KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 18.5.2021
COM(2021) 251 final
KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY EMPTY
Opodatkowanie działalności gospodarczej w XXI wieku
KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 18.5.2021
COM(2021) 251 final
KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY EMPTY
Opodatkowanie działalności gospodarczej w XXI wieku
1. Ramy unijnej polityki podatkowej
1.1 Kontekst
W minionym roku kontekst unijnej polityki w zakresie opodatkowania działalności gospodarczej radykalnie się zmienił. Koronawirus wywarł głęboki wpływ na społeczeństwa i gospodarki w Europie i na całym świecie. Wyzwanie dotyczące zdrowia publicznego przerodziło się w najpoważniejszy kryzys gospodarczy w historii UE, charakteryzujący się głębokimi skutkami społecznymi i rosnącymi nierównościami.
Wybuch pandemii nastąpił w kontekście obserwowanych obecnie tendencji, które kształtują nasze gospodarki i społeczeństwa, między innymi starzenia się społeczeństwa, zmiany klimatu, degradacji środowiska, globalizacji oraz transformacji rynku pracy. Pandemia spowodowała również przyspieszenie istniejących wcześniej tendencji do transformacji cyfrowej, ponieważ coraz większa liczba osób i przedsiębiorstw dokonuje zakupów, pracuje, kontaktuje się i prowadzi działalność w internecie. Tendencje te mają istotny wpływ na obowiązujące podstawy opodatkowania i wymagają refleksji na temat kształtu skutecznych, zrównoważonych i sprawiedliwych ram podatkowych w przyszłości, w tym w drodze przeanalizowania ogólnej struktury podatkowej (zob. ramka 1).
Ponadto panuje obecnie zgoda, że podstawowe pojęcia rezydencji podatkowej i źródła, na których opierał się międzynarodowy system podatkowy przez ostatnie sto lat, są przestarzałe. Obecnie praktyki biznesowe regularnie wiążą się z prowadzeniem działalności w danym państwie bez utrzymywania tam fizycznej obecności i jest to sytuacja, z którą obecne przepisy nie są w stanie sobie poradzić, przy czym transformacja cyfrowa gospodarki doprowadziła również do powstania nowych możliwości manipulowania obowiązującymi zasadami dzięki systemom planowania podatkowego.
W odpowiedzi rządy w coraz większym stopniu wprowadzają zróżnicowane środki zapobiegające unikaniu opodatkowania i uchylaniu się od opodatkowania. Środki te okazały się skutecznym sposobem rozwiązywania konkretnych problemów, ale doprowadziły do jeszcze większej złożoności. W związku z licznymi skandalami podatkowymi, rygorystycznym egzekwowaniem zasad pomocy państwa oraz potrzebą sfinansowania wydatków publicznych po kryzysie finansowym, na początku pierwszej dekady naszego wieku nabrały tempa dyskusje na temat reformy międzynarodowych ram podatkowych dla osób prawnych, czego efektem jest projekt dotyczący erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków (BEPS) 1 , realizowany przez OECD i G20. W 2015 r. w ramach tego procesu uzyskano wstępny zestaw wyników, które wdrożono w UE, w tym za pomocą dyrektyw w sprawie przeciwdziałania unikaniu opodatkowania 2 . Obecnie na arenie międzynarodowej toczą się dyskusje zmierzające do wypracowania globalnego rozwiązania w zakresie reformy przestarzałego międzynarodowego systemu opodatkowania osób prawnych, obejmującego działania w odniesieniu do ponownego przydziału praw do opodatkowania i minimalnego skutecznego opodatkowania. Istota tych dyskusji wpłynie na kształt przyszłej unijnej agendy podatkowej w odniesieniu do działalności gospodarczej, niezależnie od tego, czy zostanie osiągnięte konkretne globalne porozumienie.
Jednocześnie partnerzy międzynarodowi, na przykład Stany Zjednoczone, ogłosili już plany kształtowania swojej agendy podatkowej w odniesieniu do działalności gospodarczej na nadchodzące lata, wykraczając poza dyskusje międzynarodowe lub opierając się na nich. W ramach tych działań uznaje się, że dochody są niezbędne do celów finansowania inwestycji publicznych, aby zapewnić odbudowę infrastruktury lepszej jakości oraz wsparcie i utrzymanie ożywienia gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu. Również inne państwa, między innymi Zjednoczone Królestwo, ogłosiły środki dotyczące opodatkowania osób prawnych po pandemii COVID-19.
W tym kontekście UE potrzebuje solidnych, skutecznych i sprawiedliwych ram podatkowych, które zaspokoją potrzeby w zakresie finansowania publicznego, wspierając jednocześnie odbudowę gospodarki oraz transformację ekologiczną i cyfrową poprzez stworzenie otoczenia przyczyniającego się do sprawiedliwego i zrównoważonego wzrostu gospodarczego sprzyjającego tworzeniu miejsc pracy oraz do inwestycji.
1.2. Unijna agenda polityki podatkowej
Unijne działania w odniesieniu do opodatkowania działalności gospodarczej muszą zostać włączone do kompleksowej agendy podatkowej UE. U podstaw tej agendy leży potrzeba zrównoważonej struktury dochodów podatkowych oraz systemu podatkowego opartego na zasadach sprawiedliwości, wydajności i prostoty.
W realizacji tej wizji zasadnicze znaczenie będą miały następujące priorytety:
(I)Umożliwienie sprawiedliwego i zrównoważonego wzrostu
Unijna agenda podatkowa przyczynia się do realizacji ogólnego celu, jakim jest umożliwienie sprawiedliwego i zrównoważonego wzrostu, poprzez wspieranie szerszej polityki UE, między innymi Europejskiego Zielonego Ładu 3 , opracowanej przez Komisję agendy cyfrowej, nowej strategii przemysłowej dla Europy 4 i unii rynków kapitałowych 5 . Powinna przyczyniać się również do wspierania odbudowy gospodarki sprzyjającej włączeniu społecznemu zgodnie z zasadami Europejskiego filaru praw socjalnych.
System podatkowy zapewniający wsparcie dla transformacji ekologicznej będzie stanowić narzędzie niezbędne do osiągnięcia celów Europejskiego Zielonego Ładu. W celu zapewnienia sprawiedliwej transformacji środkom podatkowym będą musiały towarzyszyć inne instrumenty ustalania cen z punktu widzenia ochrony środowiska, jak również środki regulacyjne, przy jednoczesnym odpowiednim uwzględnieniu skutków dystrybucyjnych.
