27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/1

1.

W dniu 7 marca 2007 r. Komisja przesłała EIOD komunikat dla Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie kontynuacji programu prac na rzecz skuteczniejszego wdrażania dyrektywy o ochronie danych (3). Zgodnie z art. 41 rozporządzenia (WE) nr 45/2001 EIOD przedstawia niniejszą opinię.

2.

Komunikat potwierdza znaczenie dyrektywy 95/46/WE (4) jako kamienia milowego w dziedzinie ochrony danych osobowych i omawia dyrektywę oraz jej stosowanie w trzech rozdziałach poświęconych przeszłości, sytuacji obecnej i przyszłości. Głównym przesłaniem komunikatu jest to, że dyrektywy nie należy zmieniać. Należy dalej usprawniać jej wdrażanie za pomocą innych narzędzi politycznych, w większości o charakterze niewiążącym prawnie.

3.

Struktura niniejszej opinii EIOD jest analogiczna do struktury komunikatu. Co ważniejsze, EIOD podziela główny wniosek Komisji, że dyrektywy nie należy zmieniać.

4.

EIOD przyjął takie stanowisko jednak również z przyczyn pragmatycznych, wychodząc od następujących przesłanek:

5.

Te przesłanki mają fundamentalne znaczenie, gdyż należy pamiętać, że dyrektywa działa w zmieniającym się kontekście. Po pierwsze, zmienia się Unia Europejska: wzrosło znaczenie swobodnego przepływu informacji między państwami członkowskimi — oraz między państwami członkowskimi a państwami trzecimi — i będzie ono nadal wzrastać. Po drugie, zmienia się społeczeństwo. Społeczeństwo informacyjne ewoluuje i przyjmuje coraz więcej cech społeczeństwa kontrolowanego (5). Implikuje to rosnącą potrzebę skutecznej ochrony danych osobowych, by w sposób w pełni zadowalający stawiać czoła nowej rzeczywistości.

6.

W swej ocenie komunikatu EIOD zajmie się w szczególności następującymi zagadnieniami, które są istotne w odniesieniu do wspomnianych wcześniej zmian:

7.

Pierwsze sprawozdanie z wdrażania dyrektywy o ochronie danych z dnia 15 maja 2003 r. zawierało program prac na rzecz skuteczniejszego wdrażania dyrektywy o ochronie danych wraz z wykazem 10 inicjatyw, które miały zostać przeprowadzone w latach 2003-2004. Komunikat opisuje sposób przeprowadzenia każdego z tych działań.

8.

Komunikat zawiera pozytywną ocenę osiągnięć we wdrażaniu dyrektywy sporządzoną na podstawie analizy działań przeprowadzonych w ramach wspomnianego programu prac. W przeprowadzonej przez Komisję ocenie, streszczonej w podtytułach rozdziału II („dzień dzisiejszy”) komunikatu, zasadniczo stwierdzono, że: skuteczność wdrażania dyrektywy wzrosła, jednak niektóre państwa pozostają w tyle; nadal pojawiają się pewne rozbieżności, które jednak leżą głównie w obrębie marginesu swobody przewidzianego w dyrektywie, a ponadto nie stanowią zagrożenia dla rynku wewnętrznego. Rozwiązania prawne określone w dyrektywie okazały się w zasadzie właściwe, by zagwarantować fundamentalne prawo do ochrony danych, radząc sobie również z postępem technicznym i wymaganiami nakładanymi ze względu na interes publiczny.

9.

EIOD podziela główne punkty tej pozytywnej opinii. Uznaje zwłaszcza znaczne wysiłki dokonane w dziedzinie transgranicznych przepływów danych: ustalenia dotyczące właściwej ochrony danych w odniesieniu do państw trzecich, nowe standardowe klauzule umowne, przyjęcie wiążących zasad dla przedsiębiorstw, refleksje nad bardziej jednolitą wykładnią przepisów art. 26 ust. 1 dyrektywy oraz usprawnienie powiadamiania na mocy art. 26 ust. 2 mają na celu ułatwienie międzynarodowego transferu danych osobowych. Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości (6) pokazało jednak, że w tej zasadniczej dziedzinie pozostały jeszcze do wykonania prace mające na celu dostosowanie do postępu technicznego oraz postępu w zakresie egzekwowania prawa.

10.

Komunikat pokazuje również, że egzekwowanie i podnoszenie świadomości stanowią kwestie kluczowe dla promowania lepszego wdrażania i że należy nadal kłaść na nie nacisk. Ponadto wymiana wzorców postępowania i harmonizacja przepisów dotyczących powiadamiania i informowania stanowią ważne precedensy dla zmniejszenia biurokracji i redukcji kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwa.

11.

Należy dodać, że analiza sytuacji w przeszłości potwierdza, iż nie da się osiągnąć postępów bez zaangażowania wielu różnych stron. Komisja, organy ochrony danych i państwa członkowskie są głównymi motorami większości prowadzonych działań. Rola stron prywatnych jednak znacznie wzrasta, szczególnie w zakresie propagowania samoregulacji i europejskich kodeksów postępowania lub postępów w dziedzinie technologii ochrony prywatności.

12.

Jest kilka powodów dla poparcia wniosku Komisji głoszącego, że w obecnej sytuacji i w perspektywie krótkoterminowej nie należy przewidywać żadnej propozycji zmian w dyrektywie.

13.

Komisja w zasadzie popiera swój wniosek dwoma argumentami. Po pierwsze, dotąd nie wykorzystano w pełni potencjału dyrektywy. Ciągle jest możliwe znaczne usprawnienie wdrażania dyrektywy w obrębie jurysdykcji poszczególnych państw członkowskich. Po drugie, Komisja stwierdza, że choć dyrektywa pozostawia państwom członkowskim margines swobody, nie ma dowodów na to, by mieszczące się w tym marginesie rozbieżności stanowiły zagrożenie dla rynku wewnętrznego.

14.

Na podstawie tych dwóch argumentów Komisja sformułowała swój wniosek w następujący sposób. Wyjaśnia ona, czego powinna dokonać dyrektywa, z naciskiem na zapewnienie zaufania, po czym stwierdza, że stanowi ona punkt odniesienia, jest neutralna z technicznego punktu widzenia i nadal pozostaje źródłem trwałych i stosownych rozwiązań (7).

15.

EIOD z zadowoleniem przyjmuje sposób sformułowania tego wniosku, jest jednak zdania, że powinien on zostać poparty dwoma dodatkowymi argumentami:

16.

Podstawowe prawo osób fizycznych do ochrony swoich danych osobowych zostało uznane w art. 8 Karty praw podstawowych Unii oraz, między innymi, objęte konwencją 108 Rady Europy z dnia 28 stycznia 1981 r. o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych osobowych. Zasadniczo dyrektywa stanowi ramy obejmujące główne elementy ochrony tego podstawowego prawa poprzez nadanie mu treści oraz powiększanie praw i swobód wyrażonych w konwencji (8).

17.

Prawa podstawowe mają na celu ochronę obywateli demokratycznego społeczeństwa we wszystkich sytuacjach. Zasadnicze elementy takiego prawa podstawowego nie powinny łatwo ulegać zmianom ze względu na rozwój społeczeństwa lub preferencje polityczne kolejnych rządów. Przykładowo, zagrożenie społeczeństwa przez organizacje terrorystyczne może prowadzić w konkretnych przypadkach do różnych rezultatów, gdyż mogą być konieczne istotniejsze ingerencje w prawa podstawowe osób, ale ingerencje te mogą w ogóle nie wpływać na zasadnicze elementy samego prawa ani nie uniemożliwiać osobie prywatnej korzystania z tego prawa lub niewłaściwie ograniczać takie korzystanie.

18.

Drugą cechą charakterystyczną dyrektywy jest to, że przewiduje ona propagowanie swobodnego przepływu informacji w obrębie rynku wewnętrznego. Również ten drugi cel może być uznany za podstawowy w coraz bardziej rozwijającym się rynku wewnętrznym pozbawionym wewnętrznych granic. Harmonizacja najważniejszych przepisów prawa krajowego jest jednym z głównych narzędzi mających na celu ustanowienie i funkcjonowanie tego rynku wewnętrznego. Stanowi ona realizację wzajemnego zaufania państw członkowskich do swoich krajowych systemów prawnych. Również dlatego należy właściwie rozważyć wszelkie zmiany. Zmiany mogą wpływać na wzajemne zaufanie.

19.

Trzecią cechą charakterystyczną dyrektywy jest to, że musi być postrzegana jako ogólne ramy, na których budowane są szczegółowe instrumenty prawne. Te szczegółowe instrumenty obejmują środki wykonawcze do ogólnych ram oraz szczegółowe ramy dla poszczególnych sektorów. Dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej, 2002/58/WE (9), stanowi takie właśnie szczegółowe ramy. W miarę możliwości zmiany zachodzące w społeczeństwie powinny prowadzić do zmian środków wykonawczych lub szczegółowych ram prawnych, nie zaś do zmian ram ogólnych, na których się one zasadzają.

20.

W opinii EIOD wniosek, by obecnie nie zmieniać dyrektywy, jest również logiczną konsekwencją ogólnych zasad dobrej administracji i polityki prawodawczej. Wnioski prawodawcze — niezależnie od tego, czy oznaczają nowe obszary działania Wspólnoty lub też zmieniają istniejące normy prawodawcze — należy składać wyłącznie, jeżeli dostatecznie dowiedziono konieczności i proporcjonalności nowego uregulowania. Nie należy składać wniosku prawodawczego, jeżeli ten sam wynik mógłby zostać osiągnięty z użyciem innych, nie sięgających tak daleko narzędzi.

21.

W obecnych warunkach konieczności i proporcjonalności zmiany dyrektywy nie dowiedziono. EIOD przypomina, że dyrektywa stwarza ogólne ramy ochrony danych na mocy prawa wspólnotowego. Musi ona zapewnić — z jednej strony — ochronę praw i swobód poszczególnych osób, zwłaszcza prawa do prywatności, w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych, a z drugiej strony swobodny przepływ tych danych w obrębie rynku wewnętrznego.

22.

Takie ogólne ramy nie powinny być zmieniane, póki nie zostaną w pełni wdrożone w państwach członkowskich, chyba że są jasne wskazania, iż cele dyrektywy przy obecnych ramach nie mogą być spełnione. Zdaniem EIOD Komisja w obecnej sytuacji właściwie oceniła, że potencjał dyrektywy nie został jeszcze w pełni wykorzystany (zob. rozdział III niniejszej opinii). Nie ma także dowodów na to, że w obecnych ramach niemożliwe jest osiągnięcie wyznaczonych celów.

23.

Również w przyszłości należy zapewnić osobom fizycznym skuteczną ochronę dzięki zasadom ochrony danych, uwzględniając zmieniający się kontekst, w jakim działa dyrektywa (zob. pkt 5 niniejszej opinii) oraz perspektywy przedstawione w pkt 6 niniejszej opinii: usprawnienie wdrażania dyrektywy, interakcje z technologią, globalne zagadnienia dotyczące prywatności i jurysdykcji, ochronę danych i egzekwowanie prawa oraz traktat reformujący. Ta potrzeba pełnego zastosowania zasad ochrony danych ustanawia normy przyszłych zmian w dyrektywie. EIOD po raz kolejny przypomina, że w dalszej perspektywie zmiany w dyrektywie wydają się nieuchronne.

24.

Co się tyczy treści wszelkich przyszłych środków, EIOD już na obecnym etapie jest w stanie podać pewne elementy, które uważa za zasadnicze w jakimkolwiek przyszłym systemie ochrony danych w Unii Europejskiej. Oto one:

25.

W komunikacie wspomina się — w związku z wyzwaniami stawianymi przez nowe technologie — o toczącym się przeglądzie dyrektywy 2002/58/WE oraz ewentualnej potrzebie wprowadzenia specyficznych zasad w celu rozwiązania problemów wynikających z wykorzystania technologii takich jak Internet i RFID (10). EIOD z zadowoleniem przyjmuje ten przegląd i dalsze działania, choć jego zdaniem powinny one nie tylko być związane z postępem technicznym, lecz także uwzględniać zmieniający się kontekst w sposób całościowy, a w dalszej perspektywie objąć również dyrektywę 95/46/WE. Ponadto w tym kontekście konieczne jest większe skupienie. Niestety komunikat pozostawia pewne otwarte kwestie:

EIOD sugeruje, by Komisja szczegółowo opracowała te elementy.

26.

Jakiekolwiek przyszłe zmiany muszą być poprzedzone pełnym wdrożeniem obecnych przepisów dyrektywy. Pełne wdrożenie rozpoczyna się od zgodności z wymogami prawnymi określonymi w dyrektywie. W komunikacie wspomniano (11), że niektóre państwa członkowskie nie dokonały transpozycji wielu istotnych przepisów dyrektywy i wskazano w związku z tym w szczególności przepisy dotyczące niezależności organów nadzoru. Zadaniem Komisji jest nadzorowanie zgodności oraz, gdy uzna to za stosowne, wykorzystanie uprawnień nadanych jej na mocy art. 226 TWE.

27.

Komunikat przewiduje wydanie komunikatu wyjaśniającego dotyczącego niektórych przepisów, zwłaszcza tych, które mogą prowadzić do formalnych postępowań o naruszenie przepisów zgodnie z art. 226 TWE.

28.

Ponadto dyrektywa wprowadza inne mechanizmy usprawniające jej wdrażanie. W szczególności mając to na względzie, określono w art. 30 dyrektywy zadania grupy roboczej art. 29. Zadania te mają stymulować wdrażanie w państwach członkowskich wysokiego i zharmonizowanego poziomu ochrony danych, wykraczając poza to, co ściśle niezbędne do wypełnienia obowiązków nałożonych dyrektywą. Realizując swoje zadania, wspomniane grupa robocza przez lata sporządziła znaczną liczbę opinii i innych dokumentów.

29.

W opinii EIOD pełne wdrożenie dyrektywy obejmuje następujące dwa elementy:

EIOD podkreśla, że należy jasno rozróżnić te dwa elementy ze względu na ich różne skutki prawne oraz związane z nimi zobowiązania. Podstawowa zasada jest następująca: Komisja powinna ponosić całkowitą odpowiedzialność za pierwszy element, a grupa robocza powinna odgrywać rolę przewodnią w tym, co się tyczy drugiego elementu.

30.

Inne, bardziej szczegółowe rozróżnienie należy poczynić w związku z dostępnymi narzędziami mającymi usprawnić wdrażanie dyrektywy. Obejmują one:

31.

EIOD sugeruje Komisji, by jasno wskazała, w jaki sposób będzie korzystać z tych narzędzi podczas opracowywania swojej polityki na bazie omawianego komunikatu. Komisja w tym kontekście powinna również dokonać jasnego rozróżnienia własnych obowiązków od obowiązków grupy roboczej. Poza tym nie trzeba przypominać, że warunkiem sukcesu jest dobra współpraca między Komisją a grupą roboczą w każdej sytuacji.

32.

Punktem wyjścia jest fakt, że przepisy dyrektywy zostały sformułowane w sposób neutralny z technicznego punktu widzenia. Komunikat łączy nacisk na techniczną neutralność z pewną liczbą osiągnięć technicznych, takich jak Internet, usługi dostępu świadczone w państwach trzecich, RFID oraz połączenie danych dźwiękowych i obrazowych z automatycznym rozpoznawaniem. Rozróżniono w nim dwa typy działań. Po pierwsze, konkretne wskazówki dotyczące stosowania zasad ochrony danych w zmieniającym się otoczeniu technicznym; istotną rolę odgrywa grupa robocza i wchodząca w jej skład grupa zadaniowa ds. Internetu (13). Po drugie, Komisja mogłaby przedstawiać wnioski dotyczące prawodawstwa branżowego.

33.

EIOD z zadowoleniem przyjmuje to podejście jako jeden z istotnych pierwszych kroków. W dalszej perspektywie konieczne mogą być jednak inne, bardziej zasadnicze kroki. Wydanie omawianego komunikatu może być wykorzystane jako początek podejścia długoterminowego. EIOD sugeruje — w ramach działań wynikających z omawianego komunikatu — rozpoczęcie dyskusji nad tym podejściem. Jako ewentualne elementy takiego podejścia można wskazać przedstawione poniżej punkty.

34.

