–

w imieniu A – on sam, a następnie P. Snell,

–

w imieniu Poliisihallitus – M. Koponen i M. Lehtonen,

–

w imieniu rządu austriackiego – J. Schmoll i V.‑S. Strasser, w charakterze pełnomocników,

–

w imieniu rządu fińskiego – H. Leppo, w charakterze pełnomocnika,

–

w imieniu Komisji Europejskiej – M. Huttunen, I. Söderlund i R. Tricot, w charakterze pełnomocników,

1

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni dyrektywy Rady 91/477/EWG z dnia 18 czerwca 1991 r. w sprawie kontroli nabywania i posiadania broni (Dz.U. 1991, L 256, s. 51), zmienionej dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/51/WE z dnia 21 maja 2008 r. (Dz.U. 2008, L 179, s. 5) (zwanej dalej „dyrektywą 91/477”), oraz art. 3 i 7 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/2403 z dnia 15 grudnia 2015 r. ustanawiającego wspólne wytyczne dotyczące norm i technik pozbawiania broni cech użytkowych w celu zagwarantowania, że broń pozbawiona cech użytkowych trwale nie nadaje się do użytku (Dz.U. 2015, L 333, s. 62).

2

Wniosek ten został złożony w ramach postępowania wszczętego przez A w przedmiocie decyzji Helsingin poliisilaitos (policji w Helsinkach, Finlandia), odmawiającej uznania świadectw pozbawienia broni palnej cech użytkowych, wydanych w Austrii i okazanych przy okazji transferu tej broni do Finlandii.

3

Dyrektywa 91/477 została uchylona przez dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/555 z dnia 24 marca 2021 r. w sprawie kontroli nabywania i posiadania broni (Dz.U. 2021, L 115, s. 1). Jednakże ze względu na datę zaistnienia rozpatrywanych okoliczności faktycznych spór w postępowaniu głównym podlega przepisom dyrektywy 91/477.

4

Celem tej dyrektywy, zgodnie z jej motywami trzecim i czwartym, było zbliżenie ustawodawstw dotyczących broni poprzez przyjęcie skutecznych uregulowań umożliwiających przeprowadzanie w państwach członkowskich kontroli nabywania i posiadania broni palnej oraz kontroli jej transferu do innego państwa członkowskiego.

5

Dyrektywa 2008/51 zmieniła dyrektywę 91/477 w pierwotnym brzmieniu w szczególności w celu włączenia do prawa Unii Protokołu Narodów Zjednoczonych w sprawie nielegalnej produkcji i handlu bronią palną, jej częściami, elementami i amunicją, załączonego do Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej, podpisanego w imieniu Wspólnoty Europejskiej w dniu 16 stycznia 2002 r. przez Komisję Europejską zgodnie z decyzją Rady 2001/748/WE z dnia 16 października 2001 r. (Dz.U. 2001, L 280, s. 5).

6

Motywy 1, 11, 12 i 15 dyrektywy 2008/51 miały następujące brzmienie:

[…]

[…]

7

Artykuł 1 ust. 1 i 2 dyrektywy 91/477 stanowił:

„1.   Do celów niniejszej dyrektywy »broń palna« oznacza każdą przenośną broń lufową, która miota, jest przeznaczona do miotania lub może być przystosowana do miotania jednego lub większej liczby pocisków [która miota, jest przeznaczona do miotania lub może zostać przerobiona tak, aby miotała śrut, kulę lub pocisk] w wyniku działania palnego materiału miotającego, [chyba że jest wyłączona z zakresu tej definicji z jednego z powodów wymienionych w załączniku I sekcja III]. Broń palna została sklasyfikowana w [załączniku I sekcja II].

Do celów niniejszej dyrektywy przedmiot uznaje się za dający się przystosować do miotania jednego lub wielu pocisków [uznaje się za możliwy do przerobienia tak, aby miotał śrut, kulę lub pocisk] w wyniku działania palnego materiału miotającego, jeżeli:

[…]

2.   Do celów niniejszej dyrektywy »sprzedawca« oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, której zawód lub działalność gospodarcza polega w całości lub w części na wytwarzaniu, handlu, wymianie, wypożyczaniu, naprawie lub przeróbce broni palnej, części i amunicji”.

8

Załącznik I sekcja III do tej dyrektywy przewidywał:

„Do celów niniejszego załącznika przedmioty, które odpowiadają definicji broni palnej, nie są włączone w zakres tej definicji, jeśli:

[…]

Państwa członkowskie przyjmują przepisy dla weryfikacji przez właściwy organ środków pozbawiania broni palnej cech użytkowych, o których mowa w lit. a), w celu zagwarantowania, że zmiany wprowadzone do broni palnej czynią ją nieodwracalnie nienadającą się do użytku. Państwa członkowskie przewidują w ramach wspomnianej weryfikacji wydanie świadectwa lub innego dokumentu zaświadczającego, że broń palna została pozbawiona cech użytkowych, lub zastosowanie w tym celu wyraźnie widocznego oznakowania broni palnej. Zgodnie z procedurą określoną w art. 13a ust. 2 dyrektywy Komisja przedstawia wspólne wytyczne dotyczące norm i technik pozbawiania cech użytkowych w celu zagwarantowania, że broń pozbawiona cech użytkowych nieodwracalnie nie nadaje się do użytku.