Na szczeblu unijnym przygotowywany wniosek dotyczący reformy dyrektywy w sprawie opodatkowania energii 6 będzie stanowił decydujący krok naprzód w tym względzie. Jej zmiana będzie stanowić uzupełnienie innych inicjatyw w ramach pakietu „Gotowi na osiągnięcie celu 55 proc.” dzięki racjonalizacji systemu stawek minimalnych oraz usunięciu przestarzałych zwolnień i obniżonych stawek. W ramach tego samego pakietu Komisja zaproponuje nowe i zreformowane mechanizmy cenowe mające na celu wsparcie unijnych celów klimatycznych, w szczególności mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM) oraz wniosek dotyczący zmienionego unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (ETS). Na szczeblu krajowym państwa członkowskie powinny zwielokrotnić swoje starania na rzecz wyceny efektów zewnętrznych 7 z należytym uwzględnieniem wszelkich niekorzystnych skutków społecznych, oraz na rzecz stopniowego wycofywania szkodliwych dotacji, w tym w ramach szerszych reform podatkowych 8 .
W komunikacie w sprawie cyfrowej dekady 9 Komisja określiła cele UE w zakresie transformacji cyfrowej do 2030 r. Opodatkowanie musi ułatwiać tę transformację zapewniając otoczenie, które sprzyja rozwojowi przedsiębiorstw cyfrowych. Jednocześnie ramy podatkowe muszą zostać dostosowane, aby lepiej odpowiadały realiom gospodarki cyfrowej. Wiąże się to również z transformacją cyfrową administracji podatkowej.
Unijne ramy podatkowe muszą być tak skonstruowane, aby przyczyniały się do wzmocnienia jednolitego rynku na rzecz odbudowy Europy, zgodnie z nową strategią przemysłową z 2020 r. i jej aktualizacją przyjętą w maju 2021 r. 10 Powinny przyczyniać się do obniżenia kosztów przestrzegania przepisów ponoszone przez przedsiębiorstwa, ułatwiać inwestycje transgraniczne oraz zapewniać MŚP i większym przedsiębiorstwom odpowiednie warunki do rozwoju w ekologicznej i cyfrowej Europie.
Unijne ramy podatkowe mają również pełnić zasadniczą rolę we wspieraniu rozwoju unii rynków kapitałowych 11 , w szczególności dzięki usunięciu barier podatkowych dla inwestycji transgranicznych oraz zajęciu się kwestią uprzywilejowania finansowania dłużnego w stosunku do kapitałowego.
(II)Zapewnienie skutecznego opodatkowania
Zapewnienie skutecznego poboru dochodów podatkowych ma zasadnicze znaczenie dla finansowania wysokiej jakości usług publicznych i jest warunkiem wstępnym sprawiedliwego podziału obciążeń podatkowych między podatników. Przyczynia się ono również do stworzenia równych warunków działania dla przedsiębiorstw, co poprawia konkurencyjność UE. Co roku UE traci miliardy euro z powodu oszustw podatkowych, unikania opodatkowania i uchylania się od opodatkowania 12 . Przepisy podatkowe poszczególnych państw członkowskich mogą również powodować uszczuplenie dochodów podatkowych innych państw członkowskich UE, na przykład w przypadku gdy należności licencyjne i płatności odsetek są wypłacane odbiorcom w jurysdykcjach o niskich stawkach podatkowych lub w jurysdykcjach w ogóle niepobierających podatków, a żadne podatki nie są płacone w UE.
|
Ramka 1: Unijna struktura podatkowa do 2050 r. Konieczne będzie zmodernizowanie systemów podatkowych, aby lepiej odzwierciedlały trwające oraz przyszłe zmiany gospodarcze i społeczne. Podstawę budżetów państw członkowskich stanowią przeważnie podatki od pracy, w tym składki na ubezpieczenie społeczne, które stanowią ponad 50 % łącznych dochodów podatkowych w UE-27. Podatek VAT stanowi ponad 15 % łącznych dochodów podatkowych, natomiast inne podstawy opodatkowania, takie jak podatki na ochronę środowiska (~6 %), podatki od nieruchomości (~5 %) lub podatki od osób prawnych (~7 %), mają w nich stosunkowo niewielki udział 13 . Chociaż przez ostatnie dwie dekady ogólna struktura dochodów podatkowych w UE utrzymywała się na stosunkowo stabilnym poziomie 14 , megatrendy, takie jak zmiana klimatu i transformacja cyfrowa rynku pracy, prawdopodobnie będą miały wpływ na przyszłą strukturę podatkową w państwach członkowskich UE. Starzenie się społeczeństwa i wzrost liczby nietypowych form zatrudnienia mogą ograniczyć zdolność opodatkowania pracy do generowania takich samych dochodów jak obecnie. W kontekście zielonej księgi w sprawie starzenia się 15 oraz sprawozdania na temat starzenia się społeczeństwa z 2021 r. 16 będzie to wymagało ponownego przemyślenia sposobu opodatkowania pracy oraz skutków dla innych podstaw opodatkowania, biorąc pod uwagę potrzebę zrównoważonych dochodów i sprawiedliwości międzypokoleniowej, a także przyczynienia się do zrównoważoności systemów ochrony socjalnej. Tradycyjnie wysokie obciążenie podatkowe pracy w UE – również w porównaniu z innymi rozwiniętymi gospodarkami – będzie musiało zostać jeszcze bardziej zmniejszone z myślą o wspieraniu konkurencyjności, zatrudnienia i tworzeniu miejsc pracy po kryzysie 17 . Jednocześnie stawki podatku konsumpcyjnego są już na historycznie wysokim poziomie, ponieważ w latach po kryzysie finansowym podniesiono stawki VAT. Priorytetem powinno być ograniczenie nieefektywnego korzystania z obniżonych stawek VAT i zwolnień, które często nie spełniają zakładanego dla nich celu polityki. Wciąż rośnie znaczenie tzw. „podatków behawioralnych”, takich jak podatki na ochronę środowiska i ochronę zdrowia, dla polityk podatkowych UE. Dobrze zaprojektowane podatki na ochronę środowiska ułatwiają wspieranie transformacji ekologicznej, wysyłając właściwe sygnały cenowe, a także zapewniając wdrożenie zasady „zanieczyszczający płaci” 18 . Generują one także dochody, które mogłyby zrekompensować niektóre spośród koniecznych obniżek opodatkowania pracy. Podobnie podatki na ochronę zdrowia, np. od tytoniu lub alkoholu, mogą przyczynić się do poprawy zdrowia publicznego i ratowania życia, ograniczając jednocześnie obciążenie publicznych systemów opieki zdrowotnej. Co więcej, nieulegająca dezaktualizacji struktura podatkowa będzie wymagała sprawiedliwego i skutecznego opodatkowania dochodów kapitałowych zarówno osób fizycznych, jak i prawnych. Jednocześnie niezbędne będą uproszczenie i inne środki mające na celu zmniejszenie złożoności administracyjnej. Ponadto pobierane okresowo podatki od majątku mogą stanowić stosunkowo skuteczny sposób zwiększania dochodów podatkowych. Wyzwania dystrybucyjne i administracyjne związane z wyceną nieruchomości muszą jednak zostać właściwie uregulowane. Na podstawie tych rozważań Komisja podejmie szerszą refleksję, która w 2022 r. powinna zakończyć się sympozjum podatkowym na temat unijnej struktury podatkowej do 2050 r. W ramach tej refleksji uwzględnione zostaną określone powyżej zasady, a także skutki dystrybucyjne ewentualnych zmian w strukturze podatkowej, w tym ich wpływ na gospodarstwa domowe o niskich dochodach. |
Zasady przedstawione w niniejszej sekcji powinny mieć również zastosowanie do systemu zasobów własnych służących finansowaniu budżetu UE. Zgodnie z mandatem otrzymanym od Rady Europejskiej i zobowiązaniami podjętymi w porozumieniu międzyinstytucjonalnym 19 towarzyszącym nowym wieloletnim ramom finansowym Komisja przedstawi także wnioski dotyczące nowych zasobów własnych, które przyczynią się do spłat w ramach Next Generation EU. Po przedstawieniu w lipcu 2021 r. wstępnego zestawu wniosków, w którym znajdą się wnioski dotyczące mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2, opłaty cyfrowej oraz rewizji unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji, Komisja zaproponuje dodatkowe nowe zasoby własne, które mogłyby obejmować podatek od transakcji finansowych oraz zasoby własne związane z sektorem przedsiębiorstw.
