Sprawa C-442/06

Komisja Wspólnot Europejskich

przeciwko

Republice Włoskiej

„Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego — Dyrektywa 1999/31/WE — Składowanie odpadów — Uregulowania krajowe dotyczące istniejących składowisk — Nieprawidłowa transpozycja”

Wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 10 kwietnia 2008 r.   I - 2417

Streszczenie wyroku

1. Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – Postępowanie poprzedzające wniesienie skargi – Wezwanie do usunięcia uchybienia

   (art. 226 WE)

2. Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – Prawo Komisji do wniesienia skargi – Wykonywanie niewykraczające poza istnienie konkretnego interesu prawnego we wniesieniu skargi

   (art. 226 WE)

3. Państwa członkowskie – Zobowiązania – Wykonanie dyrektyw – Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego – Uzasadnienie oparte na nieterminowym wprowadzeniu w życie dyrektywy – Niedopuszczalność

   (art. 226 WE)

4. Środowisko naturalne – Odpady – Składowanie odpadów – Dyrektywa 1999/31

   (art. 226 WE; dyrektywa Rady 1999/31, art. 2–13)

5. Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – Termin wyznaczony państwu członkowskiemu w uzasadnionej opinii – Późniejsze zaprzestanie uchybienia – Interes w kontynuowaniu postępowania

   (art. 226 WE)

6. Środowisko naturalne – Odpady – Składowanie odpadów – Dyrektywa 1999/31

   (art. 226 WE; dyrektywa Rady 1999/31, art. 14 lit. d) pkt i))

1.  Prawidłowy przebieg postępowania poprzedzającego wniesienie skargi, o którym mowa w art. 226 WE, stanowi istotną gwarancję przewidzianą w traktacie nie tylko dla ochrony praw danych państw członkowskich, lecz również dla zapewnienia, że ewentualne postępowanie sporne będzie miało jednoznacznie zdefiniowany przedmiot sporu. Wynika z tego, iż wezwanie do usunięcia uchybienia ma na celu z jednej strony zakreślenie przedmiotu sporu i wskazanie państwu członkowskiemu, które ma przedstawić swoje uwagi, elementów koniecznych dla przygotowania obrony, a z drugiej strony umożliwić mu usunięcie uchybienia zanim sprawa zostanie skierowana do Trybunału. Zatem Komisja, kiedy kieruje do państwa członkowskiego dodatkowe wezwanie do usunięcia uchybienia, wyznaczając temu państwu członkowskiemu nowy termin na przedstawienie uwag przed skierowaniem do niej uzasadnionej decyzji opartej na identycznych zarzutach jak te, które zawarto w dodatkowym wezwaniu do usunięcia uchybienia, nie narusza prawa do obrony, gdyż to państwo członkowskie miało możliwość przygotowania obrony przed otrzymaniem umotywowanej decyzji.

   (por. pkt 22, 23)

2.  Państwo członkowskie, które nie transponowało w wyznaczonym terminie dyrektywy wspólnotowej i przeciwko któremu wniesiono skargę o uchybienie zobowiązaniom, której przedmiotem nie jest to zaniechanie, lecz niewykonanie obowiązku wynikającego z dyrektywy, nie może kwestionować dopuszczalności skargi, powołując się na fakt, iż nie podjęło środków niezbędnych dla transpozycji wspomnianej dyrektywy, argumentując to brakiem interesu prawnego Komisji.

   (por. pkt 30, 31)

3.  Państwo członkowskie nie może powoływać się na nieterminowe wprowadzenie w życie dyrektywy dla uzasadnienia nieprzestrzegania czy też opóźnienia w wykonaniu innych obowiązków wynikających z dyrektywy. Jeśli bowiem dyrektywa określa w sposób jednoznaczny obowiązki właściwych władz krajowych, państwa członkowskie, które jej nie transponowały, nie mogą uważać się za zwolnione z wymogu przestrzegania obowiązków z niej wynikających po upływie terminu transpozycji i nie mogą wyłączyć w drodze przepisu przejściowego stosowania przepisów tej dyrektywy. Przyznanie państwu takiego prawa oznaczałoby danie mu możliwości przesunięcia terminu transpozycji.

   (por. pkt 33)

4.  Uchybia zobowiązaniom, które na nim ciążą na mocy dyrektywy 1999/31 w sprawie składowania odpadów, państwo członkowskie, które przyjmuje i utrzymuje w mocy uregulowania krajowe, które nie przewidują stosowania przepisów art. 2–13 tej dyrektywy dotyczących nowych składowisk do składowisk, które uzyskały zezwolenie w okresie między dniem, w którym upłynął termin transpozycji dyrektywy, i dniem wejścia w życie omawianych uregulowań.

   (por. pkt 34, 35, 51; sentencja)

5.  Istnienie uchybienia powinno być oceniane w odniesieniu do sytuacji w państwie członkowskim w momencie upływu terminu wyznaczonego w uzasadnionej opinii. Nawet jeśli uchybienie zostało usunięte po upływie wskazanego terminu, skarga nadal spełnia swoje zadanie, które może polegać między innymi na ustanowieniu podstawy dla ewentualnej odpowiedzialności państwa członkowskiego względem podmiotów, które wywodzą roszczenia z tego uchybienia.

   (por. pkt 42)

6.  Uchybia zobowiązaniom, które na nim ciążą na mocy dyrektywy 1999/31 w sprawie składowania odpadów, państwo członkowskie, które ustanawia przepisy przejściowe dotyczące obróbki odpadów niebezpiecznych, które mają zastosowanie wyłącznie do nowych składowisk i nie zawierają żadnych norm o charakterze przejściowym odnoszących się do obróbki takich odpadów na składowiskach istniejących. W ten sposób bowiem państwo to nie gwarantuje transpozycji art. 14 lit. d) pkt i) tej dyrektywy, która przewiduje, niezależnie od czasu trwania procedury zagospodarowania terenu składowisk istniejących, które musi zakończyć się do dnia 16 lipca 2009 r., termin jednego roku od upływu terminu transpozycji dyrektywy, to jest od dnia 16 lipca 2002 r., na stosowanie przepisów przejściowych art. 4, 5, 11 i załącznika II do dyrektywy do istniejących składowisk odpadów niebezpiecznych.

   (por. pkt 46, 47, 51; sentencja)