Po pierwsze, interakcje z technologią są dwukierunkowe. Z jednej strony, nowe, dopiero rozwijające się technologie mogą wymagać modyfikacji ram prawnych ochrony danych. Z drugiej strony, potrzeba skutecznej ochrony danych osobowych poszczeglnych osób może wymagać nowych ograniczeń lub stosownych zabezpieczeń związanych z wykorzystaniem pewnych technologii, co jest bardziej dalekosiężnym skutkiem. Nowe technologie jednak mogą również być skutecznie wykorzystywane do ochrony prywatności i można je spożytkować.

35.

Po drugie, mogą okazać się niezbędne określone limity, jeżeli nowe technologie będą stosowane przez instytucje rządowe podczas wykonywania zadań publicznych. Dyskusje nad interoperacyjnością i dostępem w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości związane z realizacją programu haskiego są tego dobrym przykładem (14).

36.

Po trzecie, istnieje tendencja do coraz szerszego wykorzystywania materiału biometrycznego, takiego jak materiał genetyczny, choć nie tylko. Konkretne wyzwania związane z wykorzystywaniem danych osobowych ustalonych na bazie takiego materiału mogą mieć konsekwencje dla praw dotyczących ochrony danych.

37.

Po czwarte, należy uznać, że samo społeczeństwo ulega zmianom i przybiera coraz więcej cech społeczeństwa kontrolowanego (15). Zmiany te wymagają debaty dotyczącej podstawowych zasad. Głównymi punktami tej debaty byłoby stwierdzenie, czy zmiany te są nieuniknione, czy jest zadaniem prawodawcy europejskiego ingerowanie w te zmiany oraz ograniczanie ich zasięgu oraz czy i w jaki sposób prawodawca europejski mógłby przedsiębrać skuteczne środki itd.

38.

Globalne zagadnienia dotyczące prywatności i jurysdykcji odgrywają w komunikacie ograniczoną rolę. W tym kontekście jedynym zamiarem Komisji jest dalsze monitorowanie forów międzynarodowych i dalsze w nich uczestnictwo, by zapewnić zgodność zobowiązań państw członkowskich z ich obowiązkami wynikającymi z dyrektywy. Poza tym w komunikacie wymieniono pewną liczbę działań przeprowadzonych na rzecz uproszczenia wymogów dotyczących międzynarodowego transferu danych (zob. rozdział III niniejszej opinii).

39.

EIOD wyraża ubolewanie, że temu zagadnieniu nie przyznano w komunikacie ważniejszej roli.

40.

Obecnie rozdział IV dyrektywy (art. 25 i 26) wprowadza szczególne zasady przekazywania danych osobowych do państw trzecich, niezależnie od ogólnych zasad ochrony danych. Te szczególne zasady były opracowywane przez wiele lat z zamiarem osiągnięcia równowagi między ochroną osób, których dane mają zostać przekazane do państw trzecich, a m.in. wymaganiami handlu międzynarodowego i rzeczywistym funkcjonowaniem globalnych sieci telekomunikacyjnych. Komisja i grupa robocza (16), ale także np. Międzynarodowa Izba Handlowa, włożyły wiele wysiłku w uruchomienie tego systemu poprzez określanie odpowiedniego poziomu ochrony, standardowe klauzule umowne, zastosowanie wiążących zasad dla przedsiębiorstw itd.

41.

Jeżeli chodzi o zastosowanie tego systemu do Internetu, szczególne znaczenie ma wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Lindqvist  (17). Trybunał zaznaczył wszechobecny charakter informacji w Internecie i zadecydował, że samo ładowanie danych na stronę internetową, nawet jeżeli te dane są w ten sposób udostępniane osobom w państwach trzecich posiadającym środki techniczne umożliwiające dostęp do nich, nie jest uznawane za przekazywanie danych do państwa trzeciego.

42.

Ten system, stanowiący logiczną i konieczną konsekwencję ograniczeń terytorialnych Unii Europejskiej, nie zapewni pełnej ochrony obywatelowi UE, którego dotyczą dane, w społeczeństwie operującym w sieci, dla którego fizyczne granice tracą na znaczeniu (zob. przykłady w pkt 6 niniejszej opinii): informacje w Internecie są wszechobecne, lecz jurysdykcja prawodawcy europejskiego jest ograniczona terytorialnie.

43.

Wyzwaniem będzie opracowanie praktycznych rozwiązań, które pogodziłyby potrzebę ochrony obywateli UE, których dotyczą dane, z ograniczeniami terytorialnymi Unii Europejskiej i jej państw członkowskich. EIOD — w swoich uwagach do komunikatu Komisji w sprawie strategii zewnętrznego wymiaru przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości — zachęcał już Komisję do aktywnego zajęcia się propagowaniem ochrony danych osobowych na szczeblu międzynarodowym poprzez wspieranie dwu- i wielostronnych podejść z udziałem państw trzecich oraz współpracę z organizacjami międzynarodowymi (18).

44.

Takie praktyczne rozwiązania obejmują:

45.

Żadne z tych rozwiązań nie jest nowe. Konieczna jest jednak pewna wizja tego, w jaki sposób najskuteczniej wykorzystywać te metody i jak zapewnić, by standardy ochrony danych — które w Unii Europejskiej zaliczane są do praw podstawowych — były równie skuteczne w globalnym społeczeństwie operującym w sieci. EIOD zachęca Komisję do rozpoczęcia opracowywania takiej wizji we współpracy z najważniejszymi zainteresowanymi stronami.

46.

W komunikacie poświęcono wiele uwagi wymogom wynikającym z interesu publicznego, szczególnie w zakresie bezpieczeństwa. Wyjaśniono w nim art. 3 ust. 2 dyrektywy oraz wykładnię tego przepisu wyrażoną przez Trybunał Sprawiedliwości w wyroku w sprawie PNR (19), a także art. 13 dyrektywy, związany m.in. z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. W komunikacie ponadto podkreśla się, że gdy Komisja osiąga równowagę między środkami zapewniającymi bezpieczeństwo oraz niekwestionowanymi prawami podstawowymi, upewnia się, że dane osobowe są chronione zgodnie z art. 8 europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka (EKOPC). Ten punkt wyjścia ma zastosowanie również do dialogu ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki.

47.

Zdaniem EIOD ważne jest, że Komisja w tak jasny sposób potwierdza wynikające z art. 6 TUE zobowiązania Unii do poszanowania praw podstawowych gwarantowanych przez EKOPC. Jest to tym istotniejsze teraz, gdy Rada Europejska zadecydowała, że na mocy traktatu reformującego Karta praw podstawowych Unii Europejskiej stanie się prawnie wiążąca. Artykuł 8 karty określa prawo każdej osoby do ochrony dotyczących jej danych osobowych.

48.

Jest sprawą ogólnie znaną, że żądania organów ścigania dotyczące coraz szerszego wykorzystywania danych osobowych do walki z przestępczością — by nie wspomnieć zwalczania terroryzmu — wiążą się z ryzykiem obniżenia poziomu ochrony obywateli, nawet poniżej poziomu gwarantowanego art. 8 EKOPC lub konwencją Rady Europy nr 108 (20). Te obawy stanowiły trzon trzeciej opinii EIOD w sprawie wniosku dotyczącego decyzji ramowej Rady w sprawie ochrony danych osobowych przetwarzanych w ramach współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych, wydanej dnia 27 kwietnia 2007 r.

49.

W tym kontekście ma fundamentalne znaczenie, by standardy ochrony zapewniane przez dyrektywę zostały uznane za podstawę ochrony obywateli, także w związku z żądaniami organów ścigania. EKOPC i konwencja 108 zapewniają minimalny poziom ochrony, ale nie są wystarczająco precyzyjne. Konieczne były więc dodatkowe środki zapewniające obywatelom właściwą ochronę. Ta potrzeba była jednym z bodźców do przyjęcia dyrektywy (21) w 1995 r.

50.

Równie zasadniczą kwestią jest skuteczne zagwarantowanie tego standardu ochrony we wszystkich sytuacjach, w których dane osobowe są przetwarzane do celów egzekwowania prawa. Choć omawiany komunikat nie omawia przetwarzania danych w obrębie trzeciego filaru, słusznie odnosi się do sytuacji, w której dane gromadzone (i przetwarzane) do celów handlowych są wykorzystywane do celów egzekwowania prawa. Sytuacja taka staje się coraz powszechniejsza, od kiedy policja coraz częściej polega na dostępności informacji posiadanych przez strony trzecie. Dyrektywę 2006/24/WE (22) można uznać za najlepszą ilustrację tej tendencji: dyrektywa ta zobowiązuje dostawców usług łączności elektronicznej do (dłuższego) przechowywania danych, które zgromadzili (i przechowują) do celów handlowych, by służyły one celom egzekwowania prawa. Zdaniem EIOD należy w pełni zagwarantować właściwą ochronę danych osobowych gromadzonych i przetwarzanych w ramach zakresu zastosowania dyrektywy, gdy są one wykorzystywane do celów interesu publicznego, w szczególności do celów związanych z bezpieczeństwem lub zwalczaniem terroryzmu. W niektórych przypadkach jednak te ostatnie cele mogą wykraczać poza zakres zastosowania dyrektywy.

51.

Te obserwacje prowadzą do następujących sugestii skierowanych do Komisji:

52.

W komunikacie Komisja porusza kwestię (ogromnego) wpływu traktatu konstytucyjnego na dziedzinę ochrony danych. Rzeczywiście traktat ten — obecnie zaś traktat reformujący — będzie miał fundamentalne znaczenie. Traktat oznacza koniec struktury filarowej, przepisy dotyczące ochrony danych (obecnie art. 286 TWE) zostaną wyjaśnione, a Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, w której art. 8 znajduje się przepis o ochronie danych, stanie się instrumentem prawnie wiążącym.

53.

W mandacie Konferencji Międzyrządowej zwrócono szczególną uwagę na ochronę danych. Pkt 19 ppkt f) zasadniczo zawiera trzy twierdzenia. Po pierwsze, ogólne zasady ochrony danych będą pozostawać bez uszczerbku dla szczególnych zasad przyjętych w tytule o WPZiB (obecny drugi filar); po drugie, zostanie przyjęte oświadczenie dotyczące ochrony danych w obszarach współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych (obecny trzeci filar) i po trzecie, zostaną przyjęte konkretne zapisy w stosownych protokołach dotyczące stanowisk poszczególnych państw członkowskich (ten element jest związany przede wszystkim ze stanowiskiem Zjednoczonego Królestwa wobec współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych).

54.

Ten drugi element (oświadczenie) będzie wymagał objaśnienia w ramach Konferencji Międzyrządowej. Należy starannie rozważyć skutki zniesienia struktury filarowej oraz możliwości zastosowania dyrektywy o współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych, by zapewnić jak najszersze możliwe stosowanie zasad ochrony danych zawartych w dyrektywie 95/46/WE. W niniejszej opinii nie ma miejsca na bardziej szczegółowe omówienie tego zagadnienia. EIOD przedstawił swoje propozycje dotyczące oświadczenia w piśmie skierowanym do przewodniczącego Konferencji Międzyrządowej (25).

55.

Komunikat odnosi się do licznych narzędzi i działań, które można wykorzystać w przyszłości w celu lepszego wdrażania dyrektywy. EIOD pragnie przedstawić swoje uwagi do nich, wraz z analizą dodatkowych instrumentów, które nie zostały wspomniane w komunikacie.

56.

W niektórych przypadkach może okazać się niezbędne konkretne działanie prawodawcze na szczeblu UE. Zwłaszcza konieczne może się okazać prawodawstwo branżowe, pozwalające dostosować zasady zawarte w dyrektywie do problemów związanych z pewnymi technologiami, jak w przypadku dyrektyw o ochronie prywatności w sektorze telekomunikacyjnym. Należy szczegółowo rozważyć zastosowanie szczególnego prawodawstwa w takich dziedzinach, jak wykorzystanie technologii RFID.

57.

Najważniejszym instrumentem wspomnianym w komunikacie jest postępowanie o naruszenie przepisów. Komunikat określa jeden obszar wymagający szczególnej uwagi, tj. niezależność organów ochrony danych i ich uprawnienia; innym obszarom poświęcono tylko ogólny komentarz. EIOD podziela opinię, że postępowania o naruszenie przepisów stanowią podstawowe i nieuniknione narzędzie, jeżeli państwa członkowskie nie zapewnią pełnego wdrożenia dyrektywy, zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, że minęło niemal dziewięć lat od terminu wdrożenia dyrektywy i że odbył się już zorganizowany dialog określony w programie prac. Do dnia dzisiejszego jednak do Trybunału Sprawiedliwości nie wpłynęła żadna sprawa o naruszenie przepisów dyrektywy 95/46/WE.

58.

Analiza porównawcza wszystkich przypadków, w których podejrzewa się niewłaściwą lub niepełną transpozycję przepisów (26), oraz komunikat wyjaśniający mogą z pewnością zwiększyć spójność roli Komisji jako strażnika Traktatów. Przygotowanie tych instrumentów, które może wymagać pewnego czasu i wysiłku, nie powinno jednak opóźniać postępowań o naruszenie przepisów w tych dziedzinach, w których Komisja jednoznacznie stwierdziła niewłaściwą transpozycję lub błędne praktyki.

59.

EIOD zachęca zatem Komisję do starania się o lepsze wdrażanie dyrektywy za pomocą — o ile to konieczne — postępowań o naruszenie przepisów. W tym kontekście EIOD skorzysta ze swoich uprawnień do interwencji przed Trybunałem Sprawiedliwości, by wziąć udział — w stosownych przypadkach — w postępowaniach o naruszenie przepisów związanych z wdrażaniem dyrektywy 95/46/WE lub z innymi instrumentami prawnymi w obszarze ochrony danych osobowych.

60.

Komunikat również zawiera odniesienie do komunikatu wyjaśniającego niektóre przepisy, w którym Komisja objaśni swoją interpretację tych przepisów dyrektywy, których wdrażanie okazało się problematyczne i może w konsekwencji prowadzić do postępowań o naruszenie przepisów. EIOD z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w tym kontekście Komisja uwzględni prace nad interpretacją przeprowadzone przez grupę roboczą. Należyte uwzględnienie stanowiska grupy roboczej podczas redagowania tego komunikatu wyjaśniającego oraz właściwe przeprowadzenie konsultacji z grupą roboczą mają fundamentalne znaczenie dla wykorzystania doświadczenia tej grupy w zakresie wdrażania dyrektywy na szczeblu krajowym.

61.

Ponadto EIOD potwierdza, że jest gotowy doradzać Komisji we wszystkich kwestiach związanych z ochroną danych osobowych. Dotyczy to również tych instrumentów — takich jak komunikat Komisji — które nie są wiążące, ale mają na celu określenie polityki Komisji w dziedzinie ochrony danych osobowych. By EIOD mógł skutecznie prowadzić działania doradcze, w przypadku komunikatów konsultacje z nim powinny mieć miejsce przed przyjęciem komunikatu wyjaśniającego (27). Rola zarówno grupy roboczej art. 29, jak i EIOD jako doradców wniesie do tego komunikatu dodatkowe wartości, nie naruszając niezależności Komisji w samodzielnym podejmowaniu decyzji o formalnym rozpoczęciu postępowań o naruszenie przepisów związanych z wdrażaniem dyrektywy.

62.

EIOD z zadowoleniem przyjmuje fakt, że komunikat będzie się odnosił jedynie do ograniczonej liczby artykułów, umożliwiając w ten sposób skupienie się na trudniejszych kwestiach. Z tego punktu widzenia EIOD zwraca uwagę Komisji na następujące zagadnienia, które zasługują na szczególną uwagę w komunikacie wyjaśniającym:

63.

Inne, niewiążące instrumenty powinny pomagać w osiąganiu zgodności z zasadami ochrony danych, szczególnie w nowych otoczeniach technicznych. Środki te powinny być oparte na zasadzie „prywatności wynikającej z projektu” (ang. privacy by design) i zapewniać opracowywanie i tworzenie struktur nowych technologii z właściwym uwzględnieniem zasad ochrony danych. Zasadniczy tego element powinna stanowić promocja produktów technologicznych zgodnych z zasadami poszanowania prywatności w kontekście szybko wzrastającego wszechobecnego użycia komputerów.

64.

