Bruksela, dnia 13.12.2018

COM(2018) 831 final

2018/0421(NLE)

Wniosek

DECYZJA RADY

w sprawie podpisania, w imieniu Unii Europejskiej, Protokołu między Unią Europejską a Konfederacją Szwajcarską i Księstwem Liechtensteinu do Umowy między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską dotyczącej kryteriów i mechanizmów umożliwiających określanie państwa właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl złożonego w państwie członkowskim lub w Szwajcarii dotyczącego dostępu do Eurodac na potrzeby ochrony porządku publicznego


UZASADNIENIE

1.KONTEKST WNIOSKU

Przyczyny i cele wniosku

Rozporządzenie (UE) nr 603/2013 1 , stanowiące wersję przekształconą rozporządzenia nr 2725/2000 z dnia 11 grudnia 2000 r. dotyczącego ustanowienia systemu Eurodac do porównywania odcisków palców w celu skutecznego stosowania konwencji dublińskiej, zostało przyjęte i weszło w życie w dniu 19 lipca 2013 r. Rozporządzenie to obowiązuje od dnia 20 lipca 2015 r.

Rozporządzenie (UE) nr 603/2013 umożliwia między innymi organom ścigania dokonywanie sprawdzeń w Eurodac na potrzeby zapobiegania przestępstwom terrorystycznym i innym poważnym przestępstwom, ich wykrywania lub prowadzenia postępowań przygotowawczych w ich sprawie. Ma to na celu umożliwienie organom ścigania występowania z wnioskiem o porównanie danych daktyloskopijnych z danymi przechowywanymi w centralnej bazie Eurodac, w przypadku gdy organy te dążą do ustalenia dokładnej tożsamości osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa terrorystycznego lub poważnego przestępstwa bądź do uzyskania dalszych informacji o takiej osobie.

W dniu 26 października 2004 r. została zawarta Umowa między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską dotycząca kryteriów i mechanizmów umożliwiających określanie państwa właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl złożonego w państwie członkowskim lub w Szwajcarii (zwana dalej umową z dnia 26 października 2004 r.) 2 W dniu 28 lutego 2008 r. został zawarty Protokół między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską, Konfederacją Szwajcarską i Księstwem Liechtensteinu w sprawie przystąpienia Księstwa Liechtensteinu do Umowy między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską i Konfederacją Szwajcarską dotyczącej włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen (zwany dalej protokołem z dnia 28 lutego 2008 r.) 3

Szwajcaria i Liechtenstein stosują elementy rozporządzenia (UE) nr 603/2013 dotyczące azylu zgodnie z umową z dnia 26 października 2004 r. i protokołem z dnia 28 lutego 2008 r. Dostęp do Eurodac na potrzeby ochrony porządku publicznego nie jest jednak objęty zakresem tej umowy i tego protokołu.

Na spotkaniu z przedstawicielami Komisji w dniu 14 maja 2014 r. Dania, Szwajcaria, Liechtenstein, Norwegia i Islandia potwierdziły zainteresowanie rozpoczęciem negocjacji z Unią Europejską w sprawie rozszerzenia na nie przepisów rozporządzenia (UE) nr 603/2013 dotyczących ochrony porządku publicznego w drodze umowy międzynarodowej.

W dniu 14 grudnia 2015 r. Rada upoważniła Komisję do rozpoczęcia negocjacji w sprawie umowy między Unią Europejską, z jednej strony, a między innymi, Szwajcarią i Liechtensteinem, z drugiej strony, w sprawie warunków udziału Szwajcarii i Liechtensteinu w procedurze porównywania i przekazywania danych na potrzeby ochrony porządku publicznego przewidzianej w rozdziale VI rozporządzenia (UE) nr 603/2013 w sprawie ustanowienia systemu Eurodac do porównywania odcisków palców w celu skutecznego stosowania rozporządzenia (UE) nr 604/2013 w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca oraz w sprawie występowania o porównanie z danymi Eurodac przez organy ścigania państw członkowskich i Europol na potrzeby ochrony porządku publicznego.

Negocjacje zakończono parafowaniem umowy w formie protokołu do umowy z dnia 26 października 2004 r. rozszerzającego zakres stosowania umowy z dnia 26 października 2004 r. na ochronę porządku publicznego.

