Zasady przyznawania kredytów na nieruchomości mieszkalne

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Dyrektywa 2014/17/UE – zasady kredytów mieszkaniowych

Dyrektywa (UE) 2021/2167 w sprawie podmiotów obsługujących kredyty i nabywców kredytów oraz w sprawie zmiany dyrektyw 2008/48/WE i 2014/17/WE

JAKIE SĄ CELE DYREKTYWY?

Dyrektywa 2014/17/UE, zwana dyrektywą w sprawie kredytów hipotecznych, ma na celu zapewnienie, aby wszyscy konsumenci, którzy zaciągają kredyt hipoteczny na zakup mieszkania, byli odpowiednio poinformowani i chronieni przed ryzykiem.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

• Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do wszystkich kredytów udzielanych konsumentom na potrzeby zakupu mieszkania, w tym także kredytów zabezpieczonych hipoteką lub innym porównywalnym zabezpieczeniem.
• Przewiduje poprawę przekazywania konsumentom informacji na temat dostępnych produktów hipotecznych, dotyczących m.in.:
  • zobowiązania kredytodawcy do przekazywania konsumentom znormalizowanego arkusza informacyjnego (europejski znormalizowany arkusz informacyjny), pozwalającego im na porównanie i wybranie najlepszej dla nich oferty;
  • włączenia do europejskiego znormalizowanego arkusza informacyjnego scenariusza przedstawiającego najmniej korzystne założenia dotyczące zmiennej stopy oprocentowania i kredytów w walucie obcej, mające przestrzec konsumentów przed potencjalnymi wahaniami stóp oprocentowania;
  • gwarantowanego okresu na zastanowienie (przed zawarciem umowy kredytowej) oraz prawa do odstąpienia od umowy (po zawarciu umowy kredytowej) dla kredytobiorców;
  • obowiązku dokonania przez kredytodawcę szczegółowej i udokumentowanej oceny zdolności kredytowej kredytobiorcy, dla zapewnienia wypełnienia zobowiązań na mocy umowy o kredyt.
• Niniejsza dyrektywa ustanawia zasady prowadzenia działalności.
  • Mają one na celu zapewnienie, aby kredytodawcy i pośrednicy kredytowi (tj. osoby lub firmy zapewniające informacje i pomoc konsumentom szukającym kredytu hipotecznego) postępowali uczciwie i przejrzyście w interesie konsumenta.
  • Kredytodawcy i pośrednicy kredytowi muszą dopilnować, aby ich personel posiadał aktualną wiedzę na temat umów kredytowych i aby klienci otrzymywali wszystkie niezbędne informacje przed zawarciem umowy.
• Konsumenci mają ogólne prawo do przedterminowej spłaty kredytu, tym samym uzyskując obniżkę pozostałego całkowitego kosztu kredytu. W takich przypadkach państwa członkowskie UE mogą udzielić kredytodawcom prawa do sprawiedliwej rekompensaty za koszty bezpośrednio i wyłącznie związane z przedterminową spłatą.
• Dyrektywa ustanawia unijny system „paszportu” dla pośredników kredytowych. Oznacza to, że zasadniczo pośrednik kredytowy posiadający zezwolenie w jednym państwie członkowskim może świadczyć usługi w całej UE.

Dyrektywa (UE) 2021/2167 zmieniająca dyrektywę 2014/17/UE

• Dla zapewnienia, że poziom ochrony konsumenta nie zmieni się w przypadku, gdy prawa kredytodawcy wynikające z umów o kredyt hipoteczny lub sama umowa zostaną przeniesione na osobę trzecią (nabywcę kredytu), zapisy dyrektywy zmieniającej (UE) 2021/2167 (która ujednolica zasady, którym podlegają podmioty obsługujące kredyty, dotyczące nieobsługiwanych kredytów – zob. streszczenie) wprowadzają nowy artykuł do dyrektywy 2014/17/UE dający konsumentom prawo, w przypadku przeniesienia umowy o kredyt, do powołania się wobec nabywcy kredytu na wszelkie środki obrony, które przysługiwały konsumentowi względem pierwotnego kredytodawcy, oraz prawo do otrzymania informacji o przeniesieniu.
• Dyrektywa zmieniająca (UE) 2021/2167 również wprowadza artykuł określający zasady informowania konsumenta przez kredytodawcę przed zmianą warunków umowy kredytowej.
• Dyrektywa zmieniająca nakłada ponadto na kredytodawców wymóg wdrożenia odpowiednich polityk i procedur umożliwiających im zastosowanie rozsądnych środków restrukturyzacyjnych przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego, w stosownych przypadkach, uwzględniających sytuację konsumenta. Dyrektywa zmieniająca zawiera otwarty wykaz możliwych środków restrukturyzacyjnych.

OD KIEDY DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Dyrektywa w sprawie kredytu hipotecznego ma zastosowanie od 20 marca 2014 r., przy czym do porządku prawnego państw członkowskich miała zostać włączona do 21 marca 2016 r. Ma ona zastosowanie do umów kredytowych zawartych po 21 marca 2016 r.

Dyrektywa zmieniająca (UE) 2021/2167 ma zostać włączona do porządku prawnego państw członkowskich do 29 grudnia 2023 r. Państwa członkowskie stosują przepisy dyrektywy od 30 grudnia 2023 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Kredyt hipoteczny (Komisja Europejska).

GŁÓWNE DOKUMENTY

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/17/UE z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie konsumenckich umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi i zmieniająca dyrektywy 2008/48/WE i 2013/36/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 (Dz.U. L 60 z 28.2.2014, s. 34–85).

Kolejne zmiany dyrektywy 2014/17/UE zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2167 z dnia 24 listopada 2021 r. w sprawie podmiotów obsługujących kredyty i nabywców kredytów oraz w sprawie zmiany dyrektyw 2008/48/WE i 2014/17/UE (Dz.U. L 438 z 8.12.2021, s. 1–37).

Ostatnia aktualizacja: 22.02.2022