Ściśle powiązana z powyższym jest potrzeba zwiększenia liczby stron zainteresowanych egzekwowaniem prawa o ochronie danych. Z jednej strony, EIOD zdecydowanie popiera zasadniczą rolę organów ochrony danych w egzekwowaniu realizacji zasad zawartych w dyrektywie przy pełnym wykorzystaniu swoich uprawnień oraz zakresu koordynacji w ramach grupy roboczej art. 29. Skuteczniejsze wdrażanie dyrektywy jest również jednym z celów „inicjatywy londyńskiej”.

65.

Z drugiej strony, EIOD podkreśla, że pożądane jest propagowanie wdrażania zasad ochrony danych w przedsiębiorstwach prywatnych poprzez samoregulację i konkurencyjność. Należy zachęcać przemysł do wdrażania zasad ochrony danych i konkurowania w opracowywaniu produktów i usług zgodnych z zasadami poszanowania prywatności jako sposobu zwiększania swego udziału w rynku poprzez lepsze dostosowanie się do oczekiwań konsumentów świadomych kwestii związanych z prywatnością. Dobrym przykładem mogą być etykiety dotyczące ochrony prywatności, które można dołączać do produktów i usług po uprzednim przeprowadzeniu certyfikacji (29).

66.

EIOD pragnie również zwrócić uwagę Komisji na inne narzędzia, które — choć nie zostały wspomniane w komunikacie — mogłyby okazać się użyteczne w lepszym wdrażaniu dyrektywy. Przykładami takich narzędzi, które mogłyby pomóc organom ochrony danych w lepszym wdrażaniu prawa dotyczącego ochrony danych, są:

67.

Na koniec EIOD odnosi się do innych instrumentów, które nie zostały wspomniane w komunikacie, ale mogłyby zostać rozważone w związku z przyszłymi zmianami w dyrektywie lub włączone do innych horyzontalnych aktów prawnych; w szczególności:

68.

Różne instytucje mają obowiązki związane z wdrażaniem dyrektywy. Organy nadzorcze w państwach członkowskich na mocy art. 28 dyrektywy ponoszą odpowiedzialność za kontrolę stosowania na ich terytorium przepisów przyjętych przez państwa członkowskie na mocy tej dyrektywy. Artykuł 29 wprowadza grupę roboczą złożoną z organów nadzorczych, a w art. 30 wymieniono zadania tej grupy. Na mocy art. 31 komitet składający się z przedstawicieli rządów państw członkowskich wspiera Komisję w związku z przedsiębraniem środków na szczeblu wspólnotowym (komitet działający w ramach procedury komitologii).

69.

Potrzeba lepszego określenia obowiązków tych różnych instytucji jest szczególnie widoczna w przypadku (działań) grupy roboczej. W art. 30 ust. 1 wymieniono cztery zadania grupy roboczej, które można podsumować jako badanie wdrażania dyrektywy na szczeblu krajowym, pod kątem jego jednolitości, oraz wyrażanie opinii na temat zmian na szczeblu wspólnotowym: poziom ochrony, wnioski legislacyjne i kodeksy postępowania. Ten wykaz pokazuje, jak daleko sięga odpowiedzialność grupy roboczej w dziedzinie ochrony danych, czego ilustracją są dokumenty sporządzone przez tę grupę na przestrzeni lat.

70.

Zgodnie z tekstem komunikatu grupa robocza „odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu skuteczniejszego i bardziej spójnego wdrażania dyrektywy”. EIOD w pełni przychyla się do tej opinii, lecz uważa również za konieczne wyjaśnienie pewnych konkretnych elementów obowiązków grupy roboczej.

71.

Po pierwsze, komunikat wzywa do zwiększenia wkładu grupy roboczej, gdyż organy krajowe powinny starać się o dostosowanie praktyk krajowych do wspólnej linii postępowania (30). EIOD z zadowoleniem przyjmuje zamiar, jaki przyświeca temu stwierdzeniu, ale ostrzega przed nakładaniem się na siebie obowiązków. Zgodnie z art. 211 TWE zadaniem Komisji jest czuwanie nad stosowaniem postanowień Traktatu przez państwa członkowskie, w tym również przez ich organy nadzorcze. Grupa robocza jako niezależny organ doradczy nie może być pociągana do odpowiedzialności za stosowanie się organów krajowych do jej opinii.

72.

Po drugie, Komisja musi być świadoma swoich różnych ról w ramach grupy roboczej, gdyż jest ona nie tylko członkiem tej grupy, lecz także organizuje jej sekretariat. Odgrywając rolę sekretariatu musi wspierać grupę roboczą w taki sposób, by mogła ona wykonywać swoją pracę w sposób niezawisły. Zasadniczo oznacza to dwie rzeczy: Komisja musi zapewnić niezbędne środki, a sekretariat musi pracować zgodnie z instrukcjami grupy roboczej i jej przewodniczącego w tym, co się tyczy treści i zakresu działalności grupy roboczej oraz charakteru wyników jej prac. Ogólniej rzecz biorąc, działania Komisji w ramach wypełniania jej pozostałych obowiązków wynikających z prawa WE nie powinny negatywnie wpływać na jej dostępność jako sekretariatu.

73.

Po trzecie, chociaż określenie priorytetów grupy roboczej zależy od jej własnego uznania, Komisja mogłaby wskazywać, czego oczekuje od grupy roboczej i jak — w jej opinii — można najlepiej wykorzystać dostępne środki.

74.

Po czwarte, EIOD wyraża ubolewanie, że w komunikacie nie zawarto jasnych wskazówek dotyczących podziału ról pomiędzy Komisję i grupę roboczą. Zachęca Komisję do przedłożenia grupie roboczej dokumentu, który zawierałby takie wskazówki. EIOD proponuje, by w dokumencie tym ująć następujące kwestie:

75.

EIOD podziela główny wniosek Komisji, że dyrektywy w perspektywie krótkoterminowej nie należy zmieniać. Ten wniosek wspiera się również na charakterze dyrektywy oraz polityce prawodawczej Unii.

76.

EIOD wyszedł od następujących przesłanek:

77.

Główne elementy przyszłych zmian są między innymi następujące:

78.

EIOD sugeruje, by Komisja szczegółowo opracowała: harmonogram działań omówionych w rozdziale 3 komunikatu; ostateczny termin przedstawienia kolejnego sprawozdania z wdrażania dyrektywy; zakres zadań umożliwiający ocenę realizacji przewidzianych działań; wskazówki co do sposobu postępowania w dalszej perspektywie.

79.

EIOD z zadowoleniem przyjmuje przedstawione podejście do technologii jako jeden z istotnych pierwszych kroków i sugeruje rozpoczęcie dyskusji na temat podejścia długoterminowego, obejmującej m.in. debatę dotyczącą podstawowych zasad rozwoju społeczeństwa kontrolowanego. Również z zadowoleniem postrzega toczący się przegląd dyrektywy 2002/58/WE oraz ewentualną potrzebę określenia bardziej szczegółowych zasad odnoszących się do kwestii ochrony danych związanych z nowymi technologiami, takimi jak Internet i RFID. W tych działaniach należy brać pod uwagę całość zmieniającego się kontekstu, a w dalszej perspektywie objąć nimi również dyrektywę 95/46/WE.

80.

EIOD wyraża ubolewanie, że globalne zagadnienia dotyczące prywatności i jurysdykcji odgrywają w komunikacie tak ograniczoną rolę i zwraca się o opracowanie praktycznych rozwiązań, które pogodziłyby potrzebę ochrony obywateli UE, których dotyczą dane, z ograniczeniami terytorialnymi Unii Europejskiej i jej państw członkowskich, takich jak: dalszy rozwój globalnych ram ochrony danych; dalszy rozwój szczególnych zasad przekazywania danych do państw trzecich; międzynarodowe porozumienia w sprawie jurysdykcji lub podobne porozumienia z państwami trzecimi; inwestycje w mechanizmy zgodności na szczeblu globalnym, takie jak stosowanie zasad wiążących dla przedsiębiorstw przez firmy międzynarodowe.

EIOD zachęca Komisję do rozpoczęcia — wraz z najważniejszymi zainteresowanymi stronami — refleksji nad tymi kwestiami.

81.

Co do egzekwowania prawa EIOD pragnie przekazać Komisji następujące sugestie:

82.

Pełne wdrożenie dyrektywy oznacza (1) zapewnienie całkowitego wypełniania przez państwa członkowskie ich obowiązków wynikających z prawa europejskiego oraz (2) pełne wykorzystanie innych, niewiążących narzędzi, które mogą przyczynić się do osiągnięcia wysokiego i zharmonizowanego poziomu ochrony danych. EIOD zwraca się do Komisji o jasne wskazanie sposobu wykorzystania tych różnych instrumentów oraz sposobu oddzielania jej własnych obowiązków od obowiązków grupy roboczej.

83.

W odniesieniu do wspomnianych wyżej instrumentów:

84.

EIOD zachęca Komisję do przedłożenia grupie roboczej dokumentu, który zawierałby jasne wskazówki co do podziału ról między Komisję a grupę roboczą i podejmowałby następujące kwestie:

85.

Należy starannie rozważyć skutki wejścia w życie traktatu reformującego, by zapewnić jak najszersze możliwe stosowanie zasad ochrony danych zawartych w dyrektywie. EIOD przedstawił swoje propozycje w piśmie skierowanym do przewodniczącego Konferencji Międzyrządowej.

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/13

1.

Wniosek dotyczący decyzji Rady ustanawiającej Europejski Urząd Policji (EUROPOL) został przesłany przez Komisję Europejskiemu Inspektorowi Ochrony Danych z prośbą o konsultację, zgodnie z art. 28 ust. 2 rozporządzenia 45/2001/WE. EIOD uważa, że niniejsza opinia powinna zostać przywołana w preambule decyzji ramowej (3).

2.

Celem niniejszego wniosku nie jest zasadnicza zmiana mandatu lub zakresu działania Europolu, ale przede wszystkim stworzenie Europolowi nowej i bardziej elastycznej podstawy prawnej. Europol powstał w roku 1995 na podstawie konwencji zawartej przez państwa członkowskie, jak określono w art. K.6 TUE (obecnie: art. 34) (4). Wadą takich konwencji z punktu widzenia elastyczności i skuteczności jest potrzeba ich ratyfikacji przez wszystkie państwa członkowskie, co — jak ukazują niedawne doświadczenia — może potrwać i kilka lat. W uzasadnieniu do niniejszego wniosku wykazano, że trzy protokoły zmieniające konwencję o Europolu, przyjęte w latach 2000, 2002 i 2003, do końca roku 2006 nie weszły jeszcze w życie (5).

3.

Wniosek zawiera jednak również istotne zmiany, mające usprawnić funkcjonowanie Europolu w przyszłości. Przedłuża on mandat Europolu i zawiera kilka nowych przepisów, zmierzających do usprawnienia funkcjonowania Europolu w przyszłości. Z tego punktu widzenia wymiana danych między Europolem a innymi podmiotami (takimi jak organy Wspólnoty Europejskiej/Unii Europejskiej, organy państw członkowskich i państw trzecich) nabiera istotnego znaczenia. Wniosek postuluje, by Europol podjął wszelkie starania w celu zapewnienia interoperacyjności systemów przetwarzania danych Europolu z systemami państw członkowskich i organów Wspólnoty Europejskiej/Unii Europejskiej (art. 10 ust. 5 wniosku). Oprócz tego przewiduje on bezpośredni dostęp jednostek krajowych do systemu Europolu.

4.

Ponadto pozycja Europolu jako organu funkcjonującego na mocy Tytułu VI Traktatu o Unii Europejskiej (trzeci filar) ma określone konsekwencje dla odnośnych przepisów o ochronie danych, ponieważ rozporządzenie (WE) nr 45/2001 dotyczy jedynie przetwarzania danych w ramach działań objętych prawem wspólnotowym i z tego powodu zasadniczo nie dotyczy przetwarzania danych przez Europol. Rozdział V wniosku zawiera szczegółowe przepisy dotyczące ochrony i bezpieczeństwa danych, które mogą być uznane za lex specialis zawierające przepisy dodatkowe w stosunku do lex generalis, tj. ogólnych ram prawnych w zakresie ochrony danych. Te ogólne ramy prawne dotyczące trzeciego filara nie zostały jednak jeszcze przyjęte (patrz punkty 37-40 poniżej)

5.

Ostatnią kwestią, którą należy zasygnalizować, jest to, że w wyniku niektórych innych zmian pozycja Europolu będzie bardziej spójna z innymi organami Unii Europejskiej, powołanymi na mocy Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską. Choć nie zmienia to zasadniczo pozycji Europolu, można to postrzegać jako pierwszą, obiecującą zmianę. Europol będzie finansowany z budżetu wspólnotowego, a personel Europolu będzie objęty wspólnotowym regulaminem pracowniczym. Wzmacnia to kontrolę ze strony Parlamentu Europejskiego (ze względu na jego rolę w procedurze budżetowej) i Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (w sporach dotyczących budżetu oraz w kwestiach pracowniczych). EIOD będzie miał uprawnienia w zakresie przetwarzania danych osobowych odnoszących się do pracowników Wspólnoty (patrz pkt 47 poniżej).

6.

Niniejsza opinia będzie w dalszej części dotyczyła zmian merytorycznych (o których mowa w pkt 3), odnośnych przepisów dotyczących ochrony danych (pkt 4) i coraz wyraźniejszych podobieństw między Europolem a organami wspólnotowymi (pkt 5).

7.

Opinia zwróci w szczególności uwagę na rosnące znaczenie wymiany danych między Europolem a innymi organami Unii Europejskiej; w większości przypadków wymiana ta podlega nadzorowi EIOD. W tym kontekście można przywołać konkretnie art. 22, 25 i 48 wniosku. Ze względu na złożoność sprawy pojawia się zaniepokojenie zarówno w związku z zasadą ograniczenia celu, jak i w związku z odnośnymi przepisami dotyczącymi ochrony danych i nadzorem nad nią, w przypadkach gdy różne organy nadzorcze są uprawnione do nadzorowania różnych organów europejskich, w zależności od tego, na jakim filarze są one oparte. Inna kwestia dotyczy interoperacyjności systemu informacyjnego Europolu z innymi systemami informacyjnymi.

8.

Środowisko legislacyjne wniosku zmienia się szybko.

9.

Po pierwsze — obecny wniosek jest jednym z wielu działań legislacyjnych w dziedzinie współpracy sądowej i policyjnej, mających na celu ułatwienie przechowywania i wymiany danych osobowych do celów egzekwowania prawa. Niektóre z tych wniosków zostały przyjęte przez Radę — jak np. decyzja ramowa Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie uproszczenia wymiany informacji i danych wywiadowczych – (6) natomiast inne wnioski są w dalszym ciągu przedmiotem procesu legislacyjnego.

10.

Zasadą wiodącą tych działań legislacyjnych jest zasada dostępności, która została wprowadzona jako nowa ważna zasada prawna w programie haskim w listopadzie 2004 r. Zakłada ona, że przepływ ponad granicami wewnętrznymi UE informacji potrzebnych do walki z przestępczością powinien odbywać się bez utrudnień.

11.

Zasada dostępności sama w sobie jest niewystarczająca. Potrzebne są dodatkowe środki legislacyjne, by umożliwić organom policyjnym i sądowym skuteczną wymianę informacji. W niektórych przypadkach instrument wybrany w celu ułatwienia tej wymiany polega na ustanowieniu lub usprawnieniu systemu informacyjnego na szczeblu europejskim. System informacyjny Europolu jest takim właśnie systemem. EIOD zajął się podstawowymi kwestiami dotyczącymi takich systemów w odniesieniu do systemu informacyjnego Schengen; zajmie się również niektórymi z tych kwestii w odniesieniu do omawianego obecnie wniosku. Sprawy te obejmują warunki udzielania dostępu do systemu, wzajemne powiązania i interoperacyjność oraz odnośne przepisy dotyczące ochrony danych i nadzoru nad danymi (7).

12.

Ponadto wniosek powinien być analizowany w świetle najnowszych wydarzeń, takich jak inicjatywa, przedstawiona przez niemiecką prezydencję Unii Europejskiej, by włączyć konwencję z Prüm w ramy prawne UE.

13.

