Celem dyrektywy (UE) 2019/771 jest zagwarantowanie właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego w Unii Europejskiej (UE) i zapewnienie przy tym konsumentom wysokiego poziomu ochrony. Jest on osiągany w drodze ustanowienia pewnych wspólnych przepisów dotyczących umów sprzedaży zawieranych między sprzedawcami a konsumentami.
Obejmują one:
zgodność towarów z umową;
dostępne środki zaradcze w przypadku braku zgodności;
sposoby korzystania z tych środków;
gwarancje handlowe.
Dyrektywa (UE) 2024/1799, która określa wspólne zasady sprzyjające naprawie towarów, zmienia dyrektywę (UE) 2019/771. Jej celem jest ułatwienie konsumentom korzystania z usług naprawy zamiast wymiany oraz uczynienie usług naprawy bardziej dostępnymi, przejrzystymi i atrakcyjnymi.
KLUCZOWE ZAGADNIENIA
Przepisy te mają zastosowanie do umów sprzedaży1 zawieranych między sprzedawcami a konsumentami, które dotyczą dostarczania towarów2.
dostarczania treści cyfrowych3 lub usług cyfrowych4, chyba że są one zawarte w towarach lub wzajemnie z nimi połączone, niezbędne do pełnienia przez te towary ich funkcji oraz dostarczane na podstawie umowy sprzedaży (towary z elementami cyfrowymi);
nośników materialnych służących wyłącznie jako nośniki treści cyfrowych (np. płyt CD, DVD).
Sprzedawcy zapewniają, aby towary dostarczane konsumentom były zgodne z umową sprzedaży. Oznacza to, że te towary:
odpowiadają uzgodnieniom umownym, na przykład nadają się do uzgodnionego celu, a ich opis, rodzaj, ilość, jakość i funkcjonalność są takie, jak określono w umowie, a także
spełniają obiektywne wymogi zgodności z umową, czyli
nadają się do celów, do których zazwyczaj używa się podobnych towarów,
odpowiadają próbce lub wzorowi, które zostały pokazane konsumentowi,
są dostarczane wraz z takimi akcesoriami, instrukcjami i opakowaniem, których konsument może zasadnie oczekiwać, oraz
posiadają cechy i właściwości, których konsument może racjonalnie oczekiwać, w tym właściwości zgodne z dyrektywą zmieniającą (UE) 2024/1799 w zakresie trwałości, możliwości naprawy, funkcjonalności, kompatybilności i bezpieczeństwa normalnego dla towarów tego samego rodzaju.
Sprzedawcy odpowiadają za brak zgodności z umową, który ujawnił się w ciągu dwóch lat od momentu dostawy. W ciągu pierwszego roku konsument nie musi udowadniać, że wada istniała w momencie dostawy.
Co się tyczy towarów z elementami cyfrowymi:
sprzedawcy informują konsumentów o wszystkich aktualizacjach niezbędnych do zachowania zgodności towarów i zapewniają im wszystkie takie aktualizacje przez okres, którego konsument może zasadnie oczekiwać. Jeżeli jednak element cyfrowy jest dostarczany w sposób ciągły, aktualizacje są udostępniane przez cały okres dostawy;
sprzedawcy odpowiadają za brak zgodności z umową, który ujawnił się w ciągu dwóch lat od momentu dostawy. Jeżeli jednak element cyfrowy jest dostarczany w sposób ciągły przez dłuższy okres, sprzedawca ponosi odpowiedzialność przez cały okres dostawy;
Zgodnie z dyrektywą zmieniającą (UE) 2024/1799, w przypadku gdy sprzedawca daje konsumentowi wybór między naprawą a wymianą jako sposobem doprowadzenia towaru do zgodności z umową, a konsument wybiera naprawę, okres odpowiedzialności zostaje jednorazowo przedłużony o 12 miesięcy.
Jeżeli towary są wadliwe (brak zgodności z umową), konsumenci mogą skorzystać z następujących środków ochrony prawnej:
wybór między naprawą a wymianą towarów: muszą zostać zrealizowane bezpłatnie, w rozsądnym terminie od momentu, w którym sprzedawca został poinformowany przez konsumenta o braku zgodności i bez większych niedogodności dla konsumenta, biorąc pod uwagę charakter i przeznaczenie towarów;
podczas naprawy, w zależności od specyfiki danego towaru, w szczególności jeżeli konsument potrzebuje mieć dany produkt stale do dyspozycji, sprzedawca może nieodpłatnie dostarczyć konsumentowi towar zastępczy, w tym towar odnowiony, na zasadzie użyczenia;
sprzedawca może dostarczyć, na wyraźne żądanie konsumenta, odnowiony towar w celu wypełnienia obowiązku wymiany towaru.
Sprzedawca może wybrać alternatywny środek ochrony prawnej, jeżeli środek wybrany przez konsumenta jest niemożliwy lub wiąże się z niewspółmiernymi kosztami dla sprzedawcy. Mogą one obejmować:
proporcjonalne obniżenie ceny;
rozwiązanie umowy sprzedaży, chyba że brak zgodności jest jedynie nieistotny.
