Restrukturyzacja, niewypłacalność i umorzenie długów
STRESZCZENIE DOKUMENTU:
Dyrektywa (UE) 2019/1023 w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej, umorzenia długów i zakazów prowadzenia działalności oraz w sprawie środków zwiększających skuteczność postępowań dotyczących restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów
JAKIE SĄ CELE DYREKTYWY?
- Umożliwia ona upadłym* przedsiębiorcom* skorzystanie z drugiej szansy.
- Rentowne przedsiębiorstwa znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej mogą dzięki niej łatwiej skorzystać ze środków restrukturyzacyjnych na wczesnym etapie, tak aby uniknąć niewypłacalności.
- Zmienia ona dyrektywę (UE) 2017/1132 w sprawie niektórych aspektów prawa spółek dotyczących spółek kapitałowych.
KLUCZOWE ZAGADNIENIA
W dyrektywie ustanowiono przepisy dotyczące:
- restrukturyzacji* dłużników znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej w celu niedopuszczenia do ich upadłości i zapewnienia ich rentowności;
- umorzenia długów niewypłacalnych przedsiębiorców;
- środków poprawiających skuteczność postępowań dotyczących restrukturyzacji, niewypłacalności* i umorzenia długów.
Dyrektywa daje dłużnikom możliwość skorzystania z:
- systemu wczesnego ostrzegania i z dostępnych online informacji wskazujących na możliwość pojawienia się prawdopodobieństwa niewypłacalności. System ten może obejmować następujące narzędzia:
- alarmy, w przypadkach gdy określone rodzaje płatności nie zostały dokonane;
- usługi doradcze świadczone przez podmioty publiczne i prywatne;
- zachęty dla osób trzecich, takich jak księgowi, organy podatkowe i organy ds. zabezpieczenia społecznego, mające skłonić je do sygnalizowania potencjalnych problemów;
- programów zapobiegawczych pozwalających im przeprowadzić restrukturyzację z myślą o uniknięciu upadłości, ochronie miejsc pracy i utrzymaniu prowadzonej działalności;
- mechanizmu, dzięki któremu mogą oni przez czas prowadzenia restrukturyzacji zachować całkowitą lub częściową kontrolę nad majątkiem i bieżącą działalnością przedsiębiorstwa;
- wstrzymania indywidualnych czynności egzekucyjnych* (pierwotnie przez maksymalnie 4 miesiące, z możliwością przedłużenia tego okresu do 12 miesięcy) przez czas negocjowania planu restrukturyzacji.
Plany restrukturyzacji:
- zawierają podstawowe informacje, takie jak dane identyfikujące dłużnika, jego aktywa i pasywa, zainteresowani uczestnicy i warunki planu;
- mogą być przedkładane przez dłużników, wierzycieli i specjalistów w dziedzinie restrukturyzacji;
- aby były wiążące, muszą być zatwierdzone przez organ sądowy lub administracyjny, jeżeli:
- mają wpływ na roszczenia lub udziały zainteresowanych uczestników wyrażających sprzeciw;
- przewidują nowe finansowanie;
- wiążą się z utratą ponad 25 % miejsc pracy;
- nie mają wpływu na indywidualne i zbiorowe prawa pracownicze, takie jak prawo do negocjacji zbiorowych, działań zbiorowych, informacji i konsultacji.
Państwa UE:
- mogą stosować dodatkowe warunki w odniesieniu do uzgodnień dotyczących restrukturyzacji zapobiegawczej, wstrzymania indywidualnych czynności egzekucyjnych, przyjęcia planów restrukturyzacji i umorzenia długów;
- zapewniają należytą ochronę nowego finansowania i finansowania przejściowego w ramach restrukturyzacji;
- dają upadłym przedsiębiorcom możliwość skorzystania z przynajmniej jednego postępowania pozwalającego im całkowicie umorzyć długi w ciągu trzech lat;
- zapewniają, aby wszelkie zakazy prowadzenia działalności, które mogą być nałożone na niewypłacalnego przedsiębiorcę, zostały cofnięte z chwilą umorzenia długów;
- zapewniają odpowiednie przeszkolenie członków organów sądowych i administracyjnych prowadzących postępowania dotyczące restrukturyzacji, upadłości i umorzenia długów, a także powołanych w tych postępowaniach nadzorców;
- co roku gromadzą dane dotyczące poszczególnych prowadzonych postępowań.