Po drugie — ramy dla ochrony danych zakreślone w trzecim filarze, stanowiące niezbędny warunek wymiany danych osobowych, nie zostały jeszcze (jak uprzednio powiedziano) przyjęte. Przeciwnie, negocjacje na forum Rady w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy ramowej w sprawie ochrony danych osobowych przetwarzanych w ramach współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych okazały się raczej trudne. Niemiecka prezydencja Rady zapowiedziała, że zaproponowany zostanie nowy tekst (8), zawierający pewne zasadnicze różnice w stosunku do podejścia przyjętego we wniosku Komisji.

14.

Po trzecie — wniosek jest powiązany bezpośrednio z wydarzeniami związanymi z Traktatem ustanawiającym Konstytucję dla Europy. Zakłada się, że art. III-276 Traktatu Konstytucyjnego jest istotnym krokiem w procesie, w którym — z jednej strony — stopniowo rozbudowuje się rolę i zadania Europolu, a z drugiej strony Europol jest stopniowo włączany w europejską strukturę instytucjonalną. Jak stwierdzono w uzasadnieniu do omawianego obecnie wniosku, artykuł ten zawiera wizję przyszłości Europolu. Omawiana decyzja zajmuje się pewną częścią tej wizji, zważywszy na niepewność, czy i kiedy postanowienia Traktatu Konstytucyjnego wejdą w życie.

15.

Art. 4 i 5 oraz załącznik I do wniosku określają mandat Europolu. Mandat ten zostaje obecnie rozszerzony na przestępstwa, które nie są ściśle związane z przestępczością zorganizowaną i które znajdują się w wykazie poważnych przestępstw zawartym w decyzji ramowej w sprawie europejskiego nakazu aresztowania (9). Drugim rozszerzeniem roli Europolu jest to, że jego bazy danych będą obecnie zawierały informacje i dane wywiadowcze przekazane przez podmioty prywatne.

16.

Co do pierwszego rozszerzenia, stanowi ono logiczny krok w rozwoju współpracy policyjnej w sprawach karnych. EIOD uznaje, że skutkuje to lepszą harmonizacją instrumentów prawnych, których celem jest ułatwienie współpracy policyjnej. Harmonizacja jest użyteczna, nie tylko dlatego, że stwarza lepsze warunki do współpracy, ale również dlatego, że zwiększa pewność prawną wśród obywateli i umożliwia skuteczniejszą kontrolę współpracy policyjnej, ponieważ zakres stosowania wszystkich instrumentów rozszerza się na tę samą kategorię przestępstw. EIOD zakłada, że to rozszerzenie mandatu zostało zaproponowane z uwzględnieniem zasady proporcjonalności.

17.

Co do drugiego rozszerzenia — jest ono spójne z najnowszym trendem w zakresie współpracy policyjnej, zgodnie z którym coraz ważniejsze staje się wykorzystywanie do celów egzekwowania prawa danych zgromadzonych przez spółki prywatne. EIOD uznaje, że może zajść potrzeba takiego wykorzystywania. Zwłaszcza w zakresie zwalczania terroryzmu i innych poważnych przestępstw może się okazać konieczne, by organy egzekwowania prawa miały dostęp do wszelkich ważnych informacji, w tym do informacji znajdujących się w rękach podmiotów prywatnych (10). Jednak charakter informacji i danych wywiadowczych pochodzących od podmiotów prywatnych wymaga stosowania dodatkowych środków bezpieczeństwa, między innymi aby zapewnić dokładność tych informacji, ponieważ są to dane osobowe zgromadzone w celach gospodarczych w środowisku gospodarczym. Należy również zagwarantować, że przed przekazaniem Europolowi informacje te zostały zgromadzone i przetworzone zgodnie z prawem, na mocy przepisów krajowych wdrażających dyrektywę 95/46/WE, i że udzielenie Europolowi dostępu jest możliwe jedynie z uwzględnieniem ściśle zdefiniowanych warunków i ograniczeń: należy udzielać dostępu jedynie w indywidualnie rozpatrywanych przypadkach, w określonych celach i pod kontrolą sądową państw członkowskich (11). W związku z powyższym EIOD proponuje zawarcie takich warunków i ograniczeń w tekście decyzji.

18.

Art. 6 konwencji o Europolu przyjmuje do przetwarzania przez Europol zgromadzonych informacji podejście restrykcyjne. Przetwarzanie to jest ograniczone od trzech elementów: systemu informacyjnego Europolu, analitycznych baz danych i systemu indeksacji. Art. 10 ust. 1 wniosku zastępuje to podejście ogólnym przepisem umożliwiającym Europolowi przetwarzanie informacji i danych wywiadowczych w zakresie, w jakim jest to konieczne do osiągnięcia jego celów. Jednak art. 10 ust. 3 wniosku stwierdza, że przetwarzanie danych osobowych poza systemem informacyjnym Europolu i analitycznymi bazami danych podlega warunkom określonym decyzją Rady po konsultacji z Parlamentem Europejskim. Według EIOD przepis ten został zredagowany dostatecznie precyzyjnie, by chronić uzasadnione interesy osób, których dotyczą dane. Do art. 10 ust. 3 należy dodać wymóg konsultacji, przed przyjęciem decyzji przez Radę, z organami zajmującymi się ochroną danych, jak zaproponowano w pkt 55.

19.

W art. 10 ust. 2 możliwość „przetwarzania…” przez Europol „…danych osobowych do celów określenia, czy dane takie są przydatne do jego zadań” wydaje się przeczyć zasadzie proporcjonalności. Sformułowanie to jest niezbyt precyzyjne i w praktyce stwarza zagrożenie, że dane mogą być przetwarzane do wszelkich nieokreślonych celów.

20.

EIOD rozumie potrzebę przetwarzania danych osobowych na etapie, kiedy ich przydatność do wykonywania przez Europol jego zadań nie została jeszcze stwierdzona. Należy jednak zagwarantować, że przetwarzanie danych osobowych, których przydatność nie została jeszcze oceniona, będzie ściśle ograniczone do oceny ich przydatności; że ocena ta będzie przeprowadzona w rozsądnym czasie; i że dopóki przydatność danych nie zostanie sprawdzona, nie będą one wykorzystywane do celów egzekwowania prawa. Inne rozwiązanie nie tylko naruszałoby prawa osób, których dotyczą dane, ale zakłócałoby również skuteczność egzekwowania prawa.

Z tego powodu, by zachować zgodność z zasadą proporcjonalności, EIOD proponuje dodanie do art. 10 ust. 2 przepisu nakładającego obowiązek przechowywania danych w osobnych bazach aż do ustalenia ich przydatności do określonego zadania Europolu. Poza tym czas, przez jaki te dane mogą być przetwarzane, musi być ściśle ograniczony i w żadnym razie nie może przekraczać 6 miesięcy (12).

21.

Zgodnie z art. 10 ust. 5 wniosku należy dołożyć wszelkich starań, by zapewnić interoperacyjność z systemami przetwarzania danych w państwach członkowskich oraz z systemami stosowanymi przez organy powiązane ze Wspólnotą i Unią. Podejście to stanowi odwrotność podejścia przyjętego w konwencji o Europolu (art. 6 ust. 2), która zabrania tworzenia odsyłaczy do innych zautomatyzowanych systemów przetwarzania.

22.

W uwagach odnośnie do komunikatu Komisji w sprawie interoperacyjności europejskich baz danych (13) EIOD sprzeciwił się poglądowi, że interoperacyjność jest przede wszystkim pojęciem technicznym. Jeżeli bazy danych staną się interoperacyjne — co oznacza, że możliwy będzie dostęp do danych i ich wymiana — pojawi się presja, by korzystać z tej możliwości. Stwarza to specyficzne zagrożenia związane z zasadą ograniczenia celu, ponieważ dane mogą z łatwością być wykorzystywane do innych celów niż do celu ich gromadzenia. EIOD obstaje przy konieczności stosowania rygorystycznych warunków i gwarancji, w momencie kiedy wzajemne połączenia z bazą danych zaczynają być rzeczywiście tworzone.

23.

Z tego powodu EIOD zaleca dodanie do wniosku przepisu stanowiącego, że tworzenie wzajemnych połączeń jest dopuszczalne jedynie po wydaniu decyzji ustalającej warunki i gwarancje dotyczące tych wzajemnych połączeń, zwłaszcza w odniesieniu do konieczności tworzenia wzajemnych połączeń i w odniesieniu do celów, w jakich dane osobowe będą wykorzystywane. Decyzja ta powinna być przyjęta po konsultacji z EIOD i wspólnym organem nadzorczym. Przepis taki mógłby być związany z art. 22 wniosku w zakresie dotyczącym stosunków z innymi organami i agencjami.

24.

W odniesieniu do art. 11 ust. 1 EIOD odnotowuje, że istniejące ograniczenie dostępu jednostki krajowej do danych osobowych dotyczących ewentualnych przestępców, którzy (jeszcze) nie popełnili przestępstwa, zostało skreślone. Ograniczenie to jest obecnie zapisane w art. 7 ust. 1 konwencji i ogranicza bezpośredni dostęp do informacji dotyczących tożsamości danych osób.

25.

Zdaniem EIOD nie ma uzasadnienia dla takiej zmiany merytorycznej. Przeciwnie, te szczegółowe środki zabezpieczające w odniesieniu do wspomnianej kategorii osób są całkowicie zgodne z podejściem wyrażonym we wniosku Komisji dotyczącym decyzji Rady w sprawie ochrony danych osobowych przetwarzanych w ramach współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych. EIOD zaleca wprowadzenie większej liczby środków zabezpieczających dostęp do danych dotyczących osób, które (jeszcze) nie popełniły przestępstwa, a w żadnym razie nie dopuszcza osłabienia ochrony udzielanej na mocy konwencji o Europolu.

26.

Zgodnie z poprawionym tekstem art. 21 ust. 3 konwencji o Europolu (14) potrzeba kontynuacji przechowywania danych osobowych dotyczących osób, o których mowa w art. 10 ust. 1, będzie podlegała przeglądowi co rok, przy czym przegląd ten będzie dokumentowany. Jednak art. 20 ust. 1 wymaga przeglądu jedynie w ciągu trzech lat od wprowadzenia danych. EIOD nie jest przekonany, że ta dodatkowa elastyczność jest konieczna, i z tego powodu zaleca wprowadzenie do wniosku obowiązku dokonywania corocznego przeglądu. Zmiana wniosku jest tym ważniejsza, że powinien on zawierać obowiązek dokonywania regularnego przeglądu przechowywania danych, a nie tylko jednorazowego przeglądu po trzech latach.

27.

Art. 21 jest ogólnym przepisem umożliwiającym Europolowi uzyskanie komputerowego dostępu i pobieranie danych z innych krajowych i międzynarodowych systemów informacyjnych. Dostępu takiego należy udzielać jedynie w indywidualnie rozpatrywanych przypadkach, z zastosowaniem ścisłych warunków. Art. 21 umożliwia natomiast zbyt szeroki dostęp, który nie jest konieczny z punktu widzenia zadań Europolu. W tym kontekście EIOD przywołuje swoją opinię z dnia 20 stycznia 2006 r. w sprawie dostępu do VIS organów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo wewnętrzne (15). EIOD zaleca odpowiednią zmianę tekstu wniosku.

28.

Należy pamiętać, że ten przepis w zakresie, w jakim dotyczy dostępu do krajowych baz danych, obejmuje szerszy zakres niż przekazywanie informacji między Europolem a jednostkami krajowymi, co objęte jest między innymi art. 12 ust. 4 wniosku. Dostęp ten nie tylko będzie podlegał przepisom omawianej decyzji Rady, ale będzie także regulowany krajowym prawem dotyczącym dostępu do danych i ich użytkowania. EIOD z zadowoleniem przyjmuje zawartą w art. 21 koncepcję, zgodnie z którą zastosowanie mają ostrzejsze zasady. Ponadto znaczenie przekazywania danych osobowych między Europolem a krajowymi bazami danych, w tym również dostęp Europolu do tych krajowych baz danych, jest dodatkowym powodem do przyjęcia decyzji ramowej Rady w sprawie ochrony danych osobowych przetwarzanych w ramach współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych, oferującej dostateczny poziom ochrony.

29.

Art. 21 ust. 1 określa dwa warunki przekazywania danych organom publicznym państw trzecich i organizacjom międzynarodowym: a) przekazanie może nastąpić jedynie wtedy, kiedy jest to konieczne w poszczególnych przypadkach na potrzeby zwalczania przestępczości i b) na podstawie umowy międzynarodowej zapewniającej utrzymanie przez stronę trzecią odpowiedniego poziomu ochrony danych. Art. 24 ust. 2 umożliwia odstępstwa w wyjątkowych przypadkach, przy uwzględnieniu poziomu bezpieczeństwa zapewnianego przez stronę otrzymującą. EIOD rozumie potrzebę istnienia tych wyjątków i podkreśla potrzebę ścisłego ich stosowania, w bardzo wyjątkowych, indywidualnie rozpatrywanych przypadkach. Tekst art. 24 ust. 2 dostatecznie odzwierciedla te warunki.

30.

Art. 29 dotyczy prawa dostępu do danych osobowych. Jest to jedno z praw podstawowych osoby, której dotyczą dane, zawarte w art. 8 ust. 2 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej; zagwarantowane jest także przez konwencję Rady Europy z dnia 28 stycznia 1981 i przez zalecenie nr R (87) 15 Komitetu Ministrów Rady Europy z dnia 17 września 1987. Prawo to stanowi część zasady sprawiedliwego i zgodnego z prawem przetwarzania danych osobowych, a jego celem jest ochrona zasadniczych interesów osoby, której dotyczą dane. Warunki nałożone przez art. 29 ograniczają jednak to prawo w sposób, który — w świetle powyższego — jest nie do przyjęcia.

31.

Po pierwsze: art. 29 ust. 3 stanowi, że wiosek o przyznanie dostępu — złożony w państwie członkowskim zgodnie z art. 29 ust. 2 — będzie rozpatrywany zgodnie z art. 29 i zgodnie z przepisami i procedurami państwa członkowskiego, w którym wniosek jest składany. W wyniku powyższego prawo krajowe może ograniczyć zakres i treść prawa dostępu i może nałożyć ograniczenia proceduralne. Taki wynik może być niezadowalający. I tak na przykład, nawet osoby, których dane nie są przetwarzane przez Europol, mogą złożyć wniosek o dostęp do danych osobowych. Ważne jest, aby prawo dostępu rozciągało się również na takie wnioski. Należy zatem zagwarantować, że prawo krajowe przewidujące bardziej ograniczone prawo dostępu nie będzie miało zastosowania.

32.

Według EIOD odniesienie do prawa krajowego w art. 29 ust. 3 powinno zostać skreślone i zastąpione przez zharmonizowane przepisy dotyczące zakresu, treści i postępowania; najlepszym rozwiązaniem byłaby decyzja ramowa Rady w sprawie ochrony danych osobowych lub, w razie konieczności, decyzja Rady.

33.

Ponadto art. 29 ust. 4 wymienia powody odmowy dostępu do danych osobowych w razie gdyby osoba, której dotyczą dane, chciała wykonać swoje prawo dostępu do dotyczących jej danych osobowych, przetwarzanych przez Europol. Zgodnie z art. 29 ust. 4 należy odmówić dostępu, jeżeli dostęp taki „może stwarzać zagrożenie” dla pewnych konkretnych interesów. Sformułowanie to jest znacznie pojemniejsze niż sformułowanie w art. 19 ust. konwencji o Europolu, który dopuszcza odmowę dostępu jedynie, „jeżeli odmowa taka jest konieczna”.

34.

EIOD zaleca bardziej rygorystyczne trzymanie się tekstu konwencji o Europolu. Należy również zagwarantować, że kontroler danych będzie zobowiązany do podawania powodów odmowy, w taki sposób, żeby stosowanie tego wyjątku mogło być skuteczniej kontrolowane. Zasada ta jest wyraźnie określona w rekomendacji nr R (87) 15 Komitetu Ministrów Rady Europy. Brzmienie wniosku Komisji jest nie do przyjęcia, ponieważ nie odzwierciedla w wystarczającym stopniu podstawowego charakteru prawa dostępu. Wyjątki od tego prawa mogą być akceptowane jedynie wtedy, kiedy jest to konieczne w celu ochrony innego podstawowego interesu, czyli, innymi słowy, jeżeli dostęp zagrażałby temu innemu interesowi.

