Bruksela, dnia 15.4.2024

COM(2024) 172 final

2024/0093(NLE)

Wniosek

DECYZJA WYKONAWCZA RADY

w sprawie zatwierdzenia oceny Planu Ukrainy

{SWD(2024) 93 final}


2024/0093 (NLE)

Wniosek

DECYZJA WYKONAWCZA RADY

w sprawie zatwierdzenia oceny Planu Ukrainy

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/792 z dnia 29 lutego 2024 r. w sprawie ustanowienia Instrumentu na rzecz Ukrainy 1 , w szczególności jego art. 19,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)W dniu 23 czerwca 2023 r. Rada Europejska przyznała Ukrainie status kraju kandydującego. Podstawą tej decyzji było spełnienie przez Ukrainę warunków określonych w opinii Komisji z czerwca 2022 r. w sprawie wniosku Ukrainy o członkostwo. W dniu 14 grudnia 2023 r. Rada Europejska podjęła decyzję o rozpoczęciu negocjacji akcesyjnych z Ukrainą w następstwie zalecenia wydanego przez Komisję Europejską.

(2)Rosyjska wojna napastnicza miała destrukcyjny wpływ na gospodarkę Ukrainy. W 2022 r. gospodarka skurczyła się o 29,1 %, a w 2023 r. poprawiła się jedynie w niewielkim stopniu ze względu na niezdolność do wykorzystania zasobów produkcyjnych na terytoriach okupowanych albo sąsiadujących z linią frontu, przesiedlenia ludzi na dużą skalę oraz zakłócenia w przemyśle, rolnictwie i handlu. Zarówno inflacja, jak i bezrobocie znacznie wzrosły po inwazji. Ze względu na wysokie wydatki na obronę deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych osiągnął 16 % PKB w 2022 r. i 27 % w 2023 r. Po utracie dostępu do międzynarodowych rynków finansowych Ukraina nadal polega na pomocy zagranicznej. W 2023 r. 17,5 % finansowania budżetu netto opierało się na wsparciu zewnętrznym.

(3)W tym kontekście Unia ustanowiła wyjątkowy średnioterminowy jednolity instrument, który łączy dwustronne wsparcie udzielane Ukrainie przez Unię. Zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2024/792 Instrument na rzecz Ukrainy („Instrument”) ustanowiono jako specjalny instrument o całkowitej maksymalnej kwocie wsparcia unijnego w wysokości 50 000 000 000 EUR w cenach bieżących. Instrument ma się przyczynić do wypełnienia luki w finansowaniu Ukrainy i utrzymania stabilności makrofinansowej do 2027 r., aby pomóc w zaspokojeniu potrzeb Ukrainy w zakresie odbudowy, rekonstrukcji i modernizacji, przy jednoczesnym wspieraniu wysiłków reformatorskich tego kraju na jego drodze do przystąpienia do Unii.

(4)Wsparcie finansowe w ramach I filaru Instrumentu na rzecz Ukrainy wynosi do 38 270 000 000 EUR. Z tej kwoty 5 270 000 000 EUR ma formę bezzwrotnego wsparcia, a maksymalnie 33 000 000 000 EUR ma formę pożyczek, włączając w to wszelkie finansowanie, które można zapewnić jako wyjątkowe finansowanie pomostowe zgodnie z art. 25 rozporządzenia. Ze względu na wyjątkowe finansowanie pomostowe w wysokości do 6 000 000 000 EUR łączna kwota zasobów finansowych udostępnionych na potrzeby Planu Ukrainy („Plan”) wynosi maksymalnie 32 270 000 000 EUR, przy czym do 5 270 000 000 EUR w formie bezzwrotnego wsparcia finansowego, a do 27 000 000 000 EUR w formie pożyczki.

(5)Zgodnie z art. 25 rozporządzenia (UE) 2024/792 Komisja może udzielić ograniczonego, wyjątkowego wsparcia poprzez finansowanie pomostowe, w formie pożyczek, na okres do 6 miesięcy, począwszy od dnia 1 stycznia 2024 r. Wsparcie to jest udzielane, jeżeli Plan nie zostanie przyjęty do dnia 2 marca 2024 r. lub umowa ramowa nie zostanie podpisana. W dniu 14 marca 2024 r. Komisja i Ukraina podpisały protokół ustaleń w celu udzielenia Ukrainie pożyczek w wysokości do 6 000 000 000 EUR w formie pożyczek jako wyjątkowe finansowanie pomostowe, pod warunkiem spełnienia przez Ukrainę warunku wstępnego przyznania wsparcia unijnego, spełnienia pięciu warunków dotyczących polityki oraz spełnienia określonych wymogów sprawozdawczych. Aby zapewnić ciągłość realizacji programu reform w Ukrainie, tych pięć warunków dotyczących polityki znajduje również odzwierciedlenie w Planie Ukrainy.

(6)W dniu 20 marca 2024 r. Ukraina formalnie przedłożyła Plan Komisji zgodnie z art. 14, 16 i 17 rozporządzenia (UE) 2024/792. Plan obejmuje 15 rozdziałów sektorowych i 3 rozdziały horyzontalne dotyczące procesów rekonstrukcji i modernizacji na wszystkich szczeblach administracji rządowej, mechanizmów i ustaleń służących ochronie interesów finansowych Unii oraz konsultacji z zainteresowanymi stronami podczas przygotowywania Planu. Łącznie 151 mierzalnych etapów jakościowych i ilościowych jest powiązanych z finansowaniem w ramach filaru I Instrumentu, z czego 5 przypisano do wyjątkowego finansowania pomostowego, a 146 do finansowania na podstawie niniejszej decyzji. Etapy te zostały określone przez Komisję Europejską i rząd Ukrainy na podstawie potrzeb, priorytetów i zdolności Ukrainy. Oprócz środków objętych Instrumentem w Planie zaproponowano szerszy program reform i inwestycji. Pod tym względem stanowi on jeden kompleksowy plan dla rządu Ukrainy, określający priorytety reform i inwestycji dla wszystkich darczyńców w perspektywie krótko- i średnioterminowej.

(7)Zgodnie z art. 18 rozporządzenia (UE) 2024/792 Komisja oceniła zasadność, kompleksowość i stosowność Planu. Przeprowadzając tę ocenę, Komisja działała we współpracy z Ukrainą i innymi partnerami międzynarodowymi. Komisja oceniła w szczególności, czy Plan stanowi dostosowaną do potrzeb, spójną, kompleksową i odpowiednio wyważoną odpowiedź na cele Instrumentu, czy pomaga mierzyć się z odnośnymi wyzwaniami określonymi w kontekście ścieżki akcesyjnej Ukrainy i jest z nimi spójny, czy przewidziane w nim środki są spójne z zasadami ogólnymi Instrumentu, o których mowa w art. 4 rozporządzenia (UE) 2024/792, oraz czy zaspokoją potrzeby Ukrainy w zakresie odbudowy, rekonstrukcji i modernizacji. Komisja oceniła również, czy można spodziewać się, że ustalenia zaproponowane przez Ukrainę zapewnią skuteczne wdrażanie i monitorowanie oraz sprawozdawczość w odniesieniu do Planu oraz czy można spodziewać się, że skutecznie zapewnią odpowiedni poziom ochrony interesów finansowych Unii. Wreszcie Komisja oceniła, czy przeprowadzono należyte konsultacje z Radą Najwyższą Ukrainy zgodnie z krajowymi ramami prawnymi Ukrainy, czy w Planie uwzględniono, w stosownych przypadkach, wkład zainteresowanych stron oraz czy zapewnia on innym darczyńcom możliwość wspierania jego celów.

(8)W Planie zaproponowano 69 reform i 10 inwestycji, które mają zostać zrealizowane z myślą o osiągnięciu ogólnych i szczegółowych celów Instrumentu. Plan obejmuje kluczowe obszary, takie jak administracja publiczna, zarządzanie finansami publicznymi, wymiar sprawiedliwości, walka z korupcją i praniem pieniędzy, rynki finansowe, zarządzanie aktywami publicznymi, kapitał ludzki, otoczenie biznesowe, decentralizacja i polityka regionalna, energia, transport i logistyka, sektor rolno-spożywczy, zarządzanie surowcami krytycznymi, transformacja cyfrowa, transformacja ekologiczna i ochrona środowiska. Inwestycje są ujęte w sześciu rozdziałach sektorowych, a mianowicie w dziedzinie kapitału ludzkiego, otoczenia biznesowego, energii, transportu i logistyki, sektora rolno-spożywczego oraz decentralizacji i polityki regionalnej.

(9)146 mierzalnych etapów jakościowych i ilościowych określonych przez Komisję Europejską i rząd Ukrainy jako warunki otrzymania finansowania z Instrumentu rozłożono na lata 2024–2027. Profil płatności zależy od tych etapów i odzwierciedla potrzeby finansowe i makroekonomiczne Ukrainy. Biorąc pod uwagę sytuację makroekonomiczną Ukrainy i stabilność długu, finansowanie jest skoncentrowane na wstępie w pierwszym i drugim roku wdrażania. Ta koncentracja wydatków na wstępie znajduje również odzwierciedlenie w liczbie etapów, które należy przejść. Etapy przewidziane w rozdziale dotyczącym zarządzania finansami publicznymi obejmują warunki dotyczące podstawowych wymogów, takich jak utrzymanie stabilności gospodarczej i finansowej, nadzór budżetowy i zarządzanie finansami publicznymi.

(10)Etapy jakościowe i ilościowe związane z reformami i inwestycjami w ramach Planu stanowią odpowiednią odpowiedź na cele ogólne i szczegółowe Instrumentu określone w art. 3 rozporządzenia (UE) 2024/792. Każdy rozdział Planu przyczynia się w znacznym stopniu albo częściowo do realizacji co najmniej jednego z celów ogólnych i jednego z celów szczegółowych, koncentrując się na reformach i środkach wspierających konwergencję z Unią w celu wzmocnienia praworządności, demokracji oraz poszanowaniu praw człowieka i podstawowych wolności. Komisja będzie monitorować postępy we wdrażaniu Planu oraz wkład w realizację celów ogólnych i szczegółowych, w tym za pośrednictwem tabeli wyników dla Planu Ukrainy, która ma zostać ustanowiona na podstawie art. 21 rozporządzenia (UE) 2024/792.

(11)Oczekuje się, że etapy jakościowe i ilościowe zaproponowane w Planie przyczynią się do łagodzenia zmiany klimatu i przystosowania się do niej, do ochrony środowiska, w tym różnorodności biologicznej, oraz do zielonej transformacji. Etapy te są – w stopniu, w jakim jest to możliwe w kraju ogarniętym wojną – zgodne z unijnymi normami klimatycznymi i środowiskowymi i opierają się na zasadzie niepomijania nikogo, zgodnie z art. 4 rozporządzenia (UE) 2024/792. Etapy te są powiązane z polityką w zakresie środowiska i klimatu, a także z niektórymi reformami polityki sektorowej, których celem jest włączenie praktyk zrównoważonego rozwoju do głównego nurtu kluczowych sektorów. W miarę możliwości wspiera to zarówno dostosowanie Ukrainy do zasady „nie czyń poważnych szkód”, jak i wypełnienie jej zobowiązań wynikających z wielostronnych umów środowiskowych. Co najmniej 12 % wszystkich inwestycji planowanych w ramach filaru I powinno być dostosowane do celów środowiskowych i klimatycznych, biorąc pod uwagę warunki panujące w kraju ogarniętym wojną, w tym co najmniej 80 % wszystkich inwestycji w infrastrukturę transportową i co najmniej 60 % wszystkich inwestycji w infrastrukturę energetyczną. W Planie potraktowano również priorytetowo transformację cyfrową Ukrainy i wzmocnienie jej zdolności w zakresie cyberbezpieczeństwa, torując drogę do wdrożenia unijnego zestawu narzędzi bezpieczeństwa sieci 5G. W Planie uznano również istotne uwzględnienie ukraińskiej siły roboczej i kapitału ludzkiego. W związku z tym proponuje się w nim etapy reform i inwestycji mające na celu modernizację krajowych instytucji społecznych i przyczynia się on do realizacji celów społecznych, w tym do włączenia grup znajdujących się w trudnej sytuacji, takich jak weterani wojenni i osoby przesiedlone, oraz do zapewnienia najlepszego interesu dzieci. W Planie promuje się również równouprawnienie płci oraz wzmocnienie pozycji kobiet i dziewcząt oraz ich prawa.

(12)Oczekuje się, że Plan przyczyni się do propagowania praworządności. Proponowane reformy powinny zwiększyć rozliczalność, uczciwość i profesjonalizm sądownictwa, usprawnić procedury upadłościowe i egzekucyjne, zwiększyć dostęp do wymiaru sprawiedliwości oraz wzmocnić uczciwość, merytokrację i profesjonalizm prokuratury. Plan ma również na celu poprawę zdolności instytucjonalnych i ram prawnych w zakresie walki z korupcją oraz dostosowanie ukraińskich ram prawnych w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy do dorobku prawnego UE i innych globalnych standardów.

(13)W Planie uznano potrzebę ustanowienia kompleksowego systemu koordynacji, aby zapewnić skuteczne procesy rekonstrukcji i modernizacji na wszystkich szczeblach sprawowania rządów, a także istotną rolę władz szczebla niższego niż krajowy, w szczególności samorządów lokalnych. W tym względzie środki przewidziane w Planie zasadniczo odzwierciedlają potrzeby regionów i gmin Ukrainy w zakresie odbudowy, rekonstrukcji i modernizacji. W jednym z horyzontalnych rozdziałów Planu określono role i obowiązki instytucji i agencji państwowych, podstawowe dokumenty dotyczące planowania strategicznego oraz podstawowe zasady procesu rekonstrukcji i modernizacji Ukrainy na szczeblu krajowym i niższym niż krajowy. W Planie zaproponowano etapy, które powinny przyspieszyć reformę decentralizacji w całej Ukrainie i wzmocnić rozwój polityki regionalnej, z uwzględnieniem uprawnień, zadań i obowiązków przypisanych różnym szczeblom sprawowania rządów. Należy wprowadzić mechanizm angażowania władz szczebla niższego niż krajowy w podejmowanie decyzji dotyczących wykorzystania wsparcia w procesie odbudowy na szczeblu lokalnym, wraz z metodyką śledzenia powiązanych wydatków. Ekwiwalent co najmniej 20 % bezzwrotnego wsparcia finansowego w ramach filaru I należy przydzielić na potrzeby władz Ukrainy szczebla niższego niż krajowy, w szczególności samorządów lokalnych, w zakresie odbudowy, rekonstrukcji i modernizacji, do końca 2027 r.

(14)Plan stanowi integralną część wysiłków Ukrainy na rzecz utrzymania stabilności finansowej i zapewnienia podstawowego funkcjonowania państwa, w tym dalszego świadczenia podstawowych usług publicznych. Jest to również główne narzędzie służące nakreśleniu kluczowego programu reform i inwestycji rządu na okres czterech lat oraz mobilizowaniu stabilnego i przewidywalnego finansowania z Unii. Etapy określone w Planie stanowią wyważoną i dobrze ukierunkowaną odpowiedź na potrzeby Ukrainy, zwiększając potencjał wzrostu kraju w perspektywie średnio- i długoterminowej oraz wspierając konwergencję z unijnymi normami gospodarczymi, społecznymi i środowiskowymi. Zgodnie z wewnętrznymi symulacjami Komisji, jeżeli wszystkie proponowane reformy i inwestycje zostaną w pełni zrealizowane, Plan może zwiększyć PKB Ukrainy o około 6,2 % do końca 2027 r. i o około 14,2 % do 2040 r. w porównaniu ze scenariuszem zakładającym brak Planu Ukrainy i z wyłączeniem efektów drugiej rundy, które również powinny być znaczne.

(15)Oczekuje się, że Instrument przyczyni się do zapewnienia stabilności budżetowej Ukrainy. W wewnętrznych symulacjach służb Komisji przewiduje się, że zadłużenie będzie niższe o około 10 punktów procentowych PKB w porównaniu ze scenariuszem alternatywnym nieprzewidującym Instrumentu. Reformy nakreślone w Planie Ukrainy mają na celu zwiększenie inwestycji, zwiększenie całkowitej wydajności i odporności gospodarczej, a ostatecznie pobudzenie wzrostu gospodarczego, co zapewni gospodarce solidniejsze podstawy. Wraz z wysoce preferencyjnymi warunkami finansowania, które obniżyłyby płatności z tytułu odsetek i koszty obsługi zadłużenia, pomoże to wspierać stabilność fiskalną i zdolność obsługi długu publicznego.

(16)Plan ma na celu wzmocnienie wysiłków Ukrainy na drodze do rozszerzenia. Reformy i inwestycje zaproponowane w ramach Planu przyczyniają się do realizacji zaleceń zawartych w opinii Komisji i jej sprawozdaniu analitycznym oraz w sprawozdaniu na temat rozszerzenia UE z 2023 r., uzupełniają je, a w niektórych obszarach pokrywają się z tymi zaleceniami 2 . Większość jakościowych i ilościowych etapów Planu cechuje szeroka lub częściowa komplementarność z zaleceniami zawartymi w sprawozdaniu na temat rozszerzenia UE. Wiele środków przewidzianych w Planie ma na celu zbliżenie Ukrainy do standardów i najlepszych praktyk UE poprzez dalsze dostosowanie do dorobku prawnego UE w kluczowych obszarach wskazanych w Planie. Takie dostosowanie przyczyniłoby się również do stworzenia warunków niezbędnych do integracji Ukrainy z jednolitym rynkiem. Dlatego Plan jest spójny z celami układu o stowarzyszeniu UE–Ukraina obejmującymi pogłębioną i kompleksową strefę wolnego handlu oraz wzmacnia te cele. Ponadto skoncentrowanie się w Planie na wzroście gospodarczym stanowi wkład w proces przystąpienia do UE jako sposób przyspieszenia konwergencji gospodarczej z UE. Po osiągnięciu etapów jakościowych i ilościowych Planu konieczne będzie podjęcie konkretnych działań wdrożeniowych, które zostaną należycie uwzględnione w ramach procesu akcesyjnego. 

(17)Przygotowanie Planu odbyło się po kompleksowym procesie konsultacji prowadzonym przez rząd Ukrainy zgodnie z wymogami rozporządzenia. Proces ten obejmował konsultacje zarówno w samej Ukrainie, jak i ze społecznością międzynarodową za pośrednictwem wielostronnej platformy koordynacji darczyńców. W Ukrainie rząd należycie skonsultował się z centralnymi organami władzy wykonawczej, odpowiednimi zainteresowanymi stronami, władzami szczebla niższego niż krajowy, społeczeństwem obywatelskim oraz Radą Najwyższą Ukrainy i jej komisjami parlamentarnymi. Przez cały okres trwania tego procesu odbywało się to w drodze regularnych konsultacji w różnych formach, w tym w formie prezentacji, warsztatów, kwestionariuszy pisemnych i specjalnych dyskusji. Przez cały okres realizacji Planu rząd Ukrainy będzie prowadził coroczne konsultacje na temat postępów oraz związanych z nim etapów jakościowych i ilościowych z Radą Najwyższą Ukrainy oraz, w razie potrzeby, z innymi odpowiednimi zainteresowanymi stronami. 

(18)Plan zawiera odpowiednie ustalenia dotyczące jego wdrażania, monitorowania i sprawozdawczości w zakresie Planu Ukrainy, aby zapewnić odpowiedni poziom ochrony interesów finansowych Unii. Ukraina powołała krajowego koordynatora w ramach Ministerstwa Gospodarki w celu zapewnienia ogólnej koordynacji, realizacji i monitorowania Planu. Ministerstwo Finansów ponosi odpowiedzialność za kontrolę wdrażania Planu i realizacji etapów. Organy odpowiedzialne za realizację etapów jakościowych i ilościowych będą współpracować z koordynatorem krajowym w celu zapewnienia ich terminowego wdrożenia. W Planie określono środki mające na celu zapobieganie nieprawidłowościom, nadużyciom finansowym, wszelkim formom korupcji, w tym korupcji na wysokim szczeblu oraz wszelkim innym nielegalnym działaniom naruszającym interesy finansowe Unii i konfliktom interesów, oraz wykrywanie i eliminowanie tych zjawisk. Określono w nim również środki mające na celu prowadzenie postępowań przygotowawczych oraz wnoszenie i popieranie oskarżeń w sprawie przestępstw mających wpływ na środki finansowe udostępnione w ramach Instrumentu, a jednocześnie przewidziano mechanizm umożliwiający współpracę sądową z właściwymi organami Unii i jej państw członkowskich. Ponadto przedstawiono w nim ustalenia mające na celu uniknięcie podwójnego finansowania pochodzącego z Instrumentu i innych programów unijnych lub od darczyńców. Ukraina powinna również zapewnić odpowiedni poziom informacji i widoczność realizacji Planu.

(19)Ukraina powinna zapewnić, aby na wniosek Komisja miała pełny dostęp do odpowiednich danych bazowych, które wspierają należyte uzasadnienie wniosków o płatność, zarówno do celów oceny wniosków o płatność, jak i do celów audytu i kontroli.

(20)Przez cały okres wdrażania Planu Ukraina powinna zapewnić pełną zgodność z postanowieniami umowy ramowej zawartej z Komisją, zgodnie z art. 9 rozporządzenia (UE) 2024/792.

(21)Zgodnie z art. 7 rozporządzenia (UE) 2024/792 państwa członkowskie, państwa trzecie, organizacje międzynarodowe, międzynarodowe instytucje finansowe lub inne źródła mogą wnosić dodatkowe wkłady finansowe na rzecz Instrumentu, w tym Planu. W Planie nie określono wkładów finansowych innych darczyńców na rzecz jego realizacji, ale opisano, w jaki sposób zapewnia on koordynację ze wspólnotą międzynarodową i dostosowanie do podejmowanych przez nią działań, w tym w odniesieniu do programu reform Ukrainy oraz potrzeb inwestycyjnych Ukrainy w celu zapewnienia jej odbudowy, rekonstrukcji i modernizacji. W tym celu podczas przygotowywania Planu prowadzono regularne konsultacje z grupą G-7 i partnerami z międzynarodowych instytucji finansowych za pośrednictwem wielostronnej platformy koordynacji darczyńców i powiązanych grup ekspertów, a także z państwami członkowskimi. Rząd Ukrainy będzie nadal prowadzić konsultacje i zapewniać odpowiednią koordynację z partnerami międzynarodowymi przez cały okres realizacji Planu, aby zagwarantować, że będą oni w stanie wspierać jego cele.

(22)Zgodnie z art. 5 rozporządzenia (UE) 2024/792 wsparcie finansowe w ramach Planu ma być udostępniane z zastrzeżeniem spełnienia warunku wstępnego, jakim jest dalsze podtrzymywanie i przestrzeganie przez Ukrainę skutecznych mechanizmów demokratycznych, m.in. wielopartyjnego systemu parlamentarnego i praworządności, gwarantowanie poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości, a także zadowalające spełnienie warunków określonych w Planie. W tym kontekście kluczowe elementy Planu to wzmocnienie praworządności, w tym niezawisłości sądownictwa, walka z korupcją, w szczególności korupcją na wysokim szczeblu, zwalczanie prania pieniędzy oraz wzmocnienie reformy administracji publicznej. Z oceny Komisji wynika, że w chwili przedstawienia do zatwierdzenia oceny Planu Ukraina spełnia warunek wstępny udzielenia wsparcia w ramach Instrumentu.

(23)Zasoby finansowe udostępnione na potrzeby Planu zostaną przekazane w formie płatności zaliczkowych i 15 kwartalnych transz rozłożonych w latach 2024–2027 po zadowalającym zrealizowaniu przez Ukrainę odpowiednich etapów jakościowych i ilościowych określonych w związku z realizacją Planu Ukrainy. Kwota każdej transzy zasadniczo odzwierciedla liczbę etapów jakościowych i ilościowych, biorąc również pod uwagę sytuację makroekonomiczną Ukrainy i zdolność obsługi zadłużenia w perspektywie krótkoterminowej.

(24)Termin zakończenia realizacji wszystkich etapów jakościowych i ilościowych upływa dnia 31 grudnia 2027 r. Ostatnia rata może zostać wypłacona w pierwszym kwartale 2028 r., odzwierciedlając zakończenie etapów jakościowych i ilościowych w ostatnim kwartale 2027 r. 

(25)Wsparcie udzielane w formie pożyczki, ma być finansowane z pożyczek zaciąganych przez Komisję w imieniu Unii na podstawie art. 22 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2024/792.

(26)W Planie Ukraina zwróciła się o płatność zaliczkową w wysokości 7 % wsparcia w formie pożyczki, co odpowiada kwocie 1 890 000 000 EUR. Kwota ta powinna zostać udostępniona pod warunkiem wejścia w życie umowy ramowej („umowa ramowa”), która ma zostać zawarta między Unią a Ukrainą na podstawie art. 9 rozporządzenia (UE) 2024/792, oraz umowy pożyczki („umowa pożyczki”), która ma zostać zawarta między Unią a Ukrainą na podstawie art. 22 rozporządzenia (UE) 2024/792, oraz zgodnie z tymi umowami. Płatności zaliczkowe powinno się rozliczać, odliczając je proporcjonalnie od wypłacanych transz.

(27)Po pozytywnej ocenie Planu przez Komisję, zgodnie z art. 19 rozporządzenia (UE) 2024/792, w niniejszej decyzji określono etapy jakościowe i ilościowe niezbędne do wdrożenia Planu oraz kwotę, która ma zostać udostępniona przez Unię w formie bezzwrotnego wsparcia finansowego i wsparcia w formie pożyczki,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1
Zatwierdzenie oceny Planu Ukrainy

Zatwierdza się ocenę Planu Ukrainy na podstawie kryteriów przewidzianych w art. 18 rozporządzenia (UE) 2024/792. Reformy i projekty inwestycyjne opisane w Planie Ukrainy, ustalenia i harmonogram monitorowania i wdrażania Planu Ukrainy, w tym etapów jakościowych i ilościowych, oraz ustalenia dotyczące zapewnienia Komisji pełnego dostępu do dokumentów i danych bazowych określono w załączniku do niniejszej decyzji.

Artykuł 2
Wkład finansowy

1.Unia udostępnia Ukrainie wkład finansowy w formie bezzwrotnego wsparcia w wysokości 5 270 000 000 EUR.

2.Wkład finansowy Unii jest udostępniany Ukrainie przez Komisję w transzach zgodnie z załącznikiem do niniejszej decyzji.

3.Uruchomienie transz zgodnie z umową ramową i umową w sprawie finansowania, które mają zostać zawarte między Unią a Ukrainą na podstawie odpowiednio art. 9 i 10 rozporządzenia (UE) 2024/792, jest uzależnione od dostępności środków budżetowych i od decyzji Rady podjętej, po pozytywnej ocenie Komisji, zgodnie z art. 26 rozporządzenia (UE) 2024/792, stwierdzającej, że Ukraina w zadowalający sposób zrealizowała odpowiednie etapy jakościowe i ilościowe określone w odniesieniu do realizacji Planu Ukrainy. Aby kwalifikować się do płatności, Ukraina musi ukończyć etapy ilościowe i jakościowe nie później niż do dnia 31 grudnia 2027 r.

Artykuł 3
Wsparcie w formie pożyczki

1.Unia udziela Ukrainie pożyczki w maksymalnej wysokości 27 000 000 000 EUR.

2.Wsparcie w formie pożyczki, o którym mowa w ust. 1, jest udostępniane Ukrainie przez Komisję w transzach zgodnie z załącznikiem do niniejszej decyzji. Kwotę 1 890 000 000 EUR udostępnia się jako płatność zaliczkową w wysokości 7 % wsparcia w formie pożyczki udzielonego zgodnie z art. 24 rozporządzenia (UE) 2024/792. Płatności zaliczkowe i transze mogą być wypłacane przez Komisję w jednej racie albo w kilku ratach. Wielkość rat zależy od dostępności środków finansowych.

3.Płatność zaliczkowa, o której mowa w ust. 2, jest uruchamiana z zastrzeżeniem wejścia w życie umowy ramowej i umowy pożyczki, o której mowa w art. 22 rozporządzenia (UE) 2024/792, które mają zostać zawarte między Unią a Ukrainą, i zgodnie z tymi umowami. Płatności zaliczkowe rozlicza się, odliczając je proporcjonalnie od wypłacanych transz.

4.Uruchomienie transz zgodnie z umową ramową i umową pożyczki jest uzależnione od dostępności finansowania i od decyzji Rady podjętej, po pozytywnej ocenie Komisji, zgodnie z art. 26 rozporządzenia (UE) 2024/792, stwierdzającej, że Ukraina w zadowalający sposób zrealizowała odpowiednie etapy jakościowe i ilościowe określone w odniesieniu do realizacji Planu Ukrainy. Aby kwalifikować się do płatności, Ukraina musi ukończyć etapy ilościowe i jakościowe nie później niż do dnia 31 grudnia 2027 r.

Artykuł 4
Adresat

Niniejsza decyzja skierowana jest do Ukrainy.

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

   W imieniu Rady

   Przewodniczący

(1)    Dz.U. L, 2024/792, 29.2.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2024/792/oj.
(2)    Komisja Europejska, DG ds. Polityki Sąsiedztwa i Negocjacji w sprawie Rozszerzenia, pakiet rozszerzeniowy UE – Ukraina, 2023, COM(2022) 407 final i SWD(2023) 30 final.

Bruksela, dnia 15.4.2024

COM(2024) 172 final

ZAŁĄCZNIK

do

wniosku dotyczącego

DECYZJI WYKONAWCZEJ RADY



w sprawie zatwierdzenia oceny Planu Ukrainy









{SWD(2024) 93 final}


ZAŁĄCZNIK

WSPARCIE FINANSOWE W RAMACH PLANU UKRAINY

Raty, o których mowa w art. 19 ust. 2 lit. c) rozporządzenia (UE) 2024/792, organizuje się w następujący sposób, z uwzględnieniem również rocznych orientacyjnych maksymalnych kwot przewidzianych w rozporządzeniu:

Pierwsza rata (II kw. 2024 r.)

Kwota łącznie: 4 365 691 244 EUR

Bezzwrotne wsparcie: 1 500 000 000 EUR

Pożyczki: 2 865 691 244 EUR

Całkowita liczba etapów: 9

Numer porządkowy

Reforma/Inwestycja

Nazwa etapu

2.2

C2.R1 Poprawa zarządzania dochodami

Przyjęcie strategicznego planu cyfryzacji państwowej administracji celnej

2.3

C2.R2 Poprawa zarządzania finansami publicznymi

Zatwierdzenie deklaracji budżetowej na lata 2025–2027

2.7

C2.R4 Poprawa zarządzania inwestycjami publicznymi

Przyjęcie planu działania na rzecz realizacji harmonogramu reformy zarządzania inwestycjami publicznymi

4.2

C4.R1 Rozwój zdolności instytucjonalnych infrastruktury antykorupcyjnej

Mianowanie nowego szefa Krajowej Agencji ds. Zapobiegania Korupcji

6.2

C6.R2 Poprawa zarządzania przedsiębiorstwami państwowymi

Wejście w życie przepisów dotyczących ładu korporacyjnego w przedsiębiorstwach państwowych

8.3

C8.R2 Reforma Biura Bezpieczeństwa Gospodarczego Ukrainy

Wejście w życie ustawy o zmianie podstawy prawnej Biura Bezpieczeństwa Gospodarczego Ukrainy.

10.1

C10.R1 Zintegrowany krajowy plan w dziedzinie energii i klimatu

Przyjęcie zintegrowanego krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu

10.15

C10.R7 Poprawa efektywności energetycznej budynków publicznych i usprawnienie postępowań o udzielanie zamówień publicznych

Przyjęcie strategii termomodernizacji budynków do 2050 r. oraz planu działania

12.8

C12.R6 Rozminowywanie obszarów lądowych i wodnych

Przyjęcie dokumentu strategicznego w sprawie działań przeciwminowych na okres do 2033 r.

