i salda strukturalnego przewiduje się poprawę po 2009 roku w wyniku ograniczenia wydatków, w szczególności w odniesieniu do spożycia pośredniego i wyrównań wypłacanych pracownikom, w przypadku których przewiduje się zmniejszenie o ponad 0,5 % PKB rocznie w latach 2009–2011.

(7)

Wyniki budżetowe mogą być gorsze od przewidywanych. Scenariusz makroekonomiczny, na którym oparto cele budżetowe, wydaje się wyraźnie optymistyczny. Roczne obniżenie spożycia pośredniego i wyrównań wypłacanych pracownikom o ponad 0,5 punktu procentowego PKB mogłoby stwarzać zagrożenie dla ogólnej jakości usług publicznych, jeżeli jednocześnie nie zostałyby podjęte zdecydowane działania na rzecz zwiększenia efektywności. W przypadku prognozowanego zmniejszenia wydatków na świadczenia socjalne nie wydaje się, aby wzięto pod uwagę prawdopodobny wzrost świadczeń dla bezrobotnych w związku ze spodziewanym pogorszeniem się sytuacji na rynku pracy. Ponadto przyszłe oszczędności mogą nie skompensować obniżek podatków w ramach pakietu budżetowych środków stymulacyjnych. Założone w programie cele w zakresie wydatków oparto na pułapach w średniookresowych ramach wydatków, które to pułapy w przeszłości były przekraczane. Dochody również mogą być niższe niż przewidywane w związku ze spowolnieniem gospodarczym, natomiast przedstawione w programie założenia dotyczące dochodów wydają się ostrożne.

(8)

Zgodnie z prognozami z 2005 roku, opartymi na wspólnej metodyce, długoterminowy wpływ starzenia się społeczeństwa na budżet jest wyższy niż średnia UE; dlatego też ocenia się, że długoterminowa stabilność finansów publicznych Republiki Czeskiej jest obciążona dużym ryzykiem. Wprowadzono początkowe etapy reform systemu emerytalnego i systemu opieki zdrowotnej, co zmniejszy wydatki. Niemniej jednak niezbędne są dalsze reformy w obydwu obszarach, przy uwzględnieniu zasad sprawiedliwości, dostępności oraz stabilności. Zgodnie z przewidywaniami zawartymi w programie sytuacja budżetowa w 2008 roku znacząco się poprawiła, jednak jest to związane raczej z lepszą sytuacja wyjściową w 2007 roku niż z podjęciem działań dyskrecjonalnych i w dalszym ciągu potęguje wpływ starzenia się społeczeństwa. Do zmniejszenia zagrożeń dla długoterminowej stabilności finansów publicznych przyczyniłoby się osiąganie nadwyżek pierwotnych w perspektywie średnioterminowej i realizacja kolejnych środków strukturalnych mających na celu ograniczenie wydatków związanych ze starzeniem się społeczeństwa.

(9)

W 2004 roku Republika Czeska wprowadziła średniookresowe ramy budżetowe, w których wytyczono roczne cele dla budżetu państwa na okres trzech lat. Cele te oparto na nominalnych pułapach wydatków i szacowanych dochodach wyliczonych na podstawie przewidywanego wzrostu PKB. Od początku obowiązywania średniookresowych ram budżetowych początkowe limity wydatków były przekraczane przez uznaniowe zwiększanie wydatków oraz w wynikach budżetowych. W latach 2006 i 2007 faktycznie dokonane wydatki przewyższyły początkowe pułapy średnio o 7 %. Republika Czeska planuje kilka zmian mających poprawić zarządzanie budżetem i spowodować lepszą ściągalność podatków. W styczniu 2009 roku wprowadzono planowanie budżetowe zorientowane na rezultaty i planowanie budżetowe zorientowane na cele. Począwszy od stycznia 2010 r., nastąpi poprawa integracji i uproszczenie systemu podatkowego, jak również będzie miała miejsce modernizacja wsparcia administracyjnego w celu ułatwienia pracy resortu skarbu, w związku z czym w 2008 roku wszczęto odpowiednie procedury przetargowe. Środki te pomogą usprawnić wykonanie budżetu, przy czym przestrzeganie pułapów wydatków w dalszym ciągu będzie miało charakter uznaniowy.

