Regulamin Parlamentu Europejskiego

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Regulamin – Dziewiąta kadencja Parlamentu

JAKIE SĄ CELE REGULAMINU?

• Regulamin określa wewnętrzną organizację oraz mechanizmy funkcjonowania jedynej instytucji UE wybieranej w wyborach bezpośrednich. Artykuł 232 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej przyznaje Parlamentowi Europejskiemu prawo przyjęcia regulaminu wewnętrznego.
• Dokument obejmuje wszystkie aspekty proceduralne prac parlamentarnych.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Regulamin obejmuje następujące aspekty życia parlamentarnego:

Posłowie do Parlamentu Europejskiego:

• wykonują swój mandat w sposób niezależny;
• mają określone przywileje i immunitety;
• muszą przestrzegać statutu posła do Parlamentu Europejskiego oraz kilku innych wymogów prawnych, w tym zasad dotyczących przejrzystości ich interesów finansowych.

Posłowie pełniący stanowiska w Parlamencie

Posłowie do Parlamentu Europejskiego wybierają Przewodniczącego, 14 wiceprzewodniczących oraz pięciu kwestorów w tajnym głosowaniu na kadencję wynoszącą dwa i pół roku.

• Przewodniczący:
  • kieruje całością prac Parlamentu i jego organów;
  • reprezentuje Parlament;
  • dba o przestrzeganie Regulaminu i utrzymanie porządku;
  • otwiera, zawiesza i zamyka posiedzenia, przewodniczy debatom i nadzoruje głosowanie;
  • rozstrzyga o dopuszczalności poprawek i innych tekstów poddawanych pod głosowanie, a także o dopuszczalności pytań parlamentarnych;
  • kieruje do komisji parlamentarnych informacje dotyczące spraw leżących w ich gestii.
• Wiceprzewodniczący pełnią określone obowiązki i zastępują Przewodniczącego w razie potrzeby.
• Kwestorzy są odpowiedzialni za sprawy administracyjne oraz finansowe bezpośrednio dotyczące posłów.
• W skład Prezydium wchodzą Przewodniczący oraz 14 wiceprzewodniczących. Prezydium podejmuje decyzje finansowe, organizacyjne i administracyjne w sprawach dotyczących Parlamentu.
• W skład Konferencji Przewodniczących wchodzą Przewodniczący Parlamentu oraz przewodniczący grup politycznych (patrz poniżej). Decyduje ona o organizacji prac Parlamentu oraz o kwestiach związanych z planowaniem prac ustawodawczych.
• Konferencja Przewodniczących Komisji składa się z przewodniczących wszystkich komisji stałych oraz specjalnych. Może przekazywać zalecenia dotyczące prac komisji oraz ustalania porządku dziennego sesji plenarnych.
• Konferencja Przewodniczących Delegacji składa się z przewodniczących wszystkich delegacji parlamentarnych do innych krajów na całym świecie. Może przekazywać zalecenia związane z pracami delegacji.
• Grupy polityczne ustanawiane są przez posłów do Parlamentu Europejskiego według kryterium podobieństwa poglądów politycznych. Każda grupa polityczna składa się z posłów wybranych w co najmniej jednej czwartej państw członkowskich, a minimalna liczba posłów konieczna do utworzenia grupy politycznej wynosi dwadzieścia trzy. Grupy otrzymują wsparcie finansowe i administracyjne w zależności od rozmiaru.
  • Niektórzy posłowie nie należą do żadnej grupy politycznej. Otrzymują wsparcie w ramach swojej działalności parlamentarnej.
  • Poszczególni posłowie z różnych grup politycznych mogą tworzyć zespoły międzypartyjne zajmujące się konkretnymi kwestiami, takimi jak dobrostan zwierząt czy zdrowie publiczne.

Procedury ustawodawcze

• zwykłe procedury ustawodawcze (pierwsze, drugie i trzecie czytanie), w ramach których Parlament działa wraz z Radą jako współprawodawca;
• procedury konsultacji, w ramach których Parlament wydaje opinię dotyczącą projektu aktu prawnego;
• procedury zgody, w ramach których wymagana jest zgoda Parlamentu na przyjęcie aktu prawnego.