Podczas koordynacji we Wspólnocie państwa członkowskie mogą stosować swe przepisy krajowe w odniesieniu do broni palnej wymienionej w tej sekcji”.

9

Motywy 2 i 3 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403 mają następujące brzmienie:

10

Artykuł 2 tego rozporządzenia wykonawczego, zatytułowany „Osoby i podmioty uprawnione do pozbawiania broni palnej cech użytkowych”, stanowi:

„Pozbawianie broni palnej cech użytkowych wykonują organy publiczne lub podmioty prywatne bądź osoby uprawnione zgodnie z przepisami krajowymi”.

11

Artykuł 3 wspomnianego rozporządzenia wykonawczego, zatytułowany „Weryfikacja i certyfikacja pozbawiania broni palnej cech użytkowych”, przewiduje:

„1.   Państwa członkowskie wyznaczają właściwe organy do weryfikacji, że pozbawienie broni palnej cech użytkowych zostało wykonane zgodnie ze specyfikacjami technicznymi określonymi w załączniku I (»podmiot weryfikujący«).

2.   Podmiot weryfikujący jest również upoważniony do pozbawiania broni palnej cech użytkowych; państwa członkowskie zapewniają jasny podział tych zadań i osób ich wykonujących w ramach takiego podmiotu [W przypadku gdy podmiot weryfikujący jest również upoważniony do pozbawiania broni palnej cech użytkowych, państwa członkowskie zapewniają jasny podział tych zadań i osób je wykonujących w ramach takiego podmiotu].

3.   Komisja publikuje na swojej stronie internetowej wykaz podmiotów weryfikujących wyznaczonych przez państwa członkowskie, w tym szczegółowe informacje dotyczące podmiotu weryfikującego i jego symbol, jak również informacje kontaktowe.

4.   W przypadku gdy pozbawienie broni palnej cech użytkowych zostało wykonane zgodnie ze specyfikacjami technicznymi określonymi w załączniku I, podmiot weryfikujący wydaje właścicielowi broni palnej świadectwo pozbawienia cech użytkowych zgodnie z wzorem określonym w załączniku III. Wszystkie informacje na świadectwie pozbawienia cech użytkowych podaje się w języku danego państwa członkowskiego, w którym zostało wydane świadectwo pozbawienia cech użytkowych, i w języku angielskim.

[…]”.

12

Artykuł 6 wspomnianego rozporządzenia wykonawczego, zatytułowany „Dodatkowe środki dotyczące pozbawiania broni palnej cech użytkowych”, stanowi:

„1.   Państwa członkowskie mogą na swoim terytorium wprowadzić dodatkowe środki w celu pozbawienia broni palnej cech użytkowych, wykraczające poza specyfikacje techniczne ustanowione w załączniku I.

2.   Komisja regularnie analizuje wraz z Komitetem ustanowionym na mocy dyrektywy [91/477] wszelkie dodatkowe środki podjęte przez państwa członkowskie i rozważa zmianę w odpowiednim czasie specyfikacji technicznych określonych w załączniku I”.

13

Artykuł 7 owego rozporządzenia wykonawczego, zatytułowany „Transfer broni palnej pozbawionej cech użytkowych w Unii [Europejskiej]”, przewiduje:

„1.   Pozbawiona cech użytkowych broń palna może być przekazana do innego państwa członkowskiego, jedynie pod warunkiem że jest opatrzona niepowtarzalnym oznakowaniem i posiada świadectwo pozbawienia cech użytkowych zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

2.   Państwa członkowskie uznają świadectwa pozbawienia cech użytkowych wydane przez inne państwo członkowskie, jeżeli przedmiotowe świadectwo spełnia wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu. Państwa członkowskie, które wprowadziły dodatkowe środki zgodnie z art. 6, mogą jednakże zażądać dowodu na to, że pozbawiona cech użytkowych broń palna, która ma być przekazana na ich terytorium, jest zgodna z takimi dodatkowymi środkami”.

14

Artykuł 8 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403, zatytułowany „Wymogi dotyczące powiadamiania”, stanowi:

„Państwa członkowskie powiadamiają Komisję o wszelkich środkach, które przyjmują w dziedzinie objętej niniejszym rozporządzeniem, jak również o każdym dodatkowym środku wprowadzonym zgodnie z art. 6. W tym celu państwa członkowskie stosują procedury notyfikacyjne określone w dyrektywie (UE) 2015/1535 [Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz.U. 2015, L 241, s. 1)]”.

