Inteligentne sieci energetyczne pozwalają konsumentom kontrolować indywidualne zużycie energii oraz zarządzać nim i w ten sposób przyczyniać się do wprowadzania systemu energetycznego wytwarzającego mniej dwutlenku węgla. Komisja Europejska proponuje wykorzystać w pełni możliwości tych sieci, aby osiągnąć cel ograniczenia zużycia energii pierwotnej.

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 24 kwietnia 2011 r. zatytułowany „Inteligentne sieci energetyczne: od innowacji do wdrożenia” [COM(2011) 202 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym].

W komunikacie przedstawiono kilka typów działań, których celem jest rozwój inteligentnych sieci *, aby skutecznie przyczyniać się do realizacji strategii „Europa 2020” Unii Europejskiej (UE) na rzecz inteligentnego, zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu.

Według europejskiego badania Bio Intelligence (EN) korzystanie z takich sieci pozwoliłoby:

Pierwszy cel: opracowanie wspólnych europejskich norm w zakresie inteligentnych sieci

Od marca 2009 r. obowiązek ustanowienia europejskich norm interoperacyjności inteligentnych liczników mediów (energii elektrycznej, gazu, wody i ogrzewania) oraz inteligentnych sieci spoczywa na europejskich organach normalizacyjnych, tj. Europejskim Komitecie Normalizacyjnym (CEN) (EN), Europejskim Komitecie Normalizacyjnym Elektrotechniki (CENELEC) (EN) i Europejskim Instytucie Norm Telekomunikacyjnych (ETSI) (EN). Wyniki tych badań, które powinny być dostępne w 2012 r., muszą opierać się m.in. na dyrektywie w sprawie przyrządów pomiarowych.

Zadaniem europejskich organów normalizacyjnych jest również opracowanie nowych norm w zakresie interoperacyjności ładowarek dla pojazdów elektrycznych w odniesieniu do wszystkich rodzajów tych pojazdów i punktów dostaw energii elektrycznej.

W UE ochrona danych osobowych objęta jest dyrektywą 95/46/WE, którą stosuje się w odniesieniu do przetwarzania danych we wszystkich dziedzinach, w tym w zakresie inteligentnych sieci.

Sprawą niezwykłej wagi jest rozróżnienie między danymi osobowymi i nieosobowymi. Komisja jest zdania, że należy dokonać zmiany krajowych ram prawnych, tak aby uwzględnić konkretne parametry inteligentnych sieci przy jednoczesnym zapewnieniu ochrony prywatności europejskich obywateli.

Komisja zamierza pilotować zmiany przepisów krajowych, które będą uwzględniać parametry inteligentnych sieci, a zadaniem europejskich organów normalizacyjnych będzie opracowanie norm technicznych dla takich sieci, które uwzględniać będą „ochronę prywatności w fazie projektowania”. Ocena ochrony sieci i informacji inteligentnych sieci zostanie przeprowadzona przez grupę ekspercką.

Ponieważ wprowadzenie inteligentnych sieci kieruje się procesami rynkowymi, gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa powinny mieć dostęp do przejrzystej informacji na temat zużycia, aby utrzymać niskie koszty energii.

Dzięki krajowym planom realizacji inteligentnych systemów pomiarowych Komisja zamierza określić metody działania. O opracowanie planów działania dotyczących wprowadzenia inteligentnych sieci zwraca się między innymi do państw członkowskich. Dzięki organom regulacji oraz poprzez zaangażowanie w europejską sieć operatorów systemów przesyłowych energii elektrycznej (ENTSO-E) możliwe będzie prowadzenie skoordynowanych działań wszystkich podmiotów.

Czwarty cel: stworzenie inteligentnych sieci i konkurencyjnego rynku detalicznego w interesie konsumentów

Państwa członkowskie zobowiązane są stworzyć przejrzyste rynki detaliczne i ułatwić konkurencję między dostawcami. Rozwój rynku inteligentnych sieci powinien umożliwić konsumentom zmianę ich zachowania w zakresie zużycia energii dzięki dostępowi w czasie rzeczywistym do informacji dotyczących ich dokładnego zużycia energii.

Aby ostatecznie utworzyć ten rynek, Komisja przewiduje dokonanie przeglądu dyrektywy w sprawie usług energetycznych w celu wprowadzenia minimalnych wymagań dotyczących formy i treści informacji przekazywanych konsumentom. Komisja będzie monitorować realizację „trzeciego pakietu energetycznego (EN)”, w którym w szczególności przewidziano stosowanie cen uzależnionych od czasu zużycia i reagowanie na popyt.

Wprowadzenie inteligentnych sieci wymaga dużych inwestycji w badania i rozwój. Aby przyspieszyć wprowadzenie technologii inteligentnych sieci do roku 2020, w ramach europejskiego strategicznego planu w dziedzinie technologii energetycznych (planu EPSTE) ustanowiono m.in. europejską inicjatywę przemysłową na rzecz sieci elektroenergetycznej. W te cele wpisują się dwie inne inicjatywy: „Porozumienie burmistrzów (EN)” oraz „Inteligentne miasta i wspólnoty (EN)”.

Komisja zamierza zaproponować nowe inicjatywy podobne do tych wymienionych powyżej na rzecz wspierania stosowania inteligentnych sieci.

Pojęcia kluczowe stosowane w akcie

Inteligentne sieci: zmodernizowane sieci elektroenergetyczne, uzupełnione o system dwustronnej komunikacji cyfrowej między dostawcą a konsumentem oraz inteligentne systemy pomiarów i monitorowania.

See also