Statut agencji wykonawczych Unii

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Komisja Europejska oddelegowała na czas określony odpowiedzialność za realizację niektórych programów UE stronom trzecim zwanym „agencjami wykonawczymi”, które są podmiotami prawnymi. Istnieje sześć agencji wykonawczych:

• Europejska Agencja Wykonawcza ds. Klimatu, Środowiska i Infrastruktury;
• Europejska Agencja Wykonawcza ds. Edukacji i Kultury;
• Europejska Agencja Wykonawcza ds. Zdrowia i Cyfryzacji;
• Agencja Wykonawcza Europejskiej Rady ds. Innowacji i ds. MŚP;
• Agencja Wykonawcza Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych;
• Europejska Agencja Wykonawcza ds. Badań Naukowych.

Agencje te zarządzają niektórymi funkcjami nieuznaniowymi, które wchodzą w zakres bezpośredniej odpowiedzialności administracyjnej Komisji, aby umożliwić Komisji skoncentrowanie się na jej „zadaniach podstawowych”.

Komisja podejmuje decyzję na temat ustanowienia agencji wykonawczej, przedłużenia okresu jej funkcjonowania lub likwidacji na podstawie analizy kosztów i korzyści.

Zadania

Agencje wykonawcze mogą być odpowiedzialne za:

• zarządzanie wszystkimi etapami projektu;
• przyjmowanie instrumentów wykonania budżetu oraz udzielanie zamówień i dotacji;
• zbieranie, analizowanie i przekazywanie Komisji wszystkich informacji potrzebnych do kierowania wykonaniem programów.

Komisja nie może powierzyć agencji wykonawczej zadań wymagających uprawnień uznaniowych w zakresie przekładania decyzji politycznych na działania.

Struktura

Agencją wykonawczą zarządza komitet sterujący i dyrektor.

• Komitet sterujący składa się z pięciu członków wyznaczonych przez Komisję na (odnawialny) okres dwóch lat. Komitet sporządza roczny program pracy, uchwala budżet operacyjny i roczne sprawozdanie z działalności, a także stosuje środki zwalczania nadużyć finansowych i nieprawidłowości.
• Dyrektor jest wyznaczany przez Komisję na (odnawialny) okres czterech lat i jest urzędnikiem UE.
• W skład personelu wchodzą tymczasowo oddelegowani urzędnicy służby cywilnej UE oraz pracownicy kontraktowi zatrudnieni przez agencję.

Nadzór

Agencje wykonawcze nadzorowane są przez:

• Komisję, a zwłaszcza jej wewnętrznego rewidenta;
• Europejski Trybunał Obrachunkowy;
• Europejskie Biuro ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF).

Komisja sporządza zewnętrzne sprawozdanie co trzy lata i przedkłada komitetom sterującym wszystkich agencji wykonawczych, Parlamentowi Europejskiemu, Radzie Unii Europejskiej i Trybunałowi Obrachunkowemu.