Rozszerzenie przepisów rozporządzenia (UE) nr 603/2013 dotyczących ochrony porządku publicznego na Szwajcarię i Liechtenstein umożliwiłoby organom ścigania Szwajcarii i Liechtensteinu wystąpienie z wnioskiem o porównanie danych daktyloskopijnych z danymi wprowadzonymi przez inne państwa uczestniczące i przechowywanymi w bazie danych Eurodac, gdy organy te dążą do ustalenia tożsamości osoby podejrzanej o popełnienie poważnego przestępstwa lub przestępstwa terrorystycznego lub do uzyskania dalszych informacji o takiej osobie albo o ofierze przestępstwa. Z drugiej strony umożliwiłoby to organom ścigania wszystkich innych uczestniczących państw, zarówno innych państw członkowskich UE, jak i państw stowarzyszonych, wystąpienie z wnioskiem o porównanie danych daktyloskopijnych, w tym samym celu, z danymi wprowadzonymi przez Szwajcarię i Liechtenstein i przechowywanymi w bazie danych Eurodac.

Celem protokołu jest ustanowienie prawnie wiążących praw i obowiązków w celu zapewnienia skutecznego udziału Szwajcarii i Liechtensteinu w elementach rozporządzenia (UE) nr 603/2013 dotyczących ochrony porządku publicznego. Protokół stanowi, że wszystkie państwa uczestniczące, zarówno inne państwa członkowskie UE, jak i państwa stowarzyszone oraz Szwajcaria i Liechtenstein, mające dostęp do Eurodac, mogą również uzyskać wzajemny dostęp do swoich danych na potrzeby ochrony porządku publicznego.

Spójność z przepisami obowiązującymi w tej dziedzinie polityki

Wniosek jest spójny z polityką UE dotyczącą dostępu do bazy danych Eurodac.

Spójność z innymi politykami Unii

Wniosek jest spójny z polityką UE w dziedzinie wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości.

2.PODSTAWA PRAWNA, POMOCNICZOŚĆ I PROPORCJONALNOŚĆ

Podstawa prawna

Podstawę prawną niniejszego wniosku dotyczącego decyzji Rady stanowią art. 87 ust. 2 lit. a), art. 88 ust. 2 lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w związku z art. 218 ust. 5 TFUE.

Pomocniczość (w przypadku kompetencji niewyłącznych)

Umowa z dnia 26 października 2004 r. to obowiązująca umowa międzynarodowa zawarta przez UE oraz Szwajcarię i Liechtenstein. Zgodnie z zasadą pomocniczości, określoną w art. 5 TUE, cele protokołu do tej umowy można osiągnąć jedynie w drodze wniosku Komisji na szczeblu UE.

Proporcjonalność

W celu wsparcia i wzmocnienia współpracy policyjnej między właściwymi organami państw członkowskich a organami Szwajcarii i Liechtensteinu na potrzeby zapobiegania przestępstwom terrorystycznym i innym poważnym przestępstwom, ich wykrywania i prowadzenia postępowań przygotowawczych w ich sprawie, UE musi się zaangażować, umożliwiając Szwajcarii i Liechtensteinowi udział w aspektach Eurodac związanych z ochroną porządku publicznego. Wniosek jest zgodny z zasadą proporcjonalności, ponieważ nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia celów dotyczących skutecznego udziału Szwajcarii i Liechtensteinu w elementach rozporządzenia (UE) nr 603/2013 w sprawie Eurodac dotyczących ochrony porządku publicznego.

Wybór instrumentu

Zgodnie z art. 218 ust. 5 TFUE do podpisania umowy wymagana jest decyzja upoważniająca Rady.

3.WYNIKI OCEN EX POST, KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCEN SKUTKÓW

Konsultacje z zainteresowanymi stronami

W sprawie treści i postępów w negocjacjach przeprowadzono konsultacje z Radą (Grupą Roboczą ds. Azylu). Poinformowano Parlament Europejski (komisję LIBE).

4.ELEMENTY FAKULTATYWNE

Szczegółowe objaśnienia poszczególnych przepisów wniosku

We wniosku przedstawiono treść decyzji upoważniającej do podpisania protokołu między UE a Szwajcarią i Liechtensteinem w imieniu Unii Europejskiej. TFUE stanowi, że Rada przyjmuje wniosek Komisji w sprawie decyzji upoważniającej do podpisania i zawarcia umowy międzynarodowej.

W protokole postanawia się o stosowaniu rozporządzenia (UE) nr 603/2013 do Szwajcarii i Liechtensteinu w odniesieniu do dostępu do Eurodac na potrzeby ochrony porządku publicznego. Umożliwia to wyznaczonym organom ścigania innych uczestniczących państw i Europolowi wystąpienie z wnioskiem o porównanie danych daktyloskopijnych z danymi przesłanymi do systemu centralnego Eurodac przez Szwajcarię i Liechtenstein. Umożliwia to również wyznaczonym organom ścigania Szwajcarii i Liechtensteinu wystąpienie z wnioskiem o porównanie danych daktyloskopijnych z danymi przesłanymi do systemu centralnego Eurodac przez inne uczestniczące państwa.