Wniosek dotyczący mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 będzie stanowić część przyszłego pakietu „Gotowi na osiągnięcie celu 55 proc.”. Jego celem będzie ograniczenie ryzyka ucieczki emisji gazów cieplarnianych dzięki zapewnieniu, aby cena importowanych towarów dokładniej odzwierciedlała wielkość emisji związanych z odnośną produkcją, w przypadku gdy państwa trzecie nie realizują podobnie ambitnej polityki klimatycznej. Przyczyni się on również do osiągnięcia celów klimatycznych dzięki zachęcaniu producentów z państw trzecich i importerów z UE do stosowania technologii niskoemisyjnych. Mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 będzie w pełni zgodny z zobowiązaniami w ramach WTO i innymi zobowiązaniami międzynarodowymi.
Przedsiębiorstwa cyfrowe płacą zazwyczaj niższe podatki niż inne przedsiębiorstwa i te płacone przez nie podatki nie zawsze przynoszą korzyści krajom, w których przedsiębiorstwa te prowadzą działalność. Opłata cyfrowa zapewni sprawiedliwy wkład sektora cyfrowego w finansowanie odbudowy w UE i na rzecz ogółu społeczeństwa. Zostanie ona zaplanowana w taki sposób, aby była niezależna od zbliżającego się globalnego porozumienia w sprawie międzynarodowej reformy podatku od osób prawnych i aby była zgodna z zobowiązaniami w ramach WTO i innymi zobowiązaniami międzynarodowymi 20 . Opłata ta będzie zgodna z kluczowym celem polityki, jakim jest wspieranie i przyspieszanie transformacji cyfrowej. Po ustanowieniu tej opłaty będzie ona obowiązywała równolegle z wdrażaniem porozumienia OECD w sprawie podziału części podstawy opodatkowania największych przedsiębiorstw wielonarodowych po jego ratyfikacji i transpozycji do prawa Unii.
1.3 Co to oznacza dla opodatkowania działalności gospodarczej w UE?
Opodatkowanie działalności gospodarczej powinno zapewnić sprawiedliwy podział obciążeń podatkowych między przedsiębiorstwa oraz sprawiedliwy podział przychodów podlegających opodatkowaniu między różne jurysdykcje. W ujęciu ogólnym system powinien być prosty, aby ograniczyć koszty przestrzegania przepisów, oraz powinien ułatwiać inwestycje i wzrost, a tym samym wzmacniać jednolity rynek. Pomimo postępów w usuwaniu barier dla jednolitego rynku w innych dziedzinach przedsiębiorstwa prowadzące działalność gospodarczą w UE nadal muszą zmagać się z nawet 27 różnymi krajowymi systemami podatkowymi. Ta mozaika krajowych przepisów podatkowych generuje niepotrzebne koszty przestrzegania przepisów dla przedsiębiorstw, co zniechęca do inwestycji transgranicznych na jednolitym rynku. Dotyczy to zarówno dużych przedsiębiorstw, jak i MŚP, przedsiębiorstw typu start-up oraz innych przedsiębiorstw pragnących rozwijać się, rozszerzać działalność i prowadzić handel transgraniczny, w którym to przypadku koszty są proporcjonalnie większe 21 . Co więcej, prowadzi to do powstawania luk w prawie i zawiłości, które mogą stwarzać nowe możliwości agresywnego planowania podatkowego, a zarazem zakłóca równe warunki działania. Szkodzi to inwestycjom i wzrostowi, a także konkurencyjności UE w porównaniu z innymi partnerami międzynarodowymi. Wybory polityczne w obszarze opodatkowania działalności gospodarczej mają również wpływ na stopień, w jakim system podatkowy wspiera inwestycje. Ponadto system podatkowy powinien służyć minimalizowaniu niezamierzonych zakłóceń decyzji biznesowych, na przykład w kierunku finansowania dłużnego zamiast kapitałowego, wspierając w ten sposób zrównoważone i długoterminowe finansowanie przedsiębiorstw oraz przywrócenie udziału finansowania kapitałowego przedsiębiorstw, których zadłużenie narosło do niebezpiecznie wysokiego poziomu, w tym w wyniku kryzysu związanego z COVID-19.
Zgodnie z zasadą pomocniczości unijne działania w obszarze opodatkowania działalności gospodarczej powinny obejmować analizę wyzwań o wyraźnym wymiarze transgranicznym. Oznacza to usunięcie barier utrudniających sprawne funkcjonowanie jednolitego rynku i inwestycje transgraniczne, powstałych na skutek różnic między krajowymi systemami podatkowymi.
Postępy na poziomie UE należałoby uzupełnić wsparciem działań krajowych w obszarach, w których państwa członkowskie mogą najlepiej ocenić potrzeby swojej gospodarki i swojego społeczeństwa. Obejmuje to ustanowienie poziomu stawki podatku od osób prawnych powyżej minimalnych poziomów, które mają zostać uzgodnione na szczeblu międzynarodowym (zob. sekcja 2), co w UE pozostanie w gestii państw, jak również środków krajowych służących poprawie funkcjonowania administracji podatkowej oraz ułatwieniu przestrzegania przepisów podatkowych. W stosownych przypadkach może to obejmować bardziej ukierunkowane środki, takie jak dobrze zaprojektowane i efektywne bodźce podatkowe, służące wspieraniu szerzej zakrojonych celów polityki. W tych obszarach UE może również odgrywać rolę w kształtowaniu programu i wymianie informacji, a także zapewniać wsparcie finansowe dla krajowych reform i inwestycji. Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF), który leży u podstaw unijnego programu ożywienia, oraz Instrument Wsparcia Technicznego mogą zapewnić niezbędne finansowanie na potrzeby modernizacji i transformacji cyfrowej administracji podatkowych, a jednocześnie mogą zapewnić wsparcie dla ważnych reform polityki podatkowej.