Druga rata (III kw. 2024 r.)

Kwota łącznie: 4 248 847 926 EUR

Bezzwrotne wsparcie: 1 500 000 000 EUR

Pożyczki: 2 748 847 926 EUR

Całkowita liczba etapów: 9

Numer porządkowy

Reforma/Inwestycja

Nazwa etapu

4.1

C4.R1 Rozwój zdolności instytucjonalnych infrastruktury antykorupcyjnej

Zwiększenie liczby pracowników Wyspecjalizowanej Prokuratury Antykorupcyjnej

4.4

C4.R2 Poprawa ram prawnych na rzecz skuteczniejszej walki z korupcją

Wejście w życie znowelizowanego kodeksu karnego i kodeksu postępowania karnego

4.6

C4.R2 Poprawa ram prawnych na rzecz skuteczniejszej walki z korupcją

Przyjęcie planu działania na rzecz realizacji strategii odzyskiwania mienia na lata 2023–2025

7.6

C7.R6 Poprawa funkcjonowania rynku pracy

Przyjęcie strategii na rzecz wzrostu demograficznego na okres do 2040 r.

8.1

C8.R1 Poprawa otoczenia regulacyjnego

Przyjęcie planu działania na rzecz deregulacji

9.5

C9.R3 Opracowanie i realizacja polityki regionalnej

Przyjęcie uchwał w sprawie zmiany państwowej strategii rozwoju regionalnego na lata 2021–2027

10.8

C10.R3 Reforma rynku energii elektrycznej

Wejście w życie prawa wtórnego dotyczącego rozporządzenia w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii (REMIT)

15.1

C15. R1 Zapobieganie zanieczyszczeniom przemysłowym, ich ograniczanie i kontrola

Wejście w życie prawodawstwa dotyczącego zapobiegania zanieczyszczeniom przemysłowym, ich ograniczania i kontroli, przy częściowym stosowaniu przepisów

15.10

C15.R6 Ocena oddziaływania na środowisko (OOŚ) i strategiczna ocena oddziaływania na środowisko

Opracowanie dokumentu koncepcyjnego określającego zakres odstępstw od zasad oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ) i strategicznej oceny oddziaływania na środowisko

Trzecia rata (IV kw. 2024 r.)

Kwota łącznie: 3 717 741 935 EUR

Bezzwrotne wsparcie: 400 000 000 EUR

Pożyczki: 3 317 741 935 EUR

Całkowita liczba etapów: 13

Numer porządkowy

Reforma/Inwestycja

Nazwa etapu

2.1

C2.R1 Poprawa zarządzania dochodami

Przyjęcie strategicznego planu cyfryzacji państwowej administracji podatkowej

3.6

C3.R2 Reformy dotyczące niewypłacalności i wykonywania orzeczeń sądowych

Wejście w życie przepisów dotyczących udoskonalenia zasad postępowania w przypadku stwierdzenia niewypłacalności

6.1

C6.R1 Przyjęcie polityki dotyczącej własności państwa

Przyjęcie polityki dotyczącej własności państwa i kategoryzacji przedsiębiorstw państwowych

7.5

C7.R5 Poprawa infrastruktury społecznej i deinstytucjonalizacja

Przyjęcie na lata 2024–2028 strategii na rzecz reformy zakładów psychoneurologii, innych zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz deinstytucjonalizacji opieki nad osobami z niepełnosprawnościami i osobami starszymi oraz strategii na rzecz zapewnienia prawa każdego dziecka w Ukrainie do wzrastania w środowisku rodzinnym

8.7

C8.R5 Harmonizacja prawodawstwa i norm z prawodawstwem i normami UE

Przyjęcie uchwały w sprawie wznowienia środków nadzoru rynku i kontroli produktów niespożywczych, w tym inspekcji bezpieczeństwa produktów

9.6

C9.R3 Opracowanie i realizacja polityki regionalnej

Przyjęcie uchwały w sprawie rozwoju urbanistyki na szczeblu lokalnym

10.2

C10.R2 Udoskonalone ramy regulacyjne na rzecz zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych i zapewnienia stabilnego funkcjonowania systemu energetycznego

Wprowadzenie ram opartych na zasadach rynkowych w przypadku energii ze źródeł odnawialnych

10.10

C10.R5 Zapewnienie niezależności Krajowej Komisji Regulacyjnej ds. Energii i Usług Użyteczności Publicznej

Wejście w życie przepisów zapewniających niezależność Krajowej Komisji Regulacyjnej ds. Energii i Usług Użyteczności Publicznej

11.1

C11.R1 Kompleksowe planowanie w odniesieniu do sektora transportu

Przyjęcie zmienionej krajowej strategii transportowej Ukrainy do 2030 r.

11.2

C11.R2 Rozwój potencjału ukraińskiej logistyki eksportowej

Przyjęcie strategii rozwoju i rozbudowy infrastruktury granicznej z państwami członkowskimi UE i Republiką Mołdawii do 2030 r.

12.1

C12.R1 Dostosowanie ram instytucjonalnych dotyczących rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich do polityki UE

Przyjęcie strategii na rzecz rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich do 2030 r.

12.5

C12.R4 Udoskonalenie oficjalnego publicznego elektronicznego rejestru gospodarstw rolnych

Wejście w życie przepisów w sprawie państwowego rejestru rolnego

13.1

C13.R1 Wzmocnienie planowania strategicznego i zapewnienie optymalnych ram dla inwestorów strategicznych

Wejście w życie przepisów dotyczących zmiany krajowego programu rozwoju surowców mineralnych Ukrainy do 2030 r.

Czwarta rata (I kw. 2025 r.)

Kwota łącznie: 4 779 953 917 EUR

Bezzwrotne wsparcie: 500 000 000 EUR

Pożyczki: 4 279 953 917 EUR

Całkowita liczba etapów: 16

Numer porządkowy

Reforma/Inwestycja

Nazwa etapu

1.1

C1.R1 Reforma wynagrodzeń w służbie cywilnej

Wejście w życie zmian legislacyjnych dotyczących reformy wynagrodzeń w służbie cywilnej

4.3

C4. R1 Rozwój zdolności instytucjonalnych infrastruktury antykorupcyjnej

Zwiększenie liczby pracowników Najwyższego Sądu Antykorupcyjnego Ukrainy

4.7

C4.R2 Poprawa ram prawnych na rzecz skuteczniejszej walki z korupcją

Wejście w życie ustawy reformującej Agencję ds. Odzyskiwania Mienia i Zarządzania Mieniem

6.6

C6.R3 Rozdzielenie rachunkowości między działalnością w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej a działalnością niemieszczącą się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej w przedsiębiorstwach państwowych

Przyjęcie harmonogramu rozdziału działalności w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej od działalności niemieszczącej się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej

7.2

C7.R2 Poprawa edukacji przedszkolnej

Wejście w życie przepisów dotyczących edukacji przedszkolnej

7.11

C7.R9 Poprawa rozwoju kultury

Przyjęcie strategii rozwoju kultury ukraińskiej

9.1

C9.R1 Wspieranie decentralizacji

Wejście w życie przepisów dotyczących reformy organizacji terytorialnej władz wykonawczych w Ukrainie z odroczeniem daty rozpoczęcia stosowania tych przepisów

9.4

C9.R2 Zwiększenie zaangażowania obywateli w proces decyzyjny na szczeblu lokalnym

Wejście w życie przepisów dotyczących konsultacji społecznych w sprawie polityki publicznej z odroczeniem daty rozpoczęcia stosowania tych przepisów

12.3

C12.R2 Zapewnienie funkcjonowania rynku gruntów

Utworzenie zautomatyzowanego systemu publicznego monitorowania stosunków ziemskich

12.7

C12.R5 Długoterminowy rozwój systemu nawadniania w celu zwiększenia odporności sektora na zmianę klimatu

Przyjęcie długoterminowego planu dotyczącego systemu nawadniania

13.5

C13.R2 Udoskonalone procedury administracyjne

Utworzenie zmodernizowanego e-gabinetu dla użytkowników podziemnych zasobów naturalnych

14.1

C14.R1 Bezpieczna i wydajna infrastruktura cyfrowa

Przyjęcie zmienionego planu przydziału i wykorzystania widma radiowego w Ukrainie

14.2

C14.R1 Bezpieczna i wydajna infrastruktura cyfrowa

Wejście w życie przepisów dotyczących wzmocnienia zdolności państwowych zasobów informacyjnych i krytycznej infrastruktury informatycznej w zakresie cyberbezpieczeństwa

14.3

C14.R2 Cyfryzacja usług publicznych

Przyjęcie planu działania na rzecz cyfryzacji usług publicznych do 2026 r.

15.2

C15.R2 Polityka klimatyczna

Wejście w życie przepisów w sprawie państwowej polityki klimatycznej

15.5

C15.R3 Mechanizmy rynkowe wprowadzania opłat emisyjnych

Przyjęcie planu działania na rzecz ustanowienia krajowego systemu handlu emisjami gazów cieplarnianych

Piąta rata (II kw. 2025 r.)

Kwota łącznie: 2 124 423 963 EUR

Bezzwrotne wsparcie: 300 000 000 EUR

Pożyczki: 1 824 423 963 EUR

Całkowita liczba etapów: 11

Numer porządkowy

Reforma/Inwestycja

Nazwa etapu

3.5

C3.R1 Zwiększenie odpowiedzialności, uczciwości i profesjonalizmu sądownictwa

Wejście w życie przepisów zmieniających oświadczenia o uczciwości sędziów i proces ich weryfikacji

3.8

C3.R2 Reformy dotyczące niewypłacalności i wykonywania orzeczeń sądowych

Wejście w życie ustawy o wykonywaniu orzeczeń sądowych dotyczących zobowiązań pieniężnych i niepieniężnych oraz dalsza cyfryzacja postępowania egzekucyjnego.

5.4

C5.R3 Udoskonalona restrukturyzacja i uporządkowana likwidacja pożyczek zagrożonych

Przyjęcie strategii restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji pożyczek zagrożonych

7.1

C7.R1 Poprawa kształcenia zawodowego

Wejście w życie przepisów dotyczących kształcenia zawodowego

7.10

C7.R8 Poprawa zabezpieczenia społecznego

Przyjęcie uchwały w sprawie udzielania zamówień publicznych na usługi społeczne

8.4

C8.R3 Dostęp do finansowania i rynków

Przyjęcie strategii na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oraz planu działania w celu jej wdrożenia

9.2

C9.R1 Wspieranie decentralizacji

Zatwierdzenie i opublikowanie na stronie internetowej Ministerstwa ds. Społeczności, Terytoriów i Rozwoju Infrastruktury Ukrainy badania dotyczącego środków niezbędnych do przyznania gminom osobowości prawnej

10.4

C10.R2 Udoskonalone ramy regulacyjne na rzecz zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych i zapewnienia stabilnego funkcjonowania systemu energetycznego

Przyjęcie harmonogramu dotyczącego procesu rozdzielenia narzutu z tytułu odnawialnych źródeł energii od taryfy przesyłowej

13.3

C13.R2 Udoskonalone procedury administracyjne

Publikacja wykazu projektów inwestycyjnych dotyczących wydobycia surowców krytycznych

13.4

C13. R2 Udoskonalone procedury administracyjne

Uruchomienie międzynarodowych przetargów w ramach umowy o współdzieleniu produktów (ang. PSA – Product Sharing Agreement) i zapewnienie przejrzystości tych przetargów

15.6

C15.R3 Mechanizmy rynkowe wprowadzania opłat emisyjnych

Wznowienie systemu obowiązkowego monitorowania, raportowania i weryfikacji (MRW)

Szósta rata (III kw. 2025 r.)

Kwota łącznie: 2 655 529 954 EUR

Bezzwrotne wsparcie: 300 000 000 EUR

Pożyczki: 2 355 529 954 EUR

Całkowita liczba etapów: 12

Numer porządkowy

Reforma/Inwestycja

Nazwa etapu

1.2

C1.R2 Procedury naboru i selekcji do służby cywilnej w oparciu o kryteria merytoryczne

Wejście w życie zmian legislacyjnych mających na celu usprawnienie procedury podejmowania zatrudnienia w służbie cywilnej, uzyskania statusu urzędnika służby cywilnej i zakończenia zatrudnienia w służbie cywilnej

2.8

C2.R4 Poprawa zarządzania inwestycjami publicznymi

Opracowanie i wdrożenie cyfrowego narzędzia zarządzania na potrzeby odbudowy Ukrainy

3.1

C3.R1 Zwiększenie odpowiedzialności, uczciwości i profesjonalizmu sądownictwa

Obsadzenie co najmniej 20 % wolnych stanowisk sędziowskich

3.2

C3.R1 Zwiększenie odpowiedzialności, uczciwości i profesjonalizmu sądownictwa

Ustanowienie nowego sądu do rozpoznawania spraw administracyjnych

6.7

C6.R3 Rozdzielenie rachunkowości między działalnością w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej a działalnością niemieszczącą się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej w ramach zobowiązania z tytułu świadczenia usług publicznych

Ocena oraz, w razie potrzeby, zmiana i wejście w życie przepisów dotyczących rozdzielenia działalności w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej od działalności niemieszczącej się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej

6.9

C6.R4 Udoskonalone ramy kontroli pomocy państwa

Wejście w życie zaktualizowanych przepisów dotyczących pomocy państwa i pełne przywrócenie stosowania kontroli pomocy państwa

8.2

C8.R1 Poprawa otoczenia regulacyjnego

Wejście w życie przepisów zgodnie z planem działania na rzecz deregulacji w konkretnych sektorach

8.8

C8.R5 Harmonizacja prawodawstwa i norm z prawodawstwem i normami UE

Przyjęcie norm zharmonizowanych dla trzech grup produktów przemysłowych

10.14

C10.R6 Poprawa efektywności systemów ciepłowniczych

Wejście w życie przepisów wspierających rozwój wydajnego i bardziej zrównoważonego systemu ciepłowniczego

12.4

C12.R3 Poprawa instytucjonalnej i administracyjnej struktury zarządzania programami inwestycyjnymi

Wejście w życie przepisów dotyczących wsparcia publicznego dla rolnictwa Ukrainy

13.2

C13.R1 Wzmocnienie planowania strategicznego i zapewnienie optymalnych ram dla inwestorów strategicznych

Publikacja sprawozdania w sprawie weryfikacji rezerw surowców krytycznych Ukrainy

15.4

C.15.R2 Polityka klimatyczna

Przyjęcie drugiego ustalonego na poziomie krajowym wkładu Ukrainy do porozumienia paryskiego

Siódma rata (IV kw. 2025 r.)

Kwota łącznie: 2 921 082 949 EUR

Bezzwrotne wsparcie: 150 000 000 EUR

Pożyczki: 2 771 082 949 EUR

Całkowita liczba etapów: 17

Numer porządkowy

Reforma/Inwestycja

Nazwa etapu

2.6

C2.R3 Poprawa zarządzania długiem publicznym

Przyjęcie średnioterminowej strategii zarządzania długiem państwowym

2.9

C2.R5 Poprawa system audytu i kontroli finansowej

Przyjęcie zmian w odpowiednich przepisach dotyczących kontroli finansowej ze strony państwa

3.3

C3.R1 Zwiększenie odpowiedzialności, uczciwości i profesjonalizmu sądownictwa

Zakończenie 20 % dawnych spraw dyscyplinarnych (wydanie w tych sprawach orzeczeń) nierozstrzygniętych do końca 2023 r.

3.4

C3.R2 Zwiększenie odpowiedzialności, uczciwości i profesjonalizmu sądownictwa

Zakończenie oceny kwalifikacji (weryfikacja) w odniesieniu do 50 % sędziów, którzy nadal podlegali takiej ocenie zgodnie ze stanem na dzień 30 września 2016 r.

3.9

C3.R2 Reformy dotyczące niewypłacalności i wykonywania orzeczeń sądowych

Uruchomienie systemu gromadzenia danych w sprawie wykonywania orzeczeń sądowych

4.8

C4.R3 Środki przeciwdziałania praniu pieniędzy

Przeprowadzenie kolejnej krajowej oceny ryzyka

5.6

C5.R4 Zwiększenie możliwości organu nadzoru finansowego

Wejście w życie ustawy o poprawie regulacji przez państwo rynków kapitałowych i zorganizowanych rynków towarowych

7.4

C7.R4 Przejście ze służby wojskowej do rezerwy/w stan spoczynku

Wejście w życie przepisów dotyczących systemu zmian w celu wdrożenia systemu przeniesienia ze służby wojskowej do rezerwy/w stan spoczynku

7.8

C7.R7 Zapewnienie dostępu do mieszkań osobom potrzebującym

Wejście w życie przepisów w sprawie podstawowych zasad polityki mieszkaniowej

10.5

C10.R3 Reforma rynku energii elektrycznej

Przyjęcie ustawy o transpozycji pakietu dotyczącego integracji energii elektrycznej

10.7

C10.R3 Reforma rynku energii elektrycznej

Wyznaczenie nowego operatora rynku energii elektrycznej

10.11

C10.R5 Zapewnienie niezależności Krajowej Komisji Regulacyjnej ds. Energii i Usług Użyteczności Publicznej

Wejście w życie zmian przepisów ukraińskiej ustawy w sprawie Krajowej Komisji Regulacyjnej ds. Energii i Usług Użyteczności Publicznej

10.12

C10.R6 Poprawa efektywności systemów ciepłowniczych

Anulowanie moratorium na podwyżki taryf ciepła i ciepłej wody

10.13

C10.R6 Poprawa efektywności systemów ciepłowniczych

Przyjęcie przez państwo ukierunkowanego programu gospodarczego na rzecz modernizacji energetycznej przedsiębiorstw wytwarzających ciepło na okres do 2030 r.

11.3

C11.R3 Liberalizacja sektora transportu kolejowego

Wejście w życie ustawy o transporcie kolejowym z częściowym stosowaniem przepisów

13.6

C13.R3 Stosowanie nowoczesnych technologii wydobywczych i integracja Ukrainy z nowoczesnymi łańcuchami wartości przetwarzania

Publikacja badania na temat przepisów dotyczących sprawozdawczości w odniesieniu do środowiska, społeczeństwa i ładu korporacyjnego

15.3

C15.R2 Polityka klimatyczna

Przyjęcie uchwały w sprawie rady naukowej i eksperckiej ds. zmiany klimatu i ochrony warstwy ozonowej

Ósma rata (I kw. 2026 r.)

Kwota łącznie: 1 858 870 968 EUR

Bezzwrotne wsparcie: 125 000 000 EUR

Pożyczki: 1 733 870 968 EUR

Całkowita liczba etapów: 12

Numer porządkowy

Reforma/Inwestycja

Nazwa etapu

1.4

C1.R3 Cyfryzacja służby cywilnej i zarządzania zasobami ludzkimi

Odbudowa i modernizacja ujednoliconego portalu wolnych stanowisk w służbie cywilnej

1.5

C1.R3 Cyfryzacja służby cywilnej i zarządzania zasobami ludzkimi

Uruchomienie systemu informacji dotyczącego zarządzania zasobami ludzkimi

3.7

C3.R2 Reformy dotyczące niewypłacalności i wykonywania orzeczeń sądowych

Wejście w życie przepisów dotyczących uproszczonych postępowań upadłościowych w przypadku mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MMŚP)

3.12

C3.R4 Reforma prokuratury

Wejście w życie przepisów umożliwiających przejrzysty i oparty na kryteriach merytorycznych wybór prokuratorów szczebla kierowniczego

5.1

C5.R1 Ocena sektora bankowego

Opublikowana ocena odporności w

systemie bankowym

5.2

C5.R2 Ograniczenie własności państwa w sektorze bankowym

Wejście w życie przepisów dotyczących zasad sprzedaży banków państwowych

5.5

C5.R3 Udoskonalona restrukturyzacja i uporządkowana likwidacja pożyczek zagrożonych

Wejście w życie aktów prawnych mających na celu poprawę restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji pożyczek zagrożonych

8.5

   C8.R3 Dostęp do finansowania i rynków    

Wejście w życie przepisów dotyczących uproszczenia procesu przyłączania nieruchomości do zewnętrznych sieci technicznych oraz poprawy regulacji w dziedzinie transportu rurociągowego

9.3

C9.R1 Wspieranie decentralizacji

Wejście w życie przepisów zapewniających lepszy podział kompetencji między samorządami terytorialnymi a organami wykonawczymi

12.6

C12.R4 Udoskonalenie oficjalnego publicznego elektronicznego rejestru gospodarstw rolnych

Publikacja sprawozdania z wdrażania wsparcia ze strony państwa za pośrednictwem publicznego rejestru rolnego

15.8

C15.R5 Zwiększona gospodarka o obiegu zamkniętym

Przyjęcie strategii wdrażania zasad gospodarki o obiegu zamkniętym i związanego z nią planu działania

15.9

C15.R5 Zwiększona gospodarka o obiegu zamkniętym

Przyjęcie krajowego planu gospodarki odpadami do 2033 r.

Dziewiąta rata (II kw. 2026 r.)

Kwota łącznie: 2 389 976 959 EUR

Bezzwrotne wsparcie: 150 000 000 EUR

Pożyczki: 2 239 976 959 EUR

Całkowita liczba etapów: 16

Numer porządkowy

Reforma/Inwestycja

Nazwa etapu

3.10

C3.R2 Reformy dotyczące niewypłacalności i wykonywania orzeczeń sądowych

Uruchomienie zmodernizowanego systemu informatycznego służącego do wykonywania orzeczeń sądowych

4.5

C4.R2 Poprawa ram prawnych na rzecz skuteczniejszej walki z korupcją

Przyjęcie nowej strategii antykorupcyjnej i państwowego programu antykorupcyjnego na okres po 2025 r.

5.3

C5.R2 Ograniczenie własności państwa w sektorze bankowym

Przyjęcie strategii stopniowego ograniczania własności państwa w sektorze bankowym

6.3

C6.R2 Poprawa zarządzania przedsiębiorstwami państwowymi

Powoływanie rad nadzorczych przedsiębiorstw państwowych, w których większość członków jest niezależna

7.7

C7.R6 Poprawa funkcjonowania rynku pracy

Przyjęcie strategii zatrudnienia ludności

7.12

C7.I1 Inwestycje w edukację

Inwestycje w edukację o wartości co najmniej 300 mln EUR

7.14

C7.I2 Inwestycje w opiekę zdrowotną

Inwestycje w opiekę zdrowotną o wartości co najmniej 200 mln EUR

7.18

C7 I5 Inwestycje w zapewnienie mieszkań słabszym grupom społecznym

Inwestycje o wartości co najmniej 200 mln EUR na zapewnienie mieszkań dla niepełnosprawnych weteranów z grupą inwalidzką I-II, członków rodzin zmarłych weteranów i osób wewnętrznie przesiedlonych

8.10

C8.I1 Inwestycje we wsparcie finansowe dla mikroprzedsiębiorstw i MŚP

Inwestycje o wartości co najmniej 800 mln EUR w zakresie wsparcia finansowego dla mikroprzedsiębiorstw i MŚP oraz małych i średnich przedsiębiorstw przetwórczych

9.7

C9.I1 Inwestycje na rzecz zaspokojenia potrzeb ukraińskich władz szczebla niższego niż krajowy w zakresie przywrócenia do stanu pierwotnego, odbudowy i modernizacji

Przydział co najmniej 5 % całkowitego bezzwrotnego wsparcia finansowego na zaspokojenie potrzeb władz szczebla niższego niż krajowy w zakresie przywrócenia do stanu pierwotnego, odbudowy i modernizacji

10.6

C10.R3 Reforma rynku energii elektrycznej

Wejście w życie przepisów dotyczących zmiany warunków opodatkowania uczestników rynku energii elektrycznej

10.9

C10.R4 Liberalizacja cen energii elektrycznej i gazu ziemnego

Przyjęcie harmonogramu stopniowej liberalizacji rynku gazu i energii elektrycznej, który ma zostać wdrożony po wygaśnięciu stanu wojennego

11.5

C11.R4 Poprawa usług transportu wodnego i usług portowych

Wejście w życie przepisów dotyczących żeglugi handlowej i transportu wodnego na śródlądowych drogach wodnych

12.9

C12.I1 Inwestycje w rozminowywanie

Inwestycje o wartości co najmniej 75 mln EUR w rozminowywanie gruntów rolnych

14.4

C14.R2 Cyfryzacja usług publicznych

Wejście w życie aktu prawnego wspierającego systemy identyfikacji elektronicznej dostosowane do rozporządzenia eIDAS

15.7

C15.R4 Odtworzenie i ochrona zasobów naturalnych

Wejście w życie ustawy o ograniczeniu wylesiania i degradacji lasów

Dziesiąta rata (III kw. 2026 r.)

Kwota łącznie: 531 105 991 EUR

Bezzwrotne wsparcie: 75 000 000 EUR

Pożyczki: 456 105 991 EUR

Całkowita liczba etapów: 5

Numer porządkowy

Reforma/Inwestycja

Nazwa etapu

1.3

C1.R2 Procedury naboru i selekcji do służby cywilnej w oparciu o kryteria merytoryczne

Stopniowe przywracanie w służbie cywilnej naboru w oparciu o kryteria merytoryczne

3.13

C3.R4 Reforma prokuratury

Wejście w życie przepisów usprawniających system dyscyplinarny w odniesieniu do prokuratorów i zwiększających możliwości Komisji Kwalifikacyjnej i Dyscyplinarnej Prokuratorów

6.4

C6.R2 Poprawa zarządzania przedsiębiorstwami państwowymi

Korporatyzacja kluczowych przedsiębiorstw państwowych

10.3

C10.R2 Udoskonalone ramy regulacyjne na rzecz zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych i zapewnienia stabilnego funkcjonowania systemu energetycznego

Wejście w życie przepisów mających na celu usprawnienie procedur wydawania pozwoleń na inwestycje w energię ze źródeł odnawialnych

10.16

C10.R7 Poprawa efektywności energetycznej budynków publicznych i usprawnienie postępowań o udzielanie zamówień publicznych

Przyjęcie aktów prawnych w sprawie ustanowienia minimalnych poziomów efektywności energetycznej budynków

Jedenasta rata (IV kw. 2026 r.)

Kwota łącznie: 531 105 991 EUR

Bezzwrotne wsparcie: 100 000 000 EUR

Pożyczki: 431 105 991 EUR

Całkowita liczba etapów: 5

Numer porządkowy

Reforma/Inwestycja

Nazwa etapu

2.4

C2.R2 Poprawa zarządzania finansami publicznymi

Przeprowadzenie przeglądu wydatków publicznych w ramach budżetu państwa

2.5

C2.R2 Poprawa zarządzania finansami publicznymi

Wejście w życie ustawy o zmianach ukraińskiego kodeksu budżetowego mających na celu określenie procedury zarządzania ryzykiem fiskalnym w przypadku budżetów lokalnych

3.14

C3.R4 Reforma prokuratury

Uruchomiono elektroniczny system zarządzania sprawami w sądownictwie karnym

7.9

C7.R7 Zapewnienie dostępu do mieszkań osobom potrzebującym

Wejście w życie przepisów w sprawie funduszu mieszkalnictwa socjalnego

7.3

C7.R3 Poprawa systemu rehabilitacji osób niepełnosprawnych

Wejście w życie przepisów dotyczących rehabilitacji osób niepełnosprawnych

   

Dwunasta rata (I kw. 2027 r.)

Kwota łącznie: 318 663 594 EUR

Bezzwrotne wsparcie: 70 000 000 EUR

Pożyczki: 248 663 594 EUR

Całkowita liczba etapów: 3

Numer porządkowy

Reforma/Inwestycja

Nazwa etapu

10.17

C10.R7 Poprawa efektywności energetycznej budynków publicznych i usprawnienie postępowań o udzielanie zamówień publicznych

Przyjęcie aktów prawnych w sprawie wymogów dotyczących etykietowania energetycznego i ekoprojektu jako obowiązkowych kryteriów minimalnych podczas udzielania zamówień publicznych

11.6

C11.R4 Poprawa usług transportu wodnego i usług portowych

Zapewnienie pełnej zgodności z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/352 z dnia 15 lutego 2017 r. ustanawiającego ramy w zakresie świadczenia usług portowych oraz wspólne zasady dotyczące przejrzystości finansowej portów

12.2

C12. R1 Dostosowanie ram instytucjonalnych dotyczących rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich do polityki UE

Ustanowienie sieci danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych (FSDN)

Trzynasta rata (II kw. 2027 r.)

Kwota łącznie: 212 442 396 EUR

Bezzwrotne wsparcie: 50 000 000 EUR

Pożyczki: 162 442 396 EUR

Całkowita liczba etapów: 2

Numer porządkowy

Reforma/Inwestycja

Nazwa etapu

4.9

C4.R3 Środki przeciwdziałania praniu pieniędzy

Wejście w życie przepisów dotyczących jednolitego rejestru rachunków bankowych

4.10

C4.R3 Środki przeciwdziałania praniu pieniędzy

Uruchomienie oprogramowania i sprzętu niezbędnych do funkcjonowania jednolitego rejestru rachunków bankowych

Czternasta rata (III kw. 2027 r.)

Kwota łącznie: 212 442 396 EUR

Bezzwrotne wsparcie: 50 000 000 EUR

Pożyczki: 162 442 396 EUR

Całkowita liczba etapów: 2

Numer porządkowy

Reforma/Inwestycja

Nazwa etapu

6.8

C6.R3 Rozdzielenie rachunkowości między działalnością w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej a działalnością niemieszczącą się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej w przedsiębiorstwach państwowych

Przedłożenie sprawozdania z audytu potwierdzającego rozdział działalności w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej od działalności niemieszczącej się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej

8.6

C8.R4 Poprawa udzielania zamówień publicznych

Wejście w życie przepisów dotyczących harmonizacji prawodawstwa w dziedzinie udzielania zamówień publicznych z dorobkiem prawnym UE.

Piętnasta rata (IV kw. 2027 r.)