35.

Jako ostatni, choć nie najmniej ważny punkt, należy stwierdzić, że prawo dostępu jest istotnie ograniczone przez mechanizm konsultacji określony w art. 29 ust. 5. Mechanizm ten uzależnia dostęp od konsultacji ze wszystkimi właściwymi organami, których to dotyczy oraz, w odniesieniu do analitycznych baz danych, od zgody Europolu i wszystkich państw członkowskich uczestniczących w analizie lub bezpośrednio zainteresowanych. Mechanizm ten faktycznie neguje podstawowy charakter prawa dostępu. Zasada ogólna jest taka, że dostępu należy udzielić, a ograniczyć go można jedynie w określonych okolicznościach. Zgodnie natomiast z tekstem wniosku, dostępu udzielano by dopiero po konsultacji i po osiągnięciu porozumienia.

36.

Europol będzie organem Unii Europejskiej, natomiast nie będzie instytucją ani organem Wspólnoty w rozumieniu art. 3 rozporządzenia (WE) nr 45/2001. 45/2001. Z tego powodu rozporządzenie nie ma w normalnych okolicznościach zastosowania do przetwarzania danych osobowych przez Europol, oprócz specyficznych sytuacji. Rozdział V wniosku wprowadza w związku z tym system ochrony danych sui generis, który opiera się również na dających się stosować ogólnych ramach prawnych dotyczących ochrony danych.

37.

Wniosek uznaje potrzebę istnienia ogólnych ram prawnych dotyczących ochrony danych. Zgodnie z art. 26 wniosku Europol stosuje zasady decyzji ramowej Rady w sprawie ochrony danych osobowych przetwarzanych w ramach współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych jako lex generalis. Odwołanie do (proponowanej) decyzji ramowej Rady zastępuje odwołanie w art. 14 ust. 3 konwencji o Europolu do konwencji Rady Europy nr 108 z 28 stycznia 1981 r. i rekomendacji nr R (87) 15 Komitetu Ministrów Rady Europy z dnia 17 września 1987 r.

38.

EIOD z zadowoleniem przyjmuje art. 26 wniosku. Przepis ten ma podstawowe znaczenie dla skuteczności ochrony danych, a także dla utrzymania spójności, ponieważ ułatwia on wymianę danych osobowych, co jest korzystne również dla egzekwowania prawa. Należy jednak zagwarantować spójność między tymi dwoma instrumentami, co nie jest oczywiste, zważywszy że:

W zależności od wyniku negocjacji dotyczących tej decyzji ramowej na forum Rady, prawdopodobnie prowadzonych na podstawie wniosku niemieckiego, w obecnej propozycji być może będą musiały się znaleźć dodatkowe środki zabezpieczające. Kwestię tę należy ocenić na późniejszym etapie, kiedy wynik negocjacji dotyczących decyzji ramowej Rady będzie jaśniejszy.

39.

EIOD podkreśla, że obecna decyzja Rady nie powinna zostać przyjęta przed przyjęciem przez Radę decyzji ramowej Rady w sprawie ochrony danych, gwarantującej odpowiedni poziom ochrony danych zgodnie z wnioskami EIOD zawartymi w jego dwu opiniach w sprawie wniosku Komisji dotyczącego decyzji ramowej Rady (16).

40.

W tym kontekście EIOD podkreśla dwa specyficzne elementy wniosku Komisji w sprawie decyzji ramowej Rady, które są szczególnie właściwe dla zwiększania ochrony osób, których dotyczą dane, w przypadku przetwarzania dotyczących ich danych przez Europol. Po pierwsze, wniosek otwiera możliwości rozróżnienia rodzajów przetwarzania danych zgodnie z ich stopniem dokładności i rzetelności. Dane oparte na opiniach są odróżnianie od danych opartych na faktach. Takie wyraźne rozróżnienie „miękkich danych” i „twardych danych” jest ważną metodą spełnienia zasady jakości danych. Po drugie, wniosek wprowadza rozróżnienie między danymi dotyczącymi różnych kategorii osób w zależności od ich ewentualnego udziału w przestępstwie.

41.

Prowadzi to do możliwości stosowania rozporządzenia (WE) nr 45/2001 do działań Europolu. Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 dotyczy przede wszystkim personelu Europolu, o czym będzie mowa w pkt 47. Po drugie — co stanowi przedmiot części IV niniejszej opinii — rozporządzenie będzie miało zastosowanie do wymiany danych z organami wspólnotowymi, przynajmniej w zakresie, w jakim dane przesyłane są przez te organy Europolowi. Ważnymi przykładami organów wspólnotowych są organy wymienione w art. 22 ust. 1 wniosku.

42.

Można oczekiwać, że organy te będą miały obowiązek dosyć regularnego przesyłania danych osobowych Europolowi. Tym samym instytucje i organy wspólnotowe będą podlegały wszystkim obowiązkom nakładanym przez rozporządzenie 45/2001, zwłaszcza w odniesieniu do legalności przetwarzania (art. 5 rozporządzenia), kontroli wstępnej (art. 27) oraz konsultacji z EIOD (art. 28). Rodzi to pytania dotyczące możliwości stosowania art. 7, 8 i 9 rozporządzenia (WE) nr 45/2001. Europol, będący „czymś innym niż instytucje i organy wspólnotowe” i nie podlegający dyrektywie 95/46/WE, może być objęty art. 9. W tym przypadku to, czy ochrona oferowana przez Europol jest wystarczająca, należy oceniać zgodnie z art. 9 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 45/2001 w taki sam sposób, jak w przypadku innych organizacji międzynarodowych lub państw trzecich. Rozwiązanie takie spowodowałoby niepewność, a ponadto nie byłoby zgodne z podstawową ideą wniosku, tj. doprowadzeniem Europolu do większej zgodności z instytucjami i organami utworzonymi na mocy Traktatu WE. Lepszym rozwiązaniem byłoby potraktowanie Europolu jako organu wspólnotowego w zakresie, w jakim przetwarza dane pochodzące od organów wspólnotowych. EIOD proponuje dodanie do art. 22 ustępu/akapitu o następującym brzmieniu:„W przypadku gdy dane osobowe przesyłane są przez instytucje lub organy wspólnotowe, Europol jest uznawany za organ wspólnotowy w rozumieniu art. 7 rozporządzenia (WE) nr 45/2001”.

43.

Należy zwrócić szczególną uwagę na wymianę danych osobowych z Europejskim Urzędem Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF). Obecnie wymiana informacji między Europolem a OLAF odbywa się na podstawie umowy administracyjnej między tymi dwoma organami. Umowa ta przewiduje wymianę informacji strategicznych i technicznych, natomiast wyłącza wymianę danych osobowych.

44.

Wniosek dotyczący decyzji Rady ma inny charakter. Art. 22 ust. 3 przewiduje wymianę informacji, w tym danych osobowych, w taki sam sposób jak dane są wymieniane między OLAF a organami państw członkowskich (17). Cel tej wymiany ograniczony jest do oszustw, czynnej i biernej korupcji oraz prania pieniędzy. Zarówno OLAF, jak i Europol uwzględniają, w każdym konkretnym przypadku, wymagania poufności dochodzenia i ochrony danych. Dla OLAF oznacza to w każdym razie zapewnienie takiego poziomu ochrony, jaki określono w rozporządzeniu (WE) nr 45/2001.

45.

Ponadto art. 48 wniosku stanowi, że rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 (18) ma zastosowanie do Europolu. OLAF ma uprawnienia do przeprowadzania dochodzeń administracyjnych w Europolu i w tym celu jest uprawniony do bezpośredniego i niezapowiedzianego dostępu do wszelkich informacji będących w posiadaniu Europolu (19). Zdaniem EIOD zakres stosowania tego przepisu nie jest jasny:

46.

Przepis ten nie obejmuje jednak, i nie powinien obejmować, dochodzeń w sprawie nadużyć poza Europolem, na które mogłyby rzucić światło dane przetwarzane przez Europol. Przepisy dotyczące wymiany informacji, w tym danych osobowych, zgodnie z art. 22 ust. 3 byłyby w tych przypadkach wystarczające. EIOD zaleca uściślenie zakresu stosowania art. 48 wniosku w tym sensie.

47.

Personel Europolu zostanie objęty zakresem stosowania regulaminu pracowniczego. W trosce o spójność i unikanie dyskryminacji, w przypadku przetwarzania danych odnoszących się do personelu Europolu zastosowanie powinny mieć zarówno merytoryczne, jak i dotyczące nadzoru przepisy rozporządzenia (WE) nr 45/2001. Motyw 12 wniosku mówi o możliwości stosowania rozporządzenia w sprawie przetwarzania danych osobowych, w szczególności w odniesieniu do danych osobowych związanych z personelem Europolu. Zdaniem EIOD nie wystarczy uściślenie tego pojęcia w motywach. Motywy wspólnotowego aktu prawnego nie mają charakteru wiążącego i nie mogą zawierać przepisów normatywnych (20). Aby zapewnić pełne stosowanie rozporządzenia (WE) nr 45/2001, należy dodać do tekstu decyzji ustęp/akapit — np. w art. 38 — stanowiący, że rozporządzenie (WE) nr 45/2001 ma zastosowanie do przetwarzania danych osobowych odnoszących się do personelu Europolu.

48.

Wniosek nie ma na celu zasadniczej zmiany stosowanego w odniesieniu do Europolu systemu nadzoru, w którym kluczową rolę odgrywa wspólny organ nadzorczy. W proponowanych ramach prawnych organ nadzorczy będzie założony zgodnie z art. 33 wniosku. Pewne zmiany statusu i działań Europolu doprowadzą jednak do ograniczonego zaangażowania EIOD, niezależnie od jego zadań związanych z personelem Europolu. Z tego powodu art. 33 ust. 6 wniosku stanowi, że wspólny organ nadzorczy musi współpracować z EIOD oraz z innymi organami nadzorczymi. Przepis ten jest lustrzanym odbiciem obowiązku współpracy EIOD ze wspólnym organem nadzorczym na mocy art. 46 lit. f) PKT (ii) rozporządzenia 45/2001. EIOD z zadowoleniem przyjmuje ten przepis jako użyteczny instrument wspierania wspólnego podejścia do danych w całej UE, niezależnie od filara.

49.

Jak powiedziano, obecny wniosek nie przewiduje żadnej zasadniczej zmiany sytemu nadzoru. Jednak szerszy kontekst tego wniosku może wymagać głębszej refleksji nad przyszłym systemem nadzoru nad Europolem. Można w związku z tym wymienić dwa istotne wydarzenia. Po pierwsze, art. 44-47 rozporządzenia (WE) nr 1987/2006 przewidują nową strukturę nadzoru nad SIS II. Po drugie, w kontekście decyzji ramowej Rady w sprawie ochrony danych osobowych przetwarzanych w ramach współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych prezydencja niemiecka zapowiedziała, że rozważa nową strukturę nadzoru nad europejskimi systemami informacyjnymi w ramach trzeciego filara, w tym nad Europolem.

50.

Zdaniem EIOD niniejsza opinia nie stanowi właściwej okazji do dyskusji nad fundamentalnymi zmianami w systemie nadzoru. System nadzoru nad SIS II, jako nad systemem sieciowym, ugruntowany jest w ramach pierwszego filara i nie byłby właściwy dla Europolu jako organu utworzonego w ramach trzeciego filara, to ostatnie oznacza bowiem ograniczone uprawnienia instytucji wspólnotowych, w szczególności Komisji i Trybunału Sprawiedliwości. Ze względu na brak środków zabezpieczających w ramach trzeciego filara nadal potrzebny będzie szczegółowy system nadzoru. Na przykład art. 31 dotyczy odwołań osób fizycznych. Ponadto koncepcje dotyczące nowej struktury nadzoru nad europejskimi systemami informacyjnymi, zapowiedziane przez prezydencję niemiecką, pozostają w dalszym ciągu na bardzo wczesnym etapie rozwoju. Wreszcie, obecny system działa zadowalająco.

51.

W związku z tym EIOD skoncentruje swoje uwagi na własnej roli w odniesieniu do wymiany danych osobowych między Europolem a innymi organami na szczeblu Unii Europejskiej. Przepisy dotyczące tej wymiany są ważnym nowym elementem wniosku. Art. 22 ust. 1 wymienia Frontex, Europejski Bank Centralny, EMCDDA (21) oraz OLAF. Wszystkie te organy podlegają nadzorowi ze strony EIOD. Art. 22 ust. 2 stanowi, że Europol może dokonywać uzgodnień roboczych z tymi organami; uzgodnienia te mogą obejmować wymianę danych osobowych. O ile chodzi o OLAF, wymiana ta może mieć miejsce nawet na podstawie uzgodnień roboczych (art. 22 ust. 3). W tym względzie ważny jest również art. 48 wniosku — omawiany w pkt 45 i 46.

52.

Należy zagwarantować, że EIOD będzie mógł wykonywać uprawnienia przyznane mu na mocy rozporządzenia (WE) nr 45/2001 w odniesieniu do danych przekazanych przez organy wspólnotowe. Jest to szczególnie ważne w tych przypadkach przesyłania danych osobowych, w których Europol będzie uznawany za organ wspólnotowy w rozumieniu art. 7 rozporządzenia (WE) nr 45/2001, zgodnie z poprzednią propozycją. W ten sposób ścisła współpraca ze wspólnym organem nadzorczym na mocy art. 33 nabiera jeszcze większego znaczenia.

53.

EIOD pragnie przedstawić dwa dodatkowe zalecenia w kwestii praw osób, których dotyczą dane, odnoszących się do tych danych:

54.

Zważywszy na powyższe, EIOD powinien ściśle współpracować ze wspólnym organem nadzorczym, przynajmniej po wprowadzeniu rozwiązań dotyczących wymiany danych z organami wspólnotowymi. Jest to jeden z głównych obszarów, w których wzajemne zobowiązania do współpracy staną się skuteczne.

55.

Art. 10 ust. 3 przewiduje decyzję Rady określającą warunki ustanawiania systemów do przetwarzania danych osobowych przez Europol. EIOD zaleca dodanie obowiązku konsultacji z EIOD i wspólnym organem nadzorczym przed przyjęciem tej decyzji.

56.

Art. 22 dotyczy stosunków Europolu z innymi organami i agencjami wspólnotowymi lub powiązanymi z Unią. Stosunki współpracy, o których mowa w tym artykule, mogą być wprowadzone w życie w drodze uzgodnień roboczych i mogą dotyczyć wymiany danych osobowych. Z tego powodu należy się konsultować z EIOD i wspólnym organem nadzorczym po przyjęciu uzgodnień spójnych z art. 22, o ile umowy te dotyczą ochrony danych osobowych przetwarzanych przez instytucje i organy wspólnotowe. EIOD zaleca odpowiednią zmianę tekstu wniosku.

57.

Art. 25 ust. 2 stwierdza, że stanowi się przepisy wykonawcze dotyczące wymiany danych z innymi organami i agencjami wspólnotowymi lub powiązanymi z Unią. EIOD zaleca, by przed przyjęciem tych przepisów odbywały się konsultacje nie tylko ze wspólnym organem nadzorczym, ale również z EIOD, zgodnie z wypracowaną w ramach prawa wspólnotowego praktyką konsultowania się instytucji wspólnotowych z EIOD na mocy z art. 28 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 45/2001.

58.

EIOD z zadowoleniem przyjmuje art. 27 zawierający przepis dotyczący funkcjonariusza ds. ochrony danych (Data Protection Officer — DPO), który będzie miał m. in. zadanie zagwarantowania, w sposób niezawisły, legalności i zgodności z przepisami dotyczącymi przetwarzania danych osobowych. Do instytucji i organów wspólnotowych funkcja ta została pomyślnie wprowadzona na szczeblu Wspólnoty rozporządzeniem nr (WE) 45/2001. Funkcja DPO jest również pełniona w Europolu, choć do dziś nie ma odpowiedniej podstawy prawnej.

59.

Dla pomyślnego funkcjonowania DPO konieczne jest skuteczne zagwarantowanie przez prawo jego niezawisłości. Z tego powodu art. 24 rozporządzenia (WE) nr 45/2001 zawiera kilka przepisów zapewniających realizację tego celu. DPO jest mianowany na czas określony i może być odwołany jedynie w bardzo wyjątkowych okolicznościach. Będzie mu przyznany niezbędny personel i budżet. Nikt nie może mu wydawać poleceń w zakresie wykonywania jego obowiązków.