W ostatnich latach UE poczyniła istotne kroki naprzód – na przykład przyjęła dyrektywy w sprawie przeciwdziałania unikaniu opodatkowania (ATAD) i dyrektywę w sprawie współpracy administracyjnej (DAC) 22 oraz rozpoczęła ich wdrażanie. W ramach Grupy ds. Kodeksu Postępowania (opodatkowanie działalności gospodarczej) państwa członkowskie kontynuują wzajemną ocenę swoich systemów podatkowych, aby zapewnić przestrzeganie zasad uczciwej konkurencji podatkowej. Ponadto Parlament Europejski prowadzi aktywne działania w całym obszarze opodatkowania, a w szczególności w obszarze opodatkowania działalności gospodarczej. Ponadto w lipcu 2020 r. Komisja przyjęła ambitny plan działania 23 z myślą o uczynieniu opodatkowania sprawiedliwszym, prostszym i lepiej dostosowanym do nowoczesnych technologii oraz komunikat w sprawie dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych w UE i poza jej granicami, 24 który ma posłużyć dalszemu wzmocnieniu promowania przez UE przejrzystości i sprawiedliwego opodatkowania zarówno na poziomie europejskim, jak i światowym.
W niniejszym komunikacie określono dalsze środki w dziedzinie opodatkowania działalności gospodarczej, zarówno w perspektywie krótko-, jak i długoterminowej. Komisja podejmie szybkie działania w celu wdrożenia przyszłego globalnego porozumienia w sprawie ponownego przydziału praw do opodatkowania i minimalnego skutecznego opodatkowania (zob. sekcja 2). W ciągu najbliższych dwóch lat podejmie również działania w celu stawienia czoła najpilniejszym wyzwaniom (zob. sekcja 3). Ponadto w komunikacie przedstawiono plan stworzenia całościowych unijnych ram podatku od działalności gospodarczej, które będą odpowiednie na nadchodzące dziesięciolecia (zob. sekcja 4).
2. Reforma ram międzynarodowego podatku od osób prawnych
2.1 Trwające globalne dyskusje
Na podstawie mandatu udzielonego przez grupę G-20 w otwartych ramach OECD postępują prace nad rozwiązaniem obejmującym globalny konsensus, mającym na celu zreformowanie ram międzynarodowego podatku od osób prawnych. Nacisk w dyskusjach położono na dwóch szeroko zakrojonych kierunkach działań: filarze 1 (częściowy ponowny przydział praw do opodatkowania) i filarze 2 (minimalne skuteczne opodatkowanie zysków przedsiębiorstw wielonarodowych). Oba filary służą rozwiązaniu różnych, ale powiązanych ze sobą kwestii związanych z postępującą globalizacją i transformacją cyfrową gospodarki.
UE konsekwentnie wspierała ambitne reformy na szczeblu międzynarodowym i obecnie w globalnych dyskusjach można również opierać się na pozytywnym zaangażowaniu nowej administracji Stanów Zjednoczonych. Wycofanie poprzedniej propozycji dotyczącej „bezpiecznej przystani” 25 oraz przedstawienie konkretnych i konstruktywnych propozycji dotyczących filaru 1 stanowi ważny krok i stwarza obiecujące możliwości dokonania rzeczywistego postępu w kierunku globalnego porozumienia w sprawie podziału części podstawy opodatkowania przedsiębiorstw wielonarodowych. Niedawne zapowiedzi administracji Stanów Zjednoczonych dotyczące jej zamiarów w odniesieniu do reformy krajowego podatku od osób prawnych stanowią ambitny cel pośredni i ważny krok w kierunku porozumienia w sprawie filaru 2, które położy kres równaniu w dół. Ministrowie finansów w obrębie grupy G-20 potwierdzili ostatnio swoje zobowiązanie do osiągnięcia do połowy 2021 r. globalnego i opartego na konsensusie rozwiązania 26 .
Filar 1 ma na celu dostosowanie międzynarodowych przepisów dotyczących opodatkowania zysków przedsiębiorstw, tak aby odzwierciedlały one zmieniający się charakter modeli biznesowych, w tym zdolność przedsiębiorstw do prowadzenia działalności gospodarczej bez konieczności fizycznej obecności. W jego ramach jurysdykcjom rynkowym zostanie przyznane prawo do opodatkowania części zysków niektórych przedsiębiorstw niebędących rezydentami poprzez przewidzenie możliwości ponownego podziału części tych globalnych zysków między jurysdykcje, w których grupa ma klientów lub użytkowników, przy zastosowaniu uzgodnionej formuły. W dyskusjach na temat filaru 1 początkowo koncentrowano się przede wszystkim na przedsiębiorstwach prowadzących działalność gospodarczą w sektorze cyfrowym. Proponowane rozwiązanie można jednak obecnie uprościć, obejmując nim mniejszą liczbę przedsiębiorstw wielonarodowych, a jednocześnie poszerzając je o największe i najbardziej dochodowe przedsiębiorstwa wielonarodowe, niezależnie od sektora ich działalności.
Filar 2 posłuży do ograniczenia nadmiernej konkurencji podatkowej dzięki zapewnieniu, aby przedsiębiorstwa wielonarodowe podlegały każdego roku określonemu minimalnemu poziomowi opodatkowania od wszystkich zysków. Globalizacja gospodarek oraz intensyfikacja wykorzystania wartości niematerialnych i prawnych w globalnych łańcuchach wartości umożliwiły niektórym przedsiębiorstwom wielonarodowym przenoszenie zysków do jurysdykcji o niskich stawkach podatkowych. Filar 2 umożliwi jurysdykcjom uzupełnienie kwoty podatku płaconego przez duże przedsiębiorstwa wielonarodowe do minimalnego efektywnego poziomu, pozostawiając poszczególnym państwom swobodę decydowania o funkcjach ich własnych systemów podatkowych. Takie minimalne skuteczne opodatkowanie zysków przedsiębiorstw ograniczy możliwości unikania opodatkowania.
Jak przedstawiono w sekcji 4, oba filary przyszłego globalnego porozumienia są zgodne z wizją Komisji dotyczącą ram opodatkowania działalności gospodarczej na XXI wiek. Ich cele wzajemnie się uzupełniają i w ramach globalnych dyskusji konieczne jest znalezienie rozwiązania w odniesieniu do obu z nich. Stanowią one krok w kierunku ważnych zasad stosowania formuły repartycji (poprzez zastosowanie formuły do częściowego ponownego przydziału praw do opodatkowania w ramach filaru 1) oraz wspólnej definicji podstawy opodatkowania. Komisja odgrywa aktywną rolę w międzynarodowych dyskusjach i współpracuje z państwami członkowskimi mając na celu zapewnienie, aby uwzględniono kwestie będące przedmiotem wspólnego zainteresowania UE – takie jak zgodność z jednolitym rynkiem i minimalizacja złożoności administracyjnej, a rozwiązania były korzystne dla UE. W swoich konkluzjach z dnia 25 marca 2021 r. Rada Europejska potwierdziła również swoje zdecydowane preferencje i zaangażowanie na rzecz rozwiązania globalnego oraz stwierdziła, że będzie dążyć do osiągnięcia rozwiązania obejmującego konsensus do połowy 2021 r. w ramach OECD 27 .
