4.4.2006   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 80/1

(1)

Od przyjęcia decyzji nr 1229/2003/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2003 r. ustanawiającej zbiór wytycznych dla transeuropejskich sieci energetycznych (3) powstała potrzeba pełnego włączenia nowych Państw Członkowskich i państw kandydujących do tych wytycznych oraz dostosowania, w odpowiednich przypadkach, tych wytycznych do nowej polityki bliskości Unii Europejskiej.

(2)

Priorytety dotyczące transeuropejskich sieci energetycznych wynikają z utworzenia bardziej otwartego i konkurencyjnego wewnętrznego rynku energii, będącego rezultatem wprowadzenia w życie dyrektywy 2003/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2003 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej (4) oraz dyrektywy 2003/55/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2003 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego (5). Te priorytety idą w ślad za konkluzjami z posiedzenia Rady Europejskiej w Sztokholmie w marcu 2001 r. dotyczącego rozwoju infrastruktury niezbędnej do funkcjonowania rynku energii. Należy dołożyć szczególnych starań, aby poprzez realizację celu zwiększonego wykorzystania odnawialnych źródeł energii przyczyniać się do wspierania polityki zrównoważonego rozwoju. Niemniej jednak cel ten powinien zostać osiągnięty bez stwarzania niewspółmiernych zakłóceń normalnej równowagi rynkowej. Należy również jak najpełniej uwzględnić cele polityki transportowej Wspólnoty, a w szczególności możliwość zmniejszenia ruchu drogowego dzięki zastosowaniu rurociągów.

(3)

Niniejsza decyzja służy zbliżeniu się do celu, jakim jest osiągnięcie poziomu międzysystemowych połączeń sieci elektroenergetycznych pomiędzy Państwami Członkowskimi, uzgodnionego podczas posiedzenia Rady Europejskiej w Barcelonie w dniach 15 i 16 marca 2002 r., a przez to do poprawy niezawodności i integralności sieci oraz zapewnienia bezpieczeństwa dostaw i należytego funkcjonowania rynku wewnętrznego.

(4)

Co do zasady, budowa i utrzymanie infrastruktury energetycznej powinny podlegać zasadom rynkowym. Pozostaje to w zgodzie ze wspólnymi zasadami realizacji rynku wewnętrznego energii oraz wspólnymi zasadami w zakresie prawa konkurencji, których celem jest utworzenie bardziej otwartego i konkurencyjnego rynku wewnętrznego energii. Wsparcie finansowe Wspólnoty dla budowy i utrzymania powinno więc mieć miejsce jedynie w szczególnie wyjątkowych przypadkach. Wyjątki takie powinny być należycie uzasadnione.

(5)

Należy stworzyć i utrzymywać infrastrukturę energetyczną umożliwiającą efektywne funkcjonowanie wewnętrznego rynku energii, z uwzględnieniem istniejących procedur konsultowania się z osobami dotkniętymi przez budowę tej infrastruktury, nie wycofując się z kryteriów strategicznych i, w odpowiednich przypadkach, kryteriów dotyczących usług powszechnych oraz zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych.

(6)

W świetle potencjalnych synergii pomiędzy sieciami przesyłu gazu ziemnego i gazów olefinowych należy zwrócić należytą uwagę na rozwój i integrację sieci przesyłu gazów olefinowych w celu zaspokojenia zapotrzebowania przemysłu Wspólnoty na te gazy.

(7)

Priorytety dla transeuropejskich sieci energetycznych wynikają również ze wzrostu znaczenia transeuropejskich sieci energetycznych dla bezpieczeństwa i dywersyfikacji dostaw energii we Wspólnocie, włączenia sieci energetycznych nowych Państw Członkowskich i państw przystępujących i kandydujących oraz zapewnienia skoordynowanego działania sieci energetycznych we Wspólnocie i w krajach sąsiadujących, po konsultacji z zainteresowanymi Państwami Członkowskimi. Kraje sąsiadujące ze Wspólnotą odgrywają istotną rolę w polityce energetycznej Wspólnoty. Zaspokajają one większą część zapotrzebowania Wspólnoty na gaz ziemny, są kluczowymi partnerami w przesyle energii pierwotnej do Wspólnoty, a także w coraz większym stopniu będą się stawać ważnymi uczestnikami wspólnotowego rynku wewnętrznego gazu ziemnego i energii elektrycznej.

(8)

Wśród projektów odnoszących się do transeuropejskich sieci energetycznych niezbędne jest wyróżnienie projektów priorytetowych, które są szczególnie istotne dla funkcjonowania rynku wewnętrznego energii lub dla bezpieczeństwa dostaw energii.

(9)

Procedura identyfikacji projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania w zakresie transeuropejskich sieci energetycznych powinna zapewnić harmonijne stosowanie rozporządzenia Rady (WE) nr 2236/95 z dnia 18 września 1995 r. ustanawiającego ogólne zasady przyznawania pomocy finansowej Wspólnoty w zakresie sieci transeuropejskich (6). Procedura ta powinna rozróżniać dwa poziomy: poziom pierwszy, ustalający ograniczoną liczbę kryteriów identyfikacji takich projektów, oraz poziom drugi, opisujący projekty w sposób szczegółowy, zwany „specyfikacją”.

(10)

Priorytet w finansowaniu na mocy rozporządzenia (WE) nr 2236/95 powinien zostać przyznany projektom będącym w interesie europejskim, tj. projektom będącym przedmiotem wspólnego zainteresowania, o których mowa w niniejszej decyzji i włączonym w osie projektów priorytetowych określonych w niniejszej decyzji.

(11)

Państwa Członkowskie, przedkładając projekty, które mają być finansowane z wykorzystaniem odpowiednich narzędzi finansowych Wspólnoty, powinny przyznać właściwy priorytet projektom ujętym w załączniku I i spełniającym kryteria ustanowione niniejszą decyzją.

(12)

Ponieważ specyfikacje projektów podlegają zmianom, mogą być one określone jedynie orientacyjnie. Komisja powinna zatem być uprawniona do ich aktualizacji. Ponieważ projekty mogą mieć znaczące konsekwencje polityczne, gospodarcze i środowiskowe, istotne jest uzyskanie odpowiedniej równowagi pomiędzy nadzorem legislacyjnym a elastycznością przy określaniu projektów, które zasługują na ewentualne wsparcie ze strony Wspólnoty.

(13)

W uzasadnionych przypadkach dla określonych projektów priorytetowych, ich odcinków lub grup projektów priorytetowych w celu polepszenia ich przygotowania i wdrożenia w okresie trwania danych projektów priorytetowych Komisja, po konsultacjach z zainteresowanymi Państwami Członkowskimi, powinna zapewnić i koordynować współpracę z użytkownikami i operatorami, mając na uwadze zapewnienie koniecznego monitorowania postępów, by informować o nich Wspólnotę. Komisja, wraz z zainteresowanymi Państwami Członkowskimi, powinna przeprowadzać konsultacje z operatorami sieci, jej użytkownikami, władzami regionalnymi i lokalnymi oraz przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego w celu pogłębienia wiedzy na temat zapotrzebowania na usługi przesyłowe oraz ograniczeń i parametrów usług wymaganych do optymalizacji wykorzystania danej infrastruktury.

