—

w imieniu rządu włoskiego przez G. Palmieri, działającą w charakterze pełnomocnika, wspieraną przez G. Palatiella, avvocato dello Stato,

—

w imieniu rządu portugalskiego przez L. Ineza Fernandesa oraz A. Fonsecę Santos, działających w charakterze pełnomocników,

—

w imieniu rządu szwajcarskiego przez M. Jametti, działającą w charakterze pełnomocnika,

—

w imieniu Komisji Europejskiej przez A.M. Rouchaud-Joët oraz W. Bogensbergera, działających w charakterze pełnomocników,

1

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 15 ust. 1 lit. c) rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U. 2001, L 12, s. 1 – wyd. spec. w jęz. polskim, rozdz. 19, t. 4, s. 42) w związku z art. 16 ust. 1 owego rozporządzenia.

2

Wniosek ten został złożony w ramach sporu pomiędzy R. Hobohmem, zamieszkałym w Niemczech, a mającymi miejsce zamieszkania lub siedzibę w Hiszpanii: Benedikt Kampik Ltd & Co. KG, B.A. Kampikiem i Mar Mediterraneo Werbe- und Vertriebsgesellschaft für Immobilien SL, w przedmiocie zwrotu kwoty pieniężnej przekazanej B.A. Kampikowi przez R. Hobohma.

3

Z motywu 2 rozporządzenia nr 44/2001 wynika, że ma ono na celu, w interesie prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego, wdrożenie „przepisów celem ujednolicenia przepisów o jurysdykcji w sprawach cywilnych i handlowych oraz uproszczenia formalności ze względu na szybkie i nieskomplikowane uznawanie i wykonywanie [w celu zapewnienia szybkiego i nieskomplikowanego uznawania i wykonywania] orzeczeń z państw członkowskich związanych niniejszym rozporządzeniem”.

4

Motywy 11–13, 15 i 19 wspomnianego rozporządzenia stanowią:

[…]

[…]

5

Ustanowione przez omawiane rozporządzenie zasady ustalania jurysdykcji znajdują się w jego rozdziale II. Sekcja 1 owego rozdziału, zatytułowana „Przepisy ogólne”, zawiera między innymi art. 2 i 3, podczas gdy sekcja 4 wskazanego rozdziału odnosi się do jurysdykcji w sprawach dotyczących umów zawieranych z konsumentami i obejmuje art. 15–17.

6

Artykuł 2 ust. 1 rozporządzenia nr 44/2001 stanowi, że z zastrzeżeniem pozostałych przepisów tego rozporządzenia „osoby mające miejsce zamieszkania [miejsce zamieszkania lub siedzibę] na terytorium państwa członkowskiego mogą być pozywane, niezależnie od ich obywatelstwa [obywatelstwa lub systemu prawnego, któremu podlega osoba prawna], przed sądy tego państwa członkowskiego”.

7

Artykuł 3 ust. 1 omawianego rozporządzenia brzmi następująco:

„Osoby mające miejsce zamieszkania [miejsce zamieszkania lub siedzibę] na terytorium państwa członkowskiego mogą być pozywane przed sądy innego państwa członkowskiego tylko zgodnie z przepisami sekcji 2–7 niniejszego rozdziału”.

8

Artykuł 15 ust. 1 lit. c) owego rozporządzenia przewiduje:

„Jeżeli przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia z umowy, którą zawarła osoba, konsument, w celu, który nie może być uważany za działalność zawodową lub gospodarczą tej osoby, jurysdykcję określa się na podstawie niniejszej sekcji, bez uszczerbku dla art. 4 oraz art. 5 pkt 5,

[…]

9

Zgodnie z art. 16 ust. 1 rozporządzenia nr 44/2001:

„Konsument może wytoczyć powództwo przeciwko swemu kontrahentowi albo przed sądy państwa członkowskiego, na którego terytorium ten kontrahent ma miejsce zamieszkania [miejsce zamieszkania lub siedzibę], albo przed sąd miejsca, w którym konsument ma miejsce zamieszkania”.

10

Z postanowienia odsyłającego wynika, że w 2005 r. B.A. Kampik, który wykonuje działalność zawodową w Hiszpanii, pośredniczył pomiędzy R. Hobohmem i Kampik Immobilien KG przy transakcji nabycia mieszkania w kompleksie turystycznym położonym w Denii (Hiszpania), który miał zostać zbudowany przez niemieckiego dewelopera (pośrednictwo określane dalej jako „umowa pośrednictwa”).

11

Mieszkania stanowiące część tego kompleksu turystycznego były sprzedawane, w szczególności w Niemczech, przy pomocy niemieckojęzycznego prospektu.

12

W dniu 17 czerwca 2006 r. deweloper wspomnianego kompleksu turystycznego, jako sprzedawca, i R. Hobohm wraz ze swoją żoną (zwani dalej „małżeństwem Hobohmów”), jako kupujący, zawarli umowę sprzedaży mieszkania znajdującego się w Denii (zwaną dalej „umową sprzedaży”), którego to mieszkania dotyczyła umowa pośrednictwa.

13

Po zapłaceniu przez małżeństwo Hobohmów dwóch pierwszych rat z tytułu zakupu owego mieszkania w kwocie 62490 EUR, w 2008 r. deweloper napotkał trudności finansowe, które zagroziły ukończeniu budowy kompleksu turystycznego.

14

W tej sytuacji Benedikt A. Kampik zaproponował R. Hobohmowi przeprowadzenie prac wykończeniowych jego mieszkania. Małżeństwo Hobohmów udało się do Hiszpanii, gdzie udzielili B.A. Kampikowi pełnomocnictwa notarialnego do reprezentowania ich interesów w odniesieniu do umowy sprzedaży (zwanego dalej „umową o prowadzenie spraw”).

15

Rüdiger Hobohm przekazał B.A. Kampikowi czek na okaziciela na kwotę 27647 EUR, odpowiadającą części trzeciej raty z tytułu zakupu owego mieszkania. Benedikt A. Kampik dokonał wpłaty tego czeku na konto Mar Mediterraneo Werbe- und Vertriebsgesellschaft für Immobilien SL. W 2009 r. R. Hobohm przelał na rzecz B.A. Kampika dodatkową kwotę 1448,72 EUR.

16

Ze względu na nieporozumienia między stronami umowy o prowadzenie spraw powstałe w następstwie upadłości dewelopera małżeństwo Hobohmów odwołało pełnomocnictwo udzielone B.A. Kampikowi.

17

Następnie R. Hobohm wytoczył powództwo przed Landgericht Stade (sądem krajowym w Stade) w okręgu, w którym znajduje się jego miejsce zamieszkania, żądając zwrotu kwot zapłaconych na rzecz B.A. Kampika. Orzeczeniem z dnia 21 września 2011 r. sąd ten odrzucił powództwo jako niedopuszczalne ze względu na brak właściwości miejscowej.

18

Odwołanie wniesione do Oberlandesgericht Celle (wyższego sądu krajowego w Celle) przez R. Hobohma od orzeczenia Landgericht Stade (sądu krajowego w Stade) zostało oddalone orzeczeniem z dnia 18 lipca 2012 r. W tym względzie sąd drugiej instancji wykluczył możliwość zastosowania art. 15 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 44/2001 i w konsekwencji wykluczył jurysdykcję opartą na łączniku miejsca zamieszkania R. Hobohma na tej podstawie, że umowa o prowadzenie spraw nie mogła zostać bezpośrednio powiązana z działalnością w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami „kierowaną” przez B.A. Kampika „do” Niemiec w rozumieniu wspomnianego przepisu.

19

Rüdiger Hobohm wniósł do sądu odsyłającego skargę rewizyjną od rozstrzygnięcia w przedmiocie wniesionego przez niego odwołania. Sąd ten uznał, że działalność w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami prowadzona przez B.A. Kampika w Hiszpanii była „kierowana do” Niemiec w rozumieniu wspomnianego przepisu, ponieważ pewne wskazówki świadczące o działalności „kierowanej do” państwa członkowskiego miejsca zamieszkania konsumenta, jakie Trybunał przyjął w wyroku Pammer i Hotel Alpenhof (C‑585/08 i C‑144/09, EU:C:2010:740), występują w rozpoznawanej przez niego sprawie, w szczególności okoliczność, po pierwsze, że B.A. Kampik oferował swoje usługi w Internecie za pośrednictwem niemieckojęzycznej strony internetowej zarejestrowanej pod nazwą domeny najwyższego poziomu „.com”, po drugie, że strona ta wskazywała kontaktowy adres elektroniczny znajdujący się na serwerze korzystającym z nazwy domeny najwyższego poziomu „.de”, po trzecie, że usługi z zakresu zaplecza administracyjnego działalności zawodowej B.A. Kampika były dostępne pod berlińskim numerem telefonu oraz, po czwarte, że B.A. Kampik posługiwał się na potrzeby swojej działalności niemieckojęzycznym prospektem. Umowa pośrednictwa spełnia zatem w przekonaniu sądu odsyłającego przesłanki zastosowania art. 15 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 44/2001, jako że została ona zawarta w ramach wykonywania działalności B.A. Kampika „kierowanej do” państwa członkowskiego miejsca zamieszkania R. Hobohma. Tymczasem umowa o prowadzenie spraw, z której R. Hobohm wywodzi swoje roszczenia, analizowana w oderwaniu od kontekstu sprawy, nie spełnia, zdaniem sądu odsyłającego, przesłanek zastosowania tego przepisu, ponieważ nie wchodzi w zakres takiej działalności.

20

Niemniej sąd ten zauważa, że między działalnością w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami „kierowaną” przez B.A. Kampika „do” Niemiec a zawarciem umowy o prowadzenie spraw zachodzi związek materialny o decydującym znaczeniu. Działalność w zakresie pośrednictwa doprowadziła bowiem do zawarcia w latach 2005–2006 przez małżeństwo Hobohmów umowy pośrednictwa i umowy sprzedaży. Bez tych umów umowa o prowadzenie spraw, która stanowi podstawę roszczeń R. Hobohma i miała umożliwić rozwiązanie problemów związanych z wykonaniem umowy sprzedaży, nie zostałaby zawarta. Zdaniem sądu odsyłającego, nawet jeśli obowiązki nałożone na strony na mocy umowy pośrednictwa zostały wykonane poprzez zawarcie umowy sprzedaży, cel gospodarczy umowy pośrednictwa polegający na zapewnieniu małżeństwu Hobohmów rzeczywistego korzystania z mieszkania, które kupili, dzięki usłudze pośrednictwa, nie został jednak osiągnięty.

21

W powyższych okolicznościach Bundesgerichtshof (federalny sąd najwyższy) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującym pytaniem prejudycjalnym:

„Czy konsument może na podstawie art. 15 ust. 1 lit. c) alternatywa druga w związku z art. 16 ust. 1 alternatywa druga rozporządzenia nr 44/2001 wytoczyć powództwo przed sąd właściwy ze względu na swoje miejsce zamieszkania przeciwko kontrahentowi wykonującemu działalność zawodową lub gospodarczą w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, gdy wprawdzie umowa stanowiąca podstawę powództwa nie wchodzi bezpośrednio w zakres takiej działalności kontrahenta, która jest kierowana do państwa członkowskiego będącego miejscem zamieszkania konsumenta, to jednak umowa ta służy urzeczywistnieniu celu gospodarczego realizowanego przez uprzednio zawartą między stronami i już wykonaną inną umową objętą zakresem zastosowania cytowanych na wstępie przepisów?”.

22

Poprzez swoje pytanie sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 15 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 44/2001 – w zakresie, w jakim dotyczy on umowy zawartej w ramach działalności gospodarczej lub zawodowej „kierowanej” przez przedsiębiorcę „do” państwa członkowskiego miejsca zamieszkania konsumenta – w związku z art. 16 ust. 1 owego rozporządzenia należy interpretować w ten sposób, że przepis ten może znaleźć zastosowanie do umowy zawartej między konsumentem a przedsiębiorcą, która jako taka nie wchodzi w zakres działalności gospodarczej lub zawodowej „kierowanej” przez tego przedsiębiorcę „do” państwa członkowskiego miejsca zamieszkania konsumenta, ale która wykazuje związek z umową uprzednio zawartą między tymi samymi stronami w ramach tejże działalności.

23

Tytułem wstępu należy zauważyć, że zastosowanie przewidzianej w art. 16 ust. 1 rozporządzenia nr 44/2001 jurysdykcji opartej na łączniku miejsca zamieszkania konsumenta wymaga spełnienia przesłanek zastosowania art. 15 ust. 1 rzeczonego rozporządzenia.

24

W tym względzie Trybunał orzekł, że art. 15 ust. 1 rozporządzenia nr 44/2001 stosuje się w sytuacjach, w których są spełnione trzy przesłanki, a mianowicie, po pierwsze, że jedna ze stron umowy jest konsumentem działającym w celu, który nie może zostać uznany za jego działalność zawodową lub gospodarczą, po drugie, że umowa między takim konsumentem a przedsiębiorcą została faktycznie zawarta, i po trzecie, że taka umowa należy do jednej z kategorii określonych w art. 15 ust. 1 lit. a)–c) wspomnianego rozporządzenia. Przesłanki te muszą zostać spełnione łącznie, a zatem w wypadku niespełnienia jednej z tych trzech przesłanek jurysdykcja nie może zostać ustalona na podstawie przepisów dotyczących umów konsumenckich (wyrok Kolassa, C‑375/13, EU:C:2015:37, pkt 23 i przytoczone tam orzecznictwo).

25

Z postanowienia odsyłającego wynika, że pierwsza przesłanka wskazana w powyższym punkcie niniejszego wyroku jest w rozpatrywanej sprawie spełniona, jako że małżeństwo Hobohmów nie działało w celu, który można uznać za wchodzący w zakres ich działalności gospodarczej lub zawodowej, lecz działało ono w charakterze konsumentów końcowych (zob. podobnie wyrok Vapenik, C‑508/12, EU:C:2013:790, pkt 28).

26

W odniesieniu do drugiej ze wskazanych przesłanek bezsporne jest, że w 2008 r. małżeństwo Hobohmów i B.A. Kampik faktycznie zawarli umowę o prowadzenie spraw.

27

Co się tyczy trzeciej przesłanki, z brzmienia art. 15 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 44/2001 wynika, że aby w okolicznościach takich jak te w sprawie rozpatrywanej w postępowaniu głównym przedmiotowa umowa mogła zostać objęta zakresem zastosowania wspomnianego przepisu, muszą wystąpić dwa elementy. Jest zatem konieczne, po pierwsze, aby przedsiębiorca prowadził swą działalność gospodarczą lub zawodową w państwie członkowskim, w którym mieszka konsument, lub aby za pomocą dowolnego środka kierował swą działalność do tego państwa lub do wielu państw, w tym do państwa zamieszkania konsumenta oraz, po drugie, aby przedmiotowa umowa wchodziła w zakres takiej działalności. Należy w tym względzie zaznaczyć, że wątpliwości sądu odsyłającego koncentrują się wokół tej części omawianego przepisu, która dotyczy umowy zawartej w ramach działalności gospodarczej lub zawodowej „kierowanej” przez przedsiębiorcę „do” państwa członkowskiego miejsca zamieszkania konsumenta.

28

W niniejszym wypadku z postanowienia odsyłającego wynika, że w okolicznościach sprawy będącej przedmiotem postępowania głównego, o ile umowa pośrednictwa wchodziła w zakres działalności w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami „kierowanej do” Niemiec przez B.A. Kampika, nie było tak w wypadku – analizowanej w oderwaniu od kontekstu sprawy – umowy o prowadzenie spraw. Niemniej sąd odsyłający uważa, że pomiędzy umową pośrednictwa a umową o prowadzenie spraw zachodzi związek wynikający z ich jednakowego celu gospodarczego, który miałby uzasadnić fakt, że ta ostatnia umowa jest jednak objęta zakresem stosowania art. 15 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 44/2001, podobnie jak umowa pośrednictwa.

29

W konsekwencji należy zbadać – w świetle art. 15 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 44/2001 oraz realizowanych przez to rozporządzenie celów – czy istnienie związku pomiędzy umowami takimi jak te będące przedmiotem postępowania głównego pozwala stwierdzić, że umowa o prowadzenie spraw wchodzi w zakres działalności „kierowanej do” Niemiec przez B.A. Kampika, oraz, w takim wypadku, jaki musi być charakter takiego związku.

30

Jak wynika z motywów 11, 13 i 15 rozporządzenia nr 44/2001, do tych celów należą między innymi przewidywalność zasad ustalania jurysdykcji, ochrona konsumenta i unikanie tak dalece, jak jest to tylko możliwe, równoległych postępowań, aby w dwóch państwach członkowskich nie zapadały niezgodne ze sobą orzeczenia.

31

W odniesieniu do ochrony konsumenta z orzecznictwa Trybunału dotyczącego szczególnego reżimu ustanowionego postanowieniami konwencji brukselskiej, które można odnieść do równoważnych przepisów rozporządzenia nr 44/2001, wynika, że system ten ma za zadanie zagwarantowanie odpowiedniej ochrony konsumentowi jako stronie umowy uznawanej za gospodarczo słabszą i prawnie mniej doświadczoną niż jej zawodowy kontrahent (zob. podobnie wyroki: Česká spořitelna,C‑419/11, EU:C:2013:165, pkt 33 i przytoczone tam orzecznictwo; a także Kolassa, C‑375/13, EU:C:2015:37, pkt 21 i przytoczone tam orzecznictwo).

32

W tym względzie warto jednak przypomnieć, że art. 15 ust. 1 rozporządzenia nr 44/2001 stanowi odstępstwo zarówno od ogólnej zasady ustalania jurysdykcji ustanowionej w art. 2 ust. 1 tego rozporządzenia, przyznającej jurysdykcję sądom państwa członkowskiego, na którego terytorium pozwany ma miejsce zamieszkania, jak i od zasady jurysdykcji szczególnej w sprawach dotyczących umów lub roszczeń wynikających z umów ustanowionej w art. 5 pkt 1 owego rozporządzenia, zgodnie z którą sądem właściwym jest sąd miejsca, gdzie zobowiązanie będące przedmiotem powództwa zostało wykonane albo ma być wykonane. Przepis ten musi zatem podlegać wykładni ścisłej (wyrok Kolassa, C‑375/13, EU:C:2015:37, pkt 28 i przytoczone tam orzecznictwo). Ponadto z orzecznictwa Trybunału wynika, że nawet jeśli art. 15 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 44/2001 ma na celu ochronę konsumentów, nie oznacza to wszak, że ochrona ta jest bezwzględna (zob. wyrok Mühlleitner, C‑190/11, EU:C:2012:542, pkt 33).

33

W świetle przywołanych w pkt 30 niniejszego wyroku celów i biorąc pod uwagę mającą status odstępstwa jurysdykcję opartą na łączniku miejsca zamieszkania konsumenta przewidzianą w art. 16 ust. 1 rozporządzenia nr 44/2001, należy uznać, że art. 15 ust. 1 lit. c) owego rozporządzenia może znaleźć zastosowanie do umowy takiej jak umowa o prowadzenie spraw będąca przedmiotem postępowania głównego, o ile umowa ta jest ściśle związana z umową taką jak umowa pośrednictwa.

34

W odniesieniu do badania istnienia konstytutywnych elementów takiego ścisłego związku w niniejszej sprawie wydaje się, jak wynika z postanowienia odsyłającego, że w następstwie upadłości dewelopera cel gospodarczy realizowany na podstawie umowy pośrednictwa, czyli rzeczywiste korzystanie z mieszkania kupionego przez małżeństwo Hobohmów dzięki działalności w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami „kierowanej” przez B.A. Kampika „do” państwa członkowskiego ich miejsca zamieszkania, nie mógł zostać osiągnięty. To właśnie dla naprawienia tej sytuacji niespełnienia zamierzonego celu gospodarczego, oraz aby małżeństwo Hobohmów, jako konsumenci, otrzymało świadczenie objęte tą działalnością, przedsiębiorca, czyli B.A. Kampik, zaproponował im zawarcie umowy o prowadzenie spraw. Celem owej umowy było zatem osiągnięcie konkretnego celu gospodarczego realizowanego na podstawie umowy pośrednictwa.

35

Z powyższego wynika, że nawet jeśli umowa o prowadzenie spraw nie wchodzi jako taka w zakres działalności gospodarczej lub zawodowej „kierowanej” przez przedsiębiorcę „do” państwa członkowskiego miejsca zamieszkania konsumenta, jej zawarcie stanowi jednak bezpośrednią kontynuację owej działalności; i jest ona komplementarna względem umowy pośrednictwa, jako że ma na celu umożliwienie osiągnięcia celu gospodarczego realizowanego przez tę ostatnią umowę.

36

W związku z tym, nawet jeśli faktycznie nie występuje współzależność prawna między umową pośrednictwa a umową o prowadzenie spraw, należy stwierdzić istnienie powiązania gospodarczego między pierwszą a drugą umową. Powiązanie to polega na dążeniu do osiągnięcia celu gospodarczego realizowanego na podstawie umowy pośrednictwa, czyli rzeczywistego korzystania z mieszkania, którego wykończenie zostało zagrożone w wyniku upadłości dewelopera. W braku wykonania prac wykończeniowych, jakie zostały uzgodnione między stronami w umowie o prowadzenie spraw, owe rzeczywiste korzystanie nie byłoby bowiem możliwe.