Kwota łącznie: 1 402 119 817 EUR

Bezzwrotne wsparcie: 0 EUR

Pożyczki: 1 402 119 817 EUR

Całkowita liczba etapów: 14

Numer porządkowy

Reforma/Inwestycja

Nazwa etapu

3.11

C3.R3 Cyfryzacja systemu sądowego

Wprowadzenie rozwiązań informatycznych w systemie sądowym

6.5

C6.R2 Poprawa zarządzania przedsiębiorstwami państwowymi

Przedłożenie sprawozdania wykazującego, że zasady ładu korporacyjnego są należycie przestrzegane

7.13

C7.I1 Inwestycje w edukację

Inwestycje w edukację o wartości co najmniej 650 mln EUR

7.15

C7.I2 Inwestycje w opiekę zdrowotną

Inwestycje w opiekę zdrowotną o wartości co najmniej 400 mln EUR

7.16

C7.I3 Inwestycje w infrastrukturę społeczną

Inwestycje w infrastrukturę społeczną o wartości co najmniej 350 mln EUR

7.17

C7.I4 Inwestycje w odszkodowanie za uszkodzone lub zniszczone mieszkania

Inwestycje o wartości co najmniej 600 mln EUR na rekompensaty finansowe za uszkodzone mieszkania

7.19

C7.I5 Inwestycje w zapewnienie mieszkań słabszym grupom społecznym

Inwestycje o wartości co najmniej 450 mln EUR na zapewnienie mieszkań dla niepełnosprawnych weteranów z grupą inwalidzką I-II, członków rodzin zmarłych weteranów i osób wewnętrznie przesiedlonych

8.9

C8.R6 Rozwiązanie problemu opóźnień w płatnościach

Wejście w życie przepisów dotyczących zwalczania opóźnień w płatnościach

8.11

C8.I1 Inwestycje we wsparcie finansowe dla mikroprzedsiębiorstw i MŚP

Inwestycje o wartości co najmniej 1,750 mld EUR w zakresie wsparcia finansowego dla mikroprzedsiębiorstw i MŚP oraz małych i średnich przedsiębiorstw przetwórczych

9.8

C9.I1 Inwestycje na rzecz zaspokojenia potrzeb ukraińskich władz szczebla niższego niż krajowy w zakresie przywrócenia do stanu pierwotnego, odbudowy i modernizacji

Przydział co najmniej 20 % całkowitego bezzwrotnego wsparcia finansowego na zaspokojenie potrzeb władz szczebla niższego niż krajowy w zakresie przywrócenia do stanu pierwotnego, odbudowy i modernizacji

10.18

C10.I1 Inwestycje w infrastrukturę energetyczną

Inwestycje o wartości co najmniej 550 mln EUR w infrastrukturę energetyczną

11.4

C11.R3 Liberalizacja sektora transportu kolejowego

Przyjęcie aktów wykonawczych do przepisów dotyczących transportu kolejowego

11.7

C11.I1 Inwestycje w infrastrukturę transportową

Inwestycje o wartości co najmniej 350 mln EUR w infrastrukturę transportową

12.10

C12.I1 Inwestycje w rozminowywanie

Inwestycje o wartości co najmniej 150 mln EUR w rozminowywanie gruntów rolnych

C.1. REFORMA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ

1. Opis reform i inwestycji 

Celem tego rozdziału jest wzmocnienie zdolności i skuteczności ukraińskiej administracji publicznej oraz stopniowe dostosowanie zasad, norm, polityk i praktyk w dziedzinie administracji publicznej do dorobku prawnego, polityk i praktyk UE. W szczególności w niniejszym rozdziale skoncentrowano się na przeglądzie systemu wynagrodzeń w służbie cywilnej, usprawnieniu naboru i selekcji do służby cywilnej w oparciu o kryteria merytoryczne oraz na cyfryzacji systemu służby cywilnej i zarządzania zasobami ludzkimi.

Reforma 1: Reforma wynagrodzeń w służbie cywilnej

Celem tej reformy jest wprowadzenie przejrzystego, sprawiedliwego i przewidywalnego systemu wynagradzania pracowników zgodnie z odpowiednimi zasadami administracji publicznej OECD/SIGMA 1 .

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się ona z wejściem w życie nowych przepisów wprowadzających nowy system wynagradzania oparty na klasyfikacji funkcjonalnej stanowisk, wyraźny podział wynagrodzeń na składniki stałe i zmienne oraz obniżenie dodatku z tytułu stażu pracy z 50 % do 30 %.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2025 r.

Reforma 2: Procedury naboru i selekcji do służby cywilnej w oparciu o kryteria merytoryczne 

Celem tej reformy jest wprowadzenie merytokratycznej procedury naboru i selekcji urzędników służby cywilnej, aby zapewnić zaufanie publiczne i przyciągnąć wysoko wykwalifikowany personel do służby cywilnej.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, wiąże się ona z wejściem w życie przepisów mających na celu usprawnienie procedury podejmowania zatrudnienia w służbie cywilnej, uzyskania statusu urzędnika służby cywilnej i zakończenia zatrudnienia w służbie cywilnej. Po drugie, wiąże się ona ze stopniowym przywracaniem wyboru na wolne stanowiska urzędnicze kategorii A, B i C w korpusie służby cywilnej w oparciu o kryteria merytoryczne.

Zakończenie reformy planuje się do III kw. 2026 r.

Reforma 3: Cyfryzacja służby cywilnej i zarządzania zasobami ludzkimi

Reforma ta ma na celu cyfryzację funkcji zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej, ze szczególnym uwzględnieniem systemu informacji dotyczącego zarządzania zasobami ludzkimi oraz ujednoliconego portalu wolnych stanowisk w służbie cywilnej. 

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, wiąże się ona z przywróceniem jednolitego portalu wolnych stanowisk (career.gov.ua) umożliwiającego generowanie statystyk dotyczących wszystkich wolnych stanowisk i mianowań. Po drugie, system informacyjny dotyczący zarządzania zasobami ludzkimi będzie operacyjny i wykorzystywany we wszystkich ministerstwach i we wszystkich innych działających/tymczasowych centralnych organach wykonawczych i ich organach terytorialnych.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2026 r.

2. Wykaz etapów i harmonogram realizacji

Nr

Reforma/inwestycja

Nazwa etapu

Terminy

Opis etapu

1.1

Reforma 1:

Reforma wynagrodzeń w służbie cywilnej

Wejście w życie zmian legislacyjnych dotyczących reformy wynagrodzeń w służbie cywilnej

kw. I

2025

Wejście w życie przepisów (w tym przyjęcie niezbędnych aktów prawa wtórnego i aktów normatywnych), które są zgodne z odpowiednimi zasadami administracji publicznej OECD/SIGMA. Przepisy koncentrują się na następujących głównych obszarach:

– wprowadzenie wynagrodzenia opartego na klasyfikacji funkcjonalnej stanowisk;

– wyraźny podział wynagrodzeń na części stałe lub gwarantowane (nie mniej niż 70 % rocznie) i zmienne (nie więcej niż 30 % rocznie);

– obniżenie dodatku z tytułu stażu pracy z 50 % do 30 %.

1.2

Reforma 2:

Procedury naboru i selekcji do służby cywilnej w oparciu o kryteria merytoryczne

Wejście w życie zmian legislacyjnych mających na celu usprawnienie procedury podejmowania zatrudnienia w służbie cywilnej, uzyskania statusu urzędnika służby cywilnej i zakończenia zatrudnienia w służbie cywilnej

III kw.

2025

Wejście w życie przepisów (w tym przyjęcie niezbędnych aktów prawa wtórnego i aktów normatywnych) w celu usprawnienia procedury podejmowania zatrudnienia w służbie cywilnej, uzyskania statusu urzędnika służby cywilnej i zakończenia zatrudnienia w służbie cywilnej. Przepisy te są zgodne z odpowiednimi zasadami administracji publicznej OECD/SIGMA związanymi z naborem w oparciu o kryteria merytoryczne.

1.3

Reforma 2:

Procedury naboru i selekcji do służby cywilnej w oparciu o kryteria merytoryczne

Stopniowe przywracanie w służbie cywilnej naboru w oparciu o kryteria merytoryczne

III kw.

2026

Przywracanie naboru na wolne stanowiska w oparciu o kryteria merytoryczne w odniesieniu do wszystkich urzędników służby cywilnej będzie stopniowo realizowane w trzech etapach:

1) w odniesieniu do stanowisk kategorii „A” w służbie cywilnej;

2) w odniesieniu do stanowisk kategorii „B” w służbie cywilnej (na terytorium kontrolowanym przez Ukrainę, na którym nie mają miejsca działania wojenne);

3) w odniesieniu do stanowisk kategorii „C” w służbie cywilnej (na terytorium kontrolowanym przez Ukrainę, na którym nie mają miejsca działania wojenne).

1.4

Reforma 3:

Cyfryzacja służby cywilnej i zarządzania zasobami ludzkimi

Odbudowa i modernizacja ujednoliconego portalu wolnych stanowisk w służbie cywilnej

kw. I

2026

Ujednolicony portal wolnych stanowisk w służbie cywilnej (career.gov.ua) został przywrócony i jest w pełni funkcjonalny, a za jego pomocą można generować statystyki dotyczące wszystkich wolnych stanowisk i mianowań.

1.5

Reforma 3:

Cyfryzacja służby cywilnej i zarządzania zasobami ludzkimi

Uruchomienie systemu informacji dotyczącego zarządzania zasobami ludzkimi

kw. I

2026

Uruchomienie systemu informacji dotyczącego zarządzania zasobami ludzkimi, wykorzystywanego we wszystkich ministerstwach i we wszystkich innych działających/tymczasowych centralnych organach wykonawczych i ich organach terytorialnych.

C.2. ZARZĄDZANIE FINANSAMI PUBLICZNYMI:

1. Opis reform i inwestycji

Celem tego rozdziału jest zwiększenie odporności makroekonomicznej i finansowej Ukrainy, zapewnienie skutecznego wykorzystania funduszy publicznych, dostosowanie do norm UE oraz propagowanie zrównoważonego wzrostu gospodarczego.

Reforma 1: Poprawa zarządzania dochodami

Celem tej reformy jest zwiększenie mobilizacji dochodów krajowych poprzez poprawę skuteczności administracji podatkowej i celnej.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, przyjmuje się długoterminowy krajowy plan strategiczny na rzecz rozwoju cyfrowego, transformacji cyfrowej i cyfryzacji państwowej administracji celnej. Po drugie, przyjmuje się plan strategiczny na rzecz rozwoju cyfrowego, transformacji cyfrowej i cyfryzacji ukraińskiej państwowej administracji podatkowej.

 

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2024 r.

Reforma 2: Poprawa zarządzania finansami publicznymi

Celem tej reformy jest stworzenie skutecznego systemu zarządzania finansami publicznymi oraz zapewnienie stabilności finansowej państwa.

Reforma obejmuje trzy etapy. Po pierwsze, zatwierdza się deklarację budżetową na lata 2025–2027 w celu przywrócenia średniookresowego planowania budżetowego i zapewnienia przewidywalności polityki budżetowej. Po drugie, reforma wprowadza roczne przeglądy wydatków z budżetu państwa z uwzględnieniem praktyk OECD w obszarach priorytetowych, takich jak ochrona socjalna, edukacja, opieka zdrowotna, energia, wsparcie dla przedsiębiorstw. Po trzecie, wejdzie w życie ustawa zmieniająca ukraiński kodeks budżetowy w celu określenia procedury zarządzania ryzykiem fiskalnym budżetów lokalnych.

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2026 r.

Reforma 3: Poprawa zarządzania długiem publicznym

Celem tej reformy jest zwiększenie przejrzystości polityki zarządzania długiem państwowym oraz zwiększenie skuteczności zarządzania długiem państwowym.

W reformie proponuje się jeden etap, a mianowicie przyjęcie średnioterminowej strategii zarządzania długiem państwowym na lata 2026–2028. Strategia ta obejmuje analizę obecnej struktury długu publicznego i tendencji w tym zakresie, ustanowienie celów służących zapewnieniu długookresowej zdolności do obsługi długu oraz opracowaniu środków na potrzeby krajowego rynku długu państwowego.

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2025 r.

Reforma 4: Poprawa zarządzania inwestycjami publicznymi

Celem tej reformy jest wzmocnienie ram instytucjonalnych zarządzania inwestycjami publicznymi w Ukrainie, określenie ról i obowiązków uczestników na wszystkich etapach cyklu projektów inwestycyjnych, priorytetów strategicznych, przejrzystości i cyfrowych ram monitorowania projektów.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, przyjmuje się plan działania mający na celu wdrożenie harmonogramu poprawy zarządzania inwestycjami publicznymi. Po drugie, reforma wiąże się z opracowaniem i wdrożeniem cyfrowego narzędzia zarządzania na potrzeby odbudowy Ukrainy

Zakończenie reformy planuje się do III kw. 2025 r.

Reforma 5: Poprawa systemów kontroli

Celem tej reformy jest wzmocnienie systemu audytu i kontroli finansowej, w szczególności osiągnięcie wysokiego poziomu ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej w odniesieniu do środków finansowych wykorzystywanych w ramach filaru I Instrumentu na rzecz Ukrainy, zgodnie z art. 35 rozporządzenia (UE) 2024/792.

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się ona z przyjęciem i, w stosownych przypadkach, wejściem w życie poprawek do uchwał lub innych przepisów dotyczących kontroli finansowej ze strony państwa, co umożliwi państwowej administracji audytu dysponowanie środkami zapewniającymi wysoki poziom ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej, w szczególności w odniesieniu do środków finansowych wykorzystywanych w ramach I filaru Instrumentu na rzecz Ukrainy.

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2025 r.

2. Wykaz etapów i harmonogram realizacji

Nr

Reforma/inwestycja

Nazwa etapu

Terminy

Opis etapu

2.1

Reforma 1:

Poprawa zarządzania dochodami

Przyjęcie strategicznego planu cyfryzacji państwowej administracji podatkowej

IV kw.

2024

Przyjęcie strategicznego planu rozwoju cyfrowego, transformacji cyfrowej i cyfryzacji ukraińskiej państwowej administracji podatkowej, zgodnie z zaleceniami krajowej strategii w zakresie dochodów na lata 2024–2030.

2.2

Reforma 1:

Poprawa zarządzania dochodami

Przyjęcie planu cyfryzacji państwowej administracji celnej

II kw.

2024

Przyjęcie długoterminowego krajowego planu strategicznego na rzecz rozwoju cyfrowego, transformacji cyfrowej i cyfryzacji państwowej administracji celnej.

2.3

Reforma 2:

Poprawa zarządzania finansami publicznymi

Zatwierdzenie deklaracji budżetowej na lata 2025–2027

II kw.

2024

Zatwierdza się deklarację budżetową na lata 2025–2027 i przedkłada się ją Parlamentowi. Deklaracja koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– kluczowe prognozy makroekonomiczne dotyczące rozwoju gospodarczego i społecznego kraju;

– kluczowe wskaźniki budżetowe (dochody, wydatki, deficyt budżetowy, dług publiczny);

– priorytety polityki publicznej w podziale na dziedziny i pułapy wydatków w odniesieniu do każdej kluczowej jednostki wydatków;

– stosunki między budżetem państwa a budżetami lokalnymi, w tym niezbędne wytyczne dotyczące przygotowywania średniookresowych prognoz budżetów lokalnych;

– ocena ryzyka fiskalnego.

2.4

Reforma 2:

Poprawa zarządzania finansami publicznymi

Przeprowadzenie przeglądu wydatków publicznych w ramach budżetu państwa

IV kw.

2026

Przeglądy wydatków budżetu państwa przeprowadza się corocznie na podstawie decyzji rządu i metodyki uwzględniającej najlepsze praktyki OECD, w szczególności w obszarach priorytetowych, takich jak ochrona socjalna, edukacja, opieka zdrowotna, energia, wsparcie dla przedsiębiorstw.

2.5

Reforma 2:

Poprawa zarządzania finansami publicznymi

Wejście w życie ustawy o zmianach ukraińskiego kodeksu budżetowego mających na celu określenie procedury zarządzania ryzykiem fiskalnym w przypadku budżetów lokalnych

IV kw.

2026

Wejście w życie ustawy o zmianach ukraińskiego kodeksu budżetowego mających na celu określenie procedury zarządzania ryzykiem fiskalnym w przypadku budżetów lokalnych. Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– wskazanie podmiotów odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem fiskalnym w przypadku budżetów lokalnych;

– ustanowienie procedur współpracy między różnymi podmiotami odpowiedzialnymi za zarządzanie ryzykiem fiskalnym w przypadku budżetów lokalnych;

– wskazanie metodycznych ram zarządzania ryzykiem fiskalnym w przypadku budżetów lokalnych.

2.6

Reforma 3:

Poprawa zarządzania długiem publicznym

Przyjęcie średnioterminowej strategii zarządzania długiem państwowym

IV kw.

2025

Przyjęcie średnioterminowej strategii zarządzania długiem państwowym na lata 2026-2028. Średnioterminowa strategia zarządzania długiem państwowym koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– analiza obecnej struktury i tendencji długu publicznego;

– cele dotyczące zapewnienia zdolności obsługi zadłużenia;

– środki na rzecz rozwoju krajowego rynku długu państwowego.

2.7

Reforma 4:

Poprawa zarządzania inwestycjami publicznymi

Przyjęcie planu działania na rzecz realizacji harmonogramu reformy zarządzania inwestycjami publicznymi

II kw.

2024

Przyjęcie planu działania na rzecz realizacji harmonogramu reformy zarządzania inwestycjami publicznymi. Plan działania koncentruje się na następujących głównych obszarach ze wskazaniem kolejności działań i ram czasowych:

– wprowadzenie strategicznego planowania inwestycji publicznych w ścisłym powiązaniu z planowaniem budżetowym;

– określenie ról wszystkich uczestników na wszystkich etapach cyklu projektu inwestycyjnego;

– ustanowienie jednolitego podejścia do wyboru, oceny i monitorowania projektów inwestycyjnych, niezależnie od źródeł finansowania (dochody budżetowe, międzynarodowi darczyńcy, gwarancje państwowe (lokalne), koncesje, partnerstwa publiczno-prywatne), aby umożliwić przygotowanie jednolitego wykazu priorytetowych projektów;

– określenie kryteriów ustalania priorytetów, które uwzględniają określone potrzeby, stopień zaawansowania projektów oraz dostosowanie do strategii sektorowych lub regionalnych w kontekście zarządzania inwestycjami publicznymi;

– wprowadzenie niezależnej oceny dużych projektów inwestycji publicznych.

2.8

Reforma 4:

Poprawa zarządzania inwestycjami publicznymi

Opracowanie i wdrożenie cyfrowego narzędzia zarządzania na potrzeby odbudowy Ukrainy

III kw.

2025

Opracowanie i wdrożenie cyfrowego narzędzia zarządzania na potrzeby odbudowy Ukrainy, które zapewnia publiczny dostęp do danych na temat projektów odbudowy na wszystkich etapach, w tym planowania, finansowania, udzielania zamówień publicznych, budowy i oddania do eksploatacji, aby umożliwić publiczne i przejrzyste monitorowanie realizacji projektów oraz lepszą międzysektorową koordynację działań na rzecz odbudowy.

2.9

Reforma 5:

Udoskonalone systemy audytu i kontroli finansowej

Przyjęcie zmian w odpowiednich przepisach dotyczących kontroli finansowej ze strony państwa

IV kw.

2025

Przyjęcie zmian do uchwał Rady Ministrów oraz, w razie potrzeby, wejście w życie innych stosownych przepisów o kontroli finansowej ze strony państwa. Zmiany te koncentrują się na następujących głównych obszarach:

– zapewnienie, aby państwowa administracja audytu dysponowała środkami służącymi ochronie interesów finansowych Unii, w szczególności w odniesieniu do środków finansowych wykorzystywanych w ramach filaru I Instrumentu na rzecz Ukrainy, w oparciu o międzynarodowe standardy kontroli;

– wzmocnienie środków monitorowania postępowań o udzielenie zamówienia.

C.3. SYSTEM SĄDOWY

1. Opis reform i inwestycji

Celem tego rozdziału jest zwiększenie zdolności, odpowiedzialności, uczciwości, skuteczności i przejrzystości systemu sądowego, co ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia praworządności i ochrony praw człowieka w Ukrainie, a także dla szybkiej odbudowy, wzrostu gospodarczego i przyciągania inwestycji.

Reforma 1: Zwiększenie odpowiedzialności, uczciwości i profesjonalizmu sądownictwa

Celem tej reformy jest skonsolidowanie wyników reformy sądownictwa i budowanie zaufania publicznego do wymiaru sprawiedliwości poprzez przywrócenie przejrzystości i merytokratyczności w procesie selekcji sędziów, usprawnienie oceny kwalifikacji sędziów zasiadających w składzie orzekającym, wzmocnienie systemu odpowiedzialności dyscyplinarnej,

wzmocnienie istniejących narzędzi uczciwości sądowej oraz ustanowienie nowego sądu do rozpoznawania spraw administracyjnych z udziałem agencji państwowych.

Reforma obejmuje pięć etapów. Po pierwsze, 20 % wolnych stanowisk sędziowskich obsadza się na podstawie zmienionych przepisów, które obejmują usprawnione etapy selekcji i skrócenie obowiązkowych okresów szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości, spójne stosowanie jasnych kryteriów oceny i metodologii punktowej oraz zaangażowanie Publicznej Rady ds. Uczciwości Zawodowej w ocenę uczciwości kandydatów na stanowiska sędziowskie. Po drugie, ustanawia się nowy sąd rozpoznający sprawy administracyjne z udziałem agencji państwowych. Sędziowie nowego sądu administracyjnego zostaną wybrani po przeprowadzeniu wiarygodnej weryfikacji uczciwości i profesjonalizmu z udziałem niezależnych ekspertów. Po trzecie, 20 % toczących się spraw dyscyplinarnych rozstrzyga się przy udziale Służby Inspektorów Dyscyplinarnych na podstawie metodyki ustalania kolejności rozpoznawanych spraw określonej przez Najwyższą Radę Sprawiedliwości. Po czwarte, ocena kwalifikacji (weryfikacja) zostaje zakończona w odniesieniu do 50 % pozostałych przypadków. Po piąte, wchodzą w życie akty podstawowe i wykonawcze dotyczące zmiany i weryfikacji oświadczeń o uczciwości.

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2025 r.

Reforma 2: Reformy dotyczące niewypłacalności i wykonywania orzeczeń sądowych

Celem tej reformy jest usprawnienie postępowań upadłościowych i egzekucyjnych poprzez dostosowanie odpowiednich przepisów do dorobku prawnego UE oraz budowanie m. in. zdolności instytucjonalnych w celu właściwego stosowania tych przepisów.

Reforma obejmuje pięć etapów. Po pierwsze, wchodzą w życie przepisy dotyczące poprawy zasad postępowania w przypadku stwierdzenia niewypłacalności, wprowadzenia systemu zapobiegania niewypłacalności oraz narzędzie wczesnego ostrzegania dla podmiotów prawnych i przedsiębiorców zgodnie z dorobkiem prawnym UE. Po drugie, wchodzą w życie przepisy wprowadzające uproszczone procedury upadłościowe dla mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MMŚP) zgodnie z dorobkiem prawnym UE. Po trzecie, wchodzi w życie ustawa o wykonywaniu orzeczeń sądowych dotyczących zobowiązań pieniężnych i niepieniężnych i dalszej cyfryzacji postępowań egzekucyjnych. Po czwarte, uruchamia się zmodernizowany system informatyczny ułatwiający egzekucję, dochodzenie majątkowe w odniesieniu do dłużnika, zajęcie rachunków bankowych i odzyskiwanie długów. Po piąte, uruchamia się system gromadzenie danych w sprawie wykonywania orzeczeń sądowych.

Zakończenie reformy planuje się do II kw. 2026 r.

Reforma 3: Cyfryzacja systemu sądowego

Celem tej reformy jest poprawa dostępu do wymiaru sprawiedliwości, zwiększenie przejrzystości, wydajności i skuteczności funkcjonowania sądów, zmniejszenie kosztów operacyjnych oraz umożliwienie kształtowania polityki w sądownictwie w oparciu o dowody.

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się ona z zastąpieniem lub modernizacją modułów jednolitego systemu informacji sądowej i telekomunikacyjnej oraz wprowadzeniem nowych systemów informatycznych.

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2027 r.

Reforma 4: Reforma prokuratury

Celem tej reformy jest wzmocnienie uczciwości, merytokracji i profesjonalizmu w szeregach prokuratury oraz zapobieganie korupcji w sądownictwie karnym.

Reforma obejmuje trzy etapy. Po pierwsze, wchodzą w życie przepisy ustanawiające przejrzysty i oparty na kryteriach merytorycznych proces wyboru prokuratorów na szczeblu kierowniczym. Po drugie, wchodzą w życie przepisy usprawniające system dyscyplinarny w odniesieniu do prokuratorów i zwiększające możliwości Komisji Kwalifikacyjnej i Dyscyplinarnej Prokuratorów. Po trzecie, wprowadzono elektroniczny system zarządzania sprawami w sądownictwie karnym, aby umożliwić cyfrowe przetwarzanie spraw karnych.

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2026 r.

2. Wykaz etapów i harmonogram realizacji

Nr

Reforma/inwestycja

Nazwa etapu

Terminy

Opis etapu

3.1

Reforma 1:

Zwiększenie odpowiedzialności, uczciwości i profesjonalizmu sądownictwa

Obsadzenie co najmniej 20 % wolnych stanowisk sędziowskich

III kw.

2025

Co najmniej 20 % wolnych stanowisk sędziowskich od 16 października 2023 r. (łącznie 2 205 stanowisk) obsadzono na podstawie zmienionych przepisów, które obejmują następujące elementy:

– usprawnione etapy selekcji i skrócone obowiązkowe szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości;

– spójne stosowanie jasnych i należycie opublikowanych kryteriów oceny oraz metodyki punktowej oceny kompetencji zawodowych i uczciwości kandydatów na stanowiska sędziowskie;

– udział Rady ds. Etyki Publicznej w ocenie uczciwości kandydatów na stanowiska sędziowskie w przypadkach wymaganych prawem.

3.2

Reforma 1:

Zwiększenie odpowiedzialności, uczciwości i profesjonalizmu sądownictwa

Ustanowienie nowego sądu do rozpoznawania spraw administracyjnych

III kw.

2025

Ustanawia się nowy system sądów administracyjnych rozpoznających sprawy administracyjne z udziałem krajowych agencji państwowych, w skład którego wchodzą sądy pierwszej instancji i sądy apelacyjne, których sędziowie są wybierani po przeprowadzeniu wiarygodnej kontroli uczciwości i profesjonalizmu z udziałem niezależnych ekspertów.

3.3

Reforma 1: Zwiększenie odpowiedzialności, uczciwości i profesjonalizmu sądownictwa

Zakończenie 20 % dawnych spraw dyscyplinarnych (wydanie w tych sprawach orzeczeń) nierozstrzygniętych do końca 2023 r.

IV kw.

2025

Zakończono (wydano orzeczenie) 20 % dawnych postępowań dyscyplinarnych (skarg), nierozstrzygniętych na dzień 31 grudnia 2023 r., z udziałem Służby Inspektorów Dyscyplinarnych i na podstawie kryteriów ustalania kolejności rozpoznawanych skarg dyscyplinarnych przewidzianych w klauzuli 13.7 Regulaminu Najwyższej Rady Sprawiedliwości (zmienionego 21 listopada 2023 r., nr 1068/0/15-23), które są opublikowane na oficjalnej stronie internetowej Najwyższej Rady Sprawiedliwości.

3.4

Reforma 1: Zwiększenie odpowiedzialności, uczciwości i profesjonalizmu sądownictwa

Zakończenie oceny kwalifikacji (weryfikacja) w odniesieniu do 50 % sędziów, którzy nadal podlegali takiej ocenie zgodnie ze stanem na dzień 30 września 2016 r.

IV kw.

2025

Zgodnie z ustalonymi procedurami i przy udziale Rady ds. Etyki Publicznej zakończono ocenę kwalifikacji (weryfikacja) w odniesieniu do 50 % sędziów, którzy nadal podlegali takiej weryfikacji zgodnie ze stanem na dzień 30 września 2016 r.

3.5

Reforma 1:

Zwiększenie odpowiedzialności, uczciwości i profesjonalizmu sądownictwa

Wejście w życie przepisów zmieniających oświadczenia o uczciwości sędziów i proces ich weryfikacji

II kw.

2025

Wejście w życie aktów podstawowych i wykonawczych Wysokiej Komisji Kwalifikacyjnej Sędziów Ukrainy zmieniających deklaracje uczciwości sędziów i proces ich weryfikacji. Akty te koncentrują się na następujących głównych obszarach:

– wyjaśnienie treści oświadczeń o uczciwości oraz podstaw rozpoczęcia weryfikacji;

– wydłużenie okresu objętego weryfikacją;

– usprawnienie procedury weryfikacji poprzez określenie mechanizmów i terminów weryfikacji, określenie praw i obowiązków osób i podmiotów zaangażowanych w proces weryfikacji, wyjaśnienie skutków prawnych weryfikacji.

3.6

Reforma 2:

Reformy dotyczące niewypłacalności i wykonywania orzeczeń sądowych

Wejście w życie przepisów dotyczących udoskonalenia zasad postępowania w przypadku stwierdzenia niewypłacalności

IV kw.

2024

Wejście w życie ustawy o udoskonaleniu zasad postępowania w przypadku stwierdzenia niewypłacalności oraz odpowiedniego prawodawstwa wtórnego, wprowadzenie systemu zapobiegania niewypłacalności oraz narzędzia wczesnego ostrzegania dla podmiotów prawnych i przedsiębiorców zgodnie z zasadami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1023 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej, umorzenia długów i zakazów prowadzenia działalności oraz w sprawie środków zwiększających skuteczność postępowań dotyczących restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów, a także zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/1132. Nowe przepisy koncentrują się na następujących głównych obszarach:

– zapobieganie upadłości i przywróceniu wypłacalności dłużników

– wczesne wykrywanie oznak kryzysu w przedsiębiorstwie

– określenie dodatkowych możliwości przywrócenia wypłacalności przedsiębiorstw

– dostępność informacji dla przedsiębiorstw na temat mechanizmów zapobiegania niewypłacalności i wczesnego ostrzegania.

3.7

Reforma 2: Reformy dotyczące niewypłacalności i wykonywania orzeczeń sądowych

 

Wejście w życie przepisów dotyczących uproszczonych postępowań upadłościowych w przypadku mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MMŚP)

kw. I

2026

Wejście w życie przepisów dotyczących uproszczonych postępowań upadłościowych w przypadku mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MMŚP) zgodnie z zasadami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1023 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej, umorzenia długów i zakazów prowadzenia działalności oraz w sprawie środków zwiększających skuteczność postępowań dotyczących restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów, a także zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/1132. Przepisy te opracowuje się w oparciu o ocenę skutków regulacji z udziałem ekspertów z UE. Przepisy koncentrują się na następujących głównych obszarach:

– uproszczone postępowania pozasądowe i postępowania upadłościowe na rzecz MMŚP (w tym przedsiębiorców indywidualnych);

– dostępność na potrzeby MMŚP narzędzi i usług zarządców w zakresie niewypłacalności;

– zapobieganie nadużywaniu postępowań upadłościowych przez MMŚP.

3.8

Reforma 2:

Reformy dotyczące niewypłacalności i wykonywania orzeczeń sądowych

Wejście w życie przepisów w sprawie lepszego wykonywaniu orzeczeń sądowych dotyczących zobowiązań pieniężnych i niepieniężnych oraz w sprawie cyfryzacji

II kw.

2025

Wejście w życie ustawy o wykonywaniu orzeczeń sądowych dotyczących zobowiązań pieniężnych i niepieniężnych oraz dalszej cyfryzacji postępowania egzekucyjnego.

3.9

Reforma 2:

Reformy dotyczące niewypłacalności i wykonywania orzeczeń sądowych

Uruchomienie systemu gromadzenia danych w sprawie wykonywania orzeczeń sądowych

IV kw.

2025

Uruchomienie systemu gromadzenia danych w sprawie wykonywania orzeczeń sądowych.

3.10

Reforma 2:

Reformy dotyczące niewypłacalności i wykonywania orzeczeń sądowych

Uruchomienie zmodernizowanego systemu informatycznego służącego do wykonywania orzeczeń sądowych

II kw.

2026

Uruchamia się zmodernizowany system informatyczny ułatwiający proces egzekucji, dochodzenie majątkowe w odniesieniu do dłużnika, zajęcie rachunków bankowych i odzyskiwanie długów.

3.11

Reforma 3:

Cyfryzacja systemu sądowego

Wprowadzenie rozwiązań informatycznych w systemie sądowym

IV kw.

2027

Funkcjonują rozwiązania informatyczne zastępujące lub modernizujące moduły jednolitego systemu informacji sądowej i telekomunikacyjnej/wprowadzające nowe systemy informatyczne wdrożone na podstawie planu działania.

3.12

Reforma 4:

Reforma prokuratury

Wejście w życie przepisów umożliwiających przejrzysty i oparty na kryteriach merytorycznych wybór prokuratorów szczebla kierowniczego

kw. I

2026

Wejście w życie przepisów umożliwiających przejrzysty i oparty na kryteriach merytorycznych wybór prokuratorów szczebla kierowniczego. Przepisy koncentrują się na następujących głównych obszarach:

– jasne kryteria oceny, w tym kompetencje zawodowe i uczciwość/etyka;

– przejrzysta, konkurencyjna i merytokratyczna procedura wyboru, która obejmuje wiarygodną kontrolę profesjonalizmu i uczciwości;

– wzmocnienie zdolności instytucjonalnych i uprawnień prokuratury i organów samorządu zawodowego, w szczególności Rady Prokuratorów, w zakresie wyboru prokuratorów na wysokie stanowiska.