W przypadku gdy zachodzi prawdopodobieństwo niewypłacalności, kadra kierownicza:
- uwzględnia interesy wierzycieli, udziałowców* i innych zainteresowanych podmiotów;
- podejmuje kroki w celu uniknięcia niewypłacalności;
- unika działań, które celowo lub na skutek rażącego zaniedbania zagrażają rentowności przedsiębiorstwa.
Dyrektywa nie ma zastosowania do:
Komisja Europejska, nie później niż 17 lipca 2026 r., a następnie co pięć lat, przedstawia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu sprawozdanie dotyczące stosowania dyrektywy.
OD KIEDY DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?
Dyrektywa ma zastosowanie w państwach UE od 17 lipca 2021 r. Wyjątek stanowią przepisy dotyczące elektronicznych środków komunikacji (art. 28), które mają zastosowanie od 17 lipca 2024 r. i 17 lipca 2026 r.
KONTEKST
- Według szacunków Komisji każdego roku w UE upada 200 tys. firm, w wyniku czego pracę traci 1,7 mln osób.
- Nowe przepisy dają przedsiębiorstwom możliwość wcześniejszego skorzystania z restrukturyzacji, wspierają innowacyjność i mogą się przełożyć na powstanie 3 mln miejsc pracy. Z badań wynika, że przedsiębiorstwa zakładane przez osoby ponownie rozpoczynające działalność rozwijają się – w kategoriach uzyskiwanego obrotu i liczby pracowników – szybciej niż te zakładane przez osoby robiące to po raz pierwszy.
- Nowe przepisy uzupełniają rozporządzenie (UE) 2015/848 w sprawie transgranicznych postępowań upadłościowych w UE.
- Więcej informacji:
KLUCZOWE POJĘCIA
Upadły: osoba, która została uznana, w następstwie postępowania upadłościowego, za niewypłacalną.
Przedsiębiorca: osoba fizyczna prowadząca działalność handlową, gospodarczą, rzemieślniczą lub zawodową.
Restrukturyzacja: zmiana składu, stanu lub struktury aktywów i pasywów dłużnika.
Niewypłacalność: sytuacja finansowa, w której przedsiębiorstwo lub osoba fizyczna nie są w stanie na bieżąco regulować swoich zobowiązań.
Wstrzymanie indywidualnych czynności egzekucyjnych: czasowe zawieszenie przysługującego wierzycielowi prawa do egzekucji roszczenia wobec dłużnika.
Udziałowiec: osoba, w tym również akcjonariusz, która posiada udział własnościowy w dłużniku lub przedsiębiorstwie dłużnika.
GŁÓWNY DOKUMENT
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1023 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej, umorzenia długów i zakazów prowadzenia działalności oraz w sprawie środków zwiększających skuteczność postępowań dotyczących restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów, a także zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/1132 (dyrektywa o restrukturyzacji i upadłości) (Dz.U. L 172 z 26.6.2019, s. 18–55)
DOKUMENTY POWIĄZANE
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1132 z dnia 14 czerwca 2017 r. w sprawie niektórych aspektów prawa spółek (tekst jednolity) (Dz.U. L 169 z 30.6.2017, s. 46–127)
Kolejne zmiany dyrektywy (UE) 2017/1132 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/848 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie postępowania upadłościowego (Dz.U. L 141 z 5.6.2015, s. 19–72)
Zobacz tekst skonsolidowany.
Ostatnia aktualizacja: 08.01.2020