02012R0748 — PL — 18.05.2021 — 010.001


Dokument ten służy wyłącznie do celów informacyjnych i nie ma mocy prawnej. Unijne instytucje nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jego treść. Autentyczne wersje odpowiednich aktów prawnych, włącznie z ich preambułami, zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i są dostępne na stronie EUR-Lex. Bezpośredni dostęp do tekstów urzędowych można uzyskać za pośrednictwem linków zawartych w dokumencie

►B

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 748/2012

z dnia 3 sierpnia 2012 r.

ustanawiające przepisy wykonawcze dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dotyczące certyfikacji organizacji projektujących i produkujących

(wersja przekształcona)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(Dz.U. L 224 z 21.8.2012, s. 1)

zmienione przez:

 

 

Dziennik Urzędowy

  nr

strona

data

►M1

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 7/2013 z dnia 8 stycznia 2013 r.

  L 4

36

9.1.2013

►M2

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 69/2014 z dnia 27 stycznia 2014 r.

  L 23

12

28.1.2014

►M3

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2015/1039 z dnia 30 czerwca 2015 r.

  L 167

1

1.7.2015

 M4

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2016/5 z dnia 5 stycznia 2016 r.

  L 3

3

6.1.2016

►M5

ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2019/897 z dnia 12 marca 2019 r.

  L 144

1

3.6.2019

►M6

ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2020/570 z dnia 28 stycznia 2020 r.

  L 132

1

27.4.2020

►M7

ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2021/699 z dnia 21 grudnia 2020 r.

  L 145

1

28.4.2021


sprostowane przez:

 C1

Sprostowanie, Dz.U. L 146, 5.6.2019, s.  116 (2019/897)




▼B

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 748/2012

z dnia 3 sierpnia 2012 r.

ustanawiające przepisy wykonawcze dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dotyczące certyfikacji organizacji projektujących i produkujących

(wersja przekształcona)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)



Artykuł 1

Zakres zastosowania i definicje

1.  

Niniejsze rozporządzenie ustanawia, zgodnie z art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, wspólne wymagania techniczne i administracyjne procedury certyfikacji w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska wyrobów, części i akcesoriów, określające szczegółowo:

a) 

wydawanie certyfikatów typu, ograniczonych certyfikatów typu, uzupełniających certyfikatów typu oraz dokonywanie zmian w tych certyfikatach;

b) 

wydawanie świadectw zdatności do lotu, ograniczonych świadectw zdatności do lotu, zezwoleń na loty i autoryzowanych poświadczeń produkcji/obsługi;

c) 

wydawanie zatwierdzeń projektów napraw;

d) 

wykazywanie zgodności z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska;

e) 

wydawanie świadectw zdatności w zakresie hałasu;

f) 

znakowanie wyrobów, części i akcesoriów;

g) 

certyfikacja niektórych części i akcesoriów;

h) 

certyfikacja organizacji projektujących i produkujących;

i) 

wydawanie dyrektyw zdatności.

2.  

Dla celów niniejszego rozporządzenia mają zastosowanie następujące definicje:

a) 

„JAA” oznacza wspólne władze lotnicze;

b) 

„JAR” oznacza wspólne wymagania lotnicze;

c) 

„część 21” oznacza wymagania i procedury dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz organizacji projektujących i produkujących, ustanowione w załączniku I do niniejszego rozporządzenia;

▼M6 —————

▼B

e) 

„główne miejsce prowadzenia działalności” oznacza siedzibę główną lub siedzibę statutową przedsiębiorstwa, gdzie sprawowane są główne funkcje finansowe i prowadzona jest kontrola działalności, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu;

f) 

„artykuł” oznacza każdą część i akcesorium przeznaczone do cywilnego statku powietrznego;

g) 

„ETSO” oznacza europejską normę techniczną. Europejska norma techniczna to szczegółowe wymagania zdatności do lotu wydane przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego („Agencję”) w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami niniejszego rozporządzenia, jako minimalna norma jakości w odniesieniu do niektórych artykułów;

h) 

„EPA” oznacza europejskie zatwierdzenie części. Europejskie zatwierdzenie części artykułu oznacza, że artykuł został wyprodukowany zgodnie z zatwierdzonymi danymi projektowymi nienależącymi do posiadacza certyfikatu typu na związany z nimi wyrób, z wyłączeniem artykułów ETSO;

i) 

„statek powietrzny ELA1” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) 

samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200  kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) 

szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200  kg;

(iii) 

balon o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400  m3 w przypadku balonów na ogrzane powietrze, 1 050  m3 w przypadku balonów gazowych, 300 m3 w przypadku balonów gazowych na uwięzi;

(iv) 

sterowiec zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób i o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400  m3 w przypadku sterowców na ogrzane powietrze i 1 000  m3 w przypadku sterowców gazowych;

j) 

„statek powietrzny ELA2” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) 

samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000  kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) 

szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000  kg;

(iii) 

balon;

(iv) 

sterowiec na ogrzane powietrze;

(v) 

sterowiec gazowy posiadający wszystkie z wymienionych poniżej cech:

— 
3 % maksymalnego ciężaru statycznego,
— 
ciąg niewektorowany (poza ciągiem odwróconym),
— 
konwencjonalna i prosta budowa: konstrukcji, systemu sterowania oraz układu balonetu,
— 
układ sterowania bez wspomagania;
(vi) 

bardzo lekki wiropłat;

▼M5

k) 

„dane dotyczące zgodności operacyjnej (OSD)” oznaczają dane, które są częścią certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu lub uzupełniającego certyfikatu typu statku powietrznego, obejmujące wszystkie poniższe elementy:

(i) 

minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień pilota dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(ii) 

określenie zakresu pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów lub danych tymczasowych umożliwiających kwalifikację wstępną;

(iii) 

minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(iv) 

określenie na użytek personelu pokładowego typu lub wariantu statku powietrznego oraz danych specyficznych dla odnośnego typu;

(v) 

główny wykaz wyposażenia minimalnego.

▼B

Artykuł 2

Certyfikacja wyrobów, części i akcesoriów

1.  
Na wyroby, części i akcesoria wydawane są certyfikaty wyszczególnione w załączniku I (część 21).
2.  
W drodze odstępstwa od ust. 1, statek powietrzny, w tym każdy zamontowany wyrób, część i akcesorium, które nie jest zarejestrowane w państwie członkowskim, nie podlega przepisom załącznika I (część 21) – podczęść H i podczęść I. Nie podlega także przepisom załącznika I (część 21) – podczęść P, z wyjątkiem sytuacji, gdy znaki rejestracyjne statku powietrznego zostają nadane przez państwo członkowskie.

Artykuł 3

Zachowanie ważności certyfikatu typu i odpowiednich świadectw zdatności do lotu

1.  

W odniesieniu do wyrobów, które uzyskały certyfikat typu lub dokument pozwalający na wydanie świadectwa zdatności do lotu, wystawione przez państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., zastosowanie mają następujące przepisy:

a) 

wyrób uznaje się za posiadający certyfikat typu wydany zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

▼M2

(i) 

podstawą jego certyfikacji typu była:

— 
podstawa certyfikacji typu JAA dla wyrobów, które były certyfikowane zgodnie z procedurami JAA określonymi w arkuszu danych JAA, lub
— 
dla pozostałych wyrobów – podstawa certyfikacji typu określona w arkuszu danych certyfikatu typu państwa projektu, jeżeli państwem projektu było:
— 
państwo członkowskie, chyba że, biorąc pod uwagę w szczególności stosowane specyfikacje certyfikacyjne i doświadczenie związane z użytkowaniem, Agencja ustali, że taka podstawa certyfikacji typu nie zapewnia bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie, lub
— 
państwo, z którym państwo członkowskie zawarło umowę dwustronną w sprawie zdatności do lotu lub umowę podobną, zgodnie z którą wyroby te zostały certyfikowane na podstawie specyfikacji certyfikacyjnych państwa projektu, chyba że Agencja ustali, iż takie specyfikacje certyfikacyjne bądź też doświadczenia związane z użytkowaniem lub system bezpieczeństwa państwa projektu nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie.

Agencja dokonuje pierwszej oceny skutków przepisów tiret drugiego w celu przygotowania dla Komisji opinii dotyczącej ewentualnych zmian w niniejszym rozporządzeniu;

▼B

(ii) 

właściwymi wymogami w zakresie ochrony środowiska naturalnego były wymogi ustanowione w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, mające zastosowanie do danego wyrobu;

(iii) 

właściwymi dyrektywami zdatności były dyrektywy państwa projektu;

b) 

projekt danego statku powietrznego, pozostającego w rejestrze państwa członkowskiego przed dniem 28 września 2003 r., jest uznawany za zatwierdzony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) 

jego podstawowy projekt typu był częścią certyfikatu typu, o którym mowa w lit. a);

(ii) 

wszystkie zmiany w podstawowym projekcie typu, które nie zostały objęte odpowiedzialnością posiadacza certyfikatu typu, zostały zatwierdzone; oraz

(iii) 

spełnione zostały dyrektywy zdatności wydane lub przyjęte przez rejestrujące państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., w tym wszelkie zmiany dyrektyw zdatności obowiązujące w państwie projektu i uznane przez rejestrujące państwo członkowskie.

2.  

W odniesieniu do wyrobów, które w dniu 28 września 2003 r. były w trakcie procesu certyfikacji typu prowadzonego przez JAA lub państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) 

jeżeli wyrób jest w trakcie certyfikacji w kilku państwach członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) 

nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.15 lit. a), b) i c);

▼M2

c) 

w drodze odstępstwa od załącznika I (część 21) pkt 21.A.17A podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie;

d) 

ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.20 lit. a) i d).

▼B

3.  

W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być zgodny z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzania zmiany prowadzonego przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) 

jeżeli proces zatwierdzania jest realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia posłuży najbardziej zaawansowany projekt;

b) 

nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.93;

c) 

właściwą podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie zmiany;

d) 

ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.103 lit. a) ppkt 2 i lit. b).

4.  
W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być ustalony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzającego projekt poważnej naprawy prowadzonego przez państwo członkowskie, ustalenia kontroli zgodności dokonanej według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.433 lit. a).
5.  
Świadectwo zdatności do lotu wydane przez państwo członkowskie poświadczające zgodność z certyfikatem typu określonym według ust. 1 jest uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 4

Zachowanie ważności uzupełniających certyfikatów typu

1.  
W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu wydanych przez państwo członkowskie według procedur JAA lub stosownych procedur krajowych i w odniesieniu do zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, zatwierdzonych przez państwo członkowskie według stosownych procedur krajowych, jeśli uzupełniający certyfikat typu lub zmiana były ważne w dniu 28 września 2003 r., uzupełniający certyfikat typu lub zmiana uznaje się za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia.
2.  

W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu, w przypadku których państwo członkowskie prowadziło w dniu 28 września 2003 r. proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur JAA dotyczących uzupełniającego certyfikatu typu oraz w odniesieniu do poważnych zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, w przypadku których państwo członkowskie w dniu 28 września 2003 r. prowadziło proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur krajowych, stosuje się następujące zasady:

a) 

jeżeli proces certyfikacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) 

nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.113 lit. a) i b);

c) 

właściwą podstawą certyfikacji jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o uzupełniający certyfikat typu lub zatwierdzenie poważnej zmiany;

d) 

ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.115 lit. a).

▼M2 —————

▼B

Artykuł 6

Dalsze utrzymanie ważności certyfikatów na części i akcesoria

1.  
Zatwierdzenia wydane przez państwo członkowskie dla części i akcesoriów, które pozostawały w mocy w dniu 28 września 2003 r., uznawane są za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.
2.  

W odniesieniu do części i akcesoriów, które w dniu 28 września 2003 r. przechodziły proces zatwierdzania lub autoryzacji prowadzony przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) 

jeżeli proces autoryzacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) 

nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.603;

c) 

właściwymi wymogami dotyczącymi danych ustanowionymi w załączniku I (część 21) pkt 21.A.605 są wymogi ustanowione przez właściwe państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie lub autoryzację;

d) 

ustalenia kontroli zgodności dokonane przez właściwe państwo członkowskie są uznawane za dokonane przez Agencję w rozumieniu zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.606 lit. b).

Artykuł 7

Zezwolenie na lot

Warunki ustalone przed dniem 28 marca 2007 r. przez państwa członkowskie dla zezwoleń na lot lub innych świadectw dotyczących zdatności do lotu, wydanych dla statków powietrznych nieposiadających świadectwa zdatności do lotu lub ograniczonego świadectwa zdatności do lotu wydanego na podstawie niniejszego rozporządzenia, uznaje się za ustalone zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, o ile Agencja nie stwierdziła przed dniem 28 marca 2008 r., że warunki te nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 lub niniejsze rozporządzenie.

▼M2

Artykuł 7a

Dane dotyczące zgodności operacyjnej

1.  
Posiadacz certyfikatu typu statku powietrznego wydanego przed dniem 17 lutego 2014 r. zamierzający dostarczyć nowy statek powietrzny użytkownikowi w Unii Europejskiej w dniu 17 lutego 2014 r. lub po tej dacie uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Dane dotyczące zgodności operacyjnej mogą być ograniczone do modelu, który jest przedmiotem dostawy.
2.  
Wnioskujący o wydanie certyfikatu typu statku powietrznego, w przypadku gdy stosowny wniosek został złożony przed dniem 17 lutego 2014 r. i wnioskowany certyfikat typu nie został wydany do dnia 17 lutego 2014 r., uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Wyniki kontroli zgodności przeprowadzonej przez organy w ramach czynności Rady Oceny Operacyjnej prowadzonych pod nadzorem JAA lub Agencji przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia są uznawane przez Agencję bez dodatkowej weryfikacji.
3.  
Sprawozdania Rady Oceny Operacyjnej i główne wykazy wyposażenia minimalnego przygotowane zgodnie z procedurami JAA lub przez Agencję przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia uznaje się za dane dotyczące zgodności operacyjnej zatwierdzone zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e); dane te umieszcza się w odpowiednim certyfikacie typu. Przed dniem 18 czerwca 2014 r. posiadacze odnośnych certyfikatów typu przedłożą Agencji propozycję podziału danych dotyczących zgodności operacyjnej na dane obowiązkowe i nieobowiązkowe.
4.  
Posiadacze certyfikatu typu zawierającego dane dotyczące zgodności operacyjnej są obowiązani do uzyskania przed dniem 18 grudnia 2015 r. zatwierdzenia rozszerzenia zakresu zatwierdzenia ich organizacji projektującej lub, stosownie do przypadku, procedur alternatywnych dla zatwierdzenia organizacji projektującej, w celu uwzględnienia kwestii dotyczących zgodności operacyjnej.

▼B

Artykuł 8

Organizacje projektujące

1.  
Organizacja odpowiedzialna za projektowanie wyrobów, części i akcesoriów lub za zmiany i naprawy powyższych wykazuje swoją zdolność zgodnie z załącznikiem I (częścią 21).
2.  

W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja, której głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesorium, pod warunkiem że:

a) 

to państwo jest państwem projektu; oraz

b) 

Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3.  
Zatwierdzenia organizacji projektującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 9

Organizacje produkujące

1.  
Organizacja odpowiedzialna za wytwarzanie wyrobów, części i akcesoriów wykazuje swoją zdolność zgodnie z przepisami załącznika I (część 21).
2.  

W drodze odstępstwa od ust. 1 producent, którego głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesoria, pod warunkiem że:

a) 

to państwo jest państwem produkcji; oraz

b) 

Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3.  
Zatwierdzenia organizacji produkującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

▼M5

4.  
W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja produkująca może zwrócić się do właściwego organu o zwolnienie ze stosowania wymogów ochrony środowiska, o których mowa w art. 9 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) 2018/1139 ( 1 ).

▼B

Artykuł 10

Środki podejmowane przez Agencję

1.  
Agencja opracowuje akceptowalne sposoby spełnienia wymagań (zwane dalej „AMC”), które właściwe organy, organizacje i personel mogą stosować w celu wykazania zgodności z przepisami załącznika I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.
2.  
Opracowane przez Agencję AMC nie wprowadzają nowych wymagań ani nie łagodzą wymagań zawartych w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.
3.  
Bez uszczerbku dla art. 54 i 55 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, jeżeli stosuje się akceptowalne sposoby spełnienia wymagań wydane przez Agencję, stosowne wymagania określone w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia uznaje się za spełnione bez konieczności dalszego wykazywania ich spełnienia.

Artykuł 11

Uchylenie

Rozporządzenie (WE) nr 1702/2003 traci moc.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia odczytuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia zgodnie z tabelą korelacji w załączniku III.

Artykuł 12

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.




ZAŁĄCZNIK I

CZĘŚĆ 21

Certyfikacja statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz organizacji projektujących i produkujących

▼M5

Spis treści

21.1

Zasady ogólne

SEKCJA A –

WYMAGANIA TECHNICZNE

PODCZĘŚĆ A –

POSTANOWIENIA OGÓLNE

21.A.1

Zakres

21.A.2

Podejmowanie czynności przez osobę inną niż wnioskodawca lub posiadacz certyfikatu

21.A.3 A

Awarie, niesprawności i wady

21.A.3B

Dyrektywy zdatności do lotu

21.A.4

Koordynacja projektu i produkcji

PODCZĘŚĆ B –

CERTYFIKATY TYPU I OGRANICZONE CERTYFIKATY TYPU

21.A.11

Zakres

21.A.13

Kwalifikowalność

21.A.14

Wykazanie zdolności

21.A.15

Wniosek

21.A.19

Zmiany powodujące konieczność uzyskania nowego certyfikatu typu

21.A.20

Wykazanie zgodności z podstawą certyfikacji typu, podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej i wymogami ochrony środowiska

21.A.21

Wymogi dotyczące wydawania certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu

21.A.31

Projekt typu

21.A.33

Przeglądy i próby

21.A.35

Próby w locie

21.A.41

Certyfikat typu

21.A.44

Obowiązki posiadacza

21.A.47

Zbywalność

21.A.51

Termin i ciągłość ważności

21.A.55

Przechowywanie dokumentacji

21.A.57

Podręczniki

21.A.61

Instrukcje zapewnienia ciągłej zdatności do lotu

21.A.62

Dostępność danych dotyczących zgodności operacyjnej

21.A.65

Trwała integralność strukturalna struktur samolotów

(PODCZĘŚĆ C –

NIE STOSUJE SIĘ)

PODCZĘŚĆ D –

ZMIANY W STOSUNKU DO CERTYFIKATÓW TYPU I OGRANICZONYCH CERTYFIKATÓW TYPU

21.A.90 A

Zakres

21 A.90B

Zmiany standardowe

21.A.91

Klasyfikacja zmian w certyfikacie typu

21.A.92

Kwalifikowalność

21.A.93

Wniosek

21.A.95

Wymogi dotyczące zatwierdzania drobnej zmiany

21.A.97

Wymogi dotyczące zatwierdzania poważnej zmiany

21.A.101

Podstawa certyfikacji typu, podstawa zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej i wymogi ochrony środowiska w odniesieniu do poważnej zmiany w certyfikacie typu

21.A.105

Przechowywanie dokumentacji

21.A.107

Instrukcje zapewnienia ciągłej zdatności do lotu

21.A.108

Dostępność danych dotyczących zgodności operacyjnej

21.A.109

Obowiązki i znakowanie EPA

PODCZĘŚĆ E –

UZUPEŁNIAJĄCE CERTYFIKATY TYPU

21.A.111

Zakres

21.A.112 A

Kwalifikowalność

21.A.112B

Wykazanie zdolności

21.A.113

Wniosek o uzupełniający certyfikat typu

21.A.115

Wymagania dotyczące zatwierdzenia poważnych zmian w formie uzupełniającego certyfikatu typu

21.A.116

Zbywalność

21.A.117

Zmiany w stosunku do części wyrobu objętej uzupełniającym certyfikatem typu

21.A.118 A

Obowiązki i znakowanie EPA

21.A.118B

Termin i ciągłość ważności

21.A.119

Podręczniki

21.A.120 A

Instrukcje zapewnienia ciągłej zdatności do lotu

21.A.120B

Dostępność danych dotyczących zgodności operacyjnej

PODCZĘŚĆ F –

PRODUKCJA BEZ POSIADANIA ZATWIERDZENIA ORGANIZACJI PRODUKUJĄCEJ

21.A.121

Zakres

21.A.122

Kwalifikowalność

21.A.124

Wniosek

21.A.125 A

Wydanie zezwolenia

21.A.125B

Ustalenia

21.A.125C

Termin i ciągłość ważności

21.A.126

System inspekcji produkcji

21.A.127

Próby: statek powietrzny

21.A.128

Próby: silniki i śmigła

21.A.129

Obowiązki producenta

21.A.130

Oświadczenie o zgodności

PODCZĘŚĆ G –

ZATWIERDZANIE ORGANIZACJI PRODUKUJĄCYCH

21.A.131

Zakres

21.A.133

Kwalifikowalność

21.A.134

Wniosek

21.A.135

Wydanie zatwierdzenia organizacji produkującej

21.A.139

System jakości

21.A.143

Charakterystyka

21.A.145

Wymagania dla uzyskania zatwierdzenia

21.A.147

Zmiany w zatwierdzonej organizacji produkującej

21.A.148

Zmiany lokalizacji

21.A.149

Zbywalność

21.A.151

Warunki zatwierdzenia

21.A.153

Zmiany w warunkach zatwierdzenia

21.A.157

Badania

21.A.158

Ustalenia

21.A.159

Termin i ciągłość ważności

21.A.163

Uprawnienia

21.A.165

Obowiązki posiadacza

PODCZĘŚĆ H –

ŚWIADECTWA ZDATNOŚCI DO LOTU I OGRANICZONE ŚWIADECTWA ZDATNOŚCI DO LOTU

21.A.171

Zakres

21.A.172

Kwalifikowalność

21.A.173

Klasyfikacja

21.A.174

Wniosek

21.A.175

Język

21.A.177

Zmiany lub modyfikacje

21.A.179

Zbywalność i wydanie powtórne w obrębie państw członkowskich

21.A.180

Przeglądy

21.A.181

Termin i ciągłość ważności

21.A.182

Znakowanie statku powietrznego

PODCZĘŚĆ I –

ŚWIADECTWA ZDATNOŚCI W ZAKRESIE HAŁASU

21.A.201

Zakres

21.A.203

Kwalifikowalność

21.A.204

Wniosek

21.A.207

Zmiany lub modyfikacje

21.A.209

Zbywalność i wydanie powtórne w obrębie państw członkowskich

21.A.210

Przeglądy

21.A.211

Termin i ciągłość ważności

PODCZĘŚĆ J –

ZATWIERDZENIE ORGANIZACJI PROJEKTUJĄCEJ

21.A.231

Zakres

21.A.233

Kwalifikowalność

21.A.234

Wniosek

21.A.235

Wydanie zatwierdzenia organizacji projektującej

21.A.239

System gwarantowania projektu

21.A.243

Dane

21.A.245

Wymagania dla uzyskania zatwierdzenia

21.A.247

Zmiany w systemie gwarantowania projektu

21.A.249

Zbywalność

21.A.251

Warunki zatwierdzenia

21.A.253

Zmiany w warunkach zatwierdzenia

21.A.257

Badania

21.A.258

Ustalenia

21.A.259

Termin i ciągłość ważności

21.A.263

Uprawnienia

21.A.265

Obowiązki posiadacza

PODCZĘŚĆ K –

CZĘŚCI I AKCESORIA

21.A.301

Zakres

21.A.303

Spełnianie stosownych wymagań

21.A.305

Zatwierdzanie części i akcesoriów

21.A.307

Dopuszczanie części lub akcesoriów do montażu

(PODCZĘŚĆ L –

NIE STOSUJE SIĘ)

PODCZĘŚĆ M –

NAPRAWY

21.A.431 A

Zakres

21 A.431B

Naprawy standardowe

21.A.432 A

Kwalifikowalność

21.A.432B

Wykazanie zdolności

21.A.432C

Wniosek o zatwierdzenie projektu naprawy

21.A.433

Wymagania dotyczące zatwierdzania projektu naprawy

21.A.435

Klasyfikacja i zatwierdzanie projektów naprawy

21.A.439

Produkcja części do wykonania naprawy

21.A.441

Realizacja naprawy

21.A.443

Ograniczenia

21.A.445

Nienaprawione uszkodzenie

21.A.447

Przechowywanie dokumentacji

21.A.449

Instrukcje zapewnienia ciągłej zdatności do lotu

21.A.451

Obowiązki i znakowanie EPA

(PODCZĘŚĆ N –

NIE STOSUJE SIĘ)

PODCZĘŚĆ O –

AUTORYZACJE EUROPEJSKIEJ NORMY TECHNICZNEJ

21.A.601

Zakres

21.A.602A

Kwalifikowalność

21.A.602B

Wykazanie zdolności

21.A.603

Wniosek

21.A.604

Autoryzacja ETSO na pomocnicze źródło zasilania (APU)

21.A.605

Wymagane dane

21.A.606

Wymogi dotyczące wydania autoryzacji ETSO

21.A.607

Uprawnienia z tytułu autoryzacji ETSO

21.A.608

Deklaracja projektu i osiągów (DDP)

21.A.609

Obowiązki posiadaczy autoryzacji ETSO

21.A.610

Zatwierdzanie odstępstw

21.A.611

Zmiany projektu

21.A.613

Przechowywanie dokumentacji

21.A.615

Przeglądy dokonywane przez Agencję

21.A.619

Termin i ciągłość ważności

21.A.621

Zbywalność

PODCZĘŚĆ P –

ZEZWOLENIE NA LOT

21.A.701

Zakres

21.A.703

Kwalifikowalność

21.A.705

Właściwy organ

21.A.707

Wniosek o zezwolenie na lot

21.A.708

Warunki lotu

21.A.709

Wniosek o zatwierdzenie warunków lotu

21.A.710

Zatwierdzenie warunków lotu

21.A.711

Wydanie zezwolenia na lot

21.A.713

Zmiany

21.A.715

Język

21.A.719

Zbywalność

21.A.721

Przeglądy

21.A.723

Termin i ciągłość ważności

21.A.725

Przedłużenie ważności zezwolenia na lot

21.A.727

Obowiązki posiadacza zezwolenia na lot

21.A.729

Przechowywanie dokumentacji

PODCZĘŚĆ Q –

ZNAKOWANIE WYROBÓW, CZĘŚCI I AKCESORIÓW

21.A.801

Znakowanie wyrobów

21.A.803

Postępowanie z danymi identyfikacyjnymi

21.A.804

Znakowanie części i akcesoriów

21.A.805

Znakowanie części krytycznych

21.A.807

Znakowanie artykułów ETSO

SEKCJA B –

ZASADY POSTĘPOWANIA WŁAŚCIWYCH ORGANÓW

PODCZĘŚĆ A –

POSTANOWIENIA OGÓLNE

21.B.5

Zakres

21.B.20

Obowiązki właściwego organu

21.B.25

Wymagania organizacyjne w stosunku do właściwego organu

21.B.30

Udokumentowane procedury

21.B.35

Zmiany organizacyjne i proceduralne

21.B.40

Rozstrzyganie sporów

21.B.45

Zgłaszanie/koordynacja prac

21.B.55

Przechowywanie dokumentacji

21.B.60

Dyrektywy zdatności do lotu

PODCZĘŚĆ B –

CERTYFIKATY TYPU I OGRANICZONE CERTYFIKATY TYPU

21.B.70

Specyfikacje certyfikacyjne

21.B.75

Warunki specjalne

21.B.80

Podstawa certyfikacji typu dla certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu

21.B.82

Podstawa zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej w odniesieniu do certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu statku powietrznego

21.B.85

Określenie mających zastosowanie wymogów ochrony środowiska i specyfikacji certyfikacyjnych w odniesieniu do certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu

21.B.100

Stopień zaangażowania

21.B.103

Wydawanie certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu

(PODCZĘŚĆ C –

NIE STOSUJE SIĘ)

PODCZĘŚĆ D –

ZMIANY W STOSUNKU DO CERTYFIKATÓW TYPU I OGRANICZONYCH CERTYFIKATÓW TYPU

21.B.105

Podstawa certyfikacji typu, wymogi ochrony środowiska i podstawa zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej w odniesieniu do poważnej zmiany w certyfikacie typu

21.B.107

Wydawanie zatwierdzenia zmiany w certyfikacie typu;

PODCZĘŚĆ E –

UZUPEŁNIAJĄCE CERTYFIKATY TYPU

21.B.109

Podstawa certyfikacji typu, wymogi ochrony środowiska i podstawa zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej w odniesieniu do uzupełniającego certyfikatu typu

21.B.111

Wydawanie uzupełniającego certyfikatu typu

PODCZĘŚĆ F –

PRODUKCJA BEZ POSIADANIA ZATWIERDZENIA ORGANIZACJI PRODUKUJĄCEJ

21.B.120

Badanie

21.B.125

Ustalenia

21.B.130

Wydanie zezwolenia

21.B.135

Utrzymanie w mocy zezwolenia

21.B.140

Zmiany w zezwoleniu

21.B.145

Ograniczenie, zawieszenie i cofnięcia zezwolenia

21.B.150

Przechowywanie dokumentacji

PODCZĘŚĆ G –

ZATWIERDZANIE ORGANIZACJI PRODUKUJĄCYCH

21.B.220

Badanie

21.B.225

Ustalenia

21.B.230

Wydanie certyfikatu

21.B.235

Ciągły nadzór

21.B.240

Zmiany w zatwierdzeniu organizacji produkującej

21.B.245

Zawieszenie i cofnięcie zatwierdzenia organizacji produkującej

21.B.260

Przechowywanie dokumentacji

PODCZĘŚĆ H –

ŚWIADECTWA ZDATNOŚCI DO LOTU I OGRANICZONE ŚWIADECTWA ZDATNOŚCI DO LOTU

21.B.320

Badanie

21.B.325

Wydawanie świadectw zdatności do lotu

21.B.326

Świadectwo zdatności do lotu

21.B.327

Ograniczone świadectwo zdatności do lotu

21.B.330

Zawieszenie i cofnięcie świadectw zdatności do lotu i ograniczonych świadectw zdatności do lotu

21.B.345

Przechowywanie dokumentacji

PODCZĘŚĆ I –

ŚWIADECTWA ZDATNOŚCI W ZAKRESIE HAŁASU

21.B.420

Badanie

21.B.425

Wydawanie świadectw zdatności w zakresie hałasu

21.B.430

Zawieszenie i cofnięcie świadectwa zdatności w zakresie hałasu

21.B.445

Przechowywanie dokumentacji

PODCZĘŚĆ J –

ZATWIERDZENIE ORGANIZACJI PROJEKTUJĄCEJ

PODCZĘŚĆ K –

CZĘŚCI I AKCESORIA

(PODCZĘŚĆ L – NIE STOSUJE SIĘ)

PODCZĘŚĆ M –

NAPRAWY

21.B.450

Podstawa certyfikacji typu i wymogi ochrony środowiska w odniesieniu do zatwierdzenia projektu poważnej naprawy

21.B.453

Wydawanie zatwierdzenia projektu naprawy

(PODCZĘŚĆ N –

NIE STOSUJE SIĘ)

PODCZĘŚĆ O –

AUTORYZACJE EUROPEJSKIEJ NORMY TECHNICZNEJ

21.B.480

Wydawanie autoryzacji ETSO

PODCZĘŚĆ P –

ZEZWOLENIE NA LOT

21.B.520

Badanie

21.B.525

Wydawanie zezwoleń na lot

21.B.530

Cofnięcie zezwoleń na lot

21.B.545

Przechowywanie dokumentacji

PODCZĘŚĆ Q –

ZNAKOWANIE WYROBÓW, CZĘŚCI I AKCESORIÓW

Dodatki

Dodatek I –

formularz 1 EASA – Autoryzowane poświadczenie produkcji/obsługi

▼M6

Dodatek II –

formularze 15a i 15c EASA – Poświadczenie przeglądu zdatności do lotu

▼M5

Dodatek III –

formularz 20a EASA – Zezwolenie na lot

Dodatek IV –

formularz 20b EASA – Zezwolenie na lot (wydawane przez zatwierdzone organizacje)

Dodatek V –

formularz 24 EASA – Ograniczone świadectwo zdatności do lotu

Dodatek VI –

formularz 25 EASA – Świadectwo zdatności do lotu

Dodatek VII –

formularz 45 EASA – Świadectwo zdatności w zakresie hałasu

Dodatek VIII –

formularz 52 EASA – Oświadczenie o zgodności statku powietrznego

Dodatek IX –

formularz 53 EASA – Poświadczenie obsługi

Dodatek X –

formularz 55 EASA – Certyfikat zatwierdzenia organizacji produkującej

Dodatek XI –

formularz 65 EASA – Zezwolenie na produkcję bez posiadania zatwierdzenia organizacji produkującej

Dodatek XII –

Kategorie prób w locie i odnośne kwalifikacje załogi uczestniczącej w próbach w locie 85

▼B

21.1    Postanowienia ogólne

Do celów niniejszego załącznika I (część 21) za „właściwy organ” uważa się:

a) 

organ wyznaczony przez państwo członkowskie — dla organizacji, których głównym miejscem prowadzenia działalności jest to państwo członkowskie, lub Agencję — jeżeli takie jest życzenie tego państwa członkowskiego; lub

b) 

Agencję — dla organizacji, których głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie.

SEKCJA A

WYMAGANIA TECHNICZNE

PODCZĘŚĆ A —   POSTANOWIENIA OGÓLNE

21.A.1    Zakres

Niniejsza sekcja zawiera postanowienia ogólne dotyczące praw i obowiązków wnioskodawcy i posiadacza każdego certyfikatu wydanego lub który ma być wydany zgodnie z niniejszą sekcją.

21.A.2    Podejmowanie czynności przez osobę inną niż wnioskodawca lub posiadacz certyfikatu

Czynności i zobowiązania, które mają być podjęte przez posiadacza lub wnioskującego o wydanie certyfikatu na produkt, część lub akcesorium, zgodnie z niniejszą sekcją, mogą być podjęte w jego lub jej imieniu przez każdą inną osobę prawną lub fizyczną, pod warunkiem że posiadacz lub wnioskujący o wydanie certyfikatu może wykazać, iż zawarł stosowne porozumienie z tą osobą, które gwarantuje, że obowiązki posiadacza są i będą prawidłowo realizowane.

21.A.3A    Awarie, niesprawności i wady

a) System gromadzenia, badania i analizowania danych

Posiadacz certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu, uzupełniającego certyfikatu typu, autoryzacji Europejskiej Normy Technicznej (ETSO), zatwierdzenia projektu poważnej naprawy lub każdego innego stosownego zatwierdzenia, uznanego za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia, posiada system umożliwiający gromadzenie, badanie i analizowanie sprawozdań i informacji dotyczących awarii, niesprawności, wad i innych zdarzeń, które mogą wpływać lub wpływają negatywnie na ciągłą zdatność do lotu wyrobu, części lub akcesorium objętego certyfikatem typu, ograniczonym certyfikatem typu, uzupełniającym certyfikatem typu, autoryzacją ETSO, zatwierdzeniem projektu poważnej naprawy lub każdym innym stosownym zatwierdzeniem, uznanym za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia. Informacje o tym systemie udostępnia się wszystkim znanym użytkownikom wyrobu, części lub akcesoriów oraz na żądanie każdej osobie upoważnionej na podstawie innych powiązanych rozporządzeń wykonawczych.

b) Zgłaszanie do Agencji

1. 

Posiadacz certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu, uzupełniającego certyfikatu typu, autoryzacji ETSO, zatwierdzenia projektu poważnej naprawy lub każdego innego stosownego zatwierdzenia, uznanego za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia, zgłasza do Agencji każdą awarię, niesprawność, wadę i każde inne zdarzenie, którego jest świadom i które jest związane z wyrobem, częścią lub akcesorium objętym certyfikatem typu, ograniczonym certyfikatem typu, uzupełniającym certyfikatem typu, autoryzacją ETSO, zatwierdzeniem projektu poważnej naprawy lub każdym innym stosownym zatwierdzeniem, uznanym za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia i które skutkuje lub może skutkować powstaniem stanu niebezpiecznego.

2. 

Zgłoszenia dokonuje się w postaci i na zasadach ustanowionych przez Agencję, w możliwie najszybszym trybie, w żadnym przypadku nie później niż 72 godziny po zidentyfikowaniu możliwego stanu niebezpiecznego, chyba że wyjątkowe okoliczności to uniemożliwią.

c) Badanie zgłoszonych zdarzeń

1. 

