WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ
(druga izba)
z dnia 18 września 2012 r.
Sprawa F‑96/09
Eva Cuallado Martorell
przeciwko
Komisji Europejskiej
Służba publiczna – Konkurs otwarty – Niedopuszczenie do egzaminu ustnego w związku z wynikami uzyskanymi na egzaminie pisemnym – Wnioski o ponowne sprawdzenie – Szczególne prawo kandydatów do dostępu do niektórych dotyczących ich informacji – Przedmiot i zakres – Prawo dostępu do sprawdzonych prac z egzaminów pisemnych – Brak
Przedmiot: Skarga wniesiona na podstawie art. 236 WE i art. 152 EWEA, w której E. Cuallado Martorell żąda w istocie, po pierwsze, stwierdzenia nieważności decyzji komisji konkursu EPSO/AD/130/08, zorganizowanego przez Europejskie Biuro Doboru Kadr (EPSO), w sprawie niedopuszczenia jej do egzaminu ustnego, i po drugie, stwierdzenia nieważności odmownych decyzji EPSO w sprawie przekazania jej sprawdzonych prac z egzaminów pisemnych i indywidualnego arkusza ocen tych prac.
Orzeczenie: Skarga zostaje oddalona. Komisja pokrywa własne koszty oraz koszty poniesione przez skarżącą.
Streszczenie
1. Urzędnicy – Konkurs – Ogłoszenie o konkursie – Nadanie odrzuconym kandydatom prawa dostępu do pewnych informacji – Nieprzestrzeganie tego prawa przez Europejskie Biuro Doboru Kadr (EPSO) – Zawinione działanie administracji mogące powodować powstanie jej odpowiedzialności
(Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41, 42, 47)
2. Urzędnicy – Skarga – Uprzednie zażalenie w drodze administracyjnej – Wymogi formalne – Wystarczająco wyraźny charakter
(regulamin pracowniczy, art. 90 ust. 2)
3. Urzędnicy – Unia Europejska – Instytucje – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Dostęp do egzaminów przeprowadzonych w ramach konkursu mającego na celu nabór urzędników Unii – Podleganie systemowi regulaminu pracowniczego urzędników – Obowiązek przekazania odrzuconym kandydatom sprawdzonych prac z egzaminów pisemnych – Brak – Przestrzeganie tajności prac komisji konkursowej
(regulamin pracowniczy, załącznik III, art. 6; rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady)
4. Urzędnicy – Konkurs – Komisja konkursowa – Odrzucenie kandydatury – Obowiązek uzasadnienia – Zakres – Przestrzeganie tajności prac
(regulamin pracowniczy, art. 25, załącznik III, art. 6)
5. Urzędnicy – Postępowanie sądowe – Koszty – Obciążenie – Branie pod uwagę względów słuszności – Obciążenie kosztami postępowania strony wygrywającej sprawę
(regulamin postępowania przed Sądem do spraw Służby Publicznej, art. 87 §§ 1, 2, art. 88)
1. Jeżeli ogłoszenie o konkursie przyznaje odrzuconym kandydatom szczególne prawo dostępu do pewnych informacji, które dotyczą ich w sposób bezpośredni i indywidualny, tak by mogli uzyskać informacje i dokumenty, które umożliwią im podjęcie z pełną znajomością rzeczy decyzji odnośnie celowości zaskarżenia decyzji o wykluczeniu z konkursu, skrupulatne przestrzeganie przez Europejskie Biuro Doboru Kadr (EPSO) tego prawa, zarówno w odniesieniu do treści tego prawa, jak i do terminu do udzielenia odpowiedzi, stanowi wyraz obowiązków wynikających z zasady dobrej administracji, prawa do publicznego dostępu do dokumentów i prawa do skutecznego środka prawnego, zgodnie z art. 41, 42, 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Wynika z tego, że nieprzestrzeganie przez EPSO tego szczególnego prawa nie tylko mogłoby sprawić, że odrzuceni kandydaci wnosiliby skargi lub składali zażalenia, nie posiadając wystarczających danych, ale też mogłoby stanowić zawinione działanie administracji, stanowiące, w odpowiednim przypadku, podstawę roszczenia o odszkodowanie dla kandydata.