(10)

W reakcji na kryzys finansowy Republika Czeska podjęła szereg środków, obejmujących dokapitalizowanie Czeskiego Banku Eksportowego, Korporacji Gwarancji i Ubezpieczeń Eksportowych, Czeskomorawskiego Banku Gwarancyjnego i Rozwojowego, łącznie na kwotę 2 mld CZK. Dokapitalizowanie tych instytucji pomoże przedsiębiorstwom eksportowym, w szczególności MŚP. Ponadto podniesiono pułap w systemie gwarantowania depozytów do kwoty 50 000 EUR.

(11)

Zgodnie z europejskim planem naprawy gospodarczej, zatwierdzonym w grudniu przez Radę Europejską, Republika Czeska przyjęła plan naprawy obejmujący środki stymulacyjne. W ramach ogólnie lekko ekspansywnego kursu polityki budżetowej środki te stanowią odpowiednią reakcję na sytuację makrobudżetową, biorąc pod uwagę obawy związane z wysiłkami na rzecz większej konsolidacji w świetle zagrożeń dla długoterminowej stabilności wynikających z szybkiego starzenia się społeczeństwa. Środki stymulacyjne podjęte przez władze czeskie można uznać za zgodne z europejskim planem naprawy gospodarczej, jako że są odpowiednio ukierunkowane i zostały zastosowane we właściwym momencie.

Obniżenie składek na ubezpieczenia społeczne płaconych przez pracowników o 1,5 punktu procentowego, mimo że nie jest łatwo odwracalne, zwiększy dochód do dyspozycji gospodarstw domowych. Środek ten będzie miał także następstwa strukturalne na rynku pracy, przyczyniając się do zwiększenia podaży i do powstania presji na zmniejszenie wynagrodzeń brutto. Dodatkowo decyzja o zainwestowaniu w budowę i modernizację infrastruktury w ramach Państwowego Funduszu na rzecz Infrastruktury Transportu prawdopodobnie pomoże w utrzymaniu stabilnego zatrudnienia i pobudzeniu popytu. Środki te związane są ze średniookresowym programem reform i z zaleceniami dla poszczególnych państw, przedstawionymi przez Komisję w dniu 28 stycznia 2009 r. w ramach strategii lizbońskiej na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. W świetle gorszej sytuacji gospodarczej rząd ogłosił drugi zestaw środków w dniu 16 lutego 2009 r.

(12)

Zgodnie ze śródokresową prognozą służb Komisji ze stycznia 2009 r. przewidywany kurs polityki budżetowej w 2009 roku ma charakter umiarkowanie ekspansywny, częściowo w związku z uchwalonym wyjątkowym wzrostem pensji w sektorze publicznym. Saldo strukturalne poprawi się po 2009 roku, głównie dzięki ograniczeniu wydatków. Jeżeli nie zostaną podjęte dalsze środki, a także konkretne działania w celu wsparcia planowanych zmniejszeń wydatków, realizacja celów budżetowych może być trudna, biorąc pod uwagę przedstawione w programie optymistyczne założenia makroekonomiczne.

(13)

Co do wymagań dotyczących danych, określonych w kodeksie postępowania dotyczącym programów stabilności i konwergencji, w programie przestawiono wszystkie dane obowiązkowe i większość opcjonalnych (3).

