Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń – przepisy dotyczące transgranicznych sporów prawnych

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (WE) nr 861/2007 ustanawiające europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

• Na mocy rozporządzenia ustanawia się uproszczone i przyspieszone postępowanie pisemne dotyczące drobnych roszczeń w sprawach transgranicznych*. Pozwala to ograniczyć koszty i zagwarantować, że orzeczenia wydane w jednym państwie UE są automatycznie egzekwowane w innym państwie UE.
• Rozporządzenie (WE) nr 861/2007 zostało udoskonalone i unowocześnione przez rozporządzenie (UE) 2015/2421, na mocy którego zaktualizowano także przepisy dotyczące postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty (wprowadzonego po raz pierwszy rozporządzeniem (WE) nr 1896/2006).

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Rozporządzenie:

• ma zastosowanie do transgranicznych spraw cywilnych i handlowych, jeśli wartość przedmiotu sporu nie przekracza 5 000 euro;
• nie ma zastosowania do spraw dotyczących:
  • stanu cywilnego oraz zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnych,
  • stosunków majątkowych małżeńskich lub wynikających ze związku partnerskiego,
  • obowiązków alimentacyjnych wynikających ze stosunku rodzinnego,
  • testamentów i dziedziczenia,
  • upadłości,
  • ubezpieczeń społecznych,
  • sądownictwa polubownego,
  • prawa pracy,
  • najmu lub dzierżawy nieruchomości,
  • naruszenia prywatności i dóbr osobistych, w tym zniesławienia.

Zgodnie z zasadami postępowania:

• powód wszczyna postępowanie pisemne, składając wypełniony formularz pozwu A (załącznik I), do którego dołącza odpowiednie dokumenty uzupełniające, w sądzie lub w trybunale, który będzie rozpatrywał sprawę;
• sąd może:
  • zwrócić się o dodatkowe informacje lub wyjaśnienia albo o sprostowanie pierwotnego żądania, korzystając z formularza B (załącznik II);
  • zwrócić pozew, jeżeli powództwo jest niedopuszczalne lub jeżeli powód nie przedstawi dodatkowych informacji w zakreślonym terminie;
  • wyrazić zgodę na przeprowadzenie rozprawy, jeżeli uzna, że wydanie orzeczenia wyłącznie na podstawie pisemnych dowodów jest niemożliwe;
• sąd przekazuje pozwanemu pozew i formularz odpowiedzi C (załącznik III) w terminie 14 dni od otrzymania należycie wypełnionego formularza pozwu;
• pozwany:
  • ma 30 dni na złożenie odpowiedzi w sądzie. Jego odpowiedź jest przekazywana powodowi w ciągu 14 dni;
  • może wskazać, że wartość roszczenia niepieniężnego przekracza próg 5 000 euro. Sąd decyduje, czy tak w istocie jest. Jeśli nie, to postępowanie toczy się dalej. Jeśli tak, to sprawa jest prowadzona zgodnie z odpowiednimi przepisami proceduralnymi danego państwa;
• sąd wydaje orzeczenie w terminie 30 dni od otrzymania odpowiedzi pozwanego lub powoda, chyba że:
  • żąda od stron postępowania przedstawienia dalszych szczegółowych informacji;
  • przeprowadza postępowanie dowodowe w najprostszy i najmniej obciążający sposób;
  • przeprowadza rozprawę z wykorzystaniem środków technicznych porozumiewania się na odległość, takich jak wideokonferencja lub telekonferencja, o ile jest to możliwe, choć strony mogą również zostać wezwane do osobistego stawiennictwa;
• dokumenty i orzeczenia są doręczane za pośrednictwem poczty lub środków elektronicznych, za potwierdzeniem odbioru;
• formularze urzędowe są składane w języku sądu; ponadto może zaistnieć potrzeba przetłumaczenia innych dokumentów;
• zastosowanie mają przepisy proceduralne państwa UE, w którym sprawa jest rozpatrywana.

Opłaty sądowe:

• nie mogą być nieproporcjonalne ani wyższe niż opłaty sądowe pobierane w związku z krajowymi uproszczonymi postępowaniami sądowymi;
• mogą być uiszczane, w szczególności przez strony znajdujące się w innym państwie UE, przy użyciu metod dokonywania płatności na odległość, takich jak polecenie przelewu, płatność kartą kredytową lub debetową albo polecenie zapłaty z rachunku bankowego.

Koszty ponosi strona przegrywająca sprawę. Nie są one zasądzane na rzecz strony wygrywającej, jeśli były zbędne lub nieproporcjonalne do wartości przedmiotu sporu.