Protokół gwarantuje, że obecny poziom ochrony danych osobowych w UE ma zastosowanie do przetwarzania danych osobowych na podstawie protokołu przez organy Szwajcarii i Liechtensteinu oraz państw członkowskich. Takie przetwarzanie danych osobowych powinno podlegać normom ochrony danych osobowych na mocy ich prawa krajowego, które jest zgodne z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/680 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępczości, prowadzenia postępowań przygotowawczych, wykrywania i ścigania czynów zabronionych i wykonywania kar, w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylającą decyzję ramową Rady 2008/977/WSiSW.

W protokole uzależnia się dostęp Szwajcarii i Liechtensteinu do Eurodac na potrzeby ochrony porządku publicznego od wcześniejszego wdrożenia pod względem prawnym i technicznym decyzji 2008/615/WSiSW w odniesieniu do danych daktyloskopijnych.

Protokół stanowi, że mechanizmy dotyczące zmian przewidziane w umowie z dnia 26 października 2004 r. powinny mieć zastosowanie do wszystkich zmian dotyczących dostępu do Eurodac na potrzeby ochrony porządku publicznego.

2018/0421 (NLE)

Wniosek

DECYZJA RADY

w sprawie podpisania, w imieniu Unii Europejskiej, Protokołu między Unią Europejską a Konfederacją Szwajcarską i Księstwem Liechtensteinu do Umowy między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską dotyczącej kryteriów i mechanizmów umożliwiających określanie państwa właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl złożonego w państwie członkowskim lub w Szwajcarii dotyczącego dostępu do Eurodac na potrzeby ochrony porządku publicznego

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 87 ust. 2 lit. a), art. 88 ust. 2 lit. a) oraz art. 218 ust. 5,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)W dniu 14 grudnia 2015 r. Rada upoważniła Komisję do rozpoczęcia negocjacji z Szwajcarią i Liechtensteinem w sprawie warunków udziału Szwajcarii i Liechtensteinu w procedurze porównywania i przekazywania danych na potrzeby ochrony porządku publicznego przewidzianej w rozdziale VI rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 603/2013 4 .

(2)Negocjacje zakończono i w dniu 22 listopada 2017 r. parafowano Protokół do Umowy z dnia 26 października 2004 r. między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską dotyczącej kryteriów i mechanizmów umożliwiających określanie państwa właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl złożonego w państwie członkowskim lub w Szwajcarii.

(3)Protokół powinien zostać podpisany w imieniu Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem jego zawarcia w późniejszym terminie.

(4)Zgodnie z art. 3 Protokołu w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii w odniesieniu do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, te dwa państwa członkowskie powiadomiły o chęci uczestniczenia w przyjęciu i stosowaniu niniejszej decyzji.

(5)Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu nr 22 w sprawie stanowiska Danii, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dania nie uczestniczy w przyjęciu niniejszej decyzji i nie jest nią związana ani jej nie stosuje,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

Niniejszym zatwierdza się w imieniu Unii Europejskiej podpisanie Protokołu między Unią Europejską, Konfederacją Szwajcarską i Księstwem Liechtensteinu do Umowy między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską dotyczącej kryteriów i mechanizmów umożliwiających określanie państwa właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl złożonego w państwie członkowskim lub w Szwajcarii dotyczącego dostępu do Eurodac na potrzeby ochrony porządku publicznego, z zastrzeżeniem zawarcia tego Protokołu.

Artykuł 2

Sekretariat Generalny Rady ustanawia instrument przekazujący pełne uprawnienia do podpisania niniejszego Protokołu, z zastrzeżeniem jego zawarcia, osobie lub osobom wskazanym przez negocjatora Protokołu.

Artykuł 3

Niniejsza decyzja wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

   W imieniu Rady

   Przewodniczący

(1)    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 603/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia systemu Eurodac do porównywania odcisków palców w celu skutecznego stosowania rozporządzenia (UE) nr 604/2013 w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca oraz w sprawie występowania o porównanie z danymi Eurodac przez organy ścigania państw członkowskich i Europol na potrzeby ochrony porządku publicznego, oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1077/2011 ustanawiające Europejską Agencję ds. Zarządzania Operacyjnego Wielkoskalowymi Systemami Informatycznymi w Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości (wersja przekształcona) (Dz.U. L 180 z 29.6.2013, s. 1).
(2)    Dz.U. L 53 z 27.2.2008, s. 5.
(3)    Dz.U. L 160 z 18.6.2011, s. 39.
(4)    Rozporządzenie (UE) nr 603/2013 w sprawie ustanowienia systemu Eurodac do porównywania odcisków palców w celu skutecznego stosowania rozporządzenia (UE) nr 604/2013 w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca oraz w sprawie występowania o porównanie z danymi Eurodac przez organy ścigania państw członkowskich i Europol na potrzeby ochrony porządku publicznego (Dz.U. L 180 z 29.6.2013, s. 1).