Postępowanie karne – gwarancje procesowe dla dzieci będących podejrzanymi lub oskarżonymi

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa (UE) 2016/800 w sprawie gwarancji procesowych dla dzieci będących podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym

JAKIE SĄ CELE NINIEJSZEJ DYREKTYWY?

• Niniejsza dyrektywa ustanawia gwarancje procesowe* dla dzieci* będących podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym. Gwarancje te stanowią dodatek do gwarancji obowiązujących w wypadku oskarżonych lub podejrzanych osób dorosłych.
• Jest piąty z szeregu kroków mających ustanowić normy minimalne dotyczące praw procesowych w całej Unii Europejskiej zgodnie z harmonogramem działań z 2009 r.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Kluczowym elementem dyrektywy jest prawo dziecka do dostępu do adwokata i prawo do pomocy adwokata. Pomoc adwokata jest obowiązkowa, gdy dzieci są postawione przed sądem, który ma rozstrzygnąć w sprawie aresztowania, jak również w czasie trwania aresztowania. Dziecko, któremu nie udzielono pomocy adwokata podczas posiedzeń sądowych, nie może zostać skazane na karę więzienia.

Kraje UE zapewniają także, by pozbawienie wolności (zwłaszcza areszt) było nakładane na dzieci wyłącznie w ostateczności i na jak najkrótszy możliwy okres. Aresztowane dzieci należy odseparować od osób dorosłych, chyba że rozwiązanie przeciwne zostanie uznane za zgodne z najwyższym dobrem dziecka.

Dyrektywa zawiera także inne gwarancje, takie jak prawo do:

• niezwłocznego poinformowania o ich prawach i o ogólnych aspektach przebiegu postępowania,
• poinformowania rodziców lub innej stosownej osoby dorosłej,
• towarzyszenia dziecku przez taką osobę w trakcie rozprawy oraz na innych etapach postępowania,
• indywidualnej oceny przeprowadzanej przez wykwalifikowany personel,
• badania lekarskiego, jeśli dziecko zostaje pozbawione wolności,
• ochrony prywatności w postępowaniu karnym,
• osobistej obecności na rozprawie,
• skutecznych środków naprawczych*.

Sędziowie, prokuratorzy i inne osoby zajmujące się postępowaniami karnymi z udziałem dzieci posiadają specjalne kwalifikacje lub dostęp do specjalnych szkoleń.

OD KIEDY NINIEJSZA DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie od 10 czerwca 2016 r. Kraje UE mają obowiązek wdrożenia jej przepisów do prawa krajowego do 11 czerwca 2019 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• „Prawa osób podejrzanych i oskarżonych” na stronie internetowej Komisji Europejskiej
• Komunikat prasowy na stronie internetowej Komisji Europejskiej.

* KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/800 z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie gwarancji procesowych dla dzieci będących podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym (Dz.U. L 132 z 21.5.2016, s. 1–20)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/64/UE z dnia 20 października 2010 r. w sprawie prawa do tłumaczenia ustnego i tłumaczenia pisemnego w postępowaniu karnym (Dz.U. L 280 z 26.10.2010, s. 1–7)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/13/UE z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie prawa do informacji w postępowaniu karnym (Dz.U. L 142 z 1.6.2012, s. 1–10)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/48/UE z dnia 22 października 2013 r. w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania oraz w sprawie prawa do poinformowania osoby trzeciej o pozbawieniu wolności i prawa do porozumiewania się z osobami trzecimi i organami konsularnymi w czasie pozbawienia wolności (Dz.U. L 294 z 6.11.2013, s. 1–12)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (EU) 2016/343 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie wzmocnienia niektórych aspektów domniemania niewinności i prawa do obecności na rozprawie w postępowaniu karnym (Dz.U. L 65 z 11.3.2016, s. 1–11)

Ostatnia aktualizacja: 28.11.2016