Podczas stosowania tych procedur legislacyjnych Parlament zwraca szczególną uwagę na takie kwestie, jak przestrzeganie praw podstawowych, weryfikacja podstawy prawnej, przekazanie uprawnień ustawodawczych, weryfikacja zgodności finansowej i przestrzeganie zasady pomocniczości.

Procedury w ramach własnej inicjatywy

W przypadku sprawozdań z inicjatywy własnej w kwestiach ustawodawczych Parlament może zwrócić się do Komisji Europejskiej o przedstawienie wniosków (art. 47) lub przedstawić wnioski zgodnie z prawem inicjatywy przyznanym Parlamentowi w traktatach (art. 46).

Sprawozdania nieustawodawcze

Parlament może również sporządzać sprawozdania z inicjatywy własnej w kwestiach nieustawodawczych dotyczące konkretnych obszarów:

• Sprawy konstytucyjne – Regulamin określa rolę Parlamentu w przypadku zmiany traktatów UE, przystąpienia nowego kraju do UE lub decyzji kraju o wystąpieniu z UE.
• Procedury budżetowe – Regulamin obejmuje rozpatrywanie rocznego budżetu UE oraz jego wieloletnich ram finansowych.
• Umowy międzynarodowe – w przypadku umów międzynarodowych wymagana jest zgoda lub opinia Parlamentu. Parlament może być także konsultowany w sprawach dotyczących wszystkich aspektów wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa.

Stosunki z innymi instytucjami i organami UE

Parlament:

• wybiera przewodniczącego Komisji oraz wszystkich członków Komisji;
• może przyjąć wotum nieufności dla Komisji;
• uczestniczy w powoływaniu członków instytucji, takich jak Europejski Bank Centralny oraz Trybunał Obrachunkowy.

Pytania parlamentarne

Posłowie mogą kierować pytania pisemne do:

• Rady,
• Komisji lub
• Wiceprzewodniczącego Komisji/Wysokiego Przedstawiciela Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa.

Mogą również kierować pytania ustne, poddawane następnie pod debatę, do Rady lub Komisji.

Stosunki z parlamentami narodowymi

• Parlament regularnie informuje o swojej działalności parlamenty narodowe. Posłowie do Parlamentu Europejskiego i posłowie krajowi spotykają się czasami na Konferencji Komisji Parlamentarnych do Spraw Unijnych.

Sesje parlamentu

• Parlament zwołuje czterodniowe plenarne sesje miesięczne prawie każdego miesiąca w Strasburgu oraz dodatkowe sesje miesięczne w Brukseli.
• Regulamin szczegółowo określa zasady dotyczące takich kwestii, jak:
  • czas wystąpień,
  • język wystąpień i dokumentów,
  • doręczanie dokumentów,
  • głosowanie.

Komisje

• Komisje stałe przygotowują decyzje Parlamentu na szczeblu plenarnym poprzez składanie sprawozdań i innych dokumentów w zakresie ich kompetencji.
• Komisje specjalne mogą zostać powołane na dany okres i zajmują się określonym obszarem.
• Komisje śledcze mogą zostać powołane w celu zbadania zarzutów naruszenia prawa Unii lub niewłaściwego administrowania w jego stosowaniu.

Delegacje międzyparlamentarne

Parlament powołuje wspólne komisje z parlamentami narodowymi na całym świecie i współpracuje ze Zgromadzeniem Parlamentarnym Rady Europy.

Petycje

Każdy obywatel UE ma prawo do składania petycji do Parlamentu w sprawach objętych zakresem działalności UE, które dotyczą go bezpośrednio.

DATA WEJŚCIA W ŻYCIE

Regulamin wszedł w życie w dniu 2 lipca 2019 r.

KONTEKST

Aktualna wersja Regulaminu:

• Regulamin Parlamentu Europejskiego (Parlament Europejski)

Więcej informacji:

• Kompendium głównych aktów prawnych związanych z Regulaminem (Parlament Europejski).

GŁÓWNE DOKUMENTY

Regulamin – Dziewiąta kadencja Parlamentu – lipiec 2019 (Dz.U. L 302 z 22.11.2019, s. 1–128)

Regulamin Parlamentu Europejskiego – Dziewiąta kadencja Parlamentu – czerwiec 2020

Ostatnia aktualizacja: 03.07.2020