60.

Niestety, przepisy te nie zostały ujęte w omawianym wniosku, oprócz przepisu dotyczącego przyjmowania poleceń. Z tego powodu EIOD zdecydowanie zaleca włączenie gwarancji dotyczących niezawisłości DPO, jak np. szczególnych środków zabezpieczających dotyczących mianowania i odwoływania DPO oraz jego niezawisłości w stosunku do zarządu. Przepisy te są konieczne, aby zapewnić niezawisłość DPO. Ponadto przepisy te przybliżą pozycję DPO Europolu do pozycji innych DPO w instytucjach wspólnotowych. Wreszcie EIOD podkreśla, że art. 27 ust. 5 wniosku, wzywający zarząd Europolu do przyjęcia przepisów dotyczących niektórych aspektów funkcjonowania DPO, jest ze swej natury nieodpowiedni do zagwarantowania niezawisłości DPO. Należy pamiętać, że niezawisłość jest wymagana przede wszystkim w odniesieniu do zarządu Europolu.

61.

Istnieje jeszcze jeden powód harmonizacji przepisu dotyczącego DPO w decyzji Rady z art. 24 rozporządzenia (WE) nr 45/2001. Rozporządzenie to ma zastosowanie w odniesieniu do danych osobowych personelu Europolu (patrz pkt 47), co oznacza, że w tych sprawach DPO Europolu będzie objęty przepisami tego rozporządzenia. W każdym razie DPO powinien być mianowany zgodnie z wymogami tego rozporządzenia.

62.

Ponadto EIOD zaleca stosowanie do Europolu systemu kontroli wstępnej, określonego w art. 27 rozporządzenia (WE) nr 45/2001 dla organów wspólnotowych. System kontroli wstępnej okazał się skutecznym instrumentem i odgrywa ważną rolę w ochronie danych w instytucjach i organach wspólnotowych.

63.

Korzystne byłoby wreszcie, gdyby DPO Europolu uczestniczył w istniejących sieciach DPO w ramach pierwszego filara, nawet niezależnie od działalności DPO w odniesieniu do personelu Europolu. Przyczyniłoby się to jeszcze bardziej do zagwarantowania, że podejście do spraw ochrony danych będzie jednakowe z podejściem przyjętym w organach wspólnotowych i dopasowałoby się to doskonale do celu sformułowanego w motywie 16 wniosku, mianowicie współpracy z organami i agencjami wspólnotowymi zapewniającej odpowiedni poziom ochrony danych zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 45/2001. EIOD zaleca dodanie do motywów wniosku zdania, określającego cel tego wspólnego podejścia. Zdanie takie mogłoby brzmieć:„Wykonując swoje zadania, funkcjonariusz ds. ochrony danych będzie współpracował z funkcjonariuszami ds. ochrony danych mianowanymi na mocy przepisów wspólnotowych”.

64.

EIOD rozumie potrzebę istnienia nowej i bardziej elastycznej podstawy prawnej dla Europolu, zwraca natomiast szczególną uwagą na zmiany merytoryczne, przepisy mające zastosowanie i coraz większe podobieństwa między Europolem a organami wspólnotowymi.

65.

W odniesieniu do zmian merytorycznych EIOD zaleca, co następuje:

66.

Obecna decyzja Rady powinna zostać przyjęta przed przyjęciem przez Radę decyzji ramowej Rady w sprawie ochrony danych, gwarantując odpowiedni poziom ochrony danych zgodnie z propozycjami EIOD zawartymi w jego dwu opiniach w sprawie wniosku Komisji dotyczącego decyzji ramowej Rady. Dane oparte na opiniach powinny być odróżniane od danych opartych na faktach. Należy wprowadzić rozróżnienie między danymi dotyczącymi różnych kategorii osób, w zależności od ich ewentualnego uczestnictwa w przestępstwie.

67.

EIOD proponuje dodanie do art. 22 ustępu/akapitu o następującym brzmieniu:„W przypadku gdy dane osobowe przesyłane są przez instytucje lub organy wspólnotowe, Europol jest uznawany za organ wspólnotowy w rozumieniu art. 7 rozporządzenia (WE) nr 45/2001”.

68.

Art. 48 wniosku dotyczący dochodzeń prowadzonych przez OLAF nie powinien obejmować dochodzeń w sprawie nadużyć poza Europolem, na które mogłyby rzucić światło dane przetwarzane przez Europol. EIOD zaleca uściślenie zakresu stosowania art. 48 wniosku.

69.

Aby zapewnić pełne stosowanie rozporządzenia (WE) nr 45/2001, należy dodać do tekstu decyzji ustęp/akapit stanowiący, że rozporządzenie (WE) nr 45/2001 ma zastosowanie do przetwarzania danych osobowych odnoszących się do personelu Europolu.

70.

Zakres stosowania dwu przepisów odnoszących się do praw osób, których dotyczą dane (art. 30 ust. 2 i art. 32 ust. 2), należy rozszerzyć na dane przekazane przez organ wspólnotowy objęty nadzorem EIOD, by zagwarantować, że Europol i ten organ wspólnotowy reagują podobnie.

71.

Art. 10 ust. 3, art. 22 i art. 25 ust. 2 powinny zawierać (bardziej szczegółowe) przepisy dotyczące konsultacji z organami odpowiedzialnymi za ochronę danych.

72.

EIOD zdecydowanie zaleca włączenie gwarancji dotyczących niezawisłości DPO, jak np. szczególnych środków zabezpieczających dotyczących mianowania i odwoływania DPO oraz jego niezawisłości w stosunku do zarządu, zgodnych z rozporządzeniem (WE) nr 45/2001.

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/22

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/24

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/31

—

na stronie internetowej: Europa — Dyrekcja Generalna do spraw Konkurencji (http://ec.europa.eu/comm/competition/mergers/cases/). Strona ta została wyposażona w różnorodne opcje wyszukiwania, takie jak spis firm, numerów spraw, dat oraz spis sektorów przemysłowych, które mogą być pomocne w znalezieniu poszczególnych decyzji w sprawach połączeń,

—

w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex, pod numerem dokumentu 32007M4889. EUR-Lex pozwala na dostęp on-line do dokumentacji prawa Europejskiego. (http://eur-lex.europa.eu)

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/31

—

na stronie internetowej: Europa — Dyrekcja Generalna do spraw Konkurencji (http://ec.europa.eu/comm/competition/mergers/cases/). Strona ta została wyposażona w różnorodne opcje wyszukiwania, takie jak spis firm, numerów spraw, dat oraz spis sektorów przemysłowych, które mogą być pomocne w znalezieniu poszczególnych decyzji w sprawach połączeń,

—

w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex, pod numerem dokumentu 32007M4885. EUR-Lex pozwala na dostęp on-line do dokumentacji prawa Europejskiego. (http://eur-lex.europa.eu)

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/32

—

na stronie internetowej: Europa — Dyrekcja Generalna do spraw Konkurencji (http://ec.europa.eu/comm/competition/mergers/cases/). Strona ta została wyposażona w różnorodne opcje wyszukiwania, takie jak spis firm, numerów spraw, dat oraz spis sektorów przemysłowych, które mogą być pomocne w znalezieniu poszczególnych decyzji w sprawach połączeń,

—

w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex, pod numerem dokumentu 32007M4836. EUR-Lex pozwala na dostęp on-line do dokumentacji prawa Europejskiego. (http://eur-lex.europa.eu)

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/32

—

na stronie internetowej: Europa — Dyrekcja Generalna do spraw Konkurencji (http://ec.europa.eu/comm/competition/mergers/cases/). Strona ta została wyposażona w różnorodne opcje wyszukiwania, takie jak spis firm, numerów spraw, dat oraz spis sektorów przemysłowych, które mogą być pomocne w znalezieniu poszczególnych decyzji w sprawach połączeń,

—

w formie elektronicznej na stronie internetowej EUR-Lex, pod numerem dokumentu 32007M4822. EUR-Lex pozwala na dostęp on-line do dokumentacji prawa Europejskiego. (http://eur-lex.europa.eu)

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/33

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/34

1.

Komitet doradczy zgadza się z dokonaną przez Komisję Europejską w projekcie decyzji oceną produktu oraz obszaru geograficznego, na które wywierał wpływ kartel.

2.

Komitet doradczy zgadza się z dokonaną przez Komisję Europejską oceną stanu faktycznego jako umowy i/lub uzgodnionej praktyki w rozumieniu art. 81 Traktatu WE oraz art. 53 Porozumienia EOG.

3,

Komitet doradczy zgadza się z opinią Komisji Europejskiej, że naruszenie odnosiło się do pojedynczego i ciągłego naruszenia, zwłaszcza w odniesieniu do okresu następującego po przeprowadzeniu kontroli na przełomie marca i kwietnia 2001 r.

4,

Komitet doradczy zgadza się z projektem decyzji Komisji Europejskiej w zakresie adresatów decyzji, a w szczególności w kwestii przypisania odpowiedzialności spółkom dominującym odnośnych grup.

5,

Komitet doradczy zgadza się z Komisją Europejską w sprawie oceny wniosków o łagodzenie sankcji oraz ich klasyfikacji.

6.

Komitet doradczy zgadza się na zamkniecie postępowania przeciwko FNAS.

7.

Komitet doradczy zalecający opublikowanie niniejszej opinii w Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej.

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/34

1.

Komitet doradczy zgadza się z opinią Komisji w sprawie podstawowej kwoty grzywien.

2.

Komitet doradczy zgadza się z opinią Komisji w sprawie podwyższenia podstawowej kwoty grzywien z uwagi na okoliczności obciążające.

3.

Komitet doradczy zgadza się z opinią Komisji w sprawie obniżenia podstawowej kwoty grzywien z uwagi na okoliczności łagodzące.

4.

Komitet doradczy zgadza się z opinią Komisji w sprawie kwot obniżania grzywien zgodnie z obwieszczeniem Komisji w sprawie nienakładania lub obniżania grzywien w sprawach kartelowych z 1996 r.

5.

Komitet doradczy zgadza się z opinią Komisji w sprawie ostatecznej kwoty grzywien.

6.

Komitet doradczy zaleca opublikowanie niniejszej opinii w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/35

1.

Przedstawiciele państw EFTA zgadzają się z dokonaną przez Komisję Europejską w projekcie decyzji oceną produktu oraz obszaru geograficznego, na które wywierał wpływ kartel.

2.

Przedstawiciele państw EFTA zgadzają się z dokonaną przez Komisję Europejską oceną stanu faktycznego jako umowy i/lub uzgodnionej praktyki w rozumieniu art. 81 Traktatu WE oraz art. 53 Porozumienia EOG.

3.

Przedstawiciele państw EFTA zgadzają się z opinią Komisji Europejskiej, że naruszenie odnosiło się do pojedynczego i ciągłego naruszenia, zwłaszcza w odniesieniu do okresu następującego po przeprowadzeniu kontroli na przełomie marca i kwietnia 2001 r.

4.

Przedstawiciele państw EFTA zgadzają się z projektem decyzji Komisji Europejskiej w odniesieniu do adresatów decyzji, a w szczególności w odniesieniu do kwestii przypisania odpowiedzialności spółkom dominującym odnośnych grup.

5.

Przedstawiciele państw EFTA zgadzają się z Komisją Europejską w sprawie oceny wniosków o łagodzenie sankcji oraz ich klasyfikacji.

6.

Przedstawiciele państw EFTA zgadzają się na zamkniecie postępowania przeciwko FNAS.

7.

Przedstawiciele państw EFTA zalecają opublikowanie niniejszej opinii w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/36

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/38

—

środki techniczne i zasoby ludzkie, jakie kandydat przeznaczy do obsługi połączenia,

—

liczbę, kwalifikacje i formę zatrudnienia pracowników oraz, w razie potrzeby, sposób rekrutacji, jaką zamierza przeprowadzić kandydat,

—

typy używanych statków powietrznych oraz, w razie potrzeby, ich numery rejestracyjne,

—

kopię koncesji przewoźnika lotniczego oferenta,

—

jeżeli koncesja wydana została przez państwo członkowskie Unii Europejskiej inne niż Francja, oferent musi również podać następujące informacje:

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/42

—

środki techniczne i zasoby ludzkie, jakie kandydat przeznaczy do celów obsługi połączenia,

—

liczbę, kwalifikacje i formę zatrudnienia pracowników oraz, w razie potrzeby, sposób rekrutacji, jaką zamierza przeprowadzić kandydat,

—

typy używanych statków powietrznych oraz, w razie potrzeby, ich numery rejestracyjne,

—

kopia koncesji przewoźnika lotniczego oferenta,

—

jeżeli koncesja wydana została przez państwo członkowskie Unii Europejskiej inne niż Francja, oferent musi również podać następujące informacje:

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/45

1.

W dniu 19 października 2007 r. zgodnie z art. 4 rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1) Komisja otrzymała zgłoszenie planowanej koncentracji, w wyniku której przedsiębiorstwo The Goldman Sachs Group, Inc. („Goldman Sachs”, Stany Zjednoczone), przejmuje w rozumieniu art. 3 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady całkowitą kontrolę nad przedsiębiorstwem LOMO Group („LOMO”, Niemcy) w drodze zakupu papierów wartościowych.

2.

Przedmiotem działalności gospodarczej przedsiębiorstw biorących udział w koncentracji jest:

3.

Po wstępnej analizie Komisja uznała, że zgłoszona koncentracja może wchodzić w zakres rozporządzenia (WE) nr 139/2004. Jednocześnie Komisja zastrzega sobie prawo do podjęcia ostatecznej decyzji w tej kwestii. Należy zauważyć, iż zgodnie z obwieszczeniem Komisji w sprawie uproszczonej procedury stosowanej do niektórych koncentracji na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (2), sprawa ta kwalifikuje się do rozpatrzenia w ramach procedury określonej w tym obwieszczeniu.

4.

Komisja zwraca się do zainteresowanych osób trzecich o zgłaszanie ewentualnych uwag na temat planowanej koncentracji.

Komisja musi otrzymać takie uwagi w nieprzekraczalnym terminie dziesięciu dni od daty niniejszej publikacji. Można je przesyłać do Komisji faksem (nr faksu: (32-2) 296 43 01 lub 296 72 44) lub listownie, podając numer referencyjny: COMP/M.4911 — Goldman Sachs/LOMO, na poniższy adres Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej:

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/46

1.

W dniu 22 października 2007 r. zgodnie z art. 4 rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1) Komisja otrzymała zgłoszenie planowanej koncentracji, w wyniku której przedsiębiorstwo SAP AG („SAP”, Niemcy) przejmuje w rozumieniu art. 3 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady całkowitą kontrolę nad przedsiębiorstwem Business Objects S.A. („BO”, Francja/Stany Zjednoczone) w drodze zakupu akcji.

2.

Przedmiotem działalności gospodarczej przedsiębiorstw biorących udział w koncentracji jest:

3.

Po wstępnej analizie Komisja uznała, że zgłoszona koncentracja może wchodzić w zakres rozporządzenia (WE) nr 139/2004. Jednocześnie Komisja zastrzega sobie prawo do podjęcia ostatecznej decyzji w tej kwestii.

4.

Komisja zwraca się do zainteresowanych osób trzecich o zgłaszanie ewentualnych uwag na temat planowanej koncentracji.

Komisja musi otrzymać takie uwagi w nieprzekraczalnym terminie dziesięciu dni od daty niniejszej publikacji. Można je przesyłać do Komisji faksem (nr faksu: (32-2) 296 43 01 lub 296 72 44) lub listownie, podając numer referencyjny: COMP/M.4944 — SAP/Business Objects, na poniższy adres Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej:

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/47

1.

W dniu 19 października 2007 r. zgodnie z art. 4 rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1) Komisja otrzymała zgłoszenie planowanej koncentracji, w wyniku której przedsiębiorstwo SC-Beteiligungsgesellschaft mbH („SCB”, Niemcy), ostatecznie kontrolowane przez JP Morgan Chase & Co. („JPMorgan Chase”, Stany Zjednoczone), przejmuje w rozumieniu art. 3 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady całkowitą kontrolę nad przedsiębiorstwem Süd-Chemie AG („Süd-Chemie”, Niemcy) w drodze zakupu akcji.