Jeżeli zdarzenie zgłoszone zgodnie z lit. b) lub zgodnie z pkt 21.A.129 lit. f) ppkt 2 lub pkt 21.A.165 lit. f) ppkt 2 wynika z wadliwości projektu lub produkcji, to posiadacz certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu, uzupełniającego certyfikatu typu, zatwierdzenia projektu poważnej naprawy, autoryzacji ETSO lub każdego innego stosownego zatwierdzenia, uznanego za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia lub, stosownie do przypadku, producent bada przyczyny wadliwości i przekazuje wyniki tych badań do Agencji wraz z informacją o podjętych lub proponowanych działaniach ją eliminujących.

2. 

Jeżeli Agencja stwierdzi, że konieczne jest podjęcie działania dla wyeliminowania wadliwości, to posiadacz certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu, uzupełniającego certyfikatu typu, zatwierdzenia projektu poważnej naprawy, autoryzacji ETSO lub każdego innego stosownego zatwierdzenia, uznanego za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia lub, stosownie do przypadku, producent przedstawia Agencji odpowiednie dane.

21.A.3B    Dyrektywy zdatności do lotu

a) Dyrektywa zdatności oznacza dokument wydany lub przyjęty przez Agencję, który nakłada obowiązek wykonania czynności na statku powietrznym w celu przywrócenia dopuszczalnego poziomu bezpieczeństwa w sytuacji, gdy dowody wskazują, że poziom bezpieczeństwa statku powietrznego może być zagrożony.

b) Agencja wydaje dyrektywę zdatności, gdy:

1. 

Agencja stwierdzi powstanie na statku powietrznym stanu niebezpiecznego będącego skutkiem wadliwości statku powietrznego, silnika, śmigła, części lub akcesoriów zamontowanych na statku powietrznym; oraz

2. 

taki stan może istnieć lub powstać na innych statkach powietrznych.

c) Jeżeli Agencja musi wydać dyrektywę zdatności dla usunięcia stanu niebezpiecznego, o którym mowa w lit. b), lub dla wykonania inspekcji, to posiadacz certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu, uzupełniającego certyfikatu typu, zatwierdzenia projektu poważnej naprawy, autoryzacji ETSO lub każdego innego stosownego zatwierdzenia, uznanego za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia:

1. 

proponuje odpowiednie działania naprawcze lub niezbędne inspekcje, lub jedno i drugie, oraz przedstawia szczegóły swoich propozycji do zatwierdzenia przez Agencję;

2. 

po zatwierdzeniu przez Agencję propozycji, o których mowa w pkt 1, udostępnia odpowiednie dane opisowe i instrukcje wykonania wszystkim znanym użytkownikom lub właścicielom wyrobu, części lub akcesorium oraz, na żądanie, każdej osobie, od której wymagane jest przestrzeganie dyrektywy zdatności.

d) Dyrektywa zdatności zawiera przynajmniej następujące informacje:

1. 

identyfikację stanu niebezpiecznego;

2. 

identyfikację statku powietrznego, którego to dotyczy;

3. 

wymagane działania;

4. 

czas wykonania wymaganych czynności;

5. 

datę wejścia w życie.

▼M2

21.A.4    Koordynacja projektu i produkcji

Każdy posiadacz certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu, uzupełniającego certyfikatu typu, autoryzacji ETSO, zatwierdzenia zmiany w certyfikacie typu lub zatwierdzenia projektu naprawy współpracuje z organizacją produkującą w zakresie niezbędnym dla zapewnienia:

a) 

należytej koordynacji projektu i produkcji, wymaganej odpowiednio przez pkt 21.A.122, pkt 21.A.130 lit. b) ppkt 3 i 4, pkt 21.A.133 i pkt 21.A.165 lit. c) ppkt 2 i 3; oraz

b) 

odpowiedniego wspierania ciągłej zdatności wyrobu, części lub urządzenia do lotu.

▼B

PODCZĘŚĆ B —   CERTYFIKATY TYPU I OGRANICZONE CERTYFIKATY TYPU

21.A.11    Zakres

Niniejsza podczęść ustanawia procedury dla wydawania certyfikatów typu dla wyrobów i ograniczonych certyfikatów typu dla statków powietrznych oraz ustanawia prawa i obowiązki wnioskujących o wydanie i posiadaczy tych certyfikatów.

21.A.13    Kwalifikowalność

Każda osoba fizyczna lub prawna, która wykazała lub jest w trakcie wykazywania swojej zdolności zgodnie z pkt 21.A.14, ma prawo wystąpić z wnioskiem o certyfikat typu lub o ograniczony certyfikat typu na warunkach ustanowionych w niniejszej podczęści.

21.A.14    Wykazanie zdolności

▼M5

a) Wnioskujący o certyfikat typu lub o ograniczony certyfikat typu wykazuje swoją zdolność poprzez posiadanie zatwierdzenia organizacji projektującej, wydanego przez Agencję zgodnie z podczęścią J.

▼B

b) W drodze odstępstwa od lit. a), w drodze alternatywnej procedury wykazywania swoich zdolności, wnioskodawca może wystąpić o zgodę Agencji na stosowanie procedur, które określają konkretne praktyki projektowe, zasoby i ciąg czynności niezbędne dla spełnienia wymagań niniejszego załącznika I (część 21), jeżeli wyrób jest jednym z następujących:

1. 

statkiem powietrznym ELA2;

2. 

silnikiem lub śmigłem zamontowanym na statku powietrznym ELA2;

3. 

silnikiem tłokowym;

4. 

śmigłem o stałym lub zmiennym skoku.

▼M5

c) W drodze odstępstwa od lit. a) wnioskodawca może wykazać swoją zdolność poprzez uzyskanie ze strony Agencji akceptacji swojego programu certyfikacji ustanowionego zgodnie z pkt 21.A.15 lit. b), w przypadku gdy wyrobem do certyfikacji jest:

1. 

statek powietrzny ELA1; lub

2. 

silnik lub śmigło zamontowane na statku powietrznym ELA1.

▼B

21.A.15    Wniosek

a) Wniosek o certyfikat typu lub o ograniczony certyfikat typu składany jest w postaci i na zasadach ustanowionych przez Agencję.

▼M7

b) Wniosek o certyfikat typu lub o ograniczony certyfikat typu obejmuje, przynajmniej, wstępne dane opisowe wyrobu, zamierzone użytkowanie wyrobu oraz rodzaje operacji, do których ma być on certyfikowany. Ponadto na potrzeby wykazania zgodności, zgodnie z pkt 21.A.20, wniosek obejmuje program certyfikacji lub zostaje uzupełniony o taki program po złożeniu pierwotnego wniosku. Program certyfikacji składa się z:

▼M5

1. 

szczegółowego opisu projektu typu, obejmującego wszystkie konfiguracje, które mają być certyfikowane;

2. 

proponowanych charakterystyk eksploatacyjnych i ograniczeń;

3. 

zamierzonego użytkowania wyrobu i rodzajów operacji, do których ma być certyfikowany;

4. 

propozycji podstawy pierwotnej certyfikacji typu, podstawy zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej i wymogów ochrony środowiska, przygotowanej zgodnie z wymogami i opcjami określonymi w pkt 21.B.80, 21.B.82 i 21.B.85;

5. 

propozycji podziału programu certyfikacji na istotne grupy czynności i danych służących wykazaniu zgodności, obejmującej propozycję sposobów spełnienia wymagań oraz odnośnych dokumentów dotyczących zgodności;

6. 

propozycji oceny istotnych grup czynności i danych służących wykazaniu zgodności w odniesieniu do prawdopodobieństwa wystąpienia niezidentyfikowanej niezgodności z podstawą certyfikacji typu, podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej i wymogami ochrony środowiska, a także w odniesieniu do potencjalnego wpływu tych niezgodności na bezpieczeństwo wyrobu lub ochronę środowiska. Proponowana ocena musi uwzględniać co najmniej elementy określone w pkt 21.B.100 lit. a) ppkt 1–4. W oparciu o tę ocenę we wniosku zawiera się propozycję dotyczącą zaangażowania Agencji w weryfikację czynności i danych służących wykazaniu zgodności; oraz

7. 

harmonogramu projektu obejmującego najważniejsze etapy jego realizacji.

c) Po pierwszym przedłożeniu Agencji wnioskodawca aktualizuje program certyfikacji, gdy zachodzą w nim zmiany mające wpływ na którykolwiek z elementów lit. b) ppkt 1–7.

▼M7

d) Wniosek o certyfikat typu lub o ograniczony certyfikat typu statku powietrznego obejmuje suplement wniosku do celów zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej lub po złożeniu pierwotnego wniosku zostaje uzupełniony o taki suplement.

▼M5

e) Wniosek o certyfikat typu lub o ograniczony certyfikat typu dla dużego samolotu lub dużego wiropłata jest ważny przez pięć lat, a wniosek o każdy inny certyfikat typu lub ograniczony certyfikat typu jest ważny przez trzy lata, chyba że wnioskodawca wykaże w chwili składania wniosku, że jego wyrób wymaga dłuższego okresu czasu na wykazanie i zadeklarowanie zgodności, a Agencja zgodzi się na taki dłuższy termin.

f) W przypadku gdy certyfikat typu lub ograniczony certyfikat typu nie został wydany lub oczywiste jest, że nie zostanie wydany w terminie przewidzianym w lit. e), wnioskodawca może:

1. 

złożyć nowy wniosek i zastosować się do podstawy certyfikacji typu, podstawy zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej oraz wymogów ochrony środowiska, ustanowionych i notyfikowanych przez Agencję zgodnie z pkt 21.B.80, 21.B.82 i 21.B.85 na dzień składania nowego wniosku; lub

2. 

wystąpić o przedłużenie terminu przewidzianego w lit. e) i zaproponować nowy termin dla wydania certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu. W takim przypadku wnioskodawca musi zastosować się do podstawy certyfikacji typu, podstawy zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej oraz wymogów ochrony środowiska, ustanowionych i notyfikowanych przez Agencję zgodnie z pkt 21.B.80, 21.B.82 i 21.B.85 w terminie ustalonym przez wnioskodawcę. Dzień ten nie może jednak poprzedzać nowego terminu zaproponowanego przez wnioskodawcę na wydanie certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu o więcej niż pięć lat w przypadku wniosku o certyfikat typu lub o ograniczony certyfikat typu dla dużego samolotu lub dużego wiropłatu oraz o więcej niż trzy lata w przypadku wniosku o jakikolwiek inny certyfikat typu lub ograniczony certyfikat typu.

▼M5 —————

▼B

21.A.19    Zmiany powodujące konieczność uzyskania nowego certyfikatu typu

Każda osoba fizyczna lub prawna proponująca zmianę wyrobu występuje o nowy certyfikat typu, jeżeli Agencja uzna, że zmiana projektu, mocy, siły ciągu lub masy jest tak znaczna, że konieczne jest przeprowadzenie w znacznym stopniu wyczerpujących badań zgodności z właściwą podstawą certyfikacji typu.

▼M5

21.A.20    Wykazanie zgodności z podstawą certyfikacji typu, podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej i wymogami ochrony środowiska

a) 

Po akceptacji przez Agencję programu certyfikacji wnioskodawca wykazuje zgodność z podstawą certyfikacji typu, podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej i wymogami ochrony środowiska, ustanowionymi i notyfikowanymi wnioskodawcy przez Agencję zgodnie z pkt 21.B.80, 21.B.82, 21.B.85, oraz udostępnia Agencji środki wykorzystane do wykazania tej zgodności.

b) 

Wnioskodawca zgłasza Agencji wszelkie trudności lub zdarzenia, jakie wystąpiły w trakcie procesu wykazywania zgodności, mogące mieć istotny wpływ na ocenę ryzyka zgodnie z pkt 21.A.15 lit. b) ppkt 6 bądź na program certyfikacji, lub z innego powodu wymagające większego stopnia zaangażowania Agencji niż uprzednio notyfikowany wnioskodawcy zgodnie z pkt 21.B.100 lit. c).

c) 

Wnioskodawca odnotowuje uzasadnienia zgodności w dokumentach dotyczących zgodności, o których mowa w programie certyfikacji.

d) 

Po zakończeniu wszystkich etapów procesu wykazywania zgodności na podstawie programu certyfikacji, łącznie z wszelkimi przeglądami i próbami zgodnie z pkt 21.A.33, a także po przeprowadzeniu wszystkich prób w locie zgodnie z pkt 21.A.35, wnioskodawca oświadcza, że:

1. 

wykazał zgodność z podstawą certyfikacji typu, podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej i wymogami ochrony środowiska, ustanowionymi i notyfikowanymi przez Agencję, stosując się do programu certyfikacji, który uzyskał akceptację ze strony Agencji; oraz

2. 

nie stwierdzono żadnej cechy ani charakterystyki, które mogłyby uczynić wyrób niebezpiecznym w użytkowaniu, do którego ma być on certyfikowany.

e) 

Wnioskodawca przedstawia Agencji oświadczenie o zgodności przewidziane w lit. d). W przypadku gdy wnioskodawca posiada odpowiednie zatwierdzenie organizacji projektującej, oświadczenie o zgodności sporządza się zgodnie z podczęścią J i przedkłada Agencji.

21.A.21    Wymogi dotyczące wydawania certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu

a) 

Aby uzyskać certyfikat typu wyrobu lub, w przypadku gdy statek powietrzny nie spełnia zasadniczych wymogów załącznika II do rozporządzenia (UE) 2018/1139, ograniczony certyfikat typu statku powietrznego, wnioskodawca:

1. 

wykazuje swoją zdolność zgodnie z pkt 21.A.14;

2. 

zapewnia zgodność z pkt 21.A.20;

3. 

jeśli na statku powietrznym zamontowane są silnik i śmigło, wykazuje:

A) 

że mają one certyfikat typu wydany lub określony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem; lub

B) 

że wykazano ich zgodność z ustanowioną przez Agencję podstawą certyfikacji typu statku powietrznego oraz wymogami ochrony środowiska określonymi i notyfikowanymi przez Agencję jako konieczne do zapewnienia bezpiecznego lotu statku powietrznego.

b) 

W drodze odstępstwa od lit. a) ppkt 2, na żądanie wnioskodawcy zawarte w oświadczeniu, o którym mowa w pkt 21 A.20 lit. d), wnioskodawca jest uprawniony do otrzymania certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu statku powietrznego wydanego zanim wnioskodawca wykazał zgodność z podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej, pod warunkiem że wnioskodawca wykaże taką zgodność przed datą, od której dane te mają być wykorzystywane w praktyce.

▼M5 —————

▼B

21.A.31    Projekt typu

a) Projekt typu składa się z:

1. 

rysunków i specyfikacji oraz wykazu tych rysunków i specyfikacji, niezbędnych dla zdefiniowania układu i cech konstrukcyjnych wyrobu, dla którego wykazano zgodność z właściwą podstawą certyfikacji typu i wymogami ochrony środowiska;

2. 

informacji o materiałach, procesach i metodach produkcji oraz montażu wyrobu, koniecznych dla zapewnienia zgodności wyrobu;

▼M2

3. 

zatwierdzonej sekcji ograniczeń zdatności do lotu w instrukcjach zapewnienia ciągłej zdatności do lotu zgodnie z definicją we właściwych specyfikacjach certyfikacyjnych; oraz

▼M5

4. 

wszelkich innych danych umożliwiających, przez porównanie, ustalenie zdatności do lotu oraz, w stosownych przypadkach, właściwości środowiskowych późniejszych wyrobów tego samego typu.

▼B

b) Każdy projekt typu musi być odpowiednio zdefiniowany.

▼M5

21.A.33    Przeglądy i próby

a) 

(Zarezerwowane)

b) 

Przed wykonaniem każdej próby, w trakcie wykazywania zgodności wymaganego na podstawie 21.A.20, wnioskodawca upewnia się:

1. 

w odniesieniu do prototypu, że

(i) 

materiały i procesy są zgodne ze specyfikacjami dla proponowanego projektu typu;

(ii) 

części wyrobu są zgodne z rysunkami w proponowanym projekcie typu; oraz

(iii) 

proces produkcji, budowy i montażu jest zgodny ze specyfikacją w proponowanym projekcie typu; oraz

2. 

w odniesieniu do urządzeń do wykonywania prób i pomiarów, które mają być zastosowane w danej próbie, że są one odpowiednie dla wykonywanej próby i prawidłowo wyskalowane.

c) 

Na podstawie weryfikacji przeprowadzonej zgodnie z lit. b) wnioskodawca składa oświadczenie o zgodności zawierające wykaz ewentualnych niezgodności, wraz z uzasadnieniem, że nie będzie to miało wpływu na wyniki prób, i umożliwia Agencji przeprowadzenie przeglądu, jaki uzna ona za niezbędny, aby sprawdzić ważność tego oświadczenia.

d) 

Wnioskodawca umożliwia Agencji:

1. 

przegląd wszelkich danych i informacji dotyczących wykazania zgodności; oraz

2. 

asystowanie przy wszelkich próbach lub przeglądach wykonywanych na potrzeby wykazania zgodności lub ich przeprowadzenie.

e) 

W odniesieniu do wszystkich prób i przeglądów, przy których Agencja asystowała lub które przeprowadziła zgodnie z lit. d) ppkt 2:

1. 

wnioskodawca przedstawia Agencji oświadczenie o zgodności przewidziane w lit. c); oraz

2. 

w okresie pomiędzy złożeniem oświadczenia o zgodności przewidzianego w lit. c) a momentem przedłożenia prototypu Agencji do przeprowadzenia próby nie wprowadza się żadnej zmiany w prototypie ani w urządzeniach do wykonywania prób i pomiarów wpływającej na ważność oświadczenia o zgodności.

▼B

21.A.35    Próby w locie

a) Próby w locie do celu uzyskania certyfikatu typu wykonywane są zgodnie z warunkami określonymi dla takich prób przez Agencję.

b) Wnioskodawca wykonuje wszelkie próby w locie, jakie Agencja uzna za niezbędne:

1. 

dla ustalenia zgodności z mającą zastosowanie podstawą certyfikacji typu i wymogami ochrony środowiska; oraz

2. 

celem ustalenia, czy istnieje wystarczająca pewność, że statek powietrzny, jego część lub akcesorium są niezawodne i prawidłowo funkcjonują, dla statków powietrznych certyfikowanych na podstawie niniejszego załącznika I (część 21), z wyłączeniem:

(i) 

szybowców i motoszybowców;

(ii) 

balonów i sterowców określonych w kategoriach ELA1 lub ELA2;

(iii) 

samolotów o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 722  kg.

c) (Zarezerwowane)

d) (Zarezerwowane)

e) (Zarezerwowane)

f) Próby w locie określone w lit. b) ppkt 2 obejmują:

1. 

dla statków powietrznych z silnikami turbinowymi typu wcześniej niestosowanego na statkach powietrznych posiadających certyfikat typu, co najmniej 300 godzin pracy przy pełnej kompletacji silników, odpowiadających wymaganiom certyfikatu typu; oraz

2. 

dla wszystkich innych statków powietrznych, co najmniej 150 godzin pracy.

▼M5

21.A.41    Certyfikat typu

Certyfikat typu i ograniczony certyfikat typu zawierają projekt typu, ograniczenia użytkowe, arkusz danych do certyfikatu typu w zakresie zdatności do lotu i emisji, mającą zastosowanie podstawę certyfikacji typu i wymogi ochrony środowiska, zgodność z którymi odnotowuje Agencja, oraz wszelkie inne warunki lub ograniczenia określone dla wyrobu we właściwych specyfikacjach certyfikacyjnych i wymogach ochrony środowiska. Certyfikat typu i ograniczony certyfikat typu statku powietrznego zawierają ponadto właściwą podstawę zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej, dane dotyczące zgodności operacyjnej oraz arkusz danych do certyfikatu typu w zakresie hałasu. Arkusz danych certyfikatu typu statku powietrznego i ograniczonego certyfikatu typu statku powietrznego zawiera zapisy dotyczące spełnienia wymagań w zakresie emisji CO2, a arkusz danych certyfikatu typu dla silnika zawiera zapisy dotyczące spełnienia wymagań w zakresie emisji spalin.

▼M7

21.A.44    Obowiązki posiadacza

Każdy posiadacz certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu:

a) 

podejmuje zobowiązania ustanowione w pkt 21.A.3 A, 21.A.3B, 21.A.4, 21.A.55, 21.A.57, 21.A.61, 21.A.62 oraz 21.A.65; i w tym celu utrzymuje zgodność z wymaganiami warunkującymi możliwość ubiegania się o certyfikat na mocy pkt 21.A.14; oraz

b) 

precyzuje sposób oznakowania zgodnie z podczęścią Q.

Począwszy od dnia 18 maja 2022 r., obowiązek wypełnienia zobowiązań wymienionych w lit. a) należy rozumieć jako odniesienie do pkt 21.A.3 A, 21.A.3B, 21.A.4, 21.A.5, 21.A.6, 21.A.7, 21.A.62 oraz 21.A.65; i w tym celu każdy posiadacz certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu utrzymuje zgodność z wymaganiami warunkującymi możliwość ubiegania się o certyfikat na mocy pkt 21.A.14;

▼B

21.A.47    Zbywalność

Certyfikat typu lub ograniczony certyfikat typu może być przeniesiony tylko na osobę prawną lub fizyczną będącą w stanie podjąć się zobowiązań zgodnie z pkt 21.A.44 i która, w tym celu, wykazała zdolność do zakwalifikowania się według kryteriów z pkt 21.A.14.

21.A.51    Termin i ciągłość ważności

a) Certyfikat typu i ograniczony certyfikat typu są wydawane na czas nieokreślony. Pozostają ważne pod warunkiem, że:

1. 

posiadacz stale przestrzega wymogów niniejszego załącznika I (część 21); oraz

2. 

certyfikat nie podlega zwrotowi bądź cofnięciu w drodze odpowiednich procedur administracyjnych ustanowionych przez Agencję.

b) W przypadku zwrotu lub cofnięcia certyfikat typu i ograniczony certyfikat typu zwraca się Agencji.

▼M2

21.A.55    Przechowywanie dokumentacji

Wszelkie istotne informacje projektowe, rysunki i sprawozdania z prób, w tym zapisy inspekcyjne dotyczące wyrobu poddawanego próbom, pozostają we władaniu posiadacza certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu oraz do dyspozycji Agencji i są przechowywane celem zapewnienia dostępu do informacji niezbędnych dla utrzymania ciągłej zdatności do lotu, aktualności danych dotyczących zgodności operacyjnej oraz zgodności z wymogami w zakresie ochrony środowiska mającymi zastosowanie do wyrobu.

21.A.57    Podręczniki

Posiadacz certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu opracowuje, przechowuje i aktualizuje egzemplarze wzorcowe wszystkich podręczników określonych jako wymagane w odniesieniu do danego wyrobu we właściwej podstawie certyfikacji typu, właściwej podstawie zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej i w wymogach w zakresie ochrony środowiska oraz, na żądanie, udostępnia Agencji ich kopie.

▼B

21.A.61    Instrukcje zapewnienia ciągłej zdatności do lotu

a) Posiadacz certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu dostarcza co najmniej jeden zestaw kompletnych instrukcji zapewnienia ciągłej zdatności do lotu zawierających dane opisowe i instrukcje wykonania, opracowane zgodnie z właściwą podstawą certyfikacji typu, każdemu znanemu właścicielowi jednego lub większej liczby statków powietrznych, silników lub śmigieł w chwili ich dostawy lub, zależnie od tego, co będzie miało miejsce później, w chwili wydania pierwszego certyfikatu zdatności do lotu dla statku powietrznego, którego to dotyczy, a następnie udostępnia te instrukcje na żądanie każdej innej osoby, od której wymagane jest przestrzeganie któregokolwiek warunku podanego w tych instrukcjach. Dostępność podręcznika lub części instrukcji zapewnienia ciągłej zdatności do lotu, odnoszącej się do naprawy głównej lub innej formy obsługi technicznej o poważnym zakresie, może być opóźniona do chwili po wprowadzeniu wyrobu do użytkowania, ale zanim którykolwiek wyrób osiągnie odpowiedni wiek lub nalot/liczbę cykli.

b) Ponadto zmiany do instrukcji zapewnienia ciągłej zdatności do lotu udostępnia się wszystkim znanym użytkownikom wyrobu oraz na żądanie każdej innej osoby, od której wymagane jest przestrzeganie którejkolwiek z tych instrukcji. Program przedstawiający, w jaki sposób są rozprowadzane zmiany do instrukcji zapewnienia ciągłej zdatności do lotu, musi być przedłożony Agencji.

▼M2

21.A.62    Dostępność danych dotyczących zgodności operacyjnej

Posiadacz certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu udostępnia:

a) 

co najmniej jeden zbiór kompletnych danych dotyczących zgodności operacyjnej, przygotowanych zgodnie z mającą zastosowanie podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej, wszystkim znanym operatorom danego statku powietrznego w Unii Europejskiej, zanim zaistnieje potrzeba wykorzystania przedmiotowych danych dotyczących zgodności operacyjnej przez organizację szkoleniową lub operatora unijnego; oraz

b) 

informacje o wszelkich zmianach w danych dotyczących zgodności operacyjnej wszystkim znanym operatorom danego statku powietrznego w Unii Europejskiej; oraz

c) 

na żądanie, odpowiednie dane, o których mowa w lit. a) i b) powyżej:

1. 

właściwemu organowi odpowiedzialnemu za weryfikację zgodności z elementem bądź elementami odnośnego zbioru danych dotyczących zgodności operacyjnej; oraz

2. 

każdej osobie zobowiązanej do stosowania się do elementu bądź elementów odnośnego zbioru danych dotyczących zgodności operacyjnej.

▼M7

21.A.65    Trwała integralność strukturalna struktur samolotów

Posiadacz certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu dla dużego samolotu zapewnia zachowanie ważności programu trwałej integralności strukturalnej przez cały okres eksploatacji samolotu, uwzględniając doświadczenia związane z użytkowaniem i bieżące operacje

▼B

(PODCZĘŚĆ C — NIE STOSUJE SIĘ)

PODCZĘŚĆ D —   ZMIANY W STOSUNKU DO CERTYFIKATÓW TYPU I OGRANICZONYCH CERTYFIKATÓW TYPU

▼M2

21.A.90A    Zakres

Niniejsza podczęść ustanawia procedurę zatwierdzania zmian w certyfikatach typu oraz prawa i obowiązki posiadaczy takich zatwierdzeń i wnioskujących o nie. W niniejszej podczęści określono także zmiany standardowe, których nie obejmuje proces zatwierdzający na mocy niniejszej podczęści. W niniejszej podczęści odniesienia do certyfikatów typu rozumiane są jako odniesienia do certyfikatu typu i ograniczonego certyfikatu typu.

▼B

21A.90B    Zmiany standardowe

▼M2

a) Zmiany standardowe to zmiany w certyfikacie typu:

1. 

w odniesieniu do:

(i) 

samolotów o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 5 700  kg;

(ii) 

wiropłatów o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 3 175  kg;

(iii) 

szybowców, motoszybowców, balonów i sterowców, określonych w kategoriach ELA1 lub ELA2;

2. 

które są zgodne z danymi projektowymi zawartymi w specyfikacjach certyfikacyjnych wydanych przez Agencję, zawierających opis akceptowalnych sposobów, technik i praktyk realizacji i określania zmian standardowych, w tym powiązane instrukcje dotyczące ciągłej zdatności do lotu; oraz

3. 

które nie są sprzeczne z danymi, którymi dysponują posiadacze certyfikatów typu.

▼B

b) Punkty 21A.91–21A.109 nie mają zastosowania do zmian standardowych.

▼M5

21.A.91    Klasyfikacja zmian w certyfikacie typu

Zmiany w certyfikacie typu klasyfikowane są jako drobne i jako poważne. „Drobna zmiana” nie ma znaczącego wpływu na masę, wyważenie, wytrzymałość konstrukcji, niezawodność, właściwości użytkowe, dane dotyczące zgodności operacyjnej lub inne właściwości mające wpływ na zdatność wyrobu do lotu lub jego właściwości środowiskowe. Nie naruszając przepisów pkt 21.A.19, wszelkie inne zmiany stanowią zgodnie z niniejszą podczęścią „poważne zmiany”. Poważne i drobne zmiany są zatwierdzane, stosownie do przypadku, na zasadach ustanowionych w pkt 21.A.95 lub 21.A.97 i muszą być odpowiednio określone.

▼M2

21.A.92    Kwalifikowalność

a) 

Na podstawie niniejszej podczęści jedynie posiadacz certyfikatu typu może wnioskować o zatwierdzenie poważnej zmiany w certyfikacie typu; pozostali wnioskujący o poważną zmianę w certyfikacie typu składają wnioski na podstawie podczęści E.

b) 

Każda osoba fizyczna lub prawna może wnioskować o zatwierdzenie drobnej zmiany w certyfikacie typu na podstawie niniejszej podczęści.

▼M5

21.A.93    Wniosek

a) 

Wniosek o zatwierdzenie zmiany w certyfikacie typu składany jest w postaci i na zasadach ustanowionych przez Agencję.

▼M7

b) 

Na potrzeby wykazania zgodności, zgodnie z pkt 21.A.20, wniosek obejmuje program certyfikacji lub zostaje uzupełniony o taki program po złożeniu pierwotnego wniosku. Program certyfikacji składa się z:

▼M5

1. 

opisu zmiany wskazującego:

(i) 

konfigurację(-e) wyrobu w certyfikacie typu, na podstawie którego dokonuje się zmiany;

(ii) 

wszystkie obszary wyrobu w certyfikacie typu, w tym zatwierdzone podręczniki, które uległy zmianie lub na które zmiana miała wpływ; oraz

(iii) 

w przypadku gdy zmiana ma wpływ na dane dotyczące zgodności operacyjnej, wszelkie niezbędne zmiany w danych dotyczących zgodności operacyjnej;

2. 

wskazania każdego powtórnego badania niezbędnego dla wykazania zgodności zmiany i obszarów objętych skutkami zmiany z podstawą certyfikacji typu, podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej i wymogami ochrony środowiska; oraz

3. 

w odniesieniu do poważnej zmiany w certyfikacie typu:

(i) 

propozycji podstawy pierwotnej certyfikacji typu, podstawy zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej i wymogów ochrony środowiska, przygotowanej zgodnie z wymogami i opcjami określonymi w pkt 21.A.101;

(ii) 

propozycji podziału programu certyfikacji na istotne grupy czynności i danych służących wykazaniu zgodności, obejmującej propozycję sposobów spełnienia wymagań oraz odnośnych dokumentów dotyczących zgodności;

(iii) 

propozycji oceny istotnych grup czynności i danych służących wykazaniu zgodności w odniesieniu do prawdopodobieństwa wystąpienia niezidentyfikowanej niezgodności z podstawą certyfikacji typu, podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej i wymogami ochrony środowiska, a także w odniesieniu do potencjalnego wpływu tych niezgodności na bezpieczeństwo wyrobu lub ochronę środowiska. Proponowana ocena musi uwzględniać co najmniej elementy określone w pkt 21.B.100 lit. a) ppkt 1–4. W oparciu o tę ocenę we wniosku zawiera się propozycję dotyczącą zaangażowania Agencji w weryfikację czynności i danych służących wykazaniu zgodności; oraz

(iv) 

harmonogramu projektu obejmującego najważniejsze etapy jego realizacji.

c) 

Wniosek o zmianę w certyfikacie typu dla dużego samolotu lub dużego wiropłatu jest ważny przez pięć lat, a wniosek o zmianę w każdym innym certyfikacie typu jest ważny przez trzy lata. W przypadku gdy zmiana nie została zatwierdzona lub oczywiste jest, że nie zostanie zatwierdzona w terminie przewidzianym w niniejszej literze, wnioskodawca może:

1. 

złożyć nowy wniosek o zmianę w certyfikacie typu i zastosować się do podstawy certyfikacji typu, podstawy zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej oraz wymogów ochrony środowiska, ustanowionych przez Agencję zgodnie z pkt 21.A.101 oraz notyfikowanych zgodnie z pkt 21.B.105 na dzień składania nowego wniosku; lub

▼M7

2. 

wystąpić o przedłużenie terminu przewidzianego w pierwszym zdaniu lit. c) dla pierwotnego wniosku i zaproponować nowy termin wydania zatwierdzenia. W takim przypadku wnioskodawca musi zastosować się do podstawy certyfikacji typu, podstawy zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej oraz wymogów ochrony środowiska, ustanowionych przez Agencję zgodnie z pkt 21.A.101 oraz notyfikowanych zgodnie z pkt 21.B.105 w terminie ustalonym przez wnioskodawcę. Dzień ten nie może jednak poprzedzać nowego terminu zaproponowanego przez wnioskodawcę na wydanie zatwierdzenia o więcej niż pięć lat w przypadku wniosku o zmianę certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu dla dużego samolotu lub dużego wiropłatu oraz o więcej niż trzy lata w przypadku wniosku o jakąkolwiek inną zmianę certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu.

▼M5

21.A.95    Wymogi dotyczące zatwierdzania drobnej zmiany

a) 

Drobne zmiany w certyfikacie typu są klasyfikowane i zatwierdzane przez:

1. 

Agencję; lub

2. 

zatwierdzoną organizację projektową w ramach jej uprawnień przewidzianych w pkt 21.A.263 lit. c) ppkt 1 i 2, zgodnie z warunkami zatwierdzenia.

b) 

Drobna zmiana w certyfikacie typu jest zatwierdzana tylko:

1. 

gdy wykazano, że zmiana i obszary objęte skutkami zmiany są zgodne z podstawą certyfikacji typu i wymogami ochrony środowiska uwzględnionymi poprzez odniesienie w certyfikacie typu;

2. 

w przypadku zmiany mającej wpływ na dane dotyczące zgodności operacyjnej, gdy wykazano, że konieczne zmiany w tych danych są zgodne z podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej uwzględnioną poprzez odniesienie w certyfikacie typu;

3. 

gdy zgodność z podstawą certyfikacji typu, mająca zastosowanie zgodnie z ppkt 1, została zadeklarowana, a uzasadnienia zgodności zostały odnotowane w dokumentach dotyczących zgodności; oraz

4. 

gdy nie stwierdzono żadnej cechy ani charakterystyki, które mogłyby uczynić wyrób niebezpiecznym w użytkowaniu, do którego ma być on certyfikowany.

c) 

W drodze odstępstwa od lit. b) ppkt 1, specyfikacje certyfikacyjne, które weszły w życie później w stosunku do specyfikacji uwzględnionych poprzez odniesienie w certyfikacie typu, mogą być wykorzystane do zatwierdzenia drobnej zmiany, o ile nie mają one wpływu na wykazanie zgodności.

d) 

W drodze odstępstwa od lit. a), na żądanie wnioskodawcy zawarte w oświadczeniu, o którym mowa w pkt 21 A.20 lit. d), drobna zmiana w certyfikacie typu statku powietrznego może zostać zatwierdzona przed wykazaniem zgodności z podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej, pod warunkiem że wnioskodawca wykaże taką zgodność przed datą, od której dane te zaczną być wykorzystywane w praktyce.

e) 

Wnioskodawca przedstawia Agencji dane uzasadniające zmianę oraz oświadczenie, że zgodność wykazano zgodnie z lit. b).

f) 

Zatwierdzenie drobnej zmiany w certyfikacie typu ogranicza się do konkretnej konfiguracji w certyfikacie typu, do której zmiana ta się odnosi.

21.A.97    Wymogi dotyczące zatwierdzania poważnej zmiany

a) 

Poważne zmiany w certyfikacie typu są klasyfikowane i zatwierdzane przez:

1. 

Agencję; lub

2. 

zatwierdzoną organizację projektową w ramach jej uprawnień przewidzianych w pkt 21.A.263 lit. c) ppkt 1 i 8, zgodnie z warunkami zatwierdzenia.

b) 

Poważna zmiana w certyfikacie typu jest zatwierdzana tylko:

1. 

gdy wykazano, że zmiana i obszary objęte skutkami zmiany są zgodne z podstawą certyfikacji typu i wymogami ochrony środowiska ustanowionymi przez Agencję zgodnie z pkt 21.A.101;

2. 

w przypadku zmiany mającej wpływ na dane dotyczące zgodności operacyjnej, wykazano, że konieczne zmiany w tych danych spełniają wymogi podstawy zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej ustanowionej przez Agencję zgodnie z pkt 21.A.101; oraz

3. 

w przypadku wykazania zgodności z ppkt 1 i 2 zgodnie z pkt 21.A.20, stosownie do danej zmiany.

c) 

W drodze odstępstwa od lit. b) ppkt 2 i 3, na żądanie wnioskodawcy zawarte w oświadczeniu, o którym mowa w pkt 21 A.20 lit. d), poważna zmiana w certyfikacie typu statku powietrznego może zostać zatwierdzona przed wykazaniem zgodności z podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej, pod warunkiem że wnioskodawca wykaże taką zgodność przed datą, od której dane te zaczną być wykorzystywane w praktyce.

d) 

Zatwierdzenie poważnej zmiany w certyfikacie typu ogranicza się do konkretnej konfiguracji w certyfikacie typu, do której zmiana ta się odnosi.