3.13

Reforma 4:

Reforma prokuratury

Wejście w życie przepisów usprawniających system dyscyplinarny w odniesieniu do prokuratorów i zwiększających możliwości Komisji Kwalifikacyjnej i Dyscyplinarnej Prokuratorów

III kw.

2026

Wejście w życie przepisów usprawniających system dyscyplinarny w odniesieniu do prokuratorów i wzmacniających zdolności instytucjonalne Komisji Kwalifikacyjnej i Dyscyplinarnej Prokuratorów. Udoskonalone ramy prawne i instytucjonalne mające na celu wdrożenie zaleceń GRECO koncentrują się na następujących głównych obszarach:

– wyszczególnienie przewinień dyscyplinarnych związanych z postępowaniem prokuratorów i przestrzeganie przez prokuratorów norm etycznych, a także rozszerzenie wykazu dostępnych sankcji dyscyplinarnych w celu zwiększenia ich proporcjonalności i skuteczności;

– zmiana przepisów dotyczących składu Komisji Kwalifikacyjnej i Dyscyplinarnej Prokuratorów w celu zapewnienia, aby większość mandatów była sprawowana przez prokuratorów wybranych przez ich kolegów, oraz przeprowadzenie niezależnej i obiektywnej procedury wstępnej selekcji wszystkich kandydatów na członków Komisji Kwalifikacyjnej i Dyscyplinarnej Prokuratorów, która to procedura obejmuje weryfikację uczciwości tych kandydatów;

– zwiększenie skuteczności postępowań dyscyplinarnych poprzez wydłużenie okresu przedawnienia.

3.14

Reforma 4:

Reforma prokuratury

Uruchomiono elektroniczny system zarządzania sprawami w sądownictwie karnym

IV kw.

2026

Uruchomiono elektroniczny system zarządzania sprawami w sądownictwie karnym umożliwiający cyfrowe przetwarzanie spraw karnych i stopniowo zastępujący/znacznie aktualizujący przestarzały jednolity rejestr postępowań przygotowawczych.

C.4. ZWALCZANIE KORUPCJI I PRANIA PIENIĘDZY

1. Opis reform i inwestycji

Celem tego rozdziału jest wzmocnienie kluczowych agencji antykorupcyjnych oraz aktualizacja ram prawnych w celu zwiększenia ogólnej skuteczności ram antykorupcyjnych i wdrożenia państwowej polityki antykorupcyjnej, która ma zasadnicze znaczenie dla korzystnego klimatu biznesowego i inwestycyjnego oraz trwałej odbudowy i wzrostu gospodarczego. W rozdziale tym odniesiono się również do niedociągnięć związanych z odzyskiwaniem mienia i zarządzaniem nim na szczeblu instytucjonalnym i proceduralnym oraz do dostosowania ukraińskiego ustawodawstwa do dorobku prawnego UE i standardów FATF w dziedzinie przeciwdziałania praniu pieniędzy, co umożliwi skuteczniejsze zwalczanie przestępczości gospodarczej i poprawę ogólnego klimatu biznesowego na Ukrainie.

Reforma 1: Rozwój zdolności instytucjonalnych ram antykorupcyjnych

Celem tej reformy jest zwiększenie ogólnej zdolności infrastruktury antykorupcyjnej do zwalczania korupcji, w tym na wysokim szczeblu, poprzez prowadzenie aktywnych i skutecznych dochodzeń.

Reforma obejmuje trzy etapy. Po pierwsze, Wyspecjalizowana Prokuratura Antykorupcyjna uzyskuje możliwość zwiększenia swojego zatrudnienia z 10 % do 15 %. Po drugie, mianuje się nowego szefa Krajowej Agencji ds. Zapobiegania Korupcji. Po trzecie, liczba sędziów i aparatu urzędniczego Najwyższego Sądu Antykorupcyjnego Ukrainy wzrasta odpowiednio o 60 % i 40 %.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2025 r.

Reforma 2: Poprawa ram prawnych na rzecz skuteczniejszej walki z korupcją

Ogólnym celem reformy jest wzmocnienie kluczowych instytucji antykorupcyjnych i usprawnienie postępowań karnych w celu zwiększenia ich skuteczności, w tym w sprawach dotyczących korupcji na wysokim szczeblu, przy jednoczesnym zapobieganiu przypadkom nadużyć proceduralnych i nadmiernej ingerencji. Reforma ma również zaradzić niedociągnięciom związanym z odzyskiwaniem mienia i zarządzaniem nim na szczeblach instytucjonalnym i proceduralnym.

Reforma obejmuje cztery etapy. Po pierwsze, wchodzi w życie zmieniony kodeks karny i kodeks postępowania karnego. Zmienione przepisy ulepszają przepisy regulujące dobrowolne poddanie się karze; znoszą okres postępowania przygotowawczego od chwili zarejestrowania postępowania karnego do momentu powiadomienia o podejrzeniu i umożliwiają Najwyższemu Sądowi Antykorupcyjnemu Ukrainy orzekanie w niektórych sprawach w składzie jednoosobowym. Po drugie, przyjmuje się nową strategię antykorupcyjną i państwowy program antykorupcyjny na okres po 2025 r. Po trzecie, przyjmuje się plan działania na rzecz realizacji strategii odzyskiwania mienia na lata 2023–2025. Po czwarte, wchodzi w życie ustawa reformująca Agencję ds. Odzyskiwania Mienia i Zarządzania Mieniem.

Zakończenie reformy planuje się do II kw. 2026 r.

Reforma 3: Środki przeciwdziałania praniu pieniędzy

Celem tej reformy jest dalsze dostosowanie ukraińskich ram prawnych do dorobku prawnego UE i standardów FATF oraz stworzenie efektywnego systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy w Ukrainie, aby skuteczniej zwalczać przestępstwa gospodarcze i poprawić ogólny klimat biznesowy w Ukrainie.

Reforma obejmuje trzy etapy. Po pierwsze, przeprowadza się kolejną krajową ocenę ryzyka. Po drugie, wchodzą w życie przepisy dotyczące jednolitego rejestru rachunków bankowych osób fizycznych i prawnych zgodnie ze standardami UE. Po trzecie, udostępnia się oprogramowanie i sprzęt niezbędne do funkcjonowania jednolitego rejestru

Zakończenie reformy planuje się do II kw. 2027 r.

2. Wykaz etapów i harmonogram realizacji

Nr

Reforma/inwestycja

Nazwa etapu

Terminy

Opis etapu

4.1

Reforma 1: Rozwój zdolności instytucjonalnych ram antykorupcyjnych

Zwiększenie liczby pracowników Wyspecjalizowanej Prokuratury Antykorupcyjnej

III kw.

2024

Wyspecjalizowana Prokuratura Antykorupcyjna ma możliwość zwiększenia zatrudnienia z 10 % do 15 %. w stosunku do zatrudnienia Krajowego Biura Antykorupcyjnego.

4.2

Reforma 1:

Rozwój zdolności instytucjonalnych ram antykorupcyjnych

Mianowanie nowego szefa Krajowej Agencji ds. Zapobiegania Korupcji

II kw.

2024

Mianowanie nowego szefa Krajowej Agencji ds. Zapobiegania Korupcji w wyniku procedury wyboru zgodnie z ustawą o zapobieganiu korupcji.

4.3

Reforma 1:

Rozwój zdolności instytucjonalnych ram antykorupcyjnych

Zwiększenie liczby pracowników Najwyższego Sądu Antykorupcyjnego Ukrainy

kw. I

2025

Liczba sędziów Najwyższego Sądu Antykorupcyjnego Ukrainy wzrosła o 60 %, a aparat urzędniczy tego sądu wzrósł o 40 %.

4.4

Reforma 2:

Poprawa ram prawnych na rzecz skuteczniejszej walki z korupcją

Wejście w życie znowelizowanego kodeksu karnego i kodeksu postępowania karnego

III kw.

2024

Wejście w życie ukraińskich ustaw o zmianie ukraińskiego kodeksu karnego i ukraińskiego kodeksu postępowania karnego. Ustawy koncentrują się na następujących głównych obszarach:

– udoskonaleniu przepisów regulujących dobrowolne poddanie się karze;

– zniesieniu okresu postępowania przygotowawczego od chwili zarejestrowania postępowania karnego do momentu powiadomienia o podejrzeniu;

– umożliwieniu Najwyższemu Sądowi Antykorupcyjnemu Ukrainy orzekania w niektórych sprawach w składzie jednoosobowym.

4.5

Reforma 2:

Poprawa ram prawnych na rzecz skuteczniejszej walki z korupcją

Przyjęcie nowej strategii antykorupcyjnej i państwowego programu antykorupcyjnego na okres po 2025 r.

II kw.

2026

Przyjęcie i opublikowanie przez parlament i rząd odpowiednio strategii antykorupcyjnej oraz państwowego programu antykorupcyjnego w celu ich wdrożenia obejmującego okres po 2025 r.

4.6

Reforma 2:

Poprawa ram prawnych na rzecz skuteczniejszej walki z korupcją

Przyjęcie planu działania na rzecz realizacji strategii odzyskiwania mienia na lata 2023–2025

III kw.

2024

Przyjęcie i publikacja na stronie internetowej Rady Ministrów planu działania na rzecz realizacji strategii odzyskiwania mienia na lata 2023–2025.

4.7

Reforma 2:

Poprawa ram prawnych na rzecz skuteczniejszej walki z korupcją

Wejście w życie ustawy reformującej Agencję ds. Odzyskiwania Mienia i Zarządzania Mieniem

kw. I

2025

Wejście w życie ustawy reformującej Agencję ds. Odzyskiwania Mienia i Zarządzania Mieniem. Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– przejrzysta i oparta na kryteriach merytorycznych procedura wyboru szefa agencji, w tym wiarygodnej kontroli uczciwości i profesjonalizmu;

– niezależny zewnętrzny system oceny skuteczności działania;

– przejrzysta procedura zarządzania zajętym majątkiem znajdującym się pod kontrolą agencji i jego sprzedaży.

4.8

Reforma 3:

Środki przeciwdziałania praniu pieniędzy

Przeprowadzenie kolejnej krajowej oceny ryzyka

IV kw.

2025

Przygotowanie i wdrożenie kolejnej krajowej oceny ryzyka zgodnie ze zaktualizowaną metodyką krajowej oceny ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu na Ukrainie

4.9

Reforma 3: Środki przeciwdziałania praniu pieniędzy

Wejście w życie przepisów dotyczących jednolitego rejestru rachunków bankowych

II kw.

2027

Wejście w życie niezbędnych ram prawnych dla jednolitego rejestru rachunków bankowych osób fizycznych i prawnych zgodnie ze standardami UE, zmieniających ukraińskie ustawodawstwo w dziedzinie podatków, bankowości, przeciwdziałania praniu pieniędzy, rynku kapitałowego i usług płatniczych.

4.10

Reforma 3: Środki przeciwdziałania praniu pieniędzy.

Uruchomienie oprogramowania i sprzętu niezbędnych do funkcjonowania jednolitego rejestru

II kw.

2027

Uruchomienie oprogramowania i sprzętu niezbędnych do funkcjonowania jednolitego rejestru rachunków bankowych.



C.5. RYNKI FINANSOWE

 1. Opis reform i inwestycji

Celem tego rozdziału jest wykorzystanie potencjału ukraińskiego sektora finansowego do stymulowania wzrostu gospodarczego i wspierania odbudowy poprzez monitorowanie kondycji sektora bankowego w celu utrzymania stabilności finansowej, wzmocnienie ram regulacyjnych w celu dostosowania się do standardów UE, rozwiązanie problemu pożyczek zagrożonych oraz poprawę regulacji rynków kapitałowych.

Reforma 1: Ocena sektora bankowego

Celem tej reformy jest powrót do regularnego procesu oceny, zidentyfikowanie potencjalnych słabych punktów w głównych bankach oraz zapewnienie odporności systemu bankowego w Ukrainie.

Reforma obejmuje jeden etap. Narodowy Bank Ukrainy przeprowadza ocenę odporności największych banków, która obejmuje stosowanie testu warunków skrajnych w ramach scenariusza niekorzystnego, a także niezależną ocenę jakości aktywów.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2026 r.

Reforma 2: Ograniczenie własności państwa w sektorze bankowym

Celem tej reformy jest określenie zasad sprzedaży banków państwowych oraz strategii stopniowego ograniczania własności państwa w sektorze bankowym.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, w zaktualizowanym prawodawstwie ustanawia się zasady przewodnie dotyczące sprzedaży różnych udziałów własnościowych w bankach państwowych, zapewniając jednocześnie elastyczność w zakresie całkowitego przejęcia. Po drugie, przyjmuje się strategię przygotowującą do stopniowego zmniejszania udziału państwa w bankach państwowych.

Zakończenie reformy planuje się do II kw. 2026 r.

Reforma 3: Udoskonalona restrukturyzacja i uporządkowana likwidacja pożyczek zagrożonych

Celem tej reformy jest poprawa restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji pożyczek zagrożonych.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, Ukraina przyjmie strategię restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji pożyczek zagrożonych, koncentrując się na wymogach ostrożnościowych i udoskonaleniu ram restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji pożyczek zagrożonych. Po drugie, zostaną przyjęte późniejsze zmiany legislacyjne w odpowiednich ustawach, uwzględniające zalecenia zawarte w strategii.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2026 r.

Reforma 4: Zwiększenie możliwości organu nadzoru finansowego

Celem tej reformy jest poprawa regulacji przez państwo rynków kapitałowych i zorganizowanych rynków towarowych.

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się ona z wejściem w życie ustawy o poprawie regulacji przez państwo rynków kapitałowych i zorganizowanych rynków towarowych, dostosowanej do standardów Międzynarodowej Organizacji Komisji Papierów Wartościowych (IOSCO).

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2025 r.

2. Wykaz etapów i harmonogram realizacji

Nr

Reforma/inwestycja

Nazwa etapu

Terminy

Opis etapu

5.1

Reforma 1:

Ocena sektora bankowego

Opublikowana ocena odporności w systemie bankowym

kw. I

2026

Narodowy Bank Ukrainy publikuje ocenę odporności największych banków w systemie bankowym (pod względem aktywów), która obejmuje stosowanie testów warunków skrajnych w scenariuszu niekorzystnym, oraz wyniki niezależnej oceny jakości aktywów, jeżeli warunki pozwolą na jej przeprowadzenie.

5.2

Reforma 2:

Ograniczenie własności państwa w sektorze bankowym

Wejście w życie przepisów dotyczących zasad sprzedaży banków państwowych

kw. I

2026

Wejście w życie zaktualizowanych przepisów dotyczących sprzedaży banków państwowych, mianowicie ukraińskiej ustawy nr 4524-VI z 2012 r o zbyciu udziałów państwowych w kapitale zapisanym w statucie banków, które zostały dokapitalizowanie przez państwo. Zmienione przepisy powinny ułatwić sprzedaż różnych udziałów własnościowych w bankach państwowych, a jednocześnie zapewnić elastyczność w zakresie całkowitego nabycia. Podstawowe zasady, na których opiera się sprzedaż banków państwowych, zostaną opracowane w drodze wspólnych dyskusji i w porozumieniu z międzynarodowymi darczyńcami.

5.3

Reforma 2:

Ograniczenie własności państwa w sektorze bankowym

Przyjęcie strategii stopniowego ograniczania własności państwa w sektorze bankowym

II kw.

2026

Przyjęcie uchwały rządu lub innego aktu prawnego rządu w sprawie przyjęcia strategii reformy banków państwowych, która przewiduje stopniowe zmniejszanie własności państwa w sektorze bankowym. Strategia koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– kondycja i stabilność finansowa;

– zarządzanie pożyczkami zagrożonymi;

– ograniczenie ryzyka fiskalnego;

– poprawa zarządzania bankami i skuteczność operacyjna;

– zwiększenie wartości banku, długoterminowa rentowność oraz podjęcie kroków zmierzających do prywatyzacji (w stosownych przypadkach).

5.4

Reforma 3:

Udoskonalona restrukturyzacja i uporządkowana likwidacja pożyczek zagrożonych

Przyjęcie strategii restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji pożyczek zagrożonych

II kw.

2025

Przyjęcie strategii restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji pożyczek zagrożonych zgodnie z odpowiednimi praktykami UE. Strategia koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– zaostrzenie wymogów ostrożnościowych dotyczących uznawania oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji pożyczek zagrożonych;

– wymiana danych dotyczących pożyczek zagrożonych i innych istotnych danych rynkowych między instytucjami finansowymi a agencjami państwowymi w celu usprawnienia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji pożyczek zagrożonych;

– przegląd potencjalnych przeszkód i opracowanie środków mających na celu poprawę ram restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji pożyczek zagrożonych.

5.5

Reforma 3:

Udoskonalona restrukturyzacja i uporządkowana likwidacja pożyczek zagrożonych

Wejście w życie aktów prawnych mających na celu poprawę restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji pożyczek zagrożonych

kw. I

2026

Wejście w życie aktów prawnych wdrażających zalecenia strategii restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji pożyczek zagrożonych usprawniające system restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji tych pożyczek.

5.6

Reforma 4:

Zwiększenie możliwości organu nadzoru finansowego

Wejście w życie ustawy o poprawie regulacji przez państwo rynków kapitałowych i zorganizowanych rynków towarowych

IV kw.

2025

Wejście w życie ustawy o poprawie regulacji przez państwo rynków kapitałowych i zorganizowanych rynków towarowych dostosowującej tę regulację do standardów IOSCO. Odnosi się to do zdolności Krajowej Komisji Rynku Papierów Wartościowych do działania w sposób wolny od wpływów zewnętrznych, zwłaszcza nacisków politycznych lub ze strony przemysłu, podejmowania decyzji w oparciu o prawo i najlepszy interes integralności rynku i ochrony inwestorów, a nie interesy zewnętrzne, a także do posiadania silnego mechanizmu egzekwowania prawa oraz mechanizmu współpracy międzynarodowej.

C.6. ZARZĄDZANIE AKTYWAMI PUBLICZNYMI

1. Opis reform i inwestycji

Celem tego rozdziału jest poprawa polityki dotyczącej własności państwa, ładu korporacyjnego i zarządzania ukraińskimi przedsiębiorstwami państwowymi, a także harmonizacja ram pomocy państwa z dorobkiem prawnym UE. Służy to poprawie przejrzystości i skuteczności oraz przyczynia się do wzmocnienia równych warunków działania z sektorem prywatnym.

Reforma 1: Przyjęcie polityki dotyczącej własności państwa

Celem tej reformy jest przyjęcie polityki dotyczącej własności państwa, która odzwierciedlałaby długoterminowe i obejmujące całą administrację rządową priorytety w zakresie własności przedsiębiorstw państwowych. Odnawia się procedurę kategoryzacji przedsiębiorstw państwowych zgodnie z zasadami określonymi w polityce dotyczącej własności państwa. W wyniku kategoryzacji przedsiębiorstw państwowych powstaje wykaz przedsiębiorstw państwowych, które pozostaną własnością państwa jako strategiczne, wykaz przedsiębiorstw państwowych, które zostaną zaproponowane do prywatyzacji, ze wskazaniem w specjalnej podsekcji wszystkich przedsiębiorstw państwowych, których prywatyzacji tymczasowo zakazano podczas stanu wojennego, oraz wykaz przedsiębiorstw państwowych, które zostaną zlikwidowane.

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się ona z wejściem w życie przepisów wprowadzających politykę dotyczącą własności państwa oraz publikacją kategoryzacji przedsiębiorstw państwowych.

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2024 r.

Reforma 2: Poprawa zarządzania przedsiębiorstwami państwowymi

Celem tej reformy jest ułatwienie przejścia z formy prawnej państwowego przedsiębiorstwa unitarnego na bardziej zorientowane komercyjnie formy w celu wsparcia skuteczniejszych i przejrzystszych ram zarządzania przedsiębiorstwami państwowymi poprzez poprawę standardów ładu korporacyjnego i wdrożenie ich w najważniejszych przedsiębiorstwach państwowych, a także konsolidacja podmiotów zarządzających przedsiębiorstwami państwowymi.

 

Reforma obejmuje cztery etapy. Po pierwsze, wchodzi w życie nowa ustawa, która poprawia ład korporacyjny przedsiębiorstw państwowych, z uwzględnieniem wytycznych OECD 2 , w tym poprzez określenie uprawnień rad nadzorczych przedsiębiorstw państwowych. Po drugie, powołuje się rady nadzorcze, w których większość stanowią niezależni członkowie, w co najmniej 15 czołowych kluczowych przedsiębiorstw państwowych. Po trzecie, Ukraina komercjalizuje co najmniej 15 czołowych kluczowych przedsiębiorstw państwowych jako spółki akcyjne lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Po czwarte, organy wdrażają zasady ładu korporacyjnego we wszystkich skonsolidowanych podmiotach zarządzających przedsiębiorstwami państwowymi.

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2027 r.

Reforma 3: Rozdzielenie rachunkowości między działalnością w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej a działalnością niemieszczącą się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej w przedsiębiorstwach państwowych

Celem tej reformy jest wzmocnienie równych warunków działania z sektorem prywatnym, a także dalsza konwergencja z dorobkiem prawnym UE poprzez rozdzielenie rachunkowości między działalnością związaną z obowiązkiem świadczenia usługi publicznej a działalnością niemieszczącą się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej.

Reforma obejmuje trzy etapy. Po pierwsze, Ukraina przyjmie i opublikuje harmonogram określający niezbędne kroki w celu obowiązkowego strukturalnego rozdzielenia rachunkowości między działalnością w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej a działalnością niemieszczącą się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej w odniesieniu do wszystkich przedsiębiorstw państwowych zaangażowanych w wykonywanie obowiązku świadczenia usługi publicznej. Po drugie, Ukraina oceni i w razie potrzeby zmieni przepisy dotyczące obowiązkowego strukturalnego rozdzielenia rachunkowości między działalnością w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej a działalnością niemieszczącą się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej. Po trzecie, Ukraina opublikuje sprawozdanie z niezależnego audytu przedsiębiorstw państwowych, które są zaangażowane w działalność w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej, oceniając, między innymi, wdrożenie rozdzielenia rachunkowości i zgodność z wymogami rynku w zakresie subsydiowania skrośnego.

Zakończenie reformy planuje się do III kw. 2027 r.

Reforma 4: Udoskonalone ramy kontroli pomocy państwa 

Celem tej reformy jest przywrócenie stosowania kontroli pomocy państwa i dostosowanie ram kontroli pomocy państwa do ram UE, co zapewniłoby większą przejrzystość finansowania przez państwo przedsiębiorstw państwowych.

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się ona z aktualizacją przepisów dotyczących pomocy państwa, w tym w odniesieniu do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, a także z całkowitym przywróceniem stosowania kontroli pomocy państwa przez Komitet Antymonopolowy Ukrainy.

Zakończenie reformy planuje się do III kw. 2025 r.

2. Wykaz etapów i harmonogram realizacji

Nr

Reforma/inwestycja

Nazwa etapu

Terminy

Opis etapu

6.1

Reforma 1:

Przyjęcie polityki dotyczącej własności państwa

Przyjęcie polityki dotyczącej własności państwa i kategoryzacji przedsiębiorstw państwowych

IV kw.

2024

Przyjęcie i opublikowanie uchwały Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zatwierdzenia ogólnej polityki dotyczącej własności państwa i kategoryzacji przedsiębiorstw państwowych. Polityka dotycząca własności państwa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– wymienienie celów polityki publicznej, do których osiągnięcia zobowiązane są przedsiębiorstwa państwowe;

– opis roli państwa w zarządzaniu przedsiębiorstwami państwowymi; sposobie, w jaki państwo będzie realizować swoją politykę w zakresie własności oraz odpowiednich ról i obowiązków organów rządowych zaangażowanych w jej wdrażanie;

– określenie ogólnych przesłanek utrzymania własności przedsiębiorstw państwowych i poddawanie tych przesłanek regularnym przeglądom;

– ustanowienie długoterminowych i obejmujących całą administrację rządową priorytetów w zakresie własności przedsiębiorstw państwowych;
– określanie polityki w zakresie dywidend, zasad dotyczących wynagradzania członków rad nadzorczych i kadry kierowniczej.

Polityka dotycząca własności umożliwi wdrożenie reform ładu korporacyjnego OECD u operatorów systemu dystrybucyjnego w celu poprawy konkurencji na rynkach gazu ziemnego.

Kategoryzacja przedsiębiorstw państwowych prowadzi do następujących wyników:

– wykaz przedsiębiorstw państwowych, które pozostaną własnością państwa jako przedsiębiorstwa strategiczne;

– wykaz przedsiębiorstw państwowych, które zostaną zaproponowane do prywatyzacji, ze wskazaniem w specjalnej podsekcji wszystkich przedsiębiorstw państwowych, których prywatyzacji tymczasowo zakazano podczas stanu wojennego;

– wykaz przedsiębiorstw państwowych, które zostaną zlikwidowane.

6.2

Reforma 2:

Poprawa zarządzania przedsiębiorstwami państwowymi

Wejście w życie przepisów dotyczących ładu korporacyjnego w przedsiębiorstwach państwowych

II kw.

2024

Wejście w życie nowej ustawy o ładzie korporacyjnym przedsiębiorstw państwowych z uwzględnieniem wytycznych OECD dotyczących ładu korporacyjnego. Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– określenie uprawnień rad nadzorczych przedsiębiorstw państwowych do powoływania i odwoływania dyrektorów generalnych;

– określenie uprawnień rad nadzorczych przedsiębiorstw państwowych do zatwierdzania dokumentów dotyczących planów strategicznych, inwestycyjnych i finansowych przedsiębiorstw państwowych;

– ustanowienie rocznej procedury oceny rad nadzorczych przedsiębiorstw państwowych.

6.3

Reforma 2:

Poprawa zarządzania przedsiębiorstwami państwowymi

Powoływanie rad nadzorczych przedsiębiorstw państwowych, w których większość członków jest niezależna

II kw.

2026

Rząd powołuje rady nadzorcze, w których większość stanowią niezależni członkowie, w przypadku co najmniej 15 przedsiębiorstw państwowych z listy czołowych kluczowych przedsiębiorstw państwowych zatwierdzonej decyzją protokolarną Rady Ministrów. Rady nadzorcze wybiera się na podstawie aktualnego prawa wtórnego obejmującego procedury nominacyjne.

6.4

Reforma 2:

Poprawa zarządzania przedsiębiorstwami państwowymi

Korporatyzacja kluczowych przedsiębiorstw państwowych

III kw.

2026

Komercjalizuje się jako spółki akcyjne albo spółki z ograniczoną odpowiedzialnością co najmniej 15 przedsiębiorstw państwowych z listy czołowych kluczowych przedsiębiorstw państwowych zatwierdzonej decyzją protokolarną Rady Ministrów.

6.5

Reforma 2:

Poprawa zarządzania przedsiębiorstwami państwowymi

Przedłożenie sprawozdania wykazującego, że zasady ładu korporacyjnego są należycie przestrzegane

IV kw.

2027

Udostępnia się Komisji Europejskiej pierwsze sprawozdanie roczne zawierające wyniki finansowe i operacyjne, z którego wynika, że zasady ładu korporacyjnego są należycie przestrzegane.
Przed audytem przyjmuje się nową ustawę o skonsolidowanych podmiotach zarządzających przedsiębiorstwami państwowymi oraz odpowiednie przepisy prawa wtórnego, które wejdą w życie do III kw. 2026 r.

Przed utworzeniem skonsolidowanych podmiotów zarządzających przedsiębiorstwami państwowymi wprowadza się i egzekwuje następujące kluczowe zasady ładu korporacyjnego:

– jasno określa się zadania Rady Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Gospodarki, a nadzór parlamentarny jest egzekwowany;

– jasno określa się uprawnienia i zakres skonsolidowanych podmiotów zarządzających przedsiębiorstwami państwowymi w pełni zgodnie z polityką dotyczącą własności państwa;

– kwestie związane z zarządzaniem finansami publicznymi są zawarte w statutach skonsolidowanych podmiotów zarządzających przedsiębiorstwami państwowymi.

6.6

Reforma 3:

Rozdzielenie rachunkowości między działalnością w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej a działalnością niemieszczącą się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej w przedsiębiorstwach państwowych

Przyjęcie harmonogramu rozdziału działalności w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej od działalności niemieszczącej się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej

kw. I

2025

Przyjęcie i publikacja harmonogramu określającego kroki, jakie należy podjąć w celu obowiązkowego strukturalnego rozdzielenia działalności w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej od działalności niemieszczącej się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej w odniesieniu do wszystkich przedsiębiorstw państwowych zaangażowanych w wykonywanie obowiązku świadczenia usługi publicznej. Harmonogram opiera się na wskazanym obecnym poziomie przyjęcia wymaganych podejść w zakresie rachunkowości i obejmuje działania operacyjne mające na celu rozdzielenie rachunkowości przedsiębiorstw na różnych etapach wdrażania wymaganych zmian. W harmonogramie opisano, w jaki sposób przeprowadzone zostanie rozdzielenie rachunkowości między działalnością w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej a działalnością niemieszczącą się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej we wszystkich czołowych kluczowych przedsiębiorstwach państwowych zatwierdzonych decyzją protokolarną Rady Ministrów.

6.7

Reforma 3:

Rozdzielenie rachunkowości między działalnością w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej a działalnością niemieszczącą się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej w przedsiębiorstwach państwowych

Ocena oraz, w razie potrzeby, zmiana i wejście w życie przepisów dotyczących rozdzielenia działalności w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej od działalności niemieszczącej się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej

III kw.

2025

Ocena oraz, w razie potrzeby, zmiana i wejście w życie przepisów określonych w harmonogramie przyjętym w ramach etapu 6.6 w celu zapewnienia, aby obowiązkowe strukturalne rozdzielenie rachunkowości między działalnością w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej a działalnością niemieszczącą się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej zostało określone i wdrożone we wszystkich czołowych kluczowych przedsiębiorstwach państwowych zatwierdzonych decyzją protokolarną Rady Ministrów, które są zaangażowane w obowiązek świadczenia usługi publicznej.

6.8

Reforma 3:

Rozdzielenie rachunkowości między działalnością w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej a działalnością niemieszczącą się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej w przedsiębiorstwach państwowych

Przedłożenie sprawozdania z audytu potwierdzającego rozdział działalności w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej od działalności niemieszczącej się w zakresie obowiązku świadczenia usługi publicznej

III kw.

2027

Przedłożenie niezależnego sprawozdania z audytu sporządzonego przez firmę audytorską, która jest częścią międzynarodowej sieci audytorskiej i zgodnie z przepisami krajowymi ma prawo do przeprowadzenia obowiązkowego audytu sprawozdań finansowych przedsiębiorstw użyteczności publicznej. Sprawozdanie takie zawiera szczegółową ocenę następujących obszarów w odniesieniu do każdego przedsiębiorstwa państwowego, któremu powierzono obowiązek świadczenia usługi publicznej:

– wdrożenie rozdzielenia rachunkowości;

– zgodność z wymogami rynku w zakresie subsydiowania skrośnego;

– definicja obowiązków świadczenia usług publicznych w odniesieniu do każdego przedsiębiorstwa państwowego;

– koszty, przepływy finansowe i zobowiązania wynikające z obowiązku świadczenia usługi publicznej.

6.9

Reforma 4:

Udoskonalone ramy kontroli pomocy państwa

Wejście w życie zaktualizowanych przepisów dotyczących pomocy państwa i pełne przywrócenie stosowania kontroli pomocy państwa

III kw.

