Zwalczanie poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Decyzja nr 1082/2013/UE w sprawie poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia

JAKIE SĄ CELE NINIEJSZEJ DECYZJI?

W niniejszej decyzji ustanowiono zasady dotyczące nadzoru epidemiologicznego, monitorowania poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia, wczesnego ostrzegania o nich i ich zwalczania, w tym planowania gotowości i reagowania związanego z tymi działaniami, aby skoordynować i uzupełnić polityki krajowe.
Celem niniejszej decyzji jest wspieranie współpracy i koordynacji między krajami Unii Europejskiej, aby:
- usprawnić zapobieganie rozprzestrzenianiu się przez granice krajów UE poważnych chorób u ludzi i wspieranie kontroli ich rozprzestrzeniania, oraz
- zwalczać inne poważne transgraniczne zagrożenia zdrowia w celu przyczynienia się do wysokiego poziomu ochrony zdrowia publicznego w UE.
W decyzji tej sprecyzowano również metody współpracy i koordynacji między poszczególnymi podmiotami na szczeblu UE.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Zakres decyzji nr 1082/2013/UE obejmuje:
- zagrożenia o pochodzeniu biologicznym, takie jak choroby zakaźne*, oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe oraz biotoksyny,
- zagrożenia o pochodzeniu chemicznym, środowiskowym lub o pochodzeniu nieznanym,
- planowanie gotowości i reagowania z naciskiem na koordynację w ramach całej UE, aby wesprzeć działania poszczególnych krajów,
- wspólne zamówienia, które mają umożliwić krajom składowanie szczepionek i produktów leczniczych,
- nadzór epidemiologiczny* i monitorowanie doraźne,
- ustanowienie systemu szybkiego ostrzegania w celu przekazywania na szczeblu UE ostrzeżeń dotyczących poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia – „system wczesnego ostrzegania i reagowania” (EWRS),
- procedury reagowania w sytuacjach nadzwyczajnych,
- ustanowienie Komitetu ds. Bezpieczeństwa Zdrowia złożonego z przedstawicieli poszczególnych krajów, którego celem jest wspieranie wymiany informacji, koordynowanie działań w zakresie planowania gotowości i reagowania oraz komunikacja z obywatelami i pracownikami służby zdrowia.
Kraje UE w terminie do dnia 7 listopada 2014 r. przedstawiły Komisji aktualizacje na temat stanu planowania gotowości i reagowania na szczeblu krajowym, co mają czynić co trzy lata.
Dnia 7 grudnia 2015 r. Komisja przedłożyła Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące wdrażania niniejszej decyzji i będzie podobne sprawozdania składać co trzy lata.
Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób odgrywa kluczową rolę w identyfikacji, ocenie oraz powiadamianiu o bieżących i pojawiających się zagrożeniach dla zdrowia ludzkiego ze strony chorób zakaźnych.

OD KIEDY NINIEJSZA DECYZJA MA ZASTOSOWANIE?

Decyzja nr 1082/2013/UE ma zastosowanie od 6 listopada 2013 r.

KONTEKST

W ostatnich latach wskaźniki częstotliwości występowania chorób zakaźnych w UE spadły lub pozostały na stabilnym poziomie. Mogą jednak wystąpić nowe typy infekcji, co pokazuje przykład HIV/AIDS w latach 80., wariantów choroby Creutzfeldta-Jakoba w latach 90., epidemii zespołu ostrej niewydolności oddechowej (SARS) w 2003 r., a niedawno pandemii grypy (H1N1) w 2009 r., ognisk gorączki krwotocznej ebola w 2014 r. czy wirusa Zika w 2016 r. Rosnącym problemem zdrowia publicznego jest też oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe. Po wykryciu tych zagrożeń wszyscy skorzystają na procedurach wczesnego reagowania w UE lub nawet w skali całego świata.
System EWRS umożliwia stałą łączność między Komisją a właściwymi organami odpowiedzialnymi na szczeblu krajowym, dzięki czemu są one w stanie ostrzegać, dokonywać ocen zagrożenia zdrowia publicznego oraz określać środki*, które mogą być konieczne dla ochrony zdrowia publicznego.
Więcej informacji:
- „Gotowość i reagowanie w sytuacji zagrożenia” na stronie internetowej Komisji Europejskiej.
W związku z wybuchem epidemii COVID-19 i wprowadzeniem środków w celu łagodzenia skutków kryzysu Komisja Europejska przyjęła:

* KLUCZOWE POJĘCIA

Choroba zakaźna: choroba zakaźna powodowana czynnikiem zakaźnym, która jest przenoszona z człowieka na człowieka w wyniku bezpośredniego kontaktu z osobą zakażoną lub w sposób pośredni, taki jak narażenie na kontakt z wektorem, zwierzęciem, produktem lub środowiskiem bądź w wyniku wymiany płynów skażonych czynnikiem chorobotwórczym.

Nadzór epidemiologiczny: systematyczne gromadzenie, rejestracja, analiza, interpretacja i upowszechnianie danych dotyczących chorób zakaźnych i powiązanych szczególnych problemów zdrowotnych.

Środek ochrony zdrowia publicznego: decyzja lub czynność, która ma na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób lub skażeń, ich monitorowanie lub kontrolę lub zwalczanie poważnego ryzyka dla zdrowia publicznego lub zmniejszanie ich wpływu na zdrowie publiczne.

GŁÓWNY DOKUMENT

Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1082/2013/UE z dnia 22 października 2013 r. w sprawie poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia oraz uchylająca decyzję nr 2119/98/WE (Dz.U. L 293 z 5.11.2013, s. 1–15)

Kolejne zmiany do decyzji 1082/2013/UE zostały włączone do tekstu podstawowego. Niniejszy tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady – Sprawozdanie dotyczące wdrożenia decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1082/2013/UE z dnia 22 października 2013 r. w sprawie poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia oraz uchylającej decyzję nr 2119/98/WE (COM(2015) 617 final z 7.12.2015)

Ostatnia aktualizacja: 28.05.2020