(i)

realizacji planów budżetowych na 2009 rok, w tym środków stymulacyjnych, zgodnie z europejskim planem naprawy gospodarczej i w ramach paktu na rzecz stabilności i wzrostu;

(ii)

przeprowadzenia znacznej konsolidacji strukturalnej w 2010 roku i w kolejnych latach zgodnie ze średniookresowym celem budżetowym oraz wsparcia strategii budżetowej konkretnymi środkami służącymi obniżeniu wydatków w latach 2010–2011;

(iii)

kontynuowania nieodzownych reform systemu emerytalnego i systemu opieki zdrowotnej, wobec przewidywanego wzrostu wydatków związanych ze starzeniem się społeczeństwa, tak aby poprawić długoterminową stabilność finansów publicznych.

17.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 62/11

17.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 62/15

—

na stronie internetowej: Europa — Dyrekcja Generalna do spraw Konkurencji (http://ec.europa.eu/comm/competition/mergers/cases/). Strona ta została wyposażona w różnorodne opcje wyszukiwania, takie jak spis firm, numerów spraw, dat oraz spis sektorów przemysłowych, które mogą być pomocne w znalezieniu poszczególnych decyzji w sprawach połączeń,

—

w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex, pod numerem dokumentu 32009M5049. EUR-Lex pozwala na dostęp on-line do dokumentacji prawa Europejskiego (http://eur-lex.europa.eu).

17.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 62/16

—

jednym z celów Unii Europejskiej jest stopniowe ustanawianie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości przez podjęcie wspólnych działań państw członkowskich w dziedzinie współpracy policyjnej i sądowej;

—

ochrona własnych obywateli to jedno z najważniejszych zadań Europy. Unia musi zatem być w stanie wykrywać pojawiające się formy przestępczości i dostosowywać swoje działania tak, by móc szybko je zwalczać;

—

w ostatnich latach stale rośnie liczba przestępstw popełnianych w Internecie i coraz częściej przestępstwa te mają charakter transgraniczny, gdyż Internet sprawia, iż znikają granice;

—

Rada Europejska na posiedzeniu w Tampere w październiku 1999 roku priorytetowe znaczenie nadała strategii służącej zwalczaniu przestępczości zorganizowanej i przestępczości komputerowej. Od tego czasu to priorytetowe znaczenie znalazło potwierdzenie w licznych pracach przeprowadzonych przez instytucje europejskie, zwłaszcza w komunikacie Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady i Komitetu Regionów z dnia 22 maja 2007 r. pt. „W kierunku ogólnej strategii zwalczania cyberprzestępczości” oraz w decyzji ramowej 2005/222/WSiSW z dnia 24 lutego 2005 r. w sprawie ataków na systemy informatyczne (1), którą Komisja planuje zaktualizować w 2009 roku;

—

najpóźniej do 15 września 2010 r. Komisja dokona oceny wdrażania dyrektywy 2006/24/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie zatrzymywania danych;

—

Komisja i Rada Europy zakończyły już prace nad wzmocnieniem partnerstw między organami publicznymi a sektorem prywatnym z myślą o zwalczaniu cyberprzestępczości;

—

Komisja przedstawi komunikat na temat przyszłych priorytetów w dziedzinie wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w Europie, w którym omówiony zostanie wstępnie przyszły program długoterminowy (na lata 2010–2014) i w którym należy poruszyć kwestię zwalczania cyberprzestępczości;

—

przyjęte przez Radę konkluzje w sprawie stworzenia krajowych mechanizmów zasilających europejską platformę, która będzie służyć powiadamianiu o przestępstwach zauważonych w Internecie (2), są wyrazem tej chęci wzmocnienia współpracy policyjnej dzięki zapewnieniu znacznych i skutecznych zasobów organom ścigania;

—

ponadto opracowanie całościowego planu zwalczania cyberprzestępczości wydaje się na szczeblu Unii Europejskiej najstosowniejszą metodą, by znaleźć rozwiązanie wszystkich problemów, które pojawiają się lub mogą się pojawić w najbliższej przyszłości w związku z tym zagadnieniem, oraz by zapewnić kontrolę realizacji tych rozwiązań.