21.A.101    Podstawa certyfikacji typu, podstawa zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej i wymogi ochrony środowiska w odniesieniu do poważnej zmiany w certyfikacie typu

a) 

Poważna zmiana w certyfikacie typu i obszary objęte skutkami zmiany są zgodne ze specyfikacjami certyfikacyjnymi mającymi zastosowanie do zmienionego wyrobu w dniu złożenia wniosku o zmianę albo ze specyfikacjami certyfikacyjnymi, które zaczęły obowiązywać po tej dacie, zgodnie z lit. f) poniżej. Termin ważności wniosku określa się zgodnie z pkt 21.A.93 lit. c). Ponadto zmieniony wyrób spełnia wymogi ochrony środowiska określone przez Agencję zgodnie z pkt 21.B.85.

b) 

▼M7

Z wyjątkiem przypadków określonych w lit. h), w drodze odstępstwa od lit. a), wcześniejsza zmiana specyfikacji certyfikacyjnych, o których mowa w lit. a), oraz wszelkich innych specyfikacji certyfikacyjnych, które są bezpośrednio powiązane, może zostać wykorzystana w którejkolwiek z poniższych sytuacji, chyba że wcześniejsza zmiana zaczęła obowiązywać przed datą, od której odnośne specyfikacje certyfikacyjne, uwzględnione poprzez odniesienie w certyfikacie typu, zaczęły obowiązywać:

▼M5

1. 

zmiana nie została uznana przez Agencję za znaczącą. Celem stwierdzenia, czy dana zmiana jest znacząca, Agencja analizuje ją w kontekście wszelkich wcześniejszych istotnych zmian projektu i wszelkich powiązanych nowelizacji właściwych specyfikacji certyfikacyjnych uwzględnionych poprzez odniesienie w certyfikacie typu dotyczącym wyrobu. Zmiany spełniające którekolwiek z poniższych kryteriów są automatycznie uznawane za znaczące:

(i) 

nie zachowano ogólnej konfiguracji lub zasad budowy;

(ii) 

założenia przyjęte w ramach certyfikacji wyrobu, który ma zostać zmieniony, utraciły swoją podstawę;

2. 

w odniesieniu do każdego obszaru, systemu, części lub akcesorium, które Agencja uzna za nieobjęte skutkami wprowadzanej zmiany;

3. 

w odniesieniu do każdego obszaru, systemu, części lub akcesorium objętych skutkami zmiany, w stosunku do których Agencja uzna, że spełnienie wymagań specyfikacji certyfikacyjnych, o których mowa w lit. a), nie wpływa w sposób istotny na poziom bezpieczeństwa zmienionego wyrobu lub jest niepraktyczne.

c) 

W drodze odstępstwa od lit. a), w przypadku zmiany w statku powietrznym innym niż wiropłat o ciężarze maksymalnym nie większym niż 2 722  kg (6 000 funtów) lub w nieturbinowym wiropłacie o ciężarze maksymalnym nie większym niż 1 361  kg (3 000 funtów), zmiana i obszary objęte skutkami zmiany są zgodne z podstawą certyfikacji typu uwzględnioną poprzez odniesienie w certyfikacie typu. Jeżeli Agencja uzna jednak, że zmiana jest znacząca w danym obszarze, Agencja może wymagać, aby zmiana i obszary objęte skutkami zmiany były zgodne ze zmianą specyfikacji certyfikacyjnej podstawy certyfikacji typu uwzględnionej poprzez odniesienie w certyfikacie typu i z każdą inną specyfikacją certyfikacyjną, która jest bezpośrednio powiązana, chyba że Agencja uzna również, że zgodność z tą zmianą nie wpływa w sposób istotny na poziom bezpieczeństwa zmienionego wyrobu lub jest niepraktyczna.

d) 

Jeżeli Agencja uzna, że specyfikacje certyfikacyjne obowiązujące w dniu złożenia wniosku o zmianę nie zawierają odpowiednich norm w odniesieniu do proponowanej zmiany, zmiana i obszary objęte skutkami zmiany muszą być również zgodne ze wszelkimi warunkami specjalnymi oraz zmianami w tych warunkach specjalnych, ustanowionymi przez Agencję zgodnie z pkt 21.B.75, w celu zapewnienia poziomu bezpieczeństwa równoważnego poziomowi ustanowionemu w specyfikacjach certyfikacyjnych obowiązujących w dniu złożenia wniosku o zmianę.

e) 

W drodze odstępstwa od lit. a), b) i c) zmiana i obszary objęte skutkami zmiany mogą być zgodne z alternatywą wobec specyfikacji certyfikacyjnej ustalonej przez Agencję, jeżeli tak zaproponuje wnioskodawca, pod warunkiem że Agencja uzna, że alternatywa zapewnia poziom bezpieczeństwa, który jest:

1. 

w przypadku certyfikatu typu:

(i) 

równoważny poziomowi bezpieczeństwa określonemu w specyfikacjach certyfikacyjnych ustalonych przez Agencję zgodnie z lit. a), b) lub c) powyżej; lub

(ii) 

zgodny z zasadniczymi wymogami załącznika II do rozporządzenia (UE) 2018/1139;

2. 

w przypadku ograniczonego certyfikatu typu, odpowiedni w odniesieniu do zamierzonego użytkowania.

f) 

Jeżeli wnioskodawca zdecyduje się spełnić wymagania wynikające ze specyfikacji certyfikacyjnej określone w zmianie, która zacznie obowiązywać po złożeniu wniosku o zmianę w certyfikacie typu, zmiana i obszary objęte skutkami zmiany muszą również spełniać wymagania wynikające z każdej innej specyfikacji certyfikacyjnej, która jest bezpośrednio powiązana.

g) 

W przypadku gdy wniosek o zmianę w certyfikacie typu statku powietrznego zawiera zmiany w danych dotyczących zgodności operacyjnej lub zostaje o te dane uzupełniony po złożeniu pierwotnego wniosku, podstawę zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej ustala się zgodnie z lit. a)–f) powyżej.

▼M7

h) 

W odniesieniu do dużych samolotów objętych pkt 26.300 załącznika I do rozporządzenia (UE) 2015/640 ( 2 ) wnioskodawca musi zastosować się do specyfikacji certyfikacyjnych zapewniających poziom bezpieczeństwa co najmniej równoważny z poziomem bezpieczeństwa określonym w pkt 26.300, 26.320 i 26.330 załącznika I do rozporządzenia (UE) 2015/640, z wyjątkiem wnioskodawców ubiegających się o uzupełniające certyfikaty typu, którzy nie są zobowiązani do uwzględnienia pkt 26.303.

▼M5 —————

▼M2

21.A.105    Prowadzenie dokumentacji

Dla każdej zmiany wszelkie istotne informacje projektowe, rysunki i sprawozdania z prób, w tym zapisy inspekcyjne dotyczące zmienionego wyrobu poddawanego próbom, pozostają w posiadaniu wnioskującego oraz do dyspozycji Agencji i są przechowywane celem zapewnienia dostępu do informacji niezbędnych dla utrzymania ciągłej zdatności do lotu, aktualności danych dotyczących zgodności operacyjnej oraz zgodności z mającymi zastosowanie dla zmienionego wyrobu wymogami w zakresie ochrony środowiska.

▼B

21.A.107    Instrukcje zapewnienia ciągłej zdatności do lotu

▼M2

a) Posiadacz zatwierdzenia drobnej zmiany w certyfikacie typu dostarcza, w stosownych przypadkach, co najmniej jeden zestaw spowodowanych zmianą poprawek do instrukcji zapewnienia ciągłej zdatności do lotu dla wyrobu, w którym drobna zmiana ma być wprowadzona, opracowanych zgodnie z właściwą podstawą certyfikacji typu, każdemu znanemu właścicielowi jednego lub większej liczby statków powietrznych, silników lub śmigieł, których zmiana dotyczy, w chwili ich dostawy lub w chwili wydania pierwszego certyfikatu zdatności do lotu dla statku powietrznego, którego zmiana dotyczy, zależnie od tego, która data jest późniejsza, a następnie udostępnia odnośne poprawki do instrukcji, na żądanie, każdej innej osobie, od której wymagane jest przestrzeganie któregokolwiek warunku podanego w tych instrukcjach.

▼B

b) Ponadto modyfikacje tych zmian do instrukcji zapewnienia ciągłej zdatności do lotu udostępnia się wszystkim znanym użytkownikom wyrobu, którego drobna zmiana dotyczy, oraz na żądanie każdej innej osoby, od której wymagane jest przestrzeganie którejkolwiek z tych instrukcji.

▼M2

21.A.108    Dostępność danych dotyczących zgodności operacyjnej

W przypadku zmiany mającej wpływ na dane dotyczące zgodności operacyjnej posiadacz zatwierdzenia drobnej zmiany udostępnia:

a) 

co najmniej jeden zestaw zmian w danych dotyczących zgodności operacyjnej przygotowany zgodnie z mającą zastosowanie podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej wszystkim znanym unijnym operatorom statku powietrznego, w którym wprowadzono zmianę, zanim zaistnieje potrzeba wykorzystania przedmiotowych danych dotyczących zgodności operacyjnej przez organizację szkoleniową lub operatora unijnego; oraz

b) 

informacje o każdej kolejnej zmianie w objętych zmianą danych dotyczących zgodności operacyjnej wszystkim znanym unijnym operatorom statku powietrznego, w którym wprowadzono zmianę; oraz

c) 

na żądanie, informacje o odpowiednich elementach zmian, o których mowa w lit. a) i b) powyżej:

1. 

właściwemu organowi odpowiedzialnemu za weryfikację zgodności z elementem bądź elementami danych dotyczących zgodności operacyjnej, na które zmiana miała wpływ; oraz

2. 

każdej osobie zobowiązanej do stosowania się do elementu lub elementów tego zbioru danych dotyczących zgodności operacyjnej.

▼M2

21.A.109    Obowiązki i znakowanie EPA

Posiadacz zatwierdzenia drobnej zmiany w certyfikacie typu:

a) 

podejmuje zobowiązania ustanowione w pkt 21.A.4, 21.A.105, 21.A.107 oraz 21.A.108; oraz

b) 

wyszczególnia oznakowanie z uwzględnieniem liter EPA („europejskie zatwierdzenie części”), zgodnie z pkt 21.A.804 lit. a).

▼B

PODCZĘŚĆ E —   UZUPEŁNIAJĄCE CERTYFIKATY TYPU

▼M5

21.A.111    Zakres

Niniejsza podczęść ustanawia procedury zatwierdzania poważnych zmian w certyfikacie typu zgodnie z procedurami dotyczącymi uzupełniających certyfikatów typu oraz prawa i obowiązki wnioskujących o wydanie i posiadaczy tych certyfikatów. W niniejszej podczęści odniesienia do certyfikatów typu rozumiane są jako odniesienia do certyfikatów typu i ograniczonych certyfikatów typu.

21.A.112A    Kwalifikowalność

Każda osoba fizyczna lub prawna, która wykazała lub jest w trakcie wykazywania swojej zdolności zgodnie z pkt 21.A.112B, może wystąpić z wnioskiem o uzupełniający certyfikat typu na warunkach ustanowionych w niniejszej podczęści.

▼B

21.A.112B    Wykazanie zdolności

▼M5

a) Wnioskujący o uzupełniający certyfikat typu wykazuje swoją zdolność poprzez posiadanie zatwierdzenia organizacji projektującej, wydanego przez Agencję na podstawie podczęści J.

▼B

b) W drodze odstępstwa od lit. a), w drodze alternatywnej procedury wykazania swojej zdolności, wnioskujący może wystąpić o zgodę Agencji na zastosowanie procedur podejmujących szczególne praktyki projektowe, zasoby i ciąg czynności niezbędnych do spełnienia wymagań niniejszej podczęści.

▼M5

c) W drodze odstępstwa od lit. a), w przypadku wyrobów, o których mowa w pkt 21.A.14 lit. c), wnioskodawca może wykazać swoją zdolność poprzez uzyskanie akceptacji ze strony Agencji swojego programu certyfikacji ustanowionego zgodnie z pkt 21.A.93 lit. b).

▼B

21.A.113    Wniosek o uzupełniający certyfikat typu

a) Wniosek o uzupełniający certyfikat typu składany jest w postaci i na zasadach ustanowionych przez Agencję.

▼M5

b) Wnioskujący o uzupełniający certyfikat typu:

(i) 

zawiera we wniosku informacje wymagane na podstawie pkt 21.A.93 lit. b);

(ii) 

wskazuje, czy dane certyfikacyjne zostały lub zostaną przygotowane w całości przez wnioskodawcę, czy na podstawie porozumienia z właścicielem danych certyfikacyjnych typu.

▼M5

c) Pkt 21.A.93 lit. c) ma zastosowanie do wymogów dotyczących terminów ważności wniosku oraz wymogów związanych z koniecznością aktualizacji podstawy certyfikacji typu, podstawy zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej i wymogów ochrony środowiska, w przypadku gdy zmiana nie została zatwierdzona lub oczywiste jest, że nie zostanie zatwierdzona w ustalonym terminie.

▼M5 —————

▼M5

21.A.115    Wymagania dotyczące zatwierdzenia poważnych zmian w formie uzupełniającego certyfikatu typu

a) 

Uzupełniające certyfikaty typu wydawane są przez:

1. 

agencję; lub

2. 

zatwierdzoną organizację projektową w ramach jej uprawnień przewidzianych w pkt 21.A.263 lit. c) ppkt 1 i 9, zgodnie z warunkami zatwierdzenia.

b) 

Uzupełniający certyfikat typu wydawany jest wyłącznie:

1. 

gdy wnioskodawca wykazał swoją zdolność zgodnie z pkt 21.A.112B;

2. 

gdy wykazano, że zmiana w certyfikacie typu i obszary objęte skutkami zmiany są zgodne z podstawą certyfikacji typu i wymogami ochrony środowiska ustanowionymi przez Agencję zgodnie z pkt 21.A.101;

3. 

w przypadku uzupełniającego certyfikatu typu mającego wpływ na dane dotyczące zgodności operacyjnej wykazano, że konieczne zmiany w tych danych spełniają wymogi podstawy zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej ustanowionej przez Agencję zgodnie z pkt 21.A.101;

4. 

w przypadku wykazania zgodności z ppkt 2 i 3 zgodnie z pkt 21.A.20, stosownie do danej zmiany; oraz

5. 

w przypadku, gdy wnioskodawca wskazał, że podał dane certyfikacyjne na podstawie porozumienia z właścicielem danych certyfikacji typu zgodnie z pkt 21.A.113 lit. b):

(i) 

posiadacz certyfikatu typu poinformował, że nie ma zastrzeżeń natury technicznej do informacji przedłożonych na podstawie pkt 21.A.93; oraz

(ii) 

posiadacz certyfikatu typu zgodził się na współpracę z posiadaczem uzupełniającego certyfikatu typu celem zapewnienia należytego wykonywania obowiązków w zakresie ciągłej zdatności do lotu zmienionego wyrobu poprzez spełnienie wymagań pkt 21.A.44 i 21.A.118 A.

c) 

W drodze odstępstwa od lit. b) ppkt 3 i 4, na żądanie wnioskodawcy zawarte w oświadczeniu, o którym mowa w pkt 21 A.20 lit. d), wnioskodawca jest uprawniony do otrzymania uzupełniającego certyfikatu typu statku powietrznego wydanego zanim wnioskodawca wykazał zgodność z podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej, pod warunkiem że wnioskodawca wykaże taką zgodność przed datą, od której dane te mają być wykorzystywane w praktyce.

d) 

Uzupełniający certyfikat typu ogranicza się do konkretnej konfiguracji w certyfikacie typu, do której ta poważna zmiana się odnosi.

▼B

21.A.116    Zbywalność

Uzupełniający certyfikat typu może być przeniesiony tylko na osobę prawną lub fizyczną będącą w stanie podjąć się zobowiązań zgodnie z pkt 21.A.118A i która, w tym celu, wykazała zdolność do zakwalifikowania się według kryteriów z pkt 21.A.112B, z wyłączeniem statków powietrznych ELA1, w odniesieniu do których dana osoba fizyczna lub prawna zwróciła się do Agencji o zgodę na zastosowanie procedur, które określają czynności niezbędne do podjęcia tych zobowiązań.

21.A.117    Zmiany w stosunku do części wyrobu objętej uzupełniającym certyfikatem typu

a) Zmiany drobne w stosunku do części wyrobu objętej uzupełniającym certyfikatem typu są klasyfikowane i zatwierdzane zgodnie z podczęścią D.

b) Każda zmiana poważna w stosunku do części wyrobu objętej uzupełniającym certyfikatem typu podlega zatwierdzeniu jako oddzielny uzupełniający certyfikat typu zgodnie z niniejszą podczęścią.

c) W drodze odstępstwa od lit. b) zmiana poważna w stosunku do części wyrobu objętej uzupełniającym certyfikatem typu przedłożonym przez jego posiadacza może być zatwierdzona jako zmiana w istniejącym uzupełniającym certyfikacie typu.

21.A.118A    Obowiązki i znakowanie EPA

Każdy posiadacz uzupełniającego certyfikatu typu:

▼M2

a) 

podejmuje zobowiązania:

1. 

ustanowione w pkt 21.A.3A, 21.A.3B, 21.A.4, 21.A.105, 21.A.119, 21.A.120A oraz 21.A.120B;

2. 

warunkowane współpracą z posiadaczem certyfikatu typu na podstawie pkt 21.A.115 lit. d) ppkt 2;

i w tym celu utrzymuje zgodność z kryteriami pkt 21.A.112B;

▼B

b) 

wyszczególnia oznakowanie włącznie z literami EPA zgodnie z pkt 21.A.804 lit. a).

21.A.118B    Termin i ciągłość ważności

a) Uzupełniający certyfikat typu wydawany jest na czas nieokreślony. Pozostaje ważne, pod warunkiem że:

1. 

posiadacz stale przestrzega wymogów niniejszego załącznika I (część 21); oraz

2. 

certyfikat nie podlega zwrotowi bądź cofnięciu w drodze odpowiednich procedur administracyjnych ustanowionych przez Agencję.

b) W przypadku zwrotu lub cofnięcia uzupełniający certyfikat typu zwraca się Agencji.

▼M2

21.A.119    Podręczniki

Posiadacz uzupełniającego certyfikatu typu opracowuje, przechowuje i aktualizuje egzemplarze wzorcowe wszystkich nowych wersji podręczników określonych jako wymagane w odniesieniu do danego wyrobu przez właściwą podstawę certyfikacji typu, właściwą podstawę zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej, a także wymogi w zakresie ochrony środowiska i uwzględniających zmiany wprowadzone zgodnie z uzupełniającym certyfikatem typu, i, na żądanie, udostępnia Agencji ich kopie.

21.A.120A    Instrukcje zapewnienia ciągłej zdatności do lotu

▼B

a) Posiadacz uzupełniającego certyfikatu typu dla danego statku powietrznego, silnika lub śmigła dostarcza co najmniej jeden zestaw odpowiednich nowelizacji instrukcji zapewnienia ciągłej zdatności do lotu, opracowanych zgodnie z właściwą podstawą certyfikacji typu, każdemu znanemu właścicielowi jednego lub większej liczby statków powietrznych, silników lub śmigieł, których dotyczy zmiana objęta uzupełniającym certyfikatem typu, w chwili ich dostawy lub, zależnie od tego, co będzie miało miejsce później, w chwili wydania pierwszego certyfikatu zdatności do lotu dla statku powietrznego, którego to dotyczy, a następnie udostępnia te nowelizacje instrukcji na żądanie każdej innej osoby, od której wymagane jest przestrzeganie któregokolwiek warunku podanego w tych instrukcjach. Dostępność podręcznika lub części nowelizacji instrukcji zapewnienia ciągłej zdatności do lotu, odnoszącej się do naprawy głównej lub innej formy obsługi technicznej o poważnym zakresie, może być opóźniona do chwili po wprowadzeniu wyrobu do użytkowania, ale zanim którykolwiek wyrób osiągnie odpowiedni wiek lub nalot/liczbę cykli.

b) Ponadto modyfikacje tych nowelizacji instrukcji zapewnienia ciągłej zdatności do lotu udostępnia się wszystkim znanym użytkownikom wyrobu, którego uzupełniający certyfikat typu dotyczy, oraz na żądanie każdej innej osoby, od której wymagane jest przestrzeganie którejkolwiek z tych instrukcji. Program przedstawiający, w jaki sposób są rozprowadzane modyfikacje nowelizacji instrukcji zapewnienia ciągłej zdatności do lotu, musi być przedłożony Agencji.

▼M2

21.A.120B    Dostępność danych dotyczących zgodności operacyjnej

W przypadku zmiany mającej wpływ na dane dotyczące zgodności operacyjnej posiadacz uzupełniającego certyfikatu typu udostępnia:

a) 

co najmniej jeden zestaw zmian w danych dotyczących zgodności operacyjnej przygotowany zgodnie z mającą zastosowanie podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej wszystkim znanym unijnym operatorom statku powietrznego, w którym wprowadzono zmianę, zanim zaistnieje potrzeba wykorzystania przedmiotowych danych dotyczących zgodności operacyjnej przez organizację szkoleniową lub operatora unijnego; oraz

b) 

informacje o każdej kolejnej zmianie w objętych zmianą danych dotyczących zgodności operacyjnej wszystkim znanym unijnym operatorom statku powietrznego, w którym wprowadzono zmianę; oraz

c) 

na żądanie, informacje o odpowiednich elementach zmian, o których mowa w lit. a) i b) powyżej:

1. 

właściwemu organowi odpowiedzialnemu za weryfikację zgodności z elementem bądź elementami danych dotyczących zgodności operacyjnej, na które zmiana miała wpływ; oraz

2. 

każdej osobie zobowiązanej do stosowania się do elementu lub elementów tego zbioru danych dotyczących zgodności operacyjnej.

▼B

PODCZĘŚĆ F —   PRODUKCJA BEZ POSIADANIA ZATWIERDZENIA ORGANIZACJI PRODUKUJĄCEJ

21.A.121    Zakres

a) Niniejsza podczęść ustala procedurę wykazywania zgodności z właściwymi danymi projektowymi wyrobu, części i akcesoriów, które mają być wytwarzane bez posiadania zatwierdzenia organizacji produkującej według podczęści G.

b) Niniejsza podczęść ustanawia zasady regulujące obowiązki producenta wyrobu, części lub akcesoriów wytwarzanych według niniejszej podczęści.

21.A.122    Kwalifikowalność

Każda osoba fizyczna lub prawna może złożyć wniosek o wykazanie zgodności poszczególnych wyrobów, części lub akcesoriów na podstawie niniejszej podczęści, jeżeli:

a) 

posiada ona lub wystąpiła o zatwierdzenie obejmujące projekt tego wyrobu, części lub akcesorium; lub

b) 

zapewniła należytą koordynację prac pomiędzy wytwarzaniem a projektem, w drodze odpowiedniego porozumienia z wnioskującym o zatwierdzenie lub posiadaczem zatwierdzenia takiego projektu.

21.A.124    Wniosek

a) Wniosek o zgodę na wykazanie zgodności poszczególnych wyrobów, części i akcesoriów, na podstawie niniejszej podczęści, składany jest w postaci i na zasadach ustanowionych przez właściwy organ.

b) Taki wniosek zawiera:

1. 

dowód potwierdzający, w przypadkach gdy jest to stosowne, że:

(i) 

wydanie zatwierdzenia organizacji produkującej na podstawie podczęści G byłoby nieodpowiednie; lub

(ii) 

certyfikacja lub zatwierdzenie wyrobu, części lub akcesoriów na podstawie niniejszej podczęści jest potrzebne przed wydaniem zatwierdzenia organizacji produkującej na podstawie podczęści G;

2. 

zarys informacji wymaganych na podstawie pkt 21.A.125A lit. b).

21.A.125A    Wydanie zezwolenia

Wnioskodawca nabywa prawa do otrzymania zezwolenia, wydanego przez właściwy organ, na wykazywanie zgodności poszczególnych wyrobów, części i akcesoriów na podstawie niniejszej podczęści, po:

a) 

ustanowieniu systemu inspekcji produkcji zapewniającego, że każdy wyrób, część lub akcesorium odpowiada wymaganiom właściwych danych projektowych i jest w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację;

b) 

opracowaniu podręcznika zawierającego:

1. 

opis systemu inspekcji produkcji wymaganego na mocy lit. a);

2. 

opis środków dokonywania ustaleń w ramach systemu inspekcji produkcji;

3. 

opis prób wymaganych na mocy pkt 21.A.127 i pkt 21.A.128 oraz nazwisk osób upoważnionych dla celów pkt 21.A.130 lit. a).

c) 

wykazaniu, że jest w stanie udzielać pomocy zgodnie z pkt 21.A.3A i 21.A.129 lit. d).

21.A.125B    Ustalenia

a) W przypadku stwierdzenia dowodów wskazujących na niespełnianie przez posiadacza zezwolenia mających zastosowanie wymagań niniejszego załącznika I (część 21), ustalenia te są klasyfikowane następująco:

1. 

ustalenie poziomu pierwszego to każda niezgodność z niniejszym załącznikiem I (część 21), która może prowadzić do niekontrolowanej niezgodności z mającymi zastosowanie danymi projektowymi i która mogłaby mieć negatywny wpływ na bezpieczeństwo statku powietrznego;

2. 

ustalenie poziomu drugiego to każda niezgodność z niniejszym załącznikiem I (część 21), która nie została sklasyfikowana jako ustalenie poziomu pierwszego.

b) Ustalenia poziomu trzeciego to każdy stwierdzony, w postaci obiektywnych dowodów, przypadek istnienia potencjalnego problemu mogącego prowadzić do niezgodności według lit. a).

c) Po otrzymaniu zawiadomienia o ustaleniach zgodnie z pkt 21.B.125:

1. 

w przypadku ustalenia poziomu pierwszego posiadacz zezwolenia wykazuje się działaniami naprawczymi spełniającymi oczekiwania właściwego organu w ciągu okresu nie dłuższego niż 21 dni roboczych po otrzymaniu pisemnego potwierdzenia ustalenia;

2. 

w przypadku ustalenia poziomu drugiego, okres na działania naprawcze przyznany przez właściwy organ będzie odpowiedni do charakteru niezgodności. W żadnym wypadku jednak pierwszy termin nie może być dłuższy niż trzy miesiące. W szczególnych okolicznościach i w zależności od charakteru ustalenia właściwy organ może przedłużyć trzymiesięczny termin pod warunkiem zapewnienia satysfakcjonującego planu działań naprawczych, zaakceptowanego przez właściwy organ;

3. 

ustalenie poziomu trzeciego nie wymaga natychmiastowych działań ze strony posiadacza zezwolenia.

d) W przypadku ustalenia poziomu pierwszego i poziomu drugiego zezwolenie może podlegać częściowemu lub pełnemu ograniczeniu, zawieszeniu lub cofnięciu na podstawie pkt 21.B.145. Posiadacz zezwolenia potwierdza odbiór decyzji o ograniczeniu, zawieszeniu lub cofnięciu zezwolenia w stosownym terminie.

21.A.125C    Termin i ciągłość ważności

a) Zezwolenie wydawane jest na czas określony, nie dłuższy niż jeden rok. Pozostaje ważna, chyba że:

1. 

posiadacz zezwolenia nie zdoła wykazać zgodności z mającymi zastosowanie wymaganiami niniejszej podczęści; lub

2. 

istnieją dowody, że producent nie jest w stanie utrzymać zadowalającego poziomu kontroli produkcji wyrobów, części lub akcesoriów; lub

3. 

producent przestał spełniać wymagania pkt 21.B.122; lub

4. 

zezwolenie zostało zwrócone lub cofnięte na mocy pkt 21.B.145 bądź wygasła jego ważność.

b) W przypadku zwrotu, cofnięcia lub wygaśnięcia ważności zezwolenie zwraca się właściwemu organowi.

21.A.126    System inspekcji produkcji

a) System inspekcji produkcji wymagany na mocy pkt 21.A.125A lit. a) zapewnia możliwości ustalenia, czy:

1. 

przyjmowane materiały oraz zakupione lub zamówione części stosowane w gotowym wyrobie są zgodne ze specyfikacjami mających zastosowanie danych projektowych;

2. 

przyjmowane materiały oraz zakupione lub zamówione części są prawidłowo oznakowane;

3. 

procesy, techniki produkcji i sposoby montażu, mające wpływ na jakość i bezpieczeństwo gotowego wyrobu, są wykonywane zgodnie ze specyfikacjami zaakceptowanymi przez właściwy organ;

4. 

zmiany projektu, w tym materiały zastępcze, zostały zatwierdzone na podstawie podczęści D lub E i zostały sprawdzone przed ich wprowadzeniem do gotowego wyrobu.

b) System inspekcji produkcji wymagany w pkt 21.A.125A lit. a) musi tak funkcjonować, aby zapewnić również, że:

1. 

części używane w procesach są badane na zgodność z odnośnymi danymi projektowymi w tych miejscach produkcji, gdzie można przeprowadzić dokładne badania;

2. 

materiały, które mogą ulec zniszczeniu lub utracić swoje właściwości, są odpowiednio magazynowane i zabezpieczone;

3. 

aktualne rysunki projektowe są łatwo dostępne dla pracowników produkcji i kontroli i są wykorzystywane, kiedy istnieje taka potrzeba;

4. 

odrzucane materiały i części są segregowane i znakowane w taki sposób, który uniemożliwia ich zamontowanie na gotowym wyrobie;

5. 

materiały i części, które zostały cofnięte ze względu na odstępstwa od danych projektowych lub specyfikacji, a których zamontowanie na gotowym wyrobie jest rozważane, są poddawane zatwierdzonej procedurze analizy technicznej i produkcyjnej. Materiały i części uznane za zdatne do użytkowania w wyniku zastosowania powyższej procedury są odpowiednio znakowane i ponownie sprawdzane, jeżeli konieczne jest ich przerobienie lub naprawa. Materiały i części odrzucone w wyniku zastosowania powyższej procedury są znakowane i wyrzucane, aby zapobiec ich zainstalowaniu na gotowym wyrobie;

6. 

dokumenty powstałe w ramach systemu inspekcji produkcji są zachowywane, tam gdzie możliwe identyfikowane z gotowym wyrobem lub częścią oraz są przechowywane przez producenta celem zapewnienia dostępu do informacji niezbędnych dla utrzymania ciągłej zdatności wyrobu.

21.A.127    Próby: statek powietrzny

a) Każdy producent statku powietrznego wyprodukowanego zgodnie z niniejszą podczęścią ustanawia zatwierdzoną procedurę prób produkcyjnych na ziemi i w locie oraz formularze kontrolne i według tych formularzy sprawdza każdy wyprodukowany statek powietrzny. W ten sposób bada zgodność z pkt 21.A.125A lit. a).

b) Każda procedura prób produkcyjnych obejmuje przynajmniej:

1. 

sprawdzenie właściwości w locie;

2. 

sprawdzenie osiągów (z wykorzystaniem normalnego oprzyrządowania statku powietrznego);

3. 

sprawdzenie prawidłowego działania wszystkich układów i akcesoriów statku powietrznego;

4. 

ustalenie, czy wszystkie przyrządy są prawidłowo oznakowane i czy wszystkie tabliczki i wymagane instrukcje użytkowania w locie są prawidłowo przytwierdzone po próbie w locie;

5. 

sprawdzenie właściwości użytkowych statku powietrznego na ziemi;

6. 

sprawdzenie wszelkich innych elementów właściwych dla badanego statku powietrznego.

21.A.128    Próby: silniki i śmigła

Każdy producent silników lub śmigieł wyprodukowanych zgodnie z niniejszą podczęścią poddaje każdy silnik lub śmigło o zmiennym kącie ustawienia łopaty akceptowalnej próbie funkcjonalnej, zgodnie ze specyfikacją w dokumentacji technicznej posiadacza certyfikatu typu, celem stwierdzenia, czy działa prawidłowo w pełnym zakresie użytkowania, dla jakiego prowadzony jest proces certyfikacji typu. W ten sposób bada zgodność z pkt 21.A.125A lit. a).

21.A.129    Obowiązki producenta

Każdy producent wyrobu, części lub akcesoriów wytwarzanych zgodnie z niniejszą podczęścią:

a) 

udostępnia każdy wyrób, część lub akcesorium do przeglądu przez właściwy organ;

b) 

zachowuje w miejscu wytwarzania dane techniczne i rysunki niezbędne dla określenia, czy wyrób odpowiada wymaganiom właściwych danych projektowych;

c) 

utrzymuje system inspekcji produkcji zapewniający, że każdy wyrób odpowiada wymaganiom właściwych danych projektowych i jest w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację;

d) 

udziela pomocy posiadaczowi certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu lub zatwierdzenia projektu przy każdej czynności zapewnienia ciągłej zdatności do lotu związanej z wyprodukowanymi wyrobami, częściami lub akcesoriami;

e) 

ustanawia i utrzymuje wewnętrzny system zgłaszania zdarzeń umożliwiający gromadzenie i ocenę tych zgłoszeń pod kątem rozpoznawania niekorzystnych tendencji lub eliminowania wadliwości oraz selekcjonowania zdarzeń podlegających zgłaszaniu. System powinien obejmować analizowanie istotnych informacji dotyczących zdarzeń i sposób ich rozpowszechniania;

f) 
1. 

zgłasza posiadaczowi certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu lub zatwierdzenia projektu wszystkie przypadki dopuszczenia przez producenta do użytkowania wyrobów, części lub akcesoriów, w których później stwierdzono istnienie odstępstw od mających zastosowanie danych projektowych, i wraz z nim przeprowadza dochodzenie celem rozpoznania tych odstępstw, które mogłyby doprowadzić do powstania stanu niebezpiecznego;

2. 

zgłasza Agencji i właściwemu organowi państwa członkowskiego te odstępstwa, które mogłyby doprowadzić do powstania stanu niebezpiecznego, rozpoznane zgodnie z ppkt 1. Zgłoszenia dokonuje się w postaci i na zasadach ustanowionych przez Agencję na mocy pkt 21.A.3A lit. b) ppkt 2 lub zaakceptowanych przez właściwy organ państwa członkowskiego;

3. 

tam, gdzie producent występuje jako dostawca do innej organizacji produkującej, zgłasza on również do tej organizacji wszystkie przypadki przekazania do niej wyrobów części lub akcesoriów, w których później stwierdzono możliwość istnienia odstępstw od mających zastosowanie danych projektowych.

21.A.130    Oświadczenie o zgodności

a) Każdy producent wyrobu, części lub akcesoriów wytwarzanych według niniejszej podczęści sporządza na formularzu 52 EASA oświadczenie o zgodności dla kompletnych statków powietrznych (zob. dodatek VIII) lub na formularzu 1 EASA dla innych wyrobów, części lub akcesoriów (zob. dodatek I). Oświadczenie to podpisywane jest przez upoważnioną osobę zajmującą odpowiedzialne stanowisko w organizacji produkującej.

▼M5

b) Oświadczenie o zgodności zawiera wszystkie poniższe pozycje:

1. 

dla każdego wyrobu, części lub akcesorium – oświadczenie, że spełniają one wymagania zatwierdzonych danych projektowych i są w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację;

2. 

dla każdego statku powietrznego – oświadczenie, że statek powietrzny został sprawdzony na ziemi i w locie zgodnie z pkt 21.A.127 lit. a);

3. 

dla każdego silnika lub śmigła przestawialnego – oświadczenie, że silnik lub śmigło przestawialne zostały poddane przez producenta końcowej próbie funkcjonalnej, zgodnie z pkt 21.A.128;

4. 

dodatkowo, w przypadku wymogów ochrony środowiska:

(i) 

oświadczenie, że kompletny silnik spełnia stosowne wymagania w zakresie emisji spalin z silników, obowiązujące w dniu wyprodukowania silnika; oraz

(ii) 

oświadczenie, że kompletny samolot spełnia stosowne wymagania w zakresie emisji CO2, obowiązujące w dniu wydania jego pierwszego świadectwa zdatności do lotu.