Możliwe jest złożenie środka odwoławczego od orzeczenia, jeżeli przewiduje to prawo proceduralne stosowane przez sąd.

Wniosek o ponowne zbadanie orzeczenia:

• jest dopuszczalny, jeżeli pozwany:
  • nie otrzymał formularza pozwu lub nie został wezwany na rozprawę z wystarczającym wyprzedzeniem i w sposób umożliwiający mu przygotowanie obrony;
  • nie miał możliwości zakwestionowania roszczenia z uwagi na działanie siły wyższej lub ze względu na zaistnienie nadzwyczajnych okoliczności, bez jakiejkolwiek winy ze swojej strony;
  • złoży go w terminie 30 dni od zapoznania się z treścią orzeczenia;
• może zostać uznany (co skutkuje nieważnością orzeczenia) lub odrzucony (co jest równoznaczne z dalszym pozostawaniem orzeczenia w mocy) przez sąd.

Orzeczenia:

• są:
  • wykonalne w każdym innym państwie UE;
  • wydawane łącznie z zaświadczeniem wydawanym na formularzu D (załącznik IV) sporządzonym w odpowiednim języku UE. Zaświadczenie to jest wydawane bez żadnych dodatkowych opłat na wniosek strony;
• na wniosek strony przegrywającej nie są wykonywane w państwie wykonania, jeżeli nie można ich pogodzić z wcześniejszym orzeczeniem wydanym w jakimkolwiek państwie UE lub państwie trzecim, o ile:
  • wcześniejsze orzeczenie zostało wydane w odniesieniu do tego samego roszczenia i dotyczyło tych samych stron;
  • wcześniejsze orzeczenie zostało wydane w państwie UE wykonania lub spełnia warunki niezbędne do uznania go w takim państwie;
  • niemożność pogodzenia nie była i nie mogła być podniesiona jako zarzut w postępowaniu sądowym toczącym się w innym państwie;
• mogą, w razie złożenia przez jedną ze stron wniosku o zakwestionowanie orzeczenia lub o jego ponowne zbadanie, doprowadzić do tego, że sąd w państwie wykonania:
  • ograniczy postępowanie wykonawcze do środków zabezpieczających;
  • uzależni wykonanie od złożenia zabezpieczenia;
  • w wyjątkowych okolicznościach całkowicie zawiesi postępowanie wykonawcze.

Egzekucja orzeczeń podlega prawu państwa wykonania.

Państwa UE:

• udostępniają formularz pozwu A we wszystkich sądach i trybunałach, w których istnieje możliwość wszczęcia europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń;
• zapewniają nieodpłatną pomoc w zakresie wypełniania formularzy oraz uzyskiwania ogólnych informacji;
• nie są zobowiązane do zapewnienia pomocy prawnej w konkretnej sprawie;
• powiadamiają Komisję Europejską, czy zgodnie z ich prawem krajowym możliwe jest złożenie środka odwoławczego. Komisja podaje tę informację do wiadomości publicznej;
• informują społeczeństwo i środowiska zawodowe przez Europejską Sieć Sądową w sprawach cywilnych i gospodarczych.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIA MAJĄ ZASTOSOWANIE?

• Rozporządzenie (WE) nr 861/2007 ma zastosowanie od 1 stycznia 2009 r. Wyjątkiem są przepisy zobowiązujące państwa UE do przekazania Komisji informacji odnoszących się do właściwości, środków komunikowania się i środków odwoławczych (art. 25), które mają zastosowanie od 1 stycznia 2008 r.
• Rozporządzenie zmieniające (UE) 2015/2421 ma zastosowanie od 14 lipca 2017 r. Wyjątkiem jest art. 16 pkt 1, zmieniający art. 25 rozporządzenia (WE) nr 861/2007, który ma zastosowanie od 14 stycznia 2017 r.

KONTEKST

• Drobne roszczenia – formularze (Europejski portal e-sprawiedliwość)
• Drobne roszczenia (Europejski portal e-sprawiedliwość)
• Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń (Twoja Europa)
• Przewodnik dla osób korzystających z europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie (WE) nr 861/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. ustanawiające europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń (Dz.U. L 199 z 31.7.2007, s. 1–22)

Kolejne zmiany rozporządzenia (WE) nr 861/2007 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENT POWIĄZANY

Rozporządzenie (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiające postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty (Dz.U. L 399 z 30.12.2006, s. 1–32)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 05.05.2020