15

W załączniku I do tego rozporządzenia wykonawczego, zatytułowanym „Specyfikacje techniczne dotyczące pozbawiania broni palnej cech użytkowych”, zawierającym trzy tabele, określono czynności pozbawiania cech użytkowych wykonywane w celu spowodowania, aby różnego rodzaju broń palna oraz jej istotne komponenty trwale nie nadawały się do użytku.

16

Załącznik III do wspomnianego rozporządzenia wykonawczego zawiera wzór świadectwa dla broni palnej pozbawionej cech użytkowych, który podmioty weryfikujące wyznaczone przez państwa członkowskie muszą stosować.

17

Paragraf 91 ampuma-aselaki (1/1998) [ustawy o broni palnej (1/1998), zwanej dalej „ustawą o broni palnej”], ze zmianami, przewiduje, że w przypadku wygaśnięcia lub cofnięcia pozwolenia na prowadzenie handlu bronią lub pozwolenia na posiadanie broni do użytku prywatnego policja musi wydać decyzję o zabezpieczeniu broni palnej, jej części, magazynków oraz szczególnie niebezpiecznej amunicji, jeżeli nie zostały one już przekazane posiadaczowi stosownego pozwolenia. Policja musi wydać decyzję o zabezpieczeniu również w przypadku, gdy posiadacz nieobjętej pozwoleniem broni palnej lub jej części, nieobjętych pozwoleniem magazynków lub nieobjętej pozwoleniem szczególnie niebezpiecznej amunicji z własnej inicjatywy zgłasza przedmiot policji i przekazuje go jej.

18

Paragraf 112a ustawy o broni palnej, zatytułowany „Transfer i przywóz do Finlandii broni palnej pozbawionej cech użytkowych”, przewiduje, że ten, kto dokonuje transferu lub przywozi do Finlandii broń palną pozbawioną cech użytkowych, jest zobowiązany do okazania tej broni w celu weryfikacji lokalnej jednostce administracyjnej policji lub centralnemu organowi administracyjnemu policji w terminie 30 dni od dnia transferu lub przywozu.

19

W dniu 17 października 2017 r. A, którego działalność gospodarcza polega na sprzedaży militariów historycznych, dokonał transferu trzech karabinów automatycznych z Austrii do Finlandii.

20

W dniu 24 października 2017 r., zgodnie z § 112a ustawy o broni palnej, A okazał tę broń policji w Helsinkach jako pozbawioną cech użytkowych i przedłożył świadectwa pozbawienia cech użytkowych, które zostały wydane w dniu 9 października 2017 r. przez spółkę B z siedzibą w Austrii.

21

W dniu 15 lutego 2018 r. policja w Helsinkach podjęła decyzję o zabezpieczeniu owej broni na podstawie § 91 ust. 2 ustawy o broni palnej. Uznała ona bowiem, że pozbawienie tych karabinów automatycznych cech użytkowych nie spełniało wymogów technicznych przewidzianych w załączniku I do rozporządzenia wykonawczego 2015/2403. W konsekwencji stwierdziła ona, że ową broń należy uznać za broń palną wymagającą pozwolenia na jej posiadanie.

22

A wniósł skargę na tę decyzję do Helsingin hallinto-oikeus (sądu administracyjnego w Helsinkach, Finlandia), podnosząc, że policja w Helsinkach nie była uprawniona do dokonania weryfikacji pozbawienia przedmiotowej broni cech użytkowych, ponieważ owa broń pochodziła z Austrii, gdzie tych cech ją pozbawiono. W ocenie A policja zgodnie z art. 7 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403 powinna była uznać świadectwo pozbawienia cech użytkowych wydane przez spółkę B. A przedstawił ponadto dowody na wykazanie, że pozbawienie przedmiotowej broni cech użytkowych spełniało wymogi określone w załączniku I do tego rozporządzenia wykonawczego, a mianowicie korespondencję elektroniczną z austriackim ministerstwem obrony i sportu, w której potwierdzało ono, że spółka B – podmiot prowadzący działalność w zakresie rusznikarstwa – była jednym z szesnastu podmiotów weryfikujących wyznaczonych przez Austrię.

23

Poliisihallitus (centralny organ administracyjny policji) podniósł, że przedmiotowej broni nie można uznać za pozbawioną cech użytkowych nie tylko dlatego, że przeprowadzony proces pozbawiania cech użytkowych był niepełny, ale również dlatego, że świadectwo pozbawienia cech użytkowych wydała spółka B, która nie jest właściwym organem w rozumieniu art. 3 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia wykonawczego i której nie wymieniono w sporządzonym przez Komisję wykazie, o którym mowa w art. 3 ust. 3 owego rozporządzenia wykonawczego. Centralny organ administracyjny policji podkreślił w tym względzie, że w owym wykazie Komisji jako właściwy organ w Austrii wskazano nie spółkę B, lecz ministerstwo spraw wewnętrznych.