(14)

Państwa Członkowskie powinny być zachęcane do koordynowania wdrażania określonych projektów, w szczególności projektów lub odcinków projektów transgranicznych.

(15)

Należy stworzyć korzystniejsze warunki dla rozwoju i tworzenia transeuropejskich sieci energetycznych, głównie poprzez stymulowanie współpracy technicznej pomiędzy podmiotami odpowiedzialnymi za sieci, poprzez ułatwianie wdrożenia procedur autoryzacji stosowanych w przypadku projektów dotyczących sieci w Państwach Członkowskich, aby ograniczyć opóźnienia, oraz poprzez zastosowanie, w stosownych przypadkach, dostępnych dla projektów sieciowych funduszy, instrumentów i programów finansowych Wspólnoty. Wspólnota powinna wspierać środki podejmowane przez Państwa Członkowskie dla osiągnięcia tego celu.

(16)

Ponieważ głównym celem budżetu przeznaczonego na transeuropejskie sieci energetyczne jest finansowanie studiów wykonalności, finansowanie samych międzysystemowych połączeń sieciowych — przede wszystkim międzyregionalnych — powinno się odbywać z pomocą funduszy strukturalnych Wspólnoty oraz innych programów i instrumentów finansowych.

(17)

Określenie projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, ich specyfikacja oraz projekty priorytetowe powinny pozostawać bez uszczerbku dla wyników oceny oddziaływania na środowisko samych projektów, ich planów lub programów.

(18)

Środki niezbędne dla wdrożenia niniejszej decyzji należy przyjąć zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (7).

(19)

Komisja powinna sporządzać okresowe sprawozdanie z wdrożenia niniejszej decyzji.

(20)

Ponieważ niniejsza decyzja obejmuje ten sam przedmiot i ma ten sam zakres zastosowania co decyzja Rady 96/391/WE z dnia 28 marca 1996 r. ustanawiająca zbiór środków mających na celu stworzenie bardziej korzystnych warunków dla rozwoju sieci transeuropejskich w sektorze energetycznym (8) oraz decyzja nr 1229/2003/WE, obie te decyzje powinny zostać uchylone,

1)

w zakresie sieci elektroenergetycznych do:

2)

w zakresie sieci gazowych (służących do przesyłania gazu ziemnego i gazów olefinowych) do:

a)

wspierania skutecznego funkcjonowania i rozwoju rynku wewnętrznego w ogólności oraz rynku wewnętrznego energii w szczególności, przy poparciu racjonalnego wytwarzania, transportu, dystrybucji i wykorzystania zasobów energetycznych oraz rozwoju i przyłączania zasobów energii odnawialnej w celu obniżenia kosztów energii ponoszonych przez odbiorców oraz przyczyniania się do dywersyfikacji źródeł energii;

b)

ułatwienia rozwoju i ograniczenia odizolowania regionów mniej uprzywilejowanych i wyspiarskich Wspólnoty i przyczynienia się w ten sposób o wzmocnienia spójności gospodarczej i społecznej;

c)

wzmocnienia bezpieczeństwa dostaw energii, na przykład przez zacieśnienie stosunków z państwami trzecimi w sektorze energetycznym we wspólnym interesie zainteresowanych stron, szczególnie w ramach Traktatu karty energetycznej oraz umów o współpracy zawartych przez Wspólnotę;

d)

przyczyniania się do zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska, w tym przez wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych oraz zmniejszanie zagrożeń dla środowiska, związanych z transportem i przesyłem energii.

1)

zarówno dla sieci elektroenergetycznych, jak i gazowych:

2)

dla sieci elektroenergetycznych:

3)

dla sieci gazowych:

a)

określenie projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, o których mowa w art. 6;

b)

stworzenie korzystniejszych warunków rozwoju tych sieci.

a)

projekty mieszczą się w zakresie stosowania określonym w art. 2;

b)

projekty odpowiadają celom i priorytetom działania określonym odpowiednio w art. 3 i 4;

c)

projekty wykazują potencjalne uzasadnienie ekonomiczne.

2.

a)

mają znaczący wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego w warunkach konkurencji; lub

b)

przyczyniają się do zwiększenia bezpieczeństwa dostaw we Wspólnocie; lub

c)

ich wynikiem jest zwiększenie wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych.

a)

współpraca techniczna pomiędzy podmiotami odpowiedzialnymi za transeuropejskie sieci energetyczne, w szczególności za właściwe funkcjonowanie połączeń, o których mowa w załączniku II pkt 1, 2 i 7;

b)

ułatwienie wdrożenia procedur udzielania zezwoleń dla projektów dotyczących transeuropejskich sieci energetycznych w celu ograniczenia opóźnień;

c)

wsparcie dla projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania poprzez wspólnotowe fundusze, instrumenty i programy finansowe odpowiednie dla tych sieci.

4.4.2006   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 80/27

(1)

Istnieje cały szereg substancji odżywczych i innych składników, które mogą być stosowane w produkcji żywności, obejmujący między innymi: witaminy, składniki mineralne — w tym pierwiastki śladowe, aminokwasy, niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, błonnik pokarmowy, rozmaite rośliny i ekstrakty roślinne. Ich dodawanie do żywności regulują w różnych Państwach Członkowskich odmienne przepisy krajowe, co utrudnia swobodny przepływ tych produktów, stwarza nierówne warunki konkurencji i wywiera tym samym bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Należy zatem przyjąć przepisy wspólnotowe, które zharmonizują ustawodawstwa krajowe w zakresie dodawania do żywności witamin i składników mineralnych oraz niektórych innych substancji.

(2)

Celem niniejszego rozporządzenia jest uregulowanie dodawania do żywności witamin i składników mineralnych oraz stosowania niektórych innych substancji lub składników zawierających substancje inne niż witaminy i składniki mineralne, które są dodawane do żywności lub stosowane w ich produkcji w sposób prowadzący do spożycia ilości znacznie przekraczających rozsądne przewidywane spożycie w normalnych warunkach konsumpcji przy zrównoważonej i zróżnicowanej diecie lub stanowiący inne potencjalne zagrożenie dla konsumentów. Jeśli brakuje szczegółowych przepisów wspólnotowych w zakresie zakazu lub ograniczenia stosowania substancji bądź składników zawierających substancje inne niż witaminy i składniki mineralne w rozumieniu niniejszego rozporządzenia lub innych szczegółowych przepisów wspólnotowych, zastosowanie mogą mieć odpowiednie przepisy krajowe, bez uszczerbku dla postanowień Traktatu.

(3)

W niektórych Państwach Członkowskich istnieje obowiązek dodawania do powszechnie spożywanej żywności niektórych witamin i składników mineralnych, co podyktowane jest względami zdrowia publicznego. Względy takie mogą być istotne tylko na szczeblu krajowym, a nawet regionalnym, ale obecnie nie uzasadniają harmonizacji obowiązku dodawania substancji odżywczych na obszarze całej Wspólnoty. Jednakże gdyby to się okazało właściwe, w odpowiednim momencie możliwe byłoby przyjęcie przepisów harmonizujących na poziomie Wspólnoty. Do tego czasu użyteczne byłoby zbieranie informacji na temat przepisów krajowych w tym zakresie.