2.2 Sposób wdrażania globalnego porozumienia w UE
Po jego zatwierdzeniu i przekształceniu w wielostronną konwencję stosowanie filaru 1 będzie obowiązkowe dla państw uczestniczących. W celu zapewnienia jego spójnego wdrożenia we wszystkich państwach członkowskich UE, w tym w państwach niebędących członkami OECD i nieuczestniczących w otwartych ramach, Komisja zaproponuje dyrektywę w sprawie wdrożenia filaru 1 w UE.
Aby zapewnić jego spójne stosowanie w ramach UE oraz jego zgodność z prawem Unii, główną metodą wdrażania filaru 2 będzie stanowić dyrektywa unijna odzwierciedlająca wzorce zasad OECD z niezbędnymi zmianami. Wdrażanie globalnego porozumienia w sprawie minimalnego skutecznego opodatkowania będzie miało również wpływ na istniejące i oczekujące na przyjęcie dyrektywy i inicjatywy unijne (zob. ramka 2 poniżej).
|
Ramka 2: Powiązania między porozumieniem w sprawie minimalnego skutecznego opodatkowania a istniejącymi inicjatywami UE Wdrożenie filaru 2 będzie miało wpływ na obowiązujące zasady zawarte w dyrektywie w sprawie przeciwdziałania unikaniu opodatkowania, a w szczególności na zasady dotyczące kontrolowanych spółek zagranicznych (CFC), które będą powiązane z główną zasadą w ramach filaru 2 (zasadą ujmowania dochodu inaczej zasadą IIR). Po wdrożeniu zasady IRR w UE niezbędne będzie zbadanie, w jaki sposób najskuteczniej uwzględnić powiązania między tymi dwoma zasadami. Transpozycja filaru 2 powinna utorować drogę do zatwierdzenia oczekującego na rozpatrzenie wniosku w sprawie przekształcenia dyrektywy w sprawie odsetek i należności licencyjnych (IRD) 28 , który przedłożono Radzie w 2011 r. Celem przekształconej wersji dyrektywy było uzależnienie korzyści z niej wypływających (usunięcie przeszkód związanych z podatkiem u źródła w przypadku transgranicznych odsetek i należności licencyjnych w grupie przedsiębiorstw) od odsetek podlegających opodatkowaniu w państwie docelowym. Niektóre państwa członkowskie były zdania, iż należało pójść o krok dalej i określić w dyrektywie IRD minimalny poziom opodatkowania w państwie docelowym jako warunek skorzystania z braku podatku u źródła. Porozumienie w sprawie filaru 2 rozwiąże ten problem. Jak pokazano w komunikacie w sprawie dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych w UE i poza jej granicami 29 , Komisja zaproponuje ujęcie filaru 2 w kryteriach stosowanych do oceny państw trzecich w procesie sporządzania unijnego wykazu, tak aby zachęcić je do przystąpienia do międzynarodowego porozumienia. Jest to zgodne z obecnym podejściem UE do wykorzystywania procesu sporządzania wykazu w celu promowania dobrych praktyk uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym. |
3. Wyjście poza porozumienie OECD – ukierunkowane rozwiązania
W niniejszej sekcji określono unijną agendę podatkową w odniesieniu do działalności gospodarczej na następne dwa lata, z uwzględnieniem środków udoskonalających obecny system, koncentrującą się wokół podwójnego priorytetu polegającego na zapewnieniu sprawiedliwego i skutecznego opodatkowania oraz na promowaniu inwestycji produkcyjnych i przedsiębiorczości.
3.1 Zapewnienie sprawiedliwego i skutecznego opodatkowania
Pierwszym krokiem w stronę sprawiedliwszego systemu podatkowego jest zwiększona przejrzystość publiczna podatków płaconych przez duże podmioty gospodarcze. Obywatele i organizacje społeczeństwa obywatelskiego w coraz większym stopniu domagają się zapewnienia zarówno większej przejrzystości, jak i większej sprawiedliwości w zakresie opodatkowania działalności gospodarczej, w szczególności opodatkowania osób prawnych.
Komisja złoży nowy wniosek w sprawie rocznej publikacji efektywnej stawki podatku od osób prawnych w przypadku niektórych dużych przedsiębiorstw prowadzących działalność w UE, korzystając z metodyki uzgodnionej na potrzeby obliczeń w ramach filaru 2. Efektywna stawka podatku od osób prawnych dostarcza informacji na temat odsetku podatku od osób prawnych zapłaconego przez przedsiębiorstwa względem wygenerowanych przez nie zysków, a nie względem ich „dochodów podlegających opodatkowaniu”, które można ograniczyć na różne sposoby, np. poprzez ulgi podatkowe. Wniosek przyczyni się zatem do poprawy transparentności publicznej rzeczywistej efektywnej stawki opodatkowania w przypadku dużych unijnych przedsiębiorstw.
UE będzie również dalej intensyfikować walkę z nadużywaniem przedsiębiorstw „skrzynek pocztowych” – tj. spółek charakteryzujących się brakiem znaczącej obecności i rzeczywistej działalności gospodarczej lub ich minimalnym stopniem – w drodze nowej inicjatywy ustawodawczej mającej na celu neutralizację nadużywania przedsiębiorstw „skrzynek pocztowych” do celów podatkowych. Chociaż kilka działań na poziomie unijnym i międzynarodowym zapewnia instrumenty umożliwiające zwalczanie wykorzystywania struktur podatkowych do celów dokonywania nadużyć, w dalszym ciągu istnieje ryzyko, że podmioty prawne charakteryzujących się brakiem znaczącej obecności i rzeczywistej działalności gospodarczej lub ich minimalnym stopniem zostaną wykorzystane do niewłaściwych celów, takich jak agresywne planowanie podatkowe, uchylanie się od opodatkowania lub pranie pieniędzy. Chociaż mogą istnieć uzasadnione przyczyny korzystania z takich podmiotów, zachodzi potrzeba podjęcia dalszych działań w celu rozwiązania problemu podmiotów i struktur charakteryzujących się brakiem znaczącej obecności i rzeczywistej działalności gospodarczej w państwach, w których zostały zarejestrowane, stworzonych przede wszystkim do celów ograniczenia zobowiązań podatkowych lub maskowania niewłaściwych zachowań grupy, do której należą, lub jej działalności gospodarczej.
