Wynalazki biotechnologiczne: ochrona prawna

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

• Wynalazki dotyczące produktów składających się z materiału biologicznego¹ lub go zawierających lub sposoby wytwarzania takich materiałów biologicznych mogą być patentowane, jeśli są nowe, posiadają poziom wynalazczy i nadają się do przemysłowego stosowania.
• Następujące wyjątki nie posiadają zdolności patentowej:
  • odmiany roślin i rasy zwierząt;
  • czysto biologiczne sposoby² wytwarzania roślin i zwierząt;
  • ciało ludzkie, w różnych jego stadiach formowania się i rozwoju.
• Jednakże element wyizolowany z ciała ludzkiego lub w inny sposób wytworzony przy pomocy sposobu technicznego może stanowić wynalazek posiadający zdolność patentową.
• Wynalazki, których wykorzystanie handlowe narusza porządek publiczny lub dobre obyczaje, wyłączone są ze zdolności patentowej. Zwłaszcza następujące wynalazki nie posiadają zdolności patentowej:
  • sposoby klonowania ludzi;
  • sposoby modyfikacji tożsamości genetycznej linii zarodkowej człowieka;
  • wykorzystywanie embrionów ludzkich do celów przemysłowych lub handlowych;
  • sposoby modyfikacji tożsamości genetycznej zwierząt, które mogą powodować ich cierpienia.
• Ochrona przyznana przez patent rozciąga się na każdy materiał biologiczny otrzymany z pierwotnego materiału biologicznego.
• W przypadku gdy hodowca nie może wykorzystywać prawa do odmian roślin bez naruszania wcześniejszego patentu, może on ubiegać się o licencję przymusową, podlegającą odpowiedniej opłacie licencyjnej, na niewyłączne wykorzystanie wynalazku.
• Europejska Grupa do spraw Etyki w Nauce i Nowych Technologiach ocenia wszystkie aspekty etyczne biotechnologii.

W 2012 r. Komisja Europejska powołała grupę ekspertów w celu zbadania rozwoju i wpływów prawa patentowego w dziedzinie biotechnologii i inżynierii genetycznej. Grupa wspiera Komisję w obowiązkach sprawozdawczych zgodnie z dyrektywą 98/44/WE.