Porozumienia o udzieleniu licencji ograniczające konkurencję są sprzeczne z regułami konkurencji Unii Europejskiej (UE). Takie porozumienia mogą także mieć pozytywne skutki, które przewyższają ich skutki ograniczające konkurencję. Nowe rozporządzenie o wyłączeniu grupowym* oraz wytyczne dotyczące porozumień o transferze technologii* tworzą bezpieczny obszar dla wielu porozumień o udzieleniu licencji.
Rozporządzenie Komisji (UE) nr 316/2014 z dnia 21 marca 2014 r. w sprawie stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do kategorii porozumień o transferze technologii
Na mocy prawa własności intelektualnej posiadaczom praw własności intelektualnej przysługują pewne wyłączne prawa. Dzięki nim mogą oni uniemożliwić osobom nieupoważnionym korzystanie z ich własności intelektualnej, a także mogą wykorzystywać swoją własność, w szczególności poprzez udzielanie licencji osobom trzecim. Porozumienia o transferze technologii dotyczą udzielania licencji na korzystanie z technologii i mogą być dwustronne lub wielostronne (grupy patentów*).
W marcu 2014 r. Komisja Europejska przyjęła rozporządzenie o wyłączeniu grupowym dotyczące transferu technologii (TTBER), zastępujące tekst z 2004 r. Wyjaśnia ono, w jaki sposób prawa konkurencji UE (w tym przypadku art. 101 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej) mają zastosowanie do niektórych kategorii porozumień o udzieleniu licencji oraz określa kryteria stosowane do oceny tych porozumień. Tak jak w przypadku poprzednich przepisów towarzyszą mu wytyczne dotyczące zastosowania reguł.
Zakres stosowania i wyłączenia
Rozporządzenie TTBER nie dotyczy porozumień o udzieleniu licencji zawartych pomiędzy przedsiębiorstwami o ograniczonej władzy rynkowej (czyli takich, których udział w rynku nie przekracza 20% w przypadku porozumień o transferze technologii między konkurentami i 30% w przypadku porozumień o transferze technologii między podmiotami niebędącymi konkurentami), które spełniają określone warunki. Uważa się, że nie mają one skutków antykonkurencyjnych lub że, jeżeli jednak mają, ich skutki pozytywne przewyższają negatywne, a tym samym nie naruszają prawa ochrony konkurencji UE.
Rozporządzenie TTBER ma zastosowanie do postanowień o udzieleniu licencji w porozumieniach badawczo-rozwojowych wyłącznie w przypadku, gdy określone rozporządzenia o wyłączeniu grupowym dotyczące porozumień badawczo-rozwojowych oraz porozumień specjalistycznych* nie mają zastosowania.
Rozporządzenie TTBER ma zastosowanie wyłącznie do porozumień dwustronnych. Wytyczne obejmują również grupy patentów.
Główne wprowadzone zmiany:
Zastosowanie
Nowe przepisy mają zastosowanie nie tylko do porozumień zawartych po ich wejściu w życie (1 maja 2014 r.). Porozumienia zawarte w ramach poprzedniego systemu musiały zostać dostosowane do nowych przepisów do 30 kwietnia 2015 r.
* Porozumienie o transferze technologii: porozumienie regulujące przekazywanie umiejętności, technologii, technik pomiędzy dwoma lub większą liczbą stron.
* Wyłączenie grupowe: na mocy niniejszych przepisów Komisja jest uprawniona do oświadczenia, że niektóre kategorie pomocy są zgodne z Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, jeżeli spełniają określone warunki. Są one przez to zwolnione z obowiązku wcześniejszego zgłoszenia i zatwierdzenia przez Komisję.
* Grupy patentów: porozumienie pomiędzy dwoma lub większą liczbą właścicieli patentów o udzieleniu licencji na korzystanie z jednego lub większej liczby ich patentów sobie nawzajem lub osobom trzecim.
* Porozumienia specjalistyczne: mają na celu promowanie współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami w zakresie specjalizacji w produkcji towarów i świadczeniu usług.
* Ograniczenie sprzedaży biernej: sprzedaż bierna występuje, gdy strona odpowiada na niezamówione żądania od indywidualnych klientów.
* Zobowiązania do udzielania licencji zwrotnych: w przypadku umowy licencyjnej licencjobiorca może być zobowiązany do ujawnienia i przeniesienia wszystkich wprowadzonych usprawnień (w tym powiązanej nabytej wiedzy) w licencjonowanej technologii na okres licencjonowania.
Akt |
Wejście w życie |
Termin transpozycji przez państwa członkowskie |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
1.5.2014 |
- |
Komunikat Komisji - Wytyczne w sprawie stosowania art. 101 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do porozumień o transferze technologii (Dz.U. C 89 z 28.3.2014, s. 3-50)
Ostatnia aktualizacja: 29.07.2015