▼B

c) Każdy producent takiego wyrobu, części lub akcesorium:

1. 

w chwili pierwszego przekazania prawa własności wyrobu, części lub akcesoriów; lub

2. 

w chwili złożenia wniosku o wydanie po raz pierwszy świadectwa zdatności do lotu statku powietrznego; lub

3. 

w chwili złożenia wniosku o wydanie po raz pierwszy dokumentu poświadczającego zdatność do lotu silnika, śmigła, części lub akcesorium,

przedstawia aktualne oświadczenie o zgodności do potwierdzenia przez właściwy organ.

d) Właściwy organ potwierdza przez kontrasygnatę oświadczenie o zgodności, jeżeli stwierdzi po dokonaniu przeglądu, że wyrób, część lub akcesoria odpowiadają wymaganiom mających zastosowanie danych projektowych i są w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację.

PODCZĘŚĆ G —   ZATWIERDZANIE ORGANIZACJI PRODUKUJĄCYCH

21.A.131    Zakres

Niniejsza podczęść ustanawia:

a) 

procedurę wydawania zatwierdzenia organizacji produkującej dla organizacji produkującej wykazującej zgodność wyrobów, części i akcesoriów z mającymi zastosowanie danymi projektowymi;

b) 

zasady dotyczące praw i obowiązków wnioskodawcy i posiadaczy takich zatwierdzeń.

21.A.133    Kwalifikowalność

Każda osoba fizyczna lub prawna („organizacja”) ma prawo wystąpić z wnioskiem o zatwierdzenie na mocy niniejszej podczęści. Wnioskujący:

a) 

uzasadnia, że dla określonego zakresu prac zatwierdzenie na mocy niniejszej podczęści jest odpowiednie dla wykazania zgodności z konkretnym projektem; oraz

b) 

posiada lub wystąpił o zatwierdzenie tego konkretnego projektu; lub

c) 

zapewnił należytą koordynację prac pomiędzy wytwarzaniem a projektem, w drodze odpowiedniego porozumienia z wnioskującym o lub posiadaczem zatwierdzenia tego konkretnego projektu.

21.A.134    Wniosek

Wniosek o zatwierdzenie organizacji produkującej składany jest do właściwego organu w postaci i na zasadach ustanowionych przez ten organ. Wniosek powinien zawierać zarys informacji wymaganych przez pkt 21.A.143 oraz warunki zatwierdzenia, których wydanie jest wymagane przez pkt 21.A.151.

21.A.135    Wydanie zatwierdzenia organizacji produkującej

Organizacja nabywa prawa otrzymania zatwierdzenia organizacji produkującej wydanego przez właściwy organ po wykazaniu zgodności z wymaganiami mającymi zastosowanie na mocy niniejszej podczęści.

21.A.139    System jakości

a) Organizacja produkująca wykazuje, że ustanowiła i jest w stanie utrzymać system jakości. System jakości powinien być udokumentowany. System jakości powinien umożliwiać organizacji zapewnienie, że każdy wyrób, część lub akcesorium wyprodukowane przez tę organizację lub jej partnerów, bądź dostarczone lub zamówione przez strony trzecie, odpowiada wymaganiom właściwych danych projektowych i jest w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację, a w konsekwencji umożliwia organizacji korzystanie z uprawnień wyszczególnionych w pkt 21.A.163.

b) System jakości obejmuje:

1. 

stosownie do zakresu zatwierdzenia procedury kontrolne dla:

(i) 

wydawania, zatwierdzania lub zmieniania dokumentów;

(ii) 

audytów oceniających oraz kontroli sprzedawców i poddostawców;

(iii) 

sprawdzania, by przyjmowane wyroby, części, materiały i akcesoria, w tym pozycje dostarczane jako nowe lub używane przez nabywających wyroby, były zgodne ze specyfikacjami mających zastosowanie danych projektowych;

(iv) 

znakowania i możliwości prześledzenia pochodzenia;

(v) 

procesów produkcyjnych;

(vi) 

przeglądów i wykonywania prób, w tym produkcyjnych prób w locie;

(vii) 

kontroli metrologicznej narzędzi, szablonów i aparatury kontrolno-pomiarowej;

(viii) 

kontroli nad elementami niezgodnymi;

(ix) 

koordynacji w zakresie zdatności z wnioskującym o lub posiadaczem zatwierdzenia projektu;

(x) 

uzupełniania i przechowywania dokumentacji;

(xi) 

fachowości i kwalifikacji personelu;

(xii) 

wydawania dokumentów poświadczających zdatność do lotu;

(xiii) 

przeładunku, magazynowania i pakowania;

(xiv) 

wewnętrznych audytów jakości i wynikających z nich działań korygujących;

(xv) 

prac w ramach warunków zatwierdzenia prowadzonych w miejscu innym niż w zatwierdzonych obiektach;

(xvi) 

prac realizowanych po ukończeniu produkcji, ale przed dostawą, celem utrzymania statku powietrznego w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację;

(xvii) 

wydawania zezwolenia na lot i zatwierdzania warunków związanych z lotem.

Procedury kontrolne powinny uwzględniać szczególne warunki dla części krytycznych;

2. 

niezależną funkcję zapewniania jakości w drodze monitorowania zgodności z udokumentowanymi procedurami systemu jakości oraz ich odpowiedniości. Monitorowanie to powinno uwzględniać system przekazywania informacji do osoby lub grupy osób, o których mowa w pkt 21.A.145 lit. c) ppkt 2, a następnie do kierownika, o którym mowa w pkt 21.A.145 lit. c) ppkt 1, celem zapewniania, w razie konieczności, podjęcia odpowiednich działań naprawczych.

21.A.143    Charakterystyka

a) Organizacja przedkłada właściwemu organowi charakterystykę organizacji produkującej zawierającą następujące informacje:

1. 

oświadczenie podpisane przez kierownika odpowiedzialnego potwierdzające, że charakterystyka organizacji produkującej oraz wszystkie związane z nią podręczniki, definiujące zgodność zatwierdzonej organizacji produkującej, są zgodne z niniejszą podczęścią;

2. 

tytuły i nazwiska kierowników zaakceptowanych przez właściwy organ zgodnie z pkt 21.A.145 lit. c) ppkt 2;

3. 

obowiązki i zakres odpowiedzialności kierowników zgodnie z wymaganiami pkt 21.A.145 lit. c) ppkt 2 z uwzględnieniem zagadnień, w sprawie których mogą się bezpośrednio konsultować z właściwym organem w imieniu organizacji;.

4. 

schemat organizacyjny przedstawiający podział odpowiedzialności między kierownikami zgodnie z wymaganiami pkt 21.A.145 lit. c) ppkt 1 i 2;

5. 

wykaz personelu poświadczającego, o którym mowa w pkt 21.A.145 lit. d);

6. 

ogólny opis zasobów ludzkich;

7. 

ogólny opis zaplecza technicznego we wszystkich miejscach, których adresy wyszczególnione są w zatwierdzeniu organizacji produkującej;

8. 

ogólny opis zakresu działalności organizacji produkującej, zgodnie z warunkami zatwierdzenia;

9. 

procedurę powiadamiania właściwego organu o zmianach organizacyjnych;

10. 

procedurę wprowadzania zmian do charakterystyki organizacji produkującej;

11. 

opis systemu jakości i procedur zgodnie z wymaganiami pkt 21.A.139 lit. b) ppkt 1;

12. 

wykaz „stron trzecich”, o których mowa w pkt 21.A.139 lit. a);

▼M3

13. 

jeżeli mają być przeprowadzane próby w locie, instrukcję operacyjną prób w locie określającą zasady i procedury organizacji odnoszące się do prób w locie. Instrukcja operacyjna prób w locie zawiera:

(i) 

opis procesów organizacji w odniesieniu do prób w locie, w tym udział organizacji przeprowadzającej próby w locie w procesie wydawania zezwoleń na lot;

(ii) 

zasady dobierania członków załogi, w tym skład, kwalifikacje, okres ważności licencji oraz ograniczenia dotyczące czasu lotu, zgodnie z dodatkiem XII do niniejszego załącznika I (część 21), w stosownych przypadkach;

(iii) 

procedury dotyczące obecności na pokładzie podczas lotu osób innych niż członkowie załogi oraz procedury dotyczące szkolenia w zakresie prób w locie, w stosownych przypadkach;

(iv) 

zasady zarządzania ryzykiem i bezpieczeństwem oraz związane z nimi metodologie;

(v) 

procedury dotyczące doboru przyrządów i wyposażenia, które muszą znajdować się na pokładzie;

(vi) 

wykaz dokumentów, które należy sporządzić w przypadku przeprowadzania próby w locie.

▼B

b) Do charakterystyki organizacji produkującej są w miarę potrzeb wprowadzane stosowne zmiany celem zachowania aktualności opisu organizacji. Kopie tych zmian przekazywane są do właściwego organu.

21.A.145    Wymagania dla uzyskania zatwierdzenia

Organizacja produkująca wykazuje na podstawie informacji przedłożonych zgodnie z pkt 21.A.143, że:

a) 

w odniesieniu do ogólnych wymagań dla uzyskania zatwierdzenia: infrastruktura, warunki pracy, akcesoria i narzędzia, procesy i związane z nimi materiały, liczebność i fachowość personelu oraz ogólna organizacja podmiotu są odpowiednie dla należytego wykonywania obowiązków zgodnie z pkt 21.A.165;

▼M5

b) 

w odniesieniu do wszystkich niezbędnych danych dotyczących zdatności do lotu i danych środowiskowych:

1. 

organizacja produkująca otrzymuje takie dane od Agencji oraz od posiadacza certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu lub zatwierdzenia projektu lub od wnioskodawcy ubiegającego się o certyfikat typu, ograniczony certyfikat typu lub zatwierdzenie projektu, łącznie z wszelkimi wyłączeniami przyznanymi w odniesieniu do wymogów zaprzestania wytwarzania CO2, celem ustalenia zgodności z mającymi zastosowanie danymi projektowymi;

2. 

organizacja produkująca ustanowiła procedurę zapewniającą prawidłowe wprowadzanie danych dotyczących zdatności do lotu i danych środowiskowych do danych produkcyjnych; oraz

3. 

dane te są aktualizowane i dostępne dla wszystkich członków personelu, dla których jest to niezbędne dla prawidłowego wykonywania obowiązków;

c) 

w odniesieniu do zarządzających i personelu:

1. 

organizacja produkująca mianowała kierownika odpowiedzialnego wobec właściwego organu. Kierownik ten jest odpowiedzialny w organizacji za zapewnienie, by produkcja była realizowana zgodnie z wymaganymi normami i za utrzymanie ciągłej zgodności organizacji produkującej z danymi i procedurami zdefiniowanymi w charakterystyce, o której mowa w pkt 21.A.143;

2. 

organizacja produkująca wyznaczyła osobę lub grupę osób odpowiedzialnych za utrzymanie zgodności organizacji z wymaganiami niniejszego załącznika (część 21), które to osoby są wskazane imiennie wraz z przydzielonym zakresem kompetencyjnym. Osoby te działają pod bezpośrednim nadzorem kierownika odpowiedzialnego, o którym mowa w ppkt 1. Wyznaczone osoby powinny legitymować się wiedzą, praktyką i doświadczeniem zawodowym odpowiednimi do powierzonego zakresu odpowiedzialności;

3. 

personel wszystkich szczebli uzyskał pełnomocnictwa odpowiednie dla należytego wykonywania powierzonych obowiązków i jest zapewniona pełna i skuteczna koordynacja wewnątrz organizacji produkującej w kwestiach danych dotyczących zdatności do lotu i danych środowiskowych;

▼B

d) 

w odniesieniu do personelu poświadczającego, upoważnionego przez organizację produkującą do podpisywania dokumentów wydawanych na mocy pkt 21.A.163 według zakresu lub warunków zatwierdzenia:

1. 

wiedza, praktyka zawodowa (w tym inne funkcje pełnione w organizacji) i doświadczenie zawodowe personelu poświadczającego są odpowiednie do powierzonego zakresu odpowiedzialności;

2. 

organizacja produkująca prowadzi ewidencję personelu poświadczającego, z uwzględnieniem szczegółowego zakresu ich pełnomocnictw;

3. 

personel poświadczający dysponuje świadectwem potwierdzającym zakres posiadanych pełnomocnictw.

21.A.147    Zmiany w zatwierdzonej organizacji produkującej

▼M5

a) Po wydaniu zatwierdzenia organizacji produkującej każda zmiana w tej zatwierdzonej organizacji produkującej, która jest istotna dla wykazania zgodności lub dla zdatności do lotu i właściwości środowiskowych wyrobu, części lub akcesorium, podlega zatwierdzeniu przez właściwy organ, co dotyczy szczególnie zmian w systemie jakości. Wniosek o zatwierdzenie przedkładany jest właściwemu organowi w formie pisemnej, a przed wprowadzeniem zmiany organizacja wykazuje wobec właściwego organu, że spełnia wymagania niniejszej podczęści.

▼B

b) Właściwy organ określa warunki, zgodnie z którymi organizacja produkująca zatwierdzona na mocy niniejszej podczęści może działać w czasie wprowadzania takich zmian, chyba że właściwy organ uzna, że odnośne zatwierdzenie należy zawiesić.

21.A.148    Zmiany lokalizacji

Zmiana lokalizacji zaplecza produkcyjnego zatwierdzonej organizacji produkującej jest uznawana za zmianę istotną i dlatego musi być zgodna z pkt 21.A.147.

21.A.149    Zbywalność

Zatwierdzenie organizacji produkującej jest niezbywalne, z wyjątkiem przypadku jego przeniesienia wskutek zmiany własnościowej, uznawanej za znaczącą w świetle pkt 21.A.147.

21.A.151    Warunki zatwierdzenia

Warunki zatwierdzenia określają zakres prac, wyroby lub kategorie części i akcesoriów, lub jedno i drugie, w stosunku do których posiadacz jest uprawniony do korzystania z uprawnień na mocy pkt 21.A.163.

Warunki te wydawane są jako część zatwierdzenia organizacji produkującej.

21.A.153    Zmiany w warunkach zatwierdzenia

Każda zmiana w warunkach zatwierdzenia podlega zatwierdzeniu przez właściwy organ. Wniosek o zmianę w warunkach zatwierdzenia składany jest w postaci i na zasadach ustanowionych przez właściwy organ. Wnioskujący musi spełniać mające zastosowanie wymagania niniejszej podczęści.

21.A.157    Badania

Organizacja produkująca zapewnia warunki umożliwiające właściwemu organowi przeprowadzanie badań, obejmujących również partnerów i podwykonawców, niezbędnych dla ustalenia zgodności i ciągłej zgodności z mającymi zastosowanie wymaganiami niniejszej podczęści.

21.A.158    Ustalenia

a) W przypadku stwierdzenia dowodów wskazujących na niespełnianie przez posiadacza zatwierdzenia organizacji produkującej mających zastosowanie wymagań niniejszego załącznika I (część 21), ustalenia te są klasyfikowane następująco:

1. 

ustalenie poziomu pierwszego to każda niezgodność z niniejszym załącznikiem I (część 21), która może prowadzić do niekontrolowanej niezgodności z mającymi zastosowanie danymi projektowymi i która mogłaby mieć negatywny wpływ na bezpieczeństwo statku powietrznego;

2. 

ustalenie poziomu drugiego to każda niezgodność z niniejszym załącznikiem I (część 21), która nie została sklasyfikowana jako ustalenie poziomu pierwszego.

b) Ustalenia poziomu trzeciego to każdy stwierdzony, w postaci obiektywnych dowodów, przypadek istnienia potencjalnego problemu mogącego prowadzić do niezgodności według lit. a).

c) Po otrzymaniu zawiadomienia o ustaleniach zgodnie z pkt 21.B.225:

1. 

w przypadku ustalenia poziomu pierwszego posiadacz zatwierdzenia organizacji produkującej wykazuje się działaniami naprawczymi spełniającymi oczekiwania właściwego organu w ciągu okresu nie dłuższego niż 21 dni roboczych po otrzymaniu pisemnego potwierdzenia niezgodności;

2. 

w przypadku ustalenia poziomu drugiego okres na działania naprawcze przyznany przez właściwy organ będzie odpowiedni do charakteru niezgodności. W żadnym wypadku jednak pierwszy termin nie może być dłuższy niż trzy miesiące. W szczególnych okolicznościach i w zależności od charakteru ustalenia właściwy organ może przedłużyć trzymiesięczny termin pod warunkiem zapewnienia satysfakcjonującego planu działań naprawczych, zaakceptowanego przez właściwy organ;

3. 

ustalenie poziomu trzeciego nie wymaga natychmiastowych działań ze strony posiadacza zatwierdzenia organizacji produkującej.

d) W przypadku ustalenia poziomu pierwszego i poziomu drugiego zatwierdzenie organizacji produkującej może podlegać częściowemu lub pełnemu ograniczeniu, zawieszeniu lub cofnięciu na mocy pkt 21.B.245. Posiadacz zatwierdzenia organizacji produkującej potwierdza odbiór decyzji o ograniczeniu, zawieszeniu lub cofnięciu zatwierdzenia organizacji produkującej w stosownym terminie.

21.A.159    Termin i ciągłość ważności

a) Zatwierdzenie organizacji produkującej wydawane jest na czas nieokreślony. Pozostaje ważna, chyba że:

1. 

organizacja produkująca nie zdoła wykazać zgodności z mającymi zastosowanie wymaganiami niniejszej podczęści; lub

2. 

posiadacz lub którykolwiek z jego partnerów lub podwykonawców uniemożliwia właściwemu organowi przeprowadzenie kontroli zgodnie z pkt 21.A.157; lub

3. 

istnieją dowody, że organizacja produkująca nie jest w stanie utrzymać zadowalającego poziomu kontroli produkcji wyrobów, części lub akcesoriów zgodnie z zatwierdzeniem; lub

4. 

organizacja produkująca przestała spełniać wymagania pkt 21. A.133; lub

5. 

certyfikat został zwrócony lub cofnięty na mocy pkt 21.B.245.

b) W przypadku zwrotu lub cofnięcia certyfikat zwraca się właściwemu organowi.

21.A.163    Uprawnienia

Na mocy warunków zatwierdzenia wydanych według pkt 21.A.135 posiadacz zatwierdzenia organizacji produkującej może:

a) 

prowadzić działalność produkcyjną według niniejszego załącznika I (część 21);

b) 

w przypadku kompletnego statku powietrznego: po przedłożeniu oświadczenia o zgodności (formularz 52 EASA) na mocy pkt 21.A.174 otrzymać świadectwo zdatności do lotu statku powietrznego i świadectwo zdatności w zakresie hałasu, bez podejmowania dalszych czynności wykazujących zgodność;

c) 

w przypadku innych wyrobów, części lub akcesoriów wydawać autoryzowane poświadczenia produkcji (formularz 1 EASA) bez podejmowania dalszych czynności wykazujących zgodność;

d) 

wykonać obsługę techniczną nowego statku powietrznego własnej produkcji i wydać poświadczenie obsługi (formularz EASA 53) dotyczące tej obsługi technicznej;

e) 

zgodnie z procedurami uzgodnionymi z właściwym organem w zakresie produkcji, dla statków powietrznych, które organizacja produkująca wyprodukowała i sama kontroluje konfigurację statków powietrznych w ramach procedury certyfikacji organizacji produkującej, a także potwierdza zgodność z warunkami projektu zatwierdzonymi dla lotu, wydać zezwolenie na lot zgodnie z pkt 21.A.711 lit. c), łącznie z zatwierdzeniem warunków lotu zgodnie z pkt 21.A.710 lit. b).

21.A.165    Obowiązki posiadacza

Posiadacz zatwierdzenia organizacji produkującej:

a) 

zapewnia, że charakterystyka organizacji produkującej przedstawiona zgodnie z pkt 21.A.143 i dokumenty, do których ona nawiązuje, są stosowane jako podstawowe dokumenty robocze w organizacji;

b) 

utrzymuje zgodność organizacji produkującej z danymi i procedurami zatwierdzonymi w ramach zatwierdzenia organizacji produkującej;

c) 
1. 

ustala, czy każdy wykonany statek powietrzny odpowiada wymaganiom projektu typu i czy jest w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację, przed przedłożeniem właściwemu organowi oświadczeń o zgodności; lub

▼M1

2. 

ustala, czy inne wyroby, części lub akcesoria są kompletne i czy odpowiadają wymaganiom zatwierdzonych danych projektowych i są w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację, przed wystawieniem formularza 1 EASA dla poświadczenia zgodności z zatwierdzonymi danymi projektowymi i stanu zapewniającego bezpieczną eksploatację;

▼M6

3. 

dodatkowo, w przypadku wymogów ochrony środowiska, sprawdza, czy:

(i) 

kompletny silnik spełnia stosowne wymagania w zakresie emisji spalin z silników, obowiązujące w dniu wyprodukowania silnika; oraz

(ii) 

kompletny samolot spełnia stosowne wymagania w zakresie emisji CO2, obowiązujące w dniu wydania jego pierwszego świadectwa zdatności do lotu;

▼M1

4. 

ustala, czy inne wyroby, części lub akcesoria odpowiadają wymaganiom mających zastosowanie danych, przed wystawieniem formularza 1 EASA jako świadectwa zgodności;

▼B

d) 

dokumentuje wszelkie szczegóły wykonanych prac;

e) 

dla ustanawia i utrzymuje wewnętrzny system zgłaszania zdarzeń umożliwiający gromadzenie i ocenę tych zgłoszeń pod kątem rozpoznawania niekorzystnych tendencji lub eliminowania wadliwości oraz selekcjonowania zdarzeń podlegających zgłaszaniu. System powinien obejmować analizowanie istotnych informacji dotyczących zdarzeń i sposób ich rozpowszechniania;

f) 
1. 

zgłasza posiadaczowi certyfikatu typu lub zatwierdzenia projektu wszystkie przypadki dopuszczenia przez organizację produkującą do użytkowania wyrobów, części lub akcesoriów, w których później stwierdzono możliwość istnienia odstępstw od mających zastosowanie danych projektowych, i wraz z nim przeprowadza dochodzenie celem rozpoznania tych odstępstw, które mogłyby doprowadzić do powstania stanu niebezpiecznego;

2. 

zgłasza Agencji i właściwemu organowi państwa członkowskiego te odstępstwa, które mogłyby doprowadzić do powstania stanu niebezpiecznego, rozpoznane zgodnie z ppkt 1. Zgłoszenia dokonuje się w postaci i na zasadach ustanowionych przez Agencję na mocy pkt 21.A.3A lit. b) ppkt 2 lub zaakceptowanych przez właściwy organ państwa członkowskiego;

3. 

tam, gdzie posiadacz zatwierdzenia organizacji produkującej występuje jako dostawca do innej organizacji produkującej, zgłasza on również do tej organizacji wszystkie przypadki przekazania do niej wyrobów, części lub akcesoriów, w których później stwierdzono możliwość istnienia odstępstw od mających zastosowanie danych projektowych;

g) 

udziela pomocy posiadaczowi certyfikatu typu lub zatwierdzenia projektu przy każdej czynności zapewnienia ciągłej zdatności do lotu związanej z wyprodukowanymi wyrobami, częściami lub akcesoriami;

h) 

ustanawia system archiwizowania uwzględniający wymagania narzucone swoim partnerom, dostawcom i podwykonawcom i zapewniający zachowanie danych wykorzystanych do uzasadnienia zgodności wyrobów, części lub akcesoriów. Takie dane pozostają do dyspozycji właściwego organu i są przechowywane celem zapewnienia dostępu do informacji niezbędnych dla utrzymania ciągłej zdatności do lotów wyrobów, części lub akcesoriów;

i) 

tam, gdzie posiadacz wydaje poświadczenie obsługi na mocy swoich warunków zatwierdzenia, ustala on przed wydaniem certyfikatu, czy każdy wykonany statek powietrzny został poddany niezbędnej obsłudze technicznej i jest w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację;

j) 

w razie konieczności, na podstawie uprawnienia określonego w pkt 21.A.163 lit. e), ustala warunki wydania zezwolenia na lot;

k) 

w razie konieczności, na podstawie uprawnienia określonego w pkt 21.A.163 lit. e), przed wydaniem dla statku powietrznego zezwolenia na lot, stwierdza zgodność z pkt 21.A.711 lit. c) i e).

PODCZĘŚĆ H –   ŚWIADECTWA ZDATNOŚCI DO LOTU I OGRANICZONE ŚWIADECTWA ZDATNOŚCI DO LOTU

21.A.171    Zakres

Niniejsza podczęść ustanawia procedurę dla wydawania świadectw zdatności do lotu.

21.A.172    Kwalifikowalność

Każda osoba fizyczna lub prawna, na której nazwisko/nazwę statek powietrzny jest lub będzie zarejestrowany w państwie członkowskim („państwo członkowskie rejestru”), lub jej przedstawiciel, ma prawo złożyć wniosek o świadectwo zdatności do lotu na ten statek powietrzny na mocy niniejszej podczęści.

21.A.173    Klasyfikacja

Świadectwa zdatności do lotu klasyfikowane są następująco:

a) 

świadectwa zdatności wydawane są dla statków powietrznych, które są zgodne z certyfikatem typu wydanym według niniejszego załącznika I (część 21);

b) 

ograniczone świadectwa zdatności są wydawane dla statków powietrznych:

1. 

które są zgodne z ograniczonym certyfikatem typu wydanym według niniejszego załącznika I (część 21); lub

2. 

których zgodność ze specyficznymi wymaganiami zdatności do lotu, zapewniającymi odpowiedni poziom bezpieczeństwa, została wykazana wobec Agencji.

21.A.174    Wniosek

a) na mocy pkt 21.A.172 wniosek o świadectwo zdatności składany jest w postaci i na zasadach ustanowionych przez właściwy organ państwa członkowskiego rejestru;

▼M5

b) każdy wniosek o świadectwo zdatności do lotu lub ograniczone świadectwo zdatności do lotu powinien zawierać:

1. 

klasę wnioskowanego świadectwa zdatności do lotu;

2. 

w odniesieniu do nowych statków powietrznych:

(i) 

oświadczenie o zgodności:

— 
wydane na podstawie pkt 21.A.163 lit. b); lub
— 
wydane na podstawie pkt 21.A.130 i potwierdzone przez właściwy organ; lub
— 
dla importowanego statku powietrznego – oświadczenie, podpisane przez nadzór eksportera, że statek powietrzny odpowiada wymaganiom projektu zatwierdzonego przez Agencję;
(ii) 

sprawozdanie z ważenia i wyważenia wraz z planem załadowania; oraz

(iii) 

instrukcję użytkowania w locie, jeżeli jest wymagana przez mające zastosowanie specyfikacje certyfikacyjne w odniesieniu do przedmiotowego statku powietrznego;

▼M6

3. 

w odniesieniu do używanych statków powietrznych pochodzących z:

(i) 

państwa członkowskiego – poświadczenie przeglądu zdatności do lotu wydane zgodnie z załącznikiem I (część M) lub załącznikiem Vb (część ML) do rozporządzenia Komisji (UE) nr 1321/2014 ( 3 );

▼M7

(ii) 

państwa trzeciego:

— 
oświadczenie właściwego organu państwa, w którym statek powietrzny jest lub był zarejestrowany, odzwierciedlające stan zdatności do lotu statku powietrznego w chwili transferu pozostającego w rejestrze tego państwa;
— 
sprawozdanie z ważenia i wyważenia wraz z planem załadowania;
— 
instrukcję użytkowania w locie, jeżeli tego rodzaju instrukcja jest wymagana przez zbiór przepisów w zakresie zdatności do lotu dla statku powietrznego;
— 
dokumentację historyczną ustanawiającą standardy produkcji, modyfikacji oraz obsługi technicznej statku powietrznego, w tym wszelkie ograniczenia związane z ograniczonym świadectwem zdatności do lotu wydanym zgodnie z pkt 21.B.327;
— 
zalecenie wydania świadectwa zdatności do lotu lub ograniczonego świadectwa zdatności do lotu oraz poświadczenia przeglądu zdatności do lotu na podstawie przeglądu zdatności do lotu zgodnie z załącznikiem I (część M) do rozporządzenia (UE) nr 1321/2014 ( 4 ) lub poświadczenia przeglądu zdatności do lotu zgodnie z załącznikiem Vb (część ML) do rozporządzenia (UE) nr 1321/2014;
— 
datę wydania pierwszego świadectwa zdatności do lotu oraz – jeżeli mają zastosowanie normy określone w tomie III załącznika 16 do konwencji chicagowskiej – dane dotyczące wartości metrycznej CO2.

▼B

c) oświadczenia, o których mowa w lit. b) ppkt 2 pppkt (i) i lit. b) ppkt 3 pppkt (ii), są wydawane nie wcześniej niż na 60 dni przed prezentacją statku powietrznego właściwemu organowi państwa członkowskiego rejestru, chyba że uzgodniono inaczej.

21.A.175    Język

Podręczniki, tabliczki, wykazy, oznakowanie przyrządów oraz inne niezbędne informacje wymagane przez mające zastosowanie specyfikacje certyfikacyjne powinny być prezentowane w jednym lub kilku oficjalnych językach Unii, akceptowalnych dla właściwego organu państwa członkowskiego rejestru.

21.A.177    Zmiany lub modyfikacje

Świadectwo zdatności do lotu może być zmieniane lub modyfikowane jedynie przez właściwy organ państwa członkowskiego rejestru.

21.A.179    Zbywalność i wydanie powtórne w obrębie państw członkowskich

a) W przypadku zmiany własności statku powietrznego:

1. 

pozostającego w tym samym rejestrze — świadectwo zdatności do lotu lub ograniczone świadectwo zdatności do lotu, odpowiadające wymaganiom jedynie ograniczonego certyfikatu typu, zostaje przeniesione razem ze statkiem powietrznym;

2. 

zarejestrowanego w innym państwie członkowskim — świadectwo zdatności do lotu, lub ograniczone świadectwo zdatności do lotu, odpowiadające wymaganiom jedynie ograniczonego certyfikatu typu, jest wydawane:

▼M6

(i) 

po przedstawieniu poprzedniego świadectwa zdatności do lotu i ważnego poświadczenia przeglądu zdatności do lotu, wydanego zgodnie z załącznikiem I (część M) lub załącznikiem Vb (część ML) do rozporządzenia Komisji (UE) nr 1321/2014;

▼B

(ii) 

po spełnieniu wymagań pkt 21.A.175.

b) W przypadku zmiany własności statku powietrznego i gdy statek ten posiada ograniczone świadectwo zdatności do lotu nieodpowiadające wymaganiom ograniczonego certyfikatu typu, świadectwa zdatności do lotu przenosi się wraz ze statkiem powietrznym, o ile statek ten pozostaje w tym samym rejestrze, albo wydaje się jedynie za formalną zgodą właściwego organu państwa członkowskiego rejestru, do którego statek jest przenoszony.

21.A.180    Przeglądy

Na żądanie właściwego organu państwa członkowskiego rejestru posiadacz świadectwa zdatności do lotu zapewnia dostęp do statku powietrznego, dla którego to świadectwo zdatności do lotu zostało wydane.

21.A.181    Termin i ciągłość ważności

a) Świadectwo zdatności do lotu wydawane jest na czas nieokreślony. Pozostaje ważne, pod warunkiem że:

▼M7

1. 

utrzymana jest zgodność z mającymi zastosowanie wymaganiami projektu typu i ciągłej zdatności do lotu; oraz

▼B

2. 

statek powietrzny pozostanie w tym samym rejestrze; oraz

3. 

certyfikat typu lub ograniczony certyfikat typu, zgodnie z którym świadectwo jest wydane, nie został uprzednio unieważniony na mocy pkt 21.A.51;

4. 

świadectwo nie zostało zwrócone lub cofnięte na mocy pkt 21.B.330.

b) W przypadku zwrotu lub cofnięcia świadectwo podlega przekazaniu do właściwego organu państwa członkowskiego rejestru.

21.A.182    Znakowanie statku powietrznego

Wnioskujący o świadectwo zdatności do lotu na mocy niniejszej podczęści wykazuje, że jego statek powietrzny jest oznakowany zgodnie z podczęścią Q.

PODCZĘŚĆ I —   ŚWIADECTWA ZDATNOŚCI W ZAKRESIE HAŁASU

21.A.201    Zakres

Niniejsza podczęść ustanawia procedurę dla wydawania świadectw zdatności w zakresie hałasu.

21.A.203    Kwalifikowalność

Każda osoba fizyczna lub prawna, na której nazwisko/nazwę statek powietrzny jest lub będzie zarejestrowany w państwie członkowskim („państwo członkowskie rejestru”), lub jej przedstawiciel, ma prawo złożyć wniosek o świadectwo zdatności w zakresie hałasu na dany statek powietrzny na mocy niniejszej podczęści.

21.A.204    Wniosek

a) Na mocy pkt 21.A.203 wniosek o świadectwo zdatności w zakresie hałasu składany jest w postaci i na zasadach ustanowionych przez właściwy organ państwa członkowskiego Rejestru.

b) Wniosek powinien zawierać:

1. 

w odniesieniu do nowych statków powietrznych:

(i) 

oświadczenie o zgodności:

— 
wydane na mocy pkt 21.A.163 lit. b), lub
— 
wydane na mocy pkt 21.A.130 i potwierdzone przez właściwy organ, lub
— 
dla importowanego statku powietrznego — oświadczenie, podpisane przez nadzór eksportera, że statek powietrzny odpowiada wymaganiom projektu zatwierdzonego przez Agencję; oraz
(ii) 

dane dotyczące hałasu określone zgodnie z mającymi zastosowanie wymogami w zakresie hałasu;

2. 

w odniesieniu do używanych statków powietrznych:

(i) 

dane dotyczące hałasu określone zgodnie z mającymi zastosowanie wymogami w zakresie hałasu; oraz

(ii) 

dokumentację historyczną ustanawiającą standardy produkcji, modyfikacji oraz obsługi technicznej statku powietrznego.

c) Oświadczenia, o których mowa w lit. b) ppkt 1, są wydawane nie wcześniej niż na 60 dni przed prezentacją statku powietrznego właściwemu organowi państwa członkowskiego rejestru, chyba że uzgodniono inaczej.

21.A.207    Zmiany lub modyfikacje

Świadectwo zdatności w zakresie hałasu może być zmieniane lub modyfikowane jedynie przez właściwy organ państwa członkowskiego rejestru.

21.A.209    Zbywalność i wydanie powtórne w obrębie państw członkowskich

W przypadku zmiany własności statku powietrznego:

a) 

pozostającego w tym samym rejestrze — świadectwo zdatności w zakresie hałasu zostaje przeniesione razem ze statkiem powietrznym; lub

b) 

przenoszonego do rejestru innego państwa członkowskiego — świadectwo zdatności w zakresie hałasu zostaje wydane po przedstawieniu poprzedniego świadectwa zdatności w zakresie hałasu.

21.A.210    Przeglądy

Na żądanie właściwego organu państwa członkowskiego rejestru lub Agencji posiadacz świadectwa zdatności w zakresie hałasu zapewnia dostęp celem dokonania przeglądu statku powietrznego, dla którego to świadectwo zdatności w zakresie hałasu zostało wydane.

21.A.211    Termin i ciągłość ważności

a) Świadectwo zdatności w zakresie hałasu wydawane jest na czas nieokreślony. Pozostaje ważne, pod warunkiem że:

▼M7

1. 

utrzymana jest zgodność z mającymi zastosowanie wymaganiami projektu typu, ochrony środowiska i ciągłej zdatności do lotu; oraz

▼B

2. 

statek powietrzny pozostanie w tym samym rejestrze; oraz

3. 

certyfikat typu lub ograniczony certyfikat typu, zgodnie z którym świadectwo jest wydane, nie został uprzednio unieważniony na mocy pkt 21.A.51;

4. 

świadectwo nie zostało zwrócone lub cofnięte na mocy pkt 21.B.430.

b) W przypadku zwrotu lub cofnięcia świadectwo podlega przekazaniu do właściwego organu państwa członkowskiego rejestru.

PODCZĘŚĆ J —   ZATWIERDZENIE ORGANIZACJI PROJEKTUJĄCEJ

▼M5

21.A.231    Zakres

Niniejsza podczęść ustanawia procedurę zatwierdzania organizacji projektujących i zasady regulujące prawa i obowiązki wnioskodawców i posiadaczy takich zatwierdzeń. W niniejszej podczęści odniesienia do certyfikatów typu rozumiane są jako odniesienia do certyfikatów typu i ograniczonych certyfikatów typu.

