Dwa rozwijające się europejskie systemy nawigacji satelitarnej

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Rozporządzenie (UE) nr 1285/2013 w sprawie realizacji i eksploatacji europejskich systemów nawigacji satelitarnej

Decyzja nr 1104/2011/UE w sprawie warunków dostępu do usługi publicznej o regulowanym dostępie oferowanej przez globalny system nawigacji satelitarnej utworzony w ramach programu Galileo

Decyzja 2014/496/WPZiB w sprawie aspektów wdrażania, działania i użytkowania europejskiego globalnego systemu nawigacji satelitarnej mających wpływ na bezpieczeństwo Unii Europejskiej

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA I DECYZJI?

• W rozporządzeniu (UE) nr 1285/2013:
  • określono zasady zarządzania dwomaunijnymi systemami nawigacji satelitarnej, Galileo i EGNOS (europejskim systemem wspomagania satelitarnego) i ich finansowania. Na infrastrukturę każdego z nich składają się satelity i sieć stacji naziemnych;
  • dąży się do zaspokojenia potrzeb tych dwóch programów, zwłaszcza w zakresie zarządzania i bezpieczeństwa, oraz zapewnienia należytego zarządzania finansami i upowszechniania korzystania z systemów w ramach tych programów.
• W decyzji nr 1104/2011/UE określono warunki dostępu do usługi publicznej o regulowanym dostępie (PRS) oferowanej przez globalny system nawigacji satelitarnej utworzony w ramach programu Galileo.
• Decyzja 2014/496/WPZiB dotyczy aspektów wdrażania, działania i użytkowania europejskiego globalnego systemu nawigacji satelitarnej mających wpływ na bezpieczeństwo Unii Europejskiej.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Galileo

• Jego celem jest utworzenie i eksploatacja pierwszej światowej infrastruktury nawigacji satelitarnej i pozycjonowania satelitarnego (system zapewniający nawigację oraz dane o czasie i lokalizacji) przeznaczonej specjalnie do celów cywilnych, którą mogą wykorzystywać różne podmioty publiczne i prywatne w Europie i na świecie. Nowy system jest zaprojektowany w taki sposób, aby działać niezależnie od już istniejących systemów – takich jak amerykański globalny system pozycjonowania (GPS), rosyjski system GLONASS lub chiński system nawigacji satelitarnej BeiDou (BDS) – lub systemów mogących dopiero powstać;
• oprócz usługi otwartej program ten oferuje usługę publiczną o regulowanym dostępie (PRS) zarezerwowaną dla użytkowników upoważnionych przez władze publiczne (przeznaczoną do szczególnych zastosowań, które wymagają wysokiego poziomu ciągłości usług), a także wnosi wkład w świadczenie usługi poszukiwawczo-ratowniczej w ramach systemu COSPAS-SARSAT;
• został zaprojektowany tak, aby zapewnić jego interoperacyjność z innymi globalnymi systemami nawigacji satelitarnej. Ta interoperacyjność pozwoli producentom na tworzenie terminali obsługujących więcej niż jeden system.

W decyzji wykonawczej (UE) 2016/413 określono lokalizację różnych naziemnych komponentów infrastruktury Galileo, na którą składają się:

• dwa centra kontrolne – w Niemczech i we Włoszech;
• centrum monitorowania bezpieczeństwa podzielone na dwie części – we Francji i w Zjednoczonym Królestwie (1);
• centrum referencyjne – w Niderlandach.

W związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa (1) z Unii decyzja wykonawcza (UE) 2018/115 zmieniła decyzję (UE) 2016/413, rozpoczynając proces przeniesienia centrum monitorowania bezpieczeństwa ze Zjednoczonego Królestwa (1) do Hiszpanii.

EGNOS

• Jego celem jest poprawa jakości otwartych sygnałów emitowanych przez istniejące globalne systemy nawigacji satelitarnej (GNSS), a także sygnałów usługi otwartej oferowanej przez system utworzony w ramach programu Galileo;
• oferuje określone skomplikowane zastosowania o ogromnym znaczeniu dla bezpieczeństwa, takie jak naprowadzanie samolotów podczas podchodzenia do lądowania, zarówno pionowe, jak i poziome, czy nawigowanie statków w wąskich kanałach.

Finansowanie

W latach 2014–2020 UE ma przeznaczyć na działania powiązane z programami około 7 mld EUR. Komisja Europejska jest całkowicie odpowiedzialna za te dwa programy i zarządza ich finansowaniem.

Finansowanie jest przeznaczone na:

• ukończenie fazy wdrażania programu Galileo do 31 grudnia 2020 r. (np. budowę i ochronę infrastruktury kosmicznej i naziemnej);
• fazę eksploatacji programu Galileo (np. zarządzanie infrastrukturą kosmiczną i naziemną, jej utrzymanie, doskonalenie i ochronę);
• fazę eksploatacji programu EGNOS (np. zarządzanie infrastrukturą kosmiczną i naziemną, jej utrzymanie, doskonalenie i ochronę);
• zarządzanie programami Galileo i EGNOS i ich monitorowanie.