2025

Wejście w życie zaktualizowanych przepisów dotyczących pomocy państwa, w tym przepisów odnoszących się do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, a także całkowite przywrócenie stosowania kontroli pomocy państwa przez Komitet Antymonopolowy Ukrainy.

C.7. KAPITAŁ LUDZKI

1. Opis reform i inwestycji 

Celem tego rozdziału jest przedstawienie reform uznanych za niezbędne, aby powstrzymać erozję kapitału ludzkiego, która nastąpiła w ostatnich latach, a jednocześnie stworzyć podstawy trwałej odbudowy, rekonstrukcji i modernizacji.

Reforma 1: Poprawa kształcenia zawodowego

Celem tej reformy jest zapewnienie, aby edukacja odpowiadała potrzebom rynku pracy i odbudowy kraju poprzez zwiększenie zdolności instytucjonalnych jednostek edukacyjnych do zapewnienia formalnego i pozaformalnego kształcenia zawodowego oraz uregulowanie stosunków między instytucjami kształcenia zawodowego, krajowymi/lokalnymi i międzynarodowymi zainteresowanymi stronami na rzecz zrównoważonego rozwoju kapitału ludzkiego w Ukrainie.

 

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się ona z wejściem w życie przepisów dotyczących kształcenia zawodowego.

Zakończenie reformy planuje się do II kw. 2025 r.

Reforma 2: Poprawa edukacji przedszkolnej

Celem tej reformy jest zapewnienie dostępu do wysokiej jakości edukacji przedszkolnej, aby zwiększyć udział w rynku pracy kobiet wychowujących dzieci w wieku przedszkolnym.

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się ona z wejściem w życie przepisów dotyczących edukacji przedszkolnej.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2025 r.

Reforma 3: Poprawa systemu rehabilitacji osób niepełnosprawnych

Celem tej reformy jest poprawa systemu rehabilitacji i umożliwienie szerszej oceny potrzeb ludności za pomocą nowego systemu elektronicznego.

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się ona z wejściem w życie przepisów mających na celu dostosowanie do międzynarodowych norm pomiaru funkcjonowania, niepełnosprawności i zdrowia oraz wprowadzenie elektronicznego systemu zawierającego informacje na temat potrzeb danej osoby i automatycznego oferowania usług zgodnie ze zidentyfikowanymi potrzebami.

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2026 r.

Reforma 4: Przejście ze służby wojskowej do rezerwy/w stan spoczynku 

Celem tej reformy jest ułatwienie przejścia ze służby wojskowej do rezerwy/w stan spoczynku, w tym aktywnego udziału w życiu społecznym i gospodarczym.

Reforma obejmuje jeden etap, a mianowicie wejście w życie środków ustawodawczych niezbędnych do wdrożenia systemu przejściowego i usług towarzyszących. 

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2025 r.

Reforma 5: Poprawa infrastruktury społecznej i deinstytucjonalizacja

Celem tej reformy jest poprawa dobrostanu dzieci, osób niepełnosprawnych i osób starszych w publicznym systemie opieki.

 

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się ona z przyjęciem dwóch strategii reform zakładów psychoneurologicznych i innych zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz deinstytucjonalizacji opieki nad dziećmi, osobami niepełnosprawnymi i osobami starszymi.

 

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2024 r.

Reforma 6: Poprawa funkcjonowania rynku pracy 

Celem tej reformy jest przyczynienie się do poprawy funkcjonowania rynku pracy.

 

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, przyjmuje się strategię mającą na celu poprawę sytuacji demograficznej Ukrainy do 2040 r., w tym zmniejszenie przedwczesnej umieralności i przezwyciężenie negatywnych tendencji migracyjnych. Po drugie, należy przyjąć strategię zatrudnienia ludności, w której proponuje się środki mające na celu aktualizację warunków ukraińskiego rynku pracy, takie jak uproszczony dostęp do rynku pracy oraz zreformowane państwowe urzędy pracy.

Zakończenie reformy planuje się do II kw. 2026 r.

Reforma 7: Zapewnienie osobom potrzebującym dostępu do mieszkań

Celem tej reformy jest opracowanie ram dla systemu mieszkalnictwa socjalnego.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, wchodzą w życie przepisy określające kluczowe priorytety ukraińskiej polityki mieszkaniowej, takie jak potrzeba przejrzystości, dostępności dla grup znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji lub utworzenie systemów wsparcia. Po drugie, wchodzą w życie przepisy ustanawiające fundusz mieszkalnictwa socjalnego.

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2026 r.

Reforma 8: Poprawa zabezpieczenia społecznego

Celem tej reformy jest poprawa świadczenia publicznych usług społecznych poprzez wprowadzenie mechanizmów zamawiania niektórych usług społecznych od zarejestrowanych usługodawców.

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się ona z przyjęciem uchwały, która reformuje system zamówień publicznych na usługi społeczne, zmienia model finansowania na zorientowany na wyniki model zakupów usług społecznych oraz zachęca do świadczenia usług społecznych, które zazwyczaj nie są finansowane przez wspólnotę.

Zakończenie reformy planuje się do II kw. 2025 r.

Reforma 9: Poprawa rozwoju kultury

Celem tej reformy jest promowanie ukraińskiego dziedzictwa kulturowego.

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się ona z przyjęciem strategii określającej cele priorytetowe, takie jak poprawa jakości i dostępności ukraińskiej oferty kulturalnej, a także budowanie potencjału ukraińskich instytucji kulturalnych.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2025 r.

Inwestycja 1: Inwestycje w edukację

Celem tej inwestycji jest poprawa dostępu do bezpiecznego kształcenia publicznego dobrej jakości.

Inwestycja obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, wiąże się ona z uwzględnieniem w budżecie co najmniej 300 mln EUR w cenach bieżących (w równoważniku UAH) na poprawę dostępu do bezpiecznej edukacji dobrej jakości w latach 2024 i 2025. Po drugie, wiąże się ona z uwzględnieniem w budżecie co najmniej 650 mln EUR (równoważnik UAH) na poprawę dostępu do bezpiecznej edukacji dobrej jakości w latach 2024, 2025, 2026 i 2027.

Oczekuje się, że inwestycja zostanie ukończona do IV kw. 2027 r.

Inwestycja 2: Inwestycje w opiekę zdrowotną

Celem tej inwestycji jest poprawa publicznego systemu opieki zdrowotnej w Ukrainie.

Inwestycja obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, wiąże się ona z uwzględnieniem w budżecie co najmniej 200 mln EUR w cenach bieżących (w równoważniku UAH) na wzmocnienie infrastruktury i placówek opieki zdrowotnej, cyfryzację usług opieki zdrowotnej oraz zapewnienie sprzętu do analiz medycznych, chirurgii i opieki nad pacjentami w latach 2024 i 2025. Po drugie, wiąże się ona z uwzględnieniem w budżecie co najmniej 400 mln EUR (w równoważniku UAH) na wzmocnienie infrastruktury i placówek opieki zdrowotnej, cyfryzację usług opieki zdrowotnej oraz zapewnienie sprzętu do analiz medycznych, chirurgii i opieki nad pacjentami w latach 2024, 2025, 2026 i 2027.

Oczekuje się, że inwestycja zostanie ukończona do IV kw. 2027 r.

Inwestycja 3: Inwestycje w infrastrukturę społeczną

Celem tej inwestycji jest wzmocnienie infrastruktury społecznej w Ukrainie.

 

Inwestycja obejmuje jeden etap. Wiąże się ona z uwzględnieniem w budżecie co najmniej 350 mln EUR w cenach bieżących (w równoważniku UAH) na odbudowę, budowę (nowa budowa, rekonstrukcja, renowacja, odbudowa) uszkodzonej/zniszczonej infrastruktury społecznej.

Oczekuje się, że inwestycja zostanie ukończona do IV kw. 2027 r.

Inwestycja 4: Inwestycje w odszkodowanie za uszkodzone lub zniszczone mieszkania

Celem tej inwestycji jest poprawa dostępu do przystępnych cenowo mieszkań oraz poprawa jakości i dostępności mieszkań.

 

Inwestycja obejmuje jeden etap. Wiąże się ona z uwzględnieniem w budżecie co najmniej 600 mln EUR w cenach bieżących (w równoważniku UAH) na odszkodowania wypłacane osobom, których mieszkanie zostało uszkodzone lub zniszczone w wyniku rosyjskiej wojny napastniczej.

Oczekuje się, że inwestycja zostanie ukończona do IV kw. 2027 r.

Inwestycja 5: Inwestycje w zapewnienie mieszkań słabszym grupom społecznym

Celem tej inwestycji jest poprawa dostępu do przystępnych cenowo mieszkań oraz poprawa jakości i dostępności mieszkań, ze szczególnym uwzględnieniem niepełnosprawnych weteranów, członków ich rodzin i osób wewnętrznie przesiedlonych.

 

Inwestycja obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, wiąże się ona z uwzględnieniem w budżecie co najmniej 200 mln EUR w cenach bieżących (w równoważniku UAH) na zapewnienie dostępności mieszkań dla osób niepełnosprawnych z grupą inwalidzką I-II w latach 2024 i 2025. Po drugie, wiąże się ona z uwzględnieniem w budżecie co najmniej 450 mln EUR (w równoważniku UAH) na zapewnienie dostępności mieszkań dla osób niepełnosprawnych z grupą inwalidzką I-II w latach 2024, 2025, 2026 i 2027.

Oczekuje się, że inwestycja zostanie ukończona do IV kw. 2027 r.

2. Wykaz etapów i harmonogram realizacji

Nr

Reforma/inwestycja

Nazwa etapu

Terminy

Opis etapu

7.1

Reforma 1:

Poprawa kształcenia zawodowego

Wejście w życie przepisów dotyczących kształcenia zawodowego

II kw.

2025

Wejście w życie ukraińskiej ustawy o kształceniu zawodowym. Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– określenie sprawiedliwych zasady funkcjonowania podmiotów edukacyjnych na rynku usług edukacyjnych w dziedzinie kształcenia zawodowego;

– zwiększenie zdolności instytucjonalnych podmiotów edukacyjnych do zapewnienia formalnego i pozaformalnego kształcenia zawodowego;

– jasne określenie stosunków między instytucjami kształcenia zawodowego, krajowymi/lokalnymi i międzynarodowymi zainteresowanymi stronami na rzecz zrównoważonego rozwoju kapitału ludzkiego w Ukrainie.

7.2

Reforma 2:

Poprawa edukacji przedszkolnej

Wejście w życie przepisów dotyczących edukacji przedszkolnej

kw. I

2025

Wejście w życie ukraińskiej ustawy o edukacji przedszkolnej zgodnej z zaleceniem Rady z dnia 22 maja 2019 r. w sprawie wysokiej jakości wczesnej edukacji. Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– gwarancje dostępu do edukacji przedszkolnej dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym i przedszkolnym;

– sprawiedliwe zasady funkcjonowania podmiotów edukacyjnych na rynku usług edukacyjnych w dziedzinie edukacji przedszkolnej;

– godziwe warunki pracy pracowników w dziedzinie edukacji przedszkolnej;

– zasady funkcjonowania elastycznej i skutecznej sieci placówek edukacji przedszkolnej.

7.3

Reforma 3:

Poprawa systemu rehabilitacji osób niepełnosprawnych

Wejście w życie przepisów dotyczących rehabilitacji osób niepełnosprawnych

IV kw.

2026

Wejście w życie ukraińskiej ustawy w sprawie zmian ukraińskiej ustawy o rehabilitacji osób niepełnosprawnych w Ukrainie.

Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– stosowanie Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia;

– wprowadzenie systemu elektronicznego, który zawiera informacje o potrzebach danej osoby i automatycznie oferuje usługi zgodnie ze zidentyfikowanymi potrzebami (społecznymi, medycznymi i innymi).

7.4

Reforma 4:

Przejście ze służby wojskowej do rezerwy/w stan spoczynku

Wejście w życie przepisów dotyczących systemu zmian w celu wdrożenia systemu przeniesienia ze służby wojskowej do rezerwy/w stan spoczynku

IV kw.

2025

Wejście w życie ukraińskiej ustawy zmieniającej niektóre akty ustawodawcze Ukrainy w sprawie wprowadzenia systemu przejścia ze służby wojskowej do rezerwy/w stan spoczynku oraz przyjęcie uchwał Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zatwierdzenia procedur i warunków świadczenia usług na rzecz uczestników systemu przejściowego. Akty koncentrują się na następujących głównych obszarach:

– rehabilitacja i opieka medyczna, w tym pomoc psychologiczna;

– programie szkoleń, przekwalifikowaniu i rozwoju zawodowym;

– warunki niezbędne do zatrudniania weteranów jako odrębnej kategorii;

– środki na wsparcie działalności gospodarczej prowadzonej przez weteranów.

7.5

Reforma 5:

Poprawa infrastruktury społecznej i deinstytucjonalizacja

Przyjęcie na lata 2024–2028 strategii na rzecz reformy zakładów psychoneurologii, innych zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz deinstytucjonalizacji opieki nad osobami z niepełnosprawnościami i osobami starszymi oraz strategii na rzecz zapewnienia prawa każdego dziecka w Ukrainie do wzrastania w środowisku rodzinnym

IV kw.

2024

Przyjęcie rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zatwierdzenia strategii reformy zakładów psychoneurologicznych i innych zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz deinstytucjonalizacji opieki nad osobami niepełnosprawnymi i osobami starszymi oraz rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zatwierdzenia strategii zapewnienia prawa każdego dziecka w Ukrainie do wzrastania w środowisku rodzinnym na lata 2024–2028. Koncentrują się one na następujących głównych obszarach:

– rozwój usług społecznych w celu wspierania rodzin z dziećmi, osób niepełnosprawnych i osób starszych w samodzielnym życiu w społeczności i zapobieganie instytucjonalizacji;

– rozwój usług w zakresie nowoczesnych technologii w służbie osób niepełnosprawnych i osób starszych, które potrzebują dodatkowego wsparcia;

– zapewnienie rodzinnych form wychowania (np. rodzinnej pieczy zastępczej, opieki i przysposobienia) dla dzieci pozostawionych bez opieki rodzicielskiej.

7.6

Reforma 6:

Poprawa funkcjonowania rynku pracy

Przyjęcie strategii na rzecz wzrostu demograficznego na okres do 2040 r.

III kw.

2024

Przyjęcie rozporządzenia Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zatwierdzenia strategii demograficznej Ukrainy na okres do 2040 r. Strategia koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– poprawa sytuacji w zakresie płodności;

– ograniczenie przedwczesnej umieralności, zwłaszcza wśród mężczyzn w wieku produkcyjnym;

– przezwyciężenie negatywnych tendencji migracyjnych poprzez powrót migrantów przymusowych, przyciąganie przedstawicieli zagranicznej diaspory do Ukrainy itp.;

– promowanie aktywnej długowieczności;

– tworzenie infrastruktury i warunków bezpieczeństwa w celu poprawy sytuacji demograficznej.

7.7

Reforma 6:

Poprawa funkcjonowania rynku pracy

Przyjęcie strategii zatrudnienia ludności

II kw.

2026

Przyjęcie rozporządzenia Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zatwierdzenia strategii zatrudnienia ludności. Strategia koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– tworzenie sprzyjających warunków zatrudnienia, w tym poprzez przedsiębiorczość i ze szczególnym uwzględnieniem kobiet;

– uproszczenie dostępu do rynku pracy;

– przekwalifikowanie i nabywanie nowych kwalifikacji zawodowych;

– reforma państwowych urzędów pracy;

– reforma prognozowania rynku pracy;

– zachęty do przyciągania zagranicznych talentów na ukraiński rynek pracy, zagranicznych przedsiębiorców, wysoko wykwalifikowanego i pracującego personelu oraz studentów.

7.8

Reforma 7:

Zapewnienie osobom potrzebującym dostępu do mieszkań

Wejście w życie przepisów w sprawie podstawowych zasad polityki mieszkaniowej

IV kw.

2025

Wejście w życie ukraińskiej ustawy w sprawie podstawowych zasad polityki mieszkaniowej. Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– dostępność mieszkań dla najsłabszych kategorii obywateli, która powinna stać się główną zasadą w zapewnianiu mieszkań;

– stworzenie różnych mechanizmów wsparcia dla obywateli o różnych możliwościach finansowych oraz określenie kryteriów dostępu do tych mechanizmów;

– uregulowanie podstawy prawnej wprowadzenia wynajmu mieszkań komunalnych, dzierżawy mieszkań komunalnych z prawem do zakupu;

– stworzenie przejrzystego systemu rejestracji potrzeb mieszkaniowych obywateli w celu zapewnienia szybkiej reakcji na szczeblu lokalnym;

– stworzenie przejrzystych ram monitorowania przez ogół ludności, społeczeństwo obywatelskie i społeczność międzynarodową.

7.9

Reforma 7:

Zapewnienie osobom potrzebującym dostępu do mieszkań

Wejście w życie przepisów w sprawie funduszu mieszkalnictwa socjalnego

IV kw.

2026

Wejście w życie ukraińskiej ustawy o zmianie ukraińskiej ustawy o funduszu mieszkalnictwa socjalnego (lub nowej wersji tej ustawy). Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– ustanowienie ram instytucjonalnych w celu zapewnienia wystarczającej podaży projektów w zakresie mieszkalnictwa socjalnego;

– ustanowienie przejrzystego systemu monitorowania potrzeb obywateli w celu zapewnienia szybkiej reakcji na szczeblu lokalnym;

– ustanowienie przejrzystych ram monitorowania przez ogół ludności, społeczeństwo obywatelskie i społeczność międzynarodową;

– wzmocnienie ram instytucjonalnych w celu zapewnienia wystarczającej podaży projektów w zakresie mieszkalnictwa socjalnego;

– poprawa przepisów dotyczących tworzenia i funkcjonowania mieszkań socjalnych, z uwzględnieniem zapewnienia zgodności z normami efektywności energetycznej, bezpieczeństwa i innymi normami.

7.10

Reforma 8:

Poprawa zabezpieczenia społecznego

Przyjęcie uchwały w sprawie udzielania zamówień publicznych na usługi społeczne

II kw.

2025

Przyjęcie uchwały Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zakupów usług społecznych ze środków budżetu państwa. Uchwała jest neutralna pod względem budżetowym i nie ma żadnego wpływu na stabilność długu Ukrainy, a także koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– przejście od instytucji finansujących do modelu zakupów usług społecznych ukierunkowanego na wyniki;

– wprowadzenie mechanizmu zakupów określonych usług społecznych od zarejestrowanych publicznych i prywatnych dostawców usług społecznych w oparciu o ustanowione normy i kryteria w zakresie usług społecznych dotyczące dostawców.

7.11

Reforma 9:

Poprawa rozwoju kultury

Przyjęcie strategii rozwoju kultury ukraińskiej

I kw.

2025

Przyjęcie przez Radę Ministrów rozporządzenia w sprawie zatwierdzenia strategii rozwoju kultury ukraińskiej. Koncentruje się ona na następujących głównych obszarach:

– zachowanie, ochrona i promowanie dziedzictwa kulturowego i własności narodu ukraińskiego jako integralnej części wspólnej europejskiej przestrzeni kulturowej, ochrona pamięci narodowej;

– zapewnienie usług kulturalnych o wysokiej jakości i dostępności oraz możliwości twórczej samorealizacji ludzi;

– budowanie zdolności ukraińskich instytucji kulturalnych w celu zwiększenia dostępności, wymiany najlepszych praktyk w zakresie uczestnictwa w kulturze oraz wzmocnienia międzynarodowych stosunków kulturalnych;

– wspieranie sektora kreatywnego jako siły napędowej innowacji społecznych i zatrudnienia, zwiększanie zdolności instytucjonalnych sektorów kreatywnych.

7.12

Inwestycja 1: Inwestycje w edukację

Inwestycje w edukację o wartości co najmniej 300 mln EUR

II kw.

2026

Sprawozdanie okresowe rządu (lub sprawozdanie Skarbu Państwa) wykazujące, że w budżetach państwa na lata 2024 i 2025 sektor instytucji rządowych i samorządowych zabudżetował w szczególności na szczeblu regionalnym i lokalnym (w ramach wskaźnika 9.7) co najmniej 300 mln EUR (w równoważniku UAH) na poprawę dostępu do bezpiecznej edukacji dobrej jakości, w tym edukacji przedszkolnej zgodnie z nowymi przepisami dotyczącymi edukacji przedszkolnej, m.in. w odniesieniu do:
– schronów i bezpiecznych warunków w placówkach oświatowych;
– autobusów szkolnych;
– nowoczesnych metod nauczania, w tym poprzez cyfryzację;
– materiałów i sprzętu dla placówek oświatowych;
– żywienia dobrej jakości;
– nowych ośrodków kształcenia i szkolenia zawodowego (VET) opartych na zapotrzebowaniu rynkowym na wykwalifikowaną siłę roboczą oraz spełniających standardy efektywnego VET, zgodnie z nowymi przepisami dotyczącymi kształcenia zawodowego.

7.13

Inwestycja 1: Inwestycje w edukację

Inwestycje w edukację o wartości co najmniej 650 mln EUR

IV kw.

2027

Sprawozdanie końcowe rządu (lub sprawozdanie Skarbu Państwa) wykazujące, że w budżetach państwa na lata 2024, 2025, 2026 i 2027 sektor instytucji rządowych i samorządowych zabudżetował w szczególności na szczeblu regionalnym i lokalnym (w ramach wskaźnika 9.8) co najmniej 650 mln EUR (w równoważniku UAH) na poprawę dostępu do bezpiecznej edukacji dobrej jakości, w tym edukacji przedszkolnej zgodnie z nowymi przepisami dotyczącymi edukacji przedszkolnej, m.in. w odniesieniu do:

– schronów i bezpiecznych warunków w placówkach oświatowych;

– autobusów szkolnych;

– nowoczesnych metod nauczania, w tym poprzez cyfryzację;

– materiałów i sprzętu dla placówek oświatowych;

– żywienia dobrej jakości;

– nowych ośrodków VET opartych na zapotrzebowaniu rynkowym na wykwalifikowaną siłę roboczą spełniających standardy efektywnego VET, zgodnie z nowymi przepisami dotyczącymi kształcenia zawodowego.

7.14

Inwestycja 2:

Inwestycje w opiekę zdrowotną

Inwestycje w opiekę zdrowotną o wartości co najmniej 200 mln EUR

II kw.

2026

Sprawozdanie okresowe rządu (lub sprawozdanie Skarbu Państwa) wykazujące, że w budżetach państwa na lata 2024 i 2025 sektor instytucji rządowych i samorządowych zabudżetował co najmniej 200 mln EUR (w równoważniku UAH), z czego część zostanie zaksięgowana na szczeblu regionalnym (jako część wskaźnika 9.7), w celu wzmocnienia opieki zdrowotnej, m.in. na:
– sprzęt laboratoryjny do analiz mikrobiologicznych, chemicznych i fizycznych;
– schrony i środki bezpieczeństwa placówek opieki zdrowotnej;
– wyposażenie szpitali na potrzeby analiz medycznych, zabiegów chirurgicznych i pielęgnacji pacjentów;
– infrastrukturę i placówki opieki zdrowotnej;
– systemy informatyczne, bazy danych, elektroniczną dokumentację medyczną, informacje i usługi dotyczące danych referencyjnych, mające na celu poprawę efektywności i skuteczności usług opieki zdrowotnej.

7.15

Inwestycja 2:

Inwestycje w opiekę zdrowotną

Inwestycje w opiekę zdrowotną o wartości co najmniej 400 mln EUR

IV kw.

2027

Sprawozdanie końcowe rządu (lub sprawozdanie Skarbu Państwa) wykazujące, że w budżetach państwa na lata 2024, 2025, 2026 i 2027 sektor instytucji rządowych i samorządowych zabudżetował co najmniej 400 mln EUR (w równoważniku UAH), z czego część zostanie zaksięgowana na szczeblu regionalnym (jako część wskaźnika 9.8), w celu wzmocnienia opieki zdrowotnej, m.in. na:

– sprzęt laboratoryjny do analiz mikrobiologicznych, chemicznych i fizycznych;

– schrony i środki bezpieczeństwa placówek opieki zdrowotnej;

– wyposażenie szpitali na potrzeby analiz medycznych, zabiegów chirurgicznych i pielęgnacji pacjentów;

– infrastrukturę i placówki opieki zdrowotnej;

– systemy informatyczne, bazy danych, elektroniczną dokumentację medyczną, informacje i usługi dotyczące danych referencyjnych, mające na celu poprawę efektywności i skuteczności usług opieki zdrowotnej.

7.16

Inwestycja 3:

Inwestycje w infrastrukturę społeczną

Inwestycje w infrastrukturę społeczną o wartości co najmniej 350 mln EUR

IV kw.

2027

Sprawozdanie końcowe rządu (lub sprawozdanie Skarbu Państwa) wykazujące, że w budżetach państwowych na lata 2026 i 2027 sektor instytucji rządowych i samorządowych zabudżetował co najmniej 350 mln EUR (w równoważniku UAH) na odbudowę, budowę (budowa nowej infrastruktury, odbudowa, remont, restauracja) uszkodzonej/zniszczonej infrastruktury społecznej, z czego część zostanie zaksięgowana na szczeblu regionalnym (w ramach wskaźnika 9.8), aby wyeliminować społeczne, gospodarcze i środowiskowe skutki zbrojnej agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, w szczególności na szczeblu regionalnym.

7.17

Inwestycja 4:

Inwestycje w odszkodowanie za uszkodzone lub zniszczone mieszkania

Inwestycje o wartości co najmniej 600 mln EUR na rekompensaty finansowe za uszkodzone mieszkania

IV kw.

2027

Sprawozdanie końcowe rządu (lub sprawozdanie Skarbu Państwa), z którego wynika, że w budżetach państwa na lata 2026 i 2027 sektor instytucji rządowych i samorządowych zabudżetował co najmniej 600 mln EUR (w równoważniku UAH) na odszkodowania wypłacane osobom, których mieszkanie zostało uszkodzone lub zniszczone w wyniku działań wojennych, aktów terrorystycznych, sabotażu spowodowanego zbrojną agresją Federacji Rosyjskiej, na podstawie zweryfikowanych danych z Państwowego Rejestru Uszkodzonych i Zniszczonych Nieruchomości.

7.18

Inwestycja 5: Inwestycje w zapewnienie mieszkań słabszym grupom społecznym

Inwestycje o wartości co najmniej 200 mln EUR na zapewnienie mieszkań dla niepełnosprawnych weteranów z grupą inwalidzką I-II, członków rodzin zmarłych weteranów i osób wewnętrznie przesiedlonych

II kw.

2026

Sprawozdanie końcowe rządu (lub sprawozdanie Skarbu Państwa) wykazujące, że w budżetach państwa na lata 2024 i 2025 sektor instytucji rządowych i samorządowych zabudżetował co najmniej 200 mln EUR (w równoważniku UAH) na zapewnienie mieszkań dla:
– osób niepełnosprawnych z grupą inwalidzką I-II, które broniły niepodległości, suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy;
– członków rodzin zmarłych obrońców;
– osób wewnętrznie przesiedlonych, które broniły niepodległości, suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy i członków ich rodzin.

7.19

Inwestycja 5: Inwestycje w zapewnienie mieszkań słabszym grupom społecznym

Inwestycje o wartości co najmniej 450 mln EUR na zapewnienie mieszkań dla niepełnosprawnych weteranów z grupą inwalidzką I-II, członków rodzin zmarłych weteranów i osób wewnętrznie przesiedlonych

IV kw.

2027

Sprawozdanie końcowe rządu (lub sprawozdanie Skarbu Państwa) wykazujące, że w budżetach państwa na lata 2024, 2025, 2026 i 2027 sektor instytucji rządowych i samorządowych zabudżetował co najmniej 450 mln EUR (w równoważniku UAH) na zapewnienie mieszkań dla:

– osób niepełnosprawnych z grupą inwalidzką I-II, które broniły niepodległości, suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy;

– członków rodzin zmarłych obrońców;

– osób wewnętrznie przesiedlonych, które broniły niepodległości, suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy i członków ich rodzin.

C.8. OTOCZENIE BIZNESOWE

1. Opis reform i inwestycji 

Celem tego rozdziału jest poprawa otoczenia biznesowego w Ukrainie i uznanie roli sektora prywatnego w trwałej odbudowie kraju. Reformy w ramach tego rozdziału mają na celu zmniejszenie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, między innymi poprzez ograniczenie formalności administracyjnych, zwiększenie cyfryzacji i ułatwienie dostępu do finansowania.

Reforma 1: Poprawa otoczenia regulacyjnego 

Celem tej reformy jest poprawa otoczenia regulacyjnego poprzez zniesienie dublujących się przepisów oraz uproszczenie i cyfryzację procedur administracyjnych.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, należy przyjąć plan działania na rzecz optymalizacji i cyfryzacji regulacji działalności gospodarczej w różnych sektorach. Po drugie, wchodzą w życie przepisy dotyczące deregulacji i uproszczenia warunków prowadzenia działalności gospodarczej.

Zakończenie reformy planuje się do III kw. 2025 r.

Reforma 2: Reforma Biura Bezpieczeństwa Gospodarczego

Celem tej reformy jest ponowne uruchomienie i ożywienie działań Biura Bezpieczeństwa Gospodarczego poprzez zapewnienie bardziej klarownego mandatu oraz otwartej, przejrzystej i konkurencyjnej procedury wyboru kadry kierowniczej i personelu. 

Reforma obejmuje jeden etap. Polega on na wejściu w życie nowych przepisów mających na celu ustanowienie otwartej, przejrzystej i konkurencyjnej (opartej na kryteriach merytorycznych) procedury wyboru kadry kierowniczej i personelu, zaostrzeniu wymogów dotyczących komisji selekcyjnej, systemie umów dla pracowników, jasnym określeniu zakresu i mandatu oraz mechanizmie akredytacji pracowników.

Zakończenie reformy planuje się do II kw. 2024 r. 

Reforma 3: Dostęp do finansowania i rynków

Celem tej reformy jest pomoc sektorowi prywatnemu za pomocą różnych narzędzi.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, Ukraina przyjmie strategię i plan działania na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w celu jej wdrożenia na potrzeby poprawy dostępu do rynków, finansowania i innych zasobów oraz dostępu MŚP do wiedzy. Po drugie, wejdą w życie zmiany legislacyjne dotyczące uproszczenia dostępu do sieci użyteczności publicznej.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2026 r.

Reforma 4: Poprawa udzielania zamówień publicznych 

Celem tej reformy jest wzmocnienie ukraińskiego systemu udzielania zamówień publicznych za pomocą ram legislacyjnych dostosowanych do dorobku prawnego UE.

Reforma obejmuje jeden etap. Polega ona na dostosowaniu przepisów dotyczących udzielania zamówień publicznych do dorobku prawnego UE i skupia się przede wszystkim na dyrektywach w sprawie klasycznych zamówień publicznych i zamówień publicznych sektora usług użyteczności publicznej, na koncesjach i partnerstwach publiczno-prywatnych oraz na wzmocnieniu systemu e-zamówień.

 

Zakończenie reformy planuje się do III kw. 2027 r. 

Reforma 5: Harmonizacja prawodawstwa i norm z prawodawstwem i normami UE 

Celem tej reformy jest wznowienie stosowania środków nadzoru rynku i ułatwienie przyjęcia norm i standardów UE w Ukrainie, zwłaszcza w dziedzinie produktów przemysłowych.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, zostanie przyjęte ustawodawstwo dotyczące wznowienia stosowania środków nadzoru rynku i kontroli produktów niespożywczych. Po drugie, należy przełożyć na normy krajowe normy zharmonizowane dla trzech grup produktów przemysłowych (maszyny, kompatybilność elektromagnetyczna urządzeń, sprzęt elektryczny niskiego napięcia).

Zakończenie reformy planuje się do III kw. 2025 r.