▼B

21.A.233    Kwalifikowalność

Każda osoba fizyczna lub prawna („organizacja”) ma prawo wystąpić z wnioskiem o zatwierdzenie na mocy niniejszej podczęści:

a) 

zgodnie z pkt 21.A.14, 21.A.112B, 21.A.432B lub 21.A.602B; lub

b) 

dla zatwierdzenia zmian drobnych lub projektu drobnej naprawy, jeżeli jest taki wymóg dla uzyskania uprawnień według pkt 21.A.263.

21.A.234    Wniosek

Wniosek o zatwierdzenie organizacji projektującej składany jest w postaci i na zasadach ustanowionych przez Agencję. Wniosek powinien zawierać zarys informacji wymaganych przez pkt 21.A.243 oraz warunki zatwierdzenia, których wydanie jest wymagane przez pkt 21.A.251.

21.A.235    Wydanie zatwierdzenia organizacji projektującej

Organizacja nabywa prawa otrzymania zatwierdzenia organizacji projektującej wydanego przez Agencję po wykazaniu zgodności z wymaganiami mającymi zastosowanie na mocy niniejszej podczęści.

21.A.239    System gwarantowania projektu

a) Organizacja projektująca wykazuje, że ma ustanowiony i jest w stanie utrzymać system gwarantowania projektu w zakresie kontroli i nadzorowania projektu oraz zmian projektu wyrobów, części i akcesoriów objętych wnioskiem. System gwarantowania projektu powinien umożliwiać organizacji:

▼M2

1. 

zapewnienie, że projekt wyrobów, części i akcesoriów lub zmiany projektowe ich dotyczące są zgodne z właściwą podstawą certyfikacji typu, właściwą podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej i wymogami w zakresie ochrony środowiska; oraz

▼B

2. 

zapewnienie, że jej zakres odpowiedzialności jest prawidłowo wypełniany zgodnie z:

(i) 

właściwymi przepisami niniejszego załącznika I (część 21); oraz

(ii) 

warunkami zatwierdzenia wydanymi na mocy pkt 21.A.251;

3. 

niezależne monitorowanie zgodności z lub odpowiedniości udokumentowanych procedur systemu. Monitorowanie to powinno uwzględniać system przekazywania informacji do osoby lub grupy osób odpowiedzialnych za zapewnienie podjęcia działań naprawczych.

b) System gwarantowania projektu powinien uwzględniać funkcję niezależnego sprawdzania wykazywania zgodności, na podstawie którego organizacja składa w Agencji oświadczenia o zgodności i związaną z nimi dokumentację.

c) Organizacja projektująca określa zasady, na jakich system gwarantowania projektu zapewnia akceptowalność projektowanych części lub akcesoriów lub zadań wykonywanych przez partnerów lub podwykonawców zgodnie z metodami będącymi przedmiotem pisemnych procedur.

21.A.243    Dane

▼M3

a) Organizacja projektująca dostarcza Agencji podręcznik opisujący bezpośrednio lub poprzez odniesienia: organizację, odnośne procedury oraz projektowane wyroby lub zmiany w projektowanych wyrobach. Jeżeli mają być przeprowadzane próby w locie, należy dostarczyć instrukcję operacyjną prób w locie określającą zasady i procedury organizacji odnoszące się do prób w locie. Instrukcja operacyjna prób w locie zawiera:

(i) 

opis procesów organizacji w odniesieniu do prób w locie, w tym udział organizacji przeprowadzającej próby w locie w procesie wydawania zezwoleń na lot;

(ii) 

zasady dobierania członków załogi, w tym skład, kwalifikacje, okres ważności licencji oraz ograniczenia dotyczące czasu lotu, zgodnie z dodatkiem XII do niniejszego załącznika I (część 21), w stosownych przypadkach;

(iii) 

procedury dotyczące obecności na pokładzie podczas lotu osób innych niż członkowie załogi oraz procedury dotyczące szkolenia w zakresie prób w locie, w stosownych przypadkach;

(iv) 

zasady zarządzania ryzykiem i bezpieczeństwem oraz związane z nimi metodologie;

(v) 

procedury dotyczące doboru przyrządów i wyposażenia, które muszą znajdować się na pokładzie;

(vi) 

wykaz dokumentów, które należy sporządzić w przypadku przeprowadzania próby w locie.

▼B

b) W przypadku kiedy jakiekolwiek części lub akcesoria lub jakiekolwiek zmiany w wyrobach są projektowane przez organizacje partnerskie lub podwykonawców, podręcznik powinien zawierać stwierdzenie określające, jak organizacja projektująca zdoła w odniesieniu do wszystkich części i akcesoriów dać gwarancje spełnienia wymagań pkt 21.A.239 lit. b). Podręcznik zawiera również, bezpośrednio lub poprzez odniesienia, opisy i informacje na temat działalności projektowej i struktury organizacyjnej tych partnerów lub podwykonawców, w zakresie niezbędnym dla sformułowania tego stwierdzenia.

c) Do podręcznika są w miarę potrzeb wprowadzane stosowne zmiany celem zachowania aktualności opisu organizacji. Kopie tych zmian przekazywane są do Agencji.

d) Organizacja projektująca składa oświadczenie o kwalifikacjach i doświadczeniu zawodowym personelu kierowniczego i innych osób odpowiedzialnych w organizacji za podejmowanie decyzji, mających wpływ na zdatność i ochronę środowiska.

▼M2

21.A.245    Wymagania dla uzyskania zatwierdzenia

Organizacja projektująca wykazuje na podstawie informacji przedłożonych zgodnie z pkt 21.A.243, że oprócz spełniania wymagań określonych w pkt 21.A.239:

a) 

wszystkie działy techniczne zatrudniają dostateczną liczbę pracowników, którzy posiadają odpowiednie doświadczenie i którym udzielono stosownych pełnomocnictw, umożliwiających należyte wykonywanie powierzonego im zakresu obowiązków, a zarówno zakres ten, jak i odpowiednie warunki lokalowe, infrastruktura i sprzęt pozwalają pracownikom spełnić wymagania ustanowione w odniesieniu do danego wyrobu w zakresie zdatności do lotu, zgodności operacyjnej i ochrony środowiska;

b) 

zapewniono pełną i skuteczną koordynację między działami i w obrębie działów w odniesieniu do kwestii związanych ze zdatnością do lotu, zgodnością operacyjną i ochroną środowiska.

21.A.247    Zmiany w systemie gwarantowania projektu

Po wydaniu zatwierdzenia organizacji projektującej każda zmiana w systemie gwarantowania projektu mająca istotny wpływ na wykazywanie zgodności wyrobu ze stosownymi wymaganiami lub jego zdatność do lotu, zgodność operacyjną lub wymogi w zakresie ochrony środowiska, podlega zatwierdzeniu przez Agencję. Wniosek o zatwierdzenie przedkładany jest Agencji w formie pisemnej. Przed wprowadzeniem zmiany organizacja projektująca przedkłada Agencji propozycję zmian w podręczniku w celu wykazania, że po wprowadzeniu zmiany w systemie gwarantowania projektu nadal będzie spełniać wymagania ustanowione w niniejszej podczęści.

▼B

21.A.249    Zbywalność

Zatwierdzenie organizacji projektującej jest niezbywalne z wyjątkiem przypadku, gdy jego przeniesienie jest wynikiem zmiany własnościowej, co jest uznawane jako znaczące dla celów pkt 21.A.247.

▼M5

21.A.251    Warunki zatwierdzenia

W warunkach zatwierdzenia określa się rodzaje prac projektowych, kategorie wyrobów, części i akcesoriów, które wchodzą w zakres zatwierdzenia organizacji projektującej uzyskanego przez tę organizację, oraz zatwierdzone do wykonywania przez organizację funkcje i obowiązki w zakresie zdatności do lotu, zgodności operacyjnej i właściwości środowiskowych wyrobów. W przypadku zatwierdzeń organizacji projektującej, które obejmują certyfikację typu lub autoryzację europejskiej normy technicznej (ETSO) na pomocnicze źródła zasilania (APU), warunki zatwierdzenia dodatkowo zawierają wykaz produktów lub APU. Warunki te zawiera się w treści zatwierdzenia organizacji projektującej.

▼B

21.A.253    Zmiany w warunkach zatwierdzenia

Każda zmiana w warunkach zatwierdzenia podlega zatwierdzeniu przez Agencję. Wniosek o zmianę w warunkach zatwierdzenia składany jest w postaci i na zasadach ustanowionych przez Agencję. Organizacja projektująca musi spełniać mające zastosowanie wymagania niniejszej podczęści.

21.A.257    Badania

a) Organizacja projektująca zapewnia warunki umożliwiające Agencji przeprowadzanie badań, obejmujących również partnerów i podwykonawców, niezbędnych dla ustalenia zgodności i ciągłej zgodności z mającymi zastosowanie wymaganiami niniejszej podczęści.

b) Organizacja projektująca umożliwi Agencji dokonanie przeglądu wszelkich protokołów oraz przeprowadzenie wszelkich przeglądów, a także wykonanie lub udział w próbach w locie i na ziemi, niezbędnych dla sprawdzenia ważności oświadczeń o zgodności, przedłożonych przez wnioskującego zgodnie z pkt 21.A.239 lit. b).

21.A.258    Ustalenia

▼M5

a) W przypadku stwierdzenia w trakcie badań, o których mowa w pkt 21.A.257 i 21.B.100, obiektywnych dowodów wskazujących na niespełnianie przez posiadacza zatwierdzenia organizacji projektującej mających zastosowanie wymagań niniejszego załącznika, niezgodności te są klasyfikowane następująco:

1. 

ustalenie pierwszego stopnia to każda niezgodność z wymogami niniejszego załącznika, która może prowadzić do niekontrolowanej niezgodności z mającymi zastosowanie wymogami i która mogłaby mieć negatywny wpływ na bezpieczeństwo statku powietrznego;

2. 

ustalenie drugiego stopnia to każda niezgodność z wymogami niniejszego załącznika, która nie została sklasyfikowana jako ustalenie pierwszego stopnia.

▼B

b) Ustalenia poziomu trzeciego to każdy stwierdzony, w postaci obiektywnych dowodów, przypadek istnienia potencjalnego problemu mogącego prowadzić do niezgodności według lit. a).

▼M5

c) Po otrzymaniu zawiadomienia o ustaleniach zgodnie z mającą zastosowanie procedurą administracyjną ustanowioną przez Agencję:

1. 

w przypadku ustalenia pierwszego stopnia posiadacz zatwierdzenia organizacji projektującej wykazuje Agencji w sposób zadowalający, że przeprowadził odpowiednie działania naprawcze najpóźniej w terminie 21 dni roboczych od otrzymania pisemnego potwierdzenia dotyczącego przedmiotowego ustalenia;

2. 

w przypadku ustalenia drugiego stopnia posiadacz zatwierdzenia organizacji projektującej wykazuje Agencji w sposób zadowalający, że przeprowadził odpowiednie działania naprawcze w terminie ustalonym przez Agencję stosownie do charakteru ustalenia i początkowo wynoszącym nie więcej niż trzy miesiące. Agencja może przedłużyć ten początkowy termin, jeśli uzna, że charakter ustalenia pozwala na takie przedłużenie, i jeśli wnioskodawca przedłożył plan działań naprawczych, który Agencja uznała za zadowalający; oraz

3. 

ustalenie trzeciego stopnia nie wymaga natychmiastowych działań ze strony posiadacza zatwierdzenia organizacji projektującej.

d) W przypadku ustaleń pierwszego lub drugiego stopnia zatwierdzenie organizacji projektującej może zostać częściowo lub kompletnie zawieszone lub cofnięte na mocy mających zastosowanie procedur administracyjnych ustanowionych przez Agencję. W takim przypadku posiadacz zatwierdzenia organizacji projektującej potwierdza odbiór decyzji o zawieszeniu lub cofnięciu zatwierdzenia organizacji projektującej w stosownym terminie.

▼B

21.A.259    Termin i ciągłość ważności

a) Zatwierdzenie organizacji projektującej wydawane jest na czas nieokreślony. Pozostaje ważna, chyba że:

1. 

organizacja projektująca nie zdoła wykazać zgodności z mającymi zastosowanie wymaganiami niniejszej podczęści; lub

2. 

posiadacz lub którykolwiek z jego partnerów lub podwykonawców uniemożliwia Agencji przeprowadzenie kontroli zgodnie z pkt 21.A.257; lub

3. 

istnieją dowody, że system gwarantowania projektu nie jest w stanie zapewnić zadowalającego poziomu kontroli i nadzoru projektowania wyrobów lub ich zmian będących przedmiotem zatwierdzenia; lub

4. 

certyfikat podlega zwrotowi bądź cofnięciu w drodze odpowiednich procedur administracyjnych ustanowionych przez Agencję.

b) W przypadku zwrotu lub cofnięcia autoryzację zwraca się Agencji.

▼M5

21.A.263    Uprawnienia

a) 

(Zarezerwowane)

b) 

(Zarezerwowane)

c) 

Posiadacz zatwierdzenia organizacji projektującej jest uprawniony, w zakresie warunków zatwierdzenia ustanowionych przez Agencję i zgodnie z odnośnymi procedurami systemu gwarantowania projektu, do:

1. 

klasyfikowania zmian w certyfikacie typu lub uzupełniającym certyfikacie typu i projektach napraw jako „poważnych” lub „drobnych”;

2. 

zatwierdzania drobnych zmian w certyfikacie typu lub uzupełniającym certyfikacie typu i drobnych projektów napraw;

3. 

(Zarezerwowane);

4. 

(Zarezerwowane);

5. 

zatwierdzania niektórych projektów poważnej naprawy zgodnie z częścią M w odniesieniu do wyrobów lub pomocniczego źródła zasilania (APU);

6. 

zatwierdzania dla niektórych statków powietrznych warunków lotu, na jakich można wydać zezwolenie na lot zgodnie z pkt 21.A.710 lit. a) ppkt 2, z wyjątkiem zezwoleń na lot wydanych do celów pkt 21.A.701 lit. a) ppkt 15;

7. 

wydania zezwolenia na lot zgodnie z pkt 21.A.711 lit. b) dla statku powietrznego, który zaprojektował lub zmienił, lub dla którego zatwierdził, zgodnie z pkt 21.A.263 lit. c) ppkt 6, warunki lotu, na jakich można wydać zezwolenie na lot, a posiadacz zatwierdzenia organizacji projektującej:

(i) 

kontroluje konfigurację statku powietrznego oraz

(ii) 

potwierdza zgodność z warunkami projektu zatwierdzonymi na dany lot;

8. 

zatwierdzania niektórych poważnych zmian w certyfikacie typu zgodnie z podczęścią D; oraz

9. 

wydawania niektórych uzupełniających certyfikatów typu zgodnie z podczęścią E i zatwierdzania niektórych poważnych zmian w tych certyfikatach.

21.A.265    Obowiązki posiadacza

Posiadacz zatwierdzenia organizacji projektującej, w zakresie warunków zatwierdzenia ustanowionych przez Agencję:

a) 

aktualizuje podręcznik wymagany na podstawie pkt 21.A.243 zgodnie z systemem gwarantowania projektu;

b) 

zapewnia stosowanie niniejszego podręcznika lub odpowiednich procedur uwzględnionych poprzez odniesienia jako podstawowego dokumentu roboczego w ramach organizacji;

c) 

ustala, czy projekt wyrobów lub zmiany w tych wyrobach bądź ich naprawy są zgodne z mającymi zastosowanie specyfikacjami i wymaganiami oraz nie posiadają żadnych cech niebezpiecznych;

d) 

dostarcza Agencji oświadczenia i związaną z nimi dokumentację potwierdzającą zgodność z lit. c), z wyjątkiem procedur zatwierdzających przeprowadzanych zgodnie z pkt 21.A.263 lit. c);

e) 

udostępnia Agencji dane i informacje związane z działaniami wymaganymi zgodnie z pkt 21.A.3B;

f) 

ustala, zgodnie z pkt 21.A.263 lit. c) ppkt 6, warunki lotu, na podstawie których można wydać zezwolenie na lot;

g) 

ustala, zgodnie z pkt 21.A.263 lit. c) ppkt 7, zgodność z pkt 21.A.711 lit. b) i e) przed wydaniem zezwolenia na lot dla statku powietrznego;

h) 

wyznacza dane i informacje wydane z upoważnienia zatwierdzonej organizacji projektującej w zakresie warunków zatwierdzenia ustanowionych przez Agencję poprzez następujące oświadczenie: „Techniczna zawartość niniejszego dokumentu jest zatwierdzona na mocy upoważnienia DOA nr EASA. 21J. [XXXX]”.

▼B

PODCZĘŚĆ K —   CZĘŚCI I AKCESORIA

21.A.301    Zakres

Niniejsza podczęść ustanawia procedurę w odniesieniu do zatwierdzania części i akcesoriów.

21.A.303    Spełnianie stosownych wymagań

Wykazywanie zgodności części i akcesoriów, przeznaczonych do zainstalowania na wyrobie certyfikowanym jako typ, jest dokonywane:

a) 

w powiązaniu z procedurami certyfikacji typu według podczęści B, D lub E — dla wyrobu, na którym mają być zamontowane; lub

b) 

tam, gdzie ma to zastosowanie — według procedur autoryzacji ETSO zgodnie z podczęścią O; lub

c) 

w przypadku części znormalizowanych — zgodnie z oficjalnie uznawanymi normami.

21.A.305    Zatwierdzanie części i akcesoriów

We wszystkich przypadkach, gdzie zatwierdzenie części lub akcesoriów jest wyraźnie wymagane przez prawo Unii lub środki Agencji, część lub akcesoria powinny być zgodne z mającą zastosowanie ETSO lub przepisami uznanymi przez Agencję w danym przypadku za równoważne.

21.A.307    Dopuszczanie części lub akcesoriów do montażu

Część lub akcesorium kwalifikują się do montażu na wyrobie certyfikowanym jako typ, jeżeli są one w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację, oraz:

a) 

towarzyszy im autoryzowane poświadczenie produkcji/obsługi (formularz 1 EASA), poświadczające, że dana pozycja została wyprodukowana zgodnie z zatwierdzonymi danymi projektowymi, i są oznakowane zgodnie z podczęścią Q; lub

b) 

są częścią znormalizowaną; lub

c) 

w przypadku statku powietrznego ELA1 lub ELA2 są one częścią lub akcesorium, które:

1. 

mają nieograniczony cykl życia, nie są częścią podstawowej konstrukcji nośnej oraz nie są częścią układu sterowania lotem;

2. 

zostały wyprodukowane zgodnie z mającym zastosowanie projektem;

3. 

są oznakowane zgodnie z podczęścią Q;

4. 

zostały oznakowane jako nadające się do montażu w określonym statku powietrznym;

5. 

mają być zamontowane w statku powietrznym, którego właściciel sprawdził, czy spełniają one warunki 1–4, i przyjął na siebie odpowiedzialność z tego tytułu.

(PODCZĘŚĆ L — NIE STOSUJE SIĘ)

PODCZĘŚĆ M —   NAPRAWY

21.A.431A    Zakres

▼M5

a) Niniejsza podczęść ustanawia procedurę zatwierdzania projektów napraw wyrobu, części lub akcesorium oraz prawa i obowiązki wnioskodawców i posiadaczy takich zatwierdzeń.

▼B

b) W niniejszej podczęści określono naprawy standardowe, których nie obejmuje przewidziany w niej proces zatwierdzania.

▼M5

c) „Naprawa” oznacza usunięcie uszkodzenia i/lub przywrócenie stanu zdatności wyrobu, części lub akcesorium po pierwotnym dopuszczeniu do użytkowania przez ich producenta.

d) Usunięcie uszkodzenia w drodze wymiany części lub akcesoriów bez konieczności podejmowania działań projektowych jest uznawane za czynność obsługową i dlatego nie wymaga zatwierdzenia według niniejszego załącznika.

▼B

e) Naprawa artykułu ETSO innego niż pomocnicze źródło zasilania (APU) jest traktowana jako zmiana w projekcie ETSO i dlatego jest rozpatrywana według pkt 21.A.611.

▼M5

f) W niniejszej podczęści odniesienia do certyfikatów typu rozumiane są jako odniesienia do certyfikatów typu i ograniczonych certyfikatów typu.

▼B

21A.431B    Naprawy standardowe

a) Naprawy standardowe to naprawy:

1) 

w odniesieniu do:

(i) 

samolotów o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 5 700  kg;

(ii) 

wiropłatów o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 3 175  kg;

(iii) 

szybowców i motoszybowców, balonów i sterowców, określonych w kategoriach ELA1 lub ELA2;

▼M7

2) 

które są zgodne z danymi projektowymi zawartymi w specyfikacjach certyfikacyjnych wydanych przez Agencję, zawierających opis akceptowalnych sposobów, technik i praktyk realizacji i określania napraw standardowych, w tym powiązane instrukcje zapewnienia ciągłej zdatności do lotu; oraz

▼B

3) 

które nie są sprzeczne z danymi posiadaczy certyfikatów typu.

b) Punkty 21A.432A–21A.451 nie mają zastosowania do napraw standardowych.

21.A.432A    Kwalifikowalność

a) Każda osoba fizyczna lub prawna, która wykazała lub jest w trakcie wykazywania swojej zdolności zgodnie z pkt 21.A.432B, ma prawo wystąpić z wnioskiem o zatwierdzenie projektu poważnej naprawy na mocy warunków ustanowionych w niniejszej podczęści.

b) Każda osoba fizyczna lub prawna ma prawo wnioskować o zatwierdzenie projektu drobnej naprawy.

21.A.432B    Wykazanie zdolności

▼M5

a) Wnioskujący o zatwierdzenie projektu poważnej naprawy wykazuje swoją zdolność poprzez posiadanie zatwierdzenia organizacji projektującej, wydanego przez Agencję na podstawie podczęści J.

▼B

b) W drodze odstępstwa od lit. a), w drodze alternatywnej procedury wykazania swojej zdolności, wnioskujący może wystąpić o zgodę Agencji na zastosowanie procedur podejmujących szczególne praktyki projektowe, zasoby i ciąg czynności niezbędnych do spełnienia wymagań niniejszej podczęści.

▼M5

c) W drodze odstępstwa od lit. a), w przypadku wyrobów, o których mowa w pkt 21.A.14 lit. c), wnioskodawca może wykazać swoją zdolność poprzez uzyskanie akceptacji ze strony Agencji swojego programu certyfikacji ustanowionego zgodnie z pkt 21.A.432C lit. b).

▼M5

21.A.432C    Wniosek o zatwierdzenie projektu naprawy

a) 

Wniosek o zatwierdzenie projektu naprawy składany jest w postaci i na zasadach ustanowionych przez Agencję.

b) 

▼M7

Wniosek o zatwierdzenie projektu poważnej naprawy obejmuje program certyfikacji lub po złożeniu pierwotnego wniosku zostaje uzupełniony o taki program, obejmujący:

▼M5

1. 

opis uszkodzenia i projektu naprawy wraz z określeniem konfiguracji projektu typu, wobec którego dokonywana jest naprawa;

2. 

określenie wszystkich obszarów projektu typu oraz zatwierdzonych podręczników, które uległy zmianie lub objęte zostały skutkami projektu naprawy;

3. 

określenie wszelkich ponownych badań niezbędnych do wykazania zgodności projektu naprawy oraz obszarów objętych skutkami projektu naprawy z uwzględnieniem podstawy certyfikacji typu poprzez odniesienie w, stosownie do przypadku, certyfikacie typu, uzupełniającym certyfikacie typu lub autoryzacji ETSO na pomocnicze źródło zasilania (APU);

4. 

wszelkie zaproponowane zmiany podstawy certyfikacji typu uwzględnione poprzez odniesienie w, stosownie do przypadku, certyfikacie typu, uzupełniającym certyfikacie typu lub autoryzacji ETSO na pomocnicze źródło zasilania (APU);

5. 

propozycję podziału programu certyfikacji na istotne grupy czynności i danych służących wykazaniu zgodności, w tym środki i procesy proponowane w celu wykazania zgodności z pkt 21.A.433 lit. a) ppkt 1, oraz odniesienia do powiązanych dokumentów dotyczących zgodności;

6. 

propozycję oceny istotnych grup czynności i danych służących wykazaniu zgodności w odniesieniu do prawdopodobieństwa wystąpienia niezidentyfikowanej niezgodności z podstawą certyfikacji typu, a także w odniesieniu do potencjalnego wpływu takiej niezgodności na bezpieczeństwo wyrobu. Proponowana ocena musi uwzględniać co najmniej elementy określone w pkt 21.B.100 lit. a) ppkt 1–4. W oparciu o tę ocenę we wniosku zawiera się propozycję dotyczącą zaangażowania Agencji w weryfikację czynności i danych służących wykazaniu zgodności; oraz

7. 

informację, czy dane certyfikacyjne zostały w całości przygotowane przez wnioskodawcę, czy na podstawie porozumienia z właścicielem danych certyfikacyjnych typu.

▼M5

21.A.433    Wymagania dotyczące zatwierdzania projektu naprawy

a) 

Projekt naprawy jest zatwierdzany wyłącznie:

1. 

gdy wykazano, stosując się do programu certyfikacji, o którym mowa w pkt 21.A.432C lit. b), że projekt naprawy jest zgodny z podstawą certyfikacji typu uwzględnioną poprzez odniesienie w, stosownie do przypadku, certyfikacie typu, uzupełniającym certyfikacie typu lub autoryzacji ETSO na pomocnicze źródło zasilania (APU), jak również z wszelkimi zmianami ustanowionymi i notyfikowanymi przez Agencję zgodnie z pkt 21.B.450;

2. 

gdy zgodność z podstawą certyfikacji typu, mająca zastosowanie zgodnie z lit. a) ppkt 1, została zadeklarowana, a uzasadnienia zgodności zostały odnotowane w dokumentach dotyczących zgodności;

▼M7

3. 

gdy nie stwierdzono żadnej cechy ani charakterystyki, które mogłyby uczynić wyrób niebezpiecznym w użytkowaniu, do którego ma być on certyfikowany;

▼M5

4. 

w przypadku gdy wnioskodawca wskazał, że podał dane certyfikacyjne na podstawie porozumienia z właścicielem danych certyfikacji typu zgodnie z pkt 21.A.432C lit. b) ppkt 7:

(i) 

gdy posiadacz poinformował, że nie ma zastrzeżeń natury technicznej do informacji przedłożonych na podstawie lit. a) ppkt 2; oraz

(ii) 

gdy posiadacz zgodził się na współpracę z posiadaczem zatwierdzenia projektu naprawy celem zapewnienia wykonywania wszystkich obowiązków w zakresie ciągłej zdatności do lotu zmienionego wyrobu poprzez spełnienie wymagań pkt 21.A.451;

▼M7

5. 

w przypadku naprawy samolotu objętego pkt 26.302 załącznika I do rozporządzenia (UE) 2015/640 wykazano, że integralność strukturalna naprawy i struktura, której ona dotyczy, jest co najmniej równoważna poziomowi integralności strukturalnej ustalonemu dla struktury podstawowej na mocy pkt 26.302 załącznika I do rozporządzenia (UE) 2015/640.

▼M5

b) 

Wnioskodawca składa Agencji oświadczenie, o którym mowa w lit. a) ppkt 2, oraz, na wniosek Agencji, wszelkie niezbędne dane uzasadniając.

21.A.435    Klasyfikacja i zatwierdzanie projektów naprawy

a) 

Projekt naprawy klasyfikuje się jako „poważny” albo jako „drobny” zgodnie z kryteriami określonymi w pkt 21.A.91 dla zmiany w certyfikacie typu.

b) 

Projekt naprawy jest klasyfikowany i zatwierdzany przez:

1. 

Agencję; lub

2. 

zatwierdzoną organizację projektową w ramach jej uprawnień przewidzianych w pkt 21.A.263 lit. c) ppkt 1, 2 i 5, zgodnie z warunkami zatwierdzenia.

▼M5 —————

▼B

21.A.439    Produkcja części do wykonania naprawy

Części i akcesoria przeznaczone do zastosowania w naprawie są wytwarzane zgodnie z danymi produkcyjnymi bazującymi na wszelkich niezbędnych danych projektowych dostarczonych przez posiadacza zatwierdzonego projektu naprawy:

a) 

według podczęści F; lub

b) 

przez organizację stosownie zatwierdzoną zgodnie z podczęścią G; lub

c) 

przez stosownie zatwierdzoną organizację obsługową.

21.A.441    Realizacja naprawy

▼M6

a) realizacja naprawy jest dokonywana zgodnie z załącznikiem I (część M), załącznikiem II (część 145), załącznikiem Vb (część ML) lub załącznikiem Vd (część CAO) do rozporządzenia (UE) nr 1321/2014, lub przez organizację produkującą zatwierdzoną zgodnie z podczęścią G niniejszego załącznika, zgodnie z przywilejem określonym w pkt 21.A.163 lit. d);

▼B

b) Organizacja projektująca przekazuje organizacji wykonującej naprawę wszelkie niezbędne instrukcje montażu.

21.A.443    Ograniczenia

Projekt naprawy może być zatwierdzony z ograniczeniami, w którym to przypadku zatwierdzenie projektu naprawy zawiera wszystkie niezbędne wytyczne i ograniczenia. Te wytyczne i ograniczenia przekazywane są użytkownikowi przez posiadacza zatwierdzenia projektu naprawy zgodnie z procedurą uzgodnioną z Agencją.

21.A.445    Nienaprawione uszkodzenie

a) Kiedy uszkodzony wyrób, część lub akcesorium pozostaje nienaprawione i nie obejmują go dane uprzednio zatwierdzone, oszacowanie uszkodzenia pod kątem znaczenia dla zdatności do lotu może być dokonane tylko:

1. 

przez Agencję; lub

2. 

przez odpowiednio zatwierdzoną organizację projektującą zgodnie z procedurą uzgodnioną z Agencją.

Wszelkie niezbędne ograniczenia są rozpatrywane zgodnie z procedurą pkt 21.A.443.

b) W przypadku gdy organizacją szacującą uszkodzenia zgodnie z lit. a) nie jest ani Agencja, ani posiadacz certyfikatu typu, uzupełniającego certyfikatu typu bądź autoryzacji ETSO na pomocnicze źródło zasilania (APU), organizacja ta udowadnia adekwatność informacji, służących jako podstawa oszacowania uszkodzenia, pochodzących bądź z własnych zasobów organizacji, bądź poprzez porozumienie z posiadaczem certyfikatu typu, uzupełniającego certyfikatu typu bądź autoryzacji ETSO na pomocnicze źródło zasilania (APU), albo z producentem, stosownie do przypadku.

21.A.447    Przechowywanie dokumentacji

Dla każdej naprawy wszystkie związane informacje projektowe, rysunki, sprawozdania z prób, instrukcje i ograniczenia, które mogły być wydane zgodnie z pkt 21.A.443, uzasadnienia klasyfikacji i dowody zatwierdzenia projektu:

a) 

pozostają w posiadaniu posiadacza zatwierdzenia projektu naprawy do dyspozycji Agencji; oraz

b) 

są przechowywane przez posiadacza zatwierdzenia projektu naprawy celem zapewnienia dostępu do informacji niezbędnych dla utrzymania ciągłej zdatności naprawionych wyrobów, części lub akcesoriów.

21.A.449    Instrukcje zapewnienia ciągłej zdatności do lotu

a) Posiadacz zatwierdzenia projektu naprawy dostarcza co najmniej jeden kompletny zestaw tych zmian do instrukcji zapewnienia ciągłej zdatności do lotu, które wynikają z projektu naprawy, zawierających opisowe dane i instrukcje wykonania, opracowane zgodnie z właściwymi wymaganiami, każdemu użytkownikowi statku powietrznego objętego naprawą. Naprawiony wyrób, część lub akcesoria mogą być dopuszczone do użytkowania przed wprowadzeniem zmian do tych instrukcji, ale na ograniczony okres użytkowania i w porozumieniu z Agencją. Zmiany do instrukcji powinny być udostępniane na żądanie każdej innej osoby, od której wymagane jest przestrzeganie któregokolwiek warunku z tych zmian do instrukcji. Dostępność podręcznika lub części zmian do instrukcji zapewnienia ciągłej zdatności do lotu, odnoszącej się do naprawy głównej lub innej formy obsługi technicznej o poważnym zakresie, może być opóźniona do chwili po wprowadzeniu wyrobu do użytkowania, ale zanim którykolwiek wyrób osiągnie odpowiedni wiek lub nalot/liczbę cykli.

b) Jeśli przez posiadacza zatwierdzenia projektu naprawy zostaną wydane uaktualnienia tych zmian do instrukcji zapewnienia ciągłej zdatności do lotu po wcześniejszym zatwierdzeniu naprawy, uaktualnienia te będą udostępniane na żądanie każdej innej osoby, od której wymagane jest przestrzeganie któregokolwiek warunku z tych zmian do instrukcji. Program przedstawiający, w jaki sposób są rozprowadzane aktualizacje zmian do instrukcji zapewnienia ciągłej zdatności do lotu, musi być przedłożony Agencji.

21.A.451    Obowiązki i znakowanie EPA

a) Każdy posiadacz zatwierdzenia projektu poważnej naprawy:

1. 

podejmuje zobowiązania:

(i) 

ustanowione w pkt 21.A.3A, 21.A.3B, 21.A.4, 21.A.439, 21.A.441, 21.A.443, 21.A.447 oraz 21.A.449;

(ii) 

warunkowane współpracą z posiadaczem certyfikatu typu, uzupełniającego certyfikatu typu bądź autoryzacji ETSO na pomocnicze źródło zasilania (APU), według pkt 21.A.433 lit. b), stosownie do przypadku;

2. 

wyszczególnia oznakowanie włącznie z literami EPA zgodnie z pkt 21.A.804 lit. a).

b) Z wyłączeniem posiadaczy certyfikatu typu lub autoryzacji na pomocnicze źródło zasilania (APU), wobec których stosuje się pkt 21.A.44, posiadacz zatwierdzenia projektu drobnej naprawy:

1. 

podejmuje zobowiązania ustanowione w pkt 21.A.4, 21.A.447 i 21.A.449; oraz

2. 

wyszczególnia oznakowanie włącznie z literami EPA zgodnie z pkt 21.A.804 lit. a).

(PODCZĘŚĆ N — NIE STOSUJE SIĘ)

PODCZĘŚĆ O —   AUTORYZACJE EUROPEJSKIEJ NORMY TECHNICZNEJ

21.A.601    Zakres

Niniejsza podczęść ustanawia procedurę wydawania autoryzacji ETSO i zasady regulujące prawa i obowiązki wnioskujących o i posiadaczy takich autoryzacji.

21.A.602A    Kwalifikowalność

Każda osoba fizyczna lub prawna, która produkuje lub przygotowuje się do produkcji artykułu ETSO i wykazała lub jest w trakcie wykazywania swojej zdolności zgodnie z pkt 21.A.602B, ma prawo wystąpić z wnioskiem o autoryzację ETSO.

21.A.602B    Wykazanie zdolności

Wnioskujący o autoryzację ETSO wykazuje swoją zdolność następująco:

a) 

do produkcji — przez posiadanie zatwierdzenia organizacji produkującej, wydanego zgodnie z podczęścią G lub w drodze zgodności z procedurami podczęści F; oraz

b) 

do projektowania:

1. 

pomocniczych źródeł zasilania — przez posiadanie zatwierdzenia organizacji projektującej, wydanego przez Agencję zgodnie z podczęścią J;

2. 

pozostałych artykułów — przez stosowanie procedur podejmujących szczególne praktyki projektowe, zasoby i ciąg czynności niezbędnych do spełnienia wymagań niniejszego załącznika I (część 21).

21.A.603    Wniosek

a) Wniosek o autoryzację ETSO składany jest w postaci i na zasadach ustanowionych przez Agencję i musi zawierać zarys informacji wymaganych przez pkt 21.A.605.

b) Kiedy jest przewidziana seria drobnych zmian zgodnie z pkt 21.A.611, wnioskujący wpisuje do swojego wniosku podstawowy numer modelu artykułu i związane numery katalogowe przed otwartymi nawiasami — celem zasygnalizowania, że literowe lub cyfrowe (lub ich kombinacja) zmiany przyrostka będą co pewien czas dodawane.