2.

Przedmiotem działalności gospodarczej przedsiębiorstw biorących udział w koncentracji jest:

3.

Po wstępnej analizie Komisja uznała, że zgłoszona koncentracja może wchodzić w zakres rozporządzenia (WE) nr 139/2004. Jednocześnie Komisja zastrzega sobie prawo do podjęcia ostatecznej decyzji w tej kwestii. Należy zauważyć, iż zgodnie z obwieszczeniem Komisji w sprawie uproszczonej procedury stosowanej do niektórych koncentracji na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (2), sprawa ta kwalifikuje się do rozpatrzenia w ramach procedury określonej w tym obwieszczeniu.

4.

Komisja zwraca się do zainteresowanych osób trzecich o zgłaszanie ewentualnych uwag na temat planowanej koncentracji.

Komisja musi otrzymać takie uwagi w nieprzekraczalnym terminie dziesięciu dni od daty niniejszej publikacji. Można je przesyłać do Komisji faksem (nr faksu (32-2) 296 43 01 lub 296 72 44) lub listownie, podając numer referencyjny COMP/M.4899 — SCB/Süd-Chemie na poniższy adres Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej:

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/48

(1)

W rozporządzeniu Komisji (WE) nr 773/2004 z dnia 7 kwietnia 2004 r. odnoszącym się do prowadzenia przez Komisję postępowań zgodnie z art. 81 i art. 82 Traktatu WE (3) ustanowiono przepisy dotyczące udziału zainteresowanych stron w takich postępowaniach.

(2)

Strony postępowań mogą być gotowe do przyznania się do udziału w kartelu z pogwałceniem art. 81 Traktatu i odpowiedzialności z tym związanej, o ile będą mogły w rozsądnej mierze przewidzieć treść przyszłych ustaleń Komisji dotyczących ich udziału w naruszeniu i poziomu ewentualnych grzywien oraz zaakceptować te ustalenia. Komisja powinna mieć możliwość ujawnienia stronom, w odpowiednich przypadkach, zarzutów, które zamierza przeciwko nim podnieść w oparciu o materiał dowodowy zgromadzony w aktach, oraz wysokości grzywien, którymi w związku z tymi zarzutami zostaną przypuszczalnie obciążone. Takie wcześniejsze ujawnienie informacji powinno umożliwić zainteresowanym stronom przedstawienie ich stanowiska w sprawie zarzutów, które Komisja zamierza przeciwko nim wysunąć, jak również w sprawie ich ewentualnej odpowiedzialności.

(3)

W przypadkach, w których Komisja zatwierdzi pisemne propozycje ugodowe stron zawarte w przedstawieniu zarzutów, a następnie strony w swoich odpowiedziach potwierdzą, że odpowiada ono treści ich pisemnych propozycji ugodowych, Komisja powinna mieć możliwość przystąpienia bezpośrednio do przyjęcia decyzji na mocy art. 7 i 23 rozporządzenia (WE) nr 1/2003, po konsultacji z Komitetem Doradczym ds. Praktyk Ograniczających Konkurencję i Pozycji Dominujących w trybie art. 14 rozporządzenia nr 1/2003.

(4)

Należy zatem ustanowić postępowanie ugodowe, aby umożliwić Komisji szybsze rozstrzyganie spraw kartelowych dzięki porozumieniu ze stronami.

(5)

Doświadczenie wykazało, że systematyczne dostarczanie wnioskodawcom niejawnych wersji przedstawienia zarzutów może mieć negatywne konsekwencje, jeżeli chodzi o wolę stron postępowania do współpracy z Komisją. Wnioskodawcy powinni wprawdzie w dalszym ciągu być ściśle zaangażowani w przebieg postępowania oraz uzyskiwać informacje o rodzaju i przedmiocie postępowania, a także móc przedstawiać swoje stanowisko w tej sprawie na piśmie, jednak to Komisja powinna decydować o sposobie przekazania takich pisemnych informacji w konkretnej sprawie.

(6)

Należy zatem wprowadzić odpowiednie zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 773/2004.

1.

Artykuł 2 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1.   Komisja może postanowić o wszczęciu postępowań w celu podjęcia decyzji zgodnie z rozdziałem III rozporządzenia (WE) nr 1/2003 w dowolnym czasie, lecz nie później niż w dniu wydania wstępnej oceny, o której mowa w art. 9 ust. 1 tego rozporządzenia, przedstawienia oświadczenia w sprawie zarzutów lub zwrócenia się do stron o wyrażenie zainteresowania przystąpieniem do rozmów ugodowych albo też w dniu, w którym publikowane jest streszczenie sprawy, zgodnie z art. 27 ust. 4 tego rozporządzenia, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej.”

2.

Artykuł 6 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1.   W przypadku, gdy Komisja wyda przedstawienie zarzutów dotyczące sprawy, która była przedmiotem skargi, informuje skarżącego na piśmie o rodzaju i przedmiocie postępowania oraz wyznacza termin, w którym wnioskodawca może pisemnie przedstawić swoją opinię. Komisja może również przekazać skarżącemu odpis jawnej wersji przedstawienia zarzutów.”

3.

Artykuł 10 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1.   Komisja informuje zainteresowane strony o podniesionych przeciwko nim zarzutach. Przedstawienie zarzutów przekazywane jest na piśmie wszystkim stronom, przeciwko którym podniesiono zarzuty.”

4.

Dodaje się art. 10a w brzemieniu:

„Artykuł 10a

Postępowanie pojednawcze w sprawach kartelowych

1.   Po wszczęciu postępowania na mocy art. 11 ust. 6 rozporządzenia (WE) nr 1/2003 Komisja może wyznaczyć stronom termin, w którym mogą one zadeklarować na piśmie gotowość przystąpienia do rozmów ugodowych celem ewentualnego przedłożenia propozycji ugodowych. Komisja nie jest zobowiązana uwzględnić wniosków otrzymanych po upływie tego terminu.

Jeżeli dwie lub więcej stron reprezentujących to samo przedsiębiorstwo zadeklaruje, w trybie przewidzianym w akapicie pierwszym, gotowość przystąpienia do rozmów ugodowych, strony te wyznaczają wspólnego przedstawiciela celem podjęcia rozmów z Komisją w ich imieniu.

2.   Komisja może poinformować strony pragnące przedłożyć propozycje ugodowe o:

Jeżeli rozmowy ugodowe osiągną etap, na którym wyżej wymienione informacje zostały ujawnione stronom na ich wniosek lub udostępnione im w innym trybie, Komisja może wyznaczyć termin, w którym strony mogą zobowiązać się do przystąpienia do postępowania ugodowego poprzez przedłożenie pisemnych propozycji ugodowych, odpowiadających wynikom rozmów ugodowych oraz potwierdzających ich udział w naruszeniu art. 81 Traktatu i odpowiedzialność. Komisja nie jest zobowiązana uwzględnić pisemnych wniosków otrzymanych po upływie tego terminu.

3.   W przypadku gdy w przedstawionym stronom piśmie zawierającym zarzuty zatwierdzono treść ich propozycji ugodowych, w pisemnej odpowiedzi na przedstawienie zarzutów, składanej w terminie wyznaczonym przez Komisję, zainteresowane strony potwierdzają, że skierowane do nich przedstawienie zarzutów odpowiada treści ich propozycji ugodowych. Komisja może następnie przystąpić bezpośrednio do przyjęcia decyzji na mocy art. 7 i 23 rozporządzenia nr 1/2003, po konsultacji z Komitetem Doradczym ds. Praktyk Ograniczających Konkurencję i Pozycji Dominujących w trybie art. 14 rozporządzenia Rady nr 1/2003.”

5.

Artykuł 11 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1.   Komisja daje stronom, do których skierowała przedstawienie zarzutów, możliwość bycia wysłuchanym przed skonsultowaniem się z Komitetem Doradczym, o którym mowa w art. 14 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1/2003.”

6.

Artykuł 12 otrzymuje brzmienie:

„1.   Komisja daje stronom, do których skierowała przedstawienie zarzutów, możliwość rozwinięcia ich argumentacji podczas przesłuchania ustnego, jeżeli zażądają tego w swoich pisemnych wnioskach.

2.   Jednakże przy składaniu pisemnych propozycji ugodowych strony potwierdzają wobec Komisji, że będą wnioskować o umożliwienie im rozwinięcia argumentacji podczas przesłuchania ustnego wyłącznie wtedy, gdy w przedstawieniu zarzutów nie zostanie zatwierdzona treść ich pisemnych propozycji ugodowych.”

7.

W art. 15 dodaje ust. 1a w brzmieniu:

„1a.   Po wszczęciu postępowania w trybie art. 11 ust. 6 rozporządzenia (WE) nr 1/2003 Komisja w stosownych przypadkach ujawnia materiał dowodowy potwierdzający przewidywane zarzuty wobec stron, które zamierzają przedłożyć propozycje ugodowe, aby umożliwić im realizację tego zamiaru. W związku z tym przedkładając swoje pisemne propozycje ugodowe, strony potwierdzają wobec Komisji, że będą wnioskować o dostęp do akt po otrzymaniu przedstawienia zarzutów wyłącznie w przypadku braku zatwierdzenia w przedstawieniu zarzutów treści ich pisemnych propozycji ugodowych.”

8.

Artykuł 17 ust. 1 i 3 otrzymują brzmienie:

„1.   Wyznaczając terminy przewidziane w art. 3 ust. 3, art. 4 ust. 3, art. 6 ust. 1, art. 7 ust. 1, art. 10 ust. 2, art. 10a ust. 1-3 oraz art. 16 ust. 3, Komisja uwzględnia zarówno czas wymagany na przygotowanie danego wniosku, jak i pilność sprawy.

3.   Terminy określone w art. 3 ust. 3, art. 4 ust. 3, art. 10a ust. 1-2 oraz w art. 16 ust. 3 wynoszą co najmniej dwa tygodnie. Termin określony w art. 10a ust. 3 wynosi co najmniej tydzień.”

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/51

1.

Niniejsze obwieszczenie wytycza ramy nagradzania za współpracę przy prowadzeniu postępowań wszczętych w związku z zastosowaniem art. 81 Traktatu WE (1) do spraw kartelowych. Postępowanie ugodowe może umożliwić Komisji rozpatrzenie większej liczby spraw przy wykorzystaniu tych samych zasobów, zwiększając tym samym publiczne zainteresowanie kwestią skutecznych i szybkich kar stosowanych przez Komisję, przy równoczesnym zwiększeniu ogólnego efektu prewencyjnego. Współpraca, której dotyczy niniejsze obwieszczenie, różni się od działań polegających na dobrowolnym dostarczeniu dowodów umożliwiających wszczęcie przez Komisję dochodzenia lub zrobienie postępów w takim dochodzeniu, objętych zakresem Obwieszczenia Komisji w sprawie zwalniania z grzywien i zmniejszania grzywien w sprawach kartelowych (2) (obwieszczenie w sprawie łagodzenia sankcji). Jeżeli współpraca oferowana przez przedsiębiorstwo kwalifikuje się zarówno do zakresu powyższego obwieszczenia, jak i niniejszego obwieszczenia Komisji, może ona zostać odpowiednio łącznie wynagrodzona (3).

2.

Jeżeli strony postępowania gotowe są przyznać się do udziału w kartelu naruszającym art. 81 Traktatu WE oraz do odpowiedzialności za jego funkcjonowanie, mogą się także przyczynić do przyśpieszenia postępowania prowadzącego do przyjęcia odpowiedniej decyzji na mocy art. 7 i art. 23 rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2003 z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. 81 i 82 Traktatu (4) w sposób określony w niniejszym obwieszczeniu i z zastosowaniem zabezpieczeń w nim przewidzianych. W takich przypadkach Komisja, jako organ prowadzący dochodzenie i strażnik Traktatu upoważniony do przyjęcia decyzji egzekucyjnych podlegających kontroli sądowej ze strony wspólnotowych trybunałów, podtrzymuje wprawdzie zarzut naruszenia prawa wspólnotowego, które podlega odpowiedniej karze, może jednak nagrodzić współpracę opisaną w niniejszym obwieszczeniu.

3.

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 773/2004 z dnia 7 lipca 2004 r. odnoszące się do prowadzenia przez Komisję postępowań zgodnie z art. 81 i art. 82 Traktatu WE (5)ustanawia podstawowe praktyczne zasady prowadzenia postępowań w sprawach antymonopolowych, w tym zasady obowiązujące w przypadku wszczęcia postępowania ugodowego. W związku z tym rozporządzenie (WE) nr 773/2004 przyznaje Komisji prawo swobodnego decydowania o tym, czy skorzystać z postępowania ugodowego w sprawach kartelowych, gwarantując równocześnie stronom, że nie mogą zostać zmuszone do udziału w takiej procedurze.

4.

Skuteczne egzekwowanie wspólnotowego prawa konkurencji musi być połączone z pełnym poszanowaniem prawa stron do obrony, stanowiącego jedną z podstawowych zasad wspólnotowego prawa, której należy przestrzegać w każdych okolicznościach, w szczególności w sprawach z zakresu przeciwdziałania praktykom monopolistycznym, które mogą doprowadzić do nałożenia sankcji. W związku z powyższym zasady regulujące procedury prowadzone przez Komisję w celu egzekwowania postanowień art. 81 Traktatu WE powinny gwarantować przedsiębiorstwom i związkom przedsiębiorstw faktyczną możliwość przekazania stanowiska na temat prawdziwości i znaczenia faktów, zarzutów i okoliczności przedstawionych przez Komisję (6) w toku procedury administracyjnej.

5.

Komisja zachowuje szeroki zakres swobody przy wyborze spraw, w przypadku których za właściwe uznaje sprawdzenie, czy strony są zainteresowane udziałem w postępowaniu ugodowym, jak również przy decydowaniu o wszczęciu takiego postępowania, zakończeniu go lub też zawarciu ostatecznego porozumienia. W tym kontekście Komisja może wziąć pod uwagę prawdopodobieństwo uzgodnienia z zaangażowanymi stronami w rozsądnym okresie czasu zakresu potencjalnych zarzutów, mając na uwadze takie czynniki jak: liczba zaangażowanych stron, przewidywane spory na tle przypisania odpowiedzialności, zakres spornych okoliczności faktycznych. Pod uwagę wzięta zostanie również perspektywa usprawnienia procedury dzięki postępom poczynionym w toku całego postępowania ugodowego. Znaczenie mogą również odgrywać inne czynniki, takie jak stworzenie potencjalnego precedensu. Komisja może przystąpić do rozmów ugodowych wyłącznie na pisemny wniosek zainteresowanych stron.

6.

Chociaż stronom postępowania nie przysługuje z mocy prawa uprawnienie do zawarcia ugody, jeżeli Komisja uzna, że w dana sprawa nadaje się zasadniczo do rozstrzygnięcia w trybie ugody, obowiązana jest zbadać zainteresowanie wszystkich stron udziałem w takim postępowaniu.

7.

Strony postępowania i ich prawni przedstawiciele nie mogą ujawniać innym przedsiębiorstwom ani osobom trzecim, niezależnie od jurysdykcji, treści rozmów lub dokumentów, do których miały dostęp w związku z próbą zawarcia ugody, chyba że za uprzednim, wyraźnym zezwoleniem Komisji. Wszelkie naruszenia w tym zakresie mogą być powodem pozostawienia przez Komisję bez rozpoznania wniosku przedsiębiorstwa dotyczącego udziału w postępowaniu ugodowym oraz mogą stanowić okoliczność obciążającą w rozumieniu pkt 28 wytycznych Komisji w sprawie metody ustalania grzywien nakładanych na mocy art. 23 ust. 2 lit. a) rozporządzenia (WE) nr 1/2003 (7) (wytyczne o grzywnach).

8.

Jeżeli Komisja rozważa przyjęcie decyzji na mocy art. 7 lub art. 23 rozporządzenia (WE) nr 1/2003, zobowiązana jest do wcześniejszego ustalenia osób prawnych, na które może zostać nałożona kara z tytułu naruszenia art. 81 Traktatu WE oraz do uznania ich za strony postępowania.

9.