Reforma 6: Rozwiązanie problemu opóźnień w płatnościach

Celem tej reformy jest zapewnienie, aby opóźnienia w płatnościach nie utrudniały działalności gospodarczej.

 

Reforma obejmuje jeden etap. Polega on na dostosowaniu odpowiednich przepisów do dyrektywy 2011/7/UE (znanej również jako unijna dyrektywa w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach).

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2027 r.

Inwestycja 1: Inwestycje we wsparcie finansowe dla mikroprzedsiębiorstw i MŚP 

Celem tej inwestycji jest zapewnienie przedsiębiorcom dostępu do finansowania. 

Inwestycja obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, w budżecie zostanie ujęte co najmniej 800 mln EUR w cenach bieżących (w równoważniku UAH) w celu poprawy dostępu do wsparcia finansowego dla mikroprzedsiębiorstw, MŚP, a zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw przetwórczych na lata 2024 i 2025, co może obejmować zarówno kredyty dla przedsiębiorstw, jak i dotacje, które zostaną przyznane na podstawie przejrzystych kryteriów. Po drugie, w budżecie należy ująć co najmniej 1 750 mld EUR w cenach bieżących (w równoważniku UAH) na ten sam cel na lata 2024, 2025, 2026 i 2027.

Oczekuje się, że inwestycja zostanie ukończona do IV kw. 2027 r.

2. Wykaz etapów i harmonogram realizacji

Nr

Reforma/inwestycja

Nazwa etapu

Terminy

Opis etapu

8.1

Reforma 1:

Poprawa otoczenia regulacyjnego

Przyjęcie planu działania na rzecz deregulacji

III kw.

2024

Przyjęcie rozporządzenia Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zatwierdzenia planu działania na rzecz deregulacji. Plan działania koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– ograniczenie i cyfryzacja regulacji dotyczących dostępu do rynku;

– zmiana karnego i represyjnego modelu nadzoru państwa (kontroli) na model prewencyjny (podejście zorientowane na ryzyko);

– zmniejszenie liczby funkcji nadzorczych i kontrolnych.

8.2

Reforma 1:

Poprawa otoczenia regulacyjnego

Wejście w życie przepisów zgodnie z planem działania na rzecz deregulacji w konkretnych sektorach

III kw.

2025

Wejście w życie przepisów dotyczących deregulacji i uproszczenia warunków prowadzenia działalności gospodarczej. Przepisy koncentrują się na następujących głównych obszarach:

– digitalizacja procedur wydawania zezwoleń i licencji poprzez realizację projektu eksperymentalnego dotyczącego wprowadzenia jednolitego państwowego elektronicznego systemu pozwoleń;

– ograniczenie kontroli przedsiębiorstw poprzez wprowadzenie dobrowolnego ubezpieczenia i audytu;

– rozstrzygnięcie kwestii następstwa prawnego zezwoleń i licencji w przypadku zmiany formy organizacyjnej i prawnej podmiotu gospodarczego.

8.3

Reforma 2:

Reforma Biura Bezpieczeństwa Gospodarczego Ukrainy

Wejście w życie ustawy o zmianie podstawy prawnej Biura Bezpieczeństwa Gospodarczego Ukrainy.

II kw.

2024

Wejście w życie ustawy o zmianie podstawy prawnej funkcjonowania Biura Bezpieczeństwa Gospodarczego Ukrainy. Nowe przepisy koncentrują się na następujących głównych obszarach:

– opracowanie otwartej, przejrzystej i konkurencyjnej procedury wyboru kadry kierowniczej i personelu, wybór nowego szefa na podstawie merytorycznej procedury określonej w przepisach,

– zaostrzenie wymogów dotyczących komisji selekcyjnej,

– wprowadzenie systemu kontraktowego dla pracowników,

– określenie jaśniejszego zakresu i mandatu,

– opracowanie mechanizmu akredytacji personelu.

8.4

Reforma 3:

Dostęp do finansowania i rynków.

Przyjęcie strategii na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oraz planu działania w celu jej wdrożenia

II kw.

2025

Przyjęcie uchwały Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zatwierdzenia strategii na rzecz MŚP oraz planu działania w celu jej wdrożenia. Koncentruje się ona na następujących głównych obszarach:

– dostęp do rynków;

– dostęp do finansowania i innych zasobów;

– dostęp do wiedzy.

8.5

Reforma 3:

Dostęp do finansowania i rynków.

Wejście w życie przepisów dotyczących uproszczenia procesu przyłączania nieruchomości do zewnętrznych sieci technicznych oraz poprawy regulacji w dziedzinie transportu rurociągowego

I kw.

2026

Wejście w życie ustawy w sprawie zmiany ustaw dotyczących uproszczenia procesu przyłączania nieruchomości do zewnętrznych sieci technicznych oraz poprawy regulacji prawnych w dziedzinie transportu rurociągowego. Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– otwarty dostęp do informacji o zewnętrznych sieciach technicznych za pośrednictwem publicznych rejestrów elektronicznych, jeżeli pozwala na to stan bezpieczeństwa, co zostanie określone w odpowiednich przepisach dotyczących zmian ustawy, a także jednolita procedura przyłączania do zewnętrznych sieci inżynieryjnych;

– ujęcie informacji o zewnętrznych sieciach technicznych w publicznych elektronicznych rejestrach majątku państwowego, jeżeli pozwala na to sytuacja w zakresie bezpieczeństwa, co zostanie określone w odpowiednich przepisach nowelizacji ustawy;

– ujęcie informacji o strefach ochrony zewnętrznych sieci technicznych w publicznych elektronicznych rejestrach majątku państwowego.

8.6

Reforma 4:

Poprawa udzielania zamówień publicznych

Wejście w życie przepisów dotyczących harmonizacji prawodawstwa w dziedzinie udzielania zamówień publicznych z dorobkiem prawnym UE.

III kw.

2027

Wejście w życie przepisów ukraińskich dotyczących ujednolicenia prawodawstwa w dziedzinie udzielania zamówień publicznych z dorobkiem prawnym UE. Przepisy te koncentrują się na następujących głównych obszarach:

– dalsze dostosowanie ustawodawstwa krajowego do dyrektyw sprawie klasycznych zamówień publicznych i sektorowych zamówień publicznych, w szczególności w odniesieniu do zakresu przedmiotowego ustawy o zamówieniach publicznych i odstępstw od niej, rozgraniczenia przepisów dotyczących zamówień publicznych, które nie są bezpośrednio związane z potrzebami wojskowymi realizowanymi przez klientów w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony;

– dalsze dostosowanie ustawodawstwa krajowego dotyczącego koncesji i partnerstw publiczno-prywatnych do dorobku prawnego UE;

– usprawnienie systemu e-zamówień obejmujące rozwój elektronicznych kontraktów w systemie Prozorro oraz interoperacyjność operacyjną z systemem DREAM i innymi krajowymi systemami informatycznymi, w stosownych przypadkach. 

8.7

Reforma 5:

Harmonizacja prawodawstwa i norm z prawodawstwem i normami UE

Przyjęcie uchwały w sprawie wznowienia środków nadzoru rynku i kontroli produktów niespożywczych, w tym inspekcji bezpieczeństwa produktów

IV kw.

2024

Przyjęcie uchwały Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zmian do uchwały nr 303 z dnia 13 marca 2022 r. w sprawie zniesienia środków nadzoru państwowego (kontroli) i państwowego nadzoru rynku na mocy warunków stanu wojennego w odniesieniu do wyłączenia z jej zakresu stosowania państwowego nadzoru rynku oraz uchylenie uchwały z dnia 3 maja 2022 r. nr 550 w sprawie zakończenia kontroli państwa produktów niespożywczych na mocy warunków stanu wojennego w celu wznowienia stosowania środków nadzoru rynku i kontroli produktów niespożywczych, w tym kontroli bezpieczeństwa produktów

8.8

Reforma 5:

Harmonizacja prawodawstwa i norm z prawodawstwem i normami UE

Przyjęcie norm zharmonizowanych dla trzech grup produktów przemysłowych

III kw.

2025

Normy zharmonizowane dla trzech grup produktów przemysłowych (maszyny, kompatybilność elektromagnetyczna urządzeń, sprzęt elektryczny niskiego napięcia) przyjęto jako normy krajowe metodą tłumaczenia.

8.9

Reforma 6:

Rozwiązanie problemu opóźnień w płatnościach

Wejście w życie przepisów dotyczących zwalczania opóźnień w płatnościach

IV kw.

2027

Wejście w życie zmian w prawodawstwie mających na celu dostosowanie do przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych (wersja przekształcona)

8.10

Inwestycja 1: Inwestycje we wsparcie finansowe dla mikroprzedsiębiorstw i MŚP

Inwestycje o wartości co najmniej 800 mln EUR w zakresie wsparcia finansowego dla mikroprzedsiębiorstw, MŚP oraz małych i średnich przedsiębiorstw przetwórczych

II kw.

2026

Sprawozdanie okresowe rządu (lub sprawozdanie Skarbu Państwa) wykazujące, że w budżetach państwa na lata 2024 i 2025 sektor instytucji rządowych i samorządowych zabudżetował co najmniej 800 mln EUR (w równoważniku UAH) na wsparcie finansowe dla mikroprzedsiębiorstw, MŚP, a zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw przetwórczych, co będzie również zgodne z nową strategią i planem działania na rzecz MŚP, po ich przyjęciu i w stosownych przypadkach, które może obejmować zarówno kredyty dla przedsiębiorstw, jak i dotacje przyznawane na podstawie przejrzystych kryteriów. Udzielanie kredytów dla przedsiębiorstw odbywa się poprzez pośredników finansowych. Dotacje są przekazywane za pośrednictwem specjalnych podmiotów dysponujących odpowiednimi zasobami i zdolnościami oraz poprzez pośredników finansowych.

8.11

Inwestycja 1: Inwestycje we wsparcie finansowe dla mikroprzedsiębiorstw i MŚP

Inwestycje o wartości co najmniej 1,750 mld EUR w zakresie wsparcia finansowego dla mikroprzedsiębiorstw, MŚP oraz małych i średnich przedsiębiorstw przetwórczych

IV kw.

2027

Sprawozdanie rządu (lub sprawozdanie Skarbu Państwa) wykazujące, że w budżetach państwa na lata 2024, 2025, 2026, 2027 sektor instytucji rządowych i samorządowych zabudżetował co najmniej 1,750 mld EUR (w równoważniku UAH) na wsparcie finansowe dla mikroprzedsiębiorstw, MŚP, a zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw przetwórczych, również zgodnie z nową strategią i planem działania na rzecz MŚP po ich przyjęciu, i w stosownych przypadkach, które może obejmować zarówno kredyty dla przedsiębiorstw, jak i dotacje, które zostanie przyznane na podstawie przejrzystych kryteriów. Udzielanie kredytów dla przedsiębiorstw odbywa się poprzez pośredników finansowych. Dotacje są przekazywane za pośrednictwem specjalnych podmiotów dysponujących odpowiednimi zasobami i zdolnościami oraz poprzez pośredników finansowych.

C.9. DECENTRALIZACJA I POLITYKA REGIONALNA

1. Opis reform i inwestycji 

Celem tego rozdziału jest realizacja procesu decentralizacji na poziomie instytucjonalnym i legislacyjnym oraz wzmocnienie rozwoju polityki regionalnej. Przyczynia się to do większego udziału w procesie decyzyjnym na szczeblu lokalnym i umożliwia podmiotom regionalnym i samorządu terytorialnego udział w procesie przywracania normalnego stanu i odbudowy. Dzięki tej reformie zostaną również wzmocnione zdolności podmiotów, struktur i systemów, które będą wykorzystywane do identyfikacji, wdrażania i oceny projektów w zakresie przywracania do stanu pierwotnego i odbudowy.

Reforma 1: Wspieranie decentralizacji

Celem tej reformy jest wprowadzenie struktury przekształcenia lokalnej administracji państwowej w organy typu prefektury oraz zapewnienie lepszego podziału uprawnień między samorządami terytorialnymi a organami wykonawczymi.

Reforma obejmuje trzy etapy. Po pierwsze, w ciągu 12 miesięcy od daty wygaśnięcia lub zniesienia stanu wojennego w Ukrainie wchodzą w życie i są stosowane przepisy dotyczące przekształcenia lokalnej administracji państwowej w organy typu prefektury. Po drugie, zatwierdza się i publikuje badanie dotyczące środków niezbędnych do przyznania gminom osobowości prawnej. Po trzecie, wchodzą w życie przepisy zapewniające lepszy podział kompetencji między samorządami terytorialnymi a organami wykonawczymi.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2026 r. 

Reforma 2: Zwiększenie zaangażowania obywateli w proces decyzyjny na szczeblu lokalnym 

Celem tej reformy jest zwiększenie zaangażowania obywateli i ich aktywny udziału w lokalnym procesie decyzyjnym.

Reforma obejmuje jeden etap. 12 miesięcy od daty wygaśnięcia lub zniesienia stanu wojennego w Ukrainie wchodzą w życie i są stosowane przepisy dotyczące konsultacji publicznych w sprawie polityki publicznej. Przepisy te uruchamiają prawny mechanizm konsultacji publicznych przeprowadzanych podczas tworzenia i wdrażania polityki publicznej, która dotyczy kwestii o znaczeniu lokalnym.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2025 r.

Reforma 3: Opracowanie i realizacja polityki regionalnej 

Celem tej reformy jest dostosowanie polityki regionalnej do działań na rzecz przywracania do stanu pierwotnego i odbudowy poprzez zmianę strategii rozwoju regionalnego i rozwoju miejskiego planowania przestrzennego na szczeblu lokalnym.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, nastąpi przyjęcie uchwał w sprawie zmiany państwowej strategii rozwoju regionalnego na lata 2021–2027. Po drugie, nastąpi przyjęcie uchwały w sprawie rozwoju miejskiego planowania przestrzennego na szczeblu lokalnym w celu wspierania cyfryzacji dokumentacji w zakresie miejskiego planowania przestrzennego. 

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2024 r.

Inwestycja 1: Inwestycje na rzecz zaspokojenia potrzeb ukraińskich władz szczebla niższego niż krajowy w zakresie przywrócenia do stanu pierwotnego, odbudowy i modernizacji

Celem inwestycji jest wsparcie potrzeb w zakresie przywrócenia do stanu pierwotnego, odbudowy i modernizacji ukraińskich władz szczebla niższego niż krajowy, w szczególności samorządów lokalnych. 

Inwestycja obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, inwestycja wiąże się z przedstawieniem sprawozdania okresowego, wskazującego, że co najmniej 5 % bezzwrotnego wsparcia finansowego w ramach filaru I Instrumentu na rzecz Ukrainy przeznaczono na potrzeby w zakresie przywrócenia do stanu pierwotnego, odbudowy i modernizacji ukraińskich władz szczebla niższego niż krajowy, w szczególności samorządu lokalnego na lata 2024 i 2025. Po drugie, inwestycja wiąże się z przedstawieniem sprawozdania wskazującego, że co najmniej 20 % bezzwrotnego wsparcia finansowego w ramach filaru I Instrumentu na rzecz Ukrainy przeznaczono na potrzeby w zakresie przywrócenia do stanu pierwotnego, odbudowy i modernizacji ukraińskich władz szczebla niższego niż krajowy, w szczególności samorządu lokalnego na lata 2024, 2025, 2026 i 2027.

Oczekuje się, że inwestycja ta zostanie ukończona do IV kw. 2027 r.

2. Wykaz etapów i harmonogram realizacji

Nr

Reforma/inwestycja

Nazwa etapu

Terminy

Opis etapu

9.1

Reforma 1:

Wspieranie decentralizacji

Wejście w życie przepisów dotyczących reformy organizacji terytorialnej władz wykonawczych w Ukrainie z odroczeniem daty rozpoczęcia stosowania tych przepisów

I kw.

2025

Wejście w życie ukraińskiej ustawy o zmianach ustawy o lokalnej administracji państwowej oraz niektórych innych aktów ustawodawczych Ukrainy dotyczących reformy organizacji terytorialnej organów wykonawczych w Ukrainie, której stosowanie rozpocznie się w ciągu 12 miesięcy od daty zakończenia lub zniesienia stanu wojennego w Ukrainie. Podrzędne akty prawne na potrzeby wykonania ustawy zostaną przyjęte po jej wejściu w życie.

Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– przekształcenie lokalnej administracji państwowej w organy typu prefektury w celu stworzenia zrównoważonego systemu zapewniającego prawny charakter działań podejmowanych przez samorządy lokalne;

– zapewnienie koordynacji organów terytorialnych centralnych organów wykonawczych przy wdrażaniu polityki państwa na szczeblu regionalnym i lokalnym.

9.2

Reforma 1:

Wspieranie decentralizacji

Zatwierdzenie i opublikowanie na stronie internetowej Ministerstwa ds. Społeczności, Terytoriów i Rozwoju Infrastruktury Ukrainy badania dotyczącego środków niezbędnych do przyznania gminom osobowości prawnej

II kw.

2025

Publikacja, na oficjalnym portalu internetowym Ministerstwa ds. Społeczności, Terytoriów i Rozwoju Infrastruktury Ukrainy, wyników badania dotyczącego możliwości przyznania wspólnotom terytorialnym statusu podmiotu prawnego.

9.3

Reforma 1:

Wspieranie decentralizacji

Wejście w życie przepisów zapewniających lepszy podział kompetencji między samorządami terytorialnymi a organami wykonawczymi

I kw.

2026

Wejście w życie zmian ukraińskiej ustawy o samorządzie lokalnym w Ukrainie oraz przepisów sektorowych. Oczekuje się, że te zmiany legislacyjne: (i) doprowadzą do lepszego podziału uprawnień między samorządami terytorialnymi a organami wykonawczymi w oparciu o zasady pomocniczości i decentralizacji. (ii) pomogą wyeliminować konflikty kompetencyjne między różnymi szczeblami władz centralnych, regionalnych, powiatowych i lokalnych, a także w ramach organów samorządu lokalnego; oraz (iii) wspomogą odpowiednią jakość usług publicznych na szczeblu lokalnym i efektywne wykorzystanie środków budżetowych.

9.4.

Reforma 2:

Zwiększenie zaangażowania obywateli w proces decyzyjny na szczeblu lokalnym

Wejście w życie przepisów dotyczących konsultacji społecznych w sprawie polityki publicznej z odroczeniem daty rozpoczęcia stosowania tych przepisów

I kw.

2025

Wejście w życie ukraińskiej ustawy o konsultacjach społecznych z datą rozpoczęcia jej stosowania w ciągu 12 miesięcy od daty zakończenia lub zniesienia stanu wojennego w Ukrainie. Ustawa uruchomi prawny mechanizm konsultacji publicznych przeprowadzanych podczas tworzenia i wdrażania polityki publicznej, obejmującej kwestie o znaczeniu lokalnym, który stworzy warunki wstępne spójnego, skutecznego i efektywnego kształtowania polityki i podejmowania decyzji.

9.5

Reforma 3:

Opracowanie i realizacja polityki regionalnej

Przyjęcie uchwał w sprawie zmiany państwowej strategii rozwoju regionalnego na lata 2021–2027

III kw.

2024

Przyjęcie uchwały Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zmian państwowej strategii rozwoju regionalnego na lata 2021–2027, zatwierdzonej uchwałą Rady Ministrów Ukrainy nr 695 z dnia 5 sierpnia 2020 r. Uchwała koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– rozwój wielopoziomowego sprawowania rządów, zbliżenie systemu zarządzania rozwojem regionalnym do procedur i najlepszych praktyk UE;

– promowanie partnerstw, współpracy międzygminnej, międzyregionalnej i transgranicznej;

– rozwijanie zdolności instytucjonalnych wspólnot terytorialnych i regionów w zakresie zarządzania projektami, cyfryzacji, walki z korupcją i planowania strategicznego.

9.6

Reforma 3:

Opracowanie i realizacja polityki regionalnej

Przyjęcie uchwały w sprawie rozwoju urbanistyki na szczeblu lokalnym

IV kw.

2024

Przyjęcie uchwał przez Radę Ministrów Ukrainy zatwierdzających procedurę prowadzenia kadastru urbanistycznego na poziomie państwa, jednolitego państwowego rejestru adresów, jednolitego państwowego rejestru budynków i budowli, jednolitego państwowego rejestru jednostek administracyjnych, zmiany uchwał Rady Ministrów Ukrainy w sprawie opracowania dokumentacji urbanistycznej w formie dokumentów elektronicznych, utrzymania jednolitego państwowego systemu elektronicznego w dziedzinie budowy, integracji i wymiany informacji rejestrów i kadastrów państwa.

9.7

Inwestycja 1: Inwestycje na rzecz zaspokojenia potrzeb ukraińskich władz szczebla niższego niż krajowy w zakresie przywrócenia do stanu pierwotnego, odbudowy i modernizacji

Przydział co najmniej 5 % całkowitego bezzwrotnego wsparcia finansowego na zaspokojenie potrzeb władz szczebla niższego niż krajowy w zakresie przywrócenia do stanu pierwotnego, odbudowy i modernizacji

II kw.

2026

Sprawozdanie okresowe, z którego wynika, że co najmniej 5 % bezzwrotnego wsparcia finansowego przeznaczono na zaspokojenie potrzeb ukraińskich władz szczebla niższego niż krajowy, w szczególności samorządu lokalnego w zakresie przywrócenia do stanu pierwotnego, odbudowy i modernizacji.

9.8

Inwestycja 1: Inwestycje na rzecz zaspokojenia potrzeb ukraińskich władz szczebla niższego niż krajowy w zakresie przywrócenia do stanu pierwotnego, odbudowy i modernizacji

Przydział co najmniej 20 % całkowitego bezzwrotnego wsparcia finansowego na zaspokojenie potrzeb władz szczebla niższego niż krajowy w zakresie przywrócenia do stanu pierwotnego, odbudowy i modernizacji

IV kw.

2027

Sprawozdanie końcowe, z którego wynika, że co najmniej 20 % bezzwrotnego wsparcia przeznaczono na potrzeby w zakresie przywrócenia do stanu pierwotnego, odbudowy i modernizacji ukraińskich władz szczebla niższego niż krajowy, w szczególności samorządu lokalnego.

C.10. Sektor energetyczny

1. Opis reform i inwestycji 

Celem niniejszego rozdziału jest wzmocnienie odporności i bezpieczeństwa sektora energetycznego w Ukrainie, ze szczególnym uwzględnieniem ułatwienia przejścia na czystą energię, w tym przez skupienie się na środkach w zakresie efektywności energetycznej, wspieranie inwestycji sektora prywatnego w energię ze źródeł odnawialnych, realizacja reform strukturalnych oraz ułatwienie integracji ukraińskiego systemu energetycznego z systemem energetycznym UE.

Reforma 1: Zintegrowane plany krajowe w dziedzinie energii i klimatu 

Celem tej reformy jest zatwierdzenie zintegrowanego krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu, w którym określone zostaną krajowe cele neutralności klimatycznej, z nadrzędnym celem ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.

Reforma obejmuje jeden etap. Polega on na przyjęciu zintegrowanego krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu

Zakończenie reformy planuje się do II kw. 2024 r. 

Reforma 2: Udoskonalone ramy regulacyjne na rzecz zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych i zapewnienia stabilnego funkcjonowania systemu energetycznego. 

Celem tej reformy jest zwiększenie udziału energii ze źródeł odnawialnych w koszyku energetycznym Ukrainy. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez poprawę warunków rozwoju energii ze źródeł odnawialnych na zasadach rynkowych. 

Reforma obejmuje trzy etapy. Po pierwsze, zostaną wprowadzone ramy rynkowe w zakresie energii odnawialnej zgodnie z przepisami UE, określające niezbędne procedury i dokumenty na potrzeby aukcji konkurencyjnych. Po drugie, wejdą w życie przepisy dotyczące usprawnienia i skrócenia procedur wydawania pozwoleń na inwestycje w energię ze źródeł odnawialnych zgodnie z przepisami UE. Po trzecie, nastąpi opracowanie i zatwierdzenie planu działania na rzecz oddzielenia narzutu z tytułu odnawialnych źródeł energii od taryfy przesyłowej.

Zakończenie reformy planuje się do III kw. 2026 r. 

 

Reforma 3: Reforma rynku energii elektrycznej:

Celem tej reformy jest poprawa ram regulacyjnych dla sektora energetycznego w Ukrainie, w tym wspieranie integracji rynków ukraińskiego i europejskiego.

Reforma obejmuje cztery etapy. Po pierwsze, wejdą w życie przepisy transponujące pakiet dotyczący integracji energii elektrycznej. Po drugie, wejdą w życie przepisy zmieniające system opodatkowania pośredniego uczestników rynku energii elektrycznej, ułatwiające łączenie rynków dnia następnego i dnia bieżącego sąsiadujących państw oraz eksportu i importu energii elektrycznej. Po trzecie, zostanie wyznaczony nowy operator rynku energii elektrycznej wyznaczony przez organ regulacyjny. Po czwarte, wchodzi w życie prawo wtórne dotyczące integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii (REMIT).

Zakończenie reformy planuje się do II kw. 2026 r. 

 

Reforma 4: Liberalizacja cen energii elektrycznej i gazu ziemnego

Celem tej reformy jest stworzenie podstaw stopniowej liberalizacji cen, gdy tylko pozwolą na to warunki, przy zapewnieniu wystarczających środków ochrony gospodarstw domowych znajdujących się w trudnej sytuacji.

Reforma obejmuje jeden etap. Dotyczy on przyjęcia planu działania na rzecz stopniowej liberalizacji rynków gazu i energii elektrycznej, który będzie obejmował zestaw konkretnych kroków, które należy wprowadzić, oraz harmonogram, który ma zostać wdrożony po zniesieniu stanu wojennego.

Zakończenie reformy planuje się do II kw. 2026 r. 

 

Reforma 5: Zapewnienie niezależności Krajowej Komisji Regulacyjnej ds. Energii i Usług Użyteczności Publicznej 

Celem tej reformy jest wzmocnienie niezależności organu regulacji energetyki oraz zapewnienie skutecznego funkcjonowania i rozwoju rynków w sektorze energetycznym i sektorze usług użyteczności publicznej.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, wejdą w życie zmiany legislacyjne wyłączające decyzje organu regulacji energetyki z procedury rejestracji państwowej, zgodnie z wymogami odpowiednich dyrektyw UE. Po drugie, wejdą w życie zmiany legislacyjne mające na celu określenie szczególnego statusu organu regulacyjnego zgodnie z odpowiednimi dyrektywami UE.

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2025 r. 

Reforma 6: Poprawa efektywności systemów ciepłowniczych 

Celem tej reformy jest poprawa działania sektora ciepłowniczego i wzmocnienie odporności zintegrowanego systemu energetycznego, w tym poprzez poprawę ram regulacyjnych i wspieranie modernizacji przedsiębiorstw grzewczych.

Reforma obejmuje trzy etapy. Po pierwsze, Ukraina anuluje moratorium na podwyżki taryf ciepła i ciepłej wody Po drugie, zostanie przyjęty państwowy ukierunkowany program gospodarczy na rzecz modernizacji przedsiębiorstw wytwarzających ciepło do 2030 r. w celu poprawy usług dostaw ciepła, wspierania zielonej transformacji sektora energii oraz wzmocnienia zarządzania. Po trzecie, wejdą w życie przepisy mające na celu wspieranie rozwoju efektywnego i trwałego sektora ciepłowniczego za pośrednictwem klarownych zasad dotyczących przyłączania do sieci i odłączania od niej oraz poprawę procedur dotyczących instalacji indywidualnych węzłów ciepłowniczych w budynkach wielomieszkaniowych.

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2025 r. 

 

Reforma 7: Poprawa efektywności energetycznej budynków publicznych i usprawnienie postępowań o udzielanie zamówień publicznych

Celem tej reformy jest poprawa zrównoważoności energetycznej i wspieranie redukcji zużycia energii poprzez wprowadzenie środków w zakresie efektywności energetycznej w sektorze publicznym, ze szczególnym uwzględnieniem budynków publicznych oraz udzielania zamówień publicznych na budynki i produkty.

Reforma obejmuje trzy etapy. Po pierwsze, Ukraina przyjmie strategię termomodernizacji budynków do 2050 r. oraz towarzyszący jej plan działania mający na celu poprawę efektywności energetycznej budynków. Po drugie, Ukraina przyjmie akty prawne w sprawie ustanowienia minimalnych poziomów efektywności energetycznej budynków, a także produktów objętych przepisami UE dotyczącymi etykietowania energetycznego oraz w sprawie ustanowienia klas poziomów efektywności energetycznej dla produktów objętych przepisami UE dotyczącymi etykietowania energetycznego. Po trzecie, Ukraina ustanowi minimalne poziomy efektywności energetycznej budynków i produktów objętych unijnym etykietowaniem energetycznym oraz ekoprojektem jako obowiązkowe kryteria w udzielaniu zamówień publicznych.

 

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2027 r.

Inwestycja 1: Inwestycje w infrastrukturę energetyczną 

Celem tej inwestycji jest finansowanie krytycznej infrastruktury energetycznej w celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego, ze szczególnym naciskiem na efektywność energetyczną i rozwój odnawialnych źródeł energii.

Inwestycja obejmuje jeden etap. Polega on na ujęciu w budżecie co najmniej 550 mln EUR w cenach bieżących (w równoważniku UAH) na inwestycje energetyczne w latach 2026 i 2027, mające na celu wzmocnienie infrastruktury energetycznej Ukrainy, w tym na szczeblu regionalnym, ze szczególnym uwzględnieniem poprawy efektywności energetycznej w systemach ciepłowniczych, budynkach publicznych i sektorze mieszkaniowym, fizycznej ochrony ukraińskiej infrastruktury oraz rozwoju odnawialnych źródeł energii.

Oczekuje się, że inwestycja zostanie ukończona do IV kw. 2027 r.

2. Wykaz etapów i harmonogram realizacji

Nr

Reforma/inwestycja

Nazwa etapu

Terminy

Opis etapu

10.1

Reforma 1:

Zintegrowane plany krajowe w dziedzinie energii i klimatu

Przyjęcie zintegrowanego krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu

II kw.

2024

Przyjęcie rozporządzenia Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zatwierdzenia zintegrowanego krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu w celu ustanowienia krajowych celów neutralności klimatycznej i zapewnienia odpowiedniego planowania przy należytym uwzględnieniu zaleceń Wspólnoty Energetycznej. W planie określono cele, które mają zostać osiągnięte do 2030 r. w zakresie:

– redukcji emisji gazów cieplarnianych, m.in. za pomocą rynkowych mechanizmów ustalania opłat za emisje gazów cieplarnianych;

– udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto;

– oszczędności energii w zużyciu energii końcowej.

10.2

Reforma 2:

Udoskonalone ramy regulacyjne na rzecz zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych i zapewnienia stabilnego funkcjonowania systemu energetycznego.

Wprowadzenie ram opartych na zasadach rynkowych w przypadku energii ze źródeł odnawialnych

IV kw.

2024

Wejście w życie rynkowych ram prawnych i regulacyjnych dotyczących inwestycji w odnawialne źródła energii zgodnie z przepisami UE, tj. niezbędnych procedur i dokumentów dotyczących konkurencyjnych aukcji. Wprowadza się/zmienia następujący akt ustawodawczy: uchwała Rady Ministrów w sprawie zmian do uchwały Rady Ministrów nr 1175 z dnia 29 grudnia 2019 r. w sprawie usprawnienia procedury zarządzania aukcjami w zakresie dystrybucji kontyngentów wsparcia

10.3

Reforma 2:

Udoskonalone ramy regulacyjne na rzecz zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych i zapewnienia stabilnego funkcjonowania systemu energetycznego.

Wejście w życie przepisów mających na celu usprawnienie procedur wydawania pozwoleń na inwestycje w energię ze źródeł odnawialnych

III kw.

