Polityka społeczna – Ochrona bezpieczeństwa i zdrowia pracowników – Dyrektywa Rady 93/104 dotycząca niektórych aspektów organizacji czasu pracy
(dyrektywa Rady 93/104, art. 3, 5 i art. 17 ust. 1)
Uchybia zobowiązaniom, jakie na nim ciążą na mocy art. 17 ust. 1, art. 3 i 5 dyrektywy 93/104 dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy, zmienionej dyrektywą 2000/34, państwo członkowskie stosujące wobec pracowników, których część czasu pracy nie jest mierzona lub wcześniej określona lub może być określona przez samego pracownika, odstępstwa, o którym mowa w tymże art. 17 ust. 1, oraz niepodejmujące kroków niezbędnych do zagwarantowania pracownikom prawa do odpoczynku dziennego i tygodniowego.
W odniesieniu do tego ostatniego pełna skuteczność (effet utile) uprawnień przyznanych pracownikom przez dyrektywę 93/104 wiąże się nierozerwalnie z obowiązkiem państw członkowskich zagwarantowania przestrzegania prawa do rzeczywistego odpoczynku. Państwo członkowskie – które w przepisie krajowym dokonującym transpozycji tejże dyrektywy przewiduje, że pracownicy mogą skorzystać z takiego uprawnienia do odpoczynku i które w wytycznych dotyczących realizacji tych uprawnień, skierowanych do pracodawców i pracowników, stwierdza, że pracodawca jednakże nie ma obowiązku zagwarantowania, by pracownicy rzeczywiście korzystali z tego uprawnienia – nie zapewnia przestrzegania zarówno wymogów minimalnych ustanowionych w art. 3 i 5 tej dyrektywy, jak i jej zasadniczego celu. Dając do zrozumienia, że o ile pracodawcy nie mogą utrudniać korzystania z minimalnych okresów odpoczynku przez pracowników, to nie mają w ogóle obowiązku dokładania starań, aby ci ostatni faktycznie byli w stanie korzystać z tego uprawnienia, wytyczne niewątpliwie mogą pozbawić znaczenia uprawnienia przyznane pracownikom przez art. 3 i 5 tej dyrektywy i nie są zgodne z celem tej dyrektywy, która uznaje okresy minimalne odpoczynku za nieodzowne w ochronie bezpieczeństwa i zdrowia pracowników.
(por. pkt 40, 42, 44, 47 i sentencja)