24

Helsingin hallinto-oikeus (sąd administracyjny w Helsinkach) oddalił skargę A orzeczeniem z dnia 26 czerwca 2019 r. Sąd ten uznał bowiem, że z art. 3 i 8 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403 wynika, iż za zgodne z tym rozporządzeniem wykonawczym można uznać jedynie świadectwo pozbawienia cech użytkowych wydane przez właściwy podmiot weryfikujący umieszczony w wykazie sporządzonym przez Komisję. W jego ocenie policja w Helsinkach, której nie okazano świadectwa pozbawienia cech użytkowych wydanego przez taki podmiot, mogła przeprowadzić kontrolę techniczną broni, a następnie dokonać jej zabezpieczenia.

25

A wniósł odwołanie do Korkein hallinto-oikeus (najwyższego sądu administracyjnego, Finlandia), będącego sądem odsyłającym w niniejszej sprawie.

26

Sąd ten powziął wątpliwości w czterech kwestiach. Po pierwsze, uważa on, że system wzajemnego uznawania ustanowiony w rozporządzeniu wykonawczym 2015/2403 jest niejasny, ponieważ nie wskazuje, czy umieszczenie wyznaczonego przez państwo członkowskie podmiotu w sporządzonym przez Komisję wykazie, o którym mowa w art. 3 ust. 3 tego rozporządzenia wykonawczego, następuje automatycznie, czy też wynika z wyraźnej decyzji Komisji.

27

Po drugie, zastanawia się on, czy osobę prawną prawa prywatnego taką jak spółka handlowa można uznać za „właściwy organ” lub „podmiot weryfikujący” w rozumieniu sekcji III załącznika I do dyrektywy 91/477 i art. 3 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403.

28

Po trzecie, sąd odsyłający ma wątpliwości co do skutków prawnych publikacji wykazu podmiotów weryfikujących, o którym mowa w art. 3 ust. 3 tego rozporządzenia wykonawczego. Sąd ten wprawdzie nie wyklucza, że publikacja może mieć jedynie skutek informacyjny, lecz skłania się ku uznaniu, że ma ona skutek konstytutywny, w związku z czym uznanie świadectwa pozbawienia cech użytkowych wymaga, aby zostało ono wydane przez należycie wyznaczony podmiot weryfikujący, którego dotyczą szczegółowe informacje znajdujące się w wykazie sporządzonym przez Komisję na podstawie tego przepisu. W ocenie sądu odsyłającego taka wykładnia jest bowiem najbardziej odpowiednia do zapewnienia jednolitości prawa Unii i zapobiega ryzyku rozbieżnego interpretowania przez organy poszczególnych państw członkowskich przepisów dotyczących pozbawiania broni palnej cech użytkowych.

29

Wreszcie, po czwarte, Korkein hallinto-oikeus (najwyższy sąd administracyjny) zastanawia się, czy – skoro organy austriackie w piśmie skierowanym do A potwierdziły, że rzeczywiście wyznaczyły spółkę B jako „podmiot weryfikujący” w rozumieniu art. 3 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403 – taki środek dowodowy można dopuścić na potrzeby wykazania statusu „podmiotu weryfikującego” w rozumieniu art. 3 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia wykonawczego, aby zaradzić brakowi wskazania podmiotu w wykazie opublikowanym przez Komisję na podstawie art. 3 ust. 3 tego rozporządzenia wykonawczego.

30

W tych okolicznościach Korkein hallinto-oikeus (najwyższy sąd administracyjny) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

„Jeżeli chodzi o transfer broni palnej pozbawionej cech użytkowych w obrębie Unii i uwzględniając przepisy dyrektywy [91/477] oraz przepisy rozporządzenia wykonawczego [2015/2403], w szczególności art. 3 ust. 1 tego rozporządzenia:

31

Poprzez pytanie pierwsze sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy sekcja III załącznika I do dyrektywy 91/477 i art. 3 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403 stoją na przeszkodzie objęciu zakresem pojęcia „podmiotu weryfikującego”, o którym mowa w ust. 1 tego przepisu, osoby prawnej prawa prywatnego takiej jak spółka handlowa, jeżeli osoby tej nie wymieniono w wykazie opublikowanym przez Komisję na podstawie ust. 3 wspomnianego przepisu.

32

W pierwszej kolejności należy zbadać, czy pojęcie „podmiotu weryfikującego” w rozumieniu art. 3 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403 powinno obejmować osobę prawną prawa prywatnego taką jak spółka handlowa. W tym względzie o ile sekcja III załącznika I do dyrektywy 91/477 oraz wspomniany art. 3 posługują się pojęciem „właściwego organu”, który ust. 1 tego ostatniego przepisu nazywa „podmiotem weryfikującym”, o tyle żaden z tych przepisów ani żaden inny przepis tej dyrektywy i tego rozporządzenia wykonawczego nie precyzuje, co należy rozumieć przez „właściwy organ” i „podmiot weryfikujący”.

