Dyrektywa w sprawie hałasu w środowisku ma na celu:
stworzenie wspólnej podstawy dla zwalczania szkodliwych skutków narażenia na działanie hałasu w środowisku1 w całej UE;
stopniowe wprowadzenie środków
służących ustanowieniu wspólnych wskaźników hałasu2 pozwalających mierzyć długoterminowe narażenie ludzi na hałas w środowisku w ciągu dnia i zakłócenia snu
zobowiązujących państwa UE do sporządzenia strategicznych map hałasu3 stanowiących podstawę planów działań4 zmierzających do zapobiegania powstawaniu hałasu i obniżania jego poziomu
wdrażających krajowe plany działań
informowania społeczeństwa i konsultowania się z nim, zwłaszcza w odniesieniu do krajowych planów działań.
KLUCZOWE ZAGADNIENIA
Dyrektywa ma zastosowanie do hałasu, na jaki ludzie są narażeni:
na obszarach zabudowanych;
w publicznych parkach lub na innych obszarach względnie cichych w obrębie miasta;
na obszarach ciszy na otwartym terenie poza miastem;
w pobliżu szkół, szpitali i innych wrażliwych na hałas budynków i obszarów.
Nie ma ona zastosowania do hałasu:
powodowanego przez osobę narażoną lub przez sąsiadów;
powodowanego czynnościami domowymi;
w miejscu pracy;
wewnątrz środków transportu; oraz
powodowanego działaniami wojskowymi na terenach wojskowych.
Wskaźniki hałasu i metody oceny służące do ustalania ich wartości
Przy sporządzaniu strategicznych map hałasu stosowane są dwa wskaźniki:
Lden to wskaźnik ogólnego poziomu hałasu dla pory dziennej, wieczornej i nocnej, służący do określenia ogólnej dokuczliwości związanej z narażeniem na działanie hałasu;
Lnight to wskaźnik poziomu hałasu w porze nocnej, służący do określenia zakłócenia snu.
Ich wartości są ustalane z wykorzystaniem wspólnych metod oceny określonych w załączniku II do dyrektywy.
Zadanie opracowania tych wspólnych metod oceny zostało powierzone Komisji Europejskiej. Wcześniej państwa UE mogły stosować własne metody, pod warunkiem, że były one zgodne z załącznikiem II.
Do celów planowania akustycznego i podziału na strefy hałasu, jak również w odniesieniu do szczególnych przypadków określonych w załączniku I, dopuszcza się stosowanie innych wskaźników.
Relacje dawka–skutek5 zostaną wprowadzone w załączniku III przyszłymi zmianami dyrektywy, co umożliwi ocenę wpływu hałasu na ludność.
Do dnia państwa UE miały poinformować Komisję o odnośnych wartościach granicznych obowiązujących na ich terytorium lub przygotowywanych, wyrażonych w Lden i Lnight oraz, w stosownych przypadkach, Lday (wskaźnik hałasu w porze dziennej) i Levening (wskaźnik hałasu w porze wieczornej) dla:
hałasu z ruchu kołowego;
hałasu z ruchu lotniczego;
hałasu z ruchu szynowego; oraz
hałasu z działalności przemysłowej.
Sporządzanie strategicznych map hałasu
Strategiczne mapy hałasu spełniają minimalne wymogi określone w załączniku IV.
Państwa UE miały:
poinformować społeczeństwo o organach odpowiedzialnych za sporządzanie i zatwierdzanie strategicznych map hałasu – do dnia ;
poinformować Komisję – do dnia – o
głównych drogach o obciążeniu ruchem ponad 6 mln przejazdów rocznie
liniach kolejowych o obciążeniu ruchem ponad 60 000 przejazdów składów pociągów rocznie
głównych lotniskach; oraz o
miastach o liczbie mieszkańców przekraczającej 250 000;
sporządzić i zatwierdzić strategiczne mapy hałasu przedstawiające sytuację w poprzednim roku dla obszarów w pobliżu takich obiektów infrastrukturalnych i miast – do dnia ;
poinformować Komisję o wszystkich miastach o liczbie mieszkańców przekraczającej 100 000 i o wszystkich głównych drogach i głównych liniach kolejowych na swoim terytorium – do dnia ;
sporządzić i zatwierdzić strategiczne mapy hałasu przedstawiające sytuację w poprzednim roku dla tych miast, dróg i linii kolejowych – do dnia
Mapy hałasu analizuje się i zmienia, w miarę potrzeby, co pięć lat.
