Zapewnienie zgodności porozumień o transferze technologii z regułami konkurencji

Porozumienia o udzieleniu licencji ograniczające konkurencję są sprzeczne z regułami konkurencji Unii Europejskiej (UE). Takie porozumienia mogą także mieć pozytywne skutki, które przewyższają ich skutki ograniczające konkurencję. Nowe rozporządzenie o wyłączeniu grupowym* oraz wytyczne dotyczące porozumień o transferze technologii* tworzą bezpieczny obszar dla wielu porozumień o udzieleniu licencji.

AKT

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 316/2014 z dnia 21 marca 2014 r. w sprawie stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do kategorii porozumień o transferze technologii

STRESZCZENIE

Na mocy prawa własności intelektualnej posiadaczom praw własności intelektualnej przysługują pewne wyłączne prawa. Dzięki nim mogą oni uniemożliwić osobom nieupoważnionym korzystanie z ich własności intelektualnej, a także mogą wykorzystywać swoją własność, w szczególności poprzez udzielanie licencji osobom trzecim. Porozumienia o transferze technologii dotyczą udzielania licencji na korzystanie z technologii i mogą być dwustronne lub wielostronne (grupy patentów*).

W marcu 2014 r. Komisja Europejska przyjęła rozporządzenie o wyłączeniu grupowym dotyczące transferu technologii (TTBER), zastępujące tekst z 2004 r. Wyjaśnia ono, w jaki sposób prawa konkurencji UE (w tym przypadku art. 101 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej) mają zastosowanie do niektórych kategorii porozumień o udzieleniu licencji oraz określa kryteria stosowane do oceny tych porozumień. Tak jak w przypadku poprzednich przepisów towarzyszą mu wytyczne dotyczące zastosowania reguł.

Zakres stosowania i wyłączenia

Rozporządzenie TTBER nie dotyczy porozumień o udzieleniu licencji zawartych pomiędzy przedsiębiorstwami o ograniczonej władzy rynkowej (czyli takich, których udział w rynku nie przekracza 20% w przypadku porozumień o transferze technologii między konkurentami i 30% w przypadku porozumień o transferze technologii między podmiotami niebędącymi konkurentami), które spełniają określone warunki. Uważa się, że nie mają one skutków antykonkurencyjnych lub że, jeżeli jednak mają, ich skutki pozytywne przewyższają negatywne, a tym samym nie naruszają prawa ochrony konkurencji UE.

Rozporządzenie TTBER ma zastosowanie do postanowień o udzieleniu licencji w porozumieniach badawczo-rozwojowych wyłącznie w przypadku, gdy określone rozporządzenia o wyłączeniu grupowym dotyczące porozumień badawczo-rozwojowych oraz porozumień specjalistycznych* nie mają zastosowania.

Rozporządzenie TTBER ma zastosowanie wyłącznie do porozumień dwustronnych. Wytyczne obejmują również grupy patentów.

Główne wprowadzone zmiany:

• nowy test umożliwiający ustalenie, czy określone klauzule w porozumieniu o transferze technologii (w szczególności dotyczącym zakupu surowców lub urządzeń od licencjodawcy lub wykorzystywania znaku towarowego licencjodawcy), są wyłączone z przepisów art. 101 TFUE, wraz z samym porozumieniem,
• ograniczenia sprzedaży biernej* między licencjobiorcami są dodawane do listy najpoważniejszych ograniczeń wymienionych w załączniku 4 (praktyki uznane za na tyle poważne, że wraz z pozostałymi częściami porozumienia, w którym są zawarte, są wyłączone z bezpiecznego obszaru rozporządzenia o wyłączeniu grupowym) i nie mogą być nigdy zwolnione na mocy rozporządzenia TTBER,
• wszystkie wyłączne zobowiązania do udzielania licencji zwrotnych* znajdują się poza bezpiecznym obszarem TTBER (niewyłączne zobowiązania do udzielania licencji zwrotnych są nadal nim objęte),
• klauzule dotyczące rozwiązania umowy umożliwiające licencjodawcy wypowiedzenie umowy licencyjnej, jeżeli druga strona kwestionuje ważność licencjonowanej technologii znajdują się poza obszarem bezpieczeństwa TTBER.

Zastosowanie

Nowe przepisy mają zastosowanie nie tylko do porozumień zawartych po ich wejściu w życie (1 maja 2014 r.). Porozumienia zawarte w ramach poprzedniego systemu musiały zostać dostosowane do nowych przepisów do 30 kwietnia 2015 r.

KLUCZOWE POJĘCIA

* Porozumienie o transferze technologii: porozumienie regulujące przekazywanie umiejętności, technologii, technik pomiędzy dwoma lub większą liczbą stron.

* Wyłączenie grupowe: na mocy niniejszych przepisów Komisja jest uprawniona do oświadczenia, że niektóre kategorie pomocy są zgodne z Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, jeżeli spełniają określone warunki. Są one przez to zwolnione z obowiązku wcześniejszego zgłoszenia i zatwierdzenia przez Komisję.

* Grupy patentów: porozumienie pomiędzy dwoma lub większą liczbą właścicieli patentów o udzieleniu licencji na korzystanie z jednego lub większej liczby ich patentów sobie nawzajem lub osobom trzecim.

* Porozumienia specjalistyczne: mają na celu promowanie współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami w zakresie specjalizacji w produkcji towarów i świadczeniu usług.

* Ograniczenie sprzedaży biernej: sprzedaż bierna występuje, gdy strona odpowiada na niezamówione żądania od indywidualnych klientów.

* Zobowiązania do udzielania licencji zwrotnych: w przypadku umowy licencyjnej licencjobiorca może być zobowiązany do ujawnienia i przeniesienia wszystkich wprowadzonych usprawnień (w tym powiązanej nabytej wiedzy) w licencjonowanej technologii na okres licencjonowania.

AKTY POWIĄZANE

Komunikat Komisji - Wytyczne w sprawie stosowania art. 101 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do porozumień o transferze technologii (Dz.U. C 89 z 28.3.2014, s. 3-50)

Ostatnia aktualizacja: 29.07.2015