(4)

Witaminy i składniki mineralne mogą być dodawane do żywności przez producentów żywności dobrowolnie, lub też ich dodawanie jako substancji odżywczych jest, na podstawie szczególnych przepisów prawa wspólnotowego, obowiązkowe. Mogą one być ponadto dodawane w celach technologicznych jako substancje dodatkowe, barwniki, substancje aromatyzujące lub w innym podobnych celach, w tym w ramach dozwolonych praktyk i procesów enologicznych na podstawie odpowiedniego ustawodawstwa wspólnotowego. Niniejsze rozporządzenie powinno się stosować bez uszczerbku dla szczególnych przepisów wspólnotowych dotyczących dodawania lub stosowania witamin i składników mineralnych w określonych produktach lub grupach produktów bądź ich dodawania dla celów nieobjętych zakresem niniejszego rozporządzenia.

(5)

Ponieważ szczegółowe przepisy w sprawie suplementów diety zawierających witaminy i składniki mineralne zostały przyjęte dyrektywą 2002/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do suplementów diety (3), przepisy niniejszego rozporządzenia dotyczące witamin i składników mineralnych nie powinny mieć zastosowania do suplementów diety.

(6)

Witaminy i składniki mineralne dodawane są przez producentów do żywności w różnych celach, w tym dla odtworzenia ich zawartości, jeśli uległa ona obniżeniu podczas procesów produkcji, przechowywania lub obrotu, lub w celu uzyskania żywności o wartości odżywczej podobnej jak w żywności, dla której mają one stanowić zamienniki.

(7)

Odpowiednia i zróżnicowana dieta może, w normalnych warunkach, dostarczać wszystkich substancji odżywczych niezbędnych dla prawidłowego rozwoju i zachowania zdrowia, w ilościach ustalonych i zalecanych przez ogólnie przyjęte dane naukowe. Badania statystyczne pokazują jednak, że taki idealny stan nie dotyczy ani wszystkich witamin, ani składników mineralnych, ani wszystkich grup populacji na obszarze Wspólnoty. Wydaje się zatem, że żywność, do której dodano witaminy i składniki mineralne, dostarcza znaczących ilości tych substancji, i można uznać, że istotnie zwiększa ich ogólne spożycie.

(8)

Można wykazać, że obecnie, choć niezbyt często, zdarzają się niedobory substancji odżywczych na terenie Wspólnoty. Na skutek zmian w sytuacji społeczno-ekonomicznej we Wspólnocie i stylu życia różnych grup populacji zmieniły się wymagania i zwyczaje żywieniowe. To z kolei spowodowało, że w różnych grupach społecznych zmieniły się potrzeby energetyczne i zapotrzebowanie na substancje odżywcze, a także doprowadziło do spożywania określonych witamin i składników mineralnych przez te grupy w ilościach mniejszych niż zalecane w poszczególnych Państwach Członkowskich. Ponadto dzięki rozwojowi wiedzy naukowej wiadomo, że zachowanie optymalnego poziomu zdrowia i samopoczucia może wymagać spożywania większych ilości pewnych substancji odżywczych niż jest to obecnie zalecane.

(9)

Należy zezwolić na dodawanie do żywności tylko tych witamin i składników mineralnych, które są normalnie obecne i spożywane oraz uznawane jako niezbędne substancje odżywcze, choć nie oznacza to konieczności dodawania ich do wspomnianej żywności. Nie powinno budzić wątpliwości, które witaminy i składniki mineralne należą do takich niezbędnych substancji odżywczych. Dlatego też należy ustalić wykaz tych witamin i składników mineralnych, których dodawanie jest dopuszczalne.

(10)

Substancje chemiczne wykorzystywane jako źródło witamin i składników mineralnych, które mogą być dodawane do żywności, powinny być bezpieczne i bioprzyswajalne, tj. przyswajalne przez organizm. Z tego względu należy również ustalić wykaz tych substancji, których dodawanie jest dopuszczalne. W wykazie tym powinny znaleźć się te substancje, które zostały zatwierdzone w opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności wydanej dnia 12 maja 1999 r., według powyższych kryteriów bezpieczeństwa i bioprzyswajalności, i mogą być stosowane w produkcji żywności przeznaczonej dla niemowląt i małych dzieci, innej żywności specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub suplementów diety. Chociaż chlorek sodu (sól kuchenna) nie pojawia się wśród substancji wyszczególnionych na wspomnianym wykazie, może nadal być stosowany jako składnik do przygotowywania żywności.

(11)

W miarę postępu naukowego i technologicznego ważne jest korygowanie wyżej wymienionych wykazów, jeśli tylko zajdzie taka potrzeba. Takie korekty stanowiłyby przepisy wykonawcze o charakterze technicznym, a ich przyjęcie należałoby powierzyć Komisji w celu uproszczenia i przyspieszenia procedury.

(12)

Żywność z dodatkiem witamin i składników mineralnych jest w większości przypadków reklamowana przez producentów i może być postrzegana przez konsumentów jako przewyższająca pod względem odżywczym, fizjologicznym lub innym związanym ze zdrowiem podobne lub inne produkty bez dodatku tych witamin i składników mineralnych. Może to skłaniać konsumentów do decyzji z różnych względów niepożądanych. Aby przeciwdziałać tym możliwym do wystąpienia niepożądanym skutkom, uważa się za wskazane nałożenie pewnych ograniczeń w odniesieniu do produktów, do których wolno dodawać witaminy i składniki mineralne, obok ograniczeń, które wynikałyby w sposób oczywisty ze wskazań technicznych lub byłyby podyktowane względami bezpieczeństwa, w przypadku gdy dla tych produktów ustalone są maksymalne ilości witamin i składników mineralnych. Zawartość w produkcie określonych substancji, jak na przykład alkoholu, byłaby w związku z tym właściwym kryterium dla zakazu dodawania witamin i składników mineralnych. Wszelkie odstępstwa od zakazu dodawania witamin i składników mineralnych do napojów alkoholowych powinny ograniczać się jedynie do ochrony tradycyjnych receptur winiarskich, przy czym produkty, których to dotyczy, należy zgłaszać Komisji. Na produktach tych nie powinny być umieszczane żadne oświadczenia o ewentualnym korzystnym wpływie na wartość odżywczą lub zdrowie. Ponadto, aby nie dopuścić do dezorientacji konsumentów co do naturalnych wartości odżywczych świeżej żywności, dodawanie do niej witamin i składników mineralnych również nie powinno być dozwolone.

(13)

Niniejsze rozporządzenie nie obejmuje swym zakresem stosowania witamin i składników mineralnych w ilościach śladowych jako znaczników autentyczności w walce z oszustwami.

(14)

Nadmierne spożycie witamin i składników mineralnych może wywołać skutki niepożądane, a zatem konieczne jest ustalenie ich maksymalnych bezpiecznych ilości w razie dodawania ich do żywności, w zależności od przypadku. Ilości te muszą być takie, by normalne spożycie żywności, zgodne ze wskazaniami producenta i mieszczące się w ramach urozmaiconej diety, było dla konsumenta bezpieczne. Powinny zatem obejmować wszystkie maksymalne bezpieczne ilości witamin i składników mineralnych obecne w żywności naturalnie lub dodane do nich w jakimkolwiek celu, w tym w celach technologicznych.

(15)

Dlatego takie ilości maksymalne i wszelkie inne warunki ograniczające dodawanie do żywności witamin i składników mineralnych należy w koniecznych przypadkach ustalić, uwzględniając ich górne bezpieczne ilości, ustalone w drodze naukowej oceny ryzyka opartej na powszechnie przyjętych danych naukowych, oraz ich potencjalne spożycie w innej żywności. Należy też odpowiednio uwzględnić referencyjne wartości spożycia witamin i składników mineralnych dla danej populacji. Jeśli zajdzie potrzeba ustanowienia dla pewnych witamin i składników mineralnych ograniczeń dotyczących żywności, do której mogą one być dodawane, priorytetem powinno być odtworzenie ich zawartości, jeśli uległa ona obniżeniu podczas procesów produkcji, przechowywania lub przemieszczania, oraz uzyskanie żywności o wartości odżywczej podobnej jak w żywności, dla której żywność ta ma stanowić zamienniki.

(16)

Jeśli dodawane są do żywności witaminy i składniki mineralne, to powinny one być w tej żywności obecne w pewnej minimalnej ilości. Inaczej obecność zbyt małych i nieznaczących ilości w tak wzbogacanej żywności nie przynosiłaby konsumentom żadnych korzyści, a tylko wprowadzałaby w błąd. Na tej samej zasadzie opiera się wymóg, by takie substancje odżywcze były obecne w danym produkcie w ilości znaczącej, aby dopuszczalne było wymienienie ich wśród składników odżywczych na etykiecie. Byłoby zatem rzeczą właściwą, by wspomniane wcześniej minimalne ilości witamin i składników mineralnych w żywności, do której dodano witamin i składników mineralnych, były równe wspomnianym wyżej znaczącym ilościom, których obecność pozwoliłaby dopiero na umieszczenie danych substancji odżywczych na etykiecie, o ile odpowiednie odstępstwa nie stanowią inaczej.

(17)

Przyjęcie maksymalnych ilości i jakichkolwiek warunków stosowania w oparciu o zasady i kryteria określone w niniejszym rozporządzeniu oraz przyjęcie ilości minimalnych byłoby możliwe w formie przepisów wykonawczych o charakterze technicznym, a ich przyjęcie należałoby powierzyć Komisji w celu uproszczenia i przyspieszenia procedury.

(18)

Przepisy ogólne i definicje dotyczące etykietowania zawarte są w dyrektywie 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 marca 2000 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich w zakresie etykietowania, prezentacji i reklamy środków spożywczych (4). Niniejsze rozporządzenie powinno zatem ograniczać się do ustanowienia niezbędnych przepisów szczegółowych. Takie przepisy szczegółowe należy ponadto stosować bez uszczerbku dla rozporządzenia (WE) nr ../2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia … w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych w odniesieniu do środków spożywczych (5).

(19)

Z uwagi na znaczenie żywieniowe produktów z dodatkiem witamin i składników mineralnych i ich potencjalny wpływ na zwyczaje żywieniowe i łączną wielkość spożycia substancji odżywczych, konsument powinien mieć możliwość oceny ogólnych właściwości odżywczych takich produktów. Dlatego oznaczanie wartości odżywczej, na zasadzie odstępstwa od art. 2 dyrektywy Rady 90/496/ EWG z dnia 24 września 1990 r. w sprawie oznaczania wartości odżywczej środków spożywczych (6), powinno być obligatoryjne.

(20)

Normalna, zróżnicowana dieta zawiera wiele składników, które z kolei zawierają wiele substancji. Spożycie tych substancji lub składników wynikające z ich normalnego i tradycyjnego stosowania we współczesnej diecie nie budzi zaniepokojenia i nie musi być poddane regulacji. Niektóre substancje inne niż witaminy i składniki mineralne lub składniki je zawierające są dodawane do żywności jako ekstrakty lub koncentraty, co może prowadzić do ich spożycia w ilościach znacznie większych od ilości, które byłyby dostarczone dzięki odpowiedniej i zróżnicowanej diecie. Bezpieczeństwo takich praktyk jest w niektórych przypadkach poważnie kwestionowane, a korzyści z nich płynące są niejasne; powinny więc one zostać poddane regulacji. W takich przypadkach jest rzeczą właściwą, by przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego, odpowiedzialne za bezpieczeństwo produktów wprowadzanych na rynek, brały na siebie ciężar udowodnienia, że są one bezpieczne.

(21)

Z uwagi na szczególny charakter żywności z dodatkiem witamin i składników mineralnych, organy monitorujące powinny otrzymać do dyspozycji, oprócz środków już dostępnych, środki dodatkowe, które ułatwią skuteczną kontrolę takich produktów.

(22)

Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, a mianowicie zapewnienie sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego w zakresie dodawania witamin i składników mineralnych oraz niektórych innych substancji do żywności z równoczesnym zapewnieniem wysokiego poziomu ochrony konsumentów nie może być w wystarczającym stopniu osiągnięty przez Państwa Członkowskie, w związku z czym może być lepiej osiągnięty na poziomie wspólnotowym, Wspólnota może przyjąć środki zgodne z zasadą pomocniczości, określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w wyżej wymienionym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne dla osiągnięcia tego celu.

(23)

Środki niezbędne do wykonania niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte w sposób zgodny z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (7),

a)

żywności specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz, jeśli brakuje przepisów szczególnych, wymagań dotyczących składu takich produktów niezbędnych ze względu na szczególne potrzeby żywieniowe osób, dla których są one przeznaczone;

b)

nowej żywności i nowych składników żywności;

c)

żywności genetycznie zmodyfikowanej;

d)

substancji dodatkowych i substancji aromatyzujących;

e)

dozwolonych praktyk i procesów enologicznych.

a)

niedobór jednej lub więcej witamin lub składników mineralnych w całej populacji lub w określonych grupach populacji, który można wykazać na podstawie symptomów klinicznych lub podklinicznych lub na który wskazuje szacowane niskie spożycie substancji odżywczych; lub

b)

możliwość poprawy stanu wyżywienia całej populacji lub określonych grup populacji lub zniwelowania ewentualnych niedoborów witamin lub składników mineralnych w przyjmowanym pożywieniu będących skutkiem zmian w zwyczajach żywieniowych; lub

c)

rozwój ogólnie możliwej do uznania wiedzy naukowej na temat roli witamin i składników mineralnych w żywieniu i ich skutków zdrowotnych.

a)

nieprzetworzonej żywności, obejmującej w szczególności owoce, warzywa, mięso, drób i ryby;

b)

napojów zawierających ponad 1,2 % objętości alkoholu, z wyjątkiem — na zasadzie odstępstwa od art. 3 ust. 2 — produktów:

i pod warunkiem że produktom tym nie towarzyszą oświadczenia żywieniowe ani zdrowotne.

a)

górne bezpieczne poziomy witamin i składników mineralnych ustanowione w drodze naukowej oceny ryzyka opartej na powszechnie przyjętych danych naukowych i przy uwzględnieniu, zależnie od okoliczności, zróżnicowanej wrażliwości różnych grup konsumentów;

b)

spożycie witamin i składników mineralnych dostarczanych w ramach odżywiania z innych źródeł.