Wniosek Komisji obejmowałby takie działania jak wymaganie, aby przedsiębiorstwa przekazywały organom podatkowym informacje niezbędne do oceny, czy mają one znaczącą obecność i czy prowadzą rzeczywistą działalność gospodarczą, odmawianie korzyści podatkowych związanych z istnieniem lub nadużywaniem przedsiębiorstw „skrzynek pocztowych” oraz tworzenie nowych wymogów dotyczących informacji w sprawach podatkowych, monitorowania i przejrzystości podatkowej. Komisja zamierza również podjąć dalsze kroki, aby zapobiec unikaniu opodatkowania w przypadku tantiem i oprocentowania opuszczających UE (tzw. „podwójne nieopodatkowanie”).
Jednocześnie Komisja nadal będzie wykorzystywać wszystkie swoje narzędzia do zapewnienia, aby przedsiębiorstwa uczciwie odprowadzały należne podatki, w tym w drodze egzekwowania zasad pomocy państwa. Chociaż podatki bezpośrednie należą do kompetencji państw członkowskich, państwa członkowskie muszą wykonywać te kompetencje zgodnie z prawem Unii, w tym zgodnie z zasadami pomocy państwa.
|
Działania mające na celu zapewnienie uczciwego i skutecznego opodatkowania: Działanie nr 1: Złożenie wniosku ustawodawczego w sprawie publikacji efektywnych stawek opodatkowania w przypadku dużych przedsiębiorstw w oparciu o metodykę omawianą w ramach filaru 2 negocjacji OECD (do 2022 r.) Działanie nr 2: Złożenie wniosku ustawodawczego określającego unijne zasady neutralizacji nadużywania przedsiębiorstw „skrzynek pocztowych” do celów podatkowych (do IV kwartału 2021 r.) |
3.2 Promowanie inwestycji produkcyjnych i przedsiębiorczości
Opodatkowanie odgrywa istotną rolę we wspieraniu przedsiębiorstw w inwestycjach i we wzroście poprzez promowanie i umożliwianie przedsiębiorcom podejmowania takich decyzji ekonomicznych, które będą społecznie pożądane. Ta „stwarzający możliwości” strona polityki podatkowej stanowi szczególnie ważną część dwojakiej transformacji i odbudowy gospodarczej po pandemii COVID-19.
Ze względu na bardziej ograniczone przepływy środków pieniężnych MŚP mają często mniejszą zdolność do pokrywania lub finansowania strat niż większe przedsiębiorstwa. Z tego powodu w trakcie obecnego kryzysu wiele państw członkowskich szybko zmniejszyło bezpośrednie obciążenie podatkowe dotyczące MŚP, na przykład poprzez odroczenie zobowiązań podatkowych. Sposób traktowania strat w państwach członkowskich jest jednak nadal bardzo zróżnicowany i niewątpliwie istnieje pole do poprawy, jeżeli chodzi o środowisko sprzyjające inwestycjom i wzrostowi. Oprócz komunikatu Komisja przyjmuje zalecenie skierowane do państw członkowskich dotyczące sposobu traktowania strat na szczeblu krajowym. Pomoże to zapewnić uczciwą konkurencję między przedsiębiorstwami i skuteczniejsze wsparcie dla przedsiębiorstw w procesie odbudowy. Prawdopodobnie szczególnie skorzystają na tym MŚP. Służby Komisji zbadają również w sposób bardziej ogólny perspektywę skoordynowanego sposobu traktowania kompensowania strat transgranicznych w celu zajęcia się wyzwaniami, z jakimi mierzą się MŚP i inne przedsiębiorstwa na początkowym etapie swojej ekspansji w Europie.
Biorąc pod uwagę obecne ramy opodatkowania umożliwiające odliczenie od podatku odsetek od zadłużenia, istnieje utrzymujące się preferencyjne traktowanie zadłużenia w systemie opodatkowania. Oznacza to, że przedsiębiorstwa mogą odliczyć odsetki związane z finansowaniem dłużnym, lecz nie koszty związane z finansowaniem kapitałem własnym, takie jak wypłata dywidend, co zachęca je do finansowania inwestycji za pomocą zadłużenia zamiast kapitału. Może się to przyczynić do nadmiernej kumulacji zadłużenia z ewentualnymi negatywnymi efektami mnożnikowymi dla całej UE, jeżeli w niektórych państwach dojdzie do znacznego wzrostu niewypłacalności. Preferencyjne traktowanie zadłużenia działa również na niekorzyść finansowania innowacji za pomocą kapitału własnego. Problem ten przybrał na wadze, ponieważ saldo zadłużenia przedsiębiorstw znacząco wzrosło ze względu na kryzys gospodarczy, do którego doszło w następstwie pandemii COVID-19. Komisja złoży zatem wniosek w sprawie ograniczenia zjawiska faworyzowania finansowania dłużnego w opodatkowaniu osób prawnych poprzez system ulg w przypadku finansowania kapitałem własnym, przyczyniając się w ten sposób do przywrócenia udziału finansowania kapitałowego w strukturze finansowania przedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej. Wniosek będzie obejmował środki zapobiegające nadużyciom mające na celu zapewnienie, aby proponowane w nim rozwiązania nie zostały wykorzystane do niepożądanych celów.
|
Działania służące promowaniu inwestycji produkcyjnych i przedsiębiorczości Działanie nr 3: Przyjęcie zalecenia dotyczącego sposobu traktowania strat na szczeblu krajowym (oprócz niniejszego komunikatu) Działanie nr 4: Złożenie wniosku ustawodawczego w sprawie ustanowienia ulgi mającej na celu ograniczenie zjawiska faworyzowania finansowania dłużnego (DEBRA) (do I kwartału 2022 r.) |
4. Wykraczanie poza porozumienie OECD – Unijne środowisko opodatkowania działalności gospodarczej na miarę XXI wieku
Konsensus w sprawie reformy międzynarodowych przepisów dotyczących podatku od osób prawnych będzie stanowił historyczny krok w kierunku aktualizacji globalnych przepisów dotyczących opodatkowania działalności gospodarczej. Z uzasadnionych powodów globalne porozumienie w sprawie filaru 1 będzie miało w pierwszej kolejności zastosowanie do ograniczonej liczby przedsiębiorstw. Aby takie rozwiązanie mogło funkcjonować na skalę globalną, jego zastosowanie musi być możliwe w 139 jurysdykcjach o różnych profilach gospodarczych i poziomach zdolności administracyjnych oraz między nimi. Ściśle zintegrowana Unia Europejska, ze swoim jednolitym rynkiem, może – i powinna – jednak pójść dalej.