33

Ponieważ jednak przepisy te nie odsyłają w zakresie tych pojęć do prawa krajowego, należy uznać je za autonomiczne pojęcia prawa Unii w celu zapewnienia jednolitej wykładni we wszystkich państwach członkowskich.

34

W tym zakresie należy przypomnieć, że ustalenia znaczenia i zakresu pojęć, których definicji prawo Unii nie zawiera, należy dokonywać zgodnie z ich zwyczajowym znaczeniem w języku potocznym, przy jednoczesnym uwzględnieniu kontekstu, w jakim są one użyte, i celów uregulowania, którego są częścią (zob. podobnie wyrok z dnia 21 marca 2019 r., Falck Rettungsdienste i Falck, C‑465/17, EU:C:2019:234, pkt 28 i przytoczone tam orzecznictwo).

35

Przede wszystkim, co się tyczy brzmienia tych przepisów, należy zauważyć, że art. 3 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403 oraz sekcja III załącznika I do dyrektywy 91/477 przewidują, iż państwa członkowskie wyznaczają „właściwy organ”, zwany w tym rozporządzeniu wykonawczym „podmiotem weryfikującym”, w celu weryfikacji, że pozbawienia broni palnej cech użytkowych dokonano zgodnie ze specyfikacjami technicznymi określonymi w załączniku I do wspomnianego rozporządzenia wykonawczego, a tym samym w celu zagwarantowania, że zmiany dokonane w owej broni czynią ją nieodwracalnie niezdatną do użytku.

36

W zwyczajowym znaczeniu pojęcia „organu” i „podmiotu” należy rozumieć jako odnoszące się do każdej jednostki wyposażonej w określonego rodzaju uprawnienia, w związku z czym nie ma znaczenia, czy taka jednostka jest podmiotem prawa publicznego, czy podmiotem prawa prywatnego. O ile z art. 3 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403 wynika, że celem owego „podmiotu” jest dokonywanie „weryfikacji”, o tyle takie wyjaśnienie wskazuje jedynie na charakter wykonywanego przez ten podmiot uprawnienia, a mianowicie uprawnienia do weryfikacji, czy pozbawienia broni palnej cech użytkowych dokonano zgodnie ze specyfikacjami technicznymi zawartymi w załączniku I do tego rozporządzenia wykonawczego, oraz, w stosownych przypadkach, uprawnienia do wydania świadectwa pozbawienia cech użytkowych, zgodnie z art. 3 ust. 4 wspomnianego rozporządzenia wykonawczego, i nie precyzuje, czy wspomniany podmiot jest podmiotem prawa publicznego, czy podmiotem prawa prywatnego.

37

Z rozważań tych nie można natomiast wywieść, że pojęcia te koniecznie wchodzą w zakres pojęcia „organu publicznego”, które odnosi się konkretnie do państwa, jednostek samorządu terytorialnego, jak też podmiotów utworzonych przez państwo lub jednostki samorządu terytorialnego w celu zaspokajania potrzeb leżących w interesie ogólnym (zob. podobnie wyrok z dnia 24 września 2020 r., NMI Technologietransfer, C‑516/19, EU:C:2020:754, pkt 47).

38

Wynika stąd, że pojęciami „właściwego organu” i „podmiotu weryfikującego” zawartymi w art. 3 ust. 1 tego rozporządzenia wykonawczego oraz w sekcji III załącznika I do dyrektywy 91/477 mogą być objęte zarówno podmioty publiczne, jak i podmioty prywatne, w związku z czym osoba prawna prawa prywatnego, na przykład spółka handlowa taka jak ta, której dotyczy sprawa w postępowaniu głównym, może stanowić tego rodzaju „właściwy organ” lub „podmiot weryfikujący”.

39

Wykładnię tę potwierdza kontekst, w jaki wpisuje się art. 3 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403. Artykuł 2 tego rozporządzenia wykonawczego przewiduje bowiem, że pozbawiania broni palnej cech użytkowych dokonują podmioty publiczne lub podmioty prywatne bądź osoby uprawnione zgodnie z przepisami krajowymi, a art. 3 ust. 2 owego rozporządzenia wykonawczego przewiduje, że w przypadku gdy podmiot weryfikujący wykonuje również funkcję polegającą na pozbawianiu broni palnej cech użytkowych, państwa członkowskie muszą zapewnić jasny podział zadań i osób je wykonujących w ramach tego podmiotu. Dlatego z art. 2 w związku z art. 3 ust. 2 wspomnianego rozporządzenia wykonawczego wynika, że czynność weryfikacji pozbawienia broni palnej cech użytkowych można powierzyć osobie prawnej prawa prywatnego.

40

Wykładnię tę potwierdzają wreszcie cele realizowane przez dyrektywę 91/477 i rozporządzenie wykonawcze 2015/2403.