Gwarancje handlowe:
są wiążące dla gwaranta na warunkach określonych w oświadczeniu o gwarancji i związanej z nią reklamie, w zależności od tego, które z nich są korzystniejsze dla konsumenta;
są sporządzane w jasnym i zrozumiałym języku oraz w sposób umożliwiający dostęp do nich w przyszłości;
zawierają:
oświadczenie, że w przypadku wystąpienia wad konsumentom na mocy prawa przysługują nieodpłatnie środki ochrony prawnej ze strony sprzedawcy;
wyłączyć z zakresu stosowania dyrektywy towary używane sprzedawane na aukcjach publicznych i żywe zwierzęta;
regulować aspekty ogólnego prawa umów, jak również prawa do odszkodowania, jeśli dane kwestie nie są objęte dyrektywą;
zezwolić konsumentom na wybór konkretnego środka ochrony prawnej, jeżeli brak zgodności towaru z umową ujawnia się w ciągu 30 dni po jego dostarczeniu, lub utrzymać przepisy szczegółowe dotyczące odpowiedzialności za wady ukryte.
Państwa członkowskie:
nie mogą stosować środków, w tym surowszych lub łagodniejszych przepisów zapewniających ochronę konsumentów, odbiegających od tych, które ustanowiono w dyrektywie;
mogą ustalić dłuższe okresy odpowiedzialności sprzedawcy niż te, które przewidziano w dyrektywie;
mogą zastrzec, że w celu skorzystania z praw przysługujących konsumentowi konsument musi poinformować sprzedawcę w terminie dwóch miesięcy od dnia stwierdzenia wady;
dopilnowują, aby przyjęte zostały odpowiednie i skuteczne środki zapewniające przestrzeganie dyrektywy;
informują konsumentów o prawach przysługujących im na mocy dyrektywy oraz o środkach egzekwowania tych praw;
przyjęły i opublikowały przepisy niezbędne do wykonania dyrektywy do dnia .
Uchylenie
Dyrektywa 1999/44/WE została uchylona i zastąpiona dyrektywą (UE) 2019/771 od dnia .
OD KIEDY PRZEPISY TE MAJĄ ZASTOSOWANIE?
Dyrektywa (UE) 2019/771 miała zostać transponowana do krajowych porządków prawnych do . Przepisy zawarte w dyrektywie stosuje się od dnia .
Dyrektywa zmieniająca (UE) 2024/1799 musi zostać transponowana do prawa krajowego do dnia i będzie stosowana od tego dnia.
KONTEKST
Dyrektywa ma na celu zapewnienie równowagi między wysokim poziomem ochrony konsumentów a zwiększoną konkurencyjnością przedsiębiorstw, przy jednoczesnym zapewnieniu poszanowania zasady pomocniczości.
Dyrektywa uzupełnia dyrektywę (UE) 2019/770, która zawiera przepisy dotyczące dostarczania treści cyfrowych i usług cyfrowych, w tym treści cyfrowych dostarczanych na nośnikach materialnych (takich jak płyty DVD, CD, pamięć podręczna USB i karty pamięci).
Umowa sprzedaży. Umowa, na podstawie której sprzedawca przenosi na konsumenta własność towarów, a konsument płaci w zamian ich cenę.
Towary. Wszelkie fizyczne rzeczy ruchome, w tym woda, gaz i energia elektryczna, sprzedawane w ograniczonej objętości lub w ustalonej ilości, a także materialne rzeczy ruchome, które zawierają w sobie treści cyfrowe lub usługę cyfrową lub są z takimi treściami lub usługą wzajemnie połączone w taki sposób, że brak tych treści cyfrowych lub usługi cyfrowej uniemożliwiłby tym towarom pełnienie ich funkcji (towary z elementami cyfrowymi).
Treści cyfrowe. Dane tworzone i dostarczane w postaci cyfrowej.
Usługa cyfrowa. Usługa umożliwiająca konsumentowi tworzenie, przetwarzanie, przechowywanie lub uzyskiwanie dostępu do danych w formie cyfrowej, bądź pozwalająca na wspólne korzystanie z danych w postaci cyfrowej, które zostały przesłane lub wytworzone przez konsumenta lub innych użytkowników tej usługi, lub inne formy interakcji przy pomocy takich danych.
GŁÓWNY DOKUMENT
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/771 z dnia w sprawie niektórych aspektów umów sprzedaży towarów, zmieniająca rozporządzenie (UE) 2017/2394 oraz dyrektywę 2009/22/WE i uchylająca dyrektywę 1999/44/WE (Dz.U. L 136 z , s. 28–50).
DOKUMENTY POWIĄZANE
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/770 z dnia w sprawie niektórych aspektów umów o dostarczanie treści cyfrowych i usług cyfrowych (Dz.U. L 136 z , s. 1–27).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1128 z dnia w sprawie transgranicznego przenoszenia na rynku wewnętrznym usług online w zakresie treści (Dz.U. L 168 z , s. 1–11)
Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) 2017/1128 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.