2026

Wejście w życie przepisów dotyczących skrócenia procedur wydawania pozwoleń na inwestycje w odnawialne źródła energii zgodnie z przepisami UE.

10.4

Reforma 2:

Udoskonalone ramy regulacyjne na rzecz zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych i zapewnienia stabilnego funkcjonowania systemu energetycznego.

Przyjęcie harmonogramu dotyczącego procesu rozdzielenia narzutu z tytułu odnawialnych źródeł energii od taryfy przesyłowej

II kw.

2025

Przyjęcie harmonogramu dotyczącego procesu rozdzielenia narzutu z tytułu odnawialnych źródeł energii od taryfy przesyłowej wraz z określeniem potrzebnych aktów prawodawczych i warunków wdrożenia.

10.5

Reforma 3:

Reforma rynku energii elektrycznej:

Wejście w życie ustawy o transpozycji pakietu dotyczącego integracji energii elektrycznej

IV kw.

2025

Wejście w życie w grudniu 2022 r. ustawy o transpozycji pakietu dotyczącego integracji energii elektrycznej, dostosowującej ukraińskie przepisy krajowe do pakietu dotyczącego integracji energii elektrycznej, włączonego do dorobku prawnego Wspólnoty Energetycznej. Pakiet dotyczący integracji energii elektrycznej zbliża prawodawstwo zgodnie z następującymi aktami prawnymi oraz kodeksami sieci i wytycznymi:

– dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniającą dyrektywę 2012/27/UE (wersja przekształcona);

– rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej (wersja przekształcona);

– rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/941 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie gotowości na wypadek zagrożeń w sektorze energii elektrycznej i uchylającym dyrektywę 2005/89/WE;

– rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/942 z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiającym Agencję Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (wersja przekształcona);

– pięcioma kodeksami sieci i wytycznymi określającymi szczegółowe zasady dotyczące różnych segmentów rynku i działania systemu:

– rozporządzeniem Komisji (UE) 2016/1719 z dnia 26 września 2016 r. ustanawiającym wytyczne dotyczące długoterminowej alokacji zdolności przesyłowych;

– rozporządzeniem Komisji (UE) 2015/1222 z dnia 24 lipca 2015 r. ustanawiającym wytyczne dotyczące alokacji zdolności przesyłowych i zarządzania ograniczeniami przesyłowymi;

– rozporządzeniem Komisji (UE) 2017/2195 z dnia 23 listopada 2017 r. ustanawiającym wytyczne dotyczące bilansowania;

– rozporządzeniem Komisji (UE) 2017/1485 z dnia 2 sierpnia 2017 r. ustanawiającym wytyczne dotyczące pracy systemu przesyłowego energii elektrycznej;

– rozporządzeniem Komisji (UE) 2017/2196 z dnia 24 listopada 2017 r. ustanawiającym kodeks sieci dotyczący stanu zagrożenia i stanu odbudowy systemów elektroenergetycznych.

10.6

Reforma 3:

Reforma rynku energii elektrycznej:

Wejście w życie przepisów dotyczących zmiany warunków opodatkowania uczestników rynku energii elektrycznej

II kw.

2026

Wejście w życie przepisów zmieniających system opodatkowania pośredniego uczestników rynku energii elektrycznej w celu ułatwienia łączenia rynków dnia następnego i dnia bieżącego z rynkami dnia następnego i dnia bieżącego państw sąsiadujących oraz operacjami związanymi z eksportem i importem energii elektrycznej w ramach wdrażania przepisów Wspólnoty Energetycznej wprowadzonych decyzją Rady Ministrów UE nr D/2022/03/MC-EnС z dnia 15.12.2022 r., tj. przepisów w sprawie zmiany ukraińskiego kodeksu podatkowego oraz zmiany kodeksu celnego Ukrainy w celu umożliwienia integracji i łączenia rynków. Wykaz konkretnych ustaw zostanie sfinalizowany po przyjęciu ustawy podstawowej w sprawie transpozycji pakietu dotyczącego integracji energii elektrycznej.

10.7

Reforma 3:

Reforma rynku energii elektrycznej:

Wyznaczenie nowego operatora rynku energii elektrycznej

IV kw.

2025

Powołanie wyznaczonego operatora rynku energii elektrycznej wskazanego przez Krajową Komisję Regulacyjną ds. Energii i Usług Użyteczności Publicznej (NEURC).

10.8

Reforma 3:

Reforma rynku energii elektrycznej:

Wejście w życie prawa wtórnego dotyczącego rozporządzenia w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii (REMIT)

III kw.

2024

Wejście w życie prawa wtórnego dotyczącego REMIT NEURC zatwierdza następujące procedury i wymogi:

– procedurę nabywania, zawieszania i wygaśnięcia statusu administratora przekazywania danych;

– procedurę funkcjonowania platform informacji wewnętrznych;

– wymogi dotyczące zapewnienia integralności i przejrzystości na hurtowym rynku energii;

– procedurę przekazywania informacji na temat transakcji gospodarczych i handlowych dotyczących produktów energetyczny sprzedawanych w obrocie hurtowym.

Przygotowanie zakresu zadań na potrzeby opracowania systemu informacyjnego określającego następujące funkcje NEURC:

– system będzie zintegrowany z systemami operatorów rynku, platform informacji wewnętrznych, administratorów przekazywania danych i będzie wykrywał informacje wskazujące na występowanie nadużyć.

10.9

Reforma 4:

Liberalizacja cen energii elektrycznej i gazu ziemnego

Przyjęcie harmonogramu stopniowej liberalizacji rynku gazu i energii elektrycznej, który ma zostać wdrożony po wygaśnięciu stanu wojennego

II kw.

2026

Przyjęcie przez Radę Ministrów Ukrainy planu stopniowej liberalizacji rynku gazu i energii elektrycznej wraz z działaniami, jakie należy podjąć, oraz powiązanym harmonogramem, który ma zostać wdrożony po wygaśnięciu stanu wojennego. Plan działania opiera się na analizie technicznej mającej na celu zrozumienie kondycji finansowej sektora. Plan działania koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– działania konieczne do zreformowania obowiązku świadczenia usługi publicznej w celu stopniowej liberalizacji cen rynkowych po zniesieniu stanu wojennego;

– działania, jakie należy podjąć w celu zapewnienia odpowiedniej ochrony konsumentów podatnych na zagrożenia po liberalizacji cen dla gospodarstw domowych, w tym nowa struktura systemu dotacji dla konsumentów podatnych na zagrożenia, która poprawia ukierunkowanie i zapewnia odpowiednie poziomy ochrony, a także działania przygotowawcze, które mają zostać wdrożone przed zakończeniem stanu wojennego, takie jak identyfikacja ludności znajdującej się w trudnej sytuacji i powiązane rozwiązanie cyfrowe.

10.10

Reforma 5:

Zapewnienie niezależności Krajowej Komisji Regulacyjnej ds. Energii i Usług Użyteczności Publicznej

Wejście w życie przepisów zapewniających niezależność Krajowej Komisji Regulacyjnej ds. Energii i Usług Użyteczności Publicznej

IV kw.

2024

Wejście w życie nowelizacji ustawy nr 3354–IX z dnia 24 sierpnia 2023 r. o działalności ustawodawczej, która zwalnia decyzje Krajowej Komisji Regulacyjnej ds. Energii i Usług Użyteczności Publicznej, będące aktami regulacyjnymi, z przewidzianej ustawą procedury rejestracji państwowej. Nowelizacja koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– zapewnieniu niezależności regulatora, jak przewidziano w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniającej dyrektywę 2012/27/UE (wersja przekształcona) oraz w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego i uchylającej dyrektywę 2003/55/WE;

– wdrożeniu art. 5 ukraińskiej ustawy w sprawie Krajowej Komisji Regulacyjnej ds. Energii i Usług Użyteczności Publicznej, dotyczącej zakazu ingerowania przez organy państwowe w działalność organu regulacyjnego.

10.11

Reforma 5:

Zapewnienie niezależności Krajowej Komisji Regulacyjnej ds. Energii i Usług Użyteczności Publicznej

Wejście w życie zmian przepisów ukraińskiej ustawy w sprawie Krajowej Komisji Regulacyjnej ds. Energii i Usług Użyteczności Publicznej

IV kw.

2025

Wejście w życie zmian przepisów ukraińskiej ustawy w sprawie krajowej Komisji Regulacyjnej ds. Energii i Usług Użyteczności Publicznej oraz innych aktów, w których przewidziano określenie specjalnego statusu w celu zapewnienia niezależności regulatora, jak przewidziano w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniającej dyrektywę 2012/27/UE (wersja przekształcona) oraz w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego i uchylającej dyrektywę 2003/55/WE.

10.12

Reforma 6:

Poprawa efektywności systemów ciepłowniczych

Anulowanie moratorium na podwyżki taryf ciepła i ciepłej wody

IV kw.

2025

Anulowanie moratorium wprowadzonego ustawą nr 2479-IX o szczególnych uwarunkowaniach regulacji stosunków na rynku gazu ziemnego i w dziedzinie dostaw ciepła podczas stanu wojennego oraz późniejszego przywrócenia ich funkcjonowania, aby osiągnąć odzwierciedlenie kosztów taryf za ciepło i ciepłą wodę.

10.13

Reforma 6:

Poprawa efektywności systemów ciepłowniczych

Przyjęcie przez państwo ukierunkowanego programu gospodarczego na rzecz modernizacji energetycznej przedsiębiorstw wytwarzających ciepło na okres do 2030 r.

IV kw.

2025

Przyjęcie przez Radę Ministrów państwowego ukierunkowanego programu gospodarczego na rzecz modernizacji energetycznej przedsiębiorstw wytwarzających ciepło na okres do 2030 r. Strategia koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– określenie środków mających na celu poprawę odporności, jakości i dostępności usług dostaw ciepła;

– określenie środków wspierających dekarbonizację, redukcję emisji gazów cieplarnianych i upowszechnienie odnawialnych źródeł energii;

– zapewnienie środków mających na celu wzmocnienie umiejętności zarządczych i kierowniczych władz lokalnych w sektorze ciepłowniczym.

10.14

Reforma 6:

Poprawa efektywności systemów ciepłowniczych

Wejście w życie przepisów wspierających rozwój wydajnego i bardziej zrównoważonego systemu ciepłowniczego

III kw.

2025

Wejście w życie ukraińskiej ustawy w sprawie zmiany niektórych ustaw ukraińskich mających na celu wspieranie rozwoju wydajnego i bardziej zrównoważonego systemu ciepłowniczego Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– ustanowienie jasnych zasad dotyczących przyłączenia do/odłączenia od sieci, stref priorytetowego rozwoju systemów ciepłowniczych;

– udoskonalenie procedur dla instalacji indywidualnych węzłów ciepłowniczych w budynkach wielomieszkaniowych w celu zapewnienia właściwego zdalnego sterowania i zarządzania zapotrzebowaniem.

10.15

Reforma 7:

Poprawa efektywności energetycznej budynków publicznych i usprawnienie postępowań o udzielanie zamówień publicznych

Przyjęcie strategii termomodernizacji budynków do 2050 r. oraz planu działania

II kw.

2024

Przyjęcie przez Radę Ministrów Ukrainy ustawy o zatwierdzeniu strategii termomodernizacji budynków do 2050 r. oraz planu działania dotyczącego przedmiotowej strategii, mających na celu wprowadzenie rynkowych instrumentów finansowych i zachęt, zawierających plan działania obejmujący środki z zakresu polityki, w tym środki mające na celu wspieranie wprowadzenia budynków o niemal zerowym zużyciu energii.

10.16

Reforma 7:

Poprawa efektywności energetycznej budynków publicznych i usprawnienie postępowań o udzielanie zamówień publicznych

Przyjęcie aktów prawnych w sprawie ustanowienia minimalnych poziomów efektywności energetycznej budynków

III kw.

2026

Przyjęcie przez Radę Ministrów Ukrainy aktów prawnych w sprawie ustanowienia minimalnych poziomów efektywności energetycznej budynków, a także produktów objętych unijnymi przepisami dotyczącymi ekoprojektu, a Ministerstwo ds. Społeczności, Terytoriów i Rozwoju Infrastruktury przyjęło również akty w sprawie ustanowienia klas poziomów efektywności energetycznej dla produktów objętych unijnymi przepisami dotyczącymi etykietowania energetycznego.

10.17

Reforma 7:

Poprawa efektywności energetycznej budynków publicznych i usprawnienie postępowań o udzielanie zamówień publicznych

Przyjęcie aktów prawnych w sprawie wymogów dotyczących etykietowania energetycznego i ekoprojektu jako obowiązkowych kryteriów minimalnych podczas udzielania zamówień publicznych

I kw.

2027

Przyjęcie aktów prawnych Ministerstwa Gospodarki dotyczących stosowania aktów ustanowionych przez Radę Ministrów oraz Ministerstwo ds. Społeczności, Terytoriów i Rozwoju Infrastruktury w sprawie wymogów dotyczących etykietowania energetycznego i ekoprojektu jako obowiązkowych kryteriów minimalnych podczas udzielania zamówień publicznych. Wymogi te określają minimalne poziomy charakterystyki energetycznej budynków i produktów objętych normami krajowymi, które są zgodne z przepisami UE dotyczącymi etykietowania energetycznego i ekoprojektu. Treść rozporządzenia została przekazana instytucjom zamawiającym w dziedzinie udzielania zamówień publicznych.

10.18

Inwestycja 1:

Inwestycje w infrastrukturę energetyczną

Inwestycje o wartości co najmniej 550 mln EUR w infrastrukturę energetyczną

IV kw.

2027

Sprawozdanie rządu (lub sprawozdanie Skarbu Państwa) wykazujące, że w budżetach państwa na lata 2026 i 2027 sektor instytucji rządowych i samorządowych zabudżetował co najmniej 550 mln EUR (w równoważniku UAH) na wzmocnienie infrastruktury energetycznej Ukrainy, również na szczeblu regionalnym (w ramach wskaźnika 9.8), m.in. na następujące cele:

– zwiększenie efektywności energetycznej systemu ciepłowniczego zgodnie z państwowym ukierunkowanym programem gospodarczym na rzecz modernizacji energetycznej przedsiębiorstw wytwarzających ciepło na okres do 2030 r.;

– wkład finansowy na rzecz funduszu efektywności energetycznej w celu wsparcia poprawy efektywności energetycznej w sektorze mieszkaniowym;

– poprawa efektywności energetycznej budynków publicznych zgodnie ze strategią termomodernizacji budynków do 2050 r.;

– fizyczna ochrona ukraińskiej infrastruktury energetycznej;

– wspieranie rozwoju odnawialnych źródeł energii zgodnie z nowymi ramami rynkowymi dla energii odnawialnej oraz budowa wysoce elastycznych zdolności przesyłowych.

C.11. TRANSPORT

1. Opis reform i inwestycji 

Celem tego rozdziału jest modernizacja i reforma ukraińskiego sektora transportu. Ma on na celu poprawę łączności z UE i Republiką Mołdawii oraz wspieranie rozwoju konkurencyjnego i wydajnego systemu transportu zgodnie z politykami i normami UE.

Reforma 1: Kompleksowe planowanie w odniesieniu do sektora transportu 

Celem tej reformy jest przegląd kluczowego dokumentu strategicznego dla sektora transportu.

 

Reforma obejmuje jeden etap. Dotyczy on przyjęcia zmienionej krajowej strategii na rzecz transportu Ukrainy do 2030 r.

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2024 r.

Reforma 2: Rozwój ukraińskiego potencjału logistyki eksportowej 

Celem tej reformy jest wsparcie modernizacji i zwiększenie zdolności istniejącej sieci przejść granicznych, aby ułatwić zaspokojenie potrzeb w zakresie transportu przez granicę Ukrainy z UE i Republiką Mołdawii.

Reforma obejmuje jeden etap. Dotyczy on przyjęcia strategii rozwoju i rozbudowy infrastruktury granicznej z państwami członkowskimi UE i Republiką Mołdawii do 2030 r.

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2024 r.

Reforma 3: Liberalizacja sektora transportu kolejowego

Celem tej reformy jest stworzenie konkurencyjnego rynku kolejowego zgodnie z normami UE. 

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, wejdzie w życie ustawa o kolejach, która stanowi dostosowanie do dorobku prawnego UE w dziedzinie kolei, wraz z częściowym stosowaniem przepisów. Po drugie, zostaną przyjęte przepisy wykonawcze do ustawy.

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2027 r.

Reforma 4: Udoskonalone usługi transportu wodnego i portowego 

Celem tej reformy jest zapewnienie poprawy wykonywania przez Ukrainę jej zobowiązań wynikających z traktatów międzynarodowych w dziedzinie żeglugi handlowej, a także zwiększenie konkurencji w zakresie usług portowych.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, wejdą w życie przepisy dotyczące żeglugi handlowej i transportu wodnego na śródlądowych drogach wodnych. W drugim etapie należy zmienić obowiązujące przepisy krajowe w celu zapewnienia pełnej zgodności z przepisami rozporządzenia (UE) 2017/352 w sprawie usług portowych.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2027 r.

Inwestycja 1: Inwestycje w infrastrukturę transportową 

Celem tej inwestycji jest przywrócenie do użytku uszkodzonej i zniszczonej infrastruktury transportowej.

Inwestycja obejmuje jeden etap. Polega on na ujęciu w budżecie w latach 2026–2027 co najmniej 350 mln EUR w cenach bieżących (w równoważniku UAH) na budowę, odbudowę, renowację, modernizację i podniesienie standardu uszkodzonych i zniszczonych obiektów infrastruktury transportowej, między innymi w następujących sektorach: kolej, żegluga morska i śródlądowa, drogi, lotnictwo i przejścia graniczne.

Oczekuje się, że inwestycja zostanie ukończona do IV kw. 2027 r. 

2. Wykaz etapów i harmonogram realizacji

Nr

Reforma/inwestycja

Nazwa etapu

Terminy

Opis etapu

11.1

Reforma 1:

Kompleksowe planowanie w odniesieniu do sektora transportu

Przyjęcie zmienionej krajowej strategii transportowej Ukrainy do 2030 r.

IV kw.

2024

Przyjęcie rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie aktualizacji krajowej strategii transportowej Ukrainy na okres do 2030 r.

Strategia koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– odbudowa i rozwój konkurencyjnego i wydajnego systemu transportowego zgodnie z politykami i normami UE, w szczególności w odniesieniu do transeuropejskich sieci transportowych i celów dekarbonizacji sektora transportu określonych na szczeblu międzynarodowym i europejskim (w tym poprzez rozwój tras kolejowych, drogowych i śródlądowych zawartych w orientacyjnych mapach sieci TEN-T, cyfryzację zarządzania systemem transportowym itp.);

– wysoka jakość transportu pasażerskiego i pozbawiona przeszkód mobilność;

– bezpieczny dla ludzi i środowiska, zrównoważony i energooszczędny transport.

11.2

Reforma 2:

Rozwój ukraińskiego potencjału logistyki eksportowej

Przyjęcie strategii rozwoju i rozbudowy infrastruktury granicznej z państwami członkowskimi UE i Republiką Mołdawii do 2030 r.

IV kw.

2024

Przyjęcie strategii rozwoju i rozbudowy infrastruktury granicznej z państwami członkowskimi UE i Republiką Mołdawii do 2030 r. Strategia koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– odbudowa przejść granicznych na granicy z Polską, Słowacją, Węgrami i Rumunią;

– utworzenie sieci obszarów obsługi;

– uproszczenie procedur przekraczania granic (cyfryzacja i wprowadzenie wspólnej kontroli) zgodnie ze standardami UE.

11.3

Reforma 3:

Liberalizacja sektora transportu kolejowego

Wejście w życie ustawy o transporcie kolejowym z częściowym stosowaniem przepisów

IV kw.

2025

Wejście w życie ukraińskiej ustawy o transporcie kolejowym Ukrainy, która stanowi dostosowanie do dorobku prawnego UE w dziedzinie kolei, z częściowym stosowaniem przepisów. Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– stworzenie warunków prawnych dla funkcjonowania konkurencyjnego rynku transportu pasażerskiego i towarowego, w szczególności poprzez zapewnienie równego dostępu przewoźników kolejowych do infrastruktury kolejowej;

– utworzenie nowych organów państwowych zgodnie z prawodawstwem UE, które będą realizować zadania administracji publicznej na konkurencyjnym rynku transportowym (organ regulacyjny i organ ds. bezpieczeństwa);

– funkcjonalne rozdzielenie operatora infrastruktury i operatorów kolejowych;

– wprowadzenie systemu zarządzania bezpieczeństwem;

– wprowadzenie technicznego badania wypadków kolejowych;

– ustanowienie podstawy prawnej regulacji technicznej w celu zapewnienia interoperacyjności (zdolność transportu kolejowego do ciągłego zapewnienia bezpiecznego transportu);

– nowe podejście do zapewnienia transportu o znaczeniu społecznym (obowiązek świadczenia usługi publicznej).

11.4

Reforma 3:

Liberalizacja sektora transportu kolejowego

Przyjęcie aktów wykonawczych do przepisów dotyczących transportu kolejowego

IV kw.

2027

Przyjęcie głównych aktów prawodawczych (aktów wykonawczych) w celu wdrożenia ukraińskiej ustawy o transporcie kolejowym Ukrainy. W aktach wykonawczych wprowadza się mechanizmy funkcjonowania rynku transportu kolejowego, i w szczególności koncentrują się one na: równym dostępie do infrastruktury kolejowej, wydawaniu licencji przewoźnikom kolejowym, systemach zarządzania bezpieczeństwem, procedurze organizacji transportu pasażerskiego o znaczeniu społecznym(obowiązek świadczenia usługi publicznej).

11.5

Reforma 4:

Poprawa usług transportu wodnego i usług portowych

Wejście w życie przepisów dotyczących żeglugi handlowej i transportu wodnego na śródlądowych drogach wodnych

II kw.

2026

Wejście w życie ukraińskiej ustawy o zmianach w niektórych aktach ustawodawczych Ukrainy dotyczących żeglugi handlowej i transportu wodnego na śródlądowych drogach wodnych. Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– określenie i uregulowanie zasad zapewnienia bezpieczeństwa żeglugi na morzu terytorialnym, morskich wodach wewnętrznych, w portach morskich i na śródlądowych drogach wodnych;

– usprawnienie mechanizmu wdrażania międzynarodowego systemu ochrony statków i portów morskich;

– określenie szczegółowego mechanizmu kontroli statków w porcie morskim;

– przegląd funkcji centralnego organu wykonawczego realizującego politykę państwa w dziedzinie transportu morskiego i śródlądowego oraz żeglugi morskiej w kodeksie żeglugi handlowej, ukraińskich ustawach o transporcie, żegludze śródlądowej oraz o portach morskich Ukrainy w celu wyeliminowania powielania norm ustawodawczych i wyjaśnienia podziału kompetencji, w szczególności z centralnym organem wykonawczym, który zapewnia kształtowanie i wdrażanie polityki państwa w dziedzinie transportu morskiego i śródlądowego;

– uproszczenie procedur administracyjnych, bardziej klarowny wykaz uprawnień organów państwowych, eliminacja zbędnych barier administracyjnych, dokumentów itp.

11.6

Reforma 4:

Poprawa usług transportu wodnego i usług portowych

Zapewnienie pełnej zgodności z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/352 z dnia 15 lutego 2017 r. ustanawiającego ramy w zakresie świadczenia usług portowych oraz wspólne zasady dotyczące przejrzystości finansowej portów

I kw.

2027

Przegląd i zmiana obowiązujących przepisów krajowych (podrzędne akty prawne) w celu zapewnienia pełnej zgodności z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/352 z dnia 15 lutego 2017 r. ustanawiającego ramy w zakresie świadczenia usług portowych oraz wspólne zasady dotyczące przejrzystości finansowej portów

11.7

Inwestycja 1:

Inwestycje w infrastrukturę transportową

Inwestycje o wartości co najmniej 350 mln EUR w infrastrukturę transportową

IV kw.

2027

Sprawozdanie rządu (lub sprawozdanie Skarbu Państwa) wykazujące, że w budżetach państwowych na lata 2026 i 2027 sektor instytucji rządowych i samorządowych zabudżetował co najmniej 350 mln EUR (w równoważniku UAH) na odbudowę, renowację, modernizację i podniesienie standardu uszkodzonych i zniszczonych obiektów infrastruktury transportowej, zgodnie z krajową strategią transportową Ukrainy do 2030 r., w tym część środków finansowych, które mają zostać skierowane na szczebel regionalny (w ramach wskaźnika 9.8), m.in. w następujących sektorach:

– koleje (zgodnie z nowymi przepisami dotyczącymi transportu kolejowego Ukrainy);

– żegluga morska i śródlądowa (zgodnie z nowymi przepisami dotyczącymi żeglugi handlowej i transportu wodnego na śródlądowych drogach wodnych);

– transport drogowy;

– transport lotniczy

– oraz przejścia graniczne (zgodnie ze strategią rozwoju i rozbudowy infrastruktury granicznej z państwami członkowskimi UE i Republiką Mołdawii do 2030 r.).

C.12 SEKTOR ROLNO-SPOŻYWCZY

1. Opis reform i inwestycji 

Celem tego rozdziału jest wspieranie wzmacniania ukraińskiego sektora rolno-spożywczego równolegle z dalszym dostosowywaniem ram regulacyjnych do dorobku prawnego UE.

Reforma 1: Dostosowanie ram instytucjonalnych dotyczących rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich do polityki UE 

Celem tej reformy jest opracowanie strategicznych priorytetów krajowych, w tym dalsze dostosowanie do praktyk, norm i przepisów UE.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, Ukraina przyjmie strategię na rzecz rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich do 2030 r. W drugim etapie zostanie wprowadzony system sieci danych rachunkowych gospodarstw rolnych, aby umożliwić śledzenie sytuacji w sektorze rolnym.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2027 r. 

Reforma 2: Zapewnienie funkcjonowania rynku gruntów 

Celem tej reformy jest poprawa funkcjonowania rynku gruntów.

Reforma obejmuje jeden etap. Zostanie wprowadzony zautomatyzowany system publicznego monitorowania stosunków ziemskich oraz system geoinformacyjny na potrzeby masowej oceny gruntów.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2025 r.

Reforma 3: Poprawa instytucjonalnej i administracyjnej struktury zarządzania programami inwestycyjnymi

Celem tej reformy jest poprawa struktury zarządzania publicznymi systemami wsparcia finansowego sektora rolno-spożywczego.

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się on z wejściem w życie przepisów, które koncentrują się na opracowywaniu środków wsparcia publicznego, w tym dla małych gospodarstw rolnych, przyszłych instrumentach finansowych, a także cyfryzacji systemu za pośrednictwem elektronicznych systemów zarządzania dokumentami, oraz gwarantują, że wsparcie ze strony państwa może być kierowane wyłącznie do beneficjentów zarejestrowanych w państwowym rejestrze rolnym (SAR).

Zakończenie reformy planuje się do III kw. 2025 r. 

Reforma 4: Udoskonalenie oficjalnego publicznego elektronicznego rejestru gospodarstw rolnych

Celem tej reformy jest sformalizowanie i usprawnienie oficjalnego publicznego elektronicznego rejestru gospodarstw rolnych (tj. państwowego rejestru rolnego).

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, wejdzie w życie ustawa uznająca państwowy rejestr rolny za urzędowy publiczny rejestr elektroniczny w dziedzinie polityki rolnej i bezpieczeństwa żywnościowego. Po drugie, zostanie opublikowane sprawozdanie zawierające szczegółowe informacje na temat wdrażania wsparcia ze strony państwa za pośrednictwem państwowego rejestru rolnego.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2026 r. 

Reforma 5: Długoterminowy rozwój systemu nawadniania w celu zwiększenia odporności sektora na zmianę klimatu

Celem tej reformy jest zapewnienie długoterminowego planowania infrastruktury nawadniającej w sposób zrównoważony, aby zwiększyć odporność sektora rolno-spożywczego w kontekście zmiany klimatu.

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się on z przyjęciem długoterminowego planu określającego kluczowe obszary i zasady rozwoju ukraińskich systemów nawadniania.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2025 r. 

Reforma 6: Rozminowywanie obszarów lądowych i wodnych

Celem tej reformy jest opracowanie krajowej strategii określającej kluczowe elementy działań Ukrainy w zakresie rozminowywania.

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się on z przyjęciem strategii dotyczącej działań przeciwminowych.

Zakończenie reformy planuje się do II kw. 2024 r. 

Inwestycja 1: Inwestycje w rozminowywanie 

Celem tej inwestycji jest wsparcie producentów rolno-spożywczych podejmujących działania w zakresie rozminowywania.

Inwestycja obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, w budżecie zostanie ujęte co najmniej 75 mln EUR w cenach bieżących (w równoważniku UAH) na środki wypłacane producentom rolno-spożywczym na pokrycie kosztów rozminowywania w latach 2024–2025. Po drugie, w budżecie należy ująć co najmniej 150 mln EUR w cenach bieżących (w równoważniku UAH) na środki wypłacane producentom rolno-spożywczym na pokrycie kosztów rozminowywania w latach 2024–2027.

Oczekuje się, że inwestycja zostanie ukończona do IV kw. 2027 r. 

2. Wykaz etapów i harmonogram realizacji

Nr

Reforma/inwestycja

Nazwa etapu

Terminy

Opis etapu

12.1

Reforma 1:

Dostosowanie ram instytucjonalnych dotyczących rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich do polityki UE

Przyjęcie strategii na rzecz rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich do 2030 r.

IV kw.

2024

Przyjęcie strategii na rzecz rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich do 2030 r. Koncentruje się ona na następujących głównych obszarach:

– dostosowanie ukraińskiej polityki rolnej i polityki rozwoju obszarów wiejskich do kontekstu przedakcesyjnego UE i dziedzin o szczególnym znaczeniu dla Ukrainy, takich jak reforma gruntowa, nawadnianie, odbudowa wojenna i wsparcie rozwoju;

– wzmocnienie instytucjonalne i budowanie zdolności w celu opracowania niezbędnych systemów;

– przyspieszenie procesu zbliżenia aktów prawnych i zdolności w zakresie rolnictwa produkcji rolno-spożywczej oraz środków sanitarnych i fitosanitarnych do norm UE;

– promowanie rozwoju małych producentów i społeczności wiejskich;

– określenie poziomów wyjściowych i celów działań w dziedzinie środowiska i klimatu, budowanie opartego na dowodach programowania oraz zdolności w zakresie należytego zarządzania finansami i kontroli.

12.2

Reforma 1:

Dostosowanie ram instytucjonalnych dotyczących rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich do polityki UE

Ustanowienie sieci danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych (FSDN)

I kw.

2027

Utworzona i funkcjonująca dostosowana do UE sieć danych dotyczących zrównoważenia gospodarstw rolnych (FSDN), która ma powstać w ramach Ministerstwa Polityki Rolnej. System umożliwia śledzenie sytuacji w sektorze rolnym i podejmowanie świadomych decyzji dotyczących przyznawania wsparcia ze strony państwa producentom rolnym

12.3

Reforma 2:

Zapewnienie funkcjonowania rynku gruntów

Utworzenie zautomatyzowanego systemu publicznego monitorowania stosunków ziemskich

I kw.

2025

Uruchomiono zautomatyzowany system publicznego monitorowania stosunków ziemskich, funkcjonujący w ramach administrowania państwowym kadastrem gruntów. W ramach oprogramowania państwowego kadastru gruntów uruchomiono system geoinformacyjny na potrzeby masowej oceny gruntów.

12.4

Reforma 3:

Poprawa instytucjonalnej i administracyjnej struktury zarządzania programami inwestycyjnymi

Wejście w życie przepisów dotyczących wsparcia publicznego dla rolnictwa Ukrainy

III kw.