W związku z powyższym Komisja może zdecydować o wszczęciu postępowania w trybie art. 11 ust. 6 rozporządzenia (WE) nr 1/2003 w celu przyjęcia takiej decyzji w dowolnym czasie, lecz nie później niż w dniu wydania przedstawienia zarzutów przeciwko zainteresowanym stronom. W art. 2 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 773/2004 sprecyzowano dalej, że jeśli Komisja uzna za właściwe zbadanie, czy strony zainteresowane są podjęciem rozmów ugodowych to wszczyna postępowanie nie później niż w dniu wydania przedstawienia zarzutów lub w dniu zwrócenia się do stron o wyrażenie na piśmie zainteresowania udziałem w rozmowach ugodowych, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej.

10.

Po wszczęciu postępowania w trybie art. 11 ust. 6 rozporządzenia (WE) nr 1/2003 wyłącznie Komisja może zastosować w danej sprawie postanowienia art. 81 Traktatu WE (8).

11.

Jeżeli Komisja uzna, że należy zbadać, czy strony są zainteresowane udziałem w rozmowach ugodowych, na mocy art. 10a ust. 1 i art. 17 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 773/2004 wyznacza stronom danego postępowania termin, nie krótszy niż dwa tygodnie, na wypowiedzenie się na piśmie, czy przewidują przystąpienie do rozmów ugodowych celem ewentualnego przedstawiania propozycji ugodowych na późniejszym etapie.

12.

Wszystkie strony postępowania, które reprezentują to samo przedsiębiorstwo oraz przewidują możliwość przedstawienia propozycji ugodowej, występując o wszczęcie rozmów ugodowych, powinny, nie później niż przed upływem terminu, o którym mowa w pkt 11, wyznaczyć wspólnych przedstawicieli należycie upoważnionych do występowania w ich imieniu.

13.

Komisja może odrzucić każdy wniosek o zwolnienie lub zmniejszenie grzywien złożony zgodnie z obwieszczeniem w sprawie łagodzenia sankcji, jeżeli został on złożony po upływie terminu, o którym mowa w pkt 11.

14.

Jeżeli niektóre strony postępowania wystąpią o przeprowadzenie rozmów ugodowych oraz spełniają wymogi, o których mowa w pkt 11 i 12, Komisja może zdecydować o wszczęciu postępowania ugodowego w formie dwustronnych rozmów między Dyrekcją Generalną ds. Konkurencji oraz stronami pragnącymi zawrzeć ugodę.

15.

Komisja zachowuje w toku postępowania prawo swobodnego decydowania o tym, czy należy prowadzić dwustronne rozmowy ugodowe z poszczególnymi przedsiębiorstwami oraz o tempie ich prowadzenia. Zgodnie z art. 10a ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 773/2004 (9) Komisja ustala m.in. — biorąc pod uwagę ogólne postępy w postępowaniu ugodowym — porządek i kolejność dwustronnych rozmów ugodowych, jak również harmonogram ujawnienia informacji, w tym dowodów w aktach Komisji stanowiących podstawę przewidzianych zarzutów i ewentualnej grzywny (10). Informacje przekazywane są w odpowiednim czasie, w miarę postępu rozmów ugodowych.

16.

Dzięki takiemu wcześniejszemu ujawnieniu informacji w kontekście rozmów ugodowych na mocy art. 10a ust. 2 i art. 15 ust. 1a rozporządzenia (WE) nr 773/2004, strony będą miały możliwość zapoznania się z podstawowymi elementami uwzględnionymi w dotychczasowym postępowaniu, takimi jak przyjęte okoliczności faktyczne, klasyfikacja tych okoliczności, skala oddziaływania i długość funkcjonowania rzekomego kartelu, przypisanie odpowiedzialności, szacunkowy zakres wysokości przypuszczalnych grzywien (11), jak również dowody stanowiące podstawę potencjalnych zarzutów (12). Umożliwi to stronom przedstawienie swojego stanowiska w kwestii ewentualnych zarzutów przeciwko nim oraz podjęcie świadomej decyzji w sprawie przystąpienia do postępowania ugodowego.

17.

Jeżeli postępy w toku rozmów ugodowych pozwolą na wypracowanie porozumienia co do zakresu ewentualnych zarzutów oraz oszacowanie zakresu wysokości przypuszczalnych grzywien, Komisja może wyznaczyć przedsiębiorstwom ostateczny termin, wynoszący co najmniej XXX dni roboczych, na złożenie końcowej, pisemnej propozycji ugodowej na mocy art. 10a ust. 2 i art. 17 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 773/2004. Termin ten może zostać przedłużony na umotywowany wniosek przedsiębiorstwa. Przed wyznaczeniem takiego terminu strony będą miały prawo do uzyskania, na wniosek, dostępu do informacji określonych w pkt 16. Na umotywowany wniosek strony służby Komisji przyznają również dostęp do jawnych wersji wszelkich dostępnych dokumentów wyszczególnionych w aktach sprawy w danym czasie, o ile uznają to uzasadnione w celu umożliwienia danej stronie ustalenia swojego stanowiska na temat innych aspektów kartelu oraz jeśli nie zagrozi to realizacji celów związanych z usprawnieniem postępowania, o którym mowa w pkt 5 (13).

18.

W toku postępowania ugodowego strony mogą w dowolnym czasie wezwać do udziału funkcjonariusza ds. przesłuchań w związku z ewentualnymi kwestiami dotyczącymi należytego prowadzenia postępowania. Funkcjonariusz ten ma obowiązek zagwarantować możliwość skutecznego korzystania z prawa do obrony w postępowaniach służących ochronie konkurencji.

19.

Jeżeli zainteresowane strony nie złożą propozycji ugodowych, procedura prowadząca do przyjęcia wobec nich ostatecznej decyzji prowadzona będzie na podstawie ogólnie obowiązujących przepisów zawartych w art. 10 ust. 2, art. 12 ust. 1 i art. 15 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 773/2004 zamiast przepisów regulujących procedurę ugodową.

20.

Strony pragnące uczestniczyć w postępowaniu ugodowym muszą złożyć formalny wniosek w tej sprawie w formie pisemnej propozycji ugodowej. Pisemna propozycja ugodowa przewidziana w art. 10a ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 773/2004 powinna zawierać:

21.

Uznanie i potwierdzenie przez strony określonych okoliczności w celu zawarcia ugody stanowi wyraz ich zaangażowanej współpracy na rzecz szybkiego rozpatrzenia danej sprawy w trybie postępowania ugodowego. Jednakże warunkiem uznania i potwierdzenia tych okoliczności jest akceptacja przez Komisję treści propozycji ugodowej, w tym przewidzianej maksymalnej kwoty grzywny.

22.

W związku z tym pisemne wnioski o zawarcie ugody nie mogą zostać jednostronnie wycofane przez strony, które je złożyły, chyba że Komisja nie zaakceptuje tych wniosków, tzn. nie zatwierdzi pisemnych propozycji ugodowych najpierw w przedstawieniu zarzutów, a ostatecznie w końcowej decyzji (w tym kontekście zob. pkt 27 i 29). Uznaje się, że w przedstawieniu zarzutów zatwierdzono pisemne propozycje ugodowe, jeżeli odpowiada ono ich treści w zakresie dotyczącym opisu kartelu, udziału przedsiębiorstwa w tym kartelu oraz prawnej kwalifikacji tego udziału. Poza tym, aby można było uznać, że w ostatecznej decyzji zatwierdzono propozycje ugodowe, także grzywna nałożona w tej decyzji nie powinna przekraczać maksymalnej kwoty przewidzianej w propozycji.

23.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 773/2004 przekazanie przedstawienia zarzutów każdej ze stron, której dotyczą zarzuty, jest jedną z obligatoryjnych czynności przygotowawczych przed przyjęciem ostatecznej decyzji (15). Dlatego Komisja będzie wydawać przedstawienie zarzutów także w postępowaniu ugodowym (16).

24.

Aby strony mogły skutecznie wykonywać prawo do obrony, Komisja powinna przed przyjęciem ostatecznej decyzji wysłuchać ich stanowiska na temat podniesionych przeciwko nim zarzutów i dowodów na ich potwierdzenie oraz uwzględnić to stanowisko, w odpowiednich przypadkach zmieniając treść swoich wstępnych ustaleń (17). Uprawnienia Komisji nie mogą ograniczać się do akceptacji lub odrzucenia właściwych argumentów stron przedstawionych podczas procedury administracyjnej, musi mieć ona także możliwość przeprowadzenia własnej analizy zgłoszonych przez nie kwestii, by następnie bądź to wycofać takie zarzuty, jeśli okażą się bezzasadne, bądź też podtrzymać wysuwane zarzuty, uzupełniając i ponownie oceniając argumentację prawną i faktyczną, na których zostały oparte (18).

25.

Przedkładając, przed przekazaniem przedstawienia zarzutów, formalny wniosek o zawarcie ugody w formie pisemnej propozycji ugody, zainteresowane strony umożliwiają Komisji efektywne uwzględnienie ich stanowiska (19) już na etapie sporządzania przedstawienia zarzutów, a nie dopiero przed konsultacją z Komitetem Doradczym ds. Praktyk Ograniczających Konkurencję i Pozycji Dominujących (zwanym dalej „Komitetem Doradczym”) lub przed przyjęciem ostatecznej decyzji (20). W związku z tym przedstawienie zarzutów przekazane stronom można, w stosownych przypadkach, oprzeć na treści propozycji ugodowych, a kwotę ewentualnej grzywny można zweryfikować i obniżyć w świetle tych propozycji (21).

26.

Jeżeli w przedstawieniu zarzutów zatwierdzono propozycje ugodowe stron, zainteresowane strony w terminie wyznaczonym przez Komisję zgodnie z art. 10a ust. 3 i art. 17 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 773/2004, wynoszącym co najmniej jeden tydzień, powinny odpowiedzieć na przedstawienie zarzutów, potwierdzając jedynie (w sposób jednoznaczny), że przedstawienie zarzutów odpowiada treści ich propozycji ugodowych i dlatego podtrzymują wolę udziału w postępowaniu ugodowym. W przypadku braku takiej odpowiedzi Komisja może pozostawić bez rozpoznania wniosek przedsiębiorstwa dotyczący udziału w postępowaniu ugodowym.

27.

Komisji przysługuje również uprawnienie do przyjęcia przedstawienia zarzutów nieuwzględniającego propozycji ugodowych stron. W takim przypadku zastosowanie znajdą ogólnie obowiązujące przepisy zawarte w art. 10 ust. 2, art. 12 ust. 1 i art. 15 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 773/2004. Oświadczenia stron dotyczące uznania określonych okoliczności zawarte w propozycjach ugodowych uznawane są za wycofane i nie mogą być wykorzystywane przeciwko żadnej ze stron postępowania. W związku z powyższym zainteresowane strony nie są już związane treścią złożonych propozycji ugodowych i przyznawany jest im okres czasu umożliwiający ponowne przeprowadzenie swej obrony, w tym złożenie wniosku o przeprowadzenie przesłuchania ustanego i udostępnienie akt, jeżeli takie jest ich życzenie.

28.

Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 773/2004 po przedłożeniu przez strony odpowiedzi na przedstawienie zarzutów potwierdzającej ich gotowość do zawarcia ugody Komisja może, bez potrzeby podejmowania dalszych kroków proceduralnych, przystąpić do realizacji kolejnego etapu, jakim jest podjęcie decyzji na mocy art. 7 lub 23 rozporządzenia (WE) nr 1/2003, po konsultacji z Komitetem Doradczym na mocy art. 14 rozporządzenia (WE) nr 1/2003. Oznacza to w szczególności, że strony nie mogą występować z wnioskiem o przeprowadzenie przesłuchania ustnego lub udostępnienie akt, po tym jak ich propozycje ugodowe zostały zatwierdzone w przedstawieniu zarzutów (22) zgodnie z art. 12 ust. 2 (23) i art. 15 ust. 1a (24) rozporządzenia (WE) nr 773/2004.

29.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia ostatecznego stanowiska odbiegającego do wstępnego stanowiska wyrażonego w przedstawieniu zarzutów zatwierdzającym pisemne propozycje ugodowe stron, ze względu na argumentację przedłożoną przez Komitet Doradczy lub też ze względu na inne przesłanki, korzystając z faktu, że ostateczna decyzja w tej sprawie należy do kolegium komisarzy (25). Jednakże jeśli Komisja zamierza wybrać takie rozwiązanie, informuje o tym zamiarze strony oraz przekazuje im nowe przedstawienie zarzutów, aby umożliwić im obronę zgodnie z ogólnymi przepisami proceduralnymi (26). W rezultacie strony zyskują prawo dostępu do akt oraz prawo do występowania z wnioskiem o przesłuchanie ustne i do przedłożenia odpowiedzi na przedstawienie zarzutów. Oświadczenia stron dotyczące uznania określonych okoliczności zawarte w propozycjach ugodowych uznawane są za wycofane i nie mogą być wykorzystywane przeciwko żadnej ze stron postępowania.

30.

Ostateczna kwota grzywny w danej sprawie ustalana jest w decyzji Komisji stwierdzającej wystąpienie naruszenia i nakładającej grzywnę na mocy art. 7 i 23 rozporządzenia (WE) nr 1/2003.

31.

Zgodnie z praktyką Komisji w każdej decyzji znajdzie się informacja o współpracy przedsiębiorstwa z Komisją, aby wyjaśnić przyczynę ustalenia grzywny na takim poziomie.

32.

Jeżeli Komisja zdecyduje się na ustępstwa wobec strony w związku z ugodą opisaną w niniejszym obwieszczeniu, obniża o XX % kwotę grzywny ustaloną po uwzględnieniu 10 % pułapu wynikającego z wytycznych w sprawie metody ustalania grzywien nakładanych na mocy art. 23 ust. 2 lit. a) rozporządzenia (WE) nr 1/2003 (27), a ewentualne nadzwyczajne obostrzenie kary grzywny w celu zapewnienia efektu odstraszającego (28) nie może prowadzić do jej wzrostu większego niż dwukrotny.

33.

W przypadku zawarcia ugody z podmiotami, które wystąpiły o złagodzenie sankcji, grzywna nałożona na te podmioty zostanie zmniejszona o łączną wartość obniżek uzyskanych w zamian za współpracę i zawarcie ugody.

34.

Niniejsze obwieszczenie obowiązuje w przypadku wszelkich spraw rozpatrywanych przez Komisję w dniu jego opublikowania w Dzienniku Urzędowym lub po tej dacie.

35.

Komisja uznaje, że publiczne ujawnienie dokumentów oraz pisemnych lub utrwalonych w innej formie oświadczeń złożonych w kontekście niniejszego obwieszczenia prowadziłoby zasadniczo do podważenia ochrony określonych publicznych lub prywatnych interesów, przykładowo utrudniałoby realizację celu kontroli i dochodzeń w rozumieniu art. 4 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (29), nawet jeśli miałoby to miejsce już po wydaniu decyzji w danej sprawie.

36.

Ostateczne decyzje podjęte przez Komisję na mocy rozporządzenia (WE) nr 1/2003 podlegają weryfikacji sądowej zgodnie z art. 230 Traktatu WE. Ponadto, w myśl art. 229 Traktatu WE i art. 31 rozporządzenia (WE) nr 1/2003, Trybunałowi Sprawiedliwości przysługuje nieograniczone prawo rewizji decyzji w sprawie sankcji przyjętych na mocy art. 23 rozporządzenia (WE) nr 1/2003.

—

„Komisja daje stronom, do których skierowała przedstawienie zarzutów, możliwość bycia wysłuchanym przed skonsultowaniem się z Komitetem Doradczym, o którym mowa w art. 14 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1/2003.” (art. 11 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 773/2004).

—

„Przed podjęciem decyzji przewidzianych w art. 7, 8, 23 oraz w art. 24 ust. 2 Komisja może wysłuchać przedsiębiorstwa lub związki przedsiębiorstw, które są stronami postępowań prowadzonych przez Komisję w zakresie objętym przedstawionymi zarzutami. Podstawą decyzji wydanej przez Komisję mogą być wyłącznie zarzuty, co do których strony mogły się wypowiedzieć Wnioskodawcy są blisko związani ze sprawą” (art. 27 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1/2003).

27.10.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/58

Nazwa produktu

Opis produktu

Obszar geograficzny

Dowód pochodzenia

Metoda otrzymywania

Związek

Etykietowanie

Wymogi krajowe