41

Z motywu 1 dyrektywy 2008/51 wynika bowiem, że dyrektywa 91/477 ma na celu zapewnienie równowagi między istnieniem pewnej swobody przepływu określonej broni palnej a koniecznością stworzenia ram tej swobody poprzez zabezpieczenia o charakterze ochronnym dostosowane do właściwości tych przedmiotów, w celu zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa publicznego (zob. podobnie wyrok z dnia 23 stycznia 2018 r., Buhagiar i in., C‑267/16, EU:C:2018:26, pkt 49–52).

42

Zabezpieczenia te znajdują odzwierciedlenie, po pierwsze, jak wynika z motywu 12 dyrektywy 2008/51, w spoczywającym na państwach członkowskich wymogu sprawowania ścisłej kontroli nad podmiotami prowadzącymi działalność w zakresie rusznikarstwa, w szczególności przez weryfikowanie ich rzetelności zawodowej oraz umiejętności zawodowych.

43

Po drugie, jak wynika z motywu 15 tej dyrektywy, zamiarem prawodawcy było ułatwienie śledzenia broni palnej oraz skuteczne zwalczanie nielegalnego obrotu bronią palną, jej częściami i amunicją oraz ich nielegalnego wytwarzania, poprzez wspieranie wymiany informacji między państwami członkowskimi.

44

Po trzecie, z motywów 2 i 3 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403 wynika, że w celu zapobieżenia ryzyku przywrócenia cech użytkowych broni palnej pozbawionej tych cech w nieodpowiedni sposób państwa członkowskie mają obowiązek wyznaczenia podmiotu weryfikującego odpowiedzialnego za weryfikację i poświadczenie, że zmiany dokonane w broni palnej czynią ją nieodwracalnie niezdatną do użytku, to znaczy że – zgodnie z lit. a) sekcji III załącznika I do dyrektywy 91/477 – wszystkie istotne komponenty tej broni uczyniono trwale niezdatnymi do użytku i niemożliwymi do usunięcia, zastąpienia lub modyfikacji w celu przywrócenia owej broni cech użytkowych w jakikolwiek sposób.

45

Wynika stąd, że ze względu na zagrożenia dla bezpieczeństwa publicznego, jakie stwarza broń palna pozbawiona cech użytkowych, swobodny przepływ tej broni można zapewnić jedynie poprzez stworzenie ścisłych ram warunków związanych z pozbawianiem jej cech użytkowych i poprzez zapewnienie, że pozbawienia cech użytkowych dokonano zgodnie ze specyfikacjami technicznymi zawartymi w załączniku I do rozporządzenia wykonawczego 2015/2403, czego zweryfikowanie należy do podmiotu weryfikującego wyznaczonego przez dane państwo członkowskie.

46

Jak zauważył jednak rzecznik generalny w pkt 43–49 opinii, nie można jednak uznać, że wyznaczenie osoby prawnej prawa prywatnego jako „podmiotu weryfikującego” odpowiedzialnego za weryfikację, że pozbawienia broni palnej cech użytkowych dokonano zgodnie ze specyfikacjami technicznymi zawartymi w załączniku I do tego rozporządzenia wykonawczego, i za wydanie stosownego świadectwa może samo w sobie zagrażać celom realizowanym przez wspomnianą dyrektywę i wspomniane rozporządzenie wykonawcze, jeżeli wyznaczeniu temu towarzyszy rzeczywisty i ścisły nadzór nad tą osobą sprawowany przez właściwe organy władzy publicznej danego państwa członkowskiego, obejmujący w szczególności – w przypadku podmiotu prowadzącego działalność w zakresie rusznikarstwa, jak w sprawie rozpatrywanej w postępowaniu głównym – weryfikowanie jego rzetelności zawodowej oraz umiejętności zawodowych.

47

W drugiej kolejności należy ustalić, czy aby kwalifikować się jako „podmiot weryfikujący” w rozumieniu art. 3 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403, właściwy organ, o którym mowa w tym przepisie, musi być również wymieniony w wykazie opublikowanym przez Komisję na podstawie ust. 3 tego artykułu.

48

W tym względzie należy zauważyć, że zgodnie z art. 3 ust. 1 tego rozporządzenia wykonawczego wyznaczenie swojego podmiotu weryfikującego należy do państw członkowskich, zaś ust. 3 tego artykułu przewiduje, że Komisja publikuje na swojej stronie internetowej wykaz podmiotów weryfikujących wyznaczonych przez państwa członkowskie oraz szczegółowe informacje dotyczące tych podmiotów, takie jak ich symbol i informacje kontaktowe.

49

Ponadto z art. 8 wspomnianego rozporządzenia wykonawczego wynika, że państwa członkowskie powiadamiają Komisję o wszelkich środkach, jakie przyjmują w dziedzinie objętej rozporządzeniem wykonawczym 2015/2403.

50

Z łącznej lektury tych przepisów wynika, że do każdego państwa członkowskiego należy, zgodnie z zasadą lojalnej współpracy, nie tylko niezwłocznie przekazanie Komisji szczegółowych informacji dotyczących wyznaczonego przez to państwo podmiotu weryfikującego i jego symbolu, jak również odnoszących się do tego podmiotu informacji kontaktowych, ale także niezwłoczne powiadomienie o wszelkich zmianach mających wpływ na te informacje, tak aby wykaz, o którym mowa w art. 3 ust. 3 tego rozporządzenia wykonawczego, był stale aktualny i kompletny.