Plany działań
Plany działań spełniają minimalne wymogi określone w załączniku V.
Środki przewidziane w planach:
odnoszą się do priorytetów wynikających z przekroczenia odnośnej wartości granicznej lub z innych kryteriów przyjętych przez państwa UE; oraz
mają zastosowanie w szczególności do najważniejszych obszarów ustalonych w drodze sporządzania strategicznych map hałasu.
Państwa UE miały:
poinformować społeczeństwo o organach odpowiedzialnych za sporządzanie i zatwierdzanie planów działań – do dnia ;
sporządzić plany działań:
do dnia dla
głównych dróg o obciążeniu ruchem powyżej 6 mln przejazdów rocznie
linii kolejowych o obciążeniu ruchem ponad 60 000 przejazdów składów pociągów rocznie
głównych lotnisk; oraz
miast o liczbie mieszkańców przekraczającej 250 000;
do dnia dla wszystkich głównych miast, głównych lotnisk, głównych dróg i głównych linii kolejowych.
Plany działań zmienia się w razie wystąpienia istotnego zdarzenia rzutującego na istniejącą sytuację w dziedzinie hałasu, a przynajmniej co pięć lat od daty zatwierdzenia tych planów, zgodnie z rozporządzeniem zmieniającym 2019/1010.
Informowanie społeczeństwa
Państwa UE zapewniają, aby:
prowadzono konsultacje społeczne oraz aby ich wyniki były uwzględniane przed zatwierdzeniem planów działań;
Komisja otrzymała dane ze strategicznych map hałasu i streszczeń planów działań w ciągu sześciu miesięcy od terminów ustanowionych w art. 7 (Sporządzanie strategicznych map hałasu) i 8 (Plany działań). Dane te są określone w załączniku VI. Komisja, wspomagana przez Europejską Agencję Środowiska, opracowuje, w drodze aktów wykonawczych, mechanizm cyfrowej wymiany informacji.
Z przekazanymi przez państwa UE mapami hałasu i planami działań można się także zapoznać w prowadzonym przez Europejską Agencją Środowiska systemie ReportNet. Zgodnie z rozporządzeniem zmieniającym (UE) 2019/1010 system ReportNet stanowi „repozytorium danych”, czyli system informacyjny zawierający informacje i dane na temat hałasu w środowisku udostępnione przez państwa UE.
Hałas w środowisku: niepożądane lub szkodliwe dźwięki powodowane przez działalność człowieka na wolnym powietrzu, w tym hałas emitowany przez środki transportu, ruch drogowy, ruch kolejowy, ruch samolotowy, oraz hałas pochodzący z obszarów działalności przemysłowej, takich jak te określone w dyrektywie 96/61/WE.
Wskaźnik hałasu: fizyczna skala stosowana do określenia hałasu w środowisku, mająca związek ze szkodliwym skutkiem.
Strategiczne mapy hałasu: mapy opracowane do celów całościowej oceny narażenia na hałas z różnych źródeł na określonych obszarach lub do celów sporządzania ogólnych prognoz dla tych obszarów.
Plany działań: plany sporządzane dla potrzeb zarządzania emisją i skutkami hałasu, w tym, w razie potrzeby, dla potrzeb zmniejszania hałasu.
Relacja dawka–skutek: stosunek między wartością wskaźnika hałasu a szkodliwym skutkiem.
GŁÓWNY DOKUMENT
Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia odnosząca się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku (Dz.U. L 189 z , s. 12–25)
Kolejne zmiany dyrektywy 2002/49/WE zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.
DOKUMENTY POWIĄZANE
Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady z wykonania dyrektywy w sprawie hałasu w środowisku zgodnie z art. 11 dyrektywy 2002/49/WE (COM(2017) 151 final z )
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 401/2009 z dnia w sprawie Europejskiej Agencji Środowiska oraz Europejskiej Sieci Informacji i Obserwacji Środowiska (wersja ujednolicona) (Dz.U. L 126 z , s. 13–22)
Dyrektywa 2003/4/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia w sprawie publicznego dostępu do informacji dotyczących środowiska i uchylająca dyrektywę Rady 90/313/EWG (Dz.U. L 41 z , s. 26–32)