a)

udział poszczególnych produktów w ogólnej diecie całej populacji lub określonych jej grup;

b)

profil żywieniowy produktu ustalony zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr …/2006 (10).

a)

jeśli stwierdzono szkodliwy wpływ na zdrowie, substancja taka lub składnik zawierający taką substancję zostają:

b)

jeśli stwierdzono możliwość szkodliwego wpływu na zdrowie, ale brak w tym względzie naukowej pewności, substancja taka zostaje umieszczona w załączniku III część C.

a)

witaminy i składniki mineralne, które wolno dodawać do żywności, wymienione w załączniku I;

b)

formy chemiczne witamin i składników mineralnych, które wolno dodawać do żywności, wymienione w załączniku II;

c)

maksymalne i minimalne ilości witamin i składników mineralnych, które wolno dodawać do żywności, oraz wszelkie warunki określone zgodnie z art. 6;

d)

informacje na temat przepisów krajowych dotyczących obowiązkowego dodawania witamin i składników mineralnych, o których mowa w art. 11;

e)

wszelkie ograniczenia, jakim podlega dodawanie witamin i składników mineralnych, przewidziane w art. 4;

f)

substancje, co do których przedłożono dokumentacje określone w art. 17 ust. 1 lit. b;

g)

informacje o substancjach, o których mowa w załączniku III, i przyczynach, dla których zostały w nim umieszczone.

a)

dotyczącego obowiązkowego dodawania do określonej żywności witamin i składników mineralnych lub ich kategorii; lub

b)

dotyczącego zakazu lub ograniczenia stosowania niektórych innych substancji w produkcji określonej żywności;

a)

przedmiotowa substancja stosowana jest jako dodatek do żywności dostępnej w handlu we Wspólnocie w dniu … (15);

b)

Urząd nie wyraził negatywnej opinii w sprawie stosowania tej substancji lub stosowania jej w tej formie do produkcji żywności na podstawie dokumentacji, która przemawia za stosowaniem tej substancji, a którą państwo Członkowskie ma przedstawić Komisji nie później niż … (16).

4.4.2006   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 80/43

(1)

Coraz więcej środków spożywczych jest etykietowanych i reklamowanych we Wspólnocie przy wykorzystaniu oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych. Dla zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumentów i ułatwienia im wyboru wprowadzane na rynek produkty muszą być bezpieczne i odpowiednio etykietowane.

(2)

Różnice między przepisami poszczególnych państw dotyczącymi takich oświadczeń mogą utrudniać swobodny przepływ żywności i stwarzać nierówne warunki konkurencji. Wywierają one zatem bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Konieczne jest więc przyjęcie przepisów wspólnotowych w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności.

(3)

Przepisy ogólne dotyczące etykietowania są zawarte w dyrektywie 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 marca 2000 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich w zakresie etykietowania prezentacji i reklamy środków spożywczych (3). Dyrektywa 2000/13/WE co do zasady zakazuje posługiwania się informacjami, które wprowadzałyby nabywcę w błąd lub przypisywałyby żywności właściwości lecznicze. Niniejsze rozporządzenie powinno uzupełniać przepisy ogólne dyrektywy 2000/13/WE i ustanawiać szczegółowe przepisy dotyczące stosowania skierowanych do konsumentów oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności.

(4)

Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do wszelkich oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych przedstawianych w przekazach o charakterze komercyjnym, w tym między innymi w ogólnej reklamie danych kategorii żywności i w kampaniach promocyjnych, takich jak np. kampanie wspierane w całości lub w części przez organy władzy publicznej. Nie powinno ono mieć zastosowania do oświadczeń przedstawianych w przekazach o charakterze niekomercyjnym, jak np. w wytycznych lub poradach żywieniowych, wydawanych przez organy i jednostki władzy publicznej odpowiedzialne za zdrowie lub w niekomercyjnych przekazach i informacjach w prasie oraz w publikacjach naukowych. Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie również do znaków towarowych i marek, które mogą być odbierane jako informacje żywieniowe lub zdrowotne.

(5)

Oświadczenia żywieniowe dotyczące właściwości innych niż korzystne nie są objęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia. Państwa Członkowskie zamierzające wprowadzić rozwiązania krajowe w zakresie oświadczeń żywieniowych dotyczących właściwości innych niż korzystne powinny powiadomić Komisję i inne Państwa Członkowskie o takich rozwiązaniach zgodnie z dyrektywą 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w zakresie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (4).

(6)

Na poziomie międzynarodowym w kodeksie żywnościowym (Codex Alimentarius) w 1991 r. przyjęto ogólne wytyczne w sprawie oświadczeń, a w roku 1997 — wytyczne w sprawie stosowania oświadczeń żywieniowych. Komisja Kodeksu Żywnościowego przyjęła poprawkę do tych drugich w roku 2004. Poprawka ta dotyczy włączenia oświadczeń zdrowotnych do wytycznych z roku 1997. W sposób należyty uwzględniono definicje i warunki zawarte w wytycznych kodeksu żywnościowego.

(7)

Przewidziana w rozporządzeniu Rady (WE) nr 2991/94 z dnia 5 grudnia 1994 r. określającym normy dla tłuszczów do smarowania (5) możliwość stosowania oświadczenia „niskotłuszczowy” w odniesieniu do tłuszczów do smarowania powinna możliwie jak najszybciej zostać dostosowana do przepisów niniejszego rozporządzenia. Do tego czasu rozporządzenie (WE) nr 2991/94 ma zastosowanie do produktów nim objętych.

(8)

Istnieje szeroki zakres składników odżywczych i innych substancji, obejmujący w szczególności witaminy, składniki mineralne wraz z pierwiastkami śladowymi, aminokwasy, niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, błonnik pokarmowy, różne wyciągi roślinne i ziołowe, które wywierają określone skutki żywieniowe lub fizjologiczne i mogą znajdować się w żywności oraz być przedmiotem oświadczenia. Należy zatem ustalić ogólne zasady odnoszące się do wszystkich oświadczeń dotyczących żywności w celu zapewnienia konsumentom wysokiego poziomu ochrony, dostarczenia konsumentom wiedzy niezbędnej do dokonania wyboru z pełną świadomością faktów, jak również stworzenia w branży spożywczej równych warunków konkurencji.

(9)

Żywność, która jest promowana przy użyciu odpowiednich oświadczeń, może być postrzegana przez konsumentów jako artykuł o korzystniejszych właściwościach odżywczych, fizjologicznych lub zdrowotnych niż podobne lub inne artykuły, do których takie składniki odżywcze i inne substancje nie zostały dodane. Może to skłonić konsumentów do podejmowania decyzji, które wpłyną bezpośrednio na całkowitą ilość spożywanych przez nich poszczególnych składników odżywczych lub innych substancji w sposób, który jest niezgodny z zaleceniami naukowymi. Aby zapobiec takiemu niekorzystnemu efektowi, właściwe jest wprowadzenie pewnych ograniczeń dotyczących produktów opatrzonych takimi oświadczeniami. W związku z tym czynniki, takie jak obecność pewnych substancji, na przykład zawartość alkoholu w produkcie lub profil składników odżywczych tego artykułu, stanowią odpowiednie kryteria oceny, czy produkt ten może zostać opatrzony oświadczeniami. Stosowanie takich kryteriów na poziomie krajowym jest wprawdzie uzasadnione, ponieważ umożliwia konsumentom dokonywanie świadomych wyborów w zakresie odżywiania, może jednak spowodować powstanie barier dla handlu wewnątrz Wspólnoty i z tego powodu powinno być ujednolicone na poziomie wspólnotowym.