51

Jak bowiem przypomniano w pkt 43 niniejszego wyroku, zamiarem prawodawcy było wspieranie wymiany informacji między państwami członkowskimi w celu ułatwienia śledzenia broni palnej oraz skutecznego zwalczania nielegalnego obrotu bronią palną, jej częściami i amunicją oraz ich nielegalnego wytwarzania.

52

Ponadto art. 7 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403 przewiduje, że w przypadku dokonywania w obrębie Unii transferu broni palnej pozbawionej cech użytkowych państwa członkowskie uznają świadectwa pozbawienia cech użytkowych wydane przez inne państwo członkowskie, jeżeli świadectwa te spełniają wymogi określone w owym rozporządzeniu wykonawczym.

53

W tym kontekście sporządzenie i aktualizacja wykazu, o którym mowa w art. 3 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403, nabierają kluczowego znaczenia i dlatego niezwykle istotne jest, aby w wykazie tym skrupulatnie wymieniono wszystkie „podmioty weryfikujące” wyznaczone przez państwa członkowskie oraz aby zawarte w nim informacje były niezwłocznie aktualizowane. Celem sporządzenia tego wykazu jest bowiem umożliwienie organom kontrolnym państwa, do którego dokonuje się transferu broni palnej pozbawionej cech użytkowych, upewnienia się za pomocą prostego, niezwłocznego i skutecznego mechanizmu publikowania informacji, że jednostka, która wydała dane świadectwa pozbawienia cech użytkowych, rzeczywiście jest „podmiotem weryfikującym” w rozumieniu art. 3 ust. 1 tego rozporządzenia wykonawczego.

54

Należy zatem uznać, że umieszczenie „podmiotu weryfikującego” w wykazie sporządzonym przez Komisję, które opiera się na założeniu, że każde państwo członkowskie przekaże jej zgodnie z art. 8 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403 informacje wymienione w art. 3 ust. 3 tego rozporządzenia wykonawczego, stanowi warunek formalny, który musi być spełniony, aby osoba prawna prawa prywatnego, taka jak spółka handlowa, została uznana za „podmiot weryfikujący” w rozumieniu sekcji III załącznika I do dyrektywy 91/477 i art. 3 wspomnianego rozporządzenia wykonawczego.

55

Wynika stąd, że pochodzące od jednostki wymienionej w tym wykazie informacje, zgodnie z którymi państwo członkowskie, któremu jednostka ta podlega, wyznaczyło jako „podmiot weryfikujący” inną jednostkę, niewymienioną we wspomnianym wykazie, nie mogą wystarczyć do wykazania, że ta ostatnia jednostka jest „podmiotem weryfikującym” w rozumieniu lit. a) sekcji III załącznika I do dyrektywy 91/477 i art. 3 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403.

56

Jedynie taka wykładnia pojęcia „podmiotu weryfikującego”, jaka wynika z pkt 54 niniejszego wyroku, może pozwolić organom kontrolnym państwa, do którego dokonuje się transferu broni palnej pozbawionej cech użytkowych, na zweryfikowanie w sposób niezwłoczny i skuteczny tożsamości podmiotu weryfikującego, który wydał świadectwo pozbawienia broni cech użytkowych, a tym samym na zachowanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa publicznego poprzez upewnienie się co do pozbawienia broni palnej cech użytkowych i zabezpieczenie przed wszelkim ryzykiem przywrócenia cech użytkowych broni pozbawionej tych cech w nieodpowiedni sposób.

57

Mając na względzie całość powyższych rozważań, na pytanie pierwsze trzeba odpowiedzieć, że sekcję III załącznika I do dyrektywy 91/477 i art. 3 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403 należy interpretować w ten sposób, że nie stoją one na przeszkodzie objęciu zakresem pojęcia„podmiotu weryfikującego”, o którym mowa w ust. 1 tego ostatniego przepisu, osoby prawnej prawa prywatnego, takiej jak spółka handlowa, jeżeli osobę tę wymieniono w wykazie opublikowanym przez Komisję na podstawie art. 3 ust. 3 tego rozporządzenia wykonawczego.

58

Poprzez pytanie drugie sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy sekcję III załącznika I do dyrektywy 91/477 i art. 7 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403 należy interpretować w ten sposób, że w przypadku gdy świadectwo pozbawienia broni palnej cech użytkowych zostało wydane przez podmiot weryfikujący wyznaczony przez dane państwo członkowskie, państwo członkowskie, do którego dokonuje się transferu broni palnej pozbawionej cech użytkowych, ma obowiązek wspomniane świadectwo uznać.