(zob. pkt 46–48)
2. Zażalenie nie wymaga żadnej szczególnej formy. Wystarczy, że wyraża ono w sposób jasny i precyzyjny zamiar skarżącego zakwestionowania wydanej względem niego decyzji. Ponadto organ administracji jest zobowiązany rozpatrywać zażalenia w duchu otwartości, i aby stwierdzić, że ma do czynienia z zażaleniem w rozumieniu art. 90 ust. 2 regulaminu pracowniczego, wystarczy, że w ramach postępowania administracyjnego zarzut został wcześniej podniesiony w sposób na tyle jasny, aby umożliwić organowi powołującemu zapoznanie się z uwagami krytycznymi zainteresowanego względem kwestionowanej decyzji.
Nie zmienia to jednak faktu, że skoro celem postępowania poprzedzającego wniesienie skargi jest umożliwienie polubownego rozstrzygnięcia sporu powstałego w momencie złożenia zażalenia, organ powołujący musi być w stanie zapoznać się wystarczająco dokładnie z argumentami, jakie zainteresowany wysuwa przeciwko decyzji administracji. Wynika z tego, że w każdym wypadku zażalenie musi zawierać przedstawienie zarzutów i argumentów podniesionych wobec decyzji administracyjnej, wobec której zostało skierowane.
(zob. pkt 60, 61)
Odesłanie:
Trybunał: sprawa 167/86 Rousseau przeciwko Trybunałowi Obrachunkowemu, 31 maja 1988 r., pkt 8; sprawy połączone 23/87 i 24/87 Aldinger i Virgili przeciwko Parlamentowi, 14 lipca 1988 r., pkt 13
Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑146/94 Williams przeciwko Trybunałowi Obrachunkowemu, 7 marca 1996 r., pkt 44; sprawa T‑176/96 Volger przeciwko Parlamentowi, 13 stycznia 1998 r., pkt 65; sprawa T‑354/03 Reggimenti przeciwko Parlamentowi, 16 lutego 2005 r., pkt 43
3. W kwestii dostępu do egzaminacyjnych prac pisemnych oraz arkuszy ocen tych egzaminów sporządzonych przez komisję konkursową art. 6 załącznika III do regulaminu pracowniczego jest przepisem szczególnym stanowiącym odstępstwo od ogólnych norm rozporządzenia nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, ponieważ reguluje on dostęp do szczególnego rodzaju dokumentów. Przepis ten, który stanowi, że prace komisji konkursowej są tajne, nie pozwala na ujawnienie ani stanowiska poszczególnych członków komisji, ani jakichkolwiek informacji dotyczących ocen o charakterze osobistym lub porównawczym kandydatów. Wynika stąd, że skoro prawo dostępu do dokumentów przewidziane w rozporządzeniu nr 1049/2011 nie znajduje zastosowania, to art. 6 załącznika III do regulaminu pracowniczego nie nakłada na Europejskie Biuro Doboru Kadr (EPSO) obowiązku przekazywania kandydatom sprawdzonych egzaminacyjnych prac pisemnych.
Stąd też, w przypadku gdy instytucja Unii odmawia przekazania kandydatowi sprawdzonej pracy z egzaminu pisemnego, nie może on skutecznie powoływać się na pojęcie przejrzystości, aby zakwestionować zastosowanie art. 6 załącznika III do regulaminu pracowniczego.
Nie zmienia to jednak faktu, że art. 6 załącznika III do regulaminu pracowniczego ma własny cel, uzasadniony względami interesu publicznego, i dotyczy w sposób szczególny dostępu do prac komisji konkursowej. Zaś o ile ogłoszenie o konkursie przyznaje odrzuconym kandydatom szczególne prawo dostępu do informacji dotyczących ich udziału w konkursie, o tyle prawo to nie jest ani bezwzględne, ani nieograniczone, a jedynie polega na uprawnieniu do otrzymania odpisu pracy z egzaminu pisemnego i indywidualnego arkusza ocen tego egzaminu wraz z oceną komisji konkursowej.
(zob. pkt 81, 84, 85, 95, 96, 99)
Odesłanie:
Trybunał: sprawa C‑254/95 P Parlament przeciwko Innamoratiemu, 4 lipca 1996 r., pkt 24
Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑33/00 Martínez Páramo i in. przeciwko Komisji, 27 marca 2003 r., pkt 44; sprawa T‑376/03 Hendrickx przeciwko Radzie, 5 kwietnia 2005 r., pkt 56; sprawa T‑371/03 Le Voci przeciwko Radzie, 14 lipca 2005 r., pkt 124
4. Obowiązek uzasadnienia decyzji niekorzystnej ma na celu zapewnienie zainteresowanej osobie informacji koniecznych do stwierdzenia, czy decyzja jest zasadna, i umożliwienie przeprowadzenia jej kontroli sądowej. Jeżeli chodzi o decyzje podjęte przez komisję konkursową, obowiązek uzasadnienia trzeba pogodzić z przestrzeganiem tajności prac komisji w oparciu o art. 6 załącznika III do regulaminu pracowniczego. Wymóg uzasadnienia decyzji komisji konkursowej powinien w tych okolicznościach uwzględnić charakter jej prac, składających się co do zasady przynajmniej z dwóch różnych etapów, to jest po pierwsze z analizy kandydatur w celu wyselekcjonowania kandydatów dopuszczonych do konkursu, a następnie z badania przydatności kandydatów na stanowiska, które mają zostać obsadzone, w celu sporządzenia listy odpowiednich kandydatów. Drugi etap prac komisji konkursowej ma przede wszystkim charakter porównawczy i z tego względu objęty jest tajnością jej prac. Kryteria sprawdzania przyjęte przez komisję konkursową przed egzaminami stanowią integralną część ocen o charakterze porównawczym, których dokonuje komisja konkursowa w odniesieniu do poszczególnych osiągnięć kandydatów. Kryteria te są zatem objęte tajnością obrad z tego samego względu co oceny komisji konkursowej. Oceny o charakterze porównawczym, których dokonuje komisja konkursowa, znajdują odzwierciedlenie w ocenach, które przyznaje ona kandydatom. Uwzględniając tajność, jaka winna otaczać prace komisji, powiadomienie każdego kandydata o ocenach z poszczególnych egzaminów stanowi wystarczające uzasadnienie decyzji komisji konkursowej, zważywszy, że nie jest ona zobowiązana do wskazania odpowiedzi kandydatów, które uznano za niedostateczne, lub wyjaśnienia, dlaczego odpowiedzi te uznano za niedostateczne.
(zob. pkt 88)
Odesłanie:
Trybunał: ww. sprawa Parlament przeciwko Innamoratiemu, pkt 23–31
Sąd Pierwszej Instancji: ww. sprawa Martínez Páramo i in. przeciwko Komisji, pkt 43–52
Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑16/07 Dragoman przeciwko Komisji, 30 kwietnia 2008 r., pkt 63
5. Zgodnie z art. 87 § 1 regulaminu postępowania, z zastrzeżeniem odmiennych przepisów rozdziału ósmego tytułu drugiego tego regulaminu, kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Jednakże zgodnie z art. 88 regulaminu postępowania niezależnie od wyniku sprawy Sąd może nałożyć na stronę obowiązek zwrotu części, a nawet całości kosztów, jeżeli jest to uzasadnione jej postawą, również przed wniesieniem skargi; odnosi się to w szczególności do kosztów, które w rezultacie jej działania, niemającego uzasadnionego powodu lub podjętego w złej wierze, poniosła druga strona.
Należy zastosować przywołany art. 88, w sytuacji gdy Europejskie Biuro Doboru Kadr (EPSO) naruszyło wymieniony w ogłoszeniu o konkursie obowiązek przedstawienia kandydatowi, który wystąpił w tej sprawie z wnioskiem, a następnie złożył zażalenie i wniósł skargę, dodatkowych informacji dotyczących jego udziału w konkursie. W tym względzie, nawet jeśli żądane informacje nie były niezbędne do zredagowania zażalenia, nie można wykluczyć, że gdyby skarżąca dysponowała nimi we właściwym czasie, mogłaby lepiej przygotować swoje zażalenie oraz skargę czy wręcz zaniechać wniesienia skargi.
(zob. pkt 111, 112)