Zharmonizowany pomiar inflacji w całej UE
STRESZCZENIE DOKUMENTU:
Rozporządzenie (UE) 2016/792 – zharmonizowane wskaźniki cen konsumpcyjnych oraz wskaźnik cen nieruchomości mieszkalnych
JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?
Rozporządzenie ustanawia wspólne zasady dotyczące opracowywania, tworzenia i rozpowszechniania zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych oraz wskaźnika cen nieruchomości mieszkalnych na poziomie unijnym i krajowym.
KLUCZOWE ZAGADNIENIA
- Rozporządzenie ma zastosowanie do następujących wskaźników:
- zharmonizowanego wskaźnika cen konsumpcyjnych* (HICP);
- zharmonizowanego wskaźnika cen konsumpcyjnych przy stałych stawkach podatkowych (HICP-CT);
- zharmonizowanego wskaźnika cen nieruchomości mieszkalnych zamieszkiwanych przez właściciela (OOH);
- zharmonizowanego wskaźnika cen nieruchomości mieszkalnych (HPI).
- Organy krajowe państw UE:
- przekazują zharmonizowane wskaźniki urzędowi statystycznemu Komisji Europejskiej – Eurostatowi;
- każdego roku przekazują zaktualizowane wagi kategorii produktów dla wskaźników.
- Wszelkie zmiany w cenach nieruchomości mieszkalnych nabywanych przez gospodarstwa domowe lub w cenach innych produktów nabywanych przez gospodarstwa domowe w roli właścicieli zamieszkiwanych przez siebie nieruchomości mieszkalnych są ujęte w OOH, ale nie są ujęte w HICP i HICP-CT.
- Ponadto dane dotyczące następujących towarów i usług nie są ujęte w HICP i HICP-CT:
- narkotyki,
- gry hazardowe,
- prostytucja,
- ubezpieczenia na życie,
- usługi pośrednictwa finansowego mierzone pośrednio (FISIM) – instytucje finansowe podają wartość usług pośrednictwa finansowego, ale nie pobierają jej bezpośrednio.
- W celu zapewnienia jednolitych warunków tworzenia porównywalnych zharmonizowanych wskaźników Komisja może przyjąć dalsze środki, pod warunkiem że nie nakładają one znacznego dodatkowego obciążenia na organy krajowe. Obejmują one:
- dobór próby i reprezentatywności,
- zbieranie oraz analizowanie i uwzględnianie cen,
- podmiany i korekty jakości,
- opracowywanie wskaźników,
- dokonywanie rewizji,
- wskaźniki specjalne,
- analizowanie i uwzględnianie produktów* w specyficznych obszarach.
- Organy krajowe przekazują Eurostatowi dane dotyczące wskaźników HICP oraz HICP-CT co miesiąc, a dane dotyczące wskaźników cen HPI oraz OOH – co kwartał.
- Zharmonizowane wskaźniki i ich wskaźniki częściowe zostają dostosowane do nowego wspólnego okresu odniesienia w przypadku dużej zmiany metodologicznej lub co dziesięć lat, począwszy od 2015 r.
- Do dnia 31 grudnia 2018 r. Komisja miała przygotować sprawozdanie dotyczące objęcia wskaźnika cen OOH zakresem HICP.
- Do dnia 13 września 2020 r. Komisja miała przygotować sprawozdanie dotyczące wykorzystania uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych.
Akt wykonawczy
W 2020 r. Komisja przyjęła rozporządzenie wykonawcze (UE) 2020/1148, które określa specyfikacje metodologiczne i techniczne zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2016/792 w odniesieniu do zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych oraz wskaźnika cen nieruchomości mieszkalnych. Rozporządzenie:
- ustanawia jednolite warunki tworzenia:
- HICP i HICP-CT oraz
- wskaźnika cen OOH i HPI;
- włącza odpowiednie przepisy rozporządzeń – oraz uchyla te rozporządzenia – (WE) nr 1749/96, (WE) nr 2214/96, (WE) nr 1687/98, (WE) nr 2646/98, (WE) nr 1617/1999, (WE) nr 2166/1999, (WE) nr 2601/2000, (WE) nr 2602/2000, (WE) nr 1920/2001, (WE) nr 1921/2001, (WE) nr 1708/2005, (WE) nr 701/2006, (WE) nr 330/2009, (UE) nr 1114/2010 i (UE) nr 93/2013, przyjętych na podstawie rozporządzenia (WE) nr 2494/95 (które rozporządzenie (UE) 2016/792 również zastępuje i uchyla).
OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?
Rozporządzenie (UE) 2016/792 ma zastosowanie od dnia 13 czerwca 2016 r. Zostało zastosowane po raz pierwszy do danych dotyczących stycznia 2017 r.
KONTEKST
- Wskaźnik HICP służy do pomiaru inflacji na poziomie UE i krajowym. Komisja oraz Europejski Bank Centralny używają go do oceny stabilności cen w państwach UE oraz w strefie euro.
- Porównywalne statystyki dotyczące cen charakteryzujące się wysoką jakością są niezbędne dla osób odpowiedzialnych za politykę publiczną w UE, badaczy i wszystkich obywateli UE.
Więcej informacji:
KLUCZOWE POJĘCIA
Cena konsumpcyjna: cena zakupu płacona przez gospodarstwa domowe, w drodze transakcji pieniężnych, celem nabycia poszczególnych produktów.
Produkty: towary i usługi.
GŁÓWNY DOKUMENT
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/792 z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych oraz wskaźnika cen nieruchomości mieszkalnych i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 2494/95 (Dz.U. L 135 z 24.5.2016, s. 11–38)
DOKUMENTY POWIĄZANE
Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/1148 z dnia 31 lipca 2020 r. określające specyfikacje metodologiczne i techniczne zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/792 w odniesieniu do zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych oraz wskaźnika cen nieruchomości mieszkalnych (Dz.U. L 252 z 4.8.2020, s. 12–23)
Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące wykonywania uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych przekazanego Komisji na mocy rozporządzenia (UE) 2016/792 w sprawie zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych oraz wskaźnika cen nieruchomości mieszkalnych (COM(2020) 354 final z 4.8.2020)
Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące stosowności objęcia wskaźnika cen nieruchomości mieszkalnych zamieszkiwanych przez właściciela (OOH) zakresem zharmonizowanego wskaźnika cen konsumpcyjnych (HICP) (COM(2018) 768 final z 29.11.2018)
Ostatnia aktualizacja: 21.10.2020