59

Należy zauważyć, że art. 7 ust. 2 tego rozporządzenia wykonawczego przewiduje, że państwa członkowskie uznają świadectwa pozbawienia cech użytkowych wydane przez inne państwo członkowskie, jeżeli świadectwa te spełniają wymogi określone we wspomnianym rozporządzeniu wykonawczym.

60

Z treści tego przepisu wynika, że uznanie świadectwa wydanego przez „podmiot weryfikujący” nie jest, jak zauważył rzecznik generalny w pkt 73 i 74 opinii, ani automatyczne, ani bezwarunkowe, ponieważ jest ono uzależnione od warunku spełnienia przez to świadectwo wymogów określonych we wspomnianym rozporządzeniu wykonawczym.

61

Jak bowiem przypomniano w pkt 41 niniejszego wyroku, w celu zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa publicznego konieczne jest stworzenie ram swobodnego przepływu przedmiotów takich jak broń palna poprzez zabezpieczenia dostosowane do właściwości tych przedmiotów, co oznacza, jak przypomniano w pkt 44 niniejszego wyroku, że niezbędne jest zapobieżenie ryzyku przywrócenia cech użytkowych broni palnej, której pozbawiono tych cech w nieodpowiedni sposób, poprzez upewnienie się, że wszystkie istotne komponenty tej broni uczyniono trwale niezdatnymi do użytku i niemożliwymi do usunięcia, zastąpienia lub modyfikacji w celu przywrócenia owej broni cech użytkowych w jakikolwiek sposób.

62

W tym celu organy państwa członkowskiego, do którego dokonuje się transferu broni palnej pozbawionej cech użytkowych, mogą przeprowadzić – oprócz kontroli dodatkowych środków dotyczących pozbawiania broni palnej cech użytkowych, jakie ewentualnie wprowadzono na podstawie art. 6 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403 – szereg kontroli przy okazaniu tej broni i dołączonego do niej świadectwa pozbawienia cech użytkowych.

63

W tym względzie, po pierwsze, jak wynika z pkt 57 niniejszego wyroku, ważne jest, by to świadectwo pozbawienia cech użytkowych zostało wydane przez „podmiot weryfikujący” wyznaczony przez państwo członkowskie i wymieniony w wykazie opublikowanym przez Komisję na podstawie art. 3 ust. 3 tego rozporządzenia wykonawczego.

64

Po drugie, art. 3 ust. 4 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403 wymaga, aby wydane świadectwo pozbawienia cech użytkowych było zgodne ze wzorem formularza zawartym w załączniku III do tego rozporządzenia wykonawczego oraz aby zawarte na nim informacje były podane nie tylko w języku państwa członkowskiego, w którym je wydano, ale również w języku angielskim.

65

Po trzecie, z art. 3 ust. 4 wspomnianego rozporządzenia wykonawczego wynika również, iż wydanie tego świadectwa jest uzależnione od warunku, że pozbawienia broni palnej cech użytkowych dokonano zgodnie ze specyfikacjami technicznymi określonymi w załączniku I do rozporządzenia wykonawczego 2015/2403. Oznacza to, że szczególnym celem wydania wspomnianego świadectwa jest skonkretyzowanie poczynionego przez podmiot weryfikujący stwierdzenia, że czynności pozbawiania cech użytkowych przeprowadzono zgodnie z tymi specyfikacjami technicznymi, aby zagwarantować, że istotne komponenty broni palnej uczyniono trwale niezdatnymi do użytku i niemożliwymi do usunięcia, zastąpienia lub modyfikacji w celu przywrócenia owej broni cech użytkowych w jakikolwiek sposób.

66

W tym kontekście, jak zauważył rzecznik generalny w pkt 88 opinii, właściwe organy państwa członkowskiego, do którego dokonuje się transferu broni palnej pozbawionej cech użytkowych, nie mają obowiązku uznania dołączonego do tej broni świadectwa pozbawienia cech użytkowych wydanego przez podmiot weryfikujący wyznaczony przez inne państwo członkowskie, jeżeli w toku pobieżnego badania danej broni stwierdzą one, że świadectwo to w oczywisty sposób nie spełnia wymogów określonych w owym rozporządzeniu wykonawczym.

67

Mając na względzie całość powyższych rozważań, na pytanie drugie trzeba odpowiedzieć, że sekcję III załącznika I do dyrektywy 91/477 i art. 7 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego 2015/2403 należy interpretować w ten sposób, że w przypadku gdy świadectwo pozbawienia broni palnej cech użytkowych zostało wydane przez „podmiot weryfikujący”, państwo członkowskie, do którego dokonuje się transferu broni palnej pozbawionej cech użytkowych, ma obowiązek wspomniane świadectwo uznać, chyba że w toku pobieżnego badania danej broni właściwe organy tego państwa członkowskiego stwierdzą, że świadectwo to w oczywisty sposób nie spełnia wymogów określonych w owym rozporządzeniu wykonawczym.

68

Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (trzecia izba) orzeka, co następuje: