Pomoc makrofinansowa Mołdawii

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Decyzja (UE) 2022/563 w sprawie udzielenia pomocy makrofinansowej Republice Mołdawii

JAKIE SĄ CELE DECYZJI?

Celem jest zapewnienie szybkiej pomocy finansowej Mołdawii, by wzmocnić jej odporność w bieżącym kontekście geopolitycznym, wesprzeć jej stabilizację gospodarczą i program reform oraz pokryć jej bilans płatniczy.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Relacje UE–Mołdawia

• Unia Europejska (UE) rozwija swoje relacje z Mołdawią poprzez europejską politykę sąsiedztwa i Partnerstwo Wschodnie. Układ o stowarzyszeniu pomiędzy obiema stronami, obejmujący stopniowe wprowadzanie pogłębionej i kompleksowej strefy wolnego handlu, wszedł w życie 1 lipca 2016 r.

Pomoc makrofinansowa

• Pomocy makrofinansowej (MFA) udziela się państwom objętym europejską polityką sąsiedztwa, które mierzą się z poważnym kryzysem bilansu płatniczego. Pomoc taka jest przyznawana państwom czasowo i w drodze wyjątku, a jej celem jest zaspokojenie ich bezpośrednich potrzeb w zakresie zewnętrznego finansowania oraz wzmocnienie reform polityki gospodarczej.
• Unijna pomoc makrofinansowa ma funkcjonować równolegle do wsparcia budżetowego z Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – Globalny Wymiar Europy ustanowionego rozporządzeniem (UE) 2021/947 (zob. streszczenie).

Pomoc makrofinansowa Mołdawii

• Na podstawie decyzji zmieniającej (UE) 2023/1165, Unia Europejska udostępni Mołdawii środki w wysokości 295  milionów euro, aby wesprzeć stabilizację gospodarczą i program znacznych reform.
• Kwota do 220 milionów euro zostanie udostępniona w formie pożyczek, z kolei do 75 milionów euro zostanie przekazane w formie dotacji.
• Komisja Europejska jest upoważniona do pożyczenia niezbędnych środków na rynkach kapitałowych lub od instytucji finansowych i do ich pożyczenia Mołdawii. Maksymalny średni termin wymagalności pożyczek wynosi 15 lat.
• Komisja zarządza przekazaniem pomocy makrofinansowej.
• Środki są udostępniane na okres dwóch i pół roku.
• Warunkiem wstępnym przyznania pomocy jest respektowanie przez Mołdawię skutecznych mechanizmów demokratycznych, w tym wielopartyjnego systemu parlamentarnego, oraz praworządności i praw człowieka.
• W protokole ustaleń określono politykę gospodarczą oraz reformy finansowe, które Mołdawia musi wdrożyć, a także harmonogram tego wdrażania.
• Pomoc makrofinansowa zostanie udostępniona w pięciu transzach, z których każda składa się z pożyczki i dotacji.
• Komisja uruchamia poszczególne transze, pod warunkiem spełnienia określonych warunków, przy czym druga, trzecia, czwarta i piąta transza nie zostaną uruchomione przed upływem co najmniej 3 miesięcy od wypłaty poprzedniej transzy.

OD KIEDY DECYZJA MA ZASTOSOWANIE?

Ma ono zastosowanie od 11 kwietnia 2022 r.

KONTEKST

• Gospodarka Mołdawii ucierpiała wskutek spowodowanej pandemią COVID-19 recesji w 2020 r., impasu politycznego po wyborach prezydenckich z listopada 2020 r. oraz niedawnego kryzysu energetycznego, który rozpoczął się w październiku 2021 r. Co więcej, stabilność gospodarczą Mołdawii pogorszyła dodatkowo niesprowokowana inwazja Rosji na terytorium Ukrainy.
• Państwo to ma dobrze rozwinięte więzi gospodarcze z UE. UE jest najważniejszym partnerem handlowym Mołdawii, odpowiadając za 52 % całkowitej wymiany handlowej tego kraju w 2020 r.
• Więcej informacji:
  • Stosunki UE–Mołdawia – zestawienie informacji (Europejska Służba Działań Zewnętrznych).

GŁÓWNY DOKUMENT

Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/563 z dnia 6 kwietnia 2022 r. w sprawie udzielenia pomocy makrofinansowej Republice Mołdawii (Dz.U. L 109 z 8.4.2022, s. 6–12).

Kolejne zmiany decyzji (UE) 2022/563 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1165 z dnia 14 czerwca 2023 r. zmieniająca decyzję (UE) 2022/563 w odniesieniu do kwoty pomocy makrofinansowej dla Republiki Mołdawii (Dz.U. L 155 z 16.6.2023, s. 1–3).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/947 z dnia 9 czerwca 2021 r. ustanawiające Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – Globalny Wymiar Europy, zmieniające i uchylające decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 466/2014/UE oraz uchylające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1601 i rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 480/2009 (Dz.U. L 209 z 14.6.2021, s. 1–78).

Zob. tekst skonsolidowany.

Układ o stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Mołdawii, z drugiej strony (Dz.U. L 260 z 30.8.2014, s. 4–738).

Zob. tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 16.06.2023