▼M5

21.A.604    Autoryzacja ETSO na pomocnicze źródło zasilania (APU)

W odniesieniu do autoryzacji ETSO na pomocnicze źródło zasilania (APU):

a) 

na zasadzie odstępstwa od pkt 21.A.603, 21.A.610 i 21.A.615, stosuje się następujące punkty: 21.A.15, 21.A.20, 21.A.21, 21.A.31, 21.A.33, 21.A.44, 21.B.75 i 21.B.80. Autoryzacja ETSO wydawana jest jednak zgodnie z pkt 21.A.606 zamiast certyfikatu typu;

▼M6

b) 

w drodze odstępstwa od pkt 21.A.611, wymogi podczęści D mają zastosowanie do zatwierdzania zmian projektu przez posiadacza autoryzacji ETSO na pomocnicze źródło zasilania (APU) i do dokonanych przez innych wnioskodawców zmian projektu sklasyfikowanych jako drobne zmiany, natomiast wymogi podczęści E mają zastosowanie do zatwierdzania dokonanych przez innych wnioskodawców zmian projektu sklasyfikowanych jako istotne zmiany. W przypadku gdy zastosowanie mają wymogi podczęści E, wydawana jest oddzielna autoryzacja ETSO zamiast uzupełniającego certyfikatu typu; oraz

▼M5

c) 

wymogi podczęści M mają zastosowanie do zatwierdzeń projektów naprawy.

21.A.605    Wymagane dane

a) 

Wnioskodawca przedkłada Agencji następujące dokumenty:

1. 

program certyfikacji dla autoryzacji ETSO określający sposoby wykazania zgodności z pkt 21.A.606 lit. b);

2. 

oświadczenie o zgodności poświadczające, że wnioskodawca spełnił wymagania niniejszej podczęści;

3. 

deklarację projektu i osiągów (DDP) stwierdzającą, że wnioskodawca wykazał, iż wyrób spełnia mającą zastosowanie ETSO zgodnie z programem certyfikacji;

4. 

jeden egzemplarz danych technicznych wymaganych przez mającą zastosowanie ETSO;

5. 

charakterystykę lub odniesienie do charakterystyki, o której mowa w pkt 21.A.143, celem uzyskania właściwego zatwierdzenia organizacji produkującej według podczęści G, lub podręcznik bądź odniesienie do podręcznika, o którym mowa w pkt 21.A.125 A lit. b), celem wytwarzania zgodnie z podczęścią F bez zatwierdzenia organizacji produkującej;

6. 

odnośnie do APU – podręcznik lub odniesienie do podręcznika, o którym mowa w pkt 21.A.243, w celu uzyskania odpowiedniego zatwierdzenia organizacji projektującej zgodnie z podczęścią J;

7. 

w odniesieniu do wszystkich pozostałych artykułów – procedury lub odniesienie do procedur, o których mowa w pkt 21.A.602B lit. b) ppkt 2.

b) 

Wnioskodawca zgłasza Agencji wszelkie trudności lub zdarzenia, jakie wystąpiły w trakcie procesu zatwierdzania i które mogą mieć istotny wpływ na autoryzację ETSO.

21.A.606    Wymagania dotyczące wydania autoryzacji ETSO

W celu otrzymania autoryzacji ETSO wnioskodawca:

a) 

wykazuje swoją zdolność zgodnie z pkt 21.A.602B;

b) 

wykazuje, że artykuł jest zgodny z warunkami technicznymi mającej zastosowanie ETSO lub z odstępstwami od nich zatwierdzonymi zgodnie z pkt 21.A.610, jeśli takie występują;

c) 

spełnia wymagania niniejszej podczęści; oraz

d) 

oświadcza, że nie stwierdzono żadnej cechy ani charakterystyki, które mogłyby uczynić artykuł niebezpiecznym w użytkowaniu, do którego ma być on certyfikowany.

▼B

21.A.607    Uprawnienia z tytułu autoryzacji ETSO

Posiadacz autoryzacji ETSO jest uprawniony do wytwarzania i znakowania artykułów odpowiednim oznakowaniem ETSO.

21.A.608    Deklaracja projektu i osiągów (DDP)

a) DDP powinna zawierać przynajmniej następujące informacje:

1. 

informacje zgodne z pkt 21.A.31 lit. a) i b), definiujące artykuł i jego projekt oraz normę wykonywania prób;

2. 

znamionowe osiągi artykułu, tam gdzie ma to zastosowanie, podane bądź bezpośrednio bądź jako odniesienia do innych uzupełniających dokumentów;

3. 

oświadczenie o zgodności poświadczające, że artykuł spełnił wymagania właściwej ETSO;

4. 

nawiązanie do odnośnych sprawozdań z prób;

5. 

nawiązanie do właściwych podręczników obsługi technicznej, napraw i naprawy głównej;

6. 

poziomy zgodności, kiedy różne poziomy zgodności są dopuszczone przez ETSO;

7. 

wykaz odstępstw zaakceptowanych zgodnie z pkt 21.A.610.

b) DDP powinna być potwierdzona datą i podpisem posiadacza autoryzacji ETSO lub jego upoważnionego przedstawiciela.

21.A.609    Obowiązki posiadaczy autoryzacji ETSO

Posiadacz autoryzacji ETSO na mocy niniejszej podczęści:

a) 

wytwarza każdy artykuł zgodnie z podczęścią G lub podczęścią F, co zapewni, że każdy wykonany artykuł będzie odpowiadał wymaganiom jego danych projektowych i że będzie można go bezpiecznie zainstalować;

b) 

przygotuje i zachowa, dla każdego modelu każdego artykułu, dla którego została wydana autoryzacja ETSO, bieżącą kartotekę kompletnych danych technicznych i zapisów zgodnie z pkt 21.A.613;

c) 

przygotuje, zachowa i będzie aktualizował egzemplarze wzorcowe wszystkich podręczników wymaganych dla artykułu przez mające zastosowanie wymagania zdatności do lotu;

d) 

udostępni użytkownikom artykułu i Agencji, na jej żądanie, podręczniki obsługi technicznej, napraw i naprawy głównej niezbędne dla użytkowania i obsługi technicznej artykułu oraz zmiany do tych podręczników;

e) 

oznakuje każdy artykuł zgodnie z pkt 21.A.807;

f) 

spełnia pkt 21.A.3A, pkt 21.A.3B i 21.A.4;

g) 

utrzymuje zgodność z wymogami kwalifikacyjnymi z pkt 21.A.602B.

21.A.610    Zatwierdzanie odstępstw

a) Producent występujący o zatwierdzenie odstępstwa od którejkolwiek normy jakości wykonania ETSO wykazuje, że normy, o odstępstwo od których występuje, są kompensowane przez czynniki lub cechy konstrukcyjne zapewniające równoważny poziom bezpieczeństwa.

b) Wniosek o zatwierdzenie odstępstw wraz ze wszelkimi przynależnymi danymi przedkładany jest Agencji.

21.A.611    Zmiany projektu

a) Posiadacz autoryzacji ETSO może wprowadzać do projektu drobne zmiany (każda zmiana inna niż zmiana poważna) bez dalszych autoryzacji ze strony Agencji. W takim przypadku zmieniony artykuł zachowuje pierwotny numer modelu (zmiany i poprawki numeru katalogowego są stosowane dla oznaczania zmian drobnych), a posiadacz dostarcza Agencji wszelkie skorygowane dane niezbędne dla spełnienia pkt 21.A.603 lit. b).

b) Wszelkie zmiany projektowe dokonywane przez posiadacza autoryzacji ETSO, które są dostatecznie rozległe, by niezbędne było przeprowadzenie w znacznym stopniu wyczerpujących badań celem ustalenia zgodności z ETSO, uważane są za zmiany poważne. Przed dokonaniem takich zmian posiadacz wyznaczy nowe oznaczenie modelu lub typu artykułu i wystąpi o nową autoryzację według pkt 21.A.603.

c) Żadna zmiana projektowa dokonywana przez osobę prawną lub fizyczną inną niż posiadacz autoryzacji ETSO, który przedłożył oświadczenie o zgodności dla artykułu, nie kwalifikuje się do zatwierdzenia na mocy niniejszej podczęści O, chyba że osoba zabiegająca o zatwierdzenie występuje na mocy pkt 21.A.603 o oddzielną autoryzację ETSO.

21.A.613    Przechowywanie dokumentacji

W dodatku do wymagań w zakresie przechowywania dokumentacji odpowiednich dla lub związanych z systemem jakości wszelkie istotne informacje projektowe, rysunki i sprawozdania z prób, w tym zapisy inspekcyjne dotyczące artykułu poddawanego próbom, pozostają do dyspozycji Agencji i są przechowywane celem zapewnienia dostępu do informacji niezbędnych dla utrzymania ciągłej zdatności artykułu i wyrobu certyfikowanego jako typ, na którym artykuł jest zamontowany.

21.A.615    Przeglądy dokonywane przez Agencję

Na żądanie Agencji każdy wnioskujący o lub posiadacz autoryzacji ETSO na artykuł umożliwi Agencji:

a) 

udział we wszelkich próbach;

b) 

przegląd kartotek danych technicznych dotyczących tego artykułu.

21.A.619    Termin i ciągłość ważności

a) Autoryzacja ETSO wydawana jest na czas nieokreślony. Pozostaje ważna, chyba że:

1. 

nie są przestrzegane warunki, które były wymagane przy przyznaniu autoryzacji ETSO; lub

2. 

nie są wypełniane zobowiązania posiadacza wyszczególnione w pkt 21.A.609; lub

3. 

okazało się, że artykuł spowodował wzrost zagrożeń w użytkowaniu do niedopuszczalnego poziomu; lub

4. 

autoryzacja podlega zwrotowi bądź cofnięciu w drodze odpowiednich procedur administracyjnych ustanowionych przez Agencję.

b) W przypadku zwrotu lub cofnięcia autoryzację zwraca się Agencji.

21.A.621    Zbywalność

Autoryzacja ETSO, wydana na mocy niniejszego załącznika I (część 21), jest niezbywalna z wyjątkiem przypadku zmiany własnościowej posiadacza, co jest postrzegane jako zmiana znacząca i dlatego musi spełniać wymagania pkt 21.A.147 i 21.A.247, stosownie do przypadku.

PODCZĘŚĆ P –   ZEZWOLENIE NA LOT

21.A.701    Zakres

a) Zezwolenia na lot wydaje się zgodnie z niniejszą podczęścią dla statków powietrznych niespełniających odpowiednich wymagań w zakresie zdatności do lotu lub w stosunku do których nie wykazano, że spełniają one takie wymagania, lecz które są zdolne do wykonania bezpiecznego lotu w określonych warunkach i w następujących celach:

1. 

prace badawczo-rozwojowe;

2. 

wykazanie zgodności z przepisami lub specyfikacjami certyfikacyjnymi;

3. 

szkolenie załóg organizacji projektujących lub organizacji produkujących;

4. 

produkcyjne próby w locie statku powietrznego z nowej produkcji;

5. 

przelot statków powietrznych będących w produkcji pomiędzy zakładami produkcyjnymi;

6. 

przelot statków powietrznych w celu ich zatwierdzenia przez klienta;

7. 

dostawa i wywóz statków powietrznych;

8. 

przelot statków powietrznych w celu ich zatwierdzenia przez właściwy organ;

9. 

badanie rynku, w tym szkolenie załogi klienta;

10. 

wystawy i pokazy lotnicze;

11. 

przelot statków powietrznych do miejsca obsługi technicznej lub przeprowadzenia oceny zdatności do lotu, lub do miejsca przechowywania;

12. 

przelot statku powietrznego o masie przekraczającej maksymalną certyfikowaną masę startową dla lotu przekraczającego normalny zasięg, odbywającego się nad wodą lub nad obszarami lądowymi, gdzie nie są dostępne odpowiednie urządzenia do lądowania lub tankowania paliwa;

13. 

bicie rekordów, zawody lotnicze lub podobne imprezy;

14. 

przelot statków powietrznych spełniających odpowiednie wymagania zdatności do lotu zanim zostanie potwierdzona zgodność z wymaganiami w dziedzinie ochrony środowiska;

15. 

działalność w zakresie lotów o charakterze niekomercyjnym wykonywana pojedynczymi statkami o nieskomplikowanej budowie lub typami statków powietrznych, dla których nie przewidziano świadectw zdatności do lotu lub ograniczonych świadectw zdatności do lotu;

▼M5

16. 

loty statkiem powietrznym w celu usunięcia usterek lub sprawdzenia funkcjonowania co najmniej jednego systemu, części lub wyposażenia po obsłudze technicznej.

▼B

b) Niniejsza podczęść ustanawia procedurę wydawania zezwoleń na lot i zatwierdzania warunków związanych z lotem oraz ustanawia prawa i obowiązki wnioskujących o wydanie zezwoleń i zatwierdzeń warunków lotu, a także posiadaczy tych zezwoleń i zatwierdzeń.

21.A.703    Kwalifikowalność

a) Każda osoba fizyczna lub prawna ma prawo wystąpić z wnioskiem o zezwolenie na lot, z wyjątkiem zezwolenia na lot wymaganego dla celów pkt 21.A.701 lit. a) ppkt 15), gdzie wnioskodawca musi być właścicielem statku powietrznego.

b) Każda osoba fizyczna lub prawna ma prawo wnioskować o zatwierdzenie warunków lotu.

21.A.705    Właściwy organ

Niezależnie od pkt 21.1 niniejszego załącznika I (część 21), dla celów niniejszej podczęści, „właściwy organ” oznacza:

a) 

organ wyznaczony przez państwo członkowskie rejestru; lub

b) 

dla niezarejestrowanych statków powietrznych, organ wyznaczony przez państwo członkowskie, które nadało znaki rejestracyjne.

21.A.707    Wniosek o zezwolenie na lot

a) Zgodnie z pkt 21.A.703 i w przypadku gdy wnioskodawcy nie przyznano uprawnień do wydania zezwolenia na lot, wniosek o zezwolenie na lot składa się do właściwego organu w formie i na zasadach określonych przez organ.

b) Każdy wniosek o zezwolenie na lot zawiera:

1. 

cel(-e) lotu(-ów), zgodnie z pkt 21.A.701;

2. 

zakres, w jakim statek powietrzny nie spełnia odpowiednich wymagań zdatności do lotu;

3. 

warunki lotu zatwierdzone zgodnie z pkt 21.A.710.

c) W przypadku gdy warunki lotu nie zostały zatwierdzone w momencie składania wniosku o zezwolenie na lot, wniosek o zatwierdzenie warunków lotu składa się zgodnie z pkt 21.A.709.

21.A.708    Warunki lotu

Warunki lotu obejmują:

a) 

konfigurację(-e), dla której(-ych) występuje się o zezwolenie na lot;

b) 

wszelkie warunki lub ograniczenia niezbędne dla bezpiecznej eksploatacji statku powietrznego, w tym:

1. 

warunki lub ograniczenia odnoszące się do trasy przelotu lub przestrzeni powietrznej, lub jedno i drugie, wymagane dla lotu(-ów);

▼M3

2. 

warunki lub ograniczenia odnoszące się do załogi mającej pilotować statek powietrzny, w uzupełnieniu do warunków i ograniczeń określonych w dodatku XII do niniejszego załącznika I (część 21);

▼B

3. 

ograniczenia dotyczące przewozu osób innych niż personel powietrzny;

4. 

ograniczenia eksploatacyjne, szczególne procedury lub warunki techniczne, które muszą być spełnione;

5. 

szczegółowy program lotów próbnych (jeśli dotyczy);

6. 

szczegółowe warunki nieprzerwanej zdatności do lotu obejmujące wytyczne w zakresie obsługi technicznej i system, w ramach którego obsługa techniczna będzie wykonywana;

c) 

potwierdzenie, że statek powietrzny jest w stanie wykonać bezpieczny lot w warunkach określonych w lit. b) lub ze względu na wynikające z tego punktu ograniczenia;

d) 

metodę wykorzystaną do kontroli konfiguracji statku powietrznego w celu zapewnienia zgodności z ustalonymi warunkami.

21.A.709    Wniosek o zatwierdzenie warunków lotu

a) Zgodnie z pkt 21.A.707 lit. c) i w przypadku gdy wnioskodawcy nie przyznano uprawnień do zatwierdzania warunków lotu, wniosek o zatwierdzenie warunków lotu składa się do:

1. 

Agencji, jeśli zatwierdzenie warunków lotu dotyczy bezpieczeństwa projektu, w formie i na zasadach określonych przez Agencję; lub

2. 

właściwego organu, jeśli zatwierdzenie warunków lotu nie dotyczy bezpieczeństwa projektu, w formie i na zasadach określonych przez organ.

b) Każdy wniosek o zatwierdzenie warunków lotu obejmuje:

1. 

proponowane warunki lotu;

2. 

dokumentację potwierdzającą te warunki; oraz

3. 

oświadczenie, że statek powietrzny jest w stanie wykonać bezpieczny lot w warunkach określonych w pkt 21.A.708 lit. b) powyżej lub ze względu na wynikające z tego punktu ograniczenia.

21.A.710    Zatwierdzenie warunków lotu

a) W przypadku gdy zatwierdzenie warunków lotu dotyczy bezpieczeństwa projektu, warunki lotu zatwierdza:

1. 

Agencja; lub

2. 

odpowiednio upoważniona organizacja projektująca, zgodnie z uprawnieniami określonymi w pkt 21.A.263 lit. c) ppkt 6).

b) W przypadku gdy zatwierdzenie warunków lotu nie dotyczy bezpieczeństwa projektu, warunki lotu zatwierdza właściwy organ lub odpowiednio upoważniona organizacja, która wyda również zezwolenie na lot.

c) Przed zatwierdzeniem warunków lotu Agencja, właściwy organ lub upoważniona organizacja muszą stwierdzić, że statek powietrzny jest w stanie wykonać bezpieczny lot w określonych warunkach lub w związku z ustalonymi ograniczeniami. W tym celu Agencja lub właściwy organ mogą przeprowadzić konieczną kontrolę lub niezbędne próby, lub zażądać ich przeprowadzenia przez wnioskodawcę.

21.A.711    Wydanie zezwolenia na lot

a) Zezwolenie na lot (formularz 20a EASA, zob. dodatek III) może być wydane przez właściwy organ na warunkach podanych w pkt 21.B.525.

b) Odpowiednio upoważniona organizacja projektująca może wydać zezwolenie na lot (formularz 20b EASA, zob. dodatek IV) zgodnie z uprawnieniami przyznanymi na mocy pkt 21.A.263 lit. c) ppkt 7), w przypadku, gdy warunki lotu podane w pkt 21.A.708 zostały zatwierdzone zgodnie z pkt 21.A.710.

c) Odpowiednio upoważniona organizacja produkująca może wydać zezwolenie na lot (formularz 20b EASA, zob. dodatek IV) zgodnie z uprawnieniami przyznanymi na mocy pkt 21.A.163 lit. e), w przypadku gdy warunki lotu podane w pkt 21.A.708 zostały zatwierdzone zgodnie z pkt 21.A.710.

▼M7

d) Upoważniona organizacja może wydać zezwolenie na lot (formularz 20b EASA, zob. dodatek IV) zgodnie z przywilejem nadanym zgodnie z pkt M.A.711 załącznika I (część M) do rozporządzenia (UE) nr 1321/2014 lub pkt CAMO.A.125 załącznika Vc (część CAMO) do rozporządzenia (UE) nr 1321/2014 lub pkt CAO.A.095 załącznika Vd (część CAO) do rozporządzenia (UE) nr 1321/2014, jeżeli warunki lotu, o których mowa w pkt 21.A.708 niniejszego załącznika, zostały zatwierdzone zgodnie z pkt 21.A.710 niniejszego załącznika.

▼B

e) Zezwolenie na lot określa cel lub cele oraz wszelkie warunki i ograniczenia zatwierdzone zgodnie z pkt 21.A.710.

f) Dla zezwoleń wydanych zgodnie z lit. b), c) lub d) do właściwego organu składa się kopię zezwolenia na lot i warunków związanych z lotem w możliwie najkrótszym terminie, lecz nie później niż w ciągu 3 dni.

g) W przypadku stwierdzenia, że którykolwiek z warunków wyszczególnionych w pkt 21.A.723 lit. a) nie jest spełniany w odniesieniu do zezwolenia na lot wydanego przez organizację zgodnie z lit. b), c) lub d), organizacja natychmiast cofa zezwolenie i niezwłocznie zawiadamia właściwy organ.

21.A.713    Zmiany

a) Wszelkie zmiany unieważniające warunki lotu lub związane z nim uzasadnienie ustalone na potrzeby zezwolenia na lot zatwierdza się zgodnie z pkt 21.A.710. W razie konieczności należy złożyć wniosek zgodnie z pkt 21.A.709.

b) Zmiana mająca wpływ na treść zezwolenia na lot wymaga wydania nowego zezwolenia na lot zgodnie z pkt 21.A.711.

21.A.715    Język

Instrukcje, tabliczki, wykazy oraz oznakowanie przyrządów, a także wszelkie niezbędne informacje wymagane obowiązującymi specyfikacjami certyfikacyjnymi, muszą być sporządzone w jednym lub kilku językach urzędowych Unii, możliwych do zaakceptowania przez właściwy organ.

21.A.719    Zbywalność

a) Zezwolenie na lot jest niezbywalne.

b) Niezależnie od lit. a), jeśli chodzi o zezwolenie na lot wydane dla celów pkt 21.A.701 lit. a) ppkt 15), w przypadku zmiany właściciela statku powietrznego, zezwolenie to przenosi się wraz ze statkiem powietrznym, o ile statek ten pozostaje w tym samym rejestrze, albo wydaje się jedynie za zgodą właściwego organu państwa członkowskiego rejestru, do którego statek powietrzny jest przenoszony.

21.A.721    Przeglądy

Posiadacz zezwolenia na lot lub wnioskujący o takie zezwolenie udostępnia przedmiotowy statek powietrzny na wniosek właściwego organu.

21.A.723    Termin i ciągłość ważności

a) Zezwolenie na lot wydaje się na okres maksymalnie 12 miesięcy i pozostaje ono ważne, pod warunkiem że:

1. 

zachowana zostaje zgodność z warunkami i ograniczeniami, o których mowa w pkt 21.A.711 lit. e), dotyczącymi zezwolenia na lot;

2. 

nie zrzeczono się ani nie cofnięto zezwolenia na lot;

3. 

statek powietrzny pozostaje w tym samym rejestrze.

b) Niezależnie od lit. a) zezwolenie na lot wydane dla celów pkt 21.A.701 lit. a) pkt 15) może być wydane na czas nieokreślony.

c) W przypadku zawieszenia zezwolenia na lot lub jego cofnięcia zwraca się je właściwemu organowi.

21.A.725    Przedłużenie ważności zezwolenia na lot

Przedłużenie ważności zezwolenia na lot podlega takiej same procedurze, jak w przypadku zmian, o których w pkt 21.A.713.

21.A.727    Obowiązki posiadacza zezwolenia na lot

Posiadacz zezwolenia na lot zapewnia nieprzerwaną zgodność ze wszystkimi warunkami i ograniczeniami dotyczącymi zezwolenia na lot.

21.A.729    Przechowywanie dokumentacji

a) Wszelką dokumentację sporządzoną w celu ustanowienia i uzasadnienia warunków lotu przechowuje posiadacz zatwierdzenia warunków lotu do dyspozycji Agencji i właściwego organu, w sposób umożliwiający dostarczenie informacji niezbędnych dla zapewnienia nieprzerwanej zdatności statku powietrznego do lotu.

b) Wszelką dokumentację dotyczącą wydania zezwoleń na lot zgodnie z uprawnieniami zatwierdzonych organizacji, w tym protokoły kontroli, dokumenty potwierdzające zatwierdzenie warunków lotu oraz samo zezwolenie na lot, przechowuje odpowiednia zatwierdzona organizacja do dyspozycji Agencji i właściwego organu, w sposób umożliwiający dostarczenie informacji niezbędnych do zapewnienia nieprzerwanej zdatności statku powietrznego do lotu.

PODCZĘŚĆ Q —   ZNAKOWANIE WYROBÓW, CZĘŚCI I AKCESORIÓW

21.A.801    Znakowanie wyrobów

a) Znakowanie wyrobów obejmuje następujące informacje:

1. 

nazwę producenta;

2. 

oznaczenie fabryczne wyrobu;

3. 

numer seryjny producenta;

4. 

wszelkie inne informacje, które Agencja uzna za właściwe.

b) Każda osoba fizyczna lub prawna produkująca statek powietrzny lub silnik według podczęści G lub podczęści F nanosi cechy identyfikacyjne na ten statek powietrzny lub silnik w postaci ogniotrwałej tabliczki z informacjami wyszczególnionymi w lit. a) umieszczonymi na niej przy pomocy wytrawiania, stemplowania, grawerowania lub innej zatwierdzonej metody ogniotrwałego cechowania. Tabliczka identyfikacyjna jest mocowana w taki sposób, by była dostępna i czytelna i by było mało prawdopodobne jej zniszczenie lub usunięcie podczas normalnego użytkowania bądź zagubienie albo zniszczenie w związku z wypadkiem.

c) Każda osoba fizyczna lub prawna produkująca śmigło, łopatę lub piastę śmigła według podczęści G lub podczęści F nanosi na nie cechy identyfikacyjne w postaci ogniotrwałej tabliczki. Cechowanie ognioodporne na niekrytycznej powierzchni tabliczki, metodą wytrawiania, stemplowania, grawerowania lub inną zatwierdzoną metodą, winno zawierać informacje wyszczególnione w lit. a) i powinno być mało prawdopodobne jej zniszczenie lub usunięcie podczas normalnego eksploatacji bądź zagubienie albo zniszczenie w związku z wypadkiem.

d) W przypadku załogowych balonów tabliczka identyfikacyjna nakazana w lit. b) mocowana jest do powłoki balonu w takim miejscu, jeżeli jest to wykonalne, by była czytelna dla użytkownika, gdy balon jest napełniony. Ponadto kosz, rama nośna i zespół grzewczy jest w sposób trwały i czytelny znakowany nazwą producenta, numerem katalogowym lub równoważnym oraz numerem seryjnym lub równoważnym.

21.A.803    Postępowanie z danymi identyfikacyjnymi

a) Nie wolno usuwać, zmieniać lub umieszczać informacji identyfikacyjnych, o których mowa w pkt 21.A.801 lit. a), na jakimkolwiek statku powietrznym, silniku, śmigle, łopacie lub piaście śmigła, lub o których mowa w pkt 21.A.807 lit. a), na APU — bez stosownego zatwierdzenia przez Agencję.

b) Nie wolno usuwać lub montować tabliczek identyfikacyjnych, o których mowa w pkt 21.A.801, lub w 21.A.807 w przypadku APU, bez stosownego zatwierdzenia przez Agencję.

c) W drodze odstępstwa od przepisów lit. a) i b), każda osoba fizyczna lub prawna wykonująca prace z zakresu obsługi technicznej, według mających zastosowanie przepisów wykonawczych, może zgodnie z metodami, technikami i praktykami ustanowionymi przez Agencję:

1. 

usuwać, zmieniać lub umieszczać informacje identyfikacyjne, o których mowa w pkt 21.A.801 lit. a), na każdym statku powietrznym, silniku, śmigle, łopacie lub piaście śmigła lub, o których mowa w pkt 21.A.807 lit. a), na APU; lub

2. 

zdejmować tabliczkę identyfikacyjną, o której mowa w pkt 21.A.801, lub pkt 21.A.807 w przypadku APU, kiedy jest to niezbędne w trakcie czynności z zakresu obsługi technicznej.

d) Nie wolno montować tabliczki identyfikacyjnej zdjętej zgodnie z lit. c) ppkt 2 na jakimkolwiek innym statku powietrznym, silniku, śmigle, łopacie lub piaście śmigła niż ten, z którego została ona zdjęta.

21.A.804    Znakowanie części i akcesoriów

a) Każda część i akcesorium są oznakowane w sposób trwały i czytelny:

1. 

nazwą, znakiem fabrycznym lub symbolem identyfikującym producenta w sposób określony właściwymi danymi projektowymi; oraz

2. 

numerem katalogowym, o którym mowa w mających zastosowanie danych projektowych; oraz

3. 

literami EPA w przypadku części lub akcesoriów wyprodukowanych zgodnie z zatwierdzonymi danymi projektowymi nienależącymi do posiadacza certyfikatu typu na związany z nimi wyrób, z wyłączeniem artykułów ETSO.

b) W drodze odstępstwa od lit. a), jeżeli Agencja zgadza się, że część lub akcesorium są zbyt małe lub z innych powodów niepraktyczne jest znakowanie części lub akcesoriów jakąkolwiek informacją wymaganą w lit. a), to dokument autoryzowanego dopuszczenia towarzyszący części lub akcesorium lub jej/jego pojemnik powinien zawierać informacje, którymi nie można było oznaczyć części.

21.A.805    Znakowanie części krytycznych

W dodatku do wymagań pkt 21.A.804 każdy producent części do zamontowania na wyrobie certyfikowanym jako typ, która została zdefiniowana jako część krytyczna, w sposób trwały i czytelny znakuje tę część numerem katalogowym i numerem seryjnym.

21.A.807    Znakowanie artykułów ETSO

a) Każdy posiadacz autoryzacji ETSO na mocy podczęści O w sposób trwały i czytelny znakuje każdy artykuł następującymi informacjami:

1. 

nazwą i adresem producenta;

2. 

nazwą, typem, numerem katalogowym lub oznaczeniem modelu artykułu;

3. 

numerem seryjnym lub datą wyprodukowania artykułu, lub jednym i drugim; oraz

4. 

mającym zastosowanie numerem ETSO.

b) W drodze odstępstwa od lit. a), jeżeli Agencja zgadza się, że część jest zbyt mała lub jest z innych powodów niepraktyczne znakowanie części którąkolwiek informacją wymaganą w lit. a), to dokument autoryzowanego dopuszczenia towarzyszący części lub jej pojemnik powinien zawierać informacje, którymi nie można było oznaczyć części.

c) Każda osoba produkująca APU według podczęści G lub podczęści F nanosi cechy identyfikacyjne na ten APU w postaci ogniotrwałej tabliczki z informacjami wyszczególnionymi w lit. a) umieszczonymi na niej za pomocą wytrawiania, stemplowania, grawerowania lub innej zatwierdzonej metody ogniotrwałego cechowania. Tabliczka identyfikacyjna jest mocowana w taki sposób, by była dostępna i czytelna i by było mało prawdopodobne jej zniszczenie lub usunięcie podczas normalnego użytkowania, bądź zagubienie albo zniszczenie w związku z wypadkiem.

SEKCJA B

ZASADY POSTĘPOWANIA WŁAŚCIWYCH ORGANÓW

PODCZĘŚĆ A —   POSTANOWIENIA OGÓLNE

21.B.5    Zakres

▼M5

a) Niniejsza sekcja ustanawia zasady postępowania właściwego organu przy wykonywaniu swoich zadań i obowiązków związanych z wydawaniem, utrzymywaniem w mocy, zmienianiem, zawieszaniem i cofaniem certyfikatów, zatwierdzeń i autoryzacji, o których mowa w niniejszym załączniku I.

▼B

b) Agencja opracuje zgodnie z art. 19 rozporządzenia (WE) nr 216/2008 specyfikacje certyfikacyjne i wytyczne, by pomóc państwom członkowskim we wdrażaniu przepisów niniejszej sekcji.

21.B.20    Obowiązki właściwego organu

Właściwy organ państwa członkowskiego jest odpowiedzialny za wdrożenie przepisów sekcji A – podczęści F, G, H, I i P jedynie w stosunku do wnioskodawców lub posiadaczy, których główne miejsce prowadzenia działalności znajduje się na jego terytorium.

21.B.25    Wymagania organizacyjne w stosunku do właściwego organu

a) Postanowienia ogólne:

Państwo członkowskie wyznacza właściwy organ z przydzielonym zakresem odpowiedzialności za wdrożenie przepisów sekcji A – podczęści F, G, H, I i P z udokumentowanymi procedurami, strukturą organizacyjną i personelem.

b) Zasoby:

1. 

liczebność personelu powinna być wystarczająca dla realizacji powierzonych zadań;

2. 

właściwy organ państwa członkowskiego wyznaczy kierownika lub kierowników odpowiedzialnych za realizację właściwych zadań wewnątrz organu, w tym za komunikację z Agencją i, stosownie do potrzeb, z innymi krajowymi nadzorami.

c) Kwalifikacje i wyszkolenie:

Cały personel posiada odpowiednie kwalifikacje oraz dostateczną wiedzę, doświadczenie zawodowe i wyszkolenie, by należycie wykonywać powierzone zadania.

21.B.30    Udokumentowane procedury

a) Właściwy organ państwa członkowskiego ustanawia udokumentowane procedury opisujące swoją strukturę organizacyjną oraz środki i metody spełniania wymagań niniejszego załącznika I (część 21). Procedury są aktualizowane i służą jako podstawowe dokumenty robocze wewnątrz tego organu przy podejmowaniu wszelkich działań statutowych.

b) Egzemplarz tych procedur oraz zmian do nich należy udostępnić Agencji.

21.B.35    Zmiany organizacyjne i proceduralne

a) Właściwy organ państwa członkowskiego powiadamia Agencję o wszelkich znaczących zmianach w swojej strukturze organizacyjnej i udokumentowanych procedurach.

b) Właściwy organ państwa członkowskiego aktualizuje swoje udokumentowane procedury stosownie do wszelkich zmian w przepisach, w odpowiednim terminie, by zapewnić ich skuteczne wdrożenie.

21.B.40    Rozstrzyganie sporów

a) Właściwy organ państwa członkowskiego ustanowi tryb rozstrzygania sporów w ramach swoich udokumentowanych procedur organizacyjnych.

b) W przypadku kiedy spór, który nie może być rozstrzygnięty, zachodzi między właściwymi organami państw członkowskich, obowiązkiem kierowników, o których mowa w pkt 21.B.25 lit. b) ppkt 2, jest zwrócenie się do Agencji o mediację.

21.B.45    Zgłaszanie/koordynacja prac

a) Właściwy organ państwa członkowskiego zapewnia koordynację prac, stosownie do potrzeb, z innymi odnośnymi zespołami certyfikującymi, kontrolnymi, zatwierdzającymi lub autoryzującymi tego organu, innych państw członkowskich i Agencji celem zapewnienia sprawnej wymiany informacji istotnych dla bezpieczeństwa wyrobów, części i akcesoriów.

b) Właściwy organ państwa członkowskiego zgłasza do Agencji wszelkie trudności we wdrażaniu przepisów niniejszego załącznika I (część 21).

21.B.55    Przechowywanie dokumentacji

Właściwy organ państwa członkowskiego przechowuje lub zachowuje dostęp do odpowiednich zapisów związanych z wydanymi przez siebie, zgodnie z odpowiednimi przepisami krajowymi, certyfikatami, zatwierdzeniami i autoryzacjami, odpowiedzialność za które jest przenoszona na Agencję, dopóki ta dokumentacja nie zostanie przekazana Agencji.

21.B.60    Dyrektywy zdatności do lotu

Kiedy właściwy organ państwa członkowskiego otrzymuje dyrektywę zdatności do lotu od właściwego organu państwa trzeciego, to zostaje ona przekazana do Agencji celem jej rozpowszechnienia zgodnie z art. 20 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

▼M5

PODCZĘŚĆ B –   CERTYFIKATY TYPU I OGRANICZONE CERTYFIKATY TYPU

21.B.70    Specyfikacje certyfikacyjne

Zgodnie z art. 76 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2018/1139 Agencja wydaje specyfikacje certyfikacyjne i inne szczegółowe specyfikacje, w tym specyfikacje certyfikacyjne w zakresie zdatności do lotu, danych dotyczących zgodności operacyjnej i ochrony środowiska, które mogą być wykorzystywane przez właściwe organy, organizacje i personel do wykazania zgodności produktów, części i akcesoriów z odpowiednimi zasadniczymi wymogami załączników II, IV i V do tego rozporządzenia, jak również z wymaganiami dotyczącymi ochrony środowiska określonymi w art. 9 ust. 2 i w załączniku III do tego rozporządzenia. Specyfikacje takie muszą być dostatecznie szczegółowe i konkretne, aby wskazać wnioskodawcy warunki, które mają być spełnione dla uzyskania, zmiany lub uzupełnienia certyfikatu.