Brak wspólnego systemu opodatkowania osób prawnych na jednolitym rynku działa jak hamulec konkurencyjności. Jest to wynikiem zaburzeń decyzji w sprawie inwestycji i finansowania (w przypadku gdy decyzje te są podyktowane optymalizacją strategii podatkowych, a nie innymi względami) oraz wyższych kosztów przestrzegania przepisów dla przedsiębiorstw prowadzących działalność w więcej niż jednym państwie członkowskim UE. Stwarza to niekorzystne warunki konkurencji w porównaniu z rynkami państw trzecich.
Komisja zaproponuje zatem nowe ramy dotyczące opodatkowania dochodów przedsiębiorstw w Europie (Działalność gospodarcza w Europie: Ramy opodatkowania dochodu, inaczej ramy BEFIT). Ramy BEFIT będą jednolitym zbiorem przepisów dotyczących podatków od osób prawnych dla UE opartym na dwóch kluczowych cechach: wspólnej podstawie opodatkowania oraz podziale zysków między państwa członkowskie na podstawie formuły (stosowanie formuły repartycji). Będą się opierały na postępach w dyskusjach ogólnoświatowych, w których pojawiają się już koncepcje polegające na wykorzystaniu formuły częściowego ponownego przydziału zysków w ramach filaru 1 oraz wspólnych przepisów dotyczących obliczania podstawy opodatkowania na potrzeby zastosowania filaru 2. Ramy BEFIT zapewnią przedsiębiorstwom na jednolitym rynku możliwość prowadzenia działalności bez żadnych nieuzasadnionych barier podatkowych. Jednocześnie zapewnią one, aby istnienie różnic między systemami opodatkowania osób prawnych w UE nie zaburzało zdolności państw członkowskich do generowania dochodów na potrzeby finansowania krajowych priorytetów dotyczących wydatków.
Wspólne przepisy dotyczące ustalania podstawy opodatkowania osób prawnych będą stanowić istotne uproszczenie dla grup przedsiębiorstw prowadzących działalność na jednolitym rynku. Zamiast konieczności przestrzegania 27 różnych zbiorów przepisów dotyczących podatku od osób prawnych grupa będzie mogła ustalić swoje zobowiązania podatkowe w poszczególnych państwach członkowskich UE w oparciu o jednolity zbiór przepisów. Utoruje to również drogę do jeszcze większych uproszczeń administracyjnych, takich jak możliwość złożenia przez grupy przedsiębiorstw unijnej jednolitej deklaracji podatkowej osób prawnych.
Ten nowy wniosek zastąpi oczekujące na rozpatrzenie wnioski w sprawie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych (CCCTB) 30 , które zostaną wycofane.
|
Ramy BEFIT... §...stworzą jednolity zbiór przepisów dla grup przedsiębiorstw prowadzących działalność na jednolitym rynku w więcej niż jednym państwie członkowskim, ograniczając przy tym bariery w przypadku inwestycji transgranicznych; §...ograniczą biurokrację i obniżą koszty przestrzegania przepisów na jednolitym rynku, zmniejszając tym samym obciążenie administracyjne dla organów podatkowych i podatników; §...umożliwią zwalczanie unikania opodatkowania oraz wspieranie tworzenia miejsc pracy, wzrostu i inwestycji; §...zapewnią prostszy i bardziej sprawiedliwy sposób przydziału praw do opodatkowania państwom członkowskim; §...zapewnią państwom członkowskim solidne i przewidywalne dochody z tytułu podatku od osób prawnych. |
Ramy BEFIT umożliwią konsolidację zysków unijnych podmiotów należących do wielonarodowej grupy w jedną podstawę opodatkowania, która następnie zostanie rozdzielona między państwa członkowskie zgodnie z formułą w celu jej opodatkowania według krajowych stawek podatku od osób prawnych. Kluczowe czynniki obejmą sposób przypisania odpowiedniej wagi sprzedaży według miejsca przeznaczenia, aby odzwierciedlić znaczenie poszczególnych rynków, na których wielonarodowa grupa prowadzi działalność, a także sposób odzwierciedlenia aktywów (w tym wartości niematerialnych i prawnych) oraz pracy (personelu i wynagrodzeń), tak aby zapewnić zrównoważony podział dochodów z podatku od osób prawnych w państwach członkowskich UE o różnych profilach gospodarczych.
Wykorzystanie formuły w celu podziału zysków wyeliminuje konieczność stosowania złożonych zasad dotyczących ustalania cen transferowych w ramach UE w odniesieniu do przedsiębiorstw objętych zakresem stosowania. W wielu państwach wykorzystuje się już różne rodzaje stosowania formuły repartycji. Na przykład w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Szwajcarii formułę stosuje się na poziomie regionalnym lub niższym niż krajowy do obliczenia podstawy opodatkowania. Ustalenie cen transferowych wymaga natomiast od podmiotów ustalania cen transakcji między członkami tej samej międzynarodowej grupy w taki sam sposób, w jaki miałoby to miejsce w przypadku porównywalnej transakcji między niepowiązanymi podmiotami („zasada ceny rynkowej”). Działania OECD w sprawie erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków w zakresie ustalania cen transferowych doprowadziły do aktualizacji międzynarodowych wytycznych, lecz we współczesnej gospodarce opierającej się na wartościach niematerialnych i prawnych oraz aktywach nierynkowych zasady te są trudne do zastosowania i wyegzekwowania. Prace nad filarem 1 wykazały zainteresowanie innym podejściem do przydziału praw do opodatkowania poprzez wykorzystanie formuły służącej ponownemu przydziałowi niewielkiej części podstawy opodatkowania. Ramy BEFIT będą stanowić kontynuację i rozwinięcie tego kroku, tworząc prostszy system w ramach jednolitego rynku. W przeciwieństwie do filaru 1, w którym obecne przepisy i ponowny przydział zysków zgodnie z formułą funkcjonowałyby równolegle, w ramach BEFIT stosowanie formuły repartycji zastąpiłoby obecne przepisy dotyczące podziału podstawy opodatkowania w ramach jednolitego rynku w przypadku przedsiębiorstw objętych zakresem stosowania.
Poprzez połączenie stosowania formuły repartycji z jednolitym zbiorem przepisów dotyczących podstawy opodatkowania ramy BEFIT będą ważnym krokiem w kierunku solidniejszego systemu opodatkowania działalności gospodarczej na jednolitym rynku. Chociaż przepisy dotyczące wspólnej podstawy opodatkowania i stosowania formuły repartycji zostały już uwzględnione w poprzednim wniosku w sprawie CCCTB, nowy wniosek będzie odzwierciedlał istotne zmiany w gospodarce i w ramach międzynarodowych, jakie zaszły od marca 2011 r., kiedy to pierwotnie zaproponowano CCCTB. Przede wszystkim wniosek będzie się opierał na podejściu obranym w kontekście przyszłego globalnego porozumienia w zakresie, w jakim dotyczy ono propozycji zdefiniowania podstawy opodatkowania. Będzie on również zawierał inną formułą repartycji, która będzie lepiej odzwierciedlać realia dzisiejszej gospodarki i globalne zmiany, w szczególności poprzez lepsze uwzględnienie transformacji cyfrowej.
Przygotowując ten wniosek Komisja będzie ściśle współpracować z państwami członkowskimi, uwzględniając również stanowisko Parlamentu Europejskiego oraz konsultując się z sektorem biznesu i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego.
|
Działania na rzecz bardziej długoterminowych ram opodatkowania działalności gospodarczej Działanie nr 5: Złożenie wniosku w sprawie ram BEFIT (Działalność gospodarcza w Europie: Ramy opodatkowania dochodu), podążając w kierunku stworzenia jednolitego zbioru przepisów podatkowych i zapewnienia sprawiedliwszego przydziału praw do opodatkowania poszczególnym państwom członkowskim (2023 r.) |
5. Wniosek
Rozwiązując istotne problemy związane z przydziałem praw do opodatkowania i z minimalnym skutecznym opodatkowaniem na poziomie światowym, przyszłe globalne porozumienie będzie stanowiło decydujący krok w kierunku przeprowadzenia reformy międzynarodowego systemu opodatkowania osób prawnych. Musimy wykorzystać te postępy na szczeblu unijnym i opracować równie ambitną agendę dotyczącą opodatkowania działalności gospodarczej, która zapewni sprawiedliwe i skuteczne opodatkowanie oraz będzie stanowić wsparcie dla inwestycji produkcyjnych i przedsiębiorczości. Środki zapowiedziane w niniejszym komunikacie, wraz z trwającymi już pracami, pomogą zbudować przyszłość UE i pozwolą jej wprowadzić w życie wizję unijnych ram podatku od działalności gospodarczej, które sprostają wyzwaniom XXI wieku i będą zorientowane na dobrze funkcjonujący jednolity rynek.
W procesie tym uczestniczy obecnie 139 jurysdykcji z całego świata.
Dyrektywa Rady (UE) 2016/1164 z dnia 12 lipca 2016 r. ustanawiająca przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego, Dz.U. L 193 z 19.7.2016, s. 1.
COM(2019) 640 final.
COM(2020) 102 final.
Zob. na przykład COM(2020) 590 final.
Dyrektywa Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej, Dz.U. L 283 z 31.10.2003, s. 51.
W art. 191 ust. 2 TFUE wzywa się do wyceny negatywnych efektów zewnętrznych działań powodujących zanieczyszczenie lub innej szkodliwej działalności, natomiast w rocznej strategii zrównoważonego wzrostu gospodarczego na 2021 r. zachęca się państwa członkowskie, aby w swoich krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności uwzględniły reformy strukturalne, w tym „reformy systemu podatkowego, na przykład poprzez takie przesunięcie obciążeń podatkowych, dzięki któremu praca podlegać będzie opodatkowaniu o mniej zakłócających skutkach” (COM(2020) 575).
Aby wesprzeć ten proces, Komisja przyjmie zalecenia dotyczące sposobu dalszego propagowania odpowiednich instrumentów i zachęt w celu lepszego wdrożenia zasady „zanieczyszczający płaci”, a tym samym zakończenia ery „zanieczyszczania za darmo”, w nawiązaniu do przygotowywanego sprawozdania Europejskiego Trybunału Obrachunkowego. (COM(2021) 400).
COM(2021) 118 final.
COM(2021) 350 final.
COM(2020) 590 final.
Uchylanie się od opodatkowania przez osoby fizyczne na szczeblu międzynarodowym powoduje uszczuplenie dochodów podatkowych państw członkowskich UE o 46 mld EUR rocznie. Zob. ECOPA i CASE (2019), Estimating International Tax Evasion by Individuals [Oszacowanie międzynarodowego uchylania się od opodatkowania przez osoby fizyczne], Taxation Papers 76. Ponadto szacuje się, że na skutek unikania opodatkowania przez osoby prawne w UE co roku ponoszona jest strata w wysokości 35–70 mld EUR. Zob. Dover, R., Ferrett, B., Gravino, D., Jones, E., Merler, S. (2015), Bringing transparency, coordination and convergence to corporate tax policies in the European Union [Wprowadzenie przejrzystości, koordynacji i konwergencji do polityki opodatkowania osób prawnych w Unii Europejskiej], Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, PE 558.773; Álvarez-Martínez, M., Barrios, S., d’Andria, D., Gesualdo, M., Nicodème, G., Pycroft, J. (2018), How Large is the Corporate Tax Base Erosion and Profit Shifting? A General Equilibrium Approach [Jak duża jest erozja podstawy opodatkowania osób prawnych i przenoszenie zysków? Podejście oparte na równowadze ogólnej], CEPR Discussion Papers 12637; oraz Tørsløv, T., Wier, L., Zucman, G. (2018), The Missing Profits of Nations [Brakujące dochody krajowe], dokument roboczy NBER 24701.
https://ec.europa.eu/taxation_customs/business/economic-analysis-taxation/data-taxation_en
Komisja Europejska, doroczny przegląd opodatkowania – wersja z 2021 r., dostępna wkrótce.
COM(2021) 50 final z 27.1.2021.
The 2021 Ageing Report. Economic & Budgetary Projections for the EU Member States (2019-2070) [Sprawozdanie na temat starzenia się społeczeństwa z 2021 r. Przewidywania gospodarcze i budżetowe dla państw członkowskich UE (2019–2070)], Institutional Paper 148, maj 2021 r.
W latach 2012–2020 średni klin podatkowy w UE-27 dla osoby stanu wolnego zarabiającej średnią pensję zmniejszył się o ponad 2 punkty procentowe.
Art. 191 ust. 2 TFUE.
Porozumienie Międzyinstytucjonalne między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych, Dz.U. L 433I z 22.12.2020, s. 28.
Wniosek ten będzie różnił się od wniosków z 2018 r. dotyczących podatku od usług cyfrowych (COM(2018) 148 final) i znaczącej obecności cyfrowej (COM(2018) 147 final), które zostaną wycofane.
Szacunkowe koszty przestrzegania przepisów podatkowych wynoszą w przypadku dużych przedsiębiorstw ok. 2 % zapłaconych podatków, ale w przypadku MŚP już ok. 30 %.
https://ec.europa.eu/taxation_customs/sites/taxation/files/resources/documents/tax_survey.pdf
Dyrektywa Rady 2011/16/UE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania, Dz.U. L 64 z 11.3.2011, s. 1.
COM(2020) 312 final.
COM(2020) 313 final.
W wyniku tego rozwiązania stosowanie filaru 1 stałoby się dla przedsiębiorstw w zasadzie fakultatywne.
https://www.consilium.europa.eu/media/48976/ 250321-vtc-euco-statement-en.pdf (europa.eu)
COM(2011) 714 final.
COM(2020) 313 final.
COM(2016) 685 final i COM(2016) 683 final.