Przekazywanie dokumentów sądowych i pozasądowych między państwami UE
STRESZCZENIE DOKUMENTU:
Rozporządzenie (UE) 2020/1784 dotyczące doręczania w państwach UE dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych lub handlowych
JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?
Ma ono na celu zwiększenie skuteczności i szybkości przekazywania dokumentów sądowych* i pozasądowych* w sprawach cywilnych i handlowych o wymiarze transgranicznym w drodze ograniczenia zużycia papieru.
Zapewnia ono przy tym wysoki poziom bezpieczeństwa i ochrony przy ich przekazywaniu, a także umożliwia zagwarantowanie praw adresatów oraz ochronę prywatności i danych osobowych.
KLUCZOWE ZAGADNIENIA
Rozporządzenie ma zastosowanie w sprawach cywilnych i handlowych, w przypadkach, w których zachodzi konieczność przesłania dokumentów sądowych i pozasądowych do innego państwa UE.
Dokumenty – wnioski, potwierdzenia, dowody odbioru, poświadczenia i zawiadomienia – są przekazywane między jednostkami:
- za pośrednictwem bezpiecznego i niezawodnego zdecentralizowanego systemu informatycznego (sieci krajowych systemów informatycznych i interoperacyjnych punktów dostępu);
- z wykorzystaniem najszybszych i najbardziej odpowiednich środków alternatywnych (w razie zakłócenia działania systemu).
Są one doręczane adresatom przez:
- jednostki przyjmujące; lub
- jednostki przekazujące – listem poleconym lub drogą elektroniczną, z zastrzeżeniem określonych warunków.
Państwa UE:
- wyznaczają urzędników państwowych, organy lub inne osoby właściwe do wysyłania („jednostki przekazujące”) i odbierania („jednostki przyjmujące”) dokumentów;
- przekazują Komisji Europejskiej szczegółowe informacje na temat wyznaczonych podmiotów oraz inne merytoryczne informacje;
- wyznaczają organ centralny, który:
- udziela informacji jednostkom przekazującym,
- rozwiązuje ewentualne problemy,
- w wyjątkowych przypadkach przekazuje wnioski właściwej jednostce przyjmującej;
- zapewniają pomoc w ustaleniu nieznanego adresu osoby, której ma zostać doręczony dokument;
- ponoszą koszty instalacji, działania i utrzymania krajowych systemów informatycznych.
Zgodnie z zasadami określonymi dla procedury przekazywania i doręczania:
- dokumenty sądowe:
- są przekazywane bezpośrednio i jak najszybciej między jednostkami,
- przekazuje się razem z odpowiednim formularzem wypełnionym w języku urzędowym UE;
- jednostki przyjmujące:
- jak najszybciej przesyłają potwierdzenie odbioru dokumentu,
- informują jednostkę przekazującą w przypadku, gdy brakuje jakichkolwiek informacji lub gdy wniosek nie wchodzi w zakres stosowania rozporządzenia,
- przekazują dokument odpowiedniej jednostce, jeżeli nie są właściwe miejscowo,
- doręczają dokument, jeżeli są do tego uprawnione, w terminie jednego miesiąca,
- informują jednostkę przekazującą o fakcie doręczenia dokumentu lub odmowy jego przyjęcia;
- adresaci mogą odmówić przyjęcia dokumentu:
- jeżeli nie został on sporządzony w języku urzędowym ich państwa lub w języku, który rozumieją,
- w momencie doręczania lub w terminie dwóch tygodni od momentu doręczenia, składając pisemne oświadczenie;
- zastosowanie znajdują odmienne przepisy i terminy, jeżeli pozwany nie wdał się w spór, a doręczanym dokumentem jest dokument wszczynający postępowanie.
Co do zasady wnioskodawcy nie ponoszą kosztów doręczenia dokumentów sądowych. Niemniej jednak jednorazowa opłata w stałej wysokości, ustanowiona na szczeblu krajowym, znajduje zastosowanie:
- z tytułu czynności urzędnika sądowego lub osoby właściwej na mocy prawa;
- w razie wykorzystania szczególnego sposobu doręczenia.
Komisja:
Dokumenty pozasądowe są przekazywane i doręczane na takich samych warunkach jak dokumenty sądowe.
Rozporządzenie:
- nie ma zastosowania:
- do spraw skarbowych, celnych lub administracyjnych,
- do odpowiedzialności państwa za działania lub zaniechania przy sprawowaniu władzy publicznej,
- w przypadku, gdy nie jest znany adres osoby, której ma zostać doręczony dokument.
Uchylenie
Rozporządzenie (UE) 2020/1784 przekształca i zastępuje rozporządzenie (WE) nr 1393/2007 wraz z jego kolejnymi zmianami (zob. streszczenie).
OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?
Rozporządzenie ma zastosowanie od 1 lipca 2022 r. Wyjątek stanowią przepisy dotyczące niektórych praktycznych aspektów związanych z przekazywaniem dokumentów (art. 5, 8 i 10), które zaczną być stosowane w późniejszym terminie.
KONTEKST
W rozporządzeniu ustanawia się ramy współpracy sądowej dostosowane do unijnej strategii jednolitego rynku cyfrowego (zob. streszczenie).
Więcej informacji:
KLUCZOWE POJĘCIA
Dokumenty sądowe: dokumenty wydawane w toku postępowania cywilnego lub handlowego, takie jak na przykład wezwanie, nakaz lub wyrok.
Dokumenty pozasądowe: dokumenty sporządzane lub poświadczane przez organ publiczny lub urzędnika państwowego, takie jak na przykład faktura lub zawiadomienie o eksmisji.
GŁÓWNY DOKUMENT
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1784 z dnia 25 listopada 2020 r. dotyczące doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych lub handlowych („doręczanie dokumentów”) (wersja przekształcona) (Dz.U. L 405 z 2.12.2020, s. 40–78)
DOKUMENTY POWIĄZANE
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów: Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy (COM(2015) 192 final z 6.5.2015)
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylające dyrektywę 1999/93/WE (Dz.U. L 257 z 28.8.2014, s. 73–114)
Ostatnia aktualizacja: 27.01.2021