21.B.75    Warunki specjalne

a) 

Agencja ustanawia dla danego wyrobu specjalne, szczegółowe wymagania techniczne, zwane „warunkami specjalnymi”, jeżeli odnośne specyfikacje certyfikacyjne nie zawierają norm bezpieczeństwa adekwatnych lub właściwych dla tego wyrobu, w następujących przypadkach:

1. 

wyrób wykazuje cechy konstrukcyjne nowatorskie lub nietypowe dla praktyk projektowych, w oparciu o które opracowano stosowne specyfikacje certyfikacyjne;

2. 

zamierzone użytkowanie wyrobu jest nietypowe; lub

3. 

doświadczenie wynikające z użytkowania podobnych wyrobów bądź wyrobów posiadających podobne cechy konstrukcyjne lub nowo zidentyfikowane zagrożenia wskazują, że mogą zaistnieć sytuacje stanowiące zagrożenie bezpieczeństwa.

b) 

Warunki specjalne zawierają takie normy bezpieczeństwa, jakie Agencja uzna za niezbędne do osiągnięcia poziomu bezpieczeństwa równoważnego poziomowi określonemu w mających zastosowanie specyfikacjach certyfikacyjnych.

21.B.80    Podstawa certyfikacji typu dla certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu

Agencja określa podstawę certyfikacji typu i powiadamia o niej wnioskodawcę ubiegającego się o certyfikat typu lub o ograniczony certyfikat typu. Podstawę certyfikacji typu stanowią:

a) 

specyfikacje certyfikacyjne zdatności do lotu wyznaczone przez Agencję spośród tych mających zastosowanie do wyrobu na dzień złożenia wniosku o wydanie certyfikatu, chyba że:

1. 

wnioskodawca decyduje się zastosować do specyfikacji certyfikacyjnych, które zaczęły obowiązywać po dacie złożenia wniosku, lub wymaga się od niego zastosowania się do takich specyfikacji zgodnie z pkt 21.A.15 lit. f). Jeżeli wnioskodawca decyduje się zastosować do specyfikacji certyfikacyjnej, która zaczęła obowiązywać po dacie złożenia wniosku, Agencja włącza do podstawy certyfikacji typu każdą inną bezpośrednio powiązaną specyfikację certyfikacyjną; lub

2. 

Agencja akceptuje dowolną alternatywę w stosunku do wyznaczonej specyfikacji certyfikacyjnej, której nie można spełnić, w odniesieniu do której znaleziono czynniki kompensujące, zapewniające równoważny poziom bezpieczeństwa; lub

3. 

Agencja akceptuje lub wskazuje inne środki, które:

(i) 

w przypadku certyfikatu typu, wykazują zgodność z zasadniczymi wymogami załącznika II do rozporządzenia (UE) 2018/1139; lub

(ii) 

w przypadku ograniczonego certyfikatu typu, zapewniają poziom bezpieczeństwa odpowiedni do zamierzonego użytkowania; oraz

b) 

wszelkie warunki specjalne wskazane przez Agencję zgodnie z pkt 21.B.75 lit. a).

21.B.82    Podstawa zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej dla certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu statku powietrznego

Agencja określa podstawę danych dotyczących zgodności operacyjnej i powiadamia o niej wnioskodawcę ubiegającego się o certyfikat typu statku powietrznego lub o ograniczony certyfikat typu. Podstawę certyfikacji danych dotyczących zgodności operacyjnej stanowią:

a) 

specyfikacje certyfikacyjne dla danych dotyczących zgodności operacyjnej wyznaczone przez Agencję spośród tych, które mają zastosowanie do statku powietrznego w dniu złożenia wniosku lub w dniu złożenia suplementu wniosku w zakresie danych dotyczących zgodności operacyjnej, w zależności od tego, która data jest późniejsza, chyba że:

1. 

wnioskodawca decyduje się zastosować do specyfikacji certyfikacyjnych, które zaczęły obowiązywać po dacie złożenia wniosku, lub wymaga się od niego zastosowania się do tych specyfikacji zgodnie z pkt 21.A.15 lit. f). Jeżeli wnioskodawca decyduje się zastosować do specyfikacji certyfikacyjnej, która zaczęła obowiązywać po dacie złożenia wniosku, Agencja włącza do podstawy certyfikacji typu każdą inną bezpośrednio powiązaną specyfikację certyfikacyjną; lub

2. 

Agencja akceptuje lub wyznacza alternatywne sposoby wykazania zgodności z odpowiednimi zasadniczymi wymogami załączników II, IV i V do rozporządzenia (UE) 2018/1139.

b) 

wszelkie warunki specjalne wskazane przez Agencję zgodnie z pkt 21.B.75 lit. a).

▼M5

21.B.85    Określenie mających zastosowanie wymogów ochrony środowiska i specyfikacji certyfikacyjnych dla certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu

a) 

Agencja określa oraz notyfikuje wnioskującemu o: certyfikat typu lub ograniczony certyfikat typu statku powietrznego, uzupełniający certyfikat typu lub poważną zmianę w certyfikacie typu lub uzupełniającym certyfikacie typu, mające zastosowanie wymogi w zakresie hałasu określone w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, tom I część II rozdział 1, oraz

1. 

dla poddźwiękowych samolotów odrzutowych – w rozdziałach 2, 3, 4 i 14;

2. 

dla samolotów z napędem śmigłowym – w rozdziałach 3, 4, 5, 6, 10 i 14;

3. 

dla śmigłowców – w rozdziałach 8 i 11;

4. 

dla samolotów naddźwiękowych – w rozdziale 12; oraz

5. 

dla pionowzlotów z pochylanymi wirnikami – w rozdziale 13.

b) 

Agencja określa oraz notyfikuje wnioskodawcy, o którym mowa w lit. a), mające zastosowanie wymogi w zakresie emisji związane z zapobieganiem zamierzonemu upustowi paliwa, określone w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, tom II część II rozdziały 1 i 2.

c) 

Agencja określa oraz notyfikuje wnioskodawcy, o którym mowa w lit. a), mające zastosowanie wymogi w zakresie emisji z silnika dymu, gazów i cząstek stałych, określone w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, tom II część III rozdział 1, oraz

1. 

w odniesieniu do emisji dymu i gazów z silników turboodrzutowych i turbowentylatorowych przeznaczonych do napędzania tylko przy prędkościach poddźwiękowych – w rozdziale 2;

2. 

w odniesieniu do emisji dymu i gazów z silników turboodrzutowych i turbowentylatorowych przeznaczonych do napędzania przy prędkościach naddźwiękowych – w rozdziale 3;

3. 

w odniesieniu do emisji cząstek stałych z silników turboodrzutowych i turbowentylatorowych przeznaczonych do napędzania tylko przy prędkościach poddźwiękowych – w rozdziale 4.

d) 

Agencja określa oraz notyfikuje wnioskodawcy, o którym mowa w lit. a), mające zastosowanie wymogi w zakresie emisji CO2 z samolotów, określone w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, tom III część II rozdział 1, oraz

1. 

dla poddźwiękowych samolotów odrzutowych – w rozdziale 2; oraz

2. 

dla poddźwiękowych samolotów z napędem śmigłowym – w rozdziale 2.

▼M5

21.B.100    Stopień zaangażowania

a) 

Agencja określa stopień swojego zaangażowania w weryfikację czynności i danych służących wykazaniu zgodności na potrzeby wniosku o certyfikat typu, ograniczony certyfikat typu, zatwierdzenie poważnej zmiany, uzupełniający certyfikatu typu, zatwierdzenie projektu poważnej naprawy lub autoryzację ETSO na pomocnicze źródło zasilania (APU). Dokonuje tego na podstawie oceny istotnych grup czynności i danych służących wykazaniu zgodności w ramach programu certyfikacji. Ocena ta dotyczy:

— 
prawdopodobieństwa wystąpienia niezidentyfikowanej niezgodności z podstawą certyfikacji typu, podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej lub wymogami ochrony środowiska; oraz
— 
potencjalnego wpływu takiej niezgodności na bezpieczeństwo wyrobu lub ochronę środowiska;

przy czym uwzględnia co najmniej następujące elementy:

1. 

nowatorskie lub nietypowe cechy projektu certyfikacyjnego, w tym aspekty operacyjne, organizacyjne i związane z zarządzaniem wiedzą;

2. 

stopień złożoności projektu lub procesu wykazywania zgodności;

3. 

poziom krytyczności projektu lub technologii oraz powiązanych zagrożeń dla środowiska i bezpieczeństwa, w tym zagrożeń zidentyfikowanych w przypadku podobnych projektów; oraz

4. 

wyniki i doświadczenie organizacji projektującej wnioskodawcy w danej dziedzinie.

b) 

W razie potrzeby zatwierdzenia projektu drobnej naprawy, drobnej zmiany lub autoryzacji ETSO innej niż na APU Agencja określa stopień swojego zaangażowania w cały projekt certyfikacyjny, uwzględniając wszelkie nowatorskie lub nietypowe cechy, stopień złożoności projektu lub procesu wykazywania zgodności, poziom krytyczności projektu lub technologii, a także wyniki i doświadczenie organizacji projektującej wnioskodawcy.

c) 

Agencja powiadamia wnioskodawcę o stopniu swojego zaangażowania oraz aktualizuje ten stopień zaangażowania, jeżeli uzasadniają to informacje o istotnym wpływie na ryzyko, ocenione uprzednio zgodnie z lit. a) lub b). Agencja powiadamia wnioskodawcę o zmianie stopnia zaangażowania.

21.B.103    Wydawanie certyfikatu typu lub ograniczonego certyfikatu typu

a) 

Agencja wydaje certyfikat typu statku powietrznego, silnika bądź śmigła lub ograniczony certyfikat typu statku powietrznego, pod warunkiem że:

1. 

wnioskodawca spełnił wymogi pkt 21.A.21;

2. 

w wyniku przeprowadzonej przez siebie, odpowiednio do stopnia zaangażowania określonego zgodnie z pkt 21.B.100, weryfikacji wykazania zgodności Agencja nie stwierdziła żadnych niezgodności z podstawą certyfikacji typu, podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej, w stosownych przypadkach, zgodnie z pkt 21.B.82, ani z wymogami ochrony środowiska; oraz

3. 

nie stwierdzono żadnej cechy ani charakterystyki, które mogłyby uczynić wyrób niebezpiecznym w użytkowaniu, do którego ma być on certyfikowany.

b) 

W drodze odstępstwa od lit. a), na żądanie wnioskodawcy zawarte w oświadczeniu, o którym mowa w pkt 21.A.20 lit. d), Agencja może wydać certyfikat typu statku powietrznego przed wykazaniem zgodności z podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej, pod warunkiem że wnioskodawca wykaże taką zgodność przed datą, od której dane te mają być wykorzystywane w praktyce.

▼B

(PODCZĘŚĆ C — NIE STOSUJE SIĘ)

PODCZĘŚĆ D —   ZMIANY W STOSUNKU DO CERTYFIKATÓW TYPU I OGRANICZONYCH CERTYFIKATÓW TYPU

▼M2 —————

▼M5

21.B.105    Podstawa certyfikacji typu, wymogi ochrony środowiska i podstawa zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej w odniesieniu do poważnej zmiany w certyfikacie typu

Agencja ustanawia mającą zastosowanie podstawę certyfikacji typu, wymogi ochrony środowiska oraz, w przypadku zmiany mającej wpływ na dane dotyczące zgodności operacyjnej, podstawę zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej ustanowioną zgodnie z pkt 21.A.101, oraz powiadamia o nich wnioskującego o poważną zmianę w certyfikacie typu.

21.B.107    Wydawanie zatwierdzenia zmiany w certyfikacie typu;

a) 

Agencja wydaje zatwierdzenie zmiany w certyfikacie typu, pod warunkiem że:

1. 

wnioskodawca ubiegający się o zatwierdzenie spełnił wymogi:

(i) 

pkt 21.A.95 w przypadku drobnej zmiany; lub

(ii) 

pkt 21.A.97 w przypadku poważnej zmiany;

2. 

w wyniku przeprowadzonej przez siebie, odpowiednio do stopnia zaangażowania określonego zgodnie z pkt 21.B.100 lit. a) lub b), weryfikacji wykazania zgodności Agencja nie stwierdziła żadnych niezgodności z podstawą certyfikacji typu, podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej, w stosownych przypadkach, zgodnie z pkt 21.B.82, ani z wymogami ochrony środowiska; oraz

3. 

nie stwierdzono żadnej cechy ani charakterystyki, które mogłyby uczynić wyrób niebezpiecznym w użytkowaniu, do którego ma być on certyfikowany.

b) 

W przypadku zmiany mającej wpływ na dane dotyczące zgodności operacyjnej, w drodze odstępstwa od lit. a) ppkt 1 i 2, na żądanie wnioskodawcy zawarte w oświadczeniu, o którym mowa w pkt 21.A.20 lit. d), Agencja może zatwierdzić zmianę w certyfikacie typu statku powietrznego przed wykazaniem zgodności z podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej, pod warunkiem że wnioskodawca wykaże taką zgodność przed datą, od której dane te mają być wykorzystywane w praktyce.

c) 

Zatwierdzenie zmian w danych dotyczących zgodności operacyjnej uwzględnia zatwierdzenia zmiany w certyfikacie typu.

d) 

Zatwierdzenie zmiany w certyfikacie typu ogranicza się do konkretnej konfiguracji w certyfikacie typu, do której zmiana ta się odnosi.

▼B

PODCZĘŚĆ E —   UZUPEŁNIAJĄCE CERTYFIKATY TYPU

▼M5

W niniejszej podczęści odniesienia do certyfikatów typu rozumiane są jako odniesienia do certyfikatów typu i ograniczonych certyfikatów typu.

21.B.109    Podstawa certyfikacji typu, wymogi ochrony środowiska i podstawa zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej w odniesieniu do uzupełniającego certyfikatu typu

Agencja ustanawia mającą zastosowanie podstawę certyfikacji typu, wymogi ochrony środowiska oraz, w przypadku zmiany mającej wpływ na dane dotyczące zgodności operacyjnej, podstawę zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej ustanowioną zgodnie z pkt 21.A.101, oraz powiadamia o nich wnioskującego o uzupełniający certyfikat typu.

21.B.111    Wydawanie uzupełniającego certyfikatu typu

a) 

Agencja wydaje uzupełniający certyfikat typu, pod warunkiem że:

1. 

wnioskodawca spełnił wymogi pkt 21.A.115 lit. b);

2. 

w wyniku przeprowadzonej przez siebie, odpowiednio do stopnia zaangażowania określonego zgodnie z pkt 21.B.100 lit. a), weryfikacji wykazania zgodności Agencja nie stwierdziła żadnych niezgodności z podstawą certyfikacji typu, podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej, w stosownych przypadkach, zgodnie z pkt 21.B.82, ani z wymogami ochrony środowiska; oraz

3. 

nie stwierdzono żadnej cechy ani charakterystyki, które mogłyby uczynić wyrób niebezpiecznym w użytkowaniu, do którego ma być on certyfikowany.

b) 

W przypadku uzupełniającego certyfikatu typu mającego wpływ na dane dotyczące zgodności operacyjnej, w drodze odstępstwa od lit. a) ppkt 1 i 2, na żądanie wnioskodawcy zawarte w oświadczeniu, o którym mowa w pkt 21.A.20 lit. d), Agencja może wydać uzupełniający certyfikat typu przed wykazaniem zgodności z podstawą zatwierdzenia danych dotyczących zgodności operacyjnej, pod warunkiem że wnioskodawca wykaże taką zgodność przed datą, od której dane te mają być wykorzystywane w praktyce.

c) 

Zatwierdzenie zmian w danych dotyczących zgodności operacyjnej zamieszcza się w uzupełniającym certyfikacie typu.

d) 

Uzupełniający certyfikat typu ogranicza się do konkretnej konfiguracji w certyfikacie typu, do której ta poważna zmiana się odnosi.

▼B

PODCZĘŚĆ F —   PRODUKCJA BEZ POSIADANIA ZATWIERDZENIA ORGANIZACJI PRODUKUJĄCEJ

21.B.120    Badanie

a) Właściwy organ wyznacza zespół badawczy dla każdego wnioskodawcy lub posiadacza zezwolenia w celu wykonania wszystkich istotnych zadań związanych z tym zezwoleniem, składający się z kierownika zespołu, zarządzającego i kierującego zespołem kontrolnym, oraz z jednego lub większej liczby członków, w zależności od potrzeb. Kierownik zespołu składa sprawozdanie kierownikowi odpowiedzialnemu za obszar działalności, o którym mowa w pkt 21.B.25 lit. b) ppkt 2.

b) Właściwy organ wykonuje czynności kontrolne w stosunku do wnioskodawcy o zezwolenie lub posiadacza zezwolenia w zakresie niezbędnym dla uzasadnienia zaleceń wydania, utrzymania w mocy, zmiany, zawieszenia lub cofania zezwolenia.

c) Właściwy organ przygotowuje procedury postępowania kontrolnego w stosunku do wnioskujących o zezwolenie lub posiadaczy zezwolenia, jako część udokumentowanych procedur obejmujących przynajmniej następujące elementy:

1. 

ocenę otrzymanych wniosków;

2. 

wyznaczenie zespołu kontrolnego;

3. 

przygotowanie i zaplanowanie kontroli;

4. 

ocena dokumentacji (podręcznik, procedury itd.);

5. 

audyty i kontrole;

6. 

monitorowanie działań korygujących; oraz

7. 

zalecenie wydania, zmiany, zawieszenia lub cofania zezwolenia.

21.B.125    Ustalenia

a) W przypadku stwierdzenia przez właściwy organ w trakcie audytu lub w inny sposób obiektywnych dowodów wskazujących na niespełnianie przez posiadacza zezwolenia mających zastosowanie wymagań części A niniejszego załącznika, niezgodność ta zostanie sklasyfikowana zgodnie z pkt 21.A.125B lit. a).

b) Właściwy organ podejmuje następujące działania:

1. 

w przypadku ustaleń poziomu pierwszego, właściwy organ natychmiast podejmuje działania w celu ograniczenia, zawieszenia lub cofania zezwolenia, całkowicie lub częściowo, w zależności od zakresu niezgodności, do czasu pomyślnego zakończenia działań naprawczych przez organizację;

2. 

w przypadku ustaleń poziomu drugiego, właściwy organ wyznacza okres na przeprowadzenie działań naprawczych stosownie do charakteru niezgodności, który nie przekracza trzech miesięcy. W określonych okolicznościach, pod koniec tego okresu i w zależności od charakteru niezgodności, właściwy organ może przedłużyć trzymiesięczny okres pod warunkiem zapewnienia satysfakcjonującego planu działań naprawczych.

c) W przypadku niewykonania działań naprawczych w wyznaczonym terminie, właściwy organ podejmuje działania w celu całkowitego lub częściowego zawieszenia zezwolenia.

21.B.130    Wydanie zezwolenia

a) Po stwierdzeniu, że producent spełnia mające zastosowanie wymagania sekcji A podczęść F, właściwy organ wydaje zezwolenie na wykazywanie zgodności poszczególnych wyrobów, części lub akcesoriów (formularz 65 EASA, zob. dodatek XI) bez nieuzasadnionej zwłoki.

b) Zezwolenie zawiera zakres zgody, datę wygaśnięcia i, tam gdzie ma to zastosowanie, odpowiednie ograniczenia odnoszące się do autoryzacji.

c) Okres ważności zezwolenia nie powinien być dłuższy niż jeden rok.

21.B.135    Utrzymanie w mocy zezwolenia

Właściwy organ utrzymuje zezwolenie w mocy tak długo, jak:

a) 

producent we właściwy sposób wykorzystuje formularz 52 EASA (zob. dodatek VIII) jako oświadczenie o zgodności dla kompletnych statków powietrznych i formularz 1 EASA (zob. dodatek I) dla wyrobów innych niż kompletne statki powietrzne oraz dla części i akcesoriów; oraz

b) 

przeglądy przeprowadzone przez właściwy organ państwa członkowskiego przed potwierdzeniem formularza 52 EASA (zob. dodatek VIII) lub formularza 1 EASA (zob. dodatek I), zgodnie z pkt 21.A.130 lit. c), nie ujawniły przejawów niezgodności z wymogami lub procedurami zawartymi w podręczniku dostarczonym przez producenta ani niezgodności poszczególnych wyrobów, części lub akcesoriów. Podczas przeglądów sprawdza się przynajmniej, czy:

1. 

zgoda obejmuje potwierdzany wyrób, część lub akcesorium i pozostaje ważna;

2. 

podręcznik, o którym mowa w pkt 21.A.125A lit. b), wraz ze statusem zmian opisanym w zezwoleniu, jest stosowany przez producenta jako podstawowy dokument roboczy. W przeciwnym przypadku kontrola nie powinna być kontynuowana i dlatego certyfikaty dopuszczenia nie zostaną potwierdzone;

3. 

produkcja była realizowana na warunkach nakazywanych w zezwoleniu i była należycie wykonywana;

4. 

przeglądy i próby (w tym próby w locie, jeśli stosowne), zgodnie z pkt 21.A.130 lit. b) ppkt 2 lub lit. b) ppkt 3, były wykonywane według warunków nakazanych w zezwoleniu i należycie wykonywane;

5. 

kontrole ze strony właściwego organu, opisane lub przywoływane w zezwoleniu, zostały przeprowadzone z wynikiem satysfakcjonującym;

6. 

oświadczenie o zgodności spełnia wymagania pkt 21.A.130, a informacje w nim zawarte nie stanowią przeszkody dla jego potwierdzenia; oraz

c) 

nie upłynęła data ważności zezwolenia.

21.B.140    Zmiany w zezwoleniu

a) Właściwy organ zbada, stosownie do przypadku, zgodnie z pkt 21.B.120, wszelkie zmiany w zezwoleniu.

b) Jeśli właściwy organ uzna, że wymagania sekcji A podczęść F są nadal spełniane, to wprowadzi odpowiednią zmianę do zezwolenia.

21.B.145    Ograniczenie, zawieszenie i cofnięcia zezwolenia

a) Decyzja o ograniczeniu, zawieszeniu lub cofnięcia zezwolenia jest przekazywana posiadaczowi zezwolenia w formie pisemnej. Właściwy organ określa przyczyny ograniczenia, zawieszenia lub cofnięcia i informuje posiadacza zezwolenia o prawie do odwołania się.

b) Zawieszone zezwolenie może być przywrócone jedynie po przywróceniu zgodności z sekcją A podczęść F.

21.B.150    Przechowywanie dokumentacji

a) Właściwy organ ustanowi system przechowywania dokumentacji umożliwiający odpowiednie śledzenie procesu wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian, zawieszania lub cofania poszczególnych zezwoleń.

b) Dokumentacja powinna obejmować przynajmniej:

1. 

dokumenty dostarczone przez wnioskującego o zezwolenie lub posiadacza zezwolenia;

2. 

dokumenty powstałe w trakcie kontroli i przeglądów, w których odnotowywane są realizowane czynności oraz ostateczne rezultaty elementów opisanych w pkt 21.B.120;

3. 

zezwolenie, z uwzględnieniem ewentualnych zmian; oraz

4. 

relacje ze spotkań z producentem.

c) Dokumentację przechowuje się przez co najmniej sześć lat od daty wygaśnięcia zezwolenia.

d) Właściwy organ zachowuje również ewidencję potwierdzonych przez siebie oświadczeń o zgodności (formularz 52 EASA, zob. dodatek VIII) i autoryzowanych poświadczeń produkcji/obsługi (formularz 1 EASA, zob. dodatek I).

PODCZĘŚĆ G —   ZATWIERDZANIE ORGANIZACJI PRODUKUJĄCYCH

21.B.220    Badania

a) Właściwy organ wyznacza zespół zatwierdzenia organizacji produkującej dla każdego wnioskującego o zatwierdzenie lub posiadacza zatwierdzenia organizacji produkującej celem wykonania wszystkich istotnych zadań związanych z tym zatwierdzeniem, składający się z kierownika zespołu, zarządzającego i kierującego zespołem zatwierdzającym, oraz z jednego lub większej liczby członków, w zależności od potrzeb. Kierownik zespołu składa sprawozdanie kierownikowi odpowiedzialnemu za obszar działalności, o którym mowa w pkt 21.B.25 lit. b) pkt 2.

b) Właściwy organ wykonuje czynności badawcze w stosunku do wnioskodawcy o zatwierdzenie lub posiadacza zatwierdzenia organizacji produkującej w zakresie niezbędnym dla uzasadnienia zaleceń wydania, utrzymania w mocy, wprowadzenia zmian, zawieszenia lub cofnięcia zatwierdzenia.

c) Właściwy organ przygotuje procedury postępowania kontrolnego w zakresie zatwierdzenia organizacji produkującej jako część udokumentowanych procedur obejmujących przynajmniej następujące elementy:

1. 

ocenę otrzymanych wniosków;

2. 

wyznaczenie zespołu zatwierdzenia organizacji produkującej;

3. 

przygotowanie i zaplanowanie kontroli;

4. 

ocenę dokumentacji (charakterystyka organizacji produkującej, procedury itd.);

5. 

audytowanie;

6. 

monitorowanie działań korygujących;

7. 

zalecenie wydania, wprowadzenia zmian, zawieszenia lub cofnięcia zatwierdzenia organizacji produkującej;

8. 

ciągły nadzór.

21.B.225    Ustalenia

a) W przypadku stwierdzenia przez właściwy organ w trakcie audytu lub w inny sposób dowodów wskazujących na niespełnianie przez posiadacza zatwierdzenia organizacji produkującej mających zastosowanie wymagań części A niezgodność ta zostanie sklasyfikowana zgodnie z pkt 21.A.158 lit. a).

b) Właściwy organ podejmuje następujące działania:

1. 

w przypadku ustaleń poziomu pierwszego właściwy organ natychmiast podejmuje działania w celu ograniczenia, zawieszenia lub cofnięcia zatwierdzenia organizacji produkującej, całkowicie lub częściowo, w zależności od zakresu niezgodności, do czasu pomyślnego zakończenia działań naprawczych przez organizację;

2. 

w przypadku ustaleń poziomu drugiego właściwy organ wyznacza okres na przeprowadzenie działań naprawczych stosownie do charakteru niezgodności, który nie przekracza trzech miesięcy. W określonych okolicznościach, pod koniec tego okresu i w zależności od charakteru niezgodności, właściwy organ może przedłużyć trzymiesięczny okres pod warunkiem zapewnienia satysfakcjonującego planu działań naprawczych.

c) W przypadku niewykonania działań naprawczych w wyznaczonym terminie właściwy organ podejmuje działania w celu całkowitego lub częściowego zawieszenia zatwierdzenia.

21.B.230    Wydanie zatwierdzenia

a) Po stwierdzeniu, że organizacja produkująca spełnia mające zastosowanie wymagania sekcji A podczęść F, właściwy organ wydaje zatwierdzenie organizacji produkującej (formularz 55 EASA, zob. dodatek X) bez nieuzasadnionej zwłoki.

b) Numer identyfikacyjny jest wpisywany do formularza 55 EASA w sposób określony przez Agencję.

21.B.235    Ciągły nadzór

a) W celu uzasadnienia utrzymania w mocy zatwierdzenia organizacji produkującej właściwy organ sprawuje ciągły nadzór:

1. 

by sprawdzać, czy system jakości posiadacza zatwierdzenia organizacji produkującej pozostaje w zgodności z sekcją A podczęść G;

2. 

by sprawdzać, czy struktura organizacyjna posiadacza zatwierdzenia organizacji produkującej działa zgodnie z charakterystyką organizacji produkującej;

3. 

by sprawdzać, czy struktura organizacyjna posiadacza zatwierdzenia organizacji produkującej działa zgodnie z charakterystyką organizacji produkującej; oraz

4. 

by monitorować wyrywkowo standard wyrobu, części lub akcesoriów.

b) Ciągły nadzór realizowany jest zgodnie z pkt 21.B.220.

c) Właściwy organ poprzez planowy ciągły nadzór zapewnia, że zatwierdzenie organizacji produkującej zostanie kompletnie przeanalizowane pod kątem zgodności z niniejszym załącznikiem I (część 21) w ciągu 24 miesięcy. Ciągły nadzór może składać się z szeregu czynności kontrolnych podejmowanych w tym okresie. Liczba audytów może zmieniać się w zależności od złożoności organizacji, liczby lokalizacji i krytyczności produkcji. Posiadacz zatwierdzenia organizacji produkującej jest poddawany działalności związanej z ciągłym nadzorem ze strony właściwego organu przynajmniej raz w roku.

21.B.240    Zmiany w zatwierdzeniu organizacji produkującej

a) Właściwy organ monitoruje wszelkie drobne zmiany poprzez działalność w ramach ciągłego nadzoru.

b) Właściwy organ bada, odpowiednio do potrzeb, zgodnie z pkt 21.B.220, wszelkie znaczące zmiany przez posiadacza zatwierdzenia organizacji produkującej w zatwierdzeniu organizacji produkującej lub we wniosku pod kątem wprowadzenia zmian w zakresie i warunkach zatwierdzenia.

c) Jeśli właściwy organ uzna, że wymagania sekcji A podczęść G są nadal spełniane, to wprowadzi odpowiednią zmianę do zatwierdzenia organizacji produkującej.

21.B.245    Zawieszenie i cofnięcie zatwierdzenia organizacji produkującej

a) W przypadku ustaleń poziomu pierwszego lub poziomu drugiego właściwy organ częściowo lub w pełni ograniczy, zawiesi lub cofnie zatwierdzenie organizacji produkującej, w następujący sposób:

1. 

w przypadku ustaleń poziomu pierwszego zatwierdzenie organizacji produkującej zostanie natychmiast ograniczone lub zawieszone. Jeśli posiadacz zatwierdzenia organizacji produkującej nie spełni wymagań pkt 21.A.158 lit. c) ppkt 1, to zatwierdzenie organizacji produkującej zostanie cofnięte;

2. 

w przypadku ustaleń poziomu drugiego właściwy organ zadecyduje o restrykcjach w odniesieniu do zakresu zatwierdzenia w postaci tymczasowego zawieszenia zatwierdzenia organizacji produkującej lub jego części. Jeśli posiadacz zatwierdzenia organizacji produkującej nie spełni wymagań pkt 21.A.158 lit. c) ppkt 2, to zatwierdzenie organizacji produkującej zostanie cofnięte.

b) Decyzja o ograniczeniu, zawieszeniu lub cofnięciu zatwierdzenia organizacji produkującej jest przekazywana w formie pisemnej posiadaczowi zatwierdzenia organizacji produkującej. Właściwy organ określa przyczyny zawieszenia lub cofnięcia i informuje posiadacza zatwierdzenia organizacji produkującej o prawie do odwołania się.

c) Zawieszone zatwierdzenie organizacji produkującej może być przywrócone jedynie po odtworzeniu zgodności z sekcją A podczęść G.

21.B.260    Przechowywanie dokumentacji

a) Właściwy organ ustanowi system przechowywania dokumentacji umożliwiający odpowiednią identyfikowalność procesu wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian, zawieszania lub cofania poszczególnych zatwierdzeń organizacji produkującej.

b) Dokumentacja powinna obejmować przynajmniej:

1. 

dokumenty dostarczone przez wnioskodawcę o zatwierdzenie lub posiadacza zatwierdzenia organizacji produkującej;

2. 

dokumenty powstałe w trakcie kontroli i przeglądów, w których odnotowywane są realizowane czynności oraz ostateczne rezultaty elementów opisanych w pkt 21.B.220, z uwzględnieniem ustaleń dokonanych zgodnie z pkt 21.B.225;

3. 

program ciągłego nadzoru, w tym dokumentację z przeprowadzonych kontroli;

4. 

certyfikat zatwierdzenia organizacji produkującej, z uwzględnieniem wszelkich zmian;

5. 

relacje ze spotkań z posiadaczem zatwierdzenia organizacji produkującej.

c) Dokumentację przechowuje się przez co najmniej sześć lat.

PODCZĘŚĆ H –   ŚWIADECTWA ZDATNOŚCI DO LOTU I OGRANICZONE ŚWIADECTWA ZDATNOŚCI DO LOTU

21.B.320    Badanie

a) Właściwy organ państwa członkowskiego rejestru przeprowadza badanie w stosunku do wnioskodawcy o świadectwo lub posiadacza świadectwa zdatności do lotu w zakresie niezbędnym dla uzasadnienia wydania, utrzymania w mocy, wprowadzenia zmian, zawieszenia lub cofnięcia świadectwa lub zezwolenia.

b) Właściwy organ państwa członkowskiego rejestru przygotuje procedury dokonywania oceny obejmujące przynajmniej następujące elementy:

1. 

ocenę kwalifikowalności wnioskodawcy;

2. 

ocenę kwalifikowalności wniosku;

3. 

klasyfikację świadectw zdatności do lotu;

4. 

ocenę dokumentacji otrzymanej wraz z wnioskiem;

5. 

przegląd statku powietrznego;

6. 

wyznaczenie niezbędnych warunków, zastrzeżeń lub ograniczeń świadectw zdatności do lotu.

21.B.325    Wydawanie świadectw zdatności do lotu

a) Po stwierdzeniu, że spełniane są wymagania określone w pkt 21.B.326 oraz stosowne wymagania sekcji A podczęść H niniejszego załącznika I (część 21), właściwy organ państwa członkowskiego rejestru bez nieuzasadnionej zwłoki wydaje lub zmienia świadectwo zdatności do lotu (formularz 25 EASA, zob. dodatek VI).

b) Po stwierdzeniu, że spełniane są wymagania określone w pkt 21.B.327 oraz stosowne wymagania sekcji A podczęści H niniejszego załącznika I (część 21), właściwy organ państwa członkowskiego rejestru bez nieuzasadnionej zwłoki wydaje lub zmienia ograniczone świadectwo zdatności do lotu (formularz 24 EASA, zob. dodatek V).

▼M7

c) W przypadku statku powietrznego pochodzącego z państwa trzeciego, właściwy organ państwa członkowskiego rejestracji, oprócz odpowiedniego świadectwa zdatności do lotu, o którym mowa w lit. a) lub b), wydaje:

1. 

w odniesieniu do nowego lub używanego statku powietrznego objętego załącznikiem I (część M) do rozporządzenia Komisji (UE) nr 1321/2014 – początkowe poświadczenie przeglądu zdatności do lotu (formularz 15a EASA, dodatek II);

2. 

w odniesieniu do nowego statku powietrznego objętego załącznikiem Vb (część ML) do rozporządzenia Komisji (UE) nr 1321/2014 – początkowe poświadczenie przeglądu zdatności do lotu (formularz 15a EASA, dodatek II);

3. 

w odniesieniu do używanego statku powietrznego objętego załącznikiem Vb (część ML) do rozporządzenia Komisji (UE) nr 1321/2014 – początkowe poświadczenie przeglądu zdatności do lotu (formularz 15c EASA, dodatek II), jeżeli właściwy organ przeprowadził przegląd zdatności do lotu.

▼M5

21.B.326    Świadectwo zdatności do lotu

Właściwy organ państwa członkowskiego rejestru wydaje świadectwo zdatności do lotu dla:

a) 

nowego statku powietrznego:

1. 

po przedstawieniu dokumentacji wymaganej na podstawie pkt 21.A.174 lit. b) ppkt 2;

2. 

jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego rejestru uzna, że statek powietrzny odpowiada wymaganiom zatwierdzonego projektu i jest w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację; powyższe może obejmować przeglądy dokonywane przez właściwy organ państwa członkowskiego rejestru; oraz

3. 

jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego rejestru uzna, że statek powietrzny spełnia mające zastosowanie wymogi dotyczące emisji CO2 w dniu, w którym świadectwo zdatności do lotu zostaje wydane po raz pierwszy;

b) 

używanego statku powietrznego:

1. 

po przedstawieniu dokumentacji wymaganej na podstawie pkt 21.A.174 lit. b) ppkt 3 potwierdzającej, że:

(i) 

statek powietrzny odpowiada wymaganiom projektu typu zatwierdzonego według certyfikatu typu i każdego uzupełniającego certyfikatu typu, zmiany lub naprawy zatwierdzonej zgodnie z niniejszym załącznikiem I (część 21); oraz

(ii) 

zostały spełnione mające zastosowanie dyrektywy zdatności; oraz

▼M6

(iii) 

statek powietrzny poddano przeglądowi zgodnie z przepisami w stosownych przypadkach załącznika I (część M) lub załącznika Vb (część ML) do rozporządzenia (UE) nr 1321/2014;

▼M5

(iv) 

statek powietrzny spełniał mające zastosowanie wymogi dotyczące emisji CO2 w dniu, w którym świadectwo zdatności do lotu zostało wydane po raz pierwszy;

2. 

jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego rejestru uzna, że statek powietrzny odpowiada wymaganiom zatwierdzonego projektu i jest w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację; powyższe może obejmować przeglądy dokonywane przez właściwy organ państwa członkowskiego rejestru; oraz

3. 

jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego rejestru uzna, że statek powietrzny spełniał mające zastosowanie wymogi dotyczące emisji CO2 w dniu, w którym świadectwo zdatności do lotu zostało wydane po raz pierwszy.