(10)

Stosowanie kryterium profili składników odżywczych miałoby na celu uniknięcie sytuacji, w których oświadczenia żywieniowe lub zdrowotne maskują ogólny status żywieniowy produktu żywnościowego, co mogłoby wprowadzać w błąd konsumentów próbujących uwzględniać aspekty zdrowotne przy dokonywaniu wyborów w kontekście zbilansowanego sposobu żywienia. Profile składników odżywczych zawarte w rozporządzeniu miałyby służyć wyłącznie określaniu sytuacji, w których można przedstawiać odpowiednie oświadczenia. Powinny one być oparte na ogólnie przyjętych danych naukowych dotyczących zależności między sposobem odżywiania a zdrowiem. Profile powinny umożliwiać również wprowadzanie innowacyjnych produktów i powinny uwzględniać zmienność zwyczajów i tradycji żywieniowych oraz fakt, że poszczególne produkty mogą odgrywać znaczącą rolę w kontekście ogólnej diety.

(11)

Przy ustalaniu profili składników odżywczych powinna zostać uwzględniona zawartość poszczególnych składników odżywczych i substancji o działaniu odżywczym i fizjologicznym, szczególnie takich, jak: tłuszcz, tłuszcze nasycone, izomery trans kwasów tłuszczowych, sól/sód i cukry, których nadmierne spożycie w ramach ogólnej diety nie jest wskazane, jak również wielo- i jednonienasycone kwasy tłuszczowe, przyswajalne węglowodany inne niż cukry, witaminy, składniki mineralne, białka i błonnik pokarmowy. Przy określaniu profili składników odżywczych powinno się uwzględniać różne kategorie żywności, jak również jej miejsce i rolę w ogólnej diecie. Niezbędne mogą być wyjątki w celu uwzględnienia uznanych już profili składników odżywczych w odniesieniu do określonej żywności lub niektórych kategorii żywności, w zależności od ich roli i znaczenia w sposobie żywienia populacji. Wymagałoby to złożonych działań o charakterze technicznym, a przyjęcie odpowiednich środków powinno zostać powierzone Komisji, uwzględniając stanowisko Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności.

(12)

Suplementy żywnościowe, zdefiniowane w dyrektywie 2002/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do suplementów żywnościowych (6), występujące w postaci płynnej i zawierające więcej niż 1,2 % objętości alkoholu nie są uznawane za napoje alkoholowe w rozumieniu niniejszego rozporządzenia.

(13)

Wiele oświadczeń umieszczanych obecnie na etykietach i wykorzystywanych w reklamach żywności w niektórych Państwach Członkowskich dotyczy substancji, których korzystne działanie nie zostało wykazane lub co do których nie istnieje jeszcze jednoznaczne stanowisko naukowe. Należy zagwarantować, że w odniesieniu do substancji, których dotyczy oświadczenie, uzyskano potwierdzenie ich korzystnego działania odżywczego lub fizjologicznego.

(14)

Aby zapewnić, że zamieszczane oświadczenia są zgodne z prawdą, konieczne jest, by substancja będąca przedmiotem oświadczenia była obecna w produkcie końcowym w wystarczających ilościach lub by dana substancja była nieobecna lub obecna w ilościach odpowiednio zmniejszonych, tak by powodować zgodne z oświadczeniem działanie odżywcze lub fizjologiczne. Substancja ta powinna być ponadto przyswajalna przez organizm. Dodatkowo, w odpowiednich przypadkach, znacząca ilość substancji, która według oświadczenia ma działanie odżywcze lub fizjologiczne, powinna być dostarczana w takiej ilości żywności, jakiej spożycia można racjonalnie oczekiwać.

(15)

Ważne jest, by oświadczenia dotyczące żywności były zrozumiałe dla konsumenta oraz właściwe jest zapewnienie wszystkim konsumentom ochrony przed oświadczeniami wprowadzającymi w błąd. Jednakże po przyjęciu dyrektywy Rady 84/450/EWG z dnia 10 września 1984 r. w sprawie reklamy wprowadzającej w błąd i reklamy porównawczej (7) Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich w orzecznictwie w sprawach dotyczących reklamy uznaje konieczność badania jej wpływu na hipotetycznego, typowego konsumenta. Zgodnie z zasadą proporcjonalności oraz w celu umożliwienia skutecznego stosowania zawartych w niniejszym rozporządzeniu środków ochronnych, niniejsze rozporządzenie przyjmuje za punkt odniesienia przeciętnego konsumenta, który jest odpowiednio poinformowany oraz spostrzegawczy i ostrożny, z uwzględnieniem czynników społecznych, kulturowych i językowych zgodnie z wykładnią Trybunału Sprawiedliwości, jednak umożliwia również ochronę konsumentów, których cechy czynią ich szczególnie podatnymi na oświadczenia wprowadzające w błąd. Jeżeli oświadczenie skierowane jest do konkretnej grupy konsumentów, takiej jak dzieci, siłę oddziaływania takiego oświadczenia należy ocenić z perspektywy przeciętnego członka tej grupy. Pojęcie przeciętnego konsumenta nie jest oparte na danych statystycznych. Przy ustalaniu typowej reakcji przeciętnego konsumenta w danym przypadku sądy i organy krajowe będą musiały się opierać na własnej ocenie sytuacji, przy uwzględnieniu orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

(16)

Głównym aspektem branym pod uwagę przy stosowaniu oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych powinno być potwierdzenie naukowe, a podmioty działające na rynku spożywczym, stosując takie oświadczenia, powinny je uzasadniać.

(17)

Oświadczenie żywieniowe lub zdrowotne nie powinno być zamieszczane, jeżeli nie jest zgodne z ogólnie przyjętymi zasadami żywieniowymi i zdrowotnymi lub jeżeli stanowi zachętę lub przyzwolenie dla nadmiernego spożycia jakiejkolwiek żywności, lub jeżeli dyskredytuje dobre praktyki żywieniowe.

(18)

Z uwagi na pozytywny wizerunek żywności opatrzonej oświadczeniami żywieniowymi i zdrowotnymi oraz potencjalny wpływ, jaki ta żywność może mieć na zwyczaje żywieniowe i całkowite spożycie składników odżywczych, konsument powinien mieć możliwość oceny ich ogólnej jakości żywieniowej. Dlatego określanie wartości odżywczej na wszystkich środkach spożywczych opatrzonych oświadczeniami zdrowotnymi powinno być obowiązkowe i wyczerpujące.