Sprawozdanie z wykonania

W 2017 r. Komisja opublikowała sprawozdanie w sprawie wdrażania programów Galileo i EGNOS. Sprawozdanie stwierdza, że w ramach programów Galileo i EGNOS zrealizowano wszystkie najważniejsze etapy, których realizację przewidziano w danym okresie, a ponadto czynione są postępy na drodze do osiągnięcia wszystkich celów związanych z wdrożeniem programów przewidzianych na 2020 r.

Agencja Europejskiego GNSS oraz Europejska Agencja Kosmiczna (ESA)

W rozporządzeniu określono rolę Agencji Europejskiego GNSS i Europejskiej Agencji Kosmicznej, kładąc nacisk na zasadę ścisłego podziału zadań i zakresu odpowiedzialności między poszczególne podmioty (w szczególności Komisję, Agencję Europejskiego GNSS i ESA, pod ogólnym nadzorem Komisji) zaangażowane w zarządzanie programami Galileo i EGNOS.

GNSS

W kontekście GNSS (globalnego systemu nawigacji satelitarnej) należy wspomnieć o dwóch dodatkowych decyzjach.

• W decyzji nr 1104/2011/UE określono warunki dostępu do usługi publicznej o regulowanym dostępie (PRS) oferowanej przez globalny system nawigacji satelitarnej (GNSS) utworzony w ramach programu Galileo dla państw członkowskich, Rady, Komisji, ESDZ, agencji UE, państw niebędących członkami UE i organizacji międzynarodowych. Usługa publiczna o regulowanym dostępie (PRS) to bezpieczna i zakodowana usługa przeznaczona do szczególnych zastosowań, która musi być operacyjna nawet w sytuacjach kryzysowych, kiedy inne usługi mogą nie zadziałać. Dostęp do tej usługi jest zastrzeżony dla użytkowników upoważnionych, głównie organów publicznych, takich jak policja, organy odpowiedzialne za kontrole graniczne lub organy odpowiedzialne za ochronę ludności.
• Decyzja 2014/496/WPZiB dotyczy aspektów wdrażania, działania i użytkowania europejskiego globalnego systemu nawigacji satelitarnej (GNSS) mających wpływ na bezpieczeństwo Unii Europejskiej. Określono w niej obowiązki, które mają być wykonywane przez Radę oraz Wysokiego Przedstawiciela Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, aby oddalić zagrożenie bezpieczeństwa UE lub któregoś jej państwa członkowskiego bądź jej państw członkowskich lub złagodzić poważną szkodę dla podstawowych interesów UE lub któregoś jej państwa członkowskiego bądź jej państw członkowskich wynikające z wdrożenia, działania i wykorzystywania europejskiego globalnego systemu nawigacji satelitarnej (GNSS), w szczególności w wyniku sytuacji międzynarodowej wymagającej działania UE lub w przypadku zagrożenia dla samego tego systemu lub jego działania.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE I DECYZJE MAJĄ ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie (UE) nr 1285/2013 ma zastosowanie od dnia 1 stycznia 2014 r.

Decyzja nr 1104/2011/UE ma zastosowanie od dnia 5 listopada 2011 r.

Decyzja 2014/496/WPZiB ma zastosowanie od dnia 22 lipca 2014 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Kosmos (Komisja Europejska).

GŁÓWNE DOKUMENTY

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1285/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie realizacji i eksploatacji europejskich systemów nawigacji satelitarnej oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 876/2002 i rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 683/2008 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 1–24)

Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1104/2011/UE z dnia 25 października 2011 r. w sprawie warunków dostępu do usługi publicznej o regulowanym dostępie oferowanej przez globalny system nawigacji satelitarnej utworzony w ramach programu Galileo (Dz.U. L 287 z 4.11.2011, s. 1–8)

Decyzja Rady 2014/496/WPZiB z dnia 22 lipca 2014 r. w sprawie aspektów wdrażania, działania i użytkowania europejskiego globalnego systemu nawigacji satelitarnej mających wpływ na bezpieczeństwo Unii Europejskiej i uchylająca wspólne działanie 2004/552/WPZiB (Dz.U. L 219 z 25.7.2014, s. 53–55)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wdrażania programów Galileo i EGNOS oraz wyników działalności Agencji Europejskiego GNSS (COM(2017) 616 final z 23.10.2017)

Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2016/413 z dnia 18 marca 2016 r. określająca lokalizację infrastruktury naziemnej systemu ustanowionego w ramach programu Galileo i ustanawiająca środki konieczne do zapewnienia jego funkcjonowania oraz uchylająca decyzję wykonawczą 2012/117/UE (Dz.U. L 74 z 19.3.2016, s. 45–49)

Kolejne zmiany decyzji wykonawczej (UE) nr 2016/413 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 912/2010 z dnia 22 września 2010 r. ustanawiające Agencję Europejskiego GNSS, uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1321/2004 w sprawie ustanowienia struktur zarządzania europejskimi programami radionawigacyjnymi i zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 683/2008 (Dz.U. L 276 z 20.10.2010, s. 11–21)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 16.07.2020

(1) Zjednoczone Królestwo wystąpiło z Unii Europejskiej i z dniem 1 lutego 2020 r. stało się państwem trzecim (państwem niebędącym członkiem UE).