1)

UWAŻA, że należy zwalczać wszelkie aspekty cyberprzestępczości i zachęcać państwa członkowskie i Komisję, by określiły wspólną strategię pracy, która uwzględniać będzie postanowienia konwencji Rady Europy o cyberprzestępczości.

Wspomnianą strategię należy podporządkować celowi, jakim jest jeszcze skuteczniejsze stawienie czoła różnorodnym działaniom przestępczym dokonywanym za pomocą sieci elektronicznych. Działania te przyjmują tak niepokojącą postać jak pornografia dziecięca, wszelkie formy przemocy seksualnej czy czyny terrorystyczne — w definicji decyzji ramowej 2002/475/WSiSW z dnia 13 czerwca 2002 r.

Strategia ta powinna również przyczynić się do zwalczania konkretnych niebezpieczeństw, na które narażone są sieci elektroniczne (ataki na masową skalę na systemy informatyczne).

W strategii należy ponadto zaproponować środki walki z tradycyjnymi formami przestępczości popełnianymi w Internecie, takimi jak podszywanie się pod inną osobę, kradzież tożsamości, oszukańcze sprzedaże, przestępstwa finansowe, nielegalny handel prowadzony przez Internet, zwłaszcza handel środkami odurzającymi i bronią.

2)

WYRAŻA OPINIĘ, że poszukiwanie skutecznej odpowiedzi na te różnorakie zagrożenia związane z sieciami elektronicznymi powinno się przełożyć na działania horyzontalne, takie jak:

3)

z tego względu ZACHĘCA państwa członkowskie i Komisję do wprowadzenia środków opracowanych na podstawie studiów przypadku i uwzględniających postęp techniczny, które to środki umożliwią przygotowanie — w krótkiej lub średniej perspektywie — narzędzi operacyjnych, takich jak:

4)

ZWRACA SIĘ do Komisji, by oceniła postępy w przygotowaniach do realizacji działań, o których mowa w powyższych pkt 2 i 3. W związku z powyższym wzywa państwa członkowskie do informowania Komisji o swoich działaniach.

5)

APELUJE o to, by w dłuższej perspektywie wprowadzone zostały środki uzupełniające w ramach kolejnego długoterminowego programu w dziedzinie wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości (2010–2014).

17.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 62/19

17.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 62/20

—

Umowy przejściowe jeszcze nie weszły w życie.

17.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 62/22

1.

W dniu 10 marca 2009 r., zgodnie z art. 4 rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1), Komisja otrzymała zgłoszenie planowanej koncentracji, w wyniku której przedsiębiorstwo Enel S.p.A (Enel, Włochy) przejmuje w rozumieniu art. 3 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady wyłączną kontrolę nad przedsiębiorstwem Endesa S.A (Endesa, Hiszpania) w drodze zakupu akcji.

2.

Przedmiotem działalności gospodarczej przedsiębiorstw biorących udział w koncentracji jest:

3.

Po wstępnej analizie Komisja uznała, że zgłoszona koncentracja może wchodzić w zakres rozporządzenia (WE) nr 139/2004. Jednocześnie Komisja zastrzega sobie prawo do podjęcia ostatecznej decyzji w tej kwestii. Należy zauważyć, iż zgodnie z obwieszczeniem Komisji w sprawie uproszczonej procedury stosowanej do niektórych koncentracji na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (2), sprawa ta może kwalifikować się do rozpatrzenia w ramach procedury określonej w tym obwieszczeniu.

4.

Komisja zwraca się do zainteresowanych osób trzecich o zgłaszanie ewentualnych uwag na temat planowanej koncentracji.

Komisja musi otrzymać takie uwagi w nieprzekraczalnym terminie dziesięciu dni od daty niniejszej publikacji. Można je przesyłać do Komisji faksem (nr faksu: +32 22964301 lub 2967244) lub listownie, podając numer referencyjny: COMP/M.5494 — Enel/Endesa, na poniższy adres Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej:

17.3.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 62/23