Konwencja bazylejska o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Decyzja 93/98/EWG – zatwierdzenie przez Wspólnotę Europejską konwencji bazylejskiej

Konwencja bazylejska o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych

JAKIE SĄ CELE DECYZJI I KONWENCJI?

W decyzji zatwierdzono – w imieniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (dziś: UE) – konwencję bazylejską.

Konwencja stanowi najbardziej kompleksowe globalne porozumienie o ochronie środowiska dotyczące odpadów niebezpiecznych i innych odpadów. Jej celem jest ochrona zdrowia człowieka i środowiska przed szkodliwymi skutkami wynikającymi z wytwarzania odpadów niebezpiecznych i innych odpadów, ich transgranicznego (wykraczającego poza granice krajowe) przemieszczania oraz z gospodarki takimi odpadami.

W konwencji uregulowano transgraniczne przemieszczanie odpadów niebezpiecznych i innych odpadów. Jej strony są zobowiązane do zapewnienia, że gospodarują takimi odpadami i usuwają je w sposób bezpieczny dla środowiska.

Strony zobowiązują się też do:

• ograniczenia do minimum ilości transportowanych odpadów;
• przetwarzania i usuwania odpadów możliwie jak najbliżej miejsca ich wytworzenia;
• zapobiegania wytwarzaniu lub zmniejszenia do minimum wytwarzania odpadów u źródła.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Zakres

Konwencja ma osiem załączników:

• załącznik I: kategorie odpadów podlegających kontroli – od odpadów sanitarnych po odpady pochodzące z produkcji i wykorzystania rozpuszczalników organicznych;
• załącznik II: kategorie odpadów wymagających specjalnej uwagi – odpady z gospodarstwa domowego i pozostałości ze spopielania odpadów z gospodarstwa domowego;
• załącznik III: lista charakterystyk niebezpieczeństwa – określających np. czy odpady mają właściwości wybuchowe, czy są palnymi ciałami stałymi lub cieczami, czy są podatne na samozapłon, korodujące lub ekotoksyczne (szkodliwe dla środowiska);
• załącznik IV: wykaz operacji usuwania*;
• załącznik VA: informacje wymagane w zawiadomieniu;
• załącznik VB: informacje wymagane w dokumencie przewozowym;
• załącznik VI: arbitraż;
• załącznik VII: (nie obowiązuje);
• załącznik VIII: wykaz odpadów.

Zobowiązania ogólne zaciągane przez strony konwencji

Strony postanawiają:

• nie prowadzić działalności wywozowej ani przywozowej odpadów niebezpiecznych i innych odpadów z państwami niebędącymi sygnatariuszami konwencji;
• nie zezwalać na wywóz odpadów, jeśli państwo importujące nie wyraziło uprzednio zgody na piśmie na określony przywóz;
• przekazywać zainteresowanym państwom informacje na temat proponowanego transgranicznego przemieszczenia na formularzu; w ten sposób umożliwia się im ocenę wpływu odpadów niebezpiecznych i innych odpadów na zdrowie człowieka i środowisko;
• zezwalać na transgraniczne przemieszczanie odpadów tylko wówczas, gdy ich transport i usuwanie nie stanowią zagrożenia;
• opakowywać, oznakowywać i transportować odpady podlegające przemieszczaniu zgodnie z zasadami międzynarodowymi oraz zapewniać, aby były one zaopatrzone w dokument przewozowy od punktu rozpoczęcia przemieszczania do punktu usuwania.

Strony mogą ustanawiać dodatkowe wymagania zgodne z postanowieniami konwencji.

Procedury zawiadamiania

W konwencji wprowadzono procedury zawiadamiania dotyczące:

• przemieszczania międzynarodowego pomiędzy stronami;
• przemieszczania międzynarodowego od strony przez terytorium państw niebędących sygnatariuszami konwencji.

Nielegalne przemieszczanie

W przypadku nielegalnego wywozu odpadów strony konwencji są zobowiązane do ich reimportowania.

Bezpieczna dla środowiska gospodarka odpadami

Strony postanawiają, że będą współpracować ze sobą w dziedzinie bezpiecznych dla środowiska praktyk gospodarki odpadami niebezpiecznymi i innymi odpadami.

Załatwianie sporów

Wszelkie spory strony załatwiają w drodze negocjacji lub zastosowania innych środków pokojowych, według ich wyboru. Jeśli znalezienie rozwiązania jest niemożliwe, sprawa sporna jest przedkładana Międzynarodowemu Trybunałowi Sprawiedliwości lub sądowi arbitrażowemu składającemu się z trzech członków.

Sekretariat

Sekretariat ułatwia współpracę i wymianę informacji między stronami.

Rozwijanie zdolności

Regionalne lub subregionalne centra zlokalizowane na całym świecie oferują szkolenia i zapewniają rozwijanie zdolności.

Przepisy wykonawcze

Konwencja została włączona do prawa unijnego rozporządzeniem (WE) nr 1013/2006 i jego kolejnymi zmianami.

OD KIEDY DECYZJA I KONWENCJA MAJĄ ZASTOSOWANIE?

Decyzja ma zastosowanie od dnia 1 lutego 1993 r. Konwencja ma zastosowanie od dnia 8 maja 1994 r.

KONTEKST

Stroną konwencji są nie tylko państwa UE, lecz także sama Unia Europejska. UE ratyfikowała poprawkę wprowadzającą zakaz, zgodnie z którą zabroniony jest wywóz odpadów do państw niebędących członkami OECD. Poprawka ta nie weszła jednak jeszcze w życie na szczeblu międzynarodowym.

Konwencja została wynegocjowana pod auspicjami Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska. Przyjęto ją w 1989 r.

Więcej informacji:

• Przemieszczanie odpadów (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNE DOKUMENTY

Decyzja Rady 93/98/EWG z dnia 1 lutego 1993 r. w sprawie zawarcia, w imieniu Wspólnoty, Konwencji o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych (konwencji bazylejskiej) (Dz.U. L 39 z 16.2.1993, s. 1–2)

Konwencja bazylejska o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych (Dz.U. L 39 z 16.2.1993, s. 3–22)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów (Dz.U. L 190 z 12.7.2006, s. 1–98)

Kolejne zmiany rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Ostatnia aktualizacja: 15.03.2018