(19)

Przepisy ogólne dotyczące oznaczania wartości odżywczej zawarte są w dyrektywie Rady 90/496/EWG z dnia 24 września 1990 r. w sprawie oznaczania wartości odżywczej środków spożywczych (8). Zgodnie z tą dyrektywą, jeżeli na etykiecie, w prezentacji lub w reklamie, z wyjątkiem reklamy ogólnej, zawarta jest informacja żywieniowa, określanie wartości odżywczej powinno być obowiązkowe. Jeżeli oświadczenie żywieniowe dotyczy cukrów, tłuszczów nasyconych, błonnika pokarmowego lub sodu, informacje, których podawanie jest wymagane, powinny obejmować informacje z grupy 2 zgodnie z definicją zawartą w art. 4 ust. 1 dyrektywy 90/496/EWG. Aby osiągnąć wysoki poziom ochrony konsumentów, obowiązek podawania informacji z grupy 2 powinien mieć odpowiednie zastosowanie tam, gdzie stosowane jest jakiekolwiek oświadczenie zdrowotne, z wyjątkiem reklamy ogólnej.

(20)

Należy ponadto sporządzić wykaz dopuszczalnych oświadczeń żywieniowych i konkretnych warunków ich stosowania w oparciu o warunki stosowania takich oświadczeń przyjęte na szczeblu krajowym lub międzynarodowym oraz określone w przepisach wspólnotowych. Każde oświadczenie uznane za mające takie samo znaczenie dla konsumentów jak oświadczenie żywieniowe zawarte w wyżej wymienionym wykazie powinno podlegać takim samym, określonym w nim warunkom stosowania. Na przykład oświadczenia dotyczące dodatku witamin i składników mineralnych, takie jak „z…”, „z odtworzoną zawartością …”, „z dodatkiem…” lub „wzbogacone…” powinny podlegać warunkom dla oświadczenia „źródło…”. Wykaz ten powinien być regularnie aktualizowany w celu uwzględnienia nowych osiągnięć nauki i techniki. Ponadto w przypadku oświadczeń porównawczych konieczne jest wskazanie porównywanych produktów w sposób pozwalający na ich rozpoznanie przez konsumenta końcowego.

(21)

Warunki dla oświadczeń, takich jak „nie zawiera laktozy” lub „produkt bezglutenowy”, adresowane do grupy konsumentów ze określonymi zaburzeniami zdrowotnymi, powinny być przedmiotem dyrektywy Rady 89/398/EWG z dnia 3 maja 1989 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego (9). Ponadto dyrektywa ta stwarza możliwość wskazywania na środkach spożywczych przeznaczonych do normalnego spożycia, że mogą one być stosowane przez wspomniane wyżej grupy konsumentów, jeżeli spełniają one warunki pozwalające na takie stwierdzenie. Do czasu ustalenia warunków stosowania takich stwierdzeń na poziomie Wspólnoty Państwa Członkowskie mogą utrzymać w mocy lub przyjąć właściwe środki krajowe.

(22)

Na stosowanie oświadczeń zdrowotnych we Wspólnocie powinno się zezwalać jedynie po dokonaniu oceny naukowej spełniającej najwyższe możliwe standardy. Aby zapewnić ujednoliconą ocenę naukową takich oświadczeń, powinna być ona przeprowadzana przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności.

(23)

Obok czynników żywieniowych istnieje wiele innych czynników, które mogą mieć wpływ na stan psychiczny i zachowanie. Informowanie o tych funkcjach jest więc bardzo złożone i trudno jest w krótkim oświadczeniu na etykiecie lub w reklamie żywności zawrzeć obszerne, zgodne z prawdą i istotne informacje. Dlatego właściwe jest, przy stosowaniu oświadczeń o efektach psychologicznych i wpływie na zachowanie, wymaganie uzasadnienia naukowego.

(24)

W świetle dyrektywy Komisji 96/8/WE z dnia 26 lutego 1996 r. w sprawie żywności przeznaczonej do stosowania w dietach o obniżonej wartości energetycznej (10), która zabrania umieszczania na etykietach, przy prezentacji i w reklamie produktów będących przedmiotem tej dyrektywy jakichkolwiek informacji na temat szybkości lub wielkości obniżenia masy ciała w następstwie stosowania tych produktów, uważa się za stosowne rozszerzenie tego ograniczenia na wszelkiego rodzaju żywność.

(25)

Oświadczenia zdrowotne inne niż odnoszące się do zmniejszenia ryzyka choroby, oparte na ogólnie zaakceptowanych danych naukowych, powinny być poddawane odrębnemu procesowi oceny i uzyskiwania zezwolenia. Konieczne jest zatem przyjęcie wspólnotowego wykazu takich dozwolonych oświadczeń po zasięgnięciu opinii Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności.

(26)

Aby nadążać za postępem naukowym i technologicznym, powyższy wykaz należy niezwłocznie aktualizować, kiedy tylko zajdzie taka konieczność. Aktualizacje takie stanowią środki wykonawcze o charakterze technicznym, a ich przyjęcie powinno być powierzone Komisji w celu uproszczenia i przyspieszenia procedury.

(27)

Zróżnicowany i zbilansowany sposób żywienia jest podstawowym warunkiem dobrego zdrowia, a pojedyncze produkty mają relatywne znaczenie w kontekście całego sposobu żywienia. Ponadto sam sposób odżywiania się jest jednym z wielu czynników wpływających na występowanie u ludzi niektórych chorób. Na zapadanie ludzi na niektóre choroby mogą mieć wpływ również inne czynniki, takie jak wiek, uwarunkowania genetyczne, poziom aktywności fizycznej, stosowanie tytoniu i innych używek, warunki środowiskowe i stres. W związku z tym do informacji dotyczących zmniejszania ryzyka choroby powinny mieć zastosowanie szczegółowe wymagania dotyczące etykietowania.

(28)

Aby zagwarantować, że oświadczenia zdrowotne są zgodne z prawdą, zrozumiałe, rzetelne i przydatne dla konsumenta przy wyborze zdrowego sposobu żywienia, opinie wydawane przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz przeprowadzana następnie procedura udzielania zezwolenia powinny uwzględniać sposób formułowania i przedstawiania oświadczeń zdrowotnych.

(29)

W niektórych przypadkach naukowa ocena ryzyka nie może dostarczyć wszystkich informacji, na których powinna opierać się decyzja dotycząca zarządzania ryzykiem. Należy zatem wziąć pod uwagę inne zasadne czynniki, istotne dla rozważanej sprawy.

(30)

W celu zapewnienia przejrzystości oraz aby uniknąć wielokrotnego składania wniosków dotyczących oświadczeń już poddanych ocenie, Komisja powinna stworzyć i aktualizować publiczny rejestr zawierający wykazy takich oświadczeń.

(31)

W celu rozwoju badań naukowych prowadzonych przez przemysł rolno-spożywczy powinna być zapewniona właściwa ochrona inwestycji producentów innowacyjnych dokonanych podczas gromadzenia informacji i danych na poparcie wniosku składanego zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Ochrona ta musi być jednak ograniczona czasowo, aby uniknąć niepotrzebnych powtórzeń badań i analiz.

(32)

Biorąc pod uwagę szczególny charakter środków spożywczych opatrzonych oświadczeniami, organom kontrolnym należy udostępnić, oprócz środków, które zwykle są do ich dyspozycji, dodatkowe środki ułatwiające skuteczną kontrolę takich produktów.

(33)

Niezbędne są odpowiednie środki przejściowe, aby podmioty działające na rynku spożywczym mogły dostosować się do przepisów niniejszego rozporządzenia.

(34)

Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, mianowicie zapewnienie skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego w odniesieniu do oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony konsumentów, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez Państwa Członkowskie i można go w związku z tym lepiej osiągnąć na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości, określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(35)

Środki niezbędne do wprowadzenia w życie niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (11),

a)

dyrektywy Rady 89/398/EWG i dyrektyw przyjętych na jej podstawie;

b)

dyrektywy Rady 80/777/EWG z dnia 15 lipca 1980 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich w zakresie wydobywania i wprowadzania do obrotu naturalnych wód mineralnych (12);

c)

dyrektywy Rady 98/83/WE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (13).

a)

definicje „żywności”, „podmiotów działających na rynku spożywczym”, „wprowadzania na rynek” oraz „konsumenta końcowego” zawarte w art. 2, art. 3 ust. 3, art. 3 ust. 8 i art. 3 ust. 18 zawarte w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającym ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującym Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającym procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (14);

b)

definicję „suplementu żywnościowego” zawartą w dyrektywie 2002/46/WE;

c)

definicje „określania wartości odżywczej”, „białka”, „węglowodanów”, „cukrów”, „tłuszczu”, „kwasów tłuszczowych nasyconych”, „kwasów tłuszczowych jednonienasyconych”, „kwasów tłuszczowych wielonienasyconych”, „błonnika pokarmowego” zawarte w dyrektywie 90/496/EWG;

d)

definicję „etykietowania” zawartą w art. 1 ust. 3 lit. a) dyrektywy 2000/13/WE.

1)

„oświadczenie” oznacza każdy komunikat lub przedstawienie, które, zgodnie z przepisami wspólnotowymi lub krajowymi, nie są obowiązkowe, łącznie z przedstawieniem obrazowym, graficznym lub symbolicznym w jakiejkolwiek formie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że żywność ma szczególne właściwości;

2)

„składnik odżywczy” oznacza białko, węglowodany, tłuszcz, błonnik pokarmowy, sód, witaminy i składniki mineralne, wymienione w załączniku do dyrektywy 90/496/EWG, oraz substancje, które należą do jednej z tych kategorii lub stanowią jej składniki;

3)

„inna substancja” oznacza substancję inną niż składnik odżywczy, mającą działanie odżywcze lub fizjologiczne;

4)

„oświadczenie żywieniowe” oznacza każde oświadczenie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że dana żywność ma szczególne właściwości odżywcze ze względu na:

5)

„oświadczenie zdrowotne” oznacza każde oświadczenie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że istnieje związek pomiędzy kategorią żywności, daną żywnością lub jednym z jej składników a zdrowiem;

6)

„oświadczenie o zmniejszaniu ryzyka choroby” oznacza każde oświadczenie zdrowotne, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że spożycie danej kategorii żywności, danej żywności lub jednego z jego składników znacząco zmniejsza jakiś czynnik ryzyka w rozwoju choroby dotykającej ludzi;

7)

„Urząd” oznacza Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności, utworzony na mocy rozporządzenia (WE) nr 178/2002.

a)

być nieprawdziwe, niejednoznaczne lub wprowadzające w błąd;

b)

budzić wątpliwości co do bezpieczeństwa lub adekwatności odżywczej innej żywności;

c)

zachęcać do nadmiernego spożycia danej żywności lub stanowić przyzwolenie dla niego;

d)

stwierdzać, sugerować lub dawać do zrozumienia, że zrównoważony i zróżnicowany sposób odżywiania się nie może zapewnić odpowiednich ilości składników odżywczych w ujęciu ogólnym. Odstępstwa w przypadku składników odżywczych, których nie można dostarczyć w wystarczającej ilości przez stosowanie zrównoważonego i zróżnicowanego sposobu odżywiania się, łącznie z warunkami ich stosowania, mogą być przyjęte zgodnie z procedurą określoną w art. 24 ust. 2, przy uwzględnieniu szczególnych warunków występujących w Państwach Członkowskich;

e)

odnosić się do zmian w funkcjonowaniu organizmu w sposób wzbudzający lub wykorzystujący lęk u konsumenta przy pomocy tekstu bądź przy pomocy obrazów, przedstawień graficznych lub symbolicznych;

a)

ilości określonych składników odżywczych i innych substancji zawartych w żywności, takich jak tłuszcz, nasycone kwasy tłuszczowe, izomery trans kwasów tłuszczowych, cukry i sól/sód;

b)

roli i znaczenia danego produktu spożywczego (lub kategorii żywności) w sposobie żywienia populacji ogółem lub, w stosownych przypadkach, niektórych grup ryzyka, w tym dzieci;

c)

ogólnego składu odżywczego produktu spożywczego oraz obecności składników odżywczych, które zostały naukowo uznane za wywierające wpływ na stan zdrowia.

(i)

czy profile powinny być ustalane dla żywności w ogóle lub dla kategorii żywności;

(ii)

wybór i równowaga składników odżywczych, które mają zostać uwzględnione;

(iii)

wybór wartości odniesienia/podstawy referencyjnej dla profili;

(iv)

stosowana metoda przy tworzeniu profili; oraz

(v)

testowanie zaproponowanego systemu.

a)

oświadczeniami zdrowotnymi;

b)

oświadczeniami żywieniowymi, z wyjątkiem informacji odnoszących się do zmniejszonej zawartości alkoholu lub też zmniejszonej wartości energetycznej.

a)

na podstawie ogólnie uznanych danych naukowych potwierdzone zostało, że obecność lub brak, albo też obniżona zawartość w danej żywności lub kategorii żywności składnika odżywczego lub innej substancji, do której odnosi się oświadczenie, ma korzystne działanie odżywcze lub fizjologiczne;

b)

składnik odżywczy lub inna substancja, której dotyczy oświadczenie:

c)

w odpowiednich przypadkach, składnik odżywczy lub inna substancja, której dotyczy oświadczenie, występuje w postaci przyswajalnej przez organizm;

d)

ilość produktu, jakiej spożycia można racjonalnie oczekiwać, zapewnia znaczącą ilość składnika odżywczego lub innej substancji, której dotyczy oświadczenie, określoną w przepisach wspólnotowych lub — gdy nie istnieją takie przepisy — znaczącą ilość, która przyniesie zgodne z oświadczeniem działanie odżywcze lub fizjologiczne, co potwierdzają ogólnie uznane dane naukowe;

e)

zgodność ze szczegółowymi warunkami określonymi w zależności od przypadku w rozdziale III lub w rozdziale IV.

a)

stwierdzenie wskazujące na znaczenie zrównoważonego sposobu żywienia i zdrowego trybu życia;

b)

ilość środka spożywczego i poziom jego spożycia niezbędny do uzyskania korzystnego działania, o którym mówi dane oświadczenie;

c)

w stosownych przypadkach, stwierdzenie skierowane do osób, które powinny unikać danego środka spożywczego; i

d)

odpowiednie ostrzeżenie w przypadku produktów, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia, jeżeli są spożywane w nadmiarze.