2025

Wejście w życie ustawy o zmianie ukraińskiej ustawy o wsparciu ze strony państwa dla rolnictwa Ukrainy. Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– opracowanie przyszłych środków wsparcia publicznego, również w wybranych sektorach, w oparciu o analizy sektorowe i analizy mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń (SWOT), które są zgodne ze standardami i dorobkiem prawnym UE;

– opracowanie środków wsparcia produkcji rolnej dla małych gospodarstw rolnych w celu podejmowania inwestycji prywatnych (aktywa fizyczne producentów będących gospodarstwami rolnymi, przetwarzanie i wprowadzanie do obrotu);

– opracowanie przyszłych instrumentów finansowych (w tym instrumentów gwarancji kredytowych) dla wszystkich kategorii gospodarstw rolnych we współpracy z międzynarodowymi instytucjami finansowymi;

– cyfryzacja za pomocą elektronicznych systemów zarządzania dokumentami;

– wsparcie ze strony państwa skierowane wyłącznie do beneficjentów wpisanych do państwowego rejestru rolnego, który ma dostęp do rejestrów elektronicznych (w tym kadastru gruntów, rejestru nieruchomości, rejestru zwierząt).

12.5

Reforma 4:

Udoskonalenie oficjalnego publicznego elektronicznego rejestru gospodarstw rolnych

Wejście w życie przepisów w sprawie państwowego rejestru rolnego (SAR)

IV kw.

2024

Wejście w życie ukraińskiej ustawy w sprawie państwowego rejestru rolnego Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– państwowy rejestr rolny (SAR) uznaje się za elektroniczny urzędowy rejestr publiczny w dziedzinie polityki rolnej i bezpieczeństwa żywnościowego wraz z uregulowaniem jego obowiązkowych elementów, takich jak procedura administrowania nim, definicja danych, dostęp dla osób trzecich;

– rozszerzenie zakresu SAR o rejestrację i uwzględnienie informacji na temat zainteresowanych stron w całym łańcuchu wartości w rolnictwie, np. producentów rolnych, przetwórców żywności, użytkowników wody;

– rozbudowanie funkcji SAR, co stanowi warunek wstępny pomocy finansowej i umożliwia ukierunkowane udzielanie pomocy technicznej, inne usługi administracyjne, wprowadzanie informacji analitycznych;

– rejestracja w SAR jest warunkiem wstępnym otrzymania jakiegokolwiek rodzaju wsparcia publicznego w sektorze rolno-spożywczym;

– obowiązkowe publikowanie rejestru beneficjentów wszelkich programów wsparcia ze strony państwa w sektorze, realizowanych za pośrednictwem SAR.

12.6

Reforma 4:

Udoskonalenie oficjalnego publicznego elektronicznego rejestru gospodarstw rolnych

Publikacja sprawozdania z wdrażania wsparcia ze strony państwa za pośrednictwem publicznego rejestru rolnego

I kw.

2026

Przedłożenie sprawozdania z wdrażania wsparcia ze strony państwa za pośrednictwem SAR, z którego wynika, że co najmniej 80 % wsparcia publicznego dla producentów rolnych udzielonego w 2025 r. zostało udzielone za pośrednictwem Państwowego Rejestru Rolnego (SAR).

12.7

Reforma 5:

Długoterminowy rozwój systemu nawadniania w celu zwiększenia odporności sektora na zmianę klimatu

Przyjęcie długoterminowego planu dotyczącego systemu nawadniania

I kw.

2025

Przyjęcie długoterminowego planu dotyczącego rozwoju systemu nawadniania Koncentruje się on na następujących głównych obszarach:

– priorytety w sektorze nawadniania w oparciu o analizę pełnych korzyści gospodarczych;

– dostosowanie do strategii sektora wodnego i zasad gospodarki wodnej opartej na dorzeczu;

– wskazanie potrzebnych inwestycji publicznych i innych oraz potrzeby dalszej prywatyzacji;

– wymiar zarządzania/kierowania w ramach sektora;

– ocena oddziaływania na środowisko, którą należy przeprowadzić w odniesieniu do każdego przedsięwzięcia w zakresie rekultywacji lub budowy zgodnie z zaleceniem UE w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, strategicznej oceny oddziaływania na środowisko oraz prawodawstwa Ukrainy w tej dziedzinie.

12.8

Reforma 6:

Rozminowywanie obszarów lądowych i wodnych

Przyjęcie dokumentu strategicznego w sprawie działań przeciwminowych na okres do 2033 r.

II kw.

2024

Przyjęcie aktu ustawodawczego w sprawie zatwierdzenia dokumentu strategicznego dotyczącego działań przeciwminowych na okres do 2033 r. (ustawa Rady Ministrów Ukrainy lub Prezydenta Ukrainy). Akt ustawodawczy koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– zarządzanie w obszarze działań przeciwminowych;

– wspieranie efektywności operatorów prowadzących działania przeciwminowe;

– zapobieganie wypadkom;

– kompleksowa pomoc ofiarom;

– innowacje;

– równowaga płci i reprezentacja;

– rozwój rynku prywatnego;

– skuteczna i przejrzysta koordynacja z darczyńcami;

– stworzenie systemu ustalania priorytetów zadań w ramach działań przeciwminowych.

12.9

Inwestycja 1:

Inwestycje w rozminowywanie

Inwestycje o wartości co najmniej 75 mln EUR w rozminowywanie gruntów rolnych

II kw.

2026

Sprawozdanie okresowe rządu (lub sprawozdanie Skarbu Państwa) wykazujące, że w budżetach państwa na lata 2024 i 2025 sektor instytucji rządowych i samorządowych zabudżetował co najmniej 75 mln EUR (w równoważniku UAH) na zapewnienie środków wypłacanych producentom żywności w związku z kosztami rozminowywania.    

12.10

Inwestycja 1:

Inwestycje w rozminowywanie

Inwestycje o wartości co najmniej 150 mln EUR w rozminowywanie gruntów rolnych

IV kw.

2027

Sprawozdanie końcowe rządu (lub sprawozdanie Skarbu Państwa) wykazujące, że w budżetach państwa na lata 2024, 2025, 2026 i 2027 sektor instytucji rządowych i samorządowych zabudżetował co najmniej 150 mln EUR (w równoważniku UAH) na zapewnienie środków wypłacanych producentom żywności w związku z kosztami rozminowywania.

C.13. GOSPODARKA SUROWCAMI KRYTYCZNYMI

1. Opis reform i inwestycji 

Celem niniejszego rozdziału jest wspieranie dalszego rozwoju sektora surowców krytycznych w Ukrainie zgodnie z zarówno celami gospodarczymi, jak i celami w zakresie zrównoważonego rozwoju. Jest on ukierunkowany na usprawnienia planowania strategicznego i procedur administracyjnych.

Reforma 1: Wzmocnienie planowania strategicznego i zapewnienie optymalnych ram dla inwestorów strategicznych. 

Celem tej reformy jest przyciągnięcie inwestycji w wydobycie i przetwarzanie surowców krytycznych.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, wejdzie w życie ustawa o zmianach w krajowym programie rozwoju surowców mineralnych Ukrainy na okres do 2030 r., wprowadzająca państwowy fundusz rekompensat dla obszaru geologicznego i wyznaczająca kierunki strategiczne dla tego sektora. Po drugie, zostanie opublikowane i udostępnione inwestorom sprawozdanie z weryfikacji rezerw surowców krytycznych Ukrainy z wykorzystaniem klasyfikacji międzynarodowej.

Zakończenie reformy planuje się do III kw. 2025 r.

Reforma 2: Udoskonalone procedury administracyjne 

Celem tej reformy jest optymalizacja procedury i zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla potencjalnych inwestorów. Głównym celem jest zwiększenie przejrzystości, szybkości i efektywności kosztowej nowych decyzji inwestycyjnych.

Reforma obejmuje trzy etapy. Po pierwsze, zostanie opublikowany wykaz projektów inwestycyjnych dotyczących wydobycia surowców krytycznych Po drugie, zostaną ogłoszone międzynarodowe przetargi w ramach umowy o współdzieleniu produktów (PSA) z wykorzystaniem wzoru warunków umowy uzgodnionego przez rząd i podanego do wiadomości publicznej. Po trzecie, nastąpi opracowanie i uruchomienie e-gabinetu dla użytkowników podziemnych zasobów naturalnych z dodatkowymi funkcjami. 

Zakończenie reformy planuje się do II kw. 2025 r.

Reforma 3: Stosowanie nowoczesnych technologii wydobywczych i integracja Ukrainy z nowoczesnymi łańcuchami wartości przetwarzania

Celem tej reformy jest zwiększenie przejrzystości w odniesieniu do praktyk w zakresie ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego w sektorze surowców krytycznych.

Reforma obejmuje jeden etap. Dotyczy on publikacji badania oceniającego obowiązujące przepisy dotyczące sprawozdawczości w zakresie ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego (ESG) w sektorze górniczym i wydobywczym. 

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2025 r. 

2. Wykaz etapów i harmonogram realizacji

Nr

Reforma/inwestycja

Nazwa etapu

Terminy

Opis etapu

13.1

Reforma 1:

Wzmocnienie planowania strategicznego i zapewnienie optymalnych ram dla inwestorów strategicznych.

Wejście w życie przepisów dotyczących zmiany krajowego programu rozwoju surowców mineralnych Ukrainy do 2030 r.

IV kw.

2024

Wejście w życie ukraińskiej ustawy w sprawie zmiany krajowego programu rozwoju surowców mineralnych Ukrainy do 2030 r. Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– wprowadzenie państwowego funduszu rekompensat dla obszaru geologicznego;

– hierarchia celów obszaru wydobycia zgodnie ze strategiami UE;

– określenie pojęć „surowce strategiczne” i „surowce krytyczne”, potrzeba regularnej metodologicznej oceny ryzyka w odniesieniu do poziomu bezpieczeństwa ich dostaw oraz określenie grupy państw partnerskich.

13.2

Reforma 1:

Wzmocnienie planowania strategicznego i zapewnienie optymalnych ram dla inwestorów strategicznych.

Publikacja sprawozdania w sprawie weryfikacji rezerw surowców krytycznych Ukrainy

III kw.

2025

Publikacja sprawozdania z weryfikacji rezerw surowców krytycznych Ukrainy z wykorzystaniem systemu klasyfikacji międzynarodowej oraz udostępnienie wyników inwestorom.

13.3

Reforma 2:

Udoskonalone procedury administracyjne

Publikacja wykazu projektów inwestycyjnych dotyczących wydobycia surowców krytycznych

II kw.

2025

Publikacja wykazu projektów inwestycyjnych dotyczących wydobycia surowców krytycznych

13.4

Reforma 2:

Udoskonalone procedury administracyjne

Rozpoczęcie międzynarodowych przetargów w ramach umowy o współdzieleniu produktów (PSA) i zapewnienie przejrzystości tych przetargów

II kw.

2025

Uruchomienie i publikacja międzynarodowych przetargów w ramach umowy o współdzieleniu produktów (PSA) z wykorzystaniem wzoru warunków umowy uzgodnionego przez rząd. Przejrzystość przetargów i umów dotyczących PSA jest zapewniona dzięki otwartemu dostępowi do ich warunków.

13.5

Reforma 2:

Udoskonalone procedury administracyjne

Utworzenie zmodernizowanego e-gabinetu dla użytkowników podziemnych zasobów naturalnych

I kw.

2025

Działa zmodernizowany e-gabinet dla użytkowników podziemnych zasobów naturalnych z dodatkowymi funkcjami dostępu do państwowego rejestru specjalnych zezwoleń na użytkowanie podziemnych zasobów naturalnych, umożliwiający ubieganie się o licencje elektroniczne i ich uzyskanie (wyciąg z rejestru) oraz zapewnienie dostępu do cyfrowych danych geologicznych.

13.6

Reforma 3:

Stosowanie nowoczesnych technologii wydobywczych i integracja Ukrainy z nowoczesnymi łańcuchami wartości przetwarzania

Publikacja badania na temat przepisów dotyczących sprawozdawczości w odniesieniu do środowiska, społeczeństwa i ładu korporacyjnego

IV kw.

2025

Zatwierdzenie i publikacja badania oceniającego obowiązujące przepisy dotyczące sprawozdawczości w odniesieniu do środowiska, społeczeństwa i ładu korporacyjnego (ESG) w sektorze górniczym i wydobywczym, w którym to badaniu zaproponowano zalecenia dotyczące tego, jakie luki prawne należy wyeliminować.

C.14. TRANSFORMACJA CYFROWA

1. Opis reform i inwestycji 

Celem tego rozdziału jest wsparcie transformacji cyfrowej Ukrainy. Skoncentrowano się w nim również na wzmocnieniu cyberbezpieczeństwa.

Reforma 1: Bezpieczna i wydajna infrastruktura cyfrowa 

Celem tej reformy jest wzmocnienie cyberbezpieczeństwa w procesie transformacji cyfrowej.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, zostanie przyjęta uchwała określająca technologie radiowe dopuszczone do stosowania w Ukrainie. Po drugie, wejdzie w życie szereg aktów ustawodawczych dotyczących cyberbezpieczeństwa, aby dostosować je do ram NIS i NIS 2, a także utorować drogę do wdrożenia unijnego zestawu narzędzi bezpieczeństwa sieci 5G.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2025 r. 

Reforma 2: Cyfryzacja usług publicznych 

Celem tej reformy jest uproszczenie interakcji między państwem a obywatelami poprzez cyfryzację.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, zostanie przyjęty plan działania do 2026 r. na rzecz cyfryzacji najpowszechniejszych usług publicznych w wielu obszarach. Po drugie, przyjmuje się akt w sprawie wspierania systemów identyfikacji elektronicznej dostosowanych do rozporządzenia eIDAS i norm UE.

Zakończenie reformy planuje się do II kw. 2026 r.

2. Wykaz etapów i harmonogram realizacji

Nr

Reforma/inwestycja

Nazwa etapu

Terminy

Opis etapu

14.1

Reforma 1:

Bezpieczna i wydajna infrastruktura cyfrowa

Przyjęcie zmienionego planu przydziału i wykorzystania widma radiowego w Ukrainie

I kw.

2025

Przyjęcie uchwały Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zmiany uchwały Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zatwierdzenia planu przydziału i wykorzystania widma radiowego w Ukrainie. W uchwale określono technologie radiowe, które mogą być stosowane w Ukrainie, wraz z definicją pasm częstotliwości radiowych i usług radiowych, do których się odnoszą, a także warunki zakończenia ich rozwoju i warunki wykorzystania oraz wykaz obiecujących technologii radiowych, które należy wdrożyć w Ukrainie, wraz z określeniem pasm częstotliwości radiowych i usług radiowych, którym one odpowiadają, a także warunki ich wdrażania zgodnie z dorobkiem prawnym UE.

14.2

Reforma 1:

Bezpieczna i wydajna infrastruktura cyfrowa

Wejście w życie przepisów dotyczących wzmocnienia zdolności państwowych zasobów informacyjnych i krytycznej infrastruktury informatycznej w zakresie cyberbezpieczeństwa

I kw.

2025

Wejście w życie odpowiednich aktów ustawodawczych w celu dostosowania do ram NIS i NIS2 (a mianowicie do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2555 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa na terytorium Unii, zmieniającej rozporządzenie (UE) nr 910/2014 i dyrektywę (UE) 2018/1972 oraz uchylającej dyrektywę (UE) 2016/1148). Akty te koncentrują się na następujących głównych obszarach:

– uregulowanie obowiązkowego wdrażania środków mających na celu stworzenie odpowiednich ram prawnych na potrzeby wdrażania środków mających na celu zapobieganie aktom agresji w cyberprzestrzeni, ich wykrywanie i zwalczanie w kontekście wojny Federacji Rosyjskiej przeciwko Ukrainie;

– zwiększenie poziomu ochrony państwowych zasobów informacyjnych i krytycznej infrastruktury teleinformatycznej przed cyberatakami;

– usprawnienie ram regulacyjnych w dziedzinie cyberbezpieczeństwa i ochrony informacji w celu wzmocnienia zdolności krajowego systemu cyberbezpieczeństwa do celów zwalczania cyberzagrożeń.

14.3

Reforma 2:

Cyfryzacja usług publicznych

Przyjęcie planu działania na rzecz cyfryzacji usług publicznych do 2026 r.

I kw.

2025

Przyjęcie rozporządzenia Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zatwierdzenia planu działania na rzecz cyfryzacji usług publicznych do 2026 r. Plan działania koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– odbudowa;

– edukacja,

– opieka zdrowotna;

– usługi dla weteranów;

– żołnierze;

– przepisy celne;

– sfera e-społeczeństwa.

14.4

Reforma 2:

Cyfryzacja usług publicznych

Wejście w życie aktu prawnego wspierającego systemy identyfikacji elektronicznej dostosowane do rozporządzenia eIDAS

II kw.

2026

Przyjęcie aktu Rady Ministrów Ukrainy w sprawie wspierania systemów identyfikacji elektronicznej dostosowanych do rozporządzenia eIDAS i norm UE. Akt zatwierdza rozporządzenie w sprawie zintegrowanego systemu identyfikacji elektronicznej (część trzecia art. 15-3 ukraińskiej ustawy o identyfikacji elektronicznej i usługach zaufania). Do głównych zadań zintegrowanego systemu identyfikacji elektronicznej należą między innymi:

– stworzenie nowoczesnej infrastruktury identyfikacji elektronicznej w Ukrainie i zapewnienie jej zrównoważonego rozwoju;

– zapewnienie interoperacyjności (kompatybilności technologicznej) środków identyfikacji elektronicznej, pośrednich węzłów identyfikacji elektronicznej (centrów) i systemów identyfikacji elektronicznej;

– ochrona zasobów informacyjnych przetwarzanych w systemie.

C.15. ZIELONA TRANSFORMACJA

1. Opis reform i inwestycji 

Celem tego rozdziału jest pobudzanie zielonej transformacji Ukrainy poprzez wspieranie dekarbonizacji i wzmacnianie odporności środowiskowej i klimatycznej.

Reforma 1: Zapobieganie zanieczyszczeniom przemysłowym, ich ograniczanie i kontrola 

Celem tej reformy jest zaradzenie problemowi zanieczyszczenia środowiska i zagwarantowanie konstytucyjnego prawa obywateli do bezpiecznego środowiska.

 

Reforma obejmuje jeden etap. Dotyczy on wprowadzenia w życie przepisów ustawodawczych mających na celu zapobieganie zanieczyszczeniom przemysłowym, ich ograniczanie i kontrolowanie, przy częściowym stosowaniu przepisów. W etapie tym wprowadza się zintegrowane podejścia do wydawania pozwoleń i kontroli zanieczyszczeń przemysłowych w oparciu o stosowanie najlepszych dostępnych technologii i metod zarządzania zgodnie z odpowiednimi przepisami UE.

Zakończenie reformy planuje się do III kw. 2024 r. 

Reforma 2: Polityka klimatyczna 

Celem tej reformy jest stworzenie struktury zarządzania w dziedzinie klimatu, a także odpowiedniego mechanizmu rozwoju i wdrażania polityki państwa w dziedzinie zmiany klimatu w Ukrainie. 

Reforma obejmuje trzy etapy. Po pierwsze, wejdą w życie nowe przepisy ustawodawcze ustanawiające podstawowe zasady krajowej polityki klimatycznej Ukrainy. Po drugie, zostanie przyjęta uchwała w sprawie rady naukowej i eksperckiej ds. ochrony warstwy ozonowej. Po trzecie, zostanie przyjęty drugi ustalony na poziomie krajowym wkład Ukrainy do porozumienia paryskiego

 

Zakończenie reformy planuje się do IV kw. 2025 r.

Reforma 3: Mechanizmy rynkowe wprowadzania opłat emisyjnych

Celem tej reformy jest wspieranie rozwoju rynkowych mechanizmów ustalania opłat emisyjnych.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, zostanie przyjęty plan działania na rzecz ustanowienia krajowego systemu handlu emisjami gazów cieplarnianych. Po drugie, Ukraina wznawia, z pewnymi wyjątkami, swój system obowiązkowego monitorowania, raportowania i weryfikacji (MRW).

Zakończenie reformy planuje się do II kw. 2025 r.

Reforma 4: Odtworzenie i ochrona zasobów naturalnych 

Celem tej reformy jest ograniczenie wylesiania i degradacji lasów. 

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się on z wejściem w życie przepisów regulujących kwestię potwierdzenia zrównoważonego charakteru pochodzenia drewna i innych towarów, które mogą prowadzić do wylesiania i degradacji lasów.

Zakończenie reformy planuje się do II kw. 2026 r. 

Reforma 5: Zwiększona gospodarka o obiegu zamkniętym 

Celem tej reformy jest wdrożenie zasad gospodarki o obiegu zamkniętym i gospodarki odpadami.

Reforma obejmuje dwa etapy. Po pierwsze, Ukraina przyjmie strategię wdrażania zasad gospodarki o obiegu zamkniętym oraz plan działania na rzecz jej wdrożenia. Po drugie, zostanie przyjęty krajowy plan gospodarowania odpadami.

Zakończenie reformy planuje się do I kw. 2026 r. 

Reforma 6: Ocena oddziaływania na środowisko (OOŚ) i strategiczna ocena oddziaływania na środowisko 

Celem tej reformy jest wspieranie ochrony środowiska poprzez zwiększenie jasności przepisów dotyczących oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ) i strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.

Reforma obejmuje jeden etap. Wiąże się on z publikacją dokumentu koncepcyjnego, który określa zakres odstępstw od przepisów dotyczących OOŚ i strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.

Zakończenie reformy planuje się do III kw. 2024 r.

2. Wykaz etapów i harmonogram realizacji

Nr

Reforma/inwestycja

Nazwa etapu

Terminy

Opis etapu

15.1

Reforma 1:

Zapobieganie zanieczyszczeniom przemysłowym, ich ograniczanie i kontrola

Wejście w życie prawodawstwa dotyczącego zapobiegania zanieczyszczeniom przemysłowym, ich ograniczania i kontroli, przy częściowym stosowaniu przepisów

III kw.

2024

Wejście w życie ukraińskiej ustawy w sprawie zagwarantowania konstytucyjnych praw obywateli do bezpiecznego środowiska dla życia i zdrowia przy częściowym stosowaniu przepisów. Przepisy wykonawcze mają zostać przyjęte w ciągu 12 miesięcy, a niektóre przepisy dotyczące ustaleń w zakresie najlepszych dostępnych technologii i metod zarządzania w ciągu 4 lat od zakończenia stanu wojennego, z wyjątkiem instalacji oddanych do eksploatacji po raz pierwszy.

Ustawa ma na celu zapobieganie zanieczyszczeniom przemysłowym, ich ograniczanie i kontrolowanie oraz wprowadza zintegrowane podejście do wydawania pozwoleń i kontroli zanieczyszczeń przemysłowych w oparciu o stosowanie najlepszych dostępnych technologii i metod zarządzania zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych (zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola) (wersja przekształcona). 

15.2

Reforma 2:

Polityka klimatyczna

Wejście w życie przepisów w sprawie państwowej polityki klimatycznej

I kw.

2025

Wejście w życie ukraińskiej ustawy w sprawie podstawowych zasad krajowej polityki klimatycznej Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– cele i podstawowe zasady państwowej polityki klimatycznej;

– organy zarządzające w dziedzinie zmiany klimatu;

– planowanie strategiczne w dziedzinie zmiany klimatu;

– mechanizmy i narzędzia służące osiągnięciu celów klimatycznych;

– krajowe ramy monitorowania wdrażania polityk i środków oraz prognozowania w dziedzinie zmiany klimatu;

– rada naukowa i ekspercka ds. zmiany klimatu i ochrony warstwy ozonowej;

– krajowy system wykazów antropogenicznych emisji według źródeł i absorpcji przez pochłaniacze gazów cieplarnianych;

– współpraca międzynarodowa w dziedzinie zmiany klimatu.

15.3

Reforma 2:

Polityka klimatyczna

Przyjęcie uchwały w sprawie Rady Naukowej i Eksperckiej ds. Zmiany Klimatu i Ochrony Warstwy Ozonowej

IV kw.

2025

Przyjęcie uchwały Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zatwierdzenia rozporządzenia dotyczącego Rady Naukowej i Eksperckiej ds. Zmiany Klimatu i Ochrony Warstwy Ozonowej. Rozporządzenie koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– uwzględnienie wniosków naukowych ze sprawozdań Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) oraz danych i informacji naukowych dotyczących klimatu, ze szczególnym uwzględnieniem Ukrainy;

– zapewnianie naukowego i eksperckiego wsparcia i propozycji, w tym przygotowywanie sprawozdań, w zakresie celów, polityk i środków w dziedzinie klimatu, monitorowania ich wdrażania i prognozowania w dziedzinie zmiany klimatu, a także zgodności celów, polityk i środków z międzynarodowymi zobowiązaniami Ukrainy;

– promowanie dzielenia się osiągnięciami naukowymi w dziedzinie modelowania, monitorowania, zaawansowanych badań i innowacji, mających na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i zwiększenie absorpcji przez pochłaniacze;

– naukowe uzasadnienie sposobów i środków służących osiągnięciu celów klimatycznych;

– informowanie, podnoszenie świadomości i edukowanie w zakresie zmiany klimatu i jej skutków, a także rozwijanie dialogu i współpracy między placówkami naukowymi w kwestiach związanych ze zmianą klimatu;

– gwarancje niezależności przedmiotowej rady we wszystkich jej pracach;

– zróżnicowany, odpowiedni z naukowego punktu widzenia skład przedmiotowej rady.

15.4

Reforma 2:

Polityka klimatyczna

Przyjęcie drugiego ustalonego na poziomie krajowym wkładu Ukrainy do porozumienia paryskiego

III kw.

2025

Przyjęcie rozporządzenia Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zatwierdzenia drugiego ustalonego na poziomie krajowym wkładu Ukrainy do porozumienia paryskiego. Wkład ustalony na poziomie krajowym koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– wyższy cel redukcji emisji niż obecny ustalony na poziomie krajowym wkład Ukrainy;

– ustalenie roku bazowego dla obliczania emisji ze źródeł i pochłaniaczy gazów cieplarnianych;

– czas trwania wdrażania lub okresy obowiązywania proponowanych środków;

– zakres i zasięg sektorów gospodarki i gazów cieplarnianych;

– planowanie procesów, założenia i zastosowane podejścia metodologiczne, w tym w zakresie szacowania i rozliczania antropogenicznych emisji gazów cieplarnianych według źródeł i usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych;

– uzasadnienie słuszności i ambicji ustalonego na poziomie krajowym wkładu w świetle uwarunkowań krajowych;

– przyczynianie się do osiągnięcia celu Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu oraz ograniczenie emisji/powiększenia pochłaniaczy gazów cieplarnianych, zgodnie z celem określonym w art. 2 Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu.

Drugi ustalony na poziomie krajowym wkład Ukrainy do porozumienia paryskiego będzie ambitniejszy niż obecny zaktualizowany wkład ustalony na poziomie krajowym.

15.5

Reforma 3:

Mechanizmy rynkowe wprowadzania opłat emisyjnych

Przyjęcie planu działania na rzecz ustanowienia krajowego systemu handlu emisjami gazów cieplarnianych

I kw.

2025

Przyjęcie uchwały Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zatwierdzenia planu działania na rzecz ustanowienia krajowego systemu handlu emisjami gazów cieplarnianych. Przyjęcie planu działania zapewni określenie:

– etapów wdrażania ETS;

– ram czasowych poszczególnych etapów;

– niezbędnej infrastruktury;

– środków organizacyjnych.

15.6

Reforma 3:

Mechanizmy rynkowe wprowadzania opłat emisyjnych

Wznowienie systemu obowiązkowego monitorowania, raportowania i weryfikacji (MRW)

II kw.

2025

Wznowienie systemu obowiązkowego monitorowania, raportowania i weryfikacji (MRW) w odniesieniu do obiektów objętych zakresem obowiązującego prawodawstwa, z wyjątkiem zakładów, które nie są kontrolowane, zniszczone lub zlokalizowane na tymczasowo okupowanym terytorium lub oficjalnie ogłosiły zawieszenie działalności produkcyjnej.

15.7

Reforma 4:

Odtworzenie i ochrona zasobów naturalnych

Wejście w życie ustawy o ograniczeniu wylesiania i degradacji lasów

II kw.

2026

Wejście w życie ukraińskiej ustawy regulującej kwestię potwierdzenia zrównoważonego charakteru pochodzenia drewna i innych towarów, które mogą prowadzić do wylesiania i degradacji lasów. Ustawa koncentruje się na następujących głównych obszarach:

– rozszerzenie stosowania elektronicznej ewidencji drewna, która zapewni śledzenie obrotu drewnem i potwierdzenie legalności pochodzenia drewna i produktów z drewna;

– zapewnienie wprowadzenia systemu certyfikacji produktów z drewna oraz rozszerzenie istniejącego systemu certyfikacji drewna wyprodukowanego na wszystkie operacje obrotu drewnem;

– ustanowienie wymogów dotyczących potwierdzania pochodzenia drewna, z uwzględnieniem produktów z drewna w obrocie.

15.8

Reforma 5:

Zwiększona gospodarka o obiegu zamkniętym

Przyjęcie strategii wdrażania zasad gospodarki o obiegu zamkniętym i związanego z nią planu działania

I kw.

2026

Przyjęcie przez Radę Ministrów Ukrainy strategii wdrażania zasad gospodarki o obiegu zamkniętym oraz planu działania na rzecz jej wdrożenia. W strategii określono potencjalne możliwości i skutki przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym w Ukrainie w odniesieniu do 5–10 wstępnie wybranych sektorów priorytetowych i łańcuchów wartości, takich jak odpady, wyroby włókiennicze, tworzywa sztuczne, baterie, elektronika, rolnictwo, budownictwo i remonty oraz metale i minerały.

15.9

Reforma 5:

Zwiększona gospodarka o obiegu zamkniętym

Przyjęcie krajowego planu gospodarki odpadami do 2033 r.

I kw.

2026

Przyjęcie rozporządzenia Rady Ministrów Ukrainy w sprawie zatwierdzenia krajowego planu gospodarki odpadami do 2033 r. Krajowy plan gospodarki odpadami obejmuje następujące główne obszary:

– gospodarka odpadami z gospodarstw domowych;

– gospodarka odpadami niebezpiecznymi;

– potrzeby w zakresie infrastruktury;

– analizy stabilności gospodarczej i finansowej planu działania;

– wdrożenie instrumentów ekonomicznych w celu poprawy gospodarki odpadami;

– monitorowanie i kontrola gospodarki odpadami;

– planowanie strategiczne gospodarki odpadami w Ukrainie;

– wdrażanie gospodarki odpadami na szczeblu regionalnym.

15.10

Reforma 6:

Ocena oddziaływania na środowisko (OOŚ) i strategiczna ocena oddziaływania na środowisko

Opracowanie dokumentu koncepcyjnego określającego zakres odstępstw od zasad oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ) i strategicznej oceny oddziaływania na środowisko

III kw.

2024

Przygotowanie i opublikowanie na oficjalnej stronie internetowej Ministerstwa Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych dokumentu koncepcyjnego po konsultacjach publicznych z zainteresowanymi stronami, określającego zakres odstępstw od zasad OOŚ i strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.

Dokument koncepcyjny zawiera następujące informacje:

– organ, który określa zakres odstępstw od obowiązków w zakresie OOŚ i strategicznej oceny oddziaływania na środowisko;

– opis obiektów i wyjaśnienie, dlaczego wchodzą one w zakres odstępstwa w każdym konkretnym przypadku;

uzasadnienie zakresu odstępstw;

— terminy przyznawania odstępstw.

(1)

     OECD (2023), The Principles of Public Administration, OECD, Paryż, https://www.sigmaweb.org/publications/Principles-of-Public-Administration-2023.pdf

(2)

OECD (2015), Wytyczne OECD w sprawie ładu korporacyjnego przedsiębiorstw państwowych, OECD, Paryż, https://www.oecd.org/daf/ca/guidelines-corporate-governance-soes.htm