▼B

21.B.327    Ograniczone świadectwo zdatności do lotu

a) Właściwy organ państwa członkowskiego rejestru wydaje ograniczone świadectwo zdatności do lotu dla:

1. 

nowego statku powietrznego:

(i) 

po przedstawieniu dokumentacji wymaganej na podstawie pkt 21.A.174 lit. b) ppkt 2;

(ii) 

kiedy właściwy organ państwa członkowskiego rejestru uzna, że statek powietrzny odpowiada wymaganiom projektu zatwierdzonego przez Agencję według ograniczonego certyfikatu typu lub zgodnie ze specyficznymi wymaganiami zdatności do lotu oraz że jest w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację. Powyższe może obejmować przeglądy dokonywane przez właściwy organ państwa członkowskiego rejestru;

2. 

używanego statku powietrznego:

(i) 

po przedstawieniu dokumentacji wymaganej na podstawie pkt 21.A.174 lit. b) ppkt 3 potwierdzającej, że:

A) 

statek powietrzny odpowiada wymaganiom projektu zatwierdzonego przez Agencję według ograniczonego certyfikatu typu lub zgodnie ze specyficznymi wymaganiami zdatności do lotu, oraz uzupełniającego certyfikatu typu, zmiany lub naprawy zatwierdzonej zgodnie z niniejszym załącznikiem I (część 21); oraz

B) 

zostały spełnione mające zastosowanie dyrektywy zdatności; oraz

▼M6

C) 

statek powietrzny poddano przeglądowi odpowiednio zgodnie z przepisami załącznika I (część M) lub załącznika Vb (część ML) do rozporządzenia (UE) nr 1321/2014;

▼B

(ii) 

kiedy właściwy organ państwa członkowskiego rejestru uzna, że statek powietrzny odpowiada wymaganiom zatwierdzonego projektu i jest w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację. Powyższe może obejmować przeglądy dokonywane przez właściwy organ państwa członkowskiego rejestru.

b) Dla statku powietrznego, który nie może spełnić podstawowych wymogów, o których mowa w rozporządzeniu (WE) nr 216/2008, i który nie kwalifikuje się do ograniczonego certyfikatu typu, Agencja, jeśli jest to niezbędne dla uwzględnienia odstępstw od tych podstawowych wymagań:

1. 

wydaje specyficzne wymagania zdatności do lotu i sprawdza zgodność z nimi celem zapewnienia poziomu bezpieczeństwa odpowiedniego do zamierzonego użytkowania; oraz

2. 

wyszczególnia ograniczenia użytkowania tego statku powietrznego.

c) Ograniczenia użytkowania są powiązane z ograniczonymi świadectwami zdatności do lotu, w tym zastrzeżeniami dotyczącymi przestrzeni powietrznej, jeśli jest to niezbędne dla uwzględnienia odstępstw od podstawowych wymagań w zakresie zdatności do lotu ustanowionych w rozporządzeniu (WE) nr 216/2008.

21.B.330    Zawieszanie i cofnięcie świadectw zdatności do lotu i ograniczonych świadectw zdatności do lotu

a) W przypadku stwierdzenia, że którykolwiek z warunków wyszczególnionych w pkt 21.A.181 lit. a) nie jest spełniany, właściwy organ państwa członkowskiego rejestru zawiesza lub cofa świadectwo zdatności do lotu.

b) W chwili wydania decyzji o zawieszeniu lub cofnięciu świadectwa zdatności do lotu lub ograniczonego świadectwa zdatności do lotu właściwy organ państwa członkowskiego rejestru wskazuje przyczyny zawieszenia lub cofnięcia i informuje posiadacza świadectwa o przysługującym mu prawie do odwołania się.

21.B.345    Przechowywanie dokumentacji

a) Właściwy organ państwa członkowskiego rejestru ustanowi system przechowywania dokumentacji umożliwiający odpowiednią możliwość prześledzenia procesu wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian, zawieszania lub cofania poszczególnych świadectw zdatności do lotu.

b) Dokumentacja powinna obejmować przynajmniej:

1. 

dokumenty dostarczone przez wnioskodawcę;

2. 

dokumenty powstałe w trakcie badań, w których odnotowywane są realizowane czynności oraz ostateczne rezultaty elementów opisanych w pkt 21.B.320 lit. b); oraz

3. 

kopię świadectwa lub zezwolenia, z uwzględnieniem zmian.

c) Dokumentację przechowuje się przez co najmniej sześć lat od chwili wykreślenia z rejestru krajowego.

PODCZĘŚĆ I —   ŚWIADECTWA ZDATNOŚCI W ZAKRESIE HAŁASU

21.B.420    Badanie

a) Właściwy organ państwa członkowskiego rejestru przeprowadza badania w stosunku do wnioskodawcy o świadectwo lub posiadacza świadectwa zdatności w zakresie hałasu w zakresie niezbędnym dla uzasadnienia zaleceń wydania, utrzymania w mocy, wprowadzenia zmian, zawieszenia lub cofnięcia świadectwa.

b) Właściwy organ państwa członkowskiego rejestru przygotuje procedury dokonywania oceny, stanowiące część udokumentowanych procedur, obejmujące przynajmniej następujące elementy:

1. 

ocenę kwalifikowalności;

2. 

ocenę dokumentacji otrzymanej wraz z wnioskiem;

3. 

przegląd statku powietrznego.

21.B.425    Wydanie świadectwa zdatności w zakresie hałasu

Po stwierdzeniu, że spełniane są mające zastosowanie wymagania sekcji A podczęść I, właściwy organ państwa członkowskiego rejestru wydaje, lub stosownie do potrzeby wprowadza do niego zmiany, świadectwo zdatności w zakresie hałasu (formularz 45 EASA, zob. dodatek VII) bez nieuzasadnionej zwłoki.

21.B.430    Zawieszenie i cofnięcie świadectwa zdatności w zakresie hałasu

a) W przypadku stwierdzenia, że niektóre warunki wyszczególnione w pkt 21.A.211 lit. a) nie są spełniane, właściwy organ państwa członkowskiego rejestru zawiesza lub cofa świadectwo zdatności w zakresie hałasu.

b) W chwili wydania decyzji o zawieszeniu lub cofnięciu świadectwa zdatności w zakresie hałasu, właściwy organ państwa członkowskiego rejestru wskazuje przyczyny zawieszenia lub cofnięcia i informuje posiadacza świadectwa o przysługującym prawie do odwołania się.

21.B.445    Przechowywanie dokumentacji

a) Właściwy organ państwa członkowskiego rejestru ustanowi system przechowywania dokumentacji, z uwzględnieniem stosownego minimalnego okresu przechowywania, umożliwiający odpowiednią możliwość prześledzenia procesu wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian, zawieszania lub cofania poszczególnych świadectw zdatności w zakresie hałasu.

b) Dokumentacja powinna obejmować przynajmniej:

1. 

dokumenty dostarczone przez wnioskodawcę;

2. 

dokumenty powstałe w trakcie badań, w których odnotowywane są realizowane czynności oraz ostateczne rezultaty elementów opisanych w pkt 21.B.420 lit. b);

3. 

kopię świadectwa, z uwzględnieniem zmian.

c) Dokumentację przechowuje się przez co najmniej sześć lat od chwili wykreślenia z rejestru krajowego.

PODCZĘŚĆ J —   ZATWIERDZENIE ORGANIZACJI PROJEKTUJĄCEJ

Stosuje się procedury administracyjne ustanowione przez Agencję.

PODCZĘŚĆ K —   CZĘŚCI I AKCESORIA

Stosuje się procedury administracyjne ustanowione przez Agencję.

(PODCZĘŚĆ L — NIE STOSUJE SIĘ)

PODCZĘŚĆ M —   NAPRAWY

▼M5

21.B.450    Podstawa certyfikacji typu i wymogi ochrony środowiska w odniesieniu do zatwierdzenia projektu naprawy

Agencja określa wszelkie zmiany w podstawie certyfikacji typu uwzględnione poprzez odniesienie w, stosownie do przypadku, certyfikacie typu, uzupełniającym certyfikacie typu lub autoryzacji ETSO na pomocnicze źródło zasilania (APU), które Agencja uzna za niezbędne do utrzymania poziomu bezpieczeństwa równoważnego wcześniej ustalonemu poziomowi, oraz powiadamia o nich wnioskującego o projekt naprawy.

21.B.453    Wydawanie zatwierdzenia projektu naprawy

a) 

Agencja wydaje zatwierdzenie projektu poważnej naprawy, pod warunkiem że:

1. 

wnioskodawca wykazał swoją zdolność zgodnie z pkt 21.A.432B;

2. 

wnioskodawca spełnił wymogi pkt 21.A.433;

3. 

w wyniku przeprowadzonej przez siebie, odpowiednio do stopnia zaangażowania określonego zgodnie z pkt 21.B.100 lit. a), weryfikacji wykazania zgodności Agencja nie stwierdziła żadnych niezgodności z podstawą certyfikacji typu ani z wymogami ochrony środowiska; oraz

4. 

nie stwierdzono żadnej cechy ani charakterystyki, które mogłyby uczynić wyrób niebezpiecznym w użytkowaniu, do którego ma być on certyfikowany.

b) 

Agencja wydaje zatwierdzenie projektu drobnej naprawy, pod warunkiem że wnioskodawca spełnił wymogi lit. a) ppkt 2 i 4, oraz o ile w wyniku przeprowadzonej przez siebie, odpowiednio do stopnia zaangażowania określonego zgodnie z pkt 21.B.100 lit. b), weryfikacji wykazania zgodności Agencja nie stwierdziła żadnych niezgodności z podstawą certyfikacji typu ani wymogami ochrony środowiska.

▼B

(PODCZĘŚĆ N — NIE STOSUJE SIĘ)

PODCZĘŚĆ O —   AUTORYZACJE EUROPEJSKIEJ NORMY TECHNICZNEJ

▼M5

21.B.480    Wydawanie autoryzacji ETSO

Agencja wydaje autoryzację ETSO, pod warunkiem że:

a) 

wnioskodawca spełnił wymogi pkt 21.A.606;

b) 

w wyniku przeprowadzonej przez siebie, odpowiednio do stopnia zaangażowania określonego zgodnie z pkt 21.B.100 lit. b), weryfikacji wykazania zgodności Agencja nie stwierdziła żadnych niezgodności z warunkami technicznymi mającej zastosowanie ETSO ani (jeśli dotyczy) z odstępstwami od nich zatwierdzonymi zgodnie z pkt 21.A.610; oraz

c) 

nie stwierdzono żadnej cechy ani charakterystyki, które mogłyby uczynić artykuł niebezpiecznym w użytkowaniu, do którego ma być on certyfikowany.

▼B

PODCZĘŚĆ P –   ZEZWOLENIE NA LOT

21.B.520    Badanie

a) Właściwy organ przeprowadza odpowiednie badania uzasadniające wydanie lub cofnięcie zezwolenia na lot.

b) Właściwy organ przygotowuje procedury oceny obejmujące przynajmniej następujące elementy:

1. 

ocenę kwalifikowalności wnioskodawcy;

2. 

ocenę kwalifikowalności wniosku;

3. 

ocenę dokumentacji otrzymanej wraz z wnioskiem;

4. 

przegląd statku powietrznego;

5. 

zatwierdzenie warunków lotu zgodnie z pkt 21.A.710 lit. b).

21.B.525    Wydawanie zezwoleń na lot

Właściwy organ wydaje zezwolenie na lot (formularz 20a EASA, zob. dodatek III) bez zbędnej zwłoki:

a) 

po otrzymaniu danych, o których mowa w pkt 21.A.707; oraz

b) 

gdy warunki lotu wymienione w pkt 21.A.708 zostały zatwierdzone zgodnie z pkt 21.A.710; oraz

c) 

gdy właściwy organ, w wyniku przeprowadzonych badań, które mogą obejmować przeglądy, lub w wyniku procedur uzgodnionych z wnioskodawcą, stwierdza, że przed wykonaniem lotu statek powietrzny jest zgodny z projektem, o którym mowa w pkt 21.A.708.

21.B.530    Cofnięcie zezwoleń na lot

a) W przypadku stwierdzenia, że którykolwiek z warunków wyszczególnionych w pkt 21.A.723 lit. a) nie jest spełniany w odniesieniu do wydanego zezwolenia na lot, właściwy organ cofa zezwolenie.

b) W chwili wydania decyzji o cofnięciu zezwolenia na lot właściwy organ wskazuje przyczyny cofnięcia i informuje posiadacza zezwolenia na lot o przysługującym mu prawie do odwołania.

21.B.545    Przechowywanie dokumentacji

a) Właściwy organ stosuje system przechowywania dokumentacji zapewniający odpowiednie śledzenie procesu wydawania i cofania każdego pojedynczego zezwolenia na lot.

b) Dokumentacja powinna obejmować przynajmniej:

1. 

dokumenty dostarczone przez wnioskodawcę;

2. 

dokumenty powstałe w trakcie badań, w których odnotowywane są realizowane czynności oraz ostateczne rezultaty elementów opisanych w pkt 21.B.520 lit. b); oraz

3. 

kopię zezwolenia na lot.

c) Dokumentację przechowuje się przez co najmniej sześć lat od wygaśnięcia ważności zezwolenia na lot.

PODCZĘŚĆ Q —   ZNAKOWANIE WYROBÓW, CZĘŚCI I AKCESORIÓW

Stosuje się procedury administracyjne ustanowione przez Agencję.




Dodatki

FORMULARZE EASA

W przypadku wydawania formularzy według niniejszego załącznika w języku innym niż angielski należy dołączyć tłumaczenie na język angielski.

Formularze EASA („Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego”), o których mowa w dodatkach do niniejszej części, obowiązkowo muszą posiadać poniższe cechy. Państwa członkowskie zapewnią by formularze EASA przez nie wydawane były rozpoznawalne i przyjmują odpowiedzialność za ich drukowanie.

Dodatek I — formularz 1 EASA Autoryzowane poświadczenie produkcji/obsługi

▼M6

Dodatek II — formularze 15a i 15c EASA – Poświadczenie przeglądu zdatności do lotu

▼B

Dodatek III — formularz 20a EASA Zezwolenie na lot

Dodatek IV — formularz 20b Zezwolenie na lot (wydane przez zatwierdzone organizacje)

Dodatek V — formularz 24 EASA Ograniczone świadectwo zdatności do lotu

Dodatek VI — formularz 25 EASA Świadectwo zdatności do lotu

Dodatek VII — formularz 45 EASA Świadectwo zdatności w zakresie hałasu

Dodatek VIII — formularz 52 EASA Oświadczenie o zgodności statku powietrznego

Dodatek IX — formularz 53 EASA Poświadczenie obsługi

Dodatek X — formularz 55 EASA Zatwierdzenie organizacji produkującej

Dodatek XI — formularz 65 EASA Zezwolenie produkcji bez posiadania zatwierdzenie organizacji produkującej

Dodatek XII — kategorie prób w locie i odnośne kwalifikacje załogi uczestniczącej w próbach w locie 85




Dodatek I

Autoryzowane poświadczenie produkcji/obsługi – formularz 1 EASA, o którym mowa w załączniku I (część 21)

image

►(1)(2)(3)(4)(5) M2  

Instrukcja wypełniania formularza 1 EASA

▼M2

Niniejsza instrukcja dotyczy wypełniania formularza 1 EASA tylko w odniesieniu do produkcji. Sposób wypełniania formularza 1 EASA w odniesieniu do obsługi opisany został w dodatku II do załącznika I (część M) do rozporządzenia (WE) nr 2042/2003.

▼B

1.   CEL I ZAKRES ZASTOSOWANIA

1.1. Zasadniczym celem tego dokumentu jest poświadczenie zdatności do lotu nowych wyrobów i części oraz akcesoriów ( „elementem(-ami)”).

1.2. Ustala się związek pomiędzy poświadczeniem a elementem(-ami). Wydający musi przechowywać poświadczenie w formie umożliwiającej sprawdzenie pierwotnych danych.

1.3. Poświadczenie jest uznawane przez wiele organów ds. zdatności do lotu, ale może podlegać dwustronnym umowom lub polityce organu ds. zdatności do lotu.

1.4. Poświadczenie nie jest dokumentem dostawy ani listem przewozowym.

1.5. Poświadczenie nie służy do dopuszczania do eksploatacji statków powietrznych.

1.6. Poświadczenie nie stanowi zezwolenia na zainstalowanie elementu w danym statku powietrznym, silniku lub śmigle, ale pomaga użytkownikowi końcowemu na określenie jego statusu co do zatwierdzenia zdatności do lotu.

1.7. Nie wolno umieszczać elementów dopuszczonych do produkcji z elementami dopuszczonymi do obsługi w tym samym poświadczeniu.

1.8. Nie wolno wpisywać elementów certyfikowanych na zgodność z „zatwierdzonymi danymi” i „niezatwierdzonymi danymi” na tym samym poświadczeniu.

2.   POSTANOWIENIA OGÓLNE

2.1. Poświadczenie musi być zgodne z załączonym wzorem, łącznie z numeracją pól i rozmieszczeniem każdego pola. Rozmiar każdego pola może być jednakże dowolny, tak aby odpowiadał potrzebom indywidualnego zgłoszenia, jednak nie do takich rozmiarów, które czyniłyby poświadczenie nierozpoznawalnym.

2.2. Poświadczenie musi być w formacie poziomym, a całkowite wymiary poświadczenia mogą być znacznie powiększane lub zmniejszane, o ile poświadczenie pozostaje rozpoznawalne i czytelne. Ewentualne wątpliwości należy konsultować z właściwym organem.

2.3. Oświadczenie o odpowiedzialności użytkownika/instalatora można umieścić na dowolnej stronie formularza.

2.4. Pismo ma być wyraźne i czytelne, aby umożliwić łatwe odczytanie poświadczenia.

2.5. Poświadczenie może być albo wydrukowane wcześniej, albo wygenerowane komputerowo, lecz w każdym przypadku druk linii i znaków musi być wyraźny i czytelny oraz zgodny z określonym formatem.

2.6. Poświadczenie powinno być w języku angielskim oraz, w uzasadnionych przypadkach, w innym języku lub w kilku innych językach.

2.7. Szczegóły wprowadzane do poświadczenia mogą być pisane maszynowo/komputerowo lub ręcznie przy użyciu drukowanych liter i mają umożliwiać łatwe odczytanie.

2.8. Skróty należy ograniczyć do minimum w celu zwiększenia przejrzystości dokumentu.

2.9. Miejsce na odwrotnej stronie poświadczenia może zostać użyte przez wydającego do umieszczenia dodatkowych informacji, lecz nie może zawierać żadnych oświadczeń istotnych dla poświadczenia. Informacja o wykorzystaniu odwrotnej strony poświadczenia musi znaleźć się w odpowiednim polu na przedniej stronie poświadczenia.

3.   KOPIE

3.1. Nie ma ograniczeń liczby kopii poświadczenia wysłanych do klienta lub przechowywanych przez wydającego.

4.   BŁĘDY NA POŚWIADCZENIU

4.1. Jeżeli użytkownik końcowy stwierdzi błąd lub błędy na poświadczeniu, musi zgłosić go/je na piśmie wydającemu. Wydający może wystawić nowe poświadczenie, jeśli możliwe jest zweryfikowanie i skorygowanie błędu(-ów).

4.2. Nowe poświadczenie musi mieć nadany nowy numer i podpis oraz datę.

4.3. Wniosek o nowe poświadczenie może być przyjęty bez konieczności sprawdzenia stanu elementu(-ów). Nowe poświadczenie nie stanowi oświadczenia o aktualnym stanie i powinno odnosić się do poprzedniego poświadczenia w polu 12 poprzez następujący zapis: „Niniejsze poświadczenie koryguje błąd (błędy) w polu(-ach) [wpisać korygowane pole(-a)] poświadczenia [wpisać pierwotny numer poświadczenia] z dnia [wpisać datę pierwotnego wystawienia] oraz nie dotyczy zgodności/stanu/dopuszczenia do obsługi”. Obydwa poświadczenia należy przechowywać przez okres czasu przechowywania określonego dla pierwotnego poświadczenie.

5.   WYPEŁNIENIE POŚWIADCZENIE PRZEZ WYDAJĄCEGO

Pole 1   Właściwy organ zatwierdzający/państwo

Podać nazwę i państwo właściwego organu zatwierdzającego, pod nadzorem którego poświadczenie jest wydawane. Jeżeli właściwym organem jest Agencja, wystarczy podać „EASA”.

Pole 2   Nagłówek formularza 1 EASA

„AUTORYZOWANE POŚWIADCZENIE PRODUKCJI/OBSŁUGI FORMULARZ 1 EASA”

Pole 3   Numer formularza

Wpisać niepowtarzalny numer ustalany zgodnie z systemem/procedurą numeracji organizacji podanej w polu 4. Numer ten może zawierać znaki alfanumeryczne.

Pole 4   Nazwa i adres organizacji

Wpisać pełną nazwę i adres organizacji produkującej (zob. formularz 55 EASA arkusz A) dopuszczającej element(-y) objęty(-e) niniejszym poświadczeniem. Dozwolone są logo i inne podobne elementy dotyczące organizacji, jeżeli zmieszczą się w tym polu.

Pole 5   Zlecenie/umowa/faktura

Wpisać numer zlecenia, umowy, faktury lub podobny numer referencyjny, aby ułatwić konsumentowi odszukanie elementu(-ów).

Pole 6   Pozycja

Wpisać numery linii, jeśli występuje więcej niż jedna linia. Pole to pozwala na łatwe powiązanie danych z uwagami wpisanymi w polu 12.

Pole 7   Wyszczególnienie

Wpisać nazwę lub opis elementu. Pierwszeństwo ma użycie terminu występującego w instrukcjach dla danych o ciągłej zdatności do lotu lub dotyczących obsługi (np. ilustrowany katalog części zamiennych, podręcznik obsługi technicznej statków powietrznych, biuletyn obsługi, podręcznik obsługi technicznej komponentów).

Pole 8   Numer części

Wpisać numer części widniejący na elemencie lub przywieszce/opakowaniu. W przypadku silnika lub śmigła można zastosować oznaczenie typu.

Pole 9   Liczba

Wpisać liczbę elementów.

Pole 10   Numer serii

Jeśli przepisy prawa wymagają oznaczenia elementu numerem serii, należy wpisać go w tym polu. Ponadto można tu wpisać wszelkie pozostałe numery serii niewymagane przepisami prawa. Jeśli na elemencie brak jest numeru serii, wpisać „nie dotyczy”.

Pole 11   Status/czynność

Wpisać „PROTOTYP” lub „NOWY”.

Wpisać „PROTOTYP” dla:

(i) 

produkcji nowego elementu zgodnie z niezatwierdzonymi danymi projektowymi;

(ii) 

ponownej certyfikacji przez organizację wskazaną w polu 4 poprzedniego poświadczenia po przerobieniu lub usprawnieniu elementu, przed jego oddaniem do użytku (np. po wprowadzeniu zmiany do projektu, usunięciu usterki, przeglądzie lub próbie, lub przedłużeniu okresu składowania). Szczegóły dotyczące pierwotnego dopuszczenia oraz przeróbek lub usprawnień należy wpisać w polu 12.

Wpisać „NOWY” dla:

(i) 

produkcji nowego elementu zgodnie z zatwierdzonymi danymi projektowymi;

(ii) 

ponownej certyfikacji przez organizację wskazaną w polu 4 poprzedniego poświadczenia po przerobieniu lub usprawnieniu elementu, przed jego oddaniem do użytku (np. po wprowadzeniu zmiany do projektu, usunięciu usterki, przeglądzie lub próbie, lub przedłużeniu okresu składowania). Szczegóły dotyczące pierwotnego dopuszczenia oraz przeróbek lub usprawnień należy wpisać w polu 12;

(iii) 

ponownej certyfikacji, przez wytwórcę produktu lub organizację wskazaną w polu 4 poprzedniego certyfikatu, elementów z „prototypu” (zgodność tylko z niezatwierdzonymi danymi) na „nowe” (zgodność z zatwierdzonymi danymi i w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację), w związku z zatwierdzeniem właściwych danych projektowych, pod warunkiem że dane projektowe nie uległy zmianie. Następujący zapis należy zamieścić w polu 12:

„PONOWNA CERTYFIKACJA ELEMENTÓW Z »PROTOTYPU« NA »NOWE«: NINIEJSZY DOKUMENT POŚWIADCZA ZATWIERDZENIE DANYCH PROJEKTOWYCH [WPISAĆ NUMER TC/STC, POZIOM ZMIAN], Z DNIA [WPISAĆ DATĘ, JEŚLI NIEZBĘDNA DLA OKREŚLENIA STATUSU ZMIAN], ZGODNIE Z KTÓRYMI ELEMENT(-Y) ZOSTAŁ(-Y) WYPRODUKOWANY(-E)”.

Należy zaznaczyć w polu 13a opcję „zatwierdzonymi danymi projektowymi oraz w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację”;

(iv) 

oceny poprzednio dopuszczonego nowego elementu, przed jego wejściem do użytku zgodnie z normami lub specyfikacjami właściwymi dla danego klienta (szczegółowe informacje na ten temat należy podać w polu 12) lub przez ustaleniem zdatności do lotu (wyjaśnienie podstawy dopuszczenia i dane dotyczące pierwotnego dopuszczenia należy podać w polu 12).

Pole 12   Uwagi

Należy opisać czynności wymienione w polu 11, bezpośrednio lub poprzez odniesienie się do dokumentacji towarzyszącej, aby użytkownik lub instalator mogli określić zdatność do lotu elementu(-ów) w związku z czynnościami podlegającymi certyfikacji. W razie konieczności można skorzystać z odrębnego arkusza, o którym wzmianka znajdzie się w formularzu 1 EASA. Każde oświadczenie musi wyraźnie wskazywać na element(-y) w polu 6, do którego(-ych) się odnosi. Jeżeli nie ma tego typu informacji, wpisać „brak”.

Wpisać uzasadnienie dopuszczenia zgodnie z niezatwierdzonymi danymi projektowymi w polu 12 (np. certyfikat typu w toku, tylko do badań, proces zatwierdzania danych w toku).

Drukując dane z elektronicznego formularza 1 EASA wszelkie dane nieodnoszące się do pozostałych pól powinny być wpisane w tym polu.

Pole 13a   Zaznaczyć tylko jeden kwadrat:

1. Zaznaczyć kwadrat „zatwierdzonymi danymi projektowymi i w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację”, jeśli element(-y) został(-y) wyprodukowany(-e) zgodnie z zatwierdzonymi danymi projektowymi i stwierdzono, że jest/są w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację.

2. Zaznaczyć kwadrat „niezatwierdzonymi danymi projektowymi wymienionymi w polu 12”, jeśli element(-y) został(-y) wyprodukowany(-e) z zastosowaniem niezatwierdzonych danych projektowych. Wpisać dane w polu 12 (np. homologacja typu w toku, tylko do badań, proces zatwierdzania danych w toku).

Nie wolno wpisywać na tym samym certyfikacie elementów dopuszczonych zgodnie z zatwierdzonymi danymi projektowymi i elementów dopuszczonych zgodnie z niezatwierdzonymi danymi projektowymi.

Pole 13b   Podpis osoby upoważnionej

W polu tym upoważniona osoba składa swój podpis. Jedynie osoby odpowiednio upoważnione zgodnie z zasadami i procedurami właściwego organu uprawnione są do składania podpisu w tym polu. W celu ułatwienia identyfikacji można uzupełnić o niepowtarzalny numer identyfikacyjny upoważnionej osoby.

Pole 13c   Numer zatwierdzenia/autoryzacji

Wpisać numer/sygnaturę zatwierdzenia/autoryzacji. Numer ten lub sygnatura nadawane są przez właściwy organ.

Pole 13d   Nazwisko

Wpisać w czytelnej formie nazwisko osoby składającej podpis w polu 13b.

Pole 13e   Data

Wpisać datę, w której składany jest podpis w polu 13b. Data musi być w formacie dd = dwucyfrowe oznaczenie dnia, mmm = pierwsze trzy litery nazwy miesiąca, rrrr = czterocyfrowe oznaczenie roku.

Pola 14a–14e   Ogólne wymagania dotyczące pól 14a–14e:

Nie dotyczą dopuszczenia do produkcji. Zacieniować, zaciemnić lub w inny sposób odznaczyć, aby uniemożliwić przypadkowe lub nieupoważnione wykorzystanie.

Obowiązki użytkownika/instalatora

Umieścić następujące oświadczenie na poświadczeniu, aby poinformować użytkowników końcowych o tym, że nie są oni zwolnieni z obowiązków związanych z zainstalowaniem i użytkowaniem wszystkich elementów, dla których poświadczenie wystawiono:

„NINIEJSZE POŚWIADCZENIE NIE STANOWI AUTOMATYCZNEGO ZEZWOLENIA NA ZAINSTALOWANIE ELEMENTU(-ÓW).

JEŻELI UŻYTKOWNIK/INSTALATOR WYKONUJE PRACE ZGODNIE Z PRZEPISAMI ORGANU DS. ZDATNOŚCI DO LOTU INNEGO NIŻ ORGAN DS. ZDATNOŚCI DO LOTU OKREŚLONY W POLU 1, KONIECZNE JEST, ABY UŻYTKOWNIK/ INSTALATOR ZAGWARANTOWAŁ, ŻE JEGO ORGAN DS. ZDATNOŚCI DO LOTU AKCEPTUJE ELEMENTY OD ORGANU DS. ZDATNOŚCI DO LOTU WYMIENIONEGO W POLU 1.

OŚWIADCZENIA W POLU 13A I 14A NIE STANOWIĄ POŚWIADCZENIA INSTALACJI. W KAŻDYM PRZYPADKU ZAPIS OBSŁUGI TECHNICZNEJ STATKU POWIETRZNEGO MUSI OBEJMOWAĆ CERTYFIKAT INSTALACYJNY WYDANY ZGODNIE Z PRZEPISAMI KRAJOWYMI PRZEZ UŻYTKOWNIKA/INSTALATORA, ZANIM STATEK POWIETRZNY ZOSTANIE DOPUSZCZONY DO LOTU.”

▼M6




Dodatek II

Formularz 15a EASA – Poświadczenie przeglądu zdatności do lotu

[PAŃSTWO CZŁONKOWSKIE]

Państwo członkowskie Unii Europejskiej (*)

POŚWIADCZENIE PRZEGLĄDU ZDATNOŚCI DO LOTU (ARC)

numer ARC: .........................................

Na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 [WŁAŚCIWY ORGAN PAŃSTWA CZŁONKOWSKIEGO] niniejszym poświadcza, że następujący statek powietrzny:

Wytwórca statku powietrznego: …

Oznaczenie wytwórcy: …

Znak rejestracyjny statku powietrznego: …

Numer seryjny statku powietrznego: …

w dniu wydania poświadczenia uznany jest za zdatny do lotu.



Data wydania: …

Data ważności: …

Liczba godzin lotu (FH) płatowca w dniu wydania (**):…



Podpisano: …

Numer upoważnienia: …

Pierwsze przedłużenie ważności: Statek powietrzny pozostawał przez ostatni rok w kontrolowanym środowisku zgodnie z pkt M.A.901 załącznika I (część M) do rozporządzenia Komisji (UE) nr 1321/2014. W dniu wydania niniejszego certyfikatu statek powietrzny uznany jest za zdatny do lotu.



Data wydania: …

Data ważności: …

Liczba godzin lotu (FH) płatowca w dniu wydania (**): …



Podpisano: …

Numer upoważnienia: …

Nazwa przedsiębiorstwa: …

Sygnatura zatwierdzenia: …

Drugie przedłużenie ważności: Statek powietrzny pozostawał przez ostatni rok w kontrolowanym środowisku zgodnie z pkt M.A.901 załącznika I (część M) do rozporządzenia Komisji (UE) nr 1321/2014. W dniu wydania certyfikatu statek powietrzny uznany jest za zdatny do lotu.



Data wydania: …

Data ważności: …

Liczba godzin lotu (FH) płatowca w dniu wydania (**): …



Podpisano: …

Numer upoważnienia: …

Nazwa przedsiębiorstwa: …

Sygnatura zatwierdzenia: …

Formularz 15a EASA – wydanie 5

(*) Skreślić w przypadku państwa niebędącego państwem członkowskim UE.

(**) Z wyjątkiem sterowców.

▼M7

Poświadczenie przeglądu zdatności do lotu – formularz 15c EASA

UWAGA: osoby i organizacje przeprowadzające przegląd zdatności do lotu w połączeniu z inspekcją po 100 godzinach/roczną mogą korzystać z odwrotnej strony niniejszego formularza w celu wydania CSR, o którym mowa w pkt ML.A.801, odpowiadającego inspekcji po 100 godzinach.

POŚWIADCZENIE PRZEGLĄDU ZDATNOŚCI DO LOTU (ARC) (statków powietrznych spełniających wymagania części ML)

Numer ARC: ………..

Na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139:

[NAZWA WŁAŚCIWEGO ORGANU] (**)

niniejszym poświadcza, że:

□…..wykonał(a) zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) nr 1321/2014 przegląd zdatności do lotu następującego statku powietrznego:

[lub]

□.….następujący nowy statek powietrzny:

Producent statku powietrznego:……………………….Oznaczenie producenta:…………………………………

Znak rejestracyjny statku powietrznego:…….………..Numer seryjny statku powietrznego:………………………

(i że statek ten) w dniu wydania poświadczenia uznany jest za zdatny do lotu.

Data wydania: .................................................................Data ważności: ………………………………………….

Liczba godzin lotu (FH) płatowca w dniu wydania (*):……………………………………………………………..

Podpisano:................................................................Numer upoważnienia (jeżeli dotyczy): ……………………….

[LUB]

[NAZWA ZATWIERDZONEJ ORGANIZACJI, ADRES i NUMER ZATWIERDZENIA] (**)

[lub]

[PEŁNE IMIĘ I NAZWISKO PRACOWNIKA POŚWIADCZAJĄCEGO ORAZ NUMER LICENCJI ZGODNEJ Z CZĘŚCIĄ 66 (LUB KRAJOWEGO DOKUMENTU RÓWNOWAŻNEGO)] (**)

niniejszym poświadcza, że wykonał(a) przegląd zdatności do lotu zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) nr 1321/2014 następującego statku powietrznego:

Producent statku powietrznego:……………………….Oznaczenie producenta:…………………………………

Znak rejestracyjny statku powietrznego:………………Numer seryjny statku powietrznego:… …………………

i że statek ten w dniu wydania poświadczenia uznany jest za zdatny do lotu.

Data wydania: .................................................................Data ważności: ………………………………………….

Liczba godzin lotu (FH) płatowca w dniu wydania (*):……………………………………………………………..

Podpisano:................................................................Numer upoważnienia (jeżeli dotyczy): ……………………….

================================================================================

Pierwsze przedłużenie ważności: statek powietrzny spełnia warunki określone w pkt ML.A.901 lit. c) załącznika Vb (część ML)

Data wydania: .................................................................Data ważności: ………………………………………….

Liczba godzin lotu (FH) płatowca w dniu wydania (*):…………………………………………… ………………

Podpisano:........................................................................Numer upoważnienia:…………...………………………

Nazwa przedsiębiorstwa:.................................................Numer zatwierdzenia:…………………………………..

================================================================================

Drugie przedłużenie ważności: statek powietrzny spełnia warunki określone w pkt ML.A.901 lit. c) załącznika Vb (część ML)

Data wydania: .................................................................Data ważności: ………………………………………….

Liczba godzin lotu (FH) płatowca w dniu wydania (*):……………………………………………………………

Podpisano:....................................................................Numer upoważnienia:……………..………………………

Nazwa przedsiębiorstwa:.......................................................Numer zatwierdzenia: ………………………………

(*) Z wyjątkiem balonów i sterowców.

(**) Wystawca formularza może dostosować go do swoich potrzeb, usuwając imię i nazwisko, poświadczenie, odniesienie do przedmiotowego statku powietrznego oraz szczegóły dotyczące wydania formularza, które nie są istotne na potrzeby wystawcy.

Formularz 15c EASA, wydanie 4.

▼B




Dodatek III

image




Dodatek IV

image




Dodatek V

Ograniczone świadectwo zdatności do lotu – formularz 24 EASA

image




Dodatek VI

Świadectwo zdatności do lotu – formularz 25 EASA