37

Badając – w ramach całościowej oceny okoliczności, w jakich umowa o prowadzenie spraw została zawarta – czy istnieje ścisły związek między umową pośrednictwa a wspomnianą umową o prowadzenie spraw, sąd krajowy powinien wziąć pod uwagę elementy konstytutywne tego związku, w szczególności prawną lub faktyczną tożsamość stron tych dwóch umów, tożsamość realizowanego za pośrednictwem tych umów celu gospodarczego dotyczącego tego samego konkretnego przedmiotu oraz komplementarny charakter umowy o prowadzenie spraw względem umowy pośrednictwa polegający na tym, że umowa o prowadzenie spraw ma na celu umożliwienie osiągnięcia celu gospodarczego realizowanego na podstawie umowy pośrednictwa.

38

Sąd odsyłający powinien uwzględnić te elementy w celu ustalenia, czy art. 15 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 44/2001 znajduje zastosowanie do umowy o prowadzenie spraw (zob. analogicznie wyrok Emrek, C‑218/12, EU:C:2013:666, pkt 31).

39

Ponadto w odniesieniu do wyrażonej w motywie 11 rozporządzenia nr 44/2001 gwarancji przewidywalności zasad ustalania jurysdykcji należy zauważyć, że w okolicznościach takich jak rozpatrywane w postępowaniu głównym jurysdykcję do rozpoznania sporu dotyczącego umowy pośrednictwa wchodzącej w zakres działalności zawodowej „kierowanej do” państwa członkowskiego miejsca zamieszkania konsumenta mają sądy państwa członkowskiego, na którego terytorium ów konsument ma miejsce zamieszkania. Jeśli następnie przedsiębiorca proponuje zawarcie i, w stosownym wypadku, zawiera z tym samym konsumentem umowę, która ma osiągnąć główny cel realizowany przez pierwszą umowę, przedsiębiorca ów może zasadnie oczekiwać, że te dwie umowy podlegają temu samemu reżimowi jurysdykcji.

40

W świetle powyższych rozważań na postawione pytanie należy odpowiedzieć, że art. 15 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 44/2001 – w zakresie, w jakim dotyczy on umowy zawartej w ramach działalności gospodarczej lub zawodowej „kierowanej” przez przedsiębiorcę „do” państwa członkowskiego miejsca zamieszkania konsumenta – w związku z art. 16 ust. 1 owego rozporządzenia należy interpretować w ten sposób, że przepis ten może znaleźć zastosowanie do umowy zawartej między konsumentem a przedsiębiorcą, która jako taka nie wchodzi w zakres działalności gospodarczej lub zawodowej „kierowanej” przez tego przedsiębiorcę „do” państwa członkowskiego miejsca zamieszkania konsumenta, ale która wykazuje ścisły związek z umową uprzednio zawartą między tymi samymi stronami w ramach tejże działalności. Do sądu krajowego należy zbadanie występowania elementów konstytutywnych tego związku, w szczególności prawnej lub faktycznej tożsamości stron tych dwóch umów, tożsamości realizowanego za pośrednictwem wspomnianych umów celu gospodarczego dotyczącego tego samego konkretnego przedmiotu oraz komplementarnego charakteru drugiej umowy względem pierwszej umowy polegającego na tym, że druga umowa ma na celu umożliwienie osiągnięcia celu gospodarczego realizowanego przez pierwszą umowę.

41

Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (czwarta izba) orzeka, co następuje:

Artykuł 15 ust. 1 lit. c) rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych – w zakresie, w jakim dotyczy on umowy zawartej w ramach działalności gospodarczej lub zawodowej „kierowanej” przez przedsiębiorcę „do” państwa członkowskiego miejsca zamieszkania konsumenta – w związku z art. 16 ust. 1 owego rozporządzenia należy interpretować w ten sposób, że przepis ten może znaleźć zastosowanie do umowy zawartej między konsumentem a przedsiębiorcą, która jako taka nie wchodzi w zakres działalności gospodarczej lub zawodowej „kierowanej” przez tego przedsiębiorcę „do” państwa członkowskiego miejsca zamieszkania konsumenta, ale która wykazuje ścisły związek z umową uprzednio zawartą między tymi samymi stronami w ramach tejże działalności. Do sądu krajowego należy zbadanie występowania elementów konstytutywnych tego związku, w szczególności prawnej lub faktycznej tożsamości stron tych dwóch umów, tożsamości realizowanego za pośrednictwem wspomnianych umów celu gospodarczego dotyczącego tego samego konkretnego przedmiotu oraz komplementarności charakteru drugiej umowy względem pierwszej umowy polegającego na tym, że druga umowa ma na celu umożliwienie osiągnięcia celu gospodarczego realizowanego przez pierwszą umowę.