Zakaz handlu narzędziami tortur

Unia Europejska (UE) sprzeciwia się karze śmierci, torturom i innym karom okrutnym i wymyślnym* w krajach spoza UE. Z tego powodu UE zakazuje handlu niektórymi rodzajami sprzętu i produktów, takimi jak szubienice, krzesła elektryczne, urządzenia do wstrzykiwania trującej substancji, które mogą być stosowane w takim celu.

AKT

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1236/2005 z dnia 27 czerwca 2005 r. w sprawie handlu niektórymi towarami, które mogłyby być użyte do wykonywania kary śmierci, tortur lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania

STRESZCZENIE

JAKIE SĄ CELE NINIEJSZEGO ROZPORZĄDZENIA?

Niniejsze rozporządzenie zakazuje wywozu i przywozu towarów, które nie mają żadnego praktycznego zastosowania innego niż do wykonywania kary śmierci, tortur lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania lub karania. Rozporządzenie ustanawia także system wydawania pozwoleń na wywóz towarów, które mogą być stosowane do takich celów.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Władze krajów UE powinny rozróżniać towary, które nie mają żadnego praktycznego zastosowania innego niż wykonywanie kary śmierci lub tortur, od towarów, które mogą być wykorzystywane w takim celu.
Wykazy towarów objętych niniejszym rozporządzeniem znajdują się w załączniku II i III. Komisja Europejska może zmieniać te wykazy wraz z pojawieniem się nowego sprzętu na rynku.
Jeśli dane towary mają być stosowane w kraju przeznaczenia w celu wystawienia w muzeum, władze kraju UE, z którego wywożone są takie towary, mogą zastosować wyłączenie takiego zakazu.
Aby odmówić pozwolenia na wywóz, władze kraju UE muszą mieć uzasadnione podstawy, by przypuszczać, że dane towary mogą być stosowane w celu zadawania tortur lub stosowania innych kar okrutnych lub wymyślnych.
Pozwolenia na wywóz i przywóz towarów wydawane są z wykorzystaniem formularza opartego na wzorze przedstawionym w załączniku V. Pozwolenia te są ważne na całym terytorium UE.
Władze krajów UE mogą odmawiać przyznania pozwolenia oraz mogą unieważnić, zawiesić, zmienić lub cofnąć udzielone pozwolenie.
W przypadku nieudzielenia pozwolenia organy celne zatrzymują towary i zawiadamiają o możliwości złożenia wniosku o udzielenie pozwolenia. Jednakże jeśli taki wniosek nie wpłynie w terminie sześciu miesięcy, towary zostają zniszczone.
W przypadku decyzji odrzucającej wniosek o udzielenie pozwolenia władze kraju UE informują wszystkie pozostałe kraje UE oraz Komisję Europejską.
Kraje UE sporządzają roczne sprawozdania z działalności, w miarę możliwości z pomocą Komisji Europejskiej.

KONTEKST

Całkowity zakaz tortur i złego traktowania, którego zasady zawarto w konwencjach ONZ dotyczących praw człowieka, został odzwierciedlony na poziomie unijnym w Karcie praw podstawowych, która stanowi, że „nikt nie może być poddawany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu”. Karta zakazuje także kary śmierci.

KLUCZOWE POJĘCIA

*Kara wymyślna: kara powodująca ból, cierpienie lub upokorzenie wykraczające poza poczucie moralne danej społeczności.

Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej Komisji Europejskiej dotyczącej środków zapobiegania torturom.

ODNIESIENIA

Akt	Wejście w życie	Termin transpozycji przez państwa członkowskie	Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
Rozporządzenie (WE) nr 1236/2005	30.7.2006	-	Dz.U. L 200 z 30.7.2005, s. 1-19
Sprostowanie	-	-	Dz.U. L 79 z 16.3.2006, s. 32

Akt	Wejście w życie	Termin transpozycji przez państwa członkowskie	Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
Rozporządzenie (UE) nr 37/2014	20.2.2014	-	Dz.U. L 18 z 21.1.2014, s. 1-51

Kolejne zmiany i poprawki do rozporządzenia (WE) nr 1236/2005 i do jego załączników zostały włączone do tekstu podstawowego. Niniejszy tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentalną.

AKTY POWIĄZANE

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (WE) nr 775/2014 z dnia 16 lipca 2014 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1236/2005 w sprawie handlu niektórymi towarami, które mogłyby być użyte do wykonywania kary śmierci, tortur lub innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania (Dz.U. L 210 z 17.7.2014, s. 1-10)

Ostatnia aktualizacja: 03.08.2015